TERCMAN GAZETESI'nin

bir kltr hizmet olarak

yayinlad
" 1001 TEMEL ESER"
Serisinin
154. kitab
DVN-l MUH1BB I.
(Kanuni Sultan Sleyman'n rleri)
KERVAN KlTAPILIK
BASlN SANAYi ve TCARET A..
Ofst Tesisleri'nde
diziimi ve baslm t.
( 1980)
Teran 1001 TEMEL ESER
--
DiVAN-I
MUHiBB
(KANUNi SULTAN
SOLEYMAN'n liRLERi)
HOZ|lOyOD.
Vahit ABUK
STANBUL
1 980
I
1I LSI|
|H|OOIO SUMUyOIZ
Tarihimize mana, milll benliimize g katan
ktphaneler dolusu birbirinden seme eseriere sa
hip bulunuyoruz. Edebiyat, tarih, S(syoloji, felsefe,
folklor gibi milll ruhu gelitiren, ona yn veren ko
nularda "Gerek eserler
,
. elimizin altndadr. Ne var
ki, eli m izin altndaki bu eserlerden ounlukla istifa
de edemeyiz. nk devirler deimelere yol am,
dil deimi, yaz deimitir.
Gzden ve gnlden uzak kalm unutulmaya yz
tutmu -Ama deerinden hibir ey kaybetmemi
,
ounluu daha da nem kazanm- binlerce cilt eser,
bir sre daha el atlmazsa, tarihin derinliklerinde
kaybolup gideceklerdir. nk onlar derleyip-topar
layacak ve gnmzn Trkesi ile baskya hazrla-
. yacak deerdeki kalemler, gn getike azalmaktadr.
Bin yllk tarihimizin iinden szlp gelen ve
bizi biz yapan, kltrrzde "Keta" vazifesi
gren bu eserleri, tozlu raflardan kurtarip, nesillere
ulatrmay planladk.
Sevinle karlayp, mitle alkladmz "1000
Temel Eser" serisi, MillJ Etiim Bakanlnca dur
durulunca. bugne kadar yaynlanan 66 esere yzler
ce ek yapmay dndk ve "Tercman 1001 Temel
Eser" dizisini yaynlamaya karar verdik. "1000 Te
mel Eser" serisini hazrlayan ok deerli bilginler
heyetini, yeni yelerle genilettik. Ayrca 200 ilim
adammzdan yardm vaadi aldk. Tercman'n yayn
hayatndaki geni imkanlarn 1001 Temel Eser iin
daha da glendirdik. Artk karnza gururla, cesa
retle kmamz, eserlerimizi gzlere ve gnllere
sergilememiz zaman gelmi bulunuyor. Milli deer
ve manaca her kitap ve her yazar bu serimizde yerini
bulacak, hi bir art dnce ile deerli deersiz,
deersiz de deerli gibi ortaya konmayacaktr. n
k esas gaye bin yllk tarihimizin temelini, mayasn
gzler nne sermek, onlar layk olduklar yere
oturtmaktr.

Bu bakmdan 1001 Temel Eser'den maddi hi bir
kar beklemiyoruz. Karmz sadece gurur, iftihar, hiz
met zevki olacaktr.
KEMAL ILICAK
c=
----
T
Gazetesi Sahibi
Halk iinde mfteber bir nese yok devlet gbi
Olmaya devlet cihanda bir nefes shhat gibi
Kanuni Sultan Sleyman
-7 -
N SZ
Osmanl padiahlar i i nde en uzun sl tJnat sren Kanuni
Sul tan Sl eyman hakknda imdiye kadar pek ok eser yazl m
tr. Bi l hassa siyasi ve askeri faal iyetleri i l e Trk al emini n "Byk
Trk" , Avrupa alemi ni n ise ",'1uhteem Sleyman" ol arak
hret kazanan padiah, ayn zamanda i l i m ve sn'ata da byk
ehemmiyet vermitir. Devri, Trk tarihini n her ynyle altn a
olmutur.
ok iyi bi r eitim grm ol an Kanun Sultan Sleyman,
uzun saltanat srasnda, al i m, ai r ve san'atkarlar himiye et
mitir. Yaptrd Sleymaniye cami i ni n kl l i yesinde bir yksk
okyl (Dir'l -hadis) at rarak, fen ve tb . llimleri i l e dier ilim
dal l ar nda bir ok ki i l eri n yetimesi ni salamtr. Ayn zaman
da kendisi de bi lgi n ve air ol an padiah, bi risi Farsa, Trk
e ol mak zere drt di van e ah i bidir. Trke di vanlarndan
semeler Adil e Sultan taraf ndan 1 308 ( 1 892) y lnda bastrl
mtr.
Adil e Sultan taraf ndan bastrlan livan'n Trke metni ni
sunduumuz bu -lma, 46 yl gi bi ol duka uzun bir saltanat
her trl
.
si yasi, akeri, idari ve kJitrel baartarla ssleyen iyi
bir devlet yneticisi padi ah n i ilemi ni halkn nazarna akst
ti rrek gayesi ni tamaktadr. Metnin bana Kanuni Sultan S
leyman'n hayat i l e askeri fliyetlerini i i ne alan bir yaz ko
nul mutur. Sonuna i se, metinde geen Osmanlca kelimelerin
bi l i nmesine faydal olacak bi r lgate eklenmitir.
Vahit ABUK
- 9-
KANUNI SULTAN SLEYMAN (1494-1566)
Onuncu Osmanl padiah olup, Avrupallarca daha
ok Muhteem Sleyman veya Byk Trk lakaplanyla
tannmaktadr. Bizde Kanuni olarak bret kazanm
tr. Babas Yavuz Sultan Selim'in Trabzon valisi bulun
duu srada, 6 Kasm 1494 tarihinde dnyaya gelmi
tir. Kur'an'daki bir ayetten Sleyman adn alm, Is
tanbul'da bulunan dedesi Bayezid II. 'e doum mjdesi
hemen ulatrlmtr.
Sleyman ilk ocukluk devresini Trabzon'da babas
nn yannda geirdi. Yine burada ilk eitimini yapt.
On be yana kadar, babas tarafndan grevlendirilen
hocalardan ders grd. On b yana gelince, babas
olu iin padiahtan bir sancak istedi. ehzadelere on
be yana gelince, idari bakmdan yetimeleri iin, bir
sancak id ares i verilirdi. Yavuz Selim 'in is te i zerine
p:diah babas, Sleyman'a 5ebinkarahisar kazasn
sancak olarak vermiti. Ancak, Amasya sancak-byi
olarak bulunan byk ehzade Ahmed, kendi sanca
na yaknl dolaysyla, kk kardeinin olu olan
Sleyman 'n bu tayinini iyi karlam ad. Bunun zerine
Bolu sancana tayin edildi. ehz:de Ahmed, buna da
itiraz etti. Pa.diah ve vezirler tarafndan daha ok svi
len ehzfde Ahmed 'i her istei kabi ediliyordu. Bolu
sanca da olaynca, Sleyman 'a Kefe sanca verildi.
ehzade Ahmed 'in bu itirazlar, taht iddialarn kz
trd ve Sleyman'n Kefe'ye tayin edilmesi Yayz Se
lim 'i daha ok iine yarad.
-ll-
Sleymn, bir mddet sonra balayan ehzadeler
kavgasnda Istanbul'da kaymakam olarak bulundu. Ba
basnn saltanata tam olarak ship olmasndan sonra,
\l:nisa'ya sancakbeyi olarak gnderildi (1513). Sley-
man \lanisa'da geni yetkilerle ie balad; ancak san
can hayli kark olan i dzeninin korunmas iin,
babasndan yardm istedi. Yavuz Selim, Siyast-name
ad ile anlan bir t:lim:t-n:me gndererek ona gre
hareket edilmesini salad.
Yavuz Sultan Selin aldran sferine giderken S
leyman' Edirne muhafazasna gnderdi. Msr seferin
de de ayn ekilde yine Edirne'ye gnderdi. SiUeyman,
babas Sultan Selim 'in orlu civarnda lm zerine,
Piri Paa tarafndan gnderilen silahtarlar kethdas
Sleymn Aa'nn davet ile lstanbul'a geldi. 30 Eyll
1520 tarihinde skdar'a gelen Sleyman, bir gn son
ra, yani 1 Ekim gn Osmanl tahtna oturdu. Ayn
gn ,merasiden sonra matematem elbissi giy di ve ba
basnn cenazesini karlama ere ,Edirne -kap 's n dan
kt.Fatih caminde klnanndan sonra,onun\- lirza
saray denilen yerde gmlmesini ve buraya bir cami ile
trbe yaplmasn emretti. Sonra saraya gderek clis
bahilerini datt.
Babasn veziri olan Piri Paa'y makamnda brakan
Sleyman, Lalas Kasm Paa (Koca) 'ya da ve zirlik rt
besi verdi. Bylece divanda vezirlik says drde yksel
di. Babasn Tebriz'den getirdii 60 evden ibfret sr
gnleri srbst brat. Yasaklanm olan Osmanl -
Iran ipek ticaretini yeniden balatt. Asayisizlik gste
renleri iddetle takip etti. Zorbalar tamamiyle sindiril
dL
Daha ok padiahn genliinden yararlanmak iste
yenlerin baz isyan hareketleri grld. lunlar arasnda
geni bir araziye yaylan ve ehemmiyeti byk olan ilk
hareket Canberdi Gazali ile balad. Tomanbay emirle-
- 12 -
rinden am emii olan, sonra Yavuz Sultan Selim'e
ita:tni arzederek Kuds ve Gazze sancaklar ile birlikte
am eyaJetine tayin edilen Canberdi Gazali, Yavuz
Sultan Selim 'in lmnden sonra, yerine gt7"'1 olu
nun genlii ve tecrbesizliini oimerek ba kaldrd.
Niyeti, nce Suriye ve Filistin 'i ele geirmek, sonra l!a
. 1fsr' zapt etmekti.
Isyana am kalesini almakla balad. Adna hutbe
okuttu. Sikke de bastrdktan sonra, lrtlerden ve
Araplardan onbe bin kii toplad. Lbnan'daki Drzi
leri ayaklandrd. sr valisi Hayr ley padiaha rturu
mu bildirdi, kendisi de Canberdi Gazali'yi oyalamaa
balad.
Canberdi Gazali, yaylmak iin Laleb'e saldrd.
Trablus, Haa ve l-umus sancakbey leri Haleb 'e ekil
miti. Halep valisi laraca Paa emrinde ehrin savun
masn yapiyorlard. Istanbul'dan Ferhad Paa, 4.000
yenieri ve 200 top ile Anadolu, Sivas ve laraman
beyler-byilerinin kuvvetleriyle, '-aleb'e yrd. Dul
kadrl Trkmen kuvetleri de yardmla grevlendirildi.
am civarnda "1astaba denilen ydde yaplan savata
Canberdi Gazali kesin bir yenilgye urayp kat ( l 7
Ocak 1520), sonunda yakalanarak idam edildi. am
byler-beyiliine Ayas Paa getiriHi.
Canberdi Gazali isyin bastrldktan hemen sonra
lanuni Sleyman, \facar sferine kmay kararla
trd. f)aha nce bcar lral Lajos II'a clfsuna habr
vermek zere Behram avu 'u eli olarak gndermi
tL lral Lajos, Behram avu 'u idam etmi ve i sman
l Devleti ile de anlamasn bozmutu. 19 \tays 1521
tarihinde Istanbul'dan hareket eden padiah Ni'ten
sonra hudut kumandanlar ile bir divan topJad. Br
delen kalesinin alnmasnda hazr bulundu. Sava'dan
getikten sonra Zemlin ile bir ka kale daha ele geiril
di. Belgrad kuatlarak 30 Austos gn zaptedildi.
-13-
Belgrad 'n zapt, dost ve komu kelere fetihna
meler ile bildirildi. Ragusa, 'us ve Venedik elileri sa
va sonunda padiah tarafndan kabul edildi. Bu dev
letlerle eitli anlamalar yapld.
Saint Jean d r-ospitaliers tarikat korsanlannn elin
de bulunan Rodos aasnn E ge Denizi kylan ve ada
lar iin stratejik nemi ok fazla idi. Tarikat korsanla
n Yavuz Sultan Selim'e kar Msr Memluklular ile
daha sonra Canberdi Gazali'ye yardm etmiler, aynca
eitli zamanlarda OsmanWarm A kdeniz ticaretini en
gellemilerdi. Bunlardan baka korsanlar, OsmanWann
Avrupa'daki ilerlemelerini de engelleme abalanna giri
iyorlard.
Kanuni Sleyman, valye tarikat reisi Villier de
l'Isl A dam'a bir mektup gnderip itaatini istedi. Ms
bt bir karlk alnama ve ikinci vezir Mustafa Paa
kumandasnda Osmanl donannas 4 Haziran 1522 tari
hinde denize ald. Pldiah da kara yolu ile skdar:
dan hareketle Marmaris'e geldi. Burada iken Rodos
valyelerinin aday teslim etmeyeceklri renildi. Bir
ka kere taarruz edildi is de kesin netice alnamad.
24 E yll gn umumi hcum yapld ve baanszla
uraruld. Bunun zerine vezirlie A hmed Paa getril
di. Juatmann uzamas kaledeki mahsurlarm yiyecek
ve dier- ihtiyalarnn karlana mamas, stad- aza
rn kaleyi teslm etmesine yol at. K ta hayli ilerle
miti. stad- azam 26 A ralk gn Kanuni 'nin huzu
runa kabul edildi; mzakereler sonunda Rodos adasnn
Tklere teslimi daha nce kararlatrlmt. Saint Jean
kilissi camiye evrildi. valyeler aday terk ederek
Malta adasna gittiler.
Kanun Sultan Sleyman l 523 ylna sadraza Piri
Mehmed Paa'y emekliye ayrd. Harem-i hmaylnda
oda-ba ve ahinciler ba olan brahim Aa'y ve
zir-i azamla getirdi. Divan da vezir bulunan Ahmed
- 14 -
Paa, bu tayin ve tercih zerine Msr valiliine tayinini
istedi. Hayr Bey lm olduu iin, Januni bu iste
olumlu karlad ve Ahmd Paa'y Msr valiliine ta
yin etti. 30 Austos 1523 tarihinde Msr'a ulaan Ah
med Paa, bir mddet sonra orada, bamszln ilan
ederek, kendi adna hutbe okuttu ve para bastrd. Ja
lede bulunan yenierileri temizledi. Ahmed Paa isya
nn bastrmak zere Istanbul'dan Kad-zade tehmed
Bey gnderildi. Mehmd Bey baarl bir hareketle, onu
malb ederek skenderiye tarafarna kard ve orada
ldrterek ban lstanbul'a gnderdi.
Msr'da asayi hayli bozulmutu. Ertesi yl sadri
zam brahim Paa Msr'a gitti. Sadrazam Msr'da bu
lunduu srada Istanbul'da Ferhad Paa idam olundu.
Ayrca padi:hn Edirne'den dn srasnda, yenie
rilerin is yan vuku buldu. Yenieriler brahim Paa 'nn
aleyhtariarnn tahriklerie uyarak isyana kalktlar ve
onun sarayn yama ve tahrip ettiler. Padiah hemen
brahim Paa'y lstanbul'a ararak ho$nutsuzluun
yaygnlamasn nemiti. Ihrahim Paa Msr'da ve
dnnde kara yolu zerindeki yerlerde bir ksm idari
siahat yaparak dzeni salamlatt.
Belgad fethedildikten sonra Macaristan hududun
da bir ok olaylar olmutu. Iktidan ele geirmek is
teyen Boyariarta Voyvodalar arasnda, Eflak'ta iktidar
mcadeleleri i karklklan hayli arttrmt. Sancak
beyi Mehmed Bey'in Eflak'a giderek asayii salamas,
Le histan ve Erdel hudutlannn gvenliini korumas so
nunda, padiaha snan Radu'nun snelik 14.000 du
ka cizye mu kabilinde voyvodala getirilmesi ile sonu
land. Tuna boylannda da kk lde svalar ol
maktayd. Ayrca Franszlann, lstanbul'a gnderdikleri
elilerin telkinleri ve Macar hududunda meydana gelen
!laho olaylar, padiah Macaristan zerine bir sfere
svk etmti. Daha k aylanndan itibaren Rumeli ko-
-s-
mutan ve bylerine fermanlar gnderiterek Sofya bl
gesinde toplanmalar emr edilmiti. Ayrca Anadolu
byler-beyi Behram Paa ile lrm hanSaadet Giray'a
emirler gnderilmiti.
Byk bi dzen iinde harekete geen ordu yol bo
yunca baz kk hadisleri deerlendirdikten sonra
bayram Belgrad 'da geirdi. Sonra Salankamen ve Pe
tervaradin ile daha baz kaleler fethettikten sonra bu
rada ota kuruldu. Pidiah divan toplad. Sonra tekrar
harekete geen ordu, lUah ve sek kalelerini de ele ge
irdikten sonra ludin'e doru hareketine devam etti.
1foha 'ta ordugah kurmu olan \lxar ordusu kuman
da. Tomary, Osmanl ordusunu burada karlad. 0s
manl ordusu ovaya hakim bir tepede mevkiini ald.
Januni, mkemmel olan casus tekilat ile "'lacar
ordusunun durumunu iyice renmi. hi bir yardm
yaplmamas ii gereken her trl tedbirleri almt.
Sava balamadan nce yine harp divann toplayan
Kanuni Sultan Sleyman, alnan kararlar ertesi gn,
yani 29 Austos gn uygulamaya balad. Iki kola
aynlm bulunan Macar ordusu taruza geti. ok
iddetli olan \facar svar taarruzunu Jumeli kuvvet
lerinin banda brahim Paa ka
"
rlamaya memur edil
di. umeli sipahileri geriledi. B' ve 1srev Beyler
mevzilerinden karak Macar ordusunun yan ve ger
lerii sardlar. Sonra Trk topusunun atlara bala
mas, \lacar ordusunun perian olmasna yol at. Ke
sin bir imha sava olan bu mcadelede :iacarlardan
20.000 piyade ve 4.000 sar oldrld. lral Lajos
ve bi ok kumandanlar telef oldu.
Savatan sonra, bakent Bu din 'e hareket edildi.
ehrin anahtarlarn bir hey'et yolda Januni'ye tak
dim etti. 12 Eyll 'de Bu din 'e gren padiah, Tu na
zerinde bir kpr kurdurarak Pete'ye geti. Traln
hazinesi ve dier kymetli eyalar gemileele lstanbul'a
- 16 -
gnderildi. Jnnde Segedin, Ba ve Titel gbi kale
leri de alan Kanuni, Ekim sonlarnda lstanbul'a dnd.
Kanuni Sleyman \lacaristan sferine kt esnada
Anadolu'da biri sosyo-ekonomik. dieri dini-mezhebi
olmak izere iki ayaklanma grld. lki Bozok sanca
ile dier civar sancaklarn yeniden tahririne memur
edilen Jfersek-zade Ahmed Paa'nn olu \lustafa Bey
ile 'ad 'fuslihiddin ve ': tip Mehmed 'in srt hareket
leri sonucunda patlam. Trkmenlerin bana geen
-Sgln loca, ah Veli ve Znnun gibi elebalarn ida
resinde vergtere itiraz edilerek tahrir yapanlar bir bas
kn neticesinde ldrlmlerdi. evre kylerden topla
dklar kyllerle Sivas ve To kat tarafan n ele geirdi
ler. lsyan byynce Rum, Uulgadr, Mara. Malatya ve
f)iyarbkir kuvvetleri bir araya gelerek asileri tenkil et
tiler. Baba Znntn ve dier elebalar maktCl dtiL
Asiler ezildi.
Yine bu sralarda Adana'ya bal 1araisal cemaatini
bana toplayan ah Veli isyan etti. Ayn blgede daha
nce 9erendi nahiyesinden Tosn Olan ve Tarsus'un
Ula nahiyesinden Yenice Bey i'i tesiri altnda isyan
etmilerdi. Ancak bu isyan hareketle,ini Ramazan-o-
, lu Pm Bey bastrmt { 1527)
Ayn sene iinde lalender-olu veya Kalender ah,
'araman ve civarndaki Trkmenleri bir takm i'ili
telkinleri ile kendi tarafna ekerek isyan etti. Abdallar
ve bu blgede ba-bo srbste yaayan Trkmenler
den 30.000 kiiyi bana toplad. Oulgadr Trkmenler,
byleri ile falender-olu'na katldlar. lsy:n bastr
maya sdrazam lbrahim Paa memur edildi. Trkmen
beylerinin bir ksm, mansp ve tia vaadleriyle Kalen
der-olu'ndan ayrldlar. Taraftar azalan Kalender
olu son bir darb ile be rtaraf edildi ( 15 28 ).
'anunf Sultan Sleyman 'n Z.polyai'yi \facaristan
ka tayin ve krall Avusturya'ya kar himaye etme-
-1
7-
si Avusturya kral Ferdinand'n bu blgelrde huzur
suzluk kanasna sbp oldu. Aynca Ferdinand ls
tanbul'a eliler gnderdi ise de, bu eliler padifhn
huzuruna kamadcdan gbi, vezirlerle de olumlu g
rmler yapamadlar. Arkasndan padiah Avusturya
seferine karar verdi. Gen sadrazam brahim Paa'y or
duya srdar tayin etti. Ordu, 10 1fay 1529 tarihinde
Istanbul'dan ayrld. 200.000 kii ve 300 toptan ibaret
tL Aynca Knm Ham'nn svanleri ile aknclar da hazr
bulundular.
Ordu 10 Austosta Macaristan'a irdi. Kral
Zapolyai padiahn huzuruna kabul edildi.Bu srada Bu
din , vusturyahlarn elinde bulunuyordu .Be gnlk bir
kuatmadan sonra Osmanl askerler ehe grdiler.
Padiah burada 10 gn kaldtan sonra- , brahim Paa'
nn peinden Viyana'ya doru ilerledi. 27 Eyllde
Viyana nlerine gelen padiah, otan Semering'de
kururdu ve kuatma balad. nceleri bir ka hcum
iddetli mukavemet grdiL 12 Ekim Karintya ve
Ocaklar kap sna yaplan hcm da geri atlnca pari
ah harp divann toplad. Divande artk mevsimin
msait olmd kanaaatine varlarak, souklarn
balamasndan evvel dnlmye karar verildi. Bununla
beraber iki gn sonra bir hcim daha yapld. Arka
sndan 16 Ekime Budin'e ve Arak ortalarnda da
stnbul'a dnld.
Ertei yl ( 1 530) Padiah byk bir merasinle eh
zade Mustafa, Mehned ve Selim'in snnet dn
lerini yaptrd. Haftalarca devam eden elence pek
muhteem oldu. Sonbalara doru Avusturya kral
Ferdinand bir elilik hey'eti gnderdi. Eliler pa
diahn huzuruna kabUl edildi. Ancak bir anlama
olmad gibi, Ferdinand da Budin'i kuatt. Trk
lerle Macarlarm riterek savunmas sonucu geri
ekildiler.
-18-
Kanun1'nin "acaristan krallna tayin ettii Za
polyai'yi, Avusturya, ek ve Almanlar tanmyorlad.
Bunlar bazan ludin'i kuatyorla, bazan da hudut
larda huzursuzluklar yaratyorlard. Bu durum Is
tanbul'da bilhasa padiah zernde znt
yaratyor
du. Bu arada artkent Almanya ve tspanya imparatoru
olarak Ferdinand' destekliyor, hatta Osmanllar aley
hine kkrtyordu.
Padiah, btn bu przterin temizlenmesi iin, bir
y ncesinden sefere karar vermiti. 1532 ylnn
29 Nisanmda, lOO.OOO'den fazla bir kuvetin banda
Istanbul'dan hareket etti. Padiah Ni'e vard srada,
Avsturya krann elileri geldi. Ordu ilerleyerek
28 Haziranda Sirmiyi'ye ulat. Burada da Frans z
elisi inon, ordugaha geldi ve parlak bir trenle
padiah taandan kabul edildi.
Ordu, Avusturya topraklara grerek Egerszeg,
Siklos,Belova ve Berzence ile daha bir ok kaleleri
ele geirdi. Semendire sancak byi Yahya Paa-zade
Mehmed Bey'in Kszek (Gns) kalesi yannda pusuya
drlmesi zerine, buras iddetle kuatld ve sonun
da teslin ald. Arkasndan Ferdinand svaa davet
olundu. Bu arada aklnclar Avust;rya vilayetlerine
aknlar yapyorlard. Ordu Eylde

