Mod Birleştirme Yöntemi Kullanarak Karşılaştırılması

UKUROVA
VERSTES
FE
BLMLER E
STTS
YKSEK LSA
S TEZ
rfan Serdar GELBOLU
STA4-CAD PAKET PROGRAMI LE SAP2000 A

ALZ PROGRAMI
I
MOD BRLETRME Y
TEM KULLA
ARAK KARILATIRILMASI
AAT MHE
DSL A
A BLM DALI
ADA
A, 2008
UKUROVA
VERSTES
FE
BLMLER E
STTS
ALZ PROGRAMI
I
MOD BRLETRME Y
TEM KULLA
rfan Serdar GELBOLU

YKSEK LSA
S
AAT MHE
DSL A
A BLMDALI
Bu tez 19/09/2008 Tarihinde Aadaki Jri yeleri Tarafndan Oybirlii le Kabul

Edilmitir.
mza ................................... mza..........................................

Do. Dr. H. Murat ARSLAN Yrd. Do. Dr. A. Hamza TANRIKULU
DANIMAN
YE
mza..................................
Yrd. Do. Dr.S. Seren GVEN
YE
Bu tez Enstitmz naat Mhendislii Anabilim Dalnda hazrlanmtr.
Kod
o :
Prof. Dr Aziz ERTU
Enstit Mdr
mza ve Mhr
Bu alma ukurova niversitesi Bilimsel Aratrmalar Proje Birimi Tarafndan

Desteklenmitir.
Proje
o: MMF2007YL1
ot: Bu tezde kullanlan zgn ve baka kaynaktan yaplan bildirilerin, izelge, ekil ve fotoraflarn
kaynak gsterilmeden kullanm, 5846 sayl Fikir ve Sanat Eserleri Kanunundaki hkmlere tabidir
Z
YKSEK LSANS TEZ

ALZ PROGRAMI
I
MOD BRLETRME Y
TEM KULLA
rfan Serdar GELBOLU
UKUROVA NVERSTES
FEN BLMLER ENSTTS
NAAT MHENDSL ANA BLM DALI
Danman: Do. Dr. H. Murat ARSLAN

Yl:2008, Sayfa: 126
Juri: Do. Dr. H. Murat ARSLAN

Yrd. Do. Dr. A. Hamza TANRIKULU
Yrd. Do. Dr. S. Seren GVEN
Bu almada inaat Mhendislii proje brolarnda kullanlan STA4-CAD

bilgisayar programnn, 2007 yl Deprem Blgelerinde Yaplacak Binalar Hakknda
Ynetmelii analiz hesaplar bakmndan irdelenmesi yaplmaktadr. lk olarak Sta4cad paket programnda tasarlanan yaplardan elde edilen kat ykleri referans alnarak
SAP2000 programnda ayn veriler uygulanp mod birletirme yntemine gre
karlatrma yaplmtr. Bu karlatrmayla ayn veriler altnda binalara etki eden
deprem kuvvetleri ile ynetmelik erevesinde istenilen dzensizlik ve deprem
kontrolleri yaplmtr.
Anahtar kelimeler: Deprem, Sta4-Cad, Yeni Deprem Ynetmelii, Mod Birletirme,

Deprem Kontolleri
ABSTRACT
MSc THESIS
COMPARI
G OF STA4CAD PACKAGED PROGRAMME WITH SAP2000
STATICS CALCULATO
PROGRAMME WITH MODE SUPERPOSITIO
METHOD
rfan Serdar GELBOLU
DEPARTMENT OF CIVIL ENGINEERING

INSTITUTE OF NATURAL AND APPLIED SCIENCES
UNIVERSITY OF UKUROVA
Supervisor: Doc. Dr. H. Murat ARSLAN

Year: 2008, Page: 126
Jury: Assoc. Prof. Dr. H. Murat ARSLAN

Asst. Prof. Dr. A. Hamza TANRIKULU
Asst. Prof. Dr. S. Seren GVEN
Investigation of STA4CAD Computer Programme used in Civil Engineering

Structure Project Office according analyses calculations with the guide of year of 2007,
Regulation of Building Structures around Earthquake Region. Firstly comparison of
SAP2000 Programme with Mode Combining Method has been carried out with the
referance of floor charges obtained from STA4CAD Packaged Programme designed.
Structures by using same datas. By this comparison with the same datas, earthquake
forces effecting the structures and desirect disorders have been determined, earthquake
controls have been achieved according to the Regulation.
KeyWords:Earthquake,
Sta4-Cad, Regulation Of New Earthquake,Mode Superposition,
Earthquake Controls
II
TEEKKR
Yksek
lisans
eitimim
boyunca
her
trl
konuda
desteini
esirgemeyen, almalarmla ilgili konularda gerekli ynlendirmeyi salayan;

danman hocam Doc. Dr. H.Murat ARSLAN hocama; iyi bir hoca olmakla
beraber gerek bir arkada olan Ar. Gr. Ali DOANa teekkrlerimi
sunarm. Ayrca yksek lisans eitimim boyunca dersler ve tez aamasnda her
trl kolayl gsteren ube mdrm naat Mhendisi Ahmet Demirayaka
teekkr ederim.
Her trl durumda yanmda olan, maddi manevi desteklerini hibir
zaman esirgemeyen sevgili ailem; bu tezin ortaya kmasndaki en byk emek
sizindir. Emeiniz ve varlnz iin ok teekkrler.
III

DEKLER
SAYFA
Z..... I
ABSTRACT.II
TEEKKR ......................III
NDEKLER...........IV
ZELGELER DZN........VIII
EKLLER DZN.......XVII
TABLOLAR DZN.......XVIII
SMGELER DZN...............XIX
1. GR....1
2. MATERYAL ve METOD... 3
2.1. Materyal......3
2.2. Sta4-Cad (Ver.12.1Rev. 12.08.2008) Program .....3
2.3. Metod .........4
3. YEN DEPREM YNETMEL.. 6
3.1. Genel Hkmler......6
3.1.1. Kapsam...............6
3.1.2. Genel lkeler...............7
3.2. Depreme Dayankl Binalar in Hesap Kurallar...................8
3.2.1. Kapsam...............8
3.2.2. Genel lke ve Kurallar.........................................8
3.2.2.1. Bina Tayc Sisteme likin Genel lkeler....................8
3.2.2.2. Deprem Yklerine likin Genel Kurallar.................................9
3.2.3. Dzensiz Binalar......................................................................................10
3.2.3.1. Dzensiz Binalarn Tanm .....................................................10
3.2.3.2. Dzensiz Binalara likin Koullar..........................................10
3.2.4.Elastik Deprem Yklerinin Tanmlanmas:Spektral vme Katsays...14
3.2.4.1. Etkin Yer vme Katsays.........................................................14
3.2.4.2. Bina nem Katsays...............................................................14
3.2.4.3. Spektrum Katsays.................................................................15
IV
3.2.4.4. zel Tasarm vme Spektrumlar.............................................16

3.2.5.Elastik Deprem Yklerinin Azaltlmas: Deprem Yk Azaltma
Katsays...............................................................................................17
3.2.5.1.Tayc Sistemlerin Sneklik Dzeylerine likin Genel
Koullar.....................................................................................17
3.2.5.2.Sneklik Dzeyi Yksek Betonarme Boluksuz Perdeliereveli Sistemlere likin Koullar......................................20
3.2.5.3.Sneklik Dzeyi Normal Baz Sistemlerde Perde Kullanm
Zorunluluuna likin Koullar.................................................20
3.2.5.4.Sneklik Dzeyi Bakmndan Karma Tayc Sistemlere likin
Koullar.....................................................................................21
3.2.5.5. Kolonlar stten Mafsall Binalara likin Koullar ...............22
3.2.6. Hesap Ynteminin Seilmesi...............................................................23
3.2.6.1. Hesap Yntemleri....................................................................23
3.2.6.2. Edeer Deprem Yk Ynteminin Uygulama Snrlar.........23
3.2.7. Edeer Deprem Yk Yntemi..........................................................23
3.2.7.1. Katlara Etkiyen Edeer Deprem Yklerinin Belirlenmesi.....24
3.2.7.2.Gznne Alnacak Yerdeitirme Bileenleri ve Deprem
Yklerinin Etkime Noktalar....................................................26
3.2.7.3.Binann Birinci Doal Titreim Periyodunun Belirlenmesi.....27
3.2.7.4. Eleman Asal Eksen Dorultularndaki Kuvvetler ..............28
3.2.8. Mod Birletirme Yntemi....................................................................29
3.2.8.1. vme Spektrumu......................................................................29
3.2.8.2. Gznne Alnacak Dinamik Serbestlik Dereceleri................29
3.2.8.3. Hesaba Katlacak Yeterli Titreim Modu Says.....................30
3.2.8.4. Mod Katklarnn Birletirilmesi.............................................31
3.2.8.5. Hesaplanan Byklklere likin Altsnr Deerleri...............32
3.2.8.6. Eleman Asal Eksen Dorultularndaki Kuvvetler...............32
3.2.9. Zaman Tanm Alannda Hesap Yntemleri.........................................32
3.2.9.1. Yapay Deprem Yer Hareketleri...............................................32
3.2.9.2.Kaydedilmi veya Benzetirilmi Deprem Yer Hareketleri.....33
3.2.9.3. Zaman Tanm Alannda Hesap................................................33

3.2.10. Greli Kat telemelerinin Snrlandrlmas, kinci Mertebe Etkileri
Ve Deprem Derzleri...........................................................................34
3.2.10.1. Etkin Greli Kat telemelerinin Hesaplanmas ve
Snrlandrlmas........................................................................34
3.2.10.2. kinci Mertebe Etkileri...........................................................35
3.2.10.3. Deprem Derzleri....................................................................35
4. M0D BRLETRME YNTEM.........................................................................37
4.1. Mod Birletirme Yntemi Admlar.............37
4.2. Mod Birletirme Yntemi le lgili Saysal Uygulamalar................................40
4.2.1. rnek 4.1. ...........................................................................................41
4.2.1.1. Bina Bilgileri.................43
4.2.1.2. Kat Arlklar...............43
4.2.1.3. Kat Ktle Eylemsizlik Momentlerinin Hesab..............44
4.2.1.4.X Deprem Ynne Ait Deprem Kuvveti ve Dzensizlik
Kontrolleri..............................................................................48
4.2.1.5.Y Deprem Ynne Ait Deprem Kuvveti ve Dzensizlik
Kontrolleri..............................................................................51
4.2.2. rnek 4.2. ...........56
4.2.2.1. Bina Bilgileri.................58
4.2.2.2. Kat Arlklar...............59
4.2.2.4.X Deprem Ynne Ait Deprem Kuvveti ve Dzensizlik
Kontrolleri..............................................................................63
4.2.2.5.Y Deprem Ynne Ait Deprem Kuvveti ve Dzensizlik
Kontrolleri..............................................................................66
4.2.3. rnek 4.3. ...........................................................................................71
4.2.3.1. Bina Bilgileri.................73
4.2.3.2. Kat Arlklar...............73
4.2.3.4. X Deprem Ynne Ait Deprem Kuvveti ve Dzensizlik
VI
Kontrolleri..................................................................................78
4.2.3.5. Y Deprem Ynne Ait Deprem Kuvveti ve Dzensizlik
Kontrolleri..............................................................................82
4.2.4. rnek 4.4. ...........88
4.2.4.1. Bina Bilgileri.................90
4.2.4.2. Kat Arlklar...............91
4.2.4.4. X Deprem Ynne Ait Deprem Kuvveti ve Dzensizlik
Kontrolleri..............................................................................95
4.2.4.5. Y Deprem Ynne Ait Deprem Kuvveti ve Dzensizlik
Kontrolleri............................................................................101
4.2.5. rnek 4.5. .........................................................................................106
4.2.5.1. Bina Bilgileri...............108
4.2.5.2. Kat Arlklar.............109
4.2.5.3. Kat Ktle Eylemsizlik Momentlerinin Hesab............109
4.2.5.4. X Deprem Ynne Ait eprem Kuvveti ve Dzensizlik
Kontrolleri............................................................................113
4.2.5.5. Y Deprem Ynne Ait eprem Kuvveti ve Dzensizlik
Kontrolleri............................................................................116
5.SONULAR ve NERLER........122
KAYNAKLAR.............125
ZGEM..126
VII
ZELGELER DZ
SAYFA
izelge 4.1
rnek 4.1.in Kolon Boyutlar............... 43
izelge 4.2
rnek 4.1.e ait Sta4-Cad Programnda Elde Edilen Kat

Arlklar............................... 44
izelge 4.3
rnek 4.1.e Ait Sta4-Cad Programnda Bulunan Kat Ktle

Eylemsizlik Momentlerinin Hesab........... 44
izelge 4.4
rnek 4.1.e Ait Yapnn Sap2000 Program le Elde Edilen

Doal Periyot Ve Etkin Ktle Katlm Oranlar..................... 45
izelge 4.5
rnek 4.1.e Ait Yapnn Sta4-Cad Program le Elde

Edilen Doal Periyot Ve Etkin Ktle Katlm Oranlar......... 46
izelge 4.6
rnek 4.1.e Ait Spektrum Katsaylar Tespiti.......... 47
izelge 4.7
rnek 4.1.e Ait Spektral vme Deerleri Ve Azaltlm

vme Spektrumu............................. 47
izelge 4.8
rnek 4.1.e Ait +X Deprem Yn in Modal Analiz

Sonucu Hesaplanan Deprem Kuvveti........ 48
izelge 4.9
Sap2000 V10.0.7 Program le rnek 4.1.e Ait +X(%5)

Deprem Yn in Hesaplanan Burulma ve Yumuak Kat
Dzensizlikleri Kontrol........ 49
izelge 4.10
Sap2000Program le rnek 4.1.e Ait +X(%5)Deprem

Yn in Hesaplanan Greli Kat telemesi Kontrol......... 49
izelge 4.11
Sap2000 Program le rnek4.1.e Ait+X(%5) Deprem

Yn in Hesaplanan kinci Mertebe Etkilerinin Kontol... 50
izelge 4.12
Sta4-Cad V12.1 Program le rnek 4.1.e Ait +X(%5)

Deprem Yn in Hesaplanan Burulma veYumuak Kat
Dzensizlikleri Kontrol........................................ 50
izelge 4.13
Sta4-CadProgram le rnek 4.1.e Ait +X(%5)Deprem

Yn in Hesaplanan Greli Kat telemesi Kontol.......... 50
izelge 4.14

VIII
izelge 4.15
Sap.2000 ve Sta4-Cad Programlarnda +X(%5)DepremYn

in Elde Edilen DzensizlikKontrolleri Karlatrlmas..... 51
izelge 4.16
rnek 4.1.e Ait +Y Deprem Yn in Modal Analiz

Sonucu Hesaplanan Deprem Kuvveti............ 52
izelge 4.17
Sap2000 V10.0.7 Program le rnek 4.1.e Ait +Y(%5)

Dzensizlikleri Kontrol................................... 53
izelge 4.18
Sap2000Program le rnek 4.1.e Ait +Y(%5)Deprem

Yn in Hesaplanan Greli Kat telemesi Kontol........... 53
izelge 4.19
Sap2000 Program le rnek 4.1.e Ait +Y(%5)Deprem

Yn in Hesaplanan Greli Kat telemelerinin Kontol... 53
izelge 4.20
Sta4-Cad V12.1 Program le rnek 4.1.e Ait +Y(%5)

Dzensizlikleri Kontrol................................ 54
izelge 4.21
Sta4-CadProgram le rnek 4.1.e Ait +Y(%5)Deprem

izelge 4.22

izelge 4.23
Sap.2000 ve Sta4-Cad Programlarnda +Y(%5)DepremYn

in Elde Edilen Dzensizlik Kontrolleri Karlatrlmas... 55
izelge 4.24
rnek 4.2.nin Kolon Boyutlar................. 58
izelge 4.25
rnek 4.2.ye ait Sta4-Cad Programnda Elde Edilen Kat

Arlklar................................... 59
izelge 4.26
rnek 4.2.ye Ait Sta4-Cad Programnda Bulunan Kat

Ktle Eylemsizlik Momentlerinin Hesab.............. 60
izelge 4.27

izelge 4.28
rnek 4.2.ye Ait Yapnn Sta4-Cad Program le Elde

izelge 4.29
rnek 4.2.ye Ait Spektrum Katsaylar Tespiti............ 62
IX
izelge 4.30
rnek 4.2.ye Ait Spektral vme Deerleri Ve Azaltlm

vme Spektrumu............................. 62
izelge 4.31
rnek 4.2.ye Ait +X Deprem Yn in Modal Analiz

izelge 4.32
Sap2000 V10.0.7 Program le rnek 4.2.ye Ait +X(%5)

izelge 4.33
Sap2000Program le rnek 4.2.ye Ait +X(%5)Deprem

izelge 4.34
Sap2000 Program le rnek4.2.ye Ait+X(%5) Deprem

izelge 4.35
Sta4-Cad V12.1 Program le rnek 4.2.ye Ait +X(%5)

izelge 4.36
Sta4-CadProgram le rnek 4.2.ye Ait +X(%5)Deprem

izelge 4.37
Sta4-CadProgram le rnek 4.2.ye Ait +X(%5)Deprem

izelge 4.38

izelge 4.39
rnek 4.2.ye Ait +Y Deprem Yn in Modal Analiz

izelge 4.40
Sap2000 V10.0.7 Program le rnek 4.2.ye Ait +Y(%5)

izelge 4.41
Sap2000Program le rnek 4.2.ye Ait +Y(%5)Deprem

izelge 4.42
Sap2000 Program le rnek 4.2.ye Ait +Y(%5)Deprem

izelge 4.43
Sta4-Cad V12.1 Program le rnek 4.2.ye Ait +Y(%5)

izelge 4.44
Sta4-CadProgram le rnek 4.2.ye Ait +Y(%5)Deprem

Yn in Hesaplanan Greli Kat telemesi Kontrol........ 69
izelge 4.45
Sta4-CadProgram le rnek 4.2.ye Ait +Y(%5)Deprem

Yn in Hesaplanan kinci Mertebe Etkilerinin Kontrol.. 69
izelge 4.46

in Elde Edilen Dzensizlik Kontrolleri Karlatrlmas.... 70
izelge 4.47
rnek 4.3.n Kolon Boyutlar.................. 73
izelge 4.48

Arlklar............................... 74
izelge 4.49

izelge 4.50

izelge 4.51

izelge 4.52
izelge 4.53

vme Spektrumu............................. 77
izelge 4.54

izelge 4.55

izelge 4.56

izelge 4.57

izelge 4.58
XI

izelge 4.59

izelge 4.60

izelge 4.61

izelge 4.62

izelge 4.63

izelge 4.64

izelge 4.65

izelge 4.66

izelge 4.67

izelge 4.68

izelge 4.69

izelge 4.70
rnek 4.4.n Kolon Boyutlar.................. 90
izelge 4.71

Arlklar............................... 91
izelge 4.72
XII

izelge 4.73

izelge 4.74

izelge 4.75
izelge 4.76

vme Spektrumu............................. 95
izelge 4.77

izelge 4.78
rnek 4.4.e Ait Perde Taban Kesme Kuvveti Kontrol....... 96
izelge 4.79

izelge 4.80

izelge 4.81

izelge 4.82

izelge 4.83

izelge 4.84

izelge 4.85

izelge 4.86

XIII
izelge 4.87

izelge 4.88

izelge 4.89

izelge 4.90

izelge 4.91

izelge 4.92

izelge 4.93

izelge 4.94
rnek 4.5.in Kolon Boyutlar............... 108
izelge 4.95

Arlklar............................... 109
izelge 4.96

izelge 4.97

izelge 4.98

izelge 4.99
izelge 4.100

vme Spektrumu............................. 112
izelge 4.101

XIV
izelge 4.102

izelge 4.103

izelge 4.104

izelge 4.105

izelge 4.106

izelge 4.107

izelge 4.108

izelge 4.109

izelge 4.110

izelge 4.111
rnek 4.5.e Ait Perde Taban Kesme Kuvveti Kontrol....... 118
izelge 4.112

izelge 4.113

izelge 4.114

izelge 4.115
XV
Yn in Hesaplanan Greli Kat telemesi Kontrol........ 120

izelge 4.116

Yn in Hesaplanan kinci Mertebe Etkilerinin Kontrol.. 120
izelge 4.117

in Elde Edilen Dzensizlik Kontrolleri Karlatrlmas...
XVI
120
EKLLER DZ
SAYFA
ekil 3.1.
A1 Burulma Dzensizlii Hesab............................................. 12
ekil 3.2.
A2 Tr Dzensizlik Durumu.................................................. 12
ekil 3.3.
A3 Tr Dzensizlik Durumu.................................................. 13
ekil 3.4.
B3 Tr Dzensizlik Durumu................................................... 13
ekil 3.5.
zel Tasarm vme Spektrumu................................................. 16
ekil 3.6.
Edeer Deprem Kuvveti Uygulama Durumlar....................... 26

Deprem Dorultsuna Dik Arlk Merkezi Dmerkezlik
ekil 3.7.
Hesab....................................................................................... 27
A2 Tr Dzensizliin Bulunduu Demelerde
ekil 3.8.
Ekdmerkezlik Hesab............................................................. 28
ekil 3.9
Ffi Fiktif Yk hesab................................................................ 28
ekil 3.10. Eleman Asal Eksen Dorultularndaki Kuvvetler................. 29

ekil 4.1.
rnek 4.1.e Ait Perspektif Grn.... 41
ekil 4.2.
rnek 4.1. e Ait Zemin Kat Plan.... 42
ekil 4.3.
rnek 4.2.ye Ait Perspektif Grn...... 56
ekil 4.4.
rnek 4.2.ye Ait Zemin Kat Plan... 57
ekil 4.5.
ekil 4.6.
ekil 4.7.
ekil 4.8.
ekil 4.9.
rnek 4.5. e Ait Perspektif Grn....... 106
ekil 4.10. rnek 4.5. e Ait Zemin Kat Plan.... 107
XVII
TABLOLAR DZ
SAYFA
Tablo 3.1.
Dzensiz Binalar....................................................................... 11
Tablo 3.2.
Etkin Yer vmesi Katsays (A0)............................................... 14
Tablo 3.3.
Bina nem Katsays ( I ) Durumu........................................... 15
Tablo 3.4.
Spektrum Karakteristik Periyotlar (TA, TB)............................. 16
Tablo 3.5.
Tayc Sistem Davran Katsays (R).................................... 18

Edeer Deprem Yk Ynteminin Uygulanabilecei
Tablo 3.6.
Binalar....................................................................................... 23
Tablo 3.7.
Hareketli Yk Katlm Says (n).............................................. 24
XVIII
SMGELER DZ
Ao
: Etkin Yer vmesi Katsays
Ba
: Tayc sistem elemannn a asal ekseni dorultusunda tasarma esas i

kuvvet bykl
Bax
:Tayc sistem elemannn a asal ekseni dorultusunda, x dorultusundaki

depremden oluan i kuvvet bykl
Bay
: Tayc sistem elemannn a asal ekseni dorultusunda, xe dik y

dorultusundaki depremden oluan i kuvvet bykl
Bb
: Tayc sistem elemannn b asal ekseni dorultusunda tasarma esas i

kuvvet bykl
Bbx
: Tayc sistem elemannn b asal ekseni dorultusunda, x dorultusundaki

depremden oluan i kuvvet bykl
Bby
: Tayc sistem elemannn b asal ekseni dorultusunda, xe dik y

dorultusundaki depremden oluan i kuvvet bykl
BB
: Mod Birletirme Ynteminde mod katklarnn birletirilmesi ile bulunan

herhangi bir byklk
BD
: BB byklne ait bytlm deer
Di
: Edeer Deprem Yk Ynteminde burulma dzensizlii olan binalar iin

iinci katta %5 ek dmerkezlie uygulanan bytme katsays
dfi
: Binann iinci katnda Ffi fiktif yklerine gre hesaplanan yerdeitirme
di
:Binann iinci katnda azaltlm deprem yklerine gre hesaplanan

yerdeitirme
Ffi
:Birinci doal titreim periyodunun hesabnda iinci kata etkiyen fiktif yk
Fi
:Edeer Deprem Yk Ynteminde iinci kata etkiyen edeer deprem yk
fe
:Yapsal kntnn, mimari elemann, mekanik ve elektrik donanmn arlk

merkezine etkiyen edeer deprem yk
: Yerekimi ivmesi (9.81 m/s2)
gi
: Binann iinci katndaki toplam sabit yk
Hi
: Binann iinci katnn temel stnden itibaren llen ykseklii (Bodrum

katlarnda rijit evre perdelerinin bulunduu binalarda iinci katn zemin kat
XIX
demesi stnden itibaren llen ykseklii)

HN
: Binann temel stnden itibaren llen toplam ykseklii (Bodrum katlarnda

rijit evre perdelerinin bulunduu binalarda zemin kat demesi stnden
itibaren llen toplam ykseklik)
Hw
: Temel stnden veya zemin kat demesinden itibaren llen toplam perde
ykseklii
hi
: Binann iinci katnn kat ykseklii
: Bina nem Katsays
: Perdenin veya ba kirili perde parasnn plandaki uzunluu
Mn
: ninci doal titreim moduna ait modal ktle
Mxn
: Gznne alnan x deprem dorultusunda binann ninci doal titreim

modundaki etkin ktle
Myn
: Gznne alnan y deprem dorultusunda binann ninci doal titreim

modundaki etkin ktle
mi
:Binann iinci katnn ktlesi (mi = wi / g)
mi
: Kat demelerinin rijit diyafram olarak almas durumunda, binann iinci

katnn kaydrlmam ktle merkezinden geen dey eksene gre ktle
eylemsizlik momenti
: Binann temel stnden itibaren toplam kat says (Bodrum katlarnda rijit
evre perdelerinin bulunduu binalarda zemin kat demesi stnden itibaren
toplam kat says)
: Hareketli Yk Katlm Katsays
qi
: Binann iinci katndaki toplam hareketli yk
: Tayc Sistem Davran Katsays
Ralt,Rs : Kolonlar stten mafsall tek katl erevelerin, yerinde dkme betonarme,
prefabrike veya elik binalarn en st (at) kat olarak kullanlmas durumunda,
sras ile, alttaki katlar ve en st kat iin tanmlanan R katsaylar RN = Tablo
2.5te deprem yklerinin tamamnn sneklik dzeyi normal ereveler
RYP
: Tablo 2.5te deprem yklerinin tamamnn sneklik dzeyi yksek perdeler

tarafndan tand durum iin tanmlanan Tayc Sistem Davran Katsays
XX
Ra(T)
: Deprem Yk Azaltma Katsays
S(T)
: Spektrum Katsays
Sae(T) : Elastik spektral ivme [m /s2]

SaR(Tr) : rinci doal titreim modu iin azaltlm spektral ivme [m /s2]
T
: Bina doal titreim periyodu [s]
T1
: Binann birinci doal titreim periyodu [s]
TA ,TB : Spektrum Karakteristik Periyotlar [s]

