You are on page 1of 286

T.C.

BABAKANLIK AVRUPA BRL GENEL SEKRETERL

AVRUPA BRL UYUM YASA PAKETLER

Ankara - 2007

T.C. BABAKANLIK AVRUPA BRL GENEL SEKRETERL Mustafa Kemal Mahallesi 6. Cadde No:4 06800 Bilkent / ANKARA Tel: +312 285 77 20 Faks: +312 286 04 08 www.abgs.gov.tr

ISBN 978-975-19-4099-5

AVRUPA BRL UYUM YASA PAKETLER


Ankara - 2007 (10.000 Adet Baslmtr)

EUROPEAID/119860/C/SV sayl Trkiye - Avrupa Birlii ilikileri Hakknda Referans Malzemesi Yaymlanmas Projesi kapsamnda, Avrupa Birlii finansman ile ARS Progetti ve G&G Ynetim Danmanl ibirlii ile hazrlanm ve M&B Tantm Hizmetleri ve Tic. Ltd. irketi tarafndan Dumat Ofset Matbaasnda bastrlmtr. eriinden Avrupa Birlii Genel Sekreterlii sorumlu olup hibir durumda Avrupa Birliinin grlerini yanstt ekilde deerlendirilmemelidir.

NDEKLER
NSZ SUNU I. 1 3

AB UYUM YASA PAKETLERYLE DETRLEN KANUN MADDELER UYUM PAKETLER BAZINDA VE ALFABETK SIRAYA GRE 7

II.

AB UYUM YASA PAKETLER METNLER A. BRNC UYUM PAKET B. KNC UYUM PAKET C. NC UYUM PAKET D. DRDNC UYUM PAKET E. BENC UYUM PAKET F. ALTINCI UYUM PAKET G. YEDNC UYUM PAKET H. SEKZNC UYUM PAKET 11 13 17 27 33 34 38 43

III. AB UYUM YASA PAKETLER ANALZLER A. BRNC UYUM PAKET B. KNC UYUM PAKET C. NC UYUM PAKET D. DRDNC UYUM PAKET E. BENC UYUM PAKET F. ALTINCI UYUM PAKET G. YEDNC UYUM PAKET H. SEKZNC UYUM PAKET IV. AB UYUM YASA PAKETLERYLE DETRLEN KANUN MADDELER - KONU BALIKLARINA GRE V. AB UYUM YASA PAKETLERYLE DETRLEN KANUN MADDELERNN NCEK VE SON HALLER AHM Kararlarnn Uygulanmas AHM Kararlarnn Uygulanmas -Yarglamann adesi Medeni ve Siyasi Haklar -Barl Toplant ve Gsteri Yryleri Hakk Medeni ve Siyasi Haklar - Dernek Kurma zgrl Medeni ve Siyasi Haklar - Sendikal Haklar Medeni ve Siyasi Haklar - Siyasi Partiler Medeni ve Siyasi Haklar - Dnce ve fade zgrl 80 80 88 93 115 115 129 48 51 58 62 67 69 71 76

77

Medeni ve Siyasi Haklar - badet ve Din zgrl Medeni ve Siyasi Haklar - kenceyle Mcadele Medeni ve Siyasi Haklar - Kii Hrriyetleri ve Gvenlii Medeni ve Siyasi Haklar - Yaam Hakk Ekonomik, Sosyal ve Kltrel Haklar - ocuk Haklar Ekonomik, Sosyal ve Kltrel Haklar -Kltrel Haklar Sivil-Asker likileri ve Yrtmenin levsellii VI. BRDEN FAZLA AB UYUM YASA PAKETYLE DETRLEN KANUN MADDELER VII. AB UYUM YASA PAKETLERYLE DETRLEN KANUN MADDELER REFERANS ZELGES 1 - KONU BALIKLARINA GRE XIII.AB UYUM YASA PAKETLERYLE DETRLEN KANUN MADDELER REFERANS ZELGES 2 - ALFABETK SIRAYA GRE IX. DOKUZUNCU REFORM PAKET

151 154 164 171 219 221 230 245

246

261

276

NSZ

adalamay temel ilke olarak benimseyen Trkiye, Atatrk'n nderliinde


1923 ylnda Cumhuriyet'in kurulmasndan itibaren siyaset, hukuk, ekonomi ve toplumla ilgili alanlarda nemli reformlar gerekletirmitir. Trkiye Cumhuriyeti, demokratik ve laik siyasi dzeni, serbest piyasa ekonomisi ve Yurtta Sulh Cihanda Sulh ilkesi temelinde gvenlik ve istikrar reten d politikasyla bir model lke haline gelmitir. kinci Dnya Sava sonrasnda Birlemi Milletler'in kurucu yelerinden biri olan ve Avrupa Konseyi, NATO, Avrupa Gvenlik ve birlii Tekilat gibi AvrupaAtlantik kurulularna katlan Trkiye, Souk Sava dneminde demokrasi, insan haklar ve hukukun stnl ilkelerinin savunucusu olmutur. Bu erevede, 1951 ylnda temelleri atlan Avrupa btnlemesine de kaytsz kalmayan Trkiye, 1963 ylnda Ankara Anlamas'nn imzalanmasyla, Avrupa Birlii'nin (AB) ncl olan Avrupa Ekonomik Topluluu'na (AET) ortak ye olmutur. 1963 yln izleyen dnemde, Trkiye ile AET arasndaki ilikiler, her iki taraftan da kaynaklanan nedenlerle her zaman istikrarl bir mecrada srmemi ancak yine de, Ankara Anlamas erevesinde ilerlemitir. 1987 ylnda tam yelik bavurusunda bulunan Trkiye, 1 Ocak 1996 tarihinde AB ile gmrk birlii tesis etmek suretiyle AB ile btnleme ynnde nemli bir adm atmtr. Trkiye-AB ilikileri, 10-11 Aralk 1999 tarihlerinde Helsinki'de yaplan AB Devlet ve Hkmet Bakanlar Zirvesi'nde Trkiye'nin aday lke olarak kabul edilmesi, 16-17 Aralk 2004 tarihinde Brksel'de yaplan AB Devlet ve Hkmet Bakanlar Zirvesi'nde Trkiye'nin Siyasi Kriterleri yeterli lde yerine getirdii belirtilerek katlm mzakerelerine balanacann ilan edilmesi ve 3 Ekim 2005 tarihinde Mzakere ereve Belgesi onaylanarak Trkiye ile katlm mzakerlerine balanmas ynnde alnan kararla yeni bir dneme girmitir. 1

AB yeliini temel stratejik hedef olarak belirleyen Trkiye, AB ile katlm mzakerelerinin balamas iin nart niteliinde olan Kopenhag Siyasi Kriterlerini yerine getirmek amacyla youn bir reform srecine girmi, kapsaml anayasal ve yasal deiiklikler gerekletirmitir. Siyasi kriterlere uyum iin gerekli dzenlemeler, sratli bir ekilde uyum yasa paketleri marifetiyle gerekletirilmitir. Bu erevede, ubat 2002-Temmuz 2004 dneminde karlan sekiz uyum paketiyle 53 yasann 218 maddesinde deiiklik yaplmtr. Szkonusu yasa paketleriyle birok alanda temel hak ve zgrlklerin kapsam geniletilmi, demokrasi, hukukun stnl, dnce ve ifade zgrl ve insan haklar gibi alanlarda mevcut dzenlemeleri glendiren ve gvence altna alan reformlar yaplmtr. Bunun yansra, AB Mktesebatnn stlenilmesine likin Ulusal Program'da da belirtildii zere, temel yasalarn uzun vadede bir btnlk iinde yenilenmesi hedeflenmi ve bu amala birok temel kanun yenilenmitir. Reform almalar Sekizinci Uyum Paketiyle sona ermemitir. Esasen reform almalar aralksz ekilde ve kararllkla srdrlmektedir. Bu erevede, 9. Reform Paketi 12 Nisan 2006'da kamuoyuna aklanmtr. Szkonusu reformlarn etkili bir ekilde uygulanmasnn, en az bu reformlarn gerekletirilmesi kadar nem tad gereinden hareketle, uygulama konusunda byk bir kararllkla hareket edilmektedir. Bu amala, yeni yasal dzenlemelerin ne gibi deiiklikler getirdii hususunda bata yasalar uygulamakla grevli makamlarmz olmak zere, ilgili tm kii ve kurulularn bilinlendirilmesi, uygulamann baarya ulaabilmesi asndan byk nem tamaktadr. Bu yndeki abalarmz aralksz srmektedir. Reform sreci, Trkiye'nin ihtiyalarna yant vermeyi ve Trk halknn yaam standartlarn en st seviyeye kartmay amalamaktadr. Bu bakmdan, Avrupa Birlii Genel Sekreterlii tarafndan yaplan bu almann faydal bir kaynak tekil edeceine inanyorum. Uyum yasa paketlerinin metinleri, bu yasalarn siyasi kriterler nda analizleri ve deitirilen mevzuatn eski ve yeni halleri de dahil olmak zere, anlan paketler hakknda ayrntl bilgiler ieren bu alma, lkemizin AB yelii yolunda nemli bir aamay oluturan uyum yasa paketlerini kamuoyunun bilgisine sunmaktadr.

Abdullah Gl
Babakan Yardmcs ve Dileri Bakan

SUNU
10-11 Aralk 1999 tarihlerinde Helsinki'de yaplan AB Devlet ve Hkmet Bakanlar Zirvesi'nde Trkiye'nin AB'ye tam yelie adaylnn oybirliiyle teyit edilmesiyle birlikte, lkemiz de Birlik ile katlm mzakerelerine balamak iin nkoul niteliindeki Kopenhag Siyasi Kriterlerinin yerine getirilmesi yolunda youn bir reform srecine girmitir. Trk Ceza Kanunu, Dernekler Kanunu, Basn Kanunu ve dier temel yasalarn tmyle deimesi katlm mzakereleri srasnda da devam edecek uzun sren bir yasama faaliyeti olup, Trkiye, Kopenhag siyasi kriterlerine uyum konusunda gerekli yasal dzenlemeleri sratli bir ekilde uyum yasa paketleri marifetiyle gerekletirme yoluna gitmitir. Ancak, bununla beraber, gzden geirilmi AB Mktesebatnn stlenilmesine likin Ulusal Program'n Siyasi Kriterler (s. 3) bal altnda belirtildii zere, temel yasalarn daha uzun vadede bir btnlk iinde yenilenmesi de hedeftir. 2001 yl Ekim aynda gerekletirilen Anayasa deiiklikleri, Kopenhag siyasi kriterlerine uyum almalarmza esas tekil etmektedir. Bu Anayasa deiiklikleriyle, kii hak ve hrriyetlerine ilikin gvenceler arttrlm, zellikle, dnce ve ifade zgrl alan geniletilmitir. kence iddialarn nlemek iin duruma ncesi gzalt sresi, AB ltlerine uygun ekilde drt gne indirilmi; Milli Gvenlik Kurulu'nun (MGK) danma organ nitelii vurgulanm; kadn-erkek eitliini gelitiren dzenlemeler yaplmtr. Ocak 2002'de yrrle giren yeni Medeni Kanunda kadn-erkek eitlii, ocuklarn ve zayflarn korunmas ile dernek ve vakflar alanlarnda yaplan deiiklikler AB'ye uyum yolunda bir dnm noktas olmutur. 6 ubat 2002'de kabul edilen ilk uyum yasas paketiyle, Trk Ceza Kanunu, Terrle Mcadele Kanunu, DGM Kanunu ve Ceza Muhakemeleri Usul Kanunu gibi yasalarmzda nemli deiiklikler yaplmtr. 26 Mart 2002'de kabul edilen ikinci uyum yasas paketiyle, Siyasi Partiler, Basn, Dernekler, Toplant ve Gsteri Yryleri, DGM, Jandarma ve l daresi Yasalarnda, siyasi kriterler alanndaki taahhtlerimiz dorultusunda, nemli deiiklikler gerekletirilmitir. 3 Austos 2002 tarihinde kabul edilen nc uyum yasas paketiyle, lm cezas sava ve yakn sava tehdidi halleri dnda Trk hukuk sisteminden karlm, Trk vatandalarnn gnlk yaamlarnda geleneksel olarak kullandklar farkl dil ve lehelerde yayn yaplmas ve bunlarn renilmesi nndeki hukuki engeller kaldrlm, baz basn sularna ilikin hapis cezalar kaldrlm, cemaat vakflarna ilikin tanmaz mal rejimi daha liberal bir hale getirilmi, ifade zgrl kapsamndaki eletiri hakkna aklk kazandrlm, hukuk ve ceza davalarnda 3

AHM kararlar nda yarglamann yenilenmesi imkan getirilerek insan haklar ihlallerine ilikin tahsis imkn glendirilmi, gmen kaakl suu Trk Ceza Kanunu kapsamna alnm, dernek ve vakflarn faaliyetleri kolaylatrlmtr.

58. Hkmet dneminde ise, 2 Ocak 2003 tarihinde kabul edilen drdnc uyum yasas paketiyle, ikenceyle mcadele, ifade, basn ve dernek zgrl ile gzalt koullarna ilikin eitli yasa maddeleri yeniden dzenlenmi; Siyasi Partiler Kanunu, Anayasa deiikliiyle uyumlu hale getirilmi; gayrimslim cemaat vakflarnn tanmaz mal edinmelerini daha da kolaylatrmak amacyla Vakflar Kanunu'nda yeniden deiiklik yaplmtr. 23 Ocak 2003 tarihinde kabul edilen beinci uyum yasas paketiyle, daha nce mevzuatmza dahil edilmi bulunan Avrupa nsan Haklar Mahkemesi kararlar nda yarglamann yenilenmesine ilikin dzenlemenin kapsam geniletilmitir. Bylece, Avrupa nsan Haklar Mahkemesi kararlar bakmndan yarglamann yenilenmesi yoluna gidilmesi kolaylatrlm, ayrca bugne kadar kesinlemi kararlar da yarglamann yenilenmesine ilikin dzenleme kapsamna alnm ve ayrca Dernekler Kanununda baz deiiklikler yaplmtr. 19 Temmuz 2003 tarihinde kabul edilen altnc uyum yasas paketiyle, dnce ve ifade zgrl geniletilmi, tm bireylerin ayrm yaplmakszn temel hak ve zgrlklerden yararlandrlmas konusunda dzenlemeler yaplm, yaam hakknn korunmasn glendiren admlar atlm, kii gvenlii ve AHM kararlar nda yarglamann yenilenmesi konularnda dzenlemeler yaplmtr. 30 Temmuz 2003 tarihinde kabul edilen yedinci uyum yasas paketiyle, dnce ve ifade zgrl geniletilmi, kii hrriyeti ve gvenlii ile ikencenin nlenmesi konularnda dzenlemeler yaplm, asker mahkemelerin sivil ahslara ilikin yetki alan daraltlm, kamu harcamalarnda effafln salanmasna ynelik olarak dzenlemeler yaplm, 18 yan bitirmemi olan herkesin ocuk saylmas ve ocuk mahkemelerinin grev alanyla ilgili istisnalarn kaldrlmas salanm, dernek kurma ve ilgili zgrlkler ile toplant ve gsteri yrylerine ilikin haklar geniletilmi, vakflarn yurtd faaliyetlerine ilikin prosedrler kolaylatrlm, kltrel hak ve zgrlkler ile yrtmenin ilevselliine ynelik dzenlemeler yaplmtr. 14 Temmuz 2004 tarihinde kabul edilen sekizinci uyum paketinde ise Yksekretim Kurulu, Radyo ve Televizyon st Kurulu, Haberleme Yksek Kurulu'ndaki Genelkurmay yeliine son verilmitir. Ayn ekilde Kkleri Muzr Neriyattan Koruma Kuruluna bir yenin MGK tarafndan seilmesi sona ermitir. Ayrca, bu pakette esitli kanunlarda yaplan deiikliklerle, lm cezas kaldrlm ve yerine arlatrlm mebbet hapis cezas getirilmistir.

Dier blmlerde, yukarda zet olarak deinilmi olan bu AB Uyum Yasa Paketleriyle ilgili gerekletirilmi olan daha detayl almalara yer verilmektedir. Esasnda AB Uyum Paketlerinin bir derlemesi olarak nitelendirilebilecek bu almalar, zetle 2001-2004 yllar arasnda birok kanunda kapsaml deiiklikler kaydetmi olan AB Uyum Yasa Paketlerine topluca bir bak salanmasna katkda bulunaca dncesiyle hazrlanmtr.

almann ekline Dair Baz Aklamalar Bu alma dhilinde, AB Uyum Yasa Paketlerinin kanun metinlerinin derlenmesi, uyum paketlerinin analizi ve uyum paketleriyle ilgili izelge almalar gerekletirilmitir. Her biri ayr bir blm olarak sunulmakta olan bu almalarla ilgili daha detayl bilgiler, almann bal altnda aada verilmektedir. AB Uyum Yasa Paketleriyle Deitirilen Kanun Maddeleri Listesi AB Uyum Yasa Paketlerinin kabul, Resmi Gazete yayn tarihi ve numaras ile her uyum paketinde yer alan kanun maddelerinin alfabetik sra itibaryla hazrlanan ksa listesidir AB Uyum Yasa Paketleri Metinleri AB Uyum Yasa Paketlerinin Resmi Gazetede yaynlanm ekilleriyle metinlerin derlenmesi suretiyle hazrlanmtr. AB Uyum Yasa Paketleri Analizleri AB Genel Sekreterlii tarafndan hazrlanm ve daha nce de Genel Sekreterlikin web sitesinde yer verilmi olan AB Uyum Yasa Paketleriyle ilgili analiz notlar derlenerek, standart bir formatta hazrlanmtr. AB Uyum Yasa Paketleriyle Deitirilen Kanun Maddeleri Listesi Aadaki izelgelerde yer alan kanun maddelerinin konu balklarna gre ksa listesidir. AB Uyum Yasa Paketleriyle Deitirilen Kanun Maddelerinin nceki ve Son Hallerini Gsteren izelge Bu izelgede AB Uyum Yasa Paketlerinde yer alan kanun maddelerinin, bu yasa paketleriyle kaydedilen deiikliklerden nceki halleri ile sonraki halleri, tam metin olarak sunulmaktadr. Yukarda ad geen listedeki konu balklar itibaryla dzenlenmi olan bu izelgede, birinci hanede deiikliin kaydedildii uyum paketleri ve deiikliin ekli belirtilmekte, ikinci ve nc stunlarda ise deiiklikler madde metni zerinde gsterilmektedir. kinci stunda, ilgili uyum yasa paketiyle madde 5

metninde deitirilen ya da madde metninden kartlm olan hkmler alt izilmek suretiyle belirtilmi, nc stunda ise yine uyum yasa paketleriyle deitirilen veya eklenen metin koyu olarak belirtilmitir. Maddenin tamamnn yeniden dzenlenmesi olarak gerekletirilen deiikliklerde iaretlendirme kullanlmamtr. Bu izelgede, birden fazla AB Uyum Yasa Paketiyle deitirilmi olan kanun maddelerinin yalnzca nceki ve en son hallerine yer verilmektedir. Birden Fazla AB Uyum Yasa Paketiyle Deitirilen Kanun Maddeleri Listesi Aada bahsedilen izelgede yer alan kanun maddelerinin ksa listesidir.

AB Uyum Yasa Paketleriyle Deitirilen Kanun Maddeleri Referans izelgesi I Uyum yasa paketlerinde deitirilen kanunlarn alfabetik srada gsterildii bu izelgede, ikinci stunda konu bal, nc stunda deiikliinin ekli ve son hanesinde hangi kanun maddesinin hangi pakette deitirildii belirtilmektedir. Son hanede yer alan nokta iaretleri madde metnindeki deiiklikler ile eklemeleri, arp iareti ise yrrlkten kaldrlan maddeleri veya fkralar belirtilmektedir. AB Uyum Yasa Paketleriyle Deitirilen Kanun Maddeleri Referans izelgesi II Konu balklarna gre hazrlanan bu referans izelgesi, alfabetik sraya gre hazrlanan referans izelgesi (I) ile ayn formatta hazrlanmtr.

I. AB UYUM YASA PAKETLERYLE DETRLEN KANUN MADDELER UYUM PAKETLER BAZINDA VE ALFABETK SIRAYA GRE
BRNC UYUM PAKET Kanun numaras : 4744 Kabul tarihi : 6 ubat 2002 Resmi Gazete yaym tarihi : 19 ubat 2002 Resmi Gazete says : 24676 Deitirilen kanunlar: Ceza Muhakemeleri Usul Kanunu Madde 107 ve 128 Devlet Gvenlik Mahkemelerinin Kurulu ve Yarglama Usulleri Hakknda Kanun Madde 16 Trk Ceza Kanunu Madde 159 ve 312 Terrle Mcadele Kanunu Madde 7 ve 8 KNC UYUM PAKET Kanun numaras : 4748 Kabul tarihi : 26 Mart 2002 Resmi Gazete yaym tarihi : 9 Nisan 2002 Resmi Gazete says : 24721 Deitirilen kanunlar: Basn Kanunu Madde 16, Ek Madde 1, Ek Madde 2 Dernekler Kanunu Madde 4, 5, 6, 7, 11, 12, 34, 38, 43 Devlet Gvenlik Mahkemelerinin Kurulu ve Yarglama Usulleri Hakknda Kanun Madde 16 Devlet Memurlar Kanunu Madde 13 l daresi Kanunu Madde 29 Jandarma Tekilat, Grev ve Yetkileri Kanunu Madde 9 Siyasi Partiler Kanunu Madde 101, 102, 103 Toplant ve Gsteri Yryleri Kanunu Madde 9, 17,19, 21 NC UYUM PAKET Kanun numaras : 4771 Kabul tarihi : 3 Austos 2002 Resmi Gazete yaym tarihi : 9 Austos 2002 Resmi Gazete says : 24841 Deitirilen kanunlar: Basn Kanunu Madde 5, 21, 22, 24, 25, 30, 31, 34, Ek Madde 3 Ceza Muhakemeleri Usul Kanunu Madde 327 ve 335 Dernekler Kanunu Madde 11, 12, 15, 39, 40, 45, 46, 47, 56, 62, 73, Hukuk Usul Muhakemeleri Kanunu Madde 445, 448 Radyo ve Televizyonlarn Kurulu ve Yaynlar Hakknda Kanun Madde 4, 26 7

Polis Vazife ve Salahiyeti Kanunu Madde 8, 9, 11, 12, 13, Ek Madde 1 Toplant ve Gsteri Yryleri Kanunu Madde 3, 10 Trk Ceza Kanunu Madde 159 Vakflar Kanunu Madde 1 Vakflar Genel Mdrlnn Tekilat ve Grevleri Hakknda Kanun Hkmnde Kararname Ek Madde 3 Serbest Blgeler Kanunu Geici Madde 1 Yabanc Dil Eitimi ve retimi Kanunu Madde 1, 2 Trk Ceza Kanunu, Kaakln Men ve Takibine Dair Kanun ve Orman Kanunu (idam cezasnn kaldrlmasna ilikin) DRDNC UYUM PAKET Kanun numaras : 4778 Kabul tarihi : 2 Ocak 2003 Resmi Gazete yaym tarihi : 11 Ocak 2003 Resmi Gazete says : 24990 Deitirilen Kanunlar: Adli Sicil Kanunu Madde 5 ve 8 Basn Kanunu Madde 15 Ceza Muhakemeleri Usul Kanunu Madde 316 ocuk Mahkemeleri Kurulu ve Yarglama Usulleri Hakknda Kanun Madde 34 Damga Vergisi Kanunu Ek Madde 1 Dernekler Kanunu Madde 5, 6, 11, 12, 16, 18, 44 Devlet Gvenlik Mahkemelerinin Kurulu ve Yarglama Usulleri Hakknda Kanun Madde 16/4 Dileke Hakknn Kullanlmasna Dair Kanun Madde 1, 2, 3, 4, 7, 8 nsan Haklar nceleme Komisyonu Kanunu Madde 7 Mahalli dareler ve Mahalle Muhtarlklar ve htiyar Heyetleri Seimi Hakknda Kanun Madde 8 Memurlar ve Dier Kamu Grevlilerinin Yarglanmas Hakknda Kanun Madde 2 Milletvekili Seimi Kanunu Madde 7, 11, 39 Olaanst Hal Blge Valilii ve Olaanst Halin Devam Sresince Alnacak lave Tedbirler Hakknda Kanun Hkmnde Kararname Madde 3/c Siyasi Partiler Kanunu Madde 8, 11, 66, 98, 100, 102, 104, 111 Trk Ceza Kanunu Madde 245 Trk Medeni Kanunu Madde 91 ve 92 Vakflar Kanunu Madde 1

BENC UYUM PAKET : 4793 Kanun Numaras Kabul Tarihi : 23 Ocak 2003 Resmi Gazete yaym tarihi : 4 ubat 2003 : 25014 Resmi Gazete says 8

Deitirilen kanunlar: 4771 sayl eitli Kanunlarda Deiiklik Yaplmasna likin Kanun Geici Madde 2 Ceza Muhakemeleri Kanunu Madde 327 (327/a) ve 335 Dernekler Kanunu Madde 82 Hukuk Usul Muhakemeleri Kanunu Madde 445, (445/A), 447, 448 ALTINCI UYUM PAKET Kanun numaras : 4928 Kabul tarihi : 15 Temmuz 2003 Resmi Gazete yaym tarihi : 19 Temmuz 2003 Resmi Gazete says : 25173 Deitirilen Kanunlar: Adli Sicil Kanunu Madde 9 4771 sayl eitli Kanunlarda Deiiklik Yaplmasna Dair Kanun Madde 1/A Ceza Muhakemeleri Usul Kanunu ile Devlet Gvenlik Mahkemelerinin Kurulu ve Yarglama Usulleri Hakknda Kanunun Baz Maddelerinde Deiiklik Yaplmasna Dair Kanun Madde 31 Devlet Gvenlik Mahkemelerinin Kurulu ve Yarglama Usulleri Hakknda Kanun Madde 16 dari Yarglama Usul Kanunu Madde 53, Geici Madde 5 mar Kanunu Ek Madde 2 Nfus Kanunu Madde 16 Radyo ve Televizyonlarn Kurulu ve Yaynlar Hakknda Kanun Madde 4,15,32, Geici Madde 10 Seimlerin Temel Hkmleri ve Semen Ktkleri hakknda Kanun Madde 55/A ve 149/A Sinema, Video ve Mzik Eserleri Kanunu Madde 3,6,9 Terrle Mcadele Kanunu Madde 1, 8, Geici Madde 10 Trk Ceza Kanunu Madde 453, 462 Vakflar Kanunu Madde 1 YEDNC UYUM PAKET : 4963 Kanun numaras Kabul tarihi : 30 Temmuz 2003 Resmi Gazete yaym tarihi : 7 Austos 2003 Resmi Gazete says : 25192 Deitirilen Kanunlar: Askeri Mahkemelerin Kuruluu ve Yarglama Usullerine likin Kanun Madde 11 Bakanlklar ve Bal Kurulularda Atama Usullerine likin Kanun 1 Sayl Cetvel Ceza Muhakemeleri Usul Kanunu Ek Madde 7 ocuk Mahkemelerinin Kuruluu, Grev ve Yarglama Usulleri Hakknda Kanun Madde 6 9

Dernekler Kanunu Madde 1, 4, 8, 10, 16, 17, 31, 38, 83 MGK ve MGK Genel Sekreterlii Kanunu Madde 4, 5, 9, 13, 15, 19, Geici Madde 4 Saytay Kanunu Ek Madde 12 Terrle Mcadele Kanunu Madde 7 Toplant ve Gsteri Yryleri Kanunu Madde 15, 16, 17, 18, 19 Trk Ceza Kanunu Madde 159, 169, 426, 427 Trk Medeni Kanunu Madde 56, 64, 66, 82, 94 Vakflar Genel Mdrlnn Tekilat ve Grevleri Hakknda Kanun Hkmnde Kararname Ek Madde 3 Yabanc Dil Eitimi ve retimi Hakknda Kanun Madde 2

SEKZNC UYUM PAKET Kanun numaras : 5218 Kabul tarihi : 14 Temmuz 2004 Resmi Gazete yaym tarihi : 21 Temmuz 2004 Resmi Gazete says : 25529 Deitirilen Kanunlar: Asayie Messir Baz Fiillerin nlenmesi Hakknda Kanun Madde 1 Avukatlk Kanunu Madde 65 ve Ek 3. Madde Cezalarn nfaz Hakknda Kanun Madde 1, 2, 19, Ek 2, Geici 11, Geici 12, Ceza Muhakemeleri Usul Kanunu Madde 110, 283, 305, 421 Demiryollarnn Usul Zabtasna Dair Nizamname Madde 1 ve 2 Gelibolu Yarmadas Tarih Milli Park Kanunu Madde 6 Kanunlarn ve Nizamnamelerin Sureti Neir ve lan ve Meriyet Tarihi Hakknda Kanun Madde 1 Kkleri Muzr Neriyattan Koruma Kanunu Madde 2 ocuk Mahkemelerinin Kuruluu, Grev ve Yarglama Usulleri Hakknda Kanun Madde 12 Orman Kanunu Madde 110 Radyo ve Televizyonlarn Kurulu ve Yaynlar Hakknda Kanun Madde 6 Telsiz Kanunu Madde 6 Terrle Mcadele Kanunu Madde 17 Trk Ceza Kanunu Madde 11, 12, 13, 17 43, 47, 50, 51, 54, 55, 58, 59, 61, 62, 64, 65, 66, 70, 73, 82, 102, 112, 118, 125, 126, 127, 129, 131, 133, 136, 127,146, 147,149, 156, 285, 286, 296, 301, 302, 303, 305, 407,450, 451, 463, Yksekretim Kanunu Madde 6 4771 sayl eitli Kanunlarda Deiiklik Yaplmasna likin Kanun madde 1 ve Geici Madde 1

10

II. AB UYUM YASA PAKETLER METNLER


A. Baz Kanunlarda Deiiklik Yaplmasna Dair Kanun (Birinci Uyum Paketi) Kanun numaras Kabul tarihi Resmi Gazete tarihi Resmi Gazete says : 4744 : 6 ubat 2002 :19 ubat 2002 :24676

MADDE 1. - 1.3.1926 tarihli ve 765 sayl Trk Ceza Kanununun 159 uncu maddesinin birinci fkrasnda yer alan "bir seneden alt seneye kadar ar hapis" ibaresi "bir seneden seneye kadar hapis" olarak, nc fkrasnda yer alan "15 gnden 6 aya kadar hapis ve 100 liradan 500 liraya kadar ar para" ibaresi "15 gnden 6 aya kadar hapis" olarak deitirilmitir. MADDE 2. - Trk Ceza Kanununun 312. maddesi aadaki ekilde deitirilmitir. Madde 312. - Bir crm alenen ven veya iyi grdn syleyen veya halk kanuna uymamaya tahrik eden kimseye alt aydan iki yla kadar hapis cezas verilir. Sosyal snf, rk, din, mezhep veya blge farkllna dayanarak, halk birbirine kar kamu dzeni iin tehlikeli olabilecek bir ekilde dmanla veya kin beslemeye alenen tahrik eden kimseye bir yldan yla kadar hapis cezas verilir. Halkn bir ksmn aalayc ve insan onurunu zedeleyecek bir ekilde tahkir eden kimseye de birinci fkradaki ceza verilir. Yukardaki fkralarda yazl sular 311. maddenin ikinci fkrasnda belirtilen aralar veya ekillerle ilendiinde verilecek cezalar bir kat orannda arttrlr. MADDE 3. - 12.4.1991 tarihli ve 3713 sayl Terrle Mcadele Kanununun 7. maddesinin ikinci fkras aadaki ekilde deitirilmitir. Yukardaki fkra uyarnca meydana getirilen rgt mensuplarna yardm edenlere veya terr yntemlerine bavurmaya zendirecek ekilde rgtle ilgili propaganda yapanlara fiilleri baka bir su olutursa bile ayrca bir yldan be yla kadar hapis ve be yz milyon liradan bir milyar liraya kadar ar para cezas verilir. MADDE 4. - Terrle Mcadele Kanununun 8. maddesi aadaki ekilde deitirilmitir. Madde 8. - Trkiye Cumhuriyeti Devletinin lkesi ve milletiyle blnmez btnln bozmak amacyla yazl, szl veya grntl propaganda ile toplant, gsteri ve yry yapanlar hakknda, fiilleri daha ar bir cezay gerektirmedike bir yldan yla kadar hapis ve bir milyar liradan milyar liraya kadar ar para cezasna hkmolunur. Bu suun terr yntemlerine bavurmaya zendirecek ekilde ilenmesi halinde verilecek ceza te bir orannda arttrlr; mkerreren ilenmesi halinde ise, verilecek hapis cezalar paraya evrilemez. Birinci fkrada belirtilen propaganda suunun 5680 sayl Basn Kanununun 3. maddesinde belirtilen bir mevkute vastasyla ilenmesi halinde, ayrca bunlarn sahiplerine ilgili mevkutenin varsa bir nceki ay ortalama sat bedelinin drtte kadar ar para cezas verilir. Ancak verilecek para cezas hibir halde milyar liradan az olamaz. Bu mevkutelerin sorumlu mdrlerine, sahiplerine verilecek para cezasnn yars uygulanr ve alt aydan iki yla kadar hapis cezas verilir. 11

Birinci fkrada belirtilen propaganda suunun ikinci fkrada yazl mevkuteler dndaki basl eser ve sair kitle iletiim aralar ile ilenmesi halinde, sorumlular ve kitle iletiim aralar sahipleri hakknda alt aydan iki yla kadar hapis ve bir milyar liradan milyar liraya kadar ar para cezasna hkmolunur. Ayrca mahkeme, ilgili radyo ve televizyon kuruluunun bir gnden yedi gne kadar yayndan men'ine karar verir. Birinci fkrada belirtilen propaganda suunun ikinci ve nc fkralarda yazl kitle iletiim aralar ile ilenmesi halinde verilecek ceza te bir orannda arttrlr. MADDE 5. - 16.6.1983 tarihli ve 2845 sayl Devlet Gvenlik Mahkemelerinin Kurulu ve Yarglama Usulleri Hakknda Kanunun 16. maddesinin ikinci fkrasnn ikinci cmlesi madde metninden karlm, nc ve drdnc fkralar ise aadaki ekilde deitirilmitir. Anayasann 120. maddesi gereince olaanst hl iln edilen blgelerde yakalanan veya tutuklanan kiiler hakknda ikinci fkrada drt gn olarak belirlenen sre, Cumhuriyet savcsnn talebi ve hkim kararyla yedi gne kadar uzatlabilir. Hkim, karar vermeden nce yakalanan veya tutuklanan kiiyi dinler. Tutuklu bulunan sank, mdafii ile her zaman grebilir. Cumhuriyet savcs tarafndan gzalt sresinin uzatlmasna yazl olarak emir verilmesinden sonra gzaltnda bulunan kii hakknda da ayn hkm uygulanr. MADDE 6. - 4.4.1929 tarihli ve 1412 sayl Ceza Muhakemeleri Usul Kanununun 107. maddesi aadaki ekilde deitirilmitir. Madde 107. - Tutuklamadan ve tutuklamann uzatlmasna ilikin her karardan tutuklunun bir yaknna veya belirledii bir kiiye, hkimin kararyla gecikmeksizin haber verilir. Ayrca, soruturmann amacn tehlikeye drmemek kaydyla, tutuklunun tutuklamay bir yaknna veya belirledii bir kiiye bizzat bildirmesine de izin verilir. MADDE 7. - Ceza Muhakemeleri Usul Kanununun 128. maddesinin ikinci fkrasnn ikinci cmlesi madde metninden karlm ve nc fkras aadaki ekilde deitirilmitir. Yakalamadan ve yakalama sresinin uzatlmasna ilikin emirden yakalanann bir yaknna veya belirledii bir kiiye, Cumhuriyet savcsnn kararyla gecikmeksizin haber verilir. MADDE 8. - Bu Kanun yaym tarihinde yrrle girer. MADDE 9. - Bu Kanun hkmlerini Bakanlar Kurulu yrtr. 18/2/2002

12

B. eitli Kanunlarda Deiiklik Yaplmasna likin Kanun (kinci Uyum Paketi) Kanun numaras Kabul tarihi Resmi Gazete tarihi Resmi Gazete says : 4748 : 26 Mart 2002 : 9 Nisan 2002 : 24721

MADDE 1. - 10.6.1949 tarihli ve 5442 sayl l daresi Kanununun 29. maddesine aadaki fkra eklenmitir. Kaymakamla sadece mlk idare amirlii hizmetleri snfndan olanlar veklet edebilir. MADDE 2. - A) 15.7.1950 tarihli ve 5680 sayl Basn Kanununun Ek 1. maddesinin birinci ve ikinci fkralar aadaki ekilde deitirilmi ve nc fkras yrrlkten kaldrlmtr. Devletin lkesi ve milletiyle blnmez btnlnn, mill gvenliin, kamu dzeninin ve genel ahlkn korunmas, su ilenmesinin nlenmesi ile Atatrk Aleyhine lenen Sular Hakknda Kanun ve Anayasann 174. maddesi kapsamnda yer alan inklp kanunlar aleyhine ilenen sular iin, tedbir yoluyla soruturma safhasnda Cumhuriyet savclnn talebi zerine sulh ceza hakimince, kovuturma safhasnda grevli mahkemece her trl baslm eserin datmnn nlenmesine veya toplatlmasna karar verilebilir. Gecikmesinde saknca bulunan hallerde bu eserlerin datmnn nlenmesine veya toplatlmasna, dorudan doruya Cumhuriyet savclnca yazl olarak karar verilebilir. Bu halde Cumhuriyet savcs kararn en ge yirmi drt saat iinde yetkili sulh ceza hkiminin onayna sunar. Sulh ceza hkimi krk sekiz saat iinde kararn aklar; aksi halde Cumhuriyet savclnn karar kendiliinden hkmsz saylr. Devletin lkesi ve milletiyle blnmez btnl, Cumhuriyetin temel ilkeleri ve mill gvenlik aleyhinde ilenmi bir sutan mahkmiyet halinde, faillerden bir veya birkana ait olmalar artyla suu ihtiva eden mevkute veya mevkute saylmayan baslm eserlerin basmnda kullanlan makineler ile dier basm aletlerinin msaderesine de karar verilir. B) Basn Kanununun Ek 2. maddesinin birinci ve nc fkralar aadaki ekilde deitirilmitir. Basn yoluyla ilenen ve Ek 1. maddede yazl sulardan mahkmiyet hallerinde, su tekil eden yaznn yaymland mevkutenin bir gnden on be gne kadar kapatlmasna da mahkemece karar verilebilir. Birinci fkraya gre kapatlmasna karar verilen mevkutenin yaynna kapatlma sresinde devam edenler veya o mevkutenin aka devam niteliini tayan yeni mevkute karanlar bir aydan aya kadar hapis cezas ile cezalandrlrlar. MADDE 3. - 14.7.1965 tarihli ve 657 sayl Devlet Memurlar Kanununun 13. maddesine birinci fkradan sonra gelmek zere aadaki fkra eklenmitir. kence ya da zalimane, gayri insan veya haysiyet krc muamele sular nedeniyle Avrupa nsan Haklar Mahkemesince verilen kararlar sonucunda devlete denen tazminatlardan dolay sorumlu personele rcu edilmesi hakknda da yukardaki fkra hkm uygulanr. 13

MADDE 4. - A) 22.4.1983 tarihli ve 2820 sayl Siyas Partiler Kanununun 101. maddesine aadaki fkra eklenmitir. Anayasa Mahkemesi, yukardaki fkrann (a) ve (b) bentlerinde saylan hallerde temelli kapatma yerine, dava konusu fiillerin arlna gre ilgili siyas partinin almakta olduu son yllk Devlet yardm miktarnn yarsndan az olmamak kaydyla, bu yardmdan ksmen veya tamamen yoksun braklmasna, yardmn tamam denmise ayn miktarn Hazineye iadesine karar verebilir. B) Siyas Partiler Kanununun 102. maddesinin birinci ve nc fkralar aadaki ekilde; ikinci fkrasnda geen "Cumhuriyet Basavcl" ibareleri, "Yargtay Cumhuriyet Basavcl" olarak deitirilmitir. Siyas partilerin faaliyetlerinin izlenmesi amacyla Yargtay Cumhuriyet Basavclnn istedii bilgi ve belgeleri bildirilen sre iinde vermeyen siyas partiye Yargtay Cumhuriyet Basavcl tarafndan ikinci bir yaz tebli olunur. Bu yazda, bildirilen sre iinde cevap verilmedii ve istek yerine getirilmedii takdirde o siyas partinin kapatlmas ya da Devlet yardmndan ksmen veya tamamen yoksun braklmas iin dava alabilecei de belirtilir. Bu teblide bildirilecek sre iinde yine istek yerine getirilmez veya cevap verilmezse Yargtay Cumhuriyet Basavcl o siyas partinin kapatlmas ya da Devlet yardmndan ksmen veya tamamen yoksun braklmas iin Anayasa Mahkemesinde re'sen dava aabilir. Siyas parti, tebli tarihinden itibaren otuz gn iinde istem yazsnda belirtilen hususu yerine getirmedii takdirde, Yargtay Cumhuriyet Basavcl Anayasa Mahkemesinde o siyas partinin kapatlmas ya da Devlet yardmndan ksmen veya tamamen yoksun braklmas iin dava aar. Yargtay Cumhuriyet Basavclnca dzenlenen iddianamenin tebliinden itibaren otuz gn iinde ilgili siyas parti tarafndan sz konusu parti organ, merci veya kurulun iten el ektirilmesi ve parti yesi veya yelerin partiden kesin olarak karlmalar halinde, o partinin kapatlmas ya da Devlet yardmndan ksmen veya tamamen yoksun braklmas iin alan dava der. Aksi takdirde Anayasa Mahkemesi, dosya zerinde inceleme yaparak, Yargtay Cumhuriyet Basavcsnn ve siyas parti temsilcilerinin szl aklamalarn, gerekli grd hallerde dier ilgilileri ve konu zerinde bilgisi olanlar da dinlemek suretiyle alm bulunan davay karara balar. C) Siyas Partiler Kanununun 103. maddesine aadaki fkra eklenmitir. Bir siyas parti, bu nitelikteki fiiller o partinin yelerince youn bir ekilde ilendii ve bu durum o partinin byk kongre veya genel bakan veya merkez karar veya ynetim organlar veya Trkiye Byk Millet Meclisindeki grup genel kurulu veya grup ynetim kurulunca zmnen veya aka benimsendii yahut bu fiiller dorudan doruya anlan parti organlarnca kararllk iinde ilendii takdirde, sz konusu fiillerin oda haline gelmi saylr. MADDE 5. - A) 6.10.1983 tarihli ve 2908 sayl Dernekler Kanununun 4. maddesi aadaki ekilde deitirilmitir. Madde 4. - Fiil ehliyetine sahip ve on sekiz yan doldurmu olan herkes, nceden izin almakszn dernek kurma hakkna sahiptir. Ancak; 1. Trk Silhl Kuvvetleri ile genel ve zel kolluk kuvvetleri mensuplar ve zel kanunlarnda dernek kuramayacaklar belirtilen memur statsndeki kamu hizmeti grevlileri, 14

2. Affa uram olsalar bile; a) Trk Ceza Kanununun kinci Kitabnn birinci babnda yazl sulardan biriyle mahkm olanlar, b) Basit ve nitelikli zimmet, irtikp, rvet, hrszlk, dolandrclk, sahtecilik, inanc ktye kullanma, dolanl ifls gibi yz kzartc sular, istimal ve istihlk kaakl dnda kalan kaaklk sular ve resm ihale ve alm satmlara fesat kartrma sularndan biriyle mahkm olanlar, c) Trk Ceza Kanununun 316, 317 ve 318. maddelerinde yazl sulardan biriyle mahkm olanlar, Srekli olarak, 3. a) Trk Ceza Kanununun 312. maddesinin ikinci fkrasnda yazl sutan mahkm olanlar hkmn kesinletii, b) Kurulmas yasaklanm dernekleri kuranlar ve ynetenler ile dernekler iin yasaklanm faaliyetlerde bulunmalar sebebiyle mahkemece kapatlmasna karar verilen derneklerin yneticileri kapatma kararnn kesinletii, Tarihten itibaren be yl sre ile, Dernek kuramazlar. B) Dernekler Kanununun 5. maddesinin (6) numaral bendi aadaki ekilde deitirilmitir. 6. Trkiye Cumhuriyeti lkesi zerinde rk, din, mezhep, kltr veya dil farkll veya bunlara dayanarak aznlk yaratmak ya da herhangi bir blgenin veya rkn veya snfn veya belli bir din veya mezhepten olanlarn dierlerine hkim veya dierlerinden imtiyazl olmasn salamak, C) Dernekler Kanununun 6. maddesi bal ile birlikte aadaki ekilde deitirilmitir. Baz ad ve iaretleri kullanma yasa Madde 6. - Derneklerin, mevcut veya kapatlm bir siyas partinin, bir sendikann veya st kuruluun, bu Kanun hkmlerine gre mahkemece kapatlmasna karar verilen bir dernek veya st kuruluun adn, amblemini, rumuzunu, rozetini ve benzeri iaretleri ya da daha nce kurulmu Trk devletlerine ait topluma mal olmu bayrak, amblem ve flamalar kullanmalar yasaktr. Dernekler, resm ilemlerinde Trke kullanrlar. D) Dernekler Kanununun 34. maddesinin birinci, ikinci ve nc fkralar aadaki ekilde deitirilmitir. Federasyonlar, kurulu amalar ayn olan en az be dernein; konfederasyonlar, kurulu amalar ayn olan en az federasyonun, amalarn gerekletirmek zere ye sfatyla bir araya gelmeleri suretiyle kurulur. Federasyon ve konfederasyonlara ilikin dier hususlar hakknda bu Kanun hkmleri uygulanr. Federasyonlarn ye saysnn beten ve konfederasyonlarn ye saysnn ten aa dmesi durumunda ve bu durum ay iinde giderilmedii takdirde haklarnda 51. maddede yazl kendiliinden dalma hkmleri uygulanr. E) Dernekler Kanununun 38. maddesi aadaki ekilde deitirilmitir. Madde 38. - Yksekretim kurumlarnda kaytl renciler, ancak eitim, retim, alma, moral, beslenme, dinlenme ihtiyalarnn karlanmas, beden ve ruh salnn gelitirilmesi ve rencilerin bu konularda kurum idaresi veya dier kurulular nezdinde temsil edilmesi amalaryla renci dernei kurabilirler. 15

F) Dernekler Kanununun 43. maddesi aadaki ekilde deitirilmitir. Madde 43. - Dernekler, en az yedi gn nceden merkezlerinin bulunduu ve faaliyetin dzenlenecei illerin valiliklerine bildirimde bulunmak artyla yabanc lkelerdeki dernek veya kurulularn yelerini Trkiye'ye davet edebilir ya da yabanc dernek veya kurulularn davetlerine uyarak yelerini veya dernek yesi olma hakkna sahip nc kiileri yurt dna gnderebilirler. Bildirimde, davetin amac, tarihi, yeri, ilgili dernek veya kuruluun ad ve adresi ile katlacak yelere veya temsilcilere ait bilgiler bulunur. MADDE 6. - A) 6.10.1983 tarihli ve 2911 sayl Toplant ve Gsteri Yryleri Kanununun 9. maddesi aadaki ekilde deitirilmitir. Madde 9. - Bu Kanuna gre yaplacak toplantlar, fiil ehliyetine sahip ve on sekiz yan doldurmu, en az yedi kiiden oluan bir dzenleme kurulu tarafndan dzenlenir. Bu kurul, kendi aralarndan birini bakan seer. Diplomatik dokunulmazlklar bulunan kiiler, dzenleme kurulu bakan veya yesi olamazlar. Tzel kiilerin toplant ve gsteri yry dzenlemeleri, yetkili organlarnn kararna baldr. B) Toplant ve Gsteri Yryleri Kanununun 17. maddesi aadaki ekilde deitirilmitir. Madde 17. - Blge valisi, vali veya kaymakam, mill gvenlik, kamu dzeni, su ilenmesinin nlenmesi, genel saln ve genel ahlkn veya bakalarnn hak ve zgrlklerinin korunmas amacyla belirli bir toplanty yasaklayabilir veya iki ay amamak zere erteleyebilir. C) Toplant ve Gsteri Yryleri Kanununun 19. maddesinin birinci fkrasnn birinci cmlesi aadaki ekilde deitirilmitir. Blge valisi, mill gvenlik, kamu dzeni, su ilenmesinin nlenmesi, genel saln ve genel ahlkn veya bakalarnn hak ve zgrlklerinin korunmas amacyla blgeye dahil illerin birinde veya birkanda ya da bir ilin bir veya birka ilesinde btn toplantlar ay gememek zere erteleyebilir. MADDE 7. - Aadaki kanun hkmleri yrrlkten kaldrlmtr: A) Basn Kanununun 16. maddesinin beinci fkras, B) 10.3.1983 tarihli ve 2803 sayl Jandarma Tekilt, Grev ve Yetkileri Kanununun 9 uncu maddesinin birinci fkrasnn ikinci cmlesi, C) 16.6.1983 tarihli ve 2845 sayl Devlet Gvenlik Mahkemelerinin Kurulu ve Yarglama Usulleri Hakknda Kanunun 16. maddesinin son fkras, D) Dernekler Kanununun 7, 11 ve 12.maddeleri, E) Toplant ve Gsteri Yryleri Kanununun 21. maddesi. MADDE 8. - Bu Kanun yaym tarihinde yrrle girer. MADDE 9. - Bu Kanun hkmlerini Bakanlar Kurulu yrtr. 8/4/2002

16

C. eitli Kanunlarda Deiiklik Yaplmasna likin Kanun (nc Uyum Paketi) Kanun numaras Kabul tarihi Resmi Gazete tarihi Resmi Gazete says : 4771 : 3 Austos 2002 : 9 Austos 2002 : 24841

MADDE 1. - A) Sava ve ok yakn sava tehdidi hllerinde ilenmi sular iin ngrlen idam cezalar hari olmak zere, 1.3.1926 tarihli ve 765 sayl Trk Ceza Kanunu, 7.1.1932 tarihli ve 1918 sayl Kaakln Men ve Takibine Dair Kanun ile 31.8.1956 tarihli ve 6831 sayl Orman Kanununda yer alan idam cezalar mebbet ar hapis cezasna dntrlmtr. u kadar ki, a) Trk Ceza Kanununun 47, 50, 51, 55, 58, 59, 61, 62, 64, 65, 66, 102, 112, 451, 452, 462 ve 463. maddeleri ile 7.11.1979 tarihli ve 2253 sayl ocuk Mahkemelerinin Kuruluu, Grev ve Yarglama Usulleri Hakknda Kanunun 12. maddesinin idam cezasna ilikin hkmleri, b) Trk Ceza Kanununun 17. maddesi ile 13.7.1965 tarihli ve 647 sayl Cezalarn nfaz Hakknda Kanunun 19 ve Ek 2. maddelerinin Trkiye Byk Millet Meclisi tarafndan lm cezalarnn yerine getirilmemesine karar verilenlere ilikin hkmleri, Sakldr. B) Bu Kanun hkmlerine gre idam cezalar mebbet ar hapis cezasna dntrlenler hakknda Trk Ceza Kanununun 70, 73 ve 82. maddelerinde ngrlen sreler iki kat, terr sulular hakknda kat olarak uygulanr. Bu Kanun hkmlerine gre idam cezalar mebbet ar hapis cezasna dntrlen terr sulular hakknda Cezalarn nfaz Hakknda Kanun ile 12.4.1991 tarihli ve 3713 sayl Terrle Mcadele Kanununun artla salverilmeye ilikin hkmleri uygulanmaz. Bunlar hakknda mebbet ar hapis cezas lnceye kadar devam eder. MADDE 2. - A) Trk Ceza Kanununun 159. maddesine aadaki fkra eklenmitir. Birinci fkrada saylan organlar veya kurumlar tahkir ve tezyif kast bulunmakszn, sadece eletirmek maksadyla yaplan yazl, szl veya grntl dnce aklamalar cezay gerektirmez. B) Trk Ceza Kanununun 201. maddesinden sonra gelmek zere aadaki 201/a ve 201/b maddeleri eklenmitir. MADDE 201/a. - Dorudan doruya veya dolayl olarak madd menfaat elde etmek maksadyla, yabanc bir devlet tabiiyetinde bulunan veya vatansz olan veya Trkiye'de srekli olarak oturmasna yetkili mercilerce izin verilmemi bulunan kimselerin Trkiye'ye yasal olmayan yollardan girmelerini veya lkede kalmalarn, bu kiilerin veya Trk vatandalarnn yasal olmayan yollardan lke dna kmalarn salamaya gmen kaakl denilir. Gmen kaakl suunun faillerine veya byle bir sua itirak etmeksizin, 17

daha nce lkeye sokulmu veya girmi kaak gmenleri, madd menfaat elde etmek maksadyla, yasal olmayan yollarla lkeden karanlara, yasal koullara uymakszn lkede kalmalarn olanakl klanlara, bu maksatla sahte kimlik veya seyahat belgelerini hazrlayanlara veya temin edenlere ya da bu sulara teebbs edenlere, fiilleri baka bir su olutursa bile ayrca iki yldan be yla kadar ar hapis ve bir milyar liradan az olmamak zere ar para cezas verilir; suun ilenmesinde kullanlan tatlar ve bu fiil nedeniyle elde edilen madd menfaatler msadere edilir. Yukardaki fkralarda yazl olan sular, kaak gmenlerin yaamlarn veya vcut btnlklerini tehlikeye soktuu veya insanlk d veya onur krc muamele biimlerine tbi klnmalarna neden olduu hllerde faillere verilecek cezalar, yars orannda; lm meydana gelmi ise bir kat artrlarak hkmolunur. Yukardaki fkralarda yazl sular rgtl olarak ilendiinde faillere verilecek cezalar bir kat arttrlarak hkmolunur. MADDE 201/b. - Zorla altrmak veya hizmet ettirmek, esarete veya benzeri uygulamalara tbi klmak, vcut organlarnn verilmesini salamak maksadyla, tehdit, bask, cebir veya iddet uygulamak, nfuzu ktye kullanmak, kandrmak veya kiiler zerindeki denetim olanaklarndan veya aresizliklerinden yararlanarak rzalarn elde etmek suretiyle kiileri tedarik eden, karan, bir yerden baka bir yere gtren veya sevk eden, barndran kimseye be yldan on yla kadar ar hapis ve bir milyar liradan az olmamak zere ar para cezas verilir. Birinci fkrada belirtilen amalarla giriilen ve suu oluturan eylemler var olduu takdirde, madurun rzas yok saylr. On sekiz yan doldurmam ocuklarn birinci fkrada belirtilen maksatlarla tedarik edilmeleri, karlmalar, bir yerden dier bir yere gtrlmeleri veya sevk edilmeleri veya barndrlmalar hllerinde sua ait ara fiillerden hibirisine bavurulmu olmasa da faile birinci fkrada belirtilen cezalar verilir. Yukardaki fkralarda yazl sular rgtl olarak ilendii takdirde faillere verilecek cezalar bir kat artrlarak hkmolunur. MADDE 3.- A) 6.10.1983 tarihli ve 2908 sayl Dernekler Kanununun yrrlkten kaldrlm olan 11. maddesi, kenar bal ile birlikte aadaki ekilde yeniden dzenlenmitir. Trkiye'de kurulan derneklerin yurt dndaki faaliyetleri Madde 11.- Uluslararas alanda ibirlii yaplmasnda yarar grlen hllerde; uluslararas faaliyette bulunma amacn gden derneklerin kurulmas, bu derneklerin yurt dnda ube amas, yurt dndaki benzer amal dernek veya kurululara ye olmas veya bunlarla ibirlii yapmas veya yurt dnda faaliyette bulunmas, Dileri Bakanlnn gr alnmak suretiyle, ileri Bakanlnn nerisi zerine Bakanlar Kurulunun iznine baldr. Yurt dndaki bir dernek ve kurulua ye olmak ya da bunlarla ibirliinde bulunmak isteyen dernek veya st kurulu, bu dernek veya kuruluun statsnn Trkeye evrilmi noterden onayl iki rneini ileri Bakanlna vermekle ykmldr. Trkiye'deki derneklerin ye olduu veya ibirlii yapt yabanc dernek veya kurulularn kanunlarmza ve mill menfaatlerimize aykr faaliyetlerde bulunmas hlinde, Trkiye'de kurulmu dernein, bu yabanc dernek veya kurulularla olan ilikilerine Dileri Bakanlnn gr alnmak suretiyle, ileri Bakanlnn nerisi zerine Bakanlar Kurulu kararyla son verilir. 18

B) Dernekler Kanununun yrrlkten kaldrlm olan 12. maddesi, kenar bal ile birlikte aadaki ekilde yeniden dzenlenmitir. Yurt dnda kurulan derneklerin Trkiye'deki faaliyetleri Madde 12. - Yurt dnda kurulan derneklerin, uluslararas alanda ibirlii yaplmasnda yarar grlen hllerde ve karlkl olmak kouluyla, kltrel, ekonomik, teknik, sportif ve bilimsel konularda bilgi veya teknolojilerinden yararlanlmak zere; Trkiye'de ube amalarna, Trkiye'de kurulmu bulunan derneklere ye olmalarna veya bunlarla ibirlii yapmalarna, Trkiye'de faaliyette bulunmalarna, Dileri Bakanlnn gr alnmak suretiyle, ileri Bakanlnn nerisi zerine Bakanlar Kurulunca izin verilebilir. Yukardaki fkrada sz edilen derneklerin, kanunlarmza veya mill menfaatlerimize aykr faaliyetlerde bulunmas hlinde, verilen iznin geri alnmasna Dileri Bakanlnn gr alnmak suretiyle, ileri Bakanlnn nerisi zerine Bakanlar Kurulunca karar verilir. C) Dernekler Kanununun 15. maddesinin birinci ve ikinci fkralar aadaki ekilde deitirilmitir. ileri Bakanlnca Dernekler Daire Bakanlnda ve illerde valilikler bnyesinde derneklerin kaydolunaca Dernekler Kt tesis olunur. Dernekler Daire Bakanlndaki Dernekler Ktne btn konfederasyon, federasyon ve dernekler ile ubeleri ve merkezleri yurt dnda bulunan derneklerin Trkiye'de alm ubeleri kaydolunur. D) Dernekler Kanununun 40. maddesinin kenar bal ve birinci fkras aadaki ekilde deitirilmitir. Mill Savunma ve kolluk hizmetlerine hazrlayc faaliyette bulunma yasa Dernekler, askerlie, mill savunma ve kolluk hizmetlerine hazrlayc retim ve eitim faaliyetlerinde bulunamazlar. Bu amalar gerekletirmek zere kamp veya talim yerleri aamazlar. E) Dernekler Kanununun 45. maddesi, kenar bal ile birlikte aadaki ekilde deitirilmitir. Beyanname verme ykmll ve denetim Madde 45.- Dernekler, faaliyetleri ile gelir ve gider ilemlerinin sonular konusunda, ileri Bakanlnca karlacak ynetmelikte belirtilen ekle uygun olarak dzenleyecekleri beyannameyi yl sonu itibaryla mahallin en byk mlk amirine verirler. Gerek grlen hllerde derneklerin ynetim yerleri, messeseleri ve her eit eklentileri, defterleri, hesap ve ilemleri, ileri Bakanl veya bulunduklar yerin en byk mlk amiri tarafndan her zaman denetlenebilir. ileri Bakanl, bu denetlemeyi Dernekler Daire Bakanl Personeli veya Bakanlk Tefti Kurulu araclyla; en byk mlk amirler, bizzat veya grevlendirecekleri memur veya memurlar araclyla yaptrrlar. Dernekler, ama ve faaliyetleriyle ilgili olan bakanlklarca da denetlenebilir. Denetleme sonular, bilgi iin ileri Bakanlna bildirilir. Denetleme srasnda grevli memurlar tarafndan istenecek her trl bilgi, belge ve kaytlarn, dernek yetkilileri tarafndan gsterilmesi veya verilmesi, ynetim yerleri, messeseler ve eklentilerine girme isteinin yerine getirilmesi zorunludur. Denetim srasnda, su tekil eden fiillerin tespit edilmesi hlinde, ilgili mlk amirlik durumu derhal Cumhuriyet Savclna bildirir. 19

F) Dernekler Kanununun 46. maddesi, kenar bal ile birlikte aadaki ekilde deitirilmitir. Dernekler Daire Bakanl Madde 46.- Dernekler ile ilgili hizmetleri yrtmek, tzklerinde gsterilen ama ve bu amacn gerekletirilmesi iin srdrlecei belirtilen alma konular dorultusunda faaliyet gsterip gstermediklerini, defterlerini ve hesaplarn mevzuata ve tzklerine uygun olarak yrtp yrtmediklerini denetlemek zere ileri Bakanl bnyesinde Dernekler Daire Bakanl kurulur. Bu birimin kurulu, alma ekli ve denetleme esas ve usulleri, ileri Bakanlnca karlacak ynetmelikle dzenlenir. G) Dernekler Kanununun 62. maddesi aadaki ekilde deitirilmitir. Madde 62. - Dernekler tarafndan tutulacak defterler ile ilgili usul ve esaslar ileri ve Maliye Bakanlklarnca birlikte karlacak ynetmelikle dzenlenir. Bu defterlerin noterden onayl olmas zorunludur. H) Dernekler Kanununun 73. maddesi aadaki ekilde deitirilmitir. Madde 73.- ileri Bakanlnca, derneklere ilikin i ve ilemleri yrtmek, hizmetleri grmek zere illerde valilikler, ilelerde de kaymakamlklar bnyesinde derneklerle ilgili bir birim oluturulur. Bu birimin illerdeki tekiltlanmas, kurulu, grev ve yetkileri ile 15. maddeye gre oluturulacak Dernekler Ktnn ekli, dzenleme ve kayt esaslar, ileri Bakanlnca karlacak ynetmelikle dzenlenir. MADDE 4. - A) 5.6.1935 tarihli ve 2762 sayl Vakflar Kanununun 1 inci maddesinin sonuna aadaki fkralar eklenmitir. Cemaat vakflar, vakfiyeleri olup olmadna baklmakszn, Bakanlar Kurulunun izniyle din, hayr, sosyal, eitsel, shh ve kltrel alanlardaki ihtiyalarn karlamak zere tanmaz mal edinebilirler ve tanmaz mallar zerinde tasarrufta bulunabilirler. Bu vakflarn din, hayr, sosyal, eitsel, shh ve kltrel alanlardaki ihtiyalarn karlamak zere, her ne suretle olursa olsun, tasarruflar altnda bulunduu, vergi kaytlar, kira szlemeleri ve dier belgelerle belirlenen tanmaz mallar, bu Kanunun yrrle girdii tarihten itibaren alt ay iinde bavurulmas hlinde vakf adna tescil olunur. Cemaat vakflar adna balanan veya vasiyet olunan tanmaz mallar da bu madde hkmlerine tbidir. B) 8.6.1984 tarihli ve 227 sayl Vakflar Genel Mdrlnn Tekilt ve Grevleri Hakknda Kanun Hkmnde Kararnameye aadaki Ek Madde eklenmitir. EK MADDE 3. - Trkiye'de kurulan vakflar, amalar dorultusunda uluslararas alanda ibirlii yaplmasnda yarar grlen hllerde, ileri ve Dileri Bakanlklarnn grleri alnmak suretiyle, Vakflar Genel Mdrlnn bal bulunduu Bakanln nerisi zerine Bakanlar Kurulunun izniyle yurt dnda kurulmu vakf veya kurululara ye olabilirler. Trkiye'de kurulan vakflarn vakf senedinde belirtilen amalar gerekletirmek zere uluslararas faaliyette bulunmas ve yurt dnda ube amas ile yurt dndaki benzer amal vakf veya kurulularla ibirlii yapmas, ileri ve Dileri Bakanlklarnn grleri alnmak suretiyle, Vakflar Genel Mdrlnn bal bulunduu Bakanln nerisi zerine Bakanlar Kurulunun iznine baldr. 20

Yabanc lkelerde kurulmu vakflar, uluslararas alanda ibirlii yaplmasnda yarar grlen hllerde, karlkl olmak kouluyla, ileri ve Dileri Bakanlklarnn grleri alnmak suretiyle, Vakflar Genel Mdrlnn bal bulunduu Bakanln nerisi zerine Bakanlar Kurulunun izniyle Trkiye'de faaliyette bulunabilirler, ube aabilirler, st kurulular kurabilirler, kurulmu st kurululara katlabilirler veya kurulmu vakflarla ibirlii yapabilirler. Bu vakflar, Trk Meden Kanunu hkmlerine gre kurulan vakflar hakknda uygulanan mevzuata tbidir. MADDE 5. - A) 6.10.1983 tarihli ve 2911 sayl Toplant ve Gsteri Yryleri Kanununun 3. maddesinin ikinci fkras aadaki ekilde deitirilmitir. Yabanclarn bu Kanun hkmlerine gre toplant ve gsteri yry dzenlemeleri, ileri Bakanlnn iznine baldr. Yabanclarn bu Kanuna gre dzenlenen toplant ve gsteri yrylerinde toplulua hitap etmeleri, afi, pankart, resim, flama, levha, ara ve gereler tamalar, toplantnn yaplaca mahallin en byk mlk idare amirliine toplantdan en az krk sekiz saat nce yaplacak bildirimle mmkndr. B) Toplant ve Gsteri Yryleri Kanununun 10 uncu maddesinin birinci fkras aadaki ekilde deitirilmitir. Toplant yaplabilmesi iin, dzenleme kurulu yelerinin tamamnn imzalayacaklar bir bildirim, toplantnn yaplmasndan en az krk sekiz saat nce ve alma saatleri iinde, toplantnn yaplaca yerin bal bulunduu valilik veya kaymakamla verilir. MADDE 6. - A) 18.6.1927 tarihli ve 1086 sayl Hukuk Usul Muhakemeleri Kanununun 445 inci maddesinden sonra gelmek zere aadaki 445/A maddesi eklenmitir. MADDE 445/A. - Kesin olarak verilmi veya kesinlemi olan bir kararn, Avrupa nsan Haklar Mahkemesince, nsan Haklarn ve Ana Hrriyetleri Korumaya Dair Szlemenin veya eki protokollerin ihlli suretiyle verildii saptandnda, ihllin nitelii ve arl bakmndan Szlemenin 41. maddesine gre hkmedilmi olan tazminatla giderilemeyecek sonular dourduu anlalrsa; Adalet Bakan, Yargtay Cumhuriyet Basavcs, Avrupa nsan Haklar Mahkemesine bavuruda bulunan veya yasal temsilcisi, Avrupa nsan Haklar Mahkemesi kararnn kesinletii tarihten itibaren bir yl iinde Yargtay Birinci Bakanlndan muhakemenin iadesi isteminde bulunabilirler. Bu istem, Yargtay Hukuk Genel Kurulunca incelenir. Yargtay Hukuk Genel Kurulu, Avrupa nsan Haklar Mahkemesince saptanan ihllin sonular tazminatla giderilmi veya istem sresi iinde yaplmam ise reddine; aksi hlde, dosyann davaya bakmas iin karar veren mahkemeye gnderilmesine duruma yapmakszn kesin olarak karar verir. B) Hukuk Usul Muhakemeleri Kanununun 448. maddesine son fkra olarak aadaki hkm eklenmitir. 445/A maddesi hkmleri sakldr. MADDE 7. - A) 4.4.1929 tarihli ve 1412 sayl Ceza Muhakemeleri Usul Kanununun 327. maddesinden sonra gelmek zere aadaki 327/a maddesi eklenmitir.

21

MADDE 327/a. - Kesinlemi bir ceza hkmnn Avrupa nsan Haklar Mahkemesince, nsan Haklarn ve Ana Hrriyetleri Korumaya Dair Szlemenin veya eki protokollerin ihlli suretiyle verildii saptandnda ihllin nitelii ve arl bakmndan Szlemenin 41. maddesine gre hkmedilmi olan tazminatla giderilemeyecek sonular dourduu anlalrsa; Adalet Bakan, Yargtay Cumhuriyet Basavcs, Avrupa nsan Haklar Mahkemesine bavuruda bulunan veya yasal temsilcisi, Avrupa nsan Haklar Mahkemesi kararnn kesinletii tarihten itibaren bir yl iinde Yargtay Birinci Bakanlndan muhakemenin iadesi isteminde bulunabilirler. Bu istem, Yargtay Ceza Genel Kurulunca incelenir. Yargtay Ceza Genel Kurulu, Avrupa nsan Haklar Mahkemesince saptanan ihllin sonular tazminatla giderilmi veya istem sresi iinde yaplmam ise reddine; aksi hlde, dosyann davaya bakmas iin karar veren mahkemeye gnderilmesine duruma yapmakszn kesin olarak karar verir. B) Ceza Muhakemeleri Usul Kanununun 335. maddesine son fkra olarak aadaki hkm eklenmitir. 327/a maddesi hkmleri sakldr. MADDE 8. - A) 13.4.1994 tarihli ve 3984 sayl Radyo ve Televizyonlarn Kurulu ve Yaynlar Hakknda Kanunun 4. maddesinin birinci fkrasna aadaki hkmler eklenmitir. Ayrca, Trk vatandalarnn gnlk yaamlarnda geleneksel olarak kullandklar farkl dil ve lehelerde de yayn yaplabilir. Bu yaynlar, Cumhuriyetin Anayasada belirtilen temel niteliklerine, Devletin lkesi ve milletiyle blnmez btnlne aykr olamaz. Bu yaynlarn yaplmasna ve denetimine ilikin usul ve esaslar, st Kurulca karlacak ynetmelikle dzenlenir. B) Radyo ve Televizyonlarn Kurulu ve Yaynlar Hakknda Kanunun 4. maddesinin ikinci fkrasnn (f) ve (v) bentleri aadaki ekilde deitirilmitir. f) zel hayatn gizliliine saygl olunmas. v) Yaynlarn iddet kullanmn zendirici veya rk nefret duygularn kkrtc nitelikte olmamas. C) Radyo ve Televizyonlarn Kurulu ve Yaynlar Hakknda Kanunun 26. maddesinin birinci fkras aadaki ekilde deitirilmitir. Bu Kanuna aykr olmamak kaydyla, yaynlarn yeniden iletimi serbesttir. Yeniden iletime ilikin usul ve esaslar, st Kurulca karlacak ynetmelikle dzenlenir. MADDE 9. - A) 15.7.1950 tarihli ve 5680 sayl Basn Kanununun 5. maddesinin nc fkrasnn (6) numaral bendinde geen "bu Kanunun ek birinci maddesinin ikinci fkrasnda yer alan sular" ibaresi, "bu Kanunun ek 1 inci maddesinin birinci fkrasnda yer alan sular" eklinde deitirilmitir. B) Basn Kanununun 21. maddesi aadaki ekilde deitirilmitir. Madde 21. - 9. maddenin birinci fkras ile 11. madde hkmlerine aykr hareket edenler, on milyar liradan otuz milyar liraya kadar ar para cezasna mahkm edilirler. 9. maddenin son fkrasna gre yaym durdurulan mevkutenin yaymna beyanname vermeden devam edenler, yirmi milyar liradan altm milyar liraya kadar ar para cezas ile cezalandrlrlar. 22

C) Basn Kanununun 22. maddesi aadaki ekilde deitirilmitir. Madde 22. - Hakikate aykr beyanname veren kimse, fiil baka bir su olutursa bile yirmi milyar liradan yz milyar liraya kadar ar para cezasna mahkm edilir. D) Basn Kanununun 24. maddesi aadaki ekilde deitirilmitir. Madde 24. - 12. maddenin birinci fkras hkmn yerine getirmeyenler hakknda otuzmilyar liradan yzmilyar liraya kadar ar para cezasna hkmolunur. E) Basn Kanununun 25. maddesi aadaki ekilde deitirilmitir. Madde 25. - 13. maddede yazl art ve vasflar haiz olmayan kimseleri altranlar, onbemilyar liradan aa olmamak zere ar para cezasyla cezalandrlrlar. F) Basn Kanununun 30. maddesinin nc fkras aadaki ekilde deitirilmitir. Yukardaki fkralar hkmlerine aykr hareket edenler, yirmi milyar liradan yz milyar liraya kadar ar para cezas ile cezalandrlrlar. G) Basn Kanununun 33. maddesinin ikinci fkras aadaki ekilde deitirilmitir. Bu yasaa aykr hareket edenler, on milyar liradan otuz milyar liraya kadar ar para cezas ile cezalandrlrlar. H) Basn Kanununun 34. maddesinin ikinci fkras aadaki ekilde deitirilmitir. Bu defter tutulmad veya deftere noksan ve yanl malmat geirildii veyahut savclka talep vukuunda defter ve ihtiva etmesi gereken hususlar gizlendii takdirde mevkutenin sahibi veya onun mmessili, bir milyar liradan on milyar liraya kadar ar para cezasna mahkm edilir. MADDE 10. - A) 4.7.1934 tarihli ve 2559 sayl Polis Vazife ve Salhiyet Kanununun 8. maddesinin (D) bendi aadaki ekilde deitirilmitir. D) Devletin lkesi ve milletiyle blnmez btnlne, Anayasa dzenine, genel gvenlie ve genel ahlka zarar dokunacak oyun oynatlan, temsil verilen, film veya video bant gsterilen yerler ile internet zerinden yaplan yaynlara izin verilen yerler, B) Polis Vazife ve Salhiyet Kanununun 9. maddesi aadaki ekilde deitirilmitir. Madde 9. - Polis, mill gvenlik ve kamu dzeninin, genel salk ve genel ahlkn veya bakalarnn hak ve hrriyetlerinin korunmas, su ilenmesinin nlenmesi, tanmas veya bulundurulmas yasak olan her trl silh, patlayc madde veya eyann tespiti amacyla usulne gre verilmi hkim karar veya bu sebeplere bal olarak gecikmesinde saknca bulunan hllerde mahallin en byk mlk amirinin verecei yazl emirle; A) 2911 sayl Toplant ve Gsteri Yryleri Kanunu kapsamna giren toplant ve gsteri yrylerinin yapld yerde veya yakn evresinde, B) zel hukuk tzel kiileri ile kamu kurumu niteliindeki meslek kurulular veya sendikalarn genel kurul toplantlarnn yapld yerin yakn evresinde, C) Halkn topluca bulunduu veya toplanabilecei yerlerde, D) retim ve eitim zgrlnn salanmas iin her derecede retim ve eitim kurumlarnn ve 20. maddenin ikinci fkrasnn (A) bendindeki koula uygun olarak girilecek niversite, bamsz faklte veya bal kurumlarn iinde, bunlarn yakn evreleri ile giri ve k yerlerinde, 23

E) Umum veya umuma ak yerlerde veya renci yurtlarnda veya eklentilerinde, F) Yerleim yerlerinin giri ve klarnda, G) Her trl toplu tama veya seyreden tat aralarnda, Suun nlenmesi amacyla kiilerin stlerini, aralarn, zel ktlarn ve eyasn arar; su unsurlarna el koyar ve evrak ile birlikte Cumhuriyet savclna tevd eder. Ceza Muhakemeleri Usul Kanunu ile dier kanunlara gre su iz, eser, emare veya delillerinin tespiti veya faillerinin yakalanmas amacyla polis tarafndan yaplacak aramalar iin de usulne gre verilmi hkim karar veya bu sebeplere bal olarak gecikmesinde saknca bulunan hllerde, dier kanunlarda yetkili klnm merciin yazl emri bulunmaldr. 5680 sayl Basn Kanunu kapsamna giren basl eserlerin arama ve zapt, genel hkmlere tbidir. C) Polis Vazife ve Salhiyet Kanununun 11. maddesinin (C) bendi aadaki ekilde deitirilmitir. C) Genel ahlk ve edebe aykr mahiyette her trl sesli ve grntl eserleri, kaydedildii materyale baklmakszn reten ve satanlar, D) Polis Vazife ve Salhiyet Kanununun 12. maddesi aadaki ekilde deitirilmitir. Madde 12. - Kanun istisnalar sakl kalmak zere, elence, oyun, iki ve benzeri amal umuma ak ve almas izne bal yerlerde on sekiz yandan kkler altrlamaz. Polis bar, pavyon, gazino, meyhane gibi ikili yerler ile kraathane ve oyun oynatlan benzeri yerlere yanlarnda veli ve vasileri olsa bile on sekiz yan doldurmam kklerin girmesini meneder. Bu madde hkmlerine aykr hareket edenler hakknda 17., iyerleri hakknda da 8 inci madde hkmlerine gre ilem yaplr. E) Polis Vazife ve Salhiyet Kanununun 13. maddesi aadaki ekilde deitirilmitir. Madde 13. - Polis, A) Sust hlinde veya gecikmesinde saknca bulunan dier hllerde su ilendiine veya sua teebbs edildiine dair haklarnda kuvvetli iz, eser, emare veya delil bulunan phelileri, B) Haklarnda yetkili mercilerce verilen yakalama veya tutuklama karar bulunanlar, C) Halkn rahatn bozacak veya rezalet karacak derecede sarho olanlar veya sarholuk hlinde bakalarna saldranlar, yaplan uyarlara ramen bu hareketlerine devam edenler ile bakalarna saldrmaya yeltenenleri ve kavga edenleri, D) Usulne aykr ekilde lkeye giren ya da haklarnda snr d etme veya geri verme karar alnanlar, E) Polisin kanunlara uygun olarak ald tedbirlere kar gelenleri, direnenleri ve grev yapmasn engelleyenleri, F) Bir kurumda tedavi, eitim ve slah iin kanunlarla ve bu Kanunun uygulanmasn gsteren tzkte belirtilen esaslara uygun olarak alnan tedbirlerin yerine getirilmesi amacyla, toplum iin tehlike tekil eden akl hastas, uyuturucu madde 24

veya alkol bamls serseri veya hastalk bulatrabilecek kiileri, G) Haklarnda gzetim altnda slahna veya yetkili merci nne karlmasna karar verilen kkleri, Yakalar ve gerekli kanun ilemleri yapar. Yakalanmas belirli bir usule balanm kiilerle ilgili kanun hkmleri sakldr. Yakalanan kiilerin kamas veya saldrda bulunmasnn nlenmesi bakmndan kiinin salna zarar vermeyecek ekilde her trl tedbir alnabilir. Yakalanan kiilere, yakalama sebebi her halde yazl ve bunun mmkn olmamas hlinde szl olarak derhal; toplu sularda ise en ge bu kiiler hkim huzuruna karlncaya kadar bildirilir. Kiinin yakaland, istedii kanun yaknlarna derhal bildirilir. Yakalananlardan, A) Uyuturucu madde kullanm olanlar ile sarho olanlarn, B) Zor kullanlarak yakalananlarn, C) Haklarnda su soruturmas yaplacak olan pheli ve sanklarn, Yakalanma anndaki salk durumlar tabip raporuyla tespit edilir. Yakalanan kiilerden su iledii phesi altnda olanlar adl mercilere sevk edilir. Haklarnda slah veya tedavi tedbiri alnmas gerekenler, ilgili kurum yetkilileri tarafndan teslim alnr. Yakalama sebebi ortadan kalkanlar derhal serbest braklr. F) Polis Vazife ve Salhiyet Kanununun ek 1. maddesi aadaki ekilde deitirilmitir. Ek Madde 1. - Umum veya umuma ak yerler ile umuma ak yer niteliindeki ulam aralarnda, gerek kii veya topluluklar, mahallin en byk mlk amirine, en az krk sekiz saat nceden yazl bildirimde bulunmak suretiyle, oyun ve temsil verebilir veya eitli ekillerde gsteri dzenleyebilir. Bunlardan, Devletin lkesi ve milleti ile blnmez btnlne, Anayasal dzene veya genel ahlka aykr olduu tespit edilenler hakknda mahallin en byk mlk amiri tarafndan derhal Cumhuriyet savclna su duyurusunda bulunulur. Birinci fkra uyarnca yaplacak bildirimde oyun veya temsile katlan ynetici ve dier kiilerin kimlik, ikametgh ve tbiiyetleri belirtilir. MADDE 11. - A) 14.10.1983 tarihli ve 2923 sayl Yabanc Dil Eitimi ve retimi Kanununun ad "Yabanc Dil Eitimi ve retimi ile Trk Vatandalarnn Farkl Dil ve Lehelerinin renilmesi Hakknda Kanun" eklinde deitirilmitir. B) Yabanc Dil Eitimi ve retimi Kanununun 1. maddesi aadaki ekilde deitirilmitir. Madde 1. - Bu Kanunun amac, eitim ve retim kurumlarnda okutulacak yabanc diller, yabanc dille eitim ve retim yapan okullar ile Trk vatandalarnn gnlk yaamlarnda geleneksel olarak kullandklar farkl dil ve lehelerin reniminin tbi olaca esaslar dzenlemektir. C) Yabanc Dil Eitimi ve retimi Kanununun 2. maddesinin birinci fkrasnn (a) bendine aadaki hkmler eklenmitir. Ancak, Trk vatandalarnn gnlk yaamlarnda geleneksel olarak kullandklar farkl dil ve lehelerin renilmesi iin 8.6.1965 tarihli ve 625 sayl zel retim Kurumlar Kanunu hkmlerine tbi olmak zere zel kurslar alabilir. Bu kurslar, Cumhuriyetin Anayasada belirtilen temel niteliklerine, Devletin lkesi ve milletiyle blnmez btnlne aykr olamaz. Bu kurslarn almasna ve 25

denetimine ilikin esas ve usuller, Mill Eitim Bakanlnca karlacak ynetmelikle dzenlenir. MADDE 12. - Aadaki kanun hkmleri yrrlkten kaldrlmtr. A) Dernekler Kanununun 39, 47 ve 56. maddeleri, B) Basn Kanununun 31 ve ek 3. maddeleri, C) Polis Vazife ve Salhiyet Kanununun 11. maddesinin son fkras, D) 6.6.1985 tarihli ve 3218 sayl Serbest Blgeler Kanununun Geici 1. maddesi. GEC MADDE 1. - Bu Kanunun yrrle girdii tarihten nce 1. maddenin (A) fkras kapsamna giren sulardan dolay haklarnda idam cezas verilen hkmllerin dosyalarndan; a) Henz Yargtaya gnderilmemi veya Yargtay Cumhuriyet Basavclnda bulunanlar ile daha nce Trkiye Byk Millet Meclisine gnderilmi olanlar hkm veren mahkemece, b) Yargtayda bulunanlar ilgili ceza dairesince, Acele ilerden saylmak ve Trk Ceza Kanununun 2 nci maddesi dikkate alnmak suretiyle karara balanr. Yargtay Cumhuriyet Basavclnda veya Trkiye Byk Millet Meclisinde bulunan dosyalar, gelilerindeki usule uygun olarak Kanunun yrrlk tarihinden itibaren bir ay iinde hkm veren mahkemeye geri gnderilir. Asker mahkemeler, Asker Yargtay Basavcl ve Asker Yargtayda bulunan dosyalar hakknda da bu madde hkmleri kyas yoluyla uygulanr. GEC MADDE 2. - Bu Kanunun 6 ve 7. maddeleri, bu maddelerin yrrle girdii tarihten sonra Avrupa nsan Haklar Mahkemesine yaplan bavurular zerine verilecek kararlar hakknda uygulanr. GEC MADDE 3. - Bu Kanunda ngrlen ynetmelikler, Kanunun yrrlk tarihinden itibaren bir yl iinde yrrle konulur. Yrrlk MADDE 13. - Bu Kanunun 6 ve 7. maddeleri, bu Kanunun yaym tarihinden bir yl sonra, dier hkmleri yaym tarihinde yrrle girer. Yrtme MADDE 14. - Bu Kanun hkmlerini Bakanlar Kurulu yrtr. 8/8/2002

26

D. eitli Kanunlarda Deiiklik Yaplmasna likin Kanun (Drdnc Uyum Paketi) Kanun numaras Kabul tarihi Resmi Gazete tarihi Resmi Gazete says : 4778 : 2 Ocak 2003 : 11 Ocak 2003 : 24990

MADDE 1. - 1.3.1926 tarihli ve 765 sayl Trk Ceza Kanununun 245. maddesine aadaki fkra eklenmitir. 243. madde ile bu maddede yazl sulardan dolay verilen cezalar, para cezasna veya tedbirlerden birine evrilemez ve ertelenemez. MADDE 2. - 4.4.1929 tarihli ve 1412 sayl Ceza Muhakemeleri Usul Kanununun 316. maddesine aadaki fkra eklenmitir. Yargtay Cumhuriyet Basavclnca dzenlenen tebliname taraflara ilgili dairece tebli olunur. MADDE 3. - 5.6.1935 tarihli ve 2762 sayl Vakflar Kanununun 1. maddesinin altnc fkras aadaki ekilde deitirilmi ve maddeye aadaki fkra eklenmitir. Cemaat vakflar, vakfiyeleri olup olmadna baklmakszn, Vakflar Genel Mdrlnn izniyle din, hayr, sosyal, eitsel, shh ve kltrel alanlardaki ihtiyalarn karlamak zere tanmaz mal edinebilirler ve tanmaz mallar zerinde tasarrufta bulunabilirler. Bu maddenin uygulanmasna ilikin usul ve esaslar Vakflar Genel Mdrlnn bal bulunduu Bakanlka karlacak ynetmelikle dzenlenir. MADDE 4. - 15.7.1950 tarihli ve 5680 sayl Basn Kanununun 15. maddesine aadaki fkra eklenmitir. Mevkute sahibi, mesul mdr ve yaz sahibi haber kaynaklarn aklamaya zorlanamaz. MADDE 5. - 1.7.1964 tarihli ve 488 sayl Damga Vergisi Kanununa aadaki madde eklenmitir. EK MADDE 1. - Avrupa nsan Haklar Mahkemesi kararlarna dayanlarak yaplacak demeler ile dostane zm balamnda yaplacak demelere ilikin olarak dzenlenecek ktlar damga vergisinden istisnadr. MADDE 6. - 22.4.1983 tarihli ve 2820 sayl Siyas Partiler Kanununun 8. maddesinin birinci fkras aadaki ekilde deitirilmitir. Siyas partiler, partiye ye olma yeterliine sahip en az otuz Trk vatanda tarafndan kurulur. MADDE 7. - Siyas Partiler Kanununun 11 inci maddesinin ikinci fkrasnn (b) bendinin (2), (3) ve (5) numaral alt bentleri aadaki ekilde deitirilmitir. 2. Basit ve nitelikli zimmet, irtikp, rvet, hrszlk, dolandrclk, sahtecilik, inanc ktye kullanma, dolanl iflas gibi yz kzartc sular ile istimal ve istihlak kaakl dnda kalan kaaklk sular, resm ihale ve alm satmlara fesat kartrma veya Devlet srlarn aa vurma sularndan biriyle mahkm olanlar, 3. Taksirli sular hari be yl ar hapis veya be yl ve daha fazla hapis cezasna mahkm olanlar, 5. Terr eyleminden mahkm olanlar, 27

MADDE 8. - Siyasi Partiler Kanununun 66. maddesinin ikinci fkrasnda geen "iki milyar liradan fazla kymette ayn veya nakd bata bulunmas" ibaresinden sonra gelmek zere "veya yaynlar kullandrmas" ibaresi eklenmitir. MADDE 9. - Siyas Partiler Kanununun 98. maddesinin birinci fkrasna aadaki cmle eklenmitir. Siyas partilerin kapatlmas davalarnda kapatlmaya karar verilebilmesi iin bete oy okluu arttr. MADDE 10. - Siyas Partiler Kanununun 100. maddesinin birinci fkras aadaki ekilde deitirilmitir. Anayasada yazl nedenlerle Cumhuriyet Basavcl tarafndan bir siyas partinin kapatlmas davasnn almas; a) Re'sen, b) Bakanlar Kurulu karar zerine Adalet Bakannn istemiyle, c) Bir siyas partinin istemi zerine, Olur. MADDE 11. - Siyas Partiler Kanununun 102. maddesinin birinci ve nc fkralarnda geen "kapatlmas yada" ibareleri madde metninden karlm ve maddenin birinci fkrasna aadaki cmle eklenmitir. Siyas parti, Yargtay Cumhuriyet Basavcsnn bu istemlerine kar Anayasa Mahkemesine itiraz edebilir. MADDE 12. - Siyas Partiler Kanununun 104. maddesinin ikinci fkras aadaki ekilde deitirilmitir. Anayasa Mahkemesi, sz konusu hkmlere aykrlk grrse bu aykrln giderilmesi iin ilgili siyas parti hakknda ihtar karar verir. Bu yaznn teblii tarihinden itibaren alt ay iinde aykrlk giderilmedii takdirde, Cumhuriyet Basavcl o siyas partinin Devlet yardmndan ksmen veya tamamen yoksun braklmas iin Anayasa Mahkemesine re'sen dava aabilir. MADDE 13. - Siyas Partiler Kanununun 111. maddesine (c) bendinden sonra gelmek zere aadaki (d) bendi eklenmitir. d) 104 nc maddeye gre verilen ihtar kararnn gereini yerine getirmeyerek partiyi Devlet yardmndan ksmen veya tamamen yoksun brakan sorumlular ile Devlet yardmndan faydalanmayan siyas partilerin sorumlular hakknda aydan alt aya kadar hafif hapis cezas, MADDE 14. - 10.6.1983 tarihli ve 2839 sayl Milletvekili Seimi Kanununun 7. maddesine aadaki fkra eklenmitir. Yukarda yazl haller dnda, bir ilin veya seim evresinin Trkiye Byk Millet Meclisinde yesinin kalmamas halinde, boalmay takip eden doksan gnden sonraki ilk Pazar gn o seim evresinde ara seim yaplr. MADDE 15. - 10.6.1983 tarihli ve 2839 sayl Milletvekili Seimi Kanununun 11. maddesinin (f) bendinin (1) ve (3) numaral alt bentleri aadaki ekilde deitirilmitir. 1. Basit ve nitelikli zimmet, irtikp, rvet, hrszlk, dolandrclk, sahtecilik, inanc ktye kullanma, dolanl iflas gibi yz kzartc sular ile istimal ve istihlak kaakl dnda kalan kaaklk sular, resm ihale ve alm satmlara fesat kartrma veya Devlet srlarn aa vurma sularndan biriyle mahkm olanlar, 3. Terr eylemlerinden mahkm olanlar, 28

MADDE 16. - Milletvekili Seimi Kanununun 39. maddesinin nc fkrasnda yer alan "altmnc gn" ibaresi "doksannc gn" eklinde deitirilmitir. MADDE 17. - 6.10.1983 tarihli ve 2908 sayl Dernekler Kanununun 5. maddesi aadaki ekilde deitirilmitir. Madde 5. - Anayasada belirtilen Cumhuriyetin temel nitelikleri ile 174. maddesinde belirtilen inklp kanunlarnn korunmas hkmlerine, mill gvenlie ve kamu dzenine, genel salk ve genel ahlka aykr olarak; Trkiye Cumhuriyetinde rk, din, mezhep ve blge farkll veya bunlara dayanarak aznlk yaratmak ve Trkiye Cumhuriyetinin niter Devlet yapsn bozmak; Atatrk'n kiiliini, ilkelerini, almalarn veya anlarn ktlemek veya kk drmek ya da bakalarnn hrriyetlerini kstlamak amacyla, dernek kurulamaz. MADDE 18. - Dernekler Kanununun 6. maddesinin ikinci fkras aadaki ekilde deitirilmitir. Dernekler, Trkiye Cumhuriyetinin resm kurumlaryla yazmalarnda Trke kullanrlar. MADDE 19. - Dernekler Kanununun 16. maddesinin birinci fkras aadaki ekilde deitirilmitir. Fiil ehliyetine sahip gerek ve tzel kiiler derneklere ye olabilirler. MADDE 20. - Dernekler Kanununun 18. maddesinin beinci fkrasna aadaki cmleler eklenmitir. Tzel kiinin ye olmas hlinde, ynetim kurulu bakan veya temsille grevlendirecei kii oy kullanr. Bu kiinin bakanlk veya temsil grevi sona erdiinde, tzel kii adna oy kullanacak kimse yeniden belirlenir. MADDE 21. - Dernekler Kanununun 44. maddesi aadaki ekilde deitirilmitir. Madde 44.- Dernekler tarafndan yaplan bildiri, beyanname ve benzeri yaynlar, Anayasada belirtilen Cumhuriyetin temel niteliklerine ve 174. maddede sralanan inklp kanunlarnn korunmas hkmlerine aykr; Devletin i ve d gvenliini, lkesi ve milletiyle blnmez btnln bozucu mahiyette veya su ilemeye, ayaklanmaya, isyana tevik edici bir nitelik tad veya Devletin gizli belgelerini aklamak, Atatrk'n kiiliini, ilkelerini ve almalarn kk drmek ve ktlemek veya bakalarnn hret ve haklarna, zel ve aile hayatlarna tecavz etmek amacna ynelik bulunduu takdirde, mahallin en byk mlk amirinin emriyle toplattrlabilir. Mahallin en byk mlk amiri bu kararn yirmi drt saat iinde Asliye Ceza Hakimliine bildirir. Hkim, mlk amirin bu kararn en ge krk sekiz saat iinde inceleyip karara balar. Bu sre iinde bir karar verilememesi halinde, mahalli mlk amirin karar hkmsz saylr. Yukardaki hkm siyasi partiler hakknda uygulanmaz. MADDE 22. - 18.1.1984 tarihli ve 2972 sayl Mahalli dareler ile Mahalle Muhtarlklar ve htiyar Heyetleri Seimi Hakknda Kanunun 8.maddesinin ikinci fkras aadaki ekilde deitirilmitir. Milletvekili Seimi Kanununun 7. maddesinin son fkras gereince yaplan seimler hari, milletvekili genel veya ara seiminden nceki veya sonraki bir yl iinde yaplmas gereken mahalli idareler organlarna veya bu organlarn yeliklerine ilikin genel veya ara seimler, milletvekili genel veya ara seimleri ile birletirilir.

