You are on page 1of 4

27e Jaargang.

5851-189L

Om u met de echte leer der waarheid (Spr. XXII: 21.) bekend te maken.

ISRNAELUWEEKBLAD. WTCH
JIDK 'lON

yil

(s's s's "hm)

AtonnefflentspiUs w

Jaar:
f 4-

Vooi Amsterdam

de overigi; gemeenten des rijks,

Uitgever-Redacteur:

Afionderlijke Norumer

franco

4.50

0.10

;Phi 1 i p Ell e.
Bureau: Weytenbach straat, N. 66.

N. 2

Correspondenten

Verschijnt 's Vrijdag9. Bijdragen, brieven euz. te zenden voor Woensdag, advertentin vo<sr Donderdag, franco, aan het bureau van dit Blad.

trt.yep*nkeerde brieven enz. worden paald geweigerd.

be-

VRIJDAG 10 Juli.

GEBR. BELINFANTE, te 's Gravenhage.

Van Is regels 50 Cents; berekend volgens maatstaf aangegeven op de nota's; lederen regel meer 10 Cts. Kapitale ofbuitengewone groote letters worden berekend naar de plaatsruimte, welke zij beslaan.

Prijs der Advertentin.

Reclames, <r oor het Feuilleton, 25 Ct. per regel.

S. M. MEIJER, Schoolkolm, Bij abonnement buitengewoon rabat. te Groningen. Advertentin uit het Buitenland 15 Ct.
Randen worden tegen 50 Ct. berekend.

Neemt ieder uw vuurpan en doel er reukwerk op".


Het is alweder de onzalige twist van Korach en zyn rotte, waarop iv de wekel. afdeeling onze aandacht wordt gevestigd. Wy kennen de aanleiding tot dien twist.

Korach, de buitengewoon rijke man en ook van edele afkomst, was tevens en- en heerschzuchtig; was bt>geerig naar de grootheid van Mozes, naar de waardigheid van Aaron ; misgunde het edel broederpaar

de ambten, hun door God gegeven. Natuurlyk mocht hij daarmede niet ronduit voor den dag komen ; mocht bij niet doen blijken, dat onedele eer- en heerschzucht, nijd en wanguust de dryfveeren zijver handelingen waren. Daardoor zou hij terstond ieder crediet verloren hebben. Hij deed het daarom voorkomen, alsol hij optrad voor de rechten van het volk; hij deed het voorkomen, alsof 't volk opzettelijk steeds in een staat van onmondigheid wordt gehouden en dat zij, die dit deden, waren de mannen Gods, Mo/.es en Aaron, ten einde daardoor hun invloed op het volk te behouden. Hy kreeg spoedig een aan hang. Daian en Abirain plaatsten zich aan zyn zijde; spoedig volgden tweahouderd en vyitig mun en aan de vereende pogingen van die rotte gelukte het weiera, de geheele gemeente tegen Mozes en Aaron, de weldoeners vau het volk, in opstand te brengen. Ouze lezers kennen het eiude dezer

ongelukkig gebeurtenis. Nadat alle pogingeu vau Mozes, om Koiach en zijn aanharg tot betere gedachten te brengen, waren mislukt; nadat hij alles had beproefd, om de zaak iv der minne te schikken, sprak de man Gods : nna 71 WJ Vn TtD pn.\l Dm, >stelt u dan voor God, gy' en zij en ook Aaron morgen"; daar gy' aan tneLschelijke voorstellen geen gehoor verleent, brengt dan uw aanspraken voor God ; laat dan God uitspraak doen. inpi mop onoy DiVUI in/TIO W<a, neemt dan ieder uw vuurpan, doet er reakwerk op tn brengt ieder zyn pan voor den Eeuwige, tweehonderd en vijftig pannen". Aan iiat bevel werd voldaan. Nadat nu de bende met haar pannen voor God was getreden, opende de aarde zich en verslond Korach, Datan en Abiram, terwyl de tweehonderd en vijftig man door ue? vuur, hetwelk unders de offers verteert, verbrand werden. Tot zojver in hoofdtrekken de geschie-

denis,

Wanneer nu Moz;es, ten einde de aanspraken van Korach en de zy'non te refuteereu, een proef met reukwerk eu vuurpannen heeft voorgesteld, dau mag wel de eerste beteekenis dier proeve gezocht worden in de omstandigheid, dat Korach beweerde, dat Mozes, zoo hij al tot koning was aangesteld over het volk, zijn broeder Aaron eigendunkelijk met de priescermacht heeft b kletd, misbiuik heeft gemaakt van de macht, welke iv zijn handen was gelegd. leder {.ndcr als Aaron zou even goed priester kunnen zyn. Het reukwerk ontstaken nu is suecifi.dk de daad van den priester en bij bepaalde gelegenheden die
leedigd. Een Jood had deze daad volbracht, een di rgenen, die slechts naar eiL eu voordeel zoeken ; die slechts aan zichzelf denkeu eu wier godsdienst hen zou gebieden dn evenmensch, waar zij kunuen, te bedriegen ! O, gy verslechts blinden dwazen ! Leert die verachten grondig kennen, en gy z.lt ze achten en eereu, reeds wegtus de ethische leeringen, die hun godsdienst bevat! De dag neigde ten e nde. Iv een kamer oj) de eerste tage van hotel zaten Wa'.ters verwauteu iv smart verzonken. Hoe zou men den Vader, die te Ems verwijlde, het ougeluk mededceien 't Niemaud had daartDe deu moed, daar ieder wist, tuet welk een innige liefde de vader &\u zyn kind gehecht was. Laugzaam en treurig virstnken de uren; geen hunner tiai Bpijs of 'jrunk aangeraakt. De dame lag ziek te beu eu oaron VouHellwa'd zat als gebroken, zwijgend voor zich heenstareuu.iu ten leuuaioel, terwyl Walter rusteloos de kaujer op eu ueerliep. Daar hield een rytuig voor het hotel stil; niemand lette er op. Voeistaj;p n klouken op de trap, stemmen spraken luide, wie bemerkte Let ? D-ch Loor I Walter bleef plotseling staan en luiterde. Was 't mogulyk 't Ja, het was zoo; tweemaal reeds had hy' Leo's stem vernomen en thans, thans weder haastig snelue hy iuar de deur, opende deze en stond voor zyn vriend. Leo!" Walter!" k.'onk het en de vrienden lagtn in elkanders armen. Doch Walter maakte zbh bet eerst uit de omarming los. Je bent, zooals ik zie, Goddank gered", sprak hy ; maar zog, is 't je ook gelukt, het kind..." Elsa ligt goed verzorgd iv de woning vau den predikant in het naaste dorp; het koude bad heeft haar, hoop ik, niet ge-

van deti hoogepriester. Welnu, zegt Mozes, lijk, maar slechts uiterlijk verbonden waren gy gelooft, dat ieder uwer pries f er kan geweest. leder trad daar eigenlyk voor zijn ; treedt dan mpt uw vunrpannen voor, zich zelf op ; ieuer had zijn eigen belang gij zoovel als Aaron, tracht ecu priester- op het oog ; geen dier drie had in waaracte t<; verrichten en laat God alsdan heid belangstelling voor den ander. Een daardoor uitspr;tak doen, wia de ware dergelijk bondgenootschap nu wordt al zeer spoedig ontbonden ; ook de politieke priester ia. De schrijver van de Mitichas'Oni even- geschiedenis leert ons dit. Maar de twist wel hecht aan deze proeve een andere, werd aangeblazen; door allerlei kunstzinnebeeldige beteekenis. O'Jjy D3X3, waar middelen werden tweehonderd en vijftig het h.<t ontbreeKt", Salon.o in zyn man voor het plan gewonnen; mannen, Spreuken, daar ontbreekt de vuurgloed die voor zich zeker niets door den strijd en waar geen aauklager is, daar moet de konden winnen ; mannen, die, ook al waren twist ophouden". B\\ ,u> D'S'jn D'SnJP on Mozes en Aaron afgetreden, noch koning, an mmi Vim Va\ >wat de kolen zyn noch priester zouden geworden zlju. Hun voor den gloed, wat hout is voor het enig belang was, dat zij konden twisten ; vvur, dat is de strijdlustige man, om twist het waren mannen, zooals men die ook aan ta blazen". dikwijls ten on/.ent vindt, wien de oppoTwist wordt hier met vuur vergeleken. sitie quand mme als ware het in 't bloed Een kleine vonk is dikwijls voldoende, zit; die zich verkneukelen in den stryd; om een groot vuur aan te wakkeren, om die overal te vinden zyn, waar getwist een grooten brand te doen ontstaan. Ontwordt. Die 250 mannen bliezen de twistbreekt die vonk; wordt de kool niet a-in- vonken aan ; die liepen van het eene eind geblazen, dan ontbreekt het voedsel voor van het leger naar het ander; maakten het vuur en de vernielende vlammen kunzich tot echo van Korach, Datan en Abiram; predikten de rechten van het volk; nen niet opstygen. Zoo ook met den twist. Wannter er niemand is, die den twist bliezen de vonken tot hoog opslaande vlamvoedt, ue den strijd aanblaast, dan kan men aan. Daarom mp 'tfl.TI, was het het verTjiejingswcrk niet ten uitvoer wjr- mogelijk, dat Komo de geheele gCinecnte den gelegd. De twistvonk moet worden in opstand kon brengen; dat allen tegen aangeblazen, zal de stryd voortduren. Mozes en Aaron begonnen te morren; dat Waren Korach, Datan en Abiram alleen ieder quasi voor de rechten van zyn broeopgetreden, die enkele vonken hadden niet der opkwam. Is nu het vuur het beeld van twist en toereikend geweest, om geheel Isral in brand te zetten. Wat zouden die mannen tweedracht, het reukwerk is naar het woord op meer dan drie millioeu menschen ver- van de Schrift het beeld van eendracht mocht hebben P Vooral ook daarom zou en vreugde, olie en reukwerk verblyden hun optreden zonder uitweriug zijn gehet hart". bleven, omdat die urie mannen niet innerDaarom spreekt Mozes: laat mor-

