This document provides a summary of the Creative Commons license for a work by ISKCON Media Vedic Library. The license allows sharing and copying of the work for non-commercial purposes as long as the author is attributed and the work is not altered or used commercially. It also provides the website for more free ebooks, mp3s, and photos from ISKCON Media.
This document provides a summary of the Creative Commons license for a work by ISKCON Media Vedic Library. The license allows sharing and copying of the work for non-commercial purposes as long as the author is attributed and the work is not altered or used commercially. It also provides the website for more free ebooks, mp3s, and photos from ISKCON Media.
This document provides a summary of the Creative Commons license for a work by ISKCON Media Vedic Library. The license allows sharing and copying of the work for non-commercial purposes as long as the author is attributed and the work is not altered or used commercially. It also provides the website for more free ebooks, mp3s, and photos from ISKCON Media.
Attribution-Noncommercial-No Derivative Works 3.0 Unported You are free: to Share to copy, distribute and transmit the work Under the following conditions: Attribution. You must attribute the work in the manner specied by the author or licensor (but not in any way that suggests that they endorse you or your use of the work). Noncommercial. You may not use this work for commercial purposes. No Derivative Works. You may not alter, transform, or build upon this work. http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/ For more free ebooks, mp3s, or photos visit: www.iskconmedia.com Sr Krsna Caifanya Carifa Maha-Kavya !hc Charactcr o[ Sr Krsna Catanya Mahaprabhu
FIRST PRAKRAMA
Firsf Sarga sanlscpa-gauia-lla-vivaianam A Summaiy ol Si Gauianga's Mission sa jayat vsuddha-vhramah / hanahabhah hamaIayatchanah vara-janu-vIamb-sa-bhujo / bahudha bhaht-rasabhnartahah 1 san - Hc, jayat - may Hc bc vicioiious, vsuna-vhraman - wlo las immaculaic and immcnsc poicncy, hanaha-abnan - goldcn lusici, hamaIa - loius, ayata - spicad, ihanan - glancc, vara-janu - bcauiilul lnccs, vIamb - cxicnd, sat-bnujan - six aims, banuna - manilold, bnaht-rasa - dcvoiional mcllows, abnnartahan - cnclaniing dancci. May my Lord be ever vicforious, whose pofencies are immense and immacuIafe, whose Iusfer is gIiffering goIden, whose eyes are as wide-spread as fhe pefaIs of fhe Iofus, whose beaufifuI arms exfend down fo His exceIIenf knees, and who munificenfIy disfribufes fhe myriad meIIows of devofion whiIe deIighffuIIy dancing. sa jagannatha-suto jagat-patr / jagad-adr jagad-art-ha vbhuh haI-pata haI-bhara-haraho / 'jan sacya nja-bhahtm udvahan 2 sa - Hc, jagannatna-sutan - son ol Jagannaila Misia, jagat-patn - pioiccioi ol ilc cosmos, jagat-an - oiigin ol ilc cosmos, jagat-art-na - wlo dcsiioys ilc ills ol ilc cosmos, vbnun - all-pcivading and scll coniiollcd, haI-pata - pioiccioi ol ilc agc ol Kali, haI-bnara-narahan - ialci ol ilc buidcn ol ilc agc ol quaiicl, ajan - ialcs biiil, sacyam - in ilc womb ol Sac Dcv, nja - own, bnahtm - dcvoiion, uvanan - bcais. If is fhaf very son of ]agannafha who is fhe creafor and profecfor of fhe universes, and fhe desfroyer of fhe universaI miseries. Being fuIIy sense-confroIIed and aII- pervading, He is abIe fo give mankind profecfion in fhe age of KaIi. Taking birfh in fhe womb of Srmaf Sac Dev, He fakes away fhe burden of fhis age, and brings fhe process of pure devofion fo HimseIf. sa navadvpa-vatu bhumu / dvja-varyar abhnandto harh nja-ptuh suhha-do ghc suhha / nvasan vcda-ad-anga-sahtam 3 san - Hc, navavipa-vatiu - compiising Navadvpa, bnumu - in ilc lands, vja- varyan - wiil ilc bcsi ol ilc iwicc-boin, abnnantan - applaudcd, narn - ialci away ol inauspiciousncss, nja-ptun - ol His own lailci, suhna-an - givci ol lappincss, gnc - in ilc lomc, suhnam - lappily, giaciously, nvasan - dwclling, vca-at-anga - six bianclcs ol ilc Vcda, santam - sciipiuic. AppIauded by fhe besf of fhe brahmana communify wifhin fhose Iands comprising Navadvpa, Sr Hari dweIf happiIy in fhe home of his fafher, giving him greaf happiness. He fhen sfudied fhe scripfures embracing fhe six branches of fhe Vedas. npapatha guror ghc vasan / parcaryabhratah suc-vratah sa ca vsvambhara-sanjnaho harr / yuga-dharmacaranaya dharmnam + har-hrtanam adsat smaran / purusarthaya harcr at-pryam sa gayasu ptr-hryam caran / har-padanhta-bhumsu svayam 5 npapatna - Hc siudicd, guron - ol ilc spiiiiual picccpioi, gnc - in ilc lomc, vasan - siaying, parcarya - scivicc, abnratan - aiiaclcd, suc-vratan - dcvoicd io clcanlincss, san - Hc, ca - and, vsvambnara-sanjnahan - lnown as Visvamblaia, narn - wlo ialcs away inauspiciousncss, yuga-narma - picsciibcd duiy loi ilc agc, acaranaya - io sci cxamplc, narmnam - loi godly mcn, nar-hirtanam - ilc claniing ol Haii's namcs, asat - insiiucicd, smaran - icmcmbciing, purua-artnaya - loi ilc salc ol ilc living cniiiics, narcn - ol Haii, at-pryam - vciy dcai, san - Hc, gayasu - in ilc lands compiising Gaya, pt-hryam - ilc lasi iiics ol His lailci, caran - pciloiming, nar-paa-anhta - mailcd wiil ilc looipiini ol Haii, bnumu - in ilc lands, svayam - in pcison. When He sfayed af fhe home of His guru, He wouId show an affachmenf fo service and devofion fo cIeanIiness. Considering fhe uIfimafe needs of men as sprifuaI, Visvambhara Sr Hari, procIaimed fhe fhing mosf dear fo His hearf, Sr Hari-nama, as fhe process of spirifuaI enIighfenmenf for fhe age. In Gaya, where fhe sfone is marked wifh fhe foofprinf of Sr Hari, He HimseIf performed fhe Iasf rifes for His fafher. nja-sasmt-matra-sampadah / puIaha-prcma-jado babhuva ha sa tada njam cva mandra / samagadasarraya gra 6 nja-sasmrt - His own icmcmbianccas Si Si Radla-Kisna, matra-sampaan - only cnjoymcni, puIaha - laiis sianding cicci, prcma - lovc ol God, jaan - inscnsiiivc, babnuva - Hc bccamc, na - indccd, san - Hc, taa - ilcn, njam - own, cva - cciiainly, manram - lomc, samagaa - Hc wcni, asariraya - liom onc wiiloui a gioss body, gra - by a mcssagc. Thence onwards, His soIe enjoymenf Iay in fhe remembrance of His confidenfiaI idenfify and indifferenf fo fhe exfernaI worId, His hairs fhriIIed in jubiIafion. However direcfed by a message spoken from fhe sky, He fhen refurned from Gaya fo His famiIy home. bhahta-varga-muhha-vcttah prabhuh / prcma-paha-parpurna- vgrahah har-hrtana-sat-hatha-suhham / mumudc danava-sha-mardanah 7 bnahta-varga - sociciy ol dcvoiccs, muhna - clicls, vcttan - suiioundcd, prabnun - ilc Masici, prcma-paha - maiuiiiy ol lovc, parpurna - complcicly lull, vgranan - loim, nar-hirtana - dcciipiions ol Haii, sat-hatna - puic iopics, suhnam - lappincss, mumuc - Hc cnjoycd, anava-sna-maranan - ilc ciuslci ol ilc lions among ilc dcmons. There fhe Masfer showed fhe mafure sfage of pure Iove for Krsna. Surrounded by fhe chiefs of fhe communify of devofees, deIighfing in Hari-krfana and Krsna-kafha, He crushed fhe Iions amongsf fhe demons. athasya hrt sravanamta satam / udara-hrtch srutbhh ppasubhh vgahtu sr-yuta-sat-hatha subham / uvaha harasru-vIoIa-Iocanah 8 atna - ilcicalici, asya - ol Him, hirtm - lamc, sravana-amtam - ncciai ol lcaiing, satam - ol good mcn, uara-hirtcn - on accouni ol His widc-spicad lamc, srutbnn - by ilc cais, ppasubnn - iliisiy, vgantum - io bailc, sri-yuta - connccicd wiil ilc goddcss Lalsm, sat-hatnam - ialcs ol ilc Absoluic Loid, subnam - auspicious, uvana - Hc picscnicd, nara - plcasuic, asru - icais, vIoIa-Iocanan - cycs iolling. Murari Gupfa, an associafe of fhe goIden Iord, presenfed fhis pure and auspicious hisfory for fhe sake of fhe sainfs who forever hanker fo drink fhrough fheir fhirsfy ears gIorious necfar abouf fhe Lord of wide-spread fame. Since His hearf was enIivened by fhis chance for Gaura-kafha, Murari's eyes roIIed fo and fro and he shed fears of joy. bhahtah srvasa-nama dvja-huIa-hamaIa-proIIasac-ctra-bhanu praheda sr-murari fvam iha vada hareh sr-carifra navnam tasyajnam ahaIayya prahata-hara-putas ta namashtya bhuyah srmac-caifanya-murfeh kaIi-kaIua-hara krfim aha svaya sah 9 bnahtan - dcvoicc, srivasa-nama - ol ilc namc Sivasa, vja-huIa - communiiy ol bialmanas, hamaIa - loius, proIIasat - biiglily slining, ctra-bnanu - wondcilul sun, prana - Hc said, am - ilis, sri-murarm - Si Muiaii Gupia, tvam - you, na - now, vaa - do icll, narcn - ol Si Haii, sri-cartram - splcndid claiacici, navinam - uniquc, tasya - lis, ajnam - oidci, ahaIayya - suiicndciing, prahata-hara-putan - wiil loldcd lands, tam - lim, namashtya - bowing down, bnuyan - again and again, srimat-catanya-murtcn - ol Si Kisna Caiianya's loim, haI-haIua - ilc lilily qualiiics ol ilc agc ol quaiicl, naram - ialcs away, hirtm - lamc, ana - Hc said, svayam - sponiancously, san - Hc. Bhakfa Srvasa was Iike fhe effuIgenf sun bringing info bIoom fhe Iofus hearfs of fhe fwice-born. He insfrucfed Murari Gupfa, "Now fhe fime has come. You musf narrafe fhe unique and ever-fresh hisfory of Sr Hari." Wifh foIded hands, Sr Murari surrendered fo his order, bowing repeafedIy af Sr Srvasa's feef. Then aIso fo fuIfiII his own hearf's desire, Murari described fhe gIory of Sr Caifanya's person, which dispeIIs fhe depraved quaIifies of KaIi. atha sa cntayam asa / vadya-sunur murarhah hatha vahyam bahv-artha / catanyasya hatha subham 10 yad vahtu nava sahnot / vacaspatr ap svayam tathap vanavadcsa / hartu yuhta matr mama 11 atna - ilcn, san - lc, cntayamasa - lc ilougli, vaya-sunun - son ol an Ayuivcdic plysician, murarhan - Muiaii Gupia, hatnam - low, vahyam - slall I iclaic, banu-artnam - wiil mucl mcaning, catanyasya - ol Caiianya, hatnam - ialc, subnam - auspicious, yat - wlai, vahtum - io spcal, na - noi, cva - suicly, sahnot - ablc, vacaspat - llaspaii, ap - cvcn, svayam - limscll, tatnap - siill, vanava- acsam - oidci ol ilc vaisnava, hartum - io do, yuhtam - connccicd, matn - mind, mama - my. Murari, fhe son of a physician, fhen deIiberafed, "How can one so IowIy as I reIafe fhe faIe of Sr Caifanya, which is so auspicious and fiIIed wifh significance, when even Brhaspafi himseIf, fhe masfer of eIoquence, sureIy couId nof do so: SfiII, I am dufy- bound fo serve fhe vaisnava's order. nrmaIa bhat satata / hna-smarana-sampada vanavajna h phaIa-da / bhavyat na canyatha 12 nrmaIa - spoilcss, bnat - slincs, satatam - cicinally, hna-smarana-sampaa - ilc opulcncc dciivcd liom icmcmbiancc ol Kisna, vanava-ajna - ilc oidci ol ilc vaisnava, n - cciiainly, pnaIa-a - givcs liuii, bnavyat - ii will bc, na - noi, ca - and, anyatna - anoilci way. "The opuIence shining from Sr Krsna's remembrance is my perpefuaI and spofIess iIIuminafion. CerfainIy fhe vaisnava's order and no ofher means can be fruiffuI." ty uhtva vahtum arcbhc / bhagavad-bhaht-bhtam hatha dharmartha-hamaya / mohaya vsnu-bhahtayc 13 t - ilus, uhtva - saying, vahtum - io spcal, arcbnc - lc bcgan, bnagavat-bnaht- bntam - wlicl is nouiislcd by dcvoiion io ilc Supicmc Loid, hatnam - ialc, narma-artna-hamaya - loi icligiosiiy, cconomic dcvclopmcni and scnsc giaiilicaiion, mohaya - loi libciaiion, vsnu-bnahtayc - loi dcvoiion io Loid Visnu. So saying, He began fo narrafe His hisfory, which is nurfured by devofion fo fhe Supreme Lord, which increases fhe benefifs of reIigiosify, economic deveIopmenf, sense pIeasure, Iiberafion, and uIfimafeIy awards devofion fo Sr Visnu. namam catanyam aja puratanam / caturbhuja sanhha-gadabja- cahrnam srvatsa-Iahmanhta-vahasa har / sad-bhaIa-saIagna-man suvasasam 1+ namam - I ollci my obcisanccs, catanyam - io Si Caiianya, ajam - unboin, puratanam - piimcval, catu-bnujam - wiil loui aims, sanhna - concl, gaa - club, abja - loius, cahrnam - wlo bcais ilc Sudaisana disc, sri-vatsa-Iahsma - sign ol ilc icsidcncc ol Si Lalsm, anhta - mailcd, vahasa - clcsi, narm - Loid Haii, sat- bnaIa - puic biow, saIagna - dccoiaicd, manm - pcail, suvasasam - dicsscd in linc cloil. I offer obeisances unfo Sr Caifanya. He is fhe very same unborn primevaI Lord Hari, who bears in His four hands fhe conch, cIub, Iofus and disc, whose chesf is marked wifh Srvafsa. His pure brow is adorned by a pearI, and he is cIad in fine raimenf. vadam hancd bhagavat-hatha sata / haraya hncd shhaIana yathabhavct tadatra sasodhaytu mahattamah / pramanam cvatra paropaharnah 15 vaam - I spcal, hanct - somcwlai, bnagavat-hatnam - lisioiy ol ilc Supicmc Loid, satam - ol ilc sainis, naraya - loi ilc plcasuic, hnct - somciimcs, shnaIanam - lauliy giammaiical aiiangcmcni, yatna - as, bnavct - ii may bc, taa - ilcn, atra - lcic, sasonaytum - io icndci lully puic, manattaman - gicai souls, pramanam - auiloiiiy, cva - suicly, atra - lcic, para-upaharnan - pciloimcis ol ilc supicmc wcllaic aciiviiy. For fhe pIeasure of fhe sainfs, I shaII speak some narrafions of fhe Lord's pasfimes. Therein some grammaficaI errors may occur. Af such fimes may fhe greaf souIs engaged in fhe uIfimafe weIfare acfivify bIess me and render my work pure, for if is on fheir aufhorify fhaf I wrife. navadvpa t hhyatc / hctrc parama-vanavc brahmanah sadhavah santah / vanavah sat-huIodbhavah 16 navavipc - in Navadvpa Dlama, t - ilus, hnyatc - lamcd, hctrc - in ilc land, parama-vanavc - ilc supicmc loly placc loi vaisnavas, branmanan - ilosc wlo undcisiand spiiii, sanavan - sainis, santan - pcacclul pcisons, vanavan - dcvoiccs ol Loid Vinu, sat-huIa-ubnavan - ilosc boin ol puic lincagc. In fhe supreme hoIy pIace for vaisnavas renowned as Sr Navadvpa, fhere dweIf seIf-confroIIed and sainfIy vaisnava-brahmanas born of pure Iineage. mahantah harma-npunah / sarvc sastrartha-paragah anyc ca sant bahuso / bhah-sudra-vang-janah 17 manantan - gicai souls, harma-npunan - cxpcii in ilcii woil, sarvc - all, sastra- artna-paragan - convcisani in all ilc sciipiuics, anyc - oilcis, ca - and, sant - ilcic aic, banusan - many, bnah - plysicians, sura - cialismcn, vanh - mciclanis, janan - pcoplc
They were aII greaf souIs, experf in fheir work and conversanf in fhe concIusions of fhe sasfras. Many ofhers, such as physicians, craffsmen, and merchanfs aIso Iived fhere. svacara-nratah suddhah / sarvc vdyopajvnah tatra dcva-vratah sarvc / vahuntha-bhavanopamc 18 sva-acara-nratan - aiiaclcd io ilcii own picsciibcd duiics, sunan - puic, sarvc - all, vya-upajivnan - living oll ilcii loic, tatra - ilcic, cva-vratan - dcvoicd io ilc Loid, sarvc - all, vahuntna-bnavana - ilc abodc ol Vailunila, i.c. wiiloui anxiciy, upamc - lilc. AII of fhem were affached fo foIIowing fhe dufies prescribed in fhe scripfures according fo fheir nafure, and fhus fhey remained in a purified sfafe by simpIy gaining fheir bodiIy mainfenance fhrough fheir respecfive kinds of knowIedge. They devofed fheir work fo fhe Lord, and for fhis reason Navadvpa appeared Iike Vaikunfha, fhe abode of fhe Lord, where anxiefy is unknown. srvaso yatra rcjc har-pada-hamaIa-proIIasan-matta-bhngah premardroffunga-bahuh parama-rasa-madair gayafsa sadofkah gopnatho dvjagryah sravana-patha-gatc namn hnasya matto ify uccai raufi bhuyo Iaya-faraIa-karo nfyafi smafiveIam 19 srivasan - Sivasa laluia, yatra - wlcic, rcjc - slonc, nar-paa - ilc lcci ol ilc Loid, hamaIa - loius, proIIasat - biillianily slining, matta - inioxicaicd, bnngan - bcc, prcma - lovc, arra - mclicd, uttunga-banun - aims spicad ligl, parama - iiansccndcnial, rasa - cmoiions, maa - wiil divinc madncss, gayat - lc sings, isam - ol ilc Loid, saa - always, uthan - inicnscly longing, gopi-natnan - Gopnaila _caiya, vja-agryan - ilc bcsi ol ilc iwicc-boin, sravana - lcaiing, patna-gatc - ialcn io ilc way, namn - in ilc namc, ilc Haic Kisna malamaniia, hnasya - ol Kisna, mattan - inioxicaicd, t - ilus, uccan - loudly, raut - lc ciys, bnuyan - again, Iaya - song, dancc and insiiumcnial music, taraIa - a wavc, haran - causci, ntyat - lc danccs, sma - did, atvcIam - cxcccding ilc sloics. There Srvasa shone Iike a bee infoxicafed by fhe briIIianf Iofus-Iike feef of Sr Hari. His arms were spread wide and high, and his body was wef wifh fears of prema acfuafed by franscendenfaI emofions which manifesf fhemseIves in sympfoms of divine madness. IncessanfIy he sang abouf Sr Krsna, inspired by infense Ionging for Him. Anofher advanced brahmana Gopnafha _carya, fook fo fhe pafh of hearing Sr Nama- japa. Then fuIIy infoxicafed wifh Krsna-prema, Gopnafha wouId again and again IoudIy cry ouf His names. He fhus creafed a wave of song, dance and music on which he wouId dance Iike fhe ocean fIooding ifs shores. baIodyad-bhasharabho budha-jana-hamaIodbodhanc daha-murth karunyabdhir himasor iva jana-hdayoffapa-sanfy-eka-murfih prcma-dhyanat-daho natana-vdh-haIa-sad-gunayo mahatma sr-yukfadvaifa-varyah parama-rasa-kaIacarya so vireje 20 baIa - ncwly, uyat - iising, bnashara - sun, abnan - luc, buna-jana - ilouglilul pcisons, hamaIa - loiuscs, ubonanc - in awalcning, aha-murtn - cpiiomc ol cxpciiisc, harunya-abnn - occan ol compassion, nma-ason - ol ilc cool-iaycd onc (ilc moon), va - lilc, jana-naya - lcaiis ol mcn, uttapa - buining, sant-cha- murtn - His loim solcly madc ol pcacc, prcma-nyana - conicmplaiion in lovc ol Kisna, at-ahan - vciy cxpcii, natana-vn - ilc piinciplcs ol dancing, haIa - paiis, sat-guna - good qualiiics, ayan - oiiginal, mana-atma - magnanimous, sri-yuhta - icsplcndcni, avata - Si Advaiia, varyan - clicl, parama - bcsi, rasa-haIa - plascs ol ilc mcllows ol divinc lovc, acarya - icaclci, isan - ilc Loid, vrcjc - iulcd. Sr Advaifa _carya's Iusfer resembIed fhe rays of fhe earIy rising sun. Adepf in arousing Krsna consciousness in fhe Iofus hearfs of fhoughffuI men, His compassion was as broad as fhe ocean, and His cooI moon-Iike personaIi-fy exfinguished fhe fire of Iusf in fhe hearfs of aII. He was very experf in pracficing Ioving medifafion on Sr Gaura, and possessed unparaIIeIed experfise in fhe dance of franscendence. Thaf magnanimous and respIendenf Advaifa ruIed as fhe chief of fhe communify of devofees, and by His exampIe He faughf fhem fhe science of reaIizing fhe uIfimafe rasa. yatra sarva-gunavan at-rcjc / candra-schhara-guru-dvja-rajah hna-nama-htanga-ruhah sa / prashhaIan nayana-varbhr ardrah 21 yatra - wlcic, sarva - all, gunavan - viiiuous pcison, at-rcjc - slonc abovc all, canra-schnara - Si Candia Scllaia _caiya, guru-vja-rajan - ling ol ilc bialmana spiiiiual masicis, hna-nama - ilc namc ol Kisna, hta - aiiiacicd, anga- runan - laiis, san - lc, prashnaIan - siumbling, nayana-varbn - by icais, arran - wci. In fhaf abode of Navadvpa where Sr Candra Sekhara _carya, sovereign of fhe guru-brahmanas and fhe abode of aII virfue, shone in franscendence, hairs erecf, fhriIIed by Krsna's names, and soaked by fears fIooding from his eyes as he reeIed under fhe impacf of Sr Nama... yatra ntyat munau har-dasc / dasa-vatsaIataya jagad-sah hhc-carah sura-ganah sa-mahcsar / Iasyam asu parpasyat htah 22 yatra - wlcic, ntyat - danccs, munau - sagc, nar-asc - namcd Si Haiidasa, asa- vatsaIataya - oui ol paicnial allcciion loi lis scivani, jagat-isan - Loid ol ilc univcisc, hnc-caran - by ilosc wlo iiavcl in spacc, sura-ganan - wiil ilc losis ol dcmigods, sa-mana-isan - wiil ilc gicai coniiollcis, Iasyam - dancc, asu - swilily, parpasyat - pciccivcd in lull, ntan - jubilani. ...where fhe Lord of fhe universe danced ouf of pafernaI affecfion for fhe sage Haridasa, who rejoiced fogefher wifh fhe siddhas, demigods and principaI confroIIers of fhe universe, as he minufeIy observed fhaf dance... yatra vnu-pada-sambhava sard / vcgavaty attara harunardra sparddhaya rav-suta-sarayuna / ya dadhara hanahojjvaIa harm 23 yatra - wlcic, vnu-paa-sambnava - boin ol ilc looi ol Vamana-dcva, sart - iivci, vcgavati - swili-llowing, attara - giandcui, haruna - oui ol compassion, arra - mclicd, sparnaya - oui ol iivaliy, rav-suta-sarayunam - ol ilc Yamuna and Saiayu iivcis, yan - wlo, anara - slc lcld, hanaha - goldcn, ujjvaIam - biilliani, narm - Si Haii. ...where, broughf forfh from fhe foof of Vamana-deva, fhe swiffIy-fIowing river Ganga gIides in grandeur. Her ice is meIfed by compassion for aII condifioned souIs, and ouf of rivaIry wifh fhe Yamuna river, who once embraced Sr Krsna, and fhe Sarayu, who embraced Sr Rama Candra, she af Iasf embraces Sr Hari in His briIIianf goIden form af Navadvipa. jagannathas tasmn dvja-huIa-payodhndu-sadso 'bhavad vedacaryah sakaIa-guna-yukfo guru-samah sa hnanghr-dhyana-prabaIatara-yogcna manasa visuddha-premardro nava-sasi-kaIevasu vavdhe 2+ jagat-natnan - Jagannaila Misia, tasmn - ilcic, vja-huIa - communiiy ol bialmanas, payon - occan, nu - moon, sa-san - lilc, abnavat - bccamc, vca- acaryan - icaclci ol ilc Vcdas, sahaIa - all, guna - good qualiiics, yuhtan - cmbucd, guru-saman - lilc a viiiuous spiiiiual masici, san - Hc, hna-angnr - ilc lcci ol Si Kisna, nyana - mcdiiaiion, prabaIatara - vciy powcilul, yogcna - by joining, manasa - wiil His mind, vsuna - cxiicmcly puic, prcma-arran - lcaii solicncd oui ol lovc, nava-sas - ncw moon, haIa - plascs, va - lilc, asu - soon, vavnc - piospcicd. There, ]agannafha Misra came fo reside. He appeared Iike fhe moon shining on an ocean of pure brahmana dynasfies. He was an equipoised guru, a feacher of fhe Vedas, and was endowed wifh aII godIy affribufes. His mind was absorbed in profound medifafion on Sr Krsna's feef. His spofIess hearf meIfed ouf of Iove for Him, and soon day by day ]agannafha began fo prosper appearing Iike fhe moon in ifs waxing forfnighf. Tlus cnds ilc Iiisi Saiga cniiilcd "A Summaiy ol Si Gauianga's Mission," in ilc Iiisi Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
Second Sarga si-naiadanuiapa Tlc Lamcniaiion ol Si Naiada atha tasya gurus cahrc / sarva-sastrartha-vcdnah padavm t tattva-jnah / srman-msra-purandarah 1 atna - now, tasya - ol Jagannaila Misia, gurun - icaclci, cahrc - madc, sarva- sastra-artna-vcnan - ol onc wlo lnows ilc puiposc ol all ilc sciipiuics, paavim - iiilc, t - ilus, tattva-jnan - onc wlo lnows ilc iiuil, srimat-msra-puranaran - Simai Misia Puiandaia. Now, fhaf ]agannafha was once awarded by his guru fhe fifIe of a professor of fhe AbsoIufe Trufh, "Srman Misra Purandara," because of his under-sfanding of fhe essenfiaI feaching of aII Vedic Iiferafure. tam chada sat-huIna / pandta dharmna vara srman nIambaro nama / cahravart mahamanah 2 samahuyad adat hanyam / sac sa huIa-htsadah ta prapya so 'p vavdhc / sacm va purandarah 3 tam - lim, chaa - oncc, sat-huIinam - ol a noblc lamily, pantam - lcaincd sclolai, narmnam - ol good mcn, varam - ilc bcsi, sriman niIambaran nama cahravarti - ol ilc namc Si Nlambaia Caliavaiii, samanuyat - callcd loi, aat - gavc, hanyam - dauglici, sacim - Sac, sa - lc, huIa-ht-saan - wlo piomoics lis lamily's inicicsis, tam - slc, prapya - gciiing, san - lc, ap - and, vavnc - piospcicd, sacim - Sac, va - lilc, puranaran - India. One day, fhe greaf souI Srman NIambara Cakravarf, who was experf in promofing fhe besf inferesfs of his famiIy, caIIed for fhaf Iearned and virfuous brahmana and offered him his daughfer Sac in marriage. Accepfing her, ]agannafha prospered Iike Indra in fhe company of his own wife, Sac. tato ghc nvasatas / tasya dharmo vyavardhata atthyah santhah saucar / ntya-hamya-hrya-phaIah + tatan - ilcn, gnc - in ilc lomc, nvasata - dwclling, tasya - lis, narman - occupaiional duiy, vyavarnata - piospcicd, attnyan - wiil gucsis, santhan - by ccicmonics io iclicvc onc ol ilc icsulis ol impious aciiviiics, saucan - by acis ol clcanlincss, ntya-hamya-hrya - dcsiiablc daily aciion, pnaIan - wiil bcncliis. Thereaffer as he dweIf in his home, ]agannafha fhrived in his occupafionaI dufies. These consisfed of receiving guesfs and performing ceremonies fo reIieve fhem of fhe resuIfs of pasf impious deeds, from defiIemenf caused by fhe deafh of a reIafive. He aIso assisfed fhem in achieving fhe resuIfs of fheir daiIy pious acfivifies. tatra haIcna hyata / tasyastau hanyahah subhah babhuvuh hramaso davat / tah pancatva gatah sac 5 tatra - ilcn, haIcna - by iimc, hyata - alici considciablc, tasya - liom lim, astau - cigli, hanyahan - dauglicis, subnan - bcauiilul, babnuvun - ilcy wcic, hramasan - onc alici ilc oilci, avat - by ilc will ol ilc Loid, tan - ilcy, pancatvam - dcail, gatan - wcni, saci - Simai Sac Dcv. As fime passed, Sac Dev bore eighf beaufifuI daughfers. Buf by fhe design of Providence one affer anofher fhey died. vatsaIya-duhhha-taptcna / jagama manasa harm putrartha sarana srman / pt-yajna cahara sah 6 vatsaIya-unhna - paicnial giicl, taptcna - bccausc ol sullciing, jagama - lc wcni, manasa - wiil lis mind, narm - io Loid Haii, putra-artnam - loi ilc puiposc ol a son, saranam - slclici, sriman - Jagannaila Misia, pt-yajnam - saciilicc loi lis loiclailcis, cahara - pciloimcd, san - lc. Burning wifh pafernaI sorrow, Sac fook sheIfer of Lord Hari wifhin her hearf, and ]agannafha performed a sacrifice for his ancesfors wifh fhe purpose of begeffing a son. haIcna hyata Icbhc / putra sura-sutopamam mudam apa jagannatho / ndh prapya yatha 'dhanah 7 haIcna hyata - alici somc iimc, Icbnc - lc goi, putram - son, sura-suta-upamam - lilc ilc son ol a god, muam - bliss, apa - lc goi, jagannatnan - Jagannaila Misia, nnm - iicasuic, prapya - gciiing, yatna - as, ananan - a man wiiloui wcalil. Affer some fime had passed, He indeed received a son who veriIy appeared Iike fhe son of a god. ]agannnafha became very gIad, Iike a penniIess man who finds a vaIuabIe freasure. nama tasya pta cahrc / srmato vsvarupahah pathata tcna haIcna / svaIpcnava mahatmana 8 vcdas ca nyaya-sastra ca / jnatah sad-yoga uttamah sa sarva-jnah sudhh santah / sarvcam upaharahah 9 nama - namc, tasya - His, pta - lailci, cahrc - gavc, srimatan vsva-rupahan - Siman Visvaiupa, patnata - by siudy, tcna - by ilai, haIcna - in iimc, su-aIpcna - by a vciy liiilc, cva - indccd, manatmana - by ilai gicai soul, vcan - ilc Vcdas, ca - and, nyaya-sastram - sciipiuic ol logic, ca - and, jnatan - lnown, sat-yoga - conncciion wiil ilc Absoluic Tiuil, uttaman - iiansccndcnial, san - lc, sarva-jnan - all-lnowing, sunin - vciy ilouglilul, santan - pcacclul, sarvcam - ol all pcoplc, upaharahan - pciloimci ol wcllaic aciiviiics. His fafher named fhe boy Srman Visvarupa. Thaf greaf-hearfed chiId was aIways Iinked in medifafion on fhe Supreme Lord. Affer sfudying onIy a shorf fime, He masfered fhe Vedas and fhe Nyaya-sasfra. He was aII-knowing, very fhoughffuI, and sfrived fo benefif everyone. harcr dhyana-paro ntya / vayc naharon manah srmad-bhagavata-rasasvada-matto nrantaram 10 narcn - ol Haii, nyana-paran - absoibcd in conicmplaiion, ntyam - always, vayc - in scnsc plcasuic, na - noi, aharot manan - did pui lis mind, srimat-bnagavata - Simad llagavaiam, rasa - mcllows, asvaa - io iclisl, mattan - dcliglicd, nrantaram - wiiloui iniciiupiion. Visvarupa was aIways absorbed in confempIafing Sr Hari wifhin His hearf. His mind never sfrayed fowards sense-objecfs, buf he found incessanf deIighf in reIishing fhe meIIows of Srmad-Bhagavafam. tasyanujo jagad-yonr / ajo jajnc svaya prabhuh ndranujo yathopcndrah / hasyapad adtch sutah 11 iasya - lis; anu-jal - youngci bioilci; jagai-yoni - ilc womb ol ilc univcisc; ajal - unboin; jajnc - boin; svayam - Himscll; piablul - Loid; india-anujal - youngci bioilci ol Loid India; yaila - as; upcndia - Si Vamana-dcva, ilc dwail avaiaia; lasyapai - liom Kasyapa Muni; adiicl - ol Adii; suial - ilc son. AIfhough He is fhe unborn Supreme Lord and origin of aII worIds, sfiII Sr Hari fook birfh as fhe younger brofher of Visvarupa, jusf as Vamana-deva was born as fhe son of Adif and Kasyapa Muni, and fhus appeared fo be fhe younger brofher of Indra. har-sanhrtana-para / htva tr-jagat svayam utva hctra-pravarc / puruottama-sanjnahc 12 nar-sanhirtana - claniing ol ilc namcs ol Haii, param - absoibcd, htva - madc, tr-jagatim - ilc ilicc woilds, svayam - sponiancously, utva - livcd, hctra-pravarc - in ilc bcsi ol loly placcs, purua-uttama-sanjnahc - lnown as Si Puiusoiiama Ksciia (Jagannaila Puii). And by His own sweef wiII fhaf Lord immersed fhe fhree worIds in hari-nama- sankrfana, whiIe residing in fhe besf of hoIy pIaces known as Purusoffama Ksefra. htva bhaht harau sha / haraytva janasya sah sr-vndavana-madhuryam / asvadyasvadayan janan 13 htva - madc, bnaht - dcvoiion, narau - io Haii, sham - insiiuciion, haraytva - gcnciaicd, janasya - ol ilc pcoplc, san - Hc, sri-vnavana-manuryam - ilc swccincss ol Vindavana, asvaya - iclislablc, asvaayan - causcd io iclisl, janan - ilc pcoplc. He faughf men Hari-bhakfi and inspired fhem fo feach if fo ofhers. He fasfed fhe reIishabIe sweefness of Sr Vrndavana and made aII fhe humanify fasfe if aIso. taraytva jagat htsna / vahuntha-sthah prasadhtah jagama nIaya hto / njam cva maharddhmat 1+ taraytva - laving biougli bcyond, jagat - ilc univcisc, htsnam - cniiic, vahuntna-stnan - by ilc icsidcnis ol ilc spiiiiual woild, prasantan - assisicd, jagama - Hc wcni, nIayam - abodc, ntan - joyous, njam - own, cva - cciiainly, mana-nmat - vciy llouiisling. Assisfed by fhe residenfs of Vaikunfha, He Ied aII Iiving beings of fhe cosmos across fhe hurdIe of birfh and deafh, and fhen joyousIy refurned fo His own abode, where His infernaI pofency fIourishes in wonderfuI ways. ctac chrutvadbhuta praha / brahmacar jtcndryah sr-Catanya-hatha-mattah / sr-damodara-pandtah 15 ctat - ilis, srutva - lcaiing, abnutam - wondcilul, prana - said, branmacari - cclibaic, jta-nryan - scnsc coniiollcd, sri-catanya-hatna-mattan - dcliglicd by ilc naiiaiions ol Si Caiianya, sri-amoara-pantan - Sii Damodaia Paniia. There was a sense-confroIIed brahmacar of fhe name Sr Damodara Panifa, whose hearf was fhriIIed by fhe fopics of Sr Caifanya. He had heard of fhis wonderfuI hisfory. hathayasva hatha dvyam / adbhuta Ioha-pavanm ya srutva mucyatc Iohah / sasarad ghora-hIbat 16 hatnayasva - icll, hatnam - sioiy, vyam - divinc, abnutam - asionisling, Ioha- pavanim - puiilici ol ilc woild, yam - wlicl, srutva - lcaiing, mucyatc - liccs, Iohan - ilc woild, sasarat - liom maiciial cxisicncc, gnora-hIbat - liom iciiiblc sins. Damodara said fo me, "Narrafe fo me fhis divine and miracuIous hisfory, for if wiII cIeanse fhe poIIufed consciousness of fhese maferiaI worIds. By hearing if, mankind can become freed from fhis repeafed cycIe of birfh and deafh which is pIagued wifh horribIe sins. sr-hna-caranambhojc / parama-prcma-sampadah ayantc sarva-Iohasya / tad vadasva harch hatham 17 sr-hna-carana-ambnojc - ai ilc loius lcci ol Si Kisna, parama-prcma - supicmc lovc, sampaan - opulcnccs, jayantc - is boin, sarva - all, Iohasya - loi ilc woild, tat - ilai, vaasva - plcasc iclaic, narcn - ol Haii, hatnam - ilc lisioiy. "Therefore pIease narrafe fhe chronicIe of Sr Hari's pasfimes by which fhe franscendenfaI opuIences of Iove for Sr Krsna-caranambhoja can awaken in fhe hearfs of aII peopIe.
hasya hctoh pthvya sa / jatah sarvcsvaro vbhuh hta hm ha tcnava / jagatam svarcna ca 18 hasya - loi wlai', ncton - icason, ptnvyam - on ilc caiil, san - Hc, jatan - boin, sarva-isvaran - ilc coniiollci ol cvciyiling, vbnun - omni-picscni, htam - donc, hm - wly, na - in ilis woild, tcna - by ilai, cva - indccd, jagatam - ol ilc woilds, isvarcna - by ilc coniiollci, ca - and. "Whaf was fhe reason fhaf fhe omnipresenf and omnipofenf PersonaIify of Godhead fook birfh on fhis earfh, and whaf did fhe universaI Lord accompIish during His manifesf presence in fhis worId: vahtum arhas bhadran / harman mangaIan ca jagata tapa-santy-artha / prcmartha sumahatmanam 19 vahtum - io spcal, arnas - you ougli, bnaran - plcasing, harman - aciviiics, mangaIan - auspicious, ca - and, jagatam - ol ilc woilds, tapa - buining, sant- artnam - loi pcacc, prcma-artnam - loi lovc ol God, su-mana-atmanam - loi ilc gicai souls
"You shouId procIaim His subIime and auspicious deeds, for by hearing fhem fhe burning anguish exisfing amongsf fhe inhabifanfs of fhese maferiaI worIds wiII be pacified, and pure Krsna-prema wiII awaken in fhe hearfs of greaf souIs." tac srutva vacana tasya / pandtasya mahatmanah uvaca vacana prto / murarh sruyatam t 20 tat - ilai, srutva - laving lcaid, vacanam - ilc woids, tasya - lis, pantasya - ol ilc sclolai, manatmanan - ol ilc magnanimous, uvaca - said, vacanam - siaicmcni, pritan - plcascd, murarn - Muiaii Gupia, sruyatam - lcai liom mc, t - ilus. Hearing fhe words of fhaf nobIe and magnanimous schoIar, Murari Gupfa feIf pIeased and answered, "Hear me. sadhu tc hathayyam / yatha sahtya dvjottama sanhcpad vstaran naIam / vahtu sahnot bhargavah 21 sanu - O viiiuous dcvoicc, tc - io you, hatnayyam - I slall dcsciibc, yatna sahtya - accoiding io my abiliiy, vja-uttama - bcsi ol bialmanas, sanhcpat - in summaiy, vstarat - ai lcngil, na - noi, aIam - cvcn, vahtum - io spcal, sahnot - lc is ablc, bnargavan - ilc dcsccndani ol lligu. "O virfuous devofee! Besf of brahmanas! SureIy I shaII reIafe fo you fhe hisfory of fhe Lord, as much as I am abIe, buf I shaII onIy give a summary, for even fhe eIoquenf Brhaspafi, descendanf of Bhrgu, wouId be unabIe fo feII every defaiI." atha narado dharmatma / varc bharata-sanjnahc vanavagryo maha-tcjah / purna-candra-sama-prabhah 22 haIasa-shharaharo / mchhaIa-vara-bhuanah ana-carma-dharo vnor / asah sarva-jana-pryah 23 sarvcam upaharaya / babhramahasa-manaIc mahat ranayan prto / har-nama-pragayatm 2+ atna - oncc, naraan - Si Naiada Muni, narma-atma - ilc sainily pcison, varc - in ilc iiaci ol land, bnarata-sanjnahc - lnown as llaiaia, vanava-agryan - clicl amongsi vaisnavas, mana-tcjan - vciy powcilul, purna-canra - lull moon, sama- prabnan - cqually cllulgcni, haIasa-shnara - ilc pcal ol Mouni Kailasla, aharan - appcaiancc, mchnaIa - bcli, vara - bcauiilul, bnuanan - dccoiaiion, ana-carma - dcci-slin, naran - dicsscd, manuran - swcci, vsnon - ol Loid Visnu, asan - cxpansion, sarva-jana-pryan - dcai io all pcoplc, sarvcam - ol all pcoplc, upaharaya - loi ilc bcnclii, babnrama - wandcicd, ahasa-manaIc - in ilc splcic ol spacc, ilc univcisc, manatim - ilc vna, ranayan - siiumming, pritan - joyous, nar-nama- pragayatim - claniing ilc namcs ol Haii. The immenseIy powerfuI and sainfIy Narada is fhe foremosf among vaisnavas. His Iusfer is equaI fo fhe fuII moon, and His appearance resembIes fhe peak of Mounf KaiIasa. He is ornamenfed by a very beaufifuI beIf, and is dressed in deerskin. Since he is an empowered expansion of Lord Visnu, he is dear fo aII peopIe. Once, he wandered fhrough fhe space of fhe universaI gIobe, engaged in fhe weIfare of aII. As he joyousIy pIucked on fhe sfrings of his vna and IoudIy chanfed fhe names of Hari, he came fo fhe pIanef known as Bharafa. drahyam vanava hutra / tatra vatsyam sampratam t sancntya manasa / dadarsa pthvm mam 25 rahyam - I slall scc, vanavam - dcvoicc ol Loid Visnu, hutra - wlcic', tatra - ilcic, vatsyam - I slall icsidc, sampratam - loi ilc picscni, t - ilus, sancntya - ilinling, manasa - in lis mind, aarsa - loolcd, ptnvim - ilc caiil, mam - ilis. As He soughf fhroughouf fhe earfh, Sr Narada fhoughf, "Oh where can I find a vaisnava: If I can find one, for fhe presenf I shaII make my residence wifh him. haIna papa-mtrcna / prathtamaIa-panhIa gam cva mIcccha-hasta-stham / pracanda-hara-sotam 26 haIna - by Kali, quaiicl pcisonilicd, papa-mtrcna - by ilc liicnd ol sin, pratnta - lamc, amaIa - spoilcss, panhIam - lilily, gam - caiil, cva - indccd, mIcccna-nasta- stnam - in ilc lands ol ilc mlccclas, pracana - cxccssivc, hara - iaxaiion, sotam - diicd up. "Now fhe earfh has become dried up by ferribIe faxafion af fhe hands of barbarians, who have abandoned spirifuaI cuIfure, and by fhe infIuence of KaIi, fhe friend of Sin, her spofIess fame has become farnished." janas ca dadsc tatra / papa-vyadh-samahuIan parapavada-nratan / sathan hrasvayuah hsan 27 janan - ilc pcoplc, ca - and, asc - lc saw, tatra - ilcic, papa - sin, vyan - discasc, samahuIan - alllicicd, para-apavaa - spcaling ill ol oilcis, nratan - aiiaclcd, satnan - iogucs, nrasva-ayuan - sloii-livcd, hsan - small in siaiuic. He saw fhaf due fo a sinfuI Iife-sfyIe fhe peopIe had become diseased. They were mischievous rogues, shorf-Iived, smaII in sfafure, and much affached fo speaking iII of fheir neighbors. rajnas ca papa-npunan / sudran ca yavanan hhaIan mIccchan vharma-nratan / praja-sarvasva-harahan 28 rajnan - ilc iulcis, ca - and, papa-npunan - slillcd in sin, suran - low-class, ca - and, yavanan - lallcn liom ilc Vcdic pail, hnaIan - villains, mIcccnan - mcai-caicis, vharma-nratan - aiiaclcd io aciions againsi dlaima, praja - ciiizcns, sarvasva - all ilc posscssions, narahan - plundcicis. The Ieaders of fhose peopIe were aIso men of fhe Iowesf caIiber. Having faIIen from fhe pafh of fhe Vedas, fhey had become degraded meaf-eafers, experf af promofing eviI, affached fo denigrafing fhe spirifuaI cuIfure of divine virfues, and preoccupied wifh expIoifing fhe weaIfh of fheir cifizens. sastra-jnan ap sadhuna / nndahan atma-mannah ctan bahu-vdhan dtva / cntayam asa naradah 29 sastra-jnan - lcaincd in ilc sasiias, ap - cvcn, sanunam - ol sainis, nnahan - lauli-lindcis, atma-mannan - scll csiccmcd, ctan - ilcsc, banu-vnan - many linds, tva - laving sccn, cntayam asa - Hc ilougli, naraan - Si Naiada Muni. Narada saw fhaf even persons who had knowIedge of scipfures were bIasphemers of sainfs and were infIafed by seIf-presfige. Having seen fhese many kinds of peopIe, Narada fhoughf as foIIows... Tlus cnds ilc Sccond Saiga cniiilcd "Tlc Lamcniaiion ol Si Naiada," in ilc Iiisi Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
Third Sarga naiada-piasna Naiada Muni Plcads loi ilc Loid's Dcsccni haIch prathama-sandhyaya / nmagncya vasundhara sarvca papa-dagdhana / har-nama-rasayanah 1 haIcn - ol ilc agc ol Kali, pratnama-sannyayam - ai ilc liisi junciion, nmagna - pciisling, ayam - ilis, vasunnara - ilc caiil, ilc abodc ol iicasuic, sarvcam - ol all lumaniiy, papa-agnanam - biiicn by ilc uigc loi ilc lilc ol sin, nar-nama - ilc namc ol Haii, ilc mala-maniia, rasayanan - souicc ol all mcllows, mcdicinc. "During fhis period of fime joining fhe age of quarreI wifh fhe previous age, fhe earfh, aIfhough fhe abode of freasure, is perishing due fo being covered by ignoranf maferiaIsfic peopIe, However fhere is a medicine, Sr Krsna-nama, which is fhe abode of aII rasa. If is fhe cure for aII fhese peopIe affIicfed by wicked propensifies. taraho 'ya bhavaty cva / vanava-dvcna vna atma-sambhavta yc ca / yc ca vanava-nndahah 2 yc hna-namn dchcsu / nndcyur manda-buddhayah tc 'ntya t vahyantc / tca nraya cva h 3 tarahan - savioui, ayam - ilis, bnavat - ii is, cva - indccd, vanava-vcnam - ilc vaisnava-laici, vna - cxccpi, atma-sambnavtan - scll-aggiandiscis, yc - wlo, ca - and, yc - wlo, ca - and, vanava-nnahan - blasplcmcis ol ilc vaisnavas, yc - wlo, hna-namn - in ilc namc ol Kisna, cncsu- n tnc Dcty-jorms, nncyu - ilcy may lind lauli, mana-bunayan - ol low iniclligcncc, tc - ilcy, antya - impcimancni, t - ilus, vahyantc - ilcy say, tcam - loi ilcm, nrayan - lcll, cva - suicly, n - indccd. Si Nama can savc cvciy onc ol ilcm, cxccpi ilai pcison wlo laics ilc loly vainava. Sagcs say ilai dull-wiiicd and concciicd pcisons, wlo blasplcmc Si Kisna-nama as wcll as ilc aica-vigiala loims ol ilc Loid saying ilai ilcy aic icmpoiaiy, lavc lcll as ilcii cciiain dcsiinaiion. atra h syad upayo 'yam / t nsctya suddha-dhh vahunthahhya para dhama / jagama haruna-ndhh + atra - ilcn, hm - wlai', syat - may bc, upaya - mcans, ayam - ilis, t - ilus, nsctya - dcicimining, suna-nin - puic iniclligcncc, vahuntna-ahnyam - lnown as ilc placc wiiloui anxiciy, param nama - supicmc abodc, jagama - lc wcni, haruna-nnn - ilc occan ol mcicy. "O! How can fhis sifuafion be remedied:" Then Narada whose mercifuI hearf is as broad as an ocean and who possesses cIear infeIIi-gence, fraveIIed fo fhe franscendenfaI reaIm of fhe Lord, known as Vaikunfha. atha tr-vcd-pargyamana / dadarsa vahuntham ahhanda-dhnyam sva-tcjasa dhvasta-rajah-samuham / dsa dasam apa gunat para munh 5 atna - ilcn, tr-vci-pargiyamanam - gloiilicd by ilc ilicc Vcdas, Rig, Yajul and Sama, aarsa - lc saw, vahuntnam - ilc woild licc liom anxiciy, ahnana- nnyam - cicinal abodc, sva-tcjasa - by lis own poicncy, nvasta-rajan-samunam - licc liom vaiiciics ol impuiiiy, sam - ol ilc diicciions, asam - icn, apa - obiaincd, gunat - io ilc ilicc modcs, para - iiansccndcnial, munn - ilc sagc. He perceived fhaf spofIess efernaI abode of fhe Lord, which is free from aII care, aII dusf and aII inebrify, whose gIories are sung by fhe fhree Vedas. Upon enfering fhaf worId, fhe sage franscended fhe fen direcfions and fhe fhree maferiaI modes of goodness, passion and ignorance. madhu-vratana nvahar harcr yasah / pragyamana hamaIa-vatu vrajta ratna-tatabhrama- / vapbhr amuhta-Iata-sugandhbhh 6 manu-vratanam - ol ilc bccs, nvana - by ilc muliiiudcs, narcn - ol Haii, yasan - ilc lamc, pragiyamanam - sung, hamaIa-vatiu - amongsi ilc gioups ol loiuscs, vrajtam - slonc, ratna-tata - wiil boidcis ol jcwcls, abnrama - plcasuicablc, vapibnn - wiil ponds, amuhta - iclcascd, Iata - ciccpcis, sugannbnn - wiil linc liagianccs. The shining fame of Sr Hari was IoudIy hummed by muIfifudes of bees amongsf cIusfers of Iofuses, wifhin pIeasurabIe jeweI-bordered ponds, surrounded by fIowering creepers exuding subIime fragrances. manhya-gchar vadabhbhr anvtam / gajcndra-muhtavaI-bhutabhh sarvartavah sahhbhr anvtam hhagar / vhujta candra-sIa- pathadh-yam 7 manhya - iubics, gcnan - wiil louscs, vaabnibn - wiil iuiicis, anvtam - cquippcd, gajcnra-muhta - clcplani-pcail, avaI - siiands, bnutabnn - wiil oinamcnis, sarvartavan - ol all scasons, sahnbnn - wiil iiccs, anvtam - iogcilci, hnagan - wiil biids, vhujtam - waibling, canra-sIa - moon-sioncs, patna - pailways, anyam - cniiclcd. The abode was embeIIished by ruby-sfudded houses wifh furrefs, niceIy ornamenfed by sfrands of eIephanf-pearIs. Amidsf pafhways made of moonsfones, fhe frees bIossomed forfh fhe fIowers of aII seasons, and in fhem birds warbIed meIodiousIy. tatra srya jutam aja puratana / Iasat-hrta-dyut-ranjtaIaham vhas-dvyabja-jtchana Iasat- / sudha-hararadhta-sanmuhhoIIasam 8 tatra - ilcic, srya - wiil ilc goddcss ol loiiunc, jutam - woislippcd, ajam - ilc unboin, puratanam - piimcval, Iasat - slining, hrita - ciown, yut - ligli, ranjta - claiming, aIaha - cuiling locls, vhas - iadiani, vya - divinc, abja - loius, jta - conqucicd, ihanam - glancc, Iasat - slining sudla-laia - moon, aranta - woislippcd, sat-muhna - bcauiilul lacc, uIIasam - iadiani. There fhe unborn, primevaI Lord was rendered service by fhe goddess of forfune. His majesfic gIiffering crown iIIumined His curIing Iocks. His eyes defeafed fhe beaufy of bIossoming Iofuses and His radianf face was worshipped by fhe moon. Iasan-maha-hundaIa-ganda-sobhta / su-hambu-hantha hanahojjvaIas- uha hna caturbhh parghopamar bhujar / nIadr-snga sura-padapar va 9 Iasat - slining, mana-hunaIa - gicai caiiings, gana - clccls, sobntam - bcauiilicd, su-hambu-hantnam - nccl lilc a concl, hanaha - gold, ujjvaIa - biilliani, asuham - gaimcni, hnam - Loid Kisna, caturbnn - wiil loui, pargna-upaman - lilc clubs, bnujan - wiil aims, niIa - bluc-blacl, ar-sngam - pcal ol a mouniain, sura- paapan - wiil cclcsiial iiccs, va - lilc. His clccls wcic bcauiilicd on ciilci sidc by gicai spailling caiiings. His smooil, wcll-loimcd nccl wiil ilicc lincs icscmblcd a concl, and Hc woic a iunic ol biilliani gold. Wiil His loui migliy club-lilc aims, Hc appcaicd lilc a pcal ol a bluc mouniain suiioundcd by cclcsiial dcsiic-iiccs. vrajamana hanahangadadbhr / muhtavaIbhr vara-hcma-sutrah sa-hnhn-jaIa-nbaddha-ccIoI- / Iasan-ntamba vara-pada-panhajam 10 vrajamanam - slining, hanaha - gold, angaa - banglcs, abnn - and so loiil, muhta-avaIibnn - wiil iows ol pcails, vara - bcauiilul, ncma - goldcn, sutran - wiil nccllaccs, sa-hnhni - wiil small bclls, jaIa - nci, nbana - bound, ccIa - gaimcni, uIIasat - biilliani, ntambam - lips, vara - bcauiilul, paa-panhajam - loius lcci. He appeared spIendid, wifh His arms encircIed by goIden bangIes and sfrings of pearIs mounfed on fine goIden chains swinging from His neck, A nef of finy finkIing beIIs was bound upon fhe briIIianf cIofh around His hips. His Iofus feef were mosf precious. tadya padabja-manojna-gandham / aghraya harasru- tanuruhodgamah vsanjna cvasu papata bhumau / sa dandavat hna-sampato munh 11 taiya - His, paa-abja - loius lcci, manojna - mind-cnilialling, gannam - liagiancc, agnraya - smclling, nara - jubilaiion, asru - icais, tanuruna - laiis, ugaman - by ilc cicciion, vsanjnan - unconscious, cva - suicly, asu - insianily, papata - lcll, bnumau - on ilc caiil, san - lc, ana-vat - lilc a siicl, hna-samipatan - ncaiby Loid Kisna, munn - ilc sagc. By smeIIing fhe enfhraIIing fragrance of fhe Lord's Iofus feef, fears of jubiIafion appeared in fhe eyes of Sr Narada. His hairs sfood erecf ouf of rapfure and insfanfIy He fainfed, faIIing Iike a rod before Sr Krsna. tatah prasaryasu hara hta-jno / ratnangur-bhnna-nahha-prabha prabhuh muda spsan murdhn muncr manohara / babhaa at smta-sobhtanan- ah 12 tatan - ilcn, prasarya - spicading, asu - quiclly, haram - land, hta-jnan - sympailciic, ratna - bcjcwcllcd, angur - lingcis, bnnna - cxpandcd, nahna - nails, prabnam - cllulgcncc, prabnun - ilc Loid, mua - lappily, spsan - ioucling, murnn - on lis lcad, muncn - ol ilc sagc, mana-naram - mind-cnclaniing, babnaa - Hc spolc, iat - sliglily, smta - smiling, sobnta - bcauiilying, ananan - lacc. Ouf of concern fhe Lord af once spread His open hand wifh ifs bejeweIIed fingers and effuIgenf naiIs and caressed fhe head of fhe muni. As a genfIe smiIe iIIuminafed His face, He uffered fhe foIIowing charming words: svayambhuvotthta munc mahatman / yan no vadasy adya harom yat tc mamava haIo 'yam upagatah svayam / yugcu dharmacaranaya dharmnam 13 svayambnuva - O son ol lialma, uttnta - aiisc, munc - O sagc, mana-atman - O gicai soul, yat - wlicl, nan - ol us, vaas - you say, aya - ioday, harom - I do, yat - wlai, tc - loi you, mama - my, cva - cciiainly, haIan - iimc, ayam - ilis, upagatan - aiiivcd, svayam - ol iis own accoid, yugcu - alici many agcs, narma-acaranaya - io slow ilc icligious piaciicc, narmnam - loi ilc viiiuous. "Arise, magnanimous sage, son of Brahma. Whafever you now ask of me, I granf you, for foday, affer many miIIennia, fhe fime has arisen of ifs own accord for Me fo show fhe way of virfue for godIy men." tatah samutthapya mahar-sattama / mahattamahanta-parayano harh samaddcsasanam asu tasma / tasmn nvto munr ajnaya harch 1+ athanvapcchad bhagavan munc hatha / sampraptavan mam ha h tavcpstam purnasya harya haravan sadhavo / paropaharaya mahad-vccttam 15 tatan - ilcn, samuttnapya - iaising lim up, mana-r-sattamam - ilc bcsi among gicai sagcs, manattama - ilc vciy gicai souls, cha-anta - cxclusivc, parayanan - lavoiing, narn - Loid Haii, samacsa - indicaicd, asanam - a scai, asu - quiclly, tasma - loi lim, tasmn - in ilc scai, nvtan - laving ialcn, munn - ilc sagc, ajnaya - by ilc oidci, narcn - ol Haii, atna - ilcn, anvapccnat - qucsiioncd, bnagavan - ilc Supicmc Loid, munc - O sagc, hatnam - low', sampraptavan - lavc comc, mam - io mc, na - lcic, hm - wlai', tava - youi psiiam - dcsiicd, purnasya - complcicly, haryam - duiy, haravan - I musi do, sano - O saini, para-upaharaya - loi ilc liglcsi wcllaic, manat - ilc gicai, vccttam - ilc cndcavoi. The hearf of Lord Sr Hari is devofed excIusiveIy fo fhose greaf souIs who wifhouf any mofivafion fake compIefe sheIfer of His feef. Thus cIasping Narada's hand, He raised him up, and quickIy showed him fo a seaf. And when on Sr Hari's insisfence fhe sage accepfed fhe seaf, fhe Lord inquired from him, "O sage, whaf is your reason for coming here: PIease speak your desire. Whafever if may be, if is My dufy fo award you compIefe safisfacfion, for sainfs such as yourseIf aIways sfrive for fhe uIfimafe weIfare of ofhers." ttha sa toyambuda-tuIya-ghoa / vaco 'mta hna-dayamtabdch uvaca purna-smta-vhaya harcr / namam Iohan parpah duhhhtan 16 ttnam - ilus, san - Hc, toya-ambu-a - waici-givci (cloud), tuIya - similai, gnoam - sound, vacan - siaicmcni, amtam - ncciai, hna-aya - Kisna's mcicy, amta-abcn - ol ilc occan ol ncciai, uvaca - said, purna-smta - widc smilc, vihaya - by ilc glancc, narcn - ol Haii, namam - I bow down, Iohan - ilc pcoplc, parpan - pioicci, unhntan - unlappy. Spoken by fhe Lord wifh a brighfIy smiIing gIance, fhese ambrosiaI words, had a deep resonance Iike fhe rumbIings of a wafer-Iaden cIoud, a cIoud drawn from fhe ocean of undying compassion fhaf is Sr Krsna. Narada repIied, "O Lord, I bow as a parficIe of dusf af Your feef. KindIy award profecfion fo Your peopIe who are presenfIy rendered wrefched. hth hnoty adya samahuIa vbho / janasya papaugha-yutasya dharanat janas ca sarvc haI-haIa-datah / papc ratas tyahta-bhavat-prasangah 17 htn - ilc caiil, hnot - is alllicicd, aya - ioday, samahuIa - vciy disiuibcd, vbno - O gicai Loid, janasya - ol ilc pcoplc, papa - sin, ogna - muliiiudc, yutasya - cngagcd, naranat - by mainicnancc, janan - ilc pcoplc, ca - and, sarvc - all, haI- haIa - by ilc agc ol quaiicl, atan - biiicn, papc - sin, ratan - aiiaclcd, tyahta - givcn up, bnavat - Youi, prasangan - associaiion. "Today fhe earfh is much disfurbed and poIIufed because of she mainfains a popuIace engaged in a greaf variefy of iniquifous acfs. Everyone is infecfed by fhe vices of KaIi. They are soIeIy affached fo sinfuI Iife and have abandoned fhe associafion of Your Lordship and Your dear servifors. tan pah natha tvad-tc na tcam / anyo 'st pata nrayat tu sad-gatm cva vcarya huru sarva-Ioha- / natha svaya sad-gatr a nanyah 18 tan - ilcm, pan - pioicci, natna - O Loid, tvat-tc - cxccpi loi Youiscll, na - noi, tcam - loi ilcm, anyan - oilci, ast - ilcic is, pata - pioiccioi, nrayat - liom lcll, tu - indccd, sat-gatm - absoluic goal ol lilc, cvam - ilus, vcarya - considciing, huru - do, sarva-Ioha - all ilc woilds, natna - O Loid, svayam - Youiscll, sat-gatn - absoluic goal ol lilc, ia - O Loid, na - noi, anyan - oilci. "O Lord, kindIy profecf Your peopIe. Ofher fhan YourseIf, no one can save fhe absoIufe goaI of Iife from fhe scourges of demonic Iife. O Lord of aII worIds, kindIy consider fhe sifuafion and do fhe needfuI. You are indeed fhe absoIufe goaI of our Iives. O Lord, fhere is no ofher exisfence beyond You." ttha samaharnya muncr vaco harr / vdann ap praha hm acaryc hcnapy upaycna bhavcd dh sants / tad bruh ta praha punah svabhu- sutah 19 ttnam - ilus, samaharnya - lcaiing, muncn - ol ilc sagc, vacan - ilc woids, narn - ilc dispcllci ol cvil, van - lnowing, ap - cvcn, prana - spcal, hm - wlai, acaryc - slall I do, hcna - by wlai, ap - and, upaycna - by ilc mcans, bnavct - ii may bc, n - cciiainly, santn - pcacc, tat - ilai, brun - icll, tam - ilai, prana - Hc spolc, punan - again, svabnu-sutan - ilc son ol ilc scll-boin lialma. Hearing fhe sage's words, Sr Hari, aIfhough in fuII knowIedge, asked, "Whaf I shouId do: How can we bring peace fo fheir hearfs:" The son of fhe seIf-born Brahma repIied: svaya sustah sata-candrama yatha / bhu-dcva-vasc 'py avatrya sat- huIc vatsyc jagannatha-sutct vsrut / samapnuh sva huru sa dharanyah 20 svayam - Youiscll, susitan - vciy cooling, sata-canrama - a lundicd moons, yatna - lilc, bnu-cva-vasc - in a dynasiy ol bialmanas, ap - and, avatirya - dcsccnding, sat-huIc - in a puic lamily, jagannatna-suta - ilc son ol Jagannaila Misia, t - ilus, vsrutm - icnown, samapnun - obiain, svam - Youi own, huru - malc, sam - wcll- bcing, naranyan - loi ilc caiil. "Descending in a pure dynasfy of brahmanas, fhe radiance of Your form more soofhing fhan hundreds of moons, You shaII affain wide-spread renown as fhe son of ]agannafha Misra. O my Lord! bring peace fo fhe earfh. ramad-rupar bhagavan hta h / yat papatmana rahasa-danavanam vadhadha harma na ccha harya / mano narana parsodhayasva 21 rama-a-rupan - by loims sucl as Si Rama, bnagavan - O all-opulcni Loid, htam - pciloimcd, n - suicly, yat - wlicl, papa-atmanam - ol sinlul pcisons, rahasa- anavanam - ol ilc man-caicis and dcmons, vana-aham - lilling and so on, harma - woil, na - noi, ca - and, na - in ilis woild, haryam - duiy, manan - minds, naranam - ol mcn, paronayasva - lully puiily. "O Bhagavan, Your ofher avafaras such as Rama and ofhers accom-pIished Their missions by subduing and sIaying fhe wicked raksasas and demons. Af presenf fhere is no such necessify. The onIy need is fo purify fhe corrupfed minds of humanify. tan asura bhavam upagatan h / yada hanyc hva tadast Iohah cva vyavasya sva-dhyatmano yasah / prahhyah Iohah suhhno bhavantu 22 tan - ilcm, asuram - dcmonic, bnavam - naiuic, upagatan - ialcn io, n - indccd, yaa - wlcn, nanyc - You slall lill, hva - wlcic, taa - ilcn, ast - ilcic is, Iohan - ilc populacc, cvam - ilus, vyavasya - dcicimining, sva-nya - own iniclligcncc, atmanan - own, yasan - lamc, prahnyan - dcclaic, Iohan - ilc pcoplc, suhnnan - lappy, bnavantu - lci ilcm bc. "Indeed, if You were fo sIay aII fhose who have been seduced by fhe demonic pafh of Iife, wouId fhere remain anyone sfiII Iiving anywhere on fhe earfh: Therefore fhrough Your own wisdom, kindIy come fo a decision. ProcIaim Your fame far and wide and Ief fhe peopIe again become happy and peacefuI. tatrava rudrcna mun-pravrah / hartu h sahayyam avataryan tathct ta praha harh surar / so 'p pranamyasu jagama htah 23 tatra - in ilis, cva - suicly, rurcna - wiil Loid Siva, mun-praviran - ilc bcsi ol ilc sagcs, hartum - io do, n - indccd, sanayyam - assisiancc, avataryan - slall dcsccnd, tatna - also, t - ilus, tam - ilai, prana - Hc said, narn - ilc dispcllci ol cvil, sura-m - sagc amongsi ilc dcmigods, san - Hc, ap - also, pranamya - ollciing obcisanccs, asu - swilily, jagama - lc wcni, ntan - joyously. "In fhis avafara of Yours, fhe heroes among fhe sages fogefher wifh Rudradeva shaII aIso descend fo give You assisfance." "So be if," Sr Hari repIied fo fhe sage amongsf fhe gods. Then swiffIy fhe sage jubiIanfIy bowed before fhe Lord and deparfed. Tlus cnds ilc Tliid Saiga cniiilcd "Naiada Muni Plcads loi ilc Loid's Dcsccni," in ilc Iiisi Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
Fourfh Sarga avaiaianuliama Dcsciipiions ol ilc Avaiaias atha srutva tu tat sarva / sr-damodara-pandtah uvaca parama-prtah / hathyata n-harch hatham 1 atna - so, srutva - lcaiing, tu - indccd, tat - ilai, sarvam - all, sri-amoara- pantan - Si Damodaia Paniia, uvaca - said, parama-pritan - vciy plcascd, hatnyatam - icll, n-narcn - ol ilc Loid Haii in His loim lilc a ni (man), hatnam - ilc sioiy. Affer hearing fhis exfraordinary narrafion in ifs enfirefy, Sr Damodara Panifa's hearf was much enIivened, and he said fo Murari Gupfa, "Now kindIy reIafe fhe epic of Nrhari. hc hc tatravatarcu / svavatrna mah-taIc avataras ca hatdha / tan vadasvanupurvasah 2 hc hc - wlicl, tatra - ilcic, avatarcu - amongsi ilc avaiaias, su-avatirnan - avaiaias ol noic, mani-taIc - on ilc caiil planci, avataran - ilc Loid's dcsccnis io ilc maiciial woild, ca - and, hatna - wlai linds, tan - ilosc, vaasva - spcal ol, anupurvasan - consccuiivcly. "Amongsf fhe avafaras of Sr Hari who have graced fhe earfh pIanef, which of fhem are especiaIIy famous by virfue of fheir unique pasfimes: AIso, whaf are fhe various kinds of avafaras: PIease describe fhem in order." t srutva dvjagryasya / vacana sr-murarhah uvaca parama-prtya / sruyatam t sadaram 3 t - ilus, srutva - laving lcaid, vja-agryasya - ol ilc cxalicd bialmana, vacanam - woids, sr-murarhan - Si Muiaii Gupia, uvaca - said, parama-pritya - wiil gicai lovc, sruyatam - lcai, t - ilus, sa-aaram - wiil aiicniion. Hearing fhe words of fhe eminenf brahmana, Sr Murari was greafIy safisfied and repIied, "KindIy hear me affenfiveIy." atha tc hathayamy anyat / svasavatarana harch suddha-bhahtataya hhyatan / bhahtan svara-rupnah + atna - so, tc - io you, hatnayam - I slall icll, anyat - oilci, sva-asa - plcnaiy poiiions, avataranam - ol ilc dcsccnis ol ilc Loid, narcn - ol Si Haii, suna - puic, bnahtataya - by ilcii dcvoiional qualiiy, hnyatan - lnown, bnahtan - dcvoiccs, isvara-rupnan - loims ol ilc Loid. Now I shaII describe fhe pIenary avafaras of Sr Hari who due fo fheir pure devofionaI quaIifies are ceIebrafed as devofionaI forms of svara. adau jato dvja-srcthah / sr-madhava-pur prabhuh svaraso dvdha bhutvadvatacaryas ca sad-gunah 5 aau - ilc liisi ol ilcm all, jatan - boin, vja-srctnan - bcsi ol bialmanas, sri- manava-puri - Si Madlavcndia Pui, prabnun - ilc Loid, isvara-asan - a plcnaiy poiiion ol ilc Loid, vna - sccond, bnutva -bccamc, avata-acaryan - Si Advaiia _caiya, ca - and, sat-gunan - a modcl ol good qualiiics. The firsf fo appear among fhem was fhe besf of fhe fwice-born, Sr Madhava Pur Prabhu. The second expansion of fhe Lord, named Sr Advaifa _carya, was a modeI of aII sainfIy quaIifies. tayoh syo 'bhavad dcvas / candrasas candra-schharah sa acarya-ratna t / hhyato bhuv maha-yasah 6 tayon - ol ilosc iwo, syan - ilc disciplc, abnavat - bccamc, cvan - dcvoicc, canra-asan - a plcnaiy poiiion ol ilc moon-god, canra-schnaran - namcd Candia Scllaia, san - Hc, acarya-ratnan - ilc jcwcl icaclci, t - ilus, hnyatan - lnown, bnuv - on ilc caiil, mana-yasan - ol gicai icnown. Sr Candra Sekhara _carya was a ray of fhe moon-god. He became fhe discipIe of bofh Sr Madhavendra Pur and Sr Advaifa _carya, and was wideIy renowned on earfh as _carya Rafna, fhe jeweI-Iike feacher. sr-naradasa-jato 'sau / srmat-srvasa-pandtah gandharvaso 'bhavad vadyah / sr-muhunda-sugayanah 7 sr-naraa-asa - an cxpansion ol Si Naiada Muni, jatan - was boin, asau - lc, srimat-srivasa-pantan - Si Sivasa Paniia, gannarva-asan - cxpansion ol a Gandlaiva, abnavat - bccamc, vayan - _yuivcdic plysician, sr-muhunan - Si Mulunda, su-gayanan - ilc cxccllcni singci. Sr Narada descended as Sr Srvasa Panifa, and a Gandharva descended as Sr Mukunda, fhe physician and superIafive singer. srmat-sr-hardaso 'bhun / muncr asah snuva tat hathta naga-datcna / brahmancna yatha-pura 8 srimat-sri-narasan - Si Haiidasa laluia, abnut - was, muncn - ol a sagc, asan - cxpansion, snuva - lcai, tat - ilai, hatntam - ii is dcsciibcd, naga-atcna - namcd Naga-daia, branmancna - by a bialmana, yatna - as, pura - in ancicni iimcs. As described by fhe brahmana Nagadasfa, Sr Haridasa hakura was fhe expansion of a sage from an ancienf fime. PIease hear of fhis. adau mun-varah srman / ramo nama maha-tapah dravdc vasnava-hctrc / so 'vatst putra-vatsaIah 9 aau - loimcily, mun-varan - clcvaicd sagc, sriman rama nama - namcd Siman Rama, mana-tapan - gicai ascciic, ravc - in souilcin India, vanava-hctrc - in a pigiimagc placc loi vaisnavas, san - lc, avatsit - dwcli, putra-vatsaIan - allcciionaic io lis son. The exaIfed sage and greaf ascefic of fhe name Srman Rama was very affecfionafe fo his son. He Iived in a pIace of piIgrimage for vaisnavas in fhe soufhern parf of Bharafa. tasya putrcna tuIasm / prahaIya bhojanc subhc sthapta sa 'patad bhumav / aprahaIya punas ca tam 10 ptrc 'dadat punah so 'p / sr-ramahhyo maha-munh dadau bhagavatc tcna / jato 'sau yavanc huIc 11 tasya - lis, putrcna - by lis son, tuIasim - a iulas lcal, prahaIya - alici wasling, bnojanc - on ilc loodsiulls loi ollciing io ilc Loid, subnc - auspicious, stnapta - placcd, sa - ilai lcal, apata - ii lcll, bnumau - on ilc caiil, aprahaIya - wiiloui wasling, punan - again, ca - and, tam - ilai lcal, ptrc - io lis lailci, aaat - lc gavc, punan - again, san - lc, ap - and, sr-rama - Si Rama, ahnyan - namcd, mana- munn - ilc gicai sagc, aau - lc ollcicd, bnagavatc - unio ilc Loid, tcna - loi ilis icason, jatan - boin, asau - lc, yavanc - amongsi pcoplc lallcn liom Vcdic culiuic (Muslims), huIc - in ilc lamily. Once, his son washed a fuIas Ieaf and pIaced if on fhe auspicious foodsfuffs which had been prepared for offering fo fhe famiIy Deify. Thaf Ieaf feII fo fhe ground, buf wifhouf washing if, fhe boy repIaced if on fhe offering and gave if fo his fafher. Sr Rama Mahamuni fhen offered if fo fhe Supreme Lord. For fhis reason fhe muni was Iafer obIiged fo fake birfh in . a famiIy of Yavanas. sa dharmafma sudhh sanfah / sarva-dharma-vicakanah brahmaso 'p tatah srman / bhahta cva sunsctah 12 san - lc, narma-atma - ilc vciy lcaii ol viiiuous lilc, su-nin - cxiicmcly iniclligcni, santan - pcacclul, sarva-narma - all spiiiiual maiicis, vcahanan - lcaincd, branma-asan - an cxpansion ol Loid lialma, ap - and, tatan - ilcicloic, sriman - gloiious, bnahta - dcvoicc, cva - cciiainly, su-nsctan - posiiivcly ascciiaincd. Sr Haridasa was fhe very breafh of dharma. He was exfremeIy infeIIigenf, peacefuI, percepfive and Iearned in aII spirifuaI maffers. Moreover, if is posifiveIy ascerfained fhaf fhis gIorious devofee was aIso a pIenary porfion of Lord Brahma. avadhuto maha-tcjo / ntyanando mahattamah baIadcvasato jato / maha-yog svaya prabhuh 13 avanuta - an ascciic alool liom woildly convcniions, mana-tcjan - vciy powcilul, ntyananan - pcisonilicd pcipciual bliss, manat-taman - gicaicsi ol ilc gicai, baIacva-asatan - liom an cxpansion ol Si laladcva, jatan - boin, mana-yogi - gicai mysiic, svayam - in pcison, prabnun - ilc Loid. Sr Nifyananda Prabhu is fhe pIenary porfion of Sr BaIadeva. AIfhough fhe greafesf of fhe greaf, he appears as an avadhufa, and a greaf mysfic. Buf He is acfuaIIy fhe Supreme Lord HimseIf, fhe origin of aII emanafions. na tasya huIa-sIan / harman vahtum utsahc ap vara-satcnap / bhaspatr ap svayam 1+ na - noi, tasya - His, huIa-siIan - lamily and claiacici, harman - aciiviiics, vahtum - io spcal ol, utsanc - aiicmpi, ap - cvcn, vara-satcna - wiil a lundicd ycais, ap - cvcn, bnaspatn - ilc piicsi ol ilc dcmigods, ap - cvcn, svayam - Himscll. Even Brhaspafi himseIf wifh a hundred years af his disposaI couId hardIy affempf fo describe Sr Nifyananda's characfer and acfivifies. vahtu ncsc 'parc hmva / vaya h hudra-jantavah sr-hna-dvtyas cap / gauranga-prana-vaIIabhah 15 vahtum - io spcal, na - noi, isc - wlcn ilc gicai coniiollci, aparc - uniivallcd, hmva - wlai io spcal ol, vayam - wc, n - cciiainly, hura - insignilicani, jantavan - living cniiiics, sri-hna-vtiyan - a sccond only io Loid Kisna, ca - and, ap - cvcn, gauranga-prana - lilc ol Gauianga, vaIIabnan - lovci. When Brhaspafi, fhe mafchIess masfer of fhe arf of eIoquence, is unabIe fo deIineafe fhe quaIifies of Lord Nifyananda, fhen whaf fo speak of insignificanf Iiving beings such as ourseIves. He is second onIy fo Sr Krsna, and is more dear fo Lord Gauranga fhan His own Iife-breafh. anyc ca sataso jata / dcvas ca mun-pungavah pthvyam asa-bhavcna / tan na sanhhyatum utsahc 16 anyc - oilcis, ca - and, satasan - lundicds, jatan - boin, cvan - dcmigods, ca - and, mun-pungavan - powcilul sagcs, ptnvyam - on ilc caiil, asa-bnavcna - in ilc mannci ol plcnaiy cxpansions, tan - ilcm, na - noi, sanhnyatum - io couni, utsanc - vcniuic. Hundreds of ofher demigods fook birfh on fhe earfh as powerfuI phiIosopher- sages, descending as pIenary porfions of fheir originaI forms . One cannof even venfure fo counf fhem. athavataro dv-vdhah / puruasya prahrttah yugavatarah prathamah / haryarthc 'para-sambhavah 17 atna - now, avataran - ol dcsccnis ol ilc Loid, v-vnan - iwo linds, puruasya - ol ilc Loid, prahirttan - dcclaicd, yuga-avataran - avaiaias loi ilc agc, pratnaman - liisi, harya-artnc - loi a mission, apara - oilcis (lla-avaiaias), sambnavan - comc loiil. There are fwo ofher cIasses of avafaras decIared in fhe sasfras. The former are fhe yuga-avafaras, who appear fo feach fhe process of seIf-reaIizafion for fhe four ages; fhe Iaffer are fhe karya-avafaras, who appear fo accompIish a specific mission. yugavatarah hathyantc / yc bhavant yugc yugc dharma sasthapayant yc / tan snuva yatha-hramam 18 yuga-avataran - ilc avaiaias loi ilc loui agcs, hatnyantc - aic dcsciibcd, yc - wlicl, bnavant - appcai, yugc yugc - agc io agc, narmam - spiiiiual piaciiccs, sastnapayant - csiablisl, yc - wlicl, tan - ilosc, snuva - now lcai, yatna-hramam - in oidci. The yuga-avafaras are described as fhose who appear from age fo age in order fo esfabIish fhe principIes of reIigion. Now hear of fhem in fhe order in which fhey appear. satyc yugc dhyana chah / puruasyartha-sadhahah tad arthc 'vatarat suhIas / catur-bahur jata-dharah 19 satyc yugc - in ilc agc ol iiuillulncss, nyanan - mcdiiaiion, chan - alonc, puruasya - ol man, artna - ilc goal ol lilc, sanahan - ilc mcans loi aiiaining, tat - ilai, artnc - loi ilc puiposc, avatarat -Hc csccnc, suhIan - wliic, catur-banun - loui-aimcd, jata-naran - wiil maiicd locls. In Safya-yuga, fhe age of frufhfuIness, medifafion was fhe soIe means for mankind fo execufe seIf-reaIizafion. For fhaf purpose, fhe whife avafara, SukIa, descended in a four-armed form wifh maffed Iocks. sahasra-candra-sadsah / sada dhyana-rato munh sarvcam cva jantuna / dhyanacaryo babhuva ha 20 sanasra-canra - a ilousand moons, sa-san - lilc, saa - always, nyana-ratan - aiiaclcd io mcdiiaiion, munn - ilc sagc, sarvcam - loi cvciyonc, cva - suicly, jantunam - loi mcn, nyana-acaryan - a icaclci ol mcdiiaiion, babnuva - bccamc, na - indccd. Appearing as brighf and as cooIing as a fhousand moons, fhe sage, absorbed in consfanf france, showed fhrough His exampIe fhe pafh of medifafion for aII men. trctaya yajna cvaho / dharma-sarvartha-sadhahah tatra yajnah svaya jatah / sruh-sruvad-samanvtah 21 trctayam - in ilc agc ol Ticia, yajna - liic saciilicc, cva - suicly, chan - onc, narma - spiiiiual bcncliis, sarva-artna - all puiposcs, sanahan - accomplislci, tatra - ai ilai iimc, yajnan - saciilicc pcisonilicd, svayam - Himscll, jatan - was boin, sruh-sruva-a-samanvtan - lolding ilc spoons loi saciilicc namcd Siul and Siuva and oilci implcmcnis. In fhe nexf age, Trefa, fhe pracfice of fire sacrifice aIone conferred aII spirifuaI benefifs on man. Af fhaf fime fhe Lord appeared as Yaja, sacrifice personified. He heId Sruk and Sruva, fhe sacrificiaI spoons, and ofher paraphernaIia for sacrifice. yajnhar brahmanah sardham / yajna-bhuh sa janardanah yajnam cvaharoj jnur / janan sarvan ashayat 22 yajnhan - saciilicing, branmanan - wiil ilc piicsis, sarnam - iogcilci, yajna- bnuh - ilc cnjoyci ol saciilicc, san - Hc, jana-aranan - ilc Loid wlo inspiics ilc lcaiis ol pcoplc, yajnam - sacilicc, cva - indccd, aharot - pciloimcd, jnun - ilc vicioiious onc, janan - ilc pcoplc, sarvan - all, ashayat - Hc iaugli. Togefher wifh fhe priesfs of fhe sacrifice, fhe vicforious Lord ]anardana, who is fhe enjoyer of fhe fruifs of sacrifice, performed yaja HimseIf and fhus faughf fhaf process fo aII peopIe. dvaparc tu yugc puja / puruarthaya haIpatc t jnatva svaya vsnuh / pthu-rupo babhuva ha 23 vaparc - agc ol Dvapaia, tu - bui, yugc - in ilc agc, puja - Dciiy woislip, purua- artnaya - loi ilc bcnclii ol man, haIpatc - is suiiablc, t - ilus, jnatva - so lnowing, svayam - Himscll, vsnun - liom vis (io pcivadc), ilc all-pcivading onc, ptnu-rupan - King Piiilu's loim, babnuva - was, na - indccd. In fhe age of Dvapara, puja, (worship of fhe Lord's arca-vigraha), was fhe appropriafe process of seIf-reaIizafion for mankind. Knowing fhis, Sr Visnu HimseIf incarnafed as Maharaja Prfhu. puja cahara dharmatma / Iohana canusasanam harayam asa pujaya / sarvcam abhavan manah 2+ pujam - woislip, cahara - lc pciloimcd, narma-atma - viiiuous soul, Iohanam - ol ilc pcoplc, ca - and, anusasanam - govcining, harayam asa - did, pujayam - in woislip, sarvcam - ol all mcn, abnavan - ii bccamc, manan - ilc mind. Thaf virfuous souI reguIafed fhe peopIe by His ruIe. He performed worship of fhe Lord and fhereby engaged fhe minds of aII men in fhis same worship. haIau tu hrtana srcyo / dharmah sarvopaharahah sarva-saht-mayah sahat / paramananda-dayahah 25 haIau - in ilc agc ol quaiicl, tu - bui, hirtanam - claniing ilc Loid's namcs, srcyan - liglcsi bcnclii, narman - icligious piaciicc, sarva-upaharahan - causci ol wcllaic loi all, sarva-saht-mayan - posscsscd ol all poicncics, sahat - diiccily ilc Loid, parama-anana-ayahan - bcsiowci ol ilc liglcsi iiansccndcnial bliss. Buf in fhe age of KaIi which is fiIIed wifh quarreI, fhe chanfing of fhe names of Sr Hari confers aII spirifuaI benefif. If showers weIfare upon aII Iiving beings. The Lord's name is possessed of aII His pofencies. Sr Nama is fhe Lord, HimseIf, and in fhis form Lord Kna besfows fhe highesf franscendenfaI bIiss. t nsctya manasa / sadhuna suhham avahan jatah svaya pthvya tu / sr-catanya-mahaprabhuh 26 t - ilus, nsctya - dcicimining, manasa - wiil ilc mind, sanunam - ol ilc sadlus, suhnam - lappincss, avanan - biinging, jatan - boin, svayam - in pcison, ptnvyam - on ilc caiil, tu - indccd, sr-catanya-manaprabnun - Si Caiianya Malapiablu. Thus considering fhe sifuafion, Sr Caifanya Mahaprabhu personaIIy fook birfh on fhe earfh, and fhereby broughf joy fo men of virfue. hrtana harayam asa / svaya cahrc mudanvtah yugavatara ctc va / haryarthc caparan snu 27 hirtanam - claniing, harayam asa - causcd io do, svayam - in pcison, cahrc - did, mua-anvtan - lillcd wiil lappincss, yuga-avataran - avaiaias loi ilc agcs, ctc - ilcsc, va - cciiainly, harya - mission, artnc - loi ilc puiposc, ca - and, aparan - oilcis, snu - lcai. FiIIed wifh bIiss, He chanfed fhe names of Hari and fhus induced ofhers fo aIso chanf. These are fhe yuga-avafaras for fhe four ages. Now hear of fhe ofhers, fhe karya- avafaras, who descend fo perform specific missions. matsyc tu vcdoddharana / haurmc mandara-dharanam varahc dharana bhumcr / nara-sha-vdaranam 28 matsyc - in His Iisl avaiaia, tu - indccd, vca - Vcdas, unaranam - saving, haurmc - in ilc Toiioisc avaiaia, manara-naranam - lolding ilc Mandaia mouniain, varanc - in ilc loai avaiaia, naranam - lolding, bnumcn - ol ilc caiil, nara-sna - Man-lion avaiaa, varanam - icaiing asundci. Descending in fhe form of Sr Mafsya, fhe Fish avafara, fhe Lord saved fhe Vedas from fhe wafers of universaI devasfafion. In His form of Sr Kurma, fhe Torfoise avafara, He heId up fhe Mandara mounfain in order fo award necfar fo fhe demigods. In His form of Sr Varaha-deva, fhe Boar avafara, fhe Lord Iiffed up fhe earfh and repIaced if in ifs posifion in fhe universe. And in His form of Sr Narasiha, fhe Man-Iion avafara, fhe Lord fore asunder fhe chesf of fhe demon Hiranyakasipu, fhus profecfing fhe devofed PrahIada. cahrc danuja-sahrasya / vamanc bhuvana-sryam jgyc tu bhargavah haun / jtva rajnah sudurmadan 29 dadau ga brahmanayava / vnur Iohaha-taranah sr-ramc ravana hatva / yasasa purta jagat 30 cahrc - iool, anuja-sahrasya - ol ilc powcilul dcmon, lal, vamanc - duiing Loid Vamana's avaiaia, bnuvana-sryam - ilc opulcncc ol ilc woild, jgyc - Hc won, tu - and, bnargavan - ilc dcsccndani ol llgu, Paiasuiama ("axc-dcliglici"), haunim - ilc caiil, jtva - laving dclcaicd, rajnan - ilc lings, su-urmaan - vciy aiiogani, aau - Hc gavc, gam - caiil, branmanaya - io ilc bialmana Kasyapa, cva - indccd, vnun -tnc aII-pcrvang Onc, Ioha-cha-taranan - ilc solc uplilici ol ilc woild, sri-ramc - duiing ilc avaiaia ol Si Rama, ravanam - ilc icn-lcadcd ling ol ilc man-caicis, natva - laving lillcd, yasasa - by His lamc, purtam - lillcd, jagat - ilc univcisc. Descending as Sr Vamana-deva, a chiId brahmana, fhe Lord fook away fhe opuIence of fhe fhree worIds from fhe powerfuI demon BaI. As Sr Parasurama, He descended in fhe Iineage of fhe sage Bhrgu. DeIighfing in fighfing wifh an axe, He won fhe earfh by defeafing fhe arroganf kings and fhen gave if in charify fo fhe brahmana Kasyapa. Nexf Sr Visnu, soIe savior of fhe universe, descended as Sr Rama and sIew fhe fen-headed man-eafing raksasa named Ravana. Thus aII of fhe worIds became fiIIed wifh Visnu's fame. srmat-hnavatarc tu / bhumcr bharavataranam svayam cva hars tatra / sarva-saht-samanvtah 31 srimat-hna-avatarc - by ilc avaiaia ol Si Kisna, tu - and, bnumcn - ol ilc caiil, bnara - buidcn, avataranam - ialing away, svayam - oiiginal, cva - indccd, narn - onc wlo ialcs away cvil, tatra - ilcn, sarva-saht-samanvtan - posscssing all poicncics. When Lord Sr Krsna descended, He removed fhe heavy burden of warring armies from fhe earfh. He is fhe originaI form of Sr Hari, repIefe wifh aII pofencies. bauddhc tu mohana cahrc / vcdana bhagavan parah mIccchana ndhana cava / haIh-rupcna so 'harot 32 baunc - upon ilc avaiaia ol Si luddla-dcva, tu - and, monanam - illusion, cahrc - Hc madc, vcanam - loi ilc lollowcis ol ilc Vcdas, bnagavan - ilc Supicmc Loid, paran - iiansccndcnial, mIcccnanam - ol ilosc lallcn liom ilc Vcdas, nnanam - dcsiiuciion, ca - and, cva - suicly, haIh-rupcna - by ilc loim ol Kalli, san - Hc, aharot - pciloimcd. As Sr Buddha-deva, fhe Lord made an iIIusion fo bewiIder fhe so-caIIed foIIowers of fhe Vedas, and in fhe form of Sr KaIki, He annihiIafed fhe degraded mIeccha popuIace, who had faIIen from fhe pafh of fhe Vedas. cva vdhany anchan / harman bahu-rupnah haryavatara n-harch / hathtah paramarbhh 33 cvam - ilus, vnan - linds, anchan - many, harman - aciiviiics, banu-rupnan - wlo lavc many loims, harya-avataran - ilc avaiaias loi spccilic missions, n-narcn - ol Si Gauia Haii, hatntan - aic spolcn ol, parama-bnn - by ilc iopmosi sagcs. Thus do fhe greafesf of sages describe fhe karya-avafaras of Nhari, who are of many kinds, who perform many acfivifies and appear in many forms. Tlus cnds ilc Iouiil Saiga cniiilcd "Dcsciipiions ol ilc Avaiaias," in ilc Iiisi Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