Tm , Tn : Binann minci ve ninci doal titreim periyotlar [s]
Vi
: Gznne alnan deprem dorultusunda binann iinci katna etki eden kat
kesme kuvveti
Vt
Edeer Deprem Yk Ynteminde gznne alnan deprem dorultusunda

binaya etkiyen toplam edeer deprem yk (taban kesme kuvveti)
VtB
: Mod Birletirme Ynteminde, gznne alnan deprem dorultusunda

modlara ait katklarn birletirilmesi ile bulunan bina toplam deprem yk
(taban kesme kuvveti)
: Binann, hareketli yk katlm katsays kullanlarak bulunan toplam arl
we
: Yapsal kntnn, mimari elemann, mekanik veya elektrik donanmn

arl
wi
: Binann iinci katnn, hareketli yk katlm katsays kullanlarak hesaplanan

arl
: Mod Birletirme Ynteminde hesaba katlan yeterli doal titreim modu

says
YDY
: Deprem Blgelerinde Yaplacak Binalar Hakknda Ynetmelii
: Deprem derzi boluklarnn hesabnda kullanlan katsay
: Sneklik dzeyi yksek perdelerin tabannda elde edilen kesme kuvvetleri

toplamnn, binann tm iin tabanda meydana gelen toplam kesme
kuvvetine oran
: Mod Birletirme Yntemi ile hesaplanan byklklerin alt snrlarnn

belirlenmesi iin kullanlan katsay
: Binann iinci katndaki azaltlm greli kat telemesi
(i)ort
: Binann iinci katndaki ortalama azaltlm greli kat telemesi
XXI
FN
: Binann Ninci katna (tepesine) etkiyen ek edeer deprem yk
: Binann iinci katndaki etkin greli kat telemesi
(i)max : Binann iinci katndaki maksimum etkin greli kat telemesi

bi
: iinci katta tanmlanan Burulma Dzensizlii Katsays
ci
: iinci katta tanmlanan Dayanm Dzensizlii Katsays
ki
: iinci katta tanmlanan Rijitlik Dzensizlii Katsays
xin
: Kat demelerinin rijit diyafram olarak alt binalarda, ninci mod eklinin
iinci katta x ekseni dorultusundaki yatay bileeni
yin
iinci katta y ekseni dorultusundaki yatay bileeni
in
iinci katta dey eksen etrafndaki dnme bileeni
: iinci katta tanmlanan kinci Mertebe Gsterge Deeri
XXII
1. GR
rfan Serdar GELBOLU
1. GIR
2007
ylnda
revize
edilen
Yeni
Deprem
Ynetmelii
TDY98
ynetmeliindeki ayn kstaslar alnarak oluturulmutur. Yeni Deprem Ynetmelii

de demelerin rijit diyafram tanmlanmas, planda ve deyde dzensizlik
kontrolleri; ikinci mertebe etkileri gibi kavramlarla birlikte; deprem tasarm iin
Edeer Deprem Yk Yntemi, Mod Birletirme Yntemi ile Zaman Tanm
Alannda
Hesap
Yntemlerinin
kullanlmasn
ngrerek
gvenli
yaplar
tasarlanmasn salamaktadr.
Yeni Deprem Ynetmeliinde TDY98 ynetmeliine ek olarak mevcut
yaplarn glendirilmesi konusunda performans ktiterleri detayl bir biimde
anlatlmakla beraber elik yap tasarm da daha geni kapsamda irdelenmitir.
Yeni Deprem Ynetmeliinin de temel unsurlarndan biri yap tasarmnda
boyutlu analiz yaplmas art getirmesidir. Bu nedenle herhangi bir yap
tasarlarken; tasarmn gvenilir, hzl ve ekonomik olarak gereklemesi iin
bilgisayar destekli paket programlarn (STA4-CAD, PROBNA, IDE-CAD gibi)
proje brolarnca kullanlmas zorunluluk olmutur.
Ancak piyasada kullanlan yap analiz ve tasarm salayan paket
programlarn ilgili standart ve ynetmeliklere gre tasarmda istenilen artlar ne
lde
uygulamaya
ald
lkemizde
herhangi
bir
kurum
tarafndan
denetlenmemektedir.
Bu paket programlarca hazrlanan projeler; ilgili mevzuatlar gereince
yetki alanna gre belediyeler, bayndrlk ve iskan mdrlkleri ile inaat
mhendisleri odalar tarafndan incelenmektedir. Ancak proje baznda inceleme;
bilgisayar destekli analiz ve tasarm programlarnn veri ksmndaki kendi denetim
kontrollerinin tesine gememektedir. Bu sebeple bu tr paket programlar kendi
programlaryla zlen projeleri %100 olarak doru kabul etmekte ve bu ekilde bir
kontrol mekanizmas olumamaktadr. Ayn projenin farkl iki paket programla
zlmesiyle yaplan karlatrmalarda farkl sonular alnd daha nceki
almalarda belirtilmitir.
Yukardaki hususlar nda bu tezde birok proje brosunda kullanlan
1. GR
rfan Serdar GELBOLU
Sat4-Cad V12.1 program ile genel amal bir analiz program olan SAP 2000 V.10
program kullanlarak seilen rnekler zerinde Yeni Deprem Ynetmelii
erevesinde Mod Birletirme Yntemine gre karlatrma yaplmtr. rnekler
seilirken basit, simetrik ve daha nceki akademik almalarda kullanlan rnekler
olmasna dikkat edilmitir.
Sonular herkes tarafndan kabul gren genel amal bir programla
bulunmu olan rnekler; Sta4-Cad V12.1 paket program ile zlmtr. Bu
sayede her iki programla elde edilen veriler Yeni Deprem Ynetmelii erevesinde
deprem tasarm yaplrken istenilen kstaslar erevesinde karlatrlmtr. Ancak
paket
programlarn
ilgili
standart
ve
ynetmeliklere
gre
uygunluunun
programlarca ne derecede karlandnn bilinmesi mmkn deildir.

u unutulmamaldr ki yeterlilii ilgili kii ve kurumlarca belgelenmi bir
analiz ve tasarm program; mhendisler iin iyi bir yardmc olmakla beraber
deprem lkesi olduumuz gz nne alndnda vazgeilmez bir gven unsuru
olacaktr.
2. MATERYAL VE METOD
rfan Serdar GELBOLU
2.1. Materyal
lkemizdeki inaat mhendislii proje brolarnda Sta4-CaD, Probina,

de-Cad vs. gibi analiz ve tasarm hesab yapan paket programlar kullanlmaktadr.
Bu tr paket programlarn kullanlmas inaat mhendislii proje ilerinin hzl ve
ekonomik bir ekilde karlanmasn salamaktadr. Bu almada Sta4-Cad analiz
ve tasarm program ( Ver. 12.1 Rev. 12.08.2008) incelenmitir.
2.2. Sta4-Cad ( Ver. 12.1 Rev. 12.08.2008) Program
Sta4-Cad program ok kat betonarme yaplarn statik, deprem, rzgar ve

betonarme boyutlu analizini gerekletiren ve elde edilen sonulara gre proje
izimlerini yapan bir paket programdr.
Program, hesaplama yntemi olarak rijitlik matris kullanlmaktadr.
Yapnn tm iin global stifness matrisi bir defada kurulur ve bloklama yntemi ile
tm deplasmanlar bulunur.
Demeler yatay dzlemde sonsuz rijit kabul edilir. Bu sayede kat dzlemi
ve eleman ularnda olmak zere dx, dy,qz deplasmanlar bulunarak yapnn denge
denklemleri kurulmaktadr.Deprem analizi yaplrken ayn ekilde kat demeleri
rijit diyafram kabul edilip her kat iin ( dx, dy) olmak zere iki deplasman ile bir
dnme (z) bulunmaktadr.
Deme ykleri yield-line teorisine gre nonortogonal geometri dikkate
alnarak kiri ve kolonlara aktarlmaktadr. Equilibrum Metodu ile plak krlma
dorular bulunmakta ve gerekletirilmektedir. Demelerin kolonlara gelen ksm
direkt kolona; kolon dnda kalan ksmlar ise kirilere aktarlmaktadr.
Kirilerin kolon iindeki blm sonsuz rijit kabul edilerek Moment-Alan
(Mohr) Metodu ile hesaplanmaktadr. Programn statik analiz opsiyonlarnda kolonkiri rijitlik blgesi iin sozsuz rijit- deiken rijitlik ve rijitlik blgesi alma eklinde
ayr seenek sunulmaktadr.
rfan Serdar GELBOLU
Perdelere dik ynde oturan kirilerde, lokal deformasyon etkileri dikkate

alnarak elastik ankastre zm opsiyonel olarak programda kullanlmaktadr.
Dinamik analiz srasnda toplanm ktle modeli kullanlmakta ve dnme
ktlesel atalet momentinin hesabnda, dzgn yayl ktle kabul yaplmaktadr.
2.3. Metod
Bu almada Sta4-Cad yap analiz ve tasarm program ile genel amal bir
analiz program olan Sap2000 programnn eitli yap rnekleriyle Yeni Deprem
Ynetmeliinin Deprem Yk Hesap Yntemi blmnde belirtilen Mod
Birletirme
Yntemine
gre
karlatrlmas
amalanmtr.
Seilen
yap
rneklerinin daha nceki akademik almalarda kullanlan rneklerden olmasna

dikkat edilmitir. Bu amala eitli akademik almalarda (Lle,A., Kral,E.,
zdemir,E., Yerli,H, Temel,B.2006) tarafndan kullanlan rnekler bu almada
referans alnmtr. Bu rneklerin seilmesindeki temel unsur, proje brolarnda
kullanlan hazr programlarn kontrol iin referans olaca dnlmektedir.
Bu tezde Sta4-Cad V.12.1 ve Sap2000 V.10.0.7 programlar ile zlen
rneklerin tamamnda kat demelerinde rijit diyafram modeli kullanlmtr.
Seilen rneklerde Sta4-Cad V.12.1 programnda opsiyonel olarak seilen tablasz
kiri seilerek Sap.2000 V.10.0.7 program ile daha uyumlu karlatrlma
yaplmas salanmaktadr.
Sap 2000 V.10.0.7 programnda kat arlklar istenilen deer olarak
dorudan uygulanabilirken; Sta4-Cad program kat arlklarn veri giriine bal
olarak deme ykleri; kiri ve kolon ebatlar ile duvar ve pencere arlklarn
hesaplayarak bulmaktadr.
Bu sebeple yaplan almada her iki programdaki veri karlatrmalarn
anlaml olmas iin rneklerde Sta4-Cad programyla hesaplanan kat ykleri
referans alnmtr. Ayrca tm rnekler iin zemin snf, deprem blgesi, bina nem
katsays ayn deerler kullanlmtr.
Sta4-Cad program yaplardaki deprem etkisi iin Yeni Deprem
Ynetmeliinde belirtilen Edeer Deprem Yk Yntemi ile Mod Birletirme
rfan Serdar GELBOLU
Yntemini kullanmaktadr. Her iki yntem iin programda opsiyonel seim hakk
sunulmu olup Yeni Deprem Ynetmelii artlar dikkate alnarak sonular
deerlendirilmektedir.
Sta4-Cad ve Sap2000 programlarnda rnekler zlrken 1. kat kolonlarn
zemine ankastre baland kabul edilmitir. Tm rnekler iin beton elastisite
modl E=285 t/cm2 kullanlmtr. Ayrca Sta4-Cad programnda bina arl
hesabnda kullanlmak zere Beton younluu 2,5 t/m3 alnmtr.
rneklerde , dikdrtgen kesitli perdeler Sta4-Cad programnda geni kolon
modeli ile kayma deformasyonlar da dikkate alnarak zlrken, poligon kesitli
kolon veya perdeler (aft vb.) Shear Wall Modeli ( Ghali, A., Neville, A.M., 1978)
ile zlmektedir(Duman, M., 2000).
Sta4-Cad programnda ise modal analiz uygulanrken kat ktle
merkezine, birbirine dik iki dorultuda serbestlik derecesi ile dnme serbestlik
derecesi hesaplanmaktadr. Bylece arlk merkezine gre hesaplanan yap
periyotlar kullanlarak spektrum analizi yaplmaktadr.Bu analiz sonucunda
bulunan X ve Y deprem ynlerine ait deprem tasarm kuvvetleri daha sonra
arlk merkezinin deprem ynlerine dik olacak ekilde %5 kaydrlmasyla
bulunan noktalara d yk olarak etki ettirilmektedir.Bu ykleme sonucunda
bulunan
deplasman
kontrolleri
yaplarak
YDYde
istenilen
dzensizlik
kontrolleri yaplmaktadr.
Ayrca modal analiz sonucunda bulunan her modun X ve Y yn etkin
ktle
oranlar
hesaplanmakta;
bulunmas
dier
gerekirken,
ynlerden
etki
alnmamaktadr.
her
eden
modun
etkin
arlkl
ktle
ktle
oran
yn
dikkate
3. YEN DEPREM YNETMEL
rfan Serdar GELBOLU
3.YE
DEPREM Y
ETMEL
Bu ynetmelik deprem blgelerinde yeniden yaplacak, deitirilecek,

bytlecek resmi ve zel tm binalarn ve bina tr yaplarn tamamnn veya
blmlerinin depreme dayankl tasarm ve yapm ile mevcut binalarn deprem
ncesi veya sonrasnda performanslarnn deerlendirilmesi ve glendirilmesi iin
gerekli kurallar ve minimum koullar belirlemektir.
3.1. Genel Hkmler
3.1.1. Kapsam
Bu Ynetmelik hkmleri, deprem blgelerinde yeni yaplacak binalar ile

daha nce yaplm mevcut binalara uygulanr.
Kullanm amac ve/veya tayc sistemi deitirilecek, deprem ncesi
veya sonrasnda performans deerlendirilecek ve glendirilecek olan mevcut
binalar iin uygulanacak hkmler Ynetmeliin 7. blmnde verilmitir.
Bu Ynetmelik hkmleri, betonarme (yerinde dklm ve ngerilmeli
veya ngerilmesiz prefabrike), elik ve yma binalar ile bina tr yaplar iin
geerlidir.
Ahap bina ve bina tr yaplara uygulanacak minimum koul ve kurallar,
ilgili ynetmelik hkmleri yrrle konuluncaya dek,
Bayndrlk ve skan
Bakanl tarafndan saptanacak ve projeleri bu esaslara gre dzenlenecektir.

Binalar ve bina tr yaplar dnda, tasarmnn bu ynetmelik
hkmlerine gre yaplmasna izin verilen bina tr olmayan dier yaplar, Blm
ynetmeliin 4. blmnde tanmlanan yaplarla snrldr. Bu balamda; kprler,
barajlar, ky ve limanyaplar, tneller, boru hatlar, enerji nakil hatlar, nkleer
santrallar, doal gaz depolamatesisleri gibi yaplar, tamam yer altnda bulunan yaplar
ve binalardan farkl hesapvegvenlik esaslarna gre projelendirilen dier yaplar bu
Ynetmeliin kapsam dndadr.
Bina tayc sistemini deprem hareketinden yaltmak amac ile, bina
rfan Serdar GELBOLU
tayc sistemi ile temelleri arasnda zel sistem ve gerelerle donatlan veya dier
aktif ve pasif kontrol sistemlerini ieren binalar, bu Ynetmeliin kapsam
dndadr.
Bu Ynetmeliin kapsam dndaki yaplara uygulanacak koul ve
kurallar, kendi zel ynetmelikleri yaplncaya dek, ilgili Bakanlklar tarafndan
ada uluslararas standartlar gznnde tutularak saptanacak ve projeleri bu
esaslara gre dzenlenecektir.
3.1.2. Genel lkeler
Bu Ynetmelie gre yeni yaplacak binalarn depreme dayankl

tasarmnn ana ilkesi; hafif iddetteki depremlerde binalardaki yapsal ve yapsal
olmayansistem elemanlarnn herhangi bir hasar grmemesi, orta iddetteki
depremlerde yapsal ve yapsal olmayan elemanlarda oluabilecek hasarn snrl ve
onarlabilir dzeyde kalmas, iddetli depremlerde ise can gvenliinin salanmas
amac ile kalc yapsal hasar oluumunun snrlanmasdr. Mevcut binalarn
deerlendirmesi ve glendirilmesinde esas alnan performans kriterleri Blm 7de
tanmlanmtr.
Bu Ynetmelie gre yeni binalarn tasarmnda esas alnacak tasarm
depremi, yukarda tanmlanan iddetli depreme kar gelmektedir.Tablo3.3te
tanmlanan Bina nem Katsays I=1 olan binalar iin, tasarm depreminin 50 yllk bir
sre iinde alma olasl %10dur. Farkl alma olaslkl depremler, mevcut
binalarn deerlendirmesi ve glendirilmesinde gznne alnmak zere Blm 7de
tanmlanmtr.
Bu Ynetmelikte belirtilen deprem blgeleri, Bayndrlk ve skan
Bakanlnca hazrlanan ve 18/04/1996 tarihli ve 96/8109 sayl Bakanlar Kurulu
karar ile yrrle konulan Trkiye Deprem Blgeleri Haritasndaki birinci, ikinci,
nc ve drdnc derece deprem blgeleridir.
Bu Ynetmelie gre deprem blgelerinde yaplacak binalar, malzeme ve
iilik koullar bakmndan Trk Standartlarna ve Bayndrlk ve skan Bakanl
Genel Teknik artnamesi kurallarna uygun olacaktr.
rfan Serdar GELBOLU
3.2. Depreme Dayankl Binalar in Hesap Kurallar
3.2.1 Kapsam
Genel ilkeler blmnde tanmlanan deprem blgelerinde yeni yaplacak tm

yerinde dkmeve prefabrike betonarme binalar ile elik binalar ve bina tr yaplarn
depreme dayankl olarak hesaplanmasnda esas alnacak deprem ykleri ve
uygulanacak hesap kurallar bu blmde tanmlanmtr. Yma binalara ilikin kurallar
ise Blm 4.5de anlatlmtr.
Bina temellerinin ve zemin dayanma(istinat) yaplarnn hesabna
ilikinkurallar Blm 4.6da anlatlmtr.
Bina trnde olmayan, ancak bu blmde verilen kurallara gre
hesaplanmasna izin verilen yaplar, Blm 4..12de belirtilenlerle snrldr.
Mevcut
binalarn
deprem
performanslarnn
deerlendirilmesi
ve
glendirilmesi iin uygulanacak hesap kurallar Blm 4.7de verilmitir.
3.2.2 Genel lke Ve Kurallar
3.2.2.1. Bina Tayc Sistemlerine likin Genel lkeler
Bir btn olarak deprem yklerini tayan bina tayc sisteminde ve ayn
zamanda tayc sistemi oluturan elemanlarn her birinde, deprem yklerinin temel
zeminine kadar srekli bir ekilde ve gvenli olarak aktarlmasn salayacak yeterlikte
rijitlik, kararllk ve dayanm bulunmaldr.
Deme sistemleri, deprem kuvvetlerinin tayc sistem elemanlar arasnda
gvenle aktarlmasn salayacak dzeyde rijitlik ve dayanma sahip olmaldr. Yeterli
olmayan durumlarda, demelerde uygun aktarma elemanlar dzenlenmelidir.
Binaya aktarlan deprem enerjisinin nemli bir blmnn tayc sistemin
snek davran ile tketilmesi iin, bu Ynetmelikte Blm 3 ve Blm 4de belirtilen
snek tasarm ilkelerine titizlikle uyulmaldr.
rfan Serdar GELBOLU
Dzensiz binalarn tasarmndan ve yapmndan kanlmaldr. Tayc

sistem planda simetrik veya simetrie yakn dzenlenmelive Tablo 2.1de A1 bal
ile
tanmlanan
burulma
dzensizliine
olabildiince yer verilmemelidir.
Bu
balamda, perde vb rijit tayc sistem elemanlarnn binann burulma rijitliini

arttracak biimde
yerletirilmesine zen
gsterilmelidir. Dey dorultuda ise
zellikle Tablo 2.1de B1 ve B2 balklar ile tanmlananve herhangi bir katta zayf kat
veya yumuak kat durumu oluturan dzensizliklerden kanlmaldr.
Ynetmeliin 6. blmnde tanmlanan (C) ve (D) gruplarna giren zeminlere
oturan kolon ve zellikle perde temellerindeki dnmelerin tayc sistem hesabna
etkileri, uygun idealletirme yntemleri ile gznne alnmaldr.
3.2.2.2. Deprem Yklerine likin Genel Kurallar
Binalara etkiyen deprem yklerinin belirlenmesi iin, bu blmde aksi

belirtilmedike,
YDY,Denk.(2.4)te
tanmlanan
Spektral
vme
Katsays
ve
YDY,Denk.(2.5)te tanmlanan DepremYk Azaltma Katsays esas alnacaktr.

Bu Ynetmelikte aksi belirtilmedike, deprem yklerinin sadece yatay
dzlemde ve birbirine dik iki eksen dorultusunda etkidikleri varsaylacaktr. Gznne
alnan dorultulardaki depremlerin ortak etkisine ilikin hkmler 2.7.5te verilmitir.
Deprem ykleri ile dier yklerin ortak etkisi altnda binann tayc sistem
elemanlarnda oluacak tasarm i kuvvetlerinin tama gc ilkesine gre hesabnda
kullanlacak yk katsaylar, bu Ynetmelikte aksi belirtilmedike, ilgili yap
ynetmeliklerinden alnacaktr.
Deprem ykleri ile rzgar yklerinin binaya ayn zamanda etkimedii
varsaylacak ve her bir yap elemannn boyutlandrlmasnda, deprem ya da rzgar
etkisi iin hesaplanan byklklerin elverisiz olan gznne alnacaktr. Ancak,
rzgardan oluan byklklerin daha elverisiz olmas durumunda bile; elemanlarn
boyutlandrlmas, detaylandrlmas ve birleim noktalarnn dzenlenmesinde, bu
Ynetmelikte belirtilen koullara uyulmas zorunludur.
rfan Serdar GELBOLU
3.2.3. Dzensiz Binalar
3.2.3.1. Dzensiz Binalarn Tanm
Depreme kar davranlarndaki olumsuzluklar nedeni ile tasarmndan ve

yapmndan kanlmas gereken dzensiz binalarn tanmlanmas ile ilgili olarak,
planda ve dey dorultuda dzensizlik meydana getiren durumlar Tablo 2.1de,
bunlarla ilgili koullar ise 2.3.2de verilmitir.
3.2.3.2. Dzensiz Binalara likin Koullar
A1 ve B2 tr dzensizlikler, deprem hesap ynteminin seiminde etken

olan dzensizliklerdir.A2 ve A3 tr dzensizliklerin bulunduu binalarda, birinci ve
ikinci derece deprem blgelerinde, kat demelerinin kendi dzlemleri iinde deprem
kuvvetlerini dey tayc sistem elemanlar arasnda gvenle aktarabildii hesapla
dorulanacaktr.
B1 tr dzensizliinin bulunduu binalarda, gznne alnan iinci kattaki
dolgu duvar alanlarnn toplam bir st kattakine gre fazla ise, cinin hesabnda dolgu
duvarlar gznne alnmayacaktr. 0.60 (ci)min < 0.80 aralnda Tablo 2.5te verilen
tayc sistem davran katsays, 1.25 (ci)min deeri ile arplarak her iki deprem
dorultusunda binann tmne uygulanacaktr.Ancak hibir
zaman
ci
< 0,60
olmayacaktr. Aksi durumda, zayf katn dayanm ve rijitlii arttrlarak deprem hesab
tekrarlanacaktr.
B3 tr dzensizliin bulunduu binalara ilikin koullar, btn deprem
blgelerinde uygulanmak zere, aada belirtilmitir:
(a) Kolonlarn binann herhangi bir katnda konsol kirilerin veya alttaki
kolonlarda oluturulan guselerin stne veya ucuna oturtulmasna hibir
zaman izin verilmez.
(b) Kolonun iki ucundan mesnetli bir kirie oturmas durumunda, kiriin btn
kesitlerinde ve ayrca gznne alnan deprem dorultusunda bu kiriin
baland dm noktalarna birleen dier kiri ve kolonlarn btn kesitlerinde,
10
rfan Serdar GELBOLU
dey ykler ve depremin ortak etkisinden oluan tm i kuvvet deerleri %50

orannda arttrlacaktr.
(c) st katlardaki perdenin altta kolonlara oturtulmasna hibir zaman izin verilmez.
(d) Perdelerin binann herhangi bir katnda, kendi dzlemleri iinde kirilerin
stne aklk ortasnda oturtulmasna hibir zaman izin verilmez.
Tablo 3.1. Dzensiz Binalar.

A - PLA
DA DZE
SZLK
DURUMLARI
B- DEY DORULTUDA
DZE
SZLK DURUMLARI
A1 - Burulma Dzensizlii :
B1 - Komu Katlar Aras Dayanm
Birbirine dik iki deprem dorultusunun
Dzensizlii (Zayf Kat) :
herhangi biri iin, herhangi bir katta en Betonarme binalarda, birbirine dik iki
byk greli kat telemesinin o katta ayn deprem dorultusunun herhangi birinde,
dorultudaki ortalama greli telemeye herhangi bir kattaki etkili kesme
orann ifade eden Burulma Dzensizlii alannn, bir st kattaki etkili kesme
Katsays bi nin 1.2den byk olmas alanna oran olarak tanmlananDayanm
durumu (ekil 2.1). [bi = (i)max / (i)ort Dzensizlii Katsays cinin 0.80den
> 1.2]
kk olmas durumu. [ci = (Ae)i /
Greli kat telemelerinin hesab, %5 ek (Ae)i+1 < 0.80]
dmerkezlik etkileri de gznne
Herhangi bir katta etkili kesme alannn
alnarak, 2.7ye gre yaplacaktr.
tanm:Ae = Aw + Ag + 0.15 Ak
(Simgeler iin Bkz. 3.0)
B2 - Komu Katlar Aras Rijitlik
A2 - Deme Sreksizlikleri :
Dzensizlii (Yumuak Kat) :
Herhangi bir kattaki demede (ekil
Birbirine dik iki deprem dorultusunun
2.2);
herhangi biri iin, herhangi bir iinci kattaki
I - Merdiven ve asansr boluklar
ortalama greli kat telemesi orannn
dahil, boluk alanlar toplamnn kat
bir
st veya bir alt kattaki ortalama greli kat
brt alannn 1/3nden fazla olmas
telemesi
oranna blnmesi ile tanmlanan
durumu,
II - Deprem yklerinin dey tayc Rijitlik Dzensizlii Katsays ki nin
2.0den fazla olmas durumu. [ki = (i /hi)ort
sistem elemanlarna gvenle
/ (i+1 /hi+1)ort > 2.0 veya ki = (i /hi)ort /
aktarlabilmesini gletiren yerel
(i1/hi1)ort > 2.0] Greli kat telemelerinin
deme boluklarnn bulunmas
hesab, %5 ek dmerkezlik etkileri de
durumu,
gznne alnarak 2.7ye gre yaplacaktr.
III-Demenin dzlem rijitlik ve
dayanmnda ani azalmalarn olmas
durumu
11
rfan Serdar GELBOLU
ekil 3.1. A1 Burulma Dzensizlii Hesab.
ekil 3.2. A2 Tr Dzensizlik Durumu.
12
rfan Serdar GELBOLU
ekil 3.3. A3 Tr Dzensizlik Durumu.
ekil 3.4. B3 Tr Dzensizlik Durumu.
13
rfan Serdar GELBOLU
3.2.4.Elastik Deprem Yklerinin Tanmlanmas: Spektral vme

Katsays
Deprem yklerinin belirlenmesi iin esas alnacak olan Spektral vme

Katsays, A(T), Denk.(2.1) ile verilmitir. %5 snm oran iin tanmlanan Elastik vme
Spektrumunun ordinat olan Elastik Spektral vme, Sae(T), Spektral vme Katsays ile
yerekimi ivmesi gnin arpmna kar gelmektedir.
A( T ) = A oI S ( T )
YDY,Denk.(2.1)
Sae(T) =A(T)g
3.2.4.1. Etkin Yer vme Katsays
YDY,Denk.(2.1)de yer alan Etkin vme Yer vmesi Katsays A0, Tablo
3.2.de tanmlanmtr.
Tablo 3.2. Etkin Yer vmesi Katsays (A0)
Deprem Blgesi
A0
1
0,40
0,30
0,20
0,10
3.2.4.2. Bina nem Katsays
YDY,Denk.(2.1)de yer alan
Bina nem Katsays, I, Tablo 3.3te
tanmlanmtr.
14
rfan Serdar GELBOLU
Tablo 3.3. Bina nem Katsays (I).

