You are on page 1of 105

YILDIZ TEKNK NVERSTES ELEKTRK ELEKTRONK FAK LTES ELEKTRONK VE HABERLEME M HENDSL B L M

HABERLEME TEORS MKRODALGA ANTENLER


Dersi Veren retim yesi : Yrd.Do .Dr. N. zlem NVERD Ender KARAN - 07014075 Deniz Bekta 07014095 Merve Glle 06014015 A.Hseyin Atalk - 06014094

PARABOLK ANTENLER

PARABOLK ANTENLER

Ender KARAN

Parabolik anten nedir?


Parabolik anten radyo,televizyon,daha haberlemesi ve radarlar iin kullanlan yksek kazanl reflektr antendir.elektromanyetik spektrumun yksek frekans blgelerinde alabilirler.

????
4
YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

Parabolik anten nedir?


Parabolik anten radyo,televizyon,daha haberlemesi ve radarlar iin kullanlan yksek kazanl reflektr antendir.elektromanyetik spektrumun yksek frekans blgelerinde alabilirler.

Parabolik anten nedir?


Parabolik anten radyo,televizyon,daha haberlemesi ve radarlar iin kullanlan yksek kazanl reflektr antendir.elektromanyetik spektrumun yksek frekans blgelerinde alabilirler. Olduka ksa dalga boylar bu frekanslarda istenilen dorultuda alc ve verici olarak yantn gzlenmesine olanak salarlar. dorudan uydu yaynn avantaj sayesinde,parabolik antenler ehirlerde,krsallarda heryerde gzlenen bir ge oldular.
YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

Parabolik anten nerede kullanIlIr?


7
YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

ok geni karasal balantlar gerekletirmede

Parabolik anten nerede kullanIlIr?

YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

Parabolik anten nerede kullanIlIr?


ok geni karasal balantlar gerekletirmede

baz istasyonlarnn haberlemesinde

YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

Parabolik anten nerede kullanIlIr?


ok geni karasal balantlar gerekletirmede baz istasyonlarnn haberlemesinde radar sistemlerinde de kullanma amalarna gre tercih edilebilir.

10

YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

Parabolik anten nerede kullanIlIr?


ok geni karasal balantlar gerekletirmede

baz istasyonlarnn haberlemesinde radar sistemlerinde de kullanma amalarna gre tercih edilebilir.

11

YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

Parabolik anten tarh?


lk parabolik anten Heinrich Hertz tarafndan 1888 ylnda retilmitir.odak uzakl 0.12 metre,1.2 metre geniliinde de akl vard ve 450 MHZ de kullanlyordu.yanstc inkodan retilmi ve tahta ereveyle desteklenmiti,byle 2 antenle biri alc dieri verici olarak kullanlmtr.Hertz bylece elektromanyetik dalgalarn varln 21 yl nce tahmin eden Maxwelli de ispatlami oldu.

Zaman iinde gelimelere tank olan dnyada 2. Dnya sava srasnca ngiliz ve Amerikan bilim adamlar radar teknolojisini gelitirmiler ve hedefleri grme imkanna eriirken eitli anten trlerinin gelimini salamilar ve parabolik antenlerde bu radar tek. in kullanlmilardr

12

YILDIZ TEKNK NVERSTES ELEKTRK ELEKTRONK FAKLTES E L EK T RO N K VE HAB ERL E ME MHENDSL BLM

Parabolik anten
Aadaki resimde parabolik anten ana hatlaryla verilmitir. Odak noktasnda bulunan bir kaynaktan parabolik antene nlar gnderilir.bu kaynak feed yada besleme olarak adlandrlr.

13

YILDIZ TEKNK NVERSTES ELEKTRK ELEKTRONK FAKLTES E L EK T RO N K VE HAB ERL E ME MHENDSL BLM

Bir parabolidin kesiti olan, genellikle bir metal konstrksiyon, yada ou kez kafes ala kapl bir metal ereve bu paraya yanstc (reflector) denilir. Metal kafesteki elek boyutu/10dan kk olmaldr. Bu yanstc, elektromanyetik dalgalar iin bir ayna gibi alr.
14

Yanstc yzeyine gelen tm nlar optik kanunlarna (geometriye) uygun olarak anten eksenine paralel biimde yanstlrlar. Besleme kaynandan kresel biimde yaylarak yanstcya varan bu nlar, yanstc tarafndan 180 faz farkyla yanstlrlar ve btn nlarn paralel yayld dz bir dalga cephesi olutururlar. Bylece nlar parabol eksenine dik herhangi bir dzleme kadar yollarn deitirmeden

15

YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

Parabolik anten kazanc?


Ga (dBi) = 10 log10 [ 4 Aa /
2

Ga: anten kazanc = aralk verimlii(%50-55) Aa = Anten yzey alan =Dalga boyu

16

YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

Parabolik anten kazanc ( dbi ) Anten ap

Frekans

2 4 6 8 1 1 1 2 3 1 5 8 2 8

G G G G G G G G G

2 ( 0 H 1 z H 2 z H 2 z H 3 z 3H H3 3H 4H 4H

f t . 6 9 . 5 . 9 . 1 . 4z . z7 8z . 0z . 5z .

