Satranç Okulu

SATRAN ETM N EL KTABI
www.SatrancOkulu.com
203
www.SatrancOkulu.com www.SatrancOkulu.com
GYOTN
Blm 6
198
XABCDEFGHY 8-+-+-+k+( 7zp-+-+pzpp' 6-+-+-+-+& 5+-+-+-+-% 4-+-+-+-+$ 3+-tR-zP-+-# 2Ptr-+-zPPzP" 1+-+-+-mK-! xabcdefghy XABCDEFGHY 8-tr-+-+k+( 7zp-+-+pzpp' 6-+-+-+q+& 5+-+-+-+-% 4-+Q+-+-+$ 3+-tR-zP-+-# 2P+-+-zPPzP" 1+-+-+-mK-! xabcdefghy
Satranta oyunlarn ounda AH KANADINA ROK ATILIR. ahlar g1 veya g8'e gitmeye karar verirler. Daha nce de rendiiniz gibi ah korumak iin er kullanrz: f eri Fatih, g eri Gkhan, h eri Hakan. Fatih, Gkhan ve Hakan' iyi bir sebep olmadka srmemeye almak lazmdr. Talar ve erler deiildike HATLAR Kaleler ve Vezirler iin alr ve yandakine benzer bir konum oluabilir. Hamle sras Beyazda ise ne oynarsnz? Kolay: Kc3-c8# Ve eer sra Siyahta ise ne oynarsnz? Evet ayn ey. Kb2-b1+ ve Beyaz Kalesini kapadktan sonra mat. Buna ARKA YATAY mat denir ama ben bunu GYOTN gibi gryorum. ah ban tahtaya koyar ve Kale bak gibi derek ahn kafasn koparr. Bu konuma ne dersiniz? Hamle sras Beyazda. Ne oynarsnz? Yine Siyah ahn nndeki er oynamam durumda ve bu sizi c8'den mat dnmeye itmeli. Bu sefer iki hamle srer. Beyaz Vc4-c8+ oynar. VEZR FEDASI. Siyahn imdi tek hamlesi var: Kb8xc8 ve Beyaz Kc3-c8 ile mat eder. Satranta yapabileceiniz en heyecanl eylerden biri zorunlu mat etmek iin VEZR FEDA etmektir. Kitaplarda buna sk rastlanr ama gerek hayatta nadiren gerekleir. Olduunda ise genelde bu ekilde gzkr.
Talarn yerlerini biraz deitirirsek Bernstein-Capablanca, Moskova 1914 oyunundan gelen bu konuma ularz. Jose Raul Capablanca 1921-1927 yllarnda Dnya ampiyonu olmu Kbal bir oyuncudur. ki oyuncunun da benzer ekilde ahlarnn nnde ere sahip olduklarn grmektesiniz. Hamle sras Siyahtadr. Bu konumda Capablanca ne oynamaldr? Kolay deil mi? Vb6-b1+ hamlesi Ve2-f1 hamlesini zorlar ve Kd8-d1 (AMAZ!) ile Vezir kazanlr. Bunu syleyenler ellerini kaldrsn. nallah siz deilsinizdir nk Beyaz devam yolunun sonunda Kc3-c8+ (diyagram) oynar (ta-ta-taam) Rakibin Vezirini almaya vaktiniz yok nk nce sizin ahnz gider! Bu tuzaa dmseniz AMAZI grmsnz demektir ama daha ilerisini grebilmeli. Doru cevap Vb6-b2!! (aadaki diyagram) idi ve her durumda Siyah kazanr. 1. Eer Beyaz Veziri alrsa: Ve2xb2. Ne oynarsnz? ok aktr: Kd8-d1# 2. Eer bunu grmseniz Vb6-b2'nin VEZR ATALI olduunu fark etmisinizdir! e2'deki Vezir ve c3teki Kale ataln iki ayr ucundadr. yleyse Beyaz bu ATALDAN nasl kurtulabilir? Kc3-c2 deneyebilir. Siyahn kazanan fikrini bulabilir misiniz? Vb2-b1 oynar ve Ve2-f1'i zorlar. Sonra ise Kd8-d1 olmaz nk Kc2-c8+ vardr ama Vb1xc2 Kaleyi kazanr. 3. Beyaz Ve2-e1 oynayarak Kaleyi KORUMAYI deneyebilir. Siyah buna nasl cevap vermeli? Vb2xc3 oynar ve Beyaz Veziri alrsa mat olur.
XABCDEFGHY 8-+-tr-+k+( 7zp-+-+pzpp' 6-wq-+-+-+& 5+-+-+-+-% 4-+-+-+-+$ 3+-tR-zP-+-# 2P+-+QzPPzP" 1+-+-+-mK-! xabcdefghy 199 XABCDEFGHY 8-+R+-+k+( 7zp-+-+pzpp' 6-+-+-+-+& 5+-+-+-+-% 4-+-+-+-+$ 3+-+-zP-+-# 2P+-+-zPPzP" 1+q+r+QmK -! xabcdefghy XABCDEFGHY 8-+-tr-+k+( 7zp-+-+pzpp' 6-+-+-+-+& 5+-+-+-+-% 4-+-+-+-+$ 3+-tR-zP-+-# 2Pwq-+QzPPzP" 1+-+-+-mK-! xabcdefghy
XABCDEFGHY 8-+-tr-+k+( 7zp-+-+pzpp' 6-+-+-+-+& 5+-+-+-+-% 4-+-+-+-+$ 3+-tR-zP-+-# 2Pwq-+QzPPzP" 1+-+-+-mK-! 200 xabcdefghy XABCDEFGHY 8-+-tr-+k+( 7zp-+-+pzpp' 6-+-+-+-+& 5+-+-+-+-% 4-+-+-+-+$ 3+-+RzP-+-# 2Pwq-+QzPPzP" 1+-+-+-mK-! xabcdefghy XABCDEFGHY 8-+Rtr-+k+( 7zp-+-+pzpp' 6-+-+-+-+& 5+-+-+-+-% 4-+-+-+-+$ 3+-+-zP-+-# 2Pwq-+QzPPzP" 1+-+-+-mK-! xabcdefghy
4. Beyaz Ve2-c4 de deneyebilir. Yine Kaleyi KORUMAKTADIR. imdi Siyah iin bir hamle bulun. Evet Siyah hala Vb2xc3 oynayarak Kaleyi kazanabilir ama bundan daha iyisi vardr. Kd8-d1+ hamlesi Ve2-f1'i zorlar ve sonrasnda Siyah Veziri, sonra da Kaleyi alr. 5. Kaleyi savunmak iin bir dier Vezir hamlesi Ve2-c2'dir. Bu konumda nasl kazanrsnz? Basite Veziri aln, rakip de alnca Kd8-d1 mattr. 6. Yeni soru. Varsayn ki Beyaz Kc3-d3 (diyagram) oynad. imdi Veziri veya Kaleyi alabilirsiniz. Hangisini seersiniz? Tabii ki Veziri almazdnz: Kd3xd8 ile mat vardr. Kd8xd3 yapnca rakip Ve2xb2 yaparsa mat edersiniz ama Ve2xd3'ten sonra fazla yapabileceiniz bir ey yoktur: Vb2-a1+ hamlesine Ve2-f1 vardr. Bunun yerine Vb2-b1+ (ATAL!) en iyi hamledir ve Kale kazanr. 7. imdi Beyazn Kc3-c8 (diyagram) oynadn varsayn. Yine ta alma seenekleriniz var. Ne yapardnz? Yine Veziri alrsanz mat olursunuz. Kaleyi alrsanz Beyaz gvenli bir ekilde Vezirinizi alabilir. Kazan yolu Vb2-b1+ (veya Vb2-a1) ile Ve2-f1'i zorlamak ve devamnda Vezirleri deiip Kaleyi almak. Siyahn Kaleyi alp mat etmeye vakti yok nk her hamlede ah ekmektesiniz. ah ekmenin gcne dikkat edin. Bernstein ise Vb6-b2'den sonra terk etmeyi tercih etti. Capablanca'nn herhangi bir tuzaa dmeyecek kadar iyi bir oyuncu olduunun farkndayd tabii. Usta oyuncular arasnda bu ekilde erken gzken terkler olaandr. Gl rakiplerinin kazan yolunu karmayacaklarndan emindirler. Bizim sizlere tavsiyemiz ise rakibin kazanc grp grmediinden emin olmanz iin oynamanzdr!
imdi de Adams-Torre, 1920 oyunundan geldii iddia edilen sadaki diyagrama bakalm. (Tarihilerin bazlar bu konumun Adams ile Torre arasnda oynanm bir oyundan kurgu olduuna inanyorlar.) Zor bir konum olduu iin iyice dnn. Fatih, Gkhan ve Hakan'n iki ahn da nnde kprdamadan durduunu grmektesiniz. Ama u anda arka yataylar iyice korunmakta. Sonuta hamle sras Beyazda ve Veziriyle ne yapacan dnyor. ncelikle Vezirlerin tahtada olmadn hayal edin. Beyaz ne oynard? Eh tabii! ki hamlede mattr: Ke2xe8+. Eer Beyaz Veziri ve c8'deki Kaleyi tahtadan kartrsanz ne olur? Yine Ke2xe8+ ve sonraki hamlede mattr. yleyse Siyah Veziri veya c8'deki Kaleyi e8'deki Kalenin savunmasndan uzaklatrmann yolunu aryoruz demektir. Bunu salayabilecek Vezir hamlesi grebiliyor musunuz? 18. Vd4-g4! (diyagram)
XABCDEFGHY 8-+r+r+k+( 7+p+q+pzpp' 6-+-zp-vl-+& 5zp-+P+-+-% 4-+-wQ-+-+$ 3+-+-+N+-# 2PzP-+RzPPzP" 1+-+-tR-mK-! xabcdefghy 201 XABCDEFGHY 8-+r+r+k+( 7+p+q+pzpp' 6-+-zp-vl-+& 5zp-+P+-+-% 4-+-+-+Q+$ 3+-+-+N+-# 2PzP-+RzPPzP" 1+-+-tR-mK-! xabcdefghy
Eer Siyah Veziri alrsa ne olur? Evet iki XABCDEFGHY hamlede mattr: Ke2xe8+. Eer Siyah 8-+r+r+k+( 18...Ke8-d8 ile Veziri savunursa ne olur? 7+p+-+pzpp' Beyaz Veziri alr ve e8'den mat eder. Siyah 6-+-zp-vl-+& Vezir e8'i korumaya devam etmeli. yleyse 5zpq+P+-+-% nereye gitmeli? 18... Vd7-b5 (diyagram)
Dikkatlice dnn. ki taraf iin yapn.
4-+-+-+Q+$ 3+-+-+N+-# 2PzP-+RzPPzP" AT 1+-+-tR-mK-! xabcdefghy
HER HAMLEDE RAKBN TEHDTLERNE BAKMALISINIZ. Siyahn ah tehdidi yok ama al imkan var. Vb5xe2'yi
www.SatrancOkulu.com www.SatrancOkulu.com www.SatrancOkulu.com
deneyelim. Eer Beyaz Veziri alrsa GYOTN ile len kendisi olur: Siyah Kc8-c1+ oynar ve iki hamle sonra mat eder. Dolaysyla Beyaz Siyahn TEHDDN engellemeli ve bunu yle yapar: 19. Vg4-c4!! (diyagram) imdi Siyah 19...Vb5xc4? Oynarsa ne olur? Evet 20. Ke2xe8+ ve sonraki hamlede mat. Eer Siyah 19... Kc8xc4 yaparsa ne olur? Yine 20. Ke2xe8+ ve sonraki hamlede mat. Dolaysyla Siyah e8i savunmak iin oynar: 19... 20. Vc4-c7!! (diyagram) Vb5-d7
202 XABCDEFGHY
8-+r+r+k+( 7+pwQq+pzpp' 6-+-zp-vl-+& 5zp-+P+-+-% 4-+-+-+-+$ 3+-+-+N+-# 2PzP-+RzPPzP" 1+-+-tR-mK-! xabcdefghy
Yine Siyahn Beyaz Veziri iki trl alma imkan vardr. 20... Vd7xc7 alrsa ne olur? 21. Ke2xe8+ tabii. 20... Kc8xc7 oynanrsa ne olacan herkes biliyor: 21. Ke2xe8+. Dolaysyla Siyah Vezir b5'e dner. 20... Vd7-b5
Yine Beyaz bir sonraki hamlesini dikkatli semeli. 21. Vc7xb7 cezbedicidir ama bu hamle c hattn aar ve 21... Vb5xe2! ile Siyah kazanr. Oyunda ise... 21. a2-a4! Vb5xa4
XABCDEFGHY 8-+r+r+k+( 7+pwQ-+pzpp' 6-+-zp-vl-+& 5zp-+P+-+-% 4q+-+R+-+$ 3+-+-+N+-# 2-zP-+-zPPzP" 1+-+-tR-mK-! xabcdefghy
imdi ne yapmal? Siyahn Veziri ve Kalesi e8'in kontroln salamak zorunda. Bundan yararlanmaya devam edin. 22. Ke2-e4! (diyagram) Peki 22... Kc8xc7 oynanrsa ne olur? Evet yine 23. Ke4xe8+. 22... Ke8xe4 oynarsa ne olur? 23. Vc7xc8+ ve hamlede mat (23...Ff6-d8 24. Vc8xd8+ Ke4-e8 25. Vd8xe8+ Va4xe8 26. Ke1xe8#). Peki 22... Va4xe4'e ne vardr? 23. Ke1xe4 ve Siyah Vezir veya Kaleyi alrsa hala mattr.
22...
Va4-b5
Nihayet oyunu bitirebiliriz. Hamleyi bulabilir misiniz? 23. Vc7xb7! (diyagram) Son olarak 23... Vb5xb7 hamlesine ne olur? 24. Ke4xe8+ ve sonraki hamlede mat. Yine 23... Ke8xe4'e ne vardr? Yine 24. Vb7xc8+ ve hamlede mat. Siyah a4-e8 apraznda gvenli kare olmadndan terk etmeyi tercih etti. Bu gerekten kark bir konumdu dolaysyla ilk seferinde anlamadysanz zlmeyin. Ama sonuta ARKA YATAY MATININ ne olduunu artk ok iyi biliyorsunuz.
YARDIMCI PULARI 1. Eer Fatih, Gkhan ve Hakan' ahn nnde kprdamam ekilde gryorsanz ARKA YATAY MATINI dnmeye balayn. 2. Hatlar aldka ve erler ve talar deiildike sk olarak bir eri (genelde Gkhan') ahnzn gvenlii iin bir kare srmek iyidir. 3. Oyun esnasnda SAPTIRMALARI dnn. Eer o ta orada olmasa ne yapardm diye sorun. Ve o ta nasl uzaklamaya zorlarm diye dnn. 4. Oyun esnasnda hesap yapmaya aln: Ben oraya giderim, sonra da uraya giderim eklinde DEL AMA ben oraya giderim rakip uraya gider, sonra uraya gider eklinde hesap yapn. 5. Hesap yaparken AT yapn: Hesabn yapacanz hamleler ZORUNLU HAMLELER, AH EKLER, ALILAR ve TEHDTLERDR. Bunlarn dnda birey hesaplamaya alyorsanz vakit kaybediyorsunuz demektir.
XABCDEFGHY 8-+r+r+k+( 7+Q+ +pzpp' 6-+-zp-vl-+& 5zpq+P+-+-% 4-+-+R+-+$ 3+-+-+N+-# 2-zP-+-zPPzP" 1+-+-tR-mK-! xabcdefghy 203
SPANYOL KENCES
XABCDEFGHY 8r+lwqkvlntr( 7zppzpp+pzpp' 6-+n+-+-+& 5+L+-zp-+-% 4-+-+P+-+$ 3+-+-+N+-# 204 2PzPPzP-zPPzP" 1tRNvLQmK -+R! xabcdefghy
Sk olarak satran retmenlerine "En kuvvetli al hangisidir?" diye sorulur. Cevap basit. imdi greceimiz al. Anlamak kolay deildir ama denemeye deer. 1. e2-e4 2. Ag1-f3 3. Ff1-b5 (diyagram) e7-e5 Ab8-c6
Buna SPANYOL AILII veya RUY LOPEZ denir. Ruy Lopez 16'nc yzylda yaam ve bu al hakknda yazm spanyol bir rahiptir. Hatta "Tahtay gne rakibin gzne gelecek ekilde yerletirin" gibi tavsiyelerde de bulunmutur. yi tavsiye ama al ok daha iyidir. Sk olarak SPANYOL KENCES de denir nk Beyaz nasl yapacan biliyorsa uzunca bir sre rakibe ikence yapabilir. Peki fikir ne? Beyaz e erini SAVUNAN Ata SALDIRIYOR. Beyazn umduu iki ey var. Ya Siyah tm oyunu e erini savunmasna bal olarak geirecek, ya da onu deiip merkezi Beyaza brakacak.
XABCDEFGHY 8r+lwqkvl -tr( 7zppzpp+pzpp' 6-+n+-sn-+& 5+L+-zp-+-% 4-+-+P+-+$ 3+-+-+N+-# 2PzPPzP-zPPzP" 1tRNvLQmK -+R! xabcdefghy
Sizin seviyenizde nemli olan Beyaz e erini kazanmaya alrsa ne olacan ve Siyah Ag8-f6 ile Beyazn erini almaya alrsa ne olacan grmektir. nce Siyahn ne yapacan bilmedii bir oyuna bakalm. 3... Ag8-f6 (diyagram)
e4 erini TEHDT EDEN iyi bir hamle. imdi Beyaz rok atar:
4. 0-0 Beyaz geliime devam ederek tehditle ilgilenmiyor. Siyahn e erini almas halinde ban E HATTINDAN BELAYA SOKACAINI dnyor.
Ab1-c3 hamlesinin de sakncas yoktur ama rok atmak Siyaha daha ok sknt verecektir.
4...
d7-d5? (diyagram)
Bu kaybettiren hamledir. SPANYOL AILIINDA BUNU YAPAMAZSINIZ! e2-e4 e7-e5 ile balayan allarda Siyahn d7-d5 srme imkan olabilir. Bu alta ise bu ok zordur. Ana nokta Siyahn d erinin AMAZDA olmasdr! Vd8xd5 (diyagram) Af6xd5'i beenmiyor nk Beyaz Af3xe5 (c6'daki At amazdadr, unutmayn) oynayabilir. Bu daha da ktdr. VEZRNZ OK ERKEN OYUNA SOKMAYIN! 6. Ab1-c3 GELYOR ve Veziri TEHDT EDEREK ZAMAN kazanyor. Vd5-e6 (diyagram) Burada Beyaz iin iyi hamle bulabilir misiniz? Seilebilecek ok hamle var. Beyaz Af3xe5 oynayarak er kazanabilir. Neden? Siyah Ac6xe5 oynayabilir mi? Hayr - At AMAZDADIR! Ve6xe5 oynanrsa ne olur? Beyaz Kf1-e1 oynayarak Veziri AMAZA alarak kazanr (E HATTINDA BELA!) te gryorsunuz Beyaz iin erkenden rok atmak ok nemli. 6... 5. e4xd5
XABCDEFGHY 8r+lwqkvl -tr( 7zppzp-+pzpp' 6-+n+-sn-+& 5+L+pzp-+-% 4-+-+P+-+$ 3+-+-+N+-# 2PzPPzP-zPPzP" 1tRNvLQ+RmK -! xabcdefghy 205 XABCDEFGHY 8r+l+kvl -tr( 7zppzp-+pzpp' 6-+n+-sn-+& 5+L+qzp-+-% 4-+-+-+-+$ 3+-+-+N+-# 2PzPPzP-zPPzP" 1tRNvLQ+RmK -! xabcdefghy XABCDEFGHY 8r+l+kvl -tr( 7zppzp-+pzpp' 6-+n+qsn-+& 5+L+-zp-+-% 4-+-+-+-+$ 3+-sN-+N+-# 2PzPPzP-zPPzP" 1tR-vLQ+RmK -! xabcdefghy
XABCDEFGHY 8r+l+kvl -tr( 7zppzp-+pzpp' 6-+n+qsn-+& 5+L+-+-+-% 4-+-zPp+-+$ 3+-sN-+N+-# 2PzPP+-zPPzP" 1tR-vLQ+RmK -! 206 xabcdefghy XABCDEFGHY 8r+l+kvl -tr( 7zppzp-+pzpp' 6-+Pwq-sn-+& 5+L+-+-+-% 4-+-+-+-+$ 3+-sN-+p+-# 2PzPP+-zPPzP" 1tR-vLQ+RmK -! xabcdefghy XABCDEFGHY 8r+l+-vl-tr( 7zpPzp-mkpzpp' 6-+-wQ-sn-+& 5+L+-+-+-% 4-+-+-+-+$ 3+-sN-+p+-# 2PzPP+-zPPzP" 1tR-vL-+RmK-! xabcdefghy
Bunun yerine Beyaz e gte bir hamle yaparak konumu amaya alyor. 7. d2-d4 e5-e4 (diyagram)
e hattn kapal tutuyor. Beyaz iin bir hamle seiniz. 8. d4-d5 Beyaz At dert etmiyor: Siyah alrsa e hattn am olacak ve de bu Kf1-e1e izin verir. At kamak yerine ER ATALI atyor. 8... 9. d5xc6 Ve6-d6 e4xf3? (diyagram)
Hereyi kaybediyor ama oyun zaten kurtulmazdayd: rnein 9...b7xc6 10. Vd1xd6 Ff8xd6 11. Fb5xc6+ ah ve Kaleye ATAL atar. 10. c6xb7+ AARAK AH! 10... 11. Vd1xd6+ (diyagram) e8-e7
