Ahlk

Kenan-er Rifai, Din nedir? sualini din ahlkdr diye cevaplandrm Niin ayorsun? Resllllah da her dinin bir ahlk vardr, mslmanln ahlk ise haya ve edebdir diyor diye ilve etmiti. Ayn suali mslmanla muarz bir kimse Hazret-i Muhammede sorduu zaman o da din gzel ahlkdr diye cevaplandrmt. Ahlak dinin temelidir. Velhasl Kenan-er Rifaiye gre din gzel ahlaktr. * _Mekarim-i ahlak, ahlak gzellii nedir? _nsanlarn, Cenab- Hakkn sfatlaryla sfatlanmalar lazmdr. Mekarim-i ahlak, insana izzet ve eref getiren ahlak demektir. Yaratltan gaye mekarim-i ahlaktr. Onun iin Reslullah Efendimiz: Ben mekarim-i ahlak tamamlamaya ve yaymaya gnderildim,buyuruyor. Demek oluyor ki, slamiyette ahlaka kymet pek byktr. Allah indinde en erefliniz mttaki olannz, yani gnahtan saknannz, takva sahibi olannzdr, buyurulmasndan maksat, mekarim-i ahlaka sahip olmak demektir. Mekarim-i ahlaka sahip olmayan bir fert de bir cemiyet de yklmaya yz tutmu demektir. Mekarim-i ahlakn bir ba bir de sonu vardr. Ba, niyet selametidir. Niyet selametinin felsefi ifadesi, fayda ve zarar endielerini ahsi endielere hasretmeyip, bakalarna da tahsis etmeye de mhim bir hisse karmaktr. Onun iin hayr yalnz kendine istemek, niyet selameti deildir. Reslullah Efendimizin buyurduu gibi: Kendiniz iin istediiniz bir iyilii, dier mmin kardeleriniz iin de istemek gerek. Bunu yapmayan kamil mmin olamaz. Fiil selametine gelince, fiil selameti, niyet selametinin d tezahr ve fiili neticesidir. Onun iin yalnz niyet selametinde kalmayp bunu fiile geirmek, tatbik sahasna koymak lazmdr. Reslullah Efendimizin buyurduu gibi: nsann hayrls insanlara hayr dokunandr, insann erlisi insana erri dokunandr. Mekarim-i ahlak sahibi olmayan kimse her ne kadar insan kisvesine brnmse de insan deeri tamaz. Gerek bir ferde gerek bir cemiyete nizam veren, ahlak kanunudur. Mkafat ve mesliyet fikri de bu kanunu teyit eder. Mesliyet fikri nedir? Ahlaki vazife ve vecibeler ifa olunduu takdirde, gerek vicdan gerek Allah huzurunda mesul olmak endiesidir (yani her mesul olduumuzu zannettiimiz kiide aslnda Allaha mesul oluyoruz). Mkafat fikri nedir? Ahlaki vazifeler ifa edildii takdirde ahsi vicdann ferahlamasna ve amme vicdannn iltifat ve medhine, Cenab- Hakkn da rzasna mit balamaktan ibarettir. Onun iin de insan insan eden, dnyada ve ahirette yzn aartan, mekarim-i ahlaktr vesselam. Onun banda da Allah korkusu gelir. * _Reslullah, levlk srrna mazhar olmuken, ben ahlk tamamlamak ve kemle erdirmek iin gnderildim, buyuruyor. Ne tevz... _Bu hadis-i eriften maksat, ahlkn kendinde tamamlanm olduunu sylemek deil, ahlk tamamlamak iin gnderildiini anlatmaktr. O zamana kadar gelip gemi nebiler bir gl gsterdilerse ben bir umman gstermek iin geldim, demektir. ncilde Hazret-i sa: Bir yanana vurduklar vakit tekini de uzat! Diyor. Fakat i orada kalyor, mnlar derysnn ummann ise Resllullah sylemi bulunuyor. Gybet etmemek, tecesss etmemek, yalan sylememek, riy yapmamak hep edebin erevesi iine dahildir. Benim bir kimseye yaptm iyilie kar onun ktlkle mukabele etmesinin stnde duramam, nk vazifem deildir. Ondan iyilik beklemek, kadrini bilmedi demek de edebsizliktir. Sen sana deni yap, varsn o da kendine deni yapsn. nk o, buna let olmu, sen de tekine. , onun bilmesinde deil, Allahn bilmesindedir. Senin sana deni yapman ibadettir. Onun da kendine deni yapmas ibadettir. Halbuki o iyilii yapan sen deilsin. O ktl yapan da o deildir. Bu lem sahnesinde oynanacak piyesten her ikiniz de, istidadnza gre verilen roln icaplarn yerine getiriyorsunuz. Hsl edeb, ill edeb... Edebsizlik, ister zhir fiiller ile tahakkuk etsin, sirkat (hrszlk) gibi, dolandrclk gibi... ister kavli fiil ile tahakkuk etsin, gybet gibi, fassallk (herkesin ayplarn ve kusurlarn diline dolayp zemmeden, sayp dken, dedikoducu) gibi, yalan gibi... Netice itibariyle bunlarn her ikisi de msavidir. O da haram, bu da haram. Zin etmek nasl haram ise, gybet etmek de ylece haramdr. * Kimseyi incitme, kimseden incinme, sabret, skt eyle, hazml ol, Allahn iine karma, iindeki kt huylar atmaya, onlarn yerine salih ameller koymaya bak! Allahn mahlukatna efkat eyle! nk her zerre Hakkn tecellisine mazhardr. Su gibi girdiin kabn ekliyle ekillen, uysal ve munis ol! Sen nerede olsan Allah seninledir. Sen onunla olmaya dikkat et! Araya prz sokma! Nefis denen ey yamandr. Bahusus yaknlk grrse, cadlk etmek ister. Sakn byk laf syleme. O nefis yle yamandr ki, yakarsn yakarsn gene dirilir. Cenab- Hak, azeli Hazretlerine: Sen benim sekin kulumsun,

fakat yine nefsinden emin olma, buyuruyor. Bir gn Reslullah Efendimiz eytanla karlar: Nereye gidiyorsun? diye sorar. nsanlar yoldan karmaya der. O zaman Reslullah Efendimiz: Ben gzel ahlak bildirmek zere gnderildim. Fakat hidayetten bende birey yok. eytan da gnah iletici olarak gnderildi. Fakat onda da dalaletten bir ey yok,buyurur. Hz. Pir, domuza, sabahn hayr olsun diye selam verdii zaman sebebini soranlara, dilimi iyilie altryorum, diye cevap verirdi. Btn yaratlmlara Hak nazaryla bakarsan her ey sana fayda verir. * Samiha Hanm: _Hazret-i Ayeden, Reslullah Efendimizin ahlkn sormular. Cevap olarak: Siz Kuran okumuyor musunuz? Reslullahn ahlk Kurand! Buyurmu. _Evet... Cenab- Hak da Reslullah Efendimiz hakknda: Muhakkak ki en yce, en gzel ahlk zre yaratldn buyuruyor.