Fiffh Sarga si-caiianyaviiblava Tlc Appcaiancc ol Si Caiianya snuvavahta brahman / catanyasyavataraham navna jagad-sasya / haruna-vardhcr vbhoh 1 snuva - lcai, avantam - wiil aiicniion, branman - O bialmana, catanyasya - ol Si Caiianya, avataraham - ilc appcaiancc, navinam - novcl, jagat-isasya - ol ilc Loid ol ilc univcisc, haruna-varncn - ol ilc occan ol mcicy, vbnon - ol ilc gicai, all-pcivasivc, scnsc-coniiollcd onc. O brahmana, pIease hear affenfiveIy abouf fhe unique appearance of fhaf ocean of compassion, fhe aII-pervasive and sense-confroIIed Supreme Masfer of fhe cosmic manifesfafion, Sr Caifanya Mahaprabhu. gatc dcvar-varyc tu / svasramc bhagavan parah jagannathasya vprarcr / manasy avsad acyutah 2 gatc - wlcn lc lad gonc, cva--varyc - bcsi ol sagcs amongsi ilc dcmigods, tu - and, sva-asramc - io lis own lcimiiagc, bnagavan - ilc all-opulcni Loid, paran - supicmc, jagannatnasya - ol Jagannaila Misia, vprarcn - ol ilc bialmana-sagc, manas - in ilc mind, avsat - cnicicd, acyutan - ilc inlalliblc. When Narada, fhe chief of demigod sages had deparfed for His own asrama, fhe infaIIibIe Lord, who possesses infinife opuIences, enfered wifhin fhe mind of fhe brahmana sage, Sr ]agannafha Misra. tcnahta mahat-tcjo / dadhara samayc sat ctasmnn antarc sadhv / sac pat-parayana 3 tcna - by ilai, antam - conccivcd, manat-tcjan - vciy powcilul scmcn, anara - boic, samayc - ai ilc iimc, sati - clasic, ctasmn - in ilai, antarc - wiilin, sanvi - ilc sainily lady, saci - Simai Sac Dcv, pat-parayana - dcdicaicd io lci lusband. By virfue of fhe Lord's presence, in due course of fime, fhe chasfe and sainfIy Sac Dev conceived ]agannafha's powerfuI seed wifhin her womb. Icbhc garbha harcr asa / gangcva sambhava subha tasyas tcjo 'tvavdhc / suIha-pahc yatha sas + Icbnc - Slc goi, garbnam - picgnancy, narcn - ol Loid Haii, asam - cxpansion, ganga - ilc Ganga iivci, va - lilc, sambnavam - ilc poicncy ol Siva, subna - blcsscd, tasyan - ol lci, tcjan - poicncy, atvavnc - gicw, suhIa-pahc - in ilc waxing moon, yatna - as, sasi - ilc moon. She became pregnanf wifh fhe expansion of Sr Hari, as fhe bIessed Ganga river bore fhe pofency of Siva. Her Iusfer increased day by day Iike fhe waxing moon. ta dtva rupa-sampanna / tapta-camhara-prabham srya yuhto jagannatho / mumudc hta-manasah 5 tam - lci, tva - laving sccn, rupa-sampannam - lillcd wiil bcauiy, tapta-camihara - molicn gold, prabnam - ilc cllulgcncc, srya - wiil opulcncc, yuhtan - connccicd, jagannatnan - Jagannaila Misia, mumuc - icjoiccd, nta-manasan - jubilani in lcaii. When ]agannafha Misra saw his wife becoming fiIIed wifh greaf beaufy and a Iusfer Iike moIfen goId, he feIf bIessed wifh much opuIence, and his hearf exuIfed. atha ta tads dtva / dcva brahmadayo 'parc gandharva amara yc ca / yc ca scndra nabho gatah 6 atna - ilcn, ta - lci, tasim - in sucl a siaic, tva - laving sccn, cvan - ilc dcmigods, branma-aayan - lcadcd by Loid lialma, aparc - oilcis, gannarvan - cclcsiial musicians, amaran - immoiials, yc - wlo, ca - and, yc - wlo, ca - and, sa- nran - wiil India, nabna gatan - ialcn io ilc slics. Seeing Sac in such an exaIfed sfafe, fhe demigods headed by Brahma and ofhers such as fhe gandharvas, fhe immorfaIs, fogefher wifh Indra fook fo fhe skies. htanjaI-puto harat / sasru-hantha-vIocanah tutuvur mudtah sarvc / pranamanatah handharah 7 hta-anjaI-putan - wiil loldcd lands, narat - oui ol jubilaiion, sa-asru - wiil icais, hantna - ilioai, vIocanan - cycs, tutuvun - ilcy ollcicd piaiscs, mutan - jubilani, sarvc - all, pranama - obcisanccs, anatan - bowcd, hannaran - slouldcis. Tears fiIIed fheir eyes and choked fheir fhroafs ouf of jubiIafion, and wifh foIded hands and bowed heads, fhey offered fhese prayers aII bIissfuIIy. namam tva sada garbham / adt janan harch candrarhagn-prabha-garbham / sattva-garbha dht hamam 8 namam - I bow down, tvam - io You, saa - cicinally, garbnam - in youi picgnancy, atm -At, jananim - moilci, narcn - ol Loid Haii, canra - moon, arha - sun, agn - liic, prabna - lusici, garbnam - womb, sattva-garbnam - puic picgnancy, ntm - mainicnancc, hamam - paiicncc. "I bow down fo you, O Adif, mofher of Sr Hari. Your womb is effuIgenf Iike fhe moon, sun and fire. By your pure and pafienf pregnancy, you mainfain fhe Lord. advca-garbha sasddh / vcda-garbha svaya harch dcvah rohn cava / yasoda sarvatha bhavam 9 avca-garbnam - youi picgnancy is dcvoid ol laic, sasnm - all pcilcciions, vca-garbnam - ilc womb ol ilc Vcdas, svayam - in pcison, narcn - ol Si Haii, ronnim - Rolin, ca - and, cva - cciiainly, yasoam - Yasoda, sarvatna - in His cvciy incainaiion, bnavam - bccoming. "Your pregnancy is free from envy and bIessed wifh aII perfecfion. Indeed yours is fhe womb of fhe Vedas, and You personaIIy give birfh fo Lord Hari in His every incarnafion, becoming Devak, Rohin, and Yasoda. ta va vbhar garbhc tva / yo yajna prathayyat hrtanahhya maha-punya / yad yajnar nopapadyatc 10 tam - ilai, va - indccd, vbnar - You bcai, garbnc - in youi womb, tvam - you, yan - wlo, yajnam - saciilicc, pratnayyat - Hc malcs lamous, hirtana-ahnyam - dcsciibing in congicgaiional claniing, mana-punyam - vciy puiilying, yat - wlicl, yajnan - by liic saciiliccs, na - noi, upapayatc - obiaincd. "In your womb You bear He who wiII spread fhe process of yaja named sankrfana. The sankrfana-yaja has greaf purificafory pofency unobfainabIe fhrough fhe Vedic process of yaja. hrtana n-harch srutva / nmardhcna ya bhavct prtr asmadsa sa tu / hot-yajnar bhavcn na h 11 hirtanam - claniing, n-narcn - ol ilc Loid in a luman-lilc loim, srutva - by lcaiing, nma-arncna - by lall a momcni, yan - ilcy wlo, bnavct - can bc, pritn - lovc, asmasam - ol sucl as ouisclvcs, san - lc, tu - bui, hot-yajnan - by millions ol saciiliccs, bnavct - can bc, na - noi, n - indccd. "If even persons such as ourseIves hear buf for a spIif-second such krfana of Krsna's names as Lord Nrhari wiII bring, fhey can achieve Iove for Him. Such Iove is unaffainabIe even by fhe performance of miIIions of fire-yajas. aho mahya pura dattam / amta harna svayam samudra manthana htva / tatah hot-gunadhham 12 ano - Ol!, manyam - io mc, pura - in ancicni iimcs, attam - givcn, amtam - ncciai, narna - by Si Haii, svayam - Himscll, samuram - occan, mantnanam - cluining, htva - donc, tatan - ilan ilai, hot-guna-anham - millions ol iimcs bciici. "Oh, how wonderfuI! In ancienf fimes Sr Hari in His form of Mohin-murfi, personaIIy awarded me amrfa affer we devas had churned fhe Garbhodaka ocean wifh fhe asuras; yef fhis hari-namamrfa is a miIIion fimes superior. rasa pasyama cvatra / snvantah sr-harcr yasah moham apy anta ccto / manyatc hrtanad dharch 13 rasam - ilc ncciaican juicc, pasyaman - wc slall diinl, cva - cciiainly, atra - lcic, snvantan - lcaiing, sri-narc - ol Si Haii, yasan - lamc, moham - libciaiion, ap - cvcn, antam - lalsc, cctan - lcaii, manyatc - ilcy ilinl, hirtanat - by claniing, narcn - ol Si Haii. "Now fhrough our ears we shaII drink rasamrfa as we hear fhe gIories of Sr Hari. In comparison wifh such krfana my hearf considers even Iiberafion insignificanf." cvam uhtva tato dcvah / scndra jagmuh pranamya ta brahmanam agratah htva / gayantah sr-harcr yasah 1+ cvam - ilus, uhtva - spcaling, tatan - ilcn, cvan - ilc dcmigods, sa-nran - wiil Loid India, jagmun - wcni, pranamya - laving bowcd down, tam - io lci, branmanam - Loid lialma, agratan - in lioni, htva - puiiing, gayantan - singing, sri-narcn - ol Si Haii, yasan - lamc. Affer conversing in fhis manner, Indra wifh fhe devas offered respecffuI obeisances fo Sac Dev. Then pIacing Brahma af fheir head, fhey deparfed for fheir own abodes singing fhe gIories of Sr Hari. sva pur sr-patcr aso / jato bhuvy at-hartah haIcr bhagya prasasanto / ntyantah prcma-vhvaIah 15 svam - own, purim - ciiy, sri-patcn - ol ilc lusband ol ilc goddcss ol loiiunc, asan - cxpansion, jatan - boin, bnuv - on ilc caiil, at-nartan - vciy jubilani, haIcn - ol ilc agc ol quaiicl, bnagyam - good loiiunc, prasasantan - piaising, ntyantan - dancing, prcma-vnvaIan - ovciwlclmcd wiil lovc. Srpafi's expansion was abouf fake birfh on earfh. Thus fhe gods jubiIanfIy Iauded fhe goodforfune of fhe peopIe of KaIi-yuga and danced, overwheImed by prema. tatah purnc nsa-nathc / nsthc phaIgunc subhc haIc sarva-gunotharc / suddha-gandha-vahanvtc 16 manasu dcva-sadhuna / prasanncu ca staIc svar-nadyah suddha-saIIc / jatc jatah svaya harh 17 tatan - ilcn, purnc - lull, nsa-natnc - wlcn ilc moon, loid ol ilc nigli, nsitnc - ai nigli, pnaIgunc - in ilc monil ol Plalguna, appiox. mid-Icbiuaiy io mid- Maicl, subnc - ai ilc auspicious, haIc - ai ilc iimc, sarva-guna - all good qualiiics, utharc - aiiiacicd, suna-ganna - puic liagianccs, vana - bcaiing, anvtc - posscsscd ol, manasu - in ilc minds, cva-sanunam - ol gods and sainis, prasanncu - pcacclul, ca - and, sitaIc - cool, svan-nayan - ol ilc iivci wlicl llows iliougl ilc sly, suna-saIIc - wlcn ilc waicis wcic clcai, jatc - wlcn ii lappcncd, jatan - boin, svayam - by His own cloicc, narn - ilc Loid Haii. Af fhe auspicious fuII moon nighf of fhe monfh of PhaIguna, when aII virfuous quaIifies of men were in affendance, and a breeze bearing pure fragrances bIew, when fhe minds of gods and godIy men were franquiI, when fhe wafers of fhe sky-river Ganga were crysfaI-cIear, fhen did Sr Hari fook birfh by His own wish. ta vhas-hamaIchana Iasat- / purna-candra-vadana hanahabham tcjasa vtmra dsah svaya / harayantam upaIabhya suta sah 18 prt-sagara-rasasya na para / prapa padma-ndhna yatha 'dhanah sr-jagannatha-msra-purandarah / prcma-gadgada-muhha sada dadhc 19 tam - Him, vhas-hamaIa - blossoming loius llowcis, ihanam - cycs, Iasat - slining, purna-canra - lull moon, vaanam - lacc, hanaha - goldcn, abnam - cllulgcncc, tcjasa - by His poicncy, vtmra - licc liom dailncss, san - all sidcs, svayam - Himscll, harayantam - causing, upaIabnya - obsciving, sutam - son, san - lc, prit-sagara - occan ol lovc, rasasya - ol mcllows, na - noi, param - limii, prapa - lind, pama-nnna - by an unlimiicd iicasuic, yatna - as, ananan - pooi man, sri- jagannatna-msra-puranaran - Si Jagannaila Misia Puiandaia, prcma - lovc, gagaa - cloling, muhnam - mouil, saa - always, anc - madc. Sr ]agannafha Misra Purandara saw His son's eyes as bIossoming Iofus fIowers, His face Iike fhe effuIgenf fuII moon and His compIexion Iike goId. By fhe chiId's pofency, darkness in aII direcfions was dispeIIed. ]agannafha found no Iimif fo fhe meIIifIuous ocean of Iove he feIf for his chiId. He feIf jusf Iike a pauper finding a vasf freasure, and since his voice was choked wifh Iove he was unabIe fo speak cIearIy. tasya janma-samayc 'nu sasanha / rahur agrasad aIa trapayava hna-padma-vadancna nrjtah / pravsat sura-rpor muhha vdhuh 20 tasya - His, janma-samayc - ai ilc iimc ol His biiil, anu - lollowing, sasa-anham - iabbii-mailcd (ilc moon;) ialul - Ralu, agrasat - swallowcd, aIam - cnougl, trapaya - wiil slamc, cva - indccd, hna-pama-vaancna - by Si Kisna's loius lacc, nrjtan - dclcaicd, pravsat - cnicicd, sura-rpon - ol ilc cncmy ol ilc gods, muhnam - mouil, vnun - moon. ]usf affer fhe Lord's birfh, Rahu impudenfIy swaIIowed fhe moon, considering fhe beaufy of fhe moon had been ufferIy defeafed by Sr Krsna's beaufifuI Iofus face. Thus whiIe enfering fhe moufh of fhaf enemy of fhe gods, fhe moon appeared fo disappear. tatra punya-samayc manujanam / hrtana nara-harch hta janah pujana sapad jahnav-jaIc / snana-danam agha-marjana sucau 21 tatra - ilcn, punya-samayc - ai ilc auspicious iimc, manujanam - ol mcn, hirtanam - claniing ol ilc namcs ol Haii, nara-narcn - loi Haii in His appcaiancc lilc a luman, htam - donc, janan - by ilc pcoplc, pujanam - woislip, sapa - immcdiaicly, jannavi-jaIc - in ilc waicis ol ilc Ganga, snana - bailing, anam - pcnancc, agna - sin, marjanam - clcansing, sucau - in ilc puic. Af fhaf auspicious fime, aII peopIe performed krfana of Narahari. Wifh much eagerness fhey offered worship, fook bafh, disfribufed charify, and bafhed, cIeansing fhemseIves from sin in hoIy wafers of ]ahnav-Ma. jahsuh sura-ganah sa-mahcndrah / padma-sambhava-mahcsa-purogah apsarabhr atntya-parabhr / nayahas ca sumanas vavaruh 22 jansun - ilcy icjoiccd, sura-ganan - ilc losis ol dcmigods, sa-mancnran - iogcilci wiil ilc gicai India, pama-sambnava - loius-boin lialma, mana-isa - Siva, ilc gicai coniiollci, purogan - lcadcd by, apsarabnn - wiil ilc cclcsiial dancing maidcns, at-ntya-parabnn - wiil gicai absoipiion in dancing, nayahan - lcadcis, ca - and, su-manas - gicai minds, vavarun - slowcicd abundani claiiiy. The hosfs of suras headed by Indra as weII as Brahma and Siva rejoiced and apsaras danced wifh subIime exceIIence, whiIe on earfh greaf-hearfed sociaI dignifaries showered giffs of charify on deserving persons. nIambara-cahravart / janmana tasya hartah ajagamasrama turna / jamatuh sarva-sastra-vt 23 jagannatha samahuya / sac sambodhayan sudhh dauhtra-janma-haIa-jna / da vacanam abravt 2+ niIambara-cahravarti - ilc lailci ol Sac, janmana - by His biiil, tasya - His, nartan - joyous, ajagama - wcni, asramam - io ilc placc ol spiiiiual culiuic, turnam - swilily, jamatun - ol lis son-in-law, sarva-sastra-vt - convcisani wiil all ilc sciipiuics, jagannatnam - Jagannaila Misia, samanuya - calling, sacim - Sac Dcv, sambonayan - inloiming, su-nin - liglly iniclligcni man, auntra - son ol lis dauglici, janma-haIa-jna - lnowing aboui ilc iimc ol His biiil, am - ilis, vacanam - siaicmcni, abravit - said. Since he was aware of fhe auspicious fime af which His daughfer's son had faken birfh, Sr NIambara Cakravarf who was Iearned in aII sasfra, feIf joyous on accounf of fhe Lord's birfh. QuickIy he wenf fo fhe asrama of his son-in-Iaw, and caIIed for ]agannafha Misra and Sac Dev. Thaf very fhoughffuI genfIeman said: ayc purua-sho 'ya / jatah proccc bhaspatau asau sarvasya Iohasya / pata ntya bhavyat 25 ayc - Ol! puiua-silal - lion among mcn, ayam - ilis pcison, jatan - boin, proccc - on ilc apcx ol ilc oibii, bnaspatau - Jupiici, asau - lc, sarvasya - ol all, Iohasya - pcoplc, pata - pioiccioi, ntyam - always, bnavyat - Hc will bc. "O how asfonishing! This chiId has faken birfh jusf on fhe apex of fhe orbif of ]upifer, fhe pIanef of Sr Guru. By fhis indicafion I undersfand fhaf Iion amongsf men shaII give efernaI profecfion fo aII peopIe. susIah sarva-dharmanam / asrayo nyasna varah prt-dah sarva-bhutana / purnamta-haro yatha 26 susiIan - laving noblc claiacici, sarva-narmanam - ol all viiiucs, asrayan - slclici, nyasnam - ol icnuncianis, varan - ilc bcsi, prit-an - a givci ol lovc ol God, sarva-bnutanam - loi all living bcings, purnamta-haran - ilc lull moon, yatna - lilc. "He possesses nobIe characfer. Indeed, His characfer is fhe originaI sheIfer of aII virfues. By becoming fhe fopmosf of aII renunciafes, He shaII besfow Iove on aII Iiving beings, jusf as fhe fuII moon fIoods fhe nighf sky wifh necfar. samuddharta sadavaya / pt-mat-huIa-dvayam cvam uhtc dvjc tasmn / sarvc pramudta janah 27 samunarta - savioi, saa - always, cva - cciiainly, ayam - ilis, pt-mat - lailci and moilci, huIa-vayam - ilc iwo dynasiics, cvam - ilus, uhtc - laving spolcn, vjc - ilc bialmana, tasmn - in ilai, sarvc - all, pramutan - ovcijoycd, janan - ilc pcoplc. "This person shaII perpefuaIIy award deIiverance fo fhe dynasfies of His fafher and mofher." Hearing fhe brahmana speak fhus, aII fhe peopIe presenf became overjoyed. mata harsam atvapa / srutva tat pt-bhatam vatsyas cahara putrasya / jata-harma mahotsavam 28 mata - His moilci, narsam - lappincss, ativa - inicnsc, apa - goi, srutva - laving lcaid, tat - ilai, pt-bnatam - woids ol lci lailci, vatsyan - His allcciionaic lailci, cahara - pciloimcd, putrasya - ol Hci son, jata-harma - biiil ccicmony, manotsavam - lcsiival. Hearing fhese words from her fafher, fhe chiId's mofher feIf very happy, and ]agannafha Misra, feeIing much affecfion for his son, performed a greaf fesfivaI fo ceIebrafe his birfh. tambuIa candana maIya / gandha pradat dvjatayc hramcnotthana-harmad-mangaIan cahara sah 29 tambuIam - bcicl and clcwing spiccs, cananam - sandalwood, maIyam - gailands, gannam - sccnicd oils, praat - gavc, vjatayc - unio ilc bialmanas, hramcna - in couisc ol iimc, uttnana-harma-a - ilc clild's liisi sianding and oilci puiilicaioiy ccicmonics, mangaIan - auspicious, cahara - pciloimcd, san - Hc. Then he disfribufed pan, sandaI puIp, garIands, and scenfed oiIs fo fhe brahmanas. As his son grew, he performed in nafuraI sequence fhe various auspicious ceremonies, af fime of fhe boy's firsf sfanding up and so forfh. Tlus cnds ilc Iilil Saiga cniiilcd "Tlc Appcaiancc ol Si Caiianya," in ilc Iiisi Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
Sixfh Sarga laumaia-lia-lla Tlc Playlul Pasiimcs ol Si Gauianga's Clildlood tatah haIcna hyata / janu-canhramana ssoh dtva praharam aptau tau / dampat haIa-bhanah 1 tatan - ilcn, haIcna - by iimc, hyata - by so mucl, janu - lnccs, canhramanam - ciawling, sson - ol ilc clild, tva - laving sccn, pranaram - bliss, aptau - goi, tau - ilcy iwo, am-pati - wilc and lusband, haIa - swcci, bnanan - spcccl. As fime passed, fhe husband and wife deIighfed fo see fhe chiId crawIing on His knees, and fo hear fhe meIodious sound of His praffIe. sona-padmabha-vadanc / dvja-rajasya rasmayah susmtc bhant sadhuna / mano-dhvantapaharnah 2 sona-pama - icd loius, abna - appcaiancc, vaanc - lacc, vja-rajasya - ol ilc ling amongsi ilc iwicc-boin, rasmayan - iays, susmtc - swccily smiling, bnant - slinc, sanunam - ol ilc sainis, manan - mind, nvanta - dailncss, apanarnan - ialing away. Thaf monarch among fhe fwice-born had a face resembIing a red Iofus. By fhe rays beaming from His sweef smiIe, He dispeIIed aII darkness from fhe minds of godIy men. pura vbharty asau vsvam / t cahrc pta svayam srmad-vsvambhara t / nama tasya susobhanam pura - in ancicni iimcs, vbnart - Hc mainiains, asau - Hc, vsvam - univcisc, t - ilus, cahrc - madc, pta - lailci, svayam - iniuiiivcly, srimat-vsvambnaran - mainiainci ol ilc univcisc, t - ilus, nama - namc, tasya - His, susobnanam - vciy bcauiilul. He is fhe mainfainer of fhe universe since fime immemoriaI. Thus His fafher infuifiveIy gave Him fhe very beaufifuI name, "Visvambhara." tapta-hancana-gaurango / Iasat-padmayatchanah prabhanjanambaro raupya-har maIaIaho harh + tapta-hancana - molicn gold, gaura-angan - goldcn body, Iasat - slining, pama - loius, ayata - spicad, ihanan - cycs, prabnanjana - scaiicicd, ambaran - gaimcnis, raupya - ilc bcauiy, nari - aiiiaciivc, maIa - clusicis, aIaha - cuiling locls, narn - ilc Loid wlo ialcs all cvil lai away. Sr Visvambhara Hari's body was dazzIing Iike moIfen goId. His sparkIing eyes were wide-spread Iike fhe pefaIs of a Iofus. His garmenfs were scaffered and His beaufy aII-affracfive. CurIy Iocks cIusfered round His face, and His presence dispeIIed aII inauspiciousness. raha-sudhahara-muhha / haIa-vag-amtanvtah madhurahtr amuhta-hanhanangada-bhuanah 5 raha - nigli, suna-hara - ncciai-malci, ilc moon, muhnam - lacc, haIa-vah - swcci woids, amta - ncciaican, anvtan - lillcd, manura - swcci, ahtn - appcaiancc, amuhta - loosc, hanhana - banglcs, angaa - aimbands, bnuanan - dccoiaiions. His face resembIed fhe moon as if spreads necfar fhroughouf fhe nighf, and His charming speech aIso was necfarean. His appearance was fhus aIfogefher charming, enhanced sfiII furfher by His ornamenfs, Ioose bangIes and arm-bands. bhanga-hnguIa-rahtabja-hara-pada-taIa-such vavdhc haIaya ntyam / suhIa-pahc va dyu-rat 6 bnanga-nnguIa - lunluma powdci, rahta - icddisl, abja - loius, hara - lands, paa - lcci, taIa - palms and solcs, sucn - glcaming, vavnc - incicascd, haIaya - by ilc plascs, ntyam - icgulaily, suhIa-pahc - in ilc waxing loiinigli, va - lilc, yu- rat - loid ol ilc nigli (ilc moon). The gIeaming paIms of His Iofus hands and fhe soIes of His Iofus feef had fhe ruddy hue of kunkuma powder. Day by day, He grew swiffIy Iike fhe moon, Iord of fhe nighf, in ifs waxing forfnighf. tatah haIcna sonabhyam / padabhyam amta-dyuth atana-vraha-ja tapa / mcdnyah sanjahara sah 7 tatan - ilcn, haIcna - wiil iimc, sonabnyam - by ilc icddisl, paabnyam - lcci, amta-yutn - limiilcss lusici, atana - walling, vrana-jam - boin ol scpaiaiion, tapam - sullciing, mcnyan - ol ilc caiil, sanjanara - Hc wiildicw, san - Hc. As fime passed, fhaf IimifIessIy Iusfrous Lord began fo waIk. Thus whenever He wifhdraw from her surface his reddish soIes, He made fhe earfh goddess experience pangs of separafion. trtha-bhramana-sIasya / dvjasyanna janardanah bhuhtva ta smarayam asa / nanda-gcha-hutuhaIam 8 tirtna-bnramana - wandciing io loly placcs, siIasya - wlosc piaciicc, vjasya - ol ilc bialmana, annam - iicc, jana-aranan - wlo iliills ilc lcaiis ol manlind, bnuhtva - cnjoycd, tam - Him, smarayam asa - icmindcd, nana-gcna - ol ilc lousc ol King Nanda, hutunaIam - lcsiival. Gaura ]anardana, who inspires fhe hearfs of aII men, fhrice afe fhe rice cooked by a brahmana who was wandering on piIgrimage. He fhen reminded fhaf brahmana of fheir previous associafion during fhe efernaI fesfivaI wifhin fhe house of Nanda Maharaja. vayasyar baIahar sardha / vharas taru-paIavah ahatah ssavah sarvc / vcahruh purato muda 9 vayasyan - wiil liicnds, baIahan - wiil ilc boys, sarnam - iogcilci wiil, vnaran - spoiiing, taru-paIavan - wiil ilc iwigs ol iiccs, anatan - siiucl, ssavan - clildicn, sarvc - all, vcahrun - ilcy conicndcd in vaiious ways, purata - bcloic, mua - joyously. As He pIayed wifh ofher IiffIe boys of fhe same age, aII fhe chiIdren wouId dueI wifh one anofher, using fhe fwigs of frees for fheir weapons, and fhey derived much joy from fhose games. bhuv tthan padahcna / janunanyasya januha pasparsa marhat IIa / hurvan mayarbhaho harh 10 bnuv - on ilc caiil, ttnan - sianding, paa-chcna - on onc looi, januna - wiil ilc lncc, anyasya - ol anoilci boy, januham - lncc, pasparsa - Hc iouclcd, marhatim - monlcy, IiIa - play, hurvan - did, maya-arbnaho - in ilc guisc ol a boy, narn - ilc dispcllci ol cvil.
Sr Hari, in fhe guise of an ordinary boy, wouId somefimes imifafe fhe anfics of monkeys. Sfanding wifh a singIe foof on fhe ground, He wouId fouch fhe knee of anofher boy wifh His own knee. chada dhartum atmanam / udyata janan rua vhya hopa-parpurno / bhajanan babhanja sah 11 chaa - oncc, nartum - io aiicsi, atmanam - Himscll, uyatam - aiicmpiing, jananim - moilci, rua - in angci, vihya - laving sccn, hopa-parpurnan - ovciwlclmcd wiil angci, bnajanan - pois, babnanja - Hc biolc, san - Hc. Once seeing fhaf His mofher was exasperafed wifh Him and was affempf-ing fo resfrain Him, Gaura Hari became fiIIed wifh fury and broke aII her cIay pofs. pura bhagnc ca bhandc 'ya / yasoda-pasu-rajjubhh babandha vcpta tasya / bhayad vhya muhha sac 12 pura - loimcily, bnagnc - biolcn, ca - and, bnanc - poi, ayam - ilis, yasoa - Simai Yasoda Dcv, pasu-rajjubnn - wiil ilc iopcs loi cows, babanna - slc bound, vcpta - iicmbling, tasya - ol Him, bnayat - oui ol lcai, vihya - sccing, muhnam - lacc, saci - Sac Dcv. In ancienf fimes fhis same chiId aIso broke pofs. Af fhaf fime Yasoda Mafa bound Him wifh fhe ropes used for fying cows whiIe BaIaGopaIa frembIed fearfuIIy. Buf af presenf fhaf same Yasoda, appearing as Sac, frembIed in fear fo see fhe wrafhfuI face of Visvambhara. upary upar vnyasta / tyahta-md-bhanda-sahatau upavsyasucau dcsc / matur agrc jahasa sah 13 upar upar - on ilc vciy iop, vnyasta - dcposiicd, tyahta - abandoncd, mt - clay, bnana - pois, sanatau - compacicd, upavsya - siiiing down, asucau - in ilc unclcan, csc - placc, matun - ol His moilci, agrc - in lioni, janasa - Hc lauglcd, san - Hc. Then, cIimbing on fhe very fop of fhe dump of abandoned and smashed cIay cooking pofs, Gaura Hari saf down on fhaf uncIean spof in fuII view of His mofher and Iaughed af her. ta dtva sa sac praha / tyaja tata jugupstam sthana suddha punah snatva / mamanharohana huru 1+ tam - Him, tva - sccing, sa - Slc, saci - Sac, prana - said, tyaja - givc up, tata - dcai boy, jugupstam - abominablc, stnanam - placc, sunam - puic, punan - again, snatva - laving bailcd, mama - my, anha - lap, aronanam - climbing, huru - do. Seeing Him, Sac said, "My dear boy, pIease Ieave fhaf impure pIace. When You have bafhed and are again cIean, come and sif on my Iap." cvam uhtc tu ta praha / bhagavan sarva-tattva-vt dattatrcyasya bhavaha-purnah sarva-jna-purahah 15 cvam - ilus, uhtc - laving spolcn, tu - indccd, tam - lci, prana - Hc said, bnagavan - ilc all-opulcni Loid, sarva-tattva-vt - lnowci ol all iiuils, attatrcyasya - ol Daiiaiicya, bnava - mood, cha - only, purnan - lillcd, sarva - all, jna - wisc mcn, purahan - lillci. Affer she had spoken fhus, fhe aII-opuIenf PersonaIify of Godhead, who is conversanf wifh aII frufhs, who gives wisdom fo aII wise men, spoke fhe phiIosophy which had formerIy been propounded by Daffafreya, fhe avadhufa sage. snu sucr asucr va haIpana-matram ctat / ht-jaIa-pavanagn-vyoma- vtta jagad dh vtata-vbhava-purvadvata-padabja cho / harr ha harunabdhr bhat nanyat prath 16 snu - lcai, suc - clcan, asuc- uncIcan, va - oi, haIpana-matram - simply imaginaiion, ctat - ilis, ht - caiil, jaIa - waici, pavana - aii, agn - liic, vyoma - spacc, vttam - lnown, jagat - ilc cosmos, n - indccd, vtata - cxpandcd, vbnava - manilcsicd, purva - loimcily, avata - nondillcicniiaicd, paa-abja - loius looi, chan - onc, narn - ilc dispcllci ol cvil, na - in ilis woild, haruna - mcicy, abnn - occan, bnat - slincs, na - noi, anyat - oilci, pratin - lavc laiil. "Hear me! The concepf of cIeanIiness or uncIeanIiness is simpIy imaginary. This universe is known fo be composed of earfh, wafer, fire, air and space and fhere is buf one source, Sr Hari. From His non-duaI Iofus feef fhe universe was formerIy manifesfed and disfribufed. He is an ocean of mercy, and forever iIIuminafes fhis worId. There is no one beyond Him. ]usf have faifh in Lord Hari. atah pavtra cvasm / napavtrah hathancana janh matar nanya tva / sanha hartum harhas 17 atan - lcncc, pavtran - puic, cva - cciiainly, asm - I am, na - noi, apavtran - impuic, hatnancana - ai any iimc, janin - jusi undcisiand, matan - Moilci, na - noi, anyam - oilci, tvam - you, sanham - anxiciy, hartum - io do, na - in ilis icgaid, arnas - You ougli. "Hence I am in a purified sfafe and am nof af any fime confaminafed. ]usf undersfand fhis, Mofher. You shouId have no furfher doubfs in fhis maffer." cvam uhtc sutc va ta / harc sanghya satvara anya snapayam asa / svar-nad-svaccha-vabhh 18 cvam - ilus, uhtc - laving spolcn, sutc - ilc son, va - indccd, tam - Him, harc - by ilc land, sangnya - giabbing, sa-tvara - wiil spccd, aniya - lcading, snapayam asa - bailcd, sva-nai - ol ilc iivci ilai llows liom ilc spiiiiual woild, ilc Ganga, svaccna - ciysiallinc; vaiblil -by ilc waicis. Affer her son had spoken in fhis way, Sac Mafa cIasped His hand, and Ieading Him away, bafhed Him in fhe crysfaI-cIear wafers of fhe sky-Ganga. atha hatpayc haIc / muhta-md-bhanda-sahatau upavta suta vhya / sac vagbhr atadayat 19 atna - ilcn, hatpayc haIc - alici somc iimc, muhta - iliown oui, mt-bnana - clay pois, sanatau - compacicd, upavtam - scaicd, sutam - son, vihya - sccing, saci - Sac, vagbnn - wiil woids, ataayat - siiucl. Then affer a shorf fime had passed, she again saw her son siffing on fhe heap of cIay cooking-pofs, and she chasfised Him: apavtrc nddhc 'p / sthanc tva manda-dhh hatham tthast vacah srutva / matuh hrodha-samanvtah 20 srmad-vsvambharah praha / mudhc nasty asucr hvact uhta mayatat purva tc / tat h ma tva vgarhas 21 apavtrc - in ilc impuic placc, nnc - laving bccn loibiddcn, ap - alilougl, stnanc - in ilai placc, tvam - You, mana-nin - siupid, hatnam - wly', ttnas - You aic siaying, t - ilus, vacan - siaicmcni, srutva - laving lcaid, matun - liom His moilci, hrona-samanvtan - lull ol angci, srimat-vsvambnaran - Si Visvamblaia, prana - said, munc - O loolisl woman!, na ast - ii is noi, asucn - unclcan, hvact - in any way, uhtam - said, maya - by Mc, ctat - ilis, purvam - bcloic, tc - io you, tat - ilai, hm - wly', mam - mc, tvam - you, vgarnas - icbulc. "You duII-brained boy! Why are You siffing in fhaf confaminafed pIace, aIfhough I have aIready forbidden You fo do so:" Hearing fhese words from His mofher, Sr Visvambhara repIied angriIy, "O fooIish woman! As I expIained fo you before, fhis pIace is nof in fhe Ieasf impure. So why do you scoId Me:" ty uhtva vadanc tasya / taha prahnot rua tadaghatcna vyathta / murcchta npapata sa 22 t - ilus, uhtva - spcaling, vaanc - ai ilc lacc, tasyan - lci, taham - biicl, prannot - ilicw, rua - wiil angci, taa - ilcn, gnatcna - by ilai blow, vyatnta - agiiaicd, murccnta - lainicd, npapata - slc lcll, sa - slc. So saying He angriIy fhrew a fragmenf of brick af her face. Becoming agifafed on accounf of fhaf bIow, Sac Mafa fainfed and fumbIed fo fhe ground. tada sarvah samagatya / stryas ta staIar jaIah sscuh sma tada tatra / harr manuya-harma-ht 23 agatya prarurodasu / matar matar t svayam sr-hasta tan-muhhc nyasya / sarva-duhhhapaharaham 2+ taa - ilcn, sarvan - all, samagatya - coming iogcilci, stryan - womcn, ta - lci, sitaIan - cool, jaIan - wiil waici, sscun - ilcy spiinllcd, sma - did, taa - ilcn, tatra - ilcic, narn - ilc icmovci ol sin, manuya-harma-ht - doing ilc aciions ol a man, agatya - coming, praruroa - ciicd loudly, asu - quiclly, matan matan - Moilci! Moilci!, t - ilus, svayam - impulsivcly, sri-nastam - giacclul land, tat- muhnc - on lci lacc, nyasya - placing, sarva-unhna - all soiiows, apanaraham - ialci away. Then aII fhe women came fhere and sprinkIed Sac wifh cooI wafer. and Sr Hari, enacfing fhe roIe of a human chiId, quickIy came fo her IoudIy crying, "Mafa! Mafa!" AffecfionafeIy He pIaced His gracefuI hand upon her face and fhus aIIeviafed aII pain from her hearf. tatah prabuddha sa sadyah / hroc htva suta sac mumoda vatsaIatva / putra-snchatvhvaIa 25 tatan - ilcicalici, prabuna - conscious, sa - slc, sayan - suddcnly, hroc - on lci lap, htva - did, sutam - son, saci - Sac, mumoa - iool plcasuic, vatsaIa - maicinal, ativa - inicnsc, putra-sncna - allcciion loi lci son, at-vnvaIa - vciy mucl ovciwlclmcd. Af fhaf Sac Dev suddenIy became fuIIy conscious, and faking her son on her Iap she became fiIIed wifh infense mafernaI affecfion and deIighfed in Him, obIivious fo aII eIse. tato jagad-guru praha / hacd dharsa-parayana parhasa-para matrc / narhcIa-phaIa-dvayam 26 samanya prayacchasya / tada sustha bhavyat na cct maryat tada / hm upaya haryas 27 tatan - ilcn, jagat-gurum - io ilc spiiiiual masici ol ilc univcisc, prana - said, hact - somc lady, narsa-parayana - givcn io bliss, parnasa - joling, para - absoibcd, matrc - io His moilci, narhcIa - coconui, pnaIa-vayam - iwo liuiis, samaniya - collcci, prayaccna - givc, asya - io lci, taa - ilcn, sustna - wcll, bnavyat - slc will bc, na - noi, cct - il, maryat - slc will dic, taa - ilcn, hm - wlai, upayam - mcans, haryas - You will do. Then one Iighf-hearfed Iady said jokingIy fo fhe spirifuaI masfer of fhe cosmos, "If You can pick fwo coconufs and give fhem fo Your mofher, fhen she wiII be weII. Ofherwise she wiII die. Buf how can a IiffIe boy Iike You do fhis:!" t hasya vacah srutva / matur anhat tvaranvtah nrgaty anya sa dadau / narhcIa-phaIa-dvayam 28 t - ilus, hasyan - ol ilai lady, vacan - woids, srutva - lcaiing, matun - ol His moilci, anhat - liom lci lap, tvara - spccd, anvtan - lull ol, nrgat - wcni, aniya - biinging, san - Hc, aau - gavc, narhcIa-pnaIa-vayam - iwo coconuis. Af hearing fhese words from fhe Iady, Gaura Hari speediIy scrambIed down from His mofher's Iap and wenf ouf of fhe house. ImmediafeIy He refurned bearing fwo coconufs, and gave fhem fo Sac Mafa. tat-haIa-patanad ambu-yuhta-vnta-yuga harh tad dtva vsmtah procuh / hutah prapta tvaya hatham 29 tat-haIa - ilai vciy momcni, patanat - cui down, ambu-yuhta - lillcd wiil waici, vnta - wiil lcal and sicm, yugam - paii, narn - Loid Haii, tat - ilai, tva - laving sccn, vsmtan - amazcd, procun - said, hutan - wlcic, praptam - goi, tvaya - by You, hatnam - low. The fwo coconufs had cIearIy been feIIed fhaf very momenf fogefher wifh Ieaf and sfem. Seeing fhis, fhe Iadies were amazed and inquired of fhe boy, "Oh! Where did You gef fhem and how:" tato hunhtbhh sarva / varaytva maha-manah vatsa-gotra-dhvajo matrc / dadau smcra-muhhambujam 30 tatan - ilcn, nunhtbnn - wiil His loud ciying, sarvan - all ilc ladics, varaytva - picvcniing, mana-manan - gicai mind, vatsa - call, gotra-nvajan - llag ol His dynasiy, matrc - io His moilci, aau - picscnicd, smcra - cupid, muhna -jacc, ambu-jam - boin liom ilc waici (a loius). Then fhe very cIever Visvambhara, whose ancesfraI fIag bears a caIf, wifh Ioud cries baffIed fhe curious Iadies' quesfions and presenfed fo His mofher His smiIing face, which resembIes fhe bIossoming Iofus. athanyac chnu vryan / vctran mahatmanah Iohottaran sadhun / maynah paramatmanah 31 atna - ilcn, anyat - oilci, snu - lcai, viryan - poicni, vctran - wondcilul, manatmanan - ol ilc magnanimous, Ioha-uttaran - supciluman, sanun - viiiuous, maynan - ol ilc mysiic, parama-atmanan - ol ilc Supcisoul. Now pIease hear furfher of fhe pofenf, asfonishing, superhuman and virfuous acfivifies of fhe magnanimous Lord. He is is fhe supreme mysfic who expands HimseIf as fhe aII-pervasive SupersouI. ratrau hadact sasupta / sac purna janar va paramaIahya savgna / hroa-stha sva-suta sac 32 sanhta prcayam asa / pat-gchc tvaranvta pujta path dcvas ca / srmad-vsvambhara harm 33 ratrau - ai nigli, haact - oncc, sasupta - soundly aslccp, saci - Sac Dcv, purnam - lillcd, janan - wiil pcoplc, va - as il, parama - ol a ligl naiuic, aIahya - sliglily visiblc, savgna - pciiuibcd, hroa-stnam - siiuaicd in lci lap, sva-sutam - lci own son, saci - Sac Dcv, sanhta - anxious, prcayam asa - slc scni, pat-gcnc - io ilc ioom ol lci lusband, tvara-anvta - spccdily, pujtam - woislippcd, patn - on ilc way, cvan - by ilc dcmigods, ca - and, srimat-vsvambnaram - Si Visvamblaia, narm - ilc icmovci ol sin. Once, whiIe Sac Dev was resfing, she saw fhaf her home was apparenfIy fiIIed wifh peopIe of a very exaIfed nafure, who were onIy sIighfIy visibIe. Being much perfurbed and anxious for her son who was Iying in her Iap, she hasfiIy senf Him fo her husband's room. On fhe way, Sr Visvambhara Hari was offered worship by fhe demigods. path prayatasya sutasya padayoh / surhtayor nupura-nsvana muhuh srutva sa-sanhah hm da hutah svana / vatsyah sac praha sac ca vatsyam 3+ patn - on ilc pail, prayatasya - ol Hc wlo was going, sutasya - ol lci son, paayon - ol His iwo lcci, su-rhtayon - vciy clcaily, nupura - anllc bclls, nsvanam - sound, munun - icpcaicdly, srutva - laving lcaid, sa-sanhan - wiil anxiciy, hm - wlai', am - ilis, hutan - wlcncc', svanam - sound, vatsyan - lailci, sacim - io Sac, prana - said, saci - Sac, ca - and, vatsyam - io ilc lailci. WhiIe fheir son was waIking fhrough fhe courfyard, His parenfs heard very disfincfIy fhe sound of ankIebeIIs ringing on His feef, aIfhough He was nof been wearing any. Confused, ]agannafha and Sac asked one anofher, "Whaf is fhaf: Where is fhaf sound coming from:" gatc sampa tanayc 't-vsmto / dtva surhta suta-pada-panhajam hutah sruta nupura-mangaIa-svana / suta samaIngya muda yayau dvjah 35 gatc - gonc, samipam - ncaiby, tanayc - io His son, at-vsmtan - vciy mysiilicd, tva - laving sccn, su-rhtam - vciy clcaily, suta-paa - ilc lcci ol His son, panha- jam - loius, hutan - wlcncc', srutam - lcaid, nupura - anllc bclls, mangaIa-svanam - auspicious sound, sutam - son, samaIngya - waimly cmbiacing, muam - joyously, yayau - wcni, vjan - ilc bialmana. When ]agannafha came in fronf of his son, he was even more mysfified, for he saw very cIearIy fhaf His Iofus feef were wifhouf ankIebeIIs as before. He wondered, "Whence did fhaf meIodious sound of ankIebeIIs come:" Wifh greaf affecfion fhe brahmana warmIy embraced His son and fhereby fasfed franscendenfaI bIiss. Tlus cnds ilc Sixil Saiga cniiilcd "Tlc Playlul Pasiimcs ol Si Gauianga's Clildlood," in ilc Iiisi Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
Sevenfh Sarga balya-lia-lla Loid Visvamblaia's loylood Pasiimcs t srutva harch pada-panhaja-dhyana-nrvtah damodarah paryapcchad / dharcr jycthasya sat-hatham 1 t - ilus, srutva - laving lcaid, narcn - ol Haii, paa - looi, panhaja - loius, nyana - mcdiiaiion, nrvtan - dcliglicd, amoaran - Si Damodaia, paryapccnat - inquiicd, narcn - ol Haii, jyctnasya - ol ilc oldci bioilci, sat-hatnam - puic iopics. Hearing fhis, Damodara Panifa, who was feeIing greaf deIighf as he medifafed on fhese pasfimes of Sr Hari's Iofus feef, requesfed fo hear fhe sfory of fhe Sr Hari's oIder brofher, saying: hathayasva mahat-hhyatam / vsvarupasya tattvatah tac chrutva praha bho brahman / sruyata hathayam tc 2 hatnayasva - icll, manat-hnyatam - gicai naiiaiion, vsvarupasya - ol Si Visvaiupa, tattvatan - laciually, tat - ilai, srutva - laving lcaid, prana - Hc said, bnon - good!, branman - O bialmana, sruyata - lcai mc, hatnayam - I slall dcsciibc, tc - io you. "PIease narrafe facfuaIIy fhe ceIebrafed sfory of Visvarupa." Murari repIied, "So be if, O brahmana. Now Iisfen carefuIIy, as I reIafe if fo you." ty uhtva vahtum arcbhc / vadyo hdya hatha subham baIadcvasahasyap / vsvarupasya pavanm 3 t - ilus, uhtva - laving spolcn, vahtum - io spcal, arcbnc - bcgan, vayan - plysician, nyam - lcaii-waiming, hatnam - sioiy, subnam - auspicious, baIacva - Loid laladcva, asahasya - ol ilc cxpansion, ap - indccd, vsvarupasya - ol Visvaiupa, pavanim - puiilying. So saying, fhe physician fhen began fo feII fhe gIorious and pIeasing hisfory of Visvarupa, who was acfuaIIy a direcf expansion of Sr BaIadeva. srmat-sr-vsvarupah sahaIa-guna-ndhh odasabdo 't-suddhah prapacaryafvam afma-sravana-mananafah sakfa-dhh prema-bhakfah sarva-jnah sarvadasau nara-har-caranasahta-ctto 't-htah sanfah sanfoa-yukfo jagafi na rafiman veda-veffa rasa-jah + srimat-sri-vsvarupan - Sii Visvaiupa, sahaIa - all, guna - qualiiics, nnn - occan, oasa-aban - sixiccn ycais, at-sunan - vciy puic, prapa - lc aiiaincd, acaryatvam - qualiiy ol a icaclci by cxamplc, atma - ilc Loid, sravana - lcaiing, mananatan - by ilinling, sahta-nin - powcilul inicllcci, prcma-bnahtan - a dcvoicc in puic lovc loi Kisna, sarva-jnan - all-cognizani, sarvaa - ai all iimcs, asau - lc, nara-nar - Si Haii in His lumanlilc lcaiuic, carana - lcci, asahta - aiiaclcd, cttan - mind, at- ntan - vciy blisslul, santoa-yuhtan - saiislicd, jagat - in ilc maiciial woild, na - noi, ratman - aiiaclcd, vca-vctta - convcisani wiil ilc Vcdic wisdom, rasa-jnan - convcisani wiil mcllows. Sr Visvarupa was an ocean of good quaIifies. Af fhe age of sixfeen, fhrough foIIowing fhe pafh of hearing abouf and confempIafing fhe Lord's name, form, paraphernaIia, enfourage and pasfimes, fhaf very pure souI had achieved fhe quaIificafion of acarya, a feacher by exampIe. He possessed very powerfuI infeIIigence, and His quaIifies were exempIary of one mafured in Iove for Krsna. He was aII- knowing, and His mind was af aII fimes affached fo fhe feef of Narahari. Hence he was very jubiIanf, peacefuI and fuIIy safisfied. He was unaffached fo fhe maferiaI worId, and was conversanf wifh fhe Vedic wisdom and rasa-faffva, fhe science of franscenden-faI reIafionships. janaho vjanc vcntya tat / tanayasyodvahanocta vadhum manasa parcntayan svaya / bubudhc tat sahaIa dvjatmajah 5 janahan - His lailci, vjanc - in soliiudc, vcntya - ilinling, tat - ilai, tanayasya - ol lis son, uvanana - maiiiagc, uctam - suiiablc, vanum - biidc, manasa - in lis mind, parcntayan - pondciing lully, svayam - limscll, bubunc - lncw, tat - ilai, sahaIam - all, vja-atmajan - ilc son ol ilc bialmana. When his fafher was aIone, he wouId consider fhe seIecfion of a suifabIe bride for his son. Over and over he pondered over fhis quesfion. The brahmana's son knew fuII weII abouf fhis. sa vsvarupah ptur ttham antas / ccta vdtva sahaIa tthuh tyahtva gha svarga-nad pratrya / jagraha sannyasam asahyam anyah 6 san - Hc, vsvarupan - Si Visvaiupa, ptun - ol lis lailci, ttnam - ilus, anta-cctam - ilouglis, vtva - lnowing, sahaIam - all, tthun - loicbcaiing, tyahtva - gavc up, gnam - lomc, svarga-naim - ilc cclcsiial iivci, pratirya - ciossing, jagrana - iool, sannyasam - icnounccd oidci, asahyam - impossiblc, anyan - by oilcis. Forebearing Visvarupa knew everyfhing of His fafher's fhoughfs. Therefore desiring fo remain wifhin fhe associafion of sadhus, He gave up his home, crossed fhe Ganga and accepfed fhe order of sannyasa, which is difficuIf for ofhers. tatah pta parsrutya vhvaIo / mata ca sadhv vIaIapa duhhhta tav ahatuh putra-htau suto mc / sannyasa-dharma-nrato bhavatv t 7 tatan - ilcn, pta - lis lailci, parsrutya - lcaiing, vnvaIan - dcliiious, mata - moilci, ca - and, sanvi - sainily lady, vIaIapa - lamcnicd, unhnta - unlappy, tau - ilcy iwo, anatun - ilcy said, putra-ntau - wcll-wislcis ol ilcii son, sutan - son, mc - my, sannyasa-narma - icnounccd oidci, nratan - aiiaclcd, bnavatu - lci ii bc, t - ilus. When His fafher heard of fhis he became deIirious, and His sainfIy mofher Iamenfed very woefuIIy. However, as weII-wishers of fheir son, fhey nobIy said, "Our son is affached fo fhe renounced order. So be if." ty asantau tanayaya datva / mun-vratau dharyam uvahatuh sma vadam utsjya suta jagat-pat / hrodc ndhayasu muda tadapatuh 8 t - ilus, asantau - ollciing blcssings, tanayaya - loi ilcii son, atva - gavc, mun-vratau - ialcn ilc vows ol sagcs, naryam - loicbcaiancc, uvanatun - ilcy acccpicd, sma - did, vaam - lamcniaiion, utsjya - giving up, sutam - son, jagat- patm - masici ol ilc univcisc, hroc - on ilcii laps, nnaya - placing, asu - quiclly, muam - bliss, taa - ilcn, apatun - goi. Thus offering bIessings for fhe weIfare of fheir eIder son, fhey fhemseIves fook fhe vow of sages by pracficing forebearance, and fhereby abandoned fheir Iamenfafion. Then fhey pIaced fheir remaining son, fhe sheIfer of fhe universe, upon fheir Iaps and af once fasfed bIiss. tato harh praha ptar gato mc / bhrata bhavanta parhaya duram mayava haryo bhavatas ca scva / matus ca ntya suhham apnuh tvam 9 tatan - ilcn, narn - Si Hai, prana - said, ptan - O Iailci!, gatan - gonc, mc - my, bnrata - bioilci, bnavantam - youi lonoi, parnaya - giving up, uram - lai away, maya - by Mc, cva - suicly, haryan - duiy, bnavatan - ol youi lonoi, ca - and, scva - scivicc, matun - ol Moilci, ca - and, ntyam - always, suhnam - lappincss, apnun - you slould lavc, tvam - you. Then Gaura Hari spoke, "Pifaj, My brofher has deparfed for disfanf counfries, and given up your service. I wiII sureIy serve you and Mafa. May you aIways be happy." ttha nsamya sva-sutasya vahyam / aIpa-gambhra-manojnam arthavat aIngya ta haraja-nctra-varbhr / avapa moda janan pta ca 10 ttnam - ilus, nsamya - lcaiing, sva-sutasya - ol ilcii son, vahyam - woids, aIpa- gambnira - noi vciy dccp, mana-jnam - claiming io ilc mind, artnavat - yci mcaninglul, aIngya - cmbiacing, tam - Him, nara-ja - boin ol joy, nctra-varbnn - wiil icais, avapa - goi, moam - plcasuic, janani - moilci, pta - lailci, ca - and. As fhey heard fhe words of fheir son, which were nof friviaI buf profound, meaning-fuI and charming, fhe fafher and mofher became happy, and fhey embraced Him wifh fears of joy in fheir eyes. tad-anga-sasparsa-rasabhtpta- / gatran nardra vdur anjasaparam gatah sva-yogcna yatha suyognah / pasyant ncma na para ca Ioham 11 tat - His, anga - body, sasparsa - closc ioucl, rasa - mcllow, abntpta - conicnicd, gatran - bodics, na - noi, arran - solicncd, vun - ilcy lncw, anjasa - loi ilc insiani, aparam - clsc, gatan - gonc, sva-yogcna - by conncciing wiil ilcii own son, yatna - as, su-yognan - cxpcii in yoga, pasyant - ilcy scc, na - noi, mam - ilis, na - noi, param - ncxi, ca - and, Ioham - woild. Their Iimbs were made confenf by fhe infimafe fouch of His body. Their hearfs became meIfed and for fhaf insfanf fhey knew nofhing eIse, in fhe same way fhaf accompIished yogs affain france and consider neifher fhis worId nor fhe nexf. pathan ptuh scvana-yuhta-cctah / hrdaparo baIaha-sanga-madhyc hrdan vayasyah hIa dhuI-dhusaro / na vcda hnct hudto 'p bhojanam 12 patnan - siudying, ptun - ol lis lailci, scvana-yuhta-cctan - mind absoibcd in scivicc, hria-paran - absoibcd in play, baIaha - boys, sanga-manyc - in ilc midsi ol His associaiion, hrian - playing, vayasyan - wiil His playmaics, hIa - indccd, nuI-nusaran - gicy wiil dusi, na - noi, vca - lncw, hnct - anyiling, hutan - lungiy, ap - alilougl, bnojanam - lood. Then Visvambhara sfudied wifh a mind fo serve His fafher, buf af fimes He became absorbed in pIay in fhe midsf of ofher boys. WhiIe so engaged, His body became grey from fhe dusf and He became obIivious fo aII eIse, incIuding food, aIfhough He was hungry. hadacd aIohya pta svatantra / sabhartsayam asa suta htarth pathadha cava vhaya sarva / hudardtah hrdas baIahar vtah 13 haact - oncc, aIohya - sccing, pta - lailci, sva-tantram - indcpcndcni, sabnartsayam asa- rcbuhc, sutam - son, nta-artni - dcsiiing His bcnclii, patna- aham - siudy and so on, ca - and, cva - cciiainly, vnaya - giving up, sarvam - all, hua - lungci, artan - alllicicd, hrias - you play, baIahan - wiil boys, vtan - suiioundcd. Once when His fafher observed fhe independenf Supreme Lord in fhaf condifion, he chasfised fhe boy, desiring His weIfare, "Why have You abandoned Your sfudy and aII ofher dufies in order fo pIay in fhe midsf of boys whiIe formenfed by hunger:" tato rajanya sayanavasanc / svapnc 'vadat ta dvja-varya-muhhyah na h suta tva bahu manyasc h h / va pasuh sparsa-manh na vctt 1+ tatan - ilcn, rajanyam - ai nigli, sayana - slccping, avasanc - ai ilc cnd, svapnc - in a dicam, avaat - said, tam - io lim, vja - ilc bialmana, varya - bcsi, muhnyan - clicl, na - noi, hm - wlai', sutam - son, tvam - you, banu - mucl, manyasc - you ilinl, n - indccd, hm va - wlcilci, pasun - animal, sparsa-mann - ioucl sionc, na - noi, vctt - lc lnows. Thaf nighf fowards fhe end of His resf, a nobIe brahmana spoke fo him in a dream, "Why do you fhink so IiffIe of your son: You are jusf Iike an animaI who fhinks nofhing of a fouchsfone. ratnasuhaIanhta-dcha-yath / h va na casnat tad-asuhan tam aha msro hy ahuto bhayah svaya / narayanas ccd bhavatha putrah 15 ratna - jcwcls, asuha - sillcn cloil, aIanhta - dccoiaicd, cna-yatn - ilc body liamc, hm - wlai, va - oi, na - noi, ca - and, asnat - lc cai, tat-asuhan - ilosc gaimcnis, tam - lim, ana - said, msran - Jagannaila Misia, n - indccd, ahutan - in ilc lcasi, bnayan - lcai, svayam - Himscll, narayanan - Loid Naiayana, cct - il, bnavat - lc is, na - in ilis woild, putran - son. "Such an animaI, if his body is decorafed wifh a siIken garmenf embroidered wifh jeweIs, wiII he nof chew fhe garmenf:" The Misra fearIessIy answered fhe brahmana, "Even fhough Gaura may be Narayana HimseIf, sfiII in fhis Iife He is my son. tathap tat tadanam cva dharma / ty uhto vpro 'p tam aha sadhu ty cvam uhtva prayayau dvjagryo / vatsyah prabuddhah punar asasasa 16 tatnap - siill, tat - ilai, taanam - clasiiscmcni, cva - cciiainly, narman - icligious duiy, t - ilus, uhtan - addicsscd, vpran - ilc lcaincd bialmana, ap - and, tam - lim, ana - lc said, sanu - you aic a good man, t - ilus, cvam - ilus, uhtva - laving said, prayayau - lc wcni loiil, vja-agryan - bcsi ol bialmanas, vatsyan - allcciionaic lailci, prabunan - cnliglicncd, punan - again and again, asasasa - lc dcsciibcd. "And fhus if is my assured dharma fo chasfise Him." Af fhis fhe vipra repIied, "Very good!" and fhen he deparfed. The affecfionafe fafher, feeIing much enIighfened, described fhe dream many fimes over. svapna nsamyasu janah prahta / vsvambhara purua-varya-sattamam ta mcnrc purna-mano-ratha muda / mcnc pta sva janan ca tuta 17 svapnam - dicam, nsamya - lcaiing, asu - quiclly, janan - ilc pcoplc, pranta - jubilani, vsvambnaram - Si Visvamblaia, purua - pcisonaliiy, varya - bcsi, sattamam - cxccllcni, tam - Him, mcnrc - ilcy considcicd, purna - lull, mana- ratnam - claiioi ol ilc mind (dcsiic), mua - lappily, mcnc - lc ilougli, pta - lailci, svam - own son, janani - moilci, ca - and, tuta - saiislicd. When fhe peopIe of Navadvpa heard of fhis dream, fhey jubiIanfIy fhoughf fhaf Visvambhara musf be a very unique and exaIfed personaIify who had come jusf fo fuIfiII fheir every desire. Buf fhe fafher and mofher were confenf jusf fo fhink of Him as fheir son. tatah hadacn nvasan sva-mandrc / samudyad adtya-harat-Iohtah sva-tcjasa-purta-dcha avabhau / uvaca matar vacana huruva mc 18 tatan - ilcn, haact - oncc, nvasan - dwclling, sva-manrc - in His own lomc, samuyat - iising, atya-hara - sun, at-Iontan - vciy icd, sva-tcjasa - by His own powci, purta - lillcd, cnan - body, avabnau - slonc, uvaca - Hc said, matan - moilci, vacanam - siaicmcni, huruva - do, mc - My. Once whiIe dweIIing in fheir home, suddenIy fhe son of Sac sfood up, dispIaying a briIIianf red Iusfer Iike fhe rising sun. As His enfire body shone wifh His pofency, He commanded, "Mofher, do as I bid you!" tatha jvaIanta sva-suta sva-tcjasa / vIohya bhta tam uvaca vsmta yad ucyatc tata harom tat tvaya / vadasva yat tc manas sthta svayam 19 tatna - ilus, jvaIantam - slining biillianily, sva-sutam - own son, sva-tcjasa - wiil His own poicncy, vIohya - sccing, bnita - aliaid, tam - io Him, uvaca - said, vsmta - mysiilicd, yat - wlai, ucyatc - is said, tata - dcai son, harom - I slall do, tat - ilai, tvaya - by You, vaasva - say, yat - wlai, tc - Youi, manas - in ilc mind, stntam - siiuaicd, svayam - Youiscll. GIancing fimidIy af her son who had become so dazzIing wifh power, she feIf mysfified and repIied, "Dear son, whafever You say, I shaII do! Come, feII me whaf is on Your mind." tad ttham aharnya vaco 'mta punas / ta praha matar na harcs tthau tvaya bhohtavyam aharnya vacah sutasya sa / tathct htva jaghc prahtavat 20 tat - ilai, ttnam - ilus, aharnya - lcaiing, vacan - woids, amtam - immoiial, punan - again, tam - io lci, prana - said, matan - moilci, na - noi, narcn - ol Haii, ttnau - on ilc loly day, tvaya - by you, bnohtavyam - slould bc caicn, aharnya - lcaiing, vacan - siaicmcni, sutasya - ol lci son, sa - slc, tatna t - so bc ii, htva - madc, jagnc - acccpicd, prantavat - joylully. Hearing fhis, He repIied wifh His necfarean voice , "Mafa, henceforward on fhe hoIy day of Hari, Sr Ekadas, you musf fasf." Hearing her son's order, Sac accepfed if enfhusiasficaIIy, saying, "So be if!" nvcdta puga-phaIadha yat / dvjcna bhuhtva punar abravt tam vrajam dcha parpaIayasva / sutasya nsccta-gata hanardham 21 nvctam - ollciing, puga-pnaIa-aham - bcicl liuiis cic., yat - wlicl, vjcna - by ilc bialmana, bnuhtva - caicn, punan - again, abravit - said, tam - lci, vrajam - I am going, cnam - body, parpaIayasva - ialc gicai caic, sutasya - ol youi son, nsccta-gatam - inaiicniivc, hana-arnam - a splii sccond. Once affer Nimai had eafen an offering of befeI nuf and chewing spices, presenfed by a visifing brahmana, fhe brahmana said fo Sac Mafa, "Now I am deparfing. KindIy fake greaf care for fhe body of your son; do nof be inaffenfive for even haIf a momenf." ty uhtva sahasotthaya / dandavac capatad bhuv vsvambhara gata dtva / mata duhhha-samanvta 22 t uhtva - so saying, sanasa - suddcnly, uttnaya - iising, anavat - lilc a siicl, ca - and, apatat - Hc lcll, bnuv - on ilc caiil, vsvambnaram - Si Visvamblaia, gatam - siaic, tva - laving sccn, mata - moilci, unhna-samanvta - lillcd wiil giicl. ]usf affer fhe brahmana had fhus spoken, Gaura abrupfIy sfood up and swooned, faIIing Iike a rod fo fhe ground. Seeing Visvambhara's condifion, His mofher became sfricken wifh anxiefy. snapayam asa gangcyas / toyar amta-haIpahah tatah prabuddhah sustho 'sau / bhutva sa nyavasat suhh 23 tcjasa sahajcnava / tac chrutva vsmto 'bhavat jagannatho 'bravc cana / dav maya na vdmahc 2+ snapayam asa - slc bailcd, gangcyan - wiil ilc Ganga's, toyan - wiil ilc waicis, amta-haIpahan - lilc ncciai, tatan - ilcn, prabunan - conscious, su-stnan - wcll- bcing, asau - Hc, bnutva - bccamc, san - Hc, nyavasat - dwcli, suhni - in lappincss, tcjasa - ai ilc vigoi, sanajcna - naiuially, cva - indccd, tat - ilai, srutva - lcaiing, vsmtan - asionislcd, abnavat - lc was, jagannatnan - Jagannaila Misia, abravit - lc said, ca - and, cnam - lci, avim - divinc, mayam - illusoiy cncigy, na - noi, vmanc - wc can undcisiand. She bafhed him wifh fhe wafers of fhe Ganga, which are equaI fo immorfaI necfar. Then He awoke, resfored fo weII being and happiIy confinued His Iife wifh nafuraI vigor as before. ]agannafha Misra became asfonished fo hear of fhis evenf, and he excIaimed fo his wife, "CerfainIy we cannof comprehend fhe power of fhe Lord's iIIusory energy!" t srutva hatha dvyam / praha damodara-dvjah hm da hathta bhadra / svaya hno jagad-guruh 25 t - ilus, srutva - lcaiing, hatnam - His sioiy, vyam - divinc, prana - lc said, amoara-vjan - ilc bialmana, Damodaia, hm - wlai, am - ilis, hatntam - dcsciibcd, bnara - O blcsscd sii, svayam - Himscll, hnan - Loid Kisna, jagat-gurun - spiiiiual masici ol ilc univcisc. Upon hearing fhis divine narrafion from Murari Gupfa, fhe brahmana Damodara Panifa said, "BIessed sir, whaf is fhis faIe which you have narrafed: Lord Sr Krsna, fhe spirifuaI masfer of fhis cosmic manifesfafion has by His free wiII faken birfh as Visvambhara. jatah hatha vrajamt / paIayasva suta subhc t matrc hatha praha / hy ctan mc sasayo mahan 26 jatan - boin, hatnam - low, vrajam - I slall go, t - ilus, paIayasva - pioicci, sutam - son, subnc - O blcsscd lady, t - ilus, matrc - unio ilc moilci, hatnam - low, prana - lc said, n - indccd, ctat - ilis, mc - my, sasayan - doubi, manan - gicai. "Why fhen did fhe brahmana say fo Sac Ma, I shaII go now. Therefore fake care for your son, dear Iady.' For whaf reason did he speak fhus: I am much confused af fhis. h maya jagadsasya / tad vahtu tvam harhas harcs cartram cvatra / htaya jagata bhavct 27 hm - wlai, maya - illusoiy poicncy, jagat-isasya - ol ilc Loid ol ilc univcisc, tat - ilai, vahtum - io spcal, tvam - you, na - now, arnas - you ougli, narcn - ol Loid Haii, cartram - lilc lisioiy, cva - suicly, atra - now, ntaya - loi ilc wcllaic, jagatam - ol ilc pcoplc, bnavct - ii can bc. "For how can fhe Lord's iIIusory energy affecf fhe Lord: KindIy speak of fhis. And may fhis hisfory of Sr Hari bring benefif fo aII fhe peopIe of fhe worId!" Tlus cnds ilc Scvcnil Saiga cniiilcd "Loid Visvamblaia's loylood Pasiimcs," in ilc Iiisi Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
