TABULARIN KORKULU RYALARINDA

FELSEFE / SANAT / pSKOLOj SERKAN BAYRAm

Tabularn Korkulu Ryalarnda

Serkan Bayram

Bask ve Cilt Enes Basn Yayn ve Matbaaclk Ltd. ti. Litros Yolu Fatih Sanayi Sitesi Topkap / stanbul (0212) 501 47 63 Eyll 2012

NDEKLER

Tabularn Korkulu Ryalarnda Susuz Sulular Homoseksellik Bilge Adamn Maceralar 19 Trk nsanna Gvenmemin Nedenleri Mucizeler Savan Sultanlar Kurukafa Ergen Talepleri Bilge Adamn Maceralar 20 Yanl Seimler Bilge Adamn Maceralar 21 Gzel lm Snr Anlamazlklar Bilge Adamn Maceralar 22 Delilik ve Su Futbolun Gelecei Bilge Adamn Maceralar 23 Kapitalizm ve Kriz Usta ve rak Uzayllar ve Dierleri Son

6 9 19 29 30 37 41 49 50 79 80 100 101 104 130 132 136 149 150 154 157 162

lmeden nce tanr son bir konuma hakk verseydi herkese dnya imdikinden bin kat daha iyi olurdu bence

TABULARIN KORKULU RYALARINDA

Tabularn, hayatmzda ne kadar byk bir yer kapladn hi dndnz m ? Eer dnmediyseniz, siz de tabularn korkulu ryalarnda hapsolmu birisiniz demektir. Ben de sizi, bu kabustan uyandrmak ve sizin gzel ryalara yelken amanz salamak iin, elimden geleni yapacam :) Tabular; ilk var oluumuzdan beri, korunma gdmzn bir rn olarak ortaya kmtr. Tabularn oluumundaki ama; son derece masumdur, insancldr.nsanlar mahiyetini zemedikleri ve kendilerine zarar veren olaylar, hayatlarndan yaltmak istemilerdir. Ancak; olayn baka bir boyutu daha olduu unutulmutur. nsanlar korkular uruna, geliimin ihtiyalardan doduunu gz ard etmilerdir. Korku veren olay, yasakland ve gzlemlenemedii iin; insanlar, bilimsel dnme yetilerini de kaybetmilerdir. Bilginin, bilimselliin brakt yeri, korkularn egemenliindeki hayal gc alr.

nk her gizem, insanda merak duygusu uyandrr. Merakn giderilmesi iin kurallar alamyorsa, devreye yalnzca hayal gc girer. Ve geliim yavalar. Daha da kt olan, efsanesi her yeni kuakla byyen tabunun; artk olaanst glerinin olduu, taplmas gereken bir fenomene dnmesidir. nsanlarn tabuya yaklamamalar iin anlatlan korkun hikayeler, insanlarn korkulu ryalarna dnr. Gn getike gcn arttran tabu, tm toplumu ele geirir. Tabular, insanlarn zgrlemesi ve korkularndan arnmas yolunda en byk engeli oluturur. nsanlar bilgileri orannda zgrleir ve korkularnn esiri olmaktan kurtulabilir. Hayatta, olduumuz yerde kalmak gibi bir ansmz yoktur.Ya ileri gideriz ya da geri. Tabulara esir olursak geri, bilimin nclnde bilinmeyene meydan okursak, ileri gideriz. Bunu bir ocuun, emeklemeyi renmesiyle rnekleyebiliriz. Bir ocuk, ilk yrme deneyiminde baarsz olur ve can yanar.

Artk yrme eylemi onun iin, bir tabu grevi grr.nk: yrme eylemi konusunda bilgisizdir ve can yanmaktadr. Annesinin elinden tutup, ona yardm etmesiyle; tabuyu yenme yolunda ilk admlarn atmaya balar. Zaman getike ve yrmeyi rendike farkna varr ki: annesi elinden tuttuu srece, annesinin istedii yere gitmek zorunda kalacaktr. Yeni ve farkl bir tabunun esiri olduunu anlar. lk zamanlarda yrmek iin annesine elini uzatan ocuk, o andan itibaren annesinin elini itmeye balar. nk artk yrmenin bilgisine ve bilginin verdii cesarete sahiptir. Bilgisi ve cesareti orannda da zgrlemek ister. Cannn yanmasn gze alarak tabularn ykar. Artk, yeni ve daha gzel bir dnyann temellerini atmtr. Eer tabular karsnda gerekli cesareti gstermeseydi, hep ayn m kalacakt? Hayr. Az nce de sylemitik.Hayatta, olduumuz yerde kalmak gibi bir ansmz yoktur.ocuk tabularn yenmek iin yrme giriimlerini yapmasayd, kemikleri geliemeyecekti. Yrmeyi renememek bir yana; fiziksel geliimini dzgn biimde tamamlayamayacak, ald her kk darbe dahi, onun sakatlanmasna yol aacakt.

SUSUZ SULULAR
1.BLM
Toplumumuzda o kadar ok susuz sulu var ki; sululuk duygusuna kaplmaktan kendimi alamyorum :) Hem de hi suum olmakszn :) Ahlak ve kanunlar arasndaki fark; sululukla, susuzluk arasndaki gerek ilikiyi ortaya koyar. Nerede sama bir kural varsa, beraberinde iinden klmaz ahlaki problemleri ve failin bulunamayaca sular ortaya karr. imdi sistemlerin yanllklarnn, nasl susuz sulularn olumasna neden olduunu aklamaya balayalm. Dnyann sanrm her lkesinde, ( younluu deikenlik gsterse de ) insanlk onurunun maymunlarnkiyle bir tutulduu; otobs, tramvay, metro gibi toplu tama aralarn rnek olarak kullanabiliriz. Maymunlarnkiyle bir tutulur. nk; bu aralarn tavanndaki demirlere tutunarak yolculuunuzu sakatlanmadan geirebilmek zorundasnzdr.

Maymunlarnkiyle bir tutulur. nk; orman kanunlarnda olduu gibi daha hzl ve daha saldrgan olursanz, yolculuunuzu oturarak tamamlayabilirsiniz :) Ama medeniyete ait hibir eyin olmadn da dnmeyin:) Yallara, sakatlara, hamilelere ve gazilere yer vermek zorundasnzdr. imdi bu kurala uymayan, salkl birini dnelim. Alakasz bir rnek olarak, kendimi seeyim :) dn, ehirlerdeki uzun otobs yolculuklarnn mahkumu olduumu ve otobste kendime yer bulduumu farz edelim.Sonradan, yal biri de otobse binmi ve ayakta kalm olsun.Benden, oturduum yeri kendisine vermemi talep etsin.Yasalara gre, ben yerimi ona vermekle ykmlym. Grnte son derece salkl bir karar. Gen ve salkl olann, yal olana yer vermesi kadar medeni bir ey olamaz. Ancak; yasalarn unuttuklarn hatrlatmakta, fayda gryorum :) Konu zellikle de benle ilgiliyse :) Bir insann salkl olmas, yorgun olmamas anlamna gelmez.Yada oluum halinde bir diz hastalnn olmad anlamna gelmez.Bu rnekler daha da oaltlabilir. Sadede gelelim: Ben her gn, iteki yorgunluumu yada hastalk belirtilerimi gz nnde bulundurmadan; yerimi yal, hamile, sakat ve gazilere verirsem ne olur ?

Bir sre sonra, onlardan farkm kalmaz :) Peki nasl bir are bulacaz ? Otobslerde yorgunluk ler ve revir bulunmadna gre :) otobs halkn, durumuma nasl inandracam ? Pek mmkn gzkmyor. ikayet sz konusu olduunda da kabahatler kanununa gre ceza yiyeceim kesin. Bir hakszlk olduu da kesin.Yer versem ben, vermesem yal kii ayn sknty ekecek. Toplumlarn zararna olan bir kanun, nasl olur da hala yrrlkte kalr ? Her gn bunun ceremesi birileri tarafndan ekilirken. Az masrafla ok para elde ettiinden, kazanann devlet olduu dnlebilir.Ancak; vatandalarn ektii skntdan devleti sorumlu tutaca ve devlete olan ballnn azalaca dnldnde, en ok zarar grenin devlet olaca ortaya kar. Devletlerin; bunlar dnme kapasitesine sahip vatandalar yetitirmedii gz nne alnrsa, bu durum bertaraf edilebilir mi? Tabi ki hayr. O zaman da; dnme kapasitesine sahip olmayan bireylerden oluan bir devletin, ne kadar glenebilecei akllarda soru iareti brakr.

Cevap kesin ve nettir. Bu artlarda; dier devletlerin oyunca olan, gsz bir devlet ortaya kmak zorundadr. Tabi bu arada, hem ayakta durandan hem de oturandan ayn parann alnmas adaletsizliini de unutmayalm. Ayakta seyahat edenin, ne su iledii mehuldr :) Devlet ayakta duranla, oturandan farkl cret alsa adaleti salayabilir miyiz ? Herkes ayn zamanda hasta olmayacana, btn yal vb kiilerin ayn otobse binmeyeceine gre, adil bir davran sergilemi olabilir miyiz ? Tabi ki hayr.nk, otobse binmenin mantyla ters deriz.nsanlar paralar olmad iin otobse binerler. ( Yalnzlktan kurtulma, aratrma yapmak gibi sebeplerle kalabalklara karma ihtiyac duyan yada fortuluk yani cinsel tacizde bulunmak isteyen :) ok kk bir kesim dnda. ) Yallardan ve hamilelerden dahi ayakta durmay isteyenlerin kaca aktr.Bu da onlarn ektikleri cefay arttrmaktan ve toplumsal ayrmay, fakirler arasna kadar yaymaktan baka bir ie yaramaz. Peki tm bunlarn sulusu kim ? Sulu olarak karmza sistem kar.Kanunlar, yani onlarn uygulanmasna karar veren, tm halk suludur.

Somut olarak sulanamayacak olan herkes. Yani hi kimse. Sistem; yal, sakat, hamile ve gazilere yer verme mantnn getirdii ayrcala sahip olmama ramen, ( yorgunluumdan yada diz sakatlmdan dolay ) beni sulu durumuna drd. Tm bu can skc durumlardan kurtulmak ve susuz insanlar sulu durumuna drmemek iin; yaplacak olan son derece basit bir uygulama vardr. Otobslerin ayakta yolcu almamas. Devletler; insan onuruna paradan daha ok nem vermeyi seerlerse, bu gerekleebilir. Susuz insanlar, sulu muamelesi grmez. Ayrca, otobse bir yal vb. bindiinde; yerini ona verme korkusunu yaayanlarn :) yallara vb. kar olumsuz bir koullanma iine girmesi engellenmi olur. Ayn paray deyen insanlarn, ayn hizmeti alabilme hakk yok saylmaz. nsanlarn, kanunlara ve dolaysyla devletlere olan ball artar.

2.BLM
Susuz sulularn olumasnn nedenlerinde biri de sistemlerin grlen her zararda bir sulu bulmaya almasdr. Oto yollarda, sizin de grm olduunuz 30, 50 vb. yazl tabelalar vardr.Bu tabelalar, yolun o blmndeki hz limitini gsteren tabelalardr. Bu tabelalar konmutur. nk; bu yollarda hz limiti aldnda kaza yapma riski son derece artmaktadr. Yksek hzda ara kullanma, kaza says zerinde dorudan etkide bulunan ok nemli bir trafik ihlalidir. Hz yapma davran iin; yasal hz snrnn zerinde, ar hzda yada yasal hz snrn amayan ancak; iinde bulunulan koullar iin uygun olmayan, yksek hzda ara kullanmak tanm benimsenmitir. zellikle hz snrna uyulmasnn zorunlu olduu dnemeler, eimli yol kesimleri sz konusu olduunda, yksek hz dorudan doruya kaza nedeni olabilmektedir. Ayrca; yksek hzda seyreden bir ara, durmasn gerektiren bir engelle karlatnda, bir yandan daha fazla mesafeye ihtiya duymakta, bir yandan da srcnn durmak iin gerekli olan tepkiyi verme sresi artmaktadr.

imdi biz, bu tabela uygulamalarnn yrrle konmadan nceki zaman ve bilimsel gelimeleri dneceiz. Tabelalar ilk kez konmaya balamadan nce de hz limitini gerektiren zellie sahip bir sr yol vard.Ayn riskleri tayorlard.Ve oralarda kazalar meydana geliyordu.Kazalar sonucunda insanlar lyorlard. Kazada sulu bulunan srcler, ceza gryorlard. Aslnda onlarn hepsi, susuzdu. nk bilim, az nce saydmz yollarda, uyulmas gerekli hz limitinden habersizdi. Yaanan kazalardan karlan dersler sonucunda, hukuk byle bir gereksinimin olduunu anlad ve devletler bilimsel aratrmalarn bu yne kaydrd. Gnmzdeki uygulamay gerektiren sonulara ulat. ( Yasalar genel olarak, ihtiyalar sonrasnda ortaya kar.Bir su yada aksaklk meydana gelir. Ve ardndan onu engellemek iin yasalar yaplr. ) Bilimin bile ortaya karmad kurallar, sradan vatandalar bilmedikleri iin :) sulu bulundular. Cezaevlerine dtler yada idam edildiler. Sulular, yine susuz sulular oldu. Bu anlaymz devam ederse; daha da ok susuz sulu, ceza grmeye devam edecek.

3.BLM
Konunun bir baka boyutunu da sistemlerin dayatt frsat eitsizliinin meydana kard, susuz sulular oluturur. Frsat eitsizliinin sonular zerinden yazmz srdrelim. Zeki olup iyi eitim alamayann yerine, zeki olmayp paras olan kiinin eitim alarak, doktor olduunu dnelim. Acaba bamza nelerin gelmesi olasdr ? Ameliyat masasna yattmzdan ok daha beter bir biimde kalkmak veya daha kts hi kalkamamak. Yeteneksiz doktorumuzun iyi niyetinden, kimsenin phesi yok. Ancak; yetenekleri el vermedii iin yapt hata yznden, biri lm yada sakat kalmtr. Bu doktor ve onunla ayn zellii tayan tm doktorlar, ayn akbete urayacaktr. Paray birincil ncelikli deer yapmamzn getirdii yanllk yznden, igal ettikleri meslekte ellerinden gelenin en iyisini yapmalarna ramen, ceza greceklerdir. Hem de hi sular olmakszn. Ayn durum, bu yzden ceza gren tm meslek erbaplar iin geerlidir.

nsanlar yapamayacaklar grevlere getirip, onlardan hata yapmamalarn beklemek, gaflettir. Frsat eitsizliinin sonular, yalnzca mesleklerle snrl kalmaz.Toplumsal yaammzda da susuz sulularn ortaya kmasna neden olur. Sokak ocuklarn dnelim: Onlarn dier ocuklarn imkanlarna sahip olamamalarnn, nelere yol atna bir gz atalm. Kendilerine sevgi verebilecek bir anne babalar yok. Karnlar a, doru drst giyecekleri olmadndan, soukla kar karyalar. Sokakta yatyorlar. Bulunduklar artlar yznden, bir sevgilileri olmas neredeyse imkansz. Muhtemelen sokakta, srekli iddet gryorlar. Peki, biz toplum olarak onlardan ne bekliyoruz ? Aken, sokakta yatarken, souktan donarken almamalarn bekliyoruz. Hrszlk giriimleri engellendiinde gasp yapmamalarn, adam ldrmemelerini bekliyoruz. Sevgi dolu olmalarn bekliyoruz.Ne anne babalarndan ne de toplumdan bir gdm sevgi grmedikleri halde. Cinsel drtleri uyandnda, hi kimsenin durumlarndan dolay onlarla birlikte olmayacan bildiimiz halde, cinsel sulara bulamamalarn istiyoruz.

Kendimizin cinsellik adna, bin bir trl suu ilediimizi hi dnmeden. Ve bir de onlar, artlarn dayatt zorunluluktan dolay yaptklarndan, sorumlu tutuyoruz. Onlara ceza veriyoruz. Susuz sululara, her gn bir yenisini daha ekliyoruz. Frsat eitsizliinin ortaya kard toplumsal sakatlk, sadece sokak ocuklaryla da snrl kalmaz. Mafya yeleri, uyuturucu satclar, hrszlar gibi pek ok dlanm insann ortaya kmasnn ana sebebi, frsat eitsizliidir. Her olay, yapt etki orannda tepkiye yol aar. Toplumun yaptklar yanna kar kalmaz. Hani bir sz vardr: Alma mazlumun ahn, kar aheste aheste. Aynen byle oluyor. Mazlumun ah, aheste aheste kyor toplumdan. Kendimi; Tanrlarna insanlarn kurban veren, medeniyetten uzak bir kabilede gibi hissediyorum. Hepimizde bir tedirginlik, srann bize gelmesini bekliyoruz. Taptmz sistem; her gn sevdiklerimizi elimizden alyor. Mafya, gasp, hrszlk, iini bilmeyen grevliler tarafndan ldrlyoruz. Sakat kalyoruz. Malmzdan oluyoruz.

HOMOSEKSELLK
Homoseksellik, insanlk tarihinin en eski alarndan beri grlen bir durum. Buna ramen ou toplumda, yasak yada toplumdan dlanma sebebi.Hatta baz dini inanlarda, cezas lm olarak belirlenmi bir su. nsanlar bu kadar korkutan bir durumun, bizim szgecimizden gememesi olanaksz :) nsanlar eeyli remeye sahip canllardr.Yani reme, dii ve erkek tarafndan gerekletirilen bir eylemdir. Peki, remeyi salama asndan hibir anlam tamayan homosekselliin mant nedir ? Nasl olur da homoseksellik, hatr saylr sayda insan iin bir zevk kayna olabilir ? Bu sorunun cevabn bulmak iin, vcudun ana amacnn ne olduu ve beynin alma ilkelerinin ortaya konmas gerekmektedir. Vcudumuzun ana amac, yaamn salanmas ve devam ettirilmesidir. Fizyolojik adan homosekselliin, insan yaamn salamak yada devam ettirmek ynnde bir ilevi olduunu syleyemeyiz.

nk; iki erkek yada kadnn cinsel ilikisinin, yaamak yada yaamn devamn salamak asndan bir ilevi yoktur.Bu cinsel iliki sonrasnda ocuk meydana gelmez.Dolaysyla bu eylemin, insan trnn devamnn salanmas yada yeni neslin eski nesle yardmc olmasn salamas ynnde bir ilevinin olmas imkanszdr. imdi de beynin ileyiine bir gz atarak, konumuzu incelemeye devam edelim. Beynimiz; insan bilincini oluturmakla birlikte, insann farkna varamad pek ok eylemi de gerekletirmektedir. nsan iradesi, kendi vcudu zerinde tam bir hakimiyete sahip deildir. Vcudumuzda gerekleen aktivitelerin hepsi, beyin tarafndan ynetilir.Buna karn; bizler sahip olduumuz beyinlerin, sadece yzde on veya on belik ksmnn ilevlerinden haberdarz.Vcudumuzdaki olaylarn pek ou, kendi irademiz dnda gerekleir. Bizler; her ne kadar kollarmz, bacaklarmz gibi pek ok organmza hkmedebilsek de kalbimize sz geiremeyiz :) Keza akcierlerimize, bbreklerimize, karacierimize. Yani vcudumuzda, hkmettiimiz eylemlerden ok daha fazlasna, hkmedemeyiz. Bacaklarmza hkmedip istediimiz yere gidebiliriz. Ancak yaamsal olarak vazgeilmez olan organlarn ileyiine, beynimiz bizi kartrmaz. Kalbin veya akcierlerimizin almasn engelleyemeyiz.

ntihar etmemize de gc yettiince izin vermez. Bu mekanizmann bilgimiz olan ksmlarn i gdler, gdler ve refleksler meydana getirir. Refleksler ve gdler insanda bulunan, insann yaam iin vazgeilmez zelliklere sahip eylemlerdir. Bu mekanizmalar sayesinde vcudun yaamn idame ettirmesi ve korunmas daha da arttrlr. Refleksleri; vcudun eitli yerlerindeki sinirlerin, beyin tarafndan otomatik pilota alnmas olarak dnebiliriz.Vcuda ciddi tehdit oluturabilecek noktalardaki sinirler, annda cevap vermek iin programlanmtr. nk; bu noktalara kar olan tehditlerin beyne ulatrlmas, verilecek karlklarn organlara iletilmesi, uzun zaman alacaktr. Bu da yaralanmalara sebep verecektir. Gdler; genel olarak gz nne alndnda, bunlarn canllarn trlerini ve yaamlarn idame ettirebilmek iin vazgeilmez zelliklere sahip olduklarn grrz. Canllar alk, susuzluk ve cinsellik gibi gdlerini tatmin etmelidir ki; hayatlarn idame ettirebilsinler. oalabilsinler. Canl gdlerini her tatmin ediinde, beyin tarafndan dllendirilir.Karnmz doyurduumuzda, grevin yerine getirildii uyarsnn yannda haz duymamz da salanr.

remenin garanti altna alnmas iin de her cinsel birliktelik hazla dllendirilir.nk her cinsel birleim remeyi salamada yeterli olmayabilir.Sklkla tekrarlanmas gerekir.Yani beynimiz yaamamz ve oalmamz iin elinden gelen her eyi yapar. gd insanda bulunmaz.nk doutan getirilir ve renme sreci gerektirmez.Trn her bireyi tarafndan kusursuzca yaplabilme zelliine sahiptir.Nasl yaplaca, canl tarafndan sezgisel olarak bilinir.nsana gre daha ilkel canllarda grlr.Ar, rmcek vs. Sonuta refleks, gd ve i gdler canllarn beyinleri tarafndan genetik olarak sonraki nesle aktarlmaktadr. Bu sonuca varabiliriz. nk her canl, bu zelliklerle birlikte doar. Evrim teorisi de beynin tam olarak anlayamadmz ilevleri arasnda yerini alabilir. Evrime gre, doadaki fiziksel artlar yava biimde deiirse, canllar yaadklar ortama uyum salayabilmekte, ihtiyalar nedeniyle organizma zelliklerini deitirebilmektedirler. Bilim evrelerince kabul grm, pek ok delille savunulan bir teoriyi, ayrntl biimde aklamamzn manas yok. Bu bizim iimiz deil. Bizim iin nemli olan, evrimi canllarn kendi hr iradeleriyle yapmamalardr.

Bu da bize, beynin az nce bahsettiimiz mekanizmasyla gereklemi olabilecei izlenimini vermektedir. Anlalaca zere beyin; yaamn insann kendi ellerine braklmayacak kadar ciddi bir olay olduunu dnmektedir :) Yada ilahi bir dzenin paras olarak, insan istemese de onu yaamaya zorlamaktadr. Acaba homoseksellii, beynin bizden habersiz gerekletirdii eylemler arasna sokabilir miyiz ? Acaba homoseksellik, evrimin bir paras olabilir mi ? Homoseksellii, tek bireyle remek iin ( tek cinsiyetlilik-hermafroditlik ) tek cinsiyetli bir yapya brnmek adna, beynin att bir adm olarak kabul edebilir miyiz ? Hermafroditlik, insan yaamnn daha iyi koullarda devam ettirebilmesini salayabilir mi ? nsann iinde bulunduu hayat artlarnda, bu duruma ihtiya var mdr ? Tek cinsiyetli olmann faydalar vardr. rnein ift cinsiyetli yaamda, ebeveynlerden biri lrse reme gereklemez. Hayatn devam edebilmesi iin iki varla ihtiya duyulur. Tek cinsiyetli yaamdaysa, tek birey remek iin yeterlidir.

Diyebiliriz ki; lm riskinin ok olduu ortamlarda, tek cinsiyetlilik bir avantajdr.lm riskinin az yada olmad ortamlardaysa, ift cinsiyetlilik bir avantaja dnr. yle ki: ift cinsiyetli yaamn faydalar, erkek ve dii cinsiyetin tam olduu karakter yaplarndaki farkllkla, ibirliinin neminde kendini ortaya koyar. Tek cinsiyetli yaamda, hem ocuk bakm hem de yaam idame ettirme tek bireyin sorumluluundayken, ift cinsiyetli yaamda sorumluluklar paylalr. Ve sorumluluklarn niteliine gre cinsiyetler uzmanlar. Tek ve ift cinsiyetli olmann fayda / zarar bilanosunu evresel etmenler belirler. Yaam idame ettirmekle, yaam kalitesini arttrmak arasndaki fark belirleyici olur. Tek cinsiyetlilik, toplumsal balarn zayf olduu ve gvenliksiz ortam iin avantajldr.Bu ortamda geliim n planda deildir.Yaama gds n plandadr. ift cinsiyetlilikse, toplumsal balarn gl olduu ve gvenlikli ortam iin avantajldr.Bu ortamda yaama gds deil, geliim n plandadr. Toplumsal balar yaam idame ettirmekten ziyade, yaam kalitesini ykseltmek amacna hizmet etmektedir. nsann u an iinde bulunduu evresel koullar, hermafroditliin gerekliliini ortaya koymaz.

nk; insan trn tehlikeye sokabilecek kendisinden baka hibir canl bulunmamaktadr. Dnya, insan iin gvenliksiz bir ortama doru yol almamaktadr.Aksine tr, her geen gn daha da oalmaktadr. Olaya bir de insan genetiinin ana yaps olan DNA kodlarn inceleyerek devam edelim. DNA erkeklerde XY, kadnlarda XX olarak ifrelenmitir. Evrimsel adan da duruma yaklasak, doumun ana ilkeleri asndan da konuya yaklasak, elde edeceimiz sonu deimez. Kadnn, erkekten tredii sonucuna varrz. ki ayn koddan oluan maddeden farkl bir maddenin olumasndansa, biri ayn dieri farkl koddan oluan maddenin yeni maddeyi oluturmas, daha mantkldr. Evrimsel ve mantksal adan konuya bakmza devam edelim. Hayatn suda baladn ve insann tek cinsiyetli ilk atasnn evrim geirdiini dnelim. lk insan muhtemelen Y koduna sahipti. Evrim srecinde bnyesine X kodu eklendi. ift cinsiyetli bir yaama evrimleirken, yeni ortaya kan farkl cinsiyetteki canl da XX kodunu ald. nk yeni retilen canl, kendisinin ayns olamazd. Kendinde olmayan bir kodu da yeni canlya geiremezdi.

