HESAB YKSEKLK VE INTERSEPT HESAPLAMAK

SORU :
A gemisi vardiya zabiti Gneten yapt gzlem sonucu Ho 48 36, Hesabi ykseklii ise
Hc 48 26 olarak saptadna gre, intersept aada ifade edilen deerlerden hangisidir?
ZM :
HO>HC ise INTERSEPT Yakn olur
HC>HO ise INTERSEPT Uzak olur...
Sorumuz da HO>HC olduu iin intersept yakn olacaktr.
HO 4836
HC 4826
--------------intersept 10 (10 mil yakn bulunur...)

SORU :
A mevkiindeki geminin vardiya zabit 5 Haziran 1999 gn Gnein st evresinden yapt
gzlem sonucu Sext. Alt. 67 35 olarak saptamtr. Gnein Hesabi yksekliini ise HC
67 35 olarak hesaplam ve inter-septi saptamtr. IC-1,2 kgy (Gz ykseklii) 16 m.
olduuna gre, vardiya zabitinin saptad intersept aada ifade edilen deerlerden
hangisidir?
ZM :
HO = Sext. Alt IC dip
Sorunun zm iin Ek Cetvel A2 ( Asal Ykseklik Dzeltme izelgesi 10-90
verilecektir.)
Sext. Alt.
6735,0
IC
-1,2
dip (16m)
-7,1

-16,2
-----------------------------HO =
6710,5 bulunur.

Hazrlayan
Ergin ERUUZ

HO>HC => intersept yakn

HC>HO => intersemp uzak olur...
HC : 67 35
HO : 67 10,5
-----------------intersept : 24,5 (24,5 mil uzak bulunur.)

SORU :
Ayn alt kenarndan alnan Sex.Alt. : 32 20, IC :-2 ve gz ykseklii 8m olduuna gre,
Dzeltilmi Yksek-lik (Ho). nedir? (HP 54,4 alnacaktr.)
ZM :
Sext. Alt
32 20
IC
-2
dip (8m)
-5
HP
544
----------------------------HO
33 07,4 ( byle olmas lazm ancak soru cevab sklarda 3 12,1 olarak
Belirtilmi.......)

SORU :
Rasadi rtifa (Ho) : 57 35.5, Hesabi rtifa (Hc) : 57 41.5, Azimuth As (Az) : N 75 E
olduuna gre, Intersept ve Semt (Zn) deerleri aadakilerden hangisidir?
ZM :
HO 57 35,5
HC
57 41,5
-----------------------INTERSEP 6 (6 Mil uzak)
Zn
075

SORU :
5 Mart 1999 gn A gemisi vardiya zabiti Vens gezegeninden yapt gzlem sonucu
Sext.Alt. 28 38,0 olarak, Hesabi ykseklii ise HC 28 32,2 olarak hesaplayp intersepti
saptamtr. Vardiya zabiti aada ifade edilen deerlerden hangisini intersept olarak
saptamtr? IC+0,9 ve KGY 16mt.
ZM :
Sext.Alt.
28 38,0
IC
0,9
dip
- 7,1
mean corr. Vens
- 1,8
Vens Paralax Corr.
0,2
-----------------------------------------HO Vens
28 30,2
HC
28 32,2
-----------------------------------------INTERSEPT
2,0 (2 Mil uzak)

Hazrlayan
Ergin ERUUZ

SORU :
3 MAYIS 1999 gn gz ykseklii 48 feet olan bir seyirci IC deeri + 2,7, fabrikasyon
hata deeri +0,1 olan bir sextantla akam rasat zaman Vensn yksekliini 50 19',9
olarak lmtr.Vensn dzeltilmi sextant ykseklii (Ho) nedir?
ZM :
Sext. Alt.
5019,9
IC
2,7
Fab.Hat.
0,1
Dip (48feet)
- 6,7
Vens Mean Corr.
- 2,8
Vens Paralax Corr.
0,1
----------------------------------------HO
50 13,3 (Cevap anahtarnda 5015,2 olarak verilmitir.....)

SORU :
12 ARALIK 1999 gn Gnein st kenarndan alnan Sex. Alt. : 37 28, IC : +1 ve gz
ykseklii 9m olduuna gre Dzeltilmi Ykseklik (Ho) nedir?
ZM :
Sext. Alt.
37 28,0
IC
1,0
dip (9 mt.)
- 5,3
Mean Corr.
- 17,3
------------------------------------------HO
37 06,4

SORU :
Spica yldzndan alnan Sex.Alt. : 42 38,6, IC : -1,5 ve gz ykseklii 15 ft. olduuna
gre, Dzeltilmi Ykseklik (Ho). nedir?
ZM :
Sext. Alt.
42 38,6
IC
- 1,5
dip (15 feet)
- 3,8
Spica Mean Corr.
- 1,2
-----------------------------------------HO
42 32,1

Hazrlayan
Ergin ERUUZ

SORU :
18 Haziran 1999 tarihinde Satrn gezegeninden alnan Sex.Alt. : 28 40, IC : +2 ve gz
ykseklii 5,1m olduuna gre, Dzeltilmi Ykseklik (Ho). nedir?
ZM :
Sext. Alt.
28 40
IC
2
dip (5,1m)
-4
Mean Corr. Satrn
-1,8
---------------------------------------HO
28 36,2

SORU :
Gnein almanaktan saptanan yarap 15',8 dir. Sextant ile yaplan lmde art yay
tarafndan llen deer 31',0 asli yay ksmndan llen deer 32',2 dir. IC deeri nedir?
ZM :
ASLI YAYDAN LLEN DEER ARTI YAYDAN LLEN DEER
(32,2 - 31,0)
-------------------------------------------------------------------------------------------------- = ------------------2
2
1,2
= ------ = 0,6 (Asli yaydaki deer byk olduundan hata - deer alr....)
2
Sonu 0,6 olur......

SORU :
Sextant irtifa 43 57'.8 llmtr. Sextantn fabrikasyon hatas 1'.8 ve IC : + 0'.3
olduuna gre, Sextantn dzeltilmi irtifa (Hs) deerini bulunuz ?
ZM :
Hs = Sext.Alt. + IC Fab. Hat.
Sext.Alt.
43 57,8
IC
0,3
Fab.Hat.
- 1,8
-------------------------------Hs
43 56,3 olarak bulunur..