29

MADDE 23. - 1.11.1984 tarihli ve 3071 sayl Dileke Hakknn Kullanlmasna Dair Kanunun 1. maddesi aadaki ekilde deitirilmitir. Madde 1. - Bu Kanunun amac, Trk vatandalarnn ve Trkiye'de ikamet eden yabanclarn kendileriyle veya kamu ile ilgili dilek ve ikyetleri hakknda, Trkiye Byk Millet Meclisine ve yetkili makamlara yaz ile bavurma haklarnn kullanlma biimini dzenlemektir. MADDE 24. - Dileke Hakknn Kullanlmasna Dair Kanunun 2. maddesi aadaki ekilde deitirilmitir. Madde 2. - Bu Kanun, Trk vatandalar ve Trkiye'de ikamet eden yabanclar tarafndan Trkiye Byk Millet Meclisi ile idar makamlara yaplan dilek ve ikyetler hakkndaki bavurular kapsar. MADDE 25. - Dileke Hakknn Kullanlmasna Dair Kanunun 3. maddesine aadaki fkra eklenmitir. Trkiye'de ikamet eden yabanclar karlkllk esas gzetilmek ve dilekelerinin Trke yazlmas kaydyla bu haktan yararlanabilirler. MADDE 26. - Dileke Hakknn Kullanlmasna Dair Kanunun 4. maddesi aadaki ekilde deitirilmitir. Madde 4. - Trkiye Byk Millet Meclisine veya yetkili makamlara verilen veya gnderilen dilekelerde, dileke sahibinin ad-soyad ve imzas ile i veya ikametgh adresinin bulunmas gerekir. MADDE 27. - Dileke Hakknn Kullanlmasna Dair Kanunun 7. maddesi aadaki ekilde deitirilmitir. Madde 7. - Trk vatandalarnn ve Trkiye'de ikamet eden yabanclarn kendileri ve kamu ile ilgili dilek ve ikyetleri konusunda yetkili makamlara yaptklar bavurularn sonucu veya yaplmakta olan ilemin safahat hakknda dileke sahiplerine en ge otuz gn iinde gerekeli olarak cevap verilir. lem safahatnn duyurulmas halinde alnan sonu ayrca bildirilir. MADDE 28. - Dileke Hakknn Kullanlmasna Dair Kanunun 8. maddesi aadaki ekilde deitirilmitir. Madde 8. - Trkiye Byk Millet Meclisine gnderilen dilekelerin, Dileke Komisyonunda incelenmesi ve karara balanmas altm gn iinde sonulandrlr. lgili kamu kurum veya kurulular Trkiye Byk Millet Meclisi Dileke Komisyonunca gnderilen dilekeleri otuz gn iinde cevaplandrr. nceleme ve karara balamann esas ve usulleri Trkiye Byk Millet Meclisi tznde gsterilir. MADDE 29. - 5.12.1990 tarihli ve 3686 sayl nsan Haklarn nceleme Komisyonu Kanununun 7. maddesinin ikinci fkras aadaki ekilde deitirilmitir. Komisyon, bavurularn sonucu veya yaplmakta olan ilem hakknda bavuru sahibine en ge altm gn iinde bilgi verir. MADDE 30. - 22.11.1990 tarihli ve 3682 sayl Adl Sicil Kanununun 5. maddesinin kenar bal "Adl sicil bilgilerini verebilecek merciler ve kkler hakknda uygulanacak esaslar" eklinde deitirilmi ve maddeye aadaki fkra eklenmitir. On sekiz yandan kkler hakknda adl sicile geirilen bilgiler; ancak, soruturma ve kovuturma konusu olan iler sebebiyle Cumhuriyet savclar ve 30

mahkemelerce veya Trkiye Byk Millet Meclisi yelii seimleri ile ilgili olarak yetkili seim kurullarnca istendii takdirde verilir. Bu bilgiler baka herhangi bir i ve konu iin kullanlamaz. MADDE 31. - Adl Sicil Kanununun 8. maddesi aadaki ekilde deitirilmitir. Madde 8. - Cezann ekildii veya ortadan kalkt veya dt tarihten itibaren; a) Kabahatten mahkmiyet halinde, dier bir crm veya kabahatten dolay bir yl iinde, b) Basit ve nitelikli zimmet, irtikp, rvet, hrszlk, dolandrclk, sahtecilik, inanc ktye kullanma ve dolanl iflas gibi yz kzartc sular ile be yldan fazla ar hapis ve hapis cezasna mahkmiyetler on yl iinde, c) Be yl veya daha az ar hapis veya hapis veya ar para cezasna mahkmiyet halinde dier bir crmden dolay be yl iinde, d) (b) bendindeki sulara mahkmiyetlerin; suu iledii zaman on sekiz yan doldurmam olan kkler hakknda verilmesi halinde dier bir crmden dolay be yl iinde, e) (c) bendindeki sulara mahkmiyetlerin suu iledii zaman on sekiz yan doldurmam olan kkler hakknda verilmesi halinde dier bir crmden dolay iki yl iinde, Evvelce verilen ceza cinsinden bir cezaya veya daha ar bir cezaya mahkm olunmad takdirde ilgilinin, Cumhuriyet Savcsnn veya Adalet Bakanl Adl Sicil ve statistik Genel Mdrlnn talebi zerine hkm veren mahkemece veya talep edenin bulunduu yer Asliye Ceza Mahkemesince duruma yaplmakszn adl sicildeki kaydn kartlmasna karar verilir. Ertelenmi olan hkmn esasen vaki olmam sayld hallerde ise, bu tarih esas alnr. Bu kararlarn bir rnei Adalet Bakanl Adl Sicil ve statistik Genel Mdrlne gnderilir. Kanunlarda yaplacak deiiklikler sonucu su olmaktan karlan veya idar nitelikte cezaya dntrlen sularla ilgili bilgiler Adalet Bakanl Adl Sicil ve statistik Genel Mdrlnce re'sen adl sicil kaytlarndan kartlr. MADDE 32. - 15.12.1990 tarihli ve 430 sayl Olaanst Hal Blge Valilii ve Olaanst Halin Devam Sresince Alnacak lve Tedbirler Hakknda Kanun Hkmnde Kararnamenin 3. maddesinin (c) bendinin birinci paragraf aadaki ekilde deitirilmitir. Hkml veya tutuklular, olaanst hal ilnna neden olan sularn soruturulmasnda ifade alma, yer gsterme, yzletirme, tehis ve tbbi muayene iin Olaanst Hal Blge Valisinin teklifi zerine, yetkili Cumhuriyet Basavcsnn talebi ve hkimin karar ile, her defasnda drt gn gememek zere ceza infaz kurumu veya tutukevinden alnabilir. Bu sre hkmllk veya tutuklulukta gemi saylr. Hkim, her defasnda karar vermeden nce hkml veya tutukluyu dinler. Hkml veya tutuklu ceza infaz kurumu veya tutukevinden alndktan sonra da yasal konumunun gerektirdii haklardan yararlanr. Ceza infaz kurumu veya tutukevinden ayrl ve dnlerinde hkml veya tutuklunun salk durumu doktor raporu ile tespit edilir. MADDE 33. - 2.12.1999 tarihli ve 4483 sayl Memurlar ve Dier Kamu Grevlilerinin Yarglanmas Hakknda Kanunun 2. maddesine aadaki fkra eklenmitir. 31

765 sayl Trk Ceza Kanununun 243 ve 245. maddeleri ile 1412 sayl Ceza Muhakemeleri Usul Kanununun 154. maddesinin drdnc fkras kapsamnda alacak soruturma ve kovuturmalarda bu Kanun hkmleri uygulanmaz. MADDE 34. - 22.11.2001 tarihli ve 4721 sayl Trk Meden Kanununun 91. maddesi aadaki ekilde deitirilmitir. Madde 91. - Dernekler, tzklerinde gsterilen amalar gerekletirmek zere uluslararas faaliyette ve ibirliinde bulunabilirler, yurt dnda ube aabilirler ve yurt dnda kurulmu dernek veya kurululara ye olarak katlabilirler. MADDE 35. - Trk Meden Kanununun 92. maddesi aadaki ekilde deitirilmitir. Madde 92. - Yabanc dernekler, uluslararas alanda ibirlii yaplmasnda yarar grlen hallerde ve karlkl olmak kouluyla Dileri Bakanlnn gr alnmak suretiyle ileri Bakanlnn izniyle Trkiye'de faaliyette ve ibirliinde bulunabilirler, ube aabilirler, st kurulular kurabilir ve kurulmu st kurululara katlabilirler. MADDE 36. - Bu Kanunla deitirilen Trk Meden Kanununun 92. maddesi hkm, dernek ve vakf dndaki dier kr amac gtmeyen kurulular hakknda da uygulanr. MADDE 37. - 7.11.1979 tarihli ve 2253 sayl ocuk Mahkemelerinin Kuruluu, Grev ve Yarglama Usulleri Hakknda Kanunun 34. maddesi, 16.6.1983 tarihli ve 2845 sayl Devlet Gvenlik Mahkemelerinin Kurulu ve Yarglama Usulleri Hakknda Kanunun 16 nc maddesinin drdnc fkras, 6.10.1983 tarihli ve 2908 sayl Dernekler Kanununun 11 ve 12. maddeleri yrrlkten kaldrlmtr. MADDE 38. - Bu Kanun yaym tarihinde yrrle girer. MADDE 39. - Bu Kanun hkmlerini Bakanlar Kurulu yrtr. 10/1/2003

32

E.eitli Kanunlarda Deiiklik Yaplmasna likin Kanun (Beinci Uyum Paketi) Kanun numaras Kabul tarihi Resmi Gazete tarihi Resmi Gazete says : 4793 : 23 Ocak 2003 : 4 ubat 2003 : 25014

MADDE 1. - 18.6.1927 tarihli ve 1086 sayl Hukuk Usul Muhakemeleri Kanununun 445. maddesinin birinci fkrasna aadaki 11. bent eklenmitir. 11 - Hkmn, nsan Haklarn ve Ana Hrriyetleri Korumaya Dair Szlemenin veya eki protokollerin ihlli suretiyle verildiinin, Avrupa nsan Haklar Mahkemesinin kesinlemi kararyla tespit edilmi olmas. MADDE 2. - Hukuk Usul Muhakemeleri Kanununun 447. maddesine aadaki nc fkra eklenmitir. 445. maddenin birinci fkrasnn 11. bendinde yazl sebepten dolay iadei muhakeme mddeti Avrupa nsan Haklar Mahkemesi kararnn kesinletii tarihten itibaren bir yldr. MADDE 3. - 4.4.1929 tarihli ve 1412 sayl Ceza Muhakemeleri Usul Kanununun 327. maddesine aadaki 6. bent eklenmitir. 6- Ceza hkmnn, nsan Haklarn ve Ana Hrriyetleri Korumaya Dair Szlemenin veya eki protokollerin ihlli suretiyle verildiinin, Avrupa nsan Haklar Mahkemesinin kesinlemi kararyla tespit edilmi olmas. Bu halde, muhakemenin iadesi, Avrupa nsan Haklar Mahkemesi kararnn kesinletii tarihten itibaren bir yl iinde istenebilir. MADDE 4. - 6.10.1983 tarihli ve 2908 sayl Dernekler Kanununun 82. maddesi aadaki ekilde deitirilmitir. Madde 82. - Bu Kanunun 43. maddesine veya 45. maddesinin birinci ve drdnc fkralarndaki zorunlulua uymayanlar, 64. maddenin ikinci fkrasnda ngrlen bildirimi yapmayan veya Bakanlka belirtilen srede tanmaz mallarn paraya evirmeyenler bir milyar liradan milyar liraya kadar ar para cezasyla cezalandrlr. MADDE 5. - 18.6.1927 tarihli ve 1086 sayl Hukuk Usul Muhakemeleri Kanununun 445/A maddesi, ayn Kanunun 448 inci maddesinin son fkras, 4.4.1929 tarihli ve 1412 sayl Ceza Muhakemeleri Usul Kanununun 327/a maddesi, ayn Kanunun 335. maddesinin son fkras ile 3.8.2002 tarihli ve 4771 sayl eitli Kanunlarda Deiiklik Yaplmasna likin Kanunun geici 2. maddesi yrrlkten kaldrlmtr. GEC MADDE 1. - Bu Kanunun 1 ve 3. maddeleri, bu Kanunun yrrle girdii tarihte Avrupa nsan Haklar Mahkemesinin kesinlemi kararlar ile bu Kanunun yrrle girdii tarihten sonra Avrupa nsan Haklar Mahkemesine yaplan bavurular zerine verilecek kararlar hakknda uygulanr. Bu Kanunun yrrle girdii tarihte kesinlemi olan Avrupa nsan Haklar Mahkemesi kararlarna ilikin muhakemenin iadesi istemleri, bu Kanunun yrrle girdii tarihten itibaren bir yl iinde yaplr. MADDE 6. - Bu Kanun yaym tarihinde yrrle girer. MADDE 7. - Bu Kanun hkmlerini Bakanlar Kurulu yrtr. 33

F. eitli Kanunlarda Deiiklik Yaplmasna likin Kanun (Altnc Uyum Paketi) Kanun numaras Kabul tarihi Resmi Gazete tarihi Resmi Gazete says : 4928 : 15 Temmuz 2003 : 19 Temmuz 2003 : 25173

MADDE 1. - 1.3.1926 tarihli ve 765 sayl Trk Ceza Kanununun 453. maddesinde yer alan "drt yldan sekiz yla kadar" ibaresi "sekiz yldan on iki yla kadar" eklinde deitirilmitir. MADDE 2. - 5.6.1935 tarihli ve 2762 sayl Vakflar Kanununa aadaki geici madde eklenmitir. GEC MADDE 2. - Cemaat vakflar, bu Kanunun yrrle girdii tarihten itibaren on sekiz ay iinde 1 inci maddenin yedinci fkras uyarnca tescil bavurusunda bulunabilirler. MADDE 3. - 26.4.1961 tarihli ve 298 sayl Seimlerin Temel Hkmleri ve Semen Ktkleri Hakknda Kanunun 55/A maddesi aadaki ekilde yeniden dzenlenmitir. zel radyo ve televizyonlarla yayn Madde 55/A. - Seimlerin balang tarihinden oy verme gnnn bitimine kadar zel radyo ve televizyon kurulular, yapacaklar yaynlarda 2954 sayl Trkiye Radyo ve Televizyon Kanununun 5, 20, 22 ve 23. maddeleri ile 31. maddesinin ikinci fkras hkmlerine tbidir. Yukardaki fkra hkmlerine gre zel radyo ve televizyonlarn yayn ilkelerinin belirlenmesinde, Yksek Seim Kurulu grevli ve yetkilidir. Yaplacak yaynlarn yukardaki esaslara uygunluunun gzetim, denetim ve deerlendirilmesinde, lke apnda yayn yapan zel radyo ve televizyonlar iin Yksek Seim Kurulu; bunun dnda yayn yapan zel radyo ve televizyonlar iin yaynn yapld yer ile seim kurullar grevli ve yetkilidir. le seim kurullarnn verdii kararlara kar, yirmi drt saat iinde il seim kurullarna itiraz edilebilir. l seim kurulu kararlar kesindir. lke apnda yayn yapan zel radyo ve televizyonlarn hangileri olduunu belirlemeye Yksek Seim Kurulu yetkilidir. Yksek Seim Kurulunun buna ilikin karar Resm Gazetede yaymlanr. MADDE 4. - 298 sayl Kanunun 149/A maddesi aadaki ekilde yeniden dzenlenmitir. zel radyo ve televizyon yaynlarna ilikin sular Madde 149/A. - Bu Kanunun 55/A maddesine ve Yksek Seim Kurulunca belirlenen esaslara aykr olarak yayn yaplmas halinde, lke genelinde yayn yapan zel radyo ve televizyon kurulularn Yksek Seim Kurulu, yerel yayn yapan zel radyo ve televizyon kurulularn ise yaynn yapld yer ile seim kurulu uyarr veya ayn yayn kuanda ak bir ekilde zr dilemesini ister. Bu talebe uyulmamas veya aykrln tekrar halinde, Yksek Seim Kurulu veya yaynn yapld yer ile seim kurulunca, ihlle konu programn yayn bir il on iki kez arasnda durdurulur. Aykrln tekrar hlinde, lke genelinde yayn yapan zel radyo ve televizyon kurulularnn yaynlarnn Yksek Seim Kurulunca be gnden on be gne 34

kadar durdurulmasna, yerel yayn yapan zel radyo ve televizyonlarn yaynlarnn ise yaynn yapld yer ile seim kurulunca gnden yedi gne kadar durdurulmasna karar verilir. Bu kararlar ilgili en yksek mlk amirlerce derhl yerine getirilir. Birinci fkra hkmne gre hakknda yayn durdurulmas karar verilen zel radyo ve televizyon kurulularnn sorumlular, on milyar liradan seksen be milyar liraya kadar, yerel yayn yapan zel radyo ve televizyon kurulularnn sorumlular, yz elli milyon liradan drt milyar liraya kadar ar para cezasyla, yetkili mahkemesince cezalandrlr. Tekerrr halinde bu cezalar misli olarak uygulanr. Bu fkraya gre verilecek cezalarda Trk Ceza Kanununun 119. maddesi uygulanmaz. MADDE 5. - 5.5.1972 tarihli ve 1587 sayl Nfus Kanununun 16. maddesinin drdnc fkrasnn ikinci cmlesi aadaki ekilde deitirilmitir. Ancak ahlk kurallarna uygun dmeyen veya kamuoyunu inciten adlar konulmaz, doan ocuk babasnn, evlilik dnda domu ise anasnn soyadn alr. MADDE 6. - 6.1.1982 tarihli ve 2577 sayl dari Yarglama Usul Kanununun 53 nc maddesinin (1) numaral fkrasna aadaki () bendi eklenmi ve (3) numaral fkrasnn birinci cmlesi aadaki ekilde deitirilmitir. ) Hkmn, nsan Haklarn ve Ana Hrriyetleri Korumaya Dair Szlemenin veya eki protokollerin ihlli suretiyle verildiinin, Avrupa nsan Haklar Mahkemesinin kesinlemi kararyla tespit edilmi olmas. Yarglamann yenilenmesi sresi, (1) numaral fkrann (h) bendinde yazl sebep iin on yl, (1) numaral fkrann () bendinde yazl sebep iin Avrupa nsan Haklar Mahkemesi kararnn kesinletii tarihten itibaren bir yl ve dier sebepler iin altm gndr. MADDE 7. - 2577 sayl Kanuna aadaki geici madde eklenmitir. GEC MADDE 5. - 53. maddenin (1) numaral fkrasnn () bendi, bu Kanunun yrrle girdii tarihte Avrupa nsan Haklar Mahkemesinin kesinlemi kararlar ile bu Kanunun yrrle girdii tarihten sonra Avrupa nsan Haklar Mahkemesine yaplan bavurular zerine verilecek kararlar hakknda uygulanr. Bu Kanunun yrrle girdii tarihte kesinlemi olan Avrupa nsan Haklar Mahkemesi kararlarna ilikin yarglamann yenilenmesi istemleri, bu Kanunun yrrle girdii tarihten itibaren bir yl iinde yaplr. MADDE 8. - 16.6.1983 tarihli ve 2845 sayl Devlet Gvenlik Mahkemelerinin Kurulu ve Yarglama Usulleri Hakknda Kanunun 16. maddesinin bal "Yakalama ve tutuklama" eklinde deitirilmitir. MADDE 9. - 3.5.1985 tarihli ve 3194 sayl mar Kanununda yer alan "cami" ibareleri "ibadet yeri" olarak ve ek 2 . maddesi aadaki ekilde deitirilmitir. Ek Madde 2. - mar planlarnn tanziminde, planlanan beldenin ve blgenin artlar ile mstakbel ihtiyalar gz nnde tutularak lzumlu ibadet yerleri ayrlr. l, ile ve kasabalarda mlk idare amirinin izni alnmak ve imar mevzuatna uygun olmak artyla ibadethane yaplabilir. badet yeri, imar mevzuatna aykr olarak baka maksatlara tahsis edilemez. MADDE 10. - 23.1.1986 tarihli ve 3257 sayl Sinema, Video ve Mzik Eserleri Kanununun 3. maddesinin (b) bendi aadaki ekilde deitirilmitir. b) Denetim: Cumhuriyetin Anayasada belirtilen temel niteliklerine, Devletin 35

lkesi ve milletiyle blnmez btnlne, genel ahlk ve genel sala ve kamu dzenine uygunluu ynnden bu Kanunda tanmlanan eserlerin yetkililerce incelenmesini, MADDE 11. - 3257 sayl Kanunun 6. maddesinin altnc fkrasnn birinci cmlesinde geen ", Mill Gvenlik Kurulu Genel Sekreterlii" ibaresi madde metninden karlmtr. MADDE 12. - 3257 sayl Kanunun 9. maddesinin nc fkras aadaki ekilde deitirilmi ve maddeye aadaki fkra eklenmitir. Bakanlk veya mlk idare amirlerince yaplacak herhangi bir denetim sonucunda eserin Cumhuriyetin Anayasada belirtilen temel niteliklerine, Devletin lkesi ve milletiyle blnmez btnlne, genel ahlk ve genel sala ve kamu dzenine aykr bulunmas hlinde hkim karar ile, gecikmesinde saknca bulunan hllerde ise, Bakanlk veya mlk idare amirinin yazl emriyle eser yasaklanr ve kanun takibat alr. Yukardaki fkralar uyarnca yetkili mercilerce verilen kararlar, yirmi drt saat iinde yetkili sulh ceza hkiminin onayna sunulur. Hkim, kararn krk sekiz saat iinde aklar; aksi hlde karar kendiliinden kalkar. MADDE 13. - 22.11.1990 tarihli ve 3682 sayl Adl Sicil Kanununun 9. maddesine aadaki fkra eklenmitir. zel kanun hkmleri sakldr. MADDE 14. - 13.4.1994 tarihli ve 3984 sayl Radyo ve Televizyonlarn Kurulu ve Yaynlar Hakknda Kanunun 4. maddesinin birinci fkrasnn drdnc cmlesi aadaki ekilde deitirilmitir. Ayrca, kamu ve zel radyo ve televizyon kurulularnca Trk vatandalarnn gnlk yaamlarnda geleneksel olarak kullandklar farkl dil ve lehelerde de yayn yaplabilir. MADDE 15. - 3984 sayl Kanunun 15. maddesinin drdnc fkrasnn ikinci cmlesi aadaki ekilde deitirilmitir. Mahall yaynlar izlemek iin gerekli grlen yerlerde halen mevcut kadrolardan blge tekilt oluturulabilir. MADDE 16. - 3984 sayl Kanunun 32. maddesinin nc fkrasndaki "yedinci gnden itibaren" ibaresi "yirmi drt saat iinde" eklinde deitirilmitir. MADDE 17. - 3984 sayl Kanuna aadaki geici madde eklenmitir. GEC MADDE 10. - 4. maddenin birinci fkrasnda ngrlen ynetmelik bu Kanunun yaym tarihinden itibaren drt ay iinde Radyo ve Televizyon st Kurulunca hazrlanarak yrrle konulur. MADDE 18. - 3.8.2002 tarihli ve 4771 sayl eitli Kanunlarda Deiiklik Yaplmasna likin Kanunun 1. maddesinin (A) fkrasnn birinci paragraf aadaki ekilde deitirilmitir. Sava ve ok yakn sava tehdidi hallerinde ilenmi sular iin ngrlen idam cezalar hari olmak zere 1.3.1926 tarihli ve 765 sayl Trk Ceza Kanunu, 7.1.1932 tarihli ve 1918 sayl Kaakln Men ve Takibine Dair Kanun, 31.8.1956 tarihli ve 6831 sayl Orman Kanunu ile 17.2.2000 tarihli ve 4533 sayl Gelibolu Yarmadas Tarihi Milli Park Kanununda yer alan idam cezalar mebbet ar hapis cezasna dntrlmtr.

36

MADDE 19. - Aadaki kanun hkmleri yrrlkten kaldrlmtr. a) 1.3.1926 tarihli ve 765 sayl Trk Ceza Kanununun 462. maddesi, b) 12.4.1991 tarihli ve 3713 sayl Terrle Mcadele Kanununun 8. maddesi, c) 18.11.1992 tarihli ve 3842 sayl Ceza Muhakemeleri Usul Kanunu ile Devlet Gvenlik Mahkemelerinin Kurulu ve Yarglama Usulleri Hakknda Kanunun Baz Maddelerinde Deiiklik Yaplmasna Dair Kanunun 31. maddesinin birinci fkras. MADDE 20. - 12.4.1991 tarihli ve 3713 sayl Terrle Mcadele Kanununun 1. maddesinin kenar bal "Terr ve rgt tanm" eklinde, birinci ve ikinci fkralar aadaki ekilde deitirilmitir. Terr; cebir ve iddet kullanarak; bask, korkutma, yldrma, sindirme veya tehdit yntemlerinden biriyle, Anayasada belirtilen Cumhuriyetin niteliklerini, siyas, hukuk, sosyal, laik, ekonomik dzeni deitirmek, Devletin lkesi ve milletiyle blnmez btnln bozmak, Trk Devletinin ve Cumhuriyetin varln tehlikeye drmek, Devlet otoritesini zaafa uratmak veya ykmak veya ele geirmek, temel hak ve hrriyetleri yok etmek, Devletin i ve d gvenliini, kamu dzenini veya genel sal bozmak amacyla bir rgte mensup kii veya kiiler tarafndan giriilecek her trl su tekil eden eylemlerdir. ki veya daha fazla kimsenin birinci fkrada yazl terr suunu ilemek amacyla birlemesi halinde bu Kanunda yazl olan rgt meydana gelmi saylr. MADDE 21. - 3713 sayl Kanuna aadaki geici madde eklenmitir. GEC MADDE 10. - Bu Kanunun yrrle girdii tarihten nce, bu Kanunla yrrlkten kaldrlan 3713 sayl Kanunun 8. maddesi kapsamna giren sulardan dolay; 1. - Yrtlen hazrlk soruturmalarnda Cumhuriyet savclklarnca takipsizlik karar verilir. 2.- a) Haklarnda kamu davas almam tutuklu sanklar Cumhuriyet savclklarnca, b) Haklarnda kamu davas alm tutuklu sanklar ilgili mahkemelerce, Salverilirler. 3.- a) Henz Yargtaya gnderilmemi veya Yargtay Cumhuriyet Basavclnda bulunan dosyalar hakknda hkm veren mahkemece, b) Yargtayda bulunan dosyalar ilgili ceza dairesince, c) Cezalar infaz edilmekte olan hkmllerin dosyalar hkm veren mahkemece, Acele ilerden saylmak ve Trk Ceza Kanununun 2. maddesi dikkate alnmak suretiyle karara balanr. MADDE 22. - Bu Kanun yaym tarihinde yrrle girer. MADDE 23. - Bu Kanun hkmlerini Bakanlar Kurulu yrtr. 18/7/2003

37

G. eitli Kanunlarda Deiiklik Yaplmasna likin Kanun (Yedinci Uyum Paketi) Kanun numaras Kabul tarihi Resmi Gazete tarihi Resmi Gazete says : 4963 : 30 Temmuz 2003 : 7 Austos 2003 : 25192

MADDE 1.- 1.3.1926 tarihli ve 765 sayl Trk Ceza Kanununun 159. maddesinin birinci fkrasnda yer alan "bir seneden" ibaresi "alt aydan" eklinde ve son fkras da aadaki ekilde deitirilmitir. Tahkir, tezyif ve svme kast bulunmakszn, sadece eletirmek maksadyla yaplan dnce aklamalar cezay gerektirmez. MADDE 2. - 765 sayl Kanunun 169. maddesinde yer alan "eder veya her ne suretle olursa olsun hareketlerini teshil " ibaresi madde metninden karlmtr. MADDE 3. - 765 sayl Kanunun 426. maddesine aadaki fkra eklenmitir. Bilim ve sanat eserleri ile edeb deere sahip olan eserler bu madde kapsam dndadr. MADDE 4. - 765 sayl Kanunun 427. maddesinin ikinci fkrasnda geen "ve imha" ibaresi madde metninden karlmtr. MADDE 5. - 4.4.1929 tarihli ve 1412 sayl Ceza Muhakemeleri Usul Kanununa aadaki madde eklenmitir. EK MADDE 7. - 1.3.1926 tarihli ve 765 sayl Trk Ceza Kanununun 243 ve 245. maddelerinde yazl sular ileyenler hakknda soruturma ve kovuturmalar acele ilerden saylr, ncelik ve ivedilikle ele alnr. Bu sularla ilgili davalarda durumalara zorunluluk olmadka otuz gnden fazla ara verilemez, bu davalara adl tatilde de baklr. MADDE 6. - 25.10.1963 tarihli ve 353 sayl Asker Mahkemeler Kuruluu ve Yarglama Usul Kanununun 11. maddesine aadaki fkra eklenmitir. Asker Ceza Kanununun 58. maddesinde yazl sularn, bar zamannda asker olmayan kiiler tarafndan ilenmesi hlinde, bu sulara ilikin davalar asker mahkemelerde grlmez. MADDE 7. - 21.2.1967 tarihli ve 832 sayl Saytay Kanununa aadaki madde eklenmitir. EK MADDE 12. - Trkiye Byk Millet Meclisi aratrma, soruturma ve ihtisas komisyonlarnn kararna istinaden Trkiye Byk Millet Meclisi Bakanlnn talebi zerine Saytay, talep edilen konuyla snrl olmak kaydyla denetimine tbi olup olmadna baklmakszn zelletirme, tevik, bor ve kredi uygulamalar dhil olmak zere tm kamu kurum ve kurulularnn hesap ve ilemleri ile ayn usule bal olarak, kullanlan kamu kaynak ve imknlarndan yararlanma erevesinde her trl kurum, kurulu, fon, iletme, irket, kooperatif, birlik, vakf ve dernekler ile benzeri teekkllerin hesap ve ilemlerini denetleyebilir. Denetim sonular, ilgili komisyonlarda deerlendirilmek zere Trkiye Byk Millet Meclisi Bakanlna sunulur. Silhl Kuvvetlerin elinde bulunan Devlet mallarnn denetlenmesi, mill savunma hizmetlerinin gerektirdii gizlilik esaslarna uygun olarak yaplr. Bu denetimin yaplmasna ilikin esas ve usuller, Genelkurmay Bakanlnn ve Saytayn gr alnmak suretiyle Mill Savunma Bakanl tarafndan hazrlanarak Bakanlar Kurulunca kabul edilen "GZL" gizlilik dereceli bir ynetmelikle dzenlenir. 38

Saytay Birinci Bakan, Saytay Kanunu gereince yaplacak denetimler srasnda gerekli grmesi hlinde, meslek mensuplaryla birlikte Saytay dndan uzman altrmaya yetkilidir. Trkiye Byk Millet Meclisinden gelen denetim taleplerine Saytayca ncelik verilir. Bu taleplerin Saytayca ne ekilde karlanacana ilikin esas ve usuller ile Saytay dndan Birinci Bakanca uzman grevlendirilme esas ve usulleri Saytayca dzenlenecek ynetmeliklerde tespit edilir. Cumhurbakanl bu madde kapsam dndadr. MADDE 8. - 7.11.1979 tarihli ve 2253 sayl ocuk Mahkemelerinin Kuruluu, Grev ve Yarglama Usulleri Hakknda Kanunun 6 nc maddesinin birinci fkrasnda geen "15" ibaresi "on sekiz" eklinde deitirilmitir. MADDE 9. - 23.4.1981 tarihli ve 2451 sayl Bakanlklar ve Bal Kurulularda Atama Usulne likin Kanuna ekli (1) sayl cetvelden "Mill Gvenlik Kurulu Genel Sekreteri;" ibaresi karlmtr. MADDE 10. - 6.10.1983 tarihli ve 2908 sayl Dernekler Kanununun 1. maddesinde geen "en az yedi gerek kiinin" ibaresi "gerek veya tzel en az yedi kiinin" eklinde deitirilmitir. MADDE 11.- 2908 sayl Kanunun 4. maddesi aadaki ekilde deitirilmitir. Madde 4. - Fiil ehliyetine sahip ve on sekiz yan doldurmu olan gerek kiiler ile tzel kiiler, nceden izin almakszn dernek kurma hakkna sahiptir. Ancak; 1. Trk Silhl Kuvvetleri ile genel ve zel kolluk kuvvetleri mensuplar ve zel kanunlarnda dernek kuramayacaklar belirtilen memur statsndeki kamu hizmeti grevlileri srekli olarak, 2. a) Trk Ceza Kanununun kinci Kitabnn birinci babnda yazl sularn birinden mahkm olanlar, b) Basit ve nitelikli zimmet, irtikp, rvet, hrszlk, yama, dolandrclk, sahtecilik, inanc ktye kullanma, dolanl ifls, kaaklk, resm ihale ve alm satmlara fesat kartrma, Devlet srlarn aa vurma, terr eylemlerine katlma ve bu eylemleri tahrik ve tevik sularndan biriyle mahkm olanlar, c) Trk Ceza Kanununun 316, 317 ve 318. maddelerinde yazl sulardan biriyle mahkm olanlar, ki yl sre ile, 3) Kurulmas yasaklanm dernekleri kuranlar ve ynetenler ile dernekler iin yasaklanm faaliyetlerde bulunmalar sebebiyle mahkemece kapatlmasna karar verilen derneklerin yneticileri kapatma kararnn kesinletii tarihten itibaren bir yl sre ile, Dernek kuramazlar. MADDE 12. - 2908 sayl Kanunun 8. maddesinin (3) numaral bendi aadaki ekilde deitirilmitir. 3. Dernek kurucularnn ad ve soyadlar veya unvanlar, meslek veya sanatlar ya da faaliyet konular, ikametghlar ve tbiiyetleri, MADDE 13. - 2908 sayl Kanunun 10. maddesinin birinci fkrasnda yer alan "doksan" ibaresi "altm" olarak deitirilmitir.

39

MADDE 14. - 2908 sayl Kanunun 16. maddesinin nc fkras aadaki ekilde deitirilmi ve beinci fkrasnda yer alan "bu Kanunun 39 uncu maddesinde gsterilen derneklere," ibaresi madde metninden karlmtr. Dier kanunlarn derneklere ye olamayacaklarn belirttii kiiler ile ilkretim ve ortaretim rencileri dernek yesi olamazlar. MADDE 15. - 2908 sayl Kanunun 17. maddesinin birinci fkrasnda yer alan "39. maddeye gre" ibaresi madde metninden karlmtr. MADDE 16. - 2908 sayl Kanunun 31. maddesinin birinci fkrasnn ikinci cmlesi madde metninden karlm ve ikinci fkrasnn ikinci cmlesi aadaki ekilde deitirilmitir. Bu yazda, kurucularn ad ve soyad, baba ad, doum yeri ve tarihi, unvan, meslek veya sanat, faaliyet konular, ikametgh ve tbiiyeti ile ube merkez adresinin bildirilmesi ve yazya dernek tznden iki rnek ile yetki belgelerinin eklenmesi zorunludur. MADDE 17. - 2908 sayl Kanunun 38. maddesinde yer alan "dinlenme" kelimesinden sonra gelmek zere "sanat, kltr, bilim" ibareleri eklenmitir. MADDE 18. - 6.10.1983 tarihli ve 2911 sayl Toplant ve Gsteri Yryleri Kanununun 15. maddesinde geen "otuz" ibaresi "on" eklinde deitirilmitir. MADDE 19. - 2911 sayl Kanunun 16. maddesinde yer alan "otuz" ibareleri "on" eklinde deitirilmitir. MADDE 20. - 2911 sayl Kanunun 17. maddesinin bal "Toplantnn ertelenmesi veya baz hllerde yasaklanmas" olarak ve madde metninde yer alan "yasaklayabilir veya iki ay amamak zere erteleyebilir." ibaresi "bir ay amamak zere erteleyebilir veya su ileneceine dair ak ve yakn tehlike mevcut olmas hlinde yasaklayabilir." eklinde deitirilmitir. MADDE 21. - 2911 sayl Kanunun 18. maddesinin bal "Erteleme veya yasaklama kararnn teblii" olarak ve maddenin birinci fkrasnda geen "yasaklanan veya ertelenen" ibareleri "ertelenen veya yasaklanan", "yasaklama veya erteleme" ibaresi "erteleme veya yasaklama"; ikinci fkrasnda geen "yasaklanabilecei veya ertelenebilecei" ibaresi "ertelenebilecei veya yasaklanabilecei" eklinde deitirilmitir. MADDE 22. - 2911 sayl Kanunun 19. maddesinin bal "l veya ilelerde btn toplantlarn ertelenmesi veya yasaklanmas", maddenin birinci fkrasnn birinci cmlesinde yer alan "" ibaresi "bir" eklinde ve birinci fkrann ikinci cmlesi aadaki ekilde deitirilmitir. Valiler de ayn sebeplere dayal olarak ve su ileneceine dair ak ve yakn tehlike mevcut olmas hlinde; ile bal ilelerin birinde veya birkanda btn toplantlar bir ay gememek zere yasaklayabilir. MADDE 23. - 14.10.1983 tarihli ve 2923 sayl Yabanc Dil Eitimi ve retimi ile Trk Vatandalarnn Farkl Dil ve Lehelerinin renilmesi Hakknda Kanunun 2. maddesinin (a) ve (c) bentleri aadaki ekilde deitirilmitir. a) Eitim ve retim kurumlarnda, Trk vatandalarna Trkeden baka hibir dil, ana dilleri olarak okutulamaz ve retilemez. Ancak, Trk vatandalarnn gnlk yaamlarnda geleneksel olarak kullandklar farkl dil ve lehelerin renilmesi iin, 625 sayl zel retim Kurumlar Kanunu hkmlerine tbi olmak zere zel kurslar alabilir; bu kurslarda ve dier dil kurslarnda ayn maksatla dil dersleri 40

oluturulabilir. Bu kurslar ve derslerde, Cumhuriyetin Anayasada belirtilen temel niteliklerine, Devletin lkesi ve milletiyle blnmez btnlne aykr retim yaplamaz. Bu kurslarn ve derslerin almasna ve denetimine ilikin esas ve usuller, Mill Eitim Bakanlnca karlacak ynetmelikle dzenlenir. c) Trkiye'de eitimi ve retimi yaplacak yabanc diller, Bakanlar Kurulu kararyla tespit edilir. MADDE 24. - 9.11.1983 tarihli ve 2945 sayl Mill Gvenlik Kurulu ve Mill Gvenlik Kurulu Genel Sekreterlii Kanununun 4. maddesi aadaki ekilde deitirilmitir. Madde 4. - Mill Gvenlik Kurulu, 2. maddede belirtilen mill gvenlik ve Devletin mill gvenlik siyasetine ilikin tanmlar erevesinde Devletin mill gvenlik siyasetinin tayini, tespiti ve uygulanmas ile ilgili konularda tavsiye kararlar alr ve gerekli koordinasyonun salanmas iin gr tespit eder; bu tavsiye kararlarn ve grlerini Bakanlar Kuruluna bildirir ve kanunlarla verilen grevleri yerine getirir. Babakan, Mill Gvenlik Kurulunun tavsiye kararlarnn ve grlerinin deerlendirilmek zere Bakanlar Kuruluna sunulmas ve Bakanlar Kurulunda kabul halinde bu tavsiye kararlarnn uygulanmasnn koordinasyonu ve izlenmesi iin bir Babakan yardmcsn grevlendirebilir. MADDE 25. - 2945 sayl Kanunun 5. maddesinin birinci fkras aadaki ekilde deitirilmitir. Kurul, iki ayda bir toplanr. Gerektiinde Kurul, Babakann teklifi zerine veya dorudan Cumhurbakannn ars ile de toplanr. MADDE 26. - 2945 sayl Kanunun 13. maddesi bal ile birlikte aadaki ekilde deitirilmitir. Genel Sekreterliin grev ve yetkileri Madde 13. - Mill Gvenlik Kurulu Genel Sekreterlii; a) Mill Gvenlik Kurulunun sekreterlik hizmetlerini yrtr, b) Mill Gvenlik Kurulunca ve kanunlarla verilen grevleri yerine getirir. MADDE 27. - 2945 sayl Kanunun 15. maddesi aadaki ekilde deitirilmitir. Madde 15.- Mill Gvenlik Kurulu Genel Sekreteri, Babakann teklifi ve Cumhurbakannn onay ile atanr. Sz konusu atamann, Trk Silhl Kuvvetleri mensuplar arasndan yaplmasnn ngrlmesi hlinde Genelkurmay Bakannn olumlu gr alnr. MADDE 28. - 2945 sayl Kanuna aadaki geici madde eklenmitir. GEC MADDE 4. - Bu Kanunla 9.11.1983 tarihli ve 2945 sayl Mill Gvenlik Kurulu ve Mill Gvenlik Kurulu Genel Sekreterlii Kanununda ngrlen dzenlemelere uygun olarak, 2945 sayl Kanunun 21. maddesinde gsterilen esaslar erevesinde bu Kanunun yaym tarihinden itibaren ay iinde ynetmelik karlr. MADDE 29. - 8.6.1984 tarihli ve 227 sayl Vakflar Genel Mdrlnn Tekilt ve Grevleri Hakknda Kanun Hkmnde Kararnamenin ek 3. maddesi aadaki ekilde deitirilmitir. Ek Madde 3.- Trkiye'de kurulan vakflar, amalar dorultusunda uluslararas alanda ibirlii yaplmasnda yarar grlen hllerde, Dileri Bakanlnn gr alnmak suretiyle ileri Bakanlnn izniyle yurt dnda kurulmu vakf veya kurululara ye olabilirler. 41

Trkiye'de kurulan vakflarn, vakf senedinde belirtilen amalarn gerekletirmek zere uluslararas faaliyette bulunmas ve yurt dnda ube amas ile yurt dndaki benzer amal vakf veya kurulularla ibirlii yapmas, Dileri Bakanlnn gr alnmak suretiyle ileri Bakanlnn iznine baldr. Yabanc lkelerde kurulmu vakflar, uluslararas alanda ibirlii yaplmasnda yarar grlen hallerde, karlkl olmak koulu ile, Dileri Bakanlnn gr alnmak suretiyle, ileri Bakanlnn izniyle Trkiye'de faaliyette bulunabilirler, temsilcilik kurabilirler, ube aabilirler, st kurulular kurabilirler, kurulmu st kurululara katlabilirler veya kurulmu vakflarla ibirlii yapabilirler. Bu vakflar, Trk Meden Kanunu hkmlerine gre kurulan vakflar hakknda uygulanan mevzuata tbidir. MADDE 30. - 12.4.1991 tarihli ve 3713 sayl Terrle Mcadele Kanununun 7. maddesinin ikinci fkras aadaki ekilde deitirilmitir. Yukardaki fkra uyarnca oluturulan rgt mensuplarna yardm edenlere veya iddet veya dier terr yntemlerine bavurmay tevik edecek ekilde propaganda yapanlara fiilleri baka bir su olutursa bile ayrca bir yldan be yla kadar hapis ve be yz milyon liradan bir milyar liraya kadar ar para cezas verilir. MADDE 31. - 22.11.2001 tarihli ve 4721 sayl Trk Meden Kanununun 56. maddesinin birinci fkrasnda geen "en az yedi gerek kiinin" ibaresi "gerek veya tzel en az yedi kiinin" eklinde deitirilmitir. MADDE 32. - 4721 sayl Kanunun 64. maddesinin birinci fkrasnda yer alan "gerek kii" ibaresinden sonra gelmek zere "ile tzel kiiler" ibaresi eklenmitir. MADDE 33. - 4721 sayl Kanunun 66. maddesinde yer alan "alt ay nceden" ibaresi madde metninden karlmtr. MADDE 34. - 4721 sayl Kanunun 82. maddesine aadaki fkra eklenmitir. Tzel kii adna oy kullanacak kii hakknda da yukardaki fkra hkm uygulanr. MADDE 35. - Aadaki kanun hkmleri yrrlkten kaldrlmtr. a) 7.11.1979 tarihli ve 2253 sayl ocuk Mahkemelerinin Kuruluu, Grev ve Yarglama Usulleri Hakknda Kanunun 6. maddesinin son fkras, b) 6.10.1983 tarihli ve 2908 sayl Dernekler Kanununun 16. maddesinin drdnc fkras, 31 inci maddesinin son fkras ve 83. maddesi, c) 9.11.1983 tarihli ve 2945 sayl Mill Gvenlik Kurulu ve Mill Gvenlik Kurulu Genel Sekreterlii Kanununun 9, 14 ve 19. maddeleri, d) 22.11.2001 tarihli ve 4721 sayl Trk Meden Kanununun 94. maddesinin ikinci fkras. GEC MADDE 1. - Bu Kanunun 7. maddesinde dzenlenmesi ngrlen ynetmelikler bu Kanunun yaym tarihinden itibaren alt ay ierisinde karlr. MADDE 36. - Bu Kanunun 7. maddesi yaym tarihinden alt ay sonra, dier maddeleri yaym tarihinde yrrle girer. MADDE 37. - Bu Kanun hkmlerini Bakanlar Kurulu yrtr. 6/8/2003

42

H. lm Cezasnn Kaldrlmas ile Baz Kanunlarda Deiiklik Yaplmasna likin Kanun (Sekizinci Uyum Paketi) Kanun Numaras Kabul tarihi Resmi Gazete tarihi Resmi Gazete says : 5218 : 14 Temmuz 2004 : 21 Temmuz 2004 : 25529

MADDE 1. - A) 1.3.1926 tarihli ve 765 sayl Trk Ceza Kanununun; 1) 11. maddesinin birinci fkrasnn (1) numaral bendi yrrlkten kaldrlmtr. 2) 12. maddesi yrrlkten kaldrlmtr. 3) 13. maddesinin birinci fkras ile ikinci fkrasnn ilk cmlesi aadaki ekilde deitirilmitir. Ar hapis cezas, arlatrlm mebbet, mebbet veya muvakkattir. Arlatrlm mebbet ar hapis cezas ve mebbet ar hapis cezas hkmlnn hayat boyunca devam eder. 4) 17. maddesinin ikinci fkrasnda yer alan "Trkiye Byk Millet Meclisi tarafndan lm cezalarnn yerine getirilmemesine karar verilenler iin" ibaresi, "arlatrlm mebbet ar hapis cezasna hkmller iin" olarak deitirilmitir. 5) 43. maddesinde yer alan "dam" ibaresi, "Arlatrlm mebbet ar hapis" olarak deitirilmitir. 6) 47. maddesinin birinci fkrasnn (1) numaral bendinde yer alan "dam" ibaresi, "Arlatrlm mebbet ar hapis" olarak deitirilmitir. 7) 50. maddesinde yer alan "lm" ibaresi, "arlatrlm mebbet ar hapis" olarak deitirilmitir. 8) 5. maddesinin birinci ve ikinci fkralarnda yer alan "lm" ibareleri, "arlatrlm mebbet ar hapis" olarak deitirilmitir. 9) 54. maddesinin ikinci fkrasnn (1) numaral bendinde yer alan "lm" ibaresi, "Arlatrlm mebbet ar hapis" olarak deitirilmitir. 10) 55. maddesinin birinci fkrasnn (1) numaral bendinde yer alan "dam" ibaresi, "Arlatrlm mebbet ar hapis" olarak deitirilmitir. 11) 58. maddesinin son fkrasnda yer alan "lm" ibaresi, "arlatrlm mebbet ar hapis" olarak deitirilmitir. 12) 59. maddesinin birinci fkrasnda yer alan "idam" ibaresi, "arlatrlm mebbet ar hapis" olarak deitirilmitir. 13) 61. maddesinin birinci fkrasnda yer alan "lm" ibaresi, "arlatrlm mebbet ar hapis" olarak deitirilmitir. 14) 62. maddesinde yer alan "lm" ibaresi, "arlatrlm mebbet ar hapis" olarak deitirilmitir. 15) 64. maddesinin ikinci fkrasnda yer alan "lm" ibaresi, "arlatrlm mebbet ar hapis" olarak deitirilmitir. 16) 65. maddesinin (III) numaral fkrasnda yer alan "lm" ibaresi, "arlatrlm mebbet ar hapis" olarak deitirilmitir. 17) 66. maddesinde yer alan "idam" ibaresi, "arlatrlm mebbet ar hapis" olarak deitirilmitir. 18) 70. maddesi aadaki ekilde deitirilmitir. 43

Madde 70. - Birden ok arlatrlm mebbet ar hapse mahkmiyet halinde, bir yldan az ve alt yldan fazla; arlatrlm mebbet ar hapis ile mebbet ar hapis cezasna mahkmiyet halinde, dokuz aydan az ve be yldan fazla; birden ok mebbet ar hapse mahkmiyet halinde ise alt aydan az ve yldan fazla olmamak zere, hkmedilecek miktar geceli gndzl bir hcrede tecrit edilmek zere, arlatrlm mebbet ar hapis veya mebbet ar hapis cezalar infaz olunur. 19) 73. maddesine aadaki fkra birinci fkra olarak eklenmitir. Cezalardan biri arlatrlm mebbet ar hapis ve dieri ahs hrriyeti balayc muvakkat bir ceza ise, ilave edilecek cezann nev'i ve miktarna gre yirmi gnden az ve alt seneden fazla olmamak zere geceli gndzl bir hcrede tecrit edilmek suretiyle arlatrlm mebbet ar hapis cezas tatbik olunur. 20) 82. maddesine aadaki fkra eklenmitir. Yukardaki fkralarda belirtilen hkmler, arlatrlm mebbet ar hapis cezasna mahkmiyet durumunda iki kat olarak uygulanr. 21) 102. maddesinin birinci fkrasnn (1) numaral bendinde yer alan "lm" ibaresi, "Arlatrlm mebbet ar hapis" olarak, ikinci fkrasnda yer alan "lm" ibaresi, "arlatrlm mebbet ar hapis" olarak deitirilmitir. 22) 112. maddesinin birinci fkrasnn (1) numaral bendinde yer alan "dam" ibaresi, "Arlatrlm mebbet ar hapis" olarak deitirilmitir. 23) 118. maddesinde yer alan "lm" ibaresi, "arlatrlm mebbet ar hapis" olarak deitirilmitir. 24) 125. maddesinde yer alan "lm" ibaresi, "arlatrlm mebbet ar hapis" olarak deitirilmitir. 25) 126. maddesinin birinci fkrasnda yer alan "lm" ibaresi, "arlatrlm mebbet ar hapis" olarak deitirilmitir. 26) 127. maddesinin ikinci fkrasnda yer alan "lm" ibaresi, "arlatrlm mebbet ar hapis" olarak deitirilmitir. 27) 129. maddesinin birinci fkrasnda yer alan "lm" ibaresi, "arlatrlm mebbet ar hapis" olarak deitirilmitir. 28) 131. maddesinin ikinci fkrasnda yer alan "lm" ibaresi, "arlatrlm mebbet ar hapis" olarak deitirilmitir. 29) 133. maddesinin ikinci ve beinci fkralarnda yer alan "lm" ibareleri, "arlatrlm mebbet ar hapis" olarak deitirilmitir. 30) 136. maddesinin nc fkrasnda yer alan "lm" ibaresi, "arlatrlm mebbet ar hapis" olarak deitirilmitir. 31) 137. maddesinin drdnc fkrasnda yer alan "lm" ibaresi, "arlatrlm mebbet ar hapis" olarak deitirilmitir. 32) 146. maddesinin birinci ve ikinci fkralarnda yer alan "idam" ibareleri, "arlatrlm mebbet ar hapis" olarak deitirilmitir. 33) 147. maddesinde yer alan "idam" ibaresi, "arlatrlm mebbet ar hapis" olarak deitirilmitir. 34) 149. maddesinin ikinci fkrasnda yer alan "lm" ibaresi, "arlatrlm mebbet ar hapis" olarak deitirilmitir. 35) 156. maddesinde yer alan "idam" ibaresi, "arlatrlm mebbet ar hapis" olarak deitirilmitir. 44

36) 285. maddesinin beinci fkrasnda yer alan "lm" ibaresi, "arlatrlm mebbet ar hapis" olarak deitirilmitir. 37) 286. maddesinin nc fkrasnda yer alan "lm" ibaresi, "arlatrlm mebbet ar hapis" olarak deitirilmitir. 38) 296. maddesinin birinci fkrasnda yer alan "lm" ibaresi, "arlatrlm mebbet ar hapis" olarak deitirilmitir. 39) 301. maddesinin nc fkrasnda yer alan "idam" ibaresi, "arlatrlm mebbet ar hapis" olarak deitirilmitir. 40) 302. maddesinin nc fkrasnda yer alan "idam" ibaresi, "arlatrlm mebbet ar hapis" olarak deitirilmitir. 41) 303. maddesinde yer alan "idam" ibaresi, "arlatrlm mebbet ar hapis" olarak deitirilmitir. 42) 305. maddesinin ikinci fkrasnda yer alan "idam" ibaresi, "arlatrlm mebbet ar hapis" olarak deitirilmitir. 43) 407. maddesinin birinci fkrasnda yer alan "lm" ibaresi, "arlatrlm mebbet ar hapis" olarak deitirilmitir. 44) 450. maddesinde yer alan "idam" ibaresi, "arlatrlm mebbet ar hapis" olarak deitirilmitir. 45) 451. maddesinde yer alan "idam" ibaresi, "arlatrlm mebbet ar hapis" olarak deitirilmitir. 46) 463. maddesinde yer alan "lm" ibaresi, "arlatrlm mebbet ar hapis" olarak deitirilmitir. B) 23.5.1928 tarihli ve 1322 sayl Kanunlarn ve Nizamnamelerin Sureti Neir ve lan ve Meriyet Tarihi Hakknda Kanunun 1 inci maddesinin birinci fkrasnn (A) bendinde yer alan "idam hkmlerinin infaz" ibaresi madde metninden kartlmtr. C) 4.4.1929 tarihli ve 1412 sayl Ceza Muhakemeleri Usul Kanununun; 1) 110. maddesinin ikinci fkrasnda yer alan "cezalar ile lm cezasn" ibaresi "cezalar" olarak deitirilmitir. 2) 283. maddesinin ikinci fkrasnda yer alan "lm veya" ibaresi madde metninden kartlmtr. 3) 305. maddesinde yer alan "cezalar ile lm cezalarna" ibaresi, "cezalara" olarak deitirilmitir. 4) 421. maddesinde yer alan "lm ve" ibaresi madde metninden kartlmtr. D) 31.8.1956 tarihli ve 6831 sayl Orman Kanununun 110. maddesinin beinci fkrasnda yer alan "lm" ibaresi "arlatrlm mebbet ar hapis" olarak deitirilmitir. E) 13.7.1965 tarihli ve 647 sayl Cezalarn nfaz Hakknda Kanunun; 1) 1. maddesinin (1) numaral bendi yrrlkten kaldrlmtr. 2) 2. maddesi bal ile birlikte aadaki ekilde deitirilmitir. Arlatrlm mebbet ar hapis cezasnn infaz Madde 2. - Arlatrlm mebbet ar hapis cezasna hkml hakknda hcrede kalma sresi; 765 sayl Trk Ceza Kanununun 70, 73 ve 82. maddelerinde bu su iin ngrlen ekilde, terr sulular hakknda ise mebbet ar hapis cezas iin ngrlen sreler kat olarak uygulanr.

45

3) 19. maddesinin birinci fkrasnda yer alan "Trkiye Byk Millet Meclisi tarafndan lm cezalarnn yerine getirilmemesine karar verilenler 30" ibaresi, "Arlatrlm mebbet ar hapis cezasna hkmller 25" olarak, ikinci fkrasnda yer alan "Trkiye Byk Millet Meclisi tarafndan lm cezalarnn yerine getirilmemesine karar verilenlerin 33" ibaresi, "arlatrlm mebbet ar hapis cezasna hkmllerin 29" olarak, ayn fkrada yer alan "Trkiye Byk Millet Meclisi tarafndan lm cezalarnn yerine getirilmemesine karar verilenlerin 36" ibaresi, "arlatrlm mebbet ar hapis cezasna hkmllerin 32" olarak deitirilmitir. 4) Ek 2. maddesinin sekizinci fkras yrrlkten kaldrlmtr. 5) Geici 10. maddesinden sonra gelmek zere aadaki geici maddeler eklenmitir. GEC MADDE 11. - lm cezalar 3.8.2002 tarihli ve 4771 sayl eitli Kanunlarda Deiiklik Yaplmasna likin Kanun hkmlerine gre mebbet ar hapis cezasna dntrlenlerin kesinlemi cezalar, bu Kanunun yrrle girmesiyle birlikte, kendiliinden arlatrlm mebbet ar hapis cezasna dnr. Bu hkmllerin, ceza infaz kurumunda geirecekleri sre ile infaz usul, hkm veren mahkeme tarafndan ve dosya zerinden saptanr. GEC MADDE 12. - Haklarnda 3.8.2002 tarihli ve 4771 sayl Kanunun 1. maddesi uygulanan hkmllerin dosyalarndan; a) Henz Yargtaya gnderilmemi veya Yargtay Cumhuriyet Basavclnda bulunanlar ile daha nce Trkiye Byk Millet Meclisine gnderilmi olanlar hkm veren mahkemece, b) Yargtayda bulunanlar ilgili ceza dairesince, Acele ilerden saylmak ve 765 sayl Trk Ceza Kanununun 2. maddesi dikkate alnmak suretiyle karara balanr. Yargtay Cumhuriyet Basavclnda veya Trkiye Byk Millet Meclisinde bulunan dosyalar, gelilerindeki usule uygun olarak bu Kanunun yrrlk tarihinden itibaren bir ay iinde hkm veren mahkemeye geri gnderilir. Asker mahkemeler, Asker Yargtay Basavcl ve Asker Yargtayda bulunan dosyalar hakknda da bu madde hkmleri kyas yoluyla uygulanr. 4771 sayl Kanunun 1. maddesi kapsam dnda olan idam cezas hkmlleri hakknda da bu madde hkmleri kyas yoluyla uygulanr. F) 8.9.1971 tarihli ve 1481 sayl Asayie Messir Baz Fiillerin nlenmesi Hakknda Kanunun 1 inci maddesinin birinci fkrasnn (B) bendinde yer alan "idam" ibaresi, "arlatrlm mebbet ar hapis" olarak deitirilmitir. G) 7.11.1979 tarihli ve 2253 sayl ocuk Mahkemelerinin Kuruluu, Grev ve Yarglama Usulleri Hakknda Kanunun 12. maddesinin ikinci fkrasnn (1) numaral bendinde yer alan "dam" ibaresi, "Arlatrlm mebbet ar hapis" olarak deitirilmitir. H) 4.2.1983 tarihli ve 2797 sayl Yargtay Kanununun 14. maddesinin (2) numaral bendinde yer alan "lm" ibaresi madde metninden kartlmtr. I) 12.4.1991 tarihli ve 3713 sayl Terrle Mcadele Kanununun 17. maddesinin birinci fkrasnda yer alan "Trkiye Byk Millet Meclisi tarafndan lm cezalarnn yerine getirilmemesine karar verilenler" ibaresi, "arlatrlm mebbet 46

ar hapis cezas alanlar" olarak deitirilmi ve ayn maddeye aadaki fkra eklenmitir. lm cezalar 3.8.2002 tarihli ve 4771 sayl eitli Kanunlarda Deiiklik Yaplmasna likin Kanun hkmlerine gre mebbet ar hapis cezasna dntrlen terr sulular ile lm cezalar arlatrlm mebbet ar hapis cezasna dntrlen veya arlatrlm mebbet ar hapis cezasna mahkm olan terr sulular hakknda, bu Kanun ve 647 sayl Cezalarn nfaz Hakknda Kanunun artla salvermeye ilikin hkmleri uygulanmaz. Bunlar hakknda arlatrlm mebbet ar hapis cezas lnceye kadar devam eder. J) 17.2.2000 tarihli ve 4533 sayl Gelibolu Yarmadas Tarihi Milli Park Kanununun 6. maddesinin beinci fkrasnda yer alan "lm" ibaresi, "arlatrlm mebbet ar hapis" olarak deitirilmitir. K) 3.8.2002 tarihli ve 4771 sayl eitli Kanunlarda Deiiklik Yaplmasna likin Kanunun 1 inci maddesi ile geici 1. maddesi yrrlkten kaldrlmtr. L) 30.5.1283 tarihli Demiryollarnn Usul Zabtasna Dair Nizamnamenin 1 ve 2. maddeleri yrrlkten kaldrlmtr. MADDE 2. - A) 21.6.1927 tarihli ve 1117 sayl Kkleri Muzr Neriyattan Koruma Kanununun 2. maddesinin drdnc fkrasnn (a) bendi yrrlkten kaldrlm ve ayn fkradaki "11" ibaresi "10" olarak deitirilmitir. B) 4.11.1981 tarihli ve 2547 sayl Yksekretim Kanununun 6. maddesinin (b) fkrasnn (3) numaral bendi yrrlkten kaldrlmtr. C) 5.4.1983 tarihli ve 2813 sayl Telsiz Kanununun 6. maddesinin birinci fkrasnda yer alan "Mill Gvenlik Kurulu Genel Sekreteri," ibaresi madde metninden kartlmtr. D) 13.4.1994 tarihli ve 3984 sayl Radyo ve Televizyonlarn Kurulu ve Yaynlar Hakknda Kanunun 6. maddesinin birinci fkrasnn (d) bendi yrrlkten kaldrlm ve ayn fkrada yer alan "9" ibaresi "8" olarak deitirilmitir. E) 19.3.1969 tarihli ve 1136 sayl Avukatlk Kanununun 2.5.2001 tarihli ve 4667 sayl Kanunla deiik 65. maddesinin ikinci fkras yrrlkten kaldrlm ve ayn Kanuna 8.5.1984 tarihli ve 3003 sayl Kanunla eklenen ek 3 nc maddesinin 2.5.2001 tarihli ve 4667 sayl Kanunla deiik ikinci fkrasnn birinci cmlesinde geen "avukatlardan genel kurula katlma hakkna sahip" ifadesi madde metninden kartlmtr. MADDE 3. - Bu Kanun yaym tarihinde yrrle girer. MADDE 4. - Bu Kanun hkmlerini Bakanlar Kurulu yrtr.

47

III. AB UYUM YASA PAKETLER ANALZLER


A. BRNC UYUM PAKET 06 ubat 2002 tarihinde TBMM Genel Kurulu'nda kabul edilen 4744 sayl Baz Kanunlarda Deiiklik Yaplmasna Dair Kanun da yer alan kanun maddelerinin Ulusal Programmzn Siyasi Kriterler blmnde yer alan taahhtlerimiz asndan getirdii olumlu ynler u ekilde belirtilebilir: CMUK Madde 107 Maddenin birinci fkrasnda Anayasann 19. maddesinde yaplan deiiklie paralel olarak tutuklamadan ve tutuklamann uzatlmasna ilikin her karardan tutuklunun bir yaknna veya belirledii kiiye hakim kararyla gecikmeksizin haber verileceihkme balanmaktadr. CMUK Madde 128 Deiiklii Maddenin ikinci fkrasnn ikinci cmlesi madde metninden karlarak toplu olarak ilenen sularda azami gzalt sresi 7 gnden 4 gne indirilmektedir.Bu erevede Anayasann 19. maddesi deiiklii paralelinde toplu olarak ilenen sularda azami gzalt sresi drt gne indirilmi bulunmaktadr. Bylece Avrupa nsan Haklar Mahkemesi kararlarna ve Avrupa Konseyi'ne ye devletlerin mevzuatna da uyum salanm olmaktadr. Maddenin nc fkrasnda Anayasann 19. maddesinde yaplan deiiklie paralel olarak yakalamadan ve yakalama sresinin uzatlmasna ilikin emirden yakalanann bir yaknna veya belirledii kiiye, Cumhuriyet savcsnn kararyla gecikmeksizin haber verilecei hkme balanmaktadr. DGM Kanunu Madde 16 kinci fkrada yer alan toplu olarak ilenen sularda gzalt sresinin 7 gne kadar uzatlabilecei ynndeki hkm madde metninden karlmaktadr.Bu erevede Anayasann 19. maddesi deiiklii paralelinde toplu olarak ilenen sularda azami gzalt sresi drt gne indirilmi bulunmaktadr. Bylece Avrupa nsan Haklar Mahkemesi kararlarna ve Avrupa Konseyi'ne ye devletlerin mevzuatna da uyum salanm olmaktadr. nc fkrada yaplan deiiklikle olaanst hal blgelerindeki gzalt sresi yedi gnden drt gne; bu srenin azami haddi de on gnden yedi gne indirilmektedir. Yaplan bu deiiklik gzalt sreleriyle ilgili olarak Anayasann 19. maddesinde gerekletirilen deiikliklerle de uyumludur. Nitekim gzalt 48

srelerinin olaanst hal, skynetim ve sava hallerinde uzatlabilecei hususu ak olarak Anayasann 19. maddesi metninde yer almaktadr. Ayrca yaplan dier bir deiiklikle fkraya olaanst hal blgesinde gzaltna alnan kiilerin gzalt srelerinin uzatlmas iin hakim nne karlmas art da eklenmektedir. Bu deiiklik ile de lke genelinde gzalt sresinin yeknesaklamas ynnde olumlu bir adm atlmakta ve Avrupa nsan Haklar Szlemesi'nin 5. maddesine ilikin derogasyonumuzu geri ekme bildirimimizle de uyumlu bir gelime salanm olmaktadr. Drdnc fkrada yaplan deiiklikle de sann mdafi ile her zaman grebileceine ilikin hkmn Cumhuriyet savcs tarafndan gzalt sresinin uzatlmasna yazl olarak emir verilen kii iin de uygulanabilmesi sz konusu olmaktadr. Bu erevede gzalt sresinde zanlnn avukatyla grme olanann Devlet Gvenlik Mahkemeleri kapsamndaki sulara da temil edilmesiyle Avrupa normlarna uyum ynnde nemli bir adm atlm olmaktadr. TCK Madde 159 Eski kanunda 159. maddenin birinci fkrasndaki dzenleme erevesinde suu ileyen kimseye verilecek ceza oran drlerek 1 yl-6 yl aral, 1 yl-3 yl olarak deitirilmektedir. Bu balamda mevcut kanunda yer alan ar hapis cezas hapis cezasna dntrlmektedir. Bylece birinci fkrada dzenlenen hapis cezalarnn oranlar asndan indirime gidilmesiyle dnce ve ifade zgrlnn kapsamnn geniletildii sonucuna varlabilir. Yine birinci fkrada yer alan ar hapis cezasnn hapis cezasna dntrlmesiyle de, Cezalarn nfaz Hakknda Kanunun 4. maddesi erevesinde ksa sreli hrriyeti balayc ceza olan bir yllk hapis cezasnn verilmesi halindehapis cezasnn ar para cezasna evrilmesi sz konusu olabilmekte; bylece bir yl amayan hapis cezalarnn para cezasna evrilmesi imkn dhilinde bulunmaktadr. Bu kapsamda da dnce ve ifade zgrlnn kapsamnn geniletildii sonucuna varlabilir. nc fkradaki suun ilenmesi halinde mevcut kanunda yer alan ar para cezas madde metninden karlmaktadr. Bu erevede yaplan deiiklikle para cezalarnn nc fkra kapsamndan karlmasyla da dnce ve ifade zgrlnn kapsamnn geniletildii sonucuna varlabilir. TCK Madde 312 Birinci ve ikinci fkrada belirtilen sularn gereklemesi halinde eski kanunda sz konusu olan para cezalar madde metninden karlmaktadr. Bu erevede maddede yaplan deiikliklerle para cezalarnn madde kapsamndan karlmasyla dnce ve ifade zgrlnn kapsamnn geniletildii sonucuna varlabilir. Eski kanunda ikinci fkrann sonunda bulunan arlatrc sebep madde metninden karlarak, kamu dzeni iin tehlikeli olabilecek ekilde ifadeleriyle ikinci 49

fkrada dzenlenen suun unsuru haline getirilmektedir. Bu kapsamda, ikinci fkrada eski kanun metninde arlatrc sebep olarak bulunan hususun suun unsuru haline getirilmesiyle de -arlatrc sebebin ortadan kaldrlmas balamnda- dnce ve ifade zgrlnn geniletildii belirtilebilir. Suun unsuru olarak kamu dzeni iin tehlikeli olabilecek ekilde ibaresinin getirilmesi de suun ancak bu artn gereklemesi halinde olumasna sebebiyet vereceinden, yine yaplan deiiklikle dnce ve ifade zgrlnn geniletildii sonucuna varlabilir. ada ceza hukuku da bu balamda soyut tehlike sularndan ziyade somut tehlike sularn kabul etmekte ve deiik amalarla yaplan aklamalar unsurlar itibariyle belirlenmi bir tehlike ortaya karmalar halinde cezalandrmak yolunu semektedir. Almanya, Avusturya ve Fransa gibi Avrupa Birlii yesi lkelerinde toplumsal bar ihtiyac ile eletiri ve ifade, siyasal propaganda hrriyetlerini badatrmak zere Trk Ceza Kanununun 312. maddesi benzeri dzenlemeler yapld grlmektedir. Avrupa nsan Haklar Mahkemesi itihatlar ynnden de ifade zgrlnn sonular asndan balca kriter, iddeti dorudan tahrik veya tevik etmemesidir. Bu balamda kabul edilen deiiklik erevesinde bu kriter dorudan madde deiikliine yansmam olmakla birlikte, kamu dzenini bozma tehlikesi ibaresi ile ayn dorultuda bir adm atlm bulunmaktadr. Bylece kanunun yeni metni ile ifade zgrlnn sonularn ne karan bir dzenleme yaplm olmaktadr. TMK Madde 7/2 Maddenin ikinci fkrasnda ngrlen deiiklikle rgtle ilgili propaganda yapanlara ibaresinin bana terr yntemlerine bavurmaya zendirecek ekilde ibaresi eklenerek, her propagandann deil, terr yntemlerine bavurmaya zendirecek propagandalarn su olmas ngrlmektedir. Bu erevede suun olumas eski kanundaki dzenlemeye oranla zorlatrlmaktadr. Bu kapsamda dnce ve ifade zgrlnn geniletildii sonucuna varlabilir. TMK Madde 8 Maddenin nc fkrasnda yaplan deiiklikle maddede dzenlenen propaganda suunun ilenmesi halinde ilgili radyo ve televizyon kuruluunun yayndan menedilebilecei sre 1-15 gn aralndan 1-7 gn aralna indirilmektedir. Son fkradaki arlatrc sebep konusunda yaplan deiiklikle de cezalarn te birden yarya kadar arttrlaca ynndeki hkm yerine te bir orannda arttrlaca belirtilmektedir. Bu erevede maddede yaplmas ngrlen deiikliklerle cezalar asndan indirime gidilmesiyle dnce ve ifade zgrlnn kapsamnn geniletildii sonucuna varlabilir. 50

B. KNC UYUM PAKET


eitli Kanunlarda Deiiklik Yaplmasna likin Kanunda yer alan kanun maddelerinin Ulusal Programmzn Siyasi Kriterler blmnde yer alan taahhtlerimiz asndan getirdii olumlu ynler u ekilde belirtilebilir: Basn Kanunu Ek Madde 1 Maddenin birinci fkrasnda yaplan deiiklikle basn sular asndan Trk Ceza Kanununun Devletin ahsiyetine Kar Crmler balkl sulardan bazlarnn bulunduu ibare ve 311 ve 312. maddelerinde yazl sular veya Devlete ait gizli bilgileri ihtiva eden ifadeleri madde metninden karlmaktadr. Bu ibarelerin yerine datmn nlenmesi ve toplatlma ile ilgili olarak Devletin lkesi... kriterleri getirilmektedir. kinci fkrada yaplan deiiklikle de basn sular ile ilgili olarak atfla fkra metninde yer alan Trk Ceza Kanununun Devletin ahsiyetine Kar Crmler balkl sulardan bazlarnn bulunduu ibare ve 311 ve 312. maddelerinde yazl sular veya Devlete ait gizli bilgileri ihtiva eden ifadesi madde metninden karlmaktadr. Ayrca, Trk Ceza Kanununun Adab Umumiye ve Nizam Aile Aleyhinde Crmler balkl sekizinci bap sular arasnda yer alan baz sular ile 6187 sayl Vicdan ve Toplanma Hrriyetinin Korunmas Hakknda Kanunda yer alan sular veya Devlete ait gizli bilgileri ihtiva ettikleri iddiasyla aleyhlerine soruturma ve kovuturmaya geilmi ibareleri de fkradan karlmaktadr. Bu ibarelerin yerine msadere ile ilgili olarak Devletin lkesi... kriterleri getirilmektedir. nc fkrann yrrlkten kaldrlmasyla da basn sularyla ilgili olarak Devletin ahsiyetine Kar Crmler balkl sulardan bazlarnn bulunduu ibare ve 312. maddenin ikinci fkrasnda yazl sulardan mahkumiyet hususu da madde metninden karlmaktadr. Bu erevede yaplan deiikliklerle Trk Ceza Kanununun 312. maddesi de dahil olmak zere spesifik olarak dzenlenmi bulunan eitli sular madde metninden karlmaktadr. Basn Kanunu Ek Madde 2 Birinci fkradaki deiiklikle su tekil eden yaznn yaymland mevkutenin kapatlma cezas aral 3 gn-1 ay yerine 1 gn-15 gn olarak deitirilmektedir. nc fkrada yaplan deiiklikle sorumlular iin dzenlenen 1-6 ay hapis cezas, 1 -3 ay hapis cezas olarak deitirilmektedir. Ayrca para cezalar da madde metninden karlmaktadr. Bu erevede madde kapsamndaki ceza oranlarnda indirime gidilmektedir. 51

Basn Kanunu Madde 16 Anayasann 26 ve 28. maddelerinde yaplan deiiklie paralel olarak, 16 nc maddenin kanunla yasaklanm herhangi bir dille yayn yaplmasna ilikin beinci fkras yrrlkten kaldrlmaktadr. Dernekler Kanunu Madde 4 1. Maddenin 2/a bendinde yaplan deiiklikle ihtilas suundan dolay mahkum olanlarn dernek kurucusu olamama durumu ortadan kalkmaktadr. 2. 2/b bendinde yaplan deiiklikle Hrriyet Aleyhinde lenen Crmler balkl blmde dzenlenen sularn ilenmesini aleni olarak tahrik etmek sularndan biriyle mahkum olma durumunda dernek kurucusu olamayacana ilikin hkm madde metninden karlmaktadr. 3. 2/c bendinde yaplan deiiklikle Trk Ceza Kanununun 312. maddesinin ikinci fkrasnda yazl halk; snf, rk, dil, mezhep veya blge farkll gzeterek, kin ve dmanl aka tahrik etme sularndan mahkum olanlarn srekli olarak dernek kurucusu olamayacana ilikin hkm deitirilerek, bu kiilerin hkmn kesinletii tarihten itibaren be yl sre ile dernek kuramayacaklar dzenlenmektedir. 4. 2/d bendinde yaplan deiiklikle Trk Ceza Kanununun Matbaaclk Sanatnn crasna ve Matbu Evrak Neir ve Tevziine ve lanat Talikna Mteallik Kabahatler faslnda yer alan baz sular siyasi ve ideolojik amalarla ilemekten mahkum olanlarn dernek kurucusu olamayacana ilikin hkm madde metninden karlmaktadr. 5. 3. fkrada yaplan deiiklikle herhangi bir sutan dolay ar hapis veya taksirli sular hari be yl ve daha fazla hapis cezasna mahkum olanlarn dernek kurucusu olamayacana ilikin hkm madde metninden karlmaktadr. 6. 4. fkrada yaplan deiiklikle 2820 sayl Siyasi Partiler Kanununun 101. maddesinin (d) bendi gereince bir siyasi partiden kesin olarak karlan veya fiilleriyle bir siyasi partinin kapatlmasna sebep olan parti yeleri de karma kararnn veya Anayasa Mahkemesinin kapatma kararnn yaz ile bildirilmesinden itibaren be yl sre dernek kurucusu olamayacaklarna ilikin hkm madde metninden karlmaktadr. Bu erevede maddede yaplan deiikliklerle Anayasann 33. maddesinde yaplan deiikliklere uygun olarak dernek kurucularnda aranan koullar yeniden dzenlenmekte ve dernek kurma zgrl geniletilmektedir.

52

Dernekler Kanunu Madde 5 Maddenin altnc bendinde yaplan deiiklikle Trkiye Cumhuriyeti lkesi zerinde rk, din, mezhep, kltr veya dil farkllna dayanan aznlklar bulunduunu ileri srmek veya Trk dilinden veya kltrnden ayr dil ve kltrleri korumak, gelitirmek veya yaymak amac erevesinde dernek kurulmas yasak kapsamndan karlmaktadr. Bu kapsamda yaplan deiikliklerle dernek kurma zgrl geniletilmektedir. Dernekler Kanunu Madde 6 Maddede yaplan deiikliklerle derneklerin; 1. Tzk ve dier dernek mevzuatnn yazmnda ve yaynlanmasnda, genel kurullarnda, zel veya resmi ak veya kapal yer toplantlarnda Kanunla yasaklanm dilleri, 2. Derneke dzenlenen veya dernek adna itirak edilen ak veya kapal yer toplantlarnda Kanunla yasaklanm dillerle yazlm pankart, levha, plak, ses ve grnt band, bror, el ilan, beyanname ve benzerlerini, 3. Mhr ve balkl katlarda dernek isminden ve varsa iaretinden baka isim ve iaretleri kullanmalar yasak kapsamndan karlmaktadr. 4. Ayrca, Dernek yelerinin, derneklerin her trl toplant ve faaliyetleri arasnda, ikinci bent ile yasaklanan iaret, sembol ve bunlar hatrlatan benzerlerini kullanmalar yasaktr fkras madde metninden karlmaktadr. Bu erevede Anayasann 33. maddesinde yaplan deiiklie paralel olarak derneklerle ilgili zgrlkler geniletilmektedir. Dernekler Kanunu Madde 7 Medeni Kanunun 91, 92, 93. maddeleri ile derneklerin uluslararas faaliyetlerinin yeniden dzenlenmi olduu ve Dernekler Kanununun 93. maddesinde bu Kanunda hkm bulunmayan hallerde Medeni Kanun hkmlerinin dernekler hakknda da uygulanaca belirtilmi olduundan Medeni Kanun ile uyumu salamak amacyla Uluslararas faaliyet yasana ilikin madde yrrlkten kaldrlmaktadr. Dernekler Kanunu Madde 11 Medeni Kanunun 91, 92, 93. maddeleri ile derneklerin uluslararas faaliyetlerinin yeniden dzenlenmi olduu ve Dernekler Kanunu'nun 93. maddesinde bu

53

Kanunda hkm bulunmayan hallerde Medeni Kanun hkmlerinin dernekler hakknda da uygulanaca belirtilmi olduundan Medeni Kanun ile uyumu salamak amacyla Trkiye'de kurulan derneklerin yurt dndaki faaliyetleri ile ilgili madde yrrlkten kaldrlmaktadr. Dernekler Kanunu Madde 12 Medeni Kanunun 91, 92, 93. maddeleri ile derneklerin uluslararas faaliyetlerinin yeniden dzenlenmi olduu ve Dernekler Kanununun 93. maddesinde bu Kanunda hkm bulunmayan hallerde Medeni Kanun hkmlerinin dernekler hakknda da uygulanaca belirtilmi olduundan Medeni Kanun ile uyumu salamak amacyla Yurt dnda kurulan derneklerin Trkiye'deki faaliyetleri ile ilgili madde yrrlkten kaldrlmaktadr. Dernekler Kanunu Madde 34 Birinci fkrada yaplan deiiklikle derneklerin federasyon kurabilmeleri iin kamu yararna alan dernek olmalar hususu madde metninden karlmaktadr. Bu erevede, Trk Medeni Kanununun derneklerin st kurulular kurmalarna ilikin 96 ve 97. maddeleri ile paralellik salanmaktadr. Dernekler Kanunu Madde 38 Maddede yaplan deiiklikle renci dernekleri bu amalar dnda faaliyette bulunamazlar. ibaresi madde metninden karlmaktadr. Bu erevede Anayasann 33. maddesinde yaplan deiiklie paralel olarak derneklerle ilgili zgrlkler geniletilmektedir. Dernekler Kanunu Madde 43 Maddede yaplan deiiklikle yabanc dernek ve kurulularla iliki konusunda Dileri Bakanlnn ilgili bakanlklarn gr alnarak ileri Bakanl tarafndan verilecek izin hususu madde metninden karlmaktadr. Bu konuda en az 7 gn nceden merkezlerinin bulunduu ve faaliyetin dzenlenecei illerin valiliklerine bildirimde bulunma art getirilmektedir. Bylece izin sisteminden bildirim sistemine geilerek Anayasann 33. maddesinde yaplan deiiklie paralel olarak derneklerle ilgili zgrlkler geniletilmektedir. Devlet Gvenlik Mahkemelerinin Kurulu ve Yarglama Usulleri Hakknda Kanun Madde 16 Anayasann 36. maddesinde belirtilen adil yarglanma hakkna paralel olarak, Devlet Gvenlik Mahkemelerinin grev alanna giren sulardan dolay yakalanan veya tutuklanan kiinin mdafii ile yalnz grmesini salamak ve bylece 54

savunma hakkn glendirmek amacyla maddenin son fkras yrrlkten kaldrlmaktadr. Devlet Memurlar Kanunu Madde 13 Yaplan deiiklikle AHM tarafndan ikence ya da zalimane, gayri insan veya haysiyet krc muamele sular nedeniyle verilen kararlar sonucunda Devlete denen tazminatlardan dolay sorumlu personele rcu hakknda maddeye hkm eklenmektedir. Eklenen hkm erevesinde kiiler uradklar zararlardan dolay ilgili kurum aleyhine dava aabilecekler, fakat kurumun genel hkmlere gre sorumlu personele rcu hakk sakl olacaktr. l daresi Kanunu Madde 29 Maddede yaplan deiiklikle kaymakamla ancak mlki idare amirlii snfndan olanlarn vekalet etmeleri szkonusu olabilecektir. Bu deiiklik, Jandarma Tekilat, Grev ve Yetkileri Kanununun 9. maddesindeki deiiklikle paralel olarak deerlendirildiinde, jandarma subaylarnn kaymakamla vekalet etmesinin mmkn olmad sonucu ortaya kmaktadr. Jandarma Tekilat, Grev ve Yetkileri Kanunu Madde 9 Maddede yaplan deiiklikle Ancak, Jandarma subaylarna valilik ve kaymakamla, Jandarma astsubaylarna da bucak mdrlklerine geici bir sre ile vekalet grevi verilebilir. eklindeki ikinci cmle madde metninden karlmaktadr. Bu erevede jandarma komutanlarnn illerde valiye, ilelerde de kaymakama geici olarak vekalet etmesi imkan kalmamaktadr. Siyasi Partiler Kanunu Madde 101 Yaplan deiiklikle, Anayasann 69. maddesinin yedinci fkrasndaki deiiklie paralel olarak, 101. maddede dzenlenen baz artlarn gereklemesi halinde ilgili siyasi partilerin kapatlmas seeneine alternatif olarak Devlet yardmndan yoksun braklmasna ya da yardmn tamam denmise ayn miktarn Hazineye iadesine karar verilebilecei dzenlenmektedir. Siyasi Partiler Kanunu Madde 102 Maddenin birinci ve nc fkralarnda yaplan deiiklikle, Anayasann 69. maddesinin yedinci fkrasndaki deiiklie paralel olarak, artlarn gereklemesi halinde ilgili siyasi partinin kapatlmas seeneine alternatif olarak Devlet yardmndan ksmen veya tamamen yoksun braklmas ara yaptrm geti- rilmektedir. Siyasi Partiler Kanunu Madde 103 Maddede yaplan deiiklikle, Anayasann 69. maddesinin 6. fkrasnn ikinci cmlesinde yaplan deiiklie paralel olarak, siyasi partilerin kapatlmas ile ilgili olarak odak kriteri getirilmektedir. 55

Toplant ve Gsteri Yryleri Kanunu Madde 9 1. Maddenin birinci fkrasndaki deiiklikle toplant ve gsteri yry dzenleme hakknn kullanlmasnda Anayasann 34. maddesinde yaplan deiiklik paralelinde fiil ehliyetine sahip ve (21 ya yerine) 18 yan doldurmu olmak yeterli grlmektedir. 2. Ayrca madde kapsamnda yaplan deiikliklerle toplant ve gsteri yry dzenleme kurulu ile ilgili olarak Dzenleme kurulu bakan ve yelerinin toplantnn yaplaca yerde srekli ikametgahlarnn bulunmas ve bunlarn belgelendirilmesi zorunludur ibaresi madde metninden karlmaktadr. 3. Yine madde kapsamnda yaplan deiikliklerle dzenleme kurulu bakan ve yelerinin haklarnda soruturma ve kovuturma yaplabilmesi izne bal kimselerden olmamas veya yasama dokunulmazlklarnn bulunmamas konusundaki art da kaldrlmaktadr. 4. Maddeye eklenen son fkra ile de tzel kiilerin toplant ve gsteri yry dzenlemelerinin yetkili organlarnn kararna bal olduu dzenlenmektedir. Bu erevede Anayasann 34. maddesinde yaplan deiiklie paralel olarak toplant ve gsteri yryleriyle ilgili zgrlkler geniletilmektedir. Toplant ve Gsteri Yryleri Kanunu Madde 17 Maddede yaplan deiiklikle toplantnn yasaklanmas veya ertelenmesi konusundaki snrlama sebepleri genel olarak azaltlmaktadr. Bu erevede Cumhuriyetin ana niteliklerini yok etmek amacn gden fiillerin ilenmesinin kuvvetle muhtemel bulunmas halinde veya Devletin lkesi ve milletiyle blnmez btnlnnn korunmas amacyla bir toplantnn yasaklanmas veya ertelenmesi sz konusu olamayacaktr. Bu erevede Anayasann 34. maddesinde yaplan deiiklie paralel olarak toplant ve gsteri yryleriyle ilgili zgrlkler geniletilmektedir. Toplant ve Gsteri Yryleri Kanunu Madde 19 Maddenin birinci fkrasnn birinci cmlesinde yaplan deiikliklerle; 1. l veya ilelerde toplantlarn yasaklanmasna ilikin hkm ertelenmesine eklinde deitirilmektedir. 2. Snrlama sebeplerinden Cumhuriyetin ana niteliklerini yok etmek amacn gden fiillerin ilenmesinin kuvvetle muhtemel bulunmas veya Devletin lkesi ve milletiyle blnmez btnlnn korunmas amacyla yaplan toplantlar hakknda snrlamalar uygulanmas sz konusu olamayacaktr. 56

Bu erevede Anayasann 34. maddesinde yaplan deiiklie paralel olarak toplant ve gsteri yryleriyle ilgili zgrlkler geniletilmektedir. Toplant ve Gsteri Yryleri Kanunu Madde 21 Anayasann 34. maddesinin Dernekler, vakflar, sendikalar ve kamu kurumu niteliindeki meslek kurulular kendi konu ve amalar dnda toplant ve gsteri yry dzenleyemezler. hkmn ieren son fkras son Anayasa deiiklikleriyle yrrlkten kaldrldndan, Toplant ve Gsteri Yryleri Kanununun Ama d toplant ve gsteri yry balkl 21. maddesi de yrrlkten kaldrlmaktadr.

57

C. NC UYUM PAKET
Basn Kanunu Deiikliklerle basn sularndan dolay mevcut hapis cezalar kaldrlarak basn zgrl geniletilmektedir. Ayrca, Basn Kanununun 31. ve Ek 3. Maddesi yrrlkten kaldrlarak dnce ve basn zgrl geniletilmekte ve Trkiye'nin taraf olduu uluslararas szlemelere uyumu salanmaktadr. Bu erevede, Katlm Ortakl Belgesi'nde yer alan Avrupa nsan Haklar Szlemesi'nin 10. maddesiyle uyumlu olarak, ifade zgrlyle ilgili ...hukuk garantilerin glendirilmesi beklentisi karlanmaktadr. Bylece, Ulusal Programda dnce ve ifade zgrl balamnda yer alan Basn sularnn kapsam ve ngrlen cezalarla ilgili olarak Basn Kanununun gzden geirilmesi taahhdne paralel deiiklikler de gerekletirilmi olmaktadr. Dernekler Kanunu Dernekler Kanununun 11 ve 12. maddelerinde yaplan deiikliklerle, Trkiye'de kurulan derneklerin yurt dnda ve yurt dnda kurulan derneklerin de Trkiye'deki faaliyetlerini kolaylatrc hkmler getirilmektedir. Dernekler Kanununun 15. maddesindeki deiiklik ile dernek kt ve kayt ilerinin, ileri Bakanl bnyesinde ve tek elde toplanmas salanmaktadr. Dernekler Kanununun 39. maddesi yrrlkten kaldrlarak, kamu hizmeti grevlilerinin dernek kurumlarnn nndeki engel kaldrlmaktadr. Keza Dernekler Kanununun 56. maddesinin yrrlkten kaldrlmasyla, renci saylan kiilere derneklerle ilgili olarak konulan kstlamalar sona erdirilmektedir. 40. maddede yaplan deiiklikle deprem ve benzer doal afetlere kar hazrlk almalarnn sivil toplum kurulular tarafndan yaplabilmesi imkan getirilmektedir. 45. ve 47. maddelerinde yaplan deiikliklerle derneklerin denetiminde yerinde denetim usul deitirilerek, beyana bal denetim usul getirilmekte ve bu beyannamenin mahallin en byk mlki amirine verilebilmesi ve 62. maddede yaplan deiiklerle de derneklerin ilemleri kolaylatrlmaktadr. 46. ve 73. maddelerde yaplan deiikliklerle dernekler ile ilgili hizmetleri yrtme grevi Emniyet Genel Mdrl'nden alnarak, ileri Bakanl bnyesinde kurulan Dernekler Daire Bakanl'na devredilmektedir. Daha nce derneklerle ilgili olarak yeni Medeni Kanun ve ikinci uyum yasalar paketiyle derneklerle ilgili nemli dzenlemeler getirilmiti. Bu yeni deiiklikle, dernek kurma zgrlnn geniletilmesi ve derneklerin faaliyetlerinin kolaylatrlmas asndan ilerleme salanmaktadr.

58

Hukuk Usul Muhakemeleri Kanunu Maddeler 445, 448 ve Ceza Muhakemeleri Usul Kanunu Maddeler 327 ve 335 Yaplan deiikliklerle hukuk ve ceza davalarna ilikin olarak, Avrupa nsan Haklar Mahkemesi kararlar nda muhakemenin iadesi imkn getirilmektedir. Bu sayede, Avrupa nsan Haklar Mahkemesi itihatlarnn dorudan hukuk sistemimize yanstlmas mmkn olabilecek ve insan haklar ihlallerine ilikin tashih imkanlar glendirilmi olacaktr. Bu erevede, Katlm Ortakl Belgesi'nde yer alan Tm insan haklar ihlallerine ilikin tashih imkanlarnn glendirilmesi beklentisi karlanmaktadr. dam Cezalarnn Kaldrlmas Yaplan deiikliklerle, Avrupa nsan Haklar Szlemesi'nin 6 nolu Protokolne uygun olarak, idam cezas Trk Hukuk sisteminden sava ve yakn sava tehdidi halleri dnda kaldrlmaktadr. Bu erevede, Katlm Ortakl Belgesi'nde yer alan beklenti tamamen karlanmaktadr. Polis Vazife ve Salhiyet Kanunu Yaplan deiikliklerle Anayasada kii hrriyeti ve gvenlii, zel hayatn gizlilii, konut dokunulmazl ve kadn-erkek eitliine ilikin son Anayasa deiiklikleriyle yaplan dzenlemelere uyum salanmakta, teknolojik ve toplumsal gelimelere paralel olarak belirli yerlerde daha nce 21 olan alma yann 18'e drlmesi ile sesli ve grntl eserlerin yeniden tanmlanmas gibi deiikliklere gidilmektedir. Bu erevede, Ulusal Programda yer alan Polis Vazife ve Salhiyet Kanununun gzden geirilmesi taahhdne paralel deiiklikler gerekletirilmi olmaktadr. Radyo ve Televizyonlarn Kurulu ve Yaynlar Hakknda Kanun Maddeler 4/I, 4/f, 4/v ve 26 Kanunun 4/I maddesi deiikliiyle, Trk vatandalarnn gnlk yaamlarnda geleneksel olarak kullandklar farkl dil ve lehelerde de yayn yaplmasnn nndeki hukuk engeller kaldrlmakta ve yayn imkn gvence altna alnmaktadr. Bu yaynlarn erevesinin RTK tarafndan karlacak bir ynetmelikle belirlenecei dzenlenmektedir. 4/f ve 4/v deiiklikleriyle yayn ilkeleri arasnda yer alan ve ok eletirilen Kamu karlarnn gerektirdii durumlar dnda kiilerin zel hayatnn yayn konusu yaplmamas ifadesi ve mulak bir ifade olan karamsarlk, umutsuzluk, kargaa ve iddet eilimlerini krkleyici ifadeleri madde kapsamndan kartlarak zel hayatn gizliliine ve ifade zgrlnn geniletilmesine ynelik olarak dzenlemeler yaplmaktadr. 59

26. madde deiikliiyle de yeniden iletim konusu akla kavuturularak, Avrupa Snr tesi Televizyon Szlemesine uyum salanmaktadr. Bu erevede, Katlm Ortakl Belgesi'nde yer alan Avrupa nsan Haklar Szlemesi'nin 10. maddesiyle uyumlu olarak, ifade zgrlyle ilgili hukuki ... garantilerin glendirilmesi beklentisi karlanmaktadr. Bylece, Ulusal Programda dnce ve ifade zgrl balamnda yer alan RTK Kanununun gzden geirilmesi taahhdne paralel deiiklikler de gerekletirilmi olmaktadr. Serbest Blgeler Kanunu Yaplan deiiklikle serbest blgelerde 10 yl sreyle grev yasana ilikin hkm yrrlkten kaldrlmaktadr. Bu sayede, Ulusal Programda yer alan Sendikal haklarla ilgili mevcut snrlamalarn gzden geirilmesi taahhdyle paralel deiiklikler de gerekletirilmi olmaktadr. Trk Ceza Kanunu Madde 159 Maddede yaplan deiiklikle, dnce ve ifade zgrlnn snrlar Avrupa nsan Haklar Szlemesi ile uyumlu olarak geniletilmektedir ve kanun uygulayclarna maddeyi deerlendirirken aklk getirecek bir deiiklik yaplmaktadr. Bu erevede, Katlm Ortakl Belgesi'nde yer alan Avrupa nsan Haklar Szlemesi'nin 10. maddesiyle uyumlu olarak, ifade zgrlyle ilgili hukuki ... garantilerin glendirilmesi. iddet yanls olmayan grleri dile getirmekten hkm giymi kiilerin durumuna eilinmesi beklentisi karlanmaktadr. Bylece, Ulusal Programda dnce ve ifade zgrl balamnda yer alan ifade zgrlnn daha da gelitirilmesi taahhdne paralel deiiklikler de gerekletirilmi olmaktadr. Trk Ceza Kanunu Madde 201/a, 201/b Yaplan dzenlemeler ile son zamanlarda, gerek Avrupa'nn gerek Trkiye'nin gndeminde nemli bir yer alan gmen kaakl ile ilgili olarak Trk Ceza Hukuku'nda zel bir dzenleme bulunmamas nedeniyle ve ekonomik sebeplerle zellikle dier lkelerden gelen yabanclarn zorla altrlmas ve esarete benzer uygulamalara maruz kalmalarnn nlenmesi amacyla yeni tanmlar ve tedbirler getirilmektedir. Bu sayede Palermo Snr aan rgtl Sulara Kar Birlemi Milletler Szlemesi hkmlerine de uyum salanmaktadr. Toplant ve Gsteri Yryleri Kanunu Toplant ve Gsteri Yryleri Kanununun 3. maddesinde yaplan deiiklikle yabanclarn Trkiye'de toplant ve gsteri yrylerine katlmalar ve etkinliklerde yer almalar konusunda mevcut izin usul muhafaza edilmekte ancak yabanclarn bu Kanuna gre dzenlenen toplant ve gsteri yrylerinde toplulua hitap etmeleri, 60

afi, pankart, resim, flama, levha, ara ve gereler tamalar konularnda bildirim esasna geilmektedir. Keza 10. maddede yaplan deiiklikle Trk vatandalar iin toplant dzenleme bildirim sresi yetmi iki saatten krk sekiz saate indirilerek toplant ve gsteri yryleri konusundaki zgrlkler geniletilmektedir. Bu erevede, Katlm Ortakl Belgesi'nde yer alan Bar toplant yapma ve dernek kurma zgrlne ilikin hukuki ... garantilerin glendirilmesi ve sivil toplumun glendirilmesinin tevik edilmesi beklentisi karlanmaktadr. Bylece, Ulusal Programda yer alan Dernek kurma zgrl ile toplant ve gsteri yryleriyle ilgili mevzuatn gzden geirilmesi taahhdne paralel deiiklikler de gerekletirilmi olmaktadr. Vakflar Kanunu Madde 1 Deiiklikle ok uzun sredir bir sorun tekil eden Trkiye'deki aznlklara ait cemaat vakflarnn tanmazlar konusu zme kavuturulmakta ve bu suretle Avrupa nsan Haklar Szlemesi'nin 14. maddesindeki ayrmclk yasa ile Ek 1 nolu Protokoln 1. maddesindeki mlkiyetin korunmas hkmleriyle uyum salanmaktadr. Bu erevede, Katlm Ortakl Belgesi'nde yer alan Tm bireylerin, herhangi bir ayrm yaplmakszn ve dil, rk, renk, cinsiyet, siyasi gr, felsefi inan ve dinine baklmakszn tm insan haklar ve temel zgrlklerinden tam olarak yararlandrlmasnn temini beklentisi karlanmaktadr. Bylece, Ulusal Programda yer alan lkemizde yaayan ve Trk vatanda olmayan gayrimslim kiilerin de mensup olduklar dinin vecibelerini yerine getirmelerinde ve kendileriyle ilgili dier uygulamalarda gerekli pratik kolaylklarn kamu dzeninin korunmasna ilikin mevzuatmz erevesinde gelitirilmesini salayacak tedbirlerin alnmas taahhdne paralel deiiklikler de gerekletirilmi olmaktadr. Vakflar Genel Mdrlnn Tekilat ve Grevleri Hakknda Kanun Hkmnde Kararname Ek Madde 3 Deiiklikle, yabanc lkelerde kurulmu olup, Trkiye'de ube am ve amak arzusunda olan vakflarn faaliyetlerine ilikin dzenlemeler getirilmektedir. Bu sayede, bir sredir yabanc vakflarn Trkiye'deki faaliyetleri asndan eksiklii hissedilen hukuki dayanak salanm olmaktadr. Yabanc Dil Eitimi ve retimi Kanunu Deiikliklerle, Trk vatandalarnn gnlk yaamlarnda geleneksel olarak kullandklar farkl dil ve leheleri renmelerinin nndeki hukuki engeller kaldrlmakta ve bu dil ve lehelerin zel kurslarda renilmesi konusunun Milli Eitim Bakanl tarafndan karlacak bir ynetmelikle dzenlenecei hkme balanmaktadr. Bu erevede, Katlm Ortakl Belgesi'nde yer alan beklenti dorultusunda hukuki engel kaldrlmakta ve Avrupa Birlii normlarna uygun bir dzenleme getirilmektedir. 61

D. DRDNC UYUM PAKET


Adli Sicil Kanunu 3. Adli Sicil Kanununun 5. maddesi deiikliiyle, Birlemi Milletler ocuk Haklarna Dair Szleme esaslarna paralel olarak, on sekiz yandan kkler hakknda adli sicile geirilen bilgilerin ancak saylan istisnai durumlarn varlnda istenebileceine ilikin hkm getirilmektedir. Bylece ocuklarn korunmasna ilikin hkmler getirilmektedir. ocuk Mahkemelerinin Kuruluu, Grev ve Yarglama Usulleri Hakknda Kanunun 34. maddesi de, bu maddede dzenlenen esaslar Adli Sicil Kanununun 5. maddesine yanstlmakta olduundan, yrrlkten kaldrlmaktadr. Adli Sicil Kanununun 8. maddesi deiiklikleriyle, adli sicilden silinemeyecek su kavram ortadan kaldrlmakta ve Birlemi Milletler ocuk Haklarna Dair Szlemesi'ne uygun olarak, su tarihinde on sekiz yan tamamlamam olanlar kapsayacak biimde dzenlemeler yaplarak, AHM'nin ihll karar verdii durumlarda ihll kararna konu olan sularla ilgili bilgilerin bilgi arivinde muhafaza edilmesinin nlenmesi amalanmaktadr. Basn Kanunu Basn Kanununun 15. maddesinde yaplan deiiklikle, AHM itihatlarna uyum, basnn demokratik toplumlardaki fonksiyonunu yerine getirmesi ve kamunun bilgilenme hakknn zedelenmemesi erevesinde basnn haber kaynaklarn aklamaya zorlanmamas konusunda dzenleme getirilmektedir. Ceza Muhakemeleri Usul Kanunu CMUK'nun 316. madde deiikliiyle, Yargtay Basavcsnn teblinamesini sana veya mdafiine bildirmesinin salanmas amalanmaktadr. Bu kapsamda AHM itihatlar da gz nnde bulundurularak, savunma hakknn kuvvetlendirilmesi hedeflenmektedir. Damga Vergisi Kanunu Damga Vergisi Kanununa Ek Madde eklenerek, AHM kararlar uyarnca denecek tazminatlar ile dostane zmler nedeniyle denecek meblalar damga vergisi kesintisi yaplamayacak durumlar arasna dahil edilmektedir. Bu erevede, bu meblalardan yaplan damga vergisi kesintileri sonucu AHM kararlarnn yerine getirilmedii ynndeki iddialarn engellenmesi amalanmaktadr. Dernekler Kanunu Yaplan deiikliklerle; Kurulmas yasak derneklere ilikin 5. maddede, kurulmas yasak derneklerle ilgili kstlamalar daraltlarak, Anayasann 33. maddesinde yaplan deiiklie paralel olarak dernek kurma zgrl geniletilmektedir. 62

Baz ad ve iaretleri kullanma yasana ilikin 6. maddede, Anayasann 26. maddesinde yaplan deiiklie paralel olarak, derneklerin yurtd temaslarnda ve resmi olmayan yazmalarnda yabanc dilleri kullanabilmelerine imkn tannmaktadr. Bu erevede, derneklere ilikin zgrlklerin geniletilmesi amalanmaktadr. ye olma hakkna ilikin 16. maddede yaplan deiiklikle tzel kiilerin de derneklere ye olabileceine; 18. maddede yaplan deiiklikle de derneklere ye olan tzel kiilerin oy hakkn kullanmalarna ilikin dzenlemeler getirilmektedir. Bu erevede son Anayasa deiiklikleri erevesinde Anayasann 33. maddesinde dernek kurma zgrlnn geniletilmesine ilikin yaplan dzenlemenin Dernekler Kanununa yanstlmas hedeflenmektedir. Bildiri yaynlanmasna ilikin 44. maddede, derneklerin bildiri, beyanname ve benzeri yaynlar ile ilgili olarak, bunlarn yaynlanmas iin dernek ynetim kurulu karar ve yelerinin imzalarnn bulunmasnn getirdii uygulamaya ilikin zorluklar ve n bildirim zorunluluu kaldrlmaktadr. Ayrca, yaplan dier bir deiiklikle, Anayasann Dnceyi aklama ve yayma hrriyetine ilikin 26. maddesinde yaplan deiiklie paralel olarak, kanunla yasaklanm herhangi bir dille ve yaz ile yazld ibaresi madde metninden karlmaktadr. Bu erevede, dnce ve ifade zgrlnn kapsamnn geniletilmesi amalanmaktadr. Trkiye'de kurulan derneklerin yurt dndaki faaliyetlerine ilikin 11. madde ile yurt dnda kurulan derneklerin Trkiye'deki faaliyetlerine ilikin 12. madde yrrlkten kaldrlarak, bu konulara ilikin olarak Medeni Kanunun 91 ve 92. maddelerinde deiikliklere gidilmektedir. Bu erevede, konunun dzenlenmesi asndan yeknesakln salanmas amalanmaktadr. DGM Kanunu DGM Kanununun 16. maddesinin 4. fkras yrrlkten kaldrlmaktadr. Deiiklikle, di sularda yakalanan veya tutuklanan ahslarn haklarna ilikin Ceza Muhakemeleri Usul Kanunu hkmlerinin DGM'lerin grevine giren sularda da uygulanmas amalanmaktadr. Bu erevede, zellikle yakalanan ahsn gzalt sresinde avukat yardmndan faydalanma hakk tannmakszn alnan ifadelerin yarglama srasnda delil olarak kullanlmasnn, AHM'nin adil yarglanmaya ilikin 6. maddesinin ihlli kararlarna yol amasnn ve AHM'de ikence ve kt muamele konularnda aleyhimize ihll kararlarnn verilmesinin engellenmesi amalanmaktadr. Dileke Kanunu Dileke Hakknn Kullanlmasna Dair Kanunun 1, 2, 3, 4 ve 7. madde deiiklikleriyle, Trkiye'de ikamet eden yabanclarn dileke haklar ile ilgili Anayasann 74. madde deiikliine paralel olarak dzenlemeler yaplmaktadr. Ayn Kanunun 8. madde deiikliiyle de dilekelere cevap verilmesi konusunda 7. madde deiikliiyle uyumlu olarak otuz gnlk sre art getirilmektedir. 7. maddede yaplan dier bir deiiklikle dileke sahiplerine gerekeli olarak cevap 63

verilmesi hususu hukuki gvence altna alnmaktadr. Bu erevede gerek yabanclara ilikin hak ve zgrlklerin kapsam geniletilmekte, gerekse dileke sahiplerine cevap verilmesi konusundaki esaslar hak ve zgrlklerin glendirilmesi ynnde gelitirilmektedir. nsan Haklar nceleme Komisyonu Kanunu nsan Haklarn nceleme Komisyonu Kanununun 7. maddesi deiikliiyle, insan haklar ihllleri ile ilgili bavurularda azami cevap sresi 3 aydan 60 gne indirilmektedir. Bu sayede bu tr bavurularn daha ksa srede cevaplandrlmalar hukuki gvence altna alnmaktadr. Memurlar ve Dier Kamu Grevlilerinin Yarglanmas Hakknda Kanun Memurlar ve Dier Kamu Grevlilerinin Yarglanmas Hakknda Kanunun 2. maddesi deiikliiyle, tm kamu grevlilerinin ikence ve kt muamele iddialarnda idari izin prosedr kapsam dnda tutularak yarglanmalarna imkan salayacak dzenlemeler getirilmektedir. Bu erevede, AHM'de hakknda ikence ve kt muamele iddialar bulunan kamu grevlilerinin idari izin prosedr nedeniyle yarglanamadna ilikin iddialarn engellenmesi amalanmaktadr. Medeni Kanun Medeni Kanunun 91. madde deiikliiyle, Trkiye'de kurulan derneklere ilikin Bakanlar Kurulu'ndan izin alma prosedr madde metninden karlmakta; Medeni Kanunun 92. madde deiikliiyle de yabanc derneklerin Trkiye'deki faaliyetlerine ilikin olarak Bakanlar Kurulu'nda bulunan yetki, Dileri Bakanlnn gr alnmak kaydyla ileri Bakanl'na verilmektedir. Ayrca, Medeni Kanun 92. maddesi deiikliiyle uluslararas alanda ibirlii yaplmasnda yarar grlmesi kriteri ne karlarak, bu konudaki dier kstlamalar kaldrlmaktadr. Her iki maddeye de derneklerin ibirliinde bulunmalarna ilikin hkmler de eklenmektedir. Bu erevede derneklere ilikin zgrlkler geniletilmektedir. Tm bunlarn yan sra, Medeni Kanunun deiik 92. maddesi hkmnn dernekler ve vakflar dndaki dier kr amac gtmeyen kurulular hakknda da uygulanmas ynnde dzenleme de getirilerek, bu kurulularla ilgili zgrlkler de geniletilmektedir. 430 Sayl Kanun Hkmnde Kararname 430 Sayl Kanun Hkmnde Kararnamenin 3. maddesinin c fkras deiiklikleriyle: 1. Hkml veya tutuklularn ceza infaz kurumu veya tutukevlerinden alnmalaryla ilgili on gnlk sre drt olarak deitirilerek son Anayasa deiiklikleri ve birinci uyum paketi deiiklikleriyle uyum salanmakta, 64

2. Hakimin hkmlnn veya tutuklunun ceza infaz kurumu veya tutukevinden her alnnda karar vermeden nce hkml veya tutukluyu dinlemesi gvence altna alnmakta, 3. Hkml veya tutuklunun ceza infaz kurumu veya tutukevinden alndktan sonra da yasal konumunun gerektirdii haklardan yararlanmas hususu vurgulanmakta, 4. Ceza infaz kurumu veya tutukevinden ayrl ve dnlerinde hkml veya tutuklunun salk durumunun doktor raporu ile tespit edilecei dzenlenmektedir. Tm bu deiikliklerle olaanst hal blgelerine ilikin gzalt koullarnn iyiletirilmesi amalanmaktadr. Siyasi Partiler Kanunu 1. Siyasi Partiler Kanununun 8. maddesinin 1. fkras deiikliiyle, siyasi partilerin kurulmasnda kurucu ye olabilme iin aranan koullar ile siyasi partilere ye olma koullar arasnda paralellik salanmaktadr. 2. Siyasi Partiler Kanununun 11. maddesinin 2. fkras b/5 bendi ile Milletvekili Seimi Kanununun 11. maddesinin f/3 bendi deiiklikleriyle birinci uyum paketiyle Trk Ceza Kanunu'nun 312. maddesinin ikinci fkrasnda yaplan deiiklie paralel olarak terr eylemlerinden mahkum olanlar ibaresi getirilmektedir. 3. Ayrca, yine Siyasi Partiler Kanununun 11. maddesinin 2. fkras b/3 bendi deiikliiyle taksirli sular haricinde mevcut kanundaki yllk alt snr be yl olarak deitirilmektedir. 4. Siyasi Partiler Kanununun 66. maddesinin ikinci fkras deiikliiyle, baz gerek ve tzel kiilerin bir siyasi partiye yaynlar kullandrmas yasak kapsamna alnmaktadr. 5. Siyasi Partiler Kanununun 98. maddesi deiikliiyle, Anayasann 149. maddesinde yaplan siyasi partilerin kapatlmalarna karar verilmesi iin aranan yeni bete oy okluuna ilikin deiikliin bu maddeye yanstlmas amalanmaktadr. 6. Siyasi Partiler Kanununun 100. maddesi deiikliiyle, bir siyasi parti hakknda kapatlma davasnn almas ile ilgili dzenlemeler Anayasada yazl nedenlere mnhasr tutulmaktadr. 7 Siyasi Partiler Kanununun 102. maddesi deiiklikleriyle parti kapatma hususu madde kapsamndan karlmakta ve Yargtay Cumhuriyet Savcsnn 65

istemlerine kar siyasi partiye yargsal bavuru hakknn tannmas hedeflenmektedir. 8. Siyasi Partiler Kanununun 104. maddesinde Anayasann 69. maddesi deiikliine paralel olarak, siyasi partilerin kapatlmas ekilleri yeniden dzenlenmekte ve kapatma yaptrm yerine ilgili siyasi partinin Devlet yardmndan ksmen veya tamamen yoksun braklmas yaptrm getirilmektedir. 9. Siyasi Partiler Kanununun 111. maddesinde yaplan deiiklikle, 104. madde deiikliine paralel olarak, 104. maddeye gre verilen ihtar kararnn gereini yerine getirmeyerek partiyi Devlet yardmndan ksmen veya tamamen yoksun brakanlar hakknda ve Devlet yardmndan faydalanmayan siyasi partilerin sorumlular hakknda hapis cezas dzenlenmektedir. Trk Ceza Kanunu Bu balamda, Trk Ceza Kanununun 245. maddesinde yaplan deiiklikle de ikence ve kt muamele sularnda verilen cezalarn para cezasna veya tedbirlerden herhangi birine evrilemeyecei ve ertelenemeyecei dzenlenmektedir. Bylece bu sular ileme asndan caydrclk unsurunun getirilmesi hedeflenmektedir. Vakflar Kanunu Vakflar Kanununun 1. maddesi deiikliiyle nc Uyum Paketi erevesinde cemaat vakflarnn tanmaz mal edinmelerine ilikin olarak getirilen Bakanlar Kurulu art kaldrlmakta ve bu konuda Vakflar Genel Mdrlnn izni art getirilmektedir. Bu sayede cemaat vakflarnn tanmaz mal edinmelerine ilikin prosedr kolaylatrlmaktadr. Konuyla ilgili usul ve esaslarn bir ynetmelik tarafndan dzenlenecei de belirtilmektedir.

66

E. BENC UYUM PAKET


Ceza Muhakemeleri Kanunu ile Hukuk Usul Muhakemeleri Kanunu Yarglamann iadesi konusuna ilikin olarak; Beinci Uyum Paketiyle, Ceza Muhakemeleri Kanunu ile Hukuk Usul Muhakemeleri Kanununda AHM kararlar nda yarglamann iadesine imkn veren dzenlemelerle ilgili olarak aadaki deiikliklere gidilmektedir: 1. lgili hkmler, bu Kanunun yrrle girdii tarihte AHM tarafndan verilmi olup kesinlemi kararlar ve bu Kanunun yrrle girdii tarihten sonra AHM'ye yaplan bavurular iin zerine verilecek kararlar hakknda sz konusu olabilecektir. 2. Kesinlemi kararlar asndan Kanunun yrrle girdii tarihten itibaren; yeni bavurular asndan ise kararn kesinletii tarihten itibaren 1 yl iinde yarglamann iadesi talebinde bulunmak gerekmektedir. Bu kapsamda, AHM kararlar nda yarglamann iadesine gidebilme konusunda 9 Austos 2002 tarihli Resmi Gazetede yaymlanarak yrrle giren nc Uyum Paketinde yer alan hkmlere kyasla u deiiklikler dikkati ekmektedir: 1. hllin...tazminatla giderilmeyecek sonular dourduunun anlalmas art maddelerin kapsamndan kartlmakta, sresi iinde bavuruda bulunmak kaydyla AHM tarafndan ihll karar verilen her durumda yarglamann iadesine bavurma sz konusu olabilmektedir. 2. Yarglamann iadesine ilikin hkmlerin, Kanunun yrrle girmesiyle ilerlik kazanacana ve kesinlemi kararlar ile yeni bavurular asndan hemen uygulanacana ilikin deiiklikler yaplmaktadr. 3. Yarglamann iadesine ilikin talebin incelenmesi konusundaki Yargtay deerlendirilmesi madde kapsamndan karlmakta ve talebin dorudan ilgili karar veren ilk derece mahkemesine yaplmas esas getirilmektedir. Bu erevede AHM kararlar nda yarglamann iadesine gidebilme konusundaki hakkn kapsam geniletilmekte, kanunun yrrle girmesiyle ilgili hkmlerin uygulanmas imkn dahiline sokulmakta ve yarglamann iadesine ilikin prosedr kolaylatrlmaktadr.

