1

ATATRK DNCE
SSTEM
ATATRK AKIL LE DN MEZCETMTR
Atatrk, akl ile dini mezcetmi asker, siyasi ve idari bir dhidir.
smet nn ile birlikte Peygamber Efendimizin (sallallah aleyhi
ve sellem) sava taktiklerini inceliyorlard.
Hazreti mer, Atatrkn en ok beendii ve takdir ettii ve ok
defa Ondan vnle sz ettii bir kiidir.


Din lzumlu bir messesedir. Dinsiz milletlerin
devamna imkn yoktur.

ATATRK, 1930

Kaynak: Devletin Kavram ve Kapsam, Milli Gvenlik Kurulu Genel Sekreterlii
Yaynlar, Ankara 1990

NUTUKU DKKATLE OKUYANLAR ONUN
DNNE SAHP IKTIINI APAIK
GRRLER
Atatrk Kltr, Dil ve Tarih Yksek Kurumu Atatrk Aratrma
Merkezi yaynlarndan, 2006 yl bask tarihli Atatrkn
Sylev ve Demeleri I-III kitabnn Atatrkn Sylev ve
Demeleri I blmnn 98. sayfasnda Atatrk yle
demektedir:
Bizim dinimiz iin herkesin elinde bir l vardr. Bu l ile
hangi eyin bu dine uygun olup olmadn kolayca takdir
edebilirsiniz. Hangi ey ki akla, manta, amme menfaatine
uygundur; biliniz ki o, bizzat dinimize uygundur. slamiyet son ve


2
kmil dindir. Akla, manta ve hakikate uymaktadr.

GAZ MUSTAFA KEMAL ATATRK

AKILCI DNRLERN BLE ALLAH
VARDIR. DEMELER DNN AKLA TERS
OLMADIINI GSTERR
Batl bilim adamlar gibi Batl baz aklc dnrler de aklc
olmalarna ramen dinin akla ters olmadn ifade etmilerdir.
Descartes, Gottfried Wilhelm Leibniz, Nicholas Malebranche
aklc insand ama Allah vardr. diyorlard.
Shakespeare ve Goethe de Allaha inanyordu.
Bunlar gibi baka Batl dnrler de iman hakikatlerinin akla
ters olmadn rahatlkla her ortamda belirtebiliyorlard.

ATATRK VE DN LMLER
Atatrk nemli din limleri Hasan Basri antay, Ahmet Hamdi
Akseki, emsettin Gnaltay, Rfat Brekinin en samimi
arkadalaryd ve devaml onlarla beraberdi.
O, kendi toplumunda yanl biliniyor ve yanl takdim ediliyor.
Marksist ve Leninistler Mslman bir lkede Mslmanlara
dorudan hcum edemezler. Onun namna dine hcum ederler.
Bu Atatrk istismardr.
Atatrkn yazdrd din kitaplarn balcalar; Elmall Hamdi
Yazrn Kuran tefsiri olan Hak Dini Kuran Dili, Hasan Basri
antayn 3 ciltlik Kuran meali ve mer Nasuhi Bilmenin
hukukla ilgili kamusudur (byk szlk). Hak Dini Kuran Dili
dnyadaki en iyi Trke Kuran tefsiridir. Hasan Basri antayn
3 ciltlik Kuran meali ise en iyi Trke Kuran mealidir. Yine en iyi
kitaplardan olan Sahih-i Buhr ve Riyzs Slihnin Trke
tercmeleri Atatrk dneminde yaptrlmtr.



