ISITMA TESSAT TEKNNN TEMELLER

Hogeldiniz

Vorlage 12/2011 Viessmann Werke Viessmann Akademie

Sekin GENLER Makina Mhendisi

ISITMA TESSAT TEKNNN TEMELLER

Program ierii: Istma sisteminin komponentleri Kapal stma sistemleri: tek ve ift borulu sistemler, Tichelmann sistemi, mobil sistem ve yerden stma sistemi Istma tesisatnda boru tipleri Boru ap seimi 3-yollu karm vanas seimi Istma pompas, nt pompa ve Z-pompa seimi Radyatr seimi Termostatik vana Kapal scak sulu stma sistemlerinde emniyet donanm Membranl genleme tank seimi Emniyet ventili seimi Hidrolik denge kab ne zaman gereklidir ve nasl boyutlandrlr?
Vorlage 12/2011 Viessmann Werke Viessmann Akademie

ISITMA SSTEMNN KOMPONENTLER

Is aktarm

Is datm

Is retimi

Vorlage 12/2011 Viessmann Werke Viessmann Akademie

ISITMA SSTEMNN KOMPONENTLER

Enerji kaynaklar ve s reticileri

Sv yakt

Gaz yakt

Is Pompas

Gne

Vorlage 12/2011 Viessmann Werke Viessmann Akademie

ISITMA SSTEMNN KOMPONENTLER

Is datm

Borular

zolasyon

Pompalar

Denge kaplar

Karm vanalar

Emniyet ventilleri

Membranl genleme tanklar

Vorlage 12/2011 Viessmann Werke Viessmann Akademie

ISITMA SSTEMNN KOMPONENTLER

Is aktarm

Termostatik vanalar

Radyatrler

Yerden stma sistemleri

Vorlage 12/2011 Viessmann Werke Viessmann Akademie

ISI DAITIMI
Boru ebekesi
Pompal, scak sulu kapal stma sistemleri zellikle yeni binalarda geni uygulama alanlarna sahiptir. Doal sirklasyonlu veya ak stma sistemleri artk hemen hemen hi yaplmamaktadr. nk ak sistemlerde ak genleme tanklarndan sisteme oksijen girii nedeniyle sistem elemanlarnda korozyon ve tesisat suyunda amurlanma meydana gelmektedir. Bu da stma sistemindeki kazan, boru, pompa, 3-yollu vana, radyatr gibi tm komponentlerde hasar ve arzalara yol amaktadr.

Vorlage 12/2011 Viessmann Werke Viessmann Akademie

ISI DAITIMI
Boru ebekesi Tek borulu sistem

1/2 1 3/4

1 By-pass tertibat : stma gcne gre, akn % 50 ila 70 i by-pass hattnn ilerisine doru iletilir.

Avantajlar: - Basit ve dk maliyetli bir sistemdir Dezavantajlar: - Seri balanm radyatrlerin giri scakl, boru hatt ilerledike azalr. Hattaki bir sonraki radyatrn boyutlar ayn olsa bile stma gc der. - Hattaki scaklk d ok fazla olaca iin seri balanabilecek radyatr says snrldr. - Seri balanm radyatrler (yksek direnler) nedeniyle yksek gte bir pompa gerektii iin pompann elektrik sarfiyat fazla olmaktadr.

Vorlage 12/2011 Viessmann Werke Viessmann Akademie

ISI DAITIMI
Boru ebekesi ift borulu sistem
Debi ayarl termostatik vanalar

Vorlage 12/2011 Viessmann Werke Viessmann Akademie

Avantajlar: - Mevcut ve kullanlr durumdaki binalarda en yaygn olarak uygulanan sistemdir - Paralel balanm radyatrlerin giri scakl, boru hatt ilerledike ayn kalr. Hattaki dier radyatrlerin stma gcnde azalma olmaz - Paralel balanm radyatrler (dk direnler) nedeniyle yksek gte bir pompa gerekmez. Pompa basma ykseklii, sadece kritik (direnler asndan en elverisiz) hattaki elemanlarn basn kayplar tarafndan belirlenmektedir.

ISI DAITIMI
Boru ebekesi Tichelmann sistemi

Tichelmann sistemi, ift borulu sistemin deiik bir uygulamasdr. Her radyatrn kollektrden gelen ve kollektre dnen hat uzunluklarnn toplam eittir. En ksa gidi hatl radyatr en uzun dn hattna sahiptir. En uzun gidi hatl radyatr en ksa dn hattna sahiptir. Avantajlar: - Tichelmann sistemi her radyatrden eit seviyede ak salamaktadr. Bu sistem ile verimsiz radyatr olmamaktadr. Her bir radyatr vanasnda reglaj yapmaya gerek yoktur.

Vorlage 12/2011 Viessmann Werke Viessmann Akademie

ISI DAITIMI
Boru ebekesi Mobil sistem
Tek bir kolon klarak, katlardaki kollektr kutularndan her bir radyatre ap ierisinden gidi-dn borular denir. Kollektrl sistem olarak da adlandrlr. Borular apn iine dendii iin genellikle yeni binalarda uygulanr. PE-X stma borular, yksek scaklkta (70 ila 90 C) iletmede genlemeden dolay apa ve zemine zarar vermesin diye daha byk aptaki koruyucu spiral klf borularn ierisinden geirilir ve bu sayede koruyucu spiral klf boru ve stma borusu arasnda genleme iin bo hacim kalr. Bu hacimdeki hava, ayn zamanda s yaltm salayarak borularn getii mekanlarn gereksiz yere snmasna ve s kaybna engel olur. Koruyucu klf boru, bklme esnasnda kesit daralmasna sebebiyet vermemesi iin spiral boru olarak temin edilmelidir. Montaj kolayl salamas asndan, hazr koruyucu spiral klfl PE-X borular da piyasada mevcuttur. Radyatre giden koruyucu spiral klf boru krmz renkte, radyatrden dnen ise mavi renktedir. Bylece balantlar yaplrken yanllk yapma riski azaltlr.