Hazrlayan
Ergin ERUUZ

YATAY VE DEY SEXTANT AISI LE MESAFE HESAPLAMAK

Yatay Sextant As ile Mesafe Hesaplamak;

57,3 x HARTADAN LLEN GENLK

MESAFE = -------------------------------------------------------------DERECE OLARAK SEXTANT AISI

Dey Sextant As ile Mesafe Hesaplamak;

Eer Haritadaki madde ykseklii Feet olarak verilmi ise;

0,565 x HARTAK MADDE YKSEKL (Feet)
MESAFE = ------------------------------------------------------------------------------MADDENN DAKKA OLARAK SEXTANT DEY AISI
Eer Haritadaki madde ykseklii Metre olarak verilmi ise;
1,854 x HARTADAK MADDE YKSEKL (Metre)
MESAFE = ------------------------------------------------------------------------------MADDENN DAKKA OLARAK SEXTANT DEY AISI

SORU :
Bir gemi kk bir adann yanndan geerken sextantla adann iki ucu arasndaki ay 7
olarak lmtr. Adann haritadan llen genilii 1.7 mildir. Geminin adadan olan
mesafesi aadakilerden hangisidir?
ZM :
57,3 x 1,7 Mil
MESAFE= ----------------------- = 13,91 mil Bulunur.....
7

SORU :
Bir gemi kk bir adann yanndan geerken sextantla adann iki ucu arasndaki ay 10
olarak lmtr. Adann haritadan llen genilii 2 mildir. Geminin adadan olan
mesafesi aadakilerden hangisidir?
ZM :
57,3 x 2 Mil
MESAFE = -------------------- = 11,46 mil Bulunur.......
10

Hazrlayan
Ergin ERUUZ

SORU :
Bir gemi seyir annda adann dey asn sextant ile 2 54' olarak lmtr. Haritada
ayn tepenin ykseklii 300 metre dir. Geminin adadan olan mesafesi aadakilerden
hangisidir?
ZM :
LK NCE DEY SEXTANT AISINI DAKKA CNSNDEN YAZALIM;
254 = (2x60)+54 = 174 dakika olarak bulunur.

1,854 x 300 Metre

556,2
MESAFE = ------------------------------- = ------------ = 3,196 3,2 Mil bulunur.
(2x60)+54
174

SORU :
Bir gemi seyir annda adann dey asn sextant ile 3 36' olark lmtr. Haritada ayn
tepenin ykseklii 300 feettir. Geminin adadan olan mesafesi aadakilerden hangisidir?
ZM :
0,565 x 300
169,5
MESAFE = ------------------ = ---------- = 0,785 Mil Bulunur...
(3x60)+36
216

SORU :
Bir gemi seyir annda adann dey asn sextant ile 5 36' olarak lmtr. Haritada
ayn tepenin ykseklii 250 feettir. Geminin adadan olan mesafesi aadakilerden
hangisidir?
ZM :
0,565 x 250
MESAFE = --------------------- = 0,42 Mil Bulunur....
(5x60)+36

SORU :
Bir gemi kk bir adann yanndan geerken sextantla adann iki ucu arasndaki ay 5
olarak lmtr. Adann haritadan llen genilii 1 mildir. Geminin adadan olan
mesafesi aadakilerden hangisidir?
ZM :
MESAFE = 57,3 x 1
Hazrlayan
Ergin ERUUZ

/5

= 11,46 Mil Bulunur....

FENERLERN CORAF GR MESAFESN HESAPLAMAK

HARTA VE KPR ST YKSEKL FEET SE ;
GR MESAFES
YKSEKL)

= (1,14

HARTA

YKSEKL) + (1,14KPR ST

HARTA VE KPR ST YKSEKL METRE SE ;

GR MESAFES = (2,08 HARTA YKSEKL) + (2,08KPR ST YKSEKL)

SORU :
GpFL(2)10sec81ft10M zelliindeki fenerin 16 ft gz ykseklii olan bir zabit corafi
grlme mesafesi yaklak ka mildir?
ZM :
(1,1481) + (1,1416) => (1,14x9) + (1,14x4) => 14,82 Mil dir

SORU :
Gz ykseklii 64 ft olan bir gzlemci 144 ft yksekliindeki bir feneri ka milden grebilir?
ZM :
(1,1464) + (1,14144) => 22,8 Mil

SORU :
Ykseklii 25 metre olan bir fener, gz ykseklii 16 metre olan bir gzlemci tarafndan
ka milden grlr?
ZM :
(2,0825) + ( 2,0816) => 18,7 Mil

Hazrlayan
Ergin ERUUZ

PUSULA VE KERTERZ HESAPLAMALARI

SORU :
Manyetik pusulamz ile 112 ye ilerlerken,blgedeki doal sapma deeri 2E ve bu
rotadaki yapay sapma 4W ise hakiki olarak ka dereceye gittiimizi bulunuz?
ZM :
Bu tarz soru zmlerinde C D M V T yntemini kullanacaz. ncelikle C D M V T nin ne
olduunu hatrlayalm.
C
D
M
V
T

:
:
:
:
:

Magnetik Pusula Rotas veya Kerterizi (Compass)

Arizi Sapma yeya Yapay Sapma (Deviation)
Magnetik Rota veya Kertetiz (Magnetic)
Doal Sapma ( Variation)
Hakiki rota veya Kerteriz (True Course & Bearing)

Bu yntemde soldan saa doru gidilirken E deerler toplanr, W deerler kartlr.

Bu yntemde sadan sola gidilirken W deerler toplanr, E deerler kartlir.
C = 112

D= 4 W

M=? V= 2 E

C
112

D
4W

M
108

V
2E

T= ?
T
110

Cevabmz 110 True Course (Hakiki Rota) bulunur.

SORU :
Ana cayro puruva deeri 078 iken ripiter puruva deeri 080 olarak grlen yanl
devreye alnm bir ripiterle A fenerinin kerterizi 268 olarak alnyor. Ana cayronun hatas
3 E olduuna gre hakiki kerteriz ka derecedir?
ZM :
Ripiter Hatas
A Fenerinin Gerek Kerterizi
Cayro Hatas
Hakiki Kerteriz

: 80-78 = 2W
: 268 2W = 266
: 3 E
: 266 + 3E = 299 Bulunur..

