KARBOHDRAT METABOLZMASI- I

Zihniolu Biyo2-7

Sindirim ve Absorbsiyon
Non-ruminant
Sindirim enzimleri

CHO (diyet)

Ruminant
Mikrobiyal Fermentasyon

Glukoz nce Barsak

Ya asitleri (mide)

Kan dolamna absorbsiyon

Karbohidratlarn Sindirimi

(salivary and pancreatic)

(intestinal epithelium)

Karbohidratlarn Sindirimi
Mide ncesi Tkrk amilaz : 1-4 endoglikozidaz
G G Limit G G G dekstrinler G G G G G G G G G

G G G GG G G G G G G G G G

amilaz

1-6 ba
G G

maltotrioz
G G

1-4 ba

maltoz

izomaltoz

Mide
Karbohidrat sindirimi fazla deil Asit ve pepsin proteinleri paralar Ruminantlar; mikrobiyal bir ortam ierirler ve bu sayede anaerobik ferment besinleri ykma uratabilirler.

nce Barsak
Pankreatik enzimler:-amilaz
maltotrioz
G G G G G G G G

maltoz
G G

amiloz

amilaz
G G G G G G

G G G G G G G G G G G

amilopektin

Limit dekstrinler

nce Barsak(devam)
G G G

Limit dekstrinler sukraz

G G G

G G G

Glukoamilaz (maltaz) veya -dekstrinaz

G G G G G

maltaz
G G G

-dekstrinaz
G G G G G

Karbohidrat Absorbsiyonu
Monosakkaritlerin ince barsaa alnmas

Heksoz transporter

KARBOHDRAT METABOLZMASI GLKOLZ

Embden-Meyerhof (Warburg)

Karbohidrat Metabolizmas
Tm organizmalar glukoz ve dier karbohidratlar enerji kayna olarak kullanrlar. Baz hcreler ve organizmalar iin glukoz ana enerji kaynadr. * Beyin * Eritrositler * Bir ok bakteri

Glukoz Metabolizmas

Karbohidrat Metabolizmas
Glikoliz;Glukoz oksidasyonundaki ana metabolik
yol; pruvat oluumu

Glukoneojenez: Pruvattan glukoz sentezi Pentoz fosfat yolu: Hayvanlarda glukoz oksidasyonu
iin yardmc yol; riboz-5-fosfat oluumu

Karbohidrat Metabolizmas

Food

Polysaccharides

Fats

Proteins

Sugars

Glycerol

Fatty acids

Amino acids Amino groups

Glycolysis

AcetylCoA

Krebs Cycle

Electron Transport

Seller Solunum
Karbohidrat ve dier molekllerden adm-adm enerji eldesi. Bu reaksiyonlar sonucu aa kan enerji ATP molekllerinin sentezinde kullanlr. Bu aerobik bir prosestir, oksijene (O2) gereksinim vardr ve karbon dioksit(CO2) aa kar. Karbohidrat katabolizmas(tam oksidasyon); glukozun karbon dioksit ve suya ykmn kapsar.

Glukozun Aerobik Ykm;

Hidrojen atomlarnn uzaklatrlmas ile glukoz oksidasyonu 4 fazda gerekleir:
1. Glikoliz Sitoplazmada glukozun 2 molekl pruvata ykm, oksijen gereksinimi yoktur, 2 ATP oluur. (Glc 2 pruvat) 2. Gei reaksiyonu Pruvatn oksidatif dekarboksilasyon ile Asetil-CoAya dnm (2 pruvat 2 Asetil-CoA) 3. Sitrat evrimi 2 Asetil-CoA 2 Sitrat evrimi 4. Elektron transport sistemi elektron tayclarnn seri bir ekilde transferi ile O2 li ortamda, su ve ATP oluumu.

Sitozol

Mitokondri

Glikoliz Glukoz
2 Pruvat

2 AsetilCoA

Krebs Cycle

Elektron Transport

Max/glukoz Direkt sentez Direkt sentez ATP Sentaz

Glikoliz
Glukozun 2 molekl pruvata ykm yoludur ve sitoplazmada gerekleir. Oksijen gerekmez.