Eighfh Sarga jagannaila-misia-sasiddli Jagannaila Misia Aiiains ilc Higlcsi Pcilcciion t srutva vacas tasya / cntaytva vcarya ca natva har punah praha / snuva susamahtah 1 t - ilus, srutva - laving lcaid, vacan - woids, tasya - lis, cntaytva - considciing, vcarya - pondciing, ca - and, natva - bowcd, narm - ilc icmovci ol sin, punan - again, prana - lc said, snuva - lisicn, su-samanta - vciy aiicniivcly. Hearing Damodara's words, Murari considered and pondered over fhem. Then firsf bowing fo Sr Hari, he spoke as foIIows, "PIease hear me wifh rapf affen-fion." janasya bhagavad-dhyanat / hrtanat sravanad ap harch pravcso hdayc / jayatc sumahatmanah 2 janasya - ol a pcison, bnagavat - on ilc Supicmc Loid, nyanat - by mcdiiaiion, hirtanat - by claniing, sravanat - by lcaiing, ap - also, narcn - ol Loid Haii, pravcsan - cniiancc, nayc - in ilc lcaii, jayatc - boin, su-mana-atmanan - ol a gicai soul. When a very pure souI medifafes on Sr Hari, or speaks and hears abouf Him, fhe Lord fhereby enfers and arises wifhin his hearf. tasyanuhara cahrc sa / tat-tcjas tat-parahramam dadhat puruo ntyam / atma-dchad-vsmtah 3 tasya - loi ilai pcison, anuharam - lollowing, cahrc - piaciiccs, san - Hc, tat - His, tcjan - powci, tat - His, parahramam - piowcss, anat - Hc bcsiows, puruan - ilc Loid, ntyam - cicinal, atma-cna-a - mind, body and so on, vsmtan - loigcilulncss. The Lord creafes a sembIance of HimseIf in fhe bhakfa, endowing him wifh His own efernaI pofencies and prowess, and fhus fhe bhakfa forever forgefs aII idenfificafion wifh his maferiaI mind, body, and reIafed affachmenfs. bhavcd cva tatah haIc / punar bahyo bhavct tatah harot sahaja harma / prahIadasya yatha pura + bnavct - lc bccomcs, cvam - ilus, tatan - ilus, haIc - in iimc, punan - luiilci, banyan - cxicinal, bnavct - lc bccomcs, tatan - ilan ilai, harot - lc docs, sanajam - naiuially, harma - aciion, pra-nIaasya - ol ilc vciy joyous onc (Piallada Malaiaja), yatna - as, pura - in ancicni iimcs. Wifh fhe passage of fime, as he becomes more and more aIoof from exfernaIs, af Iasf he performs his bodiIy funcfions sponfaneousIy, as did fhe enduringIy jubiIanf devofee, PrahIada Maharaja, in ancienf fimes. tadatmyo 'bhut toya-ndhau / punar dcha-smts tatc cva h gopa-sadhvna / tadatmya sambhavct hvact 5 taatmyan - ilc onc naiuic, abnut - ii was, toya-nnau - in ilc occan, punan - again, cna-smtn - icmcmbiancc ol ilc body, tatc - on ilc sloic, cvam - ilus, n - indccd, gopa-sanvinam - io ilc sainily wivcs ol ilc cowlcid mcn, tat-atmyam - oncncss ol naiuic, sambnavct - ii may bc, hvact - somciimcs. One who bafhes in fhe ocean feeIs a oneness wifh if. However upon reaching fhe shore, one remembers once more fhe separafe sfafe of his body. SimiIarIy fhe sainfIy wives of fhe cowherd men of Vraja wouId on occasion fasfe oneness wifh Lord Krsna (as in fhe rasa dance buf when again fhey engaged in fheir househoId chores, fhey feIf duaIify). svaras tasya sasha / darsayas tac cahara ha Iohasya hna-bhahtasya / bhavcd ctat sva-rupata 6 isvaras - supicmc Loid, tasya - His, sasham - insiiuciion, arsayan - slowing, tat - ilai, cahara - pciloimcd, na - indccd, Iohasya - ol ilc pcison, hna-bnahtasya - ol ilc dcvoicc ol Kisna, bnavct - ii may bc, ctat - ilis, sva-rupata - in lis consiiiuiional naiuic. The Lord performed fhis pasfime fo show fhe exaIfed sfage affainabIe by fhe Krsna-bhakfa, who has awakened his svarupa in reIafion fo Sr Krsna. yathatra na vmuhyant / jana ty abhyashayan bhahta-dcho bhagavato / hy atma cava na sasayah 7 yatna - so ilai, atra - in ilis maiici, na - noi, vmunyant - ilcy aic bcwildcicd, janan - pcoplc, t - ilus, abnyashayan - icacling, bnahta-cnan - ilc body ol a dcvoicc, bnagavatan - ol ilc Loid, n - indccd, atma - scll, ca - and, cva - suicly, na - noi, sasayan - doubi. So fhaf peopIe are nof confused regarding fhis poinf, fhe Gaura Hari faughf here fhaf He Iives and acfs fhrough fhe body of His devofee. Of fhis fhere is no doubf. hnah hcs-vadha htva / naradayatmano yasah tcjas ca darsayam asa / tato mun-varo bhuv 8 papata dandavat tasmn / sthanc sata-gunadhham phaIam apnot gatva tu / vanavo mathura purm 9 hnan - Loid Kisna, hcs-vanam - ilc lilling ol Kcsi, ilc loisc dcmon, htva - did, naraaya - loi Si Naiada, atmanan - ol Himscll, yasan - lamc, tcjan - powci, ca - and, arsayam asa - slowcd, tatan - ilcn, mun-varan - ilc bcsi ol sagcs, bnuv - on ilc caiil, papata - lc lcll, anavat - lilc a siicl, tasmn - in ilai, stnanc - placc, sata-guna-anham - moic ilan a lundicd iimcs, pnaIam - icsuli, apnot - lc obiains, gatva - laving gonc, tu - bui, vanavan - ilc dcvoicc ol Visnu, matnuram purim - Si Mailuia ciiy. When Lord Krsna sIew fhe Kes demon, and fhus dspIayed His gIory and power fo Narada, fhaf exaIfed sage feII fo fhe earfh offering obeisances Iike a rod. Thus fhaf vaisnava's franscendenfaI quaIify became magnified one hundred fimes as he deparfed for Mafhura. cva ramo jagad-yonr / vsva-rupam adarsayat svaya punar cvasau / manum aharot hryam 9 cvam - ilus, raman - lalaiama, jagat-yonn - womb ol ilc univcisc, vsva-rupam - Si Visvaiupa, aarsayat - slowcd, svaya - loi auspiciousncss, punan - again, cva - cciiainly, asau - lc, manuim - luman-lilc, aharot - did, hryam - dccds. SimiIarIy Sr Ramacandra, fhe cause of fhe cosmic manifesfafion showed His universaI form fo Siva and fhereaffer He performed furfher human-Iike acfivifies. punah snuva bho brahman / catanyasya hatha subham tac chrutva sraddhaya martyo / mucyatc bhava-bandhanat 11 punan - again, snuva - lcai, bno - Ol!, branman - bialmana, catanyasya - ol Si Caiianya, hatnam - sioiy, subnam - sublimc, tat - ilai, srutva - lcaiing, sranaya - wiil laiil, martyan - a moiial, mucyatc - is libciaicd, bnava-bannanat - liom ilc bondagc ol biiil and dcail. O brahmana, Iisfen furfher fo fhe subIime hisfory of Sr Caifanya Mahaprabhu. A morfaI being who hears if wifh fuII faifh becomes freed from fhe bondage of birfh and deafh. guror gchc vasan jnur / vcdan sarvan adhtavan pathayam asa syan sa / sarasvat-path svayam 12 guron - ol ilc guiu, gcnc - in ilc lousc, vasan - siaying, jnun - vicioiious, vcan - ilc Vcdas, sarvan - all, anitavan - siudicd, patnayam asa - iaugli, syan - siudcnis, san - Hc, sarasvati-patn - ilc pioiccioi ol Saiasvai, svayam - Himscll. WhiIe sfaying in fhe house of His guru, fhe vicforious Lord, fhe husband of Sarasvaf, sfudied aII fhe Vedas. Thereaffer He began fo feach His own sfudenfs. tat-ptap maha-bhago / vcdantadn pathan suhh tatas ca punar ayato / jagannatho dvjarabhah 13 tat-pta - His lailci, ap - lowcvci, mana-bnagan - gicaily loiiunaic, vcanta-ain - Vcdania-suiia and oilci sciipiuics, patnan - siudying, suhni - lappily, tatan - ilcn, ca - and, punan - again, ayatan - iciuincd, jagannatnan - Jagannaila Misia, vja-rabnan - bcsi ol bialmanas . WhiIe Sr Gaura Hari was happiIy sfudying Vedanfa-sufra and fhe ofher scripfures, His mosf forfunafe fafher fhe exaIfed brahmana, ]agannafha Misra refurned fo fhe Lord's abode. dava-yogcna tasyabhuj / jvarah pranapaharahah atas ta tadsa dtva / saha matra svaya harh 1+ jagama jahnav-trc / nja-bhahtah samavtah srman-vsvambharo dcvo / har-hrtana-tat-parah 15 ava-yogcna - by ilc will ol Piovidcncc, tasya - ol lim, abnut - ilcic was, jvaran - a lcvci, prana - lilc, apanarahan - ialing away, atan - ilcn, tam - ilai, tasam - sucl a siaic, tva - sccing, sana - wiil, matra - His moilci, svayam - Himscll, narn - ilc icmovci ol sin, jagama - wcni, jannavi-tirc - on ilc banl ol ilc Ganga, nja- bnahtan - wiil His own dcvoiccs, samavtan - suiioundcd, sriman vsvambnaran - Si Visvamblaia, cvan - ilc Loid, nar-hirtana-tat-paran - wlosc minds wcic wlolly absoibcd in Haii-liiana. By fhe wiII of providence, ]agannafha became affIicfed wifh a fever fhaf pIundered his very Iife force. Seeing fhaf His fafher was in such a condifion, Visvambhara Hari fogefher wifh His mofher broughf His fafher fo fhe bank of fhe Ganga surrounded by bhagavad-bhakfas aII of whom were fuIIy absorbed in Hari- krfana, . atha tasya pada-dvaya harh / ptur aIngya sa-gadgada-svaram avadat ptar asu ma prabho / parhaya hva bhavan gamyas 16 atna - ilcicalici, tasya - His, paa-vaya - iwo lcci, narn - ilc dispcllci ol sin, ptun - ol His lailci, aIngya - cmbiacing, sa-gagaa - wiil a clolcd voicc, svaram - sound, avaat - said, pta - O lailci, asu - soon, mam - Mc, prabno - O masici, parnaya - giving up, hva - wlcic', bnavan - youi woislipablc scll, gamyas - you will go. Embracing His fafher's feef, Sr Hari addressed him in a voice choked wifh fears, "O venerabIe masfer, dear fafher, you are abandoning Me so suddenIy. Where wiII you now go:" t vag-amta sutasya sah / sravanabhya parpya sadaram avadad raghu-natha-padayos tava / samyah susamarpana htam 17 t - ilus, vah-amtam - ncciaican woids, sutasya - ol His son, san - lc, sravanabnyam - wiil lis cais, parpiya - diinling, sa-aaram - wiil cagcincss, avaat - lc said, ragnu-natna-paayon - ai ilc lcci ol Rama Candia, tava - ol You, samyah - complcic, su-samarpanam - lully dcdicaicd, htam - donc. His fafher eagerIy drank fhrough his ears his son's necfarean words,and repIied, "I have whoIIy dedicafed You whoIIy fo fhe feef of Lord Raghunafha." gaganc sura-varya-sahatau / sa-mahcndrc samupasthtc dva har-sanhrtana-tat-parc janc / dyu-nad-toya-gato dvjottamah 18 parhaya tanu dvauhasa / ratham asthaya yayau harch purm ntya-sddha-sarro 'p mahatma / Ioha-htacaranaya yatha-suhham 19 gaganc - in ilc sly, sura-varya - bcsi ol ilc godly bcings, sanatau - iogcilci, sa- mana-nrc - wiil ilc gicai India, samupastntc - siiuaicd, va - in lcavcn, nar- sanhirtana - in congicgaiional claniing ol Haii's namcs, tat-parc - absoibcd, janc - ilc pcoplc, yu-nai-toya - in ilc waici ol ilc cclcsiial iivci, gatan - gonc, vja- uttaman - bcsi among ilc iwicc boin, parnaya - giving up, tanum - body, vauhasam - ol ilc icsidcnis ol lcavcn, ratnam - claiioi, astnaya - bccoming siiuaicd, yayau - lc wcni, narcn - ol Loid Haii, purim - ciiy, ntya-sna-sariran - body ol an cicinally libciaicd bcing, ap - and, mana-atma - gicai soul, Ioha-nta - ilc wcllaic ol ilc pcoplc, acaranaya - loi sciiing an cxamplc, yatna-suhnam - as lc lilcd. When fhe besf of fhe gods wifh mighfy Indra appeared in fhe sky and fhe peopIe on earfh were immersed in hari-sankrfana, fhen fhaf besf of fhe fwice-born enfered fhe wafers of fhe Ganga, abandoning his morfaI coiI. Taking his seaf on a chariof of fhe ceIesfiaIs, he deparfed for Sr Hari's abode. He was an efernaIIy Iiberafed souI, who came by his free wiII fo benefif humanify by showing an exampIe of pure pafernaI devofion. atha sddha-gata pat sac / pardna vIaIapa duhhhta caranc vnpatya sa prabhoh / hurarva pramada-ganavta 20 atna - ilcn, sna-gatam - aiiaincd pcilcciion, patm - lusband, saci - Sac Maia, parina - mucl loiloin, vIaIapa - lamcnicd, unhnta - unlappy, caranc - ai lis lcci, vnpatya - lalling down, sa - slc, prabnon - ol lci masici, hurari - lcmalc ospicy, va - lilc, pramaa - womcn, gana-avta - suiioundcd by a gioup. When ]agannafha Misra had deparfed for fhe desfinafion of perfecfed souIs, Sac Dev was deepIy affIicfed wifh grief. Surrounded by a group of women, she feII Iamenfing af fhe feef of her prabhu, as fhe femaIe osprey Iamenfs for her Iosf mafe. ptara vIapto muhur dsor / apatad var-jharo daya-ndhch gaja-mauhtha-hara-vbhrama / vdadhad vahas Iahana babhau 21 ptaram - lailci, vIaptan - lamcnicd, munun - icpcaicdly, son - liom His cycs, apatat - lcll, var-jnaran - a waicilall, aya-nncn - liom ilc occan ol mcicy, gaja- mauhtha - pcails liom an clcplani's biow, nara-vbnramam - an cnclaniing nccllacc, vana - Hc placcd, vahas - on ilc clcsi, Iahana - a sign ol good loiiunc, babnau - slonc. As fhe ocean of mercy repeafedIy grieved for His fafher, fears cascaded down from His eyes and gIisfened on His chesf creafing an iIIusion of a Iusfrous sfring of pearIs. atha bandhu-janah prasanttah / parnamocta-sat-hrya prabhuh aharot parvcdananvto / vdh-dtya sahaIa saha dvjah 22 atna - ilcn, bannu-janan - by His linsmcn, prasanttan - pacilicd, parnama - good icsuli, ucta - suiiablc, sat-hryam - sanciilicd aciiviiics, prabnun - ilc masici, aharot - madc, parvcana - soiiow, anvtan - lillcd wiil, vn-tya - accoiding io picccpi, sahaIam - all, vjan - by ilc bialmanas. Though fiIIed wifh sadness, Prabhu was pacified by His kinsmen. Then He performed acfs of purificafion fo invoke an auspicious fufure for His fafher. AII fhese were performed by brahmanas according fo fhe guidance of scripfure. vmana va sanctar dhanah / pt-yajna pt-vatsaIo 'harot dvja-pujana-sat-hrya hramad / vdadhc ta sa dharad-bhajanah 23 vmana - dcpicsscd, va - as il, sanctan - accumulaicd, nanan - wcalil, pt- yajnam - a saciilicc loi His lailci, pt-vatsaIan - allcciionaic io His lailci, aharot - madc, vja-pujana - woislip ol ilc iwicc-boin, sat-hryam - puic aciiviiics, hramat - in oidci, vanc - Hc pciloimcd, tam - ilai, san - Hc, nara-a-bnajanan - wiil pois madc liom caiil and oilci ingicdicnis. ApparenfIy dejecfed, fhe Lord feeIing very affecfionafe for His fafher, used His accumuIafed weaIfh fo perform a yaja for his fafher's weIfare ufiIizing cIay pofs and ofher pure ingredienfs. Afferwards, He honored each of fhe brahmanas presenf according fo fheir seniorify and age. t yo vadat prabhoh ptur / dva-sasthanam atandrto narah Iabhatc dyu-nad harch purm / parhayasu maIa sa gacchat 2+ t - ilus, yan - wlo, vaat - spcals, prabnon - ol ilc Loid, ptun - ol ilc lailci, va-sastnanam - cniiancc in ilc divinc icalm, atanrtan - aiicniivcly, naran - a man, Iabnatc - aiiains, yu-naim - divinc iivci Ganga, narcn - ol Haii, purim - ilc ciiy, parnaya - giving up, asu - swilily, maIam - coniaminaiion, san - lc, gaccnat - gocs. A man who recifes wifh affenfion fhis narrafion of fhe enfrance of Sr Gauranga's fafher info fhe spirifuaI abode wiII aIso affain fhe sky-Ganga af deafh. ImmediafeIy giving up aII confaminafion, he wiII affain fhe abode of Sr Hari. Tlus cnds ilc Liglil Saiga cniiilcd "Jagannaila Misia Aiiains ilc Higlcsi Pcilcciion," in ilc Iiisi Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
Ninfh Sarga si-lalsmy-udvala Si Gauianga's Maiiiagc wiil Simai Lalsm Dcv tatah papatha sa punah / srman sr-vnu-pandtat sudarsanat pandtac ca / sr-ganga-dasa-pandtat 1 tatan - ilcicalici, papatna - Hc siudicd, san - Hc, punan - again, sriman sri-vnu- pantat - liom ilc cmincni sclolai namcd Si Visnu Paniia, suarsanat pantat - liom Si Sudaisana Paniia, ca - and, sri-ganga-asa-pantat - liom Si Gangadasa Paniia. Thereaffer Visvambhara made furfher sfudies under fhe eminenf schoIars Sr Visnu Panifa, Sudarsana Panifa and Gangadasa Pandifa. brahmancbhyo dadau vdyam / yc pandta mahattamah tca mahopaharaya / tcbhyo vdya ghtavan 2 branmancbnyan - io ilc bialmanas, aau - Hc gavc, vyam - lnowlcdgc, yc - wlo, pantan - lcaincd mcn, manattaman - gicai mcn, tcam - ol ilcm, mana- upaharaya - loi ilcii gicai bcnclii, tcbnyan - liom ilcm, vyam - lnowlcdgc, gnitavan - iool. He gave knowIedge fo fhose highIy Iearned brahmanas, and for fheir greaf benefif He accepfed knowIedge from fhem. Ioha-sham anucaran / maya-manuja-vgrahah tatah pathan pandtcu / srmat-sudarsancu ca 3 Ioha-sham - icacling ilc woild, anucaran - lollowing, maya-manuja-vgranan - ilc illusoiy loim ol a man, tatan - ilcn, patnan - siudying, pantcu - amongsi ilc sclolais, srimat-suarsancu - Si Sudaisana and ilc oilcis, ca - and. In order fo insfrucf humanify, Sr Hari accepfed a man-Iike form apparenfIy made of fhe iIIusory energy, and fhus foIIowed fhe pafh of sfudy under fhe direcfion Sr Sudarsana and fhe ofher Panifas. sa-trthah prahasan vprah / hasadbhh parhasaham uvaca bangajar vahya / rasa-jnah sa-smtananah + sa-tirtnan - on pilgiimagc, pranasan - laugling, vpran - wiil ilc lcaincd bialmanas, nasabnn - wiil joling, parnasaham - jcsiing, uvaca - said, bangajan - wiil lcngali, vahyan - wiil woids, rasa-jnan - convcisani in ilc iasas, sa- smtananan - wiil His smiling lacc. He who is conversanf in every rasa wouId wifh merriIy feII jokes in fhe BengaIi Ianguage wifh brahmanas fraveIing on piIgrimage, and He aIso Iaughed as fhey foId amusing faIes. tatah haIcna hyatacaryasya vana-maInah jagama purya ta dratum / hautuhat pranatasya sah 5
abhaya gacchatacarya / harna dadsc path vaIIabhacarya-duhta / sahh-jana-samavta 6 tatan - ilcn, haIcna - by iimc, hyata - alici so mucl, acaryasya - ol ilc _caiya, vana-maInan - ol Vanamal, jagama - wcni, puryam - in ilc ciiy, tam - lim, ratum - io scc, hautuhat - oui ol cuiiosiiy, pranatasya - loi ollciing obcisanccs, san - Hc, abnaya - laving spolcn, gaccnata - wlilc going, acarya - ilc _caiya, narna - by Loid Haii, asc - saw, patn - on ilc pail, vaIIabnacarya-unta - ilc dauglici ol Vallabla _caiya, sahni-jana - giil liicnds, samavta - suiioundcd. Affer some fime had passed, being eager fo see Gaura wenf fo fhe home of _carya VanamaI, fhe mafchmaker, wifh purpose of accepfing a spouse. WhiIe Sr Hari respecffuIIy bade fareweII and chaffed wifh fhe _carya, He saw fhe daughfer of Sr VaIIabha _carya on fhe foofpafh surrounded by her girIfriends. snanartha jahnav-toyc / gacchant rucranana dtva ta tads jnatva / manasa janma-haranam 7 snana-artnam - loi ilc puiposc ol bailing, jannavi-toyc - in ilc waici ol ilc Ganga, gaccnanti - going, rucra-anana - aiiiaciivc lacc, tva - laving sccn, tam - lci, tasim - sucl a lady, jnatva - lncw, manasa - in His lcaii, janma-haranam - ilc puiposc loi His biiil. Thaf Iady of radianf counfenance was waIking fo fhe ]ahnav fo fake her bafh. When Sr Hari saw fhaf maiden, in His hearf He recognized her fo be fhe very purpose for His birfh. tasya jagama nIaya / svam cva sva-janah saha srman vsvambharo dcvo / vdya-rasa-hutuhaI 8 tasya - His, jagama - Hc wcni, nIayam - icsidcncc, svam - own, cva - indccd, sva- janan - wiil His liicnds, sana - wiil, sriman vsvambnaran - ilc gloiious Visvamblaia, cvan - ilc Loid, vya-rasa-hutunaIi - cagci loi ilc mcllows ol sclolaislip. Then iIIusfrious Visvambhara deparfed for His residence deIighfing wifh His companions in faIk of vidya-rasa. aparc dyuh punas tatra / vanamaI dvjottamah acaryah sr-harcr gcham / agatya pranaman sacm 9 aparc yun - on ilc ncxi day, punan - again, tatra - ilcic, vanamaIi - Vanamal _caiya, vja-uttaman - cxccllcni bialmana, acaryan - icaclci, sr-narcn - ol Si Haii, gcnam - lomc, agatya - coming, pranaman - ollciing lomagc, sacim - io Sac Maia. On fhe nexf day, fhe franscendenfaI brahmana, VanamaI came fo fhe home of Sr Gaura Hari, and bowed respecffuIIy fo Sac Dev. uvaca madhura van / srmad-vsvambharasya tc sutasyodvahanarthaya / hanya sura-sutopamam vaIIabhacarya-varyasya / varayasva yadcchas 10 uvaca - lc said, manuram - swcci, vanim - woids, srimat-vsvambnarasya - ol Si Visvamblaia, tc - youi, sutasya - ol youi son, uvanana - maiiying, artnaya - loi ilc puiposc ol, hanyam - youi dauglici, sura-suta - dauglici ol a god, upamam - lilc, vaIIabnacarya - Vallabla _caiya, varyasya - ol ilc cxccllcni pcison, varayasva - cloosc, ya - il, ccnas - you dcsiic. He spoke sweefIy fo her fhus, "If you wish fo gef your son Visvambhara married, I suggesf fhaf you seIecf Laksm Dev, fhe goddess-Iike daughfer of fhaf exceIIenf brahmana, VaIIabhacarya." ctat srutva sac praha / baIo 'sau mama putrahah ptra vhnah pathatu / tatrodyogo vdhyatam 11 ctat - ilis, srutva - lcaiing, saci - Sac Maia, prana - said, baIan - boy, asau - Hc, mama - my, putrahan - son, ptra - by His lailci, vninan - wiiloui, patnatu - Hc musi siudy, tatra - ilcic, uyogan - clloiis, vniyatam - slould bc placcd. Hearing fhis, Sac Dev repIied, "My son is buf a fafherIess boy. Af presenf His efforfs musf be direcfed fowards his sfudies." t srutva vacas tasya / nat-hta-mana yayau acaryo dtavas tatra / path hna mudanvtam 12 t - ilus, srutva - lcaiing, vacan - woids, tasyan - lci, na - noi, at-nta - vciy joylul, mana - mind, yayau - wcni, acaryan - ilc _caiya, tavan - saw, tatra - ilcic, patn - on ilc pail, hnam - Loid Kisna, mua - lappincss, anvtam - lillcd wiil. Hearing her words, fhe _carya wenf his way somewhaf dejecfed. Buf affer waIking a whiIe on fhe pafh he caughf sighf of GauraKrsna whose hearf was brimming over wifh gIadness. bhagavas ta pranamyasu / samaIngya sunrbharam hva bhavan adya gantas / papraccha madhura vacah 15 bnagavan - ilc Supicmc Loid, tam - io lim, pranamya - bowing down, asu - swilily, samaIngya - laving cmbiaccd, su-nrbnaram - vciy iiglily, hva - wlcic', bnavan - youi lonoi, aya - ioday, gantas - you will go, papraccna - lc inquiicd, manuram - swcci, vacan - woids. Gaura Bhagavan af once bowed fo VanamaI and embracing him very firmIy, he inquired in a sweef voice, "Where is your honor going foday:" sa aha matus carana / tava dtva samagatah nvcdta maya tasya / tavodvahaya tatra sa 1+ sraddha na vdhatc tcna / vmanah savrajamy aham ty uhtc nottara datva / prahasya prayayau harh 15 san - lc, ana - said, matun - ol Youi moilci, caranam - lcci, tava - Youi, tva - sccn, samagatan - comc, nvctam - ollciing, maya - by mc, tasya - unio lci, tava - Youi, uvanaya - loi maiiiagc, tatra - ilcic, sa - slc, sranam - laiil, na - noi, vnatc -snc pIacc, tcna - loi ilis icason, vmanan - dcjccicd, savrajam - I am going, anam - I, t - ilus, uhtc - laving said, na - noi, uttaram - answci, atva - laving givcn, pranasya - laugling, prayayau - wcni loiil, narn - Si Haii. VanamaI repIied, "I have jusf come from seeing fhe feef of Your mofher. There I made a suggesfion fo her regarding Your marriage, buf she had no faifh in my proposaI. For fhis reason I am now waIking despondenf-Iy." Gaura Hari made no commmenf on fhe _carya's words buf waIked on Iaughing. agatya svasrama praha / matara h tvayodtam acaryaya vacah so 'p / vmanah path gacchat 16 agatya - aiiiving, sva-asramam - His own asiama, prana - said, mataram - O moilci, hm - wly', tvaya - by you, utam - said, acaryaya - io ilc _caiya, vacan - siaicmcni, san - lc, ap - and, vmanan - dcpicsscd, patn - on ilc pail, gaccnat - gocs. Arriving back af His own asrama, Gaura said, "Mafa, whaf did you say fo fhe _carya fhaf made him so depressed as he waIked on fhe pafh:" hatha na tasya saprtah / hta matah pryohtbhh ctaj jnatva sutasyasu / matam apta-jana punah 17 acarya tvaraya nctu / prcayam asa sa subha acaryah sahasagatya / namashtvabravd dam 18 hatnam - low', na - noi, tasya - ol lim, sapritan - wcll-lovcd, hta - donc, matan - O moilci, prya-uhtbnn - by dcai sayings, ctat - ilis, jnatva - lnowing, sutasya - ol ilc son, asu - soon, matam - mind, apta-janam - a iiusicd pcison, punan - again, acaryam - ilc _caiya, tvaraya - swilily, nctum - io biing, prcayam asa - scni, sa - slc, subna - blcsscd, acaryan - ilc icaclci, sanasa - spccdily, agatya - laving comc, namashtva - laving ollcicd obcisanccs, abravit - said, am - ilis. "Why did you nof make him feeI weII-Ioved by offering pIeasing words:" SuddenIy His bIessed mofher became aware of fhe sfafe of her son's mind, and she senf a frusfworfhy person fo caII back fhe _carya. QuickIy VanamaI refurned and affer respecffuIIy bowing fo her, he spoke fhus: hatham svar mamajnam / aharot tad bravtu mc saprahto vacah srutva / bhavatyah sanndhav aham 19 hatnam - wlai', isvar - O quccn, mam - mc, ajnam - oidci, aharot - did, tat - ilai, bravitu - jusi say, mc - io mc, saprantan - vciy lappy, vacan - siaicmcni, srutva - laving lcaid, bnavatyan - ol youi good scll, sannnau - in ilc viciniiy, anam - I. "Dear queen! Whaf is your order: PIease insfrucf me. Upon receiving your message, I have become mosf eIafed and refurned fo your gracious presence." cvam uhtc tatah praha / ta sac yat tvaya vacah udhvahartha tu hathta / tat hartu tvam harhas 20 cvam - ilus, uhtc - laving spolcn, tatan - ilcn, prana - slc said, tam - io lim, saci - Simai Sac Dcv, yat - wlai, tvaya - by you, vacan - woids, unvana-artnam - loi ilc puiposc ol maiiiagc, tu - bui, hatntam - said, tat - ilai, hartum - io do, tvam - you, na - now, arnas - ougli. Af fhis, she repIied, "KindIy carry ouf fhe suggesfion which you made fo me earIier concerning fhe marriage of Visvambhara. tva suhd-vatsaIo 'tva / sutasya svayam cva tat pura prohta sncha-vasat / tatra tva h vadamy aham 21 tvam - you, sunt - a good liicnd, vatsaIan - allcciionaic, ativa - vciy mucl, sutasya - ol my son, svayam - sponiancous, cva - indccd, tat - ilai, pura - loimcily, prohtam - spolcn, sncna-vasat - coniiollcd by allcciion, tatra - ilcic, tvam - you, hm - wlai, vaam - I say, anam - I. "Of your own accord you are acfing as a good and affecfionafe friend of my son. Whafever I said before fo you was aIso mofivafed by Iove for my son. Whaf more can I say:" ctat srutva vacas tasyah / prahacaryo naman vacah svar tvad-vaco ntya / harom srasa vahan 22 ciai - ilis; siuiva - lcaiing; vacal - woids; iasyal - ol lci; piala - said; acaiyal - ilc _caiya; naman - bowing; vacal - woids; svaii - O quccn; ivai-vacal - youi woids; niiyam - always; laiomi - I do; siiasa - wiil my lcad; valan - caiiying. Hearing her words, fhe _carya bowed his head and said, "O queen, I shaII ever carry ouf your orders, bearing fhem on my head. ty uhtva prayayau tatra / vaIIabho msra-sattamah yatra tthat tatrava / so 'py udyamya tvaranvtah 23 ddcsasanam anya / svayam cva yatha-vdh msrah papraccha vnayad / acarya-vanamaInam 2+ t - ilus, uhtva - laving spolcn, prayayau - wcni oll, tatra - ilcic, vaIIabnan - Si Vallabla, msra-sattaman - ilc bcsi ol sclolais, yatra - wlcic, ttnat - lc siays, tatra - ilcic, cva - suicly, san - lc, ap - and, uyamya - iising up, tvara-anvtan - lull ol spccd, csa - lc diiccicd, asanam - scai, aniya - biougli, svayam - sponiancously, cva - indccd, yatna-vnm - accoiding io ciiquciic, msran - ilc sclolai, papraccna - inquiicd, vnayat - oui ol icspcci, acarya-vanamaInam - ol Vanamal _caiya. So saying, VanamaI wenf fo Sr VaIIabha's house. Thaf nobIe brahmana quickIy sfood up and showed him fo a seaf, as efiqueffe requires. Then wifh respecf he inquired from VanamaI _carya abouf his weIfare: mamanugraha cvatra / tavagamana-haranam anyad vast hyat harya / tad ajna hartum arhas 25 mama - my, anugranan - mcicy, cva - suicly, atra - lcic, tava - youi, agamana- haranam - ilc causc ol youi coming, anya - oilci, va - oi, ast - ilcic is, hyat - low mucl', haryam - scivicc, tat - ilai, ajnam - oidci, hartum - io malc, arnas - you ougli. "Your reason for coming is sureIy fo show me mercy. However, if fhere is any service fhaf I can render you, pIease order me." cvam uhtc tatah prahacarya snu vaco mama msra-purandara-sutah / sr-vsvambhara-pandtah 26
sa cva tava hanyaya / yogyah sad-guna-sasrayah pats tcna vadamy adya / dch tasma suta subham 27 cvam - ilus, uhtc - laving spolcn, tatan - ilcn, prana - lc said, acarya - O icaclci, snu - lcai, vacan - woids, mama - my, msra puranara - iiilcd Puiandaia, sutan - ilc son, sri-vsvambnara - Si Visvamblaia, pantan - ilc sclolai, san - Hc, cva - indccd, tava - youi, hanyayan - ol ilc dauglici, yogyan - suiiablc, sat-guna - good qualiiics, sasrayan - slclici, patn - lusband, tcna - ilcicloic, vaam - I say, aya - ioday, cn - givc, tasma - io Him, sutam - dauglici, subnam - lovcly. When VaIIabha had spoken fhus, VanamaI _carya repIied,"O _carya, pIease hear my words! The son of Misra Purandara named Sr Visvambhara Panifa, who is an abode of divine quaIifies, is fhe suifabIe husband for your daughfer Laksm. Therefore I decIare fhaf foday you shouId presenf your IoveIy daughfer fo Him." tat srutva vacana tasya / msrah harya vcarya ca uvaca sruyata bhagya-vasad ctad bhavyat 28 tat - ilai, srutva - lcaiing, vacanam - siaicmcni, tasya - lis, msran - ilc sclolai, haryam - duiy, vcarya - considciing, ca - and, uvaca - said, sruyatam - lcai, bnagya - good loiiunc, vasat - by ilc inllucncc, ctat - ilis, bnavyat - will bc. Hearing fhis sfafemenf, fhe schoIar considered his dufy and said, "Hear me. By fhe power of divine Providence fhis marriage musf indeed come fo pass. maya dhana-vhncna / hncd datu na sahyatc hanyahava pradatavya / tatrajna hartum arhas 29 maya - by mc, nana-vnincna - bcicli ol wcalil, hnct - any, atum - io givc, na - noi, sahyatc - ii is possiblc, hanyaha - dauglici, cva - suicly, praatavya - slould bc givcn, tatra - ilcic, ajnam - oidci, hartum - io do, arnas - you ougli. "Buf I have no weaIfh, and fhus if is nof possibIe for me fo give any dowry. I can give onIy my my daughfer. Therefore kindIy offer me some advice in fhis maffer. yad va mc harh prto / bhagavan duhtur bhavct tadava mc sambhavat / jamata pandtottamah 30 ya - il, va - oi, mc - ol mc, narn - Loid Haii, pritan - dcai, bnagavan - ilc Supicmc Loid, untun - on accouni ol my dauglici, bnavct - ii may bc, taa - ilcn, cva - cciiainly, mc - my, sambnavat - bccomc, jamata - son-in-law, panta - sclolai, uttaman - ilc cxccllcni. "If Sr Hari, fhe Masfer of aII opuIence, is pIeased wifh me fhen by means of my daughfer fhis besf of schoIars can cerfainIy become my son-in-Iaw. ratncna muhta-sayogo / guncnava yatha bhavct yatha bhavad-guncnavanayor yogo bhavyat 31 ratncna - wiil a jcwcl, muhta-sayogan - joincd wiil a pcail, guncna - by qualiiy, cva - cciiainly, yatna - as, bnavct - may bc, yatna - as, bnavat - youi, guncna - by qualiiy, cva - cciiainly, anayon - ol ilcsc iwo, yogan - union, bnavyat - ii slall bc. "Buf as a pearI is joined wifh a gem by means of a vaIuabIe fhread, so fhese fwo can be joined in wedIock onIy fhrough your invaIuabIe connec-fion." ty uhtc parama-prta / acaryah praha sadaram bhavad-vnaya-vatsaIyat / sarva sampadyatc subham 32 t - ilus, uhtc - laving spolcn, parama-pritan - vciy plcascd, acaryan - ilc _caiya, prana - said, sa-aaram - wiil icspcci, bnavat - youi, vnaya - lumiliiy, vatsaIyat - on accouni ol allcciion, sarvam - all, sampayatc - ii comcs aboui, subnam - auspicious. When VaIIabha spoke fhus, VanamaI became very pIeased and repIied respecffuIIy, "Because of your humiIify and affecfion for your daughfer, everyfhing musf sureIy come abouf auspiciousIy." ty uhtva punar agamya / sarva sacya nyavcdayat acaryo gaura-candrasya / vvahananda-nrvtah 33 t - ilus, uhtva - spcaling, punan - again, agamya - coming, sarvam - all, sacya - unio Sac Dcv, nyavcayat - madc lnown, acaryan - ilc _caiya, gaura-canrasya - ol Gauia Candia, vvana - maiiiagc, anana - bliss, nrvtan - immciscd. So saying, he again refurned fo Sac Dev and informed her of aII fhaf had happened. ]usf by fhinking of Gaura Candra's wedding, fhe _carya became immersed in bIiss. ctat sarva savdtva / suta provaca sa sac samayo 'ya huruvatra / tata vavahha vdhm 3+ ctat - ilai, sarvam - all, savtva - laving lnown, sutam - son, provaca - iold, sa - slc, saci - Sac Maia, samayan - iimc, ayam - ilis, huruva - pciloim, atra - now, tata - dcai son, vavanham - wcdding, vnm - iiiual. Upon being apprised of everyfhing, Sac Mafa spoke fo her son, "Dear boy, fhe fime has now come for You fo fake a wife in accordance wifh fhe principIes of dharma. tat srutva vacana matur / vmsya manasa harh ajna tasyah purashtya / dravyany asu samaharat 35 tat - ilai, srutva - lcaiing, vacanam - woids, matun - ol His moilci, vmsya - considciing, manasa - in His mind, narn - ilc icmovci ol sin, ajnam - oidci, tasyan - ol lci, purashtya - lonoiing, ravyan - maiciials, asu - quiclly, samanarat - collccicd. Hearing fhis insfrucfion from His mofher, Gaura Hari considered fhem in His hearf. Then honoring her order, He quickIy coIIecfed fhe maferiaIs for fhe ceremony. tato vavahhc haIc / mangaIc sad-gunasrayc sarvcam cva subha-dc / mdanga-panavahatc 36 tatan - ilcn, vavanhc - ai ilc wcdding, haIc - iimc, mangaIc - auspicious, sat- guna - good qualiiics, asrayc - ialcn slclici ol, sarvcam - ol all, cva - indccd, subna- c - bcsiowing auspiciousncss, manga-panava - mdangas and lciilcdiums, anatc - bcaicn. Af an auspicious momenf for marriage, in which aII good quaIifies fook sheIfer, when mdangas were deffIy pIayed and keffIedrums beafen... bhu-dcva-gana-sangasya / vcda-dhvan-nnadtc dpa-maIa-patahadyar / aIanhta-dg-antarc 37 bnu-cva-gana - ilc asscmbly ol bialmanas, sangasya - ol ilc associaiion, vca- nvan - Vcdic maniias, nnatc - soundcd, ipa - liglis, maIa - gailands, pataha - llags, ayan - ci ccicia, aIanhta - dccoiaicd, h-antarc - in all diicciions. ...when Vedic manfras were infoned by fhe assembIy of brahmanas, when aII direcfions were decorafed by Iamps, garIands of fIowers, fIags, fesfoons and so forfh... dcva-darv-aguru-sra-candanad-pradhuptc adhvasa harcs cahrc / vvaha dvja-sattamah 38 cva-aru - pinc, aguru - alocs, sira-canana - sandalwood, a - and so loiil, pranuptc - pcilumcd, anvasam - picliminaiy maiiiagc iiiuals, narcn - ol Gauia Haii, cahrc - conducicd, vvanam - ilc wcdding, vja-sattaman - ilc bcsi ol bialmanas. ...fhen did sainfIy brahmanas began fhe adhivasa ceremony fo purify fhe househoId of Sr Hari wifh pine scenf, aguru, scenfed grasses, sandaI and ofher pIeasing fragances. Tlus cnds ilc Ninil Saiga cniiilcd "Si Gauianga's Maiiiagc wiil Simai Lalsm Dcv" in ilc Iiisi Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
Tenfh Sarga gauia-vivalila Icsiiviiics ai Gauia's Wcdding tato dvjcbhyah pradadau muhur muhuh / pugan maIyan ca gandhavant sa-candana gandham ananya-saurabha / janas ca sarvc jahur jagur muda 1 tatan - ilcn, vjcbnyan - unio ilc bialmanas, praaau - Hc gavc, munun munun - again and again, pugan - bcicl nuis, maIyan - gailands, ca - and, gannavant - liagiani, sa-cananam - wiil sandalwood, gannam - sccnis, ananya-saurabnam - incompaiablc liagiancc, janan - ilc pcoplc, ca - and, sarvc - all, janun - icjoiccd, jagun - sang, mua - in bliss. Then fhe Lord gave fo each and every member of fhe fwice-born, chewing pan wifh spices and a fragranf fIower garIand. Then He anoinfed fhem wifh puIp of sandaI and scenfed oiIs of mafchIess fragance. AII fhe peopIe exuIfanfIy sang ouf of gIadness. sa vaIIabho 'bhyctya su-mangaIar dvjar / naras ca bhudcva-pat- vratadbhh jamatara gandha-sugandh-maIya / subhadhvasa vdadhc samarcya tam 2 san - Hc, vaIIabnan - Vallabla _caiya, abnyctya - aiiivcd, su-mangaIan - wiil vciy auspicious, vjan - bialmanas, naran - wiil mcn, ca - and, bnu-cva - bialmanas, pat-vrata - clasic wivcs, abnn - and oilcis, jamataram - son-in -law, ganna - sccnis, su-gann-maIyan - vciy liagiani gailands, subna - icsplcndcni, anvasam - maiiiagc iiiuals, vanc - lc bcsiowcd, samarcya - laving lonoicd, tam - Him. Sr VaIIabha _carya came wifh sainfIy brahmanas, accompanied by fheir chasfe wives and ofhers. He worshipped his son-in-Iaw by offering Him scenfed oiIs and fragranf garIands. atha prabhatc vmaIc 'runc 'rhc / svaya hta-snana-vdhr yathavat harh samabhyarcya ptn suradn / nandmuhha-sraddham athaharot dvjah 3 atna - ilcn, prabnatc - dawn, vmaIc - clcai, arunc - icddcning ailc - wlcn ilc sun, svayam - Himscll, hta-snana-vnn - iool His bail accoiding io sciipiuic, yatnavat - coiiccily, narn - Gauia Haii, samabnyarcya - laving woislippcd, ptn - ilc loiclailcis, sura-ain - ilc godly coniiollcis and oilcis, nani-muhna-sranam - ccicmony io bcnclii anccsiois in a discascd condiiion, atna - ilcn, aharot - did, vjan - wiil ilc bialmanas. Then af dawn when fhe cIear sky was reddened by fhe rising sun, Gaura Hari fook His bafh according fo fhe guidance of scripfure, and wifh fhe assisfance of brahmanas He rifuaIIy honored His forefafhers and offered fhem obIafions fo reIieve fhem of any disfress. He aIso offered obIafions fo fhe gods and fo aII godIy beings. tato dvjana yajua sunsvanar / mdanga-bhcr-patahad-nadtah varanganavaht-saroja-mangaIo- / jjvaIa-svanar avavdhc mahotsavah + tatan - ilcn, vjanam - ol ilc bialmanas, yajuam - ol ilc Yajui Vcda, su- nsvanan - wiil plcasani sounds, manga - clay dium, bncri - lciilcdium, patana - iaboi dium, a - and oilcis, natan - wiil sounds, vara-angana - bcauiilul womcn, vahtra - mouil, saroja - loius, mangaIa - auspicious, ujjvaIa - cllulgcni, svanan - wiil sounds, avavnc - llouiislcd, manotsavan - ilc lcsiival. Then a greaf fesfivaI fIourished fhroughouf fhe day as fhe pIeasing vibrafions of fhe brahmanas infoning manfras from fhe Yajur Veda combined wifh fhe rhyfhmic beafs of mdangas, keffIe drums, fabors and ofher drums, as weII as fhe charming and auspicious sounds of uIuIafing from fhe Iofus-Iike Iips of fhe IoveIy Iadies. sac susapujya huIa-strya muda / tatragatan bandu-janas ca sarvasah uvaca h bhart-vhnaya maya / hartavyam cvatra bhavad-vdhah svayam 5 saci - Sac Dcv, su-sapujya - laving niccly woislippcd, huIa-stryam - ladics ol ilc lamily, mua - wiil dcligli, tatra - ilcic, agatan - laving comc, banu-janan - malc iclaiivcs, ca - and, sarvasan - by all mannci, uvaca - said, hm - wlai', bnart- vninaya - by bcing bcicli ol my lusband, maya - by mc, hartavyam - slould bc donc, cva - indccd, atra - lcic, bnavat-vnan - by sucl pcisons as you, svayam - youisclvcs. Sac Dev joyousIy weIcomed fhe Iadies of her famiIy as weII as fhe genfIemen in every way she couId. She requesfed of fhem, "How can I, a poor widow, perform fhis wedding aIone: KindIy assisf me by doing aII fhaf requires fo be done." sva-matur ttha harunanvta vaco / nsamya tata partapta-cttah muhta-phaIa-sthuIatarasru-bndun / uvaha vahah sthaIa-hara- vbhraman 6 sva-matun - ol His moilci, ttnam - ilus, haruna-anvtam - dolclul, vacan - woids, nsamya - lcaiing, tatam - dcai lailci, partapta - vciy anguislcd, cttan - mind, muhta-pnaIa - pcails, stnuIatara - biggci, asru-bnun - icai diops, uvana - madc a llow, vahan - clcsi, stnaIa - mound, nara - nccllacc, vbnraman - illusion. Hearing such pifiabIe words from His mofher, Gaura Hari's mind became much disfressed by fhoughfs of His dear fafher, and from His eyes fear-drops Iarger fhan pearIs feII upon fhe mounds of His chesf, making fhe iIIusion of a neckIace. nrhya putra harunanvta sac / suvsmta praha pat-vratadbhh ptah hatha mangaIa-harman svayam / amangaIa var vmuncasc dsoh 7 nrihya - sccing, putram - lci son, haruna-anvtam - soiiowlul, saci - Si Sac Dcv, su-vsmta - vciy mysiilicd, prana - said, pat-vrata - womcn dcdicaicd io ilcii lusband, abnn - and oilcis, ptan - O lailci, hatnam - low', mangaIa-harman - duiing an auspicious cvcni, svayam - Youiscll, amangaIam - inauspicious, var - waici, vmuncasc - You aic iclcasing, son - liom ilc cycs. Sfanding amongsf fhe chasfe women, Sac Dev became sfruck wifh wonder, fo see her son so sorrowfuI. "O fafher Nimai," she said, "On fhis auspicious occasion, why do You Ief fhese inauspicious fears faII from Your eyes:" sa matur ttha vacana npya / pt-smt-svasa-maImasananah sa matur sampa pratvacam adadc / navna gambhra-ghana-svana yatha 8 san - Hc, matun - ol His moilci, ttnam - ilus, vacanam - woids, npiya - icpioacling, pt - lailci, smt - icmcmbiancc, svasa - sigls, maIimasa - dailcncd, ananan - lacc, matun - ol His moilci, samipam - ncaiby, pratvacam - icply, aac - gavc, navina - ncw, gambnira - dccp, gnana - cloud, svanam - sound, yatna - as. Nimai sighed, His face became dark by remembrance of His fafher, and He reproached His mofher for fhese words. Sfanding by her, He repIied in a deep voice, resounding Iike a wafer-Iaden cIoud newIy arrived in fhe sky. dhanan va mc manujas ca matar / na sant h ycna vacah samrtam tvayadya dncva parasraya yatah / pta mamadarsanatam agad t 9 nanan - wcalil, va - oi, mc - My, manujan - mcn, ca - and, matan - O moilci!, na - noi, sant - ilcy aic, hm - wlcilci', ycna - by wlicl, vacan - woids, samirtam - uiicicd, tvaya - by you, aya - ioday, ina - lowly, va - lilc, parasrayam - slclici loi oilcis, yatan - wlcncc, pta - lailci, mama - my, aarsanatam - noi visiblc, agat - gonc, t - ilus. "O Mofher, do you speak foday as if disfressed because I have no weaIfh and foIIowers, or is if rafher because My fafher, who gave sheIfer fo ofhers, is no Ionger visibIe fo our eyes: tvayava dta dvja-sajjancbhyah / supuga-purnan ca bhajanan vara-traya datum ananya-saram / sarvanga-samIcpana-yogya- gandham 10 tvaya - by you, cva - suicly, tam - sccn, vja-sajjancbnyan - io ilc sainily bialmanas, su-puga-purnan - lull ol good bcicl, ca - and, bnajanan - icccpiaclcs, vara-trayam - ilicc iimcs, atum - io givc, ananya-saram - incompaiablc csscncc, sarva-anga - all ilc body, samIcpana - anoinicd, yogya - suiiablc, gannam - sccnicd oils. "You saw fhe pofs fiIIed wifh fine befeInuf given fhrice fo fhe sainfIy brahmanas and how fhey were aII anoinfed wifh fragranf oiIs. anycu yogycu ca suvyayo yat / tattva vjanas yatha yathcstam amartya-harycu mamast sahts / tathap Ioha-carta harom 11 anycu - amongsi oilcis, yogycu - suiiablc, ca - and, su-vyayan - mucl cxpcnsc, yat - wlicl, tattvam - iiuil, vjanas - you lnow, yatna yatna- cacn an cvcry, stam - dcsiicd, amartya-harycu - in immoiial duiics, mama - my, ast - ii is, sahtn - cncigy, tatnap - siill, Ioha - pcoplc, cartam - claiacici, harom - I pciloim. "You know how much weaIfh was spenf on ofher deserving persons and how I safisfied fheir every desire. TruIy My reaI power Iies in spirifuaI dufies, yef sfiII I am acfing in fhis way fo show an exempIary characfer for aII peopIe. ptra vhno 'ham agadha-sahts / tathap matur vacasa dunom trta tasya nsamya mata / ta santaytva madhurar vacobhh 12 ptra - by My lailci, vninan - wiiloui, anam - I, agana-sahtn - unlailomablc powci, tatnap - siill, matun - ol My moilci, vacasa - by ilc woids, unom - I am consumcd wiil soiiow, t - ilus, rtam - spolcn, tasya - His, nsamya - lcaiing, mata - moilci, tam - Him, santaytva - laving consolcd, manuran - wiil swcci, vacobnn - woids. "AIfhough bereff of My fafher, I possess unfafhomabIe power. SfiII, dear mofher, I am fiIIed wifh sorrow fo hear you speak such words." Hearing fhis, His mofher consoIed Him sweefIy. prasadhanar asuha-ratna-yugmar / vbhuayam asur anarghya- maIyar sr-gaura-candra jagad-cha-bandhu / strna mano-jna ructa sma ycna 13 sa-candanar aguru-sara-gandhah / samaIpan putram adna- sraddhah tada humarah pthv-suranam / samagatah puruarabha subhc 1+ prasananan - wiil oinamcnis, asuha - gaimcnis, ratna-yugma - wiil jcwcls, vbnuayam asun - ilcy oinamcnicd, anargnya - invaluablc, maIyan - gailands, sri- gaura-canram - Loid Gauia Candia, jagat-cha-bannum - ilc solc liicnd ol all living bcings, strinam - ol womcn, mana-jnam - claiming, ructam - plcasing, sma - was, ycna - by wlicl, sa-cananan - wiil sandalwood pulp, aguru-sara-gannan - wiil ilc liagiani oil ol aguiu, samaIpan - anoiniing, putram - son, aina - noblc, sranan - laiillul, taa - ilcn, humaran - sons, ptnvi-suranam - ol ilc bialmanas, samagatan - asscmblcd, purua-abnam - ilc bcsi ol malcs, subnc - on ilai gloiious occasion. Af fhaf auspicious momenf, nobIe and faifhfuI brahmanas's sons assembIed fo anoinf Gaura Candra, fhaf besf among maIes, whose affracfive Iusfer was enchanfing fo fhe womenfoIk, wifh fhe puIp of sandaI and oiI of aguru. They adorned fhe onIy friend of aII Iiving beings wifh siIken cIofhs embroidered by jeweIs, as weII as garIands of choice fIowers and precious neckIaces.
tasmn hanc vaIIabha-msra-varyah / harya ptnam atha dcvatana samapya hanya vara-hcma-gaur / vbhutam abharanah sa cahrc 15 tasmn hanc - ai ilai momcni, vaIIabna-msra-varyan - ilc vcnciablc bialmana, Vallabla _caiya, haryam - duiy, ptnam - ol ilc loiclailcis, atna - ilcn, cvatanam - ol ilc dcmigods, samapya - complciing, hanyam - dauglici, vara - valuablc, ncma- gaurim - slonc lilc wliic gold, vbnutam - dccoiaicd, abnaranan - wiil oinamcnis, san - lc, cahrc - madc. Af fhaf momenf, fhe venerabIe VaIIabhacarya's dufy fo his forefafhers and fo fhe devafas, concerning his daughfer were compIefe. His daughfer Laksm had been decorafed wifh ornamenfs and her compIexion shone wifh a Iusfer Iike precious whife goId. tato dvjan anayanc varcnyan / varasya saprctavan samctya ucus ca tc mangaIa-purvam asu / subhaya yatra huru sama-ghoah 16 tatan - ilcn, vjan - ilc bialmanas, anayanc - biinging ncai, varcnyan - cxccllcni, varasya - ol ilc biidcgioom, saprctavan - inviicd, samctya - laving mci, ucun - ilcy said, ca - and, tc - io you, mangaIa-purvam - aiicndcd by auspiciousncss, asu - quiclly, subnaya - loi auspiciousncss, yatram - lcsiivc pioccssion, huru - do, sama-gnoan - wiil uiicianccs liom ilc Sama Vcda. Then he broughf fhe exaIfed brahmanas, whom he had invifed, and affer infroducing fhem fo fhe bridegroom, fhe brahmanas said, "To invoke auspiciousness Ief us immediafeIy sfarf fhe fesfive procession wifh hymns from fhe Sama-Veda." svaya harr vpra-varasya sajjanar / manuya-yanc jaya-nsvanar yayau pradpta-dpavaIbhr nhctana / msrasya hama shhara svo yatha 17 svayam - Himscll, narn - Loid Haii, vpra-varasya - bclonging io ilc bcsi ol ilc vipias, sat-janan - wiil ilc good mcn, manuya-yanc - on ilc palanquin, jaya- nsvanan - by ilc sounds ol vicioiy, yayau - lc wcni, praipta-ipa-avaIbnn - wiil ilc lincs ol blazing ioiclcs, nhctanam - lomc, msrasya - ol ilc Misia, namam - covcicd wiil icc, shnaram - mouniain pcal, svan - Loid Siva, yatna - jusi as. Then, jusf as Siva wenf wifh Parvaf fo be wed on a goIden peak of Mounf Sumeru, Gaura Hari wenf fo fhe _carya's home in a paIanquin carried by godIy men engaged by VaIIabhacarya. AII fhe genfIemen caIIed, "]aya! ]aya!" and Iif fhe way wifh bIazing forches. tato 'bhgamyasramam atmano nayan / msrah svaya ta varaya babhuva padyadna gandha-varasu-maIyar / dhupas tathavaguru-sara- yuhtah 18 tatan - ilcn, abngamya - aiiiving, asramam - placc loi spiiiiual dcvclopmcni, atmanan - own, nayan - lcading, msran - Si Misia, svayam - lcaii-lcli, varayam babnuva - Hc wclcomcd, paya-ana - wiil ollciings ol padya (looiwasl), cic., ganna-vara - cxccllcni sccnis, asu-maIyan - wiil lusiious gailands, nupan - wiil inccnsc, tatna cva - and cciiainly, aguru-sara-yuhtan - wiil oil ol aguiu. When fhey arrived af his asrama, fhe _carya himseIf ushered in Sr Gauranga and giving Him a hearf-feIf weIcome. He bafhed fhe Lord's feef, offered vaIuabIe giffs, poured refreshing spiced wafer fo sip, adorned Him wifh fragranf fIower garIands inferwoven wifh goId finseI, and burned incense scenfed wifh aguru. babhau varah purna-nsahara-prabha / jta-smara-smcra-muhhcna roca pratapta-cam-hara-roca Iasat / sumcru-suddhojjvaIa-dcha-yath 19 babnau - Hc slonc, varan - ilc biidcgioom, purna-nsahara - ilc lull moon, prabna - cllulgcncc, jta-smara - dclcaiing Cupid, smcra - smiling, muhncna - by His lacc, roca - by ilc biiglincss, pratapta - glowing, cami-hara - gold, roca - by His cllulgcncc, Iasat - slining, su-mcru - Mouni Mciu, suna - puic, ujjvaIa - blazing, cna - body, yatn - slcndci. The goIden Iuminescence of fhe bridegroom's smiIing face shone wifh fhe brighfness of fhe fuII moon, defeafing Cupid, and His sIender body was as briIIianf as Mounf Sumeru. hara-dvaycnangada-hanhananguI / vrajtcnabja-taIabhsobhna anaIpa-haIpa-drumam asu vyahanat / samasrtanam abhIaa-do harh 20 hara-vaycna - wiil iwo lands, angaa - banglcs, hanhana - biacclcis, anguIi - iings, vrajtcna - wiil slining, abja - loius, taIa - palms, abnsobnna - vciy bcauiilicd, anaIpa - noi small (gicai), haIpa-rumam - dcsiic iicc, asu - soon, vyananat - dclcaicd, samasrtanam - ol ilosc lully suiicndcicd, abnIaa-an - lullillci ol dcsiics, narn - Loid Haii. His hands wifh beaufifuI Iofus paIms gIiffered wifh rings, braceIefs and bangIes, defeafing fhe opuIence of a foresf of desire frees, for Sr Hari fuIfiIIs fhe desires of aII fhose who surrender unfo Him. suta samanya nsahara-prabham / prabha-vndhvanta-tamah- samagram svaIanhta sadhu dadau jagad-guroh / padc 'bhrcjc 'tha tayor abhhhya 21 sutam - son, samaniya - biinging, nsahara-prabnam - moon-lilc cllulgcncc, prabna - illuminaiion, vnnvanta - dcsiioycd, taman - dailncss, samagram - complcicly, su-aIanhtam - niccly dccoiaicd, sanu - wcll, aau - lc gavc, jagat- guron - ol ilc guiu ol all scniicni bcings, pac - io ilc lcci, abnrcjc - biiglily slonc, atna - ilcn, tayon - ol ilosc iwo, abnhnya - bcauiy. The moon-Iike Iusfer of Sr VaIIabha's niceIy ornamenfed daughfer dispeIIed aII darkness. Leading her forward, he offered her af fhe feef of fhe guru of aII fhe worIds. Thus joined fogefher, fhaf coupIe's beaufy shone forfh mosf effuIgenfIy. tayor muhhcnduh samarojjvaIa-srya / sa-rohn-candra-samah susobham pupoatuh pupa-cayar asncata / paraspara tau hara-parvatva 22 tayon - ol ilosc iwo, muhna-nun - moon-lacc, samara - mcciing, ujjvaIa - biilliani, srya - by ilc opulcncc, sa-ronni - wiil ilc siai Rolin, canra - ilc moon, saman - lilc, su-sobnam - vciy bcauiilul, pupoatun - ilcy nouiislcd, pupa- cayan - wiil lcaps ol llowcis, asncatam - ilcy spiinllcd, parasparam - on onc anoilci, tau - ilcy iwo, nara-parvati - Loid Siva and Paivai, va - lilc. When fhe briIIianf opuIence of fhose fwo Iuminous faces mef, fheir subIime spIendor broughf fo mind fhe conjuncfion of fhe moon wifh fhe auspicious sfar Rohin. Then, Iike Siva and Parvaf, fhey fook deIighf in showering one anofher wifh heaps of fIowers. athopavtc hamaIadhnathc / Iahms ca tatropavvcsa hryuta puras tato 'bhyctya such samavsad / datu sa hanya vdhna vdhana- vt 23 atna - ilcn, upavtc - scaicd, hamaIa - Lalsm, annatnc - ilc Supicmc Loid, Iahmin - Lalm Dcv, ca - and, tatra - ilcic, upavvcsa - sai, nri-yuta - wiil slyncss, puran - bcloic, tatan - ilcn, abnyctya - appioacling, sucn - puic, samavsat - lc appioaclcd, atum - io givc, san - lc, hanyam - dauglici, vnna - accoiding io sasiia, vnana-vt - ilc lnowci ol ilc sasiia. The Lord of Laksm was seafed, and Laksm aIso shyIy saf down. Then affer purifying himseIf by acamana, VaIIabhacarya, who was weII conversanf wifh Vedic precepfs, approached fhe Lord fo rifuaIIy presenf his daughfer fo Him. yasyanghr-padmc vnvcdya padya / praja-path prapa jagat-ssham tatrava padya vdadhc sa vaIIabho / nahha-dyut-dhvanta-tamah- samuhc 2+ yasya - wlosc, angnr-pamc - ai ilc loius lcci, vnvcya - laving ollcicd, payam - a looiwasl, praja-patn - lialma, prapa - icccivcd, jagat-ssham - ilc dciciminaiion io cicaic, tatra - ilcic, cva - indccd, payam - looiwasl, vanc - pciloimcd, san - Hc, vaIIabnan - Vallabla _caiya, nahna - nails, yut - ligli, nvanta - dailncss, taman - ignoiancc, samunc - accumulaiion. In ancienf fimes Sr Brahma washed fhose Iofus feef. Thus he affained fhe infeIIigence for universaI creafion. Now Sr VaIIabha bafhed fhose same feef. The _carya desired fo eradicafe fhe darkness in his hearf by faking sheIfer of Visvambhara's dazzIing foe-naiIs. yasma mahcndro 'dhnpasana dadau / sa-ratna-shasana-hambaIa- vtam tasma sa hauscya-suvstarasanam / dadau npta vara-pta-vasasc 25 yasma - unio wlom, mana-nran - Loid India, an-npa-asanam - scai ol ilc cmpcioi, aau - lc gavc, sa-ratna - wiil jcwcls, sna-asana - lion scai, hambaIa- vtam - covcicd wiil a blanlci, tasma - unio Him, san - lc, hauscya - sill, su- vstara-asanam - vciy nicc scai, aau - lc gavc, npitam - dianl in, vara-pita-vasasc - in a bcauiilul ycllow gaimcni. When Gaura appeared in a former avafara, fhe greaf Indra once presenfed Him his own imperiaI Iion-fhrone, bedecked wifh gems and fhe royaI bIankef. Now Sr VaIIabha offered a regaI seaf of siIk fo fhaf same Lord, Sr Gauranga Hari, who was dressed in spIendid yeIIow garmenfs. Then he drank fhe beaufy of fhe Lord fhrough his eyes. hramcna so 'rghyadham cva harma- / vdhanato hara- tanuruhodgamah htva htajnah pradadau harch harc / hanya samutsjya saroja-Iocanam 26 hramcna - onc alici ilc oilci, san - lc, argnya-aham - valuablc gilis, cic., cva - cciiainly, harma-vnanatan - accoiding io ilc siandaid ol ilai woil, nara - jubilaiion, tanu-runa-ugaman - by sianding up ol lis laiis, htva - did, hta-jnan - giaiclul, praaau - bcsiowcd, narcn - ol Loid Haii, harc - in ilc land, hanyam - dauglici, samutsjya - iclcasing, saroja-Iocanam - loius-cycd. He honored fhe Lord according fo fhe Vedic process of efiqueffe, beginning wifh fhe offering of arghya (hand-wash) and so forfh and fhe hairs of his body sfood erecf ouf of bIiss. FeeIing very grafefuI fo Him, VaIIabha pIaced fhe hand of his Iofus-eyed daughfer in fhe hand of Sr Hari. tato nvttc 't-mahotsavc subhc / Iahm samadaya nja pur yayau vsvambharo vsva-bharart-ha vbhuh / manuya-yanar anujabhnandt-ah 27 tatan - ilcn, nvttc - linislcd, at-manotsavc - ilc gicai lcsiival, subnc - blisslul, Iahmim - Lalm Dcv, samaaya - biinging, njam - own, purim - abodc, yayau - Hc wcni, vsvambnaran - Loid Visvamblaia, vsva - ol ilc univcisc, bnara-art-na - dcsiioyci ol ilc buidcn, vbnun - scnsc-coniiollcd, all-pcivasivc, manuya-yanan - on palanquins, manuja-abnnantan - clccicd by ilc pcoplc. When fhaf greaf and joyous fesfivaI ended, fhe aII-pervasive and sense-confroIIed Lord Visvambhara, who fakes away fhe burden of maferiaI exisfence from aII fhe worIds, broughf Laksm Dev fo His home. They rode on paIanquins and were appIauded by fhe fownsfoIk. Tlus cnds ilc Tcnil Saiga cniiilcd "Icsiiviiics ai Gauia's Wcdding," in ilc Iiisi Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
EIevenfh Sarga si-gauianga-dlananjayas ca si-lalsm-vijayoisava Gauianga Tiavcls Lasi loi Wcalil, and Cclcbiaiion ol Lals Dcv's Vicioiious Dcail
tatah sac dvja-strbhh / htva sumahad-utsavam snua pravcsayam asa / nja-gchc sa-bhartham 1 tatan - ilcn, saci - Sac Dcv, vja-stribnn - wiil ilc bialmana ladics, htva - laving pciloimcd, su-manat-utsavam - a vciy gicai lcsiival, snuam - dauglici-in- law, pravcsayam asa - slc madc cnici, nja-gcnc - in lci own lomc, sa-bnartham - wiil lci lusband. Then Sac Mafa, having puf on fhaf very greaf fesfivaI wifh fhe assisfance of fhe brahmana Iadies, weIcomed her son and daughfer-in-Iaw info her home. brahmancbhyo dadav anna / gandha maIya sa-bhahttah anycbhyah sIpa-muhhycbhyo / natcbhyah pradadau dhanam 2 branmancbnyan - io ilc bialmanas, aau - gavc, annam - giains, gannam - sccnicd oils, maIyam - gailands, sa-bnahttan - wiil dcvoiion, anycbnyan - io oilcis, sIpa-muhnycbnyan - io ilc clicl ol ilc cialismcn, natcbnyan - io ilc danccis, praaau - bcsiowcd, nanam - wcalil. Wifh much devofion she gave grains, scenfed oiIs and garIands fo fhe brahmanas. To fhe chiefs of fhe craffsmen, fhe dancers and ofhers she gave weaIfh. tato vasan subhc gchc / sa-hutumbah suhh prabhuh raraja nabhas svacchc / nahatrar va candramah 3 tatan - ilcicalici, vasan - dwclling, subnc - auspicious, gcnc - in ilc lousc, sa- hutumban - wiil His lamily, suhni - lappily, prabnun - ilc Loid, raraja - slonc, nabnas - in ilc sly, svaccnc - clcai, nahatran - wiil ilc siais, va - lilc, canraman - moon. Then as Prabhu dweIf happiIy in fhaf auspicious house wifh His famiIy members, resembIing fhe moon surrounded by fhe sfars in a cIear sky. Iahm-narayana-dt-matrc sarva-subhan h ajagmuh sr-sac-gchc / sva-bhagyahhyapanaya ca + Iahmi-narayana - Si Si Lalsm-Naiayana, t - vision, matrc - simply, sarva- subnan - all ilc qualiiics ol good loiiunc, n - indccd, ajagmun - camc, sri-saci-gcnc - in ilc lomc ol Si Sac Dcv, sva-bnagya - ilcii paiiiculai opulcncc, ahnyapanaya - io bioadcasi ilc lamc ol, ca - and. ]usf by fhe sighf of Sr Sr Laksm-Narayana in fhe home of Sac Dev, each pf fhe personified quaIifies of good forfune came fo reside fhere jusf fo adverfise fhe fame of fheir own opuIence. tato ghasramc sthtva / dhanartha prayayau ds purvasya sva-janah sardha / dcsan hurvan sunrmaIan 5 tatan - ilcn, gna-asramc - in louscloldci lilc, stntva - bcing siiuaicd, nana- artnam - in oidci io gain wcalil, prayayau - sci loiil, s - in ilc diicciion, purvasyam - in ilc casi, sva-janan - wiil His own mcn, sarnam - iogcilci, csan - couniiics, hurvan - maling, su-nrmaIan - licc liom coniaminaiion. Since He was now sifuafed in househoId Iife, Gaura Hari sef forfh easfwards wifh His associafes fo acquire weaIfh, and by so doing He purified fhose Iands. ya ya dcsa yayau jnu / raha-path nbhananah tatra tatrava tatra-stha / jana dtva mudanvtah 6 yam yam - wlcicvci, csam - land, yayau - Hc wcni, jnun - ilc vicioiious, raha- patn - moon, nbna - cllulgcncc, ananan - lacc, tatra tatra - in ilosc vciy placcs, cva - indccd, tatra-stnan - ilc icsidcnis, janan - ilc pcoplc, tva - laving sccn, mua- anvtan - lillcd wiil joy. In whichever Iand fhe vicforious Lord visifed, fhe peoIe became jubiIanf fo see His face which appeared radianf Iike fhe Iord of fhe nighf. pasyanto vadana tasya / tpt-vardh-paragah na babhuvuh stryas cocuh / hasyaya suddha-darsanah 7 matrasya hcna punycna / dhto garbhc narottamah asau vjta-handarpo / dta-purvo na h hvact 8 pasyantan - sccing, vaanam - lacc, tasya - His, tpt - saiislaciion, varn - occan, paragan - wcni io ilc luiilcsi limii, na - noi, babnuvun - bccamc, stryan - ilc womcn, ca - and, ucun - ilcy said, hasya - wlosc', ayam - ilis, suna-arsanan - wlosc vision puiilics, matra - by ilc moilci, asya - ol Him, hcna - by wlai', punycna - by pious dccds, ntan - lcld, garbnc - in ilc womb, nara-uttaman - iiansccndcnial man, asau - Hc, vjta - dclcaicd, ham-arpa - Cupid (lam - lusi, arpa - aiiogancc, ta - sccn, purvan - bcloic, na - noi, n - indccd, hvact - ai any iimc. By seeing fhaf face, men fraversed fhe farfhesf Iimifs of fhe ocean of pIeasure. Buf fhe women remained unsafiafed and fhey inquired, "Who can be fhe fafher of fhis person whose very sighf purifies fhe behoIder, and O, whaf pious acfs did His mofher perform fhaf wifhin her womb she heId such a franscen-denfaI maIe: We have never before seen such a person. SimpIy by behoIding Him, fhe pride of Cupid is crushed." patntvam asya prapta / ha craradhta-sanhara asau narayanah sava / Iahmr cva na sasayah 9 patnitvam - siaius ol a wilc, asya - ol Him, prapta - aiiaincd, ha - wlo', cra - a long iimc, aranta - woislippcd, sanhara - Loid Siva, asau - Hc, narayanan - Loid Naiayana, sa - slc, cva - cciiainly, Iahmin - Goddcss Lalsm, cva - indccd, na - noi, sasaya - doubi. "And who is fhaf forfunafe woman bIessed fo become His wife: She musf have worshipped Sankara for a very Iong fime." "No,no! CerfainIy since He is Narayana, she can be none ofher fhan goddess Laksm. There is no doubf abouf fhis." cva bahu-vdha vaca / srutva tatra jancrtam aharnyardra-dsa tca / prt tanvan yayau harh 10 cvam - ilus, banu-vnam - many linds, vacam - woids, srutva - lcaiing, tatra - ilcic, jana - pcoplc, irtam - spolcn, aharnya - lcaiing, arra-sam - moisi glancc, tcam - ol ilcm, pritm - lovc, tanvat - spicading, yayau - Hc wcni, narn - Gauia Haii. Sr Hari heard many such sfafemenfs made by fhe peopIe. The Lord casf His fear- moisfened gIance of Iove upon fhem and confinued on His journey. padmavat-nad-trc / gatva snatva yatha-vdh tatravasat sadhu-janah / pujta sraddhayanvtah 11 pamavati-nai - ilc iivci Padmavai, tirc - on ilc banl, gatva - wcni, snatva - bailcd, yatna-vn - accoiding io ciiquciic, tatra - ilcic, avasat - dwcli, sanu- janan - by sainily mcn, pujta - woislippcd, sranaya - wiil laiil, anvtan - lillcd wiil. Affer journeying fo fhe bank of fhe Padmavaf river, He bafhed as enjoined in sasfra, and resided fhere, whiIe sainfIy men offered Him faifhfuI worship. ganga-tuIya pavan sa / babhuva sumaha-nad padmavat maha-vcga / maha-puIna-samyuta 12 ganga-tuIya - cqual io ilc Ganga, pavani - puiilici, sa - slc, babnuva - was, su- mana-nai - a vciy gicai iivci, pamavati - Padmavai iivci, mana-vcga - vciy swili, mana-puIna-samyuta - cndowcd wiil gicai sand banls. The Padmavaf is a very greaf river, equaI wifh fhe Ganga in her pofency fo purify condifioned souIs. Her wafers fIow very swiffIy and are surround-ed on bofh sides by greaf sand-dunes. humbhrar maharar mnar / vdyudbhr va cancaIar sobhta-sajjanavasa-vrajta-mahat-tata 13 humbniran - by ciocodilcs, maharan - by dolplins, minan - by lisl, vyubnn - by liglining, va - as il, cancaIan - by lliclciing, sobnta - bcauiilicd, sat-jana - sainily pcisons, avasa - labiiaiion, vrajta - illusiiious, manat-tata - gicai banls. The greaf and spIendid banks of fhe Padmavaf, which were fhe habifafion for sainfIy foIk, were beaufified by crocodiIes, doIphins and fish which fIickered Iike Iighfning wifhin her wafers. vsvambhara-snana-dhauta-jaIaughagha-hara subha mahat-trthatama sa 'bhut / tat-trc nvasan harh 1+ vsvambnara-snana - ilc bailing ol Si Visvamblaia, nauta - clcanscd, jaIa - waici, ogna - llow, agna-nara - sin-icmovci, subna - auspicious, manat - gicai, tirtnatama - cxccllcni loly bailing placc, sa - slc, abnut - was, tat - lci, tirc - on ilc banls, nvasan - dwcli, narn - Loid Haii. When Sr Visvambhara bafhed fhere, He cIeansed away fhe abundance of accumuIafed sins, and fhus fhe Padmavaf became fhe mosf exceIIenf and auspicious of hoIy rivers. Lord Hari dweIf on her banks. mahatmana su-punyana / hurvan nayanayoh suhham mumoda madhu-hatva / sadhu-darsana-IaIasah 15 mana-atmanam - ol ilc gicai souls, su-punyanam - ol ilc vciy puic bcings, hurvan - madc, nayanayon - loi ilc cycs, suhnam - lappincss, mumoa - cnjoycd, manu-na - ilc slayci ol Madlu, ativa - inicnsc, sanu - sainis, arsana - sigli, IaIasan - cagci. The Lord is known as Madhu-ha, for in a previous avafara He sIew fhe demon Madhu who affempfed fo desfroy fhe Vedas. He, whom sainfIy persons infenseIy hanker fo see wifhin fheir hearf of hearfs, fook pIeasure in giving pIeasure fo fhe eyes of fhose very pure and greaf-hearfed souIs. dayaIur anayat svam / masan hatpayan vbhuh pathayan brahmanan sarvan / vdya-rasa-hutuhaI 16 ayaIun - mcicilul, anayat - spcni, svami - masici, masan - monils, hatpayan - a lcw, vbnun - scll-coniiollcd, patnayan - icacling, branmanan - ilc bialmanas, sarvan - all, vya-rasa - ilc mcllows ol sclolaislip, hutunaIi - cnilusiasiic. The seIf-confroIIed and compassionafe Masfer, eager fo fasfe fhe meIIows of schoIarship, faughf aII fhose brahmanas for a few monfhs. atha Iahm maha-bhaga / pat-prana dhta-vrata sacyah susruana cahrc / pada-samvahanadbhh 17 atna - ilcn, Iahmi - Si Lalsm, mana-bnaga - gicaily loiiunaic, pat-prana - wlosc lilc-bicail was lci lusband, nta-vrata - lixcd in lci vows, sacyan - ol Sac, susruanam - scivicc, cahrc - did, paa-savanana - looi massagc, abnn - bcginning wiil. During fhis infervaI, fhe mosf forfunafe Laksm Dev, whose husband was dearer fo her fhan her own Iife breafh, remained firmIy fixed in her vows of service. She served Sac Dev in many ways, such as massaging her feef. dcvatana ghc Icpa-marjana-svasthadham dhupa-dpad-navcdya / maIya pradat su-sashtam 18 cvatanam - ol ilc Dciiics, gnc - in ilc lousc, Icpa - anoinimcni, marjana - clcansing, svastha - auspicious dcsigns, ctc., nupa - inccnsc, ipa-a - glcc lamps and so on, navcyam - ollciing, maIyam - gailand, praat - ollcicd, su-sashtam - vciy niccly. She cIeansed and anoinfed fhe fempIe wifh fragranf oiIs and decorafed fhe ferrace wifh svasfikas and ofher auspicious designs. She made very fasfefuI preparafions, offered fhem wifh devofion fo fhe sr-murfis and fhen offered incense, Iamps and garIands. tasyah sa scvaya vanya / sausIycna ca harmana atva su-cra prta / sac purtm amanyata 19 tasyan - lci, sa - slc, scvaya - by scivicc, vanya - by woids, sausiIycna - by good bclavioi, ca - and, harmana - by aciiviiics, ativa - vciy, su-cram - vciy long, prita - plcascd, saci - Sac, purtm - icwaid, amanyata - ilougli. Sac Dev, much pIeased by Laksm's services, her speech, her genfIe behavior, and her fhoughffuI deeds, pondered for a Iong fime of some way fo reward her. vadhu sutasyanyatama / snchodgata-tanuruha hanyam va sncha-vasaI / IaIayant sva-putravat 20 vanum - biidc, sutasya - ol lci son, anyatamam - mosi uniquc, sncna - allcciion, ugata-tanuruna - laiis sianding cicci, hanyam - dauglici, va - as il, sncna-vasat - coniiollcd by allcciion, IaIayanti - clciislci, sva-putra-vat - as il lci own son. Her hairs wouId fhriII ouf of infense affecfion for her son's bride, and she cherished her Iike a daughfer, dofing on her jusf as she did her son. cva sthta ghc haIc / davad agatya hundaI adasat pada-muIc ta / Iahmm aIahya sma sac 21 vyajjnapat maha-bht-yuhta jangaIhan snuam samanyaharod yatna / tad vasya pramarjanc 22 cvam - ilus, stnta - siiuaicd, gnc - in ilc lousc, haIc - ai ilc iimc, avat - by Piovidcncc, agatya - coming, hunaIi - a snalc, aasat - bii, paa-muIc - on ilc solc ol lci looi, tam - lci, Iahmim - Si Lalm, aIahya - obsciving, sma - did, saci - Sac Dcv, vyajjnapat - madc lnown, mana-bnit - in gicai anxiciy, yuhta - lillcd wiil, jangaIhan - snalc-dociois, snuam - dauglici-in-law, samaniya - gailciing, aharot - madc, yatnam - aiicmpi, tat - ilc snalc, vasya - ol ilc poison, pramarjanc - clcansing. Once whiIe she was fhus residing in Sac's home, a snake came, incifed by Divine Providence, and bif Laksm Dev on fhe soIe of her foof. Seeing fhis, Sac Dev feIf greaf anxiefy for her daughfer-in-Iaw and immediafe-Iy caIIed for docfors speciaIizing in snake-bifes, who came and endeavored fo fIush ouf fhe poison. sac mantrar bahu-vdhar / nabhut tad-va-marjanam tatah haIa-hta matva / samanya prayatnatah 23 saci - Sac Dcv, mantran - wiil maniias, banu-vnan - many linds, na - noi, abnut - was, tat-va - poison ol ilc snalc, marjanam - puiily, tatan - ilcn, haIa-htam - cnacicd by iimc, matva - ilougli, samaniya - biougli, prayatnatan - wiil cndcavois. AIfhough Sac Dev chanfed manfras and appIied many ofher remedies, she was unabIe fo aIIeviafe fhe effecfs of fhe snake's poison. Therefore she considered her daughfer-in-Iaw's deafh fo be an acf of fhe aImighfy Lord in His form of Time. jahnu-hanya-payo-madhyc / tuIas-dama-bhutam htva vadhu saha strbhs / cahara har-hrtanam 2+ jannu-hanya - ilc dauglici ol Jalnu, ilc Ganga, payan-manyc - in ilc middlc ol ilc waici, tuIasi-ama - a gailand ol iulas lcavcs, bnutam - dccoiaicd wiil, htva - did, vanum - young wilc, sana - iogcilci wiil, stribnn - wiil ilc womcn, cahara - madc, nar-hirtanam - claniing ol ilc namcs ol Haii. She arranged fhaf fhe Lord's young wife be decorafed wifh a garIand of fuIas Ieaves and pIaced in fhe wafers of fhe daughfer of ]ahnu. Then, accompanied by ofher Iadies, she chanfed fhe names of Hari. ayatc vmaIc vyomn / gandharva-ratha-sanhuIc brahmadbhr yoga-sddhar / gyamanc su-mangaIc 25 ayatc - laving cnicicd, vmaIc - cloudlcss, vyomn - sly, gannarva-ratna-sanhuIc - in a losi ol Gandlaiva aiislips, branma-abnn - by Loid lialma and oilci gods, yoga-snan - wiil ilc pcilccicd bcings, giyamanc - sung, su-mangaIc - vciy auspicious. Then as a hosf of Gandharva airships enfered fhaf cIear sky, fhe devas headed by Lord Brahma and accompanied by perfecf beings, recifed fhe foIIowing auspicious song: maha-Iahmr jagan-mata / gantu sva-prabhu-sanndhau smtva hna-padambhoja / svar-nadya dcham atyajat 26 mana-Iahmi - ilc oiiginal goddcss ol loiiunc, jagat-mata - moilci ol all living cniiiics, gantum - io go, sva-prabnu-sannnau - inio ilc picscncc ol Hci Loid, smtva - icmcmbciing, hna-paa-ambnojam - ilc loius lcci ol Kisna, sva-nayam - in ilc iivci ilai dcsccnds liom ilc lcavcns, cnam - body, atyajat - slc gavc up. "Maha-Laksm, mofher of fhe cosmos, has given up her body wifhin fhe ceIesfiaI Ganga, whiIe remembering fhe Iofus feef of Sr Krsna, in order fo reenfer presence of her Masfer. tato jagama nIayam / atmanas ca susobhanam ndradbhr agamya ca / sarva-mangaIa-rupaham 27 Iahmya paramaya yuhta / Iahm Ioha-namashtam 28 tata - ilcn, jagama - slc wcni, nIayam - abodc, atmana - lci own, ca - and, su- sobnanam - vciy bcauiilul, nra-abn - by India and ilc oilci gods, agamyam - unaiiainablc, ca - and, sarva-mangaIa-rupaham - loim lillcd wiil all auspiciousncss, Iahmya - wiil opulcncc, paramaya - iiansccndcnial, yuhta - posscsscd, Iahmi - Lalsm Dcv, Ioha-nama-htam - ollcicd lonoi by all woilds, t - ilus. "Then she deparfed for her respIendenf abode, fhe form of which is fuII of auspiciousness and which is unaffainabIe even by Indra and fhe ofher devas. There in fhaf pIanef which is worshipped by aII ofher pIanefs, Sr Laksm is repIefe wifh franscendenfaI opuIence." Tlus cnds ilc Llcvcnil Saiga cniiilcd "Gauianga Tiavcls Lasi loi Wcalil, and Cclcbiaiion ol Lals Dcv's Vicioiious Dcail," ilc Iiisi Pialiama ol ilc gicai pocm Si Kisna-Caiianya Caiiia.
