You are on page 1of 4

2023-2024 Eğitim ve Öğretim Yılı 11.

Sınıflar Kimya 3) NO2(g)  NO(g) + ½O2(g)


Dersi 2. Dönem 1. Yazılı (6.KLASİK DOKÜMAN) 100 saniyelik bir zaman aralığında NO2 gazının
derişimi 0,40 M’dan 0,35 M’a düştüğüne göre,
Adı, soyadı: O2 gazının oluşma hızı kaç mol/Ls’dir?
Sınıfı, numarası:
Sınav yeri, tarihi, süresi ve saati:
Puan dağılımı: 1, 4 ve 5.sorular 15’er puan, 7.soru 5
puan, diğer sorular 10’ar puandır.

1) 2A(g) +3B(g) +C(g) →3D(g)+E(g) tepkimesinin hızı


ile ilgili aşağıdaki bilgiler veriliyor:
*A ve B’nin derişimleri sabitken C derişimi 2
katına çıkarıldığında hız 2 katına çıkıyor.
*A derişimi sabitken B ve C derişimleri 3 katına
çıkarıldığında hız 3 katına çıkıyor.
*B derişimi sabitken A ve C derişimleri 2 katına
çıkarıldığında hız 8 katına çıkıyor. Buna göre;
a) Hız denklemi (r) nedir? (3 puan)
b) Tepkimenin derecesi (mertebesi) kaçtır?
(3 puan)
c) Tepkimenin moleküleritesi kaçtır? (3
puan)
d) Yavaş adımın girenlerini (kat sayılarıyla 4) İki adımlı mekanizması olan bir tepkimenin
beraber) yazınız (3 puan). adımları şunlardır:
e) Tepkime mekanizmalı mıdır (birden fazla I) H2(g) + 2NO(g)  N2O(g) + H2O(g) (Hızlı)
basamaklı) yoksa mekanizmasız mıdır (bir II) H2(g) + N2O(g)  N2(g) + H2O(g)
basamaklı)? (3 puan) (Yavaş)
a) Tepkime denklemini yazınız (3 puan).
a) b) Hangi madde ara üründür? (3 puan)
b) c) Tepkimenin hız ifadesini (r) yazınız (3
c) puan).
d) → ……… (Yavaş adım) d) NO derişimi 3 katına çıkarsa hız kaç katına
e) çıkar? (3 puan)
e) Tepkime kabının hacmi yarıya indirilirse hız
kaç katına çıkar? (3 puan)

2) 2NOCl ⇌ 2NO + Cl2 tepkimesinde ileri a)


reaksiyonun aktifleşme enerjisi 98 kJ, geri
reaksiyonun aktifleşme enerjisi 22 kJ’dür.
a) Tepkimenin H’ı kaçtır? (5 puan)
a) 0,15 mol NOCl’nin bozunması için kaç kJ ısı
gerekir? (5 puan)
b)

c)

d)

e)
5) I.2NO  N2 + O2 + 180 kJ 8) C(k) + ½O2(g)  CO(g) H1=–110 kJ
II.2NH3 + 90 kJ  N2 + 3H2 C(k) + O2(g)  CO2(g) H2=–395 kJ tepkimelerine
III.2H2O(s) + 570 kJ  2H2 + O2 tepkimeleri göre 9,6 g C elementinin %25’i CO, geri kalanı
veriliyor. Buna göre; 4NH3 + 5O2  4NO + 6H2O(s) CO2 oluşturacak şekilde yandığına göre, kaç kJ
tepkimesinin ’ı kaçtır? ısı açığa çıkar? (C:12)

6) 2X(g) + Y(g) + 3Z(g)  X2Z(g) + YZ2(g)


tepkimesine ilişkin deney sonuçları aşağıdaki
gibidir:

Deney X Y Z Hız (M/s)


1 0,2 0,2 0,2 4x10–3
2 0,4 0,4 0,2 32x10–3
3 0,4 0,4 0,4 64x10–3
4 0,4 0,2 0,4 16x10–3
9) 2SO2(g) + O2(g) ⇌ 2SO3(g) reaksiyonu belirli bir
a) Tepkimenin hız ifadesini (r) bulunuz (5 sıcaklıkta dengeye ulaştığında 1 litrelik kapta 0,4
puan). mol SO2, 0,2 mol O2, 1,2 mol SO3 gazları
b) Hız sabitinin (k) sayısal değeri kaçtır? (5 belirleniyor. Reaksiyonun denge sabitinin (Kc)
puan) sayısal değeri kaçtır?

a)

b)