Bu soruyu daha iyi anlamamz iin

yntemini kullana biliriz...
C
D
M
V
T

CDMVT yntemindeki gibi soldan saa

: 268 (A Fenerinin Kerterizi)

: 2 W (Burada Ana Cayro deeri > Ripiter deeri ise W
Ana Cayro deeri < Ripiter deeri ise E deerini alr..)
:?
: 3 E (Cayro Hatas )
:?
2682W2663E 269 Derece bulunur.

Hazrlayan
Ergin ERUUZ

SORU :
Gnein meridyenden gei annda filika pusulasnn yapay sapmasn belirlemek isteyen
filika amiri filika pusulas kart merkezine bir kalemi dik olarak tutarak glgesinin 190
izgisinin stne dtn belirlemitir. Blgede doal sapma 3W olduuna gre o
andaki puruva derecesi iin yapay sapma miktar nedir?
ZM :
SORUDA GNEN MERDYEN GE SIRASINDA DED N T = 180 OLUR.
C

: 190

C
190

D
D
7W

:?

M
183

:?

V
3E

: 3W

T:

180

T
180

D= 7 W Bulunur...

SORU :
A gemisinin rotas 135 olup, B gemisi SANCAK 35 de kerteriz edilmitir. B gemisinin
hakiki kerterizi nedir?

ZM :
ncelikle aada belirttiim forml unutmazsak sorular dahada anlalr hale gelecektir.

SKELE TARAFIMIZDAK BR CSMDEN NSP KERTERZ ALIRSAK;

HAKK KERTERZ = NSP KERTERZ ROTA

SANCAK TARAFIMIZDAK BR CSMDEN NSP KERTERZ ALIRSAK;

HAKK KERTERZ = NSP KERTERZ + ROTA

Hakiki Kerteriz (T) = 35 + 135 T= 170 Bulunur.

Hazrlayan
Ergin ERUUZ

SORU :
14 OCAK 2003 tarihinde seyir yaptnz blgeye ait haritann pusula gl zerinde
035E(1981) 5W ibaresini tespit ettiniz. Manyetik pusula ile 225 rotasna seyrederken bu
rotadaki yapay sapma deeri 4W ise gemimizin hakiki rotas nedir?
ZM :
lk nce Variation hesaplanr...
2003
- 1981
--------------22 yl

Variation 22 x 5W = 110 => 1 50 W batya kaym

2003 Variation = 150 W -0 35E
= 1 15 W bulunur..

Bundan sonras zaten C D M V T zm..

C

225

4W

221

T___

115W 219 45 Bulunur.

SORU :
20 OCAK 2003 tarihinde seyir yaptnz blgede bulunan iki burnun transiti harita
zerinde 055 dir. Ayn transiti geminin manyetik pusulas ile 065 lyorsunuz.
Haritanzn pusula gl zerinde 3 20W(1985) 5'W ibaresi bulunmaktadr. Manyetik
pusulann yapay sapmas ne kadardr?

ZM :
lk nce Variationu hesaplayalm...
2003 1985 = 18 yl

18 x 5W = 90 = 1 30 W

320W + 1 30 W
V:4 50 W Bulunur..

Bundan sonras C D M V T zm.....

C

065 510 W 5950

D

: 5 10 W Bulunur...

Hazrlayan
Ergin ERUUZ

V
450W

T__
055

SORU :
Rotas 070 olan A gemisinin vardiya zabiti, B gemisini SKELE 40de kerteriz etmektedir.
B gemisi vardiya zabiti ise A gemisini iskele 110 de kerteriz etdiine gre, B gemisinin
rotas aadakilerden hangisidir?
ZM :
A GEMS B GEMSN HAKK = 070- 40 = 030
B GEMS A GEMSN HAKK = 030 + 180 = 210
B GEMSNN ROTASI = 210 + 110 = 320 Bulunur....

SORU :
262 rotasna seyreden bir A gemisinin, hakiki olarak 082 grd B gemisinin nispi
kerterizi nedir?
ZM :
HAKK KERTERZ = NSP KERTERZ ROTA
Bu soruda A Gemisi 262 ye giderken 082 hakiki kerterizde B Gemisini grdne gre;
B Gemisi A gemisinin KI tarafndadr.
082 = NSP KERTERZ + 262
NSP KERTERZ = 262 - 082
NSP KERTERZ = 180 Bulunur...

SORU :
172 rotasna ilerliyen bir gemiden,150 hakiki kerterizinde bulunan bir fenerin nispi
kerterizi ka derecedir?
ZM :
Bu soruda gemi 172 rotasna giderken 150 hakiki kerterizde bir fener tespit etmi; buna
gre fener geminin SKELE tarafnda bulunur.
150 = NSP KERTERZ -172
- NSP KERTERZ = 150 - 172
NSP KERTERZ = 22 SKELE Bulunur... yada N.K.= 360-022 = 338 Bulunur.
NOT: Bu soru kan sorularda 338 cevapldr.
BLGLENDRME :
Hakiki kerteriz kuzeyden itibaren saat yn istikametinde 000-360 arasnda, Nispi
kerteriz geminin pruvasndan itibaren SANCAK / SKELEye doru 0-180 arasnda
llr.
Hazrlayan
Ergin ERUUZ

SORU :
080 rotasna 10 Knots sratle ilerlerken 035 de bir feneri kerteriz ediyoruz. 15 dakika
sonra ayn feneri 350 de kerteriz ettiimiz de fenere olan mesafemiz nedir?
ZM :
Bu tarz sorularda 90-45-45 geni veya 90-60-30 geni teoreminden yararlanlr.
Gemimiz saatte 10 Knot srat ile gidiyorsa 15 dakikada 2,5 mil mesafe katdeder.
080 35 = 45 Nisbi Kerteriz.
15 dakika sonraki Nisbi Kerterizimizi Hesaplayalm
035 + 360 = 395 350 = 45 ; demekki Fener ile Nisbi kerterizimiz deimedine gre
90-45-45 yani ikiz kenar dik gen teoreminden
yararlanrz.