Siyah terk etti. Beyazn sonraki hamlesi b7xa8=V! Bir sonraki oyunumuzda Siyah neler olduunu daha iyi anlyor ama fazla yaamyor. Bu oyunda baz yararl saldr tekniklerini reneceksiniz.
Beyaz: Rev. Armstrong Siyah: JCM rlanda Yazmal ampiyonas 1913 Al: spanyol Al 1. e2-e4 2. Ag1-f3 3. Ff1-b5 e7-e5 Ab8-c6 a7-a6
Klasik hamle. Beyaza burada er kazanmas tavsiye edilmez: 4. Fb5xc6 d7xc6 5. Af3xe5ten sonra Vd8-d4 ile VEZR ATALI vardr ve Siyah eri iyi konuma geerek geri alr. Bu devam yolu hakknda E HATTINDA BELA dersine baknz. 4...Fb5xc6 renmesi daha kolay hamledir ama daha popler olan...
XABCDEFGHY 8r+lwqkvl -tr( 7+pzpp+pzpp' 6p+n+-+-+& 5+-+-zp-+-% 4L+-+n+-+$ 3+-+-+N+-# 2PzPPzP-zPPzP" 1tRNvLQ+RmK -! xabcdefghy
207
Ag8-f6 Af6xe4 (st diyagram) AIK DEVAM YOLU. Siyah eri alabilir ama dikkatli olmak zorunda. 6. Kf1-e1 Eri geri almak iin en basit yol. Kuvvetli oyuncularn ou burada d2-d4 tercih ederler ama Kf1-e1'den sonra Siyah kolaylkla hata yapabilir. 6... 7. Ab1-c3 8. Af3xe5 (orta diyagram) Ae4-c5 Ac5xa4
4. Fb5-a4 5. 0-0
XABCDEFGHY 8r+lwqkvl -tr( 7+pzpp+pzpp' 6p+n+-+-+& 5+-+-zp-+-% 4n+-+-+-+$ 3+-sN-+N+-# 2PzPPzP-zPPzP" 1tR-vLQtR-mK-! xabcdefghy XABCDEFGHY 8r+lwqkvl -tr( 7+pzpp+pzpp' 6p+n+-+-+& 5+-+-sN-+-% 4n+-+-+-+$ 3+-sN-+-+-# 2PzPPzP-zPPzP" 1tR-vLQtR-mK-! xabcdefghy
Beyaz At almakla uramyor. Ta geri almann daha iyi bir yolunu grm durumda. 8... 9. Ke1xe5+ (diyagram) Ac6xe5 Ff8-e7
Beyazn en iyi hamlesini bulabilir misiniz? Gzken hamle Ac3xa4'tr ama At kenarda
(KENARDAK AT SAKAT ATTIR) ve Siyaha gvenli bir biimde rok atmak iin zaman verir. ok daha iyi bir ey vardr. e hattndaki AMAZI gryor musunuz? Eer AMAZ varsa ne yaparsnz? AMAZDAK taa elinizdeki hereyle saldrrsnz. e7 Filine SALDIRMANIN en iyi yolu nedir? 10. Ac3-d5 te hamle! Fil kprdayamaz ve ayn zamanda Fil korunamaz. yleyse yaplabilecek en iyi ey ah karmaktr. 10... 11. Ad5xe7+ (diyagram) 12. Vd1-h5 0-0 g8-h8
XABCDEFGHY 8r+lwq-trk+( 7+pzppsNpzpp' 6p+-+-+-+& 5+-+-tR-+-% 208 4n+-+-+-+$ 3+-+-+-+-# 2PzPPzP-zPPzP" 1tR-vLQ+-mK-! xabcdefghy XABCDEFGHY 8r+lwq-tr-mk( 7+pzp-sNpzpp' 6p+-zp-+-+& 5+-+-tR-+Q% 4n+-+-+-+$ 3+-+-+-+-# 2PzPPzP-zPPzP" 1tR-vL-+-mK-! xabcdefghy XABCDEFGHY 8r+lwq-tr-mk( 7+pzp-sNpzpQ' 6p+-zp-+-+& 5+-+-tR-+-% 4n+-+-+-+$ 3+-+-+-+-# 2PzPPzP-zPPzP" 1tR-vL-+-mK-! xabcdefghy
Siyah ahn fazla savunucusu yok. Bu sebepten Beyaz hzl bir saldr dzenliyor. 12... d7-d6 (diyagram)
TEHDD grmyor ama Beyazn her durumda kazanan bir saldrs vard. u devam yoluna bakmak istersiniz belki 12...g7-g6 13. Vh5-h6 d7-d6 14. Ke5-h5! (h7'den LM PC ile TEHDT EDYOR) 14...g6xh5 15. Vh6-f6# AT yapn ve Beyazn burada ne oynadn syleyin. Hala bulamadnz m? harfi ne iin? AH TEHDD! Sadece iki ah tehdidi var ve dikkatli bakarsanz bulacaksnz: 13. Vh5xh7+ (diyagram) Mat etmek iin VEZR FEDASI!
13... 14. Ke5-h5#
h8xh7
imdi bir baka oyunu inceleyelim. Beyaz: Andrew Bonar Law Siyah: Brian Harley Londra 1920 Al: spanyol Al 1. e2-e4 2. Ag1-f3 3. Ff1-b5 4. 0-0 5. d2-d4 (diyagram) e7-e5 Ab8-c6 Ag8-f6 Af6xe4
XABCDEFGHY 8r+lwqkvl -tr( 7zppzpp+pzpp' 6-+n+-+-+& 5+L+-zp-+-% 4-+-zPn+-+$ 3+-+-+N+-# 2PzPP+-zPPzP" 209 1tRNvLQ+RmK -! xabcdefghy
Eer 5. Kf1-e1 olursa ilk oyuna benzer. Beyaz daha kark olan alternatifi deniyor. Siyah eri korumaya alyor. ok tehlikeli bir tutum. 5... Ae4-d6 normal hamledir. 5... 6. Af3xd4 7. Kf1-e1+ imdi Fil AMAZDADIR. 8. Vd1-g4 Beyaz Siyahn g erini TEHDT etme frsatn karmyor. Siyah imdi ta kazanabileceini dnr. 8... 9. Vg4xd4 10. Vd4xg7 (diyagram) Ac6xd4 Ad6xb5 Kh8-f8 e5xd4 Ae4-d6 Ff8-e7 (diyagram)
Hamle sras Beyazda. Ne tavsiye edersiniz? 11. Fc1-h6 TEHDT nedir? Siyah Fil unutmayn
XABCDEFGHY 8r+lwqk+-tr( 7zppzppvlpzpp' 6-+nsn-+-+& 5+L+-+-+-% 4-+-sN-+-+$ 3+-+-+-+-# 2PzPP+-zPPzP" 1tRNvLQtR -mK-! xabcdefghy XABCDEFGHY 8r+lwqktr -+( 7zppzppvlpwQp' 6-+-+-+-+& 5+n+-+-+-% 4-+-+-+-+$ 3+-+-+-+-# 2PzPP+-zPPzP" 1tRNvL-tR-mK-! xabcdefghy
210
XABCDEFGHY 8r+lwqkwQ -+( 7zppzp-vlp+p' 6-+-+-+-vL& 5+n+p+-+-% 4-+-+-+-+$ 3+-+-+-+-# 2PzPP+-zPPzP" 1tRN+-tR-mK-! xabcdefghy XABCDEFGHY 8r+lwq-+-+( 7zppzp-vlQ+p' 6-+-mk-+-vL& 5+n+p+-+-% 4-+-+-+-+$ 3+-+-+-+-# 2PzPP+-zPPzP" 1tRN+-tR-mK-! xabcdefghy
AMAZDA. yleyse Vh6xf8 MATTIR! Siyahn At kenarda ve dier talar gelimemi. Burada yaplabilecek tek hamle aha yer amak. 11... 12. Vg7xf8+ (diyagram) 13. Vf8xf7 d7-d5 e8-d7
Fili AMAZA alyor ve Fh6-g5 ile TEHDT ediyor. Bu yzden Siyah amazdan kyor ama ayn zamanda ahn aa kartm oluyor. 13... d7-d6 (diyagram) Beyaz oyunu nasl bitirebilir? 14. Ke1xe7 Belki de grmek kolay deil. Beyazn Vd8xe7ye kar hamlesi nedir? ah ve Vezir ayn aprazda. Oraya bir Fil getirebilir miyiz? Evet. Fh6-f8 Veziri AMAZA alarak kazandrr. YARDIMCI PULARI 1. Al renin ve unutmayn. Mmkn olduunca uygulayn. 2. Beyaz iseniz abucak rok atn. Rakibin e erinden kurtulmak iin hzlca d2-d4 oynayn. Kf1-e1 genelde iyi hamledir (rakibin c5'te Fili yoksa) 3. Eer Siyah Ff8-c5 oynarsa ATAL NUMARASI yapabilirsiniz veya merkezi c2-c3 ve d2-d4 ile oluturabilirsiniz. 4. e erinizi korumay fazla dert etmeyin. Genelde erini rahatlkla geri alabilirsiniz. 5. Beyaz e5'i alrsa ne olacan her hamlede dnn.
E HATTINDA BELA
Al nasl oynayacanz konusunda rettiimiz harfleri hatrlyor musunuz? GMG! GELM, MERKEZ KONTROL, GVENLK (ahn gvenlii) ah gvenlii genelde u anlama gelir: BR VEYA K E ERNN OLMADII VEYA ERLERN DELME HTMAL OLAN KONUMLARDA MMKN OLDUUNCA HIZLI ROK ATMALISINIZ!! unu hayal edin. e hattnda Kaleniz veya Veziriniz var. e erleri de deiilmi durumda. Rakibiniz yanl bir ekilde rok atmam durumda yani ah e8'de kalm. Eer herhangi bir rakip ta e hattndaysa AMAZDA demektir. Rakibin ta AMAZDA olunca ne yapacanz biliyorsunuz. ELNZDEK HEREY LE SALDIRIN! Eer sizin talarnzdan biri yolunuzdaysa onu atnzda rakibe ah ekmi olursunuz. Buna AARAK AH denir. Bir ta dier tan yolunu aarak ah ektirmitir. Nasl olduuna bakalm. 1. e2-e4 2. Ag1-f3 e7-e5 Ag8-f6
XEY 8k( 7+' 6-& 5+% 4-$ 3+# 2-" 1mK! xey
211
Bu PETROFF SAVUNMASI. yi ama skc saylabilecek bir altr. smini 19'uncu yzylda yaam Rus oyuncu Alexander Petroff'tan almtr. e hattndan tuzaklara dikkat edildii srece iyidir. 3. Af3xe5 Neden olmasn? Bir numaral Emre gidiyor! 3... Af6xe4? (diyagram)
XABCDEFGHY 8rsnlwqkvl -tr( 7zppzpp+pzpp' 6-+-+-+-+& 5+-+-sN-+-% 4-+-+n+-+$ 3+-+-+-+-# 2PzPPzP-zPPzP" 1tRNvLQmKL+R! xabcdefghy
XABCDEFGHY 8rsnlwqkvl -tr( 7zppzpp+pzpp' 6-+-+-+-+& 5+-+-sN-+-% 4-+-+n+-+$ 3+-+-+-+-# 2PzPPzP-zPPzP" 1tRNvLQmKL+R! 212 xabcdefghy XABCDEFGHY 8rsnlwqkvl -tr( 7zppzpp+pzpp' 6-+-+-sn-+& 5+-+-sN-+-% 4-+-+-+-+$ 3+-+-+-+-# 2PzPPzPQzPPzP" 1tRNvL-mKL+R! xabcdefghy XABCDEFGHY 8rsnlwqkvl -tr( 7zppzpp+pzpp' 6-+N+-sn-+& 5+-+-+-+-% 4-+-+-+-+$ 3+-+-+-+-# 2PzPPzPQzPPzP" 1tRNvL-mKL+R! xabcdefghy
Ve de iki numaral Emre gidiyor! Siyah Kopya Savunmasn yapyor. Beyazla ne oynarsnz? AT yapn ve iki tehdidin bir tehditten daha iyi olduunu hatrlayn. 4. Vd1-e2! Bunun yerine 4. Vd1-h5 yeterince iyi deildir: Siyahn 4... Vd8-f6 ile karlayabilecei bir tehdit yapar. 4. Vd1-f3 VEZR ATALIDIR ama Siyah 4... Ae4-f6 ile basite savunabilir. Hamle Vd1-e2'dir. At istiyor ve Siyah aha kar gizli bir tehdit iermekte. (Bu Veziri oyuna erken sokmamann istisnalarndan biridir!) 4... Ae4-f6?? (diyagram)
Siyahn Atna saldrlyor. Bu yzden kaar. Hamle sras sizde. AT! Bata e hattnda talarn diziliini grene kadar ah ekii gremeyebilirsiniz. e hattnda Beyaz Vezir, Beyaz At ve Siyah ah bulunmakta. Eer Beyaz, Atyla oynarsa AARAK AH olur. At nereye gitmeli? Ae5xf7+ veya Ae5xd7+ olmaz: Siyah ah basite alverir. Ae6-g6+ iyidir nk AH EKMEKTE ve h8'deki Kaleyi TEHDT ETMEKTE ama daha iyi bir ey var. En iyi hamle Ae5-c6+ (diyagram) ve Siyah Veziri kazanr. Vezir ah tehdidine kar e7'ye gidebilir ama Beyaz At hala onu alabilir. Dolaysyla Beyaz, Ata kar Vezir kazanr. BUNU HATIRLAYIN. PMAN OLMAYACAKSINIZ! imdi Siyahn drdnc hamlesinden nceki konuma dnn ve daha iyi bir hamle bulmaya aln. Diyelim ki Siyah 4...d7-d5 ile At savundu. Sonra ne olur? At AMAZDA
saylr: Eer kprdarsa grdnz gibi Siyah Vezirini kaybeder. Eer AMAZDAYSANIZ ne yaparsnz? AMAZDAK TAA TEKRAR SALDIRIN. Bunu yapmann en iyi yolu d2-d3 (f2-f3'ten daha iyidir nk bu hamle ah kanadn zayflatr; FATH'E DOKUNMAYIN!) srerek At istemek ve At kanca da Ae5-c6+ oynayarak Veziri kazanmak. Bunun yerine Siyah bir hamle daha Beyaz taklit edebilir: 4... 5. Ve2xe4 (diyagram) Vd8-e7 d7-d6
XABCDEFGHY 8rsnl+kvl -tr( 7zppzp-wqpzpp' 6-+-zp-+-+& 5+-+-sN-+-% 4-+-+Q+-+$ 3+-+-+-+-# 2PzPPzP-zPPzP" 213 1tRNvL-mKL+R! xabcdefghy
Yine e hattna bakn. imdi Beyazn At AMAZDADIR: Eer kprdarsa Vezirini kaybeder. Dolaysyla d2-d4 oynayarak Atn savunur ve er nde kalr. imdi PETROFF SAVUNMASINI doru ekilde oynamann yollarna bakalm. 1. e2-e4 2. Ag1-f3 3. Af3xe5 e7-e5 Ag8-f6 d7-d6 (diyagram)
Bu Siyahn en iyi hamlesidir. Vd8-e7 hamlesinin cazibesine kaplmayn. Evet Beyaz tuzaa dp Vezirini kaybedebilir ama doru oynarsa Siyah, Veziriyle oynamak zorunda kalacandan zaman kaybeder. 4. Ae5-f3 Af6xe4
XABCDEFGHY 8rsnlwqkvl -tr( 7zppzp-+pzpp' 6-+-zp-sn-+& 5+-+-sN-+-% 4-+-+P+-+$ 3+-+-+-+-# 2PzPPzP-zPPzP" 1tRNvLQmKL+R! xabcdefghy
imdi eri almak gvenli. Buradaki en popler hamle d2-d4 ile merkezde alan kazanmak. d2-d3 ile At kovalamak da mmkndr. Ama Beyaz Siyaha hata yapma ans veren farkl bir hamle seebilir.
XABCDEFGHY 8rsnlwqkvl -tr( 7zppzp-+pzpp' 6-+-zp-+-+& 5+-+-+-+-% 4-+-+n+-+$ 3+-+-+N+-# 2PzPPzPQzPPzP" 1tRNvL-mKL+R! 214 xabcdefghy
5. Vd1-e2 (diyagram) Siyahn Atna saldrr ve onu AMAZA alr. Bu durumda ne yapmal? rnein d6d5 hata olur. Beyaz amazdaki At d2-d3 ile kazanr. 5...f7-f5 ve 5...Fc8-f5 ayn sebepten ktdr. irkin gzken 5...Vd8-e7 hamlesi iyidir nk hem savunmakta hem de amazdan kurtarmaktadr. Oyun eit olur. Bir sonraki rneimizde Beyaz deiik bir beinci hamle seti. Bu oyun iki rekor krmtr: Bir Bykusta ve Dnya ampiyonu tarafndan en hzl kaybedilmi oyun. Kaybeden o zamanlar Dnya Genler ampiyonu olan ve sonradan Dnya ampiyonu olan Hint oyuncu Anand. Rakibi ise Kolombiyal bir Bykusta Beyaz: Alanso Zapata Siyah: Vishy Anand Biel 1988 Al: Petroff Savunmas 1. e2-e4 2. Ag1-f3 3. Af3xe5 4. Ae5-f3 5. Ab1-c3 (diyagram) e7-e5 Ag8-f6 d7-d6 Af6xe4 Fc8-f5??
XABCDEFGHY 8rsn-wqkvl-tr( 7zppzp-+pzpp' 6-+-zp-+-+& 5+-+-+l+-% 4-+-+n+-+$ 3+-sN-+N+-# 2PzPPzP-zPPzP" 1tR-vLQmKL+R! xabcdefghy
Burada 5...Ae4xc3 doru hamledir. imdi bir Dnya ampiyonuna oyunu kaybettiren hamle ne acaba? 6. Vd1-e2 (AMAZ!) Eer Siyah Amazdaki At 6...d6-d5 ile savunursa, 7. d2-d3 At kazanr. te yandan 6...Vd8-e7 hamlesine 7. Ac3-d5 vardr ve 7...Ve7-e6 hamlesi 8. Ad5xc7+ (ATAL!) yznden kaybeder. Ve Siyah 7...Ve7-d8 oynarsa, 8. d2-d3 yine At kazanr. At gitmitir ve Bykustaya kar At eksik
oynayamazsnz. Dolaysyla Siyah terk etti. Benzeri konumlara Beyazla ulaabilmek iin en iyisi 2...Ab8-c6 hamlesinden sonra spanyol Al oynamaktr. imdi Siyahn nasl yolunu arabileceine basit bir rnek verelim. 1. e2-e4 2. Ag1-f3 3. Ff1-b5 e7-e5 Ab8-c6
Daha nceki derse baktysanz bu al biliyorsunuz demektir. 3... a7-a6
215
Siyahn en popler devam yolu. Beyaz genelde Fb5-a4 oynar ama At alarak DE-M DEVAM YOLUNA girmek de iyidir. 4. Fb5xc6 d7xc6 (diyagram)
Beyaz drdnc hamlede Fil ile At deiirse, SPANYOL AILIININ DEM DEVAM YOLU oynanyor demektir. Siyahn b eri yerine d eriyle al yapmas biraz daha iyidir nk bu sayede Filin nn aar ve erlerini bir arada tutar. Beyazn e5 erini hemen almas iyi deildir. Neden? Siyahn eri geri almasn salayan deiik hamleler var: VEZR ATALI (Vd8-d4), bir baka VEZR ATALI (Vd8-g5) veya (Vd8-e7). Beyaz eri almak yerine farkl bir fikir uyguluyor. 5. 0-0 imdi Siyah e erini f7-f6, Vd8-f6, Ff8-d6 veya hatta Fc8-g4 (AMAZ!) ile savunabilir. Bunun yerine Beyazn e erine saldryor ve ban E HATTINDA BELAYA SOKUYOR.
XABCDEFGHY 8r+lwqkvlntr( 7+pzp-+pzpp' 6p+p+-+-+& 5+-+-zp-+-% 4-+-+P+-+$ 3+-+-+N+-# 2PzPPzP-zPPzP" 1tRNvLQmK -+R! xabcdefghy
XABCDEFGHY 8r+l+kvl -tr( 7+pzp-+pzpp' 6p+p+-sn-+& 5+-+-sN-+-% 4-+-wqP+-+$ 3+-+-+-+-# 2PzPPzP-zPPzP" 1tRNvLQ+RmK -! 216 xabcdefghy XABCDEFGHY 8r+l+kvl -tr( 7+pzp-+pzpp' 6p+p+-sn-+& 5+-+-+-+-% 4-+-+q+-+$ 3+-+-+N+-# 2PzPPzP-zPPzP" 1tRNvLQ+RmK -! xabcdefghy XABCDEFGHY 8r+lwqkvl -tr( 7+pzp-+pzpp' 6p+p+-+-+& 5+-+-sN-+-% 4-+-+n+-+$ 3+-+-+-+-# 2PzPPzP-zPPzP" 1tRNvLQ+RmK -! xabcdefghy
5... 6. Af3xe5
Ag8-f6?!
imdi Siyahn sapabilecei iki yanl yol var. ncelikle VEZR ATALI deneyebilir ama bu ie yaramaz nk Beyaz Kale artk oyundadr. 6... Beyaz iin hamle seiniz. 7. Ae5-f3 Basit ve iyi: TEHDT ALTINDAK At kayor ve Siyah Veziri TEHDT EDYOR. 7... Vd4xe4?? (diyagram) Vd8-d4? (diyagram)
Yine sizin hamleniz. AT ile dnn! 8. Kf1-e1 (AMAZ!) Veziri AMAZA alyor. kinci yol e erini hemen almaktr. (altnc hamleye dnnz) 6... Af6xe4? (diyagram)
imdi Beyaz ne yapmal? Hamle sizde! 7. Kf1-e1 AIK HATTA buna benzer konumlarda Vezir yerine Kale kullanmak daha iyidir. 7... Ae4-f6??
Ve imdi ne yapacanz biliyorsunuz, deil