67

Dernekler Kanunu 1. Dernekler Kanununun 82. maddesinde yaplan deiiklikle, Kanunun aadaki maddelerine aykr davranlmas durumunda mevcut dzenlemeler erevesinde sz konusu olan hapis cezasnn yerini para cezas almaktadr: 2. 43. maddede yer alan yabanc dernek ve kurulularla ilikilerde izin alnmamas, 3. 45. madde kapsamnda derneklerin denetlenmesiyle ilgili zorunluluklara uymama, 4. 64. maddede yer alan derneklere intikal eden tanmazlara ilikin bildirimin yaplmamas veya ileri Bakanl tarafndan dernek ihtiyacndan fazla olduu tespit edilen tanmazlarla ilgili olarak Bakanlka belirtilen srede tanmaz mallarn paraya evirmeme. Bu erevede yaplan deiiklikle, hrriyeti balayc cezann yerini para cezas almakta ve bu sayede derneklere ilikin zgrlkler geniletilmektedir.

68

F. ALTINCI UYUM PAKET


4771 Sayl Kanun Madde 1/Fkra A Bu Kanunda yaplan deiiklikle, lm cezasnn sava ve yakn sava tehdidi halleri dnda Trk mevzuatndan karlmas amacyla, Gelibolu Yarmadas Tarihi Milli Park Kanununda yer alan lm cezalar mebbet ar hapis cezasna dntrlmektedir. 18.11.1992 Tarihli ve 3842 sayl Ceza Muhakemeleri Kanunu ile Devlet Gvenlik Mahkemelerinin Kurulu ve Yarglama Usulleri Hakknda Kanunun Baz Maddelerinde Deiiklik Yaplmasna Dair Kanun Madde 31/Fkra 1 Yaplan deiiklikle, yakalanan ve tutuklanan ahslarn haklarna ilikin Ceza Muhakemeleri Usul Kanunu hkmlerinin Devlet Gvenlik Mahkemelerinin grev alanna giren sularda da uygulanabilmesi salanmaktadr. Devlet Gvenlik Mahkemelerinin Kurulu ve Yarglama Usulleri Hakknda Kanun Bu Kanunda yaplan deiiklikle, drdnc uyum paketiyle 16. maddenin drdnc fkrasnn yrrlkten kaldrlmasna paralel olarak, mdafii ile grme konusundaki Ceza Muhakemeleri Usul Kanunu hkmlerinin Devlet Gvenlik Mahkemelerinde uygulanmas ynndeki deiiklik madde balna yanstlmaktadr. dari Yarglama Usul Kanunu AHM Kararlar nda yarglamann iadesine ilikin olarak; dari Yarglama Usul Kanununda yaplan deiiklikle, hukuk ve ceza davalar asndan mmkn olan Avrupa nsan Haklar Mahkemesi kararlar nda yarglamann iadesi yoluna bavurmann idari davalar asndan da olanakl klnmas szkonusudur. mar Kanunu Bu Kanunda yaplan deiiklikle, farkl din ve inanlara sahip bireylerin ibadet yerlerine ilikin zgrlkleri geniletilmektedir. Nfus Kanunu Bu Kanunda yaplan deiiklikle, isim koyma konusundaki kriterler daraltlarak, farkl kltrlere ve rf-adetlere sahip bireylerin zel hayatlarna ve aile hayatlarna ilikin zgrlkler korunmaktadr. Radyo ve Televizyonlarn Kurulu ve Yaynlar Hakknda Kanun Bu Kanundaki deiikliklerle; 1. Trk vatandalarnca gnlk yaamda geleneksel olarak kullanlan farkl dil ve lehelerde yayn yaplmas imknnn, hem kamu hem de zel radyo ve televizyon kurulular vastasyla salanmas yasal gvenceye kavuturulmaktadr. 69

2.

Seim dnemlerindeki yayn yasann sresi daraltlmaktadr.

Sinema, Video ve Mzik Eserleri Kanunu Bu Kanunda yaplan deiikliklerle; 1. Denetim konusundaki snrlama sebepleri azaltlmaktadr.

2. Denetleme Kurulunun oluumundan Milli Gvenlik Kurulu Genel Sekreterlii kartlmaktadr. 3. Yetkili merciin karar bakmndan hakim gvencesi getirilmektedir.

Seimlerin Temel Hkmleri ve Semen Ktkleri Hakknda Kanun Dnce ve ifade zgrl balamnda; Bu Kanunda yaplan deiiklikle Yksek Seim Kurulu'nun zel radyo ve televizyon kurulularna ynelik yaptrm yetkisi daha hafif ve kademeli olarak deitirilmektedir. Terrle Mcadele Kanunu Bu Kanunda yaplan deiikliklerle; 1. Terrle Mcadele Kanununun terr tanmyla ilgili 1. maddesinde terr suunun olumasnda iddet ve cebir art getirilmektedir. Ayrca, maddede yaplan dier bir deiiklikle, sadece su tekil eden eylemler in maddede tanmlanan terr suunu oluturaca hkme balanmaktadr. 2. Dnce ve ifade zgrlnn geniletilmesi balamnda Terrle Mcadele Kanununun 8. maddesi yrrlkten kaldrlmaktadr. Trk Ceza Kanunu Bu Kanunda yaplan deiikliklerle, 1. Namus iin ocuk ldrme suunun failine verilen cezalar arlatrlmaktadr. 2. Tre cinayetleri olarak bilinen durumlarda fiilin cezasnda indirim yaplmasn ieren madde yrrlkten kaldrlmaktadr. Vakflar Kanunu Bu Kanunda yaplan deiiklikle, cemaat vakflarnn tasarruflar altnda bulunduu belirlenen tanmaz mallarn vakf adna tescili iin yaplacak bavurular bakmndan ngrlen alt aylk sre on sekiz aya karlmaktadr.

70

G. YEDNC UYUM PAKET


7. Uyum Paketi ile Kopenhag Siyasi Kriterleri erevesinde kaydedilen gelimeler aada belirtilmektedir. Askeri Mahkemeler Kuruluu ve Yarglama Usul Kanunu Sivillerin askeri mahkemelerde yarglanmas konusunda; Askeri Mahkemeler Kuruluu ve Yarglama Usul Kanununun 11. maddesinde yaplan deiiklikle, Askeri Ceza Kanununun 58. maddesinde belirtilen Trk Ceza Kanunun askerleri isyan ve itaatsizlie tevik ile halk askerlikten soutmak ve milli mukavemeti krma gibi fiillerle ilgili 153., 155. ve 161. maddeleriyle dzenlenmi sularn bar zamannda siviller tarafndan ilenmesi halinde bu sulara ilikin davalarn, askeri mahkemelerde grlmeyecei dzenlenmektedir. Bu sayede, askeri mahkemelerin sivil ahslara ilikin yetki alannn daraltlmas amalanmaktadr. Ceza Muhakemeleri Usul Kanunu kencenin nlenmesi balamnda, Ceza Muhakemeleri Usul Kanununa eklenen bir madde ile de (Ek Madde 7), ikence ve kt muamele sularna ilikin soruturma ve kovuturmalarn acele ilerden saylaca, ncelik ve ivedilikle ele alnaca, bu sularla ilgili davalarda zorunluluk olmadka durumalara otuz gnden fazla ara verilemeyecei, adli tatilde de bu davalarn grlecei dzenlenmektedir. Bu sayede bu sulara ilikin soruturma ve kovuturmalar ile yarglamann hzla sonulandrlmasnn salanmas hedeflenmektedir. ocuk Mahkemelerinin Kuruluu, Grev ve Yarglama Usulleri Hakknda Kanunu ocuk haklar balamnda; ocuk Mahkemelerinin Kuruluu, Grev ve Yarglama Usulleri Hakknda Kanunun 6. maddesinde yaplan deiikliklerle, ocuk haklarnn gelitirilmesine ynelik olarak, Birlemi Milletler ocuk Haklarna likin Szleme hkmleri dorultusunda 18 yan bitirmemi olan herkesin ocuk saylmas ve ocuk mahkemelerinin grev alanyla ilgili istisnalarn kaldrlmas salanmaktadr. Dernekler Kanunu Dernek kurma ile ilgili zgrlklerin geniletilmesi balamnda, Dernekler Kanununun 1 ve 4. maddelerinde tzel kiilerin de dernek kurabileceklerine ilikin olarak ak hkm getirilmektedir. Ayn Kanunun 8 ve 31. maddelerinde de bu dzenlemelere paralel olarak usul deiiklikleri gerekletirilmektedir. Ayrca, 4. madde deiikliiyle, dernek kurma ile ilgili olarak mevcut snrlamalar daraltlmaktadr.

71

Bu balamda, Trk Ceza Kanununun 312. maddesinde dzenlenen sutan mahkum olanlar iin szkonusu olan belli sreli dernek kurma yasa da ortadan kaldrlmaktadr. Derneklere ye olma ile ilgili zgrlklerin geniletilmesi erevesinde, Dernekler Kanununun 16. maddesi deiikliiyle, derneklere ye olamayacaklarn kapsam daraltlmaktadr. Bu erevede, Trk Ceza Kanununun 312. maddesinden dolay mahkum olanlara ilikin derneklere ye olma konusundaki belli sreli yasak kalkmaktadr. Ayrca, Dernekler Kanunu'nun 38. maddesi deiikliiyle de, yksekretim kurumlarnda kaytl rencilerin renci dernekleri kurma konusundaki zgrlkleri geniletilmektedir. Dernekler Kanununun 10. maddesi deiikliiyle, birden ok ilde faaliyette bulunacak derneklerin kurulu bildirisi ve eklerinin doruluu ile tzklerinin ileri Bakanl tarafndan incelenmesinin azami sresi doksan gnden altm gne indirilerek, prosedrn hzlandrlmas amalanmaktadr. Derneklere ilikin zgrlklerin geniletilmesi balamnda, Dernekler Kanununun 31. maddesi deiikliiyle, tm derneklere il, merkez ile, ile ve kylerde birden fazla ube aabilme imkn getirilmekte ve ube kurucularnn ubenin alaca yerde en az alt aydan beri ikamet etme zorunluluklar ortadan kaldrlmaktadr. Medeni Kanun Derneklerle ilgili zgrlklerin geniletilmesi erevesinde, Medeni Kanunun 56, 64 ve 82. maddelerinde yaplan deiikliklerle, tzel kiilerin de dernek kurabilecekleri aka dzenlenmekte ve bu dzenlemeye paralel olarak usul deiiklikleri gerekletirilmektedir. Bu balamda ayn Kanunun 66. madde deiikliiyle de, dernee ye olan bir kiinin dernekten kmak istemesi durumunda alt ay nceden bu talebini bildirim art ortadan kaldrlmaktadr. Ayrca, Dernekler Kanununun 31. maddesinde ube kurucularnn ubenin alaca yerde en az alt aydan beri ikamet etme zorunluluklarnn ortadan kaldrlmasna paralel olarak, ayn hkm ieren Medeni Kanunun 94. maddesinin ikinci fkras da yrrlkten kaldrlmaktadr. Milli Gvenlik Kurulu (MGK) ve Milli Gvenlik Kurulu Genel Sekreterlii Kanunu Yrtmenin levsellii balamnda; Milli Gvenlik Kurulu (MGK) ve Milli Gvenlik Kurulu Genel Sekreterlii Kanununun 4 maddesi deitirilerek, Kurulun grev alan yeniden tanmlanmaktadr. Anlan Kanunun MGK Genel Sekreterliinin grev ve yetkilerine ilikin 9. ve 14. maddelerinin kaldrlmas ve 13. maddesinin deitirilmesi suretiyle, Genel Sekreterliin ilevleri de danma organ niteliinde bulunan Kurulun sekreterya hizmetlerine uygun hale getirilmektedir.

72

Ayn Kanunun 5. maddesi deiikliiyle, yrtmenin ilevselliinin salanmas amacyla Kurulun ayda bir toplanma yerine iki ayda bir toplanaca hkme balanmaktadr. Ayn amala, Cumhurbakan veya Babakann talebi ile de Kurulun toplanabilmesi imkan getirilmektedir. Yine ayn Kanunun 15. maddesinde yaplan deiiklikle de MGK Genel Sekreterinin atanmas usul yeniden dzenlenmekte ve Genel Sekreterlik Kurumunun bu Kanunda deitirilen niteliine uygun olarak, Genel Sekreterlik makamna atamann dorudan Babakann teklifi ve Cumhurbakannn onay ile yaplmas usul getirilmektedir. Genelkurmay Bakannn olumlu grnn alnmas uygulamas ise atamann Trk Silahl Kuvvetleri mensuplar arasndan yaplmas durumu iin ngrlmektedir. Ayrca, Bakanlklar, kamu kurum ve kurulular ile zel hukuk tzel kiileri Milli Gvenlik Kurulu Genel Sekreterlii'ne gerekli olan ak ve her derecede gizli bilgi ve belgeleri srekli veya istenildiinde vermek zorundadrlar eklindeki 19. madde hkm yrrlkten kaldrlmaktadr. Bu sayede, zel hukuk tzel kiileri asndan Anayasa'nn 20. maddesinde ngrlen zel hayatn gizlilii ve 22. maddesinde dzenlenen haberleme hrriyetinin gereklerine uyum salanmakta ve Bakanlklar ile kamu kurum ve kurulular asndan da, MGK Genel Sekreterliinin grev ve yetkilerinin yeniden dzenlenmesine paralel olarak, yrtmenin ilevselliinin salanmas amalanmaktadr. Kanuna eklenen Geici Madde 4 ile, Yedinci Uyum Paketinin yaym tarihinden itibaren ay iinde MGK Genel Sekreterliine ilikin esas ve usulleri dzenleyen yeni bir ynetmelik karlmas hkme balanmaktadr. Saytay Kanunu Kamu harcamalarnn effaflna ilikin olarak; Kamu harcamalarnda effafln salanmasna ynelik olarak, Saytay Kanununa eklenen madde ile Saytay denetimine tabi olup olmadna baklmakszn, Trkiye Byk Millet Meclisi'nin talebi zerine kamu kaynak ve imkanlarndan yararlanan her trl kurum, kurulu, fon, iletme, irket, kooperatif, birlik, vakf ve dernekler ile benzeri teekkller de dahil olmak zere, kamu kaynaklarnn kullanmyla ilgili her alanda hesap ve ilemlerin Saytay tarafndan denetlenmesine ilikin esaslar dzenlenmektedir. Silahl Kuvvetlerin elinde bulunan Devlet mallarnn denetlenmesi ile ilgili esas ve usullerin de Bakanlar Kurulu tarafndan kabul edilecek bir ynetmelikle dzenlenecei hkme balanmakta ve Cumhurbakanl madde kapsam dnda tutulmaktadr. Toplant ve Gsteri Yryleri Kanunu Toplant ve Gsteri Yrylerine ilikin haklarn geniletilmesi balamnda, Toplant ve Gsteri Yryleri Kanununun 15 ve 16. madde deiiklikleriyle, ayn gnde bir il snr iinde veya bir blge valiliine bal illerde birden 73

fazla toplant yaplmak istenmesi halinde, toplantlarn bir ksmn erteleme konusundaki azami sre otuz gnden on gne indirilmektedir. Ayn Kanunun 17. maddesi deiikliiyle, belli sebeplerle toplant yasaklama sadece su ileneceine dair ak ve yakn tehlike mevcut olmas durumuyla snrlanmakta ve bu konudaki erteleme konusundaki azami sre de iki aydan bir aya indirilmektedir.Yine ayn Kanunun 19. maddesinde yaplan deiiklikle, valilerin belli sebeplerle il veya ilelerde btn toplantlarn yasaklama konusundaki yetkileri su ileneceine dair ak ve yakn tehlike mevcut olmas durumuyla snrlanmaktadr. Ayrca maddede yaplan dier deiikliklerle, erteleme ve yasaklama konusundaki azami sre de aydan bir aya indirilmektedir. Trk Ceza Kanunu Dnce ve ifade zgrlnn geniletilmesi balamnda; Trk Ceza Kanunu madde 159'da yaplan ilk deiiklikle Trkl, Cumhuriyeti, Byk Millet Meclisini, Hkmetin manevi ahsiyetini, Bakanlklar, Devletin askeri veya emniyet muhafaza kuvvetlerini veya adliyenin manevi ahsiyetini alenen tahkir ve tezyif suunu ileyenlere verilecek hapis cezasnn alt snr bir seneden alt aya indirilmektedir. Maddede yaplan ikinci bir deiiklikle de, maddede tanmlanan eylemlerin, sadece eletirmek amacyla yaplan dnce aklamalarn iermesi halinde cezay gerektirmemesi gvence altna alnmaktadr. Trk Ceza Kanunu 426 ve 427. maddelerde gerekletirilen deiikliklerle, halkn ar ve haya duygularn inciten veya cinsi arzular tahrik ve istismar eder nitelikte genel ahlaka aykr nitelikteki basl veya basl olmayan eserlerle ilgili sularn oluumunda bilim ve sanat eserleri ile edebi deere sahip olan eserler kapsam dna alnmaktadr. Ayrca, sulara ilikin olarak dzenlenen cezalardan biri olan ilgili evrakn veya eyann imhas hususu da madde metninden karlmaktadr. Terrle Mcadele Kanununun 7. maddesi deiikliiyle, Avrupa nsan Haklar Mahkemesi'nin bu alanda arad kriterlerin karlanmas amacyla iddete bavurmaya tevik unsuru madde metnine dahil edilmektedir. Kii hrriyeti ve gvenliinin gelitirilmesi erevesinde; Trk Ceza Kanunu madde 169'da yaplan deiiklikle, ete ve su topluluklarna yardmla ilgili olarak, kii hrriyetinin ve gvenliinin salanmas asndan sua ilikin soyut kriterler ve mulak ifadeler madde metninden karlmaktadr. Vakflar Genel Mdrlnn Tekilat ve Grevleri Hakknda Kanun Hkmnde Kararname Vakflar Genel Mdrlnn Tekilat ve Grevleri Hakknda Kanun Hkmnde Kararname Ek Madde 3'te yaplan deiiklikle, vakflarn yurtd 74

faaliyetlerine ilikin izin prosedr kolaylatrlmakta, konuyla ilgili olarak Bakanlar Kurulu yerine, ileri Bakanlnn izni esas getirilmektedir. Yabanc Dil Eitimi ve retimi ile Trk Vatandalarnn Farkl Dil ve Lehelerinin renilmesi Hakknda Kanun Kltrel Haklar ve zgrlkler balamnda; Yabanc Dil Eitimi ve retimi ile Trk Vatandalarnn Farkl Dil ve Lehelerinin renilmesi Hakknda Kanunun 2. maddesi deiikliiyle, Trk vatandalarnn gnlk yaamlarnda geleneksel olarak kullandklar farkl dil ve lehelerin renilmesine ynelik olarak, ayr bir bina tesis edilmeksizin, mevcut kurslarda renimine imkan salamak amalanmaktadr. Maddede yaplan dier bir deiiklikle, yrtmenin ilevselliinin salanmasna ynelik olarak, Trkiye'de eitimi ve retimi yaplacak yabanc dillerin tespitinde Milli Gvenlik Kurulunun grnn alnmasna ilikin hkm madde metninden karlmaktadr.

75

H. SEKZNC UYUM PAKET


lm Cezasnn Kaldrlmas ile Baz Kanunlarda Deiiklik Yaplmasna likin Kanun 14 Temmuz 2004 tarihinde TBMM tarafndan kabul edilmitir. lm Cezasnn Kaldrlmas lm Cezasnn Kaldrlmas ile Baz Kanunlarda Deiiklik Yaplmasna likin Kanunun 1. maddesi erevesinde, - 1.3.1926 tarihli ve 765 sayl Trk Ceza Kanunu, - 23.5.1928 tarihli ve 1322 sayl Kanunlarn ve Nizamnamelerin Sureti Neir ve lan ve Meriyet Tarihi Hakknda Kanun, - 4.4.1929 tarihli ve 1412 sayl Ceza Usul Muhakemeleri Kanunu, - 31.8.1956 tarihli ve 6831 sayl Orman Kanunu, - 13.7.1965 tarihli ve 647 sayl Cezalarn nfaz Hakknda Kanun, - 8.9.1971 tarihli ve 1481 sayl Asayie Messir Baz Fiillerin nlenmesi Hakknda Kanun, - 7.11.1979 tarihli ve 2253 sayl ocuk Mahkemelerinin Kuruluu, Grev ve Yarglama Usulleri Hakknda Kanun, - 4.2.1983 tarihli ve 2797 sayl Yargtay Kanunu, - 12.4.1991 tarihli ve 3713 sayl Terrle Mcadele Kanunu, - 17.2.2000 tarihli ve 4533 sayl Gelibolu Yarmadas Tarihi Milli Park Kanunu, - 3.8.2002 tarihli ve 4771 sayl eitli Kanunlarda Deiiklik Yaplmasna likin Kanun, - 30.5.1283 tarihli Demiryollarnn Usul Zabtasna Dair Nizamnamenin lm cezasna atf yaplan btn maddelerinde lm cezas ibaresi madde metinlerinden karlm ve yerine arlatrlm mebbet hapis cezas getirilmitir. Sivil- Asker likileri ve Yrtmenin levsellii Yksekretim Kanununda yaplan deiiklikle, Yksekretim Kuruluna Genelkurmay Bakanlnca bir ye seilmesine ilikin hkm yrrlkten kaldrlmtr. Radyo ve Televizyonlarn Kurulu ve Yaynlar Hakknda Kanunda yaplan deiiklikle, Radyo ve Televizyon st Kurulu yeliine MGK Genel Sekreterliince aday gsterilmesine dair hkm yrrlkten kaldrlmtr. Telsiz Kanununda yaplan deiiklikle, MGK Genel Sekreteri Haberleme Yksek Kurulu yeliinden karlmtr. Kkleri Muzr Neriyattan Koruma Kanununda yaplan deiiklikle yetkili kurula MGK tarafndan bir ye seilmesine dair hkm yrrlkten kaldrlmtr. Dernek Kurma zgrl Avukatlk Kanunu Madde 65/2'nin yrrlkten kaldrlmas ve Ek Madde 3/2'nin deitirilmesiyle avukatlarn barolardaki seme ve seilme haklarnn nndeki baz kstlamalar kaldrlmtr. 76

IV. AB UYUM YASA PAKETLERYLE DETRLEN KANUN MADDELER


KONU BALIKLARINA GRE

AHM Kararlarnn Uygulanmas Damga Vergisi Kanunu Ek Madde 1 AIHM Kararlarnn Uygulanmas -Yarglamann adesi eitli Kanunlarda Deiiklik Yaplmasna Dair Kanun Madde 1/a Ceza Muhakemeleri Usul Kanunu Madde 107,108, 316, 327, 335, Ek Madde 7 Hukuk Usul Muhakemeleri Kanunu Madde 445, 445/a, 447, 448 dari Yarglama Usul Kanunu Madde 53, Geici Madde 5 Medeni ve Siyasi Haklar - Barl Toplant ve Gsteri Yryleri Hakk Toplant ve Gsteri Yryleri Kanunu Madde 9, 15,16,17,18,19,21 Medeni ve Siyasi Haklar - Dernek Kurma zgrl Avukatlk Kanunu Madde 65 ve Ek 3. madde Dernekler Kanunu Madde 4,5,6,7,11,12,15,16,18, 34, 38, 39, 40, 43, 44, 45, 46, 47, 56, 62, 73, 82 Trk Medeni Kanunu Madde 56, 64, 66, 82, 91, 92, 94

Medeni ve Siyasi Haklar - Sendikal Haklar Serbest Blgeler Kanunu Geici Madde Medeni ve Siyasi Haklar - Siyasi Partiler Mahalli dareler ve Mahalle Muhtarlklar ve htiyar Heyetleri Seimi Hakknda Kanun Madde 8 Milletvekili Seimi Kanunu Madde 7,11, 39 Seimlerin Temel Hkmleri ve Semen Ktkleri Hakknda Kanun Madde 55/a ve 149/a Siyasi Partiler Kanunu Madde 8, 11, 66, 98, 100, 101, 102, 103, 104, 111 Medeni ve Siyasi Haklar - Dnce ve fade zgrl Basn Kanunu Madde 5, 15, 16, 21, 22, 24, 25, 30, 31, 33, 34, Ek Madde 1, Ek Madde 2, Ek Madde 3 Sinema, Video ve Mzik Eserleri Kanunu Madde 3, 6, 9 77

Terrle Mcadele Kanunu Madde 1, 7, 8, Geici Madde 10 Trk Ceza Kanunu Madde 159, 312, 426, 427, 453, 462 Medeni ve Siyasi Haklar - badet ve Din zgrl mar Kanunu Madde Ek Madde 2 Vakflar Genel Mdrlnn Tekilat ve Grevleri Hakknda KHK Ek Madde 3 Medeni ve Siyasi Haklar - kenceyle Mcadele Ceza Usul Muhakemeleri Kanunu Madde 107, 128, 316, 327, 335 Ceza Usul Muhakemeleri Kanunu ile Devlet Gvenlik Mahkemelerinin Kurulu ve Yarglama Usulleri Hakknda Kanunun Baz Maddelerinde Deiiklik Yaplmasna Dair Kanun Madde 31 Devlet Gvenlik Mahkemelerinin Kurulu ve Yarglama Usulleri Hakknda Kanun Madde 16 Devlet Memurlar Kanunu Madde 13 Dileke Hakknn Kullanlmasna Dair Kanun Madde 1, 2, 3, 4, 7, 8 nsan Haklar nceleme Komisyonu Kanunu Madde 7 Memurlar ve Dier Kamu Grevlilerinin Yarglanmas Hakknda Kanun Madde 2 Olaanst Hal Blge Valilii ve Olaanst Halin Devam Sresince Alnacak lave Tedbirler Hakknda KHK Madde 3/c Trk Ceza Kanunu Madde 245 Medeni ve Siyasi Haklar - Kii Hrriyetleri ve Gvenlii Polis Vazife ve Salahiyet Kanunu Madde 8, 9, 11,12,13, Ek Madde 1 Medeni ve Siyasi Haklar - Yaam Hakk Asayie Messir Baz Fiillerin nlenmesi Hakknda Kanun Madde 1 Cezalarn nfaz Hakknda Kanun Madde 1, 2, 19, Ek 2, Geici 11, Geici 12, Ceza Usul Muhakemeleri Kanunu Madde 110, 283, 305, 421 ocuk Mahkemelerinin Kuruluu, Grev ve Yarglama Usulleri Hakknda Kanun Madde 12 Demiryollarnn Usul Zabtasna Dair Nizamname Madde 1 ve 2 Gelibolu Yarmadas Tarihi Milli Park Kanunu Madde 6 Kanunlarn ve Nizamnamelerin Sureti Neir ve lan ve Meriyet Tarihi Hakknda Kanun Madde 1 Orman Kanunu Madde 110 Trk Ceza Kanunu, Kaakln Men ve Takibine Dair Kanun ve Orman Kanununun idam cezasnn kaldrlmas ile ilgili maddeleri Trk Ceza Kanunu Madde 11, 12, 13, 17, 43, 47, 50, 51, 54, 55, 58, 59, 61, 62, 64, 65, 66, 70, 73, 82, 102, 112, 118, 125, 126, 127, 129, 131, 133, 136, 137, 146, 147, 149, 156, 285, 286, 296, 301, 302, 303, 305, 407, 450, 451, 453, 462, 463 78

Terrle Mcadele Kanunu Madde 17 Yargtay Kanunu Madde 14 4771 sayl eitli Kanunlarda Deiiklik Yaplmasna likin Kanun Madde 1 ve Geici Madde 1 Ekonomik, Sosyal ve Kltrel Haklar - ocuk Haklar Adli Sicil Kanunu Madde 5, 8, 9 ocuk Mahkemelerinin Kuruluu, Grev ve Yarglama Usulleri Hakknda Kanun Madde 34 Ekonomik, Sosyal ve Kltrel Haklar - Kltrel Haklar Nfus Kanunu Madde 16 Radyo ve Televizyonlarn Kurulu ve Yaynlar Hakknda Kanun Madde 4, 15, 26, 32, Geici Madde 10 Yabanc Dil Eitimi ve retimi Kanunu Madde 1,2 Sivil-Asker likileri ve Yrtmenin levsellii Askeri Mahkemeler Kuruluu ve Yarglama Usul Kanunu Madde 11 Bakanlklar ve Bal Kurulularda Atama Usulne likin Kanunun 1 sayl Cetveli l daresi Kanunu Madde 29 Jandarma Tekilat, Grev ve Yetkileri Kanunu Madde 9 Kkleri Muzr Neriyattan Koruma Kanunu Madde 2 Milli Gvenlik Kurulu ve MGK Genel Sekreterlii Kanunu Madde 4, 5, 9, 13,15,19, Geici Madde 4 Radyo ve Televizyonlarn Kurulu ve Yaynlar Hakknda Kanun Madde 6 Saytay Kanunu Ek Madde 12 Telsiz Kanunu Madde 6 Yksekretim Kanunu Madde 6

79

80
Maddenin son hali
Ek Madde 1 - Avrupa nsan Haklar Mahkemesi Kararlarna dayanlarak yaplacak demeleri ile dosthane zm balamnda yaplacak demelere ilikin olarak dzenlenecek katlar damga vergisinden istisnadr. Beinci uyum paketi ile yrrlkten kaldrlmtr.

V. AB UYUM YASA PAKETLER LE DETRLEN KANUN MADDELERNN NCEK VE SON HALLER

AHM KARARLARININ UYGULANMASI 1.7.1964 tarihli ve 488 sayl Damga Vergisi Kanunu

Kaydedilen Deiiklik

Maddenin ilk hali

Drdnc uyum paketi Ek Madde 1 eklenmitir.

AHM KARARLARININ UYGULANMASI - YARGILAMANIN ADES 3.8.2002 tarihli ve 4771 sayl eitli Kanunlarda Deiiklik Yaplmasna likin Kanun

Beinci uyum paketi

Geici Madde 2 yrrlkten kaldrlmtr.

GEC MADDE 2. - Bu Kanunun 6 ve 7. maddeleri, bu maddelerin yrrle girdii tarihten sonra Avrupa nsan Haklar Mahkemesine yaplan bavurular zerine verilecek kararlar hakknda uygulanr.

4.4.1929 tarihli ve 1412 sayl Ceza Muhakemeleri Usul Kanunu


Muhakemenin iadesi ve yazl emir Mahkmun lehine muhakemenin iadesi sebepleri : Madde 327 - Kat'ileen bir hkmle neticelenmi olan bir dava aada yazl hallerde mahkmun lehine olarak muhakemenin iadesi yolu ile tekrar grlr: 1 - Durumada ihtica olunan ve hkme tesir eden bir vesikann sahtelii tebeyyn ederse. 2 - Yemin verilerek dinlenmi olan bir ahit veya ehlihibrenin hkme messir olacak surette mahkm aleyhine kast veya ihmal ile hakikat hilafnda ahitlikte bulunduu veya rey verdii anlalrsa. 3 - Bizzat mahkm tarafndan sebebiyet verilmi olan kusur mstesna olmak zere hkme itirak etmi olan hakimlerden biri aleyhine ceza tatbikatn ve kanuni bir ceza ile mahkmiyeti istilzam edecek mahiyette olarak vazifelerini ifada kusur etmise. 4 - Ceza hkm, hukuk mahkemesinin bir hkmne mstenid olup da bu hkm kat`ilemi olan dier bir hkm ile bozulmu ise. 5 - Yeni vakalar veya yeni deliller dermeyan edilip de bunlar yalnz bana veya evvelce irad edilen delillerle birlikte nazara alndklar takdirde maznunun beraetini veya daha hafif bir cezay havi kanun hkmnn tatbiki ile mahkm olmasn istilzam edebilecek mahiyette olursa. u kadar ki kabahat hkmleri hakknda ancak evvelce mahkm tarafndan renilmemi olan veya kendi kusuru ile olmayarak evvelce irad edilmemi bulunan vakalar veya deliller dermeyan olunabilir. 6 - Ceza hkmnn, nsan Haklarn ve Ana Hrriyetleri Korumaya Dair Szlemenin veya eki protokollerin ihlli suretiyle verildiinin, Avrupa nsan Haklar Mahkemesinin kesinlemi kararyla tespit

nc ve beinci uyum paketi

Muhakemenin iadesi ve yazl emir

Beinci uyum paketiyle, Madde 327'ye altnc bent eklenmitir.

Mahkmun lehine muhakemenin iadesi sebepleri :

Madde 327 - Kat'ileen bir hkmle neticelenmi olan bir dava aada yazl hallerde mahkmun lehine olarak muhakemenin iadesi yolu ile tekrar grlr:

1 - Durumada ihtica olunan ve hkme tesir eden bir vesikann sahtelii tebeyyn ederse. 2 - Yemin verilerek dinlenmi olan bir ahit veya ehlihibrenin hkme messir olacak surette mahkm aleyhine kast veya ihmal ile hakikat hilafnda ahitlikte bulunduu veya rey verdii anlalrsa. 3 - Bizzat mahkm tarafndan sebebiyet verilmi olan kusur mstesna olmak zere hkme itirak etmi olan hakimlerden biri aleyhine ceza tatbikatn ve kanuni bir ceza ile mahkmiyeti istilzam edecek mahiyette olarak vazifelerini ifada kusur etmise. 4 - Ceza hkm, hukuk mahkemesinin bir hkmne mstenid olup da bu hkm kat'ilemi olan dier bir hkm ile bozulmu ise. 5 - Yeni vakalar veya yeni deliller dermeyan edilip de bunlar yalnz bana veya evvelce irad edilen delillerle birlikte nazara alndklar takdirde maznunun beraetini veya daha hafif bir cezay havi kanun hkmnn tatbiki ile mahkm olmasn istilzam edebilecek mahiyette olursa. u kadar ki kabahat hkmleri hakknda ancak evvelce mahkm tarafndan renilmemi olan veya kendi kusuru ile olmayarak evvelce irad edilmemi bulunan vakalar veya deliller dermeyan olunabilir.

81

82
edilmi olmas. Bu halde, muhakemenin iadesi, Avrupa nsan Haklar Mahkemesi kararnn kesinletii tarihten itibaren bir yl iinde istenebilir. ade talebinin kabule ayan olmad karar ve mercii: Madde 335 - Muhakemenin iadesi talebiyle hkmne itiraz olunan mahkeme bu talebin kabule ayan olup olmadna karar verir. Temyizi dava zerine Temyiz Mahkemesince verilmi olan bir hkmn mevzuunu tekil eden davann muhakemesinin iadesi talep olunupta gsterilen sebepler 327 veya 330. maddelerin nc numaralarnda yazl sebeplerden bakalar ise muhakemenin iadesi talebine karar vermek salahiyeti evvelce hkm temyiz edilmi bulunan mahkemeye aittir. Muhakemenin iadesi talebinin kabule ayan olup olmadna dair olan karar duruma yaplmakszn verilir.

MADDE 327/a. - Kesinlemi bir ceza hkmnn Avrupa nsan Haklar Mahkemesince, nsan Haklarn ve Ana Hrriyetleri Korumaya Dair Szlemenin veya eki protokollerin ihlli suretiyle verildii saptandnda ihllin nitelii ve arl bakmndan Szlemenin 41. maddesine gre hkmedilmi olan tazminatla giderilemeyecek sonular dourduu anlalrsa; Adalet Bakan, Yargtay Cumhuriyet Basavcs, Avrupa nsan Haklar Mahkemesine bavuruda bulunan veya yasal temsilcisi, Avrupa nsan Haklar Mahkemesi kararnn kesinletii tarihten itibaren bir yl iinde Yargtay Birinci Bakanlndan muhakemenin iadesi isteminde bulunabilirler. Bu istem, Yargtay Ceza Genel Kurulunca incelenir. Yargtay Ceza Genel Kurulu, Avrupa nsan Haklar Mahkemesince saptanan ihllin sonular tazminatla giderilmi veya istem sresi iinde yaplmam ise reddine; aksi hlde, dosyann davaya bakmas iin karar veren mahkemeye gnderilmesine duruma yapmakszn kesin olarak karar verir.

nc ve beinci uyum paketi

ade talebinin kabule ayan olmad karar ve mercii:

Madde 335 - Muhakemenin iadesi talebiyle hkmne itiraz olunan mahkeme bu talebin kabule ayan olup olmadna karar verir. Temyizi dava zerine Temyiz Mahkemesince verilmi olan bir hkmn mevzuunu tekil eden davann muhakemesinin iadesi talep olunupta gsterilen sebepler 327 veya 330. maddelerin nc numaralarnda yazl sebeplerden bakalar ise muhakemenin iadesi talebine karar vermek salahiyeti evvelce hkm temyiz edilmi bulunan mahkemeye aittir.

Madde 335'e nc uyum paketiyle bir fkra eklenmi, eklenen fkra beinci uyum paketiyle yrrlkten kaldrlmtr.

Muhakemenin iadesi talebinin kabule ayan olup olmadna dair olan karar duruma yaplmakszn verilir.

Ceza Muhakemeleri Usul Kanununun 335. maddesine son fkra olarak aadaki hkm eklenmitir. 327/a maddesi hkmleri sakldr.

18.6.1927 tarihli ve 1086 sayl Hukuk Usul Muhakemeleri Kanunu


adei muhakeme Madde 445 - Katiyen verilen veya katiyet iktisap etmi olan kararlar hakknda aadaki sebeplere binaen iadei muhakeme talep olunabilir:

nc ve beinci uyum paketi

adei muhakeme

Madde 445'te yaplan deiiklikle AHM kararlar iadei muhakeme nedenleri arasna girmitir.

Madde 445 - Katiyen verilen veya katiyet iktisap etmi olan kararlar hakknda aadaki sebeplere binaen iadei muhakeme talep olunabilir:

Madde 445'e 445/a fkras nc uyum paketiyle eklenmitir; beinci uyum paketi ile bu fkra yrrlkten kaldrlmtr.

1 - Muhakeme esnasnda esbab mcbireye veya lehine hkmolunan tarafn fiiline binaen elde edilemiyen bir senet veya vesikann hkmn itasndan sonra ele geirilmi olmas, 2 - Hkme esas ittihaz olunan senedin sahteliine karar verilmi veyahut senedin sahte olduu mahkeme veya bir mevkii resmide ikrar olunmu veya sahtelik hakkndaki karar hkmden evvel ittihaz olunup iadei muhakeme talebinde bulunan kimsenin, hkm zamannda bundan haberi bulunmam olmas, 3 - Hkme esas itthaz olunan bir ilam hkm fesih ve nakzolunarak kaziyei muhkeme tekil etmek suretiyle klliyen mrtefi olmas, 4 - ahadeti hkme esas ittihaz olunan ahidin hkmden sonra yalan ahadetle mahkm edilmi olmas, 5 - Ehlihibrenin kasten hilaf hakikat ihbaratta bulunduunun hkmen tahakkuk etmesi, 6 - Mahkmunlehin yalan yere yemin ettii ikrar veya beyyinei tahririye ile sabit olmu olmas, 7 - Mahkmunleh tarafndan hkme messir dier bir hile ve hud'ann kullanlm olmas, 8 - Vekil ve mmessil olmayan kimseler huzuriyle davann ryet ve hkmedilmi olmas, 9 - Davay ryetten istinkaf etmeye kanunen mecbur olan hakim huzuriyle muhakemenin ryet ve hkmedilmi olmas, 10 - ki taraf ve sebebi mddehit bir dava hakknda sadr olan biryir yeni bir ilam suduruna sebep olabilecek bir madde yokken yine o mahkeme veya dier bir mahkeme tarafndan evvelki ilamn hkm hilafnda bir hkm ve karar verilmi olup da her iki ilamn katiyet kesbetmesi

1 - Muhakeme esnasnda esbab mcbireye veya lehine hkmolunan tarafn fiiline binaen elde edilemeyen bir senet veya vesikann hkmn itasndan sonra ele geirilmi olmas, 2 - Hkme esas ittihaz olunan senedin sahteliine karar verilmi veyahut senedin sahte olduu mahkeme veya bir mevkii resmide ikrar olunmu veya sahtelik hakkndaki karar hkmden evvel ittihaz olunup iadei muhakeme talebinde bulunan kimsenin, hkm zamannda bundan haberi bulunmam olmas, 3 - Hkme esas itthaz olunan bir ilam hkm fesih ve nakzolunarak kaziyei muhkeme tekil etmek suretiyle klliyen mrtefi olmas, 4 - ahadeti hkme esas ittihaz olunan ahidin hkmden sonra yalan ahadetle mahkm edilmi olmas, 5 - Ehlihibrenin kasten hilaf hakikat ihbaratta bulunduunun hkmen tahakkuk etmesi, 6 - Mahkmunlehin yalan yere yemin ettii ikrar veya beyyinei tahririye ile sabit olmu olmas, 7 - Mahkmunleh tarafndan hkme messir dier bir hile ve hud`ann kullanlm olmas, 8 - Vekil ve mmessil olmayan kimseler huzuriyle davann ryet ve hkmedilmi olmas, 9 - Davay ryetten istinkaf etmee kanunen mecbur olan hakim huzuriyle muhakemenin ryet ve hkmedilmi olmas, 10 - ki taraf ve sebebi mddehit bir dava hakknda sadr olan bir ilama mugayir yeni bir ilam suduruna sebep olabilecek bir madde yokken yine o mahkeme veya dier bir mahkeme tarafndan evvelki ilamn hkm hilafnda bir hkm ve karar verilmi olup da her iki ilamn katiyet kesbetmesi.

83

84
11 - Hkmn, nsan Haklarn ve Ana Hrriyetleri Korumaya Dair Szlemenin veya eki protokollerin ihlli suretiyle verildiinin, Avrupa nsan Haklar Mahkemesinin kesinlemi kararyla tespit edilmi olmas. Birinci fkrann 4, 5 ve 6. bentlerindeki hallerde yarglamann iadesinin istenebilmesi, bu sebeplerin kesinlemi bir ceza mahkmiyet karar ile belirlenmi olmas artna baldr. Delil yokluundan baka bir sebeple ceza kovuturmasna balanamam veya karar verilememi ise, ceza mahkemesi karar aranmaz. Bu takdirde yarglamann iadesi sebeplerinin varlnn, yarglamann iadesi davasnda ncelikle ispat edilmesi gerekir.

MADDE 445/a. - Kesin olarak verilmi veya kesinlemi olan bir kararn, Avrupa nsan Haklar Mahkemesince, nsan Haklarn ve Ana Hrriyetleri Korumaya Dair Szlemenin veya eki protokollerin ihlli suretiyle verildii saptandnda, ihllin nitelii ve arl bakmndan Szlemenin 41. maddesine gre hkmedilmi olan tazminatla giderilemeyecek sonular dourduu anlalrsa; Adalet Bakan, Yargtay Cumhuriyet Basavcs, Avrupa nsan Haklar Mahkemesine bavuruda bulunan veya yasal temsilcisi, Avrupa nsan Haklar Mahkemesi kararnn kesinletii tarihten itibaren bir yl iinde Yargtay Birinci Bakanlndan muhakemenin iadesi isteminde bulunabilirler.

Bu istem, Yargtay Hukuk Genel Kurulunca incelenir. Yargtay Hukuk Genel Kurulu, Avrupa nsan Haklar Mahkemesince saptanan ihllin sonular tazminatla giderilmi veya istem sresi iinde yaplmam ise reddine; aksi hlde, dosyann davaya bakmas iin karar veren mahkemeye gnderilmesine duruma yapmakszn kesin olarak karar verir.

Birinci fkrann 4, 5 ve 6. bentlerindeki hallerde yarglamann iadesinin istenebilmesi, bu sebeplerin kesinlemi bir ceza mahkmiyet karar ile belirlenmi olmas artna baldr. Delil yokluundan baka bir sebeple ceza kovuturmasna balanamam veya karar verilememi ise, ceza mahkemesi karar aranmaz. Bu takdirde yarglamann iadesi sebeplerinin varlnn, yarglamann iadesi davasnda ncelikle ispat edilmesi gerekir.

Beinci uyum paketi Madde 447 - adei muhakeme mddeti, yeni vesaikn elde edildii veya hilenin keif olunduu ve yalan yere ahadet veya yemin veya ehlihibre ihbarlar veya sahtelik hakknda verilen hkmlerin katiyet iktisabettii ve hkme esas ittihaz olunan ilam hkmnn fesih ve nakzolunarak kaziyei muhkeme suretiyle klliyen mrtefi olmasndan haberdar olunduu ve 445. maddenin 8 ve 9. hallerinde hkmn mahkmunaleyhe veya hakiki vekil veya mmessile tebli tarihinden itibaren ay ve alacakl veya mahkmunaleyh makamna kaim olanlarn hkmden usulen haberdar olduklar gnden itibaren bir aydr. Drt yz krk beinci maddenin 10. numarasnda yazlan sebepten dolay iadei muhakeme talebi mruruzaman haddine balii mddet geinceye kadar muteberdir. 445. maddenin birinci fkrasnn 11. bendinde yazl sebepten dolay iadei muhakeme mddeti Avrupa nsan Haklar Mahkemesi kararnn kesinletii tarihten itibaren bir yldr. adei muhakeme Madde 448 - adei muhakeme talebini muntazammn arzuhal, hkm veren mahkemeye verilir ve orada tetkik olunur.

adei muhakeme

adei muhakeme

Madde 447'ye bir fkra eklenmitir.

Madde 447 - adei muhakeme mddeti, yeni vesaikn elde edildii veya hilenin keif olunduu ve yalan yere ahadet veya yemin veya ehlihibre ihbarlar veya sahtelik hakknda verilen hkmlerin katiyet iktisabettii ve hkme esas ittihaz olunan ilam hkmnn fesih ve nakzolunarak kaziyei muhkeme suretiyle klliyen mrtefi olmasndan haberdar olunduu ve 445. maddenin 8 ve 9. hallerinde hkmn mahkmunaleyhe veya hakiki vekil veya mmessile tebli tarihinden itibaren ay ve alacakl veya mahkmunaleyh makamna kaim olanlarn hkmden usulen haberdar olduklar gnden itibaren bir aydr.

Drt yz krk beinci maddenin 10. numarasnda yazlan sebepten dolay iadei muhakeme talebi mruruzaman haddine balii mddet geinceye kadar muteberdir.

nc ve beinci uyum paketi

adei muhakeme

Madde 448'e bir fkra eklenmitir, eklenen fkra yrrlkten kaldrlmtr.

Madde 448 - adei muhakeme talebini muntazammn arzuhal, hkm veren mahkemeye verilir ve orada tetkik olunur.

445. maddenin onuncu numarasnda yazlan sebepten dolay iadei muhakeme talebini havi arzuhal ikinci hkm ita eden mahkemeye verilir.

Hukuk Usul Muhakemeleri Kanununun 448. maddesine son fkra olarak aadaki hkm eklenmitir. 445/a maddesi hkmleri sakldr.

85

86
Yarglamann yenilenmesi Madde 53 1. Dantay ile blge idare, idare ve vergi mahkemelerinden verilen kararlar hakknda, aada yazl sebepler dolaysyla yarglamann yenilenmesi istenebilir. a) Zorlayc sebepler dolaysyla veya lehine karar verilen tarafn eyleminden doan bir sebeple elde edilemeyen bir belgenin kararn verilmesinden sonra ele geirilmi olmas, b) Karara esas olarak alnan belgenin, sahteliine hkmedilmi veya sahte olduu mahkeme veya resmi bir makam huzurunda ikrar olunmu veya sahtelik hakkndaki hkm karardan evvel verilmi olup dayarglamann yenilenmesini isteyen kimsenin karar zamannda bundan haberi bulunmam olmas, c) Karara esas olarak alnan bir ilam hkmnn, kesinleen bir mahkeme kararyla bozularak ortadan kalkmas, d) Bilirkiinin kastla geree aykr beyanda bulunduunun mahkeme kararyla belirlenmesi, e) Lehine karar verilen tarafn, karara etkisi olan bir hile kullanm olmas, f) Vekil veya kanuni temsilci olmayan kimseler ile davann grlp karara balanm bulunmas, g) ekinmeye mecbur olan bakan, ye veya hakimin katlmasyla karar verilmi olmas,

6.1.1982 tarihli ve 2577 sayl dari Yarglama Usul Kanunu

Altnc uyum paketi

Yarglamann yenilenmesi

Madde 53 deitirilmitir.

Madde 53 -

1. Dantay ile blge idare, idare ve vergi mahkemelerinden verilen kararlar hakknda, aada yazl sebepler dolaysyla yarglamann yenilenmesi istenebilir.

a) Zorlayc sebepler dolaysyla veya lehine karar verilen tarafn eyleminden doan bir sebeple elde edilemeyen bir belgenin kararn verilmesinden sonra ele geirilmi olmas,

b) Karara esas olarak alnan belgenin, sahteliine hkmedilmi veya sahte olduu mahkeme veya resmi bir makam huzurunda ikrar olunmu veya sahtelik hakkndaki hkm karardan evvel verilmi olup da yarglamann yenilenmesini isteyen kimsenin karar zamannda bundan haberi bulunmam olmas,

c) Karara esas olarak alnan bir ilam hkmnn, kesinleen bir mahkeme kararyla bozularak ortadan kalkmas,

d) Bilirkiinin kastla geree aykr beyanda bulunduunun mahkeme kararyla belirlenmesi,

e) Lehine karar verilen tarafn, karara etkisi olan bir hile kullanm olmas,

f) Vekil veya kanuni temsilci olmayan kimseler ile davann grlp karara balanm bulunmas,

g) ekinmeye mecbur olan bakan, ye veya hakimin katlmasyla karar verilmi olmas,

h) Taraflar,konusu ve sebebi ayn olan bir dava hakknda verilen karara aykr yeni bir kararn verilmesine neden olabilecek kanuni bir dayanak yokken, ayn mahkeme yahut baka bir mahkeme tarafndan nceki ilamn hkmne aykr bir karar verilmi bulunmas. i) Hkmn, nsan Haklarn ve Ana Hrriyetleri Korumaya Dair Szlemenin veya eki protokollerin ihlli suretiyle verildiinin, Avrupa nsan Haklar Mahkemesinin kesinlemi kararyla tespit edilmi olmas. 2. Yarglamann yenilenmesi istekleri esas karar vermi olan mahkemece karara balanr. 3. Yarglamann yenilenmesi sresi, (1) numaral fkrann (h) bendinde yazl sebep iin on yl, (1) numaral fkrann () bendinde yazl sebep iin Avrupa nsan Haklar Mahkemesi kararnn kesinletii tarihten itibaren bir yl ve dier sebepler iin altm gndr. Bu sreler,dayanlan sebebin istemde bulunan ynnden gerekletii tarihi izleyen gnden balatlarak hesaplanr Geici Madde 5- 53. maddenin (1) numaral fkransnn () bendi, bu kanun yrrle girdii tarihten sonra Avrupa nsan Haklar Mahkemesine yaplan bavurular zerine verilecek kararlar hakknda uygulanr. Bu kanun yrrle girdii tarihte kesinlemi olan Avrupa nsan Haklar Mahkemesi kararlarna ilikin yarglamann yenilenmesi istemleri, bu Kanunun yrrle girdii tarihten itibaren bir yl iinde yaplr.

h) Taraflar,konusu ve sebebi ayn olan bir dava hakknda verilen karara aykr yeni bir kararn verilmesine neden olabilecek kanuni bir dayanak yokken, ayn mahkeme yahut baka bir mahkeme tarafndan nceki ilamn hkmne aykr bir karar verilmi bulunmas.

2. Yarglamann yenilenmesi istekleri esas karar vermi olan mahkemece karara balanr.

3. Yarglamann yenilenmesi sresi,1/h bendinde yazl sebep iin on yl,dier sebepler iin altm gndr.Bu sreler,dayanlan sebebin istemde bulunan ynnden gerekletii tarihi izleyen gnden balatlarak hesaplanr.

Geici Madde 5 eklenmitir.

87

88
Toplant ve gsteri yry hakk Madde 3 - Herkes, nceden izin almakszn, bu Kanun hkmlerine gre silahsz ve saldrsz olarak kanunlarn su saymad belirli amalarla toplant ve gsteri yry dzenleme hakkna sahiptir. Yabanclarn bu Kanun hkmlerine gre toplant ve gsteri yry dzenlemeleri, ileri Bakanlnn iznine baldr. Yabanclarn bu Kanuna gre dzenlenen toplant ve gsteri yrylerinde toplulua hitap etmeleri, afi, pankart, resim, flama, levha, ara ve gereler tamalar, toplantnn yaplaca mahallin en byk mlk idare amirliine toplantdan en az krksekiz saat nce yaplacak bildirimle mmkndr. Toplant ekil ve artlar - Dzenleme Kurulu Madde 9 - Bu Kanuna gre yaplacak toplantlar, fiil ehliyetine sahip ve onsekiz yan doldurmu, en az yedi kiiden oluan bir dzenleme kurulu tarafndan dzenlenir. Bu kurul, kendi aralarndan birini bakan seer. Diplomatik dokunulmazlklar bulunan kiiler, dzenleme kurulu bakan veya yesi olamazlar. Tzel kiilerin toplant ve gsteri yry dzenlemeleri, yetkili organlarnn kararna baldr.

MEDEN VE SYAS HAKLAR-BARIIL TOPLANTI VE GSTER HAKKI

6.10.1983 tarih ve 2911 sayl Toplant ve Gsteri Yryleri Kanunu

nc uyum paketi

Toplant ve gsteri yry hakk

Madde 3/2 deitirilmitir.

Madde 3 - Herkes, nceden izin almakszn, bu Kanun hkmlerine gre silahsz ve saldrsz olarak kanunlarn su saymad belirli amalarla toplant ve gsteri yry dzenleme hakkna sahiptir.

Yabanclarn, 4. madde hkm sakl kalmak zere, bu Kanun hkmlerine gre toplant ve gsteri yry dzenlemeleri ve Trk vatandalar tarafndan dzenlenecek toplant veya yryte toplulua hitap etmeleri, afi, pankart, dviz, resim, flama, levha, ara ve gereler tamalar ileri Bakanlnn iznine baldr.

kinci uyum paketi

Toplant ekil ve artlar- Dzenleme Kurulu

Madde 9 yeniden dzenlenmitir.

Madde 9 - Bu Kanuna gre yaplacak toplantlar, medeni haklar kullanma ehliyetine sahip ve 21 yan doldurmu en az yedi kiiden oluan bir dzenleme kurulu tarafndan dzenlenir. Bu kurul kendi aralarndan birini bakan seer.

Dzenleme kurulu bakan ve yelerinin toplantnn yaplaca yerde srekli ikametgahlarnn bulunmas ve bunlarn belgelendirilmesi zorunludur. Ayrca bu kiilerin, haklarnda soruturma ve kovuturma yaplabilmesi izne bal kimselerden olmamas veya yasama veya diplomatik dokunulmazlklarnn bulunmamas gereklidir.

nc uyum paketi Madde 10 - Toplant yaplabilmesi iin, dzenleme kurulu yelerinin tamamnn imzalayacaklar bir bildirim, toplantnn yaplmasndan en az krk sekiz saat nce ve alma saatleri iinde, toplantnn yaplaca yerin bal bulunduu valilik veya kaymakamla verilir. Bu bildirimde; a) Toplantnn amac, b) Toplantnn yaplaca yer, gn, balay ve biti saatleri, c) Dzenleme kurulunun bakan ile yelerinin ak kimlikleri, meslekleri ikametgahlar ve varsa alma yerleri, Belirtilir ve bildirime ynetmelikte gsterilecek belgeler eklenir. Bu bildirim karlnda gn ve saati gsteren alnd belgesi verilmesi zorunludur. Bu bildirim, valilik veya kaymakamlka kabul edilmez veya karlnda alnd belgesi verilmez ise keyfiyet bir tutanakla tespit edilir. Bu halde noter vastasyla ihbar yaplr. hbar saati bildirimin verilme saati saylr. Ayn yerde, ayn gn toplant yapmak zere ayr ayr dzenleme kurullarnca bildirim verilmise ilk verilen bildirim geerlidir. Dierlerine durum hemen yazl olarak bildirilir. Birden fazla toplantlar erteleme Madde 15 -Bir il snr iinde ayn gnde birden ok toplant yaplmak istenmesi halinde vali, emrindeki gvenlik kuvvetlerinin ve gerektiinde yararlanabilecei dier glerin bu toplantlarn gvenlik iinde yaplmasn salamaya yeterli olmad kansna varrsa, toplantlardan bir ksmn on gn amamak zere bir kez erteleyebilir.Bu ertelemede mracaat ncelii gz nnde bulundurulur.

Bildirim verilmesi

Bildirim verilmesi

Madde 10/1 deitirilmitir.

Madde 10 - Toplant yaplabilmesi iin, toplantnn yaplmasndan en az yetmi iki saat nce ve alma saatleri iinde, dzenleme kurulunun tamamnn imzalayacaklar bir bildirim, toplantnn yaplaca yerin bal bulunduu valilik veya kaymakamla verilir.

Bu bildirimde; a) Toplantnn amac, b) Toplantnn yaplaca yer, gn, balay ve biti saatleri, c) Dzenleme kurulunun bakan ile yelerinin ak kimlikleri, meslekleri ikametgahlar ve varsa alma yerleri,

Belirtilir ve bildirime ynetmelikte gsterilecek belgeler eklenir.

Bu bildirim karlnda gn ve saati gsteren alnd belgesi verilmesi zorunludur.

Bu bildirim, valilik veya kaymakamlka kabul edilmez veya karlnda alnd belgesi verilmez ise keyfiyet bir tutanakla tespit edilir. Bu halde noter vastasyla ihbar yaplr. hbar saati bildirimin verilme saati saylr.

Ayn yerde, ayn gn toplant yapmak zere ayr ayr dzenleme kurullarnca bildirim verilmise ilk verilen bildirim geerlidir. Dierlerine durum hemen yazl olarak bildirilir.

Yedinci uyum paketi

Birden fazla toplantlar erteleme

Madde 15 deitirilmitir.

Madde 15 - Bir il snr iinde ayn gnde birden ok toplant yaplmak istenmesi halinde vali, emrindeki gvenlik kuvvetlerinin ve gerektiinde yararlanabilecei dier glerin bu toplantlarn gvenlik iinde yaplmasn salamaya yeterli olmad kansna varrsa, toplantlardan bir ksmn otuz gn amamak zere bir kez erteleyebilir. Bu ertelemede mracaat ncelii gz nnde bulundurulur.

89

90
Toplantnn blge valilii ve ileri Bakanlnca ertelenmesi Madde 16 a) Bir blge valiliine bal illerden; birden ok ilde ayn gnde toplant yapmak iin bildirim verilmesi zerine, toplant gvenliini salamak amacyla ilgili valilerce blge valiliinden takviye istenmesi halinde, blge valisi bu isteklerin karlanamayaca kansna varrsa, takviye gnderilemeyen illerdeki toplantlar on gn amamak zere blge valiliince bir kez ertelenebilir. b) Ayn gnde birden ok blge valiliine bal illerde toplant yapmak iin bildirim verilmesi zerine, toplant gvenliini salamak amacyla ilgili blge valilerince ileri Bakanlndan takviye istenmesi halinde, ileri Bakanl bu isteklerin karlanamayaca kansna, varrsa, takviye gnderilemeyen blge valiliine bal illerdeki toplantlar on gn amamak zere ileri Bakanlnca bir kez ertelenebilir. Ertelemede mracaat ncelii gz nnde bulundurulur. Toplantnn ertelenmesi veya baz hllerde yasaklanmas Madde 17 - Blge valisi, vali veya kaymakam, mill gvenlik, kamu dzeni, su ilenmesinin nlenmesi, genel saln ve genel ahlkn veya bakalarnn hak ve zgrlklerinin korunmas amacyla belirli bir toplanty bir ay amamak zere erteleyebilir veya su ileneceine dair ak ve yakn tehlike mevcut olmas hlinde yasaklayabilir.

Yedinci uyum paketi

Toplantnn blge valilii ve ileri Bakanlnca ertelenmesi

Madde 16/1 deitirilmitir.

Madde 16 -

a) Bir blge valiliine bal illerden; birden ok ilde ayn gnde toplant yapmak iin bildirim verilmesi zerine, toplant gvenliini salamak amacyla ilgili valilerce blge valiliinden takviye istenmesi halinde, blge valisi bu isteklerin karlanamayaca kansna varrsa, takviye gnderilemeyen illerdeki toplantlar otuz gn amamak zere blge valiliince bir kez ertelenebilir.

b) Ayn gnde birden ok blge valiliine bal illerde toplant yapmak iin bildirim verilmesi zerine, toplant gvenliini salamak amacyla ilgili blge valilerince ileri Bakanlndan takviye istenmesi halinde, ileri Bakanl bu isteklerin karlanamayaca kansna, varrsa, takviye gnderilemeyen blge valiliine bal illerdeki toplantlar on gn amamak zere ileri Bakanlnca bir kez ertelenebilir.

Ertelemede mracaat ncelii gz nnde bulundurulur.

kinci ve yedinci uyum paketi

Toplantnn yasaklanmas veya ertelenmesi

Madde 17 yeniden dzenlenmitir.

Madde 17 - Blge valisi, vali veya kaymakam, kamu dzenini ciddi ekilde bozacak olaylarn kmas veya milli gvenlik gereklerinin ihlal edilmesi veya Cumhuriyetin ana niteliklerini yok etmek amacn gden fiillerin ilenmesinin kuvvetle muhtemel bulunmas halinde veya Devletin lkesi ve milletiyle blnmez btnlnn, genel ahlakn ve genel saln korunmas amac ile belirli bir toplanty yasaklayabilir veya iki ay amamak zere erteleyebilir.

Yedinci uyum paketi Madde 18 - Blge valisi, vali veya kaymakamlarca ertelenen veya yasaklanan ileri Bakanl tarafndan ertelenen toplantlara ilikin gerekeli erteleme veya yasaklama karar toplantnn balama saatinden en az yirmi drt saat nce bir yaz ile dzenleme kurulu bakanna veya bulunamad takdirde yelerden birine tebli edilir. Vali veya kaymakamlarca ertelenen veya yasaklanan toplantlar hakknda blge valiliine ve ileri Bakanlna, blge valilerince ertelenen veya yasaklanan toplantlar iin de ileri Bakanlna bilgi verilir. 17 nci maddede belirtilen durumlarda; toplantnn en az yirmi drt saat nce tebli art aranmakszn blge valilii, valilik veya kaymakamlklarca ertelenebilecei veya yasaklanabilecei haller ynetmelikte gsterilir. Toplantnn ertelenen gnden sonraki bir gnde yaplabilmesi, dzenleme kurulunun 10. maddeye gre yeni bildirimde bulunmasna baldr. l veya ilelerde btn toplantlarn ertelenmesi veya yasaklanmas Madde 19 - Blge valisi, mill gvenlik, kamu dzeni, su ilenmesinin nlenmesi, genel saln ve genel ahlkn veya bakalarnn hak ve zgrlklerinin korunmas amacyla blgeye dahil illerin birinde veya birkanda ya da bir ilin bir veya birka ilesinde btn toplantlar bir ay gememek zere erteleyebilir. Valiler de ayn sebeplere dayal olarak ve su ileneceine dair ak ve yakn tehlike mevcut olmas hlinde; ile bal ilelerin birinde veya birkanda btn toplantlar bir ay gememek zere yasaklayabilir.

Yasaklama veya erteleme kararnn teblii

Erteleme veya yasaklama kararnn teblii

Madde 18 deitirilmitir.

Madde 18 - Blge valisi, vali veya kaymakamlarca yasaklanan veya ertelenen veya ileri Bakanl tarafndan ertelenen toplantlara ilikin gerekeli yasaklama veya erteleme karar toplantnn balama saatinden en az yirmi drt saat nce bir yaz ile dzenleme kurulu bakanna veya bulunamad takdirde yelerden birine tebli edilir. Vali veya kaymakamlarca yasaklanan veya ertelenen toplantlar hakknda blge valiliine ve ileri Bakanlna, blge valilerince yasaklanan veya ertelenen toplantlar iin de ileri Bakanlna bilgi verilir.

17. maddede belirtilen durumlarda; toplantnn en az yirmi drt saat nce tebli art aranmakszn blge valilii, valilik veya kaymakamlklarca yasaklanabilecei veya ertelenebilecei haller ynetmelikte gsterilir.

Toplantnn ertelenen gnden sonraki bir gnde yaplabilmesi, dzenleme kurulunun 10. maddeye gre yeni bildirimde bulunmasna baldr.

kinci ve yedinci uyum paketi

l veya lelerde btn toplantlarn yasaklanmas

Madde 19/1'in birinci cmlesi deitirilmi ve ikinci cmlesine hkm eklenmitir.

Madde 19 - Blge valisi, kamu dzenini ciddi ekilde bozacak olaylarn kmas veya Milli Gvenlik gereklerinin ihlal edilmesi veya Cumhuriyetin ana niteliklerini yok etmek amacn gden fiillerin ilenmesinin kuvvetle muhtemel bulunmas halinde veya Devletin lkesi ve milletiyle blnmez btnlnn, genel ahlakn ve genel saln korunmas amac ile blgeye dahil illerin birinde veya bir kanda veya bir ilin bir veya bir ka ilesinde btn toplantlar ay gememek zere yasaklayabilir. Valiler de ayn sebeplere dayal olarak ile bal ilelerin birinde veya bir kanda btn toplantlar ay gememek zere yasaklayabilir.

91

92
Yasaklama karar gerekeli olarak verilir. Kararn zeti yasaklamann uygulanaca yerlerde mutat vastalarla ilan edilir. Ayrca, ileri Bakanlna bilgi verilir. kinci uyum paketi ile yrrlkten kaldrlmtr.

Yasaklama karar gerekeli olarak verilir Kararn zeti yasaklamann uygulanaca yerlerde mutat vastalarla ilan edilir. Ayrca, ileri Bakanlna bilgi verilir.

kinci uyum paketi Madde 21 yrrlkten kaldrlmtr.

Ama d toplant ve gsteri yry

Madde 21 - Dernekler, vakflar, sendikalar ve kamu kurumu niteliindeki meslek kurulular kendi konu ve amalar dnda toplant ve gsteri yry dzenleyemezler.

MEDEN VE SYAS HAKLAR-DERNEK KURMA ZGRL

19.3.1969 tarihli ve 1136 sayl Avukatlk Kanunu


Madde 65 -(Deiik:2/5/2001-4667/41 md.) Genel kurulca belirlenen yllk kesenek, her yln Ocak ve Temmuz aylarnda iki eit taksitte denir. Sresi iinde denmeyen yllk kesenee aylk yzde be gecikme zamm uygulanr. (Mlga ikinci fkra:14/7/2004 - 5218/2 md.) Yllk kesenei, tebligata ramen, kabule deer bir sebep olmakszn dememekte direnen avukatlarn ve avukatlk ortaklklarnn adlar, ynetim kurulu kararyla borlarn gecikme zammyla deyinceye kadar levha ve sicilden silinir ve durum ilgili yerlere bildirilir. Bu durumda olan avukat ve avukatlk ortaklklarnn borlar yasal yollardan alnr. Ek Madde 3 - (Ek: 8/5/1984-3003/8 md.) Barolar ile Trkiye Barolar Birliinin bu Kanuna gre gizli oyla yaplacak organ seimlerine ilikin ilemler, aadaki esaslara gre yarg gzetimi altnda gerekletirilir. (Deiik: 2/5/2001 - 4667/95 md.) Seim yaplacak genel kurul toplantsndan en az on be gn nce, baro seimleri iin levhaya kaytl avukatlar, Trkiye Barolar Birlii seimleri iin de genel kurula barolarca seilen asl ve yedek delegeler ile doal delegeleri belirleyen liste, toplantnn gndemi, yeri, gn, saati ile ounluk olmad takdirde yaplacak ikinci toplantya ilikin hususlar

Sekizinci uyum paketi

Madde 65 -(Deiik:2/5/2001-4667/41 md.)

Madde 65/2 yrrlkten kaldrlmtr.

Genel kurulca belirlenen yllk kesenek, her yln Ocak ve Temmuz aylarnda iki eit taksitte denir. Sresi iinde denmeyen yllk kesenee aylk yzde be gecikme zamm uygulanr.

Yllk kesenek borcu denmedike avukat baro genel kuruluna katlamaz, seme ve seilme haklarn kullanamaz.

Yllk kesenei, tebligata ramen, kabule deer bir sebep olmakszn dememekte direnen avukatlarn ve avukatlk ortaklklarnn adlar, ynetim kurulu kararyla borlarn gecikme zammyla deyinceye kadar levha ve sicilden silinir ve durum ilgili yerlere bildirilir. Bu durumda olan avukat ve avukatlk ortaklklarnn borlar yasal yollardan alnr.

Sekizinci uyum paketi

Ek Madde 3 - (Ek: 8/5/1984-3003/8 md.)

Ek Madde 3/2'nin birinci cmlesi madde metninden karlmtr.

Barolar ile Trkiye Barolar Birliinin bu Kanuna gre gizli oyla yaplacak organ seimlerine ilikin ilemler, aadaki esaslara gre yarg gzetimi altnda gerekletirilir.

(Deiik: 2/5/2001 - 4667/95 md.) Seim yaplacak genel kurul toplantsndan en az on be gn nce, baro seimleri iin levhaya kaytl avukatlardan genel kurula katlma hakkna sahip avukatlar, Trkiye Barolar Birlii seimleri iin de genel kurula barolarca seilen asl ve yedek delegeler ile doal delegeleri belirleyen liste, toplantnn gndemi, yeri, gn, saati ile ounluk olmad takdirde yaplacak ikinci toplantya ilikin hususlar

93

94
belirten bir yaz ile birlikte nsha olarak o yer ile seim kurulu bakan olan hkime verilir. Bir yerde birden fazla ile seim kurulu bulunduu takdirde grevli hkim, Yksek Seim Kurulunca belirlenir. Toplant tarihleri, gndemde yer alan dier konular gz nnde bulundurularak grmelerin bitimine gre seimlerin ile seim kurulu bakannn gzetiminde yaplmas salanr. ye says drt yz aan barolarda grmeler cumartesi gn sonulandrlr ve seimlere pazar gn dokuzda balanr ve oy verme ii saat on yedide sona erer. Hakim, gerektiinde ilgili kayt ve belgeleri de getirtip incelemek suretiyle varsa noksanlar tamamlattrdktan sonra seime katlacak avukatlar belirleyen liste ile yukardaki fkrada belirtilen dier hususlar onaylar. Onaylanan liste ile toplantya ilikin dier hususlar adalet dairesi ve baro ilan yerlerinde aslmak sureti ile gn sre ile ilan edilir. lan sresi iinde listeye yaplacak itirazlar hakim tarafndan incelenir ve en ge iki gn iinde kesin olarak karara balanr. Bu suretle kesinleen listeler ile toplantya ilikin dier hususlar onaylanarak ilgili baro veya Trkiye Barolar Birliine gnderilir.

belirten bir yaz ile birlikte nsha olarak o yer ile seim kurulu bakan olan hkime verilir. Bir yerde birden fazla ile seim kurulu bulunduu takdirde grevli hkim, Yksek Seim Kurulunca belirlenir. Toplant tarihleri, gndemde yer alan dier konular gz nnde bulundurularak grmelerin bitimine gre seimlerin ile seim kurulu bakannn gzetiminde yaplmas salanr. ye says drt yz aan barolarda grmeler cumartesi gn sonulandrlr ve seimlere pazar gn dokuzda balanr ve oy verme ii saat on yedide sona erer.

Hakim, gerektiinde ilgili kayt ve belgeleri de getirtip incelemek suretiyle varsa noksanlar tamamlattrdktan sonra seime katlacak avukatlar belirleyen liste ile yukardaki fkrada belirtilen dier hususlar onaylar. Onaylanan liste ile toplantya ilikin dier hususlar adalet dairesi ve baro ilan yerlerinde aslmak sureti ile gn sre ile ilan edilir.

lan sresi iinde listeye yaplacak itirazlar hakim tarafndan incelenir ve en ge iki gn iinde kesin olarak karara balanr.

Bu suretle kesinleen listeler ile toplantya ilikin dier hususlar onaylanarak ilgili baro veya Trkiye Barolar Birliine gnderilir.

6.10.1983 tarihli ve 2908 sayl Dernekler Kanunu


Ama Madde 1 - Bu Kanunun amac, kazan paylama dnda, kanunlarla yasaklanmam belirli ve ortak bir gayeyi gerekletirmek zere, gerek veya tzel en az yedi kiinin bilgi ve almalarn srekli olarak birletirmeleri suretiyle oluturduklar derneklerle ilgili esaslar dzenlemektir. Dernek kurma hakk Madde 4 - Fiil ehliyetine sahip ve on sekiz yan doldurmu olan gerek kiiler ile tzel kiiler, nceden izin almakszn dernek kurma hakkna sahiptir. Ancak; 1. Trk Silhl Kuvvetleri ile genel ve zel kolluk kuvvetleri mensuplar ve zel kanunlarnda dernek kuramayacaklar belirtilen memur statsndeki kamu hizmeti grevlileri srekli olarak, 2. a) Trk Ceza Kanununun kinci Kitabnn birinci babnda yazl sularn birinden mahkm olanlar,

Yedinci uyum paketi

Ama

Madde 1/1 deitirilmitir.

Madde 1 - Bu Kanunun amac, kazan paylama dnda, kanunlarla yasaklanmam belirli ve ortak bir gayeyi gerekletirmek zere, en az yedi gerek kiinin, bilgi ve almalarn srekli olarak birletirmeleri suretiyle oluturduklar derneklerle ilgili esaslar dzenlemektir.

kinci ve yedinci uyum paketi

Dernek kurma hakk

Madde 4 yeniden dzenlenmitir.

Madde 4 - Medeni haklar kullanma ehliyetine sahip ve on sekiz yan bitirmi olan herkes, nceden izin almakszn dernek kurabilir. Ancak; 1. Trk Silahl Kuvvetleri ile genel ve zel kolluk kuvvetleri mensuplar ve zel kanunlarnda dernek kuramayacaklar belirtilen memur statsndeki kamu hizmeti grevlileri,

2. Affa uram olsalar bile;

a) Zimmet, ihtilas, irtikp, rvet, hrszlk, dolandrclk, sahtecilik, inanc ktye kullanma, dolanl iflas gibi yz kzartc sular ile istimal ve istihlak kaakl dnda kalan kaaklk sular ve resmi ihale ve alm satmlara fesat kartrma sularndan biriyle mahkm olanlar,

b) Trk Ceza Kanununun kinci Kitabnn birinci babnda yazl sulardan veya bu sularn ilenmesini aleni olarak tahrik etmek sularndan biriyle mahkm olanlar,

b) Basit ve nitelikli zimmet, irtikp, rvet, hrszlk, yama, dolandrclk, sahtecilik, inanc ktye kullanma, dolanl iflas, kaaklk, resm ihale ve alm satmlara fesat kartrma, Devlet srlarn aa vurma, terr eylemlerine katlma ve bu eylemleri tahrik ve tevik sularndan biriyle mahkm olanlar,

95

96
c) Trk Ceza Kanununun 316, 317 ve 318. maddelerinde yazl sulardan biriyle mahkm olanlar, ki yl sre ile, 3) Kurulmas yasaklanm dernekleri kuranlar ve ynetenler ile dernekler iin yasaklanm faaliyetlerde bulunmalar sebebiyle mahkemece kapatlmasna karar verilen derneklerin yneticileri kapatma kararnn kesinletii tarihten itibaren bir yl sre ile, Dernek kuramazlar.

c) Trk Ceza Kanununun 312. maddesinin ikinci fkrasnda yazl halk snf, rk, dil, mezhep veya blge farkll gzeterek kin ve dmanl aka tahrik etme sularyla, ayn Kanunun 316, 317 ve 318. maddelerinde yazl kalpazanlk sularndan biriyle mahkm olanlar,

d) Trk Ceza Kanunun 536. maddesinin birinci, ikinci ve unc fkralarnda yazl fiillerle ayn Kanunun 537. maddesinin birinci, ikinci, nc, drdnc ve beinci fkralarnda yazl fiilleri siyasi ve ideolojik amalarla ilemekten mahkm olanlar,

3. Herhangi bir sutan dolay ar hapis veya taksirli sular hari be yl ve daha fazla hapis cezasna mahkm olanlar,

Srekli olarak,

4. Kurulmas yasaklanm dernekleri kuranlar ve ynetenler ile dernekler iin yasaklanm faaliyetlerde bulunmalar sebebiyle mahkemece kapatlmasna karar verilen derneklerin yneticileri, kapatma kararnn kesinletii tarihten, 2820 sayl Siyasi Partiler Kanununun 101. maddesinin (d) bendi gereince bir siyasi partiden kesin olarak karlan veya fiilleriyle bir siyasi partinin kapatlmasna sebep olan parti yeleri de karma kararnn veya Anayasa Mahkemesinin kapatma kararnn yaz ile bildirilmesinden itibaren be yl sre ile,

Dernek kuramazlar.

kinci ve drdnc uyum paketi Madde 5 - Anayasada belirtilen Cumhuriyetin temel nitelikleri ile 174. maddesinde belirtilen inklap kanunlarnn korunmas hkmlerine, mill gvenlie ve kamu dzenine, genel salk ve genel ahlaka aykr olarak; Trkiye Cumhuriyetinde rk, din, mezhep ve blge farkll veya bunlara dayanarak aznlk yaratmak ve Trkiye Cumhuriyetinin niter Devlet yapsn bozmak; Atatrk`n kiiliini, ilkelerini, almalarn veya anlarn ktlemek veya kk drmek ya da bakalarnn hrriyetlerini kstlamak amacyla, dernek kurulamaz.

Kurulmas yasak olan dernekler

Kurulmas yasak olan dernekler

Madde 5 yeniden dzenlenmitir.

Madde 5 - Anayasann balang ksmnda belirtilen temel ilkelere aykr olarak dernek kurulamaz; 1. Trk Devletinin lkesi ve milletiyle blnmez btnln bozmak, 2. Dil, rk, snf, din ve mezhep ayrmna dayanlarak nitelikleri Anayasada belirtilen Trkiye Cumhuriyetinin varln tehlikeye drmek veya ortadan kaldrmak, 3. Anayasadaki temel hak ve hrriyetleri ortadan kaldrmak, 4. Kanunlara, milli egemenlie, milli gvenlie, kamu dzenine ve genel asayie, kamu yararna, genel ahlaka ve genel saln korunmasna aykr faaliyette bulunmak, 5. Blge, rk, sosyal snf, din ve mezhep esasna veya adna dayanarak faaliyette bulunmak, 6. Trkiye Cumhuriyeti lkesi zerinde, rk, din, mezhep, kltr veya dil farkllna dayanan aznlklar bulunduunu ileri srmek veya Trk Dilinden veya kltrnden ayr dil ve kltrleri korumak, gelitirmek veya yaymak suretiyle aznlk yaratmak veya herhangi bir blgenin veya rkn veya snfn veya belli bir din veya mezhepten olanlarn dierlerine hakim veya dierlerinden imtiyazl olmasn salamak, 7. Trkiye Cumhuriyeti Anayasasnn 174. maddesinde saylan inklap kanunlarn kaldrmak, deitirmek veya bu kanunlarla yasaklanan hususlar yeniden canlandrmak, 8. Atatrk'n kiiliini, ilkelerini, almalarn veya anlarn ktlemek veya kk drmek, 9. Trkiye Devletinin manevi ahsiyetini ktlemek veya kltmek, 10. Su ilemek veya su ilemeyi tevik veya telkin etmek,

Amacyla dernek kurulmas yasaktr.

Yksekretim kurumlarnda birden fazla renci dernei kurulamaz.

97

98
Baz ad ve iaretleri kullanma yasa Madde 6 - Derneklerin, mevcut veya kapatlm bir siyasi partinin, bir sendikann veya st kuruluun, bu Kanun hkmlerine gre mahkemece kapatlmasna karar verilen bir dernek veya st kuruluun adn, amblemlerini, rumuzlarn, rozetlerini ve benzeri iaretleri ile daha nce kurulmu Trk Devletlerine ait topluma mal olmu bayrak, amblem ve flamalar kullanmalar yasaktr. Dernekler, Trkiye Cumhuriyetinin resm kurumlaryla yazmalarnda Trke kullanrlar. kinci uyum paketi ile yrrlkten kaldrlmtr.

kinci ve drdnc uyum paketi

Baz ad, iaret ve dilleri kullanma yasa

Madde 6 yeniden dzenlenmitir.

Madde 6 - Derneklerin; 1. Bir siyasi partinin veya kapatlm siyasi partilerin veya sendikann veya konfederasyonun veya bu Kanunun 76. maddesi gereince mahkemece kapatlmasna karar verilen bir dernek veya st kuruluun adn, amblemlerini, rumuzlarn, rozetlerini ve benzeri iaretleri ile daha nce kurulmu Trk Devletlerine ait topluma mal olmu bayrak, amblem ve flamalar, 2. (Mlga: 12/4/1991 - 3713/23 md.) 3.Tzk ve dier dernek mevzuatnn yazmnda ve yaymlanmasnda, genel kurullarnda, zel veya resmi, ak veya kapal yer toplantlarnda kanunla yasaklanm dilleri, 4. Derneke dzenlenen veya dernek adna itirak edilen ak veya kapal yer toplantlarnda kanunla yasaklanm dillerle yazlm pankart, levha, plak, ses ve grnt band, bror, el ilan, beyanname ve benzerlerini, 5. Mhr ve balkl katlarda dernek isminden ve varsa iaretinden baka isim ve iaretleri, Kullanmalar yasaktr. Dernek yelerinin, derneklerin her trl toplant ve faaliyetleri srasnda, ikinci bent ile yasaklanan iaret, sembol ve bunlar hatrlatan benzerlerini kullanmalar yasaktr.

kinci uyum paketi

Uluslararas faaliyet yasa

Madde 7 yrrlkten kaldrlmtr.

Madde 7 - Bu Kanunun 11 ve 12. maddeleri hkmleri sakl kalmak zere; 1. Uluslararas faaliyette bulunmak amacyla dernek kurulamaz. 2. Trkiye'de kurulan dernekler, yurt dnda kurulmu ulusal veya uluslararas dernek veya kurululara katlamaz. 3. Merkezi yurt dnda bulunan derneklerin Trkiye'de ubesi alamaz.

Yedinci uyum paketi Madde 8 - Her dernein bir tz bulunur. Bu tzkte aada gsterilen hususlarn belertilmesi zorunludur. 1. 1.Dernein ad ve merkezi, 2. Dernein amac ve bu amac gerekletirmek iin, derneke srdrlecek alma konular ve alma biimleri, 3. Dernek kurucularnn ad ve soyadlar veya unvanlar, meslek veya sanatlar ya da faaliyet konular, ikametgahlar ve tabiiyetleri, 4. Dernee ye olma, yelikten kma ve karlmann art ve ekilleri, 5. Dernek genel kurulunun kurulu ekli, toplanma zaman, 6. Genel kurulun grevleri, yetkileri, oy kullanma ve karar alma usul ve ekilleri, 7. Ynetim ve denetleme kurullarnn grev ve yetkileri, ne suretle seilecei, asl ve yedek ye says, 8. Dernein ubesinin bulunup bulunmayaca, bulunacak ise, ubelerin nasl kurulaca, grev ve yetkileri ile dernek genel kurulunda nasl temsil edilecei, 9. yelerin deyecekleri yllk aidat miktar, 10. Dernein i denetim ekilleri, 11. Tzn ne ekilde deitirilecei, 12. Dernein feshi halinde mal varlnn tasfiye ekli. Kurulu bildirisi ve tzklerin incelenmesi Madde 10 - Bir ilde faaliyette bulunacak derneklerin kurulu bildirisi ve eklerinin doruluu ile tzkleri valiliklerce otuz gn iinde, birden ok ilde faaliyet gsterecek derneklerin kurulu bildirisi ve eklerinin doruluu ile tzkleri ileri Bakanlnca altm gn iinde incelenir.

Dernek tz

Dernek tz

Madde 8 (3) bendi deitirilmitir.

Madde 8 - Her dernein bir tz bulunur. Bu tzkte aada gsterilen hususlarn belertilmesi zorunludur. 1. Dernein ad ve merkezi, 2. Dernein amac ve bu amac gerekletirmek iin, derneke srdrlecek alma konular ve alma biimleri, 3. Dernek kurucularnn ad ve soyadlar, meslek veya sanatlar, ikametgahlar ve tabiiyetleri, 4. Dernee ye olma, yelikten kma ve karlmann art ve ekilleri, 5. Dernek genel kurulunun kurulu ekli, toplanma zaman, 6. Genel kurulun grevleri, yetkileri, oy kullanma ve karar alma usul ve ekilleri, 7. Ynetim ve denetleme kurullarnn grev ve yetkileri, ne suretle seilecei, asl ve yedek ye says, 8. Dernein ubesinin bulunup bulunmayaca, bulunacak ise, ubelerin nasl kurulaca, grev ve yetkileri ile dernek genel kurulunda nasl temsil edilecei, 9. yelerin deyecekleri yllk aidat miktar, 10. Dernein i denetim ekilleri, 11. Tzn ne ekilde deitirilecei, 12. Dernein feshi halinde mal varlnn tasfiye ekli.

Yedinci uyum paketi

Kurulu bildirisi ve tzklerin incelenmesi

Madde 10/1 deitirilmitir.

Madde 10 -Bir ilde faaliyette bulunacak derneklerin kurulu bildirisi ve eklerinin doruluu ile tzkleri valiliklerce otuz gn iinde, birden ok ilde faaliyet gsterecek derneklerin kurulu bildirisi ve eklerinin doruluu ile tzkleri ileri Bakanlnca doksan gn iinde incelenir.

99

100
Kurulu bildirisinde, tzkte ve kurucularn hukuki durumlarnda kanuna aykrlk veya noksanlk tespit edildii takdirde, bunlarn giderilmesi geici ynetim kurulundan yaz ile istenir. Bu yaznn tebliinden itibaren otuz gn iinde belirtilen noksanlklar tamamlanmaz veya kanuna aykrlk giderilmezse mahallin en byk mlki amirinin ihbar zerine Cumhuriyet Savcl dernein feshi iin yetkili mahkemeye bavurur. Ayrca dernein faaliyetinin durdurulmasn da isteyebilir. Kurulu bildirisinde ve tzklerde Kanuna, aykrlk veya noksanlk bulunmaz veya Kanuna aykrlk veya noksanlklar 2. fkrada belirtilen sre iinde giderilmi bulunursa, kurulu bildirisini ve tzkleri inceleyen makam keyfiyeti dernee yazyla bildirir. kinci uyum paketi ile yrrlkten kaldrlm, nc uyum paketi ile yeniden dzenlenmi, drdnc uyum paketi ile yrrlkten kaldrlmtr.

Kurulu bildirisinde, tzkte ve kurucularn hukuki durumlarnda kanuna aykrlk veya noksanlk tespit edildii takdirde, bunlarn giderilmesi geici ynetim kurulundan yaz ile istenir. Bu yaznn tebliinden itibaren otuz gn iinde belirtilen noksanlklar tamamlanmaz veya kanuna aykrlk giderilmezse mahallin en byk mlki amirinin ihbar zerine Cumhuriyet Savcl dernein feshi iin yetkili mahkemeye bavurur. Ayrca dernein faaliyetinin durdurulmasn da isteyebilir.

Kurulu bildirisinde ve tzklerde Kanuna, aykrlk veya noksanlk bulunmaz veya Kanuna aykrlk veya noksanlklar 2. fkrada belirtilen sre iinde giderilmi bulunursa, kurulu bildirisini ve tzkleri inceleyen makam keyfiyeti dernee yazyla bildirir.

kinci, nc ve drdnc uyum paketi

Trkiye'de kurulan derneklerin yurt dndaki faaliyetleri

Madde 11 en son olarak yrrlkten kaldrlmtr.

Madde 11 - Uluslararas beraberlik veya ibirlii yaplmasnda yarar grlen hallerde; 1. Uluslararas faaliyette bulunma amacn gden derneklerin kurulmas, 2. Mevcut derneklerin bu ynde faaliyet gstermesi, 3. Bir ve iki numaral bentlerde sz edilen derneklerin yurt dnda ube amas veya yurt dndaki benzer amal dernek veya kurululara katlmas,

Dileri Bakanlnn gr alnmak suretiyle, ileri Bakanlnn nerisi zerine, Bakanlar Kurulunun izin vermesine baldr.

Yurt dndaki bir dernek veya kurulua katlmak isteyen dernekler veya st kurulu, bu dernek veya kuruluun statsnn Trkeye evrilmi noterden onayl iki rneini ileri Bakanlna vermekle ykmldrler.

Trkiye'deki derneklerin katld veya ibirlii yapt yabanc dernek veya kurulularn, kanunlarmza ve ulusal karlarmza uymayan veya kurulu amalaryla badamayan faliyetlerde bulunmas halinde, Trkiye'de kurulmu dernein, bu yabanc dernek veya kurulularla olan ilikilerine Dileri Bakanlnn gr alnmak suretiyle ileri Bakanlnn nerisi zerine, Bakanlar Kurulu kararyla son verilir. kinci uyum paketi ile yrrlkten kaldrlm, nc uyum paketi ile yeniden dzenlenmi, drdnc uyum paketi ile yrrlkten kaldrlmtr.

kinci, nc ve drdnc uyum paketi

Yurt dnda kurulan derneklerin Trkiye'deki faaliyetleri

Madde 12 en son olarak yrrlkten kaldrlmtr.

Madde 12 - Yurt dnda kurulan ve uluslararas beraberlik ve ibirlii salamak amacn gden derneklerin; 1. Trkiye'de ube amalarna, 2. 11. madde uyarnca kurulmalarna veya uluslararas faaliyette bulunmalarna Bakanlar Kurulunca izin verilen kurululara veya derneklere katlmalarna veya bunlarla ibirliinde bulunmalarna,

birlii veya mterek faaliyetlerin yararl olacana kanaat getirilmesi halinde, karlkl olmak kaydyla Dileri Bakanlnn gr alnarak, ileri Bakanlnn nerisi zerine Bakanlar Kurulunca izin verilebilir.

Yukardaki fkrada sz konusu edilen derneklerin, kanunlarmza veya ulusal karlarmza uymayan veya kurulu amalaryla badamayan faaliyetlerde bulunmas halinde, alm ubelerinin kapatlmasnda veya verilen iznin geri alnmasnda, Dileri Bakanlnn gr alnarak ileri Bakanlnn nerisi zerine Bakanlar Kurulu yetkilidir.

101

102
Dernek kt ve kayt ileri Madde 15 - ileri Bakanlnca Dernekler Daire Bakanlnda ve illerde valilikler bnyesinde derneklerin kaydolunaca Dernekler Kt tesis olunur. Dernekler Daire Bakanlndaki Dernekler Ktne btn konfederasyon, federasyon ve dernekler ile ubeleri ve merkezleri yurt dnda bulunan derneklerin Trkiye`de alm ubeleri kaydolunur. llerdeki dernek ktne, merkezleri o il snrlar iinde bulunan konfederasyon, federasyon ve dernekler ile ubeleri ve merkezi baka illerde veya yurt dnda olan derneklerin o il snrlar iinde alan ubeleri kaydolunur. ye olma hakk Madde 16 - Fiil ehliyetine sahip gerek ve tzel kiiler derneklere ye olabilirler. Ancak, zel kanunlarnda aksine hkm bulunmamak artyla; 1. aada gsterilenlerden: a) Anayasa Mahkemesi yeleri, Anayasa Mahkemesince, b) Yargtay yeleri, Yargtay Birinci Bakanlk Kurulunca, c) Dantay yeleri, Dantay Bakanlk Kurulunca, d) Saytay meslek mensuplar ile savc ve yardmclar Saytay Daireler Kurulunca, e) Hakim ve savclar, Hakimler ve Savclar Yksek Kurulunun gr alnarak Adalet Bakanlnca,

nc uyum paketi

Dernek kt ve kayt ileri

Madde 15 deitirilmitir.

Madde 15 - ileri Bakanlnca Emniyet Genel Mdrlnde ve illerde emniyet mdurlklerinde derneklerin kaydolunaca Dernekler Kt tesis olunur.

Emniyet Genel Mdrlndeki Dernekler Ktne, btn konfederasyon, federasyon ve dernekler ile ubeleri ve merkezleri yurt dnda bulunan derneklerin Trkiye'de alm ubeleri kaydolunur.

llerdeki dernek ktne, merkezleri o il snrlar iinde bulunan konfederasyon, federasyon ve dernekler ile ubeleri ve merkezi baka illerde veya yurt dnda olan derneklerin o il snrlar iinde alan ubeleri kaydolunur.

Drdnc ve yedinci uyum paketi

ye olma hakk

Madde 16 - Medeni haklar kullanma ehliyetine sahip ve on sekiz yan bitirmi bulunan herkes derneklere ye olabilir.

Madde 16/3 deitirilmi ve 16/4 yrrlkten kaldrlmtr.

Ancak, zel kanunlarnda aksine hkm bulunmamak artyla;

1. aada gsterilenlerden: a) Anayasa Mahkemesi yeleri, Anayasa Mahkemesince, b) Yargtay yeleri, Yargtay Birinci Bakanlk Kurulunca, c) Dantay yeleri, Dantay Bakanlk Kurulunca, d) Saytay meslek mensuplar ile savc ve yardmclar Saytay Daireler Kurulunca, e) Hakim ve savclar, Hakimler ve Savclar Yksek Kurulunun gr alnarak Adalet Bakanlnca,

Verilen msaade zerine; Verilen msaade zerine; 2. Bu Kanunun drdnc maddesinde belirtilen dier kamu hizmeti grevlileri ise ilgili bulunduklar bakanlkca tespit ve ilan edilen, Derneklere ye olabilirler. Dier kanunlarn derneklere ye olamayacaklarn belirttii kiiler ile ilkretim ve ortaretim rencileri dernek yesi olamazlar.

2. Bu Kanunun drdnc maddesinde belirtilen dier kamu hizmeti grevlileri ise ilgili bulunduklar bakanlkca tespit ve ilan edilen,

Derneklere ye olabilirler.

Bu Kanunun 4. maddesinin ikinci fkrasnn (2) ve (3) numaral bendlerinde gsterilenler ile dier kanunlarn derneklere ye olamayacaklarn belirttii kiiler, ortaokul ve ortaretim rencileri dernek yesi olamazlar.

Bu Kanunun 4. maddesinin ikinci fkrasnn (4) numaral bendinde gsterilenler, bu bentte belirtilen yasak sresince dernek yesi olamazlar. Yksekretim renci derneklerine renci olmayanlar; dernein kurulduu kamu kurum ve kurulularnda almayan kamu hizmeti grevlileri ve kamu hizmetlerinde alan meslek mensuplar tarafndan kurulan derneklere de o meslekten olmayanlar ye olamazlar. Trk vatanda olmayanlarn derneklere ye olabilmeleri iin Trk vatandalarnda aranan artlardan baka, o yabancnn Trkiye`de ikamet etme hakkna sahip olmas da gereklidir. Fahri yelik iin ikamet art aranmaz. Dernek ynetim kurulu, yelik iin yaplan mracaatlar en ok otuz gn iinde yelie kabul veya istein reddi eklinde karara balayp sonucunu mracaat sahibine yaz ile duyurmak zorundadr. Yksekretim rencilerinin, kurumlarndan alacaklar renci belgesi ile renci derneklerine yaptklar mracaat zerine yelie kabulleri zorunludur.

Yksekretim renci derneklerine renci olmayanlar; bu Kanunun 39. maddesinde gsterilen derneklere, dernein kurulduu kamu kurum ve kurulularnda almayan kamu hizmeti grevlileri ve kamu hizmetlerinde alan meslek mensuplar tarafndan kurulan derneklere de o meslekten olmayanlar ye olamazlar.

Trk vatanda olmayanlarn derneklere ye olabilmeleri iin Trk vatandalarnda aranan artlardan baka, o yabancnn Trkiye'de ikamet etme hakkna sahip olmas da gereklidir. Fahri yelik iin ikamet art aranmaz.

Dernek ynetim kurulu, yelik iin yaplan mracaatlar en ok otuz gn iinde yelie kabul veya istein reddi eklinde karara balayp sonucunu mracaat sahibine yaz ile duyurmak zorundadr.

Yksekretim rencilerinin, kurumlarndan alacaklar renci belgesi ile renci derneklerine yaptklar mracaat zerine yelie kabulleri zorunludur.

103

104
yeliin sona ermesi Madde 17 - renci dernei yesi iken rencilik sfat sona erenlerin, kamu hizmeti grevlilerince kurulan derneklerin yesi iken o dernein kurulduu kamu kurum veya kuruluundan veya kamu hizmetinden emeklilik dnda herhangi bir nedenle ayrlanlarn, derneklere ye olan hakkn kaybedenlerin ve dernek tzne aykr hareketlerinden dolay yelikten karlanlarn, kaytl bulunduklar derneklerdeki yelikleri sona erer. Yukarda belirtilen durumlardan birinin tespiti halinde, yelik kayd dernek ynetim kurullarnca silinir. yelerin haklar Madde 18 - Hi kimse bir dernee ye olmaya ve dernekte ye kalmaya zorlanamaz. Her ye istifa hakkna sahiptir. Dernek yeleri eit haklara sahiptir. Dernek tzklerinde, yeler arasnda dil, rk, renk, cinsiyet, din ve mezhep, aile, zmre ve snf fark gzeten hkmler bulunamaz ve tze eitlii bozan veya baz yelere ayrcalk tanyan hkmler konulamaz. Ancak; 1. Drdnc maddede belirtilen kamu hizmeti grevlileri, 16. madde gereince ye olabilecekleri derneklerin, 2. Trkiye Byk Millet Meclisi yeleri, zel gelir kayna veya zel imkanlar kanunla salanm olan kamu yararna alan derneklerin,

Yedinci uyum paketi

yeliin sona ermesi

Madde 17/1 deitirilmitir.

Madde 17 - renci dernei yesi iken rencilik sfat sona erenlerin, 39. maddeye gre kamu hizmeti grevlilerince kurulan derneklerin yesi iken o dernein kurulduu kamu kurum veya kuruluundan veya kamu hizmetinden emeklilik dnda herhangi bir nedenle ayrlanlarn, derneklere ye olan hakkn kaybedenlerin ve dernek tzne aykr hareketlerinden dolay yelikten karlanlarn, kaytl bulunduklar derneklerdeki yelikleri sona erer.

Yukarda belirtilen durumlardan birinin tespiti halinde, yelik kayd dernek ynetim kurullarnca silinir.

Drdnc uyum paketi

yelerin haklar

Madde 18/5'e cmleler eklenmitir.

Madde 18 - Hi kimse bir dernee ye olmaya ve dernekte ye kalmaya zorlanamaz.

Her ye istifa hakkna sahiptir.

Dernek yeleri eit haklara sahiptir. Dernek tzklerinde, yeler arasnda dil, rk, renk, cinsiyet, din ve mezhep, aile, zmre ve snf fark gzeten hkmler bulunamaz ve tze eitlii bozan veya baz yelere ayrcalk tanyan hkmler konulamaz.

Ancak;

1. Drdnc maddede belirtilen kamu hizmeti grevlileri, 16. madde gereince ye olabilecekleri derneklerin,

2. Trkiye Byk Millet Meclisi yeleri, zel gelir kayna veya zel imkanlar kanunla salanm olan kamu yararna alan derneklerin,

Ynetim ve denetleme kurullarnda grev alamazlar. Ynetim ve denetleme kurullarnda grev alamazlar. Her yenin genel kurulda bir oy hakk vardr, ye oyunu bizzat kullanmak zorundadr. Fahri yeler istedikleri takdirde aidat verebilirler. Fahri yelerin oy hakk yoktur. Tzel kiinin ye olmas hlinde, ynetim kurulu bakan veya temsille grevlendirecei kii oy kullanr. Bu kiinin bakanlk veya temsil grevi sona erdiinde, tzel kii adna oy kullanacak kimse yeniden belirlenir. ubelerin kuruluu Madde 31 - Dernekler, tzklerinde belirtilmi olmak kaydyla gerekli grlen yerlerde ube aabilirler.

Her yenin genel kurulda bir oy hakk vardr, ye oyunu bizzat kullanmak zorundadr.

Fahri yeler istedikleri takdirde aidat verebilirler. Fahri yelerin oy hakk yoktur.

Yedinci uyum paketi

ubelerin kuruluu

Madde 31/1 deitirilmi ve 31/3 yrrlkten kaldrlmtr.

Madde 31 - Dernekler, tzklerinde belirtilmi olmak kaydyla gerekli grlen yerlerde ube aabilirler. Kamuya yararl dernekler hari dier dernekler, il, merkez ile, ile ve kylerde birden fazla ube aamazlar.

Bu amala, dernek ynetim kurulunca yetki verilen en az kii tarafndan ubenin alaca yerin en byk mlki amirliine yazl mracaat yaplr.

Bu amala, dernek ynetim kurulunca yetki verilen en az kii tarafndan ubenin alaca yerin en byk mlki amirliine yazl mracaat yaplr. Bu yazda, kurucularn ad ve soyad, baba ad, doum yeri ve tarihi, unvan, meslek veya sanat, faaliyet konular, ikametgah ve tabiiyeti ile ube merkez adresinin bildirilmesi ve yazya dernek tznden iki rnek ile yetki belgelerinin eklenmesi zorunludur.

Bu yazda, kurucularn ad ve soyad, baba ad, doum yeri ve tarihi, meslek veya sanat, ikametgah ve tabiiyeti ile ube merkez adresinin bildirilmesi ve yazya dernek tznden iki rnek ile yetki belgelerinin eklenmesi zorunludur.

ube kurucularnn, ubenin alaca yerde en az alt aydan beri ikamet etmeleri zorunludur.

105

106
Federasyon ve Konfederasyonlar- Kurulu Madde 34 - Federasyonlar, kurulu amalar ayn olan en az be dernein; konfederasyonlar, kurulu amalar ayn olan en az federasyonun, amalarn gerekletirmek zere ye sfatyla bir araya gelmeleri suretiyle kurulur. Federasyon ve konfederasyonlara ilikin dier hususlar hakknda bu Kanun hkmleri uygulanr. Federasyonlarn ye saysnn beten ve konfederasyonlarn ye saysnn ten aa dt ve bu durum ay iinde giderilmedii takdirde haklarnda 51. maddede yazl kendiliinden dalma hkmleri uygulanr. Dernekler federasyon, federasyonlar da konfederasyon biiminden baka ekilde rgtlenemezler. Federasyon ve konfederasyonlar, ne ad altnda olursa olsun, merkezleri dnda faaliyet gsterecek rgt kuramazlar ve temsilcilik aamazlar. renci derneklerinin ama ve faaliyetleri Madde 38 - Yksekretim kurumlarnda kaytl renciler, ancak eitim, retim, alma, moral, beslenme, dinlenme, sanat, kltr, bilim ihtiyalarnn karlanmas, beden ve ruh salnn gelitirilmesi ve rencilerin bu konularda kurum idaresi veya dier kurulular nezdinde temsil edilmesi amalaryla renci dernei kurabilirler.

kinci uyum paketi

Federasyon ve Konfederasyonlar - Kurulu

Madde 34 deitirilmitir.

Madde 34 - Federasyonlar, kurulu amalar ayn olan ve kamu yararna alan en az dernein, amalarn gerekletirmek zere ye sfatyla bir araya gelmeleri; konfederasyonlar, kurulu amalar ayn olan en az federasyonun ye sfatyla bir araya gelmeleri suretiyle kurulur.

Bu Kanunun 5,6 ve 7. maddeleri ile kinci Ksmnn Birinci ve nc blmlerini ve nc, Drdnc, Beinci, Altnc, Yedinci ve Sekizinci Ksmlarn oluturan maddeler hkmleri federasyonlar ve konfederasyonlar hakknda da uygulanr.

Federasyon ve konfederasyonlarn ye says ten aa dt ve bu durum ay ierisinde giderilmedii takdirde, haklarnda 51. maddede yazl kendiliinden dalma hkmleri uygulanr.

Dernekler federasyon, federasyonlar da konfederasyon biiminden baka ekilde rgtlenemezler.

Faderasyon ve konfederasyonlar, ne ad altnda olursa olsun, merkezleri dnda faaliyet gsterecek rgt kuramazlar ve temsilcilik aamazlar.

kinci ve yedinci uyum paketi

renci derneklerinin ama ve faaliyetleri

Madde 38 deitirilmitir.

Madde 38 - Yksekretim kurumlarna kaytl renciler, ancak eitim, retim, alma, moral, beslenme, dinlenme ihtiyalarnn karlanmas, beden ve ruh salnn gelitirilmesi ve rencilerin bu konularda kurum idaresi veya dier kurulular nezdinde temsil edilmesi amalaryla dernek kurabilirler. renci dernekleri bu amalar dnda faaliyette bulunamazlar.

nc uyum paketi nc uyum paketi ile yrrlkten kaldrlmtr.

