1 CEZA GENEL I

Ceza Hukukuna Hakim Olan lkeler; 1) HUKUK-DEVLET LKES: Devlet tm eylem ve ilemlerinde hukuk kurallarna uygun hareket etmek zorundadr. 2) HMANZM LKES: Sular iin ngrlm cezalarn insan onuruna yakr biimde dzenlenmesi gerekir.Anayasa m.17 kimse insan haysiyetiyle badamayan bir cezaya veya muameleye tbi tutulamaz. 3) ORANTILILIK LKES: MADDE 3/1 4) KANUN NNDE ETLK LKES: MADDE 3/2 5) KANUNLK LKES: Bir suun muhakkak kanunda yer almas lazm. Ceza hukukunda kyas merudur. m.2 Zaman Bakmndan Uygulama: TCK suun ilendii zamann kanununa tabi oluu prensibini kabul etmitir. Lehte Kanunilik lkesinin stisnalar: Evvelki kanun yeni kanun dneminde ilenilen sular iin hibir zaman ve hibir ekilde geerli olamaz. Sonradan yrrle giren kanun hkmleri evvelki kanun dneminde ilenmi olan sular asndan su ileyen kiinin daha lehine hkmler iermekte ise gemie yrr. Ancak sonradan yrrle giren kanun hkmleri evvelki kanun dneminde ilenmi olan sular asndan su ileyen kiinin daha aleyhine hkmler iermekte ise hibir zaman ve hibir ekilde gemie yrmez. Lehte kanunilik ilkesinin tatbikinde, evvelki kanun ile sonradan yrrle giren kanun bir btn olarak karlatrlp lehe olannn tespit edilmesi sureti ile uygulanr. Yani her iki kanunun lehe olan hkmlerini ayr ayr saptayarak ayn olaya tatbik etmek mmkn 1 yasaktr.Eer kanunda bir fiil su olarak dzenlenmemise o fiil su deildir. Kanunun yasaklamad her fiil

2 deildir. nk bir olaya ayn anda iki kanun hkmleri birlikte uygulanamaz. Bu ilke sadece kanunlar iin geerlidir. Yani Anayasa Mahkemesinin bir kanun hkmn iptal etmesi ile ya da Yargtayn itihad birletirme karar vererek daha lehe bir durum ortaya ksa bile yine de bunlar iin gemie ynelik sonu dourma sz konusu deildir. Lehte kanunilik ilkesi emniyet tedbirleri iin de geerli deildir. Yani emniyet tedbirleri asndan sonradan yrrle giren kanun hkmleri uygulanr. Sreli kanunlar asndan lehte kanunilik ilkesi geerli deildir.( madde 7/4 Geici veya sreli kanunlarn, yrrlkte bulunduklar sre iinde ilenmi olan sular hakknda uygulanmasna devam edilir.Buna gre geici veya sreli kanunlar bakmndan lehe kanun gemie yrr kural geerli deildir. Hapis cezasnn ertelenmesi, koullu salverilme ve tekerrrle ilgili olanlar hari; infaz rejimine ilikin hkmler, derhal uygulanr (TCK. m. 7/3). Aleyhe bir dzenleme mevcut.Anayasa Mahkemesi bunu iptal ettiinde dzenleme lehe dndnde bu cezaya alnamaz.( kazanlm haklar geri alnamaz) Zamanamna ilikin kanun deiikliklerinde deiikliin failin lehine olup olmadna baklarak TCK m.7 uygulanr. Yukar snr ayn, aa snr farkl ise, rnein A kanunu 3-6 yl; B kanunu ise 4-6 yl hapis cezas ngryorsa , aa snr az olan A kanunu lehedir. Aa snr ayn yukar snr farkl ise, rnein A kanunu 1-4 yl; B kanunu 1-6 yl hapis cezas ngrmse,yukar snr az olan, yani A kanunu lehe kanundur. ? Hem aa hem yukar snrlar farkl ise, rnein A kanunu 1-8, B kanunu 3-6 yl hapis cezas ngrmse,yani iki kanunun da kendine gre lehe olan ksmlar bulunuyorsa lehe kanunun nasl tespit edilecei tartmaldr.1 2 yanstlr.Lehe olan bir dzenleme iptal edilip aleyhe duruma geldiinde lehe dzenleme geri

3 ? Hangi kanun eitleri derhal uygulanr? Cezann ve gvenlik tedbirlerinin infaz rejimine ilikin kanunlar ,mahkemelerin grev ve yetkilerine ilikin kanunlar, yarglama usulne ilikin kanunlar ve kabahatler karlnda ngrlen idari yaptrmlarn infazna ilikin kurallar. ? Failin lehine olunca gemie uygulanan kanunlar hangileridir? Cezann infaz rejimine ilikin kanunlar) kovuturma kanunlardan cezann niteliini ilikin deiikliklerden deitiren kanunlar( erteleme, koullu salverme ve tekerrre ilikin artlarna cezalandrma asndan failin lehine olanlar, zamanamna ilikin kanunlar ve derhal uygulama prensibinin geerli olmad dier lehe kanun deiiklikleri. Suun lendii Zaman; Fail F 31 Mays 2005te ldrmek iin madur M ye ate etmekte, fakat M yaralanmakta, kaldrld hastanede ancak 10 Haziran 2005 tarihinde lmektedir.31 Maysta yrrlkte bulunan kanun 24 yl hapis cezas ngrrken, TCK deitirilerek 1 Haziran 2005 te adam ldrmenin cezas artrlarak mebbet hapis cezas olarak belirlenmi olabilir. Burada suun ilenme zaman ya hareketin ya da neticenin gerekletii zaman esas olarak ele alnabilir.retide egemen olan gr suun hareketin yapld zaman ilenmi olduunu kabul eden hareket teorisidir. Kesintisiz-devam eden sular, Bunlar hem hareketin hemde neticenin devam ettii sulardr, ruhsatsz silah tamak, kii hrriyetini tahdit gibi. Bu halde kesintinin gerekletii anda su ilenmi saylr. Bir kiiyi karararak bir yere hapseden kii bu kiinin salverildii ya da gvenlik kuvvetlerince kurtarld tarihte suu ilemi saylacaktr. 15 Martta madur karlm ve o tarihteki kanun 1 yl hapis cezas ngryorsa , 1 Nisan da yeni bir kanun karak hapis cezasn 5 yla karmsa ve failde 10 Nisan da yakalanmsa bu durumda suun ilendii tarih saylan 10 uygulanacaktr. 3 Nisan da yrrlkte bulunan ve eski kanuna nazaran daha ar hapis cezas ngren 1 Nisan tarihli kanun