Binann Kullanm Amac
Bina nem
veya Tr
Katsays (I)
1. Deprem sonras kullanm gereken binalar ve tehlikeli

madde ieren binalar
a) Deprem sonrasnda hemen kullanlmas gerekli binalar
(Hastaneler, dispanserler, salk ocaklar, itfaiye bina ve tesisleri,
PTT ve dier haberleme tesisleri, ulam istasyonlar ve
terminalleri, enerji retim ve datm tesisleri; vilayet, kaymakamlk
ve belediye ynetim binalar, ilk yardm ve afet planlama
istasyonlar)
b) Toksik, patlayc, parlayc, vb zellikleri olan maddelerin
bulunduu veya depoland binalar
1,5
2. nsanlarn uzun sreli ve youn olarak bulunduu ve

deerli eyann sakland binalar
a) Okullar, dier eitim bina ve tesisleri, yurt ve yatakhaneler, askeri
klalar, cezaevleri, vb.
b) Mzeler
3. nsanlarn ksa sreli ve youn olarak bulunduu binalar

Spor tesisleri, sinema, tiyatro ve konser salonlar, vb.
4. Dier binalar
Yukardaki tanmlara girmeyen dier binalar
(Konutlar, iyerleri, oteller, bina tr endstri yaplar, vb)
1,4
1,2
1,0
3.2.4.3. Spektrum Katsays
YDY, Denk.(2.1)de yer alan Spektrum Katsays S(T), yerel zemin

koullarna ve bina doal periyodu Tye bal olarak YDY,Denk.(2.2) ile
hesaplanacaktr.
S (T ) = 1 + 1,5
T
TA
(0 T TA )
S(T) = 2,5
T
S (T ) = 2 ,5 B
T
(TA T TB )
0 ,8
(TB < T)
15
YDY,Denk.(2.2)
rfan Serdar GELBOLU
YDY,Denk.(2.2) deki Spektrum Karakteristik Periyotlar, TA ve TB,

ynetmeliin 6. blmnde tanmlanan Yerel Zemin Snflarna bal olarak Tablo
3.4.de verilmitir.
Tablo 3.4. Spektrum Karakteristik Periyotlar (TA, TB)

Yerel Zemin Snf
TA (saniye)
TB (saniye)
Z1
0,10
0,30
Z2
0,15
0,40
Z3
0,15
0,60
Z4
0,20
0,90
Ynetmeliin 6.blmde belirtilen zemin koullarn yerine getirilmemesi

durumunda, Tablo 3.4de yerel zemin snf iin tanmlanan spektrum karakteristik
periyotlar kullanlacaktr.
3.2.4.4. zel Tasarm vme Spektrumlar
Gerekli durumlarda elastik tasarm ivme spektrumu, yerel deprem ve zemin

koullar gznne alnarak yaplacak zel aratrmalarla da belirlenebilir. Ancak,
bu ekilde belirlenecek ivme spektrumu ordinatlarna kar gelen spektral ivme
katsaylar, tm periyotlar iin, Tablo 3.4teki ilgili karakteristik periyotlar gznne
alnarak YDY, Denk.(2.1)den bulunacak deerlerden hibir zaman daha kk
olmayacaktr.
ekil 3.5. zel Tasarm vme Spektrumu.
16
rfan Serdar GELBOLU
3.2.5.Elastik Deprem Yklerinin Azaltlmas: Deprem Yk Azaltma

Katsays
Depremde tayc sistemin kendine zg dorusal elastik olmayan

davrann gznne almak zere, Tablo3.4de verilen spektral ivme katsaysna
gre bulunacak elastik deprem ykleri, aada tanmlanan Deprem Yk Azaltma
Katsaysna blnecektir. Deprem Yk Azaltma Katsays, eitli tayc sistemler
iin Tablo 3.5te tanmlananTayc Sistem Davran Katsays, Rye ve doal
titreim periyodu, Tye bal olarak YDY, Denk.(2.3) ile belirlenecektir.
Ra (T ) = 1,5 + ( R 1,5)
T
TA
Ra (T ) = R
(0 T TA )
YDY,Denk.(2.3)
(0 TA < T )
3.2.5.1. Tayc Sistemlerin Sneklik Dzeylerine likin Genel Koullar
Tayc Sistem Davran Katsaylar Tablo 3.5te verilen sneklik dzeyi

yksek tayc sistemler ve sneklik dzeyi normal tayc sistemlere ilikin tanmlar
ve uyulmas gerekli koullar, betonarme binalar iin ynetmeliin 3. blmnde,
elik binalar iin 4. blmde verilmitir.
Tablo 3.5te sneklik dzeyi yksek olarak gznne alnacak tayc

sistemlerde, sneklik dzeyinin her iki yatay deprem dorultusunda da yksek olmas
zorunludur. Sneklik dzeyi bir deprem dorultusunda yksek veya karma, buna dik
dier deprem dorultusunda ise normal olan sistemler, her iki dorultuda da sneklik
dzeyi normal sistemler olarak saylacaktr.
Sneklik dzeyleri her iki dorultuda ayn olan veya bir dorultuda yksek,
dier dorultuda karma olan sistemlerde, farkl dorultularda birbirinden farkl R
katsaylar kullanlabilir.
Perde iermeyen kirisiz demeli betonarme sistemler ile, kolon ve kirileri
ynetmeliin 3. blmnde verilen koullardan herhangi birini salamayan dolgulu veya
dolgusuz dili ve kaset demeli betonarme sistemler, sneklik dzeyi normal
sistemler olarak gznne alnacaktr.
17
rfan Serdar GELBOLU
Birinci ve ikinci derece deprem blgelerinde;

(a) Aadaki (b) paragraf dnda, tayc sistemi sadece erevelerden
oluan binalarda sneklik dzeyi yksek tayc sistemlerin kullanlmas zorunludur.
(b) Tablo 3.3e gre Bina nem Katsays I = 1.2 ve I = 1.0 olan elik
binalarda, HN
16 m olmak koulu ile, sadece sneklik dzeyi normal
erevelerden oluan tayc sistemler kullanlabilir.

(c) Tablo 3.3e gre Bina nem Katsays I = 1.5 ve I = 1.4 olan tm binalarda
sneklik dzeyi yksek tayc sistemler veya sneklik dzeyi bakmndan karma tayc
sistemler kullanlacaktr.
Perde iermeyen sneklik dzeyi normal tayc sistemlere, sadece nc ve
drdnc derece deprem blgelerinde, aadaki koullarla izin verilebilir:
(a) 2.5.1.4te tanmlanan betonarme binalar, HN 13 m olmak koulu ile
yaplabilir.
(b) 2.5.1.4te tanmlananlarn dnda, tayc sistemi sadece sneklik
dzeyi normalerevelerden oluan betonarme ve elik binalar, HN25 m olmak
koulu ileyaplabilir.
Tablo 3.5. Tayc Sistem Davran Katsays (R).
B
A TAIYICI SSTEM
Sneklik
Sneklik
Dzeyi
Dzeyi
ormal
Yksek
Sistemler Sistemler
(1) YER
DE DKME BETO
ARME B
ALAR
(1.1) Deprem yklerinin tamamnn erevelerle tand
binalar ... ................................................................................................
4
(1.2) Deprem yklerinin tamamnn ba kirili (boluklu)
perdelerle tand binalar...........
(1.3) Deprem yklerinin tamamnn boluksuz perdelerle
tand binalar........................................................................
(1.4) Deprem yklerinin ereveler ile boluksuz ve/veya ba

kirili (boluklu) perdeler tarafndan birlikte tand binalar..
(2) PREFABRKE BETO

ARME B
ALAR
18
rfan Serdar GELBOLU
(2.1) Deprem yklerinin tamamnn balantlar tersinir

momentleri aktarabilen erevelerle tand binalar..........
__
__
__
(3.3) Deprem yklerinin tamamnn aprazl perdeler veya

yerinde dkme betonarme perdeler tarafndan tand
binalar
(a) aprazlarn merkezi olmas durumu...................................
(b) aprazlarn dmerkez olmas durumu..
__
(c) Betonarme perdelerin kullanlmas durumu...
(3.4) Deprem yklerinin ereveler ile birlikte aprazl elik

perdeler veya yerinde dkme betonarme perdeler tarafndan
birlikte tand binalar
(a) aprazlarn merkezi olmas durumu......
(b) aprazlarn dmerkez olmas durumu..
(c) Betonarme perdelerin kullanlmas durumu...
(2.2) Deprem yklerinin tamamnn, stteki balantlar

mafsall olan kolonlar tarafndan tand tek katl binalar.....
(2.3) Deprem yklerinin tamamnn prefabrike veya yerinde
dkme boluksuz ve/veya ba kirili (boluklu) perdelerle
tand, ereve balantlar mafsall olan prefabrike
binalar.....
2.4) Deprem yklerinin, balantlar tersinir momentleri
aktarabilen prefabrike ereveler ile yerinde dkme
boluksuz ve/veya ba kirili (boluklu) perdeler tarafndan
birlikte tand binalar...
(3) ELK B
ALAR
(3.1) Deprem yklerinin tamamnn erevelerle tand
binalar.........................................................................................
(3.2) Deprem yklerinin tamamnn, stteki balantlar
mafsall olan kolonlar tarafndan tand tek katl binalar.
19
rfan Serdar GELBOLU
3.2.5.2.Sneklik Dzeyi Yksek Betonarme Boluksuz Perdeli-ereveli

Sistemlere likin Koullar
Deprem yklerinin sneklik dzeyi yksek boluksuz (ba kirisiz)

betonarme perdeler ile sneklik dzeyi yksek betonarme veya elik ereveler
tarafndan birlikte tand binalara ilikin koullar aada verilmitir:
Bu tr sistemlerde, Tablo 3.5te yerinde dkme betonarme ve elik ereve
durumu iin verilen R = 7nin veya prefabrike betonarme ereve durumu iin verilen
R = 6nn kullanlabilmesi iin, boluksuz perdelerin tabannda deprem yklerinden
meydana gelen kesme kuvvetlerinin toplam, binann tm iin tabanda
meydana
gelen toplam kesme kuvvetinin %75inden daha fazla olmayacaktr (S 0.75).

Yukardaki koulun salanamamas durumunda, 0.75 < S 1.0 aralnda
kullanlacak R katsays, yerinde dkme betonarme ve elik ereve durumu
iin R = 10 4 S bants ile, prefabrike betonarme ereve durumu iin ise R = 9
4 S bants ile belirlenecektir.
Hw / w 2.0 olan perdelerde, yukarda tanmlanan R katsaylarna gre
hesaplanan i kuvvetler, [3 / (1 + Hw / w)] katsays ile arplarak byltlecektir.
Ancak bu katsay, 2den byk alnmayacaktr.
3.2.5.3. Sneklik Dzeyi

ormal Baz Sistemlerde Perde Kullanm
Zorunluluuna likin Koullar
Perde iermeyen sneklik dzeyi normal tayc sistemlerin (a) ve
(b)
paragraflarnda tanmlanan sneklik dzeyi normal sistemler, btn deprem

blgelerinde ve ayn paragraflarda tanmlanan ykseklik snrlarnn zerinde de
yaplabilir. Ancak bu durumda, betonarme binalarda tm ykseklik boyunca devam
eden ve aadaki koullar salayan sneklik dzeyi normal veya yksek
betonarme boluksuz ya da ba kirili (boluklu) perdelerin, elik binalarda ise
sneklik dzeyi normal veya yksek merkezi veya dmerkez aprazl perdelerin
kullanlmas zorunludur.
Tayc
sistemde
sneklik
dzeyi
20
normal
perdelerin
kullanlmas
rfan Serdar GELBOLU
durumunda, her bir deprem dorultusunda, deprem yklerine gre perdelerin

tabannda elde edilen kesme kuvvetlerinin toplam, binann tm iin tabanda
meydana gelen toplam kesme kuvvetinin %75inden daha fazla olacaktr.
Tayc
sistemde
sneklik
dzeyi
yksek
perdelerin
kullanlmas
durumunda, aada karma tayc sistemler iin verilen kurallar uygulanacaktr.
3.2.5.4. Sneklik Dzeyi Bakmndan Karma Tayc Sistemlere

likinKoullar
Perde iermeyen sneklik dzeyi normal tayc sistemlerinin (a) ve (b)

paragraflarnda tanmlanan sneklik dzeyi normal sistemlerin, sneklik dzeyi
yksek perdelerle birarada kullanlmas mmkndr. Bu ekilde oluturulan sneklik
dzeyi bakmndan karma sistemlerde, aada belirtilen koullara uyulmak kayd
ile, sneklik dzeyi yksek boluksuz, ba kirili (boluklu) betonarme perdeler
veya
elik
binalar
iin
merkezi
veya
dmerkez
aprazl
elik perdeler
kullanlabilir.
(a) Bu tr karma sistemlerin deprem hesabnda ereveler ve perdeler
birarada gznne alnacak, ancak her bir deprem dorultusunda mutlaka S 0.40
olacaktr.
(b) Her iki deprem dorultusunda da S
2/3 olmas durumunda, Tablo
2.5de deprem yklerinin tamamnn sneklik dzeyi yksek perde tarafndan

tand durum iin verilen R katsays (R = RYP), tayc sistemin tm iin
kullanlabilir. (c) 0.40 < S < 2/3 aralnda ise, her iki deprem dorultusunda da
tayc sistemin tm iin R = RN + 1.5 S (RYP RN) bants uygulanacaktr.
Binalarn bodrum katlarnn evresinde kullanlan rijit betonarme perde
duvarlar, Tablo 3.5te yer alan perdeli veya perdeli-ereveli sistemlerin bir paras
olarak gznne alnmayacaktr. Bu tr binalarn hesabnda izlenecek kurallar
ynetmeliin hesap ynteminin seilmesi blmnde verilmitir.
21
rfan Serdar GELBOLU
3.2.5.5. Kolonlar stten Mafsall Binalara likin Koullar
Kolonlar stten mafsall tek katl erevelerden oluan betonarme

binalarda;
(a) Yerinde dkme betonarme kolonlarn kullanlmas durumunda,
prefabrike binalar iin Tablo 3.5te (2.2)de tanmlanan R katsays kullanlacaktr.
(b) R katsaylar Tablo 3.5te (2.2) ve (3.2)de verilen betonarme prefabrike
ve elik binalara ilikin koullar aada verilmitir. Bu tr erevelerin, yerinde
dkme betonarme, prefabrike veya elik binalarda en st kat (at kat) olarak
kullanlmas durumuna ilikin koullar ise tanmlanmtr.
Bu tr tek katl binalarn iinde planda, binann oturma alannn %25inden
fazla olmamak kayd ile, ksmi tek bir ara kat yaplabilir. Deprem hesabnda ara katn
tayc sistemi, ana tayc erevelerle birlikte gznne alnabilir. Bu durumda,
ortak sistem betonarme prefabrike binalarda sneklik dzeyi yksek sistem olarak
dzenlenecektir. Ortak sistemde, Tablo 3.1de tanmlanan burulma dzensizliinin
bulunup bulunmad mutlaka kontrol edilecek ve varsa hesapta gznne alnacaktr.
Ara katn ana tayc erevelere balantlar mafsall veya monolitik olabilir.
Kolonlar stten mafsall tek katl erevelerin, yerinde dkme betonarme,
prefabrike veya elik binalarda en st kat (at kat) olarak kullanlmas durumunda,
en st kat iin Tablo 3.5te (2.2) veya (3.2)de tanmlanan R katsays (Rst) ile alttaki
katlar iin farkl olarak tanmlanabilen R katsays (Ralt), aadaki koullara uyulmak
kayd ile, birarada kullanlabilir.
(a) Balangta deprem hesab, binann tm iin R = Ralt alnarak 2.7 veya
2.8e gre yaplacaktr. 2.10.1de tanmlanan azaltlm ve etkin greli kat
telemeleri, binann tm iin bu hesaptan elde edilecektir.
(b) En st katn i kuvvetleri, (a)da hesaplanan i kuvvetlerin (Ralt / Rst)
oran ile arpmndan elde edilecektir.
(c) Alttaki katlarn i kuvvetleri ise iki ksmn toplamndan oluacaktr.
Birinci ksm, (a)da hesaplanan i kuvvetlerdir. kinci ksm ise, (b)de en st kat
kolonlarnn mesnet reaksiyonlar olarak hesaplanan kuvvetlerin (1 - Rst / Ralt) ile
arplarak alttaki katlarn tayc sistemine etki ettirilmesi ile ayrca hesaplanacaktr.
22
rfan Serdar GELBOLU
3.2.6. Hesap Ynteminin Seilmesi
3.2.6.1. Hesap Yntemleri
Binalarn ve bina tr yaplarn deprem hesabnda kullanlacak yntemler;

3.2.7de verilen Edeer Deprem Yk Yntemi, 3.2.8de verilen Mod Birletirme
Yntemi ve 3.2.9da verilen Zaman Tanm Alannda Hesap Yntemleridir. 3.2.8 ve
3.2.9da verilen yntemler, tm binalarn ve bina tr yaplarn deprem hesabnda
kullanlabilir.
3.2.6.2. Edeer Deprem Yk Ynteminin Uygulama Snrlar
3.2.7de verilen Edeer Deprem Yk Ynteminin uygulanabilecei

binalar Tablo 3.6da zetlenmitir. Tablo 3.6nn kapsamna girmeyen binalarn
deprem hesabnda, 3.2.8 veya 3.2.9da verilen yntemler kullanlacaktr.
Tablo 3.6. Edeer Deprem Yk Ynteminin Uygulanabilecei Binalar.

Deprem
Bina Tr
Toplam Ykseklik
Blgesi
Snr
Her bir katta burulma dzensizlii katsaysnn
1,2
nbi 2,0 koulunu salad binalar
1,2
Her bir katta burulma dzensizlii katsaysnn
HN 25 m
nbi 2,0 koulunu salad ve ayrca B2 tr
HN 40 m
dzensizliinin olmad binalar

3,4
Tm binalar
HN 40 m
3.2.7. Edeer Deprem Yk Yntemi
Gznne
alnan
deprem
dorultusunda,
binann
tmne
etkiyen
Toplam Edeer Deprem Yk (taban kesme kuvveti), Vt, YDY,Denk.(2.4) ile

belirlenecektir.
23
rfan Serdar GELBOLU
W . A.(T1 )
0,10. A0 .I .W
Ra (T1 )
YDY,Denk.(2.4)
Vt =
Binann
birinci
doal
titreim
hesaplanacaktr.YDY,Denk.(2.4)te
yer
periyodu
alan
ve
T1,
YDY,Denk.(2.11)
binann
deprem
ile
yklerinin
hesaplanmasnda kullanlacak toplam arl, W, YDY,Denk.(2.5) ile belirlenecektir.

W = wi
YDY,Denk.(2.5)
=1
YDY,Denk.(2.4)deki
wi
kat
arlklar
ise
YDY,Denk.(2.6)
ile
hesaplanacaktr.
wi= gi + nqi
YDY,Denk.(2.6)
YDY,Denk.(2.6)da yer alan Hareketli Yk Katlm Katsays, n,

Tablo3.7de verilmitir. Endstri binalarnda sabit ekipman arlklar iin n = 1
alnacak, ancak vinkaldrma ykleri kat arlklarnn hesabnda gznne
alnmayacaktr. Depremyklerinin belirlenmesinde kullanlacak at kat arlnn
hesabnda kar yklerinin %30u gznne alnacaktr.
Tablo 3.7. Hareketli Yk Katlm Says (n).

Binann Kullanm Amac
Depo, antrepo, vb.
0,80
Okul, renci yurdu, spor tesisi, sinema, tiyatro, konser salonu,

garaj, lokanta, maaza, vb.
Konut, iyeri, otel, hastane, vb.
0,60
0,30
3.2.7.1. Katlara Etkiyen Edeer Deprem Yklerinin Belirlenmesi
YDY, Denk.(2.4) ile hesaplanan toplam edeer deprem yk, bina katlarna
etkiyen edeer deprem yklerinin toplam olarak YDY,Denk. (2.7) ile ifade edilir .

Vt = F + Fi
YDY,Denk.(2.7)
i =1
Binann Ninci katna (tepesine) etkiyen ek edeer deprem yk FNin

deeri YDY,Denk.(2.8) ile belirlenecektir.
24
rfan Serdar GELBOLU
F = 0,0075. .Vt
YDY,Denk.(2.8)
Toplam edeer deprem yknn FN dnda geri kalan ksm, Ninci kat
dahil olmak zere, bina katlarna YDY,Denk.(2.9) ile datlacaktr.
Fi = (Vt F )
wi. H i
YDY,Denk.(2.9)
w .H
j
j =i
Bodrum katlarnda rijitlii st katlara oranla ok byk olan betonarme

evre perdelerinin bulunduu ve bodrum kat demelerinin yatay dzlemde rijit
diyafram olarak alt binalarda, bodrum katlarna ve stteki katlara etkiyen
edeer deprem ykleri, aada belirtildii zere, ayr ayr hesaplanacaktr. Bu
ykler, st ve alt katlarn birleiminden oluan tayc sisteme birlikte
uygulanacaktr.
(a) stteki katlara etkiyen toplam edeer deprem yknn ve edeer kat
deprem yklerinin yukardaki denkelmlere gre belirlenmesinde, bodrumdaki rijit
evre perdeleri gznne alnmakszn Tablo 2.5ten seilen R katsays kullanlacak
ve sadece stteki katlarn arlklar hesaba katlacaktr. Bu durumda ilgili btn
tanm ve bantlarda temel st kotu yerine zemin katn kotu gznne alnacaktr.
Birinci doal titreim periyodunun hesabnda da, fiktif yklerin belirlenmesi iin
sadece stteki katlarn arlklar kullanlacaktr (ekil 2.6).
(b) Rijit bodrum katlarna etkiyen edeer deprem yklerinin hesabnda,
sadece bodrum kat arlklar gznne alnacak ve Spektrum Katsays olarak S(T)
= 1 alnacaktr. Her bir bodrum katna etkiyen edeer deprem yknn hesabnda,
YDY,Denk.(2.1)den bulunan spektral ivme deeri ile bu katn arl dorudan
arplacak ve elde edilen elastik ykler, Ra(T)=1.5 katsaysna blnerek
azaltlacaktr (ekil 2.6).
(c) stteki katlardan bodrum katlarna geite yer alan ve ok rijit bodrum
perdeleri ile evrelenen zemin kat deme sisteminin kendi dzlemi iindeki
dayanm, bu hesapta elde edilen i kuvvetlere gre kontrol edilecektir.
25
rfan Serdar GELBOLU
ekil 3.6. Edeer deprem kuvveti uygulama durumlar.

3.2.7.2.Gznne Alnacak Yerdeitirme Bileenleri ve Deprem
Yklerinin Etkime
oktalar
Demelerin yatay dzlemde rijit diyafram olarak alt binalarda, her

katta iki yatay yerdeitirme bileeni ile dey eksen etrafndaki dnme, bamsz
yerdeitirme bileenleri olarak gznne alnacaktr. Her kat iin belirlenen edeer
deprem ykleri, ek dmerkezlik etkisinin hesaba katlabilmesi amac ile, gznne
alnan deprem dorultusuna dik dorultudaki kat boyutunun +%5i ve %5i kadar
kaydrlmas ile belirlenen noktalara ve ayrca kat ktle merkezine uygulanacaktr
(ekil 3.7).
Tablo 3.1de tanmlanan A2 tr dzensizliin bulunduu ve demelerin
yatay dzlemde rijit diyafram olarak almad binalarda, demelerin yatay
dzlemdeki ekildeitirmelerinin gznne alnmasn salayacak yeterlikte
bamsz statik yerdeitirme bileeni hesapta gznne alnacaktr. Ek dmerkezlik
etkisinin hesaba katlabilmesi iin, her katta eitli noktalarda dal bulunan tekil
ktlelere etkiyen edeer deprem yklerinin her biri, deprem dorultusuna dik
dorultudaki kat boyutunun +%5i ve %5i kadar kaydrlacaktr (ekil 3.8).
Binann herhangi bir iinci katnda Tablo 3.1de tanmlanan A1 tr
26
rfan Serdar GELBOLU
dzensizliin bulunmas durumunda, 1.2 < bi 2.0 olmak koulu ile, bu katta
uygulanan
%5
ek
dmerkezlik,
her
iki
deprem
dorultusu
iin
YDY,Denk.(2.10)da verilen Di katsays ile arplarak bytlecektir.
n
Di = bi
1.2
YDY,Denk.(2.10)
ekil 3.7. Deprem dorultsuna dik arlk merkezi dmerkezlik hesab.
ekil 3.8. A2 Tr Dzensizliin Bulunduu demelerde ekdmerkezlik hesab.

3.2.7.3. Binann Birinci Doal Titreim Periyodunun Belirlenmesi
Edeer Deprem Yk Ynteminin uygulanmas durumunda, binann

deprem dorultusundaki hakim doal periyodu, YDY,Denk.(2.11) ile hesaplanan
deerden dahabyk alnmayacaktr.
27

mi d 2fi
T1 = 2 i=1
F fi d fi
i =1
rfan Serdar GELBOLU
YDY,Denk.(2.11)
iinci kata etkiyen fiktif yk gsteren Ffi, YDY,Denk.(2.9)da (Vt FN)

yerine herhangi bir deer (rnein birim deer) konularak elde edilecektir (ekil
2.9). YDY,Denk.(2.11) ile hesaplanan deerden bamsz olarak, bodrum kat(lar)
hari kat says N > 13 olan binalarda doal periyod, 0.1Nden daha byk
alnmayacaktr.
ekil 3.9. Ffi Fiktif Yk hesab.

3.2.7.4. Eleman Asal Eksen Dorultularndaki Kuvvetler
Tayc sisteme ayr ayr etki ettirilen x ve y dorultularndaki depremlerin

ortak etkisi altnda, tayc sistem elemanlarnn a ve b asal eksen dorultularndaki
i kuvvetler, en elverisiz sonucu verecek ekilde YDY,Denk.(2.12) ile elde
edilecektir (ekil 3.10).
Ba= Bax 0.30 Bay veya Ba= Bax 0.30 Bay
Bb= Bbx 0.30 Bby veya Bb= Bbx 0.30 Bby
28
YDY,Denk.(2.12)
rfan Serdar GELBOLU
ekil 3.10. Eleman Asal Eksen Dorultularndaki Kuvvetler.
3.2.8. Mod Birletirme Yntemi
Bu yntemde maksimum i kuvvetler ve yerdeitirmeler, binada yeterli

sayda doal titreim modunun her biri iin hesaplanan maksimum katklarn
istatistiksel olarak birletirilmesi ile elde edilir.
3.2.8.1. vme Spektrumu
Herhangi bir ninci titreim modunda gznne alnacak azaltlm ivme

spektrumu ordinat YDY,Denk.(2.13) ile belirlenecektir.
S aR (Tn ) =
S ae (Tn )
Ra (Tn )
YDY,Denk.(2.13)
Elastik tasarm ivme spektrumunun zel olarak belirlenmesi durumunda,

YDY,Denk.(2.13)te Sae(Tn) yerine, ilgili zel spektrum ordinat gznne
alnacaktr.
3.2.8.2. Gznne Alnacak Dinamik Serbestlik Dereceleri
Demelerin yatay dzlemde rijit diyafram olarak alt binalarda, her bir
katta, birbirine dik dorultularda iki yatay serbestlik derecesi ile ktle merkezinden
29
rfan Serdar GELBOLU
geen dey eksen etrafndaki dnme serbestlik derecesi gznne alnacaktr. Her
katta modal deprem ykleri bu serbestlik dereceleri iin hesaplanacak, ancak ek
dmerkezlik etkisinin hesaba katlabilmesi amac ile, deprem dorultusuna dik
dorultudaki kat boyutunun +%5i ve %5i kadar kaydrlmas ile belirlenen
noktalara ve ek bir ykleme olarak kat ktle merkezine uygulanacaktr (ekil 2.7).
Tablo 3.1de A2 bal altnda tanmlanan deme sreksizliinin bulunduu
ve demelerin yatay dzlemde rijit diyafram olarak almad binalarda,
demelerin kendi dzlemleri iindeki ekildeitirmelerinin gznne alnmasn
salayacak yeterlikte dinamik serbestlik derecesi gznne alnacaktr. Ek
dmerkezlik etkisinin hesaba katlabilmesi iin, her katta eitli noktalarda dal
bulunan tekil ktlelere etkiyen modal deprem yklerinin her biri, deprem
dorultusuna dik dorultudaki kat boyutunun +%5i ve %5i kadar kaydrlacaktr
(ekil 2.8). Bu tr binalarda, sadece ek dmerkezlik etkilerinden oluan i kuvvet ve
yerdeitirme
byklkleri
Edeer
Deprem
Yk
Yntemine
gre
de
hesaplanabilir. Bu byklkler, ek dmerkezlik etkisi gznne alnmakszn her bir

titreim modu iin hesaplanarak 2.8.4e gre birletirilen byklklere dorudan
eklenecektir.
3.2.8.3. Hesaba Katlacak Yeterli Titreim Modu Says
Hesaba katlmas gereken yeterli titreim modu says, Y, gznne alnan

birbirine dik x ve y yatay deprem dorultularnn her birinde, her bir mod iin
hesaplanan etkin ktlelerin toplamnn hibir zaman bina toplam ktlesinin
%90ndan daha az olmamas kuralna gre belirlenecektir:

L2xn
0.90 mi
n =1 M n
i =1
M xn =
n =1
Y
M
n =1
yn
L2yn
n =1
Mn
(YDY,Denk. 2.14)
0.90 mi
i =1
YDY,Denk.(2.14)te yer alan Lxn ve Lyn ile modal ktle Mnnin ifadeleri,
30
rfan Serdar GELBOLU
kat demelerinin rijit diyafram olarak alt binalar iin aada verilmitir:

Lxn = mi xin ; L yn =
i =1
yin
(YDY, Denk. 2.15)
i =1
M n = ( m i 2xin + m i 2yin + mi 2in )
(YDY, Denk. 2.15)
i =1
Bodrum katlarnda rijitlii st katlara oranla ok byk olan betonarme

evre perdelerinin bulunduu ve bodrum kat demelerinin yatay dzlemde rijit
diyafram olarak alt binalarn hesabnda, sadece bodrum katlarn stndeki
katlarda etkin olan titreim modlarnn gznne alnmas ile yetinilebilir. Bu
durumda, Edeer Deprem Yk Yntemi iin verilen 2.7.2.4n (a) paragrafnn
karl olarak Mod Birletirme Yntemi ile yaplacak hesapta, bodrumdaki rijit
evre perdeleri gznne alnmakszn Tablo 2.5ten seilen R katsays kullanlacak
ve sadece stteki katlarn ktleleri gznne alnacaktr. 2.7.2.4n (b) ve (c)
paragraflar ise aynen uygulanacaktr.
3.2.8.4. Mod Katklarnn Birletirilmesi
Binaya etkiyen toplam deprem yk,
kat kesme kuvveti, i kuvvet
bileenleri, yerdeitirme ve greli kat telemesi gibi byklklerin her biri

iin ayr ayr uygulanmak zere, her titreim modu iin hesaplanan ve ezamanl
olmayan maksimum katklarn istatistiksel olarak birletirilmesi iin uygulanacak
kurallar aada verilmitir:
Tm < T n
olmak zere, gznne alnan herhangi iki titreim moduna ait
doal periyotlarn daima Tm / Tn < 0.80 koulunu salamas durumunda,

maksimum
mod katklarnn birletirilmesi iin Karelerin Toplamnn Kare Kk
Kural uygulanabilir.
Yukarda belirtilen koulun salanamamas durumunda, maksimum mod
katklarnn
birletirilmesi
iin
Tam
Karesel
Birletirme
(CQC)
Kural
uygulanacaktr. Bu kuraln uygulanmasnda kullanlacak apraz korelasyon

katsaylarnn hesabnda, modal snm oranlar btn titreim modlar iin %5
olarak alnacaktr.
31
rfan Serdar GELBOLU
3.2.8.5. Hesaplanan Byklklere likin Altsnr Deerleri
Gznne alnan deprem dorultusunda, 2.8.4e
gre birletirilerek elde
edilen bina toplam deprem yk VtBnin, Edeer Deprem Yk Ynteminde