3
ATATRK VE LAKLK
Devletin dini yoktur. denilmesi devletin dinsiz olduu anlamn
tamaz; devlet dinsiz deildir.
Laik bir devlet olmamz irticann nn kesmitir. Demokrasi ve
laikliin olduu bir dnemde Trk halknn geriye gitmesi
imknszdr. rtica geriye dnmek demektir.
Laiklik; dinin devletten ayrlmas, idarenin de dine
karmamasdr. Herkesin istedii inanca sahip olmas ve
knanmamasdr. Dini idareye ve siyasete alet yapmamadr.
Dini politikaya alet edenler, dine en byk ktl yapanlardr.
Laiklie kar grnt verme iini Amerikann ve ngilterenin
menfi ksm yapyor. Bu hava dtan balyor. erideki uzantlar
ise Marksist ve Leninistlerdir. Marksist ve Leninistler, Mslman
bir lkede dine dorudan hcum edemezler. Bu nedenle sinsi bir
yol takip ederek Atatrk namna dine hcum edip radikallere olta
ve zarf atmaktadrlar. Bylece i kargaa karmak
istemektedirler. Bu Atatrk istismardr ve dinsizlii idareye ve
siyasete alet etmektir.
Laiklik, dinsizliin idareye ve siyasete alet edilmesine frsat
tanmaz; nk laiklik dinsizlik deildir.
Atatrk laikliin dinsizlie alet edilemeyeceini belirtmitir.
lmi metafizikten ayrmak mmkn deildir.
Atatrk, hurafelere ve din istismarna kardr; bu ise gerek
dindarlktr.
Laiklik, hurafecilere ve din istismarclarna da frsat tanmaz.
Batl bilim adamlarnn byk bir ksm, Descartes (Dekart)n
(15961650) Metafizik, bilim olmaz, bilgi ancak llebilirdir.
szn esas aldlar. Bilimin konusunu maddeyle snrlandrdlar.
Din ve bilim iki ayr alan olarak ele alnd. Dinin ve bilimin
sahalar ayrld. Din ile bilimin ayrmas sonunda gerekleti.
Gnmzde niversitelerimizde benimsenen de budur.
Dekart dnceye, Kartezyen dnce baka bir ifade ile
Kartezyenizm de denir. Kartezyen felsefe, din ile ilim ayrlmasn
netice vermitir. O dnemde Kartezyenizm, pansuman tedavi


4
olarak ortaya atlmtr. lerici ve gerici deyimleri de ilk olarak
Batda kullanlmtr. Kilisedekilere ve kilise taraftarlarna gerici,
kiliseye kar gelenlere ise ilerici denilmitir.
Byle bir ayrlk Mslmanlar olarak bizim inan sistemimizde
de, ilme bakmzda da, tarihimizde de yoktur. Bilim zihnin, din
ise kalbin olarak grlmtr.
Din ile bilim, bizim tarihimizde hibir zaman atr
grlmemitir, birbiriyle hep i ie yer almtr. bni Sina, Cabir
bin Hayyan, Razi hem byk birer kimyac hem de dindardlar.
Dier branlarda da durum aynyd ve daha bunlar gibi on
binlercesi vard.
Batda bilimsel gelimeye XVI. ve XVII. yzyldan sonra
Rnesansla beraber zemin hazrlayan, aslnda bizim ilim
tarihimizdir.
Rnesanstan ve Laikliin douundan sonra dinin ilimden
kopuk hline zlen insafl Bat bilim adamlar, her ne kadar din
ile ilmi birletirmek iin gayret gstermi olsalar da belirtilen
sebeplerden dolay bu hususta bir ilerleme kaydedememilerdir.
Ancak bu konuda Mslmanlar olarak ok ansl saylrz.
nk imdiye kadar ilim adna kefettiimiz ok ey vardr ve
bundan sonra da olacaktr.
Btn bilimsel bulular dinimiz daha nceden sylemitir.
demek de aalk kompleksini hatra getiren bir cmle olabilir.
Bu nedenle byle bir yaklamda da bulunmamaldr.
Atatrkn dedii gibi ilim adna ortaya konan hususlarn
hibirinin dinimizle elimeyeceini bilmek gerekir.
slam dinini Hristiyan dinine kyas edip Avrupa gibi dine lakayt
olmak, ok byk bir hatadr. Ayrca; Avrupa, dinine sahiptir.
slamiyeti Hristiyan dinine kyas etmek, yanl kyastr; nk
Avrupa, dinine mutaassp olduu zaman medeni deildi;
taassubu terk etti, medenileti.
Bata Wilson, David Lloyd George (Deyvid Loyd Corc),
Venizelos gibi Avrupa bykleri dindardlar. Bu byklerin bir
papaz gibi dinlerine mutaassp olmalar, Avrupann dinine sahip
olduunun gstergesidir.