4 Zincirleme su ta son suun ilendii tarih suun ilendii tarih kabul edilir. Teebbs sularnda son icra hareketinin yapld an suun ilendii zamandr. 2. Yer Bakmndan Uygulama Trkiye Cumhuriyeti Devletinin egemenlik sahas ierisinde ilenilen sularn faili, vatanda olsun ya da yabanc olsun fark etmeksizin TCK hkmleri uygulanr. Eer su saylan fiilin bir ksm Trkiyede bir ksm Trkiye dnda gereklemi ise, ya da tersi bir durum sz konusu ise, ya da su saylan fiil Trkiye dnda ilenmi olmasna ramen netice Trkiyede gereklemi ise, imdiye kadar ifade edilenlerin tm iin geerli olmak zere TCK hkmleri uygulanr. Ya da daha ak bir ifade ile su Trkiyede ilenmi saylr. ster Mlkilik ilkesi olsun ister ahsilik ilkesi olsun, faile ceza verilirken failin iledii su sebebi ile yabanc lkedeki gzalt sreleri ile hapiste geirdii sreler, Trkiyede alaca cezadan dlr. Yine failin yabanc lkede ilemi olduu su sebebi ile Trkiyede yarglanlmas sonrasnda alaca ceza, suu iledii lkede iledii su iin ngrlen cezadan kural olarak daha fazla olamaz. Transit sularda transit lkelerden en az birinin Trkiye olmas halinde su Trkiye de ilenmi saylr. r. ABD den zehirli mektubun Trkiye zerinden Pakistana gnderilmesi. Trkiyede su ileyen herkes ( trk ya da yabanc) Trk kanunlarna gre cezalandrlr. (TCK m.8/1) Yabanc memlekette Trk tarafndan veya Trkiye aleyhine ilenen sular Trk kanunlarna gre cezalandrlr. 13.maddede saylm olan sular, yabanc memlekette kim tarafndan ilenirse ilensin Trk kanunlarna gre cezalandrlr. Yabanc memlekette bir yabanc tarafndan ve bir yabancya kar ilenene sulara da baz artlar altnda Trk kanunlar uygulanr( m.12/3) 4

Mlkilik Sistemi: Failin veya madurun vatandal dikkate alnmakszn lkesinde su ilenen devletin ceza kanununun uygulanmasna mlkilik(lkesellik) denmektedir.TCK mlkilik sistemini kabul eder. ahsilik Sistemi: Su ileyen kimsenin yani failin vatandal gz nnde tutulmak suretiyle vatandalarn yabanc lkelerde iledikleri sulardan dolay vatanda olduklar devletin ceza kanunun haklarnda uygulanmas sistemidir. Yurtdnda su ileyip Trkiye ye kaan vatanda kural olarak iade edilmediine gre lkesinde yarglanmaldr. Evrensellik Sistemi: Suun faili ve maduru Trk olmad su da Trkiyenin lkesinde ilenmedii halde yine de TCK nin uygulanmasn gerektiren sistemdir. Hi kimsenin iledii su yanna kr kalmaz. Eninde sonunda cezalandrlr. rnein; Deniz korsanl, terr sular, rvet, insanla kar sular, soykrm, paralarda sahtecilik, kymetli damgalarda sahtecilik, uyuturucu madde sular v.b.r. Kenyalnn Ugandaly Tanzanyada ldrmesi ve Trkiye de bulunmas halinde Trk kanunlarna gre Trkiye de yarglanmasn salayan ilkedir. Yabanclarn Geri Verilmesi Sulularn iadesinden sz edilebilmesi iin: 1. Su yabanc lkede ilenmi olmaldr. 2. adesi istenen kii kural olarak yabanc lke vatanda olmaldr. 3. adesi istenen kimse hakknda ya bir ceza kovuturmas ya da mahkmiyet hkm olmaldr. Szlemeye gre geri verilmesi istenen kii hakknda henz hkm verilmemi( soruturmas devam eden kii) ise eylem geri vermeyi isteyen ve kendisinden talepte bulunan lkenin yasalarna gre en az 1 yl ceza gerektiren su olmaldr. Buna karlk geri verilmesi istenen kii hakknda kesin bir mahkumiyet karar varsa en az 4 ay olmaldr. Geri vermeye konu olan suu talep eden lke yasalarna gre lm cezas gerektiriyorsa iade gvence kouluna baldr. Bu gvence infaza ilikin olur.

6 Mahkeme iade edilmemesine karar verdiinde idare iade etmeye karar veremez.Takdir yetkisi snrl KMLER ADE EDLMEZ? 1) Vatanda iade edilmez. Ancak 2004 ylnda anayasada yaplan deiikliin yeni Ceza Kanunu tarafndan da benimsenmesi sonucu, vatanda Uluslar aras Ceza Divannn taraf olmann gerekleri balamnda artk iade edilebilecektir. Vatanda olmayanlardan kimler iade edilmez? Siyasi sulular iade edilmez Askeri sulular iade edilmez Dnce sular Trk kanunlarna gre su olarak kabul edilmeyen fiillerin failleri Zamanamna uram sularn failleri Affa uram olan sularn failler de iade edilmez. Ancak vatanda, uluslar aras Ceza Divannn taraf olmann gerekleri balamnda artk iade edilebilecektir. Eer iadesi istenen kiinin, dini inanlar siyasi dnceleri veya ideolojisi sebebi ile iade edilecei lkede kt muameleye maruz kalacana dair KUVVETL PHE varsa iadesi istenen kimselerin iade edilmeyeceini belirtmitir. KMLER ADE EDLR? Adi sulular (gasp-rvet, hrszlk, irtikp v.b) iade edilir.Bir kimsenin iledii suun iade kapsamnda bir su olup olmadna kiinin bulunduu yer Ar Ceza Mahkemesi karar verir. Bu kararn neticesi eer iadeye ilikin ise Bakanlar Kurulu iade edip etmemekte serbesttir. lk derece mahkemesi sfat ile verilen kararlardan sadece iade ile ilgili karara kar temyiz yolu aktr.Sulularn adesine Dair Avrupa Szlemesi (1957de Pariste imzalana, Trkiyenin de 1960 Ylnda imza koyduu) adede htisas lkesi: Bir sulu hangi sutan yarglanmak zere aide edildiyse ancak o sutan yarglanr. Ancak: Yeni Ceza Kanununda ayn kural zellik Kural ad altnda yer almtr. 6