Denk.2.4ten hesaplanan bina toplam deprem yk Vtye orannn aada
tanmlanan deerinden kk olmas durumunda (VtB
< Vt), Mod Birletirme
Yntemine gre bulunan tm i kuvvet ve yerdeitirme byklkleri,

YDY,Denk.(2.16)ya gre bytlecektir.
BD =
.Vt
VtB
BB
(YDY, Denk. 2.16)
Tablo 3.1de tanmlanan A1, B2 veya B3 tr dzensizliklerden en az

birinin binada bulunmas
durumunda
YDY,Denk.(2.16)da
=0.90,
bu
dzensizliklerden hibirinin bulunmamas durumunda ise =0.80 alnacaktr.
3.2.8.6. Eleman Asal Eksen Dorultularndaki Kuvvetler
Tayc sisteme ayr ayr etki ettirilen x ve y dorultularndaki depremlerin

ortak etkisi altnda, tayc sistem elemanlarnn a ve b asal eksen dorultularnda
birletirilerek elde edilen i kuvvetler iin 3.2.7.5te verilen birletirme kural ayrca
uygulanacaktr (ekil 2.10).
3.2.9. Zaman Tanm Alannda Hesap Yntemleri
Bina ve bina tr yaplarn zaman tanm alannda dorusal elastik ya da

dorusal elastik olmayan deprem hesab iin, yapay yollarla retilen, daha nce
kaydedilmi veya benzetirilmi deprem yer hareketleri kullanlabilir.
3.2.9.1. Yapay Deprem Yer Hareketleri

Yapay yer hareketlerinin kullanlmas durumunda, aadaki zellikleri
tayan en az deprem yer hareketi retilecektir.
32
rfan Serdar GELBOLU
(a) Kuvvetli yer hareketi ksmnn sresi, binann birinci doal titreim 5
katndan ve 15 saniyeden daha ksa olmayacaktr.
(b) retilen deprem yer hareketinin sfr periyoda kar gelen spektral ivme
deerlerinin
ortalamas Aogden daha kk olmayacaktr.
(c) Yapay olarak retilen her bir ivme kaydna gre %5 snm oran iin
yeniden bulunacak spektral ivme deerlerinin ortalamas, gznne alnan deprem
dorultusundaki birinci (hakim) periyod T1e gre 0.2T1 ile 2T1 arasndaki
periyodlar iin, 2 Sae(T)
elastik spektral ivmelerinin %90ndan daha az
olmayacaktr. Zaman tanm alannda dorusal elastik analiz yaplmas durumunda,

azaltlm deprem yer hareketinin elde edilmesi iin esas alnacak spektral
ivme deerleri YDY,Denk.(2.13) ile hesaplanacaktr.
3.2.9.2. Kaydedilmi veya Benzetirilmi Deprem Yer Hareketleri
Zaman tanm alannda yaplacak deprem hesab iin kaydedilmi depremler

veya kaynak ve dalga yaylm zellikleri fiziksel olarak benzetirilmi yer
hareketleri kullanlabilir. Bu tr yer hareketleri retilirken yerel zemin koullar da
uygun biimde gznne alnmaldr. Kaydedilmi veya benzetirilmi yer
hareketlerinin kullanlmas durumunda en az deprem yer hareketi retilecek ve
bunlar 3.2.9.1de verilen tm koullar salayacaktr.
3.2.9.3. Zaman Tanm Alannda Hesap
Zaman tanm alannda dorusal elastik olmayan hesap yaplmas

durumunda, tayc sistem elemanlarnn tekrarl ykler altndaki dinamik
davrann temsil eden i kuvvetekildeitirme bantlar, teorik ve deneysel
geerlilikleri kantlanm olmak kayd ile, ilgili literatrden yararlanlarak
tanmlanacaktr. Dorusal veya dorusal olmayan hesapta, yer hareketi
kullanlmas durumunda sonularn maksimumu, en az yedi yer hareketi kullanlmas
durumunda ise sonularn ortalamas tasarm iin esas alnacaktr.
33
rfan Serdar GELBOLU
3.2.10. Greli Kat telemelerinin Snrlandrlmas, kinci Mertebe

Etkileri Ve Deprem Derzleri
3.2.10.1. Etkin Greli Kat telemelerinin Hesaplanmas ve

Snrlandrlmas
Herhangi bir kolon veya perde iin, ardk iki kat arasndaki yerdeitirme
farkn ifade eden azaltlm greli kat telemesi, i, YDY,Denk.(2.17) ile elde
edilecektir.
i = d i d i 1
YDY,Denk.(2.17)
YDY,Denk.(2.17)de di ve di1 , her bir deprem dorultusu iin binann

iinci ve (i-1)inci katlarnda herhangi bir kolon veya perdenin ularnda azaltlm
deprem yklerine gre hesaplanan yatay yerdeitirmeleri gstermektedir. Ancak
3.2.7.4deki koul ve ayrca YDY, Denk.(2.4)te tanmlanan minimum edeer
deprem yk koulu dinin ve inin hesabnda gznne alnmayabilir.
Her bir deprem dorultusu iin, binann iinci katndaki kolon veya perdeler
iin etkin greli kat telemesi, i , YDY,Denk.(2.18) ile elde edilecektir.
i = R. i
YDY,Denk.(2.18)
Her bir deprem dorultusu iin, binann herhangi bir iinci katndaki kolon
veya perdelerde, Denk.(2.18) ile hesaplanan i etkin greli kat telemelerinin
kat iindeki en
byk deeri (i)max, YDY,Denk.(2.19)da verilen koulu
salayacaktr:
( i ) max
0.02
hi
YDY,Denk.(2.19)
Deprem yklerinin tamamnn balantlar tersinir momentleri aktarabilen

elik erevelerle tand tek katl binalarda bu snr en ok %50 arttrlabilir.
YDY,Denk.(2.19)de verilen
koulun
binann
herhani
bir katnda
salanamamas durumunda, tayc sistemin rijitlii arttrlarak deprem hesab

tekrarlanacaktr. Ancak verilen koul salansa bile, yapsal olmayan gevrek
34
elemanlarn
(cephe
elemanlar
rfan Serdar GELBOLU
vb)
etkin
greli
kat
telemeleri
altnda
kullanlabilirlii hesapla dorulanacaktr.
3.2.10.2. kinci Mertebe Etkileri
Tayc sistem elemanlarnn dorusal elastik olmayan davrann esas

alan daha kesin bir hesap yaplmadka, ikinci mertebe etkileri yaklak olarak
aadaki ekilde gznne alnabilir:
Gznne alnan deprem dorultusunda her bir katta, kinci Mertebe
Gsterge Deeri, inin YDY,Denk.(2.20) ile verilen koulu salamas durumunda,
ikinci mertebe etkileri yrrlkteki betonarme ve elik yap ynetmeliklerine
gre deerlendirilecektir.

i =
( i ) ort w j
j =i
YDY,Denk.(2.20)
Vi .hi
Burada (i)ort , iinci kattaki kolon ve perdelerde hesaplanan azaltlm

greli
kat telemelerinin kat iindeki ortalama deeri olarak 3.2.10.1e gre
bulunacaktr. YDY,Denk.(2.20)deki koulun herhangi bir katta salanamamas

durumunda, tayc sistemin rijitlii yeterli lde arttrlarak deprem hesab
tekrarlanacaktr.
3.2.10.3. Deprem Derzleri
Farkl zemin oturmalarna bal temel teleme ve dnmeleri ile scaklk

deimelerinin etkisi dnda, bina bloklar veya mevcut eski binalarla yeni yaplacak
binalar arasnda, sadece deprem etkisi iin braklacak derz boluklarna ilikin
koullar aada belirtilmitir:
3.2.10.1 - 3.2.10.2ye gre daha elverisiz bir sonu elde edilmedike derz
boluklar, her bir kat iin komu blok veya binalarda elde edilen yerdeitirmelerin
karelerinin toplamnn karekk ile aada tanmlanan katsaysnn arpm
sonucunda bulunan
deerden
az
olmayacaktr.
35
Gznne
alnacak
kat
rfan Serdar GELBOLU
yerdeitirmeleri, kolon veya perdelerin baland dm noktalarnda hesaplanan

azaltlm di yerdeitirmelerinin kat iindeki ortalamalar olacaktr. Mevcut eski
bina iin hesap yaplmasnn mmkn olmamas durumunda eski binann
yerdeitirmeleri, yeni bina iin ayn katlarda hesaplanan deerlerden daha kk
alnmayacaktr.
(a) Komu binalarn veya bina bloklarnn kat demelerinin btn katlarda
ayn seviyede olmalar durumunda = R / 4 alnacaktr.
(b) Komu binalarn veya bina bloklarnn kat demelerinin, baz katlarda
olsa bile, farkl seviyelerde olmalar durumunda, tm bina iin = R / 2 alnacaktr.
ve bu deere eklenecektir. 2.10.3.2 - Braklacak minimum derz boluu, 6 m
ykseklie kadar en az 30 mm 6 mden sonraki her 3 mlik ykseklik iin en az 10
mm eklenecektir.Bina bloklar arasndaki derzler, depremde bloklarn btn
dorultularda birbirlerinden bamsz olarak almasna olanak verecek ekilde
dzenlenecektir.
36
4. MOD BRLETRME YNTEM
rfan Serdar GELBOLU
4. MOD BRLETRME Y
TEM
Bu yntemde yapnn deprem srasndaki maksimum i kuvvetler ve

yerdeitirmeler, binada yeterli sayda doal titreim modunun her biri iin
hesaplanan en byk deerlerinin istatiksel olarak birletirilmesi uygulanmaktadr.
Yntem tamamen elastik davran dikkate almaktadr.
4.1. Mod Birletirme Yntemi Uygulama Admlar
Adm 1: Yapda bodrum kat olup olmad incelenir. Eer bodrum kat
bulunuyorsa, bu katta st katlara oranla rijitlii ok fazla olan betonarme evre
perdelerinin bulunup bulunmad incelenir. ayet bodrum kat veya katlarda
rijitlii artrc evre betonarme perdeler bulunuyorsa ve demelerin rijit
diyafram olarak alt kabul edilirse; Yeni Deprem Ynetmeliinin 2.8.3.2
blmne gre mod birletirme yntemi uygulanrken sadece bodrum katlarn
stndeki katlarda etkin olan titreim modlarnn gz nne alnmas ile
yetinilebilir. Mod Birletirme Yntemi uygulanrken Edeer Deprem Yk
Yntemi iin verilen YDY 2.7.2.4n (a) paragrafna karlk olarak st yapya
gre ok fazla rijit saylan Bodrum kat gz nne alnmadan zemin kat ve st
katlar iin yapnn arl hesaplanacak ve hesaplarda bu deerler kullanlacaktr.
Rijit bodrum katlarn hesab uygulanrken YDY 2.7.2.4n (b) ve (c)
paragraflarndaki hususlara gre sadece kendi arlklar gznne alnacak ve
Spektrum Katsays olarak S(T)=1 alnacaktr. Deprem ykleri hesaplanrken
Azaltma Katsays olarak Ra(T)=1.5 katsays kullanlacaktr. Hesaplanan deprem
ykleri Ra(T)=1.5 katsaysna blnerek azaltlacaktr.
Adm 2: Deprem yklerinin hesaplanmasnda kullanlacak toplam yap
arl YDY 2.7.1.2ye gre hesaplanr. Mod Birletirme Yntemi uygulanrken
rijit diyafram alt kabul edilen her kat iin birbirine dik iki yatay serbestlik
derecesi ile ktle merkezinden geen dey eksen etrafndaki dnme serbestilk
derecesi kullanlr.Bu ekilde hesaplanan her bir deprem ynne ait kat deprem
kuvvetleri her bir katta yapnn deprem dorultusuna dik boyunun %5i kadar
37
rfan Serdar GELBOLU
(YDY 2.8.2.1) kaydrlmas ile belirlenen noktalarla ve ek bir ykleme olarak kat
ktle merkezine uygulanr.
Adm 3: Hesaplarda kullanlacak mod says belirlemek iin aadaki
denklemle demelerin rijit diyafram olarak alt kabul edilen yaplar iin
modal ktleler hesaplanr.

Lxn = mi xin ; L yn =
i =1
yin
(YDY, Denk. 2.15)
i =1
M n = ( m i 2xin + m i 2yin + mi 2in )
(YDY, Denk. 2.15)
i =1
Adm 4: Hesaba katlmas gereken yeterli titreim modu says, Y, gz

nne alnan birbirine dik x ve y yatay deprem dorultularnn her birinde, her bir
mod iin hesaplanan etkin ktlelerin toplamnn hibir zaman bina toplam
ktlesinin %90ndan daha az olmamas kuralna gre belirlenecektir(YDY
2.8.3.1).
Y

L2xn
0.90 mi
n =1 M n
i =1
Y
M xn =
n =1
Y
L2yn
n =1
n =1
Mn
M yn =
Adm 5:
(YDY,Denk. 2.14)
0.90 mi
(YDY,Denk. 2.14)
i =1
Yerel zemin snfna ve yapnn bulunan her bir doal
periyoduna bal olarak YDY Denk. 2.2. ye gre Spektrum Katsays S(T)
hesaplanr.
Binan her bir modu iin hesaplanan Spektrum Katsaylar kullanlarak
YDY, Denk.2.1e gre Spektral vme Katsaylar A(T) hesaplanr. Spektral ivme
katsaysnn yer ekimi ivmesi g(9.81 m/s2) ile arplmasndan Elastik Spektral
vme Katsays Sae(T) bulunur.
Tayc sistem Dvaran Katsaysna (R) ve binann her bir doal
periyoduna bal olarak YDY, Denk.2.3e gre Deprem Yk Azaltma Katsays
Ra(T) hesaplanr.
Bulunan yukardaki katsaylar kullanlarak ninci titreim periyodunda
38
rfan Serdar GELBOLU
kullanlmak zere Elastik Tasarm vme Spektrumu YDY, Denk.2.13e gre

bulunur.
S ar (Tn ) =
S ae (Tn )
R a (Tn )
(YDY, Denk.2.13)
A(Tn)= ninci doal titreim modu iin spektral ivme katsays.

Ra(Tr)= ninci doal titreim modu iin deprem yk azaltma katsays.
g= Yerekimi ivmesi (9.81 m/s2).
Adm 6: Yapnn spektrum analizi yaplarak deplasmanlar ve i
kuvvetler bileenlerine gre her modan gelen maksimum katklar dikkate alnarak
hesaplanr.
Adm 7: 6.admda spektrum analizi ile hesaplanan deerler YDY,Denk.
2.8.4.de belirtilen yntemlerden uygun bir birletirme yntemi ile, Karelerinin
Toplamnn Kare Kk Kural (SRSS) veya Tam Karesel Birletirme Kural
(CQC) ile yap deplasmanlar ve elaman u kuvvetleri bulunur.Sta4-Cad program
ise modlarden gelen katklar Tam Karesel Birletirme Kuralna (CQC) gre
hesaplamaktadr.
Adm 8: Mod Birletirme Yntemi ile hesaplanan i kuvvet ve yer
deitirme byklkleri YDY 2.8.5de ki alt snr deerlere gre kontrol edilir.
Bunun iin Mod Birletirme Yntemi ile hesaplanan bina toplam deprem yk
(VtB) ile Edeer Deprem Yntemi ile hesaplanan toplam deprem yk
karlatrlr. Aada belirtilen deerine gre VtB < Vt olmas durumunda
Mod Birletirme Yntemine gre bulunan tm i kuvvet ve yer deitirme
byklkleri YDY,Denk.2.16a gre bytlecektir.
B D = ( Vt / VtB ) B B
YDY,Denk.2.16
BD: Bytlm yer deitirme veya i kuvveti,

BB: Mod birletirme ynteminde bulunan herhangi bir yer deitirme veya i
kuvveti gstermektedir.
YDY 2.7.2.4 blmnn (b) ve (c) paragraflarna gre Rijit bodrum

katlarn deprem kuvveti hesabnda sadece bodrum kat arlklar dikkate
alnacaktr.st katlardan bodrum katlarna geite yer alan ve ok rijit bodrum
39
rfan Serdar GELBOLU
perdeleriyle evrelenen zemin kat deme sisteminin hesabnda bodrum katta

hesaplanan i kuvvetler ve yer deitirmeler kullanlacaktr.
Adm 9: Yap boyunca devam eden perde bulunuyorsa, YDY.2.5.2.1e
gre boluksuz perdelerin tabannda deprem yklerinden dolay oluan kesme
kuvvetlerinin toplam, binann tm iin tabanda meydana gelen toplam kesme
kuvvetinin % 75inden fazla olmayacaktr(s<0.75). s<0.75 ise Tayc Sistem
Davran Katsays R=7 olarak kullanlabilir. Eer hesaplar sonucunda s
katsays (0.75< s< 1.0) 0.75 ile 1.0 ise Tayc Sistem Davran Katsays
R=10-4x s denklemi ile belirlenir ve yeni bir R katsays ile Elastik Tasarm
vme Spektrumu Sar (Tn) hesaplanarak ilemler yenilenir.
Adm 10: YDY Tablo2.1de belirtilen planda ve dey dorultudaki
dzensizlik durumlarna kar kontroller yaplr.A1, B2 veya B3 tr
dzensizliklerin en az birinin yapda bulunmas durumunda =0.90, bulunmamas
durumunda ise =0.80 alnacaktr.8. admdan sonra ilemler tekrar edilecektir.
Adm 11: Greli kat temelerinin ve ikinci mertebe etkilerinin kontrol
yaplr.
4.2. Mod Birletirme Yntemi le lgili Saysal Uygulamalar
Bu blmdeki tm rneklerde Yeni Deprem Ynetmeliindeki belirtilen

Mod Birletirme Yntemi esas alnarak analiz yaplmtr. rnekler Sta4-Cad
V12.1 ile Sap2000 V.10 programlar ile zlmtr.
rneklerdeki kat arlklar hesaplanrken Sta4-Cad programnda elde
edilen yap arl referans alnmtr. Kat arlklar Sap2000 V.10 programna
dardan direkt uygulanabildii iin Sta4-CadV12.1 programyla hesaplanan kat
arlklar kullanlmtr. Bu ekilde her iki program arasnda ayn deerler
zerinden karlatrma yaplmasna imkan verilmitir.
Sap2000 V10.0 ile Sta4-CadV12.1 karlatrmasnda bir dier unsur ise
kiri kesitleridir. Sta4-Cad programnda opsiyonel olarak dikdrtgen kesitli kiri
seme opsiyonu bulunmaktadr.Sap2000 program ile karlatrma yaplrken
dikdrtgen kesitli kiri kullanlmtr.
40
rfan Serdar GELBOLU
Ele alnan rneklerin her iki program zmlerinde 1. kat kolonlarn

zemine ankastre olarak baland kabul edilmitir. Ayrca Sta4-Cad programnda
opsiyonel olarak verilen kolonkiri rijitlik blgesi tam rijit seilmitir.Ayn
rijitlii Sap2000 programnda salayabilmek iin otomatik rijitlik blgesi seilmi
olup rijitlik faktr 1 kabul edilmitir.
4.2.1. rnek 4.1.
Bu rnek basit ve dzenli bir tayc sisteme sahip, 5 katl betonarme bir
yap seilmitir. Bu ekilde yapnn; ortogonal akslar zerinde simetrik bir
betonarme ereveye sahip olmas dolasyla programlar arasnda karlatrma
yaplrken uygun bir rnek olaca dnlmtr. Bu rnee ait perspektif
grn ekil4.1.de, zemin kat kalp plan ekil4.2.de gsterilmitir.
ekil 4.1. rnek 4.1e ait perspektif grn.
41
rfan Serdar GELBOLU
y
x
ekil 4.2. rnek 4.2e ait Zemin Kat Kalp Plan
42
rfan Serdar GELBOLU
4.2.1.1. Bina Bilgileri

Kat Says
Bina Tr
Tayc Sistem Tr
Tayc Sistem Davran Katsays (R)
Deprem Blgesi
Yerel Zemin Snf
Analiz Tipi
Bina nem Katsays (I)
Yatay Yk Dmerkezlii
Beton ve elik Snf
Zemin Emniyet Gerilmesi
Zemin Yatak Katsays
Kat Ykseklii
Sta4-Cad
V12.1
: 5 Normal Kat
: Konut
: Betonarme ereveli sistem
:8
: 1.Blge
: Z3
: Dinamik analiz (Mod Birletirme)
: 1,00
:%5
: BS20-BIII
: 17 t/m2
: 1500 t/ m3
: 2,80 m
programnda
kat
arlnda
hesaplanmak
zere
Demelerin 12 cm kalnlkta plak deme olarak modellenmitir. Deme sabit

yk 0,525 t/m2, hareketli yk olarak 0,200 t/m2 olarak alnmtr. Kirilerde kat
arlnda d akslarda 0,9 t/m, i akslarda 0,7 t/m deerleri kullanlmtr.
izelge 4.1. rnek 4.1.in Kolon Boyutlar

KAT
O
KOLO

O
BOYUT (XxY)
Tm kolonlar (S101- S116)
40 cm x 40 cm
40 cm x 40 cm
40 cm x 40 cm
40 cm x 40 cm
40 cm x 40 cm
Tm katlardaki kiri kesitleri 25x50 cmxcm olup Sta4-Cad programnda

tablasz kiri opsiyonu seilmitir.
4.2.1.2. Kat Arlklar Hesab
rnek
4.1
iin
kat
arl
hesabnda
YDY,Denk.(2.6)ya
gre
hesaplanacaktr.Hareketli Yk Katlm Katsays YDY,Tablo(2.7)ye gre 0.3
43
rfan Serdar GELBOLU
seilmitir.rneklerde kullanlmak zere Sta4-Cad V12.1 programnda elde edilen

kat arlklar Sap2000 V10.0 programnda da kullanlmtr.Aadaki izelge
4.2.de Sta4-Cad programnda bulunan kat arlklar aada verilmitir.
wi =gi + nqi
YDY,Denk.(2.6)
izelge 4.2. rnek 4.1.e ait Sta4-Cad Programnda Elde Edilen Kat Arlklar
Kat
H(m)
Wg(ton)
Wq(ton)
Wk(ton)
14,00
184,70
36,00
195,50
11,20
184,70
36,00
195,50
8,40
184,70
36,00
195,50
5,60
184,70
36,00
195,50
2,80
184,70
36,00
195,50
Wk=
977,50
4.2.1.3. Kat Ktle Eylemsizlik Momentlerinin Hesab
Her iki programda karlatrma yaplmas iin Sta4Cad- V12.1de

hesaplanan yap burulma ktle atalet momentleri kullanlmtr.
izelge 4.3. rnek 4.1.e Ait Sta4-Cad Programnda Bulunan Kat Ktle Eylemsizlik
Momentlerinin Hesab
Kat
o
A(m2)
Ix(m4)
Iy(m4)
mi(wi/g) ((Ix+Iy)/A)
mi
5
180,00
3375,00
2160,00
19,929
30,75
612,806
180,00
3375,00
2160,00
19,929
30,75
612,806
180,00
3375,00
2160,00
19,929
30,75
612,806
180,00
3375,00
2160,00
19,929
30,75
612,806
180,00
3375,00
2160,00
19,929
30,75
612,806
Yeni Deprem Ynetmelii ne gre Sta4-Cad V12.1 programnda ise

birbirine dik her iki deprem dorultusu iin kat ktle eylemsizlik momenti her
44
rfan Serdar GELBOLU
katn arlk merkezine uygulanmtr. Bu ekilde X ve Y deprem ynleri iin

sadece bir modal analiz yaplmtr.Sap2000 ve Sta4-Cad programlarnda
kullanlacak mod says opsiyonel olarak ayarlanabilmektedir. Bu tezde Sap2000
iin 12 mod Sta4-Cad iin 9 mod kullanlmtr. Her iki programa ait titreim
modlar ve bu modlara ait periyotlar ile etkin ktle katlm oranlar verilmitir.
izelge 4.4.rnek 4.1.e Ait Yapnn Sap2000 Program le Elde Edilen Doal
Periyot Ve Etkin Ktle Katlm Oranlar
SAP2000 V.10
Mod
Yn
T(sn)
Mxr
Myr
Mbr
Mod1
0,6201
0,0000
0,8435
0,2469
Mod2
0,5758
0,8487
0,0000
0,3881
Mod3
0,4487
0,0000
0,0000
0,2125
Mod4
0,1948
0,0000
0,1017
0,0298
Mod5
0,1827
0,1009
0,0000
0,0461
Mod6
0,1424
0,0000
0,0000
0,0246
Mod7
0,1059
0,0000
0,0361
0,0106
Mod8
0,1009
0,0338
0,0000
0,0155
Mod9
0,0789
0,0000
0,0000
0,0086
Mod10
0,0690
0,0000
0,0148
0,0043
Mod11
0,0672
0,0133
0,0000
0,0061
0,0523
0,0000
0,0000
0,0034
99,33%
99,92%
99,34%
Mod12
b
Toplam Etkin ktle
Oranlar
45
rfan Serdar GELBOLU
izelge 4.5.rnek 4.1.e Ait Yapnn Sta4-Cad Program le Elde Edilen Doal
Sta4cad v.12.1
Mod
Yn
T(sn)
Mod1
0,5873
Mod2
0,5457
Mod3
0,4288
Mod4
0,1861
Mod5
0,1744
Mod6
0,1373
Mod7
0,1029
Mod8
0,0978
Mod9
b
0,0772
Toplam Etkin ktle
Oranlar
Mxr
Myr
Mbr
0,8356
0,8386
0,8411
0,1035
0,1038
0,1008
0,0386
0,0370
0,03720
97,94%
97,77%
97,91%
Yukardaki izelge 4.4. ve 4.5.deki periyotlar incelendiinde elde

edilen periyotlarn birbirine yakn olduklar grlmtr.Sap2000 program her
bir mod iin etkin ktle oranlarn hesaplarken o moda etki eden X, Y ve burulma
bileenlerinden gelen katklarda hesaplamaktadr.Sta4-Cad program ise ilgili
modu hesaplarken o mod iin hangi yn arlkl ise sadece o yndeki etkin ktle
orann hesaplamaktadr. O moda ait dier ynlerden gelen katk gz nne
alnmamaktadr. Bu ekilde YDY ynetmeliinde belirtilen etkin ktle toplamnn
hibir zaman bina toplam ktlesinin %90nn daha az olmamas kuralna gre
daha fazla mod katks saland grlmtr.
Analizi yaplan bina, sneklik dzeyi yksek sistem olarak kabul
edilmitir. YDY, Tablo(2.5)te belirtilen tayc sistem davran katsays (R)
deprem yklerinin tamamnn erevelerle tand binalar iin 8 alnmtr.
Yerel zemin snf Z3 alndndan YDY,Tablo2.4e gre Spektrum
Karakteristik periyotlar TA=0.15 s TB=0.60 s alnmtr.
YDY, 2.8.2.1 blmnde belirtilen etkin ktle toplamnn bina toplam
46
rfan Serdar GELBOLU
ktlesinin %90ndan az olmamas kuralna gre Sap2000 ve Sta4-Cad

programlarnda elde edilen periyotlara gre spektrum katsaylar hesaplanmasnda
ilk 6 mod dikkate alnmtr.
izelge 4.6. rnek 4.1.e Ait Spektrum Katsaylar Tespiti
Periyot (T)
S(T)
Mod
1
Sap2000
0,6201
Sta4-Cad
0,5873
TA
0,15
TB
0,60
R
8
0,5758
0,5457
0,15
0,60
2,500
2,500
0,4487
0,4288
0,15
0,60
2,500
2,500
0,1948
0,1861
0,15
0,60
2,500
2,500
0,1827
0,1744
0,15
0,60
2,500
2,500
0,1424
0,1373
0,15
0,60
2,424
2,373
Sap2000 Sta4-Cad
2,435
2,500
Hesaplanan spektrum katsaylar ve bina genel bilgilerinde belirtilen

bilgiler nda izelge 4.7.de rnek 4.1e ait azaltlm ivme spektrum oridnat
aada belirtilmitir.
izelge 4.7. rnek 4.1.e Ait Spektral vme Deerleri Ve Azaltlm vme
Spektrumu
Mod
1
A(Tn)=A0 I S(T)
Sta4Sap2000
Cad
0,974
1,000
Ra(Tn)
Sta4Sap2000 Cad
8
8
SaR(Tn)
Sta4Sap2000
Cad
1,194
1,226
1,000
1,000
1,226
1,226
1,000
1,000
1,226
1,226
1,000
1,000
1,226
1,226
1,000
1,000
1,226
1,226
0,969
0,949
7,65
7,45
1,243
1,249
Azaltlm ivme spektrum katsaylar elde edildikten sonra spektrum
47
rfan Serdar GELBOLU
analizi yaplarak deprem kuvvetleri hesaplanmtr. Her iki programda modlardan

gelen
katklar
birletirirken
Tam
Karasel
Birletirme
(CQC)
Kural
uygulanmaktadr.
4.2.1.4. X Deprem Ynne ait Deprem Kuvveti ve Dzensizlik