Bu yzden de kendinde var olan X koduna sahip, XX kodlu ikinci cins ortaya kmtr diyebiliriz. X kodunun tekrarlanmasn da Gestalt ekolyle aklayabiliriz. Btn, kendini oluturan paralarn toplamndan fazladr. Peki insann bu evriminin, tekrar Y koduna yani tek cinsiyetli bir tre dnmesine neden olabilecek evresel deiimler sz konusu mudur ? Az nce de szn ettiimiz gibi, byle bir evresel deiim sz konusu deildir. nsan trnn tek cinsiyete sahip olmasn gerektirecek hibir ihtiya, insan hayatna girmemitir. Aksine insan; bilimsel gelimeler sayesinde, ilk evrimletii dnemlerden ok daha rahat ve kolay bir hayata sahip olmutur.Evrimin geri ilemesini gerektirecek, hibir durum sz konusu deildir. Hermafroditliin genel yaps incelendiinde de solucanlar gibi basit canllarda vuku bulduu grlr. nsan gibi kompleks canllarn hi birinde, tek cinsiyete sahip olan bir varlk bulunmamaktadr. Olaya dinsel adan da yaklatmzda farkl bir sonula karlamayz. Homoseksellii onaylayan yada onu kabul eden hibir din yoktur.Aksine; sapklk ve bir hastalk olarak grlp, pek ok din tarafndan lanetlenmitir. Bu anlay benimseyen kavimlerin bana lmcl cezayla sonulanan olaylarn geldii anlatlarak, durumun vahameti dile getirilmitir.

Acaba homosekselliin, bylesine iddetli bir direni grmesinin nedeni nedir? Sebep; insanlarn tamamen homoseksel olup, insan soyunun artnn ok byk yara alabilecei yada tamamen durup insan soyunun ortadan kalkabilecei endiesidir. Byle bir endienin hibir bilimsel yan yoktur. Homoseksellik bulac deildir.Bulac olmayan hibir hastalk da bir toplumun btn yelerini etkileyemez. Homoseksel olanlarn ocuklarnda bu tr eilimlerin grlmemesini yada homoseksellerle birlikte yaayan insanlarda bu tip eilimlerin grlmemesini, homoseksellerde normal insanlardan farkl yapda bir geliimin olmamasn da delillerimiz arasna alabiliriz. Yada homoseksel olduktan sonra farkl bir geliimin grlmemesini savmz iin kullanabiliriz. Ki homosekselliin incelendii bilimsel almalar, homosekselliin psikolojik bir durum olduunu ortaya koyar.Yanl ana baba tavrlar, cinsel hayatta mutluluun yakalanamamas, cinsel travmalar, efkat ve ilgi yoksunluu gibi pek ok nedenden ortaya kt psikiyatri ve psikolojinin bulgular arasndadr. imdiye kadarki delillerimiz nda rahatlkla diyebiliriz ki; mantksal aklamas olmayan bu durumu, bir eit hastalktan baka kavramla aklayamayz. Homoseksellik bir eit psikolojik hastalktr. Ancak bu hastalk delilik deildir.

Obsesiflik kompulsif bozukluklardan (ska ellerini ykamak, gvenlik nlemlerini devaml kontrol etmek vb.) daha tahrip edici bir zellik tamaz. Homoseksellik bir ktlk kayna deildir. Homoseksel olduu iin adam ldren, hrszlk yapan, terrist olan insan yoktur. Aksine toplumun yanl bak asndan dolay, onlar zulme urarlar. ldrlrler, dayak yerler, ilerinden kovulurlar. Bunlar insanlk d muamelelerdir. Topluma zarar vermeyen durumlarndan dolay, onlar toplumdan soyutlamaya almak, insan haklarna aykrdr. Homoseksellik zararsz bir hastalk olduundan, devlet tarafndan rehabilitasyon zorunluluu getirilemez. Ama kiisel olumsuzluklara neden olur. Toplumdan dlanma, dinsel problem yaama ve ak hayatn snrl bir kesimle paylama gibi zorunluluklar beraberinde getirir. Homoseksellerin bu gibi durumlardan kurtulmalar iin onlara, gnllle dayal rehabilitasyon hizmeti verilmesi; konunun mantkszl asndan aydnlatlmalar, yararl olur.

BLGE ADAMIN MACERALARI 19

Bahadr: Askerdeyken, Ahmet diye bir arkadam vard. Bilge Adam: Ne oldu sana unutulmaz anlar m yaatt ? Bahadr: Pislik ! Hemen cinsellie vurmasan, makaraya almasan olmaz ii. Bilge Adam: Ne pislik yapmas canm. Sana unutulmaz anlar yaatm ki; aradan yllar gemesine ramen anlatyorsun.

TRK NSANINA GVENMEMN SEBEPLER

Dnyann gidiatn deitirmi bir milletin ocuklaryz. Ama u an iinde bulunduumuz durum iler acs. Dnya Kltr ve Uygarlna neredeyse hibir ey veremeyen; bilimsel, sanatsal ve felsefi anlamda esamesi okunmayan bir durumundayz. Geri felsefe asndan benim almalarm bu durumu dzeltecek, onu bir kenara koyalm :) lkemiz, Dnya Kltr ve Uygarlna ok byk katklar yapabilir.ylesine byk bir potansiyele sahibiz ki; u an bulunduumuz durumdan kurtulmamz salayacak tm imkanlarn elimizde olduunun bilincine varmalyz. Ancak o zaman; bizden nce bu topraklarda yaam tm uygarlklarn yapt gibi, Dnya Kltr ve Uygarlnda hak ettiimiz yeri alabiliriz. Diyojen, Tales, Hipokrat, Cezeri, Yunus Emre, Mevlana, Mimar Sinan ve adn sayamayacamz on binlercesi gibi. Peki sahip olduumuz bu mthi potansiyel, nereden kaynaklanmaktadr ? Sahip olduumuz bu mthi potansiyel, Dnya zerinde bulunduumuz corafi konumdan kaynaklanmaktadr.

stmze den abay gsterdiimizde, bizi Dnyann en byk uygarlklarndan biri yapacak olan corafi konumdan. Zekay; ihtiyalar, olanaklar ve merak duygusu gelitirir. nsan deiik durumlarn rahatsz etmesi, o sorunlara zmler retmek ynnde tevik edici bir unsur olur. Mesela scak rahatsz edici bir durumsa, ayn zamanda klima icat etmek iin bir anstr. Deiik durumlar; her ne kadar insan rahatsz etse de bulunacak zm yollarnn uygulanabilir olmay, dncenin eyleme dnmesini engeller. Ayn rnekten hareket edersek, klimay oluturacak madenlerimiz olmazsa, zm yolumuzu uygulayamayz. Teorideki bilgilerimiz, uygulamada bize icat olarak geri dnmez. nsan ne kadar farkl olaylarla nesnelerle karlarsa, o kadar da kendisinde merak duygusu uyanr. Farkl olanlar tanmak yolunda elde ettii bilgiler, eitli alanlarda sorunlarn zmesi iin ilham kayna olur. nsann yaad ortamda kularn bulunmas, onun umay merak etmesini salar ve ona uma konusunda ilham kayna olur. Kularn yapsn inceleyerek, aerodinamik konusunda ok ey renme frsat yakalar.

lk nce olanaklarmza bir gz atalm: Trkiye, Orta Kuakta yer alan bir lkedir. Dnyada insan yaamna en elverili, insan nfusunun en fazla olduu blge burasdr.Bu da Trkiyeye ihtiyalarn karlamak ve byk iler baarmak iin gerekli olan nfusu yani dnce ve i gcn salar. nsanln var oluundan bu yana yerleim alan olduu iin; insanln bilgi birikiminden kolayca yararlanma olanana sahiptir. Dnyada; Trkiye kadar eitli uygarlklarn kalntlarna sahip, baka bir lke yoktur. Eski uygarlklarn kalntlar sayesinde, tarih ve din turizminin gelimesi iin gerekli ortama sahiptir. O yzden, Trkiye iin ak hava mzesi deyimi kullanlr. Drt mevsimi de yaayan bir blgede olmas, insan hayatn tek dzelikten kurtarr.Hem yaz hem de k bir elence arac olarak kullanma frsat sunar. Yaz ve k turizminin gelimesi iin msaittir. Yaz ve kn kendine has ihtiyalar, icatlar iin de ortam hazrlar. Drt mevsimi yayor olmamz, scak ve soukla ilgili her kavram iin doal bir laboratuar olmamz salar. Bu da beraberinde, bunlarla ilgili tm icatlar iin bize byk bir kap am olur. Drt mevsimi yaamann, zirai rnler zerinde de nemli etkisi vardr.

ay ve muz gibi tropik bitkiler yetitirildii gibi, arpa ve avdar gibi souk kuan bitkileri de yetitirebilme imkanna sahiptir. Fiziksel yapnn da etkisiyle endemik ( sadece orada yetien ) bitkiler asndan da Dnyann en zengin alanlarndan biri olmamz salar.Tm Avrupadaki endemik bitkiden daha fazlasna sahip bir lkeyiz. Orta Kuakta ve drt mevsim grlen bir lke olmamz; tm bu zelliklerin getirdii zenginlie sahip olmamz, bu alann getirdii ihtiyalarn fazlaln ve bu ihtiyalar giderme kapasitesi saladndan, daha zeki olmamz iin gerekli kapasiteyi bize salar. Trkiye, taraf denizlerle evrili bir lkedir.Akdeniz, Karadeniz ve Marmara gibi farkl deniz ekosistemine sahibiz.Bu da demek oluyor ki; deniz ve denizcilikle ilgili her eyde, ihtiya ve merak duygusuna sahibiz. Denizcilikte kullanlan organik ve inorganik tm materyale de sahip bir lkeyiz.Orman ve demir-elik maddeler potansiyelimiz yksektir. Demek ki; denizcilik ve deniz turizminin gelimesi iin gerekli olanaklara sahibiz. Bu konuda ok byk gelime gsterebiliriz. Trkiye, ktann ( Asya Avrupa - Afrika ) birbirine en yaklat konumdadr.Demek oluyor ki; bu kta arasnda ticaret iin vazgeilmez bir neme sahiptir. Ayrca bu devasa kltrden yararlanmak iin en avantajl konumdadr.

Bu kltrlerin bilgi birikimleri, her alanda ona bavuru kayna olabilir. Ticari, bilimsel ve sanatsal geliimde, Dnyada hibir lkenin olmad kadar avantajldr.nk; Dnyada byle bir zellik tayan, baka lke bulunmamaktadr. Bu kltrlerle iliki iinde olmak zorunluluundan dolay, bu kltrlerle ilgili her eye ihtiya duyar. Bu kltrlere yakn olmasndan dolay, onlarla ilgili her trl materyale kolayca sahip olabilir.Ve bu kltrlerin egzotiklii, onda merak duygusu uyandrr. Bu kltrler iin, hem ticari hem de kltrel birleim noktas olmaya, ondan daha iyi bir aday bulunamaz. lkemiz, yeryz ekilleri ve buna bal olarak oluan yer alt zenginlikleri asndan bulunmaz frsatlar sunar. lkemiz jeolojik olarak, tm zamanlarda oluum iinde bulunmutur.Bu da ona, ok eitli yer yz ekilleri ve maden potansiyeli olarak geri dnmtr. lkemiz, maden potansiyeli ve eitlilii asndan Dnyann en zengin lkelerinden biridir. Kendinde olmayan madenleri elde etme bakmndan da ok nemli bir konumdadr. Dnyann enerji potansiyelinin, yzde altm beine sahip Ortadou blgesine komudur. Bu durum ona; enerjiye kolay ulama potansiyeli verir, onu enerji aktarm konusunda nemli bir lke yapar. Bak-Ceyhan ve Kerkk-Yumurtalk boru hatlarnn varlnn yannda, ok nemli projeler iin adaydr.

Trkiye Dnyann en byk dalarndan, en derin maaralarna kadar her trl yer yz ekline sahip bir lkedir. zellikle travertenlerimiz ve peribacalarmz, byk ilgi grmektedir. Yer yz ekillerindeki eitlilik, iklime de etki eder. Yazn denize girerken, dalarda k turizmi yapmak gibi esiz zelliklere sahip olmamz salar. lkemizin bu zellii madenler ve doa turizmi iin bize ok byk kaynaklar sunar. Hem bu alanlarda ihtiyalar dourur ve ihtiyalar giderecek kaynaklar sunar.Hem de bunlarla ilgili ok eitli merak alanlarna sahip olmamz salar. Bizi daha zeki hale getirecek tm olana sunar. Bunlar lkemizin konumunun bize sunduu avantajlardr. Bir de dezavantajlar var tabi. Yada dezavantaj gibi grnenler. Trkiyenin deprem kuanda olmas ve Dnyann nemli sava alanlarna komu olmas gibi. Trkiyenin deprem kuanda olmas bir olumsuzluktur. Ancak bu olumsuzluun, termal enerji ve kaplcalar asndan bir avantaj olduu da unutulmamaldr. Bu alanlarda gelimek iin ihtiyaca, olanaa ve merak duygusuna sahip olmamz salar.

nemli sava alanlarna komu olmamz, bir olumsuzluktur. Ancak bu; Trkiyenin bir s olarak, vazgeilmez olmasn da salar.Ordusunun sava iin srekli hazr kalmas gerekliliinden dolay, bu alanda geliir. Sava alannda gelimesi iin tm imkanlara sahiptir. htiya, olanak ve merak kavramlarna. Grdnz gibi, Trk nsanna gvenmem iin o kadar ok sebep var ki. Onda ihtiya, merak duygusunu uyandracak ve onun bu hasretlerini doyuracak o kadar ok zenginliimiz var ki. zerimizdeki l topran atp, zenginliimizin farkna varmamzn, bizi Dnyann en zeki ve medeniyete en fazla katkda bulunacak lkelerinden biri haline getirmesi an meselesidir.

MUCZELER
Mucizeler hemen hemen her dini anlayta, kendine yer bulan bir fenomen. Bu kadar ok insan ilgilendiren bir fenomeni de nesnel olarak ele almamz gerekir. En nl mucizelerden birini rnek olarak seerek, konumuzu ilemeye balayalm. Hz. Musa firavun karsna getirildiinde; onun bir peygamber olmad sulamasnda bulunulur. O da peygamberliini kantlamak iin; Tanrnn yardmyla byclkten ok daha byk ve kutsal bir gcn temsilcisi olduunu kantlar. Bycler asalarn birer ylana evirirler.Hz. Musa da asasn ylana evirir.Kendi asasnn dnt ylan, byclerin ylanlarnn hepsini yutar. imdi; byle bir mucizenin gereklemesine, insanlarn neden inanmakta tereddt ettiini dnelim. Byclerin asalarnn ylana dntnn kabul edilmesiyle, byclerin doa st gleri olduu bir gerek olarak ortaya konmutur. Hz. Musann asasnn daha byk bir ylana dnmesi, insanlarca yle bir yorumun getirilmesine neden olur: Demek ki Hz. Musa, dier byclerden daha byk bir bycym.

Ki; dier bycleri alt edebildi. Bu gcn Tanrsallna inanmamak iin mantkl denebilecek bir sav ileri srerler. Mucizeler konusunda en dikkat eken peygamberin, Hz. sa olduunu dnyorum.lleri diriltmek, krleri grr hale getirmek, suda yrmek gibi pek ok mucize gerekletirmitir.Ancak lmeden nce kendisine inanan, yalnzca on iki kii olmutur. nsanlarn bylesine byk mucizelere gzlerini kapamalar, hi olmam gibi davranmalarnn ardndaki sebebin de onun bir byc olarak grlmesinden kaynaklandn dnebiliriz. Yada problemin cevabn fizik yasalarnda arayabiliriz. Evren, fizik yasalarna gre ileyen bir yapya sahiptir. Her fizik yasas, dier fizik yasalarna bal olarak varln srdrr.Fizik yasalar birbirlerine, zincir halkalar kadar salam bir ekilde baldr. Birindeki deiim, dier tm yasalarn da ayn oranda veya daha byk biimde etkilenmesine neden olur. Mucizelerin gereklemesi iin de fizik yasalarnn bazlarnn ortadan kalkmas yada deimesi gerekmektedir. Mucizelerin gerekletii anlarda, mucizeyi gerekletiren ve ondan etkilenen insanlar iin fizik yasalar deiime urarken, dierleri iin ayn kalmaktadr.

Bu durum, tm evrenin bal bulunduu sistem ann ksa devre yapmas anlamna gelir. nk tm fizik yasalar birbirine baldr. Mantk olarak bu olaydan etkilenmeyen hibir canl ve cansz varlk olmamas gerekir. Bu durumu rnekleyerek, daha da somut bir hale getirelim. Zaman yolculuunu konu alan filmleri dnelim. Gemite yaanan bir tek olayn deitirilmesi sonucunda, o olayla balantl olan herkesin hayat da deiime urar. Hatta yaam son bulur. Bu nedenlerden dolay, mucizeleri dinlerin ana direi olarak grmek ne derece dorudur ? Mucizeler, o zamann artlarnda gsterilmesi gerekli fenomenler olarak dnlmelidir.Peygamberlerin bulunduklar g durumlardan kurtarlmas gerekliliinin, bir rn olmaldr. Dinlerin ana direi, dinlere ait olan kutsal metinlerdir. nsanlarn dinlere inanmalarnn sebebi, kutsal metinlerdeki insan yaamn zenginletiren ve onlarn yaam ve Tanr hakkndaki sorularna cevap veren aklamalardr.Yani kutsal metinlerdeki mantksal tutarllktr.nsanlar bu tutarlla inandklar ve manevi bir rahatlama yaadklar iin dinlere inanrlar. nsanlarn dinlere inanmalarnn sebebi, peygamberlerin gsterdikleri mucizeler deildir.

Fizik yasalarna Tanrsal bir mdahaleyi insanlarn anlamalarna imkan yoktur. Btn evreni yaratt nermesi ortaya konduktan sonra, Tanrnn bu yasalar istedii gibi deitiremeyeceini dnmek de mantkl olmaz. Kutsal metinlerin tutarl olduunu kabul eden insanlar, mucizelere de inanr. Kabul etmeyenlerse, mucizelere inanmaz. nk inanmamaya neden olacak, fizik kurallar mevcuttur. nk din, mantktan ziyade inan iidir

SAVAIN SULTANLARI
1.BLM
Savalardan toplumun en ok hangi kesimi etkilenir ? Tabi ki, fakir ve orta halli olan kesim. Bir lkede toplumun ezici ounluunu kim oluturur ? Tabi ki fakir ve orta halli olan kesim. Bir lkede, halkn ezici ounluunun istemedii bir olay gerekleebilir mi ? Gerekleemez. En azndan demokrasilerde. Peki; savalarda en byk aclar ekmelerine ramen, ksaca sradan kesim olarak adlandrabileceimiz bu tabakann, sava isteme yada savaa gz yumma sebepleri neler olabilir ? Bu sorunun cevabn vermek iin; sradan kesimin sava dndaki hayatna ve savan kendisine nasl bir kar getireceini dndn akla kavuturmamz gerekir. Sradan kesimin hayat tablosuna baktmzda, u sonularla karlarz:

Sradan kesim, az gelir elde ettii iin geim sknts eker yada pek ok zevkten mahrumdur. Sradan kesim, iyi eitim gremez ve kendini gelitirmesini salayacak sanatsal, kltrel etkinliklere zaman ve para bulamaz. Sradan insanlarn, bu sebeplerden dolay sradan hayatlar vardr. Monoton ve skc bir hayat geirmektedirler. Bir insann hayatndan memnun olmamasnn, en byk nedeni de sanrm budur. Sradan kesimin; kendilerine sayg duymalarn salayacak, kendileriyle vnecek baarlar yoktur. ldkten sonra, hatrlanmalarn salayacak bir hayatlar yoktur. Bu konuda dinlerin ve devletlerin tevik edici tutumlar da nemlidir. nk hemen her din ve devlet, kendilerinden olmayanlarla yaplan savalar meru grr. Sradan kesim; bata altklar iin patronlar olmak zere, zenginler ve entelekteller tarafndan kmsenir veya kmsendiini dnr. Kmsendiklerini dnr nk; gerek maddi gerekse entelektel kazanmlar ok olmad iin, bu evrelere kabul edilmezler.

Sradan kesimin bulunduu hayat artlarndan kurtulma ve gzel bir hayata sahip olma olasl, lotoda byk dl tutturma olaslndan fazla deildir. Sradan kesimin, yaad hayat artlarndan dolay belirgin bir sadist eilim iine gireceini sylemek de kahinlik olmaz. nk sradan kesim; eletirel dnme potansiyeline fazla sahip olmadndan, suu kendinde aramaktan ziyade bakalarnda arama eiliminde olur. Gerek sorumlulara gcn yettiremeyeceini dndnden, devletler veya dinler tarafndan kendine dman olarak lanse edilen kesimden hncn almak iin bilenir Gerek sadistlerse, kendilerini tatminin doruk noktas olarak grdkleri sava iin; hi durmadan rtkanlk yapmakta, her zamanki gibi en n sradadrlar.

2.BLM
imdi de sava esnasnda, sradan kesimin olmasn beklediklerine bir gz atalm. Sradan kesim; her eyden nce savatan zenginlik bekler. Yaad hayat artlarnn dzelmesini ister. nk savatan galip klnca; dier lkenin tm zenginlikleri kendi lkesine, dolaysyla kendisine geecektir. Zenginlerin savatan bekledii, fakirlerinkiyle ayndr. Onlardan ayrlan tek yan, sradan kesimin elde edeceinden ok daha fazlasn elde edecek olmalardr. Sradan kesim, sava srasnda monotonluktan kurtulacaktr.Adrenalin patlamalarnn cokusu, tm vcudunu saracak ve onu sarho edecektir. Yepyeni olaylar, insanlar hayatna girecektir.Yendikleri dman iin bir efendi konumuna ykselecektir. Sradan kesim, savatan galip klnca kendine sayg duyacak, kendiyle vnecek bir i baarm olacan dnecektir.Torunlarna anlataca zafer hikayelerinin ba kahramanlarndan biri olacaktr. Belki ad tarih boyunca bile anlacaktr. Mensup olduu din; lrse onu cennetle, gazi olursa byk bir sevapla dllendirecektir.

Devletse ona madalyalar verecek, bir kahraman olmann gururunu ona yaayacaktr. Savaa katld iin, eitli maddi dller verecektir. Sava, insann hayatndan vazgemesini gerektirir. Ama az nce de akladmz gibi; sradan insanlarn son derece skc olan hayatlar, kendileri iin bile pek fazla bir ey ifade etmez. Hele de kalan hayatlarnn, sava vastasyla ok daha gzel olaca umudu verilirse. Zengin ve gl kiilerse; savatan zarar grmeyecekleri kadar gl olduklar savyla, savaa raz olurlar. Sradan kesimin yaad hayat artlarnn, sadist eilimleri arttrdn aklamtk. Durumlarnn asl sulularna glerini yettiremeyecekleri iin; yneltme savunma mekanizmasn kullanarak, intikamlarn dmandan almaya alrlar. Gerek sadistler iinse sava, bir festivaldir Onlar savaa ikna etmek gibi bir problem sz konusu deildir Sradan kesimin; kendini gelitirecek sanatsal ve kltrel faaliyetlerden mahrum olmasnn, savan getirecei ktlkleri anlayamamas sonucunu dourduu dnlebilir. Sava rtkanl yapan, savatan nemalanacan dnen a gzl zenginler ile sava rk ve sadist eilimlerini tatmin arac gren politikaclara kandklarn sylemek de yanl olmaz.Hele ki medyann, onlarn elinde olduu gerei karmzda dururken.