FEUILLETON.

kolen. Gloeind
Van H.
4)
Berger.

(Vertaald uit Israelit u. Jeschuruu" door Bz.)

Thans eerst bemerkte men Lec, die met al zijn kracht tegen den stroom kaapte. Ademloos zigeu allen het vreeselijk schouwspel aan. Slechts een armsleugte w.s hij van het kind verwijderd groote God, de golven hebben het kiud verslonden er is niets meer te zien. Ojk van Leo geen spoor. Een boot vaart thans over de plaats, waar men zooeven nog de verongelukten had gezien. Wien baar schroot treft, is verlorei'. Db-p geschckt wendden aller blikken zich van de plaats des onheus af. Hartverscheurend was de smart der ongelukkige motder, die steeds andere booten wilde uitgezonden hebbeu, om haar lieveling te redden. Vergeefs! Do booten keerden terug, zonder de verongelukten 'te hebben gevonden de stroom had zyn offer ge'ischt; de golven hadden twee menschenlevens vernietigd. Langzaam zette de boot haar reis voort; de machine weikte met halve kracht; misschien dat men de lyken der verongelukten zien en opne-

wel. .." Hoho', riep Walter, deu vriend iv de kamer trekkend, Dat zou mooi zyu f Oom, tan;e, Irma, verheugt u, Elsa is gered, en

daarom ben ik zeil hierhjen gesneld, om de boodschap over te brengen. Deel jy jou verwanten het bericht mede eu vaar-

schaad. Zy verlangt naar naar moever en

hier is de voortreffelyke man, wien wy baar redding te danken taebeu. Verbeeld u, ij wil weg, zoo geheel sans facon, zonder ouzen dank ai te wachten ; maar ik houd hem vast..."

vriend, die zich verwijderen en aan elke dankbetuiging onttrekken wilde, vasthield. Ten tien uur kwam Elsa's vader, wien men telegrapbisch het ongeval had gemeld, uit Euis. Ook hij dankte mst een bewogen hart deu redder van ziju kind en verzocht hem, met Walter te Ems eenige dagen by hem door te brengeu. Dankend wees Leo aeze uitnoodigiug af; hy' wilde zijn reis langs den Riju voortzetten en om kwart over twaalven vertrekken. Walter kon eenige dageu by' zijn oom blijven; te Keulen kou-

Wie zou de smart der ongelukkigo moedor kunnen beschrijven, wier eenig kind op zulk een wyze haar leven eindigde ! Wie zou voldoende woorden kunnen viuden, om den edelen held te prijzen, die, om een mensche.nleveu aan het natte gr,f te ontrukken., yy'u eigen leven waagt en opoffert! Maar in den hemel is het opgeteekend, wanueer een mensch zyu leven waagt voor het kind van den man, die hem een uur te voren doodelyk had be-

men kon.

oom en ik iv benj^oa". een Jood, m.tar ecu edele Jood, een hartelyke, brave Jood, een Jood vau goud ben je". Dit zeggende ku*te Walter zyn vriend zonder opoudeu, terwyl vreugdetranen over zyn waugeu rolden. Thans kwamen uok lr.ua eu zlju oom uaderoij. Zy vertrouwden vvv ooreu niet, toen zy do biyde tydiug vernaaien. Telkens moest Leo neruatau, dat het kiud gered was en leefde. Irma wilde terstond naar het dorp rijden eu het kind terughalen. lk heb daarom mijn rytuig beneden laten wachten, geuauige vrouw", Leo, wauneer gy' u er van beuieuen wilt, dan staat het te uwer beschikking". Irma was spoedig gereed; zij reed met weet

Laat mij, Walter ', verzocht Leo, >je

Ja, je bent

jou

Walter en Leo naar het dorp, waar zy haar kind, wel afgemat en zwak, doch ongedeerd terugvond. Haar vreugde, toen zij baar kind in baar armen hield, was onbescryfelyk. Vau deu predikant vernam zy, met welke gevaren Leo oy de redding vau baar kiud had te kampen gehad, eu
stee is dankte zy onnieuw den jongen man.

Gedurende den uacbv bleef Irma by' het kind in bet buis van den predikant. Den volgenden dag was Elsa weder geheel wel. Men reed naar Coblenz, waar Walter zyn

den zy immers elkander weder ontmoeten. Walter eebt9r wilde zyn vriend niat verlaten en zoo vergezelden zyn verwanten beiden op hun tocht. Vrdat zy het schip bestegen, dat dicht aan dea oever lag, trad de oude heer op Leo toe, greep zLn hand en sprak: Heer doctor, vergeel my' het onrecht, dat ik u gisteien heb aangedaan. Ik was door ten dwaas vooroorUdel bevaugeu eu er was eerst een ongeluk noodig, om my daarvan te genezen. Ik had u zwaar beleedigd, eu gy, de Jood, waagde uw leven \oor het kieinkiud van uw beleedigot; gy zyt edeler dan ik. God moge u uw daad beloonen, wij kunnen htt niet. Zet de kroon op uw edelmoedigheid en vergeef mij, een ouden man, wien hetgeen hy' heeft gedaan, leed, zeer doet. Gy stapeldet gloeiende kolen op bet hoofd van uw bekediger, en moge u de verzekering voldoende zyn, dat deze kolen eeuwig op myn boofd zullen branden". Tranen verstikten zyn stem. Leo wiide iets autwoorr'eu; daar klinkt re ds de waarschuwiug: Upstappeu naar Keulen" Met ju sprong waren ue vrienden op de boot. De machine zuchtte, de boot verwijderde zich suel eu weldra was zy aan de blikken van de aan deu oever staan-

den onttrokken.