SU NEDR ve SU ETLER Bir sutan bahsedilebilmesi iin kanundaki tipe uygun, hukuka aykr ve kasten veya taksirle gerekletirilen bir fiilin bulunmas gerekir. SUUN YAPISAL UNSURLARI 1. Tipe Uygunluk 2. Maddi Unsurlar( hareket,netice nedensellik ba, fail madur) 3. Hukuka Aykrlk 4. Manevi unsurlar( Kast+ taksir) Bir eylemin su tekil etmesi iin bu drt unsurun da gereklemesi gerekir.Bu unsurlardan bir tanesinin bile eksik olmas fiilin su olmasna engel tekil eder. 1.Suun Kanuni Unsuru: (Tipiklik) : Tipiklik ile anlalmas gereken bir fiili su sayan ve buna bir yaptrm ngrm bulunan bir kanun maddesinin var olmasdr. 2.Maddi Unsurlar: I. Hareket; Kanunun su sayd neticeye sebep olan, insan bedeninin iradi bir iidir. psikolojik bir etkenin etkisi sonucu ve iradeden bamsz gayri iradi yaplan refleks hareketleri ( kramp) hareket saylmazlar. Hareketin Says ve ekilleri Bakmndan Sular: Tek Hareketli Sular: Tek hareket yeterli hakaret, iftira. Adam ldrme, hrszlk ok hareketli sular: Suun olumas iin su tipindeki hareketlerin hepsinin yaplmasnn gerekli olduu su tipleridir. zel evrakta sahtekrlk, dolandrclk, yama. rn: zel evrakta sahtekrlk suu (sahte evrak dzenleyeceksin ve onu kullanacaksn) m.148 Yama(cebir+ tehdit),

8 Serbest Hareketli Sular: Suun olumas iin bir hareket gerekliyse de bu hareketin nasl olmas gerektii konusunda bir belirleme yaplmamsa. rn. kasten adam ldrme suu. Bal Hareketli Sular: hareketin kanun tarafndan zellikle belirlendii ve bu hareket dnda bir hareket ile suun ilenmesinin mmkn olmad sulardr.r. yama suu ancak cebir veya tehdit ile ilenebilir. Alternatif / Seimlik Hareketli Sular: Su tanmndaki hareketlerden bir veya birkann gerekletirilmesiyle ilenebilidi sulardrBu hareketlerin bir tanesinin yaplmasyla su ilenebildii gibi bunlardan herhangi bir kann yaplmasyla da su ilenebilmektedir.. rn: Gveni ktye kullanma suu, Resmi evrakta sahtekrlk suu crai-hmali Su: Kanunun yasaklad bir hareketin yaplmas suretiyle ilenen sular icrai.r.;kasten yaralama. Kanunun emrettii bir hareketi yapmamak suretiyle ilenen sular ihmali sulardr.( m.98- Yardm veya bildirim ykmllnn yerine getirilmemesi, m.257 Grevi Ktye kullanma ) hmal Suretiyle cra Sular; crai harekette ilenen su kanunun emrettii hareketi yapmamak suretiyle ilenirse. r. Grevli hastann ar hastaya ilacn vermemesi Kesintisiz Sular: Su tekil edilmesi iin belli bir sre devam etmesi gerekiyorsa. II .Netice: Neticesi Harekete Bitiik Su-Neticesi hareketten ayrlan su: Neticesi harekete bitiik sularda hareketin yaplmasyla netice de gereklemi olur.r.Hakaret,svme,yalan yere tanklk..Bu ayrmn nemi, suun ilendii yer, suun ilendii zaman ve icra hareketlerinin tamamlanp da neticenin gereklememesi asndan nem gsterir. Zarar Suu -Tehlike Suu: : Eer suun gerekleebilmi saylmas iin bir zararn ortaya kmas gerekiyorsa zarar suu r. adam 8 rn: Mtemadi Su, Hrriyeti Tahdit (kstlama) kstlamann belli bir sre devam etmesi lazm.

9 ldrme, messir fiil. Suun gerekleebilmi saylmas iin tehlike dahi yeterliyse tehlike suu vardr. r. Gemi batmas tehlikesi yaratmak, yangn tehlikesi yaratmak, sele neden olma. Netice Sebebiyle Arlam Su; Suun meydana gelen netice sebebiyle arlamasn ve dolaysyla failin daha ar bir ceza ile cezalandrlmasn ifade eder.Genellikle arlam netice madurun lmdr.r. yaralama sonucu veya terk sonucu madurun lmesi gibi. Bununla birlikte madurun sua girer Ani Su- Kesintisiz Su; Hareketten doan neticenin devam etmeyip derhal sona erdii sular ani su, hareketten doan neticenin bir sre devam ettii sular kesintisiz sua girer. r. Adam ldrme ani sua, kiiyi hrriyetinden yoksun brakma kesintisiz sutur. retide su ilemek amacyla rgt kurma,m.262 deki kamu grevinin usulsz olarak stlenilmesi fiilleri birer kesintisiz sutur. Yine tutuklunun cezaevinden kamas, askerlik hizmetinden kama,eziyet,karma sular,enerji hrszlklar,uyuturucu madde bulundurma,hakk olmakszn resmi elbise giymek birer kesintisiz sutur. Suun Kesintisiz Olmasnn Sonular; a. Suun ilendii yer ve zaman asndan farkllklar vardr. b. Kesintisiz sularda dava zamanam sresi kesintinin gerekletii gnden itibaren balar. c. Suun ikayete bal olmas durumunda ikayet sresi kesintinin gereklemesiyle balar. d. tirak hkmlerinin uygulanmas bakmndan yani suun tamamlanmasndan sonra sua itirak mmkn deildir. e. Ya ve isnat yeteneinin tespiti iin f. Su ilenmeye devam ettii mddete meru mdafa da mmkn olacaktr. III.Nedensellik Ba; D dnyada meydana gelen deiikliin , yani neticenin bir kimseye yklenebilmesi ve dolaysyla onun 9 sorumlu olabilmesi,sz konusu hrriyetten mahrum braklmas sonucu ekonomik bakmdan nemli bir kayba neden olmas da bu