Kontrolleri
Sta4-Cad ve SAP2000 programnda her iki deprem yn iin sadece bir

kere kat ktle merkezine gre yap periyotlar hesapland iin Xve Y deprem
ynleri iin ayn spektrum katsaylar S(T) kullanlmtr.
Seilen yap rneinin simetrik betonarme ereve sistemden olutuu
dikkate alndnda x ynn deprem kuvveti hesabnda arlk merkezinin
yapnn Y boyu boyunca + ve - %5 kaydrlmas ile hesaplanan deprem kuvveti
ve dzensizlik kontrolleri iin ayn sonular elde edilecektir.Bu yzden sadece
arlk merkezinin ek dmerkezlik olarak +%5 Y yn boyunca kaydrlmas ile
oluan deprem kuvveti ve dzensizlik kontrolleri yaplmtr.
izelge 4.8. rnek 4.1.e Ait +X(%5) Deprem Yn in Modal Analiz Sonucu
Hesaplanan Deprem Kuvveti.
Kat
o
5
X Yn Deprem Kuvveti
Sap2000 V10.0.7 Sta4-Cad V12.1
(ton)
(ton)
32,97
33,06
27,29
27,12
21,70
21,42
15,24
14,82
7,63
7,10
Ft
104,82
103,52
Deprem kuvvetleri hesaplandktan sonra Yeni Deprem Ynetmeliinde

ngrlen Edeer Deprem Kuvveti ile kyaslama yaplmas gerekmektedir.
48
rfan Serdar GELBOLU
Ancak bu tezde; ama iki program arasnda sadece modal analiz sonucu oluan
deprem kuvvetleri ve dzensizlikleri incelemek olduu iin Edeer Deprem
Yk Yntemine gre karlatrma yaplmamtr. Modal analiz sonucu
hesaplanan deprem kuvvetlerine gre elde edilen dzensizlik kontrolleri aadaki
izelgelerde verilmitir.
izelge 4.9.Sap2000 V10.0.7 Program le rnek 4.1.e Ait +X(%5) Deprem Yn
in Hesaplanan Burulma Ve Yumuak Kat Dzensizlikleri Kontrol.
KAT
O (d1)max (d1)min
(Xi)max
(Xi)min
(Xi)ort
bi
ki
5. KAT
0,01473 0,01180
0,00152
0,00123
0,00138
1,105
4. KAT
0,01321 0,01057
0,00257
0,00207
0,00232
1,108
1,687
3. KAT
0,01064 0,00850
0,00344
0,00275
0,00310
1,111
1,334
2. KAT
0,00720 0,00575
0,00394
0,00314
0,00354
1,113
1,144
1. KAT
0,00199 0,00120
0,00199
0,00120
0,00159
1,248
0,669
izelge 4.10.Sap2000 Program le rnek 4.1.e Ait +X(%5) Deprem Yn in

Hesaplanan Greli Kat telemesi Kontrol.
KAT
O
(d1)max
(Xi)max
(i)max
hi (mt)
(i)max /hi
5. KAT
0,01473
0,00152
0,0122
2,8
0,0044
4. KAT
0,01321
0,00257
0,0206
2,8
0,0074
3. KAT
0,01064
0,00344
0,0275
2,8
0,0098
2. KAT
0,00720
0,00394
0,0315
2,8
0,0113
1. KAT
0,00326
0,00326
0,0261
2,8
0,0093
49
rfan Serdar GELBOLU

Hesaplanan kinci Mertebe Etkilerinin Kontrol.
KAT
O wi =(ton) Wj(ton)
(Xi)ort
Vi(ton)
hi (mt)
i
5. KAT
195,50
195,50
0,00138
32,97
2,8
0,0029
4. KAT
195,50
391,00
0,00232
60,25
2,8
0,0054
3. KAT
195,50
586,50
0,00310
81,95
2,8
0,0079
2. KAT
195,50
782,00
0,00354
97,19
2,8
0,0102
1. KAT
195,50
977,50
0,00294
104,82
2,8
0,0098
izelge 4.12.Sta4-Cad V.12.1 Program le rnek 4.1.e Ait +X(%5) Deprem Yn

KAT
(d1)min
(Xi)max
(Xi)min
(Xi)ort
bi
ki
O
(d1)max
5. KAT
0,01333
0,01066
0,00143
0,00116
0,00130
1,104
4. KAT
0,01190
0,00950
0,00240
0,00192
0,00216
1,111
1,668
3. KAT
0,00950
0,00758
0,00318
0,00254
0,00286
1,112
1,324
2. KAT
0,00632
0,00504
0,00361
0,00288
0,00325
1,112
1,135
1. KAT
0,00271
0,00216
0,00271
0,00216
0,00244
1,113
0,750
izelge 4.13. Sta4-Cad Program le rnek 4.1.e Ait +X(%5) Deprem Yn in

KAT
O
(d1)max
(Xi)max
(i)max
hi (mt)
(i)max /hi
5. KAT
0,01333
0,00143
8,00
0,0114
2,80
0,0041
4. KAT
0,01190
0,00240
8,00
0,0192
2,80
0,0069
3. KAT
0,00950
0,00318
8,00
0,0254
2,80
0,0091
2. KAT
0,00632
0,00361
8,00
0,0289
2,80
0,0103
1. KAT
0,00271
0,00271
8,00
0,0217
2,80
0,0078
50
rfan Serdar GELBOLU

KAT
O wi =(ton) Wj(ton)
(Xi)ort
Vi (ton)
hi (mt)
i
5. KAT
195,50
195,50
0,00130
33,06
2,80
0,0027
4. KAT
195,50
391,00
0,00216
60,18
2,80
0,0050
3. KAT
195,50
586,50
0,00286
81,60
2,80
0,0073
2. KAT
195,50
782,00
0,00325
96,42
2,80
0,0094
1. KAT
195,50
977,50
0,00244
103,52
2,80
0,0082
izelge4.15.Sap.2000 V10.0.7 ve Sta4-Cad Programlarnda +X(%5)Deprem Yn

in Elde Edilen Dzensizlik Kontrolleri Karlatrlmas.
SAP2000 v.10.0
KAT
5
4
3
2
Sta4-Cad v.12.1
bi
ki
(i)max /hi
bi
ki
(i)max /hi
1,105
0,0044
0,0029
1,104
0,0041
0,0027
1,108 1,687
0,0074
0,0054
1,111
1,668
0,0069
0,0050
1,111 1,334
0,0098
0,0079
1,112
1,324
0,0091
0,0073
1,113 1,144
0,0113
0,0102
1,112
1,135
0,0103
0,0094
1,111 0,829 0,0093 0,0098

bi (max)=1,113 < 1,2 (A-1 dzensizlii
yoktur.)
ki (max)=1,687 < 2 ( B-2 dzensizlii
yoktur.)
(i)max /hi = 0,0113 <0,02 TDY 2.19
koulu salanmaktadr
i(max)=0,0102 <0,12 TDY 2.20 koulu
salanmaktadr
0,750
0,0078
0,0082
1,113
bi (max)=1,113< 1,2 (A-1 dzensizlii
yoktur.)
yoktur.)
(i)max /hi = 0,0103 <0,02 TDY 2.19
koulu salanmaktadr
i(max)=0,0094 <0,12 TDY 2.20 koulu
salanmaktadr
3.2.1.5.Y Deprem Ynne ait Deprem Kuvveti ve Dzensizlik

Kontrolleri

dikkate alndnda Y ynn deprem kuvveti hesabnda arlk merkezinin
51
rfan Serdar GELBOLU
yapnn X boyu boyunca + ve - %5 kaydrlmas ile hesaplanan deprem kuvveti

ve dzensizlik kontrolleri iin ayn sonular elde edilecektir. Bu yzden sadece
arlk merkezinin ek dmerkezlik olarak +%5 X yn boyunca kaydrlmas ile
analizi yaplarak +Y ynnde oluan deprem kuvveti hesaplanmtr. Her iki
programda modlardan gelen katklar birletirirken Tam Karasel Birletirme
(CQC)
Kural uygulanmaktadr. Aadaki izelgede her iki programda elde
edilen Y deprem ynne ait deprem kuvvetleri bulunmutur.

izelge 4.16. rnek 4.1.e Ait +Y(%5) Deprem Yn in Modal Analiz Sonucu
Kat
Y Yn Deprem Kuvveti
Sap2000 V10.0
Sta4-Cad V12.1
(ton)
(ton)
32,33
33,07
26,54
27,08
21,04
21,39
14,67
14,71
7,19
6,91
Ft
101,78
103,16

52
rfan Serdar GELBOLU
izelge 4.17.Sap2000 V10.0.7 Program le rnek 4.1.e Ait +Y(%5) Deprem Yn

KAT
O
(d1)max
(d1)min
(Xi)max
(Xi)min
(Xi)ort
bi
ki
5. KAT
0,01595
0,01412
0,00166
0,00148
0,00157
1,057
4. KAT
0,01429
0,01264
0,00283
0,00251
0,00267
1,060
1,701
3. KAT
0,01146
0,01013
0,00379
0,00336
0,00358
1,060
1,339
2. KAT
0,00767
0,00677
0,00429
0,00380
0,00405
1,061
1,131
1. KAT
0,00338
0,00297
0,00338
0,00297
0,00318
1,065
0,785
izelge 4.18.Sap2000 Program le rnek 4.1.e Ait +Y(%5) Deprem Yn in

KAT
O
(d1)max
(Xi)max
(i)max
hi (mt)
(i)max /hi
5. KAT
0,01595
0,00166
0,0133
2,8
0,0048
4. KAT
0,01429
0,00283
0,0226
2,8
0,0081
3. KAT
0,01146
0,00379
0,0303
2,8
0,0108
2. KAT
0,00767
0,00429
0,0343
2,8
0,0123
1. KAT
0,00338
0,00338
0,0270
2,8
0,0096

KAT
O
wi =(ton)
Wj(ton)
(Xi)ort
Vi(ton)
hi (mt)
5. KAT
195,50
195,50
0,00157
32,33
2,8
0,0034
4. KAT
195,50
391,00
0,00267
58,87
2,8
0,0063
3. KAT
195,50
586,50
0,00358
79,91
2,8
0,0094
2. KAT
195,50
782,00
0,00405
94,58
2,8
0,0119
1. KAT
195,50
977,50
0,00318
101,78
2,8
0,0109
53
rfan Serdar GELBOLU
izelge 4.20.Sta4-Cad V12.1 Program le rnek 4.1.e Ait +Y(%5) Deprem Yn

KAT
(d1)max
(d1)min
(Xi)max
(Xi)min
(Xi)ort
bi
ki
5. KAT
0,01475
0,01303
0,00158
0,00141
0,00150
1,053
4. KAT
0,01317
0,01162
0,00267
0,00237
0,00252
1,060
1,680
3. KAT
0,01050
0,00925
0,00356
0,00312
0,00334
1,066
1,325
2. KAT
0,00694
0,00613
0,00402
0,00356
0,00379
1,061
1,135
1. KAT
0,00292
0,00257
0,00292
0,00257
0,00275
1,062
0,726
izelge 4.21. Sta4-Cad V12.1 Program le rnek 4.1.e Ait +Y(%5) Deprem Yn
in Hesaplanan Greli Kat telemesi Kontrol.
KAT
O
(d1)max
(Xi)max
(i)max
hi (mt)
(i)max /hi
5. KAT
0,01475
0,00158
8,0
0,0126
2,80
0,0045
4. KAT
0,01317
0,00267
8,0
0,0214
2,80
0,0076
3. KAT
0,01050
0,00356
8,0
0,0285
2,80
0,0102
2. KAT
0,00694
0,00402
8,0
0,0322
2,80
0,0115
1. KAT
0,00292
0,00292
8,0
0,0234
2,80
0,0084
izelge 4.22. Sta4-Cad V12.1 Program le rnek 4.1.e Ait +Y(%5) Deprem Yn
in Hesaplanan kinci Mertebe Etkilerinin Kontrol.
KAT
O wi =(ton) Wj(ton)
(Xi)ort
Vi (ton)
hi (mt)
i
5. KAT
195,50
195,50
0,00150
33,070
2,8
0,0032
4. KAT
195,50
391,00
0,00252
60,150
2,8
0,0059
3. KAT
195,50
586,50
0,00334
81,540
2,8
0,0086
2. KAT
195,50
782,00
0,00379
96,250
2,8
0,0110
1. KAT
195,50
977,50
0,00275
103,160
2,8
0,0093
54
rfan Serdar GELBOLU
izelge4.23.Sap.2000 V10.0.7 ve Sta4-Cad Programlarnda +Y(%5)Deprem Yn

KAT
bi
1,057
SAP2000 v.10.0.7
(i)max
/hi
ki
Sta4-Cad v.12.1
(i)max
/hi
ki
bi
0,0048
0,0034
1,053
0,0045
0,0032
1,060
1,701 0,0081
0,0063
1,060
1,680
0,0076
0,0059
1,060
1,339 0,0108
0,0094
1,066
1,325
0,0102
0,0086
1,061
1,131 0,0123
0,0119
1,061
1,135
0,0115
0,0110
1
1,065 0,785 0,0096 0,0109
bi (max)=1,065 < 1,2 (A-1 dzensizlii
yoktur.)
yoktur.)
(i)max /hi = 0,0123 <0,02 TDY 2.19
koulu salanmaktadr
i(max)=0,0119 <0,12 TDY 2.20 koulu
salanmaktadr
rnek
4.1
iin
her
iki
1,062
0,726
0,0084 0,0093
yoktur.)
yoktur.)
(i)max /hi = 0,0115 <0,02 TDY 2.19
koulu salanmaktadr
i(max)=0,0110 <0,12 TDY 2.20 koulu
salanmaktadr
programdaki
deprem
dzensizlikleri
incelendiinde X ve Y ynlerine ait dzensizlik sonularnn birbirine ok yakn

kt grlmektedir. Yeni Deprem Ynetmeliinin ngrd dzensizlik
kontrolleri erevesinde X ve Y yatay deprem ynleri iin dzensizlik
bulunmamtr.
55
rfan Serdar GELBOLU
4.2.2. rnek 4.2.

yap seilmitir. Bu ekilde yapnn; ortogonal akslar zerinde simetrik bir
betonarme ereveye sahip olmas dolasyla programlar arasnda karlatrma
yaplrken uygun bir rnek olaca dnlmtr. Bu rnee ait perspektif
grn ekil 4.3.de, zemin kat kalp plan ekil 4.4.de gsterilmitir.
56
0,0
(30/50)
K144
K113 (30/50)
K108 (30/50)
(30/50)
K138
S120
(45/45)
(30/50)
(30/50)
y
57
K139
K145
(30/50)
(30/50)
(30/50)
S116
(40/40)
K121 (30/50)
S115
(40/40)
K122 (30/50)
(30/50)
S117
(40/40)
K136
K117 (30/50)
S125
(45/45)
S114
(40/40)
K123 (30/50)
(30/50)
K120 (30/50)
K133
S123
(45/45)
K116 (30/50)
K130
K119 (30/50)
(30/50)
S113
(40/40)
K124 (30/50)
S128
(45/45)
K118 (30/50)
S127
(45/45)
K112 (30/50)
S102
(40/40)
K106 (30/50)
6
7
S101
(40/40)
S112
(40/40)
S111
(40/40)
S110
(40/40)
K127
S118
(40/40)
(30/50)
S124
(45/45)
K115 (30/50)
K111 (30/50)
S126
(45/45)
(30/50)
S119
(45/45)
K132
S122
(45/45)
K110 (30/50)
S103
(40/40)
K105 (30/50)
K129
K114 (30/50)
K135
S121
(45/45)
K109 (30/50)
S104
(40/40)
K104 (30/50)
(30/50)
0,0
D
K143
(30/50)
K126
S109
(40/40)
K137
K107 (30/50)
S105
(40/40)
K103 (30/50)
K134
(30/50)
S108
(40/40)
S106
(40/40)
K102 (30/50)
K131
(30/50)
K101 (30/50)
S107
(40/40)
K128
(30/50)
0,0
B
34,5
K125
(30/50)
34,5

rfan Serdar GELBOLU
rfan Serdar GELBOLU

Kat Says
Bina Tr
Tayc Sistem Tr
Deprem Blgesi
Yerel Zemin Snf
Analiz Tipi
Yatay Yk Dmerkezlii
Beton ve elik Snf
Zemin Yatak Katsays
Kat Ykseklii
Sta4-Cad
V12.1
: 5 Normal Kat
: Konut
:8
: 1.Blge
: Z2
: 1,00
:%5
: BS20-BIII
: 17 t/m2
: 1500 t/ m3
: 3,50 m
programnda
kat
arlnda
hesaplanmak
zere
Demelerin 15 cm kalnlkta plak deme olarak modellenmitir. 1-2-3-4. katlarda

deme sabit yk 0,750 t/m2, hareketli yk 0,500 t/m2; 5. katta ise deme sabit
yk 0,525 t/m2 , hareketli yk ise 0,250 t/m2 olarak alnmtr.Tm kirilerde kat
arlnda 1-2-3-4. katlarda 0,71 t/m, 5.katta ise 0,375 t/m deerleri kullanlmtr.
izelge 4.24. rnek 4.2.nin Kolon Boyutlar

KAT
O
KOLO

O
1
BOYUT (XxY)
A1,A2,A3,A4,A5,A6,A7B1,B7,C1,C7D1,D2,D3,D4,D5,D6,D7
B2,B3,B4,B5,B6-C2,C3,C4,C5,C6
40 cm x 40 cm
A2,A3,A4,A5,A6- B2,B3,B4,B5,B6,
C2,C3,C4,C5,C6-D2,D3,D4,D5,D6
A1,A7,B1,B7,C1,C7,D1,D7
40 cm x 40 cm
30 cm x 30 cm
A1, A2, A3, A4, A5, A6, A7-B1,B7C1,C7-D1,D2,D3,D4,D5,D6,D7

B2,B3,B4,B5,B6-C2,C3,C4,C5,C6
Tm kolonlar
30 cm x 30 cm
Tm kolonlar
30 cm x 30 cm
1
2
2
3
58
45 cm x 45 cm
30 cm x 30 cm
40 cm x 40 cm
rfan Serdar GELBOLU

rnek
4.2
iin
kat
arl
hesabnda
YDY,Denk.(2.6)ya
gre
hesaplanacaktr.Hareketli Yk Katlm Katsays YDY,Tablo(2.7)ye gre 0,3

wi =gi + nqi
YDY,Denk.(2.6)
izelge 4.25. rnek 4.2.e Ait Sta4-Cad Programnda Elde Edilen Kat Arlklar.
Kat
H(m)
Wg(ton)
Wq(ton)
Wk(ton)
17,50
333,83
118,18
369,28
14,00
513,37
236,33
584,26
10,50
518,31
236,33
589,20
7,00
523,20
236,33
594,10
3,50
530,22
236,33
601,20
Wk=
2738,04

59
rfan Serdar GELBOLU
izelge 4.26.rnek 4.2.e Ait Sta4-Cad Programnda Bulunan Kat Ktle Eylemsizlik
Momentlerinin Hesab.
Kat
o
A(m2)
Ix(m4)
Iy(m4)
mi(wi/g) ((Ix+Iy)/A)
mi
5
472,60
7392,64
46880,97
37,643
114,84
4322,95
472,60
7392,64
46880,97
59,558
114,84
6839,59
472,60
7392,64
46880,97
60,061
114,84
6897,42
472,60
7392,64
46880,97
60,561
114,84
6954,79
472,60
7392,64
46880,97
61,284
114,84
7037,90
Bu almada Sap2000 iin 12 mod Sta4-Cad iin 9 mod kullanlmtr.

Her iki programa ait titreim modlar ve bu modlara ait periyotlar ile etkin ktle
katlm oranlar verilmitir.
Periyot Ve Etkin Ktle Katlm Oranlar.
SAP2000 V.10.0.7
Mod
Yn
T(sn)
Mxr
Myr
Mbr
Mod1
0,9985
0,7929
0,0000
0,0810
Mod2
0,9712
0,0000
0,7913
0,5126
Mod3
0,8879
0,0000
0,0000
0,1992
Mod4
0,3661
0,1264
0,0000
0,0129
Mod5
0,3597
0,0000
0,1264
0,0819
Mod6
0,3160
0,0000
0,0000
0,0295
Mod7
0,2178
0,0381
0,0000
0,0039
Mod8
0,2127
0,0000
0,0361
0,0234
Mod9
0,1913
0,0000
0,0000
0,0104
Mod10
0,1706
0,0201
0,0000
0,0021
Mod11
0,1690
0,0000
0,0235
0,0152
Mod12
0,1493
0,0000
0,0000
0,0042
97,75%
97,73%
97,62%
Toplam Etkin ktle Oranlar
60
rfan Serdar GELBOLU
izelge 4.28. rnek 4.2.e Ait Yapnn Sta4-Cad Program le Elde Edilen Doal
Sta4cad v.12.1
Mod
Yn
T(sn)
Mxr
Mod1
0,9859
0,7806
Mod2
0,9701
Mod3
0,8803
Mod4
0,3617
Mod5
0,3593
Mod6
0,3138
Mod7
0,2163
Mod8
0,2130
Mod9
0,1904
Myr
Mbr
0,7789
0,7846
0,1281
0,1264
0,1179
0,0398
0,0371
0,0428
94,85%
94,24%
94,53%
Yukardaki periyotlar incelendiinde elde edilen periyotlarn birbirine

yakn olduklar grlmtr.Sap2000 program her bir mod iin etkin ktle
oranlarn hesaplarken o moda etki eden X, Y ve burulma bileenlerinden gelen
katklarda hesaplamaktadr.Sta4-Cad program ise ilgili modu hesaplarken o mod
iin hangi yn arlkl ise sadece o yndeki etkin ktle orann hesaplamaktadr.
O moda ait dier ynlerden gelen katk gz nne alnmamaktadr. Bu ekilde
YDY ynetmeliinde belirtilen etkin ktle toplamnn hibir zaman bina toplam
ktlesinin %90nn daha az olmamas kuralna gre daha fazla mod katks
saland grlmtr.
Analizi yaplan bina, sneklik dzeyi yksek sistem olarak kabul
edilmitir. YDY, Tablo(2.5)te belirtilen tayc sistem davran katsays (R)
deprem yklerinin tamamnn erevelerle tand binalar iin 8 alnmtr.
Yerel zemin snf Z2 alndndan YDY Tablo2.4e gre Spektrum
61
rfan Serdar GELBOLU

izelge 4.29. rnek 4.2.e Ait Spektrum Katsaylar Tespiti.

Periyot (T)
S(T)
Mod
Sap2000
Sta4-Cad
TA
TB
0,9985
0,9859
0,15
0,40
1,203
1,215
0,9712
0,9701
0,15
0,40
1,230
1,231
0,8879
0,8803
0,15
0,40
1,321
1,330
0,3661
0,3617
0,15
0,40
2,500
2,500
0,3597
0,3593
0,15
0,40
2,500
2,500
0,3160
0,3138
0,15
0,40
2,500
2,500
Sap2000 Sta4-Cad

bilgiler nda izelge 4.30da rnek 4.2e ait azaltlm ivme spektrum oridnat
aada belirtilmitir.
izelge 4.30.rnek 4.2.e Ait Spektral vme Deerleri Ve Azaltlm vme
Spektrumu.
Mod
A(Tn)=A0 I S(T)
Sta4Sap2000
Cad
Ra(Tn)
Sta4Sap2000 Cad
SaR(Tn)
Sta4Sap2000
Cad
0,481
0,486
0,589
0,595
0,492
0,492
0,603
0,603
0,528
0,532
0,647
0,652
1,000
1,000
1,226
1,226
1,000
1,000
1,226
1,226
1,000
1,000
1,226
1,226
62
rfan Serdar GELBOLU

gelen katklar
birletirirken Tam
Karasel
Birletirme (CQC)
Kural
uygulanmaktadr.