JSIND,

gen aan het licht komen, of gij in v. aarheid voor de reebten uwer broeders zyt opgetreden, dan wel of gij u slechte quasi als volksweldoeners hebt voorgsteld, maar dat in werkelijkheid onedele dryfveeren u hebben bewogen een opstand te bewerken. Ifinno B"N inpl, >laat ieder zij i vuurpan iiemen; laat ieder met zyn reukwerk, het beeld van liefde en vriendschap, vooi zijn Schepper treden. Dan zal b ijken, of het u ernst was. Hebt gy' een goed doel voor oogen gehad, dan zal het reukwerk de bovenhand behouden ; dan zai het reukwerk opstygen tot den Allerhoogste in liefelyke reuk. Maar zoo gy u slechts in schijn met den mantel der liefde hebt bekleed ; indien by u op den voorgrond stond twitt en tweedracht te zaaien, het vuur van deu opstand in de gelederen der gemeente te slingeren, alsdan zal het reukwerk bepaald zonder uitwerking blijven, maar zal het vuur de bovenhand krijgen en zijn verderfelyken invloed op de onruststokeis oeienen". Zoo geschiedde het. De tweehonderd m vijftig man, die de enkele vonken tot hoog opslaande vlammen hadden aangeblazen, werden, als iTID HM3ITID, door het vuur verteerd. Koracb, Datan eu Abiram evenwel, die slechts tuk op grootheid, eer en aanzien waren geweest; die, ofCUoon eedu aanzienlijke mannen iv de gemeente, toch door onverzadelyke eerzucht werden verteerd; die begeerden PI?nJ7 n ,iy op te klimmen lot den hoogsten trap van rueir, , eu eer, iTJINty d TI 11V1, zy daalden, ais mt3 I2 mD, levend in het giai; zonken dieper dan men denkt te kunnen zinken. Ook daar werd weder bewaarheid net woord der Wijzen : nWiTTI i"Upn, wanguust, begeerte en eerzucht oeieiden den mensch den ondergang ; ook hier weid weder bewaarheid : "liaan VIN |IVYI 73, uie eerzucht bartstocbtelyk najaagt, die zal in dat opzicht nooit zyu doel bereiken, maar scbande in stede van eer oogsten ; ook bier werd weder bewaarheid: nyvn na pmm 73, dat hij, die het oogenblik vau zyn verheffing wil verhaasten, als ware het voor den tyd verdrongen wordt, het oogenblik zjjner verheffing niet beleeft. En dit eeue voorbeeld kan met zoovele vau dezelfde soort worden vermeerderd. Jammer, dat die voorbeelden niet tot leering strekken ; dat nog heden uit wangunst, uit eerzucht het vuur van twrst en tweedracht ontbrandt; dat er nog bij iedere gelegenheid wel tweehonderd vijltig mau worden gevonden, die gereed staan, de noodige brandstoffen voor het oproer te le-

veren.

Naar de Talmoed in Baba Bathra ous mededeelt, stygt tot waarschuwend voorbeeld nog steeds uit de plaats, waar Korach zoo noodlottig vev dood gevouen heelt, een rookwolk op eu klinkt op ieueren
dag der Joodsche maana een stem Uit het graf, welke verkondigt: Mozes en zyn Leer zyn waarheid; wy Koiacniden evenwel zyn leugenaars. Moge die stem ons in de uuren klinken en bet vuur vtu twist en tweedracut zal spoedig voorgoed uitgedoofd zyn.
eeraten

BINNENLAND.
AMSTERDAM, 9 Juli.

Zaterdag a.s. zal de heer rabbijn J. D. Wijnkoop by' den ochtenddienst iv deRapen borgerstr.synagoge een predikatie bouuen.
o

AlIisarncetUniverselle.

(Nederl. Afdeeling.) Onder voorzitting van prof. mi. L. de Hartog hield de Ned. afdeeling van bet Algemeen Isral. Verbond op Zondag jl. te Zutfen in de Cas.no/.aal der groote Sociteit een algemeene vergadering. Een zeer talrijk publiek was opgekomen. De voorzitter sprak een hartelijk voord van welkom tot allen, zoowtl belaiigstellenden als leden, die door hun opkomst een bewys van sympathie voor de Alliance gegeven bebben. Hierop erlangde de heer M. Kenriquez Pimentel uit 's-Hage het woord tot het uitspreken der gelegenheidsrede. Na in een kort woord te hebten verklaard, da zijn toespraak eigenlijk meer een causerie, dan een uitgebreide rede in optima forma zon zyn, ging hij dadelyk tct zyu eigerjyk onderwerp over. Gedurende een uur hield spreker het auditorium aangenaam eu nuttig bezig met het leveren van een geschiedenis Van het ontstaan, de beteekenis eu den loop van het anU-Seinietisme. Wy hopen in ons volgend nommer het voornaamste gedeelte dezer .eziug op te nemen. Voor heden ccnstateeren wy slechts, dat zy met

Aa.ui'B 2, J. L. Joucmmstual f 1.975, Toen ik u straks mededeelde, dat het S. S. Jacobson 1.85.J, M. E. Aurahatns verworpen. 1.30, B. W. do Jongn 1.20, J J. De aftredende leden in het hoofdoes i.ur, kleinste bedrag, dat wy' uit de subsidiekas hebben verleend, 2.50 was, zal bij Veder 0.85. Bussju uy teestelyfce gedie iich herkiesoaar hadven gesteld, werden n onwillekeurig de vraag zijn gerezen, legenheden 11. Totaal als zoodanig nerkozen, terwyl voor Haar146.82. nut een zoo geringe bate kuu aflem werd gekozen dr. M. Woltf eu voor welk werpen en wat met ecu zoo kleiue som Amsterdam mr. F. S. van Nierop. Men verzoekt ons het voLjeade op te Ala p.aats voor de volgende bijeenkomst kau worden gedaan. Als autwoord moet nemen. wordt Amersfoort bepaald. Te ongeveer ik u al dadely'k herinneren hetgeen ik 18 3 1. reeds in vorige verslngeu mededeelde: 5j uur werd de vergn tring gesloten. Oud-Slrtjders ! In het hoter van vev heer cchwartz dat onze hulp zich bepaalt tot bet hoogst noo lige. Nu zyn er van d e kleiuha idelNu wij den vooravond staan vau den veieeiiigde men zich a*u een gemeenschapmaaltyd, waar het, ouder het tjes, waarvoor niet meer noodig; is dan 60en verjaardag vau deu Tiendaagschen peujken 2.50, 10, en dan geven wy Veldtochi", 'oen vet > Voorwaarts" klonk, 5 of presidium van den heer B. Fortu n, zeer niet plaats, omdat geanimeerd was en uienig hartelyk woord ben meer; in de eerste schuld willen wij zoowel cai de eer vau ous land op te houden niet noodeloos in ste- als om den Vorsteutroon te schragen, hebwerd gesproken. ken, en tweedons, omdat zij, van de witst beu do Haagsshe ridddrs van het Metalen levende, zich voor het overige weder Kruis geme< nd een commissie te moeten Verslag 1 van de handelingen der Perm. nieuwe koopwaar kunnen aanschaffen. Zoo vormen, om dieu dag feestelyk te herComm. aan de Centrale Commissie enz. hebbeu wij een n.et zeer sterken man, op denker. zijn verlangen, zoo een klein sommetje van Juni 1890 tot Juni 1891. De commisie roeut alle Oud-Strijders, verstrekt voor den verkoop vau tram- versierd met het Metalen Kruis of de (Vervolg.) kaartjes. Heelt hy nu zyu pakjes uitver- Citadel-Medaille, op, om, voor De algemeene comm. van examinatoren, kocht, dau koopt hij weder anderen. Die geuegeu zyu, op eigen kosten zoover zij aan deze door ons samengesteld uit de heeren : mr. man verdient wel niet veel v doch by' ge- feestviering op 1, 2 eu 3 Aug. a.s. deel te Jacques Oppeuheim, hoogleeraar te Gro- voelt zich tevreden. Ik heb dit meermalen vemen, hiervau schrifteljjk kennis te willen ningen, voorzitter, L. WaB evaar, oppergezegd, en het blyft opmerkenswaardig, geven aau den secretaris der rabbijn te Leeuwarden, T. Tal, opperrab- wy scheppen met kleine sommen meer (Laan Copes van Cattenburgh,commissie n. 366) belangstelling en onverdeelde aandacht bijn te Arnhem, A. van Luen, opperrab- tevredenen dan net groote bedragen. vr 15 Juli a.s., tevens met overmaking

