Borlar Hukuku

indekiler Ders Notu 1: Borlar Hukukuna Giri 1. Borlar Hukukunun Konusu 2. Bor Kavram 2.1 En Dar Anlamda Bor 2.2 Dar Anlamda Bor 2.3 Geni Anlamda Bor 3. Borlar Hukukunda Geerli lkeler 3.1 Alacak Hakk Nispi Bir Haktr 3.2 Mutlak Hakkn Domas 4. Bor ve Sorumluluk 4.1 Eksik Bor 5. Borcun Kaynaklar 5.1 Hukuki lem 5.2 Haksz Eylem

5.3 Nedensiz Zenginleme Ders Notu 2: Hukuki lem 1. Hukuki lem 2. Hukuki lemlerde Snflandrmalar 2.1 Katlan Kii Saysna Gre Hukuki lemler 2.1.1 Bir Tarafl Hukuki lemler 2.1.2 ok Tarafl Hukuki lemler 2.1.2.1 Szlemeler 2.1.2.1.1 Bir Yana Bor Ykleyen Szlemeler 2.1.2.1.2 ki Yana Bor Ykleyen Szlemeler 2.1.2.2 Kararlar 2.2 Sonu Dourma Zamanna Gre Hukuki lemler 2.2.1 lmeden nce 2.2.2 ldkten Sonra 2.3 Mal Varl zerindeki Etkisine Gre Hukuki lemler 2.3.1 Borlandrc lem 2.3.2 Harcama lemi Ders Notu 2.1 : Szleme 1. Szleme Nedir 2. cap 3. Duyuru Yolu ile Sz Verme 4. Szlemelerde ekil 4.1 Geerlilik Koulu ekli 4.1.1 Szl ekil 4.1.2 Yazl ekil

4.1.3 Resmi ekil 4.1.4 Tescil ekil 4.1.5 lan (Duyuru) 4.2 spat Koulu ekli 4.3 Kararlatrlm ekil 4.3.1 Szleme Yapma Vaadi 5. Szlemenin Yorumlanmas 6. Szlemlerde rade ile Beyan Arasndaki Uyumazlklar 6.1 Taraflardan Biri steyeretk Bilerek radesine Uymayan Beyan Yaparsa 6.1.1 aka Aklamas 6.1.2 Gizli Kayt 6.2 ki Tarafn Bilerek steyerek radesine Uygun Olmayan Beyanda Bulunmas ( Dankl lem) 6.2.1 Mutlak Dankl lem 6.2.2 Greceli Nispi Dankl lem 6.2.3 Dankllk Nasl Kantlanr 6.3 Taraflardan Birinin radesinin Beyanna Uymamas 6.3.1 Yanlma (Esasl Yanlma) 6.3.1.1 Szlemenin Niteliinde Yanlma 6.3.1.2 Szlemenin Konusunda Yanlma 6.3.1.3 Szlemede Verilen Tutarda Yanlma 6.3.1.4 Tarafta Yanlma 6.3.2 Hile 6.3.3 Korkutma (ikrah) 7. Temsil 7.1 Temsil Trleri

7.1.1 Yetkiye Dayanan Temsil 7.1.1.1 Dorudan Temsil 7.1.1.2 Dolayl Temsil 7.1.2 Yetkisiz Temsil 7.2 Temsil Nedir? 7.3 Temsil Vastas le Yaptrlamyacak lemler 7.4 Temsil Yetkisi Nasl Verilir 7.5 Temsil Yetkisinin KapsamNedir. 7.6 Temsil Yetkisinin Sona Erdirilmesi 8. Szleme zgrl 8.1 Taraf Seme zgrl 8.2 Konu Bakndan Szleme zgrl 8.2.1 Yapamayacamz Szlemeler 9. Hukuki lemlerde Sakatlk 9.1 Yokluk 9.2 Kesin Geersizlik 9.3 ptal Edilebilirlik (Askda Geersizlik) 9.3.1 Smr (Gabin) Ders Notu 3: Haksz Eylem 1. Haksz Eylem Nedir? 2. Sorumluluk 3. Sorumluluk Koullar 3.1 Hukuka Aykr Bir Eylem 3.2 Zarar Koulu 3.2.1 Maddi Zarar

3.2.1.1 Fiil Zarar 3.2.1.2 Beklenen Kardan Yoksun Kalma 3.2.2 Manevi Zarar 3.3 Kusur 3.3.1 Kasten Zarar Verme 3.3.2 Olas Kast 3.3.3 hmal 3.3.3.1 Ar hmal 3.3.3.2 Hafif hmal 3.3.3.3 Orta hmal 3.4 Nedensellik Ba 3.4.1 art Kuram 4. Kusursuz Sorumluluk 5. Kurtulu Kant 6. Sorumluluk eitleri 6.1 Tanmaz Mal Sahibinin Sorumluluu 6.2 Tabu Sicili Tutulmasnda Devletin Sorumluluu 6.3 Yapt Sahibinin Sorumluluu 6.4 Hayvan Tutucusunun Sorumluluu 6.5 Aile Bakannn Sorumluluu 6.6 Ayrtm Gc Olmayanlarn Sorumluluu 6.7 Trafik Kazalarndan Doan Sorumluluk 7. Tazminat 7.1 Tazminatn Hesaplanmas 7.2 Tazminatta ndirim Yaplmas

7.3 Zarar Ders Noru 4: Nedensiz Zenginleme 1. Nedensiz Zenginleme 2. Nedensiz Zenginlemenin Koullar 3. Borcun infaz Ders Notu 5: Olgu almlar Ders notu 1: Borlar Hukukuna Giri 1. Borlar Hukukunun Konusu 1)Genel Hkmler 2) zel Bor likileri Borlar hukukunun konusu bor ilikileridir. 2. Bor Kavram Bor Kavramnn 3 Anlam Vardr. 2.1 En Dar Anlamda Bor: Para borcu demektir 2.2 Dar Anlamda Bor:Geni anlamda yer alan borlarn,edimlerin her birine denir. 2.3 Geni Anlamda Bor(Bor likisi): 2 kii devrededir. A (alacakl) B (borlu) ise B bir eyi yapmakla vermekle ya da yapmamakla sorumludur. rnek olarak iki bakkal ayn mal satmamak iin anlama yapm olabilir.

Borlunun borcuna EDM denir. Bor ilikisi 2 kii arasnda yle bir ilikidir ki borlu alacaklya bir edimi yerine getirmeye ve de alacakl da bu edimi isteme yetkisine sahip olmaktadr. 3. Borlar Hukukunda Geerli lkeler 3.1 Alacak Hakk Nispi Bir Haktr. Yani yalnzca 1 kiiye aittir. Adamn borcu varsa karsndan isteyemeyiz. Hakkmz sadece borludan isteyebiliriz. Baz nispi haklar vardr ki glendirilebilinir. Byle haklara glendirilmi nispi hak denir. Bakalarna kar da ileri srlebilinir. Bu hak yeni mal sahiplerine ynlendirilebilinir. Herkese kar ileri srlemez. Tanmaz mallar iin nispi haklar tapu ktnde glendirilir. Yasa hangi maln glendirile bilineceini belirler. Tanmaz mal ve kira szlemeleri glendirile bilinir. rnek: 10 yl

kiraladm szleme yapld. Adam 1 yl sonra satt. Eer tabuda glendirilme yaplmsa yeni adama kar hakkmz ileri srebiliriz. Tanmaz Sat Vaadi: Sattan nce yaplan bir szlemedir ve sattan nce noterde yaplr. rnek: Ahmet Mehmet' e 5 yl iersinde satacak diye anlama yapabilir. Glendirme varsa 3. kiiye kar hak iddia edililebilinir. 3.2 Mutlak Hakkn Domas Borlunun borcu bir maln verilmesi ise; bor doduu an alacaklnn o mal zerinde mutlak hakk domaz. A B ile szleme yapsn. A borlu arabasn verecek. Alacakl ne zaman mutlak hakk kazanr. Tanr Malar in:Maln Mlkiyetini alacaklya gemesi iin maln alacaklya teslim edilmesi gerekir. Zilliyetlik devride olabilir (arabann anahtar). Tanmaz Mallar in: Mutlak hakkn balamas iin tescil yaplmaldr. Domates alacaz Tanr Mal Arsa Alacaz

