MATRX, SMULASYON VE SANAL GEREKLK

Duyu organlarmz sadece birer aracdr. Gz grmez, kulak duymaz, burun koku almaz vs. bunlarn hepsi yapan beyindir. Peki bu arac organlar olmazsa bizim iin gerek ne olur. Dokunamadmz tadn almadmz veya hissetmediimiz bir ey bizim iin gerek olabilir mi. rnein ryalar; insan uyurken birtakm eyler grr; peki bunu gren gz mdr. Kii bunu gzyle grmedii iin inanmaz. Ryalar duyu organlarmzn arac organlar olduunun en byk kantdr. Peki, duyu organlarmz devreden karp bilgisayar programlaryla beyine sinyaller gnderirsek. Matrixin k noktas da budur. Neo byk bir yazlm firmasnda alan bilgisayar

programcsdr. Yaad hayatn gerek olduundan da en ufak bir kuskusu yoktur. Neo aslnda tamamyla yapay bir dnyada yaamaktadr. Gerek bedeni ii zel bir svyla dolu bir kapsln iindedir. Burada kendisine ne gsterilirse onu grmekte, ne hissettirilirse onu yaamaktadr. Tpk bir rya gibi. Bedeni ok farkl bir ortamda ve zamanda olmasna ramen, kendisini ehir kalabal iinde iine gidip gelen bir kimse olarak dnmektedir. Bu sanal dnyay yaamak iin Neonun ve dier btn insanlarn beyni bir bilgisayar yazlm olan Matrixe baldr. Robotlarn elinden kurtulmu bir grup insan ve bu grubun lideri Morpheus yaadklar dnyann gerek olmadnn farkndadr.

Morpheus Neoyu Matrixten kurtarr ve onu imdiye kadar grd, duyduu, koklad, hissettii ve tadn ald eylerin gerek olmadn bunlarn beyninin iinde kendisine gsterilen hayali grntler olduunu aklar. Morpheus ve adamlar Neoyu Matrixten kurtardktan sonra kendi hazrladklar Matrix benzeri bir programla Neoyu eitmeye balar. Neo bana balanan kablolarla Morpheus ve adamlarnn gelitirdii programn iinde eitim almaya baslar. Olaylar geliir. Filmden birka sahne: --Neo: Gzlerim neden acyor? --Morpheus: nk onlar ilk defa kullanyorsun.

--Cyper: Biliyor musun, bu biftein, var olmadn biliyorum. Bunu azma koyduumda Matrixin beynime bunun sulu ve lezzetli olduunu sylediini biliyorum.

--Morpheus: Gerek olduuna inandn bir rya grdn m neo? Ya o ryadan uyanamazsan. Hayal dnyas ile gerek dnya arasndaki fark nasl anlardn? Matrixte de grld gibi yaadmz dnyay sadece onu alglayp hissettiimiz iin gerek dememiz yanltr. nk algladmz eyler sadece beynimizdeki bir enerjidir.

Bilgisayarlar

tarafndan

simale

edilen

ortamlara

Sanal

Gereklik denir. ou sanal gereklik ortam bir bilgisayar ekran yoluyla edinilen grsel tecrbelerden ibarettir. Bunun yannda baz ortamlar duyma, hareket gibi baka duyulardan da yararlanr.(Vikipedi) Matrixte tasvir edilen dnyada sanal gereklii yaayan insanlarn olduu bir dnyadr. Kendi inan ve dnce sistemimizden baktmz zaman ok sama gibi duruyor olsa da ortada bir gerek var ki o da uan dnya zerinde bu yaamn binlerce bamls var.

Baudrillard, 1970lerin sonu 80lerin banda ortaya att simlasyon kuram ile bugn iinde yaadmz ve gerek olarak varsaydmz dnyann ileyiinin ne kadar da anlamdan yoksun ve yadrganas olduunu ortaya koymaya almt. Dnre gre, sylem dzeninin her eye hakim olduu, iyi ya da kt, doru ya da yanl olann birbirinden farkszlat, korkun bir hzla medyann gerekliin yerini ald, kimliklerin ieriinin boald, muhalefetin hogr ve uzlama ad altnda ntrletii, kartlklarn ve eletirelliin ortadan kalkt bu nedenle politika yapmann imkanszl, ticari mallardan te, duygularn, acnn, fkenin, sevincin ve hatta lmn seyirlik bir grnt, tketilesi bir imaj haline geldii bylesi bir dnyada gereklik veya anlama dair herhangi bir eyden sz etmek mmkn deildi. Televizyondan akan grntler o kadar cezbedici, arzulanan hemen her eyin tketilebilir

olmas o kadar tatmin ediciydi ki, bir daha gereklie dnmeyi kimse istemeyecekti. Baudrillard eserinde, gerekliini yitirmi, l izlenimi uyandran bir dnyann artk lleen kentlerinde yaadmz vurguluyordu . Hatrlanaca gibi Morpheus da Neoyu Gerekliin lne ho geldin diye karlamt. Ar rasyonel ve insanlarn amaszlat herkesin ayn olduu muhalefetin ve eletirinin olmad bir dzende dnp duran kitlelerin sistemin devamna salamaktan baka ie yaramayan duygularn ve manevi eylerin yok olduu bir hayatn yaanmas Matrix filminde, insanlarn, sistemin devamn salayan sistemin enerji kayna olarak birer pil olarak gsterilmiti. uan ki yaadmz dnyay makinelerin yava yava ele geirdiini gryoruz, makinelerin bir anlna devreden kmasyla ne yapacamz aryor, artk dzenin enerji kaynaklarndan baka bir ey olmayan insanlarn nasl da amaszlklar ve hilikleriyle ba baa kaldnn gryoruz. Dnya yukarda da bahsettiim gibi gerekliinden karak yava yava makinelerin ve enerjilerin eline gemektedir ve bizim alglarmz deitirilerek sanal gerekliklerle hisleri bunun gerekmi farkna gibi varmamamz salanmaktadr. Modern teknoloji, bugn birok insana yapay sinyallerin oluturduu yaatabilmektedir. Sonu olarak iin z gerein sorgulanmasdr. Hayatlarmzda gerek olarak hissettiimiz eyler bizim iin gerek olan eyler deil

bizim gerek sanmamz istenildii eylerdir. Bu sayede aslnda gerek olan eylerin bizim farkna varmamamz salanmaktadr. Bu sistemin devamll iin gereklidir. Jean Baudrillard, beklenen devrimin aslnda sessiz sedasz bir ekilde gerekletiini, bir zamanlar zgrlk ve eitlik adna talep edilen ne varsa bugn sistem tarafndan fazlasyla karlandn ifade etmiti. Gerekten de tm bunlar sahip olunan zgrlkler artk sadece seyirlik birer grnt, tketilen birer markadan ibarettir. Aslnda yaayanlar iin en geerli sz Cehalet mutluluktur