Brahmanizm Nedir, Dini, Kutsal Kitab

Hindistan'da yaygn olan batl bir din. Buna Hinduizm de denir. Vedacln devamdr. Hindistan'n z dini Brahmanizm'dir. Hindistan'da doan Budha'clk dier tabirli Budizm ve Cayna'clk gibi dinler, ancak Brahmanizm'in bir reformu veya buna bir tepki olarak ortaya km dinlerdir. Brahmanlar (M.. 800-600 ?) yllarndan balyarak Brahman rahipler kastnn egemenlii arln gstermeye balad. Brahmanizmin felsefi sistemlerini iki ana akm evresinde toplamak mmkndr. Biri geleneki akm, br tanrc akm. Gerekten Hint dncesine zg birtakm varsaym ve kurgular ile panteizmin ve yinciliin yan sra bir sevgi doktrini saylan bhakti de Hindistan' her kii iin ayr ve tek bir tanr kavramna gtrmtr. ada Hint dnceleri bu sonuncu eilimin ve daha bir ok etkenin zoruyla inan hogrsne dayanan bir dnya dini kurmaya altlar. Brahmanizm, Buddizm'deki dini yayma geleneine sahip olmamakla beraber, Hindistan'n dna da tamtr. Brahmanizm'in saysz tanrlar vardr, ama en nemlileri birka tanedir. teki tanrlar onlarn uydular olarak kabul edilir. Tanrlar (deva) arasnda bir byklk sras bulunur. Brahmanizm gelitike bu tanrlardan ayr bir stnlk kazand: Brahma, Vinu, iva. Dii tanr "enerji"yi (akti) temsil eder. (akti'den akticilik dodu). Tanrlar arasnda eitli akrabalklar vardr. Biroklar da birbirleriyle kaynar: En nemlileri Harihara (iva ile Vinu) ve Ardhanari'dir (iva ile akti'si). Tanrlarda tpk insanlar gibi davranrlar. Ruh gmnden kendilerini kurtaramazlar, bugnk dnyada onlar da er ge leceklerdir. Dinin alt tabakalarnda aaca ve zellikle incir aacna tapnma ok yaygndr.

Veda'lar, kark ok tanrcln mezheplere blnme alarnda bir dzene girer ve yce bir ilkeyi hakim klmaa yani tek tanrcla dnmee ynelir. nanlarn ve ibadetlerin temelindeki efsanev tanr kalbnn u veya bu ad tamas filozoflar iin pek nemli deildir. Esas ama tanrsall gerekletirebilmektir. Bu da kurtulu (moka) demektir. Moka'ya saysz yollardan geilerek varlr. Ama bunlar belli bal iki ana yolda toplamak mmkndr:

1/5

Brahmanizm Nedir, Dini, Kutsal Kitab

beden ve ruh ilesi (yoga), ve mistik temaa (bhakti). Bu iki yolda Bilgi'ye (inana) alr. Brahmanizm Hindistan'daki dier dinlerden Tensh (ruh g) ve Kast sistemi ile ayrlr. u halde bu dinin iki ana esas vardr: 1- Tensh inanc: lmden sonra canl varlklarn ruhlarnn bir bedenden dier bedene gmesidir. Ruhlar bu ekilde ykselebildii gibi aa derecelere de inebilir. 2- Kast sistemi: Aryn rk kendi stnlk ve btnlklerini koruyabilmek iin halk birbirinden farkl sosyal snflara ayrmlardr. Bu snflar srasyla yledir: a- Brahmanlar (din adamlar ve bilginler). b- Ksatriyalar (prensler ve askerler). c- Vaisyaslar -Vikyalar (hayvanclk ve tarmla uraanlar). d- udralar (iiler, sanatkrlar ve kleler). Bir de bu snflarn dnda kalan "Parya"lar vardr ki onlar insan bile saylmazlar. Bu dinde Tanr, yaratc Brahma, koruyucu Vina ve tahrik edici iva'dan ibarettir. Ayinler mezheplere gre dzenlenmitir. Bu yzden ok eitli yinler vardr. Tapnma bakmndan en belirgin olay puja, yani "yceltme"dir. Puja, daha eski kurban trenlerinin yerini almtr. zel ibadet hergn aile reisi veya "ev rahibi" tarafndan yaplr. Genel trenler tapnakta rahiplerce ynetilir. Bu tren srasnda heykele iekler sunulur, heykel ykanr, giydirilir, sslenir, ttslenir. Dua, vedalardan beri kutsal saylan bir ilemdir. Duann belirli durumlara gre kesin olan kurallar aynen uyularak okunmas ok nemlidir. Ayinlerde vcut hareketleri (mudra) Brahmanalar'dan bu yana ekil ve anlam bakmndan kesin olarak belirlenmitir. Ayrca ibadetle ilgili eyalar da kullanlr: anaklar, testiler, ayna, lambalar, sedef borular, anlar vb. Brahman dini mensuplarnn haytn bandan sonuna kadar resm yinler doldurur. Halk bayramlarnda ok byk kalabalklar eitli yerlere hacca giderler veya tapnaklarda toplanrlar. Ayinleri rahipler (brahman) ynetir. Brahmanlar doutan kutsal birer varlktr. Dini trenlerde veda'y uygulamak, bu kitaptan yorumlar yapmak ve din geleneklerini retmek yetkilerine sahiptirler. Sabahlar yaplan dini trenlerde, karlar Brahminler onlara yardm eder. Btn Hindistan rahipleri Brahman'dr; ancak ou, dnya ileriyle de urar, zellikle iftilik yaparak geinirler. Brahmanlar'n ayrt edici zellii, rahip olurken taklan pamuktan yaplm kutsat bir erittir. Kutsal kitaplar "Brahman''larla "Upaniad"lardr. mil A

Brahmanizm

2/5

Brahmanizm Nedir, Dini, Kutsal Kitab

Brahmanizm, M.. yaklak II.yzyla doru Brahmanlar Vedizm'den, kendilerinin toplumun, ilk plannda igal ettikleri yeri hakl gsterecek olan bir din kardlar. Kelimenin dar anlamyla Brahmanizm diye adlandrlan inancn k noktas buna dayanr. Tarihi Brahmanizm'in kutsal metinleri Brahmanalarla Upaniadlardr. Brahmanalar yaklak olarak M.. 800 ila 600 yllar arasnda tertiplenmilerdir. Bunlarda kurbanlarla ilgili ve bunlarn karmak ayrntlarn ya etimolojilerle, ya da tanrlar zerine efsanelerle hakl gsteren bahisler vardr. Upanishadlar ise M..600 ile 500 yllar arasnda meydana getirilmilerdir. Bunlar ok derin bir felsefeyi aklamaktadrlar. Atman ile Brahman'n zde eyler oldugunu, insandaki ve gneteki ruhun bir ve ayn ey oldugunu ve Tanrnn grnen hereyin ta kendisi oldugunu izah eder. Bu konuda saysz rnekler verir ve salam yaklamlar yapar. Brahmanizm'in ana tezleri de bunlardr, kainatn temel z olan Brahman ile insanlarn derin benlikleri olan Atman'n zdelii; daha nceki davranlarn semeresi olan Karman ve buna bal olarak ruhg ya da tekrar tekrar dou zinciri anlamna gelen Samsara. Ve brahmancln mehur sz; Tat tvam asi (Sen O'sun).Animizm'den llerin sonradan yaadklar fikrini alp muhafaza etmekle beraber, ayn varlk tarafndan birbirini sonsuz ekilde takip eden hayatlar yaanabileceini katiyen kabul etmiyordu. imdi ise tersine olarak, yaratklarn saysndaki dzenin nceki yaamlardaki insan ve hayvan hayatlarnn muhteva ve dzenine bal olduu dnlmektedir. Bu ise her bir yaamn, daha nceki bir yaama gre olduu zorunluluunu getiriyor, ite bu zarurete Karman ad verilmektedir. Ruhun defalarca bedenleniine olan inancn Hind'de ne derecede yaygn oldugunu, XI.yzylda Hindistan' ziyaret etmi olan El Biruni'nin u szlerinden de anlayabiliyoruz; "ten gelerek sylenen ehadet kelimesi Mslmanlarn zellii olduu gibi, tanr lemesi Hristiyanlarn, Cumartesi gnne hrmet ise yahudilerin alametidir. Ayn ekilde Ruhg de Hint dininin niandr. Buna inanmayan o topluluktan deildir." Kurallar Az veya ok iyi bir hayat srm olduumuza gre, lmden sonra da az veya ok yksek bir hayata kavuuyoruz. Yani, yeni bir bedene giriimiz, daha nceki hal ve gidiimize bal olan bir eydir. Bylece din dncesi, ahlakn da z haline gelmektedir; insann yaptklarnn iyi veya kt oluunun mkafat veya cezas, sonradan daha iyi ya da daha kt bir bedene giri eklinde ortaya kmaktadr. Fakat yeniden domak "dnyann strabna" yeniden ortak olmak demektir. Hayatn byle ebediyen yeniden balay, straplarn da ebediyen yeniden balay demektir. O halde kurtulu nerden gelecektir? nsan, Atman'la Brahman'n tpklna inand anda, arzu da snecektir. te bu, bilgi yoluyla eriilen Kurtulutur.