Glikoliz: az harca ok kazan

Her bir glukoz molekl iin;
Hazrlk faznda 2 ATP molekl aktivasyon iin kullanlr, Daha sonra 4 ATP kazanlr(pay off). Son rn pruvat organizmann ihtiyacna/durumuna gre deerlendirilir.

2 Pruvat

Glukoz

Pruvatn Kaderi;
Oksijenli ortamda ve enerji ihtiyac olduunda pruvat mitokondriye girer ve ileri dzeyde yklr(oksidasyon). Oksijensiz ortamda, fermentasyon gerekleir ve pruvat indirgenir. - Fermentasyon anaeorbik bir prosestir ve oksijen gereksinimi yoktur. - nsanlarda, pruvat bu prosesle laktik asite indirgenir.

Farkl organizmalarda glikoliz prosesi mekanizmalar benzerdir, ancak farkl son rnler oluur.
Hayvanlar Bitkiler Mayalar Bakteriler Pruvat (veya Laktat) (3 C bileik) Pruvat (3 C bileik) Etanol (2 C bileik) Etanol (2 C bileik) Alkoller ve asitler

Glukoz Metabolizmas;

Overview of glycolysis - 1
glucose ( 6 carbons) GLUCONEOGENESIS GLYCOLYSIS lactate

GLYCOGENOLYSIS glycogen glucose-6-phosphate GLYCOGEN SYNTHESIS

Acetyl-CoA

pyruvate (3 carbons)

Niasta ve glikojenin dallanm yaps

Branched structure of starch and glycogen

CH2OH O OH O OH CH2OH O OH O OH O

CH2OH O OH O OH CH2 O OH O OH

16 links: branch points in amylopectin and glycogen

CH2OH O OH O OH O

CH2OH O OH O OH

Niastann amilaz ile hidrolizi;

Hydrolysis of starch by amylase

glukoz maltoz izomaltoz
CH2OH O OH O OH CH2OH O OH O OH O OH OH O OH O OH O OH CH2 O OH O OH CH2OH O OH O CH2OH O CH2OH O 16 links: branch points in amylopectin and glycogen

Glikoliz: Giri Sources of

glucose 6-phosphate Glikolizin balang substrat glukoz-6-fosfattr. for glycolysis Diyetle alnan glukoz ATP ile fosforillenir.
CH2OH O OH HO glycogen OH H3PO4 glycogen phosphorylase CH2 O P isomerase O P HO O OH OH hexokinase HO OH OH OH glucose ADP O OH OH O OH CH2OH O OH O CH2OH O

Alk durumunda ise karacier ve kasta glikojenden glukoz-6-fosfat oluturulur.

CH2OH O OH O H

ATP

CH2OH O

OH glucose 1-phosphate

OH glucose 6-phosphate

Glikoliz 2 Fazda gerekleir.

Faz 1: Bir 6Clu glukozun 2 tane 3-karbonlu bileik oluturmas, 2 ATP gerekli
Faz 1

Faz 2: G-3-Pn Pruvat, 4 ATP ve 2 NADHa dnm

Faz 2

Hazrlk faz; Enerji harcanmas; glukozun fosforilasyonu ve gliseraldehit-3-fosfata dnm

Enerji Eldesi Faz; Gliseraldehit-3-fosfatn pruvata okdidatif dnm; ATP ve NADH oluumu

1. Glukozun glukoz-6-fosfata fosforilasyonu

6 CH2OH

H
4

O H
2

H OH
3

ATP ADP H H
1

6 CH OPO 2 2 3 5 O 4

OH

OH

Mg

2+

H OH
3

H
1

H
2

OH

OH

OH

Hexokinase

OH

glucose

glucose-6-phosphate

Hekzokinaz :
ATPden glukoza fosfo grubunu transfer eder. 1.ATP kullanm Yaygn form heksozlarn fosforilasyonu (D-glc, D-man, D-fru) Karacier hcrelerinde, glukokinaz ayn reaksiyonu katalizler. Mg2+ gereksinimi; ATP ile kompleksleme Komplekslememi ATP potansiyel kompetitif inhibitrdr. Reglasyon adm

