MD____VV

-j.-v____*._.s-*

ut_j>g____uio__Av

-m

_uZl___KU

s-^k_lvi__._ia^i.

_s^_^K__H_.

rausruui.

IL^

VZ __ _^V__Nl_^rzs IAAII^AI-v

_r___awM

_J_-fIVB

Wm

f__tt

*<_fU__l___l___k

____t_____\_____\_______W HHBHBHT HRHMk

________

_le__m M__h_l____> WK_u ____________W

Oeet- e W let

__.

!_>_,!l,<l

gpwranirn'li

__

_e_ds-5

....

tt-__--

HET VADERLAND
M. DE E.

' P-DUS
Vs lO
_E____ft_h__a_aitfA_____

BE /UWEMEWntM*
hu

siUss-lniMll met br
____dH__MrfAfa^P

<'-->''- Jfc >^uU

B

.._..

/>M
_L_H

MHWm: '

YHOttSONPIXIN U lU ZN*lrNs.l.< _tl l. _ COL-CNVSI-L il

>__ 44. VOOBBUBG
>__U^__< l U VAN NgotV.

<_Ufe _-NMM-_-_-_-a kil vanflk-MiM>. -w^ m J^^^flft _________________

__-----v ii i

____

" __________

STAAT- EN I^TT__UINMe NIEUWSBLAD

urn >,D,

DE NIEUWE COURANT*

Biljt het

Wdied.

van in den dost.

ltt

s,

___>oun.

"

-*_II_'5. ___M _Ho_l ____

--^__H00N ____*_-_.

!*. mtSA 5.41-3 S _____ TH

-g_uol*nu_.

Uw Vader weet wat gij noodig hebt

Bet jaar.l94l ligt vr ons, verborgen achter luiers. Altyd is de toekomst voor _. ln duisternis verdoken. Maar thans neer den ooit. Het _.__.. is in nevelen ebuld- Geen handbreed kunnen we vooruit zien. Toch zijn we niet zonder vertrouwen en _der hoop. In n enkelen zin, die weer dan boekdeelen preekt, zegt prot. Huizing in tijn beroemd geworden boek ln de schaduwen va morgen": gelukkig -il. voor wie de nieuwe hoop slechts den naam kan tragen van e die sprak: lk ben de weg. de waarheid n het leven.** Eenmaal heeft Jezus gesproken tot vissebers n boeren, tot discipelen en zieken: Ei l er die weet wat gg van noode hebt Door dit woord bracht Hlj deze menseken onder open hemel, waar ze konden ademen n vertrouwen. En Hij die dit sprak, blijft spreken, ook tot

Naar een nieuwe, rechtvaardige arbeidsgemeenschap

Nieuwjaarsboodschap van commissaris Woudenberg
De commissaris van het Nederlandseh Veebond van V-kvereenigingen. de heer H. F. Woudenberg, richt ter gelegenheid van de jaarwisseling de volgende boodschap tot het werkende volk van Nederland:

G allen, werkende mannen en vrouwen in het _*._derland_ch. volk zult de. jaarwisseling meemaken met geheel andere gedachten dan vorige jaren. G. zult misschien terugdenken aan ds vele schokkende gebeurtenissen die zich in het atgeloopen.aar hebben voorgedaan. Gij zult terugdenken aan wat ia het bestek van eenige maanden aan ingrijpende veranderingen werd onder worpen. Misschien komt een zekere wee moed in u op over datgene, wat gij meent, dat verloren is gegaan.
Kaar bij de intrede van het jaar 1841 moeten ook andere gedachten u bezig houden Ren oude periode is afgesloten, een nieuwe is reeds be gonnen. Zooals de twaalfde klokslag oudejaar avond het oude jaar afsluit, hebben ook de schokken van de sociale revolutie den ouden kapitalistisch... tijd tot een einde gebracht Achter de donkere wolken van den oorlog en de daaraan verbonden moeilijkheden zien wij thans reeds de z.n op komen van den _oci__is_i._h_n vrede, die, naar wij hopen, in het nieuwe jaar tot stand zal komen. De oudejaarsnacht van 194. wordt verlicht door het uitzicht op een nieuwe, rechtvaardige arbeidsgemeenschap, waar t in voor ieder een bestaan zal zn, verzel kerd en beveiligd, en aansluitende aan de verlangens en behoeften van alle leven de en werkende menschen. Het Nederland..!^Verbond van Vakvereeni gingen, dat aan den opbouw van deze arbeids gemeenschap een werkzaam aandeel zal _>___.. wenscht alle Nederlands-he arbeiders en ar ibeidersvruwen een voorspoedig nieuwjaar. Het verbindt daaraan de stellige overtuiging dat 1841 hen zal brengen naar de vervulling van lang gekoesterde socialistische idealen".

ns.
Hij weet het Wij weten set niet. Wij weten niets. Wij weten niet boe bet zat zaan met de werelden ons land. met ons huis n ons Ut. Ik wil ht ook niet weten. Ik wil niet lang occulte wegen mij de toekomst laten voorspel len. Ik wil den bijbel niet maken tot een raad selboek. een legkaart, waarop men den loop der toekomstige gebeurtenissen kan na-tippelen. In de beste .ogenblikken van mijn leven besef ik, dat het niet goed voor mij zou zijn te weten wat m. te wachten staat in het on bekende land. Het is ___m_r_ voor een kind, dat nr_t zijn vader reist iet noodlg te weten, waar bet komen zal. Als ik maar weet, dat lk ga aan de hand yan dien Eene, die den weg Wel weet En die Eene weet, wat w. noodig hebben. Zeg nu nit: dat weten 8ook wel. Want dat wij juist niet Wij weten v-el, wat w< weten begeeren. Gezondheid, succes, een positie en x, voort Wij zouden wel dezelfde ervaring willen opdoen als de broeder, van Jozef, die in hun korenzak het voor bet koren betaalde geld terugvonden. Wij weten ook wel, wat wlj niet begeeren: ziekte, versobering, mislukking en zoo voort. Naar .at wij hodig, hebben, is iets beet anders. Het zou wel eens kunnen Rijn, dat we voorspoed juist niet noodig hebben, omdat de gevaren van den voorspoed niet denkbeeldig zijn. Het zou wel eens kunnen HZ. dat we tegenspoed juist wl noodig hebben, md. we in dagen van tegenspoed geestelijke dingen leeren. die we in voorspoed nooit leeren. Mogelijk is. wij travers nos larms de dingen leeren zien in de juiste proporties. E.n is er die weet wat wij noodig hebben. En die Eene. zegt Jezus n hierop valt is uw Vader. De Joden in Zijn alle nadruk dagen hadden een eigen naam voor God, maar ze mochten dien naam niet gebruiken. En riep men God aan onder aUerlel benamingen, almachtige, eeuwige, alwetende, rots, toevlucht, schild. Gok wel als Vader. Mar dan was Vader" slechts een verklaring van we* God Hok was. En nu komt Jezus verzekeren, dat Gods eigen vaam. Zijn nomen proprlmn, Vader is. en toch, boe diep. Hoe eenvoudig Als God Vader is, dan verbindt ons aan Hem een band die niet te verbreken la. van ls Hij toch Vader, al zijn wij niet waardig sijn kinderen genaamd te worden. Maar dan kunnen we ook zeker zijn, dat HU voor ons zorgt eh ons zal leiden n beschermen n schenken wat wij noodig hebben. Hij daartoe bereid. Zelfs er w. Nam bidden. Zooals een aardscbe vader in Ha aoag lijn kinderen altijd voor is, niet waadt tot -H hem vragen, maar alles voor ben gereed baalt, kleeding en voedsel en a_ wat >o nooHg bad ben, zoo is Gods zorgende liefde ons altijd Voor. aar waarom zullen wij dan eigenlijk bidden? Het kind spreekt tot den veder tdet Hoen om te zeggen wat bet noodig heelt Het kan. niet nalaten zijn hart voor zijn vader te ont luiten. Zoo is ons bidden niet maar het uit preken van een verlanglijstje van ding, dit we graag uden willen hebben o. wig witten |

Ds. H. V. CREUTZBERG
In den gisteren in de vuinooidkerk gehouden oude.au7s!d.en_. heelt prof. dr G. v. d. Leeuw, ivoren, met de prediking aan te vangen,, der gemeente de ontstellende en nartelijke mededeeUng gedaan van het overlijden van de 11. W. llreutz-

Nieuwjaarsboodschap van den Rijkscommissaris

HET NIEUWE JAARTEGEMOET

Toen wij aan het einde van 1939 en het begin van dit jaar stonden, bad de Fhrer met ijn zegevierende weermaeht polen in een bliksemoorlog van achttien dagen verpletterd. In de loopgraven van den V^estwatl lagen de Duitsche soldaten. Voor hen lag de I_a*lnotlinie, die door de geheel, wereld onoverwinnelijk geacht werd, en ook wij* knden ons de doorbraak daar slechts met de zwaarste otters aan menschenlevens voorstellen, ofschoon wij bereid waren dee otter te brengen, indien de Fhrer den aanval noodzakelijk zou achten en daartoe het bevel zou geven. Achter de Nlaginotlinie stond het millioenenleger der Fransehen en rukten de Engelsche divisies op, die voortdurend zwaarder bewapend werden. De vlieghavens der vijandelijke bommenwerpers bevonden ich in ie onmiddellijke nabijheid van de bewapeningscentra aan den Bijn en aan de Buhr. De zeen werden bebeerscht door de Engel..he vloot, die in haar thuishavens nauwelijks bedreigd werd en vrijwel onbelemmerd de blokkade als het vermeende middel tot beslissing van den oorlog toepaste. Belgi, Nederland en de Bcandinaatsche landen stonden haast onbeperkt bloot aan den voorshands alleen nog politieken invloed van de Engelschen en r bestond geen waarborg, dat niet tevens over d*e landen heen een. militairs beslissing gezocht werd, althans om aan Duitschland den toegang tot de aldaar aanwezige economische mogelijkheden te versperren. Op dezelfde wijze speelden onze tegenstanders hun spel van intriges op den Balkan en de pas kort tevoren bereikte. verstandhouding met Rusland stond in het begin van haar economische ontwikkeling.

...

berg.

zij eenmaal van het Westen afgesneden zijn. En boven en behalve deze economische betrekkingen beginnen ook de politieke betrekkingen van het vasteland zich te reorganiseeren en te peeren om tiet driemogendhedenpact als de militaire waarborg van den nieuwen opbouw. De dingen, waarom het gaat. zijn duidelijk naar voren gebracht De vraagstukken, die opgelost moeten worden, zijn helder gesteld, leder staat thans voor de keuze: voor ons of tegen ons! Wij, Duitschers, treden het jaar 1941 in, ver vuld van het onwankelbaar geloot aan onzen l__!rer. thans en voor alle tijden bereid ons geheel te. geven voor dat, wat de Fhrer van ons verlangt. Den *s?2hre. heil.

van Europa toeneemt, daar alle volken van dit continent ten slotte willen leven en onder elkaar naar de verwerkelijking van hun levensvoorwaarden streven, nu

Oorlogsberichten
Duitsche aanvallen op Engeland; Engelsche aanval verijdeld; Hulpkruiser opereert in Stillen Oceaan
Uit Berlijn: In weerwil van het slechte wee zijn gisteren Duitsche gevechtsvliegtuigen op gestegen voor het ondernemen van aanvaller op de Britsche eilanden. Uit groote hoogte werden bommen op Londen geworpen, terwijl een vliegtuig ten Noord-Oosten van de hoofdstad een kranige duikvlucht tegen een belang rijke wapenfabriek ondernam. Dit toestel liet van geringe hoogte verscheidene bommen val len en plaatste drie rechtstreeksehe treffers, die in d. fabrieksgebouwen ernstige schade aanrichtten. De vliegers konden waarnemen, hoe een groot deel van een gebouw instortte

LLVSL-WstzU/cir.. Bksminister en Rijkscommissaris voor het bezette Ne.erl.nd.lcks

(w.g.)

gebied.

Brltsebe luchtaanval verijdeld.

Uit Berlijn: Gistermiddag trachtten vier vijandelijke vliegtuigen over het bezette gebied naar Duitschland te vliegen. Zij werden bijtijds ontdekt en door afweergeschut beschoten. Twee der aanvallers werden neergehaald, de beide andere keerden om en wierpen hu bommen boven het open veld neer. Er is geen schade aangericht.

De onderhandelingen tusschen Nederlandsch Indi en Japan

HERVATTING OP 2 JANUARI

_,

berg gewych vonden bltf de stille schare der getrouwen innigen weerklank. Dese

Dit Tokio: De economische onderhan- De oorlogvoering ter zee. Uit Berlijn: Over de successen der Duitsoho delingen tusschen Japan en. Neder*"" oorlogsschepen ln den Stillen Oceaan is thans ll- X *oKt____n verschieten van den uilen 2 Januari hervat een nieuw bericht pit I_anila ontvangen. lkde_. hld maakt p de aanOndanks alles tradan wij dit jaar 1. vol terwijl nu alle economische mogelijkheden landsch-Indi worden, naar de buitengewone Japan Veertig te Hongkong aangekomen Koersene op het oorlogsdoel zijn afgawezigen en tiepen indruk en de enkele vertrouwen en kracht in. vervuld van de van het vasteland gemeld, dat een Duitsoho de die ode, a___r gevoelvolle woorden, do grootschhaid van de taak. die het lot ons toe- stemd en ooitsterkste militaire mogendheid,door sche gezant, In'atsoemija, die te Batavia zeelieden hebben eerste week van Dscecnbe. hulpkruiser in de op bestaan heelt, alsmede haar bedeeld bad on overtuigd, dat wij onder leiding de aarde prof. H- v. d. Leeuw aan wijlen ds Q-eutidrie Bngelsche vrachtschepen en een tankschip aangekomen is, verklaard heeft. ongelooflijke overwinningen dubbel onoverl?*_hrr
oudejaar_dien,t droeg door den dood van den beminden predikant een weglach en
slechts konden overwinnen. Aan het einde vah dit jaar 1040 blikken wij terug op da grootste militaire overwinningen, die ooit in de krijgsgeschiedonis van alle tijden bevochten zijn. Dit jaar heeft op het vasteland van Europa de zegevierendebeslissing gebracht, Er bestaat geen enkele militaire macht meer, die deze beslissing op het vasteland op enigerlel wijze nog twijfelachtig zou kunnen maken. Onze militaire macht is zoo overweldigend, dat het plan om met de een of andere oorlogshandeling op het vasteland een beslissing te for veeren zou eindigen met . het wegvagen van dergelijke pogingen. Aan elke ernstige politieke manoeuvre van de _*ngelsCh.n. die als ee^ge vijanden overgebleven zijn. is op het vasteland de grond on daarmede elk noemenswaardig succes ontnomen. Economisch staat het vasteland van Europa thans den mogendheden van de spil ter beschikking en de betrekkingen met Busland ontwikkelen leb in overeenstemming mot ton vooruitziende, veelomvattende gelelde o nomlo steeds nauwer en succesvoller. Als do gngelschen thans nog inderdaad aan een over winning wilden danken, dan zouden zij zich moeten kunnen voorstellen, dat _ liet vaste land van Europa n, met bet oog op het bond genootsclu>p_verdrag met Japan en het vergelijk met Rusland, de geheele oude wereld tot in het verre Vosten zouden kunnen dwingen. De militaire successen van het jaar 1940 en de daaraan vastgekoppelde politieke gevolgen n economische resultaten maken de spJlmogend

van den

i hebben. gelouterd. Ons bidden wordt Ons bidden wordt luisteren. Voel menschen komen niet verder dan: Hoor, Heer, uw knecht vraagt". Dan wordt on gebed: "Spreek, Hoer, uw kind hoort" . Rn wat van den anderen kant gezegd wordt, is altijd belangrijker dan wat van dezen kant
wordt gezegd.

indrukwekkend karakter.

Met onbekende land. mij voleen onder vragen; Vader, wat p. doat. i poedl htermii slechts het Keilen dra,, Met een rustig kalme moed." Dr M. M. en Hertog.
"r

dis sla Ik de de oo<n

. leidt da, eren kead.

Wat l toekomst dranon mop,

-.r

BERICHT
Donderdagavond.

Net Vaderland venl_ynt p den Nieuwjaarsdag alleen de, Mn, Daarna voor liet eer veer

Ds Hendrik Willem Creutzberg werd 5 Junl 1875 te Arnhem geboren. HU genoot zijn gymnaslale opleiding te Schiedam en studeerde aan de universiteit te Utrecht, vanwaar hij als predikant in 190. te Wijk aan Zee werd beroepen. In 1997 ging ds Creutzberg naar Ulmulden. waar bij tot 1920 zijn ambt uitoefende, om 17 Decemher van dat jaar, bij de stichting van de Duinoordkerk, die onder de -led. He-v. Gemeente van Bcheveningen ressorteert, het voorganger schap van laatstgenoemde kerk op zich te nemen. Van zyn hand verschenen o.a. de volgende publicaties: personen n gedachten uit den Bijbel" (1928). Hoogtij vieren" (193!)). Ihimoteus redivlvus" (1931). Patriarchen" (193.). Vrienden van Paulus" (1938) en Plaats van de prediking in de liturgie" (198?). De teraardebestelling van het stoffelijk over ohot al Zaterdag om kwart over drie op Oud Eik en Duinen geschieden, na een rouwdienst, welke te half twee in de Duinoordkerk wordt gehouden, onder leiding van ds 5. _ Creutzberg, Ned. Nerv. predikant te lleerbosch. Hees broeder van den ontslapene.

winnelijke soldaten van het noodige voorzien, verkeeren de industrie-, handels- en vooral de bewapening-bedrijven van het naar verhouding kleine eiland V.g.la.d van dag tot dag meer in asch en puin en de schepen, die reeds als ge volg van de afgelegenheid der productiegebied, steent- onvolledig hulp kunnen brengen, zinken in steeds grooteren getale naar den bodem d zee. De eenige hoop van de _*ngelsc_M om door aanvallen van hun vliegers wijziging te bron gen in deze voor hen buitenmate ongunstige verhouding van krachten wordt door de af metingen van het continent te niet gedaan. Daarentegen wordt hun eigen positie steeds on

HEVIGE KOUDE IN ZWEDEN

Men verwacht nog strenger vorst
DU Stockholm : Sedert enkele dagen valt in het grootste deel van Zweden felle winterkoude waar te nemen, vooral in Noord Zweden. In doorgaat voo naar men weet Bede, dat de koudste plaats van Zweden, beeft men gisteren niet minder dan 43 graden vorst geregistreerd en men rekent er op. dat het in da komende dagen nog kouder wordt. Steeg had

tot zinken heeft gebracht. Deze kruiser opereerde toen in de nabijheid van Singapore. Da voorraden van het Duitsche schip waren in

den onherroepelijke, ondergang van do economische en mettertijd ook van de bescha vingspositie van Engeland.
#

leven kunnen toebrengen. De langdurigheid van dezen oorlog leidt niet tot verzwakking van do krachten der spilmogendheden, doch staat gelijk

houdbaarder, daar de Duitsche luohtvloot en marine wans van zeer geringen afstand hun ver. nietigende slagen aan het eiland en zijn bedrijfs-

volte zee aangevuld. Volgens de Noren was do hulpkruiser ongeveer 10.000 ton groot en gewanend met stukken van 15 en 20.3 om. M Nlenw.Forkt De ngelsohe postertje bobben bekend gemaakt, naar /lssoolated l meldt, dat blzna aVe brieven en pakketten, Me tusschen 1 November en S December ln ie VS. met bestemming naar Engeland aange.ee. kond zijn, door vyandelMe acties verloren aU

eaan.

mt

SPOORWEGONGELUK IN

ITALI

node e MnUciwaasftiwadMifibowMH

Uit Rome: Gistermorgen in de vroegte is de nachtsneltrein uit Napels blj Cisterne op een anderen trein gereden. Tot dusver zijn n

De militaire beslissing, die het jaar 1940 gebracht heeft, maakt het mogelijk, thans reeds de uitvoering van de taak ter band te nemen, die het lot aan den en de Fhrer weer aan ons allen heeft gegeven, n.l, den opbouw van 'n nieuw Europa. Juist de door de llngelschen als hun sterkste wapen geprezen afsluiting van Europa aan de Westzijde zal het zekerste, dwln gemiste middel blijken, waardoor dtt continent zich tot een eenheid zal aaneen sluiten, een eenheid, waarin vele der

"

40 graden vorst en Bloete 41. Genoemde plaat, sen liggen in het Naerjedal. Dit plotselinge Invallen van de winterkoude doet sterk denken aan de jaarwisseling van 1913-'l4, toen de vorst te Sveg 80 graden b. droeg; te ede zelfs 53. Dien zelfden winter werd te Wilhelmina de grootste koude zere gistreerd, die men ooft in Zweden beleefd heeft, n.l. 03 graden.

LAST VAN DE WARMTE

fit h& ijskoude IJselmeer
heelt do neer J. F. LchuiUnk uit Notte,dam, dos namiddags o 1 uur een. ldm proeve gegeven van uithoudingsOp Dinsdagmiddag 31 December 1940

toekomstige deelnemers voor het oogen blik misschien niet meer dan een ec.no mische noodzakelijkheid kunnen Men.

vH. -*** hu, t odaritae ts-wUk

Vermoedelijk is de inbraak Maandagmiddag geschied tusschen 1 en S uur. Alen heeft slok toegang verschaft door verbreking van een ruit. Uit een Ia van een bureau heeft de dief een tasch medegenomen waarin zich een bedrag van .250 bevond. Voort nam de d.__ Mn veMwtte Smmmtss spade

Bussurn.

INBRAAK TE BUSSUM Tijdens afwezigheid van de bewoners ia _ abrokan in een villa aan de Qindenlaan te

vermogen in het ijskoude water. Er lag ijs in het IJselmeer en bovendien had het in den morgen van 31 December gesneeuwd. De neer Lcnultink hield zich aan den kop van de haven van Nburg eerst nlger tijd ln badpak op te midden van sneeuw, ijs en lellen wind. ij ging vervolgens bij het zwembad aan het eind van de Liburger Pier eenige minuten ln een bijt te water, waarna hij zich op zijn ?inch nog eens stevig met sneeuw rwreei.

N V_W__l____UW

WOENSDAG i HM_MI 1141

Lezers vragen

" OCBTEia>BLA-. A

LEZERS DICHTEN

Rijke oogst aan gedichten bij den rebus van Kerstmis

EEN EERSTE GREEP UIT DEN STROOM
daarbij getroffen zijn door de werkelijk ui-muntende gedichten, die erb gevoegd waren; Boewei wij slechts uitgenoodigd hadden _n een gedicht in te zenden, zijn wij er nee overstroomd. Opnieuw is gebleken en bevestigd, dat Net Vaderland een

EEN GELUKKIG

NOG STEEDS

lezen van onzen Kerstrebus, zal

Me gisteravond den uitslag heelt ge

unieken kring van lezers heelt

e*__useer_n

Net aardige is bovendien, dat zeer velen zich voor bun gerijmei en zeggen, we hebben het alleen gedaan om U te plelzleren. Gooi het gerust in de prullemand. Nu. dat hebben wij niet gedaan, maar alles publlcee ren kunnen wij ook niet Dat zou te veel

worden. In leder geval volgen hier reeds een paar grepen ln den toevloed, waarvoor wij zonder uitzondering erkentelijk zijn.

O, wijze Vader Cats, wat eet ge toch veel/ Schoon het nu juist niet on?* ijdelheid streel/ In vw oogen Zonder mededoogen _Viet meer te zijn dan kast o/ stoof, pollepel of fornuis, n niet, naar Kieseher maak, het . schoonste sieraad van het huis/ Ingezonden door mevr. ph. G. N. W.

Aa is niet Juist _ dezen tijd, X* nieuwe zorgen rezen Van trtleUl<_tn. punten, bon. _*-_* bel- onoolpa,l Of tl) koor plaat ted b 1 gezin. te winkel of bedrijf, BH beste teek ha^_. Ie en bluft __ lttjd: se goet wUf/. lngemnden door Mej. l __. soals het mat te wereld thans Gesteld is. aa- * goed kans l et-en vuurgloed te verteren; <_ft meest zich ne ten goede lceeren. De brand intijds orden cbltucht. laar niemand wien dat werkje iustl Gevolgen stelten ooVal p Bun meer o/ minder kwaden kop. Xe Knallen, nijpen n bezwaren g doen wet ieder mensen ervaren 't <.el on toet onmisbaar scheen. o_r <l*faond te-, 66, t teven heen Voorzichtig et lat at hij Z is t dat iedereen nu leeft. Waardeerend dubbel zijn deelt, t 2, oenen, pan of len*cU. Maar b_-t' 6uck l^mt. buiten kijf. Dat is n blijft toch: n goet U/l Ingezonden door _lj. I. _

Mevrouw A. B. vraagt Mijn lagdlenstbode verdient ? per wee. Voor mlddagkoat weed gerekend f ito per week. Voor _-_*ft_--,-.-.itflfl f 1.40 per week. totaal t ___ per week; eu dus juist In de loonbelasting vallen, dos _g om den anderen Zondag vrij en als zij op Zondag in dienst is dan vervalt de kowemaaUyd. Nu komt het me voor. dat zl hierdoor niet In de loonbelasting valt Is dit juist? De.textiel, kaart loopt tot 1 Februari a-s. klagen wij hier een nieuwe voor in de plaats? Ik neem toch aan van wet

--

LOONBELASTING Maar ook geld voor belegging

.

NIEUWJAAR RIEL
_IAMZBMOV_MA3AZUN

Sombere Oudejaarsrede van Matsoeoka

GEWEID OM RECHTVAARDIGE ASPIRATIES TE VERWEZENLIJKEN"

tost lgsstaglnaalaaa lig

LMssssa tl MM

Oud en Nieuw

_,

Wat <?ats ons hier heeft voorgelegd. Is goed bedoeld maar grof gezegd. Ingezonden door B. 1. Die Jacob Cats, dat was een man. Waar Meerland trotseh op wezen kan; Hij wist al, wat een goede vrouw, In oorlogstijd ons wezen zou, I.n kan, met waarheden als koeien, . In puzzle-vorm ons nu nog boeien. Ingezonden door H. __. te v.
een goed wyf is veel waard/ Doch leefde hij: in onze distributie- i. narigheid hij had 't stuck huisroet niet benijd! Ingezonden door Ferd. J. E.
Vrij in den trant van Vader Cats:

der zijn wij erkentelijk voor uw belangstelling en uw inzending. -.Aan mevrouw B. M.-B. Natuurlijk herkend, 't Is met B. M.-B. als met G. B, die kent lederee. Aan dr V. Dank voor uw waardeerend naschrift Ja, wij verbazen ons er ook over hoe weinig begrip van de werkelijkheid sommigen hebben. Maar wij herhalen aldoor: velen hebben het, bizonder moeilijk. Overigens hebbeu wij den indruk dat het evenwicht zich aan het herstellen is. Meer en meer ontmoeten wij uit spraken als de uwe. Aah inej. A. S. Uw briefje was het dat ons overtuigde. In ditzelfde nummer vindt u een nieuwen rebus.

CORRESPONDENTIE. Aan mr G. G. v. d. 11. te Z. U in het bizon-

Antwoord. 1. Inderdaad behoeft de Zondag. waarop geen voeding genoten wordt, niet meegeteld te wrden, blijkens een offlcleele informatie. Aangezien de weekloonen beginnen belastbaar te zijn bij f 11.10 valt uw meisje dus buiten de loonbelasting. Ad 2. Wij hebben ook aangenomen, dat er een nieuwe textleikaart komt op 1 Februari, maar officieel is deze veronderstelling niet bevestigd. O. V. vraagt ongeveer hetzelfde. Antwoord: Ook uw dagmelsje valt bulten de loonbelasting. Mevrouw B. heeft tweemaal in de week een werkster. Deze verdient f 3 per week en moet hiervoor twaalf uur werken. Moet mevr. B. nu loonbelasting betalen? Zoo ja, hoeveel? Antwoord Daarvoor meten wij veel meer weten Gehuwd, kinderen, hoeveel uur pr dag en welke maaltijden zijn de vragen, die u ons wel nader wilt beantwoorden. Wil daarbij b ' uw vraag In haar geheel schriftelijk met volledigen naam en duidelijk adres. . .-

herhalen^

Residentienieuws

Vader Qits zei het goed, inderdaad,

De schietpartij te

Leidschendam

Dader thans in hechtenis wegens bezitter van een vuurwapen

Naar wij vernemen behoeft het bericht als zou de dader van de schietpartij te __idschndam, W. A. __, voorloopig op vrije voeten ge steld zijn, enige aanvulling. Genoemde 11. wordt nl. niet slechts door de Nederlandsche justitie vervglgd. Foch bij was.. ook schuldig aan het beMtt^n vah een vuurwD^ pen, waartegen dr 'de -' b.etUngsove.held^ -ware straf is bedreigd. In verband hiermede bevindt-K. zich pok thans in hechtenis.

Vader Oats, vanuit ouden tyd dichtte' onbewust voor d'_.ewigheid. omdat, h? jm-fijrihij 't''ooK'"e.? ' " 'er waarheid 'aan tien 'gronasaglW Ingezonden door mevrouw M. 2.
WAARSCHUWING van ouderwetschen vader

'

'""''

gaf voor, zijlij vaderlanil. '." ', v neusingel'.!. gaan, n daar reclameeren. Ln wat w tweede zaak betreft /Des Mddags beierden ver onze stad de klokken der kerken, Hup gSlmwis van verre reeds " Ben jaarhuurwoning blijft een jaarhuurwonlng. Dat de huur per maand wordt betaald, hoorbaar; werd vef. weggedragen doofde Me gelijk gebruikelijk, doet hieraan niets al. Aanvrieslucht. i_ij.noodden de gelovigen tef kerke. gezien u sinds 1 October 184. toen uw cntralit Overal zong men.sh spelde^betgorgel -Uren, van een jaar was afgeloopen, in de woning bent dage. rna^eH' jaren,.Vlogen aIL een schaduw gebleven en gelaten, hebt u een mondeling con- ! heen 0kM een eeuwigheid geleken.'Het oude jaar nam afscheid tract voor. weer een jaar gekregen. zonder eenig nlterlyk vertoon- er was geen Aan Ir J. 5. B. Inderdaad, de prijs van 95 Vuurwerk^ er waren geen saluutschoten, maar cent is oud. De nieuwe officiele prijs vooi er was'slechts ^.her___rln^ Pen 6v^ Brechcokes is f 1.10. Daarbij kan 10 cent pr ->ng van.en jaar.-ddt inf ons geheugen g^rlft bezorgloon worden gevoegd. Uw beide mud blijven. __A '"=_,_ % '''' ,j' ' werksters vallen buiten de loonbelasting, maar ..zal u moet wel zegels voor haar plakken. \ . Aan A. C. H. Voorschoten elscht zoo Is Hns bij informatie gebleken Inderdaad een aan den burgemeester om een I^hrief steekt toch niets Daar vreemds in? J. V. M. Uw brief dd. 28 December is nog " DirtKiie VICTORIA-BRON in behandeling. Heeft u ng even geduid.

mende gelden mag rente als inkomen worden berekend, tot een maximum van vier procent Aangezien u uw geld niet voor belegging wilde gebruiken, doch er een reis van wilde maken* is de aanslag foutief. U kunt thans naar dn inspecteur der inkomstenbelasting; Zuid Blo

Aan mevrouw H. G. G. Wij hebben goed nieuws voor u op den eersten dag van het nieuwe jaar. Onze behulpzame offlcleele Instantie antwoordde op uw belastingkwestle: Alleen van voor belegging in aanmerking ko.

CORRESPONDENTIE.

klaard. Jk vrees, at het hemend Mar .wdUeht Het eind van een beeer tragw en aagelnhklg vaar e ge wogen jaar vaardige aspiraties te verwezenlijken. bade aseaaihhfld aal bUlhea'. AUe Uad Het was gisteren de Siste December. Vaar WNttttM UMlti lil Oft ffenCdfc WCfMB Welvaart h Internationale leven. verraden we geen geheim mee. hoewel velen moeten bidden, at dit Jaar aiet ve-waet _- toch steeds het weer afvroegen, hoe hel De vestiging van de nieuwe orde kan evenwel mogelijk was. dat er al weer een Jaar vertet het eerste Jaar van vernietiging va e niet bereikt wrden door slechts de oude te strijken ging. Dat Is bij de jaarwisseling telkens vernietigen. Hetuiteindelijk doel van de nieuwe Moderne beschaving*. weer dezelfde venuchtig: Waar blljft de tijd." een gemeenWaarnemers, die zich herinneren, dat Mat orde is de verwezenlijking van in oudejaarsavond is in de eerste plaats een schappelijk bestaan en welvaart bet internafamiliefeest waarbij alles wat zleb afgespeeld aoeoka ln een toespraak tot het Amerikaansch tionale leven, hetgeen allen ten voordeel strekt heeft, nog eens in den ogen familiekring de Japansche genootschap op 19 dezer en beroep door de menschenmaatschappij te bevrijden van revue passeert Deze oudejaarsavond was ln bet deed op het Amerikaansche volk om niet toe te de exploitatie van de zwakken door de sterken, bijzonder een feest van overdenking. Jonge waarvoor het materialisme aansprakelijk is en mensehen, dle alleen in de stad verblijven, ver laten, dat de V. S. zouden deelnemen aan den alle naties en volken in staat te stellen om leder toefden met hun gedachten bij hun ouders. En _*uropeeschen oorlog, of niet te dulden, da een zijn eigen plaats in te nemen teneinde zijn eigen als de gelegenheid en de mogelijkheid zich maar Japansch-Amerlkaanseh conflict zou ontstaan, lot te bepalen en te verwerkelijken om zijn hoe even voordeden, om op den trein te stappen en hetgeen zich zou ontwikkelen tot een Ar- danigheden tot volledige ontwikkeling te brenhet ouderlijk huls te bereiken, gebeurde da ook mageddon, dat in de totale vernietiging van gen en in elkanders behoeften te voorzien. In Vandaar dat het aantal reiziger, der NS. na dit licht bezien zijn de hevige, vernielende opetwaalven gistermiddag weer zoo toenam. Nlet in onze cultuur en beschaving zou eindigen", vroeraties, dle thans zich ln Oost en West voltrek die mate. als dat andere jaren bet geval was. gen zich af, of Matsoeoka hierbij zinspeelde op ken. de voorloopers van schitterend buitenge maar er waren er toch nog velen die Oud en de toenemende spanning tusschen de spil en de woon belangrijk opbouwend werk. dat aan Nieuw bulten de stad gingen vieren, zooals et 8, ofschoon verluidt, dat Matsoeoka zijn taande is. ook weer velen waren, die In Den Haag het V. De eerste wereldoorlog van meer dan twintig boodschap had opgesteld, voordat verslagen van jaar geleden, de huidige tweede Europeesche nieuwe jaarkwamen inluiden. Ut alles is ! Het was echt Oudejaarsavondweer. want net lloosevelts praatje aan den haard Tokio be- oorlog de Chineesehe kwestie zoo goed als.Kerstmis pas goed is, als er en reikte. tenslotte slechts de worsteling die aan een weergalooze hervorming van de wereld voorafflinke laag sneeuw ligt. zoo heeft de 31ste Dcc Matsoeoka wees er op, dat Japan thans het gaat. ook zijn elgen weer. Het moet en beetje guur zijn. zoon beetje vriezend, zoo koud in leder vijfde jaar van het conflict met China ingaat Het afgeloopen jaar was rijk aan gebeurtenis geval, dat men er zlch al op verheugt om eens en betoogde, dat het Japansche volk bijna tien sen als men zelden in de annalen van de wegezellig om den haard te gaan zitten en zlch de jaar heeft doorleefd sinds het begin van het reld vindt. Bij zijn einde heeft het de mensch de span waarbij . traMUoneete oudejaarsavondl^kkernljen behoor Mantsjoerijsche incident,de situatiehet.vervaard heid in ademloozen angst en verbijstering ach tergelaten. Wat zal het nieuwe jaar. het 2So.ste lijk te laten smaken. En al kan men niet al te ning en den druk van jaar van het Japansche keizerrijk, dit land in royaal met. de kolen en. het meel omspringen, droeg en zijn inspanning verdubbelde". Inmid1 de huisvrouw is vindingrijk dels heeft Mantsjoekwo zn nationalen rijkdom bet bijzonder en de wereld in het algemeen en een houtblok of voortdurend zien groeien en zijn samenwerking brengen? Zal het gunstig of ongunstig zijn? Ik een antbracietbriket zonder bon) doet wonmet Japan onophoudelijk zien versterken.. |' deren en er. Is altijd nog. wel en beetje kan voorspellen, noch beoordeelen hoe het zal meel. Wat de republiek China aangaat, zij, heeft zijn. Bij het verwelkomen van een nieuw jaar waar heerlijke oliebollen van gebakken kunnen korten tijd na de viering van het herstel van moge het hard klinken, en het is wel het laatste ; worden. En daartusscheudoor zal heel wat te regee Nanking als hoofdstad ; bespreken zijn. want het jaar is niet ongemerkt ring, geleid door. Wangonder een nieuwe funda- ter wereld dat ik zou wensehen, maar in mijn Tsjing Wei, een diepste Innerlijk vrees Ik. dat dit jaar zeer tra l vonibijgegleden.. Er is- meer-gepasseerd, dan menteel verdrag met ons land gesloten ter regisch en zeer ongelukkig voor de geheele zanders in een luteleh'menslckenleeftljd. En in geling van de Chineesch-Japausche betrekkin- menschheid zal blijken. gezinnen zal met weemoed en met droefe vele nis en f MlUeU<herdacht worden, di zljn leven gen. Bovendien is met de uitvaardiging van de gemeenschappelijke verklaring van Japan, "

VELEN TROKKEN WEER NAAR HUN FAMILIE

JAPAN-AMERIKA EN JAPAN-CHINA
vit Tokio. De minister van buitenlandsche zaken. Josoeke Matsoeoka. beeft in een Nleuwjaarsboodsehap. die somber van toon was; ver

gdere minderheid van volkeu. De oude o__e> die Uwe. g_hee_ op een derg-Wken slaat vaa zaken gebsseerd was; heeft de meerderheid der volken met verstikking bedreigd. Deze wenseh-

vreedzame wegen, doch le minderheid der volken. die de nacht In handen hadden, weigerden naar rede te luisteren met het gevolg: dat er een katastropbalo toestand is ontstaan, waarbij aan le meerderheid der volken geen andere keus gelaten werd dan hun toevlucht te nemen tot geweld bij hun streven om hunrecht-

ten hun

bestaansrecht te

handhaven langs

Mantsjoekwo en China een krachtige

tusschen deze volken ontstaan.

harmonie .'

Een stap voorwaarts.

waren.et.bw^n'uren^die

Zoodoende heeft Japan een grooten stap voor waarts gedaan in de richting van een vestiging van een nieuwe orde, en het is voortgeschreden in den geest van den keizerlijken weg. Meedoogenlooze exploitatie, gekenmerkt door krasse uitbuiting van de zwakken, werd vroeger -In vredes- zoowel als ln oorlogstijd in het-laster nationale leven hardvochtig toegepast. De heerschende macht van het goud is gedurende langen tijd gemonopoliseerd door een onverza.

Uit Brussel meldt A^sl-?..- Een dezer dagen slaagde deBelgische zwemster Virginle Keteleer van A__.C. er ih het Belgisch record op de 200 meter rugslag, dat zij reeds geruimen tijd op haar naam heeft staan, nog te verbeteren. 2ij legde dezen afstand af in 2 min. 53_! sec- waar " mede zij haar record met 0.8 sec. verbeterde. De 100 meter legde zij af in 1 min. 21 sec. Het Nederlandsche record op de 200 meter , rugslag staat sinds 26 November 1930 op naam van de Rotterdamsche zwemster '; een aanmerkelijk beteren tijd Cor Kint,nl.die noteerde, j mini 383 sec

Belgischzwemrecordverbeterd

fl^aiuller.

Pk*V___|

NieuwjaarsoproepGoring
Gbbels spreekt voor de radio
tlit Berlijn. Rksmaarschalk minister-president GSring heeft een Nieuwjaarsoproep tot het Duitsche yolk gericht, waarin fineer gezegd wordt, dat de vijanden van GrootDuitschland op het vasteland beslissend ver slagen zijn. Engeland is van het vasteland verdreven. Essentieel, voorwaarden voor; een politick, en economische reorganisatie en Pacificatie van Europa zijn daarmede yirvuld. Machtiger dan ooit staat het Duitse^ yolk aan den drempel van een nieuw Jaar. De oproep sluit met de woorden: Zoowel aan- het front als in het binnenland hebben wij harde "strijdvaardigheid en onwankelbaren moed noodig. Wanneer wij schouder aan schouder staan, zul len wij alle gevaren trotseeren en ledere taak volbrengen. Wij zijn een Jong yolk, ons is de toekomst. In het nieuwe jaar geldt het parool met volle kracht voorwaarts naar de eindoverwinning".
Volgt beid reeds uit alle polsslagaderen bloeden en moeizaam naar adem hijgen. Indien mn den Fhrer tijdig geloof en gehoor had geschonken. zou de wereld waarschijnlijk voor veel leed gespaard zijn gebleven. Maar het moet wel zoo zijn. dat de zonden der Westelijke demo cratleen in de geschiedenis ook in d geschiedenis geboet moeten worden. Hoe het zij, het nieuwe Duitschland is bereid de voltrekker van Ut historische vonnis te zn. W vormen een gemeenschap van 90 millioen zielen, die tegen iedere bedreiging en ieder gevaar is opgewassen. W hebben het geluk een Fhrer te bezitten, dle ons, van het kleinste begin af steeds den Juisten weg naar boven heeft ge wezen. Hij kan vertrouwen op zljn soldaten, arbeiders, boeren, ambtenaren en arbeiders met dn geest. In ons land bestaat in deze harde maanden slechts n gedachte: De ge dachte aan de overwinning. Als Duitsch volk nijgen w ons in diepen eerbied voor den Almachtige, die ons dit jaar zoo zichtbaar zijn zegen heeft gegeven, die onze wapenen met de overwinning bekroonde. Hij weet, dat wij dezen oorlog voeren voor een beteren vrede, dat wij op de bres, staan voor het geluk der menschen, dat tot dusverre door de regeerders zoo vaak met voeten is getreden. En het geheele Duitsche volk vereenlgt zich ln een warm gevoel van dankbaarheid Jegens den Fhrer. Lang moge hij aan he hoofd van ons volk staan als de beschermer van het Duitsche rijk, als de eerste strijder voor en waren vrede en voor het geluk, de eer en den roem van zijn volk. De wereld bewondert hem, wij echter hebben het voorrecht hem te mogen liefhbben. Reiken wij elkander de hand en scharen wij ons vast om hem.

van

TOT UW DIENST" VERIJDELT

EEN INBRAAK
Naar, wij verhemen heeft gisteravond een heer stede de politie opgebeld omdat hij vreesde, dat tijdens zijn afwezigheid tusschen 10 eh 12 uur op oudejaarsavond bij hem zou worden Ingebroken. Er was nL reeds vroeger een poging daartoe gedaan. De politie, had geen personeel meer beschikbaar en verwees den betrokkene naar Tot Uw Dienst". Dlt bureau posteerde onmiddellijk een tweetal medewerkers van den escortedieust, de gebroeders Ockenburg, in het huls. Na korten tijd kroop door een raam een inbreker binnen en deze werd direct overmeesterd en aan de politie met een vriendelijk tot uw dienst" over-

aan trouwlustigen zoon Het huwlyk is een loterij Dot hoort men allerwegen,Bedenk wat Vader Cats eens zei va wordt het te zegen. Het besfse) stuck huysraet is altoos Een goet wW uit de oude doos. Ingezonden door Fam. __. B.

hier^ter

Kl. V

HEDENMIDDAG:

mm

'

BRAND IN GARAGE TE BEEK (L.)

Twee gewonden
In ie garage v_hihet>lt___D:-b!bty,' gelegen aan den'grooten Rijksweg' te Reek (_),- dat met een 20-tal autocar-; de autobusdiensten on derhoudt op.het trajectlHaastricht-Reek-Llttard met zijtakken naar de Icklu^rpen. is gistermiddag brand uitgebroken. De monteur H. van l^umeren te Ideerssen en de .eerllng-monteur J. Voncken te Vrootenhout-Hetzk, hadden de laatste leidingen aangebracht onder een nieuwe autodus. welke was uitgerust met een gasinstallatie. Reide mannen bevonden zich in den werk put en waren bezig met het aftappen van da benzine in zinken bakken. Door tot nog toe cnbekende oorzaak vatte de benzine plotseling

Thrchill thans een andere methode? HU vredesvoorwaarden. die h na het winnen van den oorlog Duitschland wil opleg, gen, terwijl de Britsche eilanden in werkelijkspreekt van

VERDUISTEREN!
Bepaald is, dat verduisterd moet orden tussehen Zonsondergang en onsopgang. Voor hedenavond n morgenochtend zijn deze tijdstippen: Zon onder Zon op

Een huisvrouw vroolyk va gezicht Verspreidt een zacht, weldadig licht. Dat is een ding wat zeker is Zelfs in deez' tijd van duisternis. Ingezonden door _ 11. NL Vader Cats zei:

geleverd.