mi? 8. Ae5xc6+ (AARAK AH), ile Vezir kazanr. Buna benzer eyler spanyol Al'nda sk olur. e hatt akken rok atmann ne kadar nemli olduunu gryorsunuz. Birinci kural; ahnz gvenlie aln ve ikinci kural; Kaleniz e hattna gelip rakibi tehdit edebilir. Buna dikkat ediniz. Neden spanyol Al oynamay denemiyorsunuz? Anahtar hamleler: 0-0, Kaleyi oyuna sokmak, Kf1-e1 Kaleyi rakip ahn karsna getirmek ve Fb5xc6 alarak Af3xe5 almak veya buna izin verilmezse d2-d4 oynayarak rakibin e erinden kurtulmak. e erinizi korumak iin kendinizi fazla skmayn. Zaten Kalenizi kullanabilmek iin e erinden kurtulmaya alyorsunuz. Bu tr eylerin ne sklkla olabileceini gstermek iin 6 yandaki Luke Mcshane'in oynad 2 oyunun birka hamlesine bakalm. kisi de yle balad: 1. e2-e4 e7-e5 2. Ag1-f3 Ab8-c6 3. Ff1-b5 Ag8-f6 (spanyol Al'na kar Berlin Savunmas) 4. Fb5xc6 (Burada normal hamle 0-0'tur.) imdi rakiplerinden biri 4...b7xc6 oynad ve 5. 0-0 Af6xe4 6. Kf1-e1 d7-d5 7. d2-d3 Ae4-f6 8. Af3xe5 Ff8-d6? (diyagram) 9.Ae5xc6+ (AARAK SALDIRI!) ile Beyaz Veziri kazand. Dier oyun 4...d7xc6 ile devam etti. 5. 0-0 Af6xe4 6. Kf1-e1 Vd8-d5? (diyagram) 7. d2-d3 Ae4-f6 8. Ke1xe5+ (ATAL!) ve yine Veziri kazanr. Luke sonradan ngiltere'nin gelmi gemi en gen Bykustas olmutur.
217
XABCDEFGHY 8r+lwqk+-tr( 7zp-zp-+pzpp' 6-+pvl-sn-+& 5+-+psN-+-% 4-+-+-+-+$ 3+-+P+-+-# 2PzPP+-zPPzP" 1tRNvLQtR -mK-! xabcdefghy XABCDEFGHY 8r+l+kvl -tr( 7zppzp-+pzpp' 6-+p+-+-+& 5+-+qzp-+-% 4-+-+n+-+$ 3+-+-+N+-# 2PzPPzP-zPPzP" 1tRNvLQtR -mK-! xabcdefghy
YARDIMCI PULARI 1. Herhangi bir alta e eri ortadan kalkt zaman EN KISA SREDE ROK ATMALISINIZ!
XABCDEFGHY 8rsnlwqkvl -tr( 7zppzpp+pzpp' 6-+-+-sn-+& 5+-+-zp-+-% 4-+-+P+-+$ 3+-+-+N+-# 2PzPPzP-zPPzP" 1tRNvLQmKL+R! 218 xabcdefghy XABCDEFGHY 8r+lwqkvlntr( 7zppzpp+pzpp' 6-+n+-+-+& 5+L+-zp-+-% 4-+-+P+-+$ 3+-+-+N+-# 2PzPPzP-zPPzP" 1tRNvLQmK -+R! xabcdefghy
2. Vezir Kale ve Fili rakibin daha deerli talarnn hattna veya aprazna koymak iyidir. rnein Kalenizi rakibin ah veya Vezirinin dikeyine koyun. anslysanz bu sayede AMAZ yaratp AARAK SALDIRI gerekletirebilirsiniz.
3. PETROFF SAVUNMASI Siyah iin iyi (ama skc) bir altr. Ama oynarsanz e hattndan tehlikelere kar uyank olun.
4. SPANYOL AILII dnyann en iyi aldr! RENN, HATIRLAYIN, ANLAYIN ve OYNAYIN! 5. Her zaman AT yapn: Her hamlede her oyunda. Ayn zamanda Vezirin, Kalelerin ve Fillerin yoluna ve yollarnda ne olduuna bakn.
AARAK SALDIRMAK
Satranta her zaman TEHDTLER oluur. Bir oyuncu bir TEHDT yapar, dier oyuncu bunu karlar ve byle srp gider. Bir TEHDT yapmaktan daha iyisi nedir? Bir hamlede iki TEHDT yapmaktr. Buna ok rnek grmsnzdr. Eer DEK YNLERDE ayn tala iki eyi tehdit edersek ne olur? ATAL atm oluruz! AYNI YNDE ayn tala iki ey tehdit edersek ne olur? AMAZ olur. Veya ters srada tehdit edilen talar duruyorsa bu sefer de olur. Bununla beraber AARAK SALDIRARAK K DEK TAI ayn anda tehdit edebiliriz. Tabii atmzda ah tehdit edersek o zaman AARAK AH EKM oluruz. Bir an iin FLLER, KALELER ve VEZRLER dnn. Dz giden talardr. Bunlara HAT TALARI diyeceiz. Eer bir HAT TAININ nnde bir ta varsa ve o ta yoldan ekersen HAT AMI oluruz. Ve bu hattn sonunda da leziz bir rakip ta bulunabilir. Basit bir rnek: 1. e2-e4 2. Ff1-c4 3. Vd1-g4?? (diyagram) e7-e5 Ab8-c6
219
Ciddi ekilde kt bir hamle. VEZRNZ ERKEN OYUNA SOKMAYIN! Bu aptallk iin rakibi nasl cezalandrabiliriz? HAT TALARINIZIN HATLARINA BAKIN. c8'deki Fil u anda ok yararl gzk-
XABCDEFGHY 8r+lwqkvlntr( 7zppzpp+pzpp' 6-+n+-+-+& 5+-+-zp-+-% 4-+L+P+Q+$ 3+-+-+-+-# 2PzPPzP-zPPzP" 1tRNvL-mK-sNR! xabcdefghy
XABCDEFGHY 8r+lwqkvlntr( 7zppzp-+pzpp' 6-+n+-+-+& 5+-+pzp-+-% 4-+L+P+Q+$ 3+-+-+-+-# 2PzPPzP-zPPzP" 1tRNvL-mK-sNR! 220 xabcdefghy XABCDEFGHY 8r+lwqkvlntr( 7zppzpp+pzpp' 6-+n+-+-+& 5+-+-zp-+-% 4-+-zPP+-+$ 3+-+-+N+-# 2PzPP+-zPPzP" 1tRNvLQmKL+R! xabcdefghy XABCDEFGHY 8r+lwqk+-tr( 7zppzpp+pzpp' 6-+n+-sn-+& 5+-vl-+-+-% 4-+-sNP+-+$ 3+-+-vL-+-# 2PzPP+-zPPzP" 1tRN+QmKL+R! xabcdefghy
meyebilir ama GZLERNZ kullanp tahtaya iyice bakarsanz, Filin Vezir ile ayn aprazda olduunu grrsnz. Filin yolunda ne vardr? Doan yani d eri. Peki yleyse neden onu srmeyelim? Onu bir ilerletebiliriz ama ne olur ki? Eer iki srersek c4'teki Fili TEHDT edecektir. yleyse kazanan hamle: 3... d7-d5! (diyagram)
Eer Beyaz Veziri ile oynarsa ne olur? c4'teki Filini kaybeder. Peki e4xd5 veya Fc4xd5 oynarsa ne olur? Vezirini kaybeder. Eminim ki pek ok rakibiniz AARAK SALDIRIYI farketmez ve eri alr. imdi de una bakalm. 1. e2-e4 2. Ag1-f3 3. d2-d4 (diyagram) SKO AILII 3... 4. Af3xd4 e5xd4 Ff8-c5 e7-e5 Ab8-c6
Siyah Ata ikinci kez saldryor. 5. Fc1-e3 Ve Beyaz ikinci kez savunuyor. Hibir eyden phelenmeyen Siyah yle oynar: 5.... Ag8-f6? (diyagram)
Hamle sras sizde. Beyaz nasl ta kazanr bulun.
e3'teki Filin aprazna bakn ve c5te savunmasz duran Fili farkedin. Unutmayn GEVEK TALAR DER. Yolunda bir At var. Bu yzden zorlayc bir hamle bulmalyz... 6. Ad4xc6 b7xc6
Siyah 6... Fc5xe3 oynasa ne yapardnz? 7. Ac6xd8 tabii. Ya imdi? 7. Fe3xc5 (diyagram) ve Beyazn fazla Fili vardr. Bu arada Siyahn normal beinci hamlesi Vd8-f6 idi. Gl oyuncular bile eer bilmiyorlarsa bu tr konumlara debilirler. AARAK SALDIRI grlmesi zor bir eydir. imdi her yl yzlerce kiinin kurban olduu bir tuzaa bakalm. 1. e2-e4 2. d2-d4 3. e4-e5 4. c2-c3 5. Ag1-f3 e7-e6 d7-d5 c7-c5 Ab8-c6 Vd8-b6
XABCDEFGHY 8r+lwqk+-tr( 7zp-zpp+pzpp' 6-+p+-sn-+& 5+-vL-+-+-% 4-+-+P+-+$ 3+-+-+-+-# 2PzPP+-zPPzP" 1tRN+QmKL+R! 221 xabcdefghy XABCDEFGHY 8r+l+kvlntr( 7zpp+-+pzpp' 6-wqn+p+-+& 5+-zppzP-+-% 4-+-zP-+-+$ 3+-zPL+N+-# 2PzP-+-zPPzP" 1tRNvLQmK -+R! xabcdefghy XABCDEFGHY 8r+l+kvlntr( 7zpp+-+pzpp' 6-+-+p+-+& 5+-+pzP-+-% 4-+-wq-+-+$ 3+-+L+-+-# 2PzP-+-zPPzP" 1tRNvLQmK -+R! xabcdefghy
Bu FRANSIZ SAVUNMASI'NIN en popler yollarndan biridir. imdi Beyaz bir tuzak kuruyor. 6. Ff1-d3 (diyagram) Siyah imdi d erine kez saldrldn ve sadece iki ile savunulduunu gryor. Almak iyi midir? 6... 7. c3xd4 8. Af3xd4 c5xd4 Ac6xd4? Vb6xd4 ?? (diyagram)
te eri ald. Bu plann yanl olduunu nasl gsterebilirsiniz?
XABCDEFGHY 8r+l+kvlntr( 7zpp+-+pzpp' 6-+-+p+-+& 5+-+pzP-+-% 4-+-wq-+-+$ 3+-+L+-+-# 2PzP-+-zPPzP" 1tRNvLQmK -+R! 222 xabcdefghy XABCDEFGHY 8r+lwqk+ntr( 7zppzpp+pzpp' 6-+n+-+-+& 5+-vl-sN-+-% 4-+-+P+-+$ 3+-sN-+-+-# 2PzPPzP-zPPzP" 1tR-vLQmKL+R! xabcdefghy XABCDEFGHY 8r+l+k+ntr( 7zppzpp+pzpp' 6-+-+-wq-+& 5+-+Nsn-+-% 4-+-wQP+-+$ 3+-+-+-+-# 2PzPP+-zPPzP" 1tR-vL-mKL+R! xabcdefghy
Yine HAT TALARININ hatlarna bakn. d hattnda ne gryorsunuz? Beyaz Vezir, Beyaz Fil, Siyah Vezir. Siyah Vezir SAVUNULMAMI. (Gevek talar der) Eer Fili ah ekerek aarsak Veziri kazanabiliriz. Bunu nasl yapabiliriz? yle: 9. Fd3-b5+ Siyah ahtan kurtulmal. Bu da Beyaza Siyah Veziri alma frsat verir. Bir baka rnek. 1. e2-e4 1. Ag1-f3 3. Ab1-c3 4. Af3xe5 e7-e5 Ab8-c6 Ff8-c5 (diyagram)
Beyaz ATAL NUMARASI yapyor. 4... 5. d2-d4 Ac6xe5
Ta ER ATALI ile geri alyor! Siyah imdi Fc5-d6 oynamal. 5... 6. Vd1xd4 Fc5xd4 Vd8-f6?!
Tuzak kuruyor. Ac3-b5 imdi Beyaz iin kuvvetlidir ama Siyahn hamlesini karyor. 7. Ac3-d5?? (diyagram) Beyaz iin iyi gzkyor deil mi? Vezire saldryor. c7'den AT ATALI TEHDT ediyor. Ve eer Vezir, atal engellemek iin d8'e giderse At kaybedilir. Ama Siyahn pis bir srprizi var. Bulabilir misiniz?
Hat talarnn hatlarna bakn. Vezirler ayn aprazda ve ararnda Siyah At var. Beyaz Vezir savunulmam durumda (bu yzden Atn b5'e gitmesi gerekirdi). AT yapn, cevab bulacaksnz. 7... ve gpegndz Vezir kaptrlr. Bu tr eyleri teki trl de yapabiliriz. Eer HAT TAINIZ rakip ahn hattndaysa ve yolunda ta varsa, tanz yoldan ekerek AARAK AH yaratabilirsiniz. Burada yapmanz gereken en byk zarar verecek hamleyi bulmaktr. Oyunun erken aamasnda AARAK AHLAR genelde e hattnda oluur. E HATTINDA BELA dersine bakarsanz baz rnekler grebilirsiniz. imdi baka bir tane... 1. e2-e4 2. Ag1-f3 3. Af3xe5 e7-e5 Ag8-f6 Vd8-e7 Ae5-f3+ (diyagram)
XABCDEFGHY 8r+l+k+ntr( 7zppzpp+pzpp' 6-+-+-wq-+& 5+-+N+-+-% 4-+-wQP+-+$ 3+-+-+n+-# 2PzPP+-zPPzP" 1tR-vL-mKL+R! xabcdefghy 223
PETROFF SAVUNMASINDA Siyahn doru nc hamlesi d7-d6'dr. Bu hamle tuzak kuruyor ama Veziri erken oyuna sokmakta. 4. Ae5-f3 5. d2-d3?? (diyagram) Af6xe4
XABCDEFGHY 8rsnl+kvl -tr( 7zppzppwqpzpp' 6-+-+-+-+& 5+-+-+-+-% 4-+-+n+-+$ 3+-+P+N+-# 2PzPP+-zPPzP" 1tRNvLQmKL+R! xabcdefghy
Bunu yapmadan nce Ff1-e2 ile e hattn kapatmal. Burada herhalde Siyahn ne yapmas gerektiini biliyorsunuzdur. e hattna bakn: Siyah Vezir, Siyah At, Beyaz ah var. At ile oynarsak AARAK AHTIR. yleyse byk bir eye saldrmann yolunu arayalm. Vezirden daha byk ne
XABCDEFGHY 8rsnlwqkvlntr( 7zppzpp+pzpp' 6-+-+-+-+& 5+-+-zp-+-% 4-+-+PzP-+$ 3+-+-+-+-# 2PzPPzP-+PzP" 224 1tRNvLQmKLsNR! xabcdefghy XABCDEFGHY 8rsnlwqkvlntr( 7zppzp-+pzpp' 6-+-+-+-+& 5+-+p+-+-% 4-+-+Pzp-+$ 3+-sN-+N+-# 2PzPPzP-+PzP" 1tR-vLQmKL+R! xabcdefghy XABCDEFGHY 8rsn-wqkvlntr( 7zppzp-+pzpp' 6-+-+-+-+& 5+-+-+-+-% 4-+-+Nzp-+$ 3+-+-+l+-# 2PzPPzPQ+PzP" 1tR-vL-mKL+R! xabcdefghy
olabilir ki? Ae4xf2 oynayamayz nk e1xf2 vardr. Burada yapacamz. Ae4-c3+ oynamak ve Beyaz Vezire gle gle deriz. Eer Vezir e2'ye giderse At hala onu alabilir. Grdnz gibi AARAK AHLAR epey iyidir. Ama AARAK AHTAN ok daha iyi bir ey var. Ne olduunu biliyor musunuz? AARAK FTE AHTIR. Ayn anda iki deiik tala ah ekiliyor. FTE AHTAN ANCAK AHINIZI OYNATARAK KAABLRSNZ! te hzl bir rnek. 1. e2-e4 2. f2-f4 AH GAMBT 2... 3. Ag1-f3 4. Ab1-c3 (diyagram) 5. Ac3xe4 e5xf4 d7-d5 d5xe4 Fc8-g4 e7-e5 (st diyagram)
Siyah bu AIK KONUMDA ah kanadndaki talarn gelitirip hzlca rok atsa daha iyi olurdu. 6. Vd1-e2 Tuzak kuruyor. 6... Fg4xf3?? (diyagram)
Bunun yerine e hattn kapatmak gerekirdi ama Siyah Beyazn f3' alacan hesaplyor. Satran oynarken bazen ilk akla gelen hamleler dndakilere de bakmalsnz. AT yaparsanz At ahnn AARAK AH olduunu grrsnz. AARAK AH
karsnda Siyah Beyazn Vezirini alr ama ya FTE AH EKERSENZ ne olur? 7. Ae4-f6# (diyagram) Siyah Beyazn Vezirini alabilir mi? Olmaz, Atn ah tehdidi altndadr. At alabilir mi? Hayr Vezirin ah tehdidi vardr. ahn bir yere kaabilir mi? Hayr. Mat olmutur! FTE AH FTE BELA anlamna da gelir.
XABCDEFGHY 8rsn-wqkvlntr( 7zppzp-+pzpp' 6-+-+-sN-+& 5+-+-+-+-% 4-+-+-zp-+$ 3+-+-+l+-# 2PzPPzPQ+PzP" 1tR-vL-mKL+R! xabcdefghy 225
YARDIMCI PULARI 1. Rakibiniz hamle yapnca sadece oynayan taa bakmayn. Belki de o hamleyle AARAK SALDIRI yapyordur. 2. HAT TALARININ HATLARINA bakn. Vezirler, Kaleler, Filler. HAT TALARINIZ ve rakip hedef arasnda ta varsa AARAK TEHDT yaratabilirsiniz. Veya hedef ah ise o zaman da AARAK AH ekebilirsiniz. 3. lk akla gelen hamleler dnda hamleler arayn. Hemen sonuca varp karar vermeyin, srpriz hamleler arayn. Her zaman AT yapn. 4. GEVEK TALARIN DTN unutmayn. Tm talarnz korunakl tutmaya aln.
ZAMAN HAYDUTLARI
Zaman sizden yana m? Satran oyununun balangcnda ZAMAN hayati neme sahiptir. Tm talarnz kmadan veya rakipten daha iyi gelimemiken saldr balatmamalsnz. AIK OYUNLARDA - bu derste rnekler greceiz - HIZLI GELM HAYATDR. Baz allarda bir oyuncu, genelde Beyaz TA STNLN rakibe verir. Ama ZAMAN kazanmaktr. Bu derste bu tr rneklere bakacaz. lk oyunumuzun al KUZEY GAMBTDR. Beyaz: G Schnitzler Siyah: A Alexandre Paris 1879 Al: Kuzey Gambiti 1. e2-e4 2. d2-d4 3. c2-c3 4. Ff1-c4 5. Fc1xb2 (diyagram) e7-e5 e5xd4 d4xc3 c3xb2
226
XABCDEFGHY 8rsnlwqkvlntr( 7zppzpp+pzpp' 6-+-+-+-+& 5+-+-+-+-% 4-+L+P+-+$ 3+-+-+-+-# 2PvL-+-zPPzP" 1tRN+QmK-sNR! xabcdefghy
Burada neler oluyor? Beyaz iki er FEDA ETT ama bunun karlnda Fillerine bakn. Oyunlardan onlarn ne kadar gl olduklarn greceksiniz. Ff8-c5'e ne vardr? Evet Fb2xg7 ve kedeki Kale der. Beyazn altaki geliimi iki ere deer mi? Kimse tam olarak bilemiyor. Beyaz saldr iin oynamal ve deiimlerden kanmal. Aksi halde iki er altta olacak ve OYUNSONUNU kaybedecek. Siyah GELMN tamamlamaya alrken Beyazn TEHDTLERN engellemeli. Schnitzler ile Alexandre arasnda neler olduunu grelim.
5...
Vd8-g5?
VEZRNZ OK ERKEN OYUNA SOKMAYIN! 6. Ag1-f3 Vg5xg2 (diyagram)
Siyah agzl bir ekilde baka bir er daha yiyor. Beyaz ne yapmal? Eer AT yaparsanz ilk bakacanz hamle Fc4xf7 olur. F7'DE PATLAMALARI biliyorsanz da ilk bakacanz hamle Fc4xf7+ olur. Bu da doru cevaptr. Hamlenin arkasnda yatan fikir udur: Eer Siyah Beyaz Fili alrsa Kh1-g1 Veziri kazanr. nk Vg2-h3 AT ATALINA izin verir. Kh1-g1 oynadysanz ve Vg2-h3'e Fc4xf7+ planladysanz da iyidir. 7. Fc4xf7+ e8-d8 (diyagram)
XABCDEFGHY 8rsnl+kvlntr( 7zppzpp+pzpp' 6-+-+-+-+& 5+-+-+-+-% 4-+L+P+-+$ 3+-+-+N+-# 2PvL-+-zPqzP" 1tRN+QmK-+R! xabcdefghy 227 XABCDEFGHY 8rsnlmk-vlntr( 7zppzpp+Lzpp' 6-+-+-+-+& 5+-+-+-+-% 4-+-+P+-+$ 3+-+-+N+-# 2PvL-+-zPqzP" 1tRN+QmK-+R! xabcdefghy XABCDEFGHY 8rsnlmk-+-tr( 7zppzpp+Lzpp' 6-+-+-sn-wq& 5+-+-+-+-% 4-+-+P+-+$ 3+-wQ-+NtR-# 2PvL-+-zP-zP" 1tR-+-mK-+-! xabcdefghy
Siyah ne olacan gryor ve feday reddediyor. 8. Kh1-g1 9. Ab1-c3 10. Kg1-g3 11. Vd1-b3 Ff8-b4 Vg2-h3 Vh3-h6
Bu b4'teki Fili ve g8'deki At TEHDT EDEN bir VEZR ATALIDIR. Siyah bundan kurtulabilir ama GELM geri iken ve ah merkezde akl iken fazla yaayamaz. 11... 12. Vb3xc3 Fb4xc3+ Ag8-f6 (diyagram)
Beyaz saldrsn be tala gerekletiriyor:
Vezir, Kale, iki Fil ve At. Siyahn savunmas ise iki tatan oluuyor: Vezir ve At. Be kiilik bir saldr iki kiilik savunmay her zaman yener. Siz kazanc bulabilir misiniz? AT! Aslnda en iyi kazan yolu Fb2-c1 (grmesi zor bir hamle) ile kaacak karesi olmayan Veziri TEHDT etmek. Ve eer Siyah 12...Af6xe4 yaparsa Beyaz 13. Fc1xh6 Ae4xc3 14. Fh6-g5#! ile kazanr.
228
Ama oyunda Beyaz o kadar iyi olmayan ama parlak bir hamle tercih etti.
XABCDEFGHY 8rsnlmk-+-tr( 7zppzpp+Lzp -' 6-+-+-snpwq& 5+-+-+-+-% 4-+-+P+-+$ 3+-wQ-+N+-# 2PvL-+-zP-zP" 1tR-+-mK-+-! xabcdefghy XABCDEFGHY 8rsnlmk-+-tr( 7zppzpp+L+-' 6-+-+-vLpwq& 5+-+-+-+-% 4-+-+P+-+$ 3+-+-+N+-# 2P+-+-zP-zP" 1tR-+-mK-+-! xabcdefghy
13. Kg3-g6!? Kaleyi FEDA EDYOR! Siyah Af6xe4 oynayp hala kaybedecei bir yola girebilirdi ama bunun yerine Kaleyi alyor ve tuzaa dyor. 13... h7xg6 (diyagram)
AT ile dnn, Kale fedasnn sebebini anlayacaksnz. 14. Vc3xf6! Doru: imdi VEZR FEDASI mat eder. 14... 15. Fb2xf6# (diyagram) g7xf6
imdi baka bir oyuna bakalm. lk hamleleri hatrlyor musunuz?
Beyaz: Hans Lindehn Siyah: Ladislas Maczuski Paris 1863 Al: Kuzey Gambiti 1. e2-e4 2. d2-d4 3. c2-c3 4. Ff1-c4 5. Fc1xb2 e7-e5 e5xd4 d4xc3 c3xb2 Ag8-f6
Doal bir geliim hamlesi ama belki de en iyisi deil. Beyaz imdi e4-e5 oynayarak At TEHDT edebilirdi ama geliim hamlesini tercih ediyor. 6. Ab1-c3 Ff8-b4
229
Siyah At AMAZA alyor ve ta deimeyi umuyor. 7. Ag1-e2 imdi Siyah er nde. 8. 0-0 9. Ae2xc3 10. Fb2xc3 (diyagram) Ae4xc3 Fb4xc3 Af6xe4
Siyah rok atsa ve yandaki diyagramda grlen konum olusa ne yapardnz? Beyaz g7'den LM PC ile kazanr. 11. Vd1-g4 (hemen Vd1-d4 hamlesi Vd8-f6 yznden olmazd) 11...g7-g6 12. Vg4-d4 ve devamnda g7 veya h8'den mat. Siyah 12...f7-f6 ile savunabilir mi? HAYIR. f eri c4'teki Fil tarafndan AMAZA alnmtr. Ama oyunda Siyah yle devam etti...
XABCDEFGHY 8rsnlwq-trk+( 7zppzpp+pzpp' 6-+-+-+-+& 5+-+-+-+-% 4-+L+-+-+$ 3+-vL-+-+-# 2P+-+-zPPzP" 1tR-+Q+RmK-! xabcdefghy
230
XABCDEFGHY 8rsnlmk-+r+( 7zppzpp+pvLp' 6-+-+-+-+& 5+-+-+-+-% 4-+L+-wq-+$ 3+-+-+-+-# 2P+-+-+PzP" 1tR-+QtR-mK-! xabcdefghy XABCDEFGHY 8rsnlmk-+r+( 7zppzpp+pvLp' 6-+-+-+-+& 5+-+-+-+-% 4-+L+-wq-+$ 3+-+-+-+-# 2P+-+-+PzP" 1tR-+QtR-mK-! xabcdefghy XABCDEFGHY 8rsnlwqkvlntr( 7zppzp-+pzpp' 6-+-+-+-+& 5+-+p+-+-% 4-+-zpP+-+$ 3+-zP-+-+-# 2PzP-+-zPPzP" 1tRNvLQmKLsNR! xabcdefghy
10... 11.Kf1-e1+ 12. f2-f4 13. Fc3xg7
Vd8-g5 e8-d8 Vg5xf4 Kh8-g8 (diyagram)
Beyaz Fg7-f6# ile mat etmek ister ama nce Veziri uzaklatrmak lazm. Nasl yaplabilir? Mat edecek talarmz g7'deki Fil ve e1'deki Kale. Mat ediyorsak Veziri FEDA edebiliriz. 14. Vd1-g4 (diyagram) imdi Siyah Veziri alrsa Fg7-f6 mattr. Siyah 14...Vf4-d6 oynayarak savunabilir mi? AT! Beyaz iki hamlede mat eder 15. Fg7-f6+ Vd6xf6 18. Vg4xg8# Dolaysyla Siyah terk etti. yleyse Beyaz bu alta kazanyor mu? Eer Siyah en iyi savunmay yaparsa kazanamaz ama tahta banda bunu yapmak zordur. Bu al dier allarn hepsinden daha iyi ekilde size nasl saldracanz retir. Deneyin ve grn. imdi de Siyahn saldry nasl etkisiz hale getirebileceini grelim. lk hamleleri hatrlyor musunuz? 1. e2-e4 2. d2-d4 3. c2-c3 e7-e5 e5xd4 d7-d5 (diyagram)
Oyun 4. e4xd5 Vd8xd5 5. Ab1-c3 Ff8-b4 (AMAZ!) LE DEVAM EDEBLR ve Siyah talarn rahata gelitirebilir.
YARDIMCI PULARI . 1. AIK KONUMLARDA geliim stnl bir veya iki er deerinde olabilir. 2. ZAMAN stnlnz varsa rakibinizin sizi GELMDE yakalamasn engelleyecek TEHDTLER yapn. 3. TA stnlnz varsa agzl olmayn. Rakibin TEHDTLERN engellerken GELMDE rakibinizi yakalamaya aln. 4. Eer c4'te Filiniz varsa F7'DE PATLAMALARA bakn. 5. Her zaman olduu gibi her hamlede AT yapn.
XABCDEFGHY 8rsnl+kvlntr( 7zppzpp+Lzpp' 6-+-+-+-+& 5+-+-+-+-% 4-+-+P+-+$ 3+-+-+N+q# 2PvL-+-zP-zP" 231 1tRN+QmK-tR-! xabcdefghy
FATH YOLCULUA IKIYOR

