Porto Montenegro - Glavni Projekat TS

Architectural and project management
Datum: Mart 2010
MARINA PORTO MONTENEGRO - TIVAT
GLAVNI PROJEKAT
TRAFOSTANICE TS-M4 10/0,4 kV, 2x1000 kVA ZA NAPAJANJE ELEKTRINOM ENERGIJOM DIJELA MARINE
BusinessArt s.r.l Via San Gregorio, 55 - 20124 Milano, Italy tel. +39 026697534 fax +39 0266711699 BusinessArt d.o.o Vasa Raickovica 13c, 81000 Podgorica, CG tel. +382 81202405 fax +382 81202406 bartinfo@businessart.me. www.businessart.it
DOO za projektovanje, inenjering, mjerenja i analize u elektrotehnici, proizvodnju, promet roba i usluga PODGORICA, PC Kruevac, Cetinjski put bb T/F : +382 (0) 20 651 365 M : +382 (0) 69 571 519 E : office@proinspect.co.me ; proinspect@cg.yu Registracioni broj 5-0424542/003 kod CRPS PIB 02687542 , PDV 30/31-06912-1 iro raun 510 23156 24 kod CKB
GLAVNI PROJEKAT
trafostanice TS-M4 10/0,4 kV/kV, 2x1000 kVA za napajanje elektrinom energijom dijela marine "PORTO MONTENEGRO" - TIVAT - elektro dio -
PODGORICA, Februar 2010.
PODGORICA
GLAVNI PROJEKAT trafostanice TS-M4 10/0,4 kV/kV, 2x1000 kVA za napajanje elektrinom energijom dijela marine "PORTO MONTENEGRO" - TIVAT, elektro dio
Datum: februar 2010. Stranica: 2 Revizija: 0 Odg. projektant: N. Nikitovi
PROJEKTNA ORGANIZACIJA
INVESTITOR
ADRIATIC MARINAS d.o.o. - Tivat

Podgorica, Vasa Raikovia
PROJEKTNA ORGANIZACIJA FAZE OBJEKAT
Podgorica, PC Kruevac
ODGOVORNI PROJEKTANT PROJEKTANT TEHNIKA OBRADA DATUM DIREKTOR Neboja NIKITOVI, dipl.el.in. Neboja NIKITOVI,die Ovl. za projektovanje 03-2754/1 Ministarstva za ekonomski razvoj CG Neboja Nikitovi, die Neboja Nikitovi, die Februar 2010.
MARINA PORTO MONTENEGRO U TIVTU
PROJEKAT
Glavni projekat trafostanice TS-M4 10/0,4 kV/kV, 2x1000 kVA za napajanje elektrinom energijom dijela marine "Porto Montenegro Tivat (elektro dio)
BROJ PROJEKTA MB-11-02-TQ-M730 FAZA E Revizija 0
PODGORICA
SADRAJ
OPTA DOKUMENTACIJA Naslovna strana Sadraj Licenca za izradu tehnike dokumentacije Licenca za izradu tehnike dokumentacije Reenje o imenovanju odgovornog projektanta Ovlaenje odgovornog projektanta Potvrda da su primijenjene mjere zatite na radu Potvrda da su predviene mjere zatite od poara Projektni zadatak Reenje o izdavanju uslova za izradu tehnike dokumentacije I 1.1. 1.2. 1.3. 1. 3.1. 1.3.2. 1.3.3. 1.3.4. II. 2.1. 2.2. 2.3. 2.4. 2.5. 2.6. 2.7. 2.8. 2.9. 2.10. 2.11. 2.12. 2.13. 2.14. 2.15. 2.16. 2.17. 2.18. 2.19. III. 3.1. 3.2. 3.3. 3.4. 3.5. 3.6. 3.7. 3.8. 3.9. 3.10. IV. 4.1. 4.1.1. 4.1.2. 4.2. 4.2.1. 4.2.2. OPTI DIO Uvodni dio Popis primijenjenih tehnikih propisa, standarda i preporuka Tehniki uslovi za realizaciju projekta Opte Transformatori Razvodna postrojenja visokog i niskog napona Kablovi TEHNIKI OPIS Opti dio Trafostanica 10/0,4 kV/kV Rasklopni blok (razvodno postrojenje) srednjeg napona (10 kV) Niskonaponsko razvodno postrojenje 0,4 kV Oklopljeni sabirniki razvod 0,4kV (S1T i S2T) Razvodni ormar sopstvene potronje trafostanice i potroaa besprekidnog napajanja (RO-SP) Povezivanje trafostanica TS-M4 sa nadzorno-upravljakim sistemom kompleksa Daljinsko mjerenje utroene elektrine energije Kablovske veze 0,4 kV Polaganje kablova Instalacije osvjetljenja i prikljunica Instalacije uzemljenja u TS-M4 Zatite Transport i montaa Ispitivanje i putanje u pogon Odravanje Projektna dokumentacija trafostanice Tehnike karakteristike opreme trafostanice Rezervno napajanje TEHNIKI PRORAUNI Parametri kratkog spoja i izbor opreme Oprema na srednjem (10kV) naponu Oprema na niskom (0,4kV) naponu Proraun spoja trafo elije srednjeg napona i energetskog transformatora Proraun spoja energetskog transformatora i rasklopnog bloka niskog napona Proraun snage kondenzatorskih baterija za kompenzaciju reaktivne snage Izbor transformatora Proraun hlaenja transformatora Analiza nivoa buke u okolini trafostanice Analiza nivoa buke u okolini trafostanice PREDMJER RADOVA I MATERIJALA Opti dio Uvod Obim isporuke tehnike dokumentacije Predmjer i predraun materijala i radova Graevinski dio Elektro dio 2 3 5 6 6 7 8 8 9 0 11 11 13 14 14 14 15 15 16 16 16 19 23 24 25 25 25 25 25 26 26 28 28 28 29 29 29 30 31 31 31 31 33 33 36 36 36 37 37 41 41 41 41 41 41 42
PODGORICA
V. 5.1. 5.2. 5.3. 5.4. 5.5. 5.6. 5.7. 5.8. 5.9. 5.10. 5.11. VI 6.1. 6.2. VII. 7.1. 7.2.
PREGLED PRIMIJENJENIH TEHNIKIH REENJA ZATITE NA RADU Primjenjeni propisi Prilog mjera zatite na radu Podjela postrojenja po zonama opasnosti Pravila za bezbjedan rad Pregled projektom datih rjeenja za osiguravanje uslova za siguran rad - opte Prikaz primjene mjera zatite na radu za potencijalna mjesta rada u TS Zatita od prenapona Primjena ostalih pravila zatite na radu Sredstva line zatit Zatitna oprema Ostalo PREGLED PRIMIJENJENIH TEHNIKIH REENJA ZATITE OD POARA Primijenjeni zakoni i propisi Prilog mjera zatite od poara PROGRAM KONTROLE I OSIGURANJA KVALITETA Preuzimanje opreme Putanje objekta u pogon GRAFIKA DOKUMENTACIJA Lokacija trafostanice TS-M4 i dispozicija opreme sa kablovskim meuvezama Blok ema trafostanice TS-M4 Jednopolna ema 10 kV postrojenja trafostanice TS-M4 Prednji izgled i osnova 10 kV postrojenja trafostanice TS-M4 Jednopolna ema 0,4 kV postrojenja trafostanice TS-M4 Izgled razvodnog postrojenja 0,4 kV trafostanice TS-M4 Transformator 10/0,4 kV, 1000 kVA - izgled Termika zatita transformatora Instalacije uzemljenja i izjednaavanja potencijala trafostanice TS-M4 Instalacije osvjetljenja i prikljunica trafostanice TS-M4 Detalji ekvipotencijalizacije Jednopolna ema RO-SP trafostanice TS-M4
53 53 53 53 54 54 55 55 55 55 55 56 56 56 57 57 58 59 MB-11-02-TQ-M731 MB-11-02-TQ-M732 MB-11-02-TQ-M733 MB-11-02-TQ-M734 MB-11-02-TQ-M735 MB-11-02-TQ-M736 MB-11-02-TQ-M737 MB-11-02-TQ-M738 MB-11-02-TQ-M739 MB-11-02-TQ-M740 MB-11-02-TQ-M741 MB-11-02-TQ-M742
PODGORICA
PODGORICA
Shodno Pravilniku o nainu izrade i sadrini tehnike dokumentacije, a saglasno lanu 18. Zakona o ureenju prostora i izgradnji objekata (Sl.list CG, br.51/2008), donosim
ODLUKU
kojom se Neboja Nikitovi, dipl.el. in. imenuje za odgovornog projektanta pri izradi tehnike dokumentacije GLAVNI PROJEKAT trafostanice TS-M4 10/0,4 kV/kV, 2x1000 kVA za napajanje elektrinom energijom dijela marine "PORTO MONTENEGRO" - TIVAT, elektro dio iji je Investitor ADRIATIC MARINAS d.o.o. Tivat.
Podgorica, Februar 2010.
DIREKTOR Neboja NIKITOVI, die
POTVRDA
da Neboja NIKITOVI, dipl.el.in. (elektroenergetskog smjera), u stalnom radnom odnosu u ProInspect++ doo Podgorica, ima vie od 5 (pet) godina prakse u struci u zvanju diplomiranog inenjera elektrotehnike, ime su ispunjeni uslovi iz lana 18. Zakona o ureenju prostora i izgradnji objekata (Sl.list CG, br. 51/2008) o pravu izrade predmetne investiciono-tehnike dokumentacije u svojstvu odgovornog projektanta. Imenovani posjeduje Rjeenje o izdavanju Licence za izradu projekata jake struje, br. 03-2754/1 od 13. aprila 2009. godine, izdato od Ministarstva za ekonomski razvoj Vlade Crne Gore.
DIREKTOR Neboja NIKITOVI, die
PODGORICA
PODGORICA
Shodno Pravilniku o nainu izrade i sadrini tehnike dokumentacije, a saglasno lanu 18. Zakona o ureenju prostora i izgradnji objekata (Sl.list CG, br.51/2008) i lanu 7. Zakona o zatiti na radu (Sl.list RCG, br. 79/2004), izdaje se
POTVRDA
kojom se potvruje da su u tehnikoj dokumentaciji GLAVNI PROJEKAT trafostanice TS-M4 10/0,4 kV/kV, 2x1000 kVA za napajanje elektrinom energijom dijela marine "PORTO MONTENEGRO" - TIVAT, elektro dio iji je Investitor ADRIATIC MARINAS d.o.o. Tivat ugraene propisane mjere zatite na radu i propisane mjere zatite ivotne sredine shodno vaeim tehnikim normativima i standardima. Uraeni su prilozi o zatiti na radu sa naznakom svih opasnosti po ivot rukovaoca koje se mogu mogu pojaviti pri korienju i odravanju objekata i predviene mjere radi otklanjanja tih opasnosti. Odgovorni projektant, ..................................... N. Nikitovi, dipl.el.in. Podgorica, Februar 2010. DIREKTOR Neboja NIKITOVI, die
Shodno Pravilniku o nainu izrade i sadrini tehnike dokumentacije, a saglasno lanu 18. Zakona o ureenju prostora i izgradnji objekata (Sl.list CG, br.51/2008) i Zakonu o zatiti od poara (Sl.list RCG, br. 47/92 ), izdaje se
POTVRDA
kojom se potvruje da tehnika dokumentacija GLAVNI PROJEKAT trafostanice TS-M4 10/0,4 kV/kV, 2x1000 kVA za napajanje elektrinom energijom dijela marine "PORTO MONTENEGRO" - TIVAT, elektro dio iji je Investitor ADRIATIC MARINAS d.o.o. Tivat. sadri propisane mjere zatite od poara koje projektovani objekti moraju zadovoljiti kada budu u upotrebi, saglasno zahtjevima Zakonu o zatiti od poara, uslovima ureenja prostora, tehnikim normativima i standardima. Odgovorni projektant, ..................................... N. Nikitovi, dipl.el.in. Podgorica,Februar 2010. DIREKTOR Neboja NIKITOVI, die
PODGORICA
PROJEKTNI ZADATAK
za izradu Glavnog projekta trafostanice TS-M4 10/0,4 kV 2x1000 kV/kV za napajanje elektrinom energijom dijela marine Porto Montenegro Tivat A. OPTI PODACI ADRIATIC MARINAS doo Tivat PROINSPECT++ doo - Podgorica PORTO MONTENEGRO Glavni projekat trafostanice TS-M4 10/0,4 kV, 2x1000 kV/kV
Investitor Projektna organizacija Objekat Projekat B. Graevinski dio Elektro dio Srednjenaponsko postrojenje Niskonaponski razvodni blok
TEHNIKI PODACI ZA TS M4 10/0,4 kV/kV, 2 x 1000 kVA Trafostanica je smjetena u zasebnom objektu namjenski izgraenom za smjetaj postrojenja i pratee opreme na UP2-1 Predvidjeti elektro opremu prema Urbanistiko-tehnikim uslovima, Tehnikoj preporuci TP-1b EP CG AD Niki i usaglaenim tehnikim rjeenjima Investitora i odabranog stratekog partnera za elektroenergetsku opremu. Predvidjeti srednjenaponski rasklopni blok od dva vodna (kablovska) polja i dva transformatorska polja. Predvidjeti niskonaponski blok od: - dva glavna (transformatorska) polja, - dva polja niskonaponskog razvoda, - dva polja za kompenzaciju reaktivne energije,i - jednog spojnog polja. Raspored i opremu NN blokova usaglasiti sa projektom kablovskog razvoda na dijelu Gradskog keja i dijela operativne obale Jetty 2 marine Porto Montenegro, koji su Idejnim projektom opredijeljeni za snabdijevanje elektrinom energijom iz trafostanice TS-M4. Trafostanicu opremiti sa dva suva transformatora snage 1000kVA (2x1000kVA), prenosnog odnosa 10 +2x2,5% /0,4 kV/ 0,231 kV, 50 Hz, sprege Dyn5. Hlaenje predvidjeti prirodnom cirkulacijom vazduha kroz otvore na aluzinama i vratima. Predvidjeti zatitu transformatora od kratkih spojeva, unutranjih kvarova i preoptereenja. Predvidjeti zatitu NN izvoda odgovarajuim zatitnim ureajima. Na NN strani predvidjeti mjerenja napona, struja, snage, faktora snage preko multifunkcionalnih mjernih ureaja sa mogunou daljinske komunikacije. Opremu dimenzionisati za snagu kratkog spoja od 250 MVA na 10 kV sabirnicama. Uzemljenje trafostanice rijeiti prema vaeim tehnikim propisima i uslovima na mjestu gradnje. Elemente trafostanice izvesti u skladu sa Pravilnikom o tehnikim normativima za zatitu elektroenergetskih postrojenja i ureaja od poara. Predvidjeti opremanje trafostanice linim zatitnim sredstvima, indikatorima napona i tablicama bezbjednosti. Projekat treba da obuhvati: - dispoziju postrojenja, - jednopolne eme, - proraune, - predmjere radova i materijala. Sastavni dio ovog Projektnog zadatka ine vaei tehniki propisi i pravilnici za objekte ove vrste. Projekat uraditi u svemu prema vaeim tehnikim propisima i standardima.
Transformacija
Zatita Mjerenje Dimenzionisanje opreme Uzemljenje Zatita od poara Ostala oprema Sadraj projekta
Propisi
PODGORICA
B.3.
TEHNIKI USLOVI
Dokumentaciju uraditi u svemu prema: Reenju o izdavanju uslova za izradu tehnike dokumentacije, br. 40-00-1097/18.02.2010. godine od strane EPCG AD Niki, FC Distribucija Podgorica Urbanistiko tehnikim uslovima za izgradnju saobraajne i tehnike infrastrukture u zahvatu Studije lokacije Arsenal u Tivtu, br. 1101-7347/1 od 08.12.2008. godine, izdatim od Ministarstva za ekonomski razvoj Crne Gore, i Urbanistiko - tehnikim uslovima za izgradnju marine planirane u zoni 11 i dijelovima zona 1 i 2 i za izgradnju objekata turistikog stanovanja sa djelatnostima na urbanistikim parcelama UP1-1, UP1-2 i UP1-3, a koje zahvataju dio katastarske parcele br. 965 KO Tivat, Optina Tivat, u zahvatu Studije lokacije Arsenal, a u zoni morskog dobra, br. 10-5339/1-09 od 13.01.2010. godine, izdatim od strane Ministarstva ureenja prostora i zatite ivotne sredine Crne Gore. U Tivtu, Februar, 2010. godine INVESTITOR, ADRIATIC MARINAS doo - Tivat __________________________
PODGORICA
PODGORICA
PODGORICA
PODGORICA
PODGORICA
I.
OPTI DIO
1.1 Uvodni dio

Predmet ove investiciono - tehnike dokumentacije je Glavni projekat trafostanice TS-M4 10/0,4 kV/kV, 2x1000 kVA predviene za napajanje elektrinom energijom prikljunih modula na Gradskom keju i na dijela operativne obale "JETTY-2" marine "PORTO MONTENEGRO"-Tivat u okviru izgradnje turistikonautikog kompleksa sa rezidencijalnim i poslovnim sadrajima PORTO MONTENEGRO u Tivtu na lokalitetu biveg MTRZ Sava Kovaevi (Arsenal). Lokacija predmetne transformatorske stanica TS-M4 definisana je u okviru arhitektonsko-graevinskog rjeenja objekata na parceli UP2-1. Planirano je da transformatorska stanica bude locirana u zasebnom objektu smjetenom na slobodnoj povrini, to blie objektima obalne infrastrukture - prikljunih modula za plovila na Gradskom keju i na Jetty-2, ije napajanje elektrinom energijom treba i da obezbijedi. Planirani prostor objekta trafostanice TS-M4 za smjetaj opreme je sa fiziki odvojenim prostorijama predvienim za smjetanje opreme, i sastoji se iz sledeih djelova: dvije trafo prostorije za dva transformatora prostora za smjetaj srednjenaponske opreme (SN), niskonaponske opreme (NN), kao i opreme kompenzacije, razvodnog ormara sopstvene potronje i UPS ureaja prostora za polaganje visokonaponskih i niskonaponskih kablova po regalima ispod kote poda. Zbog nedostatka prostora, a i karaktera potroaa, Investitor nije naao za shodno da izdvoji prostor za DEA - dizel elektrini agregat. SN i NN prostorije i trafo boksovi e imati izdignute podove koji e sluiti za polaganje i provlaenje kablovskih meuveza unutar trafostanice, kao i za uvoenje prikljunih 10 kV i napojnih 0,4 kV kablovskih veza predvienih za napajanje okolnih objekata. Osnovna oprema u trafostanicama je projektovana u svemu prema vaeoj Tehnikoj preporuci TP-1b (EPCG) i sastojae se od: Srednjenaponskog (10kV) gasom (SF6) izolovanog postrojenja, koje se sastoji od dvije vodne (dovodno-odvodne) elije i dvije transformatorske elije. Niskonaponskog razvodnog postrojenja (0,4 kV) sa dvije sekcije meusobno povezane spojnim poljem. Sekcije se sastoje od dovodnog transformatorskog polja sa mjerenjem i polja razvoda sa dovoljnim brojem izvoda. Pritom su, u okviru polja razvoda predvieni: izvod za napajanje zasebnog ormara sopstvene potronje i spoljanjeg osvjetljenja (RO-SP, izdvojenog na zidu prostorije)) sa mjerenjem na izvodu i zatitnim i upravljakim ureajima u samom ormaru, i izvodi sa kondenzatorskim baterijama za kompenzaciju reaktivne energije konzuma svake transformatorske jedinice zasebno. Dva ormara sa svom opremom za automatsku kompenzaciju jalove energije smjeteni su u okviru sekcija. Energetskih transformatora: suvi, zaliveni transformatori, 2x1000kVA sa smanjenim trokovima odravanja i eksploatacije, sa poveanom pouzdanou i nominalnom snagom dovoljnom da u trajnom reimu obezbijede smanjene gubitke u gvou i bakru. Besprekidno napajanje: UPS i potrebna oprema. U prilozima su, pored osnovnih elemenata postrojenja i njihovih meuveza, prikazane i instalacije opte potronje i unutranjeg osvjetljenja, kao i instalacije uzemljenja i izjednaavanja potencijala metalnih masa unutar trafostanice. Detalji o svim elementima postrojenja dati su u posebnim takama projekta. Napomena: ormar sopstvene potronje je sastavni dio ovog projekta, i data je jednopolna ema i njegova specifikacija u okviru predmjera. U Glavnom projektu snaga je izraunata na osnovu snaga planiranih (projektovanih) potroaa. Takoe su sadraj i konfiguracija opreme djelimino korigovani u odnosu na Idejni projekat zbog nastalih tehnolokih zahtjeva konzuma koji e se sa ove trafostanice napajati i usaglaavanja sa mogunostima stratekog partnera za elektroenergetiku odabranog od strane Investitora. Povezivanje transformatorske stanice TS-M4 je planirano u srednjenaponski SN (10kV) prsten II-A/II-B sa dvostranim napajanjem iz planirane TS 35/10kV, i u tom dijelu nema izmjena u odnosu na Idejni projekat. Konfiguracija trafostanica za napajanje marine je postavljena tako da se sastoji od dva prstena sa po tri trafostanice i to:
PODGORICA
Prsten I-A/I-B: Vodna elija br. K02 u TS 35/10 kV/kV (sekcija 1) - 748m - TS-M1 10/0,4 kV/kV (Marina) - 115m - TS-M2 10/0,4 kV/kV (Marina) - 146m - TS-M3 10/0,4 kV/kV (Marina) - 989m Vodna elija br. K03 u TS 35/10 kV/kV (sekcija 1). Prsten II-A/II-B: Vodna elija br. K06 u TS 35/10 kV/kV (sekcija 1) - 470m - TS-M4 10/0,4 kV/kV (UP2-1Marina) - 180m - TS-M5 10/0,4 kV/kV (Marina) - 285 m - TS-M6 10/0,4 kV/kV (Marina) - 562m Vodna elija Izvod br. K07 u TS 35/10 kV/kV (sekcija 1). Za kablovske veze predvieni su jednoilni kablovi 3 x XHE 49 (1x240mm2), zbog elektrinih svojstava kablova i unifikacije kablovskog razvoda. Predvieno je polaganje kablova u PVC cijevima i betonskim kablovicama u kablovskim kanalima, te razdvojeno i paralelno polaganje na kablovskim nosaima /regalima u kablovskim kanalima tako da je koeficijent za uslove polaganja minimalan. U okviru I faze na podruju marine polaganje projektovanih kablovskih veza je predvieno u PVC cijevima u zemlji du saobraajnica od TS 35/10 kV/kV do lokacija pojedinanih trafostanica na marini. Na dijelu marine i na dokovima koristie se postojei (ranije izgraeni, a u fazi nove gradnje adaptirani) kablovski kanali. U kablovskim kanalima kablovi e se polagati na kablovskim nosaima - regalima. Osim betonskih kablovskih kanala na kablovskoj trasi su predvieni i revizioni kablovski ahtovi, kako bi se olakalo polaganje i eventualna revizija i sanacija kablovskih veza. Kablovske veze su organizovane tako da je svim trafostanicama omogueno dvostrano napajanje. Za mjesta sa veom saobraajnom frekvencijom i za prelaske ispod saobraajnica predvien je adekvatan nain polaganja i ugradnje kablova u betonske kablovice. Detalji ugradnje kablova dati su u zasebnom projektu SN (10kV) kablovskog razvoda.
PODGORICA
1.2
Popis primijenjenih tehnikih propisa, standarda i preporuka
Prilikom izrade ovog projekta korieni su sljedei tehniki propisi: Pravilnik o tehnikim normativima za elektroenergetska postrojenja nazivnog napona iznad 1000V (Sl.list SFRJ, br.13/78) Pravilnik o tehnikim normativima za zatitu niskonaponskih mrea i pripadajuih transformatorskih stanica (Sl. list SFRJ, br. 13/78 sa izmjenama objavljenim u Sl. listu br. 37/95) Pravilnik o tehnikim mjerama za pogon i odravanje elektroenergetskih postrojenja (Sl. list SFRJ, br. 19/68 ) Pravilnik o tehnikim normativima za zatitu elektroenergetskih postrojenja od prenapona (Sl. list SFRJ, br. 7/71 i 44/76) Pravilnik o tehnikim propisima za specijalnu zatitu elektroenergetskih postrojenja od poara (Sl. list SFRJ, br. 13/78) Pravilnik o tehnikim normativima za pogon i odravanje elektroenergetskih postrojenja i vodova (Sl.list SRJ, br. 41/93) Zakona o ureenju prostora i izgradnji objekata (Sl.list CG, br.51/2008) Zakon o zatiti od poara (Sl.list RCG, br. 47/92) Zakon o zatiti na radu (Sl.list RCG, br. 79/2004) Opti uslovi za isporuku elektrine energije (Sl.list RCG, br. 1/90) Tehnika preporuka TP-1b (EPCG) Pravila i mjere sigurnosti pri radu na elektroenergetskim postrojenjima Preporuke Poslovne zajednice Elektrodistribucije Srbije kao i drugi tehniki propisi i preporuke za tipizaciju elemenata distributivne mree.
PODGORICA
1.3
1.3.1
Tehniki uslovi za realizaciju projekta