4 m( 1 5 2 5 3 1 3 6 3 3 4 4 6 4 4 4 1 5

). 5 1 5 7 0 3 4 6 1

f t 6 2 m( 1 . 5 2 . 6 3 . 1 3 . 6 4 . 4 4 . 1 4 . 6 4 . 4 4 . 1 N

f t 8 ) . 8 m( 2 9 . 1 3 5 . 1 3 8 . 6 4 1 . 1 4 3 . 9 4 6 . 6 4 8 . 2 5 9 . 9 N A N

). 1 7 1 3 6 9 0

f t 1 4 m( 3 . 6 3 . 6 3 . 1 4 . 6 4 . 4 4 . 1 5 . 7 N A N A N

0 ). 3 9 3 5 8

f t1 0 m ( 3 . 5 3 . 5 4 . 1 4 . 5 4 . 3 4 1 5 A N A N A N

2 f t1 ) . 7 m( 4 5 . 1 3 1 . 1 4 4 . 6 4 7 . 1 4 9 . 9 5 2 . 6 N A N A N A N

5 f t ). 5 m 7 3 . 1 6 . 6 9 . 1 1 . 8 A A A A

17

YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

18

Parabolik anten yaylm deseni


Test edilen anten
Tes edilen antenin herynde aldi sinyal miktar yaylm deseninden anlalabilir

19

Merkez anten

Grafikte bir yuvarlak yanstcnn ideal biimi gsterilmektedir ve bu anten kalem demetolarak anlan, ok dar bir n demeti meydana getirir. Yanstc bir eliptik biime sahipse, yayaca n biimi bir pervane kanadna benzer

YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

21

YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

Temel anten trleri?

Focal Plane Antenna

Standart parabolik anten

Davul anten
22

Izgara anten
YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

ANTENLER

LOOP

ENDER KARAN

Kapal eriler ekline sokulmu kablolardan anten yapmak mmkndr.bu anten trne loop anten ( halka) denilmektedir ve genel olarak 2 kategoride deerlendirilirler. Small loop kablonun boyunun ya oran 0.085 ve alt olan antenler Large loop kablo boyunun yaklak 1 olduu anten tr
YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

24

SMALL LOOP ANTEN


Small loop anten, dairesel dngs dalga boyunun 1/12 si( 0.085) yada daha alt seviyelere kadar olan anten trdr. Byle ksa bir iletkende,akm zamann her annda sabit olarak kabul edebiliriz.Bu dipolden oldukcafarkldr nk dipol antende akm besleme noktasnda maksimum,antenin sonunda 0 dr. Small loop anten tek bir sargdan yada oklu sargdan oluabilir.

25

S M A L L LO O P A N T E N
Ima deseni dipol antene ok benzer,aadaki resim bize dngnn olduu dzeleme dik olan 2 boyutlu kresel ma deseni olduunu gsterir ve halkada yaylm yoktur.

26

YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

S M A L L LO O P A N TEN
Halkann merkezinden paralel geen eksen boyunca halkadan yaylm olmaz

27

YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

S M A L L LO O P A N TEN
Halka yatay olarak yerletirilirse yaylm yatay ynde olur ve dikeyde yaylm gereklemez yada tam tersi.

28

Giri empedansnn reel ksm ok kktr, yaklak 1 ohm civarnda,iletkendeki kayp direncinin ou halkay oluturur. Etkili yaylm direnci 0.5 yada daha az olabilir,nk yaylm direnci kayp direncine oranla daha azdr . small loop anten etkili bir anten deildir ve bu yzden iletim iin kullanlamaz . yi bir verici anten olmasada iyi bir alc anten olarak kullanlbilir zellikle LF ve VLFde. Dk frekanlarda dipole anteni kullamak byklk ve pratiklik yznden ok kolay deiildir.(LF de 160016000 feet,VLF de 30000feet e kadar uzanabilir anten boyu.) Small loopanten EM dalgann sadece manyetik alan bileenine duyarldr ve evresel grltlerden ok 29 fazla etkilenmez

S M A L L LO O P A N TEN

LARGE LOOP ANTEN


30

L A R G E LO O P A N TEN
Bir large loop anten yakak olarak bir dalga boyunda uzunluktan meydana gelir.ekil karesel,dairesel,gensel yada farkl ekillerde olabilir. nk artk halka olduka byk ve akm sabit deildir,sonu olarak bu antenin davran kk kardei gibi deildir. Akm ve dalm deseni,ekildeki gibi,2 tane yarm dalga antenin katlanmas ve balanmasyla elde edilirmi gibi dnebiliriz.
YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