De zoo goed geholpen heer gaf zich nog 's nachts als abonns op en schonk een mooie gift aan de jonge organisatie.

klopper te lijf, Maar zorgt voor een ordelijk

huislyk bedrijf En brengt hem geluk, dat is toch Ingezonden door C. N.

Het beste stuck hu?sraet is een goet wy_". Begrafenis gaat vast haar man met geen 2. van den heer Th. C. Leeuwendal
Gistermiddag ls op de begraafplaats Oud Eik en Duinen het stoffelijk overschot ten grave gedragen van den heer Th. C. Leeuwendal. ouddirecteur van de Gemeentelijke Arbeidsbeurs hier ter stede. Onder de aanwezigen merkten we om. op de heeren J. Hok. oud-inspecteur van bouw en woningtoezicht. G. Bosma. oud-hoofd van Gemeentewerken. E. W. Koppenhagen. oudtechnisch hoofdambtenaar van Gemeentewei ken, J. de Vries, ambtenaar der Gemeentebelas tingen, J. van der Vet, commies van den ge meentelijken accountantsdienst, J. Courtols. secretaris der directie der Gemeentelijke plantsoenen, W. Nieuwhoff ?r. oud-directeur der Arbeidsbeurs te Zwolle en Utrecht. J. Veenstra, J. Treurniet en J. van Leeuwen, controleurs der werkloosheidsverzekering. C. L. G. Henn?, A. L. van der Pol, technisch hoofdambtenaar stadsontwikkeling.. In de aula heeft de heer W. Nieuwhof- sr het woord gevoerd, als oud-collega van den ont slapene. H herdacht de aangename Jaren van samenwerking. Aan den arbeid, dien de heer Leeuwendal verricht heeft op het toentertijd geheel nieuwe terrein. H herdacht hem als pionier, als ambtenaar, maar vooral ook als mensch. Tijdens het verlaten van de aula bracht de organist de heer C. I. I.ittooi' orgelmuziek ten geboore. Een familielid dankte aan de groeve voor de belangstelling.

17u.38 9U.LO De maan gaat op Nieuwjaar onder om 22 u. 12 en Komt Donderdag weer op om 12 u. 01.

vlam. Men meent, dit ongeval te mogen toe schrijven aan een ln de nabijheid staande kachel, welke de benzine zou hebben doen ont vlammen. Het vuur verspreidde zich met ongekende hevigheid en zette de nieuwe autobus in

Radioprogramma van Donderdag

Hilversum I. 415 m. Nederlandsch Programma
AVBO.

buiten KM W.

HET GOEDE WIJF.

Maakt licht de beurs en hol de kast! Wat al gewik en wat geweeg Als de kelder en de maag zyn leeg/ Als koude niet te stuiten is. Het ijs niet van de ruiten is, De geldzak zonder duiten is En al wat goed is, buiten is! Doch 't zorgzaam wijf met koel verstand! Met speurend oog en rappe hand Vindt hier o/ daar nog iet o/ wat En strijkt de gorgenrimpel glad. Als het dan tijd van eten is, Heel het gezin gezeten is, Van etenstrek bezeten is. Scha/t zij wat niet getoete is. 't Is zker en stellig en buiten kijf: Er gaat niets boven het goede wijf! Ingezonden door N. v. d. S.
gei. (met zijn gaeutoe pen)

Wereldbrand maakt leven tot lost/

Vader Cats (wijs man in woort en doet)

Het beste stuck huz/g-raet lt: smeueht ghy erei minnen) Een goet wijf (vermits ghv die kunt
winnen). Ingezonden Hoor J. E. M. van D,
glad, eer ste dlt puntdicht schreef, U hl veil tgd treken. Staar, dot te 't goed bek*. heeft. Dot te teel el gebleken. Al Vader Gat en, op kon taan...... W sm er van Haan killeen los raak te Juistheid va dien sla, Ook nu van kracht sou Vltea.

Van P. kreeg bij zijn pogingen om V. te gramofoonmuziek 10.00 orgenwUding. 10.15-""'' belijden, brandwonden aan het hoofd. Gramofoonmuziek 1050 omroeporkest (11.00ll_) Voor de jeugd, Gramofoonmuziek. 12.45 Nieuws en economische Van de brandende autobus sloeg het vuur over "N. 1- AVRG.Amusementsor_3. op een gedeelte der garage, een construcIIHO-IHS Reportage. 200 Declamatie. 230 contie met hout en asbestplaten. De gemeentelijke Voor "l""**_ iSpn,) piano. brandweer onder leiding van den commandant '- *-*** n 3.35 Planovoordracht. 4X. Discocauserie. 445 Ensemble laU. 545 Nieuws, economische- en beu, U. Janssen was spoedig ter plaatse en bestreed berichten ANP. SM Vuszta-orkest. HO Orgelspel. het vuur met eenlge stralen, waardoor het 6.25 ^cw Sport en lichamelijke opvoedlna" ln. grootste deel der garage met woonhuis en het inleiding. 6.45 Actueele reportage of gramofoon kantoor gespaard bleven, dok de burgemeester, muziek. IXO Vragen van den dag A.NJ. 745 Grade heer J. van Sonsbeeck. was spoedig ter mofoonmuziek. ?H07.45 Berichten Engelsch. HO plaatse. Het blusschlhgswerk geschiedde zoo A'N-Pi,l!_-f M,LngeKcb. 8.45 <"""oonmuziek. voorspoedig, dat de ontboden motorbrandspuit HO Berichten Concertgebouw-orkest der damesleden van het _>o.nkunstko_r en soliste (non ,' ken. gemeente beleen niet behoefde uit te ruk IOHO-10.15 Nieuwsberichten A-W. Het vernielde gedeelte der garage, getaxeerd Hilversum II. 301,5 m. KRO. op f 3000, is doo; de EZ^O. niet verzekerd, SM ANP. 8.15 Wij beginnen den et inbegrip van de uitgebrande autobus en dag. 8.30 Gramofoonmuziek. hm GodsdlensU. een in de nabijheid staandchassis met nieuwen halfuurtje. 12.00 Berichten. 12^5 _lu,l,uette 1245 motor, gereedschappen en materialen, bedraagt Nieuws- en economische berichten ANP. IHo Gra de totale schade ongeveer f 25.000. moioonmuzlek. 145 lcO>lelodlsten en solist. 145 De gemeentepolitie en Gramoloonmuzlek. 2.00 Orgelconcert en zang 245 de belangstellenden op marechaussee hielden een behoorlijken afNederlands concert lopn. SM Roe_co.ctet. SM stand. Rotterdamse. l->Nharm.nlseh orkest en solist De Haaggche zeskampen lopn.. 3.45 RGorkest en solist. 4.30 In het Nationaal Lchaakgebouw is gisteravond praatje. 4.45 Gramofoonmuziek. 5.00 VPRO:Zieken 2vlu, van deze zeskampen de vierde ronde gespeeld. .J^zen in den Bijbel". 555 Nieuws-, economische en beursberichten ANP. SM Voor de jeugd. SM De uitslagen luidden: Groep A: Wertheim wint van Stolk; Gordn Propagandatoespraak. 6.00 Gabaretprogramma. SM Nieuwjaarstoespraak. 8.45 Actueele reportage of verliest van Kok; Ellens verliest van Moonen. gram. 7.00 Gisteravond heeft zich blj Ijalhulzum onder Deze eerste nederlaag van Ellens belooft een land ANP. Persoverzicht voor binnen en bulten Snoek een gecompliceerde botsing voorgedaan. spannend duel met Wertheim in de laatste Een zware vrachtauto van de condensfabrlek ronde. Wertheim heeft thans evenals Ellens 3 p,. te Leeuwarden slipte door de gladheid van het maar nog een afgebroken party met Moonen. ASSURADEUR VEROORDEELD TOT wegdek en kwam: daarbij op de trambaan welke ongeveer geluk staat De DD.'er heeft terecht. EEN JAAR dus de beste vooruitzichten op de eerste plaats, tezelfdertijd naderde een motortram van alleen Indien Ellens wint en de partij Moonenden dienst BneekRolsward. Deze reed op de Wertheim met remise eindigt valt hem de Het gerechtshof te Amsterdam veroordeelde geslipte auto in. eerste prs ten deel. Auto en tram kregen zware een Groep B: v. Zl wint van v. Raa?' de part king assuradeur uit Hilversum wegens uitlok schade doch personen werden niet gekwetst van valschheld ln geschrifte tot een ge- De reizigers van de motortram stapten Euw_.2onnev.ld werd onderbroken in lets ult vangenisstraf van een Jaar. Juist toen de laatste/de tram verlaten had. gunstiger stelling voor Euwe; die tusschen Ru De rechtbank had den man dezelfde straf naderde ult de .ndere richting een stoomtram, ben en Heufke Kantelaar werd verdaagd in opgelegd. die op de gehavende wagens la reed. Er werd moeilijk te beoordeelen stelling. In deze groep De verdachte aanzienlijke materieele schade aangericht, Is Heufke Kantelaar nu reeds tamelijk zeker tract van eenlgehad een vrouw een koopconhuizen laten teekenen en me doch van dan enten pr. dit valsehe contract trachtte hij ake^t, doen. bekend!van persoonlij), ongelukken ls niets geworden,

"

Meuw.bericl.ten

lichter laaie. De leerling-monteur, die door van l. nog .lig Uit den werkput kon worde, bevrijd Uep daarbij.ernstige brandwonden op aan hoofd en armen. Dr Beckers verleende het slachtoffer medische hulp. waarna V. huls waarts kon worden vervoerd. Zijn redder

Radiorede van dr iilbbels. it Berln. Minister dr Gi*bbel_ heeft op oudejaarsavond een radiorede gehouden, waarin hij onder meer zeide, dat een der gewichtigste jaren in de Duitsche geschiedenis ten elnse liep. Als door een aardbeving zijn staten, landen n volken gereorganiseerd, op het ge bied der machtspolitiek voltrokken zich veranderingen, die men in decennin nlet ver wacht had.
Men had mij waarschijnlijk voor een dwaas en een fantast gehouden, aldus dr Gbbeis, wanneer ik op oudejaarsavond van het vorige Jaar had willen voorspellen, dat einde 1940 het Duitsche front zich zou uitstrekken van lrkenes tot Biscaye en dat langs dit geheele front van 5000 km Duitsche soldaten de wacht zouden houden om het rijk te beschermen". Lpr ging den toestand verder na en onder meer op de aanvallen op loonden. wees Toen wij op den vorigen oudejaarsavond rekening en verantwoording over de eerste vier maanden van dezen gigantische strijd allegden, konden wij reeds op groote en trot sche successen wijzen, maar het kernpunt van het militaire conflict was onbeslist, et dreigende woorden en gebaren stond het Westen tegenover ons. Indien men toen de Fransche staatslieden had moeten gelooven. zou het slechts een kwestie van weken geweest zijn of het Duitsche rijk zou uiteenvallen. Blj de rransche veldkeukens. aldus schreven de ra. .scha bladen, zouden wij in de rij staan en om voedsel bedelen. Spreken Ohurchlll en zijn trawanten thans anders? Onze tegenstanders hebben altijd meer ge praat dan wij. Vooral op oogenbllkken. dat er nlet veel scheen te gebeuren, putten zlj zich it in bombastische dreigementen tegen ons. Het Is altijd, ook reeds b den strijd om de macht ln het Duitsche rljk. hun tragikomisch lot ge veest, dat zij den __hrer nlet ernstig namen, zijn waarschuwende woorden in den wind sloegen en uit zijn tijdelijk zwijgen afleidden, dat hlj niets wist te zeggen o5zelf, niets deed. Schuschnlgg pochte nog tegen het Duitsche rijk twee uur voor hil met schande ult de bondskanselarlj werd gejaagd. Benesj had koffers reeds gepakt, toen h beweerde een plan te hebben, waardoor de hopeloos schijnende situatie gered kon worden De l_.ls.ne staatslieden droomden nog van een overwin ning Voor de poorten van Berlijn toen het Duitsche geschut reed, Warschau beschoot Twee maanden voor de ineenstorting van frankrijk leurde Rez-naud nog met zljn nieuwe kaart van Europa en verklaarde hlj uitvoerig, hoe Vultsehland moest worden opgedeeld.

,__,

*f2**L

*''"'

"*

De jaarwisseling aan de tolzronien

cin, graaf Schwerin von Krosigk, heeft de volgende Nieuwjaarsboodschap tot het personeel: van den tolgrensbeschermlngsdienst gericht' i. Bij de Jaarwisseling gedenk ik al m wakkere mannen van den tolgrensbescher mingsdienst aan de uitgestrekte grenzen van het Groot Duitsche Rijk' en in bet bezette gebied. Ik betuig hun mn dank n erken telijkheld ' voor hun trouwe plichtsvervulling in 1940. Ik ben er zeker van, dat ledere ambtenaat en iedere reservist van den tolgrensheschermlngsdlenst, ook in 1941, trouw aan Fhrer en volk, zn geheele kracht zal geven aan de bescherming der grenzen en zich steeds verdienstelijk zal maken in den eredienst der tolgrensbescherming. Ik wensch den mannen van den tolgrens beschermmgsdlenst-van harte al het goede

Uit Berln: De Duitsche minister van Finan-

__

'*"

"'

Nleu^berlchten

VERKEERSCARAMBOLE
ONDER SNEEK

'n het nieuwe Jaar." Uit Bremen: De Gb_rfln_nzp._sident van hst district Weser-Ems, dr l-arl, heeft den vol genden groet tot denzelfden dienst gericht:

zn

met v gespannen geest en steeds op hun hoede eiken aanval weten te voorkomen, dien de openlijke en geheime vijanden mochten willen ondernemen."

Ook lk betuig den tolgrensbescnermings dienst aan de kust van Nederland en -da Noordzee mn dank en erkentelijkheid voor den hlljden en opofferenden arbeid in het oorlogsjaar 1940. Ik ben er zeker van, dat da mannen der tolbeschermlng, die er trotse! op zn dat z het vaderland met de wapens in de hand mogen dienen op het terrein van het financieele rijksbeheer. 2. zullen

HET

TAPBM_A!n>
Fel hekelde
_l*e

VVW^- I JANVABI IMI

OCBIBHDBLAD A

Nieuwjaarsoproep
Strijd tegenkapitalisme, voor de rechten van de haveloozen"

van
________

Hitler

-msewmu-n op. Dnltacheatedee^ ' f"" aanvallen oo En_el_ehe -__._-__.

de Engss-__e

halv maand laag gentezien, vervolgde overigens steeds weer met de waar schuwing, dat de vergelding op zekeren dag zou kornet-. De democratische hrandstiehters voor haddan vqor lege waarschuwing slechts hun leger meer. dat in staat welbekend gelach over. In de maand Hei is ook aan Bet gerechtshof te Amsterdam heelt een ar geweest zon z nog eenigen tegenstand te Engete^ pet zijn .aanvallen begonnen by de strafzaak behandeld, dle zich afspeelt in de ted Fl-nburg. Maandenlang hoonde men sinds, Md va net hetaalzegelhedrye bieden. dien In de kringen van de Britste oorlogshet? Een s-larlge koopman, dle beheerend vensdeonbekwaamheid van Dultschland om tets noot was van een _rtaal__Oell_rhf stond eToen de Fransche regeering om vrede ver gelks ie doen. Sedert hall September zal -recht wegene verduistering van een bedrag ___. Wa r geen Flansche strijdmacht mr. hun wel duidelijk geworden zn. dat slechte van ruim .550 kasgeld, dat h had Mnd. was er al lang geen Engelsehe l-cienschelkheld ons zoolang teruggehouden Voorts zou hij na zn faillissement op f Juni Uit.Heriijn: De Fiihrer heeft ter gelegenheid maar vooral meer. 2UJ immers had, terwl Frankrijk nog heeft van beantwoording der misdaden van ' 11*38 twee bedragen, nL van f 2564 en van van che Jaarwisseling een oproep uitgevaardigd, streed, in snel tempo het eerste gepoogd vla Ohurehill. Thans evenwel zal ok deze oorlog f3151, een privtvonlering, niet hebben vergevoerd worden tot de waarin h der meer zeide: Mannelijke en laatste consequentie. antwoord aan zn curator. Bovendien had hij Duinkerken te vluchten. vrouwelijke nationaalso-ia>it-. partganeotwH. tot de goodwill van zijn zaak. geschat op t 1. Ook overigens stortte in den loop van dezen dadigers de daarvoor verantwoordelijke misten- Een Jaar Duitsche geschiedenis, Hik aan onschadelijk gemaakt lj. En he is niet verantwoord, doch ondergebracht In een strijd het propagamtlstiscbe leu geen inhoud, is ten einde. Het geweldige, unieke bistoriscben phrase. maar bloedige ernst als ver ander spaarzegelbedrijf. gengebouw van ie democratische oorlogshitsen zekeren, dat voor elke bom er tienw zoo karakter der gebeurtenissen, haar revolutinOok de directeur van dit tweede Vaar of ineen. De veldtocht ia het Westen heeft niet noodlg naire beteekenis voor de toekomstige ontwik twintig terugkomen. zegelbedrijf stond terecht en wel. omdat hij aan een wereld, waaraan de oogen ge keling van de menschheid gullen latere gene alleen opend ware, doch ook aan de Duitsche lei Zoo mogen z de ook thans weer voorbij aan den rehter>comn_l___ris in het faillisseratie eerst in vollen omvang beseffen. W ment van den eersten verdachte, valsche boe ding en het Duitsche volk de voortreffelijk gaand alle al om propagandistische echter, Ue de geschiedenis van dezen tijd be denen ken had overgelegd. De zoon van den direcde nieuwe Duitsche weermaeht beleven, kunnen ons niet onttrekken aan den held vanDe spreken van den keer van de krijgskans", laten teur, die de boeken vervalscht wezen, thans In indruk dat het bestuur der voorzienigheid hoogde mate Duitsche soldaat is hij steedsver zij echter hierom denken: in dezen oorlog over- derde in deze zaak. die zich te had, was de verantwoordatgene, wat geweer sterker la dan de bedoeling en de wil van al weest la. Maar ook het vaderland heeft een wint niet het geluk, maar eindelijk eens het den had. zonderlijke menschen. De goden slaan niet De rechtbank had den beheerenden vennoot dit slechts ben. dle voor het verderf bestemd n. groot kandeel aan partgeweldige succes. Alle recht en hetrecht staat aan de zijde van de volden eersten verdachte, veroordeeld tot ander organisaties van en staat hebben hun met blindheid, aar dwingen ook de door de voortleffelljkheld de 'die voor hun bedreigd bestaan strijden en half jaar gevangenisstraf. De directeur werd grootste mate bewezen. ken. in voorzienigheid uitverkorenen, loelellide na te O, heelt het arbeidsfront in het vaderland te strijd om dit bestaan zal deze volken tot de : gestraft met een Jaar en drie maanden en zn streven, die dikwijls aanvankelijk ver van hun ontzaglijke., prestaties verricht Aan de spits ontzaglkste prestaties van de wereldgeschiede- : zoon met zes maanden gevangenisstraf. eigen oorspronkelke wensehen gelegen zijn. De drie verdachten gingen van deze vonnisToen het Duitsche volk na de instorting, dl staan hier de millioenenleger. van onze be nis aansporen.. sen in hooger beroep. wapening-arbeiders en van ons landvolk en ' A. ... e ..' Jaren aanhield, moreel ten diepste vernederd, bovenal het millioenenleger van De beheerehde vennoot legde een gedeelte de in den economisch gepauperiseerd n aan lager wal. oorlog werkzame Het hatinaal-soclallstistische Duitschland. het lke bekentenis af. H gaf toe, dat h inderDuitsche vrouw. vereenigd door het nationaalsoolalisme len tijd zijn bedrijf had ondergebracht b een bebet met ons weg tot genezing vond, waren leiding en volk Terstond na beindiging van den veldtocht: fascistische Itali en dezen oorlog verbonden vriend, relatie in dezelfde branche. Zijn zoon Japan weten, dat in niet om en besloten de toekomst van de natie te verzekeln het Westen heb ik onlangs ditmaal tot was daar in dienst getreden en zelf trok h ren door middel van vreedzamen arbeid en Engeland dn wensch geuit aan den op staatsvorm. gestreden wordt niet m zekere langs dien weg revenuen. De verduistering Internationale, t^onisteonstnicties, doch uit door een beroep op het rechtsbesef van de zichzelf zinneloozen oorlog een eind te maken van het kasgeld ontkende h en de Europa en zijn bewoners het verdere sluitend hierom, of dze aarde slechts voor de had hem van dit punt vrijgesproken.rechtbank andereu. en aan party en niet eveneens voor de andere zal lijden van een dergel.ken strijd te besparen. Maar reeds voor in 1933 de macht ov<_7ge_u De directeur van het andere spaarzegelbebestaan. Een; __mr_k_an.che politicus heeft de drijf was men werd. Verkondigden de vijanden van het Het antwoord kwam overeen met de belangen geestige uitdrukking gelanceerd, dat het au het gebruik maken van valsche boe fond ken ten laste gelegd. tijk in talrijke schriftelijke en mondelinge van degenen, he het gaven. Een golf vah niet -anders dan en poging H gaf toe. dat h aan van de haveloozen woede en verontwaardiging greep de kapita-i is om iets te uitingen hun besluit om iedere wederoprichjcrijgen. W : kunnen daartegen ' den rechter-commissaris valsche boeken had ting van het Duitsche volk met alle middelen listische. O.W.'ers van alle democratien aan. j geen 'bezwaar hbben,de overige wereld voorgelegd. Doch zh vrweer kwam hierop te verhinderen. Na 39 Januari 1933 zetten z Als z thans aan hun volken,'die langzamerneer. dat deze boeken d werkelijkheid beter deze waarschuwing ook terstond in laden om. hand onrustig worden, beloven, dat zij na den richgere^.niaakt den haveloozen het weinige, weergaven,, dan de zgn. echte. Over deze datrij nog _ritte_y syenals voor de overneming oorlog ook niet ongeneigd zijn op de bres te van de Spi gaf hiervan een aantal voorbeelden. kwestie ontspon zich n langdurig debat dat macht, te Het nieuwe Dultschland, dat besloten wa. gaan staan voor zooiets als volksgemeenschap bezittende wereld ontstelen, treden wij voor de vier uur in beslag nam. De zoon had de val nt de afpersing, die land en volk volkmen naar of zichtte bekommeren om de belangen var. d loozen dealgemeen* het besluit voor de have che boeken gefabriceerd en een onjuiste acte den afgrond bracht niet langer te dulden, geiuprise__de eigen massa's, dan bewijst dit! te veroveren en hun htenschehrechten strijdend onderteekend. dat deel aan het leven te wekte in het bijzonder hun toorn en haat op. sleets ip gewetenloosheid van deze democraJ. Versteeg, acht waarborgen.- waarop krachtens dit recht te De procureur-generaal mr Tegen emigranten vereenigden zich tische oorlogsmisdadigers. llarakterlooze de feiten hoogst ernstig. '.'."'.'^ <. den behee. met de Joodsche parasieten,"die het rijk ver Daarmede vindt nu de oorlog zn voor__et^^ een,aanval l-_*i -Uil__RD-vDeze strd is met'l renden vennoot eischte hij een Jaar gevangeop te rechli?vah andere volken.' Hten, brachten het Duitsche volk en zh Iel, : ting totVaan'd vernietiging" van leze doch slechts.op d aanmatiging eh hebzucht van' nisstraf, een vermindering dus met zes maanding In verdenking en hielpen zoo mede. b woordelijke"elementen^ Dat de Duitsche weer een, ttunM kapiteUstfsche bovenlaag. De men-.' den. aanzien van bewezen, dat zij evenhet veroorzaken van de psychose, lic vroeger macht goed is. heeft Ten ven directeur en zijn wl: in de komende maanden nog. beter zal zh schen zijnde beslissende kiacht in het leven der,' vorderde h bevestiging der vonnissen: zoon of later tot oorlog moest leiden. een naties: Mt inzicht .Was het dat in het afgeloo_^ .s onsX%be_luit Dit! wordt met fantastische pen _??** _leust^^.gegey-. heeft aan.de natie- jaar en drie maanden eh zes maanden gevanWereld en oorlog. nauwgezetheid en onvermoeibaren ver verw-^ genisstraf. naal-socialistiM Mgers. Het zal hun ook? De verdedigers, mr Fr. Pauwels, en mr Joh; vzfblijkt^Het Jaar 1941 zal het Duitsche legers komend Eeuwen lang hebben nu enkele volken --. ''de Mltach'. dvekMuilng bereiden. -": marine en het Duitsche luchtwa ' K. M. Mathuisen bepleitten clementie. Haar Engelschen aan ht hoofd met de Terwijl d wedit geluk, van de. volken het. oordeel pen in geweldige versterking n in verbeterde verdedigers reld met hun oorlogen overstelpt en al wat z ; Hen aantreden. De democratische strden. -g.lvzm^wlj>_k het spoedigst den dachten denvan de van de daadhadden d ver ernst maar'machtig konden worden met geweld b uitrusting zegen der voorckhlgiild te belanghebbenden b den oorlog, die sinds vele dienen. De Heere ' Mr Mathuisen betoogde ih het niet begrepen. bijzonder, dat geroofd, groote millioenenvolken onderworGod heeft tot dusver zijn goedkeuring aan onzen tientallen Jaren de wereld In onrust brengen deze beide verdachten wel zeer zwaar zou pest en doen verkommeren en op deze wze Strijd, gehecbtH zal ons indien wy n de hun zoogenaamde wereldrijken p bloed en moeten,volken In steeds nieuwe crises storten^. pticht^wuwl en dapper vervullen ook onzen den worden getroffen door een straf, zooals in d het O. M. die eischte. De vernietigd worden, Het is ons onver tpekpm: ni_t trahen gegrondvest Zoo vestigden z de we biddelijk verdachten Immers platen. : ' 'besluit dit gerteht te voitrekkeh.'opzn niet op eigen voordeel uit geweest 2* zolderde, die sindsdien volgens hun even ijzige } dat Europa: zn innerlijke vrede hervindt Wat al, spotlustige verklaringen uit bezitters eh handelden uit vriendschap voor den eersten er ook moge geschieden, Duitschland zal met verdachte. haveloozen bestaat Ofschoon zij thans zelf inkoele Arrest 13 Januari. derdaad in het bezit z van de grootste bo. men; -vastberadenheid alle stappen ondernenoodig zijn ter verwezenlijking van demschatten ter wereld, slagen z er desh-^ danks nog niet eens in den nood onder hun lit.dl. ledere mogendheid, die van dzevde 300. AAN SIGARETTEN GESTOLEN toepspraak Roosevelt VOOR mocrati__n' et zal daaraan sterven. '"'.'> '"? eigen volken meester te worden. Tl Twee jongemannen te Dtracht ;; waren in ...' V. . ? .'- 's. " -S-. In staten, die ternauwernood tien mensch, Aanval pp Ohurchlll. ; ; Ui. Berln. In politieke kringen alhier dienst van de Nederlandse!.. Spoorwegen. _*ij per vierkante kilometer behoeven te voe_en; men de toegedaan,' dat'de*I_Men..de^eer churchill en ; zii_^.dem__ra>_. di aUe^gTO-wi-io-fen-ty-werald^hun eigemJom-: " hadden een goed weekloon. In October ontdek *ti_sd'lhakk_s thans'verkl_re7"_ 2 'Nun" :.b^soc*3sWn^^ noemeii7"neeit mn tien of twaalf millioen ' wereld verdedigen en [ doozen met sigaretten stonden. 2IJ hamen die dat hun wereld naast '. sentieel onderscheidt van dagene, waL zeggen lieden, die van het werkloozen. dat wil h^tot dusverre oVtrent^ vraagstukken- " weg en. stuurden ze naar het huis van vrienryenschelijk geluk uitgesloten zn en dat alles de om niet kan bestaan, dan _ dat slechts, van de buitenlandsche betoogd -j den. De gestolen part vertegenwoordigde een i tuin. eigen ongeluk. De Ouitscbe wereld heeft slechts < omdat d winzucht corruptie, traag -heefj/, -^.>....H -j waarde yan bna f3OO. '.-. ..,.,,.,,-,.,. -...,...,! held, doch ook de domheid van de heerschar, : Juist .zooals de Italiaansehe de periode d Op de zitting van 17 December eischte de ' voorrechten van enkele Autocratisch, kapita s ! Van de onwaarheden, waarop Roosevelt in in deze plutocratische democratien all meofficier yan thoden en maatregelen afwzen. die bene-kin; listen overwonnen en in plaats daarvan de pc" 'rede bouwde zn er *hier'vooral twee opgeval- ' nisstraf VW Justitie tegen ieder een gevangezes maanden. . gen zouden kunnen opleggen aan en het ; ride^van het volk gesteld. Indien de Ohur., len: In de eerste plaats de leugen van d aan-'l De rechtbank heeft thans uitspraak gedaan aanhang nu verklaren ineen 'spiMk^v^^het 'Mtimaal-scialisme op 'de en hen eh hun grnzelooze egosme van den enkeling .ten bate, 'veroordeeld tot zes maanden voorwaar, dergelijke wereld niet te kunnen leven, zullen s werel^eerschap^ n ' ten tweede d leugen van het leven van het geheel. Deze elementen, lelijk met n proeftijd van drie jaar zij. daardoor niet de Duitsche wereld verniedie als leidende politieke persoonlijkheden lnMteerit'-ile 'aggrsslv. Bedoelingen vah dn 1 tigen, doch vroeg of laat di van hen zelf ten: '; Fhrer op het de democratische landen tevens ook eigenaars yaMah^' ' GELOGEERD EN NIET GETAALD eh aandeelhouders van de bewapenlngsindu- ; val brengen om ook daar dn eigen volken de ': Voorts.constateert mn^ hier bij. Roosevelt een ! De Dtrechtsche rechtbank Strieku zijn. geloofden bovendien en gelob- " vtMeld te geven. In den strijd van de plut' heeft uitspraak ge_igenaardig.gebrek,aan geheugen voor ven ook thans nog dat de oorlog de groot ctiMe 'Voorrechten tegen de nationaal-soia -sche gebeurtenissen, waar hij beweerde, bister!- daan in de zaak tegen een 24-Jarigen loodgiedat het ter en een 26-Jarigen ste kansen op voordeelige zaakjes medebrengt -istisch' Volksrechten zullen laatstgenoemde ' Westelijk shWyM.sedert ; de, koopman^ uit Amsterproclamatie van geloof heden wlj ' het". vooral een langdurige oorlog. succA. hebben. In dit dam. aan wie oplichting vah sps eh drank ' ..; ;de Monroeleer nlet aanbeen aanval van Europa ten nadeel, van hun kostjuffrouw ten laste Jaar 4941 in. blootgesteld Is. De Britsche. Inmenging in den Net ontstaan van den oorlog was gelegd. Het onderzoek in de zaak ' den ':."_;; 'Amerikaanschen burgeroorlog, de annexatie eersten verdachte werd teruggewezentegen den Zoo valt ook te begrijpen, dat mn poging haar ,va^ de.^vlheni d^.de_^_gelschen e. d. zn lh 1939. om het uitbreken van den oorlog mei Aan nze zijde staat sinds begin Juni var.' rhem blijkbaar ontgaan, evenals de Fransche i rechter-commissarls. terwl de koopman verFrankrijk eh Engeland te verhinderen, in de , dit. jaar fascistische Itali, . Het is even. expedities tegen.Mexico ten^tde, van keizer oordeel, werd tot een gevangenisstraf van geheele democratische wereld niet alleen met vastberaden hls w den oorlog aan te Vangen Maximiliaan. Zijn bewering was slechts in zoo. j twee maanden. De belde mannen namen op 9 September hun een ij2i__ weigering ontvangen werd, doch en te voeren. 2n strd is ook onze-strijd. 2n verre Juist dat tn deze periode het Westeik intrek verwachtingen zn de onze. b een kostjuffrouw in Baarn. doch z zelfs een woedenden storm van verontwaarhalfrond noch door Duitschland, door Het geloof van de oorlogsdrijvers door af: : Itali, noch door Japan aangevallen noch geen hadden geen cent om te betalen. Met uitdiging ontketende. Dat deze oorlog zonder en vluchten trachtten zij de Juffrouw van de ws eenige reden aan millioeneu menschen het zonderlijk*- acties lets te kunhen veranderen dezer staten territoriale bezittingen Is asplraof leven en de gezondheid zou kunnen koste, aan den afloop van de worsteling is kinderlijk ' ' ties in Euld-Amerika had, terwijl omgekeerd te brengen en tenslotte gingen de Amsterdamdat hij bloeiende gebieden in rulnes moest verDe he Ohurchlll heeft reeds en groot aan, de Vereenigde Staten tijden, den wereldoorlog mers zonder de rekening te voldoen weg. De officier van Justitie, mr Twiss Quarles anderen, was den democratischen financiers tal zg. overwinningen" behaald, dle nader- : een expeditieleger in Europa" tegen Duitschland van Ufford, reguireerde een gevangenisstraf onverschillig. Voor hen stond slechts het in- ' hand nog steeds mislukkingen gebleken zn. in het veld brachten. van twee maanden voor ieder. middels ln bewapenlngsbedrven belegde kapitaal op het spel, benevens de vrees door het uitblijven van nieuwe opdrachten de windoorgedrongen, dat de school de ontwikkeling onderws bedenken aten weer te zien ineenschrompelen. Om hun wil, moet beginnen met dat der maatschappij nlet voldoende heeft bspel aandachtig te beschouwen. bedoelingen daarb. te maskeeren, mesten ril gehouden en daardoor nit voldoet aan de En toch is het onderws geen kinderspel en mt behulp vah hun pers een weergalooz. Men schrijft ns uit onderwskring (vereenv. praktische eisen; die ht leven stelt kinderen lelden in de wereld geen afgezonderd leugencampagne organiseeren, waardoor de spelling): leven. Het gezin en de school zn nu eenmaal Door het invoeren vah een of andere bijzonmenschen dom gehouden werden. Want als de ergens Als het voorportaal van de gemeenschap der grote volken zouden begrijpen, dat deze oorlog in baart zich is hetde geest van een volk open dere methode, of door het oprichten van bedan in het onderwijs en niet paalde scholen, hier of daar', kan in deze achter menschen", en daar verleert men het wel zich het geheel niet noodzakelijk was, dat noch Engeland, noch Frankrijk den geringsten eisch het minst in het lager onderws, het volks stand maar ten-dele worden voorzier. Hoe als kinderen te gedragen. onderws b uitnemendheid.- Het zou daarom prijzenswaardig zulke voorbeeldige pogingen Een vierde omstandigheid, die de onderwsontvangen hadden, dan zou het gevaar kunnen ontstaan, dat de volkeren hun democratische te betreuren zn, dat de onderwijsvernieuwing, ook mogen zn, wil men met een .choolhe. hervorming binnen zekere grenzen houdt is de laatste Jaren het feit dat een school altijd iets heeft van een verdervers zelf tot het afleggen van ver waaraan men tijden, welke we bezig was. door vorming enig resultaat van betekenis bereide moeilijke nu beleven, tot ken. da moet ze worden genspireerd door be kazerne", om een afschrikwekkend woord antwoording en rekenschap zouden oproepen. stilstand zou zljn gekomen. Op grond van het ginselen van algemeen, belang en een hoger te gebruiken een plaats van dagelijksche Daarom moest men en moet men ook thans enthousiasme, dat de schoolnet-vormers beziel doel nastreven dan het voorkomen van een of samenleving, waar regels gelden, om den weg nog den volken met de even domme als infame de mag men evenwel verwachten, dat de be andere speciale fout Een ingrijpende school- der vrijheid af te bakenen binnen de grenzen leugen aan boord komen, dat het Duitsche weging zal voortgaan _tijk of Itali de wereld willen veroveren. De richting, onafhankelijk in de eens genomen hervorming is geen zaak van onderwijskundig der gemeenschap, regels, waardoor het on een poging tot verbetering zekere kind zich weet opgenomen in de rust wereldveroveraars zn evenwel Juist die blemen, welke' er thansvan de politieke pro specialisme, maarbelang; aan de orde zijn gein het algemeen en algemeene orde; kinderen voelen zich staten, dle aan Dultschland den oorlog ver waarb men nu nog van veiligst onafhankelijk van het onder een rechtvaardige, strenge klaard hebben. Het behoorde ook tot de prak komen. Ja zelfs in het algemeen de reorgani- zeggen kan: in nieuwe sociale gebondenheid. satie, welke er tucht Is te verwachtijken van de democratische oorlogsmlsdadl We leven nl. in een tijd. waarin ten; de vernieuwing, waaraan men aandacht heeft voor gebondenheid men ' meer Ook bij methodiek van het onderwils gers. elke Duitsche vredespoging a priori aan bezig want had geen dan voor men zich de richten naar de psychologie heeft politieke strekking, maar vrijheid. was te van De beminnaars van de vrijheid behun volken als zwakheid voor te stellen. Toen richtte zich in de eerste plaats op de methorij de onophoudelijke democratische hoeven zich daarover niet al te ongerust te het gemeenschapsleven en nlet ' alleen om aan diek van het onderws. maken, want er zijn gebondenheden, die tot economische, ook om onderwijskundige rede gallen van gestook Jarenlang onbeantwoord Toch kan men in de methdlel. niet willenen wordt de schoolbevolking ingedeeld in vrijheid lelden, terwijl de vrijheid tot ontbinlieten, verklaarde men dat Dultschland den keurig handelen- de geest van bet onderwijs ding lelden kan. en dat ls toch niet het doel van groepen. Het klassikaal onderwijs geschiedt in .log niet aandurfde. Tjen de oorlog eindelijk zou beginnen, moet ook in de dagelijksche gang van zaken het leven. Bezinning op gebondenheid geeft een sfeer van eigenaardige zielkundige vertenslotte gedragen worden door de geest van aan het idee schijnselen, welke men bij het Individueel nooit werden Aijn laatste pogingen. Om den vrede het volk. der vrijheid zijn vaste grond. bereiken kan. Een onderwijzer voor een klas te handhaven, terzijde geschoven met den Eo mag men zich wel eens afvragen of het van Nu heeft onze beschaving van die typische, 30 kinderen geeft geen 20 prlvaatlessen "nu*kreet. dat thans bewezen was da sterk sprekende eigenschappen van geest en lager onderwijs wel zo hopeloos verdeeld zou tegelijk en een leek kan zich moeilijk een deukriullsHland ongewapend was en dat men het cultuur, welke ook in ons 10. duidelijk zijn op zijn geweest, als men zich wat meer gebonden beeld vormen van de merkwaardige geestelijke r of naoli met gemak kon ver te merken, In.alles, wat er onderwezen wordt had geacht door de rechten van De atmosfeer, eUieen. Zoo was het en zoo ls het nog thans. vindt men niet alleen en weerspiegeling van lagere school behoort een geheel het kind. ten eenheid vandie een schoollokaal vervult, een te zijn samenwerkende aandacht, 5,.3_ .'_*' uJt *n*rt <-" wel M verantwoor ons verleden met zijn strijd tegen de elemen- dienste van een totaalbelang en geen verzame- het gemeenschappelijk onderwijs een dle aan zekere delljkheldsgevoel ln 1828 en 1940 onze vredes ten en zijn worsteling om vrijheid en zelfstan- ling van groepenscholen ten bate van bepaald spanning geeft, waardoor elk kind afzonderlijk p"^"en ondernomen hebben. Is Intusschen digheid, maar ook de Invloed van de tegen- groepsbelangen. wordt gestimuleerd. ,door wereldgeschiedenis woordige beschaving, en nog altijd heeft de Verpolitiekte kinderen zijn innerlijk misgoed geleide klas komt het Juist In pgenelderd. Het Jaar 1840 heeft beslissingen Vliegende vormd en waar de echte liefde en belangstelling vidu goed een zijn recht, en ook al ln indiHollander heimwee naar hoge luchtot gebracht al, in de geschiedenis de l_>. der volken in ten en verre zeen. Ult opzet van oys voor de kinderleeftijd nlet aanwezig is, daar blijkt het, dat men voor een sterke gemeenschap tempo nog nooit voor onderwas, de modernede hele lD schoolinrlchUng. de zal elke schoolhervorming falen, doordat het sterke individuen noodig heeft. Elke onderwijzer mooie platen met taferelen uit Oost en West uitgangspunt onzuiver Is. spreekt van het peil" van zijn klas. dea --"U -" Noorwegen en en de ongevenaarde uitvoering van onze Op grond van hun natuurlijke onvolkomenEen is 25'en_en bedrogen. maakten de schoolboeken spreekt een krachtige volksgeest held zijn kinderen in de eerste plaats het eigen- aardig,, schoolgemeenschap elk zoo lets eigendat men zich bij hervormingsplan goede en minder goede' eigenschappen. dom van zichzelf en de hoogste met autoriteit in de heeft af te vragen, of het nieuwe zaad in goede Nederland te bezetten, tenWant dat ons onderwijs een zekere activiteit l.s. is naast he algemeen belang: het d" "!g kind. aarde vallen zal. Maar die goede soms ** naar de Duitse! grens mist en voor zover ze aanwezig is teveel ls leder, die met het onderwijs te maken heeft, -d platgetreden, dat het noodig aarde is ploeg brengen. Den tienden Mei trad de gericht op een burgerlijk is. om de intellectualisme, ls moet rekening houden met de levenswet: kinVuttsehe weermaeht tegen deze manoeuvre o wel waar. Wat dat betreft hebben de onder deren zijn en blijven kinderen, al er maar eens diep door te halen, om met de oude sleur voorgoed te breken. In zoon geval thans de definitieva wijshervormers groot gelijk. tijd en overal. Jeugd" is de naam voor kan de invloed van een h t Westen af te dwingen. Vijf Maar de geest van ons onderwijs is toch een algemeen menselijke ontwikkelingsphase zaam buitenstaander heil werken. ,Chten Nederland tot overgave. onmiskenbaar Nederlands en dle geest zal ook met eigen bestaansvoorwaarden. Waar ter Na nog tien dagen heeft het Belgische leger In Tenslotte tere de nieuwe school" tot uiting moeten komen. reld twee kinderen elkaar ontmoeten gaanwe ouders alles nog eenvinden,kwestie: hebben de goed te ze wat er ia de school 2" "-en "e- begin WA/!!_._f * Binnen zowel als buiten de kringen van bet met elkander welen, zoal, ze dat altijd hebben gebeurt? Hier staat .dat offensief la bet Wetten elite. bettend onderwjjs is meer men voor problemen, waar e de overtuiging gedaan ta wl een methode voor dat lager bij ook de politiek weer m den boK J.om

ta

nltalr Dtandpuat heeten.

Ik hb de

methode, dte

TERUGBLIK OP HET AFGELOOPEN JAAR

- pr-

nMt^ropzbM leehte een a

en wreedheid was en
schandaal, drie

Rechtswenen

Een

drankzuchtige

dief

KNOEIERIJEN
IN

Drie verdachten

het Hof

.......

das ____ Daar werd h liefderijk verzorgd en zelfs werd hy in staat gesteld een paar dubbeltjes te verdienen. Doch niet zoodra had b het td h. handen, of hij holde naar een kroeg, om zn verdiensten onmiddellijk ia sterken drank om te zetten. Zwaar beschonken kwam hij op 8 December weer h het Leger dea Heus aankloppen, welke instantie toch medelijden met hem had en hem. althans voor den nacht een bed verschafte, om zn roes uit te slapen. Maar toen verdachte min of meer tot bewustzn kwam en bedacht dat h den volgenden dag weer moest zorgen voor zijn eigen kostjes, achtte h het raadzaam om de kleeren van twee van zn zaalgenooten ta stelen en heimelijk het tehuis te verlaten. Ter zitting bleek nog. dat verdachte _ geheel* leven veel had gedronken en vaak naar een caf ging om zich te bedrinken. De Officier van Justitie, mr Twiss Quarles van vfford, meende, dat er door middel vaa een zware straf maar eens een eind moest komen aan verda^ltea duisteren levenswandel. Spreker reyulreerde een gevangenisstraf van een Jaar met aftrek van den tijd in preventieve hechtenis doorgebracht De verdediger, mr Spanjaard, vroeg om een psychiatrisch onderzoek en indien de rechter hem mocht veroordeelen. plaatsing in een bijzondere gevangenis. Verdachte, als laatste betwoordverkrijgende, Verklaarde ' dat h niet kon garandeeren. dat hij na zn straf steeds brandschoon" zou blven. H hoopte dat men hem eindelijk eens voor goed zou helpen. Uitspraak over veertien dagen

Voor de VUechteche Rechtbank stond terecht en -jarige lo-er>____n. wien diefstal van kledingstukken ca laste was gelegd Verdachts die zeer arm wa en niet zelf in aha onderbond kon voorzien, bad bega December zn toevlucht gezocht h het Leger

..

veraht^

aani*??-^*.

