T.C.

MLL ETM BAKANLII

GRAFK VE FOTORAF

TEMEL FOTORAF EKM

213GIM109

Ankara, 2011

Bu modl, mesleki ve teknik eitim okul/kurumlarnda uygulanan ereve retim Programlarnda yer alan yeterlikleri kazandrmaya ynelik olarak rencilere rehberlik etmek amacyla hazrlanm bireysel renme materyalidir. Mill Eitim Bakanlnca cretsiz olarak verilmitir. PARA LE SATILMAZ.

NDEKLER
AIKLAMALAR ....................................................................................................................ii GR ....................................................................................................................................... 1 RENME FAALYET1 .................................................................................................... 3 1. EKM NCES HAZIRLIK N DKKAT EDLECEK NOKTALAR ......................... 3

1.1 Makinenin Hazrlanmas .................................................................................... 3 1.2. Ekipmanlarn Hazrlanmas............................................................................... 5 1.3. Konu ve Mekan Seimi ..................................................................................... 6 1.3.1 Konu Seimi................................................................................................ 6 1.4. ekim Yerinin Planlanmas ............................................................................ 12 1.5. Fotoraf ekimi .............................................................................................. 14 1.5.1. ekim As.............................................................................................. 14 1.5.2. Ortam I................................................................................................ 15 1.5.3. Hareketli Objeleri Fotoraflama Yntemleri ........................................... 16 1.5.4. Duraan objeleri fotoraflama yntemleri ............................................... 19 1.5.5. Temel Kompozisyon Kurallarna Gre Fotoraf ekme......................... 19 UYGULAMA FAALYET................................................................................... 24 LME DEERLENDRME............................................................................... 26
RENME FAALYET2 .................................................................................................. 27 2. FOTORAF BASKISI ...................................................................................................... 27

2.1. Bask teknik ve yntemleri.............................................................................. 27 2.2. Banyo Malzemeleri ......................................................................................... 27 2.3. Dijital fotoraf basks..................................................................................... 28 2.4. Bask Boyutlar................................................................................................ 28 2.5. Fotoraf Katlar ............................................................................................ 28 2.6. Bask Makinalar ............................................................................................. 29 2.7. Fotoraf Arivleme ve Saklama Yntemleri................................................... 30 UYGULAMA FAALYET................................................................................... 31 LME DEERLENDRME............................................................................... 33
RENME FAALYET3 .................................................................................................. 34 3. FOTORAF DEERLENDRMEDE DKKAT EDLECEK NOKTALAR ................... 34

3.1. Netlik............................................................................................................... 34 3.2. ekim As..................................................................................................... 35 3.3. Ak Koyu, Kontrast Deerleri .................................................................... 37 3.4. Kompozisyon Kurallarna Uygunluu ............................................................ 40 3.5. Fotorafn Deerlendirilmesinde Dikkat Edilecek Noktalar .......................... 41 3.6. Fotoraf retim ve Deerlendirme ltleri.................................................. 42 3.6.1. Biimsel ltler...................................................................................... 42 3.6.2. erik ltleri ......................................................................................... 44 UYGULAMA FAALYET................................................................................... 45 LME DEERLENDRME............................................................................... 47
CEVAP ANAHTARLARI ..................................................................................................... 48 KAYNAKA ......................................................................................................................... 49

AIKLAMALAR AIKLAMALAR
KOD ALAN DAL/MESLEK MODLN ADI MODLN TANIMI SRE N KOUL YETERLK 213GIM109 Fotoraf ve Grafik Ortak Alan Temel Fotoraf ekimi Fotoraflkta, konuya ve ortama uygun fotoraf ekebilme kurallarnn kazandrld renme materyalidir. 40/24 Bu modln n koulu yoktur. Konuya ve ortama uygun fotoraf ekmek Genel Ama Gerekli ortam ve aralar salandnda, konuya ve ortama uygun fotoraf ekebileceksiniz. Amalar Uygun ortam salandnda; 1. ektii fotoraflar kullanm amacna gre bastrabilecek. 2. Ik ve kompozisyon ilkelerine uygun fotoraf ekimi yapabileceksiniz. 3. ekilen fotoraflar teknik adan analiz edebilecek. ETM RETM ORTAMLARI VE DONANIMLARI Donanm: Fotoraf makinesi, internet, rnek fotoraflar, bilgisayar. Ortam: Snf ortam, fotoraf ekim stdyolar, ak alan Her faaliyet sonrasnda o faaliyetle ilgili deerlendirme sorular ile kendinizi deerlendireceksiniz. retmeniniz modl sonunda size lme arac (uygulama, soru-cevap) uygulayarak modl uygulamalar ile kazandnz bilgi ve becerileri lerek deerlendirecektir.

MODLN AMACI

LME VE DEERLENDRME

ii

GR GR
Sevgili renci, Fotoraf ekimi her zaman ve her yerde yaplabilir fakat her zaman ve her yerde ayn kurallar geerli deildir. yi fotoraf ekebilmenin temelinde belli bir birikimin nda yaplan seimler yatar. Hemen hemen her fotoraf, ister bir manzara, ister bir grup insan ya da tarih bir yapt olsun daha da gelitirilebilir. Fotorafszc, kla yaplan resim anlamna gelir. Bir fotorafnn baars, iledii konudan bamsz olarak bir sahnenin atmosferini izleyiciye ne kadar aktarabildiine baldr. Kalc olabilmi bir fotorafn ans eseri ekildiine ok ender rastlanr. ou zaman, doru anda doru yerde olmak sabr isteyen uzun bir alma gerektirir. Teknolojinin gelimesiyle ortaya kan ileri teknoloji fotoraf makineleri ve aksesuarlar her trl kolayl salasa da, sadece iyi pozlandrlm, netlik ayar yaplm bir grnt, iyi bir fotoraf iin tek bana yeterli deildir. Bu modl ile amacnza uygun fotoraf makinesiyle uygun kompozisyon yaratarak diyafram veya enstantane ncelikli ekimler yapabileceksiniz.

RENME FAALYET1 RENME FAALYET1

AMA
Bu renme yapabileceksiniz. faaliyeti ile fotoraf ekimi ncesi hazrlklarn eksiksiz

ARATIRMA
Okulunuzun bulunduu blgede fotoraf stdyolarn ziyaret ederek fotoraf ekimi ncesi yaplan hazrlklar hakknda bilgi alnz. Aldnz bilgileri snf arkadalarnzla paylanz.

1. EKM NCES HAZIRLIK N DKKAT EDLECEK NOKTALAR

1.1 Makinenin Hazrlanmas
Makine Seimi

Makine seimi yapmadan nce, makineyi hangi amala kullanacanz bilmeniz ve ona gre semeniz gerekir. Bu noktada Fotoraf Makineleri modlne tekrar gz atabilirsiniz. Eer, fotoraf ekip karanlk odaya da girerek ektiiniz grntleri kendiniz tab ettirmek istiyorsanz o zaman Analog Makinalar tercih etmelisiniz. Ama fotorafla, ektiiniz grntleri annda grmek olarak bakyorsanz o zaman tercihiniz dijital makinalardan yana olmal. Tabi ki dijital makinalarn teknolojik olarak salad avantajlar da gz ard edilemez. Analog ve dijital fotoraf makinalar, birbirinden farkl tatlar ve karakterler barndrr. Dijital makine alrken dikkat etmeniz gereken en nemli, nokta mega piksel(yani znrlk) zelliidir. Piksel says ne kadar byk olursa grnt kalitesi o kadar yksek olur.

