You are on page 1of 12

1

1 Kor. 12, 21-31 preek VB 1-9-2013


Het gemeenteprincipe: bevestiging nieuwe arbeiders

Bewust van je lijf


Ze waren even eerder uit het hotel vertrokken. Maar kennelijk van plan langs dezelfde route te gaan. We zagen ze steeds even boven ons lopen. Het ging direct steil omhoog dat eerste stuk, Na een tijdje liepen we op ze in. Een half uur later liepen we ze echt tegen het lijf, ze zaten aan de rand van de alpenweide de diepte van het dal in te kijken. Hijgend en met een rood hoofd. Het spiegelbeeld van hoe ik er toen uitzag, denk ik Nou ik ben me weer helemaal van mijn lijf bewust, hijgde ik enthousiast. Nou dat waren ze helemaal met me eens.

Weer eens je hele lijf voelen, dat is n van de bijverschijnselen van zon bergvakantie. Niet alleen doordat je hart je bij tijden in de keel klopt, en je weer precies voelt waar je al spieren zitten. Maar ook positief, merk je wat dat lijf allemaal kan. Het terrein mag dan er dan nog zo ongelijk en ruig uitzien, hier en daar onbegaanbaar, je lichaam helpt je er toch doorheen. Je kunt veel meer met dat lijf van je, dan je aanvankelijk denkt. Je blijkt ook zonder ladder met behulp van je armen en benen en van je handen en voeten heel hoog te kunnen komen. Je lijf kan je dus ook door zulk ruig terrein helpen en brengt je op de mooiste plekken. Ja, ik was me weer helemaal bewust van wat mijn lijf kan. Korinte Paulus doet precies hetzelfde in dit gedeelte van de brief aan de gemeente in Korinte: maakt hij ze er van bewust dat ze samen n lichaam zijn. Hij doet dat met heel sterke woorden. Jullie horen bij elkaar net zoals de

ledematen en organen in een menselijk lichaam (een bekend beeld voor de samenleving in die tijd. Paulus past het toe op de gemeente). Het is onmogelijk om los van elkaar te functioneren. Jullie hebben elkaar gewoon nodig. Het oog kan (21) niet zonder goed functionerende handen, probeer maar eens iets te pakken met je oog. Omgekeerd kunnen de handen niet zonder oog; je ziet niet wat je doet. Nou zegt Paulus, dat is in jullie gemeente net zo wat moet een apostel die de boodschap van Christus brengt, zonder een leraar die het verder uitlegt (juist ook aan de nieuwelingen), zonder een profeet die de boodschap voor vandaag eruit haalt, zonder mensen die het in het praktijk brengen met praktische liefdeIeder is op zijn of haar plek nodig. Het kan niet anders of geestelijk! Het kan niet anders of? Tsja, waarom schrijft Paulus ze er dan nog over? Voor een menselijk lichaam is dat vanzelfsprekend, het functioneert anders niet of slecht. Het is zoals Paulus schrijft: lichaamsdelen kunnen niet zonder elkaar. Ze zijn ook echt verbonden: kiespijn kan het hele

lichaam lam leggen (26 een rug patint hoor je niet zeggen: ik heb last van mijn rug, maar de rest valt wel mee In een christelijke gemeente is dat net zo, maar werkt dat niet vanzelfsprekend zo. De gemeente als lichaam is een geestelijke waarheid, die alleen waar kan worden als alle leden gehoor geven aan hun opdracht. Je moet er voor kiezen, je verantwoordelijkheid te nemen. Het zou dus zo moeten werken, het kan ook alleen zo werken, maar het werkt niet vanzelfsprekend zo. Wat bij een menselijk lichaam niet kan, kan bij een geestelijk lichaam nog langer: niet functioneren en toch nog verder bestaan (hoewel niet oneindig). Na een poos valt zon niet functionerende gemeente ook uitelkaar en houdt ze op te bestaan. Net zoals een menselijk lichaam ontbindt Dat was aan het gebeuren in die gemeente van Korinte, vandaar die brief van Paulus. In plaats van samen te werken en elkaar ieder op zijn of haar plek te waarderen, voelden sommige leden zich te goed voor anderen (veel geestelijker!) en anderen voelen zich te min (ik kan dat nooit zoals zij, ik

hoor er vast niet bij, laat mij nu maar). Maar echt samenleven en samen functioneren als lichaam konden ze niet meer Maar jullie horen samen,... is Paulus reactie. Je hebt geen keus. D.w.z. Er zijn geen verschillende manieren van gemeente-zijn. Er is er maar n manier: samen functioneren als een lichaam. Het kn niet anders. Maar je hebt wel de keus of je daaraan meedoet of niet, en jouw keus heeft gevolgen voor iedereen. Want wanneer jij als deel van het lichaam niet mee functioneert, heeft iedereen daar last van. Dat is het gemeenteprincipe! .. @NGK_VhznBveld Die boodschap is in de geschiedenis van de kerk goed meegekomen. Je hoort het nog in onze kerkelijke taal terug. Wij worden niet aangesproken als losse individuen (beminde gelovigen) maar als broers en zussen. Die hebben wat met elkaar, dat is duidelijk. En men spreekt je aan als gemeentelid, dat is deze boodschap van Paulus in n woord. In de HC in Zondag 21 uit de 16e eeuw (!) staat het ook al: dat ieder verplicht is zijn

