Etkili nsanlarn 7 Alkanl

Stephen R. COVEY

Alkanlk
Alkanlklarmz yaammzdaki gl etkenlerdir. Tutarl ve ou zaman da bilinsiz davran modelleri olduklar iin her gn srekli olarak karakterimizi ortaya koyar ve etkili yada etkisiz olmamza yol aarlar.

nsan Kaynaklar

Karakter Etii
Baarnn temeli olan drstlk, alakgnlllk, ballk, ll olmak, cesaret, adalet, sabr, alkanlk, yalnlk, herkese iyilik ettir. Karakter etii, etkili yaamn temel ilkeleri olduunu ve insanlarn, ancak bu temel ilkeleri renip kendi temel kiilikleriyle btnletirdikleri taktirde gerek baaryla, yakalayabileceklerini retti.
nsan Kaynaklar

Kiilik Etii
Baar daha ok, kiiliin, toplumdaki imajn, tavr ve davranlarn, insanlar aras etkileim srelerini kolaylatran beceri ve tekniklerin sonucunda elde edileceini ifade eder. Ancak kiilik etii ikincil zelliktir. kincil zelliklerin uzun sreli ilikilerde tek balarna kalc bir deeri yoktur.Kkl bir drstlk ve temelde gl bir karakter yoksa, uzun sreli ilikilerde baarszlk ortaya kar. Karakter etiinin temelinde etkili olmay yneten ilkeler vardr.
nsan Kaynaklar

lkeler
Hakkaniyet Tutarllk Drstlk nsan onuruna sayg Hizmet etme stn kalite Geliime nem verme Koulsuz sevgi Sabr Yardm etme Destek olma

nsan Kaynaklar

Srekli yaptmz ey neyse, biz oyuz. O halde mkemmellik bir eylem deil, bir alkanlktr. Aristo

nsan Kaynaklar

Alkanlk
Bilgi (Kurumsal paradigmadr. Ne yapmal, Neden yapmalyz),
BLG

Beceri (Nasl yapmal), Arzu (Yapma isteimizin bir drtsdr.) Kesimesi olarak tanmlanmaktadr.
BECER ARZU

nsan Kaynaklar

Alkanlk
Bir ilemi alkanlk haline getirmek istiyorsak, bu kesiime sahip olmalyz. Alkanlklarmz, tek tek yada paralar halinde moral ykseltici formllerden oluan bir dizin deildir. Bu alkanlklar bizi olgunluk sre durumu iinde, nce bamllktan bamszla, oradan da karlkl bamlla gtrr.

nsan Kaynaklar

Alkanlk
Bamllk: Olgunluk denilen sre iinde Sen paradigmasdr. Bamszlk: Ben paradigmasdr. Karlkl bamllk: Biz paradigmasdr.

nsan Kaynaklar

Paradigma

Dndklerimiz yada inandklarmz nesneleri grmz etkiler J. Berger

nsan Kaynaklar

7 Alkanlk
1. Alkanlk Proaktif olmak 2. Alkanlk Sonu dnerek ie bala 3. Alkanlk ncelikli ileri ne al 4. Alkanlk Kazan kazan diye dnmek 5. Alkanlk nce anlamaya al sonra anlalmaya 6. Alkanlk Sinerji yarat 7. Alkanlk Baltay bile(Dengeli bir biimde kendini yenileme ilkeleri)
nsan Kaynaklar

1. Alkanlk Proaktif olmak

Hedeflerimize ulamak iin risk almay, zorluklarla baa kmay tevik eder. nisiyatifi ele almaktan ok daha te anlam vardr. nsan olarak kendi yaammzdan sorumlu olduumuzu ifade eder.

nsan Kaynaklar

1. Alkanlk Proaktif olmak

Drt Tepki

z Bilin

Seme zgrl

Bamsz rade

Hayal Gc

Vicdan

nsan Kaynaklar

1. Alkanlk Proaktif olmak

Davranlarmz duygularmzdan stn tutabiliriz. nk doamz gerei proaktif yaratklarz. Doamzn temelinde yatan edinginlik deil, etkinliktir. Bu hem belirli koullarla gstereceimiz tepkiyi sememizi salar, hem de koullar yaratmak iin bize g verir.
nsan Kaynaklar