HMd w^h.voor

..

......

Berlijnsche stemmen over

de

van

...

'

-?

chM.

Amerika^h^

Itali."^.'

....

hef

..

Ondenwijshervorming
.

Sf

-nu

confusie

ootmile-

*"-

Konen *&*
iS-V Als_.-!_
!!J^__

!3_U__^ _md?.3,"".-

e-A, -**&

*"*

b^.?n_'.

e-lili_J" {*-*?&

br

I.''*

het volgende ontleend. Stads 1981 komt de zuivere opbrengst van de hoofdsom lezer belasting aan de gemeenten ten goede, met dien verstande, dat van 1935 at 80 pOt van de hoofdsom naar de grondslagen huurwaante. meubilair en dienstboden niet meer rechtstreeks wordt uitgekeerd, doch in het w>ri_lo__h_d_l__e_!md_ wordt gestort waaruit naar bepaalde normen wederom uit keeringen aan de gemeenten worden gedaan. Slechts enkele gemeenten hebben sindsdien wijzigingen in de classificatie aangebracht Voor het laatsthekende Jaar 1939 werd geen belasting geheven naar den grondslag paarden in 41 gemeenten, naar den grondslag pleiziervaartuigen in 24 en naar den grondslag biljarten h 83 gemeenten. Van de bevoegdheid de belastbare huurwaarde en de waarde van het meubilair voor koffiehuizen enz. lager vast te stellen, wordt een vrij groot gebruik gemaakt (In 1939 in 455 van de 1854 gemeenten). Het aantal gemeenten, dat voor de verschillende grondslagen tarieven heeft vastgesteld, welke afwijken van lle in de wet zijn bepaald, is gestegen van 274 over 1931 tot 534 ver 1939. Het aantal perneelen. belast naar den eersten grondslag, is onafgebroken gestegen van 1.490.327 over 1931 tot 1.773-828 over 1939. Ds belastbare huurwaarde dezer perceelen is gestegen van f 483 millioen over 1831 tot f 51g millioen over 1934. waarop In hoofdzaak als gevolg der hutu-verlagingen dezer waarde is gedaald tot f 478 millioen over 1937. Hierop is weer een stijging gevolgd tot f 491 milUoen over 1939. De gemiddelde belastbare huurwaarde per perceel is voortdurend gedaald van f 325 over 1932 tot f 27? over 1939. Twee hardnekkige recidivisten Alle grondslagen tezamen brachten in elk Twee kooplieden, de 2..Jarig. N. __. uit Alkder jaren 1931 tot en met 1934 ruim f 38 mll maar en de 30-Jarige A. H. stonden voor de Hoen op. waarop een daling is gevolgd tot trechtsche rechtbank terecht ter zake dieff 30 millioen over 1935. Deze daling is lh stal (door middel van verbreking) van eenige hoofdzaak.veroorzaakt doordat sindsdien vr colbertcoztuums en drie paar schoenen ten nade grondslagen huurwaard . meubilair en deele van L. E. O. te Amersfoort dienstboden geen afwijkingen vah de wetteEind October waren beide verdachten, die lijke tarieven meer mogen gelden. geen werk hadden, aan het zwerven geraakt en beliep de opbrengst f 28 millioen. .'. Over 1939 . in Amersfoort aangeland. Daar z ook geen Van alle grondslagen is de opbrengst, in geld bezaten, besloten z een inbraak te pie hoofdsom van den grondslag huurwaarde van gen. Des nachts werd een woning te Amershet grootste, en van den grondslag paarde-, foort uitgekozen en door verbreking vah een van het kleinste belang (resp. 71 en 0. pOt). ruit slopen z naar binnen en ontvreemdden Zoowel de hierboven genoemde daling van uit de garderobe van den huiseigenaar eenige de opbrengst in hoofdsom als de ongunstigste costuums benevens drie paar schoenen. Het trof tijdsomstandigheden maakten het voor een niet best want op het moment dat._ op de groot aantal gemeenten noodzakelijk het aanzelfde wze als z gekomen waren wilden ver .tal opcenten op deze belasting niet onbelangtrekken, liepen rij in de armen van de politie. rijk te verhoogeh. in verband waarmede de opbrengst dezer opcenten is gestegen van Het bleek dat H. al veertien keer zware gevangenisstraf achter den rug had. terwl IC.. t millioen over 1931 tot f 45 millioen over reeds drie maal was veroordeeld wegens diefstal. Voor verdere bijzonderheden zij verwezen De officier van justitie, mr Twiss Quarles ___^__.*_^ _*^*"s na 15 van de afdeeling statistiek der overheidsfinancin van boven* van Ufford. reguireerde tegen ieder der verdachten een gevangenisstraf van twee Jaar met genoemd bureau. aftrek van den tyd in preventieve hechtenis doorgebracht J. G. BARENOK. De beide verdedigers, mr de Vries en mr Gisteren is te Amsterdam in den ouderdom Hemsing, pleitten clementie en waren van oor van 72 .aar overleden de heer J. G. Barenbroek. deel. dat gevangenisstraf voor deze verdachten oud-redacteur van het Algemeen Handelsblad, geen nut meer zou hebben. Wellicht zo meen die in 1931 met pensioen ging na gedurende 28 den z. was er een andere oplossing te vinden Jaren aan genoemd blad verbonden te zyn ge om. de dieven weer op 't goede pad te brengen. weest de laatste 12 Jaren als chef van de af -s._Ut^l*ak. oer_veertien dagen. _'... .deeling.Buitenland.. _....__ .., _"188I"kwam J. G Barnbrl. in " Ae"Jo_r-^ rialistiek b De Amsterdammer". In 1895 werd hij verbonden aan het Volksdagblad en in 1901 Diefstal en heling van boter aan het orgaan van de Vrij-. Dem. . art Na de redactie gevoerd te hebben over het weekgecondenseerde melk en , Voor de _totte.d___s.h_ rechtbank stonden blad..Vooruitgang" kwam Barenbroek in 1903 bij het Handelsblad. .ef'mannen terecht die zich in den nacht van 81 Oetober hadden schuldig gemaakt aan dief ..De Plattelandsvrouw", het orgaan stal resp. heling van 14 vaten boter en 8 kisten van den Ned. Bond van Boerinnen en gecondenseerde melk uit een pakhuis te Rotendere terdam. B. de arrestatie van deze mannen op Plattelandsvrouwen heeft als titelplaat een teekenlng van Joh. Mulder, ,H de koestering van het 4 November had een vfde verdachte getracht gezin", waarbij Ach aansluit het hoofdartikel ontsnappen. H was op een politieman toe. te Nu het Kerstmis wordt', waarin een moeder gesprongen en deze had op den arrestant geop het groote belang, om ook in dezen tijd wijst juist schoten, tengevolge waarvan de laatste spoedig "^.^_*",?-?7?*"' huiselijkheid en gezelligheid, verleed. omdat het kind tekort gedaan wordt, als het peen innigheid, warmte n bescherming ontvangt. Alle verdachten bekenden. Dr P. M_..nd_m, inspecteur van de Volksgezondheid De officier, mr J. 8. l/oker. bracht een woord van hulde aan de politie, die deze zaak zoo In de Noordelijke provincies, betoogt het groote belang het opgroeiend, nd om het melk spoedig tot klaarheid had gebracht. Tegen den drinken voorde lagere op Hooi te bevorderen, ook op hoofddader v. d. D.. die het pakhuis was binbet platteland, waarbij de beter gesitueerden da ...gedrongen, eischte spr. 2 Jaar gevangenis', ll.nd.rdra_gkr_.htigen o straf. De opkooper F. van D. die het gestelene pen in het belang van het prachtig kunnen helNederlandsche kind. had gekocht hoorde 10 maanden tegen zich eischen. J. v. d. D., een broer van den eersten verdachte, die behulpzaam was geweest b STAND den verkoop, drie maanden gevangenisstraf ter 21 December. wijl tegen A. van A. wegens hetzelfde delict BEVALLW-: a Koning geb. Kranen, een. Jaar gevangenisstraf, waarvan zes maan ourg, z. 5. A. Ravensbergen geb _>__. den voorwaardelijk, werd geischt. geb man'_s' _*V- l. Uitspraak 13 Januari a* C ,6b* Ss_-ns_h_id_J: z. W. Tilro geb. Polderman, d. D H. O Jansen geb. Rooyakkers. _^ j Hl ster geb. Fokker, z. -W.M. a kijken, zodat we beter doen. daarop niet naGrootender in te gaan. H van t lVb' van Leeuwen, d. W.LHeH, _e.??H "b Alleen wel dit: tussen God en kind staan aan"_s geb. van -*Ammelsvoord. z. A. K. vankelk alleen de ouders en waar deze na --, 1l-.:\._- geb. Tius tuurlijke ordening verbroken wordt, komt het geb. van.Wijk, z. o. Dekken d. M. E. Hpogterp geb. van der Olthof. kind te kort Een kind moet voelen, dat school Velden. en huis elkander goed verstaan. Ter wille van der_ An_3 Vreeswijk geb._?. het kind hebben de ouders recht van spreken, Kortekaas. doshte.. myar ze moeten zich ook niet vergissen in de OVERLEDEN : W. F. Barendsen. ongomate van hun medezeggingschap; want niet altijd e man. 5 J. A. A. zn hun wensen ih overeenstemming met de weduwe van T. van Nes. 84 J.Kleinhoonte. K. Koeze. belangen van het kind en nog _J w B Ctte' ""'-'U^e vrouw. minder met de ' belangen van het algemeen. A- Will, zoon. oud II dagen. i_.J' Jkvr. E 3* Sbl. ongehuwde vrouw. 78 J. H. Het is te hopen, dat de onderwijshervormers P. J. Hoogenberg, man van F. D. Wild doorgaan op den ingeslagen weg. niet In stuk *l ulder. vrouw van ' werk. maar in samenwerking. w _?'/ Btre,twolf. 7 w. Renaud. man van .a".i"''-"_. mogen trots zn op onze kinderverzorWe F. E. J. A. J. B. ging. kinderliteratuur, kinderrechtspraak kinongehuwdeman. 68 j. S. H. vanLambertz. de Water, derpolitie en welke nuttige instellingen weduwe van W. J. Oojjkaas. 79 J. "^^' meer. I^aat onze lagere school een echte kinderschool UIT VERSCHILLENDE DAGBLADEN. worden en blven. voor alle VERLOOFD: kinderen van heel het volk. Jhr C. C. TH. DE BEAUFORT en L. VAN LAN. KEREN. Delft/Utrecht; H. SLAGER en L. M. DON. DERSLOOT. Amsterdam/Zeist; A. A. D. STAAT SEN en G. G. M. BOEBBERS, ONZE VLOOT Utrecht/Deventer. Hetgeen ons Nederlandsche Volk noodig heelt U GEHUWD. te Wrden VBn -U" Juli: 3. F. historische functie, van te zn: maritieme exponent 182November: HARDERS en T. SYPKENS. Brastagi. J. J. NOORDIJK en H. M. VEARS. van d. Europeeseh-vasteland volken, van een artikel onder dezen aldus de Kobe. 30 December: H. G. W. HULSBERGEN en Slechts N. DE CARPENTIER. Le w" ndere** tot een gelijkgerechtigde en J. COCKEN. Wamel.MSppel! L. MISCHGOFSKY mogendheden van._____!_ komen, ****--*" dle eteekenls BEVALLEN: een positie, wil feite _U__& nM, Catle rte d.. Spaarndamt _L. mogendheid omstreeks het midden van de l_e S_^"t?J2, OAARTS' Helmond: THOMASeeuw niet meer hebben gehad. Ult de periode van VEMEUNNE. z., beproeving, waarin wij leven, zal zonder twUtel LOIIPBEETS. d.. Amsterdam. 29 December: VERUtrecht: VEHBEEK-WALTER. z. straks een sterker en doelbewuster Nederland te Beek bij Nijmegen. 30 December: DE LOOPER voorschijn treden. Een eerste vereischte daar.. is z Hilversum. OTTEN-BOEKSCHOO dat w|j op onszelf vertrouwen in de eenwordin EYBROEK. TEN. d.. 's-Graveland. e vo,k -""-"t"OVERLEDEN: ?___? "- ""< nationale eW,ns _ll? 25 December: S. MOLKENBOER. m. 62 J., Olden en komn' de primaire kracht en het elementaire recht op toe*- p *e *"-'" -' December: H. NORBECK OLSEN.JOIIN** komstige grootheid. AITIER. 82 .J. Amsterdam; J. ABBAS. m. g. 63 J, Opgenomen I, de radiorede Haarlem. 28 December: W. MLLER-SNOEK. wed. van prol. J. C M warnslnck over sacob van Heemskerek (1487-16071" 7 Amsterdam: A. v. d. MAAL-HOBMA. wed. een er veelzijdig zeeman, dle als ontdekking^ei81 J. Utrecht; H. G. DE BRUIN-HEMMES. wdr 78 z_er, als pionier van d, handel, als koopman, J., Amsterdam; E. BRUNT. m. g. 75 j.. Hilversum; als navigator en als aanvoerder van een oorlogsvloot L. A. J. H. VEROLIEMOLE. m. g. 74 j.. Tilburg; nimmer teleur stelde, en die volkomen paste In een C. DE BRUIN.VERHOEF. wed. 67 J.. A. DE Ujd toen van den zeeman veelzijdigheid ROCK. m. g. 66 J.. Deventer; M. G. VEENENDAAL, werd geelht: een man van niet praten maar doen." die vr. 55 j.. Amersfoort. 29 December: Ir J. REUSING. ""''rd aan een _-di__.htg be.__"__ m. g. 46 j.. Oegstgeest: M. windhebber: Waer Wij ons leven avonturen, daar wed. 80 J.. Apeldoorn: H. J. DAMEN-HEYMEYER. FISCHER. wdr 80 j.. HI1 moeten de Heeren van de compagnie ook versurn: H. M. LIMBURG, m. g. 79 j.. L. F. pen en hun cargasoen avonturen," eenhun schewaardig LANCKER. m. 89 voorganger van onsen grootsten admiraal van alle 48 J., Alkmaar; g. p. j.. Amsterdam; A. RAAT. vr. -_-. J. KNOP, vr. 38 J.. Martensd|jkl .den is gewaag. E. SALMANOWITZ. d. W i. Delft.

Het Centraal Bureau voor de Statistiek heelt wederom een aantal gegevens gepubliceerd be teellende de persoaeele belasting. eraan l,

over 1939

LaststeBerichten

. .

BURGERLIJKE

vinkhuZsen P_ t -*W Tr.kC.n^ __ .oersJf _! Ri etveld/ "' Hlbi*^'vSvt DunS* **" t-Mtt v" '" _

"-

mP''i'

J? _

<5 3^'

h,^.^ FT

natuuHke

'"'"'''

iltel.

"b.'

"*

nrfttae AA

?IELLER.RAS.

*"

m!"Jrw.tJ!

_uteh____ .5 A."."^'""

dLoLeA;

wn.

**

..

'""

4
Heden overleed na en land_rif ziekbed nog* .verwacht onze beste Man. Vader, Broeder. Ba_u_Wlb_-_de>s en Oom MAXNULIAAU HAXERSTER. Oud-Resl-lent. in den ouderdom van 53 jaar. Hamen allen: H. HAl_____3TER VIERSEN
PAULA

Hl

^_!___UW

WOENSDAG 1 54IWA IMI

SLECHTS ENKELE DAGEN

Opraiamg SIMONIS Cwtets -._

_..- 3

-_jj____
|
_S

OcMNWM_4_O H

______________________
,M

SOHJA^

,-Gra_nl_age. 30 Dl^-mber '40 An_klkw_< 75. Geen bezoek. De verasscblng al plaats heb ben Donderdag a-s. in het Crematorium te Velsen na aankomst van trein 11.15 halte

I3>

__________ mm
.__>__

___BB
HAAG

1941 moge U brengen voorspoed en gezondheid

f
>
I

MEVR. ELAND
wzaadt baar etacdte ellewteie een vrapodi
PatDfSES aIElAA'

lsVsLzE EN XVI/N3Tl>

az,

gelukkig

NsEU^pAAtL

m V

,.

bij OIJWWS.

W.

!'

Driehuls-Westerveld.

egnckeMl

V__rekt eenlge kennisgeving.

ROUWKAMERS : OOIKADE 46
Heden nam God tot Zich onzen
innig geliefden Man en Vader HENDRIK WILLEN
i

BINNEN

Daneweg -A73

& ZONEN
-

INNEI^EE

\JL^^Q3Sll9G________________________.

ROT--SM>AM|
____!___:

/"x
'^
>- Al____

ALGEMEEN ASSURANTIE KANTOOR

F. & P. SCHOTTE
Venekering op ELK gebied Ts<Oa^ONLD^AN N, < TELEFOON 3350.'
FF.

?nu___Port
>N

VOOR

EN

BUITENLAND.

- kaUe

TeL tUttS*

F. V. AKUBBW
PASSAGE 15
p. t.

VIILPENDOKTER

mmm______\m\mmmm-\

OEN HAAG

mWSmmmVmmmWM
___H_l^________h___L

_____?_s!___B ___*fj_Sls* Bh

On geachte Clientle een gelukkig en voorspoedig Nieuwjaar.

INSCHRIJVING IN HET __RCl_ll__'' WAARBORGT EEN Ml VOERING VOLGENS EIGEN BESCHREVEN WENSCHEN

BOEKHANDEL
140

edaallaXAl SB

Banketbakker en Kok

v.

f.

TELEFOON 1121*8 I

I I

CREUTZRERG in den ouderdom van 05 jaar.

M MOLIER* Torenstraat Telefoon 1115

NV.

A. J. _*R_NITZBERG DE GROOT A. H. E. CREUTZBERG

MAISON JHTOINEnE
Frankenstraat 88
Me}. A. HOL, Coupeuse Telef. 557724

GUL HANNA.

P.F.
DE

W_____W^MlW^^W
DIRECTIE VAN DE N.V. DE COURANT HET VADERLAND" BRENGT BIJ VEER ALLEN VRIENDEN VAN HET VADERLAND"
HAAR HAINELIJKEN 1 Januari 1941.

_-__.---r_f-l__-_-FJ_OS

's-Gravenhage. 31 Dec. 1940. Adriaan Goekooplaan 51. liever geen besoek. geen bloemen. De teraardebestelling zal plaats hebben Zaterdag a-s. te ongeveer kwart over drie op de begraafplaats Oud Eik en Duinen. Aanvang van denrouwdienst in .e Duinoordkerk te half twee. Volstrekt eenlge kennisgeving.

tle een gelukkig en voorspoedig

Nieuwjaar.

Wij wensehen onze geachte Clien-

>,kalDfa^gz^ aMllaE^lw" SPECIAALZAAK v. DAMES- EN UEErtEIIAIA?LvIES

Aan U allen

HOTEL

wagenstraat 44
TELEFOON 117090

HOF VAN HOLLAND

117099

- CAF - RESTAURANT
I'

GELUKWENSCH.
S_*
r?.

-_!_____!
brengt het personeel

_^_l. ML" l^^*__?_S' KCVw ..-tatmiilm\m.lm {\^^mmmmmmmmm^mWm'

'
_*.

____

, LEL. SS7T67 DAMES HANDSCHOENEN DEN HAAG DAMES SJAALS B 0 AEr v. l. <)E5z3rAAl' JU lJ IIIADNotwINVLEUN , ,

>_?" fj^^****3^^^^*k

>

'

B. J DE
BROCHURE

co

IPORSELEIN M?l IT.

I -Ichtbaar.

ook van

MMDI6III6 Ml,
De Officier van Justitie te 's-Gravenhage maakt bekend, dat bij vonnis van de Arrondisse. n-enta-Bechtbank te 's-Gravenhage Ld. 19 December 1940. 2e Kamer, gewezen in de zaak van Den Vaarnemend.Burgemees> ter der gemeente 's-Graven. hage, eischer,
tegen

Bij den aanvang van het Nieuwe Jaar Administratie van Het Vaderland" rijn

der

CEWICHTSNORMALISEERING,

I 39 HOOGSTRAAT 39.

Parry repareert alles anB Bel op 11-38-39.

FJ_>

aan de clientle van de Courant, aan H^l. Adverteerders, met wie het
bijna dagelijks in zoo aangename verbinding staat. 1 Januari 1941.

NIEUWJAARSGROET

<?out uit Neerlands bodem!

RESTAURANT TAVERNE NORIIANDD." Eig. J. A. H. OOSTERWIJK "

VAN NERLENSTRAAT 120 ..

VOEDINCSLEER.
.
NV. WASSCHERIJ

HET TECHN. MSTALL. BUREAU G. K. PAULI wenscht zijn geachte Clientle en Begunstigers een

GELUKKIG 194..

VAN DE 's-GRAVENHAAGSE COPERATIEVE V__*_ZRU_l_S-, VOORT BRENGINGB- EN VOORZORGSVERENIGING : G. N. " i TELEF. 110420

BESTUUR, COMMISSARISSEN en BEDRIJFSLEID.ISIG

.
DEN HAAG r

EIGEN HULP IIAAGWEG 331

ANNO 1837
e

RA WA Haag, InsUtnut BHaF.BK,aVa

'"'"'"'"' Voetveneorzsng

TEL. 390330 WENSCHT U EEN VOORSPOEDIG 1941.

LOOSDUINEN

BERUTZ School
Hoogstraat 24 w_ii_<M z.n leerlingen en

WENSEN HIERBIJ ALLE HAGENAARS IN.HET ALG__V__3_N, ____A_t DE IN HAAR VERENIGING GEORGANISEERDE VERBRUIKERS EN VERZEKERDEN IN HET BIJZONDER. EEN VOORSPOEDIG 1941 TOE.

DE VOLHARDING" U.A.

40 HEERENGRACHT

-<-

de beste wenLetien voor 1341

.1"

ONZE BESTE WNSOHEN VOOR 11

'

V/ SEVENTER*S 21____11-Al__U HEERENGRACHT TEL. 114214

AARICONDI6IIr6 OKTEi6rJIIH6
i
De <lleier 'van Justitie te 's^ravenlHage maakt bekend, dat bij vonnis ven de Arrondissenents>echiH>ans> te 's-Gravenhage dJ.. 1 December 1940. 2e Kamer, gewezen in de zaak van Den Va^nemend-Nrgemes

oud-leerlingen een

Gelukkig Nieuwjaar;
Mijn geachte Clientle, Begunstigers, Vrienden en- : Bekenden een Gelukkig Nieuwjaar.

DeN.V.P.H.KORLVINKE Co'
de

Haagse

Sigarensinna

WetenaebappeUjke VoetveHrglng. No dernste Inr. v. Voetbeh. onder leiding van bevoegd voetspee. gebeel pljnloo behandeling vol gens het _.g. modernste bevrie zingssysteem. Spr.-uren 1012,

.;"

;___/..,-.,._
'

BIEDT U HAAR BESTE

MNSCHEN
'

VOOR 1941.

GRAFISCHE MACHINEFABRIEK WAGENSTRAAT 152.

i*,

model en mcd. voorschrift.

.tevens lli. aan huis. TeL 111658. Stun2ol volgens gips-

. .L. PLETTE, ..

R. d. Groenmark

Ik
IK

WESTEINDE 2.4
Stm. Dr. Ruck. Lo.

En?

Leg.

/M^s VVy VI e\

Ha

zset.f. K.Gvoor

SPECIAAL KMDER. IAAK m B- EN

EN
LUIERI^_ANDUITZ_7_TEN

KLEEDING

_ _ _ _ _______________ _ _ _

wengcli U bet beste! wensch U_- ._,._ Droste!

*_"*"'____'

l_MU___ _\\\\\W \_S_\_____\\\__\

m

""P"^****""-^"

wensehen o^! geachte clientle, vrienden n bekenden een in alle opzichten gelukkig en voorspoedig 1941.

W'i

aA
I

'^

betalen wij oude gramophoonplaten (behalve voor merk Afgehaald Columbla bij U thuis Franco brieven onder No. 10094. Bur. v. d. BL

__- V.

Meerderv. 44
P.F.

<> .

>DnDa^ga^^a^i^E^^a3^giEE!____^^^^^^^^^^^
'

Worn na l n l" l cKf I ng_j

____
_____________________________________Ba______B

A
F. F.

ALTIJD) WELKOM!

,
NI_WWST__AAT

kostbare karpetten, iets geleden door bluschwater 200 x 300 fl29 en tlo2-iO. Grijpt Uw kans. DERKSEN's Fabriekskantoor, Wil lem de Zwijgerlaan 111.

"

BRAND

K_antmagazijh 0 la belle dntellire noordeinde 101 felef. 110614 -den haag

Restaurant ?o^mieHe NMS SAR LANGE VOORHOUT 51 HOEK RIOGE

-,

tegen : Mr W Rrancken, in zijne hoe voornoemd. danigheid * -van- -derde tegen NUSINGH wien na'te noemen onteigenin'gsgecUng voor eh in ' de plaats van Dr. Antom> Verwev. o<Mrts^ ge^n hebbende te 's-flaenhage, thans uneude De Officier van Justitie te ln 2nldAfrika, mitsdien bin's-Gravenhage maakt bekend, dat geen bij vonnis van de Arrondisse. nest het Koninkrijk woonplaats hebbende, wonen ments-Bechtbank te 's-Graven. de te 's^rsvenhage. gedaaghage d.d. 19 December 1940. 2e de cijgt, "" Kamer, gewezen in de zaak van is uitgesproken ten name en ten Den Waarnemend-Burgemeesbehoeve van de Gemeente 's-Grater der gemeente 's-Gravenvenhage de onteigening van het hage. eischer, perceel kadastraal bekend getegen meente 's^ravenhage Sectie P Jacoba Ciaudine Beucker No 233. vrij van alle lasten en Andreae, particuliere, wonende te 's-Gravenhage. gedaagde, rechten, mt bepaling van het bedrag der dr eischer aan geis uitgesproken ten name en ten daagde 44-" te betalen schadeloosbehoeve van de Gemeente 's-Grastalling op f 34000,. venhage de onteigening van 45 De Officier van Justitie c^. van het perceel kadastraal

bag. eischer.

ter der,

gemeente

's-Graven-

goederen Hexor 11, gevestigd en kantoorhoudende te 's-Gravenhage, gedaagde. is uitgesproken ten name en ten behoeve van de Gemeente 's-Gravenhage de onteigening van het perceel kadastraal bekend gemeente 's-Gravenhage Sectie P No 8933, vrij van alle lasten en rechten, met bepaling van het bedrag der door eischer aan gedaagde te betalen schadeloos stelling op 26000 en onder verdere Voorwaarden als in het vonnis nader omschreven. De Officier van Justitie

Naamlooze N^V. Maatschappij voor 'den handel in- en de exploitatie van roerende en onroerende
de

Vennootschap

AANKONDIGING MTEIBKIG

voornoemd, NIJSINGH

________________[

NV. 0.
F. F.

v.

GROENE llMl_MW_A_^H

ZUR KRONE
BUITENHOF

ROTTERDAM

's^IRAVENHAGE

DORDRECHT

p. f.
_M.^___^-_-

j. DE KRIEGER.
ZONDAGMIDDAG tZO ZONVAGIMDDAG 2H

PARFUMERIE MATVELD GOIFFEUR FOUR

TELEFOON 111606
p..

tegen de HOOGSTE WAARDE

B NedrL Cone. dir. J. Beek DILIGENTIA.

Alle Antiquiteiten, zooals Meubelen, blauw n gekleurd Delftsch Aarde werk, blauw en gekleurd Porce lein. gekleurde en zwarte Eng. en Fransche Gravures, Zilver en Goud

te koop gevraagd: l B
en verdere Kunstvoorwerpen. Brieven No. 14853.Bur. van dlt BL

PER 100 K.G. Valkenboacblaan 52, TeL 39^9188. Franco huls. Handelaren redactie. <^ag-^_ le Ln.o_dwarasl.aa. IL

HOUTBLOKKEN
ft--

IDIUGENTIA.
>
>U
B

Vioolrecital Vloolreeital WILLEM WILLE

| > I >

DAMES

'^RAVENNAGE

PASSACE

,3

NOSKE
F_ANO_ATINEE

II

s
I

/K*V_^ _l^7M__M?lG_l EVERS VEVNOOTFLRIN -R^ M-M - ________J _____J___i~l 2 BERRNIBOSCHBLOKSTR. TELEFOON 550170. DINERUITZENDING. DINER vanaf N. IM. F.F.

I DIRECTIE

Caf-Restaurant BOSCHLITST
BEXUIDENNOUT 2
p. f.

WENSCHT VRIENDEN EN BEKENDEN EEN VOORSPOEDIG 1941

PASSACE THEATER

M Axlvl.
WW

.P. de jonge Meesterviolist N. R. CrtH

TEL 772,

772,89

720216

Marinus Ffipu W

B B Poiwlalre

>

Concertdir. Joh. Koning fgf VHJGENTIA I HEDENMIDDAG 2l HEDENIUIDDAG Z3S UUR I

>
B

DAGELIIKI Adverterrtiea \l/DT|ES Wn___.e WW D .

MET DE DAARAAN VER BONDEN VOORDEELE

F PAS
M
StelnwavvL Rijken & Co.

De N.V RED-TAX H
v/EN'X.I-N'U EEN GELUKKIG NIEUWjAAR EN HOOPT

I Fortj km
The House

talles > <rt f l-l5 en 1.75 (alles lnbegr.)V U lagaL aan de zaal (teL 117647). lageL 117647).|

KENDE REV-TAX BIEDEN.

1941 DE BESERVICE TE KUNNEN

_ IN

of Qudlity

>>

noote van Marius ChrlsUaan Ie Jeanne Delprat. zonder be roep, wonende te 's^lravenvan Hoboken voornoemd, wo hage. 2e. Guillemine Henriette nende te '-Gravenhage, ge daagden. Marie Delprat. zonder beroep, wonende te 's-Gravenhage, geia uitgesproken ten name en ten daagden. behoeve van de Gemeente -Gravenhage d onteigening van het is uitgesproken ten name en ten perceel kadastraal bekend gebehoeve van de Gemeente 's-Gra meente 's-Gravenhage Sectie P j venhage de onteigening van het No 3341. vrij,van alpe lasten en perceel ajkadastraal bekend ge. rechten, mt bepaling van het be meente Ws-Gravenhage Sectie P drag der door eisoher aan ge No. 3662. vrij van alle lasten en daagden te betalen schadeloos rechten, met bepaling van het stelling P f 22500^- en onder bedrag der door eischer aan ge verdere voorwaarden als in het daagden te betalen schadeloos stelling op f I.. vonnis nader omschreven. De Officier van Justitie De Officier van Justitie

De Officier van Justitie te 's-Giavenhage maakt bekend, dat bij vonnis van de Arrondissements>ltechtbank te -Graven hage d.d.-18 December 1940. 2e Kaarter, gewezen In de zaak van Den Waarnemend-Burgemeester der gemeente 's-Gravenhage, lacher. " tegen 1. Marius Christiaan van Hoboken, gepenslonneerd lultenant-kolonel, wonende te 's-Gravenhage, zoo voor zich als tot bijstand en machtiging van zijn onder 2 genoemde echtgenoote, 2. Jeanhe Jaoo.ueUne Caroline de Pauw Gerllngs. echtge

WssMWiW

aan gedaagde te belalen schadeloosstelling op e 403. en onder verdere voorwaarden als in het vonnis nader omschreven. De Officier van Justitie

bekend gemeente 's-Gravenhage Sectie P No. 2548 vrij van alle lasten en rechten, met bepaling van het bedrag der door eischer

voornoemd,

NUSINGH

JUHKOHDIGIHG Ml
De Officier van Justitie te 's-Gravenhage maakt bekend, dat bij vonnis van de Arrondisse. ments.Bechtbank te 's-Graven. hage d.d. 19 December 1940. 2e Kamer, gewezen in de zaak van Den Waarnemend-Burgemeester der gemeente 's-Graven. hage, eischer,

. -

tegen

voornoemd,

voornoemd,

NIJBINGH
en beroepen, vertellen in simpele beweordinaen vaak te steng of neger-Engelsen, hun wei en wee'
lllark. W. H. llail-oads and rlvers? the d .f. welks opkomst en bloei in.zljn carrire van matroos tot vermaard schipper verp-rsoon_.kt wordt. Bridge. A. Tour-part setting. 19. Tijdens een romanUschavontuurl<|ken tocht naar oude _hineesch* tempels in een streek, onveilig gemaakt door rondtrekkende krijgsbenden, ontwaken twee menschen tot het besef hunner welke in de jonge vrouw een verdieping van haar zieleteven veroorzaakt en haar in een nieuw b grijpen tot baar echtgenoot doet terugkeeren.

NUSINGH

NIEUWE BOEKEN de Openb. Leeszaal en Bibliotheek

wereld en haar eilanden n kusten, rijk aan wisse lende landschappen en merkwaardige plaatsjes.
ell*nnage. H. A. D* brabantea cc bosch en zfln bewoners. '940. 4*. Sehr kenkludeert in deze sociografie, dat de waterstaatkundige toestond van dlt gebied als voornaamste oorzaak van zijn sociale en ekonomisehe achterlijkheid beschouwd moet worden en bespreekt gewenschte sociale verbeteringen, die verwezenlijk, kunnen worden nu definitief na de voltooiing va deze studie tot Inpoldering te besloten. _*roe_Dchri.t. Amsterdam.

Banning. W. _el_of_,trid: godsdienstig* houding in deze tijd. .94.. overdenkingen van een aantel geloof. en In deze levenswaarden, in verband gebracht met de ge

hetgeen, nauwgezet teboekgesteld. naar voren breng omtrent huisgezin, godsdienst " aedeUjk peil. inkomen, politieke intre/o. ding. medische hulp. voeding, besteding van vrilen tijd.

bizendnbeden'

eaz.

beurtenissen van den laatsten tijd. geeft ehr richt lijnen en een persoonlijk woord van bemoediging -nar den v.zinnig-protestontschen mensch.
lrim_,

1940. 4*. Van meenlng. dat voor bet begrepen van landelijk of stedelijk milieu het verstaan van de Utteekens" van het verleden, zichtbaar in straatnaam, gevel pecbrift enz., van groote waarde is. geeft sehr een historische toelichting bij hetgeen in Antwerpen aan gebruiken, toestanden en instellingen uit bat verleden herinnert. Ha na, K. Van sec tot meer: zwerftochten rondom de Zuiderzee. 1940. Schetsen over verleden, heden en toekomst van de voormalige binnen*. haar planten- en dieren

r.

De Utteekens van Antwerpen.

tijd; WO.

Groot, B. Geheimen van ruimte ca

de natnurwetensohappe^k.

"

'

evolutie.

pakpaarden, trekschuiten en koetsen na een feilen concurrentiestrijd tusschen weg en watervervoer ontwikkeld heelt tt het hedendaagsche moderne treinverkeer, dat door zijn groote snelheid de Vr. Staten, dle dreigden uiteen te vallen in aparte toto, tot n land heeft vereenigd.
R.uge, K. Die Laubergeige. 1040. San Otradlvarlus. zorgvuldig geborgen in een mv D*um, speelt een beslissende rol m bet leven van aen armen, onbekenden violist en voert hem tot de hartstochtelijk begeerde hoogte va een hem waar d_g kunstenaarsbestaan, langs alle nvermijde.fc* klippen.

story of inlaad transportation. 1929. Geschiedenis van het binnenlandsch transport te de Ver. dat zlch sedert den tijd van kano's,

pouttek en economie. 1940. Sehr pielt voor den oorporatieven staat, waarin eigenbelang of streven naar de macht niet meer aanweslg sullen lijn an da nadeelen van bet kapttalisme e onoordeelkundig* parlementair, ba woelingen zullen vervallen. These are our Ve, as fold bz. tb* peopw! 3 d. pr. 19. ..Interviewde blanken en negers uit 3 Amerikaan ba stoten, werkzaam te vendu-tandt bedrliva

Brlnkgreve. *. R. 3.

radiolezingen, a** ___* *____ nr een kijk op denkbeelden en werk..''^! grootste natuurwetenschappeUjke ondenckers. waarby

ontstaan uit

de nadruk valt op de

en middeleeuwen nauw verbonden dat. filosofie en met religie, te later eeuwen In eigen weg thans opnieuw kontakt _ekt met d*

on<ploong^b3

11 .*?_** on' d J. Vla,, cutlld of the deep. 1938. Belevenissen van een klein meisje, dat haar vader vergezelt op zijn *>_.r.kin_,to.ht in een ..phote d choonheld van de natuur o _"'!._"* den bod van de im leert kannen.

1.

37d03 mAAZte.

'" *""

*-

artes. J. de. Rollaag, glorie; roman van de zeesleepvaart. 194. levensverhaal van een kapitein bij de zeesleep vaart, die opgaat in zijn -waar beroep, dat den voor> ______%_ toestonden,ia. dit du uitstak "">"' nationale ba

waar 300 jonge artistieke land zich onder deskundige leiding in aller hand* kunst- en ambaehtsvormen bekwamen. Gok is de Haagsche mode-ontwerpster Anito aan het woord. In Vhlmotheus herdenkt D. Wijnbeek prof. dr A. G. Honig en l. Hagenbeek catharln. van Rennes. Prof. dr Joh. de Groot schrijft over Pi. U. Ir Q. Jansen schrijft in het Bouwk. Vkbl, Architecture over de middeleeuwse,, stad an baar immuniteiten en zegt: De bisschopshof is da kern. waaruit de stad is gegroeid, doch hij wordt daardoor niet het organisch centrum der stad, daas bet bestuurlijk en het economisch centrum, raad De w*e*krvue D prins bespreekt de huls en markt, buiten zn muren liggen. Daardoor problemen van en kansen op de effectenbeurs" krijgen _ plattegronden van bisschopssteden let* te een artikel dat voor velen van. belang is. Jet verwrongen., vooral als er, zooals te Utrecht mee lot vertelt over Vn binnenkort vteb<te*nd immuniteiten bijeen liggen. Dan wordt een natuur doek _lfste<tetebt' en steekt te ayn interview lijk groei der stad in hooge mate belemmerd en moe zljn mening over d* nolging naar bet onleesbare er rond en tusschen de immuniteiten gebouwdworvers" nit onder stoelen of banken. den. De plattegronden van onze Middeleeuwse.* In de sportkronlek wordt de oude garde der steden hebben den naam van grillig te zijn. maar voetbalclubs, dle nog geen aanstalten maakt veel schijnbaar willekeurige valt te verklaren uit d* ch over te geven, behandeld. De foto-reportage noodzakelijkheid, dat met allerlei ohtsvhoudln te gewild aa ht -Instituut voor lub_.verbeid gen moest worden rekening gehouden.
genooten

In de

WEEKBLADEN

__ v^AVNU^Iw

MENSCHENLEVENS IN METAAL GESLAGEN

door

Stoot

te__tetn

loot aalt acbayden.

A. HALLEMA
e den pekelen pcnnlag er ektje te de l. tede^ lande op het eind der ltde e te ket depte der 17de eeuw te gegraveerde
geslagen

Jan Katte n den Etelcllbout Cornelte ltedala dochter vergaart in dan edten tact op ln 22 Fn_uary Anno ls. In den do vn_k^ duit een doorboord bt n in dan dnedenboell en engelkopje de voote__a _-

tet -reu ln eebt

WOENSDAG 1 JANAKI 1941

n teydan an aoadMMn alteend*

In bet ld te ten

__MolN_A_>

1
bevindt teh aan weerszijden bebouwing __at aen daar onder het viaductlichaam een woud van ___ betonnen p_ter_ die zich in een blyvand lmlt-teiter verliezen. BQ dn vladuet aan de Nebenkkade draagt da vtednet-Oaat op twee staten langsligger. die elk op afstanden van dertien natter op staten kolom aan ten. Zoo is er licht en ruimte onder de viaduct n honden te verkeerswegen en zelf da Wehuln kruisende banen van de stads n de blauwe tram onder de viaduct worden door gevoerd onder dat te regelmaat ler kolommen behoefde te warden onderbroken. Deze eon atntette laat ook toe. dat te viaductplaat aan

od

___. de

o/ kawelijk penatnge . wrik* de jonge wan als pend oon

pd-

op meestal

zijn verloofde gaf. n waar tocpasseltjke voorstellingen, aan ten

de bruiloft te Ztena en het eken m, Abraham knecht aar een bruid voor lsoilc Van deze penningen, die on het midden der l7de eeuw in onbrute roken, zijn de makers OP een enkelen na, onbe kei.
graveerd, zooal

bijbel ontleend, waren ge-

ingen. ter herdenking on huwelijk, geboorte o/ overlijden, een gebruik, dat zich voorliet

Daarnaast zien w<j o ket midden der 17de eeuw koe langer hoc meer in gebruik komen de /ontliepen

tot het inde der lle eeuw. Z. zijn meerendeels het

poudsmeden."

werk van onbekende

het Koninklijk Kabinet van Munten, Penningen en .e-eneden gteenen. Algen. Landsdrukkerij, Oen Hoog. _.. blz. 25 en 27.