Glycolysis isomerization fructose 2. zomerizasyon fructose 6-phosphate 6-phosphate 2

H
4 6 CH OPO 2 3 5 O

H OH
3

H
1

6 CH OPO 2 2 3

1CH2OH

H
2

H
4

HO H

OH

OH

3 OH

OH

OH

Phosphoglucose Isomerase glucose-6-phosphate fructose-6-phosphate

Fosfoglukoz izomeraz: Aldozun ketoza izomerizasyonu Halka almas-izomerizasyon-halka kapanmas.

3. Fosforilasyon Glycolysis fruphosphorylation umu ktoz 1,6-bisfosfat olu

fructose 1,6-bisphosphate Phosphofructokinase

6 CH OPO 2 2 3

1CH2OH

ATP ADP Mg2+

6 CH OPO 2 2 3

1CH2OPO32

H
4

HO H

H
4

HO H

3 OH

3 OH

OH

OH

fructose-6-phosphate

fructose-1,6-bisphosphate

Fosfofruktokinaz(PFK) : kinci ATP kullanm adm Glikolizdeke hz belirleyici admlardan biridir. Reglasyon adm

4. Paralanma x trioz fosfat oluumu Glycolysis 2 cleavage 2 x triose

1CH2OPO3 2C
2

O H OH OH
2

phosphates
3

HO 3C H 4C H
5

Aldolase

CH2OPO3 O

O
1C

2C

1CH2OH

H 2C OH 2 3 CH2OPO3

6CH2OPO3

fructose-1,6bisphosphate

dihydroxyacetone phosphate

glyceraldehyde-3phosphate

Triosephosphate Isomerase

Aldolaz:
Aldol paralanmas; aldol kondenzasyonunun tersi (6C 2x3C) Enolat ara rn oluur. Aldolazlar; Snf I (hayvan, bitki): Enolat schiff baz ile stabillenir. Snf II (fungi, alg, bakteri): enolat divalent katyonlar ile (Zn2+ veya Fe2+) stabillenir.

zomerizasyon 5. Trioz fosfat Glycolysis cleavage

1CH2OPO3 2C
2

2 x triose
H
1C

phosphates
CH2OPO32 3
2C

O H OH OH

HO 3C H 4C H
5

Aldolase

1CH2OH

H 2C OH 2 3 CH2OPO3

CH2OPO32 6

fructose-1,6bisphosphate

dihydroxyacetone phosphate

glyceraldehyde-3phosphate

Triosephosphate Isomerase

Triozfosfat izomeraz (TIM): Dihidroksiaseton fosfat (DHAP) glikolitik yola devam edemez ve D-gliseraldehid-3-fosfat (GAP)a dnr.

5. 2 x trioz fosfat cleavage Glycolysis zomerizasyon2

Triosephosphate Isomerase phosphates
H H C C OH O H H
+ +

x triose
O

H C C

OH OH

H H

H C H C

OH

CH2OPO32

CH2OPO32

CH2OPO32

dihydroxyacetone phosphate

enediol intermediate

glyceraldehyde3-phosphate

Endiol ara rn zerinden reaksiyon yrr. G-3-P kullanldka, DHAP hzlca G-3-P a dnr.

6. Gliseraldehit-3-fosfatnoxidation of Glycolysis Oksidasyonu

glyceraldehyde 3-phosphate Glyceraldehyde-3-phosphate

Dehydrogenase
H
1C

O C OH

NAD+ + Pi

OPO32 + H+ O NADH 1C H CH2OPO32 3

2

CH2OPO32 3

OH

glyceraldehyde3-phosphate

1,3-bisphosphoglycerate

Gliseraldehit-3-fosfat Dehidrogenaz:
Bir oksidasyon ve bir fosforilasyon reaksiyonunu katalizler. Yksek enerjili rn; 1,3-bisfosfogliserat(1,3-BPG) oluumu. G-3-P1,3BFG; ekzergonik, NADNADH; endergonik