lstirye'ye doru
kayarak Graz, Sekan, "aribor ehirleri ile Drava kasa
balarmdan get. brahim Paa is Essk yolundan
Belgrad'a dnmt. Ordu 12 Ekimde Belgrad'a
gelerek brahim Paa birlikleri ile birleti. Kasm
ortalarnda Istanbul 'a dnld.
Padiah Istanbul 'a gelince,. Ferdinand yeni bir elilik
hey'eti gnderdi. 14 Ocak 1533 gn eliler huzura
kabl edildi. Yapan mzakereler sonunda 22 Haziran
da bir anlamaya vartld.
Iran'da ah smal'den sonra tahta kan Tahriasb'
padiah tebrik etmedii gibi, onun i'ilik faaliyetlerini
srdrmesi zerine bir de tehdit-name gndermit.
-19-
Bu sralarda Bitlis han,eref Bey, Osmanl hakimi
yetinden aynlarak iha iltice etmit. Azerbaycan
hakimi Ulama H:n'n, ah Tahmasb'dan yz evirerek
K:nuni'ye Ubiiyet arzetmesi ve Hsn- Keyff ile
Bitlis hakimliine tayin olunmas, doudaki olaylar
iyice luzlandrmt. Arkasndan Safeviierin Badat
valisi olan Zlfikar Han'n ehrin anahtarlarn Kanuni
ye gndennesi, padialun bu tarafa bir sfer amasn
inta etti. Sadrazam brahim Paa, srasker nvan
ile 27 Ekim 533 tarihinde Bitlis'e doru hareket
etti. Arkasndan da padiah yola kt.Konya, Oiyar
bkir, Erci zerinden Tebriz'e vard. Buradan Zengan
yolu ile Sultaniye'ye, oradan k mevsimi olmasna
ramen Hemedan yolu ile Bagdad'a ulat. Ordu k
burada geirdi. Padiah, Kerbela 'y, Ali ve Jsyin 'in
trbelerini gezdi. Abdlkadir Gil:ni'nin mezarna
yksk bir trb yaptrd.
535 yl nn Martnda padiah ordusu ile birlite
tekrar Tebriz'e doru hareket etti. Kn ah Tah
masb, Tebriz'e saldrd iin, dnmeden, onunla kar
lamak istiyordu. Kanun'nin gelmekte olduunu ha
ber alan ah Tahmasb Van'dan da ekilmiti. lanun
daha yolda iken Fransz elisi Jean de La Foret orduya
geldi. Burada Mer:g: -Sad:bad yolu ile Tebriz'e ,arl
d. Bu srada ahn ikinci elisi geldi. Arkasndan Tah
masb'n kardei Sam \tirz: p:diaha iltica etti.
Padiah Iran ilerine doru Oergezin 'e kadar gtti.
Sonra tekrar Tebriz'e dnd; orada dnz hazrlk
lan tamamlandktan sonra, Tebriz'den haeketle Me
rend- Hoy - Ahlat - Diyarbekir -!alep-Antakya
yolu ile 8 Ocak 1 536n lstanbul'a gelindi.
lrakeyn seferinden dnen Kanuni, stanbul'da ilk i
olarak Fransz elisi ile bir anlama yapmak oldu.
Bu anlamalar her padiah deiiminde yenilendi ve
Franszlara douda yz yllk bi nfuz salad.
Anlamann tarihi ihtilafl is de ubat 1536 tarihi
-20-
zerinde daha ok durlmaktadr. Fransz tarihileri
ubat 1 535 olarak kaydetmilerdir. Anlama iki devlet
arasnda daha yakn bir atakann domasna yol am,
ancak sonunda Franszlar bu haklardan ok yararlan
mlardr.
Sadrazam brahim Paa, bu anlama imzalandktan
sonra, padiahn gven ve tevecchn kaybetmi ve on
drt yllk sdrazamlktan sonra 1536 ylmda idam
edilmitir.
MakbUl lbrahim Paa'nn yerne Ayas Mehmed Paa
sadrazam oldu. Bu sralarda Akdeniz'de hre her ta
rafa yayilm olan Bacbacos, Osmanl Devlet hizmetine
alnmak zere lstanbul'a arld. Barbaros yaz ortasn
da lstanbul'a gelerek padiahn elini pt. Padiah
kendisine Hayreddin adn takt ve Istanbul tersanesin
de gerekli gemiler yaptrlacak ertesi yl bylerbyi n
vnn alan Bacbacos, denize ald.
l 534 ilkbaharnda halyan shillerne vuran Barba
ros, arkasndan Tunus'u alm, fakat Tunus tekrar el
den knut. Barbaros Hayreddin, oradan Ispanya s
hillerine urayp, Majorka ve Minorka adalarn vura
rak lstanbul'a dnd. Kanum Sl. eyman Irakeyn sfe
rinden dner dnmez kendisine kaptan paalk tevcih
ederek, Venedik Devleti ile Osmanl Devletinin aa
bzulmya balad iin, talya shilerine gnderdi.
Daha sonra kendisi Avlonya (Korfu) seferine kt.
Temrz balarnda Avlonya'ya vard. Bu srada
Andrea Doria skenderiye'den dnmekte olan 10 k
dar Osmanl gemisini el geirmiti.
Korfu'nun kuatlmasm emreden Kanuni, Ltf
Paa'y 25.000 kiilik bir birlik ile adaya tkartt.
Kpr kuracak adaya tkan biriikiere aknclac da
katldlar. Adann gneyinde bulunan Bastia kalesi
kumandan teslime davet edildi ise de karlk alna
mad. Kuatmun uzun srmesi ve zayiatn fazla ol-
-21-
mas padiahn kuatmadan vaz gemesine sbp ol
du ( 1537).
Bodan voyvodas Petru Rare'in yllk haa ve
hediyelerini Istanbul 'a gndermemei, padiahn tevec
chn ktye kullanmak istemei, Erdel'e saldrma
ve Perdinand ile gzlice mzakerelere grinesi zerine
Kanuni Sultan Sleyman 9 Temmuz 1538 tarihinde
Bodan sferine kt. lsak 'dan Bodan (Moldavya)
arazisine gren Trk ordusu, Erdel ve Krn kuvvetleri
nin destei ile burada Petru Rare 'i sktrd. Petru,
Po taani dana kat. Ya ile Sueceva ehri igal edil
di. Padiah Bodan halkna aman verdi. Btn 1odan
asilzadelerini toplad ve Stefan Lacusta,Bodan voyvo
das tayin edildi. Bundan sonra, vergyi iki ylda bir
bizzat voyvoda lstanbul'a getirecekti.
Andrea Ooria'nn Akdeniz'de srbste dolat ha
berini yayan vezirler1 Barbaros'un daha donanma ta
mam olmadan 40 gemi ile Akdeniz'e alman salad
lar. Arkasndan da 90 gemiyi ve dier mhimmat gn
derdiler. Barbaros Girid'den Preveze'ye yneldii sra
da, Andrea Ooria burasn kuatm bulunuyordu. Bar
baros bir harp meclisi topladktan sonra, gerekli ted
birleri ald. Donanma sava durumuna geirildi. Preve
ze aklarnda 27 Eyll gn cereyan eden sava Os
manl donannas rahata kazand. Andrea Ooria bir k
sm gemileri ile kat ( 1538).
M valisi Hadm Sleyman Paa, padiahtan izin
alarak Kzldeniz'den Hindistan'a doru bir deni sfe
rine kmt.Daha nce Selman Reis Kzl ve Umman
denizinde Osmanl devleti hesabna seferler yaparak,
Arap yarnadas kylarn OsmanWara kazandrmt.
Sleyman Paa, hem Tanum'den yardm isteyen Baha
dr ah'a yardm edecek, hem de Uroman'da Portekiz
lilere kar cihad yapacakt.
Sleyman Paa, Aden 'de Amtr'i hertaraf ettikten
-22 -
sonra Uruman denizine gemi ve Gucarat sahillerine
varmt. Burada baz Portekiz kalelerini zaptettikten
sonra, Bender ve Diu kalesini kuatmt.Gucarat haki
mi Sleyman Paa'ya yardm etmedii gibi, Portekizli
lerden yana olmutu. Bunun zerine Sleyman Paa,
Msr'a, oradan da lstanbul'a dnd ( 1538).
Macaristan Kral Zapolyai'n ,Osmanl Devleti himaye
sinden syrlp Avusturya ile gizli anlamalar yapmas
ve lmnden sonra, ocuu olmad iin btn Maca
ristan' Ferdinand'a brakmak istemesi, fakat daha son
ra, Leh kralnn kz lsablle ile evlenerek bir erkek o
cuunun dnyaya gelmesi zerine, Avusturya ile olan
anlamasn bozmas bu blgede karkl hayl arttr
mt. Ancak Ferdinand, Zapolyai ile yaplan gizli an
lamay padiaha bildirmesi zerine Kanun1, Budin 'e
bir eli gndererek durumu inceletmiti. Zapolyai'in
kendi olu olduu anlalnca da Macaristan'n kanur
hakk olarak oluna verilmesini kararlatran pldiah
arkasndan sfer hazrlnn yaplmasn emretti. Bu
srada Perdinand Mays 1541'de Budin'i kuatm bu
lunuyordu. Ancak daha Kanuni gelmeden Yahya Pa
a-zade Mehmet ve Ulama beylein kar taarruzlarna
dayanamayan Avusturya ordusu trara mecbur edilmi
ti. Padiah, 26 Austos'ta Pete'ye vard. Buradan Kra
le Isabetle ile olu Itvan' Erdel'de bulunan Lipova
kalesine gnderdi. Bu din 'i bir eyalet haline getirerek
idaresini fladm Sleyman Paa'ya verdi.
Ksa bir sre sonra, Ferdinand lstanbul'a bir eli
gnderdi. Elinin teklif pek fazla ehemmiyetsiz bulun
du ve geri arld. Eli daha dnmeden Ferdinand'n
Pete'yi kuatt habri geldi. Ancak yedi gnlk bir
kuatmadan sonra geri ekilmek zorunda kald.
Fransa Devleti ile Almanya mparatorluu arasnda
cereyan eden mcadeleler, Fransa'nn yine Osmanl
padiahndan yardm istemesini gerektirmit. Fransz
-
2
3-
elisinin Rstem Paa'y elde ederek, p3diahn muva
fakatn almas zerine hem Andrea Ooria'ya kesin bir
darb vum1ak, hem de Frans'ya yardm etmek iin
Barbaros, l 543 ylnn sonlarna doru Akdeniz 'e al
d. 20 Austos tarihinde kk bir Fransz yardmc
kuvvetiyle Nis'i kuatan Barbaros, kaleyi ald ise de,
Franszlarn geveklii yznden tam olaak feth etme
den Tulon'a dnmt. K burada geiren donanma,
Katalonya sahillerini vrarak pek ok ganimet ve esir
elde etmit. Dnte bir ksm talyan sahillerini de
vuran donanma, 1544 yaznda lstanbul'a geldi.
1542-l 543 kn Edirne'de geiren p!diah daha,
k ortasnda sfer hazrlklarn emretmiti. Byk
bir itina ile hazrlanan ordu ile padiah sk'den son
ra ilk olarak Valpo kalesini teslim ald. Sonra Ester
gon kalesini kuatt. Kaledekiler nce teslm olmadlar.
Kuatmann iddeti karnda 1 O Austosta srbeste
ekilip gtmeleri artyla anlama imzaland. Bundan
sonra lstolli Belgrad da kuatlarak alnd.
Bu aada padiah idar alanda da baz deiiklikler
yapt. Bunlar arasnda bilhasa Selim'in Konya'dan
alnarak Manisa sancak beyliine tayini suretyle,
veliahd olmasnn kuvvetlenmesidir. (nk byk
ehzade 1ustafa Arasya'da, yani bakentten ok daha
uzakta bulunuyordu. kinci deiiklik sadrazam olan
B.adm Sleyman Paa'nn grevinden alnaak yerine
ikinci vezir Rstem Paa'nn getrilmesidir.
ah Isnail 'i oullarndan Elkas Mirza,aabeyi ah
Tahmasb'a isyan ederek Osmanl devletiDe geti; ir
van'nn eski akimi olan Burhan Ali Sultan da Osmanl
devletine snmt. Kanuni, Burhan Ali'yi bir name-i
hmyun ile irvan'a gndermi, arkasndan Elkas
Mirza'nn da ah Tahmasb'dan ikayet zerine lran'a
bir sfere karar vermiti. nce Elkas Mirza'y ark
hudQduna gnderdi. Kendisi de 1548 Nisan sonlarnda
-
2
4
-
yola kt. Lfaziran sonlannda ErzL.<um'a vard. t lama
Paa ile P Paa'y Van kalesinin zaptma gnderdi.
irvan halk Burhan Ali'ye itaat etmiti. Padiah
burad:n Tebriz'e yneldi. ehre sava yapmadan girdi.
ah Tahmasb Tebriz'den karnt.Arkasnd:n tekrar
Van 'a yneldi. Buras da teslim aldktan :ra dunu
yolunu tuttu ( 1549).
ah Tahn:sb, Kanun1'ni dnmekte olduunu
renince, Kars kalesine baskn yapt. fatta Erzincan 'a
kadar uzand. Oiyarbkir'de bulunan PSdiah Ahmed
Paa'y ahn zerine gnderdii gibi, Elkass \lirza'y,
da lsfahan, Kum, Kaan taraflarna gnderdi. Elkass
\firza'nn harek.1t ok baard oldu.
1549 yln da bu tarafarda geiren padiah ayn
ydn sonlarnda lstanbul'a dnd.
Ksa bir mddet sonra, ah Tahmab, Van civarna
kadar sarkm. hatta Erci kalesini kuatmt. Ancak
bucann bylerinden olan brahim Bey'in savunmas
sonucu, baarzha uram, dilecevaz'a da saldrm,
fakat oradan da pskrtlmt. Bu arada Ahlat'
ele geiren ahn bu falliyetleri lst. inbul'da duyulunca
pidiah Rstem Paa 'y srdar tayin ederek Iran
ne gndermiti.
Serdar Rstem Paa. Aksaray 'da k geirirken,
istanbul 'a gnderdii emsi A a vastasyla, 38 ya:n
da bulunan ve Amasya sancak byi olan ehz;Je
Mustafa'nn isyan hazrl iinde olduunu bildirdi.
ehzade 1lustafa, Hurrem Sultan 'n tesiri yle, zaten
bakentten uzak braklyor, buna mukabil dier ehza
deler daha ok korunuyordu. Y :lnz, asker, ehzade
'lustafa'y ok sviyordu. Rtem Paa'nn da kkrt
mas zerine braberinde Cihangir olduu halde yola
kt. 6 Ekim 1553'de Ereli'ye ulat. Ak yk mev
knde otan kuran padiahn elini pmee gelen
ehzade, bir gn sonra boularak ldrld. Oaha son-
-
25
-
ra Bursa Muradiye'ye defn olundu ( 1553).
Padiah yoluna devam ederek Halep'e geldi. K bu
rada geirdi. Buradan Diyarbekir-Erzurum yolu ile
Kars'a vard. Burada ahtan bir mektup ald. Bu bir s
va daveti idi. Tekar hareket eden Janunl orduyu Re
van, Karaba ve Nalivan blgelerine sevketti. regel,
araph:ne, Nilfrak kasabalar alnarak, 18 Temmuz"da
Revan'a girildi. Ayn ayn sonlannda Nahivan'a varan
padiah, buralarn yama ettirdi. ah Tahmab Lur
dalarna ekilmiti. Kanun bu kadarla yetinerek d
n emrini verdi. K Amasya'da geirdikten sonra ls
tanbul'a vard. Bu arada lranllarla Amasya anlamas
imzaland ( 1555).
Padiah, Amaya'da ran ve Avusturya elileri ile
mzakereler yaparken, Selanik taraflarnda ehzade
\fustafa'ya ok bnzemesi dolaysyla, Mustafa adnda
bir adam etrafna bir ok adam toplayarak saltanat
iddiasna kalkt grld. Ancak Edirne'de bulunan
ehzade Bayezid'in ve pMiahn daha yolda iken gn
derdii kuvvetlerle Dzme Mustafa ele geirilerek idam
edildi.
1 550 ylnda temeli atlan ve 6 ylda inaat tamam
lanan Sleymaniye Cam ve klliyesinin 1556 ylnda
muhteem bir mer:simle al yapld. 700.000'dan
fazla duka altn sarfedilerek yaplan c:miin mian ta
nnm Sinan'dr. Aha, ah Tahmasb, fevkalade bir
elilik hey'eti gndermiti, ayrca nadide Kur'an'lar
hediye etmiti. Jliye ise Sahn- Seran'n devam
yksk ilim messeslerini oluturmutu.
ehztde Mustafa'nn ldrlmesinden sonra, onun
taraftarlar, ehzade Bayezid etrafnda toplanmaya
baladlar. ehzade Bayezid, ahsiyet, kltr ve yaa
y bakmndan Selim 'den daha ok tahta namzed gste
riliyordu. Ayrca furrern Sultan da onun lmnden
sonra, Selm 'in padiaha olan ikayetleri tesirlerini gs-
- 26 -
terdi. Padiah Bayezid'e ihtar ve nasihatlarda bulundu
is de, bu iki kardei birbirine yaklatramad.
Yalnz padiah, Selim'in sancan 1anisa'dan
Konya 'ya, Bayezid 'in de 'tahya 'dan Amaya 'ya aldr
d . Bu deiiklik Bayezid'in houna gitmedi. Babasnn
eitli vaadlerle kendisinin Amasya'ya gitmesine srarla'
devam etmesi zerine, etrafna kalabalk bir maiyyet
toplad. Amasya'ya v=rnca da yevmli namyla bana
20.000'den fazla adam ld. 1ayezid'in bu hazrlk
larn, taht zorla ele geime hazrl syan Selim de
ordusunu kuvvetlendirmeye balad. Padiah gizlice Se
lim'i destekliyor, nasl daveanaca hakknda emirler
gnderiyordu. Yine Anadolu'nun eitli valilerine, Se
l 'in emrine grmek iin hazrlk yapmalarn emret-
miti.
.
Bayezid daha fazla beklemeden Ankara'ya doru yo
la knca, pMiah da ordusuyla skdar'dan hareket
etti. Daha nce Selim ie Bayezid aranda Konya'da
yaplan sva Seli kazand!-.
Amasya'ya ekilen Bayezid babasndan affm istedi
ise de, kabl edilmedi. Yakalanmas iin Selim 'e emi
verildi. Arsya'da tutunamayacan anlayan Bayezid,
lran'a doru hareket etti. Tebriz'de ah Tahmasb tara
fndan trenle karland. Daha sonra ah Tahmasb ile
Kanun arasnda yaplan anlama sonunda Bayezid ve
ocuklar Kazvin'de boularak ldrld.
Barbaros'un lmnden sonra Akdeniz yine Osmanl
hakimyetne boyun edi. Onun yettirdi deniz ku
mandanla, Salih -eis ve bilhas a TurgutReis'in Akde
niz'de baarl harekatlan oldu. 1560 ylda Turgut
Reis ile Malta valyeler arasnda Cerbe sava vuku
buldu ve zafer ile sonuland.
Bu arada Hind Denizi'nde de Portekizlilerle yer yer
savalar yapan 0smanl donanma, Pn Reis, "furad
Reis ve daha sonra Seydi Ali Rei'in Hind seferine k-
-27-
t. Bunlardan bilhasa Seydi Ali Reis'in seferi maceral
bir ekilde sona erdi.
Cerb yenilgsini telaf etmek isteyen Ispanya'nn
yeniden deniz harekatna girimesi zerine, Turgut Re
is tarafndan :lalta kuatld. O aha nce de H ': kor
sanlarnn Osmanl gemilerine sldrar oluyordu. Ku
atmann iddetli bir annda Turgut Reis'in nnlar .. k
ehd edilmesi sonucu, kuatma gevedi ve daha sonra
kaldrld ( 1565).
1542 ylnda yaplan Osmanl Avusturya anlama
ile hudutlar bir derece skunete kavumusa daA vustur
ya hkumetinin taahht ettii vergleri gndermemesi
ve daha baz sbplerde iki devletin aras yeniden al
mt. Ayrca del Kralnn da Avusturya ile bir ar1zi
anlamazlnn olmas, yaplan mzakerelerden de
olumlu sonular alnamama zerine, padiah < vustur
ya'ya bir sfere karar verdi.
l Mays 1566'da Istanbul'dan hareket eden l:nuni,
Austos balarmda Sigetvar' kuatt. Kale kumandan
Zrinyi Miklos, kaleyi ok iyi tahkim etmiti. Bir ay
dan fazla sren kuatma ok zayilta mal oldu. Padia
h hayli yoran bu kuatma nihayet 7 Eyll gn fetihle
neticelendi.
Ancak yal ve yorgun padiih, kuatmann son
gnlerinde, fethi grereden ld. lhstalnn nikris
olduu ileri srld. Hemen veziri -az ama habr veril
di. Herhangi bir karkla meydan vermemek iin, du
rumdan habri olanlara kesin tembihlerde bulunuldu.
\yrca Selim'e hemen bir ulak g6nderi1trek, ok acele
orduya gelmesi istendi.Padiahn lm,onun gelmesine
kadar gizli tutuldu. lstanbul'a getiilen na', kendisi
tarafndan yaptrlan Sleymaniye'deki trbesine g
mld.
Uzun boylu, yuvarlak ehreli, eta gzl ve ak kal
olan lanuni Sleyman, sz ve hareketlerinde gayet
-28-
naLik ve ll bir ahsiyet olarak tasvir edilir. \Ltld
ve manevi bir ok iyi hasfetleri ahsnda toplam bir
pSdiah ve ayrca alim, air ve hakimlerle sohbtten
ok holanrdt. Devri, Osmanl Imparatorluu'nun en
muhteem devri olmu. 46 yl sren saltanat zamann
da yapt sava ve sferlerle darya kar, imparator
luun gcn ya atm, i idaredeki niza ve ad:ilete,
kanunlara ball ve kanun koyuculuu, imparator
luk camiasnn son derece sayg ve sevgisini kazanm
tr.
Kanuni Sleyman siyasi hayatndaki baars yannda
san'at alanmda da temayz etmi bir padiahtr. Onun,
dier bir ok Osmanl padiahlar gibi ilim ve sriat
adamlann korumas, sk sk meclislerinde bulunmas,
ilim ve san'ata verdii deeri ve dol:ysyla kendisinin
de bu arada bir eyler yapabilmesinin sonucu olmu
tur. En geni ekliyle Fatih zamanndan itibaren bala
yan ilim ve san'at adamlarnn Osmanl merkezinde
toplanmas ve medreseterin gerek anlamyla birer ni
versite gibi zamann bilimlerini retmesi, Kanuni za
mannda zirvesine ulamtr.
Osmanl padiahlan genellikle air yaratlt kiiler
dir. Jivan olanlarn says ondan fazladr. Aynca bir o
kadarnn da di va m olmamakla beraber para par: iir
leri mevcuttur. Buradan akca anlalyor ki sava
meydanlanndaki baarlarn iir alanmda da srdren
padiahlarn, bu hayatn dnda dnlmesi imkan
szdr.
Kamni Sultan Sleyman, Osmanl padiahlar arasn
da en ok iir yazan padiahtr. Biri Farsa olmak ze
re drt divanesi vardr. Bunlarn birisi 30 varak, ikinci
si l 18 var:k, ncs ise, 26 l varak kadardr. Istanbul
ktphanelerinde pek ok nshalar bulunan yazmalar
saray hattatlar tarafndan ok gLel tflik ve nesih yaz
larta yazlnlardr. Ayrca yine ok gzel bir ekilde
-29-
ciltlenen yazma nshalar, bugn bulunduklan mzeler
de srgitere bile konulmaktadrlar. Divanlarn yazma
nshalar daha ok Istanbul niversitesi Ktphanesi
ile Fath Millet Ktphanesinde bulunmaktadr. ni
versite Ktphanesinde. olan nshalarn hemen hepsi
t:tik yazl olup 689, 1976, 2885, 5455, 5467,5477 ve
5758 numraarda kaytldr. Fatih Millet Ktphane
sinde, AU Emri, Manzum esrler blmnde ise, ay
r nshadan birincisi 394 nurarada kaytl olup, 978
( 15 70/ 157 1) ylnda Hatta erif Mehmed tarafndan
gzel bir talik yaz ile istinsah edilmitir. Bu nha 30
varaktr. 393 nurarada kaytl olan ikinci divan Hattat
Kasm tarafndan istinsh edilmitir. l 18 vaak olan bu
nshann istinsah tarihi kaytl deildir. nc divan
392 nurrada kaytl olup 26 1 varaktr. 393 numaral
divann mstensili olan Hattat Kasm tarafndan 974
( 1566) ylnda yine talik yaz ile istinsh edilmi t.
Bu iki ktphaneden baka Sleymaniye (Ayasof
ya) no: 3970, Trk Islam Eserleri Mzesi (no: 3878) ve
NGruosrafye (no: 3873) Ktphanelerinde de birer
aded Divan- Muhibbt nshalan vard.
XV. yzyln ortalannda Fatih Sultan Mehmed ile
balayan Osmanl devletinin ykselme devri, asked, si
y3s1 ve ekonomik alanda olduu gbi kltr ve srat
alannda da ok hzl bir gelimeye balad. Hele Yavuz
Sultan Selim'in ran ve Msr gibi iki geni lkeyi fethe
<'ip buralarda bulunan bilgin ve santkarlan lstanbul'a
getirtmsi ve 46 y gibi uzun bir sre saltanat sren Ka
nuni Sultan Sleyman'n da bilgn ve sanatkarlar hima
ye etmesi, kltr ve san'at faaliyetlerini ysek bir d
zeye eritirdi. Padiahtan ok yardm gren bilgin ve
sanatkarlar Istanbul 'a akn ettikleri gbi ortaya pek ok
deerli esrler \le koydular.
Bu gelim iinde Kanuni Sultan Sleyman da ede
biyata merak sard ve gzel iirler ortaya koydu.Arapa
-30-
ve Farsa ile Srpa'y da ok iyi bilen lanun Sley
man, dou Islam kltrne vakf olduu gibi, bat kl
trn de tanmaktay d. Devrinde Istanbul 'da 200 ka
dar air hret kazanm ve bunlarn iinde bir ksm,
bu yzylda olduu gibi gnmzde de adlarJan bah
settirmilerdi. Trk iirini ok gzel syleyen ve ariza
hakim olan bu airler iinde Zati, B:ki, lfaya ve Fu
zi gibi stadlar, ayn zamanda Trk divan iirinin de
en yksek sviyeye ykselmesini salamlard. Ite
air Muhibbl, Kanun1 Sultan Sleyman, bu airler ara
snda ok gzel iirler yazm ve onlardan etkilenmi
tir. Muhibbi mahHisn kuanan Kanuni Sleyman, ba
zan Muhibb, Meftini ve Aciz1 mahlalan ile de iirler
yazmtr.
Devrindeki airterin fazlaca etkisinde kalan Kanur,
tran iirinden de etkitenmitir. iirlerinde daha ok
Iran airlerinden Nizam1, Selmari ve Sadi'den bahst
mektedir. Aruza genellikle hakim olmana karlk,
ok defa vezni bulamamakta ve bu yzden ekil ahengi
bozulmaktadr. Zaten devrinde ikinci snf bir air ola
rak tannan Kanun'nin devlet ilerini. arl dolay
syla kendini tam olarak iie verememesi ve fakat f
sat bulduka yazmas, yazdklar ile yeniden uraama
mas gibi sbpler gz nne alnd zaman, bu gili
kusurlar mazur grlebilir. Bir baka nemli husus da,
Osmanl paytahtndaki airterin genellikle padiahtan
ve devrin ricalinden dize ve ihsan almak gayesi ile yaz
dklar iirlerinin benilmesi ve stad airler tarafn
dan takdir edilmesi hususu gz nnde tutulduu za
zaman, Xanun Sultan Sleyman'n kimseden herhangi
bir ihsan veya mansp almak durumunda olmad iin
iirlerinin kusurlarna ramen, saray airlerince de bu
biiyle bie vgye deer bulunduunun kendilerine si
tayile bildirilmesi, iirlerindeki kusnlar ortatar kal-
-
3
!-
dramam ve Janun1 tarafndan da tekrar zerinde du-
. rulmamtr. Bu durum is, onun fazla sayda iir yaz
masna vesile olmu tur. Yine muhtemelen sadece ms
vedde olarak yazd iirler srayda bakalan tarafn
dan tebyiz edildii ( byaza ekildii ) ve kendisinin de
dzeltmeler yapmad iin. iirleri ilk yazd ekli ile
kalmtr. Aslnda kanaatimize gre, kesif siyasi ve id3-
r1 iler de . iirlerini yenidef gzden geirmeye zaman
ve frsat brakmam ol maldr.
Kanuni Sultan Sleyman'n hemen btn iirlerinde
ak ve tabiat konular ilenmitir. Sosyal ve siyasi ko
nul ardan tamanyle uzaktr. Yalnz bir iki iirinde ha
mas duygulara kaplp Iran zerine askeri ile yrmeyi
arzu ettiini dile getirmitir. Kendine olan vgs bile
byk bir tevazu halinde tezahr etmektedir. iirlerin
de babas ile birlikte. ehzade Cem ve Fatih 'in de etki
leri grlmekle beraber, daha ok ak ve tabiat konula
rnn dna kmama, iiirierinin bu iki konuda teksi
f zorunlu klmtr.
Kanuni Sultan Sleyman'n iirleri olduka sadedir.
Terkipler fazla deildir. Arapa ve Farsa kelimelern
en ok kullanlanlar silmitir. Devrinin stad airte
rin ve nesir yazarlarnn ar diline baklrsa, Kanuni
nin bu sadelii vgye deer. Her trl sn' at endie
sinden uzak ve yazmak rahatl iinde olan Kanuni
Sul tan Sleyman'n yine de en bata bilgi n :e f: n' t
karlar korumas ve zevkle okunacak derecede gzel i
irler yazmas dolaysyla takdiri gerekir kanaatindeyiz.
Bi zim metoini sunduumuz Muhibbt Divan, 1 308
1 890/ 1 89 1 ) ylnda Istanbul'da Matbaa-i Osmanlde
Adile Sultan tarafndan basm yaptrlr. divandr. Hat
bu divan, her divandan yaplan semelerle tertip
edilmi tir. Istanbul ktphanelerinde 1 3 yazma nhas
- cn:li t olan bu divanlarm da aslnda aralannda bir b
tnlk yoktur. Bir ksmnda gazel sys ok daha fazla,
- 3
2
-
bazlarnda ise az ve eitlidir. Bu yzden matbu divan
ile yazma nshalarn bir ksnu zerinde yaplan kar
latrmlar bu dncemizi dorulamtr.
Dier taraJtan Kau Sultan Sleyman'n mevcut
divanlan zerinde daha geni bif alma ile iirlerinin
gerek tesbitinin yaplmas, onun daha iyi tannmasna
vesile olacaktr.
- 33-
.
OIVA-1 MUHlBBI
Di V
A
N-! MUHi BB
J
BiSMi LLAHi RRAHMANi RRA
H
i M
Zi kr-i Bisri l l ahi rrahmanirrahlm
Ai kira gi zlye sensi n alim
Derdmendem derdme eyie devi
Ki kamu hastalara sensi n ham
Fai l it n/Fai l atn/Fii llin
Hamd l i 'l l ah kim Muhammed mmeti
E yledn bu bendeleri ya Kerm
Son nefesde sakla imanum benm
Bulmaya yol ana eytin- :racm
Mustafa 'nun hrmetine ya i lah
Sen myesser eyle cennit- na1m
RQz- maherde Muhibb1bendeni
I rma an rahmetnden yi rahm .,
* * *
.
Fii l i tn/F e i l i tn/F e i l a tn/F e i l a t n
2) Kelam- hakka her kim ki gnl den olmaya ma yi l
Ol ur her itdi ebter her ne eylese bat l
Eer zahi r gziyle ben ne gam cinan grmezsem
Bi -hamdi ' l l ah ki em-i cin aukdur ana yok ha yi l
Gi ce v gndz endem ni girun fkr zikridr
Eser kalmaya ki benden o hilet ol maya zayil
Ri bat- khnedr dnya ger n kirbin- gam
Buna di l balamaz dana gnl virmez buna iki l
- 37 -
Muhibb? tarh k l di l den bu hay u hny u darit
Sana ancak bu svdidan bela v gamdurur his l
* * *
F i i l a tn/F . i l a tn/F ai l itn/F ai ln
3) Dest-i kudretle yo-i ken al emi var eyledn
Hal k n msl i m klup ki mi ni kffar eyledn
Hardan gller bi trdn nahlden hurma-y ter
i bret i n kul l aruna hi kmet izhar eyledn
Ki mi ne virdn bhi t hi l 'at tae kemer
Ki mi nn yirin cehennem menzi l i n nar eyledn
Ki mi nn kaddi ni k l d n serv ar'ardan yce
Gzleri ya n ki mi nn cuy u enhar eyledn
Rnz ren eyledn emrnle gn i tdi tulu '
Giceyi encmler i l e zeyn idp tar eyledn
Gller i l e glen i re har kl dun hem-ni n
Gi celer ta subha dek blbl leri zir evl edn
lahide erzan k l dun kevser hur u behi t
Bu Muhibb7 benden i mltak- di dar eyledn
* * *
Fa i la tn/F li 1 a tn/F ai l a t n/ Fa i ln
4) n ezel ressam- kudret yazd hsnn ber-kemal
Sun'- nak dur iri mez ana hi vehm hayal
Gl en i

e kametn yannda servn kaddi pest

Leblern gttar n i i tdi old gonca l al
ak olupdur fikr-i zatunda kamu akl um benm
Ben ne yzden vasfun idem ki ol dum b1-mecll
- 38 -
I tmesn nur-

eri'atle m nevver al emi

Tutar i di bu ci hin ser-te-ser zul m- dalal
Ey Muhi bb merd isen aldanma dehrn al i ne
Mil cihi yle seni, aldamasun sak n bu zal
Teneyem okdur gnihum sen mrvvet kan s n
umaram i d p efi 'at vi resi n ab- zl il
* * *
F ai latn/f ii l atn/F ailatn/Fi
'ln
5) Tanrnn his kulusn bir adn
ol d Mahmud
D ci han i re yakn ol d vcudun maksJd
Oi'vet-i hakka yeter geri bu gn i ki gvah
Hak resul ol du na ar kitib old uhud
Ruen itdn bu ci han zul meti ni nOrun i le
Zi ndedur ab- atan-i l e bu gn ba- vcOd
Hak- rahuna varup can i l e kim srdi yzi n
i ki ilemde s'adet buluben eyledi sud '"

