WAT IS WIJSHEID???

“Zodra iemand zich realiseert dat de werkelijkheid vele gezichten kent, zet hij de eerste stap op
weg naar wijsheid.”

Nieuwsbrief van Hopstaken Bedrijfsadvies – 2003.6 – 17 juni 2003

In deze nieuwsbrief:

1. Waar gebeurd: Crisis? Hoezo, crisis?

2. Nieuws van Hopstaken: Faits Divers
3. Instrumenten: Functiebeschrijving
4. Wijze citaat van Tom Peters en een snik van Piet Paaltjens
5. Service van de maand: Met de Persoonlijke Coach de Poortwachter de baas
6. Tips voor leven na ‘t werk

Reacties: loek@hopstaken.com. Het nieuwsbrieven-archief staat op www.hopstaken.com.

Mocht je printversies wensen van oude nieuwsbrieven, mail me dan.

1. Waar gebeurd: Crisis? Hoezo, crisis?

Zeker, hier en daar wordt minder omgezet. Langzamerhand, soms met een schok, realiseren we ons dat er gewoon
weer efficiënt en effectief gewerkt moet worden. Het is een wijdverspreide wijsheid: in goede tijden praten velen
elkaar en anderen te hoge verwachtingen aan (sky is the limit), terwijl in minder goede tijden velen elkaar en anderen
een crisis aanpraten. Wat is waar? De kunst is de realiteit niet uit het oog te verliezen, zo luidt het cliché. Wat die
realiteit dan wel is, meldt het cliché niet. Er zit dus niets anders op dan een eigen realiteit te scheppen, zonder de
realiteit van nu geweld aan te doen. Ofwel, gewoon doorgaan met het voorzien in behoeften van klanten en wel
zodanig, dat zij terugkeren en mogelijk zelfs een goed woordje voor je doen in hun netwerk. En je geen crisis laten
aanpraten. Back to basics. Open deuren? Akkoord, dan weten we in elk geval a) dat er deuren er nog steeds zijn en b)
dat ze open zijn.

Ter illustratie. De media reppen van rampen in trainers- en consultantsland. Hopstaken Bedrijfsadvies beleefde
daarentegen een lekker druk eerste halfjaar, het vruchtbaarste zelfs sinds onze start. Een bloemlezing van opdrachten:

• medewerkers-tevredenheidonderzoek (interviews, rapportage en advies (2x)

• management-trainingen-op-maat aan top- en middenkader (12)
• mediation (1)
• vergaderingen leiden (9)
• training communicatie & management (2x)
• training communicatie & coaching (2x)
• training commerciële communicatie-op-maat (3x)
• training efficiency (1x)
• directie-coaching (7x)
• coaching bij opvolging (onderweg)
• 10 colleges aan business school, samenstellen en afnemen van examen (1x)
• persoonlijke coaching (6x)
• seminars (specifieke thema’s – 4x)
• 1:1 consultancy (p.m.)
• bureaumanagement (1x)
• kopij / teksten (3x)

Recessie? Terugloop? Bezuinigingen? Broekriem aanhalen? Crisis? Hoezo, crisis? Wat mij betreft, back to basics.

1
2. Nieuws van Hopstaken: Faits Divers
Leiderschap bij Verandering
Alle buitenlandse studenten van de MBA-class van de Delta Dutch Business School die bij mij de colleges ‘Change
Management’ volgden, zijn geslaagd voor hun tentamen. De colleges waren gebaseerd op eigen ervaringen,
geprojecteerd op en geanalyseerd met behulp van het werk van Harvard-prof John P. Kotter, en diens boeken
‘Leading Change’ en ‘The Heart of Change’. De eerste titel is ook in het Nederlands verkrijgbaar: Leiderschap bij
Verandering (ISBN 90-5261-231-5). Kotter heeft een fraaie, interactieve website, waar je je eigen verander-
vaardigheden kunt testen (www.theheartofchange.com).