7. Substrat dzeyinde substrate-level Glycolysis fosforilasyon

phosphorylation - 1 Phosphoglycerate Kinase

O
1C

OPO32 ADP ATP O

1

O C

H 2C OH CH2OPO32 3

Mg2+

H 2C OH CH2OPO32 3

1,3-bisphosphoglycerate
Fosfogliserat Kinaz :

3-phosphoglycerate

Glikolizin ilk ATP oluum adm Zt reaksiyona bal olarak enzim kinaz olarak isimlendirilir. Mg2+ gereksinimi; ADP ile kompleks O2 yokluunda ATP retimi substrat dzeyinde fosforilasyon

8. zomerizasyon 2isomerization Glycolysis -fosfogliserat

Phosphoglycerate Mutase phosphoglycerate
O C 1 H 2C OH 2 3 CH2OPO3 O O C 1 H 2C OPO32 3 CH2OH O
O
1

2O C

H 2C OPO32 2 3 CH2OPO3

2,3-bisphosphoglycerate

3-phosphoglycerate

2-phosphoglycerate

Fosfoglisero mutaz(Fosfogliserat mutaz ):

Bir mutaz molekldeki fonksiyonel bir grubun bir pozisyondan dierine transfer reaksiyonlarn katalizler. Basit intramolekler fosforil grup transferi. Farkl organizmalarda farkl mekanizmalara sahiptir. Maya enzimi 2,3BPG kofaktr olarak kullanr. Buday filizi enzimi intramolekler fosforil grubu kovalent ba zerinden gerekleir.

Glycolysis Fosfoenolpruvat 9. Dehidrasyon dehydration

Enolase
O
1

phosphoO
1

enolpyruvate
O

H+

O C C

OH

O C
2C

H 2 C OPO32 3 CH2OH

OPO32

OPO32

CH2OH

3 CH2

2-phosphoglycerate enolate intermediate phosphoenolpyruvate

Enolaz:
Dehidratasyon reaksiyonunu katalizler. Katalitik aktivite Mg2+iyonlar ile gerekleir. 2-PG ve PEP yksek enerjili ba ierirler. Enolaz yksek enerjili balar dzenler. Florofosfat; enolaz inhibitrdr.

10. Substrat Dzeyinde substrate-level Glycolysis Fosforilasyon

O

Pyruvate Kinase phosphorylation - 2

O C 1 C 2 OPO32
3 CH2

ADP ATP

1 2

C C O

3 CH3

phosphoenolpyruvate

pyruvate

Pruvat Kinaz : kinci ATP oluum adm Katalitik aktivite iin K+ ve Mg2+ gereklidir. Enol tautomerin keto form:pruvata dnm Ar ekzergonik Reglasyon adm ATP, Asetil-CoA, F-1,6,P, AMP ve Ala ile allosterik olarak dzenlenir.

The glycolytic pathway

hexokinase HC HO CH H C OH O H C OH ATP ADP HC HO CH H C OH O HC OH phosphohexose isomerase phosphofructokinase CH2OH C O HO CH H C OH HC OH ATP ADP CH2O P C O HO CH H C OH aldolase HC OH H PO H C OH 3 4 CH2O P CH2OH glucose 6-phosphatase glucose glucose 6-phosphate H C OH H3PO4 fructose 1,6 CH2O P CH2O P bisphosphatase fructose 6-phosphate fructose 1,6-bisphosphate

CH2O P C O CH2OH dihydroxyacetone phosphate triose phosphate isomerase CH2O P H C OH HC O glyceraldehyde 3-phosphate