Kontrolleri

dikkate alndnda x ynn deprem kuvveti hesabnda arlk merkezinin
yapnn Y boyu boyunca + ve - %5 kaydrlmas ile hesaplanan deprem kuvveti
ve dzensizlik kontrolleri iin ayn sonular elde edilecektir.Bu yzden sadece
arlk merkezinin ek dmerkezlik olarak +%5 Y yn boyunca kaydrlmas ile
izelge 4.31.rnek 4.2.e Ait +X(%5) Deprem Yn in Modal Analiz Sonucu
Kat
X Yn Deprem Kuvveti
Sap2000 V10.0.7 Sta4-Cad V12.1
(ton)
(ton)
40,59
41,08
39,59
39,60
24,29
24,44
20,74
21,05
13,65
12,91
Ft
138,86
139,08

63
rfan Serdar GELBOLU
izelge4.32.Sap2000V10.0.7 Program le rnek4.2.ye Ait +X(%5)Deprem Yn

in Hesaplanan Burulma ve Yumuak Kat Dzensizlikleri Kontrol.
KAT
O
(d1)max
(d1)min
(Xi)max
(Xi)min
(Xi)ort
bi
ki
5. KAT
0,02238
0,02101
0,00292
0,00276
0,00284
1,028
4. KAT
0,01946
0,01825
0,00553
0,00521
0,00537
1,030
1,890
3. KAT
0,01393
0,01304
0,00530
0,00496
0,00513
1,033
0,960
2. KAT
0,00863
0,00808
0,00502
0,00469
0,00486
1,034
0,950
1. KAT
0,00361
0,00339
0,00361
0,00339
0,00350
1,031
0,720
izelge 4.33.Sap2000 Program le rnek 4.2.ye Ait +X(%5) Deprem Yn in

KAT
O
(d1)max
(Xi)max
(i)max
hi (mt)
(i)max /hi
5. KAT
0,02238
0,00292
0,0234
3,5
0,0067
4. KAT
0,01946
0,00553
0,0442
3,5
0,0126
3. KAT
0,01393
0,00530
0,0424
3,5
0,0121
2. KAT
0,00863
0,00502
0,0402
3,5
0,0115
1. KAT
0,00361
0,00361
0,0289
3,5
0,0083
64
rfan Serdar GELBOLU
izelge 4.34.Sap2000 Program le rnek 4.2.ye Ait +X(%5) Deprem Yn in

KAT
O wi =(ton) Wj(ton)
(Xi)ort
Vi(ton)
hi (mt)
i
5. KAT
369,28
369,28
0,00284
40,59
3,5
0,0074
4. KAT
584,26
953,54
0,00537
80,18
3,5
0,0182
3. KAT
589,20
1542,74
0,00513
104,47
3,5
0,0216
2. KAT
594,10
2136,84
0,00486
125,21
3,5
0,0237
1. KAT
601,20
2738,04
0,00350
138,86
3,5
0,0197
izelge 4.35.Sta4-CadV12.1 Program le rnek4.2.ye Ait +X(%5) Deprem Yn

KAT
(d1)min
(Xi)max
(Xi)min
(Xi)ort
bi
ki
O
(d1)max
5. KAT
0,02215
0,02079
0,00299
0,00282
0,00291
1,029
4. KAT
0,01916
0,01797
0,00559
0,00527
0,00543
1,029
1,870
3. KAT
0,01357
0,01270
0,00534
0,00500
0,00517
1,033
0,950
2. KAT
0,00823
0,00770
0,00501
0,00467
0,00484
1,035
0,940
1. KAT
0,00322
0,00303
0,00322
0,00303
0,00313
1,030
0,650
izelge 4.36.Sta4-Cad Program le rnek 4.2.e Ait +X(%5) Deprem Yn in

KAT
O
(d1)max
(Xi)max
(i)max
hi
(i)max /hi
5. KAT
0,02215
0,00299
0,0239
3,5
0,0068
4. KAT
0,01916
0,00559
0,0447
3,5
0,0128
3. KAT
0,01357
0,00534
0,0427
3,5
0,0122
2. KAT
0,00823
0,00501
0,0401
3,5
0,0115
1. KAT
0,00322
0,00322
0,0258
3,5
0,0074
65
rfan Serdar GELBOLU
izelge 4.37.Sta4-Cad Program le rnek 4.2.ye Ait +X(%5) Deprem Yn in

KAT
O wi =(ton) Wj(ton)
(Xi)ort
Vi (ton)
hi (mt)
i
5. KAT
369,28
369,28
0,002905
41,080
3,5
0,0075
4. KAT
584,26
953,54
0,005430
80,680
3,5
0,0183
3. KAT
589,20
1542,74
0,005170 105,120
3,5
0,0217
2. KAT
594,10
2136,84
0,004840 126,170
3,5
0,0234
1. KAT
601,20
2738,04
0,003125 139,080
3,5
0,0176
izelge4.38.Sap.2000 V10.0.7 ve Sta4-Cad Programlarnda +X(%5)Deprem Yn

KAT
bi
1,028
SAP2000 v.10.0.7
(i)max
ki
/hi
Sta4-Cad v.12.1
(i)max
ki
/hi
bi
0,0067
0,0074
1,029
0,0068
0,0075
1,030
1,890 0,0126
0,0182
1,029
1,870
0,0128
0,0183
1,033
0,960 0,0121
0,0216
1,033
0,950
0,0122
0,0217
1,034
0,950 0,0115
0,0237
1,035
0,940
0,0115
0,0234
1,031 0,720 0,0083 0,0197

1
yoktur.)
yoktur.)
(i)max /hi = 0,0115 <0,02 TDY 2.19
koulu salanmaktadr
i(max)=0,0237 <0,12 TDY 2.20 koulu
salanmaktadr
0,650
0,0074 0,0176
1,030
yoktur.)
yoktur.)
(i)max /hi = 0,0115 <0,02 TDY 2.19
koulu salanmaktadr
i(max)=0,0234<0,12 TDY 2.20 koulu
salanmaktadr
4.2.2.5. Y Deprem Ynne ait Deprem Kuvveti ve Dzensizlik

Kontrolleri

dikkate alndnda Y ynn deprem kuvveti hesabnda arlk merkezinin
66
rfan Serdar GELBOLU
yapnn X boyu boyunca + ve - %5 kaydrlmas ile hesaplanan deprem kuvveti

ve dzensizlik kontrolleri iin ayn sonular elde edilecektir. Bu yzden sadece
arlk merkezinin ek dmerkezlik olarak +%5 X yn boyunca kaydrlmas ile
analizi yaplarak +Y ynnde oluan deprem kuvveti hesaplanmtr. Her iki
programda modlardan gelen katklar birletirirken Tam Karasel Birletirme
(CQC)
Kural uygulanmaktadr. Aadaki izelgede her iki programda elde
edilen Y deprem ynne ait deprem kuvvetleri bulunmutur.

izelge 4.39.rnek 4.2.e Ait +Y(%5) Deprem Ynn in Modal Analiz Sonucu
Kat
Y Yn Deprem Kuvveti
o
Sap2000 V10.0
Sta4-Cad V12.1
(ton)
(ton)
5
38,58
41,39
4
38,14
40,11
3
26,45
24,70
2
19,05
21,49
1
12,39
12,64
Ft
134,61
140,33
67
rfan Serdar GELBOLU
izelge 4.40.Sap2000V10.0.7 Program le rnek 4.2.ye Ait +Y(%5) Deprem

Yn in Hesaplanan Burulma Ve Yumuak Kat Dzensizlikleri
Kontrol.
(d1)max
(d1)min
(Xi)max
(Xi)min
(Xi)ort
KAT
ki
bi
5. KAT
0,02556
0,01667
0,00345
0,00237
0,00291
1,186
4. KAT
0,02211
0,01430
0,00633
0,00431
0,00532
1,190
1,830
3. KAT
0,01578
0,00999
0,00588
0,00367
0,00478
1,231
0,900
2. KAT
0,00990
0,00632
0,00585
0,00366
0,00476
1,230
1,000
1. KAT
0,00405
0,00266
0,00405
0,00266
0,00336
1,207
0,710

KAT
O
(d1)max
(Xi)max
(i)max
hi (mt)
(i)max /hi
5. KAT
0,02556
0,00345
0,0276
3,5
0,0079
4. KAT
0,02211
0,00633
0,0506
3,5
0,0145
3. KAT
0,01578
0,00588
0,0470
3,5
0,0134
2. KAT
0,00990
0,00585
0,0468
3,5
0,0134
1. KAT
0,00405
0,00405
0,0324
3,5
0,0093

KAT
O wi =(ton) Wj(ton)
(Xi)ort
Vi(ton)
hi (mt) i
5. KAT
369,28
369,28
0,00291
41,24
3,5
0,0074
4. KAT
584,26
953,54
0,00532
81,79
3,5
0,0177
3. KAT
589,20
1542,74
0,00478
106,59
3,5
0,0197
2. KAT
594,10
2136,84
0,00476
127,97
3,5
0,0227
1. KAT
601,20
2738,04
0,00336
141,57
3,5
0,0185
68
rfan Serdar GELBOLU
izelge 4.43.Sta4-Cad V12.1 Program le rnek 4.2.ye Ait +Y(%5) Deprem

Yn in Hesaplanan Burulma VeYumuak Kat Dzensizlikleri
Kontrol.
KAT
(d1)max
(d1)min
(Xi)max
(Xi)min
(Xi)ort
bi
ki
5. KAT
0,02553
0,01676
0,00354
0,00244
0,00299
1,184
4. KAT
0,02199
0,01432
0,00644
0,00440
0,00542
1,188
1,810
3. KAT
0,01555
0,00992
0,00598
0,00376
0,00487
1,228
0,900
2. KAT
0,00957
0,00616
0,00595
0,00377
0,00486
1,224
1,000
1. KAT
0,00362
0,00239
0,00362
0,00239
0,00301
1,205
0,620
izelge 4.44.Sta4-Cad Program le rnek 4.2.ye Ait +Y(%5) Deprem Yn in

KAT
O
(d1)max
(Xi)max
(i)max
hi (mt)
(i)max /hi
5. KAT
0,02553
0,00354
0,0283
3,5
0,0081
4. KAT
0,02199
0,00644
0,0515
3,5
0,0147
3. KAT
0,01555
0,00598
0,0478
3,5
0,0137
2. KAT
0,00957
0,00595
0,0476
3,5
0,0136
1. KAT
0,00362
0,00362
0,0290
3,5
0,0083
izelge 4.45.Sta4-Cad Program le rnek 4.2.ye Ait +Y(%5) Deprem Yn in

KAT
O wi =(ton) Wj(ton)
(Xi)ort
Vi (ton)
hi (mt)
i
5. KAT
369,28
369,28
0,00299
41,39
3,5
0,0076
4. KAT
584,26
953,54
0,00542
81,50
3,5
0,0181
3. KAT
589,20
1542,74
0,00487
106,20
3,5
0,0202
2. KAT
594,10
2136,84
0,00486
127,69
3,5
0,0232
1. KAT
601,20
2738,04
0,00301
140,33
3,5
0,0168
69
rfan Serdar GELBOLU
izelge4.46.Sap.2000 V10.0.7 ve Sta4-Cad Programlarnda +Y(%5)Deprem Yn

SAP2000 v.10.0.7
KAT
5
4
3
2
Sta4-Cad v.12.1
bi
ki
(i)max /hi
bi
ki
(i)max /hi
1,186
0,0079
0,0074
1,184
0,0081
0,0076
1,190 1,830
0,0145
0,0177
1,188
1,810
0,0147
0,0181
1,231 0,900
0,0134
0,0197
1,228
0,900
0,0137
0,0202
1,230 1,000
0,0134
0,0227
1,224
1,000
0,0136
0,0232
1,207 0,710 0,0093 0,0185

vardr.)
yoktur.)
(i)max /hi = 0,0145 <0,02 TDY 2.19
koulu salanmaktadr
i(max)=0,0227 <0,12 TDY 2.20 koulu
salanmaktadr
rnek
4.2
iin
her
iki
1,205
0,620
0,0083
0,0168
vardr.)
yoktur.)
(i)max /hi = 0,0147 <0,02 TDY 2.19
koulu salanmaktadr
i(max)=0,0232<0,12 TDY 2.20 koulu
salanmaktadr
programdaki
deprem
dzensizlikleri

kt grlmektedir.
Yeni Deprem Ynetmeliinin ngrd dzensizlik kontrolleri
erevesinde X yatay deprem yn iin herhangi bir dzensizlik bulunmazken ;
Y yatay deprem yn iin sta4-Cad ve Sap2000 programlarnn her ikisinde de
sadece A1 Burulma Dzensizlii bulunmutur.
70
rfan Serdar GELBOLU
4.2.3. rnek 4.3.
yap seilmitir. Yapnn bu rnek iin simetrik olmamasna dikkat edilmitir.Bu
ekilde deprem kuvvetleri sonucu beklenen dzensizlik durumlarnn irdelenmesi
yaplmtr.
71
6 .0 0
6 .0 0
rfan Serdar GELBOLU
y
x
6.00
6.00
72
5.00
rfan Serdar GELBOLU

Kat Says
Bina Tr
Tayc Sistem Tr
Deprem Blgesi
Yerel Zemin Snf
Analiz Tipi
Yatay Yk Dmerkezlii
Beton ve elik Snf
Zemin Yatak Katsays
Kat Ykseklii
Sta4-Cad
V12.1
: 7 Normal Kat
: Konut
:7
: 1.Blge
: Z2
: 1,00
:%5
: BS20-BIII
: 20 t/m2
: 1500 t/ m3
: 3,00 m
programnda
kat
arlnda
hesaplanmak
zere

arlnda 0,78 t/m deerleri kullanlmtr.
izelge 4.47. rnek 4.3.n Kolon Boyutlar.

KAT
O
KOLO

O
BOYUT (XxY)
Tm Katlarda
A1-C1
30 cm x 50 cm
Tm Katlarda
A2-C2
200 cm x 30 cm
Tm Katlarda
A3-C3
50 cm x 30 cm
Tm Katlarda
B1-B3
30 cm x 200 cm
Tm Katlarda
B2
45 cm x 45 cm
Tm Katlarda
B4-C4
30 cm x 40 cm


rnek
4.3
iin
kat
arl
hesabnda
YDY,Denk.(2.6)ya
gre
73
rfan Serdar GELBOLU

kat arlklar Sap2000 V10.0 programnda kullanlmtr.Aadaki izelge4.48.de
Sta4-Cad programnda bulunan kat arlklar aada verilmitir.
wi =gi + nqi
YDY,Denk.(2.6)
Kat
H(m)
Wg(ton)
Wq(ton)
Wk(ton)
21,00
180,78
43,50
193,83
18,00
180,78
43,50
193,83
15,00
180,78
43,50
193,83
12,00
180,78
43,50
193,83
9,00
180,78
43,50
193,83
6,00
180,78
43,50
193,83
3,00
180,78
43,50
193,83
Wk=
1356,81

Kat
o
A(m2)
Ix(m4)
Iy(m4)
mi(wi/g)
mi
7
174,00
2041,45
3584,29
19,758
32,33
638,79
174,00
2041,45
3584,29
19,758
32,33
638,79
174,00
2041,45
3584,29
19,758
32,33
638,79
174,00
2041,45
3584,29
19,758
32,33
638,79
174,00
2041,45
3584,29
19,758
32,33
638,79
174,00
2041,45
3584,29
19,758
32,33
638,79
174,00
2041,45
3584,29
19,758
32,33
638,79
74
rfan Serdar GELBOLU

SAP2000 V.10.0.7
Mod
Yn
T(sn)
Mxr
Myr
Mbr
Mod1
0,6949
0,0586
0,6964
0,2610
Mod2
0,6569
0,7127
0,0598
0,3595
Mod3
0,4514
0,0005
0,0113
0,1540
Mod4
0,1982
0,0095
0,1188
0,0446
Mod5
0,1894
0,1185
0,0091
0,0580
Mod6
0,1294
0,0002
0,0033
0,0227
Mod7
0,0943
0,0036
0,0480
0,0198
Mod8
0,0910
0,0489
0,0037
0,0238
Mod9
0,0615
0,0001
0,0017
0,0092
Mod10
0,0554
0,0022
0,0240
0,0096
Mod11
0,0537
0,0246
0,0023
0,0127
Mod12
0,0375
0,0013
0,0117
0,0047
98,08%
99,00%
97,96%
75
rfan Serdar GELBOLU
izelge 4.51.rnek 4.3.e Ait Yapnn Sta4-Cad Program le Elde Edilen Doal
Sta4cad v.12.1
Mod
Yn
T(sn)
Mxr
Myr
Mbr
Mod1
0,6888
0,0214
0,7315
0,0085
Mod2
0,6557
0,7466
0,0221
Mod3
0,4687
0,0004
0,0089
0,7617
Mod4
0,1958
0,0032
0,1281
0,0014
Mod5
0,1906
0,1240
0,0029
Mod6
0,1364
Mod7
0,0931
0,0027
0,0508
Mod8
0,0927
0,0501
0,0028
Mod9
0,0660
0,1227
94,84%
0,0003
0,0003
0,0535
94,74%
94,81%

yakn olduklar grlmtr.Analizi yaplan bina, sneklik dzeyi yksek sistem
olarak kabul edilmitir. YDY, Tablo(2.5)te belirtilen tayc sistem davran
katsays (R) deprem yklerinin tamamnn erevelerle tand binalar iin 7
alnmtr.
76
rfan Serdar GELBOLU

Periyot (T)
S(T)
Mod
Sap2000
Sta4-Cad
TA
TB
0,6949
0,6888
0,15
0,40
1,607
1,619
0,6569
0,6557
0,15
0,40
1,681
1,684
0,4514
0,4687
0,15
0,40
2,270
2,202
0,1982
0,1958
0,15
0,40
2,500
2,500
0,1894
0,1906
0,15
0,40
2,500
2,500
0,1294
0,1364
0,15
0,40
2,294
2,364
0,0943
0,0931
0,15
0,40
1,943
1,931
0,0910
0,0927
0,15
0,40
1,910
1,927
Sap2000 Sta4-Cad

bilgiler nda izelge 4.53de rnek 4.3e ait azaltlm ivme spektrum oridnat
aada belirtilmitir.
Spektrumu.
Mod
1
A(Tn)=A0 I S(T)
Sta4Sap2000
Cad
0,647
0,643
Ra(Tn)
Sta4Sap2000 Cad
7
SaR(Tn)
Sta4Sap2000
Cad
0,901
0,907
0,672
0,673
0,942
0,944
0,908
0,881
1,272
1,235
1,000
1,000
1,401
1,401
1,000
1,000
1,401
1,401
0,918
0,946
6,24
6,50
1,441
1,427
0,777
0,772
4,96
4,91
1,538
1,542
0,764
0,771
4,84
4,90
1,550
1,543
77
rfan Serdar GELBOLU

gelen katklar
birletirirken Tam
Karasel
Birletirme (CQC)
Kural
uygulanmaktadr.

Kontrolleri

Bu rnek simetrik bir plana sahip deildir. Deprem dzensizlik
kontrolleri yaplrken +X ve +Y yatay deprem ynleri seilmitir.Bu ynlerin
seilmesindeki temel unsur ; yapnn simetrisinden dolay dzensizlik beklenen
ynler olmasdr.Aadaki kontroller bu bilgiler nda yaplmtr.
Kat
X Yn Deprem Kuvveti
Sap2000 V10.0
Sta4-Cad V12.1
(ton)
(ton)
36,61
30,06
14,50
21,01
16,54
16,92
13,31
13,69
10,69
10,75
7,49
7,53
3,87
3,85
Ft
103,01
103,81
78
rfan Serdar GELBOLU

izelge 4.55.Sap2000 V10.0.7 Program le rnek 4.3.e Ait +X(%5) Deprem
Kontrol.
KAT
O
(d1)max
(d1)min
(Xi)max
(Xi)min
(Xi)ort
bi
ki
7. KAT
0,01558
0,01349
0,00179
0,00157
0,00168
1,065
6. KAT
0,01379
0,01192
0,00211
0,00185
0,00198
1,066
1,180
5. KAT
0,01168
0,01007
0,00246
0,00214
0,00230
1,070
1,160
4. KAT
0,00922
0,00793
0,00271
0,00235
0,00253
1,071
1,100
3. KAT
0,00651
0,00558
0,00274
0,00236
0,00255
1,075
1,010
2. KAT
0,00377
0,00322
0,00240
0,00206
0,00223
1,076
0,870
1. KAT
0,00137
0,00116
0,00137
0,00116
0,00127
1,083
0,570

KAT
O
(d1)max
(Xi)max
(i)max
hi (mt)
(i)max /hi
7. KAT
0,01558
0,00179
0,0125
0,0042
6. KAT
0,01379
0,00211
0,0148
0,0049
5. KAT
0,01168
0,00246
0,0172
0,0057
4. KAT
0,00922
0,00271
0,0190
0,0063
3. KAT
0,00651
0,00274
0,0192
0,0064
2. KAT
0,00377
0,00240
0,0168
0,0056
1. KAT
0,00137
0,00137
0,0096
0,0032
79
rfan Serdar GELBOLU

KAT
O
wi =(ton)
Wj(ton)
(Xi)ort
Vi(ton)
hi (mt)
7. KAT
193,83
193,83
0,00168
36,83
3,00
0,0029
6. KAT
193,83
387,66
0,00198
51,42
3,00
0,0050
5. KAT
193,83
581,49
0,00230
68,05
3,00
0,0066
4. KAT
193,83
775,32
0,00253
81,43
3,00
0,0080
3. KAT
193,83
969,15
0,00255
92,19
3,00
0,0089
2. KAT
193,83
1162,98
0,00223
99,73
3,00
0,0087
1. KAT
193,83
1356,81
0,00127
103,62
3,00
0,0055
izelge 4.58.Sta4-Cad V12.1 Program le rnek 4.3.e Ait +X(%5) Deprem Yn

KAT
(d1)max
(d1)min
(Xi)max
(Xi)min
(Xi)ort
bi
ki
7. KAT
0,01547
0,01313
0,00169
0,00144
0,00157
1,080
6. KAT
0,01378
0,01169
0,00208
0,00177
0,00193
1,081
1,230
5. KAT
0,01170
0,00992
0,00246
0,00210
0,00228
1,079
1,180
4. KAT
0,00924
0,00782
0,00274
0,00232
0,00253
1,083
1,110
3. KAT
0,00650
0,00550
0,00278
0,00236
0,00257
1,082
1,020
2. KAT
0,00372
0,00314
0,00242
0,00205
0,00224
1,083
0,870
1. KAT
0,00130
0,00109
0,00130
0,00109
0,00120
1,088
0,530
80
rfan Serdar GELBOLU

KAT
O
(d1)max
(Xi)max
(i)max
hi (mt)
(i)max /hi
7. KAT
0,01547
0,00169
0,0118
3,00
0,0039
6. KAT
0,01378
0,00208
0,0146
3,00
0,0049
5. KAT
0,01170
0,00246
0,0172
3,00
0,0057
4. KAT
0,00924
0,00274
0,0192
3,00
0,0064
3. KAT
0,00650
0,00278
0,0195
3,00
0,0065
2. KAT
0,00372
0,00242
0,0169
3,00
0,0056
1. KAT
0,00130
0,00130
0,0091
3,00
0,0030

KAT
O wi =(ton)
Wj(ton)
(Xi)ort
Vi (ton)
hi (mt)
7. KAT
193,83
193,83
0,001565
30,240
0,0033
6. KAT
193,83
387,66
0,001925
51,380
0,0048
5. KAT
193,83
581,49
0,002280
68,400
0,0065
4. KAT
193,83
775,32
0,002530
82,170
0,0080
3. KAT
193,83
969,15
0,002570
92,980
0,0089
2. KAT
193,83
1162,98
0,002235 100,560
0,0086
1. KAT
193,83
1356,81
0,001195 104,430
0,0052
81
rfan Serdar GELBOLU
izelge4.61.Sap.2000 ve Sta4-Cad Programlarnda +X(%5)Deprem Yn in Elde

Edilen Dzensizlik Kontrolleri Karlatrlmas.
SAP2000 V.10.0.7
Sta4-Cad v.12.1
(i)max
ki
/hi
KAT
bi
ki
(i)max /hi
bi
1,065
0,0042
0,0029
1,080
0,0039
0,0033
1,066 1,180
0,0049
0,0050
1,081
1,230
0,0049
0,0048
1,070 1,160
0,0057
0,0066
1,079
1,180
0,0057
0,0065
1,071 1,100
0,0063
0,0080
1,083
1,110
0,0064
0,0080
1,075 1,010
0,0064
0,0089
1,082
1,020
0,0065
0,0089
1,076 0,870
0,0056
0,0087
1,083
0,870
0,0056
0,0086
1,083 0,570 0,0032 0,0055

yoktur.)
yoktur.)
(i)max /hi = 0,0064 <0,02 TDY 2.19
koulu salanmaktadr
i(max)=0,0089 <0,12 TDY 2.20 koulu
salanmaktadr
1
0,530
0,0030 0,0052
yoktur.)
yoktur.)
(i)max /hi = 0,0065 <0,02 TDY 2.19
koulu salanmaktadr
i(max)=0,0089 <0,12 TDY 2.20 koulu
salanmaktadr
1,088

Kontrolleri

Bu rnek simetrik bir plana sahip deildir.Deprem dzensizlik
82
rfan Serdar GELBOLU
izelge 4.62.rnek 4.3.e Ait +Y(%5) Deprem Yn in Modal Analiz Sonucu

Hesaplanan Deprem Kuvveti
Kat
Y Yn Deprem Kuvveti
Sap2000 V10.0.7 Sta4-Cad V12.1
(ton)
(ton)
34,36
29,32
14,50
19,87
15,35
15,76
12,53
12,73
10,01
10,12
7,20
7,24
3,78
3,81
Ft
97,74
98,85

izelge 4.63.Sap2000V10.0.7 Program le rnek4.3.e Ait +Y(%5)Deprem Yn
KAT
(d1)max
(d1)min
(Xi)max
(Xi)min
(Xi)ort
bi
ki
7. KAT
0,01887
0,01275
0,00215
0,00156
0,00186
1,159
6. KAT
0,01672
0,01119
0,00256
0,00181
0,00219
1,172
1,180
5. KAT
0,01416
0,00938
0,00298
0,00206
0,00252
1,183
1,150
4. KAT
0,01118
0,00732
0,00328
0,00221
0,00275
1,195
1,090
3. KAT
0,00790
0,00511
0,00333
0,00219
0,00276
1,207
1,010
2. KAT
0,00457
0,00292
0,00292
0,00188
0,00240
1,217
0,870
1. KAT
0,00165
0,00104
0,00165
0,00104
0,00135
1,227
0,560
83
rfan Serdar GELBOLU

KAT
O
(d1)max
(Xi)max
(i)max
hi (mt)
(i)max /hi
7. KAT
0,01887
0,00215
0,0151
0,0050
6. KAT
0,01672
0,00256
0,0179
0,0060
5. KAT
0,01416
0,00298
0,0209
0,0070
4. KAT
0,01118
0,00328
0,0230
0,0077
3. KAT
0,00790
0,00333
0,0233
0,0078
2. KAT
0,00457
0,00292
0,0204
0,0068
1. KAT
0,00165
0,00165
0,0116
0,0039

Hesapalan kinci Mertebe Etkilerinin Kontrol.
KAT
O
wi =(ton)
Wj(ton)
(Xi)ort
Vi(ton)
hi (mt)
7. KAT
193,83
193,83
0,00186
34,89
3,00
0,0034
6. KAT
193,83
387,66
0,00219
49,62
3,00
0,0057
5. KAT
193,83
581,49
0,00252
65,21
3,00
0,0075
4. KAT
193,83
775,32
0,00275
77,93
3,00
0,0091
3. KAT
193,83
969,15
0,00276
88,10
3,00
0,0101
2. KAT
193,83
1162,98
0,00240
95,41
3,00
0,0098
1. KAT
193,83
1356,81
0,00135
99,25
3,00
0,0061
84
rfan Serdar GELBOLU
izelge 4.66.Sta4-Cad V12.1 Program le rnek 4.3.e Ait +Y(%5) Deprem Yn

KAT
(d1)max
(d1)min
(Xi)max
(Xi)min
(Xi)ort
bi
ki
7. KAT
0,01833
0,01296
0,00203
0,00155
0,00179
1,134
6. KAT
0,01630
0,01141
0,00247
0,00184
0,00216
1,146
1,200
5. KAT
0,01383
0,00957
0,00292
0,00211
0,00252
1,161
1,170
4. KAT
0,01091
0,00746
0,00323
0,00228
0,00276
1,172
1,100
3. KAT
0,00768
0,00518
0,00328
0,00226
0,00277
1,184
1,010
2. KAT
0,00440
0,00292
0,00285
0,00192
0,00239
1,195
0,860
1. KAT
0,00155
0,00100
0,00155
0,00100
0,00128
1,216
0,530
izelge 4.67.Sta4-Cad Program le rnek 4.3.e Ait +Y(%5) Deprem Yn in

KAT
O
(d1)max
(Xi)max
(i)max
hi (mt)
(i)max /hi
7. KAT
0,01833
0,00203
0,0142
3,00
0,0047
6. KAT
0,01630
0,00247
0,0173
3,00
0,0058
5. KAT
0,01383
0,00292
0,0204
3,00
0,0068
4. KAT
0,01091
0,00323
0,0226
3,00
0,0075
3. KAT
0,00768
0,00328
0,0230
3,00
0,0077
2. KAT
0,00440
0,00285
0,0200
3,00
0,0067
1. KAT
0,00155
0,00155
0,0109
3,00
0,0036
85
rfan Serdar GELBOLU

KAT
O wi =(ton)
Wj(ton)
(Xi)ort
Vi (ton)
hi (mt)
7. KAT
193,83
193,83
0,001790
29,780
0,0039
6. KAT
193,83
387,66
0,002155
49,960
0,0056
5. KAT
193,83
581,49
0,002515
65,960
0,0074
4. KAT
193,83
775,32
0,002755
78,890
0,0090
3. KAT
193,83
969,15
0,002770
89,160
0,0100
2. KAT
193,83
1162,98
0,002385
96,510
0,0096
1. KAT
193,83
1356,81
0,001275 100,380
0,0057
izelge 4.69.Sap.2000 ve Sta4-Cad Programlarnda +Y(%5)Deprem Yn in Elde

SAP2000 V.10.0.7
Sta4-Cad v.12.1
KAT
bi
ki
(i)max /hi
bi
ki
(i)max /hi
1,159
0,0050
0,0034
1,134
0,0047
0,0039
1,172 1,180
0,0060
0,0057
1,146
1,200
0,0058
0,0056
1,183 1,150
0,0070
0,0075
1,161
1,170
0,0068
0,0074
1,195 1,090
0,0077
0,0091
1,172
1,100
0,0075
0,0090
1,207 1,010
0,0078
0,0101
1,184
1,010
0,0077
0,0100
1,217 0,870
0,0068
0,0098
1,195
0,860
0,0067
0,0096
1
1,227 0,560 0,0039 0,0061
bi (max)=1,227 > 1,2 (A-1 dzensizlii
vardr.)
yoktur.)
(i)max /hi = 0,0078 <0,02 TDY 2.19
koulu salanmaktadr
i(max)=0,0101 <0,12 TDY 2.20 koulu
salanmaktadr
0,530
0,0036
0,0057
1,216
bi (max)=1,216 > 1,2 (A-1 dzensizlii
vardr.)
yoktur.)
(i)max /hi = 0,0077 <0,02 TDY 2.19
koulu salanmaktadr
i(max)=0,0100 <0,12 TDY 2.20 koulu
salanmaktadr
86
rnek
4.3.
iin
her
rfan Serdar GELBOLU
iki
programdaki
deprem
dzensizlikleri

kt grlmektedir.
Yeni Deprem Ynetmeliinin ngrd dzensizlik kontrolleri
erevesinde X yatay deprem yn iin herhangi bir dzensizlik bulunmazken ;
Y yatay deprem yn iin sta4-Cad ve Sap2000 programlarnn her ikisinde de
sadece A1 Burulma Dzensizlii bulunmutur.Ancak Sap2000 programnda 1-3.
katlar aras A1 Burulma Dzensizlii bulunurken, Sta4-Cad programnda sadece
1. katta A1 Burulma Dzensizlii grlmtr.
Arada oluan bu farklln yapnn Y ynndeki deprem tasarm kuvveti
uygulamas
srasnda
oluan
minimum
deplasman
hesaplamalarndan
kaynakland dnlmektedir.Sta4-Cad program ile yaplan analiz sonucunda

minimum kat deplasmanlar Sap2000 programna gre daha kktr.
87
rfan Serdar GELBOLU
4.2.4. rnek 4.4.

yap seilmitir. Yapnn bu rnek iin simetrik olmamasna dikkat edilmitir.
Yapnn x ekseni boyunca simetrik perde ilaveleri yaplarak rnek 4.2.3te elde
edilen dzensizlik durumunun giderilmesine allmtr.
88
6 .0 0
6 .0 0
rfan Serdar GELBOLU
y
x
6.00
6.00
89
5.00
rfan Serdar GELBOLU

Kat Says
Bina Tr
Tayc Sistem Tr
Deprem Blgesi
Yerel Zemin Snf
Analiz Tipi
Yatay Yk Dmerkezlii
Beton ve elik Snf
Zemin Yatak Katsays
Kat Ykseklii
Sta4-Cad
V12.1
: 7 Normal Kat
: Konut
:7
: 1.Blge
: Z2
: 1,00
:%5
: BS20-BIII
: 20 t/m2
: 1500 t/ m3
: 3,00 m
programnda
kat
arlnda
hesaplanmak
zere

arlnda 0,78 t/m deerleri kullanlmtr.
izelge 4.70. rnek 4.4.n Kolon Boyutlar.

