Week 42, Woensdag 19 oktober 2011

istorisch bekeken
Vooropgesteld: van een lang bezoek van de Franse keizer aan onze contreien was bepaald geen sprake. Sterker nog, zoals de streekhistoricus van onze kran Adri den Boer het al eens aanduidde, Napoleon raasde voorbij in 1811. (Toen & Nu, Het Kanaal 18 februari 2009). Op een zondagochtend om half acht op 27 oktober, om preciezer te zijn. Een stoet met veel paarden trok over de s-Gravenweg vanuit Rotterdam richting Gouda. Werd er gestopt onderweg? Ons niet bekend. Al gaan er prachtige verhalen over een mogelijke stop bij De Roode Leeuw, het huidige cafrestaurant, dat toen ook nog fungeerde als plaats waar paarden konden worden gewisseld... Op die plaats werd overigens ook tol geheven, maar van hogerhand was de gemeenten al te kennen gegeven dat bij de passage van de Franse keizer de tollen bij de passage open moesten staan. Vast staat wel dat Nieuwerkerk twintig paarden met tuigen moest leveren, zo diepte Adri den Boer uit de archieven op, die met twintig mannen de keizer moesten ophalen in Rotterdam en via Capelle en Nieuwerkerk naar Gouda loodsen. Ze werden later keurig uitbetaald... In verschillende dorpen langs de route werden erepoorten gebouwd voor de passage van de keizer. Die had daar maar weinig oog voor. In Moordrecht werd daar behoorlijk over gefoeterd toen Bonaparte en zn gezelschap er doorheen waren gescheurd. Veel blijvends hielden we in onze streek niet over aan de vluchtige passage van keizer Napoleon. Of het moest zijn... het keizerbitter van Nieuwerkerk! Van 1906 tot 1971 had de familie Post aan de Nieuwerkerkse sGravenweg de distilleerderij en tot 1979 nog de slijterij De Keizer, met als bekendste product Keizerbitter. Inspiratiebron voor de naam was wel degelijk Napoleon Bonaparte. De suggestie dat n van de soldaten van Napoleon ooit een drankje brouwde dat bekend is geworden als Keizerbitter doet Adri

pagina 27

Napoleon reed ook door Capelle aan den IJssel

Deze maand is het precies tweehonderd jaar geleden dat de beroemde Franse keizer Napoleon Bonaparte een bezoek bracht aan Nederland. In 1811 gebeurde dat. Oktober is ook al jaren De Maand van de Geschiedenis en die twee komen nu samen. Op tal van plaatsen in het land wordt stilgestaan bij de komst van de kleine keizer naar Nederland, tweehonderd jaar geleden. Maar wist u dat Napoleon Bonaparte ook door Capelle aan den IJssel reed? En door Nieuwerkerk aan den IJssel en Moordrecht ook. Nieuwerkerkers weten daar inmiddels alles van, want al twee jaar geleden werd daar bij dat feit stilgestaan met een groot historisch kostuumspektakel op de s-Gravenweg. Op deze pagina wat meer over Napoleon en Nederland. En dan vooral over onze streek natuurlijk!
den Boer in ieder geval als geschiedvervalsing van de hand. De invloed van Napoleon op de langere termijn in Nederland was best groot, al valt hier en daar wel iets op af te dingen. Dankzij Napoleon hebben we een burgerlijke stand gekregen en werd de dienstplicht ingevoerd. De Franse tijd in Nederland ging gepaard met tal van veranderingen waarvan een aantal ook later is gebleven.

Huub Stapel als Napoleon in Capelle en Gouda

Keizerbitter herinnert nog aan Napoleonverleden aan de IJssel

Alles over Napoleon in Nederland

Dit jaar wordt speciaal ter herdenking van het bezoek van Napoleon Bonaparte aan Nederland een zestal tijdschriften uitgebracht door de Stichting Thema Tijdschriften. Vijf daarvan zijn inmiddels uit; de zesde verschijnt in november van dit jaar. Napoleon in Nederland 1811-2011 heten de tijdschriften. En in elke aflevering gaat het over een bepaald gebied van Nederland dat door de Franse keizer werd bezocht. In nummer drie stonden Utrecht en Zuid-Holland centraal, en kwam dus ook onze regio aan bod. Dat wordt in nummer zes nog eens aangevuld met een speciaal nummer over Napoleons bezoek aan Den Haag en Rotterdam. Het blad staat boordevol wetenswaardigheden over de Franse keizer en achtergrondverhalen over wat Napoleon naliet in ons land, wat zijn invloed was en wat daarvan nog is terug te vinden. Voor liefhebbers echt een aanrader. Verkrijgbaar in de betere boekhandel of te bestellen bij de uitgever. Een los nummer kost 5,95 euro. Kijk op w w w. t h e m a t i j d s c h r i f ten.nl.