2 x 3 carbon sugar molecules per glucose

H3PO4 glyceraldehyde 3-phosphate dehydrogenase

NAD+

NADH

CH3 C O COOH pyruvate

pyruvate kinase

CH2 C O P COOH

enolase

CH2OH

phosphoglyceromutase CH2O P H C OH COOH

phosphoglycerate kinase CH2O P H C OH ADP COO P bisphosphoglycerate

HC O P COOH 2-phosphoglycerate

ATP

ADP

phosphoenolpyruvate

3-phosphoglycerate ATP

- 2 ATP Fosforilasyon

+ 4 ATP Substrat Dzeyinde Fosforilasyon + 6 veya 4 ATP Oksidatif Fosforilasyon

Net: 8 veya 6 ATP

Glikoliz: (Glc 2Pruvat): Net Kazan; 8 veya 6 ATP

2 Pruvat Oksidatif Dekarboksilasyon 2Asetil-CoA

2 NADH + 6 ATP

2 Asetil-CoA 2 Sitrat evrimi 12 x 2 = 24 ATP

1 mol glukozun tamamen oksidasyonu sonucu: Toplam 36 ATP veya 38 ATP oluur.

NADH Mekii
NADH glikoliz srasnda sitozolde oluur. Mitokondrial membranlar NADH transportuna izin vermezler;
ndirgen ekivalentler mitokondriye shuttle (mekik) sistemleri ile alnarak elektron transport zincirinde ATP ye dnrler.

2 Tip Mekik(shuttle):
Malat-aspartat mekii Gliserol fosfat mekii

Gliserol Fosfat Mekii(Shuttle)

Farkl dokularda minor, ancak kaslarda ok nemlidir ve hzl olarak gerekleir. Elektron transport zincirinde indirgen ekivalenlerin, sitozolik NADH dan FAD ya transferidir. !!!! 1.5 - 2 ATP

Gliserol Fosfat Mekii(Shuttle)

The glycerophosphate shuttle
glycerol 3-phosphate dehydrogenase NAD+ CH2O P NADH CH2O P CHOH CH2OH C O CH2OH

2x3 ATP yerine, 2x2 ATP kazan

CH2O C O

CH2O CHOH CH2OH

Glukozun oksidasyonu sonucu net kazan Toplam 36 ATP

CH2OH FADH2

FAD

glycerol 3-phosphate dehydrogenase

mitochondrion

Malat-Aspartat Mekii(shuttle)
Karacier,kalp ve yava kaslan kas fiberlerinde dominant mekik(shuttle) Elektron transport zincirinde indirgen ekivalenlerin, sitozolik NADH dan NAD ya transferidir. !!! 2.5 - 3 ATP Glukozun
oksidasyonu sonucu net kazan Toplam 38 ATP

Glikolizin Reglasyonu
Dier metabolik yollarda olduu gibi glikolizin reglasyonu vcut ihtiyalarna gre ve dengeyi korumak iin dzenlenir.
Allosterik mekanizmalar Pasif glukoz membran transporterlar Hormonal regulasyon

Glikoliz genelde ATP ihtiyacna gre dzenlenir.

Glikoliz Reglasyonu
Yksek - G
Glycolysis: Free Energies
90 80 F e E e g , k o le o r e n r y J u /m le 70 60 50 40 30 20 10 0

1. Hekzokinaz Glikolizin 1. adm 2. Fosfofruktokinaz-1 3. Pruvat kinaz Glikolizin son adm

G G -6 -P F F 6-P -1 ,6 -b P G A -3 -P G -3 1, -P 3bP G 3P G 2P G P E P P Y R

Glikolizin Allosterik Reglasyonu

ATP ihtiyac olduunda glikoliz aktive olur. ATP seviyeleri yeterli olduunda ise glikoliz aktivitesi der.
(continued)

1. Reglasyon; Hekzokinaz
Hekzokinaz reaksiyonu metabolike geri dnmszdr.
G6P (rn); ileri reaksiyon admlarnn inhibisyonu ile birikir ve bu durumda G6P hekzokinaz izoenzimlerini ( I, II ve III) inhibe eder.

rn nhibisyonu

 Glukoz fazla ise Glukokinaz karacierde G6P oluturur (glikojen sentezi iin)

Hekzokinaz zoenzimleri Kas

Hekzokinaz-I Km = 0.1 mM
G6P(rn inhibisyonu)

Karacier
Glukokinaz(HK IV)
nh i glu bisyo n k pro okina tein z i ile reg ba latr lat lr.