Resim 1.1: Analog ve DSLR Makine

Fotoraf Makinesinin Tutulmas

Fotoraf ekimi srasnda dikkat edilmesi gereken en nemli noktalarn banda net bir grnt elde etmek gelir. Net bir grnt elde etme aamasnn en banda fotoraf makinesinin tutuluu zel bir nem tar. Eer kompakt, SLR ya da DSLR (dijital SLR) tipi bir makine kullanyorsanz ve uzaktan ekim yapacaksanz tutma yerini sa elinizle kavrayn ve makine gvdesi veya objektifi sol elinizle destekleyin ve dirseklerinizi hafife gvdenize dayal tutun. Bu pozisyon size, fotoraf makinenizin ayarlarn sol elinizin ba ve iaret parma ile daha rahat yapabilme imkn verecek, sa elinizle fotoraf makinenizi hareket ettirmeden makineyi sarsmadan deklanre basmanz salayacaktr. Diz kerek ekim yapmanz gerekirse destek salamak iin dirseinizin birini dizinize dayayn. Yava enstantanelerde makinenin tabann uygun bir yzeye dayayn veya tripot (ayak) kullann. Yere yakn ekimlerde ise arlnz iki dirseinize eit olarak datarak uzann. Gerekirse fotoraf makinenizin altna anta vb. destekleyici malzemeler kullann. Uygulayacanz bu kurallar size fotoraf makinenizi hareket ettirmeden net fotoraflar ekebilme imkn salar. Konuyla ilgili Resim 2 yi inceleyiniz.

Resim 1.2: Fotoraf ekimi

1.2. Ekipmanlarn Hazrlanmas

Film taklmas

Film takarken film yzeyi yeteri kadar ekilmeli sonra makinenin dilerine filmin getiinden emin olduktan sonra makinenin kapan kapatp film biraz sarlmaldr. Birok makine, kapatldktan sonra sarma ilemini otomatik olarak yapmaktadr. (Resim 3)

Sarma kolu

Resim 1.3: Film haznesi

Bellek Kart Taklmas

Teknolojinin gelimesine paralel olarak dijital fotoraf makinelerine taklan bellek kartlarnn kapasiteleri de bymektedir. Gnmzde artk yzlerce hatta binlerce fotoraf bir bellee depolayabilmekteyiz. Bellek kartlarn seerken makinemize uygun olmasna mutlaka dikkat etmeliyiz. Hafza kartnz makinenize yerletirirken: Kart takmadan nce makinenizi kapatn, makinenizin kart slotu kapan an. (Resim 1.4)

Resim 1.4: Kart slotu

Bellek kartnz ok iareti dorultusunda yerine oturtunuz. Kart yerine oturmadnda kartn doru kart olup olmadn ve ynn kontrol ediniz. Kesinlikle zorlamaynz. (Resim 1.5 )

Resim 1.5: Kartn taklmas

Bellek kart slot kapan kapatn.

1.3. Konu ve Mekan Seimi

1.3.1 Konu Seimi
Fotorafn ilgi ekiciliini, konu, mekan ve obje seimi, kompozisyon ve teknik bilgiler oluturur. Bu nedenle mekan ve konu belirlerken bak anz da iyi sein. Fotorafn ekeceiniz konuyu nasl grmek istediinizi dnn. Sabit bir konunuz varsa (bina, aa vb.) etrafnda biraz dolatktan sonra en iyi ay bulmaya aln. Perspektif hatalarn hesaba katmay unutmayn.

Fotoraf 1.6: Fotoraf rnei

Hayvanlar

Fotoraflar gz seviyesinden ekin. Gz gze temas, insanlarda olduu gibi hayvanlarda da bir ba oluturur. Bu durumda, scak ve samimi fotoraflar ekebilmek iin hayvannzn gz seviyesine eilin. Hareketli resim ekebilmek iin yksek enstantane deerlerini tercih edin; ancak yksek rtcden az k girecei iin ya diyaframla ya da yksek ASA deeriyle kontrol edin. Hareketin hangi noktada gerekleeceini planlayarak o noktaya odaklann. En doru an yakalayabilme ansnz artrmak iin ok sayda fotoraf ekin (DSLR makinalarda pe pee fotoraf ekim seeneini kullanabilirsiniz)

Fotoraf 1.7: Fotoraf rnei

Fotoraf 1.8: Fotoraf rnei

Portreler

Portre fotorafs, fotoraf ekerken kiinin en etkileyici karakteristik yapsn vurgulamay amalar. Tansak da tanmasak da fotoraf konumuzu oluturan kiinin yzn inceler, gzlerindeki ifadeden, yzndeki anlamdan duygularn, karakterlerini, gdlerini kavramaya aba gsteririz. Portre ekimlerinde 85 135 mm aras objektiflerin kullanlmas idealdir. Uzun odakl bir objektif, geni al objektife gre yz hatt oranlarnn daha uyumlu olmasn salar. Portre ekiminde ieride, darda veya stdyoda olsun evre direkt olarak konuyu etkiler. Portre fotoraflarnda, kiilerin yaadklar evrenin de kadraja dhil edilmesi gerekebilir. Bu durumda kadrajda genellikle 2/3 orannda portreye yer verilmelidir. Portre fotoraflarnn ekiminde gz hizas en iyi gr alarndandr.

Fotoraf 1.9: Fotoraf rnei:Yzdeki tm izgiler net, duygu belirgin.

Fotoraf 1.10: Fotoraf rnei: Sade fon objemizin fotorafta ayrt edilmesini salam.

Mimari

Mimari fotorafn amac, yaplar deiik ama ve yaklamlar dorultusunda belli estetik deerlere gre fotoraf karesine aktarmaktr. Eer ekilecek olan yap tarihi bir yap ise sadece yapya odaklanabiliriz. Ancak okul, ev, kpr gibi zel bir yap ekeceksek daha ok yapnn ilevsellii ve kullanm amacna dnk fotoraflar ekilmeli, yapnn unsuru olan insanlar fotorafa dahil edilmelidir. Mimari ekimlerin hemen hepsi tripod(ayak) zerinde ekilmelidir. Duraan sahnelerde dk hzl ASA kullanlrken, insanlarn hareket ettii sahnelerde yksek ASA kullanlmaldr. Genel olarak konunun uzman olmayanlarn mimari fotoraflk iin yararlanabilecei en kullanl objektif, yaklak 28-70 mm (35 mm makineler iin) bir objektiftir.

