You are on page 1of 154

T A 8 O A

OS MEDIOS DE COMUNICACION. VI SEMANA DE FILOSOFIA


I . A prensa na preparacin da Semana
II . A prensa durante a celebracin da Semana
III. A prensa despois de rematada a Semana
IV. Os medios de comunicacin non escritos: radio e
Televisin
-
1
1
-
1
VI SEMANA GALEGA DE FILOSOFIA
NA PRENSA
FILOSOFIA
E
PODER
- PONTEVEDRA, 27 - 31 MARZ0/89
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
Apartado 332
36080 PONTEVEDRA
......
I. A prensa na preparacin da Semana
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
MEDIO DE COMUNICACION: Pr ensl
NOME DO MEO 10 : Fc1 ru de V tau
DATA: 1 de Xullu de 1988
TEMA : Prnar:Hnl pr uv tsu1u d:! Sernin1 cJp FLl usuF.l1
ACONTECEMENTO : V l Sem-m1 Cl leq:! de F t lus F L1
Destacados intelectuaies en
;a 'VI Seffnana de Filosofa'
Delegacin
mas, Vattimo, Morin, Alain
T ouraine,_ Samir Amin, Celso
Pontevetlra . F urtado, Adolfo Snchez Vz
El Aula Caslelao de Filosofia quez, Fisas, Puente Ojea, Jacobo
lia realizado un programa prov- Muoz y Jos Luis Sampedro.
sional sobre lci que ser ' la ".VI ' El "anlisis filosfico do po-
Semana Galega Je Filosofia" c r ' ~ ser el tema principal que se
que se celebrar entre 'el' 27 y el debatir a lo largo de estas jor-
J 1 de marzo del prximo. ao. nadas que cada ao va cobrando
Cabe destacar en esta nueva edi- una mayor relevancia. En las se-
ci11 Je la ms importante activi- siones de maana se tratar la
Ja<l Je es le ' tipo , en Galcia la "teora del poder". Por la tarde,
asistencia. ya confirmada, de las ponencias harn referencia a
dcstaca<.]os intelectuales espao- "proxecciones do poder na Gali-
les y extranjeros ent re los que za" y en la sesin de noche se ha-
:ahc destacar a fos Luis Ce- blar sobre "os poderes fcti-
brin, Dcleuze, Derrida, Haber- cos" ..
NOME DO MEDIO: Diario de Ponttvedra
MEDIO DE COMUNICACION: Prensa
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
Apartado 332
36001 PONTEYEDRA
DAT A: 1 de Xullo de 1988
TEMA: Programa provisorio da Semana de Filosofa
ACONTECEMENTO: VI Semana Galega de Fi l osot1a
V Semana de FUosofia de! Aura
Casieiao
Ponrc.:Vodra (0. P.).-El A\JIH Noche: tema. " Lo:i
Ca:>\t1!;;.o e,; liowr!a da Pon l:Cl!co1:>" , c:onfeienc!as ublor
vJf'.,.e pr-c!al'an<lO :G 1, 111ill -
"V! d6 rilo,'>o- L!"':! e<J)-
iia". que S<J cofobmr e!' oel<:1 concluymdo c.;on I>
c ludotl dd '2.7 aJ 31 dol 1fo 1'.Y.:Gln mu()!.::h al Cltiu:;u-
mur r.o d.:tt JY.(drno nf\O. re\.
N. foUii
;:ondo con
dos 0spgolt:o y
fiX!rCr'lefOO, hllbi<:.-ndo cor1fo; -
fll8O :\u padlc!pctcln :os

J . l G. Dc!<,vl' . ..::, J.
[)t)rriba, G. Vi!tllmo, 2. Morin,
Altiin lournine, Sarnir Amln,
Celw Furtudo, Adoffo Sn-
chez Vzquez, V. fisae, Puen-
te OJez. JacoO Muoz,
lui:s Bampe<lro, Jos Luis Ce-
br!n y Jwrn Cue!o.
!...as st::elones de tarde, de-ji -.
c!dlS a !u proclomtic::i ga:ie-
ga, de de
t1 ciajos eep6Cfficu:i dt1 gru-
po, ov so eut. <fo:ionvoik-
viencc ya, Jti,,,<lt: d m.:::>
an:dor.
El programli orov!slona! de
esta sexta edicin de la "Se-
mana Galeua de Filoso tia". se
desarrollar.'.: de !a siguiente
forma:
Anlisis fi!CY.;fco del po-
der:
Mariana: tern/j, "Teod!i del
poder (poder y eccin comw
t!'StruchJr t:tS tl<::! ..
si 1bdtl:>onv0lvlmlento. divm :;i
dad y pol!lcti)".
T lurn:j. "Alyur1as p10
ifol pod6r en
r,la (pcx.Jur y n11t:VtiB
ulu:1. ocloolll y urlin11lo11n ,
oducdn y rnu)r")".
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
MEDIO DE COMUNICACION: Pr ensl
NOME DO MEDIO:
A No s l Te rrl
DATA: 27 de Outubro de 1988
TEMA: Presentlcin dn SemHnl de
ACONTECEMENTO : VI S t::rnc-111 <J Ca l egl
G
. . o
u1e1r
CULTURAL _
Fj_ lusf c1
de Fi l osofl
A anlise do poder centro dos debates
das prximas Xornadas de Filosofia
Samir Amin, Gonzalo Puente Ojea, Jos Luis Sarnpedro e
Snchez Vzquez sern alguns dos asistentes
Coa presncia xa
confirmada -de importantes
espcialistas mundiais e un
atractivo programa
elaborado xa nas suas lias
principais. as VI ?(ornadas
de Filosofia. a celebrar na
prxima primavera, van
abordar. como temtica
xeral a "Anlise filosfica
do poder"_
- As Xornadas de Filosofia. con-
solidadas xa como unhas dos
mis importantes eventos no
seu xnero no mbito do Estado
espaol e cita anual obri gada da
vida cultural galega, teen xa fi -
xado un i mportante avance do
qu2 vai ser o programa da sua
sexta edicin a celebrar do 27
ao 31 de Marzo prximo.
Nas sesins da man desen-
rolaranse as ponncias sobre
"Teora do Poder " . Para a pri -
me ira xornadn est confirmad
a -presnci a dunha das emmn-
ci as mundiais en esttica ma-
rxista. o profesor Snchez Vz-
quez. filsofo espaol exiliado
en Mxico. que desenrolar o
tema "?oder e poltica" Para
esas mesmas sesi n matutinas
estn adinatadas xestins con
Jacobo Muoz (da Complutense
de Madrid. experto en teor i a cri-
tica da sociedade englobabel na
Escola de e o italiano
Vattimo. Tamn se estima como
probbel a presncia do profesor
Jos Luis Sampedro
africano Samir Amm.
Segundo os organizadores
"procrase que ainda que o
tema monogrfico os enfoques
sexan dispares" Este ciclo est
coordenado polo Decano da Fa-
cultade de Filosofia Xos Luis
Barreiro Barreiro.
Exerccio do
poder na Galiza
O segundo grupo de traballo.
para as sesins de tarde. est
sendo cdirixido por Xoan Luis
Pintos: socilogo da Faculdade
de Filosofia compostelana e Ma-
ria Xos Agra _ A idea dos orga-
nizadores. a "Aula Castelao" de
Filosofia . e que baixo a sua
coordenacin se formen equipas
de traballo que abordarn catro
grupos temticos: "Poder e no:
vas tecnoloxias" , "Poder. ecolo-
xia e urbanismo" . "Poder e edu-
cacin" e "Poder e muller' '_
As comunicacins. tanto nes-
rns sesins como nas da mn
manteen a estrut ura de comu-
nicacins libres e ainda contan
con outras sobre diferentes ex-
periencias didcticas_
Finalmente. e para as confe-
rencias da noite. estn previstas
catro mesas redondas: "Poder e
i nformacin" moderada por Al-
fonso Eyr e que anuncia a pre-
sncia probbel de Antonio l -
varez Solis. Jos Felix Azurmen-
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
MEDIO DE COMUNICACION : Prensa
NOME DO MEDIO : A Nosa Terra
DAT A:
27 de Outubro de 1988
TEMA : Presentaci n da Semana de
ACONTECEMENTO : VI Semana
di (ex-director de "Egin" e ac-
tualmente redactor xefe de
"De1a") e Urbano Tavares (direc-
tor do portugus "O Dirio").
"Poder e militarismo" que canta
con Mariano Aguirre. Director
do Centro de Investigacins
pola Paz. e hai contactos avan-
zados con diferentes persoalida-
des ligadas ao mundo. militar.
"Poder e relixin". con Gonzalo
Puente Ojea. ex-embaixador es-
paol no Vaticano e "Poder e
forzas econmicas" con Jos
Luis Sampedro completarn os
catre priemiros dias de .sesins.
O que ainda non se desveou
quen impartir a leccin maxis-
tral coa que anualmente se clau-
suran as xomadas.
Entre as xestins que tamn
realizan os organizadores cara
os diferentes apartados estn
Igncio Ellacuria. (xesuita salva-
doreo). Leopoldo Cea. Habber-
mas e Appel elltre outros.
O orzamento previsto ronda
os 4.000.000 de pesetas. incluin-
do 1. 5 millns para a publica-
cin dos materiais, superior
da quinta edicin que investira
2.500.000. O orzamento cuber-
to pola Caixa de Pontevedra e
as Consellenas de Educacin e
Cultura. sendO moito menor a
aportacin do concello e a Oe-
putacin pontevedresas e a Di-
reccin de Poitica Lingstica.
' . . o
X.C.
Galega
Filos fa
de Filosofa
MEDIO DE COMUN I CAC ION: Prensl
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA NOME DO MEDIO: Atllntico
DATA:
2 de Febreiro de 1989
TEMA: Conferencil sobre l obrl
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
ACONTECEMENTO:Presentlcin dun
Conferencia de
Francisco Rodrguez
sobre la obra de
Rosala de Castro
AD
Pontevedra
La obra de la poetisa padronesa
Resala de Castro ser analizada hoy,
desde el punto de vista sociolgico,
por Francisco Rodrguez Sanchez a
las 8 de la tarde, en el Teatro Princi-
pal. La conferencia--coloquio est or-
ganizada por el Aula Castelao de Filo-
sofa, que present un avance del
programa de la VI Semana de Filoso-
: fa, que en esta edicin est dedica-
da la tema Filosofa y Poder.
En la sexta cita convocada por el
Aula Castelao estarn presc:ites .des-
tacados intelectuales extranjeros, co-
mo el economista egipcio Samir
Amn, el filsofo italiano G. Vattimo y
el pensador mexicano Adolfo Sn-
chez Vzquez. Tambin disertar Ur-
bano Tavars, director de un diario
lisboeta y el conocido ensayista
Eduardo Lourenco. Todos ellos reali-
zan su labor en universidades france-
sas. portuguesas, brasileiras. mejica-
nas e italianas. Estarn presentes en
la cita conocidos profesores e investi-
gadores espaoles, como Alberto Pi-
ris Laespada, general de Artillera de
las FAS; Mariano Aguirre, director del
CIP; Ana Lucas. UNED; Gonzalo
Puente Ojea, embajador y diplomti-
co; Jos Luis Sampedro, economista
y catedrtico; as como varios perio-
distas, entre ellos Alvarez Sols, Alfon-
so Eire, Alfonso de los Ros y Fl ix
Azurmendi. La sexta Semana de Filo-
sofa, organizada por el Aula Caste-
lao. contar con una serie de profeso-
res de la Universidad Gallega en dife-
rentes facultades que estn haciendo
investigaciones de campo en educa-
cin, medios de comunicacin, admi-
nistracin, problemtica de la mu1er
gallega ... , coordinados por el socilo-
go Xon Lui s Pintos de Cea Naharro y
la profesora de fisosofa moral Mara
Xos Agra. La catedrtica de la Uni-
versidad Complutense Celia Amors
y la investigadora y profesora univer-
sitaria Lourdes Mndez, as como la
antroploga Carmen Larraaga tam-
bin expondrn sus puntos de vista
en las sesiones de filosofa.
de Roslll
lib:-o sobre Roslll
AULA CASTHAO DE FILOSOFIA
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
MEDIO DE COMUNICACION :
P rerisl
NOME DO MEDIO:
El Corr eo Ca l le:ao
DATA :
2 de Feb re .tro de 1989
TEMA :
Curi f e rene i-l sobre l ob r-l
AC01\JT ECEMENTO:
P res t: ri t l e [ r i duri
Rodrguez Snchez hablar
hoy de "Rosala"
Esta tarde, a partir de las
ocho en el Teatro Principal de
Pontevedra. el profesor Fran-
cisco Rodrguez Snchez pro-
nunciar una conferencia so-
bre " Anlise sociolxico da
obra de Rosala de Castro" . El
acto se enmarca dentro de las
aulas "Castelao" de filosofa.
A lo largo de su disertacin,
el profesor Rodrguez 5nchez
expondr las tesis fundamen-
tales de su ltimo libro sobre
la ilustre poetisa.
La presencia del profesor
Rodrguez en la "V Semana
Gallega de Filosofa", el valor
desmitificador de su libro y el
inters por dar a conocer
nuestra cultura. han sido los
motivos que han impulsado a
la organizacin a contar con la
presencia de este conferen-
ciante.
En el mismo acto, ser pre-
sentada una memoria de las
principales actividades que el
aula "Castelao" ha llevado a
cabo desde el ao ochenta y
tres. Igualmente ser presen-
tado un avance de la VI
semana gallega de filosofa a
realizar en la ciudad de Pon-
tevedra durante la ltima se-
mana de marzo prximo.
Como avance de lo que ser
la VI semana, podemos ade-
lantar que contar con la pre-
sencia del economista egipcio
Samir Am, el filsofo italiano
G. Vatimo y el ensayista
Eduardo Lourenco, entre
otras destacadas figuras de la
intelectualidad espaola y
extranjera.
de Roscd L:l
ltbrn sub ~ ; r\ os ;_1 L i l
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
Apartado 332
36001 PONTEYEDRA
MEDIO DE COMUNICACION: Prensa
NOME DO MEDIO: l l \i oz de Golic iCJ
DATA: 2 de Febreiro de 1989
TEMA: CunferenciCJ sobre l obr J
ACONT ECEMENTO:
PresentJcin dun
Fraocisco Rodrguez Sn-
chez ofrecer esta tarde en el
Teatro Principal. una confe-
rencia-coloquio sobre Ana-
lise sociolxica da obra de
Rosa.la de Castro. Ser a
las ocho de la tarde. La or-
ganizacin est a cargo del
Aula Castelao de Filosofa. la
cual presentar en este acto
la memoria de las principa-
les actividades efectuadas
por el Aula desde 1983. as
como un avance del progra-
ma de la VI Semana Gale-
ga de Filosofia, que se de-
sarrollar en esta ciudad en
la ltima semana del mes de
marzo del ao en curso.
de RosaliCJ
Libro sobre RusCJlio
MEDIO DE COMUN I CAC ION : Prens!
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
NOME DO MEO IO : Faro de Vigo
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
DATA: 2 de Febreiro de 1989
TEMA :
Confe r encia sobre l obr! de Ro solia
ACON TECEMENTO: Presentac i n dun libro sobre Rosa l ia
La VI Semana Galega de se-
abre en la ltima semana de marzo
Delegacin director de un diario lisboeta;
Urbano Tavares; y el conocido
Pontevedr:a ensayista Eduardo Lourern;o.
La VI Semana Galega de Filo- Todos ellos dieron clases en uni-
sofa, que en esta ocasin abor- versidades alemanas, francesas,
dar el tema de la " Filosofa y el portuguesas, brasileas, mexca-
Poder", contar, un ao ms, nas e italianas.
con la participacin de impor- Asi.m.ismo, destaca la presen-
tantes personalidades. Su cele- cia de conocidos profesores e in-
bracin tendr lugar en la ltima vestigadores espaoles, entre los
semana del mes de marzo, segn que cabe citar a Alberto Piris
di a conocer ayer el Aula Caste- Laespada, general de brigada de
lao. Artillera de las FAS; Mariano
Entre los ponentes que estarn Aguirre, director del CIP; Ana
presentes en esta VI edicin des- Lucas, de la UNED; Gonzalo
taca la participacin de intelec- Puente Ojea, diplomtico-emba-
tuales extranjeros, como el eco- jador; Jos Luis Sampedro, eco-
nomista egipcio, Sarnir Arnin; el nornista-catedrtico jubilado; y
filsofo italiano, G. Vattimo; el . los periodistas, Alvarez Sols,
pensador mejicano, Adolfo Sn- Alfonso Eire, Alonso de los Ros
chez Vzquez; el director de un y Felix Azunnendi.
Tambin estarn presentes
una serie de profesores de la Uni-
versidad gallega, de diferentes
facultades, que estn realizando
investigaciones en las reas . de
educacin, medios de comunica-
cin, administracin, la probJe.
mtica de la mujer_ gallega, etc.
Todos ellos estarn coordinados
por el socilogo Juan Luis 'Pin-
tos de Cea Naharro y por la pro-
fesora de Filosofa, Maria Xos
Agra. Contratastarn sus inves-
tigaciones y el trabajo a desarro-
llar en los prximos aos con
profesores de. otras universiades
del resto del Estado.
Asistirn la catedrtica Celia
Amors, la investigadora, Lour-
des Mndez y la antroploga
Carmen Larraaga.
MEDIO DE COMUNICACION: Prenso
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA NOME DO MEDIO: Diorio de Galicio
DATA:
2 de Febreiro de 1989
TEMA: Conferencia sobre l obro de Rosoli o
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
ACONTECEMENTD:
Presentocin dun libro sobre Rusolo
Hoxe conferencia sobor da 'Anlise sociolxica da obra de Rosala'
A Aula Castelao presenta un
adianto da VI Semana de Filosofa
DdG /
A Aula Castelao de Filosofa de Pontevedra vai presentar
hoxe, no saln do Teatro Principal s oito do sern, a memoria
das principais actividades efectuadas dende 1983, aproveitando
a conferencia-coloquio do profesor Francisco Rodrguez
Snchez sobor da "Analise Sociolxica da obra de Rosala de
Castro".
O convidado expor as teses
fundamentais do seu ltimo li-
vro sobor da mentada poetisa
padronesa, que recolle unha
boa parte da sa tese doutoral
!ida na Universidade de Com-
postela no ano 88.
A presencia deste investiga-
dor no ciclo de Pensamento
Galego da V Semana Galega de
Filosotia, onde avantou os
pontos principais que agora se
recollen pormenorizados nesta
obra, inducu Aula Castelao a
convidalo novamente a Ponte-
vedra.
O valor intrnseco da obra in-
cardina as escritas de Rosalia
na sociedade da poca, reco-
llendo criativamente a sa ex-
periencia como ser humano,
que refrexa o grupo social, mais
non mecanicamente, que per-
tence. A obra de Francisco Ro-
drguez unha crtica das ten-
dencias formalistas na
explicacin dos textos. Explica
a literatura como "refrexo epa-
cal " , mais salientando o aspecto
criativo, combinando o colecti-
vo co individual. Rosala apare-.
ce como desmititicadora dos va-
lores do mundo burgus,
sentndose frustrada <liante do
papel social da muller na sa
poca, proporcionando unha
visin humanista e situndose
nun pre-nacionalismo, facendo
erara defensa da galeguidade. A
obra do profesor Rodrguez
Snchez rectifica, asemade, a vi-
sin histrica do periodo que
vai do 1837 1875.
Doutra banda, a Aula Caste-
Jao de Filosotia convidar pro-
ximamente, e denantes da VI
Semana de Filosotia: Filosotia e
Poder, o escritor luso Jos Sara-
mago.
No acto do Teatro Principal ,
hoxe, se presentar tamn a
Memoria das principais activi-
dades efectuadas pala Aula
dende o 83, nun livro onde se
recollen os programas das cinco
semanas de tilosotia xa celebra-
das en Pontevedra, dos ciclos
sobre Marx, Castelao, filosotia,
de diferentes conferencias, de
panicipacin en congresos e co-
loquios e das investlgacins so-
bor de Antn' Losada Diguez.
Polo que respecta progra-
ma da VI Semana: Filosotia e
Poder, a celebrar na ltima se-
mana do marzal , conven adian-
tar a intervencin de destaca-
1 dos intelectuais como Samir
Amn, Yattimo, Adolfo Sn-
chez Yzquez, Urbano Tavares
ou Eduardo Lourenc;o, as co-
mo Alberto Piris, Mariano
Aguirre, Ana Lucas, Jos Lus
Sampedro ou varios xornalistas
como Alvarez Sols, Afonso Ei-
re, Alonso de los Ros e Flix
Azurmendi. Tamn estarn
presentes destacados profesores
universitarios galegas, que es-
tn a facer invesrigacins sobar
os eidos da Educacin, Medios
de Comunicacin, Administra-
cin ou a Problemtica da Mu-
ller Galega coordenados, todos
eles, polo socilogo Xoan Los
Pintos de Cea Naharro e pola
profesora de tilosotia moral ,
Maria Xos Agra.
Estes contrastarn as sas
conclusins con profesores
doutras universidades como
- Celia Amors, Lourdes -- Mn-
dez ou a antrop1oga Carmen
Larraaga.
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
Francisco Rodriguez
MEDIO DE COMUl\IICAC ION : Prensl
NOME DO MEDIO : Dilr i o
de GlliC Ll
DATA:
2 de Fe breiro de 1989
TEMA: Con f erenci l Sb l' E l ub r l de Rosllil
ACONTECEMEi\JTO : Pr e s e n t lci.n dun lib ro sub r e
tiuxe con1erenc1a sobor da 'Anlise sociolxica da obra de Rosala'
Rus <-J l t J
A Aula Castelao presenta un
adianto da VI Semana de Filosofa
DdG r Por:itevedra
A Aula Castelao de Filosofa de Pontevedra vai presentar
hoxe, no saln do Teatro Principal s oito do sern, a memoria
das principais actividades efectuadas dende 1983, aproveitando
a conferencia-coloquio do profesor Francisco Rodrguez
Snchez sobor da "Analise Sociolxica da obra de Rosala de
Castro" .
MEDID DE COMUNICACION: Prensl
NOME DO MEDIO:
L l Vu z de Glljc.il AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
DATA: 1 s de Febrciru de 1989
Apartado 332
35001 PONTEVEDRA
TEMA: Av orice du Pr uqramo dl VJ Sem<-J n-1
ACONTECE MENTO : VI Semlna Gol eql
Puente Ojea, Jos Luis Sampedro
y Alberto Piris participarn
en la VI Semana de Filosofa
Pontevedra (Redacein).
Filosoa e Poder consti-
tuye el tema central elegido
en esta ocasin pa ra la Se-
mana de Filosofa, que se
desarrollar a finales del
prximo mes de marzo. or-
ganizada por el Aula Cas-
telao.
Esta Semana de Filoso-
fa. que ha logrado un nota-
ble prestigio en medios profe-
sionales e intelectu ales. al-
canza este ao su sexta edi-
cin. y contar con la partici-
pacin destacada del dipl o-
mtico Gonzalo Puente Ojea:
el !!eneral Alberto Piri s Laes-
pada; el catedrtico y econo-
mista Jos Luis Sampedro: y
los profesores Ana Lucas (de
la Universidad a Distancia). y
Mariano Agui rre (di rector
del CIPJ
Dentro del programa es-
bozado por los componentes
del Aula Cast elao. se
anunci tambin la partici-
pacin de las profesoras e
i1i.vestigadoras Cel ia Amo-
rs. Lourdes Mndez v Car-
men Larraaga, as c o ~ o de
los periodistas Antoni o Al-
varez Sols. Csar Alonso de
los Ro.s, Flix Azurmendi y
Alfonso Eire.
En cuanto a la participa-
cin extranjera. iniciamente
est prevista la asistencia a
esta reuni n filosfica del
economist a egipcio Samir
Amn; el filsofo italiano G.
Yattimo; el pensador mejica-
no Adolfo Snchez; y los en-
sayistas portugueses Eduardo
Lourenyo y Urbano Tava-
res .
Por ltimo. la sexta edici n
de esta Semana de Filoso-
fa en Pontevedra, tambin
contar con la participacin
de un grupo de profesores de
la Universidad de Santiago,
que vienen realizando div'r-
sos traba.ios de investigacin
en varios campos. bajo la
coordinacin del socilo!!o
Xoan Lui s Pintos de Cea l' ta-
harro. y la flsofa Mari a Xo-
s Agra .
d i : : ~ Fi l usu-!
AULA CASTELAO DE FlLOSOFIA
Apartado 332
JCOl PONTEVEDRA
MEDIO DE COMU1\I IC.il.C ION:
Prensa
NOME DO f"l EDIO:
La Voz de Galici2.
DA TA: 26
de
'Peh,...oi.,..,-, r1o 1080
TEMA:
Presentacin
da Sem.2.I1a ele Filosfa
AC01\JTECEMENTO: VI Se man Galega de Filosofa
---CITA DE FILSOFOS EN PONTEVEDRA----
Gianni Vattimo: da experiencia esttica
investigacin do movimento
da posmodernidade Por X. L. BARRE!RO
. .\ fins do mes prximo vaise
celebrar en Pontevedra a VI Se-
mana de Filosofia. acontece-
mento que colleu nos ltimos
anos unha primordial impor-
tancia nos medios intelecrnais e
universitarios. debido, sobre to-
do. alto nivel que se acadou e
participacin de primeiras fi-
guras do pensamento <leste tem-
po. Con este artculo empzase
a presentar a algunhas das que
asistirn s sesins <leste ano.
Gianni Vattimo un dos que
van participar na Semana Gale-
ga de Filosofa. Nado en Turin
( 1936), profesor de Esttica e de
Filosofa teortica na Universi-
dade da mesma cidade, , sen
dbida, un dos personaxes mis
sobranceiros no panorama filo-
sfico italiano da actualidade.
Se nun segundo momento da
sa traxectoria se amosa como
un terico capaz de pensar, e
tracexar, as caracteristicas da
posmodemidade, nun primei-
ro momento (momento sempre
presente . longo da sua obra)
aparece como representante
dunha lia de pensamento est-
tico -que poderiamos nomear
cecis con mis obxectividade
Escola Esttica- da Universi-
dade de Turin.
Intereses temticos
devandita escola esttica
pertencen, certamente, Augusto
Guzzo e Luiggi Pareyson. A.
Guzzo, docente nas universida-
des de Pisa e, logo, en Turin
dende 1939 publica. amis dou-
tros traballos de tipo histrico.
especulativo, moral e enciclop-
dico, diversos ensaios de estti-
ca. L. Pareyson unha figura
central e ponte entre Guzzo e
Vattirno: discpulo do primeiro
e mestre do segundo; qun
realmente inicia a Vattimo no
eido da investigacin esttica.
Vattimo apresenta unha te-
mtica de intereses converxen-
tes que se poden encadrar as:
-Inters pola arte antiga, en
concreto pola teora da arte en
Aristteles (Il concetto di fare
in Aristotele).
-Inters polo existencialismo
e polas sas implicacins ontol-
xicas, lingsticas, interpretativas
(nesta vertente encadrarianse:
Essere, Storia e Linguaggio in
Heidegger; Introduzione a Hei-
degger; Ipotesi su Nietzche; ll
soggetto e la mschera ... ).
Inters pola historia da her-
menutica e pola articulacin
dunha ontoloxa hermenutica
nunha Iiiia de pensamento que,
arrincando do nihilismo nietzs-
cheano, pretende ir aln da me-
tafsica e estabelecer as condi-
cins, non s para un novo
platexamento da relacin arte-
verdade-ser, senn tamn para
tracexar --e lexitimar, ainda
que de xeito provisional- os
caracteres definitorios do dis-
curso sobre a posmodemida-
de (neste aspecto converxente
preciso salientar os seguintes
ttulos: Poesa e ontologa; Le
avventure della differenza; Al
di l del soggetto; Il pensiero
dbole -xunto con P. A. Ro-
vatti-; Introduzione a Nietzs-
che; La fine della modemit
-nichilismo e modernit nella
cultura posmoderna-... ).
Aln da modernidade
Mantendo sempre as dbedas
con Heidegger e Gadamer. re-
collendo e interpretando o sen-
so do nihilismo nietzscheano. e
asumindo certos postulados do
pragmatismo. G. Vattimo en-
frntase coa tare fa (desafo) de
pensar a posmodernidade.
0 nihilismo acabado, como o
Ab-grund heideggeriano, conv-
danos a vivir unha experiencia
fabulizada da realidade, expe-
riencia que tamn a nosa ni-
ca posibilidade de liberdade.
Pero o posmoderno para en-
tende-lo preciso confronta-lo
co moderno ou coa moder-
nidade. E a rnodernidade ca-
racterizase, desde Weber a Geh-
len, a Blumenberg, a Koselleck,
polos seguintes rasgos:
a.- Polo abandono da consi-
deracin sacra! da existencia a
prol da afirmacin de esferas de
valor profano ou. o que ven a
dicir o mesmo. pola seculariza-
cin; b.- Pola fe no progreso e
na idea de superacin>> (fe que
o punto clave da seculariza-
cin no plano conceptual; secu-
larizacin acadada pola readop-
cin da visin xudeo-cristiana
da historia, da que se eliminan
pouco a pouco, tdalas conside-
racins e aspectos, trascenden-
tes, metahistricos, providen-
ciais). c.- Pola afirmacin do
progreso como valor en s; pola
afirmacin do novo como valor
e como valor fundamental.
Pola contra. en confronta-
cin coa modemidade deseiia
Vattimo O fin da modemida-
de, esto , a posmodemida-
de. Eis os seus rasgos definito-
rios (ainda que provisionais):
a.- Por ir aln da supera-
cin (Ueberwindung) crtica
pola <<boa razn. (A idea de
Superacin. que tanta impor-
tancia ten en toda a filosofa
moderna, concibe o curso do
pensamento como un desenrolo
progresivo, no cal o novo iden-
tificase co valioso en virtude da
mediacin da recuperacin e da
apropiacin do fundamento-
orixen. Pero precisamente a no-
cin de fundamento, e de pen-
sarnento como base de acceso
fundamento. posta radical-
mente en tela de xuicio por
Nietzsche e Heidegger).
,
a
MEDIO DE COMUNICACION:
Prensa
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA NOME DO MEDIO: La Voz de Galicia
DATA: 26 dP 1i'P. h'T"P; 'T"() ,., "' 1 o Ro
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
TEMA: Presentaci6n da Semana de Filosfa
ACONTECEMENTO: VI Seman Galega de Filosofa
b.- Pola conversin (-<li-
solucin) da idea de progreso
en routine (trmino introdu-
cido por Arnold Gehlen e equi-
parado concepto de Post-
historie: 0 progreso, privado
do cara onde na seculariza-
cin, chega a ser tamn a diso-
lucin do concepto mesmo ae
progreso, que o que ocorre
precisamente na cultura entre o
sculo XIX e o s. XX).
c.- Polo paso dunha crtica
puramente negativa (tpica da
Kulturkritik de escomenzos do
sculo XX) a unha condicin
(crtica) posmoderna como po-
sibilidade de chance positivo
(chance ultrametafsico ou pos-
metafsico que se designa coa
expresin fn da historia).
d.- En relacin co anterior.
pola experiencia do fn da histo-
ria (na cultura do s. XX dse
unha impresin de catstrofe:
unha experiencia difundida do
fn da historia --ocaso do occi-
dente. procesos destructivos.
bomba atmica, etctera); pero
non se trata dunha considera-
cin catastrfica (do fn da vi-
da). senn da ameaza da posibi-
lidade. certamente real, dunha
catstrofe atmica. por exem-
plo. Isto o que quer dicir ex-
periencia do fin da historia.
e.- Polo debilitamento do
ser (ou polo concepto dbil
de verdade; pola cura de
adelgazamento do subxecto;
pola ontoloxa dbil. da de-
cadencia etctera), e, pola con-
tra, por un concepto aberto (e
non metafisico) de verdade; ver-
dade interpretada partindo, non
tanto dun modelo de saber cien-
tfico, canto -segundo a onto-
loxa hermenutica- da expe-
riencia da arre: e _::_probable-
mente- do modelo da retrica.
G. Vattimo, filsofo, pensa-
dor, ensasta, traductor, segue a
teimar nas caracteristicas conf-
gurantes da posmodemidade;
na percura -non raps6dica-
dos rasgos tpicos do pensamen-
A arte como expresin
de verdade
No ano 1967 Vattimo publica Poesa e Ontologa. O
obxectivo fundamental desta obra era a reivindicaci6n da
instancia ontolxica da arte e da poesa e, asemade. o reco-
ecemento da experiencia esttica como lugar dunha expe-
riencia de verdade. Para elo era preciso rexeitar aquelas
teoras que sementes lle concedan a arte un lugar separa-
do. aillado e inesencial. como pode ser a consideracin da
arte como puro obxecto de contemplaci6n. de xogo, de
emocins ou de ser obxecto de museo; era preciso. amis.
distanciarse das concepci6ns estticas sostidas por un socio-
loxismo paleomarxista. ou por un formalismo vinculado a
postulados esrructuralistas.
Unha das ventaxas da teora hermenutica aplicada os
problemas da arte amosar que as devanditas concepcins
estn viciadas polo esteticismo. dicir. fundadas sobre un-
ha visin da arte que. desde pontos de vista diversos. non
comprenda a arte no seu significado de experiencia hist6ri-
camente densa. de experiencia de verdade en canto que ver-
dadeira experiencia.
to posmodemo en relacin co
que est a acontecer noutros
campos, como a arquitectura. a
literatura. a crtica literaria. et-
ctera. Pensador aberto, incisi-
vo nos vieiros da posmoderni-
dade, concle: <leste modo
que a ontoloxa se fai efectiva-
mente hermenutica, e como os
conceptos metafsicos de sub-
xecto-obxecto. e tamn de reali-
dade e de verdade-fundarnento.
perden peso. Eu coido que nes-
ta situacin dbese falar dunha
ontoloxa dbil como nica
posibilidade de sar da metafsi-
ca polo camio dunha acepta-
cin-convalecencia-distorsin,
que xa nada ten de superacin
critica caracterstica da moder-
nidade. Podera ser que nesto
consista, para o pensamento
posmodemo, a chance dun no-
vo, debilmente novo comenzo.
Xos Luis Barreiro B. profe-
sor de Filosofia na Universidade
de Santiago de Compostela.
O clarexamento destas ideas (no marco das teoras arts-
ticas e poticas do novecentos --0e corte post-hegeliano.
como o neokantismo. a fenomenoloxa. o historicismo-.
no marco da esttica antigua. da desmitificacin da rnenta-
lidade racionali st a. etctera) Realizase en funcin da anli-
se - e da apoiatura- da teora esttica heideggeriana e ga-
dameriana. Na segunda edicin da mesma obra ( 1985) Vat-
timo engade un no\o captulo (o IX: Estt ica ed Ermenuti-
ca). pero recoccc que a reivindicacin da ane como expe-
ri encia de verdade atopa menos resi stencia que nos anos se-
senta; que hoxendia a instancia ontol0xica da hermenutica
ampliamente aceptada.
Cada ano, a Semana de Filosofa de Pontevedra colle mis
importancia no mundo da cultura e o pensamento
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
MED IO DE COMUNICACI ON:
Prenso
NOME DO MEDIO: l l Regin
DATA:
3 de Marzo de 1989
TEMA : Presentacin dl
ACONTECEMENTO:
VI Semon:l
Semana de Filosofa
Los catedrticos de filosof a
Ramn Regueira y Alfonso
Sola presentarn esta tarde , a
partir de las 19,30, en el "Caf
Latino", el programa de la "VI
Semana Galega de Filosofa"
que se celebar prximamente.
Se mono
gol ego
Gci l ego de Filosofa
de rilosofl:l
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
Apartado 332
36001 PONTEYEDRA
MEDIO DE COMUNICACION :
Prensa.
NOME DO MEO IO :
La Voz de Galicia
DATA: 4 de .. n ~ r z o de 1989
TEMA:
p , -
resentacion da Serrana Galega de Filosofa
ACONT ECEMENTO : VI Semana Galega de Filosofa
Tambin el profesor Do-
mng<>S Garca, al frente de
todo el equipo que integra
el Aula Castelao, realizaron
ayer la presentacin oficial
de la tradicional y reconoci-
da Semana de Filosofa de
Pontevedra, que esta ao
alcanza su sexta edicin. La
organizacin de esta sema-
na, que tendr lugar entre
los das 27 y 31 de este mes,
ha fijado como 'cuartel ge--
neral' de participantes e in-
vitados destacados el Para-
dor de Turismo de esta ciu-
dad, donde se celebrarn las
ruedas de prensa.
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
Apartado 332
36001 PONTEYEDRA
MEDIO DE COMUN I CAC ION : Prensa
NOME DO MEDIO : Fa.!' o de Vigo
DATA:
/\
.,. ele
... 2.!' Z,')
de 1929
TEMA: Presentacin cill. Serna.na Galcg2
ACONTECEMENTO:
VI Sern2.ll2. Gal e1;2. de
de Filosofa
Filosofa
Las relaciones del Poder, a debate
en la VI Semana de Filosofa
Las sesiones se desarrollarn en el Auditorio de la
Caja de Ahorros en los ltimos das del mes de marzo
A.T. chez Vzquez (terico marxista),
Jacobo Muoz Veiga, Mariano
Pontevedra J y p
Agu1rre, ose azquez erez y
Los organizadores del Aula
Castelao han presentado ayer la
sexta semana de Filosofa que se
celebrar del 27 al 31 de marzo
en el Auditorio de la Caja de
Ahorros de Pontevedra, y en la
que participarn medio centenar
de personas vinculadas al mundo
del pensamiento.
Aunque se abordarn distin-
tos campos filosficos, el tema
monogrfico de la semana se
centrar en el estudio sistemtico
de las mltiples relaciones de po-
der.
Tres sesiones
Se estructura la semana en tres
sesiones de maana, tarde y no-
che, que abarcan grandes grupos
temticos.
Por la maana se desarrolla-
rn diversas ponencias, comuni-
caciones y debates sobre la
"Teora y el poder" en las que in-
tervendrn, entre otros, el eco-
nomista indio Samir Amin, el fi-
lsofo italiano Gianni Vattimo,
el historiador francs Christian
Descamps, el profesor emrito y
exiliado en Mxico Adolfo Sn-
A.na Lucas.
La mujer
En las sesiones de tarde, dos
equipos coordinados por los
profesores universitarios Xoan
Luis Pintos de Cea Naharro y
Maria Xos Agra presentarn en
estas jornadas sus trabajos de in-
vestigacin sobre la Administra-
cin, Comunicacin, Educacin
y la Mujer en Galicia.
En estos equipos participan
ms de una treintena de investi-
gadores que durante la Semana
tendrn oportunidad de contras-
tar los resultados con intelectua-
les de fuera de Galicia.
Estas ponencias tienen como
finalidad la combinacin de la
universalidad del discurso filos-
fico con la investigacin sobre
los problemas especficos de la
Nacin.
Poderes fcticos
Finalmente, el ciclo nocturno
estar destinado al anlisis de los
poderes fcticos. En las sesiones
estarn presentes los especialis-
tas Mariano Aguirre (coordina-
dor del Centro de Investigacio-
nes para la Paz, CIF); eJ general
de brigada de Artillera, Alberto
Piris Laespada; el embajador de
Espaa, Gonzalo Puente Ojea;
Miren Etchezarreta; Alfonso
Eire Lpez; Jos Flix Azurmen-
di; Antonio Alvarez Sols y Ur-
bano Tavares.
La clausura del c.urso correr
a cargo del consejero cultural del
Gobierno portugus en Roma,
Eduardo Lourenc;;o.
El Aula Castelao
El Aula Castelao de Filosofa
se constituy en el ao 1983 y
desde entonces su primera mi-
sin es la de trabajar por la reno-
vacin temtica y metodolgica
de la Filosofa, especialmente de
cara a las Enseanzas Medias, en
favor de la galleguizacin de Ja
enseanza y Ja promocin de
todo tipo de actividades condu-
centes a Ja realizacin de los ob-
jetivos anteriores.
En pasadas ediciones, el Aula
organiz diversos cursos sobre el
pensamiento de Carlos Marx,
Daniel CasteJao, Filosofia ac-
tual, juventud, problemas en el
filosofar de hoy y panoramas de
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
MEDIO DE COMUNICACI ON : Prensa
NOME DO MEO I O: Faro de Vifl:O
Apartado 332
36001 PONTEYEDRA
DATA : 4 de Marzo de 1989
TEMA: Presentacin da Semana Galega de Filosofa
ACONTECEMENTO: VI Semana Galega. de Filosofa
PODER
E
FILOSOFIA
p ~ ~ ~ ~ \ ~ ~ : ~ ~ Educacin - ~
Direccin Xeral de Ensinanzas Medias e
Oirecc1n Xeral de Politica Lrngisnca.
- Conselleria de Cultura \ ~ :
Direccin Xeral de Cultura.
- Ca1xa de Alorros Provincial de Pomevedra.
- Axunlamento de Pontevedra. i!
. Oipu1ac1n Prov1nc1al-de Pontev"'ora. ~
ORGANIZA:
. Aula Castetao de Filosolia.
SE:
Auo11ono de Caa a de Atorras Provincial.
INFOAMACION CONTACTOS
- Apartado 323 Cdigo Postal 36080 PO
Cartel anunciador de las .Jornadas de Filosofa.
las culturas actuales.
Se celebraron, asimismo, di-
versas conferencias sobre Rosa-
la de Castro o la situacin en la
:Unin Sovitica. Las jornadas fi-
losficas vienen convirtiendo a
Pontevedra en el foro obligado
de actualizacin filosfica, pues
ms de doscientas personas tu-
vieron oportunidad de comuni-
car sus investigaciones a un vas-
to pblico y de contrastar las
mismas con los ms prestigiosos
pensadores espaoles y con una
nutrida representacin de inte-
lectuales del extranjero.
NOME DO MEDIO: F
MEDIO DE COMUNICACION:
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
DATA:
de i:Iarzo
TEMA: Presentacin da
de Filo so ia
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
ACONTECEMENTO:
de Filosofa
A VI Semana Galega de
Filosofa celebrarase
a finais de mes
PONTEVEDRA. Delegacin
Onte presentouse en Ponte-
vedra a "VI Semana Galega de
Filosofa", que ter lugar en
Pontevedra do 27 31 de
marzo do mes que andamos. A
Aula Castelao de Filosofa, que
a organizadora deste evento
cultural, suliou, diante desta
prxima edicin. a categora
dos persoeiros que exporn o
seu pensamento eneal do " po-
der"
En xornadas de ma, tarde
e noite, Gianni Vattimo, Her-
minio Barreiro, Gonzalo
Puente Ojea, Antonio Alvarez
Sals , Csar Alonso de los Ros,
entre otros, falarn de temas
tan actuais coma son: "Ideolo-
xa tributaria: as sas formas
cristins e islmicas", "A pro-
blemtica da muller galega" ,
"O exercicio do :ioder en Gali-
cia no campo da comunica-
cin", "Igrexa e poder", "Po-
der e informacin" ou " Re-
flexins sobre o poder".
Asemade , das equipas
coordenadas polos profesores
da Universidade galega, Xoan
Luis Pintos de Cea e Mara
Xos Agra, presentarn os
'seus traballos de investigacin
que sern contrastados con
in telectuais de fara de Caliza.
Deste xeito; sguese na lia de
"combinar a Universidade do
discurso filosfico coa investi -
gacin sobre os problemas
especficos da nasa terra".
Presentacin da semana
Na presentacin da semana,
Ramn Regueira explicou s
medios informativos que " o
momento de poerse a pensar
que o poder, que hai detrs
do poder e a quen serve o
poder. A min vnseme ca-
beza -engadu o catedrtico-
feito de Venezuela, que todos
a ti amos coma a gran demo-
cracia modelo en Amrica. e
que pasou estes das?". Ramn
Regueira lembrou tamn os
anos vinte, " uns anos tranqui-
los que remataron no 29 e que
dan lugar Segunda Guerra
Mundial". As causas poden
estar as unha tempada, pero
chegar un momento en que
re ven te todo". Precisamente,
por esa situacin coi da o profe-
sor que o momento de que a
xente se plantexe a situacin ,e
que non " pase de largo".
Este fato de "traballadores"
que forman a Aula Castelao de
Filosofa in ten ta, con esta XI
Semana, a renovacin tem-
tica e didctica da :i<'ilosofa
como saber interdisciplinario.
a galeguizacin do ensino e a
promocin de todo tipo de
actividades: conferencias, se-
minarios, debates, que permi-
tan levar praxe os dous ante-
riores obxectivos.
Estas xornadas, que tern
1 ugar no auditorio da Caixa de
Aforras Provincial, estn pa-
trocinadas palas conselleras
de Cultura e Educacin, e
mis pala Caixa de Aforras,
Deputacin Provincial e Con-
cello de Pontevedra.
A Semana Galega de Filoso-
fa consiguiu acadar unha im-
plantacin notable gracias
laboura desenrolada en pasa-
das edicins, s que asistiron
recoecidos pensadores de
mbito tanto nacional como
internacional.
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
MEDIO DE COMUNICACION:
Prensa
NOME DO MEDIO: Atlntico Diario
DATA: 4
de r.1arzo de 1989
TEMA:
da Semana Galega de Filosofa
ACONTECEMENTO: VI Semana Galega de Filosofa
Comienzan el 27 de marzo y tratarn sobre la Teora del Poder -
-
VI Semana Galega de Filosofa
AD

La sexta edicin de la Semana
Galega de Filosofa, que organiza
el Aula Castelao, se celebrar en
Pontevedra entre los das 27 y 31
de marzo. El desarrollo de la misma
abarcar sesiones de maana, tar-
de y noche y el escenario ser el
auditorio de la Caja de Ahorros Pro-
vincial de Pontevedra. Las jornadas
de trabajo estn estructuradas en
ponencias, comunicaciones y de-
bates sobre la Teora del Poder, en
las que intervendrn, entre otros,
Samir Amn, Gianni Vattimo. Chris-
tin Deseamos, Adolfo Snchez
Vzquez, Jacobo Muoz Vega, Ma-
riano Aguirre, Jos Vzquez Prez,
Ana Lucas y como cordinador del
general del ciclo actuar Xos Luis
Barreiro Barreiro. Durante la maa-
na, diversos especialistas gallegos,
espaoles y extranieros analizarn,
desde distintas pticas, el proble-
ma del poder, a nivel terico.
Las sesiones de tarde sern
coordinadas por los profesores de
la Universidade Galega, Xon Lui s
Pintos de Cea Naharro y Mara Xo-
s Agra y presentarn sus trabajos
de investigacin en curso sobre
Administracin, Comunicacin,
Educacin y Muller na Galiza. Estos
equipos estn formados por ms
de una treintena de investigadores,
que tendrn tiempo, durante la se-
mana. de contrastar los resultados
con intelectuales de fuera de Gali-
cia (Celia Amors, Lourdes Mn-
dez, Carmen Larraaga, etc.). Las
sesion'es de tarde tratan de seguir
la lnea de combinar la universali-
dade del discurso filosfico con la
investigacin sobre los problemas
especficos de la nacin gallega.
El anlisis abierto de cara al p-
blico, tendr lugar durante. los ac-
tos programados para la noche, es-
ta tarea correr a cargo de diversos
especialistas, que enfocarn sus
estudios sobre varios Poderes Fc-
ticos. Mariano Aguirre, Alberto Piris
Laespada. Gonzalo Puente Ojea.
Miren Etxezarreta, Alfonso Eir L-
pez, Jos Flix Azurmendi, Antonio
ALvarez Sals y Urbano Tavares,
sern los encargados de conducir
las disertaciones de la noche. El
consel leiro de Cultura del Governo
Portugs en Roma, Eduardo Lou-
renco, clausurar la VI Semana Ga-
lega de Filosofa, con una conferen-
cia titul ada Retlesiones sobre o
poder.
La programacin de la. VI Sema-
na Galega de Filosofa se comple-
menta con una serie dedicada a las
comunicaciones, en esta seccin
se anal izar las relaciones entre el
poder el derecho y la moral, el
egosmo, el espacio y el poder, la
crisis de las sociedades democrti-
cas industrializadas, etc .. En esta
seccin ser analizada la obra del
filsofo francs R. Garudy.
El aula Castelao de Filosofa, or-
ganizadora de la VI Semana Gale-
ga de Filosofa, se constituy en el
ao 1983. y desde entonces est
trabajando por la renovacin tem-
tica y metodolgica de la filosof a,
especialmente orientada cara a las
enseanzas medias, por la gelegui-
zacin de la enseanza y la promo-
cin de actividades como confe-
rencias, seminarios, debates, etc.,
conducentes a la realizacin de los
objetivos citados anteriormente.
El presupuesto de la VI Semana
de Filosof a alcanza los 5 millones
de pesetas, superando ampliamen-
te el de ediciones anteriores, y en el
colaboran la consellera de Educa-
cin. Cultura. Caia de Ahorros Pro-
vincial de Pontevedra. Ayuntamien-
to de Pontevedra y Diputacin Pro-
vincial.
AULA CASTELAO DE FlLOSOFIA
Apartado 332
36001 PONTEYEDRA
MEDIO DE C OMUN I CAC ION :
Prensa
NOME DO MEDIO:
Liario de Pont eveLlra
DATA: 4
de [.a.rzo de 1989
TEMA :
Presentacin d.3. Sema.r1a Gal e ga de
ACONTECEMEN TO : VI 3emnI1a Galega de Filo sof a
Presentada
la VI Semana _Gallega de Filosofa
Pontevedra.- (O.P.)
En el P?trador N_:,- u 11al
Turi smo Casa de! Bar11 e11
la maana de ayer. fue pre-
sentada a los medios 1no1ma-
tivcs la VI Semana Gallega de
Filcsofa que organiza el .. Au-
laCastelao de Filosofa y que
tendr lugar en la ltima se-
mana del presente mes. del
27 al 31. en el Auditorio de
la Cata.
En primer lugar. Domingos
Antn Garca Fernndez. l1izo
la presentacin en sntesis de
lo qu-e se pretende con la ce-
lebracin de esta VI Semana
Gallega de Filosofa. as como
fue presentado a sus compa-
eros y componentes del Co-
mit Organizador cediendo la
palabra al presidente del mis-
mo. Ramn Pereira Varela que
hizo la . presentacin oficial
destacando la importancia
que para Galicia tiene esta ce-
lebracin. recordando el im-
pacto de las celebradas an
anteriores aos. as como
destac la importancia del
mismo por las personalidades
que intervienen en la misma.
Ricardo Rodrguez. que pre-
sent las jornadas que en se-
sin matinal desarrollar el te-
ma de la "Teora y Poder'.'.
destac. la personal idad de
los ponentes especialmente
de los especialistas gallegos
en donde se analizarn desde
pticas diferentes el proble-
ma del poder a nivel terico.
En las jornadas de tarde.
que tratar el tema de ' Ejerci-
ci os de Poder en Galicia". An-
tonio Fernndez Alvarez. des-
tac igualmente la personali-
dad de los ponentes. espe-
ci almente de Juan Luis Pintos
de Cea Navarro y Mara Jos
Agra que presentarn sus tra-
bajos sobre Investigacin,
Administracin. Comunica-
cin. Educacin y . la Muer
8n Galicia.