1. Alkanlk Proaktif olmak

Proaktif yaklam ieriden darya deimektedir. Farkl olmak ve farkl olarak dardaki etkeni olumlu ynde deitirmektedir. zbilincimiz, dardan bakp kendimizi nasl grdmz, yani, etkili olmann en temel paradigmas olan kendi paradigmamz incelememizi salar.
nsan Kaynaklar

1. Alkanlk Proaktif olmak

zbilincimiz yalnzca tutum ve davranlarmz deil, bakalarnn gr tarzn etkiler. nsanln temel doasyla ilgili haritamz halini alr.

nsan Kaynaklar

Reaktif / Proaktif olmak

Reaktif Olmak
Yapabileceim hibir ey yok. te ben byleyim. Beni yle kzdryor ki. Buna izin vermezler. Bunu yapmam gerekiyor. Yapamam. Yapmalym. Keke.

Proaktif Olmak
Seeneklerimize bir bakalm. Farkl bir yaklam seebilirim. Duygularm kontrol edebilirim. Ben etkili bir sunu yapabilirim. Uygun bir tepkiyi seeceim. Seerim. Yeliyorum. Yapacam.

nsan Kaynaklar

Reaktif nsanlarn renememe Hastalmz

Aslnda sorun yok! Sorunu kabul etmeme Biz sorunu zdk Sorunu grp de grmeme Her ey aklmda Bilgiyi paylamama Grdm bana yeter likilendirmeme Ders almam, ders veririm Ders almama Ben bilirim sendromu Bilgi retilmesini engelleme Sulu kim Sorunlarla kiileri kartrma zm u, hayr bu Yapy ve sistemi anlamama Biz baarlyz Gemiin baarlarna snma
nsan Kaynaklar

2. Alkanlk Sonu dnerek ie bala

Projelerin en iyi ekilde sonuca ulatrlmasn, takmlarn ve kurumlarn ortak vizyon, misyon ve ama altnda birlemelerini salar.

nsan Kaynaklar

2. Alkanlk Sonu dnerek ie bala

Gvenlik

Bilgelik

MERKEZ MERKEZ

Rehberlik

nsan Kaynaklar

2. Alkanlk Sonu dnerek ie bala

Zihinsel ilk yaratmdr. Temelinde hayal gc yani gzmzn nne getirebilme, birikimi sezebilme, gremediimiz bir eyi beynimizde oluturabilme yetisidir.

nsan Kaynaklar

2. Alkanlk Sonu dnerek ie bala

Vicdan, yani kendi benzerliimizi fark edebilme ve bunu byk bir mutlulukla gerekletirebileceimiz kiisel, ahlaksal ve drstlkle ilgili rehberlikleri ayrt edebilme yetisi bulunur.

nsan Kaynaklar

2. Alkanlk Sonu dnerek ie bala

Bamllktan kurtulmak iin ikinci admdr. Temelinde liderlik vardr. Yneticilik ileri doru drst yapmaktr.

nsan Kaynaklar

2. Alkanlk Sonu dnerek ie bala

Liderlik ise doru olan yapmaktr. nsanlarn deiik merkezlere ballnn olduu ancak ilke merkezli olmamzn proaktif insann gcn oluturacan ifade eder.

nsan Kaynaklar

2. Alkanlk Sonu dnerek ie bala

Kiisel misyon bildirimini yapmak, sonunu dnerek ie balamann en nemli uygulamasdr.

nsan Kaynaklar

rnek
30 gros tonluk bir kuru yk gemisi buday ykl olarak ve tm ambar kapaklar kapatlarak sefere balar. Deniz havasndan ald nem ile ien budaylarn yaratt basn nedeniyle gemi tam ortadan ikiye ayrlr ve hzla batar.