3.BLM
Tm bu ncllerimiz nda, hangi sonuca varabiliriz ? Benim vardm sonu udur: Her ne kadar sava rtkanl yapanlar medyay ellerinde bulundursalar da sradan kesim, entelektel geliimini tamamlamaktan aciz braklsa da savan asl sulusu sradan kesimdir. nk: savan nelere yol at apak ortadadr. Bunu anlamak iin, engin bir entelektel birikime gerek yoktur. len insanlar ve onlardan mahrum kalan sevenlerinin ve sakat kalan insanlarn aclar, sava sresince maddi zorluklarn, gerek yiyecek iecek sknts gerek ila sknts vb. pek ok ceremeyi, en st seviyede yaatarak insan lmlerine yol amas. Bunlarn hepsi bilinen gereklerdir. Bunlarn farknda olmak iin ilkretimi bitirmi olmak dahi yeterlidir. Sradan kesim, tm bunlarn farknda olarak savaa evet der. Peki, tm bu skntlar ne uruna ?

Hepimizin ktlnn farknda olduu: a gzllk, hrszlk, kibir, gsz ezme, suu bakasna atmak gibi ktlkler uruna. Hepimiz hrszln ve agzlln ktlnn farkndayz. Dier milletlerin mallarna gz koymay, meru hale getirecek hibir ey olamaz. Kendi emeimizle elde etmediimiz eylerin stne konmak, hrszlktan baka bir ey deildir. Daha iyi koullarda yaamak iin kullanacamz mantk, bakasnn maln almak olamaz. nk; gzel rnler elde etmenin bilgisine sahip olmadmz zaman, alnan mal bittiinde yine ayn hayat koullarna dnmek zorunda kalrz. Ve sonsuza kadar alamayacamz da aktr. Hepimiz, kibirli olmann ve gsz ezmenin yanllnn farkndayz.Kendi milletimizi dier milletlerden stn grmek ve onlarn zayflklarn kendi egomuzu tatmin iin bir ara haline getirmek, salkl insanlarn davran olamaz. Hele ki bu yolda bir sava gze almak Hepimiz, suu bakasna atmann yanllnn farkndayz. Yaadmz hayat artlarnn sorumlusu da bizleriz. Kt ynetimlere izin verdiimiz ve tam adaleti salayamadmz iin; maddi zorluklar ierisinde bulunmamzn da sulusu biziz.

Kendi sorunlarmzla yzlemekten korkup, hncmz dier toplumlardan almaya kalkmak, sorunlardan kamaktan baka anlama gelmez.Bakalarn bundan sorumlu tutmak, yalnzca geici bir rahatlama salar. Sorunlarmz bitmez. Aksine sorumluyu yanl yerlerde aradka, sorun daha da glenerek karmza kar. Bunlar bize, gerek ailemiz gerek okul gerekse toplum tarafndan retilen kavramlardr. Teker teker insanlara sorulsa, herkesin de kt olarak grecei aikardr. Dolaysyla btn bunlar, dinlerin yada adil bir devletin meru grmesi de mmkn olmamaldr. Sorumlu, egemenliin kaytsz artsz elinde bulunduran, ezici ounluunu sradan kesimin oluturduu, halktr. Bir savaa karar verme ve o sava devam ettirme gcne sahip olan tek kuvvet odur.

KURUKAFA
hepimizin gerek yz sensin zencinin inlinin kzlderilinin benim her ne kadar glsek de zenci inli kzlderili ve ben her zaman baklarmzda gizli hepimizin gz ukurlarmz kadar derin bir hzn

ERGEN TALEPLER
1.BLM
Pek ok insandan duyduunuz bir yaknmadr: Ah, keke ocuk olsaydm, ah keke gen olsaydm. Bu serzeniler; yaad hayattan memnun olmayan insanlarn, dillerine pelesenk ettii klasik cmlelerdir. Aslnda hi kimse o yalarda olmak istemez. O yalara yeniden dnmenin, yaanlanlar tekrar etmenin hibir anlam yoktur. Hi kimse, ocukluun ve ergenliin bitmez yasaklarla dolu yaamna zenmez. nsanlar bu szleri sarf ederken, imdiki akllaryla o yalara dnmeyi isterler.Yaptklar hatalar tekrar etmeden, tam olarak farkna varamadklar olumlu yaantlar, tadn kara kara yaamak ve lmden uzaklamak isterler. Gerekte mmkn olmayan bu durumu, simlasyona benzer biimde yaamann bir yolu vardr. ocuklarn yaadklarna tank olmak. Bir anlamda kendi hayatnz uzaktan izlemek. Yaayamadnz hasretlerinizi yaama frsatn bulsaydnz, hayatnzn nasl farkllaacan bilme ans. nsanlarn ergenlik dnemlerindeki durumlarn ele alarak, yolculuumuza balayalm.

2.BLM
12-18 ya aras, ergen olarak tabir edilen insan dnemdir. nsanlar bu dnemlerinde, yaadklar Dnyann tam anlamyla farkna varmaya balarlar. nk insan yaam iin gerekli olan, tm yetenekleri kazanm olurlar. Bilim evrelerince kabul edilen ve uygulanan, Piagete ait bilisel geliim kuramna gre: Nesnelerin devamll, zmseme, madde korunumu, somut - soyut ilemler yapabilme ve akl yrtme gibi yetenekler, 11-12 yana kadar kazanlm olur. Bu noktadan sonra ergenler; bir figran olarak dahil olduklar Dnyay, mmkn olduunca tanmak ve onu ele geirmek iin harekete geerler. Tabi i, gerekli olan yetenekleri kazanmakla bitmez. nk yetenek, tecrbeyle desteklenmedike pek bir ie yaramaz. Bu noktada yetikinlerin basks ortaya kar.Yetikinler, kendi yarattklar Dnyann ktlklerinden :) onlar korumak iin mdahalelerine devam etmek isterler. Ortaya kuak atmas kar. Ergenlerin taleplerini, genel olarak kategoride toplayabiliriz:

Ynetimle ilgili: Yaadklar hayatta her problemi halletmenin, en ksa yolunun ynetimde sz sahibi olmaktan getiini renen ergenler, bu konuya arlk vermeye balarlar. Cinsellikle ilgili: Cinsel olgunluun kazanlmas ve son derece gl olan duygularn yaayamamak, ergenler stnde ok byk bir bask oluturur. Cinsel zgrlklerini kazanma abasna girerler. Toplumsal hayatla ilgili: Yetikinlerin sahip olduu tm yetenekleri kazanmalarna ramen, toplum hayatna onlar kadar serbeste katlamamalar, zgrlklerinin kstland hissine kaplmalarna yol aar. Az nce szn ettiimiz ve yazmz boyunca ska kullanacamz; eitim evrelerince kabul edilmi, Piagetin bilisel geliim kuramnda konumuzu ilgilendiren kavramlar ksaca aklayalm: Somut ilemler dnemi; 7-11 ya arasnda yer alan bilisel geliim dnemidir.Bu dnemde ocuklar, somut olaylar mantkl biimde yorumlayabilme yetenei kazanrlar. Nesneleri her trl zelliklerine gre snflandrp, karlatrabilirler.Nesneleri grmeden, aralarndaki ilikileri mantk yrterek kavrayabilirler. Yani karmda bulunabilirler. Matematiksel ilemleri, akldan yapabilir duruma gelirler. Ancak problemlerin zlebilmesi, somut olaylar dahilinde gerekleir.Soyut dnce tam olarak gelimediinden "adalet, eitlik, ahlak, vicdan, zgrlk" gibi kavramlar kazansalar da tam olarak kavrayamazlar. Soyut ilemler dnemi, en st bilisel dnemdir.

11 ya ve sonrasnda, ergenlikle birlikte kazanlr. Tmdengelim, tmevarm, akl yrtme gibi en st dzey bilisel ilemleri yapabilme yeteneine sahip olunur. Hipotezler kurularak, doruluklar kontrol edilir. Soyut dnce gelitiinden, soyut kavramlar zerinde fikir yrtebilirler.Soyut olan "adalet, eitlik, ahlak, vicdan, zgrlk" gibi kavramlar tam olarak anlayabilirler. Bu dneme ulaan ocuklar, tartmalara katlmay severler.Duygu ve dncelerin sembolik olarak anlatld; resim, mzik, iir, dans gibi etkinlikleri sergileyebilirler. Bu dnemden sonra, bilisel yeteneklerde bir gelime olmaz. Ancak edinilen tecrbelerle bu yetenekler mkemmelleir. Soyut ilemler dnemi, dnmenin yetikinler dzeyine ulat dnemdir.Ancak; ergen benmerkezcilii denilen bir durum da grlr.Ergenlerde; kendi dncelerinin en dorusu olduuna inanma, kendilerini her durumla baa kabilecek kadar gl grme, yetikinlerin kendilerini anlamadklarn duygusuna kaplma gibi eilimleri olabilir. Bunun da sebebi vardr: Birincisi; dnceleri nndeki bilisel duvarn yklmasdr.kincisi; hormonlardaki geliimle birlikte, ak gibi duygularla ilk kez karlamalardr.Bu duygular onlarn, yetikinlerin yaadklar andropoz ve menopoza benzer hormonsal dengesizlikler yaamalarna sebep olur. ncs; ailelerinden zerkliklerini veya zgrlklerini elde edebilme abasdr. imdi ergenlere ilikin belirlediimiz problemleri incelemeye balayabiliriz.

3.BLM
Ergenler; yetikinler karsnda yaadklar dezavantajlar yok edebilmenin en geerli yolunun, ynetimde sz sahibi olmaktan getiini kavradklarnda, harekete geerler. En geerli yoldur.nk politikann insan hayatnda etkilemedii, hibir ey yoktur. Yaammz etkileyen tm kararlar, politikayla alnr. Ergenlerde politikaya ilgi, ortaokul sonu ve lise dneminde grlr.Bunun sebebi de devlet gibi soyut kavramlar tam anlamyla kavrayabilmeleridir. On bir yandan beri edindikleri soyut ilemler ve akl yrtme kapasitelerinin olgunlamaya balamtr. Lise mfredatnda da buna ek olarak, politikayla ilgili konularn younluklu olarak verilmesi, katalizr etkisi yapar. Ergenlerin politikaya aktif olarak katlmalar, yasalarca engellenmitir.Hi bir partiye ye olamaz, partilerle ile ilgili grevlerde sorumluluk alamazlar. Ancak uygulama, yasalara paralel biimde gelimez. nsan hayatnda idealizmin ve hayalperestliin en fazla etkili olduu dnem ergenliktir. Ergenler; ideallerini ve hayallerini bu denli nemserken, devletin onlardan bu dorultuda hareket etmemelerini istemesi, bir sonu vermemektedir.

Bu durumun farknda olan siyasi parti yetkilileri de bo durmazlar. Aa yaken eilir prensibiyle hareket eden parti yetkilileri, ergenleri mmkn olduunca abuk kendi saflarna ekebilmek iin ellerinden geleni yapmaktadrlar. zellikle seim zamanlarnda ve protesto mitinglerinde, pek ok ergenin partiler tarafndan aktif grevlerde kullanld, sizin de dikkatinizi ekmitir. Okullarda da partilerin gnll askeri gibi altklar, ergenlik ateinin verdii heyecanla ve byklerinden rnek aldklar gibi :( kendi partileri gibi dnmeyen akranlarna bask uygulayabildikleri de grlmektedir. Maalesef ergenlerin bu durumunun farknda olanlar, yalnzca siyasi partilerle snrl deildir. Esas tehlike, terr rgtlerinden gelmektedir. dealler ve hayalleri dorultusunda yaayan ergenleri, kendi saflarna ekebilmek iin propagandalarn onlar zerinde younlatrmaktadrlar. Bu durumu engellemek iin, devletlerin bo durduunu sylemek hakszlk olur. Okul meclisleri, ocuk haklar meclisleri gibi uygulamalarla, ergenlere pozitif politikann yolunu amaya alrlar.Ancak bu yeterli olmamaktadr. Olmayacaktr da. nk mthi bir nfus kitlesini oluturan ergenlerin, kendileri hakkndaki btn kararlar bakalarnn almas, mantkl deildir.

Kendilerini ilgilendiren konularda, bir yaptrm gleri olmak zorundadr. Peki bu nasl olacak ? ncelikle genel politika iinde, ergenlerin yerini tartalm. Sonra da onlar ilgilendiren konular zerinde, nasl bir yetki vereceimizi tartalm. Genel politika konusunda; talep sergileyen, soyut ilem yeteneine sahip bireyleri, politikadan men etmek doru bir eylem midir ? Bu soruya cevap vermek iin; her eyden nce, oy vermenin ve oy vermekle ynetime katlmak arasndaki ban doru olarak ortaya konmas gerekir. Oy verme yeterliliine sahip olmak, ynetime katlabilme yeteneine sahip olunduu anlamna da gelmez. Bu; iirden anlayan her sanatseverin, air olabileceini kabul etmekle ayn anlama gelir. Bu yzden oy vermek ve ynetime katlmak arasnda, derin bir izgi izmemiz doru olur. Ynetim son derece profesyonel bir itir. Ynetimde alnan her karar, toplumun tm kesimlerini etkiler.Bu yzden; tp mezunu olmayan doktor, hukuk mezunu olmayan avukat yaplmyorsa, halk ynetimi uzman olmayanlar da halk ynetmemelidir. Oy verenler; ynetenleri seeceklerse, ynetim bilimi hakknda asgari bilgilere de sahip olmak zorundadrlar.

Ynetimin uygulayaca politikalarn, ne anlama geleceini bilmelidirler. rnein; toplumun bir kesiminin ksa vadede aleyhineymi gibi grnen uzun soluklu doru politikalar, o kesim anlayabilmelidir ki; yanl kararlarla lkenin geleceini baltalamasn. Bunun olabilmesi iin de insanlarn oy verme ehliyetine sahip vatandalar olduklarn kantlamalar, bir eitimden gemeleri gerekir. Bunun iin gerekli olan eitim seviyesi, lise mfredatlarnda mevcuttur.Lise renimini grmemi kiilerin, politik kavramlara adapte olmalar ok zordur. Demokrasiyi ve ana kavramlarn bilmeyen kiilerin, oy verme yetkisine sahip olmalar, toplum iin bir tehdit oluturur. nk doru karar verme yetisine sahip deillerdir. Lise reniminin bitmesi de ergenlik dneminin sonuna denk geldii iin; ergenlere oy verme yetkisi tanmak, byk bir hata olur. Genel politika iinde ergenlere yer vermenin olanakszln akladk. Ergenleri genel politikada etkin klmak, ne kadar byk bir hataysa, ergenleri politikadan soutmak da o kadar byk bir hatadr. Ergenlerin pozitif politika iinde yer almalarn salamak, her devletin grevidir.

Apolitik bir genlik yaratmak, hibir demokrasinin amac olamaz. Politikayla ilgilenmeyen insanlar, devletlerine de nem vermeyen insanlardr. nk devlet ilerini halledebilmenin yolu, politikadr. imdi; sadece kendilerini ilgilendiren konularda, ergenlere, nasl bir yetki vermemiz gerektiini akla kavuturalm. Seimler sonucunda devlet gcn kullananlar; ergenleri ilgilendiren hedeflerini toplu bir paket halinde referanduma sunmak zorunluluunda olmaldr. Toplu halde sunmaldrlar. nk referandumlar, pahalya mal olan uygulamalardr. Ergenlerin devleti ilgilendiren, gnlk sorunlar da yoktur Konular hakknda meclisten kan karar, esas belirleyici olmakla birlikte, referandum oylarnn arl da yzde otuzdan aa, yzde krktan yukar olmamak kaydyla, sonuca etki etmelidir. Bylece ergenler, politikadan soyutlanmazlar. Pozitif politikann iinde yer alarak, bata terr rgtleri ve siyasi partilerin gdmne girmezler. Kendi varlklar zerinde sz syleme haklarnn bilincinde olarak, devletlerine olan sevgileri artar. stekleri konusunda aratrmalar yapmak, birlikte dnce kulpleri kurmak iin iyi bir neden bulmu olurlar.

nk; abalarnn bir kazanm getirmeyeceini dnen insanlarn, aba gstermesi iin de bir neden bulunamaz. ine girdikleri bu dnsel ve eylemsel sre; onlarn kiisel ve toplumsal becerilerinin gelimesini salar.Toplumun onlarn, onlarn da toplumun daha iyi farkna varmasn salar. Ergenlerin isteyerek girdikleri siyasi faaliyetler dnda, zorlanarak girdikleri siyasi faaliyetler de sz konusudur. Az nce insanlarn lise an bitirmeden siyasetin tam olarak farkna varamayacaklarn aklamtk. Ancak; Dnyadaki btn devletler, kendi siyasi ideolojilerini ocuklara ve ergenlere kabul ettirmeye almaktadr.Bunu baarabilmek iin kullandklar yntemler de zorunlu katlm ve klasik koullanmadr. Klasik koullanma korku, heyecan, mutluluk gibi duygusal davranlarn kazanlmasnda en etkili yntemlerden biridir.Bu sistemle elde edilen tutumlarn yok edilmesi, son derece gtr. Ancak gerek anlamda renmeyi salamak ynndeki kazanmlar ise son derece azdr. Klasik koullanma, evresel faktrler deitiinde davranlarn da deiecei ilkesine dayaldr. Tekrar ve pekitirme (dllendirme) en fazla kullanlan yntemlerdir. Gerek anlamda renmeye etkisi az olduu, tutum kazanma ve duygular zerinde etkili olduundan, genelde eitimin ilk kademelerinde daha iyi sonular verir.

eitli kutlamalar ve trenlerle, ocuklar ve ergenler zerinde devletin ideolojisine kar duygusal ve tutumsal bir kabullenmenin ortaya kmas hedeflenir. evresel etmenler konuya gre heyecan, mutluluk yada korku duymaya gre ayarlanr. Her sene tekrar edilir ve bu etkinliklere katlan ocuklar ve ergenler onurlandrlarak dllendirilir. Geri kalm lkelerde, bu tarz eylemler ok daha sk grlr. nk geri kalm lkelerin sistemleri; mantksal adan ok daha fazla eliki ierir.nsanlarda bu sistemlere kar tutumsal ve duygusal bir ballk oluturulmaya allr.Bylece insanlar duygularnn nderliinde, bilimsel gereklere gzlerini yumabilecek kadar duygularnn esiri olsun. Sistemi eletirmesin. Anti demokratik devletler iin son derece olaan kabul edilecek olan bu durumun, demokratik devletlerce de uygulanmas, maalesef ok ac vericidir. nk demokrasiler; zaten en gelimi ideolojiye, bilimsel ve mantksal tutarlla en ok sahip olan sistemlerdir. ocuklarn ve ergenlerin, demokratik yaam tarznn gzelliklerinin farkna varabilmesi iin; edimsel koullanma ve akl yrtme gibi st dzey renme yntemlerinin kullanlmas gerekir.

nk ocuklarn ve ergenlerin farkna vararak, hayatnda meydana getirdii zenginlikleri grerek ve mantk szgecinden geirerek renmesi, onlarn sisteme kar beenilerini kalc hale getirecei gibi sistemin kt ynlerini grmelerini de salar. Klasik koullanma ile elde edilen kazanmlar, deiime kar direnlidir.Demokrasiye kar elde edilen olumlu izlenimler, o anki demokratik uygulamann tm deerlerine kar gsterilir.Zamanla deimesi gereken deerlere, ar ball beraberinde getirir. Bu da sistemin an gereklerine gre yenilenmesi nnde, en byk engeli oluturur. Unutulmamaldr ki: deimeyen tek ey deiimdir. imdi de zorunlulua deinelim: Tabi ki; demokrasiler de dier sistemler gibi, zaferlerini ve nemli gnlerini kutlama hakkna sahiptir. Tarafsz olarak :) diyebilirim ki; en ok da demokrasi sahiptir.Ancak; bir hogr ve zgrlk sistemi olan demokrasinin, bu aktiviteleri zorunlu klmas demokratik ilkelere aykrdr. Demokrasinin, ilkelerini kutlamaya zorlamas; sistemi benimseyen kiilerde sistemin demokratik olmad duygusunu uyandrr.Sistemi benimsemeyen kiileriyse; benimsemedii deerleri kendine zorla kabul ettirmeye almasndan dolay, demokrasiye kar bir dmana evirmekten baka ie yaramaz. Ergen idealizmi de ie karnca, demokrasiye Arap Sanda kuafrlk yapmaktan baka are kalmaz :)

u iki kavram asla birbiriyle kartrlmamaldr: Sistemi tantmak farkl, sistemin deerlerini kutlatmak farkl kavramlardr. Kutlama; sistemi benimseyen kiilerin onu anmas, yceltmesidir. Onu benimsemeyenler iin zorunlu tutulmamaldr. Sisteme kar dmanla yol aar. Sistemi tantmaksa, yani eitimini vermekse zorunludur. nk herkes sistemin kurallarna gre yaar. Onu tanmadan, onun mantn kavramadan, onun kurallarn bilmeden kimse sistem iinde yaayamaz. Tantm ayrca, sisteme yeni yandalar katabilmenin yani sistemi devam ettirebilmenin zorunlu kouludur.

4.BLM
imdi de ergenlerin, cinsellikle ilgili taleplerini inceleyelim. Cinselliin insan hayatndaki nemi malumdur. Sanat eserlerinin, sularn, mutluluun ve mutsuzluun byk ksm cinsellik ve akla ilgilidir. Ergenlerin taleplerinin de en gl olduu konu; insan doasyla paralellik gstererek, cinsellikte younlamaktadr.Ergenlerle yetikinler arasnda meydana gelen, kuak atmasnn en nemli ayaklarndan birini, cinsellik oluturur. Ergenlerin cinselliine ynelik snrlamalar, Dnyada farkl uygulamalarla salanmaktadr.Biz de bu uygulamalar ve onlarn altnda yatan mant inceleyerek konuyu aydnlatmaya alacaz. Cinsel olgunlua ulama dnemi; Dnyadaki lkelerde farkl yalarda tanmlanmtr.lkemizde bu ya on sekiz olarak belirlenmiken; Hollanda ve ngiltere gibi gelimi lkelerde on alt, Arabistan ve Angola gibi gelimemi lkelerde ise on iki ya veya alt olarak belirlenmitir. nsanlar on , on drt yalarnda ergenlie girerler. Diilerde adet grmenin balamas, erkeklerde meni oluumu, ergenlie girildiinin kantdr. Ergenlie girilmesiyle birlikte, insanlar cinsellikle ilgili tm aktiviteleri yerine getirebilme zellii kazanr. Cinsel itkiler ortaya kar.

Diiler dourabilme, erkekler hamile brakabilme kudretine sahip olurlar.Bir anlamda doa, onlara reme kabiliyetine sahip olduklarn mjdeler. nsanlarn on , on drt yalarnda biyolojik zellikleri gerei sahip olduklar bu doal ihtiya; neden baz lkelerce biyolojik takvime uymayan biimde, nce veya sonra uygulanmaktadr ? lknce gelimemi lkelerdeki mant aklayalm: Bu lkelerde ergenlie girmeden nce ve ergenlikte, evlilie yani cinsellie izin verilmektedir. Ergenlikten nce uygulanmasnn sebepleri; toplum, ocuun ailesi ve ocukla evlenmek isteyen kii iin farkllk gsterir. Gelimemi lkelerde din faktr, gelimemi lkelere gre ok fazla belirleyicidir.Ve yobaz biimde uygulanr. Dinlerin ergenlik ve ncesine ilikin cinsellikle ilgili kesin kurallar koymamalar ve cinsellii yasaklamamalar, gelimemi lkelerdeki uygulamalarn en nemli dayanaklarndan biridir. Gelimemi lkelerde insanlar; entelektel geliimlerini tamamlamamtr ve genel olarak fakirdir. ok fazla ocuk doururlar.Bu aileler fakirlikten dolay, ocuklarna bakamazlar ve onlarn ekonomik yknden kurtulmak iin, ergenlikten nce onlar evlendirirler. Fakirliin bir baka yansmas da kendini balk paras uygulamasnda gsterir.Maalesef bu lkelerdeki aileler, ocuklarna yaptklar masraf karlamak ve zellikle gzel kz ocuklarndan para kazanmak hevesiyle bu uygulamann taraftar olabilmektedirler.