Hazr koruyucu spiral klfl PE-X boru

Kaynak: Vesbo, Frat Plastik

Vorlage 12/2011 Viessmann Werke Viessmann Akademie

ISI DAITIMI
Boru ebekesi Mobil sistem
Avantajlar: - Dekoratiftir, daire iinde gz rahatsz eden radyatr borulamas grlmez, mekanlarda kullanm alann daraltmaz. - Her bir radyatr iin kolon klmasna gerek kalmaz ve kolon says bire iner. Her katta beton tabya delinmesi ileri azalr. Kolon malzeme ve iilik maliyetleri ile montaj sreleri azalr. - Kat ilerinde deme hz yksektir. En yaygn yntem olarak, her katta ana kolondan her bir radyatre ayr gidi-dn borular zemine serilir. Borular kangal halinde temin edildiinden nakliyesi kolaydr. Fittings kaynatma ilemleri olmadndan, kaynak makinesi v.b. zel alet gerektirmeden kolay ve hzl montaj yaplr. - Her katta ana kolondan her bir radyatre ayr gidi-dn borular dendiinden kritik hattn boru uzunluu, dolays ile basn kayplar azalr. Kat ii borulamalarda fittings kullanlmadndan lokal ak kayplar dktr. Daha az basma yksekliine sahip kk bir pompa kullanlarak ilk yatrm ve iletme maliyetleri azaltlr. - Plastik borunun hasar grmesi durumunda, koruyucu spiral klf iindeki boru ekilir ve yeni boru itilir. Borunun getii yerleri krp amaya gerek kalmaz. Ayrca boru deiimi srasnda sadece kollektrdeki ilgili hattn gidi-dn vanalar kapatlarak konuttaki dier odalarn stmas kesilmez. - Borularn servis mr iletme scaklna ve basncna gre deiken olup, 50 yla kadar kabilmektedir.

Vorlage 12/2011 Viessmann Werke Viessmann Akademie

ISI DAITIMI
Boru ebekesi Mobil sistem

PE-X mobil sistem borularn denmesinde dikkat edilecek noktalar: - 0 C nin altndaki scaklklarda deme yaplmamaldr. Demenin yaplabilmesi iin borular ortam scaklnda (20 C) depolanmaldr. - PE-X borular gne na maruz braklmamaldr. - PE-X borular d darbelere kar korunmaldr. - Borular gergin olarak denmeli, keskin dnler yaplmamaldr. Aksi halde PE-X boru deiiminde yeni borularn koruyucu klf borulardan geirilmesi mmkn olmaz. - Zemindeki apa giri ve klardaki 90 'lik bkmelerde ke dzeltici kullanlmaldr. Ke dzelticiler borularn genlemesini dengeleyerek atlama ve szntlar engeller. - PE-X borunun zeminden karak radyatre balanabilmesi iin radyatr kapatma vanalarnn az taraf aa bakacak ekilde olmaldr. Vanalarn az tarafnn duvara bakmas durumunda, bklen boruda gerilim oluur ve ortaya kan zayf noktalarda atlamalar oluabilir.

Vorlage 12/2011 Viessmann Werke Viessmann Akademie

ISI DAITIMI
Boru ebekesi Mobil sistem
Kromajl uzatma ubuu

Kollektrden 6 adet radyatre datm

Ke dzeltici

Kollektrden ke dzelticiler ile apa boru girii

Kaynak: Vesbo

aptan ke dzelticiler ile radyatre boru k

Vorlage 12/2011 Viessmann Werke Viessmann Akademie

ISI DAITIMI
Boru ebekesi Mobil sistem
Radyatr balant ekilleri:

st yandan giri, alt yandan st yandan giri, alt yandan st yandan giri, alt yandan k (farkl taraflar) k (ayn taraf) k, by-pass kollektr ile (ayn taraf)

Alttan giri, alttan k (kompakt ventilli radyatrlerde)

- Balantlarda radyatrlerin giri ve klarna vana koyulmaldr. Gerektiinde tesisat suyu boaltlmadan ve stma sistemi alrken tek bir radyatr, vanalar kapatlarak tesisattan ayrlabilir. Radyatrn st balant aznda hava alma prjr olmaldr. - 1,6 metreden uzun radyatrler, kombi pompasnn radyatr ii sirklasyonu tam yapabilmesi ve radyatrden tam sl verim alnabilmesi iin farkl taraflardan apraz balanmaldr. - Radyatrler asla alttan gidi ve stten dn olarak balanmamaldr! Bu durumda verim kayb % 45-50ye kar.

Alt yandan giri, alt yandan k (farkl taraflar). Verim %10-20 der, zorunlu olmadka kullanlmamaldr. Radyatr seiminde bu verim kayb dikkate alnmaldr.
Kaynak: Vesbo

Vorlage 12/2011 Viessmann Werke Viessmann Akademie

ISI DAITIMI
Boru ebekesi Yerden stma sistemi
Borular apn iine dendii iin genellikle yeni binalarda uygulanr. Tesviye edilmi kat betonunun zerine ve duvar kenarlarna s ve ses yaltm grevi gren strafor ve bunun zerine polipropilen folyo serilir. Daha sonra seilen deme biimine ve boru aralna (modlasyon) gre klipsli lamalar sabitlenir. Bunlarn yerine kendinden modll yaltkan paneller de kullanlabilir. Bu paneller strafor, polipropilen folyo ve klipsli lamalarn grevini tek bana yapabilmektedir. Zemine uygulanacak olan borularn boylar balang noktasna monte edilecek olan, su datm ve toplama nitesi grevini yapan kollektorde sirklasyon pompas olup olmama durumuna gre 80 120 m aras snrl kalacandan borular zemine tek bir grup halinde uygulanmaz. Balang noktasndan itibaren uygun metraj tamamlanana kadar boru rezistans gibi denir ve balang noktasna tekrar dnlr, bu gidi dn ilemine bir grup denir. Borular, seilen deme biimine ve boru aralna gre dendikten sonra her bir az kollektre balanr. Kollektrn yeri, yerden stma borusu denecek tm mekanlara uygun uzaklkta olacak ekilde tespit edilmelidir. Her bir grup ayr bir vana ile kontrol edilir. Byk bir mekan, birden fazla grupla stlabilir.

Borularn kollektre balanmas

Kaynak: Vesbo,

Vorlage 12/2011 Viessmann Werke Viessmann Akademie

ISI DAITIMI
Boru ebekesi Yerden stma sistemi
Yerden stma sistemlerinde kullanlan boru aplar ve et kalnlklarnn incelenmesinde de yarar vardr. Boru apna bal olarak tanan su kapasitesi deieceinden sl verim de deiiklik arz etmekte ve et kalnlklar borularn s iletim katsaylarnda etkili olmaktadr. rnek olarak yerden stmann 1 m2 de ne kadar s vereceine bir bakalm: 16 mm apnda ve 2 mm et kalnlndaki borunun 1 metresinde 0.113 litre su tanmakta ve 45 C su verilerek 10ar cm aralkla seramik altna 4 cm apa gmlerek dendiinde 24 C odada, metrekarede 152 W s vermektedir. Bu deer parkede %32, halda %25 ve laminatta %50 azalr. Genelde yerden stmada boru deme aralklar 10 cm, pencere ve balkon gibi s kayplarnn yksek olduu ksmlarda ise 5 cm olarak uygulanr. Bu ekilde 1 m2 lik alanda orta ksmda 10 m, pencere kenarlarnda ise 20 m boru gider. PE-X Yerden Istma Borusu ap (mm) Et kalnl ( mm ) Arlk ( kg/m ) Su tama kapasitesi (l/m) Rulo boyu (m) 14 2 0,078 0,079 200 16 2 0,091 0,113 200 17 2 0,098 0,133 200 18 2 0,104 0,154 200 20 2 0,120 0,201 200 26 3 0,220 0,314 100 32 3 0,260 0,531 50

