DETYRE KURSI

Kerkohen:
Per sistemin me 3 shkalle lirie dinamike te treguar ne figuren e meposhtme
te llogariten:
1. Analiza e lekundjeve te lira i , .
2. Duke perdorur metoden energjitike te llogaritet 1,R simbas Relejit.
3. Per sistemin e forcave dinamike Pi ,t Pi ,0 sint te llogariten zhvendosjet
dinamike U d max dhe forcat dinamike Pd max dhe forcat e brendshme
ekstremale ne elementet e struktures.
4. Per nje zone sizmike te dhene dhe kategori trualli te dhene te llogariten
forcat sizmike qe lindin ne strukture, dhe forcat e brendshme ne
elementet e saj.
Jepen:
m3

m2

m1

Vlerat numerike jepen ne tabelen e meposhtme:

m1
ton
20

m2
ton
20
H
m
3.0

pune inxhinieresh

m3
ton
16

EI
kN*m2
40000
a
m
-------

EA
kN
----

P1,0
kN
60
I
balle
8

P2,0
kN
-----

P3,0
kN
40

rad/s
20

Trualli
Kategoria
II

1. Analiza e lekundjeve te lira i , .

Percaktimi i matrices se ngurtesise sipas shkalleve te lirise qe ka
struktura dhe percaktimi i matrices se mases.
Matrica e ngurtesise:
I japim nje zhvendosje U1=1 njesi struktures sipas shkalles se pare te lirise duke
bllokuar zhvendosjet sipas shkalleve te tjera te lirise dhe gjejme forcat qe lindin
nga kjo U1=1 njesi.

Gjejme elementet e matrices se ngurtesise te cilet jane forca qe lindin sipas

shkalleve te lirise ne strukture per zhvendosjen e struktures 1 njesi sipas shkalles
se pare te lirise:
6 12 EI
3 12 EI
, k 21 k12
, k31 k13 0
k11
3
H
H3
I japim nje zhvendosje U2=1 njesi struktures sipas shkalles se dyte te lirise duke
bllokuar zhvendosjet sipas shkalleve te tjera te lirise dhe gjejme forcat qe lindin
nga kjo U2=1 njesi.

pune inxhinieresh

2 12 EI
5 12 EI
3 12 EI
, k 32 k 23
, k12 k 21
3
3
H
H
H3
I japim nje zhvendosje U3=1 njesi struktures sipas shkalles se trete te lirise duke
bllokuar zhvendosjet sipas shkalleve te tjera te lirise dhe gjejme forcat qe lindin
nga kjo U3=1 njesi.
k 22

k 33

2 12 EI
H3

Ndertojme matricen e ngurtesise :

3 12 EI
6 12 EI

0
3
3

H
H
k11 k12 k13

K k 21 k 22 k 23 3 12 3 EI 5 12 3 EI 2 12 3 EI 12 EI
H
H
H
H3

k 31 k 32 k 33
2 12 EI
2 12 EI
0

H
H3
Matrica e mases:
20 0 0
2 0 0

m 0 20 0 m 0 2 0 ku m = 10 ton.
0 0 16
0 0 1.6
Shkruajme ekuacionin e frekuencave:
K 2 m 0
Atehere kemi:
6 3 0
2 0 0
12 EI

2
3 5 2 m 0 2 0 0
3
H
0 2 2
0 0 1.6

pune inxhinieresh

6 3 0
3 5 2

0 2 2

Shenojme me z

2 m H 3

12 EI
Pas zevendesimit do te marrim percaktorin:
3
0
6 z

3 5 2 z
2 0

0
2
2 1.6 z
Nga zgjidhja e percaktorit gjejme tre vlera te z-it qe i korespondojne tre vlera te .
Z1 = 0.31868
Z2 = 1.98848
Z3 = 4.44651
Gjejme frekuencat e lekundjeve te lira dhe periodat koresponduese:
Nga formula e mesiperme nxjerrim formulat per dhe T.
2
12 EI z
=> Ti
i
3
i
m H
Atehere kemi:
12 EI z1
12 40000 0.31868
rad
1

23.802 (
)
3
m H
10 27
s
2 2 3.14
T1

0.26 (s)
1
23.802
1 = 23.802 rad/s, T1 = 0.26 s
12 EI z 2
12 40000 1.98848
rad
2

59.401(
)
3
m H
10 27
s
2 2 3.14
T2

0.105 (s)
2
59.401
2 = 59.401 rad/s, T2 = 0.105 s
12 EI z3
12 40000 4.44651
rad
3