Een unieke opleiding

De Delta Dutch Business School (www.ddu.nl), waar Hopstaken Bedrijfsadvies sinds dit voorjaar colleges
management geeft, bedient buitenlandse studenten. De colleges zijn in het Engels. Om het allemaal nog interessanter
te maken voor haar studenten, start zij vanaf eind september van dit jaar met een 3-jarige HEAO opleiding aan drie
scholen in drie landen. Dit programma is in veel opzichten uniek:
1. De student studeert een jaar in Nederland, Polen en Spanje.
2. De scholen gebruiken alle drie hetzelfde opleidingsprogramma waardoor het niveau geleidelijk toeneemt en
vakken uit het gehele programma op elkaar zijn afgestemd.
3. De student leert behalve in de klas, ook van de maand stage in ieder land, van de verschillende culturen en van de
bedrijfskundige ervaringen die dit avontuur hem/haar opleveren.
4. De HEAO-opleiding duurt 3 i.p.v. 4 jaar.

Mediation
Begin juni nam ik deel aan een tweetal dagen training door het Centrum voor Conflicthantering, ter verdieping van de
mediator-vaardigheden. Deze training diende daarnaast ter verwerving van de jaarlijks voor registratie bij het
Nederlands Mediation Instituut vereiste opleidingspunten. Inhoudelijk heb ik mij voorbereid op het certificerings-
examen, dat voor het najaar staat geprogrammeerd.

Zomer: business as usual

Deze zomer staat het machtige raderwerk van Hopstaken Bedrijfsadvies niet helemaal stil. In juli en augustus is het
‘business as usual’. Mocht je behoefte hebben om alles eens op een rijtje te zetten, de koers te evalueren en van
gedachten te wisselen over een nieuwe of bij te stellen koers, bel of mail ons.

HOPSTAKEN’S OPEN WORKSHOPS 2003

Loek start in september Communicatie & Management.
4 donderdagen: 25 september, 2, 9 en 16 oktober. Kosten: € 1.800,- p.p. ex. BTW

Nelly start in oktober Communicatie & Coaching.

4 woensdagen: 22 en 29 oktober, 5 en 12 november. Kosten: € 1.800,- p.p. ex. BTW

Aanmelden: info@hopstaken.com. Informatie: www.hopstaken.com.

3. Instrument: Functiebeschrijving
Waar ik ook kom, telkens weerklinkt de roep van medewerkers en hun leidinggevenden om duidelijkheid. Taken,
bevoegdheden, structuur, verantwoordelijkheden. Bij vertrek van een personeelslid volgt onvermijdelijk de vraag:
Heeft iemand ergens een functiebeschrijving? Immers, effectief werven en selecteren is knap lastig zónder. Wil je
serieus aan de slag met functionerings- en beoordelingsgesprekken? Bij gebrek aan duidelijke functies begeef je je in
organisatorisch drijfzand. Wordt het tijd voor een kwaliteitssysteem, of een reorganisatie? Breng eerst je
kernprocessen maar in kaart, bepaal vervolgens de opeenvolgende functies in dat proces en beschrijf ze. Geen zin?
Geen tijd? De roep, de vraag, het drijfzand blijven je achtervolgen. Net als je mensen. Die worden erg onrustig van
vage taken en onduidelijke bevoegdheden. Hoe duidelijk die voor jou ook mogen zijn. In je hoofd dan.

2
Om in die behoeften te voorzien, besloot menig ondernemer om functiebeschrijvingen op te laten stellen. Gebrek aan
duidelijke instructie en moeite met taal hebben geleid tot goedbedoelde maar rommelige en onvolledige takenlijstjes,
rijp en groen, relevant en onbelangrijk door elkaar. Het gaat te ver om die instructie binnen de kaders van een
nieuwsbrief te geven. Wie daarin geïnteresseerd is, mail ik met plezier de instructie, met een model-
functiebeschrijving. Naar keuze, van een ‘Management Team-lid’ of een ‘Relatiebeheerder’. Gratis, en toch voor
niks. Pas ze aan aan jouw situatie – zowel inhoudelijk als qua taal en stijl.

Het beste is zelf ermee aan de slag te gaan. Mooie klus voor de zomer, nadat je je bureau hebt opgeruimd. Mocht je
toch om hulp verlegen zitten, dan staan we vanzelfsprekend tot je beschikking.