Bi lmeyp doru yol sna muti ' olmad lar
Kaldlar nar- cah m cehennem i re Nasari v Yehud
i detm bi z de Muhibbl ezel eyledi Hak
Ana v il i ne ashabna bi n kerre drtd
Umaruz bi ze efaat ide ol yevm-i ceza
Ti ola menzi lmz dir- srOr-i l e hui d
- 39 -
F ai la tn/Fiilatn/F ai latn/F ai ln
6) Old hakkunda snn nazi l Tiha v Yas?n
Hak-i rb- astanun eh-per-i Ruhu'l -em'n
Hsnn idrikinde aciz em-i erbab- nazar
Kasr ol mudur kemalatnda akl -i hurde-in
Okudun levh-i ezelde her ne kim menku idi
. Old zahi r sana i l m-i evvel1 u ahi rin
-
R0z- maherde nida cennetden ire mmete
Hizi hi cennat adni n fe'dhul uhi halidin
Evvel ahi r bu Muhi bb1 senden umar mafret
I ki alemde snsi n Rahmeten l i ' l -al emin
* * *
F ai la tn/F ai l atn/F ai l atn/F ai ln
7) Bauma ahun u' a tae-u efserdr bana
Ek-i emm vi rdi hi l 'at ser-i-serdr bana
Ursa derya-y havadi s mevc gitmem bir yana
Keti-yi akun bi-hamdillih ki lengerdr bana
Taht- Keykivus mal-i Hsrev'e meyl itmezem
Bendeli k n asitanunda myesserdr bana
E ylesn gahi vefa gahi dnp cevr cefa
Dstum senden gelen cmle beraberdr bana
Kwar i tmez tahamml dil eker bar- gam
Ehl -i ak i i nde tan m di yeler erdr bana
Ey Muhibb1 baum zre u 'le-i ahum alem
ah- kam sal u sol l u ek lekerdr bana
* * *
- 40 -
F ii l atn/F ii l itn/F ai l .tn/F ii l n
8) Gl en-i hsnnde haddn bi r kzl gldr bar;
MLirg-i dil avizesi feryad- blbldr bana
Sana der eylemek cevr cefa a ki ara
Akar her ne k l ursan k l tahammldr bana
Kan- di lden hace-i akar gzm cevher dolu
Bar- gam derd elem cml e tecemmldr bana
Drp sevdaya eyda eyeyen mecnun-var
Boynuma zencir olan zl f i l e kakldr bana
Ey Muhibbiakara n yokdur gamdan hal as
aresi anun heran ancak tevekkldr bana
* * *
Mstefln/Mstef l n/Mstef l n/Mstefl n
9) Karunda ben peraneyem sn em' ..i tabansn bana.
Akunlaben divaneyem sn afet-i cansn bana
Cevr cefa kahr u sitem mihr vefa cud-u kerem
Ben bende-i fermanunam sen ah u sultansn bana
Ben blbl -i nalnam ta subha dek giryanunam
yle senn hayrinunar sn dah hayransn bana
Hecr i re bul muken memat k l dun bana n i l tifat
Bul dum lebnden ben hayat sen ab- hayvansn bana
Zlfne gnlm bstedr ge peyvestedr
Ci na Muhi bb' hastedr sen derde dermansn bana
* * *
- 4
1
-
Filatn/Failitn/Failatn/Failn
1 0) Gn yzni grmezem zl fin ol ur hayil bana
Gedi bu mrm diria ol madun m yi l bana
n di l gi tdi benden bi r dahi anmaz beni
Anuni n di r hi tap idp gren bi-di l bana
Ah ki m bahr-i frakun deli irdabna
Ol muum sr-getesi peyda dei l sahi l bana
Rah- akunda snn shl ola itmek terk-i sr
Akun terk eylemek lakin gelr mki l bana
Hi mmetn bazn saldum sen hmiy sayd i n
Fari ol sn her n dirlerse di snl er i l bana
Derd-i akum Muhibhr grse Ferhad u Kays
Olur idi akuma ba indrp kayi l bana
* * *
Failatn/Fai latn/F3latn/Fii ln
1 1 ) Zul met-i zlfunde la'ln ab- hayvandur bana
Ey Mesihi szlern derdme dermandur bana
Gl a l sa hal- alem gl gi bi handan olur
Senszin glzir- alem cmle zi ndandur bana
Can di lden emnn syyadna sundum boyun
Arada bildm hicab olan bu gn candur bana
ROz- hecrnde grenler beni tenha sanmasun
Derd gam durmaz gelr her biri mi hmandur bana
Saaldan mezra-i di lde mahabbet tohm n
Dud- ahum ebr ol up gz ya barandur bana
- 42 -
Can feda i tmez dir i mi yol una bl-m raklb
Bave i tme dstum V allah bhtandr bana
Gulen-i derde Muhibbl olal ci smm nihai
Mie barum ba v her berk-i b1-kandur bana
* * *
F ai latn/F ii latn/F ai latn/F ai l n
1 2) Ger eke t .i cefisn her dem ol ihi d bana
Ben eh'd-i ak olam cmle cihan ihid ban
Heykel-i zer arzu id p heves itmez gnl
Ger ola s?m?n hamiyil bi r gn ol sacid bana
Narede cevr cefas n yad idp gnderdi yar
Tuhfe-i Ruhu'I -Kuds san old ol kasid bana
Pend ider her dem bana dir ge heva-y akdan
Her ni dirs grinr bad- hava zahid bana
Secde kld tak- ebru na Muhibbi c i l e
Yaraur mi hrab u mescid di r ise sacid bana
* * *
Fai latn/F ai latn/F ai l atn/F ai l n
1 3) Oi l eker bar- gam i tmez tahamml Kat ana
Dstlar itmez mi si z bi ' llah di n i nsaf ana
Kuh- di l den derd-i le ah exlesm Ferhad-ve
O alar ancak del aheng ider etraf ana
Ak meydan nda evvel terk-i serdr aka
Kim ki can terk eylemez akdan ne hacet lif ana
J eng-i gamdan her ki di l ay?esin pak eylese.
Ya leb-i di l ber gerek yahud arab- sat ana
- 43 -
Cevher-i vasl met a' n sorma her na -ehle ki m
Cevheiyem sor bana ki r ol m am sarraf ana
La' l -i nab - dl here ol demmeer irer elem
Kze ide topraurdan ba-kadeh hazzat ana
Ey Muhi bb nki di l -darunJa hi i nsif yok
are ne sabr eyle ta ki m Hakk vire i nsaf ana
* * *
F ai l atn/F ai l atn/F ai l atn/F ai l n
1 4) Kat dvar ol d hal m n'eylesn tedb7r ana
Hey ne sngsn di l ol ur ah eylemez te'sir ana
,.
Ayet-i hsnindeki yi r yir olar mki l l eri
Yazd hatt gub.r hatt ile tefsr ana
Gnderrse ol keman-ebru eger gamz oki arn
Gerp s-nemden idem cin i i nde yir ana
Cevri adet klmasun u.ka zlfn key sak n
Bi r ggn ol a iri e bu nale-i eb-gl ana
Ak meydannda gya bu Muhibb r ol up
h tavk- u gz ya ol mu durur zencir ana
* * *
F .i l .tn/F .i l atn/F ai l .tn/F .i ln
1 5) Ana . k m di nur akun yolnda cin ana
Derd-il e ol ursa y.hud derdine derman ana
Ka yayndan gel p dorul sa ti-i gamzesi
Can di lden eyleyem bu sinemi kalkan ana
Kahr ile ger l dre l utf -i l e yi ne di rgre
Ii mezz n er. n olmuz ferman ana
- 44 -
T:p k lsun zlf-i evgin na i klar serin
n sunul m dur ezelden top ile evgin ana
eme-s.r emme gel se olur an ni hin
Yi melekdr y. per1dr di mezem i nsan ana
Ey Muhibbi kana girmisin di me dildara sen
Gnde bi n kan eyl ese mu'tiddur ol kan ana
* * *
F ii l atn/F ai l .tn/F .i l atn/F ai l n
1 6) Yaralansa cin di l k l maz terahhum y.r ana
Kana dnse gz ya i tmez nazar dil -<ar ana
n sa zenci ri ne baland dil Mecnunl ay n
lstlar i mden-giru pend eylemen zi nhar ana
n eb-i zlfinde tutdun dostum di l derdi ni
Layk ol dur ki m ser-i zlfn k l as n dar ana
Sural dan dest -i gam bu gumu tanbnr-ve
Srh idp bu gzlerm ya n atdum tar ana
Gl yzi nn hasreti nden bu Muhibb1 subha-dek
i nlesn blbl gibi kim yaraur ol zir ana
* * *
F ai l atn/F ai latn/F .i l atn/F ai ln
1 7) Can nedr akun yol nda virmeyen can sna
Cinuma mi nnet gelr ger terk id em an sana
n ezel kassam- ksmet eyl emi ey gl ' i zar
Bana blbl nal esi ni gl gi bi handan sana
- 45 -
Ney gibi barum delindi aresz ah eylerem
Gnderrem her nefes ah-ile efgan sana
Akar rindem melamet eyledm derdi kabOI
Zahida ol sun mbarek cmle derman sana
Sanma ancak prehen bil snemi ak eyl erem
Zahir itdm l ale-ve bu da- pinhan sana
Gitdi n rah- fenaya ey gnl Ferhad u Kays
Oedi gam kuy ile mihnet beyaban sna
yle irin ya Muhibb7 bu meanl nak n
I idenler okuyanlar diyeler manl sna
* * *
Mefain/Mefa1n/Mefailn/Mefaln
1 8) "ice yllardur ol mdur derOn- dilde gam peyda
Aceb midr bu didemden ola her lahza dem peyda
Ser-i kayunda di l haste yatur bir derd-mendndr
Tabba la'l-i nabundan ana gel eyle gl ile em peyda
Giriftar ol sa dil mri aceb mi ba- hsnnde
Nigarun dam- zlfnde k l nm nice ham peyda
Gamun kddmi eng i tdi bi raz nali lerm. di nl e
Gzm
yan
tar itdi i der gr z r bem
peyda
Lebini auna alsan an ti ryakdr sakla
Sakn sen zlf-i marndan ider durmaz o sem peyda
Eer ltf kerem k l san yiridr cmle uaka
Ne var i mdi mi ol mdur bu al emde kerem peyda
Muhibb7 nice medh itsn nigarun hsn-i glzarun
Gren dir old dnyada ki san ba- lrem peyda
Nitekim haak- has ire degl nihan saba
. .
46 -
A1efii ln/Mefi iln/F euln
1 9) Aceb bilsem nedr baumda sevdi
Olupdur cin ti l lnunl a eydi
1eli kuh i i nde sng-i g.rdan
Yatur mecruh ol up di l b7-sr pi
Si per k l d beli tirne sinem
Klan kirpiklern ok kalarun ya
Cehennem bi r erer ihum odndan
Gzm yana ni sbet katre deryi
1nevverdr d alem gn yznden
!oladursam yzne ilem-iri
Olurd cin-i l e dil k bl e-gih
Grnse gzme ebr-y garri
Se-i leyline yirde k l sa menzi l
1akiat ol -durur Mecnun'a me'va
l rersem menzi l -i canane bir gn
1emin teslim-i cin i tmekdr evli
mr-i dnya gibi n b-vefidur
Di r1 i tdi buna Cem(d liri
ehid-i ak ol sa ger yolnda
Muhibbi'ye budur mati b- a'li
* * *
- 47 -
F . i la tn/F .i i . tn/F . il . tn/F .i i n
20) Sen gzel l er .hrsn ben ak n-il e mbtela
1i ol urm ki mukarin ola ah-i l e ged.
Her ne sz kim leblernden gel s bir gevherdr ol
Ki m-durur ana bah. bul an ki ol dur b?-bah.
1alka halka a ka dam- bel adur kikln
Yoks hsnn genci ni bekler olupdur ejdeh.
HGbl k ml kinde kaldurdun l i vi-y Hsrevi
Virdi tabl un sr-te-ser al emiere syt u s d.
Ni ' met-f derd bel i her yana dkl mi yatur
Sohbet-i his i t Muhibbl ehl -i aka k l sali
* * *
21 ) Giz kara v ka kara kirpik kara
Bana ol mdur bel i ender bel a
Yasret hi cran eli nden ah v.h
'i m am derva diri. mbtel.
Bend-i zl fne dolad n gnl
Anlamazam dahi ayruk kurtula
Sorma hal m gl yznsz dstum
Blbln gl z.rsuz hal i n 'ola
Ki 'bed r ku y Muhibbi varcak
Ulu devletdr eer kurbin ol a
* * *
-
48
-
F ai l .tn/F .i l .tn/F .ii n
Fii l i tn/F ii latn/F i ila tn/F ai ln
22) Gl yine olal ahe v hayran saba
San yrir divanedr gt ende sr-gerdan sba
By- misk ile dima- ba- dehr omazd pr
Olma anber sandan eyle mk-efan saba
Esd-i gence subh-dem virr nebatata hayat
Lal-i cin-bahndan al mdur meer kim can saba
Kuy- dilbrde esen ahum yelidr her sher
San esr gl en i inde subh-dem her an saba
Sne-i sad-parede olma nihan ahum yeli
Nitekim haak- ha ire degl nihan saba
Mezra- dilde n ekdm ben mahabbet tohmn
Ebr-i ahumdan ne tan yadursa ger baran saba
Gnderrdm yare ben da 'i m mahabbet-nameler
Ey Muhibb ol sa idi ger bana ferman sba
* * *
Fai latn/Failatn/Failn
23) Her gice ge kar u 'le-i i hum Snemi
Bi l medn nin i ri mez sna vahum snemi
Kabrm zre gelicek naz-la ey serv-i sh
ideler sana du'a cmle giyahum sanemi
Tutd ekm sh? cmle cihan dpedz
Cem' ola gark ide dnyay sip.hum sanemi
Gzlerum ek dker dil de ider .h figan
Aka yetmez mi aceb iki gvahum sanemi
- 49 -
Ba eflake irp yimez i di zerrece gam
l in ol s Muhibb'ye penahum sinma
* * *
Metl/F ailit/Mefil/F ii ln
24) Rue-ter itdn ibu ci han zulmetini hep
RQh fdan iy snem ebtah llkab
Yokdur naz1r hsnne oldun hab'b-i hakk
.
Alem i i nde k ld Hda seni mntehab
Ma h er gninde mmete kl up efi 'ati
Ol as1ere rahmet Hakka ola sbeb
Tutmad nki can gnlden nasihatun
Nar- cehenneme girdi anun-n Eb-Leheb
/9/ l sn arab- Kevsr'i sen sun Muhibbi'ye
Maher gninde ol maya ol tene huk-leb
* * *
F ai l itn/F ail itn/F ail itn/F iiln
25) Grdi kuyunda gnl di vanesini ol hab
Takd zl fin kemendinden heman boynuma i p
i nlesem ayar elinden dostlar ol maz aceb
Har elinden da 'i ma glende in ler andell
ah- a kum u 'le-i ahum bana zerrl alem
Hi l 'atmdr ek-i emmden sfraer kah- eb
Zlf-i yare urayup benzer gelr bad- sba
Ol sebedendr di ma- alemn old tlb
- 50 -
Ky- yare nki gnderdn Muhibb gnlni
Bul mazsn dahsn an n' idersin arayp
* * *
F ai l atn/F ailatn/F ii ln
26) Nokta adetdr konur n z1

i leb
Nokta-i hiln nedr bali-y leb
Sanma kim sns gnm olur siyah
Belki ruendr gnmden tre-eb
Aiyan olal serve dud- ah
Bana Mecnn di y virdiler lakab
Per yakr pervane gr ah eylemez
A
ka lazm degl i l la edeb
N 'eylesn dermin derdn var iken
Bu Muhib derdn eyler taleb
* * *
Fai latn/F ailitn/F ai ln
27) Var mdur azun didm i y gonca-leb
B7-ni andan gr nian k l dum taleb
Kakln olal sultan- Habe
Msr- hsnn hal idr ah- Arab
Kevsr hura mu rad zahidn
Fikr-i ak ahid ab- ineb
Koyuna koma raki-i kafri
Cennete l ayk deldr Bu-leheb
- 5
1
-
.
Gam nedim gz ya glgn arab
Iy Muhibbidurma k l ry u tarab
* * *
ra i a tn/F ai l atn/F a i la tn/F ai l n
28) B use ister l ebl eri nden di l aceb
Bl-niandan gr l i san k l ur tal eb
Ol mum hayran zlf rGyna
i nier-isem tan mdur ben ruz u eb
i eliden dstum gam erbetin
Bana teng ol m durur y u tarab
Terk-i emn ftneye aaz i de
ur u er dol a I rak i l e Ar a
l,eylizlfun olal dianesi
Vi rdiler Mecnun diy bana lakab
em-i Mecnun Leyle hargahdur
E yl emi dr kirpigi n ana tnab
Bu Muh bb-la'l-i nab evkine
Komaz elden nu ider ma'-i i neb
* * *
Mefailn/Mefai ln/Feuln ( fai ln)
29) Aceb ol leb midr yahud mey-i nab
Aceb ol di mi ya l 'l-i na-yab
Aceb gzmden akan iki eme
Aceb hun- cier mir yahud ab
Aceb haddn mi bu yahud gnedr
Aceb mi di r-isem al nuna mehtab
-
52
-
Aceb bu gamze midr yahud haner
Aceb bu zlf midr yahud kul ab
Aceb nrkis midr bu em-i ehl a
Neden bahtum gibi var anda ya hab
Muhi bbl uy i mam- eme n ki m
Ol upd r kalar karunda mi hrab
Bul urd ger vefa gels ci handan
Sikender Hsrev Cen d Darab
* * *
Fa i l a tn/F ai l a tn/F ai t a tn/F ai l n
30) Kalmad cismmde can hi cr-ara canda tab
Gzlerm hun-ab aktd old dil ml ki harab
Kuyuna varsam olur azrde dil ayardan
Ya nden dirl er ki ol maz cennet i i nde azab
Bi r peri- u la 'li evkinden yine afteyim
Sakiya cam- lebaleb tut yrit glgun arab
Bir dem aram eyle iy di l ber gelp mrm gibi
ldrp bu hasteyi gel gitree itme itab
adiye ad ol maya i y dil gel s gam hem muzdarib
n bi lirsin ka 'inat i i nde vardur i nk'ab
Gam ebinde iy Muhi bh7 ol kadar kan alarun
Gzlern yana nisbet katre ol d nhr-i Sab
- 53
M efa i l n /M efa iln/F euln
31 ) Dilersn ki m elne gire mahbub
Gerekdr hzn-i Ya'kub sbr- Eyyub
Di l er zahid cinan hr u Kevsr
Veli a kiara didar matlub
Si l p pak itmek in kOy- yari
Yaum saka olupdur mje carub
l l et kGy- nigara can tuhfe
Ki yokdur candan zge nsne mergub
Ser-i zl fni evgan i ts di l ber
Di l a sn dahi eyle baun top
Muhibb 'ye cefal a kl dun ah r
N 1derdn bari evvel gnlin al up
* * *
Mef' l/F ai la t/Mefai l/F ailn
32) Saki mdar sun beru sun rahatl-kulub
Nu eyleyelm itmeden rrn gni gurub
Gl mevsiminde tevbeyi dil tarumar ider
Meclisde saki ola eer bi r nigar hub
Zlfn kaan ki elde o evgana benzedi
Meydan i inde ba di l a sn de eyle top
Didi cefa v cevr-i meyle yine nicesn
Didm bana o mihr gelr grdm an kGb
Ya dk Muhibb am sher ah nal e kl
Atv eyleye gnahun ta gafir'z-zunb
*
* *'
- 54 -
Fai latn/Fai latn/Failatn/Failn
33) Iy Saba benden varup yarun der divann p
Hak-i payna yzn srer gibi damann p
Ak meydannda top it oynasun dil ber srn
Fursat el virdke mahf zlfinn evgan n p
Gz karas n hall idp yazdum nigara namesin
Okuduka bs cerr eyle l eb-i handann p
Taht- ac stinde hali sn Habe sultandur
Kalar turasn grdn heman Unvann p
Ka 'be-i ulya yzidr rsi zlf-i siyah
Iy Muhibbi perde kef it rQh- rahan n p
* * *
Metl/Failat/Mefall/Failn
34) Didm dehanun pseyidm kl ma beni ayb
Didi dehan kimsne bil mez bu i l m-i gayb
l
Afk iridi sdk-ile efake seyr ider
Ancak heman ban :ahid eker be-ceyb
Zerrat cml e hsnne ahid yeter senn
Gn ulesine itmedi kimse gman reyb
Her kim ki gre la 'lni ol mey-peres ol ur
Mi geda v bay faki cvan eyb
n tevbe eylemez mi v ma'uka muhteslb
Gl vakti tevbe srs Muhibbi ol ur m ayb
* * *
-
55 -
Failatn/Failatn/Fail atn/Failn
35) Kurusun ol ayn kim aktmaya her demde ab
Oda yansun ol gnl ak ile olmayan harab
Badan adun gzm ya n ta'accb itmenz
Kim anun-ile dner gnlm ol al dan dolab
Ehl -i akun ne bilr derd bela v mi hnetin
Dne dne olmayan bu Sh-i mihnetle kebab
Suz- di lden geri ni e syledm ra'na gazel
L'k itdm i lerinden i bu beyti intihab
Her deniye syleme hal ni agah olmasun
Her ne eylers Muhibbr itsn ol alicenab
* * *
Failatn/Failatn/Failatn/Failn
36) Grdiler hak olduum yolunda iy al l-enab
Rek idpdr ehl -i dil ya l eytenl knt trab
Geri kim akun tarii pr-hatar dirler veli
Gricek aklar andan eylemezler ictinab
Hi mmetm bazna hi bir mrg ol maz hem-cenah
nki pervaz idemez ehbaz ile her bir gurab
Zlfni ref' eyle gster gl cemaln Ka 'besin
Gi ceye dek an mestur ide ol mugin nikab
Vasl in dirler myesser ol ur ahir sabr il e
Ger ecel itse tahamml itmese mrm itab
Habda grdm Muhibbl defter olmu hayr u er
Her
nefes
kim
k ile gemis an bi l dm sevab
* " *
- 56 -
F ai l atn/F ai l atn/F ailatn/F ailn
37} iy gnl pr-i muganun dameni ni berk tut
nki andan gayri virmez sana bir ki mse t
Deyr-ara bir mubee grdm ki anun misli yok
A
n bir yzden dahi halk itdi Hayy- l a-yemut
A
te-i akun delden dil harabe tutd yz
Nice vian olmasun ddi gnl ehri ne ot
Bin sU'al itsem dnp virmez bana bir kez cevab
Yok dehan ya urul m azna mhr-i skut
iy Muhibhizl f bendenden gren di l mrgini
Dir mekes gibi dolam ana dam- ankebut
* * *
38} Kyam itse kaan ol serv-kamet
Koparur bauma ol gn kyamet
Etibba el urup nabtma didi
Cnun- ak ancak bu alaret
Olam s.al i m bana k l man du'ay
Selamet istemez ehl-i melamet
Okutmak sagar zahid hner mi
Btn k lmak-durur an keramet
Ne gam yolunda lse Muhi bbi
Nigara tek sen ol sa u selamet
* * *
- 57 -
Mefailn /Mefaln/F euln
Failatn/Failatn/Failatn/Failn
39) Bar- gamdan kaddmi pl ham itdn ak1et
E yleyp Mecnunlayn rsva hem itdn ak1et
Kaddmi eng eyleyp takdun ana can ritesn
N ale v feryadum zir bim itdn akibet
Gel beni ldr bana yedr bu dirl ikden lm
n rakib-i ru-siyah mahrem itdn akibet
Sakiya bin canum olsa yolna olsun feda
Bir kadeh meyle bizi sen bi-gam itdn akibet
Nice kez yapdun Muhibbi gnlini ,ykdun yine
Siede bnyad- ak muhkem itdn akibet
* * *
failatn)failatn/failatn/Failn
40) Ak-ile ben talib-i canane oldum akibet
em'-i hsne yanmaa pervane oldum akibet
Baiaidan dil sa zencirine divane-ve
Akl sabr u hOdan bi-ane oldum ak'bet
Ola kim genc-i visalnden bular diy nian
Bu gnl ma'mur iken virane oldum akibet
Bir leb-i irin gamdur beni Ferhad eyleyen
kr kl nu eyl eyp mestane oldum akibet
iy Muhibb? ister idn sn mahabbet cayn
Ah kim alemiere efsane oldum aklbet
* * *
- 58 -
F ailatn/F ai la tn/F ail atn/F ailn
41 ) La'l-i nabun fkri k l d barum kan aklbet
Akma-ile gzden ol kan old umman aklbet
Zahir iti kuy- ak ire cnunum aleme
Nak olan seng-i cefadan cism-i ryan akibet
Firkatn virdi halel geri bu di l bnyadna
Leker-i gam geldi itdi cmle viran akibet
Ki m ki vasl isters di l ber didi itsn terk-i can
Hamd l i 'l lah ki m bu dvar old asan akibet
Cam-i Cem sun sakiyi bi r dem ganimetdr hayat
n ier cam- memat cmle insan ak'bet
Cr'a-i ak Muhibb7 n ezel nu eyledi
Ol sardur ahir ol rsvay- devran akibet
* * *
Failatn/Failatn/Failatn/Failn
42) Hef iklimi kamO sana musahhar buld tut
mr dahiHzr ile al emde hem-ser buld tut
Nicelerden kal d dnya kal sr senden dah7
Bu ribata ki m kona grek mukarrer bul d tut
n sna kalmaz ne lazm takun klmak yce
Het eyvanun biri s7 birin zer buld tut
Bir avu topra-ile ancak olur renc hasrlun
Cmle alem gencini sana myesser buldr tut
adi v gam iy Muhibbl tutmad bir dem karar
Akil ol her birisi gelse beraber buldr tut
* * *
- 59 -
Fail atn/Fai l atn/Fail n
43) Serveri kaddn yannda sr pest
Ho di mi ler dest ber bal a--y dest
Nasiha pend eyleme itmez eser
A
k ol dum nki ben nz- elest
Tr-i gamzen ldrr bir ak
Ki mde vardur iy keman-ebru bu est
Ruz- maherde dahi aylmayam
Ol m am cam-i lebnden yle mest
Sureti ko bak Muhibblslrete
Olma zahid gibi sen suret-perest
* * *
Failatn/Failatn/Failatn/Failn
44) Giceler gitmez ai lmden ta seher-geh ah dost
N 'eyleyim derda dirla olmad agah dos
Ben geda ya vasl - h an n ah in 'am itmedi
Geri didm kapusnda nice kerre Allah dost
Ahum il e gz ya fa itmi iken srrun
Hi diyebilir myem gz yana ab dost
Can u baum ister ise yol na olsun feda
Bu tarlk-i akda a k gerek dil hah dost
i y Muhibb gamdan zge yar- sadk var mdur
nki bul maz bu cihanda ol a hem-rah dost
* * *
- 60 -
Meful/Mefa11/Mefa11/Feul
46) emm i del i sen gle bi r kez nazar iy dost
Can bl bl i durmaz k l ur ah- seher iy dost
Bu dud- di l m geri ki eft ake iridi
Sen maha veli itmedi ahum eser iy dost
Dn ol d gnm hecr-ile iy ah- cefakar
Rahmeyle benm halme dmen gler iy dost
Ya kalaruna can i l e kurban olaldan
Gamzen ok na siemi itdm slper iy dost
Gnl mi alup i mdi eer kasdun ise can
okdan komam yoluna ben can ser iy dost
Zad- gamun eylemiem kendme yolda
i tdke adem ml ki ne bundan sfer iy dost
Bir gn di medn hasta Muhi bbi'ye nedr hal
Bi ldm ki bana zerrece yokdur nazar i y dost
* * *
Meful/Fai l atn/Mefai l ( F ai l atn)/F eGin
47) Ne hicre var ni hayet ne hod bu cevre gayet
ldrs dahi gamzen itmeye di l i kayet
Bir k ssadur mutavvel zlfnde derdm iy dost
T hare dek di niise di nmeye bu hikayet
Gamzen ok gelelden snma cerahat old
Bu l d murad n di l can ol d dahi rahat
Evvel gnl alurl ar sonra cefa k l urlar
Meh-rular i re i y dil ol m ezel bu adet
Kapumda itlermden ki mdr dimi bizi yar
mri ok olsun itmi yine bizi re'ayet
- 61 -
Yamaya virdi kl l i di l mlkini Muhibbl
Gam lekeri gelp ah eyledi an garet
* * *
48) Eer zlfinden eylesm i kayet
Ol ur cana nutavel bir hi kayet
Hatun tezv'ine kaunl a zlfin
Grn eyler mi bi r doru ehadet
Bauma hak-i payundur sa'adet
Di ria kan baumda o devlet
Mefaln/Mefaln/Felln
Mahabbet snden ol maynca i y dost
Bana birdr heran mi hnet mahabet
Muhibbl kametn grdi nigarun
Oi di bu gndurur bana kyamet
* * *
Failatn/Failatn/Failatn/Failn
49
) El i ne ald yine seng-i cefa ol emi mes
I diserdr va-diria le-i aklum i kest
I y cefa-hu cevr idersin Tanrdan korkmaz msn
"
Ruz- maherde bul na damenlinda nice dest
Zahida snma beni mest-i mey-i engtr olam
l mi em cam- mahabbet cr'as n ruz- eles
Gah mescidde gehi deyr geh meyhanede
Bulamadm aradum dildar kldum cml e get
Iy Muhibb1 key sak n hadden tecavz eyleme
n bi lrsin bir dah? girmez ele mr-i gzet
* * *
- 62 -
Fai l atn/Failatn/Fail atn/Fai ln
50) Olmum cam- lebnden ben senn y yar mes
Nitekim by- gl -ile blbl-i glzar mes
Her kii cam- ml -i l e mest olur amma ki ben
1 el i ak un arabn olurn her bar mest
S rr- ak fa iders gz ya olmaz aceb
n ola-gelmidr eyler srrn izhar mest
La'lni andum ferahdan yok yire kan aladum
Gah ol ur meclis i inde yok yire alar mest
Gzleri taraca virdi yine bu di l ehrini
yle benzer kim Muhibbi olm ol kffar mest
* * *
.
Failatn/Failatn/Fai l atn/Failn
51 ) Rehber ol bana saba gel der-i canana i let
Ya'ni can blblini taze gli sana ilet
Gl iin hak-i derin nki getrdn gzme
iva ol mazsa hele can fakirane i l et
Cuy k l kanlu yaun ta ki ire iJigine
Payine yz srp ol sr-i hramana i l et
Ola oyuna gelp zlfni evgan ide yar
Top idp sn de dili baun meydana i let
Ger yolun der ise varma teh-dest i Acem'e
Bu Muhibbt gazeli Kum-ile Kaan'a ilet
* * *
F ai l a tn/F ai latn/F ai l a tn/F ai ln
52) Ne kadar canla kim ald l a'l -i canan drst
bhesz arad bul d derde derman drst
Her ki a kdur bi lr el bette derdn ksmetin
Virseler virmez kamG I ran u Turan' drst
Pertev-i hsnnle cana di l mnevver eyleyen
Bi r nazar bakmaz gre hGrid-i rahan drst
u'l e.virdi metn-i hsnnde senn nur
Gel di hattun yazd tefsir eyledi an drst
Grmedi glende bir gl arz- di l ber gibi
Bu Muhibb' arad cml e glistan drst
* * *
MefQ l/F aila tn/Mefa iln/F elln
53) Ne aka var nihayet ne hod bu derde gayet
Akdan sak ndum urma ger idesin ikayet
Dad- Hudadur dimiler kesb?degl-durur ak
Tahs11 kat mkil ol maycak liyakat
Gzler mi alem ire namus u ar a k
Herkes slamet ister bunlar di l er melamet
lahid-i nur bu gaflet-i aka nedr bu i nkar
Can terkin urd a k yetmez mi bu alaret
Ala Muhibb1ala anduka her gnahun
Ol ki ol hata-pu ide sana inayet
Bu defer-i hodism hCn- dil ile yazdum
Her kim ol urs l a-bd ider ana sirayet
* * *
- 64
-
F ailatn /F aila tn/Fai latn/F ailn
54) Zahida mey hrmetinden eyleme her bar bahs
Ebl eh olma sakla sohbet hrmetin be-gzar bahs
Gam ebinde ruhlar yadna efgan eylesem
Subha-ek eyler benmle blbl-i glzar bahs
Ie-i dulab- arhun nal iin dil gsterr
Olsa ger gam meclisinde i l m-i mu si kar bahs
M ey yirine kanun i er gamzesinden sorma gel
Meste uyup eylemek layk del huyar bahs
Kimisi yokdur lebn kimisi dir kim noktadur
Eksk ol maz anuniun ak-ara iy yar bahs
Aka aka cuy iken bahr old yaum aklbet
Mahv olur yanna varsa itmesn enhar bahs
Haste-i akdur Muhibbi bildn ana are yok
Bari itme iy tablba gel ser- bi-mar bahs
* * *
Fa i l a tn/F ail a tn/Faila tn/F ailn
55) Kametm dal eyledi bir zlf anber el -gyas
Kim aceb al eyledi ol emi abher el-giyas
Blblem barum delindi har elinden i nl erem
Hi bana rahm eyl emez ol verd-i ahmer el -gyas
Grse idi bu benm s'inemdeki ak atein
H iline kr eyleyp iderdi micmer el-gyas
ol kadar ah eyledm hicrn beyaban nda kim
Rahm idp halme mslim didi kaf r el -gyas
- 65 -
Seng-i mihnet yadurup her dem Muhi bbi bana
Niceye dek urasn barna haner el-gyas
* * *
F ail atn/F ai la tn/F ai l atn/F ai ln
56) i y gzeller ah klmazsn benmle n kelec
imdi bildm bende var mihr mahabbet sende lee
Mushaf- hsnn hak ben doruyam kaddn gibi
Kafirem zlfn gibi ger var
-
ise gnlmde gee
Hak katnda bir gnl yapmak revadur Ka' be'den
Dostum dil yap tavaf- Ka'be k lma itme hac
Akuma ahid degl mi ek-i srh u rny- zerd
Bundan evla dstlar ol maya uaka hcec
Mi hnete sabr it Muhibbi ta iresin rahata
Hak dimiler bu szi es-sabru mitahu' l -ferec
* * *
Fai latn/Failatn/Failatn/Failn
57) V asla irdm ekmi iken nice yllar drl renc
Hamd li 'llah rayegan girdi elme gizl gene
"
A k idm ben ezelden yaradl madan henz
e cihetle ar unsur u felekle vakt-i nec
Nice bir cellad- gamzen eline haner alup
Da 'ima bu can- mecruhuma eyleye ikenc
"
Akar rindem n itdm ben harabat ihtiyar
e cihetle ar unsur v felekle vakt-i nec
i y Muhibb1 benzedi nazmun Ni zari nazmna
N 'ola dirsem ibu beytne senn ben pen gene
* * *
- 66 -
Fai latn/Failatn/Failatn/Failn
58) Kfr-i zlfni gider kafrlik itme gzn a
Ka 'bedr hsnn reva mdur d ura stinde hac
Ol m-dum akun-ile ben ezelden aina
Bulmamd dah ervah-ile ecsam imtiza
Gnlm ey da klaldan durmaz alar gzlerm
Cuyibar-ile ol ur n def'-i svdaya ilac
Tan m ruhsarun grp zlf ire can terk eylesem
Gicelerde per yakar pervane ger grse sirac
Mardur zlf dil a kasd itse her dem canuna
Gam degl tiryakdr l a'l-i lebinden yana ka
ok yire harc itme cana hak-i payn cevherin
Nice ehler ba na ahir ol sardur o tae