Tanmaz Mal

Sat Szlemesi Sat Szlemesi Domatesin Bana Verilmesi 4. Bor ve Sorumluluk Sorumluluun 2 anlam vardr. 1. Sorumluluk: Alacaklnn alacana karlk borlu borcunu yerine getirmezse icra dairesine ba vurulup alacan alnmasdr. Bor varsa sorumluluk da vardr. Ender olarak bor var da sorumluluk olmayabilir. Eksik bor denir. 2. Bir zarar giderme hkmlldr. 4.1 Eksik Bor Borlunu borcu vardr ama sorumluluu yoktur. Borlu borcunu yerine getirmezse alacakl dava aamaz ya da icraya bavuramaz. Borlu borcunu yerine getirirse verdiini tekrar geri getiremez. rnek:Kumar ve bahisten doan bor eksik bortur. Borcun yasa d veya izinsiz olmas gerekir eksik bor olmas iin. Kumar veya bahisten doan bor kesin geersizdir. Eksik bortur da. Kumar ve bahisten doan bor iin verilen senet bile geersizdir. Borcunu verirse tekrar geri alamaz. rnek:Bir bor zaman amna uramsa eksik bor olabilir. Alacakl davay aar borlu zaman amn ileri srerse yarg davay iptal eder. Srmezse demek zorundadr. rnek: patanlktan doan bor ilikisi eksik bortur. rnek: Kar koca arasndaki bor eksik bortur. Dava alabilir ama mallara el konulamaz. Tescil (Tapuda)

5. Borcun Kaynaklar: 5.1 Hukuki lem : Araba Alm 5.2 Haksz Eylem: Kiinin arabasna arpmam Haksz eylemdir. 5.3 Nedensiz Zenginleme: Babamn lmnden sonra arabasn kullanmam

Ders Notu 2: Hukuki lem 1. Hukuki lem: Hukuki sonu douran irade aklamasdr. rade: Beynimizdeki duygu ve dncelerdir. 2. Hukuki lemlerdeSnflandrmalar 2.1 Katlan Kii Saysna Gre Hukuki lemler 2.1.1Bir Tarafl Hukuki lemler: Vasiyetname yazlmas, vakf kurulmas, tek tarafl hukuki ilemlerde bir kiinin irade aklamas yeterlidir. 2.1.2 ok Tarafl Hukuki lemler: 2.1.2.1 Szlemeler: 1 szlemenin kurulabilmesi iin en az 2 kii irade aklamasnda bulunmaldr. 1 den ok irade aklamas vardr. 2.1.2.1.1 Bir Yana Bor Ykleyen Szlemeler: Balar 2.1.2.1.2 ki Yana bor Ykleyen szlemeler: Araba sat; arabay satan satmakla alan ise paray demekle borludur. 2.1.2.2 Kararlar: 1 den ok irade aklamas vardr. Kararlarn szlemelerden fark irade aklamalarnn tek ayn ynde olmasdr. 2.2 Sonu Dourma Zamanna gre Hukuki lemler 2.2.1 lmeden nce: 2.2.2 ldkten Sonra: Vasiyetname, miras szlemeleri 2.3 Mal Varl zerindeki Etkisine Gre Hukuki lemler 2.3.1 Borlandrc lem: Kiiyi bor altna sokan ilemdir. 2.3.2 Harcama lemi: Kii hakk azaltan bir ilem yapm olur. Harcama ileminin yaplabilmesi iin borlandrc ilemin yaplmas gerekir.

Arabam sattm: Borlandrc ilem Teslim ettim: Harcama ilem 200bin liraya milliyet alacam. Milliyet dedim borlandrc ilem Paray vermem harcama ilemi. Borlandrma ilemi geersiz ise harcama ilemine baklr. Harcama ilemi ya soyut harcama ilemi ya da nedene bal harcama ilemi olmak zere ikiye ayrlr. Nedene Bal Harcama lemi: Borlandrc ilem geersiz ise harcama ilemi de geersizdir. Tanr ve tanmaz mallarda harcama ilemi nedene baldr. Tann mallarda harcama ilemi zilliyetliin devri ile olur. Ders Notu 2.1 : Szleme 1. Szleme Nedir : ki kiinin birbirine sz vermesidir.

1 szlemenin kurulabilmesi iin 2 kiinin irade aklamas gerekir. rade aklamalar birbirine uygun olmaldr. Szleme karlkl birbirine uygun irade aklamalar ile oluan ilemin addr. lk irade aklamasna icap denir. 2. irade aklamasna kabul denir. Szleme icapla ve kabulle oluan hukuki ilemdir.

2. cap: Szlemeyi kurmak zere yaplan ilk irade aklamasdr. cap tek yanldr. Bir irade aklamasnn icap olabilmesi iin 3 koul gereklidir. 1. rade aklamas yneltilmi olmaldr: cap belli bir kiiye ya da kesime yneltilmi olmaldr. 2. rade aklamasnn ciddi olmas gerekmektedir. Kii gerekten szlemeyi yapmak iin irade aklamas yapm olmaldr. 3. cabn belli eyleri iermesi gerekmektedir.

Ana Noktalar: Bir szlemenin kurulabilmesi iin gerekli, zerinde anlamaya gidilecek olmazsa olmaz kurallardr. Objektif Ana Nokta: 1 szlemenin kurulabilmesi iin yasann ngrd ana noktadr. Sbjektif Ana Nokta: Taraflardan birinin istedii bir noktadr. Yasal zorunluluu yoktur. rn; arabann bakmnn yaplp satlmas.

Bir irade aklamas icap deilse buna icaba davet denir. Kar taraftakini tahrik edip icaba davet etmektir. Maazada mala fiyat verip sergilemek icap promosyonlar icaba davettir. 3. Duyuru Yolu ile Sz Verme:

Her kim ilan yolu ile vaatte bulunmusa bu vaadi yerine getirmek zorundadr. Duyuru Yolu le Szn Kurallar: 1. Toplumun tamamna ya da bir kesimine vaatte bulunulmas gerekir. Aksi taktirde icap olur. 2. Bu ilanda bir edim olmaldr. Bir ey yapmal ki vaadi olsun 3. 4. edimin maddi deerinin bulunmas gerekmektedir. Manevi vaatler ilan deildir. lan yolu ile vaatte bulunanlar vaat ettiklerinden vazgeebilirler. Edimi gerekletirmek iin aba gsterenlerin zararna karlamaldrlar. Eer ilan yolu ile vaatte bulunan edimin gerekletiremeyeceini kantlarsa zarar demek zorunda kalmaz. 4. Szlemelerde ekil 4.1 Geerlilik Koulu ekli: Yasann ngrd ekildir. Bir yasa belli bir konu iin belli bir yasa belirlemise geerlilik koulu eklidir. rn; Tanmaz mallar devir szlemesi tapuda yaplr. Yasa ngrmese idi istediimiz gibi yapardk. Eer yasann ngrd ekle uyulmamsa ilem kesin geersizdir. Kesin Geersizlik:

lem hibir sonu dourmaz. Alc alc borlu borlu deildir. Yarg ressen gz nnde bulundurur. Verilenler her zaman geri istenebilir.

Yasann ngrd ekiller: 4.1.1 Szl ekil: Ender grlr. Btn szlemeler mutlaka szl yapld iin bu aslnda bie ekil tr deildir. Fakat ender de olsa baz szlemeler yazl yaplamaz. Yasa evlenmede szl ekil aramtr. Vasiyetname szl olarak yaplabilir. 4.1.2 Yazl ekil: Genel ekildir. Yasada szlemenin ekli belli deilse burada yazl ekil kullanlr. Bor yazsnn altnda borlunun imzasn tayan belgedir. rn; senet, adi senet Metni kimin yazd ve dili nemli deildir. Yeter ki borlu onu okusun ve anlasn. Borlanma iradesi olmas gerekir. 4.1.3 Resmi ekil: Devletin makam tarafndan yerine getirilen szlemelerdir. YA da darda hazrlanp devlet nnde imzalanan -rn; noterde imzalanan szlemelerszlemelerdir. Sulh Yargc da Resmi ekil Yaptrabilir. 1. Yalnzca borlunun imzasn onaylar. Yasaya gre resmi makam imzay onar. Bor metni evde yazlabilir. Onama ekli 2. Szlemenin batan sona resmi makamn hazrlamas. Dzenleme ekli

irket ana szlemelerinde onma ekli, motorlu ara ve tanmaz mallarn satna ilikin szlemelerde dzenleme ekli geerlidir. BU szlemeler yazl olduu iin buradaki senet resmi senettir. Bunu ierii dorudur. Aksini iddia eden ispatlar. 4.1.4 Tescil ekil: Bir sicile kayttr. rn; mlkiyeti muhazafa kaydyla sat szlemesi . Arabay satp devredersek bile satc mlkiyet haklarn stnde bulundurmak szleme yapp sicile bunu kaydetmelidir. 4.1.5 lan (Duyuru): Baz szlemelerin geerli olabilmesi iin gazete ilan gereklidir. ki irketin birlemesinin geerli olabilmesi iin alacakllar asndan bu birlemenin ilam edilmesi gerekmektedir. 4.2 spat Koul ekli: spat iin aranan ekildir. Alacamz ispat iin senet gstermemiz gerekmektedir. Yazl bir belge gerekir. spatta ekil gerekir. GEERLLK KOUL EKL Yasann ngrd ekildir. ekle uyulmasa szleme kesin geersizdir. SPAT KOUL EKL Yarglama hukuku iin aranan ekildir. ekle uyulmaz ise ispatta glk ekilebilir.