Madde 39 yrrlkten kaldrlmtr.

Kamu hizmeti grevlilerinin kuraca derneklerin amac ve faaliyetleri

Madde 39 - Belli bir kurum veya kuruluta alan kamu hizmeti grevlileri ile ayn veya ayr kurum veya kuruluta alsalar bile, belli bir meslee mensup olan kamu hizmeti grevlileri, ancak yelerinin ortak sosyal, ekonomik, dinlenme, kltrel ve mesleki ihtiyalarn karlamak amacyla ve sadece il ve ile merkezlerinde, dernek kurabilirler. Bu dernekler yukarda belirtilen amalar dnda faaliyette bulunamazlar. Milli savunma ve kolluk hizmetlerine hazrlayc faaliyette bulunma yasa Madde 40 - Dernekler, askerlie, mill savunma ve kolluk hizmetlerine hazrlayc retim ve eitim faaliyetlerinde bulunamazlar. Bu amalar gerekletirmek zere kamp veya talim yerleri aamazlar. yeleri iin zel kyafet veya niforma veya kol ba ve benzer iaretler kullanamazlar. Yabanc dernek ve kurulularla iliki Madde 43 - Dernekler, en az yedi gn nceden merkezlerinin bulunduu ve faaliyetin dzenlenecei illerin valiliklerine bildirimde bulunmak artyla yabanc lkelerdeki dernek veya kurulularn yelerini Trkiye`ye davet edebilir ya da yabanc dernek veya kurulularn davetlerine uyarak yelerini veya dernek yesi olma hakkna sahip nc kiileri yurt dna gnderebilirler. Bildirimde, davetin amac, tarihi, yeri, ilgili dernek veya kuruluun ad ve adresi ile katlacak yelere veya temsilcilere ait bilgiler bulunur.

nc uyum paketi

Madde 40 deitirilmitir.

Milli savunma, sivil savunma ve kolluk hizmetlerine hazrlayc faaliyette bulunma yasa

Madde 40 - Dernekler, askerlie, milli savunma, sivil savunma ve kolluk hizmetlerine hazrlayc retim ve eitim faaliyetlerinde bulunamazlar. Bu amalar gerekletirmek zere kamp veya talim yerleri aamazlar.

yeleri iin zel kyafet veya niforma veya kol ba ve benzer iaretler kullanamazlar.

kinci uyum paketi

Yabanc dernek ve kurulularla iliki

Madde 43 yeniden dzenlenmitir .

Madde 43 - Derneklerin, yabanc lkelerdeki dernek ve kurulularn yelerini Trkiye'ye davet etmesi veya yabanc derneklerin ve kurulularn davetlerine uyarak yelerini veya temsilcilerini yurt dna gndermesi, Dileri Bakanlnn ve ilgili bakanlklarn gr alnarak ileri Bakanlnca verilecek izne baldr.

107

108
Bildiri yaynlanmas Madde 44 - Dernekler tarafndan yaplan bildiri, beyanname ve benzeri yaynlar, Anayasada belirtilen Cumhuriyetin temel niteliklerine ve 174. maddede sralanan inklap kanunlarnn korunmas hkmlerine aykr; Devletin i ve d gvenliini, lkesi ve milletiyle blnmez btnln bozucu mahiyette veya su ilemeye, ayaklanmaya, isyana tevik edici bir nitelik tad veya Devletin gizli belgelerini aklamak, Atatrk`n kiiliini, ilkelerini ve almalarn kk drmek ve ktlemek veya bakalarnn hret ve haklarna, zel ve aile hayatlarna tecavz etmek amacna ynelik bulunduu takdirde, mahallin en byk mlki amirinin emriyle toplattrlabilir. Mahallin en byk mlki amiri bu kararn yirmi drt saat iinde asliye ceza hakimliine bildirir. Hkim, mlki amirin bu kararn en ge krk sekiz saat iinde inceleyip karara balar. Bu sre iinde bir karar verilememesi halinde, mahalli mlk amirin karar hkmsz saylr. Yukardaki hkm siyasi partiler hakknda uygulanmaz.

Drdnc uyum paketi

Bildiri yaynlanmas

Madde 44 yeniden dzenlenmitir.

Madde 44 - Dernekler, ynetim kurullarnca karar verilmeden bildiri, beyanname veya benzeri yaynlar yapamaz ve datamazlar. Yaymlanacak bildiri, beyanname ve benzerlerinde, bunlarn yaynlanmas kararna katlan ynetim kurulu bakan ve yelerinin ad, soyad ve imzalarnn bulunmas arttr.

Bildiri, beyanname ve benzerlerinin yaynlanmasna ilikin ynetim kurulu karar ile hazrlanan yayn metninin birer rneinin, yaymn ihbar amacyla, gn ve saati yazl alnd belgesi karlnda, mahallin en byk mlki amirliine ve Cumhuriyet Savclna verilmesi zorunludur. Bildiri, beyanname ve benzeri yaynlar, mahallin en byk mlki amirliine veriliinden itibaren yirmi drt saat gemedike datlamaz ve basna verilemez.

Bildiri, beyanname ve benzeri yaymlar, kanunla yasaklanm herhangi bir dille ve yaz ile yazld, Devletin i ve d gvenliini, lkesi ve milletiyle blnmez btnln bozucu veya su ilemeye veya ayaklanmaya veya isyana tevik edici bir nitelik tad veya Devletin gizli belgelerini aklamak veya bakalarnn hret ve haklarna, zel ve aile hayatlarna tecavz etmek amacna ynelik bulunduu takdirde ve ancak gecikmesinde saknca bulunmas artyla, mahallin en byk mlki amirinin emriyle datm ertelenebilir veya nlenebilir veya datlmsa toplattrlabilir. Mahallin en byk mlki amiri bu kararn yirmi drt saat ierisinde asliye ceza hakimliine bildirir. Hakim mlki amirin bu kararn en ge krk sekiz saat iinde inceleyerek karara balar. Bu sre iinde bir karar verilememesi halinde mahalli mlki amirin karar hkmsz saylr.

Yukardaki hkmler siyasi partiler hakknda uygulanmaz.

nc uyum paketi Beyanname verme ykmll ve denetim Madde 45 - Dernekler, faaliyetleri ile gelir ve gider ilemlerinin sonular konusunda, ileri Bakanlnca karlacak ynetmelikte belirtilen ekle uygun olarak dzenleyecekleri beyannameyi yl sonu itibaryla mahallin en byk mlki amirine verirler. Gerek grlen hllerde derneklerin ynetim yerleri, messeseleri ve her eit eklentileri, defterleri, hesap ve ilemleri, ileri Bakanl veya bulunduklar yerin en byk mlki amiri tarafndan her zaman denetlenebilir. ileri Bakanl, bu denetlemeyi Dernekler Daire Bakanl Personeli veya Bakanlk Tefti Kurulu araclyla; en byk mlki amirler, bizzat veya grevlendirecekleri memur veya memurlar araclyla yaptrrlar. Dernekler, ama ve faaliyetleriyle ilgili olan bakanlklarca da denetlenebilir. Denetleme sonular, bilgi iin ileri Bakanlna bildirilir. Denetleme srasnda grevli memurlar tarafndan istenecek her trl bilgi, belge ve kaytlarn, dernek yetkilileri tarafndan gsterilmesi veya verilmesi, ynetim yerleri, messeseler ve eklentilerine girme isteinin yerine getirilmesi zorunludur. Denetim srasnda, su tekil eden fiillerin tespit edilmesi hlinde, ilgili mlki amirlik durumu derhal Cumhuriyet Savclna bildirir.

Genel denetim

Madde 45 yeniden dzenlenmitir.

ngrlen ynetmeliin kanunun yrrlk tarihinden itibaren bir yl iinde yrrle konulmas ngrlmtr.

Madde 45 - Derneklerin ynetim yerleri, messeseleri ve her eit eklentileri, defterleri, hesap ve ilemleri, ileri Bakanl veya bulunduklar yerin en byk mlki amiri tarafndan her zaman denetlenebilir. ileri Bakanl bu denetlemeyi, Bakanlk Tefti Kurulu, Emniyet Genel Mdrl Tefti Kurulu, Dernekler zel Denetleme Grubu elemanlar veya Bakanlk ve Emniyet Genel Mdrl merkez tekilatnda grevli dier memurlar araclyla, en byk mlki amirler bizzat veya grevlendirecekleri memur veya memurlar araclyla yaptrr.

Dernekler, ama ve faaliyetleriyle ilgili bulunan bakanlklar tarafndan ve ayrca renci dernekleri ilgili yksekretim kurumunca; dini konulu dernekler, Diyanet leri Bakanlnca; spor dernek ve kulpleri de Beden Terbiyesi Genel Mdrlnce denetlenir.

Denetleme srasnda, grevli memurlar tarafndan istenecek her trl defter, belge ve ilemli yazlarn, dernek yetkilileri tarafndan gsterilmesi veya verilmesi, ynetim yerleri, messeseler ve eklentilerine girme isteminin yerine getirilmesi zorunludur.

Vali ve kaymakamlar veya bakanlklar veya genel mdrlk veya bakanlk mfettileri, ileri Bakanl Dernekler zel Denetleme Grubu elemanlar ile ilgili yksekretim kurumu grevlileri denetlemeleri srasnda;

1. Kasasn veya veznesini kontrol ettirmekten, para ve para hkmndeki evrak, ayniyat ve bunlarn hesaplarn ve defterlerini gstermekten ve sorulan sorulara cevap vermekten; merkez, messese veya eklentilerine girilmek istemini yerine getirmekten kanan,

109

110
Dernekler Daire Bakanl Madde 46 - Dernekler ile ilgili hizmetleri yrtmek, tzklerinde gsterilen ama ve bu amacn gerekletirilmesi iin srdrlecei belirtilen alma konular dorultusunda faaliyet gsterip gstermediklerini, defterlerini ve hesaplarn mevzuata ve tzklerine uygun olarak yrtp yrtmediklerini denetlemek zere ileri Bakanl bnyesinde Dernekler Daire Bakanl kurulur. Bu birimin kurulu, alma ekli ve denetleme esas ve usulleri, ileri Bakanlnca karlacak ynetmelikle dzenlenir. nc uyum paketi ile yrrlkten kaldrlmtr.

2. lemlerinde nemli yolsuzluk grlen, hrszlk, dolandrclk, sahtecilik, inanc ktye kullanma veya kaaklk sularn ileyen,

3. Ar hapis cezas verilmesini gerektirir su ileyen,

4. Evrakta sahtekrlk yapan,

Ynetim kurullar bakan veya yelerini veya ilgili personelini geici olarak grevden uzaklatrabilir.

Denetleme, vali ve kaymakamlarn grevlendirdii memur veya memurlar aracl ile yapld takdirde grevden uzaklatrma, memurun veya memurlarn nerisi zerine vali ve kaymakamn onay ile olur.

Grevden uzaklatrma karar ve gerekesi, ilgili valilike, Cumhuriyet Savclna en ge gn iinde bildirilir.

nc uyum paketi

Dernekler zel Denetleme Grubu oluturulmas

Madde 46 deitirilmitir.

ngrlen ynetmeliin kanunun yrrlk tarihinden itibaren bir yl iinde yrrle konulmas ngrlmtr.

Madde 46 - Derneklerin tzklerinde gsterilen ama ve bu amac gerekletirmek zere srdrlecei belirtilen alma konular dorultusunda faaliyet gsterip gstermediklerini, ilemlerini, defterlerini ve hesaplarn mevzuata ve tzklerine uygun olarak yrtp yrtmediklerini denetlemek zere ileri Bakanl Emniyet Genel Mdrl bnyesinde bir Dernekler zel Denetleme Grubu oluturulur. Dernekler zel Denetleme Grubunun kuruluu, alma ekli ve denetleme esas ve usulleri bir ynetmelikle dzenlenir.

nc uyum paketi

Kamu yararna alan derneklerin mali denetimi

Madde 47 yrrlkten kaldrlmtr.

Madde 47 - Kamu yararna alan derneklerin hesaplar ve bu hesaplarla ilgili belge ve defterleri, gerekli grlen hallerde, Maliye Bakanlnca da denetlenir.

nc uyum paketi nc uyum paketi ile yrrlkten kaldrlmtr.

renci dernekleri organlarnda grev alma yasa

Madde 56 yrrlkten kaldrlmtr.

Madde 56 - Ayr retim kurumlarnda olsa bile iki yl, smestr usul uygulanan yksekretim kurumlarnda bu sreyi dolduran, smestr says kadar snfta kalan veya bulunduklar retim kurumlarn normal bitirme senesinden iki sene sonrasna kadar bitirmemi olan renciler, renci derneklerine bakan olamaz, ynetim, denetleme kurullarnda ve dier organlarda grev alamaz, dernek adna renci temsilcililiine seilemezler. Seildikten sonra, yukarda belirtilen hallere denler, daha nce kazandklar sfatlar kaybederler. Defter ve kaytlar Madde 62 - Dernekler tarafndan tutulacak defterler ile ilgili usul ve esaslar ileri ve Maliye Bakanlklarnca birlikte karlacak ynetmelikle dzenlenir. Bu defterlerin noterden onayl olmas zorunludur.

nc uyum paketi

Defter ve kaytlar

Madde 62 yeniden dzenlenmitir.

Madde 62 - Dernekler aada yazl defterleri tutarlar :

1. ye kayt defteri: dernee girenlerin kimlikleri, dernee giri tarihleri, aylk veya yllk aidatlar bu deftere yazlr.

ngrlen ynetmeliin kanunun yrrlk tarihinden itibaren bir yl iinde yrrle konulmas ngrlmtr.

2. Karar defteri: Ynetim kurullarnn kararlar tarih ve numara srasyla bu deftere yazlr ve kararlarn alt bakan ve yelerce imzalanr.

3. Gelen ve giden evrak defteri: gelen ve giden evrak, tarih ve numaras ile bu deftere kaydolunur. Gelen evrakn asllar ve giden evrakn kopyalar dosyalarnda saklanr.

4. Gelir ve gider defteri: Dernek namna alnan btn paralarn alndklar ve harcanan paralarn da verildikleri yerler, ak ve dzenli olarak bu defterde gsterilir.

5. Bte, kesinhesap ve bilano defteri: Bte, kesinhesap ve bilanolar bu deftere ilenir.

6. Demirba defteri: Dernee ait demirba eyalar bu deftere ilenir.

Bu maddede saylan defterlerin noterden tasdikli olmas zorunludur.

111

112
Dernek birimi Madde 73 -ileri Bakanlnca, derneklere ilikin i ve ilemleri yrtmek, hizmetleri grmek zere illerde valilikler, ilelerde de kaymakamlklar bnyesinde derneklerle ilgili bir birim oluturulur. Bu birimin illerdeki tekiltlanmas, kurulu, grev ve yetkileri ile 15. maddeye gre oluturulacak Dernekler Ktnn ekli, dzenleme ve kayt esaslar, ileri Bakanlnca karlacak ynetmelikle dzenlenir. Ceza Hkmleri Madde 82 - Bu Kanunun 43. maddesine veya 45. maddesinin birinci ve drdnc fkralarndaki zorunlulua uymayanlar, 64. maddenin ikinci fkrasnda ngrlen bildirimi yapmayan veya Bakanlka belirtilen srede tanmaz mallarn paraya evirmeyenler birmilyar liradan milyar liraya kadar ar para cezasyla cezalandrlr. Yedinci uyum paketi ile yrrlkten kaldrlmtr.

nc uyum paketi

Dernek birimi

Madde 73 deitirilmitir.

Madde 73 - ileri Bakanlnca, derneklere ilikin i ve ilemleri yrtmek, hizmetleri grmek zere merkezde Emniyet Genel Mdrlnde ve her ilde il emniyet mdrlklerinde dernekler birimi oluturulur.

ngrlen ynetmeliin kanunun yrrlk tarihinden itibaren bir yl iinde yrrle konulmas ngrlmtr.

Bu birimlerin kurulu, grev ve yetkileri ile 15. maddeye gre tesis edilecek Dernekler Ktnn ekli, dzenleme ve kayt esaslar ileri Bakanlnca hazrlanacak ynetmelikle belirlenir.

Beinci uyum paketi

Ceza hkmleri

Madde 82 deitirilmitir.

Madde 82 - Bu Kanunun 43. maddesine veya 44 . maddesinin birinci veya ikinci fkralarna aykr hareket edenler veya 45. maddenin nc fkrasndaki zorunlulua uymayanlar, 64. maddenin ikinci fkrasnda ngrlen bildirimi yapmayan veya Bakanlka belirtilen srede tanmaz mallarn paraya evirmeyenler aydan alt aya kadar hapis cezasyla cezalandrlr.

Yedinci uyum paketi

Ceza hkmleri

Madde 83 yrrlkten kaldrlmtr.

Madde 83 - Bu Kanunun 56. maddesine aykr olarak grev kabul edenler veya bu grevlerin verildiini rendii halde, bir hafta iinde istifa etmeyenler, bebinliradan onbin liraya kadar ar para cezas ile cezalandrlr.

22.11.2001 tarihli ve 4721 sayl Trk Medeni Kanunu


Dernekler-Kurulu-Tanm Madde 56 - Dernekler, gerek veya tzel en az yedi kiinin kazan paylama dnda belirli ve ortak bir amac gerekletirmek zere, bilgi ve almalarn srekli olarak birletirmek suretiyle oluturduklar, tzel kiilie sahip kii topluluklardr. Hukuka veya ahlka aykr amalarla dernek kurulamaz. Dernekler-yelik-Kazanlmas-Kural Madde 64 - Fiil ehliyetine sahip bulunan her gerek kii ile tzel kiiler, derneklere ye olma hakkna sahiptir. Yazl olarak yaplacak yelik bavurusu, tzkte bakaca bir dzenleme yoksa, dernek ynetim kurulunca en ok otuz gn iinde karara balanr ve sonu yazyla bavuru sahibine bildirilir. Bavurusu kabul edilen ye, bu amala tutulacak deftere kaydedilir. Dernekler-yelik-Sona ermesi-kma ile Madde 66 - Hi kimse, dernekte ye kalmaya zorlanamaz. Her ye yazl olarak bildirmek kaydyla, dernekten kma hakkna sahiptir. Dernekler-Organlar-Genel Kurul-Oy hakkndan yoksunluk Madde 82 - Hibir dernek yesi, dernek ile kendisi, ei, stsoyu ve altsoyu arasndaki bir hukuk ilem veya uyumazlk konusunda alnmas gereken kararlarda oy kullanamaz. Tzel kii adna oy kullanacak kii hakknda da yukardaki fkra hkm uygulanr.

Yedinci uyum paketi

Dernekler-Kurulu-Tanm

Madde 56/1 deitirilmitir.

Madde 56 - Dernekler, en az yedi gerek kiinin kazan paylama dnda belirli ve ortak bir amac gerekletirmek zere, bilgi ve almalarn srekli olarak birletirmek suretiyle oluturduklar, tzel kiilie sahip kii topluluklardr.

Hukuka veya ahlka aykr amalarla dernek kurulamaz.

Yedinci uyum paketi

Dernekler-yelik-Kazanlmas-Kural

Madde 64/1 deitirilmitir.

Madde 64 - Fiil ehliyetine sahip bulunan her gerek kii, derneklere ye olma hakkna sahiptir.

Yazl olarak yaplacak yelik bavurusu, tzkte bakaca bir dzenleme yoksa, dernek ynetim kurulunca en ok otuz gn iinde karara balanr ve sonu yazyla bavuru sahibine bildirilir. Bavurusu kabul edilen ye, bu amala tutulacak deftere kaydedilir.

Yedinci uyum paketi

Dernekler-yelik-Sona ermesi-kma ile

Madde 66/1 deitirilmitir.

Madde 66 - Hi kimse, dernekte ye kalmaya zorlanamaz. Her ye alt ay nceden yazl olarak bildirmek kaydyla, dernekten kma hakkna sahiptir.

Yedinci uyum paketi

Dernekler-Organlar-Genel Kurul-Oy hakkndan yoksunluk

Madde 82/2 eklenmitir.

Madde 82 - Hibir dernek yesi, dernek ile kendisi, ei, stsoyu ve altsoyu arasndaki bir hukuk ilem veya uyumazlk konusunda alnmas gereken kararlarda oy kullanamaz.

113

114
Dernekler-Derneklerin faaliyetleri- Uluslararas faaliyetler-Faaliyet serbestlii Madde 91 - Dernekler, tzklerinde gsterilen amalar gerekletirmek zere uluslararas faaliyette ve ibirliinde bulunabilirler, yurt dnda ube aabilirler ve yurt dnda kurulmu dernek veya kurululara ye olarak katlabilirler. Dernekler-Derneklerin faaliyetleri- Uluslararas faaliyetler-Yabanc dernekler Madde 92 - Yabanc dernekler, uluslararas alanda ibirlii yaplmasnda yarar grlen hallerde ve karlkl olmak kouluyla Dileri Bakanlnn gr alnmak suretiyle ileri Bakanlnn izniyle Trkiye`de faaliyette ve ibirliinde bulunabilirler, ube aabilirler, st kurulular kurabilir ve kurulmu st kurululara katlabilirler. (Drdnc Uyum Paketinin 36. maddesine gre bu Kanunla deitirilen Trk Medeni Kanunun 92. maddesi hkm, dernek ve vakf dndaki dier kr amac gtmeyen kurulular hakknda da uygulanr) Dernekler-Derneklerin rgtlenmesi-ube amalar-Kuruluu Madde 94 --Dernekler, gerekli grlen yerlerde genel kurul kararyla ube aabilirler. Bu amala dernek ynetim kurulunca yetki verilen en az kiilik kurucular kurulu, ube alacak yerin en byk mlkiamirine ube kurulu bildirimini ve gerekli belgeleri verir. ube kurulu bildiriminin ierii ve gerekli belgeler, ynetmelikte gsterilir.

Drdnc uyum paketi

Madde 91 deitirilmitir.

Dernekler-Derneklerin faaliyetleri- Uluslar aras faaliyetler-Faaliyet serbestlii

Madde 91 - Dernekler, tzklerinde gsterilen amalar gerekletirmek zere, uluslararas faaliyette bulunabilirler ve yurt dnda ube aabilirler.

Trkiye'de kurulan dernekler, amalar dorultusunda uluslararas alanda ibirlii yaplmasnda yarar grlen hllerde, Bakanlar Kurulunun izniyle yurt dnda kurulmu dernek veya kurululara ye olarak katlabilirler.

Drdnc uyum paketi

Madde 92 deitirilmitir.

Dernekler-Derneklerin faaliyetleri- Uluslararas faaliyetler-Yabanc dernekler

Madde 92 - Yabanc dernekler, uluslararas alanda ibirlii yaplmasnda yarar grlen hllerde ve karlkl olmak kouluyla kltrel, ekonomik ve teknik konularda bilgi veya teknolojilerinden yararlanlmak zere, Bakanlar Kurulunun izniyle Trkiye'de faaliyette bulunabilirler, ube aabilirler, st kurulular kurabilirler, kurulmu st kurululara katlabilirler.

Yedinci uyum paketi

Dernekler-Derneklerin rgtlenmesi-ube amalar-Kuruluu

Madde 94/2 yrrlkten kaldrlmtr.

Madde 94 - Dernekler, gerekli grlen yerlerde genel kurul kararyla ube aabilirler. Bu amala dernek ynetim kurulunca yetki verilen en az kiilik kurucular kurulu, ube alacak yerin en byk mlki amirine ube kurulu bildirimini ve gerekli belgeleri verir.

ube kurucularnn, ubenin alaca yerde en az alt aydan beri oturmakta olmalar zorunludur. ube kurulu bildiriminin ierii ve gerekli belgeler, ynetmelikte gsterilir.

MEDEN VE SYAS HAKLAR- SENDKAL HAKLAR


nc Uyum Paketi ile yrrlkten kaldrlmtr.

6.6.1985 tarihli ve 3218 sayl Serbest Blgeler Kanunu

nc Uyum Paketi

Geici Madde 1 yrrlkten kaldrlmtr.

Geici Madde 1 - Serbest blgenin faaliyete gemesinden itibaren on yl sreyle 5.5.1983 gn ve 2822 sayl Kanunun grev ve lokavt ile arabuluculuk hkmleri uygulanmaz.

Ancak bu sre iinde toplu i szlemesi zerinde kacak menfaat uyumazlklar Yksek Hakem Kurulunca karara balanr.

MEDEN VE SYAS HAKLAR- SYAS PARTLER


Seim dnemi-seim balang tarihi ve seim gn Madde 8 - Mahalli dareler seimleri be ylda bir yaplr. Her seim dneminin beinci ylndaki 1 Ocak gn seimin balang tarihidir. Ayn yln Mart aynn son Pazar gn oy verme gndr. Milletvekili Seimi Kanununun 7. maddesinin son fkras gereince yaplan seimler hari, milletvekili genel veya ara seiminden nceki veya sonraki bir yl iinde yaplmas gereken mahalli idareler organlarna veya bu organlarn yeliklerine ilikin genel veya ara seimler, milletvekili genel veya ara seimleri ile birletirilir. Yeni kurulan belediyelerin ilk belediye bakan ve belediye meclisi yeleri seimleri ile yeni kurulan illerde il genel meclisi yeleri seimi, yukardaki fkralarda belirtilen ilk genel mahalli idareler seimleri ile birlikte yaplr. Mahalli idareler seiminin sava hali nedeniyle bir yla kadar ertelenmesi kanunla dzenlenir.

18.1.1984 tarihli ve 2972 sayl Mahalli dareler ile Mahalle Muhtarlklar ve htiyar Heyetleri Seimi Hakknda Kanun

Drdnc uyum paketi

Seim dnemi-seim balang tarihi ve seim gn

Madde 8/2 deitirilmitir.

Madde 8 - Mahalli dareler seimleri be ylda bir yaplr. Her seim dneminin beinci ylndaki 1 Ocak gn seimin balang tarihidir. Ayn yln Mart aynn son Pazar gn oy verme gndr.

Ancak, milletvekili genel veya ara seiminden nceki veya sonraki bir yl iinde yaplmas gereken mahalli idareler organlarna veya bu organlarn yeliklerine ilikin genel veya ara seimler milletvekili genel veya ara seimleriyle birlikte yaplr.

Yeni kurulan belediyelerin ilk belediye bakan ve belediye meclisi yeleri seimleri ile yeni kurulan illerde il genel meclisi yeleri seimi, yukardaki fkralarda belirtilen ilk genel mahalli idareler seimleri ile birlikte yaplr.

Mahalli idareler seiminin sava hali nedeniyle bir yla kadar ertelenmesi kanunla dzenlenir.

115

116
Ara seimi Madde 7 - Trkiye Byk Millet Meclisi yeliklerinde boalma olmas halinde, ara seime gidilir. Ara seimleri, her seim dneminde bir defa yaplr ve genel seimden otuz ay gemedike ara seime gidilemez. Ancak, boalan yeliklerin says, ye tam saysnn yzde beini bulduu hallerde, ara seimlerinin ay iinde yaplmasna Trkiye Byk Millet Meclisince karar verilir. Genel seimlere bir yl kala ara seimi yaplamaz. Yukarda yazl haller dnda, bir ilin veya seim evresinin Trkiye Byk Millet Meclisinde yesinin kalmamas halinde, boalmay takip eden doksan gnden sonraki ilk Pazar gn o seim evresinde ara seim yaplr. Milletvekili seilemeyecek olanlar: Madde 11 - Aada yazl olanlar milletvekili seilemezler: a) lkokul mezunu olmayanlar, b) Kstllar, c) Ykml olduu askerlik hizmetini yapmam olanlar, d) Kamu hizmetinden yasakllar, e) Taksirli sular hari, toplam bir yl veya daha fazla hapis veya sresi ne olursa olsun ar hapis cezasna hkm giymi olanlar, f) Affa uram olsalar bile; 1. Basit ve nitelikli zimmet, irtikp, rvet, hrszlk, dolandrclk, sahtecilik, inanc ktye kullanma, dolanl iflas gibi yz kzartc sular ile istimal ve istihlak kaakl dnda kalan kaaklk sular, resm ihale ve alm satmlara fesat kartrma veya Devlet srlarn aa vurma sularndan biriyle mahkm olanlar,

10.6.1983 tarihli ve 2839 sayl Milletvekili Seimi Kanunu

Drdnc uyum paketi

Ara seimi

Madde 7'ye bir fkra eklenmitir.

Madde 7 - Trkiye Byk Millet Meclisi yeliklerinde boalma olmas halinde, ara seime gidilir.

Ara seimleri, her seim dneminde bir defa yaplr ve genel seimden otuz ay gemedike ara seime gidilemez. Ancak, boalan yeliklerin says, ye tam saysnn yzde beini bulduu hallerde, ara seimlerinin ay iinde yaplmasna Trkiye Byk Millet Meclisince karar verilir.

Genel seimlere bir yl kala ara seimi yaplamaz.

Milletvekili seilemeyecek olanlar:

Drdnc uyum paketi

Madde 11 - Aada yazl olanlar milletvekili seilemezler:

Madde 11'in (f) bendinin (1) ve (3) sayl alt bentleri deitirilmitir.

a) lkokul mezunu olmayanlar, b) Kstllar, c) Ykml olduu askerlik hizmetini yapmam olanlar, d) Kamu hizmetinden yasakllar, e) Taksirli sular hari, toplam bir yl veya daha fazla hapis veya sresi ne olursa olsun ar hapis cezasna hkm giymi olanlar, f) Affa uram olsalar bile; 1. Zimmet, ihtilas, irtikp, rvet, hrszlk, dolandrclk, sahtecilik, inanc ktye kullanma, dolanl iflas gibi yz kzartc sular ile istimal ve istihlak kaakl dnda kalan kaaklk sular, resm ihale ve alm satmlara fesat kartrma veya Devlet srlarn aa vurma sularndan biriyle mahkm olanlar,

2. Trk Ceza Kanununun kinci Kitabnn birinci babnda yazl sulardan veya bu sularn ilenmesini aleni olarak tahrik etme suundan mahkm olanlar, 2. Trk Ceza Kanununun kinci Kitabnn birinci babnda yazl sulardan veya bu sularn ilenmesini aleni olarak tahrik etme suundan mahkum olanlar, 3. Terr eylemlerinden mahkm olanlar,

3. Trk Ceza Kanununun 312. maddesinin ikinci fkrasnda yazl halk snf, rk, din, mezhep veya blge farkll gzeterek kin ve dmanla, akca tahrik etme sularndan mahkum olanlar,

4. Trk Ceza Kanununun 536. maddesinin birinci, ikinci ve nc fkralarnda yazl eylemlerle ayn Kanunun 537. maddesinin birinci, ikinci, nc, drdnc ve beinci fkralarnda yazl eylemleri siyasi ve ideolojik amalarla ilemekten mahkm olanlar. Seimin veya tutanan iptali

4. Trk Ceza Kanununun 536. maddesinin birinci, ikinci ve nc fkralarnda yazl eylemlerle ayn Kanunun 537. maddesinin birinci, ikinci, nc, drdnc ve beinci fkralarnda yazl eylemleri siyasi ve ideolojik amalarla ilemekten mahkm olanlar.

Seimin veya tutanan iptali

Madde 39 - Oylarn dkmne, saymna veya bu oylarn partiler ile bamsz adaylara blmne ilikin olarak milletvekili tutanaklarna yaplan itiraz zerine yeniden yaplan dkm, saym ve hesap sonucunda tutanaklarn iptaline karar verildii takdirde, yeniden yaplacak dkm, saym ve hesap sonucuna gre seilmi olduklar anlalanlara Yksek Seim Kurulu tarafndan tutanaklar verilir.

Madde 39 - Oylarn dkmne, saymna veya bu oylarn partiler ile bamsz adaylara blmne ilikin olarak milletvekili tutanaklarna yaplan itiraz zerine yeniden yaplan dkm, saym ve hesap sonucunda tutanaklarn iptaline karar verildii takdirde, yeniden yaplacak dkm, saym ve hesap sonucuna gre seilmi olduklar anlalanlara Yksek Seim Kurulu tarafndan tutanaklar verilir. Bir seim evresinde yaplan seimin, seim ilemleri sebebiyle iptaline karar verildii takdirde, o seim evresinde yeniden seim yaplr ve Yksek Seim Kurulu seimin iptaline dair kararla birlikte o evrede, seimin yaplacan Resmi Gazete ve dier vastalarla derhal ilan eder. Bu ilandan sonra gelen doksannc gn takip eden ilk Pazar gn oy verme gndr. Yukardaki fkralar dnda milletvekillerinden bir veya birkann tutanaklarnn iptaline karar verildii takdirde, tutanaklar iptal olunan milletvekilleri yerine, 34 ve 35. madde esaslarna gre sradaki adaya tutanak verilir. Srada olanlar yetmedii takdirde, ak kalan milletvekillikleri iin Kanunun ara seimi hakknda kabul ettii hkmlere uyulur.

Bir seim evresinde yaplan seimin, seim ilemleri sebebiyle iptaline karar verildii takdirde, o seim evresinde yeniden seim yaplr ve Yksek Seim Kurulu seimin iptaline dair kararla birlikte o evrede, seimin yaplacan Resmi Gazete ve dier vastalarla derhal ilan eder.

Bu ilandan sonra gelen altmnc gn takip eden ilk Pazar gn oy verme gndr.

Yukardaki fkralar dnda milletvekillerinden bir veya birkann tutanaklarnn iptaline karar verildii takdirde, tutanaklar iptal olunan milletvekilleri yerine, 34 ve 35. madde esaslarna gre sradaki adaya tutanak verilir.

Srada olanlar yetmedii takdirde, ak kalan milletvekillikleri iin Kanunun ara seimi hakknda kabul ettii hkmlere uyulur.

117

118
zel radyo ve televizyonlarla yayn Madde 55/A Seimlerin balang tarihinden oy verme gnnn bitimine kadar zel radyo ve televizyon kurulular, yapacaklar yaynlarda 2954 sayl Trkiye Radyo ve Televizyon Kanununun 5, 20, 22 ve 23. maddeleri ile 31. maddesinin ikinci fkras hkmlerine tabidir. Yukardaki fkra hkmlerine gre zel radyo ve televizyonlarn yayn ilkelerinin belirlenmesinde, Yksek Seim Kurulu grevli ve yetkilidir. Yaplacak yaynlarn yukardaki esaslara uygunluunun gzetim, denetim ve deerlendirilmesinde, lke apnda yayn yapan zel radyo ve televizyonlar iin Yksek Seim Kurulu; bunun dnda yayn yapan zel radyo ve televizyonlar iin yaynn yapld yer ile seim kurullar grevli ve yetkilidir. le seim kurullarnn verdii kararlara kar, yirmi drt saat iinde il seim kurullarna itiraz edilebilir. l seim kurulu kararlar kesindir. lke apnda yayn yapan zel radyo ve televizyonlarn hangileri olduunu belirlemeye Yksek Seim Kurulu yetkilidir. Yksek Seim Kurulunun buna ilikin karar Resm Gazetede yaymlanr. zel radyo ve televizyon yaynlarna ilikin sular Madde 149/A - Bu Kanunun 55/A maddesine ve Yksek Seim Kurulunca belirlenen esaslara aykr olarak yayn yaplmas halinde, lke genelinde yayn yapan zel radyo ve televizyon kurulularn Yksek Seim Kurulu, yerel yayn yapan zel radyo ve televizyon kurulularn ise yaynn yapld yer ile seim kurulu uyarr veya ayn yayn kuanda ak bir ekilde zr dilemesini ister. Bu talebe uyulmamas veya aykrln tekrar halinde, Yksek Seim Kurulu veya yaynn yapld yer ile seim kurulunca, ihlle konu programn

26.4.1961 tarihli ve 298 sayl Seimlerin Temel Hkmleri ve Semen Ktkleri Hakknda Kanun

Altnc uyum paketi

zel radyo ve televizyonlarla yayn

Madde 55/A yeniden dzenlenmitir.

Madde 55/A - (Ek: 28/12/1993 - 3959/2 md.) Seimlerin balang tarihinden oy verme gnnn bitimine kadar zel radyo ve televizyon kurulular yapacaklar yaynlarda 2954 sayl Trkiye Radyo ve Televizyon Kanununun 5, 20, 22, 23. maddeleri ile 31. maddenin ikinci fkras hkmlerine tabidir.

Yukardaki fkra hkmlerine gre zel radyo ve televizyonlarn yayn ilkelerinin belirlenmesinde Yksek Seim Kurulu grevli ve yetkilidir.

Yaplacak yaynlarn yukardaki esaslara uygunluunun gzetim,ve deerlendirilmesinde lke apnda yayn yapan zel radyo ve televizyonlar iin Yksek Seim Kurulu; bunun dnda yayn yapan zel radyo ve televizyonlar iin yaynn yapld yer ile seim kurullar grevli ve yetkilidir.

le seim kurullarnn verdii kararlara kar yirmi drt saat iinde il seim kurullarna itiraz edilebilir.l seim kurulunun karar kesindir.

lke apnda yayn yapan zel radyo ve televizyonlarn hangileri olduunu belirlemeye Yksek Seim Kurulu yetkilidir. Yksek Seim Kurulunun buna ilikin karar Resmi Gazetede yaymlanr.

Altnc uyum paketi

zel radyo ve televizyon yaynlarna ilikin sular

Madde 149/A yeniden dzenlenmitir.

Madde 149/A - Bu kanunun 55/A maddesine ve Yksek Seim Kurulunca belirlenen esaslara aykr olarak lke genelinde yayn yapan zel radyo ve televizyon kurulularnn yaynlarnn be gnden on be gne kadar durdurulmasna Yksek Seim Kurulunca, yerel yayn yapan zel radyo ve televizyon kurulularnn yaynlarnn gnden yedi gne kadar durdurulmasna ile seim kurulunca karar verilir.

yayn bir il on iki kez arasnda durdurulur. Aykrln tekrar hlinde, lke genelinde yayn yapan zel radyo ve televizyon kurulularnn yaynlarnn Yksek Seim Kurulunca be gnden on be gne kadar durdurulmasna, yerel yayn yapan zel radyo ve televizyonlarn yaynlarnn ise yaynn yapld yer ile seim kurulunca gnden yedi gne kadar durdurulmasna karar verilir. Bu kararlar ilgili en yksek mlki amirlerce derhl yerine getirilir. Birinci fkra hkmne gre hakknda yayn durdurulmas karar verilen zel radyo ve televizyon kurulularnn sorumlular, on milyar liradan seksen be milyar liraya kadar, yerel yayn yapan zel radyo ve televizyon kurulularnn sorumlular, yz ellimilyon liradan drt milyar liraya kadar ar para cezasyla, yetkili mahkemesince cezalandrlr. Tekerrr halinde bu cezalar misli olarak uygulanr. Bu fkraya gre verilecek cezalarda Trk Ceza Kanununun 119. maddesi uygulanmaz.

Bu kararlar ilgili en yksek mlki amirlerce derhal yerine getirilir.

Birinci fkra hkmne aykr hareket eden zel radyo ve televizyon kurulularnn sorumlular bir milyar liradan be milyar liraya kadar, yerel yayn yapan zel radyo ve televizyon kurulularnn sorumlular on milyon liradan yz milyon liraya kadar ar para cezasyla ilgili mahkemesince cezalandrlr.Tekerrr halinde bu cezalar misli olarak uygulanr. Bu fkraya gre verilecek cezalarda Trk Ceza Kanununun 119. maddesi uygulanmaz.

22.4.1983 tarihli ve 2820 sayl Siyasi Partiler Kanunu


Partilerin kurulmas Madde 8 - Siyas partiler, partiye ye olma yeterliine sahip en az otuz Trk vatanda tarafndan kurulur. Siyasi partilerin genel merkezi Ankara`da bulunur. Siyasi partiler, aada belirtilen bildiri ve belgelerin, ileri Bakanlna verilmesiyle tzel kiilik kazanrlar. Bildiride, kurulacak siyasi partinin ad, genel merkez adresi, kurucularn ad, soyad, doum yeri ve tarihi, renim durumlar, meslek veya sanatlaryla ikametgahlarnn belirtilmesi ve bu bildirinin btn kurucular tarafndan imzalanmas ve bildiriye beer adet olmak zere kurucularn nfus kayt rnekleri, adli sicil belgeleri ve kurucularn ayr ayr dzenledikleri siyasi parti kurucusu olabilme artlarn tadklarn

Drdnc uyum paketi

Partilerin kurulmas

Madde 8/1 deitirilmitir.

Madde 8 - Siyasi partiler, milletvekili seilme yeterliine sahip en az otuz Trk vatanda tarafndan kurulur.

Siyasi partilerin genel merkezi Ankara'da bulunur.

Siyasi partiler, aada belirtilen bildiri ve belgelerin, ileri Bakanlna verilmesiyle tzel kiilik kazanrlar.

Bildiride, kurulacak siyasi partinin ad, genel merkez adresi merkez adresi, kurucularn ad, soyad, doum yeri ve tarihi, renim durumlar, meslek veya sanatlaryla ikametgahlarnn belirtilmesi ve bu bildirinin btn kurucular tarafndan imzalanmas ve bildiriye beer adet olmak zere kurucularn nfus kayt rnekleri, adli sicil belgeleri ve kurucularn ayr ayr dzenledikleri siyasi parti kurucusu olabilme artlarn tadklarn belirten imzal beyannameler ile

119

120
belirten imzal beyannameler ile kurucular tarafndan imzalanm parti tz ve programnn eklenmesi arttr. Bilgi ve belgelerin alnd anda, ileri Bakanlnca bir alnd belgesi verilir. ileri Bakanl, kurulu bildirisi ve alnd belgesinin onayl birer rnei ile bildiri eklerinin birer takmn gn iinde Cumhuriyet Basavcl ile Anayasa Mahkemesine gnderir. Siyasi partilere ye olma Madde 11 - On sekiz yan dolduran, medeni ve siyasi haklar kullanma ehliyetine sahip bulunan her Trk vatanda bir siyasi partiye ye olabilir. Ancak; a) Hakimler ve savclar, Saytay dahil yksek yarg organlar mensuplar, kamu kurum ve kurulularnn memur statsndeki grevlileri, yaptklar hizmet bakmndan ii nitelii tamayan dier kamu grevlileri, Silahl Kuvvetler mensuplar ile yksekretim ncesi rencileri siyasi partilere ye olamazlar. b) 1 - Kamu hizmetlerinden yasakllar, 2 - Basit ve nitelikli zimmet, irtikp, rvet, hrszlk, dolandrclk, sahtecilik, inanc ktye kullanma, dolanl iflas gibi yz kzartc sular ile istimal ve istihlak kaakl dnda kalan kaaklk sular, resm ihale ve alm satmlara fesat kartrma veya Devlet srlarn aa vurma sularndan biriyle mahkm olanlar, 3 - Taksirli sular hari be yl ar hapis veya be yl ve daha fazla hapis cezasna mahkm olanlar, 4 - Trk Ceza Kanununun kinci Kitabnn birinci babnda yazl sulardan veya bu sularn ilenmesini aleni olarak tahrik etme suundan mahkm olanlar,

kurucular tarafndan imzalanm parti tz ve programnn eklenmesi arttr.

Bilgi ve belgelerin alnd anda, ileri Bakanlnca bir alnd belgesi verilir.

ileri Bakanl, kurulu bildirisi ve alnd belgesinin onayl birer rnei ile bildiri eklerinin birer takmn gn iinde Cumhuriyet Basavcl ile Anayasa Mahkemesine gnderir.

Siyasi partilere ye olma

Drdnc uyum paketi

Madde 11 - On sekiz yan dolduran, medeni ve siyasi haklar kullanma ehliyetine sahip bulunan her Trk vatanda bir siyasi partiye ye olabilir.

Madde 11/2 (b) bendinin (2),(3), ve (5) nolu alt bentleri deitirilmitir.

Ancak;

a) Hakimler ve savclar, Saytay dahil yksek yarg organlar mensuplar, kamu kurum ve kurulularnn memur statsndeki grevlileri, yaptklar hizmet bakmndan ii nitelii tamayan dier kamu grevlileri, Silahl Kuvvetler mensuplar ile yksekretim ncesi rencileri siyasi partilere ye olamazlar.

b) 1 - Kamu hizmetlerinden yasakllar,

2 - Zimmet, ihtilas, irtikp, rvet, hrszlk, dolandrclk, sahtecilik, inanc ktye kullanma, dolanl iflas gibi yz kzartc sular ile istimal ve istihlak kaakl dnda kalan kaaklk sular, resm ihale ve alm satmlara fesat kartrma veya Devlet srlarn aa vurma sularndan biriyle mahkm olanlar,

3 - Herhangi bir sutan dolay ar hapis veya taksirli sular hari yl veya daha fazla hapis cezasna mahkm olanlar,

4 - Trk Ceza Kanununun kinci Kitabnn birinci babnda yazl sulardan veya bu sularn ilenmesini aleni olarak tahrik etme suundan mahkm olanlar,

5 - Terr eyleminden mahkm olanlar, Siyasi partilere ye olamazlar ve ye kaydedilemezler. Yksekretim elemanlar, yasaklamann dndadr. Bunlar hakknda Yksekretim Kanunu uygulanr. Balar Madde 66 - Genel ve katma bteli dairelerle mahalli idareler ve muhtarlklar, kamu iktisadi teebbsleri, zel kanunla veya zel kanunla verilen yetkiye dayanlarak kurulmu bankalar ve dier kurulular, kamu iktisadi teebbs saylmamakla beraber denmi sermayesinin bir ksm Devlete veya bu fkrada ad geen kurum, idare, teebbs, banka veya kurululara ait messeseler, siyasi partilere hibir suretle tanr veya tanmaz mal veya nakit veya haklar balayamaz ve bu gibi mal veya haklarn kullanlmasn bedelsiz olarak brakamazlar; bal olduklar kanun hkmleri dnda siyasi partilere ayni haklarn devrine dair tasarruflarda bulunamazlar. Kamu kurumu niteliindeki meslek kurulular, ii ve iveren sendikalar ile bunlarn st kurulular, dernekler, vakflar ve kooperatifler, zel kanunlarnda yer alan hkmlere uymak kouluyla siyasi partilere maddi yardm ve bata bulunabilirler. Yukardaki fkrann dnda kalan gerek ve tzel kiilerin her birinin bir siyasi partiye ayn yl ierisinde iki milyar liradan fazla kymette ayni veya nakdi bata bulunmas veya yaynlar kullandrmas yasaktr. Ba veya balarn bata bulunana veya yetkili temsilcisine veya vekiline ait olduunun partice verilen makbuzda aka belirtilmesi gerekir. Byle bir belgeye dayanlmakszn siyasi partilerce ba kabul edilemez. Siyasi partiler, yabanc devletlerden, uluslararas kurululardan,Trk uyruklu olmayan gerek ve tzel kiilerden herhangi bir suretle ayni veya nakdi yardm ve ba alamazlar.

5 - Trk Ceza Kanununun 512. maddesinin ikinci fkrasnda yazl halka snf, rk, din, mezhep veya blge farkll gzeterek kin ve dmanla aka tahrik etme sularndan mahkm olanlar, Siyasi partilere ye olamazlar ve ye kaydedilemezler. Yksekretim elemanlar, yasaklamann dndadr. Bunlar hakknda Yksekretim Kanunu uygulanr.

Drdnc uyum paketi

Balar

Madde 66/2 deitirilmitir.

Madde 66 - Genel ve katma bteli dairelerle mahalli idareler ve muhtarlklar, kamu iktisadi teebbsleri, zel kanunla veya zel kanunla verilen yetkiye dayanlarak kurulmu bankalar ve dier kurulular, kamu iktisadi teebbs saylmamakla beraber denmi sermayesinin bir ksm Devlete veya bu fkrada ad geen kurum, idare, teebbs, banka veya kurululara ait messeseler, siyasi partilere hibir suretle tanr veya tanmaz mal veya nakit veya haklar balayamaz ve bu gibi mal veya haklarn kullanlmasn bedelsiz olarak brakamazlar; bal olduklar kanun hkmleri dnda siyasi partilere ayni haklarn devrine dair tasarruflarda bulunamazlar. Kamu kurumu niteliindeki meslek kurulular, ii ve iveren sendikalar ile bunlarn st kurulular, dernekler, vakflar ve kooperatifler, zel kanunlarnda yer alan hkmlere uymak kouluyla siyasi partilere maddi yardm ve bata bulunabilirler.

Yukardaki fkrann dnda kalan gerek ve tzel kiilerin her birinin bir siyasi partiye ayn yl ierisinde iki milyar liradan fazla kymette ayni veya nakdi bata bulunmas yasaktr. Ba veya balarn bata bulunana veya yetkili temsilcisine veya vekiline ait olduunun partice verilen makbuzda aka belirtilmesi gerekir. Byle bir belgeye dayanlmakszn siyasi partilerce ba kabul edilemez.

Siyasi partiler, yabanc devletlerden, uluslararas kurululardan, Trk uyruklu olmayan gerek ve tzel kiilerden herhangi bir suretle ayni veya nakdi yardm ve ba alamazlar.

121

122
Siyasi Partilerin Kapatlmas-Grevli mahkeme ve savclk Madde 98 - Siyasi partilerin kapatlmas davalar, Yargtay Cumhuriyet Basavcs tarafndan Anayasa Mahkemesinde alr. Siyasi partilerin kapatlmas davalarnda kapatlmaya karar verilebilmesi iin bete oy okluu arttr. Anayasa Mahkemesince verilen kararlar kesindir. Cumhuriyet Basavcl, iddianamesine esas tekil edecek olaylarn aratrlmas ve soruturulmasnda ve davann almas ve yrtlmesinde Cumhuriyet savclarna ve sorgu hakimlerine tannan btn yetkilere sahiptir. Ancak, Anayasann ve kanunlarn sadece hakimler tarafndan kullanlabileceini belirttii yetkiler bunun dndadr. Yargtay Cumhuriyet Basavcl siyasi partilerden incelenmek zere gerekli grd belgeleri isteyebilir. Siyasi partiler, Cumhuriyet Basavclnn isteklerine en ge on be gn iinde cevap vermek zorundadrlar. Cumhuriyet Basavcs, soruturmay Cumhuriyet Basavcvekili veya yardmclar eliyle de yrtebilir. Cumhuriyet Basavcsnn soruturma iin grevlendirdii Basavc yardmclarnn, Yargtay yeliine seilmeleri hali hari, soruturma sonulanncaya kadar sreli veya sresiz baka bir greve atanmalar Cumhuriyet Basavcsnn yazl muvafakatna baldr.

Drdnc Uyum Paketi

Siyasi partilerin kapatlmas- Grevli mahkeme ve savclk

Madde 98/1'e bir cmle eklenmitir.

Madde 98 - Siyasi partilerin kapatlmas davalar, Yargtay Cumhuriyet Basavcs tarafndan Anayasa Mahkemesinde alr.

Anayasa Mahkemesince verilen kararlar kesindir.

Cumhuriyet Basavcl, iddianamesine esas tekil edecek olaylarn aratrlmas ve soruturulmasnda ve davann almas ve yrtlmesinde Cumhuriyet savclarna ve sorgu hakimlerine tannan btn yetkilere sahiptir. Ancak, Anayasann ve kanunlarn sadece hakimler tarafndan kullanlabileceini belirttii yetkiler bunun dndadr.

Yargtay Cumhuriyet Basavcl siyasi partilerden incelenmek zere gerekli grd belgeleri isteyebilir.

Siyasi partiler, Cumhuriyet Basavclnn isteklerine en ge on be gn iinde cevap vermek zorundadrlar.

Cumhuriyet Basavcs, soruturmay Cumhuriyet Basavcvekili veya yardmclar eliyle de yrtebilir.

Cumhuriyet Basavcsnn soruturma iin grevlendirdii Basavc yardmclarnn, Yargtay yeliine seilmeleri hali hari, soruturma sonulanncaya kadar sreli veya sresiz baka bir greve atanmalar Cumhuriyet Basavcsnn yazl muvafakatna baldr.

Drdnc uyum paketi Siyasi partilerle ilgili yasaklara aykrlk halinde dava almas Madde 100 - Anayasada yazl nedenlerle Cumhuriyet Basavcl tarafndan bir siyasi partinin kapatlmas davasnn almas; a) Re`sen, b) Bakanlar Kurulu karar zerine Adalet Bakannn istemiyle, c) Bir siyasi partinin istemi zerine, Olur Ancak, bir siyasi partinin Cumhuriyet Basavclndan dava almasn isteyebilmesi iin, bu partinin son milletvekili genel seimlerine katlm olmas, Trkiye Byk Millet Meclisinde grubu bulunmas, ilk byk kongresini yapm olmas, partinin merkez karar ve ynetim kurulunun ye tamsaysnn salt ounluunun oyu ile dava almasnn istenmesi yolunda karar alnm bulunmas ve istemin parti adna parti genel bakan tarafndan Cumhuriyet Basavclna yazl olarak yaplm olmas gerekir. Cumhuriyet Basavcl, Adalet Bakannn veya partinin yazl isteminde yeterli delil bulunduu kansna varrsa davay aar. Yeterli delil bulunmad kansna varrsa dava amayacan istemde bulunan Adalet Bakanna veya siyasi parti genel bakanlna yaz ile bildirir. Adalet Bakannn veya siyasi partinin, Cumhuriyet Basavclnn bildirimi zerine, bu bildirimin teblii tarihinden balayarak otuz gn iinde Siyasi Partilerle lgili Yasaklar nceleme Kuruluna yaz ile itirazda bulunma hakk vardr. Kurul, itiraz ivedilikle en ge otuz gn iinde inceler; itiraz hakl grmezse dava almaz; hakl grrse, Cumhuriyet Basavcl Anayasa Mahkemesine dava amakla ykmldr. Bu maddenin birinci fkrasnn (b) ve (c) bentlerinde yer alan hkmler milletvekili genel seimiyle, bu seimin yenilenmesine veya milletvekili ara seimlerine dair verilen kararn Resmi Gazetede yaymland tarihten balayarak oy verme gnnn ertesi gnne kadar geecek sre iinde uygulanamaz.

Siyasi partilerle ilgili yasaklara aykrlk halinde dava almas

Madde 100/1 deitirilmitir.

Madde 100 - Bir siyasi partinin, bu Kanunun drdnc ksmnda yer alan hkmleri ihlal etmesi sebebiyle Cumhuriyet Basavcl tarafndan partinin kapatlmas davasnn almas: a) Resen, b) Bakanlar Kurulu karar zerine Adalet Bakannn istemiyle, c) Bir siyasi partinin istemi zerine, Olur Ancak, bir siyasi partinin Cumhuriyet Basavclndan dava almasn isteyebilmesi iin, bu partinin son milletvekili genel seimlerine katlm olmas, Trkiye Byk Millet Meclisinde grubu bulunmas, ilk byk kongresini yapm olmas, partinin merkez karar ve ynetim kurulunun ye tamsaysnn salt ounluunun oyu ile dava almasnn istenmesi yolunda karar alnm bulunmas ve istemin parti adna parti genel bakan tarafndan Cumhuriyet Basavclna yazl olarak yaplm olmas gerekir. Cumhuriyet Basavcl, Adalet Bakannn veya partinin yazl isteminde yeterli delil bulunduu kansna varrsa davay aar. Yeterli delil bulunmad kansna varrsa dava amayacan istemde bulunan Adalet Bakanna veya siyasi parti genel bakanlna yaz ile bildirir. Adalet Bakannn veya siyasi partinin, Cumhuriyet Basavclnn bildirimi zerine, bu bildirimin teblii tarihinden balayarak otuz gn iinde Siyasi Partilerle lgili Yasaklar nceleme Kuruluna yaz ile itirazda bulunma hakk vardr. Kurul, itiraz ivedilikle en ge otuz gn iinde inceler; itiraz hakl grmezse dava almaz; hakl grrse, Cumhuriyet Basavcl Anayasa Mahkemesine dava amakla ykmldr. Bu maddenin birinci fkrasnn (b) ve (c) bentlerinde yer alan hkmler milletvekili genel seimiyle, bu seimin yenilenmesine veya milletvekili ara seimlerine dair verilen kararn Resmi Gazetede yaymland tarihten balayarak oy verme gnnn ertesi gnne kadar geecek sre iinde uygulanamaz.

123

124
Anayasa'daki yasalara aykrlk halinde partilerin kapatlmas Madde 101- Anayasadaki yasalara aykrlk halinde partilerin kapatlmas Anayasa Mahkemesince bir siyasi parti hakknda kapatma karar; a) Bir siyasi partinin tzk ve programnn Devletin bamszlna, lkesi ve milletiyle blnmez btnlne, insan haklarna, eitlik ve hukuk devleti ilkelerine, millet eemenliine, demokratik ve laik cumhuriyet ilkelerine aykr olmas, snf veya zmre diktatrln veya herhangi bir tr diktatrl savunmay ve yerletirmeyi amalamas, su ilenmesini tevik etmesi, b) Bir siyasi partinin, Anayasann 68. maddesinin drdnc fkrasna aykr eylemlerin ilendii odak haline geldiinin Anayasa Mahkemesince tespiti, c) Bir siyasi partinin, yabanc devletlerden, uluslararas kurululardan ve Trk uyrukluunda olmayan gerek ve tzel kiilerden maddi yardm almas, Hallerinde verilir. Anayasa Mahkemesi, yukardaki fkrann (a) ve (b) bentlerinde saylan hallerde temelli kapatma yerine, dava konusu fiillerin arlna gre ilgili siyasi partinin almakta olduu son yllk Devlet yardm miktarnn yarsndan az olmamak kaydyla, bu yardmdan ksmen veya tamamen yoksun braklmasna, yardmn tamam denmise ayn miktarn Hazineye iadesine karar verebilir.

kinci uyum paketi

Anayasa'daki yasalara aykrlk halinde partilerin kapatlmas

Madde 101'e bir fkra eklenmitir.

Madde 101- Anayasadaki yasalara aykrlk halinde partilerin kapatlmas

Anayasa Mahkemesince bir siyasi parti hakknda kapatma karar;

a) Bir siyasi partinin tzk ve programnn Devletin bamszlna, lkesi ve milletiyle blnmez btnlne, insan haklarna, eitlik ve hukuk devleti ilkelerine, millet eemenliine, demokratik ve laik cumhuriyet ilkelerine aykr olmas, snf veya zmre diktatrln veya herhangi bir tr diktatrl savunmay ve yerletirmeyi amalamas, su ilenmesini tevik etmesi,

b) Bir siyasi partinin, Anayasann 68. maddesinin drdnc fkrasna aykr eylemlerin ilendii odak haline geldiinin Anayasa Mahkemesince tespiti,

c) Bir siyasi partinin, yabanc devletlerden, uluslararas kurululardan ve Trk uyrukluunda olmayan gerek ve tzel kiilerden maddi yardm almas,

Hallerinde verilir.

kinci ve drdnc uyum paketi Madde 102 - Siyasi partilerin faaliyetlerinin izlenmesi amacyla Yargtay Cumhuriyet Basavclnn istedii bilgi ve belgeleri bildirilen sre iinde vermeyen siyasi partiye Yargtay Cumhuriyet Basavcl tarafndan ikinci bir yaz tebli olunur. Bu yazda, bildirilen sre iinde cevap verilmedii ve istek yerine getirilmedii takdirde o siyasi partinin [kapatlmas ya da] Devlet yardmndan ksmen veya tamamen yoksun braklmas iin dava alabilecei de belirtilir. Bu teblide bildirilecek sre iinde yine istek yerine getirilmez veya cevap verilmezse Yargtay Cumhuriyet Basavcl o siyas partinin [kapatlmas ya da] Devlet yardmndan ksmen veya tamamen yoksun braklmas iin Anayasa Mahkemesinde re`sen dava aabilir. Siyasi parti, Yargtay Cumhuriyet Basavcsnn bu istemlerine kar Anayasa Mahkemesine itiraz edebilir. Parti byk kongresi, merkez karar ve ynetim kurulu veya bu kurulun iki ayr kurul olarak oluturulduu haller, Trkiye Byk Millet Meclisi grup ynetim kurulu, Trkiye Byk Millet Meclisi grup genel kurulu, parti genel bakan dnda kalan parti organ, merci veya kurulu tarafndan Anayasann 68. maddesinin drdnc fkrasnda yer alan hkmlere aykr fiilin ilenmesi halinde, fiilin ilendii tarihten balayarak iki yl gememi ise Yargtay Cumhuriyet Basavcl sz konusu organ, mercii veya kurulun iten el ektirilmesini yaz ile o partiden ister. Parti yeleri 68. maddenin drdnc fkra hkmlerine aykr fiil ve konumalarndan dolay hkm giyerler ise Yargtay Cumhuriyet Basavcl bu yelerin partiden kesin olarak karlmasn partiden ister.

Cumhuriyet Basavclnn isteklerine uyulmamas halinde yaplacak ilem

Cumhuriyet Basavclnn isteklerine uyulmamas halinde yaplacak ilem

Madde 102'nin birinci ve nc fkralar deitirilmi ve maddedeki Cumhuriyet Basavcl ibaresi yerine Yargtay Cumhuriyet Basavcl ibaresi getirilmitir; Madde 102/1 ve 102/3 de yer alan ve kapatlmas ibaresi madde metninden karlmtr.

Madde 102 - Siyasi partilerin denetimi ve faaliyetlerinin takibi hususlarnda Cumhuriyet Basavclnn istedii bilgi ve belgeleri, belli edilen sre veya belli edilmemesi halinde makul sre iinde vermeyen siyasi partiye Cumhuriyet Basavcl tarafndan ikinci bir yaz tebli olunur. Bu yazda, belirtilen sre iinde cevap verilmedii ve istek yerine getirilmedii takdirde o siyasi partinin kapatlmas iin dava alabilecei de belirtilir. Bu teblide bildirilecek sre iinde yine istek yerine getirilmez veya cevap verilmezse Cumhuriyet Basavcl o siyasi partinin kapatlmas iin Anayasa Mahkemesinde resen dava aabilir.

Parti byk kongresi, merkez karar ve ynetim kurulu veya bu kurulun iki ayr kurul olarak oluturulduu haller, Trkiye Byk Millet Meclisi grup ynetim kurulu, Trkiye Byk Millet Meclisi grup genel kurulu, parti genel bakan dnda kalan parti organ, merci veya kurulu tarafndan Anayasann 68. maddesinin drdnc fkrasnda yer alan hkmlere aykr fiilin ilenmesi halinde, fiilin ilendii tarihten balayarak iki yl gememi ise Cumhuriyet Basavcl sz konusu organ, mercii veya kurulun iten el ektirilmesini yaz ile o partiden ister. Parti yeleri 68. maddenin drdnc fkra hkmlerine aykr fiil ve konumalarndan dolay hkm giyerler ise Cumhuriyet Basavcl bu yelerin partiden kesin olarak karlmasn partiden ister.

125

126
Siyasi parti, tebli tarihinden itibaren otuz gn iinde istem yazsnda belirtilen hususu yerine getirmedii takdirde, Yargtay Cumhuriyet Basavcl Anayasa Mahkemesinde o siyasi partinin [kapatlmas ya da] Devlet yardmndan ksmen veya tamamen yoksun braklmas iin dava aar. Yargtay Cumhuriyet Basavclnca dzenlenen iddianamenin tebliinden itibaren otuz gn iinde ilgili siyasi parti tarafndan sz konusu parti organ, merci veya kurulun iten el ektirilmesi ve parti yesi veya yelerin partiden kesin olarak karlmalar halinde, o partinin [kapatlmas] ya da Devlet yardmndan ksmen veya tamamen yoksun braklmas iin alan dava der. Aksi takdirde Anayasa Mahkemesi, dosya zerinde inceleme yaparak, Yargtay Cumhuriyet Basavcsnn ve siyasi parti temsilcilerinin szl aklamalarn, gerekli grd hallerde dier ilgilileri ve konu zerinde bilgisi olanlar da dinlemek suretiyle alm bulunan davay karara balar. Bir siyasi partinin yasak eylemlere odak olmas hali Madde 103 - Bir siyasi partinin Anayasann 68. maddesinin drdnc fkras hkmne aykr eylemlerin odak halini oluturup oluturmad hususu Anayasa Mahkemesince belirlenir. Bir siyas parti, bu nitelikteki fiiller o partinin yelerince youn bir ekilde ilendii ve bu durum o partinin byk kongre veya genel bakan veya merkez karar veya ynetim organlar veya Trkiye Byk Millet Meclisindeki grup genel kurulu veya grup ynetim kurulunca zmnen veya aka benimsendii yahut bu fiiller dorudan doruya anlan parti organlarnca kararllk iinde ilendii takdirde, sz konusu fiillerin oda haline gelmi saylr.

Siyasi parti, tebli tarihinden itibaren otuz gn iinde istem yazsnda belirtilen hususu yerine getirmedii takdirde, Cumhuriyet Basavcl Anayasa Mahkemesinde o siyasi partinin kapatlmas hakknda dava aar. Cumhuriyet Basavclnca dzenlenen iddianamenin tebliinden itibaren otuz gn iinde ilgili siyasi parti tarafndan sz konusu parti organ, merci veya kurulun iten el ektirilmesi ve parti yesi veya yelerin partiden kesin olarak karlmalar halinde, o partinin kapatlmas hakkndaki dava der. Aksi takdirde Anayasa Mahkemesi, dosya zerinde inceleme yaparak, Cumhuriyet Basavcsnn ve siyasi parti temsilcilerinin szl aklamalarn, gerekli grd hallerde dier ilgilileri ve konu zerinde bilgisi olanlar da dinlemek suretiyle alm bulunan davay karara balar.

kinci uyum paketi

Bir siyasi partinin yasak eylemlere odak olmas hali

Madde 103'e bir fkra eklenmitir.

Madde 103 - Bir siyasi partinin Anayasann 68. maddesinin drdnc fkras hkmne aykr eylemlerin odak halini oluturup oluturmad hususu Anayasa Mahkemesince belirlenir.

Drdnc uyum paketi Madde 104 - Bir siyasi partinin bu Kanunun 101. maddesi dnda kalan emredici hkmleriyle dier kanunlarn siyasi partilerle ilgili emredici hkmlerine aykrlk halinde bulunmas sebebiyle o parti aleyhine Anayasa Mahkemesine, Cumhuriyet Basavclnca resen yaz ile bavurulur. Anayasa Mahkemesi, sz konusu hkmlere aykrlk grrse bu aykrln giderilmesi iin ilgili siyasi parti hakknda ihtar karar verir. Bu yaznn teblii tarihinden itibaren alt ay iinde aykrlk giderilmedii takdirde, Cumhuriyet Basavcl o siyasi partinin Devlet yardmndan ksmen veya tamamen yoksun braklmas iin Anayasa Mahkemesine resen dava aabilir.

Dier sebeplerle dava almas

Dier sebeplerle bavuru

Madde 104 deitirilmitir.

Madde 104 - Bir siyasi partinin bu Kanunun 101. maddesi dnda kalan emredici hkmleriyle dier kanunlarn siyasi partilerle ilgili emredici hkmlerine aykrlk halinde bulunmas sebebiyle o parti aleyhine Anayasa Mahkemesine, Cumhuriyet Basavclnca resen yaz ile bavurulur.

Anayasa Mahkemesi, sz konusu hkmlere aykrlk grrse bu aykrln giderilmesi iin ilgili siyasi parti hakknda ihtar karar verir. Bu karar, o siyasi parti genel bakanlna yazl olarak bildirilir. Bu yaznn teblii tarihinden itibaren alt ay iinde aykrlk giderilmedii takdirde, Cumhuriyet Basavcs Anayasa Mahkemesine bu siyasi partinin kapatlmas iin resen dava aar.

Drdnc uyum paketi

Ceza HkmleriCumhuriyet Basavclna ve Anayasa Mahkemesine gerekli bilgilerin verilmemesi

Ceza Hkmleri - Cumhuriyet Basavclna ve Anayasa Mahkemesine gerekli bilgilerin verilmemesi Madde 111 - Siyasi partilerin: a) Cumhuriyet Basavclnca tutulacak siciller iin istenen bilgi ve belgeleri vermeyen veya 102. madde hkmlerine aykr hareket eden sorumlular hakknda, aydan alt aya kadar hafif hapis ve on be milyon liradan otuz milyon liraya kadar hafif para cezas, b) 74. madde hkmlerine aykr hareket eden sorumlular hakknda, aydan alt aya kadar hafif hapis ve on be milyon liradan otuz milyon liraya kadar hafif para cezas,

Madde 111'e (d) bendi eklenmitir.

Madde 111 - Siyasi partilerin:

a) Cumhuriyet Basavclnca tutulacak siciller iin istenen bilgi ve belgeleri vermeyen veya 102. madde hkmlerine aykr hareket eden sorumlular hakknda, aydan alt aya kadar hafif hapis ve on be milyon liradan otuz milyon liraya kadar hafif para cezas,

b) 74. madde hkmlerine aykr hareket eden sorumlular hakknda, aydan alt aya kadar hafif hapis ve on be milyon liradan otuz milyon liraya kadar hafif para cezas,

127

128
c) 75. madde gereince yaplan inceleme ve aratrmalar engelleyen sorumlular ile ayn madde gereince istenen bilgileri vermeyen sorumlular hakknda alt aydan bir yla kadar hapis ve altm milyon liradan az olmamak zere ar para cezas, d) 104. maddeye gre verilen ihtar kararnn gereini yerine getirmeyerek partiyi Devlet yardmndan ksmen veya tamamen yoksun brakan sorumlular ile Devlet yardmndan faydalanmayan siyasi partilerin sorumlular hakknda aydan alt aya kadar hafif hapis cezas, Verilir. Tekerrr halinde, bu cezalar yar nispette artrlarak hkmolunur.

c) 75. madde gereince yaplan inceleme ve aratrmalar engelleyen sorumlular ile ayn madde gereince istenen bilgileri vermeyen sorumlular hakknda alt aydan bir yla kadar hapis ve altm milyon liradan az olmamak zere ar para cezas,

Verilir.

Tekerrr halinde, bu cezalar yar nispette artrlarak hkmolunur.

MEDEN VE SYAS HAKLAR-DNCE VE FADE ZGRL


Mevkute Yaym Madde 5 - Her mevkutenin yaz ilerini fiilen idare eden sorumlu mdr bulunur. Yaynn muhtelif ksmlarn idare iin ayr sorumlu mdrler bulundurulabilir. Bu takdirde her sorumlu mdr kendi idare ettii ksmdan sorumlu olur. Sorumlu mdr aadaki artlar haiz olmaldr: 1 - Trk vatanda ve lise tahsili grm olmak veya bu derecede tahsili bulunduu resmen tevsik edilmi olmak, 2 - 21 yan bitirmi bulunmak, 3 - Trkiye`de ikametgah sahibi olmak ve devaml oturmak, 4 - Devlet memuru, asker veya ordu mensubu bulunmamak, (Mesleki ve ilmi mevkuteler iin bu art aranmaz). 5 - Kstl veya kamu hizmetlerinden yasakl olmamak, 6 - Ar hapis, taksirli sular hari olmak zere be yldan fazla hapis cezalarndan biriyle veya yayn tehdidiyle para ve menfaat temini, hrszlk, sahtecilik, dolandrclk, inanc ktye kullanma, yalan yere ahadet, yalan yere yemin etmek, iftira, su tasnii, resmi mercileri ifal, mstehcen ve hayaszca yayn, fuhuyata tahrik, hileli iflas, zimmet,ihtilas, irtikap, rvet, istimal ve istihlak kaakl suu dndaki kaaklk sularndan veya bu Kanunun ek 1 inci maddesinin birinci fkrasnda yer alan sular ile bu sulara tahrik ve tevikten hkm giymemi olmak, 7 - Geici olarak kamu hizmetlerinden yasakllk, genel emniyet gzetimi altnda bulundurulmak veya srgn cezasna hkmllk hallerinden bu ceza veya tedbirler infaz edilmi olmak.

15.7.1950 tarihli ve 5680 sayl Basn Kanunu

nc uyum paketi

Mevkute Yaym

Madde 5/6 deitirilmitir

Madde 5 - Her mevkutenin yaz ilerini fiilen idare eden sorumlu mdr bulunur.

Yaynn muhtelif ksmlarn idare iin ayr sorumlu mdrler bulundurulabilir. Bu takdirde her sorumlu mdr kendi idare ettii ksmdan sorumlu olur.

Sorumlu mdr aadaki artlar haiz olmaldr:

1 - Trk vatanda ve lise tahsili grm olmak veya bu derecede tahsili bulunduu resmen tevsik edilmi olmak, 2 - 21 yan bitirmi bulunmak, 3 - Trkiye'de ikametgah sahibi olmak ve devaml oturmak, 4 - Devlet memuru, asker veya ordu mensubu bulunmamak, (Mesleki ve ilmi mevkuteler iin bu art aranmaz). 5 - Kstl veya kamu hizmetlerinden yasakl olmamak, 6 - Ar hapis, taksirli sular hari olmak zere be yldan fazla hapis cezalarndan biriyle veya yayn tehdidiyle para ve menfaat temini, hrszlk, sahtecilik, dolandrclk, inanc ktye kullanma, yalan yere ahadet, yalan yere yemin etmek, iftira, su tasnii, resmi mercileri ifal, mstehcen ve hayaszca yayn, fuhuyata tahrik, hileli iflas, zimmet,ihtilas, irtikap, rvet, istimal ve istihlak kaakl suu dndaki kaaklk sularndan veya bu Kanunun ek birinci maddesinin ikinci fkrasnda yer alan sular ile bu sulara tahrik ve tevikten hkm giymemi olmak, 7 - Geici olarak kamu hizmetlerinden yasakllk, genel emniyet gzetimi altnda bulundurulmak veya srgn cezasna hkmllk hallerinden bu ceza veya tedbirler infaz edilmi olmak.

129

130
Mevkute sahibinin haklar Madde 15 - Bir mevkutenin hususi fedakarlk ihtiyariyle elde edip yaynlad haber yaz ve resimler mevkute sahibinden msaade alnmadka neirlerinden 24 saat gemeden baka mevkuteler tarafndan yaynlanamaz. Hususi fedakarlk ihtiyariyle elde edilen yaz ve resimler iin mevkute sahibinden izin almak mecburidir. Mevkute sahibi, mesul mdr ve yaz sahibi haber kaynaklarn aklamaya zorlanamaz. Basnda Mesuliyet Madde 16 - Basn yoluyla ilenen sulardan dolay ceza sorumluluu: 1. Mevkutelerle ilenen sularda sorumluluk, suu meydana getiren yazy veya haberi yazan veya resmi veya karikatr yapan kimse ile beraber bu mevkutenin ilgili sorumlu mdrne; 19. maddeye aykr hareket edilmesi halinde ise sz edilen kiilerle birlikte mevkutenin sahibi olan gerek kiiye ve mevkute sahibi olan anonim irketlerde ynetim kurulu bakan ile dier irket ve tzel kiilere ait mevkutelerde tzel kiiliin en st yneticisine aittir. Ancak, sorumlu mdrler iin verilen hrriyeti balayc cezalar, srelerine baklmakszn para cezasna evrilerek hkmolunur ve bu cezalar ertelenemez. 2. Sorumlu mdr, mevkutelerde mstear adla veya imzasz veya remizli imza ile yaynlanan yaz veya haber veya resim veya karikatr sahiplerinin adlarn bildirmek zorunda deildir. Sahibi belli olmayan veya sorumlu mdr tarafndan en ge mahkemece yaplacak birinci sorgusu srasnda sahibi doru ekilde

Drdnc uyum paketi

Mevkute sahibinin haklar

Madde 15'e bir fkra eklenmitir.

Madde 15 - Bir mevkutenin hususi fedakarlk ihtiyariyle elde edip yaynlad haber yaz ve resimler mevkute sahibinden msaade alnmadka neirlerinden 24 saat gemeden baka mevkuteler tarafndan yaynlanamaz. Hususi fedakarlk ihtiyariyle elde edilen yaz ve resimler iin mevkute sahibinden izin almak mecburidir.

kinci uyum paketi

Basnda Mesuliyet

Madde 16/5 yrrlkten kaldrlmtr.

Madde 16 - Basn yoluyla ilenen sulardan dolay ceza sorumluluu:

1. Mevkutelerle ilenen sularda sorumluluk, suu meydana getiren yazy veya haberi yazan veya resmi veya karikatr yapan kimse ile beraber bu mevkutenin ilgili sorumlu mdrne; 19. maddeye aykr hareket edilmesi halinde ise sz edilen kiilerle birlikte mevkutenin sahibi olan gerek kiiye ve mevkute sahibi olan anonim irketlerde ynetim kurulu bakan ile dier irket ve tzel kiilere ait mevkutelerde tzel kiiliin en st yneticisine aittir. Ancak, sorumlu mdrler iin verilen hrriyeti balayc cezalar, srelerine baklmakszn para cezasna evrilerek hkmolunur ve bu cezalar ertelenemez.

2. Sorumlu mdr, mevkutelerde mstear adla veya imzasz veya remizli imza ile yaynlanan yaz veya haber veya resim veya karikatr sahiplerinin adlarn bildirmek zorunda deildir. Sahibi belli olmayan veya sorumlu mdr tarafndan en ge mahkemece yaplacak birinci sorgusu srasnda sahibi doru ekilde

aklanmayan yaz veya haber veya resim veya karikatrden dolay sorumluluk, birinci bent hkmne baklmakszn, suu vcuda getiren yazy veya haberi yazan veya resmi veya karikatr yapan kimse gibi, sorumlu mdre aittir. aklanmayan yaz veya haber veya resim veya karikatrden dolay sorumluluk, birinci bent hkmne baklmakszn, suu vcuda getiren yazy veya haberi yazan veya resmi veya karikatr yapan kimse gibi, sorumlu mdre aittir. 3. Sorumlu mdr mevkutenin sahibi tarafndan, rzasna aykr olarak yaymlanan yaz veya haber veya resim veya karikatrden sorumlu deildir. Bu takdirde sorumlu mdr hakkndaki ceza sorumluluu, yaz veya haber veya resim veya karikatr yaymlatana aittir. 4. Mevkute tanmna girmeyen baslm eserlerle ilenen sularda ceza sorumluluu suu oluturan eserin yazar, evireni veya izeni ile birlikte yaymlatana aittir. Ancak, yaymlatanlar iin verilen hrriyeti balayc cezalar srelerine baklmakszn para cezasna evrilerek hkmolunur. Para cezasnn hesabnda 647 sayl Cezalarn nfaz Hakknda Kanunun 4. maddesinin birinci bendinde belirtilen miktarn aa haddi esas alnr. Yaymlatanlar iin emniyet gzetimi altnda bulundurma cezas verilmez. Mevkute tanmna girmeyen basl eserin sahibinin belli olmamas halinde sorumluluk, yukardaki fkra hkmne baklmakszn yaymlatana aittir. Eser, yazar, evireni ve izeninin bilgi ve izni dnda yaymland takdirde sadece yaymlatan,eseri vcuda getiren gibi sorumlu olur. Yukarda yazl kiiler belli olmad veya bu kimseler aleyhine Trk mahkemelerinde dava alamad takdirde sorumluluk, basana, basan da belli olmad takdirde satan ve datana aittir. Sahibinin rzas olmadka Trkiye`de yaymlanan yaynlardan aynen yaplacak iktibaslarda sorumluluk, iktibas edene aittir.

3. Sorumlu mdr mevkutenin sahibi tarafndan, rzasna aykr olarak yaynlanan yaz veya haber veya resim veya karikatrden sorumlu deildir. Bu takdirde sorumlu mdr hakkndaki ceza sorumluluu, yaz veya haber veya resim veya karikatr yaymlatana aittir.

4. Mevkute tanmna girmeyen baslm eserlerle ilenen sularda ceza sorumluluu suu oluturan eserin yazar, evireni veya izeni ile birlikte yaymlatana aittir. Ancak, yaymlatanlar iin verilen hrriyeti balayc cezalar srelerine baklmakszn para cezasna evrilerek hkmolunur. Para cezasnn hesabnda 647 sayl Cezalarn nfaz Hakknda Kanunun 4. maddesinin birinci bendinde belirtilen miktarn aa haddi esas alnr. Yaymlatanlar iin emniyet gzetimi altnda bulundurma cezas verilmez.

Mevkute tanmna girmeyen basl eserin sahibinin belli olmamas halinde sorumluluk, yukardaki fkra hkmne baklmakszn yaymlatana aittir. Eser; yazar, evireni ve izeninin bilgi ve izni dnda yaymland takdirde sadece yaymlatan,eseri vcuda getiren gibi sorumlu olur.

Yukarda yazl kiiler belli olmad veya bu kimseler aleyhine Trk mahkemelerinde dava alamad takdirde sorumluluk, basana, basan da belli olmad takdirde satan ve datana aittir.

Sahibinin rzas olmadka Trkiye'de yaymlanan yaynlardan aynen yaplacak iktibaslarda sorumluluk, iktibas edene aittir.

131

132
Bu Kanun ile dier kanunlarn basl eserin sahip veya yaymlatann cezai veya hukuki bakmndan sorumlu kld hallerde, sahip veya yaymlatan tzelkii ise, temsilen bir gerek kii gsterilmi olsa bile sorumluluk tzel kiiye aittir. Mevkute sahibinin haklar Madde 21 - 9. maddenin birinci fkras ile 11. madde hkmlerine aykr hareket edenler, on milyar liradan otuz milyar liraya kadar ar para cezasna mahkm edilirler. 9. maddenin son fkrasna gre yaym durdurulan mevkutenin yaynna beyanname vermeden devam edenler, yirmi milyar liradan altm milyar liraya kadar ar para cezas ile cezalandrlrlar. Ceza hkmleri Madde 22 - Hakikate aykr beyanname veren kimse, fiil baka bir su olutursa bile yirmi milyar liradan yz milyar liraya kadar ar para cezasna mahkm edilir.

5. Kanunla yasaklanm herhangi bir dille yayn yaplmas halinde, sorumlu mdrlerle yaymlatanlar hakknda bu maddede ngrlen para cezasna evrilerek hkmedilmeye ve emniyet gzetimi altnda bulundurma cezas verilmeyeceine ilikin hkmler uygulanmaz.

Bu Kanun ile dier kanunlarn basl eserin sahip veya yaymlatann cezai veya hukuki bakmndan sorumlu kld hallerde, sahip veya yaymlatan tzelkii ise, temsilen bir gerek kii gsterilmi olsa bile sorumluluk tzelkiiye aittir.

nc uyum paketi

Ceza hkmleri

Madde 21 deitirilmitir.

Madde 21 - 9. maddenin birinci fkras ile 11. madde hkmlerine aykr hareket edenler iki aydan alt aya kadar hapse ve on bin liradan otuz bin liraya kadar ar para cezasna mahkm edilirler.

9 uncu maddenin son fkrasna gre yaym durdurulan mevkutenin yaynna beyanname vermeden devam edenler, drt aydan bir yla kadar hapis ve yirmi bin liradan altm bin liraya kadar ar para cezasyla cezalandrlr.

nc uyum paketi

Ceza hkmleri

Madde 22 deitirilmitir.

Madde 22 - Hakikate aykr beyanname veren kimse fiil baka bir suu olutursa bile ayrca aydan alt aya kadar hapis ve yirmi bin liradan elli bin liraya kadar ar para cezasna mahkm edilir.

nc uyum paketi Madde 24 - 12. maddenin birinci fkras hkmn yerine getirmeyenler hakknda otuz milyar liradan yz milyar liraya kadar ar para cezasna hkmolunur. Ceza hkmleri Madde 25 - 13. maddede yazl art ve vasflar haiz olmayan kimseleri altranlar, on be milyar liradan aa olmamak zere ar para cezasyla cezalandrlrlar. Ceza hkmleri Madde 30 - Ceza kovuturmalarna ait talep ve iddianamelerle kararlarn ve dier her trl vesika ve evrakn aleni durumada okunmasndan, hazrlk ve ilk soruturmalarda takipsizlik veya yarglamann men`i, tatili veya dmesi karar verilmesinden nce yaymlanmas yasaktr. Ceza kovuturmasnn balamas ile hkmn kesinleinceye kadar hakim ve mahkemenin hkm, karar ve ilemleri hakknda mtalaa yaymlamak yasaktr. Yukardaki fkralar hkmlerine aykr hareket edenler, yirmi milyar liradan yz milyar liraya kadar ar para cezas ile cezalandrlrlar. Bu madde yazl fiillerin tekerrr halinde cezalar yar nispetinde artrlarak hkmolunur.

Ceza hkmleri

Ceza hkmleri

Madde 24 deitirilmitir.

Madde 24 - 12. maddenin birinci fkras hkmn yerine getirmeyenler hakknda aydan bir yla kadar hapis ve yirmi bin liradan elli bin liraya kadar ar para cezas hkmolunur.

nc uyum paketi

Ceza hkmleri

Madde 25 deitirilmitir.

Madde 25 - 13. maddede yazl art ve vasflar haiz olmayan kimseleri altranlar bir aya kadar hapis ve yz elli bin liradan aa olmamak zere ar para cezasyla cezalandrlrlar.

nc uyum paketi

Ceza hkmleri

Madde 30/3 deitirilmitir.

Madde 30 - Ceza kovuturmalarna ait talep ve iddianamelerle kararlarn ve dier her trl vesika ve evrakn aleni durumada okunmasndan, hazrlk ve ilk soruturmalarda takipsizlik veya yarglamann men'i, tatili veya dmesi karar verilmesinden nce yaymlanmas yasaktr.

Ceza kovuturmasnn balamas ile hkmn kesinleinceye kadar hakim ve mahkemenin hkm, karar ve ilemleri hakknda mtalaa yaymlamak yasaktr.

Yukardaki fkralar hkmlerine aykr hareket edenler bir aydan alt aya kadar hapis ve bin liradan on bin liraya kadar ar para cezas ile cezalandrlr.

Bu madde yazl fiillerin tekerrr halinde cezalar yar nispetinde artrlarak hkmolunur.

133

134
nc Uyum Paketi ile yrrlkten kaldrlmtr. Ceza hkmleri Madde 33 1. Kanunen evlenmeleri men edilmi kimseler arasndaki cinsi mnasebetlere dair haber veya yazlarn, 2. Trk Ceza Kanununun 414, 415, 416, 421, 423, 429, 430, 435, 436, 440, 441 ve 442. maddelerinde yazl crmlere mteallik haber veya yazlarn yaymlanmas halinde madurlarn hviyetlerini aklayan malumat veya resimlerin, 3. On sekiz yan doldurmam olan su fail ve madurlarnn hviyetlerini aklayan malumat veya resimlerin, Neri yasaktr. Bu yasaa aykr hareket edenler, on milyar liradan otuz milyar liraya kadar ar para cezas ile cezalandrlrlar.

nc uyum paketi

Ceza hkmleri

Madde 31 yrrlkten kaldrlmtr.

Madde 31 - Devletin lkesi ve milletiyle blnmez btnlne, milli egemenliine, Cumhuriyetin varlna, milli gvenlie, kamu dzenine, genel asayie, kamu yararna, genel ahlaka ve genel sala aykr olup yabanc memleketlerde kan baslm eserlerin Trkiye'ye sokulmas veya datlmas Bakanlar Kurulu kararyla yasaklanabilir.

Bu gibi baslm eserlerin, Bakanlar Kurulundan acele karar alnmak zere ileri Bakanlnca karardan evvel datlmalar yasaklanabilecei gibi, datlm olanlarda toplattrlabilir.

Yasaklanm olmasna ramen, bunlar Trkiye'ye bilerek sokanlar, datanlar veya bu gibi eserleri ksmen veya tamamen iktibas veya tercme edenler, yayanlar, fiil baka bir suu olutursa bile ayrca aydan bir yla kadar hapis ve elli bin liradan yz bin liraya kadar ar para cezasna mahkum edilirler.

nc uyum paketi

Ceza hkmleri

Madde 33/2 deitirilmitir.

Madde 33 -

1. Kanunen evlenmeleri men edilmi kimseler arasndaki cinsi mnasebetlere dair haber veya yazlarn, 2. Trk Ceza Kanununun 414, 415, 416, 421, 423, 429, 430, 435, 436, 440, 441 ve 442. maddelerinde yazl crmlere mteallik haber veya yazlarn yaymlanmas halinde madurlarn hviyetlerini aklayan malumat veya resimlerin, 3. On sekiz yan doldurmam olan su fail ve madurlarnn hviyetlerini aklayan malumat veya resimlerin,

Neri yasaktr.

Bu yasaa aykr hareket edenler aya kadar hapis ve on milyon liradan otuz milyon liraya kadar ar para cezas ile cezalandrlrlar.

nc uyum paketi Ceza hkmleri Madde 34 - Siyasi, iktisadi, ticari mevkutelerin sermayeleri ve devaml veya geici btn gelir kaynaklaryla baslan nshalarn adedi ve bir nshasna 50den fazla abone yazlm olanlarn isim, adres ve uyruklar ve genel abone yeknu ve basldklar matbaa ile olan hukuki mnasebetleri noterlike onanm bir deftere kaydedilir. Bu defter tutulmad veya deftere noksan ve yanl malumat geirildii ve yahut savclka talep vukuunda defter ve ihtiva etmesi gereken hususlar gizlendii takdirde mevkutenin sahibi veya onun mmessili, bir milyar liradan on milyar liraya kadar ar para cezasna mahkm edilir. lmi, edebi, fenni ve bedii mahiyette olan mevkutelerden yaynlar itibariyle siyasi, iktisadi ve ticari mahiyette yayna girienler 1 ve 2. fkralar hkmlerine tabidirler.

Ceza hkmleri

Madde 34/2 deitirilmitir.

Madde 34 - Siyasi, iktisadi, ticari mevkutelerin sermayeleri ve devaml veya geici btn gelir kaynaklaryla baslan nshalarn adedi ve bir nshasna 50den fazla abone yazlm olanlarn isim, adres ve uyruklar ve genel abone yeknu ve basldklar matbaa ile olan hukuki mnasebetleri noterlike onanm bir deftere kaydedilir.

Bu defter tutulmad veya deftere noksan ve yanl malumat geirildii ve yahut savclka talep vukuunda defter ve ihtiva etmesi gereken hususlar gizlendii takdirde mevkutenin sahibi veya onun mmessili bir aydan alt aya kadar hapis ve bin liradan on bin liraya kadar ar para cezasna mahkm edilir.

lmi, edebi, fenni ve bedii mahiyette olan mevkutelerden yaynlar itibariyle siyasi, iktisadi ve ticari mahiyette yayna girienler 1 ve 2 . fkralar hkmlerine tabidirler.

kinci uyum paketi

Ek Madde 1/1 ve 1/2 yeniden dzenlenmi ve 1/3 yrrlkten kaldrlmtr.

Ek Madde 1 - Trk Ceza Kanununun kinci Kitabnn Birinci Babnn 1, 2 ve 4. fasllarnda veya 311 veya 312. maddelerinde yazl sular veya Devlete ait gizli bilgileri ihtiva eden her trl mevkute veya mevkute tanmna girmeyen dier baslm eserlerin datm, eserlerin basld yerdeki sulh ceza hakiminin karar ile ve gecikmesinde saknca bulunan hallerde ise bu yerlerdeki Cumhuriyet Savclnn yazl karar ile nlenebilir. Cumhuriyet Savcl, bu kararn en ge yirmi drt saat iinde sulh ceza hakimine bildirir. Hakim en ge krk sekiz saat iinde kararn onaylanp onaylanmamas hakknda karar verir. Onaylanmama halinde Cumhuriyet Savclnn karar hkmsz kalr. Bu fkraya gre verilen kararlar o yer Cumhuriyet Savcl tarafndan eserin basld ve datld yerlerdeki Cumhuriyet Savclklarna en seri vastayla bildirilir.

Ek Madde 1 - Devletin lkesi ve milletiyle blnmez btnlnn, mill gvenliin, kamu dzeninin ve genel ahlkn korunmas, su ilenmesinin nlenmesi ile Atatrk Aleyhine lenen Sular Hakknda Kanun ve Anayasann 174. maddesi kapsamnda yer alan inklp kanunlar aleyhine ilenen sular iin, tedbir yoluyla soruturma safhasnda Cumhuriyet Savclnn talebi zerine sulh ceza hakimince, kovuturma safhasnda grevli mahkemece her trl baslm eserin datmnn nlenmesine veya toplatlmasna karar verilebilir. Gecikmesinde saknca bulunan hallerde bu eserlerin datmnn nlenmesine veya toplatlmasna, dorudan doruya Cumhuriyet Savclnca yazl olarak karar verilebilir. Bu halde Cumhuriyet Savcs kararn en ge yirmi drt saat iinde yetkili sulh ceza hkiminin onayna sunar. Sulh ceza hkimi krk sekiz saat iinde kararn aklar; aksi halde Cumhuriyet Savclnn karar kendiliinden hkmsz saylr.

135

136
Devletin lkesi ve milletiyle blnmez btnl, Cumhuriyetin temel ilkeleri ve mill gvenlik aleyhinde ilenmi bir sutan mahkmiyet halinde, faillerden bir veya birkana ait olmalar artyla suu ihtiva eden mevkute veya mevkute saylmayan baslm eserlerin basmnda kullanlan makineler ile dier basm aletlerinin msaderesine de karar verilir. Yukardaki fkrada sz geen makineler ile dier basm aletlerinin karlmasn, deitirilmesini, kaybolmasn ve tahribini nlemek iin tahkikatn her aamasnda gerekli grlen tedbirler alnr. Ancak, bu tedbirler, makineler ile dier basm aletlerinin faaliyetlerini engelleyici nitelikte olamaz.

Yukardaki fkrada saylan sular ile Trk Ceza Kanununun 426 ve 428. maddelerindeki sular veya 5816 sayl Atatrk Aleyhine lenen Sular Hakknda Kanunda veya 6187 sayl Vicdan ve Toplanma Hrriyetinin Korunmas Hakknda Kanunda yer alan sular veya Devlete ait gizli bilgileri ihtiva eyledikleri iddiasyla aleyhlerine soruturma veya kovuturmaya geilmi, her trl baslm eserlerin toplatlmasna, soruturma safhasnda sulh ceza hakimince, kovuturma safhasnda grevli mahkemece karar verilebilir. Ancak, soruturma safhasnda gecikmesinde saknca bulunan hallerde Cumhuriyet Savcl da toplatma kararn yazl olarak verebilir. Bu karar en ge yirmi drt saat iinde yetkili sulh ceza hakiminin onayna sunulur. Hakim, toplatmann onaylanp onaylanmamas hususunda krk sekiz saat iinde karar verir. Kararn onaylanmamas halinde toplatma karar hkmsz saylr. Bu fkra hkmne gre verilen kararlar, o yer Cumhuriyet Savclna tm Cumhuriyet savclklarna en seri vasta ile bildirilir.

Trk Ceza Kanununun kinci Kitabnn Birinci Babnn 1, 2 ve 4 . fasllarnda veya 312. maddenin ikinci fkrasnda yazl sularn basn yoluyla ilenmeleri sebebiyle mahkmiyet halinde, faillerden bir veya birkana ait olmalar artyla suu ihtiva eden mevkute veya mevkute saylmayan baslm eserlerin basmnda kullanlan makineler ile dier basm aletlerinin msaderesine de karar verilir.

Yukardaki fkrada sz geen makineler ile dier basm aletlerinin karlmasn, deitirilmesini, kaybolmasn ve tahribini nlemek iin tahkikatn her aamasnda gerekli grlen tedbirler alnr. Ancak, bu tedbirler, makineler ile dier basm aletlerinin faaliyetlerini engelleyici nitelikte olamaz.

kinci uyum paketi Ek Madde 2 - Basn yoluyla ilenen ve Ek 1. maddede yazl sulardan mahkmiyet hallerinde, su tekil eden yaznn yaymland mevkutenin bir gnden on be gne kadar kapatlmasna da mahkemece karar verilebilir. Kapatlan mevkutenin aka devam niteliini tayan her trl yayn yasaktr. Bunlar sulh ceza hakiminin kararyla toplatlr. Birinci fkraya gre kapatlmasna karar verilen mevkutenin yaynna kapatlma sresinde devam edenler veya o mevkutenin aka devam niteliini tayan yeni mevkute karanlar bir aydan aya kadar hapis cezas ile cezalandrlrlar.

Ek Madde 2 deitirilmitir.

Ek Madde 2 - Basn yolu ile ilenen ve ek birinci maddenin nc fkrasnda yazl sularla milli gvenlie ve genel ahlaka aykr davranlardan mahkmiyet hallerinde, su tekil eden yaznn yaymland mevkutenin gnden bir aya kadar kapatlmasna da mahkemece karar verilebilir. Kapatlan mevkutenin aka devam niteliini tayan her trl yayn yasaktr. Bunlar sulh ceza hakiminin kararyla toplatlr.

Birinci fkraya gre kapatlmasna karar verilen mevkutenin yaynna kapatlma sresinde devam edenler veya o mevkutenin aka devam niteliini tayan yeni mevkute karanlar bir aydan alt aya kadar hapis ve yz bin liradan yz bin liraya kadar ar para cezas ile cezalandrlrlar.

nc Uyum Paketi

Ek Madde 3 yrrlkten kaldrlmtr.

Ek Madde 3 - Baslm eserlerin msaderesi hakknda mahkemece verilip kesinlemi kararlar, mahkemenin duyurusu ve Cumhuriyet Savclnn bildirimi ile Resmi Gazete'de derhal yaynlanr.

nc Uyum Paketi ile yrrlkten kaldrlmtr.

23.1.1986 tarihli ve 3257 sayl Sinema, Video ve Mzik Eserleri Kanunu


Tanmlar Madde 3 - Bu Kanunda geen deyimlerden; a) Eser: Film, video, ses tayclar ve benzerleri zerine kaydedilmi hareketli veya sesli fikir ve sanat mahsullerini, b) Denetim: Cumhuriyetin Anayasada belirtilen temel niteliklerine, Devletin lkesi ve milletiyle blnmez btnlne, genel ahlk ve genel sala ve kamu dzenine uygunluu ynnden bu Kanunda tanmlanan eserlerin yetkililerce incelenmesini,

Altnc uyum paketi

Tanmlar

Madde 3 (b) deitirilmitir.

Madde 3 - Bu Kanunda geen deyimlerden;

a) Eser: Film, video, ses tayclar ve benzerleri zerine kaydedilmi hareketli veya sesli fikir ve sanat mahsullerini,

b) Denetim: Devletin lkesi ve milletiyle blnmez btnl, milli egemenlik, cumhuriyet, milli gvenlik, kamu dzeni, genel asayi, kamu yarar, genel ahlk ve genel salk asndan su veya sua tevik unsuru ihtiva etmemesi, milli kltr, rf ve adetlerimize uygunluu ynnden bu Kanunda tanmlanan eserlerin yetkililerce incelenmesini,

137

138
c) Film: Sesli ve grntl veya sadece grntl olarak hazrlanm, ticari amal eserlerle, tantc, retici ve teknik mahiyette olan veya gnlk olaylar tespit eden her eit hareketli sinema eseri ve benzerlerini, d) Video: zerindeki elektro manyetik paralara ses eliinde grnt veya sadece grnt kaydedilmi her eit hareketli malzemeyi, e) Ses taycs: zerine sadece ses kaydedilmi her trl plak, ses kaseti ve benzerlerini, f) Bandrol: Eserlerin erit, kaset ve d ambalaj zerine yaptrlan ve sklmesi halinde yaptrld malzemenin zelliini kaybettiren ve zerinde Bakanlk ile iletme belgesine sahip olann zel iareti ve seri numaras yer alan etiketi, (ses taycsnda Bakanlk bandrol ile iletme belgesi sahibinin zel iareti kullanlr.) g) Yapmc: Eserleri reten veya ithal eden gerek veya tzel kiileri, h) letmeci: Eserlerin toptan ve perakende datmn, alm-satm ve kiralama iini yapan veya birden ok kiinin seyretmesi veya dinlemesi iin umuma ak sinema veya benzeri salonu ileten veya kablolu yaym yapan kiiyi, ) Bakanlk: Kltr ve Turizm Bakanln, fade eder. Denetim Madde 6 - Eserlerin kayt ve tescili iin, herhangi bir ebat veya formda kopyasnn ekli olduu bir beyanname ile Bakanla bavurulur ve ilemlerde bu beyan esas alnr. Bavurma srasnda Bakanlk, eserlerden denetlenmesi gerekli veya sorumlu grlenleri tespit ederek denetleme kuruluna sevketmek zere,

c) Film: Sesli ve grntl veya sadece grntl olarak hazrlanm, ticari amal eserlerle, tantc, retici ve teknik mahiyette olan veya gnlk olaylar tespit eden her eit hareketli sinema eseri ve benzerlerini, d) Video: zerindeki elektro manyetik paralara ses eliinde grnt veya sadece grnt kaydedilmi her eit hareketli malzemeyi,

e) Ses taycs: zerine sadece ses kaydedilmi her trl plak, ses kaseti ve benzerlerini,

f) Bandrol: Eserlerin erit, kaset ve d ambalaj zerine yaptrlan ve sklmesi halinde yaptrld malzemenin zelliini kaybettiren ve zerinde Bakanlk ile iletme belgesine sahip olann zel iareti ve seri numaras yer alan etiketi, (ses taycsnda Bakanlk bandrol ile iletme belgesi sahibinin zel iareti kullanlr.)

g) Yapmc: Eserleri reten veya ithal eden gerek veya tzel kiileri, h) letmeci: Eserlerin toptan ve perakende datmn, alm-satm ve kiralama iini yapan veya birden ok kiinin seyretmesi veya dinlemesi iin umuma ak sinema veya benzeri salonu ileten veya kablolu yaym yapan kiiyi, ) Bakanlk: Kltr ve Turizm Bakanln,

fade eder.

Altnc uyum paketi

Denetim

Madde 6/6 nn birinci cmlesi deitirilmitir.

Madde 6 - Eserlerin kayt ve tescili iin, herhangi bir ebat veya formda kopyasnn ekli olduu bir beyanname ile Bakanla bavurulur ve ilemlerde bu beyan esas alnr. Bavurma srasnda Bakanlk, eserlerden denetlenmesi gerekli veya sorumlu grlenleri tespit ederek denetleme kuruluna sevketmek zere,

ynetmelikte belirlenecek 3 kiilik bir alt komisyon teekkl ettirir. hacmine gre Bakanlk, birden fazla alt komisyon ve denetleme kurulu tekil edebilir. Denetlenmesi gerekli veya zorunlu grlmeyen eserlerle, denetim sonucu olumlu olan eserlerin kayt ve tescili yaplr ve iletme belgesi verilir. Kurulca dzeltilmesine karar verilen eserlerin yapmc tarafndan gerekli dzeltilmesi yapldktan sonra tekrar denetlenir ve kayt ve tescili ile iletme belgesi verilir. Datm ve gsterime sunulmas hibir ekilde uygun bulunmayanlar, btn idari ve yarg ilemlerinin tamamlanmasndan sonra iade edilir. steyen yapmclar ekime konu olacak senaryolarnn Bakanlka incelenmesini isteyebilirler. Bu inceleme alt komisyonlarca yaplr. Eserlerin denetim sonular ile senaryolarn inceleme sonular en ge 15 gn iinde ilgiliye bildirilir. Denetimin sonucu eserlerin iletme belgesine ilenir. Denetimi gerekli ve zorunlu grlmeyenlerin iletme belgesine de bu husus yazlr. Denetleme Kurulu, Kltr ve Turizm Bakanl Temsilcisinin Bakanlnda Milli Eitim Genlik ve Spor Bakanl, ve ileri Bakanl temsilcisinden teekkl eder. Ancak Denetleme Kurulunda Trkiye Sinema Eseri Sahipleri Meslek Birlii ile Trkiye Musiki Eseri Sahipleri Meslek Birliinden birer temsilci ve Bakanlka tespit edilecek bir sanatnn yer almas zorunludur. Denetlenen eserin yapmcs, istedii takdirde, Denetleme Kuruluna gzlemci olarak katlabilir. Alt komisyon ile Denetleme Kurulunun says, hangi illerde tekil edilecei, toplanaca yer ile alma esas ve usulleri ve memur olmayan yelerin mali haklar ile dier hususlar Bakanlar Kurulu Karar ile yrrle konulacak ynetmelikte gsterilir.

ynetmelikte belirlenecek 3 kiilik bir alt komisyon teekkl ettirir. hacmine gre Bakanlk, birden fazla alt komisyon ve denetleme kurulu tekil edebilir.