Bu lkelerde ergenlik ve ncesi yalardaki insanlarla evlenen kiilerin sebeplerini ise, mantk dahilinde dnmek pek mmkn olmaz. nk insanlar; ergenlik ncesinde, vcut olarak yetikin bir insan zellii gstermez.nsanlarda cinsel organlarn olgunlamas, ergenlikte ortaya kar. Ergenlik ncesi; cinsel organlarn ilerlii, yani onlardan zevk alnabilme zellikleri de yoktur. Bu sebeplerden tr insanlarn, ergenlik ncesi cinsel itkileri ve ak hissedebilme zellikleri de yoktur. Tm bunlara ramen, ergenlik ncesi insanlarla evlenmek yada birlikte olmak isteini, pedofili (on yandan kk insanlara duyulan cinsel istek) hastalndan baka aklayacak kavram yoktur. imdi de gelimi lkelerdeki uygulamann mantn anlamaya alalm: Bu lkelerde genelde on alt ya snr konmutur. Gelimi lkelerdeki, ergenlikle cinsel serbestlik arasndaki birka senelik farkn sebepleri unlardr: Sanayi Devrimi ile balayan ve yirmi birinci yzyl iine alan, insanln mthi geliimi ve onun ortaya kard gereksinimlerdir. nsanln geliiminde en nemli kavramlardan biri okuldur. Felsefi, bilimsel ve sanatsal gelimeyi salamak iin; okul, mecburi bir kavramdr.Yeni neslin daha nitelikli olmas iin; ergenlerin cinsel talepleri ertelenmi, okula gitmeleri daha uygun grlmtr.

Doum kontrol gnmzdeki kadar gelimedii iin; ergenlerin cinsel mnasebetleri, ocuk bakmyla sorumlu olma mecburiyeti getirecekti. Bu da onlarn hem okul yaamlarn etkileyecek hem de doacak ocua bakacak ekonomik gleri olmadndan, ebeveyn ve devlete ekstradan klfet getirecekti. Gelimi lkeler, ergenlie girilmesiyle birlikte cinsel serbestliin hak edilmesi konusundaki u gerekleri kabul etmitir: Yirminci yzyl boyunca etkili olan ocuk dourma problemi bugn geerliliini yitirmitir.Gerek gebelii nleme gerekse krtaj alanndaki geliimler, bu olasl ortadan kaldrmtr. Ergenler; on bir yandan itibaren, soyut ilemler dnemine getii iin ak, sevgi gibi soyut kavramlar anlayabilecek kapasitededir. Cinsellik gibi son derece somut olan bir kavramysa, somut ilemler dnemine girdikleri yedi yandan itibaren anlamaya balamlardr. Cinsel yeterlilii kazandklar on , on drt yalarndan itibaren bu konuda deneyim kazanmalarnn, bu konudaki yeterliliklerini arttraca kabul edilmitir. Bu durumun kar cinsi tanma, onlarla bir hayat paylama ve onlarla toplumda birlikte i yapabilme yeterliliklerini en st seviyeye getirecei malumdur. nk yetenekler kazanldktan hemen sonra, onlarla ilgili yaantlarda bulunmak, yetenekten mmkn olduunca faydalanabilmenin n artdr.

rnein bir ocuk; yaz yazma becerisini kazannca, onun bu becerisi hemen pekitirilir.Belirli bir sre bekleme art konmaz.Eer konursa; yeteneklerini gelitirme frsatn daha az bulacandan, onun geliimine zarar verir.Geliimde kritik dnemler ok nemlidir. Hemen her toplumda cinsel sular, nemli bir yekun tutar. Ak cinayetleri, tecavzler vb. maalesef hala gndemimizde yer alan sular.Eskiden ergenlik dneminde evlendirilen kiilerin, cinsel sulara karma orannn arttna dair bir veri, bulunmamaktadr.En azndan; toplumlarda byle bir yaanmln rn, bir hafza bulunmamaktadr.Eer olsayd, her trl sanat eserinde bu tr konulara ska rastlanrd.Gnmzde de byle bir varsaym destekleyecek kapasitede aratrmalar bulunmamaktadr.nk; ergenlikte cinsel ilikiye girmek bir su olduundan, konunun aratrlmas ve gzlenmesi bilimsel snrllk iermektedir. Yetikinlerin sahip olduklar maddi gcn, ergenlerle birlikte olmak amacyla, onlar kandrmak iin kullanlma olasl gz nnde bulundurulmutur.Ancak; insanlarda idealizmin ve hayallerine deer vermenin en fazla olduu dnem ergenliktir.dealizme ve hayallerine bu kadar bal olan ergenlerin, vicdan ve ahlaki deerleri somut ilemler dneminden itibaren kazand da dnldnde, maddi menfaate yetikin insanlar kadar deer vereceklerini ileri srmek mantk dahiline alnmamtr. Yetikin insan meziyetlerine sahip olan ergenlerin, bu kadar kolay kandrlabileceini dnlmemitir.Byle bir durum daha ok karakter yapsyla ilgili grlmtr. Karakterin ana yaps; Freuda gre alt yaa kadar belirlenmektedir.

Piagete ve Kohlberge greyse on yatan sonra kazanlr.Bu kiiler gnmzde en ok kabul gren ahlaki geliim kuramclarndandr. Endielenilmesi gerekli olan konu, o yalarna kadar ergenlere salam bir eitim vermek olarak grlmtr. Ergenlerin cinsellik konusundaki acemiliklerinin, cinsel hastalklarn artna yol aabilecei endiesiyse, okullarda verilen cinsellik eitimiyle bertaraf edilmitir. imdi de gelimi lkelerin, ergenlerin cinselliini zgrce yaamalarn geciktirmelerindeki mant zelim. Ergenlik dneminde evlendirilen kiilerin; cinsel sulara karma orannn artp artmadna dair ciddi verilerin bulunmamas, nemli bir eksikliktir.Bu da ihtiyatl davranmak iin bir sebep olarak grlr. Her ne kadar ok nemli bilim adamlarnn ergenlie kadar ahlaki geliimin tamamland ynnde almalar olsa da Eriksona gre ahlaki geliimde en fazla etkiye sahip olan dnem, on iki ila on sekiz ya arasndaki dneme denk gelir.Ve Erikson, gnmzde etkinlii ok yksek olan bir bilim adamdr. Cinselliin doal bir sonucu olan, akn nitelii de bu kararn alnmasnda etkili olmutur. Ak; insann hayatla ilk yzlemesi, gerekten hayat hakknda dnmeye balanmasnn ilk admdr. nk insan ilk kez akla sarslr. Oyun andan kar ve kendi haricinde baka birinin de olduunun farkna varr.

Ak olunan kii odakl da olsa, Dnyay eletirel bir gzle izlemeye balar. Ak; ak olunan kiiyi, Dnyadaki en nemli varlk olarak grmek ve onun urunda lm dahi gze alabilmeyi beraberinde getirir. nsanlarn cinsel uyarlmalarn ilk balangc, ergenlik dnemine rast gelir.Bu uyarlma, o dnemlerde ok gl hissedilir.nk elde edilen duygular ve buna bal olan hazlar, ilk olmalarndan dolay ok gl bir etki brakr.Belki de tm hayat boyunca akn en gl hissedildii dnemdir. Ergenlik idealizmi de sz konusu olunca ou zaman ergenler; kendileri iin en gzel grdkleri kar cinse, hemen ak olma eiliminde olmaktadrlar. Gelimi lkeler; ergenlerin byle bir duyguyla ilk kez karlamalarnn, onlar iin ok edici bir durum oluturabilecei gereinden yola kmlardr. Bu durumun yansmalar genelde ergenlerin, ailevi ilikilerinin bozulmas ve okul baarsnn dmesi olarak kendini gsterir.Bu yzden on , on drt yalarnda ilk kez hissedilen bu duygularn, serinkanllkla farkna varlmas salanmaya allmtr. Buna her insan, kendi hayatndan rnekler bulabilir. rnein; birinin sizi, ok kzdracak bir eylemde bulunduunu dnelim.Hemen tepki vermeniz halinde; sizi hapishaneye, karnzdakini mezara gtrecek hareketlerde bulunmanz ihtimali ok yksektir. Ancak bir sre dnp eylemde bulunursanz, hi kimsenin zarar grmeyecei bir zm yolu bulabilirsiniz.

O yzden; cinselliin kanlmaz sonucu olan akn, hissedildii anda snrsz bir eyleme dnmesinin engellenmesi, mantk dahiline alnmtr. lk kez karlalan ok gl duygunun kontrol altna alnabilmesi, zarar grmenin engellenmesi zorunluluk olarak grlmtr. Bence de konunun en can alc yan bu noktadr. Krallara bile ta braktran byle bir kavram, yksek gvenlik nlemleri gerektirmektedir. Gelimi lkelerdeki snrlamann hakllnn, en su gtrmez yan da budur bence. Ama tabii ki; bilinlenmeden sadece beklemek, gerilimi arttrmaktan baka bir anlam tamaz. Cinsellik kavramnn tantlmas amacyla, ergenlie girilmeden cinsellik dersleri verilmeye balanmtr. Ancak gelimi lkelerin, kendi mantklar dahilinde bir ayrnty gzden kardklar ortadadr. Cinsellik derslerine ek olarak, ak derslerini de mfredata eklemeleri gerekirdi. Ak derslerinin, cinsellik dersleri gibi ergenlie girilmeden verilmemesine de dikkat ederek. nk insan ne bir hayvandr ne de bir makinedir. Konu sadece cinsellik olsayd, byle bir bekleme sresine gerek duyulmazd.nk; cinsellik dersinde, cinsel mekanizmann ileyii ve gvenli cinsellik sz konusudur.

Bu konuda bilinlenmek iin, cinsel istein duyulmasna gerek yoktur. nsan farkl klan eylemlerine ykledii anlamdr. Duyguyu hissetmeyen birine, o duyguyu nasl kontrol altna alaca veya o duygunun incelikleri anlatlamaz. Bu yzden ak derslerini, cinsellik dersleriyle kartrmamak gerekir. Ortaya konulan sebeplerden dolay; gelimi lkelerde cinsel serbestlik iin, birka senelik bekleme sreci n grlmtr. Birka senelik zaman sreci, yetikin insanlarn hayatlarnda pek fazla nem tamaz.Ama ocuklar ve ergenler sz konusu olduunda, bu ok uzun bir sredir. ocuklar ve ergenler arasnda bir sene nce ve sonras fiziksel ve zihinsel geliimleri arasnda, uurum kadar fark oluur. nk gelime hz muhteemdir. Ergenliin; alt senelik bir sre olduu dnldnde, birka senenin nemi daha iyi ortaya kar. Gelimi lkelerin, cinsellikle ya arasnda kurduu manta ilikin uygulamalar, lkemizde snrl ekilde de olsa grlmektedir. Yasalarca on sekiz olarak belirlenen reit olma ya, eer aile rza gsterirse, devlete on be yana kadar indirilebilmektedir.Ergenin evlenmesine, dolaysyla cinselliine izin verilmektedir.

5.BLM
Sra, ergenlerin toplumsal hayata katlmakla ilgili taleplerine geldi. Kimi hakl greceiz bakalm ? Yetikinlerin sahip olduu tm yetenekleri kazanmalarna ramen, toplum hayatna onlar kadar serbeste katlamamalar, zgrlklerinin kstland ve haklarnn inendii hissine kaplmalarna yol aar. Toplumsal hayata katlma ynndeki talepleri; elence yerlerine gidebilmek, alkol ve sigara gibi maddeleri kullanmalarnn yasaklanmas, araba kullanmalarnn engellenmesi gibi konularda younlar. Bu alanlarda da Dnyada zerinde uzlalm bir ya snr bulunmamaktadr. Kimi lkelerde araba kullanma ya, on sekizken kimilerinde on alt olabilmektedir. Elence yerlerine giri, alkol ve sigara kullanm yann yirmi bire kadar karld da grlmektedir. Peki; bu alanlarda, uygulanmas gereken kriterler ne olmaldr ? Saydmz alanlarda, ergenler tm akli yeterlilie sahiptir.Ancak bu noktada; snrlayc anlayn ne srd gerekeler, ergenlerde grlen duygusal durumla badamaktadr.

Benmerkezci bir anlaya sahip olan ergenlerin, dikkatleri kendi stlerine ekebilmek iin her trl arl sergileyebilecei dnlmektedir. Hayatta ilk kez karlamalarndan dolay doyumsuz bir biimde, bu isteklerini karlamaya ynelecekleri ve tedbirsiz hareket edecekleri dnlmektedir. Bu varsaymda, doruluk paynn olduu gz ard edilemez. Ancak, eitim gibi bir kavram gz ard edilmi olur :) Araba kullanmay rnek olarak kullanalm. ocuklar; somut ilemler dnemine girdikten sonra, trafik eitimi derslerine tabi tutulurlar. Ayrca ilerleyen yllarda eitli gnler ve mfredatlara yerletirilmi ibret verici yklerle durumun nemi ergenlere kavratlr. Alkol ve dier zararl madde kullanmlarnda da ayn durum geerlidir. Ben konunun, ergenlerin fiziksel geliimleriyle aklamann, daha uygun olacan dnyorum. nk Dnyadaki ou toplum, bilisel geliimle ilgili olarak elikiler iindedir.Son derece somut, hayatn bir paras olan araba kullanmak, elence yerlerine gitmek gibi konularda ergenlere yasaklar koyar.

Ancak; anlalmas ok daha zor olan, son derece soyut bir kavram olan din konusunda, daha ocukluktan itibaren yasaklamay brakn, zorlayc bir tavr taknlr. Soyut ilemler dnemine girmeyen ocuklar, dini vecibeleri yerine getirmeye, dini mekanlara gitmeye mecbur braklr. Bu yzden mmkn olduunca, zerinde tartma yaplmayacak deliller sunmak istiyorum. Bunu da fiziksel geliim yoluyla yapmak, en mantkl seenek olarak grnyor. nsandaki fiziksel geliim; kzlarda on sekiz, erkeklerde yirmi yana kadar devam eder. Bizler; bakmakla sorumlu olduumuz yeni neslin, fiziksel geliiminden sorumluyuz.Bu yzden; onlar fiziksel geliimlerini tamamlayncaya kadar, onlar fiziksel geliimlerini aksatacak unsurlardan uzak tutmakla ykmlyz. Alt, on iki ya arasnda yaanan, son ocukluk dneminde azalan fiziksel geliim, ergenlik dneminde hzlanr. Vcut organlarnda, dzensiz bir geliim grlr. rnein; ilk nce el ve ayaklar byr, daha sonra ba ve bedendeki byme onlara elik eder. Bu durum; ergenlerde kas ve zihin koordinasyonunda problemlere yol aar.

Sakarlk, ergenlik dneminin belirgin zelliklerindendir.

Araba kullanmak, insan hayatyla dorudan ilikili bir kavramdr. Yeterli fiziksel kusursuzlua sahip olmayan kiilere ehliyet vermek, hem onlarn hem de dier kiilerin hayatn riske atmaktan baka bir anlam tamaz. Bu ncllerden yola karsak; hem fiziksel geliimlerini tamamlamamalar hem de fiziksel geliim halindeki sakarlklarndan dolay, onlara araba kullanmay yasaklamalyz. Alkol ve dier maddelerin kullanmnn yasaklanmasn da ayn minvalde dnmeliyiz. Fiziksel geliimlerini tamamlayana kadar, onlarn fiziksel geliimini engelleyecek olan zararl maddelerden uzak tutmak mecburiyetindeyiz. Bu yzden; araba kullanmak ve alkol gibi maddelerin tketimine izin verilme ya, kzlarda on sekiz, erkeklerde yirmi ya olmaldr. nk; fiziksel geliimlerinin son bulduu dnemler, bu yalarna denk gelir. Akli geliimlerini tamamlamlardr. Fiziksel geliimlerini de tamamladktan sonra, bedenlerine nasl davranacaklar, kendi tasarruflarndadr.

Ergenlerin, elence mekanlarna gitmek ve gece ge saatlere kadar darda kalma talepleri de ciddi bir meseledir.Ergenlerin; bulunduklar dnem itibaryla geirdikleri, hem fiziksel hem de psikolojik deiimler, onlar zerinde bask yaratr. Dearj olma ihtiyalar artar. Ya itibaryla, fiziksel ve yaamsal enerjilerinin fazlal eklenince, elenceye doyumsuz bir istek duyarlar. Arkada gruplarnn insan hayatnda en fazla yer tuttuu, onlarn beenilerinin en nemli kriter kabul edildii dnem, ergenlik dnemidir. Ayrca yeni har nesir olmaya baladklar toplumda, mmkn olduunca ok yeni insanla tanma istei duyarlar. Tm bu bileenler de elence mekanlarna ergenlerin youn talebini ortaya karr. Ergenlerin, bu ihtiyalarn gidermeleri onlarn en byk haklarndan biridir. Ancak; bu tip elence mekanlarnda, alkoll ikilerin satlmas, onlarn bu heveslerini kursaklarnda brakr. Devletler, alkol satlmasna izin verilmeyen bu tarz elence mekanlarn tevik ederlerse soruna zm bulunabilir mi ? O zaman da yle bir sorun ortaya kar:

Ergenlerin, hzl fiziksel byme ve fiziksel aktivite art nedeniyle, ideal olarak dokuz saat uykuya ihtiyalar vardr. Byme hormonu, uyku srasnda daha ok salglanr. Bu da fiziksel geliim iin, asla gz ard edilmeyecek bir durumdur. Ayrca ergenlerin okul anda olmalar da ayr bir unsurdur. Aratrmalar gstermitir ki: bir iin nasl yaplacann renildii gn iyi alnan uyku; sonraki gn, renilenlerin daha iyi hatrlanmasn salamaktadr.Bu da onlarn eitimi, ayn zamanda toplumun kalitesi asndan, hayati nem tar. Devlet tevikiyle ergenlerin girebilecei, alkolsz elence yerleri alsa da buralarn saat ondan sonra ergen kabul yasaklanmaldr. ( adamlarnn byle bir durumu, kar marj dk olacandan kabullenmeme sorunu da ortaya kabilir. Sadece ergenlere ynelik ve daha az vergi alnan yerler de seenek olarak dnlebilir. ) Uykuya ilikin yaptmz aklamalardan sonra ergenlerin gece ge saatlere kadar gezmelerinin de sakncal olduu, kendiliinden ortaya kar. Ergenler, fiziksel geliimlerini tam olarak tamamlamadklarndan kolay av durumundadrlar. Kt niyetli kiilerin, genelde insanlarn az olduu gece saatlerini su zaman olarak setikleri bilinmektedir.

Bu yzden; kendini savunabilecek fiziksel zelliklere sahip olmayan ergenlerin, ge saatlerde gezmeleri sakncaldr. Ancak; bunun bir yasakla salanmas, pek olas grnmyor. nk her ergenin bana bir beki dikme olasl yok. Sorumluluk ebeveynlere dmektedir.

BLGE ADAMIN MACERALARI 20

Nisa: Bu barbarlk, kapat unu. Bilge Adam: Bu bilim kurgu.Gelecekte, Dnyann ok daha kt bir yer olaca savn iliyor. Handan: Barbarlk ite.Kadna baksana, kafa atarak adam dvd. Bilge Adam: Ne diyebilirim.Kadnn kafas alyor. Nisa: Kafas alan kadnlarn, neden evlenemedii de aa km oldu bylece.

YANLI SEMLER
1.BLM
( Bu blmde yer alan seilebilmenin kiisel nitelikleriyle ilgili kriterler, ideal kriterler deildir. Dnemsel zorunluluun eseri olan ara hedeflerdir. Ergen stekleri denememin politikayla ilgili olan ksmnda ve daha ayrntl olarak Her ey Sevebilmek in adl kitabmda yer alan Sekinseim denememde konu aklanmtr.) Dnyada seimler, halkn isteklerinin tam olarak yerine gelmesine olanak vermiyor. Kimi sistemler, dierlerinden daha iyi performans gsterse de tam olarak halkn iradesini sanda yanstamyor. imdi seim sistemlerini, genel bir bak asyla kritik ederek iimize balayalm. Seimlerin en bata gelen yanl udur: Halk ne iin, kimi setiini bilmemektedir :) Halk bir partiyi baa getirir. Ama o lkenin babakannn kim olaca belli deildir. rnein; babakan olaca dnlerek oy verdiiniz siyasi partinin bakannn, babakan olmama ihtimali vardr.

Meclis iinde yaplan oylamada yeterli oyu alamazsa, babakan olamaz. Yani btn halkn babakan olarak grmek istedii kii, be yz elli milletvekili ve cumhurbakannn iltifat olursa, ancak babakan seilebilmektedir. Ayn durum bakanlk ve milletvekillii iin de sz konusudur. Siz baa geecek partiyi seebiliyorsunuz. Ancak sizi ynetecek bakanlar seemiyorsunuz. Meclise, halkn istemeyecei birini bakan yapabilme yetkisi tannmtr.Siz o partiyi, lkeyi ynetmesi iin semisinizdir.Ama hangi kiinin eitim bakan yada maliye bakan olacan, sememisinizdir. Milletvekilliinde de durum pek farkl deildir. Siz partiye oyunuzu verirken, hangi milletvekili adayna oy verdiiniz sorulmaz. Partilerin yapt sralamaya bal olarak, oyunuz istemediiniz milletvekili adayna gidebilir. Bu durumlar; gerek babakann gerekse bakanlarn gerekse milletvekillerinin, tam olarak halkn iradesi dorultusunda seilmediinin bir kantdr. Bu yzden adaylar, milletvekilliine de bakanla da aday olduklarn belirterek seime girmelidirler. Milletvekillii iin sadece ilinde, bakanlk iinse lke apnda propagandasn yapmaldr.Halk da partinin yan sra, setii adaylara oy verebilmelidir. Bu durum; meclis ve hkmet belirlenirken, milletvekili ve bakan seiminin politik oyunlar nedeniyle alakasz kiilere verilmesini de nleyecektir.

nk adaylar, seilmek istedii bakanlkla ve milletvekilliiyle ilgili yeterliliini, kantlamak zorunda kalacaklardr. Babakan ve bakanlar, meclisin deitirmesi de mantkl deildir.Milyonlarca kiinin oylaryla seilen kiilerin, baarl yada baarsz olduunun kararn, be yz elli kii veremez. Her ne kadar halkn temsilcisi olsalar da. nk bu deiimler, ok byk deiimlerdir. Byle bir kararn alnmas, lkenin politik izgisinin byk lde deimesi anlamna gelebilir. O yzden hkmetin, babakann, bakanlarn veya milletvekillerinin dmesi, halkn kararyla olmaldr. Meclisin adi sular dnda dmesi karar ald politikaclar iin referanduma gidilmelidir. Bu kararn; referandumlarn pahalya mal olmasyla, ok para kaybna neden olaca dnlebilir. Ancak; halk drt seneliine bir kiiye, rnein ekonomiyi emanet ediyorsa, o kiinin grevden alnmas da biraz zor olmaldr. Ayrca mevkilerdeki deiikliklerin zor olmas, taraflarn uzlay sonuna kadar denemelerini salayacaktr. Bir uzla sistemi olan demokrasiye ilikin kltrn, gelimesi salanacaktr. Ksr politik oyunlar iin nemli mevkilerin el deitirmesi, lkenin kaderiyle oynanmas nlenecektir.

2.BLM
Bu uygulamann nderliinde, yasalarda olmayan ama uygulamada ortaya kan, babakann ve cumhurbakannn, bakanlar ve milletvekilleri zerindeki basks da nlenecektir. nce babakanlarn basksn aklayalm. Genelde meydana gelen durum udur: Babakan seilen kii, ayn zamanda siyasi partinin de bakandr. Ve milletvekili adaylar, siyasi parti bakanlarnn nderliindeki parti ynetim kurullarnca seilir. Ayn zamanda parti disiplin kurullar da siyasi parti bakanlarnn denetimindedir.Parti bakanlar, parti tzne sktrdklar eitli bahanelerle, bakanlara ve milletvekillerine cezalar verilmesini salayabilmektedirler. Hatta onlar partiden atabilmektedirler. Bakanl dneminde babakann isteklerini yapmayan kii, dier seim dneminde milletvekili aday olmay ve dolaysyla bakan olmay ancak ryasnda grmektedir. Babakanlar bu durumu, bakanlara ve milletvekillerine istediklerini yaptrmakta bir koz olarak kullanabilme yetkisini ellerinde tutmaktadrlar.

Ve unutmayalm ki; bal tutan parman yalar. Bu yzden iki adm atlmaldr. Birincisi; milletvekili adaylar, dolaysyla da gnmzdeki uygulamayla bakanlar, o partiye ye olan herkes tarafndan aday olarak seilmelidir. Bu ekilde alnan kararlar; bir siyasi parti ynetim kurulunun ald kararlardan ok daha yksek bir katlm salayaca iin, demokratik adan ok daha olumlu sonular verecektir. Siyasi parti bakanlar dolaysyla da babakanlar, parti ynetim kurullarndaki arlklaryla setirdikleri bakanlardan ve milletvekillerinden, kendilerine olan diyetlerini demelerini isteyebilir. Uygulamada da genel tablo byledir. Ayrca; genelde drt senede bir yaplan seimler bile, koskoca bir lke iin izilen yolun meyvelerini verebilmesi iin yeterli olmayabilir. Babakanlar tarafndan bu sre dolmadan yaplan keyfi deiiklikler, bakann ilgili olduu alanda lkenin sil batan yola koyulmasna neden olabilir. kincisi parti disiplin kurullar, yasalarca su veya kabahat olmayan davranlar iin ceza verememelidir. Bu durumda u sorular akla gelebilir: Parti dncesiyle badamayan hareketler sergilenirse, bu siyasi parti yelerini rahatsz etmez mi ?