Alta ne yaparsnz? GMG'yi hatrlayn. GELM, MERKEZ KONTROL, GVENLK (AHIN). Ayn zamanda iyi bir sebebiniz olmadan ta stnln rakibe vermemeniz gerektiini biliyorsunuz. Ama bazen oyunun banda bile iyi bir sebep olabilir. Pek ok alta oyuncular stnlkleri deiir. Baz allarda bir oyuncu TA STNLN, GELM, MERKEZ KONTROL veya AH GVENL stnln elde etmek iin verebilir. rnein KUZEY GAMBT'NDE Beyaz GELMDE stnlk elde etmek iin iki er verir. KIZARMI CER SALDIRISINDA Beyaz, Siyah ah ortaya karabilmek iin ere kar At feda eder. Ve imdi bakacamz alta; AH GAMBTNDE Beyaz MERKEZ KONTROLN arttrmak iin er feda eder. GAMBT kelimesi talyancadr ve tekmelemek anlamna gelir. AH GAMBT yle balar: 1. e2-e4 2. f2-f4 (diyagram) e7-e5
232
XABCDEFGHY 8rsnlwqkvlntr( 7zppzpp+pzpp' 6-+-+-+-+& 5+-+-zp-+-% 4-+-+PzP-+$ 3+-+-+-+-# 2PzPPzP-+PzP" 1tRNvLQmKLsNR! xabcdefghy
Alta Fatih ile oynamann tehlikeleri karsnda daha nce uyarlmtnz. Beyaz LMCL APRAZDAN, h4'ten gelebilecek Vezir ahlarna kar dikkatli olmal. u anda Vd8-h4 zaman kaybdr: Beyaz g2-g3 oynayabilir. Ama varsayn ki Siyah 2...Ff8-c5 oynuyor ve Beyaz er kazandn dnerek f4xe5 oynuyor. Bundan sonra ne olur? Siyah Vd8-h4+ oynar tabii ve hemen kazanr. Beyaz Siyahn ah ekiini engelle-
mek iin 3. Ag1-f3' tercih etmeli. Veya eer Siyah d7-d5 oynar ve Beyaz dikkatsizce f4xe5 oynarsa ne olur? Yine Vd8-h4+ ok gldr. Bununla beraber Fatih'i hemen almann sakncas yoktur. Aadaki oyun 1912 ylnda oynanm. Beyazla oynayan WE Rudolph isili bir oyuncu. 2... 3. Ff1-c4 e5xf4 (diyagram)
En popler ve gvenli hamle Ag1-f3'tr ama oyundaki hamle de iyidir. Beyaz Vd8-h4+ hamlesinden korkmuyor nk e1-f1 oynadktan sonra ah gvende olacak ve sonra da Veziri kovalayarak zaman kazanacak. 3... Ff8-c5? (diyagram)
XABCDEFGHY 8rsnlwqkvlntr( 7zppzpp+pzpp' 6-+-+-+-+& 5+-+-+-+-% 4-+L+Pzp-+$ 3+-+-+-+-# 2PzPPzP-+PzP" 1tRNvLQmK -sNR! xabcdefghy 233 XABCDEFGHY 8rsnlwqk+ntr( 7zppzpp+pzpp' 6-+-+-+-+& 5+-vl-+-+-% 4-+L+Pzp-+$ 3+-+-+-+-# 2PzPPzP-+PzP" 1tRNvLQmK -sNR! xabcdefghy
Zayf bir hamle. Siyahn merkezde eri olmadndan u anda talar nereye koyduunuza dikkat etmelisiniz. imdi Beyaz merkeze bir er daha yerletiriyor ve Fili kovalyor. 4. d2-d4 5. e1-f1 6. Ag1-f3 Vd8-h4+ Fc5-b6 Vh4-d8
lk alt hamlede Siyah Veziri ve Filiyle ikier hamle oynad. Byle satran oynanmaz! Talarnz rakibin GMG hamleleri yaparak isteyebilecei yerlere gtrmeyin. 7. Fc1xf4 (diyagram) Durun ve konuma bakn. Geliimdeki skor nedir? Beyaz 3-1 kazanyor. Merkez erlerindeki skor ne? Beyaz 2-0 nde. Evet Beyaz ahyla oynamak zorunda ama bu tr
XABCDEFGHY 8rsnlwqk+ntr( 7zppzpp+pzpp' 6-vl-+-+-+& 5+-+-+-+-% 4-+LzPPvL-+$ 3+-+-+N+-# 2PzPP+-+PzP" 1tRN+Q+K+R! xabcdefghy
XABCDEFGHY 8rsnlwq-trk+( 7zppzppsnpzpp' 6-vl-+-+-+& 5+-+-+-sN-% 4-+LzPPvL-+$ 3+-+-+-+-# 2PzPP+-+PzP" 1tRN+Q+K+R! 234 xabcdefghy XABCDEFGHY 8rsnlwq-tr-mk( 7zppzppsnLzp -' 6-vl-+-+-zp& 5+-+-+-sNQ% 4-+-zPPvL-+$ 3+-+-+-+-# 2PzPP+-+PzP" 1tRN+-+K+R! xabcdefghy
stnlkler iin kk bir bedel. imdi Siyah Ag8-f6y dnmyor nk e4-e5 ile At kovalanr. 7... Ag8-e7
Beyaz yle stn ki hemen saldrya balyor. 8. Af3-g5 0-0? (diyagram)
Belann iine doru rok atyor! Tek hamle d7-d5 idi. 9. Vd1-h5 Siyah At f6'da deil de e7'de iken tandk bir hamle. Unutmayn! Bu bir VEZR ATALIDIR. Siyah iki hedefi de savunamaz: h7 ve f7. 9... 10. Fc4xf7+ h7-h6 g8-h8 (diyagram)
Evet Beyazn sonraki hamlesi nedir syleyin. AT yapn ve doru cevab bulun. Siyah ahn kaacak karesi yok. yleyse tek ihtiyacmz olan AH EKTR. Tek ah Vh5xh6+ ve g7xh6 oynanrsa bir baka ah vardr: Ff4-e5 ve ayn zamanda MATTIR. Bir baka VEZR FEDASI. Ayrca bu hamle g erinin SAPTIRILMASIDIR. imdi satran tarihinin en byk oyuncularndan olan Paul Morphy'nin 1859 ylnda ah Gambiti'ni nasl oynadn grelim. Bu oyunda Morphy rakibine bir Kale avans veriyor. Bu yzden oyuna a1'deki Kaleyi kararak balayn.
1. e2-e4 2. f2-f4 3. Ag1-f3 (diyagram)
e7-e5 e5xf4
Her zamanki hamle; h4'ten Vezir ahn engelliyor. imdi Siyah iki yoldan birini seebilir. Merkezde kar darbe yapp hzl geliimi hedefleyebilir. Bunun iin 3...d7-d5 ile fazla erini vermeli ve eer 4. e4xd5 oynanrsa da 4...Ag8-f6 oynar. Veya f4'te eri tutarak Beyaz hayat zorlatrmaya alr. Bunu yapmann bir baka yolu 3...Ag8-f6 oynamak ve e4-e5, Af6-h5 (KEDEK AT SAKAT ATTIR) hamlesinden sonra Beyazn eri geri almas kolay deildir. 3... g7-g5 (diyagram)
Bu oynamamamz tavsiye edilen hamlelerden biri, deil mi? Siyahn ah zayflyor ve geliime pek katkda bulunmuyor (evet, Fil g7 veya h6'ya gidebilir) ve merkez kontrolne de yardmc olmuyor. Ne var ki bu Siyahn en iyi hamlelerinden biridir. Arkasndaki fikir nedir? Fikir g5-g4 oynayp At kovalamak ve ardndan Vd8-h4+ oynamaktr. Bu durumda f4 ve g4 erleri gl saldr imkanlar yaratr. Beyaz bunu genelde KIESERITZKY GAMBT oynayarak engellemeye alr: 4. h2-h4 g5-g4 5. Af3-e5 ve karlkl anslar ile. Ama bu oyunda Morphy Siyaha en ktsn oynama frsat veriyor. 4. Ff1-c4 5. d2-d4?! g5-g4 (diyagram)
XABCDEFGHY 8rsnlwqkvlntr( 7zppzpp+pzpp' 6-+-+-+-+& 5+-+-+-+-% 4-+-+Pzp-+$ 3+-+-+N+-# 2PzPPzP-+PzP" 1t+NvLQmKL+R! xabcdefghy 235 XABCDEFGHY 8rsnlwqkvlntr( 7zppzpp+p+p' 6-+-+-+-+& 5+-+-+-zp-% 4-+-+Pzp-+$ 3+-+-+N+-# 2PzPPzP-+PzP" 1t+NvLQmKL+R! xabcdefghy
Zaten bir Kale altta olan Morphy bir de At feda ediyor. Eer Beyaz feda yapmak istemezse Af3-e5 oynar (SALVO GAMBT) ve kark bir konuma girilir. At vermenin
XABCDEFGHY 8rsnlwqkvlntr( 7zppzpp+p+p' 6-+-+-+-+& 5+-+-+-+-% 4-+LzPPzpp+$ 3+-+-+N+-# 2PzPP+-+PzP" 1t+NvLQmK -+R! xabcdefghy
XABCDEFGHY 8rsnlwqk+ntr( 7zppzpp+p+p' 6-+-+-+-vl& 5+-+-+-+-% 4-+LzPPzp-+$ 3+-+-+Q+-# 2PzPP+-+PzP" 1tRNvL-mK-+R! 236 xabcdefghy XABCDEFGHY 8rsnlwqk+-tr( 7zppzppsnp+p' 6-+-+-+-+& 5+-+-+-+-% 4-+LzPPvl-+$ 3+-+-+Q+-# 2PzPP+-+PzP" 1+tN+-+RmK-! xabcdefghy XABCDEFGHY 8rsnlwq-+-tr( 7zppzppsnk+p' 6-+-+-+-+& 5+-+-+-+-% 4-+-zPPwQ-+$ 3+-+-+-+-# 2PzPP+-+PzP" 1+tN+-+RmK-! xabcdefghy
en yaygn yolu 0-0 (MUZO GAMBT) hamlesidir. Beyaz Ab1-c3 (McDONNEL GAMBT) de oynayabilir. Morphy'nin hamlesi GHULAM KASSIM GAMBTDR ve al ismini bu konumu 1820'lerde analiz eden Hint oyuncudan almtr. Bir baka feda Fc4xf7+ hamlesidir ve ismi LOLL GAMBTDR. Lolli ve Muzio talyandlar: Muzio 17'inci yzylda, Lolli ise 18'inci yzylda yaamtr. 5... 6. Vd1xf3 g4xf3 Ff8-h6? (diyagram)
Dorusu 6...d7-d5 7. Fc4xd5 Ag8-f6 ve fazla Kale ile Siyah kesinlikle kazanr. d7-d5 hamlesinin gambite ne kadar iyi cevap olduuna dikkat ediniz. 7. 0-0 8. Fc1xf4 Ag8-e7 Fh6xf4? (diyagram)
ah Gambiti'nin nemli fikirlerinden biri f hattndaki Siyah er ortadan kalktktan sonra oluabilecek saldrdr. Beyazn Veziri ve Filine bakarsanz Beyazn nasl hzl bir ekilde kazanabileceini grebilirsiniz. Evet, hamle Siyah ah ortaya karabilmek iin F7'DE PATLAMADIR. 9. Fc4xf7+! 10. Vf3xf4+ (diyagram) 11. Vf4-f6+ 12. Vf6-f7# e8xf7 f7-g7 g7-g8
Bu oyunlardan ah Gambiti'nin Beyaza nasl kuvvetli bir saldr verdiini grdnz. Siz de deneyin ve ne olacan grn.
Bir baka denemek isteyebileceiniz al VYANA OYUNU olabilir. yle balar: 1. e2-e4 2. Ab1-c3 2....Ab8-c6 da mmkndr. 3. f2-f4 (diyagram) Bu bir tr geciktirilmi ah Gambitidir. Bu durumda Siyah olsanz ne oynardnz? Siyahn tek iyi hamlesi var: 3...d7-d5 (bu derste ilk kez grmyorsunuz). Oyun genelde 4. f4xe5 Af6xe4 ile devam eder. Burada 5. Ag1-f3 (diyagram) Beyazn en gvenli hamlesidir ve h4'ten ah ekii engeller. En iyi ikinci hamle d7-d6 ile e5 erini korumaktr ama bu hamle f8 Filini tkar. ah Gambiti'nden farkl olarak Ff8-c5 iyi deildir: Beyaz basite f4xe5 oynayabilir. Yoksa 3...e5xf4 hamlesini mi nerdiniz? ah Gambiti'nde bu iyi hamledir ama burada deil. Neden olduunu grebiliyor musunuz? Merkez erlerinizi rakip talar geriletmek iin kullanmay unutmayn. Burada Beyaz e4-e5 oynayarak At tek gvenli karesi olan g8'e kovalayabilir. Sonrasnda Beyaz Ag1-f3 le devam eder (yine h4'ten ah engeller) ve d2-d4 ve Fc1xf4 ile gl bir konum elde eder. Dr Wurxburger-Peifer, Paris 1933 oyununa bakacaz. 3... 4. e4-e5 e5xf4? Vd8-e7 (diyagram) e7-e5 Ag8-f6
XABCDEFGHY 8rsnlwqkvl -tr( 7zppzpp+pzpp' 6-+-+-sn-+& 5+-+-zp-+-% 4-+-+PzP-+$ 3+-sN-+-+-# 2PzPPzP-+PzP" 1tR-vLQmKLsNR! xabcdefghy 237 XABCDEFGHY 8rsnlwqkvl -tr( 7zppzp-+pzpp' 6-+-+-+-+& 5+-+pzP-+-% 4-+-+n+-+$ 3+-sN-+N+-# 2PzPPzP-+PzP" 1tR-vLQmKL+R! xabcdefghy
XABCDEFGHY 8rsnl+kvl -tr( 7zppzppwqpzpp' 6-+-+-sn-+& 5+-+-zP-+-% 4-+-+-zp-+$ 3+-sN-+-+-# 2PzPPzP-+PzP" 1tR-vLQmKLsNR! xabcdefghy
XABCDEFGHY 8r+l+kvlntr( 7zppzppwqpzpp' 6-+n+-+-+& 5+-+-zP-+-% 4-+-+-zp-+$ 3+-sN-+N+-# 2PzPPzPQ+PzP" 1tR-vL-mKL+R! 238 xabcdefghy
e erini AMAZA alyor ama ileri daha da ktletiriyor. Vezir saldrlar iin bir hedef konumundadr. 5. Vd1-e2 e erini AMAZDAN kurtaryor. imdi Siyahn tercih ans yok. 5... 6. Ag1-f3 Af6-g8 Ab8-c6 (diyagram) d7-d6??
7. d2-d4 8. Ac3-d5
XABCDEFGHY 8rsnlwqkvlntr( 7zppzp-+pzpp' 6-+-zp-+-+& 5+-+NzP-+-% 4-+-zP-zp-+$ 3+-+-+-+-# 2PzPP+Q+PzP" 1tR-vL-mKLsNR! xabcdefghy
Size demitim... 8.... Ve7-d8 (diyagram)
imdi Siyah hem Vezirini hem Atn geri gitmek zere km oldu. Tekrar ediyorum BYLE SATRAN OYNANMAZ. Kazanan hamleyi bulabilir misiniz? AT! E HATTINDA BELAYA baknz! e5xd6 AARAK AHTIR, ama SAPTIRMA yaparak bunu daha da gl hale getirebiliriz. Ad5xc7+ (ATAL!) hamlesini deneyin ve eer Siyah Kale vermemek iin Vd8xc7 ile At alrsa e5xd6 hamlesi hem Vezire saldrr hem de ah eker. Bu yzden oyun yle devam etti: 9. Ad5xc7+ Siyah terk etti.
YARDIMCI PULARI
1. Pek ok rakibiniz bu dersi renmediyse bu allara kar nasl oynayacan bilemez. Eer bu allar renir ve denerseniz pek ok puan kazanabilirsiniz. 2. ah Gambiti'ne kar iyi bir savunma bildiinizden emin olun ve unutmayn ki 1. e2-e4 e7-e5 2. Ab1-c3 Ag8-f6 3. f2-f4 hamlelerinden sonra en iyi cevap d7-d5'tir (diyagram). 3. Pek ok gambite kar d7-d5 iyi bir hamledir. 4. ah Gambiti'nde F7'DE PATLAMALARA dikkat ediniz. 5. Merkez erlerinizle rakibin Atlarna ve Fillerine saldrma ansn karmayn. 6. Rakibinize, geliimine ve merkezi kontrol etmesine yarayacak srlerle talarnza saldrma frsat vermeyin.
XABCDEFGHY 8rsnlwqkvl -tr( 7zppzp-+pzpp' 6-+-+-sn-+& 239 5+-+pzp-+-% 4-+-+PzP-+$ 3+-sN-+-+-# 2PzPPzP-+PzP" 1tR-vLQmKLsNR! xabcdefghy
LMCL APRAZ
Fatih ve Gkhan' hatrlyor musunuz? Tabii ki hatrlyorsunuzdur. Onlarn grevlerinin yerlerinde durmak ve ah g1 veya g8'de yaamaya karar verince onu korumak olduunu biliyorsunuz. Bunun yan sra bu erlerin oyunun banda da ah h5-e8 veya h4-e1 aprazndan gelecek saldrlar engelleme gibi grevleri de vardr. Bu rnei herhalde daha nce grdnz. Fatih ve Gkhan oyunun banda gezmeye kmaya karar veriyorlar ve bir anda oyun bitiyor. Hem de iki hamlede! 1. f2-f3? 2. g2-g4?? e7-e5 Vd8-h4# (diyagram)
XABCDEFGHY 8rsnl+kvlntr( 240 7zppzpp+pzpp' 6-+-+-+-+& 5+-+-zp-+-% 4-+-+-+Pwq$ 3+-+-+P+-# 2PzPPzPP+-zP" 1tRNvLQmKLsNR! xabcdefghy
APTAL MATI! Tabii ki sadece bir aptal oyunun banda Gkhan ve Fatih ile byle oynamay dnr. imdi benzer ekilde kaybedilmi bir oyun greceiz. Oyunda Beyaz krleme oynamtr. Beyaz: Carl Hartlaub Siyah: Rosenbaum Yl: 1892 Al: talyan Al 1. e2-e4 2. Ff1-c4 3. Ag1-f3 e7-e5 Ab8-c6
XABCDEFGHY 8r+lwqkvlntr( 7zppzpp+-zpp' 6-+n+-zp-+& 5+-+-zp-+-% 4-+L+P+-+$ 3+-+-+N+-# 2PzPPzP-zPPzP" 1tRNvLQmK -+R! xabcdefghy
u ana kadar herey normal (aslnda Beyaz 2 ve 3 numaral hamleleri ters srada oynar). imdi Siyahn iki iyi hamlesi var, Ag8-f6 veya Ff8-c5. 3... f7-f6? (diyagram)
Bu iyi hamlelerden biri deil! Byle hamle oynayan biri hemen vurulmal! Bu hamlenin hangi sebeplerden yanl olduunu syleyebilir misiniz? 1. Ta gelitirmez (GMG'yi hatrlayn!) 2. g8'deki Atnza sorun. Ona sorarsanz f6'ya kmak iin frsat kolladn syler. 3. a2-g8 aprazn zayflatr. 4. h5-e8 aprazn zayflatr. 5. Siyahn rok atmasn zorlatrr (GMG'yi hatrlayn yine!) Daha baka ne sebep istersiniz? 4. Af3-h4!? g7-g5?? (diyagram)
Beyazn hamlesi bir tuzak kurdu ve Siyah tam tuzan iine dyor! Fatihi ilerletmekle tatmin olmayan Siyah imdi de Gkhan' ilerletiyor! GMG yapn! Bu hamlenin geliim, merkez veya ah gvenlii ile bir ilgisi var m? Hayr m? yleyse oynamayn! Bir taa saldrmak o hamleyi yapmak iin yeterli deildir. AT yapmay da unutmayn! Peki imdi Beyaz ne yapmal? AT yaparsanz ilk bakacanz hamle... 5. Vd1-h5+ 6. Ah4-f5# (diyagram) imdi bir baka rnek: Beyaz: OW Rigaud Siyah: John Cooper Satran Olimpiyatlar Nice 1974 Al: Falkbeer Kar Gambiti 1. e2-e4 2. f2-f4 e7-e5 e8-e7
XABCDEFGHY 8r+lwqkvlntr( 7zppzpp+-+p' 6-+n+-zp-+& 5+-+-zp-zp-% 241 4-+L+P+-sN$ 3+-+-+-+-# 2PzPPzP-zPPzP" 1tRNvLQmK -+R! xabcdefghy
XABCDEFGHY 8r+lwq-vlntr( 7zppzppmk -+p' 6-+n+-zp-+& 5+-+-zpNzpQ% 4-+L+P+-+$ 3+-+-+-+-# 2PzPPzP-zPPzP" 1tRNvL-mK-+R! xabcdefghy
XABCDEFGHY 8rsnlwqkvlntr( 7zppzp-+pzpp' 6-+-+-+-+& 5+-+pzP-+-% 4-+-+P+-+$ 242 3+-+-+-+-# 2PzPPzP-+PzP" 1tRNvLQmKLsNR! xabcdefghy XABCDEFGHY 8rsnl+k+ntr( 7zppzp-+pzpp' 6-+-+-+-+& 5+-vlpzP-+-% 4-+-+q+-+$ 3+-+-+-zP-# 2PzPPzP-mK-zP" 1tRNvLQ+LsNR! xabcdefghy
Grdnz gibi bu al iki taraf iin de ok tehlikelidir. Beyazn fikrinin er merkezi oluturmak ve f7'ye saldrmak iin Fatihi feda etmek olduunu biliyorsunuz. Siyah, eri alabilirdi ama bunun yerine baka bir ey deniyor. 2... d7-d5
Buna FALKBEER KARI GAMBT denir. smini 19'uncu yzyl oyuncusu Falkbeer'den almtr. Beyaz'n iki trl al var. Hangisini tercih etmeli? 3. f4xe5?? (diyagram) Bu deil! e4xd5 Beyaz iin iyiydi: Vd8-h4 hamlesi zaman kayb olurdu nk Beyaz gvenli bir ekilde g2-g3 oynayabilirdi. imdi Siyah iin hamle seiniz. 3... Vd8-h4+
Tabii! Artk Beyaz ne yaparsa yapsn oyun bitmitir. 4. g2-g3 5. e1-f2 Beyaz terk eder. Eer Siyah iseniz ah Gambiti'ne kar Falkbeer Kar Gambiti'ni oynamak iyidir. Eer rakibiniz bu derstekileri bilmiyorsa yanl erle al yapabilir. Bir baka fikir Vezir ve At ile yaplan ortak saldrdr. te basit bir rnek: 1. e2-e4 2. Ag1-f3 e7-e5 Ff8-c5 Vh4xe4+ Ff8-c5 (diyagram)
Beyaza er kazanma imkan veren kt bir hamle.