7) Aşağıdaki tepkimelerini hızlarına göre en


hızlıdan yavaşa doğru sıralayınız (5 puan).
I) Ag+(suda) + Cl–(suda)  AgCl(k)
II) 2Au(k) + ½ O2(g)  Au2O(k)
III) Fe+2(suda) + Ce+4(suda)  Fe+3(suda) +
Ce+3(suda)
2023-2024 Eğitim ve Öğretim Yılı 11. Sınıflar Kimya 3) NO2(g)  NO(g) + ½O2(g)
Dersi 2. Dönem 1. Yazılı 100 saniyelik bir zaman aralığında NO2 gazının
6.KLASİK DOKÜMAN CEVAP ANAHTARI derişimi 0,40 M’dan 0,35 M’a düştüğüne göre,
O2 gazının oluşma hızı kaç mol/Ls’dir?
Puan dağılımı: 1, 4 ve 5.sorular 15’er puan, 7.soru 5
puan, diğer sorular 10’ar puandır. M=0,40–0,35=0,05 mol/L (3 puan)

1) 2A(g) +3B(g) +C(g) →3D(g)+E(g) tepkimesinin hızı t=100 saniye


ile ilgili aşağıdaki bilgiler veriliyor: NO2  5 x10 2
*A ve B’nin derişimleri sabitken C derişimi 2 TH NO2 = = =5x10–4 mol/Ls (4
t 10 2
katına çıkarıldığında hız 2 katına çıkıyor. puan)
*A derişimi sabitken B ve C derişimleri 3 katına
çıkarıldığında hız 3 katına çıkıyor.
TH NO2 =2 TH O2
*B derişimi sabitken A ve C derişimleri 2 katına
çıkarıldığında hız 8 katına çıkıyor. Buna göre; 5 x10 4
TH O2 = =2,5x10−4 mol/Ls (3 puan)
a) Hız denklemi nedir? (3 puan) 2
b) Tepkimenin derecesi (mertebesi) kaçtır? İşlem hatasından 2 puan kırılacaktır.
(3 puan)
c) Tepkimenin moleküleritesi kaçtır? (3
puan)
d) Yavaş adımın girenlerini (kat sayılarıyla
beraber) yazınız (3 puan).
e) Tepkime mekanizmalı mıdır (birden fazla 4) İki adımlı mekanizması olan bir tepkimenin
basamaklı) yoksa mekanizmasız mıdır (bir adımları şunlardır:
basamaklı)? (3 puan) I) H2(g) + 2NO(g)  N2O(g) + H2O(g) (Hızlı)
II) H2(g) + N2O(g)  N2(g) + H2O(g)
a) r=kA2C (Yavaş)
b) 3 a) Tepkime denklemini yazınız (3 puan).
c) 6 b) Hangi madde ara üründür? (3 puan)
d) 2A(g) + C(g) → ……… (Yavaş adım) c) Tepkimenin hız ifadesini yazınız (3 puan).
e) Tepkime mekanizmalıdır. d) NO derişimi 3 katına çıkarsa hız kaç katına
çıkar? (3 puan)
2) 2NOCl ⇌ 2NO + Cl2 tepkimesinde ileri e) Tepkime kabının hacmi yarıya indirilirse hız
reaksiyonun aktifleşme enerjisi 98 kJ, geri kaç katına çıkar? (3 puan)
reaksiyonun aktifleşme enerjisi 22 kJ’dür.
a) Tepkimenin H’ı kaçtır? (5 puan) a) I ve II denklemi taraf tarafa toplanırsa ve
b) 0,15 mol NOCl’nin bozunması için kaç kJ ısı kısaltmalar yapılırsa;
gerekir? (5 puan) H2(g) + 2NO(g)  N2O(g) + H2O(g) (Hızlı)
H2(g)+N2O(g)  N2(g) + H2O(g) (Yavaş)
c) Eai=98 kJ
Eag=22 kJ 2H2(g) + 2NO(g)  N2(g) + 2H2O(g)
H=Eai–Eag b) Mekanizmada bir adımda oluşup başka bir
H =98–22=+76 kJ adımda kaybolan ara üründür Bu tepkimede
N2O ara üründür.
a) 2 mol NOCl için 76 kJ ısı gerekirse c) Tepkimenin hız denklemi, mekanizmadaki
0,15 mol NOCl için x kJ ısı gerekir. yavaş adımdan yazılır.
r=kH2N2O
x=5,7 kJ ısı gerekir. d) Değişmez.
e) Tepkime kabının hacmi yarıya indirilirse
İşlem hatasından 2 puan kırılacaktır. kapta bulunan tüm gazların derişimleri 2
katına çıkar. N2O derişimindeki artış hızı 2
katına çıkarır. H2 derişimindeki artış da hızı
2 katına çıkarır. Hız; 2x2=4 katına çıkar.
5) I.2NO  N2 + O2 + 180 kJ 7) Aşağıdaki tepkimeleri hızlarına göre en hızlıdan
II.2NH3 + 90 kJ  N2 + 3H2 yavaşa doğru sıralayınız (5 puan).
III.2H2O(s) + 570 kJ  2H2 + O2 tepkimeleri I) Ag+(suda) + Cl–(suda)  AgCl(k)
veriliyor. Buna göre; 4NH3 + 5O2  4NO + 6H2O(s) II) 2Au(k) + ½ O2(g)  Au2O(k)
tepkimesinin ’ı kaçtır? III) Fe+2(suda) + Ce+4(suda)  Fe+3(suda) +Ce+3(suda)