Bu Muhibb7 olaldan hak-i payn hadimi
Tan mdr Keyhusev Dara 'dan alsa tae u bac
* * *
Metai ln/Mefailn/F euln
59) Taleb kl maz bu can natvan gen
Bana mihrn yeter ey dil sitan gen
Olur aklara diar- matiGb
Grnmez gzine olsa canan gen
Bana em' i arab nakl - ahid
Sana zahid serasr d-cihan gen
- 67 -
Gzm ya benm drdanelerdr
Bu emmdi r sadef eyler ayan gen
Muhibbl sakla ak mde1den
Ki hodur dai ma ol mak ni han gen
* * *
Fai latn/Failatn/Failatn/Failn
60} i meyem mey ger bana hurl ol a enver kadeh
Mecli s i re kim meer ala ele di Iber kadeh
Bar hunyl a srahi ni n ne tan dolsa mdar
Sayd idb meh-rlar durmaz lebn o pr kadeh
: n fenad r ahi ri gel b4de tut ey pri deyr
Birdrr eski sifal ol a veya gevher kadeh
Ben harabat ehl i ol dum dstlar i mden-gir
nki bi n nzile sund bi r per1-peyker kadeh
er nfes mest ol masa hicran gam eyler hel ak
An ni n bu Muhibbl nO i der ekser kadeh
* * *
Fai latn/Fai l atn/Fai latn/Failn
61 ) Meclis-i meyde per n l eb-i di ldan kadeh
licek eyleyeler topram bari kadeh
Her dolu bana bi r kerre al r bsesi ni
Byledr rlz- ezelden beri bazar- kadeh
El i bo varma sakn sohbetne mubeeni n
E yl e can dil ini yol na isar- kadeh
Bana nevbet gelicek eyledi saki i hmal
Ni ce bi r katl i ne di l ol ubeni zar- kadeh
- 68 -
Bi r kadeh meyle ci han srr ayan oldu bana
Ben nice ol mayay m byle bir hevadar- kadeh
Mey mi henkdr ki inn i erisin tara k lur
Nlk bed zahir ol ur byledir kar-- kadeh
are ol ma lebn pmee can geldi l ebe
Ey Muhibbl i el i m yad na gel bari kadeh
* * *
Fa i l a tn/F ai l a tn/F ai l atn/F ai ln
62) Gn yzin arz eylemezdr da-dirl ol mah-ruh
Ol sebebden gice gndz derdm oldu ah ruh
Ne bana sabr u tahamml var ne hsni nde karar
Ha di yi nce hat gelr ol maz dahi agah ruh
Gl en-i hsni ni grdm syr ider hal-i siyah
Hi reva m vire bir Hi ndu' ya her dem rah ruh
Sakn aldanma ci han nat ' na ahi r mat ider
Nagehan amaz yzinden sana diye ah ruh
U l e haddi hasretnden bu Muhibbi haste -di l
Sine l evhine bezer kanlu ya i l e ah ruh
* * *
Fai latn/Fai latn/Fai l atn/Fai ln
63) Ol muum ben mptela gnden gne pa-mal - erh
Byledr ol maz aceb nki ezelden hal- erh
Gurre ol ma dehre seni ahir ol bi'-dar ider
Subh-geh bi r haba benzer devlet ikbal -i erh
- 69
-
"
Bir nice gn ad idb dner yine gam-g n ider
Bir karar zre deildr ruz u mah u sal-i erh
i bret al i skender Dara v Husrev'den gnl
Kimseye meyl itmemidr zerrece bu zal-i erh
iy Muhibbi dir ki kimse ummasun benden vefa
arub feryad ider her niz u eb deli al - erh
* * *
64) Nebler severir n Muhammed
Mbarek ismidr hem ann Ahmed
tutdun damenini can dil den
Sakn ol ma bu dnyada mukayyed
efaat ab i l e yu seffd it
Gnahumdan yzm ol maya esved
Gzm ya gibi oldum revane
Umarum kuyun ola bana mabed
Muhibbl can ile ister kapun
Kapundan idesin haa an red
* * *
Mefailn/Mefailn/F euln
F ai latn/F aila tn/F ai latn/Fai ln
65) Selh-i aban il e oldu y u iret na-edld
Gurre-yi evvii il e yazd felek menur- yd
Bunca eyyam bend k l m ken der-i meyhaneyi
Mah- nev oldu anahtar ald ol kilid
Di trerm cana cemalni grb ah eylesem
Lerze der cismme bad- hevadan sanki bld
- 70 -
l yd il e ol maz ferah gnl Muhi bb1 bendenn
Her kaan yzin grem ol gn olur bana sa7d
* * *
Fai latn/Failatn/Failatn/Failn
66) Hicr ta stme yadrd erh- l aciverd
Yk l ub dil hanesi eflake kt ah gerd
Vadi-yi hicran ebinde kalal Mecnunleyin
Bir benm tek kande var al em ii nde ehl -i derd
A l ur ahum yelinden da- s1nem gl gibi
Pes bunun gibi hevada a lur bu nev'i verd
Srr- ak saklamak kasd eyledm amma e-sud
Zahir eyler ah ek bir yana ruhsar- zerd
B-vefa dnyaya dil virme Muhibbi key sakn
nki bildin bivedr dil vi re mi hi ana merd
* * *
Fai latn/Failatn/Failatn/Failn
67} Halmi ki resne yok arz ide dildara meded
,
Ah ki m bul madum aerdme bir are meded
Jutd rehzen diy kuynda gnl merdmini
An na-hak yire zlfinde asar dara meded
Feyz uma-geldi yine pir-i mugan dergehine
E yle ey mubee gel bu di l -i gam-hara meded
Gamzeler geldi ki tarac ide dil kiverini
idiser an harab ol gzi rekkare meded
Ol masa vaslun i l e ger bu Muhibbi'ye cevab
Ate-i hi cre yanar bulmaz o biare meded
-
71 -
Fai l atn/Failatn/Failatn/Failn
68) K l mayaldan ol sa leyr bu ben mahzi nu yad
Ak ile risval m gren ider Mecnun'u yad
Sigar- emm dolar ol dem ferahdan kan ile
Ruhlaryla eylesem ben ol leb-i mey-gun yad
Seyr-i glen gnlm al maz sr i mad istemez
Eyl esem ben haste-dil o karet-i mevzun yad
Ger myesser ol sa eksem l a' l -i nab n cam n
Kl maz i dm bir nefes bu gerdi-i gi run yad
Ser-nvit ol an gelr ana Muhibbl are yok
Eyleme her giz ikayet klma dehr-i dun yad
* * *
Fa i la tn/F ai la tn/F ai l atn/F ai ln
69) nki ol du glen-i hsninde haddin verd verd
Yi ne bl bl ler gibi feryada gelsn ehl -i derd
Senden ayru kuh- gamda ey yzi mahum benm
Seng-i mihnetle db oldu bu cismm l aciverd
Gz ya dkme di ler srrn ifa ol masun
are yok izhar i di ser sana ahir rly- zerd
sny na aldanma dil virme bu dnya hsnine
Cidd cehdle dren bi r yar bul kim ol a ferd
Ey Muhibbl nazm i l e burd n Ni zimi nicesin
Ehl-i nazmun arasnda merdsin val lah merd
* * *
- 72 -
Mef'u l/F aila t/Mefail/F euln
\
"
70) Ah eyl edke ol sa aceb mi felek kebud
Dem var m ana kmaya dil ateiyle dud
Karet getrse yar kyamet kopar o dem
Kimdir ki kalarn grb itmeye scud
Pervane grs em' heran bal per yakar
Blbl emende evk-i gl i l e ider srd
Na-btd ol urs anaya ak ehl i bu di ni
An n yannda bir grnr n ziyan u sud
i tme di rt canla ba n Muhibbi' gel
ra kim cihanda merd diye sana ehl -i cud
* * *
M efa 'ln/Mefa lln/F e u ln
71 ) Yolnda can virdm ey ruhlar verd
Gerekdir ak ol an ola cmerd
Mzeyyen snem itdm dalar il e
Grenler sanur an tahte-yi nerd
Gz yal ol ur hun- cigerden
Dahi hem ehl i akn ehresi zerd
Benm halmi tan m bilmes hak
Ne bilsn derdmi kim ola bi
-
derd
Muhi bb can baa kalmadun n
Ko i mden gir disnler sana merd
* * *
- 73 -
F aila tn/F ai l atn/F ai l a tn/F ailn
72) Zhd zikr taati ehl -i zaman grmez lei
Geri naf 'dr veli can girin grmez l ezlz
Hab- gafl etden uyan yarin kamu gmektedir
jn -i seher uykusunu n karbin grmez l ezlz
Hun- di l n itmeyince vasla irmez ehl -i ak
Rayean vaslun n ol mihribin grmez lezlz
nki mihnetsi muhabbet yokdurur mre ferah
Ehl -i di l olan annn ad man grmez lezl
J eng-i zul metden Muhibbl pak k l gel kalbini
Ruz- rien var i ken kimse duman grmez l ezz
* * *
Faili tn/F ail atn/F ail atn/Fai ln
73) Hay u huydan farig ol al emde insanl k budur
Pendini gu eyle gel mir n Sleymanl k budur
Her kime klsan nazar sen an senden yeg bilb
Grme kend kendzn zira ki eytanl k budur
Her ne kim sana sanursn san an kardama
Fil hakika szm gu it mselmanlk budur
Akl isen istediin iste ahir sendedr
Gayr-i yirden ister isen bil ki nadanl k budur
Nefs-i hazzn ey Muhibbl virme gel hayvan sfat
Zabt- nefs it arif ol alemde insanl k budur
* * *
Failatn/Failatn/Failn ( Fa'ln)
74) Ol ki b-misl cismi n dindr
Rast! ak ehline ol candr
- 74 -
Taht- alidir bu mlk-i vcud
Oturur ak anda sultandr
GUyiya iki haddi bi r ci lde
Yazl ur Gl istan u Bustandur
La 'ln etrafna gubar- hattun
Nesh-i yakut u hatt- reyhandr
Dergehnde hediyye-yi dil can
Tuhfe-yi mlr i l e Sleymandr
ldrrsen keremler eylersin
Dirgr.rsen de ltf u ihsandr
Kulunum boyn balu padiehm
Her ne itsen bu bende fermandr
Sun Muhi bbl'ye leblern camn
nki derdne olur dermandr
* * *
M efa n/Mefalln/F euln
75) Bul nma nesne hi canane benzer
Ne var al emde ancak cana benzer
Sadefdi r dCe-var i i ndedirler
Gzm ya benm ummana benzer
Arar aklarun katline fetva
D terkin emi Tatar Hana benzer
Ruhi gldir lebi gonca boy serv
Sa snbl hatt reyhana benzer
- 75 -
Muhibbi har kl sz gevherini
Tkenmez nki bu di l kana benzer
* * *
76) i ki emn i ki ayyare benzer
i ki zlfn de iki mara benzer
i dersem n'ola bl bl gibi feryad
Nigara ruhlarn glzara benzer
Mefarln/Mefa'1n/F eu ln
Ne tan pervane-ve yakar per bal
Cemaln em'i nki nara benzer
Aceb mi bir cevab umsam lebnden
Tabbi rsin bu di l bl-mara benzer
Muhibb' ak sen asan sanrsn
Bu kar sanma gayri kara benzer
* * *
Mef'l/Mefail/Mefail/F eul n
77) Ey gl yana n gl-i handanuma benzer
Ey serv boyn sr-i hramanuma benzer
Can virmeyicek ysr ile girmez leb-i di Iber
Ancak bu dahi eme-yi hayvanuma benzer
Canum di r isem n'ola ben ol ruh- revana
Grnmeme de bana heran canuma benzer
Mrg-i sehern naleleri nal emi .ohar
arh- felein nal i i efganuma benzer
Dnya kime mihr itdi sana ide Muhi bb'
Cevr i l e cefa k l mada caNanuma benzer
- 76 -
M ef'u l/F ai l a tn/Mefa i ln/F euln
78) Bezm-i gam i re cana snem rebaba benzer
emm o bezme sagar yaum araba benzer
Kih- bela serimdr emm an n p nar
sti nde dud- ahum yer yer sehaba benzer
Gnl m evi ni ykt yamac gamzen ey dost
Garetde mahir ancak emr-i asyaba benzer
Bahr olal sirikm gark ol du idi cismm
Mevc urdunca her dem yaum hababa benzer
i b arab- ak bi lmez zin Muhibbi
Ku y- melamet i re mest haraba benzer
* * *
79) kan dud- siyaha ah di rl er
Felek sakfna an rah dirler
Mefalln/Mefalln/Feuln
Ayak basdn bu dnya nat'na n
Sana amazdan bil ah di rl er
Mnevver eyl e di l vi ranesini
Yzine ehl -i di l n mah di rler
Koma elden tarlk-i mstakimi
Varamazs n sna gmrah dirler
Muhi bb' sakn aldanma ci hana
Buna ki m di di i ret-gah di rl er
* * *
- 77 -
F ai l a tn/Mefai ln/Mefailn/F euln
Zlf-i zendr ne kim dil vi re divane geer
em' -i ruhsaruna kim per yaka pervane geer
Pare pare n'ola doransa di lm ana misal
Ser-i zlfne kaan el uzadr ana geer
Tavk idb ayn zenC idinb gz yaun
Di l -i divane gr ki m ni ce lrane geer
Bu gnl zahmna merhem uray m dime tab'
Ne bi lrsin kim ann dern dermina geer
em' -ve dCd- dilm ksa dimeden ne aceb
n Muhibb giceler subha dein yaya geer
* * *
Failatn/Failatn/Failatn/Failn
81 ) Glen-i hsnn gren Fi rdevs-i a'ladan geer
Cr'a-i la'ln ien cam- musaffadan geer
Sinem ekiyle hirldar- meta'- vasl olan
Virr ol can nakdi ni ahir bu dnyadan geer
' Ta iin bekleyb her gn yzin srer gne
Ferr-i evketle eeri arh- miadan geer
Bilsm ekm nin itmez gnlne yarin eser
Di rler efmas ey Muhibb1 seng-i h aradan geer
Servera kaddn grib derdiyle ger ah eylesem
Ek-i emm cu idb emvac- deryadan geer
* * *
Fa i la tn/F ailatn/F aila tn/F ailn
- 78 -
82) Her ki akdr cefa vi cevrne sabr geer
Yz evirmez her ne kim senden gele akir geer
Mahr1ar okumamlar vefa destan n
Lik bu fenn -i cefada her bi ri mahir geer
Vasl- gencin hfz ider zlfn olmu ejdeha
Gafl ol ma ey gnl emi an n sahir geer
Sen tarlk-i ak bir gr i ki grme zahida
Sevdine kim iki dir is ol kafr geer
Iy Muhibbi syle sz virsn hakkatden haber
i mdiki ai rler'n her bir sz zahir geer
* * *
Fai latn/Failatn/Failatn/Failn
83) Serv-kadler evvel elden ihtiyarum aldlar
Akdub ahir gzmden cuyibarum ald l ar
Tr-i baran itdiler her bir yanadan gamzeler
Di l gibi sinerde bir muhkem hisarum aldlar
Yari ayar i l e grdm san gl oynar har i l e
Blbl-i uride-ve ah zarum aldlar
Mest id m dn gice vardum subh-dem meyhaneye
Bir kadeh mey sund l ar badan humarum ald l ar
Nasiha .end eyleme itmez Muhibb"ye eser
Mah-rular n ezel dilden kararum aldlar
* * *
F ail atn/F ai latn/F ai a tn/F ailn
84) Sinede ak ateini har sanman nurdr
Anun ile ehl -i dil ler hanesi ma 'mrdur
- 79 -
Deme nak s cana k ymaz ak-ara berdar ol a
Ehl -i ak n cmlesi ni snma ki m Mansurdur
Saye-i zlfi mi di r haddi nce yarin yoksa hat
Lebleri kandinde cem' ol mu veyahud murdur
Haba varm em-i mesti nerkis-i ehl a md r
Ya arab- naz nn itmi yatur mahmurdur
Ak ile can n virb kuynda ki m mefun ol a
Yaz l ur an n mezarnda ki bu matrdur
Geh di l er zencir-i zlfin dil uma gahi lebn
Dstum divanenn mestn ii ma'zirdur
Mddeinn ac sznden Muhibbr bu yrek
Zehre doymaz yarlur san kase-i fafurdur
* * *
Mefain/Mefain/Mefan/Mefan
85} Gnl ah eyleme zlfn simas nagehan titrer
Ni ce aram ide ku ki m hevadan aiyan ditrer
Cefa v cevrni ansam gnlden ah zar itsem
Ei lr kuhl ar cml e zemin asuman ditrer
Tabla teneyim gayet lebnden di l cevab ister
Teb-i aka girittar m seraser sthan ditrer
Bi nay- sbr u kasr- akl .key muhkemdrr amma
i ri e zelzele ak n hevasndan heran ditrer
Muhibb' ka yasndan irie s'eme t'i
Basar dil barna an grb rek i l e can ditrer
* * *
- 80 -
86) Diria ol mad yarim bana yar
Beni ldrserdi r ta'n- ayar
Ezel her ne yazld baa yaz
M efa !ln/Mefa n/F eln
Gelr gnln sen kek tut gerek tar
Nice yllardr dil gitdi benden
Ne ol benden ne ben andan haberdar
Kimisi suf halkn kimi a k
Bi risi cennet i ster biri dllar
l rak'a irse ger bu i 'r-i dilsuz
Diye kabrinde tahsin eyh Attar
Al ub gnln eer can ise maksud
Muhibbl eylesn an da ihzar
* * *
Fai latn/Fail atn/Failatn/Failn
87) Ki m elif gibi reh-i kunda yarn dorudur
Ya kandan emi ana gamze okun dorudur
Gzle ey dil kaddni fkr itme zlf ge kaun
Ki m k l ursa erilk klsun hemen sen doru dur
Ruhlarna karu al m ele em ebrusn
Ate ile san kemandard r kemann dorudur
Gonca hem yanndan alsa zer aceb midir saba
Nerkisin emnden al ur srmasn bir urudur
Ra bi-gedi r rahdan akn velikin mstakim
Ey Muhibbl akm yolum tarikm dorudur
- 81 -
Mef'i/F ai l a t/Mefaii/F euln
88) Ol ahbaz gamzene meyli ikaredr
Sayd eylemesi mrg-i di l i aikaredr
Yl d z sayar her gice ta subha dek gzm
Gremem o mah bi l sem aceb ne sitaredr
Ey ka yay eylesem sinemi siper
Gamz
.
oklaryla geri yrek par e paredr
Can nakdi ni eyle gel dost rayegan
i n kar ko kul ezelden kenaredr
Didm Muhibbi derdi ne bir are var m hi
Lutf i l e di di kapuma gel derde aredr
* * *
Fai l atn/Fai l atn/Failatn/Failn
89) Ey gzm gel bi r nazar kl tal 'at- ibay gr
Zl finn bendi nde bend ol mu ol eyday gr
Dn gice ta sbh ol unca nice bin pervanenn
Bal perlerin perdede al em dol u gavgay gr
Babana ni sbet itme serv ar'ardan n'ol ur
Ba- hsn i re bi ten ol karet-i bal ay gr
Al emi mahkum iden her dem berat- hsni di r
Ki m muti ' ol maz eki l mi kalar turaya gr
Nakd-i an i le di lerdn zlfnn zenci rini
Takmak i ster boynuma bandaki sevday gr
Gah mescidde gehi deyr gehi meyhanede
Yari bul ursun Muhibbi cehd kl aray -gr
* * *
- 82 -
F ai latn/F ai la tn/F ailatn/F ailn
90) Kan m nu eyleyen ol nerkis-i mestanedr
Ol sebepden hun- dilden gzlerum peymanedr
Arzunda dane-i haline el sunma skn
Her taraftan yridi kasd meer imanedr
Zlf ile benzer eli bir eyledi kafr hat
Ademi cennet i inden karan n danedr
Zlfn bir can ile istersen ol maz rayegan
Kim an n her tar ey dil nice yz bin canedr
Eksk olmaz mahzen-i di lden meani gevheri
An nin kim Muhibbl genedi r viranedr
* * *
Mef'Oi/Failat/Mefail/Fai ln
91 ) Bu hasta dil ki derun cana deva bilr
Her ne kadar ki cevr kl ursan ifa bi lr
Timar- gamda cem' k lub nakd-i eki dil
Gam has l n kendye bad- heva bil r
Bilsem cefa kitab n kimden okur aceb
imdi cihanda sencileyin yok cea bilr
Hicran ebinde haste olubdur Muhibbi ah
Bi r derdi var ki hal i ni ancak Hda bilr
* * *
Failatn/Failatn/Failatn/Failn
92) Zahida sanma rmuz- ak hamller bilr
Badenn zevk sfasn mdarller bilr
- 83
-
Gzleri Tatar-ve tarac ider di l ml kini
Garet yama tariki ni haramller bilr
Kuy na koma rakibi dzahidr dostum
Ancak ann kadrini dar's-sl am'ler bi lr
Zlfne irsen tavaf ol urdu hsnn Ka'besi
Ka'be'ye varmak tarlkin nki amiler bi l r
Ey Muhibbi rite-i can zre dzdr nazmn
Kymeti n bu drlerin ancak Ni zarller bi l r
* * *
F ai l a tn/F a i l atn/F ai l atn/F ai l n
93) Sagar- mey kymetn mest harabiler bi l r
La-cerem meyhanenn kadrin arabiler bi l r
i y mderris bil hak n bahayiidr fenn-i ak
Kesb ile girmez ele n1-hod kitab?ler bi l r
. Bezm-i gamda i nl eyb nal i l er i tsem ta seher
Hal m anlar naylar derdm rebabller bi lr
eykede adab n suf ne bi lsn sor bana
Hrmetin ol dergehn ar'-cenabller bi l r
Dne dne heri n bi l mez nedi r ahval-i ak
i y Muhibbi hal ni bar kebabiler bi l r
* * *
Fai latn/Failatn/Failatn/Fai l n
94) Hal l er meyl ider ol ar z- di l cuya gelr
Sanki hindu-beeler tene ol u b suya gelr
Gl en-i hsn ne urarsa saba sanma gezaf
Snblinden sanema al mai n buya gelr
- 84 -
Geldi bu aleme hsnyle nice Yusuf- Msr
Grmedi ki mse seniin gibi teraziye gelr
Gnderr seng-i cefa yar-i bela topra n
Di l vi ran sanur ki m dahi yapya gelr
Ey Tabibir sonra dil haste Muhibbl hal ni
Ni ce y l derdni arz itmee kapuya gelr
* * *
Fai latn/Failatn/Fai l atn/Fail n
95) Glen-i kuy bana ba- i rem gi bi gelr
Hakk naslb eylers ana irem gibi gelr
Alama nice benm yzme bakmad nigar
Eki emm ana dinar di rem gibi gelr
Nice y l dr eb-i hicr i re yatub haste gnl
Vuslata iremeyb can virem gibi gelr
E yledm annn gz yan ab- revan
Ba- hsnne bu vechile girem gi bi gelr
Ey Muhi bbi yzi me bakmaa yoktur takat
Da dub aklum kendm yitrdm gibi gelr
* * *
Mefain/Mefa lln/F euln
96) Gnl hicr i l e dolmu zir mehcur
Di l ez-men dur-u men ez di l -sitan dlr
Di l edi can m itdi m ana lsar
Eer kstahum el me'mu'r- ma'zur
- 85 -
i en mey buldu mr-i cavidan
Meer ab- hayatest ab- engur
Getr ey mubee dim mugana
Ki enderdir na-tvan bud mestlr
Virr nasih arab u aka tevbe
Muhibb
'
a k in kerden e-makdr
* * *
97) Yzn kim tutar aya beraber
Diye bilr mi ahker nura benzer
Mefarln/Mefa iln/F euln
Yzmn zre bas na'l-i smendin
Bulur segiyle art k n eref-zer
Yzini hattun ile itme ziynet
Ki sun '- l a-yezal ister mi zver
Ezelden n yazld sa'd gerek nuhs
Hatadur di me bunu itdi ahter
Muhibb 'yi grin ak ateinde
Sanur ii nde olmudur smender
* * *
Failatn/Feilatn/Feilatn/Feiln
98) Mutriba naleyile meclise gel na yi getr
Sakiya sun berii ol cam- musffay getr
Ey saba mg ile anber kokusundan ne biter
Getrrsen bana ol zlf-i semennay getr
Bala zencir-i ser-i zlfne divane dili
Yani mecnun-sfat bauna sevday getr
- 86 -
Bde-i rinde virb aka ma'k etei n
Sufye zerk riya zahide fetvay getr
iy Muhibbi giceler meclisi zeyn itmek in
Sagar u bade v em'i gl-i hamray getr
* * *
Failatn/Fai latn/Fai latn/Fail n
99) Geri evvel ak- mir'at selamet gsterr
Llk sonra aka bunca melamet gsterir
Bir nazar k l can gziyle gr bu l u'bet-baz- arh
Bir nefeste sana bin drl alamet gsterr
Gel meyb nutka mezzin belki karetden kalur
Cami ' -i hsn i re n ol serv karet gsterr
Kim ki bi ldiyse hakiki ak olsun ol ferah
Ki m mecazide kal ur ahir nedamet gsterr
Abdar eyler Muhibbl i 'rini hem suzinak
Ateiyle ab cem' eyler keramet gsterr
* * *
F ai latn/F ailatn/F ailatn/F ailn
1 00) Zlf-i evgan n kaan uaka dilber gsterr
Top idb meydan- ak ire bularser gsterr
Bi l mezin shhar- emi sihri kimden renr
Zlfnn her bir k l n bin balu ejder gsterr
Gah ol ur zlfnde bend eyler bu gnli eb-reven
Katl ime cellad- emi gah haner gsterr
Halka halka snbli bad esse ditrer her taraf
Sanki bir tavusdur cevlan idb per gsterr
- 87 -
ah- gam geldike gnlm payne isar i n
Gzleri yan sim idb yZn zer gsterr
Afedn itmez misin ol aka kim her sehe
Ate-i aka gi rb kendin semender gsterr
Kim ki akdr Muhibbi astan- yarda
Padiah- dehr ise kendyi aker gsterr
* * *
F ai la tn/F ai la tn/F aila tn/Fail n
1 01 ) Gah ol ur dilber eb-i zlfn muanber gsterr
Geh dner gn yz ni a u b mnevver gsterr
Di l eker hicran ykn itmez tahamml kaf ana
Mest-i eterdr annn kendzn ner gsterr
Al maa sabr metan blbl-i bl-arenn
Gonca hem-yan n aub gl taeiri zer gsterr
Levh-i sinem zre dkm nokta ekm katibi
Cmle kl m gam meta n yine defter gsterr
Gel Muhibbi szleri ni drr gibi tak guna
Rite-i can zre nazm drr gevher gsterr
* * *
Mef' l/Mefa rl/Mefa il/F a 'ln
1 02) Bir sencileyin yar-i ceakar ki mi n var
Brahm di l -fikar sitemkr kimin var
Bir bencileyin bezm-i bela v gam i inde
Zarilig ider derd ile bfmar kimin var
- 88 -
Bi r senci l eyi n hsn-i gl i stanna karu
Bl bl leri ni eyleyici zar ki mi n var
Bir benci leyi n zlf hevasna dolam
Afte v serketeler tettar ki mi n var
Bi r senci l eyi n gah el i pa i de zlfi
Geh gstere uak na znnar ki mi n var
Bi r bencileyin zlf hevasyla Muhibbl
Di l dade v avare siyehkar ki mi n var
* * *
Fai l atn/Fai l atn/Fai l atn/Fai l n
1 03) Her ki mi n ki m gl gi bi hr can bir di l dan var
Giceler blbl -sfat ta subh ol unca zar var
Dud- dil ksa depcmden dostlar ol maz aceb
Sinemin n n u eb ak i l e yanar nar var
Ni ce bir are zanehda hapsin ola derd-i di l
Ya ne saklarsn as an zlfnn n dan var
Ba- hsni di l bern dayi m an nn sebz olur
Akar anda gzlerm ya gi bi enhan var
Ey Muhibbi k'ey sakn aldanma dehrn al na
An bekler sad hezaran zlf gibi man var
* * *
Mef'u l/Mefa il/Mefa /F etln
1 04) Her kim ki dutar kendzi ni haka beraber
Kadri ne tan i rse ann eflake beraber
Cem' olsa eer bir yire Ceyhun u Aras Ni l
Ol maya kamu dide-i nemnake beraber
-
89 -
Zikr eyle leb-i l a'ln fkr eyle miyan
Alemde gher ol maya i drake beraber
Men' eyliye mi kuyna varmaa rak'i n
Ki m karu durur a k- bi'-baka beraber
Bir gamze ile sineni ak itdi Muhibbi
Kim ti urar ol merdm-i al ake beraber
* * *
Mef'ul/Fai l at/Mefail/Fail n
1 05) Di l ruhlarn ya d idi cek i i zar ol ur
Sankim emende evk-i gl i l e hezar ol ur
Gi ren di lne leker-i gamdan halas ol ur
An nn ki o ana ahen:i hisar our
Canan lebi katnda l a' l -i seng-paredr
Gl ruhlarn grd dem erm-sar ol ur
Db nne gaiyesin getrr saba
ebd'z-i zlfe yar kaankim svar ol ur
nki m Muhi bbf balad evvel cefaya yar
Ahir sanur msn ki gelr sana yar ol ur
* * *
Fai latn/Fai l atn/Failatn/Failn
1 06) Gl en ire her varak geh zerd gahi al ol ur
Ehl -i hal ol an bi l r an hazana dal ol ur
Hal -i al em bi r deldr gah adi gah gam
Blbl an nn gehi guya v gahl l al ol ur
- 90 -
Noktalar kim al -i evrak zre yir yir grinr
Sanasn glruhlarn haddinde mgin hal ol ur
Ba u ra serteser get i tdi n bad- hazan
Her yana k lsan nazar berk-i ecer paral ol ur
Ey Muhibbl can gziyle bak bu alem bir kafes
Her varak gya i i nde mrg-i zerr'n bal ol ur
* * *
F ail atn/F aila tn/F ai latn/F ail n
1 07) Rehgzar- kuy- di l berde u ki m paral ol ur
Tal i 'i devlet bul up baht an n ho-hal ol ur
Ky- di lberde bu ben afteyi ider gren
Hay bu serkete ya diane ya abdal ol ur
Derd-i di l ahval i ni derdi m ki takri eyleyem
Yzni grdkce cana bu zebanm lal ol ur
Ki ms bi l mez ki m vire muy- miyanndan haber
Ni ce y l lardr bu mkil zre k kal ol ur
Gi l l u gdan kurtulub ol ur Muhibbi sat kalb
Bute-i hicran i i nde zer gibi n kal ol ur
* * *
Mstef'i ln/Mstef'i ln/Mstef'i ln/Mstef'i ln
1 08) Ah itse a k derd i l e alar gz giryan ol ur
Ol goncay gr a l r san bad i l e baran ol ur
Ey eh lebn helvasn eyler demadem arzu
Nerkis emende her nefes gr bengi kan hayran ol ur
Al emde her bi r adi ni n ardnca gam l a-ud gelr
Her kim ki bunu fkr ide yledir ol handan ol ur
-
91
-
Ser eme-i hayvana ben meyl itmezem la'ln yeter
Ol emeye meyl eyleyen ancak heran hayvan ol ur
Ddi Muhibbl ak na sevda-y zlf-i yar i l e
i mden gir di l lerde ol Mecnunleyin dastan ol ur
* * *
Mefaln/Mefaln/Mefal n/efan
1 09) Nigara ar zun her ki m gre afte hal olur
Yzn bed ri ne ger baksa kamer ol dem hilal ol ur
Sabadan ndi l al mdur gnl meydan- dehr i re
Meer bu sarsar- ahum beni m bad-i mal ol mudur
M eserret ksmet ol unsa cihan halk na alemde
Virilr herkese adi bana ancak melal ol ur
Okuyan i ' r-i di lsuzn Muhibbl eylesn tahsin
Diye kim bir i i m sudur veya seher hi l al ol ur
Cihanda isteyen devlet kemal e sa'yi i der l a-ud
iderler hrmef izzet u ki m ehl -i kemal ol w
* * *
Mef'ul/Fai lat/Mefall/F ai l n
l l O) Gl mevsimi nde mrg-i emenzar zir ol ur
Kal maz karar evk i l e bi-ihtiyar olur
'
Esrar- ak eeri ki gi zl i haznedr
Korkum budur ki ahum i l e aikar ol ur
Mmkin mi di r ki grine genc-i cemal -i yar
Zlf-i siyah her yana bi n bal mar ol ur
..
Ahum sehab ger dke baran-i ekmi
Bu sine ba gl bitrr l al e-zar ol ur
-- 92 -
Drdr Muhi bbi nazmuna gel tak kul a na
Her ki m grrse di ye bu ne ehvar ol ur
* * *
Mef'ul/Mefall /Mefail /F euln
1 1 1 ) Her ki i ye kim uraya gnlm haber ister
Cana cusun can gnlden sever ister
Ay al n una gn yzine her kim nazar i ts
San ma ki ci han ire o ems kamer ister
Durmaz kafes tende eha mrg-i dil can
Kuyuna senn umak in bal per ister
Emdi r lebni i mdi bu di l -hasteye didm
Gel di didi gr hat r gl ya eker ister
Siret gzedb surete bakmad Muhibb''
Sahib nazar ol an ki i l a-bd hner ister
* * *
F ai l atn/F a i l a tn/F ai l a tn/F a il n
1 1 2) Her kaan zencir-i zlfe el ura cananeler
Ba aub boyun uzadur a k- divaneler
Geldi akn s'neme gitmek gerektir sabr u hu
Ai na cem'inde n layk del biganeler
S neden hal i bi r dem hayal -i zlf-i dost
n per'nn meskenidr ekseri viraneler
em'-i ruhsarn grb yansm yaklsam tan m d r
em' grdke yakar bal perin pervaneler
- 93 -
Olmayan aka haberdar okumasun i 'rmi
i 'r-i pr-suzum okurken korkar m kim yaneler
ane gibi parelens tan mdr bu can di l
Her seher bad- saba zlfni yarin aneler
Merd-i meydan ol Muhibbi virme dnyaya gnl
H dil virmez zene meyl eylemez merdaneler
* * *
Fai latn/Failatn/Fai latin/Failn
1 1 3) Vadi-i hicre delden oldu bu di l bt-karar
i nl eyb ta subh olunca aiarm ben zar zar
Sinesi banda kim dikdi muhabbetden nihai
Grmedi derd bela v gamdan zge berk bar
A
te-i aka yananlar gll u gdan pak ol ur
Phede kal ol maynca sim zer bul maz ayar
Her kaan fikr eylesem la'l-i leb-i meygun n
adl kdan katre ktre gzlermden kan tamar
>
Bu Muhibbl gibi var m d id m ey can blbln
i ve v naz ile geldi gonca-ve didi hezar
* * *
F ai la tn/F ai l a tn/F a i latn/F ai l n
1 1 4) Ekseri aklar ta subha dek bidar ol ur
Kim ki akdan bi-haberdr ol yatur her an uyur
Derd mihnet hane-i dilde varubdur rahata
Sessilik itme di l a kim hrede yara n uyur
Ey gubar- hatt u denl yidm esrar- gamn
Ki m beni gekin gren sanur ki bi r hayran uyur
- 94 -
Genc-i hsne sunma el gel eyl e emnden hazer
P pi ol mu yatur sanma ki ol su'ban uyur
Tan m cl itse Muhibbl ahla drr-i yar- ak
Ruzga.r esdike kim drr-i bahr bi-payan uyur
* * *
Fai l atn/Failatn/Failatn/Failtn
1 1 5) ah- akm bir kadeh mey bauma efser yeter
Ahum n dud l iva-y ejdeha-peyker yeter
Pister-i glden yaraur sana cana tekye-gah
Seng-i haradan bana bali n i l e pister yeter
?en mey i