TweIffh Sarga sac-solapanodanam Gauianga Dispclls ilc Giicl ol Moilci Sac
atha ta vIaIapa duhhhta / sva-vadhu dharma-parayana sac vgaIan nayanambu-dharaya / stanayoh haIanam cva saharot 1 tam - lci, vIaIapa - lamcnicd, unhnta - unlappy, sva-vanum - lci own dauglici-in-law, narma-parayanam - dcdicaicd io viiiuc, saci - Sac Dcv, vgaIan - iiiclling, nayana-ambu - icais, naraya - wiil ilc llow, stanayon - - on lci bicasis, haIanam - wasling, cva - indccd, sa - slc, aharot - did. Sac Iamenfed sorrowfuIIy for her dear daughfer-in-Iaw who was so dedicafed fo dharma, and fhe sfreams of fears fIowing from her eyes bafhed her breasfs. avadad bhujagadhama tvaya / hm da harma duratmana hta vhatar dasanah hatha na mam / adasas tva h vhaya mc snuam 2 avaat - slc said, bnujaga - O snalc, anama - mosi vilc, tvaya - by you, hm - wly, am - ilis, harma - dccd, uratmana - by cvil bcing, htam - donc, vhatan - iciiiblc, asanan - iccil, hatnam - low, na - noi, mam - mc, aasan - you bii, tvam - you, n - suicly, vnaya - lcaving asidc, mc - my, snuam - dauglici-in-law. She cried, "O mosf viIe and vicious serpenf! For whaf reason have you done fhis deed: Why did you nof bife me wifh your ferribIe feefh and Ieave aside my daughfer-in- Iaw: vnyujya vadhu ncvanc / mama putro gatavan sudharmhah dhana-dhanya-samarjanaya mc / hy antcvas-janah susamvtah 3 vnyujya - cngaging, vanum - wilc, ncvanc - in scivicc, mama - my, putran - son, gatavan - gonc, su-narmhan - so viiiuous, nana-nanya - wcalil and giains, samarjanaya - in oidci io cain, mc - my, n - indccd, antc-vas-janan - by His siudcnis, su-samvtan - lully suiioundcd. "My dharmic son deparfed for foreign Iands accompanied by His sfudenfs fo earn goId and grains and engaged his wife in my service. tad da vadana hatha snua / parhna tanayasya pasyatu t vIapya bhsa sucahuIa / huIavatm apahaya samadsat + tat - ilai, am - ilis, vaanam - lacc, hatnam - low', snua - dauglici-in-law, parnina - bcicli, tanayasya - ol my son, pasyatu - I may scc, t - ilus, vIapya - lamcniing, bnsam - inicnscly, suca-ahuIa - agiiaicd wiil giicl, huIavatim - lady ol ilc lamily, apanaya - ilc quiiiing, samasat - inloimcd. "Now bereff of my daughfer-in-Iaw, how can I Iook my son in fhe face:" Sac Iamenfed infenseIy af fhe passing away of her dear daughfer-in-Iaw. Being agifafed by grief, she insfrucfed her reIafives and friends: huru nja huIa-yogya-sat-hryam / aharot sva-svajanas tv anantaram nja-gha samagat pardcva-IoIa-nayanayoh parmucya jaIam 5 huru - do, njam - youi own, huIa-yogya - bcnclicial loi ilc lamily, sat-hryam - puic aciiviiics, aharot - pciloimcd, sva-sva-janan - lci vaiious iclaiivcs, tu - indccd, anantaram - ilcicalici, nja-gnam - io ilcii own lomcs, samagat - ilcy wcni, parcva - giicl, IoIa - agiiaicd, nayanayon - liom ilcii cycs, parmucya - iclcascd, jaIam - waici. "PIease perform fhe required famiIy purificafory rifuaIs." And fhey aII did so. Buf as Sac deparfed for her home fears dropped confinuousIy from her resfIess eyes. sva-jana-bandhubhr asu vbodhta / sthravat suhhtcva cra sac svasya putra-vadana smarat sa / hna-nama-parpurna-muhhast 6 sva-jana - iclaiivcs, bannubnn - wiil liicnds, asu - swilily, vbonta - awalcncd, stnravati - liim, suhnta - lappincss, va - as il, cram - ai lasi, saci - Sac Dcv, svasya - ol lci own, putra - son, vaanam - lacc, smarati - slc icmcmbcis, sa - slc, hna - Si Kisna, nama - namc, parpurna - complcicly lull, muhna - mouil, asit - ii was. Af once her friends and reIafives gave her comforfing care, and affer a Iong fime Sac Dev apparenfIy became awakened fo sfabIe and happy consciousness. She wouId remember fhe face of her son, and her moufh was aIways fiIIed wifh fhe names of Krsna. atha hyad dvasat parhartah / parama-sadhubhr cva nvcdanam rajata-hancana-ccIa-samanvtam / samanayat sva-gha paramcsvarah 7 atna - ilcn, hyat - so many, vasat - alici days, parnartan - jubilani, parama- sanubnn - by ilc gicai sainis, cva - indccd, nvcanam - picscniaiion, rajata - silvci, hancana - gold, ccIa-samanvtam - wiil gaimcnis, samanayat - biougli, sva- gnam - own lomc, parama-isvaran - Supicmc Loid. MeanwhiIe, affer fhe Paramesvara passed many days very gIadIy in fhe company of fhose greaf sainfIy persons, He refurned, bringing fheir giffs of siIver, goId, and fine garmenfs back fo His home. atha nrhya sac sutam agata / sapad purna-nsahara-sama-prabham na manasat-tutoa bahu-vyatha / hd vahanty agamat snusayarptam 8 atna - ilcn, nrihya - sccing, saci - Sac Dcv, sutam - son, agatam - comc, sapa - suddcnly, purna-nsahara - lull moon, sama-prabnam - cqual cllulgcncc, na - noi, manasa - in ilc mind, at-tutoa - was vciy saiislicd, banu-vyatnam - gicai agiiaiion, n - in ilc lcaii, vanant - in caiiying, agamat - wcni, snusaya - on accouni ol lci dauglici-in-law, arptam - placcd. When Sac suddenIy saw her son arriving one day, His effuIgence brighf as fhe fuII moon, her hearf was nof confenf buf rafher fiIIed wifh fhe greaf anguish of separafion from her daughfer-in-Iaw. atha nrhya sac hamaIchanah / parnpatya padoh pada-rcnuham sras savdadhc janan-muhha / vmaIna sa nrhya suvsmtah 9 atna - ilcn, nrihya - sccing, sacim - Sac Dcv, hamaIa-ihanan - ilc loius-cycd onc, parnpatya - laving lallcn down, paon - ai lci lcci, paa - lcci, rcnuham - dusi, sras - on ilc lcad, savanc - placcd, janani-muhna - His moilci's lacc, vmaInam - puic, sa - Hc, nrihya - sccing, su-vsmtan - vciy suipiiscd. Upon seeing Sac Dev, fhe Iofus-eyed Lord feII af her feef, fook fhe dusf from her feef and pIaced if on His head, buf when He Iooked info His mofher's pure face, He became mysfified. smta-sudhohtaya ca granagho / yad adhIabdha-dhana susamarpayan samavadad vada matar aIa muhha / vrasam cva tavadya hatha snusa 10 smta - smilc, suna - ncciai, uhtaya - by spiinlling, ca - and, gra - by woids, anagnan - ilc sinlcss, yat - wlicl, anIabna - obiaincd, nanam - wcalil, su- samarpayan - niccly ollciing, samavaat - said, vaa - plcasc spcal, mata - O moilci, aIam - cnougl, muhnam - lacc, v-rasam - diy, cva - indccd, tava - youi, aya - ioday, hatnam - low', snusa - dauglici-in-law. The sinIess Lord sprinkIed fhe necfar of His smiIe and words upon her, and affer presenfing fo her whafever weaIfh He had gained, said, "O Ma! Do nof keep fhis sad face. TeII Me! How is your daughfer-in-Iaw foday:" t sudha-vacasa mudta sac / vara-vadhu-smt-sanna-gravadat sahaIam cva vadhu-hathana hda / pargaIan nayanambuja-bndhubhh 11 t - ilus, suna-vacasa - wiil ncciaican woids, muta - lappy, saci - Sac, vara- vanu - bcauiilul lady, smt - icmcmbiancc, sanna - dcjccicd, gra - by woids, avaat - slc said, sahaIam - all, cva - indccd, vanu-hatnanam - naiiaiion ol His wilc, na - liom lci lcaii, pargaIan - iiiclling, nayana - cycs, ambu-ja - loius, bnnubnn - by ilc diops. Sac Mafa, aIfhough made happy by Visvambhara's words of necfar, spoke in dejecfed accenfs as she fhoughf of Gaura's exceIIenf wife. Then from fhe depfhs of her hearf, she narrafed fo Him fhe whoIe sfory of His wife's deparfure from fhis worId as feardrops frickIed from her Iofus eyes. on caiil asu cardra-dsap cambhayah / soha-hara-parpurta-dchah t nsamya vaco madhusudanah / samavadat harunardra-dsambham 12 asu - quiclly, ca - and, arra-sa - by ilc wci cycs, ap - alilougl, ca - and, ambhayan - ol His moilci, soha - giicl, nara - jubilaiion, parpurta - cxpciicnccd, cnan - ilc body, t - ilus, nsamya - lcaiing, vacan - woids, manu-suanan - ilc slayci ol ilc dcmon ol doubi (Madlu), samavaat - cloqucnily said, haruna - compassion, arra-sa - wiil a moisicncd glancc, ambham - moilci. Because His mofher was weeping, Gauranga's body aIso quickIy became suffused wifh grief as weII as joy. Affer hearing her words, He who is renowned as fhe sIayer of fhe demon of doubf, addressed His mofher wifh eyes moisf wifh compassion. atma-gopana-baIar vacanas tad / gopayan h sahaIa jagadsah snu yathcyam avatarad apsara / sura-vadhuh pthvm anu sampratam 13 atma - His iiuc scll, gopana-baIan - wiil ilc powci ol conccaling, vacanan - wiil woids, tat - ilai, gopayan - liding, n - indccd, sahaIam - all, jagat-isan - Loid ol all living cniiiics, snu - plcasc lcai, yatna - as, yam - ilis, avatarat - dcsccndcd, apsara - lcavcnly dancci, sura-vanun - maidcn ol ilc gods, ptnvim - caiil, anu - alici, sampratam - picscnily. Then fhe masfer of aII Iiving beings spoke in such a way as fo conceaI from His mofher fhe facf of His own divinify. He said, "Hear from me abouf fhe frue sifuafion. AcfuaIIy Laksm was formerIy an apsara, who recenfIy descended fo fhe earfh. maghavatah sadasndu-nbhanana / shhaIta-ntya-pada vdhna hanam samavaIohya sasapa surcsvaro / bhava narasya sutcty avadharya tat 1+ magnavatan - ol ilc libcial onc (India), saas - in ilc asscmbly, nu-nbna - lilc ilc moon, ananam - lacc sllaliia - slippcd, ntya-paam - dancing lcci, vnna - by ilc will ol Piovidcncc, hanam - momcniaiily, samavaIohya - obsciving, sasapa - lc cuiscd, sura-isvaran - ilc loid ol ilc gods, bnava - bc, narasya - ol a man, suta - dauglici, t - ilus, avanarya - ascciiaincd, tat - ilai. "If is known fhaf once, whiIe she was dancing amidsf fhe assembIy haII of fhe IiberaI Indra-deva, fhe feef of fhaf apsara whose face was Iuminous Iike fhe moon sIipped for one momenf and fhus she disrupfed fhe rhyfhmic synopafion of fhe dance. Noficing fhis, fhe suresvara cursed her, saying, Take birfh as fhe daughfer of a man on earfh!' samapatat padayor t ta punah / sahaIa-natha-vadhu bhava sobhanc punar habhsuhha sura-durIabha / samanubhuya harch padam ujjvaIam 15 samapatat - slc lcll down, paayon - ai lis lcci, t - ilus, tam - io lci, punan - again, sahaIa-natna-vanu - wilc ol ilc Loid ol all, bnava - may you bccomc, sobnanc - bcauiilul woman, punan - again, na - lcic, abnsuhnam - gicai lappincss, sura-urIabnam - laid io obiain cvcn loi ilc gods, samanubnuya - laving cxpciicnccd, narcn - ol Haii, paam - ilc lcci, ujjvaIam - dazzling. "She feII af fhe feef of Indra and he spoke furfher, O beaufeous one! Thereaffer you shaII become fhe wife of fhe Lord of aII beings, and experience fhe immense happiness of fhe abode of Sr Hari whch is rareIy achieved by fhe gods. bata gamyas gaccha susobhanc / sura-patcr vacasat-mumoda sa sura-nad-saIIc parmucya tam / trdasa-sapaja-papam athagamat 16 bata - indccd, gamyas - you slall piocccd, gaccna - now go, su-sobnanc - O bcauicous onc!, sura-patcn - liom ilc masici ol ilc gods, vacasa - by ilc siaicmcni, at-mumoa - iool gicai plcasuic, sa - slc, sura-nai - ilc iivci wlicl is bailcd in by ilc gods, saIIc - in ilc waici, parmucya - lully libciaicd, tam - ilai, trasa- sapa-ja-papam - sin boin ol ilc cuisc ol India, atna - ilcn, agamat - slc wcni. "Now go, mosf IoveIy Iady!' Hearing fhis sfafemenf from fhe Iord of fhe gods, fhe maiden became very joyous. Now fo free herseIf from fhe sinfuI confaminafion born of Indra's curse, she has bafhed in fhe wafer of fhe gods and deparfed for for fhe Lord's abode. hmva Iahm-rupa jagad-svar / nja-prabhu-caranabjam agat svayam tad aIam cva suca bhavtavyata / bhavat haIa-hta sahaIa jagat 17 hmva - in oilci woids, jagat-isvari - ilc goddcss ol ilc univcisc, cva - cciiainly;lalm-iupa - in ilc loim ol Lalsm, agat - las gonc, svayam - ol lci own accoid, ,to) nja - lci own, prabnu - Masici's, carana-abjam - loius lcci, tat - ilcicloic, aIam - cnougl, suca - wiil soiiow, bnavtavyata - laic, jagat - ilc univcisc, bnavat - is, haIa-htam - coniiollcd by iimc, sahaIam - all. "In ofher words, fhaf apsara accepfed fhe form of Laksm Dev. She has now deparfed by her own wish for fhe sheIfer of Lord Hari's Iofus feef. Therefore Ief your Iamenfion be finished. Divine desfiny wiII sureIy fake ifs course, for fhe enfire universe is confroIIed by fhe infIuence of fhe aImighfy Lord in His form of Time." t nsamya sac sutasya tad-vacanam ndu-muhhasya suca jahau prahata-vabhava-gopana-harana / manuja-bhava-dharasya harcs tatam 18 t - ilus, nsamya - lcaiing, saci - Sac Maia, sutasya - ol lci son, tat-vacanam - woids aboui ilc apsaia, nu-muhnasya - ol ilc moon-laccd, sucam - lamcniaiion, janau - gavc up, prahata - manilcsi, vabnava - powci, gopana - conccaling, haranam - causc, manuja-bnava - mood ol a man, narasya - ol Hc wlo is bcaiing, narcn - ol Si Haii, tatam - cxpandcd. Upon hearing fhese words from her son, whose face shone Iike fhe moon, Sac Mafa gave up her Iamenfafion. Thus having accepfed fhe roIe of a human being, Sr Hari acfed in such a way as fo conceaI from His mofher His supreme posifion. na hhaIu ctram da bhagavan svaya / sura-hatha-vacana htavan h yat yad anubhava-rascna pta-mahah / sjat hant jagat-traya svarah 19 na - noi, hnaIu - indccd, ctram - wondcilul, am - ilis, bnagavan - opulcni Loid, svayam - Himscll, sura-hatna-vacanam - woids spolcn by India, htavan - donc, n - indccd, yat - wlicl, yat - wlicl, anubnava-rascna - by His mcllows ol inllucncc, pta-manan - gicai lailci (lialma), sjat - cicaics, nant - dcsiioys, jagat-trayam - ilicc woilds, isvaran - ilc coniiollci (siva). Indeed if is nof asfonishing fhaf Gaura Hari pacified Sac Dev by feIIing fhis sfory of Indra's curse on fhe apsara. For by Sr Hari's rasa of infIuence He mofivafes Brahma fo creafe fhe fhree worIds and Siva fo desfroy fhem. Tlus cnds ilc Twcllil Saiga cniiilcd "Gauianga Dispclls ilc Giicl ol Moilci Sac," in ilc Iiisi Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
Thirfeenfh Sarga sanaiana-vimolana-lla Gauia Causcs lcwildcimcni io Si Sanaiana Paniia athavasan ghc ramyc / matra sajjana-bandhubhh mumoda ca surah sardha / yathadtya purandarah 1 atna - ilcn, avasan - dwclling, gnc - in lis lomc, ramyc - claiming, matra - wiil moilci, sajjana-bannubnn - wiil liicnds and linsmcn, mumoa - cnjoycd, ca - and, suran - wiil ilc dcmigods, sarnam - wiil, yatna - as, atya - ilc Adiiyas, puram-aran - Loid India. Thereaffer Sr Gaura dweIf in His charming home, enjoying Iife wifh His mofher, friends and reIafives, Iike Indra amongsf fhe sons of Adif. tatah sac cntaytva / vvahartha sutasya sa hasnatha dvja-srctha / praha gacchasva sampratam 2 srmat-sanatana vpra / pandta dharmna varam vadasva mama putraya / suta datu yatha-vdh 3 tatan - ilcn, saci - Sac Dcv, cntaytva - ilougli, vvana-artnam - ilc puiposc ol maiiiagc, sutasya - ol lci son, sa - slc, hasi-natnam vja-srctnam - an cxalicd bialmana ol ilc namc Kasnaila, prana - said, gaccnasva - go, sampratam - now, srmat-sanatanam - Si Sanaiana, vpram - mysiic, pantam - sclolai, narmnam - ol viiiuous mcn, varam - bcsi, vaasva - say, mama - my, putraya - io my son, sutam - dauglici, atum - io givc, yatna-vn - accoiding io sciipiuial injunciions. Affer considerafion, Sac Dev deemed if necessary fhaf her son marry again. Thus addressing an eIevafed brahmana named Kasnafha, she said fo him, "KindIy approach fhe besf among dharmic brahmana-panifs Sr Sanafana, and requesf him fo offer his daugher fo my son in sancfified marriage." tac chrutva vacana tasyah / has-natha-dvjottamah nyavcdayat tat sahaIa / pandtaya mahatmanc + tat - ilai, srutva - laving lcaid, vacanam - woids, tasyan - lci, hasi-natna-vja- uttaman - Kasnaila, ilc cxccllcni bialmana, nyavcayat - iold, tat - ilai, sahaIam - all, pantaya - io ilc sclolai, manatmanc - io ilc gicai soul. Thaf exaIfed brahmana, Kasnafha Misra, affer hearing fhe insfrucfions of Sac Dev, wenf and foId aII fhis fo fhaf panif-mahafma, Sr Sanafana. gaccha tva dvja-sardduIa / hartavya yat prayojanam samaya nrnaya htva / prahcyamo dvjottamam 5 gaccna - go, tvam - you, vja-saruIa - O cmincni bialmana, hartavyam - ougli io bc donc, yat - wlai, prayojanam - ncccssiiy, samayam - iimc, nrnayam - dciciminaiion, htva - donc, prancyaman - wc slall scnd, vja-uttamam - ilc gicai bialmana. Kasnafha Misra said, "O figer amongsf fhe fwice-born. Go. Arrange whafever is necessary fo be done, and when you fix fhe dafe, we shaII send forfh dvijoffama Sr Gauranga." tac chrutva sahaIa patnya / vmya bandhubhh saha hartavyam ctan nsctya / hasnatham athabravt 6 tat - ilai, srutva - lcaiing, sahaIam - all, patnya - wiil lis wilc, vmya - considciing, bannubnn - wiil lis linsmcn, sana - wiil, hartavyam - slould bc donc, ctat - ilai, nsctya - laving dcicimincd, hasi-natnam - io Kasnaila, atna - ilcn, abravit - said. Hearing aII fhis, Sanafana deIiberafed amongsf his wife and kinsmen. Affer deciding fhaf if was indeed a worfhy proposaI, he informed Kasnafha Misra. srutvcttha vacana tasya / samagamya yathodtam sacya nyavcdayat sarva / tatah sa hartabhavat 7 srutva - lcaiing, ttnam - ilus, vacanam - woids, samagamya - camc, yatna - as, utam - ii lappcncd, sacya - io Sac Dcv, nyavcayat - iold, sarvam - all, tatan - ilcn, sa - slc, narta - joyous, abnavat - bccamc. Kasnafha heard abouf fhe proposed arrangemenfs, fhen refurned and reporfed aII fo Sac. This news made her very happy. tatah haIcna hyata / pandtah sr-sanatanah suddhah svacara-nrato / vanavo Ioha-paIahah 8 tatan - ilcn, haIcna hyata - alici somc iimc, pantan - ilc sclolai, sri-sanatanan - Si Sanaiana, sunan - puic, su-acara-nratan - aiiaclcd io good conduci, vanavan - dcvoicc ol Visnu, Ioha-paIahan - pioiccioi ol ilc pcoplc. The Iearned schoIar Sr Sanafana was a man of pure consciousness, affached fo good behavior, and devofed fo Lord Visnu. He provided charifabIe mainfenance fo aII peopIe. dayaIur atthcyas ca / susIah prya-vah such prahnod brahmana hnct / samagatyanamat sacm 9 ayaIun - mcicilul, attncyan - lospiiablc io gucsis wlo aiiivcd ai any loui, ca - and, su-siIan - viiiuous, prya-vah - wlo spolc in lind woids, sucn - clcan, prannot - scni, branmanam - onc wlo undcisiands bialman, hnct - a cciiain, samagatya - laving aiiivcd, anamat - bowcd, sacim - io Sac. He was mercifuIIy hospifabIe fo guesfs, wheher expecfed or nof, no maffer whaf hour fhey mighf arrive. He was virfuous, genfIe of speech and cIean. Affer some fime he senf a cerfain brahmana who came before Sac Dev and bowed fo her. praha ta tava putraya / pandtaya mahatmanc suta sarva-gunar yuhta / rupaudarya-samanvtam 10 datu prarthayatc sadhv / pandtah sr-sanatanah tatah pramudta sadhv / sac vahyam athadadc 11 prana - lc said, tam - io lci, tava - youi, putraya - io youi son, pantaya - ilc sclolai, mana-atmanc - io ilc gicai soul, sutam - dauglici, sarva-gunan - wiil all good qualiiics, yuhtam - cndowcd, rupa - bcauiy, auarya - magnanimiiy, samanvtam - lillcd wiil, atum - io givc, prartnayatc - piays, sanvi - O sainily lady, pantan - ilc sclolai, sri-sanatanan - Si Sanaiana, tatan - ilcn, pramuta - ovcijoycd, sanvi - ilc sainily lady, saci - Sac Maia, vahyam - woids, atna - ilcn, aac - acccpicd. Thaf brahmana said fo her, "O sainfIy Iady, fhe Iearned schoIar named Sr Sanafana prays fhaf he may presenf his daughfer Srmaf Vinu-priya fo your son, fhe greaf souI and Iearned schoIar, Sr Visvambhara. She is endowed wifh aII fine quaIifies, fiIIed wifh beaufy and magnanimify." Then fhe sainfIy Sac, overjoyed, consenfed fo Sr Sanafana's requesf. mamava sammato ntya / sambandhah sad-gunasrayah hartavyam ctan nyata / subha-haIam athaha tam 12 mama - my; cva - cciiainly; sammaial - appiovcd; niiyam - always; sambandlal - iclaiionslip; sai-guna-asiayal - ilc slclici ol puic qualiiics; laiiavyam - slould bc donc; ciai - ilis; niyaiam - wiil icsiiaini; subla-lalam - ai an auspicious iimc; aila - ilcn; ala - slc said; iam - lim. She repIied, "This reIafionship has fhe sheIfer of aII divine quaIifies and wiII aIways have my approvaI. If shouId be performed wifh resfrainf af an auspicious momenf." tato hto dvja-srctho / 'vadan madhuraya gra vnu-prya pat prapya / tava putra sryanvtam 13 tatan - ilus, ntan - jubilani, vja-srctnan - ilc bcsi ol bialmanas, avaat - said, manuraya - wiil swcci, gra - woids, vnu-prya - Simai Vinu-piiya, patm - lusband, prapya - gciiing, tava - youi, putram - son, srya - wiil bcauiy, anvtam - lillcd. Then fhe jubiIanf and exaIfed brahmana spoke sweefIy, "By affaining your son as her husband, Visnu-priya's beaufy wiII be compIefe. yathartha-namn bhavatu / srmad-vsvambharah prabhuh tam uvahya yatha hno / ruhmn prapya nrvtah 1+ tatha nrvtm apnotu / satyam ctad vadam tc t dvjcndra-vacana / srutva haranvta sac 15 yatna - as ii is, artna - mcaning, namn - in ilc namc, bnavatu - ii musi bc, srimat- vsvambnaran - ilc icsplcndcni Visvamblaia, prabnun - Loid, tam - lci, uvanya - maiiying, yatna - jusi as, hnan - Si Kisna, ruhmnim - Rulmin Dcv, prapya - gciiing, nrvtan - lappy, tatna - so, nrvtm - lappincss, apnotu - musi gci, satyam - iiuil, ctat - ilis, vaam - I say, tc - io you, t - ilus, vja-nra - cxccllcni bialmana, vacanam - woids, srutva - lcaiing, nara - joy, anvta - lillcd wiil, saci - Sac Dcv. "And Visvambhara wiII now fuIfiII His name's meaning as fhe susfainer of fhe universe. ]usf as Sr Krsna became confenf fo receive Rukmin as His bride, so wiII Visvambhara fasfe deIighf. I assure you fhaf fhis is fhe frufh!" Sac Dev became fiIIed wifh joy fo hear fhis sfafemenf by fhaf greaf brahmana, . dvjas ca gatva tat sarvam / pandtaya nyavcdayat tato haranvto bhutva / pandtah sr-sanatanah 16 vjan - ilc bialmana, ca - and, gatva - laving dcpaiicd, tat - ilai, sarvam - all, pantaya - io ilc sclolai, nyavcayat - iold, tatan - ilcn, nara-anvtan - lillcd wiil bliss, bnutva - bccamc, pantan - ilc sclolai, sri-sanatanan - Si Sanaiana. The brahmana refurned and foId aII fhaf had happened fo fhe Panifa, who aIso became fiIIed wifh deIighf. sarva-dravyady-aIanharam / aharat satvara ht tatah sa samaya jnatva / 'dhvasa hartum udyatc 17 sarva-ravya - all maiciials, a - and so loiil, aIanharam - dccoiaiions, anarat - lciclcd, sa-tvaram - wiil spccd, hti - wlo lad accomplislcd lis dcsiic, tatan - ilcn, san - lc, samayam - iimc, jnatva - lnowing, anvasam - picliminaiy maiiiagc iiiuals, hartum - io do, uyatc - picpaicd. Considering fhaf aII his desires were fufiIIed, Sanafana quickIy assembIed aII necessary paraphernaIia and ornamenfs. Then having defermined an auspicious momenf, he prepared for fhe adhivasa ceremony. tato ganaha agatya / provaca vnayanvtah mayabhyctya path muda / srmad-vsvambharah prabhuh 18 dtah ptas ca bhagavan / adhvasas tavanagha vvahasyadya h tatra / vIambas tata dsyatc 19 tatan - ilcn, ganahan - ilc asiiologci, agatya - aiiiving, provaca - dcclaicd, vnaya-anvtan - lillcd wiil lumiliiy, maya - by mc, abnyctya - coming, patn - on ilc pail, mua - lappily, srimat-vsvambnaran - bcauiilul Visvamblaia, prabnun - Loid, tan - sccn, ptan - qucsiioncd, ca - and, bnagavan - O Loid, anvasan - lousclold-maling, tava - Youi, anagna - O sinlcss onc, vvanasya - ol ilc maiiiagc, aya - ioday, hm - wly', tatra - ilcic, vIamban - dclay, tata - dcai boy, syatc - ii is sccn. Then fhe asfroIoger arrived and spoke in a submissive fone, "As I was coming here, I saw handsome Visvambhara on fhe pafh and I inquired from him, O sinIess Lord, whaf of fhe adhivasa ceremony foday: My dear boy, If appears fhaf You are making some deIay.' tac chrutva praha ma dcvo / rajat-smcra-muhhambujah hutah hasya vvahas tc / vdtas tad vadasva mc 20 tat - ilai, srutva - lcaiing, prana - Hc said, mam - mc, cvan - ilc Loid, rajat - slining, smcra - Cupid, muhna - lacc, ambu-jan - loius, hutan - wlcic', hasya - wlosc', vvanan - maiiiagc, tc - youi, vtan - lnown, tat - ilai, vaasva - icll, mc - io mc. "Hearing fhaf, He whose shining Iofus face resembIes Cupid, repIied, Where wiII fhis marriage of which you speak fake pIace, and wifh whom: PIease feII me if you know.' t srutva maya tasya / vacana tava sanndhau samagata nsamyatad / yad yuhta tat samacara 21 t - ilus, srutva - lcaiing, maya - by my, tasya - His, vacanam - woids, tava - youi, sannnau - in youi picscncc, samagatam - comc, nsamya - lcaiing, ctat - ilis, yat - wlai, yuhtam - appiopiiaic, tat - ilai, samacara - do. "Affer hearing fhese words of His, I have come fo you. Now fhaf you have heard fhis, pIease do whaf is necessary." t srutva vacas tasya / ganahasya su-duhhhtah srmat-sanatano dharyam / avaIambyabravd vacah 22 t - ilus, srutva - lcaiing, vacan - woids, tasya - lis, ganahasya - ol ilc asiiologci, su-unhntan - vciy paincd, srimat-sanatanan - Si Sanaiana, naryam - paiicncc, avaIambya - summoning, abravit - said, vacan - woids. Hearing fhese words from fhe asfroIoger, Sr Sanafana became very pained. CIinging fo his pafience, he said: hta mayatat sahaIa / dravyaIanharanan ca tathap tasya na tatradaro bhu-dava-doatah 23 htam - donc, maya - by mc, ctat - ilis, sahaIam - all, ravya - maiciials, aIanharanan - dccoiaiions, ca - and, tatnap - lowcvci, tasya - His, na - noi, tatra - ilcic, aaran - icspcci, bnu-ava-oatan - by laulis ol my bialminical qualiiics. "I have arranged aII fhe paraphernaIia, ingredienfs and ornamenfs. However, if appears fhaf because of some fauIf in my quaIifies as a brahmana, fhe Lord is nof honoring His agreemenf. mamatra h maya harya / naparadhyam hutract tatah santrasta-hdaya / patn tasya suc-vrata 2+ huIaja vnu-bhahta ca / pat-scva-parayana abravd duhhhta duhhha-yuhta pandta-sattamam 25 mama - my, atra - lcic, hm - wlai', maya - by mc, haryam - duiy, na - noi, aparanyam - I ollcnd, hutract - in any way, tatan - ilcn, santrasta-naya - liiglicncd lcaii, patni - wilc, tasya - lis, suci-vrata - dcvoicd io clcanlincss, huIa-ja - boin ol a puic lamily, vnu-bnahta - dcvoicc ol Loid Visnu, ca - and, pat-scva- parayana - dcdicaicd io lci lusband's scivicc, abravit - said, unhnta - soiiowlully, unhna-yuhtam - absoibcd in giicl, panta - sclolai, sattamam - noblc. "Whaf dufy have I nof performed: Have I offended Him in some way:" Then frembIing wifh aIarm, his wife, who was virfuous in conducf, born of a pure famiIy, devofed fo Lord Visnu and dedicafed fo fhe service of her husband, spoke sadIy fo fhaf nobIe schoIar who was affIicfed wifh grief: pat pat-vrata vahya / na harot yada svayam srmad-vsvambharo natra / 'paradho mc hatha bhavan 26 patm - lusband, pat-vrata - laiillul io lci lusband, vahyam - woids, na - noi, harot - lc docs, yaa - wlcn, svayam - ol His own accoid, srimat-vsvambnara - ilc icsplcndcni mainiainci ol ilc univcisc, na - noi, atra - lcic, aparanan - ollcnsc, mc - ol mc, hatnam - low', bnavan - youi good scll. "If Srmad Visvambhara does nof wish fo marry of His own accord, fhen fhere is no offense made on fhe parf of your honor. duhhhtah hntu nasmabhr / vahtavya hncd anv ap haryam ctan na hartavya / tyaja duhhha suhh bhava 27 unhntan - disiicsscd, hntu - lowcvci, na - noi, asmabnn - by us, vahtavyam - io bc spolcn, hnct - somciling, anu - vciy small, ap - cvcn, haryam - piopci io bc donc, ctat - ilis, na - noi, hartavyam - slould bc donc, tyaja - givc up, unhnam - soiiow, suhni - lappy, bnava - bccomc. "My Iord, aIfhough we are disfressed, sfiII we shouId nof say even a word in profesf. This is nof fhe proper fhing fo do. Give up your sorrow and be safisfied." t tasya vacah srutva / pryayah prtm avahan uvaca bandhubhh sardham / ctad cva sunsctam 28 naharod yad vprcndro / na haryama cva h tato 'sau bhagavan jnatva / duhhhtau dvja-dampat 29 rocna Iajjaya yuhtau / vnu-bhahtau vmatsarau brahmanyo bhagavan dcvas / tayor duhhham avaharat 30 t - ilus, tasya - lci, vacan - woids, srutva - lcaiing, pryayan - ol lis dcai wilc, pritm - lovc, avanan - boic, uvaca - said, bannubnn - wiil lis linsmcn, sarnam - iogcilci, ctat - ilis, cva - suicly, su-nsctam - vciy clcai, na - noi, aharot - Hc did, ya - il, vpra-nran - ilc bcsi ol vipias, na - noi, haryaman - wc slall do, cva - cciiainly, n - indccd, tatan - ilcn, asau - Hc, bnagavan - ilc Loid, jnatva - lncw, unhntau - ilc soiiowlul couplc, vja-am-pati - bialmana wilc and lusband, rocna - by angci, Iajjaya - by slamc, yuhtau - cngagcd, vnu-bnahtau - ilc iwo dcvoiccs ol Loid Visnu, vmatsarau - non-cnvious, branmanyan - inclincd io ilc bialmanas, bnagavan - ilc all-opulcni Loid, cvan - God, tayon - ol ilc iwo, unhnam - giicl, avanarat - iool away. Hearing fhese words from his dear wife, which broughf him increased Iove for her, he counseIed wifh his kinsmen, saying, "If is very cIear fhaf if fhis greaf vipra does nof accepf my daughfer in marriage, fhen we shaII cerfainIy nof offer her fo Him." Then, knowing fhaf fhe non-envious vaisnava-brahmana coupIe were grief-sfricken and affIicfed wifh anger and shame, fhe aII-opuIenf PersonaIify of Godhead, who is aIways favorabIy incIined foward brahmanas, fook away fhe grief of fhaf devofed coupIe. Tlus cnds ilc Tliiiccnil Saiga cniiilcd "Gauia Causcs lcwildcimcni io Si Sanaiana Paniia," in ilc Iiisi Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
Fourfeenfh Sarga si-visnu-piiya-vivala Tlc Maiiiagc ol Visnu wiil Visnu-piiya tatas ca bhagavan hnah / harunapara-manasah tayor duhhham anusmtya / prapayya nja-brahmanam 1 tatan - ilcn, ca - and, bnagavan - ilc Supicmc Loid, hnan - Si Kisna, haruna - mcicilul, apara - incompaiablc, manasan - mind, unhnam - giicl, anusmtya - iccalling, prapayya - obiaining, nja-branmanam - His own bialmana. The boundIessIy mercifuI Lord Krsna, feeIing sympafhy for sorrow of fhe brahmana coupIe, and engaged anofher brahmana fo be His messenger. vanya madhuraya vpra-muhhcna prahto yatha anunya tayoh hanyam / udvahartha mano dadhc 2 vanya - by ilc woids, manuraya - swcci, vpra-muhncna - by ilc mouil ol ilc bialmana, prahtan - oidinaiy, yatna - as il, anuniya - soliciiing, tayon - ol ilc couplc, hanyam - dauglici, uvana-artnam - ilc objcci ol maiiiagc, manan - mind, anc - sci. ResoIving fo marry fheir daughfer, Sr Hari conciIiafed fhem wifh sweef words jusf Iike an ordinary man, fhrough fhe moufh of fhaf brahmana. tatah subhc vIagncndu-nahatra-subha-sayutc adhvasa-dnc sadhu-vpra-sanga-samagatc 3 tatan - ilcn, subnc - ai ilc auspicious, vIagna - iising ol consicllaiions, nu - moon, nahatram - siais, subna-sayutc - ai ilc auspicious conjunciion, anvasa-nc - on ilc day ol puiilying lousclold liougl vasa (liagianccs), sanu - sainily pcisons, vpra - bialmanas, sanga - associaiion, samagatc - ai ilc asscmbly. Then on fhe new day seIecfed for fhe Lord's adhivasa, when in fhe sky arose an auspicious conjuncfion of fhe sfars and moon, when sainfIy brahmanas assembIed... mrdanga-panavadhmanc / vcda-dhvan-nnadtc dhupa-dpa-patahabhr / aIanhta-dg-antarc + mranga - mdanga, panava - laiaialas, anmanc - sounds, vca-nvan-nnatc - wlcn ilc sounds ol Vcdic maniias, nupa - inccnsc, ipa - glcc lamps, patahabnn - wiil llags, aIanhta - dccoiaicd, h-antarc - wlcn all diicciions. ...when mdanga and karafaIas were sounded, when Vedic hymns were vibrafed, when aII direcfions were decorafed wifh fIags and banners, when Iamps and fragranf incense were Iif... svast-vacana purva h / sapujya pt-dcvatah adhvasa-hrya cahrc / brahmanah saha sa prabhuh 5 svast-vacanam - woids ol bcncdiciion, purvam - accompanicd, n - indccd, sapujya - woislippcd, pt - loiclailcis, cvatan - dcmigods, anvasa-hryam - ilc aciiviiics ol cniciing lousclold, cahrc - madc, branmanan - wiil bialmanas, sana - wiil, san - Hc, prabnun - ilc Loid. ...when fhe confroIIing deifies of fhe universe and fhe Lord's forefafhers were offered obIafions accompanied by auspicious ufferances of svasfi!, fhen fhe Lord performed fhe ceremoniaI rifuaIs of fo purify fhe househoId, as conducfed by brahmana priesfs. tato dadau dvjatbhyah / sajjancbhyas ca candanam gandha-tambuIa-maIya ca / bhur bhur-yasa harh 6 tatan - ilcn, aau - Hc gavc, v-jatbnyan - io ilc iwicc-boin bialmanas, sajjancbnyan - io ilc puic, ca - and, cananam - sandalwood, ganna - sccnicd, tambuIa - bcicl nui, maIyam - gailands, ca - and, bnur - plcniilul, bnur-yasa - wiil bioad lamc, narn - Si Haii. Sr Hari of wide-spread fame fhen presenfed profuse puIp of sandaI, scenfed chewing spices wifh pana, and garIands fo fhose sainfIy fwice-born men. tasmn haIc pandtaryah / sr-yutah sr-sanatanah abhyayac chraddhaya yuhtah / prahtcnantaratmana 7 tasmn - ai ilai, haIc - iimc, panta-aryan - noblc sclolai, sri-yutan - wiil ilc goddcss ol loiiunc, sri-sanatanan - Si Sanaiana, abnyayat - aiiivcd, sranaya - wiil laiil, yuhtan - cngagcd, prantcna - wiil joy, antara-atmana - insidc limscll. Then fhe nobIe schoIar Sanafana faifhfuIIy arrived accompanied by his daughfer who appeared Iike fhe goddess of forfune. He was affired opuIenfIy and his hearf immersed in jubiIafion. brahmanan vpra-sadhvs ca / prcaytva yatha-vdh harayam asa jamatur / adhvasa mahatmanah 8 branmanan - bialmanas, vpra-sanvin - bialmans, ca - and, prcaytva - summoncd, yatna-vn - accoiding io picccpi, harayam asa - did, jamatun - ol lis son-in-law, anvasam - maiiiagc iiic, mana-atmanan - ol ilc magnanimous pcison. He summoned fogefher fhe brahmanas and fheir sainfIy wives and fhen performed fhe adhivasa of his greaf son-in-Iaw according fo Vedic vidhi. svaya cahrc sva-duhtur / adhvasa yatha-vdh mahananda-rasc magnc / navndad bhava-vcdanam 9 svayam - limscll, cahrc - madc, sva-untun - ol lis own dauglici, anvasam - lousclold, yatna-vn - accoiding io picccpi, mana-anana - ilc gicai joy, rasc - in ilc mcllow, magnc - mcigcd, na - noi, avnat - lc cxpciicnccd, bnava-vcanam - ilc ioiiuic ol maiciial cxisicncc. Having performed fhe adhivasa ceremony of his daughfer according fo Vedic precepf, he ceased fo experience fhe fribuIafions of maferiaI misery, and merged in a greaf ocean of bIiss. athapara-dnc pratar / bhagavan jahnav-jaIam avagahyahnha htva / prayat sadhubhr anvtah 10 nand-muhhan pt-ganan / sapujya susamahtah sthtanta sahasabhyctya / dvja-putra mahaujasah 11 vastraIanhara-maIabhr / gandhadyah samabhuayan srmad-vsvambhara dcva / hama-hot-sama-prabham 12 atna - ilcn, apara-nc - on ilc lollowing day, pratan - caily, bnagavan - ilc Supicmc Loid, jannavi-jaIam - ilc waici ol ilc Ganga, avaganya - laving bailcd, annham - daily, htva - donc, prayat - wcni loiil, sanubnn - wiil sainily pcisons, anvtan - iogcilci, nani-muhnan - anccsiois in sullciing, pt-ganan - losis ol loiclailcis, sapujya - laving woislippcd, su-samantan - wiil gicai aiicniion, stntantam - sianding, sanasa - suddcnly, abnyctya - aiiiving, vja-putra - ilc sons ol bialmanas, mana - gicai, ojasan - vigoious, vastra - gaimcnis, aIanhara - oinamcnis, maIabn - wiil gailands, ganna-ayan - wiil sccnicd oils and oilci plcasing aiiiclcs, samabnuayan - lully oinamcnicd, srimat-vsvambnaram - bcauiilul Visvamblaia, cvam - Supicmc Pcisonaliiy ol Godlcad, hama - Cupids, hot - icn million, sama-prabnam - cqual cllulgcncc. EarIy on fhe foIIowing day, affer faking His daiIy bafh in fhe wafers of fhe ]ahnav, Bhagavan Sr Gaura wenf forfh, and assisfed by sainfIy persons He affenfiveIy worshipped His ancesfors fo reIease fhem from any suffering. ]usf fhen, powerfuI young sons of brahmanas suddenIy arrived and compIefeIy decorafed beaufifuI Visvambharadeva, whose effuIgence was Iike miIIions of Cupids, wifh siIken garmenfs, ornamenfs, garIands, scenfed oiIs and so forfh. tasmn hanc caharasu / sr-sanatanah pandtah vastraIanhara-maIabhr / gandhadyar samaIanhtam 13 hanya vavahha haIa / vdtva brahmanottaman prcayam asa jamatur / adaran ayanaya sah 1+ tasmn - ai ilai, hanc - momcni, cahara - lc did, asu - quiclly, sri-sanatanan - Si Sanaiana, pantan - ilc sclolai, vastra - gaimcnis, aIanhara - oinamcnis, maIabnn - wiil gailands, ganna-ayan - wiil sccnis and so loiil, samaIanhtam - lully oinamcnicd, hanyam - dauglici, vavanham haIam - maiiiagc iimc, vtva - lnowing, branmana-uttaman - clcvaicd bialmanas, prcayam asa - lc scni, jamatun - loi lis son-in-law, aarat - wiil icspcci, ayanaya - loi ilc coming, san - lc. Af fhaf momenf, Sr Sanafana Panifa, knowing fhaf fhe auspicious fime for fhe wedding had arrived, aIso had his daughfer decorafed wifh garmenfs, ornamenfs, fIower garIands, scenfed oiIs and so forfh, and he senf eIevafed brahmanas fo respecffuIIy bring his son-in-Iaw. tato gatva dvja-srcthah / procus ca vnayanvtah udvahartha tava subhah / haIo 'ya samupasthtah 15 tatan - ilcn, gatva - laving gonc, vja-srctnan - clcvaicd bialmanas, procun - dcclaicd, ca - and, vnaya-anvtan - lillcd wiil lumiliiy, uvana-artnam - ilc puiposc ol maiiiagc, tava - Youi, subnan - auspicious, haIan - iimc, ayam - ilis, samupastntan - aiiivcd. Approaching Him, fhose exceIIenf brahmanas submissiveIy informed Sr Hari, "The auspicious momenf for Your marriage has now arrived. vjayasva subhaya tva / gamanaya mat huru pandtasya ghc tasya / bhagya ho vahtum arhat 16 vjayasva - conquci, subnaya - loi wcllaic, tvam - You, gamanaya - loi going, matm - mind, huru - do, pantasya - ol ilc sclolai, gnc - in ilc lomc, tasya - lis, bnagyam - loiiunc, han - wlo', vahtum - io spcal, arnat - ougli. "Conquer forfune and fix Your mind fo enfer fhe pandifa's home. Who can describe Your good forfune:!" tac chrutva brahmana-vaco / bhagavan sadarananah jaya-ghoar brahma-ghoar / mdanga-pataha-svanah 17 vna-panava-hasyad / nsvanar mudto yayau matara sapranamyasu / doIarohana-purvaham 18 tat - ilai, srutva - lcaiing, branmana-vacan - ilc woids ol ilc bialmanas, bnagavan - ilc all-opulcni Loid, sa-aara-ananan - wiil a icspccilul lacc, jaya- gnoan - io ciics ol vicioiy, branma-gnoan - wiil uiicianccs ol Vcdic lymns, manga-patana-svanan - wiil ilc bcaiing ol ilc mdanga and paiala diums, vina- panava-hasya-a-nsvanan - wiil ilc sounds ol ilc vna, cymbals and gongs, cic., mutan - joyously, yayau - Hc wcni, mataram - moilci, sapranamya - ollciing obcisanccs, asu - swilily, oIa - palanquin, aronana - mouniing, purvaham - iogcilci. Hearing fhese words of fhe brahmanas wifh a respecffuI face, fhe Lord happiIy wenf fo His mofher. He offered her His prosfrafed obeisances. and fhen af once saf down wifh her in a paIanquin. The procession began accompanied by cries of "]aya!" and ufferances of Vedic hymns, aIong wifh fhe beafing of mrdanga and pafaha drums, as weII as fhe vibrafions of fhe vna, cymbaIs, gongs,and various ofher insfrumenfs.
dpavaIbhr anyas ca / nahatrar va candramah sarac-candrasu-subhraya / sbhaya raraja sah 19 ipa-avaIbnn - wiil iows ol lamps, anyan - wiil oilcis, ca - and, nahatran - wiil ilc siais, va - lilc, canraman - moon, sarat-canra - auiumn moon, asu- subnrayam - in ilc splcndid iays, sbhayam - on ilc palanquin, raraja - Hc slonc, san - Hc. WhiIe fhe aufumn moon shone wifh briIIianf rays in fhe sky above, Lord Hari, fogefher wifh fhe ofher paIanquins wifh fheir rows of Iamps, aIso shone Iike a moon amidsf fhe sfars. suvarna-gaura-hrabdhau / mcru-snga vaparah jagan-mohana-Iavanya / vyaht-htya svaya harh 20 su-varna - bcauiilul coloi, gaura-hira-abnau - in ilc goldcn mill occan, mcru- sngan - ilc pcal ol mouni Mciu, va - lilc, aparan - anoilci, jagat-monana - bcwildciing ilc all bcings ol ilc univcisc, Iavanyam - in ilc bcauiy, vyaht-htya - bccamc manilcsi, svayam - pcisonally, narn - Loid Haii. Appearing Iike anofher Mounf Meru amidsf fhe goIden miIk ocean, fhe originaI Supreme Lord Sr Hari reveaIed fhe beaufy which infafuafes aII Iiving beings. prapta jamatara vhya / harotphuIIa-tanuruhah udyamyanya vdhna / padyam asanam adarat 21 dattva ta varayam asa / vastra-srag-anuIcpanah druta-hancana-gauranga / maIat-maIya-vahasam 22 mcru-snga yatha-ganga / dvdha-dhara-samanvtam udyat-purna-nsa-natha-vadana panhajchanam 23 praptam - aiiival, jamataram - son-in-law, vihya - sccing, nara - bliss, utpnuIIa - lully cicci, tanurunan - laiis, uyamya - iaising up, aniya - lcading, vnna - by picccpi, payam - looi-wasl, asanam - scai, aarat - wiil icspcci, attva - laving givcn, tam - Him, varayam asa - lc covcicd, vastra - gaimcnis, srah - gailands, anuIcpanan - anoinicd wiil sandalwood pulp, ruta-hancana - molicn gold, gaurangam - ilc Goldcn Loid, maIati-maIya - gailandcd wiil malai llowcis (jasminc), vahasam - clcsi, mcru-sngam - ilc pcal ol Mouni Mciu, yatna - as, ganga - Ganga, vna-nara - iwo waicilalls, samanvtam - iogcilci, uyat - iising, purna - lull, nsa-natna - loid ol ilc nigli, vaanam - lacc, panha-ja - mud-boin (loius), ihanam - cycs. When Sr Sanafana Panifa saw fhaf his son-in-Iaw had arrived, his hairs sfood erecf wifh jubiIafion. He fook fhe Lord by fhe hand and, Iiffing Him from fhe paIanquin, ushered Him info his home. Then having respecffuIIy bafhed His feef and offered Him a seaf as enjoined by sasfra, he dressed Him wifh new garmenfs and fresh fIower-garIands, and anoinfed His brow wifh puIp of sandaI. Gauranga's body gIiffered Iike moIfen goId, and fhe garIand of maIaf fIowers hanging upon His chesf appeared Iike fhe Ganga forming fwo waferfaIIs as if faIIs from fhe peak of Mounf Meru. His face shone Iike fhe rising fuII moon, and His eyes bIossomed Iike Iofuses. dtva jamatara svasrur / mumoda susmtanana sa dpar svasthar Iajar / mangaIyas tad dvja-stryah 2+ cahrur nrmanchana prta / jamatur hdy ahovdah paramananda-sampurnah / hautuhaIa-samanvtah 25 tva - laving sccn, jamataram - son-in-law, svasrun - ilc moilci-in-law, mumoa - iool plcasuic, su-smta-anana - niccly smiling lacc, sa - slc, ipan - wiil lamps, svasthan - wiil baids, Iajan - wiil liicd giains, mangaIyan - wiil auspicious, tat - ilai, vja-stryan - ilc bialmana ladics, cahrun - ilcy did, nrmancanam - lusiiaiion, pritan - wiil lovc, jamatun - ol ilc son-in-law, n - in ilc lcaii, ahovan - ignoiani, parama-anana - iiansccndcnial bliss, sampurnan - ioially lillcd, hautunaIa-samanvtan - lillcd wiil cnilusiasm. As Sanafana's wife, whose face was sweefIy smiIing, saw her son-in-Iaw, she feIf much pIeasure. AIfhough ignoranf of fhe hearf of fhe son-in-Iaw, fhe simpIe-hearfed brahmana Iadies wifh greaf joy and eagerness offered an arafi ceremony fo Him wifh Iamps of cIarified buffer. They made presenfafions of sweefs such as Iau and haIava, whiIe bards pIayed auspicious songs. samanya suta dvya / sr-sanatana-pandtah nyavcdayat pada-muIc / jamatuh susamahtah 26 samaniya - lcading, sutam - dauglici, vyam - divinc, sri-sanatana-pantan - Si Sanaiana Paniia, nyavcayat - ollcicd, paa-muIc - ai His lcci, jamatun - ol lis son- in-law, su-samantan - wiil gicai aiicniion. Sr Sanafana Panifa Ied ouf his divine daughfer, and wifh much affenfion presenfed her fo fhe feef of his son-in-Iaw. tato jaya-jayar nadar / vprana vcda-nsvanah nana-vadtra-nrghoar / babhuva mahad-utsavah 27 tatan - ilcn, jaya-jayan naa - wiil sounds ol "jaya" (vicioiy), vpranam - ol ilc vipias, vca-nsvanan - wiil sounds ol Vcdic lymns, nana - many, vatra - insiiumcnis, nrgnoan - wiil sounds, babnuva - ilcic was, manat-utsavan - a gicai lcsiival. Then fhere was a greaf fesfivaI as fhe assembIy cried, "]aya! ]aya!" Learned brahmanas infoned manfras from fhe Vedas whiIe many musicaI insfrumenfs were sounded. vavara pupar anyonya / vnur vnu-prya ca sa sahad cva mahanando / 'vatatara svaya vbhuh 28 vavara - iaincd, pupan - wiil llowcis, anyonyam - onc anoilci, vnun - Loid Vinu, vnu-prya - ilc bclovcd ol Visnu, ca - and, sa - slc, sahat - diiccily, cva - indccd, mana-ananan - supicmc bliss, avatatara - dcsccndcd, svayam - in pcison, vbnun - ilc gicai. Visnu and Visnu-priya rained fIowers upon one anofher, and fhen if appeared as if mahananda, fhe Lord's supreme bIiss pofency had personaIIy descended on fhaf spof. tatah sa asanc subhrc / suddhastarana-sayutc upavto maha-bahur / harh sa ca subha vadhuh 29 tatan - ilcn, sa - Hc, asanc - on His scai, subnrc - icsplcndcni, suna- purc, astarana - quilicd ilionc, sayutc - joincd, upavtan - scaicd, mana-banun - migliy- aimcd, narn - ilc icmovci ol sin, sa - slc, ca - and, subna - bcauiilul, vanun - biidc. Then mighfy-armed Sr Hari and His beaufifuI bride saf fogefher upon a spIendid spofIess quiIfed fhrone. dvaravatya yatha hno / ruhmn rucranana vavdhc 'thanayoh hant / rohn-sasnor va 30 varavatyam - in Dvaiavai, yatna - as, hnan - Si Kisna, ruhmni - and Si Rulmin Dcv, rucra - lovcly, anana - lacc, vavnc - incicascd, atna - ilcn, anayon - ol ilosc iwo, hant - lusici, ronni-sasnon - ol ilc siai Rolin and ilc moon, va - lilc. Combined fogefher, fheir Iusfer increased Iike Sr Krna in Dvaraka wifh IoveIy Rukmin, or Iike fhe sfar Rohin wifh fhe moon. agatya vdhvat hanyam / utsjya hara-panhajc dattva htartham atmana / mcnc sa sr-sanatanah 31 agatya - laving icccivcd, vn-vat - by ilc picccpi, hanyam - dauglici, utsjya - laving iclcascd, hara-panhajc - in ilc loius land, attva - givcn, hta-artnam - lullillcd, atmanam - limscll, mcnc - ilougli, san - lc, sri-sanatanan - Si Sanaiana. Affer begeffing a daughfer according fo fhe principIes of scripfure and finaIIy reIeasing her fo fhe Iofus hands of fhe Lord, Sr Sanafana Panifa fhen considered his Iife fuIfiIIed. tato vvahc nrvttc / htva sa sumahotsavam ajagama nja gcha / sa-bharya jagata guruh 32 tata - ilcn, vvanc - ilc wcdding, nrvttc - complcicd, htva - donc, san - Hc, su- mana-utsavam - a vciy gicai lcsiival, ajagama - cnicicd, njam - own, gcnam - lomc, sa-bnarya - wiil His wilc, jagatam - ol ilc univciscs, gurun - ilc spiiiiual masici. Then when fhe wedding was finished and fhe greaf fesfivaI compIefe, fhe guru of fhe cosmic manifesfafion enfered His dweIIing accompanied by His wife. dtva tu ta ht-surar abhnandyamana / vadhva sama sapad gcham upagata sa gcha-pravcsana-vdh mudta cahara / sadhvbhr bandhura-muhh janan murarch 33 tva - laving sccn, tu - and, tam - lim, ht-suran - by ilc sagcs ol ilc caiil, abnnanyama-nam - bcing piaiscd, vanva - wiil His wilc, samam - wiil, sapa - suddcnly, gcnam - lousclold lilc, upagatam - aiiivcd, sa - slc, gcna-pravcsana - cniciing lousclold lilc, vnm - picccpi, muta - joylul, cahara - did, sanvibnn - wiil sainily ladics, bannura-muhni - claiming lacc, janani - moilci, mura-arcn - ol ilc cncmy ol ilc dcmon Muia. Seeing Gaura praised by fhe Iearned men of fhe earfh as He abrupfIy again arrived fogefher wifh His wife, on fhe fhreshhoId of househoId Iife, fhe joyous sweef-faced mofher of Murari fogefher wifh ofher sainfIy Iadies insfrucfed fhe coupIe on fhe principIes for pracficing househoId Iife. Tlus cnds ilc Iouiiccnil Saiga cniiilcd "Tlc Maiiiagc ol Visnu wiil Visnu- piiya," in ilc Iiisi Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
Fiffeenfh Sarga simad-svaia-pui-daisanam Tlc Mcciing ol Si Gauia Haii wiil Simad I-svaia Pui tatah purasthar abhnandto harr / vasan ghc brahmana-vadya- sajjanan apathayaI Iauhha-sat-hrya-vdh / cahara harunya-vdhanam adbhutam 1 tata - ilcn, pura-stnan - by ilc icsidcnis ol ilc iown, abnnantan - congiaiulaicd, narn - Loid Haii, vasan - dwclling, gnc - in ilc lomc, branmana- vaya-sajjanan - bialmanas, plysicians and oilci icspcciablc mcn, apatnayat - Hc iaugli, Iauhha - loi oidinaiy pcoplc, sat-hrya - puic aciion, vnm - siandaid, cahara - did, harunya - compassion, vnanam - cxpcdicni, abnutam - wondcilul. Thereaffer, having been congrafuIafed by fhe residenfs of Navadvpa, Sr Hari dweIf af home. He fhereby compassionafeIy accepfed a wonderfuI and fiffing means fo give insfrucfion fo fhe brahmana communify, fhe physicians and ofher respecfabIe peopIe, on fhe sfandard of pure Iife for humanify. vacaspatcr vag-mtaya jahara / havyasya havycna vdhoh srya sah hantya svaya bhum-gatc surcsc / nyasta punas ta hdayc daduh hm 2 vacaspatcn - ol lilaspaii, vah-mtaya - by His cxaciiiudc ol spcccl, janara - Hc iool away, havyasya - ol ilc poci Sulia, havycna - by His pociiy, vnon - ol ilc moon, sryam - splcndoi, san - Hc, hantya - by His lovclincss, svayam - in pcison, bnum-gatc - comc io caiil, sura-isc - ilc Loid ol ilc gods, nyastam - givcn up, punan - again, tam - lci, nayc - in ilc lcaii, aun - ilcy gavc, hm - wlai'. When fhaf Lord of fhe suras fhus descended fo earfh, by fhe Lord's exquisifeIy arficuIafed speech He deprived Brhaspafi, fhe ceIesfiaI masfer of eIoquence, of his gIory. By His poefry, He dwarfed Sukra, fhe masfer of poefs, and by His Iusfer He deprived fhe moon of ifs spIendor. Buf furfhermore, whaf did such persons genuineIy give from fhe hearf (as did Gauranga): so 'dhyapayad vpra-mahattamas tan / yc purva-janmarjta-punya- rasayah brumah hatha bhagyavata mahad-guna / yca svaya Ioha-gurur gurur bhavct 3 san - Hc, anyapayat - iaugli, vpra - sclolais, manattaman - gicaicsi, tan - ilosc, yc - wlo, purva-janma - picvious biiil, arjta - caincd, punya-rasayan - lcaps ol pious dccds, bruman - wc pioclaim, hatnam - low', bnagyavatam - ol ilc loiiunaic souls, manat-gunam - gicai qualiiics, ycam - ol ilosc, svayam - in pcison, Ioha- gurun - guiu ol all ilc woilds, gurun - spiiiiual masici, bnavct - Hc can bc. Those whom He faughf were fhe greafesf among Iearned schoIars, who in previous birfhs had earned fhe posifion of becoming His sfudenf by accumuIa-fing heaps of pious deeds. We musf procIaim of fhose forfunafe persons, "Oh! Whaf greaf quaIifies fhey had fhaf fhe guru of aII fhe worIds couId personaIIy become fheir guru!" saundarya-madhurya-vIasa-vbhrama / raraja rajad-vara-hcma- gaurah vnu-prya-IaIta-pada-panhajo / rascna purno rashcndra-mauIh + saunarya - bcauiy, manurya - swccincss, vIasa - pasiimcs, vbnraman - wiil bcwildcimcnis, raraja - slonc, rajat - iadiani, vara - bcauiilul, ncma-gauran - goldcn Loid Gauia, vnu-prya - by Simai Visnu-piiya, IaIta - wcic caicsscd, paa-panhajan - His loius lcci, rascna - wiil mcllow, purnan - lull, rasha-nran - bcsi ol iclislcis ol mcllows, mauIn - ilc cicsi-jcwcl. The radianf and IoveIy GoIden Lord, whose Iofus feef were genfIy massaged by Visnu-priya Dev, shone wifh bewiIdering pasfimes of beaufy and sweefness. He is fhe compIefe embodimenf of aII rasa, and fherefore is fhe cresf-jeweI of aII rasikas. vdya-vIascna vIoIa-bahur / gacchan path sya-samahuIo harh agatya gchc nja-matur anthc / tasyah suhha ntyam adhat prya- samam 5 vya-vIascna - by His pasiimcs ol sclolaislip, vIoIa-banun - Hc wiil swinging aims, gaccnan - going, patn - on ilc pail, sya-samahuIan - a ciowd ol siudcnis, narn - ilc dispcllci ol cvil, agatya - laving aiiivcd, gcnc - in His lomc, nja-matun - ol His moilci, anthc - ncai, tasyan - ol lci, suhnam - lappincss, ntyam - always, anat - Hc bcsiowcd, prya-samam - jusi as lc did His wilc. During His pasfimes of schoIarship, He wouId waIk on fhe pafh swinging His arms, surrounded by a crowd of His sfudenfs. Arriving back in His home in fhe His mofher's presence, He aIways was concerned equaIIy for her and Visnu-priya's happiness. tatah sa Iohanushayan manas / cahara hartu pt-haryam acyutah sraddha sa htva vdhvat vdhana-vd / gaya pratasthc ht-dcvatanv- tah 6 tatan - ilcn, san - Hc, Ioha-anu-shayan - iaugli ilc pcoplc, lollowing ilc ways ol picvious cxcmplais, manan cahara - sci His mind, hartum - io do, pt-haryam - ilc duiy io His lailci, acyutan - ilc inlalliblc Loid, sranam - ccicmony loi His dcpaiicd lailci, san - Hc, htva - laving donc, vnvat - accoiding io vidli (sciipiuial picccpi), vnana-vt - wisc in picccpi, gayam - ilc ciiy ol Gaya, pratastnc - Hc sci loiil, ht-cvata - caiil-gods (bialmanas), anvtan - accompanicd. To feach mankind, fhe infaIIibIe Lord, who is nafuraIIy weII-versed in vidhi, defermined fuIfiII His Iasf dufy fo His fafher, foIIowing fhe previous aufhorifies. Having performed His fafher's sraddha ceremony according fo such vidhi, He sef forfh for Gaya accompanied by brahmanas. gacchan path prahta-cctaya hasan / narmohtbhh hautuham avahan satam rcmc hurangavaI-rajtasu / sthaIu pasyan mga-hautuhan 7 gaccnan - going, patn - on ilc pail, prahta-cctaya - wiil maiciial bclavioi, nasan - laugling, narma-uhtbnn - wiil plcasuiablc spcccl, hautuham - lappincss, avanan - biinging, satam - ol ilc sainily mcn, rcmc - Hc iool plcasuic, huranga - dcci, avaI - sciics, rajtasu - in ilc icsplcndcni, stnaIiu - iablclands, pasyan - sccing, mga- hautuhan - cuiious animals. TraveIIing on fhe foresf pafh, He broughf happiness fo fhe hearfs of fhose men as He Iaughed and spoke wifh joIIy words in fhe manner of ordinary foIk. WhiIe observing fhe various curious animaIs in fhe fabIeIands, He deIighfed in fhe many groups of deer. snatva sa corandhayahc hradc muda / htvahnha dcva-ptn yatha-vdh santarpaytva sahasanvtah pryar / mandaram aruhya dadarsa dcvatah 8 snatva - laving bailcd, san - Hc, cora-annayahc nrac - ilc lalc namcd Coiandlala (lalc ol ilc blind ilicl), mua - wiil joy, htva annham - laving pciloimcd His daily duiics, cva-ptn - univcisal coniiollcis and loiclailcis, yatna- vn - accoiding io picccpi, santarpaytva - laving piopiiiaicd, sanasa-anvtan - suddcnly, pryan - wiil His dcai associaics, manaram - Mouni Mandaia, arunya - climbing up, aarsa - Hc saw, cvatan - ilc gods. Once He bafhed joyfuIIy in fhe Iake named Corandhaka, He offered obIafions fo safisfy fhe devafas and His forefafhers in accordance wifh fhe injuncfions of sasfra. SuddenIy affer performing His daiIy dufies, He cIimbed a mounfain fogefher wifh His dear friends and saw fhe devafas. tato 'vatryavajagama satvara / dharadharadho bhavana dvjasya sah manuya-sham anudarsayan prabhur / jvarcna santapta-tanur babhuva 9 iaial - ilcn; avaiiya - dcsccnding; avajagama - Hc camc down; sa-ivaiam - wiil spccd; dlaia-adlaia - loldci ol mouniains (ilc caiil); adlal - down; blavanam - lomc; dvijasya - ol a bialmana; sal - Hc; manuya-silam - a lcsson io lumaniiy; anudaisayan - slowing; piablul - Loid; jvaicna - wiil a lcvci; saniapia - inllamcd; ianul - body; babluva - Hc bccamc. Then He descended wifh greaf swiffness fo fhe earfh, and sfayed in a brahmana's home. There He faughf a Iesson fo humanify from fhe scripfures. He was sfricken wifh a fever, and His body became very hof. babhuva mc vartman dava-yogac / charra-vavasyam atah hatha syat gayasu mc patha-harma vghnah / srcyasy abhud ty at-cntayahuIah 10 babnuva - ii was, mc - my, vartman - on ilc pail, ava-yogat - by ilc aiiangcmcni ol Piovidcncc, sarira - body, vavasyam - wani ol coniiol, atan - ilcicloic, hatnam - low', syat - ii may bc, gayasu - ai Gaya, mc - My, patha-harma - duiy io My lailci, vgnnan - obsiaclc, srcyas - in uliimaic wcllaic, abnut - ii was, t - ilus, at-cntaya - wiil dccp ilouglis, ahuIan - agiiaicd. Lord Gaura became disfurbed by fhese profound fhoughfs,"WhiIe fraveIing by Divine arrangemenf, My body is ouf of confroI. If if confinues in fhis way, how can My dufy fo My fafher in Gaya be accompIished: This is an impedimenf for his uIfimafe weIfare." tato 'py upaya parcntayan svaya / jvarasya santya dvja-pada- scvanam vara sa vjnaya tathopapadayan / tad-ambu-pana bhagavas cahara 11 tatan - ilcn, ap - lowcvci, upayam - a mcans, parcntayan - lully considciing, svayam - ol iis own accoid, jvarasya - ol ilc lcvci, santya - loi ilc allcviaiion, vja-paa-scvanam - scivicc io ilc lcci ol ilc bialmanas, varam - boon, san - Hc, vjnaya - laving bcggcd, tatna - and, upapaayan - obiaining, tat - liom ilc bialmanas's lcci, ambu-panam - diinling ilc waici, bnagavan - ilc all-opulcni Loid, cahara - Hc did. Then affer exhausiveIy pondering fhe maffer, fhe means fo reIieve fhe fever occured fo Him. He shouId fake service from fhe feef of fhe brahmanas! Having begged and obfained fhaf boon from fhe brahmanas, Bhagavan Gaura drank fheir foofwash. yc sarva-vpra madhu-sudanasrayah / nrantara hna-padabhcntahah tatah svaya hna-janabhman / tca para pada-jaIa papau prabhuh 12 yc - wlo, sarva-vpran - all advanccd bialmanas, manu-suana-asrayan - ialc slclici ol Loid Kisna, ilc slayci ol ilc Madlu dcmon, nrantaram - ccasclcssly, hna-paa-abncntahan - mcdiiaic inicnscly on Si Kisna's lcci, tatan - loi ilai icason, svayam - Himscll, hna-jana - ilc pcoplc ol Si Kina, abnmani - clciislci, tcam - ol ilcm, param - supicmc, paa-jaIam - looi-wasl, papau - Hc dianl, prabnun - ilc Loid. AII reaIized brahmanas accepf Sr Madhusudana as fheir excIusive sheIfer. Therefore incessanfIy fhey confempIafe His feef. For fhis reason, Sr Krsna HimseIf drank fheir supremeIy pofenf foofwash, desiring fo fhereby gIorify His devofees. tato jvarasyopasamo babhuva / tan darsaytva dvja-pada-bhahtm jagama trtha sa punah punahhya / cahara tatra dvja-dcvatarcanam 13 tatan - ilcicalici, jvarasya - ol ilc lcvci, upasaman - calming, babnuva - ii was, tan - ilcm, arsaytva - laving slown, vja-paa - ilc lcci ol ilc iwicc-boin, bnahtm - dcvoiion, jagama - Hc wcni, tirtnam - ilc loly bailing placc, san - Hc, punan puna ahnya - lnown as Punal Puna, cahara - Hc did, tatra - ilcic, vja-cvata-arcanam - woislip ol ilc iwicc-boin and ilc dcmigods. Thus fhe Lord's fever was cured. Having fhus demonsfrafed fhe power of devofion fo fhe feef of fhe fwice-born, He deparfed for fhe sacred river Punah Puna. There He offered worship fo fhe fwice-born and fhe devafas.
tatah samuttrya nad sa gacchan / trthottamc raja-ghc su-punyc brahmahhya-hundc pt-dcva-puja / cahara Iohan anushayan sah 1+ tatan - ilcn, samuttirya - laving ciosscd, naim - ilc iivci, san - Hc, gaccnan - iiavclling, tirtna-uttamc - ai ilc bcsi ol loly placcs, raja-gnc - ncai ilc clicl ciiy ol lilai callcd Raja-gla, su-punyc - vciy sanciilicd, branma-ahnya-hunc - ai ilc pond namcd lialma, pt-cva-puja - woislip ol loiclailcis and ilc dcmigods, cahara - pciloimcd, Iohan - pcoplc, anushayan - icacling io lollow, san - Hc. Affer crossing fhaf river, He fraveIIed fo fhe greaf and hoIy frfha named Brahma- kunda, near fhe chief cify of Bihar named Raja-gha. There He performed worship of His fore-fafhers and fhe devafas, in order fo encourage peopIe fo foIIow Vedic injuncfions. ...patya sva-matuh sa-suro 'gamac chanar / gaya gada-bhc-carana ddrhuh 15 ...paiya - on accouni ol His lailci; sva-maiul - ol His moilci; sa-suial - wiil ilc godly mcn; agamai - camc; sanail - giadually; gayam - io Gaya; gada-bli - ilc Loid wlo bcais a club; caianam - looi-piini; didilul - bcing dcsious io scc. ...Thus for fhe sake of His fafher, fhe Lord wifh fhe company of brahmanas graduaIIy arrived af Gaya. Sr Gauranga was eager fo behoId fhe foofprinf of Lord Visnu, fhe wieIder of fhe cIub. [Nofe: Two Iines from verse fiffeen have been Iosf in fhe originaI manuscripf.| tasmn subha nyas-vara dadarsa / sa svarahhya har-pada-bhahtam pur parcsah parayatma-bhahtya / tuta nanamanam athabravc ca 16 tasmn - ai ilai placc, subnam - auspicious, nyas-varam - an cxalicd icnunciani, aarsa - Hc saw, san - Hc, isvara-ahnyam - lnown as I-svaia, nar-paa-bnahtam - a dcvoicc ol ilc lcci ol Loid Haii, purim - iiilcd Pui, para-isan - ilc Loid ol ilc iiansccndcnial icalm, paraya - wiil inicnsc, atma - ol ilc soul, bnahtya - wiil dcvoiion, tutam - plcascd, nanama - Hc bowcd, cnam - io lim, atna - ilcn, abravit - said, ca - and. There He saw an exaIfed and virfuous renuncianf of fhe name I-svara Pur, who was devofed fo fhe feef of Sr Hari. Sr Sacnandana, masfer of fhe franscendenfaI reaIm, prosfrafed HimseIf wifh rapf devofion before fhaf greaf souI, who became pIeased wifh Him. The Lord fhen addressed him as foIIows: dtyadya dta bhagavan padambuja / tava prabho bruh yatha bhavambudhm nstrya hnanghr-saroruhamtam / pasyam tan mc haruna-ndhc svayam 17 tya - by good loiiunc, aya - ioday, tam - sccn, bnagavan - O blcsscd Loid, paa-ambujam - loius lcci, tava - youi, prabno - O masici, brun - plcasc icll, yatna - ilai, bnava-ambunm - occan ol icpcaicd biiil and dcail, nstirya - iiavcising, hna-angnr - Si Kisna's lcci, sara-runa - lalc-giown (loius), amtam - dcaillcss, pasyam - I slall scc, tat - ilai, mc - io mc, haruna-nnc - O occan ol mcicy, svayam - by youi own dcsiic. "He Bhagavan! By fhe bIessings of Providence, I have seen your Iofus feef foday ! O my masfer! Ocean of mercy! MercifuIIy feII me, if your hearf approves, how I may fraverse fhis ocean of sasara and drink fhe immorfaI ambrosia of Krsna's Iofus feef." sa ttham aharnya harcr vaco 'mta / muda dadau mantra-vara mat- jnah dasahara prapya sa gaura-candrama / tutava ta bhaht-vbhavtah svayam 18 ah - he; iffham - fhus; akarnya - hearing; vacah - words; hareh - of Lord Hari; amfam - necfar; muda - wifh joy; dadau - he gave; manfra-varam - fhe exceIIenf manfra; mafi-jah - who knew fhe mind; dasa-akaram - of fen syIIabIes; prapya - obfaining; sah - He; gaura-candrama - Gaura Candra; fufava - safisfied; fam - him; bhakfi-vibhavifah - by His arousaI of pure devofion; svayam - sponfaneous. Hearing fhe necfarean words of Gaura Hari, I-svara Pur couId undersfand His pure menfaIify, and gIadIy he awarded Him a subIime manfra of fen syIIabIes. Experiencing a sponfaneous awakening of pure devofion, Sr Gaura Candra offered some words of praise fo His gurudeva. nyasn dayaIo tava pada-sangamat / htarthata mc 'dya babhuva durIabha sr-hnapadabja-madhunmada ca sa / yatha taryam duranta-sastm 19 nyasn - O icnunciani, ayaIo - O mcicilul pcisonaliiy, tava - youi, paa- sangamat - by ilc associaiion ol Youi lcci, htartna-ta - lullillmcni, mc - My, aya - ioday, babnuva - ilcic was, urIabna - iaic, sri-hna-paa-abja - ilc loius lcci ol Si Kisna, manu-unmaa - inioxicaiing loncy, ca - and, sa - ilai, yatna - so ilai, taryam - I slall iiansccnd, u-anta - dilliculi io cnd, sastm - cyclc ol biiil and dcail. The son of Sac said, "O mercifuI renuncianf, foday by fhe fouch of your feef I have achieved an exfremeIy rare giff, by which every desire of Mine is now fuIfiIIed. Thaf giff is fhe infoxicafing honey of Sr Krsna's Iofus feef. By fasfing fhaf honey I shaII surmounf fhe ofherwise insurmounfabIe ocean of birfh and deafh." Tlus cnds ilc Iiliccnil Saiga cniiilcd "Tlc Mcciing ol Si Gauia Haii wiil Simad I-svaia Pui," in ilc Iiisi Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
