TIBB NEKLERDEN RNEKLER DERS NOTLARI

A- Yunanca olumsuzluk neki

Atom: tomos blmek

Akro-Yunanca U
Akropolis Akronim: Ulardan yaplan isim Akrofobi: fobia korku>yksekten korkmak Akrosti

Amfi-Yunanca her iki

Amfibi Amfitiyatro Amfora

Ana- Yunanca yukar, ileri

Anabolizma Analiz: lysis eritme Anatomi: tomos blmek Anadolu: Yunanca tellein kalkmak, kaldrmak. Gnein doduu yer.

Bi- Latince iki

Bipolar: Polus kutup Bifokal: Fokus odak Bisiklet: siklus daire, -ette: kltme eki Biskvit: Franszca cuire piirmekten iki kere piirilmi Bisturi: Kkeni belli deil Bis

Oto-Yunanca auto kendi kendine

Otomobil. Latince mobilis hareket Otomatik: Yunanca mathos dnce, irade, istem Otonom sinir sistemi Otopsi: opseia grmek>kendi gzyle grmek Otomotiv Otizm: Kendisinden bakasyla ilgilenmeyen

Otonom: Yunanca nomos kanun>kendi bana buyruk anamnda Otokritik Otokrasi Yunanca krates g (Hippokrates, demokrasi) Otobiyografi: Bios yaam, graphein yazmak Otoyol

Dia-Yunanca.Arasndan, iinden, kardan karya

Diafragma, (Yunanca phragmein=blmek, paralara ayrmak), iinden, arasndan blen Diagnosis, (Yunanca gnosis=tanma), (bir ok eyin arasndan) tanmak, tehis etmek Diabetes Diagonal Dialektik Dialog Diametre Dializ Diaspora

MEGA- Yunanca. dev, byk

Megafon Megakupon Megafrsat Megastar

META-Yunanca ileri, te, yukar, st

Metabolizma: Bolein atmak Metamorfoz: Biim deiikliinin tr deiiklii dzeyinde olmas (trtldan kelebek olumas) Metafaz: Hcre blnmesinin (mitoz) profazdan sonraki aamas Metastaz: leride durma Metafizik: Beden tesi (fizik= beden, fizik muayene= beden muayenesi), ruhlar alemi Metaanaliz: almalarn almas Metafor Meta-: Kimyasal nek. Benzen halkasnda para (komu) konumundan daha ileri bir pozisyona yerleme (rn. metadimetil-benzen).

ORTO-Yunanca dik, dz, doru

Ortoped, (pedi=Yunanca ocuk) Dik, dz, dzgn ocuk Orto-: Organik kimyada nek (Benzen halkasnda tam karda). rn.ortodimetilbenzen. Ortodonti, doru, dzgn di Ortodoks, doruya (hristiyanln aslna) inanan

PARA-Yunanca komu
Paralel (allel=dier) birbirine komu Parasempatik, sempatik sisteme komu

Para-: Organik kimyada nek (Benzen halkasnda yannda). rn.paradimetilbenzen. Parazit, (Yunanca.sitos=besin), bakasnn besinini yiyen

PRE-Yunanca.nce, daha nce, nnde

Prefix Prehistorik Prematur Premedikasyon

PRO-Yunanca bir yere ynelik, tarafl, ne doru

Project: ne atmak Prospectus: nceden bakmak Prostat: nde duran Protez

PROTO-Yunanca. lk
Protoplazma Proton Prototip Protokol Protein

TELE-Yunanca. Uzak, son

Telefon Telepati Televizyon (visare= grmek) Teleskop Telomer Telofaz Telekonferans Telesekreter Telekomunikasyon Aristoteles

PAN-Yunanca. Hepsi, tm
Panamerican Pantrkizm Pankreas: (kreas:et), hepsi et Panoromik

KO(N)- Latince bir, beraber, eit

Koalisyon Kolleksiyon Kolej Kombine

Komplike Konerto Kondansatr Konferans Kongre Konsantrasyon Konservatuar Konsolide Konstrksiyon Kontenjan Kooperatif Koordinat Korelasyon