Dier insanlar tarafndan; o kiinin hareketlerine, siyasi partinin gz yumduu eklinde yorumlanamaz m ? Kesinlikle hayr. nk; parti yeleri bundan rahatszlarsa, bir daha o kiiyi milletvekili aday semezler. Parti de bu konudaki ak tavrn sergiler. Bu bir disiplin kurulunun kararnn snrllnn yannda, ok daha iyi bir karar mekanizmas oluturur. Ayrca, her trl farkl dnceye sayg gsterilmelidir. Partiden atma veya baz dnceleri zorla kabul ettirmek, demokrasilerin zelliklerinden biri olamaz. Siyasi partilerin politik izgilerini deitirebildikleri bilinen bir gerektir.Eer deimesi gereken dnceler varsa; bu dncelerin parti tarafndan en iyi ve en abuk biimde deerlendirilmesinin yolu, kendi ilerinden birileri tarafndan onlara anlatlmasdr. nk; insanlarn doas gerei, kendi ilerinden birinin fikre taraftarlk etmesiyle, rakip grdkleri kiilerin taraftarlk etmesi farkl tepkilere neden olur. Kendi ilerinden birinin fikirlerine, daha olumlu ve daha nyargsz yaklarlar. Eer partinin fikirlerinin deimesi ynnde bir ihtiya ortaya kmamsa, bu fikirleri benimsetmeye alan parti yesi dikkate alnmaz. Parti iinde dlanr. Ve kendi dncelerine uygun, siyasi bir yaplanmann iine girer.

Babakan olan kiinin ayn zamanda siyasi parti bakan olmas engellenirse, bakanlar ve milletvekilleri zerindeki basks engellenebilir mi ? Bunun fiiliyatta bir zm getirmesi beklenmemelidir. nk; bakanlar ve milletvekilleri zerinde antidemokratik bir bask oluturabilen babakann, bu basky siyasi parti bakan zerinde oluturamayacan dnmek mantksz olur. nk yrtme gcnn ok nemli bir yesidir ve siyasi partinin ok gl bir yesi olduundan, partiye bakan seilerek lkeye babakan olmutur. Yada tam tersi durum gerekleebilir. Az nce bahsettiimiz parti disiplin kurullarnn byk gc gz nne alndnda, babakann siyasi parti bakannn gdmne girmesi tehlikesi ba gsterebilir. imdi de cumhurbakannn bakanlar ve milletvekilleri stndeki basksna deinelim: Baz lkelerde bakanlk sistemi uygulanrken; baz lkelerde, cumhurbakannn ve babakann olduu iki bal bir sistem uygulanmaktadr. Hkmeti kurma grevi, cumhurbakan tarafndan verilmektedir.Cumhurbakanna verilen bu yetki, onun siyasi partiler, babakanlar ve bakanlar zerinde bask oluturmasna olanak verir. Demokrasiye gre byle bir yetkiye gerek yoktur. En ok oyu alan siyasi parti, hkmet kurma grevini belirli sreler iinde gerekletirmelidir.

Eer bu ite baarl olamazsa, yetki ondan sonra en ok oy alan partiye gemelidir. kan yasalarn cumhurbakannn onayna sunulmasn ise bu balamda deerlendiremeyiz. nk yasa karmak, meclisin elindedir. Halk; btn yasalar ele alp tartamayacandan, grevi milletvekillerine vermitir. Cumhurbakanna da yasann yeniden grlmesini talep etme ve referandum hakkn vermitir. Cumhurbakan halk tarafndan seildii iin; bu durumun demokrasiye aykr olduu iddia edilemez. Bakanlarn grevden alnmasnn ve yeni bakanlarn greve getirilmesinin de babakann nerisiyle, cumhurbakannn onayyla yrrle girmesi bir yanllktr. Cumhurbakannn, bakan deitirmede etkili olmamas gereklilii de bakanlar zerinde bask oluturabilme ihtimalinden ileri gelmektedir. Cumhurbakannn, milletvekilleri zerindeki basks da zincirleme bir etkinin parasdr.Babakan ve bakanlara bask oluturabilen makam; milletvekilleri zerinde bask oluturabilen babakan ve bakanlar vastasyla, milletvekilleri zerinde bask unsuru olabilmektedir. nk babakan; bakanlar ve milletvekilleri zerinde, dolayl bir bask gcne sahiptir.lgili olduklar alanla ilgili yatrmlarn; milletvekillerinin seim alanna yaplp yaplmamas konusunda, belirleyici olurlar. )

3.BLM
Milletvekilliinin, lke genelindeki oy potansiyeline gre belirlenmesindeki yanllk ise; biraz daha komplekstir. Milletvekili seimlerinde, hemen her lkede genel bir baraj uygulamas yaplr.Bu baraj; demokraside ileri lkelerde, genelde yzde be civarndadr. Baraj uygulamas tamamen yanltr. Kk partileri demokrasinin dna itmek ve byk partilerin, onlarn oylarnn stne konma giriiminden baka bir anlam tamaz. Demokrasinin tm ilkelerine de aykrdr. rnein; lke genelinde yzde bir bile oy alamayan bir partinin milletvekili adaynn, A ehrinde seimleri kazandn dnelim.Maalesef o milletvekili yerine, lke genelinde daha ok oy alan partilerden biri kendi milletvekili adayn, o ildeki seim galibi ilan edilecektir. Baraj uygulamasndan dolay o ildeki insanlarn demokratik iradesi, seimi kazanan milletvekili adaynn demokratik haklar, gasp edilecektir. Gsterilen sebepse, demokrasi asndan komiktir. lkede ynetiminde ok balln engellenmesi. lke ynetiminin kolaylatrlmak istenmesi. Kargalarn seslerini siz de iitiyorsunuzdur eminim :)

Tabi bu grnrdeki sebeptir. Grnrdeki sebeptir nk; demokrasi bir uzla sistemidir. Demokrasi, her trl dncenin tartlmasna dayanan bir sistemdir. Karar almada, dier dncelere kendi haklln bilimsel olarak kantlama yada bilimsel gerekelerin doruluuna ikna etme kabiliyetinin sergilenmesidir. eitli fikirlerden ok fazla partinin meclise girmesini, ynetimi zorlatracak bir unsur olarak grmek, demokrasi kartlndan baka bir ey deildir. Halkn iradesini, bertaraf etme eylemi iine girmektir. yle ki; byk partiler, yzde bir bile oy alamayan partilerin kazand milletvekilliklerini, lke baraj bahanesiyle kendileri hak etmeden almak istemektedirler. Bylece kendi partileri glenecek, kk partilerse, glenme frsat bulamayarak kendilerine rakip olamayacaktr. Byk partiler, halka u anlay dikte etmeye almaktadrlar: Kk partilerin adaylar; nasl olsa lke barajn aamaz. Oylarnz boa gitmesin. lke barajn aabilecek partilerin adaylarna oy verin. Bu anlayn demokrasiye ve ahlaka uyan, herhangi bir yann gremiyorum. Bu sebeplerden dolay, lke baraj uygulamalarnn son bulmas gerekir.Her ilin tercihine sayg duyulmaldr.

4.BLM
lkelerdeki seimlerin yanl uygulandnn bir baka kant da propaganda uygulamasndaki eitsizlikten kaynaklanr. nce seimlerin ve oy vermenin demokrasiler iin ne kadar hayati bir neme sahip olduunu aklayalm: Demokrasilerde, ben oy kullanmayacam o yzden seim faaliyetleri beni ilgilendirmez gibi bir anlay olamaz. Hayatlarmz yasalar erevesinde yaadmz iin; ynetimde alnan her karar, her insann tm hayatn direkt olarak etkiler. Ben politikayla ilgilenmiyorum diyerek kestirip atmak; belki de hounuza gidecek eylemleri savunan partilerden, habersiz kalmanza neden olacaktr. Unutulmamaldr ki; insan bilgisi ve seim yapabilme kabiliyeti orannda zgrdr. Hem yaadmz lkenin ynetimi hakknda bilgi sahibi olmamak hem de oy kullanmamak, bakalarnn kurallarn belirledii bir hayat yaamay kabullenmekten baka bir anlam tamaz. Bu sebeplerden dolay, herkes oy kullanmaldr. Geersiz oylarn bile anlam vardr. Yeni politik oluumlarn gereklilii konusunda bir iaret anlam tar.

Demokrasi seime dayal olarak var olabilen bir sistem olduu iin de seime katlmak mecburi olmaldr. Seime katlmayanlara ciddi cezalar verilmelidir. imdi kaldmz yerden devam ederek, propaganda ile demokrasi arasndaki vazgeilmez ba ve bununla ilgili yanl uygulamalar ele alalm. Demokrasilerde; halkn bilinli seim yapabilmesinin en nemli art, halkn adaylarn fikirlerinden ve projelerinden haberdar olabilmesidir. Ki; yneticiler salkl biimde seilebilsin. Ynetme ii laykyla yerine getirilebilsin. Gnmzde halkn, adaylarn fikir ve projelerinden haberdar olabilmesinin en nemli arac, medyadr. Gnmzde en kk kasabalarda dahi; bir tane de olsa, gazete ve radyo bulunmaktadr. Televizyon, radyo, gazete vb. medya kurulularnn, genel ve yerel seimlerde oynadklar rol tartlmaz. Bu avantajdan yararlanp, demokrasiyi glendirme ansn yakalamaya almamak, aptallk olur. Ancak ou aday, bu olanaktan yararlanamamaktadr. Sebebi ise; seimlerin maddi olanaklarn glgesi altnda gereklemesidir. Para seimlere iki ekilde etki eder: Birincisi medyann ve dier reklam kurulularnn reklam iin talep ettii bedeldir. kincisi de aday olabilme esnasnda, partilerin adaylardan talep ettii bedeldir.

nce, parann insan nitelikleri zerindeki etkilerini inceleyelim.Sonra da bu iki bedelin, demokrasi asndan varln sorgulayalm. Maddi gce sahip kiilerin, ilerinde baarl olduklarn ve bu yzden lkeyi de daha baarl hale getireceklerini dnebilir miyiz? Bence bu dnce ok yanltr.Byle bir genelleme yaplamaz.llaki bir genelleme yaplacaksa da o genelleme u olabilir: Bir lkeyi paras ok olanlar deil; felsefi, bilimsel ve sanatsal donanm ok olan kiiler baarya ulatrr. nsanlk bugnk bilimsel ve kltrel geliimini tccarlara veya rantiyelere borlu deildir. Filozoflara, bilim insanlarna ve sanatlara borludur. Ancak kapitalist ekonomik sistemlere baktmzda; felsefeyi, bilimi ve sanat ortaya koyanlarn genelde orta snftan veya fakir olduunu grrz. Ancak zengin olan kiilerse; tccarlar, rantiyecilik yapanlar, bankaclar ve borsa simsarlardr.Dnyann btn kapitalist devletlerinde de durum ayndr.Bu sistemin kendi iindeki yanldr. lk sorudaki mantk devam ettirilerek, tartmaya u soruyla srdrlebilir: lke ynetimlerinde en ok ikayet edilen olgularn banda hrszlk gelir.Eer ynetimler zengin olmayan kiilere verilirse, bu konudaki amaz derinlemez mi ?

Hrszln ana sebepleri; maddi imkanlarn yetersizlii ve a gzllktr. Bu kavramlar, kategorize ettiimiz iki grup asndan ele alalm: Zenginlerin zaten maddi yetersizlik iinde deil, bolluk iinde olduu aikardr. Kltr erbaplarysa genelde orta snf olutururlar. nk bu alanlarda yetkinleebilmek iin ciddi bir eitim seviyesine gelmi olmaldrlar.Bu seviyedeki insanlarn temel ihtiyalarn karlamaktan yoksun nitelikte olduklarn dnemeyiz.Yani fakir olsalar da bakalarna muhta olmadklarn kabul etmeliyiz. Sistem gerei genelde zengin de olamazlar. Bu iki grubu maddi imkanlar asndan incelediimize gre, imdi de a gzllk asndan deerlendirelim: Eyann tabiat gerei, zenginler fakirlerden ve orta hallilerden daha a gzl olmaldrlar. nk; gzele sahip olan, onun tm faydalarn yaayp grd iin, onu daha ok arzular. Gzel olan elde etmek isteyen iinse, her zaman bir muamma sz konusudur.Bunu yle aklayabiliriz. Cinsellik itkisi, her gen iin vazgeilmez bir kavramdr. Bu itkiyi yeni tanmaya balayan genler, genelde ekingen davranrlar.nk bilinmeyenin getirdii korku, onlar belli oranda dizginler.

Ancak; bu itkisini doyurmu bir gense, ekingenlik gstermez. nk; elde edecei gzelliin, tamamyla farkndadr. Zengin olann, doygunluktan dolay, a gzll brakaca dnlrse de bu olmaz.nk; eitteki okluk, doygunluun olumasn engeller.lk rneimizle devam edersek, yle bir aklama getirebiliriz: Dnyada milyonlarca gzel kadn vardr. Zenginlerin fakirlere ve orta hallilere gre; daha a gzl olduuna ilikin ikinci delilimizi, bize hastalklar verecek. Hastalklarn; iyi bakmdan dolay az hasta olan zenginlerle, kt bakmdan dolay devaml hasta olan fakirler ve orta halliler zerinde yaratt etki, ok farkldr. Hastalklar, zenginlerin daha fazla cann actr. nk; hastalklar, onlar iin olaanddr. Onlar daha fazla korkutur.Fakirler ve orta halliler; kt artlardan dolay sk hasta olduklarndan, hastalklar onlar iin olaan bir durum zellii tar. Devaml bu tip aclara maruz kaldklar iin; onlarda acya kar, belli oranda hissizleme geliir. Zenginler, fakirlere ve orta hallilere gre hastalklardan daha ok korktuklar iin; hastalklardan kurtulmakta gerekli olan paraya olan hrslar, daha da artar. Sahip olma drts de zenginlerin, daha a gzl olmalarnn bir nedenidir.

nk; zenginler, ocukluklarndan itibaren pek ok ahsi eyaya sahip olurlar. Fakirler ve orta hallilerse, ocukluklarndan itibaren ailenin sahip olduu eyalar paylamak zorunda kalrlar. Bu yzden fakirler ve orta halliler paylam, zenginlerse sahip olmay daha ok renirler. Ve paylam hibir zaman, sahip olmak kadar pahal deildir :) Gvensizlik, a gzl olmaya neden olan baka bir etkendir.Zenginlerin dnyaya olan gvensizlikleri, fakirlerin ve orta hallilerinkinden daha fazladr. Zenginler; okluundan dolay, devaml mallarnn elinden alnaca korkusunu tarlar. Fakirler ve orta halliler iin, bu tarz korkular sz konusu deildir.Kaybedecekleri pek fazla eyleri olmad iin; fakirlerin insan ilikileri, korkudan daha uzaktr. Zenginlerin, mala sahip olduktan sonra; bir de onu korumak gibi masrafl dertleri olduu iin, a gzllkleri artar. Yanl anlamalara neden olmamak iin bir aklama yapalm: Ortaya koyduumuz kriterler, a gzlln kategorisel olarak davurum iddetiyle ilgilidir.Zengin olmak asla a gzl olmakla bir tutulamaz.Zengin olup da a gzl olmayan pek ok insan vardr.Ayn ekilde fakir olup, a gzl olan da pek ok insan vardr. Parann; insan nitelikleri zerine etkilerini aklayarak, zenginlerin lkeyi daha iyi ynetemeyeceklerini kantladktan sonra, esas konumuza dnelim.

Paras olan adaylar; medya maharetiyle kendilerini tantma, fikirlerini halka anlatabilme olanana sahipken, parasz olan adaylarsa bu ans yakalayamamaktadr. Bu da demokrasinin gerektii gibi uygulanmasnn nnde, ok byk bir engel tekil eder. Bu yzden devletler; her adayn fikir ve projelerini anlatmasn salayacak kadar, ulusal ve yerel medyada yer almasn salamaldr. Gerekirse tm masraflar devlet stlenmelidir. Demokrasi, seimle var olabilen bir sistem olduu iin; gerekirse seim ncesi bir hafta, medyann tamamen bu alana odaklanmas salanmaldr. Bu yntemin pahalya mal olaca veya ok fazla adayn varlndan dolay imkanszl savunulabilir. Ama yanl seilen milletvekili, bakan ve belediye bakanlarnn bir lkeyi ekonomik olarak mahvedebilecei, gerici uygulamalarla demokrasiyi tahrip edebilecekleri veya lkeyi bir savaa sokabilecekleri dnldnde, ok ucuz bir gvenlik nlemi olduu da anlalr. Ki; dahiyane fikirlerimin maliyet ve aday enflasyonunu ekarte edebileceinden hi kukum yok :) ok fazla adayn olmas durumunda da eleme yntemi uygulanabilir.Adaylarn talip olduklar mevkilerle ilgili yeterlilik derecelerini gsteren eitim seviyeleri, bu i iin uygun bir eleme yntemi olur.

Devlete kacak olan maliyetin minimuma indirmek iin maddi durumu iyi olan kiilerin, devletin dierlerine ayrd para orannda, bir seim kampanyas yrtmeleri uygulamasnda bulunulabilir. Medyada ok byk maddi imkanlarla propaganda almas yrten kiilerin, genelde seimleri kazandklar grlr.Bylesine byk meblalar gzden karan kiilerin; alacaklar milletvekili veya bakan maann, bu meblalar geri almaya yeterli olmayaca aktr. Bu kiilerin eylemlerinin sebeplerini, iki ekilde aklayabiliriz: Vatan ak veya verdikleri miktarn ok daha fazlasn elde edebileceklerini dnmeleri. Tabi zengin kiiler iinden, vatanna faydal olmak iin bu mebla feda edebilecek, pek ok kiinin kacan dnmek mantkldr.Ama vatan iin, kimsenin ekstradan para harcamasna gerek yoktur. Devlet, lkenin ihtiyalar iin gerekli vergileri belirler. Vatandalarn vergilerini vermesi yeterlidir. imdi de ikinci kk dnelim: Maddiyatn yani sermayenin, ana kstas olduu bir sistem olan kapitalizmde, bir o kadar da kaz gelecek yerden tavuu esirgemeyecek kiinin kacan dnmek son derece mantkldr. Genel olarak; byk seim kampanyasyla seime giren adaylarn kazand ve politikann en byk sorunlarndan birinin hrszlk, adam kayrma ve rvet olduunu dndmzde, kaz peinde olanlarn ounlukta olduunu rahatlkla syleyebiliriz :)

Byk seim kampanyas iin; illaki ok paranz olmasna da gerek yoktur. Belirli kar evrelerine arkanz dayar ve onlarn istediklerini yapmaya sz verirseniz de size adaylk yolu alabilir. Bu sayede, bal tutarken parmanz yalama frsat da bulabilirsiniz :) Sonu yine ayn olur.Halkn kayb :( Tm bu olumsuzluklar; aklamasn yaptmz, medyadan eit ekilde yararlanlmasnn salanmasyla son bulacaktr. Maddiyatn; adaylarn tantmlar zerindeki etkisini inceledikten sonra, maddiyatn aday olabilme zerindeki etkilerini inceleyebiliriz. Siyasi partilerden aday olabilmek iin; adaylarn partilere, yklce bir miktar para yatrmalar istenmektedir. Kltrel geliimi salayan kiilerin, genelde orta tabaka ve fakir insanlar olduunu aklamtk. Bu insanlarn genelinin, partilerin talep ettikleri cretleri verebilmeleri imkanszdr.Yada bu cretleri vermeleri, maddi durumlarn ciddi bunalmlara srkleyecek bir nitelik tar.Bu nedenle pek ok kii, gerekli yeterlilie sahip olmasna karn aday olamamaktadr. Adaylarn partilere para vermek zorunda olmas, kesinlikle kaldrlmaldr.

Zaten demokrasilerde, devlete siyasi partilere Aldklar oy orannda ok ciddi meblalarda maddi destek salanmaktadr. Siyasi partilerin, byle bir para talep etmesine gerek yoktur. Bu durum maalesef; siyasi partilerin adaylk parasn, kiisel karlara uygun kiileri aday setirebilmek iin bir silah gibi kullandklarn dndrtmektedir.

BLGE ADAMIN MACERALARI 21

Nisa: Yeni alnan tm elemanlardan yabanc dil istiyorlar. Eninde sonunda bir yabanc dil renmem gerek. Bilge Adam: Bizim okulda ok komik bir sosyal retmeni vard.Benim de okulda yabanc dilim Almancayd. Dersi kaynattmz bir gn, ona Almanca bilip bilmediini sordum.Adm Almanca syleyebiliyorum dedi. Nisa: Kusura bakma ama, senin sosyalci ok malm. zel isimler tm dillerde ayn sylenir. Bilge Adam: Ortada bir malln olduu konusunda, seninle ayn fikirdeyim.

GZEL LM
nsanolu, hibir iradesi olmadan Dnyaya gelmektedir. Ve iradesini kullanarak, bu Dnyadan gitmesi de engellenmektedir. Devletler, toplum ve dinler intihara izin vermiyorlar. nk intihar, kendilerine bir tehdit olarak gryorlar. Diyorlar ki: Sen kim oluyorsun da devletin koyduu kurallardan mutlu olmuyorsun, lmeye alyorsun. Diyorlar ki: Sen kim oluyorsun da bizim iinde yaadmz bu hayat beenmiyorsun, lmeye alyorsun. Diyorlar ki: Sen kim oluyorsun da Tanrnn yaratt bu dzeni mkemmel bulmuyorsun, lmeye alyorsun. ntihar giriimine; devletler delilik, toplum kendini aalamak, dinler isyan gzyle bakyorlar. Devletler psikolojik rehabilitasyon, dinler cehennemle, toplumsa onlar dlamakla tehdit ediyor. Sanki intihara karar veren kiinin, umurundaym gibi :) Ama, geride kalanlara gz da vermek :(

Kiinin yaknlar da bu giriimden sorumlu tutuluyor. Hem devlet hem de dinler tarafndan, deerleri yeterince kazandramadklar ynnde sulayc tavrlara maruz kalyorlar.Toplum tarafndan tekin olmayan, uzak durulmas gereken kiiler olarak grlyorlar. Ne devletlerin ne dinlerin ne de toplumun insan bu ekilde hakir grmesi ve kurallarn dayatmaya almas kabul edilemez. Yaam tatmin edici bulmamak, son derece normaldir. Bir seimdir. Bunu anlamak iin; lrken Ben isimli kitabmdaki, Karamsar Olmak in Nedenler denememin okunmas dahi yeterlidir.Gene yaptm reklamm :) ntihar kararn onaylayan devletler yanlmyorsan, yalnzca Hollanda ve Belika.O da iyileme umudu olmayp ok ac eken hastalar iin tannan bir hak : tenazi. Etimolojik olarak gzel lm anlamna geliyor. tenazi; doutan elde edilen ve hasta olsun olmasn, her insan iin tannan bir hak olmaldr. nsann kendi yaam zerinde karar verebilme hakknn olmamas, bana hi mantkl gelmiyor. Bize sorulmadan getirildiimiz bu Dnyadan, en azndan kendi isteimizle ayrlabilmeliyiz. Ancak unu da dnmek gereklidir:

ntihar karar, bir insann alabilecei en nemli karardr. nk geri dn yoktur.Bir hak olmasna ramen, ksa srede alnabilecek bir karar deildir. ntihar giriiminde bulunan pek ok kiinin, aldklar bu karardan piman olduklar malumdur. Ayrca, intihar giriiminin verdii stresten yada melankolik ruh halinden dolay, pek ok insan intihar giriimini sonlandramamaktadr.Kendilerini sakat brakmakta yada bakalarnn zarar grmesine neden olabilmektedir. Bu yzden intihar belli kurallara balanmaldr. Her eyden nce, intiharlarn devlet gzetiminde gerekletirilmesi salanmaldr.ntihar kararn alan kii, devlete bavurmaldr.ntiharn geici bir istek olabilecei gz nne alnarak, tenazi devlet tarafndan, en az alt ay sonra infaz edilmelidir. Bu sre ierisinde; yine ayn nedenden yola klarak, psikolojik destek hizmeti seenei sunulmaldr. Kiinin hastalnn aresinin bulunamamas ve ok ac ekme durumundaysa, tptaki ilerlemelerin hastala are bulabilecei midi varsa, bir seneye varan erteleme sresi konabilir. Yaam gzel bulmamak, hatta ona dayanamamak asla bir su olamaz. Hi kimse, lm bir can simidi gibi yannda tamaktan mahrum edilmemelidir.