5
Thomas Woodrow Wilson (18561924), Amerika Birleik
Devletleri'nin 19131921 tarihleri arasndaki 28. Bakandr.
1919 ylnda Nobel Bar dl'ne layk grlmtr.
David Lloyd George (18631945), 19161922 tarihleri arasnda
ngiltere babakandr.
Elefterios Venizelos (18641936) ise Yunanistan'n 19101915
tarihleri arasndaki babakandr.
slam dininin ilme kar olmad aktr. Gnmzdeki bilimsel
gelimeler incelendiinde her bir gerein dinimizle rttn
ve uyum iinde bulunduunu grmek mmkndr.
Zaten din ve bilimin iki ayr alan olarak ele alnmas da, Batdaki
aresizlikten dolay bavurulan bir ey olarak ortaya kmt.
Laiklik; dinsizlii Atatrk istismara vesile yapanlara frsat
vermedii gibi, hurafecilere ve din istismarclarna da frsat
tanmaz.
Baka dinin aksine, dinimize bal olma derecesinde milletimiz
ilerlemi; ihmali nispetinde de geri kalmtr. Bu, tarihsel bir
gerektir.
Ne vakit Mslmanlar dine ciddi sahip olmularsa, ilimde o
zamana gre yksek ilerleme kaydetmilerdir. Ne vakit dine
kar lakayt vaziyeti almlar, fen ve teknolojide perian vaziyete
derek tedenni etmilerdir.

MLLETMZN BYKLE SIRAMASI
Milletimizin bykle sramasnda, Atatrkn hedef gsterdii
muasr uygarlk dzeyini gemesinde polisimizin grevi ok
byktr. Dhilden ve hariten gelen her trl tecavze kar
devletin askerinin ve polis gcnn btnlemesi bir vecibedir.
Polis, asker ve toplum sacayann salaml ykseliimizin en
nemli vesilesidir.

TOPLUM ASKERLE BTNLEECEK
Toplum-asker btnlemesi artlarnn oluumuna yardmc


6
olmaldr. Milletimiz bir gn bykle srayarak toplum askerle
btnleecektir. Hangi artlar altnda btnleecekse
btnleecektir.
Bylece Trk milletinin ada uygarlk ykselmesi ve
ycelmesi ana hedefi gerekleecektir.
Ayrca, lke iinde ktlkle mcadelede toplum ile asker
birlikteliinin en bata gelen faktr olduunu bilip ona gre
davranmaldr.
Zaten askerde yle bir ruh vardr ki iyilerle ok alakadardr. O
ruh; ins de olabilir, cin de olabilir, ahs da olabilir, ahs- manevi
de olabilir. ahs- manevi Osmanlca bir kelimedir. Bir topluluun
tad manevi kuvvetleri ve meziyetleri ifade etmek iin
kullanlmaktadr.

ATATRK, STKLAL MCADELEMZN
BAYRAKTARIDIR
stiklal mcadelemizin bayraktarln yapp bugnlere
ulamamzda vesile olmas bakmndan Atatrk ok nemlidir.
Trkiye iin hayati bir meseleyi baarm ve bykle
sramamzn nn amtr.
anl ve kahraman bir millet, I. Dnya Sava yenilgisi
zamannda Mustafa Kemal gibi anl, baarl bir kumandan
bulduundan onu zellikle kahramanlk damaryla alklam,
bana koymutur.

GAZLK NVANININ NEM VE GAZ
MUSTAFA KEMAL
Atatrk, imzasn daha ok Gazi Mustafa Kemal diye atmtr.
lrsem ehidim, kalrsam gaziyim. dsturu ile millet olarak
hareket etmiizdir.
anakkale, Dumlupnar, Sakaryaya Atatrk katlm ve ona
bundan dolay Gazi denilmitir. Ordumuz, Mustafa Kemalin
yarbay rtbesiyle katld anakkalede byk bir yardma


7
mazhar olmutur. ngiliz ordular kumandan Hamiltonun,
anakkale savayla ilgili olarak Sizin ordularnz iinde beyaz
atl ve sarkl insanlar savayorlard. dedii herkes tarafndan
bilinen bir gerektir.
Bu milletin ordusu, Gneydouda PKK ile mcadele ederken
havadan halka ehitlik ve gazilik ars yapan bildiriler atmtr.

ATATRKLN BALICA
SORUMLULUKLARI
Cumhuriyet ve demokrasi rejimimizi glendirmektir.
Trk milletinin ada uygarlk dzeyine ykseltilerek yceltilip
modernlemesi yolunda daha ileri gitmektir.
Trkiyenin insan haklarna dayal Bat tipinde demokratik bir
hukuk devleti olduunun bilincinde olmaktr.
Atatrk milliyetiliine bal olmaktr.
Bu ana hedefler dorultusunda ilerlediine tam inanmaktr.