4.3 Kararlatrlm ekil: Szleme yapanlar ekli kendileri belirlerler. Kararlatrlm ekle uyulmamsa szleme kesin geersizdir. 4.3.1 Szleme Yapma Vaadi: lerde szleme yapmak iin taraflarn birbirine sz vermesidir. Tanmaz mallarn satnda ok rastlanr. Tercih Sebepleri: Tanmaz mallarn sat vaadi noterde yaplr. (lemin kolay olmas) Sat szlemesi iin gereken koullar o anda salayamayabiliriz. Glendirilebilir nispi haktr. 5. Szlemenin Yorumlanmas: Bir szlemedeki irade aklamasnn ne anlama geldiini bulmaktr. 1. rade Kuram: Kiilerin dncesi nemlidir. inden geen 2. Beyan Kuram: nemli olan irade deil aklamalardr. 3. Gven Kuram: 1 sz ne iradeye ne aklamaya gre yorumlanr. Szleme ve aklamalardan drst bir insan ne anlyorsa yorum o ekilde olur. Soyut ya da Nedene Bal Bor Szlemesi: 1 bor szlemesinde borcun nedeni belirtilecek mi belirtilmeyecek mi. Biri birine borlanmsa bir nedeni vardr. Borcun nedeni

szlemede verilmise nedene bal bor szlemesi, borcun nedeni szlemede verilmemise soyut bor szlemesidir. 10 milyar borluyum, aldm mal iin 10 milyar borluyum. 6. Szlemelerde rade le Beyan Arasndaki Uyumazlklar 6.1 Taraflardan Biri steyerek Bilerek radesine Uymayan Beyan Yaparsa: 6.1.1 aka Aklamas: Bir szlemenin szde taraflarndan birisinin iradesine hi uygun olmayan bir aklamada bulunmasdr. 6.1.2 Gizli Kayt: Kii iradesine uygun olmayan aklamada bulunur. aka aklamasndan farkl olarak kar taraftaki gizli kaytta irade ile beyan arasndaki fark anlayamamasdr. Her kim gizli kaytta bulunmusa sonularna katlanmak zorundadr. 6.2 ki Tarafn Bilerek steyerek radelerine uygun Olmayan Beyanda Bulunmas (Dankl ilem): Buna dankl ilem denir. Uygulamas son derecede fazladr. Baba oluna arsay satar amac satmak deildir. Kzndan karmaktr. Aslnda yaplan batr. 6.2.1 Mutlak Dankl lem (kesin geersiz): Taraflar bir szleme yapm gzkrler. Ama 3. kiileri aldatmaktr. Borluyum arabam vermek istemiyorum. Bir arkadamn stne yaparm. Taraflar hi yapmak istemedikleri bir ilemi 3. kiileri yanltmak amac ile yaparlar. 6.2.2 Greceli Nispi Dankl lem: Taraflar 2 ilemi birlikte yaparlar. Grnrdeki lem: Yanltmak in yaplan ilemdir. Kesin geersizdir. nk bu ilmler kiilerin iradelerine uymamaktadr. Gizli lem: Babann oluna tarla satmas grnrdeki ilem, gizli ilem batr. Yasann arad ilemler yaplmsa geerlidir. Baba oluna arsay satm. Dankl ilem sat. Gizli ilem batr. Tapuda balama yaplmsa ilem geerli tapuda sat yaplmsa ilem geersizdir. rn: Bata nalm hakk yoktur. A B ve C kiilerinin bir maln ortak sahipleri olsunlar. C hakkn satmak isterse B ve C nin alma hakk vardr. Paydalarn birinin n alm hakk vardr. Satan yksee satm gibi gzkp bylelikle alm hakk olan yksek fiyat verip alamaz. Bu szlemenin taraflar bilerek ve isteyerek 3. kiileri aldatmak iin asl yapmak istedikleri ilemi (gizli ilemi) grnrdeki ilem altnda saklamlardr. Mutlak dankl ilemle greceli dankl ilem arasnda una dikkat etmeliyiz. Mutlak dankl ilemde araba sat rneinde olduu gibi ilem yaplm gibi gzkyor ama aslnda yle bir ilem yaplmyor. Greceli dankl ilemde ise ilem bir ekilde yaplyor ama ilemin nitelii ile ama arasnda uyumazlk var. Ksaca dankl ilem szlemeyi yapan taraflarn bilerek isteyerek ama 3. kiileri yanltmak amac ile hi istemedikleri bir ilemi yapmas(Mutlak Dankl lem) ya da asl yapmak istedikleri ilemi grnrdeki ilem arkasnda saklamalardr. (Greceli Dankl lem)

6.2.3 Dankllk Nasl Kantlanr 1. Dankl lemi Yapan Taraflardan Biri Dankll Kantlamak stiyorsa: ilem yazl yaplmsa o ilemin rtlmesi ancak belge ile olur. 2. 3. kiiler Dankll Kantlamaya alrsa: 3. kiiler ilemin dankl olduunu her trl ekilde kantlayabilir. Baba oluna 5 milyara arsa satt. Kz oulun isiz olduunu bildirebilir.

6.3 Taraflarda Birisinin radesinin Beyanna Uymamas: 3 tr vardr; 6.3.1 Yanlma: 1 kii iradesine uygun olmayan beyanda bulunmutur. Her hata szlemeyi etkilemez. Esasl hatalar szlemeyi etkiler. Esasl yanlma iin yasa u belirlemeleri yapmtr. 6.3.1.1 Szlemenin Niteliinde Yanlma: Kira szlemesi yapacam yerde sat szlemesi yapmsam. 6.3.1.2 Szlemenin Konusunda Yanlma: A malnda 1000 tane istiyorsam hata ile B malndan 1000 tane istemisem. 6.3.1.3 Szlemede Verilen Tutarda Yanlma: A maln 100 den alacaksam ama hata ile 500 demisem. 6.3.1.4 Tarafta Yanlma: Szlemeyi yapacam kiide yanlmadr. Esasl Yanlma: 1 kii yanld durumu bilseydi anlamay yapmayacak, yapmamas gerekiyorsa buradaki yanlma esasl yanlmadr. 1 kii esasl yanlma ile szleme yapmsa szleme o kiiyi balamaz. Szleme geerli deildir. Ama geerli de olabilir nk szleme askda geersidir. 1 yl iersinde bu durum bildirilmelidir Bildirilmez ise askda geersizlik ortadan kalkar. Yanlan kii zarar urayann zararn karlamaldr. 6.3.2 Hile Hatann bir baka trdr. Yanlmada kii kendi kendine yanlr. Hile de birisinin aldatc davranlar sz konusudur. Aldatc davranlar sonucunda irademize uygyn aklamalar yapmyoruz.. rnein arsay almak istemiyorum.Biri beni bu arsaya 5 kat ina edebilirim diye kandrd ve ben arsay aldm. Burda hileyi 2 farkl kii yapm olabilir. Tarflardan biri veya bir baka c kii hileyi yapm olabilir. Eer aldatma taraflardan biri tarafnca yaplmsa bu durumdan szleme etkilenir. Veya hile 3. kii tarafndan yaplyor ve 3. kii hileli durumu biliyorsa szleme etkilenir.