glende cana al ele zerrl kadeh
l mee hun-i di l i emm bana sagar yeter
Ger semend-i taz i l e ey dost cevelan eyl esen
Zlfnn evgan na top almaa bu sr yeter
Payimal itdrme gel ml k-i di l i cey-i gama
Ger murad n can ise gamzen ana gnder yeter
Kuyna varmaz gnl eyler visal i n arzu
A k- d idare sanmam cennet kevsr yeter
Ey Muhibbl aya topra nalsar i n
Ek-i emm ruy- zerdm bana s1m zer yeter
* * *
F eilatn/Fei latn/F ei latn/Feiln
1 1 6) Mey mahbub ola ger can ci han bana yeter
Ki me ruen del gun meka n bana yeter
Ol muum da- melametle bu gn aker-i ak
Bu kadar bes ol cak nam ii ni ,,in bana yeter
- 95 -
Bakmazam mahzen-i eflak ol urise dol u zer
Kasr- zer gayrilerle deyri mugn bana yeter
Ram ol up i 'rme nazm el)l i eeler n' ol a ba
Tutmaa al emi bu tl-i zeban bana yeter
Dest-i gam bu gl kaddni Muhibbi ider ah
Rah- ak i re hem'In ti keman bana yeter
* * *
Failatn/Failatn/Fai latn/Fai l n
1 1 7) Ey di l -i divane kuh- gam sana tenha yeter
Bana mecnuna bir e damen-i sahra yeter
n Sleyman mi nneti mrgana hergiz i tmeyem
Ba m zre sayeban m ah- dud-efza yeter
Bezm-i gamda ehl-i hal e cam- zer hacet del
i mee hun- di li bu dlde-i b'lna yeter
Aka ddm akl klti kl li ben terk eyledm
Berheva ol du di maum bana bu svda yeter
Hak ol ursa mi hrme nak- felekden gam del
Nak- e'arun Muhibbl knbed-i mina yeter
Ey ecel ten ehrini smarla seyl-i ekme
An viran itmee gzmden akan ma yeter
Mef'ul/Failat/Mefall/Fai ln
1 1 8) Sevdi zlf top baumda hevadurur
Det-i gam i re dd gnl bl-nevadurur
'
Bezm-i belada nal emi gu eyleyen benm
i der bela-y ak ile bir mptela durur
- 96 -
Var ey tablb haste-i aka il ac ko
i tmez kabul derdi ann bi -deva durur
Can nakdi i l e geldi kapuna yine gnl
Virdi meta '- vuslatn itira durur
Ki mdi r Muhibbl dir isen ey padiah- hsn
Bir derdmend-i bende v bir hak-i pa durur
* * *
Failatn/Fai latn/Failatn/Fai ln
1 19) Her kaan gl yzine zl fni di l dar eker
Ah idb nal e k l ub bl bl -i dil zar eker
Derd-i dil hal i ni arz eyleme bl-derd olana
Salar anlayamaz an ki bi-mar eker
ah- gam gelse gnl ehrine can karu kar
Gzlerm pike in dirhem dinar eker
Navek-i gamzesine doymaya sinem siperi
Ka yas n kaan ive i le yar eker
Ey Muhibbl nice takat getre kiver-i dil
ah- gam lekerini stne her bar eker
* * *
F aila tn/F ai l a tn/F ai ln
1 20) Leblernden kim bugn saar eker
Sanma ferda minnet-i kevser eker
Serv-i kaddn ile dava eylemi
B id iidb yzne haner eker
- 97 -
Terk-i emn ml k-i di l taracna
Zlf-i kafr k1 ile leker eker
n nikab adn gzinden aftab
Utanb eb adrna siper eker
Bu Muhibb1 girse ak meydan na
Dd- ahun bauma mifer eker
* * *
Fai latn/Failatn/Failatn/Failn
1 21 ) Gah olur zencir idb zlfn di l -i eyda efer
Gah tir atub mjen ebrularn geh ya eker'
Sen gzel l i k kiverinn padi ah s n diy
Kalarun al m berat hsnine tura eker
Bencileyin l a'l-i nab n yad na ey gonca-leb
Gl en ire l aleyi grdm mey-i hamra eker
Di l de hattun hayali gelse yaum mevc urur
Nitekim klca gubar ol sa an derya eker
Ey Muhibl bade-i hamra dururken gl gibi
Kang hayvandr ki hayvan gibi her dem ma eker
* * *
Fail atn/Failatn/Failatn/Failn
1 22) Neyledm nettim bu ben mi skme di lber kin ider
Gamzesin haner idb ebrularn i ider
Tab- gam ykd beni sun bana vasl un erbetin
Ancak i-bu atei alemde ol tesk1n ider
Her ki a kd r bu gn elbette ol serden geer
Bir marazdur ak kim serkeleri miskin ider
- 98 -
Ba ucuna gelrin hastenn her gice em'
Fevt ol a diy gtrr parman tel kin ider
Medh idb la'ln Muhibb die bir rengin gazel
Tayir-i kudsi iidb Sidre'den thsn ider
* * *
Fai latn/Fai l atn/Fai l atn/Fai l n
1 23) Balanuh di l zl fni n bendine eydal k sever
Ey sa l eyl' ol an mecnun rsval k sever
Sabr u akl u di l kamu benden gidb dur ol dular
Ak bi r haletdir elbette tenhal k sever
Blbln gu eylemez glende gl efgan n
Eyl eyp hereiyilik her lahza ra'nalrk sver
Gl yzn medhinde di l feryad ider ta subha dek
Bl bl olan nitekim glende guyalk sever
Ey Muhi bbi sat-di l hem pak mereb ol yri
Kim tariki dorudur l a-bd an hal i k sever
* * *
F ai latn/F ai l atn/F ai l atn/F ailn
1 24) Blbl grdm yine ders-i glistan okur
Geh dner gl defterinden vird-i sbhan okur
Ba u ra yle zeyn i tmi bu gn fasl- rebi'
E yl eyen an temaa cennet-i tan okur
Gl emen tahtnda divan eyleyp sultan-var
Gnderib peyk-i saba serv-i h raman okur
Sal nur her bi r aa syler zeban- hal i le
Her ki arifdr bu gn derdine derman okur
- 99 -
Katlime fetva virr benzer Muhibbl gamzeler
i lne al m yine badan Tatar Han okur
* * *
Fai latn/Failatn/Failn
1 25) Ehl -i dil l er grdler sn can canlar ektiler
Ayauna can di l den armaanlar ekdiler
Hasretinder sen gln aklar blbl gibi
Giceler ta subha dek ah fganlar ekdiler
Oeyre vardum ya dna ben bir kadeh nu itmee
Her tarafdan dolular piri-! muganlar ekdiler
Bir nazarda can dil nakdin yitirdm dostlar
Mflis oldum varm elden di l-sitanlar ekdiler
Bu Muhibbi yolna nie snn can virmen
Ehl -i di l l er grdler sen can canlar ekdiler
* * *
Fai latn/F iii tn/F ai latn/F ailn
1 26) Ak vadisinde gn lm gah sergerdan olur
Geh grb zencir-i zlftin bendine ferman olur
arh- tennurna ahum bir hariret virdi kim
Mah- nev an bib mahi gibi pryan olur
i rir canan visal i ne bulur matlubunu
Ten l i basndan u can kim soyunub ryan ol ur
Ak dmndan Muhibb kime ll mudur nasb
Bul maz ol huyarl k ta haredek sekran ol ur
* * *
- 1 0
1 27) Gzeller naz il e retar iderler
Dnerler gonca-ve gftar iderler
Koyub a klarn ol mah-n
Rakb i l e varb bazar iderler
Dn ikrar eylemiken bus-i yar
Aceb n'oldu bugn inkar iderler
Gzellerden vefa ummak acebdi r
Cefa di rsen ien bisyar iderler
Muhibb' srr- ak itme izhar
Sakn Mansur-e bir dar iderler
* * *
Mefalln/Mefan/Feuln
Fai latn/Failatn/Failatn/Fai ln
1 28) Delden derd-i aka aiarm bn zar zar
Zarlm eylemez bir lahza ol rekkare kar
Kar barum kal mad da l d cmle sr-b-ser
i deli sihr i l e ol zlf-i siyahun tarumar
Mar-ve dolad bynuma senn kakl lerin
Kurtullmaz can dil baland zlfn tar tar
T arumar itdi beni zlf-
i periinun gibi
E yledn cevr cefadan yarim zre yar yar
Yar i stersen Muhibb kodun elden da men in
Nazenin di l berlern iine yz sr-var
* * *
- 1 01 -
Mefain/Mefln/Mefailn/Mefalln
1 29) Benm gi bi meer cana yzine l al e akdur
Annn da- mi hnetle demidem bar yankdur
Bahar- hsnine karu beni m serv-i hramanum
Akar cu lar gi bi her dem gzm ya bul ankdur
Ne gam cana eer zahi r gz i le grmesn vechin
Bu can gz uyur sanma seni gzler uyankdur
Gider boynundan ey meh nidersin zlf-i zendrin
men divane-yi akum benm boynuma l ay kdur
Nigara sanma ak i re Muhibbl terk-i ser klmaz
Yolunda l d ki m vall ah rah- aknda sadkdur
* * *
Mef'ul/Fai lat/Mefail/Failn
1 30) Seng-i cefay her yana di lherler atdlar
A klarn zccace-,kal bi n uatd lar
Serkeler i di hsn ile mehpareler veli
Zahir ol al hatlar bir pare yatdlar
Meydan- hsn i inde an pehlevan gi bi
Ebrular ki ban bi r yere atdlar
Sultan- aka can i le kul olmak isteyb
Deliale virb zlern ak ehl i saydlar
Dirler Muhibbi ka'ria an n i ri medn
Derya-y aka girben anlar ki batd l .
* * *
- 1 02 -
Failatn/Failatn/Failn
1 31 ) Gn yz in gstermedn sn bir nazar
Bakmadan gne gelr mi hi zarar
Yaum ile bak bu ruy- zerdme
Hbler nki severler s'm zer
Ah kim cellad- emin kan ier
Al m eline yine tl teber
Mrg-i dil ta ki tutul d zlfne
Ah iza cau'l-kaza ummu' l -basar
Zlf.n anma n mutawel kssadr
Der-i dehanndan siz kl muhtasr
Ey Muhibb? vi rm e dnyaya gnl
Diyeler merdanelerde sana er
* * *
1 32) Grinen zahira muhabbetdr
Lyk ma'na yznde mihnetdr
Kanur sanma Sne gamzenden
Gelse tirn nian- devletdr
Failatn/F aila tn/F ailn
Aka ek-i em v h un- cier
Bezm-i gamda k'ey ulu ni' metdr
Mdde-i gebr mi yahud tersa
Bil medm ben hele ne milletdr
Old cana makar bu siyeh yar
Eleme dir Muhibb? fursatdur
* * *
- 1 03 -
F ai l atn/F ai la tn/F ai la tn/Fai l n
1 33) em-i ktabun snn her l ahza al stindedr
Zlf-i eb-rengin de her dem kl kal stndedr
Yzne nice snn teb?h idem ki m afitab
Her gn ahamlar an grdm zeval stndedir
Leblern zre gri nen dostum hal -i siyah
Bir mekesdr guyya kr i l e bal stndedr
Di l tabibisn didm bi l meyesn ahval ni
Di di bi ldm i mdi ol mi ski n ne hal stndedr
Ger sorarsam dostum hal i Muhibbl hastenn
Bir nefes kald yeti ki m i nti kal stndedr
* * *
Failatn/Failatn/Fai l atn/F a 'ln
1 34) Damen-i ak elnden koma ey dil tutdur
Yan yakn pervane-ve em'i cemal i utdur
Gu kl ma nasih pr-i muray szlern
Her ne sz kim syleye bi l mez szn tertutdur
Mahrular sihir i lmn cmlesinden renr
i ki emn si hrara Harutla Marutdur
Geh girer can ate-i aka,semenderler gibi
Bahr-i ekmde yzer gah gnl san Hutdur
Ey Muhibbi. gzlerm baran- eki yadrur
Anni n dLid- ahum stne bul utdur
* * *
- 104 -
1 35) Ol ur bu die didarunla pr-nur
Ol ur bu sine esrarunla pr-nur
per saar lebni bi-tekellf
Neden ol am srat gibi ben dur
M efatln/Mefa nn/F eln
Bulnmaz araslar bana manend
eha ehrnde sevdan i le mehur
Eeri hretin old harabe
Veli Vane dil derdnle ma'mur
Bul nmaz arasan dehr ire her giz
Muhibb gibi geh mest gah mahmur
* * *
Failatn/Failatn/Fai latn/Failn
1 36) ah- akm eyledm ahum l i vasn aikar
e-i dil baum zre dir gren zer tac var
i stesem la'l-i l ebi tiryak n ayb eylemen
Gn m var zehrin bana irmiye ol zlf-i mar
Dostum bad- saba snbl sa n datma
Ol maz idi byle glen dima mg-bar
Her n denl eylesen cevr cefa inci nmezem
nki takat mihnete cevre tehamml bendedir
Grdm ol servn Muhibb?meyli dayim abadur
Gzlerm yaun itdm ann i n clyibar
* * *
- 105 -
Failatn/Fai latn/Failatn/Failn
1 37) Boynuma zencr-i zlfin dayima takmakdadur
em' -i hsnine gnl pervanesin yakmaktadur
Ba- hsn i re eer seyr itse ol serv h ram
C yirine gzlerm ya benm akmaktadur
Ten gziyle grmez isem n'ola ey dilber seni
Can gz dayim cemalne senn bakmakdadur
Neyledm n'itdm rakibe seng ile ahen gibi
Kuyu na vard diy halka beni akmadadur
Dd- ahndan Muhibb7'nin n'ola dolsa cihan
sinesinde ate-i ak ol yakmaktadur
* * *
- 1 06 -
F aila tn/F aila tn/F ailatn/F ail n
1 38) Gam ebinde can u dil. san ma ki bir dem h ab ider
Gzlerim ya ci han belki zevk-i ab ider
Cami '-i hsnnde yarin tak- ebrusn gren
Secdeden kald rmayub ban an mihrab ider
Metn-i hsn geri hattat- ezel evel yazar
Sonradan hatt gelr erh eyleyp lrab ider
Can nisar itsem aceb mi sakinin ayauna
Bir kadeh meyle nice eyh olan ol ab ider
Gl 'izar- hsn-i yarun taze sebz olsun diy
Bu Muhibb1 gz yan cO siesin dolab ider
* * *
1 39) Di l sa n zencirine divanedr
Can cemalin em'ine pervanedr
Failatn/Fai latn/Failn
Genc-i hsnn bulunur vi'ranedr
Annin bu gnl Vranedr
ah- gam mesken idbdr tanlarum
Kiver-i dil bir harab hanedr
Hak-i payne nisar in gzm
Gah mercan akdur geh danedr
Meclis-i em' ol Muhibbl giceler
Gah gz yan dk geh ya ne dur
* * *
Mefann/Mefailn/Feuln
1 40) Beni hicrnle ldrme k l ub dur
Ne fahr ola Sleyman ldre mur
- 107 -
Figan or turra-i hindi elnden
Dil candan beni ol kl d ol dur
Visalin irirek mmkn ol maz
Ne zer derman ider ana ne hod zur
Lebi dar'-ifa birar- aka
Dahi manendi yok cennetde bir hur
Muhibbl leyr zlfin haretinden
Ol ur menin-fat ey emi mahmur
* * *
Meain/Mefain/Fooln
1 41 ) Nigara hak-i payn tacmzdur
Ser-i zlfin bizm mi'racmdur
Ebed ma'mur ol maz mlk-i dil ah
Gz utar.. ve yamacmzdur
Muhabbet gencine n mal i k ol duk
Kamu bay geda muhtac mdur
Geirdk tir-i ah nh felekden
Ezelden erh bizim umacmzdur
Muhibl} padiah- ak olaldan
Aya topra sr-tacmzdur
* * *
Mefalln/Mefafn/F euln
1 42) Grenler kyuna dir beyt-i ma'mur
Grinrsn ann i i nde sn hur
Beni pa -mal itme iinde
Kerim olan basar m kas ile mur
-10-
Yam giydirs enme sr-a-er
Ol ur ahum bauma tac- semmur
Aceb mi inl esm b dehr elnden
Burubdur kulam hem- tanbur
Muhibli sahtadr akn keman
zn bi l meyenler itmesin zur
* * *
Failatn/Failatn/Failatn/Failn
"
1 43} Ah klsam derd-i dilden dostlarm adem yanar
Hey ne adem yal nz snman bile alem yanar
yle yandm tab- akunla senn ey mah-ru
Yanmad k nem kald imdengr bilsem nem yanar
Ruen olduun eb-i hicran her giz grmedim
S'nem i re geri kim fans- gam her dem yanar
Ruhlar tab'na karu koma gider zlfn
Korkum oldwr atee doymaz o zlf.. i ham yanar
Umar idm gz ya tesk'n ide dil atein
Bu aceb ana su dkdke dahi muhkem yanar
Gel tablba nki grdn tl-i akn yaresin
Yarere merhem urayum dime ol merhem yanar
Name i l e derd-i dil haln ni.ce arz eyleyem
Dah tahrr itmeden dilden gelen tlm yanar
Ey Muhibbi suznak itdn yine e'arun
Okuyanlar evk i l e an heran ol dem yanar
* * *
- 10 -
Mefan/Mefafln/Mefa11n/Mefalln
1 44) Bihamdillah kamer-tal 'at yine bir mah muz vardur
Annn ge peyveste seher-geh ahmuz vardur
Dime ey zahid -i hod-bin ben irdm menzile ancak
Sen ana vakf ol madn gnlden rahmuz vardur
ien cevr itme uaka vefa kl ey eh-i huban
Gar1in ah n yerde komaz Allahmuz vardur
Kosun kafrliin gamzen yiter kasd eylei huna
Tarar kanlar klcndan saknsn ahmuz vardur
Yri Mecnnn gibi tenha db vadi-yi aka
Muhibbi sayeden gayri dimz hem-rahmuz vardur
* * *
Mefaln /Mefaln /F etln
1 45) Nigara gzlerm ya bekamdur
An nn kim yedigm derd gamdur
Cefa v zecr cevr kahr u mihnet
Ne kim senden gelr Itf u keremdr
n oldun mlk-i akn padi ah
Yaum leker bana ahum alemdr
. Yol nda lmek ey di lbr saadet
Bu dehr-i bi-vefa in ne gamdur
Getr saki arab- ergevan
Gl eyyam cihan ba- i remdr
per di ldar meclis ire sagar
Ara yirde Muhibbi mttehemdr
- 1 1 0 -
F ai la tn/F ai la tn/F ai l a tn/F ai l n
1 46) Ol s snbl yzi glzar grdm bi r nazar
Yanarm ta ol yzi envar grdm bi r nazar
Blblm ta subh ol nca ah figan eylerm
nk ol serv smen-glzar grdm bir nazar
Hak bi l r kim gz yan ben bi r yumub bi n dkmm
Ta ki ol mehru-melek ruhsar grdm bi r nazar
Razy m devr-i felekden sa'd ol updur yl dzum
Ol melek-manzar eker-gftar grdm bir nazar
Can di l zlf gamndan bi r dem aram eylemez
Ruhlar stnde eb-ve tar grdm bi r nazar
Ol mu idi bu Muhibbl hicr elnden kr kim
Ol l ebi lsa-nefes di ldan grdm bi r nazar
* * *
Fai latn/Fai latn/Failatn/Fai l n
147) Eylesn Mecnun- ak m zlfn zencrler
Dayi ma adetdr olr bend i i nde lrler
Virdi di l ml ki n harabe i mdi kasd canadur
em-i kafir eylemi mjganlarn emlrler
Ey ka ya ata-gr i kabzadan gamz oklarun
Sinemi delsn varub barumda itsn ylrler
O urma ala ey gzm ola ki di lber rahm ide
Senge n baran ider gese zaman te'srler
Ba atar emnl e kaun bu Muhi bblkatlne
An hicrn ldrr hacet del tedbirl er
- 1 1 1 -
Failatn/Failatn/Fai latn/Failn
1 48) Ger feda canan yolunda can lrse ok mudur
Baa devletdr kat imkan ol ursa ok mudur
Ben srah gibi paynde senn ba edrem
Sakiyi senden kadeh ihsan ol ursa ok mudur
A
k- bl-di l yolunda terk iders akl di l
Zlfinn kasd eeriman ol urs ok mudur
Ki m severse ldrrsn zulm idersin cevr i l e
Gnde kapunda eer bi n kan olursa ok mudur
Kim severse ldrrsn zul m idersin cevr ile
Gnde kapunda eer bin kan olu ok mudur
Sen gzeller padiahn dem-be-dem n medh ider
Bu Muhibbi i'r-ara Selman olursa ok mudur
* * *
Mef' l/Mefail/Mefall/F ai ln
1 49) Gerdnn gibi me
x
l i o mahu dnedr
Cevr cefa v veleri gne gnedr
emi eline kor ven ya kalarun dutub
i tse haddinun gamzesi sf dernedr
Hsnn baharna gre e lale-ruh snn
Nev nemay ba- l rem bir nmunedr
Urama sakn ekme ey dil snub geid
A
demler alc bulank kanl tGned
- 1 12 -
Bezm-i gam i re nalelerim nayi pest idb
Kasd Muhibbi imdi hemcn erganunedr
* * *
F ailatn/Fai latn/F ai la tn/F ai ln
1 50) Yakmadan gam bu gnl kiverini yada getr
Sakiya cann in ehl-i di le bade getr
Nideyin dost diy i nleyben kumr gibi
Nale kl glee var blbl feryade getr
Zahida ister ise p\-i mugndan kadehi
Rn in hrka v tesbih ile seccade getr
Dimezz cevr cefa eyleme ya eyle vefa
Razyuz her ne k l ursan bizi tek yade getr
Kame dnm tenme ah i le gam detinde
Ey Muhibbl gtrb yi rden an bade getr
* * *
Mefailn/Mefain/F euln
1 51 ) Ser-i zlfnle yaum pr hevad_ur
Gnl derdinle okdan mbteladur
Olaldan arzun gl kametn srv
Akar kuynd yaum ayn- madur
Yzin kble kan mihrab oladan
Gzm gzl er an kble-nmadur
Didm zlfin neden gitmez yzinden
D idi bekler o gence ejdehadur
Dirl eyler dimi ler can snden
Muhibbi'ye habibm iftiradur
- 1 1 3 -
Failatn/Failatn/Failatn/Failn
1 52} Grree gelmedi ben hasteyi bir ka gicedr
D'lmedi derd belar ile o misk?n nicedr
Ortada aka esir sanman olam ben yalnuz
Mi hnet derd U muhabbet kamu ucdan ucadur
Bu gni ho grelm erte gnn sahibi var
Kalmad kalmayise kiresneye gn gicedr
Kanl ya dktm sorma gzmden ne bi l r
An sor hun gz gz gre kanum iedr
Kasd budur ki Muhi bbl ire tlba boyna
H i mmeti ak erinn gr ki felekden ycedr
* * *
F ail atn/F ai l a tn/F ai latn/F ailn
1 53) Ol keman-ebru kaan kim naz i l e emn szer
Slnede durmaz hadeng-i gamzesi eyler gzer
M ayii ol ur gzlerm yana ol serv-i revan
yle benzer ki m sanur ol simten an gher
Her yana yan acr divaneler boyn sunar
El uzadub her kaan zencir-i zlfni zer
Safa-i ruhsaru zre ek-i emm katibi
Hun- dilden bu derlnum halni durmaz yazar
Bu Muhi bb dileri vasfn kaan nazm eyles
i iden can ritesi zre sanur drler derer
* * *
-
1 1 4 -
Failatn{Failatn/F ailatn/Failn
1 54) snemi ben glen itdm klsun ol dildar syr
n ekm eylesn ol serv-i ho retar seyr
Kiyuna kani ' del grmek di ler cana sni
A
k olan cenneti neyler diler d?dar seyr
Komad haddni grmek girdi hattun araya
Olmad glen myesser kldum ancak har seyr
Bul ur shhat kaan hsnn temaa eylesem
Alur gnl gz klsa kaan birar seyr
Nahl-i glden tze terdr bu Muhibbi'nn szi
Annin ehl-i ak olan ider her kar seyr
* * *
Mefailn/Mefalln/Mefaln/Mefa fn
155) Sat v Merve hakkn u kim kOyun tavaf eyler
Eer can itmeye kurban del a k hilaf eyler
Kanaaat ihtiyar iden ana l a -d gelr uzlet
Grinmez kimsye anka gibi ol azm-i kaf eyler
Gnl mir'atn grdn seraser cmle jeng oldu
Di l ersen idesin saykl arab i an saf eyler
Cihan halk muiindr senn ey Husrev-i huban
Kimnle saf tutub gamzen ekb leker mu saf eyler
Muhibbl sdk ile ak iridi rah- maksuda
Riya v rzk ile zahid heran bir kuru laf eyler
* * *
M efa lln[Mefa il nfMefailn/Mef
i
in
- 1 1 5 -
1 56) Yzi gl salar snbl u dilber ki m efendimdr
Kl ihn ban geir-gir bir eh-levendimdr
Gzm ya aceb midr benm her su revan ols
Hayil -i kaddi ba- di lde bir serv-i blendimdr
Muavin olmas ahum kadd balana i rmezdm
Felek takna kmala benm mgin kemendimdr
Gzi syyad s

d itdi yine bu gnlmn bazn

D-zlfeyni esiryim iki yanumda bendimdr
Muhibbi rah- kuynda yatur paral- ak oldu
Y k lu b dimedn bir gn bu miskin derd-mendimdr
* * *
F ai latn/Fa ila tn/F iilatn/F ailn
1 57) Her kaan bid- seherden zlf-i canan sarmaur
Dehe alur akl di l olur prian srmaur
Ten libasun ak idersem dostlar olmaz aceb
Piehen dildarile her gice ryan srmaur
Ser-i kaddne eer ak dels kakln
Gerdenne yanadan yz buldu her an sarmaur
Ey tabib-i di l n'ola senden mid itsem ilac
Derdimn derman snsin sana bu can srmaur
Ey Muhibi hi ferih var m snu gam gelmeye
Nitekim vuslat gele ard nca hicran sarmaur
* * *
Failatn/Fiilatn/Fai latn/Fai ln
1 58) em'- hsni arz kld dn gice cananeler
Lazm oldu aka pervane gibi yaneler
- 1 16 -
Tan m yzn grb ak eli de payuna
Yancak em'i ayana dklr prvaneler
Bir musahib yar bul glende var bir gueye
Msim-i glde dolu elde gerek peymineler
Mest olub emi diler kim ide bu barum kebab
Kanum nu elesn ola ki kne kaneler
Merd-i meydan ol Muhibbi eyleme dnyaya meyl
Oemee meyl eylemezler avrete merdaneler
* * *
Mefi1n/Mefafn/Mefalln/Mefaln
1 59) Oimen divane Mecnn'a muhabbet mlki ahdur
Yannca tayr ile vahl yrir cmle syyahidr
Dili bu ruy- zerdmle nice inkar idem ak
Gzmn kanlu yayla iki hazr gvahidr
Sorarsan sinm stinde elifler ektiim yir yir
Muhabbet ehri ne onan varlur doru rahir
Bu emm kanlu yaunan cihan deryaya dnmdr
Yrr dil kmaz iinden snasn anda mahfr
Bele kuhsar olmudur Muhibb
l
kelle-i uak
Grne yir yir stinde gumam- dud- ahidur
* * *
Failatn/Failatn/Failatn/Failn
1 6) Hatt- la'ln mg-i zlfin anber-i sara satar
Oilern drr-i Aden irin lebn helva satar
- 1 1 7 -
Geri bir az odur amma salnsn naz i l e
Sana kul ol maa kendn serv-i ho-bala satar
Cam- la'lne irem diy ider hu u huri
Dayima meyhanede kendn mey-i sahbi satr
Yare sundum yd-ehde gnlimi alma diy
Ol gl-i ter yzime bakd didi ayva satar
Geri dilber gsterir uaka yz bin drl naz
Gah olur bir dem der akda istina satar
i 'r-i pr-suzm eer varsa Acem i klimine
Virmee bir harfe kymet efsern Dara satar
Bezm-i gamda ey Muhibbi nalere aheng i n
Na yi gr bazara virmi kendye gya satar
* * *
Mefailn/Mefailn/Mefalln/Mefailn
161) Grelden zl f-i l eylasn gnl sevdaya dmdr
Olub Mecnun gibi eyda yrr sahraya dmdr
Gnlden bir

efes gitmez leb-i hamras dildarun

Heran ol rinde benzer kim mey-i hamraya dmtr
Gel. ey srv-i hramanum gzm yauna rahm eyle
Ki merdu

