God en Jezus over de Bijbel

God en Jezus over de Bijbel

Robert Campin, Mourning Trinity (Throne of God). Oil on panel. The Hermitage, St. Petersburg, Russia
Vroeger verschenen in het Vlaamse evangelisatieblad Kruisbanier (enkele wijzigingen) Guido Biebaut, januari 2013 Alle rechten voorbehouden

Illustraties grotendeels van: http://www.abcgallery.com/ of http://www.biblical-art.com

God en Jezus over de Bijbel

God en Jezus over de Bijbel

We spelen ditmaal zeer kort op de bal. Naar aanleiding van een reactie, of de Joden soms niet beter de Bijbel kennen dan de Christenen , willen we nagaan wat Jezus over die zaak heeft gezegd. Voor ons Christenen is Hij de maatstaf van ons denken. De Joodse Bijbel Dat hoort men dikwijls de laatste tijd; we moeten de Schrift lezen met de ogen van een Jood. Want, zegt men dan, is het niet geschreven door Joden en in de eerste plaats bedoeld voor Joden? Was Christus soms geen Jood? Dat klinkt zo waar dat je er bijna automatisch bevestigend op antwoordt. We kunnen er toch zelf niet mee instemmen. We mogen er ook niet mee instemmen, zonder onrecht te doen aan de visie van de Heer! De reden is dat men aan die uitspraak onmiddellijk iets koppelt dat niet te verantwoorden is. Joden in de dagen van Jezus hadden bij het lezen van de Bijbel uiteenlopende manieren om een Bijbeltekst uit te leggen. Er was een diversiteit aan interpretaties. Maar zo een visie past niet voor een christen. Geloof het maar gerust; ze waren het permanent oneens met elkaar. Op de grote punten van het geloof hadden ze slechts het geloof in de ne God gemeenschappelijk. Niets nieuws onder de zon Zo ook vandaag hebben zowel orthodoxe als liberale Joden nog die opvatting: een tekst uit de Thora heeft meer dan n uitleg in zijn mouw. Een Sadduceer, een Farizeer, een Chassied (een streng orthodoxe gelovige) of een Essener hadden, in de tijd van Jezus, uitgaande van n Bijbeltekst, elk een andere visie en soms had n sekte meerdere interpretaties. Al die uitleggingen zouden dan evenwaardig moeten zijn, diversiteit zou een rijkdom zijn. Natuurlijk moeten ook wij aanvaarden wat normaal is, een tekst kan/moet letterlijk opgevat worden met figuurlijke en andere trekjes en heeft morele implicaties. Er komt bij de Joodse uitleg echter meestal wat kijken van religieuze partijpolitiek met onaangename smaak. We pluizen dit even

God en Jezus over de Bijbel

uit. De Sadduceers waren vrienden van de Romeinse bezetter, de Farizeers hielden zich diplomatisch afzijdig van politiek en de Essenen waren de overtuiging toegedaan dat zowel Sadduceers als Farizeers huichelaars waren. Deze methodiek overnemen of niet? We citeren het volgende ter illustratie uit het ondertussen als standaardwerk gekende boek, Uit de sjoel geklapt, Christelijke belangstelling voor de Joodse traditie, redactie M. van den Berg, B. Cozijnsen e.a., Gooi en Sticht, 1986. We lezen er op blz.104 (wij onderstrepen):

Wij mensen kunnen de werkelijkheid, de menselijkheid, de waarheid niet bevatten. We zien stukjes aspecten. Waar wordt dit overtuigender uitgedragen dan in de Midrasj, waar iedere nieuwe visie op een Bijbelwoord, hoe strijdig ook met de bestaande, als een verrijking wordt ervaren . Is mijn woord niet... als een hamer die een rots aan splinters slaat (Jer.23,29). Zoals de hamer de rots in tal van splinters slaat, zo zal een schriftvers tal van bekentenissen prijsgeven (Sanhedrin 34a).
Op basis van deze Joodse uitleg in de Midrasj (een onderdeel uit de Talmoed) van Jer.23:29 zegt de huidige moderne Bijbelinterpreet dat men gewoonweg alle verklaringen op een zelfde lijn mag plaatsen. Dan is de Bijbel ook geen twistappel meer. Waar het de uitleg van de Schrift betreft is een diversiteit aan verklaringen dus winstpunt zegt men dan. Een bewering van Paulus aangaande n of ander onderwerp, heeft aldus een zelfde waarde als deze van een feministische theoloog die Paulus interpreteert. Of wat een bevrijdingstheoloog zegt is evenwaardig. Zo ook heeft in dat verband een homotheoloog, waar bevrijding uit het sociale burgerlijke leventje centraal staat evenveel recht als geldige uitleg. Men moet zich bevrijden van wat Paulus heeft gezegd in dat verband, want hij was antivrouw, antihomo en antiseks. Dat lijkt mij enkele straten te ver. Wat niet wil zeggen dat we niet pastoraal dienstbaar moeten zijn aan alle lagen van de bevolking. God verbrijzelt rotsen J.J.S. Horovitz, een rabbijn begin van de 20st eeuw, geeft volgens de Jewish Encyclopedia.com - in het artikel Midrash - te kennen dat de hamer: de sluimerende glinsteringen in de rots doen ontwaken. Op die wijze ontstaan er interpretaties die bij een letterlijke Bijbeluitleg niet aan het licht komen. Die interpretatie is juist het zwakke punt in het verhaal, toen en thans. In de Joodse interpretatie over Jer.23:29, van God die rotsen verbrijzeld staat er een torenhoge verkeerde uitleg. En die toren is ook nog eens op zand gebouwd. Jodenexegeten en christenexegeten die dat niet inzien hebben een paard van Troje losgelaten in de Synagoge/Kerk. Uit de samenhang van het verhaal in Jeremia is het duidelijk dat God het daar heeft over stukslaan of kapot slaan. Zodat de steen vernietigd wordt en voor niets waardevols meer bruikbaar is. Gods woord zal optreden als een hamer, en het gaat hier om het veroordelen door God van; in de eerste plaats de valse profeten die leugenachtige dromen uitleggen in hun woordkramerij (verzen 30-32). Wat heeft stro met het koren gemeen luidt het woord des HEREN zegt het voorgaande vers 28. Met ander woorden, sommige dingen in een mensenleven hebben een waarde maar andere niet. Want het stro zal verbrand worden of gebruikt worden voor wat later op de mesthoop zal terechtkomen. Vergelijk dit bijvoorbeeld met Paulus die iets in dien aard zegt in 1 Cor.3:11-13.