Sonu olarak hile durumunda szleme askda geersizdir. Hile nin varl 1 yl iersinde bildirilmelidir. Szleme geersiz olursa hile yapandan tazminat istenebilir. 6.3.3 Korkutma (krah) Kii korkutularak szleme yapmaya zorlanrsa szleme askda geersizdir. Ciddi olmayan basit tehlikeler korkutma deildir. Araban verfmez ise kulan keserim . Korkutma ciddi olmal, tehlikenin ok yakn veya hemen gerekleecek gibi olmas gerekir. Korkutan kii zarar demek zorundadr. Sonu olarak gerek yanlma gerek hile gerekse korkutma da 1 yllk sre hak drc sredir. Hepsi askda geersizlipe sebep olurlar.

7. Temsil
rnein Sabanc'nn fabrikas mal alp satarken Sabanc alp satmaz, sat mdr bu ilemleri gerekletirir. Burada temsil geerlidir. 7.1 TEMSL TRLER 7.1.1YETKYE DAYANAN TEMSL Bu iki temsil trnde de en az 3 kii vardr. Temsil edilen, temsilci ve 3.kii. Mmessil 3. kii ile szleme yapar.Maddi bir ilem yapmak zere temsil yetkisi verilemez. Temsilci sadece hukuki ilem yapabilir.( sat, ba) 7.1.1.1 DORUDAN TEMSL Temsilcinin yetkisi var . Evisatacak. Temsilci 3. kii ile ilemi yaparken ilemi temsil ettii kiinin adna ve hesabna yapar. Burda mmessil temsilen imza atar. Buna adna ilem denir. Dorudan temsil yoluyla ilemde, ilemin btn sonular 3. kii ile temsil edilen arasnda olur. Temsilcinin temsil ettii kiinin adn vermesi gerekir. Mmessil kimi temsil ettiini bildirmemise, 3.kii bunu anlamsa veya anlamas gerekiyorsa dorudan temsil sz konusudur. Gene 3. kii asnda kiminle szleme yapld nemli deilse gene dorudan temsil sz konusudur. 7.1.2 DOLAYLI TEMSL Mmessil sanki temsilci deilmi gibi kendi adn kullanr. lemi temsil ettii kii iin yapmaldr. kendi adna ilem yapar. lem temsil ettii kii hesabnadr. Dolayl temsilde ilemin btn sonular mmessille 3. kii arasndadr. Dolayl temsilde 2 ilem vardr. Birincisi mmessille 3. kii arasndaki ilem, ikincisi ise mmessille temsil edilen arasndaki ilemdir Dolayl temsil ok fazla tercih edilmez. Yetki verdim arabay ald. Dolayl temsil sz konusu olduu iin arabanjn sahibi oldu. imdi temsil edilene arabann devri gerekir bir daha notere gidilecek masraf daha ok o yzden dolayl temsil fazla tercih edilmez. 7.1.2 YETKSZ TEMSL Yetkisi olmayan bir kiinin baka bir kii adna ilem

yapmasdr. Temsilci temsil etti kii adna ve hesabna ilem yapmaktadr. 10 ton A mal al demiler. TEmsilci baka maldan alm. Yani temsil snrn am. lem 3. kiiyi balar ama temsil edileni balamaz. Temsil edilen hicazet (onay) verebilir. Ya da red edebilir. Onay( hicazet) verilmez ise mmessil 3. kiinin maddi kaybn zararn demelidir. YArgcn taktir yetkisi vardr 3. kii temsilcinin temsil yetkisinin omadn biliyorsa zararnn karln isteyemez. 7.2 Temsil Nedir: 1 kiinin sahip olduu yetkiye dayanarak temsil ettii kiinin adna ve hesabna ya da kendi adna ve temsil ettii kii hesabna ilem yapmasdr. 7.3 Temsilci Aracl le YAptrlamyacak ilemler. Baz ilemleri temsilci aracl ile yaptramazsnz: rnein Evlenme szlemesi. vasietname. boanma. Bu haklar kiiye sk biimde bal haklardandr. 7.4 Temsil Yetkisi Nasl Verilir: Kural olarak temsil yetkisi hi bir ekle bal deildir. Tek yanl ilemdir. 1 kii verir. Kar tarafn kabul veya reddi sz konusu deildir. spat iin mmessile yetki belgesi verilir. Eer mmessil sahip olduu temsil yetkisi ile tapuda ilem yapacaksa kendisine noterce verilmi bir yetki belgesi verilmesi gerekir. Bu yetki belgesi dzenleme eklinde olmaldr. Yani darda hazrlanmaz noterde hazrlanr. lke mmessil kendi kendine ilem yapamaz. ki durumda mmessil kendi kendine ilem yapabilir. 1) Yetki Verilirse: Kendi kendisi ile ilem yapmak zere yetki verilirse temsilci ken kendine ilem yapabilir. 2) Mmessilin ilemi sonucu temsil ettii kiinin zarar olmayacaksa ilem yapabilir. Yani kar atmas olmayacaksa. 7.5 Temsil Yetkisinin Kapsam Nedir? Mmessile birden ok ilem iin yetki verilebilir buna genel yetki denir. Ya da mmessile belirli ilemleri yapmas iin yetki verilir buna zel yetki denir. zel yetki iin hangi ilemlerin yaplabileceinin tek tek belirrtilmesi gerekir. Genel yetki ile hertrl ilem yaplabilir ama baz ilemler genel yetki ile yaplamaz rnein dava alabilmesi iin zel yetki grekmektedir. Alan davada kar tarafla antlama yaplabilmesi in zel yetki gerekmektedir. Bu anlamaya sulh anlamas denir. Alan davadan vazgemek, feragat iin zel yetki gerekir. Mmessilin kambiyo senedi imzalayabilmesi iin zel olarak yetkilndirilmesi gerekir. Mmessilin bir tanmaz mal devr etmesi ya da tanmaz mal zerinde hak iddia edebilmesi iin zel olarak yetkilendirilmesi gerekmektedir. 7.6 Temsil Yetkisinin Sona Erdirilmesi

1) Temsil yetkisi her zaman geri alnabilir. Geri alnrsa sona erer. YEtki vermek tek yanldr. 2) Temsil belli bir sre iin verilmi ise sre sonunda ortadan kalkar 3) Belli ilemler iin yetki verilmi ise ilem sonucu yetki kalkar. 4) Temsil yetkisi u durumlarda kendiliinden ortadan kalkar. - Temsil yetkisi verenin lmesi, kstlanmas, ayrtm gcn kaybetmesi ya da iflas etmesi durumunda temsil yetkisi kendiliinden kalkar 8. Szleme zgrl Genel ilkel olarak 1 kii istedii kii ile, istedii zaman, istedii konuda szleme yapabilir. 8.1 Taraf Seme zgrl Kii szleme yapmak istedii kiilii zgrce seer. stisnas vardr. Kamu hizmetleri bakmndan . Belediye su vermek zorundadr. Belirli koullar yerine geirdiimiz de belediye bize su vermek zorundadr. 8.2 Konu Bakmndan Szleme zgrl 8.2.1 Yapamyacam szleemeler 1. Emredici kurallara aykr szlemeler yapamayz.( Esrar sat) 2. Kamu dzenine aykr szleme yapamayz. (gazeteye para verip yalan haber kartmak) 3. Genel ahlaka aykr szlemeler yapamayz ( beyaz kadn ticareti) 4. Kiili Haklarna aykr szlemeler yapamayz. (bbrek ticaret konusu yaplamaz, tenazi) 5. mkanszlk Szlemenin ediminin yerine getirilmesi mmkn olmal. (100 milyar ver gne durduriyim) objektif mkanszlk lm eein satlmas:. Herkez iin olan imkanszlk Subjektif mkanszlk: Borlu borcunu yerine getiremiyor. mkanszlk szlemeden sonra oraya kabilir. Eek szlemeden sonra kalp kriz geirdi. Szleme kurulmadan nce objektif imkanszlk yaplamaz. Yani edim imkansz hale gelmi ise szleme yaplamaz. Kasin geersizdir. 9. Hukuklemlerde Sakatlk Hukuki lemlerde Sakatlk: 3 trl olur 9.1 Yokluk: Bir ilemin hi domamas demektir. Szleme yoktur. 9.2 Kesin Geersizlik:

Tam yeteneksizlerin yapt ilemler Geerlilik koulu Dankl ilemler Objektif imkanszlk

Yukarda sayl olaylarda kesin geersizlik sz konusudur. Kesin geersizlik durumunda; - Alacakl alacakl borlu borl olmaz. lem sonu dourmaz. - Geersizlik her zaman ileri srlebilir. - Verilenler geri alnabilir. - Yasa geersizlii kendisi ressen belirler. - Kesin geersizlii etkilenen herkez ileri srebilir. - Kesin geersiz ilemler hibir zaman geerli duruma dmezler 9.3 ptal Edilebilirlik ( Askda Geersizlik-Askda Geerlilik) Askda geersizlik durumunda ilemde sakatlk vardr. lem bir taraf balar bir taraf balamaz.