-zadedr ahir grrsn paye dmdr

Aceb bilsem gl-i ra'naya yzden benzemi yare
Hayasz ar terk itmi heran ortaya dmdr
Huzr- kal b ile arif yatur meyhane gencinde
Safasuz suf mescidde kuru kavgya dmdr
An n-n padiaH oldum seraser cmle uaka
Hma-y zlf-i dilberden bauma saye dmdr
- 1 1 8 -
Ser-i zlfinde kim grse Muhibbi gnlni ider
Tkenmez bir ol ur olmaz uzun sevdaya dmdr
* * *
Fai latn/Fail atn/Failatn/Fai l n
1 62) Her kaan gamze o kn Sne me ca nan getrr
Hak budur kim bu benm derdme derman getrr
Grse abid sanun kfrn znnar idine
Gebr eer baksa yzi nuruna iman getrr
Bezm-i hsnnde kan zlf gelr arzuna
Meclise zinet in snbl reyhan getr'r
Hzr eer arayarak bul du ise ab- hayat
Pi-i meyhane keremden an her an getrr
Ey Muhibbl bu gzm merdmi gavvas gibi
Talubn bahr-i gama drr ile mey-a can getrr
Ey Muhibb bu gzm merdmi gavvas gibi
Taluben bahr-i gama drr ile mey can getrr
* * *
Fai latn/Failatn/Fai latn/Fail n
1 63) Ey sa snbl lebi gonca yana verd-i ter
Ba- hsninde olubdur gzlerm ya matar
Ate-i ruhsarun zre ol muanber hal l er
Mi cmer-i yakut i i nde mg il e anber yakar
Cam- l a'l i nu ider ba ire her dem Iiieier
Nekis-i ehla elinde sagar- zerrin tutar
- 1 1 9 -
Mevsi m-i gldr mey i l e taze k l di l mrdesin
n bilrsn glen i inde biten l a-bd yeter
Ey Muhibbi kim alur gl defernden bir sbak
Blbl-i gtya olur bu ilm ana hi kmet yeter
* * *
F ai la tn/F aila tn/F aila tn/F ailn
1 64) Akl - sergedan dil -avare efkar zgedr
Kar- aka benzemez bir kar bu kar zgedr
Bisen alsar can virb gelmez peimanl k bana
Terk idem bin can bulunmaz n bu bazar zgedr
Tan del blblleyin kuynda efgan eylesm
Sen gl-i prhardan canumda azar zger
Gl -i mkerrer ile ey di l kand-i la'l vasfn
nki ol ekker l ebn vasfnda gfar zgedr
i stemez zahid gibi cennet temaasn gnl
Talib-i didar olan bilr ki diar zger
leblern dar'-ifa ben olmuumdur mptela
K l habibm hasteler hakknda trar zgedr
Ki m ki nazm ister Muhibbl i 'rini gu eylesn
Bulunur geri gazel amma bu e'ar zgedr
* * *
F ailatn/F aila tn/F ai latn/F ailn
1 65) Servera kaddni ansm gzlerime nem der
Ya hattun fkr eylesem gnlme ol dem gam der
Sinemi mecrun ider zahirde geri gamzeler
Lik manite gnl zahmna ol merhem der
- 120 -
Tl-i hicr ile u denl yarelenmidr yrek
Her kaan ah eylesem her yana bir parem der
Tab- haddnden eer kurulsa tan m zl f-i yar
Atee karu ol cak l a-bud ana ham der
Gzlerm ya n bana rahm itmez misin
Aiadm ol hadde imdi ya yirne dem der
Kayguludur geri kim zlf-i ebinde bu gnl
Ansa amma arzun sa n heran hurrem der
Serteser get eyledi gezdi Muhibbi' alemi
Rtlmad bir kims kim srrna mahrem der
* * *
F ail atn/F ai la tn/F ailn
1 66) Sakiya gr dehri bi-bnyaddur
Bade sun ki m mr hem herbaddur
Cem' kl dum mihnet derd elem
Rah- ak i re bana of za<ur
Dn gice kuyunda nalem iidb
Dirsen kuy bu ne feryaddur
Kalbine ahum esr k l maz benm
Seng-i haradur yahud pulatdur
La'l-i 'ri dehan yadna
Bu Muhibbl can virr Ferhaddur
* * *
Mef'ul/F ai latn/Mefall/F ailn
167) Hadd-i nigar bana gl -i ahmer del midir
Ya zlf-i dost mg-i muanber del midi r
- 1 21 -
em|||oehm |dbeookuya|ub
Merk|mdutaroed||verde|m|d|r
G|derrakb|ceooetkyuodadurmasuo
Lykde|d|raoaokIrde|m|dr
Tart|saoo|aYusuIeersmzer||e
Seocotart|rsuookemterde|mdr
G|rmezzamoeguoahI|goumh
Aybey|eme oszmo|gerdde|mdr
Gehsoesoeerhavgehd~gamyakar
| osI|do Wuh|bbT ka|eoderde| mdr
* *
'
Mefa11n/Mefa1\n}Fc\n
1 68) Seoohsooc|hoagh ugdur
8uoehso buoevechoerudur
Acebo| mugrbaobersaomg
8uoekk|buoez| I oebJdur
0|ma mbuyz|odeodo|udur
8uoetayyib oetrune bdur
Taub emvac- ekm badan ad
8u oebahrbuoe oehroecdur
Wuh|bbiogeh od|voeo|d
8uoeakubuoeder oehdur
* * *
- 1 22 -
|||to}|| |to}|||to}|||o
J 69)

ko|dumb|rper`niyac|hoIettodur
0em-bedemnu|td|em|c|er|erkaoour
8| |medmhuru me|es m|drper`yahu dbeer
8u |etIet|eao b||semk|m|ocoodur
H|hoetderdbe|gamge|sed|| karkar
N| cet'z|m |tmesoao|araoom|hmodur
Teoedrcoumgr|cek bt|oya|maour
Ge||rbeo|sted|mt|||kya|maodut
Lks||rsaomaHuh|bbIhark|sz-|cevher|o
|rogo|| |o d|r|erk|gevherkodur
* * *
|| |to}|||mo}|||to}|||o
J 70)Z|Ioed||ba|adgo|mbeomd|voedr
em'|hsoeyaomak| stercaodahpervoedr
Yo|uoaharey|edm coagz|mgevher|ero
Tutmab|kymetaoherb|r| b|rdrdoedr
8ses|oeo|ceb|oyzcao||eo|amhard
K|maoob|rbses||emdeyz b|rcoedr
Lkmko| maz kager|be|||ee|em
Gamde|go|eze|deook|m|hoethoedr
g
em|ervhdab|zo mu| keo|o
| md|o'o|duk|mkatodacm|edeob|goedr
8uHuh|bbisz|er|v|rrhak|katdeohaber
Saomaouzaodaoge|eoeIso|| eeIsoedr
* * *
! 23

Hef|}|||t}HeDi|}|||o
1 71 ) H| htoeet|evk|suysumoedt
Lk|oscud|td|o|s|toedt
Pettevbtakdgn|meooutakdost
O| u'|e||ecod||mk| | | yoedt
Zetdo|duhastet|y|eytmhemo||fet
emmdeoakaogtyadadoedoedt
Yaumg|td|eomeh|| 'at| setser
Ahum u'baumatchoedt
ok|Huh|bb||td|fe|ekkaddm|kemo
humokoam|htme|k|o|oedt
* * *
||| to}|||to}|||to}|||o
1 72) em~|mesuogstetbd|| beteet|| |det
Kasd|dtmekdtammb||emetho~h||det
em|oovttabet|ukokat||tmee
8uacebdtbaoage|dkeoedeo|hm||det
0| |t|Io|d||etadkahso|omushafuo
Yaoek|suobud|| |gamddeao k||det
Ly|ed| cevtcef ||ebugokaddmdt
Aooohgamayaoaha|h||det
kh-ak|teHuh|bb h|o|sotmatmso
Ah|to| k hbe|dakeodt|oabd||det
* * *
1 24
HeIi|o}HeI||o}|e||o
1 73) Nehodemdrv|s|o|amyesr
Cem|o|edah|go|m moevver
8eomo|sabu|emgeoc|dpdz
Komayamhk

|pyoeberber
| itdi mm| myi|mhru|ar
Yaumsim|tdmyzm|zer
eh-akma|emdre|dehum
Gzmyao|ubdurbaoa|eker
||go o|em|guey|emezh
C|hoaaoood|d||erger
Sabe| urdbeozern| I|yre
0|m| emoo|du muattr
Huhibb|kiseoterk~| co it
Saoauk||oded|ye|erer
* * *
HeIJ|o}HeI||o}|eu|o
1 74) Yz|oory|aduremmmoevver
Hemumby z|I|odeo muattt
Neb||moh|et|h|crokadro
Aoa k|mvus|ato|mudurmyesr
8aoaderdbe|hem-zdolubdur
CeIvcevroo|a|b|rder
Kaddotop zgedrhuttavza
Yz|oceooet|ebodrbkevser
Lebostodeo| h| l s|yeh|et
Saoasoooktadrba|y ekker
- 1 25 -
8aoavas|uoharm|tdoacebbu
| ers|o kaomsao?| mder
Huh|'yeterahhumey|ee dost
8egyeth|| h|cr||emkeder
* * *
|||to}||| to}|||to}|a'|o
1 75) HushaIhsoo|admd| |z|I|oI|dr
K|m beomItersvo|mamao|d|dur
Sob|ourdersvyo|ubdurbeog|b|
Yzo|srerayauoave|pm|dur
N|cearzuha||demgrdkeeymhruseo|
M uak|umzy||o| urbuzeboum | |dur
Sakoa|daomabudehr|bveIghruoa
Meroesz k|msy|eyesecm|eo||z||dur
KeIe~|gerdoHuh|bb|h|crbruoekseger
ekmeyeo eer|crm|b|rm|ska|dur
* * *
||| to}||| to}||| to}|||o
1 76) 0y|mcevrceIo||ego|rhatdedr
o baoaseodeoge|romaao zahmetdedr
Mtruodaoyukedertarh ||eey|edoykesreuo
| res|omaksdoazevkIvahdetdedr
Lh| |akzzh|dd|dr|stergo|mz
Ao|adkkr||ez|kro| hemoceomtdedr
J 26
Smem|zbeyt'| hazeoyaum atbud|| kebb
H| hoetdetdbe|cem'o|dud|| sohbetdedt
N |de|deobuHuh|bb1ct'a|cme|est
K|mh|oao|amazo|zgeb|th|etdedt
* * *
HeI'|}|||to}|||to}|eu|o
1 77) 8|tsetv| ozsevd|mgoyz|a|omehdt
Hehpte|et||odehso|y|epd|ehdt
Gamhatmaouodadetdb|tdcehs | myok
Akte|oeyaomd|| aodab|tg|yehdt
o|deo||td|cevt|ukao|ceI~
8oyouodagmoeo|etkk| de| goehdt
Seos|zeetsotatsamo|cegeetebt

z
G|ce||mgcmhgodzet|evedt
Z|Iodo|odevatsakuyoabuHuh|bb1
G|ydd dd||deobauoaebk|ehdt
* * *
|||to}|||to}|| |to}|||o
1 78) Caogz|oahetyaoabakdukaeyd||yt|gt
Gz|etoyaoaktsug|b|vatd
@
tgt
Kubbe k | mgk|et||tm|zem\o|aoaIet
0est|kudtet|eoeyzdeoyapmo| mImtgt
O|ak|m|tIuketemdeoctmo|awey||ye
G|ce|ettsubho|uoca ztk|ya|vtgt
Umat|dmgzyatesko|ded||te| o
Sudokuosa|es|attatsyomezongt
-
1 27
-
8| |t|keo buc|hodaok| myege|mezvef
N|cemey|ey|etdemdembud| | |btgt
Nakd|coagammet ok|ma|utde||| ak
atseodeHuh|bbcov|to| bztgt
* * *
||| to}|||to}|| |to}|||o
1 79)8adaecta|m| ykg| -|su|todut
Attututb|tb|tteyhio|etk|saoetkodut
8|b|o| mudurtethetdemmth|ku| ku|
Atadagykadeh|etsaog| |haododut
G| eo| tehetk||get|saf|atkesb|det
8aoaseos|zsahog|eoguy|yz|ododur
8hbetdtakdaosaomh|||emdah
K| msegtoa|t|mezbaht|bTpyodut
Gtd| | etseomhdo|tayaa| m eh||ak
Zette|et| tegt|otm|ht|otefodut
Caogz|oak|oazatsuo'~hudduthet|ek
Ak|u f|kt|tmezbuouoktodahaytodut
Aod z|m obuHuh|bb|utdzu| metgo| | o|
0k|th hbodaoyatbtodut
* * *
|| |to}|| |to}|||to}|||o
1 80)Geoc|h1soomeskeo|tm|em|cdu|mdut
Gt|oeos|ht||ee[detyohsagsJ|atmdut
Mastet|y|eatdtaohok|atoykaddme
Gehhay||gamze|etgehd||deebt|atmdut
128 ~
Seodeo aytugce|ettsubheyYusuICem|
ekd|mYkbvehto| tekaygu|atmdut
Utasamytdodtttaotse|modaokaat
Mtb|atmahbb|athep by|ehodt|atmdut
Met oe deo|sy|esemv|tmetdobb|tketcevb
8|| sem|st|oamdutyhudbutod~h|atmdut
G|eo|hso| o| hIt|om| buhatts|yh
K|mbasmasuod|yyyohsabtu|atmdut
Hey||dbhettveteythkestc|atg|b|
karan badan Muhibb1 seni bu hular mdur
* * *
|||to}|||to}|||o
1 81 ) Sob|ot|atg|eo| teem~|hu|atmdut
P| stet|g|deyatuty|k|sayt|utmdut
arhabauoemet|keoi-bu go|mtevo|
km|dbteocit|deom|atmgs|atmdut
-
Katyymdut|deosoem| ted| | o|o
8|tyaoadaogamte|etb|tyaoaebtu|atmdut
Lyboyusen|Mtmahbbbuyaumtevo
Ly|edm k|mgte|det b,m|atmdut
8||metemaocakseo| oyt|odeyokboyveI
Yoksag| tuh|atHuh|bbby|ehodt|atmdut
* * *
1 29
1 82) tzuodazh|to|du z| I hateyg||zt
G|eo| | odebu|uosa taomd|demmtu m
]
t
Akhekd||eketbud| | co m|k|oe
Pd|h-ak|a tkatka| mayu k|dtt
Kyoavatdumo|cey|gtmmmd|dto
Makd| m||etbuou|mekdeoeeddt|ot|zt
Gutteo|ubI|k-|doyyag|tbd||ba|ama
G|o|mad|mao|mazmuvIkmz|gt
LyWuh|bbkaysabtd|t|etyIet
ok|sabteteyok|zmge|ttetk-|d| yt
* * *
WeIao}WeIal|o}WeIaI|o}WeIa0o
1 83) Sa|osa oz ||eyt|mgteod|tn|kmemt
Nesen-|meto|suoo|k|dutdukakymetdt
0o|auteh| |tDoaatbuhb|ozh|d
atb|mekgze|sevmekve|!b||muzetIetdt
8aoasotz|memodeooe|etgtdmoe|etgtdm
8|t|settoe||emb|t|s|ayoIetdt
Getek
T
z_eIset|dt y|tetohkdetghuo
Yatadaohakko| boahemotcsadetdt
Aoatsaakeh| | o| n gamzh|dme|met|e
Se|metgt|mezk | | oome|metdt
Wuh|bb|'deod|t|g|tmeo|gtat|t| m[gouo
Aouo|ae|eotcoumaouo |as|oethatdt
-
1 30 -
0|| matuto|ubv|tmego|budtIeoya
Mak|kat|eoazatk| saohemob|t| k|tdt
* * *
1 84) Dpsem|ebo|d| semodem|a'|o|d||et
Nz||ebaoagstett|oc|g|b|d| |et
1
TvussIatc||vek|ubseyt-|emeo k|
Tsetv|seh|teoeseodeosa| m|at
0||v|tmed|dmz|moege|peo0|m|g|t
0|voego|szmtutatb||do||et
Kaddm|dtey|eybhok|atoatdm
keog|oyaum ey|edmo|yyak|t||et
0| | | es|b| tdah| Huh|bb1buoo|maz
Heht3ataoseog|ceI | |esm|at
* * *
|a||to}|| |mo}|||to}|||o
1 85) G| tyes|ebt|bahtuo d|c|e|pthoasot
N|es|ot'duosotatsaobud| | | mahzoasot
8| | mek|stetseoeetzoclt|z|Ikymeto
Z|vdsodao|aoAkHecouo'asot
8ezm|gamdakse|emmbeomdevtetd|o
M kesvkIde|aocakmey|g|goasot
Lygo|o|makodoyametoahat7s
Ney|ed|oakd| oessey|ed|Kmo'asot
- 1 31 -
Seog| m|hoet|eHuh|bbdk|bevoo|duuo
AokeodmdeoteIahkusey|emegetdoesot
* * *
HeG|}|a||at}HeIaJ|}|a||o
J 86) 8eompte|yaoey|ed|o|bveIygt
Go|mdo|atz|Ioeogehbe|ygt
Geh| vegh|vegeh\cevtghoz
0|dk|et|oceyokmuduto|ptceIygt
Ak oyo|uodaco||esettetk|oey|edm
Vatmc|hodabeoc||ey|ob|tIedy|gt
Gtd|me|hasteatubbaoagamzeoko
O| d||tab||dtbatddevygt
NazmuoHuh|bboazmuoabeozetN| zmoo
Aocahay||ozoteog|oedygt
* * *
|||to}|| |to}|||to}|||o
1 87) ky~g|ztgtemd|tseogaddtytgt
Sotmab|b| o|||od||hastbubeoztgt
Gamze|et|e|dtmkyoavataok
8|toeIes|ed|tgmti s g|b|ghtgt
Z|Ioe|degehzeoclt|detgh|kemeod
Lyd| | |dvoedaksuoboyouoaya|vatgt
T||bo| maeygo|zh|dg|b|seoceooete
0oh|mmet o| mac|ddcehd |dbdNtgt
- J 32
keoo|suogog|b|d|toHuh|bb!ako
Tekke|d||deetm|hto|uyatgr
* * *
HeG|}|a||t}HeIa||}|a||o
J 88) Gammec||s|odezt|m|o|eyeob||t
Neyg|b|o|ce|o|ed|md|o|eyeob||t
Cod||||eem|th-ytaoeyd||n
|etvoeg|b|yaomaad||ba|ayaob||t
Ak otmzuoeyd|o|zh|dao|amaz
Kud|| |dtbuy|oebuousy|eyeob||t
Vas|metg|tmeze|eohayt||e
| ttmutadacootetkey|eyeob||t
8| | mezHuh|bbs|oededs|yh m
Aocaksotao||eyed||ba|ayaob||t
* * *
| ||to}|a| |ato}||ato}||o
1 89) 8eo| |dte m|cevt||eceI k|moeb||t
Ytacebey|eyem|m|htveI k|moeb||t
Vd||gamdav m|hoetdeo| aohaste|ete
Leb| |a'|odeo|tem|k|dev k|m oeb||t
8uocagoh|ct| ||ecoc|etyaom|keo
Umatamvas|o|aco|Ik|moeb||t
Negoh|tdmo|ae||ma|ubathIe| ek
O| me|ekdeooe|o|td|cdk|moeb||t
- 1 3 3 -
8uHuh|bbd| | coyakduohasret||e
Seob| |tsoaoeybr~hdk|moeb||t
* * *
|||ato}|||ato}|J||ato}|J||o
J 90) Ko-d| |deoy|oedt|etey|ed||tht| 't
K|dmeht|atayauoaaoIst|'t
0eodo atuoakordum budut|a'|||ebo
Leb|etovasIodaaooo d|memeyyr| 't
8|tgte|mahbbdutytdeoo|kboa|matam
Kymetob||met|etegstetm|yeddt| 't
Lh| ldetdo|ao aoapervoeg|b| petyaka
Getd|semem' |thovasIodatebt| 't
Kaput|athettataIdaosaoasokaodoebt
Metkaaoekket|ebooey|esemgItt| 't
Metsto mevtoHuh|bbisetv|kmet|etg|bi
Sa|oubhetyaoak|suosetvveteItt| 't
J 9J ) C|houokaodeb|tta'og| |vat
Aoakatu hettob|b||vt
G|o|dumec||s|tey|oesgat
Sth| b|b|o| mu ku|ku|vat
Sa ebdm oeg|goeki
Koa|um ok|vas| od|||vat
- 1 34
-
* * *
HefI|o}HeI||o}|e|o
8eom yokaodaotgepd|hum
Aooytb|obeomg|b|ku|uvat
Huh|bUo|sad|voeacebm|
Gttteochebeotetkk|| vat
* * *

|||moj|a|||amoj| a||atoj|||o
1 92) Sadhettoaket|vatcm|eoocoob|t
Ook|tb|oyatad| m |em|osu|tob|t
Vas|ahetg|tdo|ubh|ctoagam@o|maya
ko|matb||m|ocedetd ||edetmob|t
oete|deoey|edo|kttd|doobe
Ltmo|du |des|oseo|tdopeymo b|t
Coa|ubb|tbsev|tdmd|ybeoemtey|edo
Pd|hsopd|h|atoo|utfetmo b|t
Ha'deo-|d| |deoHuh|bb7katutgevhet|et|
8uocacevheths|ey|et|8baksaokob|t
* * *
Wef||o}HeI||o}|e|o
1 93) kevhIo|h otahtemeodt
Ge|eodooasetvsemeodt
O|ubhetb|t|ekb|th3amoeod
Ata|atodaoetk!sgamteteodt
Y et|moebeoeIeba oem|
8ukaygu|ataoab||semoedeodt
- 1 35 -
Let o| masacmetguvo|
8umec||scosz b|tkututeodt
8ahat|td|Wuh|bb|get|b|t
8udem|etgussago|deog|deodt
* * *
|a||to}|a| |to}|||ito}|a||o
1 94) Metkaao emoe|odetit|peykooyoadut
Akt|ded| | |etkatuoacooyoadut
y|ehk|td|thakuoyo|uodatz|gt
8dhum|abeo|hetyoahetaooyoadut
Ge|su|to-gam d||ehtoest|o
Tc|t-|emme|odeodttmetcooyoadut
Cov|reob|tbusema|utget|d||betd|t||
L|kdutmazvdes|oeyoky|tecaooyoadut
Lk-| emohk |dukate|tum|atutut
LyWuh|bb1 gamde|bdesseummooyoadut
* * *
|a||ato}| a||ato}|a||ato}|a||o
1 95) Getc|k| mkaakevve||sogt|ot
p
h|t|mk||o|uttetk|d||cogt|ot
Leb|etogetta|eb|tsembeo|aybey|emek|m
Masted||oobeomdetdmedetmogt|ot
Ydmage|sekaaoh|htz|I| o|gt
Go|Itevcov||h uhaytogt|ot
- 1 36 -
Ceoc|hso|oeoo|cevatubm||ko|am
Z|Ioohetk|e[detbaoasu'bogt|ot
Gz|etmyaWuh|bby|oec o|duakat
8mzeto|tzg| sen| htmogt|ot
* * *
WeG|o}WeIa1o}WeI||o}Wefmo
J 96) N|gtuogoyz|evk|od|| emskametdeosot
- ' Sotato|eb|et|zevk|ovatubehdekketdeosot
0| | etoeykemoebtoedeododyaumkaoa
W[eot|to|ge|godetaoh0oc|etdeosot
8eo|bubte-|h|ctoo|cekI|ey|ed|seos|z
Let ey s|mteo b||mekd| |etseos|m zetdeo sot
Wuhabbeteh| |devtodaooe|etekt|o|b|tb|t
Wutduovat| b|| mekbudeht| ptezeodeosot
Mev yauyaoobahebo| makmukatetdt
0ah| teoo|ayaoodaem' |eocmeodeosot
Gtbo| |a' |~|ft|o|oekaoyutatWuh|bb|oo
8e|khodag|t|v||kdetkhkeodeosot
* * *
|a||to}|||to}|a| |a\o}|a||o
1 97) Lsb|ozztesuoube|z|moeevgoa|ut
Top|deta k|atuoyauohemomeydo a|ut
O| tabb| d|| oedeosotmazbubeod|| hastes| o
N|cey||atkapusodacov|tbcocoa|ut
0etdo|tetkey|emezhetk|mbu|utukymeto
Kaogahmakduto k|mdetd| koyupdetmoa|ut
-
1
37 -
kz|gtuov|td|oe|md|matto|mak|m
0eItet|tm|dtsak ob|tb|t|oedetmoa|ut
LyHuh|bb\gevhet~|ekmgtbde||| gam
ttge|sobemk|m dt| |emetcoa|ut
* * *
|| |to[|||to[|||to[|||o
1 98) Metkaaokadd~|d||~mbgt|ot
S|dte'deob||k|motehgt|ot
GteVa||ey|d|yekk||oe
8aksayz|oeVadduhagt|ot
Vas| uoaodmcevbv|tmed|yt
T omadohemotzgt|ot
8uHuh|bb!'yecevtk|saoegam
Nek|aodaoge|eveIgt|ot
ehd|t||eo c|ho ||odebugo
Kapusodaaooggt|ot
* * *
HeG[|||[HeQ0[|a||o
1 99) Hecook|akk|vemoepd|hgeet
Mkm|aoocem|'|vuhuatevgeet
8eod~|be|daka|sabugo|macebde|
Sevd~yz|I-|d||beteompte|geet
L| utayod|mesakogeoc~|hsooe
| k|tatahaz|I|aooe[dehgeet
Caohastes|oe|tmeyehetg|ztab|b||c
La'|odeozgedetdmesaomaodevgeet
- 1 38 -
Vatmaoesm m|k|SIaho'akh| |o
ohk|py|ytgzett|ygeet
O| d c|hodaok|Wuh|bbgedyyr
Yed|taoageh|emeo|pd|hgeet
* * *
WeI'|}| |t}WeIW}|||o
200) Sk p|y|ea e|oesuok|gogeet
8at|saIvzevk|de|mmtogeet
KomatatImeygedey|e|deoeygo|
8|tsgat||esaoaoo|tehom0geet
8|b|sadyg |dbeog|eoevtt
Metk|mk|b||ekud||o|z-moogeet
Wekt|c|hoabakk|IsouIesoedt
A|daomabuIesoeyehepmsogeet
Wutt|b oevdapetde|veyd|tWuh|bb\ 'ye
0eyt|c|hodaao|sad| | etgaouogeet
* * *
|J||ato}|a| |ato}|| |to}||o
201 ) Z|mokeI ey|edoozh|to|duot|at
Yzoecaov|tsetaom ceooet|tehur|ar
8eod|ekoe|odeotaomdutkaoa|asam
La' | |ekkerbtoaok| td| mt|at
G|yzoohastetodeoeybahthsooz
Yadtuttsubho| ocagz|etmyamt|at
La' | | obuokamo|tsebuWuh|bbdetdmeod
Kaoo|mek d||et o| oetk|s| mahmur|at
* * *
-
1 39
-
202) 8aoad||druoceIs hoge|r
N|tek|mgayreveIshoge||r
0erd|||ehogeerd||d||bero
0erdmesaomadevs hoge|r
Gervaras o eysabdevrey|eme
Gz|ermetut|yshoge|r
ahm-peyko kz|g|drbaoa
8|b|m hr-| be|shoge|r
|||ato}|||ato}|||o
Yrememerhemdrrozahmdost
Coumadr| be|s hoge|r
LyHuh|bb!|emeho|madao
0|| beroo|makgedshoge|r
* * *
||| to}|||to}||| to}|||o
203) Z|Iioo6kr|o|kot| eme|deooege|r
| tmeyeocevrceI vegze|deooege|r
Ger|ookta|eboek |d|d| ukbe|oe
8eo d|dmoesoeyokaradacede|d

ooege|r
Gre||hatt[eoga|dgo|y|oes|
Lze||yazuk|m|baapese|deooege|r
Zh|dsaomak|a'ma| 'u| |ahceooetbu|aso
O| hak'oIaz| dururyohsaame|deooege|r
.o
AomaeIsoe|Hecoo' ko uyhugettt
8eo|aoyazm||ekutu me|deo oege|t
| 't||eok|Huh|bb1o|ced||betkocu|ut
8uouk|md|yeb||t| 'tgaze|deooege|t
* * *
|| |to}|||to}|||to}|| |o
204) O| ceIktuoceIsgo|mehetdemge|t
O| sebepteogz|etmdeoyay|toedemge|t
S|oe| mecthauro eysaoemgamzok|atuo
Tpeykouobubeod|| hasteyemethemge|t
Vte|odeozehteetoey|esemt|tyko|ut
Yde|odeoget|emt|tykbaoamge|t
Seos|z|mgetseyt~|g|ztey|esemeyhg|
Go|mestt|||meetk|m gamge|t
Lygze||ethkapuodaHuh|bb!beodeo|
kedd|dbosaoab!goe|etmahtemge|t
* * *
HeI||o}HeI||o}|e|o
205) Set~iz|io|gtdmcmebeozet
Leb||a'|o|sotdumm|mebeozet
0|dm k|yt| m|oyokdutoaz!t|
Letvt| se|dokImebeozet
N|st|tmeed|| betayauoa
GzmyaooosImebeozet
- 1 41 -
Kutu|mudutzaoehdo k|saotop
Matytoh|stkm'ebeozet
L||I|et|bus|oem|evhasoda
Yaz|mtI||ota'||mebeoze
Wuh|bbeIset|tm| hk|pyo
Aooohheh| k||mebeozet
* * *
|||to[|||to[|||to[|||o
206) 8ugo|thset|kyuodatgetdoo|ut
Ah|dettsubho|uocag|ce|etg|tyoo| ut
kuh|atoakqocoy|ehaytoo|muum
K|mgtebuh|m|ve|hs|haytoo|ut
Yzo|stmekd||etpyoecoabugo|
kh-kyodaaooohak||eyeksoo|ut
||toe|akoseoohetcoaIet-|devtoo| ut
Meyd|mezs|oemoeb||Iet|devtoo| ut
0|dm|stetbuWuh|bbI|tatb- detdo|
Cod||deokodutosaoam|hmo o|ut
* * *
|a||to[|||to}|||to[|a||o
207) Setv-|kaddo|kaao aombugzmyo|ut
Ahk|samdetd||edetdbustrumIo|ut
Codayet|tdmge|tsegamze|peykodost
Leket|detdgamah|tc|etdeyo| ut
- 1 42
-
Akhutdbukasteze|boydo
Getvatao:tgedbudutkamIettao| ut
0et|gamdaka| mmge|m|Wecooyaouma
Saomao|dIvoeak| tebaoayo|dao|ur
A|ayubstWuh|bbltyzetd|otaIata
Yo| |atuoettIco|a'|a|tuotao|ut
* * *
|au|ato[|||tuo[|||to[|a||o
208) Metk|m|ok|msevd||g|yz|b|tcooo|ut
| |gcb|b| so|evmgoo|ut
Topo|ubdo|att|ukdaomeydoak
Her kaaoe|deset|z|Ioseooevgoo|ut
Lem'a|hso|oebaksambeoacebm|cod| |
em'ayakatb|petpetvoe|etb|tyoo|ut
Ka'bedtkyovttk|atuosteosteo
Cod||deohetb|t|s|yo| uoakutboo| ut
Ey Wuh|bbokyakd osz~| Mstev'deoetag
| 'mo|hetk|mokutsakotkatmsuzaoo|ut
* * *
WeI'|[|||t[WeI|[|||o
209) O| sen-|ozbaakaaok|mtevoo|ut
Pyuoegzmoyao|demtevoo|ut
Geodoe|cem|et|smo|dusa|at
Lyd||sakok|hetb|t|e[det|aoo|ut
8|tbuses|oev|tseeetoakdtcod||
Saomaobuyo|dakahetg|zz|yno|ut
- 1 43 -
|t|mugoct'asometd|metd|det
kubheet|ede|t-|z|yoo| ut
evgoagtez|motop|tmeyeset|o
0a'vyk|td|cm|eya|aoo|ut
0||yakdkdgk|etehWuh|bbI'oo
Metk|myakatsate||bdduhoo| ut
* * *
F . il a tn/F a ilatn /Fa il a tn/F .ii n
21 O) 0eyt||emdekaaok|mb|tsaoempey do|ut
Akadboce|etWecoo|ey|oeydo|ut
| ot|zaty|a|ebodeobu|madmb|tzettekm
8|tsz| m| sabt||ed|t|etkotukhe|vo| ut
em|ce||duoe|oetqa| ubkotkutmasuo
||kt|oege|mez|makeh||bpeno|ut
em'|hsoek| mk| kdto1t|pe~neve
Wahv o|uto|te|k | teopeydo|ut
oWuh|bbt'a|cm- |ebodeoo|dumest
F a|dbestt~ak|emetsvo|ut
* * *
|a||ato}|a||ato}|||o}|a||o
21 1 ) 8| | mezemcevtceI myhud|zzozo|ut
Gel benm oksevd|md|dkemey|ozo|ut
Ce|bugoy|de|msaho~emeoeyymdut
athgeetk|m|et| |earta| tetszo|ut
Co|momutgoo|okydod|dmg|dd|d|
Mub-tu|atalem |recm|ehepmmtzo| ut
- 1 44 -
Z|o||ebeo| eoe|b|t|detd|| a|maa
Vayo|ceayytmekktkemmd dzo| ut
kuh|aty|a|eb|et|z|kto|detd| | d|| beto
ooi obuWuh|bbI| 'tdemmtzo| ut
* * *
WeIAojWeI0ojWeI0ojWeD0o
21 2) Cem|oem'|oekatubucopetvoeo|modut
Gmbzent-|z|o|bud| | d|voeo|mudut
Letbeoo|sbetey|etsemyzom|ht||emha
8eo|aybey|eb|||hgo|dNoeo| mudut
kh- k| tehetk|mk|stt-| h|s|apkot
Katmthaoetdeo ba ometdoeo|mudut
ehg|zt-hsoodeset~|n|Iotuz|tdt
Negamsaydo| mtg|d| | k| beo|etdoeo|mudut
0| m |emoptdtWuh|bb!y|oebyy|a
Weetbeozetk|z|Ieyoebdaooeo|mudut
* * *
|| |toj|| |uoj|a||a1oj|||oj[|a'|o)
1
21 3) Atiza |dete|||ogo|mb|mtey|er
Sootadaodoegc|t|eb|et|t|mtey|et
K|ekett-|ceIghatatgamzokuou
8aoabu| |et|o| gamze|mekktey|et
G|g|b|dmeo|o|ytv|ttayte|oe
G|ce|etkb|b|g|b|o|ztey|et
'
Ah||e uomagzoy o te's k|a
Ka|b|heodurann san ma k|seoktey|et
-
1
4
5
-
h gamge| Wuh|bbbugo|k|vetoe
Pyoed|de|ermS zet1srey|er
* * *
WeI|}WeI}WeI|}|e|o
2! 4) Gstetd||o|td|ve|etdtt|Adeodt
Aobetsauo tatak|o|msg| Moteodt
Seos|zme|ekeyht ||kaydmage|mez
Getceooet|| tdevso|ao|beyt|hazeodt
0| t|etk||detd||beto|aobseye|ktt
0|dmk|buoeo| mayacakbuoesuhaodur
G|ysuos|uoupsetvg|b|cme-|sebz|
G|deoyataut p1teheoo|4m bedeodt
Ge|y |de|mb|tobeobdeo|suo
G|mevs|m||t|d|v hemvakt-| emeodt
0|d|k|oedtk|mdt|deoo|evIetyd
0|d|mk|Wuh|bbsm| co|| eseveodt
* ; *
|a||atn}|| |to}| a||to}|a| |o
21 5) Coumaht|Isehetgehdeobuou||hm|det
Lyhumt|udaocaksaoadetmocm|det
Gamy|memh| |hay|odetod||dedt
Aokebtuogo|do|utmekesodm |det
zmn zcnc| t|o|takdmgo|mogetdooa
8|| medm h|tbud| | ~d|voey|bedom|det
- 1
a
6