KAT
O
KOLO

O
BOYUT (XxY)
Tm Katlarda
A1-C1
30 cm x 50 cm
Tm Katlarda
A2-C2
200 cm x 30 cm
Tm Katlarda
A3-C3
50 cm x 30 cm
Tm Katlarda
B1-B3
30 cm x 200 cm
Tm Katlarda
B2
45 cm x 45 cm
Tm Katlarda
B4-C4
30 cm x 40 cm

Bu rnekte rijitlii artrmak amacyla A2-A3 ile C2-C3 akslar arasnda
200x30 cmxcm ebatlarnda perde tanmlanmtr. Sap 2000 programnda perde
tanmlanrken kabuk (shell thin) eleman seilmitir.
90
rfan Serdar GELBOLU
rnek
4.4
iin
kat
arl
hesabnda
YDY,Denk.(2.6)ya
gre

wi =gi + nqi
YDY,Denk.(2.6)
Kat
H(m)
Wg(ton)
Wq(ton)
Wk(ton)
21,00
192,28
43,50
205,33
18,00
192,28
43,50
205,33
15,00
192,28
43,50
205,33
12,00
192,28
43,50
205,33
9,00
192,28
43,50
205,33
6,00
192,28
43,50
205,33
3,00
192,28
43,50
205,33
Wk=
1437,31

91
rfan Serdar GELBOLU
Kat
o
A(m2)
Ix(m4)
Iy(m4)
mi(wi/g)
mi
7
174,00
2041,45
3584,29
20,931
32,33
676,69
174,00
2041,45
3584,29
20,931
32,33
676,69
174,00
2041,45
3584,29
20,931
32,33
676,69
174,00
2041,45
3584,29
20,931
32,33
676,69
174,00
2041,45
3584,29
20,931
32,33
676,69
174,00
2041,45
3584,29
20,931
32,33
676,69
174,00
2041,45
3584,29
20,931
32,33
676,69

izelge 4.73. rnek 4.4.e Ait Yapnn Sap2000 Program le Elde Edilen Doal
SAP2000 V.10.0.7
Mod
Yn
T(sn)
Mxr
Myr
Mbr
Mod1
0,7110
0,0002
0,7652
0,3630
Mod2
0,3601
0,6962
0,0003
0,1662
Mod3
0,2879
0,0022
0,0000
0,2111
Mod4
0,2011
0,0001
0,1310
0,0582
Mod5
0,0946
0,0000
0,0542
0,0287
Mod6
0,0810
0,2011
0,0000
0,0361
Mod7
0,0695
0,0070
0,0001
0,0660
92
rfan Serdar GELBOLU
Mod8
0,0552
0,0000
0,0276
0,0135
Mod9
0,0374
0,0551
0,0003
0,0065
Mod10
0,0372
0,0015
0,0136
0,0100
Mod11
0,0323
0,0028
0,0001
0,0201
Mod12
0,0282
0,0000
0,0060
0,0028
96,62%
99,84%
98,23%
Sta4cad v.12.1
Mod
Yn
T(sn)
Mxr
Myr
Mbr
Mod1
0,7264
0,7579
0,0011
Mod2
0,3843
Mod3
0,3256
Mod4
0,2050
0,1314
Mod5
0,0963
0,0553
Mod6
0,0873
Mod7
0,0788
Mod8
0,0561
Mod9
0,0400
0,6983
0,0022
0,7082
0,0013
0,2015
0,1876
0,0289
0,0584
95,82%
97,35%
90,04%

yakn olduklar grlmtr.Analizi yaplan bina, sneklik dzeyi yksek sistem
olarak kabul edilmitir. YDY, Tablo(2.5)te belirtilen tayc sistem davran
katsays (R) deprem yklerinin ereve ve perdelerle tand binalar iin 7
alnmtr.
93
rfan Serdar GELBOLU

Ayrca ereve ve perdelerin bir arada kullanld sistemlerde Yeni
Deprem Ynetmelii 2.5.2.1blmnde belirtilen Deprem Yk Azaltma
Katsays (R) hesaplanmas gerekmektedir. Ancak bu tezde ama karlatrma
yaplan her iki programn sadece Mod Birletirme Yntemine gre kyaslamas
yaplacandan; analizler sonucu programlardan elde edilen verilerin anlaml
olarak kyaslanmas iin her iki programda perdelerden kaynaklanan R azaltma
katsays kullanlmamtr. Buna gre R=7 seilerek
elde edilen spektrum
hesaplamalar aada verilmitir.

TA
Mod
Periyot (T)
TB
R
Sap2000
Sta4-Cad
0,7110
0,7264
0,3601
0,3843
1
2
3
0,2879
0,0946
0,0963
0,0810
0,0873
0,0695
0,0788
6
7
8
0,40
1,578
0,15
0,40
2,500
2,500
0,15
0,40
2,500
2,500
0,15
0,40
2,500
2,500
0,15
0,40
1,946
1,963
0,15
0,40
1,810
1,873
0,15
0,40
1,695
1,788
0,15
0,40
1,552
1,561
0,15
0,40
1,374
1,400
0,0561
9
0,0374
0,15
Sta4Cad
1,551
0,2050
0,0552
Sap2000
0,3256
4
0,2011
S(T)
0,0400
94
rfan Serdar GELBOLU

bilgiler nda izelge 4.76da rnek 4.4e ait azaltlm ivme spektrum oridnat
aada belirtilmitir.
Spektrumu.
Mod
A(Tn)=A0 I S(T)
Ra(Tn)
SaR(Tn)
Sap2000
Sta4Cad
Sap2000
Sta4Cad
Sap2000
Sta4Cad
0,631
0,620
7,00
7,00
0,885
0,869
1,000
1,000
7,00
7,00
1,401
1,401
1,000
1,000
7,00
7,00
1,401
1,401
1,000
1,000
7,00
7,00
1,401
1,401
0,778
0,785
4,97
5,03
1,537
1,531
0,724
0,749
4,47
4,70
1,589
1,563
0,678
0,715
4,05
4,39
1,643
1,598
0,621
0,624
3,52
3,56
1,728
1,722
0,550
0,560
2,87
2,97
1,878
1,852

gelen katklar
birletirirken Tam
Karasel
Birletirme (CQC)
Kural
uygulanmaktadr.

Kontrolleri

95
rfan Serdar GELBOLU

Hesaplanan Deprem Kuvveti
Kat
X Yn Deprem Kuvveti
Sap2000 V10.0
Sta4-Cad V12.1
(ton)
(ton)
44,74
46,97
34,89
32,65
24,01
24,42
18,81
18,77
14,03
14,20
10,09
9,87
5,00
5,21
Ft
151,57
152,09

Yk Yntemine gre karlatrma yaplmamtr.
Elde edilen deprem kuvvetlerine gre YDY, 2.5.2.1 blmnde belirtilen
perdeli sistemlerde taban kesme kuvveti kontrol aada verilmitir.
izelge 4.78. rnek 4.4.e Ait Perde Taban Kesme Kuvveti Kontrol.
Sap2000
Sta4-Cad
VA2-A3(ton)
84,75
83,86
VC2-C3(ton
62,56
62,64
Vperde(ton)
147,31
146,50
0,97
0,96
96
rfan Serdar GELBOLU
Yeni Deprem Ynetmeliine gre yksek snekli yaplar iin betonarme

ereve ve perdelerin bir arada kullanld durumlarda R=7 (Deprem Yk Azaltma
Katsays) alnabilmesi iin s (perdelerde oluan taban kesme kuvvetinin toplam
taban kesme kuvvetine oran) deerinin 0,75ten kk olmas gerekmektedir.
Eer s deeri 0,75 ten byk ise YDY,2.5.2.2.ye gre R aadaki
formlle hesaplanacaktr.
R = 10 (4 * s )
Bu formlle hesaplanan R deerleri;

RSap2000= 10- ( 4* 0,97) => RSap2000 =6,12
RSta4-Cad= 10- ( 4* 0,96) => RSta4-cad =6,15
Ancak bu tezde ama her iki programn Mod Birletirme Yntemi esas
olmak zere karlatrlmalarnn yaplmasdr. Bu nedenle karlatrlan
rneklerde ayn R katsays azaltmak faktr deerlendirilmeden R=7 alnmtr.
Modal analiz sonucu hesaplanan deprem kuvvetlerine gre elde edilen dzensizlik
kontrolleri aadaki izelgelerde verilmitir.

Kontrol.
KAT
O
(d1)max
(d1)min
(Xi)max
(Xi)min
(Xi)ort
bi
ki
7. KAT
0,00729
0,00607
0,00127
0,00109
0,00118
1,076
6. KAT
0,00602
0,00498
0,00131
0,00110
0,00121
1,087
1,020
5. KAT
0,00471
0,00388
0,00128
0,00108
0,00118
1,085
0,980
4. KAT
0,00343
0,00280
0,00121
0,00100
0,00111
1,095
0,940
3. KAT
0,00222
0,00180
0,00104
0,00085
0,00095
1,101
0,860
2. KAT
0,00118
0,00095
0,00077
0,00063
0,00070
1,100
0,740
1. KAT
0,00041
0,00032
0,00041
0,00032
0,00037
1,123
0,520
97
rfan Serdar GELBOLU

KAT
O
(d1)max
(Xi)max
(i)max
hi (mt)
(i)max /hi
7. KAT
0,00729
0,00127
7,00
0,0089
3,00
0,0030
6. KAT
0,00602
0,00131
7,00
0,0092
3,00
0,0031
5. KAT
0,00471
0,00128
7,00
0,0090
3,00
0,0030
4. KAT
0,00343
0,00121
7,00
0,0085
3,00
0,0028
3. KAT
0,00222
0,00104
7,00
0,0073
3,00
0,0024
2. KAT
0,00118
0,00077
7,00
0,0054
3,00
0,0018
1. KAT
0,00041
0,00041
7,00
0,0029
3,00
0,0010

KAT
O
wi =(ton)
Wj(ton)
(Xi)ort
Vi(ton)
hi (mt)
7. KAT
205,33
205,33
0,00118
44,74
3,00
0,0018
6. KAT
205,33
410,66
0,00121
79,63
3,00
0,0021
5. KAT
205,33
615,99
0,00118
103,64
3,00
0,0023
4. KAT
205,33
821,32
0,00111
122,45
3,00
0,0025
3. KAT
205,33
1026,65
0,00095
136,48
3,00
0,0024
2. KAT
205,33
1231,98
0,00070
146,57
3,00
0,0020
1. KAT
205,33
1437,31
0,00037
151,57
3,00
0,0012
98
rfan Serdar GELBOLU
izelge 4.82.Sta4-Cad V12.1 Program le rnek 4.4.e Ait +X(%5) Deprem Yn

KAT
O
(d1)max
(d1)min
(Xi)max
(Xi)min
(Xi)ort
bi
ki
7. KAT
0,00845
0,00682
0,00146
0,00120
0,00133
1,098
6. KAT
0,00699
0,00562
0,00150
0,00123
0,00137
1,099
1,030
5. KAT
0,00549
0,00439
0,00149
0,00121
0,00135
1,104
0,990
4. KAT
0,00400
0,00318
0,00140
0,00113
0,00127
1,107
0,940
3. KAT
0,00260
0,00205
0,00122
0,00097
0,00110
1,114
0,870
2. KAT
0,00138
0,00108
0,00092
0,00072
0,00082
1,122
0,750
1. KAT
0,00046
0,00036
0,00046
0,00036
0,00041
1,122
0,500

KAT
O
(d1)max
(Xi)max
(i)max
hi (mt)
(i)max /hi
7. KAT
0,00845
0,00146
7,00
0,0102
3,00
0,0034
6. KAT
0,00699
0,00150
7,00
0,0105
3,00
0,0035
5. KAT
0,00549
0,00149
7,00
0,0104
3,00
0,0035
4. KAT
0,00400
0,00140
7,00
0,0098
3,00
0,0033
3. KAT
0,00260
0,00122
7,00
0,0085
3,00
0,0028
2. KAT
0,00138
0,00092
7,00
0,0064
3,00
0,0021
1. KAT
0,00046
0,00046
7,00
0,0032
3,00
0,0011
99
rfan Serdar GELBOLU

KAT
O wi =(ton)
Wj(ton)
(Xi)ort
Vi (ton)
hi (mt)
7. KAT
205,33
205,33
0,001330
57,540
0,0016
6. KAT
205,33
410,66
0,001365
79,620
0,0023
5. KAT
205,33
615,99
0,001350 104,040
0,0027
4. KAT
205,33
821,32
0,001265 122,810
0,0028
3. KAT
205,33
1026,65
0,001095 137,010
0,0027
2. KAT
205,33
1231,98
0,000820 146,880
0,0023
1. KAT
205,33
1437,31
0,000410 152,090
0,0013
izelge 4.85.Sap.2000 ve Sta4-Cad Programlarnda +X(%5)Deprem Yn in Elde

SAP2000 V.10.0.7
Sta4-Cad v.12.1
KAT
bi
ki
(i)max /hi
bi
ki
(i)max /hi
1,076
0,0030
0,0018
1,098
0,0034
0,0016
1,087 1,020
0,0031
0,0021
1,099
1,030
0,0035
0,0023
1,085 0,980
0,0030
0,0023
1,104
0,990
0,0035
0,0027
1,095 0,940
0,0028
0,0025
1,107
0,940
0,0033
0,0028
1,101 0,860
0,0024
0,0024
1,114
0,870
0,0028
0,0027
1,100 0,740
0,0018
0,0020
1,122
0,750
0,0021
0,0023
1
1,123 0,520 0,0010 0,0012
bi(max)=1,123 < 1,2 (A-1 dzensizlii
yoktur.)
yoktur.)
(i)max /hi = 0,0031 <0,02 TDY 2.19
koulu salanmaktadr
i(max)=0,0025 <0,12 TDY 2.20 koulu
salanmaktadr
0,500
0,0011
0,0013
1,122
yoktur.)
yoktur.)
(i)max /hi = 0,0035 <0,02 TDY 2.19
koulu salanmaktadr
i(max)=0,0028 <0,12 TDY 2.20 koulu
salanmaktadr
100
rfan Serdar GELBOLU

Kontrolleri

kere kat ktle merkezine gre yap periyotlar hesapland iin X ve Y deprem
kontrolleri yaplrken +X ve +Y yatay deprem ynleri seilmitir. Bu ynlerin
seilmesindeki temel unsur; yapnn simetrisinden dolay dzensizlik beklenen
ynler olmasdr. Aadaki kontroller bu bilgiler nda yaplmtr.
Kat
Y Yn Deprem Kuvveti
Sap2000 V10.0
Sta4-Cad V12.1
(ton)
(ton)
28,92
30,61
22,89
20,29
16,54
15,99
13,40
12,94
10,68
10,36
7,71
7,49
4,14
3,99
Ft
104,28
101,67

101
rfan Serdar GELBOLU
izelge 4.87.Sap2000 V10.0.7 Program le rnek 4.4.e Ait +Y(%5) Deprem

Kontrol.
KAT
(d1)min
(Xi)max
(Xi)min
(Xi)ort
bi
ki
O
(d1)max
7. KAT
0,01671
0,01524
0,00189
0,00172
0,00181
1,047
6. KAT
0,01482
0,01352
0,00230
0,00209
0,00220
1,048
1,220
5. KAT
0,01252
0,01143
0,00269
0,00245
0,00257
1,047
1,170
4. KAT
0,00983
0,00898
0,00294
0,00269
0,00282
1,044
1,100
3. KAT
0,00689
0,00629
0,00294
0,00270
0,00282
1,043
1,000
2. KAT
0,00395
0,00359
0,00254
0,00233
0,00244
1,043
0,860
1. KAT
0,00141
0,00126
0,00141
0,00126
0,00134
1,056
0,550

Greli Kat telemesi Kontrol.
KAT
O
(d1)max
(Xi)max
(i)max
hi (mt)
(i)max /hi
7. KAT
0,01671
0,00189
7,00
0,0132
3,00
0,0044
6. KAT
0,01482
0,00230
7,00
0,0161
3,00
0,0054
5. KAT
0,01252
0,00269
7,00
0,0188
3,00
0,0063
4. KAT
0,00983
0,00294
7,00
0,0206
3,00
0,0069
3. KAT
0,00689
0,00294
7,00
0,0206
3,00
0,0069
2. KAT
0,00395
0,00254
7,00
0,0178
3,00
0,0059
1. KAT
0,00141
0,00141
7,00
0,0099
3,00
0,0033
102
rfan Serdar GELBOLU

KAT
O
wi =(ton)
Wj(ton)
(Xi)ort
Vi(ton)
hi (mt)
7. KAT
205,33
205,33
0,00181
28,92
3,00
0,0043
6. KAT
205,33
410,66
0,00220
51,81
3,00
0,0058
5. KAT
205,33
615,99
0,00257
68,35
3,00
0,0077
4. KAT
205,33
821,32
0,00282
81,75
3,00
0,0094
3. KAT
205,33
1026,65
0,00282
92,43
3,00
0,0104
2. KAT
205,33
1231,98
0,00244
100,14
3,00
0,0100
1. KAT
205,33
1437,31
0,00134
104,28
3,00
0,0061
izelge 4.90.Sta4-Cad V.12.1 Program le rnek 4.4.e Ait +Y(%5) Deprem Yn

KAT
(d1)min
(Xi)max
(Xi)min
(Xi)ort
bi
ki
O
(d1)max
7. KAT
0,01755
0,01536
0,00209
0,00179
0,00194
1,077
6. KAT
0,01546
0,01357
0,00247
0,00214
0,00231
1,072
1,190
5. KAT
0,01299
0,01143
0,00285
0,00249
0,00267
1,067
1,160
4. KAT
0,01014
0,00894
0,00309
0,00272
0,00291
1,064
1,090
3. KAT
0,00705
0,00622
0,00307
0,00272
0,00290
1,060
1,000
2. KAT
0,00398
0,00350
0,00261
0,00231
0,00246
1,061
0,850
1. KAT
0,00137
0,00119
0,00137
0,00119
0,00128
1,070
0,520
103
rfan Serdar GELBOLU

KAT
O
(d1)max
(Xi)max
(i)max
hi (mt)
(i)max /hi
7. KAT
0,01755
0,00209
7,00
0,0146
3,00
0,0049
6. KAT
0,01546
0,00247
7,00
0,0173
3,00
0,0058
5. KAT
0,01299
0,00285
7,00
0,0200
3,00
0,0067
4. KAT
0,01014
0,00309
7,00
0,0216
3,00
0,0072
3. KAT
0,00705
0,00307
7,00
0,0215
3,00
0,0072
2. KAT
0,00398
0,00261
7,00
0,0183
3,00
0,0061
1. KAT
0,00137
0,00137
7,00
0,0096
3,00
0,0032

KAT
O wi =(ton)
Wj(ton)
(Xi)ort
Vi (ton)
hi (mt)
7. KAT
205,33
205,33
0,00194
30,610
3,00
0,0043
6. KAT
205,33
410,66
0,00231
50,900
3,00
0,0062
5. KAT
205,33
615,99
0,00267
66,890
3,00
0,0082
4. KAT
205,33
821,32
0,00291
79,830
3,00
0,0100
3. KAT
205,33
1026,65
0,00290
90,190
3,00
0,0110
2. KAT
205,33
1231,98
0,00246
97,680
3,00
0,0103
1. KAT
205,33
1437,31
0,00128
101,670
3,00
0,0060
104
rfan Serdar GELBOLU
izelge 4.93.Sap.2000 ve Sta4-Cad Programlarnda +Y(%5)Deprem Yn in Elde

SAP2000 V.10.0.7
Sta4-Cad v.12.1
KAT
bi
ki
(i)max /hi
bi
ki
(i)max /hi
1,047
0,0044
0,0043
1,077
0,0049
0,0043
1,048 1,220
0,0054
0,0058
1,072
1,190
0,0058
0,0062
1,047 1,170
0,0063
0,0077
1,067
1,160
0,0067
0,0082
1,044 1,100
0,0069
0,0094
1,064
1,090
0,0072
0,0100
1,043 1,000
0,0069
0,0104
1,060
1,000
0,0072
0,0110
1,043 0,860
0,0059
0,0100
1,061
0,850
0,0061
0,0103
1
1,056 0,550 0,0033 0,0061
yoktur.)
yoktur.)
(i)max /hi = 0,0069 <0,02 TDY 2.19
koulu salanmaktadr
i(max)=0,0104 <0,12 TDY 2.20 koulu
salanmaktadr
rnek
4.4
iin
her
iki
1,070
0,520
0,0032
0,0060
yoktur.)
yoktur.)
(i)max /hi = 0,0072 <0,02 TDY 2.19
koulu salanmaktadr
i(max)=0,0110 <0,12 TDY 2.20 koulu
salanmaktadr
programdaki
deprem
dzensizlikleri
incelendiinde X ve Y ynlerine ait dzensizlik bulunmamtr.Bu rnekte rnek

4.3te deprem perdesiz olarak modellenen yap bu rnekte X ynnde perde
koyularak modellenmitir.Bu ekilde rnek 4.3te +Y yn iin elde edilen
dzensizlik durumunun giderildii grlmtr.
Her iki programdaki sonularn birbirine ok yakn olduu belirlenmitir.
Ancak zellikle +Y yn iin elde edilen toplam kat kuvvetlerindeki farkn
program sonularna yansd grlmtr. Y yn iin Sap2000 programnda
bi(max)=1,056 elde edilirken Sta4-Cad programnda bi(max)=1,077 bulunmutur.
Bu durumun nedeni; +Y yn deprem kuvvetine bal olarak ele edilen kat
deplasmanlar arasndaki fark gsterilebilir.
105
rfan Serdar GELBOLU
4.2.5. rnek 4.5.

Bu rnekte rnek 4.2de incelenen yapnn Y dorultusu boyunca
simetrik perde kullanlarak zmlemesi yaplmtr. Bu ekilde rnek 3.2de
elde edilen deprem dzensizlik durumunun giderilmesine allmtr.
106
0,0
(30/50)
(30/50)
PERDE(B2-C2)
ekil 4.10. rnek 4.5e ait Zemin Kat Kalp Plan.
107
K139
K145
(30/50)
S117
(40/40)
(30/50)
(30/50)
S115
(40/40)
K122 (30/50)
K123 (30/50)
S114
(40/40)
(30/50)
S116
(40/40)
K121 (30/50)
(30/50)
K120 (30/50)
K117 (30/50)
S125
(45/45)
K130
S118
(40/40)
K133
S123
(45/45)
K116 (30/50)
S126
(45/45)
K111 (30/50)
S103
(40/40)
K105 (30/50)
S113
(40/40)
K124 (30/50)
S128
(45/45)
K118 (30/50)
S127
(45/45)
K112 (30/50)
S102
(40/40)
K106 (30/50)
6
7
S101
(40/40)
S110
(40/40)
K127
K119 (30/50)
K136
S124
(45/45)
K115 (30/50)
K110 (30/50)
S122
(45/45)
(30/50)
S119
(45/45)
(30/50)
K114 (30/50)
K109 (30/50)
S121
(45/45)
K135
K113 (30/50)
K138
S120
(45/45)
K132
(30/50)
S109
(40/40)
(30/50)
K108 (30/50)
S104
(40/40)
K104 (30/50)
(30/50)
(30/50)
1
S112
(40/40)
S111
(40/40)
PERDE(B7-C7)
0,0
D
K143
(30/50)
K129
K137
(30/50)
S108
(40/40)
K134
S105
(40/40)
K103 (30/50)
K131
K107 (30/50)
S106
(40/40)
K102 (30/50)
K128
(30/50)
0,0
B
K101 (30/50)
x
S107
(40/40)
34,5
K125
34,5

rfan Serdar GELBOLU
rfan Serdar GELBOLU

Kat Says
Bina Tr
Tayc Sistem Tr
Deprem Blgesi
Yerel Zemin Snf
Analiz Tipi
Yatay Yk Dmerkezlii
Beton ve elik Snf
Zemin Yatak Katsays
Kat Ykseklii
Sta4-Cad
V12.1
: 5 Normal Kat
: Konut
:7
: 1.Blge
: Z2
: 1,00
:%5
: BS20-BIII
: 17 t/m2
: 1500 t/ m3
: 3,50 m
programnda
kat
arlnda
hesaplanmak
zere
Demelerin 15 cm kalnlkta plak deme olarak modellenmitir. 1-2-3-4. katlarda

deme sabit yk 0,750 t/m2, hareketli yk 0,500 t/m2 ; 5. katta ise deme sabit
yk 0,525 t/m2 , hareketli yk ise 0,250 t/m2 olarak alnmtr.Tm kirilerde kat
arlnda 1-2-3-4. katlarda 0,71 t/m, 5.katta ise 0,375 t/m deerleri kullanlmtr.
izelge 4.94. rnek 4.5.in Kolon Boyutlar

KAT
O
KOLO

O
BOYUT (XxY)
Tm Katlarda
A1-C1
30 cm x 50 cm
Tm Katlarda
A2-C2
200 cm x 30 cm
Tm Katlarda
A3-C3
50 cm x 30 cm
Tm Katlarda
B1-B3
30 cm x 200 cm
Tm Katlarda
B2
45 cm x 45 cm
Tm Katlarda
B4-C4
30 cm x 40 cm

Bu rnekte rijitlii artrmak amacyla A2-A3 ile C2-C3 akslar arasnda
200x30 cmxcm ebatlarnda perde tanmlanmtr. Sap 2000 programnda perde
tanmlanrken kabuk (shell thin) eleman seilmitir.
108
rfan Serdar GELBOLU
rnek
4.5
iin
kat
arl
hesabnda
YDY,Denk.(2.6)ya
gre

kat arlklar Sap2000 V10.0 programnda da kullanlmtr.Aadaki izelde
4.95de Sta4-Cad programnda bulunan kat arlklar aada verilmitir.
wi =gi + nqi
YDY,Denk.(2.6)
Kat
H(m)
Wg(ton)
Wq(ton)
Wk(ton)
17,50
347,33
118,18
382,78
14,00
526,87
236,33
597,76
10,50
531,81
236,33
602,70
7,00
536,70
236,33
607,60
3,50
543,27
236,33
614,17
Wk=
2805,01

izelge 4.96.rnek 4.5.e ait Sta4-Cad Programnda bulunan kat ktle eylemsizlik
momentlerinin hesab.
Kat
o
A(m2)
Ix(m4)
Iy(m4)
mi(wi/g)
mi
472,65
7392,64
46880,97
39,019
114,83
4480,59
472,65
7392,64
46880,97
60,934
114,83
6997,02
472,65
7392,64
46880,97
61,437
114,83
7054,85
472,65
7392,64
46880,97
61,937
114,83
7112,20
472,65
7392,64
46880,97
62,607
114,83
7189,11
109
rfan Serdar GELBOLU

SAP2000 V.10.0.7
Mod
Yn
T(sn)
Mxr
Myr
Mbr
Mod1
0,9878
0,7923
0,0000
0,0809
Mod2
0,6204
0,0000
0,7041
0,4561
Mod3
0,4367
0,0000
0,0000
0,1739
Mod4
0,3560
0,1257
0,0000
0,0128
Mod5
0,2077
0,0414
0,0000
0,0042
Mod6
0,1607
0,0000
0,2037
0,1319
Mod7
0,1541
0,0201
0,0000
0,0021
Mod8
0,1117
0,0204
0,0000
0,0021
Mod9
0,1049
0,0000
0,0000
0,0529
Mod10
0,0751
0,0000
0,0649
0,0420
Mod11
0,0495
0,0000
0,0217
0,0141
Mod12
0,0482
0,0000
0,0000
0,0166
99,99 %
99,44%
98,96%
110
rfan Serdar GELBOLU
Sta4cad v.12.1
Mod
Yn
T(sn)
Mxr
Mod1
0,9896
0,7783
Mod2
0,6151
Mod3
0,4313
Mod4
0,3582
0,1282
Mod5
0,2105
0,0436
Mod6
0,1613
Mod7
0,1561
0,0244
Mod8
0,1117
0,0254
Mod9
0,1055
Myr
Mbr
0,7094
0,7023
0,2019
0,2095
99,99%
91,13%
91,18%
Yukardaki periyotlar incelendiinde her iki programda elde edilen

periyotlarn birbirine yakn olduklar grlmtr.Analizi yaplan bina, sneklik
dzeyi yksek sistem olarak kabul edilmitir. YDY, Tablo(2.5)te belirtilen
tayc sistem davran katsays (R) deprem yklerinin ereve ve perdelerle
tand binalar iin 7 alnmtr.
Ayrca ereve ve perdelerin bir arada kullanld sistemlerde Yeni
Deprem Ynetmelii 2.5.2.1blmnde belirtilen Deprem Yk Azaltma
Katsays (R) hesaplanmas gerekmektedir. Ancak bu tezde ama karlatrma
yaplan her iki programn sadece Mod Birletirme Yntemine gre kyaslamas
111
rfan Serdar GELBOLU
yaplacandan; analizler sonucu programlardan elde edilen verilerin anlaml

olarak kyaslanmas iin her iki programda perdelerden kaynaklanan R azaltma
katsays kullanlmamtr. Buna gre R=7 seilerek elde edilen spektrum
hesaplamalar aada verilmitir.
Periyot (T)
S(T)
R
Sap2000
Sta4Cad
1,213
1,211
0,40
1,760
1,772
0,15
0,40
2,330
2,354
0,3582
0,15
0,40
2,500
2,500
0,2077
0,2105
0,15
0,40
2,500
2,500
0,1607
0,1613
0,15
0,40
2,500
2,500
Mod
Sap2000
Sta4-Cad
TA
TB
0,9878
0,9896
0,15
0,40
0,6204
0,6151
0,15
0,4367
0,4313
0,3560
5
6

bilgiler nda izelge 4.100de rnek 4.5e ait azaltlm ivme spektrum
oridnat aada belirtilmitir.
Spektrumu.
Mod
A(Tn)=A0 I S(T)
Sta4Sap2000
Cad
Ra(Tn)
Sta4Sap2000 Cad
SaR(Tn)
Sta4Sap2000
Cad
0,485
0,484
7,00
7,00
0,680
0,679
0,704
0,709
7,00
7,00
0,986
0,993
0,932
0,942
7,00
7,00
1,306
1,319
1,000
1,000
7,00
7,00
1,401
1,401
1,000
1,000
7,00
7,00
1,401
1,401
1,000
1,000
7,00
7,00
1,401
1,401
112
rfan Serdar GELBOLU

gelen katklar
birletirirken Tam
Karasel
Birletirme (CQC)
Kural
uygulanmaktadr.