4. Wijs citaat van Tom Peters en een snik van Piet Paaltjens
“Studies hebben aangetoond dat vrouwen als manager mannen op elk niveau overvleugelen. Mannen zijn uit op
transacties, vrouwen zoeken connecties. Daarom zijn zij veel beter toegerust op de netwerk-economie die dezer jaren
in aanbouw is.” Tom Peters

LIEFDEWRAAK

Ha! Weet ge ’t niet, wat kanker woedt

In ’t lang miskende hart,
Als liefde ’t vuur der wraak ontsteekt,
En misdaad groeit uit smart?”

Zoo zong weleer de droeve luit

Van wijlen Van der Vliet.
– Wie, die wat doet aan belletrie,
Kent zijn gedichten niet? –

Piet Paaltjens (eerste 2 van 20 coupletten. Lees het

vervolg in diens ‘Snikken en Grimlachjes’. Zie Tip a)

5. Service van de Maand: Met de Persoonlijke Coach de Poortwachter de baas

De Wet Verbetering Poortwachter resulteerde na een jaar in 40% minder WAO-aanvragen. Mooi, mooi. Maar het
helpen voorkómen dat langdurig zieke medewerkers in de WAO terecht komen, vergt veel aandacht als het gaat om
uitvoering van deze wet. Vooral kleinere bedrijven kampen met problemen. Wat wil je ook, als ondernemer draag je
de pet P&O-medewerker en daar heb je nu eenmaal niet voor doorgeleerd. Alweer een papieren tijger die je geld
opvreet als je niet oppast. Scheidend MKB-voorzitter De Boer roerde onlangs de trom. Via www.uwv.nl kun je er
alles over te weten komen.

In de Kamerkrant van juni 2003 staat een actielijstje, afkomstig van het UWV (= Uitvoering
Werknemersverzekeringen):

Week 6: Arbodienst maakt probleem-analyse en geeft advies.

Week 8: Werkgever maakt met werknemer een plan van aanpak.
Week 8-35: Evalueer op basis van probleemanalyse een plan van aanpak.
Week 35-39: Maak met werknemer reïntegratieverslag en stuur WAO-aanvraag met verslag naar UWV.
Week 39: UWV toetst reïntegratieverslag: eventueel volgen sancties.

Sancties? De Kamerkrant vervolgt: “Werknemers die onvoldoende meewerken aan reïntegratie kunnen gestraft
worden door inhouding van loon. Ook kan hen (gedeeltelijk) een uitkering worden geweigerd. Werkgevers die
onvoldoende reïntegratie-inspanningen leveren, moeten het salaris langer doorbetalen. Dat kan oplopen van 4 tot 12
maanden, afhankelijk van de aard en ernst van de overtreding.”

Hoe kan Hopstaken Bedrijfsadvies je helpen? Bij situaties waar een medewerk(st)er het werk door stress of
overspannenheid niet meer aan kan. Nelly heeft, als Persoonlijke Coach, in een aantal gevallen een afglijden naar
WAO helpen voorkomen. Stress, overspannenheid – alles heeft een oorzaak. Wanneer die oorzaak op of in het werk

3
zelf zit, dan is er vaak iets aan te doen, als regel door de persoon zelf. Nelly heeft met dit type werk vele jaren
ervaring; sommige lezers van deze nieuwsbrief kunnen daarvan getuigen. Werkwijze: intakegesprek, waarin gekeken
wordt of coaching aan de orde is. Zo ja, dan maken de te coachen persoon en Nelly enkele afspraken. Een afspraak
betekent een coachingsgesprek, dat maximaal een paar uur in beslag neemt. Vaak zijn drie tot vijf gesprekken
voldoende om het tij te keren. Zie ook www.hopstaken.com onder Advisering – Persoonlijke Coaching.

6. Tips voor leven na ‘t werk

a. Piet Paaltjens herdrukt
Dichters zoeken het vaak in huilen en lachen. Hans Dorrestein maakt je met zijn gesnik aan het lachen. Als
tekstdichter is hij nazaat van 19de eeuwer Piet Paaltjens. Diens Snikken en Grimlachjes maakte hem onsterfelijk. Een
vader van een schoolvriend kende ze allemaal uit zijn hoofd en begon ze voorbij een zeker percentage alcohol een
voor een te declameren. Die strofe hierboven echoot nog na. S&G is opnieuw uitgebracht; na bijna 150 jaar spreken
de liefdeszangen en jammerklachten nog steeds aan. Als je tenminste van het genre houdt.

b. Can Blue Men Sing The Whites?