FENER

2,5 Mil

15 DAKKA SONRAK GEM MEVK

2,5 Mil
CEVAP 2,5 ML DR

Hazrlayan
Ergin ERUUZ

SORU :
Rotas 340 olan bir A gemisi, B gemisini SANCAK 85 de grmektedir. B gemisi, A
gemisini hakiki olarak ka derecede grr?
ZM :
A GEMS H.K = N.K + ROTA
A GEMS H.K = 85 + 340
A GEMS H.K = 425 - 360
A GEMS H.K. = 65

B GEMS H.K. = 180 + 65

B GEMS H.K = 245 Bulunur...

SORU :
Rotas 040 olan bir A gemisi, B gemisini SKELE 70 de grmektedir. B gemisi, A gemisini
hakiki olarak ka derecede grr?
ZM :
A GEMS H.K = 040 - 70
= - 30
= 360 - 30
= 330

B GEMS H.K. = 330 - 180

= 150 Bulunur ...

SORU :
Rotas 340 olan bir A gemisi, B gemisini SANCAK 60 de grmektedir. B gemisi, A
gemisini hakiki olarak ka derecede grr?
ZM :
A GEMS H.K. = 60 + 340
= 400- 360
= 040

B GEMS H.K. = 180 + 40

= 220 Bulunur..

SORU :
Sahildeki bir fenerin Cayro ripiterinden alnan kerterizi 310 dir. Geminin hakiki mevkiinden
bu fenerin haritadan llen kerterizi 308 dir. Cayro hatas nedir ?
ZM :
CE = HARTADAN LLEN KERTERZ RPTERDEN LLEN KERTERZ
ARET SE W + SE E OLUR.
CE = 308 310
= -2 Bulunur... areti olduu iin W olur... CEVAP : 2 W
Hazrlayan
Ergin ERUUZ

SORU :
Gemimizin rotas 262 iken hakiki kerterizi 072 olarak llen bir geminin nispi kerterizi
ka derece olur?
ROTAMIZ 262 KEN 072 HAKK KERTERZ OLARAK LTMZ GEM BZM
SANCAK TARAFIMIZDA GZKR.
H.K. = N.K ROTA
072 = N.K. +262
N.K. = -190
N.K. = 360 -190
N.K. = 170 SANCAK OLUR...

SORU :
Atlantik Okyanusunda 156 rotasna seyrederken karlatnz; cayro pusula hatas 0
olan bir gemi ile yapm olduunuz pusula kontrolunda, siz gemiyi 356 de kerteriz ettiniz.
Dier gemi sizi 179 de kerteriz ettiini bildirdiine gre cayro pusula hatanz nedir?
ZM :
lk nce pusula hatas 0 olan gemiye gre rotamz buluruz....
179 + 180 = 359 (Pusula Hatas 0 olan gemiye gre rotamz...)
C.E. = 359 - 356
= 3 bulunur ve iareti + olduu iin E olur. Cevap : 3 E

SORU :
Bir seyirci; iki fenerin transitini hatas 1W olan cayro pusula ile 201 olarak okumaktadr.
Blgede doal sapma 3E ve gidilen rotadaki yapay sapma deeri 2W ise manyetik
pusula ile bu transitler ka derecede okunur?
ZM :
C.E. = H.K RPTER OKUNAN KERTERZ
-1 = H.K. - 201
H.K. = 200 Bulunur... Bundan sonras C D M V T yntemiyle yaplr....
_C
199

D
2 W

M
197

CEVAP : 199 DERECE BULUNUR..

Hazrlayan
Ergin ERUUZ

V
3 E

T__
200

SORU :
Cayro hatas 2 W olan bir geminin hakiki 110 rotasna gitmek iin cayro ile rotas ne
olmaldr?
ZM :
C.E. = H.K. RPTERDEN OKUNAN DEER
-2 = 110 - RPTERDEN OKUNAN DEER
= 112 Derece bulunur...

SORU :
Cayro pusula hatas 4 E olan ve hakiki 086 rotasna seyreden bir geminin cayro pusula
ile rotas aadakilerden hangisidir ?
C.E. = H.K. RPTERDEN OKUNAN DEER
4 = 086 - RPTERDEN OKUNAN DEER
= 082 Bulunur...

SORU :
Cayro hatas 2W olarak bilinen cayro ile hakiki 128 rotasna gitmek iin otomatik plota
tatbik edilecek rota nedir?
ZM :
C.E. = H.K. RPTERDEN OKUNAN DEER
-2 = 128 - RPTERDEN OKUNAN DEER
= 130 Bulunur..

SORU :
187 cayro rotasna gitmekte olan bir gemi radar ile bir A cismini SANCAK 30 de kerteriz
etmektedir. Cayro hatas 2 W olduuna gre hakiki kerteriz ka derecedir?
ZM :
C.E. = H.K. RPTERDEN OKUNAN DEER
-2 = H.K. (187+30)
H.K.= 215 Bulunur ....

Hazrlayan
Ergin ERUUZ

SORU :
Cayro pusula ile 016 rotasna ilerlerken Cayro arzalanmtr. Blgede Var :2E ve bu
rotada Dev:6E olduuna gre Manyetik Pusula ile ka rotasna seyretmelidir?
ZM :
C
008

D
6E

M
014

V
2E

T
016

CEVAP : 008 Derece bulunur..

SORU :
CE 3 45W ve blgedeki Var :1 30'E ise, Manyetik Pusuladaki DEV miktar
aadakilerdenhangisidir?
CEVAP :
C.E.
= VAR DEV
3 45 W = 1 30E DEV
DEV
= 515 W Bulunur...

SORU :
Geminiz ile 240 rotasna seyretmektesiniz. Blgede doal sapma 5 10'Edir. Manyetik
pusulann bu rotadaki yapay sapmas 2 30'Wdir. Manyetik pusula ile rotanz ne olmaldr?
ZM :
C
D
M
23720 230W 23450

V
510E

T
240

CEVAP : 237 20 Bulunur...