3/5

Brahmanizm Nedir, Dini, Kutsal Kitab

Vedizm Bu dinin tanm bu dinin kutsal metni olan Veda'da yaplmaktadr.Veda sz bilgi demektir. Bu bilgi gzler yoluyla deil, kulak yoluyla elde edilen bilgidir. Metnin en eski paras olan ve iinde 1.028 vg (kaside) bulunan RigVeda M..1500 ile M..1000 yllar arasnda tarihlendirilir.Bu insanln en eski kutsal kitabdr. Vedizm tanrlar; ndra,Mithra,Varuna'dr.ndra Veda'da en fazla rastlanan tanrdr.ndra bir doa tanrsdr. Gk grltsnn, frtnann ve yamurun tanrsdr. Btn bunlarn yannda bir eit ulusal tanr, sava tanrsdr ki kavmi iin zafer dolu savalar yapar. Kaba, hain gcn tanrs olan ndra'nn karsnda, akl tanrs olan Varuna bulunmaktadr. Varuna ilkin gk, fakat daha ok gn -yldzl gn- tanrsdr. Varuna daha sonra doann dzgn ilemesini salayan Evrensel Dzen Tanrs ve dnyaya gzkulak olup insanla yol gsteren Ahlak Tanrs haline gelmitir. Varuna'nn yan sra bir de Mithra vardr ki gndz gn nn ve ayn zamanda Hakkn Tanrs'dr.(Her eyi gren tanr)nsanlar arasnda adaletin iyice egemen olmasn salamakla yetklilidir. Brahmanizm Brahmanizm, kaltm yolu ile geen bir kast blnmesine dayal toplumsal bir inanc ihtiva eden Hint dinidir. Kast, imtiyaz bakmndan yukardan aaya doru kesin llerle snrlanm toplumsal snflarn her biridir. Hindistandaki slam limlerinden Mazher-i Can- Canan hazretleri buyuruyor ki: (Brahmanizm sa aleyhisselamn miladndan asrlarca evvel Hindistanda zuhur etmi hakiki, ilahi bir din idi. Sonralar bozularak, kfir oldular.) [m. 14] Brahmanlar, prensip olarak bir yaratcya inanrlarsa da, Peygamberlere inanmazlar. Btl inanlarna gre Brahma, en olgun ve hep skut eden bir ilah olup, her eyin asldr. Fakat bu ilah, dier iki ilah vastas ile ilerini yapar. Bunlardan birisi Vinu, dieri Siva dr. Brahmanlara gre, Brahma, dnyay ve her eyi yaratandr. Btn yaratma ilerini o yapar, alameti gnetir. Vinu akldr. Her eyi koruyan, yani koruyucu bir ilahtr. inde bulunan zamana hkmeder. Alameti sudur. Siva ise, hayat ve lm tanrsdr. inde bulunulan zamana ve istikbale hkmeder. Adalet ve intikam bunun iidir. Alameti ise, atetir. Brahmanlar, tanrlar Vinunun semada yaadna inanrlar. Dier tanrlar, Vinuya yeryznde birtakm eytanlarn trediini, yeryznn asayi ve intizamn bozduklarn ve bunlarn cezalandrlmas iin, yeryznde, insan eklinde domas lazm olduunu sylerler. Brahma inanna gre, Vinu imdiye kadar dnyaya 9 defa muhtelif ekilde [insan, hayvan veya iek olarak] gelmitir. imdi onun onuncu gelii beklenmektedir. Vinunun da dnyaya bir hayvan eklinde gelebilecei hesaba katldndan, hayvan ldrmek yasaktr. Onun iin, fanatik Brahmanlar, asla et yemezler.