van den eersten (laagaten) raug, mej. Arnolda Heudr'ka Ilageus, van Ar nD em, Elisabeth Krammer, van Leeuwarden, Rynverschillende afdeeUngen droegeu by Zalt- tje Slachter, vau Rotterdam; 11. alskJlBBommel (14 leden) f25, Alk i.aar (10 1.) -dieust-onderwy'zerE van den laagsten rang, f28.894, Schoonhoven (10' leden) f 29.60, Izaak Bos, van Daif en, Simon de Br UiU , Assen (15 1.) 135, Gro. ingeu (16 l.) f4O, van Arnhem, Philip Cohen, van MiddelLeiden (21 1.) f 40, Koevorden (17 leden) hamis, Audries Keizer, van Leeuwarden, 142.454, Nymegeu (23 l.) f52.25, Har- Michel Salomon, van Vanen, Nath. Koplingeu (25 1.) t 56.35, Gouda (22 leden) pens, van Horveen, Edja'd Polak, vau f63.47, Geldersch Oosten (32 1.) 166.86,', Wildervauk, Obadja Lazarus Smders, van Ooriuchem (26 1.) f74.72, Zwolle (42 \\ Gonda, MacLiel Hirschel, van Groningen, f79, Eiudhovea (26 1.) fBl, llaar lem (44 Mozes de Metz, van Rijssen, Heiman Bierleden) 190, Arnhem (49 1.) f98.67, Zutman, Maurits Frank, Mozes Goldsmifc, feu (34 I.) f99.10, Culemborg (33 leden) Salomoo Norden, Mozes Leon Roos, de f 100.90, Amersfoort (40 leden) f 111.45, 5 1 ratsten van Amsterdam ; 111. als gods 's-Hertogenbosch (38 1.) fll4, Veghel(7l dieust-cudenvyzers van den middelsten rang, leden) f 150, Utrecht (57 1.) f 180, Twente Samuel Dasberg, van Rotterdam, Salomon (73 1.) f225.34, s-Gravenhage (132 leden) L Joons, van Schiedam, Maurits Bakker, f350, Rotterdam (189 1.) f525 en Am- Abraham van Gelder, Aron Italiaander, sterdam (676 leden) i 1932.17^. de 3 laatsten van Amsterdam ; IV. als Spreker sluit zyn met de opgodsd.-onderwijzers van den hoogslen rang, merking, dat in deze benarde tjjdtn, zal Marcus Cohen eu Jacob Salomon llous, de Alliance kunnen werkeu, buitengewone beiden van Amsterdam. bydrageu gebiedend worden gevorderd. Naar aanleiding van de verklaringen Laat ons, zegt by, vooral uiet twh-ten betreffende betoonde vlijt, voldoende vorover de vraag, hoe gegeven moet worden. d' ringen en goed gedrag, atgegeven door maar laat ons in d.n zak tasten, geven curatoren van bet N.-I. Seminarium, wer en heipen. den, op onze voordracht, door de RegeeDoor deu voorzitter wor.lt hem vcor ring over 1891 gesteld in het eeuer zyn bemoeiingen, zyu accuraat eu zuinig studiebeurs de aan het N.-l. Seminarium beneer den dank der vergadering gebracht. geplaatste studenten en kweekeliugen : L. Aau de orde wordt thuns gesteld de Prauk, van Utrecht, ad lOO, J. S. Roos bc.preking der voorsteilen, resp. gedaan eu D. Sluyu, van Amsterdam, ieder 100, f door de al'dd. Haarlem, Rotterdam en NijM. S. Cohen, van Arnhem, ad luO, S. megen. Ter bekortiug der debatten, leidde A. Rudelsheim, vau Amsterdam al 100, de voorzitter de in met een S. de Vries en A. Levie, van Amsterdam, flink overzicht der Russische qoaestie, gaf ieder od 75. (Wordt vervolgd.) een overzicht vau hetgeen in 'i algemeen, o speuaal in Nederland, door de Alliance iv De heer Is. Teixeira d'Aodrade is aan ueze was gedaan en welke plannen het de Universiteit alhier als doctor in de comit central voor de toekomst heelt. Naar aaneiaiug daarvan ontspon zich rechtswetenschap gepromoveerd, na vereen geanimeerde discussie, wairaan bij dediging van een akadeinisch proefs hrift, herhaling wordt dtelgeuomen door dt n getiteld: De Fransche wet op de vakopptirubDiju van Gelderlar d, de hh. Blok, Vireenigingen (La Li professionuels du Fi enkel, S. vau Dantzig, L. Ojjpenheiuier, 21 Mars 1884)". o I>. E. Kalker Jr., S. Houthakker eu deu

totaal f 5385.48. Aau bet comit ceutral werd getemitteerd 8000 francs f 3832.90; salvo in eassa is 1 1007.22. De

werd gevolgd en luide toegejuicht en dat bijn te Gronigen, J. D. Wijnkoop, rabbijn de dp.uk, spreker do.;r den voorzitt r in der N.-I. H or 'synagot e te Amsterdam, de meest hartelijke bewoordingen toege- M. Monasch, conrector aau het Ned.-Isr. bracht, ten volle verdiend en de uiting Seminarium, S. Sohlberg, directeur der N.-I. van het oordeel der vergadering was. golsd schole-i te Amsterdam, en aanvan Nadat de epenbare bijeenkomst was ge- keiijk bij'-eugeroepen tegen 14 Juli 1890, sloten, ging de vergailerirg vsm afgevaar- kou, door onverwachte verhindering van digden in cci huishoudelijke z'ttiug over. deu president, geen voortgang hebben en Het eerst werd aan '.e orde gesteld het moest worden uitgesteld tot 25 Aag. 1890. uitbrengen vau let finantieel verslag dooiDaar de eerw. heeren opperabbyuen Tal, den penningmeester, deD hr. S. Houthakker. Wagenaar en Vin Loen en de eerw. heer De afdeeling heelt redeu tot dankbaarheid, Wjjnkoop voor bet lidmaatschap bedankzegt hij. Verliezen heeft zy niet geleden. ten, deels op grond dat zy vr het uitDrie nieuwe afdeelingen werden opgericht, stel der veroudering" niet waren gekend, eu wel Leiden met 21 eu Zeeland met 34 deels om gezondheidsredenen, werden, na led-n en tevens Breda, wier ledental nog herhaalde pogiugeu tot samenstelling der niet is geconstateerd. Het ledental is thans, commissie, mtdat da hh. A. S. Ondei wijzer behalve Breda, geklommen tot 1769, ver- eu B. van der Velde hauueu geweigerd, deeld over 28 aldeeliugen. Btt contributiein de commissie benoemd de hu.: Prof. ci;fer is met f 332.20 U'hoogd. De Ned. mr. L. de l.itog, te Amsteraldeeug ontving ecu gt vau f 500, door dam, levens tot voorzitter, M. Monasch, h!:. executeuren in den boedel van wijlen conrector van het Ned.-Isr. Seminarium ie den heer Rudoiph Leh.mann en nog twee Amsterdam, S. Schlberg, directeur der N.-I. donatin, resp. groot flO eu f 11.25. De godsd.scholen te Amsterdam, E. Hamburg atd. 's Hage outving twee donatin, iede; Sz., more, leeiaar aan het N.-I. Seminagroot f 25, een van de loge l'Union" eu rium te Amsterdam, S- Salomons, magid, de audere vau de loge llirain Abif". leeraar aan het Ned.-Isr. Seminarium te Ondersteund werden 14 persoueu, v-xu el- Amsterdam, D. H. Wo.-dhuyOu, leeraar ders gekomen, met een gezamenlijk be irag iv de Hebr. taal en letterkunde aan het van f283.30. Het hoogste bedrg iv deze stedolyk gymnasium, mr. B. E- Ass cher, was 1 51.20, het kleinste 1 5. advocaat. De rekening en V'iauvwoordirjg is aldus In haar vergaderingen, op 25, 26, 27, Sildo a. p. f 154.98, contrib. 14691.25, 28 en 29 Aug. 1890 geh uden, werdou donatin 1521.25, legaat Gompen f 12, toegelaten : 1. Als godsd.-onderwijzeressen

rente

f 6;

a' mjo dikwijls iv vorige verslagen geschetst, dat ik het onuooJig vin I deze te herhalen. Ook dit jaar hebben ons die moeiiykheden niei ontbroken en dankbaar vermeld ik hiir de medewerkiug vau het N.-I. armbestuur hier ter steue, waarmede wij gezamenlijk een ougelu&kige weduwe aau een brooiwinuing hebbeu geholpen. Moeilijk echter zyn voor Ous de zoogenaamde verlaten vrouwen". Iv het algemeen verwekken zy' niet dat mede'ijden, hetwelk de weduwen inboezemen, maar daarom juist zyn zy' beklagenswaardig en in de meeste gevallen t venveel hulp waard. Is het bovendien baar te wijten, dat de man, dior vvauhoop gedreven, omdat hem de middelen ontbreken, om voor zijn gezin te kuuuen zorgen, de woning ontvliedt 'r" Of wel is bet haar schuld, als de man door wangedrag en harteloosueid omtrent vrouw en kindereu, dezen hulpeloos achterlaat ? Wjj hadden zoo een ongelukkige. Urio jaren geleden had de man haar verlaten en in dien ty'd niets van zich doeu

bij ons een vaste regel, dat wij al'e rtanvragen als nieuwe beschouwen. De posit'e, het gedrag, de talrijkheid vau het gez ! n, alles kan veranderd zijn en een nieuw onderzoek is daarom strikt noodig. Luidt het rapport aldus: De man is een oud kla Itje, heeft een zaakje, zoowat van alles bevattende, eu dry'fi dit met succes, maar kan onzen steun nog niet missen', dan holpen wy' gaarne, omdat zonder onze hulp dit zaakje zou achteruitgaan eu de man wederom tot armoede vervallen. Een zoodanig geval, waarbij tevens de goede werking zan het Wt-ldadigheidsfonds aan het licht kwam, is dat vau een man, die reeds twee jaar geleden unze hulp had ingeroepen, en toen door ons aau een handelszaak werd geholpen. Om onze verdere hulp te kunnen ontberen, liet hy' ons een spaarbankboekje zien, waarop bij reeds eenig geld bad gespaard. De klimmende behoeften van zyn gezio veroorzaakten echter, dat hij onzen st vn weder moest inroepen, eu gaarne hebben wy hem weder geholpen. Blijft hij voortgaan met sparen, dan hebben wij het vooruitzicht, dat hij eenmaal on te hulp geheel Zr.l kunuen missen. De moei.lykheden, die wjj hebben met 't verleeneo van hulp aan weduwen, heb ik