SORU :
Haritada 208 transitinde olan kule ile fenerin kerterizi, cayro ripiterinden 205 lldne
gre cayro hatas ka derecedir?
CEVAP :
C.E. = H.K. RPTERDEN OKUNAN DEER
C.E. = 208 - 205
C.E. = 3 iareti + olduundan E olur
CEVAP : 3 E Bulunur....

Hazrlayan
Ergin ERUUZ

SORU :
Haritada 225 olarak okunan bir transiti cayro pusulamz ile 224 olarak okursak cayro
pusula hatamz ka derecedir?
ZM :
C.E. = 225 - 224
C.E. = 1 E Bulunur..

SORU :
141 transit hatt zerinde bulunan bir gemi, cayro pusulas ile bu transiti 145 olarak
okumaktadr. Cayro pusula hatas nedir?
ZM :
C.E. = 141 - 145
C.E. = -4 iareti deer olduundan W olur..
CEVAP : 4 W bulunur...

SORU :
Bir Cayro ripiteri ile iki maddenin llen transit kerterizi 136,5 dir. Bu maddenin haritadan
alnan transit kerteriz deeri ise 138 dir. Cayro hatas aadakilerden hangisidir ?
ZM :
C.E. = 138 - 136,5
C.E. = 1,5 E Bulunur..

SORU :
Cayro hatas 1,5 E olan bir cayro ile 128 rotasna gidersek ,hakiki ka derece rotasna
gitmi oluruz?
ZM :
1,5 E = H.K. - 128
H.K. =129,5 Bulunur...

Hazrlayan
Ergin ERUUZ

SORU :
Hakiki 300 rotasna giderken doal sapma 3E ve yapay sapma 2W ise manyetik
pusulamz ka dereceyi gsterir?
ZM :
C
299

D
2W

M
297

V
3E

T
300

CEVAP : 299 Bulunur...

SORU :
Hatas 3 W olan bir cayro pusula ile 050 cayro rotasna giden bir geminin radarnda
pruva izgisi 2 iskelede kmaktadr. Vardiya Zabiti bir A cismini radarla SANCAK 35 de
kerteriz ediyor. Bu cismin hakiki kerterizi ka derecedir?
ZM :
GEREK ROTAMIZ = 050 -3 -2
= 045
H.K. = N.K + ROTA
H.K. = 35 + 45
H.K. = 80 Bulunur...

Hazrlayan
Ergin ERUUZ

ENLEM, BOYLAM VE MESAFE HESAPLAMALARI

SORU :
40 00 N - 026 30 W mevkii ile 35 40 N - 023 20 W mevkii arasndaki departure ka
mildir?
ZM :
DIST = dLong x Cos MLat
dLong = 026 30 W
023 20 W
--------------------------= 3 10
= (3x60)+10
= 190

Mlat = 40 00 N
35 40 N

------------------------75 40 N
-------------- = 37 20
2

DIS= 190xCos37 20
=190 x 0,795
= 151,07 mil

SORU :
42 10 N - 036 20 E mevkii ile 46 20 N - 033 00 E mevkii arasndaki depature ka
mildir?
ZM :
dLong = 3 20
= (3x60) + 20
= 200

MLat = 44 15

dist = 200 x Cos4415

= 200 x 0,716
= 143,26 mil bulunur...

SORU :
36 20 N - 040 20 E mevkii ile 36 20 N - 044 40 E mevkii arasndaki mesafe yaklak
ka mildir?
ZM :
Dist = dLong x CosMLat

dist = 260 x Cos3620

= 260 x 0,805
= 209,45 mil bulunur...

SORU :
Kalk ve var noktalar arasnda 2 33 dlat olan bir seyirde gemi N ile W arasnda bir
yne 200 mil seyretmise geminin rotas nedir?
ZM :
Cos Course = dLat / Dist.

Cos Course = 153 / 200 Cos Course= 0,765

Invers Cos Couse = 40,09 buluruz..

N W Ynnde gittiimizden 360 40 = 320 olur...
Hazrlayan
Ergin ERUUZ

SORU :
120 rotasna 100 mil seyrederek 40N - 020E mevkiine demirleyen bir geminin, seyre
kalkt mevkiinin enlemi nedir?
ZM :
Bu sorunun zmnde 180 - 120 = 60

dLat = dist x Cos60

= 100 x 0,5
= 50 bulunur..

Kalk enlemimiz (LatA) kuzeyden gney istikametine olduu iin 40 50 N olur..

BYK DARE SEYR

SORU:
Balang rota as 38, balang noktas koordinatlar 47N - 050W olan bir byk daire
seyri iin vertex noktasnn balang noktasna olan mesafesi nedir? (Problemi ekde
bulunan NP 401 sayfasn kullanarak znz.)
CEVAP:
LHA= 38 olurr ve Ek Cetvelde 47 stunundaki en byk Hc deeri bulunur.

47
----------------------------------Dec |
Hc
d
Z
----------------------------------54 | 6510,3 -1,9 59,1

Vertexin balang noktasna olan

mesafeyi bulmak iin

bulunur.....

90 Dec = 90 - 54
= 36 bulunur ve dakikaya
evirilir...
Dist = 36x60 = 2160 mil bulunur....

SORU :
Kalk noktas koordinatlar, 45N - 060W, vertex noktas koordinatlar 52 12,7N - 023
18W, kalk rota as 60 olan bir byk daire seyrinde, vertex noktasndan sonraki ilk ara
noktann koordinatlar aadakilerden hangisidir? (Ara noktalar yaklak 5 dlong fark ile
alnacak ve ekteki NP 401 sayfas kullanlarak problem zlecektir.)
LHA = 60 Ek cetvelle 45 stununa girilir ve Vertek noktas karl Dec. deerinden 5
nceki Hc deerini bulunur....
45
----------------------------------Vertek Noktasndan sonraki ilk ara noktamzn
Dec | Hc
d
Z
Kordinatlar Dec 60 karsndaki deerlerdir...
60 | 5206,4 -3,9 44,8
Lat=Hc Long = Long1-Z dir. Long = 60-44,8 dir
65 | 5212,7 -2,8 36 ,7 bulunur....
=15 12 W
Cevap 52 06,4 N - 15 12W bulunur...
Hazrlayan
Ergin ERUUZ

SORU :
Kalk noktas 48N - 050W ve kalk rota as N60E olan bir byk daire seyri iin
vertex noktasnn koordinatlar nedir? (Problemi ekte bulunan NP 401 sayfasn kullanarak
znz.)
ZM :
LHA = 60 Olur ve Ek Cetvelde 48 stnundan en byk Hc bulunur...
48
----------------------------------Dec |
Hc
d
Z
---------------------------------66 | 54351 -1,1 374

bulunur.....