Opte
1. Ovi tehniki uslovi su sastavni dio projekta i kao takvi obavezuju Investitora i Izvoaa pri izgradnji objekata. 2. Kompletne objekte trafostanica izvesti u svemu prema odobrenom projektu (tekstualnoj i grafikoj dokumentaciji) i vaeim propisima: Pravilniku o tehnikim normativima za elektroenergetska postrojenja iznad 1000 V (Sl.list SFRJ br. 4/74) Pravilniku o tehnikim normativima za elektrine instalacije niskog napona (Sl.list SFRJ br. 53/88) Pravilniku o tehnikim normativima za zatitu elektroenergetskih postrojenja i ureaja od poara (Sl.list SFRJ br. 74/90 Pravilniku o zatitnim mjerama na radu Tehnikoj preporuci TP-1b (EPCG). 3. Investitor je duan da odredi struno lice koje e vriti nadzor nad izgradnjom objekata. 4. Izvoa je duan da se prije poetka radova upozna sa projektom i da ukoliko doe do izvjesnih izmjena pri izvoenju, izvri potrebne korekcije uz pismenu saglasnost nadzornog organa Investitora. 5. Za vee izmjene u projektu treba traiti i dobiti saglasnost Investitora i Projektanta. 6. Materijal upotrijebljen za izradu postrojenja mora biti prvoklasnog kvaliteta, nov, neupotrebljavan. 7. Sva ugraena oprema u elijama mora odgovarati standardima, biti ispitana prema vaeim propisima i snabdjevena atestima. 8. U trafostanicama, na podesnom i lako uoljivom mjestu, postaviti: jednopolnu emu trafostanice sa osnovnim podacima o opremi uputstvo za pruanje prve pomoi povrijeenim od elektrine struje upustvo za gaenje poara oznaku (opis) zatite od opasnog napona dodira. 9. Trafostanicu opremiti zatitnom opremom. 10. Po zavrnoj izgradnji, prije putanja u pogon objekta, izvriti sva potrebna ispitivanja i probni rad. 11. Po zavretku svih radova izvoa i nadzorni organ investitora duni su da oforme dokumentaciju u koju su unijete sve nastale izmjene u cilju izrade tane dokumentacije izvedenog stanja.
1.3.2
Transformatori
1. Transformator treba da odgovara standardima za energetske transformatore (JUS N.H1.001-019 i JUS N.H1.041-052) 2. Transformator mora imati natpisnu ploicu na kojoj su razgovjetno i pouzdano ispisani svi bitni podaci. Natpisna ploica treba da je postavljena tako da se u toku pogona mogu bez tekoa i bezbjedno proitati na njoj napisani podaci. 3. Transformator mora biti tako dimenzionisan da u toku pogona moe podnijeti sva oekivana dinamika i termika naprezanja, a da pri tome ne nastupe oteenja ili pogoranja radne sposobnosti. 4. Transformator treba u postrojenju tako postaviti da ne doe do tetnog uticaja okoline na njegov redovan pogon, radne karakteristike i vijek trajanja, kao i da ne postoji tetan uticaj ove naprave na okolinu. 5. Transformator mora biti tako postavljen, da ne doe do tetnih vibracija na susjedne delove postrojenja i do prouzrokovanja smetnji u postrojenju i do oteenja graevinskih konstrukcija. 6. Prilikom postavljanja i ugraivanja mora se obezbijediti dovoljno hlaenje a da pri tome u prostoru ne prodru strana tijela koja bi ugraenim napravama mogla tetiti. 7. Mora postojati mogunost elektrinog odvajanja transformatora od ostalih djelova pripadajueg elektrinog postrojenja u pogonu. 8. Ureaje za automatsku zatitu od elektrinog preoptereenja i od unutranjih ili spoljnih kvarova treba predvidjeti u skladu sa veliinom i opremom transformatora. 9. Pored automatskog iskljuenja treba da postoji mogunost i runog pokretanja svih naprava za iskljuenje radi eventualnog elektrinog odvajanja od ostalih djelova postrojenja u pogonu.
PODGORICA
1.3.3
Razvodna postrojenja visokog i niskog napona
1. Vrata trafo stanice moraju biti od metala i moraju se otvarati napolje. Otvaranje vrata sa unutranje strane mora biti lako izvodljivo bez upotrebe alata ili kljua. 2. Nije dozvoljeno u prostoriji trafostanice uvoditi djelove instalacije grijanja, vodovoda, kanalizacije, ventilacije i slinih. 3. Sve nosee konstrukcije aparata i ureaja moraju biti od metala ili drugog nezapaljivog materijala. 4. Visina od poda do nezatienih djelova ureaja pod naponom treba da iznosi najmanje 2500 mm. 5. Na ulaznim vratima trafostanice postaviti natpisne tablice i tablice za upozorenje na opasnost "Viskoki napon - opasno po ivot". 6. elije visokog napona moraju imati prikazanu slijepu emu sa prednje strane. 7. Sve ruice za pogon rastavljaa i prekidaa moraju biti izvan elija ili na nepokretnom dijelu prednje strane elije. 8. Sve metalne konstrukcije (vrata, okvir, nosae konstrukcije itd). moraju biti prethodno minizirane, odnosno zatiene, a potom obojene masnom lak bojom. 9. Svi elektrini vodovi kao: sabirnice, vodovi za prikljuak aparata i opreme moraju biti obojeni u duhu postojeih propisa, i to - L1 faza utom, L2 faza zelenom, L3 faza ljubiastom, nulti vod bijelom, a vod za uzemljenje crnom sa kosim bijelim prugama. 10. Iznad vrata svake elije postaviti natpisne ploice sa oznakom namjene elije. Na razvodnoj tabli 0,4 kV postaviti ploice sa nazivom svakog izvoda i mjernog instrumenta. 11. Razvodna polja, razvodne elije i razvodne elemente treba obiljeiti odgovarajuim natpisnim ploicama i oznakama prema projektu i zahtevu investitora. 12. Svi kablovski dovodi i odvodi visokog i niskog napona moraju biti oznaeni olovnom ploicom u vidu obujmice prema namjeni, vrsti kabla i nazivnom naponu. 13. Na svim kablovima mora biti izvreno obiljeavanje postojanim oznakama svake faze na pojedinim ilama kabla. 14. Sekundarna strujna kola mjernih transformatora moraju se uzemljiti neposredno na stezaljkama transformatora. 15. Zatita od previsokog napona dodira treba da je izvedena: - u postrojenju napona 10 kV: elije, nosee konstrukcije, komandne ruice i kuita, koji normalno nisu pod naponom, moraju biti vidljivo prikljueni posebnom trakom na sabirni vod uzemljenja - u postrojenju napona 0,4 kV (sistem TN): neutralni provodnik (N) povezuje se posebnom vezom (sabirnicom, trakom) na sabirni vod uzemljenja, a metalni djelovi postrojenja 0,4 kV koji normalno nisu pod naponom, povezuju se neposredno na sabirni vod. 16. Sabirni vodovi uzemljenja u objektu moraju biti vidljivo poloeni po zidu na draima, na propisnom rastojanju od delova koji su pod naponom. Ako su od trake, ovi vodovi moraju biti obojeni crnom bojom sa poprenim bijelim prugama. 17. Posle zavretka svih radova provjeriti mjerenjem vrednost prelaznog otpora zdruenog uzemljenja. 18. Radi zatite od nedozvoljenog napona dodira mogu se na manipulativnim prostorima ispred elija 10 kV i ispred postrojenja 0,4 kV primijeniti dopunske zatitne mjere pokrivanje gumenim izolacionim tepihom debljine do 5 mm irine najmanje 1250 mm. 19. Radi zatite od opasnog napona dodira prilikom posluivanja moraju se upotrebljavati gumene rukavice, izme, izolaciono postolje i izolaciona motka, sve atestirano za napon 10 kV.
1.3.4
Kablovi
1. Polaganje visokonaponskih kablova i izrada kablovskih spojnica i zavretaka ima se izvesti u svemu prema vaeim propisima. 2. Omotai i armature kablova moraju se uzemljiti na oba kraja. 3. U trafostanici na svakom kablu se moraju postaviti obujmice sa oznakom radnog napona, tipom kabla, presjekom kabla i godinom polaganja.
PODGORICA
II.
2.1.
TEHNIKI OPIS
Opti dio
1. Predmet projekta i obrazloenje gradnje Ovim Glavnim projektom obraena je trafostanica TS-M4 10/0,4 kV/kV, 2x1000 kVA, namijenjena za snabdijevanje elektrinom energijom servisnih modula na Gradskom keju i dijelu operativne obale "Jetty2"/Pontoni F marine "PORTO MONTENEGRO"-Tivat u okviru izgradnje turistiko-nautikog kompleksa sa rezidencijalnim i poslovnim sadrajima PORTO MONTENEGRO u Tivtu na lokalitetu biveg MTRZ Sava Kovaevi (Arsenal), shodno raspoloivim podlogama i informacijama o planiranim energetskim potrebama pojedinih objekata, vodei rauna o prilaznim saobraajnicama, trasama kablova, kao i raspoloivom prostoru. Procijenjena snaga potroaa i servisnih modula naTQ (Gradski kej) i J2 (ponton F Jetty-2) koji se napajaju sa TS-M4 je: SERVICE AREA MODULE NUMBER VOLTAGE cos Si (kVA) Pi(kW) TQ 32+63+125 24 400 0,92 3.302,65 3.038,43 TQ 16+63+2x125 4 400 0,92 882,13 811,56 J2 (pont F) 2x16 + 2x32 9 230 0,92 198,72 182,82 AREA TQ J2 TOTAL: Si (kVA) 4.184,78 198,72 4.383,50 Si (kVA) Sr+j (kVA) S+10% (kVA) Sjt (kVA) Pjt (kW) Sss (kVA) nss (2x1000) 2. Nazivni napon mree Srednji napon: Niski napon: 10 kV, 50 Hz 400/230 V, 50 Hz. Sr+j (kVA) 2510,87 119,23 2.104,08 S+10% (kVA) 2761,95 131,16 2.314,49 Sjt (kVA) 1933,37 91,81 1.620,14 Pjt (kW) 1.778,70 84,46 1.490,53 nss (2x1000)
- maximum possible demand maksimalna instalisana snaga - operational and yacht diversified demand - total demand with 10% for other services - total diversified demand (apparent power) - total diversified demand (active power) - substation apparent power with 75% occupancy - number of 2x1000 kVA substations -
3. Izvor napajanja elektrinom energijom na strani 10 kV Projektovana TS-M4 10/0,4 kV/kV, 2x1000 kVA napajae se iz novoprojektovane elektrodistributivne mree SN (10kV) kablovima poloenim u korugovanim PE cijevima u zemljanim kanalima du trotoara i zelenih povrina pored pjeakih i kolovoznih saobraajnica. Prikljuni 10 kV kablovski vodovi nijesu predmet ovog dijela projekta.
2.2.
Trafostanica 10/0,4 kV/kV
1. Osnovne karakteristike transformatorske stanice transformatorska stanica snage 2 x 1000 kVA Tip TS 10.000 V + 2x2,5% 50 Hz Nazivni vii napon 12.000 V Maksimalmi vii napon 400/230 V, 50 Hz Nazivni nii napon 250 MVA Snaga kratkog spoja na sabirnicama 10 kV 2 x 1000 kVA Snaga TS
PODGORICA
Energetski transformator snaga tip sprega uestanost oprema hlaenje gubici Zatita primarnih vodova transformatora predviena u napojnoj TS 35/10 kV - od unutranjih kvarova: kontaktnim termometrom i sa ugraenih 6 PTC senzora sa termikim relejem - od preoptereenja i kratkog spoja: zatitnim elektronskim jedinicama za termiku i kratkospojnu zatitu u prekidaima dovodnih polja niskonaponskog razvodnog postrojenja - od preoptereenja i kratkog spoja: zatitnim elektronskim jedinicama za termiku i kratkospojnu zatitu ili termo-magnetskim jedinicama u prekidaima na kablovskim izvodima u izvodnim poljima niskonaponskog razvodnog postrojenja 10 kV blok sastavljen od sledeih elija: - vodne (dovodno-odvodne, sa SF6 sklopka rastavljaima sa motornim pogonom) kom 2, i - transformatorske (sa vakumskim prekidaima sa motornim pogonom i integrisanim tropoloajnim sklopka rastavljaima) 2 kom Niskonaponsko razvodno postrojenje ini razvodni ormar sa osam (6+1+1) polja: - dva dovodna polja opremljena zatitnim prekidaima sa motornim pogonom - dva razvodna polja sa potrebnim brojem izvoda - dva polja za kompenzaciju - spojno polje (1) opremljeno zatitnim prekidaem sa motornim pogonom - ugaono polje (1). Napomena: snaga izvoda, njihov broj i konfiguracija su utvreni u dijelu NN postrojenja. Kompenzacija jalove snage je na niskonaponskoj strani (0,4 kV), automatska, i bie smjetena u zasebne ormare, za svaki transformator posebno u okviru NN razvodnog postrojenja. Za sopstvenu potronju predvieno je zasebno zajedniko mjerenje, kako je i prikazano na jednopolnoj emi trafostanice. Svaki prikljuni modul za plovne objekte imae svoje mjerenje utroene elektrine energije, tako da je u TSM4 neophodno samo kontrolno mjerenje za svaki izvod ponaosob. Mjerenje utroene elektrine energije, zajedno sa ostalim veliinama i parametrima, bie mjereno pomou multifunkcionalnih mjernih ureaja koji imaju mogunost daljinskog oitavanja, upravljanja i nadzora, kao i vezu sa prekidaem na pripadajuem izvodu. U TS 35/10 kV postojae mogunost mjerenja ukupne utroene elektrine energije za Marinu "Porto Montenegro" na SN (10kV) nivou ili na SN (35kV) nivou za cijelu Marinu. 1000 kVA suvi, zaliveni Dyn-5 50 Hz 6 PTC senzora u namotajima... prirodnom ventilacijom nominalni
sekundarnih izvoda
Rasklopni blok srednjeg napona
Rasklopni blok niskog napona
Kompenzacija
Mjerenje
PODGORICA
Zatita od previsokog napona dodira u NN mrei Vrsta uzemljenja TS Oprema u TS
TN sistem Zdrueno uzemljenje U trafostanici je predviena sledea oprema: 10kV rasklopni blok eme RRLL tip 8DJH SIEMENS (etiri polja KO1, KO2, KO3 i KO4) od ega su 2 vodna tipa R i 2 transformatorska polja tipa L sa NN odjeljcima na vrhu sa SIPROTEC zatitnim ureajima) 0,4kV rasklopni blok (NNRP sa 6+1+1 polja, dva trafo polja, dva izvodna polja, dva polja kompenzacije i spojno polje + ugaoni element), tip SIVACON 8PT SIEMENS distributivni suvi transformatori 1000kVA (T1 i T2) tipa GEAFOL SIEMENS 0,4kV oklopljeni inski razvodi - dovodni (S1T, S2T) tipa LDA 1600A besprekidno napajanje (UPS)razvodni ormar sopstvene potronje (RO-SP) i besprekidnog napajanja nunih potroaa u trafostanici i dijeli marine kablovske veze u TS (10kV, 0,4kV i komandno signalne veze).
2. Transformacija 10/0,4 kV/kV Energetski transformatori:Predvieni su suvi energetski transformatori, snage 2x1000kVA, tip: 4GB6044-3DA05-0AA0 prenosnog odnosa 10.000V2x2,5%/400V, sprege Dyn-5 uestanosti 50 Hz, sa ugraenih 6 PTC senzora + Z-konvertor (zatitni relej, koji se isporuuje uz transformator a montira se u dovodnim-trafo poljima 0.4kV) i antivibracionim podlokama, tipa GEAFOL proizvodnje SIEMENS. Transformatori su postavljeni na posebne nosae od vuenih elinih profila i elinog savijenog lima poloenih na podu trafo odeljenja. Transformatori odgovaraju standardima IEC 60726 i DIN 42523. Jezgro transformatora je sastavljeno od hladno valjanog lima. Limovi su meusobno lijepljeni zbog smanjenja nivoa buke i zatite od korozije. Prenoenje vibracija sa jezgra na vozno postolje smanjeno je posebnim konstruktivnim rjeenjem. Namotaji su specijalnim tehnolokim postupkom zaliveni u epoksidnu smolu, ime se dobija kompaktna cjelina u elektrinom, mehanikom i termikom smislu. Namotaji su izvedeni u klasi izolacije F (vrua taka do 1550C). Suvi epoxy transformator ima znatno veu vremensku konstantu zagrijavanja nego slini uljni transformator, pa kod epoxy transformatora postoji vea mogunost kratkotrajnog preoptereenja nego kod uljnog transformatora. Veliina i trajanje dozvoljenog kratkotrajnog preoptereenja zavisi o visini i trajanju prethodnog optereenja i temperature okoline. Osnovni tehniki podaci transformatora su: Trofazni suvi transformator za unutranju montau Namotaj vieg napona 10 000 V Namotaj nieg napona 420 V Regulacija napona Izolacioni nivo Nazivni kratkotrajni podnosivi napon industrijske frekvencije Nazivni udarni podnosivi napon
10 000 V 400 V 5% i to 2 x 2,5 % 12kV 28kV 75 kV
PODGORICA
Nazivna frekvencija Nazivna podnosiva kratkotrajna struja Sprega Hlaenje Nivo zvune snage Garantovane vrijednosti gubici praznog hoda PO gubici pri temperaturi 120 0C PK120 napon kratkog spoja Uslovi primjene Nadmorska visina Maksimalna temperatura ambijenta Srednja dnevna temperatura Srednja godinja temperatura Pribline dimenzije transformatora 1000 kVA Duina irina Visina Ukupna teina Ostalo Premaz - boja Ambijent klasa Klimatska kategorija Izolacija provodnika Termika zatita Oprema 4 draa za podizanje transportni otvori na kuitu 2 buinga za uzemljenje 1 natpisna ploica (na srednjenaponskoj strani) 4 ravna viesmjerna toka 2 upozoravajue naljepnice "Opasnost od elektrine struje" SN prikljune ine sa prikljucima sa gornje strane NN prikljuci sa gomje strane 1 ispitni sertifikat i uputstvo za instaliranje, eksploataciju i odravanje
50 Hz 25 kA/1 s Dyn5 prirodnim strujanjem vazduha AN 73 dB 2 000 W 9 500W 6% ispod 1000 m 40 C 30 C 20 C 1630 mm 990 mm 1490 mm 2330 kg RAL 5009, 80 E2 C2 F/F PTC sonde u namotajima za opomenu i djelovanje
Hlaenje transformatora: Predvieno je hlaenje transformatora prirodnim strujanjem vazduha kroz otvore - aluzine na ulaznim vratima trafo bokseva. Ovi transformatori su predvieni za rad u zatvorenom prostoru sa maksimalnom temperaturom okoline 40C i nadmorskom visinom do 1000m. Da bi se osiguralo pravilno provjetravanje transformatora, on uvijek treba da je na tokovima ili odignut na visinu jednaku visini tokova tako da se ne remeti pravilno hladenje transformatora
2.3.
Rasklopni blok (razvodno postrojenje) srednjeg napona (10 kV)
Projektovani rasklopni blok 10kV je modularno, fabriki montirano, tipski testirano, izolovano SF6 gasom, metalom oklopljeno i klimatski nezavisno razvodno postrojenje za unutranju montau tipa 8DJH, sheme RRLL (vodna elija + vodna elija + trafo elija + trafo elija), proizvodnje - "SIEMENS". Rasklopni blok je predvien za daljinsku kontrolu, i sastoji se od: K01 - vodna kablovska elija sa tropoloajnim sklopka-rastavljaem sa motornim pogonom za daljinsku kontrolu i upravljanje K02 - vodna kablovska elija sa tropoloajnim sklopka-rastavljaem sa motornim pogonom za daljinsku kontrolu i upravljanje K03 - trafo elija sa vakumskim zatitnim prekidaem tip v1.1 sa motornim pogonom za daljinsku kontrolu i upravljanje i integrisanim tropoloajnim sklopka-rastavljaem K04 - trafo elija sa vakumskim zatitnim prekidaem tip v1.1 sa motornim pogonom za daljinsku kontrolu i upravljanje i integrisanim tropoloajnim sklopka-rastavljaem.
PODGORICA
Kuite bloka je izradeno od nerajueg elika (prohroma) debljine 2mm, koje je trajno zaptiveno i u kome su smjeteni djelovi pod naponom sa odgovarajuim sabirnicama izmeu funkcionalnih jedinica (elija). Kao izolacioni medij koristi se gas SF6 (sumporheksaflorid). Kuite napunjeno gasom SF6 je potpuno izolovano i vodozaptiveno i zadovoljava kriterijum zaptivenog sistema pod pritiskom (sealed pressure system), a u skladu je sa IEC standardom 60298. S obzirom na mali nadpritisak gasa u tanku od 0,2 bara, nije potrebna nikakva kontrola niti odravanje za cjelokupni eksploatacioni vijek opreme. Blok se postavlja na kanal predvien za pristup kablova 10 kV i fiksira se na metalni podest. Opremanje elija, izgledi i dimenzije dati su na priloenim crteima. Rasklopni blok je slobodnostojei, sa vratima sa prednje strane. Na kuitu elije bloka nalazi se indikator prisustva napona za svaki element i za svaku fazu posebno. To su tinjalice, koje su povezane sa spoljnim dijelom prolaznih izolatora i funkcioniu po principu kapacitivnog djelitelja napona. Na gornjem dijelu kuita nalazi se prostor za rukovanje sklopkama i dio za prikljuenje unutranjih instalacija (komanda za iskljuenje trafo prekidaa, identifikacija poloaja sklopki pomou pomonih kontakata sklopki, itd.). Vodnim (dovodno-odvodnim) i trafo elijama se moe prii samo ukoliko je tropoloajna sklopka u toj eliji u poloaju uzemljeno, ime se vrata deblokiraju i moe se prii kablu, odnosno opremi. Ukupne dimenzije SN rasklopnog bloka su 1480x775x2000 mm (DxxV). Vodne elije su tipa R(310), a trafo elije tipa L(430). elije su prefabrikovane, tipski ispitane u skladu sa vaeim propisima, proizvodnje ,,SIEMENS.
PODGORICA
Osnovni tehniki podaci rasklopnog bloka (postrojenja): Nazivni podaci rasklopne opreme Nazivni napon Radni napon Nazivni kratkotrajni podnosivi napon industrijske frekvencije Nazivni udarni podnosivi napon Nazivna frekvencija Nazivni podaci o kratkom spoju Nazivna podnosiva kratkotrajna struja Nazivna struja ukljuenja na kratak spoj dovodno-odvodnih polja Nazivne struje Naznaena radna struja sabirnica Temperatura ambijeta Medijum za izolaciju i prekidanje (gaenje luka) Stepen zatite Ur U Ud Up fr Ik Ima 12 kV 10 kV 28 kV 75 kV 50 Hz 25 kA/1 s 63 kA
Ir 630 A - 5C do +55C SF6 IP 65
PODGORICA
Sastav rasklopnog bloka (razvodnog postrojenja)
VODNE (KABLOVSKE) ELIJE: Vodne elije su oznaene sa oznakama =K01 i =K02. Opremljene su srednjenaponskom tropoloajnom SF6 sklopka-rastavljaem 12 kV / 25 kA / 630 A, sa zemljospojnikom 63 kA i motornim pogonom 230 V AC.
PODGORICA
TRANSFORMATORSKE ELIJE: Transformatorske elije su oznaene sa oznakama =K03, =K04. Opremljene srednjenaponskim vakuumskim prekidaem 12 kV / 25 kA / 250 A, sa motornim pogonom 230 V AC, i sa tropoloajnim SF6 sklopka-rastavljaem 12 kV/ 63 kA/ 250 A sa zemljospojnikom 63 kA. U prikljunom odjeljku elije ugraena su tri strujna mjerna transformatora 12 kV / 25 kA / 1 s / 100/5 A, 10 VA / kl. 0,5F S5. Postrojenje se sastoji od sledeih funkcionalnih odeljaka: - sabirnikog odjeljka sa 1-polno izolovanim, utinim sabirnicama - odjeljka za smjetaj rasklopnog ureaja (vakumskog prekidaa i tropoloajne sklopke-rastavljaa) - odjeljka za prikljuenje kablova - niskonaponskog odjeljka (po potrebi). Sabirniki odeljci svih elija su opremljeni sa sabirnikim sistemom nazivne struje 630A, 25kA/1s. Odjeljak za smjetaj vakuumskog prekidaa i tropoloajne sklopke-rastavljaa je hermetiki zaptivena i laserski zavarena prohromska posuda pri emu su takoe i svi provodni izolatori za konekciju dovodnih i odvodnih veza kao i spoj radnog mehanizma sa posudom, laserski zavareni i zaptiveni bez korienja bilo kakvih zaptivki (dihtunga). Time je postrojenje potpuno hermetiki zaptiveno za cio ivotni vijek i sprijeeno je bilo kakvo curenje SF6 gasa. Niskonaponski odjeljci trafo elija su opremljeni sa sljedeom opremom: - 1 svjetiljka 35W, 230V, AC/DC - 1 uko prikljunica 16A, 230V - 1 krajnji prekida - 1 termostat 0-60C, 10A/250V AC - 1 grija panela 20W, 110-265V AC/DC - 1 jednopolni automatska prekida-osigura 6A, 10kA - 2 dvopolna automatska prekidaa-osiguraa 6A, 10kA - 6 pomonih kontakata 1NO+1NC - 3 relea 230V AC - 1 multifunkcionalni mikroprocesorski zatitni ureaj tipa 7SJ6125 Siprotec. Kablovski odjeljak je pristupaan sa prednje strane postrojenja i samo u sluaju ako je tropoloajna sklopka-rastavlja odgovarajueg polja u poloaju UZEMLJENO. Standardno, postrojenje je opremljeno sa indikatorom spremnosti za rad koji se nalazi na prednjoj ploi. Oitavanje je vrlo lako (zeleno spremno za rad, crveno nije spremno za rad) i nezavisno je od promjena temperature i pritiska. Povezivanje kablova na postrojenje se vri preko provodnih izolatora (spoljneg konusnog sistema): za kablovska polja preko kablovskih T-prikljunica ili kablovskih ugaonih prikljunica (adaptera) pri emu sve komercijalno raspoloive kablovske T-prikljunice / kablovske ugaone prikljunice sa kontaktom na zavrtanj M16 mogu biti koriene (interfejs tipa C), i za trafo polja preko kablovskih prikljunica sa plug-in kontaktom (interfejs tipaA). Povezivanje izmeu individualnih polja i/ili blokova (vie polja u jednom kompaktnom bloku) se vri pomou izolovanih sabirnica preko provodnih izolatora i izolovanih ugaonih i T adaptera sistemom plug in. Pri montai na terenu ili prilikom proirenja postrojenja sa dodatnim poljima nije potreban rad sa SF6 gasom. Polja rasklopnog bloka su opremljena sa kablovskim nosaima za fiksiranje kablova podesivim po visini i dubini. Sva ugraena oprema u rasklopnom bloku 10 kV mora da odgovara snazi prekidanja od 250 MVA pri naponu od 10 kV. Blok je napravljen kao cjelina i kao takav se unosi u transformatorsku stanicu i postavlja na odgovarajue nosae. Opremanje elija, izgledi, presjeci i dimenzije dati su na priloenim crteima.
PODGORICA
Veza: trafo elija srednjeg napona - transformator Veze izmeu SN rasklopnog bloka (=KO3 i =KO4) i transformatora T1 i T2 10/0.4kV/kV, 1000kVA su projektovane jednoilnim kablovima sa umreenim polietilenom 3 x XHE49 1x50/16 mm2, 10kV, direktno sa visokonaponskih izlaznih kontakata vakuumskih prekidaa u trafoelijama 10kV razvodnog bloka na izvode visokog napona transformatora izvedene kroz provodne izolatore na kuitu transformatora. Na krajevima kablova predviene su odgovarajue kablovske zavrnice. Pri montiranju zavrnica i njihovih draa pridravati se uputstava proizvoaa. Vodovi se polau po reetkastim kablovskim nosaima u kablovskom prostoru poda u prostoriji sa postrojenjima 10 i 0,4 kV i prostorijama trafo bokseva. Veza : energetski transformatori T1 i T2 - rasklopni blokovi niskog napona 0,4 kV Ova veza 0,4 kV napona se ostvaruje inskim putem za fazne vodove + inski razvod za neutralni vod odgovarajueg presjeka, tipa LDA 1600A, 400V i IP 54.
2.4.
Niskonaponsko razvodno postrojenje 0,4 kV