Dr M. A. E-dein, Gids van

Het familieleven onzer vooronders in gedenkpenningen

middach.
Anno 1578

deln) 23 August!, haest naer werdt Hans, des eersaemen Hans pennlngkunde enz. nog pas is aangekondigd, Hermans ende Ilrsula Haelewijns beijder getroude soen. In dit jammerde! geboren hadden onze voorouders er slag van om bun ganscbe familieleven in fraaie penningen tot ende den heiligen doop ontfangen, eh waer uitdrukking te brengen. Van de wieg tot het van getuigen sijn gewelelst den eersaemen graf in geboortepenningeiU dooppenningn, yuerin van der Stadt ende de eerbaere vrau trouw- of huwelijkspenningen, overlijden,- m OateUne Winckelmans. wedewe van Gome begrafenspenningey. zoo wenschten zij het voor lis Valckaert tot weick getuijgenisse schinct hun kroost en verder nageslacht in bet harde de eerbaere wedewe Valekaerts haeren mtaal t zien afgebeeld, nu eens symbolisch petere dsen pennlnck. tot goede gedachtevoorgesteld, dan weer aan de hand van een nlss, hem wenschende. dat hij in der vreese bijbelse, tafereel, een bewijs hoe dicht _lj Gods mach opwassen, daerinnen volherverkeerden bij Gods altaren van bet Oude en lende totten einde toe. Amen. Nieuwe Testament", gelijk de Botterdamscbe De geheele penning is omgeven door een kanselredenaar ds Scharp het in 1793 plecht _. jour gewerkte kabel-and, terwijl de figuren Statig uitdrukte in een zijner preeken. -Ziet op de voorzijde zijn gemailleerd. Het geheele nze penningen en schilderijen, zoo verduidestuk is ziiververguld. weegt 72 gram en heeft lijkte hij zijn bewering, en Gij aanschouwt een 'diameter van 79 mm. al ras. dat de vroomheid van bet Oude en Is dit het zuivere type van den looppenNieuwe Verbond in dit gezegend land haar ning, de geboortepenning, welke daar tenten in grooten getale heeft opgeslagen." aan vooral in aristocratische, patricische en Sarcasme of cynisme met het oog op den tijd, ook vorstelijke gezinnen dikwijls vooraf ging, waarin deze woorden door de samengestroomheeft natuurlijk andere symbolen. de menigte in de voormalige St Laurenskerk te er bijvoorbeeld op gegraveerd eenMen vindt kraamkallotterdam werden opgevangen? In elk geval mer, waarin een vrouw, de leken de vele familiepenningen er wel het min of iemand anders den meter, vroedvrouw, vader zijn jonggeillustratief bewijs van wat deze gevierde ho boren zoon of dochter aanbiedt op welk tafemileet als een kenmerkende eigenschap en reeltje de moeder met een van vreugde .tra geestelijk bezit van onze natie vaststelde. lend oog heenblikt Een der fraaiste modellen Om hem hierin ook thans nog te volgen, daarvan bezit het Penningkabinet in den ge moet de lezer niet verzuimen en bezoek te boortepenning ter cere van Prins Willem IV brengen aan ons nationaal en centraal penen den vrede van Aken. Daarop zoo de voorzijde ook een voorstelling, ziet men op ningkabinet aan de Stadhouderslaan als hiervoor hij dit tenminste al niet lang heeft gedaan. werd beschreven en aan de keerzijde leest men Maar hoeyele Nederlanders, .hoevele HagepMS opschrift: <8 Maar^.l74B-. Daar jkomt den bekisting zelfs zijn-er niet. wien in een vsak lang leven Vred__^6r^---'z6o'__ng gewenseh. gebeden totaal onbekend bleef, wat dit Kabinet van Heel manlijk voor oen dag verblijd all' onze Munten, Penningen en Gesneden Steenen aan Steden ' Vervuld het Land met Vreugd artistiek schoons, archaeologiscb documentatie verheugd d'Orangevorst Di met een hlij materiaal, cultureel bezit en dus geestelijken gelaat zijn eersten Zone torst. Onder deze rijkdom huisyestook op het stuk van oude inscriptie staat het Haagsche wapen, in het familietradities, genealogischeen heraldische onderhavige geval ongetwijfeld een toepasselijk gegevens en wat dies meer zij! Let wel. hetzij symbool. verre van den schrijver, om zich in en door Dy ieder groot werk is de aandacht deze regelen ongevraagd op te werpen als propagandist voor meer bezoek aan dit kabinet, van den bouwer gespannen tusschen de want het prijst zich zelf reeds voldoende aan, drie cordinaten van zuinigheid, soliditeit terw.l de jongste hierboven geciteerde Gids" en schoonheid. Vet is daarmede, als bij van den directeur der instelling alsmede vele menig analoog gegeven.- men treft ze zelzijn voorgangers en andere geschriften van andere pnningkundigen.niet nagelaten hebben den in volle harmonie bijeen. In het hier gedurende meer dan een eeuw 1) de preciosa bedoelde geval is het vooral de soliditeit lu deze collecties in bet centrum der belang die, natuuriyk ten koste der beide andere, stelling yan de Nederlanders en talrijke bulmeer wil vragen en vaak ook meer krijgt, plaatsen. tenlanders te Klaar over de familietradities, neergelegd in dan haar toekomt: onze oude gedenkpenningen, gesproken, daar _.n geen wonder/ Op de foto van wensehen we hier wel iets mede'te deelen werk mag aan de band van enkele fraaie specimlna, in het Als voorbeeld van den gegraveerden hu we Een Haagsche Penningkabinet berustende, gelijk er lljk.penning is er een mooi exemplaar duurder zyn, dan ook in particuliere verzamelingen vaak nog aanwezig ter gedachtenis aan de echtverbinte het redelijkerwijs fraaie exemplaren van voorhanden zijn. Veel nis van Danil 'des Ruelles en Willemtje van behoort te wezen: literatuur over dit onderwerp bestaat er .trouBeugevoort in 1628. Aan de voorzijde is afgewens nog niet Zoo vinden Lutherblografen beeld bet symbool yan Christus, die aan een er is meestal nienumismatisch materiaal voor. hun levensbegekroonde jonge vrouw de hand reikt en in mand, die het beschrijving ln Junckers Das guldene und sllbeme den arm bet kruis gebrek aan schoonheid wil men nog wel vergeven vooral als de houdt zinnebeeld van het ehren Gedachte!.. D. I_aritini Luthers (Leipzig, leven in 't algemeen en van de lotgevallen in merkt. Ook een beroept op de technische eischen, die nu eenmaal moeten worden ge1706) of Xreusslers Luthers Andenken in Jubelhet huwelijksleven in het bijzonder. Engelen, bouwer zich miinzen (Leipzig, 1818). voorzien van muziekinstrumenten, omgeven de steld". Maar wordt de soliditeit dat ne duimbreed te kort gedaan, waardoor, op een Te onzent beschreef Guyoth de begrafehoofdfiguren, terwijl in de lucht een duif met kwaden dag, het werk zich begeeft, dan is de bouwer niet meer te redden. De vernispenningen van de beide Leidsche hoog krans vliegt symbool van vrede en liefde. leiding om uit louter beduchtheid hiervoor, maar met beide handen teveel te geven, is leeraren Triglandius en Gronovius (Nijmegen, Daarbij past het omschrift: Anno 162. 3/2? Hout dan ook steeds heel- groot. In elk bouwwerk, vooral als het daarbij op groote belastin1847). Ook in het nog allerminst verouderde daer Jonckvrouw, die Ickbemin penningkundigen J. de Vries Daer is mijn trouw mijn bert en anders geen. gen aankomt, zooals by bruggen- en viaductenbouw, ligt daarom steeds een spannend werk van de bide en sm naast Godt en J. C. de Jonge, Nederlandsche Gedenkpen- alleen. element. In hoeverre heeft de bouwmeester zich weten te verweren tegen de usurpaties ningen verklaard (Den Haag, 1829*39), is er De keerzijde completeert deze symbolische van het utiliteitsprincipe? Zwaar, duur en leelyk is gemakkelijk genoeg. /daar wie zijn veel aantrekkelijks over dit onderwerp bijeenvoorstelling door eenlge bijbelsche attributen, gebracht al zal hij een redelijke veiligheidsmarge naontleend aan het Oude Testament. Laban geeft werk liefheeft, wil het juist andersom oog verliezen, Deels kan daarbij vindingrijkheid deels een Rachel als echtgenoote aan Jacob. Laban als tuurlek nooit uit het grijsaard legt de banden van beide geliefden, critisch oog ten aanzien van officieel vastgestelde waarden helpen. Wij zullen bij den Rachel en Jacdb, in elkander, zinnebeeld van bouw van de viaduct van beide opmerkelijke voorbeelden zien. de huwelijkstrouw. Rachel houdt voort, den herdersstaf, terwijl aan Jacobs voeten een Het bouwplan. Kolommen en daarop weer de viaductplaat te herdershond rust en op den achtergrond een practijk gaat het echter Na zoo, in ons waarde-oordeel, van eompas eonstrueeren. In debouwer begint op landschap met schapen en voorstellingen van juist andersom. De de ver het herdersleven, veeteelt en landbouw in het en schletlood te zijn voorzien gaan wij, met elschte hoogte de viaductplaat te projecteeren. Oosten de entourage aanvullen. Daarmee in den bouwmeester, de plannen voor dezen bouw Dan gaat hij na, aan welke verticale krachten overeenstemming zijn ht opschrift: Danil des ontwerpen. De viaduct begint op Schenk- en Wetering (eigen gewicht en verkeersgewicht) het viaduct Willemtje van Beugevoort en bet Ruelles lichaam maximaal zal worden blootgesteld. onderschrift: Doen Laban Rachel stelde aen Kade met een oprit waaraan slechts weinig Vervolgens stelt hij het maximum der te ver Jacob' groene Was 's herders ziel vernoegbt problematiek ls verbonden. Twee, tot vier me wachten horizontale krachten (de wlnddruk en vah al de slavernij, begrijpelijk voor hen, die ter hoogte oploopende zanddijken worden, ter de door het verkeer uitgeoefende remkrachten) muren vastgehouden. Jacobs loonverblntenls InLabans dienst kennen. zijde, door betonnen zijn het bezit Tusschen die muren trekbalkeh aanga vast In natuurlijk van deze cijfers, van welker Het huwelijk van dezenDanil en Willem zeer veel afhangt gaat de grootte werd in de Waalsch kerk te Amsterdam g bracht bouwer de viaduct ondersteunen met Kolom sloten. men, die natuurlijk het weg en rallyerkeer Ook bij aen tweede huwelijk werd zulk daaronder moeten vrijlaten en waar deze den een penning nog wel geslagen ter eere van bet bodem raken, worden tenslotte de fundeerindan in den regel niet meer zoo heel jonge paar. gen ontworpen. Zoo in het geval van Jan Pietersz van den Bij dit alles voegen zich naast de ma-hema -ten der -Taaiste dooppennlngen. oud lleckhut die in 1638 in tweeden echt trad met tisch-constructleve overwegingen de aestheti tijds uitgereikt bij of na den doop van en jon Comnella Willemsdochter dlldel (later , tot sche. De viaduct verrijst, aan de Wetering gen wereldburger, a>lke berust in de verzamegemaakt). Dit ls een ruitvormige, geheel kade, tusscnen twee huizenrijen. De bewoners ling van het Penningkabinet ln de Residentie, Pedel gegraveerde penning, terwijl de vorige huwe van deze huizen, di totnogtoe op een rustiek ls die ter eere van Hans. zoon van Hans Her .Kspennlng den watertje, met wat groen en boomen omzoomd, ovaalvorm had. Op de voor mans en Vrsula Halewljn. Deze penning ls ook zijde van gene ziet men een zittende vrouw met hun uitzicht hadden, mogen geen monstrum AmerKwaardlg ult Kerkhistorisch oogpunt; imtwee kinderen, ln de linkerhand een staaf voor zich krijgen! Dlt is een overweging, die mers bij dateert ult de eeuw der wording van houdende, waaraan twee verbonden harten en den bouwer zeer ter harte ging. Hij heeft er het Protestantisme en sanetlonnaert in Mustra bloemen, onderaan de staaf een dan ook alles op gezet, om het zij-aanzicht van tleven vorm het sacrament van den doop vol dood een sleutel steekt, een slot waarin de merkwaardige de viaduct zoo licht en doorzichtig mogelijk ens Prote.tants.he opvattingen. Op de voor- symboliek van den levensloop der meeste men te maken. zijde ziet men de voorstelling van de doopplechtigheid overeenkomstig het bijbelsch getuigenis schen. Links en Kindje, een schild vast Maar er waren na eenmaal de offleleele la het Nieuwe Testament: Christus, staande met houdende, waarop twee verbonden handen. Het elsohenl Volgens het voorschrift voor het ontomschrift verklaart deze symbolen: een Klein Kind op de armen, Hem een de werpen van stelen bruggen meest de viaduct armen uitstrekkende vrouw en achter Hein Daer 't en in fander hert Door liefd kg per ml kannen twee apostelen, ter zijde nog meer vrouwen en gesloten wert Biet men veel vreucbde Zoo helpen ij elkaar, den zljwaartschen druk een windkracht van 150 van de zandmassa te weerstaan en konden doorstaan. Wil mogen het den bouwer zeker Kinderen, dus tets geheel anders dan de ltX. spruyten Druck, angst of lijden groot doop_b.__.nlng. Op den verhoogden rand het constructie en fundeering dezer muren licht Als en verdienste aanrekenen, dat hij, In Niet anders dan de Doet Kan t'selve weer omschrift: Last die lUndleln zu lr Komen und ontsluiten. In den bovenhoek sluiten drie worden gehouden. plaats van sich b|j dit algemeen aanvaarde veer weret 1. nicht deun soleher lst das _lim___l.h. verbonden pijlen, ln den benedenhoek: en Tusschen deze beide bruggenhoofden moet nu schrift eenvoudig neer te leggen, dit ri engelkopje da voorstelling af. Aan de keer de eigenlijke viaduct worden geplaatst. Als leek ldattheus 1 (roosvormlg versiersel).Ve,, tekst is uit den Lutherbijbel overgenomen. Aan 6 Usoh aan de practijk heef getoetst zijde Is het omschrift veneen, zinnebeeldig zou men onwillekeurig geneigd zijn, zoon pro terzljd, lees man hst volgende opschrift} .doorzichtig; Cupido schoot d*lu_u_ b ject dij de fundeering te hsglnne-i. daarop de Daarbij bleek allereerst, dat een windkracht

Gelijk bet hier met enkele woorden in den Gids" van ons meest bekende museum voor

werd _.__ haal dl_nVb at en zl-veren _ ouden gedenlcpa__>ln _aa*da_t en aan de familie uitgereikt. Een _n__ran-___- specimen daarvan is die van bet ouden dnwelijksfeest der beide echtelieden Frans Cornelte van Ove-teeborst enA_ultn__d__l_te. vooral door de figuratieve voontellln, aan de weerszijden 1&. uitloopt waardoor bet aanzien voorzijde van den penning: da belde jubilarisen als man en vrouw, en balve uw ln trouvan de viaduct nog aan rankheid wint Boven wen echt vereend, voor den notaris, vannen dien bleek doe methode nog tets goedkooper te lelijk om bun testament aan ben te dteteeren. atzn dan de gebruikelijke dwarsdragercon De notaris beeft daarbij te zijn katheder plaat atruette. genomen en wacht met zijn cbrilf_r__ at. wat bern als bun zakelijk geheim ___de uterste wille** straks zal worden toevertrouwd, Het e Voetgangers heel in ruitvorm is een grappige voorstelling en Boven en tusschen beble Voorbanen is da typeerend voor ten tijd van zijn ontstaan, Bet viaduct ook voor voetgangers bestemd. Langs verklarend omscbrift is bier minder symbolisch, comfortabel tijgende trappen met tusschen veeleer wat nuchter: Troupennlnck van portelen bereikt de voetganger de Westzijde Frans Cornet! van Overlocbborst en Annlt van de viaduct waar bij een ruim trottoir voor gen Jansdr. vanbaer gulde bruyloft gegeven den 24 zich gereserveerd vindt Boven de verbindingsApril Anno 1642. baan is er aan te Oostzijde nog een speciale We zouden de volledigheid al te zeer te kort aecomodatie voor voetgangers die van de Weteindien in dit kort overzicht van familie doen. ringkade te Blnckborstlaan willen bereiken. In penningen ook niet even gewag werd gemaakt van een type in dit soort dat een geheel verband met de hierdoor ontstane verzwaring van de viaduct is tusschen de spoorbanen de leven omvatte en uit dat leven een aantal _^_n-> van kolommenpaar tot kolommenpaar episoden in n beeld weergaf of in gedachte nis hield. Een duidelijk voorbeeld daarvan is prachtig plaatje uit 'n film van jaren tot 11.-5 meter ingekort Boven de spoorbanen Een de gedenkpenning van het leven van ds Abra zelf was, met bet oog op de tot 23 meter breede her. Velen zullen zich die nog herinneren: overspanningen, de l_ng_ligge-.on_tru._ie niet ham van Beuzekom. Doopsgezind predikant dagen out zijnde. Ende Suzanna van Beuze .Menilmontant", de Russische film in mogelijk en moest men van stalen dwarsliggers met de prachtig gedreven voorstelling van de gest den 3 November 1687, es kom Emmasgangers als bijbelsche voorstelling aan parijs opgenomen en daar spelende. De gebruik maken. Bet grooter aantal kolommen, dagen out sijnde. Ende Suzanna van Beuzeop de voorzijde. Bet is een groote penning (foto was, daardoor beroemde versregels: ,Mer nie sein Brot dat spoorbaan, nood_g geen verstoort echter,uit kom. geboren den 23 Julij Ml_.X<._. hierboven op ware grootte), aan de voorzijde voor omwonende het de gedreven met deze voorstelling: Jezus tusschen Op den rand staat te lezen: Jehova. Is. Mijn. nut _*hrnnen a__" komen daarbij voor den zicht geest. (Foto IVillK, Muilen) de beide reizigers op den weg van Jeruzalem Steenrots. Een Heijl. Mijn gewin. Is. Vekruljst. IJzer zet zooals bekend, bij verwarming tut naar Emmaus. waarvan een lUeopas en de Evenals de huwelijkspenningen als veelvoorBij een ijzeren lichaam van 385 meter lengte, ander een ongenoemde was. Men ziet a_..w. op komend embleem twee in elkaar gestoken hanals de viaduct bereikt deze uitzetting grootten, den voorgrond de belde mannen, het eene moden, een stam met uitbottende takken en dgl. ONS LEGER die men heusch niet met de loupe behoeft af ment als verslagen en het andere in druk gesymbolen van liefde, kinderzegen enz. laten te lezen! Het eerste deel van een artikel over eeresabels sprek met Jezus, dle zich hun als de Messias zien. zoo eindigen de familiepenningen, die op Daarom is het viaductlichaam in vier van openbaart Op den achtergrond bet centrale overlijden, begrafenis enz. betrekking hebben. met afbeeldingen van in het Museum Bronbeek elkaar onafhankelijke stukken verdeeld, waar middelpunt van bet godsdienstig leven: de geMet den omgevallenboom, den zandlooper. het en het -led. Bist. scheepvaartmuseum berustende van de overgangsplaten, wanneer het ijzer wijde stad Jeruzalem, geheel en boe mooi doodshoofd, 't geraamte, den man met de zeis eereblijken. gaat na de verleening en vorm van uitzet over elkaar heen kunnen schuiven. in Oosterschen stijl gefigureerd, tot in de fijnste enz., een te weinig opwekkendevoorstelling om deze bewijzen van waardeering van bizonderen Vaste punten in dit samenstel zijn de. voor dit dtails uitgewerkt en uiterst smaakvol in de daarvan nog een voorbeeld met tekst te geven. doel extra versterkt^ hoofden der opritten, en onderlinge verhouding, perspectief en ligging Hier zij thans voldoende om tot besluit op te moed van den tijd van Prins Willem V tot Koning de gedeelten boven de spoorwegovergangen. De Willem m, die te 1835 de eeresabel officieel heeft uitgebeeld. Waarlijk, het moet wel een groot merken, dat onze vroegere graveurs ook bier daartusscben gelegen gedeelten rusten op kunstenaar iijn geweest de graveur, die dit van tal van variaties als figuratieve voorstelling ingesteld als eereteeken in voorkomende _-<_ pendelkolommen, die de bij temperatuurstijging alles In zulk een klein vlak heeft verwerkt op wisten te creeren en dat de in groote verschei Uoneele gevallen' tusschen MU. Willemsorde 4e en plaatsvindende verschuiving kunnen volgen. een wijze, welke de meeste bewondering afdenheid vervaardigde en aangeboden gedenk 3e kL in. Het aantal, lat verleend is. is steeds heel dwingt penningen op het familieleven, huisgezin, den erg bescheiden geweest, wat aan dit eereteeken, De bouw Aan de keerzijde is het volgende omtrent het levensloop en heel het aardsche bestaan betrekzooals trouwens aan de M.W.O. zeil ook. de bizonleven van ds A. van Beuzekom ingegrift: Wij hebben thans het werkplan gereed en king hebbende.'een duidelijke en vaak fraaie dere beteekenis heelt verleend. Het eigenaardige gaan nu de viaduct bouwen. En ditmaal van ler Gechtchtenis Om in 't geslagt altoos voorstelling geven van het intieme huiselijk van het geval is nog. dat hoewel de eeresabel eigente blijven van Abraham van Beuzekom- leven onzer voorouders. Ook daarvan kan men lijk niet officieel is ingesteld voor de Kon. Marine, gen wij toch aan, waar wij bij het project reeds hadden willen beginnen: bij de fundeeringen. Geboren 't Amsterdam' den 12 Fullj zich door een rondgang in het Haagsche Pena! is zij sinds 1839 toch 13 maal verleend, ze bij verleend, dus zonder dat de beroepen tot den H. Wenst des ningkabinet voldoende overtuigen. IXIXI.V haar ook direct is BU bet tundeeringswerk valt de aesthetische drager te voren de Mil. Willemsorde had verworfactor weg: kabouters en mollen moeten maar lLvangelij: In October 1668 onder d A. lllaNema. genoegen nemen, met wat wij onder de aarde ven. Verleden jaar ls nog een gep. hbo-doMder voops-gesind. tot dr gots.dienst) bevestigt 11 Ne oudste catalogussen van de verzamelingen, der Kon. Marine overleden die in dat geval ver steken! Hier gaat het dus zuiver tusschen Maij 1669 den 26 In d'echtestaat getreden met l^mmerijntie Markus de Bols, ge tusschen 1820 en 1935 berustende in de Nationale keerde, De schrijver van het artikel zal wel gelijk soliditt en economie. Deze laatste wordt bij Bibliotheek aan het Lange Voorhout 34, zUn van hebben als hij in dit opzicht verband zoekt met de viaduct in hooge mate gediend door de ver boren 't _*ir__zee. den 3 Funij MDCLX, ver3. <.. de Jonge: otice sur Ie kabinet (1823). c_t. het feit. dat voor de eeresa'el bij de Zeemacht de kregen lichtheid der constructie, waardoor op eent binnen Brouwers-haven den 5 January d*__npreintes (1837) en reeds lang uitverkocht gebruikelijke voorschriften niet zijn vastgesteld. de fundeeringen belangrijk kon worden be

aan koperen

Een

__te_n

n ouden bruiloft

aaiden

HOE DE VIADUCT GEBOUWD WERD *) Sierlijk luchtig trekt,

en

Hit

als

heel is weggenomen, de viaduct haar hoog door het stadsperspectief

.

staks de

ge-

Montage

van

den

eersten

langsligger

van 150 kg per m2slechts nmaal op een duin top, vlak aan zee, is geconstateerd. Daar voegden zich echter bij de horizontaal aankomende windvlagen de verticaal, langs de
zich bij de viaduct nooit kon voordoen! Daarbij komt nog, dat de wind op het land nooit zoo sterk waait als over zee: elke kilometer landinwaarts beteekent reeds een vermindering. Ook de bebouwing welke de viaduct omgeeft doet zooals men gemakkelijk zal inzien, aan de windkracht nog eenige afbreuk. Dan was er nog de vraag: hoever strekt een, op een gegeven punt waargenomen windsterkte zich uit? De wind komt evenals het water, in golven aan en de breedte van n zoon geit bleek tot enkele tientallen meters beperkt kon dus nooit het geheel van de viaduct aangrijpen. Tenslotte veronderstelt het voorschrift, dat zich op de viaduct een volkomen gesloten rij voertuigen beweegt Dat is. bij zulk een noodweer, wel uiterst onwaarschijnlijk. Daarom weid de verkeersbaan op de viaduct als half open berekend. Het gevolg van dese crltlsche beschonwlnga wijze was, dat de te verwachten windkracht van 150 tet 50 kg per m 2kon worden teruggebracht, wat natuurlijk de lichtheid van constructie nlet weinig ten goede kwam. Een verdere besparing in dit opzicht werd verkregen door de viaduct voor het allerzwaar ste vervoer gesloten te houden. Voor het ver keer heeft deze bepaling slechts weinig beleeke nis: dergelijk zwaar vervoer vindt slechts zeer zelden, met speciale polltlevergunnlng plaats en kan van de overwegen & niveau, die gehand haafd .ven, gebruik maken. Zoo was voor de lichtheid van de viaduct reeds veel gewonnen. Het ging er nu nog slechts om. van het be reikte het nuttigste resultaat te trekken.
kregen resultaat hield dus n factor in, welke

duinhelling opstijgende luchtmassa's. Het ver-

voor.

Hier deed ir EKKer een greep, waar over wij ons des te meer mogen verheugen, daar hem voor de gevonden oplossing geen voor reed gekomen. beeld ten dienste stond. De normale, tot nog toe steeds ge volgde weg is, dat de viaductplaat steunt Toen kwam de oorlog op betonnen dwarsdragers, dle hoogstens Van dlt stadium af heeft echter de oorlog zijn en zevental meters van elkaar af Kunnen zware band op den viaductbouw gelegd. Ge liggen. Elke dwarsdrag^ wordt dandoor vier tot lukkig was het voor de viaduct noodde staal reeds binnenslands en grootendeels ter plaatse. zes Kolommen ondersteund. Een zich in de naMaar een Kort na de oorlogsdagen uitgebroken bijheid bevindend voorbeeld van zoon viaduct brand, waardoor een groot deel deel van het (Zie vervelp pa?. B 2 kolom zes) is er b.v. te Ovenchle. Van terzijde ook daar

Wat kan de Haagsche bodem dragen? Da Haagsche zandbodem; kan alles dragen, wat noodig is, zou men geneigd zijn te zeggen. Waar echter voor een viaduct, die toch altijd nog duizenden tonnen weegt steunpunten worden gezocht wll men over den aard van dien bodem toch graag nog wat meer weten. Daar worden grondboringen en sondeeringen ver richt De, boringen iverschatten spimina_.van den grond op verschillende diepten. Hij ' het sondeeren worden de opeenvolgende bodem lagen op drukvastbeid onderzocht. Het resultaat van dezen arbeid was, als vaak, verrassend. Wie zou hebben vermoed dat men, op de geheele viaductb_an, onder een laag van 13 meter fijn zand van losse formatie met tus-....liggende veenlaagjes, een hoogst onstabiele kleilaag zou vinden van ruim 2 meter diktes, waar het draagvermogen van den grond tot 1 kg per cm 2laait? Het was wel duidelijk dat de fundeering van de viaduct tot enkele meters dieper zou moeten reiken, waar dit ver mogen tot 300 kg per cm 2oploopt Alleen voor de muren der opritten, welker functie meer een schorende dan een dragendeH_ kon men met een niet verder dan de bovenlagen reikende fundeering genoegen nemen. Zoon hei-affaire op een. groot werk ziet er weer heel anders uit dan het gewone heien met stootblok, dat wij allen uit het Amsterdamsehe en Rotterdamsche straatbeeld te 's-Graven hage komt het minder dikwijls voor kennen. Voor deze zwaardere fundeeringen gebruikt men betonpalen, welke in dit geval ca. 18 meter lang moesten zijn, en zulke betonpalen worden met bet stoomblok ingeheid. Dat is niet zoon aardig gezicht als gewoon heien en het is zelfs een zeer onaangenaam gehoor. Klaar het zich zelf bewegende, 7*. ton zware stoomblok oefent een veel grooter kracht uit en ook bet beien geschiedt sneller: tot zeven tig slagen per minuut Veelal vergemakkelijkt men de taak van het stoomblok nog. door onder de paaipunt met een krachtigen waterstraal den grond weg te spuiten. Dat is ook bij dit werk aanvankelijk gedaan, behalve bij de spoorwegkruisingen, waar deze werkwijze niet was toegelaten. Toen het daar echter, dank zij den weeken bodem, zonder water even snel bleek te gaan, heeft men verder ook op de andere plaatsen droog" geheid. Wij zijn er aan gewoon, dat een hei paal steeds loodrecht den grond ingaat. Gok in dit opzicht droeg dit heiwerk een ander ka rakter: Waar met zijwaarts werkende krachten moest worden gerekend, werden de palen, on beter weerstand te kunnen bieden, onder een scheeven hoek ingeheid. Intusschen was de staalconstructie aan de N.V. Gusto Staalbouw gegund en had deze firma bij de verschillende walswerken, die meestal weer in een bepaalde richting gespecialiseerd zijn, de noodige bestellingen gedaan. Zoo levert men in Dlfferdinger (Luxemburg) de kleine liggers kant en klaar. Voor de enorm zware flenzen der grootere liggers kwam men in Ougre bij Luik terecht De lijfplaten voor deze zelfde liggers werden bij Bethlehem's Steel works ln Amerika betrokken. Zoo kwam. in de werkplaatsen der N.V. Gusto te Schiedam, het staal uit twee deelen der wereld bijeen om tel kens in n viaductligg.r tot een blijvend geheel te worden -__mgel__.ht. Naar gelang deze en andere onderdeden gereed Kwamen werden zij, deels per vracht auto, deels per trailer naar de bouwplaats ver voerd. Vooral het transport der tot 20 meter lange, 24 ton zware liggers langs den weg was niet steeds een eenvoudige karwei! Telkens, wanneer een deel van de staalconstructie gereed Kwam, Kon met het aanbrengen der bekistingen en van de bewapening voor het beton worden begonnen. Intusschen was ook de Schenk ter plaatse gedempt, het riool gelegd en waren de muren der opritten goeddeels ge-

spaard.

HET VADERHAND

WOENSDAG 1 JANUARI 1541

OCHTENDBLAD E

Van Sperwer en Slechtvalk

Twee geduchte
Als er een vogelfamilie verguisd en vervolgd is door de menschen. dan is dat toch wl de mooie en interessante roofvogelfamilie. Praat met een duivenhouder. en bij zal de valken, ja. de valken vooral, vergelijken met te beruchte massamoordenaars uit de geschiedenis: praat net vele landgoedbezitters en jachtopzieners ver den sperwer, den torenvalk. zelfs over ten onschuldigen insecteneter den boomvalk. en zij zullen rood worden van ergernis en kijken of hun jachtgeweer nog op zijn plaats hangt En gewoonlijk helpen bezweringen noch argumenten tegen die ideen; alles wat een naaksnavel draagt moet verdwijnen. En toch. al hebben zij het moeilijk, al worden zij van voor hun geboorte feller vervolgd dan welke andere vogels ook. de roofvogels hand haven zich. Tegen de verdrukking in groeien zij op. Talrijk zijn zij nimmer geweest dat kan ook niet. want in dat geval zouden zij inderdaad schadelijk kunnen worden, maar ieder jaar weer kunnen wij de valken waarnemen, op hun oude broedplaatsen, dat is in voorjaar en zomer, of in hun winterkwartieren. En ook in Den Haag hebben de roovers bun winter burchten. Wij hebben een duivenhouder gekend, een braaf man. maar die razend werd bij bet hoo ren van twee namen: sperwer en slechtvalk. En toen wij hem eens een opgezetten sperwer toonden, zei hij: Dat kan niet. Sperwers zijn veel grooter, dik zoo groot als een kip, schat ik!" Zoo zal het met velen zijn. En omdat in den winter in en om onze goede stad heel wat roofvogels te zien zijn. lijkt het nuttig er wat over te schrijven. De woning van den Slechtvalk. Jarenlang heeft iederen winter weer een oude knappert van een slechtvalk gehuisd op den toren in de Parkstraat midden in de stad dus. Die slechtvalk had ook zijn jachtgebied in dat stadsgedeelte, en vele Hagenaars hebben bern dan ook zien jagen boven den llneuterdijk en het Voorhout. Veel zag men er eigenlijk niet van. Heel hoog in de lucht een ranke, snelle vogel, jagend achter de troepen duiven. Ook p den toren aan het begin van de l^ahrenheit-

bewonersvan

Den Haag

kleine torenvalken voor sperwer gehouden. Want in werkelijkheid komt deze uitermate drieste en zeer snelle jager niet zoo heel veel ln de omstreken van Den Haag voor. W. Totem noemt in zijn .'s-Gravenhage als vogelstedmaar n broedgeval tusaeben Den Haag ca Wassenaar, en daar zal het ook wel bij blijven. Want te bosschen in het Oosten van ons land vormen toch eigenlijk wel ht broedgebied voor dezen vogel. Maar zoodra October ln het land is. kan men sperwers rondom de stad verwachten en tot einde Maart blijven zij wel. De sperwer beeft de meest romantische manier van jagen die men zich denken kan. In razende vaart achtervolgt hij de troepen spreeuwen en ringmusschen. lijsters en leeuweriken, en ledere wending van het angstige clubje maakt hij feilloos zeker mee, totdat ten slotte een zwakke broeder uit den troep even te laat reageert en wordt afgesneden. Dat is zijn ondergang. Strijken de vogels neer in de struiken, geen nood, de jager breekt door de takken en bladeren been en grijpt zijn prooi toen. Vandaar dat de sperwer van de foto zich in Ockenburgh doodvloog tegen een den. De hooge. onbevederde pooten. de witte on derzijde met bruine dwarsstrepen en de blauw grijze rug maken het herkennen van den sper wer niet al te moeilijk. In het vliegbeeld zijn

de breede staart ca de lange, weinig puntige vleugels opvallend. De vogel Is __-_.'z' kleiner daa de slechtvalk en vertoont wel overeen komst et den koekoek. Daar de laatste tegen September wegtrekt ca dan de sperwers Juist Olgrmeeaer worden, te een, au nog vr verbeeld, volksgeloof dat de koekoek la den herfst la een sperwer verandert! Ve prooiresten van slechtvalk en sperwer vertoonea opvallende verschillen. Belde plukken hun slachtoffer op den grond en zitten daarbij gaarne op een kleine verhooging. een boomstronk bijvoorbeeld. Maar de sperwer plukt heel dea vogel uit elkaar en gooit al de veerea in een wijden kring om zich heen: van het prooUlehaam blijft niet meer over daa het s__>v_tje met een klein stukje schedel, dat ln het midden van den veere-krans ligt De slechtvalk laat borstbeen en vteugelbeenderea met eenlge slagpennen aan het slachtoffer Intact ca aan elkaar. Zulke prooiresten, zoowel van den sperwer als van den slechtvalk, zijn vooral te vinden op Ockenburgh en Duzmrell en in de Wassenaarscbe duinen. Over bet al of niet schadelijke van leze twee roofvogels is veel geschreven en naar belde zijden ls hierbij sterk overdreven. Geen vogel vriend zal dezen sierlijken, interessanten vogels hun plaatsje in de natuur misgunnen en voor een teveel behoeft geen vrees te bestaan, daar zij een hard en moeilijk leven lelden. Bovendien vangen zij hoofdzakelijk de zwakke vogels weg en eten betrekkelijk weinig. Ingrijpen van den mensch is hier ongewenscht De wintermaanden zijn bij uitstek geschikt om deze twee fraaie roofvogels om Den Haag waar te nemen. Men verzuime de gelegenheid nlet! A. C. W. van der Vet Kort overzicht der llartegrafle door prof. dr F. A. Venlng Meines*. Mtg Noordhoff. De Utrecht-ene hoogleeraar heeft z|jn collegiale lessen voor de studenten in de geografie samengevat in een overzicht, waarin hij den nadruk heeft

DANSEN"

STROMPELEN OP HET TAALPAD

_ohan Winkler, een Nederlander van den ouden stempel (R.1.P.!), vertelde eens een ken schetsend voorval in een trein in West Vlaanderen. Ah. uuelle chaleur!" roept een welgedane Vlaming, blond en blozend, die den wagen binnenstapt en naast hem komt zitten. Ja, m'nheer," zeg ik. wel is het warm." ;,Stief warm. meniere." is het wederwoord. En nu blijven we Vlaamsch klappen. Bij het weggaan is het weer Bonjour m'.ieu" ..Gon dag. m'neere." zeg ik. zoo goed als ik kan, in het West Vlaamsch. Ja. gon dag. meniere!" roept b terug, al buiten den trein staande, dadde es betere!" En zoo gaat het altijd, zeide Winkler Hebben zij elkaar als Oletscb sprekenden herkend, dan spreken beide partijen met blijdschap hun schoone moedertaal. Want de taal, de gemeenschap tusschen hart en hart mag geen valschen klank geven. In den dagelijkschen omgang, meent men, komt het er echter nit zoo nauw opaan. Deze onverschilligheid kunnen w alleen toeschrijven aan onnadenkendheid. Velen vinden de zorg voor zuiver Nederlandseh schoolmeester achtig en vervelend. Van Lennep, wiens romans verslonden" werden, moest toen hij bet over de taal had. een Vermakelijke" Spraakkunst schrijven, om gelezen te worden. De taal. nochtans, is ons meest nationale bezit. Taal is verklankte gedachte en daarom een van de weinige ondrscheidingsteekenen tusschen mensch en dier, in het algemeen gesproken, want een soort van taal hebben ook veel dieren. En toch zien wij veel landgenooten onverschillig strompelen op het taaipad. Misschien kunnen wij af en toe een steunsel bieden. De taal moet zuiver zijn. willen wij elkaar goed verstaan, ja elkander recht doen. Op het oogenblik is.bijv. het verknoeien van de Nederlandsehe rechtstaat waardoor allerlei dubbelzinnigheden in de wetboeken sluipen, even verontrustend als ergerlijk. Hoogduitse, en Nederduitse, zijn verschillende telen geworden; gemakshalve alleen willen we van germanismen blijven spreken, omdat iedereen weet wat daar mee bedoeld wordt al zijn we allemaal Germanen en al is die term dus oneigenlijk. De werkelijke germanismen zijn gevaarlijk voor het juiste begrip van onze taal, maar het is niet iedereen gegeven, die te onderscheiden. Menig een ziet daarvoor aan wat het niet is. Prol Huizinga moest een aanmerking hooren op het woord geestesmerk, dat hij indentitelvan een zijner geschriften gebruikte. Germanisme" meende men. Hijzelf dacht dit woord te hebben gesmeed wat naar onze meening. aan erkende schrijvers en dichters geoorloofd is, wanneer er geen beter woord bestaat; de leek onthoude zich. Maar het was noch een vreemd, noch een gesmeed woord: dr A, l_uyper, een taaikenner van de bovenste plank, had het al 42 jaren tevoren gebezigd, vermoedelijk uit den ouden tealschat opgediept. Ook zijn wij niet zoo bevreesd voor het over nemen van juiste uitdrukkingen uit een andere taal. Reeds het middelnederlandscb kreeg levenssappen uit den vreemde: het zou bijv. dwaas zijn te beproeven Nederlandsche

gelegd op de leer der kaartprojectles. omdat daar weinig of geen publicaties bestaan, welke voor den geograaf toegankelijk zijn. llaartlnhoud ca. en opmeting heeft hij ter zijde gelaten, zoo ook de techniek van de vervaardiging van kaarten. 2.-. heele streven is duidelijkheid en beknoptheid: h<j heeft dan ook de wiskundige problemen zeer een vnudig aangevat. B voorkeur heeft hij dan ook de meetkundige voorstelling gebruikt, en niet de algebrasche afleidingen, aangezien deze laatste het begrip van de problemen voor niet wiskundig geschoolden zouden bemoeilijken. Voor dezen heeft hij ten overvloede heel kort maar duidelijk enkele beginselen der g.niom.trie uiteengezet. De hoog

over

leeraar weet zelf. dat deze methode van behandeling hier en daar aan de strengheid der bewijzen afbreuk heeft l:daan. maar h<j heeft dit op den koop toe aanvaard! het gemakkelijk begrijpelijk maken van de verbanden ging b hen voor. Van het onderwerp, dat prof. Veiling einesz behandelt, zegt hlj zelf. dat het voor velen moeilijk

toegankelijk Is wegens zijn wiskunsUgen grondslag. Inderdaad. __. behandelt de leer der kaartprojec ties en het teekenen, ervan, het aangeven ' in de kaart van de hoogten en van andere gegevens n de kartometrie. dj. de wijze hoe men door metingen op de kaart gegevens krijgt over het aardoppervlak. H. doet het duidelijk en voor wiskundig eenigszins geoefende, goed volgbaar, maar de ge heel ongeoefenden. voor wie h. zijn korte aanteekeningen aangaande de geometrische verhoudingen heeft bijgevoegd, zullen toch goed doen zich eerst tot geoefendheid op te werken, want er zijn ge-

teek zegt de encyclopedie, komt a lhteaa ken- Nu. Dat lijkt me heel __nmeme.uk Want hoe vaal? ziea we niet, dat ia rel- ca folkloristische dansen, doch ook la balletten steeds figuren gemaakt worden, wad-fa le dansers elkaar voorttrekken, hoewel de moderne aaloa dansen meer neerkomen op bet elkaar voortduwen. Dit verschil is waarschijnlijk hierdoor ontstaan, omdat t tegen de regels van Vrouwe Etiquette" Is. dat heeren ca dames elkaar in salons voorttrekken. Elkaar raebtkeas voortduwen is derhalve veel beschaafder ca meer in stijl. Hoe het ook zij. ik mag gaarne zoo er es op zijn tijd een dansje doen. Tonder twijfel is het een gezellige binnenhuis-port, een nuttige en gezonde antipode van de bridgewoede in onze dagen, terwijl het Jin feite een -ngfi_m is op vroolijke muziek io rbxthmisch bewegen nabijheid de wel zr dichte van haar (of hem), die men dat nauwe contact waardig keurt! Reeds in den tijd. dat I-ria-nog-maar-een l_risj_-wasMeld ik van deze gezelschapckezlg heid. zwevend tusschen sport en spel. Ik her inner mij nog als den dag van gisteren, hoe ik naar mijn eerste kinderdansles ging. met mijn -pantoffels keurig in een linnen zakje. Hoe je die dingen dan aantrok in de heeren" kamer en hoe je naar het oogenblik verlangde, waarop je de meisjes, die de danszaal van tegengestelde richting binnenkwamen, tegemoet zou schrijden, lk zie me nog die hoofsche buiging maken voor een aardig meisje, zooals de dikke dansleerares 't voordeed. Doch die dansjuffrouw was een brutaaltje! Ze begon haar les. door je in een houten bak te laten stappen, waarna ze de voeten der leerling met haar ditos naar buiten drukte, je onderwijl bij de schouders vasthoudend. Dat was. om haar discipelen te leeren de voeten bij het lansen ..mooi" naar buiten te zetten! Voor mij heeft dit tot blijvend gevolg gehad dat ik mijn voeten. door haar wringen, nimmer meer geheel binnenwaait, heb kunnen ' krijgen, waardoor mijn gang iets gemeen heeft sindsdien dien van (.harle. Ohaplln. Ik moet dan met ook wel eens op straat slikken, dat deze of gene tegen den een of den ander zegt: Kijk, die heit j, daar hei je Sjaarlie Sjeplln! ook zn beene meer*.Zoodat u welt voelt dat ik die dansdame nooit erg goed heb kunnen zetten. Daarna kwam de polonaise. Voorop liep de pa van de dansjuffrouw, een oude man met witte krullen, die al dansend vioolspee.de en al vioolspelen, danste, welke combinatie men tegenwoordig wel niet meer zal aantreffen. Maar die pa was geestig, danste goed voor en had iets in zn vioolstreek, die tusschen K-eister en Pali lag. De dochter van pa noemde de jongens: .Broertje" de._______ daarentegen: Zusje". Ik hoor haar noH met stentorstem roe pen: Broertje Kras en zusje Vlas In de maat!" daarbij stevig in de handen klappend. Ja, dat was nog de goede oude tijd van de balboekjes, de ctillns en op het eind-eest een open buffet bij de gedachte waaraan we nu watertan-

__

De Kerstrebus is zulk een succes geweest, dut wij alle aanleiding hadden, er met De handleiding geeft alleen nog 't bevel, dat Nieuwjaar weer een te brengen. De voorde heer en dame elkaar steeds aankijken: Nu vraag ik u.. wat een lariekoek. Wat heeft waarden zijn niet . veranderd.' inzending dit in 's hemelsnaam met de film te maken? toegestaan tot Maandag 6 Januari des Zeggen we dus maar ter vergoelijking: Nou morgens met de eerste post. Drie prijzen ja. die dansleeraren moeten ook leven!! Dan zijn de visites" uit de Quadrille" en de van f 5 lk. .dichten worden gewaardeerd, maar zyn niet noodzakelijk. Grande Ghalne" belangrijk eleganter en amusanter. Zoo kwam het dat ik eenige jaren geleden in de .blouse" mijn dansvriendin van dien avond heb moeten teleurstellen, door pertinent te weigeren, de l^mbeth-walk met baar te dansen. Het was geen gezicht: Al die tegen elkaar duwende heen- en terugloopende paren dat gil lotje van Hoi!" te hooren slaken! Daarna kwamen er nog andere uitingen van salondanskunst waarbij de dansers zich sloegen op hun heupen en elkaar met dij tegen dij, althans daar vlak in die buurt een zetje gaven! Ik meen. dat dit de Lig Apple" oftewel Goudreinette-stap" was. Och neen! Dit was natuurlijk

De bouw van de viaduct

(Vervolg

Een doode sperwer in prachtkleed.

deelten, b.v. de azhnuthale projecties, de equivalente kegelprojectie, waar voor het juiste begrip wat meer vereischt wordt dan het niet ongeoefend in de gonl.metrie en verdere meetkunde zijn. Bij den huldigen stand van het wiskunde-onderwijs op H.B.S. en gymnasium mag echter met recht verondersteld worden, dat de student die kenni?
machtig

is.

(Foto D. f.rp_-.

Straat huisde eenige jaren achtereen een slechtvalk, maar die had zijn jachtterreinen meer aan den buitenkant van de stad liggen, en vooral langs den binnen-duinrand van de Laan van Poot haalde die valk z.n kostje op. Wanneer er lezers zn, die meer torens weten in en om Den Haag waar slechtvalken huizen, dan zal ik hen voor mededeelingen daarvan zeer erkentelijk
Zijn.

Een slechtvalk is wel een buitengewoon mooie vogel. dorsen sterk, met een flinken, don kerblauwe, haaksnavel. Wit met bruine stippen is de onderzijde, de bovenzijde is bruin niet een olijfgroen waas. De zeer donkere kop, waarin de helgele oogen zeer opvallend zijn, heeft twee zwarte bakkebaarden, die tot in het wit van den schouder doorloopen. De spitse vleugels zijn bh' den romp opvallend breed, de staart is kort met een vuilwitte eindzoom. Tot April blijven deze valken hier hangen, dan trekken zij weer naar hun broedgebieden in de donkere bosschen van klkandinavi.. Tweemaal is de slechtvalk broedend in ons land aangetroffen.