31

L A R G E LO O P A N TEN
/2 lik 2 tane dipoln 2ye ayrlmasyla balayalm,akl dalm ozaman pembe izgide belirtildii gibi olur ve akm u noktalarda 0 dr. Her iki dipol de U eklini ald fakat davarn ekli deimedi ve u noktalarda hala akm 0.
32

L A R G E LO O P A N TEN
Ular birletirildiinde ekil tamamlanmi olur. Bylece uzunluu 1 olan loop anten elde etmi olduk. Bu antenin yaylm deseni ekildeki gibi oluur. Yatay yaylm deseni XY Ekseninde krmz ile belirtilmi oldu.
33

L A R G E LO O P A N TEN

Amaca gre daha dikey yada yatay desenler elde etmek mmkndr. Polarizasyon merkez noktasyla belirlenir. Kaynak noktas yataydaysa yaylm yatay,dikeydeyse yaylm dikey olur.

34

elediimiz anten kareseldi fakat unutmamamz gereken a ise yaylm deseni iin antenin eklinin bir nem te ediidir .

L A R G E LO O P A N TEN

nein ; antenin ekli ne olursa olsun halka boyu 1 olduu ce yaylm deseni nerdeyse ayn olucaktr.

an ise ekile baldr.dairesel loop anten en ok kazanca p olurken gensel loop anten en az kazanca sahiptir.

35

YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

LO O P A N T E N R N E K LE R

36

YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

TEEKKRLER

Ender KARAN

37

YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

HORN ANTENLER
Deniz BEKTA 07014095
YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

38

Horn Anten
En temel mikrodalga antenlerinden birisidir.. En basit anten tiplerinden biri olan hornanten yaps yanda grlmektedir. Antenin d yzeylerinin duvarlarnn genilemesi dalga klavuzu ile serbest uzay arasndaki uygunsuzluun azalmasn salar. Horn anten elektromagnetik enerjiyi her yne homojen olarak datmaz. Enerjinin byk blm belirli bir ynde yaylrken, dier ynlere daha az enerji yaylr. Yaylan gcn belirli bir ynde artma miktar (izotropik antene gre) kazan 39 olarak adlandrlr.

YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

Tarihe
lk olarak 19. Yzylda J. Chunder Bose tarafnda 1897 ylnda Londra RoyalEnstitsnde tantld. Tantt antende 60 GHZ kullanlyordu. Guglielmo Marconi ilk ktalararas wireless transmisyonunu baard zaman hornantenlere olan ilgi azalmaya balad. O zaman, uzun mesafe transmisyonlarnda daha alak frekanslarn uygun olduu ve horn antenin bu bakmdan yetersiz kald anlald. Bu ilgisizlik 2. Dnya Savana kadar devam etti ta ki aratrmalar ve gelitirmeler mikrodalga frekanslar zerinde tekrar younlaana kadar. 2. Dnya Sava srasnda mikrodalga teorisi aratrmaclar arasnda popler hale geldi ve hakknda daha ok makale yazlmaya baland. Horn anten zerine yazlan ilk gerek makale olan Theory of the Electromagnetic Horn W.L. Barrowve L.J. Chu tarafndan 1939da yazld.

YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

40

1951 ylnda ekilmi olan Harold Ewen ve onun horn anteni. Anten sadece mkemmel bir dalga toplaycs deil ayn zaman da mkemmel bir yamur toplaycsyd. Her yamurda labaratuar su basard

41

YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

The Horn Antenna at Bell Telephone Laboratories in Holmdel, New Jersey. 1959 ylnda NASA nn ECHO projesi iin tasarland

42

YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

Kullanm Yerleri
Horn antenler en temel mikrodalga antenlerindendir. Hem yerde hem de uzayda mikrodalga haberlemelerinde kullanlmaktadr. Baz uygulama alanlar; Askeriyede Radar sistemlerinde zellikle dman uaklarn yakalamada Uaklarda ve uzay aralarnda gvdeye montajlarnn kolay olmas sebebiyle tercih edilirler Uzay aratrma projelerinde Salk alannda vcut taramas yaparken

43

YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

Tercih Edilme Sebepleri


Yksek kazan ve dk voltaj-duran-dalga oran (VSWR: voltage standing wave ratio) verdiklerinden dolay Basit geometri Kolay monte edilebilirlik

44

YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

Bir antenin ynlendiricilik karakteristikleri, her bir dorultudaki g younluklarnn grafik olarak izilmesi ile grsellestirilebilir. Bu grafikler uzak alan radyasyon paterni olarak bilinirler. Antenlerin yakn alan sma ifadeleri olduka komplekstirler ve pratikte genellikle kullanlmazlar. Antenler iin uzak alan kosulu serbest uzay dalgaboyu, D en byk anten boyutu olmak zere asadaki esitlikle verilebilir; r 2D / Bir horn antenin ynlendiricilik zelliklerini gsteren radyasyon paterni aadaki gibidir