PODER .
E
FILOSOFIA
En cuanto a las sesiones de
noche, que tratar de "Los Po-
deres Fcticos". Jos Calor
Rodeiro. destac la importan-
cia de esta sesin que ser
analizada por diversos espe-
cialistas en la materia.
Dada la calidad y cantidad
de los conferenciantes. el
apartado econmico para
atender todas las necesida-
des. alcanza un total de cinco
millones de pesetas.
Desarrollo de La Semana
Ba10 el patrocinio de la
Consel leria de Educacin y
Ordenacin Universitaria. Di -
reccin General de E11 se1ian-
1-'A ROCINAN
, .. , . , _\ ' ll .. ! \""!
"l,,, -." > "' I :1 1::. l:'.!1'oJ.;::, ,.
. .. . ;; .. :,:;, .. . ... 1
: . .. ' . ... ' , , 1:.. . . !
. ... . 1d ... \1,uc. P . ,-. , ('h ,.>.,;i;: ,H'l.l' .1


..... ,. ..... , ....
"'' .i.; .111, ... ,.,.. , . ,

zas Medias. Direccin Gene-
ral de Poltica Lingstica.
Consellera de Cultura y De-
portes. Direccin de Cul tura.
Caja de Ahorros Provincial de
Pontevedra y Diputacin Pro-
vinci al de Pontevedra. en el
Audiitorio de la Caja de Aho-
rros de Pontevedra. las jorna-
das a celebrar los das 27 al
31 de marzo. se desarroll ar3n
con arreglo al siguiP.nte 11 0 -
rari o:
Horario de maiian
De 1 O '.10 .1 1 2 00
Ponenr;i :_-1
Descanso de media ho,-a.
De 12.30 a 14.00 horas.
Debate.
MEDI O DE COMUN ICAC ION:
Prensa
AULA CASTELAO DE F!LOSOF!A NOME DO MED I O: Diario de Ponteved.ra
DA TA: 4 de Marzo de 1989
A p artado 332
36001 PONTEVEDRA
TEMA :
Presentacin da Semana Galega de Filosfa
ACONT ECEMEN TO: VI Semana Galega de Filo s ofa
Horario de tarde
De 16.00 a 16. 30. Comu
nicaci ones
De 1 6. 30 a 18.00, Ponenci a
Media hora de descanso
De 18.30 a 19.45, Debate.
Jornada de noche
De 20.00 a .2154, Ponencia
y Debate.
Jornada de Maana
Teora Poder
DI A 27 . . .-..
ldeoloxa tributaria: as suas .
formas cristians e islami-
cas
Sarmir Amn. Economsta
egipcio. Coordenador do pro-
grama de invesii gacir.
Estrai exi as para o futuro de
At rica"
Presentado por. Mariano
Aguirre. Coordenador do
Centro de lnvestigaci ns para
a Paz (CIP) de Madrid e mem-
bro do Instituto Transnacional
de Amst erdam.
Dl,ll, 28
Poder e Potencia
Christian Descamps. Uni
versidade de Pars VIII. Histo
da Filosofa. Director
dun EspaceSminaire no
Centro Georges Pompidou.
Present ado por Jos Vz
ouez Prez. Especialista en
Filosotia Francesa Contem
porneL
DIA 29
Secularizacin e Poder
Gianni Vattirno. Universida
de de Torino Departame11to
de hermenuti ca ilosfica e
tcnica da i111erp:e1aci11.
OIA 30
Nihilismo e Poder
.Jaco!)o Vei qa Uni
versid,1cJs Cornpllliense c1c
M;:idrid .. de Filo
sola
DIA 31
Mar x e a cuest i n do Poder
Adollo Sancl1ez Vzquez.
Universidade Nacional Aut
noma de Mxico. Profesor
Emrito
Presentado por Ana Lucas
fv'1embro da Fundacin de In
vestigacins Marxisws M2
drid
Coordenador : Xos Luis Ba
rreiro Barreiro.
Decano Universidade de
Santiago de Compostela. De
cano da Facultade de Filo
sola
Jornadas de Tarde.
Exercicios do Poder en
Galici
DI A 27. 28 e 29
Exercicios do poder en Ga-
1:cia nos campos de Admi -
nistracin, Comunicacin .
e Educaci n
Coor.dena a investigacin,
Xoan i\JiS Pintos de Ceaoa
harro.
Universidade de Sant iago
de Compostel a. Profesor de
Socioloxia e Ci encia Pol ii ca e
da Admi nistracin.
DI A 27
O exercicio do poder en Ga
licia no campo da Educa-
cin
Coo.rdena Herminio Barrei
ro. Universidade Santiago de
Compostela. Profesor de His
toria da Educacin
DI A 28
O exercicio do poder en Ga
licia no campo da Comu-
niacin
PRENSA. Coordenado:a
Esther Filgue;ra Lpez. Un
versidade de Sa11tiago de
Cornposiela. Lic. en F!ioso
ia.
R1\DIO CoordenacJor An
tn Villarino Reoo. Universida
de de Santiago-de Composie
i2. Lic en Filosolia
Coordenador
Francisco Xavi er Prez BuJan
Uni vc1sidade de Saniiago de
Cornpos1eia. Lic. en Fi lo
sof a
DIA. 29
O exercicio do poder en Ga
licia no campo da Admi -
nistracin
Coordenador Xos Manuel
Rivera Otero. Universidade de
Santiago de Compostela Lic.
en Filosofa.
DIA 29 E 30
A problematica da muller
en Galicia
Equipo investigador
M' Xos Agra. Universida
de de Santiago de Composte
la. Profesora de Filosof;:i Mo
ral e Poltica
Carmen Blanco. Prol esora
de Lingua e Literatura Galega
no l. B. A Nosa Seora dos
Olios Grandes. de Lugo.
Nieves Herrero. Universida
de de Santiago de Comros1e
la. Profesma de Antropolo
xia Social.
Asemade est arn como po
nentes invi tadas:
Cel ia Amors Puent e. Uni
versidade Complutense. Ca
tedrtica de Filosofa.
Lourdes Mndez. Universi
dade de Bilbao. Profesora de
At ropoloxa da Arte.
Carmen Larraaga. Profe-
sora do l.B. de Lasarte.
DI A 31
Elaboracin de . -conclusins.
Jornada de -Noche
Os Poderes Fcticos
OI A 27
Tendencias do armamen
tismo internacional
Mariano Ag'uirre. Coorde
nador do Centro de lnvestiga-
ci ns para a Paz (CIP) de Ma
drid e membro do Instituto
Transnacional de. Amst erdam.
Alberto Pi ri s Laespada. Xe-
neral de Brigada de Artill e
ria.
DIA 28
lgrexa e Poder
Gonzalo Puente 0Qea. Ern
baixador de Espa2
DIA 29
Poder e forzas econmicas
Miren Etcilezarreta. Univer
sidade Autnoma de Barcelo
na. Economista. Catedrtica
de Poltica Econmica
DI A 30
Poder e Informacin
TABOA REDONDA.
Coordenador
Alonso Eire Lpez Director
de A Nosa Terra"
Participantes:
Jos Fel iz Azurmendi Pro
fesor da Escola _de Periodis
mo de Euskadi.
Antonio Alvarez Sol is. C1 o
nista poltico.
Csar Alonso de los R:os.
Redactor xee de E1 lnde
pendi ente
Urbano T2v0res Roci1 iguez .
Ex- Director do -oiario el e
Lisboa
DIA 31
Reflexins sobre o poder
Eduardo Lourenco de Fa
r1z.i Filsofo Ensaist3. Co11
selleiro
AULA CASTELAO DE F!LOSOFIA
MEDIO DE COMUN ICACION: P:bensa
NOME DO MED 10 :
La Voz de Galicia
DATA: 5 de l/iarzo de
1989 Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
TEMA:
Presentaci6n da Semana Galega de Filosofa
ACONTECEMENTO:
VI Semana Galega de Filosofa
----------CITA DE FILSOFOS EN PONTEVEDRA----'---------
Adolfo Snchez, un pensador espaol acollido
en Mxico e fiel seu vello compromiso social
Baixo os conceptos de exilio, fidelidade terra e compromiso
marxista poderase resumir a vida, a obra e a traxectoria de Adolfo
Snchez Vzquez, este filsofo espaol transterrado a Mxico, ou
deste filsofo mexicano, que optou por un marxismo aberto, flexi-
ble, non dogmtico, como eixo metodolxico da sa tarefa docente,
investigadora e publicitaria, e que soubo ----e sabe-- conxugar teora
e praxe nunha sntese admirable. Adolfo Snchez va participar a
fins de marzo na sexta Semana de Filosofa que se ha celebrar en
Pontevedra. Nado en Algeciras (1915), e realizados os estudos pri-
-
marios, de Bacharelato e de Maxistero en Mlaga, no 1935 trasl-
dase a Madrid para escomenzar os estudos universitarios na Facul-
tarle de Filosofa e Letras; Facultarle de D. Jos Ortega y Gasset,
na que a filosofa imperante -segundo o intento orteguiano de eu-
ropeizar Espaa, inxerndoa no pensamento alemn-- era a de E.
Husserl, Max Scheler, M. Heidegger, amais do do
propio Ortega; facultade na que impartan docencia -personaxes so-
branceiros como Ortega, Jos Gaos, Xavier Xubiri, Garca Moren-
te, Jos F. Montesinos, e Julin Besteiro.
U nha densa actividade
docente e investigadora
No plano docente, tempo que vai afondando no tema
do marxismo, percorre diversos graos ou ni veis: profesor
axudante de Lxica, profesor ordinario de diversas mate-
rias de filosofa, catedrtico de Esttica e de Filosofa Con-
tempornea, e, dende 1985, profesor emrit o da mesma
Universidade. Ocpase, amais, doutras tarefas, como xefa -
turas de Departamento, membro de consellos universita-
rios, editoriais, comits cientficos, presidente de asocia-
cins filosficas, de consellos profesioni s, etc. Ms de trin-
ta anos de docencia deixan, asemade, probas evidentes de
investi gacin e de praxe cientfica. Neste senso, o balanzo
da sa obra enorme: mis de vinte libros publicados, tra-
ducidos moitos a varios idiomas, e con varias edicins al-
gns deles. Compre salientar: Las ideas estticas de Marx;
Filosof a de la praxis; Etica; La filosofa de Rousseau en
Mxico y la ideologa de la independenci a; Esttica y mar-
xismo; Antologa. Textos de esttica y teora del arte; Del
socialismo cientfico al socialismo utpico; Ciencia y revo-
lucin (El Marxismo de Althusser); Sobre arte y revolucin;
Filosofa y Economa eri el Joven Marx (Los manuscritos
de 1844); Sobre filosofa y marxismo; Ensayos marxistas
sobre filosofa e ideologa; Ensayos sobre arte y marxismo;
Ensayos marxistas sobre historia y poltica ... Unha rea de
ensaios e artigos publicados en revistas especializadas de
Europa e Amrica: moitedume de artigos de divulgac.in na
prensa de diversos pases; centos de conferencias e cursos
sobre temtica filosfica diversa; prlogos e traduccins de
libros. etctera. O balanzo. ata agora, non pode ser mis
positi vo.
Por X. L. BARREIRO
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
Apartado 332
36001 PONTEYEDRA
MEDIO DE COMUNICACION: P:t>ensa
NOME DO MEDIO:
La Voz de Galicia
DATA: de Marzo de 1989
TEMA: Presentaci6n da Semana Galega de Filosofa
ACONTECEMENTO: VI Semana Galega de Filosofa
N 1
Pontevedra vai ser a s dunha nova Semana Galega de Filosofa
aquea Facultade florecente
ficaba ausente Marx; e Snchez En Francia escomenza, para marxista aberto-- a enorme
Vzquez inicia a sa militancia Snchez Vzquez, o que vai ser produccin bibliogrfica de A.
poltica desde o Bloque de Estu- o camio dun duro e longo exi- Snchez Vzquez: esttica, ti-
dantes Revolucionarios ata as lio (e o exiliado --{;Onfesar el ca e marxismo.
Xuventudes Socialistas Unifica- mesmo-- vi ve sempre escind- A arte, e a actividade artsti-
das, froito --Oir el mesmo-- do: dos seus, da sa terra, do ca, preciso concebila como
non dunha reflexin terica seu pasado). E da Francia, a unha forma especficade praxe
senn dun inconformismo Mxico, pas que, da man ami- humana; <leste xeito, a orixe e
cente, un tanto romntico e ga e xenerosa do seu presidente fundamento da relacin esttica
utpico. Por va de actividade Crdenas, brelle as portas s hai que buscala no traballo hu-
poltica, polo contacto con per- refuxiado;; . polticos espaois. mn. Neste senso pdense ex-
soeiros das letras (M. Hernn- Xa en entra en contac- plicar as distintas formas que a
dez, R. Alberti, R. J. Sender, P. to con alguns dos me1randes arte vai asumindo histrica-
Neruda), por s mesmo en senso representantes do pensamento mente sen caer en concepcins
autodidacta --e non por va e das letras no_ exi!i.o. normativas rxidas, ou reduc-
acadmica- vai deprendendo . Na profund1zac10.n do mar- cionistas, dende perspectivas so-
un marxismo rxido, dogmti- x1smo, e no consegumte cioloxizantes, ou do chamado
co, institucionalizado, segundo mento do_ marxismo ,ofic1ahza- realismo socialista. A arte, en
o stalinismo imperante na dca- do no D1amat, teran que ver canto actividade humn, ten
da dos JO, codificado e repre- . acontecementos unha dimensin histrico-social
sentado polo Diamat, ou filo- h1stonco-poht1cos, como o m: e, asema.de, unha funcin trans-
sofia oficial sovitica. o estalido forme secreto de Jruschov o formadora da realidade social.
da Guerra Civil sorprndeo en XX Congreso do_ no ano No campo da tica, Snchez
Mlaga, onde escomenza un 1956, Cubana, e Vzquez -sempre coherente
xodo dramtico, de cidade en a mvas10n de Checoslovaquia coa metodoloxa marxista de
cidade, que
0
levar de Mlaga no 1968 tropas do Pac.to fondo-- fai un plantexamento
a Valencia, de Valencia a Ma- de . Dende enton da mesma nun contexto hist-
drid, de Madrid a Catalua de --<lira- esforce1me en aban- rico-social que rexeita o
Catalua a Francia; en metafisica apriorismo, utopismo ou mo-
do xodo, exilio, non sen ex- do_ voltar
0
ralismo sen mis, vez que o
perimentar denantes a traxedia onx.mano, e collerlle
0
pulso craso empirismo ou realismo.
da contenda (batallas de Teruel reahdade para acadar un mar- A tica, o mesmo que a arte,
e do Ebro). Oeste xeito, a prc- xismo concebido ante todo co- non se pode comprender
tica potica. irnvenil , a pol tica mo filosofia da praxe. marxe do contexto histrico-
terica (de director de varias re- Esttica-Etica-Marxismo social concreto. En canto
vistas e xomis socialistas e re- Vela os tres campos temti- marxismo, xa salientamos a
publicans) compltase coa par- cos s que se pode reducir --e sa concepcin aberta, crtica,
ticipacin na praxe real dos sempre dende un paradigma sempre crtica, e, por conse-
acontecemento_s blicos.
1
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
MEDIO DE COMUNICACION: P ~ e n s a .
NOME DO MEDIO: La Voz de Galicia
DATA: C) de Marzo de 1989
TEMA: Presentacin da Semana Galega de Filosofa
ACONTECEMENTO: VI Semana Galega de Filosofa
guinte, antidogmtica. E. den-
tro deste plantexamento, o
proxecto fundamental de Sn-
chez Vzquez o de converter
a praxe en categora filosfica
central.
A. Snchez Vzquez, en cali-
dade de profesor emrito, segue
a vivir na temtica da revisin
permanente, da autocntica
constante, do dilogo aberto,
da dialctica en dogmas, da t-
delidade terra, da esperanza
na viabilidade do proxecto mar-
xista. Moitas verdades -son
palabras sas- derrubronse;
algns obxectivos non resistiron
o contraste coa realidade, e al-
gunhas esperanzas esvaecron-
se. Nembargantes eu estou mis
convencido ca nunca de que o
socialismo - vinculado a esas
verdades, e obxectivos e espe-
ranzas- segue a ser unha alter-
nativa necesaria, desexable e
posible. Estou convencido, ase-
made -noustante o que nl
precise ser criticado ou abando-
nado-- que segue a ser a teora
mis fecunda para os que esta-
mos convencidos da necesidade
de transformar o mundo no que
se xenera anda hoxe non s a
explotacin e a opresin dos
homes e dos pobos, senn ta-
mn risco para a sobrevivencia
da humanidade .. .
O longo e forzado exilio de A.
Snchez Vzquez non menguou
a fidelidade sa terra. No 1975
voltou por primeira vez a Espa-
a; pechbase as obxectivamen-
te o desterro, pero despois de
tantos anos, o exiliado vse
condenado aselo para sempre.
En verdade, as races medraron
tanto, tanto as tristuras e as ledi-
cias, tanto os soos e as esperan-
zas, tanto o amor e o odio, que
xa non poden ser arrincados da
terra na que foron sementados.
Pero, o decisivo -manifesta-
ser fiel -aqu ou ali- a aqulo
polo que un da se foi empuxado
exilio. O decisivo non estar
-=-ac ou acol- , senn cmo se
est.
Con esta esperanza marxista,
con esta fidelidade terra, A.
Snchez Vzquez participar
na VI Semana Galega de Filo-
sofia (Pontevedra, 27-III-1989)
co tema Poder e Marxismo.
X. L. Barreiro B. profesor
de Filosofa na Universidade de
Santiago e decano da Facultade
de Filosofa.
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
Apartado 332
36001 PONTEYEDRA
MEDIO DE COMUNICAC ION:
Prensl
NOME DO MEDIO: L l Reg1n
DATA: e:; r l ~ , M::-i r 7" r l ~ ,
1989
TEMA: Presenlt cin Semlncl Gllegl
ACONTECEMENTO: VI Selmlnl gllega
-
de Fil osofo
de Filosofo
Organizada por el "Aula Castelao" y que se celebrar en Pontevedra
Presentada
en Orense la
Semana Galega
de Filosofa
Orense. -(LR).- El Aula Castelao de Filosofa present este fin de
semana en Orense la IV Semana Galega de Filosofa. Desde su constitu-
cin en 1983, esta entidad est empeada en la renovacin temtica y
metodolgica de la filosofa, por la galleguizacin de la enseanza y por la
promocin de actiYididades conducentes a la realizacin de los objetiYos
anteriores. Las Semanas Galegas de Filosofa son, quizs, la iniciatiYa
que ha alcanzado mayor repercusin. A lo largo de las ediciones anterio-
res, ms de doscientas. personas tuYieron la oportunidad de comunicar sus
inYestigaciones a un vasto pblico y de contrastarlas con los ms presti-
giosos pensadores espaoles y extranjeros.
Este ao, Ja Semana Galega de
Filosofa se desarrollar bajo el
ttulo de "Filosofa y Poder" , y se
celebrar en Ponetevedra desde el
27 al 31 de este mes.
En las sesiones matinales se su-
cedern las diversas ponenci as, .
comunicaciones y debates sobre
Teora y Poder, en las que .i nter-
vendrn Samir Amin, Gianni Vate
timo, Chritian Descainps, Adolfo
Snchez Vzquez, Jacobo Muoz
Veiga, Mariano Aguirre, 'Jos
Vzquez Prez y Ana Lucas, bajo
la coordinacin de Xos Lois Ba-
rreiro.
En las sesiones vespertinas, dos
equipos coordinados por los pro-
fesores de la Universidad gallega
Xon Luis Pinos de Cea y Maria
Xos Agra, presentarn sus tra-
bajos de investigacin en curso so-
bre "Administracin, Comunica-
cin, Educacin e Muller na Gali-
. za". A Jo largo de Ja semana ten-
drn oportunidad . de contrastar
sus resultados con intelectuales de
fuera de Galicia, como Celia
Amors, Lourdes Mndez o Car-
men Larraaga. En las sesiones
que se desarrollarn por la noche,
diversos especialistas analizarn
para el pblico en general el tema
de los poderes fcticos. Para ello
contarn con la presenci a de Ma-
riano Aguirre , Alberto Piris Laes-
pada, Gonzalo Puente Ojea, Mi-
ren Etxezarreta, Alfonso Eyre L-
pez, Jose Flix Azurrnendi, Anto-
nio Alvarez Sals y Urbano Ta-
brs. En Ja conferecia de clausura
intervendr el conselleiro cultural
del Gobierno de Portugal en Ro-
ma, Eduardo Lourem;:o.
La I Semana de Filosofa, cele-
brada en abril de 1984, se ocup
de la teora y prxis. La segunda
.edicin llev el ttulo de "Filosofa
moral y filosofa poltica".
La III Semana de Filosofa trat
del debate actual de la filosofa y
de sus alternativas. La cuarta edi-
cin se desarroll bajo el lema
"Filosofa, Ciencia y Sociedad".
La ltima convocatoria se ocup
de la identidad u cultura gallegas.
El "Aula Castelao de Filosofa" trabaja por la renovacin filosfica.
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
Apartado 332
36001 PONTEYEDRA
MEDIO DE COMUN I CAC ION : Prensa
NOME DO MEDIO:
La Vuz de Calicia
DATA: 1 2 de Marzo de 1989
TEMA:
Presentacin da Seamana Caleqa de F iluso Fa
ACONTECEMENTO:
VI Seamana Caleqa de Fil usoFa
----CITA DE FILSOFOS EN PONTEVEDRA-----
Samir Amin, un heterodoxo da economa
. ..
que non ere nos compromisos entre
pases pobres e ricos
Hai apenas quince ou vinte anos daba a
impresin de que a ciencia econmica. que
fixera unha temporada se mostraba desorde-
nada. inmanexable e oscura. outra vez pro-.
porcionaba algo que todo o mundo desexa-
ba: as regras e leis para conseguir e conser-
var a prosperidade. Os economistas, e con
eles os gobernantes, discurriron un montn
de ideas para evitar os riscos e desastres das
economas nacionais e intemacionais.
Era tal a seguridade e confianza nos novos
desconxuros da ruina e a desgracia que todo
o mundo pensou que as causas era posible
arreglalas con reunins de compromisos en-
tre expertos e con algunha axuda mutua.
Mao Tse-Tung decretou o Gran Salto
Adiante na economa china. Khruschev
golpeou co seu zapato a mesa das Nacins
Unidas e pronosticou desde al que a econo-
ma sovitica deixaria atrs a americana en
1975 e despois enterraria a economa de Oc-
cidente. Nos Estados Unidos. os presiden-
tes Kennedy e Jonhson e os seus consellei-
ros pensaron arregla-lo mundo e sobre todo
a Amrica Latina coa Alianza para o pro-
greso e deron por sentado que a elevada
productividade e supremacia econmica i
dos Estados Unidos estaban aseguradas as ;
para sempre, e que bastaban simples medi-
das fiscais para asentar o funcionamento da
economa de modo qui! non se volvesen re-
petir as crises nin cousa parecida.
Os britnicos estaban construndo un es-
tado de ben-estar prspero e avanzado no
que habera traballo para todos e un cre-
cente nivel de vida.
A Comunidade Econmica Europea
pretendendo modelar unha economa con-
ti nentalmente integrada. parecia un mode-
lo de eficacia para os estados membros. Os
paises pobres do cont inente prometanse
G M&W MiQ#.L U CW
Por XOS ANTN LPEZ TABOADA
un festn de prosperidade cando lles chega-
se o turno de integrarse na Comunidade e
participar nos seus inmensos mercados ri-
cos e integrados.
Os acordos de Bretton Woods de 1944,
ao fixar perfectamente os valores da moe-
da canadiense e da maiora dos pases de
Europa Occidental a un firme dlar esta-
dounidense, ao tempo que os tcnicos do
rximen monetario sovitico fixaban cun-
ha firmeza moi parecida as moedas do blo-
que sovitico ao rublo, tomronse para de-
mostrar que os valores monetarios luc-
tuantes entre aliados nacionales.comerciais
eran cousas dun pasado no que se descoe-
ca moito das regulas da economa.
!ncluso os pobos e gobernantes dos pai-
.ses atrasados ou non industrializados que
polo 1960 conseguiron a sa independen-
cia do dominio colonial coidaban que bas-
taba ser independientes polticamente e fa-
cer plans de desenvolvimento econmico
para montarse no carro da prosperidade e
o progreso. As o crean eles e os que esta-
ban dispostos a financiarlles desde fra ta-
les obras. As recetas para conseguir o an-
siado rnilagre de ser ricos variaban pouco
anque vi esen dos EE UU ou da URSS.
Somentes algns terico-cientficos da
socoeconomia, coecedores dos proble-
mas do atraso e da Historia dos at rasa-
dos e dos adiantados foron moito menos
optimistas e plantexaron esquemas analti-
cos menos optimistas con conclusins que
resultaban mis ben pesimistas; en todo
caso, personas como Samir Amin foron
capaces de ver e diagnosticar que o crece-
mento duns levaba atraso doutros e que
o desenvolvemento e mellora dos pases e
-reas pobres non chegaba por si mples
, plans de desenvolvemento apoiados desde
o exterior; a travs dos grandes mecanismos
institucionais intemacionais nin pola si mple
expansin do comercio internacional entre
pobres e ricos cando este se deixa en abso-
luta liberdade de xogo. Foi a visin dos
resultados producidos polas economas oc-
cidentais fortemente tecnificadas e funcio-
nando dentro dun sistema especficamente
seu como o capitalismo, con tdalas co-
rreccins posibles, o que oblig0u a reflexio-
nar sobre o feito de que non hai reciproci-
dade de resultados para os paises pobres e
os ricos, ao ser afectados polo mesmo siste-
ma capitalista.
lsto conduciu actitude de considerar
con desconfianza os modelos de crecemento
. existentes, e propoer outras alternativas s
doctrinas do desenvolvemento econmico.
Nesta nova actitude o nfase fixase no
que poida suceder na periferia do sistema,
xa que o conseguir incidir na periferia mo-
dificar o esquema de relacins e por ah
ata se podera incidir no sistema enteiro.
En todo caso de admi rar que os turbu-
tentos rnomencos actuais, rnarcdos polo
fracaso dos esquemas de desenvolvemento
en resultados tan penosos corno os de Po-
lonia, I r ~ n , Uruguay, Argentina, Brasil,
Mxico, Africa e India e anda os mesmos
bandazos de China proban que as estrate-
xias e carnios seguidos para conseguir
deixar atrs a pobreza e alcanzar a riqueza
non funciona ron adecuadamente e por
conseguinte debern considerarse atenta-
mente as opinins de heterodoxos da eco-
noma como Samir Arnin, que ha falar de-
lo na VI Semana Galega de Filosofia.
Xos Antn Lpez Taboada profesor da
Facultade de Ciencias Econmicas e Empresa-
riais da Universidade Galega e director de De-
partamento.
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
Apartado 332
36001 PONTEYEDRA
MEDIO DE COMUNICACI ON :
NOME DO MEDIO:
DATA: 1
TEMA: P:resentaci6n
ACONTECEMENTO:
Prensa
a icia
DE FILSOFOS EN PONTEVEDRA---------
El :poder y _la
del
..
- - - - .. .
En inopiffiido re: : preparacin y se:
cib el engorroso encargo del Ieecin de ediciones antolgi-
Au1a . Qistelao de presentar a . cas, as como de otros proyec-
Jacobo Muoz con motivo de - tos editoriales. Entre toda esta
su participacin en la :VI Serna- . obra destaca por su formato de
na Galega de Filosofia . . Digo ' libro su admirable texto Lectu-
engorroso, porque no puedo ras de Filosofia Contempor-
evitar la presuncin de que en nea, as como su inteligente
presentacin, aunque slo propuesta de lectura de Ja obra
jsea}j;or el mero hecho de tener de Marx. Impulsor de reformas
qu administrar Jo que debe universitarias ... Todo ello con-
quedar al margen y.Jo que debe curre y corrobora su condicin
aparecer, late ms o menos ex- de competente profesor y lcido
plcitamente el intento de llevar : analista de la produccin cultu-
a cabo una splantacin. Que ral contempornea.
no Se trata de un escrpulo En particulr habra que se-
trco parece obvio si se toma alar creo yo como uno de los
en consideracin hasta qu pun- ' desde donde
to nadie es algmen s1 no es por : fluye, y haci a donde a menudo
obra de su apa_recer. en los me- ! refluye su pensamiento; su
dios de Cuando siempre renovado anlisis de las
toda ent1dag se mide y const1tu- producciones de la Escuela de
ye por el grado _de mtens1dad Francfort y de los avatares de la
con la que se nos impone como Teora Crtica. De los orgenes
algo problemticamente dispo- webi:rianos de la reflexin -sobre
nible para la verificacin del la modernidad de los ltimos
consumo, parece .tarea ardua trabajos de Habermas. Es a
llamar la atencin sobre otros partir de este ncleo fundamen-
rnodos de existencia pblica tal de intereses desde el que. a
ms suaves, nada impositi vos; mi entender, ha frecuentado los
co?sistentes, _ms bien, en estar . quicios de las ms relevantes es-
ah1, concermdos e implicados colsticas con presencia con-
por todo cuanto nos rodea. .. tempornea: desde las henne-
Todo cuanto querra decir nuticas marxistas a la filosofa
aqu se reduce simplemente a de cuo analtico, as como los
constatar Jo que es el caso, que utpicos vanguardismos cultu-
Jacobo Muoz ha sabido estar rales del ms all de la moderni-
ah desde hace bastantes aos, dad. Siempre en trnsito, sin de-
disponible en todo caso para .tenerse ms que lo necesario;
compartir y poner a prueba su volviendo una y otra vez a las
trnbajada lucidez acerca de lo fuentes estrato-icas de toda re-
que pasa y, a pesar de todo, nos -fl exin' epoca! lo meaer--
pasa, aunque sea por encima. El no: Nietzsche, Marx, Wittgens-
curso de la propia bigrafia in- tein, Heidegger, etctera, y no
telectual de Jacobo Muoz pa- . para adormecerse acadmica-
= servir decoartada perfecta mente en su carcter totmico,
para eludir el expediente de una sino para tomar de nuevo im-
presentacin ortodoxa: pulso. Tampoco creo que est
Valencia, 1942. Catedrti co convencido de que haya que
. de Historia de la Filosofia de la otorgar una importancia exclu-
Universidad Compl utense de sva al rico, pero limitado mar-
Madrd. Fundador de la revista co de referencias culturales de
literaria La Caa Gris y co- un persistente grupo de intelec-
fundador de Materiales. Au- tuales a lo largo de los ltimos
tor de mltiples trabajos: arti- siglos; a despecho, por ejemplo,
culos, ensayos; introducciones, _ot_ra.s localizaciones de la
pratiC. civlizatoria' moderna,
particularmente en lo ,que res-
pecta a la continuada obra de
ingeniera social. Es este denso
. plexo de referencias, apenas _di-
bujado, el que permite el
' entramado del anlisis de Jaco-
bo M uoz de Ja . modernidad
como algo infinitamente articu-.
lado y pleno de alusividad. As, '
no nos cuesta entender que pro-
voque su exabrupto el interesa-
do diagnstico del advenimien-
to de una .nueva poca, nutrido .
en lo que detrae de sta. Ello es,
ccirno. qieia-que- io-tome, .. que
siempre arribo a Ja misma co_n- .
clusin: el talan te intelectual de
Muoz consiste en ha-
ber sabido y seguir sabiendo es-
tar ah.
. Por ltimo, y para ser lo ms
cumplido posible con la tarea
encomendada, quisiera somera-
mente mostrarles por qu consi-
dero . que este carcter que he
tratado de destacar en Jacobo
Muoz hace que la pretensin
de los organizadores & darle la
palabra en una Semana de Filo-
sofa que tiene por tema Filoso-
fa y Poder, ms precisamente
en el ciclo que versa sobre Teo-
ra y Poder, sea corno menos
. que muy comprensible. A nadie
se le escapa>que un ciclo as titu-
. lado rio tiene otra pretensin
que .Ja modernsima, o por lo
menos muy siglo XX, de tra-
tar una vez ms acerca de la g-
nesis de nuestro presente inme-
diato y de las expectativas de
futuro. A nadie se le escapa que
este tipo de planteamiento tiene
muy poco de posmodemo. Si al
menos- pc;r--tfulo
ra, poder, siendo la coma la.
representacin icnica de una
falla entre ambos ... P.ero no.
- Ah est, bien a la vista, la <<y,
abriendo y manteniendo el es-
pacio de la discusin, e invitan-
do a todos a situarse dentro,
aunque slo sea para sali r des-
pus, y reclamar el derecho a
otros espacios de juego. No pa-
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
que requiera dema-
siadas aclaraciones el hecho de
- que la expresin Teora y _x;
' - drn 'remita, con calculado va"
lor 'Cai:inico, a un conjunto
muy amplio de oposiciones, que
vierien constituyendo terria: re-
currente de la modernidad, al
menos, en su ltima fase. Del
modo como stas se interpreten
depend.e la suerte de nuestra
percepcin del presente; . o lo
que es lo mismo, la y la
ndole de nuestra ub1cacion en
l; a la postre, la pertinencia de
seguir hablando en . cualquier
sentido de raciqnalidad. Sera
, ingenuo presentar _como descu-
-brimiento de ltima hora el que
casi todos nuestros temores ha-
gan suelo en el vrtigo que nos
produce lo que el nud?
imperar de la _tecmca; eso s1,
mostrando" la faz de una extre-
ma racionalidad mximamente
cmoda, al menos, fuera de la
periferia de .su
netaria. Y si uno no esta debi-
damente acomodado,- enton=
se percibe claramente su carc-
ter siniestro en el carecer de re-
ferencias para reconocer su ne-
cesidad inhumana, y obtener el
consuelo esttico de sobrellevar
cmodamente un duro destino
trgico. Poder 5eguir hablando
de ello puede significar la
- sidad de buscar una ocupac1on
para una ociosa_ demasia-
do convencida de su importan-
cia: Creo que aq vuelve a _ser
determinante el -matiz dentro-
/fuera: .Dentro'. . quiere . ?ecir
. mantenerse y mantener abierto .
el mbito de la decisin que nos
-decide incluso si se -vindica el
positivamente excntri-
co de nuestra posicin de juego.
Fuera: quiere detir que juegan
con nosotros.
Ricardo Rodrguez de RV.ena
es profesor de Filosofa_ del I. B.
Valle-Incln de Ponteyedra. -
MEDID DE COMUNICACION: Prensa
icia.
DATA: 19 de Marzo
TEMA: Presentaci6n
ACONTECEMENTO:
Uria hiptesis sobre 10 nuev
Tenemos que bajo el rtulo Teora-y poder pueden ser
convocados casi todos los planteamientos nucleares que en
torno a la modernidad tienen hoy lugar. Pues bien, Jacobo
Muoz puede jugar en esta conversacin un papel imP?r-
tante com catalizador, fruto de su largo trato de l_a temat1-
ca, no por su incorporacin de ltima hora espectculo.
A modo de anticipo de lo que puede ciar de si esta afirma-
cin podramos saear a colacin -la hiptesis que .mantiene
acerca de lo especficamente nuevo que se est produciendo
eri nuestro entorno cultural y vital a lo largo de las J}timas
dcadas. l cree, por decirlo con sus propias palabras, que
ello responde a una lenta pero imparable resaca del pensa-
miento.crtico-negativo y de -toda forma de sensibilidad
lacionada.con l. Y le parece que una buena il1:1stracin de
esto mismo podra constituirla la secreta_ complicidad que
descubre entre la ltima 6bra de Haberma_; y la de Lyotard;
en lo que 'interpreta como uri proceso paralelo, aunque dife-
renciado, de reconciliacin -con -el poder. A resultas de la -
tambin anunciada comparecencia de_ \'.attimo en 'Ja &!J1a-
na se nos vecina un interesante encuentro, si como parece
esperable, esa de Jacobo Muoz se hace ex-
tensiva al propio Vattimo. , _
. Y para terminar, me gustara invitarles a reparar en lo
que me parece nota definitoria. del talante intelectual de Ja-
cobo Muoz: esa constante invitacin a permanecer dent ro,
a estar aqu; justamente para prestar odos a las apenas per-
ceptibles micromutaciones portadoras _de lo que se avecma.
Y. __ reaccionar. ..
AULA CASTELAO DE F!LOSOFIA
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
MEDIO DE CDMUNICACION: Prensa
NOME DO MEDIO: El Correo Gallego
DATA: 19 de Marzo de 1989
TEMA: Presentacin da Semana Galega de Filosofa
ACONTECEMENTO: VI Semana Galega de Filosofa
. VI SEMANA GALEGA
man; tarde e noite, ca co-
DE FILS_OFIAEN menzo s dez da man e
PONTEVE_DRA remat s 21,45:
.
C O ttulo xenico de '-'Filo- / COMO queda di to, o tem
sofa e poder" _celebrarase na da semana vai ser o de ''Filoso-
cidade de Pontevedra a VI fa e poder", artellado arredor .
semana galega de Filosofa. As de tres eixos expositivos: Fun-
da tas previstas para este acon- <lamentos do poder, Exer"cicios
tecemen to a ual son . as. co- do poder en Galicia e Actua-
rresponden tes s prximos cins dalgns poderes fcticos.
das 27, 28, 29, 30 e 31 de marzo. O obxectivo xeral da semana
A organizacin dasemana corre queda declarado como o desve-
a cargo da "Aula Castelao de lamen to dos fundarnen tos
Filosofa" e con taco patrocinio' ocultos do "domiilio".
da Consellera de Educacin, E
da Consellera de Cultura e . NTRE as personalidades
das institucins de Ponteve- que participarn corno ponen-
dra, Caixa de Aforras , Con- tes dos diferentes apartados
cella e Deputacin. - figuran: Samir Amin , econo-
. . . - mis.ta e. coordenador do pro-
. As. sesins tern lugar; .. grama "Estratexias para. o .
. mo .habitual, no Auditorio da futuro . de Africa"; Christian
Caixa de Aforras Provincial de Descamps, historiador da filo-
Pontevedra, __ en sofa e _ profesor dsta disci-
VI DE FILOSOFIA
.,
FILOSOFIA
.- EF .-.,'
PODER "
. - plina naUniversidade de Pars
(VIII); Gianni Vattimo da
Universidade de Torino Jaeo-
bo Muoz, historiador da filo-
. sofa e profesor ria Universf-
. dad e. Complutense; Adolfo
Snchez Vzquez, profesor
emrito da U.N.A.M. (Mxico);
Mariano Aguirre, coordena-
. dor do Centro de Investigacin
pra a Paz;. Gonzalo Puente
Ojea , embaixador de Espaa;
Miren Etchezarreta, profesora
de Poltica Econmica na Au-
tnoma de Barcelona, e Eduar-
. do-Lourenco de Faria, filsofo
_e_ensasta> . -- .
. .. .:.';." .... ......
A .espeCflca
de Galicia ser - frafada en
. sesins de ta:r:de por diferentes .
profesores da Universidade
con asistencia .
. de pm1entes invitados o; dou-
. trosdistritos universitarios de
E_?paa. -
.
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
M[DlO
f)[
COMUNJCACION: Prensa
NOl"l[ DO MEDJO: Faro de Vigo
DATA:
20 de Marzo de 1989
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
lEMA:
Preparacin da Se amana Galega de Filosofa
ACONTECEMCNTO: VI Semana
De profesin:
heterodoxo -(I)
Domingos A. Garca Femindez
Galeqa de
" ... Para os leitres de Heterodoxin a
outri:Jra alacre batalla contra as
ortodoxias ... poder talvez reencontrar ,
un sabor de vit ria. Para o seu autor, o
simulacro da sua xuvenil audcia,
parece-se antes con - de wi combate
. irremediablemente perdido".
A
PRESENTAR a vasta e plural obra de Eduardo Louren-
~ tarefa pouco menos que imposJ:>el na curta exten-
sin dun artigo. Incursins no campo da Filosofa (sobre He-
gel , Kierkegaard, Camus, Antnio Srgio . .. ), mltiples
ensaios de critica literria (principalmente os que teen por
centro a Pessoa), abondosas calas no eido da arte (O espello
imaxinrw ... ), agudos e insistentes comentarios polticos osci-
lando entre a realidade e a utopa (mormente no aps do 25 de
abril), reflexins bsicas sobre a identidade portuguesa desfa-
cendo mitoloxias culturais (O lahirinto da saudade ... ), inter-
vencins en incontabeis congresos e palestras, variados prlo-
gos (Foucault, Vergilio Ferreira, Otelo Saraiva de Carvalho,
Maria de Lurdes Pintasilgo ... ), soadas polmicas (con Eduar-
do Prado Coelho, Antonio Jos Saraiva ... ), cine, poesa, son
algunhas facia.Ilas da dilatada tra:xectoria critica <leste ilustre
emigrante (non gosta de ser chamado exilado: " ... sain por
mia iniciativa. Non quer isto dicir que a situacin do pas
non me empurrase ... " Expresso, sbado, 16 xaneiro 1988) de
San Pedro de Rio Seco, que leccionou sucesivamente nas uni-
versidades de Coimbra, Hamburgo, Heidelberg, Montepe-
llier, Baia., Grenoble e Nice.
Na obriga de seleccionar, optei por centrarme en catro da-
tas, que figuran no livro que mellor define o seu proxecto vi-
tal: Heterodoxin. Son: 1949, 1960, 1966 e 1987.
1949. Prlogo sobre o Esprito da Heterodoxia. Define a
Heterodoxia como un tento de pensar as posturas ortodoxas e
tamn as nihilistas. A heterodoxia unha guerra permanente
defronte continuidade, " ... que a promesa das ortodo-
xias ... ", e contra a recusa de -todos os camios, " ... porque a
recusa tamn un camio, quen sabe se o mis fcil de to-
dos ... " -
Filosofa
MU)!
!)[
CUMI JN l C/\C l UN: P re n sl
NU'll. DU MLI) l U : Faro de Vigo AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
DA 1 !\ :
20 rl e M l r z o de 1989
- - ----
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
1UlA :
Preplracin el l Se aman l Galega de Filoso F l
ACONTECEMCNTO : VI Semanl Galega de
Falar de heterodoxia non ser unha mera doenza
.ca? Non; xa que " ... a heterodoxianon unha renncia
dade. E unha afirmacin de que a Verdade non est onde a .
situan as ortodoxias ... "
Ser heterodoxo ser fidel Razn Humana; sua mobilida-
de dialctica:. " ... onde branco dir branco, onde pre to, preto,
libre para ma dcir cousa d versa se o obxecto muda ou a luz
perder as suas propriedades ... "
Ser heterodoxo vogar no proceloso mar: da liberdade.
" ... A heterodoxia a humildade do esprito, o respeito simple
en face da dvinidade inesgotbel do verdadeiro. Resistamos a
ilusin de supor que todo pode ser inundado de luz ... Recuse-
mos o absoluto humano de Caligula ... No plano do coecer
ou no plano do axir, na filosofa ou na poltica, o home unha
realidade dvidda". E a Heterodoxia xustamente o respeito
pola divism.
1960. Segundo Prlogo sobre o Esprito da Heterodoxia.
Este prlogo publica-se como Apndce na edicin conxunta
de Heterodoxia I e JI en 1987, xa que no ano 60 non veu de
publicar-se Heterodoxia JI e cando apareceu, no ano 1967, fi-
gurou con outro prlogo por motivos de autocensura.
Fai unha mordaz critica dos "sacristns da Rime'', dos
salvadores da Patria (que teen a pretensin de con verter-se en
coveiros de s mesmos e dos demis ), dos falsos nacionalistas e
falsos patriotas.
Fi l oso Fa
Prensa
MlDl O
[)[
CflMW-l 1 CAL: 1 lJN :
-- ------
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
NOMC
[)(]
MEDIO : Fa r o de Vigo
DATA: 21 de Ma r zo de 1989
fUlA: Preparac in da
St::rnonl Galega
ACONTECUJ[ \j ro :
VI Sernl nl
Galeqa
De profesin:
heterodoxo (e JI)
Domingos A. Garca Fernndez
de
E
N plena ditadura salazarista abondan as mentalidades
colonialistas, os que veen de mergullar-se no auto-bom-
bo e na auto-suficiencia, os "narcisistas" e os "animais feridos,
secreta ou abertamente, pola riqueza allea". Eduardo Louren-
c;o ten verbas moi duras para todos eles, aos que acusa de 'fal-
so portuguesismo". Retire-se aos falsos intelectuais que, desco-
ecendo a realidade europea e mondial, se fechan na imaxe
dun Portugal idlico, na "cegueira voluntaria'.', no "irrealismo
histrico", no oportunismo, " ... nunha mitoloxia nefasta en
vez do Pasado e o folclore en vez do Presente ... ", xente que
con eptetos (estranxeirismo, positivismo, historicismo ... , para
que seguer?) descalifica todo o que poida vir de aln das redu-
cidas fronteiras, facendo gala dunha ignotnciaabsoluta:"
O que mais critica a degradacin das ortodoxias. Sen dbi-
da est a pensar nun decrpito catolicismo trocado en acobilla-
dor da Ditadura e nun marxismo de cara estalinista.
1966. Segundo prlogo sobre o Esprito da Heterodoxia.
un prlogo a diversos escritos sobre existencialismo da dcada
dos anos 50, salvo " Ideoloxia e dogmatismo" do mesmo ano
que o prprio prlogo. Lembra Lourenc;o que a Heterodoxia
dos seus vinte anos moi diferente da actual. Daquela era
unha verba de militancia contra da Tirana, un berro de liber-
dade, unha especie de quixotismo defronte a leituras dogmti-
cas, principalmente, do catolicismo e do marxismo (respecti-
vaniente as ideoloxias do Rexime e da Oposicin). O que
recusa Lourenc;o son as formas que estas doutrinas adoitaron.
E atreve-se a pedir un dilogo: " ... a nosa confesada hterodo-
xia non vive mesmo de outra cousa que do dilogo que catoli-
cismo e marxismo travan no noso espritu" . Narra con tintes
dramticos a sua desercin do catolicismo, herdanza familiar
e social, e tamn recusa un marxismo dogmtico, que recua da
sua grande funcin: analisar os fenmenos econmicos e so-
ciais e ofrecer alternativas liberadoras. Cumpriria crarexar
isto para non cair en interpretacins malvolas. Lourenc;o, in-
sisto unha vez mais, busca o dilogo e loita contra a esclerose
ideolxica, sen esquecer nunca que sernpre est do lado dos
que rexeitan a Ditadura, sendo, inda que non goste de recole-
ce-lo, un autntico exiliado poltico e un emblema da Revolu-
cin dos Caraveis.
de: Fil os o fo
Filoso fo
-
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
M[[) 1 U I)[ _CUMLJN 1 CAC J J _ J ~ _ l ' _ ! ' _ e __n __ s_a _______________ --1
NOMl DO M[OJO: Faro de Vi go
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
DA l A: 21 de Marzo de 1989
l [ MA: Preparac in da Semana Ga l ega de Fil osofia
ACUNl[C[M[Nf: Vl Semana Galeoa de Filoso fa
1987_ Escrita e morte. Lembra a sua xeneracin en espera
dunha verdadeira vida, que para uns sera a destruccin do
"mundo antigo" e para outros sinxelamente "unha ma na-
turalmente respirbel". Asimesmo recala brevemente na sua
opcin polo ensaio, entendido como escrita ocasional e relati-
vista. Voltaa mencionar a polmica da poca entre a ideoloxa
oficial catlica e a ideoloxa da oposicin e o seu tento de abrir
fendas no dogmatismo de ambas posturas. Di que entender o
livro, de reducida tirada, s como mito liberador desbotar
elementos esenciais do mesmo. Expresa a sua nostlxia por
non haber afrontado unha filosofia do Tempo en relacin co
Ser, optando por visins de tempos literarios. E conclui, des-
pois de facer de novo alusin s mitoloxas do XIX sobre a
esencia do portuguesismo, con as siificativas verbas transcri-
bidas na entrada <leste artigo (pubricada onte).
Non podo por remate a este esbozo apresurado sen mencio-
nar que en setembro de 1988 foi-Jl e atribuido o Premio Euro-
peu de Ensaio Charles Veillon, que o emparceira con intelec-
tuais da talla de Zinoviev, Roger Caillois, NorbertoBobbio,
Jean Starobiniski, Edgar Morin, etc. Esperar que o seu nom-
bramento, hai poucos das, coino conselleiro de Cultura do
Governo Portugus en Roma non o distraa do seu labor crti-
co. E esperar igualmente a sa intervencin na Clausura da VI
Semana Galega de Filosofa.
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
MEDIO DE COMUN ICAC ION: Prens:l
NOME DO MEDIO:
L:l \luz de G:llici:l
Apartado 332
30Jl PONTEYEDRA
DATA:
22 de M:lfZU de 1989
TEMA :
Prcpcir:lcin dl Secirncinci Qi-lkgci dl ' F J Jusuf:I
ACONT ECEMEN TO: Vl Sern:illl G:llego dl' F ilusufia
Amin, Descamps, V attimo y Piris
participan en la Semana de Filosofia
Pontevedra (Redaccin). Filosofia e Poder
constituye el tema central elegido en esta oca-
sin para la Semana de Filosofia. que tendr
lugar en la ciudad de Pontevedra. a finales del
prximo mes de marzo. organizada por el Au-
la Castelao. En concentro. la actividad se ini-
ciar el lunes 27. y se prolongar hasta el vier-
nes 3 l.
Esta Semana de Filosofia. que ha alcanza-
. do un notable prestigio en medios profesionales
e intelectuales. alcanza este ao su sexta edi -
cin. y contar con la participacin destacada
del diplomtico Gonzalo Puente Ojea; el gene-
ral Alberto Piris Laespada; el catedrtico y eco-
nomista Jos Luis Sampedro; y los profesores
Ana Lucas (de la UNED). y Mariano Aguirre
(director del CIP).
Dentro del programa esbozado por los com-
ponentes del Aula Castelao. se anunci tam-
bin la participacin de las profesoras e investi-
gadoras Celia Amors. Lourdes Mndez y Car-
men Larraaga. as como de los periodistas An-
tonio Alvarez Solis. Csar Alonso de los Ros.
Felix Azurmendi y Alfonso Eire.
En cuanto a la panicipacin extranjera, ini-
ciamente est prevista la asistencia a esta reu-
nin filosfica del economista egipcio Samir
Amin; el filsofo italiano G. Vattimo; el pensa-
dor mejicano Adolfo Snchez; y los ensayistas
portugueses Eduardo Lourern;:o y Urbano Ta-
vares.
Por ltimo, la sexta edicin de esta Semana
de Filosofia en Pontevedra. tambin contar
con la participacin de un grupo de profesores
de la Universidad de Santiago, que vienen reali-
zando diversos trabajos de investigacin en va-
rios campos. bajo la coordinacin del socilogo
Xoan Luis Pintos de Cea Naharro, y la filsofa
Maria Xos Agra.
Tambin figura en el denso programa una
mesa redonda en torno al tema Poder e infor-
macin. que contar con la participacin de
los periodistas Csar Alonso de los Ros. Anto-
nio Alvarez Sals. Jos felix Azurmendi y Urba-
no Tavares. ste ltimo ex-director del Diario
de Lisboa.
MEDIO DE COMUNICACION:
Prensl
NOME DO MEDIO: L l Vuz de Glli cL l AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
DATA: 23 dt:: Mlrz u dt:: 1989
Apartado 332
36001 PONTEYEDRA
TEMA: p rt-_'pl l' l C l rl dl Sema nl ql l t:: ql dt:: F il usuf iil
ACONTECEMENTO: VI Sema nl Ca lt:: qo de F i l u s uft1
Diversos especialistas analizarn
el fenmeno del poder en la
VI Semana de Filosofa
Pontevedr:.i (Redaccin). La
Semana de Filosofia que al-
canza este ao su sexta edi-
cin. organizada siempre por
un grupo de profesores que in-
te2ran el Aula Castelao. se
desarrollar a lo lamo de la
prxima semana. del -lunes 27
al viernes 31. en sesiones de
maana. tarde y noche. en el
Auditorio de la Caja.
Filosofia v Poder es el
tema centt:al el;gdo para esta
semana. que reune a destaca-
dos profesionales. extranjeros
v nacionales. para intervenir
en sus distintos apartados.
La Semana de Filosofia se
abrira el lunes 27. con una es-
perada intervencin del econo-
mista \ coordinador del pro-
grama .de investigacin Estra-
;egias para el futuro de Afri -
ca. Samir Amin. quien habla-
r sobre ldeologia tributaria:
sus formas cristianas e islmi-
cas. El conferenciante estar
presentado por Mariano Agui-
rre. coordinador del Centro de
Investigaciones para la Paz
(CIP) de Madrid. y miembro
del Instituto Transnacional de
Amsterdan.
Por la tarde del mismo da.
Herminio Barreiro. profesor
de hiswria de la educacin en
la Universidad de Santiago. se-
r:. el encar!!.ado de: coordinar el
Ejercicio del poder en Galicia
en el campo de la Educacin.
Y por la noche. Mariano
Aguirre ' .-\lberto Piris Laes-
g;ner:.i 1 de brigada de
artillera. abordaran Las
tendenci:.is del armamentismo
in ternaciona I.
El manes 28. Jos V:.zquez
Prez. esrecialista en filosofia
francesa contempornea. pre-
sentara a Christian Descamps.
de la Universidad de Pars
Vil l. historiador de la filosofia
v director de un Espace-
seminaire. en el Centro Geor-
ges Pompidou. que abordar
el tema Poder y potencia.
El Ejercicio del poder en
Galicia en el campo de la co-
municacin esta coordinado
en prensa. por Esther Filgueira
Lpez. en radio. por Antn
Villarino Re1w y en televisin.
por Francisco Javier Prez Bu-
jn. todos de la Universida_d de
Santiago de Compostela y li-
cenciados en filosofia. Y ms
tarde. Gonzalo Puente Oreja.
embajador de Espaa. hablra
sobre Iglesia y poden>.
El mircoles 29. Giann Vat-
timo. de la Universidad de To-
rino. departamento de herme-
nutica filosfica y tcnica de
la interpretacin. disertar so-
bre Secularizacin y poder.
Jos Manuel Rivera Otero.
de la Universidad de Santiago
y licenciado en filosofia. ser-el
coordinador del Ejercicio del
poder en Galicia en el campo
de la administracin.
Durante esta jornada del
mircoles 29 y el jueves 30. el
equipo investigador integrado
por Maria Xos Agra. profe-
. sora de filosofa moral y polti-
ca de la Universidad de Santia-
go. Carmen Bla.nco. profesora
de lengua y literatura gallega
en el Instituto de Bachillerato
Nuestra Seora de los Ojos
Grandes de Lugo y Nieves
Herrero. profesora de antro-
pologa social de la Universi-
dad de Santiago. expondran el
tema de La problemtica de
la mujer en Galicia.
Como ponentes inv!l:.idos fi-
guran Celia Amors Puente.
de filosofia de la
Complutense. Lourdes Mn-
dez. profesora de :rntropologa
del arte en la universidad de
Bilbao y Carmen Larraaga.
profesora del Instituto de Ba-
chillerato de Lasarte.
Y por la noche. Miren Et-
chezarreta. catedrtica de po-
ltica econmica de la Uni-
versidad Autnoma de Bar-
celona. hablar del Poder y
fuerzas econmicas.
El jueves 30. el catedrtico
de filosofa de la Universidad
Complutense de Madrid. Jaco-
bo Muoz Veiga. abordar el
tema Nihilismo y poden>. Por
la tarde. contina la exposicin
de La problemtica de la mu-
jer en Galicia. Y por la no-
che. se desarrollar una mesa
redonda sobre Poder e infor-
macin. que estar coordina-
da por Alonso Eire Lez. di-.
rector de A nosa Terra. y en
la que intervendrn Jos Feliz
Azurmendi. profesor de la Es-
cuela de Periodismo de Euska-
di': Antonio Alvarez Solis. cro-
nista poltico; Csar Alonso de
los Ros. redactor jefe de El
Independiente y Urbano Ta-
vares Rodri1rnez. ex-director
del Diario de Lisboa.
Por ltimo. el viernes 31.
Ana Lucas. de la Fundacin
de Investigaciones Marxistas
de Madrid: presentar a Adol-
fo Snchez Vzquez. profesor
emrito de la Universidad Na-
cional Autnoma de Mxico.
que hablar sobre Marx y l:i
cuestin del poder.
Por la tarde. se el:ibor:irn
las conclusiones de los ejerci-
cios del poder en Galcia. Y
por la noche. el filsofo y en-
savista Eduardo Louren<;o
de. Fa ria. ha ra unas Refle-
xiones sobre el poder.
MEDIO DE COMUN I CAC ION:
Prenso
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
1\IOME DO MEDIO :
L l Vo z de e l l i e i l
DATA: 23 de Mor z u de 1989
Apartado 332
36001 PONTEYEDRA
TEMA:
P replflcin dl Selmlnl Clleql
ACONTECEMENTO:
Vl Semlnl qllegl
Presentadas doce comunicaciones
La VI Semana Galega de Filosofia cuenta con una apona-
cin de doce comunicaciones por pane de otros tantos profesores
gallegos. Estas comunicaciones se leern todas las tardes, entre las
cuatro y las cuatro y media. La relacin de ttulos es la siguiente:
Poder. derecho y moral: anlisis. de dos casos de la U niver-
sidad Gallega, por Francisco Rodrguez y Marcelino Valio
Vida!: El egoismo antitolerante del empirismo tico de Espe-
ranza Guism>. de Marcelino Valio Vida!; Frai Veremundo
Arias Teixeiro. por Anxo Snchez Maure.
Arbitrariedade e apariencia. O poder na obra de Clement
Rosset. por Xon Luis Marn Escudero; Apuesto por un
nuevo modelo de crecimiento en la obra de R. Garaudy y
Eduardo Lourenc;:o: un heterodoxo afronta la cuestin del
poder. de Domingos A. Garca Fernndez; Poder y posibili-
dad. de Jos Maria Herrera Prez.
Espacio y poder. de Jos Carlos Carballido Rey; Crisis
de las sociedades democrticas industrializadas. Alternativas y
funcin de la filosofa, de Jos A. Puras Hernndez; La re-
volucin Francesa y el poder de la ideologa, de Francisco
Carballo Carballo, y Celso Emilio Ferreiro: el intelectual
frente al poden> y Eduardo Panda!: creacin de una concien-
cia. de Manuel Ain Daz.
de
de F ilusuF:l
Filos u F :l
M[l)J DC COMlJNJCACJON: Prensa
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA NOME
l)[J
MEDIO : A Nos a Terra
DAlA:
23 de Marzo de 1989
J[MA: Preparacin da Semt'lna Galeqa de Filosofa
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
ACONTECEMENTO: VI Semana Galega de FiJosofa
ACTOS . .
VI Semana
Galega de
,Filosofia
VI Semana Galega de Filosofta
desenrolarase en Pontevedra
do 27 ao 31 de Marzo co titulo
xeral "Filosofia e Poder"
ba1xo o seguinte programa. -,
Mans
Teora e Poder
Dia 27: ldeoloxa Tributaria .
as sas Formas Cristins e ls-
]rnicas. Sarnir Arnin. Pre
sentado por Mariano Aguirre.
D1a 28 Poder e Poten-
cia .Christian Descamps. Di-
rector dun "Espace Sminaire"
no Centro Georges Pompidou.
Presentado por Jos Vz-
quez Prez. Especialista en
Filosofla Francesa.
D1a 29. Secularizacin e .Po
der. Gianni Vattirno.
Dia 30. Nihillsmo e Poder
Jacobo Muoz Veiga.
Dia 31 Marx e a cuestin do
Poder. Adolfo Snchez Vz-
quez. Umversidade Autno
ma de Mxico. Apresentado
por Ana Lucas.
Coordenador . Xose Luis
Barreiro Barreiro.
Tardes
Exercicios do Poder en Ga-
licia
Dias. 27. 28 e 29 Exercic1os
do Poder en Gal!c1a por Cam
pos de Educaci0n. Comunica
c1n e Admm1suac1n
Coordenador . Xon Luis
Pintos de Cea Naharro
D1a 27 . O Exerc1c10 do Po
cle1 en Gallcia no campo da
,-, ducac1611 . Coordenado1 Her-
minio Barreiro.-
Dia 28. O Exerc1c10 do Po
er en Gal!c1a no Campo da
Comunicacin Prensa . coor
denadora . Esther Filgueira
Lpez. Radio, Coordena-
dor. Antn Villarino Rego.
Televrs1n . Coordenador
Francisco Xavier .Prez Bu-
jn.
Dia 29 O Exerc1c10 do Po
der en Gil ilc1a no campo dil
filosofa
e
Poder

