BÖLÜM 10

10. KATMAN OLUŞTURMA (LAYER)

Çizim alanına yeni katmanlar oluşturur.

Object Properties toolbar:

Format menu: Layer

Command line: Layer (veya transparent komutu için 'Layer kullanın)

LAYER komutu ile çizim alanına saydam kağıtlar diyebileceğimiz

katmanlar oluşturulur. Her bir katmana farklı özellikler kazandırmak, kontrol
etmek oldukça kolaydır.

Şekil 10.1. Object Properties Araç Çubuğu

AutoCAD2000’de katman özellikleri Object Properties toolbar

menüsünden değiştirilebilir. AutoCAD kullanıcısı istediği kadar katman
oluşturabilir. Her bir katman bağımsız olarak hareket eder. Bütün katmanlarda
güncel olan AutoCAD özellikleri geçerlidir. AutoCAD2000 de katman ismi 255
karaktere kadar yazılabilir. Oluşturulan her katman çizimin bir parçasıdır. Çizim
esnasında katmanların görüntülenip, görüntülenmemesi sağlanabilir.

Yeni bir çizime başlandığında 0 isimli bir katman otomatikman oluşur. Bu

katman çizim esnasında silinemez. Yeni bir katman oluşturulup güncel hale
getirilmedikçe çizilen tüm objeler bu katmanda çizilmiş olur. Oluşturulacak
katmanlara renk, çizgi tipi, çizgi kalınlığı, yazdırma modülü, plot gibi değişkenler
verilebilir.

Çizim esnasında çizilen elemanın renk, çizgi tipi, çizgi kalınlığı gibi
özellikleri BYLAYER ise çizim elemanları bu özellikleri katmandan alır. Çizim
özellikleri değiştirildiği zaman BYLAYER olan özellikleri de değişir.
Oluşturulan çizim elemanlarının her birine katmandan bağımsız özellikler
kazandırılabilir. Bir çizim elemanının özelliği BYLAYER değilse o özelliği
katman özelliğinden bağımsızdır. Nesneler farklı katmanlara aktarılabilir.
Düzenleme komutları (DDCHPROP, DDMODIFY, CHANGE) ile objelerin
katman özellikleri değiştirilebilir. Katman özellikleri Layer Properties Manager
diyalog kutusundan değiştirilebilir.

10.1. LAYER

Katman oluşturur.

LAYER komutu ile çizim alanı üzerine birbirinden bağımsız saydam

sayfalar diyebileceğimiz resim düzlemi oluşturulur. LAYER komutu ile Layer
Properties Manager diyalog kutusu ekrana gelir. Bu diyalog kutusu ile yeni bir
katman oluşturma (new), güncel katmanı değiştirme (current), katman silme
(delete), detayların gösterilip/ gösterilmemesi (show/ hide details), filtreleme
(filter), oluşturulan katmanın özelliklerini değiştirme gibi işlemler yapılabilir.

Şekil 10.2. Katman Özellikleri Yöneticisi Diyalog Kutusu

 NEW (Yeni):

Yeni bir katman oluşturur. New sekmesi tıklandığında katman ismini

girmek için bir kutucuk açılır, katmanın ismi 255 karaktere kadar seçilebilir.
AutoCAD kullanıcısı istediği kadar katman oluşturabilir.

CURRENT (Güncel):

Mevcut olan bir katmanı çizim alanında güncel hale getirir. Güncel
yapmak istenen katman seçin, Current sekmesine tıklayın. Seçilen katman güncel
hale gelecektir. Katmanın güncel olup olmadığını Current Layer
bölmesinden kontrol edin.

DELETE (Silme):

Mevcut olan bir katmanın tüm özellikleri ile silinmesini sağlar. Silmek
istediğiniz katmanı seçin delete sekmesine tıklayarak katmanın silinmesini
sağlayın. 0 katmanı DefPoints katmanı üzerinde işlem yapılmış olan ve güncel
hale getirilmiş katmanı silemezsiniz. Bu katmanları silmek istediğinizde
AutoCAD bir hata mesajı verecektir.

Şekil 10.3. Layer Mesaj

HIDE/ SHOW DETAILS (Detayları Gizle/ Göster):

Bir katmana ait olan detayların gizlenip/ gösterilmesini sağlar. Detayları

gizlenip/ gösterilmesini istediğiniz katmanı seçin ekrandaki seçenek Hide Details
ise seçilen katmanın detayları gösteriliyor demektir. Gizlemek için Hide Details
sekmesini tıklayın.
 Şekil 10.4. Detay Diyalog Kutusu

Nesne seçme işlemi devam ettikçe detay ekranı katman özelliklerine göre
değişecektir.