Snrl yeteneksizin yapt ilemler Hata ve korkutma Yetkisiz temsilcinin yapt ilemler Smrlen taraf iin

askda geersizlik sz konusudur. Askda geerlilik durumunda yasa geerli bir ilemde bir tarafa iptal ans verir. rnein batan sonra balayan nemli bir borca girerse ba geri alabilir. 9.3.1 Smr (Gabin) 1szlemede genellikle 2 kii edimleri deiir. Yani birey verirse karlnda birey alr. Hukuk genellikle edimler aras farkla ilgilenmez. Fakat rnein gece yars apandisit patlamas var doktor normalin zerinde para istedi. Adam ameliyat olursa burda smr sz konusudur. Smrnn Koullar 1) Edimler arasnda ar bir farkllk olmaldr. 2) Kii mecburi olduu iin edimi kabul emi olmaldr.

3) Kii deneyimsiz olduu iin Szleme smr ile yaplrsa szleme askda geersizdir. Szleme iptal edilmez aradaki fark geri verilir. Ders Notu 3: Haksz Eylem 1. Haksz Eylem Nedir? Hakszca (hukuka aykr biinmde) birisine zarar vermek demektir. Borlar kanununun 41. maddesi genel olarak Hakzz Eylemi dzenler Bir kii dierine zarar verirse zarar gidermek zorundadr. Bu sorumlulua hakzz eylem sorumluluu denir. 2. Sorumluluk (tazminat anlamnda) birisinin urad zarar giderme ykmlldr. 3. Sorumluluun Koullar: (MAdde 41 e gre kusur sorumluluu) 1 kiini verdii zarardan sorumluluundan bahsederken 4 koul gereklidir. 3.1 Hukuka Aykr Bir eylem: Davran bir hukuk kural ile aykr decek Bir eylem mutlak bir hakk iniyorsa mutlaka hukuka aykr ilemdir. Mlkiyet hakk mutlak bir haktr herkeze kar ileri srlebilen ve kiiye sk biimde bal bir haktr. Nisbi haklarn inenmesinde eylem hukuka aykr olmayabilir. Bazen bir eylem zarar verir ama hukuka aykr deildir. Hakl savunma (meru mdafa), zorda kalma. polisin dvmesi, icra memurunn mal almas Hukuka Aykr bir eylem genellikle aktif bir eylemdir. Hareket temellidir. Birey yapmadan pasif bir tutum izlemek hukuka aykr olabilir mi? Genel kural olarak bir azrar nlemek iin kiiler hareket yapmaya zorlanamaz. ocuk bouluyor. Kurtarmyorsunuz eylem hukuka aykr deildir. Ancak sizi harekete zorlayan bir yasa varsa sorumlu olabilirsiniz. ocuk bouluyor cankurtaran kurtarmaldr. Kurtarmaz ise cankurtaran sorumludur. 3.2 Zarar Koulu ( bu eylemde zarar olmal) 1 eylemden zarar domaz ise sorumluluk domaz 3.2.1 Maddi Zarar: 1 kiinin mal varlnda azalma olursa buna maddi zarar denir. 2 trl ortaya kabilir. 3.2.1.1 Fiili Zarar: Bugn ortaya kan zarar demektir. 100 milyonun alnmas 3.2.1.2 Beklenen Kardan Yoksun Kalma ekinde Olabilir. : Gelecee ynelik bir zarardr. Kiinin ilerde mal varlnda beklenen artn olmamas demektir.

3.2.2 Manevi Zarar: Haksz eylem sonucu kiinin manevi deerlerinde bir azalma olmas demektir. Mal varlnda bir azalma olursa manevi zarar kesinlikle istenemez. MAnevi zarar iin kiilik haklarnn zedelenmesi gerekmektedir. Manevi zarar belirlemek kolay deildir. Burda yargca geni bir taktir yetkisi verilmitir. Yarg kiinin durumuna gre manevi tazminat farkldr. 3.3 Kusur: Subjektif kouldur dardan grlemez. Kusur kiinin i dnyas ile ilgilidir. Yasa iki eyi yasaklar;

Bilerek (kasten) zarar verme Dikkatsizce (ihmal( zarar verme

Kusur bir kiinin haksz eylemde bulunurken bilerek ya da dikkatsizce zarar vermesidir. Kii bilmeden zarar verirse kusursuzdur.zarardan sorumsuzdur. 3.3.1 Kasten Zarar verme: Yaptn eylemi hem de sonucunu istemek rnein adam ldrmek istiyorum hem de lmesini istiyorum 3.3.2 Olas Kast: Eylemi isteyip sonucunu istememek. Kalabalk bir yerde A' y ldrmek isteyip, evresindekilerin ldrlmesini istememek. 3.3.3 hmal: Eylem istenmez,zararl sonucu istenmez. Bir yerde sigara ierken evredeki yanc maddelerin yanmasna neden olmak 3.3.3.1 Ar hmal: En basit dikkati gstermemek. Herkezin alaca nlemi kiinin almamas. Freni tutmayan araba ile trafie kmak. 3.3.3.2 Hafif hmal: ok dikkatli kiilerden beklenen davranlarn gsterilememesi. 3.3.3.3 Orta hmal: Her kim bu tip ihmal veya kastla eylem de bulunursa zarar demeli. Yasa kusuru 100 puan zerinden belirler. Yasa puana gre karar verir. Zarar tazminat etkiler. lke olarak kusur kendi iersinde derecelendirilir. Kasti Kusur Ar hmal Orta hmal Hafif hmal Ayrtm gc olanlarn kusuru olabilir ama ayrtm gc olmayanlarn kusuru olmaz. Kalp krizi geiren kii verdii zarardan sorumsuzdur kusursuzdur.

3.4 Nedenselik Ba: Zararla eylem arasnda zarar sonu ilikisi olmaldr.ou olayda aka bellidir. Ender olaylarda nedensellik ban bulmak zordur. 3.4.1 art Kuram: Trkiye' de bu kuram nedensellik ban bulmaya yarar. Tamamen yaam deneyimlerine gre karar verilir. Eylem zarara, sonuca neden olabilecek dzeyde mi?

Bu yukarda aklanan 4 koul gerekletiinde kii zarar karlamak zorundadr. Kusur sorumluluu vardr. Ancak istinaden kusursuz kiilerde zarardan sorumlu olabilirler. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Adam altran sorumludur. Bira ve esrar sahiplerinin sorumluluu Hayvan tutucusu sorumluluu Aile reisinin sorumluluu Ayrtm gc olmayanlarn sorumluluu Tanmaz mal sorumluluu Motorlu tratlarn neden olduu sorumluluk.

4. Kusursuz sorumluluk: kiinin kusuru olmasa da sorumlu tutulduu durumlardr. Kusursuz Sorumluluk: Kii kusursuz ama sorumludur. rnein yeni araba ald bakmn yaptrd. Ama frebi patlad. Kar tarafn zarar var. bunun iin ara sahibi zarardan sorumlu olur. Kim bir aratan yararlanyorsa klfetine katlanr. Uaa yldrm arpt ya ada ani arza oldu. Uak dt. Hava yolu irketi gldr hakkaniyet gerei ile zarar der. 1) Adam altran Sorumluluu:(bakasnn hizmetinden yararlanann sorumluluu) Kaynak iisi kaynak yaparken kvlcmlar binay yakarsa adam altran binadan sorumlu mu? Adam altranlar yannda altrd insanlarn bakalarna verdii zarardan sorumlu tutulur. u 3 koul varsa adam altran sorumlu tutulur

alan ile altrklan arasnda bamllk ilikisi olmal. Alt st ilikisi olmal. cretin olup olmamas, ilikinin sresi nemli deildir. Bamllk ilikisi yoksa adam altran alann zararndan sorumlu deildir.