Denetlenmesi gerekli veya zorunlu grlmeyen eserlerle, denetim sonucu olumlu olan eserlerin kayt ve tescili yaplr ve iletme belgesi verilir. Kurulca dzeltilmesine karar verilen eserlerin yapmc tarafndan gerekli dzeltilmesi yapldktan sonra tekrar denetlenir ve kayt ve tescili ile iletme belgesi verilir. Datm ve gsterime sunulmas hibir ekilde uygun bulunmayanlar, btn idari ve yarg ilemlerinin tamamlanmasndan sonra iade edilir.

steyen yapmclar ekime konu olacak senaryolarnn Bakanlka incelenmesini isteyebilirler. Bu inceleme alt komisyonlarca yaplr.

Eserlerin denetim sonular ile senaryolarn inceleme sonular en ge 15 gn iinde ilgiliye bildirilir.

Denetimin sonucu eserlerin iletme belgesine ilenir. Denetimi gerekli ve zorunlu grlmeyenlerin iletme belgesine de bu husus yazlr.

Denetleme Kurulu, Kltr ve Turizm Bakanl Temsilcisinin Bakanlnda Milli Eitim Genlik ve Spor Bakanl, Milli Gvenlik Kurulu Genel Sekreterlii ve ileri Bakanl temsilcisinden teekkl eder. Ancak Denetleme Kurulunda Trkiye Sinema Eseri Sahipleri Meslek Birlii ile Trkiye Musiki Eseri Sahipleri Meslek Birliinden birer temsilci ve Bakanlka tespit edilecek bir sanatnn yer almas zorunludur. Denetlenen eserin yapmcs, istedii takdirde, Denetleme Kuruluna gzlemci olarak katlabilir. Alt komisyon ile Denetleme Kurulunun says, hangi illerde tekil edilecei, toplanaca yer ile alma esas ve usulleri ve memur olmayan yelerin mali haklar ile dier hususlar Bakanlar Kurulu Karar ile yrrle konulacak ynetmelikte gsterilir.

139

140
darenin yetkisi Madde 9 - Bakanlk ile mlki idare amirleri eserlerin datm ve gsterilmeleri srasnda bunlarn iletme belgeleri ile bandrollerini ve eser zerinde herhangi bir deiiklik olup olmad hususunda eseri her zaman denetleyebilirler. letme belgesiz veya bandrolsz veya zerinde deiiklik yaplan eserler toplatlarak C. Savclklarna su duyurusu ile birlikte sevk edilir. Mlki idare amirleri blgenin zellikleri sebebiyle toplumsal bir olaya sebebiyet vermesi muhtemel eserlerin datm ve gsterimini, gerekesini de belirtmek suretiyle yetki ve grev snrlar ierisinde yasaklayabilirler. Bakanlk veya mlki idare amirlerince yaplacak herhangi bir denetim sonucunda eserin Cumhuriyetin Anayasada belirtilen temel niteliklerine, Devletin lkesi ve milletiyle blnmez btnlne, genel ahlk ve genel sala ve kamu dzenine aykr bulunmas halinde hkim karar ile, gecikmesinde saknca bulunan hallerde ise, Bakanlk veya mlki idare amirinin yazl emriyle eser yasaklanr ve kanuni takibat alr. Mahalli mlki amirlikler ve belediyeler bandrol ve iletmeci ruhsatlarn denetleme yetkisine sahiptir. Yukardaki fkralar uyarnca yetkili mercilerce verilen kararlar, yirmidrt saat iinde yetkili sulh ceza hkiminin onayna sunulur. Hkim, kararn krk sekiz saat iinde aklar; aksi halde karar kendiliinden kalkar.

Altnc uyum paketi

darenin yetkisi

Madde 9/3 deitirilmi ve maddeye bir fkra eklenmitir.

Madde 9 - Bakanlk ile mlki idare amirleri eserlerin datm ve gsterilmeleri srasnda bunlarn iletme belgeleri ile bandrollerini ve eser zerinde herhangi bir deiiklik olup olmad hususunda eseri her zaman denetleyebilirler. letme belgesiz veya bandrolsz veya zerinde deiiklik yaplan eserler toplatlarak C. Savclklarna su duyurusu ile birlikte sevk edilir.

Mlki idare amirleri blgenin zellikleri sebebiyle toplumsal bir olaya sebebiyet vermesi muhtemel eserlerin datm ve gsterimini, gerekesini de belirtmek suretiyle yetki ve grev snrlar ierisinde yasaklayabilirler.

Bakanlk veya mlki idare amirlerince yaplacak herhangi bir denetim sonucunda eserin Devletin lkesi ve milletiyle blnmez btnl, milli egemenlik, Cumhuriyet, milli gvenlik, kamu dzeni, genel asayi, kamu yarar, genel ahlak ve genel salk, rf ve adetlerimize aykr bulunmas halinde eser yasaklanr ve kanuni takibat alr.

Mahalli mlki amirlikler ve belediyeler bandrol ve iletmeci ruhsatlarn denetleme yetkisine sahiptir.

12.4.1991 tarihli ve 3713 sayl Terrle Mcadele Kanunu


Terr ve rgt tanm Madde 1 - Terr; cebir ve iddet kullanarak; bask, korkutma, yldrma, sindirme veya tehdit yntemlerinden biriyle, Anayasada belirtilen Cumhuriyetin niteliklerini, siyasi, hukuki, sosyal, laik, ekonomik dzeni deitirmek, Devletin lkesi ve milletiyle blnmez btnln bozmak, Trk Devletinin ve Cumhuriyetin varln tehlikeye drmek, Devlet otoritesini zaafa uratmak veya ykmak veya ele geirmek, temel hak ve hrriyetleri yok etmek, Devletin i ve d gvenliini, kamu dzenini veya genel sal bozmak amacyla bir rgte mensup kii veya kiiler tarafndan giriilecek her trl su tekil eden eylemlerdir. ki veya daha fazla kimsenin birinci fkrada yazl terr suunu ilemek amacyla birlemesi halinde bu Kanunda yazl olan rgt meydana gelmi saylr. rgt terimi, Trk Ceza Kanunu ile ceza hkmlerini ieren zel kanunlarda geen teekkl, cemiyet, silahl cemiyet, ete veya silahl eteyi de kapsar. Terr rgtleri Madde 7 - 3 ve 4. maddelerle Trk Ceza Kanununun 168, 169, 171, 313, 314 ve 315. maddeleri hkmleri sakl kalmak kaydyla bu Kanunun 1. maddesinin kapsamna giren rgtleri her ne nam altnda olursa olsun kuranlar veya bunlarn faaliyetlerini dzenleyenler veya ynetenler be yldan on yla kadar ar hapis ve iki yz milyon liradan be yz milyon liraya kadar ar para cezas, bu rgtlere girenler yldan be yla kadar ar hapis ve yz milyon liradan yz milyon liraya kadar ar para cezas ile cezalandrlrlar.

Altnc uyum paketi

Terr tanm

Madde 1/1 ve 1 /2 Deitirilmitir.

Madde 1 - Terr; bask, cebir ve iddet, korkutma, yldrma, sindirme veya tehdit yntemlerinden biriyle, Anayasada belirtilen Cumhuriyetin niteliklerini, siyasi, hukuki, sosyal, laik, ekonomik dzeni deitirmek, Devletin lkesi ve milletiyle blnmez btnln bozmak, Trk Devletinin ve Cumhuriyetin varln tehlikeye drmek, Devlet otoritesini zaafa uratmak veya ykmak veya ele geirmek, temel hak ve hrriyetleri yok etmek, Devletin i ve d gvenliini, kamu dzenini veya genel sal bozmak amacyla bir rgte mensup kii veya kiiler tarafndan giriilecek her trl su tekil eden eylemlerdir.

Bu Kanunda yazl olan rgt, iki veya daha fazla kimsenin ayn ama etrafnda birlemesiyle meydana gelmi saylr.

rgt terimi, Trk Ceza Kanunu ile ceza hkmlerini ieren zel kanunlarda geen teekkl, cemiyet, silahl cemiyet, ete veya silahl eteyi de kapsar.

Birinci ve yedinci uyum paketi

Terr rgtleri

Madde 7/2 deitirilmitir.

Madde 7 - 3 ve 4. maddelerle Trk Ceza Kanununun 168, 169, 171, 313, 314 ve 315. maddeleri hkmleri sakl kalmak kaydyla bu Kanunun 1. maddesinin kapsamna giren rgtleri her ne nam altnda olursa olsun kuranlar veya bunlarn faaliyetlerini dzenleyenler veya ynetenler be yldan on yla kadar ar hapis ve ikiyzmilyon liradan beyzmilyon liraya kadar ar para cezas, bu rgtlere girenler yldan be yla kadar ar hapis ve yz milyon liradan yz milyon liraya kadar ar para cezas ile cezalandrlrlar.

141

142
Yukardaki fkra uyarnca oluturulan rgt mensuplarna yardm edenlere veya iddet veya dier terr yntemlerine bavurmay tevik edecek ekilde propaganda yapanlara fiilleri baka bir su olutursa bile ayrca bir yldan be yla kadar hapis ve be yz milyon liradan bir milyar liraya kadar ar para cezas verilir. Bu yardm; dernek, vakf, siyasi parti, ii ve meslek kurulularna veya bunlarn yan kurulularna ait bina, lokal, bro veya eklentilerinde veya retim kurumlarnda veya retim yurtlarnda veya bunlarn eklentilerinde yaplrsa ikinci fkradaki cezalarn iki kat hkmolunur. Ayrca; dernek, vakf, sendika ve benzeri kurumlarn terre destek olduklar tespit edildiinde faaliyetleri durdurulur ve mahkemece kapatlr. Kapatlan bu kurulularn mal varlklarnn msaderesine karar verilir. Yukardaki 2. fkrada belirtilen rgtle ilgili propaganda suunun 5680 sayl Basn Kanununun 3. maddesinde belirtilen mevkuteler vastas ile ilenmesi halinde, ayrca sahiplerine de mevkute bir aydan az sreli ise, bir nceki ay ortalama sat miktarnn; yzde doksan kadar ar para cezas verilir. Ancak, bu para cezalar yz milyon liradan az olamaz. Bu mevkutelerin sorumlu mdrlerine, sahiplerine verilecek para cezasnn yars uygulanr ve alt aydan iki yla kadar hapis cezas hkmolunur.

Yukardaki fkra uyarnca meydana getirilen rgt mensuplarna yardm edenlere ve rgtle ilgili propaganda yapanlara fiilleri baka bir su olutursa bile ayrca bir yldan be yla kadar hapis ve elli milyon liradan yz milyon liraya kadar ar para cezas hkmolunur.

Bu yardm; dernek, vakf, siyasi parti, ii ve meslek kurulularna veya bunlarn yan kurulularna ait bina, lokal, bro veya eklentilerinde veya retim kurumlarnda veya retim yurtlarnda veya bunlarn eklentilerinde yaplrsa ikinci fkradaki cezalarn iki kat hkmolunur.

Ayrca; dernek, vakf, sendika ve benzeri kurumlarn terre destek olduklar tespit edildiinde faaliyetleri durdurulur ve mahkemece kapatlr. Kapatlan bu kurulularn mal varlklarnn msaderesine karar verilir.

Yukardaki 2. fkrada belirtilen rgtle ilgili propaganda suunun 5680 sayl Basn Kanununun 3. maddesinde belirtilen mevkuteler vastas ile ilenmesi halinde, ayrca sahiplerine de mevkute bir aydan az sreli ise, bir nceki ay ortalama sat miktarnn; mevkute niteliinde bulunmayan basl eserler ile yeni yayna giren mevkuteler hakknda ise, en yksek tirajl gnlk mevkutenin bir nceki ay ortalama sat tutarnn (1) yzde doksan kadar ar para cezas verilir. Ancak, bu para cezalar yz milyon liradan az olamaz. Bu mevkutelerin sorumlu mdrlerine, sahiplerine verilecek para cezasnn yars uygulanr ve alt aydan iki yla kadar hapis cezas hkmolunur.

(1) Bu aradaki ibare, Ana.Mah.`nin 31/3/1992 tarih ve E.:1991/18, K.:1992/20 sayl Karar ile iptal edilmi olup, szkonusu Karar Resmi Gazete`de yaymland 27/1/1993 tarihinden balayarak 6 ay sonra yrrle girmitir.

Birinci ve altnc uyum paketi

Devletin blnmezlii aleyhine propaganda

Birinci uyum paketi ile deitirilmi; altnc uyum paketi ile yrrlkten kaldrlmtr.

Madde 8 deitirilmi, deitirilen madde yrrlkten kaldrlmtr.

Madde 8 - Trkiye Cumhuriyeti Devletinin lkesi ve milletiyle blnmez btnln bozmay hedef alan yazl ve szl propaganda ile toplant, gsteri ve yry yaplamaz. Yapanlar hakknda bir yldan yla kadar hapis ve yz milyon liradan yz milyon liraya kadar ar para cezas hkmolunur. Bu suun mkerreren ilenmesi halinde, verilecek cezalar paraya evrilemez.

Birinci fkrada belirtilen propaganda suunun 5680 sayl Basn Kanununun 3. maddesinde belirtilen mevkuteler vastas ile ilenmesi halinde, ayrca sahiplerine de mevkute bir aydan az sreli ise, bir nceki ay ortalama sat miktarnn yzde doksan kadar ar para cezas verilir. Ancak, bu para cezalar yz milyon liradan az olamaz. Bu mevkutelerin sorumlu mdrlerine, sahiplerine verilecek para cezasnn yars uygulanr ve alt aydan iki yla kadar hapis cezas hkmolunur.

Birinci fkrada belirtilen propaganda suunun ikinci fkrada yazl mevkuteler dnda basl eser ve sair kitle iletiim aralar ile ilenmesi halinde, sorumlular ve ayrca kitle iletiim aralar sahipleri hakknda alt aydan iki yla kadar hapis, yz milyon liradan yz milyon liraya kadar ar para cezas hkmolunur. Ayrca bu fiilin radyo ve televizyonlar vastasyla ilenmesi halinde mahkemece ilgili radyo ve televizyon kuruluunun bir gnden on be gne kadar yayndan men'ine karar verilir.

Birinci fkrada yazl fiillerin ikinci ve nc fkralarda yazl kitle iletiim aralar ile ilenmesi halinde belirlenen ceza te birden yarya kadar artrlr.

143

144
Geici Madde 10 - Bu Kanunun yrrle girdii tarihten nce, bu Kanunla yrrlkten kaldrlan 3713 sayl Kanunun 8. maddesi kapsamna giren sulardan dolay; 1. Yrtlen hazrlk soruturmalarnda Cumhuriyet savclklarnca takipsizlik karar verilir. 2. a) Haklarnda kamu davas almam tutuklu sanklar Cumhuriyet savclklarnca, b) Haklarnda kamu davas alm tutuklu sanklar ilgili mahkemelerce, Salverilirler. 3. a) Henz Yargtaya gnderilmemi veya Yargtay Cumhuriyet Basavclnda bulunan dosyalar hakknda hkm veren mahkemece, b) Yargtayda bulunan dosyalar ilgili ceza dairesince, c) Cezalar infaz edilmekte olan hkmllerin dosyalar hkm veren mahkemece, Acele ilerden saylmak ve Trk Ceza Kanununun 2. maddesi dikkate alnmak suretiyle karara balanr.

Altnc uyum paketi

Geici Madde 10 eklenmitir.

1.3.1926 tarih ve 765 sayl Trk Ceza Kanunu


Devlet kuvvetleri aleyhinde crmler Madde 159 - Trkl, Cumhuriyeti, Byk Millet Meclisini, Hkmetin manevi ahsiyetini, Bakanlklar, Devletin askeri veya emniyet muhafaza kuvvetlerini veya Adliyenin manevi ahsiyetini alenen tahrir ve tezyif edenler alt aydan seneye kadar hapis cezas ile cezalandrlrlar. Birinci fkrada beyan olunan crmlerin irtikabnda muhatap sarahaten zikredilmemi olsa bile onlara matufiyetinde tereddt edilmeyecek derecede karineler varsa tecavz sarahaten vukubulmu addolunur. Trkiye Cumhuriyeti kanunlarna veya Byk Millet Meclisi kararlarna alenen svenler 15 gnden 6 aya kadar hapis cezas ile cezalandrlr. Trkl tahkir yabanc memlekette bir Trk tarafndan ilenirse verilecek ceza te birden yarya kadar artrlr. Tahkir, tezyif ve svme kast bulunmakszn, sadece eletirmek maksadyla yaplan dnce aklamalar cezay gerektirmez. Geen fasllar arasnda mterek hkmler Madde 169 - 64 ve 65. maddelerde beyan olunan hal haricinde her kim, byle bir cemiyete ve eteye hal ve sfatlarn bilerek barnacak yer gsterir veya yardm eder yahut erzak veya esliha ve cephane veya elbise tedarik ederse seneden be seneye kadar ar hapis ile cezalandrlr.

Birinci, nc ve yedinci uyum paketi

Devlet kuvvetleri aleyhinde crmler

Madde 159 deitirilmitir ve maddeye bir fkra eklenmitir.

Madde 159 - Trkl, Cumhuriyeti, Byk Millet Meclisini, Hkmetin manevi ahsiyetini, Bakanlklar, Devletin askeri veya emniyet muhafaza kuvvetlerini veya Adliyenin manevi ahsiyetini alenen tahrir ve tezyif edenler bir seneden alt seneye kadar ar hapis cezas ile cezalandrlrlar.

Birinci fkrada beyan olunan crmlerin irtikabnda muhatap sarahaten zikredilmemi olsa bile onlara matufiyetinde tereddt edilmeyecek derecede karineler varsa tecavz sarahaten vukubulmu addolunur.

Trkiye Cumhuriyeti kanunlarna veya Byk Millet Meclisi Kararlarna alenen svenler 15 gnden 6 aya kadar hapis ve yz liradan be yz liraya kadar ar para cezas ile cezalandrlr. Trkl tahkir yabanc memlekette bir Trk tarafndan ilenirse verilecek ceza te birden yarya kadar artrlr.

Yedinci uyum paketi

Geen fasllar arasnda mterek hkmler

Madde 169 deitirilmitir.

Madde 169 - 64 ve 65. maddelerde beyan olunan hal haricinde her kim, byle bir cemiyete ve eteye hal ve sfatlarn bilerek barnacak yer gsterir veya yardm eder yahut erzak veya esliha ve cephane veya elbise tedarik eder veya her ne suretle olursa olsun hareketlerini teshil ederse seneden be seneye kadar ar hapis ile cezalandrlr.

145

146
ve alma hrriyeti aleyhindeki crmler Madde 201 - Her kim cebir ve iddet yahut tehdit ile sanat veya ticaret serbestisini her ne suretle olursa olsun tahdit veya menederse aydan iki seneye kadar hapis cezasna mahkm olur. Her kim cebir ve iddet veya tehdit ile gerek iiyi ve gerek ticaret veya sanat sahiplerini veya iverenleri, yevmiyeleri azaltp oaltmaya yahut evvelce kabul edilen artlardan baka artlar altnda mukaveleler kabulne icbar etmek maksad ile bir iin tatiline veya nihayet bulmasna sebebiyet verir veya tatilin devamna amil olursa sekiz aydan be seneye kadar hapis cezasiyle cezalandrlr. Her kim yukardaki fkralarda gsterilen maksatlarn istihsaline matuf olmak zere, cebir ve iddet veya tehdit olmakszn, iyerini her ne suretle olursa olsun ksmen veya tamamen igal ederse bir aydan bir seneye kadar hapis cezasiyle cezalandrlr. Yukardaki fkralarda gsterilen fiiller silah ile veya kendini tannmyacak bir hale koyarak veya birka kii tarafndan birlikte ilenirse veya ayrca bir tahribat meydana getirilmise yahut mevcut veya mefruz baz gizli cemiyetlerin husule getirdikleri tehdit kuvvetinden istifade ile ilenmi ise; ceza iki misli artrlarak hkmolunur. Ancak hkmolunacak ceza be seneyi geemez. Madde 201/a - Dorudan doruya veya dolayl olarak madd menfaat elde etmek maksadyla, yabanc bir devlet tbiiyetinde bulunan veya vatansz olan veya Trkiye`de srekli olarak oturmasna yetkili mercilerce izin verilmemi bulunan kimselerin Trkiye`ye yasal olmayan yollardan girmelerini veya lkede kalmalarn, bu kiilerin veya Trk vatandalarnn yasal olmayan yollardan lke dna kmalarn salamaya gmen kaakl denilir.

nc uyum paketi

ve alma hrriyeti aleyhindeki crmler

Madde 201'e 201/a ve 201/b maddeleri eklenmitir.

Madde 201 - Her kim cebir ve iddet yahut tehdit ile sanat veya ticaret serbestisini her ne suretle olursa olsun tahdit veya menederse aydan iki seneye kadar hapis cezasna mahkm olur.

Her kim cebir ve iddet veya tehdit ile gerek iiyi ve gerek ticaret veya sanat sahiplerini veya iverenleri, yevmiyeleri azaltp oaltmaya yahut evvelce kabul edilen artlardan baka artlar altnda mukaveleler kabulne icbar etmek maksad ile bir iin tatiline veya nihayet bulmasna sebebiyet verir veya tatilin devamna amil olursa sekiz aydan be seneye kadar hapis cezasiyle cezalandrlr.

Her kim yukardaki fkralarda gsterilen maksatlarn istihsaline matuf olmak zere, cebir ve iddet veya tehdit olmakszn, iyerini her ne suretle olursa olsun ksmen veya tamamen igal ederse bir aydan bir seneye kadar hapis cezasiyle cezalandrlr.

Yukardaki fkralarda gsterilen fiiller silah ile veya kendini tannmyacak bir hale koyarak veya birka kii tarafndan birlikte ilenirse veya ayrca bir tahribat meydana getirilmise yahut mevcut veya mefruz baz gizli cemiyetlerin husule getirdikleri tehdit kuvvetinden istifade ile ilenmi ise; ceza iki misli artrlarak hkmolunur. Ancak hkmolunacak ceza be seneyi geemez.

Gmen kaakl suunun faillerine veya byle bir sua itirak etmeksizin, daha nce lkeye sokulmu veya girmi kaak gmenleri, madd menfaat elde etmek maksadyla, yasal olmayan yollarla lkeden karanlara, yasal koullara uymakszn lkede kalmalarn olanakl klanlara, bu maksatla sahte kimlik veya seyahat belgelerini hazrlayanlara veya temin edenlere ya da bu sulara teebbs edenlere, fiilleri baka bir su olutursa bile ayrca iki yldan be yla kadar ar hapis ve bir milyar liradan az olmamak zere ar para cezas verilir; suun ilenmesinde kullanlan tatlar ve bu fiil nedeniyle elde edilen madd menfaatler msadere edilir. Yukardaki fkralarda yazl olan sular, kaak gmenlerin yaamlarn veya vcut btnlklerini tehlikeye soktuu veya insanlk d veya onur krc muamele biimlerine tbi klnmalarna neden olduu hllerde faillere verilecek cezalar, yars orannda; lm meydana gelmi ise bir kat artrlarak hkmolunur. Yukardaki fkralarda yazl sular rgtl olarak ilendiinde faillere verilecek cezalar bir kat artrlarak hkmolunur. Madde 201/b - Zorla altrmak veya hizmet ettirmek, esarete veya benzeri uygulamalara tbi klmak, vcut organlarnn verilmesini salamak maksadyla, tehdit, bask, cebir veya iddet uygulamak, nfuzu ktye kullanmak, kandrmak veya kiiler zerindeki denetim olanaklarndan veya aresizliklerinden yararlanarak rzalarn elde etmek suretiyle kiileri tedarik eden, karan, bir yerden baka bir yere gtren veya sevk eden, barndran kimseye be yldan on yla kadar ar hapis ve bir milyar liradan az olmamak zere ar para cezas verilir. Birinci fkrada belirtilen amalarla giriilen ve suu oluturan eylemler var olduu takdirde, madurun rzas yok saylr.

147

148
On sekiz yan doldurmam ocuklarn birinci fkrada belirtilen maksatlarla tedarik edilmeleri, karlmalar, bir yerden dier bir yere gtrlmeleri veya sevk edilmeleri veya barndrlmalar hllerinde sua ait ara fiillerden hibirisine bavurulmu olmasa da faile birinci fkrada belirtilen cezalar verilir. Yukardaki fkralarda yazl sular rgtl olarak ilendii takdirde faillere verilecek cezalar bir kat artrlarak hkmolunur. Su ilemeye tahrik, korku ve panik yaratma amacyla tendit Madde 312- Bir crm alenen ven veya iyi grdn syleyen veya halk kanuna uymamaya tahrik eden kimseye alt aydan iki yla kadar hapis cezas verilir. Sosyal snf, rk, din, mezhep veya blge farkllna dayanarak, halk birbirine kar kamu dzeni iin tehlikeli olabilecek bir ekilde dmanla veya kin beslemeye alenen tahrik eden kimseye bir yldan yla kadar hapis cezas verilir. Halkn bir ksmn aalayc ve insan onurunu zedeleyecek bir ekilde tahkir eden kimseye de birinci fkradaki ceza verilir. Yukardaki fkralarda yazl sular 311. maddenin ikinci fkrasnda belirtilen aralar veya ekillerle ilendiinde verilecek cezalar bir kat orannda artrlr.

Birinci uyum paketi

Su ilemeye tahrik, korku ve panik yaratma amacyla tendit

Madde 312 yeniden dzenlenmitir.

Madde 312- Kanunun crm sayd bir fiili aka ven veya iyi grdn syleyen veya halk kanuna itaatsizlie tahrik eden kimse alt aydan iki yla kadar hapis ve iki bin liradan on bin liraya kadar ar para cezasna mahkm olur.

Halk; snf, rk, din, mezhep veya blge farkll gzeterek kin ve dmanla aka tahrik eden kimse bir yldan yla kadar hapis ve bin liradan on iki bin liraya kadar ar para cezasyla cezalandrlr. Bu tahrik umumun emniyeti iin tehlikeli olabilecek bir ekilde yapld takdirde faile verilecek ceza te birden yarya kadar artrlr.

Yukardaki fkralarda yazl sular 311. maddenin ikinci fkrasnda saylan vastalarla ileyenlere verilecek cezalar bir misli artrlr.

Yedinci uyum paketi Madde 426 - Halkn ar ve haya duygularn inciten veya cinsi arzular tahrik ve istismar eder nitelikte genel ahlaka aykr; 1 - Her nevi kitap, gazete, risale, mecmua, varaka, makale, ilan, resim, tasvir, plak, afi, pankart, televizyon ve teyp bantlar, fotoraf, sinema veya projeksiyon filmlerini veya dier anlatm ara ve gereleri ile eyay tehir eden veya ettirenler, bilerek datanlar, satanlar veya dattran veya sattranlar,veyahut ticaret veya datm veya tehir kastyla tersim, tasvir, hak, imal veya tab veya teksir veya imla eden veya ettirenler yahut ithal veya ihra veya Trkiye dahilinde bir mahalden dier mahalle nakleden veya ettirenler ve bunlar zerinde her ne suretle olursa olsun muamelede bulunanlar veya bunlarn ticaretini kolaylatrmak maksadyla bu fiilleri icra edenler veya bu kabil anlatm ara ve gerelerini vastal veya vastasz ekilde tedarik edenler veya tedarik ettirenler, tedarik edilebileceini bildirenler veya tedarik edeceini ilan edenler veya ilan ettirenler, 2 - Eser ve mevzular tiyatro veya sinema veya radyo yahut televizyonlarda veyahut umumi mahallerde temsil eden veya ettirenler, 3 - Hitabeleri umuma ak yerlerde veya umumi mahallerde irat edenler, ki milyon liradan on milyon liraya kadar ar para cezas ile cezalandrlrlar. Bu fiillerin 5680 sayl Basn Kanununun 3. maddesinde belirtilen mevkuteler vastasyla ilenmesi halinde sahiplerine,mevkute bir aydan az sreli ise bir nceki ay ortalama fiili sat miktarnn, aylk veya bir aydan fazla sreli ise bir nceki fiili sat miktarnn toplam sat bedeli tutarnn yzde doksan kadar ar para cezas verilir. Ancak bu ceza

Adab umumiye ve nizam aile aleyhinde crmler

Adab umumiye ve nizam aile aleyhinde crmler

Madde 426'ya bir fkra eklenmitir.

Madde 426 - Halkn ar ve haya duygularn inciten veya cinsi arzular tahrik ve istismar eder nitelikte genel ahlaka aykr;

1 - Her nevi kitap, gazete, risale, mecmua, varaka, makale, ilan, resim, tasvir, plak, afi, pankart, televizyon ve teyp bantlar, fotoraf, sinema veya projeksiyon filmlerini veya dier anlatm ara ve gereleri ile eyay tehir eden veya ettirenler, bilerek datanlar, satanlar veya dattran veya sattranlar, veyahut ticaret veya datm veya tehir kastyla tersim, tasvir, hak, imal veya tab veya teksir veya imla eden veya ettirenler yahut ithal veya ihra veya Trkiye dahilinde bir mahalden dier mahalle nakleden veya ettirenler ve bunlar zerinde her ne suretle olursa olsun muamelede bulunanlar veya bunlarn ticaretini kolaylatrmak maksadyla bu fiilleri icra edenler veya bu kabil anlatm ara ve gerelerini vastal veya vastasz ekilde tedarik edenler veya tedarik ettirenler, tedarik edilebileceini bildirenler veya tedarik edeceini ilan edenler veya ilan ettirenler,

2 - Eser ve mevzular tiyatro veya sinema veya radyo yahut televizyonlarda veyahut umumi mahallerde temsil eden veya ettirenler,

3 - Hitabeleri umuma ak yerlerde veya umumi mahallerde irat edenler,

ki milyon liradan on milyon liraya kadar ar para cezas ile cezalandrlrlar.

Bu fiillerin 5680 sayl Basn Kanununun 3. maddesinde belirtilen mevkuteler vastasyla ilenmesi halinde sahiplerine,mevkute bir aydan az sreli ise bir nceki ay ortalama fiili sat miktarnn, aylk veya bir aydan fazla sreli ise bir nceki fiili sat miktarnn toplam sat bedeli tutarnn yzde doksan kadar ar para cezas

149

150
otuz milyon liradan az olamaz. Bu mevkutelerin sorumlu mdrlerine, sahiplerine verilecek cezann yars uygulanr. Bilim ve sanat eserleri ile edeb deere sahip olan eserler bu madde kapsam dndadr. Adab umumiye ve nizam aile aleyhinde crmler Madde 427 - Neir veya tevzi edilmek zere, halkn ar veya haya duygularn inciten veya cinsi arzular tahrik ve istismar eder nitelikte genel ahlaka aykr kitap, makale, varaka ve ilan yazanlar ile bu kabil makale, yaz ve resimleri ihtiva eden gazete ve mecmua gibi mevkutelerin sahipleri ve mevkute tanmna girmeyen baslm eserler yaynlatanlar hakknda. 426. maddedeki cezalara hkmolunur. Bu mevkutelerin sorumlu mdrleri hakknda ise bu cezann yars uygulanr. 426. madde ile bu maddede yazl evrak ve eya msadere olunur.

verilir. Ancak bu ceza otuz milyon liradan az olamaz. Bu mevkutelerin sorumlu mdrlerine, sahiplerine verilecek cezann yars uygulanr.

Yedinci uyum paketi

Adab umumiye ve nizam aile aleyhinde crmler

Madde 427/2 deitirilmitir.

Madde 427 - Neir veya tevzi edilmek zere, halkn ar veya haya duygularn inciten veya cinsi arzular tahrik ve istismar eder nitelikte genel ahlaka aykr kitap, makale, varaka ve ilan yazanlar ile bu kabil makale, yaz ve resimleri ihtiva eden gazete ve mecmua gibi mevkutelerin sahipleri ve mevkute tanmna girmeyen baslm eserler yaynlatanlar hakknda.426. maddedeki cezalara hkmolunur. Bu mevkutelerin sorumlu mdrleri hakknda ise bu cezann yars uygulanr.

426. madde ile bu maddede yazl evrak ve eya msadere ve imha olunur.

MEDEN VE SYAS HAKLAR-BADET VE DN ZGRL


Kanunda yeralan cami ibareleri ibadet yeri olarak deitirilmitir. Ek Madde 2- mar planlarnn tanziminde, planlanan beldenin ve blgenin artlar ile mstakbel ihtiyalar gz nnde tutularak lzumlu ibadet yerleri ayrlr. l, ile ve kasabalarda mlk idare amirinin izni alnmak ve imar mevzuatna uygun olmak artyla ibadethane yaplabilir. badet yeri, imar mevzuatna aykr olarak baka maksatlara tahsis edilemez.

3.5.1985 tarihli ve 3194 sayl mar Kanunu

Altnc uyum paketi

Altnc uyum paketi

Ek Madde 2 deitirilmitir.

Ek Madde 2- mar planlarnn tanziminde, planlanan beldenin ve blgenin artlar ile mstakbel ihtiyalar gz nnde tutularak lzumlu cami yerleri ayrlr.

l, ile ve kasabalarda mftnn izni alnmak ve imar mevzuatna uygun olmak artyla cami yaplabilir.

Cami yeri, imar mevzuatna aykr olarak baka maksatlara tahsis edilemez.

8.6.1984 tarihli ve 227 sayl Vakflar Genel Mdrlnn Tekilat ve Grevleri Hakknda Kanun Hkmnde Kararname
Ek Madde 3 - Trkiye`de kurulan vakflar, amalar dorultusunda uluslararas alanda ibirlii yaplmasnda yarar grlen hallerde, Dileri Bakanlnn gr alnmak suretiyle ileri Bakanlnn izniyle yurt dnda kurulmu vakf veya kurululara ye olabilirler.

nc ve yedinci uyum paketi

nc uyum paketi ile Kanuna eklenen Ek Madde 3, yedinci uyum paketi deitirilmitir

Ek Madde 3 - (nc uyum paketi) Trkiye'de kurulan vakflar, amalar dorultusunda uluslararas alanda ibirlii yaplmasnda yarar grlen hllerde, ileri ve Dileri bakanlklarnn grleri alnmak suretiyle, Vakflar Genel Mdrlnn bal bulunduu Bakanln nerisi zerine Bakanlar Kurulunun izniyle yurt dnda kurulmu vakf veya kurululara ye olabilirler.

Trkiye'de kurulan vakflarn vakf senedinde belirtilen amalar gerekletirmek zere uluslararas faaliyette bulunmas ve yurt dnda ube amas ile yurt dndaki benzer amal vakf veya kurulularla ibirlii yapmas, ileri ve Dileri bakanlklarnn grleri alnmak suretiyle, Vakflar Genel Mdrlnn bal bulunduu Bakanln nerisi zerine Bakanlar Kurulunun iznine baldr.

Trkiye`de kurulan vakflarn, vakf senedinde belirtilen amalarn gerekletirmek zere uluslararas faaliyette bulunmas ve yurt dnda ube amas ile yurt dndaki benzer amal vakf veya kurulularla ibirlii yapmas, Dileri Bakanlnn gr alnmak suretiyle ileri Bakanlnn iznine baldr.

151

152
Yabanc lkelerde kurulmu vakflar, uluslararas alanda ibirlii yaplmasnda yarar grlen hallerde, karlkl olmak koulu ile, Dileri Bakanlnn gr alnmak suretiyle, ileri Bakanlnn izniyle Trkiye`de faaliyette bulunabilirler, temsilcilik kurabilirler, ube aabilirler, st kurulular kurabilirler, kurulmu st kurululara katlabilirler veya kurulmu vakflarla ibirlii yapabilirler. Bu vakflar, Trk Meden Kanunu hkmlerine gre kurulan vakflar hakknda uygulanan mevzuata tbidir. dare uzuvlar ve kontrol mercileri Madde 1 - 4 birinci terin 1926 tarihinden nce vcut bulmu vakflardan A - Bu kanundan nce zabtedilmi bulunan vakflar, B - Bu kanundan nce idaresi zabtedilmi olan vakflar, C - Mtevellii bir makama artedilmi olan vakflar, D - Kanunen veya fiilen hayri bir hizmeti kalmam olan vakflar, E - Mtevellilii vakfedenlerin ferilerinden bakalarna art edilmi vakflar, Vakflar Umum Mdrlnce idare olunur. Bunlarn hepsine birden (Mazbut vakflar) denir. Mtevellilii vakfedenlerin fer`ilerine art edilmi vakflara (Mlhak Vakflar) denir. Bunlar mtevellileri tarafndan idare olunur.

Yabanc lkelerde kurulmu vakflar, uluslararas alanda ibirlii yaplmasnda yarar grlen hllerde, karlkl olmak kouluyla, ileri ve Dileri bakanlklarnn grleri alnmak suretiyle, Vakflar Genel Mdrlnn bal bulunduu Bakanln nerisi zerine Bakanlar Kurulunun izniyle Trkiye'de faaliyette bulunabilirler, ube aabilirler, st kurulular kurabilirler, kurulmu st kurululara katlabilirler veya kurulmu vakflarla ibirlii yapabilirler.

Bu vakflar, Trk Meden Kanunu hkmlerine gre kurulan vakflar hakknda uygulanan mevzuata tbidir.

5.6.1935 tarihli ve 2762 sayl Vakflar Kanunu

nc ve drdnc uyum paketi

dare uzuvlar ve kontrol mercileri

Madde 1'e fkra eklenmi ve 1/6 deitirilmitir. ngrlen ynetmeliin kanunun yrrlk tarihinden itibaren bir yl iinde yrrle konulmas ngrlmtr.

Madde 1 - 4 birinci terin 1926 tarihinden nce vcut bulmu vakflardan A - Bu kanundan nce zabtedilmi bulunan vakflar, B - Bu kanundan nce idaresi zabtedilmi olan vakflar, C - Mtevellii bir makama artedilmi olan vakflar, D - Kanunen veya fiilen hayri bir hizmeti kalmam olan vakflar, E - Mtevellilii vakfedenlerin ferilerinden bakalarna art edilmi vakflar,

Vakflar Umum Mdrlnce idare olunur. Bunlarn hepsine birden (Mazbut vakflar) denir.

Mtevellilii vakfedenlerin fer'ilerine art edilmi vakflara (Mlhak Vakflar) denir. Bunlar mtevellileri tarafndan idare olunur.

Mtevelliler Vakflar Genel Mdrlnn ve Genel Mdrlk de dare Meclisinin kontrol altndadr. Mtevelliler Vakflar Genel Mdrlnn ve Genel Mdrlk de dare Meclisinin kontrol altndadr. Cemaatlere ve esnafa mahsus vakflar, bunlar tarafndan seilen kii veya kurullarca ynetilir. lgili makamlarla Vakflar Genel Mdrl tarafndan tefti edilir ve denetlenirler. Tefti ve denetlemenin usulleri ve nasl yaplaca ile sonular karlacak ynetmelikle belirlenir. Cemaat vakflarnn Trk Kanunu Medenisinin 78. maddesi gereince Vakflar Genel Mdrlne deyecekleri tefti ve denetleme masraflarna katlma paynn, genel bteden karlanmasna Bakanlar Kurulunca karar verilebilir. Bu karar anlan vakflarn tefti ve denetimini etkilemez. Cemaat vakflar, vakfiyeleri olup olmadna baklmakszn, Vakflar Genel Mdrlnn izniyle din, hayr, sosyal, eitsel, shh ve kltrel alanlardaki ihtiyalarn karlamak zere tanmaz mal edinebilirler ve tanmaz mallar zerinde tasarrufta bulunabilirler. Bu vakflarn din, hayr, sosyal, eitsel, shh ve kltrel alanlardaki ihtiyalarn karlamak zere, her ne suretle olursa olsun, tasarruflar altnda bulunduu, vergi kaytlar, kira szlemeleri ve dier belgelerle belirlenen tanmaz mallar, bu Kanunun yrrle girdii tarihten itibaren alt ay iinde bavurulmas hlinde vakf adna tescil olunur. Cemaat vakflar adna balanan veya vasiyet olunan tanmaz mallar da bu madde hkmlerine tbidir. Bu maddenin uygulanmasna ilikin usul ve esaslar Vakflar Genel Mdrlnn bal bulunduu Bakanlka karlacak ynetmelikle dzenlenir. GEC MADDE 2. - Cemaat vakflar, bu Kanunun yrrle girdii tarihten itibaren on sekiz ay iinde 1. maddenin yedinci fkras uyarnca tescil bavurusunda bulunabilirler.

Cemaatlere ve esnafa mahsus vakflar, bunlar tarafndan seilen kii veya kurullarca ynetilir. lgili makamlarla Vakflar Genel Mdrl tarafndan tefti edilir ve denetlenirler. Tefti ve denetlemenin usulleri ve nasl yaplaca ile sonular karlacak ynetmelikle belirlenir.

Cemaat vakflarnn Trk Kanunu Medenisinin 78. maddesi gereince Vakflar Genel Mdrlne deyecekleri tefti ve denetleme masraflarna katlma paynn, genel bteden karlanmasna Bakanlar Kurulunca karar verilebilir. Bu karar anlan vakflarn tefti ve denetimini etkilemez.

Altnc uyum paketi Geici Madde 2 eklenmitir.

153

154
Sann tutuklanmasndan kimlere haber verilecei Madde 107 - Tutuklamadan ve tutuklamann uzatlmasna ilikin her karardan tutuklunun bir yaknna veya belirledii bir kiiye, hkimin kararyla gecikmeksizin haber verilir. Ayrca, soruturmann amacn tehlikeye drmemek kaydyla, tutuklunun tutuklamay bir yaknna veya belirledii bir kiiye bizzat bildirmesine de izin verilir. Yakalanan kimsenin sorguya ekilmesi Madde 128 - Yakalanan ahs braklmazsa, yakalama yerine en yakn sulh hakimine gnderilmesi iin zorunlu sre hari yirmi drt saat iinde sulh hakiminin nne karlr ve sorguya ekilir. Yakalanann talebi halinde mdafi de sorguda hazr bulunabilir. veya daha fazla kiinin bir sua itiraki suretiyle toplu olarak ilenen sularda, delillerin toplanmasndaki glk veya fail saysnn okluu ve benzeri nedenlerle Cumhuriyet Savcs bu srenin drt gne kadar uzatlmasna yazl olarak emir verebilir. Yakalamadan ve yakalama sresinin uzatlmasna ilikin emirden yakalanann bir yaknna veya belirledii bir kiiye, Cumhuriyet Savcsnn kararyla gecikmeksizin haber verilir.

MEDEN VE SYAS HAKLAR-KENCEYLE MCADELE

4.4.1929 tarihli ve 1412 sayl Ceza Muhakemeleri Usul Kanunu

Birinci uyum paketi

Sann tutuklanmasndan kimlere haber verilecei

Madde 107 yeniden dzenlenmitir.

Madde 107 - Tutuklamann gayesini ihlal etmemek art ile tutuklanan sann yaknlarna ve esasl bir alakas olan dier kimselere, tutulmasn bildirmesine msaade olunur. Tutuklanan isterse bunlara resmen dahi haber verilir.

Tutuklanan sank hakim nne karlnca, durum yaknlarna bu hakim tarafndan verilen bir kararla hemen bildirilir.

Birinci uyum paketi

Yakalanan kimsenin sorguya ekilmesi

Madde 128/2'nin ikinci cmlesi madde metninden karlm ve 128/3 deitirilmitir.

Madde 128 - Yakalanan ahs braklmazsa, yakalama yerine en yakn sulh hakimine gnderilmesi iin zorunlu sre hari yirmi drt saat iinde sulh hakiminin nne karlr ve sorguya ekilir. Yakalanann talebi halinde mdafi de sorguda hazr bulunabilir.

veya daha fazla kiinin bir sua itiraki suretiyle toplu olarak ilenen sularda, delillerin toplanmasndaki glk veya fail saysnn okluu ve benzeri nedenlerle Cumhuriyet Savcsnn bu srenin drt gne kadar uzatlmasna yazl olarak emir verebilir. Soruturma bu srede sonulandrlmazsa Cumhuriyet savcsnn talebi ve sulh hakiminin karar ile sre yedi gne kadar uzatlabilir.

Sulh hakimi yakalamay gerektiren bir hal grmez veya yakalama sebepleri ortadan kalkm bulunursa yakalanan ahsn braklmasna karar verir.

Yakalama sresinin uzatlmasna ilikin Cumhuriyet Savcsnn yazl emrine veya yakalama ilemine kar, yakalanan kii veya mdafi veya kanuni mmessili veya birinci veya ikinci derecede kan hsm veya ei hemen serbest braklmay salamak iin sulh hakimine bavurabilirler. Sulh hakimi incelemeyi evrak zerinde yaparak derhal ve nihayet yirmi drt saat dolmadan bavuruyu sonulandrr. Yakalamann veya sre uzatmann yerinde olduu kansna varrsa mracaat reddeder veya yakalanann derhal soruturma evrak ile Cumhuriyet Savclnda hazr bulundurulmasna karar verir. Yakalama sresinin dolmas veya hakimin serbest brakma karar zerine serbest braklan kii hakknda yakalamaya konu olan fiil sebebiyle yeni ve yeterli delil elde edilmedike ve Cumhuriyet Savcsnn karar olmadka bir daha bu madde hkm uygulanmaz. Temyiz istida ve layihasnn teblii ve cevab: Madde 316 - 315. maddeye gre hkm veren mahkemece reddedilmiyen temyiz talebine dair istida ve varsa yalnz layihann bir sureti temyiz talebinde bulunan tarafn hasmna tebli olunur. Hasm taraf bir hafta iinde yaz ile cevab verebilir. Temyiz eden tarafn hasm maznun ise bu hususta bir zabt varakas tutulmak zere zabt katibine yaplacak bir beyanla da cevabn verebilir. Cevap layihas verildikten veya bunun iin muayyen mddet bittikten sonra dava dosyas Cumhuriyet Mddeiumumisi tarafndan temyiz mahkemesine verilmek zere Cumhuriyet Bamddeiumimiliine gnderilir. Yargtay Cumhuriyet Basavclnca dzenlenen tebliname taraflara ilgili dairece tebli olunur.*

Yakalama sresinin uzatlmasna ilikin Cumhuriyet Savcsnn yazl emrine veya yakalama ilemine kar, yakalanan kii veya mdafi veya kanuni mmessili veya birinci veya ikinci derecede kan hsm veya ei hemen serbest braklmay salamak iin sulh hakimine bavurabilirler. Sulh hakimi incelemeyi evrak zerinde yaparak derhal ve nihayet yirmi drt saat dolmadan bavuruyu sonulandrr.

Yakalamann veya sre uzatmann yerinde olduu kansna varrsa mracaat reddeder veya yakalanann derhal soruturma evrak ile Cumhuriyet Savclnda hazr bulundurulmasna karar verir.

Yakalama sresinin dolmas veya hakimin serbest brakma karar zerine serbest braklan kii hakknda yakalamaya konu olan fiil sebebiyle yeni ve yeterli delil elde edilmedike ve Cumhuriyet Savcsnn karar olmadka bir daha bu madde hkm uygulanmaz.

Drdnc uyum paketi

Temyiz istida ve layihasnn teblii ve cevab:

Madde 316'ya bir fkra eklenmitir.

Madde 316 - 315. maddeye gre hkm veren mahkemece reddedilmiyen temyiz talebine dair istida ve varsa yalnz layihann bir sureti temyiz talebinde bulunan tarafn hasmna tebli olunur. Hasm taraf bir hafta iinde yaz ile cevab verebilir.

Temyiz eden tarafn hasm maznun ise bu hususta bir zabt varakas tutulmak zere zabt katibine yaplacak bir beyanla da cevabn verebilir. Cevap layihas verildikten veya bunun iin muayyen mddet bittikten sonra dava dosyas Cumhuriyet Mddeiumumisi tarafndan temyiz mahkemesine verilmek zere Cumhuriyet Bamddeiumimiliine gnderilir.

155

156
*Ayn maddeye, drdnc uyum paketinin yrrle girmesinden sonra 4829 sayl kanunla aadaki gibi deitirilmitir: Yargtay Cumhuriyet Basavclnca dzenlenen tebliname, hkm temyiz etmeleri veya aleyhlerine sonu dourabilecek gr iermesi halinde sank veya mdafii ile mdahil, ahs davac veya vekillerine dairesince tebli olunur. lgili taraf tebliden itibaren yedi gn iinde yazl olarak cevap verebilir. nc fkra uyarnca yaplacak tebligatlar, Tebligat Kanununun 35. maddesine gre ilgililerin dava dosyasndan belirlenen son adreslerine yaplmasyla geerli olur. Ek Madde 7 - 1.3.1926 tarihli ve 765 sayl Trk Ceza Kanununun 243 ve 245. maddelerinde yazl sular ileyenler hakknda soruturma ve kovuturmalar acele ilerden saylr, ncelik ve ivedilikle ele alnr. Bu sularla ilgili davalarda durumalara zorunluluk olmadka otuz gnden fazla ara verilemez, bu davalara adl tatilde de baklr. Madde 31 - (Mlga birinci fkra: 15/7/2003-4928/19 md.) 1412 sayl Ceza Muhakemeleri Usul Kanununun 105. maddesi, 2845 sayl Devlet Gvenlik Mahkemeleri Kurulu ve Yarglama Usulleri hakknda Kanunun 16. maddesi, 2959 sayl Polis Vazife ve Salahiyet Kanununun Ek 2. maddesinin birinci fkras,

Yedinci uyum paketi

Ek Madde 7 eklenmitir.

18.11.1992 tarihli ve 3842 sayl Ceza Muhakemeleri Usul Kanunu ile Devlet Gvenlik Mahkemelerinin Kurulu ve Yarglama Usulleri Hakknda Kanunun Baz Maddelerinde Deiiklik Yaplmasna Dair Kanun

Altnc uyum paketi

Madde 31/1 yrrlkten kaldrlmtr.

Madde 31 - Bu Kanunun 4, 5, 6, 12, 14, 15, 18, 19 ve 22. madde hkmleri Devlet Gvenlik Mahkemelerinin grev alanna giren sularda uygulanmaz. Bunlar hakknda 1412 sayl Ceza Muhakemeleri Usul Kanununun bu deiiklikten nce yrrlkte olan eski hkmleri deitirilmeden nceki halleriyle uygulanr.

1412 sayl Ceza Muhakemeleri Usul Kanununun 105. maddesi, 2845 sayl Devlet Gvenlik Mahkemeleri Kurulu ve Yarglama Usulleri hakknda Kanunun 16. maddesi, 2959 sayl Polis Vazife ve Salahiyet Kanununun Ek 2. maddesinin birinci fkras,

2935 sayl Olaanst Hal Kanununun 26. maddesi, 3713 sayl Terrle Mcadele Kanununun 11. maddesi yrrlkten kaldrlm ve 3713 sayl Terrle Mcadele Kanununun 15. maddesinin bal "Mdafi tayini" olarak deitirilmitir.

2935 sayl Olaanst Hal Kanununun 26. maddesi, 3713 sayl Terrle Mcadele Kanununun 11. maddesi yrrlkten kaldrlm ve 3713 sayl Terrle Mcadele Kanununun 15. maddesinin bal "Mdafi tayini" olarak deitirilmitir.

16.6.1983 tarihli ve 2845 sayl Devlet Gvenlik Mahkemelerinin Kurulu ve Yarglama Usulleri Hakknda Kanun
Yakalama ve tutuklama Madde 16 - Devlet Gvenlik Mahkemelerinin grev alanna giren sularda yakalanan veya tutuklanan ahs, yakalama veya tutulma yerine en yakn mahkemeye gnderilmesi iin zorunlu sre hari en ge krksekiz saat iinde hakim nne karlr ve sorguya ekilir. veya daha fazla kiinin bir sua itiraki suretiyle toplu olarak ilenen sularda, delillerin toplanmasndaki glk veya fail saysnn okluu ve benzeri nedenlerle Cumhuriyet Savcs, bu srenin drt gne kadar uzatlmasna yazl olarak emir verebilir.

Birinci, ikinci, drdnc ve altnc uyum paketi

Yakalama tutuklama ve mdafi ile grme

Madde 16/3 deitirilmi ve 16/2'nin ikinci cmlesi ile 16/4 ve 16/5 yrrlkten kaldrlmtr.

Madde 16 - Devlet Gvenlik Mahkemelerinin grev alanna giren sularda yakalanan veya tutuklanan ahs, yakalama veya tutulma yerine en yakn mahkemeye gnderilmesi iin zorunlu sre hari en ge krk sekiz saat iinde hakim nne karlr ve sorguya ekilir.

veya daha fazla kiinin bir sua itiraki suretiyle toplu olarak ilenen sularda, delillerin toplanmasndaki glk veya fail saysnn okluu ve benzeri nedenlerle Cumhuriyet Savcs, bu srenin drt gne kadar uzatlmasna yazl olarak emir verebilir. Soruturma bu srede sonulandrlmazsa Cumhuriyet Savcsnn talebi ve hakim karar ile sre yedi gne kadar uzatlabilir.

Anayasann 120. maddesi gereince olaanst hal ilan edilen blgelerde yakalanan veya tutuklanan kiiler hakknda ikinci fkrada yedi gn olarak belirlenen sre Cumhuriyet Savcsnn talebi ve hakim kararyla on gne kadar uzatlabilir.

Tutuklu bulunan sank, mdafi ile her zaman grebilir. Hkim tarafndan gzalt sresinin uzatlmasna karar verildikten sonra gzaltnda bulunan kii hakknda da ayn hkm uygulanr.

Anayasann 120. maddesi gereince olaanst hl iln edilen blgelerde yakalanan veya tutuklanan kiiler hakknda ikinci fkrada drt gn olarak belirlenen sre, Cumhuriyet Savcsnn talebi ve hkim kararyla yedi gne kadar uzatlabilir. Hkim, karar vermeden nce yakalanan veya tutuklanan kiiyi dinler.

Kamu davas alncaya kadar hkim, sank tarafndan bilinmesini uygun grmedii hususlarn kendisine bildirilmesini men edebilir. Tutuklama sebebine gre lzumu halinde kamu davasnn almasna kadar sank ile mdafiin grmelerinde bizzat hakim veya tayin edilecek naip yahut istinabe olunan hakim hazr bulunabilir.

157

158
Kiilerin uradklar zararlar Madde 13- Kiiler kamu hukukuna tabi grevlerle ilgili olarak uradklar zararlardan dolay bu grevleri yerine getiren personel aleyhine deil, ilgili kurum aleyhine dava aarlar. Ancak, Devlet dairelerine tevdi veya bu dairelerce tahsil veya muhafaza edilen para ve para hkmndeki deerli katlarn ilgili personel tarafndan zimmete geirilmesi halinde, zimmete geirilen miktar, cezai takibat sonucu beklenmeden Hazine tarafndan hak sahibine denir. Kurumun, genel hkmlere gre sorumlu personele rcu hakk sakldr. kence ya da zalimane, gayri insani veya haysiyet krc muamele sular nedeniyle Avrupa nsan Haklar Mahkemesince verilen kararlar soncunda Devlete denen tazminatlardan dolay sorumlu personele rcu edilmesi hakknda da yukardaki fkra hkm uygulanr. 12. maddeyle bu maddede belirtilen zararlarn nevi, miktarlarnn tespti, takibi, amirlerin sorumluluklar ve yaplacak ilemlerle ilgili dier hususlar Babakanlka dzenlenecek ynetmelikle belirlenir. Ama Madde 1 - Bu Kanunun amac, Trk vatandalarnn ve Trkiye`de ikamet eden yabanclarn kendileriyle veya kamu ile ilgili dilek ve ikyetleri hakknda, Trkiye Byk Millet Meclisine ve yetkili makamlara yaz ile bavurma haklarnn kullanlma biimini dzenlemektir.

14.7.1965 tarihli ve 657 sayl Devlet Memurlar Kanunu

kinci uyum paketi

Kiilerin uradklar zararlar

Madde 13 'e bir fkra eklenmitir.

Madde 13- Kiiler kamu hukukuna tabi grevlerle ilgili olarak uradklar zararlardan dolay bu grevleri yerine getiren personel aleyhine deil, ilgili kurum aleyhine dava aarlar. Ancak, Devlet dairelerine tevdi veya bu dairelerce tahsil veya muhafaza edilen para ve para hkmndeki deerli katlarn ilgili personel tarafndan zimmete geirilmesi halinde, zimmete geirilen miktar, cezai takibat sonucu beklenmeden Hazine tarafndan hak sahibine denir. Kurumun, genel hkmlere gre sorumlu personele rcu hakk sakldr.

12. maddeyle bu maddede belirtilen zararlarn nevi, miktarlarnn tespiti, takibi, amirlerin sorumluluklar ve yaplacak ilemlerle ilgili dier hususlar Babakanlka dzenlenecek ynetmelikle belirlenir.

1.11.1984 tarihli ve 3071 sayl Dileke Hakknn Kullanlmasna Dair Kanun

Drdnc uyum paketi

Ama

Madde 1 deitirilmitir.

Madde 1 - Bu Kanunun amac, Trk vatandalarnn kendileriyle veya kamu ile ilgili dilek ve ikayetleri hakknda, Trkiye Byk Millet Meclisine ve yetkili makamlara yaz ile bavurma haklarnn kullanlma biimini dzenlemektir.

Drdnc uyum paketi Madde 2 - Bu Kanun, Trk vatandalar ve Trkiye`de ikamet eden yabanclar tarafndan Trkiye Byk Millet Meclisi ile idari makamlara yaplan dilek ve ikayetler hakkndaki bavurular kapsar. Dileke hakk Madde 3 - Trk vatandalar kendileriyle veya kamu ile ilgili dilek ve ikayetleri hakknda, Trkiye Byk Millet Meclisine ve yetkili makamlara yaz ile bavurma hakkna sahiptirler. Trkiye`de ikamet eden yabanclar karlkllk esas gzetilmek ve dilekelerinin Trke yazlmas kaydyla bu haktan yararlanabilirler. Dilekede bulunmas zorunlu artlar Madde 4 - Trkiye Byk Millet Meclisine veya yetkili makamlara verilen veya gnderilen dilekelerde, dileke sahibinin ad-soyad ve imzas ile i veya ikametgah adresinin bulunmas gerekir. Dilekenin incelenmesi ve sonucunun bildirilmesi Madde 7 - Trk vatandalarnn ve Trkiye`de ikamet eden yabanclarn kendileri ve kamu ile ilgili dilek ve ikayetleri konusunda yetkili makamlara yaptklar bavurularn sonucu veya yaplmakta olan ilemin safahat hakknda dileke sahiplerine en ge otuz gn iinde gerekeli olarak cevap verilir. lem safahatnn duyurulmas halinde alnan sonu ayrca bildirilir.

Kapsam

Kapsam

Madde 2 deitirilmitir.

Madde 2 - Bu Kanun, Trk vatandalarnca Trkiye Byk Millet Meclisi ile idari makamlara yaplan dilek ve ikayetler hakkndaki bavurular kapsar.

Drdnc uyum paketi

Dileke hakk

Madde 3'ye bir fkra eklenmitir.

Madde 3 - Trk vatandalar kendileriyle veya kamu ile ilgili dilek ve ikayetleri hakknda, Trkiye Byk Millet Meclisine ve yetkili makamlara yaz ile bavurma hakkna sahiptirler.

Drdnc uyum paketi

Dilekede bulunmas zorunlu artlar

Madde 4 deitirilmitir.

Madde 4 - Trk vatandalarnn Trkiye Byk Millet Meclisine veya yetkili makamlara verdikleri veya gnderdikleri dilekelerde, dileke sahibinin ad-soyad ve imzas ile i veya ikametgah adresinin bulunmas gerekir.

Drdnc uyum paketi

Dilekenin incelenmesi ve sonucunun bildirilmesi

Madde 7 deitirilmitir.

Madde 7 - Trk vatandalarnn kendileri ve kamu ile ilgili dilek ve ikayetleri konusunda yetkili makamlara yaptklar bavurularn sonucu veya yaplmakta olan ilemin safahat hakknda dileke sahiplerine en ge iki ay iinde cevap verilir. lem safahatnn duyurulmas halinde alnan sonu ayrca bildirilir.

159

160
Trkiye Byk Millet Meclisine yaplan bavurularn incelenmesi Madde 8 - Trkiye Byk Millet Meclisine gnderilen dilekelerin, Dileke Komisyonunda incelenmesi ve karara balanmas altm gn iinde sonulandrlr. lgili kamu kurum veya kurulular Trkiye Byk Millet Meclisi Dileke Komisyonunca gnderilen dilekeleri otuz gn iinde cevaplandrr. nceleme ve karara balamann esas ve usulleri Trkiye Byk Millet Meclisi tznde gsterilir. nceleme ve Sonucun Bildirilmesi Madde 7 - nsan Haklarn nceleme Komisyonu, Trkiye Byk Millet Meclisi Bakanlnca havale olunan bavurular ile ilgili konular inceler. Komisyon, bavurularn sonucu veya yaplmakta olan ilem hakknda bavuru sahibine en ge altm gn iinde bilgi verir. Kapsam Madde 2 - Bu Kanun, Devletin ve dier kamu tzel kiilerinin genel idare esaslarna gre yrttkleri kamu hizmetlerinin gerektirdii asli ve srekli grevleri ifa eden memurlar ve dier kamu grevlilerinin grevleri sebebiyle iledikleri sular hakknda uygulanr. Grevleri ve sfatlar sebebiyle zel soruturma ve kovuturma usullerine tabi olanlara ilikin kanun hkmleri ile suun nitelii

Drdnc uyum paketi

Trkiye Byk Millet Meclisine yaplan bavurularn incelenmesi

Madde 8 deitirilmitir.

Madde 8 - Trkiye Byk Millet Meclisine gnderilen dilekelerin, Dileke Komisyonunda incelenmesi ve karara balanmas esas ve usulleri Trkiye Byk Millet Meclisi tznde gsterilir.

5.12.1990 tarihli ve 3686 sayl nsan Haklarn nceleme Komisyonu Kanunu

Drdnc uyum paketi

nceleme ve Sonucun Bildirilmesi

Madde 7 deitirilmitir.

Madde 7 - nsan Haklarn nceleme Komisyonu, Trkiye Byk Millet Meclisi Bakanlnca havale olunan bavurular ile ilgili konular inceler.

Komisyon, bavurularn sonucu veya yaplmakta olan ilem hakknda bavuru sahibine en ge ay iinde bilgi verir.

5.12.1990 tarihli ve 3686 sayl nsan Haklarn nceleme Komisyonu Kanunu

Drdnc uyum paketi

Kapsam

Madde 2'ye bir fkra eklenmitir.

Madde 2 - Bu Kanun, Devletin ve dier kamu tzel kiilerinin genel idare esaslarna gre yrttkleri kamu hizmetlerinin gerektirdii asli ve srekli grevleri ifa eden memurlar ve dier kamu grevlilerinin grevleri sebebiyle iledikleri sular hakknda uygulanr.

Grevleri ve sfatlar sebebiyle zel soruturma ve kovuturma usullerine tabi olanlara ilikin kanun hkmleri ile suun nitelii

ynnden kanunlarda gsterilen soruturma ve kovuturma usullerine ilikin hkmler sakldr. Ar cezay gerektiren sust hali genel hkmlere tabidir. Disiplin hkmleri sakldr. 765 sayl Trk Ceza Kanununun 243 ve 245. maddeleri ile 1412 sayl Ceza Muhakemeleri Usul Kanununun 154. maddesinin drdnc fkras kapsamnda alacak soruturma ve kovuturmalarda bu Kanun hkmleri uygulanmaz.

ynnden kanunlarda gsterilen soruturma ve kovuturma usullerine ilikin hkmler sakldr.

Ar cezay gerektiren sust hali genel hkmlere tabidir. Disiplin hkmleri sakldr.

15.12.1990 tarihli ve 430 sayl Olaanst Hal Blge Valilii ve Olaanst Halin Devam Sresince Alnacak lave Tedbirler Hakknda Kanun Hkmnde Kararname
Madde 3 - Olaanst hal ilan edilen illerde ve olaanst halin devam sresince Olaanst Hal Blge Valisi; a) Grev alan iindeki illerde gvenlik, asayi ve kamu dzeni bakmndan almalarnda saknca grlen ve hizmetlerinden yararlanlamayan kamu personelinin yer deitirmesini veya grev alan dnda geici veya srekli olarak grevlendirilmesini ilgili kurum veya kurululardan isteyebilir. Bu istekleri derhal yerine getirilir. Bu personel hakknda kendi zel kanunlarndaki hkmler uygulanr, b) Olaanst hal ilanna neden olan olaylara ilikin su dosyalarnn dava almak zere mahalli Cumhuriyet Basavclndan, Devlet Gvenlik Mahkemesinin grevine giren sularda dava almasn da Devlet Gvenlik Mahkemesi nezdindeki Cumhuriyet Basavcsndan isteyebilir ve bu istekler yerine getirilir,

Drdnc uyum paketi

Madde 3/c deitirilmitir.

Madde 3 - Olaanst hal ilan edilen illerde ve olaanst halin devam sresince Olaanst Hal Blge Valisi;

a) Grev alan iindeki illerde gvenlik, asayi ve kamu dzeni bakmndan almalarnda saknca grlen ve hizmetlerinden yararlanlamayan kamu personelinin yer deitirmesini veya grev alan dnda geici veya srekli olarak grevlendirilmesini ilgili kurum veya kurululardan isteyebilir. Bu istekleri derhal yerine getirilir. Bu personel hakknda kendi zel kanunlarndaki hkmler uygulanr,

b) Olaanst hal ilanna neden olan olaylara ilikin su dosyalarnn dava almak zere mahalli Cumhuriyet Basavclndan, Devlet Gvenlik Mahkemesinin grevine giren sularda dava almasn da Devlet Gvenlik Mahkemesi nezdindeki Cumhuriyet Basavcsndan isteyebilir ve bu istekler yerine getirilir,

161

162
Devlet Gvenlik Mahkemelerinin grevine giren sular ihbar edenlerin hviyetleri, rzalar olmadka veya ihbarn mahiyeti kendi haklarnda su tekil etmedike aklanmaz, c) Hkml veya tutuklular, olaanst hal ilnna neden olan sularn soruturulmasnda ifade alma, yer gsterme, yzletirme, tehis ve tbbi muayene iin Olaanst Hal Blge Valisinin teklifi zerine, yetkili Cumhuriyet Basavcsnn talebi ve hkimin karar ile, her defasnda drt gn gememek zere ceza infaz kurumu veya tutukevinden alnabilir. Bu sre hkmllk veya tutuklulukta gemi saylr. Hkim, her defasnda karar vermeden nce hkml veya tutukluyu dinler. Hkml veya tutuklu ceza infaz kurumu veya tutukevinden alndktan sonra da yasal konumunun gerektirdii haklardan yararlanr. Ceza infaz kurumu veya tutukevinden ayrl ve dnlerinde hkml veya tutuklunun salk durumu doktor raporu ile tespit edilir, Bu sre iinde tutuklama kararnn kaldrlmas yada hkmllk srelerinin sona ermesi durumunda, keyfiyet derhal bulundurulduu yer Cumhuriyet Basavclna bildirilir, d) Gecikmesinde saknca grlen hallerde zabtann talebi zerine veya gerek grdnde, yollarda, meskun mahallerde genel aramalar, zel ve tzel kiilere ait ev, iyeri ve eklentileri ile umuma ak olmayan mahallerde aramalar yaptrabilir, e) Blge illerinin iktisadi, sosyal ve kltrel ynden kalknmasna ve grevinin ifasna ilikin yatrm tekliflerinde bulunabilir, f) Olaanst hal blgesine dahil illerle ilgili veya bu blgeyi etkileyecek yaynlarda Trkiye Radyo-Televizyon Kurumu Genel Mdrl, ileri Bakanl ve Milli Gvenlik Kurulu Genel Sekreterlii ile koordinasyon ve ibirlii yapmakla ykmldr.

Devlet Gvenlik Mahkemelerinin grevine giren sular ihbar edenlerin hviyetleri, rzalar olmadka veya ihbarn mahiyeti kendi haklarnda su tekil etmedike aklanmaz,

c) Hkml veya tutuklulardan, olaanst hal ilanna neden olan sularn soruturmasnda ifadelerine bavurulmas gerekenler, Olaanst Hal Blge Valisinin teklifi zerine yetkili Cumhuriyet Basavcsnn talebi ve hkimin karar ile, her defasnda on gn gememek zere ceza infaz kurumu veya tutukevinden alnabilir. Bu sre hkmllk veya tutuklulukta gemi saylr. Hkml veya tutuklu ceza infaz kurumu veya tutukevinden ayrl ve dnlerinde salk durumunun doktor raporu ile tespitini talep edebilir.

Bu sre iinde tutuklama kararnn kaldrlmas yada hkmllk srelerinin sona ermesi durumunda, keyfiyet derhal bulundurulduu yer Cumhuriyet Basavclna bildirilir,

d) Gecikmesinde saknca grlen hallerde zabtann talebi zerine veya gerek grdnde, yollarda, meskun mahallerde genel aramalar, zel ve tzel kiilere ait ev, iyeri ve eklentileri ile umuma ak olmayan mahallerde aramalar yaptrabilir,

e) Blge illerinin iktisadi, sosyal ve kltrel ynden kalknmasna ve grevinin ifasna ilikin yatrm tekliflerinde bulunabilir,

f) Olaanst hal blgesine dahil illerle ilgili veya bu blgeyi etkileyecek yaynlarda Trkiye Radyo-Televizyon Kurumu Genel Mdrl, ileri Bakanl ve Milli Gvenlik Kurulu Genel Sekreterlii ile koordinasyon ve ibirlii yapmakla ykmldr,

g) Grev alannda yrtlen almalar konusunda Blge Valiliince hazrlanan bildiri, blten ve aklamalarn TRT Kurumundan aynen yaynlanmasn isteyebilir.

g) Grev alannda yrtlen almalar konusunda Blge Valiliince hazrlanan bildiri, blten ve aklamalarn TRT Kurumundan aynen yaynlanmasn isteyebilir.

1.3.1926 tarih ve 765 sayl Trk Ceza Kanunu


Hkmet memurlar tarafndan efrada kar yaplacak suimuameleler Madde 245 - Kuvvei cebriye imaline memur olanlar ve bilmum zabta ve ihzar memurlar memuriyetlerini icrada ve mafevkinde bulunan amirinin emrini infazda kanun ve nizamn tayin ettii ahvalde baka surette bir kimse hakknda suimuamele veya cismen eza verecek hale cret eder yahut o kimseyi darp ve cerheylerse aydan be seneye kadar hapis ve muvakkaten memuriyetten mahrumiyet cezalar ile cezalandrlr. Eer iledii crm bu fiillerin fevkinde ise o crmlere terettp eden ceza te birden yarya kadar artrlr. 243. madde ile bu maddede yazl sulardan dolay verilen cezalar, para cezasna veya tedbirlerden birine evrilemez ve ertelenemez.

Drdnc uyum paketi

Madde 245'e bir fkra eklenmitir.

Hkmet memurlar tarafndan efrada kar yaplacak suimuameleler

Madde 245 - Kuvvei cebriye imaline memur olanlar ve bilmum zabta ve ihzar memurlar memuriyetlerini icrada ve mafevkinde bulunan amirinin emrini infazda kanun ve nizamn tayin ettii ahvalde baka surette bir kimse hakknda suimuamele veya cismen eza verecek hale cret eder yahut o kimseyi darp ve cerheylerse aydan seneye kadar hapis ve muvakkaten memuriyetten mahrumiyet cezalar ile cezalandrlr. Eer iledii crm bu fiillerin fevkinde ise o crmlere terettp eden ceza te birden yarya kadar artrlr.

163

164
Madde 8 - Polise kati delil elde edilmesi halinde ve mahallin en byk mlki amirinin emriyle; a) Kumar oynanan, umumi ve umuma ak yerler ile her eit zel ve resmi kurum ve kurululara ait lokaller, b) Mevzuata aykr bir ekilde uyuturucu madde imal edilen, satlan, kullanlan, bulundurulan yerler, c) Mevcut hkmlere aykr davranlar grlen genelevler, birleme yerleri ve fuhu yaplan evler ve yerler, d) Devletin lkesi ve milletiyle blnmez btnlne, Anayasa dzenine, genel gvenlie ve genel ahlka zarar dokunacak oyun oynatlan, temsil verilen, film veya video bant gsterilen yerler ile internet zerinden yaplan yaynlara izin verilen yerler, e) Derneklere, sendikalara, loca ve kulplere, kamu kurumu niteliindeki meslek kurulular ile benzeri kurum ve kurululara ait ve yalnz yelerinin yararlanmas iin alan lokallerden, birden fazla denetim sonunda ve yazl ihtara ramen, i ynetmeliine aykr faaliyet gstererek umuma ak yer durumuna geldii tespit edilenler, f) Yrrlkte bulunan hkmlere aykr olarak iletilen veya konulan yasaklara uymayan, almas izne bal yerler ile bu Kanunun 12. maddesi hkmlerine uymad tespit edilen yerler, Polis tarafndan kapatlr ve/veya faaliyetleri menedilir. Kapatma veya faaliyettenmen`i gerektiren sebepler adli kovuturmay gerektiriyorsa soruturma evrak derhal adliyeye verilir. Kapatmay veya faaliyetten men`i icap ettiren sebepler mahkemeye intikal ettirilecek hallerde ise alt ay, deilse aydan fazla kapatma veya faaliyetten men`e karar verilemez.

MEDEN VE SYAS HAKLAR-K HRRYETLER VE GVENL

4.7.1934 tarihli ve 2559 sayl Polis Vazife ve Salahiyet Kanunu

nc uyum paketi

Madde 8/d deitirilmitir.

Madde 8 - Polise kati delil elde edilmesi halinde ve mahallin en byk mlki amirinin emriyle;

a) Kumar oynanan, umumi ve umuma ak yerler ile her eit zel ve resmi kurum ve kurululara ait lokaller, b) Mevzuata aykr bir ekilde uyuturucu madde imal edilen, satlan, kullanlan, bulundurulan yerler, c) Mevcut hkmlere aykr davranlar grlen genelevler, birleme yerleri ve fuhu yaplan evler ve yerler, d) Devletin lkesi ve milletiyle blnmez btnlne, Anayasa dzenine, genel gvenlie ve genel ahlka zarar dokunacak oyun oynatlan, temsil verilen, film veya video bant gsterilen yerler, e) Derneklere, sendikalara, loca ve kulplere, kamu kurumu niteliindeki meslek kurulular ile benzeri kurum ve kurululara ait ve yalnz yelerinin yararlanmas iin alan lokallerden, birden fazla denetim sonunda ve yazl ihtara ramen, i ynetmeliine aykr faaliyet gstererek umuma ak yer durumuna geldii tespit edilenler, f) Yrrlkte bulunan hkmlere aykr olarak iletilen veya konulan yasaklara uymayan, almas izne bal yerler ile bu Kanunun 12. maddesi hkmlerine uymad tespit edilen yerler,

Polis tarafndan kapatlr ve/veya faaliyetleri menedilir.

Kapatma veya faaliyettenmen'i gerektiren sebepler adli kovuturmay gerektiriyorsa soruturma evrak derhal adliyeye verilir.

Kapatmay veya faaliyetten men'i icap ettiren sebepler mahkemeye intikal ettirilecek hallerde ise alt ay, deilse aydan fazla kapatma veya faaliyetten men'e karar verilemez.

Adli ve idari kovuturmann her safhasnda mlki amirin kapatma veya faaliyetten men kararna kar ancak idari yarg merciine bavurabilir. Adli ve idari kovuturmann her safhasnda mlki amirin kapatma veya faaliyetten men kararna kar ancak idari yarg merciine bavurabilir. Soruturma evrak adliyeye tevdi edilen ahslar hakknda takipsizlik veya beraat karar verilmesi veya kesin ekilde sahip deiiklii hallerinde, mahalli mlki amir tarafndan kapatlan yerin sresinden nce almasna karar verilebilir.

Soruturma evrak adliyeye tevdi edilen ahslar hakknda takipsizlik veya beraat karar verilmesi veya kesin ekilde sahip deiiklii hallerinde, mahalli mlki amir tarafndan kapatlan yerin sresinden nce almasna karar verilebilir.

nc uyum paketi

Madde 9 - Polis:

Madde 9 yeniden dzenlenmitir.

a) Askere, zabitlere ve zabta memurlarna mahsus silahlar, harp tfeklerini ve namlusu 15 santimetreden uzun olan tabancalar; b) zinsiz tanan her model ap ve byklkte silah ve tabancalarla dinamit, bomba ve bunlara benzer yakc, ldrc maddeleri ve zehirli gazlarla bunlara ait alet ve malzemeyi ve barut ve sair ate alc eczay ve yasak olan silahlara ait fiekleri; c) stnde bulundurduu saldrma, kama bak ve sustal aklar, Amerikan yumruklarn, usturpa, matraklar, ili bastonlar ve buna benzer yaralayc aletleri; d) Ammenin emniyeti iin tehlikeli bir vasta olarak kullanlmas muhtemel her trl eyay; e) Serseri ve sabkallarda bulunan ve su ilemee yarayan her trl vastalar (Zabta phe zerine bu kabil ehasn zerini arayabilir); f) Ahlk ve umumi terbiyeye uygun olmayan ark veya szleri yahut amme emniyetini bozucu hitabeleri muhtevi bulunan gramofon plaklarn ve izinsiz gsterilen veya elde edilen filmleri ve bu kabil sair basma yaz ve resimleri; alr.

Bunlardan su mevzuu olanlar evrakyla Adliyeye ve dierlerini ait olduu makamlara verir.

Madde 9 Polis, mill gvenlik ve kamu dzeninin, genel salk ve genel ahlkn veya bakalarnn hak ve hrriyetlerinin korunmas, su ilenmesinin nlenmesi, tanmas veya bulundurulmas yasak olan her trl silh, patlayc madde veya eyann tespiti amacyla usulne gre verilmi hkim karar veya bu sebeplere bal olarak gecikmesinde saknca bulunan hllerde mahallin en byk mlk amirinin verecei yazl emirle; a) 2911 sayl Toplant ve Gsteri Yryleri Kanunu kapsamna giren toplant ve gsteri yrylerinin yapld yerde veya yakn evresinde, b) zel hukuk tzel kiileri ile kamu kurumu niteliindeki meslek kurulular veya sendikalarn genel kurul toplantlarnn yapld yerin yakn evresinde, c) Halkn topluca bulunduu veya toplanabilecei yerlerde, d) retim ve eitim zgrlnn salanmas iin her derecede retim ve eitim kurumlarnn ve 20. maddenin ikinci fkrasnn (A) bendindeki koula uygun olarak girilecek niversite, bamsz faklte veya bal kurumlarn iinde, bunlarn yakn evreleri ile giri ve k yerlerinde, e) Umumi veya umuma ak yerlerde veya renci yurtlarnda veya eklentilerinde, f) Yerleim yerlerinin giri ve klarnda, g) Her trl toplu tama veya seyreden tat aralarnda,

165

166
Suun nlenmesi amacyla kiilerin stlerini, aralarn, zel ktlarn ve eyasn arar; su unsurlarna el koyar ve evrak ile birlikte Cumhuriyet Savclna tevd eder. Ceza Muhakemeleri Usul Kanunu ile dier kanunlara gre su iz, eser, emare veya delillerinin tespiti veya faillerinin yakalanmas amacyla polis tarafndan yaplacak aramalar iin de usulne gre verilmi hkim karar veya bu sebeplere bal olarak gecikmesinde saknca bulunan hllerde, dier kanunlarda yetkili klnm merciin yazl emri bulunmaldr. 5680 sayl Basn Kanunu kapsamna giren basl eserlerin arama ve zapt, genel hkmlere tbidir.

Polis, kamu dzenini ve anayasal hak ve zgrlkleri korumak bakmndan zorunlu ve gecikmesinde saknca bulunan hallerde, il snrlar iinde valinin, ile snrlar iinde kaymakamn, somut olay ve gereksinimler iin her seferinde yeniden verecei emirle:

a) 171 sayl Toplant ve Gsteri Yry Hrriyeti Hakknda Kanun kapsamna giren toplant ve gsteri yrylerinin dzenini ve gvenliini bozacak faaliyet ve davranlar nlemek zere, toplant veya yrylerin yapld yerde veya yakn evresinde; b) zel hukuk tzel kiileri ile kamu kurumu niteliindeki meslek kurulularnn ya da sendikalarn genel kurul toplantlarnn gvenliini salamak zere, toplantnn yapld yerde veya yakn evresinde; c) Can ve mal gvenliinin ve seyahat zgrlnn salanmas iin, tren, otobs, vapur, uak, metro ve benzeri yerst ve yeralt toplu tama aralar ile hava liman, iskele, liman, gar, istasyon, otogar, otobs terminalleri gibi halkn topluca bulunduu veya spor gsteri veya yarmalar gibi byk halk topluluklarnn birikebilecei yerlerde; d) retim ve eitim zgrlnn salanmas iin her derecede retim ve eitim kurumlarnn ve kanunun 20/2 maddesindeki koula uygun olarak girilecek niversite, bamsz faklte veya bal kurumlarnn iinde, bunlarn yakn evrelerinde ve giri k yerlerinde; e) Cana, rza, mala veya tasarruf emniyetine tecavz, sabotaj, adam karmak veya rehin almak, silahl gasp ve soygun, ateli silahlar ve baklarla bomba ve teki patlayc, parlayc ve yakc maddelerle saldrda bulunmak, uak, tren, otobs, vapur ve benzerleri teki yerst ve yeralt toplu tama aralarn karmak, zaptetmek veya yolcularn rehin tutmak suretiyle toplumda tedirginlik, korku ve dehet meydana getirerek srf kamu dzenini bozmaa ve milli gvenlii sarsarak Anayasa'da yer alan temel hak ve hrriyetleri, Devletin lkesi ve milletiyle blnmez btnln nitelikleri

Anayasa'da belirlenen Cumhuriyeti tehlikeye drmee ynelik iddet eylemlerine giriileceini gsteren kesin belirtilerin elde edilmesi halinde, umumi ya da umuma ak yerlerde veya renci yurtlarnda veya eklentilerinde veya kentin ya da teki yerleme birimlerinin giri ve k yerlerinde veya ana caddelerinde seyreden tat aralarnda,

Yukardaki fkrann a, b, c ve d bentlerinde saylan alet ve eyann bulundurulup bulundurulmadn saptamak ve bu fkrann e bendinde saylan eylemlerle ilgili kiileri ele geirmek amacyla, kiilerin stlerini, aralarn ve eyasn arar, su unsuru grdklerine el koyar, evrakyla birlikte adalete teslim eder.

5680 sayl Basn Kanunu kapsamna giren basl eserlerin arama ve zabt genel hkmlere gre olur.

Vali ve kaymakamn arama ve el koymaya ilikin emri yazyla verilir. vedi durumlarda szl olarak verilen emir en ksa zamanda yaz ile dorulanr. Madde 11 - Polis; a) Genel ahlk ve edep kurallarna aykr olarak; utan verici ve toplum dzeni bakmndan tasvip edilmeyen tavr ve davranta bulunanlar ile bu nitelikte sz, ark, mzik veya benzeri gsteri yapanlar, b) ocuklar, kz ve kadnlar ile gen erkeklere szle veya herhangi bir ekilde sarkntlk edenleri, kt alkanlklara ve her trl ahlkszla ynelten ve tevik edenleri, c) Genel ahlk ve edebe aykr mahiyette her trl sesli ve grntl eserleri, kaydedildii materyale baklmakszn reten ve satanlar,

nc uyum paketi

Madde 11 - Polis;

Madde 11/c deitirilmi ve 11/c'nin ikinci cmlesi yrrlkten kaldrlmtr.

a) Genel ahlk ve edep kurallarna aykr olarak; utan verici ve toplum dzeni bakmndan tasvip edilmeyen tavr ve davranta bulunanlar ile bu nitelikte sz, ark, mzik veya benzeri gsteri yapanlar, b) ocuklar, kz ve kadnlar ile gen erkeklere szle veya herhangi bir ekilde sarkntlk edenleri, kt alkanlklara ve her trl ahlkszla ynelten ve tevik edenleri, c) Genel ahlk ve edebe aykr mahiyetteki film, plak, video ve ses bantlarn yapan ve satanlar,

167

168
Herhangi bir mracaat veya ikayet olmasa bile engeller, davranlarnn devamn durdurarak yasaklar, sanklar hakknda tanzim olunacak evrak derhal ikayete bal sular hakkndaki evrak da ikayet ve mracaat vuku bulduu takdirde adliyeye tevdi eder. Madde 12 - Kanun istisnalar sakl kalmak zere, elence, oyun, iki ve benzeri amal umuma ak ve almas izne bal yerlerde on sekiz yandan kkler altrlamaz. Polis bar, pavyon, gazino, meyhane gibi ikili yerler ile kraathane ve oyun oynatlan benzeri yerlere yanlarnda veli ve vasileri olsa bile on sekiz yan doldurmam kklerin girmesini meneder Bu madde hkmlerine aykr hareket edenler hakknda 17. iyerleri hakknda da 8. madde hkmlerine gre ilem yaplr. Madde 13 - Polis, a) Sust hlinde veya gecikmesinde saknca bulunan dier hllerde su ilendiine veya sua teebbs edildiine dair haklarnda kuvvetli iz, eser, emare veya delil bulunan phelileri, b) Haklarnda yetkili mercilerce verilen yakalama veya tutuklama karar bulunanlar, c) Halkn rahatn bozacak veya rezalet karacak derecede sarho olanlar veya sarholuk hlinde bakalarna saldranlar, yaplan uyarlara ramen bu hareketlerine devam edenler ile bakalarna saldrmaya yeltenenleri ve kavga edenleri,

Herhangi bir mracaat veya ikayet olmasa bile engeller, davranlarnn devamn durdurarak yasaklar, sanklar hakknda tanzim olunacak evrak derhal ikayete bal sular hakkndaki evrak da ikayet ve mracaat vukubulduu takdirde adliyeye tevdi eder.

Video ve ses bantlarn ticari maksatla dolduran gerek veya tzelkiiler bu bantlarn birer adedini, piyasaya karlmadan nce mahallin en byk mlki amirine vermek zorundadrlar.

nc uyum paketi

Madde 12 yeniden dzenlenmitir.

Madde 12 - Kz ve kadnlarn gazino, bar, kafeantan ve bunlara benzer iki kullanlan yerlerle banyo, hamam ve plajlarda alabilmeleri o yerin en byk mlkiye amirinin iznine baldr.

Yirmi bir yandan kk yataki kadn ve erkekler hi bir suretle bu yerlerde altrlamazlar.

Bar, kafeantan ve meyhanelere, yanlarnda veli ve vasileri olsa bile, on sekiz yandan aa kklerin girmesini polis meneder.

nc uyum paketi

Madde 13 - Polis;

Madde 13 yeniden dzenlenmitir.

a) Haklarnda yetkili mercilerce verilen yakalama ve tutuklama karar bulunanlar veya kanunda istenilen bir mkellefiyeti yerine getirmedikleri iin yakalanmas gerekenleri, b) Uyuturucu maddeleri alan, satan, bulunduran ve kullananlar, halkn rahatn bozacak veya rezalet karacak derecede sarho olanlar veya sarholuk halinde bakalarna saldranlar, c) Halkn huzur ve skununu bozanlardan, yaplan uyarlara ramen bu hareketlerine devam edenlerle, bakalarna saldrya yeltenenleri ve kavga edenleri,

d) Bir kurumda tedavi, eitim ve slah iin kanunlarla ve bu Kanunun uygulanmasn gsteren tzkle belirtilen esaslara uygun olarak alnan tedbirlerin yerine getirilmesi amacyla toplum iin tehlike tekil eden akl hastas uyuturucu madde veya alkol tutkunu, serseri veya hastalk bulatrabilecek kiileri, e) Haklarnda gzetim altnda slahna veya yetkili merci nne karlmasna karar verilen kkleri, f) Usulne aykr ekilde lkeye girmek isteyen veya giren ya da hakknda snr d etme veya geri verme karar alnan kiileri, g) Sust halinde veya gecikmesinde mahzur bulunan dier hallerde su ilendiine veya sua teebbs edildiine dair haklarnda kuvvetli iz ve delil bulunan sanklar, d) Usulne aykr ekilde lkeye giren ya da haklarnda snr d etme veya geri verme karar alnanlar, e) Polisin kanunlara uygun olarak ald tedbirlere kar gelenleri, direnenleri ve grev yapmasn engelleyenleri, f) Bir kurumda tedavi, eitim ve slah iin kanunlarla ve bu Kanunun uygulanmasn gsteren tzkte belirtilen esaslara uygun olarak alnan tedbirlerin yerine getirilmesi amacyla, toplum iin tehlike tekil eden akl hastas, uyuturucu madde veya alkol bamls serseri veya hastalk bulatrabilecek kiileri, g) Haklarnda gzetim altnda slahna veya yetkili merci nne karlmasna karar verilen kkleri, Yakalar ve gerekli kanun ilemleri yapar. Yakalanmas belirli bir usule balanm kiilerle ilgili kanun hkmleri sakldr. Yakalanan kiilerin kamas veya saldrda bulunmasnn nlenmesi bakmndan kiinin salna zarar vermeyecek ekilde her trl tedbir alnabilir. Yakalanan kiilere, yakalama sebebi herhalde yazl ve bunun mmkn olmamas hlinde szl olarak derhal; toplu sularda ise en ge bu kiiler hkim huzuruna karlncaya kadar bildirilir.

Yakalar ve gerekli kanuni ilemi yapar.

Yakalanmas belirli bir usule balanm kiilerle ilgili kanun hkmleri sakldr.

Yakalama, kiinin denetim ve gzetim altna alnmasdr. Yakalanan kiilerin kamas veya saldrda bulunmasnn nlenmesi bakmndan kiinin salna zarar vermeyecek ekilde her trl tedbir alnabilir.

Yakalananlardan uyuturucu madde kullanm olanlarla sarho olanlarn durumlar, tzkte belirtilen esas ve usullere uygun olarak hekim raporu, hekimin bulunmad hallerde yardmc salk hizmetleri personelinden birinin mahede raporu ile tespit edilir.

Yakalanan kiiye yakalama sebebi yazl mmkn olmayan hallerde ise szl olarak bildirilir. Soruturma konusunun aa kmas bakmndan kesin bir mahzur domuyorsa kiinin yakaland yaknlarna derhal duyurulur.

Kiinin yakaland, istedii kanun yaknlarna derhal bildirilir.

169

170
Yakalananlardan, a) Uyuturucu madde kullanm olanlar ile sarho olanlarn, b) Zor kullanlarak yakalananlarn, c) Haklarnda su soruturmas yaplacak olan pheli ve sanklarn, Yakalanma anndaki salk durumlar tabip raporuyla tespit edilir. Yakalanan kiilerden su iledii phesi altnda olanlar adl mercilere sevk edilir. Haklarnda slah veya tedavi tedbiri alnmas gerekenler, ilgili kurum yetkilileri tarafndan teslim alnr. Yakalama sebebi ortadan kalkanlar derhal serbest braklr. Ek Madde 1 - Umumi veya umuma ak yerler ile umuma ak yer niteliindeki ulam aralarnda, gerek kii veya topluluklar, mahallin en byk mlki amirine, en az krk sekiz saat nceden yazl bildirimde bulunmak suretiyle, oyun ve temsil verebilir veya eitli ekillerde gsteri dzenleyebilir. Bunlardan, Devletin lkesi ve milleti ile blnmez btnlne, Anayasal dzene veya genel ahlka aykr olduu tespit edilenler hakknda mahallin en byk mlki amiri tarafndan derhal Cumhuriyet Savclna su duyurusunda bulunulur. Birinci fkra uyarnca yaplacak bildirimde oyun veya temsile katlan ynetici ve dier kiilerin kimlik, ikametgah ve tabiiyetleri belirtilir.

Yakalanan kiilerden; sank durumunda olanlar adli mercilere sevk edilir.

Haklarnda slah veya tedavi tedbiri alnmas gerekenler, ilgili kuruma gnderilir. Yakalama sebebi ortadan kalkanlar derhal serbest braklr.

nc uyum paketi

Ek Madde 1/3 deitirilmitir.

Ayn zamanda dnce ve ifade zgrl balamnda

Ek Madde 1 - Umumi veya umuma ak yerler ile umuma ak yer niteliindeki ulam aralarnda, gerek kii veya topluluklar mahallin en byk mlki amirine en az krk sekiz saat nceden mracaat suretiyle oyun ve temsil verebilir veya eitli ekillerde gsteri dzenleyebilir.

Bunlardan, genel ahlaka, Devletin lkesi ve milletiyle blnmez btnlne veya Anayasa dzenine aykr olduu tespit edilenler, mahallin en byk mlki amiri emriyle polis tarafndan menedilir ve ilgililer derhal adli mercilere sevk edilir.

Dileke ile yaplacak mracaatta oyun, temsil veya gsteriye katlan ynetici ve dier kiilerin kimlik, ikametgah ve tabiyetleri belirtilir.

MEDEN VE SYAS HAKLAR-K HRRYETLER VE YAAM HAKKI

1.3.1926 tarihli ve 765 sayl Trk Ceza Kanunu

Sekizinci uyum paketi

Madde 11/1'in (1) numaral bendi yrrlkten kaldrlmtr.

Madde 11 - Crmlere mahsus cezalar unlardr: 1 dam 2 - Ar hapis, 3 - Hapis, 4 - Srgn, 5 - Ar cezay nakdi, 6 - Hidemat ammeden memnuiyet. Kabahatler iin mevzu cezalar unlardr: 1 - Hafif hapis, 2 - Hafif cezay nakdi, 3 - Muayyen bir meslek ve sanatn tatili icras. Bu kanunda ahsi hrriyeti tahdit eden cezalar tabirinden ar hapis, hapis, srgn ve hafif hapis cezalar muradolunur. Sekizinci uyum paketi ile yrrlkten kaldrlmtr.

Madde 11 - Crmlere mahsus cezalar unlardr: 1 Sekizinci uyum paketi ile yrrlkten kaldrlmtr 2 - Ar hapis, 3 - Hapis, 4 - Srgn, 5 - Ar cezay nakdi, 6 - Hidemat ammeden memnuiyet. Kabahatler iin mevzu cezalar unlardr: 1 - Hafif hapis, 2 - Hafif cezay nakdi, 3 - Muayyen bir meslek ve sanatn tatili icras. Bu kanunda ahsi hrriyeti tahdit eden cezalar tabirinden ar hapis, hapis, srgn ve hafif hapis cezalar muradolunur.

Sekizinci uyum paketi

Madde 12 yrrlkten kaldrlmtr.

Madde 12 - dam cezas, buna mahkm olan kimsenin aslmas suretiyle hayatnn izalesidir. dam cezas, mahkmun mensup olduu din ve mezhebin hususi gnlerinde icra olunmaz. Mahkmlar birka kii olursa birbirinin karsnda aslmazlar. Gebe kadnlar dourmadka, akl hastalna duar olanlar iyilemedike idam cezas infaz olunmaz.

Sekizinci uyum paketi

Madde 13/1 ve 13/2'nin ilk cmlesi deitirilmitir.

Madde 13 Ar hapis cezas mebbet veya muvakkattr.

Madde 13 Ar hapis cezas, arlatrlm mebbet, mebbet veya muvakkattir. Arlatrlm mebbet ar hapis cezas ve mebbet ar hapis cezas hkmlnn hayat boyunca devam eder. Muvakkat ar hapis, kanunda tasrih edilmeyen yerlerde 1 seneden 24 seneye kadardr. Bu ceza aada yazl ekiller dahilinde 3 devrede ektirilir:

Mebbet, lnceye kadar devam eder. Muvakkat ar hapis, kanunda tasrih edilmeyen yerlerde 1 seneden 24 seneye kadardr. Bu ceza aada yazl ekiller dahilinde 3 devrede ektirilir:

171

172
a) Mahkum birinci devrede, cezasnn onda birine msavi bir mddet geceli, gndzl yalnz olarak bir hcrede braklr. Ancak bu mddet (1) aydan aa (8) aydan yukar olamaz. b) Mahkum ikinci devrede, durumuna ve suunun mahiyetine gre ayr gruplar halinde bulundurulur. Bu devre, mahkum mevkuf kalmsa, bu mddetle hcrede kald mddet karldktan sonra geriye kalan mddetin yarsn tekil eder. Aleltlak mebbet ar hapis cezasiyle mahkum edilmi olanlar veya bakiye cezalar bir seneden az bulunanlar, ya veya bedeni kabiliyetleri itibariyle nc devre artlarna intbak edemiyecekleri tesbit edilenler nc devreye geemezler. c) nc devre geri kalan mddettir. Bu devrede bulunan mahkum i esas zerine kurulmu olan ceza evlerinde altrlr. Mahkumun ikinci devreden nc devreye geebilmesi iin iyi hal gstermesi arttr. yi halin nasl tesbit edilecei Ceza ve Tevfik Evleri Nizamnamesinde gsterilir. nc devreye gemek hakkn kazanan mahkumlardan, Adliye Vekaleti, ziraat, deniz avcl; yol, inaat, maden ve orman gibi i sahalarnda alma ekipleri tekil edebilir. Mahkumiyetin btn devrelerinde mahkum ceza evi disiplinini bozan hareketlerinden dolay Ceza ve Tevfik Evleri Nizamnamesi mucibince inzibati olmak zere her defasnda bir ay gememek kaydiyle ayn suretle hcreye konulabilir. Ceza evi disiplinini bozan hareketlerinden dolay iki sene iinde ten fazla hcre hapsi cezas alm olanlar C. Mddeiumumisinin tasvibi ile birinci devre artlarna tabi tutulurlar. Mahkum ikinci ve nc devrede almaya mecbur tutulur.

a) Mahkum birinci devrede, cezasnn onda birine msavi bir mddet geceli, gndzl yalnz olarak bir hcrede braklr.

Ancak bu mddet (1) aydan aa (8) aydan yukar olamaz.

b) Mahkum ikinci devrede, durumuna ve suunun mahiyetine gre ayr gruplar halinde bulundurulur. Bu devre, mahkum mevkuf kalmsa, bu mddetle hcrede kald mddet karldktan sonra geriye kalan mddetin yarsn tekil eder.

Aleltlak mebbet ar hapis cezasiyle mahkum edilmi olanlar veya bakiye cezalar bir seneden az bulunanlar, ya veya bedeni kabiliyetleri itibariyle nc devre artlarna intbak edemiyecekleri tesbit edilenler nc devreye geemezler.

c) nc devre geri kalan mddettir. Bu devrede bulunan mahkum i esas zerine kurulmu olan ceza evlerinde altrlr.

Mahkumun ikinci devreden nc devreye geebilmesi iin iyi hal gstermesi arttr. yi halin nasl tesbit edilecei Ceza ve Tevfik Evleri Nizamnamesinde gsterilir.

nc devreye gemek hakkn kazanan mahkumlardan, Adliye Vekaleti, ziraat, deniz avcl; yol, inaat, maden ve orman gibi i sahalarnda alma ekipleri tekil edebilir.

Mahkumiyetin btn devrelerinde mahkum ceza evi disiplinini bozan hareketlerinden dolay Ceza ve Tevfik Evleri Nizamnamesi mucibince inzibati olmak zere her defasnda bir ay gememek kaydiyle ayn suretle hcreye konulabilir.

Ceza evi disiplinini bozan hareketlerinden dolay iki sene iinde ten fazla hcre hapsi cezas alm olanlar C. Mddeiumumisinin tasvibi ile birinci devre artlarna tabi tutulurlar.

Mahkum ikinci ve nc devrede almaya mecbur tutulur.

Sekizinci uyum paketi

Madde 17- artla salverilmi olan hkml, geri kalan sre iinde iledii kastl bir crmden dolay ahsi hrriyeti balayc bir cezaya mahkm olur veya mecbur olduu artlar yerine getirmez ise, artla salverilme karar geri alnr. Bu takdirde suun ilendii tarihten sonraki ksm hkmlnn ceza sresine mahsup edilmeyerek aynen ektirilir ve artla salverilmeye esas tekil eden hkmn infaz ile ilgili olarak bir daha artla salverilmeden yararlanamaz. (Ek: 6/6/1991 - 3756/3 md.) Birinci fkra hkmne gre aynen ektirilecek sre; arlatrlm mebbet ar hapis cezasna hkmller iin krk yl, mebbet ar hapis cezasna mahkum olanlar iin otuzalt yl zerinden hesap edilir. Merutan tahliye kararnn geri alnmasn icabettiren sebeblerin vukuundan evvel mahkumun ceza mddeti sona ermi olursa mezkur ceza icra edilmi saylr. Eer asli cezaya Emniyeti Umumiye daresinin nezareti altnda bulunmak cezas da ilave olunursa merutan tahliye halinde geen zaman bu ceza mddetine mahsup edilir. Madde 43 - Arlatrlm mebbet ar hapis veya mebbet ar hapis cezalarn mutazammn olan hkm ilamnn hulasas hkmn sadr olduu ve crmn ilendii ve mahkumualeyhin en son ikamet ettii mahalle veya kariyenin mnasip mahallerine aslarak ilan olunur.

Madde 17/2' de yer alan Trkiye Byk Millet Meclisi tarafndan lm cezalarnn yerine getirilmemesine karar verilenler ibaresi, arlatrlm mebbet ar hapis cezasna hkmller olarak deitirilmitir.

Madde 17- artla salverilmi olan hkml, geri kalan sre iinde iledii kastl bir crmden dolay ahsi hrriyeti balayc bir cezaya mahkum olur veya mecbur olduu artlar yerine getirmez ise, artla salverilme karar geri alnr. Bu takdirde suun ilendii tarihten sonraki ksm hkmlnn ceza sresine mahsup edilmeyerek aynen ektirilir ve artla salverilmeye esas tekil eden hkmn infaz ile ilgili olarak bir daha artla salverilmeden yararlanamaz.

(Ek: 6/6/1991 - 3756/3 md.) Birinci fkra hkmne gre aynen ektirilecek sre; Trkiye Byk Millet Meclisi tarafndan lm cezalarnn yerine getirilmemesine karar verilenler iin krk yl, mebbet ar hapis cezasna mahkm olanlar iin otuzalt yl zerinden hesap edilir.

Merutan tahliye kararnn geri alnmasn icabettiren sebeblerin vukuundan evvel mahkumun ceza mddeti sona ermi olursa mezkur ceza icra edilmi saylr.

Eer asli cezaya Emniyeti Umumiye daresinin nezareti altnda bulunmak cezas da ilave olunursa merutan tahliye halinde geen zaman bu ceza mddetine mahsubedilir.

Sekizinci uyum paketi

Madde 43'te yer alan idam ibaresi arlatrlm mebbet ar hapis olarak deitirilmitir.

Madde 43 - dam veya mebbet ar hapis cezalarn mutazammn olan hkm ilamnn hulasas hkmn sadr olduu ve crmn ilendii ve mahkumualeyhin en son ikamet ettii mahalle veya kariyenin mnasip mahallerine aslarak ilan olunur.

173

174
Madde 47- Fiili iledii zaman uurunun veya harekatnn serbestisini ehemmiyetli derecede azaltacak surette akli maluliyete mptela olan kimseye verilecek ceza aada yazl ekilde indirilir: 1. Arlatrlm mebbet ar hapis cezas yerine 15 seneden aa olmamak zere ar hapis. 2. Mebbet ar hapis yerine 10 seneden 15 seneye kadar ar hapis; 3. Amme hizmetlerinden mebbet memnuiyet yerine muvakkat memnuiyet; cezalar hkmolunur. Dier cezalar te birden yarya kadar indirilir. Madde 50 - 49. maddede yazl fillerden birini icra ederken kanunun veya salahiyettar makamn veya zaruretin tayin ettii hududu tecavz edenler crm arlatrlm mebbet ar hapis cezasn mstelzim ise sekiz seneden aa olmamak zere hapis ve mebbet ar hapis cezasn mstelzim olduu takdirde alt seneden on be seneye kadar hapis cezas ile cezalandrlr. Sair hallerde asl sua mrettep ceza altda birinden eksik ve yarsndan ziyade olmamak zere indirilir ve ar hapis hapse tahvil olunur ve amme hizmetlerinden mebbet memnuiyet cezas yerine muvakkat memnuiyet cezas verilir. Madde 51 - Bir kimse haksz bir tahrikin husule getirdii gazap veya edit bir elemin tesiri altnda bir su iler ve bu su arlatrlm mebbet ar hapis cezasn mstelzim bulunursa mebbet ar hapis cezasna ve mebbet ar hapis cezasn mstelzim bulunursa yirmi drt sene ar hapis cezasna mahkum olur. Sair hallerde ilenen suun cezasnn drtte biri indirilir. Tahrik ar ve iddetli olursa arlatrlm mebbet ar hapis cezas yerine yirmi drt sene ve mebbet ar hapis cezas yerine on be seneden aa olmamak zere ar hapis cezas verilir. Sair cezalarn yarsndan te ikisine kadar indirilir.