Fotoraf 1.11: Yapnn sadece kendisini deil, evresindeki objelerle beraber fotoraflanmasyla oluturulan kompozisyon rnei

Manzara

Manzara fotorafl, sadece krsal alan ekimleriyle snrl kalmayan ok geni kapsaml bir konudur. Etkili manzara fotoraf ekmek iin gznzn a olan hassasln gelitirmelisiniz. Havann durumu, mevsimin nemi, mesafe ve gr as, kompozisyonu etkileyen en nemli faktrdr. Unutmayn: Doa ekimlerinde, yaz aylarnda sabah 06.30la 10.00 saatleri aras, akam ise 16.00la 20.00 saatleri aras ekim iin idealdir. Knsa 08.30 ile 11.30 aras, akam ise 15.00le 18.30 aras ekime uygundur. Gr as, manzara fotoraflarnda kompozisyon iin en nemli elementtir. Ayn manzara, deiik gr alarndan baktnz takdirde renklerin k ynnn ve biiminin dramatik olarak deitiini grrsnz.

. Fotoraf 1.12: Fotoraf rnei

10

Fotoraf 1.13. Fotoraf rnei

Spor Karlamalar

Hareket halinde bulunan konular en uygun zamanda ve en uygun rtc hzyla ekebilmek nemlidir. Ayrca kompoziyon ve n kullanm da byk nem tar. Simon Brutynin doru zamanda doru teknik ayarlarla fotoraflad an. Ak havada sporlarn fotoraflanabilmesi iin 200, 300 veya 400 mm teleobjektifler ya da 100, 300 mm zoom objektifler kullanlmaldr.

Fotoraf 1.14: Yksek enstantane hzyla ekilmi bir an. Hareket bu ekilde dondurulmutur

11

1.4. ekim Yerinin Planlanmas

ekim yapacanz yerin d mekan m yoksa i mekan m olacana karar verin. rnein bir portre almas yapacaksnz ancak bunu sadece gn kullanarak yapmak istiyorsunuz o zaman size darda size en uygun mekan belirleyerek ie balamalsnz. Meknlar

mekan ekimleri, d mekan ekimlerinden daha zordur. nk bu mekanlardaki aydnlatmalar yaamsal faktrler iin tasarlanmtr. eride var olan k karmn ( fla, pencereden giren gn , tungsten k) iyi gzlemlemek ve kontrol etmek gerekir. zellikle fotorafta baskn olacak n gn m yoksa tungsten k m olacan belirlemek gerekir. mekan ekimlerinde, kullandnz n yetersiz olduunu dnyorsanz, diyafram aarak yani f deerini klterek n fotorafa geli miktarn arttrabilirsiniz. Ancak bu durumda rtc hznz da arttrmalsnz. Bir baka alnabilecek nlem ise ASA deerini ykseltmektir.

Fotoraf 1.15: Kompoziyon, fotorafn iinde baka bir fotoraf olduunu anlatyor. Aynada adamn yansmas, kadnn tuvalde resmi grlyor. Dardan giren kla yapay k kartrlarak ekim yaplm.

12

Fotoraf 1.16: Dardan gelen doal k, ieride kullanlan flalarla ekilen i mekan fotoraf

D Mekanlar

Doal ktan yararlanarak yaplan almalarda kompozisyon ve n kullanm ok nemlidir. ekeceiniz objeye gre mekannz belirleyebilirsiniz. D mekanlarda ektiiniz nesneler hareketliyse fotorafta vermek istediiniz etkiye gre rtcy ayarlamalsnz. Aadaki rnei inceleyin.

Fotoraf 1.17: Fotorafta koan ocuun hareketinin iz olarak fotorafa yansmas istendiinden Dk rtc deeriyle ekim yaplmtr.

13

Fotoraf 1.18: D mekan arkeolojik alma

1.5. Fotoraf ekimi

Fotoraf ekerken dikkat edilmesi gereken teknikler unlardr:

1.5.1. ekim As
ekim as sizin fotoraf kadrajnzdr. Elde etmek istediiniz kadraja gre ekim as belirlersiniz. nce yapmanz gereken konuyu kafanzda canlandrmak, daha sonra da o an yakaladnzda deklanre basmaktr. Belki balangta istediiniz alar yakalayamayabilirsiniz ancak bkmadan fotoraf ekmeye devam ettike oluturduunuz kompozisyonlarn gzelliini fark edeceksiniz.

Fotoraf 1.19: Neyi vurgulamak istiyorsanz ona gre ekim as oluturursunuz.

14

1.5.2. Ortam I
Fotoraf ekerken yapay kta alyorsanz n yerini deitrirerek, doal kta alyorsanz gnein yrngesini takip ederek kontrol altna alabilirsiniz. Doal kta alrken, elinize makineyi alp her grdnz nesneyi hesaba katmadan ekerseniz, ektiiniz fotorafn sonucuna da katlanmak zorunda kalrsnz. nk sadece objeye konsantre olup gz ard etmek size olumsuz sonular douracaktr. ncelikle yapmanz gereken, bat ve dou ynlerini tespit etmektir. Daha sonra da gnei takibe alarak objemizi ne kadar aydnlattna bakmalyz. Eer ekilecek olan obje insan ya da hareket ettirilebilir objelerse onlarn ynyle oynayarak da a uygun hale getirebiliriz. Aada gnn belirli saatlerinde ekilen objedeki farkllklar grlmektedir:

Saat: 06.00

Saat: 12.00

Saat: 14.00

Saat: 16. 00

Fotoraflar 1.20: Gnn farkl saatlerinde ekilen bu fotoraflarda n etkisini grebilirsiniz.

15

1.5.3. Hareketli Objeleri Fotoraflama Yntemleri

Hareketin ve hareketli konularn fotorafn ekerken elinizdeki en nemli kontrol aracnz, makinenizdeki enstantane hz ayardr. Hangi enstantane hzn seeceimize karar verirken iki noktay gz nnde bulundurmalsnz. lk olarak kullandnz enstantane hz iin doru pozlandrmay salayacak yeterli bir diyafram ayarn her zaman bulamayabileceinizi bilmelisiniz. rnein parlak, gneli bir gnde hzl film kullanyorsanz, enstantane ayar 1/2 saniye yaptnzda en ksa diyafram ayarnda bile ok pozlu sonular elde edebilirsiniz. Tam tersi, k dzeyi dk bir ortamda yava bir film kullanyorsanz 1/1000 saniyelik bir enstantane hznda en ak diyafram ayarn kullansanz bile az pozlu grntler elde etmeniz kanlmazdr. kinci olarak enstantane hznn, ekilen hareketli objenin kart zerindeki grntsn etkilediini bilmelisiniz. rnein, hzla giden bir arabay ekmek iin 1/30 gibi yava enstantane ayar seerseniz grnt izgili ve bulank olacaktr. Ancak, 1/4000 gibi hzl bir enstantane ayar ile ekerseniz hareketi net olarak grebileceksiniz. Aadaki fotoraflarda hareketli konularn enstantane ayaryla nasl bir grnt oluturduunu grebilirsiniz.