De sperwer, een drieste jager. ledereen bijna kent den sperwer bij naam. want hij is voor de meeste menschen wel het symbool van den roofvogel. Maar daarom wellicht worden zoo vaak slechtvalken en zelfs de

woorden te fabriceeren voor radio, telegrafie, telefoon, medium en dergelijke. Daarentegen is voor het lastige identiteitskaart ht ook in dit blad door enkele lezers voorgestelde persoonsbews met goed gevolg ingevoerd. Er waren, zooals men zich zal herinneren, rare verzinsels voorgesteld! Bij de invoering van een nieuw begrip is overleg met de deskundigen onvermijdelijk. Aldus werd een woordnboekje van luchtvaarttermen samengesteld door overleg van de deskondigen in de luchtvaart met de Taalwacht" van het Alg. Ned.. Verbond en het genootschap Onze Taal". lemand vroeg om eens naar een Nederlandse!, woord voor crapaud, niet in den zin van leelijk mormel" maar van een soort van steel. Gaat men nu zelf knutselen om zoon woord te vertalen, dan loopt men gevaar, dat de meubelhandelaar het niet zal gebruiken, indien men hem niet raadpleegt Taalgevoel is onmisbaar. Toen de auto kwam bedacht een uitmuntend journalist het woord zelfbeweger. Een collega met een ietsje meer taalgevoel deed in de plaats daarvan samenstellingen met motor aan de hand, die er zijn ingekomen, niettegenstaande goed-Nederlanders" tegen het toen nog vreemde woord motor bezwaar maakten. De spraakmakende menigte beslist! Peller.

van pop. B 1) bekistingshout verloren ging. werd onder deze omstandigheden tot een ernstige tegenslag. Ver vanging van het verloren gegane hout bleek niet mogelijk en zoo moest het procd bekistenmpenen-betonstorten-laten verhardenontklsten, dat hi het geheel ruim twee maanden in beslag neemt, telkens met denzelfden relatief kleinen voorraad bekistingshout. niet' minder dan vijf maal worden herhaald! de.Zooms-a-Dals?"! Ook de aanvoer der andere materialen die in Het is dan heel wat anders, als men die dan bouwstadium moeten worden gebruikt ging sen, die vaak. zooals Shimmy en Black-Botton, dit gaat en in verband met de benzlneschaarschte, van neger-oorsprong zijn. door de negers zelf minder vlot Zoo. beeft men voor de opritten uitvoeren, als volksdans, ongekunsteld en den! ziet in totaal ruim 20.000 m. duinzand noodig Op Doch het meest trok mij de Quadrille des echt Doch hoe ganse!, anders is bet resultaat een gegeven oogenblik had men geen benzine indien men diezelfde bewegingen ziet maken I>an.ier_". Dat was een dansspel, een danshet zand met paard en wagen door onze nette, blanke Haagsche meisjes in meer en moestworden gehaald: feest. Eenige jaren geleden heeft Hotel central uit Waalsdorp om het werk dezen dans weer eens opgerakeld, doch het hun.blouse." van n vrachtauto te verrichten zijn dan succes was niet van blijvenden aard. helaas. Misschien ook, dat ik de zaak in die dagen twaalf wagens met paarden noodig. Maar ik heb er mijn hart weer eens aan opgate donker heb ingezien en een Nurks was, Voor het betonstorten wordt in groote hoeveel haald! zoodat ik de vroolljkheid der anderen daardoor beden grof zand en grint gebruikt waarvoor En wat nu de moderne dansen van tegen niet kon deelen. Best mogelijk! Zoo ben ik er hopen is onuitputtewoordig betreft: IK weet 't nit maar lk vind, toe gekomen, om. na de opheffing van bet onze rivieren de. naar te lijke, vindplaatsen zijn. Deze materialen worden dar het vaak in een bete gebohbel ontaardt. ....verbod, en na mijn trouwe voetverzorgster gesorteerd: dicht bij de water Evenaren ze een Valeta". een Washington bezocht te hebben, m weer eens op een der door het wordt zelf grint gebaggerd, een landshet vijftig wagen. Ik heb mij, grenzen Haagsche dansvloeren te P aardige danswederhelft kalm en statig. i kilometer verder landinwaarts vindt men het .'k Geef dadelijk toe: een Tango, igoed ge met m'n grv_, nog'mr verder stroomafwaarts 't fijne vloertje over danst Is zeker niet minder: een Rumba, op de edoch st. eng-rnj'thmi.ch'bet bet was juist zand: Het den aanvoer van dit alles' ging en voortbewogen, waarbij ik het mooie, opzwepende (.baansche muziek uitgegaat het vooral op het landtraject langzamer in de koude dagen dat mijn kachel uit was voerd, is een lust voor oog en oor, waarbij natuurlijk dan normaal: al mag men zich over de verkrevoorop dient gesteld, dat de Wals" de dans van lekker warm gekregen heb. doch gen benzinetoewijzingen ook geenszins beklagen. weer niet z warm, dat mijn dame zulks moest ' alle tijden is en dat wel zal blijven ook. Zoo door de lange vorstperiode Maar wat we soms als modedansen in de opvallen. Gelukkig waren er geen Filmpassen" in d.komt eerst winter (die, naar afgeloopen te hopen dan._itw_s.en. waar ik op moest laatste jaren weleens hebben moeten slikken, of andere kriskrassen. Ik behoefde mijn vriendinnetje ook is. niet door een even lange vorstperiode in de was toch vaak wel al te zot Ik denk dan aan te met een welgemlkten heupstoot zen winter zal worden gevolgd!), daarna ten een -.ambeth-walk. een Parlcparade. of een niet hetslaan, ofte verwijderen, gelukkig! . gevolge van de oorlogsomstandigheden de parket Big-Apple. Dit waren dan v-eer uitvindingen van een jaar later, dan de bedoeling was, van een dansleerarencongre.. Het Congres Wel waren er natuuriyk paren, die hun dansje viaduct komenden zomer gereed. Toch is daar nl. eerst danst" werd: het Danscongres laat dansen". il te mooi wilden doen, waarb de hij" zich mede de bouwperiode, vergeleken met andere In dit filmisch verband schiet mij te binnen, stellig een tweeden George Haft uit de film werken, geenszins abnormaal lang geworden. Bolero" waande, met de imitatie-allures van hoe ik eenigen thd geleden, toen ik een dansEn wat is Den Haag straks, als het werk gevakblad doorbladerde, opmerkzaam werd ge- den danseur-mondaln. zijnde h echter meer dansen, in de slechte beteekenis des woords reed is, trotsch op zijn ranke viaduct welke maakt op de nieuwste creatie: dan mondain in den goeden zin daarvan. Zelfs dan. behalve een groote verkeersverbetering, De Filmpas," die bestond uit: opgevulde schouders, ook bouwkundig een bezienswaardigheid fig. I: de Filmpas: stap voorwaarts met l.v. op de tegen alle moderegels In wordt die er aan deden denken, dat deze danspoLet den teen. knie ontspannen. Strek knie, druk kleerenhanger uit zn jasje had vergeten te een novum, dat straks zeker allerwege tot nahiel aan grond. Zwaai gelijktijdig met de zn lichten, waren nie. in staat om 's mans aan volging lokt armen (Sic!) De 's-Gravenhaagsche methode! fig^ II: de Stel-pas. Heer met r. arm. dame zien te verhoogen. Zoo dronken we samen ons kopje koffie en arm om de taille. Plaats l.v. op teen E. W. Xnyper. met 1. ' voorwaarts: ontspan r. knie. druk r. hiel op nog iets daarna. We keken naar het cabaretgrond. Plaats I. voet op teen achterwaarts. Dan nummer ter afwisseling en voor we t be*) Het eerste artikel over dlt onderwerp ver grepen stonden we, om kwart vr elf, weer scheen onder den titel De roman van de beide ontspannen, gevolgd door twee film in het pikkedonker, flauw hijg-licht door het viaduct" in bet Ochtendblad van 23 December. passen III: de Cirkel. Beiden r. arm om taille, blauwe schijnsel van mn zaklantaarn. fig. Ik voelde mij weer leniger in mn botten; ik loopen rond met 4 .'lmpassen, waarb met _. was lekker warm gedanst. We waren tevreden, er dan weer uitgevoerd zullen worden op den hand wordt gewuifd (I!) fig. IV: de Chass.-sprong (van generaal omdat w belden weer eens lets anders hadden dansvloer. gedaan en gezien dan gewoonlijk. En ik vroeg Want met de wisseling der tden wisselt enfin Chasse in de Antwerpsche Citadel?) dat is te ingewikkeld, om u dat alles te her mij aH boe over K-jaren de menschen d.n weer immers ook de dans! __rte_lraa. balen! zullen dansen. Wat voor gekke bokkesprongen

..

FEUILLETON

De roman van een kleine en een groote liefde

VOOR ANNY VON PANHUYS Vertaald door Jeanne de Kruyff
HOOFDSTUK VI. Eenige uren later riep Otto Zllner, die zoo juist van zyn kantoor in de stad terug ge Komen was, op luiden toon om Anna-Christine. Ze was er aan gewend, dat hij haar riep, zelfs als de huishoudster of het dagmelsje haar evengoed had kunnen waarschuwen. Vlug begaf ze zich naar zijn studeerkamer. Er lag een diepe rimpel op zijn voorhoofd en met een beWeging van zijn hand naar het beeldje van het Hollandsche boerinnetje, zei hij gejaagd: Ik had. zooals je weet. dat mn gewoonte is, geld in dat beeldje gestopt. Het waren vfhonderd Mark, Meestal stop ik het geld daarin, als ik geen tijd heb. het in mijn safe op te bergen, Ik had vanmorgen juist een rente van Vijfhonderd Mark ontvangen, toen dat heerschap van hiernaast aangediend werd en toen heb IK het zoolang in de holte van dat beeldje ge stopt. Ik heb er verder niet meer aan gedacht doch toen ik het nu net er uit wilde nemen, zag ik tot mn grenzelooze verbazing, dat het geld verdwenen was. Jij hebt het toezicht hier in buis, dus je zult me wel kunnen zeggen, waar het gebleven is." Anna-Christine schrok: vijfhonderd Mark uit het beeldje gestolen? Haar oom had het Hol landsehe boerinnetje al zoo dikwijls als be .aarplaat, voor zijn geld gebruikt en nog nooit was er iets vermist! Niemand zou op het idee Komen, dat onder de stljf-uitstaande plooirokken vn. het lachende, blozende boerinnetje geld verborgen was. Bovendien kwam ook nooit iemand alleen in deze kamer. Zelfs als het ver. trek schoongemaakt werd, was z, Anna

Vhrlstlne, er steeds b.

safe gelegd of in uw portefeuille gedaan, oom?" Ik weet zeker, dat ik het geld niet meer aangeraakt heb. Is er iemand in mijn kamer geweest, toen ik naar de stad was?" Anna-Christine kon met een gerust geweten ontkennend antwoorden. Otto Zllner schraapte een paar maal zijn keel, toen lachte hij onaangenaam. Dan is de zaak nogal duidelijk, de zoon van dien bankroetier heeft de vijfhonderd Mark meegenomen; ik heb hem eenigen tijd alleen in mn kamer gelaten. Hij wilde maar niet weggaan en toen heb ik hem gezegd, dat ik de kamer zou verlaten, maar over een kwartier terug zou komen en dat ik dan hoopte, dat h vertrokken zou zn". Weer lachte hij. Door een of ander toeval heeft die kerel de schuilplaats ontdekt en het geld kalm in zn zak gestoken. We hadden even van tevoren over het buitenland gesproken. Ik had hem aangeraden, daarheen te gaan en er aan toe gevoegd dat vanneer h geen geld had voor de reis, h het maar moest stelen, zooals zn vader het met het kapitaal van de bank ge daan had". Otto Zllner kneep de oogen dicht. Wat een schooier, wat een schavuit! Dat heeft mn raad, waarmee ik hem wilde beleedigen, woordelijk opgevolgd en het geld gestolen" Wat er nu ln Anna-Christine omging, had ze onmogelijk onder woorden kunnen brengen. Ze wist alleen, dat Alex Mhlau geen dief was en dat ze alles in het werk moest stellen, om de verdenking van hem af te wentelen. Wie mijnheer het geld ook gestolen heeft Mhlau is het ln geen geval geweest!" antwoordde ze levendig. Dat zal ik nooit kunnen aannemen. Na hem moet er nog iemand anders In de kamer gekomen zn." Werp je alsjeblieft niet als verdediger van dien man op," zei haar oom hoos. In ieder geval zal ik onmiddellijk aangifte doen; dan zal wel bewezen worden of die fijne mijnheer het geld gestolen heeft of niet Het heeft geen beenen gekregen en je hebt mezelf verzekerd, dat er niemand in mn kamer geweest l. Nu probeer je terug te krabbelen, omdat het je zou spijten voor Traute. Je zoudt het haar wil len besparen om haar geliefden Ale, met wisn

Ontkennend schudde ze het hoofd. Ik begrijp niet waar het geld gebleven kan zijn. Maar heeft U het misschien toch niet in de

wonen, voor den rechter te zien verschijnen.

ze ln een krot van twee kamers wilde gaan

Spaar je de moeite! Als het geld niet binnen een half uur terecht is, dan bel ik de politie op. Bovendien komt me dit heele geval uitstekend van pas", vervolgde hij kwaadaardig. Als Traute baar geliefde in dit nieuwe licht ziet zal ze aanmerkelijk sneller van haar be vlieging genezen zijn, dan door mn praten en mn verzet. Met een dief zal Traute nooit willen trouwen en als Alex Mhlau met den naam dief" gebrandmerkt wordt zullen haar gevoelens gauw genoeg bekoelen". Arme Traute! dacht Anna-Christine vluchtig, maar al haar medelijden ging toch eigenlijk naar Alex Mhlau uit Wat zou hij vreeselijk schrikken, als men hem van diefstal beschuldigde; h wilde immers op reis gaan. Wanneer h nog niet vertrokken was, zou de dwaze verdachtmaking nog een leelljke streep door zyn rekening kunnen trekken; was h wel weg gereisd, dan zou dat natuurlk in zn nadeel uitgelegd worden, hoewel het bedrag naar verhouding toch ook weer te Klein was. om aan. een vlucht te doen denken. Haar hoofd begon pijn te doen van het Inge spannen nadenken, om een uitweg te vinden, dat haar oom het Alex Mhlau niet lastig zou maken. Otto Zllner opende zijn safe, die pijnlijk netjes opgeruimd was en liet Anna-Christine het vakje zien, waarin h het geld placht op te bergen, dat h in huls had. Je ziet zelf, dat er geen een biljet van honderd Mark b is, Anna-Christine en het bedrag bestond uit vf bankbiljetten van honderd. Ik kan er bovendien een eed op doen, dat ik het geld In het beeldje gedaan heb. Maar waarom zouden we er nog langer ove. praten! Ik zal den dichtst bijznden politiepost waarschuwen, dan wordt de zaak vanzelf opgehelderd". H wilde juist de telefoon van den haak ne men, toen Traute binnenkwam. Een heftige schrik deed Anna-Christine ineen krimpen. Nu zou haar Oom alles vertellen, want wat kon h beter doen. dan Alex Mhlau in Trautes oogen zwart te maken? Daar begon h at Precies zooals h haar van het verdwijnen van het geld en van zn meening daarover verteld had, deed h nu het heele verhaal aan Traute, die met hall-open

schrikte oogen aankeek. Plotseling zuchtte ze. alsof ze uit een boezen droom ontwaakte. Als hij d.t gedaan heeft dan mag ik ook geen gedachte meer aan hem wijden! Dat zou zoo gemeen, zoo in-gemeen zijn!" Ze snikte van opwinding. Anna-Chrlstlnes hart kromp samen. Traute had op de vreeselijk. beschuldiging fier moeten antwoorden: zooiets heeft h niet gedaan, daar ta lk voor In! Had ze dat niet moeten zeggen? Maar nu scheen het alsof ze de mogelijkheid niet In twijfel trok, dat Alex Mhlau het geld gestolen had. Hoe klein moest Trautes zoogenaamde liefde zn; hoe zielig klein! ,Met is uitgesloten, dat mijnheer Mhlau als de dief in aanmerking Komt," zei Anna-Christine nu gedecideerd. Maar wanneer 17 werkelijk de politie wilt roepen, oom, dan raad ik U, er toch nog even mee te wachten. We moeten eerst nog eens goed zoeken, voor we er werk van maken." Plotseling was er een plan blj haar opgeKomen, waardoor e verhinderen Kon, dat Alex Mhlau moeilijkheden zou Krgen. Met dat ze ook maar voor een oogenblik aan zn schuld geloofde, zlj niet! maar ze moest toegeven, dat de omstandigheden tegen hem getuigden. IK zal vlug alle Kamers nakijken, misschien wilt U dan intusschen nog eens goed hier zoeken," stelde ze voor. terwl ze .-.el de deur uitging. Otto Zllner Keek haar gergerd na en bromde: Wat m betreft kun ja hier den boe! nakijken, Traute! IK doe geen moeite meer; voor m is de zaak zoo Klaar als een Klontje!" Traute begon te zoeken, maar e deed het slechts zeer oppervlakkig; ze begon weer te huilen en zei, af en toe nikkend: Het zou werkelijk ontzettend zn, als hij zich z vergeten had!" Opeens vroeg ze: Wanneer gaan we naar Berln, vadertje? IK heb heusoh wel een beetje afleiding noodig!" Al heel gauw; misschien nog dese week," troostte haar vader.

mond was blven staan en haar vader met ver

genoot

zou doen.

nu al van alle inkoopen, die ze daar

HOOFDSTUK VII

nog ternauwernood aan Alex Mlihlau. Ze was geheel vervuld van de reis naar Berlijn, waar-

Ze lachte door haar tranen heen en dacht

van e zich veel genoegen -telde n s

Al spoedig daarna stoof Anna-Christine. zon der te Kloppen, bet studeervertrek van haar oom binnen. Haar wangen, anders zoo bleek, waren nu met een lichten blos bedekt, hetgeen alleraardigst stond b de door de zon verbrande huid. In haar opgeheven rechterhand hield ze een paar bankbiljetten, terwijl ze opgewonden uitriep: Het lag in uw slaapkamer. Oom, onder het lampje op uw nachttafeltje!" Verbluft Keek h haar aan, nam het geld uit haar hand en telde vf briefjes van bon derd mark. Dat bad IK nu nooit Kunnen deNKen! IK had er een eed op durven doen. dat ik het geld onder de Hollandsche boerin gelegd had. Wat Kan een mensch toch gedachteloos iets doen. Het is me een raadsel, waarom ik het geld daar neer gelegd heb." Hlj opende zijn safe en legde de bankbiljetten in een vakje. Dat zal me geen tweeden Keer overkomen, dat we er nog eens naar moeten zoeken. IK heb dien sinjeur dus toch ten onrechte ver dacht." Traute riep stralend: .Hl heb dadelk geweten, dat Alex Mhlau geen dief was!" Jammer genoeg, had Traute het niet dadelk geweten, dacht Anna.Cbristine bitter. Ze was niet voor hem opgekomen en had alleen zuchtend gezegd: Als h zooiete gedaan heeft wil IK geen gedachte meer aan hem wijden!" Mag IK nu gaan, Oom? IK heb nog allerlei in het huishouden te doen." .^latuurlljk, ga gerust, we hebben je niet noodig". antwoordde Otto Zllner. Het klonk buitengewoon onvriendelijk en Anna-Christine haastte zich dan ook, de Kamer te verlaten. Z begreep, dat haar oom niet bl was, dat het geld gevonden was; h had liever Alex Mhlau als den dief gezien. ' Anna-Chrlstlne dacht niet aan haar Pulshoudelijke plichten. Ze Uep de trap op. naar haar eigen klein domein, dat uit twee groote zolderkamers bestond. Van de ramen uit had en het uitzicht p het I_t-_us_stO ca

wanneer de vensters open stonden, drong de frissche, Krachtige berglucht naar binnen. Ze sloot de deur achter zich af; ze wilde ze kerheid hebben, door niemand overvallen te worden. De kamer, waar ze zich nu bevond en die ze trotse, haar huiskamer" noemde, was gezellig ingericht Anna-Christine had
hier alle meubels neergezet die uit de kamers beneden verbannen waren en met den haar aangeboren goeden smaak had ze de belde vertrekken tot een mooi geheel weten te

maken. Ze liet z'en in een stoel vallen en dacht treurig aan Trautes lafheid, waardoor ze niet in staat geweest was met alle Kracht voor den geliefden man op te Komen, toen hij van diefstal verdacht werd. Ze haalde eens diep adem. Gelukkig was alles goed afgeloopen en waren Alex Mhlau vele moeilijkheden bespaard, gebleven, die Otto Zllner hem zoo gaarne veroorzaakt zou hebben. Anna-Christine geloofde niet aan Alex' schuld, maar haar overtuiging was niet voldoende om hem vrijuit te laten gaan. Daarom had e gelogen en een weinig comedie gespeeld. Onder het lampje op het nacht tafeltje had geen geld gelegen, maar ze bad vlug van haar eigen achthonderd Mark. die ze eenige dagen geleden als prs gewonnen had, V ..honderd Mark afgenomen en aan haar oom

van zoo tets vreeselijks beschuldigen! Ze vouwde d handen en dacht: Moge de hemel hem in den vreemde bijstaan en hem spoedig terugkeert! " beschermen, zoodat h Misschien mag h *> toch met Traute trouwen. H hield immers van het mooie. Kleins meisje, maar Trautes liefde leek niet erg diep te zitten. Wat deed het pijn. nat h haar. Anna Christin., geen enkel woordje tot afscheid gegund had! Maar ze was er aan gewend, over het hoofd gezien te worden; ze was immers niets, slechts .en schaduw, die op den achtergrond leefde.
(Wordt vervol*)

gegeven. Noch Traute. noch haar oom wist iets van dat geld af; ze had onder dn naam van de moeder van haar beste vriendin ln de loterij gespeeld en aan de oude dame was ook het geld uitbetaald. Anna-Chrlstlne was egg bl: haar oom Kon Alex Mhlau nu niet meer verdenken en hem b de politie aangeven en dat was het voornaamste. Men mocht hem niet

NB

VAD______A___

WOENSDAG 1 JANUARI 1941

Voornaamste gebeurtenissen in het jaar 1940 "

'S
% 288 VI teekent een bestelt,

. Boosevelt keple da la___ia aa den slgsmis

De Weya__l___ k da M ltse^Aisae dee-ksokea.
_k______l__--^-__te___i_____E^
_T-^-*amd
____.^

OCHTENDBLAD B
D_lsl_.

______

bepleiten

, am bet laaaal
tf_______k

Tvrksek-H-uidslavisek bloc ss>_s> lerdaaea ia Japan

aage. gearresteerd. Daarna

eea

Ruesisek-

.wegen spion Engelsche repro-

Begin der voorbereidende -ilz____hedea aas den houw vaa eea kanaal. evenwijdig aaa dat vaa Paaaroa.

IH

-at-Hen ma dienstpliektig orden. _WS,ks^Ba!s><.B o-dtsske kniel Ken ep Rede van Funk over de Dultsete economie.

waa-ktl twea

land te De verkoop vanbeperkt. Pwlestte dkar da __*r_OOrteg

sela. 28 Potemk--. te ______. treedt at.
vi__-_o_______

MD.
Bwqsbmb -8-a__art

van kutten, -aken

__**

MAAKT
_!

ia eea rede; jn_ hStven den. omlag la Europa co AsiO-.

petnleaaleve-aalea. s.s,i.'>_ ..lw^isa.

De aaseka WeeleliJka vleug* vamJetlM. Begk van dan steg ia da fka-apaUne a o da West^tzka Mauoaver.

sailles. 31 Biet Lagerhuis verwerpt een motie van Lahour elk protesteerde tegen het aan banden leg gen der aweaiagsvrijhetd. /.VVVSIVS.
1 ede vaa Xeletew voer de Opperste Sowjet. maakt ket systeem der _aavyes" vees alle asairale keop-aardijsckepea verplicht. Spea__kPor__ge__ch protocol. Verklaring der Japansche regeering over een
De lijn WolotsjajewskKomsomolsk aan den A__oer ia gebruik genomen. 2 Begin van het Italiaanse!, offensief in Britsch
Japansche verklaring over de omvang van het Groot Ooetaziatisck levensgebied. Kolso zal als buiteng. gezant naar Batavia gaan. Australi neemt het mandaatgebied Nieuw Guinee te zijn militaire stelsel op. 4 AaU-oorlogsbetoogw. te Chleago. rede van

B-da-klp

neutraal -aar welwillend Jegens en vrede, die Mir_rlr uitsluit. _l_>_>_b n FTans-ka stafoffl-ieren voeren militaire bespreking-o te Ankara. 4 Qs-m_ tet leider der Qnitscke O.rtel__..W___*e
dient de begrooting. 8424 millioen hoog. kil het Congres in. b llore Bellsba. mte. van oorlog, treedt uit net
Ro__ev_

va BeeeeveaX aan kt _.;

Kabinet Pierlot in Belgi treedt f. nieuw kabinet Pierlot gevormd. s/7 Conferentie van Veneti' tusschen Ciano en

kabinet Chamberlain.

8 Rede va Carol van Roemenie: Beasarabib zal 'Roemeense. blijven. 8 Finsehe overwinning te Suomosalmi. Aceoord tusschen Wang TVJing-wel en Tokio. i__ een nieuwe centrale Chineesehe regeering. _> Rede van Chamberlain te Londen: bij bereidt het volk op groote offers voor. Luchtmaarschalk Barratt hoofd der Engelsche luchtmacht
in Frankrijk. 10 Fransche persactle Temps en _latinl voor militair optreden tegen Rusland. 14/1 kabinet 11 Kabinet Abc in Tokio treedt Jonai. 12 Memorandum van Franco aan den Paus: hij wil tot herstel van den vrede, tegen het communistisch gevaar, samenwerken. 14 Fransen-Russisch handelsverdrag niet verlengd. 18 Achttien leden van de Christian front" een fascistische organisatie in Amerika, gevangen genomen. Moskou publiceert de nota's aan Oslo n Stock ' holm tot handhaving van de neutraliteit dezer landen. Finland vraagt te Londen en Parijs om hulp. maar niet offlcleele troepentransporten. 16 De Fransche Kamer verklaart de communisten . van hun lidmaatschap vervallen. 17 Hansson. de Zweedsche premier, over de neutraliteit; Sandler zegt. dat de Noordsche solideriteit niet meer bestaat. ' Cross. Engelsch minister van Economische Voor. ziening, over de blokkade, utl, de secretaris der fascistische partij, deelt te Rome de richtsnoeren mede: de koers blijft onveranderd". 18 Nederlaag der Russen ten N. van het Ladoga-

osakF.

.1 Latend verbiedt bet Uanspoet van Dnltxka steenkool naar ltalte over Botter-J-B, Da Bussen dringen Vlkosg k__a___ 128 hataillons lasdstisete, miltttte m het ltellaan acte leger ingevoerd. Weke k W_t_>r. 3 Ingeland deelt te Washington mede. dat bet dan uitvoer van olie naar Nederland. Belg n Denemarken niet zal toestaan. 4 De Amerikaans^ regeering staat den kepen alleen da toe Britsek. controlekavens binnen te loopen. als zy door wapengeweld ot ave. gedwongen worde. 8 Eagelseke oriog_l_____U van SM .Mi- pand al worden ItgeTevem. 8 Duitsche verklaring over den aanval op neutrale schepen: alleen als sU onder vijandelijk konvooi varen. Britsch witboek ver da reorganisatie der

23na aektme n,W,

an

U-ha,k^ van

-0 Itali verklaart

ar

oorlog.

tel llenweenle des

voor de JTw Oreaa Fleef. Het A___r___aas_h_! Congres aeemt de we ep dea algemeene dienstplicht aaa. 15 De ltalisaea kerettea eeem ia Egypte. Aatoaescu roept dea legioaairenstaat alt. 18 De SowJetuaie deponeert ia de Ver. Staten e millioen dolle, goud tot versterking van haaf
14 Amerika gaat werven koawea
crediet.

Macfce-rrir K____ de ran-rticertia

da eerst eB,B_k.B_______ lm. 24 tier beneemt Te-boven tot Ujl Imeils ia f-ouiaigfu. 28 et grootste deel der Noomeka handelsvloot ia
28 Wang Tsjiag-wel ontvangt dea
pauseben afgezant

______

btf

d___t

De B-kseke Ha sim elan a Ne-vlk. U va____ doorbraak la Champagne. Berlijn verklaart: leen atdade-lijka vrede aal
Frankrijk. Attlee ia ket Lagerhuis over den oorlog et -talie. 11/12 De Dominions ca _ad_B verklaren .tak* den oorlog: Egypte breekt de betrekkingen at. 12 De Manie overschreden.

nieuwe Uaaeaiad-che structuur.

17 De li.li.aea veroverea Sldl-el-BaraaL Konoye organiseert de nieuwe .Beweging tot ondersteuning der keizerlijke heerschappij-.
18/21 Bibbeatrep te Beaae.

N-el-hn dieast gesteld.

Somallland.

Aha. 27 Rede van Ribheatrop over de ontdekking vaa Engelsche plannen voor cc Inval la Noorwegen. Te Lende* de aegeade kyesakeaut vaa dea
Oeallleerdea Oerlegs-aad.

ktlzaaderea

Ja-

19 Besprekingen te Washington lunst.- de Ver. Staten. Engeland en Australi over de verdediging va den Stillen Oceaan. 20 Burgemeesters i Frankrijk, oj. llerriot. uit hun
ambt ontzet.

De Vitwrio Veaelo (31000 toa) loopt e Triest van stapel. 29 Alfleri benoemd tot -_.__-> amha_-l__r te
Berlijn.

lportindustrle.

7Knnedx> de Amerikaansche ambassadeur te Londen, over den wensch van zijn land neutraal te blijven. 8 Russische handelsmissie te Berlijn. Rusland versterkt zijn grenzen met Iran en

29Mackea.ie King
sprekingen.

en Co-den Huil voeren be-

een permanente Engelsch Industrieele Raad gevormd. Finland zal met Rusland onderhandelen, deelt Tanner mede. Churchill te Parijs: besprekingen met Datedier ca. 10 Rede van Hitler te Berlijn. 10/12 Rlbbentrop te Rome. 11 Chambs_r_.in over de hulp aan Finland. -2 Vrede van Moskou tu__l.en Rusland

. Turkije. 9Er wordt

38 De Daitscke troepen breagea de verbinding OsloDroathelm tot stand. Britsehe voorzorgsmaatregelen in de Middelt Zee met het oog ep de Italiaansehe houding. N-N 2 c___mberlain ia het Lagerhuis over de expeditie ia Noorwegen: slechts, vaa secundaire betee

-____C__lBie Ls. het _._- te Waarna 13 Reynaud doet een beroep op Roosevelt om hulpInterview va v. Wiegend. A__eri_______ Jour nalist met Mtler: de FOhrer over het Duitsche oorlogsdoel. Wang Taling-wel. hoofd der regeering te king eischt het terugtrekken der uropeesohe troepen ult China, 14 De Duitsche troepen bezette parij. Begin van den aanval op de Maginotlinie. Spaansche troepen bezetten Tenger. IS Verdun gevallen. De Maginotlinie doorbroken. ls/l Russische troepen bezette Lltauen, Estland

Ae-eerd

nan-

18 De Duitsche troepen bereiken de Zwitserse!-,

grens.

e Letland.
Reyaaad

en Finland

Daladier deelt mede. dat de hulptroepen voor Finland gereed staan 13 Een Indir te Londen vermoordt den oud-gouverneur van den Pendzjas. 14 Zweden bepleit een Noordsch defensief verbond. met Noorwegen en Finland. Koht verklaart, dat Dultschland tussenbeide zou zijn gekomen, als Scandinavi Finland had
' geholpen. "

contact. 6 Koht over den strijd in Noorwegen. 7/9 Het Lagerhuis over Ie expeditie in Noorwegen: heftige aanvallen op de regeering: Chamberlain behaalt een P^rrhus^verwinning. 8 De Ame-ika_aske _lagvloot blijft te ltawaQ. lv

keai s De Bageleeke troepen eatrahaea Zuid-No..wegen. Duiteche ca Russische verklaring: eisH. dat Zweden neutraal bUJtt. 4 Toenemende l_gelsH,.italiaanche spanning: geallieerde vlootactie in de Midd. Zee: verzoeningspogingen van het VaUoaaa en van Roose velt. 5 Spanning p den Balkan: TurkachRoemeensch

treedt af. Kabinet Ptain gevormd. I? Ptain verzoekt om eea wapenstilstand. 18 Conferentie tusschen Hitler en Mussolini te Mn

Radiorede van Kardinaal Hinsley over den strijd van Engeland. 5 De Duitsche weermaeht deelt mede. dat door de marine en het luchtwapen in de eerste elf oor log-maanden vijf millioen ton Engelsche. of in Engelschen dienst zijnde, handelsseheep-ruirnte is vernield. Engelsch ministerie van oorlog hervormd. Pershing. Amerikaansch generaal bepleit al-tand van torpedojager, aan Engeland. S Hull wijst in en verklaring op de gevaren voor de VS. in de huidige situatie. 7 Uitvoer van Mexicaansche petroleum naar
Europa stopgezet.

Liadbergh.

21 De Bulgaren rukken de luid-Dobroedzja binnen. 22 Hervorming der Egyptische regeering: de voorstanders van oorlog treden af. 23/25 Aanval van De llaulle op Dakar.

Afgeslagen.

23 De Japanners rukken Indo China binnen in gevolge afspraak met gouverneur Decou. 21 Vete arrestaties in Egypte zijn verricht. 25 Eind der partijregeering in Noorwegen. Yuisling heeft het bestuur in handen. Suner te Berlijn. 26 De Ver. Staten besluit het grootste droogdok der wereld voor 18 miMoen dollar te bouwen.

2? Pact

van Drie tusschen Duit.chlan6, Itali en Japan te Verlyn ge.ee_.en_i.

aanval
op

Engelsche

van Churslill in het Lagerhuls over de Fransche capitulatie. 19 Japan stelt eischen i^. Indo-China. Nota ter Ver. Staten aan Daitsehland en ltali.: verandering van den status e op het westelijk halfrond wordt aiet erkend. 20 Japansche eischen aan Frankrijk en Engeland tot het stop zetten der leveranties aa Tallen.
Verklaring Kal^jk.

chen

8 Lord Linlithgow, de onderkoning van Indi. biedt aan om een Raadgevend lichaam tijdens den oorlog te. vormen. 9 De Hertog van Windsor arriveert op Bermuda. 10 De Engelsche troepen ontruimen China. 11/18 Eesdaa.sche luebtsla. boven Engeland. Regin der aanvallen. 12 Funk over economische perspectieven.
14 Russisch leger thans op militairen

28 Ciano bij Hitler. Lothian en Layton verzoeken de Ver. State om zoo snel mogelijke leverantie van oorlogsmateriaal. 29 Nanking deelt Engeland mede. lat het pacht verdrag voor Wel-hai-wel niet verlengd kan worden. De Engelschen ontruimen deze plaats
op 9/11. Konoje vormt tien personen.

Kassale

(Oost Afrika).

leest

ge-

een

bijzondere

kabinetsraad uit

Roosevelt neemt twee republikeinen. Stimson en Knox. in zijn kabinet.

21

Wapenstilstand te kend.

Qmn.lne zetee-

vet -_me.te_.

Welles

overhandigt

der neutralen. 21 Ciano deelt Wang Tsjing-wei, den Chineeschen

proJapanschen leider, mede. dat zijn rege ring van Itali, steun zeker kan zijn. 22 D ' Britsche regeering verloochent verklaring!^, de neutralen. 23 Japansch vredes-offensief" in China. 24 Engelsche campagne tegen de Roemeensche petrleumleveranties aan Uuitschland; prof. Netta benoemd tot commissaris-gneraal voorde petro-

meer. 20 Radiorede van Churchill:

hij laakt de houding

' logvoering. 18 Welles bij Victor Emanuel, llussolin. en <.lano, ook ackensen bij dit laatste onderhoud aan

na den oorlog. 15 Do Fransche Senaat eischt on krachtiger oor

Reynaud een memorandum economische opvattingen, voor

Begin van het vultsehe offensief in

Roosevelt publiceert een plan tot Panamerikaan

sche samenwerking. De Egyptische premier verklaart, lat zijn land neutraal blijft. verdrag tusschen Britsehe regeering ca Jewlsh Ageacy ver de toekomst van Palestina (vol-

eisch der Sowjetunie: de vertegenwoordigingen uit de BalUsche landen teruggetrokken. 15 Debat in het Lagerhuis over de vijfde colonne".

schoeid. Niet Kolso. maar Moekai als Japansch bult. gezant naar Batavia. De Ver. Staten geven onder protest toe aan den

1 Sir Edward Evans ming In Engeland.

OCTOBER. dictator voor de luchtbe-her

Roosevelt ontvangt legerleiders van een aantal De douanegrens tusschen Bohemen e het Rijk
opgeheven. 2 De afzonderlijke Argentijns-h

Zuidamerikaansche toten.

het Vesten.

"

verzoent Riek met de Nieren Garde. 17 luchtaanval op Scap Flow. 1 Onderbond Hltler-lVnssolini op-den Brenner. Welles bij den Paus. Indisch Congres besluit de burgerlijke ongehoor-

wezig. ' __ Remeenseke regeering

.'

18 Welles i.vertrekt uit Rome.

. zaamheid ng niet te beginnen (motie Patna).

Britsche luchtaanval op Sylt.

leum ln Roemen!.. 95 Het Canadeesche parlement ontbonden. 25 Eind. van het Amerlkaansch-Japanseh handels-

21 Het.Duitsche schip .Hleddernheim*' door en 28 Aceoord tusschen alan en Hertde twee Mgelsche duikboot bij de Deensche kust gatorleiders der oppositiein Zuid-Afrika. vl '-' .'":. , pedeerd: ,2^3 hetzelfde geschiedt,met d .Hugo 23 De ..eisene koopvaardijvloot onder controle -tinnes." .. ".; '" . der Admiraliteit geplaatst. 22 Geringe meerderheid voor Reynaud in de kamer. 80 Rede van HiUer tr herdenking van het aan de " Betooging van het lersche republikeinsche leger macht komen in 1933. ter Herdenking van den opstand van 1818. Verkiezingen ln Bulgarije: overwinning der re 23 Hull berispt gezant CromweU in Canada wegen geering. een onneutrale rede. Hl De Japanners bombardeeren de spoorlijn naar 24 Verkiezingen in het nieuw verworven deel van Hai-phong, in Fransch bezit. Polen voor de Sovjets. Chamberlain over.de neutralen: zij blijven vrij 26 Teleki bij .ussolini; NongarU. schort zijn wenhun houding te bepalen. schen I.x. Zevenborgen op. -Russische grensbesprekingen mis De 2? Kabinet Rytl in Finland hervormd. _>armer _v.t. treedt af. FEBRUARI Soerits' de Russische ambassadeur te Parijs moet' op verzoek vah de Fransche regeering aftreden. 2 Russisch offensief bij _uma op de armerhelm

verdrag. 27. De City of Plint, een Amerikaansch schip door de Duit_cher_ opgebracht, maar in Noorwegen vrijgelaten, komt te Baltimore aan. Het Zuid-Afrikaansche parlement verwerpt de motie Hertzog, die vrede met Duitschland ver ' langt.

nand gevormd. 20 Rusland tegen een Noorse, defensief verbond. Todt benoemd tot Duitsch mln. voor bewapening en munitie. Verkiezingen in meerderheid' voor de
regeering.

Chamberlain over den vorm van hulp aan land. 20/21 Kabinet Daladier afgetreden; kabinet

Fin

Rey-

linie.

4 De Raad van de Balkanentonte te Belgrado bijeen: de neutraliteit gehandhaafd. 0 Russische nederlaag ten N. van het Ladogameer. Onderhoud van Gandhi met den onderkoning. De opperste oorlogsraad der Geallieerden besluit Finland met troepen te hulp te komen, als dit er om vraagt. De politie te Parijs doorzoekt het gebouw der
Sowjethandelsvertegenwoordiging. 8 Sara. gloe. de Turksche minister van Buiten landsehe Zaken te Sofia. 7 Twee lersche terroristen te Birmingham terechtgesteld. Roos, een Elzas... autonomist. terechtgesteld. 8 Turk-ch-Fransch. militaire besprekingen te
Parijs.

2 De Finsehe premier Rvtl vraagt munitie en vliegtuigen.

raien

Van den Bergen, chef van den Belgischen gene-

28 _?____B._.Dnts_ne

treedt af.

verklaring op. den oppersten geallieerden oorlogsraad.

het Westen om

20 Red. van Uolotow: Rusland b.ft neutraal. 30 Kabinet Wang T_jlng-wel te Nanking gevormd: samenwerking met Japan. Rede van Churchill: men zal geen oorlog tegen

Rusland

beginnen

APRIL 1 Program tot den bouw van 500 koopvaardij

schepen in Amerika. 3 Chamberlaln kondigt In het Lagerhuls verscherping der blokkade aan. .HUer heeft de bus ge
Groote Amerikaansche -_._twan.e_v.e_ be gonnen. 3 Chamberlain wijzigt zijn kabinet: Churchill

mist."

8 Sumner Welles al namens Roosevelt naar Rome, Berlijn Londen en Parijs gaan om te informeeren over de EUropeosche situatie. Roosevelt begint overleg met de neutrale staten over den toestand na den vrede. 11 Weygand voltooit zijn besprekingen te Kalro met Engelsche en Egyptische militaire chefs.

Dui.scl.-1-Ussl..lie economische over eenkomst.

12 De .^nzacs' uit Australi en Nieuw Zeeland bij Suez: rede van Eden. 14 Verklaring van Arita over de Japanseh-Ameri I kaansche betrekkingen. 18 Gering deelt mede. dat een millioen arbeiders uit Polen en Bohemen in den Duitschen land bouw zullen werken. ' Bet Russisch offensief heeft succes: de Fteseke
positie is hopeloos.

De

4 De graaf van Athlone tot gouverneur-generaal van Canada benoemd. _'mon deelt mede, dat er een b .zondere maat schappij voor den handel In ZO. Europa is ge vormd (de Britlsh Commercial Corporation). Einde van de zesde bijeenkomst van de Opperste Sowjet te Moskou. 8 Engeland eu F.- ikrijk leggen mijnen te de Noorsche territoriale waterea. Besprekingen van Hallfax met de Britsche gezanten in het Zuid Oosten en in de Sowjetunie.

hoofd der defensie.

Du.ts_l.e_? beletten Denemarken en de havens van Zuid doorwegen deneyens Marvill.

De Noorsche regeering naar Hamer; tegenre isling gevormd. geering

Zeeslag ten

Kabinet Kjosselwanow in Bulgarije treedt 18/2 kabinet Filow gevormd. Churchill deelt in het Lagerhuls mede. dat elk

Duitsche vliegers en een deel der Britsche vloot. Zweden zal neutraal blijven. De Duitsche ambassadeur te Moskou doet mededeeling van de bezetting In Noorwegen en De

Westen van

Bergen; slag

tusschen

Engelsch koopvaard.schlp bewapend moet zijn. Rede van !__ssolini voor den Oppersten Raad van

Defensie. De Britsche ambassadeur in Moskou zal niet . meer naar zijn post terugkeer... 16 Incident met de .Altmark",'Duitsch schip met Engelsche gevangenen, ln de Noorsche wateren door een Engelsch oorlogsschip aangehouden. 18 Koning Gustaaf van Zweden tegen militaire kuip aan Finland. 20 Verklaring van Koht In het Noorsche parlement over de Altmark"; Chamberlaln in het Lager huls over het geval. 22 Dults-h-ltailaansch aceoord over het te werk stellen van Italiaansehe landarbeiders in Duitsch land. Hore Bellsha bepleit interventie in Finland. Welles en Taylor te Gibraltar. Engelsche ..hepen kruisen k|i Klrkenes (IJszee). vuitsche Joden in Polen naar 't district Lublin. M Bijeenkomst te Bru_sel van de Executieve der Ne Internationale. Rede van Hitler bij den verjaardag der partij Zweden gaat over tot valutacontrole. _Conferentie te Kopenhagen: de drio Scandi .aafsehe staten blijven neutraal. 18 Welles b|J Musll_i.

nemarken. De Amerikaans... nentrallt_itwet op Noorwegen en penemarken toepasselijk verklaard. 10 Zeeslagen: in het Skagerrak en bij Narvil. Duit sche luchtaanval op Scapa Flow. 12 Engelsche mijnenvelden in Noordse., Kattegat en Skagerrak gelegd. De Engelschen bezetten de FllrUer. 15 Zeegevecht 8U Narvik; seven Daltseke terpodojagers en de Britsche kruller Vork in den

14

grond geboord. Engelsche troepen

__

7 Taylor. Roosevelts afgezant, hij den Paus.

Duitschltaliaansch

handelsverdrag.

regeering Kabinet Huisling in Oslo treedt Chrlstensen gevormd. 16 De Britsche ambassadeur te Washington ver klaart, dat zijn land Groenland en IJsland nlet zal bezetten. ' Besprekingen tusschen Weygand en Wavell te Kalro. 1? Zuidslavlsch.Russlsche handelsbetrekkingen her steld. 18 Hult verklaart, dat Inmenging In Ned. l8i de veiligheid ln den Padflc la gevaar on brengen. 20 April: de Japansche ambassadeur bespreekt deze quaesti met Hull. 19 Stojadlnowitsj. oudpremler vsn Zuid ge interneer.. Faak spreekt voor de vergadering der R|iks_sak ver de mrwgsflnan-lering.