Dat wij ook in dit jaar vela oude klanhebben moeten heljien, zult gij allicht bevroeden. Allen ineens afdoeude helpen, gast zeer moeilijk. Toch blijft het
ten opnieuw

om aan den kost te komen. Eigen kindereu had zij niet, eu toch bad zy nog d? zorg op zich genomen voor een kiud van een h:trer naaste familieleden, die zeer behoeftig was, eu wiens zorgen zij daardoor tratuito ie veriichteu. Achteruitgang deel haur uulpmiddltn verminderen en zy wandde zich toen tot ons om hulp, die wy haar, na goede informatiu, hebbeu verleend. o ( Wordt verv.)

hooien. lutusschen had zij veel gedaan,

By het Weldadig heidsfonds (bureau N. Keizers orucht 61) zyn gedurende de maand Juni a;tn extra-i>ydragen ingekomen: Vau

v orzitter.

Het resuitt.at der debatten is, dat ikvoorstelieu de goedkeuring der vergadering niet kunnen wegdragen en worden

Weldadigheidsfonds.

Verslag

van den

Secretaris.

(Vervolg.)

B. l, 27 Ij.il- by den voorzitter door het dames-eomit lO, L. B. 5, gecolleteerd op bet sjar!g feest van Mekor Chajim 15.60, bus atelier vau de i beer Jac. . Metz ll, bus van mevr. de wed. S. 3. Huis- eu kautoorbusjes by de hh.: H. J. Rubens 23, S. J. Veder 12.95, R.C. lO, J. . vau Maa'rsseu 4.78, S. 13. Gompertz 4.54, S. Al. A aer Jr. 4 45, atelier S. Jacobs 4.35, G. Gomjien 2 90, E vau Embden 2.60, E. & Co. 2.60, A. J. Asscher 2.40, B. H. de Vries N. Cohen 2.22, B. J. S.okvis 2,