Atatrk milliyetiliinin balca hususiyetleri ve sorumluluklar
unlardr:
Atatrkn Ne mutlu Trkm diyene zdeyiinin ve yine
Atatrkn Kurtulu Sava sonras syledii Trkiye
Cumhuriyetini kuran Trkiye halkna Trk milleti denir. sznn
birletiricilii ile lkesini dhildeki her trl tehlikeden
korumaktr.
Dayanmaya ve yardmlamaya sebeptir, da kar faydal bir
kuvvet temin eder, kardelii daha ok kuvvetlendirecek bir
vastadr.
Yurtta sulh, cihanda sulh. parolasyla dnyadaki ktlklere
meydan okuyup milliyetini kale yaparak btn dnyay susturup
saldrlar def etmektir; insanl dman hcumundan koruyan
bir kale olmaktr.
Ordumuzdaki Ben lsem ehidim, ldrsem gaziyim. fikriyle
hayatn ve btn dnyasn severek ve itiyakla feda
edebilmektir, bylece insanlk dmanlarna kar caydrc g


8
olmaktr, mazlum milletlere kar smrgeci ve igal mantyla
hareket ederek saldrmak isteyen byk devletlere geri adm
attrtmaktr.
Geri adm attrmada, Trk milletinin ordusunun klcnn rol
byktr.
Bir anlamda insaniyete hizmetkrlktr, alayan insanln
yzn gldrmektir.
Etnik kkeni hatra bile getirmemek, maddi ve manevi atma
konusu yapmamaktr.
Dier rklar da kstrmeyen bir milliyetiliktir.

ATATRKLK RTCAYA FIRSAT VERMEZ
Demokrasi ve laikliin olduu bir dnemde Trk halknn geriye
gitmesi imknszdr. rtica geriye dnmek demektir. Ancak
radikallere ve iktidar peinde olanlara eitli ikazlar yaplmaldr.
Radikallere gerekli ikazlar yaplmazsa orum, Gazi Osman
Paa, Mara, Sivas olaylarnn tekrar yaanma ihtimali
olduundan dolay bu konu ok nemlidir.
Eski Genelkurmay Bakanlarmzdan biri Trkiyede Cezayir ve
randaki gibi bir kalkma olduunda, Trkiyenin Cezayir ve
randan ok daha beter olaca konusunda uyarda
bulunmutur.

ATATRK VE VAHDDDN (SULTAN
VAHDETTN)
16 Mays 1926 tarihinde Vahdettinin talyada vefat ettiini
duyunca Atatrk ok namuslu bir adam ld. steseydi
giderken Topkap Saraynn btn mcevherlerini gtrr ve
byk bir ordu kurup geri dnerdi. demitir.

ATATRKN LKE NDE BULUNAN
DNDAR GZKEN NSANLARLA


9
MCADELES
nsann mcadele edecei eylerin en tehlikelisi nifaktr.
Mnafklar kfirlerin altndadr.
Atatrk, din istismarna kar durarak bugnlere gelmemize
vesile olmutur.
Dier yerlerdekiler aktan aa merte kfirdirler, din
dmandrlar. Anadoludaki baz kimseler ise aktan aa
sylemezler, inanlarn gizli tutarlar. Bu insanlar cenaze ve
bayram namazlarnda aktan aa ellerini kaldrr, dua ederler;
fakat kesinlikle inanmyorlardr. Namaz klarlar ama abdest
alyorlar m ona bakmak lazmdr.
te Atatrk hayat boyunca Anadoludaki bu nifak ebekesi ile
mcadele ederek onlarn faaliyetine iaret etmitir.
Dnden bugne millet, Atatrkn gsterdii yolda hogrl
olup bu insanlarn durumuna bakmayarak yanllklarn rtmek
suretiyle mspet bir davran sergilemi ve zamanla bu mspet
davran tm toplumda hkim olmutur. Bylece zamanla
herkes gerei grerek mspet hareketine devam etmitir.
Atatrkn izinde ordunun nderliinde ordu, polis ve millet
beraberce lke iindeki bu nifak ebekesinin tahribatn tamir
etmek iin almaktadrlar.