18 Rede van Roosevelt tot de Panamerikaanscha Vnle: aanval op de totalitaire staten.

te Andalsne geland.

CharellM wordt premier; hji vormt 11 Mei ca . 22 aatleaaal kabinet met Lakear en 11 Het fort Ebl Emael genomen. gens Amerikaansche bladen.. Handels en scheepvaartverdrag tusschen Zuid- 22 JapanschNederlandsch-Indisch Incident inzake Slevie ca Rusland. een Japansch visschersvaartuig geregeld. verdeeling der Britsche concessie in Sjanghai 13 ChurehM voor het Lagerhuis over zijn nieuwe 25/7 Partijdag der republikeinen te dladelphla: regeering. Partijcongres van Labour te Bourne-? I. ttitsehland verklaart de totale blok Willkie candidaat gesteld. roouth. 25 De wapenstilstand is van kracht geworden. kade tegen eland. Duitsche pantserdivisies bereiken de Maas bij 26 Saydam. de Turksche premier, verklaart in het parlement, dat zijn land neutraal blijft. Dinant en Sedan. 18 Butler verklaart in het Lagerhuis, dat En... Argentijnse!, plan tot nadere aanpassing der 27/8 De Russische troepen bezetten Bessarabi. en | land de garantie aan Roemen!, intrekt. neutraliteit. de Baekowlna. Willkie begint z|jn verkiezingscampagne. 14 Nederland capituleert. De Maa_U... doorbroken. 2? Sir Stafford Cripps bij Kalinln. 19 De Italianen bezetten Berbera. Britsch BomaU18 AnU-_eal_!eerde betoogingen ia Itali. 27 Engeland verklaart de blokkade ook voor Franklaad veroverd. rijk geldig. 1? Ten 2. van Maubeuge breken Duitsche pantserBegin der Roemeensch-Bulgaarsche onderhancorpsen door tot aan de Boven Gise. 28 De Britsche regeering verklaart De Gaulle als delingen te Crajowa. ChurehM confereert met zijn Fransche collega's leider an Frankrijk te erkennen. " 28 Trotski te Mexico vermoord. te Parijs. de gouverneur van Llby. met een vlieg28 Churchill in het Lagerhuls: hij rekent op nog tuig omgekomen. Roosevelt ziet af va zijn verkiezing-reis. twee Jaar oorlog. 18 Gamelln treedt af. Weygand opperbevelhebber. De Valera samenwerking voor. 29 Ulster stelt Hore Belisha over een mogelijke Unie met Fransch kabinet gereorganiseerd: Pstain viee 30 Arlt kondigt het Japansche beginsel der nieuwe Amerika. president. Radiorede van Reynaud: kritiek op d orde voor Oost-Azl. af. Lord Caldeeote in het Hoogehuls over de Verlegerleiding. JULI betering der Engelsen-Russische' betrekkingen. 19 Radiorede van Churchill: beweging-oorlog is 21 Itali verklaart de totale blokkade tegen de bezette de Kanaaleilanden. ' rioodig: los van het idee van de vesting." j"_ 1 Duitschers Engelsche bezittingen en Egypte. Roosevelt n Hll voor n liberaal wereldbank,, 7 De Fransche regeering te Viehy gevestigd." Kalam Azad. de president van de Indische Conoorlog. zijn reis naar Syri n de kodelsstelsel na den Weygand begint grespartij, noemt verdere onderhandelingen met 20 D Duitsche voorhoede bij AbbevMe. Het Noorlonin. den onderkoning nutteloos (zie 8/8). delijk leger der geallieerden in Vlaanderen en Roemenie zegt de Britsch-Fransche garantie op. omsingeld. Hongaarsch-Roemeensch incident te Galatz. Artois 21 Geheel Engeland tot oorlogsgebied verklaard en in 12 zelfstandige districten verdeeld. Alfleri. de nieuwe Itallaansche ambassadeur, bij D . Amerikaansche vloot naar Hawail. Onrust Hitler. ln Hongkong. 22 Het Lagerhuls neemt een wet aan tot regeling Rede van Ciano t Milaan over doel2 Stimson en Knox over Amerika, belang hij En Van de rechtspositie der vreemdelingenlegioenen gelands heerschappij ter zee. einden. op. Engelschen bodem. 21 Rede van Reynaud: Het vaderland is in gevaar". 3 Britsche oorlogsschepen overval!., een Fraaseh 22 Matsoeoka ontbiedt 48 diplomatieke vertegen22 Het Lagerhuis neemt Attlee. machtigingswet eskader bij Oran. woordigers; wisseling van diplomaten. aan. AU Maher pasja, oud-premier van Egypte, verHet Engelsche parlement op reces. klaart, dat zijn land neutraal blijft. Churchill naar Parijs: Hij verdedigt het plan 24 Spanning in Egypte over al of niet ten oorlog Weygand tot doorbraakpoging in Vlaanderen. lerland legt militairen in zijn havens ult vrees gaan. voor Engelsche bezetting. Antl-ItallaansChe maatregelen in Fransch Ma 26 Eerste zitting der Canadeesch-Amerikaansche 4 De Duitschers publiceeren documenten van ten rokko. verdedigingscommissie. 23 Duitaehe ambassadeur te Tokio deelt mede, dat Franschen generalen taf.. Russisch-Japansche grensregeling in Mantzijn laad bij een wijziging vaa dea status quo De regeering Ptain verbreekt de diplomatieke sjoekwn. betrekkingen met Engeland. vaa Nederlandseh lndie niet betrokken ls. Verklaring vanZuid 81_vl_ over vriendschap Kon-je' over de nieuwe ordening van Dost-Azle. ' 8 Triumfale intocht van Hitler te Berlijn. met zijn buren, in 't bijzonder met de spil. 24 Fransch rapport over de oorzaken van het miliFransche vliegers bombardeeren Gibraltar. 27 Zeer zware Duitsche luchtaanval op Engeland. Spanning te M_rtlnio.ue: de Engelsche vloot be tair chec gepubliceerd. De Amerikaansche admiraal Varncll over evendreigt het eiland. 29 Edmund lronside benoemd tot opperbevelhebber tuieel gebruik van Singapore door de VS. voor de binnenlandsche verdediging in Enge7/8 Brltsch-ltallaansche zeeslag in de Jonische Zee. 28 Troepen der VS. bezetten Can.eS-no garnizoenen land. 7 Besprekingen te Berlijn tusschen Hitler en 29 Hertzog dringt in het Z. Afrikaanse parlement 26 Rede van Farlnacci: .Ut_U_s plaats is aan de Ciano. aan op vrede met Duitschland en Itali. zijde van Duitschland Roosevelt geeft een nadere interpretatie van de Spanning in de Fransche regeering: militaire Monroeleer. De Valera over de eenheid van lerland, maar kringen tegen Lava!. 8 Engeland verwerpt de Japansche eisenen ix tegen de LILA. 31 Panlndlsch Moslim Congres te Bombay bijeen. Roosevelt bepleit in een rede sterkere wapeNiet-aanvalsverdrag tusschen Engeland en Thai9 De Fransche vloot in Alexandrie capituleert. ning. land geteekend. Dultsch-Italiaanseh-Hongaarsche besprekingen te 27 Koning Leopold vaa Belgi legt de wapens neer. 18 < Munchen. 28 Verklaringen van Reynaud en Churchill over de SEPTEMBER. Belgische capitulatie. Nieuwe documenten van den Franschen gene De Opperste Sowjet te Moskou bijeen. 2 De missie Kob.J_.jl vertrekt naar Batavia. ralen staf gepubliceerd. De Amerikaansche luchtvloot voor een bedrag De Nationale Vergadering te Vichy bijeen. 3 Italiaansehe vliegtuigen vallen Engelsche oorvan 1137 millioen versterkt. logsschepen in het centrum der Middel. Zee aan. Het Congres te Washington keurt den bouw 29 Russische waarschuwing aan Lltauen en Estland. van en .H-Ocean-fleet" goed. Het Moslim-Congres in Indi verwerpt de voorRoosevelt vergemakkelijkt de leverantie van 11 Mlttelhause. ontslagen als chef van het La stellen van den onderkoning. vliegtuigen aan Engeland. vantleger; Marey volgt hem op. De president der Philippijnen verzoekt den Ver. 20 Arita kondigt doeltreffende diplomatieke maat Halifax over Egypte. Palestina en Turkije. Staten om versterkingen. regelen aan. Radiorede van Ptain als ..chef der natie". 2 Lngelseh Amerikaansch verdrag: ruil 13 Engelsch-Japansch aceoord over de leveranties Itali publiceert een plan tot een geallieerde landing in Saloniki. aan Tsjoengking: de Blrmaweg voor drie maan van 50 torpedojagers tegen steun boodschap van Roosevelt over le wapening. den geslote. punten'.lothian bevestigd Churchills Engelsch verzet hij Bod. Moord Noorwegen) Radiorede van ohurchlll over de verdediging gebroken. van Engeland bij een invasie. verklaring van 4 Juni over de vloot. 31 Het Belgisch parlement te Limoges wraakt de 18/18 Partijcongres der democratente Vklea.. stelt De Egyptische regeering hervormd. Roosevelt candidaat. beslissing van koning Leopold. Amerikaansche ollebelangcn in Ned.-Inditz geJonai te Tokio treedt at; Uoaole Zuid-Slavisch economisch, aceoord. 18/1? Kabinet regeld. vormt een kabinet. Japansch succes in de provincie Hoepeh. 4 Spanning in Roemeni. Antonescu vormt een 18 Churchill in het Lagerhuls over de regeling met NN nieuwe regeering. Japan. Hitler leidt het werk der Winterhulp met een 1 Itali breekt de onderhandelingen met Engeland Gouwlelder Wagner verklaart, dat de Elzas weer Duitsch is. rede in. over de controle p de scheepvaart af. 2 Radiorede van Ansaldo over de Itallaansche -o Rijksdag: een beroep op 8 Churchill deelt het Lagerhuls het verdrag met Hitler in den oorlogsdoeleinden (Corsica, Tunis. Suez. GibralAmerika mede. tar). Engeland, vrede te sluiten. D_ii_..-R.s-!.ch verdrag over de evacuatie van De Engelsche troepen ontruimen het kustgebied 118 duizend Duitschers uit BessarabiL en NoordBritsch-ltaliaanseh vlooigevecht bij Kreta. aan het Kanaal. Boekowina. Brooke volgt Ironside op als chef voor da kinGeruchten over een Geallieerd-Turksch plan in De Hongaren rukken Noord>2v.nbur_en binnenlandsche verdediging In Engeland. zake Griekenland. nen. 28 De Panamerlkaans... conferentie geopend. 8 Duitschland waarschuwt Mexico en Panama te 22 Rede van Hull op de Panam. 8 Carol van Roemenie doet afstand ten gunste van hij gen Britsche intrigues. Westelijk halfrond tegen de Michael. waarschuwt het Amerika set den uitvoer van oorlogsmateriaal gevaren. ? Begin der groote aanvallen op loonden, aan Japan stop. Lltauen, Estland en Letland worden Sowjet Het Huis te Washington neemt de wet op de Nieuwe eenheidspartij ln Japan onder Konoje. republieken. Dienstplicht met eenlge wijziging aan. ! (.hnrehlll voor het 4 Hallfax geeft In een rede een weigerend antRoemenie staat op de conferentie te Crajowa de op Bitters aanbod. woord de kern van het expeditieleger gered; Engeland _*_IdDobr.e__ja aan Bulgarije af. Radiorede van Lothian: Engeland is de Mh.otui. ook na verlies van bet eiland, sijn vloot nlet Arbitrageverdragen tusschen de Ver. Unie voor Amerika. uitleveren. Australi. Nieuw Zeeland en Canada. Sir Stafford l*ripps tot Britsch ambassadeur te 23 De militaire commissie van den Senaat e 8 Frankrijk staat het transport van Japansche Washington aanvaardt den algemeenen dienst Moskou benoemd. troepen door Tonkin toe. plicht. Saracogloe verklaart, dat Turkije slechts, als het 24 Churchill verklaart, dat zijn regeering een Kritiek In het Amerikaansche Congres op de aangevallen wrd. In den oorlog ui gaan. regeling met Engeland van 3/9. Tsjechische regeering heelt erkend. 9 Begin van den het Daitsehe program voor de Frankrijk. In 28 Fnnk ontvouwt 9 Roosevelt teekent het budget voor do defensie De Duitsche roepen overschrijden de Somme. economische orde voor Europa, van 82 milllard. Reynaud hervormt sijn kabinet; Daladier uit de 28 Australi benoemt een eigen gezant in Tokio. 11 Begin der zuivering In Roemenie, o^. ten aan regeering. 28/8 Conferentie te al-bu-g vsn Dnitschland met zien der olieconcessies. 200 Mlllloen dollar goud, vooral tilt Engeland, Roemenie, Bulgarije en Slowakije. 12 De Internationale Donaucommissie geliquideerd. nur Nieuw Vork vervoerd. Declaratie van Havanna*': beslui, der pan 29 Zn de nieuwe Donaucommissie heeft ook do 8/8 Briefwisseling NurchillMuasolinl: Digelscha amerikaansche conferentie, waardoor overdraekt sowjetunie zitting. poging ltali neutraal ta doen klyvan. van soave-elaltelt verhinderd meet worden. 8 De Gri.k_chl*u-ksehe relaties verkoeld. Sumner Welles protesteert tegen de Engelsol- 18 Engeland vraagt Argentini om een leening van "Da Economische Baad der Balk Enten, .ta Japansche regeling Ia den _llrms>weg (sla 40 millioen pond voor den aankoop van graan Boekarest bijeen. an bevroren vleesch. M/7*.

18/24 Hongaarsch-Roemeensche besprekingen te Tam Severln (mislukt). 1. De Grieksehe kruiser HeM getorpedeerd Besprekingen Roosevelt-Mackenzie King over de verdediging van het Westelijk halfrond. Japansch-Amerikaansch compromis over de

staten in de Ver. State In. gen het recht burgerwachten te vormen.

handelsbesprekin-

gen. De Amerikanen

beginne met de evacuatie van elfduizend burgers uit Japan. China en Mant

'

18/10 weer open te zetten. Bolivia zal met Amerikaansche hulp een spoorlijn ' van de Atlantische tot de Paelfic-kust aanleggen, 4 Bespreking BitterMussolini op den Brennen
Britsche luchtmacht. De Japanners landen in Leitsjou. 5 Suner van Rome naar Madrid terug. 8 De Britsche Admiraliteit over de groote verlie ze door Duitsche duik.toten veroorzaakt. De Japanners bezetten het vliegveld van Hanoi. 7 Konoye en Matsoeoka over de stabilisatie van
ook Keitel aanwezig. Sir Charles Portal benoemd tot chef der

sjoekwo. 3 chamberlain treedt uit d regeering. De Britsche regeering besluit den Blrmaweg op

Oost-AzW.

8 ChurehM in het Lagerhuis over de aanvallen op Londen. De Canadeesche min. van Landbouw te Londen: over verzorging van Engeland uit Canada. : 9 ChurehM benoemd tot voorzitter" der conservatieve partij. over samenwerking met 10 Proclamatie van Duitschland. 11 De Fransche ambassadeur te Washington vraagt hulp voor het onbezette gebied in Frankrijk. De Amerikaansche gezant te Bangkok wijst de regeering daar op het belang van z.n land bij den status quo in Oost Azi. Russisch-Finsch verdrag over de demMtarisaUe der Aalands. 12 Een Duitsche militaire missie 1 Roemenie. 13 Radiorede van den Paus voor het Eucharistisch Congres in Sante Fe (Argentini). 14. De Japanners bestormen de Chineesehe sleutel

positie bij Soeantsjeng.

15 Churchill in het Lagerhuis: nog geen bespreking

'

der

oorlogsdoeleinden.

De Britsche aanvullende begrooting vraagt opnieuw 1 milllard pond. 15/20 Eden in Egypte. 17 Suner tot minister van Buitenlandsehe Zaken

"

6.vecht tusschen Duitsche torpedojagers en Britsehe kruisers aan den uitgang van het Ka naai van Bristol. De verklaringen voor het Engelsche Lagerhuis
uitgesteld.

benoemd.

Vlce-admiraal Tovey tot commandant der Home Fleet benoemd. De Congrespartlj ia Indi begint de campagne

voor

burgerlijke ongehoorzaamheid,

18 De Blrmaweg geopend. De Japanners bombardeeren de brug over de Lantsang. Een statuut voor de Joden in Frankrijk. Hitler belast C.ring met de verdere ten uitvoerbrenging van het tweede Vierjaarsplan. steld.

19 Italiaansehe vliegtuigen bombardeeren Bahrein. urn, Reynaud en Mandel in beschuldiging geD_it_ch'Z_ld.l_vi_ch

handelsverdrag.

20 Eden In Palestina. Besprekingen met den Emir van TransjordanUi. Een nieuw Canadeesch vlootprogram van 88 millioen dollar. Hlmmler bij Franco en Suner. W-gner, de gouwleder van den Elzas. over de verbondenheid van dit gebied met het Rijk. 21 Beek. de Poolsche oudminlster. in Roemenie gevangen gezet: 25/10 ondergaat Rydz-SmlglF hetzelfde lot. ChurehM doet in een radiorede en beroep op Frankrijk om Engeland to blijven steunen. 21 October tot 5 November Eden in Egypte.

22 Hitler

ontvangt

gedeeld. Duit_c.R.em_..s.h
89 duizend

De Ver. Staten zullen nog eenlge steunpunten van Engeland krijgen, 19/11 te Londen medeverdrag tot evacuatie van Duitschers uit Zuid Boekowina ca

Laval.

j 24 regeringsopdrachten aan de industrie. Hitler ontvangt

Dobroedlja. 23 Hitler ontvangt Franco. Roosevelt bestemt vier man ult de regeering om toezicht uit te oefenen op den voorrang der

leerhuis:

P.taln. De gouverneur van Aden treedt af. 29 De Amerikaansche garnizoenen op de PhilipplJ nen worden versterkt. 25 Net. tot 25 Nov. Empire Conferentie te Delhi. 26 De Empress of Britaln door vliegtuigen tot zin
ken gebracht.

la?

27 Sir Walter Layton. economisch deskundige, ver langt van de Ver. Staten beperking der consumptie ten gunste van meer leveranties aan Engeland.

De Japanners veroveren Sjaoling.

De Australische 28

regeering gereorganiseerd.

Italianen rukken Griekenland binnen.

De
Bijeenkomst

Laval tot min. van buitenl. zaken benoemd. 38 Minisier MacDonald spoort de bevolking aan da kinderen uit London te ovaeueere..

HitlerMuolini te Florence.

'

<*_'

verder volgende bladzijde).

WBi

v___ll^__lw

WOENSDAG 1 JANUARI l

oc__D_U_4 B

Voor-aanzicht van het nieuwe Termini station te Rome.

(Foto:

fat. Foto

Per)

De kleine prinses Elisabeth, de oudste kleindochter van koning Christiaan van Denemarken en prins Inglf, haar Kleine broer, tiijf de optuiging van den Kerstboom door hun ouders.

(rota: A,. Pre Berlijn)

Eens

per jaar worden de ventielbuizen van te Loulder getoetst en het water stort met donderend gewld in

Stuw in Arigona de diepte. 20.000 toeschouwers oren ditmaal opgekomen om het zeldzame schouwspel te zien.
{Foto:

As. Pres. Berlijn)

_)e

voorzitter van de i/._.__l_ll_zl., de heer Tegelberg, speldt den stuurman _>. Bot de zilveren medaille op de borst.

Een omnibus te Londen passeert een van de vele noodbruggen, die over de, door Duitsche bommen veroorzaakte, groote kraters gelegd zijn.

Op den derden winterwandeltocht met onbekende ..stemming van den

(Foto: Verhei})

.Foto? >l.. Press. Berlijn)

.V._l., nahv de Leeren Doedel.

(Foto Polygoon)

WAGENSTRAAT

Het alom bekende ruim 25 .aar bestaande en vertrouwde inlormaUekantoor voor alle te koop ot te huur zijnde huizen, gemeubileerde woningen, tages en appartemen____________lll^M_>_l_^M ten nit of zonder pension, door [ \_____________m____Mmm________\ geheel Den Haag en omstreken.

STOKHUYZEN'S _.WOMK6BUR. TEL. ____

TAAMSt.KE.SER
gevestigd sedert

.VU

RANKASTRAAT M EFFECTEN COUPONS BANKREKENINGEN Administratie van ' vermogen* Geelt voorlichting op haar gebied

fft-V.
Vlamingstraat 40

-W ti}bits

'::
OpUea

I-eusveltMcola
Dl

8_rM-ZEER VOORDEELIG

Voor individueele Haar- en Huidverzorging

DE SPECIAALZAAK

Goud. Zilver.- Uurwerken.

Schoolstraat 41
r_nr_n..'ts_r_.

...

589

Tel 11461Tel 113931 I Tel 333611 l

,

Haagsche hakker
sinds 1795

Wl_<lzi.M

>

2.-M ROOS V.
TELEFOON -3-920.
gonisme

U@F|dernck I
Resnldenkont 22 Danokertsatraat 54 TeL TNB_O TeL 831886

HANDSCHOENEN
DE 30EV. CTZ
VEEIEBTRAAT I TeL U24N
ZONDER PUNTEN vkiH_A__.

VOOR

Voornaamste gebeurtenissen in het jaar 1940

(Vervolg van bladzijde 23)

der Interamerikaansche Scheepvaartcon' ferentie: geen groot resultaat. - 4 Hore Belisha tot voorzitter der nationaal-liberale partij gekozen.
3 Eind

Vanagawa treedt toe tot het kabinet onoje. 22 Raad van State in Frankrijk ingesteld. 23 De Japansche blokkade van 2uid-Chlna uitgebreid.

__ _
.

pitain in

een radiorede over

zijn

ontmoeting

met HiUer. Nehroe. Indisch Congreslelder, gearresteerd. De Grieksehe handelsvloot aan Engeland uitgeleverd.

NOVEMBER. I ln.n_ over de Turksche onzijdigheid. 8 Bonnet, de Fransche oud-minister, bepleit in een Interview samengaan met Dultschland. .muts bij Eden te Khartoem. Franco sticht een' Raad der Hispanitelt" tot samenwerking met Latijnse., Amerika. De Spanjaarden nemen het bestuur in Tenger over Britsch protest te Madrid 12/11. Abdoeliah van Transjordani bij Eden te Kalro. H Churchill over de aanvallen d duikbooten. En geland had gaarne de iluid-lersche havens. 6 Engelsche aanvallen op GaUabat (Oost-Afrika). Engeland geeft Griekenland een crediet van 5
mlllloen pond. Kalinin over de successen der Russische politiek van onzijdigheid. f Duitsche vlooteenheden vernietigen een Engelsch konvooi in het N. deel van den Atl. Oceaan. De Valera: lerland duldt geen bezetting zijner havens. Morgenthau. de Amerikaansche min. van finan _.n. kondigt nieuwe belastingen aan. Een Argentijnse, vrjfjaarsplan l.v. met de economische moeilijkheden. De Japanners verhinderen wapentransporten van
' Hongkong

Rede van Mussolinl over den oorlog In Griekenland. Ptain over de toekomstige constitutie. Britsche economische missie onder Lord Wllllngdon komt te Rio de Janeiro aan. nld China door Japansche troepen ontruimd. 10 Birmingham voor een deel verwoest. 20 Hongarije treedt toe tot het Pact van Drie. De Britsche viceluchtm_ar_chalk Tudor door de Italianen gevangen genomen. De Engelsche hervormingsplannen in Indi uitgesteld, nu de Indische partyen iet willen mede werken. Beaverbrook verlangt decentralisatie der Britsche wapenindustrie.

Dnltsch-Roemensch aceoord over een plan voor Roemeni. nnltsch-ltallaansche verklaring over

tienjaar.
de onaf-

hankelijkheid der komst.

Arabische landen in

de toe-

B Cavalier vervangt Badoglio als chef van den Italiaanse.. staf. 7 Piet-i, de nieuwe Fransche ambassadeur, bij Franco. Economisch aceoord tusschen Dultschland en Iran onderteekend. Het Japansche kabinet stelt een plan op voor de nieuwe economische structuur van Japan.

11 Koritz is door de Italianen ontruimd. Troonrede van George VI. Reynaud en Mandel naar een concentratiekamp.
22 Bristol zwaar Geen eensgezindheid tusschen de twee vakverbonden (A.F.L. en C.1.0.) in de Ver. Staten,

van den staf der Italiaansehe marine. 9 Begin van het Britsche offensief tegen de Italianen In Egypte. PhlUpps. van de Britsche schatkist, bij minister Morgenthau te Washington: financieele bespre kingen. Matsoeoka verklaart, dat Japan aan de zijde van

China en Mantsjoekwo. Opstand van Arabieren in Palestina. Rlccardi vervangt Cavagnari als chef

Manchester zwaar getroffen. 24 Kerstrede van den Paus. Ondel houd PurvisMorgenthau lover Engeland behoeften aan oorlogsmateriaal). 25 Admiraal Cunningham benoemd tot ' chef der ravitailleering in Engeland, 27 Hevige aanval op Londen. Bericht over een complot tegen Ibn Saoed. 28 Berichten over Duitsche bedrijvigheid ia dn Stillen en Indischen Oceaan. 2S R...v.1t bepleit allen gelijken steun aan Engeland, behalve oorlog. Tsjiang al-sjek ziek. Sir Dudley Pound al chef van den vloot In den Noord-Atl. Oceaan vervangen door Edward Col-

AmsterdamRotterdam ln onzen Levanthandel van de tweede helft der l?e eeuw^ welke strijd tusschen hegemonie en medezeggenschap vooral na den tweeden Engelschen oorlog: oplaaide en een zeer scherp karakter had. Rotterdam wilde ontkomen aan de voogdij van de zeer overwegend Amsterdamsehe directie, welke slechts een bestu rend en leidend college was, lat zelf nooit. eenigen handel heeft gedreven. A. E. Sayous schrijft over les r.p_r_u__ions de laffalre de Law et du South-Sea bubble dans les provinces-unies (1720). den grooten financieelen zwendelt waarin ook de Holanders heel wat veeren hebben moeten late.. Behalve d pamfletten van de Nat. Bibliotheek en de Verzameling tot waarschuwing voor de nakomelingen van. alle de projecten en conditin van de compagnie (1721) heeft,hij gebruikt de archieven van Amsterdam en Den Haag waaruit hij heel wat onbekende stukken heeft op-

w. E. van Dam van lsselt schrijft over het ante'

lins.

31 Dagorder van Hitler aan de soldaten.

getroffen.

Roosevelt herkozen.

Tijdschriften
BIJDRAGEN VOOR DE VADERLANDSCHE GESCHIEDENIS EN OUDHEIDKUNDE Dr N. Japikse heeft voor de commissie voor de 300-Jarige herdenking van Portugals vrijwording een artikel geschreven, dat hij ook hier een plaats

23 Roemeni treedt toe tot het Pact van Drie. Lord Lothian. de Britsche ambassadeur te Washington, over de moeilijkheden der oorlogsfinanciering.

naar

Tsjoengking.

"

Rede van Hitler te Unchen. t Churchill over de moeilijkheden op zee. Eden uit Egypte teruggekeerd.

gestorven. 18 De Gaulles troepen veroveren Libreville. Feest te Tokio: 2600-jarig bestaan van het Keizerrijk; redevoeringen van den Keizer en van Konoje. De Grieken beginnen een tegenoffensief. II Engelsche vliegers bombardeeren Tare_te: een slagschip getroffen. Il De Engelsche oorlogskosten tot 14 millioen pond per dag gestegen. Japans..Ned.-._dl.ch aceoord over olieleve

. Chamberlain

De Britsche schatkist verbiedt alle betalingen aan het buitenland. 24 Slowakije treedt toe tot het Pact van Drie. Engeland koopt 8 schepen van de Black Dia mond Line. Oekano-ossv i.p.v. Jkwartsew Russisch ambassadeur te Berlijn. 25 De Gaulle bij Churchill. Japansche troepen vallen het Chineesehe centrale leger in Hoepel aan. 26 de Britsche minister van Scheepvaart, over de verliezen op zee. Butler in het Lagerhuis over de integriteit van Bulgarije. Nieuw kabinet in Paraguay onder Valdez. Engelsch-Italiaansch gevecht op zee ten 2. van 2? Sardini. De Egyptische min. van defensie plotseling overleden. Wandaden der legionairs in Roemeni: een aantal politici van het oude rgime vermoord. 28 Duitsch-Engelsch zeegevecht in het Kanaal.
Plymouth burig

Dultschland zal staan, als Amerika dit land den oorlog verklaart. 10 Rede van Hitler voor de arbeiders eener munitiefabriek te Berlijn Butler deelt in het Lagerhuis mede. dat Engeland aan Tsjoengking een crediet van 10 millioen pond heeft verstrekt. Roosevelt legt scherpe controle op den uitvoer van ijzer en staal. Staatssecretaris Relchardt in Posen over de Osthllfe". , 11 Nieuwe benoemingen in de Britsche marine. De nieuwe gezant van Argentini blj Franco: over den wil tot samenwerking. 12 Blrmingham zwaar geteisterd. Flandin in de Matin over de schuld aan den

van Sir Walter Layton te Nieuw Vork over Engeland, behoefte aan scheep. ruimte. De Ver. Staten geven Uruguay een leening van 12 0 mill. dollar. VA rnlllioen. Argentini van vriendschapsverdrag Hongaarse!
2_i__l_vlscl- door Csaky te Belgrado geteekend.

oorlog. Verklaring

'

De

zwaar

getroffen.

rantles.
De Fransche

Eden ln het Lagerhuis over zijn reis in het l.a

arbeiders ontbonden.

Verbonden van

werkgevers

en

2"< Molotow te Berlijn.

1. Kennedy. de Amerik. ambassadeur te Londen, bepleit te Los Angelos de neutraliteit. 14 Coventry grootendeels vernield. Antonescu bij _ussollnl te Rome. De Egyptische premier plotseling overleden.
18
bruck. Str Roder. BrookePopham tot Britsch opperbevelhebber in het Verre Oosten benoemd. Ontwerpverdrag AmerikaUruguay over steunpunten aan de La Piata. Kabinetscrisis in
in

Sp..nl.hChil.en.ch handelsverdrag. Besprekingen van Keitel en B_d_gli.

te Tinns-

Montevideo, /apansche spoorlijn geopend.

Oosten. De Uitvoerende Raad der LabourpartiJ eischt gedwongen evacuatie der bedreigde steden. Woolton kondigt nog meer rationalisatie aan Kallio treedt af als president van Finland. 29 De Britsche economische missie in Amerika be stelt bij de werven 60 vrachtschepen. Leahy tot Amerik. ambassadeur te Vichy _ noemd. . * conferentie te Tokio. Oost-aziatische economische Codreanu. de vermoorde, leider der IJzeren Garin eere hersteld. de in 30 Marshall, de chef van den staf. deelt mede. dat het Amerikaansche leger binnenkort 800 dal zend man sterk zal zijn. Japan erkent de ..re e regeering Wang Tsjing

_.Afr. Unie. 13 Molotow bezoekt de Italiaansehe ambassade te

Duitsch-Russische grens door de gemengde centrale commissie afgebakend. Lord Lothian te Washington overleden. Sheffleld zwaar getroffen. Hertzog en Havenga ult het parlement der

Moskou. M Laval vervangen door Flandin. 15 P_tain zal een Adviseerende Vergadering vormen. Het stoffelijk overschot van den Hertog van Relchstadt naar Parijs overgebracht. ArgentijnseUruguay,.! aceoord te .video.

De Italianen tot Var.ia teruggeslagen.

17 Verklaringen van HuU en Morgenthau over Engeland, behoefte aan financleele hulp: Roosevelt ontvouwt een plan ter zake. De Indische leider Bose vrijgelaten, omdat hij voedsel weigerde.

we.

China

Tsingtao

18 Generaal Wavell. de Britsche opperbevelhebber In het Naburig te Kreta. Britsch lndl verbiedt den uitvoer voor Indo China. !/ Tokio probeert tevergeefs met Tsjlaag Kal sjek tot een vergelijk te komen. Daladier. Blum en G.m.lln in de gevangenis. 1? Reorganisatie van het bevel over de Brltache luchtmacht: Jongere krachten benoemd. Mathei, een leider der Congrespartlj. in Brlt-cl. lndl gearresteerd: op 22/11 nog vijf anderen. 1 Borls bij Hitler. Ciano en Suner bij Hitler.

DECEMBER 1 Southampton zwaar getroUen. Kennedy treedt at al, Amerikaansch ambassadeur te Londen. De Ver. Staten geven Tsjoengking een leening van l nullloen dollar. Rooa, de Argentijnse., min. van bult. zaken, erkent, dat er militaire besprekingen met
Washington plaat, vinden,

2 Engeland, oorlogskosten tot 12.876.0-0 pond zier . dag gestegen. 3/l. Roosevelt a.b. van de Tuscaloosa naar We.t lndl: onderhoud met den Hertog van Win.or

Radiorede van Beaverbrook over de noodzaak van grooter vllegtulgproduetie. 1Kennedy waarschuwt opnieuw tegen deelnemen aan den oorlog. lerhe haven, onder militaire controle. Xalllo. de Finsehe oud-president. gestorven! Rytl president. 20 Liverpool zwaar getroffen. Ryl_SmlglF. da P0015... maarschalk, ult zljn gevangen-ehap in Roemeni ontvlucht. 22 Rapport van .razlanl over den veldslag la
Egypte.

op Bermuda.

Hallfax benoemd tot ambassadeur te Washington? Eden krijgt dnltenl. zaken; Margesson In. van Oorlog.

schen deze belde aldus weer: Er was belangstelling voor Meister Eckehart en Johann Tauler, zondisr dat echter het speculatief denken van Eckehart eenigen invloed had op de godsdienstigheid van de Moderne Devoten. Voor Suso hadden zil nroote be wondering als voor den schrijver van het Horoioglum. waaruit nlet Eckehart tot hen sprak, maar S. Bernardus. dien zij bovenal vereerden. Dr P. L. Tack vertelt van de juweelen van Jacoba van Beleren en van EllsabeU, van dlin 1418 huwde met Jan van Beieren, wier leven ei.teevallen in menig opzicht gelijkenis vertooner Indische Compagnie en de West-Indische Compagnie veroverde bezittingen. Nederland weigerde deze, met die van haar latere tegenstreefster Jacoba en zlch beroepende op het recht van verovering. On dle als z in groote geldverlegenheid verkeerde ook haar toevlucht zocht bij Frank van Borselen. derhandelingen, in Den Haag gevoerd, leidden tot ruwaard" gunsteling en nlet meer dan een bestand voor tien Jaar...Toen haarde landen van in haar afwezigheid kleinoo. van Voorne en Arkel. Haar afliep, zonder dat een nieuwe In 16651 het bestand pracht en rijk overeenkomst tot stand gekomen was, trad er fel' dien hebben die van Jacoba nog In dom overtroffen. Waarschijnlijk heeft Frank al, lelijk een oorlogstoestand In. seh.ldei.cher in pand genomen juweelen ook 'n In Europa is het toen niet tot ernstige vijandeeigendom gekregen, in den .Inventaris van Bueren" lijkheden gekomen. Er buiten zetten de Nederland boedelscheiding zijn namelijk de juweelen Oost-Indische Compagnie te onbekommerder vandoor sche Jacoba verrfd op de Kuilenburg, en 100 op de verovering van Ceylon voort en Portugal vol de Egmond, en Anna. de eerste vrouw van Prin, tooide de bevrijding van Brazili. De verhoudingen Willem I, heeft ze vermoedelijk mede in het Huls In West-Europa waren er nit naar, om der Repu van Oranje gebracht komen tenminste enkele tegenover Portugal te laten. ZIJ bliek de vrije hand handelsoorlog nummers voor. welke uit de schatkamer van Elimet Engeland gezelf raakte in een sabeth afkomstig zijn. Intusschen. dr Japikse heef wikkeld en toen deze ten einde was, had ze er den schrijver medegedeeld, dat het Huls Orante mede rekening te houden, dat Frankrijk en EngeNassau geen van die Juweelen bezit. land beide, toen verbonden tegen Spanje. Portugal D. S. van Zuiden doet eenige mededeelingenover als hun beschermeling beschouwden. een rei, van twee Nederlanders naar Palestina In Gelukkig maar! Wat zou Nederland er aan ge1861. t.w. Hugo Hugensz. van Rljck uit Delft en Hugensz. Hun pelgrimage, welke had hebben, al, het met de wapen, in de vuist zijn zoon Portugal tot een vrede, met Inbegrip van teruggave van 10 Me! 1581 tot 29 Maart 1582 uit en thuis had gedwongen. Er waren er In Ne duurde, voerde hen over Korfoe, dat ook nu Weer van derland, vooral In de provincie Zeeland die zeer de belangstelling heeft en ze vertellen er van, dat : genteresseerd wa, in de West-Indische Compagnie de vrouwen er .^enijnich s|jn al, sij toemlch wor - dle toen verlangden, dat men om Brazili den den ende beten dan een man, hlj most daerof sterven." openbaren oorlog zou aanbinden. En ook In tateren tijd. zelfs nog In onze dagen, meenden sommigen te mogen -preken van het verzuimde Brazili"! DE WANDELAAR. -z_ar wie de feiten voor oogen houdt, dat Neder land toen een bevolking van 2 mlllloen menschen. Het Kent- of wlnternummer van De Wandelaar" In Europa een zeer uitgebreide vrachtvaart dreef (uitg. A. G. Schoonderbeek te Laren N.H.) opent en bezig wa, ia Azi een groot koloniaal nand__> met en teekening van A. Beeft.*.. .Hoeken In -ijk te stichten, dle moet van zelf begrijpen, dat r de eeuw." dat als winterse! tafereeltje gevoelige o al voor de verovering, dan toch stenig nie kwaliteiten heeft, maar waarin on, de vogeltlguren voor de kolonisatie voldoende krachten ter dahlk> minder kunnen bekoren. king zouden kunnen staan. Ook Nieuw-Nederland Het bijbehoorende artikel, genaamd Het zwarte met Nieuw-Amsterdam (nu Nieuw York). I daar kader" vertelt over den harden dobber, dien da , om geen voor Nederland geslaagde kolonisatie ge bende zwartrokken al de winter bijzonder , worden. Ook in de geschieden! en haar be_.-.. streng is. i-lng heeft men met feiten, nlet et utopien rek Het wandelen ln den winter beeft en apart, ning ta kouden.' bekoring voor al diegene, dia zoo varatandlg pin

heeft ingeruimd. Een schilderij in de verzameling op het palels in het Noordeinde, heeft hij kunnen identificeeren en in plaats van voor te stellen den Vrede van Utrecht, blijkt het te verbeelden het luiten van den vrede met Portugal op 31 Juli'1680, dus 29 Jaar nadat dit land zijn onafhankelijkheid herkregen had. Wie de schilder is Is onbekend gebleven, welke zaal afgebeeld is idem, maar het moet een zaal in het gebouw der Staten-Oeneraal op het Binnenhof geweest zijn en ook ls niet be kend wie de opdrachtgever is geweest. Maar aangezien het geen gewoonte der heeren Staten was om zulke afbeeldingen te laten maken, is de opdracht vermoedelijk uitgegaan van den buitengewonen gezant van Portugal, Don Francisco de 'Meilo, die als eenige Portugees onder de onderteek. naars, op het schilder, is afgebeeld. Japikse zegt over de verhoudingen met Portugal oa.: .Portugal vroeg teruggave van de op dit land door de Oost

jetten zijn bewaard gebleven ' Utrecht heeft een compagnie gehad, waarin OH. de weduwe van Jan Willem Friso ingeschreven heeft. Over Cunningham van lloens en Lavater naa' hun briefwisseling schrijft dr F. Falk ze is, zegt hij behalve van beteekenis voor d geestelijke cultuur der 18e eeuw. van belang als biografisch bron. Dr D. de Man schrijft over moderne devotie en Dulteche mystiek en geeft de betrekking tus

gediept. De protocollen van resp. vier en twee notarissen, de Staaten van de Desolate Boedelskamer en inventarissen van erfenissen hebben een ongekend rijk materiaal aan het licht gebracht. De rage heeft in de Nederlanden niet lang geduurd n de overheid is er op haar hoede door geraakt. Vrijwel alle plannen voor speculatieve' maatschappijen -n compagnien, welke der magistraat van de steden van eenige importantie werden voorgelegd, zljn afgewezen, de Staten-Oeneraal stuitten allerhande loterijen en van alle compagnien, welke in Rot terdam in 1720 zijn opgericht, leeft alleen nog de Maatschappij van assurantie, disconteering en be leehing: in Amsterdam is r geen enkele opgericht kunnen worden. Den Haag heeft een Compagnie van beleening gehad met 987 inschrijvers de bil

bij tijc en wijle de gezellige kachelwarmte ta ontvluchten en zich wakker te laten schudden door den verkwikkend frisschen geur. dle opstijgt uit akker en boschboden. Onze leidsvrouwe dra. M. Barendrecht-Hoeh. maakt ons. als we eenmaal op het goede pad zijn, opmerkzaam op de stille schoonheid van het landschap in den winter, da. voor den ingewijde reeds de belofte van bet-volgende voorjaar in zich draagt. De belevenissen van D. van Sijn bij het nest van een torenvalk. dat na moeizaam geuren In een eenzame duinvallei werd ontdekt, zijn dan aan da beurt. Aardige illustratie, ais altijd vergezellen da folkloristische bijdrage van C. CreUer. Ditmaal komt een vorm van volksgeloof, die in de meest verschillende streken voorkomt en bij uitstek past bij de donkere winternachten van het ogenblik, ter sprake. Weet de lezer af van het bestaan van weervolven en heeft deze wel eens gehoord van het. vel", dat om klokslag middernacht door den schoorsteen komt vallen? Het chapiter steenzettingen heeft dr A. C. d, Koek in de vorige aflevering al aangeroerd. Thana gaat hij hier verder op in en maakt het ons aannemelijk, dat de veronderstelling, dat dergelijk bouwwerken behalve ah, grafmonument eveneena als zonnetempel gediend hebben. gerecht-

vaardigd is. Vervolgens ontvangt Slot Assumburg ons binnen zijn gastvrije muren, terwijl buiten de Zuidwester raast en tiert, waarna wij ons hart ophalen aan romantiek en die de uitbundige viering van het midwlnterfestljn onder leiding van burcht^ heerhergbergvader Geert Dils volop te genieten geeft. Dr A. Schrygrond compareert met een waardee rende bespreking van Deel n van Het Vogeljaar, waarbij eenige zeldzaam schoone foto's aan den

tekst kracht bij zetten. De aan Wandelaars-lezers allang niet meer onbekende medewerker A. Coc.uyt begint een nieuw, serie artikelen, waarin hel natuur en ste.nhoon van Schouwen en Duiveland aan de orde is. Tee keningen van de meest typeerende bezienswaardig, heden en schilderachtigste plekjes van dit Zeeuw, sehe eiland vormen hierbij een welkome aanvulling^ De twee volgende bijdragen, getiteld: Winter in de stad en buiten door.T. Tieleman Jr en Onza vogel in den winter door H. F. Wiegman sluiten zich goed bij elkaar aan. Het eerstgenoemde verhaalt van den nood onder de watervogels tijden, aanhoudende vorst, het tweede laat ons zien, hoe wij dien nood met eenvoudige middelen en weinig moeite kunnen lenigen. De korte wandeling verleent plaat, aan genoeglijke stukjes, van toepassing op de dagen tu_-_h_ Sint Nlcolaas en Kerst, Het ongewoon omvangrijk en fral verluchte wlnternummer vormt een klinkend besluit van een Jaargang, die ons weer een grooten schat op het gebied van natuur, stedenschoon en folklore geschonken heeft.