10 deiikliin o kimsenin hareketinden meydana gelmesine baldr.Yani hareket ile netice arasnda nedensellik ba bulunmaldr.Byle bir nedensellik ba yoksa neticenin faile yklenmesi mmkn deildir. ifte Nedensellik; Faik, Faikenin ayna ldrc miktarda zehir katyor.Mahcup alternatif olan netice meydana da ayn miktarda zehri aya katyor.kisi de birbirinden habersizdir.Zehirler ayn anda etki ediyor. Burada zm, bir ok kouldan birisinin yokluu varsayldnda gelecek idiyse, bu takdirde her koul netice

bakmndan nedenseldir. Maktul ve sanklarn ayn yerde birlikte iki aldkalr srada tartmaya baladklar ve maktuln kfretmes zerine sank Mnin tabakla bana vurduu, bir sre daha maktul oturduktan sonra kalkp ktnda darda bu defa dier sank C ile ayn nedenle kavga ettii, sank Cnin de kafa vurmas zerine yere dp ban arpt , maktuln daha sonra fenalap ldAdli tp raporlarna gre her bir yarann ayr ayr lm meydana getiren beyin harabiyeti ve komalara neden olabilecei dosya ieriinden anlalmtr.Bu olu erevesinde her bir sann eylemi lm meydana getirebilir nitelikte kabul ile sanklarn ayr ayr cezalandrlmas gerekmektedir. Fail: Suu ileyendir. Ancak gerek kiiler olabilir. Tzel kiiler suun faili olamaz. Tzel kiilik bnyesinde bir su ilenebilir. Tzel Kiilikler iin gvenlik nlemleri uygulanr. Madur: Suun zarar verdii deerin sahibi. Madur sadece gerek kii olabilir.Tzel kiiler sadece sutan zarar gren olabilir. Suun Konusu: Hareketin yneldii kii ya da ey dir. Adam ldrme suunda madur ile suun konusu ayndr. Hrszlkta suun konusu ile madur birbirinden farkldr. Suun konusu alnan eya,maduru alnan eyann sahibidir. ise de birbirlerine eklenerek lm adam ldrmeye teebbsten dolay meydana getirmesi mmkn ve muhtemel olduundan phenin lehe

10

11 Her suun hem maddi konusu, hem de hukuki konusu vardr.: Hrszlk suunun hukuki konusu zilyetlik, maddi konu ise alnan eya. bb) hmal Suretiyle cra: Bir kimsenin kanunen ykml olduu halde o ii yapmamas ile suun meydana gelmesi.rn: Biri bayan, biri erkek deniz kenarnda eleniyor. Biri boulurken, siz yetkiliye haber vermezseniz bu srf ihmal. Adam lrse siz sadece ihmalden sorumlusunuz. rn: Cankurtarann sevgilisiyle konuurken birinin boulduunu grmesi, o kimsenin lmne kaytsz kalmas ihmal suretiyle icrai bir davranta bulunmaktr. Cankurtaran adamn en azndan taksirle lmne sebebiyet vermekten sorumluu sz konusudur. rn: Annenin emzirmeyerek ocuunu ldrmesi ihmal suretiyle icra. lliyet / Nedensellik Ba: Su tekil eden hareketle neticeyi birbirine balayan hukuki ba. Nedensellik Bann Kesilmesi: a) Birinin kendisinin kusuruyla Baklanan adamn, bilerek, kendi kusuruyla hastaneye gitmemesi, illiyet ba kesildi. Fail sadece yaralanmadan sorumlu, lmden deil.b) 3. Kiini Kusuru ile rn: Baklanan kii hastaneye giderken, araba arpt ld. Fail sadece yaralanmadan sorumlu lmden deil. MANEV UNSUR: Faildeki kusurluluk iradesidir. radesiz su olmaz. KUSUR ETLER

KAST: Bir hareketin kast olarak deerlendirilmesi iin 2 unsuru birlikte tamas lazm. Bunlar; bilme ve isteme unsurlardr. Kast = bilmek+istemek. 1.Dorudan Kast; Fail suun maddi unsurlarn biliyor ve bunlarn neticede dahil olmak zere gereklemesini istiyorsa burada dorudan kast sz konusu. 2.Olas Kast

11

12 Baz durumlarda bu isteme unsuru dorudan kastta olduu younlukta bulunmamaktadr. Olas kast bu farkllk nedeniyle olmaktadr. Olas kastta fail suun maddi unsurlarn bilmektedir. Fakat bu neticenin meydana geleceini ngrmektedir. Ancak dorudan kastta olduu gibi bu muhakkak meydana gelecek bir netice deildir.( Olas kastta bilme var ama isteme yok ama onun yerine gze alma ve kabullenme var.) Olas kast = isteme + kabullenme( gze alma) Bir hareketin belli bir neticeyi meydana getirebileceinin muhtemel olarak ngrlmesine ramen ilenmesi halinde olas kast olduu gibi belli bir neticenin gereklemesine ynelik olarak ilenen fiilin dier baz neticelerin meydana gelmesine muhtemelen sebebiyet vereceinin ngrlm olmas halinde de bu yan neticeler bakmndan olas kastla hareket edilmi demektir. Fail iledii fiilin muhtemel baz neticeleri gerekletirebileceini dnm, bu neticelerin gereklemesini mmkn ve muhtemel olarak tasavvur etmi ve bunlar kabullenmi ise bu neticeler bakmndan olas kastla hareket etmitir.Gerekten iledii fiilin belli bir neticeyi meydana getirebileceini ngren failin,sz konusu fiili yapmaktan kanmamas, o fiili ilemekten geri durmamas, olas kastn varln gsterir. rnein; ldrmek istedii Aya ate eden B, Ann yanndaki Cye de kurunun isabet edebileceini mmkn ve muhtemel olarak tasavvur etmesine ramen , ate etmeye devam ederek Cnin yaralanmasna veya lmesine sebep olursa bu neticeden olas kast dolaysyla sorumlu tutulacaktr. Sollama yasak olan yolda adam sollama yapyor, kardan araba gelebileceini tahmin ediyor ama tam sollama yaparken kardan araba geliyor ve arpyorlar. ki arabadakiler de lyor.( Olas kastta neticenin gerekleeceini ciddi olarak hesaplamaktadr.Ancak buna ramen hareketini yaparken netice meydana geliyorsa neticeyi de bir anlamda onaylamaktr) Torun bykannesinden miras alabilmek yannda iin onun lmn de evi bekliyor.Felli olan bykannenin eski bir kk vardr.Kkn yaklmas planlanyor.Kkn 12 bykannenin

13 var.Burada bykannenin evinin yanmas ve ilmesi ihtimali var yine de kii bunu gze alarak yakyor. Olas Kastn Varl in; I. II. III. Fail tehlikenin varln bilmeli.(Fail tehlike halini bilmiyorsa olas kast yoktur) Byle bir tehlikenin gerekleebileceini ciddiye alacak Tehlikenin gereklemesini kabullenecek.