0ost|ataatueocm~c|hob|t oktedt
o| k|v|tmetd| | c|hoaI|kt|o|eocm|det
Wst~ hsoohkkocoWuh|bbihastedt
Metkaaok| mt|Io|aosao|atm-|m|det
* * *
|3||toj|||toj| J||atoj|||o
2! 6) Z|I|||eyt|o|ttdkego|mteog|det
Ahk | samt|o|keI|tseak|umdeo|det
Sk|ycamssuotv|teka|bec||
Gamoectyohsad||y|oes|o|[eog|det
Vat| keog|g|b||emdeatbetgevo
Kaogahmakdutvatthaytao|k|stetbeog|det
8etm|gamdaeygo||o|eyao ey|ett
0ehraohtbketbukameto|eog|det
SioebaoaWuh|bb yadketge|ho~|d| |
8|t|ttg||ettema||eteogteog|det
* * *
|||toj|||toj||| toj|| |o
2J 7) 0eptedoe t||oohetb|tk|oco|arkopat
MettataIdaoo|ey|tdeoheIgo|atkopat
]
|em| gatk|d| setdtsetbesetekmbeom
Masteuy|e|bu emmdeo k|bto|atkopat
Nt|| egIttage|segoocaveo| h~g|
Cnd||Iet|o|et|eto|eg|tyo|atkopat
-
1 4
7 -
Gerg|ersehokka|yk0tco|argsterr
Stege|se|utI||e |a'|| 8edeho|arkopar
s|touodaWuh|bb\o 'o|aeIgoey|ese
Kaodek|mg|eo o|ab|b|deoeIgo|arkopar
* * *
|||to}|||to}|||to}|||o
21 8) Kaodek|m1r-tebob|rd||ber-|Iettokopar
Karusodaeh||d| | |ertrsergerdokopar
Taomdursevd-yt|odeogoo|o|saoarao
ok|bugam|ekersoemdeb1-pyokopar
Eturup depretdke t|I-|aoberbro
Maredeksao |em |reebr|mgeIokopar
"
Akd|| haste|erhIgooarturur
Merkaaok|mtteceb|rmhru coo kopar
WushaIhsoogrbherk|mevrseyt|o|
LyWuh|bbb||aoh|rdeb mokopar
* * *
WeI'|}|||t}WeD}|||o
21 9) A|ubkakemooo|gamte|ereker
0urmathadeog|soedehokkak|tereker
C|go~ekhocasseyyho|ubyrr
Seo hap|ked|ydrrghereker
0|kd|||vyhuod||s!oetab||db
h muhabbeto|d meerbakasereker
Gehbrcevrm|hoetgamgehkemeod|h
0oydagrk|k m|skooe|ereker
- 1 -8 -
MetebWuh|bbt| I ha t ohastet|||e
Yummatgtoogehhhe

eket
* * *
|||to}| || to}|||to}|||o
220) Metkaaok|mh|detd||u'|ebayta oeket
0etdgam|ekero|upk|mso| k|msa oeker
keo|tmeeetotekye~|ak o mdm
TuhIe||tetbugo|batodak|ya oeket
Ly|ed|dehtod|momuattatby||e
K|mmeetbd sabt|I|odek|boeket
8|tboyusetvof|tkodaodpht|ata
Soe sHe||eg|b| hasted|| d oeket
|r-iako|dubaoakeh||o|du|atmtd
Merb|r| d|ybbe|katumdaku|aoeket
h-gamge|seWuh|bbTkoomaad| | m|k|oe
Oncebuekmkatatymtota oeket
* * *
|||to}|||to}|||to}||| o
221 ) Maoeta|maakaaodest|oeemoba|at
Cu o| urkao|atakataodakes||tb|at
||toctohmomettcoaeke|deobeo|eto
Katakata||e~vebatumda k b|at
Gt|oeodetyde|dtbe|k|gtmyadut
Gatkav|td||em|gtmdeoakaoy|at
- 1
49
-
y|eyazmruh|armk o oakk-eze|
Yazmayab|rharI|o|c|zka|a oakk|ar
8uWuh|bb boaubyz| ododrmeye
Kyd||berdeoeerba oayaut|ar
'
* * *
WeI|o}WeI|o}|e|o
"
222) Acebsob| m|drz|Ioy aober
0| mdehro|uraodaomuatur
Cz| o oerk|syaoa og| o|a|dao
8oyuoabeodedrservuoevber
Ka om|hrboakametgetrdm
Grbyz| od|dmA| |ahuekbet
Aceb bumzem|dryhudce||d
0utarhzre|odehaoer
L|urmakmmk|o|d|geoc~|hsoe
erz|ioo|masayde[der
O|a k|mtahm|db mey| |ded||dr
Gz|oya o m|tyz|o|zer
Gr|oeohatmdury|eker|mur
K|tutdu k|ver-| hso|serr
Wuh|bbz|kr|der ekker|eboo
O|urherb|rsz|kaod-|mkerrer
* * *
|||to}|||to}|||to}|||o
223) Masret| ryo|aakargz|ermdeoy|ar
8| | e|o|er| o| esemymmcada|art|ar
- 1 50 -

Taode|dtceog|detsecod|| hb|o
O|age|m|dtete|mahbub|osava|at
Gamteoed|kokat||oetahmetekmeso
Aoh|ctao|dtbdtuoautuoba|at
8aaub k|atokyuoabpetvvatt
Get|k|mseog|ceIdaoyadttsot|at
K|tp||octub|dbeko|sakaey|em|
Yo||atospttemmo|upIett|at
Kaodeb|tg|a| tsaaodab| oo|uthett
G|ce|ettasubhadekhgoab|at
Ate|ak|eyaodd||yaoocacodah
Kutuyaoocab||eyoege|bdty|at
LyWuh|bb!tuhIegodet| 'to|yto|o
Metb|t|s|d|ye|ettaho|dbsb|at
* * *
|||to[|||to[|||to[|| |o
224) 8|b||g|eodegtdmo|eveIgookut
Ttgeetd|tg|tamodehet|h| ctookut
Cem'|dethetyoed|| keod|g|b|bT-|| | et|
Gam bucaodab|tbbato m|hmookut
Kyoavatsamg| batubd|t|etbaoa
Kaode|do|md|yedekg|seo|ytookut
Metoeemt|tseotevdutcomabast|oe
ah|athkm|geetku||ataoaIetmookut
Z|kt|deth| ctoeb|odebuWuh|bbT | eb|eto
Ney|esob|thasted||dtdetdoedetmookut
* * *
- 1 51 -
|| |toj|||toj||| toj|||n
225) o-|z|moded|dmo|od|Icoba|aour
0|d|kI|rdest|oeg|rsemw|moba|aour
u'|c~|humgr|orhersehersaomaoaIak
Merg|ceddd||mdeorhkeyvoba|aour
K|rp||mgzyaoaseddey|edmsmdo|mad
Mri hes|ek| gtbdrrhummoba|aour
Mso|oomecmuasodaob|rvarakethey|eyem
N|ceo|cedeherevrkd|voba|aour
Merkaok|mz|I|evgooae|unao|gr
Ke||e|ukdaosercm|emeydoba|aour
N|cemh|tsoWuh|bbTo|gze||erho
Lh| ~|d||deoherherkyuodad|voba|aour
* * *
WeII|ojWeI0ojWeIojWeIo
226) Ku|akdaokmkmuhabbetdvrh|m-var
0e|mmk|oyz|ogrmekoesabroekarrumvat
W|yo oak|m|k |d| r|ebock|m|b| rookta
Aradaoesoeyokgrdmbeomk1|k| mvar
SeooI|kr|odeeyzh|dbeh|thrukevserse
arbuhbdaogayr|beomsaomahay| |mvr
N'o|a s vd|msemahbboevrgo|mdeey zh|d
AoaovkIo|mad odeod|rs|oveb| mvr
- 1 52 -
Aub n mushaf- hsnn tefe'l eyledn yarn
Llifdr kameti geldi yine ferhunde-fal m var
Muhibol glen-i dilde md am aksun gzm ya
Kim anda cilveler eyler hayal - serv-i dalm var
* * *
Mefalln/Meln/Feuln
227) Nigarn la'l-i can-perver lebi var
An her ki m eme ho merebi var
Nice tebih idem kaddine srvi
Ki servn kimse di mez gabgb var
Eeri kim yapar dil hansin yar
Dner ol dem yine ykar sab var
Visaln nki bakidr frak
Mukarrerdr ki her rlzn ebi var
Tarik-i aka gel t'n itme zahid
Ann dah1 snn tek mezhebi var
.Dila olsan ne gam ger gamzesinden
Dirildr n lebt i s' Neb1 var
Leb-i tiryakma irdi Muhibb
i
Ne gam dirlerse zlfn akrebi var
* * *
Mefan/Mefaln/MefaNn/Mefalin
228) G m yan revan itdm benm bi r serv-i dal
m
var
Bi hamdillah ki akyla yine bi r zge hal in var
Felek germ ol masun grb iende mi hr ile mah
Benm de yzi gn aln kame k hi l alm var
- 1 53 -
0|| m|k|gamahumo|cedo|masuogo|m
8aumdad0d-humdaoou mkata|umvt
0bmeyhoegeoc|nde|bmesthatbo|dum
Aooogamdaozdmoegussaoeme||mvt
Wuh|bbha|vet-|d||dehemoe|eocedtaocak
Dob| 't|| ek|msed|memok|mkem|mvt
* * *
Wef|]|||t]WefB|]|||o
229) Ytoe|odeg|g|b|herdemayvt
)
kd||ode||e-sfatakdvat
D|oyo|odahk saoaey|emezoazat
Lyd| | oeteodeoooofet vt
Yamayav|td|eht|d|| |b|t oazar|ah
| td| hatbego|mgamsaok|yvt
|tdmhatygoyz|oeg|d|dm o|o
Kotkumbudur k||deyet|oku|avt
0ery-yakadd|Wuh|bbyzbytt
i k|utafdaemmdeo|k|kabavt
* * *
Wef'|{Wef|]Wef\|]|||o
! "
230) ok|aryaasuorahmk|ubyaumahetbt
A|arb||eyaomcabeomdde|hobt
Metkaode|mderdgamdtbaoahemdem
Ahum ye||o|utbaoahetyetdehevdt
Hm ile nazar klma |db kalarn n
Kim didi sana kim gzin stinde kovt
Ser-kete klub nat'- temm st|oeh|t
Nettd-felek ayoadubeok|dbeo|tt
yetk|tetahhum|deb|tdahWuh|bb
Atayadtgt|et|nn yan ya|vt
* * *
Wet|o[Wetdo[Fe|o
231 ) S|gtumduumget|vefdut
Velisenden ge|eohetdemcetdut
Ser-|t|fodeoeyd||ge|hatetk|
Aouohetb|tk | dm-be|dut
| |c|tmeyt|vtdetd|aka
Tab ok|detdmbdevdut
Letcevteetm|hoeteetgam
An kim yt|detayosafdut
8ahteyymg|devt||t|d|
Getmemt|meys|tk|mhebdut
Sehetg|toed|tmtg|sehetht
Dmtg|b|bu doyamveIdut
Wuh|bbgamy|meo|sectm| o
etat| ku|oaMustafadur
* * *
232) 8aoadetmodetseodem|dt
8eo|tsviden ak n gamdur
- 1 55 -
Mefaln/Mefan/f euln
Maty||eyz|oeg|d|dm
Mat|tseo'o|aku|dem|dt
Gzmya|| odezevtakd||
Yttavteye|keos|zgemldt
| | c|tmetabadetdmege|
8aoadetmoy|oedetdmgamdut
Wuh|bb1smedepeykoyt|o
Wmm o|suod||comethem|d|t
* * *
||| to}|||to}||| to}|||o
233) Metkaaok|mtuh|atst|odez|Iiott|det
Metk| odao|ceyz b|ok b|tdt|det
Na ||ebumpte|sogodeb|okez|dtt
Aodmaoey|emezbaoaaok|myt|det
Tetk~|co|tmektevduttetk~|yt |tmekde|
y o| oacov|tme|okdaogo| |ktt|det
8semecoa|utmdod|m||d|o|o|gt
A|d coum |md| dutmubus|yeh |okt|det
Mastet|y|ebuWuh|bbg|ce|ettsubhadek
Gz|et|oseyyteveyummzI|gozt|det
* * *
|||to}|||to}|||to}|||o
234) GtmmzTb cem|oo|muumcaodoesTt
Gte||ddmayakdaoa| e|mo| destgt
- 1 56 -
C| yzodeo sob| eIoo|duuocabdsubh
8y|e|emdo|atsaodk|tmg|b\t
LykemoebtIetahdaobeo mua| |ak|atutam
8ukebtetgo|megamzeodeo|ttsett
Cod||d||etmet'vas|uoao|ahatd
8uoub|| mezk|set|su|toa|t|mezIakt
Yaodk| o|duWuh|bbem'oepetvoeve
O|mad oouoehgyok|h|odeohab|t
* * *
WeI'|[|| |t[WeI||[|||o
235) 0||haste o|sa kd|t|etgam|dtt
8eo| mkmacabagam oem |dmt
Moc|etkyuodaobamdaadh
O|utkemetdedem|d|t|etdem|dtt
8|tyaoacevt|ytb|tyaoa ta'oha|k
8uty|tdeka| m z|I|ham|dtr
Zahm-o|gtytememethemdttbeom
UtmatabTbytemege|methem|dtt
D|tWuh|bbyt|eetgtmeve|
8udutacebk|yt|eetgtsem|dtt
* * *
, '
WeI||o}WeI0o}WeI4o}WeI||o
236) 0eto-soedebatumsetsetpte|eom|dt
Ao oogz|etmya kz| koeboyaomdut
Gteo|ety||ekm|d|yesahtys1oemde
8ahteyymdutbeozetk|tmak|atbu|aomdut
- 1 57 -
8u ath bTveI h|ogtb k|mbuoad|| ba|at
Ge|eo|etdtdoyyameetg|tmetm|saomdut
Getekmetseyt|sahtsoehodg||ettems
C|hoog||tevk|odeod||coumusaomdut
| |deo| 't|ptst mokuyao|atd|ye| bd
Wuh|bbJdetdmeod|otutuubodayaomdut
* * *
|||to}|||to}|| |t

}|||o
237) 0 hastetdeo b|tbdts1oemtte||e|et
Yadtutem|sehetgehootte[|e|et
Mte|odegtd|g|eodeg|odmo
8|b||tsetaomdutIetydho|e|et
Oyoadumbuvech||eattaoc-akobto
Vmku|ethdWecoogttsekatka|e|et
Ytogtsege|e|moakIteh| |kam
Kuaoatoott|Ioth|d sads|e|et
LyWuh|bbTk|nse|tmetbaht|akoumk oa
Get|m|6|etg|b| akeh| | od|e|et
* * *
|||to}|| |to}|||to}|||o
238) Y|oed||b|td||betoakgamodaohastedt
Cod| | beodbe|y t|I||epeyvestedt
Sgat emmdeco||etuhstoseoo
Cyb|tekom|atzeyo|og| destedt
- 1 58 -
Gogeetgoyz|o|gtmem o|gtaayo|ot

oooddhumgk|etepeyvestedt
Cod||a|mazmsuob|rboed|dmd|d|
Cov|temd|tuoazh|tsaoaso b|toesoedt
D|dttmetd|Wuh|bb1oo|oo|hab1b
8||d|yaz| mazgohk|mdahmvtestedt
* * *
|| | toj|||toj|||toj|||o
239) Leket|gamhk|md||k|veroyama|det
AocakoodeI'|o|cmmey|hamt|det
A|ayubzt| | | k||eey|esemyzb|o o|yz
Ytozoattututb|ott||st|o|det
8aht|gamdaoh|ha|s o| utmbud||zevtk
8|ttataIdaoekm|bugz|etmdety|det
Ct'a~| cmseo|dod|ybezm|akda
Westo|ubdutem|mahmtge|bgavga|det
i de||skket|eb|zebuovasIo
8uWuh|bbTtab' o tmg|b|gy|det
* * *
|| |toj|||toj|| |uoj|||o
240) kuh|atem'oy|oemzey|ed|cooe|et
Kotutusuocod||em'ao|tepetvoe|et
em|ptho e|ehaoeta|a|daodost|at
Kasdbudutbatum|tekaoum |b koa|et
Htg| d|| ydoaa| m d|er-

i t|Iioduta
Y|ty|to h||ao o||odeco|mdoe|et
- 1 59 -
Goyt|oea|ouoad|tsemkametma'tuttut
Gho| utey|etteke||meb|ehdvoe|et
| stet|odetdq|odkacya|ateygo|
Ka'tdetydaWuh|bbbu|uoutdtdoe|et
* * *
|||to}|||to}|| |to}|||o
24! ) 8| |e|y|eatouovasIodac|thme|et
Sttgaybb||medekastdutut||me|et
Tada|daot|Io|da | d ak|sabtud||
eb|t|eda|utdetbudutheogme|et
]
te-|akotmt oo|cetahtey|esem
Sy|em|emyaoatsaomamk|aocakome|et .
Zh|d~|eIstded| | | okrak|tsen tn
Goytom|ht|||eok|mgetmdheogme|et
Gatk-hoo|saWuh|bbtaomemometdm|
Gmmm hetdemkocad||dtg|gocme|et
* * *
WeI'||}|||t}WeI}|||o
242) CoaceI|atey|emecevtceIyetet
Metoege|tcoumaseodaosaI yetet
M| b|ttab|tmeyed| |hastes|oeem
8mtako|aoadetd|devyetet
Sevdyt|Ig|tmeyed|| deo|emdahI
| k|c|hodaok|baoahevyetet
Aomagt|oekh||SIahotettece
Mkd|to|gtsaoatut|yyetet
- I eu
aaaaaees|aamasam| a|| emeaaeam
|emyaz|aeaayaz|y|az|yy

te
za|nea|aaeae|ceea=| s|tmee
ua-s|yaoaamaa|ea~sa|ayete
1eca-|asa|ya|tesey|eca a
saaaMaa|aaeaae-|aaasaayete
* * *
||| taaf|||taaf||itaaf|||aa
243) samaasaaa|etaaMecaa'aa|a|vaea
Amaasas a |eaa'as|meIsaeaa
saaaaaasaa|az anaata||ey|eyem
caaaates|aaa saemaevaeaa
Ge|temey|eaasaaay aaa|amaa
ts-|saa|y|emaaassazeyaa| aam aaeaa
Gamzes|saaam| eseaast|aa| mazacea
kI|-|aea-mestaiaaamey||ay|msaaeaa
Yevaaaaaa|cea||aeaazey|eaam
uavaaaz|e|yaaaaanaeIsaeaa
m'a|ayassamem'-|aasa|aeaaa|evaes|a
uastamseaem'a| cass aevaeaa
Ga|ea-|aasa|aaea| | ma|ay|aesaya|tmee
za|aaaaMaa|aaia| | a aaaeaa
* * *
|||taaf|||taaf|||taaf|||aa
244) i at|y-Ias|aeaaeaa eyva|stemez
za- amaaaazeae|zseaaayeaa|stemez
- 1 61 -
a| s||st|aa|aeataaa-v

setesea| maaaeIt|smesa|ta|stemez
a'|e-| as|m|as|m|emeetevsa|a
zeeyea|mazaa|a|ma-taa|stemez
O|s|asea||aaa|asy-a| |aeaemasIm
ty|eyaaa|vae||saaaeyaa|stemez
a|a-asaaase|saae|ea
Mea'a|aamaza| sesasea||aeaa|stemez
O|s|a| |aaaceIsaveIaaaesa||a
M|aaet|tmezs|mseyeaeaaaeaema|stemez
s!aes|aeaes|sew|'|ayasatzea
ty| emezaaaazay-|a||sta|stemez
Y

e||a

aeaeyMaa|aa!a|saaeaaey|eyea
uze||aaeaea|asaa-aayva|stemez
* * *
|||taaf|||taaf|||taaf|||aa
245) ss|a-|syaa|aaaaa||sta|stemez
zaaaeaaaeezaJu |maa|stemez
s-a| | aastes|m| |aa|a| | a|ae
sasa|amayaaaeaaaeaema|stemez
sase-|sesetesevs|y|eaea|aa
utaem' ey|eyaaza|I-|e|a|stemez
Nz||ee| ..saa| | aeza|a|aevaaa
kaaa-a|| ta|aaaaaa|ta|stemez
- J 62
Kyd|| berdeWuh|bb?'yegedo|makyeter
8uc|hoasertc-scro|maasu|to|stemez
* * *
F||to[F||uo[F||to[F||o
"
24) Atb-hsoe k|m m|hr|c|hord|mcz
Ymukavveska|auogmb aoak|myd| mez
Kaodeb|rmehrgmrsecov|rrd|voed| |
8eod|t|ftioedo|a rh|uzuovdd|mez
8etm|gamdaIer|oo|k ser~za k|m
em'vebakers|orroas|d|mez
Gz|emm yaoasa| dmy|oebud| | zcvrko
kz|grh||ek|md|raoaderyd| mez
8uWuh|bbbhsooherkaaomedhey|ese
Ly g|~| ra'oaoa k|m b|b|~|g0yd|mez
* * *
F||to[|||to[|||to[F||o
247) Yaomat|d|te|h|cr||eherdemcomuz
Ge|em|y|egerk |saoatrcoomut
Korkarmk|msrrakogeoc|b|rgoa|a
Keykatv|roo|ubdurbud||-|v|romut
Lytabibeke|okaouo||eo|mat|I
|a'|-|ob-d||bero|mudurhemodernomut
Ayo|urhaftageergstermcto|d goyt|o
Gk|ere|aceb|o|eveIgomut
Kim s|aeaesa||e+ aa1zarteser
o-osagorsoMa|aadcIter-|c.aa:
||| taf|| | taaf|| | taaf||ma
z4k vae~| -as|ey|ea|aas|a|zecaaaz
tyece|a|aete-assaIey|ea|caaz
a|saaaaas|aaata aaeaasaeayaaa
k | a eI|s aeaaeseaaeaeysaaaz
seateaa-as|| eyaaaasa|a|a|aaa|
sez-|aaasa|aaes||teea|yaaz
zeece|tea|a|ea|yasIeya
Os| eaaaa|aaaa| eV eIaaz
sez~|aaaaa- a|| a|teeya| |e
M|aaetaaeaae|ea| a a|z||aa az
tyMaa|aaa| asasa|zuase--|a| s-|saaa
say|eaaetaa|az|a|aeIteaa|-aaz
* * *
|| |taaf|||taaf|||taaf||aa
z4 kaaet-|saa -aaaaseaaea|aasaaz
k| aaaayetaasaaa|aaaaaayaaz
As| asaaaa|aaaaaa|a yaaey|ea|
k|seye-|ezaaaa||azaa| aaaaz
uIae|eyaaastaaacee|s|caaa| a
l |aas|teeey|eaz|aIeaz
sasetey|e a|aaaa|aeaey|eyaa
u|a|aayaayea||ez|aea|sa az
tyMaa|aa1saaaaee|aaaaaaaa
m|cea|ayeaeaaaaaaaaa sa aaaz
* * *
- 1 64 -
|| |taaf|||taaf|||taaf|||aa
zsu uast|a|atIey|eyaaaa-|a|yea|y|aaz
uea|| ea| | aastey|sa|aaaeaaeaetaeaaz
tssas|tezsaaeaeeace-aeaa
uas:|a|aea|aaa|aes|zaeya| a.iz
u| | taa\a|aaeaeaaeaaeaeaey|esaa
ka| a caaaaa|aasaa-|a|yea| aaz
ka| |aonaasaaae|saaa|a|a|a|a
ueaa-|aeca|| etess|z|s:eaaz
s aaaaee--e| |-aa v aeaaaa||
i at|asyasy|aes|ze--e| | aaeaaa|aaaz
saMaa|aa!|'|aaaesesaea||saasyetaa
ta| -| aeaa|aaa| | asaa|a|aaasay|eaaz
* * *
|||taaf|| | taaf|||taaf||| aa
zs

a a|aaaaca|a|yaaI:ey|eez
k| aeaa a|aaaaas|zaey|eez
ceaaeteaaeea|aaz| |es|saa
s|saaea|se-~|aza|a|eI:ey|eez
m|es |saaae|esa|sasyetaasaaa
1aa|aaazaysasaaaaay|ataey|eez

a a aeey|ea|ye|ta|sea-|aeye
aaasataa| | aeaa asey|eez
- 1 65 -
i htiyar itdi harabat Muhibbiak-ara
Zahida itme melamet andan ol ar eylemez
* * *
Fai latn/Failatn/Failatn/Failn
252) Dem mi var cevr cefa zlf-i sitemkar eylemez
Lahza m vardr beni ol em-i b1mar eylemez
Tan deldr nale k lsa kuyna vadka di l
Varmdur glende bir gl blbln zar eylemez
Nakd-i can ile meta '-buseye oldum harld
Korkum old ur ki benmle dost bazar eylemez
ah- gam dil hanesine dayima mihman olur
Padiehdr bu aceb dervi iden ar eylemez
Kas-i emi Muhibbi'nn cevahirle dolu
Dem mi vardr kim eha payine lar eylemez
* * *
Fai latn/Failatn/Failatn/Failn
253) Ga|ea-|aasaaayeter biz ,a| '|z:aey|eaz
Zari klsun can di l anda hezar neylerz
Anmazuz hal aataadayim |eaaazikr iderz
i erz cam-- arab biz gublr aey|ecaz
\az|aeveesa;aa|a| aaaava'|-|ey| n
uaaaaza|Iaa|se|ey| aeacaey|eaz
Bi z aa:astea||yazesseaa|zeeyaa-a.e
|aa| -eaaz| eaeaey|-a
|,M+a|aae| a.:|e-aeai :. k
Vuslata mey! e,|.yaa1kenar neylertl
* * *
|| |taaf|||taaf|| | taaf|||aa
zs4
]
s zaeaaasaa||taasaevyaaasmazaz
ueaeaea|aey|eseace-aceIyaaasmuz
seameaaac~|eeIaeae||aea aeaa
uaa:a|aemaeaaaaemm|a| | eayaaasmazaz
aeaaetey|estaam aaaetea||y
My||~|aaaya|aatc saayaaasmazaz
ueaeyes |saaaazaa|ty-aassaazaz
sammevecaa| | a aaasms|vyaaasmazaz
sezm~|amaaeyMaa|aaIaya|aa|amaeaam
O|seaeaeasazaszaeaaayaaasmazaz
* * *
||| taaf|| | taaf|| | taaf|||aa
zss Gaayazaaae-|aaecantaaaasmazaz
aasamea| aaayetea|zmataaaasmazaz
s-emaa| aaJey|eamaa~c|e
kaa| 'azaaaaaaaa|zaaa aasmazaz
eaet-||a'|aaaeaaze sayasaaaev
Ge|taa!aasa|| ca|zcevaaaasmazaz
0staaama yaaaaaaaem~ae~aemey|ena
aa|aaaasaaaaeaaaaasmazaz
ty|eacevaceIe|aMaa|aa1'yeveI
kay|azaaea(e|ea;ae|zazaaaasmazaz
* * *
- 1 67 -
MeI|aafMeIaafMeII|aafMeIr|aa
zse san aasaaaes
]
etaaaaaaa|a|ce|a|az
sayaaaeaa|a|a| | sea||staaaa| a|a| az
Gaz|a a|taaaa|a| -|s|yaaaie-|a|a
Ga|ata aaaas| a| se s|k|eaze|a|az
mes|saa saaaat-s|ya-| aaetae
ea-|a|cea| ayetyass|a| saaa-v|s|a| az
uaatavaaa|-|aaaaaa| steaaa| et
v| msa|aesaIaeaeaa atesea|-|a|a|maz