FİLTERS (Filtreleme):

Oluşturulan katmanların özelliklerine göre filtrelenmesini sağlar. Katman

sayısının fazla olması durumunda oldukça kullanışlıdır.

Şekil 10.5. Filtreleme Seçenekleri

Show All Layers seçeneği mevcut olan tüm katmanları gösterir, Show All
Used Layers seçeneği çizim alanında kullanılan katmanların görüntülenmesini
sağlar, Show All Xref Dependent Layers seçeneği Xref tabanlı dosyalara ait
katmanların gösterilmesini sağlar. Invert Filter seçeneği katmanları ters yüz eder.

Named Layer Filters ile ekrana gelecek menüden yeni bir filtre
oluşturulabilir, sonradan oluşturulmuş filtreler silinebilir veya özellikleri
değiştirilebilir.
 Şekil 10.6. Katman Filtreleme Menüsü

10.1.1. PROPERTİES LAYER (Katman Özellikler)

Bu kısımda oluşturulan katmanların tüm özellikleri mevcuttur. Yeni

değişkenler eklenebilir.

Şekil 10.7. Katman Özellikleri Menüsü

Name (isim) kısmında mevcut olan katmanların isimleri görüntülenir.

Mevcut isimler değiştirilebilir. On (Açık) kısmında katmanın çizim alanında
görünüp görünmemesi sağlanır. Parlak lamba katmanın açık (on) olduğunu
sönük lamba kapalı (off) olduğunu gösterir. Freeze (dondurmak) katmanın
dondurulmasını sağlar işareti katmanın çizim alanında dondurulmasını
sağlar. Lock (kilit) seçeneği ile katmanın kilitlenmesi sağlanır. İşareti katmanın
kilitli olduğunu işareti katmanın kilitli olmadığını ifade eder. Kilidi kapalı
olan katmanın objelerinde değişiklik yapılamaz. Bütün özellikleri BYBLAYER
özelliklerini korur.

Color (renk) kısmında katmanın rengi oluşturulur.

Şekil 10.8. Renk Ayarları Menüsü

10.2. LINETYPE (Çizgi Tipi)

Bu kısımda katmanların çizgi tipi belirlenir. Linetype seçeneğinde

oluşturulacak objelerin özelliklerine göre çizgi tipi seçilir. Çizgi tipi oluşturulacak
katman üzerine tıklanır. Select Linetype diyalog kutusundan katman özelliğine
göre çizgi tipi seçimi yapılır.
 Şekil 10.9. Çizgi Tipi Diyalog Kutusu

Oluşturulacak çizgi tipi Select Linetype diyalog kutusunda mevcut değilse

Load sekmesine tıklanarak AutoCAD2000 de mevcut olan çizgi tiplerini ekrana
getiren Load or Reload Linetypes diyalog kutusu ekrana gelir. Çizgi tipi
seçildikten sonra OKEY tuşuna basılır.

Şekil 10.10. Çizgi Tipi Yükleme Menüsü

 Load or Reload Linetypes diyalog kutusu ile seçilen çizgi tipi OKEY
tuşundan sonra seçilen çizgi tipi Select Linetype diyalog kutusunda görünür.
Seçilmek istenen çizgi tipi seçilerek OKEY tuşuna basılarak çizgi tipi seçilir.

10.3. LINEWEIGHT (Çizgi Kalınlığı)

AutoCAD2000 ile gelmiş yeni bir özelliktir. AutoCAD bu seçenek ile

çizgi kalınlığını katmandan kontrol etme olanağı verir. Objelerin özelliğine göre
katmanlara çizgi kalınlığı tayini yapılır. Lineweight seçeneğinde çizgi kalınlıkları
standartlaştırılmıştır. Yeni bir çizgi kalınlığı tipi Default ile belirlenebilir.

Şekil 10.10. Çizgi Tipi Kalınlığı Menüsü

10.4. PLOT (Yazdırma)

Plot seçeneği ile oluşturulan nesnelerin çıktısını katmandan kontrol

edilebilir. AutoCAD2000 ile gelmiş bir özelliktir. Farklı katmanlarla oluşturulan
nesnelerin çıktıdan alınmasını istenmeyen katmanlar plot seçeneğinin hale
getirilmesi ile sağlanabilir.

Çıktıları alırken katmanların plot seçeneğinin hale getirilmesi

gerekir.