Sekizinci uyum paketi Madde 47/1'in (1) numaral bendinde yer alan idam ibaresi arlatrlm mebbet ar hapis olarak deitirilmitir.

Madde 47- Fiili iledii zaman uurunun veya harekatnn serbestisini ehemmiyetli derecede azaltacak surette akli malliyete mptela olan kimseye verilecek ceza aada yazl ekilde indirilir:

1. dam cezas yerine 15 seneden aa olmamak zere ar hapis; 2. Mebbet ar hapis yerine 10 seneden 15 seneye kadar ar hapis; 3. Amme hizmetlerinden mebbet memnuiyet yerine muvakkat memnuiyet; cezalar hkmolunur. Dier cezalar te birden yarya kadar indirilir.

Sekizinci uyum paketi

Madde 50'de yer alan lm ibaresi arlatrlm mebbet ar hapis olarak deitirilmitir.

Madde 50 - 49. maddede yazl fillerden birini icra ederken kanunun veya salahiyettar makamn veya zaruretin tayin ettii hududu tecavz edenler crm lm cezasn mstelzim ise sekiz seneden aa olmamak zere hapis ve mebbed ar hapis cezasn mstelzim olduu takdirde alt seneden on be seneye kadar hapis cezas ile cezalandrlr. Sair hallerde asl sua mrettep ceza altda birinden eksik ve yarsndan ziyade olmamak zere indirilir ve ar hapis hapse tahvil olunur ve amme hizmetlerinden mebbet memnuiyet cezas yerine muvakkat memnuiyet cezas verilir.

Sekizinci uyum paketi

Madde 51/1 ve 51/2'de yer alan lm ibaresi arlatrlm mebbet ar hapis olarak deitirilmitir.

Madde 51 - Bir kimse haksz bir tahrikin husule getirdii gazap veya edit bir elemin tesiri altnda bir su iler ve bu su lm cezasn mstelzim bulunursa mebbet ar hapis cezasna ve mebbet ar hapis cezasn mstelzim bulunursa yirmi drt sene ar hapis cezasna mahkm olur. Sair hallerde ilenen suun cezasnn drtte biri indirilir. Tahrik ar ve iddetli olursa lm cezas yerine yirmi drt sene ve mebbet ar hapis cezas yerine on be seneden aa olmamak zere ar hapis cezas verilir.

Sair cezalarn yarsndan te ikisine kadar indirilir.

Sekizinci uyum paketi Madde 54 - Fiili iledii zaman on bir yan bitirmi olup da on be yan doldurmam olanlar, farik ve mmeyyiz olmadklar surette haklarnda hibir ceza tertip olunamaz. Ancak ilenilen fiil bir seneden fazla hapis veya daha ar bir cezay mstelzim crmlerden ise bundan evvelki madde ahkam tatbik olunur. Eer ocuk iledii fiilin bir su olduunu fark ve temyiz ile hareket etmi ise suunun cezas aada yazl ekillerde indirilir: 1. Arlatrlm mebbet ar hapis cezas yerine on be yldan, mebbet ar hapis cezas yerine on yldan aa olmamak zere hapis cezas verilir. 2. Dier cezalar yarya indirilir. Ar hapis cezalar hapse evrilir. Ancak, bu bendin tatbiki suretiyle hkmolunacak cezalar her fiil iin yedi yldan fazla olamaz. Amme hizmetlerinden memnuiyet ve emniyeti umumiye nezareti altna alnmak cezalar tatbik olunmaz. ahsi hrriyeti balayc cezalar, para cezasndan evrilmi olsa dahi eer sulu cezann ektirilmesine baland zaman on sekiz yan bitirmemi ise ceza bir slahhanede ektirilir. Bu mahkumiyetler tekerrre esas olamaz. Madde 55 - Fiili iledii zaman on be yan bitirmi olup da on sekiz yan bitirmemi olanlar hakknda aada yazl ekillerde ceza tayin olunur: 1. Arlatrlm mebbet ar hapis cezas yerine yirmi seneden aa olmamak zere ar hapis cezas; 2. Mebbet ar hapis yerine on be seneden yirmi seneye kadar ar hapis cezas verilir.

Madde 54/2'nin (1) numaral bendinde yer alan lm ibaresi arlatrlm mebbet ar hapis olarak deitirilmitir.

Madde 54 - Fiili iledii zaman on bir yan bitirmi olup da on be yan doldurmam olanlar, farik ve mmeyyiz olmadklar surette haklarnda hibir ceza tertip olunamaz. Ancak ilenilen fiil bir seneden fazla hapis veya daha ar bir cezay mstelzim crmlerden ise bundan evvelki madde ahkam tatbik olunur. Eer ocuk iledii fiilin bir su olduunu fark ve temyiz ile hareket etmi ise suunun cezas aada yazl ekillerde indirilir:

1. lm cezas yerine on be yldan, mebbet ar hapis cezas yerine on yldan aa olmamak zere hapis cezas verilir.

2. Dier cezalar yarya indirilir. Ar hapis cezalar hapse evrilir. Ancak, bu bendin tatbiki suretiyle hkmolunacak cezalar her fiil iin yedi yldan fazla olamaz.

Amme hizmetlerinden memnuiyet ve emniyeti umumiye nezareti altna alnmak cezalar tatbik olunmaz.

ahsi hrriyeti balayc cezalar, para cezasndan evrilmi olsa dahi eer sulu cezann ektirilmesine baland zaman on sekiz yan bitirmemi ise ceza bir slahhanede ektirilir.

Bu mahkmiyetler tekerrre esas olamaz.

Sekizinci uyum paketi

Madde 55 - Fiili iledii zaman on be yan bitirmi olup da on sekiz yan bitirmemi olanlar hakknda aada yazl ekillerde ceza tayin olunur:

Madde 55/1'in (1) numaral bendinde yer alan idam ibaresi arlatrlm mebbet ar hapis olarak deitirilmitir.

1. dam cezas yerine yirmi seneden aa olmamak zere ar hapis cezas;

2. Mebbet ar hapis yerine on be seneden yirmi seneye kadar ar hapis cezas verilir.

175

176
3. Dier cezalarn te bire kadar indirilir. Ancak, bu bendin tatbiki suretiyle hkmolunacak cezalar her fiil iin on drt yldan fazla olamaz. 4. Amme hizmetlerinden memnuiyet ve emniyeti umumiye nezareti altna alnmak cezalar tatbik edilmez. Cezann ektirilmesine baland zaman on sekiz yan bitirmemi olanlar hakknda hrriyeti balayc cezalar para cezasndan evrilmi olsa dahi, onlara mahsus ceza evlerinde veya byklere mahsus ceza evlerinin hususi ksmlarnda ektirilir. Bunlar on sekiz yan getikleri zaman eer mahkm olduklar ceza mdeti seneden ve geri kalan mddeti iki seneden fazla ise byk mahkmlarn bulunduklar ceza evlerine naklolunurlar. Ancak bunlardan, geirdikleri mddet iindeki hal ve durumlarna gre mnasip grlenler hususi ceza evinde veya byklere mahsus ceza evlerinin hususi ksmlarnda alkonulabilirler. Hkmn infazna baland tarihte on sekiz yan bitirmi ve mahkm olduklar ceza mddeti seneden az bulunmu olup da gemiteki hallerine nazaran hususi ceza evinde veya byklere mahsus ceza evlerinin hususi ksmlarnda bulundurulmalar daha uygun grlenlerin cezalar bu evlerde ektirilir. Madde 58Fiili iledii zaman on be yan bitirmi olup da yapt iin neticesini fark ve temyiz ile hareket ettii anlalmyan sar, dilsizlere ceza verilmez. Ancak fiil crm olduu ve bir seneden fazla hapis cezasn veya daha ar bir cezay mstelzim bulunduu takdirde yirmi drt yan henz ikmal etmiyen sar - dilsiz hakknda yirmi drt yana kadar kalmak zere 53. maddenin ikinci fkras hkmleri tatbik edilebilir.

3. Dier cezalarn te bire kadar indirilir. Ancak, bu bendin tatbiki suretiyle hkmolunacak cezalar her fiil iin ondrt yldan fazla olamaz.

4. Amme hizmetlerinden memnuiyet ve emniyeti umumiye nezareti altna alnmak cezalar tatbik edilmez.

Cezann ektirilmesine baland zaman on sekiz yan bitirmemi olanlar hakknda hrriyeti balayc cezalar para cezasndan evrilmi olsa dahi, onlara mahsus ceza evlerinde veya byklere mahsus ceza evlerinin hususi ksmlarnda ektirilir. Bunlar on sekiz yan getikleri zaman eer mahkm olduklar ceza mddeti seneden ve geri kalan mddeti iki seneden fazla ise byk mahkmlarn bulunduklar ceza evlerine naklolunurlar. Ancak bunlardan, geirdikleri mddet iindeki hal ve durumlarna gre mnasip grlenler hususi ceza evinde veya byklere mahsus ceza evlerinin hususi ksmlarnda alkonulabilirler. Hkmn infazna baland tarihte on sekiz yan bitirmi ve mahkm olduklar ceza mddeti seneden az bulunmu olup da gemiteki hallerine nazaran hususi ceza evinde veya byklere mahsus ceza evlerinin hususi ksmlarnda bulundurulmalar daha uygun grlenlerin cezalar bu evlerde ektirilir.

Sekizinci uyum paketi

Madde 58'in son fkrasnda yer alan lm ibaresi arlatrlm mebbet ar hapis olarak deitirilmitir.

Madde 58Fiili iledii zaman on be yan bitirmi olup da yapt iin neticesini fark ve temyiz ile hareket ettii anlalmyan sar, dilsizlere ceza verilmez.

Ancak fiil crm olduu ve bir seneden fazla hapis cezasn veya daha ar bir cezay mstelzim bulunduu takdirde yirmi drt yan henz ikmal etmiyen sar - dilsiz hakknda yirmi drt yana kadar kalmak zere 53. maddenin ikinci fkras hkmleri tatbik edilebilir.

Eer fail yirmi drt yan bitirmi ise mahkeme, hakknda 46. maddede gsterildii surette muamele yaplmak zere kendisinin salahiyetli makama teslimini emredebilir.

Eer sar-dilsizin suu ilemekte fark ve temyiz ile hareket ettii anlalr ve iledii zaman on sekiz yan bitirmemi bulunursa birinci fkras mstesna olmak zere 54. madde hkmleri tatbik olunur.

Eer fail yirmi drt yan bitirmi ise mahkeme, hakknda 46. maddede gsterildii surette muamele yaplmak zere kendisinin salahiyetli makama teslimini emredebilir. Eer sar - dilsizin suu ilemekte fark ve temyiz ile hareket ettii anlalr ve iledii zaman on sekiz yan bitirmemi bulunursa birinci fkras mstesna olmak zere 54. madde hkmleri tatbik olunur. Sar - dilsiz on sekiz yan bitirip de yirmi bir yan bitirmemi ise 55. madde hkmleri tatbik olunur. Sar - dilsiz yirmi bir yan bitirmi ise, arlatrlm mebbet ar hapis cezas yerine otuz yl, mebbet ar hapis cezas yerine yirmi drt yl ar hapis cezas hkmolunur. Sair hallerde cezann altda biri indirilir. Madde 59 - Kanuni tahfif sebeplerinden ayr olarak mahkemece her ne zaman fail lehine cezay hafifletecek takdiri sebepler kabul edilirse arlatrlm mebbet ar hapis cezas yerine mebbet ar hapis ve mebbet ar hapis yerine 30 sene ar hapis cezas hkmolunur. Dier cezalar altda birden fazla olmamak zere indirilir.

Sar-dilsiz on sekiz yan bitirip de yirmi bir yan bitirmemi ise 55. madde hkmleri tatbik olunur.

Sar-dilsiz yirmi bir yan bitirmi ise, lm cezas yerine otuz yl, mebbet ar hapis cezas yerine yirmi drt yl ar hapis cezas hkmolunur. Sair hallerde cezann altda biri indirilir.

Sekizinci uyum paketi

Madde 59 - Kanuni tahfif sebeplerinden ayr olarak mahkemece her ne zaman fail lehine cezay hafifletecek takdiri sebepler kabul edilirse idam cezas yerine mebbet ar hapis ve mebbet ar hapis yerine 30 sene ar hapis cezas hkmolunur.

Madde 59/1'de yer alan idam ibaresi ibaresi arlatrlm mebbet ar hapis olarak deitirilmitir.

Dier cezalar altda birden fazla olmamak zere indirilir.

Sekizinci uyum paketi

Madde 61/1'de yer alan lm ibaresi arlatrlm mebbet ar hapis olarak deitirilmitir.

Madde 61 - Bir kimse ilemei kasdeyledii bir crm vesaiti mahsusa ile icraya balayp da ihtiyarnda olmayan esbab maniadan dolay o crmn husulne muktazi fiilleri ikmal edememi ise kanunda yazl olmayan yerlerde fiil, lm cezasn mstelzim olduu takdirde mteebbis hakknda on be seneden yirmi seneye ve mebbet ar hapis cezasn mstelzim olduu takdirde on seneden on be seneye kadar ar hapis cezas hkmolunur. Sair hallerde o crm iin kanunen muayyen olan ceza, yarsndan te ikisine kadar indirilir.

Madde 61 -Bir kimse ilemei kasdeyledii bir crm vesaiti mahsusa ile icraya balayp da ihtiyarnda olmayan esbab maniadan dolay o crmn husulne muktazi fiilleri ikmal edememi ise kanunda yazl olmyan yerlerde fiil, arlatrlm mebbet ar hapis cezasn mstelzim olduu takdirde mteebbis hakknda on be seneden yirmi seneye ve mebbet ar hapis cezasn mstelzim olduu takdirde on seneden on be seneye kadar ar hapis cezas hkmolunur. Sair hallerde o crm iin kanunen muayyen olan ceza, yarsndan te ikisine kadar indirilir.

177

178
Mteebbis, crmn ef'ali icrayesinden ihtiyariyle vazgetii, fakat tamam olan ksm esasen bir su tekil ettii halde ancak o ksma mahsus ceza ile cezalandrlr. Madde 62 -Bir kimse ilemei kasdettii crmn icrasna taalluk eden btn fiilleri bitirmi, fakat ihtiyarnda olmayan bir sebepten dolay o crm meydana gelmemi ise kanunda yazl olmayan yerlerde fiil arlatrlm mebbet ar hapis cezasn mstelzim olduu takdirde mteebbis hakknda yirmi seneden aa olmamak zere muvakkat ar hapis ve mebbet ar hapis cezasn mstelzim olduu takdirde on be seneden yirmi seneye kadar ar hapis cezas hkmolunur. Sair hallerde o crm iin kanunen muayyen olan ceza altda birinden te birine kadar indirilir. Madde 64 - Bir ka kii bir crm veya kabahatn icrasna itirak ettikleri takdirde fiili irtikap edenlerden veya dorudan doruya beraber ilemi olanlardan her biri o fiille mahsus ceza ile cezalandrlr. Bakalarn crm ve kabahat ilemee azmettirenlere dahi ayn ceza hkmolunur. Ancak fiili icra edenin onu ilemekte ahsi bir menfaati olduu sabit olursa azmettiren ahsn cezas, arlatrlm mebbet ar hapis yerine yirmi drt sene ve mebbet ar hapis yerine yirmi sene ar hapistir. Sair cezalarn altda biri indirilir. Madde 65 I - Su ilemee tevik veya suu irtikap kararn takviye ederek yahut fiil ilendikten sonra muzaheret ve muavenette bulunacan vadeyleyerek, II - Suun ne suretle ileneceine mtaallik talimat vererek yahut fiilin ilenmesine yaryacak i veya vastalar tedarik ederek,

Mteebbis, crmn ef`ali icrayesinden ihtiyariyle vazgetii, fakat tamam olan ksm esasen bir su tekil ettii halde ancak o ksma mahsus ceza ile cezalandrlr.

Sekizinci uyum paketi

Madde 62'de yer alan lm ibaresi arlatrlm mebbet ar hapis olarak deitirilmitir.

Madde 62 - Bir kimse ilemei kasdettii crmn icrasna taallk eden btn fiilleri bitirmi, fakat ihtiyarnda olmayan bir sebepten dolay o crm meydana gelmemi ise kanunda yazl olmayan yerlerde fiil lm cezasn mstelzim olduu takdirde mteebbis hakknda yirmi seneden aa olmamak zere muvakkat ar hapis ve mebbet ar hapis cezasn mstelzim olduu takdirde on be seneden yirmi seneye kadar ar hapis cezas hkmolunur. Sair hallerde o crm iin kanunen muayyen olan ceza altda birinden te birine kadar indirilir.

Sekizinci uyum paketi

Madde 64/2'de yer alan lm ibaresi arlatrlm mebbet ar hapis olarak deitirilmitir.

Madde 64 - Bir ka kii bir crm veya kabahatn icrasna itirak ettikleri takdirde fiili irtikap edenlerden veya dorudan doruya beraber ilemi olanlardan herbiri o fiile mahsus ceza ile cezalandrlr. Bakalarn crm ve kabahat ilemee azmettirenlere dahi ayn ceza hkmolunur. Ancak fiili icra edenin onu ilemekte ahsi bir menfaati olduu sabit olursa azmettiren ahsn cezas, lm yerine yirmi drt sene ve mebbet ar hapis yerine yirmi sene ar hapistir. Sair cezalarn altda biri indirilir.

Sekizinci uyum paketi

Madde 65 -

Madde 65'in (III) numaral fkrasnda yer alan lm ibaresi arlatrlm mebbet ar hapis olarak deitirilmitir.

I- Su ilemee tevik veya suu irtikap kararn takviye ederek yahut fiil ilendikten sonra muzaheret ve muavenette bulunacan vadeyleyerek,

II - Suun ne suretle ileneceine mtaallik talimat vererek yahut fiilin ilenmesine yaryacak i veya vastalar tedarik ederek,

III - Su ilenmeden evvel veya ilendii srada mzaharet ve muavenetle icrasn kolaylatrarak sua itirak eden ahs, ilenmi fiille mahsus olan ceza lm cezas ise yirmi yldan, mebbet ar cezas ise onalt yldan aa olmamak zere ar hapis cazas ile cezalandrlr. Sair hallerde kanunen muayyen olan cezann yars indirilir. Bu maddede yazl fiillerden birini ileyen kimsenin itiraki inzimam etmeksizin fiilin irtikab mmkn olamyaca sabit olan hallerde o kimse yukarda gsterilen tenzilattan istifada edemez.

III - Su ilenmeden evvel veya ilendii srada mzaharet ve muavenetle icrasn kolaylatrarak sua itirak eden ahs, ilenmi fiile mahsus olan ceza arlatrlm mebbet ar hapis cezas ise yirmi yldan, mebbet ar cezas ise on alt yldan aa olmamak zere ar hapis cazas ile cezalandrlr. Sair hallerde kanunen muayyen olan cezann yars indirilir.

Bu maddede yazl fiillerden birini ileyen kimsenin itiraki inzimam etmeksizin fiilin irtikab mmkn olamyaca sabit olan hallerde o kimse yukarda gsterilen tenzilattan istifada edemez.

Sekizinci uyum paketi

Madde 66'da yer alan idam ibaresi arlatrlm mebbet ar hapis olarak deitirilmitir.

Madde 66 - Bir crm veya kabahati beraber ileyenlerden veya icrasn kolaylatrmaa yardm edenlerden biri hakknda tedidi cezay mucip olan ahsa merbut daimi veya arzi ahval ve evsaf, crm veya kabahate itirak eyledikleri zamanda ona vakf olan faillere dahi sirayet eder. Ancak haklarnda terettp eden cezann altda biri indirilebilir ve idam ile mebbet ar hapis cezasna bedel yirmi seneden yirmi drt seneye kadar ar hapis cezas hkmolunur.

Madde 66 - Bir crm veya kabahati beraber ileyenlerden veya icrasn kolaylatrmaa yardm edenlerden biri hakknda tedidi cezay mucip olan ahsa merbut daimi veya arzi ahval ve evsaf, crm veya kabahate itirak eyledikleri zamanda ona vakf olan faillere dahi sirayet eder. Ancak haklarnda terettp eden cezann altda biri indirilebilir ve arlatrlm mebbet ar hapis ile mebbet ar hapis cezasna bedel yirmi seneden yirmi drt seneye kadar ar hapis cezas hkmolunur.

Sekizinci uyum paketi

Madde 70 deitirilmitir.

Madde 70 - Birden ok mebbet ar hapse mahkmiyet halinde, alt aydan az ve yldan fazla olmamak zere hkmedilecek miktar geceli gndzl bir hcrede tecrit edilmek suretiyle, mebbet ar hapis cezas infaz olunur.

Madde 70 - Birden ok arlatrlm mebbet ar hapse mahkmiyet halinde, bir yldan az ve alt yldan fazla; arlatrlm mebbet ar hapis ile mebbet ar hapis cezasna mahkmiyet halinde, dokuz aydan az ve be yldan fazla; birden ok mebbet ar hapse mahkmiyet halinde ise alt aydan az ve yldan fazla olmamak zere, hkmedilecek miktar geceli gndzl bir hcrede tecrit edilmek zere, arlatrlm mebbet ar hapis veya mebbet ar hapis cezalar infaz olunur.

179

180
Madde 73 - Cezalardan biri arlatrlm mebbet ar hapis ve dieri ahs hrriyeti balayc muvakkat bir ceza ise, ilave edilecek cezann nev'i ve miktarna gre yirmi gnden az ve alt seneden fazla olmamak zere geceli gndzl bir hcrede tecrit edilmek suretiyle arlatrlm mebbet ar hapis cezas tatbik olunur. Madde 82- Yukardaki fkralarda belirtilen hkmler, arlatrlm mebbet ar hapis cezasna mahkmiyet durumunda iki kat olarak uygulanr. Madde 102- Kanunda baka trl yazlm olan ahvalin maadasnda hukuku amme davas: 1- Arlatrlm mebbet ar hapis ve mebbed ar hapis cezalarn mstelzim crmlerde yirmi sene, 2- Yirmi seneden aa olmamak zere muvakkat ar hapis cezasn mstelzim crmlerde on be sene, 3- Be seneden ziyade ve yirmi seneden az ar hapis veya be seneden ziyade hapis yahut hidemat ammeden mebbeden mahrumiyet cezalarndan birini mstelzim crmlerde on sene, 4- Be seneden ziyade olmamak zere ar hapis veya hapis yahut srgn veya hidemat ammeden muvakkaten mahrumiyet cezalarn ve ar para cezasn mstelzim crmlerde be sene, 5- Bir aydan ziyade hafif hapis veya otuz liradan ziyade hafif para cezasn mstelzim fiillerde iki sene, 6- Bundan evvelki bendlerde beyan olunan miktardan aa cezalar mstelzim kabahatlerde alt ay gemesi ile ortadan kalkar. Bu kanunun ikinci kitabnn birinci babnda yazl arlatrlm mebbet ar hapis veya mebbet yahut muvakkat ar hapis cezalarn mstelzim crmlerin yurt dnda ilenmesi halinde dava mruru zaman yoktur.

Sekizinci uyum paketi

Madde 73'e fkra eklenmitir.

Sekizinci uyum paketi

Madde 82'ye fkra eklenmitir.

Sekizinci uyum paketi

Madde 102/1'in (1) numaral bendinde yer alan lm ibaresi arlatrlm mebbet ar hapis olarak deitirilmitir.

Madde 102- Kanunda baka trl yazlm olan ahvalin maadasnda hukuku amme davas: 1 - lm ve mebbed ar hapis cezalarn mstelzim crmlerde yirmi sene, 2 - Yirmi seneden aa olmamak zere muvakkat ar hapis cezasn mstelzim crmlerde on be sene, 3 - Be seneden ziyade ve yirmi seneden az ar hapis veya be seneden ziyade hapis yahut hidemat ammeden mebbeden mahrumiyet cezalarndan birini mstelzim crmlerde on sene, 4 - Be seneden ziyade olmamak zere ar hapis veya hapis yahut srgn veya hidemat ammeden muvakkaten mahrumiyet cezalarn ve ar para cezasn mstelzim crmlerde be sene, 5 - Bir aydan ziyade hafif hapis veya otuz liradan ziyade hafif para cezasn mstelzim fiillerde iki sene, 6 - Bundan evvelki bendlerde beyan olunan miktardan aa cezalar mstelzim kabahatlerde alt ay gemesi ile ortadan kalkar. Bu kanunun ikinci kitabnn birinci babnda yazl lm veya mebbed yahut muvakkat ar hapis cezalarn mstelzim crmlerin yurt dnda ilenmesi halinde dava mruru zaman yoktur.

Sekizinci uyum paketi

Madde 112/1'in (1) numaral bendinde yer alan lm ibaresi arlatrlm mebbet ar hapis olarak deitirilmitir.

Madde 112- Bu maddede yazl cezalar aadaki mddetlerin mruriyle ortadan kalkar : 1 - dam ve mebbet ar hapis cezalar otuz sene, 2- Yirmi sene ve daha fazla mddetle ar hapis cezas yirmi drt sene, 3- Be seneden ziyade ar hapis veyahut hapis veya mebbet srgn cezas irmi sene, 4- Be seneye kadar ar hapis veyahut hapis veya muvakkat srgn veya muvakkaten hidemat ammeden memnuiyet cezalariyle ar cezay nakdi hkmleri on sene, 5- Bir aydan ziyade hafif hapis veyahut bir meslek ve sanatn tatili icras yahut otuz liradan ziyade hafif cezay nakdi hkmleri drt sene, 6- Bundan evvelki bentte beyan olunan miktardan aa ceza hkmleri on sekiz ay gemesiyle ortadan kalkar. 1- Arlatrlm mebbet ar hapis ve mebbet ar hapis cezalar otuz sene, 2- Yirmi sene ve daha fazla mddetle ar hapis cezas yirmi drt sene, 3- Be seneden ziyade ar hapis veyahut hapis veya mebbet srgn cezas yirmi sene, 4- Be seneye kadar ar hapis veyahut hapis veya muvakkat srgn veya muvakkaten hidemat ammeden memnuiyet cezalariyle ar cezay nakdi hkmleri on sene, 5- Bir aydan ziyade hafif hapis veyahut bir meslek ve sanatn tatili icras yahut otuz liradan ziyade hafif cezay nakdi hkmleri drt sene, 6- Bundan evvelki bentte beyan olunan miktardan aa ceza hkmleri onsekiz ay gemesiyle ortadan kalkar. Nevileri baka baka cezalar havi hkmler, en ar ceza iin konulan mddetin gemesiyle ortadan kalkar. Cezann mruru zaman ile ortadan kalkmasndan sonra Emniyeti Umumiye Nezareti altnda bulunmak cezasnn da hkm kalmaz. Madde 118- Bu kanunun ikinci kitabnn birinci babnda yazl arlatrlm mebbet ar hapis veya mebbet yahut muvakkat ar hapis cezalarn mstelzim crmlerin yurt dnda ilenmesi halinde ceza mruru zaman yoktur.

Madde 112- Bu maddede yazl cezalar aadaki mddetlerin mruriyle ortadan kalkar:

Nevileri baka baka cezalar havi hkmler, en ar ceza iin konulan mddetin gemesiyle ortadan kalkar.

Cezann mruru zaman ile ortadan kalkmasndan sonra Emniyeti Umumiye Nezareti altnda bulunmak cezasnn da hkm kalmaz.

Sekizinci uyum paketi

Madde 118'de yer alan lm ibaresi arlatrlm mebbet ar hapis olarak deitirilmitir.

Madde 118 - Bu kanunun ikinci kitabnn birinci babnda yazl lm veya mebbet yahut muvakkat ar hapis cezalarn mstelzim crmlerin yurt dnda ilenmesi halinde ceza mruru zaman yoktur.

181

182
Madde 125 - Devlet topraklarnn tamamn veya bir ksmn yabanc bir Devletin hakimiyeti altna koymaya veya Devletin istiklalini tenkise veya birliini bozmaya veya Devletin hakimiyeti altnda bulunan topraklardan bir ksmn Devlet idaresinden ayrmaya matuf bir fiil iliyen kimse arlatrlm mebbet ar hapis cezas ile cezalandrlr. Madde 126- Devlet aleyhine silah kullanan veya Trkiye ile harp halinde bulunan bir devletin ordusunda hizmet kabul eden vatanda mebbet ar hapis cezas ile cezalandrlr. Yabanc devlet kuvvetlerine kumanda eden veya bunlar sevk ve idareye mteallik bir vazife deruhde eden vatanda hakknda arlatrlm mebbet ar hapis cezas verilir. Harp esnasnda dman Devlet topranda bulunup da bu devlet kanunlarnn tahmil ettii bir mecburiyeti ifa zaruretile mezkr fiili iliyen kimseye ceza verilmez. Bu bab hkmlerine gre herhangi bir sebeple Trk vatandal sfatn kaybeden kimse dahi vatanda hkmnde saylr. Trkiye Devleti tarafndan Devlet olarak tannm olmasa bile haklarnda muharib muamelesi yaplan siyasi kmeler dahi Trkiye Devleti ile harp halinde bulunan Devlet gibi telakki edilir. Madde 127- Yabanc Devletin Trkiye Devleti aleyhine harp amas veya hasmane hareketlerde bulunmas iin yabanc ile anlaan veya bu maksada matuf fiiller iliyen kimse on seneden aa olmamak zere ar hapis cezas ile cezalandrlr. Harp vuku bulursa arlatrlm mebbet ar hapis cezas hkmolunur. Hasmane hareket vukua gelirse mebbed ar hapis cezas verilir.

Sekizinci uyum paketi

Madde 125'te yer alan lm ibaresi arlatrlm mebbet ar hapis olarak deitirilmitir.

Madde 125- Devlet topraklarnn tamamn veya bir ksmn yabanc bir Devletin hakimiyeti altna koymaya veya Devletin istiklalini tenkise veya birliini bozmaya veya Devletin hakimiyeti altnda bulunan topraklardan bir ksmn Devlet idaresinden ayrmaya matuf bir fiil iliyen kimse lm cezas ile cezalandrlr.

Sekizinci uyum paketi

Madde 126/1'de yer alan lm ibaresi arlatrlm mebbet ar hapis olarak deitirilmitir.

Madde 126- Devlet aleyhine silah kullanan veya Trkiye ile harp halinde bulunan bir devletin ordusunda hizmet kabul eden vatanda mebbet ar hapis cezas ile cezalandrlr. Yabanc devlet kuvvetlerine kumanda eden veya bunlar sevk ve idareye mteallik bir vazife deruhde eden vatanda hakknda lm cezas verilir. Harp esnasnda dman Devlet topranda bulunup da bu devlet kanunlarnn tahmil ettii bir mecburiyeti ifa zaruretile mezkur fiili ileyen kimseye ceza verilmez.

Bu bab hkmlerine gre herhangi bir sebeple Trk vatandal sfatn kaybeden kimse dahi vatanda hkmnde saylr.

Trkiye Devleti tarafndan Devlet olarak tannm olmasa bile haklarnda muharib muamelesi yaplan siyasi kmeler dahi Trkiye Devleti ile harp halinde bulunan Devlet gibi telakki edilir.

Sekizinci uyum paketi

Madde 127/2'de yer alan lm ibaresi arlatrlm mebbet ar hapis olarak deitirilmitir.

Madde 127- Yabanc Devletin Trkiye Devleti aleyhine harp amas veya hasmane hareketlerde bulunmas iin yabanc ile anlaan veya bu maksada matuf fiiller iliyen kimse on seneden aa olmamak zere ar hapis cezas ile cezalandrlr. Harp vuku bulursa lm cezas hkmolunur. Hasmane hareket vukua gelirse mebbet ar hapis cezas verilir

Trkiye Devletini bitaraflk ilanna veya bitarafln muhafazasna veyahut harp ilanna mecbur klmak veya mecbur klmaya matuf muameleler yapmak iin yabanc ile anlaan kimse be seneden on seneye kadar ar hapis cezas ile cezalandrlr. Bu anlama matbuatla propaganda yapmak iin vaki olmu ise hkmolunacak ceza te bire kadar artrlr. Milli menfaatler aleyhine hareketlerde bulunmak maksad ile yabancdan velevki bilvasta olsun kendisi veya bakalar iin para veya herhangi bir menfaat veya vaid kabul eden vatanda eer fiil daha ar bir crm tekil etmiyorsa seneden on seneye kadar ar hapis ve be yz liradan iki bin liraya kadar ar para cezas ile cezalandrlr. Ayn ceza para veren veya sair menfaat temin veya vadeden yabanc hakkndada tatbik olunur. Aadaki hallerde ceza te birden aa olmamak zere artrlr. 1-Fiil harp esnasnda ilenmi ise, 2-Para veya menfaat matbuat vastasile propaganda yapmak iin verilmi veya vadedilmi ise. Madde 129- Harp zamannda Trkiye Devleti zararna dmann askeri hareketlerini kolaylatrmak veya Trkiye Devletinin askeri hareketlerine zarar vermek maksad ile yabanc ile anlaan veyahut bu maksadlara matuf fiiller ileyen kimse on seneden aa olmamak zere ar hapis cezas ile cezalandrlr. Maksad hasl olursa arlatrlm mebbet ar hapis cezas verilir. Harp zamannda dman Devlete iae maddeleri veya Trkiye Devletinin zararna kullanlabilecek sair eyler veren kimse bunlar bilvasta vermi olsa bile be seneden aa olmamak zere ar hapis cezas ile cezalandrlr.

Trkiye Devletini bitaraflk ilanna veya bitarafln muhafazasna veyahut harp ilanna mecbur klmak veya mecbur klmaya matuf muameleler yapmak iin yabanc ile anlaan kimse be seneden on seneye kadar ar hapis cezasile cezalandrlr.

Bu anlama matbuatla propaganda yapmak iin vaki olmu ise hkmolunacak ceza te bire kadar artrlr.Milli menfaatler aleyhine hareketlerde bulunmak maksad ile yabancdan velevki bilvasta olsun kendisi veya bakalar iin para veya herhangi bir menfaat veya vaid kabul eden vatanda eer fiil daha ar bir crm tekil etmiyorsa seneden on seneye kadar ar hapis ve be yz liradan iki bin liraya kadar ar para cezas ile cezalandrlr.

Ayn ceza para veren veya sair menfaat temin veya vadeden yabanc hakknda da tatbik olunur. Aadaki hallerde ceza te birden aa olmamak zere artrlr. 1- Fiil harp esnasnda ilenmi ise, 2- Para veya menfaat matbuat vastas ile propaganda yapmak iin verilmi veya vadedilmi ise.

Sekizinci uyum paketi

Madde 129/1'de yer alan lm ibaresi arlatrlm mebbet ar hapis olarak deitirilmitir.

Madde 129- Harp zamannda Trkiye Devleti zararna dmann askeri hareketlerini kolaylatrmak veya Trkiye Devletinin askeri hareketlerine zarar vermek maksad ile yabanc ile anlaan veyahut bu maksadlara matuf fiiller ileyen kimse on seneden aa olmamak zere ar hapis cezas ile cezalandrlr. Maksad hasl olursa lm cezas verilir. Harp zamannda dman Devlete iae maddeleri veya Trkiye Devletinin zararna kullanlabilecek sair eyler veren kimse bunlar bilvasta vermi olsa bile be seneden aa olmamak zere ar hapis cezas ile cezalandrlr.

183

184
Harp zamannda dman Devlete iae maddeleri veya Trkiye Devletinin zararna kullanlabilecek sair eyler veren kimse bunlar bilvasta vermi olsa bile be seneden aa olmamak zere ar hapis cezas ile cezalandrlr. Harp zamannda dman Devlet lehine yaplan istikrazlara ve her ne suretle olursa olsun tediyelere itirak eden veya buna mteallik muameleleri kolaylatran kimse be seneden aa olmamak zere ar hapis cezas ile cezalandrlr. Harp zamannda ve ikinci fkrada yazl haller haricinde nerede bulunursa bulunsun dman Devlet tebaas ile veyahut dman Devlet topraklarnda outran dier kimseler ile bilvasta olsa dahi, ticaret yapan yurdda veya Trkiyede bulunan yabanc iki seneden on seneye kadar ar hapis ve bin liradan aa olmamak zere eya deerinin be misline msavi ar para cezas ile cezalandrlr. kinci ve nc fkra hkmleri fiili harite iliyen yabanclar hakknda tatbik olunmaz. Madde 131- Askeri olan veya Devletin msellah kuvvetlerinin hizmetine tahsis edilmi bulunan gemileri, hava vastalarn, nakil vastalarn, yollar messeseleri,depolar ve dier askeri tesisat bunlar henz ikmal edilmemi olsalar bile ksmen veya tamamen velev muvakkat bir zaman iin olsun tahrib eden veya kullanlmayacak bir hale getiren kimse sekiz seneden aa olmamak zere ar hapis cezas ile cezalandrlr. Aadaki hallerde arlatrlm mebbet ar hapis cezas verilir: 1-Fiil, Trkiye ile harp halinde bulunan bir Devletin menfaati iin ilenmi olursa, 2-Fiil Devletin harp hazrlklarn veya harp kudret ve kabiliyetini veya askeri hareketlerini tehlikeye koymu ise.

Harp zamannda dman Devlet lehine yaplan istikrazlara ve her ne suretle olursa olsun tediyelere itirak eden veya buna mteallik muameleleri kolaylatran kimse be seneden aa olmamak zere ar hapis cezas ile cezalandrlr.

Harp zamannda ve ikinci fkrada yazl haller haricinde nerede bulunursa bulunsun dman Devlet tebaas ile veyahut dman Devlet topraklarnda oturan dier kimseler ile bilvasta olsa dahi, ticaret yapan yurtda veya Trkiye'de bulunan yabanc iki seneden on seneye kadar ar hapis ve bin liradan aa olmamak zere eya deerinin be misline msavi ar para cezas ile cezalandrlr.

kinci ve nc fkra hkmleri fiili harite iliyen yabanclar hakknda tatbik olunmaz.

Sekizinci uyum paketi

Madde 131/2'de yer alan lm ibaresi arlatrlm mebbet ar hapis olarak deitirilmitir.

Madde 131- Askeri olan veya Devletin msellah kuvvetlerinin hizmetine tahsis edilmi bulunan gemileri, hava vastalarn, nakil vastalarn, yollar messeseleri, depolar ve dier askeri tesisatbunlar henz ikmal edilmemi olsalar bile ksmen veya tamamen velev muvakkat bir zaman iin olsun tahrip eden veya kullanlmayacak bir hale getiren kimse sekiz seneden aa olmamak zere ar hapis cezas ile cezalandrlr.

Aadaki hallerde lm cezas verilir:

1- Fiil, Trkiye ile harp halinde bulunan bir Devletin menfaati iin ilenmi olursa 2- Fiil Devletin harp hazrlklarn veya harp kudret ve kabiliyetini veya askeri hareketlerini tehlikeye koymu ise.

Fiil bunlar elinde bulunduran veya muhafazas veyahut nezareti ile mkellef olan kimsenin kusuru neticesi vukua gelmi veya sadece kolaylam olursa o kimse hakknda bir seneden be seneye kadar ar hapis cezas hkmolunur. Fiil bunlar elinde bulunduran veya muhafazas veyahut nezareti ile mkellef olan kimsenin kusuru neticesi vukua gelmi veya sadece kolaylam olursa o kimse hakknda bir seneden be seneye kadar ar hapis cezas hkmolunur. Madde 133- Devletin emniyeti veya dahili veya beynelmilel siyasi menfaatleri icabndan olarak gizli kalmas lazm gelen malumat siyasi veya askeri casusluk maksadile istihsal eden kimse 15 seneden aa olmamak zere ar hapis cezas ile cezalandrlr.

Sekizinci uyum paketi Madde 133/2 ve 133/5'te yer alan lm ibaresi arlatrlm mebbet ar hapis olarak deitirilmitir.

Madde 133- Devletin emniyeti veya dahili veya beynelmilel siyasi menfaatleri icabndan olarak gizli kalmas lazm gelen malumat siyasi veya askeri casusluk maksad ile istihsal eden kimse 15 seneden aa olmamak zere ar hapis cezas ile cezalandrlr.

Aadaki hallerde lm cezas verilir: 1- Fiil, Trkiye ile harp halinde bulunan bir devletin menfaati namna ilenmise, 2 - Fiil, devletin harp hazrlklarn veya harp kudret veya kabiliyetini veya askeri hareketlerini tehlikeye koymusa.

Aadaki hallerde arlatrlm mebbet ar hapis cezas verilir: 1- Fiil, Trkiye ile harp halinde bulunan bir devletin menfaati namna ilenmise, 2 - Fiil, devletin harp hazrlklarn veya harp kudret veya kabiliyetini veya askeri hareketlerini tehlikeye koymusa. Salahiyetli makamlarn neir veya iaasn menettikleri malmat siyasi veya askeri casusluk maksad ile istihsal eden kimse 10 seneden aa olmamak zere ar hapis cezas ile cezalandrlr. Yukardaki fkrada yazl fiil, Trkiye ile harp halinde bulunan bir devletin menfaatine ilenmise mebbet ar hapis cezas hkmolunur. Yukardaki iki fkrada yazl fiil, Devletin harp hazrlklarn veya harp kudret veya kabiliyetini veya eskeri hareketlerini tehlikeye koymusa arlatrlm mebbet ar hapis cezas verilir. Yabanc bir devletin emniyeti veya dahili veya beynelmilel siyasi menfaatleri icabndan olarak gizli kalmas lazm kelen malmat dier bir ecnebi devlet lehine siyasi veya askeri casusluk maksad ile istihsal eden kimse be seneye kadar ar hapis cezas ile cezalandrlr.

Salahiyetli makamlarn neir veya iaasn menettikleri malumat siyasi veya askeri casusluk maksad ile istihsal eden kimse 10 seneden aa olmamak zere ar hapis cezas ile cezalandrlr.

Yukardaki fkrada yazl fiil, Trkiye ile harp halinde bulunan bir devletin menfaatine ilenmise mebbet ar hapis cezas hkmolunur.

Yukardaki iki fkrada yazl fiil, Devletin harb hazrlklarn veya harb kudret veya kabiliyetini veya eskeri hareketlerini tehlikeye koymusa lm cezas verilir.

Yabanc bir devletin emniyeti veya dahili veya beynelmilel siyasi menfaatleri icabndan olarak gizli kalmas lazm kelen malumat dier bir ecnebi devlet lehine siyasi veya askeri casusluk maksad ile istihsal eden kimse be seneye kadar ar hapis cezas ile cezalandrlr.

185

186
Madde 136 - 132. maddenin iki, , drt ve beinci fkralarnda yazl gizli kalmas lazm gelen malmat ifa eden kimseler be seneden aa olmamak zere ar hapis cezasile cezalandrlr. Fiil harp zamannda ilenmi veya Devletin harp hazrlklar veya harp kudret ve kabiliyetini veya askeri hareketlerini tehlikeye koymu ise ar hapis cezas on seneden aa olamaz. Sulu,siyasi veya askeri casusluk maksad ile hareket etmi ise bu maddenin birinci fkrasnda yazl halde mebbet ar hapis ve ikinci fkrasndaki halde arlatrlm mebbet ar hapis cezasna mahkm edilir. Bu cezalar bu maddede yazl olan malumat istihsal eden kimseler hakknda da tatbik olunur. Eer fiil sulunun taksiri neticesi vukubulmu ise birinci fkrada yazl halde alt aydan iki seneye ve ikinci fkradaki hallerden birinin mevcudiyeti takdirinde seneden on be seneye kadar ar hapis cezas verilir. Madde 137 - Salahiyetli makamlarn neir ve iaasn menettikleri malumat ifa eden kimse seneden aa olmamak zere ar hapis cezasile cezalandrlr. Fiil harp zamannda ilenir veyahut Devletin harp hazrlklarn veya harp kudret ve kabiliyetini veya askeri hareketlerini tehlikeye koyarsa verilecek ar hapis cezas on seneden aa olamaz. Sulu, siyasi veya askeri casusluk maksad ile hareket etmi ise bu maddenin birinci fkrasnda yazl halde on be seneden aa olmamak zere ar hapis cezasna mahkum edilir. kinci fkrada yazl hallerde arlatrlm mebbet ar hapis cezas verilir. Bu cezalar bu maddede yazl olan malumat istihsal etmi olanlar hakknda da tatbik olunur.

Sekizinci uyum paketi

Madde 136/3'de yer alan lm ibaresi arlatrlm mebbet ar hapis olarak deitirilmitir.

Madde 136 - 132. maddenin iki, , drt ve beinci fkralarnda yazl gizli kalmas lazm gelen malumat ifa eden kimseler be seneden aa olmamak zere ar hapis cezasile cezalandrlr.

Fiil harp zamannda ilenmi veya Devletin harp hazrlklar veya harp kudret ve kabiliyetini veya askeri hareketlerini tehlikeye koymu ise ar hapis cezas on seneden aa olamaz.

Sulu, siyasi veya askeri casusluk maksad ile hareket etmi ise bu maddenin birinci fkrasnda yazl halde mebbet ar hapis ve ikinci fkrasndaki halde lm cezasna mahkm edilir.

Bu cezalar bu maddede yazl olan malumat istihsal eden kimseler hakknda da tatbik olunur.

Eer fiil sulunun taksiri neticesi vukubulmu ise birinci fkrada yazl halde alt aydan iki seneye ve ikinci fkradaki hallerden birinin mevcudiyeti takdirinde seneden on be seneye kadar ar hapis cezas verilir.

Sekizinci uyum paketi

Madde 137 - Salahiyetli makamlarn neir ve iaasn menettikleri malmat ifa eden kimse seneden aa olmamak zere ar hapis cezas ile cezalandrlr.

Madde 137/4'de yer alan lm ibaresi arlatrlm mebbet ar hapis olarak deitirilmitir.

Fiil harp zamannda ilenir veyahut Devletin harp hazrlklarn veya harp kudret ve kabiliyetini veya askeri hareketlerini tehlikeye koyarsa verilecek ar hapis cezas on seneden aa olamaz.

Sulu, siyasi veya askeri casusluk maksad ile hareket etmi ise bu maddenin birinci fkrasnda yazl halde on be seneden aa olmamak zere ar hapis cezasna mahkm edilir.

kinci fkrada yazl hallerde lm cezas verilir.

Bu cezalar bu maddede yazl olan malmat istihsal etmi olanlar hakknda da tatbik olunur.

Eer fiil sulunun taksiri neticesi vuku bulmu ise birinci fkrada yazl halde alt aydan iki seneye ve ikinci fkradaki hallerden birinin mevcudiyeti takdirinde seneden on be seneye kadar ar hapis cezas verilir. Eer fiil sulunun taksiri neticesi vuku bulmu ise birinci fkrada yazl halde alt aydan iki seneye ve ikinci fkradaki hallerden birinin mevcudiyeti takdirinde seneden on be seneye kadar ar hapis cezas verilir. Madde 146 - Trkiye Cumhuriyeti Tekilat Esasiye Kanununun tamamn veya bir ksmn tayir ve tebdil veya ilgaya ve bu kanun ile teekkl etmi olan Byk Millet Meclisini iskata veya vazifesini yapmaktan men'e cebren teebbs edenler, arlatrlm mebbet ar hapis cezasna mahkum olunur. 65. maddede gsterilen ekil ve suretlerle gerek yalnzca gerek bir ka kii ile birlikte kavli veya tahriri veya fiili fesat kararak veya meydan ve sokaklarda ve nasn topland mahallerde nutuk irat veyahut yafta talik veya neriyat icra ederek bu crmleri ilemeye tevik edenler hakknda, yaplan fesat teebbs derecesinde kalsa dahi arlatrlm mebbet ar hapis cezas hkmolunur. Birinci fkrada yazl sua ikinci fkrada gsterilenden gayri surette itirak eden fer`i erikler hakknda be seneden onbe seneye kadar ar hapis ve amme hizmetlerinden mebbeden memnuiyet cezas hkmolunur.

Sekizinci uyum paketi

Madde 146/1ve 146/2'de yer alan idam ibareleri arlatrlm mebbet ar hapis olarak deitirilmitir.

Madde 146 - Trkiye Cumhuriyeti Tekilat Esasiye Kanununun tamamn veya bir ksmn tayir ve tebdil veya ilgaya ve bu kanun ile teekkl etmi olan Byk Millet Meclisini iskata veya vazifesini yapmaktan men`e cebren teebbs edenler, idam cezasna mahkm olunur.

65. maddede gsterilen ekil ve suretlerle gerek yalnzca gerek bir ka kii ile birlikte kavli veya tahriri veya fiili fesat kararak veya meydan ve sokaklarda ve nasn topland mahallerde nutuk irat veyahut yafta talik veya neriyat icra ederek bu crmleri ilemeye tevik edenler hakknda, yaplan fesat teebbs derecesinde kalsa dahi idam cezas hkmolunur.

Birinci fkrada yazl sua ikinci fkrada gsterilenden gayri surette itirak eden fer`i erikler hakknda be seneden onbe seneye kadar ar hapis ve amme hizmetlerinden mebbeden memnuiyet cezas hkmolunur.

Sekizinci uyum paketi

Madde 147'de yer alan idam ibaresi arlatrlm mebbet ar hapis olarak deitirilmitir.

Madde 147 - Trkiye Cumhuriyeti cra Vekilleri Heyetini cebren iskat veya vazife grmekten cebren menedenlerle bunlar tevik eyleyenlere idam cezas hkmolunur.

Madde 147 - Trkiye Cumhuriyeti cra Vekilleri Heyetini cebren iskat veya vazife grmekten cebren menedenlerle bunlar tevik eyleyenlere arlatrlm mebbet ar hapis cezas hkmolunur.

187

188
Madde 149 - Her kim Hkmet aleyhine halk silah veya uyuturucu yahut boucu veya yakc gazlar veya patlayc maddeler kullanmak sureti ile isyana veya Trkiye ahalisini birbiri aleyhine silahlandrarak mukateleye tevik eylerse yirmi seneden aa olmamak zere ar hapis cezas ile cezalandrlr. Eer bu tevik neticesi olarak isyan veya ktal zuhur etmise buna sebebiyet veren veya asilere kumanda eden kimseler hakknda arlatrlm mebbet ar hapis cezas verilir. Bu crmlere yalnz itirak etmi olanlar alt seneden aa olmamak zere ar hapis cezas ile cezalandrlrlar. Birinci fkrada yazl silahlar ve dier maddeler yalnz bir yere depo edilmi olsa dahi isyan silahl saylr. Madde 156 - Reisicumhur hakknda suikasitte bulunanlarla buna teebbs edenler fiilleri teebbs tam derecesinde ise arlatrlm mebbet ar hapis cezasiyle, naks ise mebbet ar hapis ile cezalandrlr. Madde 285 - Her kim Adliyeye veya keyfiyeti Adliyeye tevdie mecbur olan bir makama veya kanun takip yapacak veya yaptrabilecek bir merciye ihbar veya ikayette bulunarak susuz olduunu bildii bir kimseye bir su isnat eder yahut o kimse aleyhinde byle bir suun maddi eser ve delillerini uydurursa isnat eyledii suun nevi ve mahiyetine ve uydurduu delillerin kuvvetine gre aydan seneye kadar hapsolunur. Bu isnat kendine iftira olunan kimsenin tevkifi gibi ahsi hrriyeti balayan bir halin hudusuna sebep olmusa mfteri hakknda bir seneden be seneye kadar hapis cezas hkmolunur.

Sekizinci uyum paketi

Madde 149'da yer alan lm ibaresi arlatrlm mebbet ar hapis olarak deitirilmitir.

Madde 149 - Her kim Hkmet aleyhine halk silah veya uyuturucu yahut boucu veya yakc gazlar veya patlayc maddeler kullanmak sureti ile isyana veya Trkiye ahalisini birbiri aleyhine silahlandrarak mukateleye tevik eylerse yirmi seneden aa olmamak zere ar hapis cezas ile cezalandrlr.

Eer bu tevik neticesi olarak isyan veya ktal zuhur etmise buna sebebiyet veren veya asilere kumanda eden kimseler hakknda lm cezas verilir.

Bu crmlere yalnz itirak etmi olanlar alt seneden aa olmamak zere ar hapis cezas ile cezalandrlrlar.

Birinci fkrada yazl silahlar ve dier maddeler yalnz bir yere depo edilmi olsa dahi isyan silahl saylr.

Sekizinci uyum paketi

Madde 156'da yer alan idam ibaresi arlatrlm mebbet ar hapis olarak deitirilmitir.

Madde 156 - Reisicumhur hakknda suikasitte bulunanlarla buna teebbs edenler fiilleri teebbs tam derecesinde ise idam cezasiyle, naks ise mebbet ar hapis ile cezalandrlr.

Sekizinci uyum paketi

Madde 285/5'te yer alan lm ibaresi arlatrlm mebbet ar hapis olarak deitirilmitir.

Madde 285 Her kim Adliyeye veya keyfiyeti Adliyeye tevdie mecbur olan bir makama veya kanuni takip yapacak veya yaptrabilecek bir merciye ihbar veya ikayette bulunarak susuz olduunu bildii bir kimseye bir su isnat eder yahut o kimse aleyhinde byle bir suun maddi eser ve delillerini uydurursa isnat eyledii suun nevi ve mahiyetine ve uydurduu delillerin kuvvetine gre aydan seneye kadar hapsolunur.

Bu isnat kendine iftira olunan kimsenin tevkifi gibi ahsi hrriyeti balayan bir halin hudusuna sebep olmusa mfteri hakknda bir seneden be seneye kadar hapis cezas hkmolunur.

Kendine iftira olunan kimse hakknda seneden fazla ahsi hrriyeti balayan bir ceza ile mahkmiyeti mutazammn bir hkm sadr olmusa mfteri hakknda on be seneyi gememek zere ayn ceza hkmolunur. Eer madurun mahkumiyeti mebbet ar hapis ise mfteri on be seneden aa olmamak zere ar hapisle cezalandrlr. Kendine iftira olunan kimse hakknda seneden fazla ahsi hrriyeti balayan bir ceza ile mahkmiyeti mutazammn bir hkm sadr olmusa mfteri hakknda on be seneyi gememek zere ayn ceza hkmolunur. Eer madurun mahkumiyeti mebbet ar hapis ise mfteri on be seneden aa olmamak zere ar hapisle cezalandrlr. Eer madurun mahkmiyeti arlatrlm mebbet ar hapis cezas ise, mfteri mebbet ar hapis cezas ile cezalandrlr. Yukardaki fkralarda yazl olan su faili, madur hakknda takibat yaplmadan evvel bu isnadatndan rc eder veya uydurduunu itiraf ederse yukarda yazl cezalarn altda biri hkmolunur ve ceza mebbet ar hapis ise on sene ar hapse indirilir ve isnaddan rcu veya tasniin itiraf olunmas takibata balandktan sonra vaki olursa asl cezann te ikisi indirilir ve mebbed ar hapis yerine 24 sene ar hapis cezas tayin olunur. Tasni veya iftira, kabahat ef`aline taallk ederse bu madde ile 283. maddede tesbit olunan cezalar yarya kadar indirilir.

Eer madurun mahkmiyeti lm cezas ise, mfteri mebbet ar hapis cezas ile cezalandrlr.

Yukardaki fkralarda yazl olan su faili, madur hakknda takibat yaplmadan evvel bu isnadatndan rc eder veya uydurduunu itiraf ederse yukarda yazl cezalarn altda biri hkmolunur ve ceza mebbet ar hapis ise on sene ar hapse indirilir ve isnaddan rcu veya tasniin itiraf olunmas takibata balandktan sonra vaki olursa asl cezann te ikisi indirilir ve mebbet ar hapis yerine 24 sene ar hapis cezas tayin olunur. Tasni veya iftira, kabahat ef`aline taallk ederse bu madde ile 283. maddede tespit olunan cezalar yarya kadar indirilir.

Sekizinci uyum paketi

Madde 286/3'te yer alan lm ibaresi arlatrlm mebbet ar hapis olarak deitirilmitir.

Madde 286 - Yemin ettirerek ahit veya ehlihibre istimana salahiyettar olan bir memur veya heyet huzurunda ehadet ederken yalan syleyen veya hakikat inkar yahut isticvap olunduu hususat hakknda malmat az veya ok ketmeyleyen kimse aydan seneye kadar hapis ile mcazat olunur. Eer fiil seneden fazla hrriyeti tahdit eden cezay mstelzim bir crmn tahkik ve muhakemesi esnasnda vak olmu ise cezas seneden on seneye kadar ar hapistir. (Deiik: 21/11/1990 - 3679/20 md.) Eer yalan ahadet, bir kimseye mebbet hapis cezas verilmesi sonucunu dourmu ise, faile verilecek ceza onbe seneden aa olamaz ve lm cezasna mahkmiyet halinde ise faile mebbet ar hapis cezas verilir. Eer yeminsiz ahadet edilmise ceza mddeti yarsna kadar indirilir.

Madde 286 - Yemin ettirerek ahit veya ehlihibre istimana salahiyettar olan bir memur veya heyet huzurunda ehadet ederken yalan syleyen veya hakikat inkar yahut isticvap olunduu hususat hakknda malmat az veya ok ketmeyleyen kimse aydan seneye kadar hapis ile mcazat olunur. Eer fiil seneden fazla hrriyeti tahdit eden cezay mstelzim bir crmn tahkik ve muhakemesi esnasnda vak olmu ise cezas seneden on seneye kadar ar hapistir. (Deiik: 21/11/1990 - 3679/20 md.) Eer yalan ahadet, bir kimseye mebbet hapis cezas verilmesi sonucunu dourmu ise, faile verilecek ceza onbe seneden aa olamaz ve arlatrlm mebbet ar hapis cezasna mahkmiyet halinde ise faile arlatrlm mebbet ar hapis cezas verilir. Eer yeminsiz ahadet edilmise ceza mddeti yarsna kadar indirilir.

189

190
Madde 296 - Her kim hapis cezasndan aa olmayan cezay mstelzim bir crm iledikten sonra bu crmn icrasnda faillerle evvelce ittifak etmi ve crm neticelendirmekte yardm dokunmu olmakszn, bir kimsenin o crmden istifadesini temine veya Hkmete icra olunacak tahkikat yanl yola sevk etmeye yahut Hkmetin aratrmalarna veya hkmn icrasna kar faili gizlemeye yardm eder yahut hakknda yakalama veya tevkif mzekkeresi karlm olan bir kimsenin sakl bulunduu yeri bildii halde yetkili mercilere derhal haber vermezse veya her kim bu cezalar istilzam eden bir crmn eser ve delillerini yok eder yahut bunlar bir suretle deitirir veya bozarsa, hapis cezasn gerektiren sularda alt aydan iki yla kadar, ar hapis cezasn gerektiren sularda iki seneden drt seneye kadar, arlatrlm mebbet ar hapis cezasn gerektiren sularda da seneden be seneye kadar hapis cezasna mahkum edilir. u kadar ki, bu ceza mddeti asl crm iin kanunda tayin edilen cezann te birini geemez. Sair fiillerden dolay tertip olunacak ceza be yz liradan bin liraya kadar ar para cezasdr. *1* Bu fiili usl veya fruunun, kar veya kocasnn yahut kardeinin lehine olarak ileyen kimseye ceza verilmez. Madde 301 - Her kim, bir tutuklu veya hkmlnn her ne suretle olursa olsun kamasn hazrlar veya kolaylatrrsa kaan kimsenin ilemi olduu suun arlna ve ekmekte bulunduu cezann geri kalan miktar ve nevine gre bir yldan be yla kadar hapsolunur. Eer hkmlnn ekmekte olduu ceza mebbet ar hapis ise kamasn hazrlayan veya kolaylatran kimsenin cezas be yldan sekiz yla kadar hapistir. Eer hkmlnn cezas , arlatrlm mebbet ar hapis cezas ise, kamasn hazrlayan veya kolaylatran kimseye sekiz yldan on iki yla kadar ar hapis cezas verilir.

Sekizinci uyum paketi

Madde 296/1'de yer alan idam ibaresi arlatrlm mebbet ar hapis olarak deitirilmitir.

Madde 296 - Her kim hapis cezasndan aa olmayan cezay mstelzim bir crm iledikten sonra bu crmn icrasnda faillerle evvelce ittifak etmi ve crm neticelendirmekte yardm dokunmu olmakszn, bir kimsenin o crmden istifadesini temine veya Hkmete icra olunacak tahkikat yanl yola sevk etmeye yahut Hkmetin aratrmalarna veya hkmn icrasna kar faili gizlemeye yardm eder yahut hakknda yakalama veya tevkif mzekkeresi karlm olan bir kimsenin sakl bulunduu yeri bildii halde yetkili mercilere derhal haber vermezse veya her kim bu cezalar istilzam eden bir crmn eser ve delillerini yok eder yahut bunlar bir suretle deitirir veya bozarsa, hapis cezasn gerektiren sularda alt aydan iki yla kadar, ar hapis cezasn gerektiren sularda iki seneden drt seneye kadar, idam cezasn gerektiren sularda da seneden be seneye kadar hapis cezasna mahkum edilir. u kadar ki, bu ceza mddeti asl crm iin kanunda tayin edilen cezann te birini geemez. Sair fiillerden dolay tertip olunacak ceza be yz liradan bin liraya kadar ar para cezasdr.

Bu fiili usl veya fruunun, kar veya kocasnn yahut kardeinin lehine olarak ileyen kimseye ceza verilmez.

Sekizinci uyum paketi

Madde 301/3'te yer alan idam ibaresi arlatrlm mebbet ar hapis olarak deitirilmitir.

Madde 301 - Her kim, bir tutuklu veya hkmlnn her ne suretle olursa olsun kamasn hazrlar veya kolaylatrrsa kaan kimsenin ilemi olduu suun arlna ve ekmekte bulunduu cezann geri kalan miktar ve nevine gre bir yldan be yla kadar hapsolunur.

Eer hkmlnn ekmekte olduu ceza mebbet ar hapis ise kamasn hazrlayan veya kolaylatran kimsenin cezas be yldan sekiz yla kadar hapistir.

Eer hkmlnn cezas idam cezas ise, kamasn hazrlayan veya kolaylatran kimseye sekiz yldan on iki yla kadar ar hapis cezas verilir.

Birden ziyade tutuklu veya hkmlnn kamasn hazrlayan veya kolaylatran faile, yukardaki fkralara gre tayin edilecek ceza, te birden yarya kadar artrlarak uygulanr. Birden ziyade tutuklu veya hkmlnn kamasn hazrlayan veya kolaylatran faile yukardaki fkralara gre tayin edilecek ceza te birden yarya kadar artrlarak uygulanr. Eer hkml veya tutuklunun kamasn hazrlamak veya kolaylatrmak iin fail 299. maddede sz edilen vastalardan birini kullanr ve bu yzden hkml veya tutuklu kam olursa ceza te birden yarya kadar artrlr. Eer kaamam ise ceza te bire indirilir. Eer sank tutuklu veya hkmlnn usul ve fruundan ve kar kocadan ve karde ve kz kardelerinden biri ise grecei ceza te bir miktar azaltlr. Madde 302 Bir tutuklu veya hkmlnn muhafazasna veya nakline memur olan kimse,onun her ne suretle olursa olsun kamasn hazrlar veya kolaylatrrsa kaan kimsenin ilemi olduu suun arlna ve ekmekte bulunduu cezann geri kalan miktar ve nevine gre iki yldan be yla kadar hapsolunur. Eer hkmlnn ekmekte olduu ceza mebbet ar hapis ise failin grecei ceza alt yldan sekiz yla kadar ar hapistir ve mebbeten kamu hizmetlerinden mahrumiyet cezas dahi hkmolunur. Eer hkmlnn cezas arlatrlm mebbet ar hapis cezas ise failin grecei ceza dokuz yldan on be yla kadar ar hapistir ve mebbeten kamu hizmetlerinden mahrumiyet cezas dahi hkmolunur. Eer hkml veya tutuklunun kamasn hazrlamak ve kolaylatrmak iin fail, kaan iddet kullanmasnda veyahut kap ve pencere krmasnda ve duvar delmesinde kaakla birleir veya silah ve sair bir ie lazm olan eyleri verir veya hkml veya tutukluyu bunlarn tedarikinden men etmezse yada kamas hazrlanan veya kolaylatrlan tutuklu veya hkml birden ziyade ise tutuklu veya hkmlnn kam olmas halinde memur, birinci fkradaki halde yldan, ikinci

Eer hkml veya tutuklunun kamasn hazrlamak veya kolaylatrmak iin fail 299. maddede sz edilen vastalardan birini kullanr ve bu yzden hkml veya tutuklu kam olursa ceza te birden yarya kadar artrlr.

Eer kaamam ise ceza te bire indirilir.

Eer sank tutuklu veya hkmlnn usul ve fruundan ve kar kocadan ve karde ve kz kardelerinden biri ise grecei ceza te bir miktar azaltlr.

Sekizinci uyum paketi

Madde 302/3'te yer alan idam ibaresi arlatrlm mebbet ar hapis olarak deitirilmitir.

Madde 302 Bir tutuklu veya hkmlnn muhafazasna veya nakline memur olan kimse,onun her ne suretle olursa olsun kamasn hazrlar veya kolaylatrrsa kaan kimsenin ilemi olduu suun arlna ve ekmekte bulunduu cezann geri kalan miktar ve nevine gre iki yldan be yla kadar hapsolunur.

Eer hkmlnn ekmekte olduu ceza mebbet ar hapis ise failin grecei ceza alt yldan sekiz yla kadar ar hapistir ve mebbeten kamu hizmetlerinden mahrumiyet cezas dahi hkmolunur. Eer hkmlnn cezas idam cezas ise failin grecei ceza dokuz yldan on be yla kadar ar hapistir ve mebbeten kamu hizmetlerinden mahrumiyet cezas dahi hkmolunur.

Eer hkml veya tutuklunun kamasn hazrlamak ve kolaylatrmak iin fail, kaan iddet kullanmasnda veyahut kap ve pencere krmasnda ve duvar delmesinde kaakla birleir veya silah ve sair bir ie lazm olan eyleri verir veya hkml veya tutukluyu bunlarn tedarikinden men etmezse yada kamas hazrlanan veya kolaylatrlan tutuklu veya hkml birden ziyade ise tutuklu veya hkmlnn kam olmas halinde memur, birinci fkradaki halde yldan, ikinci

191

192
fkradaki halde yedi yldan, nc fkradaki halde on yldan aa olmamak zere ar hapis ve mebbeten kamu hizmetlerinden mahrumiyet cezas ile cezalandrlr ve kaamad takdirde memura sekiz yla kadar ar hapis cezas verilir. Madde 303 Firar maddesi memurun kaytszlk veya tedbirsizliinden neet etmi ise memur hakknda bir yldan yla kadar hapis cezas tertip olunur ve kaan grmekte olduu ceza arlatrlm mebbet ar hapis ve mebbet ar hapis olduu takdirde hapis cezas yldan be yla uzar, bu iki surette ceza sresi kadar kamu hizmetlerinden mahrumiyet cezas da verilir. Madde 305 Bir tutuklu veya hkmlnn muhafazasna veya nakline memur olan kimse tutuklu veya hkmlnn tutuklu bulunduu veyahut cezasn ekmekte olduu yerden geici de olsa kanun ve nizamn izin verdii hallerin dnda uzaklamasna msaade ederse, alt aydan iki yla kadar hapsolunur. Bu msaade neticesi olarak tutuklu veya hkml kam olursa memura verilecek hapis cezas iki yldan be yla kadar uzar ve her halde ceza sresi kadar kamu hizmetlerinden mahrumiyet cezasna da mstahak olur. Bu msaade neticesi olarak kaan hkmlnn cezas arlatrlm mebbet ar hapis veya mebbet ar hapis ise memura be yl ar hapis cezasyla birlikte mebbeten kamu hizmetlerinden mahrumiyet cezas da hkmolunur. Yukardaki fkralarda belirtilen eylemlerin birden fazla tutuklu veya hkmlye ilikin olmas halinde memura verilecek ceza te birden yarya kadar artrlr.

fkradaki halde yedi yldan, nc fkradaki halde on yldan aa olmamak zere ar hapis ve mebbeten kamu hizmetlerinden mahrumiyet cezas ile cezalandrlr ve kaamad takdirde memura sekiz yla kadar ar hapis cezas verilir.

Sekizinci uyum paketi

Madde 303'te yer alan idam ibaresi arlatrlm mebbet ar hapis olarak deitirilmitir.

Madde 303 Firar maddesi memurun kaytszlk veya tedbirsizliinden neet etmi ise memur hakknda bir yldan yla kadar hapis cezas tertip olunur ve kaan grmekte olduu ceza idam ve mebbet ar hapis olduu takdirde hapis cezas yldan be yla uzar, bu iki surette ceza sresi kadar kamu hizmetlerinden mahrumiyet cezas da verilir.

Sekizinci uyum paketi

Madde 305/2'de yer alan idam ibaresi arlatrlm mebbet ar hapis olarak deitirilmitir.

Madde 305 Bir tutuklu veya hkmlnn muhafazasna veya nakline memur olan kimse tutuklu veya hkmlnn tutuklu bulunduu veyahut cezasn ekmekte olduu yerden geici de olsa kanun ve nizamn izin verdii hallerin dnda uzaklamasna msaade ederse, alt aydan iki yla kadar hapsolunur. Bu msaade neticesi olarak tutuklu veya hkml kam olursa memura verilecek hapis cezas iki yldan be yla kadar uzar ve her halde ceza sresi kadar kamu hizmetlerinden mahrumiyet cezasna da mstahak olur. Bu msaade neticesi olarak kaan hkmlnn cezas idam veya mebbet ar hapis ise memura be yl ar hapis cezasyla birlikte mebbeten kamu hizmetlerinden mahrumiyet cezas da hkmolunur.

Yukardaki fkralarda belirtilen eylemlerin birden fazla tutuklu veya hkmlye ilikin olmas halinde memura verilecek ceza te birden yarya kadar artrlr.

Sekizinci uyum paketi Madde 407 - (Deiik madde: 09/07/1953 - 6123/1 md.) Geen maddelerde yazl fiillerden dolay ahslarn hastalanmas veyahut yara ve berelenmesi gibi shhate bir arza vuku bulduu takdirde arlatrlm mebbet ar hapis ve mebbeden ar hapsi mstelzim ahvalin gayrsnda ceza te birden yarsna kadar arttrlr. Eer fiil bir ka kiinin hastalna sebep olmu ise birinci fkrada beyan olunan ceza bir mislinden aa olamaz. Eer fiil bir kimsenin lmne sebep olmu ise faile mebbet ar hapis cezas verilir.

Madde 407/1'de yer alan idam ibaresi arlatrlm mebbet ar hapis olarak deitirilmitir.

Madde 407 - Geen maddelerde yazl fiillerden dolay ahslarn hastalanmas veyahut yara ve berelenmesi gibi shhate bir arza vuku bulduu takdirde lm ve mebbeten ar hapsi mstelzim ahvalin gayrsnda ceza te birden yarsna kadar arttrlr. Eer fiil bir ka kiinin hastalna sebep olmu ise birinci fkrada beyan olunan ceza bir mislinden aa olamaz. Eer fiil bir kimsenin lmne sebep olmu ise faile mebbet ar hapis cezas verilir

Sekizinci uyum paketi

Madde 450'de yer alan idam ibaresi arlatrlm mebbet ar hapis olarak deitirilmitir.

Madde 450 - ldrmek fiili: 1. Usul ve frudan biri aleyhine ilenirse; 2. Trkiye Byk Millet Meclisi yelerinden biri aleyhine veya yelik sfat sona ermi olsa bile bu grevinden dolay ilenmi olursa; 3. Canavarca bir his ile veya ikence ve tazip ile ika edilirse, 4. Taammden icra olunursa; 5. Birden ziyade kimseler aleyhine ilenirse; 6. Yangn, su baskn ve gark gibi yedinci babn birinci faslnda beyan olunan vastalarla yaplrsa; 7. Velevki husule gelmi olmasn dier bir suu hazrlamak veya kolaylatrmak veya ilemek iin ika olunursa; 8. Bir sutan hasl olacak fayday elde etmek veya bu gayeye vasl olmak maksadiyle yaplan ihzarat saklamak iin veya takip edilen gayeye vasl olamamaktan mtevellit infial ile ilenmi olursa; 9. Bir suu gizlemek veya delil ve emarelerini ortadan kaldrmak veya kendisinin yahut bakasnn cezadan kurtulmasn temin maksadiyle vukua getirilirse; 10. Kan gtme saikiyle ilenirse; 11. (Ek: 7/1/1981 - 2370/16 md.) Devlet memurlarndan biri aleyhine grevi esnasnda veya devlet memurluu sfat zail olsa bile bu grevi yapmasndan dolay ilenirse; fail, idam cezasna mahkm edilir.

Madde 450 - ldrmek fiili: 1. Usul ve frudan biri aleyhine ilenirse; 2. Trkiye Byk Millet Meclisi yelerinden biri aleyhine veya yelik sfat sona ermi olsa bile bu grevinden dolay ilenmi olursa; 3. Canavarca bir his ile veya ikence ve tazip ile ika edilirse, 4. Taammden icra olunursa; 5. Birden ziyade kimseler aleyhine ilenirse; 6. Yangn, su baskn ve gark gibi yedinci babn birinci faslnda beyan olunan vastalarla yaplrsa; 7. Velevki husule gelmi olmasn dier bir suu hazrlamak veya kolaylatrmak veya ilemek iin ika olunursa; 8. Bir sutan hasl olacak fayday elde etmek veya bu gayeye vasl olmak maksadiyle yaplan ihzarat saklamak iin veya takip edilen gayeye vasl olamamaktan mtevellit infial ile ilenmi olursa; 9. Bir suu gizlemek veya delil ve emarelerini ortadan kaldrmak veya kendisinin yahut bakasnn cezadan kurtulmasn temin maksadiyle vukua getirilirse; 10. Kan gtme saikiyle ilenirse; 11. (Ek: 7/1/1981 - 2370/16 md.) devlet memurlarndan biri aleyhine grevi esnasnda veya Devlet memurluu sfat zail olsa bile bu grevi yapmasndan dolay ilenirse; fail, arlatrlm mebbet ar hapis cezasna mahkm edilir.

193

194
Madde 451 - lm, failin fiilinden evvel mevcut olup da failce bilinmeyen ahvalin birlemesi veyahut failin idaresinden hari ve gayri melhuz esbabn inzimam yznden vukua gelmi ise arlatrlm mebbet ar hapis cezasn mstelzim hallerde on be seneden ve mebbet ve on be seneden fazla ar hapsi mstelzim hallerde on seneden aa olmamak zere ar hapis cezas hkm olunur. Madde 463 - 448, 449, 450, 456, 457. maddelerde beyan olunan fiilleri iki veya daha ok kimse birlikte yapm olup da failin kim olduu belli olmazsa bunlardan her birisi hakknda, fiil iin tayin edilmi olan ceza te birden yarya kadar indirilerek hkmolunur. arlatrlm mebbet ar hapis cezasn gerektiren fiillerde yirmi seneden, mebbet ar hapis cezasn gerektiren fiillerde on alt seneden aa olmamak zere ar hapis cezas tayin olunur. u kadar ki, bu hkm fiili dorudan doruya beraber ilemi olanlar hakknda uygulanmaz. Trk Ceza Kanunu, Kaakln Men ve Takibine Dair Kanun ve Orman Kanununda yer alan idam cezalar mebbet hapis cezasna dntrlmtr. Adam ldrme crmleri Madde 453 - ldrme fiili, anas tarafndan erefini kurtarmak saikiyle yeni domu bulunan ocua kar ilenmi ise faile sekiz yldan on iki yla kadar hapis cezas verilir.

Sekizinci uyum paketi Madde 451'de yer alan idam ibaresi arlatrlm mebbet ar hapis olarak deitirilmitir.

Madde 451 - lm, failin fiilinden evvel mevcut olup da failce bilinmeyen ahvalin birlemesi veyahut failin idaresinden hari ve gayri melhuz esbabn inzimam yznden vukua gelmi ise idam cezasn mstelzim hallerde on be seneden ve mebbet ve on be seneden fazla ar hapsi mstelzim hallerde on seneden aa olmamak zere ar hapis cezas hkm olunur.

Sekizinci uyum paketi

Madde 463'te yer alan lm ibaresi arlatrlm mebbet ar hapis olarak deitirilmitir.

Madde 463 - 448, 449, 450, 456, 457 nci.te yapm olup da failin kim olduu belli olmazsa bunlardan her birisi hakknda, fiil iin tayin edilmi olan ceza te birden yarya kadar indirilerek hkmolunur. lm cezasn gerektiren fiillerde yirmi seneden, mebbet ar hapis cezasn gerektiren fiillerde on alt seneden aa olmamak zere ar hapis cezas tayin olunur. u kadar ki, bu hkm fiili dorudan doruya beraber ilemi olanlar hakknda uygulanmaz.

Trk Ceza Kanunu, Kaakln Men ve Takibine Dair Kanun ve Orman Kanunu

nc uyum paketi

1.3.1926 tarih ve 765 sayl Trk Ceza Kanunu

Altnc uyum paketi

Adam ldrme crmleri

Madde 453 deitirilmitir.

Madde 453 - ldrme fiili, anas tarafndan erefini kurtarmak saikiyle yeni domu bulunan ocua kar ilenmi ise faile drt yldan sekiz yla kadar hapis cezas verilir.

Altnc uyum paketi Altnc uyum paketi ile yrrlkten kaldrlmtr.

Madde 462 yrrlkten kaldrlmtr.

Geen fasllara ilikin mterek hkmler (adam ldrme crmleri ve ahslara kar messir fiiler konularna ilikin olarak)

Madde 462 - Yukarda geen iki faslda beyan olunan fiiller, zinay icra halinde veya gayrimeru cinsi mnasebette bulunduu esnada mehuden yakalanan veya zina yapmak veya gayrimeru cinsi mnasebette bulunmak zere yahut henz zina yapm veya gayrimeru cinsi mnasebette bulunmu olduunda zevahire gre phe edilmeyecek surette grnen bir koca veya kar yahut kz karde veya frudan biri yahut bunlarn mterek faili veya her ikisi aleyhine kar veya koca yahut usulden biri veya erkek veya kz karde tarafndan ilenmi olursa fiilin muayyen olan cezas sekizde bire indirilir ve ar hapis cezas hapis cezasna tahvil olunur. Mebbet ar hapis cezas yerine drt seneden sekiz seneye ve idam cezas yerine de be seneden on seneye kadar hapis cezas verilir.

23.5.1928 tarihli 1322 sayl Kanunlarn ve Nizamnamelerin Sureti Neir ve lan ve Meriyet Tarihi Hakknda Kanun

Sekizinci uyum paketi

Madde 1/1 (a) bendinde yer alan idam hkmlerinin infaz ibaresi madde metninden karlmtr.

Madde 1 - Aada yazl mevaddn Resmi Gazete ile neri mecburidir: A - Kanunlar, devletlerle mnakit mukavele ve muahedelerle sair dveli akitler, inhisar ve mali taahhd mutazammn mukaveye ve imtiyazlar, kanunlarn tefsiri, hususi af ilan, cezalarn tahfif veya tahvili veya tecili, tahkikat ve takibat kanuniye icras veya tecili, idam hkmlerinin infaz gibi ammeyi alakadar eden Byk Millet Meclisi kararlar ve Meclis zabtlar. B - Nizamnameler. C - Tasdik aliye iktiran eden memuriyet kararnameleri. D - Umumi hizmetlerden birini ifa maksadiyle aktedilip cra Vekilleri Heyetince tasdik olunan mukavele ve imtiyaznameler. H - ray Devlete nizamnamelerin tefsirine ve menafii umumiyeye hadim cemiyetlerin tasdikna ve imtiyaz ihtilaflarna ait ittihaz

Madde 1 - Aada yazl mevaddn Resmi Gazete ile neri mecburidir: A - Kanunlar,d evletlerle mnakit mukavele ve muahedelerle sair dveli akitler, inhisar ve mali taahhd mutazammn mukaveye ve imtiyazlar, kanunlarn tefsiri, hususi af ilan, cezalarn tahfif veya tahvili veya tecili, tahkikat ve takibat kanuniye icras veya tecili gibi ammeyi alakadar eden Byk Millet Meclisi kararlar ve Meclis zabtlar. B - Nizamnameler. C - Tasdik aliye iktiran eden memuriyet kararnameleri. D - Umumi hizmetlerden birini ifa maksadiyle aktedilip cra Vekilleri Heyetince tasdik olunan mukavele ve imtiyaznameler. H - ray Devlete nizamnamelerin tefsirine ve menafii umumiyeye hadim cemiyetlerin tasdikna ve imtiyaz ihtilaflarna ait ittihaz

195

196
olunan kararlar ile ammeyi alakadar eden istiari mukarrerattan Bavekalete tasdik klnanlar. V - Ref'i tezat ve tevhidi itihada dair Temyiz Mahkemesi Heyeti Umumiyesince ittihaz olunan kararlar. Z - (Mlga: 24/5/1984 - 3011/3 md.) Kanun ve nizamnamelerde Resmi Gazete ile neri mecburi olarak irae edilen mevat. Madde 110 - Hazrlk soruturmasnda tutukluluk sresi azami alt aydr. Kamu davasnn almas halinde bu sre hazrlk soruturmasnda tutuklukta geen sre dahil iki yl geemez. Soruturmann veya yarglamann zel zorluu veya geni kapsaml olmas sebebiyle yukarda belirtilen srelerin sonunda kamu davas alamam veya hkm tesis edilememi ise, soruturma konusu fiilin kanunda belirtilen cezasnn alt snr yedi seneye kadar hrriyeti balayc cezay gerektiren sularda tutuklama karar kaldrlr. Yedi sene ve daha fazla hrriyeti balayc cezalar gerektiren sularda tutuklama sebebine, delillerin durumuna ve sann ahsi hallerine gre tutukluluk halinin devamna veya sona erdirilmesine veya uygun grlecek nakdi kefaleti vermesi artyla sann tahliyesine karar verilebilir. Madde 283 - Aleyhinde hukuku amme davas alm olan gaib, tevkif mzekkeresi kesilmesini icap ettirecek kuvvetli hheler altnda ise Trkiye dahilindeki mallar asliye mahkemesi reis veya hakimi tarafndan verilecek kararla haczolunabilir. Trk Ceza Kanununun ikinci kitabnn birinci babnda yazl arhapis cezalarn mstelzim crmlerden maznun olanlarn kaybolmas halinde yukarki fkraya gre mallarnn haczine karar verilmesi mecburidir.

olunan kararlar ile ammeyi alakadar eden istiari mukarrerattan Bavekalete tasdik klnanlar. V - Ref'i tezat ve tevhidi itihada dair Temyiz Mahkemesi Heyeti Umumiyesince ittihaz olunan kararlar. Z - (Mlga: 24/5/1984 - 3011/3 md.) Kanun ve nizamnamelerde Resmi Gazete ile neri mecburi olarak irae edilen mevat.

4.4.1929 tarihli ve 1412 sayl Ceza Muhakemeleri Usul Kanunu

Sekizinci uyum paketi

Madde 110/2' de yer alan cezalar ile lm cezasn ibaresi cezalar olarak deitirilmitir.

Madde 110 - Hazrlk soruturmasnda tutukluluk sresi azami alt aydr. Kamu davasnn almas halinde bu sre hazrlk soruturmasnda tutuklukta geen sre dahil iki yl geemez.

Soruturmann veya yarglamann zel zorluu veya geni kapsaml olmas sebebiyle yukarda belirtilen srelerin sonunda kamu davas alamam veya hkm tesis edilememi ise, soruturma konusu fiilin kanunda belirtilen cezasnn alt snr yedi seneye kadar hrriyeti balayc cezay gerektiren sularda tutuklama karar kaldrlr. Yedi sene ve daha fazla hrriyeti balayc cezalar ile lm cezasn gerektiren sularda tutuklama sebebine, delillerin durumuna ve sann ahsi hallerine gre tutukluluk halinin devamna veya sona erdirilmesine veya uygun grlecek nakdi kefaleti vermesi artyla sann tahliyesine karar verilebilir.

Sekizinci uyum paketi

Madde 283/2'de lm veya ibaresi madde metninden karlmtr.

Madde 283 - Aleyhinde hukuku amme davas alm olan gaib, tevkif mzekkeresi kesilmesini icap ettirecek kuvvetli pheler altnda ise Trkiye dahilindeki mallar asliye mahkemesi reis veya hakimi tarafndan verilecek kararla haczolunabilir.

Trk Ceza Kanununun ikinci kitabnn birinci babnda yazl lm veya arhapis cezalarn mstelzim crmlerden maznun olanlarn kaybolmas halinde yukardaki fkraya gre mallarnn haczine karar verilmesi mecburidir.

Sekizinci uyum paketi

Madde 305'te yer alan cezalar ile lm cezalarna ibaresi cezalara olarak deitirilmitir.

Madde 305- Ceza Mahkemelerinden verilen hkmler temyiz olunabilir. Ancak, on be sene ve ondan yukar hrriyeti balayc cezalar ile lm cezalarna ait hkmleri hi bir har ve masrafa tabi olmakszn Yargtayca re'sen tetkik olunur. Madde 305- Ceza Mahkemelerinden verilen hkmler temyiz olunabilir. Ancak, on be sene ve ondan yukar hrriyeti balayc cezalara ait hkmleri hi bir har ve masrafa tabi olmakszn Yargtayca re'sen tetkik olunur. 1. ki milyar liraya kadar (ki milyar dahil) para cezalarna dair olan hkmler, 2. Yukar snr on milyar liray gemeyen para cezasn gerektiren sulardan dolay verilen beraat hkmleri, 3. Bu kanun ile sair kanunlarda kesin olduu yazl bulunan hkmler, temyiz olunamaz. Bu suretle verilen hkmler tekerrre esas olmaz. Ancak haklarnda 343. madde hkmleri dairesinde Yargtaya bavurulabilir. Madde 421 - Bu Kanuna gre ar ceza ilerinden maksat, ar hapis ve on seneden fazla hapis cezalarn gerektiren crmlere ilikin davalardr.

1. ki milyar liraya kadar (ki milyar dahil) para cezalarna dair olan hkmler, 2. Yukar snr on milyar liray gemeyen para cezasn gerektiren sulardan dolay verilen beraat hkmleri, 3. Bu kanun ile sair kanunlarda kesin olduu yazl bulunan hkmler, temyiz olunamaz.

Bu suretle verilen hkmler tekerrre esas olmaz. Ancak haklarnda 343. madde hkmleri dairesinde Yargtaya bavurulabilir

Sekizinci uyum paketi Madde 421'de yer alan lm ve ibaresi madde metninden karlmtr.

Madde 421 - Bu Kanuna gre ar ceza ilerinden maksat, lm ve ar hapis ve on seneden fazla hapis cezalarn gerektiren crmlere ilikin davalardr.

31.8.1956 tarihli ve 6831 sayl Orman Kanunu


Madde 110 76 nc maddenin; a) (a) bendinde belirtilen fiili ileyenler bir milyon lira para cezas ile, b) (b) ve (c) bentlerinde belirtilen fiilleri ileyenler bir yldan aa olmamak zere hapis ve on milyon liradan elli milyon liraya kadar ar para cezas ile, c) (d) bendinde belirtilen fiili ileyenler bir yldan aa olmamak zere hapis ve elli milyon liradan yz milyon liraya kadar ar para cezas ile, cezalandrlr.

Sekizinci Uyum Paketi

Madde 110 -

Madde 110/5'te yer alan lm ibaresi mebbet ar hapis olarak deitirilmitir.

76 nc maddenin; a) (a) bendinde belirtilen fiili ileyenler bir milyon lira para cezas ile, b) (b) ve (c) bentlerinde belirtilen fiilleri ileyenler bir yldan aa olmamak zere hapis ve on milyon liradan elli milyon liraya kadar ar para cezas ile, c) (d) bendinde belirtilen fiili ileyenler bir yldan aa olmamak zere hapis ve elli milyon liradan yz milyon liraya kadar ar para cezas ile, cezalandrlr.

197

198
Tedbirsizlik ve dikkatsizlik ile orman yangnna sebebiyet verenler iki yldan be yla kadar hapis ve iki yz milyon liradan be yz milyon liraya kadar ar para cezas ile cezalandrlr. Orman alannda yangn sonucu hasl olan zarar fahi ise mahkeme sua mahsus cezay yarsna kadar artrr. Hafif ise yarsna ve eer pek hafif ise te birine kadar eksiltir. Yangn, bir ahsn hayatn tehlikeye koymu olduu takdirde ceza drtte bir orannda, lm meydana gelmi ise ayrca yar nispetinde arttrlr. Kasden orman yakanlar on yldan on be yla kadar ar hapis ve be yz milyon liradan bir milyar liraya kadar ar para cezasna mahkum edilir. Bu fkradaki suun ilenmesi nedeniyle yanan orman alan hektardan fazla olduu takdirde verilecek ceza bir kat arttrlr ve yangn bir ahsn hayatn tehlikeye koymu olduu takdirde verilecek ceza ayrca bir kat daha arttrlr. lm meydana gelirse mebbet ar hapis cezasna hkmedilir. Terr amac ile bir rgte mensup kii veya kiilerce Devlet ormanlarn yakanlar yirmi drt yldan otuz yla kadar ar hapis, be milyar liradan on milyar liraya kadar ar para cezasna mahkum edilir. Yanan orman alan bir hektardan fazla olduu veya bir ahsn hayatn tehlikeye koyduu takdirde mebbet ar hapis cezasna hkmedilir. Yangn sebebiyle lm meydana gelirse fiili ileyen veya iletenlere arlatrlm mebbet ar hapis cezas verilir. Terr amac ile bu suu ileyenler hakkndaki davalara 2845 sayl Devlet Gvenlik Mahkemelerinin Kurulu ve Yarglama Usulleri Hakkndaki Kanun gereince Devlet Gvenlik Mahkemelerince baklr. Bu maddede gsterilen cezalar iin 647 sayl Cezalarn nfaz Hakknda Kanunun 4. madde hkm uygulanmaz.

Tedbirsizlik ve dikkatsizlik ile orman yangnna sebebiyet verenler iki yldan be yla kadar hapis ve iki yz milyon liradan be yz milyon liraya kadar ar para cezas ile cezalandrlr.

Orman alannda yangn sonucu hasl olan zarar fahi ise mahkeme sua mahsus cezay yarsna kadar artrr. Hafif ise yarsna ve eer pek hafif ise te birine kadar eksiltir. Yangn, bir ahsn hayatn tehlikeye koymu olduu takdirde ceza drtte bir orannda, lm meydana gelmi ise ayrca yar nispetinde arttrlr.

Sekizinci Uyum Paketi

Madde 110/5'te yer alan lm ibaresi mebbet ar hapis olarak deitirilmitir.

Kasten orman yakanlar on yldan on be yla kadar ar hapis ve be yz milyon liradan bir milyar liraya kadar ar para cezasna mahkum edilir. Bu fkradaki suun ilenmesi nedeniyle yanan orman alan hektardan fazla olduu takdirde verilecek ceza bir kat arttrlr ve yangn bir ahsn hayatn tehlikeye koymu olduu takdirde verilecek ceza ayrca bir kat daha arttrlr. lm meydana gelirse mebbet ar hapis cezasna hkmedilir.

Terr amac ile bir rgte mensup kii veya kiilerce Devlet ormanlarn yakanlar yirmi drt yldan otuz yla kadar ar hapis, be milyar liradan on milyar liraya kadar ar para cezasna mahkum edilir. Yanan orman alan bir hektardan fazla olduu veya bir ahsn hayatn tehlikeye koyduu takdirde mebbet ar hapis cezasna hkmedilir. Yangn sebebiyle lm meydana gelirse fiili ileyen veya iletenlere arlatrlm lm cezas verilir.

Terr amac ile bu suu ileyenler hakkndaki davalara 2845 sayl Devlet Gvenlik Mahkemelerinin Kurulu ve Yarglama Usulleri Hakkndaki Kanun gereince Devlet Gvenlik Mahkemelerince baklr.

Bu maddede gsterilen cezalar iin 647 sayl Cezalarn nfaz Hakknda Kanunun 4. madde hkm uygulanmaz.

13.7.1965 tarihli ve 647 sayl Cezalarn nfaz Hakknda Kanun


Madde 1 - nfaz ynnden cezalar unlardr: 1) (Mlga bend: 14/07/2004 - 5218 S.K./1.md) 2)Uzun veya ksa sreli hrriyeti balayc cezalar 3) Para cezas Arlatrlm Mebbet Ar Hapis Cezasnn nfaz

Sekizinci uyum paketi

Madde 1 - nfaz ynnden cezalar unlardr:

Madde 1'in (1) nolu bendi yrrlkten kaldrlmtr.

1. lm, 2. Uzun veya ksa sreli hrriyeti balayc cezalar, 3. Para cezas.

Sekizinci uyum paketi

lm Cezas ve Yerine Getirilmesi

Madde 2 bal ile birlikte deitirilmitir.

Madde 2 - lm cezas, buna hkml olan kimsenin aslmas suretiyle hayatnn izalesidir.

lm cezas, hkmlnn mensup olduu din ve mezhebin hususi gnlerinde infaz olunamaz. hastalna tutulanlar

Gebe kadnlar dourmadka, akl iyilemedike lm cezas infaz olunmaz.

Madde 2 - Arlatrlm mebbet ar hapis cezasna hkml hakknda hcrede kalma sresi; 765 sayl Trk Ceza Kanununun 70, 73 ve 82. maddelerinde bu su iin ngrlen ekilde, terr sulular hakknda ise mebbet ar hapis cezas iin ngrlen sreler kat olarak uygulanr.

lm cezas, hkml hakkndaki kararn Yargtayca onanmas ve Trkiye Byk Millet Meclisince infazna karar verilmesinden sonra gizli ekilde ve tzkte belirtilen esaslar dahilinde infaz olunur.

Askeri sulardan dolay asker kiiler hakknda verilen lm cezalarnn infazna ilikin hkmler sakldr. Madde 19 - (Deiik madde: 03/05/1973 - 1712/1 md.) (Deiik fkra: 11/03/1986 - 3267/1 md.) Arlatrlm mebbet ar hapis cezasna hkmller 25 yllarn; mebbet ar hapis cezasna hkmller 20 yllarn; dier ahsi hrriyeti balayc cezalara mahkum edilmi olanlar hkmllk sresinin 1/2'sini ekmi olup da Tze gre iyi halli hkml niteliinde bulunduklar takdirde, talepleri olmasa dahi ahsi artla salverilirler.

Sekizinci uyum paketi

Madde 19- (Deiik birinci fkra: 11/3/1986-3267/1 md.)

Madde 19/1 ve 19/2 deitirilmitir.

Trkiye Byk Millet Meclisi tarafndan lm cezalarnn yerine getirilmemesine karar verilenler 30 yllarn; mebbet ar hapis cezasna hkmller 20 yllarn; dier ahsi hrriyeti balayc cezalara mahkum edilmi olanlar hkmllk sresinin 1/2'sini ekmi olup da Tze gre iyi halli hkml niteliinde bulunduklar takdirde, talepleri olmasa dahi ahsi artla salverilirler.

199

200
(Deiik: 06/06/1990 - 3653/2 md.) Tutuklu veya hkml iken firar edenlerin, firara teebbs suundan veya cezaevi idaresine kar ayaklanma suundan mahkum edilmi olanlar ile disiplin cezas olarak drt defa hcre hapsi cezas alm olanlarn yukardaki fkra hkmnden yararlanabilmeleri iin, bunlardan; arlatrlm mebbet ar hapis cezasna hkmllerin 29 yllarn, mebbet ar hapse mahkum olanlarn 25 yllarn, dier ahsi hrriyeti balayc cezalara mahkum olanlarn ise hkmllk srelerinin 2/3'n ekmi olmalar arttr. Tutuklu veya hkml iken iki defa firar edenlerin, iki defa firara teebbs suundan veya iki defa cezaevi idaresine kar ayaklanma suundan mahkum edilmi olanlarn yukardaki fkra hkmnden yararlanabilmeleri iin, bunlardan; arlatrlm mebbet ar hapis cezasna hkmllerin 32 yllarn, mebbet ar hapse mahkum olanlarn 28 yllarn, dier ahsi hrriyeti balayc cezalara mahkum olanlarn ise hkmllk srelerinin 3/4'n ekmi olmalar arttr. Yukardaki nispetlerin tayininde hkmlnn tutuklu kald gnler de hesaba katlr. artla salverilmeyi gerektirir mahiyette cezaevi idaresi tarafndan verilen gerekeli mtalaa, hkm veren mahkemeye, hkml baka bir yerde bulunuyorsa, hkmlnn bulunduu yerdeki hkm veren mahkeme derecesinde bulunan mahkemeye tevdi edilir. Mahkeme bu mtalaay uygun grrse artla salverilme karar derhal yerine getirilir. Mahkeme artla salverilmeyi uygun grmedii takdirde gerekesini kararnda gsterir. Bu karara kar hkml, vekili, kanuni mmessili veya Cumhuriyet Savcs tarafndan acele itiraz yoluna bavurulabilir.

(Deiik : 6/6/1990-3653/2 md.) Tutuklu veya hkml iken firar edenlerin, firara teebbs suundan veya cezaevi idaresine kar ayaklanma suundan mahkum edilmi olanlar ile disiplin cezas olarak drt defa hcre hapsi cezas alm olanlarn yukardaki fkra hkmnden yararlanabilmeleri iin, bunlardan; Trkiye Byk Millet Meclisi tarafndan lm cezalarnn yerine getirilmemesine karar verilenlerin 33 yllarn, mebbet ar hapse mahkum olanlarn 25 yllarn, dier ahsi hrriyeti balayc cezalara mahkum olanlarn ise hkmllk srelerinin 2/3'n ekmi olmalar arttr. Tutuklu veya hkml iken iki defa firar edenlerin, iki defa firara teebbs suundan veya iki defa cezaevi idaresine kar ayaklanma suundan mahkum edilmi olanlarn yukardaki fkra hkmnden yararlanabilmeleri iin, bunlardan; Trkiye Byk Millet Meclisi tarafndan lm cezalarnn yerine getirilmemesine karar verilenlerin 36 yllarn, mebbet ar hapse mahkum olanlarn 28 yllarn, dier ahsi hrriyeti balayc cezalara mahkum olanlarn ise hkmllk srelerinin 3/4'n ekmi olmalar arttr.

(Deiik - dokuzuncu fkralar: 3/5/1973 - 1712/1 md.): Yukardaki nispetlerin tayininde hkmlnn tutuklu kald gnler de hesaba katlr.

artla salverilmeyi gerektirir mahiyette cezaevi idaresi tarafndan verilen gerekeli mtalaa, hkm veren mahkemeye, hkml baka bir yerde bulunuyorsa, hkmlnn bulunduu yerdeki hkm veren mahkeme derecesinde bulunan mahkemeye tevdi edilir. Mahkeme bu mtalaay uygun grrse artla salverilme karar derhal yerine getirilir.

Mahkeme artla salverilmeyi uygun grmedii takdirde gerekesini kararnda gsterir.

Bu karara kar hkml, vekili, kanuni mmessili veya Cumhuriyet Savcs tarafndan acele itiraz yoluna bavurulabilir.

Ksa sreli hrriyeti balayc cezalarnn bu Kanunun 8. maddesinin 1, 2 ve 3. bentlerine gre infazna karar verilenler artla salverilmeden yararlanamazlar. artla salverilmi olan hkmller hakknda artla salverilme sresinin sonuna kadar Trk Ceza Kanununun 28. maddesinin 3 ve 4. fkralar hkmleri uygulanr. artla salverme hkmlnn iktidar nisbetinde ahsi haklar tazmin etmesi artna talik edilebilir. (Ek fkra: 17/03/1982 - 2683/3 md.; Mlga fkra: 06/06/1990 3653/3 md.) Ek Madde 2- (Ek madde: 01/06/1978 - 2148/1 md.) Hkmllerin yar ak veya ak cezaevlerine seilmelerine karar verme ilemi, Adalet Bakanlnca her yln ocak ay ierisinde tespit edilerek Cumhuriyet Savclklarna bildirilen artla salverilme tarihine gre yaplr. Bakanlka bildirilen bu tarih almamak ve kapal kurumlarda alanlara ncelik tannmak kaydyla; 9, 10 ve 11. maddeler gereince tabi tutulacaklar mahadeleri sonucu yar ak veya ak messeselere naklolunan hkmllerin; anlan messeselerde kaldklar her ay iin 6 gn, 19. maddenin 1, 2 ve 3 . fkralarna gre tespit edilecek artla salverilme tarihlerinden indirilmek suretiyle artla salverilme ilemi yaplr. Kapal infaz kurumlarnda bulunanlardan yar ak veya ak infaz kurumlarna ayrlmaya hak kazanp da olanak salanmamas sebebiyle naklolunamayanlar ile ayn nitelikleri haiz olduklar halde ya ve bedeni kabiliyetleri itibaryla alma artlarna intibak edemeyecekleri tespit edilenlerin, iktisap ettikleri hak tarihinden sonra kapal kurumlarda geirecekleri sreleri de yar ak veya ak messeselerde gemi saylr.

Ksa sreli hrriyeti balayc cezalarnn bu Kanunun 8. maddesinin 1, 2 ve 3. bentlerine gre infazna karar verilenler artla salverilmeden yararlanamazlar.

artla salverilmi olan hkmller hakknda artla salverilme sresinin sonuna kadar Trk Ceza Kanununun 28. maddesinin 3 ve 4 . fkralar hkmleri uygulanr.

artla salverme hkmlnn iktidar nispetinde ahsi haklar tazmin etmesi artna talik edilebilir.

(Son fkra: Ek: 17/3/1982 - 2683/3 md.; Mlga: 6/6/1990 - 3653/3 md.)

Sekizinci uyum paketi

Ek Madde 2- (Ek madde:010/6/1978-2148/1 md.)

Ek Madde 2/8 yrrlkten kaldrlmtr.

Hkmllerin yar ak veya ak cezaevlerine seilmelerine karar verme ilemi, Adalet Bakanlnca her yln ocak ay ierisinde tespit edilerek Cumhuriyet Savclklarna bildirilen artla salverilme tarihine gre yaplr. Bakanlka bildirilen bu tarih almamak ve kapal kurumlarda alanlara ncelik tannmak kaydyla; 9, 10 ve 11. maddeler gereince tabi tutulacaklar mahedeleri sonucu yar ak veya ak messeselere naklonulan hkmllerin; anlan messese- lerde kaldklar her ay iin 6 gn, 19. maddenin 1, 2 ve 3. fkralarna gre tespit edilecek artla salverilme ilemi yaplr.

Kapal infaz kurumlarnda bulunanlardan yar ak veya ak infaz kurumlarna ayrlmaya hak kazanp da olanak salanmamas sebebiyle naklolunamayanlar ile ayn nitelikleri haiz olduklar halde ya ve bedeni kabiliyetleri itibaryla alma artlarna intibak edemeyecekleri tespit edilenlerin, iktisap ettikleri hak tarihinden sonra kapal kurumlarda geirecekleri sreleri de yar ak veya ak messeselerde gemi saylr.

201

202
1 ve 2. fkralardaki indirimden yararlananlarn, yar ak veya ak kurumlara ayrlmalarna ilikin idare kurulu kararndan nce tutuklu ve hkml olarak almak veya almak isteyip de altrlmasna olanak salanamamas suretiyle veya ya ve bedeni kabiliyetleri itibaryla alamayanlarn, iyi hallilikle geirdikleri gnler, 1. fkradaki indirime esas srelerine eklenir. Her iki halde de yaplacak indirimlerde 1 aydan az sreler hesaba katlmaz. artla salverilmenin geri alnmasna karar verilmesi halinde, bu kararla birlikte 1,2 ve 3. fkralar gereince yaplan indirim de geri alnm olur. Yar ak veya ak messeselerden ve 2. fkrada belirtilen nitelikleri haiz olduu halde kapal messeselerden firar edenlerle, en az iki defa kapal cezaevlerine iade edilenler veya yar ak veya ak cezaevlerinden kapal kurumlara iadeyi gerektiren hareketleri sebebiyle 2. fkraya gre kazandklar haklar en az iki defa kaybedenler; evvelce yar ak veya ak messeselerde veya bu kurumlara ayrlmaya hak kazandklar tarihten sonra kapal cezaevlerinde geirdikleri sreler dahil hibir surette indirimden yararlanamazlar. (Ek fkra: 11/03/1986 - 3267/3 md.) Ksa sreli hrriyeti balayc cezalara mahkum olanlar hakknda da, mahadeye tabi tutulma ve ak ve yar ak messeselere ayrlma artlar aranmakszn bu madde hkmleri uygulanr. (Ek fkra: 11/03/1986 - 3267/3 md.;Mlga fkra: 14/07/2004 - 5218 S.K./1.md) (Ek fkra: 23/09/1986 - KHK-262/3 md; aynen kabul: 26/03/1987 3333/3 md.) Hkmllerin bu maddede belirtilen indirimden yararlanarak artla salverilmeleri iin, ak veya yar ak cezaevlerine ayrlmalarna dair cezaevi idare kurullarnca verilecek kararlar ve mahade dosyalar bakanla gnderilmez.