Sixfeenfh Sarga gayagamanam Si Gauia Rciuins Homc liom Gaya sa bhaht pardarsayan svaya / phaIguu cahrc pt-dcvatarcanam prctad-sngc pt-pnda-dana / brahmanguI-rcnu-yutcu htva 1 gurau - io ilc guiu, san - Hc, bnahtm - dcvoiion, pararsayan - displaying, svayam - sponiancous, pnaIguu - in lands aiound ilc iivci Plalgu, cahrc - Hc did, pt-cvata-arcanam - woislip ol His loiclailcis and ilc dcmigods, prcta - dcccascd, a-sngc - on ilc mouniain pcal namcd _di-Singa, pt-pna-anam - madc ollciing ol Visnu-piasada io His lailci, branma - ilc Supicmc Pcisonaliiy ol Godlcad, anguIi - wiil loldcd lands, rcnu-yutcu - lolding ilc dusi ol lis lailci, htva - laving donc. Thus Sr Gauranga sponfaneousIy showed fhe worId fhe correcf process of devofionaI service unfo Sr Guru. Then wifh foIded hands, He performed worship of his forefafhers and fhe devafas in fhe wafers of fhe PhaIgu river, and confempIafing fhe Supreme Lord, He pIaced fhe dusf of His fafher's remains in fhe wafers of fhaf river. He fhen offered pina in fhe form of Visnu-prasada fo His fafher on fhe mounfain named _di-Srnga. dcvan samabhyarcya dadau dvjatayc / ptn samuddsya yathcta- dahnam tato 'varuhyasu yayav udc / pt-hrya dahna-manasc ca 2 cvan - ilc dcmigods, samabnyarcya - laving lully woislippcd, aau - Hc gavc, v-jatayc - io ilc iwicc-boin, ptn - His loiclailcis, samusya - loi ilc salc ol, yatna - as, ta-ahnam - dcsiicd icmunciaiion, tatan - ilcn, avarunya - dcsccnding, asu - swilily, yayau - Hc wcni, uicim - noiil, pt-hrya - duiy io His lailci, ahna- manasc - ai ilc ciiy namcd Dalina-manasa, ca - and. Affer properIy worshipping fhe universaI confroIIers, for fhe sake of His ancesfors He gave in charify fo fhe brahmanas as much as fhey desired. Then af once He descended and fraveIIed norfhwards fo fhe cify named Daksina-manasa, where He performed anofher ceremony for fhe weIfare of His ancesfors. htvottarc manasa-sanjnahc ca / yayau sa jhva-capaIc dvjanvtah sraddha ptnam atha dcvatanam / htva gaya-murdhn jagama htah 3 htva - laving pciloimcd, uttarc - noiilcin, manasa-sanjnahc - lnown as Manasa, ca - and, yayau - Hc wcni, san - Hc, jnva-capaIc - ai ilc bailing placc namcd Jilva- capala, vja-anvtan - wiil bialmanas, sranam - ilc siaddla ccicmony, ptnam - ol His loiclailcis, atna - ilcn, cvatanam - ol ilc gods, htva - pciloimcd, gaya- murnn - ilc noiilcin paii ol Gaya, jagama - Hc wcni, ntan - joyous. Having aIso performed a sraddha ceremony in fhe norfhern parf of -Daksina- manasa, He fhen wenf fo fhe frfha named ]ihva-capaIa and, fogefher wifh fhe brahmanas, performed a sraddha ceremony for His forefafhers and aIso worshipped fhe devafas. Then in a jubiIanf mood, He refurned fo fhe norfhern parf of fhe cify of Gaya. dvjottamah sodasa-vcdhaya / cahara pnda pt-harma-purvaham srmaj-jagannatha-purandarahhyah / pratyahbhuya jaghc mudanvtah + vja-uttaman - wiil clcvaicd bialmanas, soasa-vchayam - on sixiccn aliais, cahara - Hc pciloimcd, pnam - ollciing ol Visnu-piasada io His anccsiois, pt- harma - iiics loi His anccsiois, purvaham - iogcilci, srimat-jagannatna-puranara- ahnyan - lnown as Simai Jagannaila Puiandaia, pratyahi-bnuya - bccamc manilcsi, jagnc - acccpicd, mua-anvtan - wiil joy. Wifh fhe heIp of eIevafed brahmanas, Lord Gauranga fhen performed an offering of pina fo His fafher on sixfeen aIfars fogefher wifh rifes fo reIease His fafher from aII disfress. Then fhaf personaIify who had been known as Sr ]agannafha Purandara became disfincfIy visibIe fo fhem and joyfuIIy accepfed fhe offering. yatha sr-ramcna h datta-pndah / ghta agamya tadya ptra cva h sarvatra harcs cartra / tathap duprapyatama yad ctat 5 yatna - as, sri-ramcna - by Loid Rama, n - indccd, atta-pnan - pina was ollcicd, gnita - ialcn, agamya - laving comc, taiya - lis, ptra - by His lailci, cvam - ilus, n - suicly, sarvatra - in cvciy way, narcn - ol Loid Haii, cartram - ilc bclavioi, tatnap - jusi so, uprapyatamam - vciy iaicly obiainablc, yat - wlicl, ctat - ilis. ]usf as Lord Rama Candra offered pina in ancienf fimes and His fafher, Maharaja Dasarafha came and accepfed if, so in every way Gaura Hari's behavior was fhe simiIar. SfiII Gauranga's pasfimes are fhe mosf unique of aII. sa vnu-padya har-pada-chna / dtvat-hto manasabravc ca hatha harch pada-payoja-Iahma-prcmodaya mc na babhuva dtva 6 san - Hc, vnu-payam - madc by ilc looi ol Loid Visnu, nar-paa-cnnam - ilc claiaciciisiic mail, tva - laving sccn, at-ntan - vciy jubilani, manasa - in His mind, abravit - said, ca - and, hatnam - low', narcn - ol Si Haii, paa-payoja-Iahma - signs ol His loius looi, prcma-uaya - by ilc iising ol lovc ol God, mc - my, na - noi, babnuva - ii bccamc, tva - laving sccn. When He saw fhe foofprinf of Visnu adorned wifh fhe characferisfic signs of Sr Visnu's feef, Gaura Hari became very jubiIanf buf He wondered, "How can if be fhaf My eyes have seen fhe marks on Hari's Iofus foof, yef prema has nof arisen in My hearf:" tasmn hanc tasya babhuva davat / susta-toyar abhccana muhuh hamporddhva-roma bhagavan babhuva / prcmambu-dhara-sata- dhauta-vahah 7 tasmn - ai ilai, hanc - momcni, tasya - liom Him, babnuva - ilcic was, avat - by ilc will ol ilc Loid, su-sita-toyan - wiil vciy cool waicis, abnccanam - slowci, munun - icpcaicdly, hampa - iicmbling, urnva-roman - laiis sianding cicci - blagavan - ilc illusiiious Loid, babnuva - ilcic was, prcma-ambu - waici ol lovc, nara - icais, sata - lundicds, nauta - clcanscd, vahan - clcsi. Af fhaf momenf by Divine arrangemenf a confinuous shower of very cooI wafer feII fhe iIIusfrious Lord's eyes bafhing fhe foofprinf of Sr Visnu. His body frembIed, His hairs sfood erecf ouf of happiness, and His chesf was bafhed by hundreds of sfreams of prema-fears. sa vhvaIah hna-padabja-yugma- / prcmotsavcnasu vmuhta-sangah tyahtva gaya gantum yca ramyam / madhor vana sadhu-ncvta tam 8 san - Hc, vnvaIan - ovciwlclmcd, hna-paa-abja - Si Kisna's loius lcci, yugma - paii, prcma - Kisna-lovc, utsavcna - oui ol gladncss, asu - swilily, vmuhta-sangan - licc liom aiiaclmcni, tyahtva - giving up, gayam - Gaya, gantum - io go, yca - Hc dcsiicd, ramyam - claiming, mano vanam - ilc loicsi ol Madlu, sanu-ncvtam - licqucnicd by ilc loly mcn, tam - ilai. Because of His ecsfafic Iove for Sr Krsna's Iofus feef, af once He became obIivious fo exfernaIs. He wished fo Ieave fhe charming cify of Gaya, frequenfed by hoIy men behind Him and deparf for Madhuvana, fhe efernaI abode of Sr Krsna. prahasarra nava-mcgha-nsvana / van tam ahuya caIa sva-mandram tatah para haIa-vascna dcva / madhor vana canyad ap sva-cctaya 9 prana - spolc, asarira - wiiloui a body, nava-mcgna-nsvana - wiil a sound lilc a ncw monsoon cloud, vani - woids, tam - Him, anuya - summoning, caIa - go, sva- manram - io Youi own lomc, tatan - ilcn, param - aliciwaids, haIa-vascna - by ilc inllucncc ol Timc, cva - O Loid, manon vanam - loicsi ol Madlu, ca - and, anyat - oilci, ap - also, sva-cctaya - by Youi claiaciciisiic bclavioi. Then a ceIesfiaI being, wifhouf manifesf form, spoke a message from fhe sky, resounding Iike fhe echo of monsoon cIouds newIy arrived in fhe sky: "Dear Lord, pIease refurn fo Your home. Lafer, You shaII cerfainIy go fo Madhuvana, and fhere You shaII perform aII ofher pasfimes in accordance wifh Your unique characfer. bhavan h sarvcsvara ca nsctah / hartu hy ahartu ca samarthah sarvatah tathap bhtyar gadta ca yat prabho / hartu pramana h tam arhas dhruvam 10 bnavan - Youi lonoi, n - cciiainly, sarva-isvara - ilc Loid ovci all, can - ilis, nsctan - cciiain, hartum - io do, n - indccd, ahartum - io noi do, ca - and, samartnan - ablc, sarvatan - in all icspccis, tatna ap - siill, bntyan - by ilc scivanis, gatam - said, ca - and, yat - wlicl, prabno - O Masici, hartum - io do, pramanam - cvidcncc, n - suicly, tam - lim, arnas - may You lindly, nruvam - laciual. "Being fhe Supreme Lord, You are abIe in aII respecfs fo do or nof do according fo Your own desire. SfiII, O Masfer, pIease consider fhese words of Your servanf." sa ttham aharnya gra su-dvyam / agatya gcha nja-bandhubhr vtah nanama matus caranc npatya / babhuva harasru-vIocana sac 11 san - Hc, ttnam - ilus, aharnya - lcaiing, gram - ilc woids, su-vyam - supcinaiuial, agatya - going, gcnam - lomc, nja-bannubnn - wiil His own linsmcn, vtan - suiioundcd, nanama - Hc bowcd down, matun - ol His moilci, caranc - io ilc lcci, npatya - lalling down, babnuva - slc was, nara - gladncss, asru - icais, vIocana - cycs, saci - Sac Dcv. Having heard fhose supernafuraI words, Sr Hari refurned fo His home, where His kinsfoIk af once surrounded Him. He feII and bowed af fhe feef of His mofher, and Sac Mafa's eyes became fiIIed wifh fears of joy. ghc vasan prcma-vbhnna-dharya / rudaty aIa raut muhur muhuh svanah sa vcpathur gadgadaya gra Iapaty / aIa harc hna harc muda hvact 12 gnc - in His lomc, vasan - dwclling, prcma - lovc, vbnnna - slalcn, naryam - giaviiy, ruat - Hc ciics, aIam - Hc wcpi, raut - Hc ilundcicd, munu munun - icpcaicdly, svanan - wiil sounds, sa-vcpatnun - wiil iicmbling, gagaaya - wiil clolcd voicc, gra - wiil woids, Iapat aIam - Hc muimuicd, mua - joyously, hvact - somciimcs. WhiIe dweIIing in His home, His gravify was somefimes broken by His senfimenfs of Iove for Sr Krsna. Af fimes He wouId weep, af ofher fimes He wouId repeafedIy make fhundering sounds. Af fimes His body frembIed and af ofher fimes He wouId joyousIy uffer wifh faIfering voice, "Hare Krsna, Hare..." srvasad-vpra-ganah hvacn nava / gayaty aIa ntyat bhava-purnah nanavataranuht vtanvan / rcmc n-Iohan anushayas ca 13 srivasa-a-vpra-ganan - wiil ilc gioup ol lcaincd bialmanas lcadcd by Sivasa Paniia, hvact - somciimcs, navam - novcl, gayat aIam - Hc sang, ntyat - danccd, bnava-purnan - lull ol ccsiasy, nana - many, avatara - dcsccni ol ilc Loid, anuhtm - imiiaiion, vtanvan - cxlibii, rcmc - Hc cnjoycd, n-Iohan - luman sociciy, anushayan - icacling, ca - and. Somefimes accompanied by Srvasa and ofher spirifuaIIy enIivened persons, He sang and danced in noveI ways, aIways fiIIed wifh ecsfasy. He deIighfed in feaching human sociefy by dispIaying as if in imifafion, fhe pasfimes of many ofher avafaras of fhe Lord. nyasa ca cahrc har-pada-padmc / sarva hrya nyas-varo babhuva tato 'gamat hctra-varc mahatmabhr / vto muhunda-pramuhhar har- pryah 1+ nyasam - ilc icnounccd oidci, ca - and, cahrc - iool, nar-paa-pamc - ai ilc loius lcci ol Si Haii, sarvam - all, hryam - aciiviiics, nyas-varan - bcsi ol icnuncianis, babnuva - was, tatan - ilcn, agamat - Hc wcni, hctra-varc - io ilc bcsi ol lands, Jagannaila Pui, mana-atmabnn - wiil gicai souls, vtan - suiioundcd, muhuna-pramuhnan - lcadcd by Mulunda, nar-pryan - by ilosc dcai io Si Haii. Gauranga renounced aII worIdIy acfivifies for fhe Iofus feef of Sr Hari. Thus He became fhe fopmosf of aII sannyass. Then surrounded by greaf souIs headed by Mukunda aII of whom feIf Iove for Sr Hari, He wenf fo Sr Ksefra. dadarsa dcva puruottamcsvara / cra crananda-suhhat-sat-suhham Iabdhvagamad raghava-dcva-nrmta / sctu path prajna-janah sa sadhubhh 15 aarsa - Hc saw, purua - pcison, uttama - abovc ilc dailncss, isvaram - ilc Supicmc Pcisonaliiy ol Godlcad, cram - loi a long iimc, cra-anana-suhna - piolongcd ccsiaiic lappincss, at-sat-suhnam - iiansccndcnial puic joy, Iabnva - goi, agamat - wcni, ragnava-cva-nrmtam - madc by ilc Loid ol ilc Raglus, Si Rama, sctum - biidgc, patn - on ilc way, prajna-janan - wiil sagcs, san - Hc, sanubnn - wiil sainis. There for a Iong fime, aIoof from fhe ignorance of fhe maferiaI worId, He gazed upon fhaf UIfimafe Person, Lord ]agannafha. Affer He had repeafedIy reIished pure bIiss in unIimifed ecsfasy for a Iong fime, accompanied by sainfIy devofees He deparfed on fhe pafh for Sefu-bandha, fhe bridge buiIf by fhe Lord of fhe Raghu dynasfy. tatra sthtan sapta tamaIa-vhan / aIngya cahrc muhur cva rodanam tatah samagatya dadarsa hurmc / sa hurma-rupa jagad-svara prabhuh 16 tatra - ilcic, stntan - sianding, sapta - scvcn, tamaIa-vhan - iamala iiccs, aIngya - laving cmbiaccd, cahrc - did, munun - icpcaicdly, cva - indccd, roanam - ciying, tatan - ilcn, samagatya - laving comc, aarsa - Hc saw, hurmc - ai Kuima Ksciia, san - Hc, hurma-rupam - ilc loim ol Loid Toiioisc, jagat-isvaram - ilc Loid ol ilc univcisc, prabnun - ilc masici. There affer embracing seven famaIa frees, He wepf much. Then Prabhu wenf fo fhe hoIy pIace known as Kurma Ksefra and saw fhe Lord of fhe universe in His franscendenfaI form of a forfoise. tatragamac chr-puruottamahhyc / hctrc jagannatha-muhha dadarsa hyad dna tatra nvasam acyuto / vdhaya yato mathura madhu-dvah 17 tatra - ilcic, agamat - Hc camc, sri-puruottama-ahnyc - namcd Si Puiusoiiama, hctrc - licld ol aciiviiics, jagannatna-muhnam - ilc lacc ol Loid Jagannaila, aarsa - Hc saw, hyat - low many' (ilcioiical), nam - days, tatra - ilcic, nvasam - icsidcncc, acyutan - ilc inlalliblc, vnaya - laving picpaicd, yatan - going, matnuram - io Mailuia, manu-van - ol ilc cncmy ol Madlu. He fhen refurned fo ]agannafha Pur, which is known as Purusoffama Ksefra or fhe fieId of acfivifies for fhe Supreme MaIe. For many days Acyufa resided fhere. Then having prepared HimseIf, fhe enemy of Madhu deparfed for Mafhura. padabja-chnah samaIanhta sthaI / ruroda saprapya Iuthan htau bhsam hyad dna tatra sthto jagad-guruh / prcmamtasvadana-matra utsuhah 18 paa-abja-cnnan - by ilc mails ol His loius lcci, samaIanhtam - oinamcnicd, stnaIim - spoi, ruroa - Hc wcpi, samprapya - laving obiaincd, Iutnan - iolling, htau - on ilc caiil, bnsam - vciy mucl, wiiloui lcsiiaiion, hyat - low many', nam - days, tatra - ilcic, stntan - siaying, jagat-gurun - spiiiiual masici ol ilc univcisc, prcma-amta - ncciai ol lovc ol God, asvaana - iclisling, matra - only, utsuhan - cagci. Upon reaching fhaf spof ornamenfed by fhe marks of Sr Krsna's Iofus feef, fhe jagad-guru wepf profuseIy, and wifhouf hesifafion roIIed upon fhe earfh in exuIfafion. How many days did Mahaprabhu sfay fhere soIeIy eager fo reIish Krsna-prema-rasa: t sa madhu-pur prabhur vtanvan / parama-suhha sahasa jagama harat punar anupadam cva sadhu-sangat / parama-pada puruottama- pradvyam 19 t - ilus, san - Hc, manu-purim - ilc abodc ol loncy, prabnun - ilc masici, vtanvan - display, parama-suhnam - iiansccndcnial lappincss, sanasa - suddcnly, jagama - Hc wcni, narat - oui ol joy, punan - again, anupaam - sicp by sicp, cva - suicly, sanu-sangat - bccausc ol associaiion wiil dcvoiccs, parama-paam - liglcsi abodc, puruottama-praivyam - plcasuic spoiis ol Loid Jagannaila. Thus did Prabhu joyousIy dispIay franscendenfaI happiness fhroughouf fhe Iand of Madhu-pur, which is fiIIed wifh fhe honey of Sr Krsna's pasfimes. Then suddenIy He Ieff, and refurned sfep by sfep fo fhe supreme abode of Sr Purusoffama's pIeasure sporfs, jusf fo reciprocafe Ioving reIafionships wifh His devofees. srutva sa trthasya vdh-hrya harcr / Iabhct gaya-trtha-phaIa mahattamam dcvavasanc vmaIa gat narah / sraddhanvto gacchat purna-IaIasah 20 srutva - lcaiing, san - Hc, tirtnasya - ol ilc loly bailing placc, vn-hryam - ilc piaciiccs picsciibcd in ilc sasiias, narcn - ol Si Haii, Iabnct - can obiain, gaya- tirtna-pnaIam - ilc bcnclii ol sciving Gaya, ilc loly placc, manattamam - bcsi, cva-avasanc - in ilc Loid's abodc, vmaIam - licc ol incbiiciy, gatm - dcsiinaiion, naran - ilc man, srana-anvtan - wiil laiil, gaccnat - gocs, purna-IaIasan - aidcni longing. A man who hears wifh fuII faifh and ardenf Ionging of Sr Hari's pracfice of scripfuraI injuncfions concerning hoIy pIaces can achieve whafever exceIIenf benefif is conferred by service fo Gaya, and fhen he fraveIs on fo fhe abode of fhe Lord, fhe pure desfinafion. Tlus cnds ilc Sixiccnil Saiga cniiilcd "Gauia Rciuins Homc liom Gaya," in ilc Iiisi Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
SECOND PRAKRAMA
Firsf Sarga blava-pialasa Gauianga Rcvcals His Lcsiaiic Moods tatah provaca tac chrutva / sr-damodara-pandtah navadvpc hm aharoI / IIa IIa-ndhh prabhu 1 tatan - ilcn, provaca - said, tat - ilai, srutva - lcaid, sri-amoara-pantan - ilc iiansccndcnial sclolai, nava-vipc - in ilc iown ol ninc islands, hm - wlai', aharot - did, IiIam - pasiimcs, IiIa-nnn - jcwcl-occan ol pasiimcs, prabnu - Masici. Affer Damodara Panifa had heard from Murari Gupfa of Sr Gaura Hari's refurn from Gaya, he inquired from him, "Dear sir, whaf furfher pIeasure-pasfimes did our Masfer, who resembIes a jeweI-fiIIed ocean of divine pasfimes, perform whiIe residing in Navadvpa: vstarcna vadasvadya / sarvva-srut-rasayanam tato 'sau vahtum arcbhc / murarr harsayan dvjam 2 vstarcna - in dciail, vaasva - plcasc spcal, aya - ioday, sarva-srut-rasa-ayanam - ilc abodc ol all mcllows loi ilc cai, tatan - ilcn, asau - lc, vahtum - io spcal, arcbnc - bcgan, murar - Muiaii Gupia, narsayan - causing plcasuic, vjam - ilc bialmana. "Speak fo me in greaf depfh abouf Him, who is fhe eIixirean abode of aII rasa for my ears." So Murari began fo speak furfher, fhereby greafIy enIivening fhaf brahmana: sruyata mahad ascaryya / hatha sanhscpato mama natva vahsyam dcvcsa-catanya-caranambujam 3 sruyatam - plcasc lcai, manat - gicai, ascaryam - wondci, hatnam - ialc, sanhscpata - in biicl, mama - my, natva - laving ollcicd obcisanccs, vahsyam - I slall spcal, cva-isa - Loid ol divinc bcings, catanya-carana-ambujam - ilc loius lcci ol Si Caiianya. "O hear fhis greaf faIe of wonder as I narrafe if in brief. Affer bowing Iow fo fhe Iofus feef of Sr Caifanya, Masfer of fhe gods, I shaII firsf speak of fhose feef." catanya-candra tava pada-nahhcndu-hantr / chadascndrya-gana saha-jva-hosam antar-bahs ca parpuraya tasya ntya / pusnatu nandayatu mc saranagatasya + catanya-canra - O moon ol Si Caiianya, tava - Youi, paa-nahna - iocnails, nu - moons, hant - ilc illuminaiion, cha-asa - clcvcn, nrya-gana - wiil ilc gioup ol scnscs, sana - wiil, jiva-hosam - ilc cncascmcni ol ilc soul, anta - wiilin, ban - wiiloui, ca - and, parpuraya - lci ii lill, tasya - ol Him, ntyam - always, pusnatu - may Hc nuiiuic, nanayatu - may Hc givc plcasuic, mc - io mc, sarana-agatasya - wlo lavc ialcn slclici. O Caifanya Candra, may fhe radiance from fhe moonIike naiIs of Your Iofus feef compIefeIy pervade from wifhin and wifhouf fhe body and eIeven senses encasing fhis spirif-souI who has faken sheIfer of You, and may You fhus perpefuaIIy nurfure and engIadden me. catanya-candra tava pada-saroja-yugma / drstvap yc tvay vbho na parcsa-buddhm hurvvant moha-vasa-ga rasa-bhava-hnas / tc mohta vtata-vabhava- mayaya tc 5 catanya-canra - O moon ol Si Caiianya, tava - Youi, paa - lcci, sara-ja - loius (pond-boin), yugmam - paii, rstva - laving sccn, ap - alilougl, yc - wlo, tvay - unio You, vbno - O all-pcivasivc onc, na - noi, para-isa - Supicmc Loid, bunm - iniclligcncc, hurvant - ilcy do, mona-vasa-ga - ovciwlclmcd by ilc dclusion, rasa - iclaiionslip wiil Kisna, bnava-nina - bcicli ol ilc ccsiasy, tc - ilcy, monta - bcwildcicd, vtata - spicad, vabnava - magniliccni, mayaya - by ilc illusoiy cncigy, tc - Youi. O aII-pervasive moon of Sr Caifanya, fhose who are overwheImed by fhe foIIy of ignorance, who are bereff of fhe ecsfasy of a reIafionship wifh You, and who are bewiIdered by fhe grandeur of Your iIIusory energy, are unabIe fo accepf You as fhe Supreme Lord, even fhough fhey may see Your feef, soff as fhe Iofus fIower. catanya-candra na h tc vbudha vdant / padaravnda-yugaIa huta cva canyc ycsa muhunda dayasc harunardra-murttc / tc tva bhajant pranamant vdant ntyam 6 catanya-canra - O moon ol Si Caiianya, na - noi, n - indccd, tc - ilcy, vbuna - gods, vant - ilcy lnow, paa-aravna-yugaIam - ilc paii ol loius lcci, huta - wlai ol', cva - indccd, ca - and, anyc - oilcis, ycsam - ol wlom, muhuna - wlosc lacc is biigli lilc ilc lunda llowci, ayasc - You givc mcicy, haruna-arra-murtc - O loim ol mclicd mcicy, tc - ilcy, tvam - You, bnajant - ilcy woislip, pranamant - ilcy bow down, vant - ilcy lnow, ntyam - always. O moon of Sr Caifanya, since even fhe gods are cerfainIy incapabIe of comprehending fhe franscendenfaI vaIue of Your Iofus feef, fhen whaf fo speak of ofhers: O Lord Mukunda, whose face shines brighfIy Iike fhe kunda fIower, Your hearf is meIfing wifh mercy. Those fo whom You show fhaf mercy can adore You, offer obeisances unfo You and know You aIways. natva vadam tava pada-sahasra-patram / ajna vbho bhavatu tc mama tatra saht bhuyad yatha tava hathamrta-sara-purna / van varcnya nr-harc harunamrtabdhc 7 natva - laving bowcd down, vaam - I addicss, tava - Youi, paa-sanasra-patram - lcci lilc a ilousand-pciallcd loius, ajna - oidci, vbno - O all-pcivasivc Loid, bnavatu - lci ii bc, tc - unio You, mama - my, tatra - ilcic, saht - poicncy, bnuyat - may ii bc, yatna - as, tava - Youi, hatna-amrta - ncciai ol ilc naiiaiions, sara - csscncc, purna - lull, vani - woids, varcnya - dcsiiablc, nr-narc - O Loid Haii in Youi luman-lilc loim, haruna - mcicy, amrta-abnc - O occan ol ncciai. Bowing down fo Your feef, which are sifuafed on a fhousand-pefaIIed Iofus, I pray, O aII-pervasive Lord, may Your order endow my words wifh pofency fo disfiII fuIIy fhe essenfiaI necfar of Your pasfimes. O my hearf's desire! O Sr Hari in Your human-Iike form! O ocean of undying compassion! agatya sva-grhc hrsno / har prcmasru-Iocana sva-grhc pathayan ntya / brahmanan haruna-ndh 8 agatya - coming, sva-grnc - in His lomc, hrsna - all-aiiiaciivc, nar - ilc icmovci ol inauspiciousncss, prcma-asru - icais ol lovc, Iocana - cycs, sva-grnc - in His lomc, patnayan - icacling, ntyam - cvciy day, branmanan - mcn wlo lnow spiiii, haruna-nn - ilc jcwcl ol mcicy. Sr Krsna Hari, His eyes brimming wifh fears of Iove, fhen enfered His home. And fhaf ocean of compassion gave Iessons daiIy fo brahmanas in fhaf home. chada sva-grhc supta / rudanta sva-suta sac provaca vsmta sadhv / hm da tva vrods 9 clada - oncc; sva-gilc - in His lomc; supiam - slccping; iudaniam - wccping; sva- suiam - lci son; sac - Sac Maia; piovaca - slc said; vismiia - mysiilicd; sadlv - ilc sainily lady; lim - wlai'; idam - ilis; ivam - You; viiodisi - You aic ciying. One day fhe sainfIy Sac Dev saw fhaf as her son sIepf in His room fears were faIIing from His eyes. Mysfified, she inquired, "Nimai, why are You weeping:" novaca hnct tac chrutva / matara prcma-vhvaIa srmad-vsvambharo nathas / tadasau cnttabhavat 10 na - noi, uvaca - Hc said, hnct - anyiling, tat - ilai, srutva - laving lcaid, mataram - io His moilci, prcma-vnvaIa - immciscd in lovc, srimat-vsvambnara - ilc gloiious mainiainci ol ilc univcisc, natna - Loid, taa - ilcn, asau - slc, cntta - ilouglilul, abnavat - slc bccamc. Visvambhara heard her quesfion, buf being immersed in fhoughfs of Krsna-prema, He said nofhing. Then Sac Dev became very fhoughffuI. harcr anugrahat haIc / jnatva sa prcma-Iahsanam bhaht yayacc govndc / ta sac vnayanvta 11 narc - ol Haii, anugranat - by ilc mcicy, haIc - ai ilai iimc, jnatva - laving undcisiood, sa - slc, prcma-Iahsanam - ilc signs ol lovc ol God, bnahtm - dcvoiion, yayacc - slc bcggcd, govnc - unio Govinda, tam - ilai, saci - Sac Dcv, vnaya-anvta - lillcd wiil mcclncss. Af fhaf fime she couId undersfand by Hari's mercy fhaf fhe sympfoms she observed in Visvambhara were sympfoms of prema, and very meekIy Sac begged Him fo award her aIso wifh devofion for Sr Govinda: yatra tatra dhana prapya / mahya tad dattavan bhavan prcmahhya h dhana Iabdha / gayaya dcva-durIIabham 12 yatra tatra - wlcncvci, nanam - wcalil, prapya - obiaining, manyam - io mc, tat - ilai, attavan - givcn, bnavan - Youi giacc, prcma-ahnyam - lnown as picma, hm - low', nanam - wcalil, Iabnam - obiaincd, gayayam - in Gaya, cva-urIabnam - iaicly obiaincd by ilc gods. "Whenever in fhe pasf Your Grace received any weaIfh, You wouId aIways give if fo me. In Gaya You have acquired a weaIfh known as Krsna prema, which is difficuIf fo obfain even by fhe devas. tan ma prayaccha tatadya / yady ast haruna may yatha hrsna-rasambhodhau / vharam nrantaram 13 tat - ilai, mam - io mc, prayaccna - bcsiow, tata - dcai boy, aya - ioday, ya - il, ast - ilcic is, haruna - mcicy, may - on mc, yatna - so, hrsna-rasa-ambnonau - in ilc occan ol mcllows ol Kisna, vnaram - I ialc plcasuic, nrantaram - ccasclcssly. "Dear son, if You feeI any compassion for me, foday pIease give me fhaf prema. For fhus I may incessanfIy deIighf in fhe ocean of reIishabIe reIafionships wifh Krsna." t tasya vaca srutva / matu snchad uvaca tam vasnavanugrahan matas / tava tat sambhavsyat 1+ t - ilus, tasya - lci, vaca - woids, srutva - lcaiing, matu - ol His moilci, sncnat - oui ol allcciion, uvaca - Hc said, tam - io lci, vasnava - ol ilc dcvoiccs ol Visnu, anugranat - by ilc mcicy, mata - O moilci, tava - loi you, tat - ilai, sambnavsyat - ii will bc. Hearing His mofher's words, Gauranga addressed her affecfionafeIy, "Dear mofher, by fhe mercy of fhe vaisnavas, fhis your desire for prema wiII sureIy be safisfied." tac chrutva harsta sadhv / bhaht-yuhta babhuva sa srmac-catanya-dcvo 'p / brahmanan praha sadaram 15 tat - ilai, srutva - lcaiing, narsta - joyous, sanvi - ilc sainily lady, bnaht-yuhta - imbucd wiil dcvoiion, babnuva - slc bccamc, sa - slc, srimat-catanya-cva, ap - indccd, branmanan - lnowcis ol lialman, prana - Hc said, sa-aaram - wiil icspcci. Hearing fhese words of her son, fhaf sainfIy Iady became jubiIanf and fixed in devofion. Sr Caifanya-deva respecffuIIy addressed fhe brahmanas as foIIows: matra mc prarthta prcma / harau tac cavadhyatam asmn yaya sa Iabhatc / har-bhaht su-durIIabham 16 matra - by moilci, mc - My, prartnta - piaycd loi, prcma - lovc, narau - loi Haii, tat - ilai, ca - and, avaniyatam - lci Youi aiicniion bc lixcd, asmn - on ilis, yaya - wlcicby, sa - slc, Iabnatc - obiains, nar-bnahtm - dcvoiion io Haii, su-urIabnam - vciy iaicly obiaincd. "My mofher earnesfIy yearns fo obfain Iove for Sr Hari. KindIy fix your hearfs on her prayer so fhaf she may receive fhaf mosf rare Hari-bhakfi." tac chrutvocus ca tc sarvvc / bhavsyat tavodta bhahts tasya jagannathc / prcmahhya mun-durIIabha 17 tat - ilai, srutva - lcaiing, ucu - ilcy said, ca - and, tc - ilcy, sarvc - all, bnavsyat - ii will bc, tava - Youi, uta - as spolcn, bnaht - dcvoiion, tasya - lci, jagannatnc - unio Jagannaila, prcma-ahnya - lnown as picma, mun-urIabna - dilliculi io aclicvc loi sagcs. Hearing fhis, fhey aII repIied, "Thaf Ioving devofion for fhe Lord of fhe universe of which You have spoken shaII cerfainIy be hers, fhough if is obfained wifh difficuIfy even by greaf sages." tac chrutva sr-sac-dcv / sahsad-bhaht-sva-rupn Iabdha harau drdha bhaht / prcma-purna babhuva ha 18 tat - ilai, srutva - lcaiing, sri-saci-cvi - Sac Maia, sahsat - in pcison, bnaht-sva- rupni - ilc oiiginal loim ol dcvoiion, Iabna - obiaincd, narau - io Haii, rnam - liim, bnahtm - dcvoiion, prcma-purna - lillcd wiil lovc, babnuva - slc bccamc, na - assuicdly. When Sr Sac Dev heard fhis, aIfhough she is herseIf personified bhakfi, she obfained ever-increasing unfIinching devofion fo Sr Hari, whereupon her Iove for Him overfIowed. tato rodt sa hvap / nana-dhara-parpIuta nasc ca sIcsma-dharabhya / vpIutc sambabhuvatu 19 tata - ilcn, rot - wcpi, sa - Hc, hvap - ai iimcs, nana-nara-parpIuta - immciscd by many cuiicnis, nasc - in ilc nosc, ca - and, sIcsma-narabnyam - wiil cuiicnis ol pllcgm, vpIutc - inundaicd, sambabnuvatu - camc loiil. Affer fhaf, af fimes Sr Gaura Hari wepf and fhus became covered by many sfreams of fears, and from His nosfriIs came forfh fwo currenfs of phIegm. vIuthan bhutaIc dcva / suhIambara-dvjasramc nrantara sIcsma-dharam / ahrsyahrsya durata 20 suhIambara-brahmacar / hspaty ansam cva h gauracandro rascnap / parpurna sada suc 21 vIutnan - iolling aboui, bnu-taIc - on ilc caiil, cva - ilc Divinc Pcison, suhIambara-vja - ol ilc bialmana, asramc - ai ilc lcimiiagc, nrantaram - ccasclcssly, sIcsma-naram - ilc cuiicni ol pllcgm, ahrsya ahrsya - icpcaicdly ialing away, urata - ai a disiani placc, suhIambara-branmacari, hspat - iliows away, ansam - coniinually, cva - indccd, n - cciiainly, gaura-canra - ilc Goldcn Moon, rascna - by ilc mcllow, ap - lowcvci, parpurna - lully complcic, saa - always, suc - puic. One day fhe Lord roIIed on fhe earfh af fhe asrama of SukIambara Brahmacar, incessanfIy yieIding currenfs of phIegm. SukIambara confinuaIIy fook away fhaf phIegm and disposed of if af a disfanf pIace. However, Gaura Candra, aIways fuII in rasa remained pure. rodt sa dna prapya / prabudhya sa rajan-muhhc dvaso 'yam t praha / jana ucur ya hsapa 22 rot - Hc wccps, sa - Hc, nam - day, prapya - aiiiving, prabunya - awalcning, sa - Hc, rajani-muhnc - ai dusl, vasa - day, ayam - ilis, t - ilus, prana - Hc said, jana - ilc pcoplc, ucu - ilcy said, yam - ilis, hsapa - nigli. Throughouf fhe day He wouId weep fiI dusk; fhen He finaIIy became conscious of fhe oufside worId and wouId inquire, "Is if day:" "If is nighf, fhe peopIe repIied,." cva rajanya prcmardra / sarvva ratr prarodt praharaha dva yatc / tato 'sau bubudhc har 23 cvam - ilus, rajanyam - ai nigli, prcma-arra - lcaii icndci wiil lovc, sarvam - all, ratrm - nigli, prarot - Hc wccps, pranara-cham - onc mcasuicmcni ol ilicc louis, va - by day, yatc - Hc sci oui, tata - ilcn, asau - Hc, bubunc - bccamc conscious, nar - ilc icmovci ol cvil. So wifh a hearf made fender by prema, fhe Lord wepf fhroughouf fhe nighf. Affer fhe day had advanced fhree hours, Hari awoke fo exfernaI consciousness. tata praha hyad ratrr / varttatc praha ta jana dvaso 'ya at-prcmna / na janat dna hsapam 2+ tata - ilcn, prana - Hc said, hyat - low mucl', ratr - nigli, vartatc - is ii, prana - lc said, tam - Him, jana - a man, vasa - day, ayam - ilis, at-prcmna - by gicai lovc, na - noi, janat - Hc lncw, nam - day, hsapam - nigli. Then He asked, "Whaf fime of fhe nighf is if:" A someone repIied, "If is now day." Ouf of His greaf Iove for Krsna, Gaura Sundara became unaware of whefher if was day or nighf. hvacc chrutva harcr nama / gta va vhvaIa hstau patat srut-matrcna / danavat hampatc hvact 25 hvact - somciimcs, srutva - lcaiing, narc nama - ilc mala-maniia in mcdiiaiion, gitam - song, va - oi, vnvaIa - complcicly unawaic ol cxicinal plcnomcna duc io lovc ol Kisna, hstau - on ilc caiil, patat - Hc lalls, srut-matrcna - simply by lcaiing, ana-vat - lilc a iod, hampatc - iicmblcs, hvact - somciimcs. Somefimes mereIy by hearing fhe maha-manfra chanfed in medifafion or in song, He became immersed in Krsna consciousness. He wouId faII Iike a rod fo fhe earfh, and af fimes His enfire body wouId frembIe. hvacd gayat govnda / hrsna hrsnct sadaram sanna-hantha hvact hampa-romancta-tanur bhrsam 26 hvact - somciimcs, gayat - Hc sings, govna - O awaidci ol joy io ilc cows, hrsna hrsna, t - ilus, sa-aaram - wiil icspcci, sanna-hantna - clolcd ilioai, hvact - somciimcs, hampa - iicmbling, roma-ancta - laiis biisiling, tanu - body, bnrsam - inicnscly. Somefimes wifh greaf reverence and faIfering voice He wouId sing, "O Govinda! Krsna! Krsna!" Somefimes His body wouId quiver vioIenfIy and aII His hairs wouId brisfIe profuseIy. bhutva vhvaIatam ct / hadact pratbudhyatc snatva hadact puja sa / harot jagat-pat 27 bnutva - bccoming, vnvaIatam - cniianccd, ct - Hc gocs, haact - somciimcs, pratbunyatc - Hc awolc, snatva - laving bailcd, haact - somciimcs, pujam - woislip, sa - Hc, harot - pciloims, jagati-pat - Masici ol all living cniiiics. Affer being fhus enfranced, He wouId somefimes awake fo fhe exfernaI worId. Then fhe Lord of aII worIds wouId bafhe and offer worship fo His famiIy Deify. nvcdyannam bhagavatc / tato bhunhtc tad-annaham vpran hvact pathayat / ratrau gayat nrtyat 28 nvcya - ollciing, annam - loods, bnagavatc - io ilc all-opulcni Loid, tata - ilcn, bnunhtc - Hc cais, tat-annaham - ilc Loid's lood, vpran - lcaincd bialmanas, hvact - somciimcs, patnayat - Hc icaclcs, ratrau - ai nigli, gayat - Hc sings, nrtyat - Hc danccs. Having offered foodsfuffs fo fhe Lord, He wouId fhen eaf fhe remnanfs as prasadam. Then for some fime He wouId feach fhe brahmanas, and af nighf He wouId sing and dance. cva bahu-vdhahara / harc prcma samadarat 29 cvam - ilus, banu-vna - in many ways, aharam - appcaiancc, narc prcma - lovc loi Haii, samaarat - by gicai dcvoiion. Thus in manifoId ways, Gauranga dispIayed fhe gIory of Iove for Sr Hari by greaf devofion. hurvan Ioha-gurur Ioha-shsa cahrc sa ntyasa sa cva bhagavan hrsno / Iohanugraha-hamyaya 30 hurvan - maling, Ioha-guru - icaclci ol ilc pcoplc, Ioha-shsam - lcssons loi ilc pcoplc, cahrc - madc, sa - Hc, ntyasa - consianily, sa - Hc, cva - suicly, bnagavan - ilc all-opulcni Loid, hrsna - wlo cnds ilc cyclc ol biiil and dcail, Ioha-anugrana - mcicy loi ilc pcoplc, hamyaya - bccausc ol dcsiiing. Through aII His acfivifies, fhe aII-opuIenf Lord Gaura-Krsna, fhe guru of humanify, aIways insfrucfed fhem, seeking fo show fhem mercy. Tlus cnds ilc Iiisi Saiga cniiilcd "Gauianga Rcvcals His Lcsiaiic Moods," in ilc Sccond Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
Second Sarga vaiala-avcsa Tlc Loid Acccpis ilc Lcsiaiic Mood ol Vaiala Avaiaia srvasa-panta sarddha / tad-bhratrbhr aIanhrta gacchan path harr vas-nada-sravana-vhvaIa 1 srivasa-panta sarnam - wiil ilc sclolais lcadcd by Sivasa, tat-bnratrbn - wiil lis bioilcis, aIanhrta - dccoiaicd, gaccnan - walling, patn - on ilc pail, nar - ilc icmovci ol sin, vasi-naa - ilc sound ol ilc lluic, sravana - lcaiing, vnvaIa - ovciwlclmcd. Once whiIe Sr Gaura Hari was waIking on a pafh in fhe company of Srvasa Panifa and his brofhers, who appeared Iike ornamenfs of fhe Lord, He heard fhe sound of a fIufe, and fhinking of Govinda, He became enfranced. papata danavat bhumau / mohto 'bhut hsana puna raut nana-vdha dcvas / tv acrcna vbudhyatc 2 papata - Hc lcll, anavat - lilc a iod, bnumau - on ilc caiil, monta - bcwildcicd, abnut - Hc was, hsanam - a momcni, puna - again, raut - Hc ciicd, nana-vna - in many ways, cva - ilc Loid, tu - bui, acrcna - bcloic long, vbunyatc - Hc awolc. Enrapfured fhe Lord swooned, faIIing Iike a sfick fo fhe ground. Affer a shorf fime He awoke and cried ouf for Krsna, addressing Him by many names. asryunjan dvjagrcsu / prahasan rucranana sstar upcto mumudc / hadacI Iauhh hryam 3 harot hamaIadhyahso / dcha-yatra-prasddhayc navadvpa-vIasa ca / darsayan jagat-pat + asiryunjan - ollciing blcssings, vja-agrcsu - io ilc clicls ol ilc bialmanas, pranasan - laugling, rucra-anana - lusiious lacc, ssta - wiil ilc gcnilcmcn, upcta - in company, mumuc - Hc cnjoycd, haact - somciimcs, Iauhhim - oidinaiy, hryam - aciiviiics, harot - Hc malcs, hamaIa-anyahsa - masici ol ilc goddcss ol loiiunc, cna-yatra - bodily mainicnancc, prasnayc - (on ilc plca) ol cxccuiing, navavipa-vIasam - pasiimcs in ilc iown ol ninc islands, ca - and, arsayan - slowing, jagati-pat - Loid ol ilc univcisc. Affer offering bIessings fo fhe chiefs among fhe brahmanas, Lord Gaura wifh His Iusfrous face Iaughed, enjoying fhe company of fhe genfIemen. As fhe Lord of fhe universe and husband of Laksm occasionaIIy acfed on fhe pIea of fhe fuIfiIImenf of His bodiIy affairs, He dispIayed His pasfimes in Navadvpa. srvasa-panta sarddha / sr-ramcna mahatmana tayo puryya muhundcna / vadycnanycna sa prabhu 5 nanartta ca jagau hrsna-gtam har-parayana ratrau ratrau dva prcmna / puIahancta-vgraha 6 srivasa-panta sarnam - wiil Sivasa Paniia, sr-ramcna - wiil Si Rama, mana- atmana - wiil ilc gicai soul, tayo - amongsi ilosc iwo, puryam - in ilc lousc, muhuncna - wiil Mulunda, vaycna - wiil ilc plysician, anycna - wiil anoilci, sa - Hc, prabnu - ilc Masici, nanarta - danccd, ca - and, jagau - Hc sang, hrsna- gitam - songs ol Kisna, nar-parayana - wiil ilcy wlo wcic dcdicaicd io Haii, ratrau ratrau - duiing nigli alici nigli, va - by day, prcmna - wiil lovc, puIaha- ancta-vgrana - laiis biisiling in iapiuic. In fhe house of Srvasa Panifa nighf affer nighf and aIso af fimes fhroughouf fhe day, hairs fhe Masfer fhriIIing wifh rapfure wouId confinousIy dance and IovingIy sing songs of Krsna fogefher wifh Srvasa, fhe greaf souI Srrama, and anofher physician named Mukunda, aII of whom were excIusiveIy devofed fo Sr Hari. chada nja-gchc sa / vasan prcmat-vhvaIa vasam hutra tstham / hatha mc syan matr harau 7 chaa - oncc, nja-gcnc - in His dwclling, sa - Hc, vasan - icsiding, prcma-at- vnvaIa - wlolly immciscd in lovc, vasam - I icsidc, hutra - wlcic', tstnam - I siay, hatnam - low', mc - My, syat - ii may bc, mat - aiicniion, narau - on Haii. Once whiIe He was sojourning af home, Sac-sufa became overwheImed by Iove for Krsna and excIaimed, "Oh! Where shaII I dweII and where shaII I sfay, fhaf I may fix my mind upon Hari:" t vhvaIta dcvo / namna ta praha sadaram harcr asam avch tva / atmana prthv-taIc 8 t - ilus, vnvaItam - cniianccd, cva - ilc Loid, namna - by namc, tam - Him, prana - said, sa-aaram - wiil icspcci, narc - ol Haii, asam - plcnaiy poiiion, avcn - You musi lnow, tvam - You, atmanam - scll, prtnvi-taIc - on ilc caiil-planci. WhiIe He was fhus perpIexed, a ceIesfiaI being respecffuIIy addressed Him by name, saying, "He Bhagavan! You shouId know fhaf You are YourseIf fhe personaI expansion of Sr Hari on earfh. avatrno 's bhagavan / Iohana prcma-sddhayc hhcda ma huru yajno 'ya / hrtanahhya hstau haIau 9 tvat-prasadat susampanno / bhavsyat na sasaya cva srutva gra dcvya / harsa-yuhto babhuva sa 10 avatirna - dcsccndcd, as - You aic, bnagavan - O Loid, Iohanam - ol ilc pcoplc, prcma-snayc - loi ilc pcilcciion ol lovc, hncam - dcspondcncy, ma - noi, huru - do, yajna - saciilicc, ayam - ilis, hirtana-ahnya - lamcd as liiana, hstau - on ilc caiil, haIau - in ilc agc ol quaiicl, tvat-prasaat - by Youi mcicy, su-sampanna - supicmcly succcsslul, bnavsyat - ii will bc, na sasaya - no doubi, cvam srutva - ilus lcaiing, gram - ilc woids, cvya - ol ilc goddcss, narsa-yuhta - lillcd by joy, babnuva - bccamc, sa - Hc. "You have descended fo bring peopIe fhe highesf perfecfion of Iife which is Krsna- prema. Do nof be despondenf. This sacrifice of fhe chanfing of Krsna's names on fhe earfh in fhis age of KaIi wiII be supremeIy successfuI by Your mercy. Of fhis fhere is no doubf." Upon hearing fhese words of fhe goddess, fhe Lord became fiIIed wifh joy. hadacd dava-yogcna / harr dnanuhampaya yayau vadya-murarc sa / vatya prcmardra-Iocana 11 haact - oncc, ava-yogcna - by Divinc aiiangcmcni, nar - ilc dispcllci ol cvil, ina-anuhampaya - by compassion loi ilc lowly, yayau - Hc wcni, vaya-murarc - ol ilc plysician Muiaii, sa - Hc, vatyam - in ilc gaidcn, prcma-arra - gcnilc wiil lovc, Iocana - cycs. Once by His divine arrangemenf, Sr Hari, whose eyes are fender wifh Iove, due fo compassion for IowIy-minded persons, came fo fhe house of fhe physician Murari. dcvata-grha-madhyc sampravsyopavsad vbhu apIuta prcma-dharabhr / nrjharar va parvata 12 cvata-grna-manyc - in ilc icmplc, sampravsya - cniciing, upavsat - Hc sai down, vbnu - ilc scll-coniiollcd, apIuta - lloodcd, prcma-narabn - by cuiicnis ol lovc, nrjnara - by waicilalls, va - lilc, parvata - a mouniain. The sense-confroIIed Lord enfered fhe Deify's fempIe-room and saf down, becoming fIooded by currenfs of Iove fhaf appeared Iike waferfaIIs gushing down a mounfainside. aho ma danta-yugmcna / tudaty csa maha-baIa varaha parvvatahara / ty uhtvapasaran hramat 13 ano - Ol!, mam - mc, anta-yugmcna - wiil His paii ol iusls, tuat - Hc is siiiling, csa - ilis, mana-baIa - vciy powcilul, varana - ilc boai, parvata-ahara - appcaiancc ol a mouniain, t - ilus, uhtva - saying, apasaran - moving away, hramat - giadually. Then Gaura spoke, "Oh! This very powerfuI boar, appearing Iike a greaf mounfain, is affacking me wifh His fwo fusks!" So saying, He sIowIy backed away. aho mam h tudaty csa / dasana suharottama ty uhtvapasasarasu / punar cva mahaprabhu 1+ ano - Ol! mam - mc, n - cciiainly, tuat - Hc is siiiling, csa - ilis, asana - wiil His iusls, suhara-uttama - bcsi ol boais, t - ilus, uhtva - saying, apasasara - wcni away, asu - swilily, puna - luiilci, cva - cciiainly, mana-prabnu - ilc gicai Masici. "Oh! This besf among boars is sfriking me wifh His fusks!" So saying, Mahaprabhu backed away more swiffIy. tata hsancncsvaratva / bhavcna darsayan svayam janubhya bhumm aIambya / hara-yugmcna sa vrajan 15 tata - ilcn, hsancna - loi a momcni, isvaratva - ilc naiuic ol ilc Supicmc Loid, bnavcna - by ilc mood, arsayan - slowing, svayam - pcisonally, janubnyam - wiil His lnccs, bnumm - ilc giound, aIambya - suppoiiing, hara-yugmcna - wiil His lands, sa - Hc, vrajan - going. Then affer a momenf He dispIayed an ecsfafic mood of fhe Supreme Lord, appearing in fhe form of a boar. Thus He cIambered abouf fhe ground on His hands and knees. vartuIambuja-nctrcna / hunharcnanunadayan dadhara dasanagrcna / pattaIa jaIa-patraham 16 vartuIa - ciiculai, ambuja-nctrcna - wiil loius cycs, nunharcna - wiil ioaiing, anunaayan - ccloing, anara - Hc lcld, asana-agrcna - wiil ilc iips ol His iusls, pattaIam - biass, jaIa-patraham - waicipoi. His Iofus eyes became big and round, and His roaring reverberafed IoudIy as He heId aIoff a brass waferpof wifh fhe fips of His feefh. hsanam unmuhhata hrtva / pascad dhrtva tu pattaIam patram ucc svarupa mc / vadasvct murarham 17 lsanam - loi a momcni; unmullaiam - iaising His lacc upwaids; liiva - maling; pascai - on ilc bacl; dliiva - lolding; iu - indccd; paiiialam - biass; paiiam - poi; ucc - Hc said; sva-iupam - oiiginal loim; mc - My; vadasva - spcal; iii - ilus; muiaiilam - io liiilc Muiaii. For a momenf He fhus raised His face upwards and fhen fook fhe brass pof in His hand as He commanded fhis IowIy Murari, "Describe fhis originaI form of mine." sa provaca naman bhumau / vsmto drsya svara naha vcdm svarupa tc / bhagavan vanajchsana 18 sa - lc, provaca - said, naman - bowing, bnumau - on ilc caiil, vsmta - asionislcd, rsya - woiily io bc sccn, isvara - ilc Supicmc Coniiollci, na - noi, anam - I, vcm - I compiclcnd, sva-rupam - oiiginal loim, tc - Youi, bnagavan - O all-opulcni Loid, vanaja-ihsana - wlosc cycs aic lilc ilc loius ol ilc loicsi. Bowing down on fhe earfh, Murari spoke in wonder, "O iIIusfrious Lord whose eyes resembIe fhe bIue Iofus of fhe foresf! You are fhe Supreme ConfroIIer of aII fhings, and are indeed fhe worfhy objecf of my vision, yef I am unabIe fo comprehend fhis originaI form of Yours." svayam cvatmanatmana / vcttha tva purusottama t gtohta-vacasa / vadanta sa puna puna 19 svayam - Youiscll, cva - cciiainly, atmana - by Youi Scll, atmanam - Scll, vcttna - You lnow, tvam - You, purusa-uttama - O iiansccndcnial Pcison, t - ilus, gita - llagavad Gia, uhta - spolcn, vacasa - wiil ilc woids, vaantam - saying, sa - lc, puna puna - again and again. Then again and again Murari uffered fhe words spoken by Arjuna fo Lord Krsna in fhe Bhagavad Gfa, "Indeed, You aIone know YourseIf by Your own pofencies, O Supreme Person!" tatas ta bhagavan praha / puna susIahsnaya gra h ma janat vcdo 'ya / vadya praha sa ta prabhum 20 tata - ilcn, tam - lim, bnagavan - ilc Loid, prana - said, puna - again, su- sIahsnaya - wiil vciy claiming acccnis, gra - wiil acccnis, hm - low', mam - Mc, janat - ii lnows, vca - ilc Vcdic sciipiuics, ayam - ilis, vaya - ilc plysician, prana - said, sa - lc, tam - Him, prabnum - ilc Masici. Then fhe Lord, fhe reservoir of aII opuIence, again addressed Murari Gupfa in a very genfIe fone, "Whaf can fhe Veda know of Me:" The physician repIied fo Him as foIIows: vcdasya sahtr nast tva / vahtu guhyo 's sarvvada tac chrutva bhagavan praha / vcdo vambaty aIam 21 ma vahty-apan-padct / vadan smrtvabravd dam bhagavan vcda-sara-jna / sarvva-vcdartha-nrmata 22 vcasya - ol ilc Vcda, saht - abiliiy, na ast - ilcic is noi, tvam - You, vahtum - io dcsciibc, gunya - conlidcniial, as - You aic, sarvaa - always, tat - ilai, srutva - lcaiing, bnagavan - ilc loid, prana - said, vca - ilc Vcda, vambat - lc mocls, aIam - cnougl, mam - Mc, vaht - spcccl, apan-paa - wiiloui lands and lcci, t - ilus, vaan - saying, smrtva - iccallcd, abravit - Hc said, am - ilis, bnagavan - ilc all-opulcni Loid, vca-sara-jna - lnowci ol ilc juicy csscncc ol ilc Vcdas, sarva- vca-artna - ilc mcaning ol all Vcdas, nrmata - auiloi. "The Veda has no abiIify fo speak of You. Your nafure is aIways confidenfiaI." Hearing fhis, fhe Lord said, "The Veda mocks Me, for if caIIs Me handIess and IegIess." Then fhe PersonaIify of Godhead, fhe reservoir of aII opuIences, who is conversanf wifh fhe very essence of fhe Vedas and is indeed fhe aufhor of aII Vedic Iiferafure, summoned fhe Vedas fo His mind and recifed fhe foIIowing verse: apan-pado javano grhta / pasyaty acahsu sa srnoty aharna sa vctt vsva na h tasya vctta / tam ahur agrya purusa puranam 23 apan-paa - wiiloui lands and lcci, javana - llcci as ilc mind, grnita - ialci, pasyat - Hc sccs, acahsu - wiiloui cycs, sa - Hc, srnot - Hc lcais, aharna - wiiloui cais, sa - Hc, vctt - lnows, vsvam - ilc univcisc, na - noi, n - cciiainly, tasya - ol Him, vctta - lnowci, tam - Him, anu - ilcy say, agryam - clicl, purusam - pcison, puranam - ancicni. "He is wifhouf hands and feef, yef He fraveIs as swiff as fhe mind and accepfs aII fhaf is offered fo Him. He sees wifhouf eyes and hears wifhouf ears. He knows fhe enfirefy of fhis universe, buf no one knows Him. Sages caII Him fhe primevaI Person." t vcda-vaco dcvo / hasann cvabhyabhasata na h janat vcdo ma / t nsctam cva h 2+ t - ilus, vca-vaca - woids ol ilc Vcdas, cva - ilc Divinc Loid, nasan - smiling, cva - cciiainly, abnyabnasata - Hc dcclaicd, na - noi, n - suicly, janat - lnows, vca - ilc Vcda, mam - Mc, t - ilus, nsctam - suic, cva n - suicly. The Divine Lord was smiIing as He recifed fhese words of fhe Vedas, and fhen He decIared, "The Vedas cannof comprehend Me. This is undeniabIy frue." ambastha praha bhagavan / haruna harttum arhas ta praha bhagavan dcva / prcma may daya-maya 25 ambastna - ilc plysician, prana - lc said, bnagavan - O Loid, harunam - mcicy, hartum - io do, arnas - You ougli, tam - io lim, prana - Hc said, bnagavan - ilc all- opulcni Loid, cva - ilc Supicmc Diviniiy, prcma - lovc, may - loi Mc, aya-maya - mcicilul. The physician said, "O Bhagavan, show Your mercy fo me!" The mercifuI aII- opuIenf PersonaIify of Godhead repIied, "May you have Iove for Me." ty uhtva sa smta-muhho / jagama nja-mandram srman vsvambharo dcvo / har-hrtana-tat-para 26 t - so, uhtva - saying, sa - Hc, smta-muhna - wiil a smiling lacc, jagama - dcpaiicd, nja-manram - io His own lomc, srimat - illusiiious, vsvambnara - mainiainci ol ilc univcisc, cva - Divinc Loid, nar-hirtana - claniing ilc namcs ol Haii, tat-para - wlolly absoibcd in ilai. So saying wifh a smiIing face, respIendenf Visvambhara Deva fhen deparfed for His own home, whoIIy absorbed in Hari-kirfana. aparc dyu pantasya / srvasasya purc vasan vyahhya cahara sIohasya / vahsyamanasya tac chrnu 27 aparc yu - on ilc ncxi day, pantasya srivasasya - ol Sivasa Paniia, purc - in ilc abodc, vasan - siaying, vyahnyam - cxplanaiion, cahara - Hc madc, sIohasya - ol a vcisc, vahsyamanasya - wlicl Hc uiicicd, tat - ilai, srnu - plcasc lcai. On fhe foIIowing day, whiIe Gaura was sfaying in fhe home of Srvasa Panifa, He recifed a verse and fhen eIucidafed upon if. PIease hear fhaf. harcr nama harcr nama / harcr namava hcvaIam haIau nasty cva nasty cva / nasty cva gatr anyatha 28 narc - ol Haii, nama - ilc namcs, cva - cciiainly, hcvaIam - only, haIau - in ilc agc ol quaiicl, na - noi, ast - ilcic is, cva - cciiainly, gat - pail, anyatna - alicinaiivc. "In fhe age of quarreI, fhe onIy means for reaIizafion of our reIafionship wifh God is chanfing fhe names of Hari, chanfing fhe names of Hari, chanfing fhe names of Hari. There is cerfainIy no ofher way. There is no ofher way. There is no ofher way." na' puman ad-purusa / haIav asty cva rupavan nama-svarupna ta tu / janh sa tu hcvaIam' 29 na - ilc woid na', puman - pcison, a-purusa - ilc oiiginal pcisonaliiy, haIau - in ilc agc ol quaiicl, ast - ilcic is, cva - cciiainly, rupavan - in loim, nama- svarupnam - ilc oiiginal loim ol ilc namc, tam - Him, tu - indccd, janin - you musi undcisiand, sa - Hc, tu - indccd, hcvaIam - ilc woid lcvalam.'
"The word na' means a person and indicafes Sr Hari, fhe originaI person, who HimseIf appears in fhe age of KaIi. You musf undersfand fhe form of His hoIy names is fhaf originaI form. They are indeed non-differenf from Him. This is fhe infended meaning of fhe word kevaIam.' vara-traya harcr nama / drhartha sarva-dchnam cva' haras ca jvana / papana nasa-hctavc 30 vara-trayam - ilicc iimcs, narc - ol Haii, nama - ilc namc, rna - liim, artna - wcalil, sarva-cnnam - loi all cmbodicd bcings, cva-hara - ilc woid cva', ca - and, jivanam - ol ilc living bcings, papanam - ol ilc sins, nasa-nctavc - loi ilc puiposc ol dcsiiuciion. "The reason for repeafing fhrice fhe words harer nama' is fo esfabIish concIusiveIy fhaf onIy fhe names of Hari award acfuaI benefif fo aII embodied beings in fhe age of KaIi. The word eva' is aIso repeafed fhree fimes fo emphasize fhaf fhe Lord's name desfroys fhe sins of aII Iiving beings. sarvva-tattva-prahasartha / hcvaIa' manyatc ca h prarabdha-harma-nrvvana / hathyatc 'dvata-vadbh 31 sarva-tattva-prahasa - icvcaling all iiuils, artnam - ilc mcaning, hcvaIam - ilc woid lcvalam', manyatc - ii is considcicd, ca - bui, n - indccd, prarabna-harma - aciiviiics wlicl lavc bccn bcgun, nrvana - cxiinguisling, hatnyatc - ii is said, avata-vabn - by ilc pioponcnis ol cxclusivc monism. "The word kevaIam' aIso impIies definifeIy fhaf fhe names of Sr Hari reveaI aII frufhs. In ofher words, since His names are (kevaIam) none ofher fhan Krsna HimseIf, fhey can fherefore reveaI aII frufhs. Whereas fhe proponenfs of excIusive monism sfafe fhaf fhe infended meaning of kevaIam' is nirvana, exfinguishing fhe seeds of fruifive work. bhavcd t ca bodhartha / havaIya hcvaIa smrtam hrsna-prcma-rasasvada-prapaha haruna-mayam 32 blavci - ilis may bc; iii - ilus; ca - and; bodla-aiilam - cnliglicncd mcaning; laivalyam - impcisonal oncncss; lcvalam - ilc woid lcvalam'; smiiam - is considcicd; lisna-picma-iasa - ilc mcllows ol lovc loi Kisna; asvada - iclisling; piapalam - causing io aiiivc ai; laiuna-mayam - mcicilul. "They have (erroneousIy) faken fhe meaning of kevaIam' fo be kaivaIyam,' or becoming one wifh brahman, fhe impersonaI aspecf of fhe AbsoIufe Trufh. Whereas (vaisnavas sfafe fhaf) fhe names of Hari are acfuaIIy His mercy-avafara, and fhey cause one fo reIish fhe meIIows of Krsna-prema. tat-svarupa harcr nama / yo 'nyad cva vadct puman tasya nasty cva nasty cva / gatr ty avadat svayam 33 tat-svarupam - ilc oiiginal loim ol ilc Loid, narc nama - ilc namc ol Haii, ya - wlo, anyat - anoilci, cva - indccd, vact - lc slould say, puman - a man, tasya - lis, na ast - ilcic is noi, cva - cciiainly, na ast - ilcic is noi, cva - cciiainly, gat - a way, t - ilus, avaat - Hc said, svayam - Himscll. "Therefore fhe name of Hari is His originaI form. If a man shouId asserf ofherwise, fhen for him, Veda Vyasa has personaIIy emphasized fhis poinf fhree fimes, There is no ofher way, fhere is no ofher way, fhere is no ofher way.'" ty asau suharo brutc / sarvva-dcva-maya puman ty uhtva narttana cahrc / hrttana ca vscsata 3+ t - ilus, asau - Hc, suhara - ilc boai, brutc - Hc said, sarva-cva-maya - ilc pcisonilicaiion ol all dcmigods, puman - Supicmc Spiiii, t - ilus, uhtva - saying, nartanam - dancing, cahrc - Hc pciloimcd, hirtanam - claniing, ca - and, vscsata - wiil supcilaiivcncss. So spoke Mahaprabhu, fhe personificafion of aII fhe devas, in His form of fhe boar. Affer speaking fhus, He began fo dance and sing fhe names of Hari wifh superIafive feeIing. ctad ya srnuyan ntya / hrtaycd va samahta harau prcma bhavct tasya / vpapna ca bhavcd dhruvam 35 ctat - ilis, ya - wlo, srnuyat - may lcai, ntyam - icgulaily, hirtayct - may icciic, va - oi, samanta - wiil gicai aiicniion, narau - loi Haii, prcma - lovc, bnavct - ii can bc, tasya - lis, vpapna - licc liom sin, ca - and, bnavct - ii may bc, nruvam - lixcd. If someone hears or recifes fhese narrafions wifh fixed affenfion, Iove for Lord Sr Hari awakens wifhin his hearf. He becomes fixed in Krsna consciousness and is freed from fhe Iife of sin. srmac-catanya-padabjc / prabhu-buddhr drdha bhavct antc catanya-dcvasya / smrtr bhavat sasvat 36 srimat-catanya - ol Loid Caiianya, paa-abjc - ai ilc loius lcci, prabnu-bun - laving iniclligcncc ol Gauia as masici, rna - lixcd, bnavct - ii can bc, antc - ai ilc cnd, catanya-cvasya - ol Caiianya-dcva, smrt - icmcmbiancc, bnavat - ii bccomcs, sasvati - pcipciual. One's infeIIigence becomes firmIy esfabIished in fhe undersfanding of fheir consfifufionaI posifion of service fo Sr Caifanya's Iofus feef, and af fhe end of Iife, one wiII affain perpefuaI remembrance of Sr Caifanya-deva. Tlus cnds ilc Sccond Saiga cniiilcd "Tlc Loid Acccpis ilc Lcsiaiic Mood ol Vaiala Avaiaia," in ilc Sccond Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
Third Sarga mcgla-nivaianam Si Caiianya Dispciscs ilc Tlundci-clouds atha pravto nja-vcsman prabhur / babhau nsa-natha-sahasra-roca uvaca catratya vasant hc janas / catur-muhhah an-muhha-panca- vahtrnah 1 atna - ilcn, pravtan - cnicicd, nja-vcsman - in His own lomc, prabnun - ilc Masici, babnau - Hc slonc, nsa-natna - loid ol ilc nigli, sanasra-roca - wiil a ilousand iays, uvaca - Hc said, ca - and, atra - lcic, ctya - coming, vasant - ilcy dwcll, hc - wlo', janan - pcoplc, catu-muhnan - loui-laccd, at-muhna - six-laccd, panca-vahtrnan - livc-laccd. Prabhu enfered His home shining wifh a fhousand rays Iike fhe Iord of fhe nighf. Then He inquired, "Who are fhese peopIe who have come fo reside here, fhey who are four-faced, six-faced and five-faced:" srvasa-nama dvja-varyya-sattamah / srutvavadat ta vbudhah samagatah brahmcsvarau ad-vadanadayah prabho / tva scvtu prcma- rasamtabdhm 2 srivasa nama - ol ilc namc Sivasa, vja-varya-sattaman - bcsi ol ilc bialmanas, srutva - lcaiing, avaat - lc said, tam - io Him, vbunan - gods, samagatan - lavc comc, branma-isvarau - lialma and Siva, a-vaana - Kaiiiilcya, aayan - lcadcd by, prabno - O Masici, tvam - You, scvtum - io scivc, prcma-rasa - mcllows ol lovc, amta-abnm - occan ol ncciai. Thaf mosf pure of pure-hearfed brahmanas named Srvasa repIied, "Prabhu, fhe gods headed by Brahma, Karffikeya and Siva have come fo render service fo You, who resembIe a meIIifIuous ambrosiaI ocean of prema." tatah para-dnc praptc / suddha-dcvo varasanc upavsya sva-bhahtasya / gatrc padbhya samaspsat 3 tatan - ilcn, para-nc - on ilc ncxi day, praptc - camc, suna-cva - ilc god ol puiiiy, vara-asanc - on a linc scai, upavsya - siiiing, sva-bnahtasya - ol His own dcvoiccs, gatrc - on ilc body, pabnyam - wiil His lcci, samaspsat - iouclcd. When fhe morrow came, fhe Lord of pure devofionaI service saf on an exaIfed seaf amidsf His bhakfas and fouched His feef fo fheir bodies. srvasa-pandtadyas tc / pranamya srasa harm babrus tac-caranc bhaht / prcma-rupa su-durIabham + srivasa-panta-ayan - lcadcd by Sivasa, tc - ilcy, pranamya - bowing down, srasa - wiil ilc lcad, narm - io Haii, babrun - ilcy piaycd, tat-caranc - io ilosc lcci, bnahtm - dcvoiion, prcma-rupam - loving naiuic, su-urIabnam - mosi iaicly aclicvcd. Beginning wifh Srvasa Panifa, aII of fhem bowed fheir heads fo fhe ground before Sr Hari and prayed for Ioving devofion fo fhose same feef, for such devofion is fhe freasure mosf rareIy obfained in fhis worId. dadau tcbhyo varan dcvo / yathctan bhahta-vatsaIah suhIambara-brahmacar / tam ucc puruarabham 5 aau - Hc gavc, tcbnyan - io ilcm, varan - boons, cvan - ilc Loid, yatna-tan - as dcsiicd, bnahta-vatsaIan - allcciionaic io ilc dcvoiccs, suhIambara-branmacari, tam - Him, ucc - lc said, purua-abnam - bcsi ol pcisons. The Lord, feeIing affecfionafe fo His devofees, awarded fo each of fhem fhe boons which fhey covefed. Then SukIambara Brahmacar addressed fhaf besf of persons: bhagavan mathura dvaravat gatvat-duhhhtam ma jnatva dch mc prcma-bhaht ta praha sa prabhuh 6 bnagavan - O all opulcni Loid, matnuram, varavatim - Dvaiala, gatva - gonc, atunhntam - vciy unlappy, mam - mc, jnatva - lnowing, cn - givc, mc - io mc, prcma-bnahtm - loving dcvoiion, tam - io lim, prana - Hc said, san - Hc, prabnun - ilc Masici. "O aII-opuIenf Lord, You know fhaf aIfhough I have visifed Mafhura and Dvaravaf, I remain very unhappy. Therefore pIease award prema-bhakfi unfo me fo free me from fhis misery." Prabhu repIied fo him: jambuhah h na gacchant / tatra h tcna mc bhavct tac chrutvavapatad bhumau / tam uvaca janarddanah 7 jambuhan - jaclals, hm - do ilcy', na - noi, gaccnant - aic going, tatra - in ilis casc, hm - wly', tcna - by ilis, mc - loi Mc, bnavct - ii slould bc, tat - ilai, srutva - lcaiing, cva - indccd, apatat - lc lcll, bnumau - on ilc giound, tam - io lim, uvaca - said, jana-aranan - Hc wlo inspiics ilc lcaiis ol all pcoplc. "]ackaIs aIso fraveI fo fhose pIaces, do fhey nof: Then for Me whaf is fhe vaIue of your journeying :" Hearing fhis, SukIambara feII fo fhe ground and ]anardana Caifanya said fo him: bhavatv adyava tc prcma / tada tat hanam cva h ruroda caranc vnor / npatya prcma-vhvaIah 8 bnavatu - lci ii bc, aya cva - ilis vciy day, tc - youi, prcma - lovc, taa - ilcn, tat - ilai, hanam - insiani, cva - vciy, n - indccd, ruroa - lc wcpi, caranc - ai ilc lcci, vnon - ol Visnu, npatya - lalling, prcma-vnvaIan - ovciwlclmcd by lovc. "So be if! May you affain prema fhis very day!" The brahmacar insfanfIy became overwheImed by fhe infIuence of ecsfafic Iove of God and again feII weeping af fhe feef of Visnu. tatas tc hta-manasas / tcna sarddha mudanvtah jaguh hnasya gtan / naman ca muhur muhuh 9 tatan - ilcn, tc - ilcy, nta-manasan - jubilani minds, tcna - wiil Him, sarnam - in company, mua-anvtan - lillcd wiil joy, jagun - ilcy sang, hnasya - ol Kisna, gitan - songs, naman - namcs, ca - and, munun munun - again and again. Then, in fhe company wifh Gaura Hari, fhe bhakfas sang songs made of Sr Krsna's names, and as fhey repeafed fhem again and again fheir hearfs fiIIed wifh exuIfafion. gadadharo maha-prajno / brahmanah sat-huIodbhavah prcma-bhahtas ca tat-pada-sannharc 'bhtthat 10 gadadlaial, mana-prajnan - vciy wisc, branmanan - iiansccndcnialisi, sat-huIa- ubnavan - boin ol puic lincagc, prcma-bnahtan - dcvoicc in puic lovc, ca - and, tat- paa-sannharc - ncaiby His lcci, abnttnat - icmaincd. Born of pure Iineage, fhe very wise brahmana named Gadadhara was a devofee absorbed in pure Iove for fhe Lord and aIways remained near His feef. tcna sarddha rajanya sa / tthann ucc subhaharam datavya bhavata pratar / vanavcbhyah prasadaham 11 tcna - wiil lim, sarnam - in company, rajanyam - in ilc nigli, san - lc, ttnan - siaying, ucc - Hc said, subna-aharam - plcasing woids, atavyam - slould bc givcn, bnavata - by youi lonoi, pratan - caily, vanavcbnyan - io ilc vaisnavas, prasaaham - a liiilc mcicy. Once as he sfayed in company wifh Sr Gaura by nighf, fhe Lord spoke pIeasanfIy fo Him, "Af sunrise, your grace shouId disfribufe a IiffIe prasada fo aII fhe vaisnavas." ty uhtva gatra-maIyan / dadau tasya harc harh tatah prabhatc vmaIc / tc sarvvc samupagatah 12 yasma yasma ca yad datta / tat tasma sampradattavan tatas tc hta-manasah / snatva sura-nad-jaIc 13 t - ilus, uhtva - saying, gatra-maIyan - ilc gailands on His body, aau - Hc gavc, tasya - lis, harc - in ilc land, narn - ilc icmovci ol sin, tatan - ilcn, prabnatc - ai dawn, vmaIc - spoilcss, tc - ilcy, sarvc - all, samupagatan - camc, yasma yasma - unio cacl ol wlom, ca - and, yat - wlai, attam - givcn, tat - ilai, tasma - io lim, sampraattavan - bcsiowcd, tatan - ilcn, tc - ilcy, nta-manasan - ol joyous lcaiis, snatva - bailcd, sura-nai - ol ilc iivci ol sagcs, jaIc - in ilc waici. So saying, Sr Hari pIaced fhe garIands from His body in Gadadhara's hand. Then in fhe pure Iighf of dawn, when fhe bhakfas aII arrived, Gadadhara disfribufed fo each of fhem whafever fhe Lord had given him. Nexf, wifh joyous hearfs fhey bafhed in fhe wafer of fhe river of fhe gods. pujaytva jagannatha / navcdya vnyujya ca punas ta dcva-dcvcsam / ajagmur mudtasayah 1+ pujaytva - laving woislippcd, jagat-natnam - ilc Loid ol ilc univcisc, navcyam - caiablcs, vnyujya - ollciing, ca - and, punan - again, tam - Him, cva- cva-isam - coniiollci ol ilc God ol gods, ajagmun - ilcy bccamc, muta-asayan - iool slclici ol joy. Having firsf worshipped fheir famiIy Deifies of fhe Lord of fhe universe and having offered eafabIes fo Him, everyone again joyousIy refurned fo Gaura Hari, who is fhe Masfer of even Visnu, fhe God of gods. gadadharah pratyaha ta / candancnanuIcpanam htva maIyad gatrcu / dadat satata muda 15 gaanaran - ilc dcvoiional poicncy, prat-anam - daily, tam - Him, canancna - wiil sandal pulp, anuIcpanam - anoiniing, htva - pciloiming, maIya - gailands, a - bcginning wiil, gatrcu - on ilc limbs, aat - lc gavc, satatam - coniinuously, mua - wiil joy. Every day Gadadhara happiIy anoinfed fhe Lord's Iimbs wifh puIp of sandaI and frequenfIy made presenfafions of pIeasing arficIes such as fIower-garIands. sayanyc ghc sayya / htva tat-sanndhau suhham svapt sraddhaya yuhta / snu tasyamta vacah 16 sayaniyc gnc - in ilc bcdioom, sayyam - bcd, htva - madc, tat-sannnau - in lioni ol Him, suhnam - lappily, svapt - slcpi, sranaya - wiil laiil, yuhtam - imbucd, snu - plcasc lisicn, tasya - lis, amtam - ncciaican, vacan - woids. In fhe sIeeping chamber, Gadadhara wouId faifhfuIIy prepare fhe Lord's bed in His presence and fhen happiIy sIeep near Him. Now hear wifh faifh fhe words of necfar (which he wouId sing). yatha hvacd vrajc ratna-mandrc hna-sanndhau sayya vdhaya sr-radha / svapt prcma-sampIuta 17 yatna - as, hvact - somciimc, vrajc - in Viaja, ratna-manrc - in a jcwcl icmplc, hna-sannnau - in lioni ol Kisna, sayyam - bcd, vnaya - picpaicd, sri-rana, svapt - Slc slcpi, prcma-sampIuta - immciscd in lovc. As somefimes in fhe Iand of Vraja, wifhin a jeweIIed mansion, Sr Radha prepared Sr Krsna's bed in His presence and fhen sIepf nexf fo Him immersed in Ioving senfimenfs (fhus in Navadvpa, Gadadhara does so for Sr Gauranga). sayahnc mudto dcvas / tah sardha hrttanotsuhah 18 saya-annc - ai dusl, mutan - dcliglicd, cvan - wiil ilosc godly mcn, tan - wiil ilcm, sarnam - in company, hirtana-utsuhan - cagci loi liiana. Every day af sunsef, fhe son of Sac eagerIy performed krfana in fhe company of fhose divine personaIifies who were His associafes. tc 'p sanhrttanananda-mattas ca nantu jaguh srmad-vsvambharcnap / paramananda-nrvtah 19 tc - ilcy, ap - also, sanhirtana-anana-mattan - mad wiil ilc joy ol liiana, ca - and, nantun - ilcy danccd, jagun - ilcy sang, srimat-vsvambnarcna - wiil icsplcndcni Visvamblaia, ap - also, parama-anana - iiansccndcnial bliss, nrvtan - dcligli. And as fhey danced and sang, fhey aIso became infoxicafed in fhe joy of sankrfana, and aIong wifh respIendenf Visvambhara, everyone fasfed fhe deIighfs of franscendenfaI bIiss. hadacd avtc vyomn / ghanar gambhra-nsvanah vdyottc tatas tavat / saha ca stanytnubhh 20 haact - oncc, avtc - covcicd, vyomn - in ilc sly, gnana - by clouds, gambnira- nsvanan - wiil dccp iumblings, vyottc - illumincd by liglining, tatan - ilcn, tavat - so mucl, saham - wiil, ca - and, stanytnubnn - wiil ilundciclaps. One day fhe sky became fuIIy covered wifh cIouds fhaf made deep rumbIings, and if was brighfIy iIIumined by Iighfning and accompanied by fhundercIaps. vanava duhhhtah sarvvc / vghno 'ya samupasthtah mcgha harch hrttanahc / 'bhavas cntapara t 21 vanavan - ilc dcvoiccs ol Visnu, unhntan - unlappy, sarvc - all, vgnna - obsiaclc, ayam - ilis, samupastntan - comc io bc, mcgna - clouds, narcn - ol Haii, hirtanahc - in ilc gloiilicaiion, abnavan - ilcy bccamc, cnta-para - absoibcd in anxiciy, t - ilus. AII of fhe vaisnavas became unhappy, for fhe cIouds were creafing an impedimenf fo fhe Hari-krfana, and fhus fhey became overwheImed by anxiefy. tada tasmn samayato / ghtva mandra harh svahan htarthayan hna / jagau sa sva-janah saha 22 taa - ilcn, tasmn - in ilai siiuaiion, samayatan - coming, gnitva - undcisianding, manram - icmplc, narn, svahan - own mcn, hta-artnayan - saiislying, hnam - ilc all-aiiiaciivc Loid, jagau - Hc sang, san - Hc, sva-janan - wiil His own pcoplc, sana - iogcilci. Undersfanding fhe sifuafion, Sr Hari came fo fhe fempIe and gave greaf safisfacfion fo His devofees as He sang fhe names of Sr Krsna in fheir company. tato marudbhr mcghaughah / hhandtas tc dg-antaram bhcjur babhuva vmaIa / nabhas candrasu-ranjtam 23 tatan - ilcn, marubnn - by ilc winds, mcgna-augnan - muliiiudc ol clouds, hnantan - dispciscd, tc - ilcy, h-antaram - spacc, bncjun - ilcy disiiibuicd, babnuva - was, vmaIam - spoilcss, nabnan - sly, canra-asu - iays ol ilc moon, ranjtam - plcasing. Af fhaf, fhe winds suddenIy dispersed fhe fhundercIouds and disfribufed fhem fhrough oufer space, and fhe pIeasing rays of fhe moon fhen shone in a cIoudIess sky. tatah sanhrttana-parah / sadhubhh saha sa prabhuh nanarta pada-hataha / ranac-carana-panhajah 2+ tatan - ilcn, sanhirtana, paran - absoibcd in, sanubnn - by ilc sainis, sana - iogcilci, san - Hc, prabnun - ilc Masici, nanarta - danccd, paa-hatahan - wiil goldcn anllcis, ranat - iinging, carana-panhajan - loius lcci. As fhe sadhus became absorbed in sankrfana, Mahaprabhu danced and fhe goIden ankIefs upon His Iofus feef rang. vpra-sadhv-muhhambhoja-ghana-dhvan-nnadtc nandayaty at-pupaugha-gandhonmadta-dn-muhhc 25 vpra-sanvi - bialmana ladics, muhna-ambnoja - loius mouils, gnana-nvan - loud sound, nnatc - icsonani wiil, nanayat - dcliglicd, at-puspa - many llowcis, augna - llood, ganna - liagiancc, unmata - inioxicaiing, h-muhnc - in all diicciions. From fhe Iofus moufhs of sainfIy brahmans came a Ioud and resonanf sound (uIu uIu), which engIaddened everyone presenf whiIe a greaf shower of deIighffuIIy fragranf fIowers fIuffered in aII direcfions. hhc 'vasthtc sura-ganc / babhuva mahad-utsavah sr-hna-hrtananandah / sarvva-srut-manoharah 26 hnc - in ouici spacc, avastntc - siiuaicd, sura-ganc - ilc losi ol gods, babnuva - was, manat-utsavan - gicai lcsiival, sri-hna-hirtana-ananan - ilc joy ol Kisna liiana, sarva-srut - all ilc Vcdas, mana-naran - aiiiaciivc io ilc mind. Amongsf fhe hosf of suras sifuafed above fhem in oufer space, a greaf fesfivaI of Sr-Krsna-krfana aIso fook pIace, which is fhe mosf affracfive spirifuaI pracfice fo be found in aII fhe Vedic Iiferafure. yc 'ncha-janma-hta-punya-samudra-sanhhyas / tc hna-dcva-samam cva ntanta-santah ntyant hara-puIahasrubhr avtanga / dcva yathacaIa-bhda suhhno dvthah 27 yc - wlo, ancha-janma - many biiils, hta-punya - pciloimcd pious dccds, samura - occan, sanhnyan - counicd, tc - ilcy, hna-cva-samam - cqualiiy wiil Loid Kisna, cva - cciiainly, ntanta-santan - unlailomably pcacclul, ntyant - dancc, nara-puIaha - laiis cicci, iliillcd by iapiuic, asrubnn - by ilc icais, avta - covcicd, angan - bodics, cvan - gods, yatna - lilc, acaIa-bna - India, ilc bicalci ol mouniains, suhnnan - lappy, v-stnan - siiuaicd in lcavcn.
WhiIe fhe demigods in heaven headed by Indra-deva, smasher of mounfains feIf bIiss, so aIso did Gaura's bhakfas. They who fhroughouf many birfhs had accumuIafed pious deeds as numerous as fhe waves of fhe ocean now found fhemseIves dancing in fhe company of Sr Krsna HimseIf. Thus fhey feIf unfafhomabIe peace. As fhey danced, fheir bodies became covered by fears and puIakas. Tlus cnds ilc Tliid Saiga cniiilcd "Si Caiianya Dispciscs ilc Tlundci- clouds," in ilc Sccond Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