KM = 10 mM

Kan Glukozu ~ 5 mM

2. Reglasyon; Fosfofruktokinaz-I

2. Reglasyon; Fosfofruktokinaz-I
Yksek [ATP] enerji ihtiyacnn karland sinyalini verir. Yksek sitrat deerleri de TCA nn yavaladn ve balantl olarak glikoliz de yavalar. Buna karn, yksek [ADP] veya [AMP] daha fazla ATP ihtiyacnn olduunu gsterir.)

2. Reglasyon; Fosfofruktokinaz-I
Fruktoz 2,6-bisfosfat (F2,6BP)

F2,6BP;F6P tan fosfofruktokinaz-2 (PFK-2) ile sentezlenir. Fazla F-2,6-BP ise yksek kan ekeri sinyalini verir. Hormonal Kontrol !!!

2. Reglasyon; Pruvat Kinaz(PK)

Memeli dokularnda 4 tane PK izoenzimi bulunur. PK allosterik olarak F1,6BP = ileri besleme aktivasyonu ve ATP ile inhibe olur.

Pruvat Kinaz Enzimlerinin Doku Spesifik Reglasyonu

Glukagon; PK fosforilleyen protein kinaz Ay uyarr. = glukozun pruvata dnm yavalar=>glukoz seviyeleri

Hormonal Reglasyon
Kan Glukoz Seviyelerinin Reglasyonu

Insulin
Hiperglisemiye anabolik cevap; Karacier
Glikojen sentezi, glikoliz, ve ya asidi sentezi dzenlenmesi

Kas
Glikojen sentezinin uyarlmas

Ya doku
Lipoprotein lipazn uyarlmas ile ilomikron ve VLDL den ya asidi oluumu Trigliserid prekrsr olan gliserol fosfat sentezi iin glikolizin uyarlmas)

Kan Glukoz Seviyelerinin Drlmesinde nsulinin Rol

Hormonal Reglasyon
Kan Glukoz Seviyelerinin Reglasyonu Glukagon
Hipoglisemiye katabolik cevap; Karacier
Glikojen degredasyonunu ve glikoneogenezi aktive eder.

Ya Doku
Lipolizi uyarr ve ya asidi salnm gerekleir.

Kan Glukoz Seviyelerinin Arttrlmasnda Glukagonun Rol

Glikoneojenez

Glukoz
Glikoliz (Katabolik) Glikoneojenez (Anabolik)

Pruvat

Glukoneojenez
Glukoz; beyin, sinir sistemi eritrosit, renal medulla ve embriyonik doku iin major enerji kaynadr. zellikle karacierde sentezinde kullanlan prekrsrler snrldr. Trevleri ise ok farkl yapsal ve fonksiyonel metabolik neme sahiptir.

Glukoz Sentezinde Prekrsrler

Glukoneojenez
Anabolik yollar; hcre komponentlerinin sentezinde katabolizma ile oluturulan enerjiyi kullanrlar. (ATP, NADH, vb..) Genelde redktiftirler. Glikoliz ve glukoneojenez de bir ok geri dnml reaksiyon ortaktr. Reglasyon ise genelde; erken gerekleen, tek ve geri dnmsz(yksek ekzergonik) reaksiyon admlarndadr.

1 2

Glukoneojenez
Glikolizdeki tersinir olmayan 3 reaksiyon adm byk negatif Gleri ile karakterizedir ve hekzokinaz, fosfofruktokinaz ve pruvat kinaz tarafndan katalizlenir. Glukoneojenezde bu admlarn her biri tek bana ayr bir reaksiyon ile geilir. bypass

Bunlar da tersinir olmayacak kadar ekzergoniktir.