DE- Latince bir eyden kma, ayrlma, bir ksm alma

Deflasyon Deforme Defrost Degaj Dejenere Deklarasyon Dekoder Dekolte Dekor Demonte Deodoran Departman Depresyon Destroyer Dearj Detay Detektif Deterjan Dezenfektan

TIBB SONEKLERDEN RNEKLER DERS NOTLARI

-Loji- Yunanca logos (bilimsel) sz, akl ile kavrama. >1000 kelime
Antropoloji Biyoloji Fizyoloji Hematoloji Jeoloji Kardiyoloji Mineraloji Mitoloji Patoloji Psikoloji Teknoloji Teoloji

-Lit-Yunanca lithos ta
Elektrolit: Yunanca elektron kehribar Metabolit: Yunanca metabol teye atmak

-Liz-Yunanca lysis erime

Analiz: iler derecede eritmek Elektroliz: Yunanca elektron kehribar Kataliz: Yunanca kata aaya doru Hemoliz: Yunanca hema kan Hidroliz: Yunanca hidro sudan suda erime Dializ: Yunanca dia arasndan, iinden

-Fer- Yunanca latinceca fer tamak

Kalorifer: Latince calor scaklk ve fere tamaktan scaklk tayan Transfer: Latince trans karyadan karya tama

-zm- cilik,
Romantizm Atletizm Erotizm Kapitalizm

taraftar, yanls olmak anlamnda sonek

Faizm Sosyalizm Egoizm Fetiizm dealizm Marksizm Metabolizma Narsizm Nazizm Fotosensitizm Postmodernizm

-st-ci, taraftar anlamnda sonek

Yukardaki rnekler

-Fil-Yunanca.phylos sevmek
Asidofil: Asit madde ile birleen (baz) Bazofil: Hemofili: Philipp: Fil + Hippos: at: Atlar seven Philadelphia: Delphos: Karde + ia: lke Filantropy: nsan sever Filarmon: Yunanca harmonia uyum Filozof: Yunanca sophia bilgelik, kutsal bilgi Filoloji: Yunanca logos bilgi, kelimeleri sevme Bibliyofil: Yunanca biblos kitaptan kitap sevme Hidrofil: Yunanca hidro sudan hidrofil pamuk

-Alji Yunanca algos ar.

Nralji Miyalji Artralji Nostalji Analjezik

-Ari Yunanca arkos lider, ef

Hiyerari: Yunanca hieros kutsal > kutsal iktidar Monoari Oligari Anari

-Siyon (syon) Latince eylemi isim yapan ek

Aksiyon: Latince actus eylem Fonksiyon: Kondisyon: Reaksiyon stasyon Respirasyon Klassifikasyon Organizasyon Animasyon

-Nomos Yunanca kanun, adet

Ekonomi: Yunanca eco ev Astronomi: Yunanca astron yldz Gastronomi: Yunanca gastros mide Otonomi

-Nim Yunanca onyma isim

Anonim: An olumsuzluk eki> isimsiz Sinonim: Yunanca syn benzer Antonim: Zt manal isim (byk kkn antonimi) Akronim: Kelimlerin ba harflerinden yaplan isim Eponim: Epo stnde, bir fenomenin, bir varln onu bulan kiinin adyla anlmas (Murphy kanunu) Ortonomer: Kken ald anlam ile ifade ettii anlamn ayni olduu kelime Misnomer: Anlam kaymas olmu kelime

-Gnosis Yunanca gnosis bilme, bilinme

Prognoz: nceden bilme, akibet, tahmin Diagnoz: ne atmak

-n

1832(?)de yaplan bir kimya kongresinde madde ismi yapmak iin kullanlmas kararlatrlm sonek

Aspirin: Asetil Spir (St aac) Sure (asit) in: madde Protein: ilk madde Albumin

-Oz eker isimleri iin kullanlan sonek

Glikoz: Yunanca glycos tatl arap Fruktoz: Latince fructus meyve Galaktoz: Yunanca galaktos st