.... ,._,.
Admmistrac1n. Coordenador .
Xos Manuel Rivera Otero.
Das 29 e 30. A proble-
mtica da Muller en GaJi -
cia. Equipo investigador.
M' Xos Agra. Nieves He-
rrero. Carmen Blanco. Po
nemes invitadas . Celia Ama-
rs Puente. Lourdes Mn-
dez. Carmen Larraaga.
Dia 31 Elaboracin de Con
clusins
Noites
Os Poderes Fcticos
Dla 27 . Tendencias do A1
mamento Internacional Ma-
riano Aguirre.
Alberto Piris Laespada.
Xeneral de Brigada de Artille
na
D1a 28 lgrexa e Poder
Gonzalo Puente Ojea.
D1a 29 Poder e Forzas Eco
nmlCilS. Miren Etchezarre-
ta. Economista
D1a 30 Poder e !ntormac1n
Taboa redonda . Coo.rdenador
Alfonso Eir Lpez. Pamc1
pantes Jos Felix Azur-
mendi. Profesor da Escola d8
Penod1smo de Et1skad1 Ant-
nio Ah<arez Soli s. Cronista
Politico. Csar Alonso de
los Rios. Redactor Xefe de "El
Independiente" Urbano Ta-
vares Rodrigues. Ex-Direc-
tor do "O Diario" .
Dia 31 . Reflexins sobre o
poder. Eduardo Louren90
de Faria. Ensasta.
Comunicacins .
Poder . Direito e Moral: An-
hse de dous Casos da Univer-
sidade Galega. Francisco
Rodriguez e Marcelino Va-
lio Vida!.
O Egosmo Antitolerante do
Empirismo tico de Esperanza
Guisn. Marcelino Valio
Vidal.
Fra Veremund.o Arias Te-
xeiro. Anxo Snchez Mau-
re.
Arbitranedade e Aparen
cia. O Poder na Obra de Cl-
ment Rosset. Xon Luis Ma-
rn Escudero.
Aposta por n Novo Modelo
de Crecememo na obra de Ro-
ger Garaudy Domingo . A.
Garca Fernndez.
Eduardo Lourern;:o: Un hete-
rodoxo afronta a Cuestin do
Poder. Domingos A. Garca
Fernndez.
Poder e Posblidade. Jos
M' Herrera Prez.
Espacio e Poder. Xose Car-
los Carba!lido Rey.
Cnse das Sociedades De-
mocraticas lndustnahzadas.
Alternativas de Fur.i:n da F1
iosofla. Xos A. Puras Her-
nndez.
A Revolucin Francesa e o
Poder da ldeoloxa Francisco
CarbaJlo CarbaJlo.
Ce!so Emiilo Ferreno: O in
telectual trente ao Poder. Ma-
nuel Ain Diaz.
Eduardo Pondal Creacin
dunha Conciencia Naciona l
Manuel Ain Diaz.
Horano de Lectura
16.00 a 16.30 Tardes
Traductores
Consuelo Verciler Llons
St'211a Vazquez fl.rmenel1
Jos Vzquez Prez
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
Apartado 332
?6001 PONTEVEDRA
MEDIO DE COMUN ICACION:
.t'rensa
NOME DO MEO 10 :
El Correo Galle.izo
DATA : 24 de Marzo de 1989
TEMA : Prepa.ra.ci6n Semana Galega de Filosofa
ACONT ECUJE NTO : VI Semana Galega de Filosofa
Poder e,'.il1f)lJnaci n
La confusin misficadora de i'as :Te'rfas d la Comunicacin
La aplicacin Indiscriminada de teoras de la Ciberntica o la General de Sistemas a la comunicacin humana est
configurando una nueva versin del hombre-mquina
AULA CASTELAO .DE FILOSOFIA
Ap2rtildo 332
36001 PONTEVEDRA
MEDIO DE COMUNI CACION :
Prensa
NOME DO MED 10 :
El Correo GalleR"O
DATA:
24 de Marzo de 1989
TEMA : Preparaci6n Semana. Galega de Filosofa
ACONTECEMENTO : VI Semana Galega de Filosofia
Poder e informacin
La confusin mistificadora de las Teoras de la Comunicacin
El prximo da 30 tendr lugar, en el marco de la Sexta
Semana Galega de Filosofa, una mesa redonda bajo el t tulo de
" Informacin e Poder": En ella iptervendrn profesionales rela-
cionados con el mundo de la informacin, como Alfonso Eir
Lpez, director de " A Nosa Terra"; Jos Flix Azurmendi, pro-
fesor de la Escuela de Periodismo; Antonio Alvarez Sols, cro-
nista politico; Csar Alonso de-los Ros; r edactor jefe del " Inde-
pendiente" y Urban:o Tavares Rodrguez, ex-director del " Diari o
de Lisboa'.' . Todos ellos en calidad de invitados. El debate abre un
abanico de posibilidades a la hor a de . teorizar el binomio
poder-informacin y permitir la revisin de algunos de los
modelos tericos al uso actualmente:
El espectacular avance de . . En el mismo nivel de consi-
las tecnologas de Ja informa- der acin podramos si tuar otro
ci n y de la comunicacin en tipo de relaciones, no estric-
los ltimos aOs, j unto con la tamente econmicas como las
aplicacin masiva de dichas r elaciones pol ticas, ya se trate
tecnologas en todos los secta- de la relacin de un gobierno
res de la actividad humana, nacional o local con sus gober-
constituye la piedra angul ar nadas. o la relacin de unos
de algunas de las t r ansforma- pases o bloques con otros. La
ciones sociales que vive Ja cu!- cantidad de millones que se
tura occidental. Nuestra cu!- destina desde el poder poltico
tura es impensable sin una par a controlar la produccin,
referencia clara a los procesos pr ocesamiento y distribucin
de pr oduccin, procesamiento de informacin es evidente
y distribucin de informacin. con slo revisar los costes de
En la base de estos procesos se sondeos electorales, campaas
enrajzan y toman cuerpo algu- institucionales, polticas o de
nas de las r elaciones runa a- mantenimien to de los deno-
mentales en las que se mani - minados Ser vicios de Infor-
fiesta el poder . Una de las macin e Inteligencia.
relaciones en las que se mani - En otro orden de cosas. Jos
fiesta el poder Ja consti tuyen medios de comunicacin han
los intercambios econmicos o dado un giro rotundo a las rela-
comerciales, va se t r aten de ciones de la vida cotidiana
simples reladones de los con- constituyndose en v e r d a d e ~
sumidores individuales con sus ros generadores de estados de
proveedores o las que estable- opinin y cr eadores de hori -
cen entre s las grandes corpo- zontes vitales para grandes
raciones o los paises. Es evi - masas de la poblacin que
dente que el factor informa- hacen suyos los modelos de / <"
cin es relevan te para poder conducta, los roles, las expecta-
com prender en profundidad tivas. las creencias, la ideolo-
tales relaciones y de ah que ga que transmiten los medios.
e n los ltimos aos la teora Lo que antecede sera sufi-
econmica reoriente sus mo- ciente para justificar u na me-
delos para poder incluir como sa redonda en la que se debata
una variable ms Ja informa- la cuestin de Ja informacin y
cin. La consideracin de la el poder . Y. sin embargo, otras
informacin como un activo cuestiones menos e\'identes.
fundamental dentro del per o no menos relevantes de-
"know-wou" es una muestra bieran ser tratadas en el de-
dc que las empresas deben bate. De todas ellas Ja que
orientar \' de hecho orientan pudiera impl icar problemas
parte de su actiidad a Ja reali- ms fundamentales es la rela-
zacin de procesos en Jos que tiva a los modelos tericos
Ja informacin constituye Ja aplicados al estudio y anlisis
m<iteri a prima fundamental. de los procesos informativo- -+
MEDIO DE COMUNICACION:
.Prensa
AULA CASTELAO 'DE F!LOSOF!A NOME DO MEDIO:
El Correo Galle.<ro
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
DATA:
24 de Marzo de 1989
TEMA: Preparaci6n Semana
ACONTECEMENTO: VI Semana
comunicativos. La revisin de
algunos de estos modelos te-
ricos permitir desvelar en
qu medida se han vulgari-
zado ciertas concepciones de
los procesos comunicativos y
cules son las consecuencias
deriva das de tales vulgariza-
c10nes.
Existe una confusin misti-
ficadora que ha dado en lla-
mar Teoras de la Comunica-
cin y de la Informacin a una
serie de modelos destinados a
satisfacer investigaciones par-
ciales sectorializadas, ms en-
caminadas a resolver operati-
vamente problemas concretos
de tipo tcnico, acadmico,
militar o poltico, que a crear
un marco de referencia para
afrontar el hecho comunica-
tivo en su vertiente esencial-
mente humana. Una de las
consecuencias que se han de-
rivado de esta confusin ha
sido la transposicin indiscri-
minada de paradigmas, trans-
posicin que se ha manifes-
tado en la acuacin de de-
terminadas expresiones que
han hecho fortuna traspasan-
do el mbito de la jerga espe-
cializada en el habla popular.
Un ejemplo de esta expresio-
nes la constituyen los trmi-
nos "inteligencia artificial" o
"cerehro electrnico" o "ha-
blar con el ordenador".
La aplicacin indiscrimina-
da de teoras como la Cibern-
tica o la General .de Sistemas a
los mbitos de la comunica-
cin humana est configuran-
do una nueva versin del
hombre-mquina o de la m-
- quina-humana. Por otra parte,
la vulgarizacin de teoras
comparadas de la comunica-
cin animal han dado lugar a
una serie de tpicos muy
extendidos que configuran una
ana1og1a entre Jos procesos de
comunicacin humana y ani-
mal. Tambin deben ser con-
siderad?s como pseudo teoras
las derivadas de una aplicac
cin incorrec ta del condu-
tismo al estudio de la adq uisi- -
cin del lenguaje.- Este ltimo
ha quedado reflejado en la
polmica entre Skynner y
Chomsky. Algo parecido se
podra decir de ciertas aplica-
ciones de la teora de Shannon
que surgi como base de las
investigaciones en el campo de
las telecomunicaciones y que
e-n este mbito encuentra su
lmite explicativo.
Lo que obvian estas aplica-
ciones indebidas de modelos
tericos al campo de la "accin
comunicativa" es la dimensin
esencialmente cultural, es de-
cir, social , que define las accio-
nes humanas. La relacin esen-
cial entre vida humana, rela-
ciones de poder y procesos
comunicativos es imprescin-
dible para afrontar cualquiera
de los trminos implicados en
dich<:>. relacin. Lo humano
slo puede ser concebido desde
su manifestacin en la racio-
nalidad cultural y sta no se
puede comprender sin una
- precisa explicacin de las rela-
ciones de poder que se instau-
ran en los procesos comunica-
ttvos. De ah que en cierto
modo cualquier teora de la
comunicacin humana debe
referirse a alguna teora del
poder y de la cultura y si no lo
hace explcitamente lo har
implcitamente, por activa o
por pasiva.
Slo la ignorancia o las
estrategias encubiertas de de-
nominacin pueden justificar
que una teora de la c o m u n i ~
cacin deje de lado la dimen-
sin esencialmente social e
histrica de la vida humana.
Por poner un ejemplo, para
aplicar el mismo modelo te-
rico de la comunicacin a una
comunidad animal (ya sea una
jaura de lobos . o un hormi-
guero) y a una comunidad
hum3na, es necesario tomar
como equivalentes el marco
Galega de Filosofa
Galega. de Filosofa
instintivo en que se desarrolla
la vida animal y el marco
socio-cultural de la vida hu-
mana. Y si este tipo de trans-
posiciones de modelos tericos
del mundo animal al mundo
humano resultan indmisibles ,
las que van del nivel de las
mquinas al nivel humano son
disparates injustificables, que
pueden dar lugar a buenos
argumentos de la Ji ter a tura de
ciencia-ficcin pero no a con-
fundir a un hombre con un
ingenio creado por el hombre.
Una de las ltimas secuen-
. cias de la magnfica pelcula
"Blade Runner", del director
ingls Ridley Scot, nos mues-
tra a un "replicante" (robot
biolgico) que agoniza en los
tejados de San Francisco del
tercer milenio de nuestra era.
En plcida conversacin con un
polica encargado de liquidarlo,
el replicante se extingue pre-
guntndose por qu l no puede
vivir ms tiempo, por qu no
tiene derecho a tener lo que
tienen-los humanos , biografa,
recuerdos, pasado. La imagen
de una bella plstica rotunda
deja en el aire la cuestin de la
posible humanidad del repli-
cante. Al final; el poli se va de
la ciudad acompaado por una
hermosa replicante que se
program para vivir indefini-
damente .. Pero . a pesar de la
belleza de las imgenes y de.lo
.atractiva que resulta la repli-
cante, a pesar de las dudas que
asaltan al polica acerca de su
verdadera humanidad (iser
yo un . replican te?), conviene
dejar claro algo que un filsofo
popular de la comarca del
Tmega enunciaba de este
modo: "Un home un home,
unha berza unha berza e un
cabalo un cabalo" , Y no se
deben confundir los trminos.
Alfonso Sola Llmla
Profesor agregado de Fllosotfa
Miembro del Aula Castlao de
Filoso tia
MEDIO DE COMUNICACION: Prensa
NOME DO MEDIO:
La voz de Ga.lioia
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
Para muchos, qui::., la filo-
sofa .francesa conlempornea
se-ha reducido duran/e mucho
tiempo a esa imagen es1ereo1i-
_oado que irrumpi con fuerza
en el panorama filosfico in-
!ernacional a finales de los
lll'ios sesenta. y que de una ma-
nera muy . coiifusa se llam
es1rue1uralismoJ1." Sin embar-
es -bien conocido que la
111arora de los implicados
siempre neg ro.fundamente
esa e1iqiie1a. As, Michel Fou-
cault dira, con la i;ehemencia
_r la sequedad que le caracteri-
::.ahan: Oll'idmonos de !odas
esas polmicas a propsi10 del
es/ ruc/Uralismo, que sobreii-
ren con dificu/1ad en unos do-
minios abandonados ahora por
los que crean; esa lucha que
pudo ser fecunda ya slo la
sos1ienen los his1riones y los
1i1iriteros.
La realidad siempre fue -
mucho ms compleja. Los
pro1agonisrns de esos movi-
mientos de aparen/ e rup!u_ra
siempre Juvieron presenle la
tradicin filosfica en la que
se inscriban. El mismo Fou-
caul1, en su leccin inaugural
en el Coll ge de Fra nce , de-
claraba de su predecesor
Jean H_rppo!ite: Porque sin
duda he /amado de l el sen/i-
do y la posibilidad -de lo que
hago. porque con bas1a111e
frecuencia me ha aclarado
cuando yo enseiiaba a ciegas,
es por lo qu he querido si-
lllar mi t rabajo bajo su signo ,
r por lo que acaho la presen-
wcin de mis proyec1os invo-
cndolo ... Pues/o que le debo
tanto, entiendo perfec/amen -
le que la eleccin que han he-
cho inviindome a ensear
aqu es. en buena medida , wi
DATA: 26 de Marzo de 1Q8Q
TEMA:
Preparaoi6n da Semana Galega. de Filosofa
ACONTECEMENTO: VI Semana. Galega de Filosofa
--CITA DE FILSOFOS EN PONTEVEDRA--
Christian Descamps y la compleja
realidad del pensamiento francs
Por JOS Y .ZQUEZ
americanas ...
homenaje que us1edes le han
rendida>>.
Heterogeneidad
rios, y que finalmente slo
paralizan lo que ya est iner-
Ie y parali::.ado, confieren su Nuevas interrogaciones
singularidad a eso que llama- A lo largo de estos ltimos
En una reciente encuesla mos filosofa francesa. aiios Cris1ian Descarnps ha
de una rei>ista francesa sobre es1ado a1en10 a la emergen-
. el paisaje filosfico francs, Descamps cia de lados esos pensamien-
Jacques Derrida, a la pre- La presencia en la Vi Se- tos que, de la teora, a la his-
gun/a existe una jilosofia mana Galega de Filosjia, toria, la geografa, la socio-
.francesa? responda negat i- orga11i::.ada por el Aula Cas- logia,_ pasando por las cien-
iamente, si tenamos en telao, del filsofo francs cas, el arte v Id .literatura,
cuen:a la he1erogeneidad, Christian Descarnps; nos pun1an nuestra actualidad.
tambin la conflictividad, que apor1ar, sin duda, una vi- .En su t rabajo ha tratado de
caracteri: a a todas las mani- sin ms compleja de esa rea- restituir la pluralidad de to-
/estaciones Para - lidad. Descamps es un fil:So- das las nuevas inlerrogacio-
l, establecer una 1ipologa fo que se ha formado al lado nes en el dominio de las
supondra precisamente una de ese gran historiador de la ideas, dando cuenta punt ual
in1erpre1acin que tomara filosojia, desgraciadamente de ellas en la prensa diaria
partido en el conflic10, y que desaparecido prematuramen- (Le M onde ) , pero 1arnbin
i11mediatamen1e encont rara te, que fue Eran(:ais Chale- en diversas revis1as especiali-
una hoslilidad previsible de /et. Con l ense en ese es- zadas . .Tambin ha participa-
todas las partes implicadas. pacio de liberwd que para la do en grandes trabajos colec-
Sin embargo. a pesar de to- ense1'ianza filosfica, y de 1ivos ' como La Historia de
dos . los debates r combates /antas otras disciplinas , su- la Filosofa y La Historia
sobre y prcli- puso la Universidad de Vin- de las I deologas, dirigidas
cas filosficas , no dejaba de cennes en la dcada posterior por Fran(:ois Chatelet.
se1ialar que no se poda negar al 68. De l aprendi wmbin En la actualidad, corno di-
la existencia de una conjigu- que la fi!osofia activa no es- rector del Espacio/Seminario
racin de la filosojia france- tab/ece, no critica, ni siquiera de Filosojia del Centro Geor-
sa, _1 que en su historia, a pe- se empea en destruir. La ji- ges Pompidou, ha organizado
sar dC' la sucesin de las he- losofia activa desplaza. varios encuen1ros internacio-
gemonas, de la movilidad de En su libro Les ides phi- .na/es sobre ternas de gran a-
ls corrientes dominantes, losophiques conlemporaines tualidad: Ma1eria )' Filoso-
esa configuracin constiiua en France ( 1960- 1985) , fia. La interrogacin demo-
una tradicin. a saber, un Descamps.ha tratado de ana- cr1ica, Fi!osofia e Histo-
elemento relativamente iden- li:ar esos despla::.amientos , ria .. . e/ctera.
1i(icable de /ransrnisin , de pero teniendo siempre muy Tambin habra que desta-
memoria, de herencia. Ao- presente que hablar de filoso- car que es uno de los pocos ji-
da , que la .filosojia francesa fia francesa en singular slo lsofos f ranceses que se ha
nunca haba estado s'ome1ida puede hacerse por una como- preocupado por dar a conocer
a una prueba tan dura como didad del lenguaje, Y quepa- en Francia elpanoramajilos-
en la acJUalidad. Y que eso se ra ser ms precisos siempre jico espaol, publicando un
manifestaba /ant a en una habra qe hablar de filoso- serie de artculos rnu1 bien do-
cierta agresividad periodst i- fias f rancesas: que, si bien cumentados en L Monde
ca, como 1ambin en la tris- es cierto que ellas han expor- en 1985. -
pocin del poder universita- todo muchas ideas, reflexio-
rio en sus instancias oficia- nar sobre Ja iden1idad del
les. Para. Derrida, esos sig- pensamiento f rancs tambin
nos de guerra a veces irriso- seria destacar sus deudas de
honar alemanas, griegas .
Jos Vzquez es traductor de
filosofia francesa contempor-
nea.
Hllllll lll. 11lflll 1\!IU\l:llJN: Prensl
-:-\:l 1111--1)(j - r:11 1)11i
- - --_ _ .. __ __ __
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
A po rtado 332
3600 1 PONTEVEDRA
1 l ti 1 1\ : 2 de M l r z o de 1 9 8 9
- - - ------- -
11rll\ : Prnplrlcin da Semanl Gllega de
1\Cl lNll ITfl l:N l!l: VI Semanl Caleg-l ele Filosofa
Organi_zada por el Aula Castelao
Maana se inicia en el Auditorio de la
Caja la "VI Semana Galega de
Filosofa"
Pontevedra.- (O.P.)
La sexta edicin de la "Se-
mana Galega de Filosofa"
dar comienzo maana
en el Auditorio de la Caja de
Ahorros de Pontevedra, en la
asistencia de unos cuatro-
cientos congresistas, partici-
pando como ponentes y co-
municantes, un total de 66
profesores nacionales y ex-
trajeras, que en algunos ca-
sos dirigen quipos lo cual in
crementara el nmero en ms
de cuarenta personas. Y co-
rno siempre," organiza un ao
ms, el Aula Castelao de
Filosofa.
- Estructuracin de la
semana
La estructuracin de 1ase-
tar, figurando como ponentes.
Sarmir Amn, Chirstian Des-
camps, Gianni Vattino, Jaco-
bo Muoz Veiga y AdolfoSn-
chez Vzquez, siendo el coor-
dinador: de las sesiones de la
maana el decano de Filoso-
fa de la Universidad de San-
tiago, Jos Luis Barreiro.
Sesiones de tarde
Llevan par ttulo " Exerci-
cios do poder en Galiza". Las
tres primeras sesiones estn
coordinadas por el socilog-
go de fa Universidad de San
tiago, Juan Luis Pintos de Cea
Naharro, que dirige tres equi-
pos de investigacin, con ms
mana (del 27 al 31 ), en sesio-
nes de maana, tarde y no-
che, permitir analizar res-
peetjvamente, "El problema
genrico del poder", cuestio-
. especficas de Galicia y
diversos poderes fcticos" .
de cuarenta integrantes, so-
bre "Poder i educacin, poder
e comunicacin e poder e ad-
ministracin", contando cada
equipo con coordinadores
especficos .
" Poder i educacin": Her-
Al igual que en aos ante-
riores la entrada ser libre,
aunque son las sesiones de la
oclie (cnfe-rencias ;;-ci-
quios) las que estn pensa-
das para el pblico en ge-

Sesiones de maana.
Bajo el ttulo genrico de
"Teora y Poder", diversos es-
pecialistas abordarn, desde
. diferentes perspectivas: "Filo- ,
sofa do poder" , " A ideoloxfa
' tributaria", " Poder e poten-
. cia", " Secularizacin e-'po-
der", " Nihilismo e poder",
e a cuestin do poder",
son los diversos temas a tra-
minio Barreiro.
" Pode .e comunicacin":
Esther Filgueira, Antn Villari-
no e Francisco Xavier Prez
Bujn.
" Poder e administracin":
Xos Manuel Rivera Otero.
La cuarta sesin est coor
dinada por las profesoras de
la Universidad de Santiago:
' Mara Xos Agra, Nieves He-
rrero y Carmen Blanco, sien-
do el tema " A problemtica da
rnuller na Galiza" y podrn
contrastar su metodologa
con las ponentes invitadas si-
guientes: Celia Amors Puen
te; Lourdes Mndez y Carmen
Larraaga.
111 1l1 fl 1)1 _ UJMI I\' J l:/\C 1 (JN :
Prensa
-- --- ---- -- ---- - ------- - - ------ ------- -
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
.\( Jl -11 Dt i r 11 1) 1 r J :
Diario de Pontevedro
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
l),'\ J /\ :
26 de Mor:zo de 1989
---
11 r 1/\ :
Preporocin da Semana Gol ego
i\f'f l '\' 1 L r:r_r.11: \ ' l l l : VI Semana Galega de
Sesiones de noche
Las sesiones de noche se- !
rn bsicamente de confe-i
rencias-coloquio y mesas re-
dondas aJ pblico no especia-
lizado, sobre ternas de can-
dente actualidad corno: arma-
mentismo, eJ poder de la Igle-
sia. las fuerzas econmicas,
poder e informacin, etc. para
las cuales se cuenta con es-
pecialistas en las diferentes
materias como: Mariano agui-
rre, el general Alberto Piris,
Gonzalo Puente Ojea, la eco-
nomista Miren Etchezavarre-
ta, varios periodistas (Alfonso
Eir, Flix Azuemendi, Alvarez
Sols, Aionso de los Ros, Ur-
bano Tavars).
Para clausurar la semana,
est prevista la presencia del
ensayista portugus. Eduardo
Lorenzo_
-----------
--- -----
de Filosofo
Filosofa
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
M[DlO IX COMUNlCACION :
Prensa
NOM[ DO MEDIO:
Atlntico Diario .
DATA:
26 de Marzo de 1989
---
1 EMl'.I.:
Preparacin da Semana galega
AC01\JTECEMENTO:
VI Semana Galega de
Comienza la Semana Galega
de Filosofa
AD
Pontevedra
La sexta edicin de la Se-
mana Galega de Filosofa co-
menzar maana en el Audito-
rio de la Caja de Ahorros Pro-
vincial de Pontevedra. A ella
asisten ms de 400 congresis-
tas y participan como ponen-
tes y comunicantes 66 profe-
sores nacionales y extranje-
ros. Como en ediciones ante-
riores, la organizacin corre a
cargo del Aula Castelao de
Filosofa. La semana se ha es-
tructurado en sesiones de ma-
ana, tarde y noche, permi-
tiendo analizar, respectiva-
mente, el problema genrico
del poder, cuestiones espec-
ficas de Galicia y diversos po-
deres fcticos. Las sesiones
matinales se realizarn bajo el
ttulo de "Teora e Poder", ac-
tuando como coordinador el
decano de Filosofa de la Uni-
versidad de Santiago, Xos
Luis Barreiro Barreiro.
Durante las sesiones de tar-
de, que llevan por ttulo "Exer-
cicios do Poder en Galicia"
estarn coordinadas, las 3 pri-
meras, por el socilogo de la
Universidad de Santiago,
Xoan Lus Pintos de Cea. Es-
tas sesiones se referirn al po-
der y su relacin con la edu-
cacin, comunicacin y la ad-
ministracin. La cuarta sesin
estar coordinada por las pro-
fesoras de la misma universi-
dad, Mara Xos Agra, Nieves
Herrero y Carmen Blanco.
En cuanto a las sesiones de
noche, pensadas como confe-
rencias-coloquio o mesas re-
dondas, estn dirigidas al p-
blico no especializado y ver-
sarn sobre temticas de ac-
tualidad, tales como el arma-
mentismo, el poder de la igle-
sia, las tuerzas econmicas, el
poder y la informacin. En
ellas intervendrn especialis-
tas como Mariano Aguirre, el
general Alberto Piris, Gonzalo
Puente Ojea, la economista
Miren Etchezarreta y varios
periodistas.
de Filosofa
F ilosufa
MI:: 1) l O
[)[
COMUNICACION :
Prensa
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA NOME
l)(J
M[D IO: El Co rreo Gallego
DAl A:
26 de Marzo de 1989
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
TE MA : Preparacin da Semana qalega
ACON1ECEMENTO : V l Semana Galega de
-SUMllA.GMEGA:a1fl.OSOFIA . -
Cmo se exerce o poder en Galicia ?
Levantndolle as faldas
autoridade
O poder ten os seus segredos
que non se !los conta a nin-
gun ... Ainda se pensa moita
xente que os filsofos son
entes supra-luares que discu-
ten -seri pausa sobre do sexo
dos anxos ou sobre calquera
cousa que non tea que ver
coa vida cotin.
Na realidade os filsofos
andan agachados nas suas ma-
drigueiras, que mo"itas veces
semellan mis s cadeiras e s
mesas dos colexios e institutos
que s currunchos de calis-
quera taberna onde pontificar
sobre do divino e o humano
como aconteca antonte. E
cando chega a primaveira
xurden como volvoretas ou
como paxaros e xntanse unha
semana, din que en Ponteve-
dra non sei se porque lugar
de paso ou pasamento ou por-
que pilla lonxe de calquera dos
nonseicantos "campus" que
teen a pretensin de mon-
tarmos os nosos imaxinarios
polticos.
Seica nesa semana adoitan
estudiar aquelo que chaman
"O poder" e mis qu o que
ten que ver coa "Filosofa" ou
ao revs, non sei moi ben xa
que logo eu o que vou contar
ten mis que ver co canto ese
--------- -ue- cmu--- -que funciona a
cousa esa na Galicia.
E digo que non sei moi ben
porque o que irnos contar pola
tarde, xust6.esa semana (o 27, 28
e 29), refrese non tanto teo-
ra do poder can to ao seu exer-
cicio. e iste s que un bo
con to.
O que se nos ocurru foi
coller ao gabacho ese do Michel
de Foucault e preguntadle
cmo que podamos estudi ar
o que pasaba co poder en Gali-
cia ... A respost::i do tipo foi do
mis clara: "Non hai mis
poder que o exercido por
" uns" sobre de "outros" ; o
poder non existe mis que no
acto .. . O exercicio do poder
un conxunto de sobre
accins posibles".
E dnde mos investigar
este exercicio do poder? Pois
os territorios son infinitos e as
posibilidades da investigacin
son limi ta das escollimos tres
campos particulares para ten-
tar de . analizar cmo se daba
eiqu o exercicio dise poder:
primeiro por estar mis perta
de nos pensamos na "Educa-
cin'', despois e xa que todos
estamos mergullados nel pa-
receunos que o campo da
"comunicacin" anos dar ma-
teria dabondo para contar, e
finalmente, como sempre se
supn que os que mandan
teen poder, pois decidimos
que o terceiro campo da nosa
investigacin sera o da "ad-
ministracin".
Xuntamos as cinco grupos
de estudiantes de 5Q curso da
carreira de Filosof(a que se
adicaran a anlise de
casos concretos (dos cinco gru-
pos. t res adcanse a tres mbi-
tos distintos do extenso campo
da comunicacin: prensa, radio
e televisin). Estes grupos ve-
en traballando desde hai tres
meses nas tarefas da recol li da
de Filosofa
FiJosufa
Ml 1) J ll Dl UlMUNl CACJON :
Pr ensa
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA NOM[
i)(J
MLDJO: El Cor reo Gallego
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
DAT/\ :
26 de Mar zo de 1989
1EMA : Preparacin da Semana gal ega de Filosofa
VI Semana
O Parlamento, s do poder polltlco galega
de material, clasificacin, des- que dictan os medios de "in-
cripcin, anlise e interpreta- comunicacin". Tamn, o que
cin. Os instrumentis em- moi gratificante, o inters
pregados son os habituis nes- que se ten en moitos casos e
te tipo de investigacin: enqui- por personas moi distintas en
sas, grupos de discusin, an- coecer mis fondamente a
lise de contido, etc. realidade actual de Galicia. Os
A marcha das investigacins resultados anda non chegaron
nos levou a descubrir as mlti- a materializarse porque a in-
ples dificultades coas que se vestigacin est en curso, pero
e ncont r a calquer persona que ternos a fi rme esperanza de
tente de saber algo mis que o que sexa un vieira a berto para
Galega de Filosofa
outros podan anclaren
ma1s adiante que :ios nise
camio.
Na VI Semana Galega de Fi-
losofa pala tarde expoere-
mos o estado presente de esta
investigacin no seu conxunto
e nos campos e casos concretos
nos que estamos a traballar.
Despois ... seguiremos cami-
ando.
Xoan-Luis Pintos
Mt:DlO
!)[
COMUNlCACJON :
Prensa
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA NOM[ Dfl MCDJO : El Cor r eo Gallego
DA TA:
26 de MHZCJ de 1989
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
TEMA : Preparacin da Semana qal eqa
ACONT[C[M[NlO : VI Semana Ga l ega de
A SEMANA GALEGA
DE FILOSOFIA
DEBRUZARA O .
PODER O LONGO
DA SEMANA
PONTEVEDRA. Delegacin
Ma comezar en Ponte-
vedra a sexta edicin da Se-
mana Galega de Filosofa, que
se celebrar no auditorio da
Caixa de Aforras provincial, e
que asistirn mis de catro-
centos congresistas , as como
66 ponentes e comunicantes
que en algns casos dirixen
equipos, o que incrementara
a concurrencia eh medio cento
de partieipantes.
A Aula Castelao de Filosofa
-formada por un grupo de
profesores pontevedreses da
especialidade- estructurou a
Semana -constituida xa no
principal evento do pensamen-
to actual que se produce na
nosa comunidade autnoma-
en sesins de ma, tarde e
noite, durante as que se anali-
zar o probl'ema xenrico do
poder, cuestins especficas de
Galiza e diversos poderes fc-
ticos. A entrada ser libre,
anda que son as sesins da
noite, coa modalidade de con-
ferencias-coloquio, as pensa-
par.a o pblico en xeral.
Nas sesins da ma, .e
baixo o t tulo xenrico de
"Teora e poder", diversos e
prestixiosos especialistas a bor-
darn, dende diferentes pers-
pectivas, a filosofa do poder , a
ideoloxa tributaria, poder e
potencia, secularizacin e po-
der , niilismo e poder, Marx e a
cuestin do poder ... , temas
para os que figuran como
ponentes samir Amin, Chris-
tian Descamps, Gianni Vat-
tino, Jacobo Muoz Veiga e
Adolfo Snchez Vzquez. Jos
Luis Barreiro Barreiro, deca-
no de Filosofa da Universi-
dade de Santiago de Com pos-
te la, o coordinador destas
ses10ns matinais, que se des- '
enrolarn do 27 31 de marzo.
As sesins de tarde abran-
guern a temtica dos "exerci-
cios do poder en Galida" . As
tres primeiras sesins estn
coordenadas polo socilogo da
Universi4ade compostelana,
Xon Luis Pintos de Cea
Maharro, que dirixe tres equi-
investigacin con mis
de corenta integrantes, sobre
tres aspectos do poder: educa-
cin, comunicacin e adminis-
tracin, sa vez especific'a-
mente coordinados por Hermi-
nio Barreiro no primero
ma; Esther Filgueira, Antn
Vilario e Francisco Xavier
Prez Bujn no segundo, e
Xos Manuel Rivera Otero,
tamn da Universidade de
Santiago, no terceiro.
A cuarta sesin est coorde-
nada polas profesoras compos-
telanas Mara Xos Agra, Nie-
ves Herrero e Carmen Blanco
e abordarn "A problemtica
da muller en Galicia" , con-
trastable coa opinin de Celia
Amors Puente (Universidad
Complutense) , Lourdes Mn-
dez (Uni:versidade de Bilbao) ,
e Carmen Larraaga (profe-
sora do ensino medio), ponen-
tes invitadas.
As sesins :!e noite da Sema-
na Galega de Filosofa, que
comenza ma, estructuran-
. se en conferencias-coloquio ou
mesas redondas, desenrolaran-
se a partir das vinte. horas e
dirxense o pblio non espe-
cializado. Trataranse temas de
actualidade como armamen-
tismo, o poder da Igrexa, as
forzas econmicas , poder e
informacin, etc., por especia-
listas des tacados .
de Filosof a
Fi losof a
AULA CASTELAO 'DE FILOSOFIA
Apartado 332
36001 PONTEYEDRA
MEDIO DE COMUNICACION:
Rev isl::1
NOME DO MEDIO:
Anthrupus
DATA: Mlrzo- Abr il 1989 n
94/ 95
TEMA: Anunci o dl celebrlcin
ACONTECEMENTO :
VI Semlnc>
VI Semana Galega de Filosofa
Bajo el tema general de trabajo Filo-
sofa y poder y organizada por el Aula
Castelao de Filosofa se celebrar entre
el 27 y el 31 del presente mes de marzo
en Pontevedra.
En su programa provisional se con-
templa la celebracin de sesiones mati-
nales en torno al tema Teora e poder.
sesiones de tarde sobre Exercicios do
poder en Galicia, y sesiones de noche
sobre S poderes fcticos.
Para ms informacin dirigirse a Aula
Castelao de Filosofa. Apartado 332 ,
36080 Pontevedra.
Gllegl
/
/ '
dl
de
Semlnl de Filusufil
Filusufio
AULA CASTELAO DE F!LOSOF!A
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
Mm l l IX Cll Ml JN J CAC l () 1\! : Prensa
----
NOME DU MED IO: Fa r o de Viou
DATA : 26 de Marzo de 1989
1EMA : Preparacin da Semana Galeoa
ACONTECEMENTO : VI Semana Galeqa de
de F iloso f :!
Filosofa
:La sexta edicin de la
'Semana Galega de Filosofa'
empieza maana en Pontevedra
En ella participarn 6 6 ponentes que explicarn las
distintas relaciones ntre la 'Filosofia y el Poder'
PONTEVEDRA
FILOSOFIA. La ' VI Semana
Gal ega de Filosofa' co-
mienza maana, lunes, en
Pontevedra.
Pgina 20
Delegacin
Pontevedn
La "VI Semana Galega de Fi-
losofa" comienza maana, lu-
nes, en Pontevedra, en sesiones
de maana, tarde y noche. A los
cursos asistirn un total de cua-
trocientos congresistas y partici-
pan como ponentes y comuni-
cantes 66 profesores nacionales y
extranjeros. En esta sexta edi-
cin se abordar el tema mono-
grfico de las relaciones entre
"Filosofa y Poder' ', analizndo-
se el problema genrico del po-
der, las cuestiones especficas de
Galicia y de los diversos poderes
fcticos.
AJ igual que en aos anterio-
res, la entrada a las distintas con-
ferencias ser libre, aunque son
las sesiones de noche las que han
sido pensadas, especficamente,
para el pblico en general, sien-
do estructuradas bajo la modali-
dad de conferencia-coloquio.
Las sesiones de maana estn
estructuradas bajo el ttulo gen-
rico de "Teora y Poder". Los di-
ferentes especialistas abordarn,
desde diversas perspectivas, la fi-
losofia del poder y, en especial
referida a la ideologa tributaria,
Poder y Potencia, el proceso de
secularizacin, las perspectivas
marxistas. Los ponentes de esta
primera jornada son Samir
Amn, Christian Descamps,
Gianni Vattimo, Jacobo Muoz
Veiga y Adolfo Snchez VZ-
quez. El coordinador de la:s se-
siones de maana es el decano de
la Facultad de Filosofia de la
..
Mrn10 1)1. CUMlJN l Cf\C l fJN : Pr e n s a
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA 1\JOM[ l)(J
M[DlO:
Faro de Viqo
Apartado 332
36001 PONTEYEDRA
DA1f\ : 26 de Ma rzo de 1989
1[Mf\ :
Prepaflcin da Semana Galeoa de Filosofa
ACON1ECEMENTO : VI Semana
Los actos se desarrollarn en-el Auditorio.
Universidad de Santiago de
Compostela, Jos Luis Barreiro
Barreiro.
Por la tarde, bajo el ttulo de
"Ejercicios del Poder en Galicia"
hablarn sobre las distintas inte-
rrelaciones entre el poder y la
educacin, la comunicacin y la
administracin. Las tres prime-
ras sesiones estarn coordinadas
por el socilogo de la Universi-
dad de Santiago, Juan Luis Pin-
tos de Cea Naharro; que_ dirige
tres equipos de investigacin,
con ms de cuarenta integrantes.
El equipo que estudia los proble-
mas del Poder y la Educacin
ser coordinado por Herminio
Barreiro. Los otros dos los diri-
girn Esther Filgueira, Antn
Galeqa de Filosof a
Villarino, Francisco Javier Prez
Bujn y Jos Manuel Rivera
Otero.
La cuarta sesin est coordi-
nada por las profesoras de la
Universidad de Santiago Maria
Jos Agra, Nieves Herrero y
Carmen Blanco: Todas ellas de-
batirn " La problemtica de la
mujer en Galicia." y podrn con-
trastar su metodologa con las si-
guientes ponentes invitadas: Ce-
lia Amors Puente de la
Universidad Complutense,
Lourdes Mndez de la Universi-
dad de Bilbao, y C a r m ~ n Larra-
aga, profesora de Enseanza
Media.
Finalmente, las sesiones de
noche son conferencias-coloquio
o tablas redonda sobre aspectos
actuales y candentes, dirigidas al
pblico no especializado. En es-
pecial se abordarn temas referi-
dos al armamentismo, al poder
de la Iglesia, a las fuerzas econ-
micas, y al poder de la informa-
cin. En estas conferencias parti-
ciparn destacados especialistas
como Mariano Aguirre, el gene-
ral Alberto Piris, Gonzalo Puen-
te Ojea, la economista Miren Et-
chezarreta; los periodistas
Alfonso E r, Flix Azurmendi,
Alvarez Sols, Alonso de los Rios
y Urbano Tavares. La semana
ser clausurada por el ms im-
portante ensayista portugus de
nuestros tiempos, Eduardo Lou-
renyo. Todas las sesiones de ma-
ana comenzarn a las diez y
media;.las de la tarde a las 16:30
horas; y las de la noche, comen-
zarn a las ocho.
11. A prensa durante a celebracin da Semana
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
Mt:Dl Cl DL Prensa
;\JOME DO r"1rn1ri: - La Regin __ ___ _ _