Mtehaitin 10 iisi var. mteahit iilerine emir ve talimat verir ama arsa sahibi mtehaite emir talimat vermez. Dolays ile mtaahhit ile ala arsa sahibi arasnda bir bamllk ilikisi yoktur. Yani iinin verdii bir zarardan arsa sahibi sorumlu tutulmaz.

Zararn i srasnda olmas gerekir. alma srasnda verilen zarardan adam altran sorumludur. Adam altran her i srasnda verilen zarardan sorumlu olmaz. Zararla i arasnda bir balant olmas gerekir. rnein ii tula ryor tulay dryor baka adamn kafasn yaryor. Zarar ile ilgili olduu iin bu rnekte adam altran zarar der. Veya tula rerken; ii bakas ile kavga etti. Adam altran bu zarardan sorumlu deildir. Zarar alann hukuka aykr eyleminden olacaktr: Mutlak hak ineniyorsa hukuka aykr eylem var demektir. hukuka uygun eylemlerden adam altran sorujmlu deildir.

yukardaki 4 durum varsa adam altran kusursuz sorumludur. alann kusuru varsa 1) altrann kusursuz sorumluluu 2) alann kusurlu sorumluluu vardr. Zarar gren ikisine de dava aabilir. Buna zincirleme (mtesessil) sorumluluk denir. Ekonomik ynden gl olana ynelinir. Adam altran altrd kiiden dedii tazminat isteyebilir. (Adam alitrann dedii tazminat alan kiiden istemesi buna dnme denir) 5. Kurtulu Kant: Adam altrana sorumluluktan kurtulmas iin 2 olanak tannmtr. Adam altran sorumluluktan kurtulmak iin; 1. Zararn domamas iin btn nlemlerin alndn kantlamal veya 2. nlemleri almad ama alsayd bile yine zarar doacakt diye kantlarsa adam altran sorumluluktan kurtulur. Hakkaniyet gerektiriyorsa yarg kusurlar olmasa bile ayrtm gc olmayan zaradan sorumlu tutabilir. Zengin deli fakirin evini yakt 6. Sorumluluk eitleri 6.1 Tanmaz Mal Sahibi Sorumluluu: Arazi, ev, fabrika gibi mallarn sahibi evreye verdii zarardan sorumludur. Tanmaz mal sahibi tanmaz ar kullanarak zarar verirse bu zarardan sorumludur. Ar kullanma durumdan duruma , yreden yreye deiiklik gsterir. rnein kydeyiz tarlamz var. Tavuk at eek hepsi ses karyor. Ama bu durum ky manzarasna uygun. Bo alanda yaplamaz. 6.2 Tapu Sicili Tutulmasnda Devletin Sorumluluu: Tabu sicili resmi sicildir devlet tarafndan tutulur. TAnmaz zerindeki ipotek tapu sicilinde belirtilir. A'nn yeri B adnayanllkla sicili edilir yani tabu sicili tutulurken biri zarar grrse bu zarardan devlet sorumludur. Devlet tazminat der ama daha sonra hatal memurdan isteyebilir. 6.3 Yapt Sahibinin Sorumluluu: Balkon kt. yoldan geen ld. Yaptn sahibi kusuru olmasa da zaradan sorumludur.

6.4 Hayvan Tutucusunun Sorumluluu; HAyvan egemenlii altnda tutan hayvan tutucusudur. Hayvan bir zarara neden olursa, hayvan tutucusu hi bir kusuru olmasa bile zarardan sorumludur. Ancak kurtulu kantn gsterek sorumluluktan kurtulabilir. 6.5 Aile Bakanl Sorumluluu: 3 tr aile vard 1. DAr anlamda aile: (ekirdek aile) anne-baba-ocuk, aile reisi kocadr 2. Geni anlamda aile: anne baba ocuk dede aile reisi dededir. 3. Szlemeye dayal aile BAkann Sorumluluu: Aile bakan sorumluluu altndaki kklerin (18 ya alt), akl hastalarnn, ve akl zayflllarnn bakalarna verdii zarardan sorumludur. Denetlemesi ve nlemlerini almas gerekir. GErekli nlemleri aldn kantlarsa sorumluluktan kurtulabilir. 6.6 Ayrtm Gc Olmayanlarn Sorumluluu: Ayrtm gc olmayanlar verdii zarardan sorumlu deildir. Kusuru yoktur. Kusur ayrm gc olan kii de vardr. 6.7 Trafik Kazalarndan Doan Sorumluluk: (motorlu ara sahibinin sorumluluu) Motorlu ara zarara neden oldu? Kim sulu ? Zarar kim der? Kusursuz sorumluluklarn en ardr. Motorlu aracn iletilmesi zarara yol ayorsa, neden hi nemli olmakszn ileten zarar gidermekle ykmldr. rnein arac arkadamza verdik onun verdii zarardan biz sorumluyuzdur. Karayollar trafik kanunu; kaza karayollarnda olursa ortaya kan zarardan bahsedilir. TArlada oluan kazaya karayollar trafik kanunu bakmaz. Bisiklet kazasna da bakmaz. Motor gc ile gidebilen ara motorlu aratr. Ara karayolunda yrtelibelinir olmaldr. Uak ve gemi karayollarnda gitmedii iin motorlu ara deildir. Sorumlu kii motorlu areac iletendir. Kiinin ileten saylmas iin 2 eyi iermesi gerekir. 1. Kiinin arala arasnda ekonomik iliki: 2 ynl bir kavram. Aratan yararlanma ve masraflara katlanma: Dolmuum var para kazanyorum. Parasal yararlanma yerine manevi yararlanma da olabilir. Souk havada kaloriferi ap araba srmek. kii aratan yaralanrken giderlerini de karlamal. Giderlerini karlyoeum ama bakas yararlanyor. O halde ekonomik ba yoktur. 2. Kiinin bir eylemli egemenlik ilikisi olmaldr. Kii arala ilgili karalar almaldr. Karar alma yetkisidir. Bu iki koul varsa biz bu kiiye gerek ileten deriz. Kii aratan yararlanyorsa, zararlarn karlamal. Bu yzden iletten iin arlatrlm kusursuz sorumluluk ngrlmtr.

rnein kaza oldu. Dava acam ama aracn sahibi kim? yasa koyucu zarar greni koror 4 tip ileten vardr. 1. Aracn ruhsatna gre ara sahibi kim? Genellikle ismi ruhsatta yazlan ara sahibidir. 2. Uzun sreli kiralama: kiralama; para karl ara kullanmaya brakma ariyet; bedava kiralama, karl olmadan ara kullandrma. rehin: teminat nedeni ile aracn verilmesi. bu kiiler eer iliki uzun sreli ise ileten olurlar. Arac alan kiinin arala arasnda ekonomik ba ve eylemli egemenlik ilikisini kuracak kadar zaman getiyse iteten; arac kiralayan, ariyet eden ya da rehin alandr. 6 aylk sre uzun bir sredir. Arala ilgili iliki kurulabilir. 3. Mlkiyeti muhafaza kakaydyla satta alc olan kii iletendir. Mal satyorum ama mlkiyeti kendimde tutuyorum. Arabay taksitle satyorum adam arabay bakasna satamaz nk mlkiyeti muhafaza kaydyla sat szlemesi yaplmtr. 4. Aracn gerek ileteni olabilecek zelliklere sahip kiiler

Kasine letenler: Yukarda sayl 4 gurup Gerek letenler: Ekonomik ba , eylemli egemenlik rnein bir kazada aracn ruhsatnda yazan kiie dava alrsa, dava alan kii bakasnn ileten olduunu kantlamas gerekir. Motorlu aracn iletilmesinin bir zarara neden olmas durumunda ileten sorumludur. Motorlu ara kendine zg bir tehlike tayorsa ara iletme halindedir. Duran araca arplrsa ne olur? Bir baka nesne ayn zarar dourabiliyormu diye baklr. Zararn ayn olmas iin motorun olmas gerekir. Motorlu aracn ileteni artacn neden olduu zarardan her trl sorumludur. Nedeni nemli deildir. 7. TAZMNAT Bir zarar domusa sorumlu kii tazminat demelidir. Sorumlu kii verdii zarar giderir. 7.1 Tazminatn Hesaplanmas: Yarg nce zarar hesaplatr. Maddi zarar bilir kiilere sorar. Ev iin mtehaite ya da mhendise sorar. Manevi zarar ise yargcn taktir yetkisine baldr.