Dat vroeg The Bonzo Dog Band (de Monty Pythons van de popmuziek) zich destijds af. Blues associeer je toch
vooral met zwarte, door het leven gepokte en gemazelde vrouwen en mannen, doorgerookte stemmen en jankende
gitaren. Een levenshouding om doffe ellende te overleven. Rond 1960 raakten enkele blanke pubers gefascineerd door
zwarte Amerikaanse bluesmannen (o.a. Robert Johnson, Howlin’ Wolf, Muddy Waters, John Lee Hooker) en
probeerden hen te imiteren. Sommigen kwamen een heel eind, hoewel ze natuurlijk zo blank bleven als een Britse
badgast. Toen Jimi Hendrix verscheen, was daagde het hen plotsklaps: blanke blues, dat wordt niets.

Toch heeft de blanke blues, van de eerste schrik bekomen, veel moois opgeleverd. Niet de imitaties of de
gladgestreken versies voor de ‘blanke markt’. Die legden het meestal af tegen het zwarte origineel. Nee, de creaties
waar de makers naast blues-invloeden ongegeneerd hun eigen vondsten en andere invloeden gebruiken. Zo’n 40 jaar
(+/-) na dato blijkt van dit segment in m’n verzameling
- 10 % te genant voor woorden,
- 80% leuk voor een avondje nostalgie (met bier en shag) en
- 10% nog steeds steengoed.
Van die laatste 10% is een kwart echt briljant. Dat gaat op voor een John Mayall en Alexis Korner. Maar neem nou
hun pupillen van Cream (kan het nog blanker?). Op The Very Best Of Cream is de verhouding naar mijn smaak 5-30-
65. Klassiekers zijn o.m. I Feel Free, Sunshine Of Your Love, Born Under A Bad Sign en Deserted Cities Of The
Heart. In de laatste drie meen ik de impact van Hendrix te bespeuren. Die was nét in Londen gearriveerd en had
iedereen op scherp gezet. Speakers op 8+, denk om de buren. Luister naar de geweldige stem en de perfecte baslijnen
van Jack Bruce, het hoogpolig drumtapijt van Ginger Baker en de van ideeën bijkans exploderende Eric Clapton.

Zoals hij toen speelde, hield hij nog even vol. Misschien wel uitgedaagd door de zwartste blanke blues-gitarist van die
tijd, Duane Allman uit Nashville, Tennessee. Als ‘Derek & The Dominos’ duelleerden en excelleerden zij in Key To
The Highway, en Layla. De enige echte versie, die juicht, giert en huilt tegelijk. White men played the blues, die
zesde oktober 1970. 18 dagen na Jimi Hendrix’ dood, in Londen. Iedereen nog éven op scherp.

c. Crisis? What crisis?

Hoewel ik destijds de muzieksmaak van m’n collega Bram van Splunteren, de latere VPRO-regisseur, wantrouwde,
viel midden jaren ’70 mijn oog op een LP van zijn ‘ontdekking’, Supertramp. Ik kocht Crisis? What crisis? zonder te
luisteren. Wat mij namelijk trof was de combinatie van titel en hoes. Onder een knaloranje parasol zit een vent in vol
zonlicht tevreden onderuitgezakt in een strandstoel, krantje, drankje en transistorradiootje bij de hand. Dat zie je als
eerste. Dan kijk je verder: hij blijkt zich te bevinden op een stinkende vaalt, tegen de achtergrond van een grauwe
achterbuurt en rook uitspuwende schoorstenen. Tijdloos beeld.
Thuisgekomen, opgezet. Alleen ‘Another Man’s Woman’ beviel me – het instrumentale slotgedeelte. Verder niet
onaardige maar typisch doordeweekse muziek. Je hoort ‘t nog wel eens op Skyradio. In een zwak moment kocht ik
laatst de CD, voor € 9,99. De muziek is nog steeds doordeweeks, maar titel en hoes mogen er nog steeds wezen.

d. The Duke in Munich

Zojuist verschenen. Opgenomen in de Kongressaal op 14 november 1958. Uitgebracht door het Deense label
Storyville – STCD 8324.
Een collector’s item: ruim een uur Ellington live (www.storyville-records.com/may03/8324.htm). Liner notes by

Loek Hopstaken