DA 1 A: 27 de Marzo de 1989
TEMA: Filosofa e Poder
ACONTECEMENlO: VI Semana Galeqa de Filosofa
Comienza hoy en Pontevedra organizada por el Aula Castelao
El egipcio Samir Amin. no participar
en la ''VI Sel11n Galega de Filosofia''
Pontevedra. (Agencias).- El
economista egipcio, Samir Arnin,
no acudir como estaba previsto
en un principio a pronunciar la
conferencia sobre "Ideologa tri-
butaria. Sus formas cristianas e is-
lmicas", que marcara el inicio de
la VI Semn Galega de Filosofa,.
en Pontevedra. Samir Amn envi
un telegrama a la organizacin,
excusando su comparecencia por
motivos personales. El Aula Cas-
telao mantendr todos los restan-
tes actos previstos en el programa
y mantiene contactos para encon-
trar un economista de reconocido -
prestigio para cubrir la ausencia
de Samir Amn. El presidente del
Aula Castelao, organizadora de
las jornadas, Ramn -Regueira
Varela, dirigir unas palabras de
bienvenida, a las 10,30 de la ma-
ana, que sern refrendadas por el
Decano de Filosofa de Santiago,
Xos Lois Barreiro.
Presentacin
La presentacin del primer con-
ferenciante de las jornadas, que se .
encuadran en el lema Fisosofa e
Poder y tienen como escenario el
Auditorio de la CAP, correr a
cargo del coordinador del Centro
de Investigaciones para. la Paz,
Mariano Aguirre; el segundo gran
apartado de los que se componen
la Sernn, comienza a las 16 horas,
en el se _incluyen el .spacio de
comunicaciones y el ciclo coordi-
nado por la Universidade de San-
tiago . . El profesor de Historia Xo-
s Carlos Carballido, dar lectura
a la primera de las comunicacio-
nes, titulada "Espacio e poder" a
la que siguen "Crise das socieda-
des democrticas industrializadas.
Alternativas e funcin da filoso-
fa" , a cargo de Xos A. Puras
Hemndez, profesor de Filosofa.
La comunicacin que cierra el
apartado correspondiente a la pri-
mera jornada gira en tomo a la
obra del pensador galo Roger Ga-
raudy concretndose en la
"Apuesta por un nuevo modelo de
crecimiento", la presentacin est
a cargo ele! profesor de Filosofa
Domingos Antn Garca.
Xon Luis Pintos de Cea Naha-
rro, profesor de Sociologa en la
Univei:sidade de Santiago, presen-
tar, a las 16,30 horas, el ciclo que
coordina, titulado "Investigacins
acerca de como ven de exercer-se
o poder na Galiza".
Ml !) l (] IX. UlIUN 1 CAC J ON:
Prensa
-
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
NOll[
[)() M[[)JO:
La Voz de Galicia
DA T /',:
27 de Ma rzo de 1989
Apartado 332
36001 PONTEYEDRA
1 EM . .'.I.: Filosofa e Poder
ACONTECEMENTO: VI Semana Galeqa de
Hoy comienza en
Pontevedra la sexta
Semana de Filosofa
Pontevedra (Redaccin). La
Semana de Filosofia, que alcan-
za este ao su sexta edicin y que
est organizada por el colectivo
de profesores del Aula Castelao,
se desarrollar en Pontevedra
desde hoy lunes hasta el viernes
31 en el Auditorio de Ja Caja de
Ahorros. Al simposio asisten
ms de 400 congresistas y parti-
cipan como ponentes y comuni-
cantes 66 profesores.
Fuentes.del simposio han indi-
cado . que debido a motivos per-
sonales, el economista egipcio
Samir Amn no.puede asistir a Ja
conferencia que iba a pronunciar
en Ja maana de hoy, segn un
telegrama recibido en Ja organi-
zacin. Sin embargo el resto de
los actos sigue sin cambios.
Por Ja tarde, Herminio Barrei-
ro, profesor en la Universidad de
Santiago, ser el encargado de
coordinar el Ejercicio del poder
en Galicia en el campo de la
Educacin.
Y por )a noche, Mariano
Aguirre y Alberto Pirs Laespa-
da, general de brigada de artille-
ra. abordarn Las tendencias
del annamentismo internacio-
nal.
Christian Descamps
Maana martes, Jos Vzquez
Prez, especialista en filosofia
francesa contempornea, presen-
tar a Christian Descamps, de la
Universidad de Pars VIII, histo-
riador de la filosofia y director
de un Espace-seminaire, en el
Centro Georges Pompidou, que
abordar el tema Poder y po-
tencia.
El mircoles 29, Gianni Vatti-
mo, de la Universidad de Tori-
no. disertar sobre Seculariza-
cin y poder. Jos Manuel Ri-
vera Otero, de la Universidad de
Santiago y licenciado en filoso-
fia, ser el coordinador del
Ejercicio del poder en Galicia
en el campo de Ja administra-
cin.
Durante esta jornada del mir-
coles 29 y el jueves 30, el equipo
investigador integrado por Ma-
ra Xos Agra, profesora de filo-
sofia moral y poltica de Ja Uni-
versidad de Santiago, Carmen
Blanco, profesora de lengua y li-
teratura gallega en el Instituto de
Bachillerato Nuestra Seora de
los Ojos Grandes de Lugci y
Nieves Herrero, profesora de an-
tropologa social de la Universi-
dad de Santiago, expondrn el
tema de La problemtica de la
mujer en Galicia.
Y por la noche, Miren Etche-
zarreta, catedrtica de poltica
econmica de la Universidad
Autnoma de Barcelona, habla-
r del P o ~ e r y fuerzas econmi-
cas.
Nihilismo y podern
El jueves 30, el catedrtico de
filosofia de la Universidad Com-
plutense de Madrid, Jacobo Mu-
oz Veiga, abordar el tema
N"ihilismo y podern. Por la no-
che, se desarrollar una mesa re-
donda sobre Poder e informa-
cin.
El viernes 31 , jornada de clau-
sura, Ana Lucas, miembro de la
Fundacin de Investigaciones
Marxistas de Madrid, presentar
a Adolfo Snchez Vzquez, pro-
fesor emrito de la Universidad
Nacional Autnoma de Mxico,
que hablar sobre Marx y la
cuestin del podern.
Por la tarde, se elaborarn las
conclusiones de los ejercicios del
poder en Galicia. Y por la no-
che, el filsofo y ensayista
Eduardo Lourern;:o de Faria,
har unas Reflexiones sobre el
poder.
Filosofa
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
M[D 1 O
i)F_
C:OMUN 1CAC101'! :
Prensa
NOME. DU MEDIO: Atlantico Diario
DATA: 27 de Marzo de 1989
TEMA: Fi l osofo e Poder
ACONTECEMENTO: VI Semana galega de F ilosufa
El economista egipcio Samir Amin
no acudir a 1a Semana de Filosofa
AD
Pontevedra
El economista egipcio, Samir
Amin, no acudir como estaba
previsto en un principio a pronun-
ciar la conferencia sobre "Ideolo-
ga tributaria. Sus formas cristia-
nas e islmicas", .que marcara el
inicio de la VI Semn Galega de
Filosofa, en Pontevedra. Samir
Amin envi un telegrama a la or-
ganizacin, excusando su com-
parecencia por motivos persona-
les. El Aula Castelao mantendr
todos los restantes actos previs-
tos en el programa y mantiene
contactos para encontrar un eco-
nomista de reconocido prestigio
para cubrir la ausencia de Samir
Amin. El presidente del Aula Cas-
telao, organizadora de las jorna-
das, Ramn Regueira Varela, diri-
gir unas palabras de bienveni-
da, a las 10,30 de la maana, que
sern refrendadas por el Decano
de Filosofa de la Universidade
de Santiago, Xos Lois Barreiro.
La presentacin del primer confe-
renciante de las jornadas, que se
encuadran en el lema Fisosofa e
Poder y tienen como escenario el
Audi torio de la CAP, correr a
cargo del coordi nador del Centro
de Investigaciones para la Paz,
Mariano Aguirre; el segundo gran
apartado de los que se compo-
nen la Semn, comienza a las 16
horas, en el se incluyen el espa-
cio de comunicaciones y el ciclo
coordinado por la Universidade
de Santiago. El profesor de Histo-
ria Xos Carlos Carballido, dar
lectura a la primera de las comu-
nicaciones, titulada "Espacio e
poder" a la que siguen "Crise das
sociedades democrticas indus-
trializadas. Alternativas e funcin
da fi losofa", a cargo de Xos A.
Puras Hernndez, profesor de Fi-
losof a. La comunicacin que cie-
rra el apartado correspondiente a
la primera jornada gira en torno a
la obra del pensador galo Roger
Garaudy concretndose en la
"Apuesta por un nuevo modelo
de crecimiento", la presentacin
est a cargo del profesor de Filo-
sofa Domingos Antn Garca.
Xon Luis Pintos de Cea Naha-
rro, profesor de Sociologa en la
Universidade de Santiago, pre-
sentar. a las 16,30 horas, el ciclo
que coordina, titulado "lnvestiga-
cins acerca de como ven de
exercer-se o poder na Galiza".
MCD JO DE
COMUNICAC!ON :
Pr c: ns a
NOM[ DO MEDl O: Di ari o de Pon t c:ved r a
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
DA TA:
27 de Ma r zo de: 1989
-
TEMA: Fil osofa E: Poder
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
ACONTECEMENTO:
VI Sema na Galega de Filosof a
Con la ausencia del egipcio Samir Amn
Comienza. hoy, en el Auditorio
de la Caja, la ''VI Semana
Galega de Filosofa"
Pontevedra.-(D.P .)
A las 1 0.30 de la maana
de hoy, despus de unas pa-
labras de bienvenida dirigidas
por el presidente del Aula.
Castelao, Ramn Regueira
Varela, y por el decano de Fi-
losofa de la Universidad de
Sant iago, Xos Luis Barreiro
Barreiro y el coordinadOf del
centro de Investigacin para
la Paz (CIP) de Madrid, Maria-
no Aguirre, se iniciar la " VI
~ e m a n a Galega de Filosofa",
en el Auditorio de la Caja de
Pontevedra.
Una jornada inaugural , que
contar con la ausencia (co-
nocida a ltima hora) del egip-
cio Samir Amn, encargado
precisamente de pronunciar
la primera conferencia, por lo
que se est trabajando a mar-
chas forzadas para llenar ese
vacio, que se produce a ltima
hora y debido a un " asunto
personal imprevisto del con-
ferenciante que le imptdi
trasladarse a Pontevedra".
Para las cuatro de la tarde,
est prevista la lectura de las
siguientes comunicaciones:
"Espacio e poder" (Xos
Carlos Carball ido, profesor de
Hisotira).
" Crise das sociedades de-
mocrticas industrializadas.
Alternativas e funcin da Filo-
sofa" (Xos A. Puras Hernn-
dez, profesor de Filosofa).
"Aposta por un novo mode-
lo de crescimento na obra de
Roger Garaudy (Domingos
Antn Garca, profesor de
Filosofa).
A las 4,30, Xoan Luis Pintos
de Cea Naharro, profesor de
Sociologa de la Uni versidad
de Santiago, presentar el ci-
clo que coordina: "Investiga-
cin acerca de como ven de
exerce-se o ooder na Galiza".
Para dar paso seguidamente
al director del equipo "O exer-
cicio do poder na Galiza no
campo da Educacin'', Hermi-
nio Barreiro, profesor de His-
. toria da Educacin na Univer-
sidad de Santi aqo.
Para las 8 de la tarde, est
prevista la primera confe-
rencia-coloquio, dirigida al
pblico en general sobre
"tendencias do armamento
lnternaciona1, con la inter-
vencin de Mar iano Aguirre
{director del CIP de Madrid) y
Alberto Piris Laespada (gene-
ral de brigada de Artillera).
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
MlDll DE COMUNJCAC JCJf\: :
Prensa
NOM[ DU MEDI O:
Far o de Vi oo
DAlA: 27 de Mar zo de 1989
lEMA: Fi l oso f a e Pode r
ACONTECEMENTO : VI Semana Galeqa de Filosofa
La Sexta Semana de Filosofa
Pontevedra a rene en
cuatrocientos congresistas
El economista Samir Amin no intervendr esta
maana en Pontevedra en la leccin inaugural
Delegacin
Pontevedra
La " VI Semana Galega de Fi-
losofa" congregar durante la
presente semana en Pontevedra
a cuatrocientos congresistas y a
ms de medio centenar de profe-
sores nacionales y extranjeros
como ponentes y comunicantes.
Esta semana se desarrollar
desde hoy, en el auditorio de la
Caja de Ahorros de Pontevedra,
para abordar las relaciones en-
tre la filosofa y el poder.
Amn no viene
La leccin inaugural que esta-
ba previsto fese proriiciada
por el prestigioso economista
egipicio Samir Amin, que habla-
ra sobre la " Ideologa Tributa-
ria: sus formas cristianas e isl-
micas", ha quedado cancelada,
segn informaron Jos organiza-
dores de Ja " Semana" por razo-
nes estrictamente " personales,
imprevistas e inaplazables" del
invitado, segn un telegrama re-
mitido por ste, al " Aula Caste-
lao de Filosofia" organizadora
de este ciclo.
Actos matinales
La " VI Semana Galega de Fi-
losofia" se iniciar a las 10,30 de
la maana, despus de una bre-
ve intervencin del presidente
del Aula Castelao, Ramn Re-
gueira, y el decano de Filosofia
de la Universidad de -Santiago,
Xos Luis Barreiro Barreiro. Es
posible que un economista in-
tervenga en la jornada de maa-
na, como sustituto de Samir
Amin.
Tarde
Por Ja tarde, se proceder a la
lectura de distintas comunica-
ciones. A partir de las 4 de la
tarde, se abordarn las comuni-
caciones " Espacio y Poder" de
Xos Carlos Carballido, profe-
sor de Historia; " Crisis de las
soci-edad democrticas indus-
trializadas. Alternativas y fun-
cin de la filosofa" de Xos A.
Puras Hernndez, profesor de
Filosofa; y "Apuesta por un
nuevo modelo de crecimiento en
la obra de Roger Garaudy", de
Domingos Antn Garca, profe-
sor de Filosofa.
A las 4,30 de la tarde, Xoan
Luis Pintos, profesor de Socio-
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
MlDIO I)[ COMUNlCAClDN:
Prensa
NQH[ DO MEDlO:
Faro de Vioo
lJAlA: 27 de M:lrzu de 1989
lUlA: Filosofa e Poder
ACONTECEMENTO: VI Semana
Domingos Antn Garca. '
loga en la Universidad de San-
tiago, presentar el ciclo que
coordina bajo el ttulo genrico
" Investigaciones acerca de
como viene ejercindose el po-
der en Galicia".
Asimismo dar paso a Hermi-
nio Barreiro, "profesor de Histo-
ria de la Educacin en la Uni-
versidad de Santiago, que
coordinar el ciclo "El ejercicio
del poder en Galicia en el campo
de la Educacin".
Poderes fcticos
Para las 8 de la noche, est
previsto el inicio de la sesin que
abordar l tema de "Los pode-
res fcticos", con la primera
conferencia coloquio dirigida al
pblico en general, sobre " Ten-
dencias del annamentismo in-
ternacional" en la que interven-
drn Mariano Aguirre, director
del Centro de Investigacin
para Ja Paz (CIP), v Alberto Pi-
ris, general de Brigada de Arti-
lleria.
G:!leq:l de Filosofa
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
MEDI O [)[ CDMUN I CAC I DN : __
NOME DU MEDIO: El Correo Gallego
DAT A: 27 de Marzo de 1989
TEMA: Filosofa e Poder
ACONTECEMENT O: VI Semana Galega
. -
de Filosofa
Poder e Relixin
Novos interrogantes sobre o cristianismo como fenmeno ideolxico
A condena de S. Rushdie por parte do imn
Jomeini e dos seguedores chiitas trae de novo
ao debate a natura das relixins, as suas defor-
macins e a perigosidade do fanatismo. O autor
pensa que as explicacins deterministas de
varias escolas deben ser superadas a lu do di-
logo filosfico, relixioso e sociolxico. As apor-
tacins de P.Ricoeur, Wittgenstein, etc_, dan luz
a esta condicin humana da relixiosidade. En
todo caso, a explosin de violencia que se e_st, a
desencadear no mundo contra diferentes hber-
dades de expresin pon o dedo na chaga
As Xornadas de Filosofa de
Pontevedra, a celebrar nos
derradeiros das deste mes,
versan sobre o poder. G.P.
Ojea* vai tratar do poder e a
relixin. Tema para l moi
querido e que ten desenvol-
vido en obras como " Ideoloxa
e Historia. O fenmeno estoico
na sociedade antiga" e "A
formacin do cristianismo co-
mo fenmeno ideolxico". Nos
dous casos Ojea ofrece unha
introduccin metodolxica
que pretende xustificar as
suas posteriores conclusins.
Para Ojea a metodoloxa
marxista sobre as ideoloxas
goza de fiabilidade. Para el
tamn- a-relixin "unha das
formas da conciencia social,
reflexo deformado, fantsti-
co. a fe na existencia das for-
zas sobranaturais". A relixin
xrase, para estes comentaris-
tas, na impotencia das clases
explotadas na sua loita contra
os explotadores; precisan duriha
fe nunha vida mellar.
D acorde con estes princi-
pios, Ojea estudia as candi-
cins sociais en que aparece o
movemento de Jess, as trans-
formacins sucesivas, gracias
principalmente a Paulo de
Tarso, ata convertirse o cris-
tianismo na ideoloxa do po-
der, concretamente no paso e
durante a Idade Media.
O mtodo abriga ao autor a
axustar s a con tecemen tos
teora. Sempre fcil acudindo
fantasa e s inversins que
se producen na conciencia
para axustar-Se . . s r'elacins
sociais. Moito contribuiu a
metodoloxa. marxista a dina-
mizar os estudios sociais e
relixiosos. A aplicacin aos
libros do cristianismo, ao seu
canon, alteraron ' profunda-
mente a esxese e inundaron
de .luz sectores :'escasamente
entendidos na leitura tradi-
cional. Pero estes avances ta-
mn fan periclinar as bases
simplistas dos autores nos que
se .apoia Ojea e que contaban
con medios moi limitados. Nos
anos sesenta a . esxese bblica .
deu pasos de xiga!1te: desde
excavacins ata o pormenori-
zado coecemento da estruc-
tura econmica da Palestina
dos anos de Jess Cristo. Nas
universidades espaolas acaba
de entrar e seria excesivo
pedirlla a Ojea que escrebiu os
libros devanditcis nos anos 60.
A base dun dilogo fruct-
fero sobre a relixin debera
ter en canta esforzos tan im-
portantes como as conversas
cristin-marxistas de Sa!Zburg,
1965. Al Garaudy conceba a
relixin como unha "proxec
cin que pode ter tanto o sen-
tido dunha protesta contra
unha si tuacin, como unha
vontade de transformacin da
realidade. A diferencia da
ciencia unha proxeccin mi-
tificada, non comprobable cien-
tficamente" . L. Lombardo-
Radice post ulaba un "verda-
deiro dilogo que conleva o fin
de monolitismo ideolxico e
cultural". Nas conversas apa-
receu a necesidade de superar
o dogmatismo unilateral e de
utilizar unha confrontacin
libre de acorde cunha concep-
cin dinmica da verdade .
..
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
MEDl O C UMUN l CAC 1 UN : __ fE_'.ns_a
N(JM[ l)LJ
ME D J [J: El Correo Gallego
DA1A: 27 de Marzo de 1989
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
1[MA: Filosofa e Poder
ACONT [ [[M[N1 O: VI Semona Gal ega de Filosofa
Nos anos 70 os cristins polo
socialismo, especialmente Gi-
rardi , trataron de desbloquear
o acceso a Marx e a relixin
bblica. E moi patente en todo
o corpus bblico que o Deus
que acta non presentado
como unha solucin inmanen-
te do misterio humano e cs-
mico. "Ao contrario, Deus pre-
sntase sempre como un don
inexplicable: a presencia divi-
na na evolucin csmica e
humana e totalmente gratuita;
e esta presencia non pode ser
percibida mis que nunha
autorrevelacin da mesma
Divinidade". (J.M.G. Ruiz).
P. Ricoeur e Wittgenstein,
entre moitos outros, plantexan
desde ou tras perspectivas
unha anlise de autenticidade
relixiosa que imposible de
apreixar na metodoloxa es-
treita das escalas marxistas o
mesmo que das estructura-
listas.
Se isto nos parece impor-
tante xunto cunha superior
anlise social dos tempos do
crculo de Jesus Cristo e das
seguin tes xeracins a postli-
cas e postapostlicas, tarnn
eremos til as estimables apor-
tacins da obra de Ojea. Apor-
tacins que mis ben serven
para separar dunha relixiosi-
dade fonda as manipulacins
constan tes a que este fen-
meno est exposto. Ante todo
as manipulacins do poder da
clase dominante. Xa Paulo de
Tarso escreba aos Romanos:
"Aqueles que teen a verdade
cautiva" (Rorn. 1,18), dicir, a
degradacin do relixioso, a
criacin de deuses-a sua medi-
da que tanto resaltaba o mes-
mo no Imperio que na Pales-
tina entre os xudeos. Este
"deismo" era grato a Ilustra-
dos corno Voltaire, para quen
era irnorescindible o mante-
mento da relixin para domi-
nar o pobo, mesmo daquela
relixin que trataba de aplas-
tar.
Pero igualmente nos grupos
relixiosos aparece xustaposto
con magnitudes gratuitas a
apropiacin desa forza para
escalar o poder. Nas igrexas
xonicas onde aparece unha
mis forte condena desta mal-
versacin da "gracia";
que xa estn aqu moitos anti-
cristos; saron dos nasos, anda
que eles non eran dos nasos, se
foran dos nasos houbranse
quedado connosco, pero saron
para dar a ver que non todos
son dos nasos" (Xon, 2,18).
Nos dous flancos do cristia-
nismo hai necesidade de anli-
ses pormenorizadas: anlises
que axuden a separar o trigo
da palla, a relixin como afon-
damento e comunicacin, co-
mo gratuidade e esperanza,
dos desmos e dos oportunis-
mos. Porque son estes flancos
onde se xeran degradacins,
fanatismos. Incluso nas mes-
mas institucins nacidas como
defensas da relixiosidade apa-
rece o dominio do deturpado
que se ala ou converte en
poder de represi1'. e opresin.
Francisco Carballo Carballo
Historiador
En relacin con Gonzalo Pu en te
Ojea
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
MEDIO
1)1_
CllMlJN l CAC f UN: Prensa
-------
Nl M_ 1)( J M[Dlll: El Correo Gallego
DATA: 27 de Marzo de 1989
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
l[MA : Filosofa e Poder
ACON lCCC MENlO : VI Semana Galega de Filosofa
Hoxe comenzan as sesins
A primeira conferencia,
a cargo de Samir Amin
PONTEVEDRA. Delegacin
As dez horas de hoxe -'hora
a que escomenzarn tda-las
sesins matinais- principiar -
o desenrolo a VI Semana
Galega de Filosofa, que orga- -
nizan os membros da Aula
Castelao desta cidade. A pri-
meira conferencia est a cargo
do prestixioso economista exip-
cio Samir Amn, quen falar
sobre "Ideoloxa tributaria; as
sas formas cristins e islmi-
cas". A temtica das tres se-
sins (ma, tarde e noite) en
que se estructura a semana
xirarn en torno poder.
Denantes da ccnferencia, o
presidente da Aula Castelao.
catedrtico Ramn Regueira
Varela, pronunciar unhas
verbas de apertura e o coordi-
nador das sesins matinais ,
Xos Luis Barreiro Barreiro,
decano de Filosofa da Univer-
sidade de Santiago, explicar a
estructura do programa. Sa-
mir Amin ser presentado por
Mariano Aguirre, coordenador
do Centro de Investigacins
para a Paz en Madrid.
As catro da tarde comenzar
a lectura de comunicacins. O
profesor de Historia, Xos
Carlos Carballido, presenta
unha -sobre espacio e poder;
Xos A. Puras Hernndez,
profesor _ de Filosofa, sobre
crise das sociedades democr-
ticas industrializadas; Domin- _
gos Antn Garca, profesor de
Filosofa portavoz de "mass
media" na organizacin do
evento, apostar por un novo
modelo de crecemen to na obra
de Roger Garaduy. Media ho-
ra despois, Xon Luis Pintos
de Cea Naharro, profesor de
Socioloxa en Compostela, pro-
ceder a presenta-lo ciclo que
coordena: "Investigacins acer-
ca de como ven de exercer-se o
poder na Galiza" , e dar paso o
director do equipo que traba-
lla nese tema respect o do eido
da educacin, Herminio Barrei-
ro, tamn profesor de Historia
da Educacin na Universidade
de Santiago.
As oito da tarde ter lugar a
primeira conferencia-coloquio,
recomendada para o pblico
en xeral, sobre o tema "Ten-
dencias do armamentismo in-
ternacional" , na que interve-
en Mariano Aguirre e Alber-
to Piris Laespada, xeneral de
brigada de Artellera_. O pri-
meiro referirase -o poder e o
armamentismo a nivel inter-
nacional e o segundo a nivel
nacional. ;
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
MlDIO
IX_ CUMLJNJCACJON : Prensa
-------
NOME DO MEDIO:
La Reain
DAlA: 28 de Morzo de 1989
-
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
TEMA: Filosofa e Poder
ACONTECE MENTO: VI Semana Colega de
Ejrcito e Iglesia, presentes en las charlas
Los poderes fcticos, en la
sexta. Semana de Filosofa
(Agencias).- El
profesor de la Universidad de San-
tiago, Xoan Luis Pintos de Cea
Navarro pronunci una conferen-
cia sobre el poder en Galicia, den-
tro de la VI edicin de Ja Semana
Gallega de Filosofa, iniciada en el
da de ayer en la capital ponteve-

Los ejercicios del poder en va-
rios campos de la vida, entre ellos
Jos de Ja Educacin, Comunica-
cin y Administracin, fue la base
sobre Ja que el profesor Pintos de
Cea hizo una pormenorizada in-
vestigacin de los modos peculia-
res de Ja relacin del poder en
nuestra sociedad actual.
Posteriormente participaron el
Coordinador del Centro de Inves-
tigaciones para la Paz, Mariano
Aguirre y el general de brigada
Alberto Piris Laespada, quienes
hablaron sobre las tendencias de
la carrera armamentstica en el
mundo actual dominado por las
superpotencias.
Aguirre habl de las condicio-
. nes econmicas, crisis de las su-
perpotencias, situacin actual .de
los acuerdos de desarme y de la
poltica de bloques.
El general de brigada Alberto
Mariano Aguirre
Piris se refiri en su intervencin a
la funcin defensiva de los estados
modernos, sus perturbaciones y
los mecanismos de regulacin de
las fuerzas armadas en un rgimen
democrtico. Hoy continuar su
desarrollo esta sexta semana e in-
tervendr, entre otros, el ex-em-
bajador,..de-Espaa ante Ja Santa
Sede, Gonzalo Puente Ojea, que
hablar sobre "la Iglesia como po-
der fctico".
F ilosof:l
L.,.___ ___ J
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
Apartado 332
36001 PONTEYEDRA
D 1 u I)[
l CAC J 01\!:
Pr e nsa

DO MCD I O:
La Voz de Ga licia
DATA : 28 de mar zo de 1989
IU'lA: Fil osof a e Pode r
ACUNT ECEMENTO : Vl Semana Ga l eqa de Filosofa
La ausencia del profesor egipcio Samir Amn
rest inters a la jornada inaugural
Unas 500 personas asisten en Pontevedra
a las sesiones de la Semana de Filosofa
Pontevedra (Redaccin). Unos quinientos profesores, alumnos y personas interesadas, siguen des-
de ayer en esta ciudad, el desarrollo de la Semana de Filosofa, que alcanza su sexta edicin bajo los
auspicios de los profesionales integrados en el Aula Castelao. La ausencia ya anticipada por los pro-
pios organizadores de Samir Amn, el filsofo egipcio que ocup cargos de mxima responsabilidad en
gobiernos de Egipto y Mal, y que ejerce como profesor de las Universidades de Poitiers, Dakar y Vi-
cennes, quien estaba invitado para abrir estas jornadas, rest cierta importancia a su apertura oficial.
No obstante, los organizadores se mostraron satisfechos del inters despertado por el programa elabo-
rado, bajo el ttulo genrico de Filosofa e Poder, y plasmado en la concurrencia que registr el Au-
ditorio de la . Caja de Ahorros, totalmente ocupado durante esta primera jornada.
Un desplazamiento inespe-
rado y tambin inevitable has-
ta Senegal, parece que origin
la ausencia del economista Sa-
mir Amin en esta Semana de
Filosofa, donde tena anun-
ciado un tema sugerente:
Ideoloxa tributaria, as sas
formas cristins e islmicas.
A pesar de su ausencia, la
temtica ms conocida del tra-
baj o desarrollado por Amin,
en especial su obra reciente-
mente traducida La descone-
xin, hacia un sistema mundial
policntrico, ocup buena
parte de la jornada de maa-
na.
Mariano Aguirre, coordena-
dor del Centro de Investiga-
ciones para la Paz (CIP) de
Madrid, se encarg de trazar
im perfil crtico y reflexivo del
citado economista que, en la
actualidad, dirige la Oficina
Africana del Foto del Tercer
Mundo, as como un progra-
ma de investigacin titulado
Estrategias para el futuro de
Africa.
Diversos poderes
El presidente del Aula Cas-
telao abri a primeras horas
de la maana de ayer esta nue-
va Semana de Filosofa,
marcando como principales
objetivos el anlisi en profun-
didad de los fundamentos del
poder y, en concreto. los diver-
sos poderes- que estn ejerci-
tnse actualmente en Galicia.
Por su parte, el decano de la
facultad de - Filosofa de la
Universidad de Santiago, Xos
Luis Barreiro Barreiro. en su
calidad de coordinador del
programa de maana, dedica-
do a Teora y Poden>, presen-
t estas jornadas como un foro
de discusin sin ningn mono-
Numerosas. personas siguen con inters las
ponencias sobre Filosofa y poder
litismo, evitando las posturas
dogmticas y, por el contrario,
favoreciendo un filosofar cri-
tico y dialogante.
El profesor Cea Naharro,
explic en la jornada de tarde
las principales conclusiones de
una investigacin ya conocida
y realizada en Galicia por di-
versos especialistas, sobre los
ejercicios del poder en los cam-
pos de la educacin. la admi-
nistracin y los medios de co-
municacin.
Dicha investigacin se efec-
tu a partir del marco terico
planteado por Foucault. apli-
cando mtodos empricos a
_ una casustica multiforme so-
bre los modos peculiares -de la
relaciones de poder en la socie-
dad gallega. En tres jornadas
consecutivas, los profesores
Herrnino Barreiro, Esther Fil-
gueira, Antn Villarino, Fran-
cisco Xavier Prez y Xos Ma-
nuel Rivera, explicarn los re-
sultados de dichos trabajos.
Programa
Dentro del programa esta-
blecido para la jornada de
hoy. Jos Vzquez Prez. espe-
cialista en filosofa franc sa
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
l_J __ r:LJMUN l U\C I UN: P ren_s_-------,---------t
N()M[_ DI J M[DlO: La Voz de
f)Al /\ : 28 dt: mlfZO dt: 1989
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
IEM/\: Filosofil e Poder
ACONl[[[M[NfO: Vl Semana Galeaa de Filosofl
Diversos especialistas gallegos
presentaron sus comunicaciones
La sexta Semana Galega de Filosofa cuenta con
una aportacin de numerosas comunicaciones por parte
de unos cuarenta profesores gallegos, que se integraron en
distintos equipos de investigacin. Estas comunicaciones
se leern todas las tardes , entre las cuatro y las cuatro y
media, comprometindose los organizadores .a buscar al-
ternativas horarias en caso necesario para su lectura y de-
bate, teniendo en cuenta las restricciones iniciales. La rela-
cin de ttulos es la siguiente:
Poder, derecho y moral: anlisis de dos casos de la .
Universidad Gallega, por Francisco Rodriguez y Marce-
Iino Valio Vida!; El egoismo antitolerante del empiris-
mo tico de Esperanza Guisn, de Marcelino Valio Vi-
da], y Frai Veremundo Arias Teixeiro, por Anxo Sn-
chez Moure.
Arbitrariedade e apariencia. O poder na obra de Cle-
ment Rosset, por Xon Luis Marn Escudero; Apuesto
por un nuevo modelo de crecimiento en la obra de R. Ga-
raudy y Eduardo Lourenc;:o: un heterodoxo afronta la
cuestin del poden>, de Domingos A. Garca Fernndez;
Poder y posibilidad, de Jos Mara Herrera Prez.
Espacio y podern, de Jos Carlos Carballido Rey;
Crisis de las sociedades democrticas industrializadas.
Alternativas y funcin de la filosofa, de Jos A. Puras
Hernndez; La revolucin Francesa y el poder de la ideo-
loga, de Francisco Carballo Carballo. y Celso Emilio
Ferreiro: el intelectual frente al poden> y Eduardo Pon-
dal: creacin de una conciencia, de Manuel Ain Daz.
contempornea, presentar a
Christian Descamps, de la
Universidad de Pars VIII , his-
toriador de la filosofa y direc-
tor de un Espace-seminaire,
en el Centro Georges Pompi-
dou, que abordar el tema
Poder y potencia, a partir de
las diez y media de la maana.
A partir de las cuatro y me-
dia de la tarde, se celebrar la
segunda -jornada sobre el
Ejercicio del poder en Gali:
cia, en el campo de la comu-
nicacin, que est coordinado
en prensa, por Esther Filguei-
ra Lpez, en radio, por Antn
Villarino Rego y en televisin,
por Francisco Javier Prez Bu-
jn, todos de la Universidad
de Santiago de Compostela y
licenciados en filosofa. Y a las
ocho de la tarde, intervendr
Gonzalo Puente Oreja, ex-
embajador de Espaa, quien
hablar sobre Iglesia y po-
den>.
_Maana, mircoles 29, in-
tervendr por la maana
Gianni Vattimo, de la Univer-
sidad de Torino, departamen- .
to de hermenutica filosfica y
tcnica de la interpretacin.
que disertar sobre Seculari-
zacin y podern.
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
Apa rt a do 332
36001 PONTEVEDRA
MF.DIO DE COMUNJCACION: Prensa
NOM[ DO MEDIO : Faro de Viqo
DA1A: 28 de Marzo de 1989
lEMA: Filosofa e Poder
ACONTECEMENTO:
VI Sema na
PONTEVEDRA
FILOSOFIA. Con el tema ' Fi-
losofia y Poder' comenz
ayer en Pontevedra Ja ' VI
Semana Galega de Filoso-
fia ' .
Pgina 22
Galeqa
-
de Fi l osofa
MU) 1 O Di: COMUNJCA[JCJN:
Prensa
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA NOME DU MED IO: Faro de Vi qo
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
DATA: 28 de marzo de 1989
TCMA: Filosofa e Poder
ACONT E CEMENTO : Vl Semana galega de Fi losofa
cUatrocientas personas participaron
ayer en la 'VI Semana de Filosofa'
El filsofo_ francs Christian Descamps hablar
en la jornada de hoy acerca del 'Poder y Potencia'
Delegacin
Pon1evedra
Bajo el ttulo de "Filosofa y
Poder" comenz ayer en Ponte-
vedra Ja ."VI Semana Galega de
Filosofa" que organiza el Aula
Castelao. Abri Ja sesin mati-
nal, el presidente del Aula, Ra-
mn Regueira, quien explic
los motivos de la ausencia del fi-
lsofo y erudito Samir Amin,
pasando a analizar los diversos
poderes efectivos en Galicia y
sus fundamentos.
Tras la presentacin del cur-
so, tom la palabra el decano de
Ja Facultad de Filosofa de San-
tiago, Jos Lus Barreiro quien
seal las razones para convi-
dar a cada uno de los ponentes
y en especial a Samir Amin.
Respecto de este ltimo, seal
que sus teorias estn en conso-
nancia con la discusin desarro-
llada por nuestros economistas
en relacin con los temas: Cen-
tro-periferia, los poderes poli-
cntricos y la viabilidad de las
pequeas nac10nes.
Acto seguido intervino Ma-
riano Aguirre, coordinador del
Centro. de Investigaciones para
la Paz (CIP) que traz el perfil
de Samir Amin, centrndose
principalmente en su obra "La
desconexin. Hacia un sistema
mundial policntrico".
Ya por la tarde, el profesor
Juan Luis Pintos de Cea Naha-
rro hizo una presentacin por-
menorizada de la investigacin
llevada a cabo sobre el ejercicio
del poder en los mbitos de la
enseanza, la comunicacin y la
CAMESELLE
Christian Descamps.
administracin gallegas. Desde
el marco terico planteado por
el filsofo Michel Foucoult se
investig, con mtodos empri-
cos, una multiforme casustica
de los modos peculiares de rela-
cin del poder en la sociedad.
Finalmente, en la sesin de la
noche habl Mariano Aguirre
de los condicionamientos eco-
micos de la crisis de las su-
perpotencias, de la situacin ac-
tual de los acuerdos de
desarme, de los conflictos regio-
nales, de la poltica de. bloques,
de la distensin en el Norte y la
intervencin armada en el Sur,
as como del Nuevo Orden Mi-
litar Internacional. Iij_tervno en
el debate el general Alberto Pi-
ris quien hizo referencia a la
funcin defensiva en los Esta-
dos modernos, a las perturba-
ciones, y a los mecanismos de
regulacin en Un rgimen de-
mocrtico.
Christian Descamps
En la sesin de hoy interven-
drn el filsofo francs Chris-
tian Descamps y el ex embaja-
dor de Espaa en Ja Santa Sede
y escritor del pensamiento cris-
tiano, Gonzalo Puente Ojea, en
las sesiones de maana y noche,
respectivamente.
Christian Descamps es uno
de los pocos fils-ofos franceses
que se ha preocupado por dar a
conocer en Francia el panora-
ma filosfico espaol, publican-
do una serie de artculos muy
bien documentados en " Le
Monde", en 1985. Asimismo, es
autor de varias obras como "La
Historia de la Filosofa" y "La
Historia de las Ideologas". Ha
estado atento, por otra parte, a
todo tipo de pensamientos so-
bre teora, historia, geografa,
sociologa, pasando por las
ciencias, el arte y la literatura.
La teora de Descamps no
permite hablar de una concep-
cin .nica, sino universal de la
Filosofa, en la que aplica par-
metros interdisciplinares como
mediador entre el filosofar aca-
demicista y el mundano. Asegu-
ra que "la paradoja de la Filo-
sofa es que los juicios morales
que elabora han de ser univer-
sales y que cada ser humano
puede participar en la vida so-
cial".
Prensa Ml DJO [)[ CLJMUNICACIDN :
NOM[ DO MEDl O:
Diar io de Pont evedr a
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
DAT A:
28 de Marzo de 1989
TEMA: Filosofa e Poder
ACONTECEME NTO: V l Semana Ga l eqa
"VI Semana _ Galega de Filosofa"
de Filosofa
Bajo el ttu-lo de "Filosofa e
comenz ayer
Poder"-
. '
PONTEVEDRA.- (O.P.)
Bajo el ttulo de " Filosofa e
Poder", se inici ayer en el Au
ditorio de la Caja de Ahorros
de Pontevedra, la " VI Semana
de Filosofa", que organiza el
"Aula Castelao", con el patro
cinio de la Conselleria de
Educacin y Ordenacin Uni
versitaria (Direccin General
de Enseanza Media, Direc
cin General de Poltica Lin
gstica); Consellera de Cul
tura y Deportes (Direccin
General de Cultura), Caja de
Ahorros de Pontevedra, Ayun-
tamiento y Diputacin Pro
vincial.
Apertura por el presidente
del "Aula Castelao"
Abri la sesin matinal, el
presidente del "Aula Castelao
de Filosofa", quien despus
de saludar a los asistentes y
darles la bienvenida, explic
los motivos de la incompare-
cencia del egipcio Samir Amn
(economista).
Acto seguido pas a expli-
car los objetivos de la semana
(expl icar los fundamentos del
poder, analizar diversos po-
deres en ejercicio en Galicia y
plantear la actuacin de algu
nos poderes fcticos) y hacer
explcitos los "criterios segui-
dos por el Aula en la elabora
cin del programa" y en la
distribucin horaria del mis-
mo. Seal asimismo, que
muchas comunicaciones in
corporadas a las ponencias
de la sesin de tarde no figu-
ran en el programa de mano
ni los nombres de lo ms d ~
40 miembros integrantes de
los equipos de investigacin.
Manifest adems, que to
das las comunicaciones reci-
bidas en la sede del Aula fue-
ran admitidas, siendo el tiem
pode exposicin lo nico limi-
tado, ofreciendo " aulas para
poder seguir la discusin de
las mismas si tuera preciso.
A continuacin tom la pa
labra el decano de la Facultad
de Filosofa . de Santiago de
Compostela, para explicar la
estructura- de. las sesiones de
la maana por l coordena
das, incidiendo en la variedad
de ponentes y temas, hecho
que convierte a la " se.mana"
en un " toro de discusin" sin
monolitismos, evitando postu,.
ras dogmticas y favorecien-
do un filosofar crtico ly
dialogante.
-Explic asi mismo " \a razn
. de invitar a Samir Amn" por
i tener una obra tan en conso
! nancia con la problemtica
1 desarrollada por nuestros eco
: no mistas en relacin con los
l
. temas: " centro-periferia, os
, poderes policntricos, a vi abi
lidade das pequenas na-
cins", etc.
Acto segui do, el investiga
dor y coordinador del CIP
(Centro de Investigaciones
para la Paz) traz el perfi l del
gran ausente centrndose
principalmente- en su obra.
;traducida hace pocos das -al
...
MLI) JO
!)[
CLJf"lLJN 1 CAC l ON: Prensa
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA NOM[ !)() M[[)l() :
Diario de Pontevedra
DAlf\:
28 de Marzo de 1989
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
lEMA: F ilosufa e Poder
ACONT ECE MENTO : V l Semana Galeqa de
castellano "La aesconex1on.
Hacia un sistema mundial
policntrico".
Despus de un corto des-
canso diversos ponentes de
la "semana", ya presentes en
la sesin inaugural, tuvieron la
gentileza de subir a explicar
su postura ante una " sema-
na" con ttulo tan sugerente,
no rechazando las preguntas
que se le hicieron desde el p-
blico. Pero curiosamente es
necesario sealar, que, a pe-
sar de no estar presente Sa-
mir Amn, una buena parte de
su temtica flot en el . am-
biente inicial de este sexto
congreso.
Sesin de tarde
En la sesin de tarde; el
profesor Xoan Luis Pintos de
Cea Naharro (socilogo). hizo
una presentacin
zada de la investigacin lleva-
da a cabo sobre el "exercicio
do poder" en tres mbitos de
la realidad gallega actual (o
ensino, os medios de comuni-
cacin e a administracin).
Desde el marco terico plan-
teado. por Foucault se investi-
g . con mtodos empricos
una multiforme casustica de
los modos peculiares de rela-
cin de poder en nuestra so-
ciedad. Y present al primer
coordinador del ciclo, el pro-
fesor de Historia d la Educa-
cin de la Universidad de
Santiago, Herminio Barreiro,
que present las conclusio-
nes del trabajo desarrollado
por su equipo en relacin con
" o exercicio do poder no cam
po da educacin en Galiza" .
Sesin de noche
En la sesin de noche, con
lleno en el Auditorio de la Caja
de Pontevedra, habl Mariano
Aquirre (director del CIP) de
los condicionamientos econ-
micos de Ja crisis de las su-
perpotecias, de la situacin
actual de los acuerdos de de-
sarme, de los conflictos regio-
nales y de la poltica de blo-
ques, de la distensin en el
norte y la intervencin armada
del sur, de la nueva orden mili-
tar internacional, etc.
El general Alberto Piris, por
su parte, se refiri a la funcin
defensiva en los estados mo-
dernos, las perturbaciones de
tal funcin y los mecanismos
de regulacin en un rgimen
democrtico, as como las di-
ferentes tendencias y alter-
nativas.
Programa para hoy martes
A las 1 0,30, conferencia de
Christian Descamps, sobre
"Poder e potencia", que ser
presentado por Jos Vzquez
Prez, traductor de diversos
filsofos franceses contem"
porneos.
A las 1 6 horas, lectura de
comunicaciones:
"Frai Veremundo Arias Tei-
xeiro", de Anxo .Snchez
Maure.
"Arbitrariedade apariencia.
O poder na obra de Ciernen!
Rosset", de Xon Luis Marn
Escudero.
"Poder e posibilidade", de
Jos M Herrero Prez.
A las 16,30 horas, contina
el ciclo sobre " Exercicios do
poder na Galiza" , con la inter-
vencin de la coordinadora de
prensa, Esther Filgueira L-
pez; coordinador del equipo
de radio, Antn Villarino Rego
y el coordinador del equipo de
televisin, Francisco Javier
Prez Bujn.
A las 20 horas, intervencin
de Gonzalo Puente Ojea so-
bre "lgrexa e poder'' . Esta
conferericia coloquio dirigida
al pblico en general, ser
presentada por el historiador
Francisco Carballo Carballo.
Filosofa
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
M[D 1 O DE. COMUN!CAC!ON: Prensa
NOME DO MEDIO:
Atlntico Diario
DA 1.ll.: 28 de Marzo de 1989
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
TEMA: Filosofa e Poder
ACONTECEMENT O: VI Semana Galega de Filosofa
-PONTEVEDRA
Aguirre-- inaugur
la VI Semana de
Filosofa
AD
Pontevedra
La VI Semn Galega de Filoso-
fa dio comienzo ayer, con la in-
tervencin de Ramn Regueira
Varela, presidente del Aula Cas-
telao, organizadora de las jorna-
das. Regueira adems de expli-
car los motivos de la Semn, re-
sumidos en explicar los funda-
mentos del poder, analizar los di-
versos poderes en ejercicio en
Galicia y plantear la actuacin de
algunos poderes fcticos. explic
los criterios seguidos por el aula
en la elaboracin de programas.
Ramn Regueira explic los moti-
vos de la incomparecencia del
economista egipcio. Samir Amin,
cuya intervencin estaba prevista
para hoy.
Xos Luis Barreiro, decano de
la facultad de Filosofa de la Uni-
versidade de Santiago de Com-
postela, intervino a continuacin,
para explicar 18 estructura de las
sesiones de maana por el coor-
dinadas, incidiendo en la varie-
dad de ponentes y temas. hecho
que convierte la Semn en un
foro de discusin, sin monolitis-
mos, evitando posturas dogmti-
cas, con el fin de favorecer un
filosofar crtico, seguidamente
Mariano Aguirre se refiri al au-
sente en la jornada inaugural, Sa-
mir Amn.
La disertacin del investigador
y coordinador del Centro de In-
vestigaciones para la Paz, Maria-
no Aguirre, estuvo centrada en
trazar un perfil del economista
egipcio Samir Amn, centrndose
principalmente en su obra, tradu-
cida hace pocas fechas al espa-
ol "La desconexin. Hacia un
sistema mundial policntrico". La
jornada de tarde estuvo dedica-
da al anlisis del ejercicio del po-
der en Galicia.
El profesor y socilogo Xon
Luis Pintos de Cea Naharro pre-
sent, pormenorizadamente, la
investigacin llevada a cabo so-
bre el ejercicio del poder en tres
mbitos de la realidad gallega
actual, la enseanza, los medios
de comunicacin y la Administra-
cin. Partiendo del marco terico
trazado por Foucault investig,
con mtodos empricos una mul-
tiforme causstica de los modos
peculiares de relacin del poder
en nuestra sociedad. A continua-
cin present al encargado de
dar lectura a las conclusiones de
la investigacin llevada a cabo
sobre el ejercicio del poder en el
campo de la educacin en Gali-
cia, el profesor de Historia, Her-
minio Barreiro.
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
M[DIU DL CUMUNJCACJON:
Prensa
-
NOME
[)() M[D l():
Atlntico Diir iu
DAlf\:
28 de Marzo de 1989
TEMA: Filosofa e Poder
ACONT CCEMCNT O:
VI Semana Galega de Filoso ri
Los condicionamientos econ-
micos de la crisis de las superpo-
tencias y la situacin actual de
los acuerdos de desarme, fueron
algunos de los argumentos deta-
llados por el director del Centro
de Investigaciones para la Paz,
Mariano Aguirre. El investigador
expuso su punto de vista sobre
:os conflictos regionales y la pol-
tica de bloques, la distensin en
el Norte y la intervencin en el
Sur, etec.
La jornada de hoy, en su sesin
matinal, est deicada al filsofo
francs Christi an Oescamps, que
disertar sobre "Poder y poten-
cia". Durante la tarde se dar lec-
Gonzato Puente Ojea. tura a las diversas comunicacio-
nes presentadas para. a conti-
EI general Alberto Piris Laespa- nuacin continuar con el ciclo
da y el investigador Mariano "Exercicios do poder en Galiza".
Aguirre, fueron los protagonistas La programacin de noche,
de la primera sesin de noche de abierta al pblico en general, co-
la VI Semn Galega de Filosofa, rrer a cargo del ex-embajador
que se est celebrando en el Au- en el Vaticano, Gonzalo Puente
ditorio de la CAP, en la que expu- Ojea. El diplomtico de origen
sieron sus posturas sobre la de- cubano, es licenciado en Oere-
fensa, pol tica de bloques. etc. cho y autor de numerosas publi-
Alberto Piris Laespada se refiri a caciones, sobre temas jurdicos,
la funcin defensiva en los esta- filosficos y de pensamiento ge-
dos modernos, las perturbacio- neral , as como de diversos li-
nes de tal funcin, los mecanis- bros. entre los ms conocidos se
-- , mos de regulacin en un-- rgimen -" encuentra "Ideologa e Histori a.
democrtico y las diferentes ten- La formacin del Critianismo ca-
dencias y alternativas. mo fenmeno ideolgico".
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
J:!Q) 1 () I)[
CllMUNlCAC!ON: Prenso
NOM[ DU MlDlCJ: El Correo Golleoo
DATA: 28 de Marzo de 1989
Apartado 332
36001 PONTEYEDRA
l[MA: Filusofa e Poder
ACONTECCMCNTO: VI Serna no Galea a de Filosofa
Semana Galega de Filosofa
Onte analizouse a historia do-poder no campo educativo
Comenzou en Pntevedra un foro
de discusins sen monolitismos
PONTEVEDRA. R. Lpez
Coa sombra de Samir Amn,
que non puido trasladarse a
Pontevedra por problemas de
sade, deu comezo ante na
cidade o Lrez a "VI Semana
Galega de Filosofa" que, or-
ganizada pala "Aula Castelao
de Filosofa" e patrocinada por
diversas entidades da Admi- -
nistracin, se prolongar ata o
vindeiro da 3i. Mis de ca tro-
cen tos participantes- e un ele-
vado. nmero de ponencias
(admitronse todas as presen-
tadas) poden servir como ci-
fras indicadoras da progresiva
consolidacin deste ciclo que
canta, ademais, coa presencia
de pensadores da talla de
Adolfo Sncbez Vzquez, con-
siderado un dos mis impor-
tantes filsofos do .Marxismo,
Gianni Vattimo, Jacobo Mu-
oz e Christian Descamps.
Sen embargo, a ausencia de
Samir Amin foi aproveitada
polos organizadores para for-
mar unha improvisada mesa
redonda na que participaron a.
maiora dos nomes que com-
poen o programa da "Serna-
na" e que serviu, de xeito
sucinto, para que cada un
expuxera, de xeito, os seus per-
sonais conceptos de poder.
poder.
Con anterioridade, o direc-
tor da "Aula Castelao", Ra-
mn Regueira Varela, expli-
caron os obxectivos do delo e o
decano da Facultade de Filoso-
fa de Compostela, Xos Luis
Barrefro Barreiro, describiu a
estructura das sesins da ma-
que el coordena, incidindo
na variedade de poentes e
temas. Para o decano. este
feito converte "Semana"
nUn "foro de discusin sen
rnonol-itismos", evitando pos-
turas dogmticas e favorecen-
do "un filosofar crtico e dialo-
gante".
Na sesin da tarde, o profe-
sor da Universidade de Com-
postela, Xos Luis Pintos, fixo
unha presentacin pormeno-
rizada da -investigacin levada
a cabo sobre o exercicio do
poder en tres mbitos da
-realidade galega actual: o en-
sino, os medios de comunica-
cin e a Administracin. Neste
...
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
ML [) 1 rJ 1)1:
UlMUN 1C/\C1 UN : Prensl
>---------
NOMC
l)(J fv]U) [Q:
El Curreu Glllequ
DAT A:
28 de Mlrzu de 1989
Apartado 332
36001 PONTEYEDRA
l [MI\: Filusofa e Poder
ACCJNT [C[M[Nl O: V l
Sernana Galeqa de Filosofa
Xos L. Barreiro Barreiro
traballo. partindo do marco
terico de Foucaul , investi -
gouse con mtodos empricos
unha "multiforme casustica
dos modos peculiares de rela-
cin de poder" da sociedade
galega.
O primeiro . coordenador
desta feira , que hoxe conti-
nuar co tratamento de mbi-
to de comunicacin foi o ex-
decano da Facultade de Peda-
goxa de Santiago, Herminio
Barreiro. Este analizou bre-
vemente a historia do poder
no campo da educacin a par-
tir de 1789, data na que surxen
os primeiros textos da educa-
cin pblica contempornea,
presentados pala Asamblea
Nacional francesa no proceso
da Bevolucin: Para-o- profe-"
sor, que tamn se referiu
labor de Rousseau, Mirabeau.
Talleyrand e Condorcet, entre
outros , a Ilustracin, os Ca-
- dernos de Queixas recollidos
na reunin dos estados xerais
en Versalles e os Rapports , os
informes revolucionarios, son
- - - - -- os .elementos.angulares para a -
constitucin dos sistemas edu-
cativos contemporneos.
Esta primeira xornada pe-
crmu.sr. coa intervencin de
Mariano />.:;uirre, coordena-
dor do Centro de Investigacin
para a Paz de Madrid, e
Alberto Piris Laespada, nico
xeneral espaol que pediu o
seu paso reserva e que, entre
outros labores, foi agregado
militar de Espaa na OTAN.
Mentras Aguirre se referiu s
condicionamen tos econmicos
da crise das superpotencias, da
situacin actual dos acordes de
desarme, dos conflictos rexio-
nais e da poltica de bloques,
as como da distensin no
norte do hemisferio e a inter-
vencin armada no sul , Alber-
to Piris falou da funcin de-
fensiva nos estados modernos,
as perturbacins de tal fun-
cin, os mecanismos de regu-
lacin nun rxime democr-
tico e as diferentes tendencias
ou alternativas.
O programa para hoxe in-
cl e a conferencia de Des-
camps sobre " Poder e autori-
dade" . con presentacin de
Jos Vzquez Prez, traductor
de diversos filsofos franceses
contemporneos; as comuni-
cacins "Frai Veremundo
- Arias Teixeiro" de A. Snchez,
" Arbitrariedade e aparien-
cia". O poder na obra de Cle-
ment Rosset" de X.L. Marn; o
ciclo sobre "Exercicios do po-
der en Galicia'', e a interven-
cin de Gonzalo Puente Ojea
co te,ma "Igrexa e poder".
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
Mt:Dl l
!)[
COMUN!CACllN:
Prensa
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
NlJME
DATA:
l CMA:
DU MCDlO: El
28 de Marzo
Filosofa e
Correo Galleoo
de 1989
Poder
ACONTECEMENTO: V l Semana Galeoa de Filosofa
Descamps: pesimismo da
razn hai que compaxinalo
co optimismo da vontade
PONTEVEDRA. R. Lpez
Filsofo que xogou un papel
mediador entre a Filosofa
acadmica e a denominada
mundana por algns especia-
listas espaois, Christian Des-
camps falar hoxe na VI Se-
mana Galega de Filosofa so-
bre "Poder e autoridade"
trminos que el
corr;o o poder rea] que un
posue e a capacidade de facer a
accin. Descamps, que igual
gue moitos dos seus compa-
neiros galos aboga por unha
Filosofa "hbrida " nacida
doutras materias , considera
que un dos retos da Filosofa
construr un tipo de home que
se complaza mis en lera Pla-
tn que en coecer cal o
gaador do "Tour" de Francia.
Para Descamps, un dos pou-
cos estudiosos do pas vecio
se preocupou por dar a
canecer o panorama filosfico
espaol, a tan trado e levado
"fin da 1:f istoria" que preconi-
zan aJguns pensadores occi -
dentais non ten senso. "Se a
nica esperanza que a nusa
xu_bilacin. tea dous puntos
mais no nivel que
renunciamos a todo. E preciso
corr;paxmar o pesimismo da
razon e o optimismo da von-
tade. Se adoptamos un pesi-
mismo total como o do Ciaran
sempre levaremos razn. A
tarefa da Filosofa non pro-
meter futuros nin todo o con-
trario".
Afastado un tanto dos con-
ceptos dos estructuralistas
franceses, Descamps aposta
"pala invencin radical". "Os
estructuralistas" afirma "fa-
can unha da
por literaria na
se consideraba que os escrito-
res o nico que fac'n .era
red_istribur os signos que tia
o dicc10nario. Eu non creo que
sexa as. Wagner non se con-
tenta,ba cor: refacer o que xa
ex1st1a, senon que faca surxir
algo novo. Non vexo ningunha
causa que impida mundo
moderno inventar algo novo".
Respecto da existencia dunha
Fil_osofa Descamps
opma que e un tema moi com-
plexo que parte do feito de que
toda Filosofa parte dunha lin-
anq1:1e que os
xu1c10s f1losoficos, para ser
tales, deben ter unha validez
universal. "Pero con emitir un
xucio universa] non sufi-
ciente". "O fsofo debe ser
capaz de arte llar as razns que
. o levaron a formalizar ese xu-
cio. Por exemplo. a idea de que
O hom_e e a m uller son iguais
unha idea occidental que vol-
ve a mirada doutras cultu.ras
que non son a nosa"' ,
A unha pregunta sobre os
cambios que se produciron
tanto na socialdemocracia co-
1?. no comunismo longo dos
ultimos anos, Descamps mani-
festa que a Filosofa debe ana-
lizar o mis_ profundo que poda
o que existe. Neste senso.
estima _que, democracia non
poder, senon unhr. forma de
goberno e que, por tanto, non
garnntrza que non haxa totali-
tarismos. "Habera que pensar
nunha concepcign substancial
da iemocracia. E un problema
d_e alcance filosfico e antropo-
lox1co e a pregunta non pode
en trminos eco-
nomicos".
"Anque se pagase o triple do
se lle pagou" , engade.
non fara o triple da
Teona da Relatividade. Os
da Filosofa pol-
tica estan obsesionados pala
xestin. Se hoxe Descartes
publicase o "Discurso do m-
todo" , este volume non sera
un xito. nas _libreras por que
precisana seis meses de estu-
dio para entendelo e, por
tanto, tampouco dara tempo a
facer un debate na televisin.
O papel do filsofo intentar
que :is obras profundas non
remitan s ardes do mercado.
Dbese defender un uso do
tempo_ que non remita tempo
da eficacia. Defender isa
defender que as relacins en-
tre os homes non se reduce
unha relacin de xestin".
Descamps, que dirixe un
"Espace Seminaire" no Cen-
tro Cultural George Pompi- .
dou. de Pars, reflexionar
ho){e r;a Semana Galega de
Filosofla sobre as imbricacins
e diferencias entre o exercicio
do poder e o da autoridade.
--
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
MCD J () !)[ COMUNlCf\CION: Prenso
NOH[
DU
M[D l[J:
El Correo Galleqo
DATA:
28 de Morzo de 1989
1 [Mf\: F ilosofl e Poder
ACONT ECEMENf O: V l Semana Galeqa de Filosofa
El poder y el armq,mentismo internacional
Es difcil, si no imposible,
definir donde est el poder en
eso que vulgarmente denomi-
namos carrera de armamen-
tos. de la idea simplifi-
cadora de competicin nuclear
entre dos potencias, el poder
se encuentra descentralizado
y es difcil de encasillar. El
armamentismo es ms que
una carrera. los intereses eco-
nmicos son gigantescos y mu-
chas veces perdemos de vista
la intrincada red que va desde
!os laboratorios cientficos, los
tab.leros de dibujo de los inge-
nieros y los campo:; de prue-
bas, hasta los proyectos de los
ministerios de Defensa y los
requerimientos de las fuerzas
armadas.
Igualmente, el armamen-
tismo .se asienta sobre proble-
mas jerrquicos y de compe-
tencias entre las dij eren tes
ramas militares y, por supues-
to, sobre los conflictos que, la
mayor parte de ls veces, se
deben a problemas tnicos, de
necesidades bsicas, o de ex-
plotacin.
Y el armamentismo es un
sistema de pensamiento. La
disuasin nuclear se apoya en
una racionalidad tecnolgica
y, a la vez, en una filosofa
militar determinista. En efec-
to, se .nos explica que .el miedo
a la destruccin masiva pro-
ducida por la tcnica nuclear
es lo que ha tlevado a que se
mantenga la paz entre las
neciones en el Norte del pla-
neta en los ltimos cuarenta
aos. El argumento no tiene
en consideracin que quiz esa
paz se ha logrado gracias a
otras cosas, como el de:;arrollo
econmico, el rechazo social o
la guerra, y un mayor nivel
cultural de ias sociedades.
El sistema blico interna-
cional es multiforme. Si los
EE.UU. y la URSS son las
grandes potencias, Francia,
China y Gran Bretaa tam-
bin tienen armas nucleares,
y la proliferacin a travs de la
tecnologa nuclear civil ha
permitido que Israel , Sur-
frica y otros pases tambin
tengan o puedan fabricar este
tipo de armas.
Dnde est el poder en el
armamentismo
7
El .comercio
de armas, por ejemplo, es
como una que atraviesa
continentes, puertos, guerras,
conflictos, y se adentra en
casas de gobiernos, palacios de
dictadores, piscinas de los tra-
ficantes y depsitos .de los
buques que navegan desde los
pases productores hasta las
naciones beligerantes.
Los ejemplos son infinitos:
. las dictaduras militares en
Amrica Latina son creadas
por las escuelas de entrena-
miento norteamericanas y por
las burguesas locales que no
quieren ninguna reforma. Y
los tecncratas civiles que
alimentan el militarismo en
naciones como Espaa creen
que la indust ria blica crea.
puestos de trabajo Y. genera
conocimientos que pueden di-
fundi rse al sector civil para ir
al encuentro de la moderni-
dad.
El poder del armamentismo
est en muchas partes. Quien
pretenda enfrentarlo deber
ser consciente de que se trata
de un dragn con mltiples
cabezas. Ser preciso, ante
todo, una aguda y fiel descrip-
cin para situar las responsa-
bilidades, identificar los . cen-
tros de decisin, y aprender. al
mismo tiempo, las alternati-
vas. Li uqueiiu.; pruceso.;
de reconversin de la. indus-
tria blica en civil , los estudios
de defensas alternativas :'Jara
que los ejrcitos y las armas
sean claramente defensivas y
no ofensivas, las frmulas de
democratizacin para que la
militarizacin de la cultura
disminuya, para que los con-
flictos se resuelvan no slo por
la disuasin y la fuerza sino
tambin por el poder del di-
logo, la mediacin, el conoci-
miento del otro. Para que
activa, compleja; dinmica-
mente, se tengan algo parecido
a la paz y as los pueblos en
guerra y los que viven de una
u otra forma de las armas. se
puedan aplicar a otras cosas,
de las que tanto hacen falta en
este mundo.
Mariano Aguirre
Coordinador del Centro de Investiga-
cin pe.ro lo Paz (CIP), Madrid .
M[DIO
i)[
CUMUN J [,t\[ l rll\: : Prensa
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
---- ------..
Apartado 332
36001 PONTEYEDRA
NOME DO MEDIO :
La
DAfA: 29 de Marzo
TEMA: Filosofa e
ACONTECEMENTO: Vl
Voz de Galicia
de 1989
Poder
Semana galega de Fil osofa
---------SEMANA DE FILOSOFIA---------
El general Piris aboga por una 'defensa
alternativa' en la poltica armamntista
Pontevedra (Por Pablo B. Vilas). El general Alberto Piris s
mostr partidario de una va denominada como 'defensa alterna-
tiva' en el marco general de las distintas polticas armamentistas
que estn planteadas no solamente en Espaa, sino en.Jos pases
occidentales. Piris Laespada intervino en una sesi n de noche
dedicada a los Poderes fcticos, en el marco de la Semana de
Filosofa que est .celebrndose en el Auditorio de la Caja. Su
conferencia se centr en torno al interesante tema de la siempre
compleja relacin-intromisin del clasificado como <<p0der mili-
tar>> en la vida civil u ~ terna adems de gran relevancia a lo lar-
go de nuestra historia y con un mayor o menor grado de actuali-
dad, segn la ideologa respectiva.
El meollo que vertebr la
mayor parte de la intervencin
de este general de brigada, re-
sult ser esta problemtica, que .
para Alberto Piris puede afligir
a los paises democrticos, en.
los cuales el crecimiento de la
institucin castrense no siga
unas pautas totalmente arm-
nicas. A partir de esta disfun-
cin - si se produce-, apunt
toda una serie de efectos per-
turbadores, tanto para el inte-
rior como para el exterior de
los estados.
Segn Piris, primeramente
se plantea en forma ntida
una clarificacin _de postula-
dos, con la negacin de la
existencia de iure de este
poder militar, aunque s re-
conociendo una existencia
-de facto,--y su clara asimila--
cin por _el hombre de a pie,
poseedor de cierta formacin
e informacin ..
Toda la exposici sobrepa-
s desde el primer momento
los l mites nacionales, para
hacerse . ms internacional u
occidentalizante, incidien-
do en las diferentes claves ex-
puestas con este ms o menos
homogneo bloque socio -
econmico - polti co, dejando
aparte a aliados, como los Es-
tados Unidos por ejemplo,
donde. los condicionamientos
presentan diversas variacio-
nes (mayor posibilidad de
plantearse una guerra ofensi-
va, menor proximidad respecc
to al hipottico enemigo,
etc.).
Mecanismos defensivos
As pues, en el mal funcio-
namiento y/o la progresiva
prdida de claridad sobre cua-
les son los entes y objetivos a
defender, as como el modo
en que articular esta defensa,
y a quien le corresponde reali-
zarla. fueron las cuestiones en
donde el ponente rastre la
probable gnesis de diversas
- alteraciones en las que articu-
larse la intervenin de este
poder fctico.
En dicho sentido, las altera-
...
M[DIO DL CUMUNJCAClflN: Prensa
NOM[ [)(]
M[l)lO:
La Vuz de Galicia
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
DAJA: 29 de Marzu de 1989
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
TEMA: Filusufa e Poder
ACONT EC[M[NTO: Vl Semana galega de Filosofa
/ ;SEMANA GALEGA
DE F/LOSOF/A _
El anlisis de p0deres fcticos ocupa la jornada -
- nocturna de la Semana de Filosofia
ciones citadas como primordia-
les fueron el militarismo, tanto
interno como externo, y el pre-
torianismo; entendidas ainbas
en forma ntida al potenciar
unos valores castrenses sobre
otros ms cotidianos, y que
tampoco estn exentos de crti-
ca (papel de las multinaciona-
les, etc).
Tambin se plante como
ms sutil y por tanto ms peli-
grosa, la - paulatina, orienta-
cin de los potenciales del es-
tado, hacia la provisin de ar-
mamentos: desarrollo de in-
dustrias y esferas vinculadas
en este punto en detrimento
de otros .. . y ante la cual pue-
den resultar ms complejos
los mecanismos encargados
de restaurar la situacin ante-
rior.
Por otra parte, el general
Piris -l mismo lo confes--
dijo no sentirse como filsofo;
por el contrario, sus inquietu-
des se centran en los proble-
mas relacionados con las ar-
mas y su uso. No obstante,
plante en el fondo un con-
cepto que mucho tiene que
ver con el tema de la semana
que nos ocupa; es-. decir, la
perfecta adecuacin entre dos
trminos: en este caso, un
corpus determinado de la
sociedad y el entorno donde
enmarcarlo, que resulta ser
aquella misma.
Contra _ esa desarmona y
m contra las situaciones que pro-
voca, se han planteado una se-
; rie de. respuestas, cuyo taln de
N Aquiles podra ser con .seguri-
dad su excesiva componente
terica. y estas formas de
afrontar el problema se organi-
zan asimismo en una nueva
triada:
En primei lugar, destac el
desarme, Ja postura ms direc-
ta y ms atractiva moralmente
(de nuevo encontramos un
concepto en sumo grado filos-
fico), que tropieza sin embargo
con las presiones derivadas de
la creciente industria de arma-
mentos, en ningn caso dis-
puesta a disminuir su pujanza
como patrocinadora de un co-
mercio cada vez-de mayores di-
mensiones. Al mismo tiempo,
resulta incompatible con una
poltica que contemple la posi-
bilidad de protagonizar una
- agresin, o lo que es lo mismo,
asuma un rol defensivo. (Lase
superpotencias).
Un segundo 'camino hacia la
solucin, quiz en mayor medi-
da factible, sea la va del con-
trol de ms ensa-
yada y tendente a reducir no el
armamento en s, sino la ines-
tabilidad que, entre otros fac-
tores, puede producir su proli-
feracin.
Pero los votos ms fi rmes
del general Piris estn no obs-
tante encaminados a una ter-
cera posibilidad, la conocida
como defensa alternativa o
disuacin por prohibicin.
Aqu el papel de ]imitador de
posibles excesos son los recur-
sos encaminados al protago-
nismo de las acciones defensi-
vas. En favor de esta propues-
ta habla de modo fundamen-
tal la mayor economa y alivio
que para los presupuestos es-
tatales supondra el equipa-
miento por sus ejrcitos de
medios de dicha ndole. Claro
ejemplo de lo referido, final-
mente, resulta la contraposi-
cin de la enorme diferencia
de coste que, entre un buque
de guerra moderno y un misil
convencional aire-mar, capaz
de destruirlo, existe.
Mll) 1 U UL lUl'llJN 1 C/\C 1 (JN: Prensa
------ --------- --- -- - - - - - - - - ~ -
N()Mf_ Dll Ml_I) lU:
L ! Vuz de G!licia
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
-------- - --
D/\I/\: 29 de f''ll r ZU de 1989
l[M/\ : FiJusuf..! e Pudc;r
/\CONl [C[MfNl fJ: VI Sem!n1 galeg!
Gianni Vattimo
hablar esta -
maana sobre
Secularizacin
y Poder
El italiano Gianni Vatti-
mo, pr'ofesor de la Universi-
dad de Torino, en el depar-
tamento de hermenutica fi-
losfica y tcnica de la in-
terpretacin, disertar esta
maana sobre Seculariza-
cin y poder, a partir de
las diez y media.
Por la tarde, Jos Manuel
Rivera Otero, de la-Universi-
dad de Santiago y licenciado
en filosofa, ser el coordina-
dor del Ejercicio del poder
en Galicia en el campo de la
administracin, a partir de
las cuatro y media.
Durante esta jornada del
mircoles 29 y el jueves 30, el
equipo investigador integra-
do por Maria Xos Agra,
profesora de filosofa moral
y poltica de la Universidad
de Santiago, Carmen Blanco,
profesora de lengua y litera-
tura gallega en el Instituto de
Bachillerato Nuestra Seo-
ra de los Ojos Grandes de
Lugo y Nieves Herrero, pro-
fesora de antropologa social
de la Universidad de Santia-
go, expondrn el tema de
La problemtica de la mu-
jer en Galicia>>.
Finalmente, a las ocho de
la noche, Miren Etchezarre-
ta, catedrtica de poltica
econmica de la Universi-
dad Autnoma de Barcelo-
na, hablar del Poder y
fuerzas econmicas.
Maana, jueves 30, el ca-
tedrtico de filosofa de la
Universidad Complutense
de Madrid, Jacobo Muoz
Veiga, abordar el tema
Nihilismo y poder. Por la
tarde, contina la exposi-
cin de La problemtica
de la mujer en Galicia. Y
por la noche, se desarrolla-
r una mesa redonda sobre
Poder e informacin; que
estar coordinada por
Alonso Eire Lez, director
de A nosa Terra, y en la
que intervendrn Jos Feliz
Azurrnendi, profesor de la
Escuela de Periodismo de
Euskadi; Antonio Alvarez
Solis, cronista poltico; C-
sar Alonso de los Ros, re-
dactor jefe de El Indepen-
diente y Urbano Tavares
Rodrguez, ex-director del
Diario de Lisboa.
e.Je Filuso"..!
M[DI O DL CUMUN 1 U\[ 1 (Ji\!: Prensa
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
--------
NOME DU M[f)lO:
La Voz de Galicia
DAI A: 29 de Marzo de 1989
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
TEMA: Filosofa e Poder
ACONT ECCMCNTO: VI Semana galega de
El diplomtico Puente Ojea dice en
Pontevedra que el Gobierno gallego
se deja manipular por la Iglesia
Pontevedra (Agencias). El di-
plomtico Gonzalo Puente Ojea
afirm ayer en Pontevedra que
el Gobierno gallego est imitan-
do ~ central y se deja manipular
por Ja Iglesia, que mantiene in-
tacta toda su influencia en Gali-
cia. Puente Ojea particip con
una conferencia sobre La Igle-
sia como poder fctico, invita-
do por el Aula Castelao, orga-
nizadora de la sexta Semana Ga-
liega de Filosofia que se desarro-
lla bajo el lema genrico de Fi-
losofia y Poder.
El ex-embajador de Espaa
ante la Santa Sede compar a la
Iglesia Catlica con ias superpo-
tencias y aadi que es como
un macropoder insaciable, ex-
pansivo, que cada vez quiere
ms, que aspira al monopolio de
los medios de comunicacin; que
quiere ms subvenciones econ-
micas y que se aprovecha del cla-
ro complejo de inferioridad con
el que se conduce el Gobierno es-
paol en sus relaciones con El
Vaticano.
Esto ocurre -precis el di-
plomtico-- porque, en el fondo,
Ja mayor parte de Jos que dirigen
hoy Espaa han militado en or-
ganizaciones catlicas y guardan
una ideologa socialdemcrata.
Con respecto a su cese como em-
bajador ante la Santa Sede, afir-
m tener Ja conviccin moral de
que fue urdida por la Iglesia
Catlica con Ja suficiente habili-
dad como para no salpicar al
Vaticano.
Poderes fcticos
En la misma reuni n filosfica
intervino el general Piris, quien
explic sus id'eas sobre los pode-
res fcticos y ms particularmen-
te sobre las intromisiones, cons-
tantes a Jo largo de los dos lti -
mos siglos, del poder militar en
la vida civil. El general se mostr
partidario de una va denomina-
da como defensa alternativa
frente a las distintas polticas ar-
mamentistas que practican los
pases occidentales.
La secularizacin ser el tema
que abordar hoy el profesor de
la Universidad italiana de Tori-
no, Gianni Vattimo. La proble-
mtica de la mujer en Galicia, as
como las relaciones que se esta-
blecen entre el poder y la econo-
ma y el poder y la administra-
cin sern otros de los asuntos
que se debatirn en la jornada de
hoy.
Filosofa
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
Ml_l)j(J I)[_ crJMU1'\ICAC10N: Prensa
- -------
NOME DU "l[D 1 O: Diari o de Pont evedra
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
DA TA: 29 de marz o de 1989
lEMA : Filosof a e Poder
AClJNl ECEMENlO : VI Semana ga lega de Fi J os ofia
El ex embajador ante-la Santa Sede,
conferenci en Pontevedra
"La Iglesia es un- macropoder insaciable"
(Gonzalo Puente Ojea)
Pontevedra.-(D.P.)
justificacin de su presencia
como ponente en esta edicin
El diplomtico Gonzalo de la Semana Gallega de
Ojea, embajador de Esp2a t=ilosofa . .
ante la Santa Sede hasta su En declaraciones etectua-
polmico cese por el ministro das a Radio Pontevedra, Gon-
de Asuntos Exteriores, Fran- zato Puente Ojea, al comentar
cisco Fernndez Ordez, ha el caso de _su cese como
disertado en el mbito de la VI ejemplo de ese poder tctivo,
Semana Gallega de Filosofa manifest tener " la conviccin
sobre la Iglesia, como poder moral basada en muchas in-
fctico. formaciones y mi propia expe-
Nacido en Cientuegos (Cu- riencia diplomtica de que mi
ba), diplomtico. de. carrera y destitucin, a raz de divor-
!prolfico ensayista, Puente ciarme, tue urdida, tramada e
:Ojea conferenci sobre uno impulsada por la Iglesia Cat-
lde sus temas predilectos, co- lica, pero con la suficiente ha-
imo reconoei. An conserva bilidad para que en modo al-
ien sus palabras el regusto po- guno resultase salpicada la
llmico que tuvieron sus pri- Secretara de Estado de El
irneras declaraciones tras el Vaticano".
!cese al trente de la Embajada Puente,Ojea est convenci-
ante El Vaticano. "Ha su pues- do de que "el Papa dio luz ver-
un retroceso de muchos de, presionado por el Nuncio
aos en la demostracin de en Espaa y grupos integris-
iindependientes de poderes tas que venan maniobrando
!que enuncia la constitucin" . meses atrs aunque para m,
/El haba entendido que su el principal y ms grave res- -
inombramiento constitua "un pensable de mi cese es el pro-
!modo vivo y corpreo" de de- pio Gobierno espaol que no
" LA IGLESIA ES
INSACIABLE"
_Gonzalo Puente Ojea con-
sidera que no es de. recibo
que la Iglesia Catlica se que-
j e de una excesiva separacin
y de un trato tro por parte del
Gobierno espaol "que ms
bien se comporta de un modo
bantante novato y ha cedido
de modo, a mi juicio, ex-
cesivo".
" La Iglesia como macropo-
der que es, ocupa todos los
. terrenos que deje libre su an-
tagonista -agreg el diplo- .
mtico. Es un poder expansi-
vo, insaciable. Cada vez ms.
Aspira al monopolio de los
medios de comunicacin, de
la prensa, de la radio, de la te-
levisin, quiere ms
cienes econmicas. Es decir,
su capacidad de peticin es
inagotable" .
"LA XUNTA, TAMBIEN
CEDE"
-- - ceder _
1 y profesional. El diplor:ntico jactarse de haber vivido en Vi-
! - . . . __ - - que el Gobierno que preside go hasta los t 5 aos "lo que
! "LA IGLESIA ES UN Felipe Gonzlez acta en sus ya me permiti conocer el
- MACROPODER" relaciones con la lglesa Cat- _enorme poder de que disfruta
lica "con un claro complejo de la Iglesia en Galicia" , dice que
interioridad, porque en el fon- aos despus " he podido
do la mayor parte de- los que comprobar que mantiene in-
dirigen hoy Espaa, han mili- tacto su control y capacidad
tado en organizaciones catli- de-influencia. El Gobierno Ga-
cas y guardan una ideologa llego est imitando al Gobier-
socialcristiana o democristiana". no Central y se deja manipular
i Gonzalo Puente Ojea no
:dud en comparar a la Iglesia
Catlica " como un macropo-
de( al nivel de las superpoten-
cias" , para corroborar su defi-
nicin como poder fctivo y la
por la Iglesia".
M[l)IU ur_
COMUNJr:AClUN :
Prensa
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA f1[[)Jll : Diario
-
NOM[ DU de Pontevedr'a
DATA: 29 de rnarzu de 1989
A partado 332
36001 PONTEVEDRA
TEMA: F ilosufa e Poder
AClJNTEC[M[Nl U: VI Semana galeqa de
OTRAS IGLESIAS
A las denominadas sectas
1 que han logrado iatroducirse
!; en Espaa, Puente Ojea no
les concede categora alguna
de poder fctico " pues lo que
calific a un poder es su capa-
cidad de arrastre, su militan-
cia y evidentemente los pro-
testantes, el Ejrcito de Salva-
cin u otros credos, son me-
ras minoras que todo lo ms
han conseguido pequeas
ventajas fiscales" .
En cuanto al Islam, este di-
plomtico no coulta su preo-
cupacin por la evolucin de
una de sus dos corrientes ac-
tuales, la chiita, encarnad
fundamentalmente por la figu-
ra del ayatollah Jomeini. " Es
un claro ejemplo de lo que so
cialmente se defini com
" Constitucin sacra! " o "teo
cracias:: La acumulacin de
poderes que empula hasta lJ
mites insospechosos y ridcu-
ls como en el caso Rushdie".
En este aspecto, Gonzalo
Puente Ojea no dej escapa
una crtica aadida a la lglesial
Catl ica " por no haber reac-!
cibnado ante el caso de Sal-i
man Rushdie con mayor vi-
gor. El Papa realiz una decla-
racin ambigua y a todas l u - ~
ces insatisfactorias' '._ - --
FiJosofa
Prensa MI_!) 1 U DI _ UJMUN 1 CAC lUN:
--- - ---- -
N[JM[ DU f"l[[) 1 U: Diario de Pontevedra
AULA CASTELAO DE F!LOSOF!A
Apa rtado 332
36001 PONTEVEDRA
[)AJA: 29 de marzo de 1989
1 [HA: Fi l osofa e Pode r
AClJNTE CEMENTO : VI Semana qaleqa de
" Crnica light"
EL RECUERDO DE UN ERROR
Gonzalo Puente Ojea encarna el recuerdo de
uno de los mayores errorers de la diplomacia
espaola desde que el PSOE tom las riendas
del Gobierno en 1982. Lo que en principio pre-
tendi ser una demostracin, casi un reto al
Vaticano de que los socialistas queran dejar
bien claro un nuevo estilo en las relaciones
Iglesia-Estado, se volvi contra el ministro que
le nombr y contra el propio Gobierno. Se o m ~
prob que los socialistas se la envainaban an--
te las presiones del Nuncio, Monseor Taglia-
ferri, de la Curia Romana y finalmente, ante la
propia Conferencia Episcopal espaola.
All a donde va, Puente Ojea se encarga de
recordar a quienes quieran escucharle que el
Estado espaol cedi. Su destitucin .no fue
ms que la guinda que coron un paquete de .
medidas con las que el Gobierno busc recon-
ciliarse con El Vaticano por muchas y variadas
cuitas que se remontaban de atrs .. La cabeza
de este diplomtico que se autodefine "agns-
tico y profesional" le fue entregada al Vatica-
no como mero smbolo. Casi Lo de menos, a pe-
sar del valor emblemtico que tuviese para de-
terminados prelados obtener el cese de.un em-
bajador divorciado y que confesaba que no era.
creyente. Detrs estuvieron, no se olvide, los
conciertos econmicos que han aliviado sus-
tancialmente la economa de la Iglesia Catli-
ca en Espaa. _
FiJosufa
MI_[) 1 U IJL [[JMUN JCAClUN:
Prensa
NDMl 1)0 H[l) \ U: Diario
de Pontevedra
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
DAlA: 29 de m:lrzo de 1989
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
lUlA: Filoso ra e Poder
AClJNT ECCM[NTU : V l Semana oaleoa de FiJosora
''VI Semana Galega de Fil6sofi3:_"
En la _jorna_d8:. d.e ayer, .. el
francs Christ.ian Descamps,
habl de -''Poder y potencia''
Pontevedra (D.P.) . ..,....Christian J variables a tener en conside-
Descamps habl ayer en la racin al pretender analizar
sesin matinal de la segunda . un campo concreto del ejerci-
jornada de.la "VI Semana Ga- cio del poder (diferenciacin,
lega de Filosofa", que se vie- objetivos perseguidos, moda-
ne desarrollando en el Audito- l i d a d e ~ instrumentales, insti-
rio de la Caja de Pontevedra, tucionalizacin . y diferentes
organizada por el Aula Cas- grados de racioniizacin
telao. ' etc.}: Esta ponencia comparti:
Centr Descamps su inter- da suscit gran inters en los
vencin en cinco puntos: pre- diferentes "mass mdia", prin-
cisin semntica, cjestin- cipalmente por su concrecin
guiendo entre eventualidad ':r en el funcionamiento en Ga-.
fuerza, remontndose a la raz . .
. d 1 bl L .. ic1a.
griega e pro ema. a dne ; . Por la noche, el ex embaja-
renc1a entre "butoritas" y "po . -
testas" . Una lectura psicoana dor en El Vaticano Gonzalo.
ltica sobre el detentador de Puente Ojea, se refiri en su;
poder grupal. Acotaciones en\ intervencin sobre "lgrexa y.
torno a las palabras "narcicisc poder", al cristianismo en re-
mo' ',"' poder" y "lbido" y es- !acin con la tradicin "teo-
trategias del poder. crtica" judeica, en el "cons-
En la sesin . de la tarde: tentinismo". La Iglesia como
despus de. producirse la lec- poder hegemnico sobre las
tura de comunicaciones, el conciencias y rbitro de las
socilogo Xos Luis . Pintos, costumbres cristianas y en el
present los coordenadores " estelicismo" en relacin con
- - la "relixiosidade popular".
de la investigacin "O exerci-
cio do poder na Galiza no
campo a comunicacin",
Esther Filgueira, Antn Villari-
no y Francisco X. Prez. In-
vestigaciones al . igual que las
restantes del ciclo sobre "'Edu-
Programa para hoy
A las 1 0,30,; conferencia de,
-Gianni Vattino, sobre " Secula-:
rizacin e poder'.'.
- A las 1 6 horas, lectura de
cacin" y sobre "Administra- comucaciones,.
cin'', tienen como " referen- A las 16,30 horas, "O exer-
cia terica la metodologa cicio do poder en Gal iza no
foucaltiana". campo da administracin". In-
Se incide en las relaciones vestigacin coordinada por
de poder, " no poder en exer- Xos Rivera Otero, de la Un-
cicio'', en la relacin entre versidad de Santiago.
"poder e insumisin" con las
A las 20 horas "Poder e for-
zas econmicas", por Miren
Etchezarreta. (catedrtica de
Economa de la Unversidad
de Barcelona).
Textos de Samir Amin
Decir por otra parte que Sa-
mir Amn, ante la imposibili-
dad de estar presente en la.
inauguracin dP. " Semana",
ha remitido una seleccin de
textos al objeto de que sirvan
de base para discusin y co-
loquio posterior.
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
MLl)![J !)[
CllMLJNlCACION : Prensa
NOME DO MEDIO:
Fl r o de Viao
DATA: 29 de Mlrzo de 1989
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
1 [M.I\, : Filosofa e Poder
ACDNTECEMENTO : VI Semlna gllegl de
Vattimo habla sobre la
secularizacin del poder en
la Semana de Filosofa
Delegacin
Pootevedra
El filsofo italiano Gianni
Vattimo, profesor de la Univer-
sidad de Torino, ser el principal
representante de la jornada de
hoy en Ja "VI Semana Galega de
Filosofa" que se celebra en Pon-
tevedra, organizada por el Aula
Castelao. Su conferencia mags-
tral versar sobre Ja relacin en-
tre la secularizacin y el poder.
Los responsables del Aula de
Filosofa anunciaron, por otra
parte, que el profesor Samr
Amin, que no pudo participar en
los cursos por tener que regresar
inapelablemente a Senegal desde
Pars, entreg un extenso infor-
me de 71 pginas sobre las for-
mas cristianas e islmicas de la
ideologa tributaria para que sea
debatido durante el curso.
En Ja sesin de esta tarde se
hablar del "Ejercicio del Poder
en Galicia en el campo de la Ad-
ministracin" bajo Ja coordina-
cin del profesor de Santiago de
Compostela Jos Manuel Rivera
Otero. Tambin se abordar, en
otra mesa redonda, "La-proble-
mtica de la mujer en Galicia" .
En Ja sesin de noche, la eco-
nomista Miren Etchezarreta ha-
blar sobre " El poder y las fuer-
zas econmicas.
Gianni Vattimo
El profesor italiano, Gianni
Vattimo, tratar hoy en profun-
didad la significacin del fin de
Ja modernidad y sobre el trmino
de las ideologas totalitarias que
tendrn como finalidad Ja conse-
cucin de una filosofa global
ten den te a Ja . secularizacin del
poder, pasando de unas estructu-
ras fuertes a otras ms fragmen-
tadas y ms dbiles. La base
cientfica aplicada per este fil-
sofo s encuentra, principalmen-
te, en los planteamientos teri-
cos de Heidegger, .Nietzsche y
Spinoza.
La personalidad de Vattimo se
caracteriza principalmente por
sus teoras filosficas con respec-
to al arte. La concepcin est-
tica de este filsofo italiano se re-
fleja tambin en su ltimo traba-
jo denominado "Filosofa 88".
Su inters por la esttica se fun-
damenta en el arte . antiguo y en
el existencialismo, as como sus
implicaciones ontolgicas, lin-
gsticas e interpretativas.
Filusofl
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
Apartado 332
36001 PO NTEVEDRA
ML {) l () 1 )[
CIWllJN 1CAC1 ON : Prensa
----
NOML
!)[J
Ml_D [O :
Fa r o de Viao
DA TA:
29 de Mar z o de 1989
1U1A: Filos o f i e Poder
ACONTECCMENTl: Vl Se mana galeqa
Christian Descamps
Por su parte, el filsofo fran-
cs Christian Descamps centr
su intervencin de ayer en la pre-
cisin semntica sobre la distin-
cin de eventualidad y fuerza; en
la diferenciacin entre " auctori-
tas" y " potestas"; en la lectura
psicoanaltica sobre el poder
grupal; en la acotacin de las pa-
labras " narcisismo", "poder" y
"libido" .
Un momento de la charla.
de Fil oso fa
MU)!O [)[
COMUNlCACJON: Prensa
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA NOME DO M[[)lO: El Correo Gallego
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
DAlA: 29 . de Marzo de 1989
l EMA: Filoso fa e Poder
ACONTECEMENTO: Vl Semana
Semana Galega de Filosofa
Figura clave da moderna filosofa Italiana
-Gianni Vattiino, cando
o pensainento
dese1nboca n<f''feora
da postinodernidade
Galega de Filosofa
PONTEVEDRA. R. Lpez
Especialista en Hermenu-
tica e un dos alentadores da
"Postmodernidade", Gianni
Vattimo chega a Pontevedra
rodeado por unha estela de
popularidade que, practica-
mente, o convirten nunha das
.rois deslumbrantes "vedettes" .
da Semana Galega de Filoso- .
fa. Afable, cunha conversa-
cin que se desenvolve tanto
en italiano como en espaol,
este italiano engaiolado pala
Teora da Esttica considera
que a Arte unha expresin
da V erdade e que a Cultura
occidental pasa por unha secu-
larizacin na que o home aco-
mete unha "toma de autono-
ma sen nfase existencial ".
Vattimo, nado en Turn en
1936, proiesor na Universi-
dade desta cidade e, por mri-
tos propios, un dos pensadores
mis controvertidos no eido
iilosfico do seu pas e cunha
traxectoria onde "A fin da
Modernidade" se convirtiu nun
dos apartados principais da
sa teora. Vattimo xustifica
esa "Fin da Modernidade" coa
caducidade das ideoloxas glo-
. balizan tes.
"A modernidade -afirma-
foi caracterizada _;:>0r un ere- .
cemepto das ciencias especfi-
cas. E unha poca en que se
racionaliza a existencia e a
Filosofa, sustituida por esas
ciencias especficas. A Fin da
Modernidade comeza cando
esas ciencias teen o Poder e
cando o valor principal ser
moderno. Na Modernidade, o
novo -mellar que o vello e a
idea dominante _ dun pro-
greso ata o final".
Para o filsofo, imposible
imaxinar a Historia como un
curso unitario, do mesmo xei-
to que non atopa ningunha
razn para que o novo sexa
mellar que o vello. "Non se
pode facer rois de Moderni-
dade como valor. A multipli-
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
MLD!O DE COMUNlCAClON: Prensa
NOME DO MCDlO: El Correo Gallego
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
DATA: 29 de Marzo de 1989
A teorfa da esttica engalola a Vattlmo
TEMA: Filosofa e Poder
ACONTECEMENTO: Vl Semana
'Rala Vilar
que non funciona na nosa
sociedade actual podera re-
presentarse como unha super-
vivencia neortica de -
tivas doutras pocas. Existe
unha certa nostalxia por unha .
estructura forte e expresin
<lesa nostalxia podera ser o
Fundamentalismo do Islm ou
a figura do Papa. O ideal do
home sempre un ideal retra-
sado".
cacin dos conscientes histric
cosmultiplica tamn os puntos
de. vista onde- se constite a
unidade da Historia. Por tanto,
non podernos falar dunha ni-
ca Historia. Existe unha forma
de transformacin de estruc-
turas fortes cara estructuras
fragmentarias e mis dbiles.
O proceso de . transmisin do
Poder da Igrexa _ Estado un
proceso de debHitacin".
Secularizacin