Vertex Noktasnn kordinat

Lat = Hc ve Long = Long1- Z deeridir..
Lat = 54351 N Long = 50 - 37,4
= 12 36 W

Cevap : Lat = 54351 N - Long= 12 36 W bulunur...

SORU :
Kalk noktas 46N - 065W, var noktas 50N - 027W olan bir byk daire seyri iin
kalk rota as ve mesafe aadakilerden hangisidir? (Problemi ekte bulunan NP 401
sayfasn kullanarak znz.)
ZM :
LHA y bulmak iin dLong bulunur.. dLong = 65W - 27W = 38 bulunur..
Ek cetvel LHA=38 ile 46 ye girilir.. Lat2 = Dec
46
-------------------------------Dec | Hc
d
Z
50| 6432,6 +4,9 67,0 bulunur....

Kalk Rotas = Z deeri iareti ise N ve E dir.

Kalk Rotas = N 67 E
Mesafe Dist = 90 - Hc
= 90 64 32,6
=25 27,4
= 25,45 x 60
= 1527 Mil bulunur...

CEVAP : N 067 E 1527 Mil bulunur.....

Hazrlayan
Ergin ERUUZ

SORU :
Kalk noktas 51N - 065W, var noktas 61N - 005W olan bir byk daire seyri iin
kalk rota as ve mesafe aadakilerden hangisidir? (Problemi ekte bulunan NP 401
sayfasn kullanarak znz.)
ZM :
LHA = dLong 65 5 = 60 Ek cetvelde 51 stnundan Lat2 =Dec 61 ye girilir.
51
----------------------------------------Dec |
Hc
d
Z
61| 5619,9 10,2 49,2

Kalk Rotas = N 49,2 E = N 42 12 E

Mesafe yi bulmak iin
Dist = (90-Hc) x 60
= 33,37 x 60
= 2020,11 Mil bulunur...

SORU :
Kalk noktas 45N - 065W, var noktas 40 37N - 010 00W olan bir byk daire seyri
iin kalk rota asn ve mesafeyi bulmak iin NP 401 in ilgi sayfasna girilerek aadaki
deerler elde edilmitir.
Hc
d
Z
48 32,6 +28,6
81,2
Ekte bulunan interpolation cetvelini kullanarak mesafeyi bulunuz.
ZM :
Enterpolasyon cetvelinden d deeri olan +28,6 deeri ile girilir...
Dec. Inc. |
28,6 |

20
9,5

| Decimals |....... 8
|
.6
|
4,1 bulunur.....

Sonra ;
Double second Diff. And Corr.
28.0
1,8 bulunur...
29,6
Sonra ; enterpolasyon tablosundan bulduumuz btn deerleri toplarz..
TTL=9,5 + 4,1 + 1,8 = 15,4 ve Mesafeyi hesaplamaya geeriz..
Dist = 90 Hc + TTL Dist = 41 42,8 x 60 = 2502,8 Mil bulunur...

Hazrlayan
Ergin ERUUZ

GKSEL SEYR
SORU :
ZD = +4(W) olan bir saat diliminde ve 32N enlemindeki bir mevkide ZT = 04:00:00 iken
LMT =04:30:00 ise bu mevkiin boylam nedir?
ZM :
GMT = ZT ZD
LMT = GMT Long W
= 04:00 + 4 04:30= 08:00 Long W
= 08:00
Long W = 03:30 hours

03:30 = (3x15) + (0,5 x 15)

= 45 +7,5
= 52,5 W
= 52 30 W bulunur....

SORU :
5E boylam zerinde olan bir mevkiide, ZT 08:15:00 iken GMT nedir?
ZM :
GMT = ZT ZD
= 08:15 0 GMT = 08:15 Bulunur...

SORU :
ZD = - 4 olan bir saat diliminde ve 32N enlemindeki bir mevkide ZT = 14:00:00 iken
LMT =14:15:00 ise, bu mevkiin boylam nedir?
ZM :
GMT = 14:00 4 LMT = GMT Long E
= 10:00
14:15= 10:00 Long E
Long E = - 04:15 hours

04:15 = (4x15) +(0,25x15)

= 63,75 E
= 63 45 E Bulunur..

SORU :
115 W Mevkiinde gnein bat LMT olarak 16:48:00 olarak bulunmutur. Gnein bat
zaman ZT olarak katr?
LMT = GMT + Long W 16:48 = GMT + (115W/15) GMT = 24:28 Bulunur..
GMT = ZTZD
24:28 = ZT + 8
ZT = 16:28 Bulunur..

Hazrlayan
Ergin ERUUZ

SORU :
Boylam 060 12 W olan bir mevkide LMT 08:21:37 iken boylam 018 03 E olan bir
noktada LMT katr?
ZM :
06012W

01803E

BOYLAM
FARKINI
BULURUZ
08:21:37

(WTEN EE GDERKEN TOPLANIR)

60 12 W
18 03 E
-------------78 15 Bulunur
1
4m
78,25
x
-----------------------78,25 x 4
X= ---------------- = 313 minutes bulunur......
1
= 5 h 13 m 00 s buluruz ve;

08:21:37 + 5:13:00 = 13:34:37 bulunur...

SORU :
Seyir durumundaki bir gemi; 26 Nisan gn ZT olarak 16:36:14de gneten rasat
yapmtr.Rasat anndaki DR mevkiin boylam 159 19'.5E olduuna gre, rasat yapld
andaki GMT zaman aadakilerden hangisidir?
GMT = ZT ZD ZD = (-11) Bulunur..
= 26.04 16:36:14
11:00:00
--------------------------------= 26.04 05:36:14 bulunur...

SORU :
Bir gk cisminin almanaktan bulunan GHA deeri 220, Dec 1500N ve DR mevkiin
koordinatlar 35N 060E olduuna gre HA (t) as aadakilerden hangisidir?
ZM :
HA= 360 (GHA Long) 360 220 + 60 = 80 Bulunur..