Maa|aa! |ea|eaaz|saa|ya avasI a |tse

u|ye|eaay|ea| a-se|aacaaayia|az
* * *
MeI'|af|| | taaf| ||taaf| | | aa
zs1 u||aeaeaa|ea| aea| aaayasaaa| az
Ma|se|yeaea|aaayasaaa|az
u|aayaz| a| aseaaaaaayaaase
u|a|s|aaaaaaasaea|aaayasaaa|az
cevaceIyay||asaaaze||ea
AaaaveIsaasea|aaayasaaa|az
M|aaaea-|aJaaaaaaaaae|eaceIaa
k|c|aaaaaaea|aaayasaaa|az
Aa|tMaa|aa1aeaea| aa yaae

sa|aaaI-aa|aaayasaaa| az
* * *
- 1 68 -
|| |taaf|| |taaf|| |taaf|||aa
zsk s|z eze|aezmaaaeasa|aseaaaaemaem|e:az
mm--eaa:ae|asa|:a|cesa|aem|e:az
ty|eace-:aceiy saamas|yazaaaaa:em
ue:aaa||eassaaaa||aaaa::em|e:az
/|em|a|:aaaaeyesataas|:aaa|:|eme
as:|aaauassaaaaaaay|ma|-am|a:az
u| | e:aa'|e|eaa|:seaaceam|sIaeae
G|ceaaaaza:~asy|ayaaa:taaem|e:az
GeaMaa|aaaa||esa- ae|sa|aayaz
ky-ze:a||eea|aet-|amasam|a:az
* * *
Mei'|afMeiafMei|af|e|aa
zs Ay:sz| emaea| | y:e|e|:mez
Ga|eaaea|tes|ma|-|ai-a:e|e|:mez
ka:zey|ey|aea|ae|emmhaac|e:aea
saaaaaas|aea|:aemaa| a:e|e|:mez
Gaaae:| | e:aamzea|eyy:-cei=J
emaa|a|a|:aasacaaaaa:e|e|:mez
1atsaaaaaa|aaza| a| aaas||ezaaaeaae
za|iaa|a|asmaaaaa:e|e|:mez
caaaasa|aea|:ay|az:|ae|ame|
s| :aaa| aeaam|a|a:|a:e|e|:mez
seas|za|ae:amceaaeteya:-aea|t|
s|:aeac||ey|as-a:e|e|:mez
ca||esea|-mesee:a|aaaa m
/|emaeMaa|aa||a|aaeas:e|e|:mez
* * *
- 1 69 -
MeIraafMeit|aafMeII|aaf|e|aa
z6u s|seac||ey|aaa|a|ye|e|mez
s|aeac||ey|aaa|aa| -|a|ze|e|mez
s|aeac||ey|aya|aatesey||yeca
s|seac||ey|aa| | ae-|ayye|e|mez
s|seac| |ey|avam taak-|a||acaa
s|aeac||ey|aaea||ea!me|e|mez
s|aeac||ey|avum|ecm-maaaaaet
s|ac||ey|aaz|e|ame|e|mez
s|seac||ey|avam umvas|met' a
s| aeac||ey|aaaaaaae|e|mez
s|aeac||ey|aaea-|a| |eaeMaa|aaI
s|seac||ey|ay-ceIse|e|mez
* * *
|||taaf|||taaf|||maf|||aa
z6 1eaaza|Iaamaaaaaaa||-|v|aemaz
Gaayaz|aaz||etaeaa|asaemaz
s|s | y|aaeaa|aaaza|ntataaaaa|ama
seaaazeac|tatmaz|seaaaa||-|vfaemaz
em -|aasa|aeyaaa|aaaaaaaa|evae-ve
emayaamasaeaaaaaa| | -evaemaz
ueaze|aea a| aaey|eaams|aar:sa
Ma|aaa|a|ae|eeIsaemaz
1acayazMaa|aa1e-|meyaaeaaa
O|aseaes-meyetse-|aeaemat
* * *
- 1u -
F ailatn/Failatn/F a 'ln
262) Cevri ok pr-ceay kim svmez
Mihri yok bi-vefa y kim sevmez
Tutiyidr gzime hak- deri
Gl in tutiyay kim svmez
Grinr zlf inde irz- yar
eb-i tir ire ay kim svmez
Meyl ider gz yana sr gibi
Bu cihan ire mayi kim svmez
Sa ye slsa gediy ah eyler
Pe o zlf-i hUmay kim sevmez
Giceler bu Muhibb? blbl-var
I niler ah u vay kim svmez
Hamdli l l ah Muhammed mmetiyz
Can ile Musfa'y kim svmez
* * *
Failitn/Fiilitn/Failatn/Fai ln
263) Akz alemde bir gl yzl i glzir isterz
Karusunda evk ile di l blbln zir isterz
Ey tabi-i can buyur la'l-i lebnden bir cevab
Hasteyz hicran ebinde derde rar i sterz
Zahida sanma senn umana biz talibUz
CGya smaz ravza-i ak i le dfar lsterz
- 1 71
-
Srr- ak nki fa itdi gnl Mansr-ve
Zlfi danda ann ol maa bir dar isterz
aruy- akda grdk meta '- buseni
Nakd-i can dil ile geldik ki bazar isterz
Didm ey di l ber nedir bude v cevr cefa
Gldi didi naz i l e aklar zar isterz
Bu Muhibbl hatt u hal zlfi ne kl maz nazar
Bakmazuz nakna bi z bi r sade ruhsar isterz
* * *
Fai latn/Fai l atn/Failatn/Failn
264) Zahida sanma bizi cennet ya glzar i sterz
Sa kalbiz grree su gibi dar isterz
Pute-i ak i re yanub halis olduk zer gibi
Ol mazuz dnyaya talib sanma dinar isterz
Ba ak gam tekyesi nde ol muuz abdal ak
Sanmanuz imden gir namus ile ar isterz
Her visal i n nki bi l di k ahiri. hicran i mi
V asl terk idb annn hicri naar isterz
Akz geri Muhibbl tutduk istina yzn
Ne vefa-y yr ne hod kahr- ayar isterz
* * *
Failatn/Failatn/Fai latn/Fail n
265) Canuma gedi ok di l ka yadan geemez
Zlfine bend olal dah beladan geemez
Bu cihandan geben belki bi l e dinandan
Bu acebdir ki gnl zlf-i dtadan geemez
1 72 --
Seyr kl maa yaum mani ' olur ruhlarna
Neylesn yolun alur dide o madan geemez
Ahum eflake irb old melayik gzi nem
Sanmanuz kanl yaum taht- seradan geemez
Cevr ok cana irb itdi Muhibbi (yi) helak
Dahi bu haste gnl ol ka ya dan geemez
* * *
Fa i atn/F ai la tn/F ai a tn/F ailn
266) San ma hret gzlerz biz ya hud darat ehl iyz
Alemi bir cr'aya std k harabat ehliyz
Kuy- dildare varub itdk temenna-y visal
Ba aub el kaldrub anda mnacaat ehliyz
Nay-ve gahi Hicaz seyr idb gahi I rak
Biz gamda inlesek tan m makamat ehliyz
Gm gm tse na 'ramuzdan tas- arh olmaz aceb
Halimzce ehl -i i rfan i re halat ehliyz
Ate-i aka ezel yakd Muhibbl can dil
Annn n1z- eb dayim harabat ehliyz
* * *
Failatn/F ailatn/Failatn/F ailn
267) Zahida sanma bizi biz nefs ivasndayuz
Ya cihana meyl idb dnya temennasndayuz
Yanaruz nar- muhabbetle demadem em' -ve
Oerdimz serden kar bir ak sevdas ndayuz
Olmadk dnya-y duna can ile biz mteri
Zira bir ka gn heran ancak temaasndayuz
- 1 73 -
A
riyetdr ten l ibasndan dahi ar eylemez
Ne pelasn isterz dehrn n d1asndayuz
A
kz ancak heman didardur raksudmz
Sanma cennet isterz zahid ya hurasndayuz
Nak- dnyaya Muhibb' dil virb aldanmazz
sarete meyl itmezz zra ki ma'nasndayuz
* * *
Failatn/Failatn/Fai latn/Failn
268) Ruy- yare mihr-i alem-tab benzer benzemez
La '1-i naba skker cllab benzer benzemez
Cami'-i hsn ire yanar ruhlar ka
i
1dlr
Kalannun takna mihrab benzer benzemez
Doslar karmaa cah- zanehden dilleri
Zl fnin kullabna kuliab benzer benzemez
GzlerUm gzlernden dkerm gz yalarun
l nlemekde gzme dolab benzer benzemez
Lezzet-i vasl tadanlar didiler kand nebat
Lik hicre zehr ile tlab benzer benzemez
Zlfni grdke cana ben eb-i yelda didm
Ol eb-ire alnuna mehtab benzer benzemez
Ey Muhibbi mushaf- hsnnden yarin dir gren
Hatt u hale nokta v iHb benzer benzemez
* * *
- 1 74 -
Fai latn/Failatn/Failatn/Failn
269) Greli dide hatt- sbzini yan yenemez
Ah ider derd i le barodaki ba n yenemez
Didiler gzlerinn ali ni terk itdi nigar
Dil didi gzlerine hey dise kan yenemez
Tir-i mjgan ile durmaz akar hun- cier
Bu iki hunil ern kims sva n yenemez
Tutuub em'-i ruh evkine pervane gibi
Deki urie olub ii v tan yenemez
Dem-be-dem aiarsa tan m Muhibbi haste
Greli dide hatt- sebzini yan yenemez
* * *
F ail atn/F ailatn/F ai latn/F ailn
270) Serv-i kaddn greli gz ya kendn yenemez
Dd- ahiyle bu di l na l e kemendn yenemez
Sal nur her yana bin naz i l e ah eyler isem
Nitekim sr-i seh kadd-i blendin yenemez
N at' - hsnnde yine ekendr ftadeleri
At salub her tarafa ya'ni semendn yenemez
X eter aiatma beni dost yamdan hazer it
Alemf garka virir ki resne bendn yenemez
Cam- ak bu Muhibbl i eti ruz- ezel
ak ider s'ie giribann kendn yenemez
* * *
- 1 75 -
F ailatn/F ai l atn/F ailatn/F ailn
271 ) Bir peri-peyker mel ek ruhsara ddi gnlimz
A
h ki m gnden gne avare ddi gnlmz
Gzleri haner ekb kanlar dkerse gam del
Lebleri canlar balar yare ddi gnlmz
Dostlar mevc-i bela eksk deil imden-gir
Bahr-i aka lcce-i efkare ddi gnlmz
Bezm-i hsnnde grb em'-i cemal-i di lberi
Yanmaa pervane-ve ol nara ddi gnlrz
are yok imden-gir dil derdne ol maz deva
Ey Muhibbi ol gzi rekkare ddi gnlmz
* * *
Failatn/Failatn/Fai l atn/Fai l n
272) Ahum ejder grinr bu sine garldur di nz
Her yana kim sa l ur azd r eraridr di nz
Grinen baum del belki bela kuhsardur
i ki aynum kaynayub akar pnardur di nz
Bir nazarla sinesin barn delen a klarn
ol keman ebru gzel in gamze-kardur dinz
Di kse kabrm zre devranlar melamet ta n
Grben bi r a k eyda mezardur dinz
i nlesn blbl gibi k lsun Muhibbi naleler
Hsn-i yarin glen-i taze bahardur dinz
* * *
- 1 76 -
Mefaln/Mefailn/Mefailn/Mefailn
273) Yanmdan bir dem eksl mez gam derd bela hergiz
Bulunmaz derd-i akyla benm tek,mptela hergiz
Hezaran cevr ider zlf k l n un her biri cana
Ver bi r mu kadar itmez bana mihr vefa hergiz
Vefan ak yolnda i lah biter eyle
Bi lirm itmedi itmez o meh terk-i cefa hergiz
Ser-i kOyuna vardka yzini dnderir benden
Di rlg ol seng-dil itmez benmle merhaba hergiz
Muhibbl ah- ak i re eeri payimal oldu
Gam- akndan olmasun di l canm cda hergiz
* * *
FaiJatn/Failatn/Failatn/Failn
274) Her kaan olsa heves bada di l can uyumaz
Gie seyyare sayar d le-i giryan uyumaz
Uyumuzsa ne aceb s"hesi pr ate olan
Nitekim subha dein em'-i ebistan uyumaz
aneler grsem eer zlfni uyhum perir
Bu meseldr olcak kii per'an uyumaz
Fitne t'limn ider gzler nh gamzeleri
ok zamand r grrm ol gzi fettan uyumaz
Artrur nalesini grse Muhibb1 ruhu n
Fasl - glde nitekim mrg-i ho elhan uyumaz
* * *
- 1 77
-
F ailatn/Faila tiin/F ailatn/F ailn
275) H t- di lden bezm-i gamda elde prdr cammuz
Gn yzn gster nigara ruen olsun ammuz
Ol cak i n del dolad zlf-i yare dil
OJ sebepden yi l gibi yokdur bizim aranmuz
V asi ile adan olub hicr ile gamgln olmazuz
Ak u rind-i harabatuz bizim yok karmuz
nki ahir yklur hak i l e ol yeksan olur
Fiyide yok ger felekden yksek ol maz bammuz
"
Akuz alemde amma virmedk bir huba di l
Okusun bilsn Muhibbi bil meyen divanmuz
* * *
Failatn/Failatn/Failatn/Failn
276) Bu cihanda n bulunmaz ey gnl feryad-res
Rahm umma kimsden feryad ko feryad kes
Aka dme ahiri mkil olur di rdm sana
Uramazdn bu belaya tutmu o Isan ger nefes
Can virb ger rah- knynda an n hak olmasam
Bul maz idm ol ehn pa-busna ben desti res
Tan deldr ger rakib olmazs yanndan cda
Kande kim gl a la l a-bd bulunur har hes
Kaddni evgan idb top it Muhibbl bana
nli mel-rular iderler kuy u evgana heves
* * *
- 1 78 -
Fai latn/Failatn/Fai latn/Failn
277) Kan ider ol yar benzer giydi glgun libas
Kasr- hsne karu ba aub dururlar cmle nas
Sahn- dilde anmak in dayima gam hasln
ah- akn emri ile itdi l er'benzer nidas
Han-i akn srarsn ger ezel bnyad n
Ana gl derd elemdr sng-i mi hnetdr esas
La '1-i nabn hasretinden dayim ey na-mihriban
Bezm-i gamda hln- dildir i dim ben tas tas
Gevher-i nazrn Muhibb1 ehl-i nazm olan bilr
Kymetini cevherin bilmez meer cevher-i nas
* * *
Failatn/Failatn/Fail atn/Failn
278) Olmam idi cihan ziver ziyntle arGs
Itmemi idi serw-i felee ems clus
Ben snn akn ile eyler idm y u neat
Ol madan arh dahl hi l 'at-i zerile melbus
Akn ahvaline vakf olamazlar her giz
Ger sihih ile okurlars hezaran kamus
I stemem ziynt-i dnyaya gerekmez cahi
Budur l muradum ki ideyim ben pa-bus
Ate-i aka Muhibbl yana hakister ola
Nar- akiyie yanub nite gl oldu kaktus
* * *
Failatn/Failatn/Failatn/Failn
27
9
) Nice demler i nleyb na gibi kldm ben nefes
Hamdl i l l ah kim visal-i yare buldum destires
- 1 79 -
Ne kadar feryad iderse benzemez feryaduma
Olamaz bu nalere bir perdede ney hem nefes
Msr- hsnn hakkn ol denl dkdm gz ya
Gzlerm oldu bi ri Ni l biri cuy- Aras
Zahida su zre salsan ger bu gn seecadeni
Ri nd olanlar diyeler sana nihayet har hes
Nale klma gnlne gelse hayal -i em-i yar
Hande blmar ola itme Muhibbl anda ses
* * *
failatn/Failatn/Failatn/Failn
280) Dem-be-dem i nler gnl sinerde manend.i ceres
Teng tar olursa ca la-bud ann ol ur nefes
Dil derun- sine-i sad-akda klmaz karar
Mrg-i pervize gelr durmaz u ancak kafes
Blbln teryad n gu eylemez glende gl
Meclisinde daima eksk deldr har hes
Ky- yare uradn benzer yine ey bad- subh
E yledn alem diman muattar durma es
am- hicrnde Muhibbl arzu-y vasl ider
Var mdur olmar kim ol itmeye shhat heves
* * *
Failatn/Fai l atn/Failatn/Failn
281 ) Dil okur akn kitab n reva n ezberlemi
Guyiya glende blbl glsitcn ezberlemi
- 1 80 -
K ssa-i Ferhad olaldan kssa-i gussam benm
Ol lebl irin idb bir da si tan ezberlemi
Okuyub grm del benzer muhabbet i l mni
Kat cevri lik ol na-mihriban ezberlemi
Bahr-i dilden karub gavvas olub sz drlern
Arz idnce kapuub yaran heran ezberl emi
Hatt u ruhsarn Muhibbl su gi bi ezber okur
i iden dir sure-i nur u duhan ezberlemi
* * *
Fail atn/Failatn/Fai l atn/Fai l n
282) Meveret itmee gelse bi r yere ol i ki ka
Mahrular her tarafdan i ndi rrler ana ba
Dalar giydirdi bana dostlar bi r ah-benek
Ek-i emm doluda gi ymi i m rengin kuma
Ku yna darifa dirler ya nin dostum
Nice yllardr ki anda kal m m sahib-fera
Gn yzn grmek dilersm s yem ardrca gelr
Bana l az m oldu dnb idem anunla sava
Gitdi sabr akl u fikri m bir dahi girmez ele
Ey Muhibbgrmeseydi m ol bi-mihri ka
* * *
Fai latn/Failatn/Failatn/Failn
283) Kuh- gamda huu yok gnlm aceb eyda imi
Khken ann katnda akl i l e dana i mi
i stedm divane gnlm hal ni bi lmek yine
Bulamadm ol cnun detinde napeyda i mi
- 1 81 -
Didm ister buseni al canm ana ivaz
Hasl yok didi banda bu bir svda i

i
Arsa-i ak ire diksem tan m eflake ni an
Atmaa ah ok.larna i-u kaddm ya i mi
Gn yzne zahidt gz gre inkar i der
Ey Muhibbi gm yime ol nki na-ina imi
* * *
F aila tn/Failatn/Fail a tn/F ailn
284) Zeyn k l m zn ol

h- cihan hub olmu

Gsterb yzini aklara mergub olmu
Oku ya alm ele gamzesi dil al mn
Bi rbirine urub afak per-iib olmu
l y mi germ-i bela yirse de ah eylemeyem
Diyeler ta ki benimn bu da Eyyub olmu
Zlf-i evgan il e baziciye geldi o nigar
Ser-i uak ana her yir yaneden top olmu
Nakd-i can ile Muhibbltaleb eylers ne tan
nki la'l-i leb-i di l ber ana mat!
J
b olmu
.
* * *
Mef'li/Mefa ll/Mefail/Failn
285) Gamz okiarna nki bu slnem siper olmu
Devlet irir bauna ey dil nazar olmu
Zlf-i siyehin fikrini dn gice iderken
Andka heman yzini grdm seher ol mu
Bi r kerre nazar eyledi gn yzine bu di l
Hayret basuben kendiden ol bl-haber olmu
- 1 82 -
us-| eaaae aasa|| aa aNe|e es|
Gaea a|a||e ya||a ae sm a ze a| ma
m |eaaa|e vasta |aesea aa Maa|aa|
tezzet|a a a aaaaa| a az ese a| ma
* * *
|||taa}|||taa;|||taa;|||aa
zke saem | e aes-| aam a'|e-| ca-sz |m|
1esye-| amaa aema a| em'-| ea-eIz | m|
Mate|-y as m a sa aaaa as a |emaa
Aaaa ea aea a e|em eaaaa a m|aaet-Jz | m|
Gam aea| t mmeaea as a| asa aa aaa|
Gamzes|a y|a ||taam a|a||e a||-az |m|
Gameaam m|a a vet esa|m ve|| cev a cet
va a|yea m|a a vets a|| aeaa a| saz |m|
sa Maa|aa a|Ia| aaaa| | |e aaa a |a|
uama| || | aa s|m |cem sa| a aaam aevaz |m|
* * *
MeI' |af| | |tafMet||af|||aa
zk1 kaya ws a|a| a|| ja|a |m|
ts| s|a a a' | e a | |v |m|
vac ey taak ey|eme as ea||ae ||
teva aze yata aa sa|em e|-dev |m|
a ey|eaase a '| e v|a asa ate|
Oa|aa ywa s a||a|m aev ||n|
- k
)
-
uy|m ceI -a ce- ese aa|y a|aa
ue aem saI v zevs saea|e ea |m|
t y|e Maa|aa| aasteye ey a| | taa|a| em
Y||a|a aeaaa ||e yata mate| |m|
* * *
| ||taaf| | |taaf| | |taaf| ||aa
zkk t y|eaam asa aa aaaa eze| a| ca'a a:
Aaa| aa sa|mama caaa saa a a||ae a
uae-| aa|-etae y|aam a a ama esa
va|-| aayetae a|aa az|eam massaaa aa
saa-| esam aaaaa aa as | ae a| aea|
sa~ a am | a |ae aey|ey|a ae: aem a ur
Ma|a-| sm|| a| | esea sea ya| meyaaeye
Mas|||a aa| |ae saaa t s| |-| mey-Iaa
|ste |sea jeaaea sI a|a a|| y|aes|
Aylae |a| ees a| mas Maa|aa as_a

* * *
|||taaf|| |taaf|||aa
zk
}
Yaz|ae s|m aa a| m| ey|em|
ua aaza s |m ae aa ey|em|
uattaaa yazm aet~ aasa|a|
ka|aaa ast|ae taa ey|em|
s esm| --| saaaaa uasev
s| a:e'aea saaaaa| a| ey|em|
kay~ zeaam t eeI aa|saa a|ya
At|a | | e aama ey|em|
- 1 84 -
ue| es |aa s|ae| y| y| aeaa
Gazes|a as sa| aa y ey|e|
saaa za|Iaa oeaeIe ae||
sayaaa e| aa aa ey|e|
|aza e| -| zasat- aasa|a|
Asa aes teeaa ey|e|
sa Ma|aa| za|I~| zeac||a aaa
keaaaz|a a|-ae eya ey|e|
* * *
| || taa/| | |taa;| || taa/| ||aa
290) uaa~ a||aea e|eya| az|e|aea saa| ya
s~ as a| az |a| aa c|aa a|saa I
k| s| sa eesa s|y--e aa aaa
G|ce aaaaz aaaae e||ae a| |s| ta
m- aaaa a| seaze-| aattaa sasa
sa ese|aa s| yaaa saa yaaaca a| | e ya
k~ as |e a| | e aasa ca tes|a|
O|asa say~ aaemae se~te-se asa aa
ty Ma|aa aea a |aet aaaa yaza ||
Gaeyeya| a| aaza aea a| e-| a|-|a| sa
* * *
MeI'a|a/| | | ta/MeI||a/| ||aa
291 ) ca aa- za| aa- Itaa aas
\asaa a|z| aa | ||e a a|saa aas
0|a- ye t||a |sea a| ey aoa|
t y|e a|yz sa |a| aya taa aas
- 1 85 -
sez-| ae|aa a|e| aeas | aa aeaa
Mat|a teae aa|a e||a e| eaaa aas
ue-a ayia aaaa|a saa a|aa aa aaa|
-| aaa aeea|ae - aa aas
sa| as ee s| |ste |sea -as| eac| a|
u|| aaes|a| ey| e Maa|aataoa aas
* * *
|| |taaf|||taaf|||taaf|||aa
zz) y ea-| a-|a|aa seaaea -eIaa aa aaz
M| a a eaaea |e | | a z|ya aa aaz
Ga a| |a |aes|a y||aa s|aa
I seaaea ea ceI a| -eIo aa aaz
Ga az a a |-e a a a ea |ta
ca|eaea a||a| s| ca sat|| eaa aa aaz
sea se|et a| ya| |emee za|a zaaa ||e
s- a-a|| a|aa|aa ae| a aa aa:
ty Maa|aa s| s| as ya|aaaa caa tes |tea|
us |- a|ae -|||ea ae-a aa aaz
* * *
|||taaf|||taaf|||aa
z1 ca'|aae a|aya a| e-ae |-z
Ma|s-| aaay ae|s| se-t-se |-az
sae e caa -|e aya ey|ee
Az a|a |asaa aa esse |-z
- 1 86 -
Aklum ald sakiya cam- lebn
k | seem v| aaaa a| sa |vz
Gaz|e|m ya se a| | amm
uaa- aam aama eIse |vz
Ata y|ae Maa|aa ca a|s
| meye sa| aea| a|au |vaz
* * *
| | |taaj| || taaf| | | maf| || aa
z4 MasaaI- aasa|ae y|a v|a| z|yaet a| a aat
uatt aaa| aea a|aa a| sa a~ aasat
o|mezem m|a || e y| cev s | aaa || e
|aa-| |em aa a|m| aaya' | -ama a| a vasat
ts-| emam usa v|m|sea se | em|
sa aaa| evaem|z a|ma a aaa | | aae aat
ky- a| | aeae azam ya ev a a| a ev a
Nitekim Sadad ehri i re asa aea~| at
mJme | e a a aa Ma|aa| a| |aeaa
seav ile yazm mee yahut yazlmdur galat
* * *
| ||taf| taaf||| taaf|a|| aa
zs mefs-| s t ta|s a eaz | a|aaa at
key sasa aaaaa sasa |tet |sea |at|yat
uce bir kasro yaparsn hat sim a te | | e
ya a|ce a| y a | et aaaa.isaa a a e| st
Ki mseye razn dime sinende sakla razm
E hi - i aa, i l e hergiz eyleme sen ihti l at
- 1 87 - -
ua |at- saaaeae s|ma |samet Isaa|
Gaa aaaa ae saaaa messea a|a aa |a
ty Maa|aa| te-ae s | t sa|maya a- aaa
1 seasa a|mayaca aaaa e||mez st
* * *
|||taaf||| taaf|||aa ( |a '|aa
z aas| a|maaa ceIaaa aaz
Gaa|amaz ey|emez -eIaaa aaz
Gam e|ase a|| aaa saa sa
O|a e|aette |aaaa aaz
us-| yaae saa| |aea az|ae
|tmese taa m tJnyaaa aaz
Ga|ces aa yaz| a| a a|aam
i ey|e aaa| saIaaa aaz
saaaa| | aaea etaa| aay- aes|m
Aa a |aa a| a saaaaa aaz
Ha aaa aa Maa|aa| aeaaa ||e
O|sa aa ey|emez ae-aaa aaz
* * *
| || taaf| ||taaf| | itaaf| | |aa
z1 O|man meya |eaaa ey aast sasseaea ae aaz
kaa|aa a|man a|eaae a|-| teaea ae aaz
k|m s| |a'|aaaea seaaa |ae aa aa a| ca'a aa
Aaa aa- ceaaet |e a- se-seaea ae aaz
uaa tes |tmey|ace s |mez -as|ata
uayaaaa a- | aaa aaa aa seaea ae aaz
- 1 88 -
ca a| ac syet|a a| | ea aa aa saz ce-aec|a
a| s| at |aac ae a||saa aaa ce-aecaea ae aaz
ty Maa|aa a|| za|cae cay zecaaa|e ye's|a
vac -ea| aayc yas aa s:m || e zecaea ae aaz
* * *
|| |taaf|||1aaf|||taaf|||aa
zk Asa aeca aea| aa-|e s| matta||
Aa a Iecya ey|ese yasaac aaa ae aste| '
vaaa as te|aae as|a tecs |teze
eaa ||e ec-ae yaaasaaa a|ac a ae'
saa yaz| a eze| asa ae|s aast|ac
ce -a teaa|c|e a| s|se s | az maaaeI|'
Maac|ac asaa |ac -et aestaa
uec a|c| ce-c a ceI Ieaa|aae | s| a aatec.'
ty Maa| aa| a s| za| I-| ec|a a acaa
u| | eca a| aa v a|aa aec |z macte'
* * *
| | | taaf| | taaf| | | taaf| ||aa
z M| a-| caasca acaaac eec ey yc e'
Oa|aca yaaaa csaaaa a|aaaac zc e'
Gacmes |stec aasaaaa a| a eec a|-aes|
uec |ce aeyc | | e esc|aae sea| acac e'
ueca-| a||aea e|a| saaaa | syet |tee
/a a| aaaac yasac aaaa aec ea ac- e'
- 1 89 -
i stese za|a ea|aae zaa aa aaste a| |
1aa aea| za|metae |ste sa| cas am em'
ssas |tmez |ce|e t saaaa aes az ya|ata
sa |a| amtmas |ste t ae am em'
y Maa|mJyaa yas | aeaaa| amma say|eme
m|ce yaaa aaa a a| ey|emez an em'
* * *
|||taaf|||taaf|||maf|||aa
1uuj Asma z- eze|aea a|masa e y em'
O|maz |a| saaa a|| aane vi am em'
u|c ||e yaamasaaa | a|a| ye aa ayaamas
Ba koyup ortya itdi akn izhar em'
?a|me aaa mee e|m|aam aa |steya
aa|aa saaaa aaaa yasat a em'
Gam ea|aae sa| m |aam aamasam aasa
G|ta| za|met aamaa| |||a ey|eaam aa em'
sa Maa|aa |ce|e asaaa aaaa a ey|ese
ua|a a- a '|es|aaea xaaaea-| aew em
* * *
MeI'|af|||tafMeII|af|||aa
1u , Mec| |ste aa| aas| yaz|a aeaa em'
xaaa aaa sa:a aa aaaa aaaa em'
uaa aa|aae e-- | | e yaaaa yas|maa
saaa midi ey|ey- tes|1-| ca e'
- - 1 90 -
l ste yat|a| aee mec||se - a|
uaaa aa' a a| ya as aa e mesa em
Ger - my-y as | | e aaaa|a s\aes|
O| m+s+ |e ta| |a- te m|ya em'
e m | 1aaa sa a aaa e| atatmasa
kesa|rmet |a| mec||s | | aae teaa em'
As a ya|aaaa aasa| aeaam |a| at yaa
uassa Maa|aa |tmea| ae |t t|ya em'
* * *
|||taaf|||taaf|||taaf|||aa
1uz k| sa e -as|at ea|aae t-| caae em'
ete--| aaa a|aa y|ae ae acet yaaa em'
Ayaaaa aeaa| -u aaaaa asa te|
Mec||s | e ey e| a| sa ae taa a|-ae em'
ue |ce t saaa aiaca at y+a aasmesteyat
Gam ea|aae aa| aaaa aaaa aem-aae em'
kea |tsea a'a|a ca sa|ae-| aatam
uy|m mea ete-|aaea aa yasa -|ae em'
kasa aa aa aaae aem-ae-em e-aey|
O| seaeaeaaa aase etIa aec aem am em'
em'a yaaasea aceaaa ay|m o-ae|e
Ataaa sa a|maaa aa ea e-ae em'
1aa m a a evae s| sa aa Maa|aa ca a a| |
O| a aa -as|at eaaae t- caae em'
* * *
- 1 91 -
|| |taaf|||taaf|| | taaf|||aa
1u1 kat|ae sasa ey|eyaa y a|sa t|-| | as|t
saaa e| e a| aa t aaeaes |a e s|
1|eaa e| ea| a|ca a yaza
uea-| a|| a| aa| aaa aaaa a| aaa a
ca aaai a i e vsI a|asaa a zaa
uas s a| | | e sa||i sa cv|za| |saeya
A- ya Mecaaa a a|saa ya aeaa a|saa a|ya
l stee a| s| s| a|a aeaa || e e'
z|a a|a-| aeIes aea saz|a| aa |y
ka|ae te's| ey|eez aacas v|a aaa saa
a| saaa aea aasteye cev a ceI|a ey|eaaa
saae t sat sa|aa ea|aaea |taa e|vea
v|ea| s|se |ya | | e aaaaaaaa aabe
ueeae a| az Maa|aai | | -| ayae |tt||
* * *
|| | taaf|| | taaf|| |taaf|||aa
1u4 vaas- aasa|ae aattaa yaza| aatt- aeai
ka|aaa a|aa ce| ast|ae ta-y eI|'
uaaaaa| aaa aaa| mey| a a| a |eaaae
k| a|a |eye ey | se saaa Ias| - ea|
ta |-| aaa acas aaa- c|e ey|ea| aa
sev-| aaaaaa| aaa a|a aza ya
kaaa aze|aa asa| a|aa y a| a|
k| s| ce||aa a|a e|aette a| a I| ' | -| ea:
ca|ye aaa aaaa a'a| a c |t sa| aaa
a|aae aayasaa a|aa aaa at| '
uase- aaa aaassas kul un oldu bu Maa|aa
vaas~ aasa|ae aattaa yaza| aa tevs|
* * *
- 1 92 -
40 TL.