gaven tot nut en heil van de andere leden, gewillig en met vreugde te gebruiken. Zie hier: het gemeenteprincipe van Paulus. Maar in de praktijk kan het toch ook in onze traditie mis gaan. Bijvoorbeeld als de kerkenraad het alleen wil doen en de rest van de gemeente tot leken degradeert die vooral moeten gehoorzamen. Zo heb ik het wel meegemaakt, als je niet in de kerkenraad zat had je niets te zeggen, zelfs al had je wat te zeggen. Alsof een kerkenraad zonder inbreng van de gemeente kan. Het ging dan uiteindelijk ook niet goede met die gemeente. Of omgekeerd, de gemeente laat de kerkenraad los. Een heel stel gemeenteleden gaan er vanuit dat die het nu wel met elkaar regelen. Daar hebben we toch een kerkenraad voor. Heel negatief geredeneerd schuiven we de verantwoordelijkheid van ons op hen af (ik heb wel wat anders te doen) of ten onrechte vanuit een soort minderwaardigheidsgevoel (ik kan niets betekenen hoor, dat moeten zij maar doen). Gezien vanuit het gemeenteprincipe (de gemeente als lichaam) is dat heel vreemd. Net alsof een stel gewrichten los van de lichaam kunnen functioneren dat kun je je

niet eens goed voorstellen (probeer je maar eens gewrichten voor te stellen los van rest). Dat kn helemaal niet. Paulus heeft gelijk. Maar soms krijg je wel het gevoel. Ik heb het wel meegemaakt hoor, minder in de winter, koud en donker. Je hebt haastig gegeten en tussendoor je les voorbereid (echt tijd voor gemaakt). En dan is het tijd en dan komt de helft van je catechisanten niet. Er is niet afgebeld, Ieder voor zich God voor ons allen zeggen we dan. Of je organiseert een vergadering, daar wordt veel werk in gestoken, maar ze wordt niet of nauwelijks bezocht Bedenk maar meer van dat soort situaties, als we elkaar los laten is het ieder voor zich en gaat het niet werken en brengt ook de vernieuwde kerkenraad er niets van terecht. Samen Broers en zussen, het is de bedoeling dat we het werk in de gemeente samen doen, in goed overleg. De kerkenraadleden zijn niet meer

dan personen die op centrale plekken het werk wat aansturen, cordineren en stimuleren. Zoals de gewrichten in een lichaam. Maar ze kunnen niet zonder de anderen, zonder jullie. (Schepper) Je gaat tegen de bedoeling van God in, als je dat toch laat gebeuren met zijn allen. Twee keer noemt Paulus het hier: (24) God heeft ons lichaam zo samengesteld; God heeft in de gemeente aan allerlei mensen een plaats gegeven [28]. De kerkenraad die de gemeente loslaat, gaat tegen Gods bedoeling in. Ambtsdragers kunnen zo redeneren h: dat kunnen de mensen niet. Dat is zoiets als neerkijken op Gods gaven in de gemeente, En de gemeente die de kerkenraad loslaat gaat ook tegen Gods bedoeling in. Je sluit jezelf uit van het lichaam van Christus. [27] en daar hoor je wel bij en daar ligt k jouw verantwoordelijkheid, maar jij neemt hem niet. Als je je zelf al uitsluit, wat zal God dan doen op termijn? Als je daar goed over nadenkt is dat hl erg. Door jou functioneert de gemeente als geheel minder of zelfs nauwelijks, want op jou hoeven ze niet te rekenen.

II. de manier waarop het alleen werkt

Hoe werkt dit dan, dan samen. In vs 28 zie je dat al voor je ogen ontvouwen. Je zou het kunnen opvatten als rangorde: eerst apostel, dan profeet, dan leraar Zo denken wij gauw, maar dat zou in het hele betoog van Paulus wel vreemd zijn. Eerst zeggen iedereen is op zijn/haar plek nodig en belangrijk en dan toch een rangorde aanbrengen. Beeld: Je kunt dit prachtig aan de hand van een wijnblad laten zien. de wijnstok, de rank, de bladsteel, hoofdnerf, zijnerven en dan al die kleinere vertakkingen. Haast zoals ze gegroeid zijn: steeds verdere ontplooiing. Voedingsstoffen die steeds meer processen in gang zetten. Dat zie je m.i. ook in vs 28, de opsomming van die verschillende functies. Hier moet tijdsorde, volgorde bedoeld zijn: eerst was Christus (de wijnstok) er kwamen apostelen de boodschap verder brengen , toen profeten de boodschap verder toepassen en leraren verder uitleggen en doorgeven en daaruit wordt geloof geboren en verdiept en dan komt alles in beweging (): er zijn gelovigen die wonderen doen, andere die genezen, weer

10

anderen die zich geroepen voelen anderen te helpen, weer anderen die het allemaal aan gaan sturen en cordineren. De boodschap verspreidt zich door het hele lichaam. (NB geen granieten lijstje in Rom 12 en Ef 4 staan andere lijstjes ) Net zoals voedingsstoffen zich na een maaltijd door je lijf (en hier door het blad) verspreiden en alle andere processen op gang brengen. Maar iedereen wordt ingeschakeld! Het werkt alleen zo en niet anders In onze praktijkChristus, apostelen (hun boodschap), leraren en profeten blijven er het werk van ouderlingen (ook de bijzondere: voorzitter, missionair en jeugd), diakenen, vertakt zich in pm-ers en jpmers in kringen en groeigroepen en dat brengt allerlei andere processen op gang

11

Zo werkt het en zo stonden we daar net symbolisch in een halve cirkel op het podium bij de bevestiging. En daarom vroeg ook jullie eigen taak in de gemeente weer voor de Heer te bevestigen.

Andere broers en zussen hebben andere afgelost in het werken voor de gemeente, daar zijn we dankbaar voor. Nu niet vergeten dat ook zij alleen kunnen werken als wij om hen heen blijven staan. Dat is het gemeenteprincipe dat Paulus ons leerde 1. een geestelijke noodzaak om steeds weer voor te kiezen 2. de manier waarop het alleen werkt in onze gemeente Amen.

12

You might also like