Hazrlayan
Ergin ERUUZ

SORU :
Boylammz 100 W ve GHA deeri 350 ise saat as (HA veya t) aadakilerden
hangisidir?
ZM :
HA= 360 (350 100) HA= 110 Olur..

SORU :
GHA deeri 242 ve SHA H deeri 103 ise, GHA H deeri nedir?
GHA H = GHA + SHA H GHA H = 345 Olur..

SORU :
Kutup Yldznn dzeltilmi asal ykseklii (Ho) 51 15', a0 : 14'.8, a1 : 0'.6, a2 : 0'.6
olduuna gre, bulunduunuz enlem deeri nedir ?
ZM :
LAT = Ho + a0 + a1 + a2 + 1 LAT = 5115 + 14,8 + 0,6 - 1
= 50 30,4 bulunur..

SORU :
Vardiya zabiti olarak; gnein bat annda semtini 289 olarak ltnze gre; gnein
o andaki SIA deeri nedir?
ZM :
289

270

090
289 - 270 = 019 Bulunur...
Semt amz gnein bat iin W,
Semt > 270 olduundan N iareti alr.
Cevap : A = N 019 W olur..

Hazrlayan
Ergin ERUUZ

SORU :
Vardiya zabiti olarak; gnein douu annda semtini 079 olarak ltnze gre;
gnein o andaki SIA deeri nedir?
ZM :
SIA = 090 - 079 = 011 iareti ise E v N olur...
Cevap : A= N 019 E bulunur...

SORU :
Gemisinin mevkii 28 00S - 42 36W dir. Gnein Dec. deeri N 20 30, SA deeri 23,4
dir. Gnein douunda semtini aadakilerden hangisidir?
SIA = 90 SEMT SEMT = 90 - SIA SEMT = 90 - 23,4 SEMT =066,6 Olur..

SORU :
02 MAYIS 1999 gn 22 10S - 046 18W mevkiinde bulunan bir gzlemci iin, Gnein
meridyenden gei zaman UT (GMT) olarak katr?
ZM :
Almanaktan 02 Mays 99 tarihine gidilir ve M.P (Meridyen geis) zaman bulunur... M.P
zaman LMT olarak verilir...
M.P = 11h 57m bulunur.. LMT = GMT Long
11:57 = GMT + (46,3 x 4m)
GMT = 11:57 + 03:05:12
GMT = 15:02:12 Bulunur...

SORU :
02 MAYIS 1999 gn 17:25:26 ZTda 30 09'N - 078 45'W mevkiinde Alphard yldznn
GHA ve Dec deerleri ne olur?
ZD= 78,75/15 = 5,25 ZD= +5 ; GMT=ZTZD 17:25:26 + 5 GMT = 22:25:26 olur.
GHA
= 190 22,2
25 m 26s = 6 22,5
------------------------------------GHA = 22h 25m 26s = 196 44,7 bulunur..
22 h

GHA = GHA - SHA

GHA= SHA + GHA
= 218 06,8 - 196 44,7
= 414 51,5 Bulunur..
(GHA- 360) = 54 51,5
Almanaktan;
Alphard Dec = S 839,5

CEVAP : 54 51,5 S 839,5 OLARAK BULUNUR...

Hazrlayan
Ergin ERUUZ

SORU :
03 MAYIS 1999 gn 09:24:22 UT (GMT) de Gnein GHA ve Dec. deerleri nedir?
ZM :
Almanakdan 3 Mays 99 tarihine gireriz...
GHA
DEC
09 h
315 46,3
N 15 35.2
24 m 22 s 6 05,5
-------------------------------------------------------------------------------GHA = 321 51,8
N 15 35,5 Bulunur...

SORU :
03 MAYIS 1999 gn 16:25:38 ZTda 40 45'N - 029 35'E mevkiinde Gnein GHA ve
Dec deerleri ne olur?
ZM :
ZD= -2 GMT = ZT ZD GMT = 16:25:38 2 GMT = 14:25:38 Bulunur..
Almanaktan 3 Mays tarihine girilir
GHA
DEC
14 h
30 46,6
N 15 38,9
25m 38s 6 24,5
d (0,7) dzeltmesi
-0,3
----------------------------------------------------------------------------GHA = 37 11,1
N 15 38,6 Bulunur...

SORU :
03 MAYIS 1999 gn 20:24:48 ZTda 48 00'N - 020 30'E mevkiinde Ayn GHA ve Dec
deerleri ne olur?
ZM :
ZD = -1 GMT=ZT-ZD GMT=20:24:48 GMT=19:24:48 Bulunur..
Almanaktan 03 Mays 1999 tarihine gidilir...
GHA
v
Dec
d
19 h
249 23,0 12,5
S 18 31,2 3,9
24 m 48 s 5 55,1
d corr. (3.9)
1,6
------------------------------------------------------------------------------------------------------GHA = 25518,1
Dec = S 18 32,8
v corr (12,5)=
+5,1
------------------------------------GHA = 255 23,2 bulunur..
Hazrlayan
Ergin ERUUZ

SORU :
04 MAYIS 1999 gn 46 14'N - 006 15'W DR mevkiinde, 06:24:22 ZTda Vens
gezegeninden rasat yapldnda bu gezegenin GHA ve Dec deerleri nedir?
ZM :
ZD=0 GMT=06 24 22 olur..
04 Mays tarihli almanaktan Vens GHA ve Dec deerlerini bulalm
VENUS -4,1
GHA
Dec
06 h
227 12,4
N 25 42,0
24 m 22 s 6 05,5
v Corr. (-0.7)
- 0,3 d Corr. (0,2)
0,1
----------------------------------------------------------------------------GHA = 23317,6
Dec = N2542,1

SORU :
4 MAYIS 1999 gn 42N - 039E mevkiinde bulunan bir gzlemci iin Gnein bat
zamann UT (GMT) olarak katr?
ZM :
Almanaktan 04 Mays 99 tarihine girilir....
Enlem
Gnein Bat
----------------------------------------N 40
18:58
N 42
19:02:24 bulunur..
N 45
19:10
---------------------------------------5 de
12m artma olmu
1 de
x
----------------------------------------1 N = 2m 24 s artar
42N 19:02:24 bulunur..
GMT = ZT Long E
= 19:02:24 2:36 (39 x 4m)
= 16:26:24 bulunur...