Predvieno je jedno niskonaponsko razvodno postrojenje niskog napona koje je sastavljeno iz dva 0,4 kV razvodna bloka (napojena sa transformatora T1 i T2) i povezana spojnim poljem. Projektovano razvodno postrojenje je tipski testirano postrojenje, tip SIVACON 8PT ''SIEMENS'', sledeih karakteristika: - slobodostojee, dozidno, sa vratima sa prednje strane - modularna izvedba - spoljni stepen zatite min. IP41 - unutranji stepen zatite min. IP20 - pristup opremi sa prednje strane - pristup kablovima sa prednje strane - prefabrikovane horizontalne sabirnice nazivne struje min. 1600A - prefabrikovane vertikalne sabirnice odgovarajue nazivne struje - prefabrikovani spojni elementi (konektori) sabirnica i opreme U transformatorskoj stanici vri se jedino montaa razvodnih blokova na odgovarajue nosae, povezivanje posredstvom spojne elije, povezivanje sa energetskim transformatorima i, naknadno, uklapanje u mreu niskog napona. Razvodni blok TR1 se sastoji iz 3 polja: br.1 Dovodno polje T1 (600mm x 2200mm x 600mm), br.2 - Polje kompenzacije K1 (800mm x 2200mm x 600mm), 250 kVAr, br.3 Polje izvoda T1 (1000mm x 2200mm x 600mm). Polje br. 4 Spojno polje (600mm x 2200mm x 600mm) Razvodni blok TR2 se sastoji iz 3+1 polja: br. 5 Polje izvoda T2 (1000mm x 2200mm x 600mm), br. 6 - ugaono polje, br. 7 Polje kompenzacije K2, 250 kVAr (1000mm x 2200mm x 600mm) i br. 8 Dovodno polje T2 (600mm x 2200mm x 600mm). Dovodna trafo polja oba razvodna bloka opremljena su tropolnim automatskim zatitnim prekidaima SENTRON tipa 3WL1116 3FB36 4GA4 "SIEMENS", 1600 A, izvlaivog tipa, sa motornim pogonom na 230VAC, ETU45B jedinicom sa LSI funkcijom Ir=(0,4-1)In, Im=(1,5-10)Ir, sa komunikacionom vezom na multifunkcionalni mjerni ureaj tipa PAC 3200 preko kojeg se ostvaruje daljinsko upravljanje i nadzor. Dovodna polja su opremljena i NV osiguraima, svjetiljkom, prikljunicom, strujnim mjernim transformatorima ASK 63.4 1500/1A, multifunkcionalnim kontrolnim panel instrumentom za mjerenje i indikaciju vie od 50 elektrinih veliina (energija aktivna, reaktivna, maksimalna, struje, naponi, frekvencija, harmonici...), 96mmx96mm, sa svjetleim displejem i ethernet konektorom, tipa PAC3200 7KM2112-0BA00-3AA0 "SIEMENS". U ova polja su smeteni i releji zatite suvih transformatora ZIEHL MSF 220 K. Izvodna polja su opremljena sa tropolnim automatskim zatitnim prekidaima SENTRON, tipa 3VL za fiksnu montau,SIEMENS, nominalne struje prema jednopolnoj emi, prekidne moi Icu=45kA, sa
PODGORICA
elektronskom (ETU20) okidakom jedinicom i zatitnom LSI funkcijom (prekidai nazivne struje 400A i vie), odnosno sa termo-magnetnom (TM) okidakom jedinicom i zatitnom LI funkcijom (prekidai nazivne struje ispod 250A tip 3VLxxxx-1DC36-8TD1). Prekidai su sa funkcijama zatite od preoptereenja, selektivne zatite od preoptereenja, selektivne zatite od kratkog spoja i trenutne zatite od kratkog spoja, sa runim pogonskim mehanizmom, sa pomonim kontaktima za signalizaciju stanja prekidaa, delovanja zatite i spremnosti prekidaa. Osim prekidaa, razvodno polje je opremljeno strujnim mjernim transformatorima xx/1A, kl.1, 2.5VA i multifunkcionalnim mjernim instrumentima sa ethernet konektorom, tipa PAC 3200, SIEMENS. Uz to, u poljima postoje rezervni prostori za ugradnju prekidaa, ukoliko se ukae potreba za formiranje novih izvoda. Spojno polje opremljeno je tropolnim automatskim zatitnim prekidaem SENTRON, tipa 3WL1116 3CB36 4GA4 SIEMENS, izvlaivog tipa, sa motornim pogonom na 230VAC, In=1600A, Ir=(0,4-1)In, Im=(1,5-10)Ir. Napomena 1: transformatori su predvieni iskljuivo za samostalan pojedinaan rad. Pomou spojnog polja omogueno je napajanje cijelog konzuma sa jednog transformatora posredstvom spojnog polja, ali je predviena blokada istovremenog ukljuenja sva tri prekidaa 2 dovodna i spojnog. Polja kompenzacije oba razvodna bloka opremljena su tropolnim automatskim zatitnim prekidaima SENTRON, tipa 3VL 5763-1SE36-8TE1 za fiksnu montau, SIEMENS, nominalne struje 630A, prekidne moi Icu=45kA, tropolnim rastavnim sklopkama tipa 3NP 4016 1CJ01 SIEMENS sa niskonaponskim visokouinskim patronima NH00 do 160A, komplet sa odgovarajuim patronima (u skladu sa priloenim emama), tropolnim kondenzatorskim kontaktorima tipa 3RT16 SIEMENS za 25 i 50kVAr/400V - 230V, AC6, prigunicama za brzo pranjenje baterije tipa 4EJ 9900 0EG, kondenzatorskim baterijama Un=400V, Qn=25kVAr sa otpornicima za pranjenje, tipa MKK420-D-25-01, elektronskim regulatorom (12-stepeni) BR6000 EPCOS, ugradnim ventilatorima za hlaenje opreme u ormanu, termostatom, pomonim relejima i minijaturnim automatskim zatitnim prekidaima. Napomena 2: Obratiti panju na rad sa napunjenim kondenzatorima i nakon iskljuenja napona zadavaju akumulisanu energiju prazne se postepeno.
2.5.
Oklopljeni sabirniki razvod 0,4kV (S1T i S2T)
inske veze izmeu transformatorskih polja niskonaponskog postrojenja i niskonaponskih prikljuaka transformatora, ostvaruju se pomou tipski testiranog, prefabrikovanog 0,4 kV oklopljenog sabirnikog razvoda tipa 8PS-LDA 1600A "Siemens'' sledeih karakteristika: nazivna struja 1600 A podnosiva struja kratkog spoja 110kA /0.1s, 80kA/1s stepen zatite IP34 kompaktna izvedba 4 aluminijumske pravougaone sabirnice (3L+N(1/2L)), postavljene u galvanizovanom i obojenom metalnom oklopu prelazni kontakti su posrebrenih Al/Cu laminatnih traka komplet sa svim potrebnim elementima i delovima: pravi elementi, skretnice, zavrnice za prikljuenje na razvodne blokove 0.4 kV, nosai i dr. Svaki sabirniki razvod se isporuuje komplet sa svim potrebnim djelovima: skretnicama, zavrnicama za prikljuenje na transformator i 0,4 kV rasklopne blokove, nosaima i dr.
2.6.
Razvodni ormar sopstvene potronje trafostanice i potroaa besprekidnog napajanja (RO-SP)
Napajanje RO-SP predvieno je sa izvoda 1Q5 polja izvoda T1. Ormar e imati 2 polja: M (mree) i UPS (besprekidnog napajanja). Sa ovog ormara bie izvedeno: povezivanje trofaznog UPS odgovarajue snage, napajanje instalacija trafostanice (rasvjete i prikljunica) i opreme unutar postrojenja koja zahtijeva stabilan i besprekidan sistem napajanja, kao to su motorni pogoni prekidake, rasklopne i mjerno-komunikacione opreme u postrojenjima, i
PODGORICA
napajanje kandelaberske javne rasvjete Gradskog keja (30 stubnih mjesta) i posredstvom RO-4.1 - telekomunikacionih ormara i sijalica u servisnim modulima na Keju i manjim dijelom na Jetty 2, Ovaj dio razvoda bie obraen u projektu niskonaponskih instalacija. Ormar je opremljen potrebnim brojem rasklopnih i zatitnih ureaja prema priloenoj jednopolnoj emi. Shodno raspoloivom prostoru, lijevo od SN bloka, u zasebnom ventilisanom ormaru, bie potrebno montirati ureaj za besprekidno napajanje (UPS) projektovane snage i karakteristika.
2.7.
Povezivanje trafostanica TS-M4 sa nadzorno-upravljakim sistemom kompleksa
Za potrebe nadzorno-upravljakog sistema kompleksa u okviru TS obezbijeeni su sledei signali: transformatori: previsoka temperatura (opomena i iskljuenje) 10kV rasklopni blokovi: statusi prekidaa trafo elija (sklopka ukljuena) 0,4kV rasklopni blokovi: statusi svih prekidaa i mjerenih veliina regulatori za kompenzaciju: zbirni alarm. Nain ostvarivanja daljinske veze i Centralni Sistem za Nadzor i Upravljanje bie predmet zasebne dokumentacije koja treba da obuhvati BMS svakog objekta kao i sistem za upravljanje i nadzor infrastrukturnim objektima, kakav je i predmetna trafostanica.
2.8.
Daljinsko mjerenje utroene elektrine energije
Za niskonaponske izvode 0,4 kV razvodnog postrojenja daljinsko mjerenje utroene elektricne energije i ostalih bitnih elektrinih veliina i parametara ostvarie se pomou multifuncionalnih mjernih ureaja sa ethernet konektorom, tipa PAC 3200, SIEMENS koji imaju vezu sa pripadajuim prekidaem na izvodu.
2.9.
Kablovske veze 0,4 kV
U okviru trafostanice predvidene su 0,4 kV kablovske veze, halogen free kablovima tipa NHXHX, od razvodnog ormara sopstvene potronje (RO-SP) do ureaja besprekidnog napajanja UPS, svjetiljki i prikljunica, kao i kablovi sistema zatite izmeu transformatora, SN i NN postrojenja. Izbor i dimenzionisanje kablova izvren je prema kriterijumu trajno dozvoljene struje, a saglasno tipu kablovskog razvoda, odnosno nainu polaganja.
2.10.
Polaganje kablova
U okviru trafostanice samo se SN kablovske veze od trafo elija do pripadajuih transformatora i 0,4 kV kablovi za RO-SP, UPS, signalni i komunikacijski kablovi polau na reetkastim regalima ispod kote poda (+0,60), dok se ostali SN i 0,4 kablovi polau slobodno po podu kablovskog prostora ispod kote +0,60 do izlaznih ahtova u donjem podu trafostanice gdje se ukljuuju na SN i niskonaponski kablovski razvod, koji je obraen odgovarajuim projektima SN i 0,4 kV razvoda marine. Reetkasti kablovski regali su dimenzionisani u zavisnosti od kapaciteta kablova koji se planiraju polagati du pojedinih dionica unutar kablovskih kanala trafostanice, a montiraju se na odgovarajuim zidnim konzolama kako je to i prikazano na karakteristinim presjecima u grafikoj dokumentaciji. Regali mogu biti pocinkovani elini ili kompozitni, to odreuje i potrebu njihove ekvipotencijalizacije. Nakon polaganja, kablove je potrebno rasporediti i fiksirati na odgovarajui nain koji omoguava jasnu detekciju i na najmanju moguu mjeru smanjuje meusobne uticaje. Pri polaganju kablova potrebno je voditi rauna da komadno-signalni kablovi budu u zasebnom kanalu i na dovoljnom rastojanju od energetskih kablova. ile 10 kV meuveza na dionicama trafo polja SN postrojenja-transformatori, potrebno je nakon izrade njihovih zavrnica, propisno fiksirati pomou odgovarajuih radioniki izraenih vertikalnih nosaa koji se fiksiraju na mjestu izlaska kablova iz kanala, odnosno sa SN strane transformatora.
2.11.
Instalacije osvjetljenja i prikljunica
Transformatorska stanica ima sopstvenu instalaciju osvjetljenja mjesta rada. Instalacija osvjetljenja 220 V, 50 Hz bie uglavnom izvedene u PVC cijevima poloenim pod malter. Unutar trafostanica (prostor sa SN i NN postrojenjem) predvieno je osvjetljenje nadgradnim svjetiljkama sa 2 fluo cijevi 36W stepena zatite IP54. Svjetiljke se ukljuuju/iskljuuju prekidaima postavljenim pored vrata. U prostoru trafo
PODGORICA
boksova predviena je ugradnja nadgradnih inkadescentih svjetiljki 60 W u mehanikoj zatiti, sline tipu brodska. Panino osvjetljenje u trafostanici predvieno je fluo svjetiljkama sa sopstvenim izvorom napajanja, u pripremnom spoju. U trafostanici je predvien potreban broj nadgradnih monofaznih prikljunica sa zatitnim kontaktom, sa poklopcem.
2.12.
Instalacije uzemljenja u TS-M4
Na osnovu podataka o statusu uzemljenja zvjezdita 10 kV u napojnoj TS 35/10 kV kao i duini trajanja eliminisanja zemljospoja, u TS-M4 se predvia sistem zatite od previsokog napona dodira zdrueno uzemljenje, u svemu prema poglavlju Tehniki prorauni. Na lokaciji trafostanice e se u fazi graevinskih radova izvesti namjenski uzemljiva trafostanice u formi tri prstena oko temelja trafostanice (spoljanje dimenzije temelja su 3,32x8,57m): prvi prsten u AB temelju trafostanice, drugi na 0,5 m od temelja i trei na 1 m od drugog prstena. Temeljni uzemljiva je od FeZn trake 25x4 mm2 a prstenovi od Cu ueta presjeka 95 mm2. Iste treba meusobno povezati na najmanje 4 mjesta, i sa njih korienjem ukrsnih komada traka-ue izvesti 2 otcjepa sa Cu uetom 50 mm2 za prikljuak na GSIP i a korienjem ukrsnih komada traka-traka izvesti 2 otcjepa za gromobranske spusteve u naspramnim konstrukcionim AB stubovima trafostanice (u betonu trakom, van sa Cu 50 mm2 uetom). Ne koristiti FeZn traku u zemlji. Traka ne smije nigdje biti van betona, u kontaktu sa vazduhom. Prilikom izrade temeljnog uzemljivaa potrebno je vriti meusobno zavarivanje uzemljivake trake i armature u temeljima i armature u AB platnima zidova, tako da se stvori kavez koji omoguava da su u sluaju zemljospoja zidovi na potencijalu uzemljenja. Za potrebe izjednaenja potencijala u trafostanici e se, u prostoriji SN i NN postrojenja, na naznaenom mjestu, ugraditi GSIP (glavna sabirnica za izjednaenje potencijala), na koju e se pored pomenutih Cu uadi sa namjenskog uzemljivaa presjeka 50 mm2 prikljuiti i Cu uad presjeka 95 mm2 sabirni zemljovodi koji se ugrauju paralelno sa SN kablovima i koji povezuju uzemljivae TS 35/10 kV i trafostanica 10/0,4 kV u pripadajuem prstenu, i indirektno sa svim ostalim uzemljivaima kompleksa. Na GSIP prikljuie se bakarna uad presjeka 50mm2, pomou kojih e se povezati: sabirni prsten u prostoriji postrojenja 10kV i 0,4 kV, u kablovskim kanalima, bono, iznad gornjeg kablovskog nosaa/regala, na odgovarajuim zidnim draima sabirni zemljovod u prostorijama trafo bokseva, u kablovskim kanalima, bono, iznad gornjeg kablovskog nosaa/regala, na odgovarajuim zidnim draima uzemljivake veze na sabirnice N voda u 0,4 kV postrojenju po 2 veze po bloku uzemljivaka veza na sabirnicu i kuite ormara RO-SP kablovski regali i kablovski nosai u kablovskim kanalima. Prikljuivanje uadi na GSIP izvee se pomou odgovarajuih presovanih cjevastih papuica. Sabirnice N i PE voda u 0,4 kV blokovima bie radioniki premoene koristei profile od elektrolitikog Cu, ime e se realizovati TN-S sistem mree. Na PE sabirnicu bie sa strane odvoda prikljuena bakarna uad odgovarajueg presjeka koja e se polagati uz napojne vodove do prikljunih modula du Gradskog kela i Jetty-2. Prikljuivanje sabirnica ili metalnih masa sa sabirnog zemljovoda treba vriti pomou otcjepa uadima istog materijala i adekvatnog presjeka, i korienjem papuica na presovanje. Radi spreavanja opasnosti od elektrinog udara unutar tienog prostora, predvieno je izvoenje izjednaenja potencijala vidljivim povezivanjem na sabirne zemljovode svih metalnih djelova elektrinih postrojenja i aparata, kablovskih regala, provodnih kablovskih plateva i omotaa i slino, koji u normalnom pogonu nijesu pod naponom i ne pripadaju pogonskim strujnim krugovima, a koji bi kod kvara mogli doi pod napon neposredno ili preko elektrinog luka (Sl. list SFRJ 4/74, taka 88). Na sistem uzemljenja potrebno je spojiti i sljedee elemente: - sva vrata transformatorske stanice s fleksibilnom bakrenom pletenicom 16 mm2 - sve kablovske glave (metalni dijelovi), fleksibilnom bakrenom pletenicom 16 mm2 - zatitne platove kablova i ekrane energetskih kablova, fleksibilnom bakrenom pletenicom 16 mm2 - profilne nosae u transformatorskom boksu, bakarnim uetom 50 mm2 - sabirnice zatitnog voda, sve metalne dijelove konstrukcija i nosaa SN i 0,4 kV postrojenja, bakarnim uetom 50 mm2
PODGORICA
noeve za uzemljenje u sklopu visokonaponskih sklopnih blokova, bakarnim uetom 50 mm2 sekundarne strujne krugove mjernih transformatora, bakarnim provodnikom P/F 4 mm2 odvodnike prenapona, bakarnim P/F provodnikom 35 mm2, i PEN zatitno neutralni provodnik niskonaponske mree, min 2 x 2 x bakarnim uetom 50 mm2.
Sa sabirnih zemljovoda u kablovskim kanalima postrojenja i trafo bokseva e se, zavisno od dispozicije opreme i elemenata koji se uzemljavaju, vriti njihovo uzemljavanje spajanjem pojedinanih otcjepa izraenih od Cu uadi 50 mm2 ili fleksibilnih Cu pletenica (ica) odgovarajueg presjeka. Spajanje otcjepa na sabirne zemljovode vrie se pomou kompresionih odvojnih spojnica za spajanje 2 bakarna provodnika (ueta) 50/50 mm2, a prikljuivanje na sabirnice i kuita elektrinih aparata i postrojenja korienjem kablovskih papuica za gnjeenje i vijaka sa podlokama, rascjepkama i odgovarajuim vijcima, min M8. Izvoenje veza za izjednaenje potencijala stranih metalnih masa sa uzemljivaem izvee se takoe sa sabirnih zemljovoda u kablovskim kanalima postrojenja i trafo bokseva spajanjem nezavisnih izvoda izraenih od Cu uadi 16 mm2 ili fleksibilnih Cu pletenica (ica) odgovarajueg presjeka. Spajanje otcjepa na sabirne zemljovode vrie se pomou kompresionih odvojnih spojnica za spajanje 2 bakarna provodnika (ueta) 50/16 mm2, a prikljuivanje na sabirnice i kuita elektrinih aparata i postrojenja korienjem kablovskih bakarnih cjevastih papuica za gnjeenje (DIN 46235) i vijaka sa podlokama, rascjepkama i vijcima odgovarajuih dimenzija (M8, M10 ili M12). Napomena: U trafostanici postaviti tablicu sa oznakom da je izvreno zdruivanje radnog i zatitnog uzemljenja. Po zavretku izgradnje treba snimiti konfiguracija zdruenog uzemljivaa, izvriti mjerenje otpora uzemljenja i pribaviti atest od odgovarajue institucije. Proraun, detaljniji podaci i dispozicija uzemljivaa, nain izvoenja uzemljenja kao i potrebne vrijednosti otpornosti rasprostiranja zdruenog uzemljivaa dati su u poglavlju Tehnikih prorauna i na priloenim crteima.
2.13.
Zatite
Gromobranska zatita: Trafostanica TS-M4 bie zaseban objekat, pokriven limom koji e posluiti kao hvataljka za gromobransku instalaciju. Spustovi od krovnih hvataljki do temeljnog uzemljivaa i temeljni uzemljiva su obraeni u sklopu zdruenog uzemljenja trafostanice. Zatita energetskog transformatora: Od unutranjih kvarova suvi energetski transformator je zatien PTC sondama koje djeluju na iskljuenje 10 kV trafo prekidaa u rasklopnom bloku. Zatita transformatora od kratkog spoja na vezi: trafoelija - transformator niskonaponske sabirnice predviena je mikroprocesorskim zatitnim relejom koji deluje na iskljuenje 10 kV prekidaa u trafo eliji. Zatita transformatora od preoptereenja na 0,4 kV strani predviena je sa mikroprocesorskom kontrolnom jedinicom koja omoguava fino podeavanje zatite, i ija prorada djeluje na iskljuenje zatitnog prekidaa 1600 A u dovodnom polju 0,4 kV rasklopnog bloka. Zatita vodova 10 kV: Zatita vodova 10 kV od preoptereenja, kratkog spoja i zemljospoja predviena je u napojnoj distributivnoj TS 35/10 kV i nije predmet ovog projekta. Zatita vodova niskog napona: Niskonaponski kablovski izvodi 0,4 kV tite se od preoptereenja i kratkog spoja odgovarajuim elektronskim i termomagnetnim okidakim jedinicama u sklopu pripadajuih zatitnih prekidaa. Zatita od previsokog napona dodira i koraka: Zatita od previsokog napona dodira i koraka u trafostanici i u visoko i niskonaponskoj mrei obraena je u okviru opisa uzemljenja, zatim u poglavlju Proraun uzemljenja trafostanice i poglavlju Zatita na radu, prema konkretnim uslovima rada. Zatita od poara: Trafo boks je zidan od betona ili cigle i takvih je dimenzija da omoguava pristup do transformatora za odravanje ili eventualno gaenje poara. Protivpoarni aparati se stavljaju u kola deurnih ekipa, a ne u TS 10/0,4 kV obzirom na nemogunost prilaza aparatu za gaenje poara u sluaju poara u TS.
PODGORICA
2.14.
Transport i montaa
U izgraenu trafostanicu unose se i privruju transformatori, rasklopni blokovi 10 kV i 0,4 kV na ve pripremljene nosae, prikljuuju se visoko i niskonaponska strana, vezuju signalni kablovi na niskonaponskoj tabli, prikljuuju napojni visokonaponski kablovi i kablovski niskonaponski izvodi i izrauju instalacije osvjetljenja i uzemljenja. Naknadno je potrebno uzemljiti nosae transformatora i prikljuiti GSIP na temeljni uzemljiva. U sluaju nepovoljnih uslova uzemljenja, izraditi dopunske uzemljivae. Potrebno je obezbijediti slobodan pristup do TS radi mogunosti montae i posluivanja.
2.15.
Ispitivanje i putanje u pogon
Ove aktivnosti podrazumijevaju: - ispitivanje i kontrolu prilikom preuzimanja gotove opreme - ispitivanje i kontrolu tokom izgradnje, i - ispitivanje i kontrolu prije putanja u pogon. U toku izrade transformatorske stanice vre se ispitivanja i kontrola prema posebnom Programu kontrole i osiguranja kvaliteta, i prema listi koja je tamo definisana izdaju se certifikati sprovedenih ispitivanja, koji su sastavni dio tehnike dokumentacije transformatorske stanice. Nakon izgradnje, a prije putanja u pogon trafostanice, potrebno je obaviti sljedea ispitivanja i mjerenja i o njima sainiti izvjetaje: Izvjetaj o funkcionalnom ispitivanju zatite transformatora i provjeri rada rastavljaa i zemljospojnika Izvjetaj o mjerenju otpora zdruenog uzemljenja trafostanice i galvanskih veza sa uzemljivaem metalnih dijelova opreme koji nijesu pod naponom Izvjetaj o ispitivanju izolacije namotaja transformatora Geodetski snimak trasa uzemljivaa transformatorske stanice. Nakon izvrenih svih propisanih ispitivanja, mjerenja i izdavanja potrebnih dokumenata, vri se tehniki pregled. Transformatorska stanica se moe pustiti u pogon nakon obavljenog tehnikog pregleda i dobivanja upotrebne dozvole.
2.16.
Odravanje
Za izradu transformatorske stanice predvieno je korienje opreme vrhunske tehnologije koja zahtijeva minimum odravanja. SN rasklopni blok treba da je potpuno oklopljen i zatien od opasnog dodira. Kontakti rastavnih sklopki kreu se u SF6 gasu pomou pouzdanog oprunog mehanizma, ija je manipulacija mogua samo uz ispunjenje svih uobiajnih mjera predostronosti. Po konstrukciji, rasklopni blok srednjeg napona je samostojee izvedbe s lako pristupanim prikljucima i elementima upravljanja. Po dizajnu i namjeni to je ureaj tipa maintenance free, za nazivne struje do 630 A i napone 12 kV, kompletno prefabrikovan i pripremljen za zavrno spajanje kablova pomou posebnih kablovskih zavretaka s odgovarajuim adapterima. Niskonaponsko razvodno postrojenje je izvedeno kao prefabrikovani i ispitani razvodni blokovi koji se sastoje od konstruktivnih elemenata (zavareni boni i stranji okviri uvreni veznim elementima vijanim spojevima), opreme za ugradnju na temeljnu plou i standardnih prekidakih modula pomou kojih je predvieno prikljuivanje niskonaponskog kablovskog razvoda. Osnovne osobine navedenih blokova su: - izvanredna preglednost pojedinih funkcionalnih osobina - laka dostupnost svih elemenata - jednostavo spajanje kablova (preko vijanih stezaljki). Posebne pogodnosti SN rasklopnih blokova projektovanog tipa dolaze do izraaja prilikom ispitivanja: - omogueno je ispitivanje kablova odnosno traenja greke na kablu bez obaveze demontae kablovskih spojeva
PODGORICA
- omogueno je permanentno pokazivanje naponskog stanja kablova pojedinih odvoda kao i spoja na energetski transformator - omogueno je ispitivanje rasporeda faza. Da bi postrojenje ispravno i kvalitetno radilo Investitor je duan da izradi i sprovodi Program odravanja. Prilikom izrade programa odravanja treba potovati uputstva proizvoaa opreme te zahtjeve tehnikih propisa i normi u pogledu bezbjednosti i zatite na radu, periodinosti i opsega pregleda, servisa, ispitivanja i kontrolnih mjerenja.
2.17.
Projektna dokumentacija trafostanice
Kompletni arhitektonski i graevinski projekti trafostanice nezavisni su od ove Projektne dokumentacije. Isporuilac opreme trafostanice po ovom projektu duan je dostaviti kompletnu tehniku dokumentaciju sa svim emama djelovanja i vezivanja, sa svim unesenim izmjenama nastalim u toku montae na licu mjesta.
2.18.
Tehnike karakteristike opreme trafostanice
Sve karakteristike opreme, proraun kratkog spoja sa proverom opreme, hlaenja, uzemljenja i jednopolne eme date su u ostalim tekstualnim prilozima i grafikoj dokumentaciji. Sva oprema treba da odgovara uslovima datim u ovom projektu (proraun kratkog spoja) i odgovarajuim vaeim JUS i IEC propisima.
2.19.
Rezervno napajanje
Rezervno napajanje sa autonomijom napajanja od 1 sata obezbijeeno je instalacijom UPS ureaja, koji e napajati potroae prema opisu iz take 2.6. ovog Projekta. Predviena je ugradnja UPS ureaja snage 8 kW / 10 kVA, ulaznog napona 400V, u granicama od 250V do 470V, 50 Hz u granicama 8 %, TDH 5 %, cos 0,99 na ulazu. Izlaz 400 / 231 V, u granicama 1 %, 50 Hz, 0,05 %, efikasnost pri duploj konverziji i punom optereenju do 96 % sa mogunou preoptereenja 125 % u trajanju od 10 minuta, sa mogunou paralelnog rada i daljinskog nadzora i upravljanja, autonomije aku.baterija od 47 min. pri optereenju od 8 kW, tipa G35T10KH4B4S - APC by Schneider Electric.
PODGORICA
III.
3.1.
TEHNIKI PRORAUNI
Parametri kratkog spoja i izbor opreme
Prorauni su raeni za nezavisan rad svakog transformatora snage 1000 kVA. Kako je ranije navedeno, niskonaponsko razvodno postrojenje (NNRP) se sastoji od 2 razvodna bloka, svaki od njih je posredstvom dovodnih (trafo polja) povezan sa sekundarnim stranama pripadajuih energetskih transformatora. Blokovi su meusobno povezani posredstvom spojnog polja. Uslovi korienja spojnog polja i elektrine blokade izmedu dovodnih (trafo polja) i spojnog polja, su analizirani i definisani tako da se transformatori ne smiju nai u trajnom paralelnom radu.
3.2.
Oprema na srednjem (10 kV) naponu
Poto je projektnim zadatkom Investitora u 10 kV mrei deklarisana snaga kratkog spoja od 250 MVA, to sva elektrina srednjenaponska oprema ugraena u trafostanicu treba da zadovolji taj kriterijum. Efektivna vrijednost naizmjenine komponente udarne struje kratkog spoja iznosi:
Ik " =
P 250 k = 14,43kA 14,45kA . = 3 10 3 U
Udarna komponenta struje kratkog spoja, po dijagramu sa strane 574 - "Kaiser", iznosi: I = k 2 I " = 1.8 2 x14.45 = 36,8kA . kud k SN sklopni blokovi trebaju biti ispitani i atestirani za 25 kA /1s termike struje kratkog spoja (25 kA/1 s > 14, 5 kA), odnosno 62,5 kA dinamike (udarne) struje kratkog spoja (62,5 kA > 36,8 kA) Za pojedine aparate ugraene u sklopnom bloku pregled uslova dat je u tabeli: Sabirnice i sklopni aparati Sabirnice Rastavna sklopka Zemljospojnik Podnosiva termika struja kratkog spoja (kA/1s) 25 25 25 Oekivana struja kratkog spoja (kA) 14,5 14,5 14,5 Podnosiva udarna struja kratkog spoja (kA/1s) 63 63 63 Oekivana udarna struja kratkog spoja (kA) 36,8 36,8 36,8 Sabirnice sklopni aparat zadovoljava Da / Ne Da Da Da
Na bazi ovog uporeenja zakljuuje se da je dimenzionisanje 10 kV rasklopnog bloka izvreno shodno proraunatim parametrima kratkog spoja, i da odabrana oprema prefabrikovana i tipski testirana, u svemu zadovoljava proraunate parametre kratkog spoja.
3.3.
Oprema na niskom (0,4 kV) naponu
Parametri kratkog spoja na 0,4 kV strani: Ekvivalentni otpor SN mree:

Zm = 1,1 U Pk " 1,1 10 250 2 2
Zm =
Z m = 0,44
PODGORICA
Otpor SN mree redukovan na 0,4 kV stranu:
U1 Z 0,4 = Z m U 2
Z Z 0,4 0,4 = 0,44
0,4 10
= 0,0007
Impedansa kabla XHE 49 3x(1x240 mm2), duine cca 500 m iz TS 35/10 kV iznosi: Zk =0,007 . Ekvivalentni otpor transformatora: 2 uk U ZT = 100 S n
ZT = 6 0,4 2 100 1,00
ZT = 0,0096
Ukupni otpor:
Z = Z 0,4 + Z + Z T k Z = 0,0007 + 0,007 + 0,0096 Z = 0,0173 Struja tropolnog kratkog spoja na sabirnicama 0,4 kV iznosi: 1,1 U Ik " = 3Z Ik " = 1,1 0,4 3 0,0173 kA
I k " = 14,87 kA
Udarna struja kratkog spoja:
I u = 2 I k " I u = 1,5 2 14,873 kA I u = 31, 46 kA

Trajna struja kratkog spoja iznosi:
Ik = Ik " I k = 0,8 14,873 kA I k = 12,345 kA
Efektivna vrijednost struje kratkog spoja koja je mjerodavna za termika naprezanja u kratkom spoju iznosi: I k " 14,873 = Ik 12,345
Ik " Ik = 1,21
= 1,5 m=0
PODGORICA
Tk = 1 s n = 0,91 I ef = I k " m+ n
I ef = 14,873 0 + 0,91kA I ef = 14,19 kA

U narednoj tabeli su dati podaci o strujama kvara koje se mogu pojaviti na niskonaponskoj strani energetskog transformatora (400 V) nazivne snage do 1000 kVA, i za koje niskonaponski sklopni blokovi moraju biti atestirani da zadovoljavaju iste: Vrijednosti struje kratkog spoja na sabirnicama 0,4 kV bloka 14,873 31,46 14,19 Parametri niskonaponske opreme 55 55 55
Ik" (kA) Iu (kA) Ief (kA)
3.4.
Proraun spoja trafo elije srednjeg napona i energetskog transformatora
Nazivna struja transformatora snage 1000 kVA na 10 kV (najnepovoljniji sluaj) iznosi:

In = Sn
3 Un = 1000 3 10 = 57,8 A
tako da odabrani spojni kabal tipa XHE-49 3x(1x50/16) mm2, In=255 A, shodno njegovom doputenom strujnom optereenju za polaganje u snop zadovoljava. Presjek spojnog kabla izmeu SN razvoda i energetskog transformatora potrebno je kontrolisati s obzirom na termika naprezanja u kratkom spoju. Veliinu struje u kratkom spoju uslovljava tip i presjek samog provodnika (kabl XHE-49 3x(1x50/16) mm2), trajanje kratkog spoja (ukupno vrijeme iskljuenja vakuumskog prekidaa u sluaju kratkog spoja: t = 0,075 s) i dozvoljena temperatura izolacije posmatranog kabla. Za temperaturu provodnika neposredno pred nastanak kratkog spoja uzima se trajno dozvoljena temperatura izolacije kabla (prema tabeli 5.1. B.M.Lalevi: Prirunik - elektroenergetski kablovi, pogonska temperatura XHE kablova je 90C, a za dozvoljenu temperaturu izolacije pri kratkom spoju, prema tabeli 5.2., granina temperatura od 2500C). Dozvoljeni presjek provodnika pri tkz. efektivnoj struji kratkog spoja (Ief) rauna se po izrazu:
Smin = k1k 2 I ef
t (mm 2 )
gdje su, prema tabeli 21.2: k1 (mm2/kAs1/2) - koeficijent materijala, ima vrijednost 6,90 k2 - koeficijent temperature, za spoj provodnika zavarivanjem ili presovanjem, ima vrijednost 1,56. Uz pretpostavku da je Ief (kA) - efektivna vrijednost struje kratkog spoja u 10 kV mrei - jednaka poetnoj vrijednosti naizmjenine struje kratkog spoja (Ik" = 14,5 kA), izraunava se da je minimalni dozvoljeni presjek: Smin= 42,7 mm2, iz ega proistie zakljuak da odabrani kabl zadovoljava s obzirom na termika naprezanja u kratkom spoju.
3.5.
Proraun spoja energetskog transformatora i rasklopnog bloka niskog napona
Nominalna struja transformatora iznosi:

In = Sn
3 Un = 1000 3 0, 4 = 1445 A.
PODGORICA
Dimenzionisanje sabirnikog razvoda (veza od transformatora do niskonaponskog postrojenja) S obzirom da je primijenjen tipski testirani, prefabrikovani oklopljeni sabirniki razvod, nije potrebno vriti provjeru na termika i dinamika naprezanja za vrijeme trajanja kratkog spoja (vri se samo za sabirnice koje se formiraju i montiraju na licu mesta). Usvojen je oklopljeni sabirniki razvod tipa 8PS-LDA 1600A "Siemens'' sledeih karakteristika: nominalni napon........................415 V nominalna struja........................1600 A > 1445 A podnosiva struja kratkog spoja 110kA /0.1s, 80kA/1s
Dimenzionisanje prekidaa i zatitnih sklopki Usvojen je tropolni prekida sledeih karakteristika: nominalni napon....................690 V nominalna struja........................1600 A > 1445 A prekidna mo............................ Icu=55 kA > 22,29 kA U izvodnim poljima 0.4 kV razvoda usvojene su tropolne zatitne sklopke sledeih karakteristika: nominalni napon........................ 415 V nominalna struja prekidaa....... 630,400,250,200,160,63 A prekidna mo............................ Icu=55 kA uklopna mo............................. Icm=55 kA Kako je glavna elektrina oprema koja se ugrauje u SN i NN sklopne blokove, oni treba da budu ispitani i atestirani u skladu s vaeim IEC standardima (IEC 439 za NN sklopne blokove i IEC 298 za SN sklopne blokove), i da energetski transformator zadovoljava zahtjeve standarda IEC 76. Izbor zatitnih ureaja i mjerne opreme NN bloka dat je u narednoj tabeli
PODGORICA
3.6.
Proraun snage kondenzatorskih baterija za kompenzaciju reaktivne snage
Kompenzacija reaktivne energije vrie se na nivou glavnog razvoda 0.4 kV - za svaki transformator odvojeno. Faktor snage potroaa prikljuenih na transformator je usvojen na osnovu saznanja o karakteru buduih potroaa (0,92): ukupni faktor snage potroaa koji se napajaju iz transformatora je cos2 = 0,92 eljeni faktor snage na NN sabirnicama u razvodnoj tabli NNRP (sekciji povezanoj na jednom transformatoru) je cos1 =0,95.
PODGORICA
Kako je P= 1000 kW (maksimalna snaga transformatora), to je snaga kondenzatorske baterije: QBK1 = Qn = QSK = Pj1 x (tgBK1 - tgSK ) QBK2 = Qn = QSK = Pj2 x (tgBK2 - tgSK ) tgBK1 = tgBK2 = tgSK = 0,6236 0,5707 0,3287 QBK1 = QBK2 = 224 kVAr 221 kVAr I1 = 611 A I2 = 645 A
Usvaja se kondenzatorska baterija koja e biti sastavljena od 4x25 + 3x50 kVAr kondenzatora snage, pri emu e korak regulacije biti 25 kVAr. Baterija vee snage je usvojena zbog nepoznatog faktora snage buduih potroaa.
3.7.
Izbor transformatora
Na osnovu procjene jednovremenog maksimalnog optereenja, predviena je ugradnja transformatora prividne snage 2 x 1000 kVA, a imajui u vidu smjetaj i lokaciju transformatora, izabrani su suvi, zaliveni energetski transformatori sa poboljanim karakteristikama. Karakteristke odabranih transformatora su: Sn = 1000 kVA - nominalna snaga transformatora In = 1445 A - nominalna struja transformatora. U1/U2 = 10/0,4 kV - prenosni odnos i napon transformatora Dyn5 - sprega uk = 6.00% - napon kratkog spoja Pcu120 = 9,5 kW - gubici u bakru (na 1200C) Pfe = 2,0 kW - gubici u gvou.
3.8.
Proraun hlaenja transformatora
Predvieno je hlaenje transformatora prirodnom cirkulacijom hladnog i zagrijanog vazduha kroz ventilacione otvore s nepominim aluzinama na vratima transformatorskih bokseva (komora) sa prednje strane i ventilacione otvore sa nepominim aluzinama na visini od 2,05m od poda na koti +0,60m na zidovima bone i nspramne (zadnje) strane trafostanice. Prilikom prorauna kao ulazni otvori uzimaju se u raun donji dio otvora sa aluzinama na vratima, a kao izlazni otvori gornji dio otvora sa aluzinama i zatitnom reetkom na naspramnoj i bonoj strani trafostanice. Proraun hlaenja transformatora svodi se na odreivanje presjeka ventilacionih otvora u prostoru trafo stanice. Prema fabrikim podacima o transformatoru 1000 kVA, gubici u bakru transformatora pri nominalnom optereenju i temperaturi namotaja od 1200 C iznose Pcu=9,5 kW. Gubici u gvou transformatora iznose P0=2,0 kW, pa su ukupni gubici u transformatoru Puk= Pcu + P0=11,50 kW (proraun je uraen za suvi transformator snage 1000 kVA pri temeparturi namotaja od 1200C). Povrina ulaznog otvora za vazduh rauna se po formuli:
S1 =
gdje su: S1 Puk h T R
2 13,2 Puk R T3 h
- povrina otvora kroz koji vazduh ulazi, (m2) - ukupni gubici transformatora, (kW) - visinska razlika izmeu sredine transformatorskog kotla i otvora za izlaz vazduha, (1,25 m) - razlika temperatura izmeu maksimalne temperature okoline i temperature vazduha, (20K) - koeficijent otpora strujanju vazduha (iznosi 8,4)
PODGORICA
odnosno: S1 = 1,21 m2, a povrina izlaznog otvora: S2 = 1,1 S1 = 1,33 m2. Ako usvojimo da aluzine ometaju strujanje (dovod/odvod) vazduha za 30%, sa istim koeficijentom emo uveati povrine otvora u odnosu na proraunate, pa onda dobijamo potrebne povrine otvora: S1 = 1,50 m2 i S2=1,65 m2. Otvori za ulaz vazduha na vratima trafo boksa: S1 = 1,20 x 1,25 = 1,50 m2. Otvori za izlaz vazduha na fiksnim aluzinama trafo boksa na bonom i naspramnom fasadnom zidu: S2 = 1,4 x 0,80 + 2,7 x 0,80 = 3,28 m2. Prilikom izrade projekta graevinskog dijela trafostanice, potrebno je voditi rauna o ovim povrinama. Iz prorauna se vidi da su otvori za hlaenje transformatora vei od raunskih, tako da se moe zakljuiti da su obezbijeeni uslovi za prirodno hlaenje transformatora.
3.9 Analiza nivoa buke u okolini trafostanice

Ulazni podaci o akustinim, izolacionim i apsorpcijskim karakteristikama preuzeti su iz Schall-technisches Tachenbuch izdanje VDI - Verlag 1976. g. Ocjena izraunatih nivoa buke provedena je prema opte prihvaenim normama. Najvii doputeni nivoi buke, za noni period i za namjenu (vanjskog) prostora su: - 40 dB bolnike zone, oporavilita, zone odmora i rekreacije, kulturno-istorijski lokaliteti i veliki parkovi - 45 dB stambeno gradska podruja, ostala naselja, turistike zone, kampovi i zone vaspitnoobrazovnih institucija, nauno-istraivaki instituti - 50 dB poslovno stambena zona s objektima javne namjene, djeja igralita, zone du autoputa i glavnih gradskih saobraajnica - sve ostale zone bez stanova - na granici ove zone buka ne smije prelaziti doputene nivoe zone s kojom granii. U skladu sa opte prihvaenim preporukama, najvii doputeni nivo buke iznosi 35 dB na 3,5 m udaljenosti od transformatorske stanice. Prema podacima i ispitnim protokolima proizvoaa opreme, najvii nivo buke na udaljenosti 1 m od transformatora, bez pregrada, iznosi 73 dB, to, ako se uzme u obzir injenica da su transformatori smjeteni u trafo prostorijama, sigurno zadovoljava preporuke u ovoj oblasti.
3.10. Proraun otpora rasprostiranja uzemljivaa

Trafostanica TS-M4 bie smjetena u zasebnom objektu na UP2-1, u zelenoj povrini. Proraun otpora rasprostiranja uzemljivaa objekta (trafostanica) vri se shodno uslovima za uzemljenje elektroenergetskih objekata nazivnog napona iznad 1000 V. Predmetna trafostanica 10/0,4 kV radie u sljedeim pogonskim uslovima, bitnim za izbor i proraun uzemljivaa iste: TS-M4 10/0,4 kV radie u elektrodistributivnoj kablovskoj mrei 10 kV (kablovi tipa XHE 49-A) sa neutralnom takom uzemljenom preko niskoomske impedanse u TS 35/10 kV. Napajanje TS-M4 10/0,4 kV naponom 10 kV ostvarie se preko prstena napajanog iz TS 35/10kV, II-A/II-B. U planiranoj TS 35/10kV predviena je i odgovarajua zatita, kojom se trajanje jednostrukog zemljospoja u mrei 10kV ograniava na ispod 1s, a svaki dvostruki zemljospoj se iskljuuje djelovanjem zatite bez vremenskog odlaganja. TS-M4 10/0,4 kV je u zasebnom objektu. Niskonaponski izvodi su kablovski, bez provodnog plata i omotaa, tipa NHXHX . U niskonaponskoj mrei potroai e se od previsokog (opasnog) napona dodira tititi u TN-C/S sistemu mree. U transformatorskoj stanici 10/0,4 kV sa kablovskim izvodima izvodi se po pravilu zdrueno uzemljenje koje se koristi i za radno i za zatitno uzemljenje.
PODGORICA
U transformatorskoj stanici 10/0,4 kV sa kablovskim SN vodovima izvodi se po pravilu zdrueno uzemljenje koje se koristi i za radno i za zatitno uzemljenje, poto se oni ne mogu efikasno da razdvoje na podruju urbanizovanog dijela naselja ili industrijske zone zbog velike gustine metalnih instalacija (cjevovodi, provodni platevi kablova, uzemljivai susjednih zgrada itd). Uzemljiva trafostanice mora da zadovolji uslove iz lana 57. Pravilnika o tehnikim normativima za zatitu niskonaponskih mrea i pripadajuih transformatorskih stanica (Sl.list SFRJ, br. 13/78 i Sl.list SRJ, br. 37/95) za izvoenje zdruenog uzemljenja trafostanice zbog opasnosti iznoenja potencijala u 0.4 kV mreu pri zemljospoju u 10 kV mrei, a saglasno l. 62. Pravilnika, ukupna otpornost zdruenog uzemljenja, ukljuujui i uticaj kablova kao uzemljivaa, kao i uticaj uzemljivaa susjednih trafostanica i objekata (zgrada) koji su vezani za neutralni provodnik niskonaponske mree, mora da iznosi: Rmax (kd Ud) / (r I1k) gde su: kd sainilac koji odreuje odnos napona uzemljenja trafostanice i napona dodira na mjestu dodira Ud dozvoljeni napon dodira u (V) r - redukcioni faktor srednjenaponskog voda koji napaja trafostanicu Ik ukupna struja zemljospoja srednjenaponske mree u (A). S obzirom da su parametri struje i vremena iskljuenja jednopolnog kvara: Ik = 300 A maksimalna struja zemljospoja u 10 kV mrei tk = 0,5 s - vrijeme trajanja zemljospoja u mrei 10 kV, dozvoljeni napon dodira je: Ud = 75 / tk = 75 / 0,5 = 150 V. Za sainilac kd se usvaja kd = 2. Poto e trafostanica na 10 kV mreu biti prikljuena kablovima XHE49-A 1x240mm2 (kablovi sa provodnim platom), za redukcioni faktor se usvaja: r = 0.5. Maksimalna dozvoljena vrijednost otpornosti zdruenog uzemljivaa je: Rmax = (kd Ud) / (r Ik )= (2 150) / (0,5 300) = 2 . Shodno tome, uslovi bezopasnosti bie ispunjeni ako se mjerenjem otpornosti zdruenog uzemljenja (Rezdr) u kablovskoj mrei 10 kV dobije vrednost koja je: Rezdr 2 . Kabal tipa XHE 49 preko svoje zatite, tj. zatitnog ekrana povezuju uzemljivae susjednih trafostanica i time smanjuju ukupnu ekvivalentnu otpornost sistema uzemljenja. Ovim se ima efekat da su dva VN kabla sa svojim zatitnim ekranima kao uzemljivai paralelno prikljueni uzemljivau trafostanice. Ovi kablovi imaju stalnu vrijednost otpornosti uzemljivaa koju unose u trafostanice na njihovim krajevima. Prema vaeim preporukama usvaja se Rkd=1 , uzimajui kao pretpostavku da pomenute trafostanice povezane na krajevima ovih kablova imaju maksimalnu otpornost rasprostiranja sopstvenih uzemljivaa 5 (ide se na stranu sigurnosti). Poto su u pitanju dva kabla koji povezuju trafostanicu iz ovog projekta u 10 kV prstenu, to je: Rkdu = Rkd/2 = 0.5 . Ukupna otpornost sistema uzemljenja u zadovoljavajuoj aproksimaciji predstavlja paralelnu vezu Rkdu i Rr (otpornost rasprostiranja namjenskog uzemljivaa trafostanice). Uzemljiva trafostanice, kako je navedeno u t. 2.12., projektovan je u formi tri prstena oko temelja trafostanice (po predhodnoj varijanti za koju je raen projekat spoljanje dimenzije temelja trafostanice su 3,32x8,57m): prvi prsten u AB temelju trafostanice, drugi na 0,5 m od temelja i trei na 1 m od drugog prstena oba u zemlji. Prstenovi uzemljivaa se ugrauju na dubinama od 0,7 m i 0,8 m u zemlju, a traka prstena temeljnog uzemljivaa se zavaruje za armature temeljne greda u kojoj se polae. Prilikom izgradnje trafostanice potrebno je vriti meusobno zavarivanje armature u temeljima sa armaturama AB platana zidova, tako da se stvori kavez koji omoguava da su u sluaju zemljospoja zidovi na potencijalu uzemljenja.
PODGORICA
Uzemljiva je eljezna pocinana traka Fe-Zn 25x4 mm2 i ue Cu 96 mm2, iji je raunski prenik 0, 0125 m, odnosno 0,0055m. Za proraun zatitnog uzemljenja koristi se obrazac koji uzima u obzir razliite dubine ukopavanja trake. Pri ovom mora biti zadovoljen uslov da su prstenovi zemljovoda ravnomjerno rasporeeni, pri emu su poprene veze prstenova zanemarene. Otpor uzemljivaa se rauna po sledeoj formuli:
Rr =
gdje su:
0,318 20 L L ln + K1 K 2 L S dxHs
- specifini otpor tla - 200 m L - ukupna duina trake i ueta 85 m d - raunski prenik trake 0,0055 m Hs - srednja dubina ukopavanja trake u m, 0,63m 2 2 S - axb - povrina koja obuhvata uzemljiva u m , 69 m a - duina obuhvaenog zemljita, 11,5 m b - irina obuhvaenog zemljita, 6 m k1 i k2 - koeficijenti zavisni od srednje dubine ukopavanja trake i povrine obuhvaenog zemljita ( iz dijagrama, Prirunik Bajec - Mlakar str. 68 )
K1 1.4 1.3 1.2 1.1 1.0 0 C 5 B X A
7 6 5 4
K2
A B C
X
faktori k1 i k2 za proraun mreastog uzemljivaa
5
Kriva B vai za
Kriva A vai za
H S
=0 = 0,167
H S
= 0,1
Kriva C vai za
H S
Srednja dubina ukopavanja trake iznosi : H 1 L1 + H 2 L 2 + H 3 L 3 Hs = Luk H1 = 0.3m; H2 = 0.7m; H3 = 0,8m; L1 = 23m; L2 = 27m; L3 = 35m; Luk = 85m Na osnovu predhodnih podataka se dobija: Hs = 0.63m
H 0.63 0.63 = = = 0.076 0 8,3 S 11.5 x6

vazi kriva A, pa je : k1 = 1.35 i k2 = 5.5.
Rr =
pa je
20 85 85 0.318 200 (ln + 1.35 5.5) = 13,8() 85 0.0055 0.63 11,5 6

Rezdr = (Rkdu Rr) / (Rkdu + Rr) = 0.48 < Rmax,
ime sistem uzemljenja zadovoljava uslove za uzemljenje elektroenergetskih objekata nazivnog napona iznad 1000V.
PODGORICA
Nakon izvoenja uzemljivaa i prikljuenja VN kablova izvriti mjerenje otpora uzemljivaa i ako je ispunjen uslov Rezdr < 1 moe se koristiti zdrueni uzemljiva TS 10/0,4 kV. U sluaju da ovaj uslov nije ispunjen mora se izvriti dopunsko uzemljenje. Nezavisno od ovoga, i tokom eksploatacije vrijednost otpornosti rasprostiranja uzemljivaa TS 10/0,4 kV mora se, za odgovarajue uslove rada, drati u naprijed datim granicama. Termika provjera uzemljivaa Uzemljivai ije su dimenzije i preseci izabrani prema propisima (prvenstveno bakarno ue preseka 35 mm2 u kablovskoj mrei 10 kV ili okrugla pocinkovana ica prenika ne manjeg od 10 mm ili pocinkovana elina traka preseka ne manjeg od 100 mm2, ali ne tanja od 3,5 mm), izdrae sva termika naprezanja pod uslovom da se eliminie mogunost pojave dvostrukog zemljospoja. Vrijednosti otpornosti uzemljenja Prije aktiviranja transformatorske stanice mora se izmjeriti otpornost uzemljivaa zdruenog uzemljenja. Mjerenje otpornosti uzemljenja i provjera ispunjenja uslova bezopasnosti Mjerenje ukupne otpornosti zdruenog uzemljenja (Rezdr), vri se bez odvajanja uzemljivaa ija se otpornost mjeri od ostalih uzemljivaa koji su prikljueni na njega. Mjerenje napona dodira i napona koraka nije potrebno ako se uzemljivai i ostale zatitne mjere izvedu prema propisima.
PODGORICA
IV.
PREDMJER RADOVA I MATERIJALA
4.1. Opti dio

4.1.1 Uvod
Predmjerom su obuhvaene sve vrste radova, kao i neophodna opreme i materijal po vrstama i koliini, neophodnim za kompletiranje objekta, izuzev sitnog nespecificiranog materijala, koga je Izvoa radova, na bazi sopstvenih normativa i strunog iskustva, duan da predvidi i ugradi, kalkuliui u fazi nuenja cijene ovih materijala u okviru pozicija radova, na koji se isti odnose. Po potrebi, specificirana oprema se moe zamijeniti opremom drugog proizvoaa, odgovarajuih tehnikih karakteristika. Sve radove predviene ovim predmjerom i predraunom, treba izvesti prema opisu pozicija iz ovog predmjera, tehnikom opisu, tehnikim uslovima i grafikim dijelom Projekta, primjenjujui pritom, vaee tehnike propise i standarde, kao i normativa zatite na radu. U okviru ugovorenih cijena, po ovom predmjeru radova, Izvoa je duan da ukalkulie sve trokove vezane za nabavku, isporuku, transport, osiguranje, ugradnju, ispitivanje i putanje u rad, dugogodinju garanciju itd., ukljuujui tu i sve ostale radove i materijal ije je izvoenje, za predmetnu vrstu instalacija, nalau vaei tehniki propisi i standardi. Ovdje se podrazumijeva dostava dokaza o kvalitetu (ispitni protokoli, fabriki atesti, proizvoake garancije, tipske i pojedinane ateste ovlaenih ustanova za ureaje specijalne namjene i sl., zatim uptustvo za rukovanje i odravanje, dokumentacije izvedenog stanja (radni primjerak) i sl., postavljanje neophodnih natpisnih ploica sa upisanim pozicijama ureaja prema Projektu, stavljanje oznaka upozorenja, kompletiranje zatitne opreme i sl. Izvoa je odgovoran za obezbjeenje kvaliteta opreme i kablova u svim fazama isporuke i ugradnje, do putanja u probni rad i zapisnike primopredaje sa Investitorom. Na zahtjev nadzornog organa, Izvoa je duan nekvalitetnu opremu i materijal odstraniti sa gradilita u najkraem roku.
4.1.2 Obim isporuke tehnike dokumentacije