Glikoliz ve Glikoneogenezin Reglasyonu

Skroz Metabolizmas
Tm dokularda;
(-glukozidaz veya invertaz)

Sucrose

a-Glucosidase (Invertase)

-D-glucose + -D-fructose

-D-fructose

Mutarotation Glycolysis

Fruktoz Metabolizmas
Fruktozun Mutarotasyonu
OH HO CH2 OH C O C H HOCH 2 O H OH HOCH2 O HH OH CH2 OH

HO CH OH 2 H

H C OH H C OH CH2 OH D-Fructose

HO OH H

-D-Fructose

-D-Fructose

Fruktoz Metabolizmas
(Anaerobik) Byk miktarda Hekzokinaz
Glycolysis

Kas

HOCH2 O H H OH HO H

CH2 OH OH

ATP

ADP

POCH2 H H OH

O HO H

CH 2OH OH

Hexokinase

-D-Fructose

Fructose-6-P

Fruktoz Metabolizmas
(Anaerobik) Az miktarda Hekzokinaz
HOCH2 O H H OH HO H CH2 OH OH

Karacier
ATP ADP

HOCH2 O H H OH HO H

CH2 OP OH

Fructokinase
(Committed Step)

-D-Fructose

Fructose-1-P

Fruktoz Metabolizmas
Karacier
CH2 OP C O HO C H H C OH H C OH CH2 OH CH2 OP C O CH2 OH

Glycolysis

DHAP
CHO CHOH CH2 OH

HOCH2 O H H OH HO H

CH 2OP OH

Glyceraldehyde

Fructose-1-P
Fructose-1-P Aldolase

Fruktoz Metabolizmas
Gliserol Metabolizmas
Glyceraldehyde-3-P
CHO

Karacier

Triose-P Isomerase Glycolysis

CH2 OH C O CH2 OP

ADP ATP
CHO CHOH CH2 OH

CHOH CH2 OP

Glyceraldehyde Kinase NADH + H+ NADH + H NAD+ Alcohol Dehydrogenase NAD+

CH2 OH CHOH CH2 OH

Dihydroxyacetone-P (DHAP)
+

Glycerol-P Dehydrogenase

Glyceraldehyde

CH2 OH CHOH

Glycerol Kinase

CH2 OP

Glycerol

Glycerol-3-P

Fruktoz Metabolizmas Karacier

Laktoz Metabolizmas
Glycolysis

CH2 OH O HO H OH H H OH H H O

CH2 OH O H OH H OH H OH H

Glucose
HO

CH2 OH O H OH

-Galactosidase

OH

OH

Lactose

-D-Galactose

Mutarotasyon

Galaktoz Metabolizmas
Glikolitik enzimler spesifiktir ve galaktozu tanmazlar!!!

Epimerizasyon gerekli
CH 2OH HO H H OH H O H OH H OH Epimerization CH 2OH H HO H OH H O H OH H OH

Galactose

Glucose

Galaktozun Fosforilasyonu

Galaktoz-1-fosfat

Galaktozun Aktivasyonu
CH2 OH H H OH OH H OH H O O H O P O O O P O O Uridine

Glycolysis

Glucose-6-P

Phosphoglucomutase
CH2 OH

UDP-Glucose
CH2 OH OH O H OH H H OH H

Glucose-1-P
H OH H OPO3 =

H O

UMP
O O P O O Uridine

Galactose-1-P Uridylyl Transferase

OH

P O

OH

Galactose-1-P

UDP-Galactose

UDP-Galaktozun Epimerizasyonu

Galaktoz Metabolizmas

Mannoz Metabolizmas
Mannozun Fosforilasyonu
ATP O H OH H HO H H OH Hexokinase ADP H OH CH 2OP O H OH H HO H H OH CH2OH H OH

-D-Mannose

Mannose-6-P

Mannoz-6-Pn zomerizasyonu
CH2OP H OH O H OH H HO H H OH Phosphomannose Isomerase POCH2 H H OH O HO H CH2OH OH

Mannose-6-P

Fructose-6-P

Poliol Metabolizmas
Glukoz Sorbitol Fruktoz

Poliol Metabolizmas
Galaktoz Galaktitol

FERMENTASYON Anaerobik Enerji

Baz hcreler ksa sreli de olsa oksijensiz alabilirler.
rnein; kas hcreleri, anaerobik koullarda ATP retebilirler.