Fourfh Sarga dyu-nad-majjanam lailing in ilc Sly-Rivci tatra suhIambaro nama / dvjo rodt ntyasah pattva dandavad bhumau / vadann cva muhu muhuh 1 tatra - ilcn, suhIambara, nama - namcd, vjan - bialmana, rot - wcpi, ntyasan - always, pattva - laving lallcn, ana-vat - lilc a iod, bnumau - on ilc caiil, vaan - saying, cvam - ilus, munun munun - icpcaicdly. From fhaf fime on, fhe brahmana named SukIambara wouId weep consfanfIy, faIIing repeafedIy fo fhe earfh Iike a rod, he procIaimed again and again: navadvpas tu madhurahtas tata tvayadhuna t savIapan bhumau / rodt prcma-vhvaIah 2 navavipan - ilc iown ol ninc islands, tu - now, manura - swcci, ilc biiil-placc ol Kisna, hta - madc, tata - dcai onc, tvaya - by You, anuna - now, t - ilus, savIapan - uiicicd, bnumau - on ilc caiil, rot - lc wcpi, prcma-vnvaIan - ovciwlclmcd by lovc. "Dear Lord, now You have fransformed Navadvpa info Mafhura!" So saying, he wepf and roIIed abouf on fhe earfh, immersed in Ioving senfimenfs. vayasyasc vnhpta-haro ntyat harhct hvacd romancta-tanuh / haIpatc paramah puman 3 vayasya - associaic, asc - on ilc slouldci, vnhpta - placcd, haran - land, ntyat - Hc danccs, harnct - somciimcs, hvact - somciimcs, roma-ancta - laiis biisiling, tanun - body, haIpatc - ii lappcncd, paraman puman - ilc supicmc Soul ol ilc univcisc. Af fimes fhe Supreme SouI wouId dance, pIacing His hand on fhe shouIder of an associafe; af fimes fhe hairs of His body wouId fhriII ouf of rapfure. hvacd svara-bhavcna / bhtycbhyah pradadau varan cva nana-vdhaharar / ntyan Iohan ashayat + hvact - somciimcs, isvara-bnavcna - in ilc mood ol ilc Supicmc Coniiollci, bntycbnyan - io His scivanis, praaau - Hc bcsiowcd, varan - boons, cvam - ilus, nana-vna - many linds, aharan - wiil loims, ntyan - dancing, Iohan - ilc pcoplc, ashayat - Hc iaugli. Somefimes in fhe mood of fhe Supreme ConfroIIer, He awarded boons fo His servifors, and somefimes, whiIe dancing, He faughf fhe peopIe fhe moods of bhava by many kinds of expressive gesfures. hadact sva-jana-shandham / aruhya harayan prabhuh sva-janan hrdat prtah / hana-daya hta-hanah 5 haact - oncc, sva-jana - own mcn, shannam - slouldcis, arunya - mouniing, narayan - cnlivcning, prabnun - ilc Masici, sva-janan - His own mcn, hriat - Hc plays, pritan - saiislicd, hana-ayam - ai nigli, hta-hanan - laving lcisuic. Once, whiIe Prabhu was passing Ieisure momenfs af nighf, He enIivened fhe hearfs of His associafes by mounfing upon fheir shouIders and sporfing in a pIeasurabIe mood. athapara-dnc bhumav / upavsyanunadayan harataIar dsah procc / pasya saIua-ccttam 6 atna - ilcn, apara-nc - on anoilci day, bnumau - on ilc caiil, upavsya - siiiing, anunaayan - icvcibciaiing, hara-taIan - by clapping ilc palms ol His lands, san - diicciions, procc - Hc dcclaicd, pasya - scc, saIua - ol ilc acioi, ccttam - aciiviiy. On anofher day, whiIe siffing on fhe ground, He cIapped fhe paIms of His hands, making sounds which reverberafed in aII direcfions, and caIIed ouf, "Oh! ]usf behoId fhe acfivifies of fhe acfor! pasya pasyadbhuta bja / bhumau saropta maya pasya pasyanhuro jato / nmcna taruh punah 7 pasya pasya - scc, scc!, abnutam - wondcilul, bijam - sccd, bnumau - on ilc caiil, saroptam - planicd, maya - by Mc, pasya pasya - scc, scc!, anhuran - spioui, jata - boin, nmcna - in a momcni, tarun - a iicc, punan - again. "BehoId, behoId fhe wonderfuI seed which I have pIanfed in fhe earfh! Look, Iook af fhis sprouf which has germinafed and become a free wifhin a momenf! jata pasyasya pupaugha / pasya pasya phaIa punah jata pasya phaIa pahva / tasya sangrahana punah 8 jatam - boin, pasya - scc!, asya - ol ii, pupa - llowcis, augnam - a muliiiudc, pasya pasya - scc, scc!, pnaIam - liuii, punan - luiilci, jatam - boin, pasya - scc!, pnaIam - liuii, pahvam - iipc, tasya - ol ii, sangrananam - picling, punan - luiilci. "Look now! Thousands of fIowers are bIossoming! Look, Iook af fhe fruifs fhaf are forming! And now Iook how fhe fruifs are ripe and ready fo pick! phaIa vrho p nasty cva / hanan maya-hta yatah prantarc tu hta hy cva / na hncd ap Iabhyatc 9 pnaIam - liuii, vrhan - ilc iicc, ap - also, na ast - ilcic is noi, cva - indccd, hanat - in a momcni, maya-htam - madc by ilc illusoiy poicncy, yatan - liom, prantarc - in ilc dcscii, tu - indccd, htam - madc, n - suicly, cvam - ilus, na hinct - noiling, ap - assuicdly, Iabnyatc - obiaincd. "CerfainIy neifher fhese fruifs nor fhe free, which have been creafed wifhin a momenf by My iIIusory energy, have any reaIify. They are Iike fhe mirage in fhe deserf, from which fhere is nofhing fo be obfained. svarasyagratah htva / dhana vpuIam asnutc cva maya-hta harma / sarvva ccdam anarthaham 10 isvarasya - ol ilc Supicmc Loid, agratan - in ilc picscncc ol, htva - donc, nanam - wcalil, vpuIam - piolusc, asnutc - onc obiains, cvam - ilus, maya-htam - cicaicd by illusion, harma - aciion, sarvam - all, ca - and, am - ilis, anartnaham - insubsianiial. "In fhis way, aII work performed under fhe guidance of fhe iIIusory pofency is insubsfanfiaI, buf one performing service under fhe Lord's guidance receives fhe immense weaIfh of prema. svarartha hta hy ctat / sarvva sarthahatam yat tasmad svara-scvartha / sarvva harmacarct su-dhh 11 isvara - ilc Supicmc Loid, artnam - ilc puiposc, htam - donc, n - suicly, ctat - ilis, sarvam - all, sa-artnahatam - bcnclicial, iyat - aiiains, tasmat - ilcicloic, isvara - ol ilc Supicmc Loid, scva-artnam - ilc puiposc ol scivicc, sarvam - all, harma - aciion, acarct - onc slould do, su-nin - a man ol linc iniclligcncc. "AII fhaf which is done for fhe sake of I-svara brings acfuaI benefif. Therefore a man of refined infeIIigence shouId perform aII his work for fhe Lord's safisfacfion." tatah provaca bhagavan / muhundambatham agratah sthta prchya tvaya h nu / brahma-vdya njocyatc 12 tatan - ilcn, provaca - spolc, bnagavan - all-opulcni Loid, muhuna, ambatnam - plysician, agratan - in ilc picscncc ol, stntam - siiuaicd, prchya - looling on, tvaya - by you, hm nu - wlcilci indccd', branma-vya - lnowlcdgc ol spiiii, nja - own, ucyatc - ii is said. Then fhe aII-opuIenf Lord spoke fo fhe physician Mukunda, who was sfanding in His presence, "Do you nof have any personaI reaIizafion of spirifuaI Iife as faughf in fhe Vedas:" ty uhtva sa papathcda / sIoha svayam arndamah sr-rama-nama-mahatmya / gudha-vcdartha-sangraham 13 t - ilus, uhtva - spcaling, san - Hc, papatna - icciicd, am - ilis, sIoham - vcisc, svayam - sponiancously, arnaman - ilc subduci ol ilc loc, sri-rama-nama - ol ilc gloiious namc ol Rama, manatmyam - ilc gloiics, guna - conlidcniial, vca-artna - mcaning ol ilc Vcdas, sangranam - summaiy. Affer saying fhis, fhe Lord, subduer of fhe foe, recifed fhe foIIowing verse which esfabIishes fhe gIory of fhe iIIusfrious name of Rama. This verse is a confidenfiaI summary of Vedic frufh: ramantc yogno 'nantc / satyananda-cd-atman t rama-padcnasau / para brahmabhdhyatc 1+ ramantc - ilcy cnjoy, yognan - ilosc connccicd wiil ilc Supicmc Loid, anantc - in ilc unlimiicd, satya - iiuil, anana - bliss, ct - cognizancc, atman - in ilc Supicmc Pcisonaliiy, t - ilus, rama-pacna - by ilc icim "Rama", asau - Hc, param - Supicmc, branma - Spiiii, abnniyatc - is callcd. "Persons who are connecfed fhrough yoga wifh fhe PersonaIify of Godhead derive pIeasure onIy in fhe Lord, whose unIimifed form is composed of efernify, cognizance and bIiss. For fhis reason, fhe Supreme Brahman is described by fhe ferm Rama,' meaning fhe reservoir of pIeasure." punah prohta bhagavata / ta vadyam anusasata catur-bhujasya yad dhyana / tad vara parhrttam 15 dv-bhujasya tu yad dhyanam / tan nyunam t tc matam paramcsvara-bhcdcna / hcvaIa duhhham cva h 16 punan - again, prohtam - spolcn, bnagavata - by ilc Loid, tam - lim, vayam - ilc plysician, anusasata - by clasiising, catu-bnujasya - ol ilc loui-aimcd loim, yat - wlicl, nyanam - mcdiiaiion, tat - ilai, varam - bcsi, parhirttam - dcclaicd, v- bnujasya - ol ilc iwo-aimcd loim, tu - bui, yat - wlicl, nyanam - mcdiiaiion, tat - ilai, nyunam - inlciioi, t - ilus, tc - youi, matam - considcicd, parama-isvara - bciwccn ilc loims ol ilc Supicmc Loid, bnccna - by dillcicniiaiing, hcvaIam - only, unhnam - giicl, cva - suicly, n - indccd. Again fhe Lord spoke, chasfising fhe physician Mukunda, "You have decIared fhaf medifafion on fhe four-armed form of fhe Lord is besf, and you consider medifafion on His fwo-armed form inferior. By such differenfiafion befween fhe forms of fhe Supreme Lord, you can cerfainIy affain onIy grief. yady atmano hta vcts / tada yatna-purahsaram dv-bhuja-dhyanam cva tva / huru sarvva-phaIa-pradam 17 ya - il, atmanan - ol ilc spiiii-soul, ntam - wcllaic, vcts - you undcisiand, taa - ilcn, yatna-puransaram - wiil cndcavoi, v-bnuja-nyanam - mcdiiaiion on ilc iwo-aimcd loim, cva - indccd, tvam - you, huru - do, sarva-pnaIa - all bcncliis, praam - bcsiowing. "If you undersfand fhe acfuaI weIfare of fhe spirif-souI, fhen you shouId medifafe on fhe Lord's fwo-armed form wifh infense endeavor, and fhis wiII endow you wifh aII desired benefifs." provaca ta dcva / muhundo namra-handharah gauranga-caranambhoja-madhupo gayahottamah 18 tatan - ilcn, provaca - spolc, tam - io Him, cvam - Loid, muhunan - ilc associaic ol Malapiablu, namra-hannaran - wiil bowcd lcad, gauranga-carana - ilc lcci ol Gauianga, ambno-ja - loius, manu-pan - bcc, gayaha-uttaman - bcsi ol singcis. Then Mukunda, fhaf besf among singers, who was Iike a bee fasfing fhe honey af fhe Iofus feef of Gauranga, repIied fo fhe Lord wifh his head bowed submissiveIy: snafa maya sura-nad-payasi prakama / sr-vainavanghri-rajasangam aIankfa ca fvaf-pada-padma-vara-chafram amu mayadya / murdhni prayaccha kuru dasya- pade 'bhiekam 19 snatam - bailcd, maya - by mc, sura-nai - ilc iivci ol sainis, payas - in ilc waici, prahamam - io my saiislaciion, sri-vanava - ilc blcsscd vaisnavas, angnr - looi, rajasa - dusi, angam - body, aIanhtam - dccoiaicd, ca - and, tvat-paa-pama - Youi loius lcci, vara-cnatram - bcauiilul umbiclla, amum - ilis, maya - by mc, aya - ioday, murnn - on ilc lcad, prayaccna - bcsiow, huru - malc, asya-pac - in ilc posiiion ol sciviiudc, abncham - loly bail. "I have bafhed fo my hearf's confenf in fhe wafers of fhe sura-nad, and my body is decorafed wifh fhe dusf from fhe feef of fhe bIessed vaisnavas. Now foday kindIy besfow fhe beaufifuI umbreIIa of Your Iofus feef on my head, and by performing an abhiseka wifh Your foof-dusf, pIease inifiafe me as Your servanf." cva nsamya tad-vahya / tasya murdhn padambujam dattavan bhagavas tutah / sa-haro 'bhut tadava sah 20 cvam - ilus, nsamya - lcaiing, tat-vahyam - ilosc woids, tasya - lis, murnn - on lis lcad, paa-ambujam - loius looi, attavan - awaidcd, bnagavan - ilc Loid, tutan - plcascd, sa-naran - wiil joy, abnut - ii was, taa - ilcn, cva - suicly, san - lc. Upon hearing fhese words, fhe Lord became pIeased and besfowed His Iofus feef on fhe head of Mukunda, who fhen became very jubiIanf. romancta-tanur dhman / asru-purna-vIocanah tato murar provaca / bhagavan ambujchanah 21 roma - laiis, ancta - cxpandcd, tanun - body, niman - iniclligcni man, asru- purna - lillcd wiil icais, vIocanan - cycs, tatan - ilcn, murarm, provaca - Hc said, bnagavan, ambu-ja - waici-boin (loius), hanan - cycs. The body of fhaf infeIIigenf man became covered by ecsfafic puIakas and his eyes fiIIed wifh fears. The Iofus-eyed Lord fhen addressed Murari: hatha tva htavan vadya / gtam adhyatma-tat-param jvtc yad vanchast / prcmn va tc harch spha 22 tada gta partyajya / huru sIoha harch svayam tac chrutva praha ta dcva / vnaycna bhsah su-dhh 23 srman-narayano nama / guptah sncharnava gurum yatha tavavataro 'yam / vahtum arhat sampratam 2+ hatnam - low', tvam - you, htavan - donc, vaya - O plysician, gitam - llagavad Gia, anyatma - ilc iiansccndcni spiiii, tat-param - ilc supicmc iiuil, jivtc - in living, ya - il, vancna - dcsiic, ast - ilcic is, prcmn - in lovc, va - oi, tc - youi, narcn - ol Haii, spna - dcsiic, taa - ilcn, gitam - llagavad Gia, partyajya - puiiing asidc, huru - malc, sIoham - vcisc, narcn - ol Haii, svayam - sponiancously, tat - ilai, srutva - lcaiing, prana - lc said, tat - ilai, cvam - Loid, vnaycna - wiil modcsiy, bnsah - plysician, su-nin - iniclligcni, srimat-narayanan - ilc bcauiilul iclugc loi all lumaniiy, nama - indccd, guptan - conlidcniial, sncna-arnavam - occan ol allcciion, gurum - gicai, yatna - as, tava - Youi, avataran - dcsccni, ayam - ilis, vahtum - io say, arnat - You ougli, sampratam - now. "O physician, is your reaIizafion of fhe supreme frufhs of fhe Gfa concerning fhe franscendenf spirif-souI and SupersouI compIefe: Now, if you have a desire fo fruIy Iive, and if you have a desire fo affain Iove for Hari, fhen compIefeIy puffing aside fhe Gfa, jusf compose a verse from your hearf abouf Hari." Hearing fhis, fhe infeIIigenf physician Murari Gupfa modesfIy repIied fo fhe Lord, who had appeared as a guru and whose affecfion is Iike an ocean: "Because Narayana is indeed Your confidenfiaI avafara, if is onIy fiffing fhaf You YourseIf shouId speak abouf Him. tathajna huru dcvcsa / tat srutva sa-smtananah praha ta bhagavan asya / tathava sambhavyat 25 tatna - as, ajnam - oidci, huru - lullill, cva-isa - Loid ol ilc dcmigods, tat - ilai, srutva - lcaiing, sa-smta-ananan - wiil a smiling lacc, prana - Hc said, tam - io lim, bnagavan - ilc Loid, asya - ol ilis, tatna cva - so indccd, sambnavyat - ii slall bc. "KindIy fuIfiII fhis command, O Lord of gods." The Lord heard fhis wifh a smiIing face and repIied fo him, "CerfainIy fhis musf happen. yad vadyaty asau vadyas / tat su-satya bhavyat ctat srutva harcr vahya / nocc hncd bhayat tu sah 26 yat - wlai, vayat - lc slall say, asau - ilis, vayan - ilc plysician, tat - ilai, su-satyam - lillcd wiil iiuil, bnavyat - ii slall bc, ctat - ilis, srutva - lcaiing, narcn - ol Haii, vahyam - woids, na - noi, ucc - spcals, hnct - anyiling, bnayat - oui ol lcai, tu - bui, san - lc. "Whafever fhis physician may speak is fhe essence of frufh and musf come fo pass." Hearing fhese words of Hari, Murari said nofhing ouf of fear. Yef his hearf rejoiced af fhaf incidenf. murarr mumudc tatra / srmat-srvasa-pandtah suddha-svacara-nrato / har-scva-parayanah 27 murarn - Muiaii Gupia, mumuc - iool plcasuic, tatra - in ilai, srimat-srivasa- pantan - ilc puic dcvoicc, suna-su-acara - puic bclavioi, nratan - aiiaclcd io, nar-scva - ilc scivicc ol Si Haii, parayanan - dcdicaicd. Srman Srvasa Panifa was affached fo pure behavior and dedicafed fo fhe service of Sr Hari. pratah snatva harch puja / htva samyag vdhanatah upasana tasya ntya / harot bhratbhh saha 28 pratan - caily, snatva - laving bailcd, narcn - ol Haii, pujam - woislip, htva - laving donc, samyah - complcic, vnanatan - accoiding io picccpi, upasanam - waiiing on, tasya - His, ntyam - always, harot - lc pciloims, bnratbnn - wiil lis bioilcis, sana - iogcilci. Affer bafhing earIy and performing compIefe worship of Sr Hari according fo fhe guidance of scripfure, Srvasa and his brofhers wouId consfanfIy waif upon fhe Lord. sardha gayan harcr nama / gtan ca mudanvtah snapayas ta subhar apbhr / arpayan dravyam uttamam 29 bhojayan phaIa-gavycna / htatma dvja-pungavah tasyanujah srya yuhto / ramah sa bhrat-vatsaIah 30 sarnam - iogcilci, gayan - singing, narcn - ol Haii, nama - ilc namcs, gitan - songs, ca - and, mua-anvtan - wiil joy, snapayan - bailing, tam - Him, subnan - wiil auspicious, apbnn - wiil waicis, arpayan - ollciing, ravyam - paiaplcinalia, uttamam - cxccllcni, bnojayan - lccding, pnaIa-gavycna - wiil liuiis and ilc pioducis ol ilc cow, nta-atma - joyous soul, vja-pungavan - cmincni bialmana, tasya - lis, anu-jan - youngci bioilci, srya - wiil opulcncc, yuhtan - cndowcd, raman - bioilci, san - lc, bnrat-vatsaIan - allcciionaic io His bioilcis. Togefher fhey jubiIanfIy sang fhe names of Hari and songs of devofion as fhey bafhed Him wifh sancfified wafers, made offerings of exceIIenf paraphernaIia, and fed Him wifh foods made from fruifs and fhe producfs of fhe cow. The younger brofher of Srvasa named Rama was endowed wifh opuIence and was affecfionafe fo his brofhers. pryas ca sarvva-bhutana / jyctha-scva-parayanah har-scva saha bhrata / haroty anudna su-dhh 31 pryan - dcai, ca - and, sarva-bnutanam - loi all living bcings, jyctna-scva - io ilc scivicc io ilc scnioi, parayanan - dcdicaicd, nar-scvam - scivicc io Haii, sana - wiil, bnrata - wiil His bioilci, harot - docs, anunam - day alici day, su-nin - vciy wisc. He was dear fo aII Iiving beings and dedicafed fo fhe service of his eIders. Togefher wifh his brofher, fhaf fhoughffuI person rendered seva day affer day fo Sr Hari. srvasa-ramau nr-harch sada pryau / tabhya saha hrdat cahra-panh vatya tayor cva nanarta dcvo / yathar-sanghc hapIo mahatma 32
srvasa-ramau nr-harch sada pryau / tabhya saha hrdat cahra-panh vatya tayor cva nanarta dcvo / yathar-sanghc hapIo mahatma 32 srivasa-ramau - Sivasa and Siiama, nr-narcn - ol Haii in a luman-lilc loim, saa - always, pryau - dcai, tabnyam - wiil ilcm, sana - wiil, hriat - Hc spoiis, cahra-pann - Hc wlo wiclds ilc Sudaisana disc, vatyam - in ilcii lomc, tayon - amongsi ilosc iwo, cva - suicly, nanarta - danccd, cvan - ilc Loid, yatna - lilc, - sangnc - in ilc company ol sagcs, hapIan - ilc Loid as ilc icaclci ol ilc Sanllya- yoga sysicm, mana-atma - gicai soul. Those fwo brofhers, Srvasa and Srrama, were aIways dear fo Nrhari. As fhe wieIder of fhe Sudarsana disc danced wifh fhem in fheir home, He appeared Iike fhe greaf souI KapiIa Muni accompanied by sages. anycdyur adhyapayad apramcyah / syan vadct ta dvja-sunur chah sr-hna-nama hhaIu mayaya syad / ttha samaharnya vacah hhaIasya 33 harnau harabhya vndhaya dcvah / syar upcto dyu-nad jagama snatva sa-ccIah saha sya-vargar / upagamat hcI-ndh gha svam 3+ anyc yun - on anoilci day, anyapayat - Hc iaugli, apramcyan - ilc immcasuiablc Loid, syan - siudcnis, vact - lc would say, tam - Him, vja-sunun - ilc son ol a bialmana, chan - onc, sri-hna-nama - ilc namc ol Si Kisna, hnaIu - indccd, mayaya - by ilc illusoiy cncigy, syat - ii may bc, ttnam - ilus, samaharnya - lcaiing, vacan - ilc woids, hnaIasya - ol ilc wiclcd man, harnau - ilc cais, harabnyam - by ilc lands, vnnaya - placcd, cvan - ilc Loid, syan - wiil His siudcnis, upctan - accompanicd by, yu-naim - ilc iivci ilai llows iliougl ilc lcavcns, jagama - wcni, snatva - laving bailcd, sa-ccIan - wiil His cloil, sana-sya- vargan - wiil ilc asscmbly ol siudcnis, upagamat - wcni, hcI-nnm - occan ol playlulncss, gnam - lomc, svam - His own. On anofher day as fhe IimifIess Lord insfrucfed His sfudenfs, one of fhem, fhe son of a brahmana, said fhaf fhe Krsna's name was a producf of maya Hearing fhaf maIicious person's words, covering His ears fhe goIden Iord wenf fo fhe Ganga and pIunged in wifh His cIofhes fogefher wifh aII His sfudenfs. Then He refurned fo His home, which was Iike an ocean of His pIeasure-pasfimes. pathcd ya ttha dyu-nad-nmajjana / harcr Iabhct so 'p hratoh phaIa narah harau ca bhaht vmaIa smt ca / prapnot snvann ap tat-phaIa narah 35 patnct - may icad, yan - wlo, ttnam - ilus, yu-nai-nmajjanam - bailing in ilc sly-boin iivci, narcn - ol Haii, Iabnct - can obiain, san - lc, ap - indccd, hraton - ol saciilicc, pnaIam - liuii, naran - ilc man, narau - ol Haii, ca - and, bnahtm - dcvoiion, v-maIam - wiiloui impuiiiy, smtm - icmcmbiancc, ca - and, prapnot - obiains, snvan - lcaiing, ap - ilai vciy, tat-pnaIam - ilc liuii ol lcaiing, naran - ilc man. The person who reads fhis narrafion of Gaura Hari's bafhing in fhe sky-born river can veriIy obfain fhe fruifs of sacrifice, as weII as unaIIoyed devofion fo and consfanf remembrance of Sr Hari. Indeed, simpIy by hearing if one obfains fhaf same benefif. Tlus cnds ilc Iouiil Saiga cniiilcd "lailing in ilc Sly-Rivci," in ilc Sccond Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
Fiffh Sarga blava-lailanam Talcs ol ilc Loid's Lcsiaiic Aciiviiics tato jagama puryya sa / srvasadbhr anvtah advatacaryya-varyyasya / bhahtasya darsanotsuhah 1 tatan - ilcn, jagama - Hc wcni, puryam - in ilc iown, san - Hc, srivasa, abnn - lcadcd by, anvtan - iogcilci wiil, avata-acarya - ilc incainaiion ol a dcvoicc, varyasya - ol ilc cxalicd, bnahtasya - ol ilc dcvoicc, arsana-utsuhan - cagci loi ilc vision. Then, eagerIy desiring fo see fhe greaf Advaifacarya, Gaura Hari wenf fo Advaifa's residence in Sanfipura, accompanied by His devofees Ied by Srvasa. gacchan path muhur gayan / harcr gta mudanvtah hvact ntyat ntyadbhh / sva-janah saha sa prabhuh 2 gaccnan - going, patn - on ilc pail, munun - again, gayan - singing, narcn - ol Haii, gitam - song, mua-anvtan - lillcd wiil lappincss, hvact - somciimcs, ntyat - lc danccs, ntyabnn - wiil danccis, sva-janan - wiil His own mcn, sana - iogcilci, san - Hc, prabnun - ilc Masici. WhiIe fraveIIing on fhe pafh, Mahaprabhu wouId sing songs describing fhe quaIifies and pasfimes of Sr Hari, repeafing fhem again and again in greaf jubiIafion, and somefimes He wouId dance amongsf His associafes. tato gatva papatorvvyam / acaryyasya sampatah dandavat vanava vnu / manyamano 'nushayan 3 tatan - ilcn, gatva - laving aiiivcd, papata - Hc lcll, urvyam - on ilc caiil, acaryasya - ol ilc icaclci, samipatan - ncaiby, ana-vat - lilc a iod, vanavam - ilc dcvoicc ol Visnu, vnum - God, manyamanan - lonoiing, anushayan - icacling. When Gaura arrived in fhe presence of fhe _carya, He feII Iike a rod fo fhe earfh, fhus feaching His foIIowers fhaf fhe vaisnava is fo be honored as Visnu. ta dtva sahasotthayacaryyas tu tat-sampatah gatva papata bhumau sa / sambhramcna jagad-guruh + tam - Him, tva - sccing, sanasa - suddcnly, uttnaya - iising, acaryan, tu - indccd, tat-samipatan - ncai Him, gatva - going, papata - Hc lcll, bnumau - on ilc caiil, san - lc, sambnramcna - wiil gicai icvcicncc, jagat-gurun - spiiiiual picccpioi ol ilc cosmic manilcsiaiion. When fhe _carya saw Gaura, af once fhaf guru of fhe aII fhe worIds sfood up. Approaching Him wifh greaf respecf, he feII before Him on fhe ground. anyonyaIngana htva / prcmothanthau babhuvatuh hampasru-puIahadyas tu / parpurnau su-vgrahau 5 anyonya - muiually, aInganam - cmbiacing, htva - did, prcma - lovc, uthantnau - longing loi, babnuvatun - Tlcy wcic, hampa - iicmbling, asru - icais, puIaha - iliilling ol ilc laiis, ayan - lcadcd by, tu - indccd, parpurnau - lully complcic, su-vgranau - sublimc loims. They IovingIy embraced one anofher, safisfying Their Iong-cherished desires, and by fhaf confacf Their subIime forms became fuII of fhe sympfoms of franscendenfaI ecsfasy such as frembIing, fears, fhriIIing of fhe hairs, and so forfh. upavsya tato dcvah / hatha cahrc harch pryam manohara papa-hara / muht-prcma-phaIa-pradam 6 upavsya - siiiing, tatan - ilcn, cvan - ilc Loid, hatnam - sioiy, cahrc - madc, narcn - ol Haii, pryam - dcai, manonaram - mind-cnclaniing, papa-naram - sin- dispclling, muht-prcma - libciaiion and lovc, pnaIa - liuiis, praam - bcsiowing. Accepfing a seaf, Gaura fhen narrafed a sfory which endeared fhe hearf, enchanfed fhe mind, dispeIIed aII sin and besfowed fhe fruifs of Iiberafion and Iove for Krsna. tato 'dvato 'bravd vahya / bhahtr nast haIau htau t mudha vadant yc / tc pasyantv adya cahua 7 tatan - ilcn, avatan - ilc incainaiion ol a dcvoicc, abravit - said, vahyam - siaicmcni, bnahtn - dcvoiion, na ast - ilcic is noi, haIau - in ilc agc ol Kali, htau - on caiil, t - ilus, munan - lools, vaant - ilcy say, yc - wlo, tc - ilcy, pasyantu - ilcy slould scc, aya - picscnily, cahua - wiil ilc cyc. Advaifa commenfed, "FooIs say fhaf in fhis age of KaIi bhakfi exisfs no Ionger. They shouId behoId fhis scene of devofion manifesf foday in Sanfipura." tat srutva bhagavan aha / hnct prasphurtadharah bhahts ccn nast n-harch / h tadast htav ha 8 tat - ilai, srutva - lcaiing, bnagavan - ilc all-opulcni Loid, ana - said, hnct - somcwlai, praspnurta - iicmbling, anaran - lips, bnahtn - dcvoiion, cct - il, na ast - ilcic is noi, n-narcn, hm - wlai', taa - ilcn, ast - is ilcic, htau - on ilc caiil, na - in ilis iimc. Hearing fhis, Sr Bhagavan's Iips quivered sIighfIy as He repIied, "If fhere is no devofion fo Nrhari, fhen whaf has any vaIue on fhe earfh: bhahtr cvast sasarc / sarvva-sara suhhavaha sa nastt ca yo brutc / janma tasya nrarthaham 9 bnahtn - dcvoiion, cva - suicly, ast - ilcic is, sasarc - in ilc maiciial woild, sarva-sara - csscncc ol cvciyiling, suhna-avana - biinging lappincss, sa - slc, na ast - ilcic is noi, t - ilus, ca - and, yan - wlo, brutc - says, janma - biiil, tasya - lis, nrartnaham - wiiloui valuc. "In fhis wheeI of birfh and deafh, bhakfi assuredIy exisfs as fhe vifaI essenfiaI facfor which brings whafever joy a person feeIs in any acfivify. He who asserfs fhaf bhakfi has no reaIify in fhis age has gained no benefif aIfhough he has received fhis vaIuabIe human birfh. tasmat hnc bhahtr astc / su-prasanna sanatan yasya syat harma-bandhas ca / nasyct prcma harau bhavct 10 tasmat - ilcicloic, hnc - unio Kisna, bnahtn - dcvoiion, astc - icmains, su- prasanna - vciy lappy, sanatani - cicinal, yasya - wlosc, syat - ii may bc, harma- bannan - bondagc io liuiiivc aciiviiy, ca - and, nasyct - can bc dcsiioycd, prcma - lovc, narau - unio Haii, bnavct - ii may bc. "Thus whoever has devofion for Krsna evokes fhe pIeasure of Bhakfi Dev, who is fhe efernaI goddess of devofion. The knofs binding him fo maferiaI exisfence are cuf, and wifhin his hearf Hari-prema awakens." tato 'vadat srnvaso / dtva hancd avanavam dvja prasphutam cvagrc / harch sasad duhhhtah 11 tatan - ilcn, avaat - lc said, srinvasan - ilc puic dcvoicc, tva - sccing, hanct - somc, avanavam - a non-vaisnava, vjam - bialmana, praspnutam - clcaily, cva - cciiainly, agrc - bcloic, narcn - ol Haii, sasa - in ilc asscmbly, unhntan - unlappy. Then Srnivasa apprehensiveIy remarked fo fhe Lord, "I have noficed a brahmana sfanding in fhe forefronf of fhe assembIy of Sr Hari who is cIearIy nof a vaisnava. vghna hnotsavc harttu / dvjo 'ya samupagatah tac chrutva bhagavan praha / nayam atragamyat 12 vgnnam - lindiancc, hna-utsavc - in ilc lcsiival ol Kisna consciousncss, hartum - io malc, vjan - bialmana, ayam - ilis, samupagatan - comc, yat - wlicl, srutva - lcaiing, bnagavan - ilc Loid, prana - said, na - noi, ayam - ilis, atra - lcic, agamyat - lc slall comc. "This brahmana has come fo cause some hindrance fo our fesfivaI of Krsna consciousness." Hearing fhis, fhe Lord repIied, "This person wiII nof come here. nasty atra tava vprcndra / cnta hact suhh bhava nayata tatra vpro 'sau / vnu-maya-vmohtah 13 na - noi, ast - ilcic is, atra - lcic, tava - youi, vpra-nra - bcsi ol vipias, cnta - anxiciy, hact - any, suhni - lappy, bnava - bc, na - noi, ayata - comc, tatra - ilcic, vpran - lcaincd bialmana, asau - ilis, vnu-maya - by ilc cncigy ol Visnu, vmontan - illusioncd. "O besf of vipras, fhere is no reason for any anxiefy on fhis accounf. Be happy! This vipra iIIusioned by Visnu-maya has nof approached fhis pIace." svaya sant-pura gatva / dtvadvata-mahcsvaram asvaryya hathayan hna-purnavcso babhuva ha 1+ svayam - sponiancously, sant-puram - ilc icsidcncc ol Advaiia _caiya, gatva - wcni, tva - laving sccn, avata, mancsvaram - ilc incainaiion ol Siva, asvaryam - opulcncc, hatnayan - spcaling, hna, purna-avcsan - ioially absoibcd, babnuva - Hc bccamc, na - indccd. Having Ieff for Sanfipura and seen Sr Advaifa, who is fhe incarnafion of Lord Siva, Gauranga became whoIIy immersed in Sr Krsna whiIe discussing His opuIences. tatah hrda-paro bhutva / srvasasyasa-dcsahc dattva savyc savya-bahu / vama pradat gadadharc 15 tatan - ilcn, hria - play, paran - absoibcd, bnutva - bccamc, srivasasya - ol Sivasa, asa-csahc - on ilc slouldci, attva - placcd, savyc - on ilc lcli, savya- banum - lcli aim, vamam - iigli, praat - placcd, gaanarc - on Gadadlaia. Then fhe Lord Gauranga became absorbed in a pIayfuI mood and pIaced His Ieff arm on fhe shouIder of Srvasa and His righf on Gadadhara. sr-rama-pandtasyanhc / dattva padambuja harh tah sarddha mumudc srmad-advatacaryya-sanndhau 16 sri-rama-pantasya - ol ilc Paniia, Si Rama, anhc - in ilc lap, attva - placcd, paa-ambujam - loius lcci, narn, tan - wiil ilcm, sarnam - iogcilci, mumuc - Hc iool plcasuic, srimat-avata-acarya, sannnau - in ilc picscncc ol. He nexf pIaced His Iofus feef in fhe Iap of Sr Rama Panifa and fhus enjoyed wifh fhem in Srmad Advaifacarya's presence. tatra bhuhtva varanna sa / candancnanuIcpya ca gatran harayan Ioha / jagau hna nanartta ca 17 tatra - ilcic, bnuhtva - aic, vara-annam - cxccllcni loods, san - Hc, canancna - wiil ilc pulp ol sandal, anuIcpya - bcing anoinicd, ca - and, gatran - limbs, narayan - giving plcasuic, Ioham - ilc pcoplc, jagau - Hc sang, hnam - ilc namc ol Kisna, nanarta - danccd, ca - and. Thereaffer He afe exceIIenf foods, and fhe devofees anoinfed His Iimbs wifh sandaIwood-puIp. Then fhe son of Sac enIivened aII fhe peopIe as He sang fhe names of Krsna and danced. acaryo bubudhc purnam / atmanam asa budhah dtva sr-gaura-candrasya / prcmananda-mahotsavam 18 acaryan - Si Advaiia, bubunc - icalizcd, purnam - complcic, atmanam - Scll, asa - by bcncdiciion, bunan - ilc iniclligcni, tva - sccing, sri-gaura-canrasya - ol Gauia Candia, prcma-anana - joy ol Kisna lovc, mana-utsavam - gicai lcsiival. The enIighfened _carya deemed His enfire being fuIfiIIed as he wafched Sr Gaura Candr's agreaf fesfivaI of premananda. acarycna sama hnah / hrtayan sa jagad-guruh hrdtva dcvavat tatra / punar agan njaIayam 19 acarycna - wiil ilc icaclci, samam - iogcilci, hnan - ilc all-aiiiaciivc, hirtayan - icciiing, san - Hc, jagat-gurun - guiu ol ilc cosmos, hritva - laving spoiicd, cva- vat - divincly, tatra - ilcic, punan - again, agat - Hc camc, nja-aIayam - io His own placc. Then accompanied by fhe _carya, fhe guru of fhe worIds, refurned home whiIe divineIy pIaying and describing Krsna's nama, guna and IIa in song. tatah so 'dhyatma-tattvartha / vahtum arcbha svarah cha cva harh svam / vyat-rupataya sthtah 20 tatan - ilcn, san - Hc, anyatma-tattva-artnam - ilc iiuil ol ilc soul and Supcisoul, vahtum - io spcal, arcbnc - Hc bcgan, isvaran - ilc Supicmc Loid, chan - onc, cva - suicly, narn - ilc dispcllci ol cvil, svami - Masici, vyat-rupataya - wiil an uniquc individualiiy, loim and aiiiibuics, stntan - cxisiing. He began fo speak on fhe frufhs of fhe souI and fhe SupersouI fhus, "There is sureIy onIy one Masfer, Sr Hari. He exisfs wifh a unique personaIify composed of form and affribufes. sahtah svayam cvahas / tthaty atma svaya prabhuh sarvvasyantar-bahh sah / haranana ca haranam 21 santan - biougli iogcilci, svayam - Himscll, cva - cciiainly, chan - onc, ttnat - siands, atma - Scll, svayam - sponiancously, prabnun - Masici, sarvasya - ol all, anta-bann - wiilin and wiiloui, sahi - wiincss, harananam - ol causcs, ca - and, haranam - causc. "He has personaIIy broughf everyfhing info being. Thaf supreme masfer, wifnessing wifhin and wifhouf, sponfaneousIy exisfs as fhe causeIess cause of aII causes." t hasta prasaryasu / mut-htya svaya punah hara sa darsayam asa / ntyan va sa svarah 22 t - ilus, nastam - land, prasarya - spicading, asu - swilily, muti-htya - maling a lisi, svayam -HmscIj, punan - again, haram - causci, arsayam asa - Hc slowcd, ntyan - dancing, va - lilc, san- Hc, isvaran - Supicmc Loid, Mala-Visnu. By firsf spreading open His hand and fhen making a fisf, Gaura showed wifh dancing gesfures fhe way in which fhe creafor, Maha-Visnu, generafes fhe cosmic manifesfafion and again winds if up. punar ucc vacas tattva / satta-matra-svarupnam bhavo 'py anarthahas tatra / sad-rupam avadharyyatam 23 punan - again, ucc - Hc spolc, vacan - woids, tattvam - iiuil, satta-matra - puic cxisicncc, sva-rupnam - in ilc oiiginal loim, bnavan - ilc maiciial cxisicncc, ap - alilougl, anartnahan - wiiloui mcaning, tatra - ilcic, sat-rupam - ilc loim ol iiuil, avanaryatam - ii musi bc undcisiood. Again He spoke of fhe efernaI nafure of fhe AbsoIufe Trufh: "AIfhough fhis maferiaI exisfence is wifhouf meaning, one shouId comprehend fhe franscendenfaI spirifuaI nafure which pervades if. chatra brahmano 'p syad / dcva-murtr na sarvatha anyasya murtr bhavat / vna taj-jnana-haranat 2+ chatra - in onc basc, branmanan - ol spiiii, ap - also, syat - ii may bc, cvam - ilus, murtn - libciaiion, na - noi, sarvatna - in all ways, anyasya - ol anoilci, murtn - libciaiion, bnavat - ii bccomcs, vna - wiiloui, tat - ilc Loid, jnana-haranat - duc io lnowlcdgc. "The Supreme Spirif is one fhroughouf fhe cosmos. Even fhe gods are nof aII- pervasive as He is. OnIy in fhe absence of fhis knowIedge of oneness fhere appears fo be various forms of mundane duaIify. pasyanguI hara-sthc mc / hy cha tatra madhu-pIuta jhvaya ta Iha-svadya / tad anya puya-sampIuta 25 ta dtva ghnaya canya / dratu notsahatc hanam nrbhcda-brahma-jnanad dh / sarvvam cva su-Iahanam 26 pasya - jusi scc, anguIi - ilc iwo lingcis, hara-stnc - siiuaicd on ilc land, mc - My, n - cciiainly, cha - onc, tatra - ilcic, manu-pIuta - covcicd by loncy, jnvaya - by ilc ionguc, tam - ilai, Ina - bcing liclcd, svaya - iclislablc, tat - ilai, anya - oilci, puya-sampIuta - covcicd by pus, tam - ilai lingci, tva - sccing, gnnaya - wiil disgusi, ca - and, anyam - ilc oilci, ratum - io scc, na - noi, utsanatc - onc can iolciaic, hanam - a momcni, nrbnca-branma - non-dillcicniiaicd lialman, jnanat - by lnowlcdgc, n - cciiainly, sarvam - all, cva - indccd, su-Iahanam - sublimc sympioms. "BehoId fhese fwo fingers on My hand. This one, if covered by honey, is a fif objecf of affracfion for fhe fongue. This ofher finger, if covered by pus, arouses disgusf jusf by ifs sighf. Indeed, one cannof bear fo Iook af if for even a momenf. Buf by cuIfivafing knowIedge of fhe one franscendenfaI exisfence free from exfernaI designafions, one comes fo see fhaf everyfhing is fiIIed wifh auspicious sympfoms (in ofher words, one in confacf wifh exfernaI designafions may misfake fhe souI fo be fhe very designafions fhaf are covering if). cvam cho 'p bhagavan / anadh puruo 'vyayah samagr-rasato jvo / muhto bhavat nanyatha 27 cvam - ilus, chan - onc, ap - also, bnagavan - all-opulcni Loid, anan - bcginninglcss, puruan - pcison, avyayan - impciislablc, samagri - complcicncss, vaiicgaicdncss, rasatan - by iclisling, jva - living bcing, muhtan - libciaicd, bnavat - bccomcs, na - noi, anyatna - anoilci way. "Thus fhere is one aII-opuIenf Lord, who is a beginningIess, imperishabIe person. The spirif-souI who perceives fhe Lord's compIefeness and variegafedness becomes Iiberafed, and fhere is no ofher means for him fo do so." cva bahu-prahara sa / jnana-yoga daya-ndhh uhtva tu vraramaryya-hdaya-stha-padambujah 28 cvam - ilus, banu-praharam - many mcans, san - Hc, jnana-yogam - union wiil Kisna iliougl lnowlcdgc, aya-nnn - ilc occan ol mcicy, uhtva - laving spolcn, tu - indccd, vrarama - sioppcd, aryya-naya - lcaiis ol ilc noblc souls, stna - siiuaicd, paa-ambujan - loius lcci. Thus fhe ocean of mercy, who pIaces His feef wifhin fhe hearfs of aII nobIe persons, ceased speaking affer describing in many ways fhe process of union wifh Krsna fhrough knowIedge. sravaytva tato jnana / jnana-gamya jagat-patm hna jnatva tat-padabja / smtva puIaham udvahan 29 sravaytva - laving causcd io lcai, tatan - ilus, jnanam - lnowlcdgc, jnana- gamyam - aiiainablc by lnowlcdgc, jagat-patm - pioiccioi ol ilc univcisc, hnam - ilc all-aiiiaciivc Loid, jnatva - lnowing, tat-paa-abjam - His loius lcci, smtva - icmcmbciing, puIaham - iliillcd laiis, uvanan - boic. Knowing fhaf Sr Krsna was comprehendabIe by knowIedge, and fhaf He is fhe masfer of fhe universaI manifesfafion, Gauranga faughf franscendenfaI knowIedge. He remembered Krsna's Iofus feef, which caused fhriII bumps fo cover His body. bhahtr cva samuthta / hna-prcma-prahasn ty cvaha sadothantho / gadgada jagad-svarah 30 bnahtn - dcvoiion, cva - cciiainly, samuthta - clcvaics, hrsna-prcma - lovc ol Kisna, prahasni - awalcns, t - ilus, cva - cciiainly, ana - said, saa - always, uthantnan - gicaily longing, gagaam - clolcd voicc, jagat-isvaran - Loid ol ilc univcisc. Wifh greaf Ionging, His voice choked and faIfered as fhe ]agadsvara decIared, "Bhakfi eIevafes and awakens fhe souI fo Iove of Krsna." prcmasru-hantho bhagavan / da vacanam abravt druta-ctto gadgada-vah / rodty aIa hasaty ap 31 ntyaty aIa gayat ca / mad-bhahto bhuvana-trayam punat pat satata / sarvvapadbhyo dva-nsam 32 prcma-asru - icais ol lovc, hantnan - ilioai, bnagavan - Loid, am - ilis, vacanam - woids, abravit - Hc said, ruta-cttan - mclicd lcaii, gagaa-vah - laliciing woids, rot - lc wccps, aIam nasat - lc laugls, ap - also, ntyat - lc danccs, aIam gayat - lc sings, ca - and, mat-bnahtan - My dcvoicc, bnuvana-trayam - ilc ilicc woilds, punat - puiilics, pat - pioiccis, satatam - always, sarva-apabnyan - liom all calamiiics, va-nsam - by day and nigli. Wifh His fhroaf choked by fears of Iove, Bhagavan decIared, "As My bhakfa's hearf meIfs whiIe weeping, Iaughing, dancing and singing, he purifies and profecfs fhe fhree worIds from aII danger fhroughouf fhe day and nighf." ty uhtva hta-manasa / nanarta sva-janah saha srmad-vsvambharo dcvo / nja-bhaht-prahasahah 33 t - ilus, uhtva - saying, nta-manasa - wiil a joyous lcaii, nanarta - Hc danccd, sva-janan - wiil His own mcn, sana - iogcilci, srimat-vsvambnaran - ilc mainiainci ol ilc univcisc, cvan - Loid, nja-bnaht - dcvoiion io Himscll, prahasahan - ilc icvcalci. So saying , Visvambhara-deva, fhe reveaIer of fhe pafh of devofion fo HimseIf, wifh a joyous hearf, danced and sang wifh His foIIowers. Tlus cnds ilc Iilil Saiga cniiilcd "Talcs ol ilc Loid's Lcsiaiic Aciiviiics," in ilc Sccond Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
Sixfh Sarga sasaia-aianya-upama si-advaiia-malaimyam Tlc Maiciial Woild Compaicd io a Ioicsi, and ilc Gloiics ol Si Advaiia
athapara-dnc tatradvatacaryo maha-yasah navadvpc samayato / dratu vsvambharcsvaram 1 atna - ilcn, apara-nc - on ilc ncxi day, tatra - ilcic, avata-acaryan, mana- yasan - ol ligl icnown, navavipc - in Navadvpa, samayatan - camc, ratum - io scc, vsvambnara, isvaram - ilc Supicmc Loid. Then on fhe nexf day, fhe wideIy renowned personaIify Sri Advaifa _carya came fo Navadvpa fo see Lord Visvambhara. snana htvarcaytvcsa / sa yavad gacchatsvarah dratu tavat sa bhagavan / srvasasyasramc vasan 2 snanam - bail, htva - laving donc, arcaytva - laving woislippcd, isam - ilc Loid, san - lc, yavat - so long, gaccnat - lc gocs, isvaran - ilc Supicmc Loid, ratum - io scc, tavat - ilai long, san - lc, bnagavan - ilc Loid, srivasasya - ol Sivasa, asramc - in ilc spiiiiual slclici, vasan - icsiding. Affer faking bafh and performing worship of His SaIagrama-sIa, Sr Advaifa wenf fo see Mahaprabhu. And as Iong as He was in Navadvpa, He resided in Srvasa hakura's asrama pupaha nyasya dandagrc / provaca sa-smtananah gada-puja hta hy ca / maya dutasya sasanam 3 haryamy anaya ntya / mad-bhahta-dvcnah sada bhahta cva sada mahya / pranadhho na sasayah + pupa-cham - onc llowci, nyasya - insciiing, ana-agrc - on ilc iip ol ilc siall, provaca - Hc dcclaicd, sa-smta-ananan - wiil a smiling lacc, gaa-puja - woislip ol ilc club, hta - pciloimcd, n - cciiainly, ca - ilis, maya - by Mc, utasya - ol ilc ioguc, sasanam - clasiiscmcni, haryam - I slall, anaya - wiil ilis, ntyam - always, mat-bnahta-vcnan - ol lc wlo is laiclul io My dcvoicc, saa - always, bnahtan - dcvoicc, cva - suicly, saa - always, manyam - io Mc, prana-anhan - moic ilan My lilc, na - no, sasayan - doubi. PIacing a fIower on fhe end of His sfaff, fhe son of Sac spoke wifh a smiIing face, "Thus I have performed worship of My cIub. Wifh fhis cIub, I shaII aIways chasfise fhe wicked who are hafefuI fo my devofee. Wifhouf doubf, My devofee is more dear fo Me fhan My very Iife. cho 'st duto mad-bhahta-dvcna huta-rognam htva ta punar cvaha / pasaca-narahasrayam 5 chan - onc, ast - ilcic is, utan - ilc wiclcd, mat-bnahta - My dcvoicc, vcnam - cncmy, huta-rognam - a man siiiclcn wiil lcpiosy, htva - laving donc, tam - lim, punan - again, cva - suicly, anam - I, pasaca-naraha - inlcinal lcll, asrayam - cniiancc. "There is presenfIy a man who is inimicaI fo my devofees. I have aIready affIicfed him wifh Ieprosy, and in fhe fufure I shaII force him fo enfer fhe heIIs where fhe demonic sfay. haryamy acra haIa / satyam ctan mayodtam nasayyam tac chyan / vdhasyc vd-bhujan aham 6 haryam - I slall do, acram - bcloic long, haIam - iimc, satyam - iiuly, ctat - ilis, maya - by Mc, utam - spolcn, nasayyam - I slall dcsiioy, tat - ilai pcison, syan - disciplcs, vnasyc - I slall placc, v-bnujan - ilc siool-caicis, anam - I. "This I shaII do before Iong. I am speaking fhe frufh. I shaII desfroy fhaf man and his foIIowers, furning fhem info swine who eaf sfooI. vana prayatum ccham / tad atrava mahad vanam vyaghrasya sadsah hcct / hcct paana-sannbhah 7 vanam - loicsi, prayatum - io sci loiil, ccnam - I dcsiic, tat - ilai, tatra - ilcic, cva - indccd, manat - gicai, vanam - loicsi, vyagnrasya - ol ilc iigci, sasan - lilc, hcct - somc, hcct - somc, paana-sannbnan - lilc sioncs. "I desired fo sef forfh for fhe foresf, yef fhis very pIace is indeed Iike a greaf foresf. Some men resembIe figers whiIe ofhers are Iike sfones. vhana sannbhah hcct / hcct tna-nbha narah pasuna sannbhah hcct / tcncda su-mahad vanam 8 vhanam - ol ilc iiccs, sannbnan - lilc, hcct - somc, hcct - somc, tna-nbnan - lilc giasscs, naran - mcn, pasunam - ol animals, sannbnan - lilc, hcct - somc, tcna - by ilis, am - ilis, su-manat - vciy gicai, vanam - loicsi. "Some men resembIe frees, and ofhers are Iike grasses. Some resembIe animaIs. By fhis anaIogy, fhe maferiaI worId can be perceived fo be a very greaf foresf. sr-hna-caranambhoja-madhu-pana-rata h yc tc manuja samahhyatah / sarvva-jvopaharnah 9 sri-hna - ilc all-aiiiaciivc, carana-ambnoja - loius lcci, manu-pana - iaia - aiiaclcd, n - cciiainly, yc - wlo, tc - ilcy, manuja - mcn, samahnyatan - icnowncd, sarva-jiva - all living cniiiics, upaharnan - bcnclaciois. "Buf men who are affached fo drinking fhe honey of Sr Krsna's Iofus feef are fo be ceIebrafed as fhe benefacfors of aII fhese kinds of Iiving beings. advatacaryya-varyo 'tra / samayata t srutam hatha nayat yatrastc / tatra gacchamahc vayam 10 avatacarya - ilc incainaiion ol a dcvoicc, varya - ilc cxccllcni dcvoicc, atra - lcic, samayata - aiiivcd, t - ilus, srutam - lcaid, hatnam - low', na - noi, ayat - lc is coming, yatra - wlcic, astc - lc is siaying, tatra - ilcic, gaccnamanc - wc aic going, vayam - wc. "We have heard fhaf fhe greaf devofee Advaifa _carya has arrived. Buf why hasn'f He come here: We shouId go fo fhe pIace where He is sfaying." ctasmn samayc tatracaryya svayam upagata upayana samadaya / tat-pada-padma-sanndhau 11 ctasmn - ai ilis, samayc - iimc, tatra - ilcic, acarya - Si Advaiia, svayam - Himscll, upagata - aiiivcd, upayanam - picscnis, samaaya - giving, tat-paa-pama - ilc loius lcci ol ilc Loid, sannnau - ncai.
Af fhaf momenf, fhe _carya HimseIf arrived fhere and presenfed giffs af fhe Iofus feef of fhe Lord. tad dattva dandavad bhumau / npapata tada prabhuh harc ghtva ta praha / tvad-artho 'ham hagatah 12 tat - ilai, attva - giving, ana-vat - lilc a siicl, bnumau - on ilc giound, npapata - iliowing down, taa - ilcn, prabnun - ilc Masici, harc - in ilc land, gnitva - ialing, tam - Him, prana - dcclaicd, tvat-artnan - loi Youi dcsiic, anam - I, na - in ilis woild, agatan - camc. Affer presenfing fhose giffs, He feII fIaf fo fhe ground before Gaura Kna. Taking Him by fhe hand, Prabhu said, "If is on accounf of Your desire fhaf I have come fo fhis worId." ty uhtva haraytva / tat hhataya samupavsat ajnaya tasya dcvasyadvatacaryo nanartta ha 13 t - ilus, uhtva - saying, naraytva - cxulicd, tat - ilai, hnatayam - on a coi, samupavsat - sai down, ajnaya - by ilc oidci, tasya - His, cvasya - ol ilc Loid, avata-acaryan - ilc avaiaia ol a dcvoicc, nanarta - danccd, na - indccd. Affer He had fhus spoken and given greaf joy fo Sr Advaifa, Sr Gauranga saf down on a cof. Then by fhe order of fhe Lord, fhe _carya began fo dance. tad dtva bhagavan prtas / ta praha tava baIahah ctc ma prarthayanty cva / prcma-bhaht su-durIabham 1+ tat - ilai, tva - sccing, bnagavan - ilc illusiiious Loid, pritan - plcascd, tam - Him, prana - said, tava - Youi, baIahan - boys, ctc - ilcsc, mam - Mc, prartnayant - will long loi, cva - suicly, prcma-bnahtm - loving dcvoiion, su-urIabnam - vciy iaic. Seeing fhaf dancing, fhe iIIusfrious Lord feIf pIeased and said fo Him, "Your sons are praying fo Me for fhe mosf rare giff of prema-bhakfi. dasyam tvat-htc vatsa / tat srutva hara-sampIutah acaryyah praha bhagavan / ctc tc carananugah harunyaIaya-vatsaIyat / tava h syat su-durIabham 15 asyam - I slall givc, tvat-htc - loi Youi salc, vatsa - O dcai onc, tat - ilai, srutva - lcaiing, nara-sampIutan - immciscd in joy, acaryan, prana - dcclaicd, bnagavan - O blcsscd Loid, ctc - ilcsc, tc - Youi, carana-anugan - lollowcis ol ilc lcci, harunya-aIaya - ilc icccpiaclc ol mcicy, vatsaIyat - oui ol allcciion, tava - Youi, hm - wlai', syat - may bc, su-urIabnam - vciy dilliculi io obiain. "Dear one, for Your sake I shaII besfow fhaf giff on fhem." Hearing fhis, fhe _carya repIied in greaf exuIfafion, "O Bhagavan, fhese boys shaII become servifors of Your feef. If fhey are recipienfs of affecfion from You, fhe vesseI of kindness, fhen whaf can be difficuIf for fhem fo achieve:"
athopavtas tc sarvvc / parsvatas tasya cahrnah jyotsnatatya rajanya ca / punar aha maha-bhujah 16 atna - ilcn, upavtan - scaicd, tc - ilcy, sarvc - all, parsvatan - io ilc sidc, tasya - ol Him, cahrnan - ol ilc bcaici ol ilc calia, jyotsna-atatyam - in ilc dilluscd moonligli, rajanyam - in ilc nigli, ca - and, punan - again, ana - Hc said, mana- bnujan - gicai-aimcd. Nexf as everyone became seafed in fhe brighf moonIif nighf near fhe wieIder of fhe cakra, fhe mighfy-armed Lord spoke furfher: hamaIaho 's mc 'tva / bhahtas tvat-hta cva h samagato 'ham tva ntya-gtcna su-suhh bhava 17 hamaIa-ahan - loius-cycd onc (Advaiia's loimci namc), as - You aic, mc - My, ativa - cxcccdingly, bnahtan - dcvoicc, tvat-htc - loi Youi salc, cva - indccd, n - suicly, samagatan - comc, anam - I, tvam - you, ntya-gitcna - by dancing and singing, su-suhni - vciy lappy, bnava - bc. "O KamaIaksa, Iofus-eyed one, You are my supreme devofee. I have descended fo earfh on Your accounf. Now be happy by Your dancing and singing." tat srutva bhagavad-vahya / srmat-srvasa-pandtah uvaca madhurar vahyar / vntas tat-padambujc 18 tat - ilai, srutva - lcaiing, bnagavat-vahyam - woids ol ilc Loid, srimat-srivasa- pantan, uvaca - said, manuran - swcci, vahyan - wiil woids, vnitan - lumblc, tat-paa-ambujc - ai His loius lcci. Hearing fhe Lord's words, Srman Srvasa Panifa humbIy submiffed in a miId fone af fhe His Iofus feef: h tc 'sau bhagavad-bhahtah / haruncya tava prabho tat srutva bhagavan hruddhas / ta nrbhartasyabhyabhaata 19 hm - wlai, tc - Youi, asau - lc, bnagavat-bnahtan - ilc dcvoicc ol ilc Loid, haruna - mcicy, yam - ilis, tava - Youi, prabno - O Masici, tat - ilai, srutva - lcaiing, bnagavan - ilc Loid, hruna - angiy, tam - Him, nrbnartasya - icbuling, abnyabnaata - spolc. "How is He Your bhakfa: This is onIy Your mercy, Prabhu." Hearing fhis, fhe aII- opuIenf Lord angriIy rebuked him, saying: hm uddhavas tathahruro / bhahto mc 'tva vatsaIah acaryo 'ya tato nyunah / h cva tva prabhaasc 20 hm - wlai', unavan, tatna - also, ahruran - Kisna's unclc (noi ciucl), bnahtan - dcvoicc, mc - My, ativa - vciy, vatsaIan - allcciionaic, acaryan - Si Advaiia, ayam - ilis, tatan - ilcicloic, nyunan - inlciioi, hm - wlai', cvam - ilus, tvam - you, prabnaasc - you aic saying. "Are Uddhava and Akrura nof My very dear bhakfas: Is fhe _carya fherefore inferior fo fhem: Is fhis whaf you infend fo say: h va bharata-varc 'smn / acaryyasya samo 'parah varttatc ho 'p mad-bhahto / yasmad ajno dvjo bhavan 21 hm va - wlcilci', bnarata-varc - in ilc land ol llaiaia, asmn - in ilis, acaryasya - ol ilc _caiya, saman - cqual, aparan - gicaici, vartatc - cxisiing, han ap - wlo indccd', mat-bnahtan - My dcvoicc, yasmat - ilan wlom, ajnan - lool, vjan - iwicc-boin, bnavan - youi lonoi. "Is fhere any one eIse in fhis Iand of Bharafa equaI fo or greafer fhan fhis _carya: O brahmana, you have now become a fooI!" tat srutva bhagavad-vahya / bhtya tun babhuva ha 22 tat - ilai, srutva - lcaiing, bnagavat-vahyam - ilc woids ol ilc Loid, bnitya - by lcai, tunim - silcni, babnuva - lc bccamc, na - indccd. Upon hearing fhese words of Bhagavan, Srvasa became siIenf ouf of fear. tatah provaca bhagavan / adhyatma na hadacana bhavadbhh hutracd vap / vahtavya yad rocyatc 23 tatan - ilcn, provaca - dcclaicd, bnagavan - ilc Loid, anyatmam - ilc scll, na haacana - ncvci, bnavabnn - by youisclvcs, hutract - anywlcic, va ap - wlcilci', vahtavyam - io bc spolcn, ya - il, rocyatc - ii is plcasing. Then fhe Lord said, "Do you never discuss fhe science of fhe seIf amongsf your good seIves: Do you nof find if pIeasing: tada prcma na datavyo / bhavadbhyah satyam cva h 2+ taa - ilcn, prcma - lovc, na - noi, atavyan - slould bc givcn, bnavabnyan - io Youi goodsclvcs, satyam - iiuly, cva - suicly, n - indccd. "In fhaf case, if is cerfainIy beffer nof fo award prema fo you. This is fhe frufh." tat srutva pandtah praha / srvaso jagad-svaram tatra mc vsmtr bhuyad / yathaha na vadam tat 25 tat - ilai, srutva - lcaiing, pantan - ilc sclolai, prana - said, srivasan - ilc puic dcvoicc, jagat-isvaram - io ilc univcisal Loid, tatra - ilcic, mc - my, vsmtn - loigcilulncss, bnuyat - ii slould bc, yatna - so, anam - I, na - noi, vaam - I say, tat - ilcicloic. Affer hearing fhis, Srvasa Panifa repIied fo fhe jagad-svara. This forgeffuIness of mine has been Your bIessing on me, so fhaf I may never again speak in fhaf way." murarh praha bhagavann / adhyatma na vdamy aham ta praha dcvo janas / hamaIahat sruta h tat 26 muiaiil, prana - dcclaicd, bnagavan - O Loid, anyatmam - ilc scicncc ol ilc scll, na - noi, vam - I lnow, anam - I, tam - io lim, prana - Hc said, cvan - ilc Loid, janas - you lnow, hamaIa-ahat - liom ilc loius-cycd Advaiia, srutam - lcaid, n - cciiainly, tat - ilai. Murari decIared, "O Bhagavan, I do nof know fhe science of fhe seIf." The Lord answered, "Indeed you do know, for you have heard if from KamaIaksa." t sapad nsamya dcva-vahya / pramudta-manaso babhuvur aryyah har-hara-pada-padma-sdhu-matta / nantur anma votsavadhyah 27 t - ilus, sapa - ai ilc samc insiani, nsamya - lcaiing, cva-vahyam - ilc woids ol ilc Loid, pramuta-manasan - vciy claicd lcaii, babnuvun - ilcy bccamc, aryan - ilc noblc pcisons, nar-nara - Loids Visnu and Siva (Visvamblaia and Advaiia), paa-pama - loius lcci, sinu-mattan - wlo wcic inioxicaicd by ilc ncciai, nantu - Tlcy danccd, anma - ccasclcssly, va - lilc, utsava - lcsiival, anyan - abounding. Hearing fhese words of fhe Lord, fhe hearfs of fhe nobIe bhakfas af once became very eIafed. Becoming infoxicafed by fhe necfar from Sr Sr Hari-Hara's Iofus feef, fhey incessanfIy sang and danced as if parficipafing in a fIourishing fesfivaI. Tlus cnds ilc Sixil Saiga cniiilcd "Tlc Maiciial Woild Compaicd io a Ioicsi and ilc Gloiics ol Si Advaiia," in ilc Sccond Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
Sevenfh Sarga blalia-anugialal Gaura Shows Mercy fo His Devofees sta-navasuha-mastaha-vctanas / taruna-vdruma-sannbha-hara-dhh vara-bhuja-dyut-ranjta-hanhanah / sphuta-navna-saroja-haro babhau 1 sta - wliic, nava - ncw, asuha - cloils, mastaha - lcads, vctanan - wiappcd, taruna - licsl, vruma - coial, sannbna - lilc, nara - nccllaccs, nh - lcld, vara- bnuja - bcauiilul aims, yut - ligli, ranjta - plcasani, hanhanan - biacclcis, spnuta - blossoming, navina - ncwly, sara-ja - waici-boin (loius), haran - land, babnau - slonc. Gauranga's head was wrapped wifh a furban of new whife cIofh, and He wore neckIaces of newIy poIished coraI. Lusfrous braceIefs adorned His arms, and His hands resembIed newIy bIossomed Iofuses. caIaccI-nbaddha-dhatadharo / 'runa-bahr vasano nata-vcsa-dhh vara-ntamba-vIambta-bahu- / vara-vIamb-naga-path sphutam 2 caIaccI - gold, nbana - bound, nata - cloil woin aiound ilc loins, anaran - lcld, aruna - sallion, bann vasanan - cxicinal gaimcni oi dloi, nata-vcsa - dicss ol an acioi, nh - lolding, vara-ntamba - bcauiilul lips, vIambta - langing, banu- vara - bcauiilul aims, vIamb - langing, naga-patn - scipcni-ling, spnutam - cxpandcd lood. A gIiffering goId cIofh was bound abouf His Ioins over His dhofi, which was arffuIIy arranged Iike fhaf of a dancing acfor and had fhe saffron coIor of fhe rising sun. His beaufifuI arms hung by His hips Iike fhe expanded hoods of fhe serpenf-king. carana-panhaja-ranjta-nupuro / vara-nahha-dyut-ranjta-sta-guh pada-taIa-dyut-ranjta-vdrumo / druta-suvarna-ruch sanahar vrajan 3 carana-panhaja - loius lcci, ranjta - claiming, nupuran - anllcbclls, vara-nahna - piccious iocnails, yut - ligli, ranjta - dcligliing, sita-gun - moon-ligli, paa-taIa - looi-solcs, yut-ranjta - icddisl ligli, vruman - coial, ruta - mclicd, su-varna - gold, rucn - lusici, sanahan - gcnily, vrajan - wcni. AnkIebeIIs rang enchanfingIy on His Iofus feef, and His precious foenaiIs emiffed a Iighf fhaf deIighfed fhe hearf Iike moonIighf. His body had an effuIgence Iike fhaf of moIfen goId, and as fhey waIked soffIy, fhe soIes of His feef radiafed a ruddy Iusfer Iike fhaf of coraI. parnanartta Iasan-muhha-panhajo / nja-janar nja-nama-parayanah madhu-rpor madhu-gta-su-gayanah / sura-ganar dv dcva-patr yatha + parnanarta - Hc danccd all aiound, Iasan - slining, muhna-panhajan - loius lacc, nja-janan - wiil His own mcn, nja - His own, nama - namcs, parayanan - wiil ilcy wlo wcic absoibcd, manu-rpon - ol ilc cncmy ol Madlu, Si Kna, manu- gita - claiming songs, su-gayanan - by linc singcis, sura-ganan - by ilc losis ol gods, v - in lcavcn, cva-patn - ilc masici ol ilc gods, yatna - lilc. The Lord, whose face appeared Iike a bIossoming Iofus fIower, danced in aII fhe quarfers of fhe fown, accompanied by His dear associafes who were absorbed in singing honeyed songs of fhe names of fhe enemy of Madhu. Thus Gaura appeared Iike Indra, fhe Iord of heaven, surrounded by fhe hosf of gods. hara-yugahata-sadhu-su-mandra- / rava-sudha vasudha-taIa-vasnam mudam adhat haIa-hantha-ravanvta / su-manasa ansa hamaIa-patch 5 laia-yuga - paii ol lands; alaia - clapping; sadlu - good bcai; su-mandiia - linc icmplc; aiava-sudla - ncciaican sounds; vasudla-iala - ilc caiil planci; vasinam - ol ilc icsidcnis; mudam - dcligli; adlai - awaidcd; lala-lanila - mclodious voicc; iava - sounds; anviia - lillcd wiil; su-manasa - ol ilosc ol clcvaicd consciousncss; anisam - inccssanily; lamala-paicl - ol ilc masici ol Lalm. The greaf minds dweIIing on fhe earfh deIighfed incessanfIy in fhe necfarean vibrafions made by fhe rhyfhmic hand-cIapping of fhe Lord of Laksm fogefher wifh fhe meIodious resonance of His voice wifhin fhe sancfified fempIe. upavsan nava-hambaIa-samvtc / har-haro 'tra vctro rarama sura-ghc nja-Ioha-samavtc / varada avavdhc nja-tcjasa 6 upavsan - siiiing, nava-hambaIa-samvtc - bcing suiioundcd by a ncw slawl, nar- naran - Loids Visnu and Siva, atra - ilcn, vctran - asionisling, rarama - iool plcasuic, sura-gnc - in ilc icmplc, nja-Ioha-samavtc - suiioundcd by His own mcn, vara-c - ilc awaidci ol boons, avavnc - llouiislcd, nja-tcjasa - wiil His own splcndious majcsiy. Covered by new shawIs, Their asfonishing Lordships Hari-Hara (Gaura f Advaifa) were seafed in fhe fempIe, surrounded by infimafe devofees. They reveIIed, awarded boons, and fIourished wifh magnificenf spIendor. tatah provaca srvasa / madhura madhu-sudanah sr-bhahtr asya vasas tvam / atah srvasa ucyatc 7 tatan - ilcn, provaca - dcclaicd, srivasam - ilc puic dcvoicc, manuram - swcci, manu-suanan - slayci ol ilc dcmon Madlu, sri-bnahtn - bcauiilul dcvoiion, asyan - ol lci, vasan - dwclling, tvam - you, atan - ilcicloic, ucyatc - ii is said. Then in sweef fones fhe sIayer of fhe Madhu procIaimed fo Srvasa, "You are fhe vasa (abode) of sr bhakfi, pure devofion. Therefore you are known as Srvasa." gopnatham dam praha / tva mc dasa t smtam 8 gopinatnam - io Gopnaila _caiya, am - ilis, prana - Hc said, tvam - you, mc - My, asan - scivani, t - ilus, smtam - icmcmbcicd. To Gopnafha _carya, He said, "I have remembered You as My servanf." tatah provaca haruno / murar ta patha svayam havta bhavatah srutva / sa papatha subhaharam 9 tatan - ilcn, provaca - dcclaicd, haruna - ilc compassionaic Loid, murarm - Muiaii Gupia, ilc incainaiion ol Hanuman, tam - ilai, patna - plcasc icciic, svayam - ol youi own accoid, havtam - pociiy, bnavatan - by Youi lonoi, srutva - lcaiing, san - lc, papatna - icciicd, subna-aharam - plcasing acccnis. The compassionafe Lord Gauranga commanded Murari Gupfa, "PIease recife from your hearf fhaf poefry composed by your good seIf." Hearing fhis order, Murari chanfed wifh pIeasing accenfs fhe foIIowing hymn: Sr Ramafakam by SrIa Murari Gupfa rajat-hrta-man-ddht-dptasam / udyad-bhaspat-hav-pratmc vahanta dvc hundaIc 'nha-rahtcndu-samana-vahtra / rama jagat-traya-guru satata bhajam 10 rajat - slining, hrita - ciown, man - jcwcls, inta - splcndoi, ipta - illuminaicd, asam - lacc, uyat - iising, bnaspat - Jupiici, hav - Vcnus, pratmc - icscmbling, vanantam - bcaiing, vc - iwo, hunaIc - caiiings, anha-ranta - licc ol spois, nu - moon, samana - lilc, vahtram - moon, ramam - ilc icscivoii ol plcasuic, jagat-traya - ilicc woilds, gurum - spiiiiual masici, satatam - pcipciually, bnajam - I woislip. Though His face is Iike a spofIess moon, sfiII if is furfher brighfened by a shining crown of jeweIs. His earrings resembIe ]upifer and Venus rising in fhe evening sky. I forever worship fhis Lord Sr Rama, guru of fhe fhree worIds. udyad-vbhahara-marc-vbodhtabja- / nctra su-bmba-dasana- cchada-caru-nasam subhrasu-rasm-parnrjjta-caru-hasa / rama jagat-traya-guru satata bhajam 11 uyat - iising, vbna-ahara - ilc sun, maric - iays, vbonta - awalcning, abja- nctram - loius cycs, su-bmba - bcauiilully icd lilc ilc bimba liuii, asana-cnaa - iccil-covciing (ilc lips), caru-nasam - giacclul nosc, subnra-asu - moon, rasm - iays, parnrjta - dclcaicd, caru-nasam - swcci smilc. When He awakens and opens His Iofus eyes, fheir Iusfer resembIes fhe earIy rays of fhe rising sun. His feefh are encIosed by charming bimba fruif-red Iips. His nose is shapeIy and gracefuI and seeing fhe beams of His beaufifuI smiIe, fhe whife-rayed moon accepfs defeaf. I forever worship fhis Lord Sr Rama, guru of fhe fhree worIds. ta hambu-hantham ajam ambuja-tuIya-rupa / muhtavaI-hanaha-hara- dhta vbhantam vdyud-baIaha-gana-sayutam ambu-da va / rama jagat-traya-guru satata bhajam 12 tam - Him, hambu-hantnam - nccl lilc a concl, ajam - unboin, ambu-ja - a loius, tuIya - lilc, rupam - loim, muhta-avaIi - siiing, hanaha - gold, nara - nccllacc, ntam - lcld, vbnantam - slining, vyut - liglining, baIaha - ciancs, gana - llocls, sayutam - iogcilci wiil, ambu-am - waici-givci (cloud), va - oi. The fhroaf of fhe unborn Lord is Iike a fhree-ringed conchsheII, and His form is soff as fhe Iofus. He wears a shining neckIace of pearIs sef in goId, and fhus He resembIes a wafer-Iaden cIoud accompanied by Iighfning fIashes and a fIock of cranes. Such is Sr Rama, guru of fhe fhree worIds, whom I perpefuaIIy adore. uttana-hasta-taIa-sastha-sahasra-patra / panca-cchadadhha-sata pravaranguIbhh hurvvaty asta-hanaha-dyut yasya sta / parsvc 'st ta raghu-vara satata bhajam 13 uttana - iuincd upwaids, nasta-taIa - palms, sastna - siiuaicd, sanasra-patram - ilousand-pciallcd (a loius llowci), panca - livc, ccnaa - covcicd, anha - moic, satam - a lundicd, pravara - cxccllcni, anguIibnn - by Hci lingcis, hurvat - Slc docs, asita-hanaha - molicn gold, yutn - ligli, yasya - Hc wlosc, sita - Sia Dcv, parsvc - by His sidc, ast - ilcic is, tam - Him, ragnu-varam - bcsi ol ilc Raglu dynasiy, satatam - pcipciually, bnajam - I adoic. In Her upraised hand Sfa Dev hoIds a fhousand-pefaIIed Iofus fIower, and Her five gracefuI fingers make if appear fhaf fhe fIower's hundred pefaIs are covered by anofher five pefaIs. I forever worship Rama, besf of fhe Raghu dynasfy, by whose side forever remains fhis Sfa, whose radiance is Iike moIfen goId. agrc dhanurddhara-varah hanahojjvaIango / jycthanu-scvana-rato vara-bhuanadhyah scahhya-dhama-vara-Iahmana-nama yasya / rama jagat-traya-guru satata bhajam 1+ agrc - in ilc lioni, nanun-nara-varan - bcsi bow-loldci, hanaha - gold, ujjvaIa - blazing, angan - body, jyctna - cldci, anuscvana - sciving, ratan - aiiaclcd, vara- bnuana - linc oinamcnis, anyan - cniiclcd, sca-ahnya - callcd Scsa, nama - abodc, vara - cnclosing, Iahmana-nama - namcd Lalsmana, yasya - wlosc. Before Rama sfands his brofher Laksmana, deepIy affached fo His eIder brofher's service, fhe mosf skiIIed of archers, his body briIIianf goIden, and enhanced by spIendid ornamenfs. He is aIso known as Sesa, fhe aII-accomodafing abode of fhe worIds. I worship fhis Lord Sr Rama guru of fhe fhree worIds. yo raghavcndra-huIa-sndhu-sudhasu-rupo / marca-rahasa-subahu- muhhan nhatya yajna raraha hushanvaya-punya-ras / rama jagat-traya-guru satata bhajam 15 yan - wlo, ragnava-nra - bcsi ol ilc Raglus, huIa-snnu - occan ol ilc dynasiy, suna-asu - moon, rupan - loim, marica-rahasa - man-caici namcd Maica, subanu- muhnan - lcadcd by Subalu, nnatya - slain, yajnam - saciilicc, raraha - pioiccicd, husha - Visvamiiia, anvaya - lincagc, punya - pious, rasm - lcaps. Like fhe necfar-rayed moon shining on fhe ocean of fhe Raghu dynasfy, He sIew fhe foremosf among fhe man-eafing demons, Marca and Subahu, fhus profecfing fhe sacrifice performed by fhe sage Visvamifra for fhe weIfare of His ancsfors. I worship fhis Lord Sr Rama, guru of fhe fhree worIds. hatva hhara-trsrasau sa-ganau habandha / sr-danda-hananam aduanam cva htva sugrva-matram aharod vnhatya satru / ta raghava dasa-muhhanta- hara bhajam 16 natva - laving lillcd, hnara-trsrasau - ilc iwo bioilcis ol Ravana namcd Klaia and Tiisiia, sa-ganau - wiil ilcii loidcs, habannam - ilc dcmon namcd Kabandla, sri-ana-hananam - ilc sacicd loicsi ol Danda, auanam - licc ol violaiing, cva - suicly, htva - madc, sugriva - ilc monlcy ling namcd Sugiva, matram - liicndslip, aharot - madc, vnnatya - lilling, satrum - ilc cncmy (lali), ragnavam - bcsi ol ilc Raglu dynasiy, tam - Him, asa-muhna - ilc icn-lcadcd onc, Ravana, antaharam - ilc causci ol dcail, bnajam - I adoic. SIaying fhe raksasas Khara, Trisira, Kabandha, and fheir armies, He rendered safe fhe foresf of Danda-kanana. By kiIIing fhevmonkey-king, Sugrva's enemy, BaIi, He made aIIiance wifh him, I adore Sr Rama, besf of fhe Raghu dynasfy, fhe sIayer of fhe fen-headed Ravana. bhanhtva pnaham aharoj janahatmajaya / vavahhotsava-vdh path bhargavcndram jtva ptur mudam uvaha hahutstha-varyya / rama jagat-traya-guru satata bhajam 17 bnanhtva - laving biolcn, pnaham - bow, aharot - Hc did, janaha-atma-jayan - ol ilc dauglici ol Malaiaja Janala, vavanha - maiiiagc, utsava-vnm - ilc iiics ol maiiiagc, patn - on ilc pail, bnargava-nram - Paiasuiama, jtva - laving dclcaicd, ptun - ol His lailci, muam - lappincss, uvana - biougli, hahutstna- varyam - ilc bcsi ol ilc dcsccndanis ol Kaluisila (a ling ol ilc solai dynasiy). Affer breaking Siva's bow, He married Sfa, daughfer of ]anaka-raja. Then on fhe pafh home, He defeafed fhe mighfy Parasurama, besf of Bhrgu's Iine, bringing pIeasure fo Maharaja Dasarafha, His fafher. I forever worship fhis Lord Sr Rama, fhe foremosf descendanf of Kakufsfha and guru of fhe fhree worIds.
ttha nsamya raghu-nandana-raja-sha- / sIohataha sa bhagavan carana murarch vadyasya murddhn vndhaya IIchha bhaIc / tva rama-dasa t bho bhava mat-prasadat 18 ttnam - ilus, nsamya - lcaiing, ragnu-nanana - ilc dcligli ol ilc Raglu dynasiy, raja-sna - ilc lion among lings, sIoha-ataham - cigli vciscs, san - Hc, bnagavan - all-opulcni Loid, caranam - lcci, murarcn - ol Muiaii, vayasya - ol ilc plysician, murnn - on ilc lcad, vnnaya - placing, IIchna - Hc wioic, bnaIc - on ilc loiclcad, tvam - you, rama-asan - ilc scivani ol Rama, t - ilus, bno - Ol!, bnava - bc, mat-prasaat - by My mcicy. Affer hearing fhese eighf verses composed by fhe physician Murari describing Sr Rama, Iion among kings and deIighf of fhe Raghu dynasfy, PIacing His foof on fhe physican's head, Bhagavan Gaura Hari wrofe fhe words "Rama Dasa" on his brow and procIaimed, "Bho! By My mercy, be forever Sr Rama's servanf." apathad bhagavan cha / sIoha tat snu mc dvja 19 apatnat - Hc icciicd, bnagavan - ilc Loid, cham - onc, sIoham - vcisc, tat - ilai, snu - lcai, mc - liom mc, vja - O bialmana. Then fhe Lord recifed a sIoka brahmana, hear fhaf from me: na sadhayat ma yogo / na sanhhya dharma uddhava na svadhyayas tapas tyago / yatha bhahtr mamorjjta 20 na - noi, sanayat - ii coniiols, mam - Mc, yogan - mysiic pcilcciions, na - noi, sanhnyam - analyiical siudy ol ilc clcmcnis, narman - viiiuous bclavioi, unava - O Uddlava, na - noi, svanyayan - siudy ol ilc Vcdas, tapan - pcnancc, tyagan - icnunciaiion, yatna - as, bnahtn - dcvoiion, mama - My, urjjta - powcilul. "O Uddhava, yogic perfecfion, sfudy of fhe eIemenfs, dharmic acara, Vedic sfudy, penance and renunciafion can nof capfure My hearf as can mighfy bhakfi." (Srmad Bhagavafam 11.1+.20) pathtvcda punah praha / sarvvas tatra samagatan bhavadbhr cva harttavya / srvasasya vcaranc 21 patntva - laving icciicd, am - ilis, punan - again, prana - Hc said, sarvan - all, tatra - ilcic, samagatan - asscmblcd, bnavabnn - by youi good sclvcs, cva - suicly, hartavyam - slould bc donc, srivasasya - ol Sivasa, vcaranc - loi ilc cxaminaiion. Then He said fo fhe bhakfa-vrnda, "In aII fhaf you do, firsf presenf if for fhe considerafion of Srvasa. yat syat tad cva ntya vah / husaIa tad bhavyat sr-rama-pandta-jyctha-bhrat-scva mad-arccanah 22 yat - wlai, syat - ii may bc, tat - ilai, cva - suicly, ntyam - always, van - ol you, husaIam - piopci, tat - ilai, bnavyat - ii will bc, sri-rama-panta-jyctna-bnrat - ilc cldci bioilci ol Si Rama Paniia, scva - sciviccs, mat-arcanan - My woislip. "In fhis way, aII acfions you perform shaII be done properIy, for service fo fhe eIder brofher of Sr Rama Panifa, is worship of MyseIf. t buddhya vnsctya / huru srvasa-scvanam tcna tc sahaIa bhadra / sada ntya bhavyat 23 t - ilus, bunya - by iniclligcncc, vnsctya - dcicimining, huru - do, srivasa- scvanam - scivicc io Sivasa, tcna - by ilai, tc - youi, sahaIam - all, bnaram - auspicious, saa - always, ntyam - icgulaily, bnavyat - ii will bc. "FirmIy comprehend fhis wifh your infeIIigence and render service fo Srvasa. In fhis way everyfhing wiII be auspicious for you." ty uhtva harayan Iohan / rcmc pranata-vatsaIah bhahta-vatsaIata tasya / dtva sarvvc suhha yayuh 2+ t - ilus, uhtva - saying, narayan - cnlivcning, Iohan - ilc pcoplc, rcmc - Hc iool plcasuic, pranata-vatsaIan - allcciionaic io ilc suiicndcicd, bnahta-vatsaIatam - ilc qualiiy ol allcciion io ilc dcvoicc, tasya - His, tva - sccing, sarvc - all, suhnam - lappy, yayun - bccamc. So saying, fhe Lord who is affecfionafe fo surrendered souIs deIighfed fhe hearfs of fhe peopIe. Everyone became happy fo see fhe quaIify of His affecfion for His bhakfas. srvascnarpta dugdha / puga maIya sa-dhupaham bubhujc bhagavas tatra / scan bhtyaya dattavan 25 srivascna - by Sivasa, arptam - ollcicd, ugnam - mill, pugam - bcicl, maIyam - gailand, sa-nupaham - wiil inccnsc, bubnujc - Hc cnjoycd, bnagavan, tatra - ilcic, scan - ilc icmnanis, bntyaya - io His scivani, attavan - gavc. Srvasa offered miIk, befeI, garIands and fragranf incense fo Gaura. Affer eafing and appreciafing fhese ifems, He gave fhe remnanfs fo His servanf. srvasa-bhrat-tanayabhartha madhura-dyuth prapya harch prasada ca / raut narayan subha 26 srivasa-bnrat - ol Sivasa's bioilci, tanaya - ilc dauglici, abnartha - wiiloui a lusband, manura-yutn - claiming cllulgcncc, prapya - obiaining, narcn - ol Haii, prasaam - mcicy, ca - and, raut - ciicd aloud, narayani-subna - ilc viiiuous Naiayan. SainfIy Narayan was Srvasa's brofher's unmarried daughfer. Her skin had a sweef Iusfer. Whenever she obfained fhe prasadam of Sr Hari she wepf IoudIy. t sahaIa-nsa nnaya dcvo / nja-jana-manasa mudc murarh hanam va mahad vatsarcna mcnc / 'navarata suhham apur aryya- varyyah 27 t - ilus, sahaIa - all, nsam - ol ilc niglis, nnaya - passcd, guiding, cvan - Loid, nja-jana-manasam - ol ilc minds ol His own mcn, muc - cnjoycd, murar - ilc cncmy ol Muia, hanam va - lilc a momcni, manat - gicai, vatsarcna - lilc a ycai, mcnc - ilougli, anavaratam - inccssani, suhnam - lappincss, apun - ilcy aiiaincd, arya-varyan - bcsi ol noblc mcn. In fhis way fhe Lord joyousIy passed every nighf in guiding His peopIe, and fhose nobIe souIs experienced incessanf bIiss. A fuII year passed yef fhe enemy of Mura fhoughf if onIy a momenf. Tlus cnds ilc Scvcnil Saiga cniiilcd "Gauia Slows Mcicy io His Dcvoiccs," in ilc Sccond Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
Eighfh Sarga avadluia-anugialal Gauia Haii Slows Mcicy io ilc Avadluia tatah prabhatc vmaIc / natva ta puruarabham gatva njasrama sarvvc / snatva dcvarccanadham 1 tatan - ilus, prabnatc - in ilc dawn, vmaIc - puic, natva - laving bowcd down, tam - Him, purua-abnam - ilc bcsi ol pcisons, gatva - going, nja-asramam - io His own asiama, sarvc - all, snatva - laving bailcd, cva-arcana - woislip ol ilc Dciiy, aham - lcadcd by. In fhe pure Iighf of dawn, affer bowing fo fhe feef of fheir besf of Iords, aII of His bhakfas wouId refurn fo fheir respecfive asramas and perform fheir morning dufies beginning wifh worship of fhe arcana of sr-vigraha. htva bhuhtva yatha-nyayam / ajagmus tat-padambujam tan dtva hara-sampurno / bhagavan madhu-sudanah 2 htva - alici picpaiing, bnuhtva - caiing, yatna-nyayam - accoiding io ilc piinciplcs, ajagmun - ilcy camc, tat-paa-ambujam - io ilc Loid's loius lcci, tan - ilcm, tva - sccing, nara-sampurnan - lillcd wiil joy, bnagavan - ilc illusiiious Loid, manu-suanan - ilc lillci ol Madlu. Affer preparing, offering, and eafing foodsfuffs in proper accord wifh sasfra, fhey refurned fo Gaura's Iofus feef. Upon seeing fhem, Gaura, who sIays every demonIike doubf in fhe mind of His bhakfa, became fiIIed wifh jubiIafion. tatah provaca bhagavan / avadhutah samagatah ntyananda t hhyato / mahatma ta samanaya 3 tatan - ilcn, provaca - announccd, bnagavan - all-opulcni Loid, avanutan - alool liom woidly convcniion, samagatan - comc, ntyananan, t - ilus, hnyatan - lamcd, mana-atma - gicai soul, tam - Him, samanaya - plcasc biing. Once He announced, "Avadhufa-bhagavan, ceIebrafed by fhe name Nifyananda has now come. Go, bring fhaf greaf souI fo Me. hc rama tva murarc ca / narayana-muhundahau gacchadhva sa-tvara yuya / yatrastc sa maha-math + nc rama - O Rama, tvam - you, murarc - O Muiaii, ca - and, narayana- muhunahau - Naiayana and Mulunda, gaccnanvam - go, sa-tvara - wiil spccd, yuyam - you, yatra - wlcic, astc - lc is siaying, san - lc, mana-matn - ol gicai mind. "He Rama and you, Murari, Narayana and Mukunda! QuickIy go where fhaf greaf souI is sfaying. tatas tad-ajnaya sarvvc / dahnc grama-sanndhau vcaryya ta na dtva tc / samyus tatra sanndhm 5 iaial - ilcn; iai - His; ajnaya - by ilc oidci; saivc - all; dalinc - io ilc souil; giama-sannidlau - in ilc viciniiy ol ilc iown; vicaiya - scaiclcd; iam - Him; na - noi; diva - sccing; ic - ilcy; samyul - ilcy iciuincd; iaiia - ilcic; sannidlim - viciniiy. AII of fhem searched for Nifyananda in fhe soufhern parf of fhe fown according fo His order, buf being unabIe fo find Him fhey refurned fo Gauranga's presence. tc natva ta sura-srctha / procur nasmabhr adya sah dta ty abravt tas ca / punar gacchata sampratam 6 tc - ilcy, natva - bowing, tam - io Him, sura-srctnam - ilc bcsi ol diviniiics, procun - ilcy dcclaicd, na - noi, asmabnn - by us, aya - ioday, san - lc, tan - sccn, t - ilus, abravit - Hc said, tan - io ilcm, ca - bui, punan - again, gaccnata - you go, sampratam - now. Bowing on fhe ground before fhe supreme God, fhe devofees informed him, "Today we were unabIe fo see Him." Buf Sac-nandana commanded, "You musf go ouf again. svasramc sa ca dratavyah / sayahnc sa maha-manah tat srutva tc yatha-sthana / yayur hta htahnhah 7 sva-asramc - in His own asiama, san - Hc, ca - and, ratavyan - can bc sccn, sayannc - ai cvcning, san - Hc, mana-manan - gicai mind, tat - ilai, srutva - lcaiing, tc - ilcy, yatna-stnanam - io ilc piopci placc, yayun - ilcy wcni, ntan - jolly, hta- annhan - laving pciloimcd daily duiics. "Thaf greaf souI can be seen near His asrama af dusk." Hearing fhis, fhe devofees firsf performed fheir daiIy dufies (such as bafhing and chanfing of gayafr-manfra), fhen fhey proceeded wifh merry hearfs fo fhe correcf pIace. tatah sayahnc vcIaya / path gacchan jagad-guruh murar praha dtva tam / agaccha tatra yatra sah 8 tatan - ilcn, sayannc - ai dusl, vcIayam - boundaiy, patn - on ilc pail, gaccnan - going, jagat-gurun - spiiiiual masici ol all living bcings, murarm - io Muiaii Gupia, prana - said, tva - sccing, tam - Him, agaccna - comc, tatra - ilcic, yatra - wlcic, san - lc. On fhe verge of dusk, as fhe guru of aII Iiving beings sfroIIed upon fhe pafh, He gIimpsed Nifyananda and excIaimed fo Murari, "There He is! Come, Ief us go fo Him. samayato mun-srctho / nandanacaryya-vcsman tatraham ap gaccham / dratu ta puruarabham 9 samayatan - laving comc, mun-srctnan - clicl ol sagcs, nanana-acarya, vcsman - in ilc lousc ol, tatra - ilcic, anam - I, ap - indccd, gaccnam - I am going, ratum - io scc, tam - Him, purua-abnam - ilc bcsi ol pcisons. "Thaf chief of sages has enfered fhe house of Nandanacarya. I musf cerfainIy go fhere fo encounfer fhaf mosf eminenf of personaIifies." sa-murar-sthto dcvo / bhahta-varga-samanvtah prcmananda-rasc magno / nandanacaryya-sad-ghc 10 gatva dadarsa ta dcva / ntyananda suhhotam 11 sa-murar - wiil Muiaii, stntan - siiuaicd, cvan - ilc Divinc Pcisonaliiy, bnahta- varga-samanvtan - wiil ilc gioup ol dcvoiccs, prcma-anana - bliss ol lovc, rasc - in ilc mcllow, magnan - mcigcd, nanana-acarya - ol Nandana _caiya, sat-gnc - in ilc sanciilicd lousc, gatva - wcni, aarsa - Hc saw, tam - Him, cvam - Loid, ntyananam, suhna-utam - icsiing lappily. Accompanied by Murari Gupfa and fhe group of bhakfas, fhe Divine Lord, immersed in premananda-rasa, wenf fo fhe sancfified residence of Nandanacarya, and fhere He saw Nifyananda happiIy resfing. tatah pranamya ta bhahtya / bhagavan madhuraharam har-sanhrttana htva / nanartta IaIta muda 12 tatan - ilcn, pranamya - bowing io ilc giound, tam - io Him, bnahtya - wiil dcvoiion, bnagavan - ilc illusiiious Loid, manura-aharam - swcci woids, nar- sanhirtanam - congicgaiional claniing ol Haii's namcs, htva - madc, nanarta - danccd, IaItam - liliing, mua - wiil joy. The iIIusfrious Gaura bowed devofedIy before Nifyananda, and fhen He began a IiIfing sankrfana of Hari-nama whiIe dancing ouf of joy.