ROTTERDAM, 6 Jnli. Mr. 8. J. Hartog, | ITALI. Paus Leo XIII en het collevoorzitter der Montefioreheeft | gie van kardinalen hebben der Katholieke aan B. en W. alhier het verzoek gericht, I geestelijkheid aanbevolen, do uit Rusland mijdelijke kosten. om ter beschikking vau de vereeniging verdreven Joden zooveel mogelyk te steunen. Zoowel aan hen, die van deelneming een l.caal te stellen, ten einde de Israo zullen doen blijken, fan he;i, die door lieten, die uit I e% Russische rijk worden GRIEKENLAND. Uit Athene wordt anderen in <i>; g. iegeili 'id meenten worden verdreven en hu; weg over de s< meeute geschreven, dat, hoewel gteuerlei teekegesteld de feestviering bij te wonen, zal nemen, zoo noodig, daarin gedurende ennen op een herhaling der onlusten op de nader het programma der feestviering workele dagen op te ne ven. lonische eilanden wy'.-.eu en vertrouwbare den gezonden. Bij besluit van B. en W. zijn dien ten personen zich van den terugkeer der gewone Wy' wenscheu hierbij nog de woorden gevolge aau airessanten tot toestanden overtuigd hebbeu, de emigratie van onzen geliefden lichter Jacob van vev doel, tot wedeiojizeggi/ig, kosteloos in der Joden in groote mate aanhoudt. Zan'e Lennep in herinnering te brengen : gebruik gegeven een paar zaleu van h.t is geheel door Jodeu verlaten ; slechts 2 Oude veeten voormalige Ziekenhuis aan de Hoogstraat, familin zouden er nog verwijlen. Van Zijn vergelen, zoomede de daarin nog aanwezige oude Corfu zijn naar berekening van de 7000 En gedempt de bron van twist; ijzeren kribben. aldaar wonende Joden 2500 gemigreerd, maar, zijn de veeteu ook vergeteu, de herDe afdeeling Rotterdam" van het terwyl elke vertrekkende stoomboot nog innering aan de feiten dient levendig te Algemeen Isral. Verbond en de Montefiore- steeds vluchtelingen opneemt. Ouder de worden gehouden. Vereeniging ldaar hebben van den heer emigranten bevinden zich de welvarendste Wij hopeu, dat deze herinneringsdageu llintzeu ontvangen ruim 2100 en 1000, leden der Corfuer Isral, gemeente. voor de jongeren ecu opwekking en vinzijude het 2/3 en 1/3 van het nog aano gerwijzing zullen mogen zijn, om, indien wezige restant van ecu vroeger bestaan RUSLAND. De opperrabbijn te Ole.-sa ooit dagen van gevaar voor ons Volkshebbende oommissie tot ondersteuning van heelt den governeur vergunning gevraagd, bestaan mochten aanbreken, als en man Russische emigranten. om een boete- en vastendag te doeu noute wapen te snellen, om te strijden voor den. De gouverneur heeft dit geweigerd, Vorst eu Vaderland, evenals in de roemLEIOEN, 7 Juli. Hedenmiddag ten 12 onder by'voeging, dat hy, zoo nood'g, de rijke dagen, die wy in herinnering wen uur werd iv tegenwoordigheid van de Joodsche kerkgangers uiteen zou djen soheu te brengen. stichtster, mevr. Spey'er, geb. Rosenburg, jngen en de synagogen doen sluiten. o wonende te Zevenaar, van regenten, reAan de Times wordt uit Petersburg De Arnh. Ct. van Vrijdag ji. schrijft: gentessen enz. geopend het alhier gevesgeseind, dat de uit Zuid-Rusland terugHerhaaldelyk komeu te Arnh-m uit- tig Ie Ceutraal Isntel. Weeskinder- en gekeerde gedelegeerde van baron Hirsch, geweken Russ. Joden aan. Gisteren-avond Doorgangshuis, op den Stillen Rijn. Het de heer White, een verschrikkelijke bewas dit aan het sporrstation weder het gebouw is door de zorgen van den archischrijving geeft van den toestand. De slechte geval. Ongeveer eert 30tal mannen, vroutect, deu heer W. Kok, een zeer net en oogst doet voor hongersnood vreezen, terwen en kinderen, die allen zoo vermoeid en doelmatig iugericht gebouw gewordeu. wyl ook verdere aanvallen op de Joden afgemat waren, tdat zy, waar zij stonden trad de heer mr. I. H. Goudwaarschijnlijk ziju. De heer White gelooft, Allereerst of gingen zitten, terstood in slaap vielen. smit ep iv de uu tot e.-m geheel ingerichte dat de Russische regerri.ig onvoldoende is Zy' verklaarde.i in geen 14 dagen tij ds te brei- en eetkamer, waar vlaggen, waarin ingelicht; daarom deelde hij de:r ministers, hebben Hoogvt vreesachtig om die hem viieudeiyk aanhoorden, het een portretten van de Koningin eu deReiv verkeerde handen te vallen, ontwijken de geutes w.vr n aangebracht, groen eu guir- en ander mede. Hy' adviseerde don ministor zij logementen. Van het station gedreven, landes aan 't geueel een feestely'k aanzien van binneul. zakeu, de emigratie der Jodeu Waar zij poogden zich neer te vleien, beechoukeu. Mevr. de wed. Spey'er nam plaats te bevorderen door het instellen vau emisloten zy' de bosschen op te zoeken, Ltoeh iv een fauteuil, met groou en bloemen gratiecommissin onder en hoofdcomit, dat was gisteren-avond na de douderbui versierd. terwyl de regeering over de geheele zaak van 's middags niet bijzonder uitlokkend. De spreker wees op het groote voor- de hoofdcontite hebben zou. De minister Op het oogenblik dat zij toch aan hn recht, dut h-jden dit gesticht mocht en keurde principieel het plan plan gevolg zouden geven,bood een logement- kon geopend worden, bracht een woord dens zekere vast te stellengoed, behoubepalingen, houder, bewogen met hun lot, aan tegen vau de.uk aan de edele geefster eu zjoveel zooiat White's zending geslaagd schijut. 10 et. hun verblijf te verschaffen, nadat als deze slichting meer badden gesteund Hij heeft den indruk, dat de Russ. Joden zy' de aanvaukeljjke vraag van 15 cent en meende, dat aau haar wil geen beter degelyke landbouwers kunntm worden. hadden aigeslagen. bewijs van dankbaarheid kon worden Het voornaamste Zuid-Russ. blad, Zy' leden onderwijl een versohrikkelyken gegeven, dan dat heden ter eere van ge- de Novorossiski Telegraf", dit maakt een offidorst. Een vrouw greep in de wachtkamer leest en ten hulde aan de stichtster een cieele kennisgeving openbaar van de goueen glas bier, dat door hem, wien het gekind kosteloos was opgenomen vau een verneurs der provincin Kiew, Poioli en schonken was, slechts half was uitgedron- zwaar beproefde Isr. weduwe uit Groenloo. Volbyni, waarbij allen vreemdelingen ken. Die man was reeds te zwak, het ge- Daarna werden aau mevr. de wed. Spey'er wordt aangezegd, dat zy' binnen zekereu heel te ledigen. Die zwak zyn, verhaalden en aan een dochter en schoondochter, naast tijd Russen moeten worden of anders het zy, sterven onderweg. haar gezeten, door kindereu uit het huis land te verlaten hebben. Aan degenen, Vroeger werden reisbiljetten geleverd, bouquetten aangeboden. die onroerend goei bezitten, wordt een waarop zij konden doorgaan. Thans, by Vervolgens trad op de meer dau 80jarige bepaalde tyd toegestaan, om dat goed te de zomerdieustregeling, ontbreekt aanslui- opperrabbijn uit 's Gravenhage, de heer verkoopen. Zy', dij Russen worden, moeten ting met de Hollandsche spoor. Dit nood- Berenstein, oie na de maatschappelijke gedurenne 10 jaren hun tegenwoordig dozaakt de arice reizigers, om verblijf op wy'diug een godsdienstig woord deed hooren. micilie behouden. weg op straat te zoeken. Wel vernamen Na hem trad de opperrabbijn vau ArnAan 13.000 Joden te Libau werden wjj van ter zijde, dat zij op een bewy's hem, de heer T. Tal, ep, die een wel- hun pussen ter onderzoekiug afgenomen. van de logementhouders het logies terug sprekende rede hield naar aanleiding van Men gelooft, dat een uitwijzing oy groote bekomen, o. a. te Rotterdam, maar dat Psalm 30, vs. 6. schaal ophanden is, daar gebleken is, dat schynen zy' niet te weten of niet te verEen weesmeisje vertolkte iv enkele vers- vele Joden te Libau wonen, welke niet trouwen. regelen den dunk der kinderen. De heer het recht daartoe bezitten. Men wil, dat de stoombootmaatschappijen Rosenber g bracht muneus zyu schoonmoeder ten aanzieu vau het vervoer de meest voor- aan allen haar dank over. De heer Gouddeelige contracten, in stryd met de belansmit sioot deze feeoie.ijke byeeukomst met gen der emigrauteu, sloten. Is dat juist, een enkel woord, terwyl daarna nog ecu dan mag gevraagd worden: Is dat geooiMet klem eu aandrang wordt Winkegodsdienstige samenkomst werd gehouden. loofd t liers en Koopers onder het oog gebracht, Op het oogenblik zijn 11 weezen van In het belaog der arme reizigers ver- twee tot negen jaren gepl.iats dat de zoogenaamde Boter, verkocht onoorloven wij ojs de algemeene aandacht der den naam van Margarine, Trefa en hierop te vestigen, misschien kan er dan Nebela, aldus den Israliet streng verGRONINGEN, 6 Juli. Bj de gisteren een iechtstreekscii vervoer uit volgen". plaats gehai Hebbende herstemming voor boden is. Iv een later nouiuier schrijft de opperDe Opperrabbijn alhier, rabbyu T..1, dut dagelyks transporteu 3 loden vau den kerkernat werd de strijd Dr. J. H. DNNER. van verdreven Russische Joden door opuieu hei vat. Voor de vacature Drilsma, wit stembrieije, nersteruiniug tu*sciien de 2 Tammoez '51. de stad komeu , iv het bezit vau Amsterdam, 8 Juii '91. doorloopende rei.-kuarten, en zoo spoedig heertu H. Ilartog eu . M. Meyer, werden (vau de lSOsttmgeiechtiguen) 142 biljetten mogelijk vertrekkeu. De groep, waarvan De uittocht der Russische Joden. in de Aruh. Ct. sprake is, aren, zooais ingeleverd, eu wel en minder uau bet getal kiezers, terwyl 3 oiijetten iv ulauco de heer T. schrytt, Christi. eu. Door S. WERBLUNSKI. zyu beo den. Op den heer S. M. Meyer werden uitgebracht 83 tn op deu heer U. Aan het station Charlottenburg Te Breda is ecu afdeeling der Alliance Harlog 56 stemmen. Voor helgroene briefje, kau men thans dageljjks met hij Berlij tigenoog n Isralite Universelle opgericht, waai toe nieuwe vacature, herstem,.iiug tusschen de de gevolgen zien vau de door ac Rus .ische vooral vele Christenen zijn toegetredeu. heerer. 1. 11. Kisuii, S.J. Muller, L. Wfl'n- regeeriug voorgenomen ei voortgezette uitbeig ca A. vau Hessen, werden 141 bil- drijving der Joden. Hierbij dient opgemerkt, De uit Rusland verdreven Joden komen jetten meelever..;, en wel cu miuder dan dat bjj den omvang dezer uitdrij iv zeer ellendigeu toestand in Palestina bet getal kieztns. Van onwaarde werden v'ng en den grooten te weeg daardoor gebrachten aan. Te Jerusaiem komeu gemiddeld 200 bevonden 9 eu iv bh.nco 2 biljetten. De u.ttocbt, deze uiet langs ecu en .lenzelf fen a 300 gezinnen per week aau. Zy hebben heer S. J. Muller verkreeg 82, de heer weg kau plaats viu !en, maar door Ie ongebrek aan het uoodigste en bovendien 1. H. Kisch 78, ue heer L. Wjjuberg 45 gelukkigen meerdere wegen worden uitgeheerschen ouder hen besmettelyke ziekten. en de heer A. vau Hessen 39 stemmen, kozen, langs welke zij huu ongastvry' geMen vreest, dat deze zich zullen uitbreiden. zuodat met overgooote meerderheid van boorteland kunnen verlaten, zoodat in Berstemmen zjjn gekozen de heeren S. M. lijn slechts een deel van de onder de Russ. o[]o Jodeu heerscheude ellende te zien is. HAARLEM, 6 Juli. in h et verslag der Mejjer, S. J. Muiier en I. H. Kisch. Hooldzakelyk zyu er drie reisroutes, die feestviering van het 50jarig bestaan der de vluchtende Jodeu gekozen hebben, waarBRIEVENBUS. synagoge alhier ib onwillekeurig verzuimu bij de keus afhangt v.ui het einddoel, hetmelding te maken, dat de eerw. heer A. J. Voortzetting van Groote aislag" in ons welk de verdrevenen op 't oog hebben. Tot Cats met veel succes deu dienst ter syu- volgend uommer. E>"D"C idem. zoodauige eiudpuuten b'ebooren in de eerste agoge ak voorzanger heeft verricht, ue plaat; Amerika, Engeland eu Palestina, solo's keurig heelt gezougen eu aldus waarheen zich de hoofdstroom vau de zoo kraentig heelt medegewerkt tot veruoogiug plotseling versterkte emigratie richt. De van het tchoone by de synagogale plechtio-DUITSCHLAND. Een te Berly'n ge- tocht vaar Palestina gaat uitsluitend over beid op Vrydag eu Zaterdag, 20 en 21 Siwan, geven we.dadigheids-voorstelling ten bate Odesa, dat vau uit de havenplaats Jaffa en doen wy a biermede amende honorable. der Russ. Joden bracht 20.000 mark op. met weinig moeite en kosten (20 roebeh)

van

5 of zooveel meer als men goedvindt, aan den penningmeester (Anna Paulownastraat, n. 36), ter bestrijding van onver-

KENNISGEVING.