-Mer Yunanca meros birim

Polimer Dimer Monomer zomer: Yunanca iso eit

-yum
1) Latince yer anlamnda Stadyum Podyum 2)Element isimleri iin kullanlan sonek Kalsiyum Potasyum

-Jen
1)Yunanca genesis yapmak, meydana getirmek Hidrojen Oksijen Androjen strojen Antijen Jenerator Genesis: Kutsal kitaplarda evrenin yaratl Erojen Halojen Homojen Hallusinojen yatrojenik Fotojenik 2)Bir maddenin bir nceki hali Fibrinojen > fibrin Glikojen > glikoz

-Ella Kltme eki

okella Tadelle Sindrella Kampanella Lamel Nutella Gabriella

-Gram, Graf Yunanca graphein yazmak

Telegraf, Telegram Elektrokardiogram, elektrokardiyograf Radyograf

Fotograf Program Antibiyogram Biblografi: Yunanca biblos kitap

-Som Latince soma cisim Kromozom Liposom Lizozom Mikrozom

-tomi Cerrahide bir organ kesmek anlamnda. Yunanca tomos blmek

Gastrotomi

-ektomi Cerrahide bir organ kartmak anlamnda

Gastrektomi

-ektazi ii bo bir organn genilemesi

Bronektazi

-Oz: Yunanca osis durum, birikme, ylma anlamnda

Tberkloz Narkoz: Yunanca mitolojik figr narcissosun adndan Silikoz Ateroskleroz Yunanca athero yulaf, sclerosis sertleme

-Om, Oma Tmr anlamnda Sarkom: Latince sarkus et -Az Enzim isimlerinin yapmnda kullanlan sonek
Polimeraz Poyraz

-Oid Yunanca oides benzer, ilgili

Andropoid

-Podus Yunanca ayak

Artropod: Eklem bacakl Pseudopod: Yunanca pseud yalanc Ahtapod: Latince octo sekiz Sonekler ve rnekler zaman iinde arttrlacaktr

TOPLUMDA OK BLNEN TIBB KELMELERN AIKLAMALARI DERS NOTLARI

Tp Arapa tp kelimesinden gelmektedir. Tbb. kk bilme, anlama. Tabib kelimesinin son harfi yumuayarak p olmutur. Tabip Arapa tptan geliyor. Tabibe Kadn hekim, artk kullanlmyor. Tababet Hekimlik meslei Hekim Arapa hikmet sahibi, bilge, filozof, tabip. Hkm kk bilme. Hemire Hamiradan geliyor. Ham ayn, ir st. Ayni st emmi. Karde, zellikle kz karde. Hemcins, hemen, hemfikir de benzer yapdadr. Cerrah Arapa cerh yaradan yara ile uraan, yaralar tedavi eden. Operasyon Latince opus i, eser. Operari i grmek, i yapmak, emek vermek. Operatio ilem, ameliye, ameliyat. Ayrca opera, askeri operasyon ayni kkten gelmektedir. Ameliyat Arapa amel i, eylem. Amel barsak ii(?), amele ii Mdahale Arapa dahil olmak< dhul girmek. Karl giriim. Dhuliye ayni szckten geliyor. Salk yi olma, hasta olmama durumu. Sa eitli dillerde ve inanlarda iyi, sol ise kt, uursuz anlamna gelir. Sinister Latince uursuz. Shhat Arapa shh salkl olma, doru olma. Hastalksz olma durumu. Latincesi sana.