Ynlendiricilik Karakteristikleri

45

YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

Horn Anten eitleri


E Plane sectoral horn H Plane sectoral horn Piramit Horn Konik Horn

46

YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

E-Plane Sectoral Horn


E- and H-Plane Patterns of the E-Plane Sectoral Horn

E-plane H-plane
00
Relative power (dB down)

30 0

10

30 0

20

60

60 0
30

90 0

30

20

10

90 0

120 0

120 0

150 0

150 0 180 0

47

H-Plane Sectoral Horn


E- and H-Plane Patterns of the H-Plane Sectoral Horn

E-plane H-plane
00 300
Relative power (dB down) 10

300

20

600

600
30

900

30

20

10

900

1200

1200

48

Piramit Horn
E- and H-Plane Patterns of the H-Plane Sectoral Horn

E-plane H-plane
00
Relative power (dB down)

30 0

10

300

20

60

60 0
30

90 0

30

20

10

90 0

1200

1200

49

1500 1800

1500

Konik Horn
E- and H-Plane Patterns of the H-Plane Sectoral Horn

E-plane H-plane
00 300
Relative power (dB down) 10

300

20

60

600
30

900

30

20

10

900

1200

1200

50

TEEKKRLER

51

HELSEL ANTENLER

MERVE GLLE

52

YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

53

YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

Helisel (Helix) antenler; toprak bir tabandan koaksiyelkablo ile beslenen dz bir telin dzgn bir silindir zerine sarlarak helis tel haline getirilmi geometriye sahiptirler. Bu boyutlu geometri dzgn bir doru, bir daire ve bir silindirden olumaktadr .
54
YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

55

YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

Gnmzde mobil iletiime olan talep giderek art gstermitir. Bu talebe karn GSM operatrleri de kapasitelerini artrmak durumunda kalmlardr. Bunu salamann yollarndan biri de birden fazla frekans band kullanmaktr. Bu 2 farkl frekans bandn cep telefonunun alglamas iin iki farkl anten kullanmak pek zekice deildir. Bunun yerine kullanlacak anten tr ise helisel antendir. 90l yllardan hatrlayacamz cep telefonlarnda
57
YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

GPS uygulamalar helisel antenin gncel kullanm alanndan biridir. GPS sivil uygulamalarnda kullanlacak alc antenlerde aranan zelliklerden biri dk alarda yataya yaklatka uydular izleme ileminin devamllnn srdrlebilmesidir. Bu zellii salamas asndan tasarm iin seilen anten yaps helis antendir. Helis antenden beklenen dier zellikler ise belirli bir merkez frekansn salamas ve sa el dairesel polarizasyona sahip
58
YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

Helisel antenleri 2 modda inceleriz: 1) Normal Mod : Helisel antenin normal modda alabilmesi iin D<< ve L<< koullar salandnda ok sarml anten tek bir sarml anten olan Hertz Loop olarak kabul edilir. Normal moddaki helisel antenin ma paterni dairesel polarizasyon zelliine sahiptir.

59

> Normal moddaki ma ka ra kte ri sti kl e ri ni i deal di p o l ve H e rtz Lo o p u n ko m b i n a syo n l a r ol a ra k d n m e k m m k n d r. B u ra d a E L u za k alandaki Hertz Loopun elektrik alan, ED ise uzak alandaki ideal dipoln elektrik alandr.

60

YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

> Polarizasyon formln de aadaki gibi verebiliriz;

> zel Durumlar: S=0 olmas durumu kk halka anten zellii gsterir, yatay polarizasyona sahiptir. C=0 olmas durumu ideal dipol anten zellii gsterir, dey polarizasyona sahiptir.
61

YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

2) Eksenel Mod : 15 dBe kadar kazancn gerektii durumlarda eksenel modlu helisel antenler kullanlr. Eksenel modlu helis antenin azimut ve elevasyon diyagramlar ayn, normal modlu helis antenin ise farkldr. Eksenel modlu helis anten iin mann en fazla olduu yer helis ekseninin uzants dorultusundadr.

62

Eksenel moddaki helisel antenin olduka kk olan kesiti, onun uydu haberlemesinde kullanlan UHF bandndaki yaygnln artrmaktadr. Eksenel modun en iyi alma art : 3/4 C 4/3 ve Band genilii oran : Br = fu/fL = C/u /C /L = 1.78 K = N o rm a l i za syo n Ka tsa y s G Ima Paterni : N = Tu r sa y s
YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

63

> Her bir dalga boyunca oluan zayflama katsaysn da u formlden elde ederiz :

>Bir helis anten boyunca oluan yaylma katsaysnn forml ise :

64

YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

> Bir herlis anten boyunca ilerleyen akmn hzn bulmak iin gerekli forml :

V : Faz Hz C : Ik Hz P : Hz Faktr P < 1 iin Yava Dalga denir.


YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

65

> Bulduumuz ifadelere dayanarak tekrar elde edilen patern formlmz ise :

66

YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

> 3/4 C 4/3 , ,, N>3 koullarnda elde edilen anten parametreleri yledir ;m G H u zm e G e n i li i H P : Ya r
A s

RA

Gi ri Di re n ci

G :

Anten Kazanc

[AR] : Eksenel Oran


67
YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

> Helis antenin eitli frekanslarda konuma ve bekleme modlarnda dBd cinsinden kazanlar yledir :

68

SPRAL ANTENLER

MERVE GLLE
71
YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

Spiral antenler; Gezgin haberleme sistemlerinde Erken uyar sistemlerinde Yer alt grntleme radarlarnda Yn bulma sistemlerine kadar bir ok alanda kullanlmaktadr. Neredeyse frekanstan bamszdr. Dairesel polarizasyonludur . Dzlemsel olduu kadar konik yapda da tasarlanabilir.
YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

72

Spiral antenin frekans ykseldike aktif ma blgesi en dtan en ie doru kaymaktadr. st kesim frekans ise besleme blgesindeki sarm tarafndan belirlenir. Spiral antenlerin giri empedans 140-200 arasnda deiir. Geni bantl spiral antenler dengeli sistemlerdir, ancak ou kez dengesi 50 -koaksiyel kablolar zerinden beslendiklerinden balun sistemlerine gerek duyulur.
73
YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

Spiral antenlerin 2 farkl tr mevcuttur : 1 ) Arimet Spiral Antenler 2 ) Konik Logaritmik Spiral Antenler

1) Arimet Spiral Antenler : Elektromanyetik ma, antenin apnn dalga boyunun yarsna (/2) eit olduu yerde maksimumdur. Sarm says, spiral kol says, sarm genilii gibi parametrelere bal

74

YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

En dtaki halka alt frekans; en iteki halkada st frekans belirler.

75

YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

Nmerik zmn kolayl iin anteni i ie girmi halkalar olarak dnrz. Her bir halka dualite ilkesine gre bir manyetik dipole kar gelir.

76

YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

77

YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

1 GHz deki 3 boyutlu ma paterni :

78

YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

2 ) Konik Logaritmik Spiral Antenler : Sarm says(N) Sarmlar arasndaki boluk(s) Antenin boyu(L) Spiral kol says st ap(d) Alt ap(D) Parametrelerine bal olarak performanslar deitirilebilmektedir.

79

Tur saysnn artmasnn kazanca etkisi :

N=3 D=15c m d=3cm L=30c m

80

YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

N=5 D=15cm d=3cm L=30cm

81

YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

Alt apn artmasnn anten kazancna etkisi :

N=5 D=20c m d=3 L=30cm


YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

82

st apn azalmasnn anten kazancna etkisi :

N=5 D=20 d=2cm L=30c m

83

YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

N=5 D=20c m d=1c m L=30

84

YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

TEEKKRLER
YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

85

Log-Periyodik Antenler
A . Hseyin ATALIK

86

YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

Antenler , uydularn en nemli bileenlerindendir . Uydular zerindeki fiziksel alann ve hareket kabiliyetinin snrl olmas nedeniyle , kullanlacak olan frekans bandnn sabit paralardan oluan tek bir antenle kapsanmas arzu edilir . Bu amala , geni bantta nm yapabilen antenlerin tasarm gereklidir . Log - periyodik antenler , geometrik yaplarndan dolay geni bant zellii gsterebilen antenlerdendir . Bu antenlerin nm zellikleri tasarm aamasnda karar verilen geometrik parametrelere gre belli bir frekans bandnda yaklak olarak sabit tutulabilir . Ayrca bunlarn uygun dizgeler haline getirilmesiyle is - tenilen ynlerde frekanstan bamsz yayn yapabilen veya yayn alabilen sis - temler kurulabilir . Bu sistemler uydu yer istasyonlar iinde son derece uygundur .

350-2500 MHz log-periyodik trapezoidal anten 87

YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

ekil - 1 : Log - periyodik anten tasarm , yukardan ve boyutlu grn

88

YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

Bir log - periyodik anten byklk ve merkez noktasna uzakl bakmndan logaritmik olarak tekrar eden elemanlarn oluturduu bir geometriye sahiptir . Teorik olarak elemanlarn hem da hem de merkez noktasna doru sonsuza kadar devam etmesi gerektii halde , pratikte anteni oluturan eleman dizisi her iki taraftan da , gerekli bant genilii gz nnde bulundurularak kesilir . Antenin doru olarak alt frekans aral yksek akmlarn bulunduu aktif alann anten zerindeki pozisyonuyla ilgilidir . Genel olarak bu pozisyon dalga boyunun drtte biri kadar uzun elemanlarn bulunduu yere denk gelir ve yksek frekanslardan dk frekanslara gidildike aktif alan merkez noktasn - dan antenin dna doru kayar . Sonu olarak , belirli bir aralkta frekanslara uygun uzunlukta elemanlar bulunabilir ve aktif alan antenin iine dt iin antenin doru bir ekilde almas beklenebilir .