Olas kastn bilinli taksirden ayrt edici zelliinin mmkn ya da muhtemel olarak ngrlen neticenin kabullenilmesi, failin ngrd tipik neticenin meydana gelmeyeceine ynelik bir gveni olmadan hareket etmesi Olas kast kasttaki bilme ve istemeyi tam istemiyor gze alyor ,kabulleniyor. Bilinli taksirde neticeyi istemiyor ama kendine yeteneklerine gveniyor. Basit taksirde neticeyi istemiyor, gveniyor. Bilinli taksirde neticenin meydana gelmeyeceine, suun unsurlarnn gereklemeyeceine gven duyuyor.Bu gven kiinin ykmllklerine aykr bir gvendir. Bir kii otomobile bomba yerletirdi.Kii her sabah iine gidecektir.Otoya bindiinde patlayp lecektir.Bombay koyan kii patladnda evrede muhakkak birileri olacak ve onlarnda leceini ngrebilmektedir.Bu durumda olas kast.Ancak bir ikinci kiinin asla olmad yerdeyse bilinli taksir. Olas kast kasttaki bilme ve istemeyi tam istemiyor gze alyor, kabulleniyor.Bilinli taksir de neticeyi istemiyor ama kendine yeteneklerine gveniyor.Basit taksirde neticeyi istemiyor,gveniyor.

TAKSR Kii neticeyi dikkat ve zen eksiklii sebebiyle gremiyor. Bunun sonucunda istemedii sonu oluuyor. Toplumun size ykledii dikkat ve zeni yerine getirme var. Dnde havaya alan atete, yanllkla adam

13

14 lmesi. Tedbirsizlik, kaytszlk, ihmal, dikkatsizlik nedeniyle suun

ilenilmesine sebep olmakrn: Trafik kurallarnn hepsi taksirli sutur. Herkes bilerek gaza basar ama sonu istenilmez.rn: Avcym, tfei ocuk ald kendini ldrd Taksirrn: Eczac, zehirli ilalar akta brakt, ii gelip iti ld Taksir Netice fail tarafndan ngrlebilir olduu halde ngrlemiyorsa( bilinsiz taksir), neticenin ngrld halde istenmemesi( bilinli taksir) CEZA KANUNUNDA NELER TAKSR OLARAK SAYILMITIR 1) Tedbirsizlik2) Dikkatsizlik3) Meslek / Sanatta Acemilik, Tecrbesizlik 4) Nizamat ve Talimatlara Aykr Hareket rn: Doktor makas hastann karnnda unuttu taksir. rn: Tra yaparken adam kestin taksir rn: Krmz kta getin, birine arptn taksir Kendisinin sanp bakasnn telefonunu alan kii dikkatli davransayd o telefonu almayacakt.Hrszlk taksirle ilenen su deildir. Kendisinin sanp bakasnn eyasna zarar veren kii dikkatsiz davranmas sebebiyle sorumlu tutulamaz.mala zarar verme taksirle ilenen bir su deildir. Yaban domuzu rneinde ate ederken dikkatli davransayd ldrmezdi. ldrme suu taksirle ilenebilir. Yanndaki arkadann telefonunu almak istiyor ancak kendi telefonunu alyor. Buna tersine unsur yanlgs deniyor.Suun maddi unsurlar gereklememitir.Kiiye teebbsten dolay ceza veremeyiz.Elverililik unsuru yok.Tersine unsur yanlgsnda bir ceza verilmesi sz konusu deil. A pusu kurar .B yi ldrmek iin.Ama karanlkta gelen B deildir de Ann kendi babasdr.Bu durumda kii hatasndan yararlanacak, babasn ldrmekten dolay deil, B yi ldrmekten sorumlu tutulacak.Nitelikli unsurda yanlma sz konusu.Gerekleen duruma gre herhangi bir kiiyi ldrmekten cezalandrlyor. Bilinli Taksir:

14

15 Bir kimse zel maharetine gvenerek bir suun ilenmesine sebep vermesi, yani ngrd neticenin gereklemesine kaytsz kalmas halinde bilinli taksirden sz edilir. Ancak dolayl kast ile kartrmamak asndan, ister bilinsiz taksir olsun ister bilinli taksir olsun netice kesinlikle istenilmemi olmas gerekir.

Netice sebebiyle arlam su Kiinin kastettii hedef ald neticeden daha ar neticenin ortaya kmas.rnein. yaralama kastyla hareket ediyorsunuz. Kii bu eyleminiz sonucunda lyor. Birine basit yaralamada bulunuyorsunuz.Ama kiinin kemii krlyor.Aslnda kastnz yaralamaya ynelik. KUSURLULUU KALDIRAN HALLER. 1.Ya Kkl, 2.Akl Hastal, 3) Sar ve Dilsizlik, 4)Geici Nedenlerle alkol ve uyuturucu madde etkisi, 5)Hakszlk hatas, 6) Mazeret Nedenleri( a.zorunluluk hali, b.hukuka aykr balayc emir, c)psikolojk nedenle snrn almas, d) cebir ve tehditin etkisi) 7) Haksz tahrik, 8)Kusurluluu Etkileyen Hata halleri. Ceza Sorumluluunu Kaldran veya Azaltan Nedenler Grevin yerine getirilmesi,Meru savunma,Hakkn kullanlmas, lgilinin rzas HATA A) Hukuki ve Fiili Hata; rn: portacnn satt eofmanlarn gerek adidas olduu zannederek satmas dolandrclk suunu oluturmaz. Eylemin konusunda hata olabilir. Eer konu mutlak olarak elverisiz ise ilenemez su sz konusu olur. Eer konunun nispi elverisizlii sz konusu ise sua teebbs gereklemi olur. Ya a. 0 12 ceza ehliyeti yok.

15

16 b. 12 15 (12 yan bitirmi 15 yan doldurmam) ceza

uygulanabilir. Ama nemli lde indirime gidilir. Temyiz kudreti yoksa 0-12 tabi ama gvenlik tedbirleri uygulanr. c. 15 18 Kusur yetenei ve ceza sorumluluu var. Ancak cezann miktar azaltlr.

2) Sarlk ve Dilsizlik Krlerde indirim olmaz. Anlama kabiliyeti vardr. a. 0 15 b. 15 18 c. arasndakilerin ceza ehliyeti yok. Bunlarn temyiz kudreti olup olmadna 18 21 . ayrt etme gc

baklr.

varsa indirilir, yoksa ceza verilmez.

3) Akl Hastal 4) Geici nedenler, alkol veya uyuturucu madde etkisinde olma radi olarak alkol veya uyuturucu madde kullanan kiilerde ceza sorumluluu vardr. Su ilemek amacyla alkol ve uyuturucu madde kullanyorsa ya da bilerek kullanrsa kii bu halde iledii fiilden sorumludur. Ateli hastalk, uyku hali,zehirlenme,epilepsi, irade d alnan alkol. Belli bir suu ilemek amacyla cesaret iin (sarho olma, uyuturucu madde kullanma) cezai sorumluluu tamdr.