Hazrlayan
Ergin ERUUZ

SORU :
04 MAYIS 1999 gn 02:24:00 GMT de, Ayn GHA ve Dec deerleri nedir?
ZM :
GHA
v
Dec
d
02 h 351 02,8
12,3
S18 56,9
3,3
24m
5 43,6
v corr (12,3)
5,0
d corr (3,3) 1,3
------------------------------------------------------------------------------------------GHA = 356 51,4
Dec= S 18 58,2 bulunur..

SORU :
04 MAYIS 1999 01:25:10 UT (GMT) de, Acrux yldznn GHA ve Dec deerleri nedir?
ZM :
GHA = GHA + SHA

GHA = 416 08,2 - 360 GHA= 56 08,2

01 h
236 28,7
Acrux SHA
Dec
25 m 10 s 6 18,5

173 21,0
S63 05,9
------------------------------------------------------------------------------------------GHA = 242 47,2
SHA = 173 21,0 Dec = S63 05,9

SORU :
05 MAYIS 1999 gn 39N - 007E mevkiinde bulunan bir gzlemci iin sabah sivil alaca
karanlk zaman UT (GMT) olarak katr?
ZM :
Enlem
Alaca Karanlk Sivil
---------------------------------------------N 40
04:26:00
N 39
04:28:36 Bulunur
N 35
04:38:00
--------------------------------------------5 de
12 m artm
1 de
x
---------------------------------------------X= 12 m / 5 x = 2,4 = 2m 24s artm N39 = 04:23:36
GMT = ZT - LongE
= 04:28:36 (7 x 4m)
= 04:00:24 bulunur....

Hazrlayan
Ergin ERUUZ

SORU :
05 MAYIS 1999 gn 37N - 025 E mevkiinde bulunan bir gzlemci iin Ayn st
meridyenden gei zaman UT (GMT) olarak nedir?
ZM :
M.P
= 03:25
Long E = 100 m = 1h 40m
-----------------------------------GMT = 03:25 01:40
M.P GMT = 01:45 Bulunur..

SORU :
5 MAYIS 1999 gn 42N - 028W mevkiinde bulunan bir gzlemci iin Ayn st
meridyenden gei zaman UT (GMT) olarak katr? (EK-8 ve 38 kullanlr)
ZM :
M.P
= 03:25
Long W = 112 m = 1h 52m
------------------------------------GMT = 05:17
= 00:04 (W Boylam iin 04 Mays M.P zaman ile Enterpole Cizelgesi Kullanlr)
------------------------------------GMT = 05:21 olarak bulunur...

SORU :
05 MAYIS 1999 gn 36 20N - 032 42E mevkiinde bulunan bir gzlemci iin, Gnein
meridyenden gei zaman UT (GMT) olarak katr?
ZM :
M.P = 11:57:00
Long E= 02:10:48 130,8 m (32,7 x 8 den bulunur..)
-------------------------------------------------------------------------GMT = 09:46:12 Bulunur...

Hazrlayan
Ergin ERUUZ

SORU :
05 MAYIS 1999 gn 43N - 036E mevkiinde bulunan bir gzlemci iin Pollux Yldznn
meridyenden gei zaman UT (GMT) olarak katr?
CZM :
RA= 360 - SHA (saat cinsinden)
RA= 360 243 41,3
RA=116,3 116,3 x 4m = 465,2 m = 07:45:12 Yapar..
RA
= 07:45:12
M.P
= 09:08:48
Long E = 02:24:00 144m (36 x 4m)
---------------------------GMT = 14:29:00 Bulunur..

SORU :
06 MAYIS 1999 gn 35S - 052W mevkiinde bulunan bir gzlemci iin Rigel Yldznn
meridyenden gei zaman UT (GMT) olarak katr?
ZM :
RA
= 360 SHA
RA
= 360 281 22,9
RA
= 7937,1 316,38 m = 5h 16m 23s
M.P
= 09:08:48
RA
= 05:16:23
Long W = 03:28:00
--------------------------GMT = 17:53:11 Bulunur...

TIDE SORULARINI CEVAPLAYAMADIM ...

CETVELLERI KULLANMAYI UNUTMUSUM

Hazrlayan
Ergin ERUUZ

SEYR SINAVINDA KULLANILAN EKLER

EK 1

Hazrlayan
Ergin ERUUZ

EK 7

Hazrlayan
Ergin ERUUZ

EK 8

Hazrlayan
Ergin ERUUZ

EK 9

Hazrlayan
Ergin ERUUZ

EK 10

Hazrlayan
Ergin ERUUZ

EK 13

Hazrlayan
Ergin ERUUZ

EK 22

Hazrlayan
Ergin ERUUZ

EK 23

Hazrlayan
Ergin ERUUZ

EK 25

Hazrlayan
Ergin ERUUZ

EK 26

Hazrlayan
Ergin ERUUZ

EK 27

Hazrlayan
Ergin ERUUZ

EK 28

Hazrlayan
Ergin ERUUZ

EK 29

Hazrlayan
Ergin ERUUZ

EK 30

Hazrlayan
Ergin ERUUZ

EK 31

Hazrlayan
Ergin ERUUZ

EK 32

Hazrlayan
Ergin ERUUZ

EK 33

Hazrlayan
Ergin ERUUZ

EK 34

Hazrlayan
Ergin ERUUZ

EK 35

Hazrlayan
Ergin ERUUZ

EK 36

Hazrlayan
Ergin ERUUZ

EK 37

Hazrlayan
Ergin ERUUZ

EK 38

Hazrlayan
Ergin ERUUZ

EK 39

Hazrlayan
Ergin ERUUZ

EK 40

Hazrlayan
Ergin ERUUZ

EK 41

Hazrlayan
Ergin ERUUZ

EK 42

Hazrlayan
Ergin ERUUZ

EK 43

Hazrlayan
Ergin ERUUZ

EK 44

Hazrlayan
Ergin ERUUZ