Museumavond in Oudheidkamer
NIEUWERKERK A/D IJSSEL - Woensdagavond 19 oktober is de Oudheidkamer van de Historische Vereniging Nieuwerkerk aan den IJssel (HVN) open van 20.00 tot 21.30 uur. Het is voor het eerst en als experiment dat zo in Zuidplas wordt meegedaan aan de landelijke Maand van de Geschiedenis. Gezien de passage van Napoleon langs de boerderij op 27 oktober 1811 wordt extra aandacht gevraagd voor objecten uit de permanente collectie van de vroegere distilleerderij De Keizer n voor een oude steendruk van de Slag bij Waterloo van 1815. Te zien is ook de nieuwe wisseltentoonstelling 200 jaar Burgerlijke Stand. Lief en leed in Nieuwerkerk aan den IJssel. De samensteller is present om vragen te beantwoorden. De Oudheidkamer is te vinden op s-Gravenweg 6a in de monumentale boerderij Nooit Gedacht, nabij de Capelse grens. De toegang is gratis. Buiten de open middagen zijn groepsbezoeken mogelijk: bel 0180-312228. Het volgende open dagdeel is de middag van zaterdag 5 november.

Voor theaterliefhebbers wacht begin volgend jaar een buitenkansje. Dan speelt namelijk niemand minder dan acteur Huub Stapel een ongetwijfeld schitterende voorstelling in zowel het Isala Theater in Capelle aan den IJssel (7 februari) als de Goudse Schouwburg (21 februari) in de rol van Napoleon Bonaparte. Napoleon op Sint Helena heet het stuk, dat gaat over het fascinerende einde van de keizer. Bij beide theaters zijn nog kaarten voor de voorstelling te koop in de voorverkoop!

Nieuwerkerk was Nederland twee jaar voor

Overal in het land worden nu manifestaties, tentoonstellingen, herdenkingsfeesten en andere activiteiten georganiseerd om stil te staan bij het feit dat Napoleon Bonaparte door Nederland reed, tweehonderd jaar geleden. In Nieuwerkerk aan den IJssel waren ze al die festiviteiten mooi twee jaar voor...
Dat was te danken aan een speciaal project om de dorpen Nieuwerkerk aan den IJssel, Zevenhuizen, Moerkapelle en Moordrecht vast wat meer aan elkaar te laten wennen, alvorens ze zouden fuseren. De drie gemeenten mochten ieder met financile steun van de Provincie een theaterproject opzetten voor de gemeenschap. Waar ZevenhuizenMoerkapelle en Moordrecht kozen voor de theaterstukken Turf en Touw ging in Nieuwerkerk de keuze naar het openluchtproject Onder NAP. Onder NAP stond zowel voor Onder Napoleon als voor onder N.A.P.. Het werd een combinatie van tal van voorstellingen op en langs de s-Gravenweg n een optocht met de komst van Napoleon, die in oktober 2011 daadwerkelijk over de s-Gravenweg reed. Het geheel werd verpakt in een theaterstuk met een slotapotheose op een groot grasveld aan de Rijskade. Het werd een megasucces, waar mensen nu nog over spreken in Nieuwerkerk!

En dan dit... Tweede Kamerlid werkte mee aan geschiedvervalsing

In het najaar van 2009 reden Napoleon en zijn Marie-Louise in een open koets over de s-Gravenweg. Toegezwaaid door duizenden nieuwsgierigen, die in de weken ervoor door Het Kanaal waren gek gemaakt omtrent de (terug)komst van de keizer en alle festiviteiten die daar mee gepaard gingen. In de rol van Napoleon zagen we de hoofdredacteur van Het Kanaal en in die van Marie-Louise? Het latere VVD-Tweede Kamerlid en toenmalig wethouder Tamara Venrooy. Leuk, maarrr... klopte het historisch gezien ook allemaal? Antwoord: nee! Niet alleen was het theaterstuk, dat werd geregisseerd door Minnekus de Groot en geschreven door Willy Hilverda, een vrije interpretatie van wat zou zijn kunnen gebeurd aan de s-Gravenweg toen Napoleon langs kwam, maar feitelijk vielen de makers, zonder het waarschijnlijk te weten, ook door de mand. Marie-Louise was namelijk helemaal niet van de partij toen Napoleon 200 jaar geleden zich over de s-Gravenweg haastte. De gemalin van de keizer was tijdens de reis door Nederland ziek geworden en reisde apart naar Het Loo in Amersfoort. Volgens sommige bronnen reisde ze vooruit en anderen zeggen dat ze juist een uur later voorbij kwam. In ieder geval werkte Tweede Kamerlid Tamara Venrooy dus mee aan geschiedvervalsing! Het is haar vergeven.