3. Af3xe5
f7-f6?? (diyagram)
Yeni balayanlar bu durumda sk olarak Vd8-f6 oynar ve e5 ile f2'ye saldrarak iyi bir hamle yaptklarn zannederler ama Beyaz d2-d4 veya Ae5-f3 ile kolayca savunabilir. Bu oyunda Siyah Fatihi srmeye karar veriyor. Beyaz belki de TEHDT altndaki At grmez. Tekrar ediyorum. Bir taa saldrmak onu oynamak iin yeterli sebep deildir! Beyaz iin bir hamle bulunuz. imdi ne aradnz biliyor olmalsnz! 4. Vd1-h5+ g7-g6 (diyagram)
Aksi halde Beyaz Vezir f7'ye girer. Hamle yine sizin. Karar vermeden nce AT yapn! 5. Ae5xg6! Eer doru sebeple bu hamleyi bulduysanz, bravo! leriyi grebiliyorsunuz! Siyahn h eri AMAZDA! 5... 6. Vh5xh8 (diyagram) h7xg6
XABCDEFGHY 8rsnlwqk+ntr( 7zppzpp+-zpp' 6-+-+-zp-+& 5+-vl-sN-+-% 4-+-+P+-+$ 3+-+-+-+-# 2PzPPzP-zPPzP" 1tRNvLQmKL+R! xabcdefghy 243 XABCDEFGHY 8rsnlwqk+ntr( 7zppzpp+-+p' 6-+-+-zpp+& 5+-vl-sN-+Q% 4-+-+P+-+$ 3+-+-+-+-# 2PzPPzP-zPPzP" 1tRNvL-mKL+R! xabcdefghy XABCDEFGHY 8rsnlwqk+nwQ( 7zppzpp+-+-' 6-+-+-zpp+& 5+-vl-+-+-% 4-+-+P+-+$ 3+-+-+-+-# 2PzPPzP-zPPzP" 1tRNvL-mKL+R! xabcdefghy
Bu hamle eri almadan nce grmeniz gerekendi! AT yaparken AH EKLER, ALILAR ve TEHDTLER bitene kadar ileriyi grmeye aln. Kolay deil ama pratik yaptka daha iyi olacaksnz. Benzer ekilde birka oyun daha gsterelim. lk rnek pek ok kitaba gre oynanm en ksa oyundur. Kitaplara gre oyun Amedee Gibaud ile Frederic Lazard arasnda 1924 Paris ampiyonasnda oynanm. Bu sebepten yanltr: 1) Bu oyun turnuva ma
XABCDEFGHY 8rsnlwqkvl -tr( 7zppzpp+pzpp' 6-+-+-+-+& 5+-+-zP-+-% 4-+-+-+n+$ 3+-+-+-+P# 2PzPPsNPzPP+" 1tR-vLQmKLsNR! 244 xabcdefghy XABCDEFGHY 8rsnlwqkvl -tr( 7zppzpp+pzpp' 6-+-+-+-+& 5+-+-zP-+-% 4-+-+-+-+$ 3+-+-sn-+P# 2PzPPsNPzPP+" 1tR-vLQmKLsNR! xabcdefghy XABCDEFGHY 8rsnlwqkvlntr( 7zppzpp+pzpp' 6-+-+-+-+& 5+-+-zP-+-% 4-+-+-+-+$ 3+-+-+-+-# 2PzPPzPP+PzP" 1tRNvLQmKLsNR! xabcdefghy
deil dostluk mayd. 2) Hamleler doru deildir. Kazan oyunu ayndr ama oyun birka hamle daha fazla srmtr. 3) Rekor da zaten krlmtr. 1. d2-d4 2. Ab1-d2?! 3. d4xe5 4. h2-h3? (diyagram) Ag8-f6 e7-e5!? Af6-g4
imdi ne oynarsnz? Zor bir soru ama dersin neyle ilgili olduunu hatrlar ve AT yaparsanz hamleyi bulabilirsiniz. Vd8-h4 ve devamnda h3xg4'e Vh4xh1 deildir. yi bir fikir ama Beyaz g2-g3 yaparak savunabilir. Ag4xf2 ve devamnda Vd8-h4+ de olmaz. Cezbedici bir feda ama kt. Ag4xe5 ile eri almak iyidir ama ok daha iyi birey var. Kazanan hamle: 4... Ag4-e3!! (diyagram)
Harika bir hamle! Beyaz Vezire saldrlm durumda ve Vezirin gidecek bir yeri yok. Ve f2xe3 oynanrsa ne olacan biliyoruz: Vd8-h4+ ve sonraki hamlede mat. Bu sebepten Beyaz terk etti. Bu sefer Fatih veya Gkhan deil Hakan h4-e1 aprazndaki lmcl zayfl yaratt. Tm bu oyunlardan karacamz ders ayndr. Alta Fatih, Gkhan veya Hakan' srmek ok tehlikelidir. Bunu evde sakn denemeyin ocuklar! imdi bir baka rnek. Al: From Gambiti 1. f2-f4 2. f4xe5 (diyagram) e7-e5
Siyah saldr anslar iin er FEDA ediyor.