1.YOL I>III>II
2NO  N2 + O2 =–180 kJ (2 puan)
2NH3  N2 + 3H2 =+90 (2 puan)
2H2O(s)  2H2 + O2 =+570 kJ (2 puan)
I. tepkime ters çevrilip 2 ile çarpılır (1 puan). Aynı 8) C(k) + ½O2(g)  CO(g) H1=–110 kJ
durum rakama da uygulanır (1 puan). II. tepkime 2 C(k) + O2(g)  CO2(g) H2=–395 kJ tepkimelerine
ile çarpılır (1 puan). Aynı durum rakama da göre 9,6 g C elementinin %25’i CO, geri kalanı
uygulanır (1 puan). III. tepkime ters çevrilerek 3 ile CO2 oluşturacak şekilde yandığına göre, kaç kJ
çarpılır (1 puan). Aynı durum rakama da uygulanır ısı açığa çıkar? (C:12)
(1 puan). Bu üç tepkime taraf tarafa toplanırsa,
’ı istenen tepkime (1 puan) bulunur. Rakamlar 9,6x25/100=2,4 g (1 puan)
toplanırsa istenen sonuç (2 puan) bulunur. n=2,4/12=0,2 mol CO olarak yanar (1 puan).
2N2 + 2O2  4NO =+360 kJ 9,6–2,4=7,2 g (1 puan)
4NH3  2N2 + 6H2 =+180 kJ n=7,2/12=0,6 mol CO2 olarak yanar (1 puan).
+ 6H2 + 3O2  6H2O(s) + =–1710 kJ
1 mol CO oluşurken 110 kJ ısı çıkarsa
4NH3 + 5O2  4NO + 6H2O(s) =–1170 kJ
0,2 mol CO oluşurken x kJ ısı çıkar.
İşlem hatasından 1 puan kırılacaktır.
x=22 kJ ısı açığa çıkar (2 puan).
2.YOL
1 mol CO2 oluştuğunda 395 kJ ısı çıkarsa
Tepkime içindeki ısıları dışarı taşımadan gerekli
0,6 mol CO2 oluştuğunda x kJ ısı çıkar.
ters çevirme ve çarpmaları yapıp toplam tepkime
(4NH3 + 5O2  4NO + 6H2O + 1170 kJ) x=237 kJ açığa çıkar (2 puan).
matematiksel bulunduysa 5 puan verilecektir. QT=22+237=259 kJ (2 puan)
Son olarak ısıyı dışarı taşıyıp =–1170 kJ
yazan öğrencilere ise 10 puan verilecektir. İşlem hatasından 2 puan kırılacaktır.
İşlem hatasından 1 puan kırılacaktır.

6) 2X(g) + Y(g) + 3Z(g)  X2Z(g) + YZ2(g) 9) 2SO2(g) + O2(g) ⇌ 2SO3(g) reaksiyonu belirli bir
tepkimesine ilişkin deney sonuçları aşağıdaki sıcaklıkta dengeye ulaştığında 1 litrelik kapta 0,4
gibidir: mol SO2, 0,2 mol O2, 1,2 mol SO3 gazları
Deney X Y Z Hız (M/s) belirleniyor. Reaksiyonun denge sabitinin (Kc)
1 0,2 0,2 0,2 4x10–3 sayısal değeri kaçtır?
2 0,4 0,4 0,2 32x10–3
3 0,4 0,4 0,4 64x10–3 M=n/V’den hacim 1 L olduğundan M=n’dir
4 0,4 0,2 0,4 16x10–3 (1+1+1=3 puan).

a) Tepkimenin hız ifadesini bulunuz (5 puan). SO3 2


Kc= (2 puan)
b) Hız sabitinin sayısal değeri kaçtır? (5 puan) SO2 2 O2 
a) r=kX Y2 Z
b) 4x10–3=k x0,2x0,04x0,2 Kc=
1,22 = 45 (5 puan)
k=2,5 0,42 0,2
İşlem hatasından 2 puan kırılacaktır. İşlem hatasından 2 puan kırılacaktır.

You might also like