4/5

Brahmanizm Nedir, Dini, Kutsal Kitab

Brahmanlarn bir ubesi olan Mecusiler, atee, inee, timsaha taparlar, llerini gmmezler. Kulelerde saklayp akbabalara yedirirler. Baka bir ksm olan Sihlerdir. Bir de Hinduistler vardr. Bunlar, aa tabaka halkn btn hurafelerine inanrlar. Bu inann artk hibir kymeti kalmam, tamamen rndan kmtr. Brahman inannda putlar da vardr. Putlarn cinsi, manas, yenecek ve yenmeyecek eyler, sular ve bunlara verilecek cezalar, Manava Dharine astra ismindeki kitaplarnda yazldr. Brahmanlarn drt snf nsanlar drt snfa ayrrlar: 1- Brahmanlar: Son derece nfuzlu olup, szlerine kimse kar gelemez. Bunlar inann kutsal rahipleridir. Mukaddes Veda kitabn okumak ve dier Brahma mensuplarna yol gstermekle grevlidir. Emirlerine kimse kar gelemez. Herkes onlardan ekinir. 2- Savalar: Bu snfa hkmdar, raca ve byk devlet adamlar girer. Bunlara Krina denir. 3- Tccarlar, ziraatlar: Bunlara Vayansa denir. 4- Kyller, iiler ve hizmetiler. Bu drt snftan karlanlara Parya ad verilir. Bunlar hayvan muamelesi grr. nsan gibi yaamak haklar yoktur. Dier snflardaki insanlarla btn ilikileri kesilir. Brahmanlar insanlara, Brahman rahiplerinin szlerini dinlemek ve onlara her zaman itaat etmek, Manava kitabna gre hareket etmek, paryalarla hi temas etmemek, hibir canl varl ldrmemek gibi hususlar telkin ederler. Hele inek Hindistann en mukaddes hayvandr, insan olmayan btn mahluklarn semboldr. Onu ldrmek demek, bir Brahman ldrmek demektir ki affedilmez. Ruh ve beden hakknda bilgi vermezler. Tenashe, yani insan ldkten sonra ruhunun tekrar baka bir ekilde dnyaya geleceine inanrlar. Yalnz insan kutsal bir varlk olarak kabul ederler. Ancak kadnlara hibir hak tanmazlar. Hindistanda Ganj Nehrini mukaddes sayarlar. Bu nehirde ykanmay, bu nehrin suyunu imeyi, llerini bu nehre atmay kutsal vazife addederler. dinimizislam.com

5/5