You are on page 1of 8

ALGORTMA VE PROGRAMLAMAYA GR

BLM 2
Yalolu

DEKENLER
Bilgisayarlarda rakam, harf ve yaz gibi deeri deien giri,k veya hesaplama verileri eitli deikenlerle ifade edilir. Yani ileme giren yada ilemden kan yaz ya da rakamlar eitli sembollerle ifade edilirler. Bu semboller deikenin rakam, yaz, tamsay veya ondalkl say olduunu gsterir. Deikenler eitli bilgisayarlara gre deimekle beraber; genelde 6 ya da 7 harfi gemeyen anlaml veya anlamsz kelime, harf, veya bunlarn karmlarndan oluan simgelerdir. Burada dikkat edilmesi gereken bir konu deiken ierisinde BASIC dilinin terimleri gememelidir. Mesela TOPLAM gibi bir deiken atandnda; TO bir BASIC deyimi olduundan bilgisayarnz bu deikeni TOplam gibi ayr ayr dneceinden hata oluacaktr.Konuyu anlalmas asndan rneklerle inceleyelim: a-)Tamsay Deikenleri: K%=1345 , GELIR%=10000 , a%(1)=78 gibi

b-)Ondalkl Say Deikenleri: A=100.1 , TPLAM=1845 , AYLIK(3)=18923.50 ,X=.012 gibi Ayrca hassas ilem yaplacaksa ift duyarlkl deiken kullanlabilir. A#=1.0000900099# gibi c-)Yazsal Dizi Deikenleri: A$="Ali" , TA$(18)="Bulmacann 18.ci satr" gibi

DKKAT: Burada tamsay ve ondalkl say deikenleri arasndaki nemli ilikilerden biriside sonucu ondalkl kabilecek bir ilem tamsay deikenine atanmamaldr. Bunun tersi mahsurlu deildir. Mesela; A%=Z%+0.015 (Hatal) A=Z%+0.015 (Doru)

Not: Aritmetik ilemlerde ncelik sras= say nndeki - ,^ , * , / , + , - eklindedir.

12

ALGORTMA VE PROGRAMLAMAYA GR

Yalolu

BAZI MATEMATIKSEL LEMLERN BASIC DLNDE YAZILISI LEM 1. Toplama 2. karma 3.arpma 4. Blme 5. Kuvvet (s) alma 6. Kktr 7. Byktr 8. Kkeit 9. Bykeit 10.Eitdeil 11.Deil 12.Mantksal VE 13.Mantksal VEYA 14.Mutlakdeer 15.Sins 16.Cosins 17.Tanjant 18.Cotanjant 19.Arctanjant 20.Exponansiyel 21.Tamsay 22.Logaritma 23.Karekk 24.Rastgele say YAZILII + * / ^ < > <= >= <> NOT AND OR ABS(x) SIN(x) COS(x) TAN(x) 1/TAN(x) ATN(x) EXP(x) INT(x) LOG(x) SQR(x) RND(x) A=6 AND B=7 A=6 OR B=7 ABS(A) veya ABS(-5) SIN(2*Pi*f*t) COS(2*pi*f*t) TAN(XL/R) 1/(TAN(A/B) ATN(SIN(x)) EXP(A+B) INT(SIN(x)*5) LOG(A+B/C) SQR(2*B-Z) A=INT(RND(1)*100) RNEK 6+7 veya A+B 6-7 veya A-B 6*7 veya A*B 6/7 veya A/B 6^7 veya A^B veya A^2 6<7 veya A<B veya A<5 7>6 veya A>B veya A>5 6<=7 veya A<=B veya A<=5 7>=6 veya A>=B veya A>=5 6<>7 veya A<>B veya A<>5

13

ALGORTMA VE PROGRAMLAMAYA GR AKI DYAGRAMLARI:

Yalolu

Herhangi bir programlama dilinde bir program hazrlanrken, bilgisayar program haline getirilmesi istenilen iin nce izgisel bir diyagram eklinde olan ak diyagram hazrlanr. Bu ema bir iin yaplmas gereken admlarn ve bu admlarn hangi sra ile yaplmas gerektiini gsterir. Bazen karmak ilerde ak diyagramndan nce bir blok diyagramda hazrlanabilir. Ak diyagram ile blok diyagram arasndaki fark ise; blok diyagram zel ekillere ihtiya gstermez ve problemin zmn tam olarak gstermeyebilir. Ak diyagram ise problemin zmn en ince ayrntsna kadar gsterir, ayrca her bir ilem iin deiik tipte ekiller kullanlr. Konuyu bir rnekle incelemek gerekirse; Ax2+Bx+C=0 denkleminin kklerini bulan bir program yazmak istediimizde aadaki admlar takip etmek zorundayz: 1. A,B,C saylarnn nmerik deerlerinin belirlenmesi 2. Diskriminatrn (D) tekil edilmesi 3. Diskriminatrn 0'dan byk, kk veya eit olmas durumuna gre pozitif reel kk, reel olmayan kk ya da elenik kk varlnn belirlenmesi 4. x1 ve x2 kklerinin hesaplanmas Bu admlar blok diyagram ile yle gstermek mmkndr: A 2 > 0 -B + D B D= B - 4.A.C D = O X = ------- C < 0 1,2 2.A Blok diyagramlarn hazrlanmasnda bir kutu ierisinde daha nceden tariflenmemi bir deiken veya bilgi bulunmamaldr. Eer bulunursa ilem belirsiz hale gelir. Ak diyagram da blok diyagramn zel ekillerle gsterilmesinden baka bir ey deildir. Ak diyagramlarnda genellikle u ekiller bulunur:

14

ALGORTMA VE PROGRAMLAMAYA GR

Yalolu

BALA

Programn balang ve bitii

A=5 B=2.A+3.Y Z=SIN(a)