88.909 (
)
3
m H
10 27
s
2 2 3.14
T3

0.070 (s)
3 88.909
3 = 88.909 rad/s, T3 = 0.070 s

pune inxhinieresh

Ekuacioni e lekundjeve te lira (gjetja e formave te lekundjeve):

1i 0
k 2 m 2i 0
0
3i

Nqs bejme zevendesimet e si me larte do te perftojme shprehjen:

3
0
6 z
1i 0

3 5 2 z
2 2i 0

0
2
2 1.6 z 3i 0
Per i = 1 => z1 = 0.31868,
Nga shtrimi i ekuacioneve gjejme format e lekundjes:
6 2 z1 113 21 0 31 0 =>
6 2 z1 11 6 2 0.31868 1.78754
21
3
3
0 11 2 21 2 1.6 z1 31 0 =>
2 21
2 1.78754
31

2.39921
2 1.6 z1 2 1.6 0.31868

11 = 1

Per i = 2 => z2 = 1.9848,

Nga shtrimi i ekuacioneve gjejme format e lekundjes:
6 2 z2 123 22 0 32 0 =>
6 2 z 2 12 6 2 1.98480 0.67679
22
3
3
0 12 2 22 2 1.6 z 2 32 0 =>
2 22
2 0.67679
32

1.15131
2 1.6 z 2 2 1.6 1.9848

12 = 1

Per i = 3 => z2 = 4.44651,

Nga shtrimi i ekuacioneve gjejme format e lekundjes:
6 2 z3 133 23 0 33 0 =>
6 2 z3 13 6 2 4.44651
23

0.96434
3
3
0 13 2 23 2 1.6 z3 33 0 =>
2 23
2 0.96434
33

0.3771
2 1.6 z3 2 1.6 4.44651

13 = 1

pune inxhinieresh

21 = 1.78754

31 = 2.39921

22 = 0.67679

32 = -1.15131

23 = -0.96434

33 = 0.3771

Formojme matricen qe perbehet nga tre vektoret e formave te vete per secilen
shkalle lirie:
1
1
1

1 2 3 1.78754 0.67679 0.96434

2.39921 1.151384
0.3771
Vertetojme vetite e ortogonalitetit:
T
r k s 0
Pasi kam provuar te gjitha kombinimet mundshme del se vetia e pare e
ortogonalitetit vertetohet.
T
r m s 0
Pasi kam provuar te gjitha kombinimet mundshme del se vetia e dyte e
ortogonalitetit vertetohet.
Ndertojme format e lekundjeve per strukturen e dhene :
Forma e pare:

pune inxhinieresh

Forma e dyte:

Forma e trete:

pune inxhinieresh

2. Duke perdorur metoden energjitike te llogaritet 1,R simbas Relejit.

Frekuenca dhe perioda e tonit baze e lekundjeve te lira do te gjenden me formulat:
n

1, R g

Q
j 1

ndersa T

Q
j 1

U j

2
j

1, R

Gjejme forcat inerciale qe lindin ne cdo rigel:

Q1 = m1*g = 20 * 9.8 = 196 kN
Q2 = m2*g = 20 * 9.8 = 196 kN
Q3 = m3*g = 16 * 9.8 = 156.8 kN
Gjejme ngurtesite qe lindin neper rigela gjate spostimit te tij me 1 njesi.
2 12 EI
3 12 EI
3 12 EI
, k2
, k3
k1
3
3
H3
H
H
Gjejme zhvendosjet U1, U2, U3 qe lindin ne rigela nga forcat inerciale :
Q3' Q3 156 .8 kN
Q3' 156 .8 kN

Q2' Q3 Q2 156 .8 196 352 .8 kN

Q2' 352 .8 kN

Q1' Q3 Q2 Q1 156 .8 196 196 548 .8 kN

Q1' 548 .8 kN

m3

Q' 3

Q3

Q' 3
m2

m1

Q2
Q1

Q' 2
Q' 2
Q' 1
Q' 1

Gjejme spostimet me ane te formules:

Q 'j
j
kj

Q1'
Q' H 3
548 .8 27
1

0.01028 m
k1 3 12 EI 3 12 40000

Q2'
Q2' H 3
352 .8 27
2

0.0065 m
k 2 3 12 EI 3 12 40000

pune inxhinieresh

1 = 0.01028 m

2 = 0.0065 m

Q3'
Q3' H 3
156 .8 27
3

0.0044 m
k 3 2 12 EI 2 12 40000
U1 1 0.01028 m
U 2 U1 2 0.01028 0.0065 0.01678 m
U 3 U 2 3 0.01678 0.0044 0.02118 m
Gjejme frekuencen e tonit baze te lekundjeve:
n

1, R g

Q
j 1

Q
j 1

U j

U 2j

3 = 0.0044 m
U1 = 0.01028m
U2 = 0.01678 m
U3 = 0.02118 m

Q1 U 1 Q2 U 2 Q3 U 3
Q1 U 12 Q2 U 22 Q3 U 32

196 0.01028 196 0.01678 156 .8 0.02118

196 0.01028 2 196 0.01678 2 156 .8 0.02118 2
8.624
=24.05 (rad/s)
9.8
0.146

1, R 9.8
1, R

1,R = 24.05 (rad/s)

T = 0.261(s)

3. Per sistemin e forcave dinamike Pi ,t Pi ,0 sint te llogariten zhvendosjet

dinamike U d max dhe forcat dinamike Pd max dhe forcat e brendshme
ekstremale ne elementet e struktures.
Jepet:

P1 (0)
60

Pt P2 (0) sin t 0 sin 20t
P (0)
40
3

Llogarisim ngurtesite, masat dhe forcat e pergjithesuara te sistemit per tre format e
lekundjeve K i , M i , Pi
Per i = 1,2,3
Do te perdorim formulat:
T
K i i k i

M i i m i
T

Pi i P(t )
T

pune inxhinieresh

Percaktojme ngurtesite e pergjithesuara:

k11 k12 k13 11
12 EI

K 1 11 21 31
k 21 k 22 k 23 21
3
H

k 31 k 32 k 33
31
6 3 0 1
12 40000

K 1 1 1.78754 2.3992
3 5 2 1.78754
3
3

0 2 2
2.3992

kN

K 1 99714 .77

K 2 12 22

k13 12

k 23 22

k 33
32
1
6 3 0

12 40000

1.15131
3 5 2 0.67679
3
3

0 2 2
1.15131

k11 k12
12 EI
32
k 21 k 22
H3
k 31 k 32

K 2 1 0.67679

kN

K 2 177731 .34

k13 13

K 3 13 23
k 23 23

k 33
33
1
6 3 0

12 40000

K 3 1 0.96434 0.3771
3 5 2 0.96434
3
3

0 2 2
0.3771
kN
K 3 323109 .43
m
k11 k12
12 EI
33
k 21 k 22
H3
k 31 k 32

pune inxhinieresh

Percaktojme masat e pergjithesuara:

2 0 0 11

M i 11 21 31 m 0 2 0 21

0 0 1.6
31
2 0 0 1

M i 1 1.78754 2.3992 10 0 2 0 1.78754

0 0 1.6
2.3992
M i 176 ton

2 0 0 12

M 2 12 22 32 m 0 2 0 22
0 0 1.6 32
1
2 0 0

M 2 1 0.67679 1.1513110 0 2 0 0.67679

0 0 1.6
1.15131

M 2 50.36ton
M 3 13 23

2 0 0 13

33 m 0 2 0 23
0 0 1.6 33

M 3 1 0.96434

M 3 40.87ton

pune inxhinieresh

1
2 0 0

0.377110 0 2 0 0.96434

0 0 1.6
0.3771

Percaktojme forcat e pergjithesuara:

P1

P1 11 21 31 P2 sin t
P
3

60

P1 1 1.78754 2.39921 0 sin 20t
40

P1 155 .96 sin 20t

P2 12 22

P1

32 P2 sin t
P
3

P2 1 0.67679

P2 13.94 sin 20t

P3 13 23

60

1.15131 0 sin 20t
40

P1

33 P2 sin t
P
3

P3 1 0.96434

P3 75.08 sin 20t

60

0.3771 0 sin 20t
40

Ndertojme ekuacionet e zhvendosjes:

M i Y1 K i Y1 P1,0 sin 20t
(1)
M Y K Y P sin 20t (2)
2

2, 0

M 3 Y3 K 3 Y3 P3,0 sin 20t

(3)