Isporuka trafostanice podrazumijeva dostavljanje od strane Isporuioca prevedene na crnogorski jezik sledee projektno-tehnike i ispitne dokumentacije: Projektna dokumentacija - dispozicija elektrine opreme u trafostanici - jednopolna ema trafostanice - tropolna ema sklopnog srednjenaponskog bloka - tropolna ema niskonaponskog razvodnog bloka - tropolna ema polja javne rasvjete - pregledni crte SN rasklopnog bloka - pregledni crte niskonaponskog razvodnog postrojenja sa kompenzacijom - eme vezivanja - eme djelovanja - proraun hlaenja energetskog transformatora. Ispitna dokumentacija - ateste za srednjenaponski rasklopni blok - ateste za niskonaponsko razvodno postrojenje - atesti za energetske transformatore - atest za hlaenje transformatora - atest za nivo buke u okolini trafostanice Predmetna dokumentacije je uslov za tehniki prijem trafostanice od strane odgovarajue komisije i Investitora.
PODGORICA
4.2. Predmjer i predraun materijala i radova

4.2.1 Graevinski dio
Kompletan arhitektonski i graevinski projekat trafostanice, osim uzemljivaa oko trafostanice, nezavisan je od ove Projektne dokumentacije.
Red. br.
1.
Opis pozicije
Pripremno-zavrni radovi
Jed. mjere
pausl.
Kol.
Jed. cijena
Ukupna cijena
2.
Iskop rovova za drugi i trei prsten uzemljenja trafostanice: iskop i zatrpavanje rova za polaganje Cu ueta za uzemljenje u zemljitu II kategorije. Prvi prsten se postavlja u temeljnu trafostanice. Raunato sa prosjenom irinom rova 0,4m, duina iskopa 63m, dubina prosjena 0,75 m (prema grafikoj dokumentaciji). Iskop mainski, uz runu doradu. m3
18,9 UKUPNO 1
4.2.2 Elektro dio

Red. br. Opis pozicije Jed. mjere Kol. Jed. cijena Ukupna cijena
1 ) SREDNJENAPONSKO 10kV POSTROJENJE 1.1. Isporuka i montaa srednjenaponskog razvodnog postrojenja tipa 8DJH proizvodnje SIEMENS za naponski nivo 12kV, modularnog tipa, fabriki montirano, tipski testirano, izolovano SF6 gasom, metalom oklopljeno i klimatski nezavisno razvodno postrojenje 10 kV za unutranju montau. Postrojenje se sastoji od dvije vodne i dvije trafo elije, ukupnih dimenzija 1480x790x(1400+600) mm. Projektovano postrojenje ima sledee karakteristike: - Un = 12 kV -maksimalni radni napon - Unr = 10 kV - nazivni radni napon - f = 50 Hz - nazivna frekvencija - In = 630 A - nominalna struja glavnih sabirnica - Ipw = 63 kA - Ik = 25 kA (prekidna mo) - tiz = 1s - temperatura okoline: -5C do +55C U pogledu tehnikih karakteristika sva oprema mora da zadovolji uslove iz prorauna kratkog spoja. Podnosiva snaga kratkog spoja opreme na strani 10kV 250 MVA, Idyn 36 kA, Itherm 15 kA. Blok 10kV sadri sledeu opremu prema jednopolnoj emi: Vodne elije (kom 2) : -Vodne elije tipa R, irine 310 mm, su na jednopolnoj emi oznaene rednim brojevima =K01 i =K02, a opremljene su srednjenaponskim, tropoloajnim SF6 sklopka-rastavljaem 12 kV / 25 kA / 630 A, sa motornim pogonom 230V AC za daljinsko upravljanje, indikatorima napona i poloaja, uz odgovarajue unutranje blokade prilikom nepravilne manipulacije ; Trafo elije (kom 2) : -Transformatorske elije tipa L430, irine 430mm, su na jednopolnoj emi oznaene sa =K03 i =K04, a opremljene su srednjenaponskim, vakuumskim prekidaima tipa 1.1 sa motornim pogonom za daljinsko upravljanje i integrisanim tropoloajnim SF6 sklopka-rastavljaima sa zemljospojnikom, 12kV/25kA/250A, sa indikatorima napona i poloaja, pomonim tasterima za ukljuivanje i iskljuivanje prekidaa, uz odgovarajue unutranje blokade prilikom nepravilne manipulacije. U prikljunom odjeljku se nalaze tropolni strujni transformatori tipa 100/5 A/A, 10VA, kl. 0,5, 10P10 ; Niskonaponski odeljci trafo elija su opremljeni sa sledeom opremom: - 1 svetiljka 35W, 230V, AC/DC - 1 uko prikljunica 16A, 230V - 1 krajnji prekida - 1 termostat 0-60C, 10A/250VAC - 1 greja panela 20W, 110-265VAC/DC - 1 jednopolni automatski prekida 6A, 10kA - 2 dvopolna automatska prekidaa 6A, 10kA - 1 dvopolni automatski prekida 2A, 10kA - 4 pomona kontakta 1NO+1NC za autom.prekidae
Red. br.
Opis pozicije
- 1 multifunkcionalni mikroprocesorski zatitni ureaj tipa 7SJ45 "Siprotec". Dodatna oprema za 10 kV postrojenje *standardni priruni set koji sadri: 1 kom. ruica za navijanje opruge motora 1 kom. produna ipka za aktiviranje ON/OFF tastera 1 kom. ruica za pokretanje izvlaivog dela prekidaa 1 kom. ruica za zemljospojni rastavlja 1 kom. ruica za fiksni prekida *2 bone strane postrojenja *12 kom. indikator napona za LRM-ST SYSTEM *komplet inskih spojnih elemenata i adaptera *kablovski izolacioni adapteri za prikljuenje kablova 10kV u trafo elijama, proizvodnje "RAYCHEM" (prema standardu EN 50181), tip A (250A). Adapteri se isporuuju u kompletu od po 3 kom. za jednoilne kablove. Ukupno 2 seta adaptera tipa RSES-5205-R sa svim potrebnim sitnim materijalom za povezivanje na provodnim izolatorima u trafo elijama. Ukupno za nabavku i rad raunato za kompletno postrojenje:
Jed. mjere
Kol. Jed. cijena
Ukupna cijena
set
18.500,00
18.500,00
1.2. Isporuka i montaa kablovskih zavrnica za unutranju montau tipa POLT-12C/1XI-ML-1-13 sa odgovarajuim dodatnim cjevastim papuicama za presovanje, za kablove tipa 3 x XHE49 1x50 mm, 6/10kV (meuveza trafo elije - SN prikljuci transformatora). Nabavka podrazumijeva i sav potreban sitni materijal i pribor za spajanje kablova na oba kraja. Ukupno za nabavku i rad raunato po ugraenoj kablovskoj zavrnici: 1.3. Izrada i montaa nosaa (konzola) za vertikalnu montau 10kV kablova tipa XHE 49, kao meuveze trafo elija SN razvodnog postrojenja i odgovarajuih transformatora u odjeljenju za njihov smjetaj. Konzole su opremljene potrebnim sitnim materijalom za fiksiranje za podlogu, kao i elnama za fiksiranje kablova i vezom na sistem uzemljenja trafostanice. Ukupno za rad, materijal i transport raunato po ugraenoj konzoli:
95,00 set 12 1.140,00
set 1.4. Isporuka materijala i izrada 10kV kablovskih veza izmeu transformatorskih elija 10kV razvodnog postrojenja i energetskih transformatora jednoilnim kablovima tipa 3 x XHE49 1x50 mm, 6/10kV, sa prethodno montiranim odgovarajuim zavrnicama za unutranju montau i priborom za ovaj tip kablova (definisano ranijim pozicijama 1.1 i 1.2). Ukupno za nabavku i rad raunato po m ugraenog kabla:
75,00
150,00
60
9,50 UKUPNO 1:
570,00 20.360,00
2 ) ENERGETSKI TRANSFORMATORI 2.1. Isporuka i montaza suvog energetskog transformatora sa nominalnim gubicima Sn = 1000kVA, U1=10kV 2.5%, U2=0.42kV, uk=6%, sprega Dyn5, sa ugraenim PTC termistorima u niskonaponskom namotaju prema standardima: IEC 60726, tipa "GEAFOL - SIEMENS" 4GB6044-3DA. Ukupno za nabavku i rad raunato po ugraenom transformatoru: kom 2 21.000,00 42.000,00
Red. br.
Opis pozicije
Jed. mjere
Kol. Jed. cijena
Ukupna cijena
42.000,00
UKUPNO 2: 3 ) NISKONAPONSKO 0.4 kV POSTROJENJE 3.1. Isporuka i montaa prefabrikovanog, tipski testiranog, niskonaponskog 0,4 kV rasklopnog postrojenja, tip SIVACON 8PT ''SIEMENS'', dimenzija i dispozicije prikazanih u grafikoj dokumentaciji projekta sa sledeim karakteristikama i opremom specificiranom za pojedine sekcije (polja) postrojenja : - slobodostojei, dozidni, sa vratima sa prednje strane - modularna izvedba - spoljni stepen zatite min. IP41 - unutranji stepen zatite min. IP20 - pristup opremi sa prednje strane - pristup kablovima sa prednje strane - prefabrikovane horinzontalne sabirnice nazivne struje min. 1600A - prefabrikovane vertikalne sabirnice odgovarajue nazivne struje - prefabrikovani spojni elementi (konektori) sabirnica i opreme 3.1.1. TRANSFORMATORSKO (DOVODNO) POLJE T1 - Automatski zatitni prekida izvlaivog tipa, sa motornim pogonom na 230VAC, sa vezom na PAC 3200; ETU45B jedinica, LSI funkcija In = 1600A Ir = (0,4-1) x In Im = (1,5-10) x Ir tip 3WL 1116 3FB36 4GA4 - Strujni mjerni transformator 0,6kV, 1500/1A, 5VA, kl.1, tip ASK 63.6, MBS - Visokouinski, jednopolni topljivi osigura 125/6A - Visokouinski, jednopolni topljivi osigura 125/10A - Visokouinski, jednopolni topljivi osigura 125/16A - Visokouinski, jednopolni topljivi osigura 125A, sa slijepim - Pomoni rele sa 4 preklopna kontakta tip LZX:PT 570730 - Postolje pomonog relea, tip LZX:PT 78704 - Rele zatite transformatora ZIEHL MSF 220 K - Multifunkcionalni mjerni instrument sa ETHERNET konektorom PAC 3200 - SIEMENS 3.1.2. POLJE KOMPENZACIJE K1 - Automatski zatitni prekida SENTRON, VL630/630 (In=630A), tip 3VL 5763-1SE36-8TE1, sa zatitnom jedinicom ETU20, LSI funkcija - Tropolna rastavna sklopka sa niskonaponskim visokouinskim patronima tipa 3NP 4016 1CJ01 "SIEMENS", NH00 160/100A, komplet sa patronima. - Tropolna rastavna sklopka sa niskonaponskim visokouinskim patronima tipa 3NP 4016 1CJ01 "SIEMENS" , NH00 160/63A, komplet sa patronima. - Tropolni kondenzatorski kontaktor tipa 3RT1647-1AP01 "SIEMENS" 50kvar/400V - 230V, AC6 C78 - Tropolni kondenzatorski kontaktor tipa 3RT1647-1AP01 "SIEMENS" 25kvar/400V - 230V, AC6 - Prigunica za brzo pranjenje baterije tipa 4EJ 9900 0EG
kom
kom kom kom kom kom kom kom kom kom
3 4 2 1 1 2 2 1 1
kom
set
set
kom kom kom
3 4 10
Red. br.
Opis pozicije
- Kondenzatorske baterije Un=400V, Qn = 25 kVAr sa otpornicima za pranjenje, tipa MKK420-D-25-01 - Elektronski regulator (7-stepeni) BR6000 "EPCOS" - Motorno-zatitni prekida tipa 3RV 1011 - Pomono rele tipa LZX: PT 570730 - Postolje relea tipa LZX: PT 78704 - Termostat - Ugradni ventilator za hlaenje opreme u ormanu - Minijaturni automatski prekida tipa 5SY 61
Jed. mjere
kom kom kom kom kom kom kom kom
Kol. Jed. cijena

10 1 1 1 1 1 1 1
Ukupna cijena
3.1.3. POLJE IZVODA T1 - Automatski zatitni prekida SENTRON, VL80/80 (In=80A), tip 3VL 2708-1DC36-8TD1, sa TM jedinicom, LI funkcija - Automatski zatitni prekida SENTRON, VL200/200 (In=200A), tip 3VL 3720-1DC36-8TD1, sa TM jedinicom, LI funkcija - Automatski zatitni prekida SENTRON, VL250/250 (In=250A), tip 3VL 3725-1DC36-8TD1, sa TM jedinicom, LI funkcija - Automatski zatitni prekida SENTRON, VL800/800 (In=800A), tip 3VL 5780-1SE36-8TD1, ETU20 jedinica, LSI funkcija - Strujni mjerni transformator 0,6kV, 80/1A, 2.5VA, kl.1, tip ASK 31.3 - Strujni mjerni transformator 0,6kV, 150/1A, 2.5VA, kl.1, tip ASK - Strujni mjerni transformator 0,6kV, 250/1A, 2.5VA, kl.1, tip ASK - Strujni mjerni transformator 0,6kV, 800/1A, 2.5VA, kl.1, tip ASK - Multifunkcionalni mjerni instrument sa ETHERNET konektorom, tip PAC 3200, SIEMENS 3.1.4. SPOJNO POLJE - Automatski zatitni prekida izvlaivog tipa, sa motornim pogonom na 230VAC; ETU25B jedinica, LSI funkcija In = 1600A Ir = (0,4-1) x In Im = (1,5-10) x Ir tip 3WL 1116 3CB36 4GA4 3.1.5. POLJE IZVODA T2 - Automatski zatitni prekida SENTRON, VL160/160 (In=160A), tip 3VL 2716-1DC36-8TD1, sa TM jedinicom, LI funkcija - Automatski zatitni prekida SENTRON, VL200/200 (In=200A), tip 3VL 3720-1DC36-8TD1, sa TM jedinicom, LI funkcija - Automatski zatitni prekida SENTRON, VL800/800 (In=800A), tip 3VL 5780-1SE36-8TD1, ETU20 jedinica, LSI funkcija - Strujni mjerni transformator 0,6kV, 150/1A, 2.5VA, kl.1, tip ASK - Strujni mjerni transformator 0,6kV, 200/1A, 2.5VA, kl.1, tip ASK - Strujni mjerni transformator 0,6kV, 800/1A, 2.5VA, kl.1, tip ASK - Multifunkcionalni mjerni instrument sa ETHERNET konektorom, tip PAC 3200, SIEMENS 3.1.6. UGAONO POLJE Ugaono polje, komplet. 3.1.7. POLJE KOMPENZACIJE K2 - Automatski zatitni prekida SENTRON, VL630/630 (In=630A), tip 3VL 5763-1SE36-8TE1, sa elektronskom jedinicom ETU20, LSI funkcija
kom kom kom kom kom kom kom kom kom
1 2 2 2 3 6 6 6 7
kom
kom kom kom kom kom kom kom
2 3 2 6 9 6 7
kom
kom
Red. br.
Opis pozicije
- Tropolna rastavna sklopka sa niskonaponskim visokouinskim patronima tipa 3NP 4016 1CJ01 "SIEMENS" , NH00 160/100A, komplet sa patronima. - Tropolna rastavna sklopka sa niskonaponskim visokouinskim patronima tipa 3NP 4016 1CJ01 "SIEMENS" , NH00 160/63A, komplet sa patronima. - Tropolni kondenzatorski kontaktor tipa 3RT1647-1AP01 "SIEMENS" 50kvar/400V - 230V, AC6 - Tropolni kondenzatorski kontaktor tipa 3RT1647-1AP01 "SIEMENS" 25kvar/400V - 230V, AC6 - Prigunica za brzo pranjenje baterije tipa 4EJ 9900 0EG - Kondenzatorske baterije Un=400V, Qn = 25 kVAr sa otpornicima za pranjenje, tipa MKK420-D-25-01 - Elektronski regulator (7-stepeni) BR6000 "EPCOS" - Motorno-zatitni prekida tipa 3RV 1011 - Pomono rele tipa LZX: PT 570730 - Postolje relea tipa LZX: PT 78704 - Termostat - Ugradni ventilator za hlaenje opreme u ormanu - Minijaturni automatski prekida tipa 5SY 61 Ukupno za nabavku i rad raunato za kompletno postrojenje:
Jed. mjere
set
Kol. Jed. cijena