2... 3. e5xd6 4. Ab1-c3?
d7-d6 Ff8xd6
ah ekii engellemek iin Ag1-f3 dorudur. 4... 5. g2-g3 (diyagram) Vd8-h4+
Nasl devam etmeli? AT yaparsanz hamleyi rahatlkla bulabilirsiniz. 6... Vh4xg3+!
XABCDEFGHY 8rsnl+k+ntr( 7zppzp-+pzpp' 6-+-vl-+-+& 5+-+-+-+-% 4-+-+-+-wq$ 3+-sN-+-zP-# 2PzPPzPP+-zP" 1tR-vLQmKLsNR! xabcdefghy 245
Mat eden VEZR FEDASI! Fd6xg3 hamlesi de kazanrd. 6. h2xg3 Fd6xg3#
Son rnei byk olaslkla ok elendirici bulacaksnz.. Beyaz: Frank Teed Siyah: Eugene Delmar New York, 1986 Al: Hollanda Savunmas 1.d2-d4 f7-f5
Hollanda Savunmasnn belirleyici hamlesi. Siyah merkez karelere er srmyor ama en azndan bu srle Beyazn 2. e4 srmesini engelliyor. 2. Fc1-g5 3. Fg5-h4 4. Fh4-g3 h7-h6 g7-g5 f5-f4?
Bu hamle Fili kazanr gibi gzkyor ama hataldr. 5. e2-e3! (diyagram) Beyaz ne tehdit ediyor?
XABCDEFGHY 8rsnlwqkvlntr( 7zppzppzp -+-' 6-+-+-+-zp& 5+-+-+-zp-% 4-+-zP-zp-+$ 3+-+-zP-vL-# 2PzPP+-zPPzP" 1tRN+QmKLsNR! xabcdefghy
XABCDEFGHY 8rsnlwqkvln+( 7zppzppzp -+-' 6-+-+-+-tr& 5+-+-+-zpp% 4-+-zP-zp-+$ 3+-+LzP-vL-# 2PzPP+-zPPzP" 1tRN+QmK-sNR! 246 xabcdefghy XABCDEFGHY 8rsnlwqkvln+( 7zppzppzp -+-' 6-+-+-+L+& 5+-+-+-zpr% 4-+-zP-zp-+$ 3+-+-zP-vL-# 2PzPP+-zPPzP" 1tRN+-mK-sNR! xabcdefghy
5... 6. Ff1-d3 Yine bir tehdit hamlesi. 6...
h6-h5
Kh8-h6? (diyagram)
Burada ne oynarsnz? Yine AT yapn! 7. Vd1xh5! Bir baka VEZR FEDASI. Beyaz g6 ve h5'i korumak zorunda olan Kaleyi SAPTIRIYOR. 7... 8. Fd3-g6# (diyagram) Kh6xh5
YARDIMCI PULARI 1. Oyunun banda Fatih, Gkhan ve Hakan' ilerletmek ok tehlikelidir. zellikle de Fatih'i kprdatmak tehlikelidir. Onlar ilerletmeden nce iyice dnn. 2. Eer rakibiniz Fatihi ilerletmise f7 ve f2'de buluan iki apraza dikkat edin. 3. Bir taa saldrmak bir hamleyi yapmak iin yeterli bir sebep deildir. 4. Alta GMG yapn. Eer GELM, MERKEZ veya GVENLK (ahn) ile ilgili olmayan bir hamle ilginizi ekiyorsa sakn yapmayn! 5. Her zaman AT yapn!
AH HAPSE GDYOR
Siyah ah ele geirildi ve lme mahkm edildi. Hem de GYOTNLE lme. Ama nce onu keye kstrmal ve kaamayacandan emin olmalyz. Beyaz Kale gardiyandr ama yine de siyah ah kenara sktrmak iin Beyaz ahn yardmna ihtiyac var. nce AH VE KALE matnn nasl olduunu hatrlayalm. Yandaki diyagramda Siyah ah tahtann kenarndadr (hangi kenar olduu nemli deil). Beyaz ah merkezden iki kare uzaktadr ve Beyaz Kale de ah eker. Siyah MAT olmutur. Beyaz ah b6 veya d6'ya gtrrsek yine MAT MIDIR? HAYIR! ah d7 veya b7'ye kaabilir. Tahtann kesinde konum yanda grld gibi biraz daha farkldr. Bu konumlar unutmayn. ah Kaleye kar ah konumu olduunda ulamak istediiniz konumlardr.
XABCDEFGHY 8-+k+R+-+( 7+-+-+-+-' 6-+K+-+-+& 5+-+-+-+-% 4-+-+-+-+$ 3+-+-+-+-# 2-+-+-+-+" 247 1+-+-+-+-! xabcdefghy XABCDEFGHY 8k+-+R+-+( 7+-+-+-+-' 6-mK-+-+-+& 5+-+-+-+-% 4-+-+-+-+$ 3+-+-+-+-# 2-+-+-+-+" 1+-+-+-+-! xabcdefghy XABCDEFGHY 8-+-+-+-+( 7+-+-+-+-' 6-+-+-+-+& 5+-+-mk-+-% 4-+-+-+-+$ 3+-+-+-+-# 2-+-+-+-+" 1tR-+-mK-+-! xabcdefghy
Yandaki diyagramda grdnz gibi Beyaz Kale a1, Beyaz ah e1 ve Siyah ah e5'teyken balyoruz. Balamadan nasl mat edebileceinizle ilgili birka ipucu verelim. 1. Tahta zerinde ahn evresinde bir hapishane duvar yaratn. 2. ahnz rakip ahn zerine doru gtrn.
3. Rakip ah tahtann kesinde tutacak ekilde bir baka hapishane duvar yaratn.
XABCDEFGHY 8-+-+-+-+( 7+-+-+-+-' 6-+-+-+-+& 5+-+-mk-+-% 4R+-+-+-+$ 3+-+-+-+-# 248 2-+-+-+-+" 1+-+-mK-+-! xabcdefghy XABCDEFGHY 8-+-+-+-+( 7+-+-+-+-' 6-+-+-+-+& 5+-+k+-+-% 4R+-+-+-+$ 3+-+-+-+-# 2-+-+K+-+" 1+-+-+-+-! xabcdefghy XABCDEFGHY 8-+-+-+-+( 7+-+-+-+-' 6-+-+-+-+& 5+-+k+-+-% 4-+-+R+-+$ 3+-+-mK-+-# 2-+-+-+-+" 1+-+-+-+-! xabcdefghy
4. Hapishaneyi ltn.
mmkn olduunca k-
5. Hapishaneyi kltemiyorsanz ahla bir bekleme hamlesi yapn. 6. Siyah ah tahtann kenarna gidince MAT EDN.
Bunun nasl olacan gsterelim: 1. Ka1-a4 (st diyagram) Hapishane duvarn kuruyor. ah ve Vezirle uyguladnz yntemin ayns. 1... 2. e1-e2 (diyagram) ah yukar doru ilerletiyor. 2... 3. e2-e3 ah yine yukar kyor. 3... 4. Ka4-e4 (diyagram) e5-d5 d5-e5 e5-d5
Diyagrama bakn ve Beyaz Kalenin nasl hapishane duvar oluturduuna bakn. Siyah ah imdi 16 kareden oluan bir hapishane hcresinin iindedir. Ne yaparsanz yapn, ahn bu hcreden kmasna izin vermeyin! 4... 5. Ke4-d4 d5-c5
Hcreyi daha da ufaltyor. imdi 12 kareliktir.