nsan Kaynaklar

3. Alkanlk ncelikli ileri ne al

ncelikle en nemli ilerin yaplmasna katkda bulunur ve etkili olmay destekler.

nsan Kaynaklar

3. Alkanlk ncelikli ileri ne al

Fiziksel yada ikinci yaratmdr. Alkanlklarn gereklemesi, harekete gemesi ve doal olarak ortaya kmasdr. Bamsz iradenin merkezine ilkelerinin yerletirilmesi iin kullanlmasdr. Bunu yaammzn her ynnde yapmaktr. ncelikli ilerin neler olduunu liderler karar verir.

nsan Kaynaklar

4. Alkanlk Kazan kazan diye dnmek

Anlamazlklarn zmlenmesine ve bireylerin karlkl yarar salamay hedeflemelerine yardmc olur.

nsan Kaynaklar

4. Alkanlk Kazan kazan diye dnmek

Kazan/Kazan

Bir teknik deildir. Bu insanlar arasndaki etkileimle ilgili btncl bir felsefedir. Btn insanlar etkileimlerinde srekli olarak karlkl yarar arayndadr. Kazan/kazan yaam bir rekabet arenas deil, i birlii alan olarak grlr.
nsan Kaynaklar

4. Alkanlk Kazan kazan diye dnmek

Siz

Org.

Siz

Org.

nsan Kaynaklar

4. Alkanlk Kazan kazan diye dnmek

Kazan/Kaybet Ben kazanrsam, sen kaybedersin. Gvenin dk olduu gerekten de rekabete dayanan durumlarda kazan/kaybet dncesine yer vardr.

nsan Kaynaklar

4. Alkanlk Kazan kazan diye dnmek

Kaybet/Kazan Ben kaybettim, sen kazandn. Bu tiptekiler bir ok duygularn ilerine atarlar ve aklanmayan duygular hibir zaman kaybolmaz.

nsan Kaynaklar

4. Alkanlk Kazan kazan diye dnmek

Kaybet/Kaybet: kisi de kaybeder. kisi de kinlenip Hesap sormak yada intikam almak isterler. Bu sava felsefesidir.
nsan Kaynaklar

4. Alkanlk Kazan kazan diye dnmek

Kazan
Kazan zihniyeti olan insanlarn bir bakasnn kaybetmesini istemeleri zorunlu deildir. Bunun konuyla ilgisi yoktur. nemli olan istediklerini elde etmeleridir. Bunlarn arasndan seim gereklie baldr. Aslnda olaylarn ou karlkl baml gereklerin bir parasdr. Bu nedenle kazan/kazan aslnda bu be seenek iinde geerli olandr. Kazan/kazan ilkesi btn ilikilerimizde baarnn temelidir ve yaamn birbirine bal be boyutunu kapsar.
nsan Kaynaklar

5. Alkanlk nce anlamaya al sonra anlalmaya

Bireylerin daha iyi iletiim kurmalarna ve sorunlar anlamalarna yardmc olarak sorunlara etkili zmler getirilmesini salar.

nsan Kaynaklar

5. Alkanlk nce anlamaya al sonra anlalmaya

Bu ilke insanlar arasndaki etkili iletiimin anahtardr. letiim hayatndaki en byk beceridir. Ak yreklilik ve gven salayan bir karakter zerine, empatik dinleme becerisini yerletirmelisiniz. ncelikle anlamaya al ilkesi ok esasl bir paradigma deiimini gerektirir.
nsan Kaynaklar

5. Alkanlk nce anlamaya al sonra anlalmaya

Empatik dinleme, karsndakinin yerine koyarak dinlemesidir. Empatik dinlemek kast, anlama niyetiyle dinlemektir. Empatik dinlemekten bakasnn deer yarglarn kavramaktr. Empatik dinlemede karmzdaki kiiyle ayn fikirde olmamamz gerekmez.

nsan Kaynaklar

5. Alkanlk nce anlamaya al sonra anlalmaya

1. 2. 3. 4.