Fermentasyon
Besin enerjisinin anaerobik hasat(verimi)

nsan Kas Hcrelerinde Fermentasyon

nsan kas hcreleri oksijenli ve oksijensiz ortamda ATP retebilirler.
Hzl(ani) aktiviteler iin yeterli miktar ATPyi 5 saniye iin temin edebilirler. kincil enerji destei (kreatin fosfat) ise ektra bir 10 saniye kazandrr. Kaslarn bu ani enerji ihtiyacn karlayabilmesi iin anaerobik proses(fermentasyon) ile ATP oluturmas gerekir.

Kreatin fosfat
htya annda hzl bir ekilde ATP ye dniebilen enerji rezervi ATP depolarnn 4-6 kat Maksimum kullanma 10 saniyede ulalabilir Anaerobik proses.

ATP
Kasta hzl enerji ihtiyacn karlar. Az depolanr Anaerobik proses.

Kas Gc
Zaman
1 - 4 saniye 4 - 20 saniye 20 - 45 saniye 45 - 120 saniye 120 - 240 saniye 240 - 600 saniye

Snf
Anaerobik Anaerobik Anaerobik Anaerobik, Lactik Aerobik ve Anaerobik Aerobik

Enerji Kayna
ATP (kas) ATP + fosfokreatin ATP + fosfokreatin + kas glikojen Kas glikojen Kas glikojen + Laktik Asit Kas glikojen + Ya Asitleri

 Glikoliz fermentasyon srasnda ATP salayan metabolik yoldur.

Pruvat; NADH ile indirgenerek NAD+ oluur ki bu da glikolizin devamllnda nemlidir. nsan kas hcrelerinde, laktik asit(laktat) son rndr.
2 ADP+ 2 Glikoliz

2 NAD+ Glc 2 Pruvat + 2 H+

2 NAD+ 2 Laktik asit

Laktik Asit Fermentasyonu

Enerji Bilanosu
Glukoz Pruvat
Fermentasyon Anaerobik

Laktat
Sitrat evrimi Solunum Zinciri Aerobik

Katabolik Proses
Glukoz => Laktat Glukoz => 6 CO2 + 6 H2O

G (kJ/mol)
-196 -2850

Cori evrimi
Laktat Dngs
Byk hayvanlarn dolam sistemlerinde kas aktivitesinin uzun sre devam iin O2 transportu yeterli deildir. Anaerobik koullarda laktat akmlasyonu ve glikojen depolarnn azalmas sz konusudur. Ksa periodlu aktivite sonras bir iyileme periyodunun olmas gereklidir. Laktik asidoz kan pH snn dmesine neden olur.

Cori evrimi eksersiz srasnda devreye girer. ATP kullanm, kas hcrelerinde depolanan fosfokreatin(~P) zerinden olur.. Daha ar eksersizde, ATP Glikoliz den temin edilir.

Cori evrimi;kastaki her bir 2 ~P a karn karacierde 6 ~Pa mal olur. Net maliyet; 4 ~P tr. ~P balar asndan masrafl olmalarna ramen, iskelet kasnn dinlenme ve hareket halindeki enerji ihtiyalarnn karlanmasndaki byk dalgalanmarn dzenlenmesi asndan nemlidir.

Cori evrimi

Mikroorganizmalarda Fermentasyon
eitli tiplerdeki mikroorganizmalar fermentasyon gerekletirebilir.
Maya hcreleri deiik tip bir fermentasyon yolu izler, CO2 ve etil alkol oluur.
2 ADP+ 2 2 ATP Glikoliz

2 CO2 salnm

2 NAD+ Glc 2 pruvat 2 etanol

Alkol Fermentasyonu

Etanol Fermentasyonu:
Metabolizmas

Alkol Toksik
NADH retimi glikolizi yavalatr. Laktat DH ile laktat retimi artar.

Sitrat evrimi