CEZA SORUMLULUU KALDIRAN YA DA AZALTAN SEBEPLER (Hukuka Uygunluk Nedenleri) Bir nedenin hukuka uygunluk nedeni mi, yoksa kusurluluu kaldran bir neden mi, olduunun tespiti nem tar. Su teorisi asndan her iki kavramn anlam da sonular da farkldr. yle ki; eylem hukuka uygun 16

17 ise tm hukuk dallar iin hukuka uygundur. rnein meru mdafaa halinde adam ldrme var ise lenin yaknlar sanktan tazminatta isteyemezler. Oysa kusurluluu kaldran haller var ise, sann eylemi su (hakszlk) vasfn korur sadece ceza hukuku asndan ceza verilemez. rnein zaruret halinde kald iin bir evin kapsn krp iine giren ve bu ekilde kendisini kovalayan yrtc hayvanlarn elinden kurtulan kii eylemi, konut dokunulmazln ihlal ve zarar verme sularndan ceza almaz ancak krd kapnn bedelini demek zorunda kalr Cebir iddet ve korkutma, hata, haksz tahrik; bunlar bir hukuka uygunluk sebebi olmann tesinde ceza sorumluluunu azaltan, bazlar bazen de kaldrabilen nedenlerdir. CEZA KANUNUNDA SAYILAN HUKUKA UYGUNLUK SEBEPLER 1) Kanun emrini icra 2) Yetkili merciin emrini icra3) Meru mdafaa hakk 4) Zaruret hali ztrar hali 5) Hakkn kullanlmas 6)lginin rzas Emri alan, ald emri 2 adan incelemek zorunda.ekli adan: Bana bu emri veren, yetkili mi, emir balayc m, emir usul uygun verilmi mi?Maddi adan: Ald emrin ierii = Bana ne emrediliyor? Konusu ne? Konusu hukuka aykr ama su deil. Hukuka aykr olan her ey su deildir. Su olan her ey mutlaka hukuka aykrdr.aa: Emir hukuka aykr ama su deilse grevi yerine getirmeyecek, amirine bildirecek. Eer amiri yazl bir ekilde emri yinelerse, emri yerine getirecek. Sorumluluk amirin.bb: Emir hem hukuka aykr, hem de su memur emri yazl olarak yinelerse bile emir yerine getirilmeyecek.Emrin sorumlu olur. MERU MDAFAANIN ARTLARI konusunun hukuka aykrlnn denetlenmesinin kanunen engellenildii hallerde, dorudan emri veren

17

18 1. Birine ynelmi saldr olacak, Saldr haksz olmaldr, su tekil etmesi gerekemez, Saldry o an defetmek zorunda olacaksn,Savunma ve saldr ayn anda olacak,Savunma ve saldr arasnda orant olmal Bize saldran kiinin cezalandrma yeteneinin olup olmadna bakmayz. ocuk, deli diye dnmeden kar saldrya geebiliriz Osmann bana 1 milyar borcu var. Ben icraya verip haciz iin eve gidiyorum. Osmanda mutlu bir gnmde sen nasl hacze geldin diye saldrya geebilir ama bu meru mdafaa olmaz. Hukuki bir durum var. smail dayak yemi, ertesi gn adamlarn alp gelmi. Meru mdafaa deil. Orant = ocuk tala saldrrken, sen tabancayla saldramazsn. Eer mala kar yaplan saldr hrriyeti kstlyorsa meru mdafaa mmkndr. Saldrnn nefse ya da rza ynelik olmas gerekmez. Saldrnn bir hakka ynelik olmas yeterlidir. (CK) Meru savunmada snr heyecan, panik, korku sebebi ile alm ise snr aan kiiye yine de ceza verilmez.(CK) Ancak btn hukuka uygunluk sebeplerinde snr ayet kastl olarak alm ise alan ksmn kastl halinden sorumlu olmak sz konusudur. ZARURET HAL: - Tehlike nefse veya rza ynelik olacak - Tehlikeye bilerek sebebiyet verilmemi olacak- baka trl korunma imknn olmayacak- orantlktehlikeye gs germe ykmll olmayacak. rn: Gemi batt, tahta sadece bir kiiyi tutabilir. Hukuk birini suya atar. Burada ar bir tehlike var.rn: Kpekten kaarken, birinin evine girilmesi su deil. Meru Mdafaa / Zaruret Hali Farklar MM Saldrana kar savunma yaplr ZH - Olayla hi alakas olmayan 3. kiiye zarar verilir MM Haksz saldr olacak 18

19 ZH Tehlike olacak MM Su yoktur, tazminat da yok ZH Su yok, tazminat var KASTI AAN ADAM LDRME: Bir kimse messir fiil (yaralama) kastyla hareket ediyor, ama bu hareketin sonucunda adam lyor. Bir yumrukla yaralamak isterken, adam dp kafasn arpyor, adam lyor. Burada bir objektif sorumluk hali var PRATK ZMLER; 1. Mahalle bekisi T,K ile M arasnda kan kavgada ayrmak iin bir olaya mdahale eder.Bu duruma kzan K, T ye bir yumruk atar.Dengesini kaybeden T yere derek kafasn beton zemine arpar ve hastaneye kaldrlrken yolda beyin kanamas sonucu hayatn kaybeder. Kii su olan bir hareketi gerekletirirken istedii neticeden daha ar bir netice meydana gelmi olabilir.Bu durumlarda netice sebebiyle arlatrlm su szkonusudur.Olayda K T yi yaralamak isterken ldrr.K nn yumruk atmas kasti bir harekettir.Yalnz T nn lmesini istememiir.TCK m.23 uyarnca kii netice bakmndan sorumlu tutulabilmesi iin en azndan taksirle hareket etmesi gerekir. Olayda K nn T ye yumruk atmas kasti ama T nin yere dp kafasn arpmas sonucu lmesinden sorumlu tutualbilmesi iin bu hareket bakmndan taksirin mevcut olmas gerekir.K gerekl dikkat ve zeni ykmllne aykr davranm ve suun kanuni tanmndaki neticesini ngrmemitir.Dolaysyla K taksirle hareket etmitir. Yumruu atan K karateci ya da boksr olsyd bu netice bakmndan olas kast ile hareket etmi olurdu.Olas kast olmas durumunda ise netice bakmndan arlatrlm su sz konusu olmazd.K kasten adam ldrmeden sorumlu olurdu. K haksz tahrik hkmlerine dayanabilir mi? Hayr T tarafndan K ya kar yaplan bir haksz fiil yoktur.Mahalle bekisi olmasndan dolay T nin yapt hareket grev gereidir. 2. Otomobiliyle Ankaradan Eskiehire gitmekte olan G geceleyin yoldan gemekte olan Z ye arpar.Z nin yaralandn fark eden G henz kimsenin durumu fark etmemesinden 19 yararlanarak hemen olay