Fotoraf 1.21: rtc hz 1/4 ile ekilen fotoraf. Hareketin devam ettiini fotorafta gryoruz.

16

Fotoraf 1.22: Fotoraf ( Yksek enstantane kullanlm, hareket dondurulmu)

Fotoraf 1.23: Bu fotoraf ise dk rtc hz kullanlarak ekilmitir. Hareket devam etmektedir.

17

Fotoraflar 1.24: Bu fotoraf yksek enstantane deeriyle ekilmitir. Grnt net, hareketler donuklatrlmtr.

Fotoraf 1.25: Lex Augusteijn tarafndan yksek hzl enstantane hzyla ekilmi fotoraf

18

1.5.4. Duraan objeleri fotoraflama yntemleri

Duraan objelerin ekiminde grnt kontrol altndadr. Aydnlatma fotorafnn kontrolndedir. Fon, kompozisyon ve aydnlatma ok nemlidir. Fon tercihi konuyu objenizden ayracak ekilde olmaldr. Kompozisyonunuza gre de aydnlatmay belirlemelisiniz.

Fotoraf 1.26: Duraan fotorafa bir rnek. Hareketsiz duran objemizin zerine yansyan gn yzdeki duyguyu belirginletiriyor. Ak diyafram kullanlarak alan derinlii azaltlm.

1.5.5. Temel Kompozisyon Kurallarna Gre Fotoraf ekme

Kendine ait hikayesi olan bir konu fotorafta kompozisyonu glendirir. Kompozisyonu olutururken objeler farkl ekillere sokulur. Kompozisyonda yaratclk ok nemlidir. Kompozisyonun temel eleri unlardr: 1/3 Kural (Altn Kesim)

Grntnn beyinde daha rahat alglanmas amacyla yaplan bu dzenleme konunun kadrajdaki 4 noktadan birine yerletirilmesiyle ilgilidir.

19

Fotoraf 1.13: Ortaya obje yerletirmemeye aln.

Fotoraf 1.27: zer KANBUROLUnun bu fotorafnda altn kesime dikkat edin.

Yalnlk

Fotorafta kompozisyonunuza dahil etmek istemediiniz objeleri karn ki fotorafta kaos yaratmasn. Konuyu dikkati datmadan ortaya karacak uygun bir fon semelisiniz. Doku

Doadaki her konu belli bir dokunun btnlemi biiminden oluur. zellikle yanal k kullanldnda bu dokular farkl tadlar verebilir. Pasl demirler, ahap, boyas kalkm bir duvar bu ekimler iin uygun konulardr.

20

Fotoraf 1.28: Doku rnei

Ufuk izgisi

zellikle manzara fotoraflarnda kadrajda ufuk izgisinin nereye konaca sorun size oluturur. lk kural udur: Ufuk izgisi her zaman kadrajn alt ve st izgisine paralel olmaldr. kinci kural: Ufuk izgisi hibir zaman ortaya getirilmemelidir.Aada zer Kanburolunun fotorafnda bu durum rneklendirilmitir.

Fotoraf 1.29: Ufuk izgisi stte

21

Perspektif

Fotorafta derinliin bir gstergesidir. Ayn hizada sralanm kubbeler, stunlar, bir dizi aalar bize hep derinlik ve perspektif etkisi verir.

Fotoraf 1.30: Sral binalar alt ekimle sonsuzluk duygusu yaratyor.

Ritim, izgiler

Doada en sk grdmz kompozisyon gesidir. Etkili bir biimde kullanldnda izgiler, gzlerimizle fotorafn zerinde takip edilerek fotorafa anlam katar. trl izgi vardr; yatay, dikey ve diyagonal. Bunlar fotoraf iinde duruma gre enerji ve devinim yaratr.

Fotoraf 1.31: Fotoraf rnei

Fotoraf 1.32: Fotoraf rnei

22

Fotoraf 1.33: Ritim duygusu sral uzanan erevelerle salanm.

Fotoraf 1.34: Diyagonal izgilere rnek.

Kritik An

Her fotorafn bir kritik an vardr. O an yakalayp deklanre basmanz gerekir. rnein bir oduncunun baltasn kaldrd an hareketin ortasdr. Siz bu an fotoraflamak istiyorsanz sizin kritik annz ite burasdr.

23

UYGULAMA FAALYET UYGULAMA FAALYET

lem Basamaklar Konu seiminizi yapnz. neriler Portre, manzara vb. konularn hangisinde ekim yapacanza karar vermeniz gerekir.

Konuya uygun fotoraf makinesi seimi Dijital mi yoksa analog makinede mi yapnz. alacanz belirleyin. Makinenizi elle ve tripod stnde nasl kullanacanza aln. Makinenize film ve bellek kart taknz. Kompozisyonunuzu planlaynz. ekim ortamndaki tanmlayn. In ynn belirleyin. ekim uygun ay belirleyin. rtc ve diyafram ayarlarn yapn. Kullandnz deerleri not aln. Netlik yapn. Uygun anda fotoraf ekin. Bunu yaparken farkl ekiller alarak ektiiniz fotoraflarn nasl ktna bakn. Talimatlara uygun ekilde film veya bellek kartn takn. Kompozisyonu nce kafanzda oluturun. Kompozisyonunuzda ufuk izgisine dikkat ederek pozlama yapn. Gn nda m yoksa yapay kta m ekim yapyorsunuz ona gre n iddetini gz nne alarak ekim yapn. Farkl alardan fotoraflar ekerek en uygun ay belirleyin. ektiiniz objenin hareketine ve ortamdaki n iddetine gre ayarlar yapn. Bu ilem size ileride ekeceiniz fotoraflar iin yol gsterecetir. Netleme bileziinden objenizi netleyin. Tm ilem basamaklarndan sonra en uygun an bekleyin ve deklanre basn.

24

KONTROL LSTES

Deerlendirme ltleri 1. Amacnza uygun fotoraf makinesi seebildiniz mi? 2. Makineyi doru tutma kurallarn kavrayabildiniz mi? 3. Fotoraf makinesine film/bellek kartn takabildiniz mi? 4. Obje ya da konu seimi yapmada dikkat edilecek noktalar kavrayabildiniz mi? 5. Deiik alardan kompozisyon oluturma kurallarn kavrayabildiniz mi? 6. ekim ortamndaki n amacn kavrayabildiniz mi? 7. rtc ayarlarnn fotorafa etkilerini kavrayabildiniz mi? 8. Diyafram ayarlarnn fotorafa etkilerini kavrayabildiniz mi?

Evet

Hayr

DEERLENDRME Cevaplarnz arasnda Hayr yoksa bir sonraki renme faaliyetine geebilirsiniz. Eer Hayr cevab vermiseniz, yapamadnz ilemi ve varsa konularn tekrar ederek ya da retmeninizden yardm alarak eksiinizi gideriniz.