Sanatoryum, senatoryum Latince sana salk, -ium yer. Salkevi>tberklozlu(veremli) hastalarn salklarna kavumalar iin uzun sre bakmlarnn yapld yer Doktor Latince docere retmek. Doktor retmen, hoca. 1. niversitede hocalk beratna sahip kimse, doktora sahibi, 2. tabip. Doktrin reti. Doktora niversitede hocalk yapma hakk, ruhsat. Doent Latince docere retmekten retici. Hoca Farsa aca efendi, aa, ulu ve saygdeer kimse, evin by, mal sahibi. Medrese dneminden kalma bir alkanlkla niversitede retim yelerine hoca denmektedir. Profesr Pro lehine, yannda, tarafnda Latince fateri konumak. niversitede retmen. Asistan Yardmc. Latince assitere yardmc olmak, assistant yardmc, yamak. ntern, intrn Latince internus i, dahili. Hastane iinde ve doktor gzetiminde alan tp rencisi. Hasta Farsa xasta yaral Hastane Hasta + hane. Farsa xana ev, konut, konak, yer. Eczane Ecza Arapa ila (birim, unsur, kimyasal madde <cz) + hane. Klinik Yatakl tedavi yeri, hastane. Yunanca kline yatak. Klinik yatakla ilgili, yatan hastalarla ilgili, hastalarla ilgili. Eski Yunanca klino-eilimli olmak. klim ve klima kelimeleri de ayni kkendendir. Poliklinik Hastalarn ayaktan, yani yatrlmadan tedavi edildii kurum. Yunanca polis ehir, devlet, Yunanca kline yatak hastaneden ehir hastanesi. Revir lknce askeriyede salk birimi anlamnda kullanlp daha sonra kurum ii salk hizmeti veren birimlere denmitir. Almanca revier snrlar belirli olan saha, alan. aeli revir Arapa iaa yaatma, geindirme, yemek, gereksinme. Hastalara yemek verilen revir (full pansiyon).

Dispanser Latince dis ayr + pensare tartmak. la datmak > ila datlan yer. Verem Sava Dispanseri, Stma Sava Dispanseri, SSK Dispanseri. Faklte Latince facere yapmak (>faktr), facilis yaplabilir, kolay, faklte yetenek beceri. niversitede blm. nfeksiyon Latince in- iinde ve Latince facere yapmak. Bulamak, iltihaplanmak. Lezyon Latince laedere yaralamak, hasar vermektan doku hasar Anestezi Yunanca an olumsuzluk neki + esthesia his Protez Yunanca pro ne, nne, thesis koymak> nene koymak, eklemek>yapay organ Kanser Yunanca karsinom yenge > Latince cancer yenge. Sendrom Yunanca syn birlikte, dromos komak. Belirtilerin birlikte olmas. Semptom Yunanca syn birlikte, ptosis dmek, bana gelmek. Hastalk araz. Medikal Latince medicus hekim, mederi ilgilenmek, kayglanmak, tedavi etmek. Hekimlikle ve hekimle ilgili, tpla ilgili Reete Latince re- geri + capere, capt- almak, tutmak> Latince recipere, recept- kabul etmek, teslim almak>Latince recepta alnd, makbuz > talyanca ricetta reete, yemek tarifi. Tablet Franszca table masa, levha>kk levha. Tabela da ayni kkten gelir. Prospekts Yunanca pro- nceden, Latince spectare bakmak Terapi Yunanca therapeia tedaviden. Tarabya da tedavi yeri demek. Pansuman Latince pensare dnmek, tartmaktan Franszca panser hastaya bakmak pansement bakm.

Kr Latince cura dikkat, ilgilenmeden Franszca cure tedavi Endikasyon Latince index iaret parmandan indicare iaret parma ile gstermek Komplikasyon Latince com birlikte, bir araya + plicare katlamaktan karmak hale getirmek Koroner Latince corona ta. Kalbi ta biiminde. Kolesterol Yunanca kole safra + stear kat ya. Melankoli, kolera ayn kkten gelmektedir. Prostat Yunanca pro- nde, Latince stasis durma> nde duran Allerji Yunanca allos- farkl, ergos i Mayasl Arapa ma yasl akan ey, makattan kan gelmesi, hemorroid. Akntl lezyonlara halk tarafndan verilen genel bir ad. Tbbi bakmdan anlam belirsizdir. Sel de ayni kkten gelir. Vitamin Latince vita hayat> hayati neme sahip aminler manasnda