Vorlage 12/2011 Viessmann Werke Viessmann Akademie

ISI DAITIMI
Boru ebekesi Yerden stma sistemi
Grup

Gruplar iin deiik deme ekilleri

Kaynak: Vesbo, Frat Plastik

Kendinden modll yaltkan paneller de kullanlabilir. Aadaki malzemelerin grevini yapar: - Strafor - Polipropilen folyo - Klipsli lama

Vorlage 12/2011 Viessmann Werke Viessmann Akademie

ISI DAITIMI
Boru ebekesi Yerden stma sistemi
Avantajlar: - Dekoratiftir, daire iinde gz rahatsz eden radyatrler ve radyatr borulamas grlmez, mekanlarda kullanm alann daraltmaz. - Konforludur, mekanlarda homojen bir s dalm salanm olur. Is tavanda birikmeden, insan boyu seviyesinde kalr. - Istma suyu ve oda scakl arasndaki fark az olduundan, radyatrl sistemde olduu gibi mekanlarda ar hava akm olumaz. Toz sirklasyonu nlenir, duvarlarda ve perdelerde kirlenme olmaz.

Radyatrl sistemde scaklk dalm

Yerden stma sisteminde scaklk dalm

Kaynak: Frat Plastik

Vorlage 12/2011 Viessmann Werke Viessmann Akademie

ISI DAITIMI
Boru ebekesi Yerden stma sistemi
Avantajlar: - Zemine denen strafor nedeniyle katlar arasnda s ve ses yaltm salanr. - Dk stma gidi-dn scaklklarnda (rn. 40/30 C) altndan, youmal kombi veya kazan kullanldnda stma cihazndan en yksek verim elde edilir. - Radyatr ve metal boru iermediinden paslanma ve rme gibi problemler olmaz. - Kolon says bire indii iin her katta beton tabya delinmesi ileri azalr. Kolon malzeme ve iilik maliyetleri ile montaj sreleri azalr. - Kat ilerinde deme hz yksektir. En yaygn yntem olarak, her katta ana kolondan her bir odaya ayr grup borular zemine serilir. Borular kangal halinde temin edildiinden nakliyesi kolaydr. Fittings kaynatma ilemleri olmadndan, kaynak makinesi v.b. zel alet gerektirmeden kolay ve hzl montaj yaplr.
Vorlage 12/2011 Viessmann Werke Viessmann Akademie

- Her bir oda iin, kollektrdeki ilgili grubun vanas kslarak ya da kapatlarak istenen oda scakl ayarlanabilir. - Borularn servis mr iletme scaklna ve basncna gre deiken olup, 50 yla kadar kabilmektedir.

ISI DAITIMI
Boru ebekesi Yerden stma sistemi
Yerden stma borularnn denmesinde dikkat edilecek noktalar: - nceden projelendirme ve izim yaplmaldr! Mekann stma ihtiyacna ve planna gre, grup says, deme biimi, boru ap ve et kalnl, boru aralklar (modlasyon), boru metrajlar, kollektr az says, strafor kalnl ve younluu nceden belirlenmelidir. - 0 C nin altndaki scaklklarda deme yaplmamaldr. Demenin yaplabilmesi iin borular ortam scaklnda (20 C) depolanmaldr. - PE-X borular gne na maruz braklmamaldr. - PE-X borular d darbelere kar korunmaldr. - Hidrolik balanslama asndan, her gruptaki boru uzunluklar eit olmaldr. - apa gml ksmlarda kesinlikle ek yaplmamal bir grupta kullanlacak boru tek para olmaldr.
Vorlage 12/2011 Viessmann Werke Viessmann Akademie

- Zemindeki apa giri ve klardaki 90 'lik bkmelerde ke dzeltici kullanlmaldr. Ke dzelticiler borularn genlemesini dengeleyerek atlama ve szntlar engeller. - Zeminde genleme, deprem v.s. iin dilatasyon veya derz aralklar gerekli olabilir. Projelendirme ve uygulamada inaat grubu ile koordinasyon salanmal, gruplama yaplrken dilatasyonlar ve derz aralklar gz nne alnmal, bunlarn zerinden zeminden boru geirilmemelidir.

ISI DAITIMI
Boru ebekesi Yerden stma sistemi
Yerden stma borularnn denmesinde dikkat edilecek noktalar: - Borular birbirleri zerinden atlatlmamaldr. - ap dklmeden nce bir defa ve ap dkldkten sonra zemin malzemesi denmeden nce ikinci defa olmak zere, borulara 2 defa basn testi uygulanmaldr. - ap dklrken, apla boru arasnda hava boluklar kalmamaldr. Bu durum s perdesi oluturaca iin ortama aktarlan s azalr. - Yerden stma borular, mobil sistemin aksine, koruyucu klf boru kullanlmadan apn ierisine direkt olarak gmlrler. Istma gidi suyu scakl maks. 40 C dir. Istma gidi suyu scaklnn 50 Cnin zerine kmas durumunda apn ierisine direkt gml borular sl genlemeden dolay apa ve ve zemine zarar verebilirler. Bu nedenle, yerden stma sistemlerinde mutlaka stma gidiine, pompadan hemen sonra bir limit termostat (beki termostat) koyulmaldr. Limit termostat, stma gidi suyu termostat zerinde ayarlanm bir deerin (genelde 50 C) zerine karsa pompay durdurarak yapya zarar verilmesini engeller.
Vorlage 12/2011 Viessmann Werke Viessmann Akademie

ISI DAITIMI
Boru ap seimi
Pompal scak sulu kapal stma sistemlerinde su sirklasyonu bir pompa yardmyla salanr. Sirklasyon olabilmesi iin pompann oluturduu basn, boru hatt, vana, radyatr, kazan gibi direnleri yenmelidir. Diren hesabnda, atmosfere ak sistemlerde olduu gibi tesisat statik ykseklii (bina ykseklii) gz nne alnmaz, sadece tesisattaki srekli (borularn direnci) ve lokal kayplar (fittingsler, 3-yollu karm vanas, kazan, radyatrler, vanalar, v.b.) hesaplanr. Boru ap, binann ihtiyac olan gerekli sy aktarabilecek su debisine gre seilmelidir. ap, mmkn olduu kadar kk seilmelidir. Fakat burada ap kklnden dolay borularda ak sesi olumamasna ve basn kayplarnn ok fazla olmamasna (pompay byk semek gerekir= ar elektrik sarfiyat) dikkat edilmelidir. Ak sesi olumamas iin, oturulan mahallerden geen borulardaki su ak hz 0,5 m/syi gememelidir. Borulardaki srekli kayplar, metre bana 100 mmSSi (1000 Pa) gememelidir.