20 mahallinden uzaklar.Sabahleyin kyller tarafndan durumu fark edilen Z hastaneye kaldrlr ise de rtk vakit cok ge olduu iin kurtarlamayarak lr. Olayda kasten ldrmenin ihmali davranla ilenmesi szkonusudur. G Z ye taksirli bir hareket ile arpmtr.Ardndan kaarak yaralanan Z nin lmne ihmali ile sebebiyet vermitir. TCK m.83 e gre G nin lm neticesinden sorumlu tutulabilmesi iin ihmalinin icrai davrana edeer olmas gerekir.m.83/2 gereince icrai ve ihmali davrann edeer kabul edilebilmesi iin b.nceden gerekletirdii davrann bakalarnn hayat ile ilgili olarak tehlikeli bir durum oluturmas gerekir. Olayda G nn ngelen tehlikeli bir fiilinden kaynaklanan netice sz konusudur.G nin bu neticeyi nleme ykmll bulunmaktadr.arparak yaralanmasna sebep olduu Z yi hemen hastaneye kaldrma ykmll bulunurken bunu yerine getirmemitir.Dolaysyla Z nin lmesinden kazaya sebebiyet olan G sorumludur. 3. Sara hastas olan S nbet geirerek bilincini kaybederek rpnd esnada ayann Hemire H nin yzne arpmas sonucu H nin burnu krlr.S nn avukat olay soruturan C.Savcsna S nin kusur yetenei olmad eklinde bir beyanda bulunur. Bu beyan geerli midir? Neden? Bu beyan geerli deildir.nk olayda S nin kusur yetenei deil hareketi bulunmamaktadr.Ceza hukuku bakmndan nemli olan kiinin iradesi tarafndan hakim olunan veya olunabilir bir davrantr.Oysa nbet halinde yani tam bir uursuzluk halinde yaplan hareketler ceza hukuku asndan hareket saylmazlar. Suun maddi unsurlarndan hareket olumad iin su olumamtr. 4. A ldrmek amacyla tabanca ile B ye ate eder.Ar yaralanan B kaldrld hastanede elektrik kontandan kan yangnda duman zehirlemesi nedeniyle lr. Alan ceza davasnda mahkeme A hakknda kasten adam ldrmeye teebbs nedeniyle verdii mahkumiyet kararn hastanede ckan yangnn nedensellik ban kestii eklindeki gerekeye dayandrr.Mahkemenin bu gerekesi yerinde midir?

20

21 A B yi vurmasayd B hastaneye kaldrlmayacak ve yangn sonucu lmeyecekti.Yani A nn hareketi ile B nin lm neticesi arasnda nedensellik ba vardr. Nedensellik ba vardr ancak uygun olu olmad hususu objektif isnadiyetle ilgilidir.Oluan netice failin hareketine bjektif olarak yklenebiliyorsa objektif isnadiyet vardr. Bu olayda A nn hareketi ile lm neticesi arasnda nedensellik ba vardr fakat objektif isnadiyet yoktur.nk B nin lm A nn onu vurmasyla deil yangn sonucu gereklemitir. ( Yemee zehir katm o srada deprem olmu- ned.ba.yok, yemee zehir katm hastaneye kaldrlrken yolda kaza sonucu lm ned.ba.var. 5. 16 yandaki C denizde yzmekteyken kurtarn imdat diye barmaya balar.D birka metre mesafede bulunmasna ve iyi bir yzc olmasna ramen C ye yardm etmez ve boularak lr.Olayda ne tr bir su sz konusudur.C nin lmesinden dolay D hangi koullarda sorumlu tutulabilir? D nin C ye kar TCK m.83 ten kaynaklanan herhangi bir ykmll bulunmamaktadr.D tarafndan yaplan ihmali bir hareket vardr.Bu ihmali hareketinden dolay icrai bir hukuki ykmll olmaldr. TCK.m.98 salt yardm etmemeden doan bir sorumluluu vardr. M.98 /I tek bana yardm etmemeyi su olarak nitelendirmektedir.Ama II.fkrada lm durumunda denmitir. 6. Ormanda yry yapan F kar frtnasndan kurtulmak iin G nin da evinin nndeki otomobilin camn krarark otomobile biner ve ehre dner.F hakknda hrszlk ve mala zarar verme suundan dolay alan ceza davasnda F nin avukat hukuka uygun davrandn ileri srer, mahkeme ise F nin kasten davranmadn bu nedenle sularn manevi unsurunun olumad gerekesiyle beraat savunmas ve mahkemenin karar dogru mudur? Avukatn savunmas doru deildir.nk zorunluluk hali hukuka uygunluk sebebi deil, kusurluluu ortadan kaldran bir mazeret sebebidir. Bunu TCK m.25 in gerekesi ve CMK m.223 ten anlyoruz. Mahkemenin karar verir. Avukatn

21

22 karar da doru deildir.nk kii bilerek ve isteyerek otomobilinin camn krmtr.Yani kasten davranmtr. 7. Hollandadan Trkiye ye turist olarak gelen T ve L iinde esrar olan sigara ierken yakalanrlar.T Hollandada oldugu gibi Trkiyede de esrar imenin serbest olduunu zannediyordum.L ise sigaray bana T verdi ancak iinde esrar olduunu bilmiyordum eklinde ifade ederler. T nin savunmas ceza sorumluluunun hangi kouluyla ilgilidir? L nin savunmas suun hangi unsuru balamnda tartlmaldr.? TCK m.30/4 hakszlk hatas.Bu konu kusurlulukla ilgilidir.Hakszlk hatas kanlmaz ise kusuru ortadan kaldrr.Kusursuz ceza olmayaca iin de ceza verilemez. Olayda T nin lkesinde esrar meru olduundan dolay Trkiyede de meru kabul etmesi kanlmazdr.Yalnz Trkiye ye sk sk gelen biri ise kanlmazl tartlr.Kanlmazlk ltn kiinin yana, eitim durumuna, yaam tarzna bakarak saptarz. TCK m.30/1 suun maddi unsurlarnda hata. L itiinin esrar olduunu bilmiyor bu yzden kastn bilme unsuru gereklemediinden kasti hareket etmemitir.Ama taksirli sorumluluk hali sakldr.Kanunda bu suun taksirli ekli bulunmadndan ceza verilmez. 8. Ava kan A nn uzaktaki bir karaltya av hayvan olduunu dnerek ate etmesi ve fakat gerekte karaltnn B olmas sebebiyle onu ldrmesi halinde A nn ceza sorumluluu ne ekilde belirlenir.? ldrme suu bakmndan konusunda failin bir insan ldrdn unsurlarda bilmesi hataya

gerekir.Suun

hata

vardr.Fail

maddi

dmtr.Kasti davranmamtr.Ama bu suun kanunda taksirli ekli bulunduu iin A taksirle adam ldrmeden sorumludur.Ama dikkat ve zen ykmll gsterse bile onun insan olduunu bilemezdi ise taksirli hareketi de yoktur sorumlu tutulamaz. 9. A kz K y parkta Z ile el ele grr.A ehir dndaki Z nin evinin nnde pusu kurar ve evden ktnda bacaklarna doru birka el ate eder.Ancak Z nin aclar iinde kvrandn gren A onu hemen hastaneye 22