25

LME DEERLENDRME LME DEERLENDRME

Aadaki ifadeler doru ise parantezin iine D, yanl ise parantezin iine Y harfi yaznz. 1. 2. ( ) Manuel fotoraf makineleri elle ayarlanabilen fotoraf makineleridir. ( ) Kompakt ya da SLR makine mi kullanacamza karar vermeden nce ekeceimiz fotoraf trne karar vermemiz gerekir. ( ) SLR makinelerde grnty erevelemede sorunlar yaanr. ( ) Fotorafn ilgi ekiciliini konu ve obje, kompozisyon ve teknik bilgiler oluturur. ( ) Hareketli bir cismi duraan ya da akc gstermek enstantane ayarlar ile ilgili bir durumdur. ( ) Hareketli bir cismi dk enstantaneyle ekersek grnt bulank olur. ( ) f 2.8 diyaframla ekilen fotorafta k azdr. ( ) Fotorafta alan derinlii yaratmak istiyorsak rtcyle oynamak gerekir. Aadaki boluklar doldurunuz. 9. Net bir grnt elde etme aamasnn en banda ................. zel bir nem tar. Konunun kadrajdaki 4 noktadan birine yerletirilmesine denir. . takmadan nce fotoraf makinenizi kapatn. . fotorafta derinliin bir gstergesidir. Diyafram, ncelikle nesnenin film dzlemi zerinde tespit edilmesi iin gerekli . ve denetleyen sistemdir. Bir objektifin elle ya da otomatik olarak odakland noktann nnde ve de arkasnda olduka keskin netlie sahip bir blge bulunur. Bu blgeye . ad verilir.

3. 4. 5.

6. 7. 8.

10. 11. 12. 13.

14.

26

RENME FAALYET2 RENME FAALYET2

AMA
Bu renme faaliyeti ile ortama, koullara ve amaca uygun fotoraf ekebileceksiniz. ektiiniz fotoraflar kullanm amacna gre basabileceksiniz.

ARATIRMA
Okulunuza yakn olan fotoraf stdyolarn gezerek bask aamalarn inceleyin.

2. FOTORAF BASKISI
2.1. Bask teknik ve yntemleri
Siyah beyaz fotoraf basm

Karanlk oda almas, fotorafln en zevkli srecidir. Negatif film banyosu baz ara gereler kullanlarak yaplr. Negatif film banyosunun aamalar: Filmin kasetten karlmas Filmin banyo tankna konulmas iin spirale sarlmas Spirale sarlan filmin banyo tankna yerletirilmesi Gelitirme banyosu Durdurma banyosu Sabitleme banyosu Ykama Temizleme Kurutma

2.2. Banyo Malzemeleri

Film banyo tank Spiral lekli kap Derece

27

Makas Film karc Kartrc Saat Film ykama hortumu 3 adet koyu renk cam ie (1lt lik) Banyo kvetleri Film kurutma mandal

2.3. Dijital fotoraf basks

Dijital fotoraf makinelerinden k almak iin, ncelikle evimizdeki bilgisayarlarn USB portundan uygun kablo ile dijital fotoraf makinemize yapacamz balant ile tm grntleri bilgisayara oradan da gerekli deiiklikleri yaparak yazcmza yollarz. Ya da bilgisayarmzdaki grnty internet zerinden bask yapabilen laborutuarlara yollayabiliriz.

2.4. Bask Boyutlar

Kullandnz fotoraf kadna ve konu zelliine gre bask boyutlar deiiklik gsterir. 10 X 15, 13 X 18, 15 X 21, 18 X 24, 20 X 25, 20 X 30, 25 X 30, 70 X 100, 100 X 150 ve daha byk boyutlarda da bask alnabilir.

2.5. Fotoraf Katlar

Fotoraf katlar yzey zelliklerine gre, boyutlarna gre ve yumuak-sertliklerine gre snflandrlr. Yzey zelliklerine Gre Parlak Katlar

Btn parlak yzeyli ktlar negatifin mmkn olan en gzel ayrntlarn verir. Herhangi bir artistik dokunun olmad fotoraf ktlardr. Ancak, rtua elverili deildir. (Literatrde, Gloosy olarak geer.) Mat Ktlar

Bask kontrast dk, ton geileri yumuak, karakalem ve grafik almalarnda kullanlan, mat yzeylerinden dolay eitli etkiler elde etmek iin zerinde iyi rtu yaplabilen pastel veya analin boya ile renklendirilen ktlardr. Dolaysyla, rtua en uygun kt eididir.

28

Yar Mat Ktlar

Parlak yzeyli ktlar ile mat yzeyli ktlar arasnda bir yzey yapsna sahip fotoraf ktlardr. Parlak yzeyli ktlarn kullanlmad durumlarda kullanlrlar ve basklar daha estetik hale getirirler. Grenli ve Yzeyi Dokulu Katlar

Bu ktlar daha ok stdyo ve portre fotoraflnda kullanlr. Bask kontrast dk, ton geilerinde yumuaklk vardr. pekli, grenli ktlar rtu imkn verir Boyutlarna Gre

6x9- 9x12- 9x14- 10x15- 13x18- 18x24- 30x40- 40x50- 50x60- 70x100- rulo eklinde 100 cm eninde ve 10 m uzunluunda veya 135 cm eninde 10 m boyunda fotoraf kartlar vardr. Yumuak Ktlar

Pozu fazla gelen koyu renkli filmlerde kullanlr. Gelien teknoloji ile Ekstra Kontrast, Ekstra Soft vardr. Normal Ktlar

Normal koyulukta negatiflerin basksnda kullanlr, duyarll azdr. Kontrast Ktlar

Ak tonlu negatiflerin basksnda kullanlr, duyarll azdr.

2.6. Bask Makinalar

Mrekkep Pskrtmeli

Fotoraf yazdrma aygtlar arasnda kukusuz en yaygn olan mrekkep pskrtmeli yazclar, bir dizi meme araclyla kada ok az miktarda boya veya pigment tabanl mrekkep pskrtr. Boya Sblimletirmeli

Dikkatli biimde denetlenen bir stma birimi, veya drt renkli bir eritten farkl byklkteki pigment noktalarn kada aktarr.

29

PG Serisi

Bu yazclarda zel bir boya aktarma yntemi kullanr; elde edilen bask, olaanst netliiyle geleneksel fotoraf basklarn aratmaz.

2.7. Fotoraf Arivleme ve Saklama Yntemleri

Dijital ortamda ektiiniz fotoraflar, belli dosyalarda toplayarak isimlendirin. Yalnz bunlar sadece bilgisayarda saklamak yeterli olmayacaktr. Kaybolma riskine kar USBnize ya da Harici Diskinize atn. Analog makinalarla ektiiniz fotoraflarn negatif ya da slaytlarn bir fotoraf scanner araclyla bilgisayarnza aktarabilirsiniz.

30

UYGULAMA FAALYET UYGULAMA FAALYET

lem Basamaklar Fotoraf aktarn. makinasndaki neriler grntleri USB portunuzu makinayla bilgisayar arasna balayn. Kompozisyonunuza en uygun fotoraf sein. Kadnzn zelliine gre belirleyin. Basknza en uygun kad belirleyin. Bask aamalarna dikkat ederek ilemi yapn.