que menta con frecuencia,
Con estas ltimas palabras, Vattimo opina que a Filosofa
Vattimo entra de cheo na .que do pasado cometeu o erro de
denomina "secularizacin" do identificar o Ser cos Seres ou
Poder que para l significa obxectos, o que trouxo como
unha forma de emancipacin - - consecuencia a identificacin
do home frente a unha "pa- de Ben e Ser e aceptar o exis-
ternidade" das ideoloxas. "O tente. "Heidegger -d- rexei-
Galega de F iluso fa
ta a identificacin do que eco
que ten que ser. Na "Secular:i-
zacin", o Ser apreciado
como estructura forte".
Anque leva dez anos sen
escribir sobre a Teora est-
tica, Vattimo segue preocu-
pado por ela. Moi relacionada
con esta teora a considera-
cin da Arte como experiencia
da Verdade. Vattimo opina
que a Verdade foi emparen-
tada durante demasiado tem-
po coa verdad e cientfica, com-
probable. El define Verdade
como "aquelo que transforma" .
. senso, cree que "Arte
un encentro con algo que
cambia a rnia visin do mun-
do".
Respecto da Arte actual,
recoece que sera "esaxera-
do dicir que ten esa potencia
transformadora'', pero que, en
todo caso, habera unha solu-
cin centrada en tomar de
xeito distinto a obra de Arte.
"A Arte pode- deixar de ser a
Arte das obras_ -d-, senn
unha forma de organizacin
da vida comunitaria que nori.
se concreta en obras culturais.
Os propios artistas figurativos
fan menos obras que poldan
valer individualmente e hai
unha tendencia a realizar ob-
xectos que non se poden trans-
mitir".
Filosofa e terapia
No tocante relacin do
Pensamento Dbil (fragmen-
tario) coas ideoloxas totais,
Vattimo afirma que o Poder
da Democracia a ideoloxa da
Democracia e que non pr-=-
tende: ser mis. "A Filosofa
unha interpretacin ou unifi-
cacin dos aspectos da existen-
cia para facer rnis felices
xente. Eu, corno filsofo, trato
de facer unhas in terpretacins
vlidas. A Filosofa unha
especi'e de terapia, . ten unha
funcin edificante. A Filosofa
rnis retrica que cientfica".
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
MlDIO
I)[
CUMUNlCAC!ON: Prensa
NOME DO MCDIO : El Correo Galleqo
DATA: 29 de Mlrzo de 1989
!EMA: Filosofi e Poder
ACONTECEMENTO : VI Semana Galega de
Ex-embaixador de Espaa no Vaticano
Filosofa
Puente Ojea: <<Se Cristo chega
a saber que o an divinizar-
sentirase horrorizado>>
PONTEVEDRA. R. Lpez
Ante unha sala completa-
.mente abarrotada e con un
discurso no que foi analizada a
formacin e desenvolvemento
da I g r e x a ~ o ex-embaixador de
Espaa no Vaticano, Gonzalo
Puente Ojea, pechou a segun-
da xornada desta '.' VI Semana
Galega de Filosofa" que ante
contou tamn coa presencia de
C. Descamps e cun monogr-
fico, dentro do ciclo "Exerci-
cios do Po.der en Galicia",
sobre o papel dos medios de
comunicacin galegas en Gali- .
cia. Gonzalo Puente Ojea, que
xa o pasado luns intervira nun
dos coloquios que seguen s
conferencias, afirmou que "a
in tolerancia institucional mis
grande que existiu no mundo"
era a da Igrexa catlica.
Puente Ojea, por falta de
tempo, qescribiu moi some-
ramente a construccin da
Igrexa a partir do pensamento
de Cristo, facendo fincap nos
xeitos en que as esxeses cris-
tins as que foron desvir-
tuando as palabras do seu fun-
dador. . "Se Cristo -dixo-
ch.egase a saber que o an
divinizar e convertir na ter-
ceira integrante da Trinidade,
horrorizarase".
Para Ojea, a figura de Cristo
non pode entenderse fora do
monotesmo xudeu e a crea-
cin da Igrexa tal e como hoxe
a coecemos, e na sa historia
foi a construccin dun Poder
totalmente desvencellado das
.sas orixes. O ponente foi ana-
lizando aspectos como o esca-
tolxico e futuro Reino do que
Cristo falaba e que a: Igrexa
convertiu no reino dos ceos ,
nun intento de apra.Zar ese
Reino que o Mesas dixo in-
mediato e que non chegou.
Pouco antes da intervencin
de Puente Ojea, Esther Fil-
gueira, Antn Villarino e Fran-
cisco Prez, referndose exer-
cicio do poder en Galicia no
campo da comunicacin, den-
tro dun ciclo coordenado polo
profesor X.L. Pintos, que ;na-
n tratar o ex-poder no
campo da Administracin.
Esther Filgueira, que se cen-
trou no eido da prensa, mani-
festou que este eido da comu-
..
f1[1) lo I)[
CUMlJNICACION: Prensa
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA NUME DU
M[[) l O: El Correo Galleqo
DAlA: 29 de Marzo de 1989
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
TEMA: Fi losofJ e Pode r
ACONT ECEr-1EN 1 O: VI Semana Galega de
nicacin escrita non soubera
adaptarse paso centralismo
rexime autonmico. Segundo
un estudio que leu, existe
unha falta .de coecemento
por parte da prensa do seu
entorno, feito que se traduce
na construccin "acrtica da
realidade". Por mor deste d"es-
coecemento, "a prensa gale-
ga -dixo- hora de tratar as
. noticias sobre temas xerais,
debe recurrir s medios cen-
trais de informacin. Deste
xeito, a informacin xenrase
fara".
Pola ma, C. Descamps
centrou a sa intervencin en
cinco. puntos: a precisin se-
mntica, distinguindo entre
eventualidade e forza; a dife-
r enciacin entre "auctoritas"
e " potestas"; unha lectura psi-
coanaltica sobre o detentador
do poder grupal; acotacin das
palabras narcisismo, poder e
lbido, e as estratexias do
Poder.
O programa de man cn"
trase na conferencia de G.
Vattimo sobre "Secularizacin
e Poder" e na de Miren Etche-
zarrota, da Universidade de
Barcelona, sobre "Poder e
Forzas Econmicas". Dentro
da lectura de comunicacins
que diariamente se suceden de
xeito Vertixinoso no Auditorio
da Caixa de Aforras de Ponte-
vedra, s da Semana, lerase
"O egosmo antitolerante do
empirismo tico de Esperanza
Guisn", de Marcelino Valio,
e que pode considerarse unha
das comunicacins mis pol-
micas de todas as que se van
presentar nestes cinco das de
debate.
Para Marcelino Valio, os
traballos de Esperanza Gui-
sn, parecer que estivo a
punto de levar xulgado s
organizadores da "Semana"
por permitir que se lera en
pblico tal comunicacin, ama-
san "unha falla do senso hist-
rico que lle leva a facer unha
interpretacin de plantexa-
mentos histricos concretos
radicalmente sesgados e faltos
dunha mnima obxectividade".
A isto, Marcelino Valio enga-
de "o seu subxectivismo radi-
cal, que a leva a. se crer capaz
de sinalar o que verdadeiro e
o falso de cada autor".
Filosofa
MI_ I) l lJ l)L Cl MlJN JCACJlN : Prens:!
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA NOM[
[)( )
f1 [ [) 1 o:
Atlnticu D1:! r io
DA 1A : 29 de Mor zo de 1989
Ap3rtado 332
36001 PONTEVEDRA
TEMA :
F ilosofo e Poder
AClNTE CEME Nl l : Vl Semlnl C<:d E'q:! de
Nueva jornada de la Semana Gallega de Filosofa.
Nueva jornada de la
Semana de Filosofa
O El filsofo Descamps y el diplomtico
Puente Ojea fueron los protagonistas
AD
Pontevedra
El filsofo francs Christian
Descamps y el diplomtico de
origen cubano. Gonzalo Puente
Ojea fueror los protagonistas de
la segunda ornada de la VI Se-
mn Galega de Filosof a. que se
est desarrollando en el Auditorio
de la CAP, en Pontevedra. Los
actos de ayer se complementa-
ron con la segunda sesin de ex-
posicin de los trabaos coordi-
nados por el socilogo Xon Luis
Pintos de Cea Naharro, en esta
ocasin referido al eerc1c10 del
poder en Galic1a, desde el cam-
po de la comunicacin
Christ ian Descamps. dentro de
la segunda sesin matinal de la
Seman, centr su intervencin ti-
tulada "Poder e potencia" en la
precisin semant ica. d1st1ngu1en-
do entre la eventualidad de la
fuerza. para lo que se remont a
la raiz griega del problema El
airector del Espacio-Seminario
de Filosofa del centro Georges
Pompidou hizo una diferencia-
cin entre "autoritas" y "potes-
tas", realizando una lectura psi-
coanaltica sobre el detentador
del poder grupal. La parte final
de su intervencin estuvo dedica-
da a analizar y acotar el significa-
do de las palabras narcisismo,
poder y libido.
La sesin vespertina estuvo
dedicada. en su primera parte, al
eercic10 del poder en Galicia,
centrndo su investigacin en el
campo de la comunicacin. La
segunda parte de la ornada de
tarde, estuvo dedicada al tema
"lgrexa e poder". teniendo como
ponente a Gonzalo Puente Oea.
El ex-emba1ador espaol en el
Vaticano, se refiri al cristianismo
en relacin con la tradicin teo-
crtica udaica. al constantin1s-
mo. la Iglesia como poder hege-
mnico sobre las coric1e'1cias y
rbitro de las co3tumbres cristia-
nas y al catolicismo en relacin
con la religiosidad popular.
-
F llosurl
M[IJJ() 1 ) 1 ~ U11l1Nft:ACJrJN: PrrnsJ
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
---------- ---- ------- - - -- ~ - - - ------ -------- - -
\!OML Dfl M[l)IU: l l Reg1n ,__ ____________ _,__ ____________ _
- -------- . -------
DAlA: 30 de Mlrz de 1989
1----------------------- - ----- ---- ------
1 [-lA : F .ilusufio e Poder
Apartado 332
36001 PONTEYEDRA
,___ ___________________________ - -----------
AC lN H. l:U-1[ N l 0: VI Semlnl C:deqCJ d t ~ F llus ufl
Con Giovanni Vattimo y Miren Etchezarreta
Poder religioso y econmic_,
en la Semana de Filosofa -
Pontevedra. (Agencias).- La ter-
cera jornada de la VI Semana Ga-
llega de Filosofa tuvo como pun-
tos fuertes las intervenciones del
filsofo italiano Gianni Vattimo,
que disert sobre "Secularizacin
y poder" y la profesora Miren Et-
chezarreta, que habl de "Poder y
fuezas econmicas''. Las interven-
ciones de ambos filsofos fueron
complementadas por el espacio
dedicado al Ejercicio del Poder en
Galica , que abund en el campo
de la Administracin y el tiempo
dedicado . a comunicaciones que
estuvo centrado en el tema "A
problemtica da muller en Ga-
licia" .
El turins Giovanni Vattimo es-
tructur su ponencia, titulada "Se-
cularizacin y poder" , en cinco
apartaoos , en los que se refiri a la
relacin estrecha entre seculariza-
cin y poder , adems de hacer una
definicin de secularizacin, mati-
zando la idea de que seculariz;ir
pudiera ser sinnimo de emanci-
pacin religiosa.
Giaovanni Vattimo entiende
que el poder est directamente re-
lacionado con la neurosis que in-
terpreta como supervivencias nos-
tlgicas de modos de existencia.
de actitudes espirituales y expecta-
tivas vinculadas con fases prece-
dentes de nuestra cultura. La mo-
dernidad fue otro de los conceptos
desmenuzados en su intervencin,
planteando el interrogante de si es
un progreso en la secularizacin
que va unido a la diseminacin del
poder. Otra de las demandas plan-
teadas es la referida a la implica-
cin de la modernidad con una
mayor libertad. Vattimo se pre-
gunt si est el poder ms reparti-
do o si las formas de poder son
ms sofisticadas y si las democra-
cias implican una menor opresin.
La profesora Miren Etchezarre-
ta se refiri al Poder y Fuerzas
Econmicas , tanto en el contexto
mundial como del Estado espaol.
Analiz el poder de las empresas
transacionales o monopolsticas
(eufemsticamente denominadas
multinacionales) , que van camino
de conseguir un consumo a escala
planetaria totalmente uniforme .
Tambin abord el problema de
los estados nacionales y su grado
de subordinacin o articulacin .
La recta final de su intervencin
estuvo dedicada a estudiar los di-
ferentes organismos internacio-
nales.
MU) J
[) [
UlMlJ ,\J 1 l: ."'. C l ll:\J :
Prenso
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
- ------ -----
Apartado 332
36001 PONTEYEDRA
NOM[ !) U M[D l ():
Foro de Vioo
DA TA:
30 de morzo de 1989
f[ MA : Filoso f o
8 Poder
ACONT ECEME NlO:
VI Semona naleo2 de Fi l os uf :.i
vattimo analiz el proceso de
secularizacindel poder en la
'VI .Semana de Filosofa'
Esta tarde -se celebrar una m e ~ a redonda en la que se
hablar de la influencia de los medios de informacin
Las charlas se celebran en la CAP.
Delegacin
Ponteftdra
Segun Vattimo, el poder est
muy relacionado con la neuro-
El filsofo Y profesor italiano, sis, entendida como "supervi-
Gianni Yattimo, ha sido el prin- vencas nostlgicas de los mo-
cipal ponente de ayer en la "VI dos de existencia, de actitudes
Semana Galega de Filosofia. espirituales, y de expectativas
Estructur su ponencia ba- vinculadas con fases preceden-
sndola en la estrecha relacin tes de nuestra cultura".
existente entre secularizacin y
poder; sealando que la secula-
rizacin-es sinnimo de emanci- _M_od_e_rm_d_a_d ______ _
pacin religiosa. Respecto de la modernidad,
__ - - -- ___ . ------- __ _ _ _ Destac, asimismo, el pro ble- el filsofo italiano dej en el aire
. ma de la dispersin del poder, una serie de preguntas referidas
siguiendo las directrices marca- a esta concepcin y las puso en
das por Heidegger y Foucault. relacin directa con la seculari-
-
MCDI U
I)[ [(JMLJNICACl lJN :
Prensa
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
---- -
NOM[ !)[ J M[[) l fl: For o de Viqo
DATA:
30 de mlf Z de 1989
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
l[MA: Filosofa e Pode r
ACONT[[[M[NfO:
Vl Sernl na aalea2 de
zacion y diseminacin del po-
der, la libertad o la deincracia.
En la sesin de tarde, despus
.de la lectura de varias comuni-
caciones coordinadas por el li-
cenciado en Filosofia Jos Ma-
nuel Rivera Otero, se present
una investigacin sobre "La ad-
ministracin en Galicia" en Ja
que, partiendo de una concep-
cin sistemtica de ilbito pol-
tico-administrativo y de una
. concepcin aparentemente eli-
tista del poder, se estudi la for-
ma en la que los diversos grupos
de ciudadanos perciben la ac-
cin de ios distintos entes admi-
nistrativos y, tambin, las for-
mas en las que dichas acciones .
son concebidas por Jos cuerpos
ejecutores de Ja administracin.
Por la noche, Ja profesora Mi-
ren Etchezarreta se refiri al
"Poder y fuerzas econmicas"
en el contexto mundial y en el de
Espaa.
Analiz, en este ; sentido, el
poder de las empresas transna-
cionales o monopolisticas (mui-
tinacionales) que pretenden
conseguir un consumo a escala
planetaria totalmente uniforme.
Abord tambin el
de los estados nacionales y su
grado de subordinacin o ar-
ticulacin; explicando finalmen-
te Ja crisis de los aos setenta.
Programa
A las diez y media de Ja maa-
na comienza hoy la penltima
jornada filosfica en Ponteve-
dra, que contar con la partici-
pacin de Jacobo Muoz Veiga.
Despierta especial atencin,
tambin, la tabla redonda que, a
partir de las ocho de la tarde,
tratar sobre "Poder e Informa-
cin":
- En este debate intervendrn el
director de "A Nosa Terra", AJ-
fonso Eir Lpez, como coordi-
nador; y los periodistas Jos F-
lix Azurmendi, Antonio AJvarez
Solis y Csar Alonso de los
Rios_
Debate
Esta tard_e continuar, por
otra parte, el debate sobre "La
problemtica de la mujer en Ga-
licia" en la que participan Maria
Xos Agra, Carmen Blanco,
Nieves Herrero, Celia Amors,
Lourdes Mndez y Carmen La-
rraaga.
Las contertulias intentarn
desarrollar el debate centrndo-
se en la situacin vivida por la
mujer en los mbitos urbano,
rural y marinero; y constatarn
las diferencias existentes entre
cada una de ellas.
F ilosof ;:i
Prensa
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
__ 1
-- ------ -- -- - --- - --- - --- - -------- -
ApartiJdo 332
36001 PONTEVEDRA
-PONTEVEDRA _
I)[) f'][ !) 1 CJ:
Diari u
DA fA :
30 dr::: r'la r z u de
9g9
l r: f1 /\ : Fi l usuf..a e Puder
,'.\[ONTECUl[ i\:10:
V
St:mana Ccilt:ga
- - - - --
-------- ----
dr::: F ilusuf ..-1
Tercera jornada de la
Semana de Filosofa
O Gianni Vattimo y Miren Etchezarreta
intervinieron como ponentes
AD
Pontevedra
La tercera iornada de la VI Se-
mn Galega de Fi losofa tuvo co-
mo puntos fuertes las intervencio-
nes del filsofo italiano Gianni
Vattimo, que disert sobre Secu-
larizacin y Poder y la profesora
Miren Etchezarreta, que habl de
Poder y Fuezas Econmicas. Los
actos, que se vienen desarrollan-
do en el Auditorio de la CAP, es-
tn organizados por la ponteve-
dresa Aula Castel ao de Filosof fa.
Las intervenciones de ambos fil-
sofos fueron complementadas
por el espacio dedicado al Ejerci-
cio del Poder en Galicia, que
abund en el campo de la Admi-
nistracin y el tiempo dedicado a
comunicaciones que estuvo cen-
trado en el tema "A problemtica
da mulleren Gal icia".
El turins Giovanni Vattimo, na-
cido en 1936, estructur su po-
nencia, titulada Secularizacin y
Poder, en cinco apartados, en los
que se refiri a la relacin estre-
cha entre secularizacin y poder,
adems de hacer una definicin
de secularizacin, matizando la
idea de que secularizar pudiera
ser sinnimo de emancipacin
religiosa. El filsofo y escritor ita-
li ano disert sobre la problemti-
ca de la diseminacin del poder,
la secularizacin en la concep-
cin del pensamiento de Heideg-
ger y, referido a Foucault, expuso
sus reflexiones sobre la microf si-
ca del poder.
Giaovanni Vatt1mo entiende
que el poder est directamente
relacionado con la neurosis que
..
1'1/ 1) 1 (J 1)1_
UlflUN 1CAL1 flf'\ :
rrcns:I
AULA CASTELAO DE FI LOSOFIA
- -- - ------. --- ---------- -- --. --------------
\( ll 11_ 1)()
1'11 _ D 1 r 1 :
ALlntjcu Dilrio
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
!)/\ 1 A:
30 de M-lrzo ele 1989
l r_ r li\ : rilusuJl e PucJer
Ar:ll\! l ff [ fl[ 1\! 1 l : V l Semlnl
El filsofo Italiano, Gianni Vattlmo, disert sobre Secularizacin y Poder.
interpreta como supervivencias
nostlgicas de modos de existen-
cia. de actitudes espirituales y
expectativas vinculadas con fa-
ses precedentes de nuestra cul-
tura. La modernidad fue otro de
los conceptos desmenuzados en
su inteNencin. planteando el in-
terrogante de si es un progreso
en la secularizacin que va unido
a la diseminacin del poder . Otra
de las demandas planteadas es
la referida a la implicacin de la
modernidad con una mayor liber-
tad. Vattimo se pregunt si est el
poder ms repartido o si las for-
mas de poder son ms sofistica-
das y si las democracias implican
una menor opresin.
La profesora Miren Etchezarre-
ta se refiri al Poder y Fuerzas
Econmicas. tanto en el contexto
mundial como del Estado espa-
ol. Analiz el poder de las em-
presas transacionales o monopo-
l sticas (eufemisticamente deno-
minadas multi nacionales) . que
van camino de conseguir un con-
Gl l eg:i de rilusoia
sumo a escala planetaria total-
mente uniforme. Tambin abord
el problema de los estados nacio-
nales y su grado de subordina-
cin o articulacin. La recta final
de su intervencin estuvo dedica-
da a estudiar los diferentes orga-
nismos internacionales. El equipo
de la Universidade de Santiago,
coordinado por Xos Manuel Ri-
vera Otero se refiri al poder de la
Administracin. dentro del espa-
cio dedicado al estudio del Exer-
cicio do Poder en Galicia.
M[D l () l)L COMlJi\! 1 CAC ION: Prensa
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA NlM[ DO MEDIO:
El Correo Galleqo
DAJA:
30 de Marzo
TEMA: Filosofa e
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
ACONTECEMENTO: VJ
Semana Galega de Filosofa
Segundo J acobo Muoz
de 1989
Poder
Semana Galeqa de Filoso f a
A conversin do mundo nun mercado
a grande escala, feito reP,ugnante
PONTEVEDRA. R: Lpez . timo, pola 'sa banda, afirmou
Centrados nas causa.s que que soamentes desde posturas
favorecan a difusin do Pen- onde se tomaban o marxismo
samerito Dbil en Espaa, o como "obvio" poda descalifi-
filsofo italiano Gianni Vat" carse de xeito Totundo capi-
timo e o. profesor da Universi- talismo. "O capitalismo xenera
dade Complutense de Madrid,. necesidades constantes insa-
Jacobo Muoz, mantiveron un . ciables que logo non satisfai"
debate paralelo "Semana replicou Muoz.
Galega de Filosofa" na que . Vattimo, sempre dentro
ambos pensacfores amasaron o dunha funcionalidade da Filo-
distanciamento das sas res- sofa cara a formulacin da
pectivas posturas que no caso felicidade, que el
de Vattimo parte da Filosofa non tia . como obxectivos o
como "interpretacin dos as- establecemento dunha teora
pectas da existencia que poden do.sistema, senn realizar unha
facer mis felices home". teora "que sirva xente para
Para J acobo Muoz, que se tolerar a vida sen excesivas
definiu como comunista e evi- neuroses". Verbo disto,.Muoz
tou a identificacin do seu dis- considerou a posibilidade de
curso co do marxismo orto- aceptar o error do pensamento
doxo, o xito do Pensamento de Marx en moitos dm: seus
Dbil que defende Vattimo aspectos, anque iso non lle
unha especie de "reconclia- impda dicir que a liberacin
cin". "O nico pensamento da sociedade actual era fic-
de oposicin franquismo" ticia.
dixo "foi o marxismo. -Coa . Se ambos pensadores deron,
transicin democrtica, Espaa desde o primeiro, visos de
debeu asumir crisis que en asentarse na Filosofa enpun-
Europa se asumiron en vinte e tos irreconciliabres, Jacobo
nas eleccins, o Partido -Co- Muoz e Vattimo chegaron
munista soamentes acada o 10 desconexin cando se puxo
por cento dos votos. Os socia- sobre a mesa cuestins como a
listas sain da nada para gaar satisfaccin .da aspiracin hu-
e hai unha crise impresio- mana de. igualdade e liber-
nante de conciencia no pas., dade. "Como se.van traducir
Veen as ideoloxas de recam- esas aspiraciris?" . preguntou
. bio dentro desa carreira de Muoz .. "Non nos podemos
posta da e estas teoras son propoer cambiar o sistema,
as que os socialistas queren senn melloralo" dixo Vat-
or". timo. "Isto un nihilismo
Estas ideoloxas "reconcilia- consuma9.o
1
" exclamou Muoz,
doras", segundo Jacobo Muoz, e engadi:u "Vostede defende o
acepta o capitalismo como ho- ' valor da mercanca. A conver-
rizonte insuperable, tempo sin de todo nun mercado
que repudian as filosofas da xigantesco - repugnante".
Histori, repudio que el consi- "Coa modernizacin econ-
dera "unha forma pdica de mica que preconizan os socia-
descalificar marxismo". Vat- listas" engadiu "desintegrouse .
f'l[D l O
DL CUMlJN J CAC lON : Prensa
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
NlM[ /)[)
MEDlO :
El Correo Gall eao
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
DAIA: 30 cJe Mff ZO de 1989
TEMA: Filosofa e Poder
ACONTECEMENlO: VI Semana Gal eaa de
....
Jacobo Mul\oz
e desvertebrouse sodedade
espaola: Pero isto parece que
non se pode dicir . En Espaa
hai das causas que son intan-
xibles: El Rei e as editarais. de
" El Pas". Os socialistas estn
levando unha poltica ereita
de Franco". "Faemos exce-
sivo niase na poltica" contes-
tou Vattirno" -pero a poltica
non o todo, existen moitas
outras cousas .. por que non
aceptamos a apoloxa da vida
interior, por exernplo?". _
"Esa reconciliacin sa co
capitalismo parceme excesiva".
Dixo Muoz "A sa concep-
cin da liberdade pasa pola
capacidade de consumir mis.
O esencial na vida non unha
mercanca. Arremete contra o
marxismo amparndose en
Stalin e de todo inverosmil
que a ineficaci. do modelo
Rafa Vilar
socialista dependa de que nun
determinado -pas fracase a
revolucin".
"O rri.eu ideal de liberdade
u ~ ideal plasmado pola histo-
-ria 'de occidente", dixo 'Vat-
timo. "De acordo cos aspectos
da liberacin da sociedade
capitalista", dixo Muoz "pre-
gntame, s se o horizonte que
nos :igarda o capitalismo.
Como van conciliar o afn de
liberdade?. O nico serfa so-
cialicemos o capitalismo, pero
recoecendo que esta unha
sociedade do simulacro e da
mentira. Se algo defini u nos a
civilizacin foi a autocrtica,
eu pedira que seguiramos
senda autocrticas" . "Moi ben".
dixo Vattimo "pero a produc-
cin de bens materiais no ter-
ceiro mundo fundamental
para a sa emancipacin".
Fi l osofa
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
M[I) 1 (J I)[
CUMlJN 1CAC1 ON :
Prensa
NDM[ DO MEDIO:
El Cor reo Galleqo
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
DAI A: 30 de Marzo de 1989
lEMA : Fi losofa e Pode r
ACONTECEMENlO: VJ Semana Galega de Filoso fa
As multinacionais
internacionalizan o consumo
PONTEVEDRA. Delegacin
A terceira xornada desta
sexta semana galega de Filoso-
fa, que se est a celebrar estes
das en Pontevedra, contou
on te na sesin de noite coa
participacin da economista
Miren Etxezatreta, catedrtica
de poltica na Universidada
Autnoma de Barcelona,_que
_; desenrolou unha ponencia so-
bre poder e forzas econmicas.
Miren Etxezarreta dedicou
gran parte da sa intervencin
a explicar os motivos que fan
que o poder econmico est
distribuido como est, tanto no
contexto mundial como en
Espaa. Para a economista
vasca aJgns destes mecanis-
mos, quizais o mais impar-
tante, son as mal ch.amadas
empresas muitinacionais ou
trasnacionais monopolsticas
que est a provocar unha cre-
cente internacionalizacin e
uniformizacin no consumo.
A ponente tamn disertou e
afondou sobre o papel xogado
por certos organismos inter-
nacionais de . carcter econ-
mico, como o Fondo Monetario
Internacional, o Banco Mun-
dial e a CEE, e o papel que
xogan no desenrolo econmico
das nacins. Neste senso a f i r ~
mou que a integracin de -
Espaa na . Comunidade Eco-
nmica -Europea producrase
dun xeito.un tanto precipitado
e de forma excesivamente
entusiasta, sen tratar de impar
nengn tipo d. e condicins
rois favorables para o desen-
rolo econmico do nciso pas.
M[[) I O DC COMUNJ CACJON :
Prensa
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA NOME DO MED IO: La Vo z de 1, alicia
Apartado 332
36001 PONTEYEDRA
DATA :
30 de Morz o de 1989
T[MA:
Fil os ofa e Pode r
ACONT ECEMENTO : Vl Semana Gal eoa de Fi l osofa
SEMANA DE FILOSOFIA
Puente Ojea apasion al auditorio
con un anlisis crtico de
la vocacin de poder de la Iglesia
(Por Pablo B. Vilas). El intelectual, diplomti-
co y ex-embajador de Espaa ante la Santa Sede, Gonzalo
Puente Ojea, puso muy alto el listn del anlisis crtico y apa-
sionado, frente al auditorio de la Semana de Filosofa, con su
conferencia sobre La vocacin de poder de 1 a Iglesia. Pre-
cisamente su cargo de representante espaol ante la Santa Se-
de parece que le permiti completar unos estudios sobre un te-
ma tan apasionante, que haba atrado con anterioridad su
atencin de estudioso. Olvidndose de sus recursos diplomti-
cos, sobradamente demostrados, Puente Ojea se lanz a la
arena del debate con una postura militante, en la cual reside el
vigor y el atractivo de su celebrada ponencia.
Este aire de polmica no res-
ta por lo dems ni un pice a la
rigurosidad cientfica de los
contenidos. Utilizando sus pro-
pias palabras, se plantea la ex-
pl icacin desde el punto de vis-
ta histrico y sistemtico de la
naturaleza de este proceso de
bsqueda y obtencin de po-
der, manifestado por la iglesia
catlica prcticamente desde
sus orgenes. Una iglesia enten-
dida al mismo tiempo como
macro y micro estamento.
El proceso seguido hacia la
obtencin de conclusiones ha
pasado, pues, obligatoriamente
por el estudio de los diferentes
momentos recorridos por la or-
ganizacin eclesistica, con es-
pecial nfasis en aquellos que a
su juicio han provocado un gi-
ro decisivo (muerte de Jess,
adopcin por Constantino del
cristianismo como religin ofi-
cial. .. ), y todos ellos e;camina-
dos al dominio de la conciencia
de sus fieles por medios bien vi-
sibles
taciones de dogmas, etc.) o ms
sutiles (la confesin, la elabora-
cin de una religiosidad popu-
lar).
Punto clave
El punto clave es el concepto
denominado Etica de la obe-
diencia; para la iglesia resulta
necesaria una constante labor
de dirigismo que le permita
perpetuarse en la defensa de
sus intereses, por ello se poten-
cia en los distintos organismos
de representacin del estado,
abandonando lo que debera
ser su funcin principal: la con-
tinuacin de un proselitismo
no beligerante, pues no se cues-
tiona el que los obispos tengan
algo que decir sino como lo di-
cen.
Acaso igualmente denostable
es la inercia demstrada por..
los poderes pblicos al aceptar
el estado de cosas. a causa
-<lice Puente Ojea- de , un
complejo de inferioridad:
_La iglesia critica lo que de_sea.
ME DIO DE CDMUN ICACJON:
Prensa
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA NOMC DCJ MEDI O: La Voz de Galicia
Apartado 332
36001 PONTEYEDRA
DAl /\ : 30 de Morzo de 1989
-TEMA: Filosofa e Poder
ACONTE CCMENTO: -VI Semana
Puente Ojea elev el tono crtico de la Semana de Filosofia
no hay programas de ningn ti-
po que fomenten el agnosticis-
mo o .aspectos semejantes, y
menos los hay que utilicen los
medios pblicos de difusin.
Arremete as contra la su-
puesta separacin Iglesia-
Estado, a la cual se le hacen, al
menos, dos matizaciones: la
primera sera lo incompleto de
esta nocin, no siempre total-
mente operativa; y la segunda
se refiere a que cuando lo hace,
el estamento eclesistico siem-
pre reserva toda una serie de
resortes a partir de los cuales
continuar influyendo en la vida
de las colectividades ms o me-
nos laicas.
En un segundo apartado
dentro de la conferencia entre
el ex-embajador en ese di scurso
hi strico del problema, donde
se rastrea el planteamiento de
una teocracia desde los orge-
nes, complementada por un
concepto rnesanico producto
del pacto de un pueblo con su
Dios. La profeca pone en mar-
cha el proceso de creacin de
una jerarqua y rompe con el
status quo anterior.
Y surge aqu la figura de
Cristo como un mesas, pero ya
no triunfante, su doctrina pre-
dica la venida inmediata del
reino; como ste no llega, su
significacin empieza a ser
equiparada a la de la iglesia:
fuera de ella no hay salva-
cin, aunque s se mantiene
operativo en la teologa _ Preci-
samente es para el ponente un
hecho caracter stico del esta-
mento ese recoger y preservar
todo lo que produce, incluso
Goleqa de Filosofa
rn contenidos o verdades de fe
;:: que resultan incompatibles.
Esta poltica de oportunismo
!:: le ha permitido instalarse para
durar, en un conflicto directo
con la inminente llegada del
nuevo orden, ya no instalado
en la tierra sino en el cielo y al
que se accede de uno en uno,
no colectivamente.
Y a partir de entonces se pa-
sa en sucesivas etapas a la pro-
gresiva pugna con el poder te-
rrenal (aceptacin por la mo-
narqua franca de la soberana
papal sobre territorios del cen-
tro de Italia, lucha medieval
imperio-sacerdocio, oposicin
al surgimiento del estado mo-
derno, etc, etc).
Desde el plano doctrinal se
trivializan y vulgarizan los con-
ceptos, persiguindose la prdi-
da de su razn ltima; sin ha-
blar de menoscabo que sufrir
el rigor catlico.
El ltimo paso, es evidente,
dista mucho de haberse dado;
un proceso secular constante
no parece necesitar un fin nti-
do, al menos no como estarnos
acostumbrados a entenderlo_
Puntualizacin
Al margen de su interven-
cin, Puente Ojea puntualiz a
este peridico una informacin
recogida ayer de la agencia Efe,
que consider como desafortu-
nada.
Leo en su nmero de hoy
-por ayer- una noticia sobre
mis declaraciones a varios me-
dios de comunicacin, que me
atribuye frases entrecomilladas
que no he dicho. Suelo hablar,
y perdneme la inmodestia.
con mayor coherencia y mejor
sintaxis.
Al leer dicha noticia -aa-
di-, sospecho que en esta be-
lla tierra, que es la de mi san-
gre, siguen existiendo poderes
clandestinos -y los que lean
esta carta sin duda conocen-
que emplean su viejo estilo in-
fo rmativo consistente en recor-
tar y adulterar lo que .se _dice.
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
ME DIO DE COMUNJCACJON : Pr ensa
NOME DO MED IO:
l_a
Voz de Galici a
DAl A:
30 de Marzo de 1989
TE MA : Fi l osofJ e Pode r
ACONTE CU1ENTO : VI Semana
El catedrtico
Muoz Veiga
abordar hoy el
tema del nihilismo
La jornada de hoy conta-
.r, a partir de las diez y me-
dia de la maana, con el cae
tedrtico de filosofa de la
Universidad Complutense
de Madrid, Jacobo Muoz-
Veiga, quien abordar el te-
ma Nihilismo y poder.
Por la tarde, a partir de
las cuatro y media, conti-
nuar la exposicin de La
problemtica de la mujer en
Galicia, iniciada en la jor-
nada de ayer. Dentro de es-
te apartado, tambin hay
que resear las comunicacio-
nes presentadas: Muller e
traballo domstico. Un pro-
blema de tica prctica, por
Ascensin Cambrn; A
muller: Miseria do home. O
mito de Eva no 'espicilegio'
de X. Cao Cordido, por
Maria Xos Crujeiras; O
papel da muller na filosofia
moral de Augusto Comte,
por Manuel Picn; Home
ou muller. Unha perspectiva
fenomenolxica, por Maria
Luz Pintos, y pensamen-
to feminista como potencial
de radicalidade filosfco-
poltica, por Hiplita Vilar.
Por la noche, se desarro-
llar una mesa redonda so-
bre Poder e informacin,
que estar coordinada por
Alonso Eire Lez, director
de A nosa Terra, y en la
que intervendrn Jos Feliz
Azunnendi , profesor de la
Escuela de Periodismo de
Euskadi ; Antonio Alvarez
Solis, cronista poltico; C-
.. sarAlonso de Jos Ros, re- .
- d a ~ t o r jefe de El Indepen-
. diente y Urbano Ta vares
Rodrguez. ex-director del_
Diario de Lisboa.
Jornada de clausura -
Maana. viernes 31 , en
la jornada de clausura,
Ana Lucas, miembro de la
Fundacin de Investiga-
ciones Marxistas de Ma-
drid, presentar a Adolfo
Snchez Vzquez, profesor
emrito de la Universidad
Nacional Autnoma de
Mxico. que hablar sobre
Marx y la cuestin del
poder.
Galeqa de Filosof a
MEDIO DE COMUNICAC JON :
Pr ens a
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA NOME Ol MEDIO :
Diari o de Ponteve dra
Apartado 332
36001 PONTEYEDRA
DATA : 30 de Marzo de 1989
TEMA : Filosofa e Poder
ACONTECEMENTO : VI Semana Galeoa
"VI Semana Galega Filosofa"
de Filosofa
Ayer habl el profesor Gianni Vattimo,
sobre y poder"
Pcntevada cum-
pli ayr la tercera jornada de
la "VI Semana Galega de Filo-
sofa" que se inici con la in-
tervencin del profesor Gianni
Vattino, quien habl sobre
" Secularizacin e poder".
Estructur su ponencia el
profesor Vattirno en cinco par-
tes: 1) Constatacin-de la es-
trecha relacin existente entre
secularizacin y poder. 2) De-
finicin de secularizacin ma-
tizando la idea de que _secula-
rizar pudiera ser sinnimo de
emancipacin religiosa. 3) La
problemtica de la disemina-
cin del poder. 4) La seculari-
zacin en la concepcin de
Heidegger. 5) La microfsica
del poder (Foucault).
Dijo tambin que el poder .
est unido con neurosis que
quiz pedan interpretarse
como supervivencias nostl-
gicas de modos.de existencia,
de actitudes espirituales, de
expectativas, vinculadas con
fases precedentes de nues-
tra cultura.
Puede interpretarse la mo-
dernidad como un progreso
en la secularizacin, parejo a
la diseminacin del poder?
implic la modernidad una
mayor libertad? Est el
der ms repartido o son las
grado por Francisco Cal, Ma-
nuel Cela, Fernando Gmez,
Carlos Gonzlez, Francisco
Graa, Neves Lagares, Afica.
Lpez, Manuel Luaces y Sera-
.. fin Rodrguez, present una
investigacin sobre " A admi-
nistracin na Gal iza", en la
que partiendo de una concep-
cin sistemtica del mbito
poltico-administrativo (de ca-
ra que los individuos vienen
de orientarse en razn de di-
versos tipos de cultura polti-
ca) de una concepdn apa-
rentemente elitista del poder
se estudi (por medio de gru-
pos de discusin) a la manera
de que diversos grupos de
c1uaaaanos (amas de casa,
estudiantes, gitanos,
sos ... ) perciben la accin de
los entes administrativos y,
tambin, las formas en las que
la mencionada accin es con-
cebida por los cuerpos ejecu-
tores de la administracin.
Sesin de .noche
En la sesin nocturna, la
profesora Miren Etchezarreta
se refiri al "poder y fuerza
econmicas", en el contexto
mundial y en el de Espaa.
Analiz el Poder de las "em-
presas transnacionales o mo-
nopolsticas" (eufemstica-
mente denominadas multina-
cionales) que va en la va de
fo1mas de represin ms so- conseguir un consumo a es-
fisticadas? Las democracias cala planetaria totalmente uni-
"c:..o-::. implican una menor forme:'
Estos interrogante y otros mu- Tambin abord el proble-
chos fueron planteados a lo ma de los. estados nacionales
largo de su intervencin y en y su grado de subotdinacin o
.las mltiples preguntas del articulacin, estudiando asi-
colpquio posterior, que dicho . mismo; diferentes organis- '
sea de paso fue muy animado - mos internacionaies, para fi-
Y lleno de contenido. nalizar explicando la crisis de
Sesin de tarde
Despus de la lectura de
varias comunicaciones. el
equipo coordinado por el li -
cenciado en Filosofa Xos
Manuel Rivera Otero e inte-
los aos setenta.
Refirindose a Espaa se
situ en el contexto de demo-
cratizacin y trat de trocear
de lo que hay en perspec-
tiva.
Programa para hoy
A las 10.30 horas, ponen-
-

AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
Apartado 332
36001 PONTEYEDRA
M[I) 1 O I)[ CCJMUNlCACJ[JN :
Pre nsa
NOM[ DU MEDIO:
Di ar i o de Pontevedra
DA TA: 30 de Ma r zo de 1989
1EMA : Fi l os ofa e Poder
ACON TECEMCNTO : VI Semana Galeqa de Filoso f a
- . _. . - - _.-.. ....- -::-......... - --.. - --.-
A las . 20 horas, mesa re-
. donda sob.re "Poder e infor-
macin", coordinada par Al-
fonso Eire Lpez (dircior de
" A Nosa Terra"), con la partici-
pacin de los periodistas Jo-
s. Flix Azurmendi , Antonio
Alvarez Sals y Csar Alonso
de los Ros . . .
Breve currculum de
algunos participantes
Carmen Blanco: Profesora
de Lengua y Literatura Galle-
ga en el Instituto de Bachille-
rato "A Nasa Seora dos
Olios grandes" ,-de Lugo. C-
mo crtica literaria est espe-
cializada en el estudio de la li-
teratura de la mujer.
Nieves Herrero: Profesora
de Antropologa Social en la
Universidad de Santiago, ha
realizado y publicado diver-
.: . sos trabajos de investigacin.
Mara Xos Agra Romero:
. Profesora de Filosofa Moral y
:': Poltica en la Universidad de
Santiago. Dedicada . a los te-
mas de contractualismo e in-
:, .dividualismo, ha publicado di-
. , versos. artculos y es autora
' del libro "J. Rawis: el sentido
Carmen : Blaso, . He- - de justicia en una sociedad
rrero, Celia Amors y. Lourdes demCrtica."
cia de Jacobo Muoz Veiga Mndez as con::io _los invita- Celia Amors Puente: Ca-
quien hablar sobre " Niilismo dos siguientes: "Muller e tra- tedrtica de Filosofa de la
e poder". ba'uo 'domstico. Un problema Complutense de
A las 16 horas, lectura de de tica prctica" (Ascensin Madris,:es autora de "Hacia
dos comunicaciones de Ma- . Ca-mbrn. Infante): "A muller: __ una crtica de la razn patriar-
nuel Aian Daz. sobre Celso mfseria do home. O mito de cal " Y "Sren Kierkegard o la
Emilio Ferreiro (o intelectual ' E\la. no Espicilegio" (X: . Cao subjetividad . del caballero",
frente o y Eduardo Crdido). " O papel da mUller as como de diversos artculos.
Pondal (criacin dunha con- n Filosofa Moral de Augusto Lourdes Mndez: Licencia-
ciencia nacional). Y otra de Comte'' (Manuel PicQn Mari- da en y doctora en
Domingos Antn Garca_ so- o), " Home ou mutler;;:;Unha Antropolog_1a por la Univers1-
bre Eduardo Lourenco (un he- perspectiva fenomeolxlca''. dad de VIII , profesora de
teredoxo que afronta a (Maria Luz Pintos)' y "O pen- Social -Y Antro-
tin do poder). samento feminista como po- polog1a del Arte en la Facultad
A las 16,30 horas, " A pro- tencial de radicalidade filo- de B.ellas Artes (Bilbao). Tiene
blemtica da muller en Gal i.- sfico-poltica. Unha lectura diversos trabajos
za" , con ponencias a cargo de de Proust" (Hiplita Vilar L- Y realizado diferentes inves-
las gallegas Mara Xos Agra, pez). t1 gac1ones.
AULA CASTELAO 'DE FILOSOFIA
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
MEDIO DE COMUNICACI ON: Prensl
NOME DO MEDIO:
Dilriu de Pontevedrl
DATA: 31 de MlfZO de 1989
TEMA: Filosufl e Poder
ACONTECEMENTO: VI Semlnl Gol ego de F ilosofl
Sobre y habl ayer
en la "S-emana de Filosofa'' _ el -Prof.
Jacqbo Muz
El profesor de la
dad Complutense de Madrid,
Jacobo Moz Veiga, fue el .
encargado de pronunciar la
conferencia de la maana de
ayer, en el Auditorio de la Caja
de Pontevedra dentro de la "VI
Semana Galega de Filosofa",
sobre el tema "Nihilismo e
poder".
Criticando la postura del
dividualismo tico de Lyotard
(una especie de "vida a la.cr-
ta"_ para cada persona o Qr.u:
po de personas), hostigando
asi mismo la teora de la "ac-
cin comunicativa de Haber-
mas", denunciando el pensa-
miento de la "reconciliacin
de Vattimo" (conferencia del
da anterior) por considerarlo
defensor de un individualismo
ldico y contemporizador con
el sistema, explicit el ttulo de
su conferencia indicando que
vivimos en una sociedad de
nihilismo absoluto que trans-
forma todo y mide todo por su
valor de cambio. Una socie-
dad convertida en un gran
mercado, una sociedad en la
que priman los valores econ-
micos controlados por empre-
sas "transnacioanfes" (una
produccin y un consumo
P_lanetarizados).
.;-
Esta es a grandes rasgos.la
exposicin hecha por el Prof.
Muoz Veiga . .
SESION DE TARDE
En la sesin de tarde inter-
vinieron las ponentes sobre el
tema " A problemtica da mu-
ller en Galiza''. En primer lu-
gar, la coordinadora general
Mara Xos Agra, de la Univer-
sidad de Santiago, present al
resto de las participantes:
Carmen Blanco, que anal i -
z la problemtica de la mujer
en la Literatura Gallega, par-
tiendo de las obras .de Celso
Emi li o Ferreiro y Ramn Otero
PP.dravo.
Lourdes Mndez-;'que lo hi-
zo sobre la metodologa perti-
.:nente para el estudio de la
problemtica de la mujer.
Y por ltimo, Celima Amo-
rs y Mara Xos Agra, discu-
tieron el poder de la mujer co-
mo brazo del poder, la lucha
de la mujer - por el poder,
etc.
Tambin anunciaron . la
puesta en macha de una in-
l
1
_...,
' l
. sobre " A muller
galega" , desde ' una posicin
feminista.
SESION DE NOCHE
En la sesin de noche los
periodistas invitados hablaron
del "Poder de los medios de
informacin". Cuestionaron
mejor dicho su poder,. plan-
teandose las siguientes pre-
.guntas: Es la prensa el cuar-
to .poder?. Los medios de in-
formacin un poder; son un
brazo de poder?. Puede un
periodista no someterse al po-
der?. Hay un periodismo en
libertad?. De qu artimaas
se sirve el poder para emplear
la prensa como poder?. Qu
papel juegan los "sobor-
nos"?. Cul es la funcin de
la 'publicidad"? Pueden so-
brevivir los medios de infor-
. macin sin publicidad?
Estas y otras fueron las in-
terrogantes abordadas por
los cuatro ponentes o parti ci -
pantes en la mesa redonda y
tambin por las numerosas in-
tervenciones del pblico
asi stente.
MEDIO DE COMUN l CAC ION: Prensl
AULA CASTELAO 'DE FILOSOFIA NOME DO MED IO: Diariu de Pontevedra
DA TA: 31 cJe Ma r zo de 1989
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
TEMA :
Filosofa e Poder
ACONTECEMENTO: VI Semanl Galegl de Filosof1
Adolfo Snchez Vzquez: Vida y obra
(Por Ana Lucas, de la UNED)
Adolfo Snchez Vzquez
nace en Algeciras, (Cdiz) ,
el 1 7 de septiembre de
1915. En 1925 suf amilia se
traslada a Mlaga. En esta
ciudad cursa .sus estudios
de bachillerato (1927-1931)
e inicia su actividad politi
ca. En 1932 comienza su
carrera de Magisterio. A la
actividad poltica pronto se
sumarn sus inquietudes li
terarias, eri la atmsfera de
entusiasmo, que despert
la 11 Repblica. Por-estas fe
chas " Mlaga, la Roja" era
un hervidero di; incesante
vida poltico-cultural. Por
sus instituciones cultura
les, la Sociedad de Ciencias
y la Sociedad Econmica
de Amigos del Pas, desfila-
ron, entre otros intelectua
les de la poca, Unamuno y
Ortega a quienes tuvo oca
sin de escuchar. Su apro
ximacin, en este primer
perodo juvenil , a la poesa
y al marxismo no es
sino fundamentalmente prac
tica. En 1933 ingresa en la
Juventud Comunista y com
Ene el verano de 1936: el
estallido de la guerra civil le
sorprende -en Mlaga. Es-
cribe El pulso ardiente, li-
bro de poemas, que no pu
blicar hasta aos despus,
. ya en el exilio, en Mxico.
Toda su actividad se centra
r en la contienda. Como di -
rector del .peridico Ahora
asiste a las sesiones .del 11
Congreso Internacional de
Escritores Antifascistas, ce
lebrado en Madrid. En sep-
tiembre de 193 7 se incor
para al frente del Este a la
11 Divisin mandada por el
comandante Lster. Cono
cer a Santiago Alvarez, ba
jo cuya direccin, se har
cargo de. las tareas de pren-
sa, as como del rgano de
expresin de esta unidad
militar iPasaremos!. A partir
de este momento estable
cer tambin una duradera
amistad con Jos Sando
val. Participa en la batalla
de Teruel. Posteriormente,
dirige Acero peridico del
5 CuP.rpo de ejrcito.
pone versos, bajo el influjo En 1939, tras la derrota,
de Emilio Prados. La revi sta se hace inminente el exilio.
Octubre, fundada por Ra En un principi o, como tan-
fael Alberti, publicar en tos otros. Adolfo Snchez
uno de sus nmeros un ro Vzquez se traslada a Fran
manee suyo. En octubre de cia. Luego, embarca para
.. sus, estudios,_de'."" Mxico--a --bordo del - " Si
- - . - ... -filosofa y literatura en la-Fa na;;. El 13 de junio de ese
cultad de Filosofa y Letras mismo ao el barco atraca
de la Universidad Central en Veracruz. Instalado en
de Madrid. Asistir a -- los este nuevo pas, que da
cursos de Ortega, Gaos, probadas muestras de ge
Zubir Besteiro, Ovejero Y nerosa hospitalidad para
- Frecuenta -al con los espaoles exilia-
gunas de las tertulias litera dos, participa co_n otros in-
rias de la capital donde co- telectuales espanoles y me-
noce a Miguel Hernndez Y xicanos en la fundacin de
a Pablo Neruda, entre otros la revista Romance. En 1941
muchos. Empieza a colabo contrae m?trimonio con Au-
.rar en la seccin de literatu rora Rebolledo. En 1944
ra de Mundo Obrero. reanuda, en Mxico D.F. ,
sus estudios universitarios.
Primeramente, obtendr la
maestra en Letras espao-
las en la Facultad de Filoso-
fa y . Letras de la UNAM;
postEfriormente, a partir de
1950, prosigue sus estu-
dios de Filosofa en esa mis
ma Universidad. Entrar en
contacto, fundamental
mente, con el pensamiento
de Heidegger, y las corrien
tes del vitalismo, el histori
cismo, el tomismo y el neo-
kantismo y asistir a los se-
minarios de . Gaos
Hegel.
En .1955 inrcra su activi
dad docente como Prof esor
de Filosofa en la UNAM. Su
labor se centrar, sobre to
do, en la enseanza de la
esttica, la tica, la fisloso-
fa contempornea, -el mar
xismo y la filososfa y eco-
noma polticas. A esta la-
bor se suma su actividad
poltica dentro del PCE en
Mxico.
En la dcada de los 60
aparecen sus primeras pu-
blicaciones en torno a una
" esttica marxista" a partir
del estudio de los Manus-
critos econmi cofilosfi
cos, de Marx . . Su libro, Las
ideas estticas de Marx,
(1965) , de incuestionable
valor, tuvo ua enorme re
percusin en Espaa y Lati _
noamrica. En 1966-67 tra
baja sobre el concepto de
La importancia de
esta categora, que
za la visin del marxismo
corno una filosofa transfor-
madora del mndo, ms
all, por tanto, de una mera
interpretacin del mi smo,
se manifiesta en su nueva
obra la Filosofa de la pra
xis. De repercusin se
....
I ~
1
AULA CASTELAO 'DE FILOSOFIA
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
MEDIO DE COMUNICACION:
Prensa
NOME DO MEDIO:
Diario de Pontevedra
DATA:
31 de Marzo de 1989
TEMA :
Filosofa e Poder
ACONTECEMENTO: VI Semana Galega de ~ - ilosofci
cientfico al socialismo ut-
pico, (197 5). En este mismo
ao realiza su primer viaje a
Espaa en compaa de su
esposa Aurora. En 1977-78
su reflexin intelectual se
fentra en la propia practici-
d.d de la filosofa. De esta
preocupacin nacer El
punto de vista de la prcti-
ca en la filosofa .
. En estos ltimos nuevos
aos ha seguido profundi-
zando en el estudio del
marxismo corno filosofa de
la praxis. Prosigue su in-
mensa labor de investiga-
cin y a sta le acompaan
merecidsimos reconoci-
; IJ2ientos. En 1982 .Publica
-Tex_tes de esttica y teora
del arte y Filosofa y econo-
ma en el joven Marx (los
manuscritos de 1844). Al
ao siguiente se introduce
en el anlisis de la semiti-
ca potica de Lotrnan y par-
ticipa activamente en la ce-
lebracin del centenario de
la muerte de Marx en Mxi -
co, La Habana y Mdrid. En
1984 es nombrado Doctor
honoris causa por la Univer-
sidad Autnoma de Puebla,
Mxico. A partir de 1985 es
. Profesor Emrito de la UNAM.
- - ~ .. - . .... --.....:------- - - ":'" -_... ... _._
En este mismo ao publica
Ensayos mar;ir:istas sobre
historia y poltica. En el 86
aparece, en reconocimien-
r tambin su Etica, (1969).
En sta se intenta analizar
las razones, -condiciones y
fundamentos del hecho mo-
ral entendido como un com-
portamiento individual que
no se puede separar de las
condiciones, instituciones
y relaciones sociales que
hacen posible - su realiza-
cin.
Los aos 70 estn igual-
mente presididos por una
intensa. labor filosfica. En
197 4 inicia su critica del es-
tructuralismo de Althusser
en Estructuralismo y mar-
xismo. Publica 'Esttica y
marxismo y Del socialismo
. to -a su gran quehacer filo-
sfico, Praxis y filosofa;
Ensayos en Homenaje a
Adolfo Snchez Vzquez
(editado, en Mxico, por los
profesores Juliana Gonz-
lez, Gabriel Vargas y Carlos
Pereyra). Participa en el '11
Encuentro Hispano-Mexica-
no de Filosofa" organizado
por la UIMP y el Instituto de
Filosofa del CSIC, bajo la
direccin de Javier Mu-
guerza. La FIM, en ese mis-
mo ao, le rinde homenaje y
edita, en 1987, sus Escritos
de poltica y filosofa. Asi -
ll)ismo, en 1987, es nom-
brado Doctor honoris causa
por la Universidad de C-
diz.
MEDIO DE COMUNI CACION: Pn::nsl
AULA CASTELAO 'DE FILOSOFIA NOME DO MEDIO:
Dioriu de Puntevedro
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
DATA: 31 cJe Marzo
TEMA:
F Llusu f J r:::
ACONTECEMENTO: Vl
de '1989
Pode r
Se-::monl Galegl de r iluso F l
Eduardo el ensayista rris importante de -Portugal-
Pronuncia.r la le,ccin de la
: ,. .. : - :
"VI Semana Galega de Filosofa"
en el Paraninfo del Instituto
''Snchez Cantn"
PROGRAMA DE LA SESION DE
CLAUSURA
Pontevedra.-(0.P.)
Para las ocho de esta tarde, est previsto se inicie la sesin
de clausura de la " VI Semana Galega de Filosofa"; acto que se
llevar a cabo en el Paraninfo del Instituto " Snchez Cantn",
con una conferencia magistral a cargo _de la cimera figura del .
ensayismo portugus, Eduardo Lourenc;:o (en la actualidad con-
sejero cultural del Gobierno portugus en Roma), quien hablar
sobre el tema " Sob.re o poder".
Pero la ltima jornada de esta "semana" se iniciar, como ca-
da da, a las 1 0,30 en et Auditorio de la Caja, con una ponencia a
cargode Adolfo Snchez Vzquez, que hablar sobre "Marx e a
cuestin do poder".
Los actos de la tarde (se celebrarn en el Snchez Cantn)
darn comienzo a las cinco y media con la elaboracin de con-
clusiones; las cuales sern leidas a las 8, para a ias 8, 1 5 proce-
derse a Ja presentacin del conferenciante y despus de la in-
tervencin de este, cerrarn la " VI Semana .Galega de Filoso-
fa" , las autoridades asistentes a1 acto de clausura.
MEDIO DE COMUNICACION:
Prens
AULA CASTELAO 'DE FILOSOFIA NOME DO MEDIO:
Diariu de Puntevedra
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
DATA:
31 de Mrzu de 1989
TEMA:
F ilusufa e Poder
ACONTECEMENTO: VI Semana Galeg"
Eduardo Lourenco de Faria
'
de
Nacido en San Pedro de Ro Seco .. (Almeida) ( 1 923).
-Licenciado en Ciencias Histricas y Filosficas, en la Uni-
versidad de Coimbra, donde fue profesor hasta el ao 1953.
-Desde 1954 hasta 1958 fue lector de lengua y cultura por-
tuguesas, sucesivamente, en las Universidades de Hamburgo,
Heidelberg y Montpellier.
-Desde 1958 a 1959 fue. profesor invitado para regentar la
ctedra de Filosofa en la Universidad de Baha (Brasil).
-De nuevo en Europa fue profesor en al Universidades de
Grenoble y Niza. -
. -Condecorado con la orden de Santiago de Espada de
1981 . .
-De su extensa bibliografa destacamos:
"Heterodoxia I".
"La desesperacin humanista en la obra de Miguel
Torga".
"Heterodoxia 11".
"Senttdo y forma en la poesa neorealista".
"Pessoa Revisitado".
" Tiempo y Poesa".
" Los militares y el poder".
"Situacinafricana y_ conciencia nacional" .
. " El Fascismo nu11\;d existi".
" El laberinto de la soledad".
" El complejo de Marx".
"El espejo imaginario".
"Poesa y Metafsica".
''Escritos de ocasin".
"Fernando, rey de nuestra Baviera".
;.Nosotros y Europa".
-Colaborador de mltiples peridicos y revistas.
. -Prologuista de muchos autores: Otelo Saraiva de Carval-
ho, Lourdes Pintasilgo, Foucaul, Virgilio Ferreira, CardosaPires.
etc., etc.
-Participa en numerosos Congresos Internacionales: Har-
ward, Polonia, Pars_,_ Roma.
-Interviene en varias pelculas.
-Sostiene afamadas polmicas.
'--Participa en actos poticos, literarios... .
-Premio europeo de ensayo "Charles Veillon" (1988).
-Embajador d.el Gobierno Portugus en Roma.
- -Sin duda el mejor ensayista portugus actualmente y auto-
ridid de prestigio mundial sobre Fernando Pessoa.
Filosofa
MEDIO DE COMUNICACION: Prensa
AULA CASTELAO 'DE FILOSOFIA NOME DO MEDIO:
Diariu de Puntevedr a
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
DATA: 31 de Marzu de 1989
TEMA:
Filosufa e Puder
ACONTECEMENTO: VI Semana Gal ega de Fi lusufa
Topou a "Cendrillon" o seu
Prncipe Azul?
sobresalto, s veces desdn,
(Por Domingos Antn . expreso ou tcito baixo unha
Garca Fernndez) existencia folclrica. Ese
No mes de setembro do "estar'.' na Europa ou baixo o
derradeiro ano foi-1/e atribu- ollaf de Europa, muitas ve-
do a Eduardo Lourenc;o o ces un modo de "mal-estar",
Premio Europeu de Ensaio tan pouco que ver con o es-
Charles Veillon, que o em- tarde hoxe; a presencia eu-
parcira con intelectuais da ropea da Penfnsula aps
0
talla de Roger Caillois, lino- 25 de abril ou o fin da era
viev, Jean Starobioski; Nor- franquista".
berta Bobbio ou Edgar Mo- Hoxe non se escoitan os
rin. Premio concedido /aios dun Menndez Pe/ayo,
conxunto da sua obra, mis dun Unamuno, dun Ortega
a propsito da publicacin ou dun Antonio Srgio, mis
dunha colectnea de en-
saios intitulada "Ns e a Eu-
ropa ou as duas razns ". Un a un intercambio. paritrio.
dises ensaios corresponde Somos ainda mis importa-
ttulo e vai tornar-se me- dores que exportadores de
recedor do meu curto co- "mercadoria espiritual", d(
mentario. Problema: Ns (a ra un Joo de Barros. Claro
Pennsula Ibrica) somos - que non debemos esquecer
Europa? Non se discute, por a crescente uniformizacin
suposto, o feito histrico e de modas e culturas, fen-
. xeogrfico. Debate-se o xei- meno que non.depende tan-
to de incorporacin cu/- to da europeizacin, ou do
tura/. pretendido FOGAR COMUN,
Fa/ar da EUROPA parece canto da invasin da cultura
levar implcita a non perte- americano-occidental. Mis,
nencia mesa ou, cando inda senda as1: hai que suli-
menos, a consciencia de ser ar que ningunha moda cu/-
un caso aparte. Mesmo tura/ siificativa (chame-se
afigura-se haber un mas al fenomenoloxa,
dos Pirineus a un aqun. lismo, estrutura/ismo .. .) tivo
Pascal fa/aba dunha verdade a sua orixe na Pennsula
"en dec;a" e un ha verdade Ibrica. _
"en-del". No sculo de GRACIAN
O mis ac mesmamente conversbamos de ti a ti con
semella sinnimo de atraso -os de aln os Pirineus, em-
cientfico e alienacin reli- bora, escasamente un scu-
xiosa e social. E un estar lo dspois, un Bieito Feix xa
marxe de. enceta a imaxe dunha cu/tu-
Di-se: entrar na Europea. ra humillada e humillante,
Onde que estbamos? que vir de alongar-se at
- ,,A Pennsula, -dice Lou- -- Santiag Ramn y Caja! o-u
renc;o, e, en particular, a Es- Antonio Srgio. En menos
paa, estivo sempre no hori- dun sculo deixamos de se-r
zonte eu,ropeu, mis case europeus. Diante da conmi-
sempre como obxecto de seracin dos de aln reac-
cionbamos con orgullo ou
desdn e con pouco realis-
mo. Unha vez mi s a ve/la di-
visin entre gregos a brba-
ros, entre civilizados e salva-
xes. Os da Europa do centro
eran os seores da cultura e
os da Europa da marxe os
servos da mesma. O discur-
so das LUZES ou da AUF-
KLARUN frente o discurso
das SOMBRAS ou a carencia
de discurso. E a Europa mi-
nar de fronte Europa maior,
dira Pierre Vi/ar. Unha Euro-
pa de Primeira frente a unha
Europa de Segunda. Ser
cecis a ve/la Europa catli -
ca en confrontacin con a
Europa Protestante?
Descartes representaba o
racionalismo e Gracin a cr-
tica tico-relixiosa. O racio-
nalismo cartesiano frente ao
barroquismo. "Gracin, es-
crebe Lourem;o, o pritnei-
ro grande terico moderno
da realidade como simulacro
e, con unha parntese de
tres sculas, a sua razn ba-
rroca recupera unha actuali-
dade ... " Compre por fin ao .
maniquesmo epistemolxi-
co: racionali smo-idealismo.
Compre que a TRAVESIA
DO DESERTO para ser Euro-
pa pase a formar parte da
nasa memoria colectiva:
Mls para concl uir quixe-
ra ser menos optimista que
o portugus de San Pedro de
Ro Seco, emigrante en Ven-
ce (Francia) (as lle gusta
definir-se).
- . E . preguntar: somos en
Europa "convidados de pe-
dra "
7
Ou somos intrusos pa-
gando a a un
clube raro 7
AULA CASTELAO 'DE FILOSOFIA
MEDIO DE COMUNICACION:
Prensa
NOME DO MEDIO: At l ntico Diario
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
-PONTEVEDRA _
DATA:
31 de Marzo
TEMA:
Filosofa e
ACONTECEMENTO: VI
de 1989
Poder
Semana Galega de Filosofa
''Nihilismo. y Poder'',
conferencia
de Muoz
O Los actos de clausura de
la Semana de Filosofa
se celebran hoy
AD
Pontevedra
La sesin matinal de la VI Se-
mn Galega de Filosofa tuvo co-
mo protagonista al profesor Jaco-
bo Muoz Vega, que disert so-
bre el tema "Nihilismo y Poder".
Durante el espacio dedicado al
tema Poderes Fcticos, cronistas
polticos y redactores de varios
medios de comunicacin del Es-
tado espaol expusieron sus po-
sicionamientos sobre el tema
"Poder e Informacin". La cuarta
jornada de la Semm, que se es-
t celebrando en el Auditorio de
la CAP se complement con una
segunda entrega del tema "A
problemtica da Muller en Gall-
cia". Los actos de clausura, que
se celebran hoy, tendrn como
escenario el paraninfo del institu-
to Snchez Cantn.
El profesor de la Universidad
Complutense, Jacobo Muoz Ve-
ga, critic, dentro de su exposi-
cin titulada "Nihilismo y Poder" ,
la postura del individualismo ti-
co de Lyotard, fustigando igual-
mente la teora de la accin co-
municativa de Habermas. Parale-
lamente, denunci el pensamien-
to de la reconciliacin, preconiza-
do en la jornada anterior por
Giaovanni Vattimo.
Muoz Vega considera esta
teora defensora de un individua-
lismo ldico y contemporizador
con el sistema. Explicit el ttulo
de su conferencia indicando que
vivimos en una sociedad de nihic
lismo absoluto, que transforma y
mide todo por el valor de cambio.
En su intervencin critic la so-
...
AULA CASTELAO 'DE FILOSOFIA
MEDIO DE COMUNICACION:
Prensl
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
NOME DO MEDIO:
Atlntico
DATA:
31 de Mlrzu de 1989
TEMA:
Filusofl e Poder
ACONTECEMENTO: VI Semlnl
La Semana Gallega de Fiiosofa se clausura hoy.
ciedad, en su estado actual, con-
vertida en un gran mercado, una
sociedad - seal- en la que pri-
man los valores econmicos con-
trolados por empresas transacio-
nales.
"Poder e Informacin" es el ttu-
lo del espacio dedicado al poder
de los medios de comunicacin,
este debate forma parte del apar-
tado dedicado al tema genrico
"Os Poderes Fcticos". La mesa
redonda para debatir
el tema estaba compuesta por
Jos Fl ix Azurmendi, profesor
de la Escuela de Periodismo de
Euskadi; Antonio Sol s Ruz, cro-
nista pol tico; Csar Alonso de los
Ros. redactor-jefe de El Indepen-
diente y Urbano Tavares Rodri-
gues, ex-director del peridico lu-
so. Diario de Lisboa. Actu como
moderador el director del sema-
nario A Nosa Terra, Alfonso Eir.
Ms que hablar sobre el poder
de los medios de comunicacin,
Dilrio
Gllegl de Fi l usufl
los intervinientes en la sesin de
noche, cuestionaron su poder
preguntndose si la prensa es un
cuarto poder. si son un brazo de
ste y si un periodista debe so-
meterse a l. Entre los interrogan-
tes planteados algunos de ellos
se centraron en la existencia de
autntica libertad para ejercer el
servicio comunicativo, pregun-
tndose de que artimaas se sir-
ve el Poder para poner la informa-
cin a su servicio.
AULA CASTELAO 'DE FILOSOFIA
MEDIO DE COMUNICACION: Prensa
NOME DO MEDIO: Faro de Vigo
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
DATA: 31 de Marzo de 1989
TEMA: Filosofa e Poder
ACONTECEMENTO: VI Semana gal ega de Filosofa
El ensayista portugus Eduardo
clausura hoy la'VI Semana Galega de Filosofa'
Delegacin
tiempo que denunci el pensa-
miento de reconciliacin de Vat-
Pontevedra 1
timo ppor considerar o defensor
En el paraninfo del Instituto de un individualismo ldico y
de Bachillerato "Snchez Can- contemporizador con el sistema.
tn" tendr lugar, esta tarde, la
sesin de clausura ae la "VI Se-
mana Galega de Filosofia" que
organiza anualmente el Aula
Castelao.
La leccin de cierre ser pro-
nunciada por Eduardo Louren-
<;o, figura principal ' del ensayis-
mo portugus y, en la
actualidad, conselleiro cultural
del gobierno portugus en
Roma.
Por otra parte, el profesor de
la Universidad Complutense, Ja-
cobo Muoz Veiga, pronunci
ayer una conferencia sobre
"Nihilismo y Poder" en la que
critic la postura del individua-
lismo tico de Lyotard (una es-
pecie de "vida a la carta" para
cada persona o grupo de perso-
nas) y la teora de la accin co-
municativa de Habermas; al
Sociedad
Para Jacobo Muoz Veiga
"vivimos en una sociedad de
nihilismo absoluto que transfor-
ma todo y mide todo por su va-
lor de cambio ya que estamos en
una sociedad convertida en un
g{an mercado, una sociedad en
la que priman los valores
nmicos controlados por empre-
sas transnacionales bajo la pro-
duccin y consumo
planetarizados".
En la sesin de la tarde, inter-
vinieron las ponentes .que trata-
ron " La problemtica de la mu-
jer en Galicia".
.. En un principio, la coordina-
dora general Maria Jos Agra de
la Universidad de Santiago de
Compostela y Celia Amors ha-
blaron sobre la lucha por el po-
der de la mujer.
A continuacin, Nieves Herre-
ro habl de la situacin de la mu-
jer en Galicia desde una ptica
antropolgica; Carmen Blanco
analiz la problemtica de la
mujer en la literatura gallega,
partiendo de las obras de Celso
Emilio Ferreiro y Ramn Otero
Pedrayo. Finalmente, Lourdes
Mndez disert sobre la metodo-
loga pertinente para el estudio
de la problemtica de la mujer.
Finalmente, en la sesin de la
noche, los periodistas invitados
hablaron del poder de los medios
de.comunicacin.
Cierre de la Semana
La primera ponencia de lama-
ana de hoy ser pronunciada
por el profesor de la Universidad
Nacional Autnoma de Mxico,
Adolfo Snchez Vzquez, que
hablar sobre " Marx -y h cues-
tin del Poder".
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
Apartado 332
36001 PONTEYEDRA
MEDIO DE COMUNICACION: Prensa
NOME DO MEDIO: La Voz de Galicia
DATA: 31 de Marzo de 1989
TEMA: Filosof a e Poder
ACONTECEMENTO: VI Semana Galega de Filosofa
SEMANA DE FILOSOFIA --------
Pintos de Ceanaharro preSent el
sobre ejercicios del poder en-Galicia
Pontevedra (Por Pablo B. Vilas). Un equipo de socilogos encabezado por Xos Luis Pintos
ha presentado en la Semana de Filosofa gran parte de los resultados obtenidos como fruto de .un
trabajo desarrollado en ms . de tres meses, y que ellos mismos remarcan claramente-
dista mucho de haberse.terminado .. Posteriores estudios completarn la visin de aquellos aspec-
tos que, con el ttulo El ejercicio del poder en Galicia, vayan a engrosar los voluminosos dos-
siers obtenidos basicamente sobre tres apartados: Educacin, administracin y comunicacin.
' En este primer estado de fa cuestin varios han sido los acontecimientos seguidos lo ms detalla-
damente posible, no tanto por su valor en s sino haciendo hincapi en el tratamiento que recibie-
ron por parte de los mass media, tanto de mbito estatal como autonmico.
Una primera apreciacin su-
pone Ja divisin de estos me-
dios de comunicacin en tres
apartados: Televisin, radio y
prensa grfica; bajo la cual
subyace la constatacin de las .
importantes diferencias que
tienen cabida en el modo de
hacer de cada uno de ellos.
Para el coordinador-&: la -in-
vestigacin, cada uno posee
unas peculiaridades encamina-
das al ejercicio de un poder
que nada tiene de metafisico,
pues se ejercita segin unos me-
canismos determinados, y que
reciben el nombre de trans-
formacin y presentacin. La
TV --contina Luis Pintos-
resulta siempre ms creble y,
como qued demostrado con
el apoyo de vdeos y .grabacio-
nes de informativos," parte del
modelo de los noticiarios ame-
ricanos, donde lo importante
es obtener la familiaridad con
el espectador, enmarcado en
un rol de <<contador de histo-
rias; por lo dems se sacrifica
la profundidad en favor de la
espectacularidad.
La radio, por su parte, pone
el nfasis en la proximidad,
' con mltiples conexiones y
emisoras;-semejando un plura-
El profesor Pinfos de Ceanaharro y su equipo,
presentaron un aHDce de su investigacin
AULA CASTELAO oE FILOSOFIA
MEDIO DE COMUNICACI ON: Prens:!
NOME DO MEDIO: La Voz de Goli ci:l
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
DATA: 31 de Morzu de 1989
TEMA: Filusof:l e Poder
ACONTECEMENTO: VI Semonl Goleg:l de Fil osof:l
lismo en mayor grado.
Y en tercer lugar, la prensa
:del grupo, .
pecto que le otcirgasu careter
imptes0, rescatando el viejo
axioma la palabra vuela, lo
escrito permanece.
ObjetMdades
Fundamental resulta as la
cuestin . de la objetividad
.construida, y su consecueacia
ms obvia, la relatividad de las
noticias, stas no existen de
modo absoluto ya que los
medios de comunicacin ha-
ciendo uso del gran poder diri-
gista que detentan favorecen
su jerarquizzacin, consiguien-
do primar el que en un deter-
minado momento se hable de
unas cosas y no de otras, e in-
cluso construir la realidad.
Podra colegirse de lo ante-
riormente expuesto la consta-
tacin de un divorcio hombre
de la calle - informativo, no
obstante, y cautamente, el pro-
fesor de la universidad de San-
tiago declara la imposibilidad
de extraer una afirmacin tan
rotunda, y deja su negacin o
confirmacin para el marco de
una futura investigacin.
As pues, ya centrndonos
en el modo en como se han
realizado los estudios, anotar
la vigilancia que se ha organi-
zado en torno a la puesta en
escena en cada uno de los en-
tes citados: Aparecen los he-
chos inmersos en su contexto
original? Son comunicaciones
de agencia o de correspon-
sal? ...
El papel estrella de estos se-
guimientos ha estado reserva-
do, aparte de otros analizados
de- manera menos global (de-
tencin del ejrcito guerillei-
ro, Ja quema de montes en
Lugo, etc.), a la cuestin del
paro general del 14-D. La
aproximacin al tema es diver-
sa segn se trate de medios.es-
o provinciales; en gran : . En resumen, y es una .con-
parte de las ocasiones los lti- clusin importante; no; resulta
'dar a entender fcil escapar a la atracdri-del
quciqal.icia no se ve afectada, enfrentamiento con -el -poder.
viene det __ ms, en la mayo-
(debido qmza a una fal- na de Jos materiales analiza-
J?edi.os para la elabora- _ , dos, stos utilii.aron-.el conflic-
m en una elara te un pr:;Ctexto para po-
la : lemizar -0 apoyar al gobierno
cupac1on. por la mmed1atez. segn Ja ideologa al uso.
En es la Adminis- Ejemplo claro' de lo qUe se-
trac10n Central la to_ma la ra una postnra favorable al
P?Stura,- a la autonom1ca Je segundo de los interlocutores
viene heredada; algo especial- se desprende de la actuacin
mente .destacable el caso de televisiva del pre8idente Gon-
las emisoras de zlez en-un periodo que com-
es ademas la sen- prende imos doce das en tor-
sac1n de polarizacin en dos . no a la movilizacin: consigue
se plantea la mforma- aparecer muy alejado del pro-
c1on como un modelo de en- blema una vez que el da 5 de
frentamiento y segn se poten- diciembre, en una extensa in-
c1e a uno u otro de los litigan- tervencin ofrece una abierta
tes saldrn ms o menos mal despus de sto
llegando en los nicamentese le vi en la jor-
mas a una nada siguiiente, da de la
de la 1magen Constitucin, y ya con poste-
( evidente sobre todo en la tele- rioridad a la huelga una terce-
visin). ra vez. '
_ R_etomando al caso de los Frente a esto, las aparicio-
y con en una proh- nes de los representantes sindi-
J una cales menudean, pero siempre
desconexion entre .el discurso con escasa duracin lo que
real y el oficia.1 (editoriales) en provoca en el una
todos los estudiados, aunque en especie de monotona ante sus
muy diferentes grad9s. propuestas.
Eduardo pronunciara
la leccin de clausura en el
paraninfo del Snchez Cantn
. Pontevedra (Redaccin). Eduardo Lourenc;:o, recono-
'c1da del ensayjsmo en su pas, que actualmente de-
sempena un puesto como c9nsejero cultural del Gobierno
portugus.en Rom_a, pronunciar esta tarde,.a partir de las
ocho, la conferencia de clausura de esta Semana de Filoso-
fia, haciendo unas reflexiones sobre el Poder.
- Esta ltima sesin de la Semana de Filosofia cambiar
su escenario. del auditoria de Ja Caja, -por el paraninfo dei
Cantn, donde-tambin se presen-
taran y debat1ran las conclus1ones elaboradas, a partir de
las cmco y media de Ja tarde.
AULA CASTELAO 'DE FILOSOFIA
MEDIO DE COMUNICACION: Pr ensl
NOME DO MEDIO: El Co rreo Glll eqo
DATA:
31 de Mlrzo de 1989
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
TEMA: F i losofl e Poder
ACONTECEMENTO: VI Seml nl Glleal de Fi losofl
Semana Galega de Filosofa
No hay cuarto poder,
segn Alvarez Sols
PONTEVEDRA. G.C.
Antoni Alvarez Sols est
convencido de que no existe el
"cuarto poder" sino que el tal ,
. es una forma ms del mismo
poder, y considera que los
periodistas tenemos que ser
' "ms insurgentes", dicho en
Galicia, aadi el prestigioso
a'rticulista de origen gallego,
"ms Irmandios" porque lo
que de hecho existe es un
poder poltico, un. poder mo-
. ral ; econmico,. un poder .so-
cial... " creo que un mismo
poder con esa multiplicidad de
vectores.
Alvarez Sals intervino ano-
che en la mesa redonda sobre
"poder e informacin" organi-
zada dentro de la Semana
Galega de Filosofa, y en la
que tambin fueron invitados .
Jos F ~ l i x Azuemeridi , profe-
sor de la Escuela de Perio-
dismo de Euskadi, Csar Alon- -
so de los Ros, redactor jefe de
"El Independiente'.', y Urbano
Tabares Rodrguez, ex-direc-
tor de "Diario de Lisboa'',
siendo coordinados por el di-
rector de "A Nosa Terra",
Alfonso Eir. En e.ste gora .
fue "desmen_!:!:zado" el tema .-
MEDIO DE COMUNICACION: Pr ensa
AULA CASTELAO 'DE FILOSOFIA NOME DO MEDIO: Diario de Pontevedra
Apartado 332
36001 PONTEYEDRA
DATA:
1 de Abril
TEMA: Filosofa
ACONTECEMENTO: VI
de 1989
e Poder
Semona Ga l ego de Filosofa
El Prof ... Eduardo Louren90 de Fa ra,
pronunci la leccin de clausura de
la ''VI Semana Galega de Filosofa"
Pontevdra.-(0.P.)
En el Paraninfo del Instituto
"" Snchez Cantn", practica
mente lleno, se celebr E:) n fa
tarde de ayer el acto de clau
sura de la " VI Semana Galega
de Filosofa" , que fue presidi
do por el director general de
Medias, Emil io Garca Bonho
me, el cual estaba acompaa-
do por el alcalde Jos Rivas
Fontn, presidente de la Di pu
tacin en funciones Francisco
Javier Cobin Salgado, dele-
gado provincial de Educacin
Manuel Moreira Matalobos,
i nspector de Filosofa Cons
tantino Pro! Cid, subdirector
general de Cultura Antn Lou
ro, subdirector general de Me
di as Manuel Regueiro. presi
dente del Aula Castelao Ra
mn Regueira Vareta, y el eh
cargado de la leccin final .
Eduardo Loure_nc;;o de Fara.
LECTURA DE
CONCLUSIONES
les dim.ersfrines precisa -e,
apoyo de todos los sectores y
principalmente de las institu-
ciones, a las que se hace sa-
ber el peligro, en el que se in-
curre, si se diseminan mucho
los foros. Mejor muchas '.' se-
manas'', pero sin correr el pe-
ligro de que la " Semana Gale-
ga de Filosofa" quede ahoga-
da por la fragmentacin .
.Constatar que el Aula Cas-
telao tiene en su poder ms de
mil pginas de material, sin ;
contar con el de la presente .
semana, que se refieren a la .
identidad gallega y a la histo-
ria del pensamiento gallego y .
que esperan su publicacin.
Es preciso por tanto una ini- j
ciativa pblica que la haga !
posible. Se trata de la primera '
historia del pensamiento ga- '
llego en la que participan ms
de 60 intelectuales de nuestro
pas.
En tiempos de mercanti li-
zacin y consumo dirigido a
nivel planetario es necesario
fomentar foros de discusin
El acto dio comienzo con la como las " Semanas . de Filo-
lectura de las conclusiones de sofa" que propician comuni-
la "VI Semana Galega de Filo- cacin y critica de cara a evi-
sofa", a cargo de Alfonso So- tar fa deshumanizacin.
la Limia, que se podran sinte- La " semana" . Mejor "las
tizar en 7 puntos: semanas galegas" son abier-
- Agredecimiento a las insti- tas y plurales. no monolticas
tuciones por el incremento en como alguna mentalidad mez
las retribuciones y por abrir al quina piensa y atribuye.
guna va, como puede ser la No pedimos nada para no
de conciertos, para poder or sotros, sino que pedimos que
ganiz.ar sucesivas ' semanas'" esta posibilidad de discutir.
sin tantas dificultades de tra de aprender. de unversalizar-
mitaci6n financiera. . se. de recuperar nuestra cul
Esta "semana" es la sexta Y tura, etc.. no quede trun
se abri ms que las anterio cada.
res a la internacionalidad, Piden que se superen to
siempre combinada con la das las dificultades econmi
atencin a fa sociedad Y cultu cas, tcnicas. etc .. y dicen que
ra_gallega. Un congreso de ta __ eso depende de t9_9os. Q ~ r o
..
AULA CASTELAO 'DE FILOSOFIA
MEDIO DE COMUN I CAC ION: Prensa
NOME DO MEDIO : Diario de Pontevedra
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
DATA:
1 de Abril de 1989
TEMA :
Filosofa e Poder
ACONTECEMENTO: Vl Semma Ga l ega de Filosofia
de un modo primordial de los nada con una sesin ses tiene que ser democrtica
poderes pbl icos que nos con la conferencia-coloquio a (no se trata evidentemente de.
gobiernan. cargo del Prof. Adolfo Sn- la democracia de corte bur-.
En la .elaboracin de con- . chez Vzquez, que habl so- ges, ql,!e es slo un si-
clusiones se habl por otra , bre " Marx e a cuestin dO mulacro).
parte de la "VII Semana" y el poder". Habla_de la extincin del
tema al que podra estar dedi.- En dilogo con el pensa' estdo, sin que implique la no
cada, barajndose entre otros.; miento de Norberto Bobbio, existencia de unas funciones
los relativos a: Filosofa y Rel i- Lucio Coll etti : Louis Althusser, pblicas y de . planificacin.
gin, Filosofa y Esttica, Filo- Perry Anderson, .entre otros, " El estado burgus mantiene
sola y Ecologa, Filosofa y plante el problema de la la esci.sin de las esferas pol-'. ,
Mujer, Filosofa y Mundo Fu- existencia de una teora polti- tica y scial, de las vidas p-
turo: y se pidi mayorconjun- caen Marx, Tambin se refiri .. !Jlica y privada, y el fundamen-
cin entre la Universidad y las . a Michel FOucault Y a su tesis to de tal escisin y la propie-
Enseanzas Medias. considerando a Marx com. dad privada".
PRESENTACION Y
- -_-- LECCION FINAL
Domingos A. Garca Fer-
nndez, fue el encarga.do de
presentar al conferenciante,
Eduardo Lourenyo de Faria:.
glosando de forma breve, pe
ro muy clara; la vida y obra el
ensayista portugus,.
Seguidmente hizo uso dt:
la palabra el Prof. Lourenyo.
que habl de " Sobre o po
det", conferencia pronuncia
da en su idl oma.
OTROS ACTOS
CELEBRADOS A LO
LARGO DE LA JORNADA
Se iniciaba esta ltima jor-
un "terico da explotacin", Se. trata de conquistar una
tesis compart.da por el confe- : democracia real partici-
renciante. Pero . no es obstc . pacin aditiva de Jos ciudada-
culo para 'defender que en ia ' nos en todas las eS;feras de la,
obra de Marx o, cuando me- vida Se la de: ;
nos, en determinadas obras mocrac1a represel'ltat1ya, pem
de Marx (Manifiest Comunis- no agota fa demOcFacia, ya
ta, Crtica del Programa de que no puede prespindirse en'
Gotha ... ) existan apuntes para um- sociedad 'socl.alista' de la'
comprender las lneas democracia direct:ii.
ras por las que se ha de . Com hemos dicho ms arri-
una sociedad sin clases y ' ba, por la tarde se elaboraron'
sin expfotacin. las conclusins que se hiCie-'
Manifest asimismo qu . ron pblicas en el acto
Marx es precabido en sus afir-: clausura, y tras la IE!cCin rna-'
rnaciones (frente a los utopis- gistral pronunciada\por el en-
tas y otras corrientes) ya que sayista portugus ;
fundamentalmente su pensa- Louren((o d Fara, fue clausu-
miento se centra en el estudio rada la edicin de la "Semana
econmico, pero adems di- Galega d J=ilosofia'; pr l di
ce. que una sociedad Sin cla rector ghtal de Medias
Emilio Garda Bonhome.
MEDIO DE COMUNICACION:
Pr ensa
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA NOME DO MEO IO : Diari o
DATA: 1 de Abril de 1989
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
TEMA:
Filosofa e Poder
ACONTECEMENTO:
VI Semana Galega
Clausura de
la Semana
Gallega de
Filosofa
AD \
Pontevedra
La existencia de una teora
poltica en Carlos Marx, fue
uno de los temas planteados
por el ensayista gaditano
Adolfo Snchez Vzquez en la
conferencia-coloquio que lle-
va por ttulo "Marx y la cues-
tin del Poder". Esia diserta-
cin, enmarcada dentro de
espacio matinal Teora e Po-
der, forma parte de la progra-
macin de la VI Semn Gale-
ga de Filosofa, que se vino
desarrollando en el Auditorio
de la CAP. La programacin
vespertina de la jornada de
clausura tuvo como escenario
el paraninfo del instituto sn-
chez Cantn. El espacio que a
partir de las 20 horas est de-
dicato al tema Os Poderes
Fcticos, centr ayer sus re-
flexiones sobre el Poder, la in-
tervencin en este ltimo acto
de la jornada, corri a cargo
del ensayista luso Eduardo
Lourenco. La quinta entrega
de la Semn se complement
con la elaboracin de conclu-
siones del espacio Exercicios
do Poder en Galicia, coordina-
do por el profesor Xon Luis
Pintos de Cea Naharro.
En dilogo con el pensa-
miento de Norberto Bobbio,
Lucio Coletti, Louis Althusser y
Perry Anderson. entre otros, el
filsofo Adolfo Snchez Vz-
quez, plante el problema de
la existencia de una teora po-
ltica en Marx. Dentro de su
disertacin titulada "Marx y la
cuestin del Poder", se refiri
a Michel Foucault y a su tesis,
considerndo a Marx como un
terico de la explotacin, tesis
compartida por el conferen-
ciante, si bien esto no fue con-
siderado obstculo para de-
fender que en la obra de Car-
los Marx, o por lo menos en
algunas obras como el Mani-
fiesto Comunista o Crtica al
programa de Gotha, existan
apuntes para comprender las
lneas rectoras por las que ha
de guiarse una sociedad sin
clases y sin explotacin. Adol-
fo Snchez subray la precau-
cin de Marx ante los utopis-
tas, centrndose su pensa-
miento en un estudio econ-
mico. La sesin de tarde estu-
vo dedicada a la elaboracin
de conclusiones de los tra-
bajos de investigacin ex-
puestos en el espacio llamado
Exercicios do Poder en Gali-
cia. Este espacio, coordinado
por el profesor de la Universi-
dade de Santiago, Xon Luis
Pintos de Cea Nq.harro estudi
el poder desde la ptica de la
Educacin, Comunicacin y
Administracin, complemen-
tndose el trabajo con la in-
vestigacin sobre A proble-
mtica da Muller en Galicia. El
er1sayista luso Eduardo Lou-
renco de Faria pronunci la
leccin magistral de la VI Se-
mn Galega de Filosofa con
la disertacin titulada "Refle-
xins sobre o Poder". Las pa-
labras de clausura corrieron a
cargo del conselleiro de Edu-
cacin, Aniceto Nez.
de Fil osofl
MEDIO DE COMUNICACION: Prensa
AULA CASTELAO 'DE FILOSOFIA NOME DO MEDIO: El Corr eo Gallego
Apartado 332
36001 PONTEYEDRA
DATA:
1 de Abril de 1989
TEMA: Fil oso f a e Puder
ACONTECEME NTO: VI Semana
Clausurada a VI Sema"a Galega ele FllOsofia
Lourenco de Faria
Gol ego de Fi l us uf o
e Espaa que facer
un frente comn
PONTEVEDRA. Delegacin
Eduardo Lourenco de Faria,
ensaista portugus e conse-
lleiro agregado de cultura da
embaixada de Portugal en
Roma, foi escollido como fi-
gura cimeira para clausura-la
Semana Galega de Filosofa,
principal evento do pensa- .
mento que se celebra en Espa-
a, organizado dende fai seis
anos pola Aula Castelao de
Filosofa que preside o cadei-
rdego pontevedrs Ramn Re-
gueira Varela. O destacado en-
saista e escritor portugus
-crtico do partido socialista-
convocou unha roda de prensa
no Parador Nacional de Tu-
rismo, na que estuvo acompa-
ado, entre outros, polo en-
cargado de "mass media'' da
organizacin, Domingos Gar-
ca.
Lourenco de Faria comen-
zou a sua exposicin acerca de
todo o que aconteceu tra-lo 25
de abril en Portugal, e de como
toda actualidade e clase pol-
tica lle colleu case de sorpresa
o estalido de abril. Tent-
base de levar a cabo unha
mudanza das estructuras pol-
ticas i econmicas, pasar dun
rxime totalitarfo a un sistema
re vol ucionario-democr tic o.
Sen embargo a actitude de
ertos partidos de centro i
esquerda moderada, xunto
_coas presins dende a OTAN,
da que Portugal era membro,
terminron por afundir tda-
las esperanzas postas neste
proceso revolucionario. En de-
finitiva , foi como un accidente
que o final quedou en nada
ante o interese dalguna, de
que non acontecese no sur
occidental de Europa o que
pasou en Cui;>a ou en Mosc no
ano 17, afirmou Lourenzo de
Fa ria.
Preguntado acerca de que
opinin lle merecia a reunin
estes dias en Compostela, en-
tre tdolos ministros de Cul-
tura dos doce pases membros
da Comunidade Europea, o
profesor Lourenco afirmou
que permanentemente, e mais
neste tipo de discusins, Por-
tugal i Espaa tian que facer
un frente unido para tentar de
. resolver os problemas comns
que afectan os dous paises ib-
ricos. Uns problemas, tainen
de ndole cultural, causados na
sua maiora pola diferencia
econmica con_ paises mais
septentrionais aos que Lou-
renco defineu como Hipereu-
ropa.
Lourenco de Faria, que du-
rante gran parte do Salazarismo
estivo exiliado recorrendo uni-
versidades europeas e ameri-
.canas , clausura a sexta Se-
mana Galega de Filosofa
cunha lecin maxistral sobre
o poder. Entre os moitos libros
publicados polo ensaista. por-
tugus destacan, a Heterodo-
xia, Labirinto de saudade, (so-
bre a desmitificacin . da his-
toria de Portugal), e unha
abundante bibliografa sobre a
vida e obra do poeta portugus
Fernando Pessoa.
Concertos para
financia'cin, entre as
conclusins da
"Aula Castelao"
A Aula Castelao de Filosofa,
dar a coecer hoxe oficial-
mente as conclusins da VI
Semana Galega da especiali-
dade que foi clausurada onte
pola noite, con asistencia das
primeiras autoridades, cunha
conferencia de Eduardo Lou-
renco. Entre as conclusins
dos organizadores, estamos en
condicin de anticipar que
figurar una "proposta" a ad-
ministracin e institucins, de
establecemento de concertos
"para poder organizar sucesi-
vas semanas sin tantes dificul-
tades de tratamitacin finan-
ciera" .
El Aula Castelao tiene en su
poder ms de mil pginas de
material , sin cor.itar con el de
la presente semana, que se
refieren a la identidad.
A Aula Castelao ten no seu
poder mais de mil pxinas de
material, sin contal pertene-
cente a presente semana, refe-
rido a . iden tidade galega e a
historia do pensamento galega
e que esperan publicacin. "E
precisa unha iniciativa pblica
que o faga posible" apuntan os
organizadores nas suas con-
clusins , afirmando por outra
parte que " en tempos do mer-
. cantilizacin e consumo diri-
xido a nivel planetario, nece-
sario fomentar foros de discu-
sin como as Semanas de
Filosofa que propicien comu-
nicacin e crtica de cara a evi-
tar a deshumanizacin".
.Os organizadores deste im- .
portante evento piden que
sexan superadas todalas difi-
cultades econmicas, tcnicas ,
etc. "feito que depende de
todos, pero de modo primor-
dial dos poderes pblicos que
nos gobernan"
Cf'\1__1 __01':1_: ___
Prensa
- - -- -- -- - - -- ---------
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA MJM[ J) [J M[D l U:
Faro de Viqo
-------- - - - --- ----
DA l 1\ :
1 de Abril de 1989
---- ------ ------ ----
l u-lA : Filosofa e Poder
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
----
ACll Nl[C[M[N ll: VI Semana galega de Filosofa
El conselleiro de Educacin
asisti en Pontevedra a la clausura de
la 'VI Semana Galega -de Filosofa'
Delegacin
Pooteved.ra
Eduardo Louren90 de Faria
ha sido el filsofo encargado de
la clausura de la "VI Semana
Galega de Filosofia" que tuvo
lugar ayer en el paraninfo del
instituto "Snchez Cantn" de
Pontevedra. Asisti, asimismo,
el conselleiro de Educacin de la
Xunta de Galicia, Aniceto N-
ez. La sesin de cierre consisti
en Ja conclusin pormenorizada
de la Semana que comenz el pa-.
sado lunes y en la que Jos ponen-
tes invitados hablaron de las dis-
tintas teoras del poder.
La tsis del ensayista portu-
gus y conselleiro cultural en
Roma, Eduardo Louren90, ha
sido una reflexin genrica del
Poder. en especial, en relacin
con su de origen. En su con-
ferencia hizo alusin a la fuerza
que tuvo el Partido Comunista
antes de la "Revolucin de Jos
Claveles", para la consecucin
un rgimen democrtico en Por-
tugal.
Concomitancia
Afirm el filsofo luso que la
revolucin portuguesa tena
grandes concomitancias con la
Revolucin Rusa de octubre de
1917, y que la nica diferencia
entre una y otra fu que Rusia se
encontraba envuelta en una cri-
sis internacional mientras que
Un aspecto del acto de clausura.
Portugal viva una situacin dic-
tatorial interna. Seal, asimis-
- mo, que esta fu la nica revolu-
cin posible aunque "slo fu
una falsa revolucin, que surgi
gracias a un milagro y provoc
una sorpresa total".
No o'.)stante, indic que gra-
cias a ella se consigui poner fin
a una situacin de totalitarismo
absoluto en el que reinaba un re-
gimen nazi. Por ltimo, Eduardo
Louren90 manifest que de esta
situacin crtica de Portugal,
provocada por Ja accin del Par-
tido Comunista (PCP), se apro-
vech el socialismo porque el
PCP no tena el monopolio del
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
Prensa
_Mf Q_!JL_J_&_ l _:
-- - - ------ ----- ---- -
NDML Dll HU) 1 ll :
Fa r o de Vigo ________ ___
---- -
r i\ :
1 de Ab ril de 1989
-- -- ------ ---------
IUJA : Filosof a e Pode r
- -------- ---
AClJN 1UTf'll:N 1 ll : VI Semana galega de Fi losofa
discurso
Marx y el poder
En la sesin matinal de ayer, el
profesor Adolfo Snchez Vz-
quez pronunci una conferencia-
coloquio sobre " Marx y la cues-
tin del poder", basada en el
pensamiento de los filsofos
Norberto Bobbio, Lucio Collet-
ti, Louis Althusser, Perry Ander-
son, entre otros; plantendose,
por tanto, el problema de la exis-
tencia de una teora poltica en
Marx.
Se hizo referencia, igualmente,
a Michel Foucault y a su tsis
que considera a Marx como un
terico de explotacin aunque
aceptaron que en su obra se mar-
can las lneas rectoras de una so-
ciedad sin clases y sin explota-
cin.
Conclusiones
A las cinco y media de la tarde
hubo una sesin de elaboracin
de conclusiones que fueron lei-
das por un portav6z del Aula
Castelao de Filosofia.
Finalmente, a las ocho de la
tarde, despus de la leccin ma-
gistral pronunciada por el ensa-
yista portugus Eduardo Lou-
renyo de Faria sobre el poder, las
autoridades asistentes al acto
pronunciaron unas palabras so-
bre la importancia de esta Sema-
na de Filosofia.
III . A prensa despois de rematada a Semana
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
MLI) 1 (J 1)1 UlMlJN 1CAC1 (Ji\J : Prensa
- ---------- - ------------------- - ---- - --------------- -
NOMr: DO MlDI U: La Voz de Galici a
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
DAT A: 2 de Abril de 1989
- - --------- ------- ------ ------------ ----------
I EMA: Filosofa e Pode r
- ----- ------- - -------- ------
ACON 1[ C[ M[N1 O: VI Semana Gal e qa de F ilosofia
Los organizadores del foro consideran positivas las conclusiones obtenidas
Una-visin feminista de la situacin
de _la mujer en Galicia complet
la Semana de Filosofa
Pontevedra (Por Pablo B. Vilas). Un amplio nmero de inter-
venciones marc el estudi y debate sobre A problemtica da mu-
ller en Galicia, dentro de las ltimas sesiones de tarde de la Se-
mana de Filosofa, que fue clausurada en la noc he del pasado
viernes, con asistencia del conselleiro Alfredo Conde. Esta temti-
ca mantuvo el hilo de la atencin de los asistentes, ante un enfoque
no demasiado frecuente en el tratamiento de unos contenidos, en
general planteados por hombres. Se hacia as una especie de justi-
cia, pues si -como apostill una de las investigadoras- (entre las
que, dicho sea de paso, no se cuenta ningn hombre) muchos de los
estudiosos de las ciencias sociales comunmente proyectan en sus
resultados una visin de s mismos, al protagonizarlos una mujer la
distorsin, al menos, estar acorde con ell as mismas. Este punto
de arranque nos vincula a una postura beligerante - aunque sin
excesos- hacia lo que supone una clara discriminacin; y tras es-
ta dinmica-enfrentamiento abundan interesantes conclusiones:
Es necesaria la perspectiva feminista sobre la filosofa y, mas lo-
-calmen te, sobre la situacin de la mujer en Galicia.
El doble recorrido de a proxi-
macin est pues, como ya po-
demos deducir, en esa filosof a
y en la antropologa fundamen-
talmente; ambas proporcionan
un bagaje de conceptos y cate-
goras que sin embargo son
cuestionables en la medida de
su impregnacin por la ideolo-
ga en el poder. (entendida co-
mo masculi na) .
Mujer gallega
Las complejidades surgen ya
desde el principio. Puede ha-
blarse de una mujer gallega,
con diferencias respecto a las que
habitan otros lugares?_ S existe
acuerdo no obstante en la cons-
tatacin de que un estudio pro-
fundo est an por hacer; asimis-
mo, la mujer aparece en gran
parte de las manifestaciones de
cualquier orden en un modo
marginal, y lo qe es peor, su
imagen est cargada de tpicos
(problemas del matriarcado, su-
puesta complementari edad de
rol es, los hijos ilegtimos) que no
reflejan una realidad mucho ms
compleja, menos ideal. Se poten-
cia adems una artificiosa pola-
rizacin: rural-urbano, pblico-
pri vado y en definiti va hombre-
muJer.
Contra esos fciles encasill a-
mientos reacciona Nieves He-
rrero, al comentar que tan solo
una dcima parte de la gran
cantidad de culturas que en el
mundo existen est suficiente-
mente estudi ada; y de ell as,
apenas cincuenta monografas
tratan especifcamente sobre la
mujer.
Por tanto, su propuesta se es-
fuerza en acl arar lo borroso,
el lugar de la mujer en la cultu-
ra. Los objetivos son dos princi-
palmente: replantear las valora-
ciones sobre el trabajo, las con-
ciencias y la propia vi sin que
de s mismas tienen las mujeres,
para muchos sta desempea el
papel predominante y es ' la que
manda', sin embargo es un po-
der laboral no social, en cuyo
mbito no logra un reconoci-
miento que le permita influir o
decidir en muchos aspectos. El
MI !) 1 [) !)!
Cl!MlJN 1 t:/\ t: l l!N: Prensa
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
-- ------------ --------------- -- ---- -- ---- -- - --- . -------------- - -... ---- --------
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
NflMf
1 )(}
l"ll: 1) 1 ll : La
1)/\1/\: 2 de Abril
1 LMA:
Filosofa e
f\[() N l f:l:rM[N 1 (] :
VI
Voz de Galicia
--- - ---- .. --- -------
de 1989
-- ----------- --------
Poder
--
Semana Galeqa de Filosofa
Un eqiipo de mujeres aport una visin propia de su situacin en Galicia
segundo objetivo se encamina a
descubrir y analizar la opresin
y dominacin que subyace en
los campos de la cultura, casi
nunca simtrica.
Remite esto a una subordina-
cin al poder, en el cual. no hay
una relaccin entre pares; a la
mujer le corresponde el espacio
privado y al hombre el pblico.
De este modo. resulta muy im-
portante- cuestionar la estructura
-tradicional de estas sociedades
caliicadas como Matriarcales
o amaznicas, en las cuales apa-
rece la experiencia vital con un
tinte igualitario, denunciando su
jerarquizacin (home casado,
muller ) y que el principio de
descendencia no supone el de au-
toridad.
Para otras ponentes, el gnero
fue desde siempre un principio
bsico de organizacin de la so-
ciedad, pero hoy es ya un factor
poltico. Introducen entonces el
concepto de feminismo de esta-
do, a base de cuotas, cuyo ma-
yor desarrollo se da entre los
paises nrdicos y que - af-
man- no puede sustituir al mo-
vimiento feminista, que apuesta
por un nuevo concepto de ciuda-
dana, hasta ahora inseparable
de las dicotomas interior-
exterior, y pblico-privadode
nuevo.
Otra comunicacin especial-
mente relevante plantea una
tercera va de acercamiento a la
cuestin: es el estudio de la si-
tuacin de la mujer a travs de
la obra de Ramn Otero Pdra-
yo y Celso Emilio Ferreiro,
bien entendido, una vez ms, lo
deseable de extender la investi-
gacin a la totalidad de la lite-
ratura gallega, en busca de un
desentraamiento de la simbio-
loga femenina.
Para el primero de los autores
citados, esta presencia resulta
considerable, y para la crtica
eran personajes sin importancia;
efectivamente puede alejarse su
subordinacin a un protagonis-
mo masculino, pero eso no es
bice para que resulten muy dig-
nos secundarios.
Celso Emilio Ferreiro, por
otra parte, evoluciona desde
una escasa presencia, nica-
mente incidiendo en su carcter
de objeto amoroso, a la plas-
macin, despus de 1975, de
una gran diversidad de tipos:
:Ca perspectiva sigue siendo
masculina (mujeres -clasificadas
por edad, cuerpo, etc.)" pero hay
ms campo para la visin so-
cial: madres, hermanas, hijas,
esposas (estas tres ltimas pro-
longaciones de aquella; la mu-
jer es sobre todo madre y como
tal ejerce sus valores, la pasivi-
dad y la entrega al hombre, a
los hijos , a la casa ... ).
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
Apartado 332
36001 PONTEYEDRA
__ ________ __________ ____
N()Mf: l)(J Mm 1 ll : La Voz de Ga li cia
------------- -- . .:.._. __ ---- -----
l)f\ l A: 2 d8 Abr il d8 1989
----------- ---------- ---------
lfM/\ : Filoso fa e Poder _____ ______ _
AClJ1\J lf: (TM[N ll : VI Semana Gal ega d8 Fi losofa
NOMBRES PROPIOS-
Puente Ojea, polemista en la
Semana de Filosofa
Pontevedra (Redaccin).
Los debates o las reflexio-
nes ms interesantes que,
con toda probabi lidad, ha
suscitado la Semana de Filo-
sofa que acaba de finali zar,
tuvieron como marco dis-
creto y acogedor las remo-
zadas instalaciones del Pa-
rador de Turismo de Ponte-
vedra, al margen de la tri-
buna oficial del Auditorio
de la Caja .. Especialmente a
la hora de la cena , invitados
especiales como Puente
Ojea, Piris, Alvarez Solis,
etc. junto con amigos e invi-
tados personales, aprove-
charon y hasta di sfruta ron
de la buena hospitalidad del
Parador - que estuvo hasta
la bandera- , en donde su
director cui d al mximo la
atencin a estos visitantes
di stinguidos, mostradose la
altu ra de las circunst a nci as
en todo momento.
f-1[1) 1 o
!)[_
UJMtJ;\ 1 CAC J ON : Pr ensa
- ------------- - ------ - --- - ---------------
NflMI .
IJ()
Ml:Dl( J:
Diario de Pontevedra AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
------
DAlA: 2 de Abril de 1989
-- ------------
l Repercusins da Semana Galega de Filosofa
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
ACUNl C CU1EN l ll: VI Semana Gal ega de Filosof a
''La sociedad_ actual padece
de colesterol ideolgico''
Los invitados del programa en Jos estudios de Radio Pon-tevedra
Pontevedra. - (D. P.) ,
_________ :a constituirse en el aconteci
- La VI Semana Galega de Fi - /miento cultural ms importan
.1.osofa celebrada en Ponteve- de cuantos se celebraron
da desde el lunes. 27 de mar-
1
en Pontevedra, no slo por l
zo y el 3 1 del mismo mes. ha de los intelectuales que
dejado una huell a impresa en desfilan por la ciudad, sine
el calendario muy difcil de ior la participacin que ha en
borrar .. tanto para los organi contrado en sociedad, princi
:zadores de este aconteci- palmente joven.
:miento. como para cuantos La calidad de los progra
partici paron act ivament e, mas elaborados son productc
bien sea como ponentes. ya e unos profesionales, agluti
sea desde la butaca del Audi- , ados en el "Aula Castelao".
torio -de la- Caja de Ahorros q ue ya han comenzado a pen-
Provincial, lugar d_e los colo- en la siguiente edicin y a
qu1os y conferencias. reflexionar sobre las corrien
Esta edic in de la Semana fi losficas que deben te-
Galega de Filosofa ha vueltc her eco en Pontevedra. En la
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
_________ ____ . ______ _,
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
![MA: Repercusins da Semana Galega de Filosofa
AClJ 1\J 1 fTI Mi- N l (J: \/ J Semona Colega de F ilosof__a _______
4
"Semana" que acaba de con-
cluir se ha podido calibrar la
!importancia que estn disfru--
itando en la actualidad los po-
deres fcticos, tales como la
iglesia, el Ejrcito y !os Me-
dios de Comunicacin. Sobre
estos argumentos se debat i
ayer, en Radio Pontevedra, en
el programa 'La Opinin a
Debate", que cont con la in-
;tervencin de Antonio Alvarez
poln, periodista, colaborador
habitual del programa " Hoy
por Hoy" , de la Cadena SER;
jEduardo Lourenc;o, profesor
Eonsejero cultural del gobier-
1no portugus en Roma; y Do-
~ i n g o s Garca Fernndez y
r_:is Carlos Carballido Rey,
ambos miembros del -'Aula
Castelao". El programa tue
moderado por Mateo Benavi-
des Domnguez, periodista re-
dactor de Radio Pontevedra_
Fue un debate ameno y de
calidad en el que alguno de
los invitados reconoci que
Pontevedra puede conside-
I rarse, por mritos propios,
uno de los escenarios ms im-
portantes de Espaa, en lo
que a filosofa se refiere; con
un prestigio avalado por los
mejores pensadores del mo-
mento.
QUE ES UN PODER
FACTICO?
Fueron mltiples los pro-
blemas abordados, aunque
teniendo por eje central 1os
poderes fcticos". Se discuti
en primer lugar la definicin
de los mismos, insistiendo en
el carcter de presin disimu-
lada, invisibilidad (no se pre-
sentan como son}, carcter
moralizante (muestran una
cara de servicio a la sociedad
y lucha por el bienestar) y con
autoridad moral (as compare-
cen) para poder actuar, si fue-
se preciso, al margen de la le-
galidad (ya que estn por en-
cima del bien y del mal, pues-
to que ellos son el criterio)_
LAS DOS CARAS DE
JUNO
Se hizo una dist incin entre
-" poderes de derecho" y po-
deres de hecho" , pero se pre-
ci s que, por muchas divisio-
nes que se hagan, el poder es
nico. Para explicar esto se
aludi al dios Juno con sus
dos caras. El poder es sinuo-
so, se enmascara bajo el ca-
parazn legal (esto es: con-
vence) y si esto no basta, em-
plea el terror (esto es: ven-
ce)_
Las dictaduras franquista y
salazarista fueron a menudo
referencia ilustrativa.
Tambin se mencion la
concepcin de la violencia en
monseor Helder Cmara (ar-
zobisp.o de Recete-Brasil) y la
distincin que hace entre la
violena institucional, la reac-
cin popular contra la misma
(violencia insurrecciona!) y la
salida frente a la sublevacin
popular , por parte del poder
(violencia represiva).
Una y otra vez se conside-
raba que las fuerzas econmi-
cas eran el principal poder
fctico.
Otro d los conceptos ma-
nejados fue el de alienacin.
Despus de estas precisio-
nes genricas se entr en la
discusin concreta de diver-
sos poderes fcticos: Iglesia,
Ejrcito, Prensa'. .. Aunque los
cruces. las mltiples relacio-
nes de los diferentes poderes
entre s y la raz econmica de
fondo condujeron constante-
mente a una de las primeras
tesis anunciadas en el colo-
quio: la unidad del poder (me-
jor, unicidad) y sus variadas
caras.
EL PODER DE LA IGI F!=:IA
Se constat la recupera-'_
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
MLl!__!_QJ2L. JMUf\l_l_l{\C 1-i:!__: __ _P!' _______ --------1
l)[J MI _!) 1 (): Diario de Pontevedra
.__-----------------------------------i
D/\lA: 2 de Abril de 1989
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
1 Repercusins da Semana Galega de Filosofa
------ ---1
ACUNJ[[LMLNIO: VI Semana Galega de Fi losofa
cin del poder de las creen- atae al problema de los ejr-
cias, al hablar de la Iglesia en citos. Se pregunt a Alvarez
el franquismo y en el posttran- Sols por el casi absoluto si-
quismo y la proliferacin de lencio y ausencia de crtica
comunidades religiosas. Se . ante el tema militar por parte
vio como las iglesias se pre- _ de !os periodistas y de los me-
sentan imbuidas de una mora- dios informativos. Contest
lidad superior, capaces de se- que l y algn que otro colega
alar el bien y el mal, pero, al suyo hacan periodismo crti-
mismo tiempo contemporiza- co, sobre tal tema, ms admi-
doras. Fue discutido el ejem- . tiendo que no era lo habitual.
plo de la ' guerra justa" frente Se mencion el 23 F y su tra-
a la "guerra injusta", aunque, ma, a(m no desvelada total-
irnicamente, se indic qui- mente, considerando que el
nes son . los muertos en las ejrcito, que haba perdido
guerras (con cierto tinte hu- cierto protagonismo, volva a
morstico se seal que en el retomar (mejor, una fraccin
siglo XVI eran las vctimas del ejrcito). Tambin se dis-
los indios). cuti la espaolidad de Ceuta
Tambin salieron a cola- y Melilla, pero matizando que
cin las concesiones de Pre- entregarlas sin una buena ne-
mios Nbel y como se entre- gociacin pu.ediera implicar la
gan a personajes, salvo ex- destruccin de la cultura be-
cepciones, que no atentan reber. Asimismo se caracteri-
contra las instituciones Y que z el ejrcito como " fuerza
no cuestionan el sistema. bendecida". Se cit una obra
Desde la ptica del poder del contertulio portugus: " Os
se hizo una diferenciacin en- militares e o poder".
ire la pertenencia al centro del
sistema econmico y la perte-
nencia a la periferia.
EJERCITO
MEDIOS. INFORMATIVOS
Finalmente se puso sobre
el tapete "el poder de la infor-
macin" . Haba acuerdo en
mostrar la fuerte autocensura
co al referirse a los " gabinetes
de prensa", que proliferan co-
mo los mosquitos. Y se evi-
denci la falta de independen-
cia de tales gabinetes por mo-
tivos de lealtad (no puede es- :
perarse que un portavoz de
prensa del ejrcito se declare
en sus notas partidario de la
objecin de conciencia).
Tampoco quedaron fuera .
temas como el soborno a pe-
riodistas (a nivel individual o
personal ), el soborno a me-
dios, etc. Entre las formas de
sobornar se constat como
bsica la publ icitaria. Como
ejemplo fehaciente el recien-
temente desaparecido " Diario
de Galicia", que parti casi
publicidad y fue arrastrndo-
se hasta verse forzado al cie-
rre. Se dijo que "hoy se co- '
rrompe menos pero a ms
gente".
Otra vez, ya al final, el tema
del excesivo cmulo de noti-
cias y el escaso fomento del
lector -crtico (Alvarez Sols lo
denomin "colesterol ideol-
gico" ).
Las ltimas palabras fueron
para el invitado portugus
Eduardo Lourenco.
Seguidamente el tema del
mi litarismo, constatando que
es en muchos casos un tema
1ab (tema prohibido). As co-
mo de la Iglesia se habla con
menor inhibicin, el ejrcito es
difcilmente pensable o, me-
jor, difcilmente se pone lo
pensado al alcance del pbli
co. El ejrcito est ah, siem-
pre presente,- aunque di.fcil-
mente se comprenda en pa
ses como-Portugal y Espaa
qu papel defensivo pueda
que los periodistas asumen Cortes de trfico
desempear. Cules son los
enemigos potenciales de
tos dos pases? De algn mo-
do se apunt, sin insistir de-
masiado en el tema, en la dis-
tincin de Suiza y el resto de
los pases europeos en lo oue
por razones laborales y de p- en Santiaao
blico. Se coincida en que
existe un autntico bombar- A partir del prximo lunes,
deo de noticias, pero la infor- da 3 de abril, quedar corta-
macin y el sentido crtico pa- da la circulacin al trfico ro-
recen retroceder ante tal in- dado en el Ra Entrerros a
cremento: a mayor cantidad, causa de las obras que la Bri_-
_menor calidad. Muchas noti- gada Municipal realizar para
cias y poca informacin. Se la total renovacin del pavi-
discuti si la prensa era un mento en este tramo. actua_l-
poder 0 un brazo del poder. mente muy _ detenorado: . En
volviendo a la idea de que el la c1rculac1on a
poder es una rtidra (serpiente - traves de Ja Cuesta de _San
de mlti ples cabezas). Francisco qu_edara restnng1-
-EI poder de y- de da en_ el senl190
--desinformar tambin fue abor -es decir, de_ la Rua
d d en d1recc1on a la Rua San