Zgjidhjet e ekuacioneve do te jene:

Yi (t ) i Ai sint

pune inxhinieresh

Y1 (t ) 1 A1 sint
1

3.401
2

20
1

1
23 .8

1
P
155 .96
A1 1, 0
0.00156 (m)
K i 99714 .77
2

Y1 (t ) 3.401 0.001564 sin 20t 5.31 10 3 sin 20t

Y1 (t ) 5.31 10 3 sin 20t
Y2 (t ) 2 A2 sint
2

A2

1

1
2

1
20
1

59 .401

1.127

P2, 0
13.94

0.000078 (m)
K 2 177731 .34

Y2 (t ) 1.127 0.000078 sin 20t 0.0883 10 3 sin 20t

Y2 (t ) 0.0883 10 3 sin 20t

Y3 (t ) 3 A3 sint
3

A3

1

1
3

1
20
1

88 .909

1.05

P3, 0
75.08

0.00023 (m)
K 3 323109 .43

Y3 (t ) 1.05 0.00023 sin 20t 0.2415 10 3 sin 20t

Y3 (t ) 0.2415 10 3 sin 20t

pune inxhinieresh

Per te marre Ud,max dhe Pd,max atehere sin20t = 1 dmth t = /40 (s)
Vektorin e zhvendosjeve U e gjejme me ane te formules:
Y1max 1
1
1
U 1
0.00531

max
U i U 2 Y2 1.78754 0.67679 0.96434 0.0000883
U
Y max 2.39921 1.151384

0.3771
3
0.0002415
3

U 1
U d ,max U 2
U
3

0.00563

0.00931
0.0127

Pd 1
U 1
6 3 0 0.00563


Pd ,max Pd 2 k U 2 17777 .77 3 5 2 0.00931
P
U

0 2 2
d3
3
0.0127
Pd 1 104 .682
Pd ,max Pd 2 74.8195 (kN)
P 121 .28
d3

Vendosim keto forca tashme statike ne rame dhe ndertojme epiurat e M dhe Q ne
kollonat e rames:

pune inxhinieresh

Rasti i pare:

Rasti i dyte:

pune inxhinieresh

4. Per nje zone sizmike te dhene dhe kategori trualli te dhene te llogariten
forcat sizmike qe lindin ne strukture, dhe forcat e brendshme ne
elementet e saj.
Jepen:
I = 8 balle, Trualli II, EI = 40000 kN*m2, H = 3 m, m1 = 20 ton, m2 = 20 ton,
m3 = 16 ton,
m3

m2

m1

Nga pikat me larte na jepen:

rad
T = 0.263 (s)
1 23.80
=>
s
rad
T = 0.105 (s)
2 59.40
=>
s
rad
T = 0.070 (s)
3 88.90
=>
s
Forcat nga termeti do te dalin nga formula e meposhtme:
Eki k E k r ki Qk ku:

I 8balle
kE => koeficient sizmik = f
k E 0.22
Trualli II
kr => koeficient i rendesise se objektit => kr = 1
=> koeficient i duktilitetit i cili varet nga tipi i konstruksionit => = 0.25
=> koeficienti dinamik
0.8
2.0
Per truallin e kategorise II => 0.65
T

pune inxhinieresh

0.8
0.8

3.04 . Pranojme 1 = 2
T1 0.263
0.8
0.8
2

7.61 . Pranojme 2 = 2
T2 0.105
0.8 0.8
3

11.42 . Pranojme 3 = 2
T3 0.07
ki => koeficient i shperndarjes per cdo forme lekundjeje.