Baslacak fotoraflar belirleyin. Bask boyutuna karar verin. Fotoraf kadn sein. Fotoraflar bastrn.

Baslan fotoraflar dosyalayn ya da Fotoraf albmlerinizi isimlendirin. albme koyun. Fotoraflar arivleyin ya da saklayn. Harici disklerinizde ya da usblerinizde barndrn.

31

KONTROL LSTES

Deerlendirme ltleri 1. Fotoraf makinanza fotoraflar doru aktarabildiniz mi? 2. Baslacak fotoraflar belirlediniz mi? 3. Bask boyutuna karar verdiniz mi? 4. Fotoraf kadn setiniz mi? 5. Fotoraf bastrdnz m? 6. Baslan fotoraflar dosyaladnz m? 7. Fotoraflar arivlediniz mi?

Evet

Hayr

DEERLENDRME Cevaplarnz arasnda Hayr yoksa bir sonraki renme faaliyetine geebilirsiniz. Eer Hayr cevab vermiseniz, yapamadnz ilemi ve varsa konularn tekrar ederek ya da retmeninizden yardm alarak eksiinizi gideriniz.

32

LME DEERLENDRME LME DEERLENDRME

Aadaki boluklar doldurunuz. 1. Yzey zelliklerine gre fotoraf katlar; . , ., .., . .dir. .. pozu fazla gelen koyu renkli filmlerde kullanlr. Gelien teknoloji ile Ekstra Kontrast, Ekstra Soft vardr. Negatif film banyo aamalar:, , .., , ., . , . , .. , dir.

2.

3.

4.

. ak tonlu negatiflerin basksnda kullanlr, duyarll azdr.

33

RENME FAALYET3 RENME FAALYET3

AMA
Bu renme faaliyeti ile ekilen fotoraflarn analizini yapabileceksiniz.

ARATIRMA
eitli konulara ekilmi fotoraflar snfa getirerek tartnz. eitli fotoraf ekimlerinde konu eitlerini aratrnz. Fotoraflarda kompozisyon zelliklerini inceleyiniz. lginizi eken fotoraflar snfa getirerek arkadalarnzla inceleyiniz.

3. FOTORAF DEERLENDRMEDE DKKAT EDLECEK NOKTALAR

3.1. Netlik
Noise Hatas (Kumlanma)

Fotorafta istenmeyen noktacklardr. Fotorafta noise seviyesi ykseldike grnt kalitesi der. zm: Gerekli olmadka yksek ASAlar kullanlmamaldr. Gn iersinde d mekan ekimi yaparken 100 ya da 200 ASA yeterlidir. mekan ekimlerde, lo ortamlarda fla kullanlmad zaman ASA deeri ykseltilir.Baz durumlarda fotorafn belirli blgeleri yeterli netlik ve keskinlie sahip olsada fotorafta asl konu net olarak ekilmemi olabilir. Bu gibi durumlarda kompozisyonun gerekliliine gre net olmas gereken blge net ekilmemi ise fotoraf hataldr.

34

Fotoraf 3.1: Net olarak ekilmi blgeler mevcut. Fakat fotoraftaki asl konu olan ocuklarn yzleri ve gzleri net deil bulank. Sar renkli duvar ise net ve keskin.

Netlik problemini gidermek iin Elde ekimlerde fotorafnz sabitlemeden fotoraf ekmekten kann. Dk enstantane deerinde mutlaka tripod kullann. Kaliteli objektifler kullann. Yksek diyafram deeri kullann.

3.2. ekim As
Paralaks: Fotoraftaki nesneler ya da st ksm kmamaktadr. zm: Bu sorun kompakt makinelerde grlr. Yakndaki konularda vizrn grdyle objektifin grdnn tamamen ayn olmamasndan kaynaklanr. Vizrn iindeki paralaks dzeltme iaretlerine dikkat edin. Ayrca konuyla resmin kenarlar arasndaki boluu fotoraf makinenizin kullanma kitapnda nerilenden daha geni tutun. Bylece olabilecek herhangi bir hataya kar yanlarda pay brakm olursunuz.

35

Fotoraf 3.2: Fotoraf rnei

Fotoraf 3.3: Fotoraf rnei: ieklerin tamam kmam

ekim asnda dikkat edilmesi gereken bir dier nokta da altn oran kuraldr. Kadraj nce dikine 3e bln, sonra da yatay olarak 3e bln. Nesneyi tam ortaya koymak yerine, te birlik blmlere yerletirmek fotoraflkta istenen mesaj vermek iin iyi bir yntemdir.

Aadaki 3.4 fotoraf yanl altn oran gsterir.3.5 Fotoraf ise doru altn oranla ekilmitir.

Fotoraf 3.4: Yanl Altn Oran; Obje tam ortada.

36

Fotoraf 3.5: Doru altn oranla ekilmitir.

3.3. Ak Koyu, Kontrast Deerleri

Ar pozlandrma hatas: Grntler ok parlaktr ve ayrntlar sadece glge alanlarda belirgindir. zm: ok yava bir enstantane ya da ok ak bir diyafram buna neden olur. Daha dk bir diyafram akl ya da hzl bir enstantane sein. Bu hata ok sk gerekleiyorsa fotoraf makinenizi bir uzmana gsterin.

Fotoraf 3.6

37

Az pozlandrma: Grntler ok karanlktr ve ayrntlar sadece parlak alanlarda belirgindir. zm: ok hzl bir enstantane ya da ok kk bir diyafram akl buna neden olur. Daha yava bir enstantane daha geni bir diyafram akl sein.

Parlama hatalar: Fotorafta ortaya kan. Belirgin olmayan bir parlama ya da bir dizi parlak biim. zm: Diyaframn metal yaprakklarndan yansyan youn n sebep olduu bu hatay dzeltmek iin objektifin ucuna balk takn ve kuvvetli parlamalar resmin iine sokmayn.

Fotoraf 3.7: Fotoraf rnei: ocuun yznde parlama fazla

Flal ar pozlandrma: Ar pozlandrmaya ok benzer. Tek fark fotorafta sadece snrl bir blge ok parlak grnt verir. zm: Otomatik fla kullanyorsanz yanl ISO ayar yapm, konuya gerektiinden fazla yakn durmu olabilirsiniz ya da konuya bir yanstc girmi olabilir. El ayarl fla kullanyorsanz yanl diyafram ayar vermi olabilirsiniz. ISO film ayarn, konunun uzakln ve sorunlu yzeyleri kontrol edin. Diyafram ayarnz yeniden hesaplayn.

38

Fotoraf 3.8: Fotoraf rnei

Fotoraf 3.9: Fotoraf rnei

Fotoraf makinesinin sarslmas: Grntde hareket eden etmeyen her eleman bulanktr. zm: Bu belki de en ok rastlanan hatadr. Diyafram akken makinenin hareket ettirilmesinden tr olur. Mmknse tripotla ekim yapn. Hzl bir enstantane kullann. Eer bu mmkn deilse, daha hzl bir film kullann.(ISO,ASA deeri yksek olan) Fotoraf makinenizi kurallarna uygun kullann.