89

YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

Log - periyodik antenlerin nemli bir zellii , geni bantlar ierisinde yaklak olarak frekansa bal olmayan zellikler gsterebilmeleridir . Bu kabiliyetin kayna yukarda anlatlan periyodik geometridir . Bu yap sayesinde aktif alann anten zerindeki yaylm logaritmik olarak artan frekanslarda benzerdir ve aktif alann frekansa bal hareketi , aktif alann duraan olmas ve antenin leklenmesiyle edeerdir . Bu durumda logaritmik olarak katlanan frekanslarda antenin ayn ekilde almas beklenir . Eer komu elemanlarn arasndaki byklk katsays 1 e yeterince yakn yaplrsa , yani geometride yumuak bir gei dzeni kurulursa , arada kalan frekanslarda da antenin ilevsel zelliklerindeki deiim ok deildir . nk anten periyodik olarak ayn zellikleri gstermeye zorlanmtr ve periyodun ksa tutulmas sabit deerlerden fazla uzaklalmamasn salar .

90

YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

nceki sayfalarda bir log - periyodik anten tasarm grmtk . Bu tasarmda geometrik katsay 0 . 95 olarak alnm , her kolda 38 adet olmak zere toplam 76 eleman kullanlmtr . Ayrca elemanlarn kalnlklar boylarna gre ok kk yaplmtr . Bu tasarmdan da anlalabilecei gibi , iki tane asal parametre vardr ki , bunlarn belirlenmesi antene uygulanacak ileme bal - dr . Bunlardan antenin genilemesini belirleyen as 30 olarak seilmi , bylece ne ok dk tutulup elemanlarn yeterli hzla bymesi engellenmi , ne de ok yksek tutulup ileri aamalardaki anten dizgesi tasarmlar iin sorun kartlmtr . ki kol arasndaki a olan ise uzak - alan nm grafikleri dikkate alnarak 45 olarak belirlenmitir . Tasarmn 300 - 800 MHz aralndaki boyutlu uzak - alan nm grafikleri ekil 2 de verilmitir . Bu frekanslarn seilmesinin nedeni antenin tek kolunun 1 m olarak tasarlanmasdr . Farkl frekanslarda alan bir anten gerektiinde bu tasarm uygun oranda lek - lenerek kullanlabilinir . Grafiklerin hepsi iin dB lei kullanlm , maksimum nm 40 dB olacak ekilde normalize edilmitir . Koordinat sisteminden anlalabilecei gibi maksimum nm z YILDIZ TEKNK NVERSTES ynndedir . ekillere bakldnda nmn E LEKTRK neredeyse E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM frekanstan bamsz olduu 91 grlebilir .

300 MHz

350 MHz

400 MHz

450 MHz

500 MHz

550 MHz

600 MHz

650 MHz

700 MHz

750 MHz

800 MHz

ekil - 2 : boyutlu uzak alan nm grafikleri 92

ekil - 3 : Directivity

Tanmlanan antenin directivity deerleri , frekansa bal olarak ekil 3 te gsterilmitir . Grld gibi , antenin directivity deerleri , 300 - 800 MHz frekans aralnda ok az deimektedir ; 10 - 11 civarnda hemen hemen sabit deerler almaktadr .

93

YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

Log - Periyodik Anten Dizgesi


Antenleri kullanarak dizgelerin tasarlanmas , kullanlan antenlerin iyi zelliklerini gelitirmek ve genelletirmek asndan ska yaplan bir uygulamadr . rnein , daha nce tasarlanan log - periyodik antenden birka tanesini dairesel olarak birletirebiliriz . Bu ekilde oluacak olan yeni tasarm log - periyodik antenin frekanstan bamszlk zelliini tayacaktr . Ayrca tasarm oluturan antenlerin istenildii zaman alp kapatlabilecek veya deiik glerde kaynaklara balanabilecek olmas , nmn ynn kontrol etmeyi mmkn klacaktr . zellikle maksimum nm ynnn seilebilir olmas sabit bir anten dizgesi iin byk bir avantaj olacaktr . Teorik olarak bir dizgenin uzak - alan nm , dizgeyi oluturan antenlerin uzak - alan nmndan kolayca hesaplanabilir . Genel olarak yeni nm , eski nmn dizge faktr denilen ve yne bal olan bir fonksiyonla arpmdr . Dairesel bir dizge iin dizge faktr ise aadaki formlden hesaplanabilir :

94

YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

ekil 4 . Dairesel dizge .