SINIR ANLAMAZLIKLARI
1.KISIM

zgrlk, bakasna zarar vermeden her istediini yapabilmek olarak tanmlanr. Bu tanma, hemen hi kimsenin itiraz yoktur. Ancak; i, bakasna zarar vermenin snrlar konusuna gelince, ciddi tartmalar balar. Uzlaya varlamaz. Bir de ben deneyeyim bakalm. Belki Dnyay daha zgr klarm :) Hibir eylemimiz yoktur ki; bakalarn etkilemesin. nk insann yapt yada yapmad her eylem, bir mesaj ierir.Sylenenlere kar gelmememiz, onayladmz anlamna gelir. Yalnzca bu Dnyada bir yer igal etmemiz dahi, bakalarn etkilememiz iin yeterlidir. Varlmz, dierleri iin daha az yer kalmasna neden olur.Hareket serbestliklerini kstlar.

Her hareketimiz bakalar iin bir anlam tayorsa; her an onlar olumlu yada olumsuz biimde etkiliyoruz demektir. Peki bu etkileim ne zaman bir su unsuru tar ? Eylemlerimizin, bakalarnn zararna olduu dnlen durumlarn ortaya kararak, ilk admmz atalm. Umarm benim iin kk, insanlk iin byk bir adm olur :)

2.KISIM
Genelde insanlarn, bakalarna zarar vermekle sulad eylemler; dinsel, dnsel, ve cinsellikle ilgili eylemlerdir. Ve yine, bu unsur sk olarak bir arada bulunur. Tm bu alan da kapsayacak rneimizi, fiziksel adan en u durum kabul edilebilecek bir olayla ortaya koyalm. Bir kadnn rlplak dolamak istediini varsayalm. Bu eylem, kabahatler kanununa gre cezay gerektirir. Bildiim btn dinlerce yasaklanmtr.plaklar kampnn mdavimleri dnda :) sapkn bir fikir olarak grlr. Peki bu eylem gerekten bakalarna zarar verir mi? Birini rlplak grmenin kime nasl bir zarar olabilir ? Bu kiinin, onu cinsel cazibesi yksek biri olarak gren kiiler tarafndan arzulamas olabilir mi ? Eer bir kiinin baka birini arzulamas bir zarara yol ayorsa, insan yaamnn sona erdirilmesi gerekir. nk insan yaamnn devam, cinsel birliktelie dayanr. Bir kadnn veya bir erkein cinsel cazibesini ortaya koymas susa, Dnyadaki tm taraklar ve aynalar dahi krmamz gerekmez mi ? nk bunlar, cinsel cazibenin ortaya konmasnn en basit yollardr.

Cinsel cazibenin sergilenmesinin snrlarnn belirlenmemesinin, cinsel saldrlara yol aaca savunulabilir. Ama o zaman da ayn mantkla, grlen her gzellii saldr sebebi saymamz gerekir. Mzelerde sergilenen gzel tablolarn, sahip olma istei uyandrmayacak kadar ksmn sergilememiz gerekir :) nk tamamn sergilersek, dier insanlarda sahip olma istei uyandraca iin, bunlara kar saldrlar tevik etmi oluruz. Ve bu saldry gerekletirmelerinden dolay, saldrganlar kadar biz de sulu oluruz :) Olay sadece cinsel cazibenin tamamen sunulmas deil, belirli snrlar dahilinde cinsel cazibenin arttrlmasnn bir su olabileceine de getirebiliriz. Bunlar birbirinden pek farkl kavramlar deil nk. Kadnn plak olmasnn yannda; dar elbiseler giymesini, dekolte brakmasn ve gzel parfmler srmesini de istek uyandrd iin rahatszlk sebebi sayabiliriz. Yine ayn mantkla tm reklamlar, ssl camekanlar, gzel yemek kokularnn etrafa yaylmasn vb. pek ok olay da engellemeliyiz. Yoksa a ve parasz olan insanlar iin bir rahatszlk sebebi yaratm oluruz. Ve onlarn bu alanlara yapacaklar saldrlardan, istek uyandrdmz iin, biz de onlar kadar sulu oluruz.

Tabi verdiimiz plaklk rneinin, eitli i alanlarnda dikkatin dalmasna neden olaca, fiziksel ve parasal zararlar yarataca ne srlebilir. Ama bu durumun, serbestletikten sonra sradanlaaca ve gnlk hayatn bir paras olaca gzden karlmamaldr. Ayrca ok gzel grlen kimseler; u anki yasalara uygun giyinseler dahi dikkat dalmna sebep olup, fiziksel ve parasal zararlarn olumasna neden olabilmektedir. Ancak; ok fazla dikkat isteyen i alanlarnda, plakln dikkat databilecei gz nne alnarak, yasak konmas uygun olabilir. rnein genetik yada insan yaam iin tehlike oluturabilecek deneylerin yapld alanlarda, dikkatin dalmas kiisel ve toplumsal zararlara yol aabileceinden, byle bir yasan konmas uygun olabilir. Byle durumlar haricinde, insann giyim tarznn yada giyinmeme tarznn :) bakalarna zarar olacan dnemeyiz. Giyinmek; insann kt fiziki koullardan korunmak iin gelitirdii, bilimsel bir yntemdir.Fiziki koullar uygun olduktan sonra, plakln ne kiiye ne de topluma bir zarar vereceini dnemeyiz. Mesele, kiinin kendini ifade etme tarzyla ilgilidir. Bir insann bakalar karsnda kendini nasl ifade edecei onun kiisel seimine baldr. Birinin grnnden dolay, rahatszlk duymak gibi bir lksmz yoktur.

nk byle bir anlayn snr yoktur. Bize verecei yetkilerin haddi hesab yoktur. Fiziksel yaralanmalar olan insanlara, gz zevkimizi bozduklar iin maske taktrmak, iman olan kiilere dar elbiseler giymemeye zorlamak, arpk bacaklar olanlara mini etek giymeyi yasaklamak da bizim en doal haklarmzdan biri olur. O zaman ne yapmalyz ? eitli dinlerin yobaz anlaylarnda olduu gibi, kadn batan aaya rtler altna m gizlemeliyiz ? Byle bir uygulamaya imza atsak dahi sonuca ulaamayz. nk bu anlayta, konunun bir yn akta kalmaktadr :) Bu anlaylarn rtnme snrlar, kadn dikkat oda olmaktan karsa da erkei dikkat oda olmaktan karamamaktadr.nk bu anlaylarda, erkee getirilen rtnme yasa, gnmz toplumlarnda, erkee getirilen rtnme yasayla hemen hemen ayndr. Yani kadn, bir ehvet oda olmaktan karlrken, erkein ehvet oda olmaya devam etmesine izin verilmektedir.Batan aa rtnen bir kadn, erkek iin cinsel cazibe oda olmaktan ksa da erkek, kadn iin cinsel cazibe oda olmaktan kmamaktadr.Bu anlayn, erkei cinsel gerilimden kurtaraca varsaylsa da kadn cinsel gerilimden kurtaraca varsaymnda bulunulamaz. Bu anlay cinsel ayrmcla yol amaktadr. nk kadn vcudu; bir er oda olarak grlp,

kendini saklamas istenmektedir.Kadn vcudu er oda olarak grlmektedir.nk hepimiz biliriz ki; insanlar, kt olarak niteledikleri nesnelerin stn rterler. Erkekler, er oda olarak grlmemektedir ki; batan aa rtnme zorunluluuna tabi tutulmamaktadr. Peki kadndaki uygulama erkek iin de geerli olsa, eitlik salanabilir mi ? Salanabilir.Ancak o zaman da konun en bana geri dnm oluruz.nsanlarn birbirini cinsel cazibe oda olarak grmesini, su saymaya. Ne yapacaz ? nsanlarn; bir hayat paylaaca cinsel partnerlerini, hi grmeden semelerini beklemek anlamszlna m deceiz ? Peki ya ;cinsel cazibenin sergilenmesinin toplumda aldatma olaylarn arttracan dnebilir miyiz ? Hi sanmyorum. nk; gemite rtnme olaynn sk uyguland zamanlarda da aldatma olay, son derece youn olarak grlyordu.Ve hatta, bu durumla baa klamad iin kurumsallatrlmt. Nasl m ? ok eliliin serbest braklmas, fahielik ve cariyelik denen kadn kle uygulamasyla.

Bu uygulamalarla; erkekler ok eliliin yannda, istedikleri kadar kadna da sahip olabiliyorlard. Peki; bu plaklk eyleminin ocuklar zerinde, olumsuz bir duruma yol aaca savunulabilir mi ? Byle bir durumun olumasna imkan yoktur. nk insann kendi bedenini, kendi var olusal zelliklerini saklamasnn bir anlam yoktur. ocuklarn insanlarn farkl cinsiyet zellikleri gsterdiklerini renmesi, onlarn geliimi iin bir ihtiyatr.Kendini trn tanmayan insandan geliim gstermesi beklenemez. Zaten byle olsayd, biyoloji diye bir ders olamazd. Aslnda verdiimiz plaklk rneindeki mantk, tm modern yaam ilkelerinde ayndr. Modernlik; insann bakalarna zarar vermeden, hayatn kolaylatran ve zenginletiren her ilkenin uygulanmasdr. nsanlarn scak karsnda bunalp plak gezmelerinin, akladmz gibi kimseye bir zarar yoktur. nsan hayatn kolaylatrr ve fiziksel zorluklar amasn salar. plakln faydalar, sadece kiisellikle de snrl kalmaz. Sanatsal faaliyetleri dnelim. Sanat; cinsellikle ilgili bir problemi ele aldnda, plaklktan yararlanamazsa, konuyu zme ulatrmakta problem yaar. Toplumsal geliim nnde bir engelle karlalm olur.

Toplumumuzda daha az younluklu olarak, modernlemeye ynelik pek ok uygulama bulunur. Gerek yasa baznda gerek grg kurallar baznda gerekse toplumsal yaamn ekillenmesi boyutunda. Toplumsal normlarn el verdii lde. plakln daha az younluklu halinin en belirgin rnei, spor karlamalarnda ortaya kar. Kadn sporcular, karlamalara modern giysilerle karlar. Kapal giysiler giymezler.nk kapal elbiseler, vcut scakln arttrr ve performansn dmesine neden olur. Tamamen plak da deillerdir.st taraflarna tirt giyerler.Gslerin karlama srasnda savrulup, hareket serbestliini engellememesi iin. Alt taraflarna da mini etek giyerler. nk pantolon gibi giysiler, ap arasndan kasma yapaca iin hareket serbestliini azaltr. Erkek sporcularsa mini etek giymezler. nk erkeklik organlar savrulaca ve zarar grecei iin hareket serbestliini engeller. Saliselerin bile; sergilenecek performans engelleyebileceini bilen baz erkek sporcular, yzme yarlarnda vcut kllarn dahi keserler. Tm bu eylemler, bakalarna zarar vermedii gibi elde edilecek baarlar asndan da kazanm salar. Mantk yine ayndr.Modernlik. Sadece serbestlik deil, kstlamalar da bu mantk ierisinde kendine yer bulur.

Mesela erkeklerin sakal brakmasn rnek gsterebiliriz. Erkeklerin uzun sakal brakmas, modernlie aykrdr. nk bu uygulamann hem kiiye hem de evresindekilere zarar vardr. Bir erkein uzun sakal braktn dnelim. Onunla yemee kmak, herkes iin bir dert haline dnr.nk azna gtrd yemekler ve yalar, sakallar tarafndan tutulur.Ayrca rtlere ve elbiselere derek kirlilie neden olur.Bu nedenlerden dolay sakal uzun arkadamz, karsndaki insanlarn midelerinin bulanmasna ve ykama masrafna neden olur. Artk kimse onunla yemek yeme hatasna dmez. Toplumsal ilikiler zarar grr. Burun temizliini de bu duruma rnek olarak verebiliriz. Yine ayn arkada :) tuvalete gidip burnunu temizlediinde veya temizlediini varsaydnda, smkleri sakallar arasna gizlenip, hi olmadk bir zamanda insanlara merhaba diyebilir :) rneklerin ortak noktas udur: Hem kiiye hem de evresine zarar vermek. Yani modernlie smamak. imdi de etki alan ve zarar verme olasl yksek olan baka bir rnek seelim. Zararl madde kullanm, uygun rnek tekil eder sanrm. Ancak; her eyden nce unu bilmeliyiz:

Hayatta tamamen iyi yada tamamen kt olan hi bir kavram yoktur. Yer, zaman ve miktar ayarlandktan sonra her ey iyidir. Doru ayarlanamadnda ise, her ey ktdr. Uyuturucular dnn. Ameliyathanede insan hayatn kurtarrken kim onlara kt diyebilir ? Alkol dnn.Dezenfekte amal kullanlrken, bbrek ta drrken, kan yapma amal kullanlrken kim ona kt diyebilir ? Sevgiyi dnn.Bir ocuu mark yaparken, kim ona iyi diyebilir ? Kin, nefret gibi duygularn bile yararl olduu zamanlar vardr.Hakszlklara kar koymamz salar. Bizim konu alanmz sosyal yaamla snrl olduundan daha spesifik bir kritik yapacaz. Uyuturucu kullanmnn, gnlk hayatta serbest brakldn dnelim. Uyuturucular; kullanan kiiye zarar vermekle birlikte, bakalarna, dorudan bir zarar verme zelliine sahip deildir.Ancak; dolayl olarak zarar verme kapasitesine sahiptir.Kiinin kendi bedeni zerindeki tasarrufuna karmak demokrasilerin harc deildir. Her ne kadar modernlie aykr, kiinin kendine zarar veren bir hareket tarz olsa da. Ancak bakalarna zarar verme olasln ortaya koyduu anda, demokrasi dier vatandalarn korumak zorundadr. Uyuturucular, insann fizyolojik ve psikolojik dengesini ar derecede bozan maddelerdir. Uyuturucu kullanan insanlar, sanrlarn esiri olur.

Devaml uyuturucu kullanmak isterler ve bu arzularn dizginleyemezler.Uyuturucu krizine girerler. imdi de uyuturucu mptelalarnn kendilerine ve topluma verebilecei zararlar inceleyelim: Uyuturucu mptelas kiiler; yaadklar sanrlarn mahiyetine bal olarak, istemeden kendi hayatlarn sonlandrabilmektedirler. rnein; kendilerini ateler iinde yanarak grp, yksek yerlerden kendilerini atabilmektedirler. Ve ehir hayatnn skk ortamnda, bizim stmze dme olaslklar hi de az deildir :) Uyuturucu mptelas kiiler; uyuturucu alma isteklerini dizginleyemediklerinden ve krize girmemek iin, grevleri banda da uyuturucu kullanrlar. Bir eit geici delilik yaayan uyuturucu mptelas kiilerin; insan yaamna etki edecek meslekler yaptklar dnldnde, topluma verecekleri zararn snrlamas yaplamaz. Bu sebeplerden dolay uyuturucunun hem kiiye hem de topluma zarar verdii ortaya kar. Serbest braklmas nlenmelidir. Uyuturucuyla ilgili aklamalarmz yaptktan sonra, alkol ve sigara kullanmn da akla kavuturmamz gerekir. Alkol kullanmnn az miktarlarda olmas, kiiye zarar vermez.

zellikle arap, viski, bira gibi alkoll ieceklerin kan yapma, kalp rahatszlklarn giderme, bbrek ta oluumunu nleme gibi faydalar olduu bilinmektedir. Bamllk yapma sreci de her gn ok denebilecek kullanmda dahi, yirmi seneyi bulabilmektedir. Alkoln uyuturucular kadar olmasa da insan psikolojisi zerinde etkileri nemlidir. Baz dini retiler; alkoln bu zelliini kullanarak, onu ibadetlerinin bir paras haline getirmilerdir. nk alkoln; insanlarn gizledii duygularn, aa vurmay kolaylatrc bir zellii vardr. Bu retiler de mritlerinin daha saydam olmalarn salayarak, onlarn ruhsal arnma yolunda daha abuk yol almalarna destek olmaya almaktadrlar. Az miktarda alkoln kullanlmasn, dini bir ritel haline getirmilerdir. Dncelerini ve duygularn aklamakta zorluk eken insanlarn, birka kadeh alkolle skntl durumlarndan anlk olarak da olsa kurtulduklar malumdur. zellikle gsteri iinde olan ve ak olan kiilerde, sk kullanlan bir zm tarzdr. Ancak alkoln insan psikolojisi zerindeki etkileri, doz arttka farkllamaktadr. Tahammlszlk, saldrganlk ve lgnlk yapma isteini arttrmaktadr. Bunun sonularn nadir olarak cinayetler, trafik kazalar ve eitli saldr olaylarnda grmekteyiz. Nadir olarak dememin sebebi udur: Alkol kullanan ok fazla insan vardr.

Ve bu tarz olaylara oranladmzda, ok az sylediimiz olumsuzluklara neden olmaktadr.Ancak nadir de olsa etkileri mthi derecede ykcdr. Sosyal hayatta iki farkl yzyle karmza kan alkol konusunda, nasl bir tavr taknmalyz ? Bizim esas problemimiz, az alkol ve ar alkol snrn koyamamamzdr. Barlarn bir kiiye, sadece iki kadeh alkol vermekle ykml klndn dnelim.Ama kii baka bir bara gidip, iki tane de orada iebilir.Yada marketlerden satn alabilir.Denetimini yapacak teknolojiye sahip deiliz. Ayrca her kiinin bnyesi ve alkole dayankll farkldr. Gemite alkoln yasakland dnemleri, gerek biz gerekse Dnyada farkl devletler yaad. Ancak ar ceza ieren yasaklar dahi kullanmn engelleyemedi.Yasad yollardan temin edildi ve mafya rgtleri glendi. Tm bu nedenlerden dolay alkoln yasaklanmas, mantkl bir zm yolu gibi grnmyor. Burada sorumluluk devlete dyor. Vatandalarna; alkoln iyi ve kt yanlarn eitimle ve reklamla ok iyi anlatmas gerekiyor. Gerisi vatandalarn sa duyusuna kalm. imdi de sigaray ele alalm: Sigara; uyuturucu maddeler arasnda, etkileri en az olandr.Fiziksel bamllk yapmaz.

Sigarann olumlu etkileri; gerginlii azaltmas ve hafzay glendirici etki yapmas olarak bilinir. Olumsuz etkileri olarak da akcier, grtlak kanseri, nefes darl ve damar sertlii gibi pek ok hastalkta olasl arttrc bir etmen ilevi grmesidir. Ancak; pek ok tantm afiinde olduu gibi, direkt lm sebebi olduu dncesinde deilim. nk; pek ok insann yaam sresinden daha fazla zaman sigara kullanan, pek ok insan bulunmaktadr. Ama olaslk arttrc bir zellii olduundan dolay, zararl snfnda olduundan phe duymuyorum. Peki sigara konusunda nasl bir tavr almalyz ? Sigaray yasaklamann bir are olacan dnmyorum. nk sigara en yaygn kullanm olan zararl maddedir. Uyuturucu ve alkol gibi, etkileri toplumsal olarak zarar verici deildir. Sigara mptelas olduu iin kimse cinayet ilemez yada hrszlk yapmaz. Hastalklarda olasl arttrc zelliinden dolay bile yasaklanmas dnlemez. nk byle bir anlay getirirsek, sonu olmayan bir yola da girmi oluruz. rnein; patates kzartmasnn imanlk ve dolaysyla kalp ve damar hastalklarndaki olaslk arttrclndan dolay, onu da yasak altna almamz gerekir.Tm yal ve tuzlu yiyecekler, bu yasak kapsamnda deerlendirilebilir.

Sigara konusuna deinmiken, esrar tarz uyuturucularn durumunu da ele almamz gerekir. Esrar tarz uyuturucular, eroin ve kokain gibi yksek etki dzeyine sahip uyuturucular deildir. nsann gerginliini stnden almakla birlikte, ar kullanm olmadktan sonra, sanrlara ve vcudun dengesini ar derecede bozma zelliine sahip deildirler. Baz bilim evrelerince, st dzey bir sigara olarak grlr. zgrlkler lkesi olarak grlen Hollandada, ar dzeyde olmamak kouluyla serbest braklmtr. Ben Hollandann uygulamasna katlmyorum. Esrar tarz uyuturucular, st dzey sigaralar olabilir. Ancak; alkol konusunda belirttiimiz gibi, ar dzeyde alnmamasn garanti etmenin bir yolu yoktur.Ar dzeyde kullanmnda, eroin tarz bir etki brakabilecek olan bir maddenin kullanmnn serbest braklmas, son derece sakncaldr. nk ar doz, vcut dengesinin ciddi boyutlarda bozulmasna ve bunun sonucunda sanrlara, cinayetlere, intihar nitelii kazanacak hareketlere neden olacaktr. Konunun bir de ocuklar ve ergenlerle, yani reit olma yana gelmemi kiilerle olan balants vardr. Gnmzde bir insann, baka bir insann sorumluluunun altna sokulabilmesinin tek sebebi, onun doumuna sebep olmaktr.

Eskiden insann doal olarak sahip olduu, engellenemeyen cinselliini yaamas, ona ocuu zorunlu olarak getirirdi. Yani cinselliini yaadka, ocuk isteyip istememek insann tasarrufunda deildi. Ancak gnmzde doum kontrol biliniyor ve uygulanyor. ocuklarn bilerek ve isteyerek Dnyaya getiren insanlar, ocuk yetime dnemini tamamlayana kadar ona bakmakla ykmldrler. Fiziksel geliimlerini tamamlayana kadar, ocuklarn sorumluluklar ebeveynlerde ve devlettedir. Zararl maddelerin, bedensel geliimi olumsuz etkiledii kesindir. yleyse devletin; ocuklar zararl maddelerin kullanmndan korumas zorunludur. ocuklar; fiziksel geliimlerini tamamlaynca, bedenlerine nasl davranacaklar kendi tasarruflarndadr. Ancak; o zamana kadar devlet onlar korumak, tevik edici her trl unsuru da onlardan uzak tutmak zorundadr. Bu balamda zararl maddelerin kullanm, ocuklar iin kesinlikle yasak olmaldr. Sonu olarak diyebiliriz ki; Sosyal yaamda; uyuturucular dnda, dozaj tutturulduunda zararl maddelerin belli faydalar vardr. Ama bu faydalar, daha deiik yollarla da elde edilebilir. Ancak; unu da unutmamalyz: nsanlarn; topluma zarar vermeden ihtiyalarn karlama yollarndan hangisini seeceine karar vermek, demokratik ynetimlerin harc deildir.

3.KISIM
Dnce zgrl, bakasna zarar vermeden her eyin sylenmesi olarak ifade edilir. Ancak dnmeyi, zaten kimse engelleyemez. Dnce engellenemediine gre, dndklerimizin bazlarn sylememiz yasaklanmaktadr. Yani dnce, gnmzde hala sutur. nsan pek ok eyin plann yapabilir. Birini ldrmek iin, cinayet plan dahi hazrlayabilir. Ama sonuta bu eylemi gerekletirmediyse yada gerekletirmek iin fiilen harekete gemediyse, sulu saylamaz. nk, hukukun ii eylemleri yarglamaktr. Hangimiz; bizi kzdran insanlara kar, su ihtiva eden dnceler iine girmemiizdir ki ? Eer bunlar da su kapsamnda saysaydk, hepimizin hapishanede olmas gerekirdi. Tabi bize hapse atacak kolluk kuvvetleri bulabilirsek :) O zaman u soru karmza kar: Demokrasinin bize getirdii kazanm ne olmutur ? Namk Kemalin, demokrasinin getirdii kazanm hicvettii iirine kulak verelim.

Ktalar 3

stibdat (baskc dnem) zamannda sz sylemek yasakt. Alatrd hkmet azn aann anasn Hrriyet devrindeyiz imdi, kural deiti. Syletirler evvela sonra s.ler anan. u an Dnyann; demokrasi konusunda, Namk Kemalin hicvettiinden :) ok daha ileri bir konumda olduu kanlmaz.Ancak hala demokrasi konusunda, ok ciddi problemlerimiz olduu da ak. Bundan sanrm 15 sene nce, dnce zgrlnn gerekliliini anlattm iirimi, sizlerle paylamak istiyorum.

TEK VCUT

insanlarn tarihleri boyunca sahneledikleri katp dncelerine dierlerini tek vcut olmak zlemleriydi akln yolu birdi ancak bazlarnn akln bana getirebilmek iin silahlar icat etmek gerekti yoksa nasl engellenebilirdi ki komnistlerin, faistlerin, kkten dincilerin iren ve sapk dnceleri

Ne hilafet ne proleterya diktatrl istemek ne de rk dnceler iinde olmak ve bunlar deklare etmek su olmamal. Bu dncelere sayg duymuyorsak bile, bu dncelere sahip insanlara sayg duymak zorundayz. yle bir soru sorabilirsiniz: Demokrasiden yana olanlar, neden demokrasi kartlarn savunma gerei hissederler ? nk demokrasiyi savunanlar, demokrasiyi bir yaam biimi olarak grrler.Herhalde demokrasiyi savunanlardan kendilerini tanmlamalar istense, ilk akllarna gelecek olan szlerden biri, Atatrkn u sz olur: zgrlk benim karakterimdir. Demokrasi kartlarna sahip kmak, demokrasinin vazgeilmez bir gereidir.nk demokrasi, bir hogr ynetimidir.Demokrasi bir hogr sistemi olduu iin de kendini koruyabilmek iin demokrasi kartlarn korumaldr.Paradoks gibi grnen bir nerme olduunun farkndaym.O yzden hemen aklamasn yapaym: nsanlar; farkl dncelerinden tr kt muameleye maruz kalrlarsa, sonu olmayan yok edici bir mekanizmann n alm olur. nk; farkl dncede olan kiiler, sadece kart sistemler iinde var olmazlar.