Fotoraf 3.10: Bulank fotoraf rnei

E Zamanl Olmayan Fla: Fotorafn sadece bir ksm aydnlanmtr. zm: Fotorafn tam olarak aydnlanmas iin elektronik flan, obtratrn tamamen ald anda akmas gerekir. SLRde, kullanm kitabnda nerilen enstantaneyi semelisiniz. Eer daha hzl ayarlarsanz, fotorafn sadece bir blm aydnlanacaktr. Bu sorun kompakt makinelerde yoktur.

39

3.4. Kompozisyon Kurallarna Uygunluu

Fotorafta kompozisyonunuzun uygun olmasn istiyorsanz aadaki zellikleri dikkate alarak fotoraf ekmelisiniz: Belirginlik: Mesajnzn en okunakl ekilde olmas gerekir. Kritik An: Her hareketin en uygun an vardr. Bu an, hareketin balangcnda, ortasnda ya da sonunda olabilir. Sadelik: Fotoraf, mmkn olduunca sade olmaldr. Denge: Birbirini tamamlayan ekil ve renklerin fotorafta dengeli dalmas gerekir. Hareket: Hareketli nesneleri ya dk rtc kullanarak hareketin devamlln gsterebilirsiniz ya da yksek hzl rtcyle hareketi dondurabilirsiniz.

Fotoraf 3.11: Bu fotorafta teknik olarak herey tam ama kompozisyon zayf. Ne anlatyor? Sorusunu karlamyor.

40

3.5. Fotorafn Deerlendirilmesinde Dikkat Edilecek Noktalar

Bir sanatsal rn ile duyusal iletiime (alglamaya) gemenin ilk aamas; bakmak, dinlemek, okumak ve izlemektir. Bu ilk duyusal etkileim neticesinde alcnn (rnle etkileime giren kiinin) rnden estetik bir haz elde etmesi mmkndr. rn zmlemek ve deerlendirmek ise, bu duyusal etkileimin sonrasndaki aamalardr. ncelikle rn anlamay gerektirir. Bakmaktan, izlemekten, okumaktan, dinlemekten daha fazlasna; daha youn dnsel, sezgisel yaklama ve daha fazla bilgi birikimine ihtiya vardr. Duyusal etkileim sonrasnda izleyicinin, bir fotoraf zmlemek amacyla o grntyle girdii etkileime Fotoraf Okuma ve Yorumlama diyoruz. Fotoraf Okuma; grnt ierisindeki unsurlarn (ierik, biim, teknik unsurlarnn) betimlenmesi ilemini belirtmektedir. Buradaki okuma kelimesi, aka anlalaca zere bu kelimenin armsal anlamndan dolay kullanlmaktadr. Fotoraf Yorumlama ise; betimlenen unsurlar altnda anlamn ortaya konulmas, izleyicinin grntden anlam retmesi ilemidir.

ounluunu fotoraflarn oluturduu fotoraf izleyicileri, bir fotoraf zmlemeden nce kestirmeden sonuca gitme eiliminde, yani dorudan yarg aamasna gemektedirler. Fotoraflar zerinden yaplan seme, eleme, sralama, beenme gibi eylemlere Fotoraf Deerlendirme denilmektedir. Her eyden nce, bir bakasnn foto grafik sylemini yarglayabilmek; fotoraf tarzlar, teknikleri, kuramlar ve kltr hakknda birikime sahip olmay gerektirir. Yetersiz bilgi birikimi, deerlendirmenin kstl kriterler erevesinde yaplmasna neden olur ki, bu da ancak deerlendirmenin yetersizliinin bir gstergesidir. Fotoraf deerlendirmelerine znel tercihler etki eder, ancak varlan yargy desteklemek adna hangi yarg kriterlerinin dikkate alnd ve bu kriterler erevesinde varlan yargnn gerekelerinin aklanmasna ihtiya duyulur. Genelde kullanlan kriterler teknik, ierik, kuramsal ve zgnlk kriterleridir. Teknik kriterde zanaatkarlk boyutuna gre deerlendirme yaplr. erik kriterinde fotorafn ardndaki dnya gr ve fikirsel altyap deerlendirilir. zgnlk kriterinde fotorafn kendisinden sonra gelen almalara ne lde yn verdii deerlendirilir. Kuramsal kriterde ise fotorafn gerekilik, davurumculuk, biimcilik, ilevsellik gibi sanat kuramlarn ne lde destekledii zerine deerlendirme yaplr.

41

yi bir Fotoraf Okuru olabilmek iin bu etkileimlerin her biri zerinde yetkinlik salanmas gerekmektedir. Bunun yan sra bir fotoraf, zaten her eyden nce iyi bir fotoraf okuru olmaldr. Zira bakt fotoraf okuyamayan, onun zerine yorum yapamayan bir kiinin, fotorafla bir eyler anlatmas kendi bana paradoksaldr. Hatalardan en fazla uzaklaan ve etkili bir kompozisyon oluturabilen fotoraf deerlidir. Bu deerlendirmede birok fotoraflk derneinin kriterleri farkldr. Bazlarn inceleyecek olursak:

3.6. Fotoraf retim ve Deerlendirme ltleri

Fotorafn, gerek slyt-negatif (film) gerekse dijital olsun deerlendiriliinde ltler kk deiikliklerle de olsa ayndr. Bu kriterler, genel olarak biim ve ierie gre oluturabilir.

3.6.1. Biimsel ltler

Fotorafn Fiziksel zellikleri Fotorafn fiziksel olarak kullanma uygunluu: Fotorafn salam olmas yani, izik, leke veya kalc hasar bulunup bulunmamas Hangi format filmle ekilmi olduu. 35-roll-plaka, dijital vs.(Kullanlan film veya format fotorafn deerlendirilme kapasitesinin bilinmesi anlamnda nemlidir. ) Fotoraf dijital makineyle ekilmise znrl ve kaydedilme ekli (tiff,raw,jpeg vs.) SB-Renkli, pozitif-negatif Boyutu:10x15,13x18,18x24 vs. Ak koyu ve renk dengesi.(Fotorafn az veya ok k alm olmas onun kullanlabilirliini etkiler. Ayn ekilde, ekimden kaynaklanan veya zamana bal olarak filmlerde grlen renk kaymalar materyalin fiziksel deerlendiriliinde nem tar.) Fotorafta rtu veya montaj: Resim ileme programlarnda fotoraf aslndan ok uzaklatrlabilmektedir. Fotorafa mdahalenin olup olmamas dikkat edilmesi gereken bir konudur Fotorafn orijinal veya rprodksiyon oluu

Estetik zellikler ok geni bir yelpazede deerlendirilebilecek bu konu KOMPOZSYON ana bal altnda aadaki maddeler gzetilerek deerlendirilir. o Belirginlik o Bak yn