5... 6. e3-e4 (diyagram)
c5-c6
Hapishane hcresini ufaltamyoruz. Bu yzden ah yanayor. 6... 7. e4-e5 Yine ah yaklayor. c6-c5
7....
c5-c6 (diyagram)
Beyaz imdi ne oynamal? 8. Kd4-d5 Doru fikir. Hcreyi daha da kltebiliriz. Siyahn hcresi sadece dokuz kare byklndedir. Yalnz Kd4-d6 oynamayn nk Siyah ah c5'e giderek hcreden kabilir. 8... 9. Kd5-d6 c6-c7
XABCDEFGHY 8-+-+-+-+( 7+-+-+-+-' 6-+k+-+-+& 5+-+-+-+-% 4-+-tRK+-+$ 3+-+-+-+-# 2-+-+-+-+" 1+-+-+-+-! xabcdefghy XABCDEFGHY 8-+-+-+-+( 7+-+-+-+-' 6-+k+-+-+& 5+-+-mK-+-% 4-+-tR-+-+$ 3+-+-+-+-# 2-+-+-+-+" 1+-+-+-+-! xabcdefghy XABCDEFGHY 8-+-+-+-+( 7+k+-+-+-' 6-+-tR-+-+& 5+-+K+-+-% 4-+-+-+-+$ 3+-+-+-+-# 2-+-+-+-+" 1+-+-+-+-! xabcdefghy
249
Siyah ah giderek skyor. ah a8, b8, c8, a7, b7 ve c7 karelerinden dar kamaz. 9... 10. e5-d5 (diyagram) Bir kez daha ah yaklayor. 10... 11. d5-c5 b7-c7 c7-b7
ah bir kez daha Siyah ah keye gitmeye zorluyor.
XABCDEFGHY 8-+-+-+-+( 7+k+-+-+-' 6-+-tR-+-+& 5+-mK-+-+-% 4-+-+-+-+$ 3+-+-+-+-# 2-+-+-+-+" 1+-+-+-+-! 250 xabcdefghy
11...
c7-b7 (diyagram)
Beyaz imdi ne oynamal? ki iyi hamlesi var. 12. Kd6-c6 imdi Siyah ahn hcresi sadece drt kare byklnde. Bir dier iyi hamle Kd6-d7+ ile ah tahtann kesine yollamaktr. 12... 13. Kc6-b6 b7-a7
imdi siyah ah sadece a7 ve a8'e gidebilir.
XABCDEFGHY 8k+-+-+-+( 7+-mK-+-+-' 6R+-+-+-+& 5+-+-+-+-% 4-+-+-+-+$ 3+-+-+-+-# 2-+-+-+-+" 1+-+-+-+-! xabcdefghy XABCDEFGHY 8-+-+-+-+( 7mk-mK-+-+-' 6-tR-+-+-+& 5+-+-+-+-% 4-+-+-+-+$ 3+-+-+-+-# 2-+-+-+-+" 1+-+-+-+-! xabcdefghy
13... 14. c5-c6
a7-a8
Beyaz ah ldrmeye geliyor. 14... 15. c6-c7 Neredeyse bitti. 15... 16. Kb6-a6# (diyagram) a7-a8 a8-a7
Sonraki soru: Yandaki diyagramda hamle sras Beyazda. En ksa kazan yolu nedir? c7-c6 deildir. Siyah keye gider ve hemen mat yoktur. Bundan sonra Kb6-b7 oynamamal nk PAT olur! Eer hamle sras Siyahta olsa a7-a8 oynard. Sonra ne olurdu? Kb6-a6#! yleyse Siyah ah keye yollamal ve ahmz da b6'da tutmalyz. Bunu yapwww.SatrancOkulu.com
mann yolu Kaleyi c6'ya gtrmektir (veya d6, e6, f6, g6 veya h6 da olur). Sonra Siyah ah a8'e gider ve Beyaz Kale de a6'dan MAT EDER. Bu yntemi yandaki diyagramda gzken benzeri konumlarda da kullanabilirsiniz. En ksa kazan yolu nedir? Ka6-a2 iyidir ama en hzl kazanan yol deildir. Bunun yerine iki hamlede mat edebiliriz: Ka6-f6 ve Siyahn sadece bir cevab var: e1-d1. Sonra da Giyotin iniverir: Kf6-f1#. Yandaki konumda en ksa kazan yolu nedir? Umarm f7-f8=V nermemisinizdir. nk PATTIR! Bu hamle yerine rnein f6-e7 kolayca kazanr. Ne var ki f7-f8=K! Hemen kazanr. Siyah h7-h6 oynamal ve devamnda ne olacan biliyorsunuz.
XABCDEFGHY 8-+-+-+-+( 7+-+-+-+-' 6R+-+-+-+& 5+-+-+-+-% 4-+-+-+-+$ 3+-+K+-+-# 2-+-+-+-+" 1+-+-mk-+-! 251 xabcdefghy XABCDEFGHY 8-+-+-+-+( 7+-+-+P+k' 6-+-+-mK-+& 5+-+-+-+-% 4-+-+-+-+$ 3+-+-+-+-# 2-+-+-+-+" 1+-+-+-+-! xabcdefghy
YARDIMCI PULARI
1. ah ve Kale ile ah nasl mat edeceinizden emin olun. 2. ah nasl keye sktracanz bilin: Kale ile hcre kurun, ahnzla Kaleyi destekleyin. Hcreyi kltebildiiniz kadar kltn. Eer yapamyorsanz ahla BEKLEME HAMLES yapn. 3. Er ge bunlar reneceksiniz. O yzden elinizi abuk tutun!
OPERADA BR GECE
imdi yapacamz zaman yolculuunda bize katln. Yaklak 150 yl ncesine 1858 ylna giderken kemerlerinizi balamay unutmayn. Gen bir Amerikal; Paul Morphy satran dnyasnda tozu dumana katmt. Amerika'daki tm kuvvetli oyuncular yenmiti ve imdi de kendisine bir hret gibi muamale edildii Avrupa yolculuuna kmt. u anda Operada Morphynin Dk Brunswick ve Kont Isouard ile bulunduu locadayz. Opera arasnda satran takmn karrlar ve oynamaya balarlar. Morphy Beyaz oluyor, Dk ve Kont ise Siyah talar alyor. Beyaz: Paul Morphy Siyah: Dk Brunswick ve Kont Isouard Paris 1858 Al: Philidor Savunmas 1. e2-e4 2. Ag1-f3 e7-e5 d7-d6 (diyagram)
XABCDEFGHY 8rsnlwqkvlntr( 252 7zppzp-+pzpp' 6-+-zp-+-+& 5+-+-zp-+-% 4-+-+P+-+$ 3+-+-+N+-# 2PzPPzP-zPPzP" 1tRNvLQmKL+R! xabcdefghy
XABCDEFGHY 8rsn-wqkvlntr( 7zppzp-+pzpp' 6-+-zp-+-+& 5+-+-zP-+-% 4-+-+P+l+$ 3+-+-+N+-# 2PzPP+-zPPzP" 1tRNvLQmKL+R! xabcdefghy
Dk ve Kont Philidor Savunmas'n seiyor. Bu tercih sadece 18'inci yzyln kuvvetli satrans olan Philidor'un ayn zamanda Opera kompozitr olmas asndan doru. 3. d2-d4 Fc8-g4?
Beyaz e erine ikinci kez saldrarak TEHDT yaratyor. Dk ve Kont At AMAZA alarak savunuyor. En iyi hamle deildir. e5xd4 en basitidir: Ag8-f6 ve Ab8-d7 olas hamlelerdir. 4. d4xe5 (diyagram) Fg4xf3
Eer Siyah e5'teki eri alsa Paul ne yapard acaba? Af3xe5 oynar myd? Tabii ki hayr!
Unutmayn At AMAZDADIR! nce Vezirleri deiir sonra da eri gvenli bir ekilde alrdnz. 5. Vd1xf3 6. Ff1-c4 d6xe5 Ag8-f6? (diyagram)
Yine en iyi hamle deil. Sizce Paul imdi ne oynayacak? Beyazn pek ok iyi hamlesi var. Belki siz 0-0, Ab1-c3 veya Fc1-g5 oynadnz. Hepsi iyi GELM hamleleridir ama Paul farkl birey seiyor. 7. Vf3-b3 Byk olaslkla size alta Vezirinizi erken oyuna sokmamanz ve alta ayn tala iki kez oynamamanz retilmitir ama Morphy gibi kuvvetli satranlar bu kurallarn ne zaman inenebileceini bilirler. Eer AT yaparsanz bu hamleyi grebilirsiniz. Aslnda bu hamle VEZR ATALIDIR. Beyaz iki eri tehdit etmektedir: b7 ve f7. Siyahn ikisini birden koruyan hamlesi yoktur. Vezirin ve Filin ayn aprazda nasl ibirlii yaptna dikkat ediniz. 7.. Vd8-e7 (diyagram)
XABCDEFGHY 8rsn-wqkvl-tr( 7zppzp-+pzpp' 6-+-+-sn-+& 5+-+-zp-+-% 4-+L+P+-+$ 3+-+-+Q+-# 2PzPP+-zPPzP" 1tRNvL-mK-+R! xabcdefgh 253
Paul'e burada ne tavsiye edersiniz? Gzken hamle Vb3xb7 ile er kazanmaktr. Siyah buna Ve7-b4+ oynar ve Vezir deiimini zorunlu klar. Bu Beyaz iin iyidir ama biraz da skcdr. Eer gerekten zekiyseniz 7. Fc4xf7+ Ve7xf7 8. Vb3xb7 ile Kaleyi drdnz grebilirsiniz. Ama buna da Siyah
XABCDEFGHY 8rsn-+kvl-tr( 7zppzp-wqpzpp' 6-+-+-sn-+& 5+-+-zp-+-% 4-+L+P+-+$ 3+Q+-+-+-# 2PzPP+-zPPzP" 1tRNvL-mK-+R! xabcdefghy
8...Ff8-c5 9. Vb7xa8 0-0 ile devam eder. Beyaz ta olarak stn ama tek gelimi ta Vezirdir. 8. Ab1-c3! Paul basite baka bir tan GELTRYOR. imdi gerekten b7'yi ve devamnda a8'deki Kaleyi almay TEHDT ediyor. 8... 9. Fc1-g5 c7-c6
XABCDEFGHY 8rsn-+kvl-tr( 7zp-+-wqpzpp' 6-+p+-sn-+& 254 5+p+-zp-vL-% 4-+L+P+-+$ 3+QsN-+-+-# 2PzPP+-zPPzP" 1tR-+-mK-+R! xabcdefghy XABCDEFGHY 8r+-+kvl-tr( 7zp-+nwqpzpp' 6-+-+-sn-+& 5+L+-zp-vL-% 4-+-+P+-+$ 3+Q+-+-+-# 2PzPP+-zPPzP" 1tR-+-mK-+R! xabcdefghy
f6'daki At AMAZA alyor. 9... b7-b5? (diyagram)
Paul imdi sonraki hamlede ne oynayacan size soruyor. neriniz var m? Filimiz saldr altnda. Bununla ilgili ne yapmal? Fili kamak biraz rkeke olur. Paul GELMDEK STNLN farkediyor. Eer geliimde stnseniz konumu amak iyi bir fikirdir. Bunu da burada FEDA ile yapabiliriz. 10. Ac3xb5! 11. Fc4xb5+ c6xb5 Ab8-d7 (diyagram)
Paul'n hamlesini tahmin etmeden nce Siyah ile Beyazn konumlarn karlatralm. Siyah Kalelere bakn; ikisi de kede bo bo durmakta. Siyah File bakn; hi hamlesi yok. Siyah Atlara bakn; ikisi de AMAZDA. d7'deki hi kprdayamaz. f6'daki kprdarsa ne olur? Veziri kaparsnz! Siyah aha bakn; rok atp saldrlardan uzaklamas gerekirken merkezde akl kalm. Siyahn tek i yapabilecek ta Veziri. Siyahn yapmak isteyecei hamle
Ve7-b4+ ile Vezirleri deimektir. Beyaz ta olarak altta. Bu yzden Vezirleri tahtada tutmaldr. Ayn zamanda Kaleleri de oyuna sokmak lazm. Bunu nasl yapabiliriz? 12. 0-0-0 Mkemmel hamle! Hem Kaleyi ak d hattna getiriyor, hem de ah istenmeyen ah ekilerden uzaklatryor. UNUTMAYIN: KALELERNZ AIK HATLARA GETRN! Kaleleri nce arka yatayda tutarz ve er deiimiyle HAT AILDIINDA KALELERMZ AIK HATLARA GETRRZ. Ayn zamanda unutmayn eer bir ta AMAZA alrsanz o taa tm gcnzle saldrn. Bu konumda da Kale d7'de AMAZDA olan Ata SALDIRIYOR. 12... Ka8-d8 (diyagram)
255
Siyah u anda hereyi savunuyor. Paul nasl devam etmeli? Yine ZAMAN ok nemlidir. Eer Siyaha nefes alma zaman verilirse talarn Ve7-e6 ile rahatlatabilir. Bu yzden acele etmeliyiz. 13. Kd1xd7! te bunu yapmann yolu. Bu aslnda gerek bir FEDA deildir. Eer Siyah Af6xd7 oynarsa ne yaparz? Tabii ki Veziri alrz. At hala AMAZDADIR. Bu ekilde Beyaz dier Kaleyi oyuna sokmak iin zaman kazanr. 13... Kd8xd7 (diyagram)
XABCDEFGHY 8-+-trkvl-tr( 7zp-+nwqpzpp' 6-+-+-sn-+& 5+L+-zp-vL-% 4-+-+P+-+$ 3+Q+-+-+-# 2PzPP+-zPPzP" 1+-mKR+-+R! xabcdefghy
imdi ne yapalm?
XABCDEFGHY 8-+-+kvl-tr( 7zp-+rwqpzpp' 6-+-+-sn-+& 5+L+-zp-vL-% 4-+-+P+-+$ 3+Q+-+-+-# 2PzPP+-zPPzP" 1+-mKR+-+-! xabcdefghy
14. Kh1-d1
XABCDEFGHY 8-+-+kvl-tr( 7zp-+n+pzpp' 6-+-+q+-+& 5+-+-zp-vL-% 4-+-+P+-+$ 3+Q+-+-+-# 2PzPP+-zPPzP" 256 1+-mKR+-+-! xabcdefghy
d7'deki Kaleyi almaya gerek yok. AMAZDADIR dolaysyla kaamaz. Bir ta AMAZA alnca ne yaparz? Unutmayn eer gre yapyorsanz ve rakibi yerde kprdamaz konuma getirmiseniz tm gcnzle ona bastrrsnz. 14... 15. Fb5xd7+ Ve7-e6 Af6xd7 (diyagram)
Paul yine yardm istiyor. "Burada bir kazan yolu olduunu biliyorum ama bulamyorum. Bana yardm edebilir misiniz?" Bu arada klar kararmakta ve perde ikinci blm iin inmekte. AT yapn ve Paul'e kazan hamlesini bulmas iin yardm edin. AT! AH EKLER, ALILAR, TEHDTLER. Ne tr ahlarmz var? Vb3xe6 ahtr ama sadece Vezirleri deitirmeye yarar. Yeterince iyi deil. Vb3-b8+ gibi bir hamlemiz var. Bu mat mdr? Hayr. Siyah Veziri alabilir: Ad7xb8. Ama yine de devamna her ihtimale kar bakalm. imdi d hatt almtr. Dolaysyla Kale d8e gidebilir. Sonrasnda ne olur? nanlmaz! Matttr! yleyse bu hamleyi Paul'n kulana fsldayn. Tam zamannda Morphy bu hamleyi oynar. 16. Vb3-b8+!! 17. Kd1-d8# (diyagram) Ad7xb8
XABCDEFGHY 8-sn-tRkvl-tr( 7zp-+-+pzpp' 6-+-+q+-+& 5+-+-zp-vL-% 4-+-+P+-+$ 3+-+-+-+-# 2PzPP+-zPPzP" 1+-mK-+-+-! xabcdefghy
Sonuta harika bir VEZR FEDASI oyunu sonlandrr. Harika bir oyun. Bu oyun 1858 ylndan sonra defalarca kitaplarda baslmtr. Pek
ok insan oyunu Morphy'nin dehasnn kazandrdn syler. Ama biz nasl kazandn biliyoruz, deil mi?
YARDIMCI PULARI 1. Morphy'nin bu oyunda nasl GMG yaptna dikkat ediniz: GELM, MERKEZ GVENL, GVENLK (AHIN) 2. AIK KONUMLARDA talarnz mmkn olduunca hzl GELMELSNZ. 3. AIK KONUMLARDA GELM bazen ta stnnden daha nemlidir. 4. GELMDE stnlnz varsa hzl hareket etmelisiniz. Rakibinize sizi yakalama ansn vermeyin. 5. AMAZ yakaladysanz, AMAZDAK taa tm gcnzle SALDIRINIZ. 6. Her zaman AT yapn. Hata gibi gzken hamleler bile yeterince ilerisini grebilirseniz iyi kabilir.
XABCDEFGHY 257 8-+r+ktr-+( 7zpR+-+-+p' 6-+q+-+-+& 5+-+p+-+-% 4Q+-+lzP-+$ 3+-+-+-+-# 2PzP-+-+PzP" 1+-tR-+-mK-! xabcdefghy
SEVYE 6 TEST SM_____________________TARH________________________
258
XABCDEFGHY 8rsnlwqkvlntr( 7zppzp-+pzpp' 6-+-+-+-+& 5+-+pzP-+-% 4-+-+P+-+$ 3+-+-+-+-# 2PzPPzP-+PzP" 1tRNvLQmKLsNR! xabcdefghy XABCDEFGHY 8rsnl+k+ntr( 7zppzp-+pzpp' 6-+-vl-+-+& 5+-+-+-+-% 4-+-+-+-wq$ 3+-sN-+-zP-# 2PzPPzPP+-zP" 1tR-vLQmKLsNR! xabcdefghy XABCDEFGHY 8rsnl+kvl -tr( 7zppzp-+pzpp' 6-+-zp-+-+& 5+-+-+-+-% 4-+N+n+-wq$ 3+-+-+PzP-# 2PzPPzP-+-zP" 1tRNvLQmKL+R! xabcdefghy
S1. Hamle sras Siyahta. Burada oynayacanz hamleyi aaya yazn. ___________________
XABCDEFGHY 8r+lwqkvlntr( 7zppzpp+pzpp' 6-+n+-+-+& 5+L+-zp-+-% 4-+-+P+-+$ 3+-+-+N+-# 2PzPPzP-zPPzP" 1tRNvLQmK -+R! xabcdefghy XABCDEFGHY 8r+lwqk+ntr( 7zppzpp+pzpp' 6-+n+-+-+& 5+-vl-zp-+-% 4-+L+P+-+$ 3+-+-+N+-# 2PzPPzP-zPPzP" 1tRNvLQmK -+R! xabcdefghy XABCDEFGHY 8r+lwqkvl -tr( 7zppzpp+pzpp' 6-+n+-sn-+& 5+-+-zp-+-% 4-+L+P+-+$ 3+-+-+N+-# 2PzPPzP-zPPzP" 1tRNvLQmK -+R! xabcdefghy
S4. Bu aln ismi nedir? spanyol A l spanskiy Al spanik A l
259
S5. Bu aln ismi nedir? talyan Al rlanda A l spanyol A l
S6. Bu aln ismi nedir? Fil ve At ki er saldrs ki At Savunmas
260
XABCDEFGHY 8r+lwqkvlntr( 7zppzpp+pzpp' 6-+n+-+-+& 5+-+-zp-+-% 4-+-zPP+-+$ 3+-+-+N+-# 2PzPP+-zPPzP" 1tRNvLQmKL+R! xabcdefghy XABCDEFGHY 8rsnlwqkvlntr( 7zpp+p+pzpp' 6-+-+-+-+& 5+-+-sN-+-% 4-+Pzp-+-+$ 3+-+-+-+-# 2PzP-+PzPPzP" 1tRNvLQmKL+R! xabcdefghy XABCDEFGHY 8r+lwqk+-tr( 7zppzppvlpzpp' 6-+n+-+-+& 5+-+-zP-+-% 4-+L+n+-+$ 3+-+-+N+-# 2PzPP+-zPPzP" 1tRNvLQmK -+R! xabcdefghy
S7. Bu aln ismi nedir? ngiliz A l sko Al rlanda Oyunu
S9. Hamle sras Beyazda . Burada oynayacanz hamleyi aaya yazn. ___________________
XABCDEFGHY 8r+-+-+k+( 7+-+-+pzpp' 6-+-+-+q+& 5+-+-+-+-% 4-+-+-+-+$ 3+-+Q+-+-# 2-+-+-zPPzP" 1+-+R+-mK-! xabcdefghy XABCDEFGHY 8-+-+r+k+( 7zpR+-+pzp-' 6-+-vl-+-zp& 5+-+-+-+-% 4-+-+-+-sn$ 3+NsN-+-+-# 2P+-+-zPPzP" 1+-+-+-mK-! xabcdefghy XABCDEFGHY 8rsnlwqkvl -tr( 7zppzpp+pzpp' 6-+-+-+-+& 5+-sn-sN-+-% 4-+-+-+-+$ 3+-+-+-+-# 2PzPPzPQzPPzP" 1tRNvL-mKL+R! xabcdefghy
S10. Hamle sras Beyazda . Burada oynayacan hamleyi aaya yazn. ___________________
261
S11. Hamle sras Beyazda . Aadaki hamlelerin hangisi en iyisidir? f2-f3 g2-g3 h2-h3
S12. Hamle sras Beyazda . Burada oynayacanz hamleyi aaya yazn. ___________________
262
XABCDEFGHY 8r+l+-trk+( 7zpp+-snpzpp' 6-+-+p+-+& 5+-+pzP-+-% 4-vl-wq-+-+$ 3+-sNL+-+-# 2PzP-+-zPPzP" 1tR-vLQtR-mK-! xabcdefghy XABCDEFGHY 8-+-+-+-+( 7+-+-+-+-' 6-+-+-+-+& 5+-zp-+-+-% 4-+P+-+-+$ 3+K+-+-+-# 2-+R+-+-+" 1+k+-+-+-! xabcdefghy XABCDEFGHY 8-+-+-+-+( 7+-+-+-+-' 6k+-+-+-+& 5+-mK-+-+-% 4-+-+-+-+$ 3+-+-+-+-# 2-+-+-+-+" 1+-+-+-tR-! xabcdefghy
S13. Hamle sras Beyazda. Burada oynayacanz hamleyi aaya yazn.
___________________
S14. Hamle sras Beyazda. Beyaz iki hamlede ZORUNLU MAT yapabilir mi? lk hamleyi aaya yaznz. _____________________
S15. Hamle sras Beyazda. Beyaz iki hamlede ZORUNLU MAT yapabilir mi? lk hamleyi aaya yaznz. __________________
KlNpQrkLnPqR
K
AH SER T F K ASI
263
Bu belge Mert Haznedarolunun
K sertifikasn baar ile aldn