Vorlage 12/2011 Viessmann Werke Viessmann Akademie

ISI DAITIMI
Boru ap seimi
Boru ap seilmeden nce, borudan geecek debi hesaplanmaldr:

. . Q = V x c x x T

Q..Istma gc [W] V...Hacimsel debi [litre/saniye] c...Akkann zgl ss [kJ/kg K] (Su=4,2) ...Akkann zgl arl [gram/litre] (Su=1000) TGidi/dn scaklk fark [K] rnek: 70/50 C gidi/dn scaklklarnda alan ve 10.000 W s vermesi gereken bir stma zonuna gnderilmesi gereken scak su debisi ne olmaldr? Q= 10.000 W T= 70 50 = 20 K V= Q / c x x T = 10.000 / 4,2 x 1000 x 20 = 0,12 litre/saniye

Vorlage 12/2011 Viessmann Werke Viessmann Akademie

ISI DAITIMI
Boru ap seimi

0,12 litre/saniye su debisinin geebilecei elik boru ap dir. Srekli boru kayplarnn 1 m boru bana 1000 Pa altnda kalmasna (yatay eksen) ve su ak hznn 0,5 m/s altnda kalmasna (diyagonal izgiler) dikkat edilmelidir. elik borularn muadili olan boru i ap, plastik borularda byk et kalnl nedeniyle 2 byk ap plastik boruyla (rn. DN32) elde edilmektedir. Pratikte 1 ap byk plastik boru (rn. 1) kullanlmaktadr.

Kaynak: Istma ve Klima Teknii El Kitab Recknagel, Sprenger, Schramek TTMD

Vorlage 12/2011 Viessmann Werke Viessmann Akademie

ISI DAITIMI
Boru tipleri
Bakr borular: - Kullanlr durumdaki mevcut binalarda, aktan giden stma borulamasnda kullanlr. - Estetiktir, boyanabilir ya da cilalanabilir. Scak su geerken plastik borulardaki gibi ekil bozulmas ve sarkma olmaz. - Bakr fittingslerde kesit daralmas nedeniyle ak direnci, plastik boru ve fittingslerine gre daha azdr. - Oksijeni geirmez elik borular: - Mekanik dayanm fazladr ve uzun mrldr. - Oksijeni geirmez - Fittingsler borulara kaynakl birletirilmelidir. Dili fittingsler kapal stma tesisatnda oksijen giriine neden olur. Galvanizli elik borular: - Ak tesisat olan kullanma suyu borulamasnda boru i yzeylerinde de korozyona dayanm istendii iin galvaniz kapl elik borular kullanlr. - Borudan akan su scakl 60 Cnin zerine kmamaldr. Bu scakln zerinde, boru i eperinde sudaki maddelerin oluturaca koruyucu tabaka olumaz ve ak tesisattaki boru korozyona maruz kalr. Ayrca galvaniz tabakas bu scakln zerinde eriyip kullanma suyuna karr. Yksek korozyon tehlikesi nedeniyle scak su tesisatlarnda (Z-sirklasyon hatlar da dahil) kullanlmamaldr. - Is tayc akkan scaklnn 100 Cyi getii gne enerjisi sistemlerinde, galvaniz tabakas yksek scaklklarda eriyip s tayc akkana karacandan, galvanizli elik borular kullanlmamaldr. - Galvanizlemenin kalitesi (kalnl, homojenlii) yukardaki hasarlarn balama snrna etki eder. - Bakr malzeme ile kullanlrken ak ynndeki sralamaya dikkat edilmelidir. Ak ynnde bakrdan sonra galvanizli elik boru balanmamaldr.

Vorlage 12/2011 Viessmann Werke Viessmann Akademie

ISI DAITIMI
Boru tipleri
Plastik borular: - Kullanlr durumdaki mevcut binalarda, aktan giden stma borulamasnda kullanlr - Hafiftir, nakliyesi kolaydr - Dk maliyetlidir - Scakta esneme oran yksektir, scak su geerken ekil bozulmas ve sarkma olmamas iin alminyum folyolu plastik borular kullanlmaldr - Plastik boru ok iyi bir altyap malzemesi olmasna ramen, aktan dendii durumlarda, zamanla gn plastik boruyu gevrek ve krlgan yapar - Fittingslerde kaynak yerlerinde kesit daralmasndan dolay ak direnleri yksektir - Oksijen bariyersiz tipte imal edilen plastik borular oksijeni geirir. *zellikle yerden stma sistemlerinde Oksijen Bariyerli boru kullanlmaldr. - Kalorifer tesisatnda PPRC (PoliPropilen Random Copilmer) borular kullanlr, alminyum folyolu olanlar scaklk deiimlerinde ekil bozulmasna neden olmaz. - Mobil sistemlerde PE-X (PoliEtilen Cross Link) borular kullanlr - Yerden stma tesisatnda PE-X ve PP-RC borular kullanlr
Vorlage 12/2011 Viessmann Werke Viessmann Akademie

ISI DAITIMI
zolasyon seimi
D ortamdan, stlmayan mekanlardan, ak ve kapal balkonlardan ve d duvarlardan geen stma borular plastik de olsa izole edilmelidir. Aksi takdirde stma verimi der. Seilen izolasyon malzemesinin kalnl ve tipi, iletilen akkann scaklna ve borularn bulunduu ortamn artlarna gre seilmelidir. rn. kauuk izolasyon malzemesi, yksek scaklklarda ve gne nm altnda deforme olmaktadr. Ak ortamlardan geen ve kazan dairelerinde en az yerden 2 mye kadar yksekliklerde bulunan boru izolasyonlar, hasarlara, arpmalara, ultraviyole nmna, ku, v.b. hayvanlarn yemesine kar, sert bir kabukla (rn. alminyum sac) kaplanmaldr. Istlmayan mekanlara yerletirilen kombilerde de s kayplar, verim kayb ve daha yksek yakt tketimi hatta donmalar olur. Kombi dolab donmaya, soua kar s izolasyonu vazifesi grmemekte, sadece kombiyi toz ve yamurdan koruyabilmektedir. Ayn ekilde, sadece s izolasyonu yapmak, borular kn donmaya kar korumaz. ok souk iklimlerde stlmayan ortamlardaki izolasyonlu borular ierisinden pompayla devri daim edilen scak su bile donabilmektedir. Cihazn donma korumas fonksiyonu aktif olmaldr, gaz ve elektrik balantlar kapatlmamaldr. Gerekirse donma riski olan boru hatlar elektrikli stc bantlarla sarlmaldr.
Vorlage 12/2011 Viessmann Werke Viessmann Akademie