COSMORAMA.
Cosmorama wijdt een beschouwing aan de -esthetica van ht winterlandschap. De redactie deelt mee. dat Cosmorama internationaal wil blijven, al moet men zich sinds Sept. '39 eenigszins behelpen. Cosmorama I bondsorgaan geworden voor den Bond van N_-F'.V. Als laatste nummer van den jaargang 1940 bevat no 12 een .lphabetlsch namenregister: De fotoreproducties staan natuurlijk ook In het teeken van den winter, zijn schoonheid en zijn mysterin. Extra vermelding, verdien .Ulijp en nevel" van Max Paulua en Winterzon en nevel" van Sepp Allgalu. Er zijn tevens enkele goede portretten, nl. van 5. Mlerzeoka. W. G. van Veldhoven, Moeder en kind" van Paul WKII en een goede babyfoto van Gust Sterk.

KLEINBEELDFOTO.
Klelnbeeldfoto kondigt een nieuwen fotowedstrijd! aan en teven een rubriek .Fotocrltiek" W. Benmbrugge beschrijft zijn ervaringen met den Lelcaper ondel. Hij fotografeerde motor (max. 3 hiermee oa. den aorobaten-prong van de .Llve Vo. wen", dle den afgeloopen zomer bil .tramd-Tge. documenten. Het fotomateriaal I, weer ulhdekend Groot* bewondering moet men dabden voor Om het vlugst" van van der Graaf, dama n hond, dia om het Vlug zwemmen in tintelend water.
verzorgd.

>pt*ad-n. Volgt let over Kerstfoto', n over fotografie n

__

HET VADNUI-ANV

_.

WOENSDAG 1 FANVAM 1941

Binnenland

OCHTENDBLAD C

Prins Willem V en de luchtvaart

Een historische ballontoeht op 12 Juli 1785
BLANCHARDS ERVARING
en der eerste luchtvaarten was de Fransch

Laatste Amsterdamsche raadsvergadering in 1940

Gistermiddag heeft de gemeenteraadvan Amsterdam zyn laatste vergadering van dit jaar

AFSCHEID VANDEN HEER H. NIJGH

Als directeur van de Nieuwe Courant Rotterdamsche

EEN ORKESTLID VAN HET GOEDE TYPE

Hij wa, tamelijk klein van tuk. bad een stel niet onberispelijk rechte beenen. zijn gelaat verried een pientere slimheid en de taal dle hij sprak was niet meer Duitsch en nog lang niet Nederlandseh. Hij heette Borawitz en wanneer iemand hem vroeg waar bij was geboren, luidde het antwoord: l_attowitz in svlezin. dieft bal de roessge grenz." Zijn orkestraal ambt was dat van slagwerker, zijn hoofdinstrumenten waren de pauken, die hij meesterlijk bespeelde en onberispelijk stemde. Maar ook de andere slaginstrumenten wist hij uitmuntend te behandelen. Een enkele bekken slag van hem. zooals bijv. in Mazeppa van _.iszt trilde nog seconden-lang na. Dat hij zich voelde", was onloochenbaar maar gerechtvaardigd en zijn opmerking, wanneer een der beide andere slagwerkers een door hem gegeven aanwijzing of voorschrift niet opvolgde: ik bin de chef van 't schlagwerk". had mijn volle instemming. Het daaruit blijkende gevoel van eigenwaarde ging gepaard aan een lichte nelging tot zelfoverschatting en een onwrikbaar geloof in de juistheid van de regels hem in zijn leertijd bijgebracht Hij was nog een van de seniores. die bun opleiding hadden genoten (?) in een zoogenaamde Ztadtpfeiferei. Die instelling, waar de leerjongens allerlei instrumenten leerden bespelen (ik heb er gekend, die goed fluit hobo en klarinet bliezen en ook thuis waren op de contrabas), waar zij bijna den gansenen dag zich moesten oefenen en in de overschietende uren allerlei huishoudelijk werk voor de Meisterm hadden te verrichten, wordt namelijk in haar resultaten wel eens onderschat Tijdens een repetitie zag ik. dat de man de rechtsche pauk met de linkerhand, de linker met de rechterhand sloeg. In de tien minuten rustpoos. die wij omstreeks half elf namen, riep Ik hem bij mij en maakte de opmerking, dat het toch rationeeler ware: rechts met de rechter-, links met de linkerhand. Hij schudde met waardigheid het hoofd en sprak: Oeht nil! Et les methode. Ltarkes maattheil rechts, srhwaches links." Methodes die zulke dwaasheden verkondigen lap ik aan mijn laars. Ik kan die in mijn oog verkeerde manier niet langer toestaan," was mijn wederwoord. Den volgenden morgen stond hij op mij te wachten voor het repetitielokaal en zei: 't Jent! Ick heb 't emal probiert." lets dergelijks gebeurde bij het instudeeren van de balletmuziek uit S a m o n etDalila: daarin komt een ostinato in de paukenpartij voor: een rhythmische figuur van twee maten, die minstens dertig maal achtereen wordt herhaald. Daarin kon ik den pauker maar niet meekrijgen; h was altd even ten achter; ten einde raad besprak ik ook -leze kwestie met hem en liet mij onder vier oogen de figuur voorspelen. Ik zag dadelijk waar de fout school en zei hem: Kijk eens hier! Je ziet voortdurend naar mij. den dirigent, en dat is je kkt ook telkens in je partij best; maar en dat is hier niet noodig. Die figuur is gemakkelyk te onthouden, cri wanneer je nu uittelt hoeveel keeren zij herhaald wordt dan behoef je maar de maten, in gedachten, twee aan twee te nummeren en de zaak is gezond. Er is nog iets: je kijkt e.k te veel op je handen en stokken; en dat heen en weer blikken is oorzaak van de vertraging. Probeer 't eens z: kijk strak naar mij en mn stokje, werp geen blik op partij en instrument en sla niet op 't midden van de vellen, maar. aan de buitenste randen". Ik nam zijn stokken en demonstreerde zoo goed als 't ging mijn bedoeling. Almaar: 't wird nit wissen? Ik zou 't ergens voor kunnen gebruiken." Gem! ik werd ze de meneer morgen mit brengen." was zijn antwoord. Eenmaal bezitter van de stokken, zette ik mij aan 't werk: ik verwijderde eerst de viltkoppen. kocht b een drogist een paar kleine zachte sponsjes en liet door een instrumentmaker twee lange, dunne koperen schroeven en twee leeren stoytplaat. vervaardigen: bovendien liet ik nog in de beide stokken een lange opening boren in de bovenzijde. Daarmee had ik alle be noodigdheden ter beschikking. Eerst stak ik de schroeven loodrecht door de beide sponsen en daarna door de stoot plaatjes waardoor stevigheid verkregen werd: stak toen de schroeven in de boorgaten en drong ze met den schroevendraaier zoo ver mogelk zoodat de sponsjes muurvast op den stok waren gehecht. Het eenige wat nu nog overbleef was den sponsen den jukten bolvorm te geven: dat geschiedde door een draad er door te halen en dien zoo vast te trekken, dat de spons den kogelvorm kreeg. Dat alles ge lukte, de stokken zagen er keurig uit. Ik nam ze mee naar de volgenderepetitie, toonde ze aan Borawitz. die met een verrukt gelaat zei: Ach. de meneer kan toch alles." Dat omtrent het een en ander wat zijn valt aangaat maar omtrent zijn persoonlijken aai. en moraliteit valt eveneens veel goeds te vertellen. In de eerste plaats: hij hadden eigen schap, die niet altd voorkomt: h bezat cc gloeiende geestdrift voor zijn taak en streefda er naar die zoo goed mogelijk te verrichten. Had ook de echte liefhebberij in zijn werk en kon van genoegen glanzen, wanneer iets moei lijks hem goed gelukt was. De partij voor xylofoon in de Dan se macabre van SaintSa.ns te spelen was hem steeds een genot (op dat instrument was hij een virtuoos) en hlj straalde van voldoening wanneer de gevaarlijk, paukenslag in de ouverture Donna Diana), op het tweede van de drie maatdeelen. precies op tijd kwam. Naderde dat critieke ooeenblik dan liet zijn blik mij niet los en zag ik aan zijn even beweeglijke lippen hoe hij nauwkeurig de maten telde. Geen grooter genoegen kon ik hem bewijzen, dan door hem te verzoeken een andere slag werkpartij op zich te nemen, omdat hij ze veel beter ten uitvoer bracht dan zijn beide partijgenooten. Eens in zijn leven heeft hli een daad b gaan. die. toen ik ervan hoorde, mijn uiterste bewondering en waardeering wekte. Hij werkte vaak mee in een van die kleine ensemble! die. bij studentenpartijen de muziek verzorgden en de slecht bezoldigde orkestleden vonden daarin een bescheiden aanwas voor hun onvoldoende salaris. Borawitz was in zijn jonge jaren en ook nog als huisvader zich vaak te buiten gegaan aan alcoholische dranken, maar op een gegeven oogenblik kwam hij tot inkeer, zag in. dat hij op een hellend vlak naar beneden gleed, zei tot zijn collegae ..Noe trink ik kein tr.pf meer" en hield zich trouw aan dat wijze besluit Wanneer tijdens zulk een studentenpa.!., de leden van het musiceerend clubje getracteerd werden, vergenoegde hij zich met limonade, thee of koffie. Hij was >. oorgoed een overtuigd geheelonthouder geworden. Dat wist een jong student; hij verzekerde zijn kameraden, dat hij bij de eerstvoorkomende gelegenheid den man zou weten te bewegen zn beginsel ontrouw te zijn. Spoedig deed zich de kans daartoe voor: weer werkte Borawitz bij een partij mee; de student, ook aanwezig, komt p hem toe met in de eene hand n glas cognac, in de andere, tusschen duim en wijsvinger, een gouden tien gulden-stuk. Hij zegt Borawitz. dat tientje is voor jou. wanneer je het glas leegdrinkt. Maar.... h stuitte op een onwrikbaren weerstand: het glas werd niet leeggedronken. het tientje weigerend afgewezen. Wie nu weet wat tien guldens beteekenen op het budget van een slecht bezoldigd huismet mij vader met een groot gezin, zal weigering een heldendaad noemen. die Den vader schonk het levendige voldoening, dat een van zijn zoontjes, wien h het tromdanig van zijn onderricht slaan geleerd had. geprofiteerd en zooveel dispositie had voor dat slaginstrument, dat reeds, toen hij nog slechts zeven jaren oud was. zijn roem als virtuoos in Utrecht algemeen verbreid was. De trotsche vader had van zijn jongen met het instrument een foto laten maken en toonde deze met voldoening aan een ieder met wlen hij in aanraking kwam. Van nog een eigenschap moet ik gewagen: Borawitz was een muziek-copist zooals Ik maar weinig gekend heb. Wat op dit gebied uit zijn handen kwam was zoo af. zoo net. zoo nauwkeurig als men maar wensehen kon. Men kon hem ook het transponeeren van een lied met pianobegeleiding veilig toevertrouwen. Ook dat was steeds in orde. Sterk gevoelde hij zich in zyn eer getast wanneer zijn collega's hem plaagden en hem gekscherend toevoegden: als jij de muziek geschreven hebt kunnen we geen herstelling. teeken van een kruis onderscheiden. Dat griefde hem meer dan noodig was, immers het was als een grap bedoeld en daarenboven, hij werd van alle zijden ook als coplst gewaardeerd en bewonderd, hetgeen hem toch een groote voldoening moest zyn. Zoo heeft h alle partyen van Seleneia, de opera in n bedrijf van Emile von Brucken Fock, geschreven en die van menige Nederlandsche compositie, door mij ter uitvoering aangenomen. De nauwkeurigheid door hem betracht bij het volvoeren van zijn werkzaamheden als orkest lid en copist betrachtte hij ook in zijn uiterlijk, wanneer hij in de concertzaal moest werkzaam zn: hagelwit waren das en overhemd, onberispelijk geschoren zyn gelaat: in elk opzicht toonde h een welverzorgd uiterlijk. In mijn lange loopbaan als dirigent hebben meer dan vierhonderd orkestleden onder mn leiding gespeeld; een groot aantal daarvan heeft zich onderscheiden door blzondere toewijding, nauwkeurige plichtsbetrachting en liefderijke vervulling van hun taak; temidden van dezen was een kern, die deze hoedanigheden in buitengewone mate bezat. Een der beste onder hen was de brave Carl Borawitz, aan wien ik steeds ln erkentelijke waardeering terugdenk. Wouter llutschcnruzter.

MOERKAPEL

MET DE BOEREN VAN

taan Nicolaa

Fran^ol Blanobard. een tochnis-h wonder der 18e eeuw. Nauwelijks 16 jaar oud bad bij reeds een ragen uitgevonden, die door en vernuftig mechaniek bijna 40 km onafgebroken kon afleggen. Daardoor werd de aandacht van bet Flansche Hof op hem gevestigd en werd hij aan het staldepartement verbonden. Het gelukte hem een waterwerktuig te waken, dat in het Koninklijke slot Versaiiles aangebracht leer practisch bleek. Koning _-odewUl_ XVI vertoefde gaarne in de werkplaats van den nog slecht, .jarigen werktuigkundig, die zicb Wyna onverpoosd bezig hield met zijn lieveling-denkbeeld, het vliegen. Hij slaagde er ten slotte in. een z.g. vliegend chip te vervaardigen, dat zich door een klein tegenwicht 5 m boven de aarde kon verheffen. Geen wonder, dat Blanchard een der eersten was. dle zich in 1782 naar Annonav spoedden, vaar de papierfabrikanten gebroeders Montloifler den luchtballon hadden uitgevonden. Deze bestond uit een grooten bol van gevernist papier, die van onderen een opening had en waaraan een korf van ijzerdraad was be vestlgd; daarin werd een brandende stof ge plaatst. Door de verwarmde lucht steeg de ballon dan tot zekere hoogte op. Al spoedig werden nu zoodanige verbeteringen aangebracht dat ook menschen In een .buitje onder den ballon de luchtreis konden maken. Het scheen iets ongeloofelljks en velen, die het goddeloos achtten, dat de mensch zich als een vogel in het luchtruim wilde verheffen, meenden, dat het einde der wereld nu nabij
was.
2_

tot den Franseben gezant doch bet gelukte ook niet en van beiden ver te balen, zit-) terug te trekken. Ten slotte bemoeide de Prins zicb met het gevat Zijne Hoogheid meende, dat bet tot dan maar moest beslissen. Zoo geschiedde. In b<* half acht stegen Blanckard n llonlnckton op. eerst langzaam, dan iets vlugger, totlat .die vervloekte schoorsteen" andermaal verhindering bracht Het net van den ballon raakte er aan vast doch met behendig manoeuvreeren wist Blanchard los te komen. Na nog wat ballast te hebben uitgeworpen, rees de ballon vrij nel tot boven het Noordeinde. Daar werden de luchtreizigers door houderden luide toegejuicht Gok op 't Buitenhof, het Plein en de Poten gebeurde dit Hoe velen zich ook ontstemd over het lange wachten hadden teruggetrokken, nog meer waren achtergebleven, om getuigen te zijn van een nog nooit ver toond schouwspel. En ds. beide reizigers bleven met het roodwit-blauw en het blauw-wit-rood zwaaien, tot lat de wolken bun het uitzicht op 'sGravenhage

doen

gebonden. Hierbij Is onder meer goedgekeurd de voordracht van B. n W. tot het luiten van een overeenkomst waarbij het Nationaal Lucht vaartlaboratorium het recht verleend wordt tot aankoop van een strook gemeentegrond nabij den Sloterweg. benevens een voordracht tot het doen uitvoeren van werken behoorende tot het Boscbplan. Het College van B. en W. werd voort gemachtigd aan personen, die ingevolge de wet betreffende bescherming tegen lucht aanvallen, al dan niet tegen vergoeding, diensten verleenen en die in verband daarmede door een ongeval getroffen worden, of hun nagelaten betrekkingen schadeloosstelling te verleenen. Wethouder Kropman vestigde er de aandacht op. dat hier sprake is van een voorloo pige voorziening aangezien een algemeene be paling te wachten is. De voordracht tot het vaststellen van de suppletoire begroeting no 4 voor den dienst 1949 werd aangenomen evenals een aantal preeadviezen van B. en W. ten aanzien van het. aanschaffen van leermiddelen door een aantal on derwijsinstellingen.

Heden. 1 januari 19l. gaat bet eervol ontslag in. dat de aan_eelhou_*er'__a___ng van de
Nieuwe Rotterdamsche Courant N.V. op 29 Maart 1940 op diens verzoek verleend beeft aan den directeur der vennootschap, den beer H. Nijgh. Reeds op 1 April was mr H. de Bloem, de adjunct-directeur. die in Mei 1939 tot waar nemenden directeur was benoemd, naast hem ais directeur opgetreden. Bij dit afscheid schryft de NItC. het volgende: ..Het waren gezondheidsredenen, welke den heer _*ijgh genoopt hadden tot het besluit om heen te gaan, zooals zij hem het jaar tevoren reeds bewogen hadden zijn functies van be _tu--_i_ van de Vereeniging De Nederlandsche Dagbladpers, wat hij tientallen van jaren was geweest, van lid van den Uitvoerenden Raad voor het Advertentiewezen en van voorzitter, den eersten voorzitter van denRaad van Beheer van het Algemeen Nederlandseh Persbureau, het bekende /__._. neer te leggen, BU dia gelegenheid is hij tot eerelid van De Nederlandsche Dagbladpers benoemd. Op den dag, waarop de heer Nijgh het directeurschap neerlegt, om de belangen van het blad. dat in zijn gevoel in zulk een sterke mate ook zijn blad is geweest zooals de redactie er harerzijds trotsch op was. dat het haar blad w.s, als commissaris te blijven dienen, wordt de N.R.C. 97 jaar. In deze jaren, die de eeuw tot aan den rand vullen, hebben drie geslachten Nij_h de krant de zakelijke leiding gegeven. welke zij behoefde om het werk der opeenvolgende hoofdredacteuren ten volle tot zijn recht te kunnen zien komen. Het was de grootvader van den heer Nijgh, die met ingang van 1 Januari 1844 het een jaar tevoren opgerichte Rotterdamse. Staatkundig Handels-, Nieuws- en Advertentieblad voortaan als Nieuwe Rotterdamsche Courant liet verschijnen, toen echter nog slechts driemaal per week. In 1874 werd de zoon tot mededirecteur benoemd. In 19.8 volgde de kleinzoon zijn vader bij zijn overlijden op. Twee-en-dertig jaar heeft de heer H. Nijgh dus de commercieel, en technische leidingvan de N.R.C. gehad. Hoeveel is er dien tijd niet aan de krant veranderd! Hoevele van deze veranderingen kroegen den stempel van 's heeren Nijghs ondernemingsgeest en doorzettingsver.
mogen!

ontnamen.

Toen werden enkele briefjes uitgeworpen met het verzoek, die ten paleize terug te bezorgen. Tot ruim 9 uur bleven Blanchard en Honinckton in de lucht; toen meende men te moeten dalen. De ballon Kwam terecht op een weiland bij het dorpje .....kapel, in de nabij heid van Gouda gelegen. Op vele plaatsen in Zuid-Holland was hij reeds opgemerkt. Sommigen meenden, dat de maan' naar beneden kwam; slechts weinigen wisten, dat er een ballon uit den Prinsessetuin te 'sGravenhage was opgestegen. Velen waren overtuigd, dat hier tooverij in het spel was. Ook te Moerkapel vertrouwde men de. zaak niet en tal van boeren, met hooivorken en zeisen gewapend, spoedden zich naar de plaats, waar het vreemde geval was neergekomen. Toen men echter menschen uit het onding zag stappen, veranderde voor hen de situatie. Er was wat voor hen te halen; en nog vr Blanchard en Honinckton, die ongewapend waren, .er zich tegen konden verzetten, stak een der boeren met een hooivork in den ballon. Met een luiden knal zeeg deze ineen: nu werd het schuitje nagezocht en daaruit gehaald wat naar de meening der boeren wel bruikbaar was. en daarna moedwillig vernield. Blanchard. die geen woord Hollandsen kende, en de Engelschman Honinckton, eerst eenige maanden in Staatschen krijgsdienst slechts bitter weinig, konden zich niet verstaanbaar maken. Wol begrepen ze, uit de gebarentaal van den eigenaar van het land. dat deze 10 ducaten schadevergoeding eischte. Doch zooveel hadden de luchtreizigers niet b zich, en met minder wilde de boer in geen geval genoegen nemen. Daarom stelde h, na lang dreigen, zich tevreden met een briefje van Blanchard, die hem wist duidelijk te maken, dat hij zich daar mede tot den Prins kon wenden temeer daar een naderbij gekomen heerschap den boer ver telde, dat de ballon uit den Prinsessetuin van het paleis was opgestegen.

De centrale keukens
Bij de behandeling van de voordracht van B. en W. tot het doen bouwen van een nood keuken en een uitgiftelokaal voor het verstrek ken van warme maaltijden en tot het aanschaffen van kookketels. werden door een viertal raadsleden te dezen aanzien vragen gesteld. Wethouder Van Meurs zeide de voordracht nit anders dan als een kwestie van noodzaak te beschouwen. B. en W. meenden voor de allerarmste bevolking reeds maatregelen te moeten nemen, alhoewel voor de door het rijk te bouwen keukens gewacht moest worden op het resultaat met de proefkeuken. welke in Rotter dam in gebruik gesteld is. Het Verstrekken van voedsel op deze wijze geschiedt door het rijk in samenwerking met d gemeenten, De wet houder deelde mede. dat als prijs per portie is vastgesteld: dertien cent Dengenen, die onder. gunstiger financieele omstandigheden leven, zal iets meer in rekening gebracht worden Ook de middenstand zal van het oprichten der centrale keuken eenig financieel profijt trekken, aldus de heer Van Meurs. Op 6 Januari zal op drie verschillende plaatsen in de stad met het uitreiken van voedsel begonnen worden. Op 16 Januari zullen nog drie punten daaraan toegevoogd worden. Het transport naar deze punten geschiedt per auto van den Haarlemmerweg, Tenslotte werd tot lld van het bestuur van het Burgerweeshuis benoemd mej. mr A. E Ribbius Pelletier cri tot leden van het bestuur der burgerlijke instelling voor maatschappen.ken steun de heeren J. B. Manger, E. H. A. Melis en _. Ram, allen aftredend lid. Nadat de raad de rekening 1939 had goedgekeurd, wenschte de voorzitter mr Kropman, den raad en de ingezetenen van de hoofdstad namens B. en W. een gezegend nieuwjaar. BEGRAFENIS W. A. VAN DER KOLF. Op de algemeen, begraafplaats Crooswijk te Rotterdam is gistermiddag het stoffelijk over schot van den heer W. A. van der Kolf, die op verschillend gebied een bekende persoonlijkheid daar ter stede is geweest, ter aarde be' steld. Aan het graf heeft allereerst het woord gevoerd de heerBurgers, voorzitter van het college van'brandmeesters; dieherihhrde aan Vi feit dat de heer Van der Kolf bijna vijftig jaar zijn beste krachten heeft gewijd aan het college van brandmeesters, in het bestuur waarvan hij vrijwel steeds heeft gezeten. Mr van vck merkte vervolgens op. dat van de oprichting van het scheidsgerecht af. d heer Van der Kolf zitting had in het college. Hij heeft de hem toegewezen taak steeds met groote nauwgezetheid vervuld. Mr van Dam heeft gememoreerd, dat de heer Van der Kolf byna een menschenleeftijd lang zn groote gaven in dienst heeft gesteld van de vereenigingen Het Noorden en van de Bultensociteit Lommerrijk. De secretaris van de afdeeling Rotterdam van den Bond van Staatspensionneering, de heer P. Rauws, heeft den gestorvene tenslotte herdacht als voorzitter van die afdeeling.

"

""

uur van Dover naar Gala's overstak. Koning Lodewijk beloonde zn kranigen technicus met 12000 francs.

Januari 1783 Blanchard met een luchtballon In

De verbazing steeg ten top. toen den ?en

schen gezant gehoord had van Blanchard. overtocht over het Kanaal, zou gaarne .net dien luchtheld kennis maken. De Prins toch had zich. na de uitvinding door de gebroeders Montgolfier, veel bezig gehouden met de lucht Vaart. Op verschillende dagen waren reeds kleine ballons opgestegen uit den tuin van het Oude Hof, om de verschillende luchtstroomingen Waar te nemen, en na te gaan, hoe boog de ballonnetjes stegen bij verschillende vullingen. Den gen JuU 1785 gaf Blanchard gehoor aa. 's Prinsen uitnoodiging en bracht zijn ballon Deze werd opgesteld in de zaal van het Pa leis en mocht tegen betaling door het publiek worden bewonderd. Blanchard was daarbij tegenwoordig. Velen maakten gebruik van deze gelegenbeid, om den wondermensch te zien. die zo. der schip van Engeland naar Frankrijk was gekomen. Slechts de Patriotten bedwongen hun nieuwsgierigheid en bleven weg uit haat tegen Oranje; ook. zij. die het satanswerk vonden, dat de mensch, wien God geen vliegorganen had toebedeeld, zich toch boven de aarde wilde verheffen, hielden zich afzijdig. De belangstelling van Prins Willem V in de luchtvaart.i>wa_ oorzaak, dat opnieuw hatelijke pamfletten tegen hem verschenen. Doch velen, zelfs uit andere plaatsen, maakten zich op. om iets te zien. wat nog nimmer hier te lande was vertoond, iets. dat aan het onmogelijke grensde.

Stadhouder Willem V. die van den Fran

"""

nee.

kele woorden gezegd, zoo was zyn besluit, komt dit alles hierop neer. dat ln de vijfentwintig jaar, waarin gij den directiescepter gevoerd hebt, het gansche technische bedrijf en zijn huisvesting van boven tot onder en naar alle windstreken is vernieuwd, gemoderniseerd en
uitgebreid".

legenheid van zijn vijfentwintig-jarig directeursjubileum. De toenmalige hoofdredacteur, mr G. G. van der Hoeven, ging in zijn toespraak terug tot den aanvang van deze jaren. In en

In 1933 werd de heer Nijgh gehuldigd ter ge

Eindelijk was de gewichtige dag aangebroken. waarop iets ongehoords zou gebeuren, lets, dat het nageslacht eenmaal als een ongekend feit zou vernemen. Den 12 Juli 1783 was het buitengewoon mooi weer. Blanchard. 12e opstijging zou ongetwijfeld de kroon spannen, wat belangstelling betrof. Reeds vroeg in den morgen werd de ballon opgesteld in den Prinsessetuin. waar vier rijen Van zes groote vaten met water werden gevuld. _._ waren van blikken buizen voorzien, waardoor het gas, dat zich straks, na bijvoeging van vitrioololie en zink in de vaten zou ontwikkelen, kon opstijgen, om de twee groote oxhoofden te vullen, waaruit het door een met elastieken gom bestreken buis van zijden taf in den luchtbel kon komen. Precies te 12 uur liet Blanchard, door Prins Willem vergezeld, de vitrioololie en het zink in de 24 vaten doen en reeds een half uur later rook men gas in den tuin. Blijkbaar hadden de blikslagers de buizen niet voldoende luchtdicht gesoldeerd. Meer dan 1 uur ging verloren met het opnieuw soldeeren van enkele buizen. 3 uur bleken de oxhoofden toch reeds vol gas te zijn en kon met het vullen van den ballon zelf worden begonnen. Ook nu weer storing. De tafzijden buis bleek lek. vermoedelijk kwaadwilligheid. Dit moest dan gebeurd zn tijdens de tentoonstelling in de zaal. Blanchard verloor echter den moed niet en herstelde zelf de fout Nu zwol de ballon wel. doch niet sterk genoeg. Een onderzoek dracht aan het licht, dat hierin speldeprikken waren gegeven en wel op verschillende plaatsen. De Prins, hoewel reeds veel plagerijen gedurende de laatste jaren gewend, gaf duidelijk zyn verbolgenheid te kennen en trok zich met zijn gezin terug. Blanchard wilde echter in geen geval ditmaal de luchtreis uitstellen. Onvermoeid bleef h be zig tot ruim S uur. doch geheel stuf werd de ballon niet. Toch noodigde h nu kapitein de Breuilpont van de dragonders en luitenant Honinckton van de musketiers, door den Prins aangewezen om Blanchard te vergezellen, om in het schuitje te stappen. Onder luid uit ge juich van de vele aanwezigen in den tuin. waar onder ook het Prinselijk gezin, verhief de bal lon zich heel traag. Daar bleef h hangen tegen den van de woning van den Heer Semschoorsteen van Basel. welk huls thans deel uitmaakt van het Koninklijk Palels. Het vloeken van Blanchard op Cette maudlte hemlne" mocht niet baten. De ballon bleef op dezelfde hoogte. Er moest dus gas worden uitgelaten, om te dalen. Opnieuw bijvullen zou te veel tijd kosten, wat niet gewenscht was met het oog op het

"""

bet Fransche briefje^ waarop hem 10 ducaten als schadevergoeding zouden worden uitbetaald, naar het paleis in het Noordeinde begaf, moest de Prins hartelijk lachen, om de list van Blanchard. Deze toch had een brief geschreven met den volgenden inhoud: Ik, ondergeteekende verklaar gedaald te zn op een leeg hooiland behoorende aan een lom pen, brutalen boer. die hierdoor niet het min ste nadeel heeft geleden en de brutaliteit had, 10 ducaten van mij te eischen, na mee te hebben geholpen, om mijn schuitje te plunderen en te vernielen en den bol te verscheuren. Blanchard." Dinzelfden dag kwamen de luchtreizigers, die te Rotterdam hadden overnacht eveneens te 's-Gravenhage aan. In een karos gezeten met de Oranje en Fransche vlag zwaaiende, werden ze in alle straten, waar ze doorreden, met gejuich begroet Ten paleize in het Noordeinde werden ze door het Prinselijk gezin vriendelijk ontvangen en namen als gasten aan het noenmaal deel.

" Toen de boer zioh den volgenden dag

_"

met,

'

Al heel spoedig na op 12 Juli 1785 moest het Prinselijk gezin Den Haag verlaten, waar men den Prins het opperbevel

" '" " het luchtfeest

der troepen had ontnomen. vit enkele brieven van het gezin van den Stadhouder blijkt echter duidelijk, dat hij ook daarna'nog veel belangstelling bleefkoesteren voor de zich steeds meer ontwikkelende luchtvaart, die in 1794 zelfs aanleiding gaf tot het oprichten van een Corps Arostirs in het Fransche leger. E. C. Houbolt.

Zelf getuigde de heer N!jgh b die gelegen heid, dat hij in die vijfentwintig jaar weleen, had gedacht: wat verandert er weinig; aan het eind moest hij evenwel constateeren, dat er toch heel wat gebeurd was. meer dan hij zelf wel had gedacht Met name repte hij toen ook van de verbintenis, welke hij de had laten aangaan met De Nieuwe Courant en Het Vaderland, het Dagblad van Rotterdam en de """ bijbladen van dit laatste. Sindsdien is de tijd reeds weer jaren gever derd, jaren waarin de directeur even onvermoeid is blijven organiseeren en reorganiseeren, om zijn blad, de bladen van zijn concern, voort gaand te laten beantwoorden aan de eischen des tijds. En nu het oogenblik gekomen is. waarop hij zijn directeurstaak geheel in andere handen ziet, nu kan het hem een voldoening zijn te bedenken, dat hij een periode van de krant, een lange periode, gestempeld heeft zoo als zijn vader het heeft gedaan en zyn groot vader voordien. Van de krant, waar het beginsel van scheiding tusschen directie en redactie wellicht op het pijnlijkst gehandhaafd is, heeft nochtans de heer Nijgh voor den tijd van zijn directeurschap de krant van Nijgh" gemaakt zooals het tegel kertijd de krant van haar hoofdredacteuren was. Dit alleen al is afdoende getuigenis van de kracht, de toewijding en de persoonlijkheid, waarmede de heer Nijgh de N.R.C. heeft ge diend, welhaast het derde deel van een eeuw".

"

gaan".

HASSELTSCHESTRAAT 1. Belgischepark Telef. 550190 Scheveningen F. F. Dame-kleermaker Bontwerker.

H. VAN LAAR

.' 't methode, meneer Borawitz?" Ja! .."Vel dan moet ik een pauker zoeken, die een andere methode heeft" Dat bleek hem te treffen; h bleef alleen achter in 't lokaal en studeerde een uurtje met inachtneming van myn wenken. 's Anderen daags mocht ik wederom hooren: 't Jeht de meneer (dat was zijn vertaling van het Duitsche der Her.", heeft gelijk. Toen wij het stuk speelden, ging 't met de pauken als vanzelf. Nog iets: beste meneer Borawitz" zei ik eens tot hem ik vind het toch eigenlijk heel verkeerd, dat wij maar steeds negeeren het voorschrift door de componisten gegeven omtrent de soort van de te gebruiken paukenstokken: met hout, vilt of sponskoppen. 17 ge bruikt in alle gevallen die met vilt; daaraan zullen we een eind maken: houten stokken hebben we van den fabrikant ontvangen b de nieuw bestelde pauken, u bezit verscheidene stellen met viltkoppen. die met sponsen kunt u dunkt m wel zelf fabriceeren." 't Jeht nit," klonk weer uit zijn mond. Ik reageerde niet daarop, liet een paar dagen voorbijgaan en vroeg toen zoo langs mijn neus weg: Kunt u een stel oude paukenstokken

EEN MEDITATIE OVER DEN TIJD

Wij worden wel haastiger, maar niet sterker
Wir sind die Zeit die kelne Zeit luidt de uitspraak van Friedrich Sieburg haf.mogeen lk is dat taalkundig niet heelemaal in den haak, maar voor het overige slaat h daarmee den spijker op zn kop. W leven snel. w hebben haast en kunnen nlet aan ons eigen tempo ontsnappen. Als w ziek worden en den dokter ontbieden, is het eerste wat w doen: onderhandelingen aanknoopen over het tijdstip onzer genezing, zooals we tegen den schoenmaker zeggen: En. Botervink. denk er aan. dat ik uiterlijk morgenavond mn slotje, weer terug moe hebben! En de aesculaap antwoordt weliswaar met 'n slag om den arm, met eenig vriendelljk voorbehoud ln zn stem (h kan niet heksen), maar de patint krgt toch den indruk, dat onze gezondheidsleverancier zich opmaakt tot de spurt; wij hebben nu eenmaal geen td. W, verwarren punctualiteit met haast to groote schade van eerstgenoemde. Nergens laten de menschen elkander langer wachten, dan juist in de millioenensteden, waar het levenstempo het hoogst is opgevoerd. Nergens bezoeken de mensehen- elkaar promptcr op het overeengekomen uur, dan in de slaperige dorpjes, waar het leven schht stil te staan.

sigen bodem van zooveel verwarring, dat de staag Jakkerende haast er des te merkwaardiger door wordt

beleefdheid, die zich in stiptheid uit Wij zn zwoegende, ploeterende en haastige menschen en diep overtuigd van het sophisme. dat mr Remington op z> schrijfmachines heeft aangebracht: To save time is to lengthen life!" Maar als de tram er dan twintig minuten over doet om ons van huis naar bureau te vervoeren en de taxi kan het in zes, wanneer w dus door een klein financieel offer niet minder dan veertien minuten sparen, he zetten w die abstracte winst dan eigenlijk om in concreter waarden? Die vraag is niet te beantwoorden. Men kan wei een enkel speciaal geval noemen, waardoor een bepaalde trein nog kon worden gehaald, wat dan ook weer zekere voordcelen met zich bracht maar l:. het algemeen zn w er steeds en onveranderlijk op uit om. td te winnen, zonder die winst aan te wenden. Hierboven zei ik, dat men stiptheid en haast verwart Maar dit curieuze probleem heeft nog veel mr kanten, wortelt in den dras-

duld. Uit een soort van onbestemden wrevel. Een klant komt b een fotograaf, bestelt hem. den gevel van een fabriek te fotografe. ren, twintig afdrukken en twee vergrootingen te leveren, op uitdrukkelijke conditie, dat dit alles den volgenden morgen om negen uur onvoorwaardelijk gereed zal zn. Anders kun je ze z weer meekrijgen, dan accepteer ik ze niet!" De tijd is te kort maar de fotograaf is bl met de bestelling. H werkt den gansenen nacht door en speelt het klaar, den arbeid op het geischte tijdstip af te leveren. Vier dagen later moet die fotograaf toevallig nogeens bij dien opdrachtgever zijn. En daar ligt zn werk nog, onaangeroerd. Meneer is er nog niet aan toegekomen, de foto's te gebruiken. Alleen ui gemelijkheid en het algemeene haastbese. heeft hij zyn eischen gesteld. *N*II zijn verliefd op de snelheid. W bridgen nog, w borrelen, w hebben dus nog liefhebberijclubs, w hebben wel td, want wij leggen nog patience op bureau, w houden nog lange telefoongesprekken, w zn maar menschen met duizend zwakheden. En het heele verschil tusschen den man uit 1913 en dien van nu, bestaat d__rin, dat wij den tijd andersverdeelen. Waarom? Wl wij verliefd zn op de snel heid. Men verwart haast met stiptheid, maar eveneens met nelheid. Het grootste deel der door ons ontwikkelde snelheid is ongemotiveerd. Maar wij maken onszelf wijs. dat z wel zin zou hebben, wl wij die snelheid zoo betooverend vinden. Ik ken een Jongen man van 27 Jaar, een niks nut, den held van twaalf ambachten, den zoon van een vr gefortuneerd man. dle maar n wensch kent op deze wereld. Het moge dan al zn. dat h op _lles neerziet, dat h volmaakt blas is op elk gebied, n ding is er, dat hem mateloos imponeert waarvoor h alles zou wit len geven: mee te mogen met een coureur in zn race-auto! H erkent het groote gevaar van doodvallen, maar zegt in volkomen ern't: Dat is niets, maar dan heb je taMinste iet

Het is hem, of het sneeuwt: kalenderblaadjes dwarrelen b milliarden naar benee. H wordt gekweld op tal van wijzen en n dier kwellingen is: dat hij geen haast meer maken kan. geen snelheid ontwikkelen. Wat gaf hij ervoor, zn wekker op half zeven te mogen zetten, tien minuten te laat op te staan, nog voor den spie gel zn das te strikken, terwijl hij reeds de deur ultvliegt zn hoed van den kapstok te rukken, terwijl hij reeds achter den autobus aanholt Dat is lven! En inplaats daar van zit h voor het venster en kan zn zenuwen niet ontspannen door de snelheid, die oe afgod der eeuw is.

Gewonnen t<jd verlengt het leven niet. Een auto stuift over den breeden weg, tot plotseling een band lek slaat Wg, snelheid! Het Is, alsof de motorkap den vorm aanneemt van een slakkenhui.. Hier is een ongeluk geschied: hier is de snelheid geknot! En pas p voor dezen man. zoogauw hij zijn reservewiel heeft gemonteerd! Hij gaat niet zijn verloren tijd inhalen, maar revanche nemen. H heeft behoefte aan den gierenden hoogen toon van 110 kilometer per uur, als een alcoholicus aan den te lang ontbeerden borrel. Hem winnen beduidt niet de verTijd lenging van het leven, w zn geketend aan de dosis ijver, de portie energie, de hoeveelheid werkzaamheid, die wij hebben meegekregen en die totaal onafhankelijk Is van het tempo waarin w onze voortbeweging opstuwen. En het meest het onverbiddelijks! zijn w geketend aan de natuurlijke lengte van ons leven. De vrouw van heden, de beaut, de slavin van de make up, staart naar de tikkende pendule. Alwr is z een half uur ouder geworden! Wr is het moeilijker, den hals z te masseeren, dat h jong lijkt, de rimpels rond de oogen weg te werken.... W overdrijven. W generallseeren. W ver geten speciale factoren, als de vliegmachine, die nog nt intijds het heilzame serum wist te brengen, waardoor de stervende gered werd. En zou meer. W vergaten: de excepties. Maar wie wrkelijk td wil winnen, niet als voorwendsel tot Jakkerende snelheid, maar tijd. om der wille van den td zelf. die moet om zes. inplaata van om acht uur opstaan. Dat is td. blanke, onberoerde td. geschikt voor bna

Als

"reeds vergevorderde uur. Mogelk zou de luchtreis nog voortgang kun nen hebben met 2 personen in het schuitje. Doch wie van de belde zou Blan chard vergezellen? Nchofficieren Breuilpont nch Honinckton wilde zlch terugtrekken. Belden meenden, dat men hen later van lafheid zou beschuldigen, als ze de reis nlet hadden meegemaakt! wie toch zou gelooven, dat ar geen 3 personen zouden kunnen opstijgen, welk getal ook door de verschillende nieuwsbladen wa,
genoemd.

boog tijd ta vertrekken. Blanchard wendde _lel

Inmiddels daalde de zon reeds n werd het

de klas verschijnt, laadt daardoor den toorn des onderwijzers op zich, niet omdat daarmee kostbare wijsheid aan den jeugdigen zondaar is voorb gegaan, maar wl het een inbreuk is op de orde. Maar de zakenman, die een uur later dan overeengekomen was op een afspraak verschijnt, egt (op betrekkelijk nlet eens heel erg verontschuldigenden toon): Het was ma onmogelijk, i*. had z onwijs veel te doen en het loopt .e altd zoo schromelijk tegen.... En dat begrijpen en billijken w allen. Wij U nueenmaal geen vorsten, met de vorstelijk.

een schoolkind en een sakenman ia laat komen Het schoolkind, dat n minuut over l in

Een berekening welke niet klopt Nemen wij gemakshalve eens even aan, dat de mensch uit 1913 acht uur noodig had om een karwei op te knappen, dat w thans in vier uur klaarspelen. Dan zouden w, volgens Bartjes. vier uur overhouden, die we kunnen beleggen in nieuwen nuttigen arbeid, of in zegenrijke ontspanning. Maar z staan de zaken niet. Al moge het misschien waar zn. dat w thans kwantitatief meer afdoen dan vroeger, het laat zich nimmer den schoonen vorm geven van zulk een ten geschenke gekregen vier uur. Keeren w terug tot den man. die veertien minuten won. door geen tram. maar een taxi te nemen en die niet een specialen trein moest halen, waarvoor h eigenlijk te laat was opgestaan. Wat dt h met dat kleine kwartiertje winst? H verkruimelt het. Hij knamelt het op aan twee zijden. Want ten eerste was de tram al wg en zocht h twee minuten naar de taxi in kwestie (rest nog maar elf minuten winst) en ten tweede verbabbelt h het restant op de plaats van bc stemming. Want w worden wel haastiger, maar niet sterker. Wij hebben onze ontspanning bruodnoodlg. niet alleen in de vrije avonduren, in de nachtrust en op den Zondag, maar ook in den vorm der kleine pauzetjes, onder het werk door. W hebben haast dat l een feit, maar grootendeels ult onge

Vijf begrootingen in zes minuten

Record van den Raad van Dongen De Baad der gemeente Dongen behandelde in zn vergadering van Maandagavond da begrootingen van het 6.E.8., het armbestuur, het gasbedrijf, het woningbedrijf en der ge meente voor 1941. Besloten werd het aantal opcenten op de gemeentefondsbelasting te be palen op 75 en op de personeel, belasting terug te brengen van 180 op 150. Een post onvoor ziene uitgaven, van ruim f 000, bij een totaal aan uitgaven en inkomsten van ruim f.40.000, werd als een behoorlijke reserve voor even tueele tegenvallers op de begrooting gebracht Na zes minuten waren alle begrootingen be handeld en vastgesteld. Voor de buitengewoon vele extra diensten werd aan het secretarie personeel, aan de veldwachters en den hoofd ambtenaar van openbare werken een gratificatie van t? 5verleend voor iederen amb tanaar.

beleefd!.... W Dit is een op de spits gedreven voorbeeld. Maar feit is en bluft, dat de mensch van heden

de snelheid als een beleving beseft een verlokking, een fel genotmiddel. En daarvr richten w mooie, 100-e geveltjes op, die w Haast en Stiptheid noemen. De werklooze zit voor zn venster en staart uit op de ledigheid, het niets zonder toekomst.

ieder doel.

ben we rondweg geen trek in. Nou dan!..,.