1 ve 2. fkralardaki indirimden yararlananlarn, yar ak veya ak kurumlara ayrlmalarna ilikin idare kurulu kararndan nce tutuklu ve hkml olarak almak veya almamak isteyip de altrlmasna olanak salanamamas suretiyle veya ya ve bedeni kabiliyetleri itibaryla alamayanlarn, iyi hallilikle geirdikleri gnler, 1. fkradaki indirime esas srelerine eklenir.

Her iki halde de yaplacak indirimlerde 1 aydan az sreler hesaba katlmaz.

artla salverilmenin geri alnmasna karar verilmesi halinde, bu kararla birlikte 1, 2 ve 3. fkralar gereince yaplan indirim de geri alnm olur. Yar ak veya ak messeselerden ve 2. fkrada belirtilen nitelikleri haiz olduu halde kapal messeselerden firar edenlerle, en az iki defa kapal cezaevlerine iade edilenler veya yar ak veya ak cezaevlerinden kapal kurumlara iadeyi gerektiren hareketleri sebebiyle 2. fkraya gre kazandklar haklar en az iki defa kaybedenler; evvelce yar ak veya ak messeselerden veya bu kurumlara ayrlmaya hak kazandklar tarihten sonra kapal cezaevlerinde geirdikleri sreler dahil hibir surette indirimden yararlanamazlar.

(Ek fkra: 11/03/1986-3267/3 md.) Ksa sreli hrriyeti balayc cezalara mahkum olanlar hakknda da, mahedeye tabi tutulma ve ak ve yar ak messeselere ayrlma artlar aranmakszn bu madde hkmleri uygulanr.

(Ek fkra : 11/03/1986-3267/3 md.) Trkiye Byk Millet Meclisi tarafndan lm cezalarnn yerine getirilmemesine karar verilenler hakknda, bu maddedeki indirim hkmleri uygulanmaz. (Ek : 23/09/1986-KHK 262/3 md; aynen kabul: 26/3/1987-3333/3 md.) Hkmllerin bu maddede belirtilen indirimden yararlanarak artla salverilmeleri iin, ak veya yar ak cezaevlerine ayrlmamalarna dair cezaevi idare kurullarnca verilecek kararlar ve mahede dosyalar bakanla gnderilmez.

Sekizinci uyum paketi

Geici Madde 10'dan sonra gelmek zere geici maddeler eklenmitir.

Geici Madde 11 - lm cezalar 3.8.2002 tarihli ve 4771 sayl eitli Kanunlarda Deiiklik Yaplmasna likin kanun hkmlerine gre mebbet ar hapis cezasna dntrlenlerin kesinlemi cezalar, bu Kanunun yrrle girmesiyle birlikte, kendiliinden arlatrlm mebbet ar hapis cezasna dnr. Bu hkmllerin, ceza infaz kurumunda geirecekleri sre ile infaz usul, hkm veren mahkeme tarafndan ve dosya zerinden saptanr. Geici Madde 12 - Haklarnda 3.8.2002 tarihli ve 4771 sayl Kanunun 1. maddesi uygulanan hkmllerin dosyalarndan; a) Henz Yargtaya gnderilmemi veya Yargtay Cumhuriyet Basavclnda bulunanlar ile daha nce Trkiye Byk Millet Meclisine gnderilmi olanlar hkm veren mahkemece, b) Yargtayda bulunanlar ilgili ceza dairesince, Acele ilerden saylmak ve 765 sayl Trk Ceza Kanununun 2 nci maddesi dikkate alnmak suretiyle karara balanr. Yargtay Cumhuriyet Basavclnda veya Trkiye Byk Millet Meclisinde bulunan dosyalar, gelilerindeki usule uygun olarak bu kanunun yrrlk tarihinden itibaren bir ay iinde hkm veren mahkemeye geri gnderilir. Asker mahkemeler, Asker Yargtay Basavcl ve Asker Yargtayda bulunan dosyalar hakknda da bu madde hkmleri kyas yoluyla uygulanr. 4771 sayl Kanunun 1. maddesi kapsam dnda olan idam cezas hkmlleri hakknda da bu madde hkmleri kyas yoluyla uygulanr.

203

204
Madde 1 - Polis ve jandarma, dier kanun ve tzklerde yazl yetkileri sakl kalmak zere, aada yazl hallerde de silah kullanmaya yetkilidirler: a) 2559 sayl Polis Vazife ve Salahiyet Kanununun 16. maddesinde yazl hallerde, b) (a) bendindeki yetkiler sakl kalmak zere, arlatrlm mebbet ar hapis veya ar hapis cezasn gerektiren sulardan bir veya birkan ilemekten sank veya hkml olup da haklarnda tevkif veya yakalama mzekkeresi karlan ve silahl dolaarak emniyet ve asayii tek bana veya toplu olarak fiilen tehdit ve ihlal ettikleri anlalanlardan, teslim olmalar iin ileri Bakanlnca tesbit edilen tarihte balamak zere 10 gnden az ve 30 gnden ok olmamak artiyle verilecek mhlet ile ad, san ve eylemleri de belirtilerek sank veya hkmlnn dolat blgelerde mutat vastalarla ve uygun grlen yayn organlariyle radyo ve televizyonla da ilan edilenlerin belirtilen sre sonuna kadar adli makamlara, zabtaya veya herhangi bir resmi merciye teslim olmamalar hallerinde. Madde 12 - Fiili iledii zaman 11 yan bitirmi olup da 15 yan doldurmam olan kkler hakknda 20. maddeye gre yaplan inceleme, ceza tertibini gerektirmiyorsa mahkemece 10. maddede yazl tedbirlerden biri uygulanabilir. Aksi halde haklarnda aada yazl ceza tayin olunur. 1. Arlatrlm mebbet ar hapis cezas yerine 15 sene ve mebbet ar hapis cezas yerine 10 seneden aa olmamak zere hapis cezas verilir. 2. Dier cezalar yarya indirilir. Ar hapis cezalar hapse evrilir. Ancak,bu fkrann tatbiki suretiyle hkmolunacak cezalar her fiil iin 7 seneden fazla olamaz.

8.9.1971 tarihli ve 1481 sayl Asayie Messir Baz Fiillerin nlenmesi Hakknda Kanun

Sekizinci uyum paketi

Madde 1/1 (b) bendinde yer alan idam ibaresi, arlatrlm mebbet ar hapis olarak deitirilmitir.

Madde 1 - Polis ve jandarma, dier kanun ve tzklerde yazl yetkileri sakl kalmak zere, aada yazl hallerde de silah kullanmaya yetkilidirler: a) 2559 sayl Polis Vazife ve Salahiyet Kanununun 16. maddesinde yazl hallerde, b) (a) bendindeki yetkiler sakl kalmak zere, idam veya ar hapis cezasn gerektiren sulardan bir veya birkan ilemekten sank veya hkml olup da haklarnda tevkif veya yakalama mzekkeresi karlan ve silahl dolaarak emniyet ve asayii tek bana veya toplu olarak fiilen tehdit ve ihlal ettikleri anlalanlardan, teslim olmalar iin ileri Bakanlnca tesbit edilen tarihte balamak zere 10 gnden az ve 30 gnden ok olmamak artiyle verilecek mhlet ile ad, san ve eylemleri de belirtilerek sank veya hkmlnn dolat blgelerde mutat vastalarla ve uygun grlen yayn organlaryle radyo ve televizyonla da ilan edilenlerin belirtilen sre sonuna kadar adli makamlara, zabtaya veya herhangi bir resmi merciye teslim olmamalar hallerinde.

7.11.1979 tarihli ve 2253 sayl ocuk Mahkemelerinin Kuruluu, Grev ve Yarglama Usulleri Hakknda Kanun

Sekizinci uyum paketi Madde 12/2 (1) nolu bendinde yer alan idam ibaresi

Madde 12 - Fiili iledii zaman 11 yan bitirmi olup da15 yan doldurmam olan kkler hakknda 20 nci maddeye gre yaplan inceleme, ceza tertibini gerektirmiyorsa mahkemece 10. maddede yazl tedbirlerden biri uygulanabilir.

arlatrlm mebbet ar hapis olarak deitirilmitir.

Aksi halde haklarnda aada yazl ceza tayin olunur. 1. dam cezas yerine 15 sene ve mebbet ar hapis cezas yerine 10 seneden aa olmamak zere hapis cezas verilir. 2. Dier cezalar yarya indirilir. Ar hapis cezalar hapse evrilir. Ancak,bu fkrann tatbiki suretiyle hkmolunacak cezalar her fiil iin 7 seneden fazla olamaz.

3. Kamu hizmetlerinden yasakllk ve genel gvenlik gzetimi altna alnmak cezalar uygulanmaz. Bu hkmllkler tekerrre esas olamaz. tima halinde Trk Ceza Kanununun genel hkmleri uygulanr. Fiili iledii zaman 15 yan bitirmeyen sar - dilsizler hakknda kovuturma yaplamaz, bunlar hakknda 10. maddede yazl tedbirlerden biri uygulanr.

3. Kamu hizmetlerinden yasakllk ve genel gvenlik gzetimi altna alnmak cezalar uygulanmaz.

Bu hkmllkler tekerrre esas olamaz. tima halinde Trk Ceza Kanununun genel hkmleri uygulanr. Fiili iledii zaman 15 yan bitirmeyen sar - dilsizler hakknda kovuturma yaplamaz, bunlar hakknda. maddede yazl tedbirlerden biri uygulanr.

4.2.1983 tarihli ve 2797 sayl Yargtay Kanunu


Madde 14 - zel kanunlarda bakaca hkm bulunmad takdirde, 1.Hukuk dairelerinden: Birinci Hukuk Dairesi: Tanmaz mallara ilikin mlkiyet hakkna veya Devletin hkm ve tasarrufu altndaki tanmaz mallar hakknda Hazinenin at davalara ait asliye mahkemelerinden verilen kinci, Beinci, Altnc, Yedinci, Sekizinci, Onikinci ve Ondrdnc Hukuk Dairelerinin grevleri dnda kalan hkm ve kararlar, kinci Hukuk Dairesi: Trk Kanunu Medenisinin birinci, ikinci ve nc kitaplar ve zel kanunlarla dzenlenmi olan ahs, aile ve miras hukukuna ilikin davalarla, meslek kurulular ve bu kurulularla yeleri arasnda kan ve kurulu kanunlarna gre dernekler hukuku hkmlerinin uygulanmasn gerektiren davalara ve 274 sayl Sendikalar Kanununda yer alan ii ve iveren sendikalar, federasyon ve konfederasyonlar genel kurullarnn toplantya arlmas ve kayym tayinine, ar heyeti tekiline ve genel kurullarn verdii kararlarn iptaline ilikin olarak asliye ve sulh mahkemelerinden verilen hkm ve kararlar nc Hukuk Dairesi: Sulh mahkemelerinden verilip de kinci, Beinci, Altnc, Sekizinci, Onbirinci, Onikinci, Ondrdnc ve Onbeinci Hukuk Dairelerinin grevleri dnda kalan hkm ve kararlarla, nian bozmadan doan hediyelerin geri alnmas ve tazminat

Sekizinci uyum paketi

Madde 14 - zel kanunlarda bakaca hkm bulunmad takdirde,

Madde 14'n (2) nolu bendinde yer alan lm ibaresi madde metninden karlmtr.

1.Hukuk dairelerinden: Birinci Hukuk Dairesi: Tanmaz mallara ilikin mlkiyet hakkna veya Devletin hkm ve tasarrufu altndaki tanmaz mallar hakknda Hazinenin at davalara ait asliye mahkemelerinden verilen kinci, Beinci, Altnc, Yedinci, Sekizinci, Onikinci ve Ondrdnc Hukuk Dairelerinin grevleri dnda kalan hkm ve kararlar, kinci Hukuk Dairesi: Trk Kanunu Medenisinin birinci, ikinci ve nc kitaplar ve zel kanunlarla dzenlenmi olan ahs, aile ve miras hukukuna ilikin davalarla, meslek kurulular ve bu kurulularla yeleri arasnda kan ve kurulu kanunlarna gre dernekler hukuku hkmlerinin uygulanmasn gerektiren davalara ve 274 sayl Sendikalar Kanununda yer alan ii ve iveren sendikalar, federasyon ve konfederasyonlar genel kurullarnn toplantya arlmas ve kayym tayinine, ar heyeti tekiline ve genel kurullarn verdii kararlarn iptaline ilikin olarak asliye ve sulh mahkemelerinden verilen hkm ve kararlar, nc Hukuk Dairesi: Sulh mahkemelerinden verilip de kinci, Beinci, Altnc, Sekizinci, Onbirinci, Onikinci, Ondrdnc ve Onbeinci Hukuk Dairelerinin grevleri dnda kalan hkm ve kararlarla, nian bozmadan doan hediyelerin geri alnmas ve tazminat

205

206
davalarna ve kaynaklara, zel ve genel sulara ilikin hkm ve kararlarla, sulh ve asliye mahkemelerinden verilen igal tazminat ile ilgili her trl hkm ve kararlar, Drdnc Hukuk Dairesi: (Deiik: 30/5/1991 - 3749/2 md.) Asliye mahkemelerince verilen haksz eylemden, genel ve zel kanunlardan doan ve dier hukuk dairelerinin grevi dnda kalan hkm ve kararlarla, hakim reddi ilerini, Beinci Hukuk Dairesi: (Deiik: 30/5/1991 - 3749/2 md.) Her trl kamulatrma kanunlar ile kamulatrlmasz el koymadan doan btn uyumazlklar ve bu uyumazlklar nedeniyle sulh ve asliye mahkemelerinden verilen tazminat kararlaryla yrrlkten kaldrlm olan 4753 sayl iftiyi Toplaklandrma Kanunundan doan uyumazlklarla ilgili hkm ve kararlar, Altnc Hukuk Dairesi: (Deiik 30/5/1991 - 3749/2 md.) Asliye ve sulh mahkemelerinden verilip de uf'a itira ve vefa haklarna, paydalar veya miraslar arasnda tanr ve tanmaz mallarn taksimi ve yuunun giderilmesi davalarna, asliye ve sulh ve ticaret mahkemelerinden verilip de kira batndan doan tahliye davalarna, tahliye davas ile birlikte grlen kira karl ve tazminat davalarna, ilikin hkm ve kararlar, Yedinci Hukuk Dairesi: (Deiik: 30/5/1991 - 3749/2 md.) 3402 sayl Kadastro Kanununun 24. maddesi uyarnca kurulan kadastro mahkemeleri tarafndan verilen hkm ve kararlar, Sekizinci Hukuk Dairesi: Zilyetlie dayanlarak tanmaz mallarn ayn' hakknda alan davalara ilikin asliye ve sulh mahkemelerince verilen hkm ve kararlarla tanmaz mallarn iktisab, zamanamyla tesciline ilikin olarak verilip de On drdnc Hukuk Dairesinin grevi dnda kalan hkm ve kararlar, Dokuzuncu Hukuk Dairesi: 1475 sayl Kanunu, 274 sayl Sendikalar Kanunu, 275 sayl Toplu Szlemesi, Grev ve Lokavt Kanunu, 212 sayl Basn Mesleinde alanlarla altrlanlar Arasndaki likileri Dzenleyen Kanunla, Deniz Kanunundan

davalarna ve kaynaklara, zel ve genel sulara ilikin hkm ve kararlarla, sulh ve asliye mahkemelerinden verilen igal tazminat ile ilgili her trl hkm ve kararlar, Drdnc Hukuk Dairesi: (Deiik: 30/5/1991 - 3749/2 md.) Asliye mahkemelerince verilen haksz eylemden, genel ve zel kanunlardan doan ve dier hukuk dairelerinin grevi dnda kalan hkm ve kararlarla, hakim reddi ilerini, Beinci Hukuk Dairesi: (Deiik: 30/5/1991 - 3749/2 md.) Her trl kamulatrma kanunlar ile kamulatrlmasz el koymadan doan btn uyumazlklar ve bu uyumazlklar nedeniyle sulh ve asliye mahkemelerinden verilen tazminat kararlaryla yrrlkten kaldrlm olan 4753 sayl iftiyi Toplaklandrma Kanunundan doan uyumazlklarla ilgili hkm ve kararlar, Altnc Hukuk Dairesi: (Deiik 30/5/1991 - 3749/2 md.) Asliye ve sulh mahkemelerinden verilip de uf'a, itira ve vefa haklarna, paydalar veya miraslar arasnda tanr ve tanmaz mallarn taksimi ve yuunun giderilmesi davalarna, asliye ve sulh ve ticaret mahkemelerinden verilip de kira batndan doan tahliye davalarna, tahliye davas ile birlikte grlen kira karl ve tazminat davalarna, ilikin hkm ve kararlar, Yedinci Hukuk Dairesi: (Deiik: 30/5/1991 - 3749/2 md.) 3402 sayl Kadastro Kanununun 24. maddesi uyarnca kurulan kadastro mahkemeleri tarafndan verilen hkm ve kararlar, Sekizinci Hukuk Dairesi: Zilyetlie dayanlarak tanmaz mallarn ayn' hakknda alan davalara ilikin asliye ve sulh mahkemelerince verilen hkm ve kararlarla tanmaz mallarn iktisab, zamanamyla tesciline ilikin olarak verilip de On drdnc Hukuk Dairesinin grevi dnda kalan hkm ve kararlar, Dokuzuncu Hukuk Dairesi: 1475 sayl Kanunu, 274 sayl Sendikalar Kanunu, 275 sayl Toplu Szlemesi, Grev ve Lokavt Kanunu, 212 sayl Basn Mesleinde alanlarla altrlanlar Arasndaki likileri Dzenleyen Kanunla, Deniz Kanunundan

doan uyumazlklara deinen ve Onuncu Hukuk Dairesinin grevi dnda kalan ve i mahkemelerinden verilmi olan hkm ve kararlar, Onuncu Hukuk Dairesi: (Deiik:7/12/1994 - 4053/2 md.) 506 sayl Sosyal Sigortalar Kanunu ile 1479 sayl Esnaf ve Sanatkarlar ve Dier Bamsz alanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Kanunundan ve 4792 sayl Sosyal Sigortalar Kurumu Kanununun 3917 sayl Kanunla deiik 6. maddesinden doan uyumazlklara ilikin olarak i mahkemelerinden verilen hkm ve kararlar, Onbirinci Hukuk Dairesi: Trk Ticaret Kanunu ile bu Kanunun dier kanunlarda yer almasna ramen ticari hkm sayd kurallarn uygulanmasndan doan ve ticari dava saylan uyumazlklara ilikin olarak asliye ve sulh mahkemelerinden verilen ve nc, Drdnc, Onikinci, Onnc ve Onbeinci Hukuk Dairelerinin grevleri dnda kalan hkm ve kararlar, Onikinci Hukuk Dairesi: (Deiik: 30/5/1991 - 3749/2 md.) cra ve flas Kanununun uygulanmasndan doan itiraz ve ikayetler dolaysyla icra tetkik mercilerinden verilen, Onnc ve Onbeinci Hukuk Dairelerinin grevleri dnda kalan hkm ve kararlar, yuunun sat suretiyle giderilmesine ilikin ilemlere kar ynetilecek itiraz ve ikayetler sonunda sulh mahkemelerinden verilen kararlar, zel kanunlarn grevlendirmesi nedeniyle icra tetkik mercilerinden cra ve flas Kanunu hkmleri uyarnca verilen ve dier dairelerin grevleri dnda kalan hkm ve kararlar, Onnc Hukuk Dairesi: Haksz iktisaptan ve geerli olup olmadna baklmakszn Borlar Kanununun ikinci ksmnda dzenlenmi olan szlemelerle, zel kanunlara gre yaplan szlemelerden doan ve Onbirinci ve Onbeinci Hukuk Dairelerinin grevleri dnda kalan ve asliye mahkemelerinden verilen kararlar ile alacan temliki ve borcun nakli ilemlerinden doan her trl davalara ilikin olarak asliye mahkemelerinden verilen ve Onbirinci Hukuk Dairesinin grevi dnda kalan hkm ve kararlar,

doan uyumazlklara deinen ve Onuncu Hukuk Dairesinin grevi dnda kalan ve i mahkemelerinden verilmi olan hkm ve kararlar, Onuncu Hukuk Dairesi: (Deiik:7/12/1994 - 4053/2 md.) 506 sayl Sosyal Sigortalar Kanunu ile 1479 sayl Esnaf ve Sanatkarlar ve Dier Bamsz alanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Kanunundan ve 4792 sayl Sosyal Sigortalar Kurumu Kanununun 3917 sayl Kanunla deiik 6. maddesinden doan uyumazlklara ilikin olarak i mahkemelerinden verilen hkm ve kararlar, Onbirinci Hukuk Dairesi: Trk Ticaret Kanunu ile bu Kanunun dier kanunlarda yer almasna ramen ticari hkm sayd kurallarn uygulanmasndan doan ve ticari dava saylan uyumazlklara ilikin olarak asliye ve sulh mahkemelerinden verilen ve nc, Drdnc, Onikinci, Onnc ve Onbeinci Hukuk Dairelerinin grevleri dnda kalan hkm ve kararlar, Onikinci Hukuk Dairesi: (Deiik: 30/5/1991 - 3749/2 md.) cra ve flas Kanununun uygulanmasndan doan itiraz ve ikayetler dolaysyla icra tetkik mercilerinden verilen, Onnc ve Onbeinci Hukuk Dairelerinin grevleri dnda kalan hkm ve kararlar, yuunun sat suretiyle giderilmesine ilikin ilemlere kar ynetilecek itiraz ve ikayetler sonunda sulh mahkemelerinden verilen kararlar, zel kanunlarn grevlendirmesi nedeniyle icra tetkik mercilerinden cra ve flas Kanunu hkmleri uyarnca verilen ve dier dairelerin grevleri dnda kalan hkm ve kararlar, Onnc Hukuk Dairesi: Haksz iktisaptan ve geerli olup olmadna baklmakszn Borlar Kanununun ikinci ksmnda dzenlenmi olan szlemelerle, zel kanunlara gre yaplan szlemelerden doan ve Onbirinci ve Onbeinci Hukuk Dairelerinin grevleri dnda kalan ve asliye mahkemelerinden verilen kararlar ile alacan temliki ve borcun nakli ilemlerinden doan her trl davalara ilikin olarak asliye mahkemelerinden verilen ve Onbirinci Hukuk Dairesinin grevi dnda kalan hkm ve kararlar,

207

208
Ondrdnc Hukuk Dairesi: (Deiik: 30/5/1991 - 3749/2 md.) Tanmaz mallara ilikin mlkiyet hakkna veya Devletin hkm ve tasarrufu altndaki tanmaz mallar hakknda, Hazinenin at davalara ait sulh mahkemelerinden verilen hkm ve kararlarla,mlkiyetin gayri ayni haklara ilikin olup da asliye ve sulh mahkemelerinden verilen hkm ve kararlara, kamu mallarndan mera, yayla, klak davalarna ve ahsi haklara dayanan tanmaz ile ilgili davalara ilikin olup da asliye ve sulh mahkemelerinden verilen hkm ve kararlarla ferman ve hccet gibi tasarruf belgelerinin sahtelii nedeniyle alan iptal davalar ile ilgili hkm ve kararlar ve 5520 sayl Kanuna gre alan tapuda snr ve yzlm ve tapuda isim ve soyad dzeltilmesine ilikin hkm ve kararlar, Onbeinci Hukuk Dairesi: in niteliine ve taraflarn sfatna baklmakszn btn istisna szlemelerinden ve okutma ve yetitirme giderleri ile ilgili olarak kanundan veya szlemeden doan her trl davalar hakknda sulh ve asliye mahkemelerinden verilen hkm ve kararlarla icra tetkik mercilerinden genel hkmler erevesinde verilen istihkak, cra ve flas Kanununun 277 - 280. maddeleri hkmlerine deinen iptal davalarna ve 6183 sayl Amme Alacaklarnn Tahsil Usul Hakknda Kanundan doan ve On ikinci Hukuk Dairesinin grevi dnda kalan sulh ve asliye mahkemelerinden verilen her trl hkm ve kararlar, Onaltnc Hukuk Dairesi : (Ek:20/5/1987 - 3368/2 md; Deiik: 30/5/1991 - 3749/2 md.) 3402 sayl Kadastro Kanununun 24 nc maddesi uyarnca kurulan Kadastro Mahkemeleri tarafndan verilen hkm ve kararlar, Onyedinci Hukuk Dairesi : (Ek:30/5/1991 -3749/2 md.) 3402 sayl Kadastro Kanununun 24. maddesi uyarnca kurulan Kadastro Mahkemeleri tarafndan verilen hkm ve kararlar, Onsekizinci Hukuk Dairesi : (Ek: 30/5/1991 - 3749/2 md.) 634 sayl Kat Mlkiyeti Kanununa ilikin uyumazlklar ile 2942 sayl Kamulatrma Kanunundan doan btn uyumazlklar, nfus kt ve ya kaytlarnn dzeltilmesi, z ve soyadnn deitirilmesi

Ondrdnc Hukuk Dairesi: (Deiik: 30/5/1991 - 3749/2 md.) Tanmaz mallara ilikin mlkiyet hakkna veya Devletin hkm ve tasarrufu altndaki tanmaz mallar hakknda, Hazinenin at davalara ait sulh mahkemelerinden verilen hkm ve kararlarla,mlkiyetin gayri ayni haklara ilikin olup da asliye ve sulh mahkemelerinden verilen hkm ve kararlara, kamu mallarndan mera, yayla, klak davalarna ve ahsi haklara dayanan tanmaz ile ilgili davalara ilikin olup da asliye ve sulh mahkemelerinden verilen hkm ve kararlarla ferman ve hccet gibi tasarruf belgelerinin sahtelii nedeniyle alan iptal davalar ile ilgili hkm ve kararlar ve 5520 sayl Kanuna gre alan tapuda snr ve yzlm ve tapuda isim ve soyad dzeltilmesine ilikin hkm ve kararlar, Onbeinci Hukuk Dairesi: in niteliine ve taraflarn sfatna baklmakszn btn istisna szlemelerinden ve okutma ve yetitirme giderleri ile ilgili olarak kanundan veya szlemeden doan her trl davalar hakknda sulh ve asliye mahkemelerinden verilen hkm ve kararlarla icra, tetkik mercilerinden genel hkmler erevesinde verilen istihkak, cra ve flas Kanununun 277 - 280. maddeleri hkmlerine deinen iptal davalarna ve 6183 sayl Amme Alacaklarnn Tahsil Usul Hakknda Kanundan doan ve Onikinci Hukuk Dairesinin grevi dnda kalan sulh ve asliye mahkemelerinden verilen her trl hkm ve kararlar, Onaltnc Hukuk Dairesi : (Ek:20/5/1987 - 3368/2 md; Deiik: 30/5/1991 - 3749/2 md.) 3402 sayl Kadastro Kanununun 24. maddesi uyarnca kurulan Kadastro Mahkemeleri tarafndan verilen hkm ve kararlar, Onyedinci Hukuk Dairesi : (Ek:30/5/1991 -3749/2 md.) 3402 sayl Kadastro Kanununun 24. maddesi uyarnca kurulan Kadastro Mahkemeleri tarafndan verilen hkm ve kararlar, On sekizinci Hukuk Dairesi : (Ek: 30/5/1991 - 3749/2 md.) 634 sayl kat Mlkiyeti Kanununa ilikin uyumazlklar ile 2942 sayl Kamulatrma Kanunundan doan btn uyumazlklar, nfus kt ve ya kaytlarnn dzeltilmesi, z ve soyadnn deitirilmesi

davalarna ilikin hkm ve kararlar ile vakfa ilikin hkm ve kararlar, Ondokuzuncu Hukuk Dairesi: (Ek: 30/5/1991 - 3749/2 md.) Mahkemelerden verilmi iflas ve konkordatoya ilikin hkm ve kararlar, cra ve flas Kanununun 142,151,235. maddelerine ilikin davalar ve ikayetler sonunda verilen hkm ve kararlar, icra tetkik mercilerinden 6183 sayl Amme Alacaklarnn Tahsil Usul Hakknda Kanunun 99. maddesine gre verilen ihalenin feshine dair kararlar, Yirminci Hukuk Dairesi: (Ek: 30/5/1991 - 3749/2 md.) 6831 sayl Kanunun 11. maddesinde belirlenmi olan btn davalarla, ahslarla Orman daresi arasnda alan itiraz, iptal ve elatmann nlenmesi ile ilgili olarak Hukuk ve Kadastro mahkemelerinden verilen davalara ilikin hkm ve kararlar, hakimin reddi ve yarg yeri belirtilmesi ilerini, Yirmibirinci Hukuk Dairesi: (Ek:7/12/1994 - 4053/2 md.) 506 Sayl Sosyal Sigortalar Kanunu ile 1479 sayl Esnaf ve Sanatkarlar ve Dier Bamsz alanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Kanunundan ve 4792 sayl Sosyal Sigortalar Kurumu Kanununun 3917 sayl Kanunla deiik 6. maddesinden doan uyumazlklara ilikin olarak i mahkemelerinden verilen hkm ve kararlar, nceler ve karara balar. (Ek: 20/5/1987 - 3368/2 md; Deiik: 30/5/1991 - 3749/2 md.) Beinci, Yedinci, Onaltnc, Onyedinci ve Onsekizinci Hukuk Dairelerinin i blmnn esaslar Bakanlar Kurulunca belirlenir. (Deiik: 30/5/1991 - 3749/2 md.) Hukuk Dairelerinin grevlerini tayinde davadaki tavsif asldr. Bir davadaki uyumazlk konusu, taraflar arasndaki hukuki ilikinin asl ile deil de bu ilikiden doan dier isteklerle ilgili ise, temyiz incelemesi asl hukuki ilikiye ait hkm ve kararlar incelemekle grevli dairece yaplr.

davalarna ilikin hkm ve kararlar ile vakfa ilikin hkm ve kararlar, Ondokuzuncu Hukuk Dairesi: (Ek: 30/5/1991 - 3749/2 md.) Mahkemelerden verilmi iflas ve konkordatoya ilikin hkm ve kararlar, cra ve flas Kanununun 142,151,235. maddelerine ilikin davalar ve ikayetler sonunda verilen hkm ve kararlar, icra tetkik mercilerinden 6183 sayl Amme Alacaklarnn Tahsil Usul Hakknda Kanunun 99. maddesine gre verilen ihalenin feshine dair kararlar, Yirminci Hukuk Dairesi: (Ek: 30/5/1991 - 3749/2 md.) 6831 sayl Kanunun 11. maddesinde belirlenmi olan btn davalarla, ahslarla Orman daresi arasnda alan itiraz, iptal ve elatmann nlenmesi ile ilgili olarak Hukuk ve Kadastro mahkemelerinden verilen davalara ilikin hkm ve kararlar, hakimin reddi ve yarg yeri belirtilmesi ilerini, Yirmibirinci Hukuk Dairesi: (Ek:7/12/1994 - 4053/2 md.) 506 Sayl Sosyal Sigortalar Kanunu ile 1479 sayl Esnaf ve Sanatkarlar ve Dier Bamsz alanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Kanunundan ve 4792 sayl Sosyal Sigortalar Kurumu Kanununun 3917 sayl Kanunla deiik 6. maddesinden doan uyumazlklara ilikin olarak i mahkemelerinden verilen hkm ve kararlar,

nceler ve karara balar.

Ek: 20/5/1987 - 3368/2 md; Deiik: 30/5/1991 - 3749/2 md.) Beinci, Yedinci, Onaltnc, Onyedinci ve Onsekizinci Hukuk Dairelerinin i blmnn esaslar Bakanlar Kurulunca belirlenir. (Deiik: 30/5/1991 - 3749/2 md.) Hukuk Dairelerinin grevlerini tayinde davadaki tavsif asldr. Bir davadaki uyumazlk konusu, taraflar arasndaki hukuki ilikinin asl ile deil de bu ilikiden doan dier isteklerle ilgili ise, temyiz incelemesi asl hukuki ilikiye ait hkm ve kararlar incelemekle grevli dairece yaplr.

209

210
Bir davada birka hukuk dairesinin grevine giren uyumazlk sz konusu ise, temyiz incelemesi uyumazl douran asl hukuki ilikiye ait hkm ve kararlar inceleyen dairece yaplr. Bir davada uyumazlk konusu hukuki iliki birka dairenin grev alanna giren karma szlemeye yahut birden ziyade szleme trne ayr ayr dayanyorsa temyiz incelemesi bunlardan Borlar Kanunundaki zel szleme trne ilikin davalara ait hkm ve kararlar incelemekle grevli dairece yaplr. Bir szleme ile ilgili alacak ve tazminat davalarnn temyiz incelemesini yapmakla grevli daire, bu szleme trne ilikin tespit davalarnn temyiz incelemesini de yapmakla grevlidir, Bir dava dosyasnn incelenerek eksikliklerinin giderilmesinden sonra geri evrilmesi iin mahalline gnderilmesi veya durumasnn olmas o dosyann grevli daireye gnderilmesine engel tekil etmez. l mahkemelerinde grlen ve hakimlerin mesuliyetine ilikin bulunan tazminat davalarnda verilen hkm ve kararlarn temyiz incelemesi, esas davaya ait hkm incelemekle grevli Yargtay Dairesince yaplr. Bu kural, hakemlerce verilen kararlarn ve hakemlere ilikin her trl ilerle ilgili hkm ve kararlarn incelenmesinde de aynen uygulanr. Ebniye Kanunu, 2510 sayl skan Kanunu ve yrrlkten kaldrlm 4753 sayl iftiyi Topraklandrma Kanunu gibi kanunlardan doan ve ayn davas almas imkan bulunmayan durumlarda alan tazminat davalar ile Hukuk Usul Muhakemeleri Kanununun 186. maddesi hkmnden yararlanlmak suretiyle tazminata dntrlen davalara ilikin olarak verilen hkm ve kararlarn temyiz incelemesi ayn uyumazln inceleyecek dairece yaplr. 2. Ceza dairelerinden : Birinci Ceza Dairesi: Trk Ceza Kanununun kinci Kitabnn Dokuzuncu Babnda yeralan, ar hapis ve on seneden fazla hapis ve kamu hizmetlerinden daimi olarak yasakllk cezalarnn gerektiren ve dier dairelerin grevlerine girmeyen crmlere ait hkm ve kararlar,

Bir davada birka hukuk dairesinin grevine giren uyumazlk sz konusu ise, temyiz incelemesi uyumazl douran asl hukuki ilikiye ait hkm ve kararlar inceleyen dairece yaplr. Bir davada uyumazlk konusu hukuki iliki birka dairenin grev alanna giren karma szlemeye yahut birden ziyade szleme trne ayr ayr dayanyorsa temyiz incelemesi bunlardan Borlar Kanunundaki zel szleme trne ilikin davalara ait hkm ve kararlar incelemekle grevli dairece yaplr. Bir szleme ile ilgili alacak ve tazminat davalarnn temyiz incelemesini yapmakla grevli daire, bu szleme trne ilikin tespit davalarnn temyiz incelemesini de yapmakla grevlidir, Bir dava dosyasnn incelenerek eksikliklerinin giderilmesinden sonra geri evrilmesi iin mahalline gnderilmesi veya durumasnn olmas o dosyann grevli daireye gnderilmesine engel tekil etmez. l mahkemelerinde grlen ve hakimlerin mesuliyetine ilikin bulunan tazminat davalarnda verilen hkm ve kararlarn temyiz incelemesi, esas davaya ait hkm incelemekle grevli Yargtay Dairesince yaplr. Bu kural, hakemlerce verilen kararlarn ve hakemlere ilikin her trl ilerle ilgili hkm ve kararlarn incelenmesinde de aynen uygulanr. Ebniye Kanunu, 2510 sayl skan Kanunu ve yrrlkten kaldrlm 4753 sayl iftiyi Topraklandrma Kanunu gibi kanunlardan doan ve ayn davas almas imkan bulunmayan durumlarda alan tazminat davalar ile Hukuk Usul Muhakemeleri Kanununun 186. maddesi hkmnden yararlanlmak suretiyle tazminata dntrlen davalara ilikin olarak verilen hkm ve kararlarn temyiz incelemesi ayn uyumazln inceleyecek dairece yaplr. 2. Ceza dairelerinden : Birinci Ceza Dairesi: Trk Ceza Kanununun kinci Kitabnn Dokuzuncu Babnda yeralan lm, ar hapis ve on seneden fazla hapis ve kamu hizmetlerinden daimi olarak yasakllk cezalarnn gerektiren ve dier dairelerin grevlerine girmeyen crmlere ait hkm ve kararlar,

kinci Ceza Dairesi: Sulh Ceza Mahkemelerinden Trk Ceza Kanununa gre verilen ve dier dairelerin grevlerine girmeyen sulara ait hkm ve kararlar, nc Ceza Dairesi: Orman Kanunu gereince alm ceza davalar sonunda verilen hkm ve kararlar ve ammenin emniyeti iin dava nakli ve Ceza Kanununun Mevkii Meriyete Vaz'na Mteallik Kanunun 36. maddesinde yazl ve Yargtaya verilmi yarg yeri belirtme konularn, Drdnc Ceza Dairesi: Trk Ceza Kanununun 456. maddesinin nc fkrasna giren crmlerden dolay verilen hkm ve kararlarla dier ceza dairelerinin grevleri dnda kalan hkm ve kararlar. Beinci Ceza Dairesi: (Deiik : 30/5/1991 - 3749/2 md.) Trk Ceza Kanununun 2. Kitabnn nc Babnn Birinci, kinci ve nc Fasllarnda ve ayn Kanunun Sekizinci Babnda yazl sulara ilikin hkm ve kararlar, Altnc Ceza Dairesi: Trk Ceza Kanununun kinci Kitabnn Altnc Babnn nc ve Drdnc Fasllarnda ve Onuncu Bab ile 5917 sayl Kanunda yazl hususlara ait hkm ve kararlar, Yedinci Ceza Dairesi: Memurlarn kaaklk hkmlerine gre cezalandrlan veya cezas artrlan sularna ilikin hkm ve kararlarla zel kanunlarda yazl olup da dier dairelerin grevlerine girmeyen sulara ilikin hkm ve kararlar, Sekizinci Ceza Dairesi: (Deiik: 30/5/1991 - 3749/2 md.) Trk Ceza Kanununun 2. Kitabnn Altnc Babnda yazl olup da Altnc Ceza Dairesinin grevine giren sular ayrk olmak zere ayn kitabn ki, , Drt, Alt ve Yedinci bablarnda yeralan ar cezal crmler ile Beinci Babdaki sular, Trk Ceza Kanununun 179, 468, 470 ve 473. maddelerinde yazl sularla 6136 sayl Ateli Silahlar ve Baklar ile Dier Aletler Hakknda Kanun, 2911 sayl Toplant ve Gsteri Yry Kanunu, 298 sayl Seimlerin Temel Hkmleri ve Semen Ktkleri Hakknda Kanun ve Askeri Ceza Kanununun 131. maddesi ile sevk edilen ateli silahlarla ilgili sulara ilikin hkm ve kararlar, icra tetkik mercilerinden 6183 sayl Amme

kinci Ceza Dairesi: Sulh Ceza Mahkemelerinden Trk Ceza Kanununa gre verilen ve dier dairelerin grevlerine girmeyen sulara ait hkm ve kararlar, nc Ceza Dairesi: Orman Kanunu gereince alm ceza davalar sonunda verilen hkm ve kararlar ve ammenin emniyeti iin dava nakli ve Ceza Kanununun Mevkii Meriyete Vaz'na Mteallik Kanunun 36. maddesinde yazl ve Yargtaya verilmi yarg yeri belirtme konularn, Drdnc Ceza Dairesi: Trk Ceza Kanununun 456. maddesinin nc fkrasna giren crmlerden dolay verilen hkm ve kararlarla dier ceza dairelerinin grevleri dnda kalan hkm ve kararlar. Beinci Ceza Dairesi: (Deiik : 30/5/1991 - 3749/2 md.) Trk Ceza Kanununun 2. Kitabnn nc Babnn Birinci, kinci ve nc Fasllarnda ve ayn Kanunun Sekizinci Babnda yazl sulara ilikin hkm ve kararlar, Altnc Ceza Dairesi: Trk Ceza Kanununun kinci Kitabnn Altnc Babnn nc ve Drdnc Fasllarnda ve Onuncu Bab ile 5917 sayl Kanunda yazl hususlara ait hkm ve kararlar, Yedinci Ceza Dairesi: Memurlarn kaaklk hkmlerine gre cezalandrlan veya cezas artrlan sularna ilikin hkm ve kararlarla zel kanunlarda yazl olup da dier dairelerin grevlerine girmeyen sulara ilikin hkm ve kararlar, Sekizinci Ceza Dairesi: (Deiik: 30/5/1991 - 3749/2 md.) Trk Ceza Kanununun 2. Kitabnn Altnc Babnda yazl olup da Altnc Ceza Dairesinin grevine giren sular ayrk olmak zere ayn kitabn ki, , Drt, Alt ve Yedinci bablarnda yeralan ar cezal crmler ile Beinci Babdaki sular, Trk Ceza Kanununun 179, 468, 470 ve 473. maddelerinde yazl sularla 6136 sayl Ateli Silahlar ve Baklar ile Dier Aletler Hakknda Kanun, 2911 sayl Toplant ve Gsteri Yry Kanunu, 298 sayl Seimlerin Temel Hkmleri ve Semen Ktkleri Hakknda Kanun ve Askeri Ceza Kanununun 131. maddesi ile sevk edilen ateli silahlarla ilgili sulara ilikin

211

212
hkm ve kararlar, icra tetkik mercilerinden 6183 sayl Amme Alacaklarnn Tahsil Usul Hakknda Kanunun 60. maddesine gre verilen ceza kararlarn, Dokuzuncu Ceza Dairesi: Trk Ceza Kanununun kinci Kitabnn Birinci Babnda yazl sular, ayn Kanunun 383 ve 389. maddelerine giren sulara 455 ve 459, 536 ve 537. maddelerine giren sularla 1475 sayl Kanunu, 506 sayl Sosyal Sigortalar Kanunu, 274 sayl Sendikalar Kanunu, 275 sayl Toplu Szlemesi, Grev ve Lokavt Kanunu, 1630 sayl Dernekler Kanunu, 5816 sayl Atatrk Aleyhine lenen Sular Hakknda Kanun, 213 sayl Vergi Usul Kanunu ve 1710 sayl Eski Eserler Kanununa giren sulara ilikin hkm ve kararlar, Onuncu Ceza Dairesi : (Ek : 30/5/1991 - 3749/2 md.) Trk Ceza Kanununun 403 ile 410. maddelerinde yazl sulara ilikin hkm ve kararlar ile 3167 sayl ekle demelerin Dzenlenmesi ve ek Hamillerinin Korunmas Hakknda Kanuna Dair hkm ve kararlar, ammenin emniyeti iin dava nakli ve Ceza Kanununun Mevkii Meriyete Vaz'na Mteallik Kanunun 36. maddesinde yazl ve Yargtay'a verilmi yarg yeri belirleme konular inceler ve karara balar. Onbirinci Ceza Dairesi : (Ek:7/12/1994 - 4053/2 md.) 27.12.1993 tarihli ve 3953 sayl Kanun gereince Askeri Yargtaydan Yargtay'a gnderilen dava ve iler ile ayn Kanun gereince adli yarg mercilerine devredilen dava ve ilerden temyizen intikal edecek olanlar, 466 sayl Kanun D Yakalanan veya Tutuklanan Kimselere Tazminat Verilmesi Hakknda Kanuna gre verilen kararlar, esas konulan itibariyle hangi ceza dairesinin grevine giriyorsa o ceza dairesinde incelenir ve karara balanr. Yarglama grevi zel kanunlarnca Yargtaya verilen kiilerin davalar fiilin niteliine gre benzeri fiillere ilikin hkm ve kararlarn inceleme yeri olan daireye ve bu dairelerden kacak kararlarn temyiz yolu ile incelenmesi de Ceza Genel Kuruluna aittir.

Amme Alacaklarnn Tahsil Usul Hakknda Kanunun 60. maddesine gre verilen ceza kararlarn, Dokuzuncu Ceza Dairesi: Trk Ceza Kanununun kinci Kitabnn Birinci Babnda yazl sular, ayn Kanunun 383 ve 389. maddelerine giren sulara 455 ve 459, 536 ve 537. maddelerine giren sularla 1475 sayl Kanunu, 506 sayl Sosyal Sigortalar Kanunu, 274 sayl Sendikalar Kanunu, 275 sayl Toplu Szlemesi, Grev ve Lokavt Kanunu, 1630 sayl Dernekler Kanunu, 5816 sayl Atatrk Aleyhine lenen Sular Hakknda Kanun, 213 sayl Vergi Usul Kanunu ve 1710 sayl Eski Eserler Kanununa giren sulara ilikin hkm ve kararlar, Onuncu Ceza Dairesi : (Ek : 30/5/1991 - 3749/2 md.) Trk Ceza Kanununun 403 ile 410. maddelerinde yazl sulara ilikin hkm ve kararlar ile 3167 sayl ekle demelerin Dzenlenmesi ve ek Hamillerinin Korunmas Hakknda Kanuna Dair hkm ve kararlar, ammenin emniyeti iin dava nakli ve Ceza Kanununun Mevkii Meriyete Vaz'na Mteallik Kanunun 36. maddesinde yazl ve Yargtay'a verilmi yarg yeri belirleme konular, nceler ve karara balar.

Onbirinci Ceza Dairesi : (Ek:7/12/1994 - 4053/2 md.) 27.12.1993 tarihli ve 3953 sayl Kanun gereince Askeri Yargtaydan Yargtay'a gnderilen dava ve iler ile ayn Kanun gereince adli yarg mercilerine devredilen dava ve ilerden temyizen intikal edecek olanlar, 466 sayl Kanun D Yakalanan veya Tutuklanan Kimselere Tazminat Verilmesi Hakknda Kanuna gre verilen kararlar, esas konulan itibariyle hangi ceza dairesinin grevine giriyorsa o ceza dairesinde incelenir ve karara balanr. Yarglama grevi zel kanunlarnca Yargtaya verilen kiilerin davalar fiilin niteliine gre benzeri fiillere ilikin hkm ve kararlarn inceleme yeri olan daireye ve bu dairelerden kacak kararlarn temyiz yolu ile incelenmesi de Ceza Genel Kuruluna aittir.

Hkm veren dairenin, Ceza Genel Kurulu kararna uymayarak kendi kararnda direnmesi halinde Ceza Genel Kurulunca verilecek ikinci karar kesin olup ilgili dairece uyulmas zorunludur. Ceza dairelerinin grevlerinin tayininde davadaki tavsif esas alnr. Muhtelif sulara ait davalarda, en arn incelemeye yetkili daire grevlidir. Temyizi halinde bunlardan sadece temyiz isteine konu olanlar nazara alnr. (Ek: 7/12/1994 - 4053/2 md.) Onuncu ve Yirmi birinci Hukuk Daireleri arasnda ve ceza daireleri arasndaki i blmnn esaslar Bakanlar Kurulunca belirlenir.

Hkm veren dairenin, Ceza Genel Kurulu kararna uymayarak kendi kararnda direnmesi halinde Ceza Genel Kurulunca verilecek ikinci karar kesin olup ilgili dairece uyulmas zorunludur. Ceza dairelerinin grevlerinin tayininde davadaki tavsif esas alnr. Muhtelif sulara ait davalarda, en arn incelemeye yetkili daire grevlidir. Temyizi halinde bunlardan sadece temyiz isteine konu olanlar nazara alnr. (Ek: 7/12/1994 - 4053/2 md.) Onuncu ve Yirmi birinci Hukuk Daireleri arasnda ve ceza daireleri arasndaki i blmnn esaslar Bakanlar Kurulunca belirlenir.

12.4.1991 tarihli ve 3713 sayl Terrle Mcadele Kanunu


Madde 17 - Bu Kanun kapsamna giren sulardan mahkm olanlardan, arlatrlm mebbet ar hapis cezas alanlar 36 yllarn, mebbet ar hapis cezasna hkmller 30 yllarn, dier ahsi hrriyeti balayc cezalara mahkm edilmi olanlar hkmllk sresinin 3/4`n ekmi olup da iyi halli hkml niteliinde bulunduklar takdirde talepleri olmakszn artla salverilirler. Bunlardan tutuklu veya hkml iken firar edenler veya firara teebbs suundan veya cezaevi idaresine kar ayaklanma suundan mahkm edilmi bulunanlar ile disiplin cezas olarak defa hcre hapsi cezas alm olanlar, bu disiplin cezalar kaldrlm olsa bile artla salverilmeden yararlanamazlar. Bu Kanun kapsamna giren sulardan mahkm olanlar, hkmlerinin kesinleme tarihinden sonra bu Kanunun kapsamna giren bir suu ilemeleri halinde, artla salverilmeden yararlanamazlar. Bu hkmller hakknda 647 sayl Cezalarn nfaz Hakknda Kanunun 19. maddesinin bir ve ikinci fkralar ile Ek 2. maddesi hkmleri uygulanmaz.

Sekizinci uyum paketi

Madde 17 - Bu Kanun kapsamna giren sulardan mahkm olanlardan, Trkiye Byk Millet Meclisi tarafndan lm cezalarnn yerine getirilmemesine karar verilenler 36 yllarn, mebbet ar hapis cezasna hkmller 30 yllarn, dier ahsi hrriyeti balayc cezalara mahkm edilmi olanlar hkmllk sresinin 3/4`n ekmi olup da iyi halli hkml niteliinde bulunduklar takdirde talepleri olmakszn artla salverilirler.

Madde 17/1'de yer alan Trkiye Byk Millet Meclisi tarafndan lm cezalarnn yerine getirilmemesine karar verilenler ibaresi, arlatrlm mebbet ar hapis cezas alanlar olarak deitirilmi ve ayn maddeye yeni bir fkra eklenmitir.

Bunlardan tutuklu veya hkml iken firar edenler veya firara teebbs suundan veya cezaevi idaresine kar ayaklanma suundan mahkm edilmi bulunanlar ile disiplin cezas olarak defa hcre hapsi cezas alm olanlar, bu disiplin cezalar kaldrlm olsa bile artla salverilmeden yararlanamazlar.

Bu Kanun kapsamna giren sulardan mahkm olanlar, hkmlerinin kesinleme tarihinden sonra bu Kanunun kapsamna giren bir suu ilemeleri halinde artla salverilmeden yararlanamazlar.

213

214
lm cezalar 3.8.2002 tarihli ve 4771 sayl eitli Kanunlarda Deiiklik Yaplmasna likin Kanun hkmlerine gre mebbet ar hapis cezasna dntrlen terr sulular ile lm cezalar arlatrlm mebbet ar hapis cezasna dntrlen veya arlatrlm mebbet ar hapis cezasna mahkm olan terr sulular hakknda, bu Kanun ve 647 sayl Cezalarn nfaz Hakknda Kanunun artla salvermeye ilikin hkmleri uygulanmaz. Bunlar hakknda arlatrlm mebbet ar hapis cezas lnceye kadar devam eder. Madde 6 - Milli Park snrlar iinde; a) Belirlenen yerlerden baka yerde gecelemek, mevzuat gerei izin verilen yerler haricinde, halk rencide edecek,rahatn ve huzurunu bozacak ekilde alenen alkoll iki imek, b) Belirlenen yerler dnda ate yakmak veya izin verilen yerlerde yaklan atei sndrmeden mahallini terk etmek, c) Snmemi sigara veya her trl yakc madde atmak, d) Milli Park snrlar iinde ve bu snrlara drt kilometre mesafede anz veya benzeri bitki rtsn yakmak yasaktr. Birinci fkrann; (a) bendinde belirlenen fiili ileyenler on alt milyon lira hafif para cezas, (b) ve (c) bendlerinde belirtilen fiilleri ileyenler iki yldan aa olmamak zere hapis, yz altm milyon liradan sekiz yz milyon liraya kadar ar paza cezas, (d) bendinde belirtilen fiilleri ileyenler drt yldan aa olmamak zere hapis, seki zyz milyon liradan drt milyar sekizyz milyon liraya kadar ar para cezas ile cezalandrlr. Milli Park snrlar iinde tedbirsizlik ve dikkatsizlik ile orman yangnna sebebiyet verenler be yldan on yla kadar hapis ve drt

Bu hkmller hakknda 647 sayl Cezalarn nfaz Hakknda Kanunun 19. maddesinin bir ve ikinci fkralar ile Ek 2. maddesi hkmleri uygulanmaz.

17.2.2000 tarihli ve 4533 sayl Gelibolu Yarmadas Tarihi Milli Park Kanunu

Sekizinci uyum paketi

Madde 6/5'te yer alan lm ibaresi arlatrlm mebbet ar hapis olarak deitirilmitir.

Madde 6 - Milli Park snrlar iinde; a) Belirlenen yerlerden baka yerde gecelemek, mevzuat gerei izin verilen yerler haricinde, halk rencide edecek,rahatn ve huzurunu bozacak ekilde alenen alkoll iki imek, b) Belirlenen yerler dnda ate yakmak veya izin verilen yerlerde yaklan atei sndrmeden mahallini terk etmek, c) Snmemi sigara veya her trl yakc madde atmak, d) Milli Park snrlar iinde ve bu snrlara drt kilometre mesafede anz veya benzeri bitki rtsn yakmak yasaktr.

Birinci fkrann; (a) bendinde belirlenen fiili ileyenler on alt milyon lira hafif para cezas, (b) ve (c) bendlerinde belirtilen fiilleri ileyenler iki yldan aa olmamak zere hapis, yz altm milyon liradan sekiz yz milyon liraya kadar ar paza cezas, (d) bendinde belirtilen fiilleri ileyenler drt yldan aa olmamak zere hapis, sekiz yz milyon liradan drt milyar sekiz yz milyon liraya kadar ar para cezas ile cezalandrlr.

Milli Park snrlar iinde tedbirsizlik ve dikkatsizlik ile orman yangnna sebebiyet verenler be yldan on yla kadar hapis ve drt

milyar seki zyz milyon liradan sekiz milyar liraya kadar ar para cezas ile cezalandrlr. Kasten orman yakanlar ise on iki yldan on be yla kadar ar hapis ve sekiz milyar liradan on alt milyar liraya kadar ar para cezasna mahkm edilir. kinci ve nc fkralarda belirtilen sularn ilenmesi nedeniyle yanan orman alan hektardan fazla olduu takdirde verilecek cezalar bir kat artrlr. kinci fkradaki fiilden bir kiinin hayatnca tehlike hasl olursa verilecek cezalar ayrca drtte bir orannda; lm meydana gelirse yars orannda artrlr. nc fkradaki fiilden bir kiinin hayatnca tehlike hasl olursa verilecek cezalar bir misli artrlr; lm meydana gelirse mebbet ar hapis cezasna hkmedilir. Terr amac ile bir rgte mensup kii ve/veya kiilerce ormanlar yakanlar yirmi drt yldan otuz yla kadar ar hapis, krk milyar liradan seksen milyar liraya kadar ar para cezasna mahkum edilir. Yanan orman alan bir hektardan fazla olduu veya bir ahsn hayatnca tehlike hasl olduu takdirde mebbet ar hapis cezasna hkmedilir. Yangn sebebiyle lm meydana gelirse fiili ileyen veya ileyenlere lm cezas verilir. Terr amac ile bu suu ileyenler hakkndaki davalara 16.6.1983 tarihli ve 2845 sayl Devlet Gvenlik Mahkemelerinin Kurulu ve Yarglama Usulleri Hakkndaki Kanun gereince Devlet Gvenlik Mahkemelerince baklr. Milli Park snrlar iinde; a) 6. maddede saylan fiiler dnda kalan ve 31.8.1956 tarihli ve 6831 sayl Orman Kanunu, 5.5.1937 tarihli ve 3167 sayl Kara Avcl Kanunu ve 22.3.1971 tarihli ve 1380 sayl Su rnleri Kanununda yasaklanan fiillerin ilenmesi halinde cezalar iki misli artrlr. b) 31.8.1956 tarihli ve 6831 sayl Orman Kanununun 112, 113 ve 114. maddelerine gre istenecek tazminat ve aalandrma gideri bir misli artrlr. ki, ve drdnc fkralarda gsterilen cezalar iin 13.7.1965 tarihli ve 647 sayl Cezalarn nfaz Hakknda Kanunun 4. ve 6. maddeleri uygulanmaz.

milyar sekiz yz milyon liradan sekiz milyar liraya kadar ar para cezas ile cezalandrlr. Kasten orman yakanlar ise on iki yldan on be yla kadar ar hapis ve sekiz milyar liradan on alt milyar liraya kadar ar para cezasna mahkm edilir. kinci ve nc fkralarda belirtilen sularn ilenmesi nedeniyle yanan orman alan hektardan fazla olduu takdirde verilecek cezalar bir kat artrlr. kinci fkradaki fiilden bir kiinin hayatnca tehlike hasl olursa verilecek cezalar ayrca drtte bir orannda; lm meydana gelirse yars orannda artrlr. nc fkradaki fiilden bir kiinin hayatnca tehlike hasl olursa verilecek cezalar bir misli arttrlr; lm meydana gelirse mebbet ar hapis cezasna hkmedilir. Terr amac ile bir rgte mensup kii ve/veya kiilerce ormanlar yakanlar yirmi drt yldan otuz yla kadar ar hapis, krk milyar liradan seksen milyar liraya kadar ar para cezasna mahkum edilir. Yanan orman alan bir hektardan fazla olduu veya bir ahsn hayatnca tehlike hasl olduu takdirde mebbet ar hapis cezasna hkmedilir. Yangn sebebiyle lm meydana gelirse fiili ileyen veya ileyenlere arlatrlm mebbet ar hapis cezas verilir. Terr amac ile bu suu ileyenler hakkndaki davalara 16.6.1983 tarihli ve 2845 sayl Devlet Gvenlik Mahkemelerinin Kurulu ve Yarglama Usulleri Hakkndaki Kanun gereince Devlet Gvenlik Mahkemelerince baklr. Milli Park snrlar iinde; a) 6. maddede saylan fiiler dnda kalan ve 31.8.1956 tarihli ve 6831 sayl Orman Kanunu, 5.5.1937 tarihli ve 3167 sayl Kara Avcl Kanunu ve 22.3.1971 tarihli ve 1380 sayl Su rnleri Kanununda yasaklanan fiillerin ilenmesi halinde cezalar iki misli artrlr. b) 31.8.1956 tarihli ve 6831 sayl Orman Kanununun 112, 113 ve 114. maddelerine gre istenecek tazminat ve aalandrma gideri bir misli artrlr. ki, ve drdnc fkralarda gsterilen cezalar iin 13.7.1965 tarihli ve 647 sayl Cezalarn nfaz Hakknda Kanunun 4. ve 6. maddeleri uygulanmaz.

215

216
Sekizinci uyum paketiyle yrrlkten kaldrlmtr.

3.8.2002 tarihli ve 4771 sayl eitli Kanunlarda Deiiklik Yaplmasna likin Kanun

Sekizinci uyum paketi

Madde 1 yrrlkten kaldrlmtr.

Madde 1. - A) Sava ve ok yakn sava tehdidi hallerinde ilenmi sular iin ngrlen idam cezalar hari olmak zere, 1.3.1926 tarihli ve 765 sayl Trk Ceza Kanunu, 7.1.1932 tarihli ve 1918 sayl Kaakln Men ve Takibine Dair Kanun ile 31.8.1956 tarihli ve 6831 sayl Orman Kanununda yer alan idam cezalar mebbet ar hapis cezasna dntrlmtr. u kadar ki,

a) Trk Ceza Kanununun 47, 50, 51, 55, 58, 59, 61, 62, 64, 65, 66, 102, 112, 451, 452, 462 ve 463. maddeleri ile 7.11.1979 tarihli ve 2253 sayl ocuk Mahkemelerinin Kuruluu, Grev ve Yarglama Usulleri Hakknda Kanunun 12. maddesinin idam cezasna ilikin hkmleri,

b) Trk Ceza Kanununun 17. maddesi ile 13.7.1965 tarihli ve 647 sayl Cezalarn nfaz Hakknda Kanunun 19 ve Ek 2. maddelerinin Trkiye Byk Millet Meclisi tarafndan lm cezalarnn yerine getirilmemesine karar verilenlere ilikin hkmleri sakldr.

B) Bu Kanun hkmlerine gre idam cezalar mebbet ar hapis cezasna dntrlenler hakknda Trk Ceza Kanununun 70, 73 ve 82. maddelerinde ngrlen sreler iki kat, terr sulular hakknda kat olarak uygulanr.

Bu Kanun hkmlerine gre idam cezalar mebbet ar hapis cezasna dntrlen terr sulular hakknda Cezalarn nfaz Hakknda Kanun ile 12.4.1991 tarihli ve 3713 sayl Terrle Mcadele Kanununun artla salverilmeye ilikin hkmleri uygulanmaz. Bunlar hakknda mebbet ar hapis cezas lnceye kadar devam eder.

Sekizinci uyum paketi

Geici Madde 1 yrrlkten kaldrlmtr.

Geici Madde 1. - Bu Kanunun yrrle girdii tarihten nce 1. maddenin (a) fkras kapsamna giren sulardan dolay haklarnda idam cezas verilen hkmllerin dosyalarndan;

Sekizinci uyum paketiyle yrrlkten kaldrlmtr.

a) Henz Yargtaya gnderilmemi veya Yargtay Cumhuriyet Basavclnda bulunanlar ile daha nce Trkiye Byk Millet Meclisine gnderilmi olanlar hkm veren mahkemece, b) Yargtayda bulunanlar ilgili ceza dairesince,

Acele ilerden saylmak ve Trk Ceza Kanununun 2. maddesi dikkate alnmak suretiyle karara balanr.

Yargtay Cumhuriyet Basavclnda veya Trkiye Byk Millet Meclisinde bulunan dosyalar, gelilerindeki usule uygun olarak Kanunun yrrlk tarihinden itibaren bir ay iinde hkm veren mahkemeye geri gnderilir.

Askeri mahkemeler, Askeri Yargtay Basavcl ve Askeri Yargtayda bulunan dosyalar hakknda da bu madde hkmleri kyas yoluyla uygulanr.

30.5.1283 tarihli Demiryollarnn Usul Zabtasna Dair Nizamname


Sekizinci uyum paketiyle yrrlkten kaldrlmtr.

Sekizinci uyum paketi

Madde 1 yrrlkten kaldrlmtr.

Madde 1 - Herkim ki kasten demiryolunu tahrip etmek ve bozmak veya arabalarn yrmesine mani olacak surette yola bir ey koymak ve atmak veyahut ne suretle olur ise olsun arabalarn seyrhareketine mani olmak veya yolundan karmak veyahut demiryolu mevkflar meyanesinde cari olan muhaberat telgrafiyenin inkitana sebebiyet vermek gibi bir harekete itisar edip de ibu hareketinden dolay bir gna sakatlk zuhur etmek ise bir seneden seneye kadar hapsedilir ve hareketi mezburesinden nai nefis vukubulur ise idam ve eer ceriha zuhur eder ise muvakkat krek cezas ile mucazat klnr.

217

218
Sekizinci uyum paketiyle yrrlkten kaldrlmtr.

Sekizinci uyum paketi

Madde 2 yrrlkten kaldrlmtr.

Madde 2 - Maddei sabkada muharrer cinayetler bir cemiyeti fesadiye tarafndan icra klnr ise her ne kadar cemiyeti mezkurenin maksad aslisi demiryolunun tahribi hususu olmasa bile cemiyeti mezburenin reis ve mevvik ve mrettipleri cinayat mezkurenin bizzat faili gibi itibar olunarak haklarnda olsuretle mcazat klnr.

Fakat cemiyeti mezkurenin maksad aslisi demiryolunun tahribi olmayp da vukua gelen cinayet dahi bizzat fail hakknda idam cezasn mucip ise yalnz bu surette reis ve mevvik ve mrettipler hakknda idam cezas mebbet krek cezasna tahvil olunur.

Zeyil - (2 Austos 1321)

Balada muharrer cemiyeti fesadiyeyi veya efradndan birini maksat ve niyetlerini ve hal ve sfatlarn bilerek ihfa veya onlara mekulat ve merubat itas ve alat ve edevat fesadiye tedariki ve yatacak mahal iraesi suretleriyle yataklk ve klavuzluk edenler velhasl her ne suretle olur ise olsun crmn icras emrinde iraei teshilat ve muavenet eyliyenler muvakkaten kree konulur. Bu gibi ehasn mevcudiyetine kesbi ttla edip de baladaki fkrada gsterdii vehile crmn icrasn tehil maksadna mstenit olmayarak hkmete haber vermeyenler aydan alt aya kadar hapsolunur. imendifer hattnn gzergahnda vaki kuru ve kasabat muhtar ve heyeti ihtiyariyesile ky bekilerinin devlete grlen lzum zerine kendilerine irae olunan ksmn mukafazas emrinde tekaslleri erbab fesat tarafndan tahribat ikana sebebiyet verdii tahakkuk ettii surette bu misilluler kusur ve tekasllerinin derecesine gre alt aydan bir buuk seneye kadar hapsolunur.

EKONOMK, SOSYAL VE KLTREL HAKLAR-OCUK HAKLARI 22.11.1990 tarihli ve 3682 sayl Adli Sicil Kanunu
Adli sicil bilgilerini verebilecek merciler ve kkler hakknda uygulanacak esaslar Madde 5 - Adli sicil bilgileri; mahalli ve blgesel adli sicillerde o yer Cumhuriyet savclklarnca, merkezi adli sicilde ise Adalet Bakanl Adli Sicil ve statistik Genel Mdrlnce verilir. On sekiz yandan kkler hakknda adli sicile geirilen bilgiler; ancak, soruturma ve kovuturma konusu olan iler sebebiyle Cumhuriyet savclar ve mahkemelerce veya Trkiye Byk Millet Meclisi yelii seimleri ile ilgili olarak yetkili seim kurullarnca istendii takdirde verilir. Bu bilgiler baka herhangi bir i ve konu iin kullanlamaz. Adli sicildeki kaydn kartlmas Madde 8 - Cezann ekildii veya ortadan kalkt veya dt tarihten itibaren; a) Kabahatten mahkmiyet halinde, dier bir crm veya kabahatten dolay bir yl iinde, b) Basit ve nitelikli zimmet, irtikp, rvet, hrszlk, dolandrclk, sahtecilik, inanc ktye kullanma ve dolanl iflas gibi yz kzartc sular ile be yldan fazla ar hapis ve hapis cezasna mahkmiyetler on yl iinde, c) Be yl veya daha az ar hapis veya hapis veya ar para cezasna mahkmiyet halinde dier bir crmden dolay be yl iinde, d) (b) bendindeki sulara mahkmiyetlerin; suu iledii zaman on sekiz yan doldurmam olan kkler hakknda verilmesi halinde dier bir crmden dolay be yl iinde,

Drdnc uyum paketi

Adli sicil bilgilerini verebilecek merciler

Madde 5'e bir fkra eklenmitir.

Madde 5 - Adli sicil bilgileri; mahalli ve blgesel adli sicillerde o yer Cumhuriyet savclklarnca, merkezi adli sicilde ise Adalet Bakanl Adli Sicil ve statistik Genel Mdrlnce verilir.

Drdnc uyum paketi

Adli sicildeki kaydn kartlmas

Madde 8 yeniden dzenlenmitir.

Madde 8 - Cezann ekildii veya ortadan kalkt veya dt tarihten itibaren;

a) Kabahatten mahkumiyet halinde, dier bir crm veya kabahatten dolay bir yl iinde,

b) Zimmet, ihtilas, irtikap, rvet, hrszlk, dolandrclk, sahtecilik, inanc ktye kullanmak, dolanl iflas gibi yz kzartc sular ile be yldan fazla ar hapis veya hapis cezasna mahkumiyet hari olmak zere; be yl veya daha az ar hapis veya hapis veya ar para cezasna mahkumiyet halinde dier bir crmden dolay be yl iinde, c) (b) bendindeki silinmesi mmkn olmayan sulara mahkmiyetlerin; suu iledii zaman 15 yan doldurmam olan kkler hakknda verilmesi halinde dier bir crmden dolay be yl iinde, suu iledii zaman, 15 yan doldurup da 18 yan doldurmam kkler hakknda verilmesi halinde dier bir crmden dolay on yl iinde,

219

220
e) (c) bendindeki sulara mahkmiyetlerin suu iledii zaman on sekiz yan doldurmam olan kkler hakknda verilmesi halinde dier bir crmden dolay iki yl iinde, Evvelce verilen ceza cinsinden bir cezaya veya daha ar bir cezaya mahkm olunmad takdirde ilgilinin, Cumhuriyet Savcsnn veya Adalet Bakanl Adl Sicil ve statistik Genel Mdrlnn talebi zerine hkm veren mahkemece veya talep edenin bulunduu yer asliye ceza mahkemesince duruma yaplmakszn adl sicildeki kaydn kartlmasna karar verilir. Ertelenmi olan hkmn esasen vaki olmam sayld hallerde ise, bu tarih esas alnr. Bu kararlarn bir rnei Adalet Bakanl Adl Sicil ve statistik Genel Mdrlne gnderilir. Kanunlarda yaplacak deiiklikler sonucu su olmaktan karlan veya idar nitelikte cezaya dntrlen sularla ilgili bilgiler Adalet Bakanl Adl Sicil ve statistik Genel Mdrlnce re`sen adl sicil kaytlarndan kartlr. lm ve ya sebebiyle adli sicilden karlacak ve adli sicilde muhafaza edilecek bilgiler Madde 9 - len veya 80 yan tamamlam hkmllere ait adli sicil kaytlar Adalet Bakanl Adli Sicil ve statistik Genel Mdrlnce merkezi, blgesel ve mahalli adli sicilden karlr. Bu Kanunun 8. maddesi ile bu maddeye gre adli sicilden karlan bilgilerden Anayasann 76. maddesinde saylan sulara ait olanlar, milletvekili adayl iin talep edildiinde verilmek zere bilgi arivinde muhafaza edilir. zel kanun hkmleri sakldr.

d) (b) bendine gre silinmesi mmkn bulunan sulara mahkumiyetlerin; suu iledii zaman 15 yan doldurmam olan kkler hakknda verilmesi halinde dier bir crmden dolay iki yl iinde, suu iledii zaman 15 yan doldurup da 18 yan doldurmam kkler hakknda verilmesi halinde dier bir crmden dolay yl iinde,

Evvelce verilen ceza cinsinden bir cezaya veya daha ar bir cezaya mahkm olunmad takdirde ilgilinin, Cumhuriyet Savcsnn veya Adalet Bakanl Adli Sicil ve statistik Genel Mdrlnn talebi zerine hkm veren mahkemece veya talep edenin bulunduu yer asliye ceza mahkemesince duruma yaplmakszn adli sicildeki kaydn kartlmasna karar verilir. Ertelenmi olan hkmn esasen vaki olmam sayld hallerde ise, bu tarih esas alnr. Bu kararlarn bir rnei Adalet Bakanl Adli Sicil ve statistik Genel Mdrlne gnderilir.

Kanunlarda yaplacak deiiklikler sonucu su olmaktan karlan veya idari nitelikte cezaya dntrlen sularla ilgili bilgiler Adalet Bakanl Adli Sicil ve statistik Genel Mdrlnce re'sen adli sicil kaytlarndan kartlr.

lm ve ya sebebiyle adli sicilden karlacak ve adli sicilde muhafaza edilecek bilgiler

Altnc uyum paketi

Madde 9'a bir fkra eklenmitir.

Madde 9 - len veya 80 yan tamamlam hkmllere ait adli sicil kaytlar Adalet Bakanl Adli Sicil ve statistik Genel Mdrlnce merkezi, blgesel ve mahalli adli sicilden karlr.

Bu Kanunun 8. maddesi ile bu maddeye gre adli sicilden karlan bilgilerden Anayasann 76. maddesinde saylan sulara ait olanlar, milletvekili adayl iin talep edildiinde verilmek zere bilgi arivinde muhafaza edilir.

7.11.1979 tarihli ve 2253 sayl ocuk Mahkemelerinin Kuruluu, Grev ve Yarglama Usulleri Hakknda Kanun
ocuk mahkemelerinin grevi Madde 6 - On sekiz yan bitirmeyen kkler tarafndan ilenen ve genel mahkemelerin grevine giren sularla ilgili davalara ocuk mahkemelerinde baklr. ocuk mahkemeleri, bu Kanunda yazl tedbirleri alr ve Kanunla verilen dier grevleri yapar.

Yedinci uyum paketi

ocuk mahkemelerinin grevi

Madde deitirilmi ve son fkras yrrlkten kaldrlmtr. Drdnc uyum paketi

Madde 6 - 15 yan bitirmeyen kkler tarafndan ilenen ve genel mahkemelerin grevine giren sularla ilgili davalara ocuk mahkemelerinde baklr. ocuk mahkemeleri, bu Kanunda yazl tedbirleri alr ve Kanunla verilen dier grevleri yapar.

Olaanst haller, skynetim ve sava hali ile askeri mahkemelerin grevlerine giren sular ve Anayasann 143. maddesinin birinci fkrasnda saylan sulara dair hkmler sakldr. Drdnc uyum paketi ile yrrlkten kaldrlmtr.

Madde 34 yrrlkten kaldrlmtr.

Adli sicil

Madde 34 - Kkler hakknda adli sicile geirilen bilgiler; ancak, soruturma ve kovuturma konusu olan iler sebebi ile Cumhuriyet savclar, sorgu hakimleri ve mahkemelerce veya Yasama Meclisi yeleri seimleri ile ilgili olarak yetkili seim kurullarnca istendii takdirde adli sicilce bildirilir.

Birinci fkra gereince verilmi olan bilgiler baka herhangi bir i ve konu iin kullanlmaz.

EKONOMK, SOSYAL VE KLTREL HAKLAR-KLTREL HAKLAR 5.5.1972 tarihli ve 1587 sayl Nfus Kanunu
Doumlar Madde 16 - Her ocuun doum tutana doum bildirisi yaplan nfus dairelerince adl ve soyadl olarak tutulur. Doumlar baba, yoksa veya kstl, tutuklu, hasta ve herhangi mecburi bir sebeple orada bulunamazsa ana, veli veya vasisi

Altnc uyum paketi

Doumlar

Madde 16/4'n ikinci cmlesi deitirilmitir.

Madde 16 - Her ocuun doum tutana doum bildirisi yaplan nfus dairelerince adl ve soyadl olarak tutulur.

Doumlar baba, yoksa veya kstl, tutuklu, hasta ve herhangi mecburi bir sebeple orada bulunamazsa ana, veli veya vasisi

221

222
doumun olduu tarihten balayarak yurt iinde otuz gn iinde nfus memuruna, yurt dnda altm gn iinde bakonsolosluklara szl bildiride bulunarak doum tutanana yazdrmakla ykmldr. Bir aydan sonra yaplan doum bildirimleriyle genel nfus yazmnda bulunmayarak yazm dnda kalanlar 17. madde uyarnca mahallin en byk idare amirinin emriyle yazlr. ocuun adn ana ve babas koyar. Ancak ahlak kurallarna uygun dmeyen veya kamuoyunu inciten adlar konulmaz, doan ocuk babasnn, evlilik dnda domu ise anasnn soyadn alr. l doan ocuklar nfus ktne yazlmaz. Yayn lkeleri Madde 4- Radyo, televizyon ve veri yaynlar, hukukun stnlne, Anayasann genel ilkelerine, temel hak ve zgrlklere, mill gvenlie ve genel ahlka uygun olarak kamu hizmeti anlay erevesinde yaplr. Yaynlarn Trke yaplmas esastr. Ancak evrensel kltr ve bilim eserlerinin olumasna katks olan yabanc dillerin retilmesi veya bu dillerde mzik veya haber iletilmesi amacyla da yayn yaplabilir. Ayrca kamu ve zel radyo ve televizyon kurulularnca Trk vatandalarnn gnlk yaamlarnda geleneksel olarak kullandklar farkl dil ve lehelerde de yayn yaplabilir. Bu yaynlar, Cumhuriyetin Anayasada belirtilen temel niteliklerine, Devletin lkesi ve milletiyle blnmez btnlne aykr olamaz. Bu yaynlarn yaplmasna ve denetimine ilikin usul ve esaslar, st Kurulca karlacak ynetmelikle dzenlenir.

doumun olduu tarihten balayarak yurt iinde otuz gn iinde nfus memuruna, yurt dnda altm gn iinde bakonsolosluklara szl bildiride bulunarak doum tutanana yazdrmakla ykmldr.

Bir aydan sonra yaplan doum bildirimleriyle genel nfus yazmnda bulunmayarak yazm dnda kalanlar 17. madde uyarnca mahallin en byk idare amirinin emriyle yazlr.

ocuun adn ana ve babas koyar. Ancak milli kltrmze, ahlak kurallarna rf ve adetlerimize uygun dmeyen veya kamuoyunu inciten adlar konulmaz, doan ocuk babasnn, evlenme dnda domu ise anasnn soyadn alr.

l doan ocuklar nfus ktne yazlmaz.

13.4.1994 tarihli ve 3984 sayl Radyo ve Televizyonlarn Kurulu ve Yaynlar Hakknda Kanun

nc ve altnc uyum paketleri

Yayn lkeleri

Madde 4/1 fkrasna hkmler eklenmi ve (f) ve (v) bentleri deitirilmitir.

Madde 4- Radyo, televizyon ve veri yaynlar, hukukun stnlne, Anayasann genel ilkelerine, temel hak ve zgrlklere, mill gvenlie ve genel ahlka uygun olarak kamu hizmeti anlay erevesinde yaplr. Yaynlarn Trke yaplmas esastr. Ancak evrensel kltr ve bilim eserlerinin olumasna katks olan yabanc dillerin retilmesi veya bu dillerde mzik veya haber iletilmesi amacyla da yayn yaplabilir.

Radyo, televizyon ve veri yaynlarnda uyulmas gereken yayn ilkeleri unlardr: Radyo, televizyon ve veri yaynlarnda uyulmas gereken yayn ilkeleri unlardr: a) Trkiye Cumhuriyeti Devletinin varlk ve bamszlna, Devletin lkesi ve milletiyle blnmez btnlne, Atatrk ilke ve inklplarna aykr yayn yaplmamas, b) Toplumu iddete, terre, etnik ayrmcla sevk eden veya halk snf, rk, dil, din, mezhep ve blge fark gzeterek kin ve dmanla tahrik eden veya toplumda nefret duygular oluturan yaynlara imkn verilmemesi. , c) Yayncln, gerek yayn organ, gerekse hisse sahipleri ve nc derece dahil olmak zere nc dereceye kadar kan ve shr hsmlar veya bir baka gerek veya tzel kiinin haksz karlar dorultusunda kullanlmamas, d) nsanlarn dil, rk, renk, cinsiyet, siyas dnce, felsef inan, din, mezhep ve benzeri nedenlerle hibir ekilde knanmamas ve aalanmamas, e) Yaynlarn toplumun mill ve manev deerlerine ve Trk aile yapsna aykr olmamas. f) zel hayatn gizliliine saygl olunmas, g) Trk mill eitiminin genel amalarnn, temel ilkelerinin ve mill kltrn gelitirilmesi, h) Trkenin; zellikleri ve kurallar bozulmadan konuma dili olarak kullanlmas; mill birlik ve btnln temel unsurlarndan biri olarak ada kltr, eitim ve bilim dili halinde gelimesinin salanmas, ) Kiilerin manev ahsiyetlerine eletiri snrlar tesinde saldrda bulunulmamas, cevap ve dzeltme haklarna saygl olunmas, soruturulmas basn meslek ilkeleri erevesinde mmkn olan haberlerin soruturulmakszn veya doruluuna emin olunmakszn

a) Trkiye Cumhuriyeti Devletinin varlk ve bamszlna, Devletin lkesi ve milletiyle blnmez btnlne, Atatrk ilke ve inklplarna aykr yayn yaplmamas,

b) Toplumu iddete, terre, etnik ayrmcla sevk eden veya halk snf, rk, dil, din, mezhep ve blge fark gzeterek kin ve dmanla tahrik eden veya toplumda nefret duygular oluturan yaynlara imkn verilmemesi,

c) Yayncln, gerek yayn organ, gerekse hisse sahipleri ve nc derece dahil olmak zere nc dereceye kadar kan ve shr hsmlar veya bir baka gerek veya tzel kiinin haksz karlar dorultusunda kullanlmamas,

d) nsanlarn dil, rk, renk, cinsiyet, siyas dnce, felsef inan, din, mezhep ve benzeri nedenlerle hibir ekilde knanmamas ve aalanmamas,

e) Yaynlarn toplumun mill ve manev deerlerine ve Trk aile yapsna aykr olmamas,

f) zel hayatn gizliliine saygl olunmas, kamu karlarnn gerektirdii durumlar dnda kiilerin zel hayatnn yayn konusu yaplmamas,

g) Trk mill eitiminin genel amalarnn, temel ilkelerinin ve mill kltrn gelitirilmesi,

h) Trkenin; zellikleri ve kurallar bozulmadan konuma dili olarak kullanlmas; mill birlik ve btnln temel unsurlarndan biri olarak ada kltr, eitim ve bilim dili halinde gelimesinin salanmas,

223

224
yaynlanmamas, sakl kalmas kaydyla verilen bilgilerin kamu yarar cidd bir biimde gerektirmedike yaynlanmamas, j) Yayncln haksz bir ama ve kara alet edilmemesi ve haksz rekabete yol almamas, iln ve reklam niteliindeki yaynlarn bu niteliklerinin pheye yer brakmayacak ekilde aklanmas, bir basn organnn zel abalarla yaratt rnn kendi rnym gibi sunulmamas, ajanslardan veya baka bir medya kaynandan alnan haberlerin kaynann belirtilmesine zen gsterilmesi, k) Sulu olduu yarg karar ile kesinlemedike hi kimsenin sulu iln edilmemesi veya suluymu gibi gsterilmemesi; kiileri su ilemeye ynlendirecek veya korku salacak yayn yaplmamas, l) Haberlerin yaynlanmasnda tarafszlk, gereklik ve doruluk ilkelerine bal olunmas; zgrce kanaat oluumunun engellenmemesi; haber kaynaklarnn kamuoyunun yanltlmasnn amaland haller dnda gizliliinin korunmas, m) Halk aldatacak, yanltacak veya haksz rekabete yol aacak reklam yaynlarna yer verilmemesi, n) Siyas partiler ve demokratik gruplar arasnda frsat eitlii salanmas; tek ynl, taraf tutan yayn yaplmamas; seim dnemlerinde belirlenen seim yasaklaryla ilgili ilkelere aykr davranlmamas, o) Yaynlarda, mevzuatn eser sahiplerine tand haklarn ihll edilmemesi, p) Bilgi iletiim telefonlar yoluyla yarma ve benzeri yntemlere bavurulmamas ve bunlarn sonucunda dinleyici ve seyircilere ikramiye verilmemesi veya ikramiye verilmesine araclk edilmemesi, lotarya yaplmamas, bilgi iletiim telefonlar yoluyla yaplacak anket ve kamuoyu yoklamalarnn, hazrlk aamasndan sonularnn ilnna kadar noter nezaretinde gerekletirilmesi,

) Kiilerin manev ahsiyetlerine eletiri snrlar tesinde saldrda bulunulmamas, cevap ve dzeltme haklarna saygl olunmas, soruturulmas basn meslek ilkeleri erevesinde mmkn olan haberlerin soruturulmakszn veya doruluuna emin olunmakszn yaynlanmamas, sakl kalmas kaydyla verilen bilgilerin kamu yarar cidd bir biimde gerektirmedike yaynlanmamas,

j) Yayncln haksz bir ama ve kara alet edilmemesi ve haksz rekabete yol almamas, iln ve reklam niteliindeki yaynlarn bu niteliklerinin pheye yer brakmayacak ekilde aklanmas, bir basn organnn zel abalarla yaratt rnn kendi rnym gibi sunulmamas, ajanslardan veya baka bir medya kaynandan alnan haberlerin kaynann belirtilmesine zen gsterilmesi,

k) Sulu olduu yarg karar ile kesinlemedike hi kimsenin sulu iln edilmemesi veya suluymu gibi gsterilmemesi; kiileri su ilemeye ynlendirecek veya korku salacak yayn yaplmamas,

l) Haberlerin yaynlanmasnda tarafszlk, gereklik ve doruluk ilkelerine bal olunmas; zgrce kanaat oluumunun engellenmemesi; haber kaynaklarnn kamuoyunun yanltlmasnn amaland haller dnda gizliliinin korunmas,

m) Halk aldatacak, yanltacak veya haksz rekabete yol aacak reklam yaynlarna yer verilmemesi,

n) Siyas partiler ve demokratik gruplar arasnda frsat eitlii salanmas; tek ynl, taraf tutan yayn yaplmamas; seim dnemlerinde belirlenen seim yasaklaryla ilgili ilkelere aykr davranlmamas,

o) Yaynlarda, mevzuatn eser sahiplerine tand haklarn ihll edilmemesi,

p) Bilgi iletiim telefonlar yoluyla yarma ve benzeri yntemlere bavurulmamas ve bunlarn sonucunda dinleyici ve seyircilere ikramiye verilmemesi veya ikramiye verilmesine araclk edilmemesi,

lotarya yaplmamas, bilgi iletiim telefonlar yoluyla yaplacak anket ve kamuoyu yoklamalarnn, hazrlk aamasndan sonularnn ilnna kadar noter nezaretinde gerekletirilmesi,

r) Televizyonda blnr ekran yoluyla ana program ile ilgili veya ilgisiz bilgiler veren konular ileyen yaynlarn yaplmamas, ereveler veya alt yaz teknii kullanlarak srekli yayn yaplmamas, haberde konu ile ilgili olmayan grntlerin verilmemesi, haberle benzerlik arz eden grntlerin ariv niteliinin belirtilmesi, s) Program hizmetlerinin btn unsurlarnn insan onuruna ve temel insan haklarna saygl olmas, t) Yaynlarn mstehcen olmamas, u) Kadna, gszlere ve kklere kar iddetin ve ayrmcln tevik edilmemesi, v)Yaynlarn iddet kullanmn zendirici veya rk nefret duygularn kkrtc nitelikte olmamas, y) Su rgtlerinin korkutucu ve yldrc zelliklerinin yanstlmamas, z) Genlerin ve ocuklarn fiziksel, zihinsel ve ahlak geliimini zedeleyecek trden programlarn, bunlarn seyredebilecei zaman ve saatlerde yaynlanmamas, Radyo ve televizyon yaynlar kamu hizmeti anlay ierisinde aadaki ilkelere uygun olarak yaplr: st Kurulun Tekilt ve personeli Madde 15 - st Kurul yardmc hizmetlerinin yrtlmesinde Bakana yardmc olmak amacyla bir Genel Sekreter atanr. Genel Sekreterin en az drt yllk yksekrenim mezunu, otuz yan doldurmu, Devlet memuriyetinde veya ihtisas dalnda on yllk meslek tecrbeye ve Devlet memuriyeti iin aranan koullara sahip olmas arttr.

r) Televizyonda blnr ekran yoluyla ana program ile ilgili veya ilgisiz bilgiler veren konular ileyen yaynlarn yaplmamas, ereveler veya alt yaz teknii kullanlarak srekli yayn yaplmamas, haberde konu ile ilgili olmayan grntlerin verilmemesi, haberle benzerlik arz eden grntlerin ariv niteliinin belirtilmesi,

s) Program hizmetlerinin btn unsurlarnn insan onuruna ve temel insan haklarna saygl olmas,

t) Yaynlarn mstehcen olmamas,

u) Kadna, gszlere ve kklere kar iddetin ve ayrmcln tevik edilmemesi,

v) Yaynlarn karamsarlk, umutsuzluk, kargaa ve iddet eilimlerini krkleyici veya rk nefret duygularn kkrtc nitelikte olmamas,

y) Su rgtlerinin korkutucu ve yldrc zelliklerinin yanstlmamas,

z) Genlerin ve ocuklarn fiziksel, zihinsel ve ahlak geliimini zedeleyecek trden programlarn, bunlarn seyredebilecei zaman ve saatlerde yaynlanmamas.

Altnc uyum paketi

st Kurulun Tekilt ve personeli

Madde 15/4'n ikinci cmlesi deitirilmitir.

Madde 15 - st Kurul yardmc hizmetlerinin yrtlmesinde Bakana yardmc olmak amacyla bir Genel Sekreter atanr. Genel Sekreterin en az drt yllk yksekrenim mezunu, otuz yan doldurmu, Devlet memuriyetinde veya ihtisas dalnda on yllk meslek tecrbeye ve Devlet memuriyeti iin aranan koullara sahip olmas arttr.

225

226
Ana hizmet birimleri, st Kurul Bakanna bal, Hukuk Mavirlii, Tefti Kurulu Bakanl, Savunma Sekreterlii, zleme ve Deerlendirme Dairesi Bakanl, Kamuoyu, Yayn Aratrmalar ve lme Dairesi Bakanl, zin ve Tahsisler Dairesi Bakanl, Uluslararas likiler Dairesi Bakanl, Aratrma ve Gelitirme Dairesi Bakanlndan teekkl eder. Yardmc hizmet birimleri, Genel Sekretere bal, Personel Dairesi Bakanl, Eitim Dairesi Bakanl, dar ve Mali ler Dairesi Bakanl ve Teknik Hizmetler Dairesi Bakanldr. Daire bakanlklar, yeteri kadar uzman istihdam eder ve uzmanlk esasna gre alr. Mahalli yaynlar izlemek iin gerekli grlen yerlerde halen nevcut kadrolardan blge tekilat oluturulabilir. Daire bakanlar ile daha st dzeydeki grevliler Kurul Bakannn nerisi ve st Kurulun karar ile atanr. st Kurul personelinin zlk haklar, alma usul ve esaslar ile personelle ilgili dier hususlar Trkiye Radyo-Televizyon Kurumu personel rejimine tabidir. st Kurulun alma usul ve esaslar ile tekilt ve atama usulleri, bu Kanuna uygun olarak st Kurul tarafndan karlacak ynetmeliklerle belirlenir. Yeniden letim Madde 26 - Bu Kanuna aykr olmamak kaydyla, yaynlarn yeniden iletimi serbesttir. Yeniden iletime ilikin usul ve esaslar, st Kurulca karlacak ynetmelikle dzenlenir.

Ana hizmet birimleri, st Kurul Bakanna bal, Hukuk Mavirlii, Tefti Kurulu Bakanl, Savunma Sekreterlii, zleme ve Deerlendirme Dairesi Bakanl, Kamuoyu, Yayn Aratrmalar ve lme Dairesi Bakanl, zin ve Tahsisler Dairesi Bakanl, Uluslararas likiler Dairesi Bakanl, Aratrma ve Gelitirme Dairesi Bakanlndan teekkl eder.

Yardmc hizmet birimleri, Genel Sekretere bal, Personel Dairesi Bakanl, Eitim Dairesi Bakanl, dar ve Mali ler Dairesi Bakanl ve Teknik Hizmetler Dairesi Bakanldr.

Daire bakanlklar, yeteri kadar uzman istihdam eder ve uzmanlk esasna gre alr. Alt birimler kurulamaz.

Daire bakanlar ile daha st dzeydeki grevliler Kurul Bakannn nerisi ve st Kurulun karar ile atanr.

st Kurul personelinin zlk haklar, alma usul ve esaslar ile personelle ilgili dier hususlar Trkiye Radyo-Televizyon Kurumu personel rejimine tabidir.

st Kurulun alma usul ve esaslar ile tekilt ve atama usulleri, bu Kanuna uygun olarak st Kurul tarafndan karlacak ynetmeliklerle belirlenir.

nc uyum paketi

Yeniden iletim

Madde 26/1 deitirilmitir.

Madde 26 - Bu Kanuna aykr olmamak kaydyla, sreklilik arz etmeyen yaynlarn iletim ve yeniden iletimi serbesttir. letim ve yeniden iletimin usul ve esaslar st Kurulca dzenlenen ynetmelikle belirlenir.

Yeniden iletimi yaplan yaynlarla ilgili olarak st Kurula bilgi verilir. letim ve yeniden iletim yoluyla yaplan yaynlar hakknda, 25 ve 33. madde hkmleri sakldr. Seim dnemlerinde yaynlar Madde 32- Seim dnemlerindeki yaynlara ilikin usul ve esaslar kanunla Yksek Seim Kuruluna verilen yetkiler erevesinde Yksek Seim Kurulu tarafndan dzenlenir. st Kurul, radyo ve televizyon yayn kurulularnn seim dnemlerindeki yaynlarn Yksek Seim Kurulunun kararlar dorultusunda izler, denetler ve deerlendirir. Seimlerde oy verme gnnden nceki yirmidrt saat iinde her trl haber, rportaj gibi programlar veya reklamlar yoluyla kamuoyu aratrmalar, anketler, tahminler, bilgi iletiim telefonlar yoluyla mini referandum gibi adlarla siyas bir partinin veya adayn lehinde veya aleyhinde veya vatandan oyunu etkileyecek yaynlarda bulunulmasna izin verilemez. Bu yasaklara uymayanlar yayn ilkelerini ihll etmi saylrlar. 298 sayl Seimlerin Temel Hkmleri ve Semen Ktkleri Hakknda Kanunun 149/A maddesinde dzenlenen hkmler, Yksek Seim Kurulu kararlarn mteakip st Kurulca yerine getirilir.

Yeniden iletimi yaplan yaynlarla ilgili olarak st Kurula bilgi verilir.

letim ve yeniden iletim yoluyla yaplan yaynlar hakknda, 25 ve 33. madde hkmleri sakldr.

Altnc uyum paketi

Seim dnemlerinde yaynlar

Madde 32/2 deitirilmitir.

Madde 32- Seim dnemlerindeki yaynlara ilikin usul ve esaslar kanunla Yksek Seim Kuruluna verilen yetkiler erevesinde Yksek Seim Kurulu tarafndan dzenlenir. st Kurul, radyo ve televizyon yayn kurulularnn seim dnemlerindeki yaynlarn Yksek Seim Kurulunun kararlar dorultusunda izler, denetler ve deerlendirir.

Seimlerde oy verme gnnden nceki yedinci gnden itibaren her trl haber, rportaj gibi programlar veya reklamlar yoluyla kamuoyu aratrmalar, anketler, tahminler, bilgi iletiim telefonlar yoluyla mini referandum gibi adlarla siyas bir partinin veya adayn lehinde veya aleyhinde veya vatandan oyunu etkileyecek yaynlarda bulunulmasna izin verilemez. Bu yasaklara uymayanlar yayn ilkelerini ihll etmi saylrlar.

298 sayl Seimlerin Temel Hkmleri ve Semen Ktkleri Hakknda Kanunun 149/A maddesinde dzenlenen hkmler, Yksek Seim Kurulu kararlarn mteakip st Kurulca yerine getirilir.

Altnc uyum paketi

Geici Madde 10 eklenmitir.

GEC MADDE 10. - 4. maddenin birinci fkrasnda ngrlen ynetmelik bu Kanunun yaym tarihinden itibaren drt ay iinde Radyo ve Televizyon st Kurulunca hazrlanarak yrrle konur.

227

228
Yabanc Dil Eitimi ve retimi ile Trk Vatandalarnn Farkl Dil ve Lehelerinin renilmesi Hakknda Kanun Ama Madde 1 - Bu Kanunun amac, eitim ve retim kurumlarnda okutulacak yabanc diller, yabanc dille eitim ve retim yapan okullar ile Trk vatandalarnn gnlk yaamlarnda geleneksel olarak kullandklar farkl dil ve lehelerin reniminin tbi olaca esaslar dzenlemektir. Esaslar Madde 2 - Milletleraras antlama hkmleri sakl olmak zere, resmi ve zel her derece ve trdeki rgn ve yaygn eitim kurumlarnda okutulacak yabanc dillerin ve yabanc dille eitim ve retim yapan okullarn tabi olaca esaslar unlardr: a) Eitim ve retim kurumlarnda, Trk vatandalarna Trkeden baka hibir dil, ana dilleri olarak okutulamaz ve retilemez. Ancak, Trk vatandalarnn gnlk yaamlarnda geleneksel olarak kullandklar farkl dil ve lehelerin renilmesi iin, 625 sayl zel retim Kurumlar Kanunu hkmlerine tbi olmak zere zel kurslar alabilir; bu kurslarda ve dier dil kurslarnda ayn maksatla dil dersleri oluturulabilir. Bu kurslar ve derslerde, Cumhuriyetin Anayasada belirtilen temel niteliklerine, Devletin lkesi ve milletiyle blnmez btnlne aykr retim yaplamaz. Bu kurslarn ve derslerin almasna ve denetimine ilikin esas ve usuller, Mill Eitim Bakanlnca karlacak ynetmelikle dzenlenir.

14.10.1983 tarihli ve 2923 sayl Yabanc Dil Eitimi ve retimi Kanunu

nc uyum paketi Kanunun ad deitirilmitir.

Yabanc Dil Eitimi ve retimi Kanunu

nc uyum paketi

Ama

Madde 1 deitirilmitir.

Madde 1 - Bu Kanunun amac; eitim ve retim kurumlarnda okutulacak yabanc diller ile yabanc dille eitim ve retim yapan okullarn tabi olaca esaslar dzenlemektir.

nc ve yedinci uyum paketi

Esaslar

Madde 2 (a) bendi deitirilmi, ayrca yeni hkmler eklenmi ve (c) bendi deitirilmitir.

Madde 2 - Milletleraras antlama hkmleri sakl olmak zere, resmi ve zel her derece ve trdeki rgn ve yaygn eitim kurumlarnda okutulacak yabanc dillerin ve yabanc dille eitim ve retim yapan okullarn tabi olaca esaslar unlardr:

nc uyum paketi ile ngrlen ynetmeliin kanunun yrrlk tarihinden itibaren bir yl iinde yrrle konulmas ngrlmtr.

a) Trk vatandalarna ana dilleri, Trkeden baka hibir dille okutulamaz ve retilemez.

b) lkretim, ortaretim ve yaygn eitim kurumlarnda, Atatrk dnce, Atatrk ilke ve inklaplarn konu olarak alan Trkiye Cumhuriyeti nklap Tarihi ve Atatrklk, Trk Dili ve Edebiyat, Tarih, Corafya, Sosyal Bilgiler, Din Kltr ve Ahlak Bilgisi dersleri ve Trk kltryle ilgili dier dersler; yabanc dille okutulamaz ve retilemez. rencilere, eitim ve retimleri sresince bu derslerle ilgili aratrma grevleri ve devler, Trkeden baka hibir dille yaptrlamaz. c) Trkiye`de eitimi ve retimi yaplacak yabanc diller, Bakanlar Kurulu kararyla tespit edilir. d) lkretim, ortaretim ve yaygn eitim kurumlarnda yabanc dille eitim ve retimi yaplacak dersler ile okullar Milli Eitim Bakanlnca; yksekretim kurumlarnda yabanc dille eitimi ve retim yaplacak dersler ile yabanc dille eitim ve retim yapacak yksekretim kurumlar Yksekretim Kurulunca belirlenir. e) Yabanc dilde okutulacak derslerin eitim ve retim programlarnn tabi olaca esaslar ilkretim, ortaretim ve yaygn eitim kurumlar iin Milli Eitim Bakanlnca; yksekretim kurumlar iin Yksekretim Kurulunca tespit edilir. f) Yabanc dil eitim ve retimiyle ilgili uygulamalarn Trk Milli eitiminin amalarna, temel ve ana ilkelerine ve bu Kanundaki esaslara uygunluu ilkretim, ortaretim ve yaygn eitim kurumlarnda Milli Eitim Bakanlnca; yksekretim kurumlarnda Yksekretim Kurulunca denetlenir.

b) lkretim, ortaretim ve yaygn eitim kurumlarnda, Atatrk dnce, Atatrk ilke ve inklaplarn konu olarak alan Trkiye Cumhuriyeti nklap Tarihi ve Atatrklk, Trk Dili ve Edebiyat, Tarih, Corafya, Sosyal Bilgiler, Din Kltr ve Ahlak Bilgisi dersleri ve Trk kltryle ilgili dier dersler; yabanc dille okutulamaz ve retilemez. rencilere, eitim ve retimleri sresince bu derslerle ilgili aratrma grevleri ve devler, Trkeden baka hibir dille yaptrlamaz.

c) Trkiye'de eitimi ve retimi yaplacak yabanc diller, Milli Gvenlik Kurulunun gr alnarak, Bakanlar Kurulu kararyla tespit edilir.

d) lkretim, ortretim ve yaygn eitim kurumlarnda yabanc dille eitim ve retimi yaplacak dersler ile okullar Milli Eitim Bakanlnca; yksekretim kurumlarnda yabanc dille eitimi ve retim yaplacak dersler ile yabanc dille eitim ve retim yapacak yksekretim kurumlar Yksekretim Kurulunca belirlenir.

e) Yabanc dilde okutulacak derslerin eitim ve retim programlarnn tabi olaca esaslar ilkretim, ortaretim ve yaygn eitim kurumlar iin Milli Eitim Bakanlnca; yksekretim kurumlar iin Yksekretim Kurulunca tespit edilir.

f) Yabanc dil eitim ve retimiyle ilgili uygulamalarn Trk Milli eitiminin amalarna, temel ve ana ilkelerine ve bu Kanundaki esaslara uygunluu ilkretim, ortaretim ve yaygn eitim kurumlarnda Milli Eitim Bakanlnca; yksekretim kurumlarnda Yksekretim Kurulunca denetlenir.

229

230
Madde 11 - Askeri mahkemeler, asker olmayan kiilerin aada yazl sularna ilikin davalarna bakarlar. A) Askeri Ceza Kanununun 55, 56, 57, 58, 59, 63, 64, 81, 93, 94, 95, 100, 101 ve 102. maddelerinde yazl sular; B) Birinci askeri yasak blgeler iinde veya nbet yerlerinde, karakollarda, kla ve karargahlarda, askeri kurumlarda, yerleme ve konaklama amacyla kullanlan bina ve mahaller iinde askerlere fiilen taarruzda bulunan, sven veya hakaret eden veyahut askerlik grevine ilikin ileri yapmaya veya yapmamaya zorlamak iin iddet ve tehdide bavuranlarn Trk Ceza Kanununun bu fiillere ilikin 188, 190, 191, 254, 255, 256, 257, 258, 260, 266, 267, 268, 269, 271, 272 ve 273. maddelerinde gsterilen sular; C) Nbeti, devriye, karakol,inzibat, askeri trafik, kolluk veya kurtarma ve yardm grevi yapan askerlere (Umumi emniyet ve asayii korumaya ilikin nleyici ve adli zabta grevlerini ifa ettikleri srada jandarma subay, astsubay, erba ve erleri hari) kar bu grevleri yaptklar srada ilenen yukardaki (b) fkrasnda yazl sular; D) (ptal: Anayasa Mah.nin 14/2/1978 tarihli ve E. 1977/130, K. 1978/13 sayl karar ile.) E) Dier kanunlar ile askeri mahkemelerde yarglamalar ngrlen sular, Asker Ceza Kanununun 58. maddesinde yazl sularn, bar zamannda asker olmayan kiiler tarafndan ilenmesi hlinde, bu sulara ilikin davalar asker mahkemelerde grlmez.

SVL-ASKER LKLER/YRTMENN LEVSELL 25.10.1963 tarihli ve 353 sayl Askeri Mahkemeler Kuruluu ve Yarglama Usul Kanunu

Yedinci uyum paketi

Madde 11 - Askeri mahkemeler, asker olmayan kiilerin aada yazl sularna ilikin davalarna bakarlar.

Madde 11'e bir fkra eklenmitir.

A) Askeri Ceza Kanununun 55, 56, 57, 58, 59, 63, 64, 81, 93, 94, 95, 100, 101 ve 102. maddelerinde yazl sular;

B) Birinci askeri yasak blgeler iinde veya nbet yerlerinde, karakollarda, kla ve karargahlarda, askeri kurumlarda, yerleme ve konaklama amacyla kullanlan bina ve mahaller iinde askerlere fiilen taarruzda bulunan, sven veya hakaret eden veyahut askerlik grevine ilikin ileri yapmaya veya yapmamaya zorlamak iin iddet ve tehdide bavuranlarn Trk Ceza Kanununun bu fiillere ilikin 188,190, 191, 254, 255, 256, 257, 258, 260, 266, 267, 268, 269, 271, 272 ve 273. maddelerinde gsterilen sular;

C) Nbeti, devriye, karakol,inzibat, askeri trafik, kolluk veya kurtarma ve yardm grevi yapan askerlere (Umumi emniyet ve asayii korumaya ilikin nleyici ve adli zabta grevlerini ifa ettikleri srada jandarma subay, astsubay, erba ve erleri hari) kar bu grevleri yaptklar srada ilenen yukardaki (b) fkrasnda yazl sular;

D) (ptal: Anayasa Mah.nin 14/2/1978 tarihli ve E. 1977/130, K. 1978/13 sayl karar ile.)