ISI DAITIMI
3-yollu karm vanas seimi
3-yollu karm vanas ounlukla bir d hava kompanzasyonlu kazan ve/veya stma devresi kontrol paneli ve buna bal bir d hava scaklk sensr ile birlikte kullanlr. D hava kompanzasyonlu kontrol paneli, d hava scaklk sensr ile d hava scakln ler, bu deeri kullanc tarafndan seilmi olan stma tanm erisi ile aktrr ve gerekli stma zonu gidi suyu scakln bulur. Ayrca stma zonu gidiine monte edilmi olan bir gidi suyu scaklk sensr ile stma zonu mevcut gidi suyu scakl llr. Mevcut gidi suyu scakl, gerekli gidi suyu scaklndan dk ise, 3-yollu karm vanas kazan gidi tarafnda daha fazla alarak ve karm tarafnda daha fazla kapanarak stma zonuna giden su scakln artrr. Mevcut gidi suyu scakl, gerekli gidi suyu scaklndan yksek ise, 3-yollu karm vanas kazan gidi tarafnda daha fazla kapanarak ve karm tarafnda daha fazla alarak stma zonuna giden su scakln drr.
ematik gsterim: Beyaz renkli az, srekli aktr. Siyah renkli azlardan birisi kapanrken dieri alr.

Vorlage 12/2011 Viessmann Werke Viessmann Akademie

ISI DAITIMI
3-yollu karm vanas seimi
Istma zonu rnek: D hava scakl= 0 C Gidi suyu scaklk sensrnden llen stma zonu gidi suyu scakl= 40 C Seilen stma tanm erisi= 1.4 3- yollu karm vanas nasl davran gsterir? Belirtilen d hava scaklnda ve stma tanm erisinde, gereken stma zonu gidi suyu scakl 50 Cdir. Gidi suyu scaklk sensrnden llen stma zonu gidi scakl bu deerden dk olduu iin, 3- yollu karm vanas, zon gidi suyu scakl 50 C olana kadar kazan gidi tarafnda daha fazla aar, karm tarafnda daha fazla kapatr.

Gidi suyu sc. sensr Istma zonu gidi 3-yollu karm vanas Kazan gidi

T
Istma zonu dn

Karm

Kazan dn

Vorlage 12/2011 Viessmann Werke Viessmann Akademie

ISI DAITIMI
3-yollu karm vanas seimi
zel 3-yollu karm vanas: , , 1 Dili veya lehim balantl tip Yerden stma sistemlerine de uygundur. Gvde ve dner srg pirinten, dkme mil paslanmaz elikten yaplmtr. PN 6.

Kaynak edilebilir tip: DN 20, DN 25, DN 32, DN 40, DN 50 Dorudan borulara kaynak yaplabilir. Mil ve ayrma saclar paslanmaz elikten, i paralar bakr alamlarndan yaplmtr. PN 6.

Flanl tip: DN 40, DN 50, DN 65, DN 80, DN 100 DN 50ye kadar karm vanas kolu ile. Gvde kr dkm GG 20, mil paslanmaz elik, dner srg preslenmi pirin. PN 6.

Vorlage 12/2011 Viessmann Werke Viessmann Akademie

ISI DAITIMI
3-yollu karm vanas seimi

Eer elde somut herhangi bir veri yoksa, yaklak bir yntem olarak; stma zonu gerekli boru apndan bir kk apta 3-yollu karm vanas semek yeterli olabilir.

Vorlage 12/2011 Viessmann Werke Viessmann Akademie

Dili, lehim balantl veya kaynak edilebilir tip 3-yollu karm vanalar - DN 50 aras: rnek: T=20 K gidi/dn scaklk farknda 50 kW s aktaracak bir stma zonu iin seilecek 3-yollu karm vanas ap ne olmaldr? DN 32

ISI AKTARIMI
Radyatr seimi
rnek: Hesaplanan s ihtiyac: Q = 1500 W Oda scakl: 22 C Gidi/dn scakllar: 80/65 C Radyatrlerin stma gc deerleri radyatr imalatsnn tablolarnda, standart olarak 20 C oda scakl ve 90/70 C gidi/dn scaklklar iin verilir. Bu standart deerlerden farkl iletme artlar iin, verilen oda scakl ve gidi/dn scaklklar yardmyla, nce radyatr imalatsnn faktr tablosundan f dnm faktr bulunur: f = 1,25 Qn= Q x f = 1500 W x 1,25 = 1875 W

Kaynak: Panel radyatr teknik kitab Teknik kitaplar serisi 4.16 Aralk 1998

Vorlage 12/2011 Viessmann Werke Viessmann Akademie

ISI AKTARIMI
Radyatr seimi
Daha sonra, radyatr imalatsnn 20 C oda scakl ve 90/70 C gidi/dn scaklklar iin dzenlenmi standart tablosunda 1875 W deerine karlk gelen ve boyutlar odann mimarisine uygun (rn. pencere nn tamamen kaplayacak ekilde) bir radyatr seilir: Ykseklik x Uzunluk = 600 x 1000 mm, Tip 21 (PKP) Radyatrn piyasada stoklanan ve hzl temin edilebilen bir tip olmasna dikkat edilmelidir. Radyatrlerin st ve/veya etraf dekoratif amala kapatlacaksa, radyatr verimi % 20-25 der. Bu durumda verimin ne kadar deceini hesaplamak iin radyatr imalatsnn kataloundaki katsaylara baklmaldr.

Vorlage 12/2011 Viessmann Werke Viessmann Akademie

ISI AKTARIMI
Termostatik vana
Termostatik radyatr vanas iki ksmdan oluur: 1-Termostatik vana gvdesi

Ke tipi

Dz tip

Al ke tipi - Al ke tipi sa balant sol balant

Eksenel ke tipi

2-Termostatik vana kafas

Skala 0 * 1 2 3 4 5 6 Oda Scakl Kapal Don koruma 10C 13C 16C 20C 23C 26 C

radyatre doru su ak yn

termostatik vana kafasnn pozisyonu

Vorlage 12/2011 Viessmann Werke Viessmann Akademie

ISI AKTARIMI
Termostatik vana
alma ekli: Termostatik vana, kafa zerinde bulunan skaladaki ayarlanm deere denk gelen oda scaklna ulalnca radyatre scak su giriini keser. Termostatik vana kafas ierisinde yer alan (genelde sv) sl genleme eleman oda scakl etkisinde genleerek yayl mili iter ve vanay kapatr. Termostatik vanalar on/off alrlar. Termostatik vanalar ile odalar istenen farkl scaklklarda tutmak mmkndr. Ya da farkl cephelere bakan, gne alan veya almayan odalar da ayn scaklkta tutmak ve evin her tarafnda ayn sl konforu salamak iin de kullanlrlar. Montaj ekli: Termostatik vana kafas yere paralel monte edilmelidir. Yere dik montajda, oda ierisinde aadan yukarya ykselen scak hava akmlar termostatik vana kafasnn zgaralarndan geememekte ve termostatik vana oda scakln yanl hissetmektedir (ge kapatma). doru yanl !