ki ki

m
j 1

m
j 1

ji
ji

Qk = mk * g
Q1 m1 g 20 9.8 196 kN
Q2 m2 g 20 9.8 196 kN
Q3 m3 g 16 9.8 156 .8 kN
Percaktojme kf :(Forma e pare), i = 1
m m2 21 m3 31
20 1 20 1.787546 16 2.3992112
11 11 1 112
1
2
2
m1 11 m2 21 m3 31
20 12 20 1.787546 2 16 2.3992112 2
11 = 0.534
m m2 21 m3 31
20 1 20 1.787546 16 2.3992112
21 21 1 112
1.787546
2
2
m1 11 m2 21 m3 31
20 12 20 1.787546 2 16 2.3992112 2
21 = 0.956
m m2 21 m3 31
20 1 20 1.787546 16 2.3992112
31 31 1 112
2.3992112
2
2
m1 11 m2 21 m3 31
20 12 20 1.787546 2 16 2.3992112 2
31 = 1.281
Percaktojme kf :(Forma e dyte), i = 2
m m2 22 m3 32
20 1 20 0.676796 16 (1.151384 )
12 12 1 122
1
2
2
m1 12 m2 22 m3 32
20 12 20 0.676796 2 16 (1.151384 ) 2
12 = 0.3
m m2 22 m3 32
20 1 20 0.676796 16 (1.151384 )
22 12 1 122
0.676796
2
2
m1 12 m2 22 m3 32
20 12 20 0.676796 2 16 (1.151384 ) 2
22 = 0.2028
m m2 22 m3 32
20 1 20 0.676796 16 (1.151384 )
32 32 1 122
(1.151384 )
2
2
m1 12 m2 22 m3 32
20 12 20 0.676796 2 16 (1.151384 ) 2
32 = -0.345

pune inxhinieresh

Percaktojme kf :(Forma e trete), i = 3

m m2 23 m3 33
20 1 20 (0.964343 ) 16 0.377107
13 13 1 132
1
2
2
m1 13 m2 23 m3 33
20 12 20 (0.964343 ) 2 16 0.377107 2
13 = 0.165
m m2 23 m3 33
20 1 20 (0.964343 ) 16 0.377107
23 23 1 132
(0.964343 )
2
2
m1 13 m2 23 m3 33
20 12 20 (0.964343 ) 2 16 0.377107 2
23 = -0.159
m m2 23 m3 33
20 1 20 (0.964343 ) 16 0.377107
33 33 1 132
0.377107
2
2
m1 13 m2 23 m3 33
20 12 20 (0.964343 ) 2 16 0.377107 2
33 = 0.0622
Bejme kontrollet:
3

11 12 13 0.534 0.3 0.165 1

21 22 23 0.956 0.2028 0.159 1

31 32 33 1.281 0.345 0.0622 1

i 1
3

i 1
3

i 1

1i

1i

1i

Gjejme ngarkesat sizmike qe perftohen ne rame per forme te lekundjes:

Forma e pare:
E11 k E k r 1 11 Q1 0.22 1 0.25 2 0.534 196 11.51(kN)
E11 = 11.51 (kN)
E21 k E k r 1 21 Q1 0.22 1 0.25 2 0.956 196 20.60(kN)
E21 = 20.60 (kN)
E31 k E k r 1 31 Q1 0.22 1 0.25 2 1.281 196 27.61(kN)
E21 = 27.61 (kN)
Forma e dyte:
E12 k E k r 2 12 Q2 0.22 1 0.25 2 0.3 196 6.46(kN)
E12 = 6.46 (kN)
E22 k E k r 2 22 Q2 0.22 1 0.25 2 0.2028 196 4.369 (kN)
E22 = 4.369 (kN)
E32 k E k r 2 32 Q2 0.22 1 0.25 2 (0.345 ) 196 7.435 (kN)
E32 = -7.435 (kN)
Forma e trete:
E13 k E k r 3 13 Q3 0.22 1 0.25 2 0.165 156 .8 2.845 (kN)
E13 = 2.845 (kN)
E23 k E k r 3 23 Q3 0.22 1 0.25 2 0.159 156 .8 2.742 (kN)
E23 = -2.742 (kN)
E33 k E k r 3 33 Q3 0.22 1 0.25 2 0.0622 156 .8 1.072 (kN)
E33 = 1.072 (kN)
pune inxhinieresh

Ndertojme secilen skeme me vete:

Forma e pare

Forma e dyte

Forma e trete

pune inxhinieresh

Ndertojme epiurat e momenteve dhe te forcave prerese ne rame per te treja format
e lekundjeve.
Forma e pare:

Forma e dyte:

Forma e trete:

pune inxhinieresh

Ndertojme epiuren te momentit llogarites dhe te forces prerese llogaritese duke

perdorur formulat e meposhtme:
Ql log Q12 Q22 Q32

M l log M 12 M 22 M 32
Ndertojme epiuren e forces prerese:

Ndertojme epiuren e momentit:

pune inxhinieresh