Zarar aan tazminat olmaz. Zarar 10 milyar ise tazminat en fazla 10 milyar olabilir. Tazminat 10 milyardan ok olamaz ama az olabilir. Buna tazminatn gideriminin belirlenmesi denir. 7.2 Tazminatta indirim Yaplmas ndirim nedenleri

1. Sorumlu Kiinin Kusurunun arl; Ar kusur, orta kusur, hafif kusur olmak zere 3 kusur tr vardr. HAfif kusurda yarg tazminatta indirim yapabilir. Ama kii bilerek zarar vermi ise durum farkldr. ndirim olabilmesi iin kiinin kusur sorumluluu olmaldr. Kusursuz sorumlulukta kusur aranmad iin indirim olmaz. 2. Zarar grenin kusuru her zaman indirilir. Trafik kazas kiinin kusuru var ya da yok aya ezilmi doktora gitmemi, kocakar iacna bavurmu ve sonunda aya kesilmi zararn artmasnda kiinin kusuru var o halde zarar grenin kusuru tazminatta her zaman indirim sebebidir. 3. Zarar Grenin ve sorumlu kiinin ekonomik durumlarna baklr: Hakkaniyete baklr. Zarar deyenin hi paras yoksa indirim yaplabilinir. ya da zarar grenin ekonomik durumu ok iyi ise indirim yaplabilinir. Bunun iin kusurun hafif olmas gerekir. 4. Dier Durumlar: HAkkaniyetten kaynaklanr; yilik yaptm ama zarar verdim. Bu durumda tazminatta indirim uygulanr. HAkkaniyetin dayand her durumda yarg indirim yapabilir. 7.3 Zarar Yasada 2 zarar tr vardr. Kiiye ilikin zazrarlarda hangi zararlarn giderilmesi istenebilir? 1. nsann yaralanmas 2. nsann mesi ile ilgili zararlar nsann Yaralanmas: Yaralanma yznden ortaya kan zararlardr.

yiletirme-tadavi (olaan masraflar) kii trkiyede tedavi olabilecekken yurt dna giderse tedavi masraflar denmez. Normal artlardaki tedavi masraflar istenir. Kii eskisi gibi alamaz, haksz eylem sonucu i gcn kaybetmise buna tm mr boyu tazminat denir. Alma gcnde azalma yok ama geliriri azalmtr. Ekonomik gelecein sarslmasndan doan zarar. rnein bir satcnn yznn izilmesi ile gelirinin azalmas MAnevi ZArarlar: Yaralanma nedeni ile ortaya kan zararn giderilmesini ancak zarara urayan ister.

Kiinin lmesi:

Cenaze giderleri; olaan olan tm masraflar istenebilir lm aniden meydana gelmemi ise tadavi giderleri istenebilir. lm anna kadar alma gcnden doan zararn giderilmesi istenebilir. Manevi zararlarn giderilmesi istenebilir. Destekten (yardmdan) yokd-sun kalma zarar: bunu isteyecek kiiler yaknlar haricinde olan bakalarndan isteyebilirler.Destek: Bir bakasnn yaamn kolaylatran davran. rnein kiiye aylk para veren kii veya kiinin evini temizleyen kii.

Destek Ne zaman Saylr: 2 koul vardr 1. Yardmn srekli olmas gereklidir.

2. Yardmn dzenli olmas gereklidir. A kiisi B'e destek oluyorsa A ldnde TAzminat isteyebilir. Eler anne ve baba destek verir (parasak veya manevi). Destekinin akraba olmas gerekmez. rnein sabancnn verdii burs. Bugn olan yardma fiili destek, eylemi derstek. lerideki destee varsaymsal destek denir. Bir kiinin ileride bakasn destekleyeceidir. rnein ocoun anne baba iin varsaymsal destek olmas. Nianlkta varsaymsal destek sz konusudur. Anne baba ocuk iin fiili destektir. mam nikahl evlilikte eer resmi olmasa bile destektir. Birinin yokluunda dieri destek isteyebilir. Destekten yoksun kalma tazminatn destekten yoksun kalan ister. 8. Birden ok Kiinin Sorumluluu: Bir zarardan dolay birden ok kii sorumlu olabilir. rnein iki kiinin birisini ldrmesi. Veya Trafik kazas 1 yaral var. leten kusursuz sorumlu sren sorumlu.. Bu sorumluluk ilikisine mteessil (zincirleme) sorumluluk denir. Zarar greni korur. Alacakl sorumlululardan herhangibirine dava aabilir tazminatnn hepsini birinden isteyebilir. Kar tarafn ekonomik durumu gz nnde bulundurulur. ZAman Am: Haksz eylemlerden doan olaylarda zaman am sresi (tazminat alacann alnmas iin ngrlen sre) 3 trldr

En Ksa Sre Ksa Sre: Genel olarak 1 yldr Uzun sre 10 yldr

1 ve 10 yllk srelerin balangc farkldr. Zarar ve sorumlu kii bilindii andan itibaren 1 yllk sre balar. Birini bilmez ise bu sre ilemez. 1 nisanda ahmet evimi yakt. Ben 10 nisanda rendim. Zaman am sresi 10 nisanda balar. 1 sene sonraya kadar dava almaldr. 10 yllk sre haksz eylemin olduu tarihten itibaren balar. Ahmet evimi yakt. 9,5 yl sonra rendim 9,5 yl sonra dava alr. Ama davay 6 ay iinde amalyz. En ge olay anndan itibaren 10 yl iinde dava alm olmaldr. Haksz eylemden doan davalarsorumlu kiinin ve zararn renildii andan balayarak 1 yl iersinde, en ge olay anndan itibaren 10 yl iinde almaldr. Uzatlm Sre: Haksz eylem bir su oluturuyorsa; ceza kanunu bu eylem iin daha uzun sre zaman am sresi n grm ise bu sre halsz eylem iin de geerlidir. Ders Notu 4: Nedensiz Zenginleme: 1. Nedensiz Zenhinleme: Hibir neden yokken zengin olunmas. Kom-unun tavuu kmesime 2 tane yumurta brakt. Bu durumda nedensiz zenginleme vardr. Hibir neden yokken zenginleen borludur. Arkadama borlu olduumu sanp 10 milyon lira verdim ama borlu deilim. BEnim mal varlm azald ama dierinin ki artt . Neden yok

2. Nedensiz Zenginlemenin Koullar Nedensiz Zenginlemenin Olmas in 4 koul gereklidir. 1. TAraflardan biri zenginleecek yani mal varlnda art olacak. veya beklenen azalma yaplmam engellenmi ise. Borcum vard demedim dolays ile mal varlm artt. 2. MAl varlnn azalmas, fakirleme. 3. Fakirlemenin bir nedenini olmamas gerekir. 4. Zenginleme ile fakirleme arasnda bir nedensellik ilikisinin olmamas gerekir. Fakirleen taraf dava aabilir. Nedensiz zenginleme sonucundaki davalar ikincil ( tarihi nitelikte) davalardr. Eer bir kii zararn hukuki ileme, mlkiyete haksz eyleme dayanmyorsa nedensiz zenginleme davas aabilir. Kiinin zarar hukuki ileme, haksz eyleme dayanyorsa nedensiz zenginleme davas alamaz. ade ile ykml kii iyi niyetli ise arta kalan miktar. tutar der, iyi niyetli deilse nedensiz zenginletii miktar ya da tutarn hepsini der. Bu davalar iin de 1 ve 10 yllk zaman am sresi geerlidir. 3.Borcun nfaz: Borcu borcunu yerine getrdi ama nasl kantlayabilir. Adamn borcu var. Borcunu dedi ama alacakl dava ayor yeniden. Adam borcu dediini ispatlamas iin 2 olaslk vardr.

Szleme YAparak (yazl belge) MAddi Eylem: HEr trl delille olur. ekil art yoktur.