Vorlage 12/2011 Viessmann Werke Viessmann Akademie

ISI AKTARIMI
Termostatik vana
Fonksiyonlar: - Tek tek radyatr baznda hidronik balanslama (reglaj). Radyatrden geebilecek maks. su debisinin termostatik vana gvdesi zerinden ayarlanmas:

Debi ayar olmayan termostatik vanalar radyatr baznda reglaj yapamazlar

Debi ayarl termostatik vanalar ile radyatr baznda reglaj

Vorlage 12/2011 Viessmann Werke Viessmann Akademie

Radyatr tesisatnda, her bir kolonun balangcndaki kolon balans vanalar ile kolondan geebilecek maks. su debisini kolon baznda ayr ayr ayarlamak mmkndr. Her bir kolondaki radyatrlerden geebilecek maks. su debisini radyatr baznda ayr ayr ayarlamak ise debi ayarl termostatik vanalarla mmkn olabilir.

ISI DAITIMI
Pompa seimi
Kapal stma devresinin pompa seimi iin iki farkl parametrenin belirlenmesine ihtiya vardr: 1 Istma sisteminin toplam debisi Pompann debisi 2 Kapal stma sisteminin toplam basn kayb Pompann basma ykseklii Seilen pompa, stma sistemi iin gerekli toplam debiyi salamak ve bunu yaparken de kapal stma sisteminin toplam basn kaybn yenmek zorundadr. Istma sisteminin toplam debisi, aktarlacak toplam s gc ve gidi-dn scaklk fark T yardmyla hesaplanr. Kapal stma sisteminin toplam basn kayb ise aadaki tesisat elemanlarnn basn kayplarnn toplanmasyla bulunur: - Borulardaki srekli basn kayplar - Borulardaki lokal basn kayplar (fittingsler) - Kazan, 3-yollu vana, ek valf, pislik tutucu, termostatik vana, radyatr, v.b. tesisat elemanlarnn basn kayplar Toplam basn kayb hesaplanrken, kayplarn toplamnn en fazla olduu en uygunsuz branman hatt (kritik devre) dikkate alnr. Pompann k azndan balanr, kritik devre zerinde ak ynnde gidilerek, pompa emi azna kadar tek tek btn elemanlarn ve borularn basn kayplar toplanr.

Vorlage 12/2011 Viessmann Werke Viessmann Akademie

ISI DAITIMI
Pompa seimi

Istma sisteminin tanm erisi letme noktas Pompa erileri

Vorlage 12/2011 Viessmann Werke Viessmann Akademie

Basma ykseklii Pompa erileri

: Kapal stma sisteminde pompann yenebilecei toplam basn kayb. : Pompann farkl debilerde ve basma yksekliklerindeki alma noktalarnn birletirilmesiyle ortaya kan eriler. Kademeli pompalar kademe says kadar pompa erisine sahiptir. Istma sisteminin tanm erisi : Istma sisteminden geen farkl debilerde oluan toplam basn kayplarnn birletirilmesiyle ortaya kan eri. letme noktas : Istma tanm erisi ile pompa erisinin kesitii nokta. Pompa, orta kademede alrken iletme noktasnda olmaldr.

ISI DAITIMI
Pompa seimi
Istma zonu rnek: Yanda emas verilen stma sistemi iin gerekli pompay belirleyin. Toplam stma gc: 35 kW letme scaklklar: 75/55 C V= Q / c x x T = 35.000 / 4,2 x 1000 x 20 = 0,42 l/s = 1,5 m3/h Basn kayplar: 1 - Termostatik vana : 100 mbar = 0,1 bar = 1 mSS (diagram) 2 - Radyatr (1000 W) : 0,05 mSS (katalog) 3 - Kazan : 3 mbar = 0,003 bar = 0,03 mSS (katalog) 4 - yollu vana (DN 25):15 mbar = 0,015 bar = 0,15 mSS (diagram) 5 - Boru hatt (DN32) : 60 Pa/m = 0,006 mSS/m (diagram) Boru uzunluunu gidi+dn toplam 40 m kabul edelim Borulardaki srekli basn kayplar: 0,006 mSS/m x 40 m= 0,24 mSS Borulardaki lokal basn kayplar : Srekli kayplarn yakl. %40 olarak kabul edilebilir: 0,24 x 0,4 = 0,096 mSS (Her branmandan sonra, devam eden boru ap ve debisine gre yeni kayplar hesaplanmaldr) Toplam basn kayb = 1 + 0,05 + 0,03 + 0,15 + 0,24 + 0,096 = 1,57 mSS Gerekli pompa: 1,5 m3/h @ 1,57 mSS
(Birim dnmleri: 1 bar = 10 mSS = 100.000 Pa)

Vorlage 12/2011 Viessmann Werke Viessmann Akademie

ISI DAITIMI
Z-Pompa seimi
Scak su resirklasyon hattnn (Z-hatt) amac: Musluu aar amaz ksa srede scak su akmasn salayarak, scak su kullanm konforunu artrmak ve su sarfiyatn azaltmak. Musluu aar amaz ksa srede scak su akmasn salamak iin Z-hatt su tketim yerlerinin yaknna kadar (rn. banyonun ierisine kadar) gelmelidir. Hattaki s kayplarn azaltmak iin Z-hatt ve scak su borular s izolasyonlu olmaldr. Enerji tasarrufu iin, Z-pompa bir zaman saati ile balantl olarak altrlmaldr. Baz kazan kontrol panellerinde zaman saati fonksiyonu bulunmaktadr. Ayrca piyasada kendinden zaman saatli sirklasyon pompalar da mevcuttur. Z-pompann alma saatleri en fazla scak su kullanlan zamanlara ayarlanmaldr (rn. konutlarda sabah ve akam).