23 kaldrr.Yaplan tbbi mdahaleye ramen Z lr. Mahkemede tahri edildiini ldrmek istemediini ve A nn 65 yandan byk olduundan kusur yeteneinin olmadndan cezalandrlamayaca eklinde savunma yaparlar.Bu savunmalar deerlendiriniz? Haksz tahrik olabilmesi iin haksz bir fiil olmaldr. Haksz fiil demek, o filin illa su olmas veya hukuk dzenine aykr olmas demek deildir. Toplumsal kurallara aykrlk da haksz bir fiil olabilir. Olayda Z tarafndan gerekletirilen bir haksz fiil bulunmad iin A haksz tahrik edildiini savunamaz.A nn Z yi ldrmek istemedii ate ederken kiinin hedefledii yere kulland aracn niteliine kullan ekline, ka el ate ettiine baklarak karar verilecektir. Mevcut dzenlemede ya kkl, akl hastal, sar ve dilsizler zel olarak ele alnmtr. Ya bykl tek bana kusurluluu etkilemez.Meer ki bu yallk akl sal zerinde olumsuz etki yapsn.Bu durumda akl hastalarnn durumu gibi olur. 10. Borlarn demeyen ve demesi iin ikaz edilen A ya bir gn yolda

yrrken B tarafndan arabadan ayana ate edilir.Kurun A ye deil kalabalk yoldan geen Z ye isabet eder.Hemofili hastas olan Z hastaneye kaldrlmadan lr. Z hemofili hastasdr. B nin meydana gelen lm neticesinden sorumlu tutulabilmesi iin neticenin faile objektif olarak isnat edilebilmesi gerekir.Ayrca suun dier unsurlarnn da (manevi unsur,hukuka aykrlk gibi) gereklemesi arttr.Olaymzda gerekleen netice ile failin fiili arasnda nedensellik ba bulunmaktadr.Ancak gerekleen netice faile objektif olarak isnad edilemez.nk korunan hukuki yarar asndan zarar dourmakla birlikte gerekleen netice failin hareketi ile birleen baka bir nedenden meydana gelmitir ve bu husus normun koruma amac iinde deildir.Normun kapsamaz.Ancak koruma failin kast amac veya tesadfen taksirinin gerekleen olduu olaylar fail durumlarda

gerekleen sonutan sorumlu olur.Nitekim TCK m.23 de netice sebebiyle 23

24 arlaan sularda en azndan taksiri arayarak rnekteki gibi durumlarda sorumluluun sz konusu olmadn ifade etmitir.Doktrindeki baka bir gr ise bu gibi durumlarda objektif isnadiyetin bulunduunu savunmutur. Yargtay ise son dnemde istikrar kazanan kararlarnda failin madurun hastaln nceden bilip bilmediinin aratrlarak sonucuna gre bildii tespit edildii takdirde bilinli taksirle ldrme suundan bilmedii belirlendii takdirde basit taksirle ldrme suundan mahkumiyete karar verilmesine iaret etmektedir. Yol kalabalk olduu iin B kurunun yoldan geen herhangi birine isabet edebileceini ngrm buna ramen at yapm ve ortaya kabilecek yaralama veya lm neticelerini kabullenmitir. Dolaysyla B nin bu su bakmndan olas kastla hareket ettii sylenebilir. &Uyuturucu maddelerin devaml kullanlmas halinde kiinin al ve ruh sal bozulmakta, kusur yetenei etkilenmektedir.Uyuturucu kullanm alkanlk haline getirmi olan kiinin iinde bulunduu durum kronik uyuturucu kullanm niteliindeyse, kronik uyuturucu madde zehirlenmesi bir tr akl hastal gibi grldnden akl hastalarna ilikin sorumluluk rejimi( m.32) esas alnmaldr. 11. H evine dnerken sratli araba kullanmas nedeniyle kardan karya

gemekte olan K ya arpar ve ar yaralanmasna neden olur.Ancak H bann belaya gireceinden endielenerek K y brakp gider.K kan kayb nedeniyle lr. nceden gerekletirdii davrannn bakalarnn hayat ile ilgili olarak tehlikeli bir durum oluturmas (ngelen tehlikeli eylem nedeniyle hususunda neticesinden neticeyi bir nleme ykmll TCK m.83/2-b) Taksirle yerine sorumlu yaralama suunu ileyen kii yaralanan kiinin tedavi edilmesini salama ykmllk altndadr.Bu suunu ykmlln kii getirilmemesi sonucunda kiin lmesi halinde, meydana gelen lm taksirle yaralama ileyen tutulur.Olayda olas kast sz konusudur.

24

25 12. L bir gece evden tfeini alp lokantann st katnda beklemeye L dur kprdama der. Z kaar.L arkasndan ate blgesinden yaralar. Ambulansla hastaneye

balar.Gece ge saatlerde Z anahtarla kapy aar, kasaya ynelir kasay amaya alrken ederek sol gs

gtrlrken ambulans kaza yapar ve z beyin kanamasndan lr. Olayda ambulansn kaza yapp Z nin lmyle L nin fiili arasnda nedensellik ba bulunmaktaysa da gerekleen sonu faile isnat edilemez.Ancak fail gerekletirdii ksmdan sorumludur. Bu durumda L nin kast yaralama olduu takdirde yaralamadan, ldrme olduu takdirde 13. ise kasten ldrmeye teebbsten sorumlu tutulmas ve gerekmektedir. Hastaneye kaldrlan doktor tarafndan ge mdahale edilmesi ameliyat zamannda yapmamas nedeniyle yaamn yitirmitir. Doktor kanun hkm dolaysyla garantrdr. Zamannda mdahale etmemek konusunda kast bulunduu takdirde ihmali davranla kasten ldrmeden dolay sorumlu olur (m.83/2-a)

25