0
Francisco cortndose a la al-
Hubo un momento de cierta tura del Convento _el trfico en
distensin y clima humoristi- sentido descendente.
M[DI O
!)[_
UJMI JN 1 U\ C: 1 ON : Pr ensa
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
- -------------------- ----- ----- -- --- - ----- - - - -------- --------
Nf lMI .
I)[)
l ():
Diar io de Pont evedra
D/\l A: 2 de Abril de 1989
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
---
. -
JI. MI\ : Repercusins da Semana Gal ega
ACUN l U:IJ1[N 1 J : VI Semana Galega de
Conclusiones-de la VI
Semana Gale-ga de Filosofa
Pontevedra.-:- (O.P.)
\ i nlt'l1dual 1: \ 1' 11qs
1:-- \' t1f11t n 1. ar c:-'(1 doct1Jll1ntu d1
nint lu:-,i ns cunha dt>t.lanHi,'m sin-
n ra dt a!radtimtnto a ll>das
aqutlas institueins t' pt: rsoas qw
rix.-ron osibh a \"T St>rnana (; a,._
;ta d .. F i h)sofa. \ tstt' d,lw
qutdar ClH1Slanl'ia da rt'"Spn,.;t a po-
.;;itiva das institu('ins a1> rdo 4ut
"upua o poiit'i" ;n man-ha 1sta \'J
St' mana ljUt pola s ua Cvmplt'\ ida-
dt "dim.nsin ronl .. vaba un ma iur
sf1H"zu financitirn ,. licni(' u.
E d1slaeablt'. n x1>ral. unau,
llltntu t:urr .. lativo da fimineiari n-
qut-> inslitucins intro
duc indu nalgns easus. 1rncanis-
':?s.lt>.gais dt' financiacin qu.- p1r-
hl11I1 unha racionalizacincr1n nt1
do sist<'ma J .. culwrtura PC'U1111mirn
a lrav<"So d1 conc1rtos cultu rals
c-ua Aula Cast1 lao.
CINCO ANOS DESPOIS
Un ha avaliacin wral do qu<' ,.:,.
ta \"I S1nana foi . fi,.,.. ll<'l-.saria-
m .. ntr rt>mirs .. J J1ns;nrolo
lrieo das 1irwo semanas pnt1-
dint t',.; . pasar<Hl xa cinco anos d1 n-
dt' aqutla primt>ira srmana qu un
.11: ru po dt ilusionados prnft>s1n1,- dt
pux.ron 1t1111art' ha. Foru11.
anos nus yw u trabal lo v1>luntaris-
ta f," j s acando ad ianl1 un prnx1 t11
qw ho x1 pod .. eonsid1rars1 >.a
con,,olidado. Unha nova .-tapa
anlr no,;: un ha .-tapa na qui
n<>n .o;r podtn ""11.ll j r ru nda111111tadtt
as n ali zat'ins na oirnpli'
dt individuos. \ qtt
.-s i>.t' o d .. cididtt <ioio ,.f,Ui\u d1
y eoltcli\ u:-; :-<u{:i uis a
un q1w xu \le i 11nwr:;o
no 111beto d<> pblini. [),.,.,,la d1--
c):;in da t stu:-i n
d1w1Hlt-ni qui a .. -
nwna Galq:!:a Ut Fil:.;,11fu t u 11Li11 1
,., ;,;1i11do JU d1sapan-za .
,\ 1nc111t1 d1:--k
focu ab1rtu ao d1l , ;._il1 i11 k l1 Tl ual ..... i-
llilHllJU:-> nu huri zu11l 1 dt1:-> di:-cur-
SOlo} int1n1at ionai :-;. \ 1:-l!' :-,1 n:-- 11 a
d1 nlt va11l1"'1 p1 r ... u;.dida-
da t iil11ra LH:cid111tal J" lll.""lu
11h11!11 11l u :- llfJll\u 11 11 .-:- ahu 1ual i1a-
l l\o Jt \ Jl11r q t11 l11r;uu
u11ha lt'-r rc..t 111duhi-
r11'1 i.; d ific- i l dt 111a11tt-1-.
nu11 t=- 1:"':l;J di 1n111-
,,;;,,, i11 krt1aci1111a lizadu ra do dtba-
l 1, '' rncu L..i chH. dl cu111plt \ ifica-
ci6n. Dt> nd1 a\' :::i1 nrn. a artic11 la-
,i11 du6 dt'ba t"' ''" tns ni' 1is d ir,-
nnt iado . .::. qut ubican 11a
ficac in lt'rn pura! J., i11s dt
marr. tar de " noi te. a
unha irll t' llciunalidade opl'ra ti va.
dt':;k x11lu dr res po6la1
ub x..t ivos dt' 11 no vaci11 ptd<i-
jl.xi<.:a, p:alqn1izacin 1. su-
\'ial. dt n1at1 cun:-; ti-
ll.liru11 a acud<m ica du
Pslridu; as st'-
s ins d.- lardt a briron u campo da
nftrida a G,tl iza ,. a.;
dt- nui lt a nvi -
<is problt' mtiea:s q .. u a Y iJa ""
1: ial dt's..ncadf'a no st-u at:unlrt:f'L
\ 1sta uf..rta plural nsu11d tu u
rio,,;u audituriu eunha prt's1nw ma-
siva qlk' xa non St' eompn ;;um.-n-
t...,;; d!' prufesons dt filosofa du rn-
_,J no m...diu. pu1s ao tuntrnnu a par-
t1<1paclll11 rni..rdisnplrnar d .. t,;p.--
nalistas dt> tuda (;aJiz.a f1xust' ,., 1-
dt>ntl','" ue d1st1ntus n11rJ.S du 1 ns 1-
rnkn 1ron 110 dtbak t . .,. d1 -
tac:ar lalll t n a parlll'lf)<lt'I!l Ul aSI\ a
da <' 1dadania d., P<rnlt1,.dra t> a s ua
na dt' rnflu,nza. qui s. dt-sbvr-
dou ' ralqu .. r pn11s1n ,. acaduu
as <">tas d1 l11nitain ,,,._
pac:1al da da S.mn
DIALOGO ABERTO E PLURAL
D1sta tlural , . d1Hrsa pHrtH'jpa-
111n xunh a rt'fltsttin :>horda rw-
ns1dad1 O' manl t" r abtrto ,-.-; tt loro
.d... d1batt ,. Ot' ptnsarnPnlo r. 1111\i--
. qu \ t\ .
ri\111hai \ 1111 pro:-.ain1 da rn1r
1antili zat' i1u1 q11t l1>d11 ,, nHI\ irt 1
n. nh\1l11 el e t11n1pra 1 \ 111da. Pttr
1l11 ho\t' lllai:-\ lfll' lltllW;J 111
11:-;ar io n 1 11hrar os 1:-pacio..,; qui
pu:-;ihilita11 n dilu:11 ; . .dHr ln 1 phi
ral ,. dan au pi tl:-iam1 J1l11. a 1:-.1 p1 11 -
.--:u.rn111l11 q111 l"or \1111 a aultw1111ci1n-
1 ia d1 1HTidinlt'. a .... ihilidad1 iJ, .
r1fundin"l1' 1 iwr v i \iir.
-------------
------
de Fi losofa
Filosofa
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
M[I) lO DL CCJMLJN l CAC l ON: Prensa
- -
NOMC DO M[D l U:
Diario de Pontevedra
DATA: 2 de Abril de 1989
TEMA: Repercusins da Semana Galega de Filosofa
ACONTEC[MENICJ: VI Semana Galega de Filosofa
l\lais d<s la conslatat'in 111111. d .. -'.
h a mulliplieaci11 inrn
l''saria dos t'nls. \on ( bit
<jlH' Galiza soporl<' hox< por hox ..
unha mullipliecin dt foro. "'ma-
na!". dt rilo:-;ofa. E:-;tJ 1s-
lralt-x ia disminarH. fra!!tnnla
dora t poslrt s po-
d .. str t'nkndida coma un t'l'f'ado
pranlt-xa111111lo tjllt' lodo 1) mai., lo-
raria hquidar a S1ma11a 1;alq!a d1
Filo:;ofia . . \ 1,.; las posi1i ns liqui-
dadur.i..-.; rnns1 as falsas in1rC"ias
111hrpnlali\ as qui qu1nn pro.\t"t'
lar trnha \ isin cap<' iosa ,. 'i" ada
1lo ,lll' ,..,,,, . prnx. lo lPn ,;ido i \ E
,-,. todn l{mto inxusta a \ isin da
\ula Castilao d i da S1-
muna Gal.;!:a d< Filosofa n >mo un
monolU<'H ml'lo dis<'Ursi\'o ic!t-o-
lx i..arrwntr p1d\ado 1 fi11alti1 .. n'l1
:-it't'lario. Os {
0
1ntrus di t'lH1C:rt sis
tas qut asiStiron tsl1s dia:-; . as .'"it '
sins da S1mana. pod,n dar lt-slt'-
mu a da ' clinwnsin'plural 1 di"r
:-;idadt dos dis('Ursus 1
int1ltTluai.s. E:oil1s pri:wn
riai:-;. podtn rnillur qw nin-ufn
nrtificar a utilidad1 1lt-sta St111;rna
Cala d1 qui prnx1da ,,
."'t'U factr 11tJs da \ida ara
d1-m donnt. pruftsional ' qut
:-;t Jh>;o;ie.iuna dt xtitu (ornpnundi.
do nJ dn 1nir histrico el< iza .
. \ aH'rtura dtsll' for 111
boa m ... dida, wnsar Galiza hoxr
- Ras suas probl .. milti cas pluralt's.
\dtmais supu\o a prudul'dt'in in-
\t'sli_.:adora qw: hox1 na
sua nalidad .. mais prosaica un v11
lumn 1l<-mis cJ,. mil folills d1 rna
t1riais a<:umulados rnst1s anus.
4u1' nt(t:trian11nlt' dthtfl pa::;ar u
st' r patrinoni11 phli .. o cl1 s t1
pab. : ..
Sir\'a coma t'X<'lllplo ra rcial do
dito. a nvisin da hist'11ria do p1n
sam1rito ral1ro qw s<' IPvou a .. abo
pt>rar1lt' a Y St-mana .,. Fi lusol'a. ,.
ljl!t' hux, un ano drspois 1spna
nos arquivos na .\u la Cast.-lao a fi .
nanriacin para !-;air a
-.- - ,,- .... . . J
--:, Dr )1)do u){m a11l1'('td1 Palw sa
t'<\I" a. st':uirit,; tof!l'lusin. no 4u1
,,t' rt'fin a pi>Sibll'Tqnti11uidad1 da
_S .. mana Gafi;a:.d." . Fi loslll'a. Qut
:.;.ste anda-_
d.ra dt>pendt- doapoio srnia l ,. ins-
titucional.. Polo qui ns1lt'da aos
ur.(anizadurt's, a ,\ula Cast .. lao
trt>t' trr cumplido to 4u llt tocou
rodar t>n sulitario. Si na upinin
plbica ;st u manltr a St>111ana
Galt>ia d .. Filosofa .-;;t d1bP tra-
qiCirst> nun compromiso t'cl i\ o
dt' suli<laridad1, apuio .- finan<'ia-
c.in institucional qut> p....-mita a su
p.-racin das difieultad1s t>conmi
t"dS e lt'<:nicas pra cvnt.inuar nunha
lllt'll de millora i:uafativa. ,._,.
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
Apartado 332
36001 PONTEYEDRA
MEDI O DE COMUNICAC ION: Pr ensa
NOME DO MED IO : La Vo z de Ga lici a
DATA: 4 de Abr il de 1989
TEMA:
Semana Galeaa de Fil oso fa
ACONTECEMENTO :
VI Semana Ga l eaa de Fi l oso f a
CONCLUSIONES DE LA SEMANA DE FILOSOFIA---
Abierto rechazo del _ Aula Casteao
a la concepcin de-un fofo de deba t
monoltico y sectario '
Pontevedra (Redaccin). El Aula Castelao, en su calidad de .
motor de la Semana de Filosofa de Pontevedra, ha rechazado las
acusaciones lanzadas sobre la posible concepcin de un foto de
debate monoltico y sectario. Por otra parte, ha incidido en la ne- .
cesidad de contar con un amplio respaldo, tanto social.como insti-
tucional, para garantizar la continuidad anual de este proyecto. A
continuacin, publicamos el documento elaborado en idioma ga-
llego, como conclusiones de la sexta edifici de esta Semana de
Filosofa,_ que tuvo lugar a lo largo de la pasada semana.
- Dificultades tcnicas y econmicas marcan el futuro inmediato
:. de la Semana de Filosofa de Pontevedra ~ - " ' : ~ ~ ~ : - _ ; ; ; - ...
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
MEDIO DE COMUNICACION: Prensa
NOME DO MEDIO: La Voz de Galicia
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
DATA: 4 de Abril de 1989
TEMA:
Semana Galeaa de Filosofa
ACONTECEMENTO:
VI Semana Galeaa de
A honradez intelectual esi-
xenos escomenzar este docu-
mento de conclusins con unha
declaracin sinceira de agrade- .
cimento a todas aquelas insti-
tucins e persoas que fixeron
posible a VI Semana Galega de
Filosofia. Neste senso, debe
quedar constancia da resposta
positiva das institucins ao re-
to que supua poer en mar-
cha esta VI Semana que pola
sa complexidade e dimensins
conlevaba un maior esforzo fi-
nancieiro e tcnico.
E destacable, en xeral, un
aumento correlativo da finan-
ciacin que as institucins asu-
miron introducindo nalgns
casos, mecanismos legais de fi-
nanciacin que perfilan unha
racionalizacin crecente do sis-
tema de cobertura econmica a
travs de conciertos culturales
coa Aula Castelao.
Desenrolo
Una avaliacin xeral do que
esta VI Semana foi, debe nece-
sariamente remitirse o desenro-
Io histrico das cinco semanas
precedentes. Pasaron xa cinco
anos dende aquela primeira se-
mana que un grupo de ilusio-
nados profesores de filosofia
puxeron en marcha. - Foron
anos nos que o traballo volun-
tarista foi sacando adiante un
proxecto que hoxe pode consi-
derarse xa consolidado. Unha
nova etapa brese ante nos: un-
ha etapa na que non se poden
seguir fundamentando as reali-
zacins. na simple ilusin vo-
luntarista de individuos, y que
esixe o decidido apoyo efectivo
de nstitucins y colectivos so-
ciais a un proxecto que xa se ve
inmerso no meto do pblico.
De esta decisin da sociedade e
dos seus representantes, depen-
der que a Semana Galega de
Filosofia continue existindo ou
desaparezca.
A complexidade crecente de
este foro aberto ao debate inte-
_lectual situunos no horizonte
dos discursos internacionais.
Neste senso, a presenza de rele-
vantes persoalidades da cultura
occidental do noso momento,
supuxo un saltu cualitativo de
innegable valor que forzou un-
ha organizacin tcnica indu-
dablemente mais dificil de
manter. Mais non somentes
esta dimensin internacionali-
zadora do debate, o neco fac-
tor de complexificacin. Dende
a V Semana, a articulacin dos
debates en tres niveis diferen-
ciados que se ubican na estrati-
ficacin temporal de sesins de
ma, tarde e noite, respondeu
a unha intencionalidade opera-
tiva. Tratuse deste xeito de
responder a os obxetivos de re-
novacin pedagxica, galegui-
zacin e praxis social. As, as
sesins de ma constitiron a
dimensin acadmica do dis-
curso en sentido estricto; as se-
sins de tarde abriron o campo
da investigacin referida a Ga-
Iicia e ass sesins de noite Iev-
ronnos a revisar as problemti-
cas que a vida social desenca-
dea no seu acontecer.
A esta oferta plural respon-
deu o noso auditorio con unha
presenza masiva que xa non se
compn somentes de profeso-
res de filosofia do ensino me- .
dio, pois ao contrario, a parti-
cipacin interdisciplinar de es-
pecialistas de toda Galicia fixo-
se evidente, e os distintos niveis
do ensino interviron no debate.
E de destacar tamn a parti-
cipacin masiva da cidadana
de Pontevedra e a sa rea de
influencia, que desbordou xa
calquer previsin e acadou as
cotas posibles de limitacin es-
pacial da Semana.
De esta plural e diversa par-
ticipacin surxe a reflexin so-
bor da necesidade de manter
aberto este foro de debate e de
pensamento. E innegable que
vivimos tempos que se rixen
baixo o signo prosaico da mer-
cantilizacin que todo o con-
virte en obxeto de compra e
venta. Por elo, hoxe mais que
nunca, faise necesario recobrar
os espacios que posibilitan o
dilogo aberto e-plural e dan
ao pensamento, a . ese pensa-
mento que forxou a autocon-
ciencia de occidente, a posibili-
dade de refundirse e pervivir.
Mais desta constatacin non
debe colexirse a multiplicacin
innecesaria dos entes. Non
posible que Galicia soporte ho-
xe por hoxe unha multiplica-
cin de foros, semanas, congre-
sos de filosofia. Esta estratexia
diseminante, fragmentadora e
a postre debilitadora, solo po-
de ser entendida como un erra-
. . do plantexamento que todo o
rriais lograra liquidar a Serna-
Filosofa
..
MEDIO DE COMUNICACION: Pr ensa
NOME DO MEO 10 : La Vo z de Ga licia AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
DATA: 4 de Abril de 1989
TEMA:
Semana Galeqa de Filosofa
ACONTECEMENTO:
na Galega de Filosofa.
Futuro
A estas posicins liquidado-
ras nense as falsas inercias in-
terpretativas que queren . pro-
xectar unha visin capciosa e
viciada do que este proxecto ten
sido i . E de todo punto inxus-
ta a visin da Aula Castelao de
Filosofa e da Semana Galega
de Filosofa corno un monolti-
co rneto discursivo ideolxica-
rnente pechado e finalm,e.nte
. sectario. Os centos de congresis-
tas que asistiron estes das as se-
sins da Semana, poden dar tes-
timonio da dimensin plural e
diversidade dos discursos e po-
sicihs intelectuais. Estes testi-
gos presenciais; poden millor
que naide, certificar a utilidade
de esta Semana Galega de Filo-
que proxecta o seu facer
nos metos da vida acadmica;
docente, profesional, e que se
posiciona de forma comprome-
tida co devnir histrico de Ga-
licia. A de iste foro po-
sibilitou en boa medida, pensar
Galicia hoxe nas sas proble-
mticas plurais. Adems, supu-
xo a produccin investigadora
que hoxe constituie na sa reali-
VI Sema na Gal eqa de Fil osofa
dade mais prosaica un volumen
de mis de mil folios de mate-
riais acumulados nestes anos,
que necesariamente deben.pasar
a ser patrimonio pblico de este
pas. Sirva como exemplo-par-
cial do dito, a revisin da histo-
ria do pensamento galego que
se levciu a cabo perante a V Se-
mana de Filosofa, e que hoxe,
un ano despois, espera nos ar-
q uivos na Aula Castelao a fi-
. nanciacin necesaria para sar a
luz.
De tdo o que antecede cabe
sacar a seguinte conclusin, no
que se refire a posible continui-
<;Iade da Semana Galega de Fi-
losoria. Que este proxecto pro-
siga a sa andadura depende do
apoyo social e institucional. Po-
lo que respecta a os organizado-
res, a Aula Castelao cree ter
cumplido co que lle tocou rodar
en solitario. Si na opinin p-
blica est o manter a Semana
Galega de Filosocia, esto debe
traducirse nun compromiso
efectivo de solidaridad, apoyo e
financiacin institucional que
permita a superacin das'' difi"
cultades econmicas e tcnicas
para continuar nunha lnea de
millora cualitativa.
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
MEDI D
NUM[
DATA:
lEMA:
I) [
CllMUN 1 CAC l ON: Prensa
IXJ M[ DlO: A Nos a Terra
6 de Abril de 1989
Repercusins da Semana Galeqa de Filosofa
AClJNT[ C[ M[ NlO:
VI Semana Galeoa de Filosofa
:E -- --,., ----.... -
0
i N. A, ... --. _---- G- 'I; - t : .. E. - .. . .. ..
.. . ... ... " .. ..... .
' -,.
- . .
DE FILOSOFI
. A crtica da
inodernidade
centro da Semana
de Filosofia
"Vivimo.s ao dia e vivimos o
momento" sinalou, en alusin
crtica, o presentador da .Aula .
Castelao de Pontevedra
responsbel de organizar esta VI
.. Semana Galega de Filosofia
durante a inauglllracin das '
xornadas. O esforzo pola
reflexin e pola descuberta das
claves que moven a sociedade
. contempornea viuse
acompaado por unha grosa .
de ponentes e pola
. c:ada vraz. ampla
e part1c1pat1va de publico.
(Px. 15)
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
MlDI [) Dl crJMUNlCAClON : Pr ensa
NUME DO MEDlO : A Nasa Terra
DA !A: 6 de Abri l de 1989
1 [MA: Repercusi ns da Semana Galeqa de Filosofa
ACONTECEMEN IO:
VI Semana Galeaa de Filosofa
. . - - .
A., Semana de Filosofia;: revitaliza
,. - . . . . .
() pensamerito crtico
o nmero de asistentes e a mtemacionalizacin dos debates
caracterizaron tamn estas xomadas
"Vivimos ao dia e
vivimos o momento"
sinalou; en alusin .
. crtica, o presentador
da Aula Castelao de
Pontevedra,
responsbel de
organizar est VI
Semana Galega de
Filosofia, durante a
inauguracin das
xorriadas. " innegbel,
engadiriase lago nas
conclusins, que
vivimos en tempos que
se rexen baixo o signo .. . >
prosaico da
mercantilizacin que
todo o convirte en
obxetO de compra e
venda; por iso que,-
hoxe mis que. nrtca,
- compre recobrar as ~ , , . _
espcios que pof;libiliten
o dilogo aberto e
plural'. '.- Este esforzo
pcil reflexin e pala
descUberta das claves
que moven a sociedade
contempornea viuse -
acompaado poi unt >;
gosa .diversidade de -
ponentes e pola .
presncia cada vez . - :
mis ampla e .. .
participativa de ..... , - ~ - : . .
pblico.
As teorias actuais sobre o po-
der, debate que foi representado
nomeadamente polos profesores
Jacobo Muoz e Gianni Vatti-
mo, ponentes do que poderia-
mos denominar "pensamento
crtico" e "pensamento dbil"
resp_eitivamente, compuxeron
as sesins de ma destas xor-
nada.s que tiveron como lema e
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
fio condutor o de "Filosofia e po-
der" .
Non menos relevo adquiriron
as sesins de noite. onde a pre-
sncia de Puente Ojea. cuxa po-
nncia xirou en torno lgrexa
como poder fctico. foi sen d-
.bida a mis trascendente e po-
lmica. Importante foi tamn a
presncia na clausura do pensa-
dor portugues Eduardo Louren-
r;:o de Faria.
As sesins de tarde. cuxa
coordenacin correspondeu a
Xoan Luis Pintos, mostraron o
estado de diversos estudos so-
bre o exercicio do poder na Ga-
liza, "a partir do entretecido na
base" , seguindo o . esquema
Faucaultiano, nos eidos da edu-
cacin. comunicacin e admi-
nistracin. A problemtica da
muller ocupou tamn un esp-
cio nas tardes dentro do com-
pleto programa.
Asi todo a Semana comeza-
ra coa ausncia, no ltimo mo-
mento,. da figura que suscitara
maior espectacin, o terico do
Mt:D Ul Dl ClMUNICAC ION : Prensa
\JUME
DO M[DlO: A Nos a Terra
DATA: 6 de Abril de 1989
TEMA: Repercusins da Semana Goleqa de Filosofa
ACONTECEMENfO:
VI Semana
desenrolo desigual. Samir
Amin. Os organizadores poide-
ron contar xa avanzada a serna-
. na cun desenvolvemento escrito
da ponncia que tia previsto
a presentar.
Presncia internacional
A presncia na Semana do por-
tugus Eduardo Lourenr;:o. o ita-
liano Gianni Vattimo, o francs
Christian Descamps, o hispano-
mexicanb Snchez Vzquez,
xunto co experto en temas in-
ternacionais Mariano Aguirre, o
xeneral Alberto Piris, o embai-
xador Gonzalo Puente . Ojea, a
economista Miren Etxezarreta,
as feministas, filsofa e antrop-
loga respeitivamente, Clia
Amors e Lourdes Ortiz e os
xornalistas lvarez Solis, J. Flix
Azurmendi e Cesar Antnio Ma-
lina contribuiron a internaciona-
lizar os debates e fac:;;er que es
tes raiasen. na maioria dos ca-
sos, a gran -altura. Destacou
neste ambiente o inters parti-
cipativo dos ponentes que en
Galea a de Filosofa
parte importante souberon asu-
mir o carcter de "cursillistas"
enriquecendo e contrastando
unhas e outras aportacins.
O papel da
Aula Castelao
A Semana que en conxunto si-
tuase a un alto nvel o resulta-
do dunha xa notabel experin-
cia da Aula Castelao de Filosofia
de Pontevedra, cuxa labor,
exenta de protagonismos, est a
situar a anlise do pensamento
actual e o debate a escalas con-
siderabeis, algo chocante preci-
samente no ermo intelectual
que nos rodea.
Os parabns toparon, sen em-
bargo, con algunhas resistn-
cias: a lnspecin tratou de limi-
tar o nmero de profesores asis-
ten.tes por centro, psie a esta-
ren patrocinadas as Xornadas
pala Xunta, e a prensa madrile-
a fiXo reiteradamente caso
omiso da noticia. psie pre-
sncia en Pontevedra dalgun
dos seus prceres intelectuais.o
POSMODERNIDADE E PODER
M. VEIGA
"Crise da razn", cnse dos
grandes ~ e l a t o s ou das grandes
ideciloxias", "o suxeito moderno
fragmentrio" , son algunhas
.das afirmacins que frecuenta o
autodenpminado "Pensamento
dbil" que na Semana de Filoso-
fia de Pontevedra contou coa
presncia di..ln dos seus repre-
sentantf?S mis cualificados, o
italiano Gianni Vattimo, axuda-
do polo francs Christian Des-
camps, tamn participante na
semana. En sntese trtase do
pensamento da _post-moderni-
dade e que, co mesmo ttulo
que leva este recadro, merecer
o trato, a fins do presente mes,
dun dos novos suplementos
deste semanrio.
O que fixo a Semana de Pon-
tevedra foi fornecer o ambiente,
as clavs e os protagonistas, en
forma suficientemente abun-
dante e representtiva, para co-
mezar a realizar aqui un debate
sobre estas ideoloxias -hoxe
sobranceiras en motas esfe-
ras- abrinda paso ao desenvo!c
vemento dun pensamento crti-
co que debe recuperar o seu pa:
pe! na sociedade.
.. Convn perguntarse lago,
como fixo o embaixador Gonzalo
Puente Ojea, moi participativo
ao longo de todos os debates, se
o suposto fin dos grandes dis-
cursos e a fragmentacin social
supuxo un debilitamento do po-
der , se o individuo certament
mis libre e se non estaremos
acaso ante unha gran maniobra
de simulacin e de. alienacin
atravs dos obxectos. O
Vattimo escandalizado en
Pontevedra. Gianni Vattimo,
terico do pensamento dbil decla-
rarla en Granada,. ... imediatamente
despois da sua estncia na semana
de Pontevedra, que "falar en Espa-
a en termos que contrastan coa
ortodxia marxista parece escanda-
loso".
MEDIO DE COMUNICACION: Prensa
NOME DO MEDIO: El Independiente AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
DATA: 7-13 Abril de 1989. Ano l I I.
N 95
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
TEMA: Repercusins Semana Galeqa de Filosofa
ACONTECEMENTO:
VI Semana Galega de Filosofa
La cruz de Pontevedra
CESt\R t\LONSO DE LOS RIOS
E
l caso histrico de Pontevedra es de una fina seduccin. Es una m-
gica malla de plazuelas. rincones , pasajes y pasadizos. de perfiles
que se desmayan y se quiebran para la sorpresa. Aqu los grandes
sillares de piedra no se han impuesto en volmenes monumentales ms
que en alguna, imponente, fbrica. El peso histrico es, en esta ciudad,
amable. Y quien ha llegado hasta ella por carretera y en dilogo con el
mar espera de nuevo la cita con ste y, al fin , se produce. Pero de qu
manera. Al fondo del generoso paseo han plantado una inmensa cruz,
una cruz sobrecogedora que sella el atardecer y que tapa el mar. Es una
Cruz ele los Cados levantada despus del franquismo, hace tan slo dos
aos, en 1986. El goce queda interrumpido, la perplejidad poltica no es
menor que la frustracin esttica. El retorno hacia el centro es inevitable-
mente apesadumbrado. Hasta dnde puede llegar la insensibilidad cultu-
ral, poltica y religiosa de quienes perpetraron tal agresin? Hasta dnde
el desprecio por las otras sensibilidades ciudadanas, laicas y durante casi
medio siglo perdedoras?
Pero en esta laberntica Pontevedra, las reservas culturales han sabido
sobrevivir al caciquismo y a los manejos amparados en el poder. Hay una
Pontevedra que ha .vivido estos das un fervor de debates filosficos y po-
lticos. Precisamente el tema elegido por el Aula Castelao, en esta VI se-
mana galega de Filosofia, ha sido el poder. El auditorio de la Caixa de
Ahorros ha sido constantemente desbordado por un pblico que ha gana-
do el protagonismo en los coloquios. Una buena parte del xito ha sido
debido sin duda a que los organizadores han sabido abrir el discurso so-
bre Filosofia y poder a los problemas ms cercanos , a la realidad cotidia-
na gallega. Si por las maanas podan escucharse las conferencias ms
tericas sobre secularizacin y poder, nihilismo y poder, Marx y la cues-
tin del poder. por las tardes las
mesas redondas y los debates se
centraban en los problemas
concretos de la educacin. la
comunicacin, la Administra-
cin y la mujer en Galicia.
Las jornadas han sido un jue-
go de eclecticismo: junto a los
nombres de Samir o Snchez
Vzquez. los de Gianni Vattimo
o Eduardo Lourenc;o. La po-
nencia de Puente Ojea sobre la
Iglesia ha provocado un revuelo
de sotanas preconciliares. Las
jornadas de Pontevedra son el
resultado de ese compromiso
entre lo institucional y lo priva-
do, un juego de bolillos inteli- Castclao
gente que en ocasiones tiene sus
costes pero que, en general, permite una prctica de cesiones y de arre-
glos, esto es, una cultura poltica de la convivencia y del dilogo.
Los. llenos del auditorio de la Caixa, la participacin en los coloquios,
la asistencia de un pblico joven son el testlmtJnio de que una parte de
nuestra sociedad no ha perdi"do el gusto por el debate, la confrontacin
de las ideas. La atona de Madrid y de !Jarcelora en este punto no ha IJec
gado a ciudades como Pontevedra quiz porque aqu resulta ms dificil
escamotear la realidad. El poder, los poderes se muestran aqu ms des-
carnados, tambin ms implacables y menos complacientes. De esta ma-
nera los espiritus oscilan con frecuencia entre el aplanamiento y la re-
belda.
Al cronista se le quejan los organizadores de la Semana de la escasa re-
percusin de actos como ste en la prensa de Madrid. Hay una vieja
creencia segn la cual nada existe si no aparece en los medios de comuni-
cacin estatales. Es una tendencia que an no ha corregido el hecho auto-
nmico. Los medios estatales tienen ciertamente una propensin a aten-
der informativamente la actualidad 111adrile1ia o catalana y una incapaci-
dad para alcanzar la vida perifrica. Pero, en todo caso, an no se ha
interiorizado el hecho autonmico hasta el punto de dejar de contar con
el constante refrendo de los medios estatales. La superacin del dictado
centralista debe dar paso definitivamente a la confianza en la fecundidad
de lo plurinacional, regional y local. Pontevedra no puede esperar a ser
un terminal de la tensin cultural de Madrid o Barcelona. As lo ha en-
tendido el Aula Castelao. As. los periodistas que se comprometen en dia-
rios locales o en revistas como A Nossa Terra. Hay unos poderes en
Madrid y hay otros en Ponteveda. Y una cruz clavada en la conciencia
esttica y laica de esta ciudad.
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
MlD l !J l)E C UMlJ N 1 CAC l UN : Prensa
-
NOME DO MEDIO:
La Voz de Galicia
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
DA fA: 10 de Abril de 1989
lEMA: Repercusins da Semana Galega de Filosof a
ACONTE CEMENTO: VI Semana Galega de Filosofa
.....-----------DE SOL A SOL-----------
Os poderes fcticos
Acaba de ceiebrarse na cida-
de de Pontevedra a VI Semana
de Filoso/la Galega, que versou,
segundo os anuncios dos medios
de comunicacin social, sobre
os tan trados e levados pode"
res fcticos. Non est mal que
o saber filosfico -que debe
ser un dos saberes mis serios e
fondos- se achegue coa sa
sabidura-sofia a estes pro-
blemas tan pragmticos para a
xente da base. Coido que unha
das causas que habera que cla-
rexar, dunha vez por todas, se-
ra o mesmo concepto, tanto fi-
losfico coma sociolxico, de
poderes fcticos, non sexa
que esteamos vivindo de tpi-
cos, rutinas e historicismos,qui-
zais loitando contra moos de
vento.
As, por exemplo, cando se
lle segue aplicando Igrexa ca-
tlica esa denominacin de po-
der fctico, coido que habera
que faceto - hoxe- con moitas
restriccins e matizacins; pois
non nego que noutros temps a
Igrexa fose un verdadeiro po-
der fctico, pero penso que ho-
xe, despois do Vaticano u.- a
Igrexa nin o ten, nin o quere e
polo tanto non o busca, xa que
a experiencia lle ensina que non
lle convn para acada-la sa fi-
nalidade.
Non queremos dicir con isto
que a Igrexa non tea hoxe un
poden>, eu dira mellar, unha
auctritas, que lle ven dada
polo mesmo Evanxelio, pero
que totalmente distinta da que
podeter o Goberno, o Exrcito
ou os Medios de Comunicacin.
esa auctritas, ou . poder
moral que lle d o Evanxelio a
Por MIGUEL ANXO ARAJO IGLESIAS
Igrexa non pode renunciar, se
quere_ ser ela mesma e non per-
de-la sa identidade. O quepa-
sa que isto s se pode enten-
der ben desde aje, e iso o que
lle falla a moitos que rentan
achegarse a un estudio pura-
mente filosfico ou sociolxico
da Igrexa.
Por isto non me deixa de ex-
traar que fose convidado a de-
senvolve-lo tema do poder fc-
tico da Igrexa en Galicia o se-
or Puente Ojea, marxista con-
fesante, ateo, ex-embaixador
no Vaticano de onde sau por
decisin non da Igrexa, como el
d, senn do seu ministro, e an-
da para mis escarnio, non ga-
lega. -
Non tiven a sorte de escoita-
la sila conferencia. Da que tan
s poida xulgar algunhas das .
. sas frases-afirmacins tal co-
mo aparecen publicadas . nos
xornais. E, con tdolos respetos
que me pode merecer unha per-
soa, teo que afirmar que o seu
filosofar, se que a iso se lle
pode dar tal nome, non mis
que un producto cedo do re-
sentimento fondo e non curado
que leva este seor pola sa sus-
titucin fronte da embaixada
no Vaticano. Isto xa o prexulga
para acadar un mnimo de ob-
xectividade e quejar que a sa
filosofia quede reducida a unha
pura demagoxia, baseada toda
ela en presuncins que non pode
probar.
Non sera eu, senn o Gober-
no central ou o autonmico ga-
lega, quen debera responder a
afirmacins como estas: El
Gobierno gallego est imitando
al ,Ce'}f_fal y se deja manipular
por 1a Iglesia, que mantiene in-
tacta toda su influencia en Gali-
cia ( ... ) que se aprovecha del
claro complejo de inferioridad
con el que ses conduce el Go-
bierno espaol en sus relaciones
con el Vaticano ( ... ) Esto ocu-
rre porque, en el fondo, l a m a ~
yor parte de los que dirigen hoy
Espaa han militado en organi-
zaciones catlicas y guardan
una ideologa socialdemcra-
ta.
Ca/quera observador, por moi
superficial que sexa, poder
constatar o que hai de verdade
nestas afirmacins, s que o ca-
lificativo mis suave que lle po-
demos atribuir ser o. de plena-
mente gratutas e faltas de razo-
namento. Abondaralle seor
Puente Ojea dar unha lixeira
o/lada ltima conferencia pro-
nunciada no Clube Siglo XXI
por monseor Su_qua e as tamn
ltimas declaracins do seor vi-
ce-presidente do Gobemo.
Mis sensentido estn anda
estas outras afirmacins: Es
(la. Iglesia) un macropoder in-
saciable, expansivo, que cada
vez quiere ms, que aspira al
monopolio de los medios de co-
municacin, que quiere ms
subvenciones econmicas ... .
Dificilmente se poden dicir mis
falsedades en tan poucas pala-
bras, pois a Igrexa non quere
mis expansin ca de mensaxe
evaxlica, nin ten nin quere nin-
gn monopolio sexa da clase
que sexa, nin tampouco aspira
a ter mis subvencins, senn
aquelas que lle corresponden
polo seu trabal/o a pro! do ben
comn. Pero as se escribe a
historia e as se fai fi/osofia.
MEDIO DE COMUNICACION: Prensa
NOME DO MEDIO: La Voz de Galicia AULA CASTELAO 'DE FILOSOFIA
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
DATA: 15 de Abril de 1989
TEMA: Repercusins da Semana Galega de Filosofa
ACONTECEMENTO: VI Semana Galega de Filosofa
OPINION PUBLICA
El poder de la Iglesia
Por GONZALO PUENTE OJEA
El seor Arajo Iglesias publica en el nmero del JO de los
corrientes un artculo titulado Os poderes fcticos, relativo a la
Semana Gallega de Filosofia organizada por el Aula Castelao de
Pntevedra. El artculo. que me alude personalmente. es un ex-
presivo ejemplo de esa mezcla de malsima informacin, candidez
mental e insidia que caracteriza ron frecuencia i2 los hombres de
Iglesia y a muchos catlicos .
. Voy a replicarle brevemente:
J.
0
Mi posicin ante la/e que ensea la Iglesia qued bien defi-
nida en mi libro Ideologa e Historia. La formacin del cristianismo
como fenmeno ideolgico. publicado en 1974, y cuya tercera edi-
_cin acaba de agotarse. Mal puede admitirse el srdido y mezquino
argumento ad hominem que, en el mejor estilo de la autoridad
eclesiqstica; me lanza el articulista. r_etratindose moralmente.
Temor y claudicacin
Mis anlisis de la como institucin de poder son, se-
gn el seor el resultado de mi profundo resentimiento
por mi destitucin.como mbajador .ante la Santa Sede con er
:'pretexto de/e anuncio de mi intencin de divorciarme. Que sepa
seor:que a mfme aes_tiruyen d c'onsuiw el Gobierno.y /ti ".
,lglesia;o iuI dtemoriqd. y claudicanao ante Un acto de
ppltii; iristituciorial por las circunstandlis ;
.;: :.':>;en . que : 11.ivo :ligar/ sl 'i_ude realizar s mediante una decisin .
y ;na decisin efectiva y formal del pr-
Qierrcra otracos demuestra que no co-
, de los Estados. - .
. 2.
0
La!glesia es el resultado ineluctable de las especiales
cunstancias histricas en que emergi. No ha cambiado ni s in- :
toler,emciq dogmtica.ni vocacin perenne de poder. Ni ants .
ni despuifral Vaticano IF-por lo dems. puesto en sordina poi
" eJ Lo gue sucede, es qu; con su exper;ni:ia"
poseu'ni o/fiitofinsimo rspcio de lo que en cda'
momento puede tolerarle o no iolerarle la sociedad. Los tiempos ;;.
han cambiado -aunque no glesia ha resuelto; ;,
mo cientos de veces anteriormente, hacer'de necesidad viriua: ; _:
Simplemente, -ha modernizado algo su ostentosa vestimenta.
, ' U: r [
. . . Siempre igual a s misma .,,;,,. ..... _, -. e
Hay.que incurablementecndido -en el generoso supues-
to de que el seor Arajo crea sinceramente lo que
ra persuadir a los lectores de que la Iglesia no es o, como
l ingenuamente dice, no es ya un poder fctico. La Iglesia es
siempre igual a s misma. an bajo sus inagotables pero apar_en-
tes metamorfosis. Llega hasta donde la dejan llegar los dems
poderes. Ni un paso ms ni un paso menos. Ya es hora de qe
nuestro Estado se entere.
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
MEDIO DE COMUNICACION: Prensa
NOME DU MEDIO:
A Nos a Terrr:i
DATA : 20 de Abril de 1989. Ano XI I.
TE MA: Aul a Casteli-:lo de Fi l oso f a
ACONTECEMENTO : VI Semana Galeqa de
N
383
Fi l osofa
Aula Castelao: un foro_ de divlilgacin
. e debate indito na Galiza.
..
A prxima Semana de Filosofia ser dedicada . ecoloxia