Kendinden zaman saatli Z-pompa

Vorlage 12/2011 Viessmann Werke Viessmann Akademie

ISI DAITIMI
Z-Pompa seimi
V [l/h] = Q [W] / 2,4 (Scak su ve Z-hatlarndaki s kayplar nedeniyle, dolaan suyun scaklnn 2 K dt kabul edilir) Q [W] = Lk x qk + Ls x qs Lk = Bodrum katlardaki scak su ve Z-hatlarnn uzunluu (stlmayan mekanlar, ortam scakl 5 C) qk = Bodrum katlardaki scak su ve Z-hatlarnn birim s kayb: 11 W/m Ls = aftlardaki scak su ve Z-hatlarnn uzunluu (stlan mekanlar, ortam scakl 25 C) qs = aftlardaki scak su ve Z-hatlarnn birim s kayb: 7 W/m rnek: Bir villann bodrum katndaki scak su ve Z-hatlarnn uzunluu toplam 10 m, stlan mahallerindeki scak su ve Z-hatlarnn uzunluu ise toplam 40 metredir. Z-pompann debisi ne olmaldr? V [l/h] = Q [W] / 2,4 Q = Lk x qk + Ls x qs = 10 m x 11 W/m + 40 m x 7 W/m = 390 W V = 390 / 2,4 = 163 l/h = 0,163 m3/h Z-pompann basma ykseklii, stma pompas seiminde olduu gibi bulunur.
Vorlage 12/2011 Viessmann Werke Viessmann Akademie

ISI DAITIMI
nt pompa seimi

nt pompa neden gereklidir ve ilevi nedir? Konvansiyonel kazanlarda, kazana gelen souk dn suyunun kazan gvdesi ierisinde youmaya ve rmeye neden olmamas iin, kazan gidi ve dn hatlarnn arasna nt pompa ad verilen bir by-pass pompas monte edilir. nt pompa, kazan gidi suyunun bir miktarn kazan dnne ynlendirerek, kazan dn suyunu kazan gidi suyu ile kartrr ve kazan dn suyunun scakln ykseltir.

Vorlage 12/2011 Viessmann Werke Viessmann Akademie

ISI DAITIMI
nt pompa seimi
nt pompa nasl seilir? nt pompann debisi, stma sisteminin toplam debisinin te biri kadar olmal, basma ykseklii de nt pompa ile kazan arasndaki hattn (ek valf, pislik tutucu, kapatma vanalar, kazan, borular v.s.) direnlerini yenecek kadar olmaldr. rnek: 300 kW stma gcne sahip ve 70/50 C scaklklarnda alan bir stma sistemindeki nt pompa bykl ne olmaldr? Q= 300.000 W T= 70 50 = 20 K Istma sisteminin toplam debisi: V= Q / c x x T = 300.000 / 4,2 x 1000 x 20 = 3, 57 litre/saniye= 12,9 m3/h nt pompann debisi: Vp=12,9 m3/h / 3 = 4,3 m3/h nt pompann basma ykseklii, stma pompas seiminde olduu gibi bulunur.

Vorlage 12/2011 Viessmann Werke Viessmann Akademie

ISI DAITIMI
Kapal scak sulu stma sistemlerinde emniyet donanm
Istma sistemleri, maksimum iletme scakln ve maksimum iletme basncn amayacak ekilde bir iletme salayacak emniyet elemanlar ile birlikte planlanmaldr.

Istma sistemlerinde mutlaka bulunmas gereken emniyet elemanlar:

Emniyet elemanlar Emniyet ventili (SIV) MA Membranl genleme tank (ADG) Manometre (MA) Termometre (TH) Scaklk termostat (TR) Emniyet termostat (STB) Kombi retici retici retici retici retici retici Kazan Uygulayc Uygulayc Uygulayc Uygulayc retici retici

Vorlage 12/2011 Viessmann Werke Viessmann Akademie

ISI DAITIMI
Membranl genleme tank
Kapal stma sistemlerinin ak sistemlere gre stnlkleri: 1- Kapal stma sistemlerinde tesisat suyunun hava ile temas bulunmadndan, sisteme oksijen girii sonucu paslanma olmaz, delinmeler meydana gelmez. 2- Kapal stma sistemlerinde su buharlap kaybolmadndan, ilave tesisat dolum suyunun stlmas nedeniyle stma kayplar olumaz. 3- Ayrca kapal stma sistemlerinde ilave tesisat dolum suyu ile birlikte sisteme yeni kire eklenmeyecektir. Bu nedenle sistemde kirelenmeden kaynaklanan tkanma, gerilmelere bal atlama, snamama sorunlar olumaz, yakt giderleri artmaz. 4- Kapal sistemde basn dalm her noktada eit deerde olduundan, her radyatrn snmas daha dengeli olur. 5- Kapal sistemde memranl genleme tank kazann hemen yanna monte edildiinden, ak sistemlerdeki atya kadar ekilen borudan, izolasyondan, iilikten, borularn her katta kaybettirdii alandan tasarruf salanr, donma tehlikesi nlenir. Ayrca at ve dier hacimler deerlendirilebilir. Kapal stma sistemleri, sadece otomatik kontroll olarak mekanik yanma salanan sv ve gaz yaktl stma sistemlerinde membranl genleme tank ve emniyet ventili ile birlikte uygulanabilir. Membranl genleme tanknn grevleri: 1- Scak sulu stma sistemlerinde, su stldnda hacmi artar. Kapal sistemlerde sudaki scakla bal bu genlemeyi alabilmek ve bylelikle sistemin basncnn artmasn engellemek (sistem gvenlii) iin kapal genleme tanklar kullanlr. 2- Kapal genleme tanklar ayn zamanda sistem basncnn azalmas durumunda (rn. su kayb) sisteme gerekli su desteini salama (emniyet suyu miktar) grevini de yerine getirir.

Vorlage 12/2011 Viessmann Werke Viessmann Akademie

ISI DAITIMI
Membranl genleme tank
Tesisat suyu Tesisat suyu
Emniyet suyu miktar (min. 3 litre)

Tesisat suyu

Azot Teslimat durumu (n basn (azot) bar)

Azot yast Istma sistemi doldurulmu durumda, stma yok

Azot yast Istma sistemi en yksek iletme scaklnda, maksimum basn altnda

EN 12828 standardna gre, kapal stma sisemlerinde bir membranl genleme tank bulunmas zorunludur. Membranl genleme tank,kapal bir genleme tankdr. Bu tankn gaz blmesi azot gaz ile doldurulMutur ve tesisat suyu ile dolu olan akkan blmesinden bir membranla ayrlmtr. Burada azot dolu gaz blmesi, mekanik bir yay gibi alr ve yastklama grevi yapar.
Vorlage 12/2011 Viessmann Werke Viessmann Akademie

ISI DAITIMI
Emniyet ventili seimi
Membranl emniyet ventili, kapal scak sulu stma sistemlerinde sistemi byk basn ykselmelerine kar koruyan ilave bir emniyet elemandr.
Yay

Tahliye az

Kaynak: Honeywell

Giri az

Vorlage 12/2011 Viessmann Werke Viessmann Akademie

ISI DAITIMI
Emniyet ventili seimi
Ventil ama basnc aadaki formle gre belirlenir: Psv= Pst+2 3 bar Emniyet ventili ama basnc, statik basntan 2 bar daha fazla olmaldr. Emniyet ventili ama basnc en az 3 bar olmaldr. Ventil ap, ama basncna ve s reticisinin maksimum kapasitesine (kW) gre belirlenmektedir:
Emniyet ventili ama basnc [bar]
1.5 2 2.5 3 4 5 6 36 43 50 56 70 84 98

Is reticisinin maksimum kapasitesi [kW]