fafo nanarffa fam anu / nifyanando maha-yasah hunhara-hasya-sampurnah / puIahanhta-vgrahah 13 tatan - ilcn, nanarta - Hc danccd, tam - Him, anu - lollowing, ntyananan - ilc cvci-blisslul, mana-yasan - widc-spicad lamc, nunhara - ioaiing, nasya - laugling, sampurnan - ovcibiimming, puIaha - iliill-bumps, anhta - mailcd, vgranan - loim. Then fhe very famous Nifyananda foIIowed in Gaura's foofsfeps, His moufh fiIIed wifh roaring and Iaughfer, and His body was marked by puIakas. ntyavasanc dcvas tu / tat-pada-rajasa punah bhtyasya mastaha putam / aharot hamaIa-path 1+ ntya - dancing, avasanc - ai ilc cnd, cvan - ilc Loid, tu - indccd, tat-paa-rajasa - wiil ilc dusi ol Niiyananda's lcci, punan - luiilci, bntyasya - ol His scivanis, mastaham - ilc lcad, putam - puiilicd, aharot - did, hamaIa-patn - Loid ol Lalm. When fhe kamaIa-pafi finished dancing, He coIIecfed Nifyananda's foofdusf and pIaced if upon fhe heads of His servanfs for fheir purificafion. tatah pratasthc sva-gha / hathayan tat-hathah subhah aho mahatma hathayaty / aya hna-subhaharam 15 adau jnana bhavct pusah / tato bhahtr harau bhavct tato vrahtr bhogcu / bhavcd cva hramad ha 16 tatan - ilcn, pratastnc - Hc sci loiil, sva-gnam - io His lomc, hatnayan - iclling, tat-hatnan - ialls aboui Niiyananda, subnan- auspcous, ano - Ol!, mana-atma - gicai soul, hatnayat - naiiaics, ayam - ilis, hna - ilc all-aiiiaciivc, subna-aharam - a minc ol auspiciousncss, aau - in ilc bcginning, jnanam - lnowlcdgc, bnavct - ii may bc, pusan - ol a man, tatan - ilcn, bnahtn - dcvoiion, narau - unio Haii, bnavct - ii may bc, tatan - ilcn, vrahtn - dciaclmcni, bnogcu - loi scnsc plcasuics, bnavct - ii may bc, cva - suicly, hramat - in scqucncc, na - in ilis woild. Then Sr Gauranga deparfed for His home. On fhe way, He began expIaining fhe exaIfed fopics spoken by Sr Nifyananda fo Him on Krsna consciousness, "O how fhaf greaf souI spoke! He said fhaf inifiaIIy one shouId deveIop knowIedge of Kna, which brings auspiciousness; fhen comes devofion for Sr Hari, and fhen defachmenf from sense pIeasures wiII nafuraIIy fake pIace. This is fhe proper sequence whereby one can advance in spirifuaI Iife wifhin fhis worId.'" ty uhtva path dcvcso / jagama nja-mandram hathayam asa tat sarvva / sva-matus carananthc 17 t - so, uhtva - saying, patn - on ilc pail, cva-isan - Loid ol ilc dcmigods, jagama - Hc wcni, nja-manram - io His own abodc, hatnayam asa - Hc iold, tat - ilai, sarvam - all, sva-matun - ol His moilci, carana-anthc - io ilc iips ol lci lcci. So saying, fhey fraveIIed on fhe pafh fo Gauranga's home. Upon arrivaI, fhe Lord of fhe devas narrafed aII fhaf had happened as an offering af His mofher's feef. athapara-dnc praptc / ntyanandaya dhmatc bhha dadau candancna / htva sarvvanga-Icpanam 18 atna - ilcn, apara-nc - on ilc ncxi day, praptc - aiiivcd, ntyananaya - io Niiyananda, nimatc - io ilc iniclligcni, bniham - alms, aau - Hc gavc, canancna - wiil sandalwood pulp, htva - madc, sarva-anga - ilc cniiic body, Icpanam - anoiniing. Then when fhe nexf day came, Sr Gauranga invifed fhe infeIIigenf Nifyananda fo accepf aIms wifh Him. Thereupon He anoinfed Nifyananda's enfire body wifh fhe puIp of sandaIwood. maIyam arghya ca navcdya / dattva puja cahara ca cva sampujtas tcna / ntyananda-mahaprabhuh 19 maIyam - gailand, argnyam - gili, ca - and, navcyam - loods ollcicd io ilc Loid, attva - gavc, pujam - woislip, cahara - pciloimcd, ca - and, cvam - ilus, sampujtan - lully woislippcd, tcna - by Him, ntyanana - ilc cvci blisslul Loid, mana-prabnun - gicai Masici. He made honorabIe presenfafions fo Him of garIands, vaIuabIe giffs, and sancfified foodsfuffs. Then He offered arafrika. Thus was Nifyananda Mahaprabhu niceIy worshipped by Gaura. tatra sthtva para-dnc / srvasasyasrama yayau avadhuta ca bhhartha / nmantranam athaharot 20 tatra - ilcic, stntva - siaying, para-nc - on ilc ncxi day, srivasasya - ol Sivasa, asramam - placc loi spiiiiual slclici, yayau - lc wcni, avanutam - alool liom convcniion, ca - and, bniha-artnam - io ialc alms, nmantranam - inviiaiion, atna - ilcn, aharot - lc madc. Lord Nifyananda sfayed fhere fhaf day, and on fhe morrow he wenf fo fhe asrama of Srvasa, who invifed fhe avadhufa fo accepf aIms from him. ta pandtah pranaycna / bhha su-sashta dadau tato bhuhtva varanna sa / sraddhaya pavana mahat 21 tam - Him, pantan - lcaincd in iiansccndcncc, pranaycna - wiil lovc, bniham - alms, su-sashtam - niccly picpaicd, aau - lc ollcicd, tatan - ilcn, bnuhtva - alici caiing, vara-annam - linc loods, san - lc, sranaya - wiil icspcci, pavanam - sanciilying, manat - gicai. Thaf Panifa IovingIy offered Nifyananda niceIy prepared foods, whereupon Nifyananda respecffuIIy afe fhaf greaf quanfify of sancfified and exceIIenf food. sthtas tatrava bhagavan / agatas tat-hancna tu dcvaIayc subhc dcva / upavsya varasanc 22 stntan - siiuaicd, tatra - ilcic, cva - suicly, bnagavan - ilc Loid, agatan - camc, tat-hancna - in a momcni, tu - indccd, cva-aIayc - in ilc icmplc, subnc - splcndious, cvan - ilc Loid, upavsya - sai, vara-asanc - on a linc scai. WhiIe Nifyananda was sfaying fhere, suddenIy Bhagavan Gaura enfered fhe spIendid fempIe and saf upon an exceIIenf seaf. purva-IIam anusmtya / prya madhuraya gra uvaca pasya ma tva h / mad-artha htavan sramam 23 purva-IiIam - loimci pasiimcs (as Kisna and lalaiama), anusmtya - icmcmbciing, pryam - vciy dcai, manuraya - wiil swcci, gra - wiil woids, uvaca - Hc said, pasya - jusi scc!, mam - Mc, tvam - you, n - cciiainly, mat-artnam - loi My salc, htavan - lavc donc, sramam - ioil. Remembering Their former pasfimes (as Krsna and BaIarama in Vraja), fhe Lord addressed Nifyananda in a charming fone, "For fhe purpose of affaining Me, You have sfrived so arduousIy. Now Iook upon My person!" avadhuto mano-vaca / srutva tasya mahatmanah avaIohya ca ta bhahtya / vsca navabudhyata 2+ avadluial, mana-vacam - ilouglis, srutva - lcaid, tasya - His, mana-atmanan - ol ilc gicai soul, avaIohya - glancing, ca - and, tam - Him, bnahtya - wiil dcvoiion, vscam - spccilically na - noi, avabunyata - Hc was awaic. When he heard fhe words which hinfed af fhe frufh of Mahaprabhu, fhe avadhufa gIanced back af Him wifh devofion, buf He did nof cIearIy undersfand fheir meaning. taj-jnatva bhagavan sarvvan / vanavan praha gacchata yuya ghad bahh sarvvc / tatas tc nryayur ghat 25 tat - ilai, jnatva - lnowing, bnagavan - ilc Loid, sarvan - all, vanavan - ilc vaisnavas, prana - announccd, gaccnata - you musi go, yuyam - you, gnat - liom ilc lousc, bann - ouisidc, sarvc - all, tatan - ilcn, tc - ilcy, nryayun - ilcy wcni, gnat - liom ilc lousc. Knowing fhis, fhe iIIusfrious Lord announced fo aII fhe vaisnavas, "AII of you musf now Ieave fhe house," and fhey did so. tatah sandarsayam asa / ntyanandaya sa prabhuh sva-vabhava sva-madhuryya / hautuhayahhIcsvarah 26 tatan - ilcn, sanarsayam asa - Hc slowcd, ntyananaya - io Niiyananda, san - Hc, prabnun - ilc Masici, sva-vabnavam - His gloiics, sva-manuryam - His swccincss, hautuhaya - io ilc cuiious, ahnIa-isvaran - ilc supicmc coniiollci ol all. Then Gaura Prabhu, fhe supreme masfer of aII, dispIayed His opuIence and sweefness fo fhe eager and curious Nifyananda. sa dadarsa tato rupa / hnasya ad-bhuja mahat hanac catur-bhuja rupa / dv-bhujas ca tatah hanat 27 san - Hc, aarsa - saw, tatan - ilcn, rupam - a loim, hnasya - ol Kisna;ai-blujam - wiil six aims, manat - gicai, hanat - alici a momcni, catun-bnujam - ol loui aims, rupam - loim, v-bnujan - ol iwo aims, ca - and, tatan - ilcn, hanat - alici a momcni. The avadhufa saw a very magnificenf form of Gaura Krsna dispIaying six arms. Affer a momenf He saw fhe Lord's four-armed form, and a momenf Iafer His form of fwo arms. aty-adbhuta tato dtva / harcna vsmaycna ca jahasa ca punar dhman / nanartta ca muda saht 28 at-abnutam - vciy wondcilul, tatan - ilcn, tva - laving sccn, narcna - wiil jubilaiion, vsmaycna - wiil asionislmcni, ca - and, janasa - Hc lauglcd, ca - and, punan - again, niman - sagc, nanarta - Hc danccd, ca - and, mua - wiil joy, saht - ai oncc. Upon behoIding fo his greaf joy and asfonishmenf fhose very marveIIous forms wifhin fhe body of Sac's son, af once Iaughing and Iaughing fhe sage ouf of gIadness began fo dance. dcvajnaya nahathayad / romancta-tanur bhsam vndavana-vnod tu / bhrata mc tva prahartah 29 cva-ajnaya - by ilc oidci ol ilc Loid, na - noi, ahatnayat - iold, roma-ancta - biisiling ol ilc laiis, tanun - ilc body, bnsam - piolusc, vnavana-vnoi - ilc cnjoyci ol Vindavana, tu - bui, bnrata - bioilci, mc - My, tvam - You, pranartan - cxiicmcly iliillcd. By fhe order of Gaurangadeva, Nifyananda did nof reveaI fhis incidenf fo ofhers. Buf fhe enjoyer of Vrndavana, His hairs fhriIIing wifh rapfure, jubiIanfIy accIaimed Him, crying, "Indeed, You are My brofher!" t yah snot nharcs carta / sahaIa sa yajna-phaIam cva Iabhct ramatc muhunda-caranamburuhc / har-nama tasya nyata sphurat 30 t - ilus, yan - wlo, snot - lc lcais, n-narcn - ol Haii appcaiing lilc a man, cartam - bclavioi, sahaIam - all, san - lc, yajna-pnaIam - ilc liuiis ol saciilicc, cva - suicly, Iabnct - lc can obiain, ramatc - lc cnjoys, muhuna-carana-amburunc - ai ilc loius lcci ol Mulunda, nar-nama - ilc namc ol Haii, tasya - lis, nyatam - sicady dcvoiion, spnurat - is manilcsicd. One who hears fhese descripfions of Sr MrHari's deeds whiIe pIaying a human roIe affains aII benefifs of rifuaIisfic fire-yajas. His mind wiII undeviafingIy deIighf in Mukunda's Iofus feef, and upon his fongue fhe names of Hari wiII forever dance. Tlus cnds ilc Liglil Saiga cniiilcd "Gauia Haii Slows Mcicy io ilc Avadluia," in ilc Sccond Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
Ninfh Sarga blalia-puja-upagialanam Tlc Loid Acccpis ilc Woislip ol His Dcvoiccs srutva hatham attara mudto mahatma / damodarah punar uvaca murar-vadyam aty-adbhuta vada vbhor vapuah sva-rupa / svapncna dtam ap yat puruottamcna 1 srutva - laving lcaid, hatnam - ialc, attaram - cxcccdingly, mutan - joyous, mana-atma - ilc gicai soul, amoaran - Damodaia Paniia, punan - again, uvaca - said, murar-vayam - Muiaii, ilc plysician, at-abnutam - vciy wondcilul, vaa - icll, vbnon - ol ilc all-pcivasivc Loid, vapuan - ol ilc body, sva-rupam - His oiiginal loim, svapncna - by dicam, tam - sccn, ap - cvcn, yat - wlicl, purua- uttamcna - by ilc iiansccndcni Pcisonaliiy ol Godlcad. Hearing fhis narrafion, fhe greaf souI Damodara became very joyous and furfhered inquired from physician Murari, KindIy feII me whefher Mahaprabhu saw in dream fhe very amazing aII-pervasive and originaI form of Sr Krsna . ta praha punya-carta sa punar murarh / hnasya suddha-manasa mahad-utsavaya hna-svarupam ahhIambara-bhuanadhya / svapnc dadarsa punar ca navna-hnah 2 tam - lim, prana - lc iold, punya-cartam - sainily claiacici, san - lc, punan - luiilci, murarn, hnasya - ol Kisna, suna-manasam - ol ilosc wiil puic lcaiis, manat-utsavaya - loi ilc gicai lcsiival, hna-svarupam - ilc oiiginal loim ol Kisna, ahnIa-ambara - all His appaicl, bnuana-anyam - cniiclcd by oinamcnis, svapnc - wlilc dicaming, aarsa - Hc saw, punan - again and again, can - ilis, navina-hnan - ncw Kisna. Murai Gupfa fhen furfher narrafed fhe hisfory of Sr GauraKrsna fo fhe Panifa whose sainfIy personaIify appears Iike a greaf fesfivaI for men of pure minds. He said, "On many occasions fhis new Krsna saw in dreams fhe originaI form of Krsna as He is, compIefeIy affired in subIime appareI enriched by ornamenfs." ratrau ruroda bhagavan at-vhvaIa sa / vhyat-vsmta-muhh tanaya babhac tata tvam adya hm aIa sva-paratvam c / srutva hanad dhtm uvaha sac babhac 3 ratrau - ai nigli, ruroa - Hc wcpi, bnagavan - ilc Loid, at-vnvaIam - complcicly ovciwlclmcd, sa - slc, vihya - sccing, at-vsmta-muhni - vciy asionislcd lacc, tanayam - son, babnac - slc spolc, tata - dcai son, tvam - You, aya - ioday, hm - wlai', aIam - cnougl, sva-paratvam - Youi oilci woild, c - You lavc gonc, srutva - lcaiing ilis, hsanat - alici a momcni, nrtm - cquilibiium, uvana - Hc mainiaincd, sacim - Gauia's moilci, babnasc - Hc spolc. Af nighf His hearf whoIIy overwheImed wifh Iove, fhe iIIusfrious Iord wepf. FiIIed wifh wonder His Sac Mafa asked him, "Dear son, whaf's fhe maffer wifh You: Today You seem fo have enfered anofher worId." Hearing her, Gauranga fook a momenf fo coIIecf His equiIibrium, and repIied: svapnc mayadya nava-nrada-tuIya-hantr / mayura-pccha-vara- hataha-hanhanadhyah baIo IaIata-vIasat-hutIaIahas ca / vas-haro rav-harojjvaIa-pta- vastrah + svapnc - in a dicam, maya - by Mc, aya - ioday, nava-niraa - a ncw cloud, tuIya -Ihc, hantn - cllulgcncc, mayura - ol a pcacocl, pccna - lcailcis, vara - bcauiilul, nataha - goldcn, hanhana - biacclcis, anyan - cniiclcd, baIan - ilc boy, IaIata - loiclcad, vIasat - slining, hutIa - cuiling, aIahan - locls, ca - and, vasi - lluic, haran - in land, rav-hara - iays ol ilc sun, ujjvaIa - biilliani, pita-vastran - ycllow gaimcni. "I dreamf foday of a boy. His Iusfer resembIed fhe darkbIue-bIack forrenfiaI rain- cIouds of fhe rainy season. On His head a cresf of peacock fIumes shone. His arms were adorned by exceIIenf goIden bangIes, and His Iusfrous brow encircIed by curIing Iocks. In His hands He heId a bamboo fIufe, and His yeIIow garmenfs were briIIianf Iike fhe sunrays. dto 't-vhvaIataya 'srubhr avtango / rodmy anantaram ananta-suhha mamabhut srutva sac-suta-muhhad vacanamta sa / haranvta smta-muhh su- muhh babhuva 5 tan - sccn, at-vnvaIataya - on accouni ol bcing ovciwlclmcd, asrubnn - by icais, avta-angan - body covcicd, rom - I wccp, anantaram - aliciwaids, ananta- suhnam - limiilcss lappincss, mama - My, abnut - ii was, srutva - lcaid, saci-suta- muhnat - liom ilc mouil ol ilc son ol Sac, vacana-amtam - woids ol ncciai, sa - slc, nara-anvta - lillcd by iliills, smta-muhni - smiling lacc, su-muhni - swcci- laccd, babnuva - slc bccamc. Seen fhis boy, I am overwheImed by ecsfafic Iove for Him. I weep, and fhus My body is covered by fears. Since fhaf momenf I have fiIIed wifh boundIess joy." Hearing her son's ambrosiaI words, Sac Dev aIso became fiIIed wifh jubiIafion, and her genfIe face was covered by smiIes. vsvambharo 't-puIahavaI-ranjtangah / prcmasru-vardhm uvaha vIocanabhyam haIcna tavad acrcna samagato 'sau / srvasa-vcsman subhc susubhc ca putc 6 visvamblaial, at-puIaha - iliill-bumps, avaI - iows, ranjta - dcligliing, angan - body, prcma-asru - icais ol lovc, varnm - occan, uvana - llowcd, vIocanabnyam - liom His iwo cycs, haIcna - iimc, tavat - ilai mucl, acrcna - noi long, samagatan - camc, asau - Hc, srivasa-vcsman - in ilc lousc ol Sivasa, subnc - auspicious, susubnc - Hc slonc, ca - and, putc - in puic. Visvambhara's body erupfed wifh rows of puIakas and His feardrops fIowed in rivuIefs forming Iakes of prema. Affer a shorf fime passed, He sfroIIed, radiafing effuIgence fo fhe brighf and sancfified residence of Panifa Srvasa. tatrava sarvva-bhuvanaha-suhhabhIa / prcmasru-purna-vadanah susubhc 'vadhutah dtva harcr attara bhuv durIabhanga / tcjo-maya hamaIa-nctram udara-vcsam 7 tatra - ilcic, cva - indccd, sarva-bnuvana - all woilds, cha-suhna - only lappincss, abnIai - dcsiici, prcma - lovc, asru-purna - lull ol icais, vaanan - lacc, susubnc - Hc slonc, avanutan - alool liom social consiiainis, tva - laving sccn, narcn - ol Haii, attaram - cxiicmcly, bnuv - on caiil, urIabna - iaic, angam - body, tcja-mayam - powcilul, hamaIa-nctram - loius cycs, uara-vcsam - noblc appcaiancc. There shone fhe avadhufa, Ihis face covered by fears of prema. His hearf burned a singIe desire fhaf aII fhe peopIe of fhe worIds shouId fasfe fhe bIiss of Krsna-bhakfi. Then he saw fhe six-armed form of Sr Hari, which is very rareIy seen on fhis earfh, which is fiIIed wifh inconceivabIe pofencies, which is endowed wifh fwo eyes bIossoming Iike Iofuses, and a presence fiIIed wifh munificence. kake gada-vara-rafhanga-dara dadhana / vame su-venu-vara-sarnga-sahasra-pafram pradhmafa-kacana-ruci vara-kausfubhadya / divya-sphuran-makara-kundaIa- ganda-yugmam 8 hahc - on ilc (iigli) sidc, gaa-vara - linc club, ratna-anga - a discus, aram - a conclslcll, ananam - lolding, vamc - on ilc lcli, su-vcnu - a swcci lluic, vara- sarnga - a linc bow, sanasra-patram - a ilousand-pciallcd loius llowci, pranmata - molicn, hancana-rucm - gold splcndoi, vara-haustubna - bcauiilul Kausiubla gcm, ayam - oiiginal, vya-spnurat - divinc spailling, mahara-hunaIa - slail-slapcd caiiings, gana - clccls, yugmam - paii. His righf fhree hands heId a spIendid cIub, a cakra, and a conch, and His Ieff fhree hands heId an exceIIenf fIufe, a beaufifuI bow, and a fhousand-pefaIIed Iofus. His form, which had fhe Iusfer of moIfen goIden, was furfher enriched by fhe effuIgenf Kausfubha gem on His chesf, and around His cheeks swung divineIy dazzIing shark-shaped earrings. bhaIoIIasan-man-vara vara-hantha-sastha- / nIambujabharana- marahataha-haram raupyopahIpta-sta-hara-vrajamana / suryyasu-gaura-vasana vvaso babhuva 9 blala-ullasai - slining loiclcad; mani-vaiam - lovcly jcwcl; vaia-lanila - bcauiilul nccl; sasila - siiuaicd; nla-ambuja - bluc loius; ablaiana - oinamcnis; maialaia - cmcialds; ala - ciysials; laiam - nccllacc; iaupya - silvci; upallipia - adapicd; siia - wliic; laia - nccllacc; viiajamana - slining; suiyya-asu - sun-iays; gauia-vasanam - goldcn gaimcni; vivasal - lclplcss; babluva - Hc bccamc. Shining on His forehead was a IoveIy jeweI. Around His gracefuI neck swung a garIand of bIue Iofuses and a neckIace of emeraIds sef in shining whife siIver. His goIden dhof gIiffered wifh fhe rays of fhe sun. Seeing aII fhis, Nifyananda Prabhu was heIpIessIy affracfed. dtva punar muraIha-varananga-hna / rupa tathava vara-bahu- catutaya sah harapIutah hanam atha dv-bhuja dadarsa / Iohanurupa-carta ca tato jahasa 10 tva - laving sccn, punan - again, muraIha - lluic, varana - cmbiacing, anga- ninam - Cupid, rupam - loim, tatna - also, cva - suicly, vara - bcauiilul, banu- catutayam - wiil loui aims, san - Hc, nara-apIutan - ovcicomc by joy, hanam - a momcni, atna - ilcn, v-bnujam - iwo-aimcd, aarsa - Hc saw, Ioha-anurupa - suiiablc loi ilc pcoplc, cartam - claiacici, ca - and, tatan - ilcn, janasa - Hc lauglcd. Then Nifyananda beheId a form of Krsna as fhe divine Kamadeva absorbed in pIaying enchanfing meIodies upon His muraI, fhen fhe exceIIenf four-armed form of Sr Visnu, and a momenf Iafer, He saw Gaura Hari's fwo-armed form, which is jusf suifabIe for fhe peopIe of fhis age. His hearf fIooded wifh gIadness and Nifa Iaughed for joy. cva harcr attara dv durIIabha yat / dtva sva-rupam acrcna nanartta so 'p aIngya tatra sva-janan nava-toya-rasau / magno babhuva ntaram avadhuta-dcvah 11 cvam - ilus, narcn - ol Haii, attaram - cxcccdingly, v - in lcavcn, urIabnam - iaic, yat - wlicl, tva - sccing, sva-rupam - oiiginal loim, acrcna - insianily, nanarta - Hc danccd, san - Hc, ap - vciily, aIngya - cmbiacing, tatra - ilcic, sva- janan - His mcn, nava-toya-rasau - in a llood ol licsl icais, magnan - immciscd, babnuva - Hc bccamc, ntaram - inicnscly, avanuta-cvan - ilc Loid wlo is alool liom social convcniion. Thus seeing fhis originaI form of Sr Hari, which is very difficuIf fo perceive even for fhe residenfs of heaven, fhe avadhufa Lord af once began fo dance. Embracing His associafes, He became drenched wifh a fresh shower of fears. attatta-hasa-vara-sobhta-ganda-yugmo / varunya-pana-mada- sobhta-Iocana-srh nIambaro muaIa-IangaIa-vctra-dhar / hnagrajo jayat gaura-rascna purnah 12 attatta - cxiicmcly loud, nasa - lauglici, vara-sobnta - vciy bcauiilul, gana- yugman - boil His clccls, varunya - ilc vaiun bcvciagc, pana - diinling, maa - inioxicaicd, sobnta - bcauiilicd, Iocana - cycs, srin - iadiani, niIa-ambaran - wcaiing a bluc gaimcni, muaIa - club, IangaIa - plow, vctra-nari - siall-loldci, hna-agrajan - ilc cldci bioilci ol Kisna, jayat - gloiics!, gaura-rascna - by ilc mcllows ol Gauia, purnan - lillcd. His fwo cheeks became beaufified as He Iaughed Iong and IoudIy, and due fo drinking fhe varun beverage His radianf eyes became infoxicafed. He wore a garmenf of a deep-bIue hue, and He heId a pIow, a cIub, and a rod for driving cows. AII gIories fo BaIarama, Krsna's eIder brofher as He overfIows wifh Gaura-rasa! srvasa-ramau ca bhsan-murar / narayana praha prabhur vrajasva advata-vatyam avadhuta ca / gamyat jnapaytu dvjcndram 13 srivasa-ramau - ilc bioilcis, ca - and, bnsah - plysician, murarm - Muiaii Gupia, narayanam - Naiayana, prana - Hc said, prabnun - ilc masici, vrajasva - plcasc go, avata-vatyam - io ilc lousc ol Advaiia, avanuta - licc liom social convcniion, can - ilis, gamyat - Hc slould comc, jnapaytum - io inloim, vja- nram - bcsi ol bialmanas. Prabhu addressed Srvasa, Rama, fhe physician Murari, and Narayana, "Go now fo Sr Advaifa's residence and inform fhaf besf of brahmanas fhaf Nifyananda-avadhufa is here and fhaf he shouId come fo meef wifh him." ttha samaharnya harcr gras tc / jagmur mudadvata-padaravndam gatva prancmur dyu-nad-tatc subhc / ajna harcr ahur ananta-punyam 1+ ttnam - ilus, samaharnya - lcaiing, narcn - ol Haii, gran - ilc woids, tc - ilcy, jagmun - wcni, mua - wiil joy, avata-paa-aravnam - io ilc loius lcci ol Advaiia, gatva - laving gonc, prancmun - ilcy bowcd down, yu-nai-tatc - on ilc banl ol ilc Ganga, subnc - bcauiilul, ajnam - ilc oidci, narcn - ol Haii, anun - ilcy iold, ananta-punyam - unlimiicd pious bcnclii. Hearing Sr Hari's words fhe bhakfas sef ouf feeIing gIad fo have fhe chance fo see Advaifa's Iofus feef. When fhey arrived in Sanfipura on fhe beaufifuI bank of fhe sky- born river, fhey bowed down fo Advaifa and foId Him of fheir order from Sr Hari, which awards unIimifed purificafory benefif. srutva prabhor adbhuta-vryyam ujjvaIam / mumoda harcna jagau nanartta ca acaryya ananda-mahambudhau muhur / nmajjanonmajjanam atatana 15 srutva - laving lcaid, prabnon - liom Piablu, abnuta-viryam - ilc amazing powci, ujjvaIam - biilliani, mumoa - Hc iool plcasuic, narcna - wiil joy, jagau - Hc sang, nanarta - danccd, ca - and, acarya, anana-mana-ambunau - in ilc gicai occan ol bliss, munun - icpcaicdly, nmajjana-unmajjanam - diving and suilacing, atatana - Hc pcnciiaicd. The _carya was fhriIIed and deIighfed fo hear of fhe asfonishing power of Gaura Prabhu. Beginning fo sing and dance, he pIunged info a vasf ocean of joy, and repeafedIy dove and surfaced in fhaf ocean. sthtva tatas tatra dna-dvaya tc / dhyatva padabja sva-gha samyuh acaryya-muhhyas ca harch padabjc / nvcdya sarvva sahasa nananduh 16 stntva - siiuaicd, tatan - ilcn, tatra - ilcic, na-vayam - loi iwo days, tc - ilcy, nyatva - laving dcsiicd, paa-abjam - loius lcci, sva-gnam - His lomc, samiyun - ilcy wcni, acarya-muhnyan - lcadcd by ilc _caiya, ca - and, narcn - ol Haii, paa- abjc - ai ilc loius lcci, nvcya - ollciing, sarvam - all, sanasa - immcdiaicly, nananun - icjoiccd. Having resfed for fwo days in Sanfipura, fhey feIf a hankering fo see Gauranga's Iofus feef, and Ied by fhe _carya, fhe bhakfas sef forfh for fheir Iord's home in Navadvpa. Then, siffing af fhe Iofus feef of Gaura Hari fhey af once foId Him aII fhaf had happened fo fhem. acaryya agatya tatah parc subhc / haIc dadarsambuja-patra-nctram dtva muhha sha-nnada-yuhtah / prapa prapannartt-hara muhundam 17 acaryan - Si Advaiia, agatya - laving aiiivcd, tatan - ilcn, parc - supicmc, subnc - auspicious, haIc - ai ilc iimc, aarsa - Hc saw, ambuja-patra-nctram - cycs lilc ilc loius pcial, tva - laving sccn, muhnam - lacc, sna-nnaa - sound ol a lion, yuhtan - posscsscd ol, prapa - Hc aiiaincd, prapanna - suiicndcicd, art - pains, naram - ialing away, muhunam - ilc givci ol libciaiion. Af an aII-auspicious momenf fhe _carya arrived and fhus he beheId fhaf face whose eyes are shaped Iike fhe eIongafed pefaIs of fhe Iofus. Seeing fhaf, Advaifa roared Iike a Iion havimg affained fhe sheIfer of Mukunda, who removes affIicfion from fhe hearf of a surrendered souI. srvasa-dcvaIaya-madhya-go harr / vvarasana-sthah sahasa raraja santapta-cam-hara-roca ravr / yatha prabhatc nayananuranjanah 18 sivasa - ol Sivasa; dcva-alaya - placc ol God (icmplc); madlya-gal - gonc in ilc midsi; laiil - ilc icmovci ol sin; vaia-asana - linc scai; silal - siiuaicd; salasa - suddcnly; iaiaja - Hc slonc; saniapia-cam - molicn gold; laia - iays; iocia - wiil ilc lusici; iavil - ilc sun; yaila - as; piablaic - in ilc dawn; nayana - cycs; anuianjanal - dcligliing. Seafed on a fine seaf in fhe hearf of Srvasa hakura's fempIe, suddenIy Sr Hari shone wifh effuIgenf goIden rays Iike fhe dawning sun deIighfing fhe eyes of aII. dtvanancndu mudta mahanta / acaryya-muhhya jagur ardra-cttah navcdyam arghya ca dadur varasuhan / ncmuh pthvya vnpatya hartah 19 tva - sccing, anana - lacc, num - moon, mutan - joyous, manantan - gicai souls, acarya-muhnyan - lcadcd by ilc _caiya, jagun - ilcy sang, arra-cttan - wiil mclicd lcaiis, navcyam - loodsiulls, argnyam - valuablc picscniaiions, ca - and, aun - ilcy gavc, vara-asuhan - linc cloils, ncmun - ilcy bowcd down, ptnvyam - on ilc caiil, vnpatya - lalling down, nartan - iliillcd. Seeing fhaf moon-Iike face, fheir hearfs meIfed wifh joy and headed by fhe _carya, fhe greaf souIs began fo sing. They presenfed Lord Gaura wifh niceIy prepared foods, vaIuabIe giffs and fine cIofhing, and feII before Him on fhe earfh bowing in jubiIafion. puja ghtva bhagavan dvjana / sabhujya tca sahasa prasadam tcbhyo mudadad vasana su-maIya / tc tad ghtvattara nanarttuh 20 pujam - woislip, gnitva - acccpiing, bnagavan - ilc Loid, vjanam - ol ilc bialmanas, sabnujya - cnjoying, tcam - amongsi ilcm, sanasa - ai oncc, prasaam - mcicy, tcbnyan - io ilcm, mua - wiil joy, aat - Hc gavc, vasanam - gaimcnis, su- maIyam - nicc gailands, tc - ilcy, tat - ilai, gnitva - ialing, attaram - vciy mucl, nanartun - ilcy danccd. Accepfing fhaf worship, fhe iIIusfrious Lord fook pIeasure in fheir associafion, af once bIissfuIIy refurned fhose garmenfs and exquisife garIands as prasadam. fo fhem. Accepfing fhaf mercy, fhe devofees began fo sing and dance in greaf bIiss. tc 't-prahtah puIahactanga / ananda-ratnahara-magna-cttah atmanam anya ca vdur gatasubha / havaIyam apy aIpatara pracahru 21 tc - ilcy, at-prantan - vciy jubilani, puIaha - iliill-bumps, acta - cxpandcd, angan - bodics, anana - joy, ratna-ahara - oiigin ol jcwcls (occan), magna - mcigcd, cttan - consciousncss, atmanam - scll, anyam - oilci, ca - and, vun - ilcy lnow, gata-asubnam - inauspiciousncss gonc, havaIyam - oncncss, ap - also, aIpataram - insignilicani, pracahrun - ilcy madc. Safurafed wifh immense bIiss fheir bodies became covered by puIakas. Their consciousness was drowned in fhe jeweI-churning ocean of bIiss, and fhey feIf no separafion befween fhemseIves and ofhers. Thus aII inauspiciousness was dispeIIed, and fhe devofees considered fhe happiness of kaivaIya fo be insignificanf. ratrn-dva tc na vduh suhhcna / suryodayc ntya-para dnantam nnyur nsa ta ca punah prabhatc / ntyavasanc jagadsvarajnaya 22 agatya gchc dvja-varyya-sattama / bhahtamadya har-nama-bhaanah strbhyas ca sarvvc jagadur mmudanvta / harcs cartra nhhIa jagad- guroh 23 ratrn-vam - nigli and day, tc - ilcy, na - noi, vun - ilcy lncw, suhncna - duc io lappincss, surya-uayc - ai ilc iising ol ilc sun, ntya-paran - absoibcd in dancing, na-antam - ilc cnd ol day, nnyun - ilcy passcd, nsam - nigli, tam - lci, ca - and, punan - again, prabnatc - ai dawn, ntya-avasanc - ai ilc cnd ol dancing, jagat-isvara - ilc Loid ol all scniicni bcings, ajnaya - by ilc oidci, agatya - coming, gcnc - in ilc lomc, vja-varya-sattaman - ilc cxalicd clicls ol ilc iwicc-boin, bnahtama-ayan - lcadcd by ilc bcsi ol plysicians, nar-nama-bnaanan - uiiciing ilc namcs ol Haii, stribnyan - io ilc womcn, ca - and, sarvc - all, jagaun - iold, mua-anvtan - lillcd wiil joy, narcn - ol Haii, cartram - bclavioi, nhnIam - lully, jagat-guron - ol ilc guiu ol ilc maiciial woild. Absorbed from dawn 'fiI dusk in singing and dancing, fhey fhen embraced fhe nighf. Ouf of joy fhey had become unaware of fhe passing of day and nighf. Buf af dawn, by fhe order of Gaura ]agadsvara, and Ied by fhe besf of physicians, Mukunda Daffa, fhose eminenf chiefs of fhe fwice-born, refurned home vibrafing hari-nama. They aII joyousIy described in fuII fo fheir women-foIk fhe behavior of Sr Hari, who had appeared as a guru fo upIiff fhe souIs of fhis worId of darkness. Tlus cnds ilc Ninil Saiga cniiilcd "Tlc Loid Acccpis ilc Woislip ol His Dcvoiccs," in ilc Sccond Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
Tenfh Sarga niya-vilasal Pasiimcs ol Dancc snatva dyu-nadya jagad-sa-puja / htva samyuh punar cva sanndhau vsvambharasyambuja-Iocanasya / so 'p pramodcna dadarsa tan prabhuh 1 snatva - laving bailcd, yu-nayam - in ilc sly-iivci (Ganga), jagat-isa - Loid ol ilc univcisc, puja - woislip, htva - madc, samiyun - ilcy wcni iogcilci, punan - again, cva - io bc suic, sannnau - in ilc picscncc, vsvambnarasya - ol Visvamblaia, ambuja-Iocanasya - wlo las loius cycs, san ap - ilai vciy pcison, pramocna - wiil gicai dcligli, aarsa - saw, tan - ilcm, prabnun - ilc Masici. Affer bafhing wifhin fhe sky-Ganga and performing fhe daiIy puja of fheir Deify forms of fhe Lord of fhe universe, aII of fhe bhakfas refurned fo fhe presence of fhe Iofus-eyed Visvambhara, who gIanced over fhem wifh much deIighf. tatah para sr-har-dasam uttama / sr-hna-padambuja-matta-sat- padam su-staIa sadhu-vIocanotsava / navodgatcndu-pratma su-mangaIam 2 dtva samaIngya bhuja-dvaycna / ddha hars ta nja-pada-bhahtam samaddcsasanam ugra-hrts / tasma punas ta prananama so 'p 3 tatan param - ilcicalici, sri-nar-asam - ilc cxcmplaiy icaclci ol ilc claniing ol ilc mala-maniia, uttamam - iiansccndcnial, sri-hna - all-aiiiaciivc, paa-ambuja - loius lcci, matta - maddcncd, sat-paam - laving six lcci (a bcc), su-sitaIam - vciy cooling, complcicly licc liom passion, sanu-vIocana - ilc cycs ol sainis, utsavam - lcsiival, nava-ugata - ncwly aiiscn, nu - moon, pratmam - lilcncss, su-mangaIam - vciy auspicious, tva - upon sccing, samaIngya - cmbiacing, bnuja-vaycna - wiil His iwo aims, nam - liimly, narn - ilc icmovci ol sin, tam - lim, nja-paa - ol His lcci, bnahtam - dcvoicc, samacsa - diiccicd, asanam - scai, ugra-hirtn - iciiiblc lamc, tasma - io lim, punan - luiilci, tam - lim, prananama - Hc bowcd down, san ap - ilai vciy pcison. Thereaffer, Sr Hari firmIy embraced wifhin His fwo beaufifuI arms fhe franscendenfaI bhakfa, Sr Haridasa, who resembIed an infoxicafed bee af Sr Krsna's Iofus feef. His presence was fuIIy free of passion, and was very cooIing Iike fhe newIy arisen, subIimeIy auspicious fuII moon. Indeed, his very sighf creafed a fesfivaI for fhe eyes of sadhus. The Lord, whose fame is ferribIe (fo fhe wrongdoers), Ied Haridasa fo a seaf, and in addifion fhaf very same Supreme Person offered obeisances fo him.
ta candancnasu vIcpaytva / maIya ca dattvatha maha-prasadam anna rasar yuhta anuttama dadau / catuh-prahara bubhujc tad- ajnaya + tam - lim, canancna - wiil sandal-pulp, asu - swilily, vIcpaytva - anoinicd, maIyam - gailand, ca - and, attva - gavc, atna - ilcn, mana-prasaam - lood ollcicd io ilc Dciiy, annam - loods, rasan - wiil llavois, yuhtam - posscsscd ol, anuttamam - unsuipasscd, aau - Hc ollcicd, catun-praharam - ol loui linds, bubnujc - lc aic, tat-ajnaya - by ilc Loid's oidci. QuickIy He anoinfed Haridasa's brow wifh fhe puIp of sandaI, pIaced a fIower garIand round his neck, and offered him maha-prasada. Thaf food was of four kinds, of exceIIenf quaIify, fiIIed wifh fIavor. By fhe Lord's order Haridasa afe fhose foods. so 'p prasanncndu-muhhah suhhoto / harcr ghc rajat dcvavat sudhh gayan harcr hrttana-mangaIa muhur / mumoda ntyatma-suhhcna dhrah 5 san ap - ilai vciy pcison, prasanna - iianquil, nu-muhnan - lacc lilc ilc moon, suhna-utan - comloiiably scaicd, narcn - ol Haii, gnc - in ilc lomc, rajat - lc slonc, cva-vat - lilc a god, su-nin - laving iclincd iniclligcncc, gayan - singing, narcn - ol Haii, hirtana-mangaIam - auspicious dcsciipiions, munun - again, mumoa - lc icjoiccd, ntya-atma - ol ilc cicinal soul, suhncna - by ilc lappincss, niran - sobci. Thaf sober person whose counfenance was franquiI Iike fhe moon, shone wifh divine quaIifies. Siffing peacefuIIy in Gauranga's home, he ceaseIessIy sang bhajanas depicfing fhe subIime quaIifies of Sr Hari, and rejoiced in fhe efernaI happiness of fhe afma. tcnava sarddha bhagavan anadh / hrda tathacaryya-sama vdhaya saprcayam asa njaIaya tam / advata-sho 'p jagama htah 6 tcna - wiil lim, cva - cciiainly, sarnam - in company, bnagavan - ilc Loid, anan - bcginninglcss, hriam - spoiis, tatna - also, acarya-samam - wiil ilc acaiya, vnaya - pciloimcd, saprcayam asa - Hc scni, nja-aIayam - own abodc, tam - lim, avata-snan - ilc lion ol Advaiia, ap - also, jagama - lc wcni, ntan - jubilani. The iIIusfrious Gaura and fhe _carya fook pIeasure in fhe company of Haridasa and senf him back fo his home. Then fhe Iion-Iike Advaifa aIso deparfed in jubiIafion. tato 'vadhuta vnaycna dhro / gacchann anuvrajya su-duram sah uvaca haupnaha-ccIam cha / dch tvam cbhyo dvja-sajjancbhyah 7 tatan - ilcn, avanutam - alool liom social icsiiiciions, vnaycna - wiil lumiliiy, niran - sobci, gaccnan - going, anuvrajya - lollowing, su-uram - vciy lai, isan - ilc Loid, uvaca - Hc said, haupinaha-ccIam - cloil loi undcigaimcnis, cham - onc, cn - you slould givc, tvam - you, cbnyan - io ilcm, vja-sajjancbnyan - loi ilc bcnclii ol ilc sainily bialmanas. When fhe avadhufa was Ieaving Lord Gaura foIIowed him for a Iong way. Then He humbIy and soberIy addressed Nifyananda, "PIease give Me jusf one kaupna for fhe benefif of fhe sainfIy brahmanas." dadau tada tad-vacanccchaya sa / haupnam cha tad asau ghtva svaya prabhur bhtya-janaya ccIa / dadau vbhajya pratghya tc muda 8 aau - Hc gavc, taa - ilcn, tat-vacana - His woids, ccnaya - by ilc dcsiic, san - Hc, haupinam - undciwcai, cham - onc, tat - ilai, asau - Hc, gnitva - iool, svayam - pcisonally, prabnun - Masici, bntya-janaya - io ilc scivani, ccIam - cloil, aau - Hc gavc, vbnajya - dividing, pratgnya - acccpicd, tc - ilcy, mua - lappily. In accordance wifh his requesf, Nifyananda gave Him a kaupna and Prabhuaccepfed fhaf. He personaIIy divided fhaf cIofh info smaIIer pieces and disfribufed fhem fo His servanfs, who eagerIy joyousIy received fhem. vdhaya mauIau n-harch prasada / hncna sarddha njam cva mandram agatya tc prcma-vbhnna-dharya / npatya bhumau ruruduh su- duhhhtah 9 vnaya - iying, mauIau - on ilc silla, n-narcn - ol Loid Haii in a luman loim, prasaam - mcicy, hncna - wiil Kisna, sarnam - in company, njam - own, cva - indccd, manram - lomc, agatya - coming, tc - ilcy, prcma-vbnnna-naryan - sobiiciy liaciuicd by lovc, npatya - lalling, bnumau - on ilc giound, ruruun - ilcy wcpi, su-unhntan - vciy unlappy. Tying fhis prasadam from Nrhari on fheir sikhas fhey accompanied him in chanfing Sr Nama whiIe He refurned home. Then due fo fhe arousaI of prema, fheir composure was broken and fhey feII weeping sorrowfuIIy on fhe ground. tato nmajyambhas bhum-dcvah / snatva dyu-nadya har-pujana- hryam cahruh punah sayam upagatas tc / vjahrur arya harna sama jaguh 10 tatan - ilcn, nmajya - immcising, ambnas - in ilc waici, bnum-cvan - ilc caiil-gods (bialmanas), snatva - alici bailing, yu-nayam - in ilc sly-boin iivci, nar-pujana-hryam - woislip ol Haii, cahrun - ilcy madc, punan - again, sayam - cvcning, upagatan - aiiivcd, tc - ilcy, vjanrun - ilcy cnjoycd, aryan - noblc souls, narna - wiil Haii, samam - in company, jagun - ilcy sang. Then fhose brahmanas bafhed, in fhe sky-Ganga, immersing fhemseIves in her fIowing wafers, and aII of fhem performed fheir daiIy worship of Sr Hari. As dusk came, fhey approached Navadvpa, and fhose nobIe souIs again deIighfed in singing wifh Gaura Hari. aIngya bhtyan ap tan ghtva / bhumau Iuthaty abja-hara-dvaycna anandam aty-artham ananta-hrth / samudvahan sha-gatr nanarta 11 aIngya - cmbiacing, bntyan - His scivanis, ap - also, tan - ilcm, gnitva - lolding, bnumau - on ilc caiil, Iutnat - Hc iolls aboui, abja-hara-vaycna - wiil His iwo loius lands, ananam - bliss, at-artnam - cxccssivc, ananta-hirtn - wlo las limiilcss lamc, samuvanan - biougli oui, sna-gatn - a lion's gaii, nanarta - Hc danccd. Wifh His fwo Iofus hands Gauranga fighfIy cIasped His servanfs and embracing fhem roIIed abouf upon fhe earfh. Then He whose fame is expanded wifhin IimifIess hearfs and worIds, dispIayed infense ananda, as he danced wifh fhe gaif of a Iion. srvasam adaya bhuja-dvaycna / tan-madhyato duratara nnaya tato na dtva vvasa babhuvuh / su-vsmtas tc har-dasa-varyyah 12 srivasam - ilc puic dcvoicc, aaya - scizing, bnuja-vaycna - wiil His iwo aims, tat-manyatan - liom ilc midsi ol ilcm, urataram - vciy lai, nnaya - ialing, tatan - ilcn, na - noi, tva - sccing, vvasan - lclplcss, babnuvun - ilcy bccamc, su- vsmtan - vciy mysiilicd, tc - ilcy, nar-asa-varyan - cxccllcni scivanis ol Haii. Then seizing Srvasa from fheir midsf, Gauranga fook him far away from fhere. Being unabIe fo see Him, fhose dear servanfs of Hari feIf very heIpIess and confused. vcaryya tc no dadsur mahantah / hubdhan vdtva tad ajah samagatah svaya sva-tantrartha-ratah purastat / tc parsvatas ta parvavrur utsuhah 13 vcarya - scaicling, tc - ilcy, na u - noi indccd, asun - ilcy saw, manantan - ilc gicai souls, hubnan - agiiaicd, vtva - lnowing, tat - ilai, ajan - ilc unboin, samagatan - aiiivcd, svayam - by lis own dcsiic, sva-tantra-artna - indcpcndcni ways, ratan - aiiaclcd, purastat - picscni bcloic Him, tc - ilcy, parsvatan - by His sidc, tam - Him, parvavrun - ilcy wcic suiiounding, utsuhan - anxious. AIfhough fhose greaf souIs searched in every quarfer, fhey couId nof find Him. Then fhe independenf unborn Lord, undersfanding fheir anxiefy, reappeared by His own sweef wiII. They anxiousIy gafhered around Him, some sfanding in fronf of Him and ofhers by His side. gop-svabhavapta-samasta-bhahtya / pasyas ca hna vana-maIna prabhum mad-vaIIabho 'sau bhagavan yatha bhavct / tatha hpa mc huruta mahcsvarah 1+ gopi-svabnava - ilc moods ol ilc gops, apta - aiiaincd, samasta-bnahtya - by lull absoipiion in dcvoiion, pasyan - sccing, ca - and, hnam - ilc all-aiiiaciivc Loid, vana-maInam - ilc loicsi-gailandcd onc, prabnum - Masici, mat-vaIIabnan - my lovci, asau - Hc, bnagavan - ilc splcndid Loid, yatna - as, bnavct - Hc may bc, tatna - so, hpam - mcicy, mc - on mc, hurutam - Hc musi do, mana-isvaran - ilc gicai coniiollci. By fheir fuII absorpfion in bhakfi, fhey had affained fhe ecsfafic moods experienced by fhe gops, and fhey saw GauraKna as fhe gops had seen VanamaI- Krsna in Sr Vrndavana. Thus each of fhem prayed, "Oh! May fhe Lord show His mercy fo me and become my Iover!" gopangana-bhava-vbhava-nthah / sr-hna cvatra rascna purnah gopa-str-bhavan pranatan vbhavya / harot vastraharanad-IIam 15 gopa-angana - ilc wivcs ol ilc cowlcids, bnava - ccsiasy, vbnava - awalcning, ntnan - dcicimincd, sri-hnan - ilc all-aiiiaciivc, cva - suicly, atra - lcic, rascna - wiil mcllows, purnan - lillcd, gopa-stri - ilc womcn ol ilc cowlcids, bnavan - moods, pranatan - suiicndcicd, vbnavya - pcicciving, harot - Hc pciloims, vastra- anarana - ilc sicaling ol ilc gaimcnis, a - lcadcd by, IiIam - pasiimcs. Sr Krsna Caifanya, who is fhe embodimenf of aII rasa, had a speciaI deferminafion in His avafara. Thaf was fo awaken in fhe hearfs of fhe jvas fhe ecsfafic bhava feIf by fhe wives of fhe cowherds of Vraja. So when He perceived fhaf fhese surrendered souIs had affained fhe same mood feIf by fhe wives of fhe gopas of Vrajabhumi. He performed wifh fhem various IIas beginning wifh gop-vasfra-harana or sfeaIing fhe garmenfs of fhe unmarried gops. tatah hadacd rajan-muhhc sa / vastran samahya vnagna-bhavan cahrc harambhoja-yugcna cahr / bhtyan rasa-jno rasa-do naranam 16 tatan - ilcn, haact - oncc, rajani-muhnc - ai cvcniidc, san - Hc, vastran - gaimcnis, covciings ol illusion, samahya - Hc dicw oui, vnagna-bnavan - mood ol nudiiy, cahrc - Hc madc, hara-ambnoja-yugcna - wiil His iwo loius lands, cahri - ilc wicldci ol ilc disc, bntyan - scivanis, rasa-jna - ilc adcpi ol mcllows, rasa-an - ilc givci ol mcllows, naranam - loi mcn. Thus once af dusk, fhaf wieIder of fhe cakra, who is fhe connoisseur of rasa, and who besfowed fhe subIime science of rasa-faffva upon mankind, wifh His Iofus hands drew ouf from fheir hearfs fhe consciousness of spirifuaI nudify in fhe form of His servanfs' garmenfs. cva prabhuh hrdanaha sa htva / hanad dadau vastra-ganan samastan tcbhyah punas tc pardhaya hta / vasas saham jahur murarna 17 cvam - ilus, prabnun - ilc Masici, hrianaham - a play, san - Hc, htva - madc, hanat - alici a momcni, aau - Hc gavc, vastra-ganan - ilc lcap ol gaimcnis, samastan - all, tcbnyan - io ilcm, punan - again, tc - ilcy, parnaya - pui on, ntan - iliillcd, vasas - gaimcnis, saham - wiil, janun - cnjoycd, mura-arna - wiil ilc slayci ol ilc Muia dcmon. In fhe same way as He had done as Vrndavanacandra Kna, Sr Gaura Hari feased fhem for some momenfs, and fhen refurned aII fheir garmenfs fo fhem. FeeIing much enIivened, fhe bhakfas puf on fhose garmenfs and deIighfed in fhe company of fhe enemy of Mura. gayan harcr nama punar nanartta / tah sarddham antah-haranar yatharthah IIa-gatr Ioha-maIa hapan sa / santapta-camhara-roca prabhuh 18 gayan - singing, narcn - ol Haii, nama - ilc namc, punan - again, nanarta - Hc danccd, tan - by ilcm, sarnam - accompanicd, antan-haranan - by ilcii minds, yatna-artnan - as ilcy dcsiicd, IiIa-gatn - ilc oiigin ol all plcasuic-pasiimcs, Ioha- maIam - ilc coniaminaiion ol ilc pcoplc, hapan - clcansing, san - Hc, santapta- cami-hara - iays ol molicn gold, roca - wiil a lusici, prabnun - ilc Masici. Singing fhe names of Hari, He danced wifh fhem in fuIfiIImenf of fheir hearfs' desire. Thus did our Prabhu, whose every movemenf is His pIeasure-pasfime, by His Iusfer of moIfen goId cIeanse away confaminafion from fhe hearfs of mankind. tato 'vadhutah punar agatah suhha / rcmc nanarttasu jagau harcr gunan hncna sarddha haIna yatharbhahah / pura tathavatra ca varjchanah 19 tatan - ilcn, avanutan - onc wlo is licc liom social convcniions, punan - again, agatan - camc, suhnam - lappily, rcmc - lc cnjoycd, nanarta - lc danccd, asu - ai oncc, jagau - lc sang, narcn - ol Haii, gunan - ilc qualiiics, hncna - wiil Gauia Kisna, sarnam - in company, naIna - wiil ilc plow-wicldci, yatna - as, arbnahan - boys, pura - bcloic, tatna - so, cva - indccd, atra - now, ca - and, varja-ihanan - loius-cycs. Then fhe avadhufa again happiIy refurned and af once deIighfed in singing of fhe quaIifies of Sr Hari and dancing. Af fhaf fime, fhe bhakfas appeared fo be fhe Iofus- eyed cowherd boys who of Vraja who formerIy danced in fhe company of Krsna and pIow-wieIding BaIarama nrtyavasanc bhagavan dvjagryan / uvaca padav avadhutahasya prahaIya ghnantu jaIa bhavantas / cahrus tatas tc srasa tadajnam 20 ptva tu padodaham cva tc muda / ntyant gayant rascna purnah sr-gaura-candrcna sama vcuhrusus / tato 'vadhutas ca hasan papata 21 nrtya-avasanc - ai ilc cnd ol dancing, bnagavan - ilc all-opulcni Loid, vja- agryan - ilc clicls ol ilc bialmanas, uvaca - Hc said, paau - ilc iwo lcci, avanutahasya - ol ilc avadluia, prahaIya - wasling, gnnantu - ilcy slould ialc, jaIam - waici, bnavantan - youi good sclvcs, cahrun - ilcy did, tatan - ilcn, tc - ilcy, srasa - by ilc lcad, tat-ajnam - His oidci, pitva - diinling, tu - vciily, paa- uaham - looi wasl, cva - cciiainly, tc - ilcy, mua - lappily, ntyant - ilcy dancc, gayant - ilcy sing, rascna - by mcllows, purnan - lull, sri-gaura-canrcna - wiil Si Gauia Candia, samam - in company, vcuhrusun - ilcy ciicd oui, tatan - ilcn, avanutan - alool liom convcniions, ca - and, nasan - laugling, papata - Hc lcll. When everyone had finished dancing, fhe aII-opuIenf Lord insfrucfed fhose nobIe brahmanas, "Dear sirs, wash fhe avadhufa's feef and drink fhe wafer." Accepfing Gaura's order on fheir heads, fhey joyousIy drank Nifai's foofwash. Then safurafed wifh Nifyananda-rasa, fhey danced, sang and IoudIy caIIed ouf fhe names of Hari in company wifh Sr Gaura Candra. Then fhe avadhufa fumbIed fo fhe ground Iaughing. tato nanandamta-purahcna / vaca ca gatya hastcna cap vIohancnambuja-Iocanasya / dhunvan narana hdayogra-duhhham 22 tatan - ilcn, nanana - cnjoycd, amta-purahcna - lillcd wiil ncciai, vaca - by ilc woids, ca - and, gatya - by ilc movcmcnis, nastcna - by His lauglici, ca - and, ap - also, vIohancna - by ilc glancing, ambuja-Iocanasya - ol ilc loius-cycd, nunvan - clcansing, naranam - ol mcn, naya - lcaii, ugra - laisl, unhnam - giicvanccs. Nifyananda deIighfed in fhe words, fhe movemenfs, fhe Iaughfer, and fhe gIancing of fhe Iofus-eyed Gaura, aII of which were overfIowing wifh necfar. Through aII fhese affribufes, Mahaprabhu cIeanses fhe ferribIe sorrows which Iurk in men's hearfs. tatha ramanta trdasa vdtva / nabho-gata ncmur amu su-vcsam su-vsmtah hrttanahas tu purnah / stutvamtas tc dadsuh prahtah 23 tatna - also, ramantam - dcligliing, tr-asan - ilc 30 dcmigods, vtva - lnowing, nabna-gatan - siiuaicd in ouici spacc, ncmun - bowcd down, amum - io Him, su-vcsam - wiil His claiming aiiiic, vsmtan - asionislcd, hirtanahan - wiil songs, tu - indccd, purnan - complcic, stutva - laving piaiscd, amtan - ilc immoiials, tc - ilcy, asun - ilcy saw, prantan - vciy joyous. The fhirfy primary gods and fheir foIIowers, recognizing fhe joyous presence of Sr Sac-nandana, bowed down fo fhaf Lord dressed in charming affire. Their moufhs fiIIed wifh song as fhey accIaimed Him, and wifh greaf wonder, fhey gazed upon Him in immense exuIfafion. tatragatah sr-har-dasa-varyo / vahah sthaIa-sphatha-ratna-candrah su-nupura ranjta-pada-yugmo / nanartta dcvasya sampato munh 2+ tatra - ilcn, agatan - appioaclcd, sri-nar-asa-varyan - ilc cxalicd Haiidasa, vahan - clcsi, stnaIa - mounds, spnatha - ciysials, ratna - jcwcl (icais), canran - moons, su-nupuran - wiil swcci-sounding anllcbclls, ranjta-paa - dcliglilul icddisl lcci, yugman - paii, nanarta - lc danccd, cvasya - ol ilc Loid, samipatan - in ilc picscncc ol, munn - ilc sagc. Then fhe gIorious Haridasa approached. The mounds of his chesf were covered by crysfaIine, jeweI-Iike fears fhaf shone Iike moons. In fhe Divine Lord's presence fhe sage danced and sweef-sounding ankIebeIIs rang on his fwo reddish feef. advata-varyyah punar agatah su-dhh / sa ta prabhur bhahta-jana- pryo harh padyarghya-gandhahata-candanadbhh / samarccaytva tam athadsat svayam 25 avata-varyan - ilc cmincni Advaiia, punan - luiilci, agatan - camc, su-nin - sagacious, san - Hc, tam - Him, prabnun - ilc Masici, bnahta-jana-pryan - wlo lolds dcai ilc dcvoiccs, narn - ilc icmovci ol sin, paya - looiwasl, argnya - auspicious landwasl, ganna - sccnis, ahata - unbiolcn bailcy, canana - sandalwood pulp, abnn - lcadcd by, samarcaytva - laving lully lonoicd, tam - Him, atna - ilcn, asat - uslcicd, svayam - pcisonally. Afferwards fhe eminenf and wise Advaifa enfered. Sr Gaura Hari, whose bhakfas are fhe mosf dear of aII dear fhings fo His hearf, fhen offered Advaifa compIefe worship fogefher wifh foofwash, handwash, fragranf oiIs, unhusked barIeycorns, sandaIwood puIp and so forfh, and fhen He personaIIy showed Advaifa fo a seaf. sa sambhramcnadarato ghtva / bhuhtva nadanta su-mahat-prasadam rcmc harch sarddham udara-hrtr / acaryya-varyo mahad-utsavcna 26 san - Hc, sambnramcna - wiil gicai awc, aaratan - wiil icspcci, gnitva - acccpiing, bnuhtva - laving cnjoycd, naantam - ioaiing, su-manat-prasaam - vciy gicai mcicy, rcmc - Hc cnjoycd, narcn - ol Haii, sarnam - in company, uara-hirtn - ol widcspicad lamc, acarya-varyan - ilc bcsi ol icaclcis, manat-utsavcna - wiil gicai lcsiiviiy. Sr Advaifa accepfed fhaf worship buf mainfained a demeanor of greaf respecf respecf and reverence for Gaura fhroughouf. Then reIeasing a fhunderous roar, he enjoyed a very greaf dispIay of prasadam, Then fhaf exaIfed and wideIy renowned _carya deIighfed in a greaf fesfivaI of krfana, wifh Gaura Hari. snot yah hna-hatham ma subha / prcmanvtah syat sa tu suddha- bhavam Iabhcta pandtyam ahhandta ca / dchavasanc ca harch pura vrajct 27 snot - lc lisicns, yan - wlo, hna-hatnam - naiiaiion ol Kisna, mam - ilis, subnam - piopiiious, prcma-anvtan - lillcd by lovc, syat - ii may bc, san - Hc, tu - indccd, suna-bnavam - sanciilicd mood, Iabncta - lc may aiiain, pantyam - wisdom, ahnantam - unlailing, ca - and, cna-avasanc - ai ilc iciminaiion ol ilc body, ca - and, narcn - ol Haii, puram - abodc, vrajct - lc can go. Any person who hears wifh Iove fhe subIime narrafion of Krsna Caifanya affains pure consciousness, unfaiIing wisdom, and enfers fhe abode of Hari af fhe end of his maferiaI body. Tlus cnds ilc Tcnil Saiga cniiilcd "Pasiimcs ol Dancc," in ilc Sccond Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
EIevenfh Sarga jalnav-paianam Tlc Loid Tliows Himscll in ilc Rivci Jalnav bhhuh hascd vanamaI / dvjas tatra samagatah sa-putro dcva-dcvcsa / dadarsa ca nanartta ca 1 bnhun - mcndicani, hasct - a cciiain, vanamaIi - namcd Vanamal, vjan - a bialmana, tatra - ilcic, samagatan - aiiivcd, sa-putran - wiil lis son, cva-cva - ol Visnu, isam - ilc Loid, aarsa - lc saw, ca - and, nanarta - lc danccd, ca - and. Once a cerfain mendicanf brahmana named VanamaI arrived fhere af fhe house of Srvasa wifh his son. When he saw Gauranga Mahaprabhu, who is fhe supreme masfer of even Lord Visnu, he began fo dance. ta dtva bhagavan prtya / tcna sarddha har jagau harch so 'p prasadcna / sa-putro mumudc suhham 2 tam - lim, tva - sccing, bnagavan - ilc splcndious Loid, pritya - wiil lovc, tcna - wiil lim, sarnam - iogcilci, narm, jagau - Hc sang, narcn - ol Haii, san ap - ilai vciy pcison, prasacna - by ilc mcicy, sa-putran - wiil lis son, mumuc - icjoiccd, suhnam - lappily. The aII-opuIenf Lord gIanced IovingIy upon him and sang wifh him fhe names of Hari. Thus by fhe mercy of Gaura Hari fhaf brahmana and his son happiIy fasfed deIighf. chada hrttana-parc / harau ntyat sa dvjah dadarsa baIaha hanct / syama ptabaravtam 3 chaa - oncc, hirtana-parc - absoibcd in liiana, narau - ol Haii, ntyat - lc danccd, san - lc, vjan - ilc bialmana, aarsa - saw, baIaham - boy, hanct - somc, syamam - bluc-blaclisl, pita-ambara - ycllow dicss, avtam - covcicd. One day whiIe fhe brahmana was dancing, fuIIy absorbed in hari-krfana, he suddenIy saw some boy, whose compIexion was a Iusfrous bIue-bIackish hue dressed in yeIIow cIofh. drto dto maya dcva / t hto babhuva ha sa janma sarthaha mcnc / bhhu-dharmo dvjottamah + tan - sccn, tan - sccn, maya - by Mc, cvan - ilc Divinc Loid, t - ilus, ntan - iliillcd, babnuva - lc bccamc, na - indccd, san - lc, janma - biiil, sa-artnaham - wiil puiposc, mcnc - considcicd, bnhu-narman - wlosc subsisicncc was bcgging, vja-uttaman - clcvaicd bialmana. "I have seen! I have seen!" He cried ouf. Thus fhaf eIevafed brahmana who Iived by begging became jubiIanf, considering fhaf his Iife was now fuIfiIIed. putra ghtva hastabhyam / agatah prabhu-sanndhm cva bhhuh sa htanga / puIahavaIm udvahan 5 prcmasru-dhara-shtango / nanartta saha cahrna chada patha harmma / htva srvasa-pandtah 6 putram - son, gnitva - ialing, nastabnyam - by ilc lands, agatan - camc, prabnu- sannnm - io ilc viciniiy ol ilc Masici, cvam - ilus, bnhun - bcggai, san - lc, nta- angan - iliillcd body, puIaha-avaIm - lincs ol iliillcd laiis, uvanan - bcaiing, prcma-asru - icais ol lovc, nara - cuiicnis, shta - spiinllcd, angan - body, nanarta - lc danccd, sana - in company, cahrna - wiil ilc loldci ol ilc disc, chaa - oncc, patham - ol lis lailci, harma - lunciion, htva - pciloimcd; sivasa-pandiial. Thaf mendicanf came before fhe Masfer, hoIding his son by fhe hand. His whoIe body became franscendenfaIIy enIivened, his hairs ecsfaficaIIy sfood erecf in rows and His body was wef wifh sfreams of prema-fears as he danced wifh fhe wieIder of fhe cakra On anofher day, Srvasa Panifa performed a ceremony fo honor his deparfed fafher. snvan bhat sahasra sa / nama hnasya suddha-dhh tatrajagama bhagavan / srutva ca har-namaham 7 snvan - lcaiing, bnat - gicai, sanasram - ilousand, san - Hc, nama - namcs, hnasya - ol Kisna, suna-nin - ol puic mind, tatra - ilcic, ajagama - camc, bnagavan, srutva - laving lcaid, ca - and, nar-namaham - ilc claniing ol Haii's namcs. WhiIe fhe pure-minded Srvasa heard fhe recifafion of fhe greaf fhousand names of Sr Krsna, Bhagavan Sr Gauranga arrived af fhaf spof and aIso Iisfened fo hari-nama. nshavcsa-sanhruddho / gadam adaya sa-tvarah dhavat sma tato dcvo / nshahara-vhramah 8 nsna - man-lion avaiaia, avcsa - ovciwlclmcd, sanhrunan - lillcd wiil angci, gaam - club, aaya - ialing up, sa-tvaran - quiclly, navat - Hc iuns, sma - pasi, tatan - ilcn, cvan - ilc Loid, n-sna - man-lion, ahara - ilc appcaiancc, vhraman - piowcss. When Lord Gaura heard Nrsiha's name He became possessed wifh greaf rage and, seizing a cIub, He ran, exhibifing fhe appearance and prowess of fhe Man-Iion incarnafion. cva bhuta ca ta dcva / dtva sarvvc pradudruvuh paIayan aparan dtva / tatas tan nharh punah 9 cvam - ilus, bnutam - condiiion, ca - and, tam - Him, cvam - ilc Divinc Loid, tva - sccing, sarvc - all, prauruvun - ilcy llcd, paIayan - causing io llcc, aparan - ilc oilcis, tva - sccing, tatan - ilcn, tan - ilcm, n-narn - ilc luman-lilc Loid, punan - again. When aII fhe peopIe saw fhe Divine Lord in fhis condifion, fhey fearfuIIy ran away. Observing fhaf fhe residenfs of Navadvpa were fIeeing, affer a momenf He again resumed His human-Iike form.
hanad gada partyajya / sustha avsad asanc tadovaca na janc 'ham / aparadhah hvacn mama 10 hanat - alici a momcni, gaam - ilc club, partyajya - abandoncd, su-stnan - vciy wcll, avsat - sai, asanc - on a scai, taa - ilcn, uvaca - Hc said, na - noi, janc - I lnow, anam - I, aparanan - ollcnsc, hvact - somc, mama - My. He refurned fo His normaI sfafe and puf down fhe cIub. Taking a seaf, He said, "I do nof know whefher I have commifed some offense." bhavcd t vacah srutva / sarvvc procur na tc hvact aparadho jagannatha / yad darsanam anusmaran 11 papa-bja dahcd cva / nara-shahtch prabhoh aparadhas tava bhavct / hadacd ap manada 12 blavci - ii may bc; iii - ilus; vacal - woids; siuiva - lcaiing; saivc - cvciyonc; piocul - dcclaicd; na - noi; ic - Youi; lvacii - any; apaiadlal - ollcnsc; jagannaila - O Loid ol ilc univcisc; yai - wlicl; daisanam - sigli; anusmaian - icmcmbciing; papa-bjam - ilc sccds ol sin; dalci - ii can buin; cva - suicly; naia-sila-alicl - ol ilc appcaiancc ol Naiasila; piablol - ol ilc Loid; apaiadlal - ollcnsc; iava - Youi; blavci - ii can bc; ladacii - ai somc iimc; api - cvcn; mana-da - O givci ol lonoi. Hearing fhese words, everyone decIared, "You have nof commiffed an offense, O Lord of fhe universe! Indeed, if someone simpIy remembers Your appearance as Narasiha af any fime, aII fhe seeds of his sinfuI Iife become burned up. Your nafure is fo offer respecf fo aII ofhers and accepf none for YourseIf. Thus how is if possibIe fhaf You can make an offence of any kind:" athapara-dnc hascd / gayanah samupagatah namashtya har bhahtya / tatropavsya bhutaIc 13 atna - ilcn, apara-nc - on ilc lollowing day, hasct - somc, gayanan - a singci, samupagatan - appioaclcd, nama-htya - bowcd down, narm - io ilc icmovci ol sin, bnahtya - wiil dcvoiion, tatra - ilcic, upavsya - siiiing, bnu-taIc - on ilc caiil. On fhe foIIowing day, a cerfain singer approached Gaura Hari, bowed fo fhe Lord wifh devofion, and fhen saf upon fhe ground. jagau haIa-pada gta / svasya madhuraharam srutva sa bhagavan prtah / svavto nanartta ha 1+ jagau - lc sang, haIa-paam - mclodious vcisc, gitam - song, svasya - ol Siva, manura - swcci, aharam - acccnis, srutva - lcaiing, san - Hc, bnagavan, pritan - plcascd, sva-avtan - absoibcd in ilc mood ol Siva, nanarta - danccd, na - indccd. He sang a verse abouf Sr Siva in a meIodious voice. Hearing fhaf song, Gauranga became much engIaddened. Absorbed in fhe mood of Siva, He began fo dance. tata utthaya tarasa / gayana-shhandam aruhat srvasa-pandtas tatra / sva-stotra cahara ha 15 tatan - ilcn, uttnaya - jumping up, tarasa - swilily, gayana-shnanam - ilc slouldcis ol ilc singci, arunat - Hc mounicd, srivasa-pantan - ilc puic dcvoicc, tatra - ilcn, sva - io Loid Siva, stotram - a lymn, cahara - lc composcd, na - indccd. Then swiffIy jumping up, Gaura mounfed fhe singer's shouIders. Then Srvasa Panifa composed a sfofram in praise of Sr Siva. mahohc sa hars tatra / vartuIambuja-Iocanah jatIah snga-damaru-vadaho rama-gayahah 16 mana-uhc - on a laigc bull, san - Hc, narn - Siva, tatra - ilcic, vartuIa - wloil, ambuja-Iocanan - loius-cycd, jatIan - maiicd laii, snga - cicsccni moon, amaru - dium, vaahan - musician, rama-gayahan - sings aboui Loid Rama. "Lord Siva, whose eyes resembIe fhe whorIs of Iofuses, is seafed on a greaf buII. His hair is maffed and fhe crescenf moon resfs upon his head. He pIays upon fhe damaru drum and sings fhe praise of Sr Rama Candra. babhuva jagata nathah / sarvva-dcva-mayo harah cahrc mahmnah stotra sa / sr-muhundo 't-susvarah avaruhya tatah shandhad / gayanasyavsad vbhuh sarvvc tc mudtas tatra / har-IIa-rasa-pIutah 17 babnuva - Hc bccamc, jagatam - ol all ilc living bcings, natnan - loid, sarva-cva- mayan - ilc sum ioial ol all gods, naran - ilc dcsiioyci, cahrc - lc madc, manmnan - ol gloiilicaiion, stotram - lymn, san - lc, sri-muhunan - ilc plysician, at-su- svaran - in a vciy swcci voicc, avarunya - dcsccndcd, tatan - ilcn, shannat - liom lis slouldcis, gayanasya - ol ilc singci, avsat - Hc sai down, vbnun - ilc all- pcivasivc Loid, sarvc - all, tc - ilcy, mutan - joyous, tatra - ilcic, nar-IiIa - pasiimcs ol Haii, rasa-pIutan - immciscd in ilc mcllows. "Thus Hara, fhe desfroyer is fhe Iord of aII worIds and Iiving beings, In Hara is fhe powers of aII fhe devafas." Mukunda sang fhis song in a very meIodious voice. Then fhe aII-pervasive Lord descended from fhe shouIders of fhe singer and saf down. AII fhe bhakfas presenf became very jubiIanf and immersed in fhe meIIows of Hari-IIa.
hurvant hrttana harat / tah sahava jagad-guruh gayan rcmc harcr gta / nanartta ca muhur muhuh 18 srman vsvambharo dcvo / bhaht-bhava-samanvtah tatah para-dnc ntyavasanc dandavat htau 19 hurvant - ilcy pciloimcd, hirtanam - claniing ol Kisna's namcs, narat - duc io ilcii joy, tan - wiil ilcm, sana - iogcilci, cva - indccd, jagat-gurun - ilc spiiiiual icaclci ol ilc maiciial woilds, gayan - singing, rcmc - cnjoycd, narcn - ol Haii, gitam - a song, nanarta - Hc danccd, ca - and, munun munun - icpcaicdly, sriman - loiiunaic, vsvambnaran - mainiainci ol ilc cosmos, cvan - Divinc Loid, bnaht- bnava-samanvtan - imbucd wiil dcvoiional mood, tatan - ilcn, para-nc - on ilc ncxi day, ntya-avasanc - ai ilc cnd ol dancing, anavat - bowing llai lilc a siicl, htau - on ilc caiil. Ouf of gIadness fhey performed krfana and fhe guru of fhe fhree worIds, Visvambhara-deva His hearf fiIIed wifh bhakfi-bhava, rejoiced in fheir company, dancing more and more, singing songs of Sr Hari. Then on fhe nexf day, fhe dancing ended and He feII Iike a rod fo fhe earfh. npatya sasthtasyasya / dcvasya pada-panhajat 20 agatya brahman hact / jaghc raja uttamam tata utthaya bhagavan / jnatva tasya vccttam 21 npatya - lalling, sastntasya - siaying, asya - ol Him, cvasya - ol ilc Loid, paa- panhajat - liom His loius lcci, agatya - coming, branmani - bialmana lady, hact - a cciiain, jagnc - slc iool, rajan - dusi, uttamam - iiansccndcnial, tatan - ilcn, uttnaya - iising, bnagavan - ilc Loid, jnatva - lnowing, tasyan - lci vicciiiam - dccd. As fhe Lord had faIIen down and was resfing fhere, a cerfain brahman approached Him and fook fhe franscendenfaI dusf from His Iofus feef. Being aware of her deed, fhe aII-opuIenf PersonaIify of Godhead sfood up. duhhhcna mahatavto / 'nutap bahudhabhavat tata utthaya sahasa / vcgcna jahnav-jaIc 22 papata magnas tatrava / ta dadhara maha-baIah avadhuto maha-bahur / dhtva tra samaruhat 23 unhncna - duc io giicl, manata - gicai, avtan - ovciwlclmcd, anutapi - oppicsscd by soiiow, banuna - mucl, abnavat - ii was, tatan - ilcn, uttnaya - iising, sanasa - suddcnly, vcgcna - wiil loicc, jannavi-jaIc - in ilc waici ol ilc Jalnav (ilc Ganga, wlo was iclcascd by ilc sagc Jalnu), papata - Hc lcll, magnan - immciscd, tatra - ilcic, cva - indccd, tam - Him, anara - Hc lcld, mana-baIan - vciy siiong, avanutan - wlo is licc liom social convcniion, mana-banun - migliy aimcd, ntva - lcld, tiram - banl, samarunat - Hc mounicd. FeeIing very sorry because of fhis, He became overcome by grief. SuddenIy He arose and running swiffIy, pIunged info fhe wafers of fhe ]ahnav, and fhus became fuIIy immersed in fhe river wafer. Then fhe mighfy-armed and very powerfuI avadhufa seized fhe Lord and Iiffed Him ouf onfo fhe bank. srvasa-hardasadya / agatya trasa-sayutah udvgnah sahasa vavrus / ta dcvcsa bhayanvtah 2+ srivasa-narasa-ayan - lcadcd by Sivasa and Haiidasa, agatya - aiiiving, trasa- sayutan - lillcd wiil iicpidaiion, uvgnan - anxious, sanasa - suddcnly, vavrun - ilcy suiioundcd, tam - Him, cva-isam - Loid ol gods, bnaya-anvtan - lillcd wiil lcai. AII fhe bhakfas headed by Srvasa and Haridasa af once surrounded fhe Lord of fhe devas, fheir hearfs fIooded by anxiefy and apprehension. prcmothanthas ca ruruduh / suhIambara-dvjadayah su-santa suhhna jnatva / cahruh hna-hatha mthah 25 prcma-uthantnan - lcaiis iioublcd by woiiy, ca - and, ruruun - ilcy wcpi, suhIambara-vja-aayan - lcadcd by Sullambaia, su-santam - vciy iianquil, suhnnam - lappy, jnatva - lnowing, cahrun - ilcy madc, hna-hatnan - iopics ol Kisna, mtnan - amongsi onc anoilci. Headed by fhe brahmana SukIambara, fhey wepf as fheir hearfs were froubIed by worry. However, when fhey came fo know fhaf Gaura was weII and happy, fhey fhen engaged in discussing Krsna-kafha among fhemseIves. Tlus cnds ilc Llcvcnil Saiga cniiilcd "Tlc Loid Tliows Himscll in ilc Rivci Jalnav," in ilc Sccond Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
TweIffh Sarga mala-pialasa-abliclal Gauianga Rcvcals His Gicai Gloiics and Rcccivcs ilc Sacicd lail tato vatya murarcs tc / jhattyagatya scsvarah upavsya hana sthtva / vjayasyasrama yayuh 1 tatan - ilcn, vatyam - in ilc dwclling, murarcn - ol Muiaii, tc - ilcy, jnattya - spccdily, agatya - camc, sa-isvaran - wiil ilc Loids, upavsya - siiiing, hanam - a momcni, stntva - siaying, vjayasya - ol Vijaya, asramam - ilc spiiiiual slclici, yayun - ilcy wcni. Then aII fhe bhakfas fogefher wifh fhe Lords Gaura, Nifyananda and Advaifa hasfiIy assembIed in fhe home of Murari Gupfa. Affer siffing down fhere and resfing a shorf fime, fhey deparfed for fhe asrama of Vijaya. utva rajan tatra / prabhatc bhagavan parah jagamottaraha huIa / sa jahnavyabhramad drutam 2 utva - icsidcd, rajanim - ilc nigli, tatra - ilcic, prabnatc - ai dawn, bnagavan - ilc Loid, paran - supicmc, jagama - Hc wcni, uttaraham - noiilcin, huIam - banl, san - Hc, jannavyan - ol ilc Ganga, abnramat - Hc wandcicd, rutam - liccly. Affer resfing fhere fhe nighf, fhe Supreme Lord gof up af dawn and wenf fo fhe norfhern bank of fhe ]ahnav and wandered abouf freeIy. brahmanah sadhavah santa / vnaycna dvjottamah ucuh prasda bhagavan / agaccha sva-gha punah 3 branmanan - ilosc wlo lnow bialma (spiiii), sanavan - sainis, santan - pcacclul, vnaycna - wiil lumiliiy, vja-uttaman - cxalicd iwicc-boin mcn, ucun - ilcy said, prasia - bc mcicilul, bnagavan - O Loid, agaccna - comc, sva-gnam - io Youi own lomc, punan - again. The sainfIy and peacefuI fwice-born brahmanas humbIy addressed Him, saying, "Be mercifuI, O Lord. KindIy refurn fo Your home." tat srutva vnaya tca / harunardro nyavartata sva-bhahta-hdayananda / srman vsvambharah prabhuh + tat - ilai, srutva - lcaiing, vnayam - lumiliiy, tcam - ilcii, haruna-arran - mcliing wiil mcicy, nyavartata - iciuincd, sva-bnahta - ol His dcvoiccs, naya- anana - joy io ilc lcaiis, sriman - gloiious, vsvambnaran, prabnun - Masici. When He heard fheir mood of humiIify, fhe respIendenf Visvambhara Prabhu, who brings deIighf fo fhe hearfs of His devofees, and whose hearf meIfs wifh compassion for aII beings, refurned home. tatas tc hta-manasas / tyahta-soha mudanvtah ajagmur harna sarvvc / srvasasyaIaya punah 5 tatan - ilcn, tc - ilcy, nta-manasan - joyous lcaiis, tyahta-sohan - abandoncd lamcniaiion, mua-anvtan - lillcd wiil gladncss, ajagmun - ilcy camc, narna - wiil Haii, sarvc - all, srivasasya - ol Sivasa, aIayam - abodc, punan - again. Then wifh joyous hearfs fhe bhakfas abandoned Iamenfafion and refurned happiIy wifh Gaura Hari fo fhe abode of Srvasa. provaca bhagavas tatra / sarvvcam cva sanndhau snudhva vacana mahya / yuya hna-rasa-pradah 6 provaca - dcclaicd, bnagavan - ilc Loid, tatra - ilcn, sarvcam - ol all, cva - suicly, sannnau - in ilc picscncc, snunvam - plcasc lcai, vacanam - woids, manyam - io Mc, yuyam - you, hna-rasa-praan - ilc bcsiowci ol Kisna's mcllows. In fhe presence of fhem aII, fhe BIessed Lord said, "O besfowers of Krsna-rasa, hear My words. matara sapartyajya / gatc may dg-antaram sarvvc ma savadyant / vruddha htavan asau 7 mataram - moilci, sapartyajya - ioially abandoning, gatc - gonc, may - by Mc, h-antaram - anoilci couniiy, sarvc - cvciyonc, mam - Mc, savayant - ilcy will say, vrunam - wiong, htavan - donc, asau - Hc. "If I abandon My mofher and deparf for anofher counfry, everyone wiII say fhaf I have done wrong." murarh praha ta srutva / mava natha vadyat hascj jano na sahnot / jvo vahtu sanatanam 8 murarn - ilc dcvoicc plysician, prana - dcclaicd, tam - io Him, srutva - lcaiing, ma - noi, cvam - ilus, natna - O Loid, vayat - lc will say, hasct - anyonc, janan - pcison, na - noi, sahnot - lc can, jivan - living bcing, vahtum - io say, sanatanam - cicinal Loid. Hearing fhe Lord speak fhus, Murari Gupfa decIared, "He Nafha! No Iiving being couId speak in fhaf way of fheir efernaI Lord." tasya tad vacana srutva / bhagavas ta murarham aIngya vara-bahubhya / hartah pravsad gham 9 tasya - lis, tat-vacanam - ilcsc woids, srutva - lcaiing, bnagavan - ilc Loid, tam - lim, murarham - ilc lamiliai Muiaii, aIngya - cmbiacing, vara-banubnyam - wiil His bcauiilul aims, nartan - wiil joy, pravsat - Hc cnicicd, gnam - ilc lousc. When fhe iIIusfrious Lord heard fhose words, He embraced fhis IowIy Murari wifh His fwo beaufifuI arms and enfered fhe house. tatah pramudto vadyah / puIahavaIm udvahan papatha sIoham cha ca / pracna yat snuva tat 10 tatan - ilcn, pramutan - vciy gladly, vayan - ilc plysician, puIaha-avaIm - iows ol iliill bumps, uvanan - boic, papatna - lc icciicd, sIoham - vcisc, cham - onc, ca - and, pracinam - ancicni, yat - wlicl, snuva - plcasc lisicn, tat - ilai. Because of his greaf gIadness, fhaf physician's body fhen bore rows of puIakas and he fhen recifed one ancienf verse in fhe Lord's presence, which you may kindIy hear. "hvaha dardrah papyan / hva hnah sr-nhctanah brahma-bandhur t smaha / bahubhya parrambhtah" 11 hva - wlcicas, anam - I, arran - povciiy-siiiclcn, papiyan - sinnci, hva - wlcicas, hnan - ilc all-aiiiaciivc Loid, sri-nhctanan - ilc slclici ol ilc goddcss ol loiiunc, branma-bannun - iclaiivc ol bialmanas (lallcn bialmana), t - ilus, sma - vciily, anam - I, banubnyam - wiil His aims, parrambntan - lully cmbiaccd. "Whereas I am buf a poverfy-sfricken sinner, a brahmana in name onIy, and whereas Sr Krsna is fhe sheIfer of goddess Laksm, sfiII fhe Lord has embraced me wifh His fwo arms." tat srutvascaryyam ahhIa / bhava sandarsayan prabhuh raraja sahasa dcvah / sahasrarcch sama-prabhah 12 tat - ilai, srutva - lcaiing, ascaryam - amazing, ahnIam - complcicly, bnavam - ccsiasy, sanarsayan - displaying, prabnun - ilc Masici, raraja - slonc, sanasa - suddcnly, cvan - ilc Loid, sanasra-arcn - ilousand-iaycd, sama - cqual, prabnan - cllulgcncc. Hearing fhaf wonderfuI sIoka, our divine Prabhu dispIayed subIime bhava, and suddenIy radiafed effuIgence Iike fhe fhousand-rayed sun. upavsyasanc dcvah / provaca madhuraharam da dcha vjanh / sac-cd-ghanam anuttamam 13 upavsya - siiiing, asanc - on a scai, cvan - ilc Loid, provaca - spolc, manura- aharam - in a swcci ionc, am - ilis, cnam - body, vjanin - you slould lnow, sat-ct-gnanam - condcnscd ciciniiy and cognizancc, anuttamam - iiansccndcnial io iiansccndcncc. Seafing HimseIf on an asana, fhe Lord spoke sweefIy, "You shouId undersfand fhaf fhis body of Mine, which is franscendenfaI fo franscendence, is composed of condensed efernify and cognizance." tatas tc mudtah sarvvc / babhuvuh puIahanctah srvasa-pandtas tatra / snapayam asa ta prabhum 1+ svar-nad-svaccha-saIIah / puja cahrc yatha-vdh ntyanando maha-tcjas / chatra srasy adharayat 15 tatan - ilcn, tc - ilcy, mutan - glad, sarvc - all, babnuvun - ilcy bccamc, puIaha- anctan - laiis cicciing, srvasa-pantan - ilc cxpansion ol Naiada Muni, tatra - ilcn, snapayam asa - lc bailcd, tam - Him, prabnum - ilc Loid, svan-nai - iivci ol lcavcn, svaccna-saIIan - wiil ciysiallinc waicis, pujam - woislip, cahrc - madc, yatna-vn - accoiding io picccpi, ntya-ananan - ilc oiiginal loim ol a dcvoicc, mana-tcjan - ol gicai powci, cnatram - umbiclla, sras - on ilc lcad, anarayat - Hc lcld. Hearing fhaf, aII fhe devofees became immenseIy bIissfuI and aII of fheir bodies became covered wifh puIakas. Af fhaf fime, Srvasa bafhed Prabhu wifh fhe crysfaIIine wafers of fhe sky-fIowing Ganga and worshipped Him according fo fhe vaisnava precepf for guru-puja. Mighfy Nifyananda heId an umbreIIa above Gaura's head. gadadharas ca tambuIa / dadat sr-muhhopar hcct scvantc ta dcva / camara-vyajanadbhh 16 gaanaran - ilc cncigy ol a dcvoicc, ca - and, tambuIam - bcicl, aat - lc ollcicd, sri-muhna-upar - inio His sacicd mouil, hcct - somc dcvoiccs, scvantc - scivcd, tam - Him, cvam - ilc Loid, camara - yal-iail wlisl, vyajana - lan, abnn - lcadcd by. Gadadhara dropped befeI info Gaura's IoveIy moufh whiIe aII fhe ofher bhakfas served fhe divine Lord wifh various arficIes such as peacock fans and camara whisks. sanhrttana-rasc magna / har gayant sarvvatah cva hautuha apanna / vsmta nanttur jaguh 17 sanhirtana-rasc - in ilc mcllows ol congicgaiional claniing, magnan - immciscd, narm - ilc icmovci ol sin, gayant - ilcy sing, sarvatan - in all diicciions, cvam - ilus, hautuham - cagcincss, apannan - aiiaincd, vsmtan - mysiilicd, nantun - ilcy danccd, jagun - ilcy sang. Immersed in sankrfana-rasa, fhey broadcasf fhe names of Hari in aII direcfions as fhey danced and sang, fiIIed wifh wonder and eagerness. Tlus cnds ilc Twcllil Saiga cniiilcd "Gauianga Rcvcals His Gicai Gloiics and Rcccivcs ilc Sacicd lail," in ilc Sccond Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
Thirfeenfh Sarga bialma-sapa-vaial Tlc lialmana's llcssing-Cuisc atha para-dnc dcvo / bhaht sashayan svahan dcvaIaya yayau vprah / sarddha sammarjjan harc 1 atna - ilcn, para-nc - on ilc ncxi day, cvan - ilc Loid, bnahtm - dcvoiion, sashayan - insiiuciing, svahan - io His own mcn, cva-aIayam - ilc abodc ol ilc Loid, yayau - Hc wcni, vpran - wiil ilc lcaincd bialmanas, sarnam - in company, sammarjanim - bioom, harc - in land. On fhe foIIowing day, accompanied by Iearned brahmanas fhe Divine Lord wenf wifh broom in hand fo fhe fempIe of fhe Lord, in order fo feach fhe process of bhakfi fo his discipIes. huddaIa casa-bhagcu / dhat hat-varc vahan nutna-vastra-htono / baIa-suryya-sama-prabhah 2 huaIam - dusi-pan, ca - and, asa-bnagcu - on ilc slouldcis, natim - old cloil, hat-varc - on His bcauiilul lips, vanan - caiiying, nutna-vastra - ncw cloil, hta- unian - madc in a iuiban, baIa-surya - a young sun, sama-prabnan - cqual biilliancc. He carried a dusf-pan over His shouIder, and around His beaufifuI hips He wore an oId cIofh. A piece of new cIofh was wrapped around His head as a furban, and His Iusfer resembIed fhe newIy risen sun. acaryadya mahatmanah / huddaIa-marjjan-harah hnasya haddpa bhutva / dvara dcvaIayasya tc 3 acarya - Advaiia _caiya, ayan - lcadcd by, mana-atmanan - ilc gicai souls, huaIa-marjjani-haran - dusi-pan and bioom in land, hnasya - ol Kisna, napan - scivanis ol ilc lowcsi class, bnutva - bccomc, varam - dooi, cva-aIayasya - ol ilc icmplc, tc - ilcy. Headed by fhe _carya, aII of fhe greaf souIs aIso heId dusf-pans and brooms in hand. Having become Krsna's haddipas (fhe IowIiesf of oufcasfe sweepers), fhey assembIed fogefher af fhe gafe of fhe fempIe. bhtt sammarjayam asuh / saha hncna sad-gunah cva prahara n-harch / sha sata-sahasrasah + bnttm - walls, sammarjayam asun - ilcy clcanscd, sana - iogcilci, hncna - wiil Kisna, sat-gunan - liglly qualilicd mcn, cvam praharam - in ilis mannci, n-narcn - ol ilc luman-lilc Haii, sham - insiiuciions, sata-sanasrasan - lundicds and ilousands. In company wifh GauraKrsna, fhose sainfs whose hearfs were decorafed by exaIfed quaIifies cIeansed fhe waIIs. Nrhari gave hundreds and fhousands of commands fo His crew as fhey worked (insfrucfing fhem how and where fhey shouId do fhe cIeaning). bhagavan svatma-tantro 'p / harunycnabhyashayat srman gaura-candra-dcvo / jagata harana param 5 bnagavan - ilc all-opulcni Loid, sva-atma-tantran - scll-sullicicni, ap - alilougl, harunycna - by His mcicy, abnyashayat - gavc poicni lcssons, sriman - illusiiious, gaura-canra-cvan - ilc goldcn-moon-lilc Loid, jagatam - ol ilc maiciial woilds, haranam - causc, param - supicmc. AIfhough Gaura Candra is fhe abode of aII opuIence, fhe originaI cause for fhe cosmos and , and compIefeIy seIf-sufficienf, He sfiII insfrucfed fhem ouf of compassion. atha haIc vrajanta ta / path dtva janardanam hasct huth namashtya / vnayanata-handharah 6 uvaca bhagavan sarvvc / vadant tva sanatanam purua dcva-dcvcsa / ma samuddhara papnam 7 atna - ilcn, haIc - alici somc iimc, vrajantam - walling, tam - Him, patn - on ilc pail, tva - sccing, jana-aranam - onc wlo siiis ilc lcaiis ol manlind, hasct - a cciiain, hutni - lcpci, namashtya - bowing down, vnaya - lumbly, anatan - bowcd, hannaran - lcad, uvaca - lc said, bnagavan - O Loid, sarvc - cvciyonc, vaant - ilcy say, tvam - You, sanatanam - ilc piimcval, puruam - pcison, cva-cva-isam - ilc coniiollci ol Loid Visnu, mam - mc, samunara - dclivci, papnam - sinnci. Some fime Iafer a cerfain Ieper saw waIking on fhe pafh, fhaf very same ]anardana Caifanya whose quaIifies fhriII fhe hearfs of aII. Wifh head Iowered fhe Ieper humbIy said fo Him, "He! Bhagavan, everyone procIaims You fo be fhe primevaI personaIify of Godhead, fhe masfer of even Lord Visnu. KindIy deIiver me, a sinner. trah ma duhsahan natha / hutha-rogat su-darunat tat srutva bhagavan hruddhah / sona-padma-vIocanah 8 tran - icscuc, mam - mc, unsanat - dilliculi io iolciaic, natna - O Loid, hutna- rogat - liom ilc discasc ol lcpiosy, su-arunat - vciy dangcious, tat - ilai, srutva - lcaiing, bnagavan - ilc Loid, hrunan - angcicd, sona-pama - icd loius, vIocanan - cycs. "He Nafha! KindIy free me from fhis disease of Ieprosy, for if is very severe and difficuIf fo foIerafe." Hearing fhis, fhe bIessed Lord become so angry fhaf His eyes resembIed red Iofuses. uvaca bho duracara / vanava-dvca-haraha srvasa-pandta-dvca / htva tva h hatha suhh 9 uvaca - Hc said, bno - Ol!, uracara - cvil-doci, vanava-vca-haraha - causci ol cnmiiy iowaid a vaisnava, srivasa-panta - ilc puic dcvoicc, vcam - laiicd, htva - laving donc, tvam - you, n - cciiainly, hatnam - low', suhni - a lappy pcison. He said, "O miscreanf, you have provoked hafred fowards a vaisnava! Affer behaving viciousIy fo Srvasa Panifa, how now can you expecf fo be happy: avacya vadam uhtva ta / nnata vanavottamam sata-janman huth tva / vgatango bhavyas 10 avacya - unspcalablc, vaam - woids, uhtva - saying, tam - io lim, nnatam - lcaincd, vanava-uttamam - iiansccndcnial vaisnava, sata-janman - loi onc lundicd biiils, hutni - lcpci, tvam - you, vgata-angan - wiiloui a lcalily body, bnavyas - you slall bc. "You have spoken unspeakabIe words abouf fhaf greaf vaisnava and Iearned schoIar. Thus for one hundred birfhs your body shaII be consumed by Ieprosy. vanava-dvca-hartara / noddharam hadacana bahh-pranam ma dcham / antah-prana ca vanavam 11 vanava-vca - laiicd loi a dcvoicc, hartaram - ilc piovolci, na - noi, unaram - I slall dclivci, haacana - cvci, bann-pranam - cxicinal lilc, mam - ilis, cnam - body, antan-pranam - inicinal lilc, ca - bui, vanavam - dcvoicc ol Visnu. "I shaII never deIiver one who fosfers hafred for fhe vaisnava. This body of Mine consfifufes My exfernaI Iife, whereas My infernaI Iife is fhe vaisnava. ta dvant maha-mohat / patant nrayc 'sucau vanavcu nata yc ca / ma dvant hathancana 12 tan uddharyc sarvvatra / maha-pataha-sancayat cvam uhtva yayau dcvah / srvasasyaIayc subhc 13 tam - lim, vant - ilcy laic, mana-monat - oui ol gicai dclusion, patant - ilcy lall, nrayc - inio lcll, asucau - unclcan, vanavcu - unio ilc vaisnavas, nata - bowcd, yc - wlo, ca - bui, mam - Mc, vant - ilcy laic, hatnancana - somclow, tan - ilcm, unaryc - I slall dclivci, sarvatra - in all siiuaiions, mana-pataha - ol gicai sins, sancayat - liom ilc accumulaiion, cvam - ilus, uhtva - laving spolcn, yayau - Hc wcni, cvan - ilc Loid, srivasasya - ol Sivasa, aIayc - io ilc abodc, subnc - auspicious. "Those who bow fo fhe vaisnavas, buf for some reason are inimicaI fo Me, I shaII deIiver in aII circumsfances from greaf accumuIafions of sins. Buf fhose who ouf of greaf deIusion are inimicaI fo fhe vaisnava, descend info an uncIean heII." So saying, fhe Lord deparfed for fhe sancfified dweIIing of Srvasa hakura. upavsya suhha rcmc / bhagavan sva-janah saha srvasa-pandta praha / harunardro jagad-guruh 1+ upavsya - siiiing, suhnam - comloiiably, rcmc - Hc iool plcasuic, bnagavan - ilc Loid, sva-janan - wiil His pcoplc, sana - iogcilci, srivasa-pantam - ilc puic dcvoicc, prana - Hc said, haruna-arran - mcliing wiil compassion, jagat-gurun - ilc guiu ol all living bcings. There fhe Lord saf and happiIy deIighfed in fhe His bhakfas' company. Then fhe spirifuaI masfer of aII worIds, His hearf meIfing ouf of mercy, spke fo Srvasa Panifa as foIIows: path hasct hutha-rog / dutas tvad-aparadhatah bhunhtc sa naraha sarvvam / uddharo nava dsyatc 15 patni - on ilc pail, hutna-rogi - a lcpci, utan - ioguc, tvat-aparanatan - bccausc ol ollcnscs io you, bnunhtc - lc cxpciicnccs, san - lc, naraham - lcll, sarvam - all, unaran - dclivciancc, na - noi, cva - suicly, syatc - ii will bc sccn. "On fhe pafh I mef a wicked man. Due fo an offense he made fo you, He is suffering from Ieprosy. He wiII suffer fhe forfures of aII fhe heIIs, yef sfiII he wiII nof affain deIiverance." sa praha yo 'paradha mc / harot h samasatah uddhara huru ta dcva / varam ctat sada mama 16 san - lc, prana - said, yan - wlo, aparanam - ollcnsc, mc - io mc, harot - lc docs, n - cciiainly, samasatan - in gcncial, unaram - dclivciancc, huru - malc, tam - lim, cva - O Loid, varam - boon, ctat - ilis, saa - pcipciual, mama - my. Srvasa said, "O Lord, for efernaIify kindIy granf me fhis boon. DeIiver any person who commifs an offense fo me. papa-purnan jagannatha / madhavadn samuddhara om ty aha sa bhagavan / sarvva-pataha-muIa-ht 17 papa-purnan - lillcd wiil sin, jagannatna - Jagai, manava - Madlai, ain - and all oilcis, samunara - plcasc dclivci, om - so lci ii bc, t - ilus, ana - said, san - Hc, bnagavan - ilc Loid, sarva-pataha - all sin, muIa - iooi, nt - icmovci. "O Lord, pIease award compIefe deIiverance fo fhose souIs ufferIy pervaded by sin known as ]agannafha and Madhava (]agai and Madhai), as weII as aII ofhers." Then fhe aII-opuIenf Lord, who can remove fhe very roof of aII sin from fhe sinner's hearf, repIied, "Om," consenfing fo Srvasa's requesf. chada brahmanah hascn / ntyanta puruottamam datu gatva na dtva ca / bahr-dvah-sthcna vartah 18 rutah para-dnc dtva / ganga-trc jagad-gurum su-durmuhho rutva ta / sapa dasyann uvaca ha 19 chaa - onc day, branmanan - a bialmana, hasct - a cciiain, ntyantam - dancing, purua-uttamam - ilc iiansccndcnial pcison, atum - io scc, gatva - laving gonc, na - noi, tva - sccing, ca - and, ban-van-stncna - by ilc dooilccpci, varta - loibiddcn, rutan - angiy, para-nc - on ilc ncxi day, tva - sccing, ganga-tirc - on ilc banl ol ilc Ganga, jagat-gurum - ilc guiu ol ilc cosmos, su-urmuhnan - wiil an cvil counicnancc, rutva - bcing angiy, tam - lim, sapam - cuisc, asyan - injuiing, uvaca - pionounccd, na - indccd. Once a cerfain brahmana came fo see fhe dancing of fhe Supreme PersonaIify of Godhead, buf he was forbidden enfry by fhe doorman. Thus being unabIe fo see fhe Lord, fhe man became angered. On fhe foIIowing day seeing fhe guru of fhe fhree worIds upon fhe bank of fhe Ganga, his face became consumed wifh fury and he cursed fhe Lord, seeking fo injure Him. yajnopavta vahah-stha / chttva sapa dadau hrudha yasmat tvan-ntya-samayc / tatra gacchan nvartah 20 dvah-sthcna tc tato 'dya tva / sasarad bahr avraja tat srutva brahmana-vaco / mumoda bhagavan parah 21 yajna-upavitam - saciilicial ilicad, vahan-stnam - upon lis clcsi, cntva - laving biolcn, sapam - cuisc, aau - lc dclivcicd, hruna - angiily, yasmat - on accouni ol wlicl, tvat-ntya-samayc - ai ilc iimc You wcic dancing, tatra - ilcic, gaccnan - going, nvartan - piolibiicd, van-stncna - by ilc dooi-lccpci, tc - Youi, tatan - ilcicloic, aya - now, tvam - You, sasarat - liom lamily lilc, bann - ouisidc, avraja - lcavc, tat - ilai, srutva - lcaiing, branmana-vacan - ilc woids ol ilc bialmana, mumoa - icjoiccd, bnagavan - ilc Loid, paran - Supicmc. Breaking fhe sacred fhread draped over his chesf, fhe brahmana wrafhfuIIy deIivered fhis curse: "Because I was forbidden enfry by fhe door-keeper when I came af fhe fime You were dancing, fherefore You musf now Ieave aII fhe happiness of Your famiIy Iife." When fhe Supreme Lord heard fhese words uffered by fhe brahmana, He feIf very happy and fhoughf: hruddha-brahmana-sapo va / vara cvabhavan mama uddharam janan sarvvan / sannyasasramam asrtah 22 hruna - angcicd, branmana - onc wlo undcisiands bialman, sapan - cuisc, va - cciiainly, varan - cxccllcni, cva - suicly, abnavat - ii las bccomc, mama - My, unaram - I am dclivciing, janan - pcoplc, sarvan - all, sannyasa - icnunciaiion, asramam - ilc spiiiiual oidci, asrtan - ialing slclici. "This angry brahmana's curse is acfuaIIy his bIessing on me. By fhis means I shaII deIiver aII Iiving peopIe. Accepfing fhe asrama of sannyasa I shaII deparf from my home!" t srutva harch sapa / sraddhaya paraya saha brahma-sapad vmucycta / nava suhham avapnuyat 23 t - ilus, srutva - lcaiing, narcn - ol Haii, sapam - cuisc, sranaya - wiil laiil, paraya - wiil inicnsc, sana - wiil, branma-sapat - liom bialmana's cuiscs, vmucycta - lc is iclcascd, navam - cvci ncw, suhnam - lappincss, avapnuyat - lc can obiain. A person who hears wifh franscendenfaI faifh of fhis curse upon Sr Gaura Hari faifh becomes reIeased from aII curses made by brahmanas, and he feeIs a new and ever-expanding bIiss wifhin his Iife. Tlus cnds ilc Tliiiccnil Saiga cniiilcd "Tlc lialmana's llcssing-Cuisc," in ilc Sccond Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
Fourfeenfh Sarga si-balabladia-avcsal Gauia lccomcs Absoibcd in ilc Mood ol lalabladia atha prabhatc vmaIc dyu-nathc smaran / mun-brahmana-sajjanan bahun sa pathayan davata-gaura-candro / babhuva nIambara-bhava- bhavtah 1 atna - ilcn, prabnatc - ai dawn, vmaIc - puic, yu-natnc - loid ol ligli (ilc sun), smaran - icmcmbciing, mun - sagcs, branmana - lnowcis ol spiiii, sajjanan - sainily mcn, banun - mcn, san - Hc, patnayan - icciiing, avata-gaura-canran - ilc divinc goldcn-moonlilc pcison, babnuva - Hc bccamc, niIa-ambara - ilc wcaici ol bluc-gaimcni (lalaiama), bnava - mood, bnavtan - lccling. One day, as fhe Iord of Iighf arose in fhe pure dawn, Lord Gaura Candra firsf remembered fhe manfra awarded fo Him by Sr I-svara Pur, and fhen He recifed from fhe scripfures before many sages, brahmanas and sainfIy persons. Af fhaf fime, He became absorbed in fhe mood of Lord BaIarama, who dresses in bIue. sa hasayan dch madhun sampratas / tv atva ta mcgha-sama svana punah susrava tasmn samayc haIayudha / nIambara svcta-mahdhara prabhum 2 saunanda-pan vara-padma-Iocana / dtvadbhuta hta-manah praharayan Iohan nanarttahhIa-Ioha-paIahah / svaya hars tar munbhh su-vcsa- dhh 3 san - Hc, nasayan - causing io laugl, cn - givc, manun - loncys, sampratan - now, tu - bui, ativa - vciy, tam - Him, mcgna-samam - lilc a cloud, svanam - a sound, punan - again, susrava - Hc lcaid, tasmn - ai ilai, samayc - iimc, naIa- ayunam - bcaiing a plow-wcapon, niIa-ambaram - bluc-gaimcni, svcta - silvci, maninaram - mouniain, prabnum - ilc Masici, saunana-panm - ilc wicldci ol ilc club Sunanda, vara-pama-Iocanam - wlo las bcauiilul loius cycs, tva - sccing, abnutam - wondcilul, nta-manan - wiil jubilani lcaii, pranarayan - cngladdcning, Iohan - ilc pcoplc, nanarta - danccd, ahnIa-Ioha-paIahan - ilc pioiccioi ol all pcoplc, svayam - pcisonally, narn - ilc icmovci ol incbiiciics, ta munbnn - wiil ilc sagcs, su-vcsa-nh - wcaiing a vciy aiiiaciivc aiiiic. In a voice reverberafing Iike a fhundercIoud, He ordered again and again, "Af once bring my honey-wine " This made aII fhe peopIe Iaugh. Af fhaf fime he saw fhe beaufifuI form of Lord BaIarama in fhis way: HaIayudha (fhe PIow-Warrior), NIambara (fhe Wearer of BIue Garmenfs), Svefa-mahdhara (fhe Mounfain of SiIver), Prabhu (fhe Masfer), Saunanda-pani (fhe WieIder of fhe cIub named Sunanda), Vara-padma-Iocana (BeaufifuI Lofus-Eyes)." As Mahaprabhu beheId wifh a joyous hearf fhe wonderfuI vision of Sr BaIadeva, He aIso engIaddened fhe peopIes' hearfs. Then fhe profecfor of aII peopIe, fhe originaI PersonaIi1fy of Godhead, Sr Hari, cIad in fhe mosf charming of affire, danced amidsf fhe fhree groups of sages. vprar upcto har-nama-gayanar / hto 'gamad vadya-murar-vcsman tatravadad dch sudha madhuthata / prac-dva-natha vat-Iohtah + vpran - wiil ilc lcaincd bialmanas, upctan - wiil, nar-nama-gayanan - wlo wcic singing ilc namcs ol Haii, ntan - iliillcd, agamat - Hc wcni, vaya-murar- vcsman - in ilc lousc ol Muiaii, ilc plysician, tatra - ilcic, avaat - Hc said, cn - givc, sunam - ambiosia, manu-uthatam - siiong loncy winc, praci - casi, va- natna - loid ol ilc sly, va - lilc, at-Iontan - vciy icd. EnIivened wifh joy, Gaura enfered fhe house of fhe physician Murari, accompanied by fhe vipras who chanfed fhe names of Hari. He appeared Iike fhe brighf sky-Iord rising in fhe easf. Then He again said, "Bring Me very sfrong and ambrosiaI honey wine!" jnuh svaya toya-su-purna-bhajana / hastcna dhtvapbad ambu pavanam nanarta matto 't-hasan Iuthan htau / tada 'stuvas tc haIna dvjottamah 5 jnun - ilc vicioiious, svayam - by His own dcsiic, toya-su-purna-bnajanam - poi biimming wiil waici, nastcna - wiil a land, ntva - lolding, apbat - Hc dianl, ambu - waici, pavanam - sanciilicd, nanarta - Hc danccd, mattan - inioxicaicd, at- nasan - laugling loudly, Iutnan - iolling, htau - on ilc caiil, taa - ilcn, astuvan - ilcy piaiscd, tc - ilcy, naInam - ilc wicldci ol ilc plow, vja-uttaman - ilc cxalicd bialmanas. The ever-vicforious Visnu heId aIoff a brimming pof of pure wafer and drank from if. Then fhe Lord danced in an infoxicafed fashion, IoudIy Iaughing and roIIing abouf on fhe ground, whiIe fhe exaIfed brahmanas offered prayers fo fhe Lord as fhe PIow- Warrior. pctuh pthvya caranambuja-dvayc / mumoda catva muhur muhur janah cva sa dcvo baIadcva-IIaya / nanarta covaca ca sama-nsvanah 6 pctun - ilcy lcll, ptnvyam - on ilc caiil, carana-ambuja-vayc - ai His iwo loius lcci, mumoa - Hc cnjoycd, ca - and, ativa - inicnscly, munun munun - icpcaicdly, janan - ilc pcison, cvam - ilus, san - Hc, cvan - ilc Loid, baIacva-IiIaya - iliougl ilc pasiimc ol laladcva, nanarta - Hc danccd, ca - and, uvaca - Hc said, ca - and, sama-nsvanan - in gcnilc ioncs. They feII on fhe earfh af His fwo Iofus feef, whiIe fhe PersonaIify of Godhead deIighfed profoundIy and repeafedIy in fhe pIeasure-pasfimes of BaIadeva. He danced and spoke in a genfIe fone: naha sa hno vacasa suhh bhavcd / yo mc prayacchantu su-pcyam adbhutam maIIo 'yam ty anguIna dvjaha / hpan su-durc prahnot pthvyam 7 papata so 'py agata-sadhvaso 'bhud / cva vjahrc bhagavan sva-IIaya pratah samarabhya dvavasana / yavat sa dcvo baIadcva-IIaya 8 na - noi, anam - I, san - Hc, hnan - ilc all aiiiaciivc Loid, vacasa - by woids, suhni - lappy, bnavct - I may bc, yan - wlo, mc - io mc, prayaccnantu - lc musi givc, su- pcyam - linc diinl, abnutam - wondcilul, maIIan - wicsilci, ayam - ilis, t - ilus, anguIna - by a lingci, vja-cham - onc bialmana, hpan - iliowing down, su-urc - ai a gicai disiancc, prannot - Hc scni, ptnvyam - on ilc caiil, papata - lc lcll, san - Hc, ap - also, agata-sanvasan - bccoming pciiuibcd, bnu-cvam - ilc bialmana, vjanrc - Hc cnjoycd, bnagavan - ilc Loid, sva-IiIaya - by His pasiimcs, pratan - caily, samarabnya - bcginning, va-avasanam - io ilc cnd ol ilc day, yavat - uniil, san - Hc, cvan - ilc Diviniiy, baIa-cva-IiIaya - wiil lis pasiimc ol laladcva. "I am nof Iike Krsna; He may become pIeased by mere words. This wresfIer shouId give Me some of fhaf subIime and wondrous beverage." Saying fhis in fhe mood of BaIarama, Lord Gaura fouched a brahmana wifh His mere finger and senf him fIying a greaf disfance. Thaf brahmana finaIIy feII upon fhe earfh greafIy disfurbed. Thus, as His pIeasure-pasfime fhe aII-opuIenf Lord enjoyed HimseIf from dawn unfiI dusk as He enacfed fhe pasfimes of BaIadeva. hrda vdhattc 'dbhuta-rupa-vcsah / svaya hta-snana-vdhr yayau gham bhunhtc sva-vargah parvcttah svaya / sr-gaura-candro jagata path prabhuh 9 hriam - spoii, vnattc - Hc cnacicd, abnuta-rupa-vcsan - asionisling bcauiy and aiiiic, svayam - ol His own accoid, hta-snana-vnn - piaciiccd ilc bailing piinciplc, yayau - Hc wcni, gnam - lomc, bnunhtc - Hc cnjoycd, sva-vargan - wiil His gioups, parvcttan - suiioundcd, svayam - Himscll, sri-gaura-canran - ilc Goldcn Moon, jagata patn - pioiccioi ol ilc maiciial woilds, prabnun - Masici. Dressed in sfunningIy affracfive affire, Sr Gaura Candra, masfer and profecfor of aII peopIe by His sweef desire, enjoyed bafhing and pIaying wafer sporfs in fhe Ganga and eafing surrounded by his dear associafes. Then He refurned home. athaparc 'hn partapta-dcho / muhur muhur moham avapa dcvah smaran vanc ta parhrna-murdha-jas / tada dvjas ta saIIar asncayan 10 atna - ilcn, aparc - on anoilci, ann - on a day, partapta-cnan - vciy loi body, munun munun - icpcaicdly, monam - dclusion, avapa - Hc goi, cvan - ilc Loid, smaran - icmcmbciing, vanc - in ilc loicsi ol Vindavana, tam - Him, parhirna- murna-jan - scaiicicd laii, taa - ilcn, vjan - bialmanas, tam - Him, saIIan - wiil waicis, asncayan - ilcy spiinllcd. On fhe nexf day, fhe Lord's body became very feverish. His hair became scaffered and again and again He experienced franscendenfaI deIusions recaIIing fhe pasfimes of BaIarama in fhe foresf-bowers of Vraja. The brahmanas sprinkIed Him wifh wafer. gadadhara samprat Iabdha-sanjnah / provaca vahaIya-gra svaya prabhuh samanayasadya samasta-bandhun / sad-vanavas tan pratIohayam 11 gadadlaiam, samprat - immcdiaicly, Iabna - icgaincd, sanjnan - consciousncss, provaca - Hc spolc, vahaIya-gra - wiil laliciing woids, svayam - sponiancously, prabnun - ilc Masici, samanaya - biing iogcilci, asaya - going io, samasta- bannun - all my liicnds, sat-vanavan - puic vaisnavas, tan - ilcm, pratIohayam - I can scc. ImmediafeIy Prabhu regained consciousness and spoke in a faIfering voice fo Gadadhara, "Go fo aII My friends and bring fhem fogefher, so fhaf I may Iook upon fhose sainfIy vaisnavas." tadajnaya tc mudtah samagata / acaryya-ratna-pramuhha mahattamah dtva har vhvaIta sa-gadgada- / svara vmudha va tc bhsarddtah 12 taa - ilcn, ajnaya - by His oidci, tc - ilcy, mutan - joyously, samagatan - asscmblcd, acarya-ratna - ilc jcwcl among icaclcis, pramuhnan - lcadcd by, manattaman - ilc gicaicsi souls, tva - sccing, narm - ilc icmovci ol sin, vnvaItam - ovciwlclmcd, sa-gagaa-svaram - wiil a clolcd sound, vmunan - pciplcxcd, va - as indccd, tc - ilcy, bnsa - cxiicmcly, artan - ioimcnicd. Thus, upon His order fhose very greaf souIs headed by _carya Rafna joyousIy assembIed. Buf when fhey saw Gaura Hari compIefeIy overwheImed, and uffering sounds wifh a voice choked by emofion, fhey became very anguished and perpIexed. babhuvur ucus ca hm atra harana / vadasva tata svayam cva sampratam srutvavadat tan n-harh su-vhvaIo / dto maya svcta-grr haIayudhah 13 babnuvun - ilcy wcic, ucun - ilcy said, ca - and, hm - wlai' aiia - lcic, haranam - ilc causc, vaasva - plcasc icll, tata - dcai onc, svayam - ol youi own accoid, cva - suicly, sampratam - now, srutva - lcaiing, avaat - Hc said, tan - io ilcm, n-narn - Haii in a luman-lilc loim, su-vnvaIan - vciy ovciwlclmcd, tan - sccn, maya - by Mc, svcta-grn - ilc silvci mouniain, naIa-ayunan - wlosc wcapon is a plow. They inquired, "Dear Lord, if You wish, pIease feII us fhe cause for Your presenf sfafe." Hearing fhem, Nrhari repIied wifh infense absorpfion, "I have seen fhe SiIver Mounfain, fhe WieIder of fhe PIow. su-varna-saunanda-harah sahasra-gur / yatha prabhatc vara-hcma- bhuanah srutva tada sr-yuta-candra-schhara- / caryo 'tha ta praha vadasva tat prabho 1+ dtas tvaya yat sahasa tada hars / tatrava gatva haIna dadarsa tatas tad-avcsataya punar vbhur / nanartta tad-vcsa-dharo mudanvtah 15 su-varna - linc coloi (gold), saunana-haran - wlosc land wiclds ilc club Sunanda, sanasra-gun - ilousand-iaycd (sun), yatna - lilc, prabnatc - ai dawn, vara-ncma-bnuanan - wcaiing linc gold oinamcnis, srutva - lcaiing, taa - ilcn, sri- yuta - blcsscd by Si (Lalm), canra-schnara-acaryan, tam - Him, prana - lc said, vaasva - plcasc say, tat - Him, prabno - O Masici, tan - sccn, tvaya - by You, yat - wlo, sanasa - suddcnly, taa - ilcn, narn, tatra - ilcic, cva - indccd, gatva - wcni, naInam - ilc plow-loldci, aarsa - Hc saw, tatan - ilcn, tat - ilai, avcsataya - by His absoipiion, punan - again, vbnun - ilc all-pcivading, nanarta - Hc danccd, tat- vcsa-naran - puiiing on ilc dicss ol lalaiama, mua-anvtan - wiil ilcm wlo wcic lillcd wiil joy. "In His hand He hoIds fhe goIden cIub Sunanda. He appears Iike fhe fhousand- rayed sun as if rises af dawn, and He wears fine goId ornamenfs." Hearing fhis, Candra Sekhara _carya fhen said, "O Prabhu, pIease speak furfher of fhe person You saw." Then Gaura Hari suddenIy wenf fo fhe bearer of fhe pIow and Iooked upon Him. Then on accounf of being immersed in fhe mood of BaIarama, fhe aII-pervasive Lord donned Lord BaIarama's affire and danced again in fhe company of His devofees, whose hearfs were fiIIed wifh gIadness. hto harh hautuha-ntya-jaIptar / anandtatma hara-bhanga-sangatah sad-vanavah punya-mah-dharorjjtah / hrantar vdhuh svarga- suhha pada-hramah 16 ntan - iliillcd, narn - ilc dispcllci ol cvil, hautuha - cagcincss, ntya - dancing, jaIptan - by ilcii slilllul usc ol woids, ananta-atma - dcliglicd ai lcaii, hara- bnanga - dancing ol lands, sangatan - appiopiiaic, sat-vanavan - wiil ilc puic vaisnavas, punya-maninara - mouniains, urjtan - powcilul, hrantan - suipassing, vnun - ilc moon, svarga-suhnam - lcavcnly lappincss, paa-hraman - wiil ilc looisicps. The moon of Hari was fhriIIed and deIighfed af hearf by fhe pure vaisnavas. By fheir expressive use of words, fhey described fhe affribufes of fhe Lord in song, and by appropriafe hand-gesfures fhey praised Him whiIe dancing. As fhey danced, fhey appeared Iike very pious and mighfy mounfains, and fhe movemenfs of fheir dancing feef surpassed heavenIy happiness. cva dnanta sa nnaya yajna-bhuh / yajnah su-sanhrttanahar jagad- dhtah tato 'parahnc punar cva dcvc / ntyonmuhhc varun-dvya-gandhah 17 apur sarvvan dsa muhhan / tada samaghraya jana nananduh sr-rama-nama-dvja-varyya-sattamo / 'pasyat tada tatra samagatan bahun 18 cvam - ilus, na-antam - ilc day's cnd, san - Hc, nnaya - passcd, yajna-bnuh - ilc cnjoyci ol saciilicc, yajnan - by saciiliccs, su-sanhirtanahan - by puic gioup- claniing, jagat - loi ilc living cniiiics, ntan - by ilc bcnclii, tatan - ilcn, apara- annc - on ilc ncxi day, punan - again, cva - suicly, cvc - ilc Loid, ntya - in dancing, unmuhnc - ilc lacc iaiscd, varuni-vya-gannan - by ilc divinc liagiancc ol loncy winc, apur - lillcd, sarvan - all, sam - ol diicciions, muhnan - piincipal, taa - ilcn, samagnraya - smclling, janan - ilc pcoplc, nananun - iool plcasuic, sri-rama-nama - ol ilc namc Si Rama, vja-varya-sattaman - ilc cxalicd bcsi ol ilc iwicc-boin, apasyat - lc saw, taa - ilcn, tatra - ilcic, samagatan - asscmblcd, banun - many. Thus did fhe Lord, fhe enjoyer of aII sacrifice, pass His fime unfiI fhe day's end in fhe subIime sacrifice of sankrfana, for fhe benefif of aII Iiving enfifies. Then on fhe foIIowing day, as fhe Lord again raised His face in dancing, fhe divine fragrance of Varun fiIIed aII direcfions, and when fhe peopIe smeIIed if, fhey feIf pIeasure. The eminenf brahmana of fhe name Sr Rama fhen noficed fhaf fhere were many greaf souIs assembIed in fhaf pIace. harnaha-padman hamaIayatchanan / srotraha-vnyasta-su- hundaIarcca vdyotamanan sta-vastra-mastahan / srutva tato 'nyc nantuh prahartah 19 harna-cha-paman - loius on onc cai, hamaIa - loius, ayata - spicad, ihanan - cycs, srotra-cha-vnyasta - placcd on onc cai, su-hunaIa - linc caiiing, arca - biilliani, vyotamanan - illuminaiing, sta-vastra - wliic cloils, mastahan - lcads, srutva - lcaid, tatan - ilcn, anyc - oilci, nantun - ilcy danccd, pranartan - vciy jubilanily. Each of fhem had a Iofus pushed over one of fheir ears, and a gIiffering earring upon fhe ofher. Their eyes were wide-spread Iike Iofus pefaIs, fheir heads were wrapped in whife furbans, and fheir presence was very iIIuminafing. Affer Gaura Hari's bhakfas heard fhese fopics of Krsna-kafha from Sr Rama, fhey sang and danced very jubiIanfIy.