95

B u formlde 1 den N e kadar olan dizge elemanlar I byk lne ve n fazna sahip kay - naklarla beslenmektedir ve n . eleman x eksenine gre as yapmakmaktadr . Ayrca x-y dzlemindeki dairesel dizgenin yarap a ve formldeki k faz sabitidir . te yandan , dizge faktrn kullanarak yaplan hesaplama - lar , dizge i indeki antenlerin kendi aralarndaki etkileimini yok sayar . Halbuki bu antenler birbirleriyle etkileirler ve diz genin gerek nm YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES bu etkile - imleri E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM ierdiinden analitik

Antenlerin birbirlerine olan uzakl sabit tutulmu , bylece dairesel bir simetri elde edilmitir . Eer tm antenleri kapatrsak ve sadece x ynndeki anteni altrrsak maksimum nmn x ynnde olmasn bekleriz . Bu durum dier antenler iin de geerli olup alan antene bal olarak be farkl tek yne nm 5 li dizgedeki bir antenin yneltilebilir . , be antende almas yerine ayn anda , ama farkl kaynaklarla beslenerek altrlabilir . Bu ekilde , ekil - 5 : 5 log - periyodik antenden tek antenin altrld oluan durum - dan daha iyi sonular anten dizgesinin yukardan elde edilebilir . Ancak , anten grnm . besleme optimize parametrelerinin sonular elde edebilecek ekilde edilmeleri rastgele seilmemeleri tam gerekir . Optimizasyon srecinin her aamasnda , beli , anten tersine olarak , en iyi yaplmas ge dizgesinin EM zmnn saysal rekmektedir . Bu eit saysal elektromanyetik zmlerin zaman ve bilgisayar kay - naklar asndan pahal olmas nedeniyle , en iyiye en ksa yoldan ulaabilen hzl ve YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES verimli alan bir optimizasyon algoritmasna gereksinim E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM 96 vardr .

Directivity = 4 . 37

Directivity = 6 . 71

Sadece x ynndeki anten alrken ( b ) Be anten de ayn anda altrlm ve her birinin kaynak deeri ( x ynnde daha ynlenmi bir nm elde edilebile - cek ekilde ) optimize edilmitir .

97

YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

Log - periyodik antenlerin dairesel olarak dizilmesiyle elde edilen dizgelerin teorik olarak frekanstan bamsz almalar gerektii halde , antenlerin birbirleriyle etkilemesinden dolay , frekansa baml nmlar da gsterebildikleri bilinmektedir . Bu etkileimin matematiksel zmlemesi olmadndan , log - periyodik anten dizge tasarmlarnn devaml olarak test edilmeleri gerekmektedir . ok antenli dizgelerin test edilmesinde , genetik algoritmalar gibi verimli metotlarn kullanlmas zorunlu hale gelmitir . Bu sayede tasarmlarn nitelii hakknda hzl ve gvenilir bilgiler elde edilebilir ve almalar hzlandrlabilir .

CB zerinde bir Log - periyodik ift anten Polarizasyonlu Log - Periyodik Anten
98
YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

Mikroerit Antenler

99

YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

Son yllarda mikroerit antenlerin uzay aralar , uaklar , radarlar uydu haberle - mesi , gdml mermi gibi birok askeri alanda kolaylkla kullanlabilir yaps ve bask devre teknoloji ile retilmesi gibi kolay retim teknii ile mikrodalga an - tenleri iinde bal bana bir En basit biimde bir mikroerit anten yaps bir toprak konu biimine gelmitir . dzlemi zerinde ayn ta - ban alanna sahip bir yaltkan ve onun zerinde bulunan ma alanndan ( iletken ) meydana gelir . Mikroerit antenin performansnn yksek olabilmesi iin yaltkana ilikin dielek trik sabitinin 10 dan kk olmas istenir . Ima alan ideal iletken olup , bakr veya altndan yaplmtr ve genellikle zmlemeyi kolaylatracak , performans bek lentilerine cevap verebilecek malzemeler seilir .

100

YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

MKROERT

ANTENLERN

AVANTAJLARI

Yaklak olarak 100 MHz'den 50 GHz'e kadar geni bir frekans aralnda kullan - lan mikroerit antenlerin bilinen mikrodalga antenlerine gre stnlkleri ; a ) Hafiflii , kk hacimli olmas . b ) Dk retim maliyeti . c ) Dzlemsel biimlilii nedeniyle kullanl olmas , d ) ok ince biimli yaplabildii iin uzay aralarnn aerodinamik yapsna uyumu e ) Bu tip antenler gdml mermiler , roketler ve uydular zerine nemli deiik - liklere neden olmakszn yerletirilebilirler . f ) Dk salma ara kesitine ( scattering cross section ) sahiptirler . g ) Besleme konumundaki ufak deiikliklerle dorusal ve dairesel kutuplanm ma yapabilirler . h ) kili frekans antenlerinin kolaylkla yaplabilir olmas i ) Osilatr , ykselte , deiken zayflatclar , anahtarlar , modlatrler , kartrclar , faz deitiricileri v . s . gibi aralar mikroerit antenlere ilave edilerek , bileik sis temler gelitirilebilir . j ) Besleyici hatlar ve uyumlandrma devreleri , antenle YILDIZ TEKNK NVERSTES birlikte ayn zamanda retilebilir biimdedir . E LEK TRO NK FA KL TES E LEKTRK E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM
101