3
Ukupna cijena
set
kom kom kom kom kom kom kom kom kom kom kom set
3 4 10 10 1 1 1 1 1 1 1 1
3.1.8. TRANSFORMATORSKO (DOVODNO) POLJE T2 - Automatski zatitni prekida izvlaivog tipa, sa motornim pogonom na 230VAC, sa vezom na PAC 3200; ETU45B jedinica, LSI funkcija In = 1600A Ir = (0,4-1) x In Im = (1,5-10) x Ir tip 3WL 1116 3FB36 4GA4 - Strujni mjerni transformator 0,6kV, 1500/1A, 5VA, kl.1, tip ASK 63.6, MBS - Visokouinski, jednopolni topljivi osigura 125/6A - Visokouinski, jednopolni topljivi osigura 125/10A - Visokouinski, jednopolni topljivi osigura 125/16A - Visokouinski, jednopolni topljivi osigura 125A, sa slijepim - Pomoni rele sa 4 preklopna kontakta tip LZX:PT 570730 - Postolje pomonog relea, tip LZX:PT 78704 - Rele zatite transformatora ZIEHL MSF 220 K - Multifunkcionalni mjerni instrument sa ETHERNET konektorom PAC 3200 - SIEMENS Ukupno za nabavku i rad, raunato za kompletno postrojenje. 3.2. Isporuka i montaa inske veze izmeu transformatorskih polja niskonaponskog postrojenja i niskonaponskih prikljuaka transformatora, pomou tipski testiranog, prefabrikovanog 0,4 kV oklopljenog sabirnikog razvoda tipa 8PS-LDA 1600A "Siemens'' - nazivna struje 1600A - podnosiva struja kratkog spoja 110kA /0.1s, 80kA/1s - stepen zatite IP34 - kompaktna izvedba - 4 aluminijumske pravougaone sabirnice (3L+N(1/2L)), postavljene u galvanizovanom i obojenom metalnom oklopu - prelazni kontakti su posrebrenih Al/Cu laminatnih traka - komplet sa svim potrebnim elementima i delovima: pravi elementi, skretnice, zavrnice za prikljuenje na razvodne blokove 0.4 kV, Duina sabirnikog razvoda iznosi 11 m.
kom
kom kom kom kom kom kom kom kom kom set
3 4 2 1 1 2 2 1 1 1 37.000,00 37.000,00
Red. br.
Opis pozicije
Ukupno za nabavku i rad raunato za kompletne inske veze u trafostanici:
Jed. mjere
set
Kol. Jed. cijena
Ukupna cijena
14.500,00
14.500,00
3.3. Isporuka materijala i povezivanje Z-konvertora u postrojenjima 0,4kV (x2) sa PTC senzorima suvih transformatora, kablom tipa NHXHX-J 5x1.5 mm2, povezivanje TIH tastera sa dovodnim trafo poljima 0.4kV, kao i pomonog relea, tastera i kalema za iskljuivanje prekidaa u trafo elijama 10kV. Vodove polagati u metalnim savitljivim cijevima odgovarajueg prenika. Ukupno za nabavku i rad raunato za kompletne kablovske veze sistema zatite transformatora: 3.4. Isporuka materijala i izrada komandno-signalnih i komunikacionih kablovskih veza u trafostanici, a u skladu sa odabranom opremom proizvoaa i projektom definisanom funcionalnou. Ukupno za nabavku i rad raunato za kompletno izvedene komandno-signalne i komunikacione kablovske veze u trafostanici:
set
600,00
600,00
set
850,00 UKUPNO 3:
850,00 52.950,00
4 ) ORMAR SOPSTVENE POTRONJE I BESPREKIDNO NAPAJANJE 4.1. Isporuka i ugradnja nadgradnog razvodnog ormara sopstvene potronje trafostanice (RO-SP), na mjestu definisanom u grafikom prilogu projekta, izraenog od dva puta dekapiranog lima debljine 2 mm, stepena mehanike zatite IP54, otpornosti na udare IK07, proizvodnje "Himmel" ili slian, sa ugraenom sledeom opremom proizvodnje "Siemens" : - tropolna teretna sklopka 63A za montau na ploi ili DIN ini tipa 3LD2 530-0TK1 - tropolna, tropoloajna izborna, teretna sklopka tipa 1-0-2, 32A, za montau na ploi ili DIN ini - jednopolni automatski prekida-osigura 6A, klasa C, 10 kA, tipa 5SY4 106-7 - jednopolni automatski prekida-osigura 10A, klasa C, 10 kA, tipa 5SY4 110-7 - jednopolni automatski prekida-osigura 16A, klasa C, 10 kA, tipa 5SY4 116-7 - jednopolni automatski prekida-osigura 20A, klasa C, 10 kA, tipa 5SY4 120-7 - jednopolni automatski prekida-osigura 25A, klasa C, 10 kA, tipa 5SY4 125-7 - digitalni uklopni sat tipa MS1-A, "Enel" - Beograd, sa astronomski regulisanim vremenima za kontrolu javnog osvjetljenja - tropolni kontaktor tipa CT 25A, 3p, "Merlin Gerin" ili sl. - jednopolni kontaktor tipa CT 25A, 1p, "Merlin Gerin" ili sl. - grebenasti komutator tipa CM 10/16A, 1-0-2, "Merlin Gerin" ili sl. - monofazna "uko" prikljunica 16A, 230V, 1+N+PE tipa 5TE6 800 za montau na DIN inu - ostali sitan nespecificirani materijal (ine, oienje, redne stezaljke, oznake, uvodnice, kanali,...) Ukupno za rad i materijal raunato za kompletan ormar:
kom kom kom kom kom kom kom
1 1 7 7 8 6 9
kom kom kom kom kom pau set
1 1 1 1 1
940,00
940,00
Red. br.
Opis pozicije
Jed. mjere
Kol. Jed. cijena
Ukupna cijena
4.2. Nabavka, montaa i putanje u rad UPS ureaja dimenzija ( x d x v = 523x838x1491 mm), snage 12 kW / 15 kVA, ulaznog napona 400V, u granicama od 250V do 470V, 50 Hz u granicama 8 %, TDH 5 %, cos 0,99 na ulazu. Izlaz 400 / 231 V, u granicama 1 %, 50 Hz, 0,05 % , efikasnost pri duploj konverziji i punom optereenju do 96 % sa mogunou preoptereenja 125 % u trajanju od 10 minuta, sa mogunou paralelnog rada i daljinskog nadzora i upravljanja, autonomije aku.baterija od 47 min. pri optereenju od 8 kW tipa G35T13KH4B4S - APC by Schneider Ukupno za nabavku i rad raunato po ugraenom UPS ureaju: kom 1 15.000,00 UKUPNO 4: 15.000,00 15.940,00
5)
KABLOVSKI REGALI I KABLOVSKE VEZE U TRAFOSTANICI
5.1. Isporuka i ugradnja du kablovskih kanala u trafostanici, pocinkovanih ili kompozitnih reetkastih kablovskih regala za potrebe polaganja kablova unutar objekta trafostanice. Grafikom dokumentacijom su definisane dionice za montau, kao i tipovi pojedinih regala. Stavka obuhvata i isporuku potrebnih zidnih konzola uz sav potreban sitni materijal za njihovo fiksiranje i meusobno povezivanje i ravanje regala, kao i plastine vezice i obujmice za fiksiranje i rasporeivanje kablova du regala. RNK 200 5.2. Isporuka materijala i izrada niskonaponskih kablovskih veza unutar trafostanice i to: - 0,4 kV energetskih kablova - kablova za razvod komandnog napona - kablova za razvod komunikacionog napona - komandno-signalnih kablova. Kablovi se djelimino polau po prethodno ugraenim kablovskim nosaima-regalima ili kroz fleksibilne metalne ili PVC cijevi odgovarajueg prenika u zavisnosti od dionice polaganja. Stavka obuhvata i sav potreban sitni materijal za njihovo fiksiranje i povezivanje na oba kraja. Nakon polaganja kablove propisno oznaiti na oba kraja i njihove tane trase polaganja unijeti u tehniku dokumentaciju. Ukupno za nabavku i rad raunato po m ugraenog kabla tipa: NHXHX-J 5x16 mm2 NHXHX-J 5x10 mm2 NHXHX-J 5x1,5 mm2 NHXHX-J 3x2,5 mm2 NHXHX-J 3x1,5 mm2 NHXHX 2x1,5 mm2
12
3,50
42,00
m m m m m m
15 18 20 40 50 100
18 15 4,1 3,5 2,4 1,85 UKUPNO 5:
270,00 270,00 82,00 140,00 120,00 185,00 1.067,00
6 ) INSTALACIJE OSVJETLJENJA I PRIKLJUNICA 6.1. Isporuka i ugradnja kabla tipa NHXHX-J 3x1,5 mm2 za potrebe napajanja svjetiljki osnovnog i nunog osvjetljenja unutar prostorija trafostanice, kao i monofaznog ventilatora u prostoriji sa postrojenjima. Kablovi se polau kroz PVC rebraste cijevi fi 14 mm u ploi ili u zidu ispod maltera. Stavka obuhvata i potreban broj razvodnih kutija fi78 mm za potrebe ravanja i povezivanja kablova Ukupno za nabavku i rad raunato po m kabla:
50
2,5
125,00
Red. br.
Opis pozicije
Jed. mjere
Kol. Jed. cijena
Ukupna cijena
6.2. Isporuka i ugradnja kabla tipa NHXHX-J 3x2,5 mm2 za potrebe napajanja prikljunica unutar prostorija trafostanice. Kablovi se polau kroz PVC rebraste cijevi fi 16 mm u ploi ili u zidu ispod maltera. Stavka obuhvata i potreban broj razvodnih kutija fi78 mm za potrebe ravanja i povezivanja kablova du trasa polaganja. Ukupno za nabavku i rad raunato po m kabla: 6.3. Isporuka i ugradnja OG jednopolnih prekidaa tipa 10A, 230 V, IP54. Ukupno za nabavku i rad raunato po ugraenom prekidau: 6.4. Isporuka i ugradnja OG monofaznih "uko" prikljunica tipa 16A, 230V, IP54. Ukupno za nabavku i rad raunato po ugraenoj prikljunici: 6.5. Isporuka i ugradnja nadgradnih, plafonskih fluo svjetiljki tipa 2x36 W, IP65 u duo spoju, sa PC protektorom i sjajnim reflektorom. Ukupno za nabavku i rad raunato po ugraenoj svjetiljci: 6.6. Isporuka i ugradnja nadgradnih, inkadescentnih svjetiljki 60 W sa zatitnom mreom tipa "brodska". Ukupno za nabavku i rad raunato po ugraenoj svjetiljci: 6.7. Isporuka i ugradnja nadgradnih protivpaninih svjetiljki tipa 1x8W, 2h autonomije. Ukupno za nabavku i rad raunato po ugraenoj svjetiljci: kom 2 45 90,00 kom 3 2,5 7,50 m 15 3,5 52,50
kom
3,8
11,40
kom
21,5
43,00
kom
43,5 UKUPNO 6:
130,50 274,90
7)
INSTALACIJE UZEMLJENJA I IZJEDNAAVANJA POTENCIJALA
7.1. Isporuka materijala i izrada namjenskog uzemljivaa trafostanice temeljnog uzemljivaa i dva prstenasta uzemljivaa od od FeZn trake 25x4 mm2, kojoi se ugrauju u fazi izvoenja graevinskih radova na obali i temelja trafostanice. Prstenovi se ugrauju na odstojanjima od 0,5 m i 1,5 m od temelja trafostanice na dubinama 0,3 m, te povezuju meusobno u etiri pravca, trakama. Sa Temeljnog uzemjivaa se izvode 2 izvoda od FeZn trake za gromobranske spustove i 2 izvoda od Cu 50 mm2 za GSIP: - traka FeZn 25x4 mm2 - Cu ue 50 mm2 - ukrsni komad traka-ue, sl. tipu HERMI KON 02 A Cu/Rf/Rf, kat.broj 400109 - ukrsni komad traka-traka, sl. tipu HERMI KON 01 Rf, kat.broj 050422. Ukupno za nabavku i rad raunato po kompletno izvedenom sistemu sabirnih zemljovoda: m m kom kom set 100 8 2 15 1 250 250,00
Red. br.
Opis pozicije
Jed. mjere
Kol. Jed. cijena
Ukupna cijena
7.2. Isporuka materijala i izrada sabirnih zemljovoda - prstenastog u prostoriji SN i 0,4 kV postrojenja i radijalnih u prostorijama trafo boksova, od bakarnog ueta presjeka 50mm2 (cca 25m). Uad se ugrauju na zidnim odstojnim nosaima (sl. tipu ZON 03 HERMI, Rfpvc ili PE, fi 10, fiksiranje sa vijpcs 50mm), iznad gornjeg kablovskog nosaa-regala. Nosai se ugrauju na svakih 0,6 m meurastojanja (pcs cca 40). Prikljuenje sabirnih zemljovoda na GSIP izvesti korienjem kablovskih bakarnih cjevastih papuica za gnjeenje (DIN 46235) i vijaka sa podlokama, rascjepkama i vijcima M12. Na isti nain na GSIP izvrie se prikljuivanje uadi koja se polau uz SN kablove i kojima se povezuju uzemljivai susjednih trafostanica. Spajanje otcjepa na sabirne zemljovode vrie se pomou pcspresionih odvojnih spojnica za spajanje 2 bakarna provodnika (ueta) 50/50 mm2.Broj spojnica ue-ue cca 6 pcs. Ugradnja prema grafikoj dokumentaciji u prilogu: - ue Cu 50mm2 - zidni odstojni nosai (sl. tipu ZON 03 HERMI, Rfpvc ili PE, fi 10, fiksiranje sa vijkom 50mm) - kablovska bakarna cjevasta papuica za gnjeenje (DIN 46235) i vijak sa podlokama, rascjepkama i navrtkama M12 - kompresionaodvojna spojnica za spajanje 2 bakarna provodnika (ueta) 50/50 mm2. Ukupno za nabavku i rad raunato po kompletno izvedenom sistemu 7.3. Isporuka materijala i izrada veza za izjednaavanje potencijala svih metalnih masa unutar trafostanice koje u normalnom pogonu nijesu pod naponom ali prilipcs kvara mogu doi pod napon (rasklopni blok 10 kV, niskonaponski razvodni ormar 0,4 kV, energetski transformator, kablovske glave 10 kV, nosai trafoa, konzole, kablovski nosai-regali/ako budu metalni i sl.) i elemenata graevinske konstrukcije trafostanice (armatura), sabirnice PE voda u 0,4 kV postrojenjima i razvodnim ormarima. Veze se izvode od bakarnog ueta presjeka 50mm2, prosjene duine 0,5m. Veze su na jednoj strani opremljene kablovskim bakarnim cjevastim papuicama za gnjeenje 50/10(mm2/vijak M) za prikljuivanje na odgovarajui vijak. Spajanje otcjepa na sabirne zemljovode vrie se pomou pcspresionih odvojnih spojnica za spajanje 2 bakarna provodnika (ueta) 50/50 mm2.Broj spojnica ue-ue cca 22 pcs. Ugradnja prema grafikoj dokumentaciji u prilogu: - Cu ue 50 mm2, na jednoj strani opremljeno kablovskim bakarnim cjevastim papuicama za gnjeenje 50/10(mm2/vijak M) za prikljuivanje na odgovarajui vijak, prosjene duine 0,5 m - kompresiona odvojna spojnica za spajanje 2 bakarna provodnika (ueta) 50/50 mm2 Ukupno za nabavku i rad:
m kom set kom set
25 40 8 6 1
1.000,00
1.000,00
kom kom set
22 22 1 750 750,00
Red. br.
Opis pozicije
Jed. mjere
Kol. Jed. cijena
Ukupna cijena
7.4. Isporuka materijala i izrada veza za izjednaavanje potencijala ostalih metalnih masa unutar trafostanice koje u normalnom pogonu nijesu pod naponom ali prilipcs kvara mogu doi pod napon: elemenata bravarije (vrata, aluzine i sl.), nosaa reetki i elinih reetki kablovskih kanala, i sl. Veze se izvode od bakarnog ueta presjeka16mm2, prosjene duine 0,5m. Veze su na jednoj strani opremljene kablovskim bakarnim cjevastim papuicama za gnjeenje 16/8(mm2/vijak M) za prikljuivanje na odgovarajui vijak. Spajanje otcjepa na sabirne zemljovode vrie se pomou pcspresionih odvojnih spojnica za spajanje 2 bakarna provodnika (ueta) 50/16 mm2.Broj spojnica ue-ue cca 50 pcs. Na elementima koji nemaju namjenski zavrtanj za uzemljenje ugradie se zavarivanjem vijci M8, sa 2 ravne podloke, jednom zupastom ili rascijepljenom i odgovarajuom navrtpcs. Ugradnja prema grafikoj - Cu ue 16 mm2, na jednoj strani opremljeno kablovskim bakarnim cjevastim papuicama za gnjeenje 16/8(mm2/vijak M) za prikljuivanje na odgovarajui vijak, prosjene duine 0,5 m kom - kompresiona odvojna spojnica za spajanje 2 bakarna provodnika (ueta) 50/16 mm2 - zavrtanj za uzemljenje - vijak M8, sa 2 ravne podloke, jednom zupastom ili rascijepljenom i odgovarajuom navrtkom.B140 Ukupno za nabavku i rad: 7.5. Isporuka u ugradnja poliesterskog ormaria sa vratima, dimenzija cca 300x200x80 mm sa ugraenom glavnom sabirnicom za izjednaenje potencijala (GSIP). Sabirnica je od Cu, dimenzija cca 250x50x5mm, na odgovarajuim draima - potpornim izolatorima. Sabirnica je opremljena sa 20 vijaka M10, komplet sa po 2 ravne i jedna rascijepljena podloke i navrtkom, u "cik-cak" rasporedu. Sa donje i gornje strane ormaria su otvori za uvoenje Cu uadi. Ormari se ugrauje u zid, prema dispozicionom crteu. Ukupno za nabavku i rad: 7.6. Povezivanje GSIP u trafostanici sa temeljnim uzemljivaem objekta i trafostanice, najmanje na dva mjesta, preko ispitne spojnice, sline tipu KON 03 HERMI, Cu/Rf/Rf fi8/P. Takoe izvriti povezivanje na GSIP Cu uadi 95 mm2 (meusobne veze trafostanica, 2), dvije veze na unutranji zemljovod trafostanice. Krajeve kablova opremiti sa kablovskim bakarnim cjevastim papuicama za gnjeenje 120(95,50)/10(mm2/vijak M) za prikljuivanje na odgovarajui vijak na GSIP: - kablovska bakarna cjevasta papuica za gnjeenje 120(95,50)/10 (mm2/vijak M). Ukupno za nabavku i rad: 7.7. Zdruivanje uzemljenja u TS 10/0,4 kV, to obuhvata izradu veze izmeu neutralne i zatitne sabirnice u niskonaponskom razvodnom postrojenju (zdruivanje uzemljenja) kablom NHXHX-J presjeka min. 95 mm2 1kV (ukoliko fabriki nije izvreno povezivanje sabirnicama). Zdruivanje izvesti na po dva mjesta po niskonaponskom bloku. Ukupno za nabavku i rad: set 1 25 UKUPNO 7: 25,00 2.660,00 kom set 8 1 set 1 95 95,00 kom kom set 50 50 25 1
500
500,00
40
40,00
Red. br.
Opis pozicije
Jed. mjere
Kol. Jed. cijena
Ukupna cijena
8 ) ZATITNA OPREMA 8.1. Isporuka i ugradnja zatitne opreme u TS: - Jednopolna ema TS - Uputstvo za pruanje prve pomoi povrijeenima od elektrine - Uputstvo za rukovanje "Zlatna pravila" - Tablica sa upozorenjem na opasnost sa spoljne strane vrata - Natpisne ploice i oznake - Crvena zatitna greda/letva sa opomenskom tablicom u trafo - Tablica maksimalno dozvoljenih vrijednosti otpornosti uzemljenja trafostanice - Tablica sa podacima o vrsti zatite od previsokog napona dodira u niskonaponskoj mrei - Potreban broj opomenskih tablica - Dep za dranje knjige evidencije postrojenja sa unutranje strane Ukupno za nabavku i rad:
Napomena: Propisima za distributivne TS koje ispunjavaju uslove za primjenu zdruenog uzemljenja ili imaju temeljni uzemljiva nije potrebno opremati: - Gumenim izolacionim tepihom i izolovanim postoljem za rukovanje, poto je TS armiranobetonska i izvreno izjednaavanje potencijala - Izolacionom motkom za rukovanje, gumenim rukavicama, gumenim izmama - Vatrogasnim aparatima i tablicom (uputstvom) za gaenje poara, poto ovu opremu nose deurne ekipe za intervencije
kom kom kom kom set kom kom kom set kom set
1 1 1 3 1 2 1 1 1 1 1
450
450,00
UKUPNO 8: 9 ) USLUGE I RADOVI 1. 2. Izrada investiciono-tehnike dokumentacije Mjerenje otpornosti rasprostiranja uzemljivaa zdruenog uzemljenja TS 10/0,4 kV, to obuhvata: - Mjerenje ukupne otpornosti rasprostiranja uzemljivaa zdruenog uzemljenja TS. Ovo mjerenje izvriti uz prethodno povezivanje na osnovni uzemljiva TS svih drugih elemenata uzemljivakog sistema koji su i u normalnom pogonu povezani (npr. sabirnog zemljovoda u TS, plateva napojnih kablova 10 kV i dr.). - Pregled svih spojeva sa postavljanjem natpisne tablice za zdrueno uzemljenje i plombiranje spoja na ispitnoj spojnici. Ukupno za rad i materijal. 3. Ispitivanje opreme u trafostanici, to obuhvata: - Ispitivanje i podeavanje zatite, elektrine blokade na 1kV i naponsko ispitivanje opreme u TS - Naponsko ispitivanje kablovske veze 10 kV trafo elijatransformator, sa ispisivanjem, postavljanjem i plombiranjem tablice i protokolskog broja. Ukupno za rad, materijal i transport. pau 2.100,00
450,00
2.100,00
set
350
350,00
set
650 UKUPNO 9:
650,00 3.100,00
Red. br.
Opis pozicije
Jed. mjere
Kol. Jed. cijena
Ukupna cijena
ZBIRNA REKAPITULACIJA
1) 2) 3) 4) 5) 6) 7) 8) 9) SREDNJENAPONSKO 10kV POSTROJENJE ENERGETSKI TRANSFORMATORI NISKONAPONSKO 0.4 kV POSTROJENJE ORMAR SOPSTVENE POTRONJE I BESPREKIDNO NAPAJANJE KABLOVSKI REGALI I KABLOVSKE VEZE U TRAFOSTANICI INSTALACIJE OSVJETLJENJA I PRIKLJUNICA INSTALACIJE UZEMLJENJA I IZJEDNAAVANJA POTENCIJALA ZATITNA OPREMA USLUGE I RADOVI 20.360,00 42.000,00 52.950,00 15.940,00 1.067,00 274,90 2.660,00 450,00 3.100,00
UKUPNO ( ) : PDV 17% ( ) : SVE UKUPNO ( ) :
138.801,90 23.596,32 162.398,22
Podgorica, 26. februar 2010.
Odgovorni projektant Neboja NIKITOVI, die
PODGORICA
V.
5.1.
PREGLED PRIMIJENJENIH TEHNIKIH REENJA ZATITE NA RADU

Primjenjeni propisi
Popis tehnikih propisa, standarda i preporuka korienih prilikom izrade ovog projekta: Pravilnik o tehnikim normativima za elektroenergetska postrojenja nazivnog napona iznad 1000V (Sl.list SFRJ, br.13/78 i Sl. list SRJ, br. 61/95) Pravilnik o tehnikim mjerama za pogon i odravanje elektroenergetskih postrojenja (Sl. list SFRJ, br. 19/68 ) Pravilnik o tehnikim propisima za specijalnu zatitu elektroenergetskih postrojenja od poara (Sl. list SFRJ, br. 13/78) Opti uslovi za isporuku elektrine energije (Sl.list RCG, br. 1/90) Tehnika preporuka TP-1b (EPCG) Pravila i mjere sigurnosti pri radu na elektroenergetskim postrojenjima Zakon o ureenju prostora i izgradnji objekata (Sl.list CG, br.51/2008) Zakon o zatiti od poara (Sl.list RCG, br. 47/92)
5.2.
Prilog mjera zatite na radu

Saglasno zahtjevima Zakona o zatiti na radu (Slubeni list RCG, br. 79/2004), prilikom izgradnje objekata potrebno je primjenjivati sve propisane mjere zatite na radu i tako stvoriti uslove za spreavanje i otklanjanje opasnosti u fazi izgradnje i u ekspolataciji. Prilikom izrade ovog projekta uoene su odreene opasnosti koje se mogu pojaviti u fazi izgradnje i korienja objekta, pa je neophodno preuzeti odgovarajue mjere zatite. Kako e se radovi kod odravanja i eksploatacije odvijati u blizini napona opasnog za ljude, neophodan je vei stepen znanja, strunosti, iskustva i odgovornosti radnika.Stoga je potrebno da ove radove izvode strune i osposobljene ekipe, koje u svojim organizacijama imaju interna pravila i uputstva, kako bi bilo sigurno da su neposredni izvrioci na vrijeme upoznati sa opasnostima pri radu u blizini opasnog napona i i obueni za rad. Radove prikljuenja treba izvoditi pri beznaponskom stanju. Opasnosti i tetnosti koje se mogu pojaviti pri izgradnji i korienju trafostanice i odgovarajue mjere zatite su: direktni dodir djelova pod naponom, i previsoki napon dodira.
5.2.1.
Zatita od opasnih napona dodira
5.2.1.1. Opasnost od indirektnog dodira - napona dodira i napona koraka Zatita je izvedena izjednaavanjem potencijala - spajanjem svih metalnih djelova na zdrueno uzemljenje TS. 5.2.1.2. Opasnost od direktnog dodira Zatita je izvedena zatvranjem dijelova pod naponom u odgovarajua kuita. Visoki stepen zatite od direktnog dodira je jedna od osnovnih prednosti primjenjenih blokova srednjeg i niskog napona. To je ostvareno: oklopljenim srednjenaponskim postrojenjem, potpuno izolovanim niskonaponskim prekidaima i osigurakim letvama, primjenom permanentno postavljenih izolacionih kapa na prikljucima kablova niskog napona. Prikljuak na NN stranu energetskog transformatora izveden je pomou oklopljenog sabirnikog razvoda 8PS-LDA 1600A, SIEMENS. Prostor transformatora je dostupan samo izvana, kroz posebna vrata transformatorske komore, na kojima predvieno postavljanje sa unutranje strane vrata preage na visini od 1 m, iza koje su dijelovi pod naponom udaljeni min 500 mm.
5.3.
Podjela postrojenja po zonama opasnosti

I ZONA - obuhvata prostore sklopnih blokova srednjeg i niskog napona u kojima se vri manipulacija i kontrola postrojenja. II ZONA - obuhvata prostor prikljuka na srednjenaponskom sklopnom bloku i transformatoru.
5.4.
Pravila za bezbjedan rad