Genel ilemler(Hesaplama ve deer bildirme)

A-0

Mukayese (Karar verme + , - , 0 )

A=B

Mukayese (Karar verme Evet , Hayr)

Ekranda grntleme

gir A,B Genel giri-k ilemleri

Ad,Adres

zel yaz dzeni gerektiren belgeler iin giri/k (print)

N=A S Dng ( A'dan 'ye kadar S admlar ile say)

kinci derece denklem rneinde grdmz gibi ak diyagramna gemeden nce programn hangi admlar takip etmesi gerektiine dair mantk sras belirlenir ki buna programn algoritmas denir. Biz burada konunun nemli olmas ve renmede kolaylk olmas asndan ayn rnei basitten gelimie doru ayr admda algoritmasn ve ak diyagramn kararak inceleyeceiz. Bu iin en nemli zellii ncelikle zlecek problemin iyi

15

ALGORTMA VE PROGRAMLAMAYA GR

Yalolu

anlalmas ve daha sonra ise problemin kat zerindeki zm tekniinin bilinmesidir. RNEK: Tek tip mal (Krtasiye malzemesi) satan bir i yerinden aldmz sat fiini dzenleyecek bir programn ak diyagramn dzenleyiniz. Maln KDV'si % 10 'dur ve KDV fiyatlara dahil deildir.Birde fi, ara toplamlar gstermeyecektir. ZM: Algoritmas: 1. Maln deeri (fiyat) klavyeden girilecek. 2. Bu fiyata karlk gelen KDV hesaplanacak. 3. KDV ile fiyat toplanp maln asl fiyat belirlenecek. 4. Sat fii yazlacak. 5. Sonraki fii yazabilmek iin baa dnlecek.

BALA

gir Fiyat

KDV=Fiyat*10/100

Fiyat=Fiyat+KDV

Firma ad,adres,ili,VD no Fi no, tarih Fiyat, KDV Teekkr ifadesi

16

ALGORTMA VE PROGRAMLAMAYA GR

Yalolu

RNEK-2: Bir nceki rnekteki ilemi daha ayrntl yapan bir ak diyagram hazrlayalm. Bu defa bilgisayarmz ayr cins mal satan i yerinin sat fiini dzenlesin. Ancak fie sadece fiyat, KDV ve toplam yazsn. Her cins mal iin ayr fi yazalm. KDV oranlar hrdavat %13, gda %3, kitap %10 olsun ve KDV fiyatlara dahil olsun. ALGORTMASI: 1. Maln cinsi ve fiyat klavyeden okunacak. 2. Maln KDV'si hesaplanacak. 3. Sat fii yazlacak. 4. Yeni fi yazmak iin baa dnlecek.
BALA

giri

Cinsi$,Fiyat

Cinsi$=GIDA

KDV=Fiyat*3/100 Cinsi$=KIRTASYE

KDV=Fiyat*10/100

KDV=Fiyat*13/100

Tplam=Fiyat+KDV

Firma ad,adres,ili,VD no Fi no, tarih Fiyat, KDV Teekkr ifadesi

RNEK-3: 2 numaral rneimizde bir fite yalnz bir eit mal var idi.imdiki rneimizde ise dier artlar ayn olmakla birlikte bir kii bu mallarn iki veya nden birden alsn. Bu durumda sat fiini yazan bir program yapnz? ALGORTMASI: 1. Alnan maln cinsi ve fiyat okutulacak. 2. Hangi cins mal ise o cinsin oran ile KDV'si hesaplanacak. 3. Baka mal alnp alnmad sorulacak

17

ALGORTMA VE PROGRAMLAMAYA GR

Yalolu

4. Maln fiyat ve KDV'si eskilerle toplanp eer nc admdaki sorunun cevab evet ise 1,2,3 nolu admlar tekrar edilecek. 5. Eer cevap hayr ise -ki en sonunda hayr olacaktr.- sat fii yazlacak. 6. Eski toplam ve KDV toplam sfrlanp yeni fi yazabilmek iin baa dnlecek.
BALA

giri

Cinsi$,Fiyat

Cinsi$=GIDA

KDV=Fiyat*3/103

E
Cinsi$=KIRTASYE

KDV=Fiyat*10/110

KDV=Fiyat*13/113

Tplam=Tplam+Fiyat Vergi=Vergi+KDV

gir Baka mal aldnzm (E/H)? Sec$

Tplam=0 Vergi=0

Sec$

Firma ad,adres,ili,VD no Fi no, tarih Fiyat, KDV Teekkr ifadesi

leriki blmlerde programlamaya geildiinde bu rneklerin program yaplacaktr.

18

ALGORTMA VE PROGRAMLAMAYA GR

Yalolu

RNEK-4: ekilde verilen elektrik devresinde toplam akm,diren ve g istenmektedir. Bu istenilenleri hesaplayp yazacak bir ak diyagram iziniz?

ALGORTMA: 1. R1, R2, R3, R4, R5 ve E deerleri okutulacak. 2. R3 ve R5 direnlerinin paralel edeeri hesaplanacak. 3. Bulunan Re1 ile R2 ve R4 direnlerinin seri edeeri bulunacak.(Re2) 4. Re2 ve R1'in paralel edeeri hesaplanacak.(Re) 5. I akm ve P gc hesaplanacak. 6. 6.Sonular yazdrlacak. BALA
gir

R1,R2,R3,R4,R5,E Re1=(R3*R5)/(R3+R5)

Re2=Re1+R2+R4

Res=Re2*R1/(Re2+R1

I= E / Re P= I * E
Gerilim=........Volt Akm=...........Amper G=............Watt T.Diren=......Ohm

DUR

19

You might also like