Hukuki ilemler yaplrken ispat koulu ekli aranr. FAkat maddi delilleri her trl delille kantlarz. Elma verdim o da ald szleme yaptm. Bu szleme yazl belge ile kantlanr. Edim netse borlu onu vermelidir. Ders Notu 5 : Olgu almalar OLGU 1 C alacakllardan mal karmak amac ile arkada D ile bir sat szlemesi yapar. D C'nin gvenini ktye kullanarak mal E ' e satar. 1. C ile D arasnda hangi hukuksal kurum vardr?. 2. C ile D arasndaki szleme geerlimidir. D maln sahibi olur mu aklaynz.? 3. C ilemin geersiz olduunu kantlayarak mal E 'den geeri alabilir mi? neden? aklaynz. Cevap: C ile D arasndaki ilem mutlak dankl ilemdir. C ile D arasndaki ilem kesin geersizdir. (mutlak dankl ilem olduundan dolay), maln geri verilmesi verekir. E iyi niyet sahibi ise ve maln mlkiyet hakkn alm ise maln sahibi olur. OLGU 2

A maln B'e satar. Sattan sonra mal sahibi kimdir? neden? MAln mlkiyeti ne zaman B'e geer? A ne zaman borlandrc ilem ne zaman harcama ilemi yapm olur? Borlandrc ilemdeki geersizlik harcama ilemini etkilermi? A ile B arasndaki szlemenin hangi ekilde yaplmas gerekir. Bu ekle uymamann sonular nelerdir. 6. A sattan sonra daha yksel bir bedel neren C e mal satarak devr ederse. B mal C'den geri alabilirmi? neden? nasl? 7. A yanlarak (hata ile) mal satm olsayd, szleme geerli olurmuydu? neden? nasl? 1. 2. 3. 4. 5. Cevap: A ile B arasndaki ilemde eer mal tanmaz mal ise tabuda sicille, mal tanr mal ise ziliiyetliin devri ile maln sahibi B olur. Sicil veya zilliyetlik devri olmamsa maln sahibi hala 'dr. MAln mlkiyeti tanr mallarda zilliyetliin devri, tanmaz mallarda tabu siciline kaytla B'e geer. A iin sat szlemesi borlandrc ilem, Zilliyetliin devri veya tabu sicili ise harcama ilemidir. Eer borlandrc ilemde geersizlik varsa, harcama ilemi de geersiz olur. A ile B arasndaki szlemenin yaplmasnda bir ekil yoktur ama tanmaz mallar sat iin ekil vardr. Bu ekle uyulmaz ise ilem kesin geersizdir. TAnr mallar sat iin ekil yoktur ispat koulu ekli hari. Motorlu ara sat noterde yaplr. C maln sahibidir. mutlak hakkjn kazanmtr. B'nin hakk nispi bir haktr yani alacak hakkn sadece A'a kar ileri srebilir. A hata ile mal satm olsayd ilem askda geersiz olurdu. Ve zarar grenin zararn demek durumunda kalrd. OLGU 3 T bir malnn satlmas iin M ' e yetki verir. M elyazl bir senetle mal 'e satar. 1. 2. 3. 4. 5. M ile arasndaki ilemin alacakls ve borlusu kimdir. T kiisi M'e hangi ekilde yetki vermelidir. Neden? Alaynz M mal genel yetki ile 'e satabilirmi? M mal kendisi satn alabilirmi? T nin lmnden sonra M mal satsayd yapt ilem geerli olurmuydu? BU ilemin sonular nelerdir.

Cevap:Kural olarak yetki verme ilemi hi bir ekle bal deildir. irket temsili iin veya temsilciye gvenmiyorsam 3. kiilerin temsili bilmesinini istiyorsam yazl temsil yetkisi verilir. TAnr mallar iin M genel yetki ile mal satabilir. Ama tanmaz mal sat iin M'e zel yetki verilmelidir. M mal kendisi satn alabilir eer kar atmas yoksa. T'nin lm ile temsil ilikisi sona erer. YEtkisiz temsil sz konusudur. Szleme geersizdir. OLGU 4 A B'nin boaza nazr yalsn ucuzza satn almak istemektedir. A ettirerek mal kendisine satmasn salar. B' i lmle tehdir

1. A ile B arasndaki szleme geerlimidir. BU szleme geerli ya da geersiz olabilir mi? neden ?aklaynz. 2. A ile B arasndaki szlemede hangi ekil geerlidir. Neden?

Cevap:A iel B arasndaki szleme askda geersizdir. Korkutmann ortadan kalkt andan 1 yl iersinde B dava amamsa szleme geerli hele gelir bu 1 yllk sreye hak drc sre denir. OLGU 5 B A'a olan 100 milyon liralk kumar borcunu der. 1. A ile B arasndaki bor geerlimidir? neden? 2. B A'a kumar borcuna karlk 100 liralk senet verse idi bu senet geerli olurmuydu? neden? 3. B dedii paray geri isteyebilirmi? neden ? alaynz. B 'nin borcunun sebebi kumar olmas nedeni ile bu olguda bor eksik bortur. B borctan sorumlu deildir. demeyebilirdi. Fakat eksik bor denirse geri istenemez. Dolays ile bu olguda B parasn geri isteyemez. B'nin A' a verdii senet borcun eksik bor olmas nedeni ile geersizdir. OLGU 6 renci A ile B bir snavda, 20 lira karlnda A'nn B'e kopya vermesi karlnda anlarlar. . Bu szleme geerlimidir? neden? nasl? Cevap: lem Kesin geersizdir. OLGU 7 A arabasn B' e satar. Araba sattan ksa bir sre sonra yanar. 1. Arabann yanmas szlemeyi nasl etkiler. Neden? 2. Araba sattan nce yanm olsayd szleme geerli olurmuydu? Neden? nasl? Cevap: araba szlemden nce yanarsa araba szleme srasnda var olmad iin szleme kesin geersizdir. OLGU 8 A bir maln 5 milyar liraya B 'e satar. A ve B daha za vergi demek iin maln bedelini szlemde 1 milyar olarak gsterirler. 1. A ile B arasndaki ilem geerlimidi?. Neden? Aklaynz? 2. A ile B arasndaki 5 milyar liralk ilem geerlimidir. Neden? Aklaynz? 3. A ile B arasnda yaplan ilemde hangi ekil geerlidir.Aklaynz Cevap: A ile B arasnadi ilem kesin geersizidr. nk grnrdeki ilemdir. ve kiilerin iradeleri beyanlarna uymamaktadr. A ile Barasndaki 5 milyar liralk ilem iin yaplan szleme dier geerlilik kurallarn tayorsa geerlidir. OLGU 9

Baba A tanmaz mallarn Olu B 'e balar. A'nn kz K'nn mirsatan pay almasn engellemek iin ba szlemesi yerine sat szlemesi yaplr. 1. A ile B arasnadaki ilem nasl bir ilemdir? Geerlimidir ?neden? aklaynz. 2. lem geersiz ise bu geersizlii K nasl kantlar? Aklaynz. 3. lem geersiz ise bu geersizlii batan dnmek isteyen A nasl kantlar. Aklaynz. Cevap: Bu olguda grnrdeki ilem sat ilemidir. Gizli ilem ba dr. K geersizlii her trl kantlayabilir. rnein B nin geliri olmadn syleyebilir. A batan dnmek isterse taraf olduu iin kant olarak yazl senet sunabilir. Olgu 10 A otomobilini B'e satar. 3 gn sonra otomobilini teslim eder. 1. Otomobilin mlkiyeti ne zaman B'e geer. Aklaynz. Neden ? Aklaynz? 2. Sat srasnda A sarho olsa idi arabann mlkiyeti B'e geebilirmiydi? Neden? Alaynz? 3. Otomobil satnda hangi ekil geerlidir. Bu ekle uymamann sonular nelerdir. Cevap: Arabann mlkiyeti zilliyetliin devri ile B'e geer. Yani A'nn B'e arabann anahtarn vermesi ile arabann Mlkiyeti B'e geer. Eer sat srasnda A sarho ise, A'nn o esnada iradesi olmadndan ilem kesin geersizdir. Otomobil sat szlemesi noterde yaplr resmi ekildir. Bu ekle uyulmaz ise ilem kesin geersizdir. Olgu 11 kira szlemesi yaplaca sylenerek kandrlan yal A bir maln B'e satar. 1. A ile B arasndaki szleme geerlimidir? Neden? Bu szleme geerli ya da geersiz olabilir mi? nasl? Aklaynz? 2. A ile B arasnda yaolan szlemede hangi ekil geerlidir. Neden? Aklaynz? Cevap: Bu szlemede hile sz konusudur. lem askda geersizdir. Hileye maruz kalan durumu 1 yl iersinde bildirmelidir. Aksi taktirde ilem geerli olur