BUITENLAND.
"o

verhuizers bevinden, wa onder kinderen in de prilste jeugd. Vau veel invloed is te bereiken is. De aandrang hierop, dat de gezamenlijke gemakkelijk stoomboot-

welgesteld aangeduid waren, of toch van de middelen vmr de eerste reis en het verblijf iv Amerika voorzien waren. Deze ziju allengs bij huu doortocht door Berly'n weiuig meer te zien, want zy" reizen direct naar Hamburg of Breraen, waar zij met goeden moed de stoombooten naar de p'.aat3 huuner bestemming betreden. Ecu zeker deel is zonder middelen, ter neergeslagec, vertwijfeld eu weet n.et, wat de dag van morgen brengen zal. Zooals te begrijpen is, heeft het geringere eantal welgestelde Joden tot leniging van het lot dezer armere geloofsgenooten bereids in de Russische woonplaats al bel mogelijke gedaan, doch met het eenige resultaat, dat zij hoogstens Hamburg of Berly'n konden bereiken, want hun getal is groot, en zij worden by het overschrijden der Russ. grenzen nog zoo uitgeplunderd, dat zelfs die lieden, die van huis uit niet genoeg van middelen voor de reis waren voorzien, by aankomst aan de Pruisische grenzen van alles ontbloot waren. Tegen deze uitzuiging van landverhuizers op de greuzeu, waaronder menig persoon zonder pas voorzien bleek, omdat zelfs ecu pas veel geld ca moeite kost, was nog geen behoedmiddel te vinden. Ook de knevelaryen en moeilijkheden, welke daar met het verkrijgen van een pas gepaard gaan, noodzaken die liedin, omdat zij toch alles te wacht ju zyn, het onzekere voor het zekere te nemen. De massa dezer onbemiddelde 3den g *at deels over Berlijn, deel van Riga uit bet naast naar Londen, echter niet met het doel, iv Engeland te blijven. Veeleer blijft hun einddoel nog altijd Amerika, waar zij zich hun nieuwe toekomst scheppeu. De verontrusting, welke in den jonasten tijd, te Londen, zooals van daar gemeld w.ridt, ten gevolge der vau Russ. Joden ontstaan is, sctiyut echter ougegroud, en voor de laatsieu gestthieut iie:, om eeuige middeleu voor e.n verdere reis ep te d en, hetzij door het opsparen vau ee.uLe maauden arbeid of ioo.- dm byst.nd van eenige vrienden aldaar. Tot dusver is 't moeiljjk te overzien, in welke verhouding het aantal vrouwen tot Jat der man ,en staat, doch mag de deelname anu uit harde lot voor vrouwen zeer betrekkelijk zyn en van grooter omvaug ais meu placht te deuken. De gehechtheid aau huis en familie en de vriendschappelijke band, wolke by' de Russische Joden iv zoo hoogeu graad merkbaar is mogen hier bepaald mederekenen, en offervaardigheid, die hier van de zyde der jonge vrouwen de ouderen biyveunog voorloopig iv haar woonplaats getoond wordt, is bewonjerenswaardig en gaat eik begrip te boven. Behalve de vrouwen in gezelschap barer echtgenoten, zyu er ook alleenstaande vrouweu, de zioa bjj naar landslieden aansluiten ; uiei zeldon zyn er onder de eersten, die baar vooruitgegane mannen naar Amerika naretzeu oj urn in den omtrek bloeiv*rwaatea hebben. Zeer aatizieniyk is het getal der kinderen, die zich ouder begeleiding- der land-

Bremen. Beschouw me n de mate van welgesteldbeid en het doel dezer verschillende categorin' vau landverhuizers van naderby, dan laten zich de volgende van elkander scheidende momenten vaststellen. De over Odessa 1 aar Palestina trekkende Joden zijn meest welgestelde Heden en niet alleen van de noodige middelen voorzien, maar ook voor vestiging in Klein-Azien voor aaubouw van kolonin en landbouwondernemingen behoorlijk toegerust. Het zijn meest uitgewezenen uit Moskou, Kiew en andere groote steden vau Zuid-Westelijk Rusland, die huis en hof v?rkoopen, bekende handelsfirma's, die industrieele ondernemingen moeden opheffen en zich nu met het overgehouden kapitaal in Palestina willen vestigen. Eenigen van hen hebben zich vooruit als afgezanten naar Palestina begeven, om de tjestanden aldaar te bestuderen, en hebben hun lastgevers de beste tijdingen overgebracht, die inmiddels hon zakn geregeld,-zich in groepen georganiseerd eu het noodige kapitaal bijeengegaard hebben. Ook in de andere afdeclingen van landverhuizers, die naar Amerika gaan, ontbreekt het niet aan individuen, die als
1

dezer reizenden te Odessa is dan ook zeer sterk. Het deel, hetwelk naar Engeland gaat. neemt zijn weg over de Oostzeehaven, over Libau en Riga, doch is dit naar verhouding kleiner. De derde categorie eindelijk, welke haar schreien naar de Vereenijde Staten, Brazili, Argentini en geJeeltel.-k nog naar E geland richt, begeeft zich over Berlijn naar Hamburg of

de'

maatschappijen, in het bijzonder te Hamburg eu Bremen, voor kinderen onder het jaar geen of slechts weinig vrachtpry's vordert. Als vaste grondslag van een jaar beschouwt men kinderen, die nog op de armen gedragen worden, zoodat de ouders zich ruimschoots dezen lapt zoeken te ge
troosten. Tot dusver heeft deze uittocht nog weinig nadeelige gevolgen gehad, doch bij hetgeen nog te wachten is, dient men zich wel voor te bereiden, dat het veileenen van hulp dringend noodig is. Naar aanleiding van dit artikel schrijft een zekere S. aan het Berl. Tageblatt het

volgende:

gen hebben. Palestina was van oudsher de twistappel der natin en eerst in den jongslen tyd was de door Napoleon 111 geprovoceerde sleutelvraag tot het Heilige Land de directe aanleiding tot den Krimoorlog. Palestina is niet alleen het land, waar de nationale Joodsche geschiedenis werd afgespeeld, maar het is ook de wieg der vele Christelijke godsdiensten. Palestina is den Christenen evenzeer heilig ais den Joden, ja, de belyders vau deu Islam beschouwen Palestina als heilig. Palestina behoort derhalve den volken der aarde, en stryd, bloedige verwikkelingen waren de onafwendbare gevolgen, toen in dit land, het doel van duizenden bedevaartgangers, een Joodsche bevolking van millioenen aanwezig was. De bodem van Palestina is de meest bestredene en met bloed gedrenkte der aarde. Ten tijde der kruistochten offerden honderdduizenden kruisvaarders hun leven
er voor op.

> Onder de talrijke plannen tot vestiging der Russische Joden is ook het id, de verdreven Joden in Palestina te vestigen. Dit door orthodoxe rabbyneu geopperde plan is geheel zinneloos en kan voor de gevestigde personen de treurigste gevol-

tot het dryven van struisvogelpolitiek". In ten noot verklaart de redactie het wel met den schrijver eens te zyn.

Palestina is een noch voor handel, noch voor akkerbouw gunstig land; toch is de toevloed van honderdduizenden bedevaartgangers op zyn ontwikkeling niet zonder invloed gebleven. Eindelyk is het plan, door een herkolonisatie van Palestina den Russ. Joden een woonplaats te verschaffen, by den huidigen politieken toestand zonder uitzicht. Ruslands Aziatische militairpolitiek vervolgt twee doeleinden : eerstens, de verovering van Britsch-Indi, tweedens, de vernietiging der Turksche heerschappij in Klein-Azi. Wanneer men nu bedenkt, KALENDER. dat de laatste Russische militaire posten, Olli en Kars in Transkaukasi, nog niet Van 4 Tammoez tob 10 Tammoez SI. zoo ver verwijderd zyn als Berly'n van Van 10 Juli tot 16 Juli 1801; Riga, en men rekening moet houdeu met de grondgesteldheid, dan blijkt bet, dat Vrijdag Begiu van deu Sabbat te 7 uur. alln Rusland in Azi den scepter zou Zaterdag . mp '3. , kunnen zwaaieu. fciude v. d. Sabbat te 9 u. 11 ui, Om al deze redenen moet de kolonisatie van Palestina tegengehouden worden ; ADVERTENTIN. zjj zou na veel korteren tyd nog tragien Nechemja einscher dan onder 'Ezra digen. De kolonisatie van Palestina is evenzoo zonder doel als het plan van baron Von Hirsch, om in de gezegende (?) Spaansche lauden kolonin te stichten. De kolonisatie van Palestiua noodzaakt