Kontrolleri

Kat
X Yn Deprem Kuvveti
Sap2000 V10.0.7 Sta4-Cad V12.1
(ton)
(ton)
48,74
49,23
45,94
44,88
29,44
28,67
21,74
24,37
18,72
14,92
Ft
164,58
162,07

113
rfan Serdar GELBOLU
Yk Yntemine gre karlatrma yaplmamtr. Modal analiz sonucu bulunan

deprem kuvvetlerine gre elde edilen dzensizlik kontrolleri aadaki
izelgelerde verilmitir
Kontrol.
KAT
O
(d1)max
(d1)min
(Xi)max
(Xi)min
(Xi)ort
bi
ki
5. KAT
0,02469
0,02424
0,00342
0,00331
0,00337
1,016
4. KAT
0,02127
0,02093
0,00592
0,00580
0,00586
1,010
1,741
3. KAT
0,01535
0,01513
0,00592
0,00581
0,00587
1,009
1,001
2. KAT
0,00943
0,00932
0,00554
0,00547
0,00551
1,006
0,939
1. KAT
0,00389
0,00385
0,00389
0,00385
0,00387
1,005
0,703

KAT
O
(d1)max
(Xi)max
(i)max
hi (mt)
(i)max /hi
5. KAT
0,02469
0,00342
7,00
0,02394
3,50
0,0068
4. KAT
0,02127
0,00592
7,00
0,04144
3,50
0,0118
3. KAT
0,01535
0,00592
7,00
0,04144
3,50
0,0118
2. KAT
0,00943
0,00554
7,00
0,03878
3,50
0,0111
1. KAT
0,00389
0,00389
7,00
0,02723
3,5
0,0078

kinci Mertebe Etkilerinin Kontrol.
KAT
O wi =(ton)
Wj(ton)
(Xi)ort
Vi(ton)
hi (mt)
5. KAT
382,78
382,78
0,00337
48,74
3,50
0,0076
4. KAT
597,76
980,54
0,00586
94,68
3,50
0,0173
3. KAT
602,70
1583,24
0,00587
124,12
3,50
0,0214
2. KAT
607,60
2190,84
0,00551
145,86
3,50
0,0236
1. KAT
614,17
2805,01
0,00387
164,58
3,50
0,0188
114
rfan Serdar GELBOLU
izelge4.105.Sta4-Cad V12.1 Program le rnek 4.5.e Ait +X(%5) Deprem Yn

KAT
O
(d1)max
(d1)min
(Xi)max
(Xi)min
(Xi)ort
bi
ki
5. KAT
0,02499
0,02455
0,00365
0,00354
0,00360
1,015
4. KAT
0,02134
0,02101
0,00614
0,00603
0,00609
1,009
1,693
3. KAT
0,01520
0,01498
0,00606
0,00596
0,00601
1,008
0,988
2. KAT
0,00914
0,00902
0,00563
0,00555
0,00559
1,007
0,930
1. KAT
0,00351
0,00347
0,00351
0,00347
0,00349
1,006
0,624
izelge 4.106.Sta4-Cad Program ile rnek 4.5.e Ait +X(%5) Deprem Yn in

KAT
O
(d1)max
(Xi)max
(i)max
hi (mt)
(i)max /hi
5. KAT
0,02499
0,00365
7,00
0,02555
3,50
0,0073
4. KAT
0,02134
0,00614
7,00
0,04298
3,50
0,0123
3. KAT
0,01520
0,00606
7,00
0,04242
3,50
0,0121
2. KAT
0,00914
0,00563
7,00
0,03941
3,50
0,0113
1. KAT
0,00351
0,00351
7,00
0,02457
3,50
0,0070

Hesaplanan kinci Mertebe Etkilerinin Kontol
KAT
O wi =(ton)
Wj(ton)
(Xi)ort
Vi (ton)
hi (mt)
5. KAT
382,78
382,78
0,00360
49,230
3,50
0,0080
4. KAT
597,76
980,54
0,00609
94,110
3,50
0,0181
3. KAT
602,70
1583,24
0,00601
122,780
3,50
0,0221
2. KAT
607,60
2190,84
0,00559
147,150
3,50
0,0238
1. KAT
614,17
2805,01
0,00349
162,070
3,50
0,0173
115
rfan Serdar GELBOLU
izelge 4.108.Sap.2000 ve Sta4-Cad Programlarnda +X(%5)Deprem Yn in

Elde Edilen Dzensizlik Kontrolleri Karlatrlmas.
SAP2000 V.10.0.7
Sta4-Cad v.12.1
KAT
bi
ki
(i)max /hi
bi
ki
(i)max /hi
1,016
0,0068
0,0076
1,015
0,0073
0,0080
1,010 1,741
0,0118
0,0173
1,009
1,693
0,0123
0,0181
1,009 1,001
0,0118
0,0214
1,008
0,988
0,0121
0,0221
1,006 0,939
0,0111
0,0236
1,007
0,930
0,0113
0,0238
1,005 0,703 0,0078 0,0188

1
yoktur.)
yoktur.)
(i)max /hi = 0,0118 <0,02 TDY 2.19
koulu salanmaktadr
i(max)=0,0236 <0,12 TDY 2.20 koulu
salanmaktadr
1,006
0,624
0,0070
0,0173
yoktur.)
yoktur.)
(i)max /hi = 0,0123 <0,02 TDY 2.19
koulu salanmaktadr
i(max)=0,0238 <0,12 TDY 2.20 koulu
salanmaktadr

Kontrolleri

116
rfan Serdar GELBOLU

Kat
Y Yn Deprem Kuvveti
Sap2000 V10.0
Sta4-Cad V12.1
(ton)
(ton)
33,59
34,76
16,61
23,15
15,54
18,20
12,90
14,73
10,20
11,80
8,49
8,53
0,28
4,49
Ft
97,61
115,66

Yk Yntemine gre karlatrma yaplmamtr.
Elde edilen deprem kuvvetlerine gre
YDY, 2.5.2.1 blmnde
belirtilen perdeli sistemlerde taban kesme kuvveti kontrol aada verilmitir.
izelge 4.110. rnek 4.5.e Ait Perde Taban Kesme Kuvveti Kontrol.
Sap2000
Sta4-Cad
VB1-C1(ton)
96,92
94,96
VB7-C7(ton
77,52
75,56
Vperde(ton)
174,44
170,52
0,80
0,78
Yeni Deprem Ynetmeliine gre yksek snekli yaplar iin betonarme

ereve ve perdelerin bir arada kullanld durumlarda R=7 (Deprem Yk Azaltma
117
rfan Serdar GELBOLU
Katsays) alnabilmesi iin s (perdelerde oluan taban kesme kuvvetinin toplam

taban kesme kuvvetine oran) deerinin 0,75ten kk olmas gerekmektedir.
Eer s deeri 0,75 ten byk ise YDY,2.5.2.2.ye gre R aadaki
formlle hesaplanacaktr.
R = 10 (4 * s )
Bu formlle hesaplanan R deerleri;

RSap2000= 10- ( 4* 0,80) => RSap2000 =6,80
RSta4-Cad= 10- ( 4* 0,78) => RSta4-cad =6,88
Ancak bu tezde ama her iki programn Mod Birletirme Yntemi esas
olmak zere karlatrlmalarnn yaplmasdr. Bu nedenle karlatrlan
rneklerde ayn R katsays azaltmak faktr deerlendirilmeden R=7 alnmtr.
Modal analiz sonucu hesaplanan deprem kuvvetlerine gre elde edilen dzensizlik
Buna gre hesaplanan deprem kuvvetlerine gre elde edilen dzensizlik
izelge 4.111.Sap2000 V10.0.7 Program le rnek 4.5.e Ait +Y(%5) Deprem

Kontrol.
KAT
O
(d1)max
(d1)min
(Xi)max
(Xi)min
(Xi)ort
bi
ki
5. KAT
0,01694
0,01302
0,00423
0,00323
0,00373
1,134
4. KAT
0,01271
0,00979
0,00433
0,00332
0,00383
1,132
1,025
3. KAT
0,00838
0,00647
0,00394
0,00303
0,00349
1,131
0,911
2. KAT
0,00444
0,00344
0,00300
0,00231
0,00266
1,130
0,762
1. KAT
0,00144
0,00113
0,00144
0,00113
0,00129
1,121
0,484
118
rfan Serdar GELBOLU

KAT
O
(d1)max
(Xi)max
(i)max
hi (mt)
(i)max /hi
5. KAT
0,01694
0,00423
7,00
0,02961
3,50
0,0085
4. KAT
0,01271
0,00433
7,00
0,03031
3,50
0,0087
3. KAT
0,00838
0,00394
7,00
0,02758
3,50
0,0079
2. KAT
0,00444
0,00300
7,00
0,02100
3,50
0,0060
1. KAT
0,00144
0,00144
7,00
0,01008
3,50
0,0029

KAT
O wi =(ton)
Wj(ton)
(Xi)ort
Vi(ton)
hi (mt)
5. KAT
382,78
382,78
0,00373
69,84
3,50
0,0058
4. KAT
597,76
980,54
0,00383
128,83
3,50
0,0083
3. KAT
602,70
1583,24
0,00349
169,40
3,50
0,0093
2. KAT
607,60
2190,84
0,00266
197,18
3,50
0,0084
1. KAT
614,17
2805,01
0,00129
218,00
3,50
0,0047
izelge 4.114.Sta4-Cad V12.1 Program le rnek 4.5.e Ait +Y(%5) Deprem

Kontrol.
KAT
O
(d1)max
(d1)min
(Xi)max
(Xi)min
(Xi)ort
bi
ki
5. KAT
0,01666
0,01288
0,00407
0,00313
0,00360
1,131
4. KAT
0,01259
0,00975
0,00423
0,00326
0,00375
1,130
1,040
3. KAT
0,00836
0,00649
0,00388
0,00300
0,00344
1,128
0,919
2. KAT
0,00448
0,00349
0,00300
0,00233
0,00267
1,126
0,775
1. KAT
0,00148
0,00116
0,00148
0,00116
0,00132
1,121
0,495
119
rfan Serdar GELBOLU
izelge 4.115.Sta4-Cad Program ile rnek 4.5.e Ait +Y(%5) Deprem Yn in

KAT
O
(d1)max
(Xi)max
(i)max
hi (mt)
(i)max /hi
5. KAT
0,01666
0,00407
7,00
0,02849
3,50
0,0081
4. KAT
0,01259
0,00423
7,00
0,02961
3,50
0,0085
3. KAT
0,00836
0,00388
7,00
0,02716
3,50
0,0078
2. KAT
0,00448
0,00300
7,00
0,02100
3,50
0,0060
1. KAT
0,00148
0,00148
7,00
0,01036
3,50
0,0030

KAT
O wi =(ton)
Wj(ton)
(Xi)ort
Vi (ton)
hi (mt)
5. KAT
382,78
382,78
0,00360
69,75
3,50
0,0056
4. KAT
597,76
980,54
0,00375
129,68
3,50
0,0081
3. KAT
602,70
1583,24
0,00344
170,85
3,50
0,0091
2. KAT
607,60
2190,84
0,00267
201,41
3,50
0,0083
1. KAT
614,17
2805,01
0,00132
219,94
3,50
0,0048
izelge4.117.Sap.2000 ve Sta4-Cad Programlarnda +Y(%5)Deprem Yn in Elde

SAP2000 V.10.0.7
Sta4-Cad v.12.1
KAT
bi
ki
(i)max /hi
bi
ki
(i)max /hi
1,134
0,0085
0,0058
1,131
0,0081
0,0056
1,132 1,025
0,0087
0,0083
1,130
1,040
0,0085
0,0081
1,131 0,911
0,0079
0,0093
1,128
0,919
0,0078
0,0091
1,130 0,762
0,0060
0,0084
1,126
0,775
0,0060
0,0083
1,121 0,484 0,0029 0,0047 1,121

0,495
0,0030
0,0048
yoktur.)
yoktur.)
120
rfan Serdar GELBOLU

yoktur.)
(i)max /hi = 0,0087 <0,02 TDY 2.19
koulu salanmaktadr
i(max)=0,0093 <0,12 TDY 2.20 koulu
salanmaktadr
rnek
4.5
iin
her

yoktur.)
(i)max /hi = 0,0091 <0,02 TDY 2.19
koulu salanmaktadr
i(max)=0,0238 <0,12 TDY 2.20 koulu
salanmaktadr
iki
programdaki
deprem
dzensizlikleri

kt grlmektedir.
rnek 4.2. incelendii zaman +Y(%5) deprem ynnde A1 Burulma
Dzensizlii ortaya karken rnek 4.5. iin yapnn Y dorultusuna yerletirilen
simetrik deprem perdeleri sayesinde yap deprem dzensizlikleri bakmndan
gvenli hale getirilmitir.Bu ekilde yap boyunca devam eden perdeler yapda
burulma etkisini minimuma indirmitir.
121
4.SONULAR VE NERLER
rfan Serdar GELBOLU
4. SO
ULAR VE
ERLER
Bu almada mhendislik proje brolarnda yaygn olarak kullanlan Sta4Cad Paket Program ile dnyada yaygn olarak kullanlan genel amal analiz
program olan Sap2000 programnn Yeni Deprem Ynetmeliinde belirtilen deprem
yk hesaplama yntemlerinden biri olan Mod Birletirme Yntemi bakmndan
karlatrlmas yaplmtr.
Sta4-Cad
ve
Sap2000
programlarnn
2007
yl
Yeni
Deprem
Ynetmeliindeki Mod Birletirme Yntemine gre deprem hesab karlatrlmas

yapldnda ortaya kan deerlendirmeler aadaki gibidir.
Sta4-Cad program; kullanm kolayl asndan Sap2000 programna gre
nemli avantajlara sahiptir. Programa veri giriinin hzl, kolay ve anlalr olmas ile
betonarme tasarm sonularnn dwg, dxf uzantl izim dosyalar eklinde paftalara
alnabilmesi Sta4-Cad programnn nemli zellikleri arasnda sralanabilir.
Sap2000 program ise genel amal bir analiz program olmas dolays ile
piyasa artlarnda hzl ve ekonomik olarak proje tasarlama konusunda Sta4-Cad
programna gre tercih edilmemektedir. Ayrca Sap2000 programnn genel
ayarlarnda betonarme tasarm iin dnyann birok gelimi lkesinin standartlar
bulunmasna ramen TS500 Trk Standart ayarlar bulunmamaktadr.TS500e uygun
ayarlama yapabilmek iin program ayarlarn deitirebilmek gerekmektedir.
Sta4-Cad program tarafndan modal analiz uygulanrken kat demeleri rijit
diyafram kabul edilmektedir. Bu kabule gre ktle eylemsizlik momenti kat ktle
merkezine iki telenme, bir dnme etkisi uygulanarak modal analiz yaplmaktadr.
Sta4-Cad program; modal analizde hesaba katlacak mod saysnn
belirlenebilmesi iin etkin ktle kmlatif toplamnn Yeni Deprem Ynetmeliinde
ngrlen %90 deerinden kk olmas durumunda deprem raporunda mod saysnn
yetersiz olduu bildirmektedir.
Bulunan modlar;
daha sonra Yeni Deprem Ynetmeliinde tanmlanan
zemin snfna gre spektrum analizi yaplarak deprem kuvvetleri bulunmaktadr.

Bulunan bu kuvvetler; arlk merkezinin ynetmelikte ngrlen eksantriste deerleri
ile kaydrlmas sonucu bulunan noktalara etki ettirilerek deplasmanlar bulunmaktadr.
122
4.SONULAR VE NERLER
rfan Serdar GELBOLU
Bu deplasmanlar nda dzensizlik kontrolleri yaplmaktadr.

Sta4-Cad program yapnn arlk merkezine gre serbestlik dereceleri
tanmlayarak modal analiz yapmaktadr.Ayrca yapnn her katna ait rijitlik ve arlk
merkezlerini hesaplayap; bu iki nokta arasnda fark bulunuyor ise bu fark ek moment
olarak arlk merkezine etki ettirmektedir.Bu ekilde yaplarn gereki bir ekilde
analizi etkin klnmaktadr.
Bu tez iin seilen rneklerden bazlar simetrik, ortogonal ereve sistemler
seilirken baz rnekler zellikle A1 Burulma Dzensizliinin incelebilmesi iin
simetrik olmayan yaplardan seilmitir.
Sap2000 ve Sta4-Cad programlar ile incelenen rneklerden elde edilen
sonular nda aadaki deerlendirmeler yaplabilir;
Her iki programda elde edilen deprem kuvvetleri ve her bir deprem yn
iin hesaplanan dzensizlik sonularnn birbirine ok yakn kt
grlmtr.
Yaplar modellenirken mmkn mertebe ereve sistemler kullanlmaldr.
Yapnn x ve y boyu arasndaki oran ne kadar artarsa yapda zellikle A1
Burulma Dzensizlii olumaktadr.
zellikle A1 Burulma Dzensizlii bulunan yaplarda bu dzensizlii
ortadan kaldrmak iin; dzensizliin olutuu dorultu boyunca simetrik
perdeler kullanlmas uygun olacaktr.
Yaplarda kullanlan perdeler modellenirken yapnn ykseklii boyunca
devam etmesi mutlak gerekmektedir.
Yaplarda kullanlan perde yerlerinin yap davranna etkisinin ok byk
olduu, perdelerin yapya simetrik yerletirilip, yerletirilmediinin
yapnn deprem karsndaki davarann nemli lde etkiledii
grlmtr.
Yaplar modellenirken ktle merkezi ile rijitlik merkezinin yakn yada st
ste gelmemesi durumunda yapnn depreme kar davrannn olumsuz
ynde etkilendii, zellikle Yeni Deprem Ynetmeliinde belirtilen A1
Burulma Dzensizlii durumun ortaya kt grlmtr.
123
4.SONULAR VE NERLER
rfan Serdar GELBOLU
Sta4-Cad program; veri giriinin hzl olmas; tasarm amacna uygunluk ve

veri girii srasnda programa hzl ve kolay mdahale edilmesi vb. zellikleriyle
kullanm asndan byk bir avantaj salamaktadr.
Ancak lkemizde mhendislik tasarmna hizmet eden paket analiz
programlarn denetleyen herhangi bir kii veya kurum bulunmamaktadr. Bu durum
Sta4-Cad gibi paket analiz programlarnn ilgili standart ve ynetmeliklere
uygunluunun denetimi yaplamamaktadr.
Her program sahibinin kendi programnn doruluunu %100 kabul ettii
dnldnde ortaya kan bu denetimsiz durumun giderilmesi iin mhendislik
konusunda Trkiyede resmi ve sivil toplum kurulularndan tekil edilecek bir
denetim mekanzmas kurulmaldr.
Bu ekilde ilgili standart ve ynetmeliklerde ngrlen tasarm kurallarnn
proje
tasarlama
aamasnda
uygunluunun
124
kontrol
salanm
olacaktr.
KAY
AKLAR
AMASRALI, S., STA4-CAD Ver-12.1, 2008, Structural Analysis For Computer
Aided Design, stanbul.
AYDI
ALEV, F., 2000. ok Katl Yaplarn Yeni Deprem Yonetmeliine Gre
Analizi Ve Yap Dzensizliklerinin Irdelenmesi. C.C. Fen Bilimleri
Enstits Y. Lisans Tezi, Adana.
CSI, SAP2000, Ver 10.07, 2007, Integrated Finite Element Analysis and Design of
Structures, Computers and Structures, Inc., Berkeley, CA.
DUMA
, M., 2000, STA4-Cad Hazr Programnn Yeni Deprem Ynetmelii
(TDY98) Bakmndan rdelenmesi, Yksek Lisans Tezi, ukurova
niversitesi, Fen Bilimleri Enstits, Adana.
KA
DAK .., 2006, Ticari Paket Programlarn Deprem Ynetmelii Asndan
Karlatrlmas, Yksek
Lisans
Tezi, Pamukkale niversitesi, Fen
Bilimleri Enstits, Denizli.
KIRAL, E., ZDEMR E.K., YERL, H., TEMEL, B., 2000, Yeni Deprem
Ynetmeliinin Analiz Bakmndan Uygulamalar (zml rnekler),
ukurova
niversitesi
Mhendislik
Mimarlk
Fakltesi
naat
Mhendislii, Adana.
LLE A., 2006, Betonarme Yap Proje Hesaplarnn STA4-Cad ve Probina Orion
Paket Programlarna Gre ncelenmesi, Yksek
Lisans
Tezi,
Afyon
Kocatepe niversitesi, Fen Bilimleri Enstits, Afyonkarahisar.
TACIOLU, A., 2002, Planda Dzensizlik eren Yapsal Sistemlerin Analizinde

Kullanlan Paket Programlarn rdelenmesi, Yksek Lisans Tezi, Yldz
Teknik niversitesi, Fen Bilimleri Enstits, stanbul.
YDY., 2007, Deprem Blgelerinde Yaplacak Binalar Hakknda Ynetmelik,

TC. Bayndrlk ve skan Bakanl, Ankara.
125
ZGEM
1983 ylnda Adanada dodu. lkretimini Adanada tamamlad.1994
ylnda orta retime balad EA Seyhan Anadolu lisesinden 2001 ylnda
mezun oldu. Ayn yl ukurova niversitesi naat Mhendislii blnnde lisans
eitimine balad.2005 ylnda lisans eitimini tamamlad. Ayn yl ierisinde
ukurova niversitesi Fen Bilimleri Enstits naat Mnedislii Anabilim Dalnda
yksek lisans eitimine balad. Halen Adana Bayndrlk ve skan Mdrlnde
inaat mhendisi olarak grev yapmaktadr.
126

Mod Birleştirme Yöntemi Kullanarak Karşılaştırılması

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Mod Birleştirme Yöntemi Kullanarak Karşılaştırılması

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

UKUROVA

rfan Serdar GELBOLU

STA4-CAD PAKET PROGRAMI LE SAP2000 A

rfan Serdar GELBOLU

Bu tez 19/09/2008 Tarihinde Aadaki Jri yeleri Tarafndan Oybirlii le Kabul

mza ................................... mza..........................................

Bu tez Enstitmz naat Mhendislii Anabilim Dalnda hazrlanmtr.

Bu alma ukurova niversitesi Bilimsel Aratrmalar Proje Birimi Tarafndan

STA4-CAD PAKET PROGRAMI LE SAP2000 A

rfan Serdar GELBOLU

Danman: Do. Dr. H. Murat ARSLAN

Juri: Do. Dr. H. Murat ARSLAN

Bu almada inaat Mhendislii proje brolarnda kullanlan STA4-CAD

Anahtar kelimeler: Deprem, Sta4-Cad, Yeni Deprem Ynetmelii, Mod Birletirme,

rfan Serdar GELBOLU

DEPARTMENT OF CIVIL ENGINEERING

Supervisor: Doc. Dr. H. Murat ARSLAN

Jury: Assoc. Prof. Dr. H. Murat ARSLAN

Investigation of STA4CAD Computer Programme used in Civil Engineering

Sta4-Cad, Regulation Of New Earthquake,Mode Superposition,

esirgemeyen, almalarmla ilgili konularda gerekli ynlendirmeyi salayan;

3.2.4.4. zel Tasarm vme Spektrumlar.............................................16

3.2.9.3. Zaman Tanm Alannda Hesap................................................33

rnek 4.1.in Kolon Boyutlar............... 43

rnek 4.1.e ait Sta4-Cad Programnda Elde Edilen Kat

rnek 4.1.e Ait Sta4-Cad Programnda Bulunan Kat Ktle

rnek 4.1.e Ait Yapnn Sap2000 Program le Elde Edilen

rnek 4.1.e Ait Yapnn Sta4-Cad Program le Elde

rnek 4.1.e Ait Spektrum Katsaylar Tespiti.......... 47

rnek 4.1.e Ait Spektral vme Deerleri Ve Azaltlm

rnek 4.1.e Ait +X Deprem Yn in Modal Analiz

Sap2000 V10.0.7 Program le rnek 4.1.e Ait +X(%5)

Sap2000Program le rnek 4.1.e Ait +X(%5)Deprem

Sap2000 Program le rnek4.1.e Ait+X(%5) Deprem

Sta4-Cad V12.1 Program le rnek 4.1.e Ait +X(%5)

Sta4-CadProgram le rnek 4.1.e Ait +X(%5)Deprem

Sta4-CadProgram le rnek 4.1.e Ait +X(%5)Deprem

Sap.2000 ve Sta4-Cad Programlarnda +X(%5)DepremYn

rnek 4.1.e Ait +Y Deprem Yn in Modal Analiz

Sap2000 V10.0.7 Program le rnek 4.1.e Ait +Y(%5)

Sap2000Program le rnek 4.1.e Ait +Y(%5)Deprem

Sap2000 Program le rnek 4.1.e Ait +Y(%5)Deprem

Sta4-Cad V12.1 Program le rnek 4.1.e Ait +Y(%5)

Sta4-CadProgram le rnek 4.1.e Ait +Y(%5)Deprem

Sta4-CadProgram le rnek 4.1.e Ait +Y(%5)Deprem

Sap.2000 ve Sta4-Cad Programlarnda +Y(%5)DepremYn

rnek 4.2.nin Kolon Boyutlar................. 58

rnek 4.2.ye ait Sta4-Cad Programnda Elde Edilen Kat

rnek 4.2.ye Ait Sta4-Cad Programnda Bulunan Kat

rnek 4.2.e Ait Yapnn Sap2000 Program le Elde Edilen

rnek 4.2.ye Ait Yapnn Sta4-Cad Program le Elde

rnek 4.2.ye Ait Spektrum Katsaylar Tespiti............ 62

rnek 4.2.ye Ait Spektral vme Deerleri Ve Azaltlm

rnek 4.2.ye Ait +X Deprem Yn in Modal Analiz

Sap2000 V10.0.7 Program le rnek 4.2.ye Ait +X(%5)

Sap2000Program le rnek 4.2.ye Ait +X(%5)Deprem

Sap2000 Program le rnek4.2.ye Ait+X(%5) Deprem

Sta4-Cad V12.1 Program le rnek 4.2.ye Ait +X(%5)

Sta4-CadProgram le rnek 4.2.ye Ait +X(%5)Deprem

Sta4-CadProgram le rnek 4.2.ye Ait +X(%5)Deprem

Sap.2000 ve Sta4-Cad Programlarnda +X(%5)DepremYn

rnek 4.2.ye Ait +Y Deprem Yn in Modal Analiz

Sap2000 V10.0.7 Program le rnek 4.2.ye Ait +Y(%5)

Sap2000Program le rnek 4.2.ye Ait +Y(%5)Deprem