gstermektedir.
_______________________
www.satrancokulu.com adna Selim Grcan
KlNpQrkLnPqR
Cevap Anahtar
Test 1 1) ah 2) At 3) Kale 4) Er 5) Evet 6) Hayr 7) Evet 8) Hayr 9) Evet 10) Evet 11) Hayr 12) Evet 13) Evet 14) Hayr 15) Evet Test 2 1) Evet 2) Evet 3) Hayr 4) Hayr 5) Evet 6) Hayr 7) Evet 8) Pat 9) Beyaz, Siyaha hamlesini geri alp baka hamle yapmasn sylemelidir. 10) Hayr 11) Hayr 12) Hayr 13) Doru 14) Evet 15) Evet Test 3 1) e1 2) kisinin de ayn 3) Fg2xb7 4) Ae5xd7 5) Kb3-b8 6) Va7-e7 7) Ke1-e8 8) Siyah 9) Beyaz 10) kisi de ayn 11) Eit bir deiim 12) Kt bir deiim 13) e3-e4 14) e5-e4 15) Ab4-d3 Test 4 1) Af3xe5 2) Ab1-d2 3) Vh5xf7 4) Ab8-c6 5) Ag8-f6 6) Ab8-c6 7) Beyaz ahn gvenlie almak iin hzlca rok atmal... 8) Ag5xf7 9)Vd1-h5+ 10) d4-d5 11)Kf1-e1 12) Ff1-b5 13)Ka1-a7 14)Vb4-b8 15)Vf6-g7 Test 5 1) Fc1-g5 2) 0-0 Siyah iin tehlikeli 3) Ac3-d5 4) 0-0 Siyah iin iyi bir hamledir... 5) Fc4xf7+ 6) Fc4xf7+ 7) Af3xe5 Beyaz iin iyi bir hamledir. 8) Af3xe5 ta kaybeden bir hatadr. 9) d7-d5 10) Af6xd5 tehlikelidir... 11) Ag5xf7 12) Kf1xf6 13) e4-e5 14) e2-e1 15) d2-e2 Test 6 1) ....Vd8-h4 2) ....Vh4xg3+ veya ....Fd6xg3+ 3) Ae4xg3 4) spanyol Al 5) talyan Al 6) ki At Savunmas 7) sko Al 8) Vd8-a5+ 9) Vd1-d5 10) Vd3-d8+ 11) f2-f3 12) Ae5-c6+ 13) Fd3xh7+ 14) Kc2-c3 15) Kg1-g7
264
265
EKLER
266
SATRAN MERKEZLER
stanbul Broy Satranevi - Mis Sk., 17/1, Beyolu -st. (Kesinde Kil ve Benettonn bulunduu sokak: Demir Kafe kars) Tel: 0 212 243 67 78, faks: 0 212 24954 62 satranckurslari@satrancokulu.com stanbul Satran Dernei - Sakzaac cad. 19/4 Yourtu Han (stiklal Cad. Aacami yanndaki sokak, Hac Abdullah lokantas yan) Beyolu Tel:0-212 245 64 57 stanbul Satran Eitim Merkezi Levazm Mah. Levazm sitesi H/5 No:24 Tel:0 532 421 07 99 Satran Gelitirme Merkezi rtibat Brosu (SGM) - Sakz sok. 4/1 Kadky Tel:0-216 336 14 25 stanbul Satran Merkezi - Barbaros Bulvar No:55 Gkman apt. Kat:3 D:7 Beikta 0 212 728 72 62, 0 535 631 43 75 ah Mat Satran Merkezi - Vine sok No 40 TED Dershanesi kars Kadky Tel:0216 330 31 57 Gambit Satran Merkezi - Fahrettin Kerim Gkay Cad.(Minibs Yolu) No :236/15 Aydn Apt. Gztepe/Kadkystanbul Tel: 0 (216) 386 64 68 Faks: 0 (216) 386 64 69 Bakrky Satran Dernei - Bakrky, stanbul Tel: 0 (212) 543 50 53 Faks: 0 (216) 386 64 69
Pendikspor Kulb Satran ubesi Ankaracad. No 37/2 Pendik Tel: 0 216 354 59 09 www pendiksatranc.com Ankara Trkiye Satran Federasyonu (TSF) Genlik ve Spor Genel Mdrlg, Ulus Tel:0-312 309 75 94 Faks:0-312 310 96 20 Ankara Satran Eitim Merkezi - Dr. Mediha Eldem sok. 47/20 Kzlay -Ankara Tlf: 0312 435 31 30 TED Satran Merkezi - Kzlrmak sok. 8/10 Kzlay Tel:0-312 425 87 58 19 Mays Genlik Merkezi 19 Mays Spor Kompleksi Ulus, Ankara Tel:0-312 311 37 43 zmir zmir Satran Eitim Merkezi (SEM ve SEM ocuk Satran Dergisi) - 1401 Sokak No: 9/4 Alsancak Tel: 0-232 463 28 77 veya 0-232 463 52 10 zmir Satran Dernei - Mithatpaa Caddesi No: 718 mr Apt. Gzelyal Tel: 0-232 244 04 21 veya 0 232 417 51 98 Kocaeli Kocaeli Satran Eitim Merkezi Ankara cd. Eski PTT Sk. Demirsoy apt.9 ZMT Tel:0 262 323 51 31 SASEM nn Cad. Limonluk Geidi Murat Apt. 1/1 zmit / Kocaeli Tele: 0 262 321 42 43 www.SatrancOkulu.com
267
268
Adana Hamle Satran Merkezi - Reat Bey Mah. 21. Sok. Perdah Apt. Kat 2 No:3 Tel: 0 322 459 99 09; Truva Satran Spor Kulb Mahfesmaz Mah.Turgut ZAL Bulvar No:ll9 Kardeler Apt.K:1 D:3 Adana tel:0322 233 45 17 Adana Satran Dernei - Gzelyal mah. 44. Sok no:8 Tel: 0 322 234 18 33; anakkale anakkale Satran Dernei - Tel: 0 (286) 213 54 86 Bursa Piyon Satran Merkezi Keresteciler Cad. Bilbay apt. no 10/1 Heykel BURSA Tel: 0 (224) 223 22 54 Mudanya Satran Dernei - Mustafa Kemal Paa cad. no:1 Eski Belediye Binas Mudanya BURSA Tel: 0 (533) 248 90 40 orlu orlu Satran Eitim Merkezi Muhittin mah. Balar mevkii Onur Krmman apt. no:31 orlu tel:0 282 653 23 95 Denizli Denizli Genlik Merkezi - Denizli Kapal Spor Salonu Tel: 0 (258) 241 07 46 Bri ve Satran Spor Kulb - ayba Mah. 1583 sok. no:6/1 Denizli Tel: 0 (258) 261 19 96 Binkom Eitim Merkezi - Atalar Mah. 954 sok. no: 14 Denizli Tel: 0 (258) 262 05 21
Diyarbakr Diyarbakr Satran Merkezi - nn cad. Cengiz han D:2 Diyarbakr Tel: 0 (412) 228 55 78 Hatay Antakya Belediyesi Satran DerneiBelediye Park Nikah Salonu st Antakya Tel: 0 (326) 213 59 48 Zonguldak Ereli Erdemir Satran htisas Dernei Erdemir Mhendisler Dernei Lokali, Balk, Karadeniz Erelisi, Zonguldak Tel: 0 (372) 323 57 51 Mersin Zeka Satran Merkezi Mersin ubesi Tel: 0 (324) 326 60 85 Ezgi Satran Kulb - nn mah. 1401 sok. Bahar apt. no:20/1 Kalyon Retaurant arkas Tel: 0 (324) 328 58 52 Mula Bodrum Belediyespor Kulb - Geici Adres: YDD Bodrum ubesi Etd Odas Kltr Merkezi No:1 Bodrum (PTT Kars) rtibat; Atilla GRMEN Tel: (0252) 316 05 74 - Cep: 0533 630 56 40 Bilecik Artema Spor Kulb ve Faaliyetleri Kulp adresi : Eczacba Yap Gereleri San ve tic A. Artema Armatr grubu Tel: 0228 314 07 90 /305 Artema Spor Kulb Eitim Evi smet nn Cad. No:6/2 Samsun Gerek Satran Merkezi - 19 Mays Mahallesi, Sleymaniye sokak no:13 Samsun Tel:0 362 233 67 81
SATRAN SZL
Ak Hat: zerinde er bulunmayan dikey. Aarak ah: Bir tan oynayarak, dier bir tan nn aarak ah ekmesi. Amaz: Yerinden kaldrlnca kendi ahn rakibin atana ak brakan bir alet veya bir erin durumunu anlatan deyimdir. Ar Talar: Vezir ve Kaleler. Ar Parti: Taraflarn iki saat civarnda zaman aldklar oyun tarz. Aletler: ah ve erler dndaki talara verilen isim. Aktif Satran: Taraflara verilen toplam srenin 30 dakika olduu oyunlar. Armagedon: Eleme usul malarda eitlik bozulmaynca Siyahn 5 Beyazn ise 6 dakika ald oyun tarzdr. Berabere halinde Beyaz ma kaybetmi saylr. Askl Erler: 4. yatayda olan, dier erler tarafndan desteklenmeyen ve geer olmayp yar ak hatta bulunan yanyana iki ere verilen isim. Bu tanm Steinitz tarafndan getirilmitir. Ajurne: Oyunun sonra devam edilmek zere ertelenmesi 1994 ylnda satranc daha hzlandrmak amacyla bu uygulamaya son verilmitir. Ayrk Er: Komu dikeylerinde ayn renkten baka er bulunmayan er. Aznlk Akn: Er saysnn rakipten az olduu kanatta bir veya daha fazla er sryle saldr dzenlemek. Bekleme Hamlesi: Taraflardan birinin kendi pozisyonunu deiiklie uratmayacak bir hamle yapmas. Blitz: Bkz. Yldrm oyunu. Bomaca Mat: ahn kendi talaryla sktrlmas sonucunda Atla yaplan mat Bullet (Kurun Satran): ICC'de (bkz. ICC) oynanan, taraflarn sadece 1 dakika ald satran tr. Broy Yaynevi: Satran Kitaplar serisiyle tannyor, ayrca satranevi var. Caissa ("Kaisa"): Mitolojide satran ilahesi. Chessbase: Alman chessbase firmasnn rettii satran oyunlarn eitli olarak snflayan, onlara bakmaya ve analiz etmeye yarayan bir program. Chess Assistant: Rus Convekta firmas tarafndan retilen Chessbase benzeri program atal: Bir erin iki taa kar ayn anda saldrs. ifte ah: Bir tan hareketiyle hem kendisinin hem de nn at tan ah ekmesi durumu. ifte Vuru: ki tehdit birden yaplmas. ifte tehdit de denebilir. oban Mat: Oyunun ilk hamlelerinde Vezir ve Fil ile f7 ve f2 kareleri zerinde yaplan mat. rnein: 1. e4 e5 2. Fc4 Ac6 3. Vf3 d6?? 4.Vf7 mat Daimi ah: Srekli ah veya devaml ah. ahlardan birinin rakibin ah tehditlerinden doru oynanmas halinde kurtulamama durumu. Deirmen: Ama ah kullanarak kurulan taktik bir motif. Deime: Taraflarn ta alp vermeleri. Diyagonal (apraz): Yanyana ve ayn renkli kareler. Diyagram: Satran konumlarnn bir ekilde gsterilmesi. Dner Turnuva: Turnuvadaki tm oyuncularn birbiriyle oynad turnuva sistemi. Duble Erler: Binge erler. Ayn renkte iki erin bir dikey zerinde bulunmas. ECU: European Chess Union. Avrupa Satran Birlii. www.eurochess.org Elo: Fide'nin uygulad rating sistemi. En Passant ("e.p" "Geerken"): lk karesinde bulunan bir erin iki srlmesi sonras, yanyana pozisyon elde etti rakip er tarafndan alnabilmesi durumu. Bu hak www.SatrancOkulu.com
269
270
ilk hamlede kullanlmazsa ilerleyen aamalarda bir daha o durum iin kullanlamaz. Er zinciri: Bir apraz zerinde ayn renkten birka erin sralanmasdr. rnein c7, d6, e5, f4 gibi. Etd: Taraflardan birinin (genelde Beyazlardr) oyunu kazanmak veya beraberlii salamak zorunda olduu zel dizilmi bir durumdur. Feda: Belli bir ama uruna taraflardan birinin sahip olduu tatan vazgemesi. FIDE: Federation International des Echec. Uluslararas Satran Federasyonu. www.fide.com Fianchetto: Filin byk apraz zerinden gelimesi. Figr: Ta, alet. Erler haricindeki dier talar iin kullanlan ifade. Fischer Satranc: Erlerin yine n tarafta olduu ve gerideki talarn her oyunda farkl konumda dizildii satran. Fischer Saati: Zaman skkln engellemek amacyla her hamlede belli miktar zaman ekleyen saat. FM: Fide Master, Fide Ustas Fora: Daha kuvvetli oyuncunun rakibine verdii ta avantaj. Gambit:: Hzl geliim veya baka sebeplerle er veya ta feda edilmesi. Geer Er: lerleyii rakip erlerce engellenemeyen er. Geri Er: Bir er zincirinde bir baka er tarafndan korunulamayan erdir. Giyotin Sistemi: Taraflarn tm zamannn bata verilen zamanla snrl olduu oyun tarz. Bu oyun tarz oyunculara zamanlar 2 dakikadan az olduu zaman uygun konumlarda hakemden berabere talep etmek gibi kark baz haklar vermektedir. GM: Grand Master, Bykusta Hafif Talar: Filler ve Atlara verilen genel isim. IM : International Master, Uluslararas Usta. ICC: Internet Chess Club. Dnyann nde
gelen oyuncularnn internette satran oynad adres. www.chessclub.com. ICCF: Uluslararas Yazmal Satran Federasyonu. Informator: Yugoslavlarn 3 ayda bir kard iinde o dnemlerde oynanm nemli oyunlar bulunan sreli yayn. svire Sistemi: ok sayda oyuncularn katld turnuvalarda e puanl oyuncular birbiriyle elendirme esasna dayal turnuva sistemi. SD: stanbul Satran Dernei. 1943 ylnda kurulmu Trkiye'nin en eski satran dernei SEM ocuk Dergisi: zmir Satran Eitim Merkezi'nin ocuklara ynelik kard dergi. zole Er: Bkz. ayrk er. J'adoube ("Jadub"): Herhangi bir ta dzeltirken, oynama zorunluluunda kalmamak iin sylenen sz. Dzeltiyorum anlamna gelir. Kalite: Kale ile hafif bir figr arasndaki kuvvet fark. Bir hafif aleti rakibin Kalesiyle deimeye kalite kazanmak denir. Kanat: Satran tahtas iki kanattan oluur. Vezirin bulunduu yarya Vezir kanad, ahn bulunduu yarya ah kanad denir. K ekme : Fr. ah ekme Knock-out sistem: Eleme usul satran turnuvas. Genelde 2 oyun zerinden malar yaplr ve eitlik halinde sre azaltlarak devam edilir. Kombinezon: Hamle zorunluluu ieren ve iinde feda olan hamle serisi. Kompansasyon: Feda edilen taa kar elde edilen giriim stnl. Konumsal Satran: Srf hesaplamaya dayal deil de uzun vadeli deerlendirmelere dayal oynanan satran. Kar Saldr: Saldry savunmadaki tarafn saldrylala yantlamas. Konsltasyon (Danma) Partileri: Taraflarn (veya yalnz bir tarafn) 2-3 kii tarafndan oluturulduu oyunlara denir. Taraflar farkl yerlerde bulunurlar ve www.SatrancOkulu.com
talar hareket ettirme ansna sahiptirler. Gnmzn modas bir insann bir bilgisayar yardmyla oynad konsultasyon oyunlardr. Krleme: Tahtaya bakmadan, notasyon araclyla oynanan oyun. Manevra: Figrleri daha iyi konumlara getirebilmek veya rakip kampta bir takm zayflklar yaratmak amacyla yaplan ta dolandrmna denir. Mat A: ahn, ak bir yerde, mat tehlikesini ieren kuvvetli hcumlara uramasdr. Materyal: Talar iin kullanlan genel ifade. Medyan: Turnuva sonunda e puan ile bitiren oyuncular arasnda eitlik bozma sistemi. Eit puanla bitiren tm oyuncularn rakiplerinin puanlar en yksek ve dk atlmak zere toplanr. Yksek katlml turnuvalarda en alt ve stten iki oyuncu da kartlabilinir. Merkez: d4, d5, e4, e5 karelerine verilen ad. Notasyon: Bir oyunun, daha nceden belirlenmi koordinat kurallarna gre yazlmas. Norm: Belli bir baarnn FIDE tarafndan onaylanmas. Olimpiyat: ki ylda bir oynanan uluslararas takm dnya birincilii. 2000 ylnda stanbul'da dzenlenmitir. Opozisyon: Oyunsonunda iki ahn zel bir konumda bulunmas. PGN: Portable Game Notation. Oyunlar izlettiren programlarda kullanlan bir tr notasyon yazma sistemi. Piyon: Er Problem: Taraflardan birinin mat ettii dzenlenmi konumlar. Rating: Satranta oyuncularn seviyesini belirleyen puan sistemi. Saptrma: Tan savunmadan veya grevinden uzaklatrlmas. Satran Krl: Ak, basit bir hamlenin oyuncunun gznden kamas. Satran Okulu: : nternetteki Trke en
geni kapsaml eitim ve haber sitesi. www.satrancokulu.com SGM: Satran Gelitirme Merkezi. 1981 ylnda Serta Dalkran tarafndan kurulun satran merkezi. Simultane: ok masa gsterisi. Bir ustann pek ok sayda rakibe kar ayn zamanda oynamasdr. Solkoff: Turnuva sonunda e puan ile bitiren oyuncular arasnda eitlik bozma sistemi. E puanla bitiren oyuncularn oynadklar rakiplerin puanlar toplanr. Stun: Dikey Talar: ah, Vezir, Kale, Fil, At ve erlerin tmn kaplayan bir deyimdir. Tempo: Bir tempo = bir hamle birimi. Tempo kayb, zaman kaybn ifade etmek iin kullanlr. Terfi: Erin son yataya ulatnda Vezir, Kale, Fil veya At haline gelmesi. TSF: Trkiye Satran Federasyonu. www.tsf.org.tr Tue: Dokunduu ta oynama gereklilii. Turksatranc@yahoogroups.com: Trk satranlarnn haberleme e-posta grubu. UKD: Ulusal Kuvvet Derecesi. Trkiye'de kullanlan rating sistemi. Varyant: Srdrm veya devam yolu. Belli bir amac gden hamle zinciri. Yar Ak Hat: zerinde yalnz bir er bulunan dikey. Yazmal Satran: Taraflarn e-posta yoluyla oynad satran tr. alidikmen@satrancokulu.com Trkiye'deki bilgilendirilme adresidir. Yldrm Oyunu: Taraflara genelde en ok 5 dakikann verildii hzl oyun tarz. Zayf Kare: Rakip aletlerin hcumu karsnda savunulmas zor olan karelerdir. Genelde bu tr kareler er desteinden de yoksundurlar. Zeitnot (Zaman ktl, Tzaytnot): Saatle oynanan oyunlarda zaman skkln ifade iin kullanlr. Zugzwang (Almanca, tsugtsvang): Oyun srasnda bir hamle yapmak gerekliliinin ekinilecek olduu durumlara denilir. www.SatrancOkulu.com
271
272
273
274

Satranç Okulu

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Satranç Okulu

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

SATRAN ETM N EL KTABI

SATRAN ETM N EL KTABI

SATRAN ETM N EL KTABI

SATRAN ETM N EL KTABI

SATRAN ETM N EL KTABI

Dikkatlice dnn. ki taraf iin yapn.

4-+-+-+Q+$ 3+-+-+N+-# 2PzP-+RzPPzP" AT 1+-+-tR-mK-! xabcdefghy

SATRAN ETM N EL KTABI

8-+r+r+k+( 7+pwQq+pzpp' 6-+-zp-vl-+& 5zp-+P+-+-% 4-+-+-+-+$ 3+-+-+N+-# 2PzP-+RzPPzP" 1+-+-tR-mK-! xabcdefghy

SATRAN ETM N EL KTABI

SATRAN ETM N EL KTABI

SATRAN ETM N EL KTABI

SATRAN ETM N EL KTABI

SATRAN ETM N EL KTABI

SATRAN ETM N EL KTABI

SATRAN ETM N EL KTABI

13... 14. Ke5-h5#

SATRAN ETM N EL KTABI

SATRAN ETM N EL KTABI

SATRAN ETM N EL KTABI

SATRAN ETM N EL KTABI

SATRAN ETM N EL KTABI

SATRAN ETM N EL KTABI

Daha nceki derse baktysanz bu al biliyorsunuz demektir. 3... a7-a6

SATRAN ETM N EL KTABI

Ve imdi ne yapacanz biliyorsunuz, deil

SATRAN ETM N EL KTABI

SATRAN ETM N EL KTABI

SATRAN ETM N EL KTABI

SATRAN ETM N EL KTABI

Hamle sras sizde. Beyaz nasl ta kazanr bulun.

SATRAN ETM N EL KTABI

te eri ald. Bu plann yanl olduunu nasl gsterebilirsiniz?

SATRAN ETM N EL KTABI

Beyaz ATAL NUMARASI yapyor. 4... 5. d2-d4 Ac6xe5

SATRAN ETM N EL KTABI

SATRAN ETM N EL KTABI

SATRAN ETM N EL KTABI

SATRAN ETM N EL KTABI

SATRAN ETM N EL KTABI

VEZRNZ OK ERKEN OYUNA SOKMAYIN! 6. Ag1-f3 Vg5xg2 (diyagram)

Beyaz saldrsn be tala gerekletiriyor:

SATRAN ETM N EL KTABI

imdi baka bir oyuna bakalm. lk hamleleri hatrlyor musunuz?

SATRAN ETM N EL KTABI

SATRAN ETM N EL KTABI

10... 11.Kf1-e1+ 12. f2-f4 13. Fc3xg7

Vd8-g5 e8-d8 Vg5xf4 Kh8-g8 (diyagram)

SATRAN ETM N EL KTABI

SATRAN ETM N EL KTABI

FATH YOLCULUA IKIYOR

SATRAN ETM N EL KTABI

SATRAN ETM N EL KTABI

Beyaz yle stn ki hemen saldrya balyor. 8. Af3-g5 0-0? (diyagram)

SATRAN ETM N EL KTABI

1. e2-e4 2. f2-f4 3. Ag1-f3 (diyagram)

SATRAN ETM N EL KTABI

SATRAN ETM N EL KTABI

SATRAN ETM N EL KTABI

Size demitim... 8.... Ve7-d8 (diyagram)

SATRAN ETM N EL KTABI

SATRAN ETM N EL KTABI

SATRAN ETM N EL KTABI

SATRAN ETM N EL KTABI

SEVYE 6 TEST SM_TARH____