Empatik dinlemenin drt evresi: erii taklit etmek erii baka ekilde ifade etmek Duyguyu yanstmak Karmzdakini gerekten anlamaya almak.

nsan Kaynaklar

6. Alkanlk Sinerji yarat

Daha iyi sonular elde etmek amacyla tm takm yelerinin katlmn ve farkl grlere deer vermeyi salar.

nsan Kaynaklar

6. Alkanlk Sinerji yarat

Sinerji bir btnn paralarn, toplamndan daha byk olmas demektir. Btn doa sinerjiktir. Sinerjiyle iletiim kurduumuz zaman zihninizi ve yreinizi yeni olanaklara ve yeni seeneklere am olursunuz.

nsan Kaynaklar

6. Alkanlk Sinerji yarat

nsanlar gerek sinerjiyi yaadktan sonra bir daha eskisi gibi olamazlar. Sinerji heyecan verir. Kiiler arasndaki sinerjinin anahtar iimizdeki sinerjinin zn ilk 3 alkanlk oluturur.

nsan Kaynaklar

6. Alkanlk Sinerji yarat

Farkllklara deer vermek, sinerjinin zdr. nsanlarn arasndaki zihinsel, ruhsal ve psikolojik farkllklara deer vermenin anahtarnda herkesin dnyay, olduu gibi grd kavramdr.

nsan Kaynaklar

6. Alkanlk Sinerji yarat

Karlkl baml bir durumda sinerji, geliim ve deiime kar alan negatif kuvvetlerle savarken zeklikle gldr. Mevcut bir performans veya varolu dzeyi; yukarya doru hareketi tevik eden itici kuvvetlerle, bunu anlamaya alan engelliyici kuvvetlerin arasndaki bir denge durumudur.
nsan Kaynaklar

tici kuvvetler
Pozitif Akll Mantkl Bilinli Ekonomik

nsan Kaynaklar

Engelliyici kuvvetler
Negatif Duygusal Mantksz Bilinalt Toplumsal/psikolojik

nsan Kaynaklar

7. Alkanlk Baltay bile(Dengeli bir biimde kendini yenileme ilkeleri)

Hayatn her alannda srekli gelimeye ve yenilenmeyi destekler.

nsan Kaynaklar

7. Alkanlk Baltay bile(Dengeli bir biimde kendini yenileme ilkeleri)

Kiisel retim yeteneidir. Bu alkanlk, en dengeli varlmz kendimizi korumak ve gelitirmektir. Doamzn 4 boyutunu fiziksel, zihinsel, ruhsal, toplumsal/duygusal yenilemektir.

nsan Kaynaklar

7. Alkanlk Baltay bile(Dengeli bir biimde kendini yenileme ilkeleri)

Baltay bilemek bu drt ynlendirmenin hepsi birden ifade etmek demektir. Doamzn 4 boyutunu da akllca ve akll bir biimde srarla kullanmamz anlamna gelir. Bunu yapmak iin proaktif olmak gerekir. Baltay bilemek iin zaman ayrmak kesinlikle 2. kadran etkinliidir.
nsan Kaynaklar

Fiziksel Boyut
Fiziksel beklentilerimizin etkili bir biimde bakmyla ilgilenir.

nsan Kaynaklar

Ruhsal boyut
Ruhsal boyutu yenilemek yaammzda liderlii salar. Bu boyut sizin znz, merkeziniz, kendi deer sisteminize olan ballnzdr. Size ilham veren ykselten, sizi tm insanln kalc gereklerine balayan kaynaklarndan yararlanr.

nsan Kaynaklar

Zihinsel boyut
Zihinsel gelimemizle alma disiplinimizin byk bir blmn resmi eitim sistemi salar.

nsan Kaynaklar

Toplumsal/duygusal boyut
4. 5. ve 6. alkanlklar kullanmaya balamamz bu boyutu gelitirmemizi salar. Ne kadar proaktif olursanz, kiisel liderlii ve yneticilii yaammzda o kadar etkili bir biimde baarrsnz.

nsan Kaynaklar