Demokratik ynetimlerin kendi iinde de farkl dncede olan insanlar vardr. Demokrat insanlar arasnda; ekonomi, eitim, kltr gibi alanlarda farkl dncelere sahip pek ok grup bulunur. Eer sisteme; farkl dncelerin zorbalkla susturulmas veya yok edilmesi anlay adapte edilirse, sistemin kendi iindeki insanlar ksa sre ierisinde birbirlerini de bu mantkla ekarte etmeye alacaklardr. Birbirlerini sistemin dman olarak grmeye balayacaklardr.Bu da demokrasinin sonu, despotluun balad an olacaktr. nsanlar doal olarak kendi hatalarn grmekte, bakalar kadar usta deildir.Ve herkes kendini en akll grme eilimindedir.Hani bir hikaye vardr.Konuyu ok iyi zetler.Herkesin akln pazara karmlar. Herkes yine kendi akln alm :) nsanlarn oluturduu sosyal sistemler de bu mantktan pek farkl ilemez. Demokrasiyi onlardan ayran hogrdr. Ve olgun insanlar unlar bilirler: Her eletiri insann kendini gelitirmesi iin bir frsattr.Yanllarnz grmenizi yada insanlara kendinizi daha iyi anlatmanz gerektiini ortaya koyar. Kazanan yine siz olursunuz. Tartmalarda kaybeden yoktur.Tartmada fikrinizin yanl kmas, onu deitirmenizi ve ileride hata yapmamanz salar. Kazanan yine siz olursunuz.

Sistem olarak da eletirilere ve tartmalara sonsuz zgrlk tanyan demokrasi, bu adan en iyi sistemdir. Ayrca u asla unutulmamaldr : Demokrasi kartlar, uzaydan Dnyamza nlanm deillerdir.Onlar bizim toplumumuzun, bizim eitim sistemimizin rndrler. Dolaysyla, suu biraz da kendimizde aramalyz. Devletler dnceyi su sayarak, kendi stlerine den grevden kamaktadrlar. Devletler laykyla yapamadklar ilerini; halnn altna, cezaevlerine gizlemek istemektedir. Bylece ii kolayca halledebileceklerini dnmektedirler. Ne kadar yanldklarn anlamak iin; Dnyadaki demokrasi kartlarnn ve demokratik olmayan devletlerin okluunu dnmeleri yeterlidir. Bir dnceyle mcadele edebilmenin tek yolu, baka bir dncedir. nsanlarn dncelerini zorla deitirmek isterseniz, bunu asla gerekletiremezsiniz. Siz ne derseniz deyin, neyle korkutursanz korkutun, insan ancak kendi inand, tamamyla kendi dnce szgecinden geirip kabul ettii kavramlarn peinden gider. Eer bu anlaynzda diretirseniz, dnce yer altna inip akl almaz bir tepki olsa da terr rgt olarak karnza kabilir.

Normalde pek fazla ilgi uyandrmayacak dnceler dahi byk bir dikkat ekmeyi baarr. Yasakl olmann, Adem ve Havvadan bu yana, insanlk zerindeki dayanlmaz ekicilii malumdur :) Ayrca sistemden memnun olmayan, nemli bir kitle de srf bu yzden dncenin iine girebilir.Bunun en gzel rneini, Avrupada ikinci snf vatanda muamelesi gren gmen insanlar oluturur. Toplumdan gerek eitim gerek kltr gerekse ekonomik koullar nedeniyle dlanan insanlarn sergiledikleri tutum dikkat ekicidir. Dlanmak, yokmu gibi davranlmak insanlar zerinde ok gl bir etkiye sahiptir. Psikolojinin bulgularna gre, insanlarn kendilerine yaplmasn istemedii hareketlerin banda grmezden gelinmek vardr. Varlnn bir deerinin olmadnn dnlmesi, insanlara nefret edilmekten bile daha ac gelmemektedir. Bu durum karsnda, insanlarn tepkisi ne olmaktadr ? nemli ksm, grlr olmak iin; kendini grmezden gelen kltre benzemeye alr. Ancak hi de azmsanmayacak kesimse, yine grlr olmak iin; egemen kltrn tm elerine, kar kma yolunu semektedir. Yaadklar sosyolojik yabanclama, onlar sisteme dman etmektedir. Dmanmn dman dostumdur mantyla, egemen kltrn tm dmanlarn dost bilmektedir.

Sistem her neyi yasaklyorsa, onun dostu olmaktadr. Egemen kltrn, Dnyann en gl demokrasisine sahip olmas dahi onlar iin bir nem tamamaktadr. Buna kendi hayatnzdan da rnekler bulabilirsiniz. Arkadalk etmek istediiniz ve ona yaknlamak iin eylemlerde bulunduunuz kii; sizi grmezden geliyorsa, siz yokmuasna davranyorsa, ona kendinizi beendirmek iin eitli eylemlerde bulunmak zorunda kalrsnz. O da sonu vermezse, nihai areniz bakalaryla arkada olmaktr.Onun dman olan kiiler de buna dahil. Belki de zellikle o kiilerle. Her ne kadar isteklerinizi karlamasalar da. Ve sizi grmezden geldii iin, ona belirgin bir nefret hissiyle yaklamanz da son derece doal bir durumdur. Size gizli bir dmanlk beslediini rendiinizde, sizi grmezden gelmesinin sebebinin sizi kendine rakip grmesi olduunu anladnzda da iinizin rahatlamas kadar doal. Demokrasinin dier dncelerden korkmamasn gerektirecek sebepler, sadece bunlar deildir. deoloji olarak herhangi bir hayat grnn, demokrasiye rakip olmas mmkn deildir. nk demokrasi; doas gerei, bilimsel olarak kantlanm olan gerekleri uygulamay zorunlu klar. Bilimsel olarak kantlanm gereklerden oluan bir sistemi, baka bir sistemin alt edebilmesine imkan yoktur.

Bu yle bir dinamik yapdr ki; dier sistemlerin ortaya kard bilimsel gerekleri de alp, uygulama zorunluluunu dourur.Bylece daha da mkemmelleir. Ayrca demokrasi; halkn, toplumsal yaam salamak iin gerekli olan, akla dayanan ama bilimsel olarak kantlanmam dncelerden, hangisinin uygulanacana karar verdii bir sistemdir. Bu karar verme ilemini zgr bir ortamda gerekletirdii iin de ortaya kan aksaklklar sistemden kaynaklanmaz. Demokrasi, az ncede bahsettiim gibi dier sistemlerden beslenir. Dncenin mahiyeti her ne olursa olsun, ondan kendisi iin kazanmlar elde eder. iddete dayal bir sistem dahi olsa; demokrasi onu bilmek, eer kayda deer yanlar varsa, kendi sistemi iine almak ve zararl ynleri karsnda savunma hattn oluturmak zorundadr. Demokrasi halkn katlmyla gerekleen bir sistem olduu ve kararlar ortaklaa alnd iin de herkesin bu dncelerden haberdar olmas gereklidir. Bu dncelerin, halk olumsuz etkileme olasl da bulunmamaktadr.nk demokratik devlet, olumsuzluklar karsnda halk uyarma gcne sahiptir. Propaganda stnl, ezici ounlukla devletin elindedir. Hi bir g, devletin olanaklaryla baa kamaz.

Bunun iin, sadece okullar dnmemiz bile yeterlidir. En az 12 sene zorunlu eitimin uyguland demokratik devletler, gerek okuldaki eitim gerek okul d eitim gerekse niversiteler vastasyla bu sistemlerin maskesini indirme gcne fazlasyla sahiptir. Bunun yannda; sahip olduu medya gc ve kampanyalar, sistemin korunmasn maksimum seviyeye getirir. Tabi ki; demokrasi salkl bir biimde uygulanyorsa. Halk dalkavukluu adna, gerek rk gerek dinsel hurafelere gerekse despot anlaylara gz yummuyorsa. an gereklerine gre kendini yeniliyorsa. Eer bilimin, hurafelerle ve rklk gibi insan hak ve zgrlklerini kstlayan ideolojilerle dnsel olarak hesaplamas salanmamsa, halkn da bu ideolojilere kanmalarna amamak gerekir. Demokrasi an gereklerine gre kendini yenilememise, ak verdii alanlardan bu sistemlerce darbeler almas son derece doaldr. O zaman da demokrasi; cezaevlerini, hak ve zgrlk kstlamalarn kullanan dier sistemlerden bir fark kalmakszn, kendini korumaya mecbur kalr.

BLGE ADAMIN MACERALARI 22

Bilge Adam: nanlarla aramn ho olmad, sadece inan kart filozoflar okuduum, zararl madde kullanmn youn yaadm bir dnemim olmutu hayatmda. Nisa: Ka yalarndaydn ? Hangi filozoflar okuyordun ? Bilge Adam: 18-19.Genelde Nietsche ve Sartre. Nisa: O yalarda, bu kadar ar meselelerle megul olmak, seni derinden etkilemi olmal. Bilge Adam: Ne demezsin. Ryalarmda bile, uzun sre rahat yz grmedim. Nisa: Kabuslar m ? Anlatsana. Bilge Adam: Olmaz.Bu gece senin lklar atarak, bana lanetler okuman istemiyorum. Nisa: Hadi, pislik yapma da anlat. Bilge Adam: Tamam.Sen kandn. lmtm ve cehenneme gitmitim. ok byk bir kalabaln oluturduu kuyruun iindeydim. Herkes srayla, iinde atelerin yand devasa bir kazana doru ilerliyordu.

Cehennem zebanileri sras geleni o atein iine atyordu. Nihal: Eee, sonra. Bilge Adam: Kazana atlan kii, korkun lklar atyordu. Ve onun atlmasyla birlikte, kazandan mthi bir alev topu ykseliyordu. Olamaz, byle bir ey olamaz diyordum. Nasl bylesine yanlabildim diyordum kendi kendime. Sonra etrafma baktmda; nmde Nietschenin, arkamda ise Sartrenin olduunu grdm. Sartrenin ve Nietschenin yakasna yaparak, beni kandrdnz diye onlara barmaya baladm. Onlar da bana, ne baryorsun, biz de yanyoruz ite dediler. Nisa: Tanr, sana mesaj gndermi de sen anlamamsn. Bilge Adam: Benimle zel olarak ilgilenmesi gurur verici. Ama beni bu kadar korkutmadan mesaj gnderseydi, daha iyi olurdu.Mesela cenneti gsterseydi. Nisa: O zaman bu kadar etkili olur muydu ? Bilge Adam: ok Makyevelist bir tavr iinde grdm seni. Korkunun Tanrsnn cennet gibi gzellikler yaratacana kim inanabilir ki ?

DELLK VE SU
Delilik amzn nemli problemlerinden biri. Delik hem kiiyi hem de toplumu etkiliyor. Deliliin toplumsal olarak bir problem tekil etmesinin nedeni ise deliliin sula olan ba. Maalesef; bir toplumda en vahi cinayetler ve en akl almaz :) sular, genelde deliler tarafndan ileniyor. Delilerin iledii cinayetler ve dier sular, ceza kapsamnda deerlendirilmiyor.Bu sular; delilerin kendi istei dorultusunda iledii sular olarak grlmeyip, deliler sadece tedavi altna alnyorlar. Bu durum, toplumda adaletsizlik duygusunun ortaya kmasna neden oluyor. nk iledii su karsnda; yirmi sene hapis yatmas gereken kii drt veya be sene akl hastanesinde yattktan sonra, zgr olabiliyor.Sutan muaf tutulduu iin de toplumun korkulu ryas olarak iimizde gezinmeye devam ediyor.Ayrca; bu durumun farknda olan dier sulular, iledikleri sulardan kurtulabilmek iin delilik kavramnn arkasna snabiliyorlar. Bence delilik, sutan muaf olmay gerektirmez. nk; delilikte yaanan kendinden gemilik durumunu her insan, her gn yaamaktadr.

Bize yaplan hakszlklar karsnda, kzgnlktan delirmi :) olduumuz bir zamanda, kim bizim gerek kiiliimizin o an ki biz olduunu syleyebilir ? nsanlar delilikten pek de farkl olmayan psikolojik gei durumlarn, devaml yaarlar. Bu insan doasnn bir zelliidir. Deliliinse bundan fark; normal insanlarn ksa sreli yaadklar gelgitlerin, deliler tarafndan ok daha uzun sre yaanmasdr. Bu gelgitler; normal bir insan tarafndan yaandnda, sre orannda su artmaktadr. Su ileyen kiide; sinirlilik durumu ne kadar uzun srerse, o kadar fazla su ortaya kmaktadr. Alaca ceza da artmaktadr. Delilikte de bundan farkl bir durum olumaz aslnda. Deli; yaad sinirlilik annn uzunluundan dolay, seri katil olur.Yada inanlmaz ikenceler yapacak kadar uzun sre, su ilemini devam ettirir. Ayrca u da unutulmamaldr: sinirlilik, nefret, kin bunlarn hepsi birer savunma mekanizmas nitelii tar. Normal insanlar, kendilerini tehlikede grdkleri zaman bu tip davranlar sergilerler. Delilik de bir savunma mekanizmasdr. Deliler yaadklar hayattan memnun olmadklar, o hayatla baa kamadklar iin kendilerine hayalden bir dnya kurarlar.

O dnya tamamyla kendilerine aittir. Her ey onlarn istekleri dorultusunda geliir. nk her eyi nasl grmek istiyorlarsa, yle grrler. Bu dnyann dertlerinden, ilelerinden bir ka yolu yaratrlar kendilerine. Deliler, yarattklar dnyann yapaylnn farknda olmazlar. Ama bu normal insanlar iin de geerlidir. Sinirlilik annda, normal insanlar da ne yaptklarn bilmezler.Yaad hayattan memnun olmadklar, o hayatla baa kamadklar iin; kendilerine yeni bir dnya kurmaya alrlar.O dnyada her eyin, kendi istekleri dorultusunda gelimesi iin eylemde bulunurlar. Ama bu onlar, iledikleri su karsnda ceza grmekten men etmez. Ayrca; delilikteki kendinden gei ve genel halin farkllamas, uyuturucu mptelalar gibi madde bamllarnn hepsinde grlmektedir. Onlar da bir su ilediklerinde cezadan muaf olmamaktadrlar. Yani kendini bilmezlik insanlar iin her durumda, yaplan sua bir mazeret olarak kabul edilmemektedir. Bu yzden delilerin iledikleri sular da cezadan muaf olmamaldr. Madde bamllarnn, sinir krizi geirenlerin veya delilerin durumlar iledikleri su iin hafifletici sebep olabilir.

Ancak sutan muafiyeti getiremez. Delilerin, madde bamllarnn, sinir krizi geirenlerin durumun vahameti orannda tbbi rehabilitasyona alnmalar son derece normaldir. Gereklidir. Ancak iledikleri suun cezasn da tbbi tedavileri bittikten sonra tedavi sresi toplam cezadan dlerek ekmelidirler. ( Cezann uygulan dier sululardan farkl koullarda olabilir. ) nk artk, eski hallerine dnm olurlar. Sinir krizi geen yada madde bamllndan kurtulan bir insandan farklar kalmaz. Ayrca delilie karar vermek, son derece zor bir karardr. Ve profesyonel sulular, delilik belirtilerini taklit ederek kendilerini deliymi gibi gsterebilirler. Yada rvetle kendilerini deli gibi gstermesi iin doktorlar satn alabilirler. Deliliin ceza muafiyetinden karlmasyla, toplumdaki adalet duygusunun yara almas nlenebilir. Deliliin ilenen sulardan bir ka yolu olarak grlmesi de engellenebilir.

FUTBOLUN GELECE
1.BLM
Futbolun daha gzellemesini salayacak muhteem fikirlerim var :) Duy sesimi FFA, duy sesimi UEFA. te bu gelecekteki futbolun ayak sesleri :) Her eyden nce, aslan yatt yerden belli olur lafndan yola kalm. Futbol sahasnn boyutlarnn, olmas gerekenden fazla tutulduunu dnyorum. Bu dncemin ana sebebi, futbolcularn ikinci yarnn ortalarna doru yorgunluk belirtileri gstermeye balamalardr. Bizler futbol malarna sert utlar, k almlar, koordine ataklar izlemek iin gideriz. Dilleri dar km futbolculardan, bunu beklememizin ayp olacan dnyorum :) Bu yanl, ma esnasnda farkl biimlerde oyuna etki eder.Bedensel olarak yorulan oyuncularn, beyinsel aktiviteleri de der.

Koordine ataklar, k almlar yapmak, akl dolu goller atmak iin gerekli olan dnsel faaliyeti gstermekte, problem yaarlar. Bu durumun farknda olan teknik direktrler ve futbolcular, kondisyonlarn man tamamna yayabilmek iin enerjilerini tasarruflu kullanma yolunu seerler. Bu da oyunun baz blmlerinde, temponun iyice dmesine neden olur.Ma skc bir hal alr. Sahann bykl, seyircinin oyunu takip edebilme kapasitesini de drr.Bu durum zellikle, ma televizyondan seyredenler iin ok nemli bir sorundur. Futbolda topla oynanan alan kadar, topun olmad alan da nem tar. rnein; sk savunmay amak iin topsuz alandan yaplan bindirmeler, skan oyunu amann en iyi yollarndan biridir.Kameralar topun olduu alana younlat iin, topsuz bindirme yapan oyuncularn durumlar ve akl dolu gol pozisyonlarnn oluumlar tam olarak grlemez. Ma esnasnda, tekrar gsterimle durum telafi edilmeye allsa da bu pek etkili olmaz. nk futbolda, bu tip hareketler bir btnln paras olduu iin, bir resmi yarm yarm grmekten baka bir etki salamaz. Ayn durum; takm saldr halindeyken, kendi savunma oyuncularnn ald pozisyonun grlememesinde de kendini gsterir :)

Rakip takmn forvet oyuncularna kar alnan pozisyonlar, kontra ataklarda yenilen gollerin nemli sebeplerinden birini oluturmaktadr.Saha boyutlar kltldnde, bu olumsuzluk da azalacaktr. Sahann bykl, futboldaki oyuncu eitlerine de etki eder. Futbolla ilgilenenler bilirler ki; genelde teknik futbolcularn fiziksel performanslar, dktr. nk antrenman yaparken, iki eit eitimden birine arlk vermek zorunda kalnr.Ya fiziksel kapasiteye nem verilir, yada teknik kapasiteye. Fiziksel kapasite futbol iin ikinci plandadr. Fiziksel kapasitenin n planda olduu alan atletizmdir. nk hi kimse futbol malarna, deli gibi koan insanlar grmeye gelmez.Az nce de akladmz gibi insanlar; futbol malarna sert utlar, k almlar, koordine ataklar izlemek iin gider.Tabi ki bu eylemleri gerekletirmek iin, belli bir fiziksel kapasiteye ihtiya vardr. Ancak; futbol sahasnn bykl, teknik kapasitesi yksek oyuncularn yannda, teknik kapasitesi ok az olan futbolcu tipinin de olumasna neden olur.Ve her takmda, oyunun fiziksel ykn ekecek drt veya be futbolcu bulunur.Bu futbolcular, taraftarlara seyir zevki vermez. Futboldan alnan zevki azaltr.Ama bu tip oyuncular, zorunluluktan dolay takmda kendilerine yer bulurlar. Eer futbol sahas bu kadar byk olmasayd, tm futbolcular seyir zevki veren, teknik kapasitesi yksek futbolculardan oluurdu.Bu da futbolu ok daha gzel bir spor haline getirirdi.

2.BLM
Futboldan alnan zevkin dmesine yol aan dier bir etmen de oyunun sresidir. Futbol malar, genelde bir buuk saat zerinden oynanr. Ancak kupa malarnda sre; yz yirmi, yz otuz dakikaya kadar kabilmektedir.Bu sre tm ma boyunca, hzl ve akl dolu bir oyunun sergilenmesine olanak vermez. Futbol sahasnn byklyle oynanmasa da sadece sresi ksaltlsa gibi bir neri getirilse de bu beklenen kazanc salamaz. nk sre ksaltlsa da saha bykl ekarte edilemez. Ne kadar hzl olursanz olun, yz yirmi metreye varan sahada, bir utan bir uca gitmeniz atletizm ampiyonu bile olsanz, en az on iki saniye drer.Bir de bunu takm halinde ve topu srerek yapmaya altnzda, en iyi ihtimalle en az yarm dakikanz alr.Bu da ok kiiyle atak yapmay zorlatraca iin futboldan alnan zevki drr. Ayrca, futbolda top kaybediler ok sk yaanr. Her top kaybedite; rakip kaleye gidi, zamanla yorulan futbolcularn ayn mesafeyi, ok daha uzun srede almalarna ve oyun hznn iyice dmesine neden olur. Bu da futbolda belli oranda skcla neden olur. Saha byklnn televizyon izleyicileri iin oluturduu handikab da zaten aklamtk. Bu sebeplerden dolay, futboldaki ma sresinin kesinlikle ksaltlmas gerekir.

3.BLM
Futboldan alnan zevki azaltan dier bir etmen de verilen cezalardr. Futbolda, baz spor olduu kabul edilen ama spor olmayan boks, gre gibi branlardaki vahetten eser yoktur.Rakibe yumruk atma, drme, itme vb. uygulamalar ceza sebebidir. Futbolcular, yalnzca topa mdahale etmek zorundadrlar. Baka bir futbolcuyu sakatlayc, ona zarar verici her hareket, istemeden dahi yaplsa cezalandrlr. Verilen cezalarn sresi de alt aya kadar varabilir. Futbolda; rakibi sakatlamaya ynelik hareketin, mutlaka gereklemesi gerekmez. Futbolda, rakibe tekme atmaya yeltenmek bile oyundan atlma cezasna tabidir. Hareketin sakatlama riski tamas yada o niyette olduunun dnlmesi dahi ceza iin yeterlidir. Mesela, ayan rakip iin tehlikeli ekilde kalkmasn rnek olarak gsterebiliriz.Bu ceza sebebidir. Teoride son derece gzel olan kurallarn, uygulamasnda ise baz problemler yaanmaktadr. Rakibe temas konusunda, oyun srasnda fazla msamahal davranlmaktadr. rnein gol vuruu yapan bir futbolcunun omzuna, defans oyuncusunun elini koymas es geilmektedir.

Sebep olarak da oyuncunun dengesinin bozulmamas, at yapmas nnde bir engel oluturmamas gsterilmektedir. Bu son derece yanl bir uygulamadr. nk her etkinin oluturaca, bir de tepki vardr. Tam topa vurmaya konsantre olmu bir futbolcunun; omzuna elinizi koymanz, son derece youn konsantrasyon isteyen gol atma iindeki konsantrasyonu azaltr. Bu da oyuncularn gol becerilerinin engellenmesi anlam tar. Futbolu gzelletiren en nemli unsurun gol olduunu dndmzde, bu tr pozisyonlarn, direkt olarak ceza kapsamna alnmas gereklilii de kendiliinden ortaya kar. Zaten bir futbolcunun elinin yada vcudunun baka bir ksmnn, dier bir futbolcunun vcuduna temasnn, omuz omuza mcadele dnda mantkl bir aklamas da yoktur. Ancak duygusal nedenler ileri srlebilir :) Ama futbolla ilgisi yoktur :) Bu uygulama, hakemler asndan da olumsuz sonulara yol aar.Hakemler; futbolcularn birbiriyle temaslarnn, oyuncularn pozisyonlarna etki edip etmediine karar vermek gibi znel yarglarda bulunmak zorunda braklmamaldr.Kimi futbolcu iin denge bozmayan hareketler, dier futbolcu iin dengeyi bozan hareketler olabilir. Bu futbolcunun ne kadar gl olduuyla ilgilidir. Hakemlerin; bir futbolcunun ne kadar gl olduuna dair kararlar vermek iin ellerinde geerli bir kriter yoktur.