E) Dier kanunlar ile askeri mahkemelerde yarglamalar ngrlen sular,

23.4.1981 tarihli ve 2451 sayl Bakanlklar ve Bal Kurulularda Atama Usulne likin Kanun
1 SAYILI CETVEL Valiler; Bykeliler, Daimi Temsilciler, Daimi Delegeler; Diyanet leri Bakan ve Yksek Din Kurulu yeleri; Yksek Denetleme Kurulu Bakan ve yeleri;

Yedinci uyum paketi

1 SAYILI CETVEL

1 Sayl Cetvel deitirilmitir.

Valiler; Bykeliler, Daimi Temsilciler, Daimi Delegeler; Milli Gvenik Kurulu Genel Sekreteri; Diyanet leri Bakan ve Yksek Din Kurulu yeleri; Yksek Denetleme Kurulu Bakan ve yeleri;

10.6.1949 tarihli ve 5442 sayl l daresi Kanunu


le memurlarnn tayin usul Madde 29 - Kaymakamlar, ileri Bakanl Mdrler Encmeninin intihab ve Bakann tasvibi zerine mterek karar ve Cumhurbakannn tasdikiyle tayin olunur. Kaymakamla sadece mlki idare amirlii hizmetleri snfndan olanlar vekalet edebilir.

kinci uyum paketi

le memurlarnn tayin usul

Madde 29'a bir fkra eklenmitir.

Madde 29 - Kaymakamlar, ileri Bakanl Mdrler Encmeninin intihab ve Bakann tasvibi zerine mterek karar ve Cumhurbakannn tasdikiyle tayin olunur.

10.03.1983 tarihli ve 2803 sayl Jandarma Tekilat, Grev ve Yetkileri Kanunu


Hizmet snr Madde 9 - Kanun ve nizamlar ile bunlara dayal olarak verilen emir ve kararlarn ngrmedii hibir grev jandarmadan istenemez.

kinci uyum paketi

Hizmet snr

Madde 9 /1'in ikinci cmlesi yrrlkten kaldrlmtr.

Madde 9 - Kanun ve nizamlar ile bunlara dayal olarak verilen emir ve kararlarn ngrmedii hibir grev jandarmadan istenemez. Ancak, jandarma subaylarna valilik ve kaymakamla, jandarma astsubaylarna da bucak mdrlklerine geici bir sre ile vekalet grevi verilebilir.

231

232
Grevler Madde 4 - Mill Gvenlik Kurulu, 2. maddede belirtilen mill gvenlik ve Devletin mill gvenlik siyasetine ilikin tanmlar erevesinde Devletin mill gvenlik siyasetinin tayini, tespiti ve uygulanmas ile ilgili konularda tavsiye kararlar alr ve gerekli koordinasyonun salanmas iin gr tespit eder; bu tavsiye kararlarn ve grlerini Bakanlar Kuruluna bildirir ve kanunlarla verilen grevleri yerine getirir. Babakan, Mill Gvenlik Kurulunun tavsiye kararlarnn ve grlerinin deerlendirilmek zere Bakanlar Kuruluna sunulmas ve Bakanlar Kurulunda kabul halinde bu tavsiye kararlarnn uygulanmasnn koordinasyonu ve izlenmesi iin bir Babakan yardmcsn grevlendirebilir.

9.11.1983 tarihli ve 2945 sayl Milli Gvenlik Kurulu ve Milli Gvenlik Kurulu Genel Sekreterlii Kanunu

Yedinci uyum paketi

Grevler;

Madde 4 yeniden dzenlenmitir.

Madde 4 - Milli Gvenlik Kurulu; a) Devletin milli gvenlik siyasetinin tayini, tespiti ve uygulanmas ile ilgili kararlarn alnmas ve gerekli koordinasyonun salanmas konularnda gr tespit eder; b) Devletin milli gvenlik siyaseti dorultusunda tespit edilen milli hedeflerin ve hazrlanan milli plan ve programlarn gerekletirilmesine ilikin tedbirleri belirler; c) Devletin milli gvenlik siyasetini etkileyecek milli g unsurlarn ve lkenin siyasi, sosyal, iktisadi, kltrel ve teknolojik durum ve gelimelerini srekli takip ederek deerlendirir, milli hedefler ynnde glenmelerini salayacak temel esaslar tespit eder; d) Devletin varl, bamszl, lkenin btnl ve blnmezlii, toplumun huzur ve gvenliinin korunmas hususunda zorunlu grd tedbirleri tespit eder; e) Anayasal dzeni koruyucu, milli birlik ve btnl salayc, Trk milletini Atatrk dnce, Atatrk ilke ve inklaplar dorultusunda ve milli lk ve deerler etrafnda birletirerek milli hedeflere ynlendirici gerekli tedbirleri belirler. Saylan bu hususlara ynelmi yurtii ve yurtd tehdide kar koymak, bu tehdidi etkisiz klmak iin gereken strateji ve temel esaslar ile birlikte planlama ve uygulama hizmetleri konularnda grleri, ihtiyalar ve alnmasn lzumlu grd tedbirleri tespit eder; f) Olaanst hallerde, skynetim, seferberlik veya sava hali ilan iin gr tespit eder; g) Olaan hal ile sava, sava gerektiren ve sava sonras hallerde, kamu ve zel kurum ve kurulular ve vatandalara decek topyekn savunma, milli seferberlik ve dier konularda hizmet ve ykmllkler ile bu hususlarda yaplacak planlara temel tekil edecek esaslar tespit eder;

h) Devletin milli gvenlik siyasetinin ngrd hususlar ve topluma ynelik hizmetler ile topyekn savunma hizmetlerinin gerektirdii mali, ekonomik, sosyal, kltrel ve dier konulara ilikin tedbir ve deneklerin kalknma plan, program ve yllk btelerde yer almasn salamak zere gerekli esaslar tespit eder; i) Milli gvenlik kapsamna giren konularda yaplan ve yaplacak milletleraras antlamalar hakknda gr tespit eder. Milli Gvenlik Kurulu, tespit ettii bu gr, tedbir ve esaslar kurul karar halinde Bakanlar Kuruluna bildirir ve kanunlarla verilen dier grevleri yerine getirir. Kurulun toplanmas Madde 5 - Kurul, iki ayda bir toplanr. Gerektiinde Kurul, Babakann teklifi zerine veya dorudan Cumhurbakannn ars ile de toplanr. Kurul toplantlar Cumhurbakannn bakanlnda yaplr. Cumhurbakannn katlmad zamanlar Kurula Babakan bakanlk eder. Yedinci uyum paketi ile yrrlkten kaldrlmtr.

Yedinci uyum paketi

Kurulun toplanmas

Madde 5/1 deitirilmitir.

Madde 5 - Kurul ayda bir defa olaan toplanr. Ayrca Cumhurbakannn gerekli grd ve Babakan veya Genelkurmay Bakannn nerilerini uygun bulduu hallerde olaanst de toplanabilir.

Kurul toplantlar Cumhurbakannn bakanlnda yaplr. Cumhurbakannn katlmad zamanlar Kurula Babakan bakanlk eder.

Yedinci uyum paketi

Kararlarn datm ve takibi

Madde 9 yrrlkten kaldrlmtr.

Madde 9 - Milli Gvenlik Kurulu kararlaryla ilgili Bakanlar Kurulu kararlarnn datm Milli Gvenlik Kurulu Genel Sekreterlii tarafndan yaplr.

Bu kararlara ilikin uygulamalar Milli Gvenlik Kurulu Genel Sekreterlii tarafndan takip edilerek sonular hakknda Babakana, Cumhurbakanna ve Milli Gvenlik Kuruluna belli sreler iinde bilgi verilir. Milli Gvenlik Kurulu Genel Sekreterlii ayrca Bakanlar Kurulu karar haline getirilemeyen Milli Gvenlik Kurulu kararlar ile bu kararlara ilikin gelimeler hakknda da Cumhurbakanna, Babakana ve Milli Gvenlik Kuruluna bilgi sunar.

233

234
Genel Sekreterliin grev ve yetkileri Madde 13 - Mill Gvenlik Kurulu Genel Sekreterlii; a) Mill Gvenlik Kurulunun sekreterlik hizmetlerini yrtr, b) Mill Gvenlik Kurulunca ve kanunlarla verilen grevleri yerine getirir.

Yedinci uyum paketi

Genel Sekreterliin grevleri

Madde 13 yeniden dzenlenmitir.

Madde 13 - Milli Gvenlik Kurulu Genel Sekreterlii;

a) Milli Gvenlik Kurulunun 4. maddede saylan grevleriyle ilgili olarak; gerekli her trl alma, aratrma, inceleme ve deerlendirmeleri yapar, bunlarn sonularn teklifleri ile birlikte Cumhurbakan, Babakan ve Milli Gvenlik Kuruluna sunar;

b) Milli Gvenlik Kurulu kararlarnn hazrlanmasnda ve bu kararlara ilikin Bakanlar Kurulu kararlarnn uygulanmasnda, bakanlklar ve ilgili kurum ve kurulularla mterek almalar yapar, uygulamalar takip ve kontrol eder, dzenleyici, ynlendirici ve koordine edici ibirliinde bulunur; c) Milli Gvenlik Kurulunun sekreterlik hizmetlerini yrtr;

d) Bakanlar Kurulunun milli gvenliin salanmas sorumluluuna ilikin olarak; Devletin savunma siyaseti dnda milli gvenlik siyasetini tayin, tespit, uygulama ve gerektiinde dzeltme ve deitirme grevlerini dorudan veya bakanlk, kurum ve kurulularla da yaplacak mterek almalarla aratrr, inceler, planlar hazrlar ve bu konudaki uygulamalar takip ve koordine eder, ynlendirir, sonular deerlendirir;

e) Milli Gvenlik Kurulu kararlar ile bunlara ilikin Bakanlar Kurulu kararlar dorultusunda, 4. maddenin birinci fkrasnn (d) ve (e) bentlerinde belirtilen konularda gerekli olan hizmet ve faaliyetleri planlar, yrtr ve ilgili bakanlk, kamu ve zel kurum ve kurululardaki bu konulara ilikin uygulamalar takip ve kontrol eder, ynlendirir ve koordine eder;

f) Silahl Kuvvetler grev alan dnda kalan topyekn savunma hizmetlerini koordine eder ve bu konudaki dzenlemeleri takip eder. Bu hizmetlerle ilgili plan ve esaslarn tespiti, dzeltilmeleri ve deiiklik ilemlerini yrtr. Bu esaslara gre bakanlk, kurum ve kurulularn yapacaklar planlarn gereklemesini ve uygulamalarn

temin ve takip eder. Milletleraras antlama ve anlamalar gereince ayn konu ile ilgili hizmetleri yerine getirir ve getirilmesini salar. Olaan hal ve sava, sava gerektiren ve sava sonras hallerde topyekn savunma sivil hizmetleri ynnden kamu ve zel kurululara decek grev ve ykmllklere ait kanun ve idari tedbirleri tespit ederek gereklemesi iin faaliyette bulunur;

g) iddet olaylarnn yaygnlamas ve kamu dzeninin ciddi ekilde bozulmas sebepleriyle ilan edilen olaanst halde alnacak tedbir, yaplacak i ve ilemlerin tespit almalarn yapar, uygulamada ibirliinin salanmas iin gerekli tedbirleri tespit eder ve bu konudaki tekliflerini Babakana sunar;

h) Milli gvenlik siyasetinin ngrd tedbirlerin alnmas ve hizmetlerin yrtlmesi ile topluma ynelik hizmetler ve topyekn savunma sivil hizmetlerinin gerektirdii mali, ekonomik, sosyal ve dier tedbirlerin kalknma, plan ve programlarnda yer almas, yllk btelerde bunlar iin denek ayrlmas konularnda, Devlet Planlama Tekilat Mstearl ile ibirlii ve koordinasyonda bulunur.

i) Cumhurbakan, Babakan ve Milli Gvenlik Kurulunca ve kanunlarla verilen dier grevleri yrtr. Yedinci uyum paketi ile yrrlkten kaldrlmtr.

Yedinci uyum paketi

Genel Sekreterliin yetkileri ;

Madde 14 yrrlkten kaldrlmtr.

Madde 14 - Milli Gvenlik Kurulu Genel Sekreterlii, 13. maddede belirtilen grevlerin yerine getirilmesinde, takip ve kontrol edilmesinde, ynlendirilmesinde, koordine edilmesinde ve denetlenmesinde verilen direktifler erevesinde Cumhurbakan, Babakan ve Milli Gvenlik Kurulu adna yetkilidir. Genell Sekreter Madde 15 - Mill Gvenlik Kurulu Genel Sekreteri, Babakann teklifi ve Cumhurbakannn onay ile atanr. Sz konusu atamann, Trk Silhl Kuvvetleri mensuplar arasndan yaplmasnn ngrlmesi hlinde Genelkurmay Bakannn olumlu gr alnr.

Yedinci uyum paketi

Genel Sekreter

Madde 15 yeniden dzenlenmitir.

Madde 15 - Milli Gvenlik Kurulu Genel Sekreteri Orgeneral/Oramiral rtbesinde Silahl Kuvvetler mensuplar arasndan Genelkurmay Bakannn inhas, Babakann teklifi zerine Bakanlar Kurulu karar ile atanr.

235

236
Yedinci uyum paketi ile yrrlkten kaldrlmtr. Geici Madde 4 - Bu Kanunla 9.11.1983 tarihli ve 2945 sayl Mill Gvenlik Kurulu ve Mill Gvenlik Kurulu Genel Sekreterlii Kanununda ngrlen dzenlemelere uygun olarak, 2945 sayl Kanunun 21. maddesinde gsterilen esaslar erevesinde bu Kanunun yaym tarihinden itibaren ay iinde ynetmelik karlr. Madde 2 - (Deiik: 6/3/1986 - 3266/2 md.) Mevkute veya mevkute tanmna girmeyen dier baslm eserlerin 1. maddede belirtilen snrlamaya tabi tutulabilmesi iin Babakanlk bnyesinde oluturulan yetkili kurulun, sz konusu eserlerin 18 yandan kkler iin muzr olduu hakknda bir karar vermesi gereklidir. Kurul, baslm eserlerin kkler iin muzr olup olmad hususunda yapaca incelemede, 1739 sayl Milli Eitim Temel Kanunundaki genel ama ve temel ilkeleri gznnde bulundurmak zorundadr. Kurul, bu Kanunla kendisine verilen grevlere ilaveten, Trk Ceza Kanununun 426, 427 ve 428. maddelerinde tanmlanan sularla ilgili olarak yarg organlarna resmi bilirkiilik yapmakla grevlidir. Kurul; a) (Mlga: 14/7/2004 - 5218/2 md.) b) Babakanlk tarafndan en az on be yl kamu hizmeti yapm kiiler arasndan seilecek bir ye,

Yedinci uyum paket

Bilgi ve belgeler

Madde 19 yrrlkten kaldrlmtr.

Madde 19 - Bakanlklar, kamu kurum ve kurulular ile zel hukuk tzelkiileri Milli Gvenlik Kurulu Genel Sekreterliine gerekli olan ak ve her derecede gizli bilgi ve belgeleri srekli veya istenildiinde vermek zorundadrlar.

Yedinci uyum paketi

Geici Madde 4 eklenmitir.

21.6.1927 tarihli ve 1117 sayl Kkleri Muzr Neriyattan Koruma Kanunu

Sekizinci uyum paketi

Madde 2 - (Deiik: 6/3/1986 - 3266/2 md.)

Madde 2/4 (a) bendi, yrrlkten kaldrlm ve ayn fkradaki 11 ibaresi 10 olarak deitirilmitir.

Mevkute veya mevkute tanmna girmeyen dier baslm eserlerin 1. maddede belirtilen snrlamaya tabi tutulabilmesi iin Babakanlk bnyesinde oluturulan yetkili kurulun, sz konusu eserlerin 18 yandan kkler iin muzr olduu hakknda bir karar vermesi gereklidir.

Kurul, baslm eserlerin kkler iin muzr olup olmad hususunda yapaca incelemede,1739 sayl Milli Eitim Temel Kanunundaki genel ama ve temel ilkeleri gznnde bulundurmak zorundadr.

Kurul, bu Kanunla kendisine verilen grevlere ilaveten, Trk Ceza Kanununun 426, 427 ve 428. maddelerinde tanmlanan sularla ilgili olarak yarg organlarna resmi bilirkiilik yapmakla grevlidir. Kurul; a) Milli Gvenlik Kurulu tarafndan seilecek bir ye, b) Babakanlk tarafndan en az on be yl kamu hizmeti yapm kiiler arasndan seilecek bir ye,

c) Adalet Bakanl tarafndan idari nitelikte grevlerde bulunan hakim ve Cumhuriyet Savclar arasndan seilecek bir ye, d) ileri Bakanl tarafndan st kademe yneticileri arasndan seilecek bir ye, e) Milli Eitim Genlik ve Spor Bakanl tarafndan, Talim ve Terbiye Kurulu yeleri arasndan seilecek iki ye, f) Salk ve Sosyal Yardm Bakanlnca tp dalndan seilecek bir ye, g) Kltr ve Turizm Bakanl tarafndan, gzel sanatlar dalnda n yapm kiiler arasndan seilecek bir ye, h) Yksek retim Kurulunun, sosyal bilimler dalnda akademik kariyer yapm ve en az doktor unvann alm niversite retim elemanlar arasndan seecei bir ye, i) Diyanet leri Bakan tarafndan Din leri Yksek Kurulu yeleri arasndan seilecek bir ye, j) Ankara, stanbul ve zmir Gazeteciler Cemiyetlerinin tespit edecekleri birer basn mensubu aday arasndan Basn Yayn ve Enformasyon Genel Mdrlnce kura ile tespit edilecek bir ye, Olmak zere 10 yeden teekkl eder. Kurul Bakan, bu yeler arasndan Babakanlk tarafndan seilir. yelerin grev sresi 3 yldr. Sresi dolanlar yeniden seilebilirler. Herhangi bir sebeple yeliin sona ermesi halinde, yerine seilecek kii kalan sreyi tamamlar. Kurul, ye saysnn salt ounluu ile toplanr ve toplantya katlanlarn salt ounluu ile karar verir. Kurulun sekreterya hizmetleri Babakanlk tarafndan yerine getirilir. Kurulun alma usul ve esaslar ile sekreterya hizmetlerinin ne suretle yerine getirilecei Babakanlk tarafndan karlacak ynetmelikte belirlenir. Kurul tarafndan gerekli grlen hallerde srekli veya geici olarak grev yapmak zere zel ihtisas komisyonlar kurulabilir. Kurulun,

c) Adalet Bakanl tarafndan idari nitelikte grevlerde bulunan hakim ve Cumhuriyet Savclar arasndan seilecek bir ye, d) ileri Bakanl tarafndan st kademe yneticileri arasndan seilecek bir ye, e) Milli Eitim Genlik ve Spor Bakanl tarafndan, Talim ve Terbiye Kurulu yeleri arasndan seilecek iki ye, f) Salk ve Sosyal Yardm Bakanlnca tp dalndan seilecek bir ye, g) Kltr ve Turizm Bakanl tarafndan, gzel sanatlar dalnda n yapm kiiler arasndan seilecek bir ye, h) Yksek retim Kurulunun, sosyal bilimler dalnda akademik kariyer yapm ve en az doktor unvann alm niversite retim elemanlar arasndan seecei bir ye, i) Diyanet leri Bakan tarafndan Din leri Yksek Kurulu yeleri arasndan seilecek bir ye, j) Ankara, stanbul ve zmir Gazeteciler Cemiyetlerinin tespit edecekleri birer basn mensubu aday arasndan Basn Yayn ve Enformasyon Genel Mdrlnce kura ile tespit edilecek bir ye,

Olmak zere 11 yeden teekkl eder.

Kurul Bakan, bu yeler arasndan Babakanlk tarafndan seilir. yelerin grev sresi 3 yldr. Sresi dolanlar yeniden seilebilirler. Herhangi bir sebeple yeliin sona ermesi halinde, yerine seilecek kii kalan sreyi tamamlar.

Kurul, ye saysnn salt ounluu ile toplanr ve toplantya katlanlarn salt ounluu ile karar verir.

Kurulun sekreterya hizmetleri Babakanlk tarafndan yerine getirilir. Kurulun alma usul ve esaslar ile sekreterya hizmetlerinin ne suretle yerine getirilecei Babakanlk tarafndan karlacak ynetmelikte belirlenir.

Kurul tarafndan gerekli grlen hallerde srekli veya geici olarak grev yapmak zere zel ihtisas komisyonlar kurulabilir. Kurulun,

237

238
bu komisyonlarda grev yapmasn uygun grecei kamu personeli Babakanlka grevlendirilir. Kurul yeleri ile zel ihtisas komisyonu yelerinden kamu grevlisi olanlara verilecek huzur hakk ile kamu grevlisi olmayan kurul yelerine denecek huzur creti Babakanlka belirlenir. Bu amala her yl Babakanlk btesine gerekli denek konulur. Madde 6 - (Deiik: 2/12/1987 - KHK - 301/1 md.) a. Yksekretim Kurulu, tm yksek retimi dzenleyen ve yksekretim kurumlarnn faaliyetlerine yn veren, bu kanunla kendisine verilen grev ve yetkiler erevesinde zerklie ve kamu tzel kiiliine sahip bir kurulutur. Yksekretim Kuruluna; Yksekretim Denetleme Kurulu, renci Seme ve Yerletirme Merkezi ile gerekli planlama, aratrma, gelitirme, deerlendirme, bte, yatrm ve koordinasyon faaliyetleri ile ilgili birimler baldr. b. Yksekretim Kurulu; (1) Cumhurbakan tarafndan, rektrlk ve retim yeliinde baarl hizmet yapm profesrlere ncelik vermek suretiyle seilen yedi, (2) (Deiik: 23/12/1988 - KHK - 351/13 md.) Bakanlar Kurulunca temayz etmi st dzeydeki Devlet grevlileri veya emeklileri arasndan, (hakim ve savc snfndan olanlar iin Bakanln ve kendilerinin muvafakat alnmak kaydyla)seilen yedi, (3) (Mlga: 14/7/2004 - 5218/2 md.) (4) (ptal:Ana.Mah.`nin 14/5/1997 tarih ve E.1997/21, K.1997/48 sayl Karar ile) (5) niversiteleraras Kurulca, Kurul yesi olmayan profesr retim yelerinden seilen yedi kiiden oluur.

bu komisyonlarda grev yapmasn uygun grecei kamu personeli Babakanlka grevlendirilir. Kurul yeleri ile zel ihtisas komisyonu yelerinden kamu grevlisi olanlara verilecek huzur hakk ile kamu grevlisi olmayan kurul yelerine denecek huzur creti Babakanlka belirlenir. Bu amala her yl Babakanlk btesine gerekli denek konulur.

4.11.1981 tarihli ve 2547 sayl Yksekretim Kanunu

Sekizinci uyum paketi

Madde 6 - (Deiik: 2/12/1987 - KHK - 301/1 md.)

Madde 6 (b) fkrasnn (3) numaral bendi yrrlkten kaldrlmtr.

a. Yksekretim Kurulu, tm yksek retimi dzenleyen ve yksekretim kurumlarnn faaliyetlerine yn veren, bu kanunla kendisine verilen grev ve yetkiler erevesinde zerklie ve kamu tzel kiiliine sahip bir kurulutur.

Yksekretim Kuruluna; Yksekretim Denetleme Kurulu, renci Seme ve Yerletirme Merkezi ile gerekli planlama, aratrma, gelitirme, deerlendirme, bte, yatrm ve koordinasyon faaliyetleri ile ilgili birimler baldr.

b. Yksekretim Kurulu; (1) Cumhurbakan tarafndan, rektrlk ve retim yeliinde baarl hizmet yapm profesrlere ncelik vermek suretiyle seilen yedi, (2) (Deiik: 23/12/1988 - KHK - 351/13 md.) Bakanlar Kurulunca temayz etmi st dzeydeki Devlet grevlileri veya emeklileri arasndan, (hakim ve savc snfndan olanlar iin Bakanln ve kendilerinin muvafakat alnmak kaydyla)seilen yedi, (3) Genelkurmay Bakanlnca seilen bir, (4) (ptal:Ana.Mah.`nin 14/5/1997 tarih ve E.1997/21, K.1997/48 sayl Karar ile) (5) niversiteleraras Kurulca, Kurul yesi olmayan profesr retim yelerinden seilen yedi kiiden oluur.

(2),(3),(...) (1) ) ve (5). bentlere gre seilenlerin yelikleri Cumhurbakannn onay ile kesinleir. Bu bentlerde belirtilenlerin seimleri bir ay iinde, Cumhurbakan tarafndan onaylanmayanlarn yerine yeni adaylarn seimleri ise iki hafta iinde yaplmad takdirde, Cumhurbakannca dorudan atama yaplr. Kamu kurum ve kurulularnda grevli olanlardan yelie seilenlerin kurumlaryla ilikileri devam eder. Kurul yeliinin sresi drt yldr. Drt yllk grev sresi biten yeler ile herhangi bir sebeple Kuruldan ayrlanlarn yerine yeniden drt yl sreyle seim ve atama yaplr. Sreleri sona eren yelerin Kurula yeniden seilmeleri mmkndr. c. Yksekretim Kurulu Organlar;Genel Kurul,Bakan ve Yrtme Kurulu`ndan ibarettir. Yksekretim Genel Kurulu,yukardaki (b) fkrasnda yazl kiilerden oluur. Genel Kurul her yar ylda en az defa toplanr. Bakann ars veya yelerin en az te birinin yazl istei zerine olaanst toplantlar yaplabilir. Cumhurbakan, Kurul yeleri arasndan drt yl sreyle bir Bakan seer. Kanun ve ynetmelik hkmleriyle Yksekretim Genel Kurulu ve Yrtme Kurulu kararlarnn uygulanmasndan sorumlu olan Bakan, Kurulu temsil eder, seimi Kurula verilen akademik personelin ve dier kiilerin atamalarn yapar. Milli Eitim Genlik ve Spor Bakan,gerekli grd hallerde,Kurula katlr ve bakanlk eder. Yrtme Kurulu,Bakan dahil dokuz kiiden oluur.Yrtme Kuruluna katlacak olan ve Genel Kurul yeleri arasndan seilecek iki bakan vekilinden biri Kurul Bakannca;dieri ise Genel Kurul tarafndan seilir. Genel Kurulca Yrtme Kuruluna katlacak dier alt yenin ikisi 6. maddenin (b) fkrasnn (1). bendinde;ikisi ayn fkrann (2), (3) (...)(2). bendlerinde; ikisi ise ayn fkrann

(2),(3),(...) (1) ) ve (5). bentlere gre seilenlerin yelikleri Cumhurbakannn onay ile kesinleir. Bu bentlerde belirtilenlerin seimleri bir ay iinde, Cumhurbakan tarafndan onaylanmayanlarn yerine yeni adaylarn seimleri ise iki hafta iinde yaplmad takdirde, Cumhurbakannca dorudan atama yaplr. Kamu kurum ve kurulularnda grevli olanlardan yelie seilenlerin kurumlaryla ilikileri devam eder.

Kurul yeliinin sresi drt yldr. Drt yllk grev sresi biten yeler ile herhangi bir sebeple Kuruldan ayrlanlarn yerine yeniden drt yl sreyle seim ve atama yaplr. Sreleri sona eren yelerin Kurula yeniden seilmeleri mmkndr. c. Yksekretim Kurulu Organlar;Genel Kurul,Bakan ve Yrtme Kurulu`ndan ibarettir.

Yksekretim Genel Kurulu,yukardaki (b) fkrasnda yazl kiilerden oluur. Genel Kurul her yar ylda en az defa toplanr. Bakann ars veya yelerin en az te birinin yazl istei zerine olaanst toplantlar yaplabilir.

Cumhurbakan, Kurul yeleri arasndan drt yl sreyle bir Bakan seer. Kanun ve ynetmelik hkmleriyle Yksekretim Genel Kurulu ve Yrtme Kurulu kararlarnn uygulanmasndan sorumlu olan Bakan, Kurulu temsil eder, seimi Kurula verilen akademik personelin ve dier kiilerin atamalarn yapar.

Milli Eitim Genlik ve Spor Bakan,gerekli grd hallerde,Kurula katlr ve bakanlk eder.

Yrtme Kurulu, Bakan dahil dokuz kiiden oluur.Yrtme Kuruluna katlacak olan ve Genel Kurul yeleri arasndan seilecek iki bakan vekilinden biri Kurul Bakannca;dieri ise Genel Kurul tarafndan seilir. Genel Kurulca Yrtme Kuruluna katlacak dier alt yenin ikisi 6. maddenin (b) fkrasnn (1). bendinde;ikisi ayn fkrann (2), (3) (...)(2). bendlerinde; ikisi ise ayn fkrann

239

240
(5). bendinde belirtilen yeler arasndan seilir. (Ek: 23/12/1988 KHK - 351/13 md.) Hakim ve savc snfndan olan ye, Yrtme Kurulu yeliine seilemez. Bakan, Yksekretim Genel Kurulu ile Yrtme Kuruluna bakanlk eder. Bakann yokluunda, Bakann grevlendirdii bakan vekillerinden biri Bakana vekalet eder. Genel Kurul, Yksekretim Kanunu ile kendisine verilen grevlerden, Yksekretimin planlanmas, dzenlenmesi, ynetilmesi ve denetlenmesi, ynetmeliklerin hazrlanmas, yksekretim st kurulularyla, niversitelerce hazrlanan btelerin tetkik ve onaylanmas ile rektrlklere aday gsterme dnda kalan yetki ve grevlerinden uygun grd blmleri Yrtme Kuruluna devredebilir. Yksekretim Genel Kurulu`nun toplant nisab on drt, Yrtme Kurulunun toplant nisab ise altdr.Genel Kurul ile Yrtme Kurulunda kararlar toplantya katlanlarn oy okluu ile alnr. Oylamalarda eitlik olmas halinde, Bakann oyu iki saylr. d. Yrtme Kurulunun Bakan ve yelerinin cretleri 657 sayl Devlet Memurlar Kanununa gre en yksek Devlet memuruna denen aylk (ek gsterge, yan deme ve her eit tazminatlar dahil) iki katn gememek zere Bakanlar Kurulunca tesbit edilir. Yrtme Kurulunda grev alanlara ayrca kamu kurumlarnca cret denmez. Emekli olanlarn ise emekli -----------------(1) Bu fkrada yeralan "(4)" rakam, Anayasa Mahkemesinin 14/5/1997 tarih ve E.1997/21, K.1997/48 sayl kararyla iptal edilmi olup metinden karlmtr. (Bkz: 2/8/1997-23068) (2) Bu fkrada yeralan "ve (4)" balacyla rakam, Anayasa Mahkemesinin 14/5/1997 tarih ve E.1997/21, K.1997/48 sayl kararyla iptal edilmi olup metinden karlmtr. (Bkz: 2/8/1997-

(5). bendinde belirtilen yeler arasndan seilir. (Ek: 23/12/1988 KHK - 351/13 md.) Hakim ve savc snfndan olan ye,Yrtme Kurulu yeliine seilemez.

Bakan,Yksekretim Genel Kurulu ile Yrtme Kurulu`na bakanlk eder.Bakann yokluunda,Bakann grevlendirdii bakan vekillerinden biri Bakana vekalet eder.

Genel Kurul, Yksekretim Kanunu ile kendisine verilen grevlerden, Yksekretimin planlanmas, dzenlenmesi, ynetilmesi ve denetlenmesi, ynetmeliklerin hazrlanmas, yksekretim st kurulularyla, niversitelerce hazrlanan btelerin tetkik ve onaylanmas ile rektrlklere aday gsterme dnda kalan yetki ve grevlerinden uygun grd blmleri Yrtme Kuruluna devredebilir.

Yksekretim Genel Kurulunun toplant nisab on drt, Yrtme Kurulu`nun toplant nisab ise altdr. Genel Kurul ile Yrtme Kurulunda kararlar toplantya katlanlarn oy okluu ile alnr. Oylamalarda eitlik olmas halinde, Bakann oyu iki saylr.

d. Yrtme Kurulunun Bakan ve yelerinin cretleri 657 sayl Devlet Memurlar Kanununa gre en yksek Devlet memuruna denen aylk (ek gsterge, yan deme ve her eit tazminatlar dahil) iki katn gememek zere Bakanlar Kurulunca tesbit edilir. Yrtme Kurulunda grev alanlara ayrca kamu kurumlarnca cret denmez. Emekli olanlarn ise emekli -----------------(1) Bu fkrada yeralan "(4)" rakam, Anayasa Mahkemesinin 14/5/1997 tarih ve E.1997/21, K.1997/48 sayl kararyla iptal edilmi olup metinden karlmtr. (Bkz: 2/8/1997-23068)

(2) Bu fkrada yeralan "ve (4)" balacyla rakam, Anayasa Mahkemesinin 14/5/1997 tarih ve E.1997/21, K.1997/48 sayl kararyla iptal edilmi olup metinden karlmtr. (Bkz: 2/8/1997-

23068) aylklarnn denmesine devam olunur. Yrtme Kurulu`nda grev alan kamu personelinin her trl zlk haklar sakl kalr ve aylksz izinli saylrlar. Yksekretim Genel Kurulunun Yrtme Kurulu dnda kalan yelerine denecek toplantya katlma creti (huzur hakk), her toplant iin devlet memur aylklar kat saysnn (4000) rakam ile arpm sonucunda bulunacak mebladr. Ancak, bir ylda on ikiden fazla toplantya katlma creti (huzur hakk) denemez. e. Yrtme Kurulu yeleri srekli grev yaparlar. Kurul Bakan ve Yrtme Kurulu yeleri; kamu yararna alan dernek ve kurumlar ile vakflar ve bunlarn kurmu olduu kurum ve kurulularda herhangi bir cret almadan grev yapma ve Bakanlar Kurulunca verilecek geici grevler dnda herhangi bir kamu kuruluunda ve zel kurulularda alamazlar. Bakanlar Kurulunca grevlendirme dnda herhangi bir nedenle bir yl iinde yllk izin, hastalk ve mazeret izinleri hari bir ay hizmete devam etmeyen Yrtme Kurulu yeleri grevlerinden ayrlm saylrlar. f. Yksekretim Kurulunun,asli grevleri ile ilikileri kesilmeyen yeleri hari dier yeleri, seim ve greve devamlarnda kanunlarda ngrlen ya haddine tabi deildirler.

23068) aylklarnn denmesine devam olunur. Yrtme Kurulu`nda grev alan kamu personelinin her trl zlk haklar sakl kalr ve aylksz izinli saylrlar.

Yksekretim Genel Kurulunun Yrtme Kurulu dnda kalan yelerine denecek toplantya katlma creti (huzur hakk), her toplant iin devlet memur aylklar kat saysnn (4000) rakam ile arpm sonucunda bulunacak mebladr.

Ancak, bir ylda on ikiden fazla toplantya katlma creti (huzur hakk) denemez.

e. Yrtme Kurulu yeleri srekli grev yaparlar. Kurul Bakan ve Yrtme Kurulu yeleri; kamu yararna alan dernek ve kurumlar ile vakflar ve bunlarn kurmu olduu kurum ve kurulularda herhangi bir cret almadan grev yapma ve Bakanlar Kurulunca verilecek geici grevler dnda herhangi bir kamu kuruluunda ve zel kurulularda alamazlar.

Bakanlar Kurulunca grevlendirme dnda herhangi bir nedenle bir yl iinde yllk izin, hastalk ve mazeret izinleri hari bir ay hizmete devam etmeyen Yrtme Kurulu yeleri grevlerinden ayrlm saylrlar.

f. Yksekretim Kurulunun, asli grevleri ile ilikileri kesilmeyen yeleri hari dier yeleri, seim ve greve devamlarnda kanunlarda ngrlen ya haddine tabi deildirler.

241

242
Madde 6 - Haberleme Yksek Kurulu, Babakann veya grevlendirecei bir Devlet Bakannn bakanlnda ileri ve Ulatrma Bakanlar ile Milli stihbarat Tekilat Mstear ve Genelkurmay Muhabere Elektronik Bakanndan oluan bir st kuruldur. Kurul Bakan ve Babakanca gerek grlen dier bakanlar ile kamu kurum ve kurulular yetkilileri Kurul toplantlarna katlr. Kurul, Mart ve Eyll aylarnda olmak zere ylda iki defa toplanr. Babakan, resen veya Ulatrma Bakannn teklifi zerine gerektiinde ayrca Kurulu toplantya arabilir. Kurulun alma usul ve esaslar Babakanlka dzenlenir. Madde 6. - st Kurul, en az drt yllk yksek renim grm, meslekleriyle ilgili konularda kamu veya zel kurulularda en az on yl grev yapm, meslek adan yeterli bilgiye, deneyime ve Devlet memuru olma niteliine sahip, otuz yan doldurmu kiiler arasndan; a) Siyas parti gruplarnca, Trkiye Byk Millet Meclisi Bakanlk Divan oluum formlne gre belirlenecek kontenjan dorultusunda gsterilecek ve Trkiye Byk Millet Meclisi Genel Kurulunca seilecek be, b) Yksekretim Kurumu Genel Kurulunun, Kurul yesi olmayan elektrik-elektronik, iletiim, kltr-sanat ve basn-yayn dallarndan gsterecei drt aday arasndan Bakanlar Kurulunca seilecek iki, c) En ok sar basn kart sahibi yesi bulunan iki gazeteciler cemiyeti ile Basn Konseyinin ortaklaa gsterecei iki aday arasndan Bakanlar Kurulunca seilecek bir,

2813 sayl Telsiz Kanunu

Sekizinci uyum paketi

Madde 6/1'de yer alan Milli Gvenlik Kurulu Genel Sekreteri ibaresi madde metninden karltlmtr.

Madde 6 - Haberleme Yksek Kurulu, Babakann veya grevlendirecei bir Devlet Bakannn bakanlnda ileri ve Ulatrma Bakanlar ile Mill Gvenlik Kurulu Genel Sekreteri, Milli stihbarat Tekilat Mstear ve Genelkurmay Muhabere Elektronik Bakanndan oluan bir st kuruldur. Kurul Bakan ve Babakanca gerek grlen dier bakanlar ile kamu kurum ve kurulular yetkilileri Kurul toplantlarna katlr. Kurul, Mart ve Eyll aylarnda olmak zere ylda iki defa toplanr. Babakan, resen veya Ulatrma Bakannn teklifi zerine gerektiinde ayrca Kurulu toplantya arabilir. Kurulun alma usul ve esaslar Babakanlka dzenlenir.

3984 sayl Radyo ve Televizyonlarn Kurulu ve Yaynlar Hakknda Kanun

Sekizinci uyum paketi

Madde 6/1'in (d) bendi yrrlkten kaldrlm ve ayn fkrada yer alan 9 ibaresi 8 olarak deitirilmitir.

Madde 6. - st Kurul, en az drt yllk yksek renim grm, meslekleriyle ilgili konularda kamu veya zel kurulularda en az on yl grev yapm, meslek adan yeterli bilgiye, deneyime ve Devlet memuru olma niteliine sahip, otuz yan doldurmu kiiler arasndan; a) Siyas parti gruplarnca, Trkiye Byk Millet Meclisi Bakanlk Divan oluum formlne gre belirlenecek kontenjan dorultusunda gsterilecek ve Trkiye Byk Millet Meclisi Genel Kurulunca seilecek be, b) Yksekretim Kurumu Genel Kurulunun, Kurul yesi olmayan elektrik-elektronik, iletiim, kltr-sanat ve basn-yayn dallarndan gsterecei drt aday arasndan Bakanlar Kurulunca seilecek iki, c) En ok sar basn kart sahibi yesi bulunan iki gazeteciler cemiyeti ile Basn Konseyinin ortaklaa gsterecei iki aday arasndan Bakanlar Kurulunca seilecek bir,

d) Milli Gvenlik Kurulu Genel Sekreterliinin kamu grevlileri arasndan gsterecei iki aday arasndan Bakanlar Kurulunca seilecek bir, kiiden olmak zere 9 yeden oluur. st Kurulun yelerinin seimine ilikin Trkiye Byk Millet Meclisi Genel Kurulu karar ile Bakanlar Kurulu karar Resm Gazetede yaymlanr. st Kurul yelerinin grev sresi drt yldr. yelerinin grev sresinin bitiminden iki ay nce kurum ve kurulular veya partiler yeni seimlerini yaparak Trkiye Byk Millet Meclisi Bakanlna veya Bakanlar Kuruluna bildirir. Herhangi bir sebeple boalma olmas halinde o kiinin seildii usule gre kurum ve kurulu veya partiler tarafndan adaylar bir ay iinde teklif edilerek Trkiye Byk Millet Meclisi Genel Kurulunca veya Bakanlar Kurulunca seim ilemi yaplr. Bu ekilde seilen kii, yerine seildii kiinin grev sresini tamamlar. yenin altm be yan doldurmas halinde yelii son bulur.

d) Mlga madde: 14/07/2004 - 5218 S.K./2. md.) Kiiden olmak zere 8 yeden oluur. st Kurulun yelerinin seimine ilikin Trkiye Byk Millet Meclisi Genel Kurulu karar ile Bakanlar Kurulu karar Resm Gazetede yaymlanr.

st Kurul yelerinin grev sresi drt yldr. yelerinin grev sresinin bitiminden iki ay nce kurum ve kurulular veya partiler yeni seimlerini yaparak Trkiye Byk Millet Meclisi Bakanlna veya Bakanlar Kuruluna bildirir. Herhangi bir sebeple boalma olmas halinde o kiinin seildii usule gre kurum ve kurulu veya partiler tarafndan adaylar bir ay iinde teklif edilerek Trkiye Byk Millet Meclisi Genel Kurulunca veya Bakanlar Kurulunca seim ilemi yaplr. Bu ekilde seilen kii, yerine seildii kiinin grev sresini tamamlar. yenin altm be yan doldurmas halinde yelii son bulur.

21.2.1967 tarihli ve 832 sayl Saytay Kanunu

Yedinci uyum paketi

Ek Madde 12 eklenmitir.

Ek Madde 12- Trkiye Byk Millet Meclisi aratrma, soruturma ve ihtisas komisyonlarnn kararna istinaden Trkiye Byk Millet Meclisi Bakanlnn talebi zerine Saytay, talep edilen konuyla snrl olmak kaydyla denetimine tbi olup olmadna baklmakszn zelletirme, tevik, bor ve kredi uygulamalar dahil olmak zere tm kamu kurum ve kurulularnn hesap ve ilemleri ile ayn usule bal olarak, kullanlan kamu kaynak ve imknlarndan yararlanma erevesinde her trl kurum, kurulu, fon, iletme, irket, kooperatif, birlik, vakf ve dernekler ile benzeri teekkllerin hesap ve ilemlerini denetleyebilir. Denetim

243

244
sonular, ilgili komisyonlarda deerlendirilmek zere Trkiye Byk Millet Meclisi Bakanlna sunulur. Silhl Kuvvetlerin elinde bulunan Devlet mallarnn denetlenmesi, mill savunma hizmetlerinin gerektirdii gizlilik esaslarna uygun olarak yaplr. Bu denetimin yaplmasna ilikin esas ve usuller, Genelkurmay Bakanlnn ve Saytayn gr alnmak suretiyle Mill Savunma Bakanl tarafndan hazrlanarak Bakanlar Kurulunca kabul edilen "GZL" gizlilik dereceli bir ynetmelikle dzenlenir. Saytay Birinci Bakan, Saytay Kanunu gereince yaplacak denetimler srasnda gerekli grmesi halinde, meslek mensuplaryla birlikte Saytay dndan uzman altrmaya yetkilidir. Trkiye Byk Millet Meclisinden gelen denetim taleplerine Saytayca ncelik verilir. Bu taleplerin Saytayca ne ekilde karlanacana ilikin esas ve usuller ile Saytay dndan Birinci Bakanca uzman grevlendirilme esas ve usulleri Saytayca dzenlenecek ynetmeliklerde tespit edilir. Cumhurbakanl bu madde kapsam dndadr.

VI. BRDEN FAZLA AB UYUM YASA PAKETYLE DETRLEN KANUN MADDELER

Ceza Muhakemeleri Usul Kanunu Madde 327, 335, 110, 283, 305, 421 Dernekler Kanunu Madde 4, 5, 6, 11,12,16, 38 Devlet Gvenlik Mahkemeleri Kanunu Madde 16 Hukuk Usul Muhakemeleri Kanunu Madde 445, 448 Radyo ve Televizyon Yaynlar Hakknda Kanun Madde 4, 6 Siyasi Partiler Kanunu Madde 102 Terrle Mcadele Kanunu Madde 7 ve 8, 17 Toplant ve Gsteri Yryleri Kanunu Madde 17 ve 19 Trk Ceza Kanunu Madde 159, 765 Vakflar Genel Mdrl Tekilat ve Grevleri Hakknda Kanun Hkmnde Kararname Ek Madde 3 Vakflar Kanunu Madde 1 Yabanc Dilde Eitim ve renim Kanunu Madde 2

245

246
AB Uyum Yasa Paketleri Deiiklik I II III IV V VI VII VIII Ek Madde 1 eklenmitir. Geici Madde 2 yrrlkten kaldrlmtr.

VII. AB UYUM YASA PAKETLERYLE DETRLEN KANUN MADDELER REFERANS ZELGES 1 (Konu balklarna gre)

Kanun Ad

Madde No.

Madde Bal

AHM KARARLARININ UYGULANMASI

Damga Vergisi Kanunu

Ek Madde 1

AHM KARARLARININ UYGULANMASI-YARGILAMANIN ADES

eitli Kanunlarda Deiiklik Yaplmasna likin Kanun

Geici Madde 2

Ceza Muhakemeleri Usul Kanunu 327/a fkras eklenmitir. 327/a fkras yrrlkten kaldrlm ve maddeye (6) bent eklenmitir. Bir fkra eklenmitir. Eklenen fkra yrrlkten kaldrlmtr.

Madde 327

Muhakemenin iadesi ve yazl emir

X X

Madde 335

ade talebinin kabule ayan olmad karar ve mercii

Hukuk Usul Muhakemeleri Kanunu 445/a fkras eklenmitir. 445/a fkras yrrlkten kaldrlm ve maddeye (11) bent eklenmitir.

Madde 445

adei muhakeme

Madde 447 Bir fkra eklenmitir. Bir fkra eklenmitir. Eklenen fkra yrrlkten kaldrlmtr.

adei muhakeme

Madde 448

adei muhakeme

dari Yarglama Usul Kanunu Madde deitirilmitir. Geici Madde 5 eklenmitir.

Madde 53

Yarglamann Yenilenmesi

Geici Madde 5

MEDEN VE SYAS HAKLAR-BARIIL TOPLANTI VE GSTER YRYLER

Toplant ve Gsteri Yryleri Kanunu

Madde 3 Madde 9 Madde 10 Madde 15 Madde 16

Toplant ve gsteri yry hakk Toplant ekil ve artlar - Dzenleme Kurulu Bildirim verilmesi Birden fazla toplantlar erteleme Toplantnn blge valilii ve ileri Bakanlnca ertelenmesi

Madde 17

Toplantnn yasaklanmas veya ertelenmesi

Madde 18

Yasaklama veya erteleme kararnn teblii

Madde 19

l veya lelerde btn toplantlarn yasaklanmas

Madde 21

Ama d toplant ve gsteri yry

Madde 3/2 deitirilmitir. Madde deitirilmitir. Madde 10/1 deitirilmitir. Madde deitirilmitir. Madde 16/1 deitirilmitir. Madde deitirilmitir. Madde deitirilmitir. Madde deitirilmitir. Madde 19/1 deitirilmitir. Maddeye bir cmle eklenmitir. Madde yrrlkten kaldrlmtr.

MEDEN VE SYAS HAKLAR-DERNEK KURMA ZGRL


Madde 1/1 deitirilmitir. Madde deitirilmitir. Madde deitirilmitir.

Dernekler Kanunu

Madde 1

Ama

Madde 4

Dernek kurma hakk

247

248 X X X X X X
Madde deitirilmitir. Madde yeniden dzenlenmitir. Madde yeniden dzenlenmitir. Madde yeniden dzenlenmitir. Madde yrrlkten kaldrlmtr. Madde 8/3 deitirilmitir. Madde 10/1 deitirilmitir. Madde yrrlkten kaldrlmtr. Madde yeniden dzenlenmitir. Madde yrrlkten kaldrlmtr. Madde yrrlkten kaldrlmtr. Madde yeniden dzenlenmitir. Madde yrrlkten kaldrlmtr. Madde deitirilmitir. Madde 16/3 deitirilmitir. Madde 16/4 yrrlkten kaldrlmtr. Madde 17/1 deitirilmitir. 18/5 e cmleler eklenmitir. Madde 31/1 deitirilmi ve 31/3 yrrlkten kaldrlmtr.

Madde 5

Kurulmas yasak olan dernekler

Madde 6

Baz ad, iaret ve dilleri kullanma yasa

Madde 7 Madde 8 Madde 10

Uluslararas faaliyet yasa Dernek tz Kurulu bildirisi ve tzklerin incelenmesi

Madde 11

Trkiye'de kurulan derneklerin yurt dndaki faaliyetleri

Madde 12

Yurt dnda kurulan derneklerin Trkiye'deki faaliyetleri

Madde 15 Madde 16

Dernek kt ve kayt ileri ye olma hakk

Madde 17 Madde 18

yeliin sona ermesi yelerin haklar

Madde 31

ubelerin kuruluu

Madde 34

Federasyon ve Konfederasyonlar - Kurulu Madde deitirilmitir. Madde deitirilmitir. Madde deitirilmitir.

Madde 38

renci derneklerinin ama ve faaliyetleri

Madde 39

Madde yrrlkten kaldrlmtr. Madde deitirilmitir. Madde yeniden dzenlenmitir. Madde yeniden dzenlenmitir.

Madde 40

Kamu hizmeti grevlilerinin kuraca derneklerin amac ve faaliyetleri Milli savunma, sivil savunma ve kolluk hizmetlerine hazrlayc faaliyette bulunma yasa

Madde 43

Yabanc dernek ve kurulularla iliki

Madde 44

Bildiri yaynlanmas

Madde 45 Madde 46 Madde 47 Madde 56 Madde 62 Madde 73 Madde 82 Madde 83

Genel denetim Dernekler zel Denetleme Grubu oluturulmas Kamu yararna alan derneklerin mali denetimi renci dernekleri organlarnda grev alma yasa Defter ve kaytlar Dernek birimi

Ceza hkmleri Ceza hkmleri Madde 56/1 deitirilmitir. Madde 64/1 deitirilmitir. Madde 66/1 deitirilmitir. Bir fkra eklenmitir. Madde deitirilmitir. Madde deitirilmitir. Madde 94/2 yrrlkten kaldrlmtr.

Madde yeniden dzenlenmitir. Madde deitirilmitir. Madde yrrlkten kaldrlmtr. Madde yrrlkten kaldrlmtr. Madde yeniden dzenlenmitir. Madde deitirilmitir. Madde deitirilmitir. Madde yrrlkten kaldrlmtr.

X X

Trk Medeni Kanunu

Madde 56 Madde 64 Madde 66 Madde 82

Madde 91

Madde 92

Madde 94

Dernekler-Kuruluu-Tanm Dernekler-yelik-Kazanlmas-Kural Dernekler-yelik-Sona ermesi-kma le Dernekler-Organlar-Genel Kurul-Oy hakkndan yoksunluk Dernekler-Derneklerin faaliyetleri-Uluslararas faaliyetler-Faaliyet serbestlii Dernekler-Derneklerin faaliyetleri-Uluslararas faaliyetler-Yabanc dernekler Dernekler-Derneklerin rgtlenmesi-ube amalar-Kuruluu

MEDEN VE SYAS HAKLAR-SENDKAL HAKLAR


Madde yrrlkten kaldrlmtr.

Serbest Blgeler Kanunu

Geici Madde 1

X X X

Avukatlk Kanunu Madde metninden ifade karlmtr. Ek Madde 3/2nin birinci cmlesi madde metninden karlmtr.

Madde 65

Madde bal bulunmamaktadr.

Ek Madde 3

Madde bal bulunmamaktadr.

249

250
Madde 8/2 deitirilmitir. Bir fkra eklenmitir. Madde 11'in (f) bendinin (1) ve (3) sayl alt bentleri deitirilmitir. Madde 39/3 deitirilmitir. Madde yeniden dzenlenmitir. Madde yeniden dzenlenmitir. Madde 8/1 deitirilmitir. Madde 11/2 (b) bendinin (2), (3) ve (5) nolu altbentleri deitirilmitir. Madde 66/2 deitirilmitir. Maddeye 98/1'e bir cmle eklenmitir. Madde 100/1 deitirilmitir. Bir fkra eklenmitir. Madde 102/1 ve 102/3 deitirilmitir. Madde 102/1 ve 102/3 deitirilmitir. Bir fkra eklenmitir. Madde deitirilmitir. Maddeye (d) bendi eklenmitir.

SYAS VE MEDEN HAKLAR- SYAS PARTLER

Mahalli dareler ile Mahalle Muhtarlklar ve htiyar Heyetleri Seimi Hakknda Kanun

Madde 8

Seim dnemi-Seim balang tarihi ve seim gn

Milletvekili Seimi Kanunu

Madde 7

Ara seimi

Madde 11

Milletvekili seilemeyecek olanlar

Madde 39

Seimin veya tutanan iptali

Seimlerin Temel Hkmleri ve Semen Ktkleri Hakknda Kanun

Madde 55/A

zel radyo ve televizyonlarla yayn

Madde 149/A zel radyo ve televizyon yaynlarna ilikin sular

Siyasi Partiler Kanunu

Madde 8

Partilerin kurulmas

Madde 11

Siyasi partilere ye olma

Madde 66 Madde 98 Madde 100 Madde 101

Balar Siyasi partilerin kapatlmas grevli mahkeme ve savclk Siyasi partilerle ilgili yasaklara aykrlk halinde dava almas Anayasadaki yasalara aykrlk halinde partilerin kapatlmas

Madde 102

Cumhuriyet Basavclnn isteklerine uyulmamas halinde yaplacak ilem

Madde 103 Madde 104

Madde 111

Bir siyasi partinin yasak eylemlere odak olmas hali Dier sebeplerle dava almas Ceza Hkmleri - Cumhuriyet Basavclna ve Anayasa Mahkemesine gerekli bilgilerin verilmemesi

MEDEN VE SYAS HAKLAR-DNCE VE FADE ZGRL

Basn Kanunu

Madde 5 Madde 15 Madde 16 Madde 21 Madde 22 Madde 24 Madde 25 Madde 30 Madde 31 Madde 33 Madde 34

Mevkute yaym Mevkute sahibinin haklar Basnda mesuliyet Ceza hkmleri Ceza hkmleri Ceza hkmleri Ceza hkmleri Ceza hkmleri Ceza hkmleri Ceza hkmleri Ceza hkmleri

Madde deitirilmitir. Bir fkra eklenmitir. Madde 16/5 yrrlkten kaldrlmtr. Madde deitirilmitir. Madde deitirilmitir. Madde deitirilmitir. Madde deitirilmitir. Madde 30/3 deitirilmitir. Madde yrrlkten kaldrlmtr. Madde 33/2 deitirilmitir. Madde 34/2 deitirilmitir.

Ek Madde 1

X X

Ek Madde 2 Ek Madde 3 Madde 3/b bendi deitirilmitir. Madde 6/6'nn birinci cmlesi deitirilmitir. Madde 9/3 deitirilmi ve bir fkra eklenmitir. Madde 1/1 ve 1 /2 deitirilmitir.

Madde 1/1 ve 1/ 2 yeniden dzenlenmi ve 1/3 yrrlkten kaldrlmtr. Madde deitirilmitir. Madde yrrlkten kaldrlmtr.

Sinema, Video ve Mzik Eserleri Kanunu

Madde 3 Madde 6 Madde 9

Tanmlar Denetim darenin yetkisi

Terrle Mcadele Kanunu

Madde 1

Terr tanm

Madde 7

Terr rgtleri

Madde 8

Devletin blnmezlii aleyhine propaganda

251

Geici Madde 10

Madde 7/2 deitirilmitir. Madde 7/2 deitirilmitir. Madde deitirilmitir. Madde yrrlkten kaldrlmtr. Geici Madde 10 eklenmitir.

252
Madde deitirilmitir. Bir fkra eklenmitir. Madde deitirilmitir. Madde deitirilmitir. 201/a ve 201/b fkralar eklenmitir. Madde deitirilmitir. Bir fkra eklenmitir. Madde 427/2 deitirilmitir. Kanunda yer alan atflarn hepsi deitirilmitir. Ek Madde 2 deitirilmitir. Ek Madde 3 eklenmitir. Eklenen Ek Madde 3 deitirilmitir. Maddeye iki fkra eklenmitir. Madde 1/6 deitirilmi ve bir fkra eklenmitir. Geici Madde 2 eklenmitir. Madde yeniden dzenlenmitir. Madde 128/ 2'nin ikinci cmlesi madde metninden karlm ve 128/3 deitirilmitir. Bir fkra eklenmitir. Ek Madde 7 eklenmitir.

Trk Ceza Kanunu

Madde 159

Devlet kuvvetleri aleyhinde crmler

Madde 169 Madde 201 Madde 312 Madde 426 Madde 427

Geen fasllar arasnda mterek hkmler (konu) ve alma hrriyeti aleyhindeki crmler Su ilemeye tahrik, korku ve panik yaratma amacyla tehdit Adab umumiye ve nizam aile aleyhinde crmler Adab umumiye ve nizam aile aleyhinde crmler

MEDEN VE SYAS HAKLAR-BADET VE DN ZGRL

mar Kanunu

Kanunda yeralan cami ibareleri ibadet yeri olarak deitirilmitir.

Ek Madde 2

Vakflar Genel Mdrlnn Tekilat ve Grevleri Hakknda Kanun Hkmnde Kararname

Ek Madde 3

Vakflar Kanunu

Madde 1

dare uzuvlar ve kontrol mercileri

Geici Madde 2

MEDEN VE SYAS HAKLAR- KENCE LE MCADELE

Ceza Muhakemeleri Usul Kanunu

Madde 107

Sann tutuklanmasndan kimlere haber verilecei

Madde 128

Yakalanan kimsenin sorguya ekilmesi

Madde 316 Ek Madde 7

Temyiz istida ve layihasnn teblii ve cevab

Ceza Muhakemeleri Usul Kanunu ile Devlet Gvenlik Mahkemelerinin Kurulu ve Yarglama Usulleri Hakknda Kanunun Baz Maddelerinde Deiiklik Yaplmasna Dair Kanun Madde 31/ 1 yrrlkten kaldrlmtr.

Madde 31

Madde bal bulunmamaktadr.

Devlet Gvenlik Mahkemelerinin Kurulu ve Yarglama Usulleri Hakknda Kanun

Madde 16

Yakalama, tutuklama ve mdafii ile grme

X X

Madde 16/2 nin ikinci cmlesi madde metninden karlm ve 16/3 ve 16/4 deitirilmitir. Maddenin son fkras yrrlkten kaldrlmtr. Maddenin drdnc fkras yrrlkten kaldrlmtr. Maddenin bal deitirilmitir.

Devlet Memurlar Kanunu Bir fkra eklenmitir. Madde deitirilmitir. Madde deitirilmitir. Bir fkra eklenmitir. Madde deitirilmitir. Madde deitirilmitir. Madde deitirilmitir. Madde deitirilmitir.

Madde 13

Kiilerin uradklar zararlar

Dileke Hakknn Kullanlmasna Dair Kanun

Madde 1 Madde 2 Madde 3 Madde 4 Madde 7 Madde 8

Ama Kapsam Dileke hakk Dilekede bulunmas zorunlu artlar Dilekenin incelenmesi ve sonucunun bildirilmesi Trkiye Byk Millet Meclisine yaplan bavurularn incelenmesi

nsan Haklarn nceleme Komisyonu Kanunu

Madde 7

nceleme ve Sonucun Bildirilmesi

Memurlar ve Dier Kamu Grevlilerinin Yarglanmas Hakknda Kanun Bir fkra eklenmitir.

Madde 2

Kapsam

Olaanst Hal Blge Valilii ve Olaanst Halin Devam Sresince Alnacak lave Tedbirler Hakknda Kanun Hkmnde Kararname Madde 3/c deitirilmitir.

Madde 3

253

254
Madde 8/d deitirilmitir. Madde yeniden dzenlenmitir. Madde 11 deitirilmi ve (c ) bendinin ikinci cmlesi yrrlkten kaldrlmtr.

Trk Ceza Kanunu

Madde 245

Hkmet memurlar tarafndan efrada kar yaplacak suimuameleler Bir fkra eklenmitir.

MEDEN VE SYAS HAKLAR-K HRRYETLER VE GVENL, ZEL HAYATIN GZLL, KONUT DOKUNULMAZLII (Anayasa deiiklikleriyle uyum balamnda)

Polis Vazife ve Salahiyet Kanunu

Madde 8 Madde 9

Madde bal bulunmamaktadr. Madde bal bulunmamaktadr.

Madde 11

Madde bal bulunmamaktadr.

Madde bal bulunmamaktadr.

Madde yeniden dzenlenmitir. Madde yeniden dzenlenmitir. Ek Madde 1/3 deitirilmitir.

Madde 12 (ayn zamanda kadnerkek eitlii balamnda) Madde 13

Madde bal bulunmamaktadr.

Ek Madde 1 (ayn zamanda ifade zgrl balamnda)

Madde bal bulunmamaktadr.

MEDEN VE SYAS HAKLAR- YAAM HAKKI

Trk Ceza Kanunu, Kaakln Men ve Takibine Dair Kanun ve Orman Kanunu

Trk Ceza Kanunu, Kaakln Men ve Takibine Dair Kanun ve Orman Kanunun ilgili maddelerinde yer alan idam cezasnn kaldrlmas amacyla bu maddeler deitirilmitir.

Trk Ceza Kanunu Madde yrrlkten kaldrlmtr. Madde yrrlkten kaldrlmtr. Madde 13/1 ve 13/2 deitirilmitir.

Madde 11 Madde 12

Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri)

X X

Madde 13

Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) idam hkmlerinin infaz

Madde 17 Madde 43 Madde 47 Madde 50 Madde 51 Madde 54 Madde 55 Madde 58 Madde 59 Madde 61 Madde 62 Madde 64 Madde 65 Madde 66 Madde 70 Madde 73 Madde 82 Madde 102 Madde 112 Madde 118 Madde 125 Madde 126 Madde 127 Madde 129 Madde 131 Madde 133 Madde 136 Madde 137 Madde 17/2 deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir.

Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri)

255

256
Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde deitirilmitir. Madde yrrlkten kaldrlmtr.

Madde 146 Madde 147

Madde 149 Madde 156 Madde 285 Madde 286 Madde 296 Madde 301 Madde 302 Madde 303 Madde 305 Madde 407 Madde 450 Madde 451 Madde 453 Madde 462

Madde 463 Madde metni deitirilmitir. Madde metninden ibare karlmtr.

Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Adam ldrme crmleri Geen fasllara ilikin mterek hkmler (adam ldrme crmleri ve ahslara kar messir fiiller konularna ilikin olarak) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri)

Kanunlarn ve Nizamnamelerin Sureti Neir ve lan ve Meriyet Tarihi Hakknda Kanun

Madde 1

dam hkmlerinin infaz

X X X X X

Ceza Muhakameleri Usul Kanunu Madde metninden ibare karlmtr. Madde metninden ibare karlmtr. Madde metninden ibare karlmtr. Madde metninden ibare karlmtr. Madde metni deitirilmitir.

Madde 110 Madde 283 Madde 305 Madde 421

dam hkmlerinin infaz dam hkmlerinin infaz dam hkmlerinin infaz dam hkmlerinin infaz

Orman Kanunu

Madde 110

Madde bal bulunmamaktadr.

Cezalarn Infaz Hakknda Kanun Madde 1'in 1numaral bendi yrrlkten kaldrlmtr. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metninden 8. fkra karlmtr Madde metnine iki geici madde eklenmitir.

Madde 1

idam hkmlerinin infaz

Madde 2

idam hkmlerinin infaz

Madde 19

idam hkmlerinin infaz

Ek 2nci Madde idam hkmlerinin infaz

Geici Madde 10 idam hkmlerinin infaz Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir.

Asayie Messir Baz Fiillerin nlenmesi Hakknda Kanun

Madde 1

Madde bal bulunmamaktadr.

ocuk Mahkemelerinin Kuruluu, Grev ve Yarglama Usulleri Hakknda Kanun

Madde 12

Madde bal bulunmamaktadr.

Yargtay Kanunu Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir ve metne bir fkra eklenmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde yrrlkten kaldrlmtr. Madde yrrlkten kaldrlmtr. Madde yrrlkten kaldrlmtr. Madde yrrlkten kaldrlmtr.

Madde 14

Madde bal bulunmamaktadr.

Terrle Mcadele Kanunu

Madde 17

Madde bal bulunmamaktadr.

Gelibolu Yarmadas Tarihi Milli Park Kanunu

Madde 6

Madde bal bulunmamaktadr.

eitli Kanunlarda deiiklik yaplmasna ilikin Kanun

Madde 1 Madde bal bulunmamaktadr. Geici Madde 1 Madde bal bulunmamaktadr.

X X X X

Demiryollarnn Usul Zabtasna Dair Nizamname

Madde 1 Madde 2

Madde bal bulunmamaktadr. Madde bal bulunmamaktadr.

257

258
Bir fkra eklenmitir. Madde yeniden dzenlenmitir. Maddeye bir fkra eklenmitir. Madde deitirilmitir ve son fkras yrrlkten kaldrlmtr. Madde yrrlkten kaldrlmtr.

EKONOMK, SOSYAL VE KLTREL HAKLAR-OCUK HAKLARI

Adli Sicil Kanunu

Madde 5 Madde 8 Madde 9

Adli sicil bilgilerini verebilecek merciler Adli sicildeki kaydn kartlmas

lm ve ya sebebiyle adli sicilden karlacak ve adli sicilde muhafaza edilecek bilgiler

ocuk Mahkemelerinin Kuruluu, Grev ve Yarglama Usulleri Hakknda Kanun

Madde 6

ocuk mahkemelerinin grevi

X X

Madde 34

Adli sicil

EKONOMK, SOSYAL VE KLTREL HAKLAR-KLTREL HAKLAR


Madde 16/4n ikinci cmlesi deitirilmitir.

Nfus Kanunu

Madde 16

Doumlar

Radyo ve Televizyonlarn Kurulu ve Yaynlar Hakknda Kanun

Madde 4

Yayn lkeleri

Madde 15 st Kurulun Tekilt ve Personeli Madde 26 Yeniden letim Madde 32 Seim dnemlerinde yaynlar Geici Madde 10

Madde deitirilmitir: 4/2 (f) ve (v) bentleri Madde 4/1'e hkmler eklenmitir. Madde 4/1'in drdnc cmlesi deitirilmitir. Madde 15/4 'n ikinci cmlesi deitirilmitir. Madde 26/1 deitirilmitir. Madde 32/2 deitirilmitir. Geici Madde 10 eklenmitir.

Yabanc Dil Eitimi ve retimi Kanunu

Madde 1

Kanun ad Ama

Madde 2

Esaslar

Kanun ad deimitir. Madde deitirilmitir. Madde 2/1(a) bendine yeni hkmler eklenmitir. Maddenin 2(a) ve (c) bentleri deitirilmitir.

SVL-ASKER LKLER LE YRTMENN LEVSELL


Bir fkra eklenmitir. Cetvel Deitirilmitir. Bir fkra eklenmitir. Madde 9/1'in ikinci cmlesi yrrlkten kaldrlmtr.

Askeri Mahkemeler Kuruluu ve Yarglama Usul Kanunu

Madde 11

Bakanlklar ve Bal Kurulularda Atama Usulne likin Kanun

1 Sayl Cetvel

l daresi Kanunu

Madde 29

le memurlarnn tayin usul

Jandarma Tekilat, Grev ve Yetkileri Kanunu

Madde 9

Hizmet snr

Kkleri Muzr Neriyattan Koruma Kanunu Madde metni deitirilmitir ve Madde 2/4'n (a) bendi yrrlkten kaldrlmtr.

Madde 2

Madde bal bulunmamaktadr.

Milli Gvenlik Kurulu ve MGK Genel Sekreterlii Kanunu

X X X

Madde 4 Madde 5 Madde 9 Madde 13 Madde 14 Madde 15 Madde 19 Geici Madde 4

Grevler Kurulun toplanmas Kararlarn datm ve takibi Genel Sekreterliin grevleri Genel Sekreterliin yetkileri Genel Sekreter Bilgi ve belgeler

Madde yeniden dzenlenmitir. Madde 5/1 deitirilmitir. Madde yrrlkten kaldrlmtr. Madde yeniden dzenlenmitir. Madde yrrlkten kaldrlmtr. Madde yeniden dzenlenmitir. Madde yrrlkten kaldrlmtr. Geici Madde 4 eklenmitir.

Radyo ve Televizyonlarn Kurulu ve Yaynlar Hakknda Kanun Madde 6/1'in bendi yrrlkten kaldrlmtr ve madde metni deitirilmitir.

Madde 6

Madde bal bulunmamaktadr.

259

260
Ek Madde 12 eklenmitir. Madde metninden ibare karlmtr. Madde metninden ibare karlmtr.

Saytay Kanunu

Ek Madde 12

Telsiz Kanunu

Madde 6

Madde bal bulunmamaktadr.

X X

Yksekretim Kanunu

Madde 6

Madde bal bulunmamaktadr.

VIII. AB UYUM YASA PAKETLERYLE DETRLEN KANUN MADDELER REFERANS ZELGES 2 (Alfabetik sraya gre)
AB Uyum Yasa Paketleri Deiiklik I II III IV V VI VII VIII

Kanun Ad

Madde No.

Madde Bal

AHM KARARLARININ UYGULANMASI


Ek Madde 1 eklenmitir.

Damga Vergisi Kanunu

Ek Madde 1

AHM KARARLARININ UYGULANMASI-YARGILAMANIN ADES


Geici Madde 2 yrrlkten kaldrlmtr.

eitli Kanunlarda Deiiklik Yaplmasna likin Kanun

Geici Madde 2

Ceza Muhakemeleri Usul Kanunu 327/a fkras eklenmitir. 327/a fkras yrrlkten kaldrlm ve maddeye (6) bent eklenmitir. Bir fkra eklenmitir. Eklenen fkra yrrlkten kaldrlmtr.

Madde 327

Muhakemenin iadesi ve yazl emir

X X

Madde 335

ade talebinin kabule ayan olmad karar ve mercii

Hukuk Usul Muhakemeleri Kanunu 445/a fkras eklenmitir. 445/a fkras yrrlkten kaldrlm ve maddeye (11) bent eklenmitir.

Madde 445

adei muhakeme

261

262
Bir fkra eklenmitir. Bir fkra eklenmitir. Eklenen fkra yrrlkten kaldrlmtr.

Madde 447

adei muhakeme

Madde 448

adei muhakeme

dari Yarglama Usul Kanunu Madde deitirilmitir. Geici Madde 5 eklenmitir.

Madde 53

Yarglamann Yenilenmesi

Geici Madde 5

MEDEN VE SYAS HAKLAR-BARIIL TOPLANTI VE GSTER YRYLER

Toplant ve Gsteri Yryleri Kanunu

Madde 3 Madde 9 Madde 10 Madde 15 Madde 16

Toplant ve gsteri yry hakk Toplant ekil ve artlar - Dzenleme Kurulu Bildirim verilmesi Birden fazla toplantlar erteleme Toplantnn blge valilii ve ileri Bakanlnca ertelenmesi

Madde 17

Toplantnn yasaklanmas veya ertelenmesi

Madde 18

Yasaklama veya erteleme kararnn teblii

Madde 19

l veya lelerde btn toplantlarn yasaklanmas

Madde 21

Ama d toplant ve gsteri yry

Madde 3/2 deitirilmitir. Madde deitirilmitir. Madde 10/1 deitirilmitir. Madde deitirilmitir. Madde 16/1 deitirilmitir. Madde deitirilmitir. Madde deitirilmitir. Madde deitirilmitir. Madde 19/1 deitirilmitir. Maddeye bir cmle eklenmitir. Madde yrrlkten kaldrlmtr.

MEDEN VE SYAS HAKLAR-DERNEK KURMA ZGRL


Madde 1/1 deitirilmitir. Madde deitirilmitir. Madde deitirilmitir.

Dernekler Kanunu

Madde 1

Ama

Madde 4

Dernek kurma hakk

Madde 5

Kurulmas yasak olan dernekler

Madde 6

Baz ad, iaret ve dilleri kullanma yasa

Madde 7 Madde 8 Madde 10

Uluslararas faaliyet yasa Dernek tz Kurulu bildirisi ve tzklerin incelenmesi

X X X X X X

Madde 11

Trkiye'de kurulan derneklerin yurt dndaki faaliyetleri

Madde 12

Yurt dnda kurulan derneklerin Trkiye'deki faaliyetleri

Madde 15 Madde 16

Dernek kt ve kayt ileri ye olma hakk

Madde 17 Madde 18

yeliin sona ermesi yelerin haklar

Madde 31

ubelerin kuruluu

Madde deitirilmitir. Madde yeniden dzenlenmitir. Madde yeniden dzenlenmitir. Madde yeniden dzenlenmitir. Madde yrrlkten kaldrlmtr. Madde 8/3 bendi deitirilmitir. Madde 10/1 deitirilmitir. Madde yrrlkten kaldrlmtr. Madde yeniden dzenlenmitir. Madde yrrlkten kaldrlmtr. Madde yrrlkten kaldrlmtr. Madde yeniden dzenlenmitir. Madde yrrlkten kaldrlmtr. Madde deitirilmitir. Madde 16/3 deitirilmitir. Madde 16/4 yrrlkten kaldrlmtr. Madde 17/1 deitirilmitir. 18/5 e cmleler eklenmitir. Madde 31/1 deitirilmi ve 31/3 yrrlkten kaldrlmtr.

Madde 34

Federasyon ve Konfederasyonlar - Kurulu Madde deitirilmitir. Madde deitirilmitir. Madde deitirilmitir.

Madde 38

renci derneklerinin ama ve faaliyetleri

Madde 39

Madde yrrlkten kaldrlmtr. Madde deitirilmitir. Madde yeniden dzenlenmitir. Madde yeniden dzenlenmitir.

Madde 40

Kamu hizmeti grevlilerinin kuraca derneklerin amac ve faaliyetleri Milli savunma, sivil savunma ve kolluk hizmetlerine hazrlayc faaliyette bulunma yasa

Madde 43

Yabanc dernek ve kurulularla iliki

263

Madde 44

Bildiri yaynlanmas

264
Madde yeniden dzenlenmitir. Madde deitirilmitir. Madde yrrlkten kaldrlmtr. Madde yrrlkten kaldrlmtr. Madde yeniden dzenlenmitir. Madde deitirilmitir. Madde deitirilmitir. Madde yrrlkten kaldrlmtr.

Madde 45 Madde 46 Madde 47 Madde 56 Madde 62 Madde 73 Madde 82 Madde 83

Genel denetim Dernekler zel Denetleme Grubu oluturulmas Kamu yararna alan derneklerin mali denetimi renci dernekleri organlarnda grev alma yasa Defter ve kaytlar Dernek birimi

X X

Ceza hkmleri Ceza hkmleri Madde 56/1 deitirilmitir. Madde 64/1 deitirilmitir. Madde 66/1 deitirilmitir. Bir fkra eklenmitir. Madde deitirilmitir. Madde deitirilmitir. Madde 94/2 yrrlkten kaldrlmtr.

Trk Medeni Kanunu

Madde 56 Madde 64 Madde 66 Madde 82

Madde 91

Madde 92

Madde 94

Dernekler-Kuruluu-Tanm Dernekler-yelik-Kazanlmas-Kural Dernekler-yelik-Sona ermesi-kma le Dernekler-Organlar-Genel Kurul-Oy hakkndan yoksunluk Dernekler-Derneklerin faaliyetleri-Uluslararas faaliyetler-Faaliyet serbestlii Dernekler-Derneklerin faaliyetleri-Uluslararas faaliyetler-Yabanc dernekler Dernekler-Derneklerin rgtlenmesi-ube amalar-Kuruluu

MEDEN VE SYAS HAKLAR-SENDKAL HAKLAR


Madde yrrlkten kaldrlmtr.

Serbest Blgeler Kanunu

Geici Madde 1

X X

Avukatlk Kanunu Madde metninden ifade karlmtr.

Madde 65

Madde bal bulunmamaktadr.

SYAS VE MEDEN HAKLAR- SYAS PARTLER


Madde 8/2 deitirilmitir.

Mahalli dareler ile Mahalle Muhtarlklar ve htiyar Heyetleri Seimi Hakknda Kanun

Madde 8

Seim dnemi-Seim balang tarihi ve seim gn

Milletvekili Seimi Kanunu

Madde 7

Ara seimi

Madde 11

Milletvekili seilemeyecek olanlar

Madde 39 Madde yeniden dzenlenmitir. Madde yeniden dzenlenmitir.

Seimin veya tutanan iptali

Bir fkra eklenmitir. Madde 11'in (f) bendinin (1) ve (3) sayl alt bentleri deitirilmitir. Madde 39/3 deitirilmitir.

Seimlerin Temel Hkmleri ve Semen Ktkleri Hakknda Kanun

Madde 55/A

zel radyo ve televizyonlarla yayn

Madde 149/A zel radyo ve televizyon yaynlarna ilikin sular

Siyasi Partiler Kanunu

Madde 8

Partilerin kurulmas

Madde 11

Siyasi partilere ye olma

Madde 66 Madde 98 Madde 100 Madde 101

Balar Siyasi Partilerin Kapatlmas Grevli Mahkeme ve Savclk Siyasi partilerle ilgili yasaklara aykrlk halinde dava almas Anayasadaki yasalara aykrlk halinde partilerin kapatlmas

Madde 102

Cumhuriyet Basavclnn isteklerine uyulmamas halinde yaplacak ilem

Madde 8/1 deitirilmitir. Madde 11/2 (b) bendinin (2), (3) ve (5) nolu altbentleri deitirilmitir. Madde 66/2 deitirilmitir. Maddeye 98/1'e bir cmle eklenmitir. Madde 100/1 deitirilmitir. Bir fkra eklenmitir. Madde 102/1 ve 102/3 deitirilmitir. Madde 102/1 ve 102/3 deitirilmitir. Bir fkra eklenmitir. Madde deitirilmitir. Maddeye (d) bendi eklenmitir.

Madde 103 Madde 104

Madde 111

Bir siyasi partinin yasak eylemlere odak olmas hali Dier sebeplerle dava almas Ceza Hkmleri - Cumhuriyet Basavclna ve Anayasa Mahkemesine gerekli bilgilerin verilmemesi

265

266 X
Madde deitirilmitir. Bir fkra eklenmitir. Madde 16/5 yrrlkten kaldrlmtr. Madde deitirilmitir. Madde deitirilmitir. Madde deitirilmitir. Madde deitirilmitir. Madde 30/3 deitirilmitir. Madde yrrlkten kaldrlmtr. Madde 33/2 deitirilmitir. Madde 34/2 deitirilmitir.

MEDEN VE SYAS HAKLAR-DNCE VE FADE ZGRL

Basn Kanunu

Madde 5 Madde 15 Madde 16 Madde 21 Madde 22 Madde 24 Madde 25 Madde 30 Madde 31 Madde 33 Madde 34

Mevkute yaym Mevkute sahibinin haklar Basnda mesuliyet Ceza hkmleri Ceza hkmleri Ceza hkmleri Ceza hkmleri Ceza hkmleri Ceza hkmleri Ceza hkmleri Ceza hkmleri

Ek Madde 1

X X

Ek Madde 2 Ek Madde 3 Madde 3/b bendi deitirilmitir. Madde 6/6'nn birinci cmlesi deitirilmitir. Madde 9/3 deitirilmi ve bir fkra eklenmitir. Madde 1/1 ve 1 /2 deitirilmitir.

Madde 1/1 ve 1/ 2 yeniden dzenlenmi ve 1/3 yrrlkten kaldrlmtr. Madde deitirilmitir. Madde yrrlkten kaldrlmtr.

Sinema, Video ve Mzik Eserleri Kanunu

Madde 3 Madde 6 Madde 9

Tanmlar Denetim darenin yetkisi

Terrle Mcadele Kanunu

Madde 1

Terr tanm

Madde 7

Terr rgtleri

Madde 8

Devletin blnmezlii aleyhine propaganda

Geici Madde 10

Madde 7/2 deitirilmitir. Madde 7/2 deitirilmitir. Madde deitirilmitir. Madde yrrlkten kaldrlmtr. Geici Madde 10 eklenmitir.

Trk Ceza Kanunu Madde deitirilmitir. Bir fkra eklenmitir. Madde deitirilmitir. Madde deitirilmitir. 201/a ve 201/b fkralar eklenmitir. Madde deitirilmitir. Bir fkra eklenmitir. Madde 427/2 deitirilmitir.

Madde 159

Devlet kuvvetleri aleyhinde crmler

Madde 169 Madde 201 Madde 312 Madde 426 Madde 427

Geen fasllar arasnda mterek hkmler (konu) ve alma hrriyeti aleyhindeki crmler Su ilemeye tahrik, korku ve panik yaratma amacyla tehdit Adab umumiye ve nizam aile aleyhinde crmler Adab umumiye ve nizam aile aleyhinde crmler

MEDEN VE SYAS HAKLAR-BADET VE DN ZGRL


Kanunda yer alan atflarn hepsi deitirilmitir. Ek Madde 2 deitirilmitir.

mar Kanunu

Kanunda yeralan cami ibareleri ibadet yeri olarak deitirilmitir.

Ek Madde 2

Vakflar Genel Mdrlnn Tekilat ve Grevleri Hakknda Kanun Hkmnde Kararname Ek Madde 3 eklenmitir. Eklenen Ek Madde 3 deitirilmitir.

Ek Madde 3

Vakflar Kanunu Maddeye iki fkra eklenmitir. Madde 1/6 deitirilmi ve bir fkra eklenmitir. Geici Madde 2 eklenmitir.

Madde 1

dare uzuvlar ve kontrol mercileri

Geici Madde 2

MEDEN VE SYAS HAKLAR- KENCE LE MCADELE

Ceza Muhakemeleri Usul Kanunu

Madde 107

Sann tutuklanmasndan kimlere haber verilecei

Madde 128

Yakalanan kimsenin sorguya ekilmesi

Madde 316 Ek Madde 7

Temyiz istida ve layihasnn teblii ve cevab

267

Madde yeniden dzenlenmitir. Madde 128/ 2'nin ikinci cmlesi madde metninden karlm ve 128/3 deitirilmitir. Bir fkra eklenmitir. Ek Madde 7 eklenmitir.

268
Madde 31/ 1 yrrlkten kaldrlmtr.

Ceza Muhakemeleri Usul Kanunu ile Devlet Gvenlik Mahkemelerinin Kurulu ve Yarglama Usulleri Hakknda Kanunun Baz Maddelerinde Deiiklik Yaplmasna Dair Kanun

Madde 31

Madde bal bulunmamaktadr.

Devlet Gvenlik Mahkemelerinin Kurulu ve Yarglama Usulleri Hakknda Kanun

Madde 16

Yakalama, tutuklama ve mdafii ile grme

X X

Madde 16/2 nin ikinci cmlesi madde metninden karlm ve 16/3 ve 16/4 deitirilmitir. Maddenin son fkras yrrlkten kaldrlmtr. Maddenin drdnc fkras yrrlkten kaldrlmtr. Maddenin bal deitirilmitir.

Devlet Memurlar Kanunu Bir fkra eklenmitir. Madde deitirilmitir. Madde deitirilmitir. Bir fkra eklenmitir. Madde deitirilmitir. Madde deitirilmitir. Madde deitirilmitir. Madde deitirilmitir.

Madde 13

Kiilerin uradklar zararlar

Dileke Hakknn Kullanlmasna Dair Kanun

Madde 1 Madde 2 Madde 3 Madde 4 Madde 7 Madde 8

Ama Kapsam Dileke hakk Dilekede bulunmas zorunlu artlar Dilekenin incelenmesi ve sonucunun bildirilmesi Trkiye Byk Millet Meclisine yaplan bavurularn incelenmesi

nsan Haklarn nceleme Komisyonu Kanunu

Madde 7

nceleme ve Sonucun Bildirilmesi

Memurlar ve Dier Kamu Grevlilerinin Yarglanmas Hakknda Kanun Bir fkra eklenmitir.

Madde 2

Kapsam

Olaanst Hal Blge Valilii ve Olaanst Halin Devam Sresince Alnacak lave Tedbirler Hakknda Kanun Hkmnde Kararname Madde 3/c deitirilmitir.

Madde 3

Kapsam

Trk Ceza Kanunu

Madde 245

Hkmet memurlar tarafndan efrada kar yaplacak suimuameleler Bir fkra eklenmitir.

MEDEN VE SYAS HAKLAR-K HRRYETLER VE GVENL, ZEL HAYATIN GZLL, KONUT DOKUNULMAZLII (Anayasa deiiklikleriyle uyum balamnda)
Madde 8/d deitirilmitir. Madde yeniden dzenlenmitir. Madde 11 deitirilmi ve (c ) bendinin ikinci cmlesi yrrlkten kaldrlmtr.

Polis Vazife ve Salahiyet Kanunu

Madde 8 Madde 9

Madde bal bulunmamaktadr. Madde bal bulunmamaktadr.

Madde 11

Madde bal bulunmamaktadr.

Madde bal bulunmamaktadr.

Madde yeniden dzenlenmitir. Madde yeniden dzenlenmitir. Ek Madde 1/3 deitirilmitir.

Madde 12 (ayn zamanda kadnerkek eitlii balamnda) Madde 13

Madde bal bulunmamaktadr.

Ek Madde 1 (ayn zamanda ifade zgrl balamnda)

Madde bal bulunmamaktadr.

MEDEN VE SYAS HAKLAR- YAAM HAKKI

Trk Ceza Kanunu, Kaakln Men ve Takibine Dair Kanun ve Orman Kanunu

Trk Ceza Kanunu, Kaakln Men ve Takibine Dair Kanun ve Orman Kanunun ilgili maddelerinde yer alan idam cezasnn kaldrlmas amacyla bu maddeler deitirilmitir.

Trk Ceza Kanunu

Madde 11 Madde 12

Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri)

X X

Madde 13

Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) idam hkmlerinin infaz

Madde yrrlkten kaldrlmtr. Madde yrrlkten kaldrlmtr. Madde Metninin birinci ve ikinci fkras deitirilmitir.

269

270
Madde Metninin ikinci fkras deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir.

Madde 17 Madde 43 Madde 47 Madde 50 Madde 51 Madde 54 Madde 55 Madde 58 Madde 59 Madde 61 Madde 62 Madde 64 Madde 65 Madde 66 Madde 70 Madde 73 Madde 82 Madde 102 Madde 112 Madde 118 Madde 125 Madde 126 Madde 127 Madde 129 Madde 131 Madde 133 Madde 136 Madde 137

Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri)

Madde 146 Madde 147 Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde deitirilmitir. Madde yrrlkten kaldrlmtr.

Madde 149 Madde 156 Madde 285 Madde 286 Madde 296 Madde 301 Madde 302 Madde 303 Madde 305 Madde 407 Madde 450 Madde 451 Madde 453 Madde 462

Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri) Adam ldrme crmleri

Madde 463 Madde metni deitirilmitir. Madde metninden ibare karlmtr.

Geen fasllara ilikin mterek hkmler (adam ldrme crmleri ve ahslara kar messir fiiller konularna ilikin olarak) Madde bal bulunmamaktadr. (Adam ldrme crmleri)

Kanunlarn ve Nizamnamelerin Sureti Neir ve lan ve Meriyet Tarihi Hakknda Kanun

Madde 1

dam hkmlerinin infaz

X X X X X

Ceza Muhakameleri Usul Kanunu Madde metninden ibare karlmtr. Madde metninden ibare karlmtr. Madde metninden ibare karlmtr. Madde metninden ibare karlmtr. Madde metni deitirilmitir.

Madde 110 Madde 283 Madde 305 Madde 421

dam hkmlerinin infaz dam hkmlerinin infaz dam hkmlerinin infaz dam hkmlerinin infaz

Orman Kanunu

271

Madde 110

Madde bal bulunmamaktadr.

272
Madde metni yrrlkten kaldrlmtr. Madde metnininden ibare deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metninden 8. fkra karlmtr Madde metnine iki geici madde eklendi. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir ve metne bir fkra eklenmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde metni deitirilmitir ve metne bir fkra eklenmitir. Madde metni deitirilmitir. Madde yrrlkten kaldrlmtr. Madde yrrlkten kaldrlmtr. Madde yrrlkten kaldrlmtr. Madde yrrlkten kaldrlmtr.

Cezalarn Infaz Hakknda Kanun

Madde 1

idam hkmlerinin infaz

Madde 2

idam hkmlerinin infaz

Madde 19

idam hkmlerinin infaz

Ek 2. Madde

idam hkmlerinin infaz

Geici Madde 10 idam hkmlerinin infaz

Asayie Messir Baz Fiillerin nlenmesi Hakknda Kanun

Madde 1

Madde bal bulunmamaktadr.

ocuk Mahkemelerinin Kuruluu, Grev ve Yarglama Usulleri Hakknda Kanun

Madde 12

Madde bal bulunmamaktadr.

Yargtay Kanunu

Madde 14

Madde bal bulunmamaktadr.

Terrle Mcadele Kanunu

Madde 17

Madde bal bulunmamaktadr.

Gelibolu Yarmadas Tarihi Milli Park Kanunu

Madde 6

Madde bal bulunmamaktadr.

eitli Kanunlarda deiiklik yaplmasna ilikin Kanun

Madde 1 Madde bal bulunmamaktadr. Geici Madde 1 Madde bal bulunmamaktadr.

X X X X

Demiryollarnn Usul Zabtasna Dair Nizamname

Madde 1 Madde 2

Madde bal bulunmamaktadr. Madde bal bulunmamaktadr.

EKONOMK, SOSYAL VE KLTREL HAKLAR-OCUK HAKLARI


Bir fkra eklenmitir. Madde yeniden dzenlenmitir. Maddeye bir fkra eklenmitir.

Adli Sicil Kanunu

Madde 5 Madde 8 Madde 9

Adli sicil bilgilerini verebilecek merciler Adli sicildeki kaydn kartlmas

lm ve ya sebebiyle adli sicilden karlacak ve adli sicilde muhafaza edilecek bilgiler

ocuk Mahkemelerinin Kuruluu, Grev ve Yarglama Usulleri Hakknda Kanun Madde deitirilmitir ve son fkras yrrlkten kaldrlmtr. Madde yrrlkten kaldrlmtr.

Madde 6

ocuk mahkemelerinin grevi

X X

Madde 34

Adli sicil

EKONOMK, SOSYAL VE KLTREL HAKLAR-KLTREL HAKLAR


Madde 16/4n ikinci cmlesi deitirilmitir.

Nfus Kanunu

Madde 16

Doumlar

Radyo ve Televizyonlarn Kurulu ve Yaynlar Hakknda Kanun

Madde 4

Yayn lkeleri

Madde 15 st Kurulun Tekilt ve personeli Madde 26 Yeniden letim Madde 32 Seim dnemlerinde yaynlar Geici Madde 10

Madde deitirilmitir: 4/2 (f) ve (v) bentleri Madde 4/1'e hkmler eklenmitir. Madde 4/1'in drdnc cmlesi deitirilmitir. Madde 15/4 'n ikinci cmlesi deitirilmitir. Madde 26/1 deitirilmitir. Madde 32/2 deitirilmitir. Geici Madde 10 eklenmitir.

Yabanc Dil Eitimi ve retimi Kanunu

Madde 1

Kanun ad Ama

Madde 2

Esaslar

Kanun ad deimitir. Madde deitirilmitir. Madde 2/1(a) bendine yeni hkmler eklenmitir. Maddenin 2(a) ve (c) bentleri deitirilmitir.

273

274
Bir fkra eklenmitir. Cetvel Deitirilmitir. Bir fkra eklenmitir. Madde 9/1'in ikinci cmlesi yrrlkten kaldrlmtr.

SVL-ASKER LKLER LE YRTMENN LEVSELL

Askeri Mahkemeler Kuruluu ve Yarglama Usul Kanunu

Madde 11

Bakanlklar ve Bal Kurulularda Atama Usulne likin Kanun

1 Sayl Cetvel

l daresi Kanunu

Madde 29

le memurlarnn tayin usul

Jandarma Tekilat, Grev ve Yetkileri Kanunu

Madde 9

Hizmet snr

Kkleri Muzr Neriyattan Koruma Kanunu Madde metni deitirilmitir ve Madde 2/4'n (a) bendi yrrlkten kaldrlmtr.

Madde 2

Madde bal bulunmamaktadr.

Milli Gvenlik Kurulu ve MGK Genel Sekreterlii Kanunu

X X X

Madde 4 Madde 5 Madde 9 Madde 13 Madde 14 Madde 15 Madde 19 Geici Madde 4

Grevler Kurulun toplanmas Kararlarn datm ve takibi Genel Sekreterliin grevleri Genel Sekreterliin yetkileri Genel Sekreter Bilgi ve belgeler

Madde yeniden dzenlenmitir. Madde 5/1 deitirilmitir. Madde yrrlkten kaldrlmtr. Madde yeniden dzenlenmitir. Madde yrrlkten kaldrlmtr. Madde yeniden dzenlenmitir. Madde yrrlkten kaldrlmtr. Geici Madde 4 eklenmitir.

Radyo ve Televizyonlarn Kurulu ve Yaynlar Hakknda Kanun Madde 6/1'in (d) bendi yrrlkten kaldrlmtr ve madde metni deitirilmitir.

Madde 6

Madde bal bulunmamaktadr.

Saytay Kanunu Ek Madde 12 eklenmitir. Madde metninden ibare karlmtr. Madde metninden ibare karlmtr.

Ek Madde 12

Telsiz Kanunu

Madde 6

Madde bal bulunmamaktadr.

X X

Yksekretim Kanunu

Madde 6

Madde bal bulunmamaktadr.

275

IX. DOKUZUNCU REFORM PAKET


Anayasa deiiklerinin uygulamaya yanstlmasn amalayan Uyum Paketleri ve bu paketlere ilikin ikincil mevzuatn yrrle girmesinden sonra reform sreci hz kaybetmeden devam etmektedir. Bu erevede, Babakan Yardmcs ve Dileri Bakan Sayn Abdullah Gl, 12 Nisan 2006 tarihinde dzenledii basn toplantsnda, Dokuzuncu Reform Paketini aklamtr. Paket, TBMM gndeminde bulunan baz yasalar ile uluslararas anlamalarn onay srecinin hzlandrlmasn, yeni yasalarn kartlmasn ve birtakm idari nlemlerin alnmasn iermektedir. Dokuzuncu Reform Paketi aadaki dzenlemelerden olumaktadr: Kanunlar Vakflar Kanunu skn Kanunu zel retim Kurumlar Kanunu Kamu Denetilii Kurumu Kanunu Askeri Mahkemeler Kuruluu ve Yarglama Usul Kanunununda Deiiklik Yaplmasna Dair Kanun Saytay Kanunu Teklifi dari Yarglama Usul Kanununda Deiiklik Yaplmasna likin Kanun Tasla Genel dari Usul Kanunu Tasla Siyasi Etik Komisyonu Kurulmas ve Baz Kanunlarda Deiiklik Yaplmas Hakknda Kanun Tasla Seimlerin Temel Hkmleri ve Semen Ktkleri Hakknda Kanunda Deiiklik Yaplmasna Dair Kanun Tasla dari Yaplanma tedbirleri Yolsuzlukla mcadele alannda egdmden sorumlu bir birimin belirlenmesi Babakanlk nsan Haklar Bakanlnn yeniden yaplandrlmas Uluslararas Szlemeler Birlemi Milletler Yolsuzlukla Mcadele Szlemesinin Onaylanmasnn Uygun Bulunduuna Dair Kanun Tasars nsan Haklar ve Ana Hrriyetlerini Korumaya Dair Szlemenin Oluturduu Denetim Mekanizmasnn Deitirilmesine likin 14 No'lu Protokoln Onaylanmasnn Uygun Bulunduuna Dair Kanun Tasars

276

Gzden Geirilmi Avrupa Sosyal artnn Onaylanmasnn Uygun Bulunduuna Dair Kanun Tasars Avrupa Sosyal artna Deiiklik Getiren Protokoln Onaylanmasnn Uygun Bulunduuna Dair Kanun Tasars

Dokuzuncu Reform Paketinin gerekleme durumunu gsteren Takip Tablosu aada sunulmutur:

9. REFORM PAKET TAKP TABLOSU


(Nisan 2007 itibariyle) KANUNLAR:
KANUNUN ADI TBMM ESAS NO
1/1054 1/352 2/394 1/1183

LGL BAKANLIK
Devlet bakanl (Sn. M.Ali AHN) Bayndrlk ve skan Bakanl Teklif Milli Eitim Bakanl

TBMM SON DURUM


5555 SAYI LE KANUNLATI. SN. CBK TBMM'YE ADE ETT. 5543 SAYI LE KANUNLATI VE YRRLE GRD. PLAN VE BTE KOMSYONUNDA 5545 SAYI LE KANUNLATI VE YRRLE GRD 5548 SAYI LE KANUNLATI. SN CBK ANAYASA MAH. BAVURDU. MAHKEME YRTMEY DURUDURMA KARARI ALDI. ANAYASA MAHKEMESNN NCELEMES DEVAM EDYOR.

VAKIFLAR KANUNU SKN KANUNU SAYITAY KANUNU TEKLF ZEL RETM KURUMLARI KANUNU KAMU DENETL KURUMU KANUNU

1/1227

Adalet Bakanl

ASKER MAHKEMELER KURULUU VE YARGILAMA USUL KANUNUNUN BAZI MADDELERNDE DEKLK YAPILMASINA DAR KANUN TASARISI TASLAI DAR YARGILAMA USUL KANUNUNDA DEKLK YAPILMASINA LKN KANUN TASLAI

1/1210

Milli Savunma Bakanl

5530 SAYI LE KANUNLATI VE YRRLE GRD.

Adalet Bakanl

Babakanlkta

277

GENEL DAR USUL KANUNU TASLAI SYAS ETK KOMSYONU KURULMASI VE BAZI KANUNLARDA DEKLK YAPILMASI HAKKINDA KANUN TASLAI SEMLERN TEMEL HKMLER VE SEMEN KTKLER HAKKINDA KANUNDA DEKLK YAPILMASINA DAR KANUN TASARISI TASLAI

Adalet Bakanl

Adalet Bakanlnca almalar srdrlyor. Adalet Bakanlnca almalar srdrlyor.

Adalet Bakanl

Adalet Bakanl

Adalet Bakanlnca almalar srdrlyor.

DAR YAPILANMA
KONU Yeni bir nsan Haklar Biriminin Kurulmas Yolsuzlukla Mcadele Alannda Yeni Bir Birimin Kurulmas LGL BAKANLIK Babakanlk Babakanlk SON DURUM almalar srdrlyor 12/10/2006 TARHL VE 2006/32 SAYILI GENELGE IKTI

ULUSLARARASI ANLAMALAR
KANUNUN ADI ESAS NO LGL BAKANLIK TBMM SON DURUM

BRLEM MLLETLER YOLSUZLUKLA MCADELE SZLEMESNN ONAYLANMASININ UYGUN BULUNDUUNA DAR KANUN NSAN HAKLARI VE ANA HRRYETLERN KORUMAYA DAR SZLEMENN OLUTURDUU DENETM MEKANZMASININ DETRLMESNE LKN 14 NOLU PROTOKOLUN ONAYLANMASININ UYGUN BULUNDUUNA DAR KANUN GZDEN GERLM AVRUPA SOSYAL ARTININ ONAYLANMASININ UYGUN BULUNDUUNA DAR KANUN

1/1072

Dileri Bakanl

5506 SAYI LE KANUNLATI VE YRRLE GRD.

1/1022

Dileri Bakanl

5512 SAYI LE KANUNLATI VE YRRLE GRD.

1/968

Dileri Bakanl

5547 SAYI LE KANUNLATI VE YRRLE GRD.

278

AVRUPA SOSYAL ARTINA DEKLK GETREN PROTOKOLN ONAYLANMASININ UYGUN BULUNDUUNA DAR KANUN

1/967

Dileri Bakanl

5546 SAYI LE KANUNLATI VE YRRLE GRD.

Dokuzuncu Reform Paketinde yer alan dzenlemelerden yrrle girenler eitli alanlarda siyasi reform srecinin ileriye gtrlmesini salamtr. Bu erevede, yeni skn Kanunuyla iskna tabi tutulmayacak kiilere ilikin hkmlerde ayrmclk olarak nitelenebilecek ifadeler Kanun metninden karlmtr. Daha nce yrrlkte bulunan zel retim Kurumlar Kanununda Trke'den baka dille retim yapan ve yabanclar tarafndan alm bulunan okullarda (aznlk okullar dhil) Ba Mdr Yardmcsnn Trkiye Cumhuriyeti vatanda olan ve retim dilini bilen Trke veya Trk Kltr dersleri retmenlerinden olmas, retim dilini bilen Trke veya Trk Kltr dersleri retmeni bulunmad hallerde Trkiye Cumhuriyeti ve Trk kkenli retmenler arasndan belirlenmesi ngrlmekteydi. Yrrle giren yeni Kanunda "Trk kkenli" ifadesi kaldrlm olup, retim dilini bilen Trke veya Trk Kltr dersleri retmeni bulunmad hallerde okulun retim dilinde zel alan eitimi grm Trkiye Cumhuriyeti vatanda retmenler Ba Mdr Yardmcs olabileceklerdir. Askeri Mahkemeler Kuruluu ve Yarglama Usul Kanununda Deiiklik Yaplmasna Dair Kanun, bar zamannda sivillerin sadece asker kiilerle birlikte iledikleri askeri sularda askeri mahkemelerde yarglanmalarn ngrmektedir. Kanun ayrca, Avrupa nsan Haklar Mahkemesinin (AHM) verdii kararlar dorultusunda, yarglamann yenilenmesi iin askeri mahkemelere bavurulmasn da mmkn klmaktadr. Paket erevesinde eitli uluslararas anlamalar da TBMM tarafndan onaylanmtr. Birlemi Milletler Yolsuzlukla Mcadele Szlemesi yolsuzlukla mcadele alannda ulusal mevzuatn gelitirilmesine temel tekil edecektir.
279

nsan Haklar ve Ana Hrriyetlerini Korumaya Dair Szlemenin Oluturduu Denetim Mekanizmasnn Deitirilmesine likin 14 No'lu Protokole taraf olunmasna ilikin ulusal onay belgesi 2 Ekim 2006 tarihinde Avrupa Konseyine teslim edilmitir. Ancak Protokol Avrupa Konseyi'nde henz yrrle girmemitir. Gzden Geirilmi Avrupa Sosyal art ile Avrupa Sosyal artnda Deiiklik Getiren Protokol de lkemizde sosyal haklarn gelitirilmesi bakmndan nemli iki uluslararas belgedir. Szkonusu belgelere ilikin ulusal onay sreci devam etmektedir. Yine Dokuzuncu Reform Paketi kapsamnda, 13 Ekim 2006 tarihli Resmi Gazetede yaynlanan 2006/32 sayl Babakanlk Genelgesiyle, Trkiye'de Saydamln Artrlmas ve Kamuda Etkin Ynetimin Gelitirilmesi Komisyonunun grevleri arasna yolsuzlukla mcadelede uluslararas kurulularla ibirliini salamak ile yaplan almalara ve alnmas gereken tedbirlere ilikin genel ilkeleri belirlemek hususlar dhil edilmi ve Babakanlk Tefti Kurulunun, Komisyonun almalarnda sekretarya hizmetlerini salamas kararlatrlmtr. Bylece yolsuzlukla mcadelede egdmn salanmasnda nemli bir adm atlmtr.

280

You might also like