En dat weten we allemaal. Maar daar heb

__ H_w_-HIV

__.

WOENSDAG 1 F_uw_uu IMI

__>

e
Wallstreet melak:

DE FILMS VAN DEZE WEEK

Op Nleawlaandag-Ha te a_Mva_-Wre van de bPM al, <g legaW,ss: CINEAC dOWelWOpead van Maa yr. V_._H___A __,____. cl.ll__xA. tead 12 _.. E-__m v,O>,t_iW,: va nm_te der ______. -laegaag vaar aRe

TENTOONSTELLINGEN
MUSEA, ENZ.
OEATAN. lcaeutereUjk 12a. Tentom______
lm___he kuastaijverbeid.

FinancieelNieuws
Voornaam-te em SS Oee. * 22 llee. --.---andacbe d__e,< 333*193** 5 __ Pap. op be dultenlaad. J&ajlJM 15Mum Bekeningen __Mt3H. 2al4H 1ad_..... w.v aan led. gJSTJJSO _?H*.^2O v_____ aan het rijk.. ua4ay ',, Munt en -mater, oud _I____o_Hs -_______,., Mant. Zilver na. 12_77_U2 U-MiAM Tot munt e -maler-. _____n._ _ -a,,^,

Verkorte Balans v ande Ned. Bank

Deviezenbekendmaking (26) betreffende onverdeelde

gemeenschappen

_Ml___NT__. Geopend dagelijks van " mr. Mll**llEAi7NN_'. Geopend deNjl van

27 uur.

leemden.) ___ dO-rleopead van _,__. let TVVIV-THEATEU geelt kat dag en tra v-___i__g em IX aar vaa <, _: Onder de witten der k-vlkal-n-11-n.-.
Toegang

er

ave

leeftijden.

*____

APOLLO-THEAIER.

__e__e^

PASSAGE-THEATER. De roman van een VERLENGD

juweelea. l. 5.?

en

uur. 14 jaar.

vrouwen en

dokter. 30 en 8 uur. ZaterdagenZondag doorloopend van 2 uur af en 8 uur. 14 j.

A2TA.__I__.TER. Vorstentragedle(Ie week). 2H. 5- en?_ uur. Zondag IM. 2.45. 8 en I uur. 18 jaar. <_*TV-__!EAT_R. Ew Lebea Jaag' (le week). 215 en 7 J0u. Zondag van 2 uur al doorloopend. 18 jaar. METROPOLE-PALACE. Vorstentragedle (le

van 1018 uur. vlasdag van 13 uur af gegoten. Woensdag ge loten. GEVANGENPOORT Geopend Van 10-. uur. Eenlag, van I. uur. _MVGEN3MU_EUM. Hul Hofwijck. Voorburg. Geopend op werkdagen vaa 1018 uur. Zondag, van 1218 uur. PENNINGKABINET. Geopend op werkdagen, behalve Zaterdag van 9__l2o uur en van l_ V> uur. Zaterdags van Ho uur. Zon-

GEMENTEMUEEUM. Dagelijks 11 mr. Zon lag 1216 uur. Tentoonstelling: Het tijdperk van de Game Obscura. kunst en leven ia Nederland van 180815. V^_too_____lag is tot 1? uur geopend. Tot 12 Januari. Het Prentenkabinet en de Leeszaal Woensdagsavond op voorafgaand verzoek. *_----" g.
opend dagelijks

...... -_ _ ........ _--

. . -.

.. --_

BEHAALDE KOERSWINSTEN
GINGEN LATER WEER

BEURS VAN NIEUW YORK

Verhandelde fondsen
Aantal
Gestegen
V_r-_l_____l

Bankbiljet-co m ___loop-lHsl__s^3B -L3<__B Nanka-Ugr,. la omloop.. 12,4 25TJC3

Rela. saldi vaa het rtlk Reke. saldi van anderen Totaal reke. Midi HearbllU.. metaalaaldo f^hatalslpap. b. d. baak

17_.___.

i?4.788_4 <2HB'^_2_

246480400

-. --.

Waarin niet-ingesetenen deelgerechtigd zijn, of waartoe buitenlandsche waarden behooren

Bt Deviazealaatina beeft bepaald: Indien het beheer van en onverdeelde gemeenschap, waarin ait^a_eeteae deelereehUgd _ya. laad wordt gevoerd. zij a de bij en krachtens de Dfviezeaverordeala 29 gegeven bepalingen ten opzichte vaa deze eeeaehp vaa toepaaslag. alsof zij aaa dea beheerder t de nrh>d! toebeboorde. etzellde geldt tea opzichte van bes_h____aea over tot de gemeenschap b^morende waaiden ca het verkrijgen vaa waarden tea behoeve van de

VERLOREN
Onregelmatig
slot
Reeds by de openlag was de bande! op' te Hieuw Vorksebe effectenbeurs op den laatsten beursdag van bet Haar zeer levendig. Er bleek daarbij tevens, dat de opwaartscbe koers beweging van len laatsten tyd weer tot staan tt g^l^m" en de openingskoersen vertoonden dan ook slechts er kleine afwijkingen naar beide richtingen. Aanvankelijk werden nog aankoopen verricht, waarbij transacties uit belastingoverwegingen op den voorgrond ston-

liadaa-d

. .. . . . .
129.42
12__

Dcc Oac 90 92
288 231

286

417 22

28.

Gemiddelde dotkoersm
20 Dcc 21 Dcc -23 Dcc 24 Dcc 28 Dcc 27 Dcc -28 Dcc O Dcc 21 Dcc

li__,_u.

525H2,

19J28JU

Dec 19 Dcc

222400400

door eea beheerder al h-l-.d_. h het binnen-

NUTSSPAARBANK TE 's-GRAVENHAGE.
Maandelijksche opgave.

dags gesloten.

week). 2 en 7.30 uur. Zondags van 2 uur af doorloopend en 130. Op het tooneel: eiHtshow. Aadr. du LanceUe. 18 jaar. WEST-END. Op het tooneel. Prof. Witkiel. ___>_>.. uur. Alle leeftijden.

MAURITBHUIB. Korte Vijverberg a. Geopend lag. vaa 101? uur. Zondags vaa 1917 uur. MUSEUM RREDIU2. Prinsegracht 8. Dagelijks geopend van 10 uur. Zondag van I3 uur. Nieuwjaarsdag gesloten. MUSEUM VOOR ONDERWIJS. Hemsterhulsstraat Ze. Dagelijks, ook Zondag,, geopend van 13.30 18 uur. lederen Woensdagavond te 20 uur mltureele films. Woensdag. Zaterdag en Zondag 14 Nieuwjaarsdag gesloten. MUSEUM H. W. MESDAG. Laan van Meerdervoort Tb. Dagelijks van 105 uur. Zondags van Is uur. NATIONALE IIIRLIOTHEEic. Geopend op werk dagen van 10l.HO uur. ORANIE.NAB3AU MUSEUM. Prinsegracht 2. Geopend Woensdag en Zaterdag van 13.3016,30 uur. Vrijdag 1012.30 uur. eiken len Zondag vaa de maand 13.30 uur. PANORAMA-MESDAG. Zeestraat sb. Dagelijks 114 Zondag 124 uur. POZTMULEUM. XortenaerKad. IL Geopend op werkdagen van 104 uur. Tentoonstelling van de eerste Ned.rl_n__.ne postzegels. PULCHRI STUDIO, Lange Voorhout 15. Geopend op werkdagen van 104 uur. Zondags van 25 uur. Herd.nkin_.te_toon_te.ing van werken vaa Willem Roelofs jr. Tol 5 Januari. VREDESPALEIS. Carneglelaan. Geopend van 14 tot 18 uur. WANDEL. VOGEL- EN DIERENPARK WASSENAAR". Rijksstraatweg, nabij Kasteel Oud Wassenaar. Geopend dagelijks van 9 uur tot
zonsondergang.

Gedurende de maand December 1940 werd bij da Nutsspaarbank te ^lravenhage. Riviervischmarkt 5 n haar bijkantoren totaal Ingelegd f 1.350.850. 1, totaal uitbetaald f 3_lll.4W^Z Minder ingelegd f 1.760.6.7,5-, terwijl 339 nieuwe spaarrekeningen werden geopend. Op ultimo December 1940 bedroeg: het te goed der inlegger f 34-53____, bet aantal paar rekeningen 107*12; het bedrag aan effecten in bewaring.2.474L73.

u. rondgang.

HERHALINGEN
___I*_TOLTHEATER. Wageade augead. 245 en 8 uur. Op het tooneel Rroadwa? Serenades. Alle leeftijden. GORBOG_NEMA: Madame de Pompadour. 2 en 8 uur. Zondags van 1 uur af doorl. Alle leeftijden. FLORA-THEATER. Verboden lading. 230 en 7.45 uur. Zaterdag en Zondag van 1 uur af doorloopend en 745 uur. Op het too aeel: The four lcatoa. 18 jaar. ODEON CINEMA. Als vrouwen regeeren. 245 en 7.30 uur. Zondag van 2 uur f doorloopend en 7.30 uur. Alle leeftijden. OL_MPIA. Wlener G_M_htea. 2U5 en 8 u. Zondag van 2 uur af doorloopend. AUe leeftijden.

in het gebouw >er curius". Noordeinde een uitloting van obliga tien groot f 1000 en fSOO tot een* bedrag van f166.000 van da 3 pet geldleening 1938, oorspronkelijk groot 12-860.000 gehouden zal worden.
het

Ultieting obligatin gemeente 's-Gravenhage. B. en V. deelen mede. dat Zaterdagochtend Il dezer in openbaar

Obligatin Zaalberg.

REMHRANDT-THEATER. Het getrouwde schoolmeisje. IH> en 7.30 uur. Zondag van 2 uur af doorloopend. Op het tooneel The Harmonv Sisters. Alle leeft REK. De modelechtgenoot. Doorloopend van 10 uur af. Zondags van 12 uur f. Aanvang hoofdfilm: 10.05.11.45.1220. 15.1.Hl 18.0, 19.50, 2__ uur. 18 jaar. ROXV: Sterker dan de wet 2^15 en 7.45 uur. Zonoaga van 12 uur af doorl. 14 jaar. -SEINPOST-THEATER. De verdwenen minnaar. 215 en 8.15 uur. Alle leeftijden.
Zaterdag geen voorstelling.

ZEILL-PLANITIARIUM
_Upiter

van en B_turne.. 14 uur. Demonstratie voor kinderen. Zondag en Woensdag 1 Jan. gesloten. 19.30 uur gesloten.

Wagenstraat 25-37. Eiken werkdag 15 u. 45 en 19 u. 30. Zondag, 11 u. 45. De groote conjunctie

Dinsdag

HAAGZCHE COURANT".

STUDIO-THEATER. Vietor en Victoria. 2.30 450, 7 en 9 uur. Zondag vaa 2 uur af doorl. en 8 uur. 14 jaar.

KUNSTHANDELS, ENZ.
IiIMIiTHANUEL GEB. OCH. Hoogstraat 7. Ge opend op werkdagen van 105 uur. Tentoon stelling van werken door Willem Witjens. Tot
I Januari.

DIVERSEN
__NEAG

BUITENHOF 20. Doorloopend aa 05023 uur. Zondags van 12 uur af. Ac tualiteiten,documentaire- en
Alle leeftijden.

KUNSTAGENDA
Tooneel: In Koning Karel. gouden dagen. 7.30 uur: Toontje heeft een paard geteekend. DIUGENTIA, 2.30 uur. Theo van der Pa, plano

WOENSDAG 1 JANUARI. STADSSCHOUWBURG. 2 uur. Het Residentie

KUNSTHANDEL G. J. l__*cs___3U____. BEGAAR Anna Paulownastraat 107. Geopend op werkdagen van 105 uur. Tentoonstelling van oudere en moderne schilders. KUNSTZAAL VENNEWITZ. Noordeinde 43. Geopend op werkdagen van 10. uur. Zondag, van 25 uur. Tentoonstelling van oude kunst. Tot 13 Januari. M? HOME. Lange Houtstraat.ls. Geopend op werkdagen van 105 uur. Tentoonstelling van ver ken door Naden Mas Jodjana. Tot 5 Janvar.' M_*TZ en Hoogstraat 10. Geopend op werkdagen van 10. uur. Tentoonstelling van nieuwe meubelen en interieurs. Tot 12 Januari.

>SAURITBH__B. 2 u. 30. KamermuziekuitvoerinU. SCALA. 2 en 7.30 uur. Revue Zonder Bon met Lou Bandy.
_>_CCADU-_Y

Kunst en Letteren
J M. BACH 75 JAAR. Op Januari a.s. wordt de schilder J. M. Bach alhier, oud-leeraar aan de Academie van Beeldende Kunsten, vijl-en-zevcntlg jaar. Bach is een geboren Hagenaar. Hij kreeg les aan de Academie van Beeldende Kunsten in zijn geboorteplaats. Na als leeraar in vak- en handteekenen aan de Ambachtsschool alhier verbonden te zijn geweest, werd hij leeraar in het ontwerpen van vl_k.rnam.n. aan de Haagsche Academie, welke functie hij tot 1931 heeft waargenomen. Voorts heeft h. te Delft gewerkt als decoratieschilder onder leiding van Lecomte en heeft hij glasramen geschilderd in het atelier van J. L. Schouten daar ter stede. Sedert 1807 is hij werkend lid van .pulchri Studio".

Cabaret.

CABARET. Van MO uur af Non

Stop

DONDERDAG 2 JANUARI.
STADSSCHOUWBURG. Bet Residentie Tooneel. 3 uur. Populaire voorstelling. Camera Obscura: 7.30 uur. In Koning Karel, gouden dagen. GEBOUW VOOR K. EN W. 2._ uur. Klndroperette. onder leiding van Chris Hofland: Roodkapje en de Wolf. DIUGENTIA. 2.30 uur. Kindermatine. KeUenhach:
Doornroosje. __AURITSMB. 2 Bandy.

u. 30.

Kamermuzlekuitvoerlng.

SCALA. 7.30 uur. Revue Zonder Bon met Lou

PICCAUILLY CABARET. 3.30 en 8 uur.

VRIJDAG 3 JANUARI. 7_ uur. Bet Residentie Tooneel: Beloof me niets. DIUGENTIA. 2.30 uur. Kindermatin-e. KeilenTAOB_CIIOUWBURG.

HET MUSEUM VAN SCHOONE KUNSTEN

TE GENT. Onze correspondent te Brussel meldt ons. dat volgens een mededeeling. komende van den conservator van het Museum van Schoone Kunsten te Gent, verscheidene schilderijen bij de beschieting van deze stad in Mei j.l. min of meer ernstig zijn beschadigd. Daaronder bevinden zich het historische doek van G. Vanaise: Jacob van Artevelde predikt de eendracht in Vlaanderen", een ruiterportret van Jacyues de Lalaing. Sint Lienen in Vlaanderen" van G. Vanaise. La te de Silene" van Allred RoII. enz. Ook hebben verscheidene beeldhouwwerken van Paul Oevigne, Isidoor Dubruco., e. a. schade opgeloopen. Een aantal schilderijen bevindt zich nog steeds te Pau in Zuid-Frankrijk, waar zij tijdens de vlucht uit Gent naar toe zijn gebracht. Ook het beroemde drieluik Het Lam Gods" van Van Eyck uit de St. Baafskerk. dat 25 s.ei te Pau is aangekomen, is nog altijd niet te Gent teruggekeerd.

Bandy. PI.CADII__Y

baeh: Doornroosje. I_At*ltir_llUl3. 2 u. 30. Kamermuziekuitvoering. SCALA. 7.30 uur. Revue Zonder Bon met Lou

CABARET. 350 en 8 uur.

_ STADSSCHOUWBURG

______

HEDENMIDDAG, twee aar (Premire) DONDERDAGAVOND, half acht ZATERDAGMIDDAG 4 JANUARI, twee uur ZATERDAGAVOND 4 JANUARI, half acht ZONDAGMIDDAG 5 JANUARI, twee uur
G. Bernard Shaw's

"

RESIDENTIE TOONEEL
Dlrectear DIRK VERBEEK.

IN KONING KARELS GOUDEN DAGEN

Regie: Bets RanucclBeekman. Decors en costuums: Rie Gramer.

PULCHRI STUDIO.
Tengevolge van de verkiezingen in de alge meene vergadering van 30 December j.l. is het bestuur van het Genootschap Pulchri Studio voor 1941 als volgt samengesteld: Willv Sluiter, voorzitter, H. van der Stok, secretaris. Dirk IVolbers, penningmeester, Louis Bron. voorzitter der commissie voor de kunstzalen, Los. Seckel en Dirk Bus, loden dier commissie, Jan Bakker, voorzitter van de commissie voor de sociteit. NEDERLANDSCHFABRIKAAT. In de thans verschenen uitgebreide en van tal rijke afbeeldingen voorziene December-aflevering van het maandblad Nederlandseh Fabrikaat" geeft de algemeen secretaris-penningmeester, H. P. R. Snoek, eenige indrukken over het vela werk. dat de vereeniging verzet, waaruit blijkt, dat Inderdaad, zooals de titel van deze uiteenzet ting luidt. De Vereeniging niet heeft til gezelen."
Belangwekkend is vervolgen, de beschrijving door jhr dr J. C. Mollerus van de negen Neder landsehe Nobelprijswinnaar., waarbij de schrijver wijst op de groote verdiensten van deze hoog

HEDENAVOND, half acht

TOONTjE HEEFT EEN .AARD GETEEKEND

DONDERDAGMIDDAG, twee nar Een tuk voor jong en oud!

Prijzen van f IH tot f 0.40, r. l.

CAMERA OBSCURA

VRIJDAGAVOND 3 Januari, half acht

BELOOF ME NIETS!

ZONDAGAVOND 5 Januari, half 8 3de Gemeente Volksvoorstelling

Prijzen: DO et, 75 et, 45 et, 15 et. Gratis plaafsbespreken voor leden van Vakver. op bewijs v. h. bestuur Vrijdag 3 Jan, voor het publiek Zaterdag 4 Jan. van 104 uur. Na afloop der avond, oorst. begeleiders TOT UW DIENST" aanwezig. Bespreekt tijdig uw plaatsen, tel. U.02.70.

DERTIG SECONDEN LIEFDE

staande Nederlanders. Dlt artikel is verlucht met afbeeldingen van de.o geleerden, vervaardigd naar masker, van elk hunner gemaakt. In Winterlandschappen breekt J. van staveren

een lans voor het .ehoone Nederlandsche winter landschap, zoowel in de stad nis buiten. Daarna volgt Een pr.aije mei den Vader van het Ambacht", waarin een gesprek wordt weergegeven, gevoerd met H. W. Valk. architect ta

De directie van de N.V. __oninklijke Neder landsehe fabriek van Wollen Dekens v/b 5. c Zaalberg en Zoon te Leiden deelt ons dat zjj aflosbaar zal stellen het restant der 4 pet leening ten laste der N.V. Deze leening was ontstaan in 1937 door een converteering van het destijds nog uitstaande gedeelte 299,000) der S net Ie hypothecaire lingsverkeer 193* gegeven bepalngen onderworpen. geldleening. groot f 500.000. welke leening ge- | Hlgemeene Te-gunning en ontheffing van De Goederenmarkten sloten werd in 1924. rann. Op den laatsten dag vah het jaar De stukken zullen pari worden betaald op I het Nederlands-h lNearlnginstltuut. was de handel op de termijnmarkten vrij leven1 -.aart a* ! Medegedeeld wordt, dat voor zoover nlet-lngeze lig. De prijsbeweging op de verschillende tenen-deel. en in een gemeenschap als be doeld in de eerste alinea, waarvan het beheer door markten was echter onregelmatig. De weel en beheerder in het binnenland wordt gevoerd, fabrieken traden ook thans als koopers op, Nederlandsche deelneming aan de behooren tot een land of gebied, waarmede het bewaarbij de schaarschte aan verscheepbaar matalingsverkeer bij wege van clearing plaats vindt, voorjaarsbeus Leipzig. teriaal _ijn invloed deed gevoelen, Aanvoeren het lle_e.l_n_._h .l._riagin_tituut Betreffende de Nederlandsche inzending op I vergunning tot uitstel van storting een algemeene door de boeren vonden wel plaats, doch wadan wel geheele de voorjaarsbeur. te Leipzig kan nog worden of gedeeltelijke ontheffing van den stortingsplleht ren niet van grooten omvang. medegedeeld, dat de representatieveNederlandheeft verleend, voor zoover inkomsten van de ge larve: Op de term.mna.kt werkte de sche deelneming, welke een oppervlakte van meenschap niet onverwijld tot ultkeering plegen te verwachting, dat na de jaarwisseling de. vraag ruim 130 m 2zal beslaan, zich op agrarisch geworden gebracht dan wel geheel of gedeeltelijk bied zal bewegen. _:..._. reeds werd vermeld, rhet uitgaven van de gemeenschap plegen te worden naar meel zou toenemen, stimuleerend. Hoewel berichten omtrent eeer gunstige vooruitzichten zal in dezen stand ook de inzending van de I Verrekend. voor den oogst een kleine reactie veroorzaak stichting Havenbelangen. Rotterdam, worden Nuitenlaadsche waarden, behoorende tot ten, bleef de stemming vast. ondergebracht Tevens zal er het informatie, onverdeelde gemeenschappen, waarin bureau van den Economische Voorlichting. uitsluitend ingezetenen .gerechtigd Ma is: Op de termijnmarkt bestond leven dienst een plaats krijgen. dige vraag van de zijde der industrie. Ook op zn.* , De inzending ,i__un_t lm Handwerk und Inde locomarkt bleek goede verkoopmogelijkhid Op de beschikking over buitenlandsche waarden, dustrie" en de collectieve inzending zullen ge- ' behoorende tot een onverdeelde gemeenschap, waar- ,te bestaan. In iets sterkere mate dan op de zamenlijk; circa 180 m 2in beslag nemen. Aan In uitsluitend ingezetenen deelgerechtlgd zijn en talwemarkt werd de invloed dezer factoren daarvan een ingezetene in het binnenland het be eerstgenoemde inzending zullen circa 35 firdoor berichten omtrent neerslag beperkt; zooma deelnemen., Voor de collectieve inzending heer voert, zoomede op d verkr. ging van buitenlandsehe waarden ten behoeve van een zoodanige dat de markt goed prijshoudend sloot. hebben zich tot dusver een achttal ondernegemeenschap zijn de bii en krachtens de Deviezen11.eu. e1:Op de termijnmarkt bestond slechts mingen opgegeven, nl. N.V. Bouw- en Handel verordening gegeven bepalingen van toepasweinig vraag, daar er bovendien dekkingsver. Mij Amethyst; 'sGravenhage. N.V. Maatschap sing., alsof de1940 gemeenschap aan den ingezetene, die koopen voorkwamen, was de stemming onPij tot exploitatieder 01lfabrieken <_alv_-Oelft, het beheer voert, toebehoorde. regelmatig. Delft; <_arps Garenfabrieken n.v. Helmond; _!. scheiding en deeling van gemeenschappen, als _!._. Amsterdam: fa Horman toen: Op de termijnmarkt was de hanHennink. Utrecht; hier bedoeld, is voor de toescheiding en uitkeering N.V. HollandNectro. Rotterdam; N.V. Jgglls van buitenlandsche waarden aan ingezetenen-deeldel op den laatsten beursdag van het jaar er gerechtigden 'SchoeM^l.eke ...Gilze; N.V. Industrieele en i,in_tu_- ...ei.Ch.. verdunning x_n het._.evl.zn ' levendig, En er bestond zeer groote kooplust. ; ' ' "7 'Technische Handelmij. Thabur. Den Haag De llrijshoudhde stemming derr' markt geduDevlezenbekendmaking 2 wordt 'ingetrokken. ' rende den laatsten tijd aan den dag gelegd was Deze bekendmaking treedt heden, 21 December, voor plaatselijke firma's en commissionnairs werking. Wisselkoers te Brussel. in Onder onverdeelde gemeensehappen worden voor ; aanleiding tot aankoopen over te gaan, terwijl BRUSSEL, 31 Dec. Londen 11.37%; Parijs er tevens door de industrie aankoopen tot deze bekendmaking 12.50; Nieuw 15or1. ._!.; Amsterdam 331.75; de toepassing van rechtspersoonlijkheid niet begrepen al dan niet steun der noteeringen verden verricht. Net bezittenZrich 144.87%; Berlin 250.; Milaan 22.75. de vereenigingen. maat- en vennootschappen, zoovan verkoopen door l._ohui_en afkomstige lang de huwelijksgemeenschap niet is ontbonden. materiaal kon daardoor goed worden onder.eOnder beheer worden voor de toepassing van bracht, evenals liquidaties met het oog op de Edele metalen. bekendmaking mede begrepen alle handedeze jaarwisseling en kleine hedgeverkoopen. LONDEN, 31 Dec. Zilver baren cash 23* hagen om de onverdeelde gemeenschap tot ellenheld te brengen. lev. 23%. Zilver fijn cash 2ZH lev. 28 _. Hls beheerders daaronder^ mede begrepen be Bedrijvigheid in de Staalindustrie. windvoerders, executeurs-testamentair n andere Net vakblad Iron Age raamt de bedrijvigvereffenaars te den zin van deze bekendmaking Rubber te Londen heid in de staalindustrie deze week op 97 pet LONDEN, 31 Dec. Ribbed Sinoked Sheet. worden slechts aangemerkt d.vlezenbanken en der capaciteit. De maand December maakt in notarissen zoomede andere ingezetenen, wien Stemming prij.h. Loco bet. en koop. Lev. toe door het DeviezeninsUtuut vergunning isdaarver vergelijking met November een gunstig figuur. Jan. 123/16. koop: Febr. 12'i. bet. ca koop; AprilDe prijzen voor staalschroot blijven stijgen. leend. Juni 127/16. bet. en waard; Juli-Sept. 12'/,. bet. en In de gebieden van _itt_burgh en hiladelphia Verk. zijn de prijzen voor waar schroot met lespee(Slot). Stemming pr.shoudend. Loco 123/16. tievelijk 75 en 80 dollarcent, gestegen. dat. en koop. Lev. Jan. 122/16. koop; Febr. 12., BEURS VAN LONDEN bet. en koop; AprU Juni 127/18. bet. en waard; Juli-Sept. 1214. bet. en verk. Opening Slot Zichtbare voorraden. l 31 Dec I 31 Dec. Ver. Staten: Tarwe 1....3..000 bushels. .__ pc. Eng. Consols ' 76% I .76% Olin mals 3.004.000 bushels. haver 150.000 bushels. pet Eng. warloan 103^, 3% 103^ rogge 6.273.000 bushels. gerst 532.000 bushels. 21 Dec. Slot (in sh. per Cvt). Lijn4 pet Eng. Pnd. Loan l 113% 113% olie. loco 40/-: Katoenolie Lgypt. ruwe loco 31/1 ',_-, 2% pet Eng. Cv _oan j 103^ I 103H Sana da: Tarwe 492H96.000 bushels. Rogge Raapolie ru loco dito gerat-, loco 5 pet Eng. Cv. Loan j 107% > 107% 0.341.000 bushels. PalmpitoUe te Liverpool loco I 27 I 57 Castorohe le Cable wireless merken loco De Beers s_y_. dito Ze merken loco 4% I 4% Hssoclated Dry Goeds vorporaUon. olie Grient in tanks Rtdm. Coco-oli. blanke Cons. Diam. gew.... i 4% | 4% BHA Chartered.... I .18 j Ceylon loco 28/1%. dito Straits stooi. 18 28/1%. dito Volgens een bericht in de wallstreet Fournal _.% 28/I'/.: Palmolie Lagos in vaten 1.1/4. dito lacht, Cons. <30-d_.old_ f 26% 'j heeft bovengenoemde Maatschappij op rekete Liverpool I 19'/.; Terpentin Amerik. loco 67/7 Rand Mines 122% 122% ning van opgeloopen achterstallige dividenden o Tinto nom. I 7 7 op haar tweede.preferente aandeelen een divi Tharsis I 17% 17% (Slot). Lijnolie loco HULL. 21 Dec. Anglo Iran OU 36% I 36% dend gedeclareerd van dollar per aan Katoenolie Bgypt. loco 3./I*s. Uexican Eagle 6% I 6% deel, betaalbaar op 20 December 1940 aan de | 'Shell Transport 38% I 38% op 13 December 1940 in de boeken ingeschreBurm. Oil 52% l 52% VISSCHERIJBERICHTEN ven aandeelhouders. Nul. l_.lumpong.... 15% l 18% SC-__V_H*l!*G_:-'. 31 Dec. Versche visch. Brit. Americ T01.... 80% I 89% Schar bot f 42.7058.60. per kist van Courtaulds 31% I 31% OVERZICHT VAN DE BERLIJNBCHE BEURS kg. 40 Distiller. 63 | 65% J Aan de markt varen hedenochtend 25 motorEl. and Muss. Ind, 7% I 7% Kalme markt. Imp. Tobacco 100 > 109 loggers. 7 kotter, en 1 schokker. t.-.: K-. 85, T. Chemical Industr. BERLIJN. 31 Dec. <A.N_?.) De aandeelen29% I 29% d. Plas. met f 147; K<v. 10. K. Kuyt. met f v. Lever Bros and Dntl. 23% ' 23% markt was vandaag kalm, maar toch vriendeKw, 95. P. van Duivebode, met f 206; Kw. 60. W. Rolls Ro-.ce 73% I 73% li.k gestemd. Er bestaat weinig neiging om, met Haasnoot, met Sch. 57. A. Roeleveld. met Viclcers <?ew 13% / 15% het oog op de speculatiebelasting, 1941 in te A. Taal, met f 117: Sch. 23. Sch. 245, C. don Part D 1... l* i iA gaan met groote hoeveelheden fondsen. De omHeyer. met f 77; Urn. 204. J. plug, met f 53; Sch. Coll IVlnnev i I I 1 zetten in 1.6. Farben waren ongeveer 150.000 25. C. de met f 107; Sch. 84, J. den Duik. mark lager. met f 124: Sch. 135. J. Klein, met f 134; Sch. 14. W. BEURS VAN BRUSSEL In Januari rekent men op sterke terugkoo Rog, met f 81: Sch. 285. Pronk, met f 127; Sch. l 31 D^. 30 Dec. pen van publiek en handel. A. den Duik. met _. 81. Sch. 16. W. Rog. met 4% geunlt. 1. 2e i 93.50 I 93.50 Voor schatkistpapier bestond grootere vraag, f 102; Sch. 89, A. Rog. met f 146; Kn. 144. P. VarOorlogsleening 1921. l 234. > 233. evenals voor belastingbon.. Belg. sporen __ kevi.r. met Sch. 198. I. den Heyer. met 45. >I 468. (j . Na de eerste koersen kwam er weinig ver l! 13: Kv. 103. A. van Beelen. met f 126; Sch. 302. 2% 8r....! 1905 59H0 Banque Nationale andering. I 2035 j 2005. A. Taal. met f 143: Kv. 3, J. v. d. Bent, met f96: . j ,__ Anversol. de f. publ. I Omzetten: Stahlvereln 90.000, RhelnmetaU Urn. 201. J. v. d. Pias. met f 157; Sch. 210. B. Rog. l 845 > Brufina 825. met f 196; Sch. 201. J. Westerduin, met f202: Sch. 18.000. Buderus 36.000. Kaufhof 30.000, Schuit | I Confinlndus 305 heis. 50.000. eldmUhle 30.000, Rijksban*. 90.000 284, P. den Heyer, mot f 72. So.. Generale 1 5275 j 5125. mark. De kotters: Kw. 92. J. Jonker, met f 139; Kw. IN. ! 2025. j _. Electrobel " j E. de Vries, met f 124; Kw. 21. J, Guyt, met f 145; Sotina . <j . Kw. 72. W. v. d. Plas. met f 9; Tx. 32. P. Vlaming, Sofinette 255. j -. HANDEL MET JAPAN me f 132; Tx. 24. W. v. d. Vis. met f 151; Nm. 210. El. werken Schelde j Angleur /.thu. 760. I 735. C. oud., met f II? en 1 schokker met _54 oeVoortaan alleen in jen 2060. I Cockeril! 1965. sommlng. W_oent.br _*. N. . j I . Domei meldt uit Batavia, dat de deviezen Clanecq I 54000. j 53800. controle heeft medegedeeld, dat met ingang Providence I 13250. 13025. DE OMZET AAN DEN RIJKSVISCHAFSLAG Esp. Longdo. 6925 van 1 Januari 1941 alle zaken met Japan uit 6900 Sambre de Moselle.. >j 3475. < 3475. TE IJMUIDEN sluitend in jen zullen worden verrekend. j 1140 1090 Het is verboden, zonder vergunning in ui IJIMIIDEN. 31 Dec. De omzet aan den Ousree Mariha^e j llslnaut 415 > 400. ultvoerzaken, dan wel andere transacties, welke yk.v'.ch_..*_g te IJmuiden heeft, naar hel Met. du Dumont Andrs l 3060 I 2955. zouden lelden tot financieele Staatsvis.cnershavenb.d.i'l ons med_deeltove. Bonne Esp. et Batt 5500 5350. " Japan te verrichten in een regelingen met andera dan da _ December van dit jaar f66.428.68 bedragen, Esp. et Bonne 1?.*... I j . Japansche munteenheid. tegen f506.481.35 het vorige jaar. De totale llasard l 1765. > 1800. 3400 i Naar aanleiding hiervan herinneren wy er omzet 0ver.9.0 bedraagt 12.920.23625, legen Ual-emont'Bascoup < 3300 eloel-klart-Culoan f 16100. l aan, dat in on avondblad van 27 dezer werd 6,356.026.48 over 1939 f llord de Charleroi 5425. gemeld, dat ingevolge een overeenkomst tus 5325. Overpelt-Lommel i 940 j schen Javasche Bank en Yokohama Specie Vieille Montage j '-Rertogenhosch. waarbij naar voren komt hel> 2635. Bank Auvelals geen deze heeft verricht en nog leed, verricht < 4350. j _>^_, guldeneen band was gelegd tusschen Indischen In Charleroi en jen. 4400. het belang van de herleving van het oude. edele __. i Moustler sur Sambre I . ambacht. Verschillende fraaie afbeeldingen zljn ook SalntRoch 20750. 20000. aan dit artikel toegevoegd. Wolk. van Boboken j 1420. Giliette Safety Rasor Company. 1450 Belangwekkend is de uiteenzetting van ir 3. 1090._Viscose 1700 Hofstede, inspecteur.generaal van het Nijverheid,, * Naar wy van het Amsterdamse!, Trustee', ,_ Union Chlm Beige 495 onderwijs, over ..Vakopleiding in Nederland", kantoor vernemen is door de bovengenoemde Tabacolina Papeterle, | 1600 1570. waaruit blijkt, dat de technische opleiding hier te maatschappij op 24 December 1940 een dividend Union de, . -. van 010 dollar per aandeel uitgekeerd. lande r _yn mag. _. de F. Bels. <p..> Ij 555 53

mede!

deeling van _qeen_chappea. al, hierboven bedoeld, waarvan het beheer la het binnenland wordt gevoerd, h aa.beheerder onder vergunning van het Devl___ala_tltuu. geoorloofd, met hen verstande, dat vergunning vaa dlt lastf tuut vereischt i, voor de toescheldia. aan eea aietIngezetene-deelgerechtlgdevaa eea grooter deel van de tot de gemeenschap behoorende buitenlandche waarden dan hem naar evenredigheid toe komt. De beheerders zijn verplicht onvervuld afschrift van de helding en deeliag aan het De-lezealn-tl tuut in te zenden. Uitbetalingen ten la-te van onverdeelde gemeenschappen aan niel-ingezeteaen-deelgerechtlgdea of aan ingezetenen tea gunste van zoodanige alet-lagezelenen blijven aaa de bU ca krachten de De vlezenverordening .2. en de Wet Internationaal Betalingsverkeer 1934 gegeven bepalingen onderworpen. et DeviezeninsUtuut kan beheerde verplichten, regelmatig afschrift van de rekening van ontvang sten en uitgaven ten behoeve en ten laste vaa de gemeenschap aan het Devlezeninstituut In te zen den. De uitkeering aan niet-lngezetenea-deelgereeb I tigden in een onverdeelde gemeenschap of aan in gezetenen ten gunste van zoodanige aiet-ingezete nen van. by scheiding en deeling toegewezen waar den blijft aan de bij en krachtens de Deviezen verordening 1940 en de Wet Internationaal Beta-

gemeenschap. Schelding en

den. tijdens bet verdere verloop werd da handel echter veel kalmer n kregen koers,on_a verliezen de overhand. De geleden verliezen " No een punt en de kleine bedroegen omstreeks koerswinsten, die kort na opening waren behaald, gingen over het algemeen weer verllllNN.-'.ORI- <B loren. De kooplust verminderde ook: zichtbaar en Air luetlon liquidaties met bet oog op da jaarwisseling Allled Cbemical droegen mede bi) tot de gedrukte houding der Amerlcan Can....... Amer. Car. and l. markt. American Radiator.. omtrent het binnenlandsche be Am. Rolling Milis Berichten drijfsleven leidden af en toe tot een iets Am. Sm. and Rel beteren ondertoon, die enkelen fondsen der Am.Bugar Reflninz.. zware industrie weder kleine koerswinsten Am. TeL and Te1.... brachten. Ftaalwaarden en petroleumfondsen Am. Tobacco b waren over het algemeen prijshoudend. Da Am. Waterworks.... handel in chemische waarden, lucbtvaartaan Anaconda Copper Atcbison Tbpeka.... deelen en spoorwegfondsen bleet echter Raldwln Locomotlva. tamelijk lusteloos, openbare nutsbedrijven, valt and Ohio fondsen van handelshuizen werden overwegend Retblehem Steel aangeboden en varen daardoor aan den flauCanadlan Pacific.... wen kant. Ook tijdens het laatste beursuur Comm. lnv Trust deden zich geen nieuwe factoren gelden, dia J. l. Case and tlmuleerend konden werken en de noteeringen Cbes. Rock Ohlo lsland ondergingen verder' dan ook weinig ver Chic Chrysler andering meer. Cons. Edison De beurs sloot onregelmatig. DelawareNudson....

.... .... ______ .... .... .... .... .... .... .... ....

27_

128-84 2?
2744

U 19.1
Z9H6
^-

27-17 19.59 128.41 27J0 19H 12&89 27.20 19M 129.02 27.32 19.54 12951 27.38 19.75 13041 27J3 19.80 131.04 2?HS 19.79 met ontvangen.

-w_.

-_*_
-_*-.

-vv

I Dupont de cm. I Lastman l.odhk I Gen Electric I General Pood I Gen. Motors I Goodyear I Hudson Motors I Int Harvester I Intern. Merc Marine, fat .Hekel ! Intern. Paper I Int Tel and TeL.... >
Detroit Edison
ltennecot, Copper
Mactru_l

.. , . .... , . .... . .... .... .... , ......

j 11%

. ..

l 31 Dec l 20 Dcc 1 -ilotk. j Wolk. > l 40 161 l l 162 88 l i 87% ) 20% j 20% i I 6% i_-_. j 15 42% 1 43% > I 14% >I 167% fl .166% 71% 71 ! j % I 26% j 28% 18% > 18% >i iq% 2% I 3% J 86% > 86% | 2% I .3% 34% 33% Ij I 54% 53% I 42% l 42% j j g/10 0/10 72 j ! 73% I 22% j 22%

163% 138%

i l

'
|

116 163

38% I 48. j 19 j 3% 1 50% j

24

33

138%

Montgomery Ward National Biscuit New _ork Central/m Norf. and Western North Am Av North Am. Company North Pacific Packard Motor Paramunt Picture-, Pens. Railroad Proctor and Gamble Publ. Serv of N.-JPullmann Pure 011 Radio Corp Reading .public Steel Reynolds Tob. b Sears Roehuck Shell Union Socony Vacum South Pacific South. Rallvmy Standard vrands.... Stand 0 of N.-J Texas Gulf... lw Cent Fox film. Un. Carb and Carb Union Pacific United Alrcraft

..

.. >
I

2%

0%

...

>j >j
f

.
:

27

, ,>
'

-32% 38% 48% 19% 3% 50% 9% 23%

15%
_

37%

. ... (j
l I

>j <I

l j 13% <j 16% * 16% j j 3% I

10%

>j

37%
37%

17 14 212

16% 3% 10%
8%

22% -_

>I
I

29%
4%
22% 31% 78 11%

I j

...... > .... >

..

j I >j
)
1

,<
)

22% 58% 28% 25% 22% 39% 79

8%
4%

13%

>j >
1
1

'

6%

11
12%
i_

j
j

8% 8%

Woolworth
Omzet

United Fruit UH Ind. A1c0h01.... OS Rubber U.S Stee] U.S Stee] pre. Western Union WesUngh. Electrie

United Corp

23% 22% 69% 128 20% | .04% I 32% ! 1.070.000 WISSELKOERSEN

.... ,,
l l

I f

24%
. 6 69% 77%
IV,
__-

i " "

33%

41%

1. 1

. ... ,

> <)

f I

,>
j

1.180.000

20% 104% 31%

22% 69% 127%

35% 5% 69% 76% __. 1% 7o__ 23

, / 31 Vee. * ZO Dec. Londen cable trans, I 4.03% I 4.03 Berl cable d 100 R l 4005 4005
NIEUW-

>

->
>

.... .... .... .

>

>> <

10.63 1031 N.-Orleans 15/16 3. I 10.16 j 1032 Januari 4.7585 Meel Sprinsclear > 1.12%-2.15 Petr. Penss. ruwe 0. >

>j j Uitvoer n. Continent <> Naar Japan en China > 15/16 Staple loco. .. . > Januari ... >

Tarwe 2 Narde W. No. 2 Roode Winter.. Mas' 2 Mx Western Koffie Rio no. 7 loco Santos No 4 loco Januari Katoen (O. in A. pl.) Ontv In Oulthaven. Ontv in P_c haven Mtv naar Gr.Britt.

..... <l
<l
>

' AmerikaanscheGoederenmarkt
31 Dec.

, ..

1.9*4

109 80% 5% 7% 6.43 8.000 8.000 5.000

<j
I

j j.

30 Deo. 109

108% ?s*zz

>I
'

j j j

5% 7% 6.491 2.000

4.000'
10.60 10H6 10.13 10.29

..

.. ..

...

... ...

( Terpent.holle Koper L. Lev M W. Eleetr. Loco L. C. V. f_s. New-York dlr 1. t.H. N.-Vork 30/90 d. Tl loco dito 30 dagen ) dito 90 dagen * I **_} *_mk IBlik tab. Pitsburgh IJzer lev Oost-Penna. Dito Lev Boston... > Zilver l Suiker Cuba Cent j Maart Mei .....>

Midc.r.e.36 Baumepv. > Oost-Texas ruwe .. > Reutel, pr. W. Steam > dito lddle West ... j

j > 0.82% >j

..._%._._

4.75-85

..... ,, ,,, ......

> >

5.62% 5.55 5.65 | 43 I 12.00 1200 1

1.02% |

0.82% 5.62%

.. ... .
. .....

... >
>

> >

December MaaN Januari Omzet tn 50 tonnen.. Rubber Pl. Ie latex,,

ghm. Sheets

"""" September

Ju"

,>
I I I I

50.10 50.10 50.05 5.50 7.25 5.00 26.50 24.50 34%

10.37% 10.37%

, ,>
j
j

>

1.02%

>

5.55-5.65 43 12.00 1200 10.40 10.40 50.10 50.10 5005 550 7.25 500 2850

l j 1
'|

0.85 n j OH

2.90 0.73%! 0.75%! 078% I 0.81% l

241

2450
34% 291

o!? 2
0.75

OH4n N.n 149 20

0.77% 0.80%

Para Un-river

(Ine..

> > > >

--

Januari Maart Mei

""" Omzet RAI Favannah Terp

October December

Juli September

> >j >|

>

.0 A 20 17 1? 20.35 20.35 2012 b 20.12 20.00 20.03 19.85 j 19.85 19.75 > 19.75 19.70 10.70

20^

..

, ..... ,

.. .. > . ...

15

j j

__.

Koersen Nederlandsche Clearinginstituut. Koersen voor stortingen op 2 Januari 1941

tegen verplichtingen.

.. >

6.42; Tsjechische kronen (nieuwe schulden) 7,54; Dinar (oude schulden) 3,43; Dinar (nieuws schulden) 4.23; Turksche ponden 1.45%: Lewa 2.30; Pengoe (oude schulden) 38519; Pengo .nieuwe schulden) 45,89.

luidende in: 75.36. Belga's 30.1432; Zwitser Reichsmarken sche francs 43.56; Lires 937; Deensche kronen 36.40; Noorsche kronen 42.82; Zweedsche kro nen 44.85; Tsjechische kronen (oude schulden)