MKROERT

ANTENLERN

DEZAVANTAJLARI
yan sra baz

Mikroerit antenlerin stnlklerinin dezavantajlar da vardr .

a ) Dar bant genilii . b ) eitli kayplar sonucu ; dk kazanl olmalar . c ) Mikroerit antenlerin ou yar dzlem iinde rlar . d ) 20 dB olan en st kazancn elde edilmesinde pratik glkler olmas . e ) Dk ma performans . f ) Besleyici ve ma eleman arasndaki zayf yaltm . g ) Yzey dalgalar uyarmnn mmkn olabilmesi , h ) Dk g kapasitesi olmas . Yukarda belirtilen dezavantajlardan bazlar tasarm ve retimde en dk dze - ye indirilebilirler .

102

YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

MKROERT ANTENLERDE IIMA

Mikroerit antenlerden ma mikroerit anten iletkeninin kenarlar ve toprak dzlemi arasndaki kenar alanlardan oluur . Bu yaylma ekilde grlen dik - drtgen biimli ve dalga boyundan ok kk boyutlu mikroerit alanna sahip bir anten zerinde kolayca anlalabilir . Elektrik alann genilik ve kalnlk boyunca deimedii kabul edilerek elektrik alan dalm ekildeki gibi izilebilir . Ima en ok stteki parann ak devre edilmi kenarlarndaki kenar alanlarndan oluur . Ulardaki bu alanlar toprak dzlemine gre dik ve teet olarak iki bileene ayrlabilir . Dik bileenler , stteki iletkenle ayn fazda deildirler , bu nedenle uzak alanda birbirlerini yok ederler . Teet bileenler ise ayn fazdadrlar ve uzak alanda en yksek ma alan deerini ( anten yzeyine dik ) verecek biimde toplanrlar . Bylece anteni X / 2 uzaklnda yerletirilmi , e fazda uyarlm ve toprak dzleminin st ksmna ma yapan iki yark olarak gsterebiliriz

103

YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

MKROERT ANTEN TPLER


Mikroerit antenlere ilikin fiziksel parametreler bilinen mikrodalga antenlerine oranla daha oktur . Herhangi bir geometri ve boyutlara sahip olabilirler . Bunun - la beraber mikroerit antenler grupta toplanabilirler : a ) Mikroerit Paral Antenler Bu tip antenlerde dielektrik plakann bir yan toprak dzlemi ile kaplanm , dier yannda ise herhangi bir geometriye sahip , dzlemsel ince bir iletken para bu lunmaktadr . b ) Mikroerit Yryen Dalga Antenleri Bu tip mikroerit antenleri , zincir biimli iletkenler veya TE modu tayan bilinen uzun bir TEM hattnda ak u uyumlu bir diren ile sonlandrlmtr . Anten yap sndaki deiiklikle ana huzmenin yatay veya dey konum arasnda herhangi bir ynde olumas salanabilir . c ) Mikroerit Yarkl Antenler Mikroerit yark antenleri toprak dzleminde herhangi bir biimde olan ve bir mik - roerit hat ile beslenen bir yarktan meydana gelir .

104

YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

MKROERT ANTEN BESLEME ETLER


Mikroerit veya eeksenli hatlarla besleme olarak iki ekilde beslenir . Besleyici hatt ve anten arasna , antenin giri empedansnn hat empedansndan farkl ol mas nedeniyle bir uyumlandrc konmas gerekir . a ) Mikroerit Besleme Bu tip besleme merkez besleme ve merkez d besleme olmak zere ikiye ayrlr . Besleyici konumu uyarlan moduda belirler . Anten empedans ve besleyici hat em pedans arasnda uyumlandrma yapmak iin araya uyumlandrc dntrc konulabildii gibi , antende yalnzca ana mod yaymlanmakta ise besleyici hatt bir keye kaydrlarak da iyi bir uyumlama elde edilebilir .

105

YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

b ) Koaksiyel Kablo Besleme Koaksiyelkablo ( e eksenli ) beslemede , e eksenli balayc toprak dzleminin altnda bulunur ve eeksen iletken anten zerindeki iletken paraya balanm - tr . Eeksenli ile beslenmi mikroerit antenlerde eer eeksenli balayc st iletkenin kenarnda ve simetriyi bozmuyorsa merkez beslemeli , eer st iletkenin kenarn - da ve simetriyi bozuyorsa merkez d beslemeli , eer st iletkenin i ksmnda ise deiik beslemeli olarak tanmlanrlar .

106

YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

2 . 4 GHz Patch ( Yama ) Anten Yapm

107

YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

PCB zerinde mikroerit anten

Patch Anten Dizisi

eksenli beslenmi mikroerit anten


108
YILDIZ TEKNK NVERSTES E LEKTRK E LEK TRO NK FA KL TES E L E K T R O N K V E HABERLE ME MH END SL B LM

TEEKKRLER

109

You might also like