42

o o o o o o o o o o o o o

Bak ykseklii Bak as Bak Uzakl Sadelik 1/3 kural veya Oranlar izgiler Denge (Simetrik/Asimetrik) Perspektif ve Derinlik Hareket Tekrarlar (Ritim) In kullanm (Doal veya Suni n etkili kullanm) Doku Vurgu

43

3.6.2. erik ltleri

Doruluk (Bilgi) Anlalr olmas Etkili anlatm (Biimin ierii en etkili ekilde ortaya koymu olmas)

Bu bilgilerin yan sra genel kabul gren fotoraf deerlendirme ltlerini yle sralayabiliriz: lgi merkezi yeterli mi? Belirginlik tam m? Arka plan uygun mu? Keskinlik yeterli mi? Ik uygun mu? Dengeli mi? (kompozisyon dengesi) Oranlama iyi mi? (altn oranlar) Konu parlaklk oran zmlenmi mi? Kadraj tam m? (bu fotoraflarda gerekenlerin ayrca nereden kesilip kadrajlanmas gerektiini gstermi) Btnlk tam m?

44

UYGULAMA FAALYET UYGULAMA FAALYET

Uygulama faaliyetinde daha nceki uygulama faaliyetinde ya da farkl zamanlarda ekmi olduunuz fotoraflar zerinde aadaki ilem basamaklarn adm adm uygulaynz. lem Basamaklar neriler Fotorafta net olarak grlen blgenin nerede olduuna dikkat ediniz. Netlik hatalarnn belirlemeye alnz. nedenlerini

Fotorafn netliini analiz etmek

Dk enstantane deeri kullanlarak ekilen fotoraflar inceleyiniz. Yaplan rtc ayarlarn analiz etmek Yksek enstantane deeri kullanlarak ekilen fotoraflar inceleyiniz. Bu fotoraflarda hareket olgusunun fotorafa ne ekilde aktarldna dikkat ediniz. Varsa hatalar zerinde deerlendirme yapnz. Net alan derinliinin fazla ya da az olduu fotoraflar ayrnz. Yaplan diyafram ayarlarn analiz etmek Bu fotoraflarda diyafram deerlerinin etkili bir ekilde kullanlp kullanlmadn deerlendiriniz. ekilen fotoraflarda kullanlan kompozisyon tekniklerini inceleyiniz. Gerekirse Fotorafta Kompozisyon modlne geri dnerek tekrar ediniz.

Yaplan kompozisyonu analiz etmek

Fotoraf ekim ortam asndan analiz ektiiniz ortamdaki a dikkat edin. etmek. Fotoraf konu asndan analiz etmek Fotoraf ierik asndan analiz etmek nce kafanzda fotorafnz oluturun, sonra ekimi yapn. Ne anlatyor? Sorusuna cevap verip vermediine bakn.

Fotorafn grsel etkilerini genel olarak Fotoraflarnz fotoraf deerlendirme deerlendirmek ltlerine gre deerlendiriniz.

45

KONTROL LSTES

Deerlendirme ltleri 1. 2. 3. 4. 5. Fotorafn netliini analiz ettiniz mi? Yaplan rtc ayarlar analiz ettiniz mi? Yaplan diyafram ayarlar analiz ettiniz mi? Yaplan kompozisyonu analiz ettiniz mi? Fotorafn grsel etkilerini genel olarak deerlendirdiniz mi?

Evet

Hayr

DEERLENDRME Cevaplarnz arasnda Hayr yoksa bir sonraki modle geebilirsiniz. Eer Hayr cevab vermiseniz, yapamadnz ilemi ve varsa konularn tekrar ederek ya da retmeninizden yardm alarak eksiinizi gideriniz.

46

LME DEERLENDRME LME DEERLENDRME

Aadaki boluklar doldurunuz. 1. 2. 3. 4. 5. 6. . grntler ok parlaktr ve ayrntlar sadece glge alanlarda belirgindir. .. fotorafta sadece snrl bir blge ok parlak grnt verir. E zamanl olmayan fla hatalarnda resmin sadece bir ksm . . grntde hareket eden etmeyen her eleman bulanklatrr. .. fotoraftaki nesnelerin ya da st ksmn kmamasdr. .. ASA deerinin yksek kullanlmasyla oluan bozuklua denir. Aadaki ifadeler doruysa boluklara (D), yanlsa (Y) yaznz. 7. 8. ( ).E zamanl olmayan fla ekiminde resmin sadece bir ksm aydnlanmtr. ( ).Fotoraf makinesinin tutulmas esnasnda oluan hatalarn zm, bu belki de en ok rastlanan hatadr. Diyafram akken makinenin hareket ettirilmesinden tr olur. Hzl bir enstantane kullann. Eer bu mmkn deilse, daha hzl bir film kullann. Fotoraf makinenizi kurallarna uygun kullann. ( ).Ar pozlandrma hatalarnn zm, ok hzl bir enstantane ya da ok kk bir diyafram akl buna neden olur. Daha yava bir enstantane daha geni bir diyafram akl sein. ( ).Parlama-yaratc kullanm hatalar, fotorafta ortaya kan belirgin olmayan bir parlama ya da bir dizi parlak biim ( ).Fotoraflar zerinden yaplan seme, eleme, sralama, beenme gibi eylemlere Fotoraf Deerlendirme diyoruz.

9.

10. 11.

47

CEVAP ANAHTARLARI CEVAP ANAHTARLARI

RENME FAALYET-1N CEVAP ANAHTARI 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 D D Y D D D Y Y Kompozisyon Altn Kesim Bellek kart Perspektif Ik miktar-alan derinlii Netlik derinlii

RENME FAALYET-2NN CEVAP ANAHTARI 1 2 Parlak, Mat, Yar Mat, Grenli Katlar. Yumuak Katlar Filmin kasetten karlmas, Spirale Sarlmas, Banyo Tankna Yerletirme, Gelitirme, Durdurma, Sabitleme, Ykama, Temizleme, Kurutma. Kontrast katlar

RENME FAALYET-3N CEVAP ANAHTARI 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 Ar pozlandrma hatas Flal ar pozlandrma Aydnlanmtr Fotoraf makinesinin tutulmas Paralaks Noise D D Y D D

48

KAYNAKA KAYNAKA
Adan Zye Dijital Fotoraf, Chip Kitap, CHIP.com.tr. KANBUROLU zer, Adan Zye Fotoraf, SAY, 2010 Dokuz Eyll niversitesi Fotoraf Topluluu Ders Notlar. KANBUROLU zer, Dijital Fotoraf Rehberi, SAY, 2010 GMRK Cengiz Ouz, Fotorafn Kitab, Mevsimsiz Yaynlar, Ankara, 2006. HEDGECOE John, Her Ynyle Fotoraf Sanat, Remzi Kitabevi Yaynlar, stanbul, 1990. KILI Levend, Fotorafa Balarken, Dost Kitabevi, Birinci Bask, Ankara 2002.

http://www.fotozade.com http://www.dijitalakademi.com

49