'-"-.{
Formando un colectivo
estbel con incidncia
no ensillo mdio e
universitrio, e cun
labor incontestbel de
divulgacin e debate no
campo da filosofia e o .
pensamento, a "Aula
Castelao" con xa cinco
anos de vida, constitue
unha experincia
destacbel no rneto
dunha sociedade
culturalmente
desvertebrada. As seis
edicins consecutivas
da Semana Galega de
Filos6fia, sancionan
positivamente ese
traballo.
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
MEDIO DE COMUNlCAClON: Prenso
NOME DO MEDIO :
A Nusa Ter rr.1
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
DATA: 20 de Abril de 1989 . Ano XII.
N 383
TEMA: Aul o Cost elrrn de Fi losofa
ACONTECEMENTO : Vl Serna no
Desde o 1984, que celebran a I
Semana Galega e Filosofia bai-
xo o tema xeral- de "Filosofia.
Teoria e Praxe'', a "Aula Caste-
lao" procura ir conseguindo uns
obxectivos de "galeguizacin do
erisino, posta a ponto e anova-
cin do profesorado, tanto tem-
tica como metodolxica e didc-
tica. Ainda que nun princpio
pensada para incidir no ensino
mdio hoxe iso desbordouse. e a
proporcionalidade das xentes
que veen Semana dun 50%
de persoas ligadas Universida-
de" .. Quen fala Domingos A.
Garca Femndez.' que con Ra-
mn .Reguera, X. Carlos Carba-
llido e Alfonso Sola, abondaron
nas razns de ser e nas perspec-
tivas da "Aula Castelao". Son
eles, con Ricardo Rodrguez R-
bana e Carlos Lodeiro, quen for-
man o comit organizador da
Semana de Filosofia "unha acti-
vidade que absorbe a maior par-
te do noso tempo, alri das ocu-
. pacins !abarais, porque o labor
de organizar obrganos a reco-
mezar o traballo nada mis re-
matar os actos dunha edicin.
Asi que este ano xatemos un
proxecto bastante avanzado e
discutido sobre o enfoque da
prxima edicin que seria -se-
nn se muda a ida- o de "Fi-
losofia e Ecoloxia", coque se re-
collera unha suxerncia maiori-
tria nesta VI Semana."
Colctivo non doutrinal
Con mis de vinte membros,
non todos eles adicados ao ensi- .
no da filosofia, tamn doutras
matras...,...... "procrase unha in-
terdisciplinariedade inerente ao
pi:9_pi:io conceito que ternos de
filosofia"- a Aula realiza algun-
has:outras actividades;" "ternos
feito ciclos de conferncas que
se teen adiantado a de-
bates que despois foron e son
capitais, como a reforma do en-
sino mdio, e tenas habido de-
dicados a Marx, Filosofia Ac-.
tual, Castelao,. Galiza .e Xuven-
tude, Pensamento Actual, Dilo-
go de culturas... conferncias
pontuais, publicacins, como o
libro sobre Losada Diguez, e
ternos preparado material sobre
Xoan VicenteViqueira espera
de poder ser publicado ou ela-
borado materiais como a que .
seria a primeira histria do pen-
samento galega, ou videos. so-
bre Platn, ou Ciaran e Nietzs-
che".
Funcionamento democrt<ico,
lugar de debate, pero diversida-
de e resposta pronta para qen
os queren encasillar doctrinal-
Programa
a un ano vista
O programa bosquexado para o
ano que ven inclue nas sesins
da ma a Edgar Morin ("Ecolo-
xia e antropoloxia"), !van Illich
("Convivencialidade"), Jean
Franc;:ois Lyotard
mo e ecoloxia"), Commoner, Ha-
rich, Thompson ou Guerasirnov
("Comunismo sen crescimento), .
Paul Kurtz ou John Passmore.
Nas sesins de tarde, Lpez
Suevos e Marcial Gondar (sobre
ecoloxia, economia e antropolo-
xia), Sociedade Galega de Xea-
grafia ("Ecoloxia e espcio"),
Xurxo Vivero, Adega, Amigos
da Terra, Green Peace (Mesa
Redonda) e comuninacins. E .
nas sesins da noite as figuras .
convidadas serian Ramn Mar-
galef, Martnesz Alier ou Ramn
Tamames, Alain Touraine, Ro-
ger Garaudy e Paulo Fteire. O
Galeaa de Filosof a
mente "a Aula non produce un
discurso prprio e unitrio, nen
ten un proxecto poltico ou
lxico prprio. Dentro da Aula
hai quen estn na lia do ma-
rxismo, e quen non o est e ab-
soluto. E cada quen con mati-
ces". A idea de diversidade est
no plantexamento da Aula "se
fas un discurso mbi monoltico
corres o risco de que se perda o
labor. Pero tamn non pode
existir un discurso prprio e es-
pecifico da Aula porque non hai
tempo real para que poda elabo-
rarse. Se se quer, na pluralidade
de opinins hai pontos de coin-
cidncia que son Jeit-motivs da
aula, como pode ser a galegui-
zacin do ensino ou un conceito
claro sobre a filosofia como glo-
balizacin de saberes e a nece-
sidade de que sexa accesibel. O
prprio plantexamento que ta-
cemos nas Semns con se-
sins matinais con exposicins
de convidados de fra, de tarde
- centradas -no xerado en Galiza
arredor do tema central das Se-
manas, e as da noite abertas ao
pblico. E o xito destas sesins
da noite ten desbordado as no-
sas previsins e dase porque se
. busca entrar ep temas de actua-
lidade e reflexionar a partir de-
les. Estar vencellados ao mo-
mento histrico".
Filosofia na Galiza
O ano pasado abordaron o tema
do pensamento galego. A idea
de que a filosofi.a e o pensamen-
to est asociado a grandes figu-
. ras individuais criticado "non
se pode negar que aqui non
houbo esas figuras, pero debai-
xo . diso est a conceicin de
que a filosofia feita por indivi-
duos xeniais, e isa non opi-
nin compartida por ningtin na
aula. A filosofia visin e res-
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
posta en cada rr..omento histri-
co e ante circunstncias econ-
micas, sociais e polticas."
Mis que pensamento galega
"debrase falar de pensamento
na Galiza, porque condicin ine-
. ludibel para falar de pensamen-
to galega que se produza no
noso idioma. Este un debate
na Aula, porque do que se trata
de reconstruir o que houbo
porque non o coecemos, est
sen investigar. Hai todo un sis-
tema educativo e unha filosofia
en pocas anteriores ao XIX, e
coas suas figuras, que non as
coecemos. Ns tratamos. de
achegarnos a ese coecirnento."
En conxunto, e como xa se
constatou o ario pasado, as in-
vestigacins; e o p a p e l da Uni-
Versidade hora de organiZalas
e apoialas, no terreo da histria
do pensamento galega son m-
. nirnas, "sguese un traballo des-
labazado, pontual e sen nengun-
: ha visin de conxunto e da Galic
za".
"O feito de . que haxa figuras
como Mar ou Heiddeger ou
Kant na Alemnia non pode dar
a entender que aquel iJn pas
de filsofos, en todo caso, que
nun momento histrico a sua
. cultura. ligada a factores sodais
e econmicos, xerou esas figu-
ras e esas escalas. Asi ao lon-
go da histria. Na Galiz hai un
pensamento que dirixe ese de-
vir histrico. Que non ten por-
que ser autnomo, pode ser de-
pendente, pero ha unha cosmo-
visin prpria que explica a ac-
tuacin das persoas e a socieda-
de en ada momento".
"E debemos coecer todo o
noso pasado. Un pais que vive
amnsico, ou i:ecria o seu pasa-
do e coceo, ou permanece
nesa situacin fatal de desme-
moriacin." A opinin neste te-
MEDIO DE COMUNICACION: Prensa
NOME DU MEDJO:
A Nosa Terui
DATA: 20 de Abril de 1989. Ano X l I.
N
383
TEMA: Au la Castel8o de Filosofa
ACONTECEMENTO: VI Semana Galeaa de Filosofa
rreo expona Ramn Reguera,
pero a matizacin de Alfonso
Sola "un pas non d un pensa-
mento unilineal, pero a nica
posibilidade de falar dun pensa-
mento galega no momento no
que UR pas se plantexa unha
batalla pola liberacin nacion8.I.
A nica maneira de xerar un
pensamento galega criar un
pensamento nacionalista. A ver-
tebracin do pas ;:- as tamn
por iso e non s: tan.n, por po-
er exemplos, por uns mitos co-
lectivos, por unha literatura, por
unha indstria, ... Pensas na Ga-
liza, en galega e sobre unha pr_o-
blemtica prpria".
Domingos A Garcia aponta
que non se debe esquecer que
"a posicin de clase tamn va
xerar respostas diferentes a
iguais realidades, a iguais po-
cas. Non defenderia eu un inter-
clasismo nese senso. Hoxe w-
dese dar unha confluncia na-
cionalista porque hai unha
ameaza externa, non ternos con-
figurada a nosa identidade,
etc ... e iso pode levar a unins
e proxectos en comw1, pero
cando isto vaia normalizndose
haber pensamento de direitas
e de esquerdas, realista e idea-
lista,... e pode haber acordes
pontuais pero non converxn-
cias ideolxicas."
Futuro -da filosofa
Ramn Reguera quen dibuxa
uha idea, matizada minirna-
mente polos outros present8s na
conversa, sobre o momento ac-
tual e futuro da filosofia, "penso
que hai catro paradigmas. Un
primeiro da especializacin que
levaria desaparicin da filoso-
fia: cada saber seria autnomo
e bastariase a si mesmo. Nunha
sociedade de especialistas, de
tcnicos, O ir mis al do dado
concreto non ten senso. E iso
pdese insertar na xeografia, na
histria, ... Por aqui vai a refor-
ma <los ensinos meio e universi-
- trio. Surxe no Renacimento e
o que se aplica no capitalismo
avanzado.
Un segundo; : o paradigma
marxista, a filosofia corrio ele-
mento que d visin de totalida-
de, que d unin a toda a cin-
cia, a toda a cultura e saber.
O terceiro serta o paradigma
relixioso, que no seu afn de x ~
plicacin global pode ter pareci-
. do ao marxismo. A relixin
como fundamento de toda cul-
tura que ven detrs ..
E habria un cuarto paradig-
ma de regreso de novo ao indi-
vduo, desde diferentes pontos
de vista, e proxctase na idea
de "gozar do momento", con es-
queciinento do que nos rodea
que ten un gran poder actual-
mente.
Engadiria un quinto, que de-
bia ser. o noso, que distinguise
centrismo e policentrismo. Divi-
dir os centros e disminuir as pe-
. rifrias. Para este paradigma
empregaria o prprio marxismo,
ou outro pensamento, que me
perrnitiria realizalo".
A conversa xtndese en
mltiples matices: a autocom-
placncia das sociedades indus-
triais e superdesenroladas, a
non utopicidade dun discurso
de liberacin, o polioentrisrno
como reivindicacin. dos pases
probes e de a ao fluxo da iror-
macin hora de conformar as
concincias, nunha sociedade
mis controlada e tecnificada ...
en suma aos temas que desde
hai seis anos plantexan e que
teen garantida a continuidade
e o inters no futuro da Semana
Galega de Filosofia e da "Aula
Castelao". O
x.c.
AULA CASTELAO'DE FILOSOFIA
MEDIO DE COMUNICACION:
Prensa
NOME DO MEDIO: La Voz de Galicia
DATA: 2 de Maio de 1989
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
TEMA:
Reoer c usins da Semana
ACONTECEMENTO: VI Semana Galega de F ilosufa
DE SOL A SOL
Morrer con dignidade
Todos tern coecemento do
proceso aberto a catro enfermei-
ras austracas por mor de ter dado
morte a uns cantos -parece ser
que moitos- enfermos que se en-
contraban nos seus hospitais nun-
has situacins mdicas terminais.
A opinin pblica parece estar al-
porizada, e, salvando algunhas
excepcins, tal jeito considerado
coma un verdadeiro homicidio.
Sen embargo ofrcenos ocasin
propicia para enfrontamos co
problema da chamada eutanasia
que, tamn entre ns, tn hoxe un-
ha grande actualidade por mor
dunha lei que se est preparando a
nivel do Estado espaol.
Existe unha eutanasia activa
que consiste en quitrlle-la vida
directamente a aqueles enfermos
que se encontran nunha situacin
mdica terminal, sen posibilidade
humana algunha de recuperacin
e que eles mesmos a pediron can-
do tiiian plena conciencia. Outra
a eutanasia pasiva, que consiste
en non tentar alonga-la vida dun-
ha maneira artificial, irracional e
lamentable , cando, humana e
cientificamente, non se ve posibili-
dade algunha de supervivencia.
Estes seran os casos do xeral
Franco e do emperador Hiro-
Hito.
X a poden supoer que a lgrexa
nunca aceptar a eutanasia acti7
va. por considerar .que ningun
dono da vida dos demis, nin o
propio interesado, se non o mes-
mo Creador. Pero s aceptmo-la
e, en certos casos recomendmo-
la eutanasia pasiva, recoecendo
Por MIGUEL ANXO ARAUJO IGLESIAS
que o noso dereito actual, polo
menos na sa interpretacin mis
tradicional, est mis a pro/ da
distanasia ou alongamento artifi-
cial da vida sexa como sexa e que
os anglosaxns denominan furor
teraputico.
M is non deixar de ser inxe-
nuo pensar que os graves conflic-
tos que lle ofrece mencia e
sociedade a marte se van resolver
cunha lei da eutanasia, por moi
ben feita que poida estar. O tema
amasase moito mis complexo.
Os especialistas salen dicir que
todo aquel que pide a marte, o que
ten ta expresar que a sa forma
de vida resulta inmoral e inhuma-
na. O que desexa non tanto a
morte canto unha vida mis digna
e humana. E esta humanizacin
das fases terminais da vida pode
acadarse de distintas maneiras.
Fai uns quince, anos, Cecily
Saunders comezou o movemento
Hospice, que est lraballando
moito pla dignificacin dos en-
fermos terminais. Pa.ra este move-
mento, o hospital o lugar onde
se lle aplican pacente as estrate-
xias de curacin; pero cando estas
xa non son posibles, resulta ab-
surdo somete/o s duras e rxidas
normas da vida hospitaleira. En-
tn os hspices poen na prcti-
ca unha nova estratexia, que non
a da curacin, senn a do coi-
dildo tcnico e humano. O hs-
pice combina a vida familiar coa
asistencia tcnica especializada,
Eita asistencia recibe o nome de
mencia paliativa.
Na actualidade poden e deben
controlarse mdicamente tdalas
dores dos enfermos terminais. Pa-
ra isa ha de contarse coa axuda
da piscoterapia. non hai tan s do-
res fisicas senn tamn psquicas,
espirituais. A soidilde, e depre-
sin, a tristura, a desesperanza, o
abandono, Jan moitas veces o re-
mate da vida mis duro c mesma
morte. Aqu a axuda do psicotera-
peuta e dos axentes da pastoral
sanitaria na prctica de grande
utilidilde.
Unha mera lei da eutanasia:
por moi perfecta que ela sexa, non
ser capaz de resolve-lo problema
que aqu subxace. Sera mis ur-
xente un proceso xeral de humani-
zacin na asistencia s enfermos
terminais, que tivese en canta tan-
to os aspectos mdicos do proble-
ma, coma as psicolxicos e os es-
pirituais. Por desgracia anda es-
1
tamos moi lonxe de todo isto. Por
isa o morrer con dignidade se-
gue senda unha asignatura pen-
dente entre ns.
Posdata.- Acuso recibo agra-
decido da rplica do seor Puente
Ojea meu escrito sobre o Poder
da Jgrexa. S lle quera dicir que
non son unha mestura de desinf or-
macin, candidez e insidia mental.
Se me quixese definir, dira que
son un parvo, dos moitos que
andamos por esta Galicia, que por
algo se chama Finisterre e, como
dican os nosos antergos, est no
cabo do mundo. Por iso dica o
cantar: Fun Santo, San An-
drs, at no cabo do mundo. Pe-
ro somos realistas, e queremos ar-
gumentos, non dogmatismos, pois
para dogmatismos xa ternos ns
ahondo.
IV. Os medios de comunicacin non estritos: Radio e
Televisin
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
Apart ado 332
36001 PONTEYEDRA
MEDIO DE COMUN I CAC ION :
Radio
NOME DO MED IO: Radio Pontevedra
DATA : 2 de Febreiro de 1989
TEMA : Avance do Programa da VI
ACON TECEMENTO: VI Semana Galega
Semana
de Filosofa
Intevencin de Domingos A. Garca f ernndez membru da Au l a
Castelao no Programa Magazine de Radio Pontevedra de 12,45 a 13 h.
AVANCE DO PROGRAMA DA VI SEMANA. TEMA: FILOSOFIA E PODER
Desta sexta Semana sal ientar :
A) A participacin de destacados intelectuais estranxeiros: o
economista SAMIR AMIN, o filsofo italiano G. VATTIMO, o pensador
mexicano ADOLFO SANCHEZ VAZQUEZ, o director dun diario lisboeta
URBANO TAVARES e o coecido ensasta EDUARDO ( todos eles
leccionaron ou leccionan en universidades alemanas, fra ncesas,
portuguesas, bras i leiras, mexicanas e italianas ) .
B) A presencia de coecidos profesores e investigadores espa-
oles : PIRIS LAESPADA ( xeral de brigada de ar t i llera),
MARIANO AGUIRRE ( director do Centro de investigacins pala Paz ) ,
ANA LUCAS (Filsofa . Profesora da UNED de Mad r id ) , GONZALO PUE N-
TE OJ EA ( embaixador de espaa ) , MIREN ETCHEZARRETA ( Economista.
Catedrtica de Pol tica Econmica da Universidade de Autnoma de
Barcelona ) e varios periodistas : AL VAREZ SOLIS, AFONSO EIRE, ALON-
SO DE LOS RIOS e FELIX AZURMENDI /
C) A presencia dunha serie de profesores da Universidade Ga-
lega, de diferentes Facultades, que estn a facer i nvestigacins
de campo nos eidos da EDUCACION, MEDIOS DE COMUN I CAC I ON, ADMI NIS-
TRACION, PROBL EMA TICA DA MULLER GALEGA ... , coordenados polo so-
cilogo XOAN LUIS PINTOS DE CEA NAHARRO e pa l a profesora de filo-
sofa moral MARIA XOSE AGRA. Contrastarn as sas opi nins e con-
clusins e o traballo a desenrolar en anos vi ndeiros con profeso-
res de outras Universidades do resto do estado . Asistirn s p-
blicas a Catedrtica da Complutense CELIA OMOROS, a investigado-
ra e profesora universitaria LOURDES ME NDEZ e a antroploga CAR -
MEN LARRAAGA .
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
MEDIO DE COMUNICACION : Radio
NOME DO MEDIO : Antena 3 Pontevedra
DATA: 17 de Febreiro de 1989
TEMA :
Presentacin dl VI Semana
ACDNTECEMENTO :
VI Semana Galega de Filosof c
Intervencin de Ricardo Rodrguez de Ravena membro da Aula
Castelao no P ~ o g r a m a Medioda de Antena 3 de 11,30 a 11,45 h.
PRESENTACION DA VI SEMANA GALEGA DE FILOSOFIA
Puntos salientados :
a) Datas da Semana.
b) Estructura da Semana nas xornadas de man, tarde e noite
e a temtica de cada una delas.
c) Consolidacin das Semanas.
d) Financiacin e presuposto .
e ) Participantes previstos e modos de participacin e for ma
dos debates .
f) Apertura da Semana ao pblico non especi alizado .
g) Relevancia da Semana no conxunto de actos pareci dos que se
cel ebran en Galicia e en Espaa .
h) Proxeccin da Semana que vai rebasando os limites espec-
taculares e camia hacia actividades regulares que o que
a identifica ca Aula Castelao.
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
Apart ado 332
36001 PONTEVEDRA
MED I O DE COMUNICACION: Televisin
NOME DO MEDIO: T. V . E. 2
DA TA: 22 de Marzo de 1989
TEMA: Presentacjn da Semana
ACONTECEMENTO : VI
Semana Galega de Filosofa
Intervencin de Xos Luis Barreiro Barreiroi decano da Facultade
de Filosofa e Ciencias da Educacin de Santiago e Domingos A. Gar -
cia Fernndez membro da Aula Castelao.
INFORME PRESENTACION DA SEMANA DE FILOSOFIA
Puntos salientados na entrevista:
a ) Estructuracin da Semana nos tres bloques de sesins : mana
tarde e noite ca sa propia anlise e obxectivos sin por elo
perder o obxectivo vertebrador da Semana.
b ) A Semana en relacin con eventos semellantes. A diferencia
doutros congresos a Semana combina tres aspectos: a univer-
salidade da Filosofa, a investigacin en Galicia e a aten-
cin ao publico non especilaizado ( conferencias abertas, ta-
boas redondas, etc . )
c ) Sobor do i nterese da Filosofa . Palas edicins celebradas
parece que a moita xente ajnda que compre tamn que a actua-
lidade dos temas tratados as como a sa antici pacin con-
tr ibuen grandemente neste interese (exemplo da anticipacin
a Et i ca e Bacharelato Reformado ) . Falouse ademais do obxecto
da Filosofa e da necesidade de cuestionar permanentemente:
Que facemos e que somos? .
d) Anlise do programa presentado .
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
MEDIO DE COMUNICACION: Radio
NOME DO MEDIO: Radio Nacional
DATA: 24 e 25 de Marzo de 1989
TEMA: Desenvolvementu da Semana
ACONTECEMENTO: VI
Semana oaleoa de Filosofa
Intervencin de Ramn Regueira Varela membro da Aula Castelao
nun programa de Radio Nacional por espacio de 15 e 10 minutos.
INFORME SOBRE A SEMANA DE FILOSDFIA
Puntos salientados:
a ) Obxectivos da Semana
b) Programa da Semana e desenvolvemento da mesma facendo espe-
cial fincap na separacin das sesins de maA tarde e noi -
te as como a sa problemtica e obxectivos a cadar.
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
MEDIO DE COMUNICACION: Radio
NOME DO MEDIO: Cadena SER
DATA: 25 de Marzo de 1989
TEMA: Presentacin da Semana
ACONTECEMENTO: VI
Semana Galega de Filosofa
Intervencin de Domingos A. Garca Fernndez membro da Aula
Castelao no Programa Informativos SER de 14,20 a 14 ,30.
PRESENTAC ION DA SEMANA E ENTREVISTA
Presentacin da Semana e avance do programa do Luns 27
Puntos salient ados na entrevista:
a) Programa da Semana facendo especial incidencia nas sesins
da noite e na prestada aos Medios de Comunicaci n .
b) Patrocinadores.
Falouse se a presente Semana_ foi unha ruptur a conclundose
que non anque o que s supn un cambio: mis extranxeiros
(non por snobismo ) , maior nmero de ponentes, etc.
d) Orzamento da Semana.
AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
MEDIO DE COMUN I CAC ION: Te levisi n
NOME DO MEDIO : T. V. G. l Nosl Rldio
DATA: 27 de Marzo de 1989
TEMA: Inicio dl Semonl
---
ACONTECEMENTO :
VI Seman:I Galeq:I de Fi losofa
Intervencin de Mariano Aguirre e Carlos Carballido nos informa-
tivos dl T.V.G. en Pontevedra.
Mariano Aguirre foi preguntado sobre o tema da Seman : O Poder
desenvolveu os seguintes puntos:
a) O Poder en s
b) Modalidades de Poder
e) Poder e grandes potenci as
Carlos Carballido falou s dos obxectivos da Semana e cles fo-
tan as razns que moveron a Aula na escolleita do tema .
Intervencin de Domingos A. Garca Fer nndez nun programa da
Nasa Radio s 3,15 .
Punt os salientados:
a ) Qu t e ~ e n que decir os filsofos do poder
b) Estructuracin da Semana
MEDIO DE COMUNICACION: Resumo dos Medios de Cumu nicacih
NOME DO MEDIO: AULA CASTELAO DE FILOSOFIA
DATA: Abril de 1989
TEMA:
A Semana nos Medios de Comunicacion non escritos
Apartado 332
36001 PONTEVEDRA
ACONTECEMENTO : VI Semana Galega de Filosofa
CONCLUSION
Radio Nacional nas sas emisoras de A Corua e Vigo
Cadena SER
Cadena COPE
A Nosa Radio
Antena 3
Todos os das da VI Semana Galega de Filosofa deron i nformacin
as devanditas emisoras da mesma nos seus diarios falados con una
duracin media non inferior aos 10 minutos, con entrvistas a ponen-
tes e membros da Aula Castelao . A destacar, neste senso, o programa
da cadena SER "La opinin a debate" no que durante hora e media dous
ponentes e dous membros da Aula presentaron as conc lusins, os deba-
tes e desenvolvemento xe r al da Semana.
Merece tamn menci n especial Antena 3 xa que a partir do da 3
de Marzo, data da presentacin da Semana, desenvolveu un programa
de presentacin en 7 emisins en das consecutivos utilizando as ver -
bas dos pr esent adores, donde quedaban reflexadas, obxectivos, progra-
ma, datas, s, f i nanc iaci n e algns curriculums e ideas sobre os
temas a polos ponentes. E dicir, emitiu toda a sesin
de prresentacin que se desenrol ara por espac io de 1 hora e 15
minutos.
N.B . Restan por aparecer informacins en algn que outro medio.

You might also like