Iskljuenje - vidljivo odvajanje od napona. Osiguranje od ponovnog (sluajnog) ukljuenja.
PODGORICA
Provjera beznaponskog stanja. Uzemljenje i kratko spajanje. Ograivanje od djelova pod naponom.
5.5.
5.5.1.
Pregled projektom datih rjeenja za osiguravanje uslova za siguran rad - opte

SN rasklopni blok Iskljuenje napona se vri rastavnom sklopkom u vodnim poljima, odnosno prekidaem u trafo poljima. Osim daljinskog upravljanja, u vodnim poljima se kompletna manipulacija moe obavljati runo, a u transformatorskim poljima se moe iskljuivati i tasterom sa NN bloka. Poloaj sklopnih aparata je vidljiv na slijepoj emi s pokazivaima poloaja, koja je izvedena na prednjoj tabli. Za spreavanje ponovnog ukljuenja postavlja se na vrata SN sklopnog bloka ploa s natpisom NE UKLJUUJ - OPASNO!. Provjera beznaponskog stanja vri se odgovarajuim indikatorima napona. Dielektrino ispitivanje kablova mogue je obaviti pomou posebnih prikljuaka koji se montiraju na adaptere. Uzemljenje i kratko spajanje u vodnim i transformatorskim poljima vri se ukljuenjem zemljospojnika, koji su mehaniki blokirani s pripadajuimm rastavnim sklopkama.
5.5.2.
Razvodno postrojenje niskog napona Iskljuenje kompletnog NNRO moe se izvriti tropolnim prekidaem u dovodnom polju sa energetskog transformatora. Osiguranje od sluajnog ukljuenja vri se postavljanjem ploe upozorenja NE UKLJUUJ - OPASNO!. Ograivanje od djelova pod naponom vri se zakljuavanjem objekta. Rad u blizini napona Kod izvoenja radova u blizini napona potrebno je sve radnike upozoriti na djelove koji se nalaze pod naponom i tano odrediti opseg rada i podruja kretanja. U NN razvodu su osigurani elementi izolacionog razdvajanja pojedinih odvoda u obliku izolacionih kapa za prikljuke kablova ili plastinih za sabirnice i leita osiguraa. Kod radova u blizini SN strane energetskog transformatora potrebne su mjere u vidu pouzdanih zatitnih pregrada i tome slino. Rad pod naponom Radom pod naponom smatra se onaj rad pri kojem se djelovi objekta pod naponom dodiruju prema propisanom postupku. Doputen je na NN postrojenju.
5.5.3.
5.5.4.
5.6.
5.6.1.
Prikaz primjene mjera zatite na radu za potencijalna mjesta rada u TS

Rad na prikljunom srednjenaponskom kablu Zona rada: prostor kablovskog prikljuka. Iskljuiti rastavnu sklopku. Osigurati od ponovnog (sluajnog) ukljuenja i postaviti tablicu upozorenja. Provjeriti beznaponsko stanje (indikatorom napona). Ukljuiti zemljospojnik. Rad na pogonima rastavnih sklopki Zona rada: cijeli prostor SN bloka (rastavna sklopka, kablovski zavreci, zemljospojnik). Iskljuiti rastavnu sklopku. Osigurati od ponovnog (sluajnog) ukljuenja i postaviti tablicu upozorenja. Provjeriti beznaponsko stanje. Uzemljiti i kratko spojiti u transformatorskom polju i u susjednom vodnom polju. Rad na srednjenaponskom spojnom vodu i transformatoru Zona rada: prostor u transformatorskom polju, ukljuujui radove na energetskom transformatoru. Iskljuiti prekida u transformatorskom polju. Osigurati od ponovnog (sluajnog) ukljuenja i postaviti tablicu upozorenja. Provjeriti beznaponsko stanje u transformatorskom polju. Uzemljiti i kratko spojiti u transformatorskom polju. Rad na niskonaponskom spojnom vodu, sklopnom aparatu i sabirnicama Zona rada: NN spojni vod, rastavni prekida NN sekcija i sabirnice NN. Iskljuiti prekida(e) u SN transformatorskom polju i prekida)e) u NN trafo polju. Osigurati od ponovnog (sluajnog) ukljuenja i postaviti tablicu upozorenja. Provjeriti beznaponsko stanje.
5.6.2.
5.6.3.
5.6.4.
PODGORICA
5.6.5.
Rad na niskonaponskim odvodima Zona rada: NN odvodi u kojima su provedene prethodno opisane mjere. Iskljuiti zatitne prekidae na NN strani. Osigurati od ponovnog (sluajnog) ukljuenja i postaviti tablicu upozorenja. Provjeriti beznaponsko stanje. Uzemljiti i kratko spojiti na mjestima NN zatitnih prekidaa i odvodima u kojima se radi.
NAPOMENA: Rad u NN odvodu uz ostale odvode pod naponom mogu je samo u sluajevima koje doputa Pravilnik o tehnikim mjerama za siguran rad na elektroenergetskim objektima. U suprotnom, na rastavnoj sklopki u NN dovodu primjeniti pravila 1-3 (odnosno iskljuiti sklopni aparat, osigurati od ponovnog sluajnog ukljuenja, provjeriti beznaponsko stanje).
5.7.
Zatita od prenapona
S obzirom da se TS na SN naponu prikljuuju na kablovsku mreu, nije obavezna ugradnja metal-oksidnih odvodnika prenapona u vodnim poljima. Taj uslov se ne postavlja ni sa aspekta mogue pojave sklopnih prenapona, imajui u vidu karakter potroaa u konzumu.
5.8.
Primjena ostalih pravila zatite na radu

Na ulaznim vratima se postavlja natpis za upozorenje na opasnost od elektrine struje. Unutar postrojenja, na unutranjoj strani vrata se postavlja jednopolna ema transformatorske stanice, tablica s pet pravila za siguran rad, kao i uputstva za pruanje prve pomoi. Srednjenaponski i niskonaponski blokovi su opremljeni natpisnim ploicama. Zatitna oprema potrebna za primjenu mjera zatite na radu nalazi se u prostoriji kod nn bloka. Obzirom da su predmetni objekti projektovani prema vaeim tehnikim propisima i normativima, uz potovanje preporuka i iskustva, uz voenje rauna o svim eventualnim opasnostima, iste su svedene na najmanju moguu mjeru.
5.9.
Sredstva line zatite

Sredstva line zatite su: radno odijelo, zatitne kone rukavice, lem, titnik za oi i lice ili zatitne naoare, kona obua sa gumenim onom.
5.10.
Zatitna oprema
Prema potrebi koristi se zatitna oprema: indikator napona prenosna naprava za uzemljavanje i kratko spajanje ureaj za mehaniko probijanje kablova izolacioni alat i druga oprema i ureaji.
5.11.
Ostalo
U svim radovima na kablovskim vodovima uslovljava se uee najmanje dvije strune osobe, od kojih je jedna rukovodilac radova.
PODGORICA
VI.
6.1.
PREGLED PRIMIJENJENIH TEHNIKIH REENJA ZATITE OD POARA

Primijenjeni zakoni i propisi Zakon o zastiti od poara (Sl.list RCG, br. 74/1992) Pravilnik o tehnikim normativima za zatitu elektroenergetskog postrojenja i ureaja od poara (Sl.list SFRJ br.74/90.) Pravilnik o tehnikim normativima za elektroenergetska postrojenja nazivnog napona iznad 1000 V (Sl.list SFRJ br.4/74. i 13/78.) Pravilnik o tehnikim normativima za elektrine instalacije niskog napona (Sl.list SFRJ, br. 53/1988) Pravilnik o standardima za elektrine instalacije u zgradama (Sl.list SFRJ, br. 09/1986) Pravilnik o tehnikim normativima za zatitu elektroenergetskih postrojenja od prenapona (Sl.list SFRJ, br. 44/1986)
6.2.
Prilog mjera zatite od poara

Shodno lanu 11 Zakona o zatiti od poara (Sl. list RCG, br. 47/92) uz projektnu dokumentaciju za ovaj investicioni objekat prilae se izvod mjera za zatitu od poara. Predvieni objekat je projektovan u duhu navedenih vaeih propisa kao i drugih propisa, tehnikih preporuka i standarda kojima su obuhvaene mjere za sigurnost objekta: 1. 2. 3. 4. 5. Sva oprema je tipska, izraena od materijala predvienih za tu namjenu. Zatita od preoptereenja i kratkih spojeva obezbijeena je ugraenom zatitnom opremom u TS 35/10kV, odnosno u SN i NN postrojenjima TS 10/0,4 kV. Zatita od atmosferskih prenapona postignuta je do zadovoljavajueg stepena izborom tipa mree i gromobranskom instalacijom objekta trafostanice. Trafostanica je projektovana saglasno zahtjevima Pravilnika o tehnikim propisima za specijalnu zatitu elektroenergetskih postrojenja od poara (Sl. list SFRJ, br. 13/78) Obaveza odravanja objekta u ispravnom pogonskom stanju bitno smanjuje rizik od havarije ili poara, to se postie redovnim godinjim pregledom objekta i njegovim planiranim remontom, a to je u nadlenosti budueg vlasnika objekta.
Sve naprijed navedene mjere obezbjeuju pogonsku sigurnost objekta i svode na minimum opasnost od moguih havarija odnosno poara. Transformatorska stanica je izgraena od vatrootpornih materijala (betonski zidovi, pod i krov, metalna vrata, aluzine i nosai opreme). Svi upotrijebljeni materijali i nosai opreme su slabo gorivi.
PODGORICA
VII.
PROGRAM KONTROLE I OSIGURANJA KVALITETA
Tokom izgradnje objekta (nabavka opreme, izgradnja, putanje u pogon) vre se kontrole, ispitivanja i mjerenja kako bi se dokazao kvalitet ugraenih elemenata, odnosno izvedenih radova. Prilikom izrade moraju se potovati svi zahtjevi definisani ovim Projektom. 7.1 Preuzimanje opreme Pri isporuci trafostanice dostavljaju se potvrde o kvalitetu isporuene opreme, odnosno atesti i ispitni izvjetaji pojedinanog ispitivanja, kojima se dokazuje da je oprema izraena i ispitana u skladu sa vaeim normama. Pojedini djelovi, odnosno elementi trafostanice imaju potvrde o kvalitetu u skladu sa sljedeim propisima i normama:
a) Energetski transformator
1. JUS N.H1.011/85 2. JUS N.H1.019/87 3. JUS N.H1.005/90 4. JUS N.H1.050/74 5. JUS N.H1.551/90 6. JUS N.H1.005/90 7. IEC 76-1/93 8. IEC 354/91 Energetski transformatori. Opti tehniki uslovi. Energetski transformatori. Oznaavanje stezaljki i izvoda. Energetski transformatori. Trofazni uljni distributivni transformatori nazivnih snaga od 50 do 2500 kVA. Nazivne vrijednosti i oprema. Energetski transformatori. Gasni rele. Energetski transformatori. Odreivanje nivoa buke transformatora i prigunica. Energetski transformatori. Trofazni uljni distributivni transformatori nazivnih snaga od 50 do 2500 kVA. Nazivne vrijednosti i oprema. Power transformers. Part 1: General Smjernice za optereenje uljnih energetskih transformatora.
b) Srednjenaponski sklopni blok 1. JUS N. BO.030/78 2. JUS NA5.012/63 3. JUS N.B4.050 4. IEC 298/90 5. IEC 694 /80 6. IEC 282-1/85,88 7. VDE 0670 Koordinacija izolacije Dielektrina vrstoa vrstih izolacionih materijala prema naponu industrijske frekvencije. Postupci i ispitivanja. Zatitna izolaciona ploa. Opti tehniki uslovi i ispitivanja. A.C.metal-enclosed switchgear and controlgear for rated voltages above 1 kV and up to and including 52 kV. Common clauses for high-voltage switchgear and controlgear standards. High voltage fuses. Part 1: General. Part 6: Switchgear. Internal interference arcs Part 3: High voltage and low break switches. Part 2: Earthing switches.
c) Niskonaponski sklopni blok 1. JUS N.K5.503/88 2. JUS N.B2.741 3. IEC 439-1/92 Niskonaponski sklopni blokovi. Zahtjevi za tipski ispitane i parcijalno ispitane sklopne blokove. Elektrine instalacije niskog napona. Zahtjevi za sigurnost. Zatita od elektrinog udara. Low-voltage switchgear and controlgear assemblies. Part 1: Requirements for type-tested and partially type-tested assemblies.
d) Srednjenaponska rastavna sklopka i prekidai 1. IEC 56 2. IEC 265-1/83 3. IEC 129/84 4. VDE 0670 High-voltage alternating current circuit-breakers High voltage switches Part 1: High-voltage switches for rated voltages above 1 kV and less than 52 kV. Alternating current disconnectors and earthing switches. Part 6: Switchgear. Internal interference arcs Part 3: High voltage and low break switches. Part 2: Earthing switches.
e) Niskonaponska rastavna sklopka 1. JUS N.K5.012/82 Niskonaponske sklopke, rastavljai, rastavne sklopke i kombinacije s topljivim osiguraima.Opti tehniki uslovi i ispitivanje.
PODGORICA
f) Kablovi 1. JUS N.CO.010/83 Elektroenergetika. Boje za oznaavanje i sistem oznaavanja ila kablova, izolovanih provodnika za nazivne napone do 1 kV. 2. JUS N.C4.201/90 - Elektroenergetika. Instalacioni vodovi s izolacijom od PVC mase, tip P/M, nazivnog napona 450/750V. 3. JUS N.CO.202/83 - Elektroenergetika. Instalacioni vodovi s izolacijom od PVC mase, tip P/F, nazivnog napona 450/750V. 4. JUS N.C5.230/87 - Elektroenergetika. Kablovi s izolacijom od termoplastinog ili umreenog polietilena sa platem od termoplastinih ili elastomernih masa, za nazivne napone od 1 kV do 35 kV. 5. JUS N.C5.235/87 - Elektroenergetika. Ispitivanje kablova s izolacijom od termoplastinog ili umreenog polietilena, s platem od termoplastinih ili elastomernih masa, za nazivne napone od 1 kV do 35 kV. 6. IEC 502-1/83, 84,87,94 - Extruded solid dielectric insulated power cables for rated voltages from 1 kV up to 30 kV. g) Prostor transformatorske stanice 1. JUS U.J6.201/89 Akustika u graevinarstvu. Tehniki uslovi za projektovanje i graenje zgrada. -
7.2
Putanje objekta u pogon
Nakon izgradnje objekta, a prije putanja u pogon, potrebno je obaviti sledea mjerenja i o njima izdati izvjetaje: a) Izvjetaj o funkcionalnom ispitivanju zatite energetskog transformatora, prema Pravilniku o tehnikim normativima za elektroenergetska postrojenja nazivnog napona iznad 1000 V (Sl.list br.4/74 i 13/78). b) Izvjetaj o mjerenju otpora zdruenog uzemljenja trafostanice, prema Pravilniku o tehnikim normativima za elektroenergetska postrojenja nazivnog napona iznad 1000 V, lanovi 147 i 158, odnosno Pravilnika o tehnikim normativima za zatitu niskonaponskih mrea i pripadajuih trafostanica (Sl.list SFRJ, br.13/78) i dopuna pravilnika (Sl. list SRJ, br.37/95). c) Zapisnik o ispitivanju SN kablova za vezu: energetski transformator - SN transformatrosko polje. d) Zapisnik o ispitivanju plata SN kablova za vezu: energetski transformator - transformatorsko polje. e) Izvjetaj o ispitivanju dielekrine vrstoe i izolacije namotaja. f) Geodetski snimak uzemljivaa trafostanice.
PODGORICA
GRAFIKA DOKUMENTACIJA
Lokacija trafostanice TS-M4 i dispozicija opreme sa kablovskim meuvezama Blok ema trafostanice TS-M4 Jednopolna ema 10 kV postrojenja trafostanice TS-M4 Prednji izgled i osnova 10 kV postrojenja trafostanice TS-M4 Jednopolna ema 0,4 kV postrojenja trafostanice TS-M4 Izgled razvodnog postrojenja 0,4 kV trafostanice TS-M4 Transformator 10/0,4 kV, 1000 kVA - izgled Termika zatita transformatora Instalacije uzemljenja i izjednaavanja potencijala trafostanice TS-M4 Instalacije osvjetljenja i prikljunica trafostanice TS-M4 Detalji ekvipotencijalizacije Jednopolna ema RO-SP trafostanice TS-M4
MB-11-02-TQ-M731 MB-11-02-TQ-M732 MB-11-02-TQ-M733 MB-11-02-TQ-M734 MB-11-02-TQ-M735 MB-11-02-TQ-M736 MB-11-02-TQ-M737 MB-11-02-TQ-M738 MB-11-02-TQ-M739 MB-11-02-TQ-M740 MB-11-02-TQ-M741 MB-11-02-TQ-M742

Porto Montenegro - Glavni Projekat TS

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Porto Montenegro - Glavni Projekat TS

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Architectural and project management

Datum: Mart 2010

MARINA PORTO MONTENEGRO - TIVAT

PODGORICA, Februar 2010.

Datum: februar 2010. Stranica: 2 Revizija: 0 Odg. projektant: N. Nikitovi

ADRIATIC MARINAS d.o.o. - Tivat

MARINA PORTO MONTENEGRO U TIVTU

Datum: februar 2010. Stranica: 3 Revizija: 0 Odg. projektant: N. Nikitovi

Datum: februar 2010. Stranica: 4 Revizija: 0 Odg. projektant: N. Nikitovi

Datum: februar 2010. Stranica: 5 Revizija: 0 Odg. projektant: N. Nikitovi

Datum: februar 2010. Stranica: 6 Revizija: 0 Odg. projektant: N. Nikitovi

Podgorica, Februar 2010.

DIREKTOR Neboja NIKITOVI, die

DIREKTOR Neboja NIKITOVI, die

Datum: februar 2010. Stranica: 7 Revizija: 0 Odg. projektant: N. Nikitovi

Datum: februar 2010. Stranica: 8 Revizija: 0 Odg. projektant: N. Nikitovi

Datum: februar 2010. Stranica: 9 Revizija: 0 Odg. projektant: N. Nikitovi

Datum: februar 2010. Stranica: 10 Revizija: 0 Odg. projektant: N. Nikitovi

Datum: februar 2010. Stranica: 11 Revizija: 0 Odg. projektant: N. Nikitovi

Datum: februar 2010. Stranica: 12 Revizija: 0 Odg. projektant: N. Nikitovi

Datum: februar 2010. Stranica: 13 Revizija: 0 Odg. projektant: N. Nikitovi

Datum: februar 2010. Stranica: 14 Revizija: 0 Odg. projektant: N. Nikitovi

Datum: februar 2010. Stranica: 15 Revizija: 0 Odg. projektant: N. Nikitovi

1.1 Uvodni dio

Datum: februar 2010. Stranica: 16 Revizija: 0 Odg. projektant: N. Nikitovi

Datum: februar 2010. Stranica: 17 Revizija: 0 Odg. projektant: N. Nikitovi

Popis primijenjenih tehnikih propisa, standarda i preporuka

Datum: februar 2010. Stranica: 18 Revizija: 0 Odg. projektant: N. Nikitovi

Tehniki uslovi za realizaciju projekta

Datum: februar 2010. Stranica: 19 Revizija: 0 Odg. projektant: N. Nikitovi

Razvodna postrojenja visokog i niskog napona

Datum: februar 2010. Stranica: 20 Revizija: 0 Odg. projektant: N. Nikitovi

Trafostanica 10/0,4 kV/kV

Datum: februar 2010. Stranica: 21 Revizija: 0 Odg. projektant: N. Nikitovi

Rasklopni blok srednjeg napona

Rasklopni blok niskog napona

Datum: februar 2010. Stranica: 22 Revizija: 0 Odg. projektant: N. Nikitovi

Zatita od previsokog napona dodira u NN mrei Vrsta uzemljenja TS Oprema u TS

10 000 V 400 V 5% i to 2 x 2,5 % 12kV 28kV 75 kV

Datum: februar 2010. Stranica: 23 Revizija: 0 Odg. projektant: N. Nikitovi

Rasklopni blok (razvodno postrojenje) srednjeg napona (10 kV)

Datum: februar 2010. Stranica: 24 Revizija: 0 Odg. projektant: N. Nikitovi

Datum: februar 2010. Stranica: 25 Revizija: 0 Odg. projektant: N. Nikitovi

Ir 630 A - 5C do +55C SF6 IP 65

Datum: februar 2010. Stranica: 26 Revizija: 0 Odg. projektant: N. Nikitovi

Sastav rasklopnog bloka (razvodnog postrojenja)

Datum: februar 2010. Stranica: 27 Revizija: 0 Odg. projektant: N. Nikitovi

Datum: februar 2010. Stranica: 28 Revizija: 0 Odg. projektant: N. Nikitovi

Niskonaponsko razvodno postrojenje 0,4 kV

Datum: februar 2010. Stranica: 29 Revizija: 0 Odg. projektant: N. Nikitovi

Oklopljeni sabirniki razvod 0,4kV (S1T i S2T)

Razvodni ormar sopstvene potronje trafostanice i potroaa besprekidnog napajanja (RO-SP)

Datum: februar 2010. Stranica: 30 Revizija: 0 Odg. projektant: N. Nikitovi

Povezivanje trafostanica TS-M4 sa nadzorno-upravljakim sistemom kompleksa

Daljinsko mjerenje utroene elektrine energije

Kablovske veze 0,4 kV

Instalacije osvjetljenja i prikljunica

Datum: februar 2010. Stranica: 31 Revizija: 0 Odg. projektant: N. Nikitovi

Instalacije uzemljenja u TS-M4

Datum: februar 2010. Stranica: 32 Revizija: 0 Odg. projektant: N. Nikitovi

Datum: februar 2010. Stranica: 33 Revizija: 0 Odg. projektant: N. Nikitovi

Ispitivanje i putanje u pogon

Datum: februar 2010. Stranica: 34 Revizija: 0 Odg. projektant: N. Nikitovi

Projektna dokumentacija trafostanice