72 86 100 112 140 168 195 144 172 200 224 280 336 390 252 302 350 395 490 588 682 433 518 600 678 840 1008 1170 650 778 900 1017 1260 1512 1755

Emniyet ventili anma ls

DN 15

DN 20

DN 25

DN 32

DN 40

DN 50

Boyler hacmi [litre] Emniyet ventili anma ls

200 DN 15

201 - 1000 DN 20

1001 - 5000 DN 25

> 5000 DN 32

Vorlage 12/2011 Viessmann Werke Viessmann Akademie

Scak sulu boyler sistemlerinde de boylerin souk su giriine bir boyler emniyet ventili (10 bar) taklmaldr. Bu sistemlerde ventil bykl boyler hacmine (litre) gre belirlenir:

ISI DAITIMI
Emniyet ventili seimi
Montaj uyarlar: 1- Emniyet ventili kazan dairesinde kolay ulalabilir bir yere, kazann zerinde en st noktaya ya da kazann hemen yaknnda stma gidi hattna monte edilmelidir. 2- Kirlenme, kirelenme ve yksek scaklklara kar koruma iin emniyet ventili kazann veya boylerin st kenarnn zerinde bir kota monte edilmelidir. Bu ekilde ayrca, emniyet ventili zerinde yaplacak servis almalarnda kazann veya boylerin boaltlmasna da gerek kalmaz. 3- Emniyet ventili, kafas aaya bakacak ekilde monte edilmemelidir. 4- Emniyet ventilinin giri taraf boru ap, emniyet ventili giri az ap kadar olmaldr. Giri taraf borulama mesafesi en fazla 1 m olabilir ve dirsek iermemelidir. Bu hatta pislik tutucu v.b. kesit daraltc elemanlar monte edilmemelidir. Emniyet ventili nne kesinlikle kapatma vanas monte edilmemelidir. 5- Emniyet ventilinin tahliye taraf boru ap, en az emniyet ventili tahliye az ap kadar olmaldr ve hafif bir eimle denmelidir. Bu artlarda tahliye borusu en fazla 2 m uzunlukta olabilir ve 2 dirsek ierebilir. Tahliye borusunun uzunluunun 2 mden fazla olmas gerkiyorsa, tahliye borusu ap bir ap byltlmelidir. Ancak maks. 4 m tahliye borulamas ve 3 adet dirsekten fazlasna msaade edilmez. 6- letmede inspeksiyon yaplabilmesi iin tahliye borusunun k az serbest ve gzlenebilir olmaldr. Tahliye borusunun k az, yaknndaki insanlara zarar vermeyecek bir noktaya yerletirilmelidir. Tahliye borusu eer bir hunide sonlanyorsa, huninin k borusu tahliye borusunun en az 2 kat apa sahip olmaldr.

Vorlage 12/2011 Viessmann Werke Viessmann Akademie

ISI DAITIMI
Hidrolik denge kab seimi
Kazan devresinde (primer devre) ve stma devrelerinde (sekonder devre) farkl stma suyu debileri varsa, hidrolik denge kab, kazan devresini ve stma devrelerini hidrolik olarak birbirinden ayrr. Her iki devrenin pompalar birbirini etkilemez.

Vorlage 12/2011 Viessmann Werke Viessmann Akademie

ISI DAITIMI
Hidrolik denge kab seimi
Kullanld yerler: 1) Istma devreleri toplam debisinin (sekonder devre) kazandan gemesi gereken maks. stma suyu debisinden (primer devre) fazla olduu durumlarda kazann tesisat suyunu stabilmesi iin mutlaka bir hidrolik denge kab kullanlmaldr (rn. baz yerden stma sistemleri ile dk su hacimli duvar tipi cihazlar). 2) Kaskad sistemlerde mutlaka bir hidrolik denge kab kullanlmaldr. 3) Seri balanm pompalarn arasnda.

Kazan devresi (primer devre)

300 l/h

Istma devresi (sekonder devre)

700 l/h

1000 l/h

Vorlage 12/2011 Viessmann Werke Viessmann Akademie

700 l/h

1000 l/h

ISI DAITIMI
Hidrolik denge kab seimi
-Boyutlandrma yaparken, stma sistemindeki maks. stma suyu debisi esas alnmaldr. -Hidrolik denge kab ierisindeki su ak hz maks. 0,2 m/s olacak ekilde boyutlandrma yaplmaldr. -Primer taraftaki pompa, kazann ve primer taraf tesisatnn direnlerini yenecek ekilde seilmelidir. Sekonder taraftaki pompa, sekonder taraf tesisatnn direnlerini yenecek ekilde seilmelidir. Sekonder taraftaki tm stma devrelerinin ayr birer pompas olmaldr. Hidrolik denge kabnn direnci ihmal edilebilecek seviyelerdedir. -Gidi suyu scakl, hidrolik denge kabnn zerinden, sekonder taraf gidiine yakn yerde kaynatlm bir sensr kovanndaki gidi scaklk sensr ile llr. -Hidrolik denge kabnn stnde otomatik hava atma prjr olmaldr. -Hidrolik denge kabnn altnda boaltma musluu olmaldr.

Vorlage 12/2011 Viessmann Werke Viessmann Akademie

ISI DAITIMI
Hidrolik denge kab seimi

Vorlage 12/2011 Viessmann Werke Viessmann Akademie

-Boyutlandrma yaparken, stma sistemindeki maks. stma suyu debisi esas alnmaldr. -Hidrolik denge kab ierisindeki su ak hz maks. 0,2 m/s olacak ekilde boyutlandrma yaplmaldr.

ISI DAITIMI
Hidrolik denge kab seimi
rnek: Bir villada Vitodens 200-W, 35 kW duvar tipi youmal stc kullanlacaktr. 2 adet stma zonu vardr: -Yerden stma zonu M2, gerekli stma gc: 15 kW, gidi/dn sc.: 40/30 C - Radyatr zonu A1, gerekli stma gc: 15 kW, gidi/ dn sc.: 70/50 C Hidrolik denge kab gerekli midir? Yerden stma debisi: 1286 l/h hesaplanr Radyatr debisi: 643 l/h hesaplanr Toplam sekonder taraf debisi: 1286 + 643 = 1929 l/h Bu deer, Vitodens 200-Wnin Teknik Bilgi Fynde yer alan, cihazdan gemesine izin verilen 1600 l/h maks. hacimsel debi snrndan yukardadr Hidrolik denge kab kullanlmaldr! Sekonder taraf debisi 1929 l/h, primer taraf debisinden %42 fazladr; bu durum youmal cihazlarda dn suyu scakln ykseltmeme adna uygundur.: 1929 l/h / 1361 l/h = % 42

Vorlage 12/2011 Viessmann Werke Viessmann Akademie

ISITMA TESSAT TEKNNN TEMELLER

Teekkr ederiz
Vorlage 12/2011 Viessmann Werke Viessmann Akademie