Gl olduu varsaylan bir futbolcu, o gn gsz durumda da bulunabilir. Oyuncularn omuz omuza mcadelesi dnda, birbirleriyle temaslarnn kesinlikle yasaklanmas gerekmektedir.Sadece gol pozisyonlarnda deil, oyunun her annda uygulanmaldr. Bu uygulamann bata penalt olmak zere cezalarn artmasna yol aaca kesindir.Ama zamanla allacaktr. Arada belli bir mesafenin korunmas, rakibe yapmay nleyecek ve dier oyuncunun alm atma, gol pozisyonuna girme gibi eylemlerini baltalamayacaktr.Bu da futboldan alnan zevki arttracaktr.Ayn zamanda, sakatlanmalarn yaanmasnn da azalmasn salayacaktr. nk hareket halindeki futbolculara yaplan en kk bir temas dahi; futbolcularn yere ters basmasna yol aarak, liflerinin atmas ve diz dnmesi gibi salk problemlerinin ortaya kmasna neden olur. Bu durumlar rneklerle oaltlabilir. Futbolda deimesi gereken cezalardan biri de ta cezasdr.Futbolda esas olan; oyunun btnlnn, aknn bozulmamasdr.Eer bozuluyorsa da oyunun akn bozan takma, bunu bir daha yapmamasn salayacak cezalar verilmesidir. Topu taca atma; skan takmlarn ok fazla bavurduklar, oyunu durdurma yntemidir. Ke atlarndan ise kanlr.Mdafaadaki takmlar, top ke atna kmasn diye yrtnrlar. Yada en son are olarak grrler.

Ta atn ise fazla nemsemezler. Sebebi de ta atnn elle kullanlmas ve etki gcnn zayfldr. Dolaysyla mdafaadaki takmlar, ta cezasn kendileri iin tehdit unsuru olarak grmezler. Bu yzden her sktklarnda topu taca atarlar. Tac elle atmann manas yoktur. Futbol elle deil, ayakla oynamaya msait bir oyundur. Topu elle oyuna sokma zorunluluu getirirseniz, saldr yapan ve oyunu gzelletiren takm cezalandrm olursunuz. Ta atlarnn uygulanmas, ke atlarnnkiyle ayn olmaldr. Ki bylece; ceza sahasna gol vuruu getirebilecek bir serbest ata dnebilsin. Mdafaadaki takmlar da gol pozisyonu oluumlarn engellemenin legal yollarn arasnlar. Oyunun durmasna sebep olup, matan alnan zevki engellemesinler.

4.BLM
Futboldan alnan zevki arttracak baka bir uygulamada, oyuncu deitirme kurallarnn mantkszlnn sonlandrlmasnda yatar. Futbolda her takm on sekiz kiilik kadrolar oluturur. Futbol on bir kii ile oynanr. On sekiz kiilik kadro oluturmann nedeni ise sakatlanmalarn yaanmas, futbolculardan verim alnamamas gibi nedenlerle oyuncularn deitirilmesi zorunluluudur. Fakat futbol oyun kurallar; her takma, sadece oyuncu deitirme hakk verir. Bu bir mantkszlktr. nk gerekli verimi gsteremeyen drt veya daha fazla oyuncu olursa, teknik direktrn oyunu gzelletirme ans ortadan kalkar. Ayn ekilde; drt veya daha fazla futbolcu sakatlanma yaarsa takm, oyunu sakatlklar orannda, eksik oynamak zorunda kalr. Bu da iki takm arasnda bariz bir g fark olumasna, man zevksizlemesine neden olur. Futbolcular, bize futbol zevkini yaatmak iin mcadele eden takmlar, cezalandrmaktan baka bir anlam tamaz.

Zaten takm, as oyuncularn kaybetmekle zarara uramtr. Bir de kan oyuncularn yerine, yenisinin konulmamas takm aresiz bir hale sokar. Bu tip durumlarda, eksik oynayan takm defansa ekilir. Oyunu gzelletirmek iin hamle yapacak gc kalmaz. Bir takmn oynad, dier takmn onu engellemeye alt, anlamsz bir oyun kar ortaya. Eksik takm oyunu sertletirir.Sakatlanmalar artar. Bu yzden, oyuncu deitirme ve kadro snrlamas olmamaldr. Takmlar; bu uygulama yznden, ok byk paralar harcayarak bnyelerine aldklar oyunculardan faydalanamazlar. Yedekte bekleyen oyuncular da maharetlerini gsterme frsat bulamazlar.Futbolla ilgilenen herkes bilir ki; oyuncular yeteneklerini ma esnasnda daha ok gelitirebilme frsat bulurlar.Antrenmanlarda deil. Hep prova yapan ama; seyircinin karsna kamayan aktrden farkl bir durumlar kalmaz :) Hatta, oyuna girip kmada bir snrlama bile olmamaldr. Olmamaldr.nk; teknik kapasitesi fazla, seyir zevki ok fazla olan futbolcularn, fiziksel kapasiteleri fazla olamayabilir. Bizim amacmz; futboldan alnan seyir zevkini arttrmak olduu iin, bu futbolcularn dinlenip yeniden girmesi, seyircilerin lehine bir durum tekil edecektir.

5.BLM
Futbolun en nemli problemlerinden biri de adalet sorunudur. Futbolseverler bu adaletsizlii belirtmek iin; ma ncesinde, top yuvarlaktr ne yapaca belli olmaz derler. Ama ben bu sz tarihe gmeceim.Kukunuz olmasn :) Futboldaki adaletin yeterli olmadnn kantlarndan biri, beraberlik uygulamasndan kaynaklanmaktadr. Hemen hibir spor msabakasnda beraberlik olmazken, neden futbolda beraberlik vardr ? Bu sorunun cevab, futbolun ok fazla efor sarf edilen, ok fazla ma trafiinin olduu ve sakatlanmalarn fazla yaand bir spor dal olmasdr. Getirdiimiz nerilerle futbolda sakatlanmalar azalacaktr.Ama ok fazla efor sarf edilen ve poplerliinden dolay ma trafii fazla bir spor dal olmaya devam edecektir. imdi getireceimiz neriyle, beraberlik hesabyla malar zevksizletiren takmlarn kabusu olacaz :) Genellikle gsz olan takmlarn ve kupa mcadelelerinde avantajl skor elde eden takmlarn uygulad beraberlik taktiini alt etmek ve malar daha zevkli hale getirmek iin yeni bir faul ve hakem takdiriyle ma kazanma uygulamas getirilmelidir.

Bu uygulamayla, ma sresince futbol adna hibir ey yapmayan, ma beraberlikle bitirip puan kazanmak yada ma penaltlara gtrerek tur atlamay dnen takmlar olmayacaktr.Yada en azndan bu taktikle bir kazanm elde edemeyeceklerdir. Bunun en bariz ve gncel rneklerini, 2004te Avrupa ampiyonu olan Yunanistan ve 2012de ampiyonlar Ligini kazanan Chelsea takmlar verdi. Futbolun adaleti yok dedirttiler bize. Bizim nerdiimiz uygulama beraberlik halinde, takmlarn ne kadar kaleyi bulan ut ektikleri, ne kadar ke vuruu yaptklar ve ne kadar faule maruz kaldklaryla netice verecektir. Hepimiz biliriz ki; futbolu gzelletiren ve gol pozisyonlar yaratan takm, rakip takmca faulle durdurulur.Bunu engellemek iin takm faul uygulamas getirilecektir. Faull oynayan takm iin sar ve krmz kart uygulamas vardr.Ancak bir takm sar ve krmz kart grmeksizin dzinelerce faul yapabilir ve rakip takm tehlikeli ataklar yapmaktan alkoyabilir. Bizim amacmz bu imkan onlara vermemek ve futbolu gzelletiren takm hem puan alamama hem de oyuncularnn sakatlanmasna neden olarak cezalandrlmasn nlemektir.Sar ve krmz kart gerektirmese de yaplan her be faul iin gol ans ok yksek olan penalt cezas verilecektir.Bylece takmlar birbirine faul yapmamaya alacak, oyuncular sakatlanmayacak, performanslar dmeyecek ve oyun gzelleecektir.

Man berabere kalma ans da ok azalacaktr. Beraberlii engelleyecek baka bir uygulama da hakem kararyla yenilgi olacak. Futbolu gzelletiren en nemli kavram goldr. Gol atabilmek iin rakip kaleye hcum etmek gereklidir. Bunu yapan takmlar, ke vuruu ve kaleyi bulan utlarda rakip takmlara bariz stnlk kurarlar.Biz de beraberlik halinde, bu kriterleri gz nne alrsak, futbolun adaletini salamak ynnde ok nemli bir adm atm oluruz. Tabi; kaleyi bulmasa da byk heyecan yaratan, tehlikeli utlarn varln inkar edemeyiz. Ancak bu uygulama iin kriter belirlemek ok zordur. Ayrca uygulamann takibi de yksek teknolojik altyap gerektirir. Ke vuruu ve kaleyi bulan utlarn takibi kadar kolay deildir.Ke vuruu ve kaleyi bulan utlarn, drdnc hakem tarafndan saylmas son derece kolaydr. Teknolojik problem tekil etmez.

BLGE ADAMIN MACERALARI 23

Mahmut: Yenge, bana bir kz ayarlasak ya senin arkadalarndan. Bilge Adam: patanlk servisi mi sandn sen buray. Git iine. Mahmut: Hadi be yenge.Sen halledersin bu ii. Nisa: Nasl biri olsun ? Geri senin kalitende birini bulmak ok zor ama ! Mahmut: ok fazla ey beklemiyorum be yenge. Nefes alsn yeter. Nisa: Dierleri souk algnl m yapyor. Bilge Adam: Ltfen Nisa. Bu kadar Mahmut iin bile fazla. Mahmut: Ne.Tam anlayamadm ben olay. Bilge Adam: Dierleri derken lleri kastediyor. Mahmut: Yo, komik bir espriydi kuzen.lki kadar komikti. Benim kalitemde bir kz olma ihtimali.Ph ! Yengem bana kar her ne kadar mesafeli olsa da esprileri de bir o kadar komik.Yani souk ama bir o kadar da tatl. Bana dondurmay hatrlatyor.Evde dondurma var m ?

KAPTALZM VE KRZ
Kapitalist ekonomi sistemini benimsemi lkelerde, en ok duyduumuz kelimelerden biridir. Ekonomik kriz. Aslnda kapitalist ekonomik sistemin srekli lafn ettii ekonomik krizlerin, en az yzde doksan sahtedir. nk sistem i birliine deil, rekabete dayanmaktadr. Bir irketin dier irketi iflas ettirip daha ok bymesi ana unsurdur.Dier irketleri iflas ettiren irketler, piyasaya hakim olmakta ve mallarn fiyatlarn kendi lehlerine yeniden oluturmaktadrlar. Bu yeniden oluturma faaliyeti de karmza ekonomik kriz olarak kmaktadr. Ana problem budur. Batan irketin ekonomiye etkisi, sadece mal baznda kalmaz.siz kalan alanlar da ekonomik krizin nemli bir boyutunu oluturur.Mmkn olduunca az alanla mmkn olduunca ok i yaptrma amacnda olan sistemde, byk miktarda isiz ortaya kar. sizler hemen i bulma amacnda olduklarndan, mcadeleyi kazanan irketler onlar ederlerinin altna almak zorunda brakrlar. bulamayanlarsa harcamalarn mmkn olduunca ksarak ekonominin daralmasna neden olurlar.

Tm bunlar da piyasann dengesini bozar. Dengesizlii gidermek iin de devletler yeni vergiler koyarlar.Sistem kapitalizme dayandndan, vergi zenginlerin deil fakirlerin srtna yklenir. Bir de iin borsa yn vardr. Borsa ise irketlerin hisselerinin gelecekte ne kadar deerleneceini yani piyasaya ne kadar hakim olacan n grme ilevidir. irketlerin batma veya piyasaya hakim olma yolundaki admlarna gre hisselerinin deerini belirleme almalardr. Ana prensipte ok daha uzun zamanda oluacak olan krizler, borsa sayesinde gnlk krizlere dntrlr. irketlerin mali yapsna gnlk etkilerde bulunularak, sahip olduu mallarn ve ekonomik arlklarnn srekli deimesine neden olunmaktadr. Bylece irketlerin ele geirilmesi yada batrlmas daha ksa zamanda gerekletirilmektedir.Ekonomik krizler, gnlk ekonominin paras haline getirilmektedir. Tm bunlar, yaratlan suni krizlerin nedenleridir. Sistem ierisinde parann yani mallarn el deitirmesi olayndan baka bir ey deildir. Bir ekonominin krize girmesi son derece zordur. nk ekonomi ksaca retilen mal ve tketilen mal arasndaki dengedir. lkeler ekonomik kalknmalarn en az be senelik sre iin tasarlarlar.retilecek olan mal, mevcut nfusa gre hesaplanr.

lkenin byk bir ktlk yada doal felaketler yaamas gibi olaan d durumlarla karlamas olaslnn dnda da bu denge bozulmaz. Mallarn fiyatlarnn gnden gne artmasna neden olacak hibir doal sorun yoktur. Tabi ki, d koullarn etkisi de gz ard edilemez. Devletler aras rekabetin devreye girmesiyle, durum kresel bir hal alr. Savalarn, ambargolarn ve devletler aras siyasi problemlerin de eklenmesi suni krizlerin ok daha bymesine yol aar.Bu da devletler aras bloklamaya ve sonunda savaa neden olur. Eer kriz ok byrse, Dnya Savana neden olur. Kapitalist ekonomi sistemi, ekonomik krizi toplumsal yaama da yanstr.Kapitalist ekonomilerin hakim olduu Dnyada, Fransz Devriminden bu yana dile pelesenk olan bir sz vardr. Her insan zgr doar. Ama bu yalandr. nk kapitalist ekonomilerde zgrlk, parayla kazanlan bir haktr. Teoride herkesin talyaya seyahat etme, lks restoranlarda yemek yeme, Mercedes arabaya sahip olma, salkl yaama ve eitim hakk vardr.

Ancak paranz yoksa bu ve bunlar gibi haklarnz kullanmak gibi bir ansnz yoktur. nk kapitalist sistemler, herkesin bu haklardan yararlanmasn salayacak bir yapya sahip deildir. Zenginin yannda mutlaka fakir de olmak zorundadr. Kapitalist ekonomik sisteme sahip lkelere baktmzda, en iyi ihtimalle, halkn ancak yzde yirmisi bu haklara sahip olabilmektedir.Geri kalan yzde seksen ise bu haklara sahip olabilmek adna ekonomik rekabete girmekte ve szn ettiimiz suni krizleri yaratmaktadr. Sonu olarak diyebiliriz ki; kapitalist ekonomik sistemlerin hakim olduu lkelerde, zgrlk parayla satlan bir kavramdr. Ne kadar ok para kazanrsanz o kadar da zgrleirsiniz. Ne kadar ok zgrlemek istiyorsanz, bir o kadar da parann klesi olmak zorundasnzdr. Bu durumun demokrasiyle ve insan haklaryla badamas sz konusu dahi olamaz.

USTA IRAK LKS

Tanr tm evreni yaratmtr. Yarattklar ierisinde bir tr ise; onu ustas olarak grm ve onun yolunda ilerlemeye balamtr. nsan felsefeyle, bilimle ve sanatla; yaratma iinde Tanrya rakip olmaya balamtr. Tanrnn insann yaratclna olan stnl, Tanrnn yoktan var edebilmesi ve insann yarattklarnn Tanrnn yarattklarndan ok daha gsz olmasdr. imdi bu ilikiyi ele alalm: nsan; Tanrnn yaratt evrendeki malzemeleri kullanarak, var olan trlerden yeni trler yaratmay baarmtr.Labarotuvarda retilen pitbul kpeini ve katr gibi hayvanlar rnek gsterebiliriz. Tanrnn yaratmadaki ustal vlrken; her insann parmak izinin ve her kar tanesinin dahi birbirinden farkl olmas gibi rnekler kullanlr. Ancak unutulur ki; Tanrnn yaratlarnn hi biri, bir dierine benzeme zellii gstermez. Evrende birbirinin tpatp ayns olan hibir varlk yoktur. Birbirinin ayns olan ne bir bitki, ne bir hayvan, ne de bir gezegen vardr.Tek yumurta ikizlerini bile birbirinden ayracak farklar vardr.

Birbirinin ayns olan varlklar yaratma iini yapan, insandr.Fabrikalarnda gerek grnm, gerek ebat gerekse renk olarak tpa tp ayn varlklar retebilir. Tanr her canly, lml olarak yaratmtr. Kk hcre almalar da olayn baka bir boyutunu oluturur.nsan, DNAsn kopyalayarak organlarnn aynsn retebilme kapasitesine ulamtr. Bu u anlama gelir: Her canly lml yaratan Tanrnn dzenini deitirmek. nk insann lmne neden olan, organlarnn iflasdr. Kk hcre almalaryla iflas eden organn yerine yenisi getirilebileceinden, lm de ekarte edilmi olacaktr. nsan organ yaratma iinde, bununla da snrl kalmamtr. Organlarnn yerine ok daha salam organlar yapabilme yolunda ilerlemektedir. rnein kemiklerdeki bozulmalardan dolay, daha salam malzemeler kullanlmaya balanmtr. elik, demir gibi malzemelerden el ve ayaklar retme yolunda admlar atmtr.Protez organlar ve organ paralar retilmeye balanmtr. Kimya alanndaki yaratlarsa; sadece canllar iin deil, tm evren iin deiimin sinyallerini vermektedir. Evren elementlerden oluur. Dnyada Tanrnn yaratt doksan civarnda element vardr.

nsan yapt yaratma eylemiyle, bu sayy yz yirmili rakamlara getirmitir. rnein; uranyum elementinden, plutonyum elementini yaratmtr. Bu da demektir ki: Evren elementlerden yaratlmsa; elementleri deitirebilen insan, evreni de deitirebilecektir. nsandaki yaratma eyleminin Tanrnn iradesinden bamsz gerekletiini savunabilir miyiz ? Tm evreni Tanrnn yaratt nermesini kabul ettikten sonra, bu mmkn grnmyor. Bu durumda iki sonuca ulaabiliriz: Ya usta ran neler yapabileceini snamaktadr. Yada usta ve rak ayndr. Bu sizin inancnza gre cevap verebileceiniz bir ikilemdir :)

UZAYLILAR VE DERLER
Samanyolu Galaksisinde bizimki gibi yz milyarlarca gne sistemi, uzayda da bizim galaksimiz gibi, en az yz milyarlarca galaksi olduu kabul ediliyor. Peki bizler, u koskoca evrenin yalnzca insanolu iin yaratlm olduunu dnecek kadar kibirli miyiz ? Pek oumuz deiliz ki; uzayl mzeleri kurmuuz. Bin bir gece izlememize yetecek kadar uzayllarla ilgili film ve dizi yapmz :) Hem de daha bir tekiyle bile tanmadan :) Geri sahip olduumuz teknolojiyi uzayllardan aldmz, eitli milletlerin devlet yetkililerinin onlarla iletiim halinde olduunu syleyen, pek ok devlet yetkilisizi var :) Uzayllar tarafndan karldn ve mnasip bir yerlerine sondalar takldn iddia edenler, uzayllarn sanatsal fotoraflarn ekecek kadar onlarla samimi olduunu syleyenler bile var :) Ama somut hibir delil ortaya konamamtr. Delil olarak sunulan uydurmaca materyallerden baka, elimizde hibir ey yok.

Delillerin meteorolojik yanlsamalar gren, para kazanmak iin uydurma malzemeler ortaya kartan, uyuturucu mptelas ve akli dengesi yerinde olmayan kiiler olduklarnn ortaya kmas da konunun iyice ayaa dmesine neden oluyor. Dnya zerinde, on bin civarnda rasathane olduu syleniyor.Devaml uzay inceleyen en son teknoloji rn aletlerin gremediklerini, onlar grebiliyorlar :) Pek ok insansa, uzayllarn olduu fikrini bile sapknlk olarak gryor. Evrenin; Tanr tarafndan yaratt en erefli varlk olan insan denemek iin yaratldna inandklarndan, baka akll yaratklarn varlnn olasl bile onlar korkutuyor. Konuya bir de insanolunun yaamsal karlar asndan yaklamak gerekiyor. Ben uzayllarn bizi ziyaret etmesini istemem. nsanolunun uzayllar ziyaret etmesini, yani insanolunun uzayl olmasn tercih ederim :) Bunun ne misafirperverlikle ne de cimrilikle alakas var :) Bizler uzaya gnderebildiimiz ilkel uzay aralarmzla ancak kendi gne sistemimiz ierisinde, aibeli Aya yolcululuk dnda insansz olarak aratrmalar yapabiliyoruz. Gzetleyebildiimiz en yakn galaksiye bile gidip gelmemiz u anki aralarmzn hzyla imkansz.

nsan mr buna yetmiyor. O halde; uzayllar bizi ziyaret edeceklerse, bizden ok daha fazla zeki ve bilimsel ilerlemeye sahip olmak zorundalar. Aradaki zeka fark; tavuklarla, ineklerle veya kpeklerle insan arasndaki fark kadar byk olmal. imdi de insann, kendinden ok daha az zeki varlklara nasl davrandn dnelim. Onlar yemekten, hizmetinde kullanmaktan ve rekabetten dolay yok etmekten baka bir ama gtmez. Bunu bir olumsuzluk olarak alglayamayz. Her tr kendine yarar dokunmayan canllarn varlndan rahatsz olur.nk; doada ne kadar ok canl olursa, o kadar da rekabet sz konusudur. Trnn mmkn olduunca oaltmaya alan canllar iin, dierleri yalnzca yemekten ve dmandan ibarettir. Doada her canlya yetecek kadar inorganik besin kayna yoktur.Bu yzden canllar, birbirlerini besin kayna olarak kullanrlar. nsanlarn da onlardan ayrlan bir yn yoktur. Dnyada insana sunulmu nimetler yoktur. Doadaki canllar, insana sunulmu birer hediye deildir. nsan doadaki canllar birer nimete dntrr.

Ve onlar elde etmek iin, (nemli bir ksm) kendinden daha gl saysz canlyla mcadele etmek zorundadr. Bu mcadele sadece dier trlerle de snrl kalmaz. Yiyecek skntsnn artt dnemlerde, insanlar ve pek ok hayvan kendi trlerini de menlerine eklerler. nsanln geirmi olduu yamyamlk dnemi, buna gzel bir rnek tekil eder. Bitkiler de dier canllardan farkl deildir. Bitkiler de et yiyenlerinin yannda; Ekvatoral Blgede devasa byttkleri yapraklaryla, canllar iin gerekli olan tm kendileri iin toplamaya alrlar.Bir rmcek a gibi topran altna yaylm kkleriyle, dier canllar iin de hayati nem tayan suyu, mmkn olduunca bnyelerine ekme ve oalma eilimindedirler. Ilman blgelerde de durum farkl deildir.Seraclk uygulamasyla, bitkiler alabildikleri kadar k ve suyla ylda iki kez rn verirler.Dnyada en yaygn tr olmalarnn sebeplerinden biri de budur. Her canlnn; katil gdleri olduu u Dnyaya bakarak, sevgiden bahsetmek ne derece doru olur ? Ve uzayllarn stn teknolojileriyle geldikleri Dnyada, karlatklar aklsz yaratklara, yani insanlara sevgiyle yaklaacaklarn dnmek ne kadar mantkl olur ? Bizi besin kayna, igc yada elence arac olarak kullanmak isteyeceklerinden hi kukum yok. Aynen bizim, dier aklsz canllara davrandmz gibi. Uzayllar varsa; onlarn insanlar deil, insanlarn onlar bulmas trmz amzdan daha mantkl bir seenektir.

Yada en azndan uzun zaman sonra karlaabiliriz :) nk; sevgi, yalnzca trlerin kendi aralarnda ve denk gler arasnda var olmu bir kavramdr. nsanlarn hayvanlarla kurmu olduklar tamamen insann kontrolndeki dostluklarn (?) insann medeniyet basamaklarnda ilerledikten sonra ortaya kt gereini unutmamalyz. Bizler kpeklerle olan dostluu kurmadan nce, vahi kpek srlerinin mensnn birer parasydk. Bitkilerdeyse, sevgiye delalet edecek herhangi bir davran gremeyiz. Ayrca kleliin ortadan kalknn sevgi olduunu da savunamayz.nk klelerin bilinlendike ve efendilerine kar ktka zgrlklerini elde ettikleri unutulmamaldr.nsanln elde ettii tm kazanmlar iin ayn sylemi paylaabiliriz.Bu nedenle hak verilmez, alnr laf klasikler arasna girmitir. Denk gteki varlklarn yaam mcadelesinde birbirlerine zarar verme olaslklar dahi, yksektir.Bunun iin Dnyadaki savalar dnmemiz bile yeterlidir. Ancak; yaama verilen deerin artmasyla birlikte savalarn azalmas, bizi umutlandrmaya yeter. Uzayllarn da bizimki kadar bilimsel ilerlemeyi baardklarn varsaydmzda, onlarn da hayatlarna bizim kadar deer vereceklerini kabul edebiliriz. Bylece birbirimizin kltrnden yararlanp, her alanda ibirlii iine girebilir, lm karsnda ok daha glenebiliriz.

SON
Hayat felsefemi anlattm lemenin sonuna geldim. HER EY SEVEBLMEK N LRKEN BEN TABULARIN KORKULU RYALARINDA Bundan sonra yeni bir projem yok. Olacan da sanmyorum. Byk ihtimalle bu kitap, sizlerle son bulumamz olacak. Dnyay daha iyi bir yer yapmak iin; en az 300 sene idare edecek bir klliyat braktm. Daha ne yapaym :) imdi grev sras sizde :)