is. Des morgens van 7 tot 9 worden de hulpbehoevenden door een dames- en heerencomit gekleed en gereinigd in de daarvoor ruim ingerichte localen van het nieuwe gemee.ntegebouw. Ook daar vindt men steeds den geachten opperrabbijn. Een damescommissie verricht hetzolfde edole werk in een daarvoor ingericht vertrek. Des morgens om 10 uur, als de arme zwerveliugen van hier vertrekken, krijgen zy' voor proviand brood met 7leesch mede en is de eerw. opperrabbijn met de voedingscou missie steeds daarbij. De blikken te schetsen, waarmede die ongelukkigen bun dank betuigen, oumogelyk, en wordt een ieder, die eenig menschelyk gevoel bezit, daardoor diep getroffen. Reeds tweemalen hield een der ballingen voer hot vertrek een dauktoespraak tot den opperrabbijn. De vorige week wierp een hunner by' het vertrek van den trein een kaart uit de wagon, luidende : Lebe wohl, grsse Groningen, das Palstina des Judenthums". Waarlijk, een groote voldoening voor uilen, die tot dit tchoone doel hebben bijgedragen eu nog zullen bijdragen, alsook voor het comit. Thans heeft de geachte opperrabbijn gezorgd, dat de arme verjaagden op Zaterdag niet behoeven te vertreken en tot Zondag hier kunnen blijven, waar zjj op humane wyze ve.rzorgd worden. Zaterdag jl. was hier ecu 20tal in ons midden. Het zou te ver voeren, alles wat dien dag plaats had te vermelden. Dat echter die lieden hoogst dankbaar waren, is ecu bewijs, dat zy meer dan voldaau waren over hun ontvangst. Kortom, hier wordt een edel werk verricht, en het hoofdzoowel als su -comit, aangespoord door de gedragslijn in deze vau den opperrabb., werken krachtig mede, eu zoo wordt door eendrachtig samenwerken een Gode welgevallig werk verricht. Moge het allen gegeveu zyn, zoolang deze schande der 19e beschaafde eeuw aanhoudt, steeie deze edele taak te kunnen blyven vervullen, welke onzen opperrabbiju en zyn medewerkers niet alleen, maar ook onze gemeente tot eer strekt. Mogen deze regelen tot aanmoediging strekken, om daar, waar, vooral in de noordelyke proviucin, nog geen comits zyn opgericht, deze daar te stellen en kleederen, zoowel als gelden aau het hoofdcomit over te maken. U dankende voor de opname, Q.

In een streng orthodox Isral, gezin wrdt geraagd ecu KEUKENMEID, van goede getuigen voorzien, tegen hoog OUDEWATER, loon en verval. Franco brieven, onder letters L. J., bureel van dit Blad of bij beveelt zich beleefd aan tot het leveren van S. S. POLAK, Joden Br eestraat 95. PRIMA QUALITEIT

& muil,

TE HUUR
HUIS met 5 Kamers enz., Huurprys 450 per jaar. Te bevragen bij J. H. COELEWIJ, Makelaar, Amstel 26.
een MODERN netten stand.

Zoetemelksche GttASKAAS,
vervaardigd onder Rabbinaal toezicht van den W.Eerw. Heer Dr. B. Rittek.
Zeer billijke prijzen.

Heeren Kiezers!!
rige 3 oents Sigaar. Nieuwe modellen 3 cents Doorrookers. Alleen verkrijgbaar bij J. BLANES Jzn., Jonas Danil Meijerplein 18 b/d. Nieuwe Heerengracht.

Voor de aanstaande Verkiezing kiest lot Merk FANTASMA", smakelijke en geu-

ruime goedkoope Woningen,


UtrechtschedwarsBtraat 131, Hoogte Kadijk 68, Laagte Kadijk 21. Te bevragen by A. S. POLAK, Owle Schans 58. Diegene, welke huurders aanbrengt, geniet voor iedere woning Een Gulden.

TE HUUR

snn;i iiit\ij\m;it
voor het Jaar 5652 (1891-92),
MET BIJSCHRIFTEN VAN

JOACHIMSHAL'S
PHILIP ELTE,

Redacteur van het NIEUW ISRAL. WEEKBLAD.

BAADSELPBIJZEN Keurig lithogr. Dekblad en Schild. Prijs 80 Cent, franco door geheel Nederland.

TACHTIG prachtige prijzen, benevens VIER kostbare

Dit Handboek wordt, onder goedkeuring van den OpperrabbijnInspecteur van Noord-Holland, sedert 1875 met het meeste succes op de Isral. Godsd.-Gemeentescholen te Amsterdam gebruikt.

VAN AF HEDEN

.... .

is in

JOACHIMSTHAL's BOEKHANDEL
verkrijgbaar:

Geschiedenis der Joden.


door

|
W

PHILIP ELTE.
Ie stuk " 2c stuk "
an e Schepping tot de laatste verzameling van den Babylonischen Talmoed. an de Batste verzameling van den Talmoed tot onzen tijd.

leder stuk a 30 Cents.


g*T Tot heden was de prijs van ieder dier stukjes 0.70.
HH. Onderwijzers genieten het gewone rabat.

'

I
-i

Elk deeltje I voorzien Tan een aanbeveling van den WelEerw. zeer geleerden Heer Dr. Jl. l. Dunner, Opperrabbijn te Amsterdam.

INGEZONDEN STUKKEN.
Groningen, 1

Juli 1891.

Mijnheer de Redacteur l Daar er steeds van hier berichten in uw geacht blad worden opgenomen, verzju he beste geneesm'ddel ter wen'e' wondert het my zeer, dat tot heden met v~or van streek geraakte lever, gal en .geen enkel woord is melding gemaakt van -. ehte spijsvertering. Dewonderly'kekra'bt de bemoeiingen van het comit tot ondervan dit heilzame middel en de goede n steuning van Russische bannelingen, zon- tultaten, verkregen by patint, der onderscheid van religie. Daar deze molde kwalen lijden, zouden die aan jrozaak uitsluitend gewijd is aan humaniteit, cl ijnen, waren ze niet bevest onge'oofii.k gd gewc is 't toch waarlyk wel de moeite waard, d-.n door de tallooz genezingen, er ooi om hieraan eenige publiciteit te geven. en door het bes'endige Redenen waarom steller dezes heeft ge- b-.werkstelligd, meend, voor dit doel eenige ruimte in uw /oordeel, uit hun gebruik getrokken. D-/e onwaardeerbare Pillen verzachten en vergeacht blad te vragen, niet twyfelende sterken het zenuwstelsel, zuiveren 't blu< d, aan uw bereidwilligheid, daaraan te vol- regelen de afzonderingen en versterken doen. Daar reeds vr eenige weken van he* gestel. De kwaal vliegt voor hen wpp; de oprichting is melding gemaakt, strek- Zy zyn geheel samengesteld uit uittrekseken deze regelen alleen, nu het comit van planten, onvermengd met het een definitief is geconstitueerd, de werking te en ander mineraalachtig of onschadelj" beachryven. bestanddeel. Zij kunnen daarom geroete l Des avonds, wanneer de arme bannelingen, uitgepot van vermoeienis, hier ar- vlkomen veilig gebruikt worden vov.r "wakke vrouwen en jonge kinderen. riveeren, worden zy' na aankomst in hun Doozen Pillen O.BO, 1.85. 3 en hooger. logement toegesproken door den w.eerw. S'otten Zalf > 0.80, 1.85, 3 heer opperrabbyn, die daar eiken avond > aanwezig is, benevens eenige leden van Voor den Verkoop in het groot vjrhet sub-comit, welke alsdan onderzoeken, voege men zich bjj Prof. HOLLOWAY. wat er aan kleeding en voeding noodig 78 New Oxfordstreet, Londen.
1

0
gj

g C. L. C. VOSKUIL, g
Hegulierstreestraat 30-32,
[Voorradig alle benoodigde

,g

PASSERDOOZEN, g t* Teekenhaken, Driehoeken enz. ? ~diajh antfuuknitu R Ei\


van DO R I VA L te Parijs, alleen verkrijgbaar bij

Teeken- enSckoolbekoeften,
GROOTE SORTEERING

S. S. POLAK, Leesbibliotheek, Parijs 1891.

Joden Rreeslraat 95. DO R 1 VA L.

Druk van J. CLAUSEN, Si Janstraat 40.

You might also like