God en Jezus over de Bijbel

Jeremia 23:29 Willibrordvertaling: Mijn woord is als een vuur godsspraak van de H E E R als een hamer die een rots in tween splijt.

Foto http://indianrockpiles.weetu.com
De uitleg van Jezus Als hamer kan God zelfs Babylon gebruiken om een werk van verbrijzeling te verrichten (Jer.50:20). Nebukadnesar wordt de hamer van God genoemd. De Joden gebruiken in hun Midrasj het vers Jer.23:29, om er op te wijzen dat een Bijbeltekst mr dan n interpretatie heeft. De schrijvers van de Midrasj hebben, ondanks dat ze Joden waren, zelf iets niet begrepen. Namelijk, dat traditie door de profeet Jesaja totaal uitgesloten wordt als mogelijke vorm van de goddelijke openbaring. Een zelfde visie als Jesaja heeft Jezus later ook. Volgens beiden is wat men in de Joodse theologie de mondelinge traditie genoemd heeft totaal waardeloos. Wat is die mondelinge traditie? Ze zou ontstaan zijn sinds Mozes, wanneer hij met de 70 ouderlingen op de berg was. God zou hun mondelinge instructies gegeven hebben die toen niet te boek werden gesteld. Lees daarover met aandacht Jesaja 29:13 en Mat.15:1-9. Want de HEERE heeft gezegd: Omdat dit volk tot mij nadert met zijn mond, en zij Mij met hun lippen eren, doch hun hart ver van mij doen; en hun vreze waarmee zij Mij vrezen, mensengeboden zijn, die hun geleerd zijn. Daarom ziet Jesaja 29:13 (Statenvertaling, versie Dr. Tukker 1977). Wie traditie of uitleg van mensen op dezelfde hoogte en waarde zet als Gods woord is volgens Jezus een huichelaar. Zie ook nog naar Deut.12:32 / Spr.19:5,9 / 30:6 / Gal.1:8,9. U mag dus niet flirten met de gangbare theologische modeverschijnselen. Stel je voor dat men in de tijd van het OT, waar de bevrijding uit slavernij van Egypte (of later Babylon), centraal staat een bevrijdingstheologie zou uitwerken voor homos, transseksuelen, ongehuwde moeders en vul maar in. Denkt u dat er n profeet uit die tijd niet moord en brand zou geschreeuwd hebben bij dergelijke interpretaties? Waarom zijn dan die twee bevrijdingsacties van God misbruikt in de moderne theologie om zaken te leren gebaseerd op menselijke uitleggingen? Opgepas t voor mensengeboden Tenslotte een citaat van de theologe E. Linnemann uit, Wetenschap of vooroordeel?, Kok, 1987, blz.134. Ze schrijft: Max Planck, beslist onverdachte getuige als Nobelprijswinnaar voor

God en Jezus over de Bijbel

natuurkunde schrijft: Een nieuwe wetenschappelijke waarheid handhaaft zich gewoonlijk niet doordat haar tegenstanders ervan overtuigd worden en verklaren, de juistheid ervan in te zien. Eerder gebeurt dat, doordat de tegenstanders langzamerhand uitsterven en de opgroeiende generatie van meet af aan met die waarheid vertrouwd wordt gemaakt. Zo is het ook met de Bijbel. Velen in de kerk zijn er niet mee vertrouwd en kunnen in regel weinig argumenten aanvoeren waarom ze dit of dat geloven. Het is hun traditie. Dat moeten we trachten te doorbreken. We geloven dat wie iets wil meedragen van de rijkdom van Gods Woord in dit verband de lasten van traditie achter zich moet laten. Gods Woord is groter en bevat meer rijkdom dan onze traditie. Hoewel, om eigentijds en relevant te theologiseren, zullen we soms moeten uitgaan vanuit die rede waar we zo moeten voor oppassen. (De niet bekeerde rede is volgens Luther de hoer van de duivel.)
Het nige werkelijke vruchtbare uitgangspunt voor het fundamenteel onderbouwen van de prediking is niet het Jodendom, niet de moderne theologie maar Jezus van Nazareth. Hij, gestorven voor zondaars, staat centraal! En die zegt zondermeer, opgepast voor mensengeboden. Waarom? Omdat Hij zelf; n de weg, n de waarheid n het leven is (Joh.11:25). Zou dit ook nog iets kunnen te maken hebben met de Heer die het volgende zegt in een dankgebed : Ik dank u Vader, Heer des hemels en der aarde, dat Gij deze dingen voor wijzen en verstandigen verborgen hebt doch aan kinderen hebt geopenbaard (Luc.10:21)?