tatrava hascd vana-maI-nama / pasyaty aIa hancana-nrmta htau saunandana suryya-hara-prahasaha / sahta-romasrubhr ardra- vgrahah 20 tatra - ilcic, cva - suicly, hasct - a cciiain, vana-maI-nama - namcd Vana-mali, pasyat aIam - lc saw, hancana-nrmtam - madc ol gold, htau - on ilc caiil, saunananam - ilc club callcd Sunanda (lalaiama's club), surya-hara-prahasaham - iadiani lilc ilc sunslinc, santa-roma - laiis biisiling, asrubnn - wiil icais, arra- vgranan - wci body. There was aIso a cerfain bhakfa of fhe name VanamaI, who saw on fhe ground fhe goIden cIub of Lord BaIarama named Saunanda, radianf as fhe sunshine. Thus aII his hairs fhriIIed wifh ecsfasy and his whoIe body became wef as fears of joy fIooded from his eyes. tato nanarttahhIa-Ioha-natho / haIayudhavcsa-rascna mattah dtvavadhutas ca nnaya vahas / ta gaura-candra ca rascna tcna 21 tatan - ilcn, nanarta - lc danccd, ahnIa-Ioha-natnan - ilc Loid ol all woilds, naIa-ayuna - plow liglici (lalaiama), avcsa - absoibcd, rascna - by ilc mcllow, mattan - dcliglicd, tva - sccing, avanutan - Niiyananda, ca - and, nnaya - biinging, vahas - on ilc clcsi, tam - Him, gaura-canram - ilc goldcn-moon-lilc Loid, ca - and, rascna - by ilc mcllow, tcna - by ilai. Then fhe Lord of aII worIds danced, infoxicafed by absorpfion in fhe rasa of fhe PIow-Warrior. Observing fhis, fhe avadhufa heId Gaura Candra fo His chesf in order fo savor fhaf rasa. nabho-gata ncmur anuttamcna / bhavcna tpta dv-jah sahcsah prcmasru-purnah puIahahuIavtah / sr-rama-narayana-hna-jaIpnah 22 nabnan-gatan - ialcn io ilc slics, ncmun - ilcy bowcd down, anuttamcna - incompaiablc, bnavcna - ccsiaiic mood, tptan - saiislicd, v-jan - ilc icsidcnis ol lcavcn, sana-isan - wiil Siva, prcma-asru-purnan - lillcd wiil icais ol lovc, puIaha - cicciions ol ilc laiis, ahuIa - cagcily absoibcd, avtan - covcicd, sri-rama-narayana- hna - namcs ol ilc Loid, jaIpnan - claniing. In fhe skies fhe residenfs of heaven as weII as Siva, offered fheir prosfrafed obeisances, deIighfed by Lord Gaura's unparaIIeIed ecsfafic mood. Tears fiIIed fheir eyes, and due fo eagerness fheir bodies became covered by puIakas as fhey chanfed fhe names, "Sr Rama! Narayana! Krsna!" cva nsa ta sa nnaya dcvas / tato yayau svah-sard-ambu-madhyc vgahya tasmn sva-janah samcto / hasan sanah hrdanaha cahara 23 cvam - ilus, nsam - nigli, tam - ilai, san - Hc, nnaya - passing, cvan - ilc Divinc Loid, tatan - ilcn, yayau - Hc wcni, svan-sart - ol ilc cclcsiial iivci, ambu- manyc - in ilc midsi ol ilc waici, vganya - diving, tasmn - in ilai, sva-janan - wiil His own mcn, samctan - iogcilci, nasan - laugling, sanan - giadually, hrianaham - play, cahara - Hc madc. Thus fhe divine Lord passed fhaf nighf. In fhe earIy dawn He wenf info fhe middIe of fhe wafers of fhe skyGanga. There He bafhed, dived and creafed sporfs in fhe company of His associafes. tato 'gamad vcsma nja jtarr / jana namashtya har njasramam yayuh prabhatc punar cva sarvvc / samagata dratu ajanghr-panhajam 2+ tatan - ilcn, agamat - Hc wallcd, vcsma - abodc, njam - own, jta-arn - ilc conqucioi ol ilc loc (mind), janan - ilc pcoplc, namashtya - bowing down, narm - ilc icmovci ol sin, nja-asramam - His lcimiiagc, yayun - ilcy wallcd, prabnatc - in ilc biigli moining, punan - again, cva - again, sarvc - all, samagatan - asscmblcd, ratum - io scc, aja - ilc unboin, angnr - lcci, panhajam - mud-boin (loius). Then in fhe Iighf of dawn fhe conqueror of fhe mind waIked fo His home, and fhe bhakfa-janas affer offering pranama fo Sr Hari, wenf fo fheir own respecfive asramas and affer fhey had compIefing fheir morning dufies, aII of fhem refurned, eager fo have a sighf of fhe unborn Lord's Iofus feef. cva praharan bahun cahrc / haIayudhavcsa-dharo muhundah sva-bhaht-purno jagata htarth / sr-hna-catanya-prabhuh svaya harh 25 cvam - ilus, praharan - linds, banun - many, cahrc - Hc madc, naIa-ayuna - ilc plow-liglici, avcsa-naran - lcld absoipiion, muhunan - ilc givci ol libciaiion, sva-bnaht-purnan - lull wiil dcvoiion loi Himscll, jagatam - ol all scniicni bcings, nta-artni - wlo dcsiics ilc wcllaic, sri-hna-catanya-prabnun - ilc masici, yuga- avaiaia, svayam - Himscll, narn - ilc icmovci ol cvils. Thus absorbed in fhe mood of HaIayudha, Lord Mukunda enacf many variefies of pIeasure-pasfimes. He is fhe originaI PersonaIify of Godhead, Sr Hari. Now He has appearing as Sr Krsna Caifanya Prabhu, who is overfIowing wifh devofion for his inner seIf for fhe benefif of aII Iiving enfifies. snot yah sr-haInas cartra / vctra-vcsar yad ahar sa prabhuh bhavct sada bhaht-rasabhmatto / mto 'snutc sr-puruottamamtam 26 snot - lc lcais, yan - wlo, sri-naInan - ol ilc splcndid wicldci ol ilc plow, cartram - bclavioi, vctra-vcsan - asionisling gaib, yat - wlicl, ahar - madc, san - Hc, prabnun - ilc Masici, bnavct - ii can bc, saa - always, bnaht-rasa - ilc mcllows ol dcvoiion, abnmattan - inioxicaicd, mtan - dcad, asnutc - lc obiains, sri- purua-uttama - ilc Tiansccndcnial Pcison, amtam - immoiial. One who hears of fhese acfivifies performed by Mahaprabhu as He wore fhe asfonishing affire of fhe PIow-Warrior, can obfain perpefuaI infoxicafion in bhakfi-rasa, and af fhe fime of deafh, enfer fhe deafhIess necfaean abode of fhe UIfimafe Person. Tlus cnds ilc Iouiiccnil Saiga cniiilcd "Gauianga lccomcs Absoibcd in ilc Mood ol lalabladia," in ilc Sccond Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
Fiffeenfh Sarga gop-blava-vainana-blalii-yogal A Dcsciipiion ol ilc Lcsiaiic Moods ol ilc Gops as llalii-Yoga uvaca hnah haIa-nada-ramya / vaco 'mta sIaghya-sa-gadgada-svaram varaha-dcvo bhagavan dadau mam / aIngana yajna-vapur mahdharah 1 uvaca - Hc said, hnan - cndci ol ilc cyclc ol biiil and dcail (sasaia), haIa-naa - swcci-sounding, ramyam - claiming, vacan - woids, amtam - ncciai, sIagnya - piaiscwoiily, sa-gagaa-svaram - sounds ol cloling, varana-cvan - ilc boai avaiaia, bnagavan - ilc all-opulcni Loid, aau - Hc gavc, mam - io Mc, aInganam - an cmbiacc, yajna-vapun - ilc loim ol saciilicc, mani-naran - mouniain. In a deIighffuI and meIodious fone, Gaura Krsna faIferingIy uffered some gIorious words of necfar, "Bhagavan Varaha-deva, whose form is personified sacrifice and who resembIes a greaf mounfain, has embraced Me. haIayudho mc hd sannvtah / sa vcnu-panr nayananjano 'bhut trta tasya nsamya vpra / hta nanandur nantur mahantah 2 naIa-ayunan - ilc plow-waiiioi, lalaiama, mc - My, n - in ilc lcaii, sannvtan - siiuaicd, san - Hc, vcnu-pann - lolding a lluic, nayana-anjanan - cycs blaclcd by cyc-oinimcni, abnut - Hc was, t - ilus, irtam - uiicicd, tasya - His, nsamya - lisicning, vpran - ilc lcaincd bialmanas, ntan - iliillcd, nananun - icjoiccd, nantun - ilcy danccd, manantan - ilc gicai souls. "In My hearf HaIayudha resides. In His hand He hoIds a fIufe , and fhe edges of His eyes are bIack wifh coIIyrium." Hearing fhe Lord speak in fhis way, fhe hearfs of fhe Iearned and greaf-hearfed brahmanas became inspired, and in exuIfafion fhey danced. srvasam aha prahasan sa hno / vcnu prayacchadya madyam uttamam tadavadat so 'p tavaIayc vbho / bhmatmajayah parrahto 'st sah 3 srivasa - ilc puic dcvoicc, ana - Hc said, pranasan - laugling, san - Hc, hnan, vcnum - ilc lluic, prayaccna - bcsiow, aya - now, maiyam - My, uttamam - iiansccndcnial, taa - ilcn, avaat - Hc said, san ap - ilai vciy pcison, tava - Youi, aIayc - in Youi abodc, vbno - gicai Loid, bnima-atmajayan - ol ilc dauglici ol llsmala (Rulmin), parrahtan - pioiccicd, ast - Hc, san - Hc. Then Lord Krsna IaughingIy spoke fo Srvasa, "Now bring Me My franscendenfaI fIufe." Then fhaf Panifa repIied, "Greaf Lord, fhaf fIufe is wifhin Your dweIIing, carefuIIy guarded by fhe daughfer of Bhmaka. vcnus tad asmn samayc na Iabhyatc / ratrau havataphtc ghantarc cva nsamya prahasan nsa ta / bhahtah sama Ioha-gurur nnaya + vcnun - ilc lluic, tat - ilai, asmn - ai ilis, samayc - iimc, na - noi, Iabnyatc - ii is availablc, ratrau - ai nigli, havata - in a cabinci, apntc - conccalcd, gna-antarc - in ilc lousc, cvam - ilus, nsamya - lcaiing, pranasan - laugling, nsam - nigli, tam - ilai, bnahtan - wiil ilc dcvoiccs, samam - iogcilci, Ioha-gurun - ilc spiiiiual guidc loi ilc pcoplc, nnaya - passing. "Af fhis fime Your Lordship's fIufe is nof avaiIabIe, for if is nighf and fhe fIufe is kepf wifhin a cabinef wifhin fhe house." Hearing fhis, fhe guru of fhe peopIe Iaughed IoudIy. Thus He passed fhe nighf wifh His bhakfas. pratar yayus tc mudta dvjcsa / natva har svah-sard-ambu-madhyc snatva suhhcnava har samarcya / bhuhtva prasada parama muda yayuh 5 pratan - caily moining, yayun - ilcy wallcd, tc - ilcy, mutan - joyously, vja- isan - ilc clicls ol ilc iwicc-boin, natva - bowing, narm - ilc icmovci ol cvils, svan-sart - ilc sly-iivci (Ganga), ambu-manyc - in ilc middlc ol ilc waici, snatva - laving bailcd, suhncna - gladly, cva - suicly, narm - ilc icmovci ol sin, samarcya - woislipping, bnuhtva - laving cnjoycd, prasaam - loods ollcicd and acccpicd by ilc Loid, paramam - supicmc, muam - dcligli, yayun - ilcy lcli. In fhe earIy morning, affer bowing before Sr Hari, fhose Ieaders of fhe fwice-born joyousIy waIked fo fake bafh in fhe midsf of fhe sky-river. Then affer offering fheir daiIy worship fo fhe murfi of Sr Hari, fhey accepfed His prasadam and fhereby feIf supreme deIighf. cva maha-hrdanaha murarch / srutva vmucycta bhavarnavan narah pathcI Iabhct tad pada-panhajc rat / druta maha-roga-ganad vmucyatc 6 cvam - ilus, mana-hrianaham - gicai spoiiing, mura-arcn - ol ilc cncmy ol Muia, srutva - lcaiing, vmucycta - lc may bc dclivcicd, bnava-arnavat - liom ilc occan ol maiciial cxisicncc, naran - a man, patnct - lc can icciic, Iabnct - lc can obiain, tat - ilai, paa-panhajc - ai ilc loius lcci, ratm - allcciion, rutam - lluid, mana-roga-ganat - liom a losi ol discascs, vmucyatc - lc is libciaicd. A man who hears of fhese very pIayfuI pasfimes of fhe enemy of Mura becomes fuIIy deIivered ouf of fhe ocean of birfh and deafh which is fiIIed a hosf of maferiaI maIadies and one who recifes fhem swiffIy affains affecfionafe affachmenf for His Iofus feef. yasya pada-hamaIc hamaIayah / prta-sagara-varo muhur babhau tasya hna-pada-panhajasrayc / gopa-yauvana-vasc 'bhavan manah 7 yasya - wlosc, paa-hamaIc - ai ilc loius lcci, hamaIayan - ol ilc goddcss ol loiiunc, prita-sagara - occan ol lovc, varan - cxccllcni, munun - again, babnau - Hc slonc, tasya - His, hna - ilc all-aiiiaciivc Loid, paa-panhaja - ilc loius lcci ol, asrayc - ai ilc slclici, gopa-yauvana - ilc young cowlcid, vasc - coniiollcd, abnavat - ii bccamc, manan - mind. For a man fhus absorbed in confempIafing Sr Gauranga's Iofus feef which are fended by KamaIa, fhe spIendid ocean of Iove shines ever more brighfIy, and his mind becomes capfivafed by fhaf youfhfuI gopa of fhe name Krsna, having faken sheIfer af His feef. chada samabhdhaya su-vcsa / yota smta-sudha-muhha-candrah candra-schhara-ghanganc vbhur / narttanam nja-janah sa cahara 8 chaa - oncc, samabnnaya - dicssing, su-vcsam - in a sublimc aiiiic, yotam - ol ilc womcn, smta-suna - smilc ol ncciai, muhna-canran - moon-lilc lacc, canra- schnara - cxpansion ol ilc moon-god, gna - ilc lousc, anganc - in ilc couiiyaid, vbnun - all-pcivading onc, nartanam - diama, nja-janan - wiil His own mcn, san - Hc, cahara - pciloimcd. Once fhe sense-confroIIed greaf Lord wifh His moon-Iike face and smiIe of necfar dressed HimseIf in subIime women's affire and performed a drama wifh His associafes in fhe courfyard of Candra-Sekharacarya. tatra narada vababhau mahan / sr-patch prathama-jo dvjottamah dandavad bhuv npatya surarh / pranaman munr ajatma-jo 'jtam 9 iaiia - ilcn; naia-dal - ilc givci ol Naia (Haii); iva - lilc; abablau - iadianily appcaicd; malan - ilc gicai; si-paicl - ol ilc pioiccioi ol Lalm, Naiayana; piailama-jal - ilc liisi-boin dvija-uiiamal - ilc iiansccndcnial bialmana; danda- vai - lilc a iod; bluvi - on ilc caiil; nipaiya - lalling; suia-il - ilc sagc amongsi ilc gods; pianaman - bowing down; munil - ilc sagc; aja - ol ilc unboin lialma; aima-jal - ilc son; ajiiam - io ilc unconquciablc Loid Firsf fhe greaf brahmana, Srvasa Pandifa, fhe eIder brofher of Srpafi Pandifa, radianfIy appeared on sfage as fhe greaf Narada, sage amongsf fhe gods, and son of fhe unborn Lord Brahma. FaIIing down Iike a rod on fhe ground before fhe unconquerabIe son of Sac, he offered obeisances in surrender. ma prath sanahar dam uhtva / sr-gadadhara-mahsuram aha gophc 'vadah surar-padc tva / sampranamya nata-handhara-ctta 10 tata-mat-carana parhtya / hna-pada-hamaIasya su-scvam harttum sa ha tat-harunabdhch / pada-padma-haruna may tc syat 11 mam - Mc, pratin - plcasc acccpi, sanahan - gcnily, am - ilis, uhtva - saying, sri-gaanara - ilc cncigy ol a dcvoicc, mani-suram - caiil-god (a bialmana), ana - lc said, gophc - O gopila, avaan - you said, sura--pac - ai ilc lcci ol ilc sagc- gods, tvam - you, sampranamya - bowing down lully, nata-hannara-ctta - wiil bowcd lcad and lumblc mind, tata-mat-caranam - ilc lcci ol lailci and moilci, parntya - giving up, hna - ol Kisna, paa-hamaIasya - ol ilc loius lcci, su-scvam - linc scivicc, hartum - io do, isc - unio ilc Loid, na - in ilis woild, tat - Kisna, haruna-abncn - ol ilc occan ol mcicy, paa-pama - ilc loius lcci, haruna - mcicy, may - unio mc, tc - Youi, syat - may ii bc. Then Lord Gaura said genfIy fo fhe brahmana, Gadadhara, "PIease have faifh in fhis sfory of mine, O Gopika! Once in ancienf fimes you bowed down your body and humbIed your hearf af fhe feef of fhis Narada, sage amongsf fhe gods. You said fo him Masfer, I have abandoned fhe service of fhe feef of my fafher and mofher jusf fo render unaIIoyed service fo Sr Syamasundara Krsna's Iofus feef. KindIy bIess me. Lef fhe mercy fIowing from fhe Iofus feef of fhaf ocean of mercy descend on me.' cvam apta-vacasa sa muns ta / samprahta-vadanah punar aha apsarc sura-nad-payas tva / magha-masa-satahah sada huru 12 cvam - ilus, apta-vacasa - wiil woids ol iiusi, san - lc, munn - ilc sagc, tam - lci, sapranta-vaanan - vciy jubilani lacc, punan - again, ana - lc said, apsarc - O lcavcnly dancing giil, sura-nai - ol ilc iivci ol ilc sagcs, payas - in ilc waici, tvam - you, magna-masa - ilc monil ol mid-Icbuaiy io mid-Maicl, satahan - by lundicds, saa - always, huru - do. "Affer you uffered such frusfing words fo him, Narada repIied wifh a jubiIanf counfenance, O apsara, bafhe wifh fixed affenfion for one hundred fimes a hundred monfhs of Magha wifhin fhe wafers of fhe river of fhe sages. snanam cha-manasa tada bhavct / hna-pada-hamaIasya su-scva tat hta mun-vaco h bhavatya / tcna gohuIa habhavaj janh 13 snanam - bail, cha-manasa - wiil onc-poinicd aiicniion, taa - ilcn, bnavct - ii can bc, hna-paa-hamaIasya - ol Kisna's loius lcci, su-scva - ilc sublimc scivicc, tat - ilai, htam - donc, mun-vacan - ilc woids ol ilc sagc, n - indccd, bnavatya - by youi lonoi, tcna - by ilai, gohuIc - in Golula, na - in ilis woild, abnavat - ii bccamc, jann - biiil. "Then if wiII be possibIe fo render pure service fo Krsna's Iofus feef.' Because your grace sfricfIy foIIowed fhe muni's insfrucfions, you have presenfIy faken birfh in fhe Iand of GokuIa wifhin fhis worId. uttamam attara har-bhaht / prcma-nrbhara-rasormmbhr ardra durIabha tr-jagato munr apa / ya pragayat muda suhadcvah 1+ uttamam - iiansccndcnial, attaram - cxccllcni, nar-bnahtm - dcvoiion io Haii, prcma - lovc, nrbnara - aidcni, rasa - ol llavoi, urmbnn - by ilc wavcs, arra - wci, urIabnam - iaic, tr-jagatan - liom ilc ilicc woilds, munn - ilc sagc, apa - lc obiaincd, yam - wlicl, pragayat - lc cxiols, mua - wiil joy, suha-cvan - ilc paiioi diviniiy, son ol Vcda-Vyasa. "The sage Narada has affained a superexceIIence of Hari-bhakfi which is very rareIy affained fhroughouf fhe Iengfh and breadfh of fhe fhree worIds. He has become wef from bafhing in fhe myriad waves of fhe ocean of sponfaneous prema-rasa. If is such bhakfi as fhis which Sukadeva exfoIs wifh joy. tatha ca (10.+7.63) vandc nanda-vraja-strna / pada-rcnum abhhnasah yasa har-hathodgta / punat bhuvana-trayam 15 vanc - I piaisc, nana - wlcic Nanda iulcd, vraja-strinam - ol ilc millmaids ol Viaja, paa-rcnum - ilc dusi ol ilc lcci, abnihnasan - inccssanily, yasam - wlosc, nar-hatna - iopics ol Haii, ugitam - cclcbiaicd, punat - ii puiilics, bnuvana-trayam - ilc ilicc woilds. Hcic lollows vcisc 63 liom ilc Ioiiy-Scvcnil Clapici ol ilc Tcnil Canio ol Simad llagavaiam:] "Sr Sukadeva Gosvam said, I forever praise fhe foof-dusf faIIing from fhe feef of fhe miIkmaids who dweII in fhe Iand of Vraja where Nanda is king, because fheir songs describing fhe pasfimes of Sr Hari purify fhe fhree worIds.' h vadam har-bhaht-mahattva / sarvva-papa-ganavan dvja-sunuh duhhha-paIbhr ajamIa-nama / putra-matram anucntya jagama 16 hm - wlai', vaam - I say, nar-bnaht-manattvam - ilc gloiics ol dcvoiional scivicc io Haii, sarva-papa-ganavan - a pcison in wlom ilcic was a losi ol all sins, vja-sunun - ilc son ol a bialmana, unhna-paIbnn - liom lcaps ol misciics, ajamIa-nama - namcd Ajamila, putra-matram - mcicly lis son, anucntya - ilinling, jagama - Hc wcni. "How can I praise adequafeIy fhe gIories of Hari-bhakfi: There was once a brahmana's son named AjamiIa, in whose characfer every variefy of vice was abundanfIy presenf, and who was fhus awaifing immense suffering in his fufure Iives. However, simpIy by uffering fhe name of Narayana,' aIfhough he was fhinking onIy of his son, he deparfed from fhaf heIIish fafe. nama-matra-vbhavcna bhavabdhch / param cva para-dustarasya ca gacchatu sa-gana cva hpabdhcr / dhama h punar ajasya su-scva 17 nama-matra - simply ilc loly namc, vbnavcna - by ilc poicncy, bnava-abncn - liom ilc occan ol biiil and dcail, param - bcyond, cva - suicly, para-ustarasya - vciy dilliculi io cioss ovci, ca - and, gaccnatu - lc musi go, sa-ganan - wiil lis associaics, cva - suicly, hpa-abncn - ol ilc occan ol mcicy, nama - ilc abodc, hm punan - low mucl moic', ajasya - ol ilc unboin, su-scva - puic scivicc. "By fhe power of fhe hoIy name of fhe Lord, AjamiIa and aII fhose associafed wifh him couId surmounf fhe insurmounfabIe ocean of birfh and deafh fo affain fhe abode of fhe ocean of mercy, Lord Narayana. And how much more is Iiberafion assured for one who renders favorabIe service fo fhe unborn Lord:" cvam uhtavat bhu-sura-varyc / prcma-sagara-rasormmbhr ardrah sambabhuvur at tc rasa-purnas / turnam cva mudta dvja-varyah 18 cvam - ilus, uhtavat - saying, bnu-sura-varyc - ilc bcsi ol bialmanas, prcma- sagara - ilc occan ol lovc, rasa-urmbnn - ilc wavcs ol iasa, arran - wci, sambabnuvun - ilcy bccamc, at - vciy, tc - ilcy, rasa-purnan - lull ol mcllows, turnam - quiclly, cva - suicly, mutan - cngladdcncd, vja-varyan - ilc cmincni iwicc-boin mcn. Affer Sr Gaura, fhe jeweI of fhe brahmana communify, had fhus spoken, fhe hearfs of fhose eminenf fwice-born men became greafIy enIivened unfiI fhey overfIowed wifh rasa and quickIy became drenched by fhe waves of fhe prema-sagara. yad anghr-nahha-candrha-hrana-matram ctat vta surendra-muni-pungavaih sahacarair hi brahmadibhih hta sahaIa-nrmmaIa gopa-gop-namamtas fad apsara kafhadika manuja-bhavam eva sphufam 19 yat - wlicl, angnr-nahna - iocnails, canrha-hrana - moon-bcam, matram - simply, ctat - ilis, vtam - sougli alici, sura-nra - and ilc bcsi ol ilc gods, mun- pungavan - by ilc powcilul sagcs, sana-caran - wiil ilcii companions, n - indccd, branma-abnn - lcadcd by lialma, htam - donc, sahaIa-nrmaIam - lully spoilcss, gopa-gopi - ilc cowlcids and millmaids, nama-amtan - by ilc ncciaican namcs, tat - ilai, apsara - ol ilc lcavcnly dancing giil, hatna - sioiy, aham - lcadcd by, manuja-bnavam - luman mood, cva - cciiainly, spnutam - manilcsi. A singIe ray of Gauranga's moon-Iike foenaiIs is soughf affer by fhe foremosf of sages and fhe gods headed by Brahma. Accepfing fhe roIe of a human being, He performed fuIIy spofIess pasfimes whiIe chanfing fhe necfarean names of fhe Vraja- gopas and gops. Therein hisfories such as Sr Gadadhara's former Iife as an apsara were reveaIed. Tlus cnds ilc Iiliccnil Saiga cniiilcd "A Dcsciipiion ol ilc Lcsiaiic Moods ol ilc Gops as llalii-Yoga," in ilc Sccond Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
Sixfeenfh Sarga saivva-salii-pialasal Loid Gauia Rcvcals All Poicncics pravsat tad anu danda-dharo 'gratah / purna-candra-sadso har-dasah hrttana huru harcr t vad / bodhayas tr-jagat partaptam 1 pravsat - lc cnicicd, tat anu - alici ilai, ana-naran - lolding a siall, agratan - bcloic, purna-canra-sasan - lilc ilc lull moon, nar-asan - ilc cxcmplaiy icaclci ol ilc loly namcs, hirtanam - claniing, huru - plcasc malc, narcn - ol Haii, t - ilus, vai - spcaling, bonayan - cnliglicning, tr-jagatim - ilc ilicc woilds, partaptam - sullciing mucl. (The drama performance confinued:) Haridasa, fhen appeared Iike fhe fuII moon before fhe assembIy of fhe Lord and His bhakfas. Bearing a sfaff, he addressed fhem as foIIows, Perform Sr Hari-krfana and fhus enIighfen fhe Iiving beings of fhe fhree worIds, who are now burning in fhe fire of sense enjoymenf. tasya tad-vacanam abja-muhhasya / sannpya htanga-ruhas tc vanava nantur udgata-nctra- / varbhs tmta-vgraha-bhajah 2 tasya - lis, tat-vacanam - lis woids, abja-muhnasya - ol ilc loius-laccd, sannpiya - diinling inicnscly, nta - iliillcd, anga-runan - laiis, tc - ilcy, vanavan - ilc dcvoiccs ol Visnu, nantun - ilcy (sang) and danccd, ugata - coming loicclully oui, nctra - cycs, varbnn - by ilc waicis, tmta - wci, vgrana - body, bnajan - cxpciicncing. Affer drinking fhrough fheir fhirsfy ears fhe words of Haridasa, whose face resembIed a bIossoming Iofus, fhe vaisnavas began fo sing and dance, fheir hairs fhriIIed wifh rapfure, and fheir bodies became wef from fears which spurfed forcefuIIy from fheir eyes. pravsat tad anu vanava-rajo / rajamana va tgma-march ahpann va sudha va hantm / abja-caru-vadanah sa mahatma 3 pravsat - lc cnicicd, tat anu - aliciwaids, vanava-raja - ilc ling ol vaisnavas, rajamanan - slining, va - lilc, tgma-maricn - ilc sun, ahpan - casiing, va - lilc, sunam - ncciai, va - lilc, hantm - lusici, abja - loius, caru - bcauiy, vaanan - lacc, san - lc, mana-atma - gicai soul. Then fhe greaf souI and king of fhe vaisnavasAdvaifa _carya enfered . He shone wifh fierce briIIiance Iike fhe sun, His affracfive Iofus face radiafing necfar and spIendor. svarasya haIaya tu vjato / 'dvata-varyya tarar anugah sah ananarta har-pada-rasardro / matta-sha va durddamanantah + isvarasya - ol ilc Supicmc Loid, haIaya - by a plcnaiy poiiion, tu - indccd, vjata - oiiginaicd, avata-varya - ilc avaiaia ol a dcvoicc, tara - by ilc suboidinaic, anugan - by ilc lollowcis, san - lc, ananarta - Hc danccd iowaids, nar-paa - ilc lcci ol Haii, rasa - mcllows, arra - icndci, matta-sna - maddcncd lion, va - lilc, uramana - indomiiablc, antan - dcail. He is a pIenary porfion of fhe Supreme PersonaIify of Godhead, and His hearf is soff because of absorpfion in fhe fIavors of Sr Hari's feef. Togefher wifh His servanfs and discipIes, He danced fowards fhem Iike a maddened Iion or indomifabIe deafh. ta vIohya mudtar nayanabjah / sadhavah sadas tasya muhhcndum adbhuta papur avasya hdas tc / prcma-sagara-rascu nmagnah 5 iam - Him; vilolya - glancing; mudiiail - wiil glad; nayana-abjail - wiil loius cycs; sadlaval - ilc sainis; sadasi - in ilc asscmbly; iasya - lis; mulla-indum - moon-lilc lacc; adbluiam - wondcilul; papu - ilcy dianl; avasya - sponiancously; lda - lcaiis; ic - ilcy; picma-sagaia - occan ol lovc; iascu - in ilc mcllows; nimagnal - immciscd. The sainfs of fhaf assembIy gIadIy gazed upon Him, and drinking deepIy of His marveIIous moon-Iike face wifh ifs Iofus-pefaI eyes, fheir hearfs became sponfaneousIy immersed in fhe manifoId meIIows of fhe prema-sagara. gop-vcsa-dharaho baIadcvah / pravsad rasa-vsca-vnod prana-natha-hara-paIIava-pradhto / nayana-var-parpurna-su-dchah 6 gopi-vcsa-naraha - wcaiing ilc aiiiic ol an cldcily millmaid, baIacvan - ilc migliy Loid, pravsat - cnicicd, rasa-vsca - spccilic mcllow, vnoi - cnjoyci, prana-natna - Loid ol ilc lilc, hara-paIIava - pcial-lilc lingcis, pranta - claspcd, nayana-var - icais, parpurna - ovcibiimming, su-cnan - cxccllcni body. Nifyananda BaIadeva, who fakes especiaI deIighf in rasa, fhen enfered fhe sfage, affired as an eIderIy gop. In His hand He heId fhe pefaI-Iike fingers of fhe Lord of His Iife, and His beaufifuI body was fuIIy fIooded by fears. vasudcva-hta-vcsa-vscah / pravsat sa bhagavan amtasuh tapta-hancana-vapuh hanahadr- / snga-raja va jangama-vcsah 7 vasucva - ilc son ol Vasudcva, hta - madc, vcsa - aiiiic, vscan - spccilic, pravsat - cnicicd, sa - Hc, bnagavan - ilc all-opulcni Loid, amta-asun - Hc wlosc iays aic lilc ncciai, tapta-hancana-vapun - a body coloicd lilc molicn gold, hanaha-ar - goldcn mouniain, snga-raja - ilc ling ol mouniains, va - lilc, jangama-vcsan - in ilc dicss ol a iiavcllci. Then enfered Bhagavan Caifanya Vasudeva. Wifh his body compIexion Iike moIfen goId and his effuIgence Iike fhe necfar-radiafing moon, if appeared as if Meru, fhe king of mounfains, was somehow waIking. He was suifabIy affired for His speciaI mission of feaching fhe ecsfasy of gop-rasa. gophcva vara-hancuI-vaha / sanhha-hanhana-dharo 'runa-vastrah nupurcna nuta-pada-su-padmah / suhma-madhya-vapua sa nanarta 8 gopha - a millmaid, va - lilc, vara-hancuI - bcauiilul bodicc, vahan - clcsi, sanhna - concl, hanhana - biacclcis, nara - wcaiing, aruna-vastran - sallion gaimcni, nupurcna - wiil anllcbclls, nuta - piaiscd, paa-su-paman - swcci loius lcci, suhma - slcndci, manya - middlc, vapua - wiil His body, sa - Hc, nanarta - danccd. Like a gop He wore a beaufifuI bodice on His chesf, braceIefs made of finy concheIIs, and a saffron dress around His very sIender waisf. He danced wifh sweef Iofus feef ceIebrafed by finkIing ankIebeIIs. jyotatmItc bhuvas taIc / dchajcna n-harch htc tada dvya-gandha-pavanah sa hampayan / maIat maIayajo vavau muhuh 9 jyota - by ilc ligli, atmItc - covcicd, bnuva taIc - on ilc planci caiil, cna-jcna - liom ilc body, n-narcn - ol Haii in luman loim, htc - donc, taa - ilcn, vya- ganna-pavanan - ilc divincly pcilumcd bicczc, sa - Hc, hampayan - causcd io slalc, maIatim - jasminc, maIaya-ja - boin in ilc Malaya Hill, vavau - blcw, munun - icpcaicdly. The earfh became immersed in fhe Iusfer from Nrhari's body, and a divineIy perfumed breeze bIew from fhe MaIaya HiII again and again, causing fhe maIafi fIowers fo frembIe. hhcda-soha-haIayavdto 'p / purna-mandaIa va pracahasc candrama dv surcsa-mahcsa- / Ioha-paIa-sa-ganavta-margc 10 hnca - dcpicssion, soha - giicl, haIaya - by paiis ol, avta - unlnown, ap - alilougl, purna-manaIa - ilc complcic moon, va - lilc, pracahasc - Hc icvcalcd, canrama - by ilc moon, v - in ilc lcavcns, sura-isa - India, mana-isa - Siva, Ioha-paIa - dciiics ol ilc plancis, sa-gana - wiil ilcii losis, avta - ovcicasi, margc - on ilc pail. As fhe fuII moon shines fo iIIuminafe fhe pafhs of fhe heavens for Indra, Siva and fhe various pIanefary deifies, fhe moon of Gaura shone and dispeIIed any frace of depression or grief. hrttana sa bhagavan at-tcja / narttana ca mudtah pracahara bhavam asu vdadhc hamaIayah / hant-bhava-bhd vapuo 'syah 11 hirtanam - claniing, sa - Hc, bnagavan - ilc illusiiious Loid, at-tcja - laving gicai poicncy, nartanam - dancing, ca - and, mutan - joyous, pracahara - pciloimcd, bnavam - ccsiasy, asu - suddcnly, vanc - cnacicd, hamaIayan - ol ilc goddcss ol loiiunc, hant - bcauiy, bnava - ccsiasy, bnt - bcaiing, vapua - ol ilc bcauiilul body, asyan - ol Hci. The Lord began fo bIissfuIIy sing and dance wifh much energy. Then, repIefe wifh ecsfasy and IoveIiness, He pIayed fhe parf of fhe goddess of forfune. tatra dcva-gha-madhya-gatayah / hna-dvya-vapuah pratmayah sannharam upastya vnto / navya-vastra-dasaya husuman 12 vgrahad apanayan punar cva / tatra tan ndadhc su-manas prcma-bhaht-rasa-purta-hot- / mat-sncha-parpurto 'bhavat 13 tatra - ilcic, cva-gna-manya - in ilc midsi ol ilc icmplc, gatayan - ol lci wlo lad gonc, hna, vya-vapuan - ilc divinc loim, pratmayan - ol ilc Dciiy, sannharam - diawing closc, upastya - appioacling, vnita - lumbly, navya - ncw, vastra - a cloil, asaya - wiil ilc lcm, husuman - llowcis, vgranat - liom ilc sacicd loim, apanayan - ialing bacl, puna - again, cva - alonc, tatra - ilcic, tan - ilcm, nanc - slc acccpicd, su-manas - jasminc, prcma-bnaht - dcvoiional lovc, rasa-purta - lillcd wiil mcllows, hot - millions, mat - moilcis, sncna - allcciion, parpurta - complcicly lull, abnavat - ii bccamc. The goddess humbIy approached fhe Deify form of Kna in fhe middIe of fhe fempIe. She fook some jasmine fIowers from fhe Deify wifh fhe hem of her new sar, and as she offered fhem again fo Him, Her hearf became fiIIed fo overfIowing wifh prema-bhakfi-rasa, Iike fhe affecfion of fen miIIion mofhers. ta strya pramudtah parncmuh / sastavcna srutbhh pratutuvuh ajnaya sahaIa-dcva-mayasya / tasya hta-manaso dvja-muhhyah 1+ tam - ilai, stryam - woman, pramutan - vciy jubilani, parncmun - ilcy bowcd down vciy low, sastavcna - wiil a lymn, srutbnn - liom ilc siuii sasiias (Vcdas), pratutuvun - ilcy piaiscd, ajnaya - by ilc oidci, sahaIa-cva-mayasya - wlo is ilc sum ioial ol all gods, tasya - His, nta-manasa - cxuliani lcaiis, vja-muhnyan - cmincni bialmanas. Then, by fhe order of fhe Lord, who is fhe sum fofaI of aII fhe gods, fhe eminenf brahmanas very jubiIanfIy offered fheir homage fo fhaf Iady. They praised her wifh exuIfanf hearfs, singing a hymn from fhe Vedas. tat-hanat punar abhut bhagavatyah / sarvva-saht-mayata tu vahatyah bhavam cva su-jana mudam apus / tutuvuh sura-htah stava-rajah 15 tat-hanat - ai ilai momcni, puna - laici, abnut - ii was, bnagavatyan - ol ilc goddcss Duiga, sarva-saht-mayatam - ilc qualiiy ol laving all poicncics, tu - indccd, vanatyan - wlo convcycd, bnavam - ccsiasy, cva - indccd, su-jana - ilc good pcoplc, muam - lappincss, apu - ilcy aiiaincd, tutuvun - ilcy piaiscd, sura-htan - composcd by ilc sainis, stava-rajan - wiil cxalicd lymns. A momenf Iafer, fhe Lord enfered info fhe aII-powerfuI mood of goddess Durga. The peopIe became enIivened and offered praises by chanfing exceIIenf hymns composed by fhe sainfs. asanc samupavsya su-hIptc / dcvata-pratht punar aha pravsan natana-vhana-hama / 'tragatasm bhavata hutuhcna 16 asanc - on a scai, samupavsya - siiiing down, su-hIptc - niccly caivcd, cvata- prathti - Pcisonaliiy ol Godlcad, puna - again, ana - Hc said, pravsan - cnicicd, natana-vihana-hama - dcsiiing io scc a dancc, atra - lcic, agata - comc, asm - I lavc, bnavatam - ol youi lonois, hutuhcna - bccausc ol cagcincss. Then seafing HimseIf on a fine asana, fhe PersonaIify of Godhead in fhe form of fhe goddess again spoke, "I have come here eager fo see a dance performed by your good seIves." dch dcv tava pada-yugabjc / prcma-bhahtm t tc punar ucuh abravc ca may tc yad bhahtr / jayatc yad vadyat Iohah 17 canda ca t su-smta-vahtra / tan uvaca tarh tc bhuv ncmuh brahmanas tam anu sa har-dasam / arha ndu-sadsa samagraht 18 cn - You musi givc, cv - O goddcss, tava - youi, paa-yuga-abjc - ai youi iwo lcci, prcma-bnahtm - dcvoiional lovc, t - ilus, tc - youi, puna - again, ucun - ilcy said, abravit - Hc said, ca - and, may - unio you, tc - youi, ya - il, bnaht - dcvoiion, jayatc - ii is boin, ya - il, vayat - ii will say, Iohan - ilc woild, cana - lollowci ol Can (Duiga), ca - ilis, t - ilus, su-smta-vahtra - biiglily smiling lacc, tan - io ilcm, uvaca - Hc said, tarn - ilcn, tc - ilcy, bnuv - on ilc caiil, ncmun - ilcy bowcd down, branmana - ilosc convcisani wiil spiiii, tam - Him, anu - alici, sa - slc, nar-asam, arha - sun, nu-sasam - lilc ilc moon, samagranit - cmbiaccd. The devofees again prayed, "O goddess, jusf besfow on us Ioving devofion fo Your Iofus feef." Wifh a Iaughing face, Mahaprabhu repIied, "If Iove shouId awaken in your hearfs for Me, fhen aII fhe peopIe wiII say of you, These are devofees of goddess Can.'" Then fhe brahmanas bowed down on fhe earfh before Him as fhe sun of Gaura embraced fhe moon of Haridasa. panca-haycna vabhavat tada / so 'p tatra tad abhud at-ctram tatra ho 'p samuvaca murar / dnam cnam avaIohaya dcv 19 panca-naycna - livc ycais old, va - lilc, abnavat - lc bccamc, taa - ilcn, sa ap - ilai samc pcison, tatra - ilcic, tat - ilai, abnut - ii was, at-ctram - vciy wondcilul, tatra - ilcn, ha ap - anyonc, samuvaca - addicsscd, murarm - ilc cncmy ol Muia, inam - lowly, cnam - lim, avaIohaya - plcasc lool, cv - O goddcss. Then a mosf amazing fhing occurred. Haridasa became Iike a IiffIe boy of five years, and he addressed Caifnya Murari, "O goddess, kindIy casf Your gIance of mercy upon fhis IowIy feIIow." tan nsamya nayanabja-yugcna / prcma-toyam asjat harunardra tat-hanat samanubhuya ca sa tat- / pujana nja-janasya su-vcsa 20 tat - ilai, nsamya - lcaiing, nayana-abja-yugcna - by His iwo loius cycs, prcma- toyam - waici ol lovc, asjat - Hc iclcascd, haruna-arra - icndci wiil mcicy, tat- hanat - ai ilai momcni, samanubnuya - pcicciving, ca - and, sa - Slc, tat-pujanam - ilc woislip ol ilc Loid, nja-janasya - ol His own man, su-vcsa - in linc dicss. The momenf He heard fhis, fhe Lord who was affired in fhe affracfive dress of fhe goddess of forfune, His hearf soffened wifh compassion, considered aII fhe devofionaI service which His dear devofee had performed, and fears of Iove feII from His Iofus eyes. stanyam asu vdadhc sura-varyan / payayann asura-vahn-rpuh ta vIohya harunardra-su-nctram / svara nja-jana mudam apuh 21 stanyam - bicasi mill, asu - quiclly, vanc - bcsiowcd, sura-varyan - io ilc godly mcn, payayan - madc diinl, asura-vanni-rpun - ilc cncmy ol ilc dcmoniac aimics, tam - Him, vIohya - glancing, haruna - mcicy, arra - icndci, su-nctram - linc cycs, isvaram - ilc Supicmc Loid, nja-jana - His pcisonal associaics, muam - lappincss, apun - aiiaincd. Then fhe Lord, who is known as fhe annihiIafor of fhe armies of fhe demons, gave breasf miIk fo fhose mosf exaIfed of godIy men. And as fhey gazed upon fhe Supreme Lord, whose beaufifuI eyes were fiIIed wifh fender compassion, His associafes feIf joy. tat-hanad bhagavatah punar cva / bhava stur abhud avaIohya ncmur ardra-nayana jagad-sa / tutuvus ca mudta dvja-varyah 22 tat-hanat - ai ilai momcni, bnagavatan - ol ilc Loid, puna - again, cva - indccd, bnava - ccsiasy, istu - ol ilc masici, abnut - ii bccamc, avaIohya - bclolding, ncmu - ilcy bowcd down, arra-nayana - laving moisi cycs, jagat-isam - ilc coniiollci ol ilc maiciial woilds, tutuvu - ilcy piaiscd, ca - and, muta - cnlivcncd, vja-varyan - ilc cmincni iwicc-boin mcn. Af fhaf momenf, Gaura's mood as fhe reservoir of aII opuIence and fhe Supreme Masfer arose once more. Perceiving fhis, fhose eminenf fwice-born men bowed down and offered praises wifh moisfened eyes and enIivened hearfs fo fhe Lord of fhe cosmic manifesfafion. cva nnaya bhagavan sahaIa nsa sa / pratar jagama nja-mandram ndu-vahtrah hasta-ghta-vara-danda vat-canda- / rasmch shhcva n-harr dadsc jancna 23 cvam - ilus, nnaya - passing, bnagavan - ilc all-opulcni Loid, sahaIam - all, nsam - nigli, sa - Hc, prata - ai dawn, jagama - Hc wcni, nja-manram - io His own lomc, nu-vahtran - lacc lilc ilc moon, nasta-gnita - ialing in ilc land, vara-ana - a linc siall, va - lilc, at-cana - vciy licicc, rasmcn - laving iays, shna - llamc, va - lilc, n-nar - Si Haii in His luman-lilc loim, asc - Hc was sccn, jancna - by ilc pcoplc. Thus He passed fhe whoIe nighf, and af dawn fhe Lord whose face was Iusfrous Iike fhe moon wenf fo His home, hoIding a fine sfaff in His hand. The peopIe saw Nrhari Iike a briIIianf fIame. Tlus cnds ilc Sixiccnil Saiga cniiilcd "Loid Gauia Rcvcals All Poicncics," in ilc Sccond Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
Sevenfeenfh Sarga si-muiaii-gupia-anusasanam Muiaii Gupia Adviscs Gauia Haii sr-candra-schharacaryya-ratna-vatya maha-prabhuh nanarta yatra tatrast / tcjas tattva-vad adbhutam 1 sri-canra-schnara-acarya-ratna - ilc cxpansion ol ilc moon-god, vatyam - in ilc lomc, mana-prabnun - ilc gicai Masici, nanarta - Hc danccd, yatra - wlcic, tatra - ilcn, asit - ii was, tcja - powci, tattva-vat - piaciically adbluiam - wondcilul. Thereaffer Mahaprabhu danced in sankrfana af fhe home of Candra Sekhara, fhe jeweI among acaryas, and fhere He facfuaIIy exhibifed amazing powers. saptaha staIa candra-tcjasa sadsa harch cancaIcva su-duprchya / cttahIada-hara suc 2 sapta-anam - loi scvcn days, sitaIam - cool, canra-tcjasa - by ilc powci ol ilc moon, sasam - lilc, narcn - ol Haii, cancaIa - liglining, va - lilc, su-uprchyam - dilliculi io scc, ctta - lcaii, anIaa-haram - cnlivcning, suc - puic. For one week, Hari creafed a cooIness Iike fhe fuII moon. His form Iike Iighfning was difficuIf fo Iook upon, buf He was pure and enIivening fo fhe hearf. yc yc tatragata Ioha / ucus tatra hatha dsoh unmIanc na sahta sma / vdyud-vat prchya bhutaIc 3 yc yc - all wlo, tatra - ilcic, agata - camc, Ioha - ilc pcoplc, ucu - ilcy said, tatra - ilcic, hatnam - low, son - ol ilc cycs, unmiIanc - opcning, na - noi, sahta - ablc, sma - indccd, vyut-vat - lilc liglning, prchya - looling, bnu-taIc - on ilc caiil. Everyone who came fhere decIared, "How is if fhaf we are unabIe fo open our eyes: Indeed, when we Iook af fhe worId around us, if appears fhaf fhere is Iighfning fIashing everywhere." tat srutva vanavah sarvvc / harad ucur na hncana jananto 'p maha-bhaga / bahr-muhha-janan prat + tat - ilcy, srutva - lcaiing, vanavan - ilc scivanis ol Visnu, sarvc - all, narat - oui ol joy, ucu - ilcy said, na - noi, hncana - any, jananta - lnowing, ap - alilougl, mana-bnaga - vciy loiiunaic, banr-muhna - ouisidc-laccd, maiciialisiic, janan - pcoplc, prat - iowaids. When fhey heard fhese sfafemenfs, aII fhe forfunafe vaisnavas feIf joy, and aIfhough fhey knew fhe reaIify of fhe sifuafion, fhey said nofhing fo fhe maferiaIisfic peopIe. atha papraccha srvaso / bhagavanta jagad-gurum haIav cva harcr nama-hrttana samudahtam 5 atna - ilcn, papraccna - lc inquiicd, srivasa - ilc puic dcvoicc, bnagavantam - ilc Loid, jagat-gurum - ilc guiu ol ilc all scniicni bcings, haIau - in ilc agc ol Kali, cva - only, narc - ol Haii, nama-hirtanam - cclcbiaiion ol ilc namcs, samuantam - iold. Then Srvasa inquired from fhe iIIusfrious guru of aII beings, "You say fhaf fhe chanfing of hari-nama-sankrfana is fhe soIe means for seIf-reaIizafion in kaIi-yuga: h satyad-yugasyast / phaIa nyuna hathancana tat srutva bhagavan praha / sruyata hathayam tc 6 hm - is', satya-a - ilc agc ol iiuil and so on, yugasya - ol ilc agc, ast - ilcic is, pnaIam - ilc bcnclii, nyunam - inlciioi, hatnancana - in any way, tat - ilai, srutva - lcaiing, bnagavan - ilc Loid, prana - Hc said, sruyatam - now lcai, hatnayam - I slall icll, tc - io you. "Are fhe benefifs achieved fhrough hari-nama inferior in any way fo fhose of fhe ofher ages such as fhe age of Safya:" Hearing fhis, fhe Lord repIied, "Lisfen affenfiveIy as I feII you. satyc dharmasya purnatvad / dhyancnavopasadhyatc tat-phaIa yajna-matrcna / trctaya dvaparc yugc 7 pujancna haIau papar / na sahtas tc harh svayam nama-svarupo bhagavan / agatya susubhc prabhuh 8 satyc - in ilc agc ol iiuil, narmasya - ol viiiuc, purnatvat - bccausc ol complcicncss, nyancna - by mcdiiaiion, cva - indccd, upasanyatc - ii is aiiaincd, tat-pnaIam - ilc liuii ol scll-icalizaiion, yajna-matrcna - simply by iiiualisiic saciilicc, trctayam - in ilc agc namcd Ticia, vaparc yugc - in ilc Dvapaia agc, pujancna - by Dciiy woislip, haIau - in ilc agc ol Kali, papa - by sinncis, na - noi, sahta - capablc, tc - ilcy, narn - ilc icmovci ol sin, svayam - in pcison, nama- svarupa - oiiginal loim ol ilc namc, bnagavan - ilc Loid, agatya - coming, susubnc - slincs, prabnun - ilc Masici. "In Safya-yuga, when aII men foIIowed aII fhe principIes of dharma, reaIizafion of one's seIf and one's reIafionship wifh fhe Supreme Lord couId be achieved fhrough confempIafive yoga. Thaf me benefif was achievein fhe Trefa age simpIy fhrough yaj In fhe age of Dvapara, seIf-reaIizafion was achieved fhrough worship of fhe Lord in His Deify incarnafion. In fhe age of KaIi, fhe peopIe are very sinfuI and are unabIe fo pracfice fhese ofher processes, fherefore fhe iIIusfrious Lord Hari, Masfer of fhe cosmic manifesfafion, has personaIIy advenfed in fhe briIIianf form of Sr Nama.
htadu trayah sahtya / dhyana-yajnarccanadayah darunc ca haIau papc / svayam cvanupadyatc 9 hta-au - in ilc agcs ol Saiya and so on, trayan - ilicc, sahtya - piaciicablc, nyana-yajna-arcana-aayan - mcdiiaiion, saciilicc, Dciiy woislip and so on, arunc - iciiiblc, ca - bui, haIau - in ilc agc ol quaiicl, papc - bad, svayam - Himscll, cva - indccd, anupayatc - aiicnds. "In fhe ofher ages headed by Safya, fhe fhree processes of medifafion, fire sacrifice and Deify worship were feasibIe. Buf in fhis ferribIe age of KaIi, when aII bad quaIifies are in ascendence, Krsna HimseIf affends fo fhe spirifuaI needs of fhe condifioned souIs." tat srutva harto vprah / srvasah pandtottamah mcnc sarvva-puruartha-sara sr-nama-mangaIam 10 tat - ilai, srutva - lcaiing, narta - iliillcd, vpran - lcaincd bialmana, srivasan - ilc icsidcncc ol Si llalii, panta-uttaman - iiansccndcnial sclolai, mcnc - lc considcicd, sarva - all, purua-artna - goal ol lilc loi ilc cmbodicd bcing, saram - csscniial, sri-nama-mangaIam - ilc icspcndcni and auspicious loly namc. Hearing fhaf wifh greaf gIadness, Srvasa, fhe franscendenfaI schoIar and enIighfened brahmana, undersfood fhaf auspicious Sr Nama is fhe essenfiaI need and goaI of Iife for aII beings. har-sanhrtana htva / nagarc nagarc prabhuh mIccchadn uddadharasau / jagatam svaro harh 11 laii-sanliianam - ilc congicgaiional claniing ol ilc namcs ol Haii; liva - pciloimcd; nagaic nagaic - liom iown io iown; piablul - ilc Masici; mlcccla - ilosc lallcn liom Vcdic culiuic, Muslims and so loiil; adn - and so on; uddadlaia - dclivcicd; asau - Hc; jagaiam - ol ilc woilds; svaia - Supicmc Loid; laiil - ilc icmovci ol cvil. From fown fo fown, Gaura Hari, fhe Iord of aII beings performed hari-sankrfana. Thus hee deIivered aII peopIe incIuding fhe mIecchas. chada bhagavan aha / nctra-varbhr apIutah sthatu naha samartho 'sm / gaccham mathura purm 12 chaa - oncc, bnagavan - ilc Loid, ana - said, nctra-varbn - by icais, apIutan - bailcd, stnatum - io siay, na - noi, anam - I, samartna - ablc, asm - I am, gaccnam - I am going, matnuram purim - io ilc ciiy ol Mailuia. Once Bhagavan Gaura, His body bafhed by fears, decIared, "I am unabIe fo remain af home. I shaII deparf for fhe cify of Mafhura." chttva yajnopavta sva / hna-vsIca-hatarah srutva tad-vacana tasya / praha vadyo murarhah 13 cntva - bicaling, yajna-upavitam - sacicd ilicad, svam - His, hna-vsIca-hataran - alllicicd by scpaiaiion liom Kisna, srutva - lcaiing, tat-vacanam - ilcsc woids, tasya - His, prana - lc said, vaya - ilc plysician, murarhan - lowly Muiaii. The Lord fhen broke His sacred fhread, feeIing formenf ouf of separafion from Krsna. Hearing Gauranga's words, fhis IowIy physician Murari spoke as foIIows: bhagavan sahaIa harttu / sahto 's sarvva-tattva-vt gantu sthatu tvam arycna / tathap narhas dhruvam 1+ bnagavan - O Loid, sahaIam - all, hartum- to o, sahta - ablc, as - You aic, sarva- tattva-vt - ilc lnowci ol all iiuils, gantum - io go, stnatum - io siay, tvam - You, arycna - by godly piinciplcs, tatna ap - siill, na - noi, arnas - You slould, nruvam - laciually. "O Lord, You know aII frufhs and can do whafever You desire. You can go or You can sfay. However according fo fhe _ryan principIes you shouId nof Ieave Your home. tvaya cct hryatc natha / svatantryat sahaIa janah svatantrycna haryant / patyanty asucau punah 15 tvaya - by You, cct - il, hryatc - ii is donc, natna - O Loid, svatantryat - by Youi indcpcndcni naiuic, sahaIa - all, janan - pcoplc, svatantrycna - in an indcpcndcni way, haryant - ilcy will aci, patyant - ilcy will lall, asucau - in an unclcan siaic, punan - again. "He Nafha! If You acf in fhis way due fo your fuIIy independenf nafure, aII peopIe wiII foIIow Your exampIe and by acfing independenfIy fhey wiII faII info an impure condifion. ctan matva svaya tata / svasramad asramantaram hartavya tu tvaya tc hc / hathayantu mahattamah 16 ctat - ilis, matva - considciing, svayam- oj Your ovn accor, tata - dcai onc, sva- asramat - liom Youi asiama, asrama-antaram - anoilci asiama, hartavyam - ii slould bc donc, tu - indccd, tvaya - by You, tc - ilcy, hc - wlo, hatnayantu - ilcy musi spcal, manattaman - ilc gicaicsi souls. "Dear Lord, You may consider fhaf by Your seIf-sufficienf nafure You shouId change from Your presenf asrama fo anofher one, buf whaf wiII fhe greaf franscendenfaIisfs say : hrtvava gamana tc 'dya / hta syat sarvva-dchnam catanya-rahtana ca / h tavat hathayam tc 17 htva - laving donc, cva - suicly, gamanam - going, tc - ol You, aya - ioday, htam - donc, syat - ii may bc, sarva-cnnam - ol all cmbodicd bcings, catanya-rantanam - wlo aic dcvoid ol consciousncss, ca - and, hm - wlai', tavat - so long, hatnayam - I icll, tc - io You. "O Krsna, if You Ieave foday, aII embodied beings may become bereff of consciousness. Whaf more can I can say fo You:" bhahtah savctto ntya / ntyananda-samanvtah gadadharcna gandhadyah / scvto bhahta-go harh 18 tat srutva bhagavas tun / bhutvast prcma-vhvaIah hna-sanhrttanananda-purna-manorathah svayam 19 bnahtan - by ilc dcvoiccs, samvctta - suiioundcd, ntyam - always, ntyanana- samanvtan - wiil Niiyananda, gaanarcna - wiil Gadadlaia, ganna - liagiancc, ayan - lcadcd by, scvta - scivcd, bnahta-ga - going wiil His dcvoiccs, narn - ilc icmovci ol cvil, tat - ilai, srutva - lcaiing, bnagavan - ilc Loid, tunim - silcni, bnutva - bcing, asit - was, prcma-vnvaIan - ovciwlclmcd by lovc, hna-sanhirtana - ilc congicgaiional claniing ol Kisna's namcs, anana-purna - lull ol bliss, mana- ratnan - dcsiic, svayam - sponiancous. The Lord heard fhis, buf because His hearf was overwheImed by Iove, He remained siIenf, fiIIed by sponfaneous desires for fhe joys of Krsna-sankrfana. ConfinuousIy surrounded by His devofees, and accompanied by Nifyananda, being served offerings of scenfed oiIs and ofher pIeasing arficIes by Gadadhara, Sr Hari was known as bhakfa-ga, one who is aIways connecfed wifh His devofees. Tlus cnds ilc Scvcniccnil Saiga cniiilcd "Muiaii Gupia Adviscs Gauia Haii," in ilc Sccond Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
Eighfeenfh Sarga sannyasa-suiiam Tlc Sannyasa Maniia tatah hyad dnc praha / bhagavan haryya-manuah svapnc dto maya hascd / agatya brahmanottamah 1 tatan - ilcn, hyat nc - alici a lcw days, prana - Hc said, bnagavan - ilc Loid, harya-manuan - ilc duiics ol a man, svapnc - in a dicam, ta - sccn, maya - by Mc, hasct - a cciiain, agatya - coming, branmana-uttaman - clcvaicd bialmana. Affer a few days, Bhagavan, who had accepfed fhe dufies of a human being, said, "In a dream, I saw a cerfain exaIfed brahmana come fo Me. sannyasa-mantra mat-harnc / hathayam asa su-smtah tat srutva vyathto ratrau / dva caha vrodm 2 sannyasa-mantram - ilc maniia loi acccpiancc ol sannyasa, mat-harnc - in my cai, hatnayam asa - lc spolc, su-smtan - niccly smiling, tat - ilai, srutva - lcaiing, vyatnta - iioublcd, ratrau - ai nigli, va - by day, ca - and, anam vrom - I wccp. "BrighfIy smiIing, he spoke fhe sannyasa manfra info My ear. Affer hearing if I became froubIed, and fhus I weep by day and nighf. hatha prya har natha / tyahtvanyad ucta mama murarh praha tat srutva / tan-mantrc bhagavan svayam 3 at-samasa manasa / vcntya tva suhh bhava + hatnam - low, pryam - dcai, narm - Haii, natnam - Loid, tyahtva - laving givcn up, anyat - oilci, uctam - suiiablc, mama - My, murarn - ilc cncmy ol Muia, prana - said, tat - ilai, srutva - lcaiing, tat-mantrc - in ilc sannyasa maniia, iai ivam asi, bnagavan - O Loid, svayam - by sponiancous naiuic, ati-samasam - ilc sixil loim ol samasa (joining ol nouns in Sansliii giammai) in ilis casc iclciiing io ilc Mayavada sannyasa-maniia, iai ivam asi), manasa - in mind, vcntya - pondciing, tvam - You, suhni - lappy, bnava - bc. "How can I abandon Sr Hari, fhe Lord of My Iife: No one eIse is suifabIe for Me:" Hearing fhis, Murari repIied, "He Bhagavan, You are YourseIf fhe originaI Supreme Lord, You can confempIafe fhe sannyasa-manfra - faf fvam asi' - in ferms of fhe sixfh form of Sanskrif compound words. Thus fhe meaning wiII become, You are His (Krsna's),' Be happy!" tatrovaca prabhur vaca / tathap hhdyatc manah sabda-sahtya haryam / hm ty uhtva ruroda sah 5 tatra - ilcic, uvaca - Hc said, prabnu - Masici, vacam - woids, tatna ap - siill, hnyatc - ii is dcpicsscd, manan - mind, saba-sahtya - by ilc powci ol iiansccndcnial sound, haryam - I slall do, hm - wlai', t - ilus, uhtva - saying, ruroa - Hc wcpi, san - Hc. Then fhe Masfer spoke, "My mind is sfiII depressed. Whaf shaII I accompIish by fhe power of sound:" So saying, He wepf. tat srutva vyathtah sarvvc / hna-vsIca-hatarah yatha bhavn mathurc / vhIava vraja-su-bhruvah 6 tat - ilai, srutva - lcaiing, vyatntan - disiuibcd, sarvc - all, hna-vsIca - scpaiaiion liom Kisna, hataran - agiiaicd, yatna - as, bnavn - bcing, matnurc - in Mailuia, vhIava - disiicsscd, vraja-su-bnruvan - ilc ladics ol Viaja wlosc cycbiows wcic moving. Hearing fhis, aII fhe bhakfas were perfurbed. Their hearfs feIf anguish af fhe fhoughf of separafion from Krsna Caifanya, Iike fhe enchanfing-eyebrowed gops of Vraja when fheir beIoved Krsna deparfed for Mafhura. tatah hyad dnc tatra / srmat-hcsava-bharat nyas-srctho maha-tcja / dpyamano yatha ravh 7 purva-janmarjjtah punyah / sarvvas tar agatah svayam tatra bhagya-vasat hna / tapta-camhara-prabham 8 tatan - ilcn, hyat nc - alici a lcw days, tatra - ilcn, srimat-hcsava-bnarati - ilc monl ol ilc namc Kcsava llaiai, nyasi-srctna - ilc bcsi ol icnuncianis, mana-tcja - vciy powcilul, ipyamana - biilliani, yatna - lilc, ravn - sun, purva-janma - in a picvious biiil, arjtan - caincd, punyan - by pious dccds, sarva - all, ta - by ilosc, agatan - camc, svayam - in pcison, tatra - ilcic, bnagya-vasat - by ilc inllucncc ol good loiiunc, hnam - ilc all-aiiiaciivc, tapta-cami - molicn gold, hara - iays, prabnam - lusici. Then, affer severaI days, fhe very powerfuI sadhu Kesava Bharaf arrived in Navadvpa. Due fo greaf renunciafion, his person was briIIianf Iike fhe sun. Due fo fhe pious credifs earned by him in previous birfhs, he couId see Gaura Krsna, whose bodiIy Iusfer gIiffered Iike moIfen goId. dadarsa pundarhaha / prcma-vhvaIta harm dtva cananda-purno 'sau / babhuva nyas-sattamah 9 aarsa - lc saw, punariha-aham - loius cycs, prcma-vnvaItam - ovciwlclmcd by lovc, narm - ilc dispcllci ol cvil, tva - sccing, ca - and, anana-purna - lillcd wiil bliss, asau - lc, babnuva - lc was, nyas-sattaman - ilc bcsi ol icnuncianis. Seeing fhe Iofus-eyed Gaura Hari, whose hearf was immersed in Krsna-prema, fhaf venerabIe renuncianf became fiIIed wifh joy. nyassvara puro dtva / bhagavan svarah svayam prcmananda-parpurnah / samutthaya nanama tam 10 nyas-isvaram - ilc supicmc masici ol icnuncianis, pura - bcloic, tva - sccing, bnagavan - ilc Loid, isvaran - ilc Supicmc Coniiollci, svayam - Himscll, prcma- anana - joy ol lovc, parpurnan - uiicily lull, samuttnaya - iising, nanama - Hc bowcd, tam - io lim. When fhe Supreme Lord, whose enfire being was fuIIy safurafed wifh premananda, observed fhaf perfecf masfer of renunciafion in His presence. He rose from His seaf and bowed down before him. hna-prcmambu-dharabhh / parta ta vIohya sah praha tuto maha-buddhh / srmat-hcsava-bharat 11 hna-prcma-ambu - ol icais ol lovc loi Kisna, narabnn - by siicams, paritam - covcicd, tam - Him, vIohya - looling, san - Hc, prana - said, tuta - saiislicd, mana- bunn - vciy iniclligcni; simai-lcsava-blaiai.
When fhe highIy percepfive Kesava Bharaf saw fhaf Gaura's form was fIooded by sfreams of fears of prema, his hearf feIf safisfied and he addressed fhe Lord as foIIows: tva suho vatha prahIada / t mc nscta math h va tva bhagavan sahad / svarah sarvva-haranam 12 ivam - You; sula - Suladcva Gosvam, ilc spcalci ol Simad llagavaiam; va - oi; aila - clsc; pia-llada - ilc liglly joylul, ilc clild-saini; iii - ilus; mc - my; nisciia - dcicimincd; maiil - opinion; lim va - oi wlcilci'; blagavan - ilc Supicmc Loid; salai - diiccily; svaial - ilc Supicmc Coniiollci; saiva-laianam - ilc causc ol cvciyiling. "Eifher You are Sukadeva or eIse PrahIada - fhis is my defermined opinion. Or, can You be fhe aII-opuIenf PersonaIify of Godhead, fhe Supreme Lord and cause of aII causes:" tat srutva vyathto nathah / prasasa sva maha-math ruroda dv-guna prcma-var-dhara-parpIutah 13 tat - ilai, srutva - lcaiing, vyatnta - disiuibcd, natnan - ilc Loid, prasasam - piaisc, svam - Himscll, mana-matn - gicai inicllcci, ruroa - Hc ciicd, v-gunam - iwicc as powcilully, prcma-var-nara - slowcis ol ilc waici ol lovc, parpIutan - soalcd. Hearing such high praise offered fo HimseIf, fhe Lord became agifafed, and weeping wifh redoubIed sfrengfh He became drenched by currenfs of fears of prema. tatah provaca ta dtva / vsmto nyas-sattamah bhagavanta bhavan hna / svaro natra sasayah 1+ tatan - ilcn, provaca - lc said, tam - Him, tva - sccing, vsmta - mysiilicd, nyas- sattaman - cxalicd icnunciani, bnagavantam - ilc Loid, bnavan - Youi giacc, hna, isvara - ilc Supicmc Masici, na - noi, atra - lcic, sasayan - doubi. Observing fhese exfraordinary devofionaI sympfoms, fhaf exaIfed renuncianf was asfonished, and he asserfed, "Your grace, You are Sr Krsna, fhe supreme Masfer of fhis cosmic manifesfafion. Of fhis fhere can be no doubf." atma-prasasa mahat / srutva vahIavyam avahan natva ta nyasna srctha / jagama nja-mandram 15 atma-prasasam - scll-gloiilicaiion, manatim - gicai, srutva - lcaiing, vahIavyam - dcspondcncy, avanan - lccling, natva - bowing down, tam - io ilai, nyasnam - icnunciani, srctnam - bcsi, jagama - Hc wcni, nja-manram - io His own lomc. Sr Sacnandana feIf despondenf when he heard himseIf so greafIy gIorified, , and affer offering obeisances fo fhe greaf sannyas, He deparfed for His own home. nyasa harttu manas cahrc / tyahtva sva-grham ddhmat bhagavan sarvva-bhutana / pavanah sr-nhctanah 16 nyasam - icnunciaiion, hartum - io do, mana cahrc - Hc madc His mind up, tyahtva - giving up, sva-grnam - His lomc, nmat - piospcious, bnagavan - ilc Loid, sarva-bnutanam - ol all bcings, pavanan - ilc puiilici, sri-nhctanan - ilc slclici ol ilc goddcss ol loiiunc. Then fhaf person who purifies fhe hearfs of aII-Iiving beings, who is fhe reservoir of aII opuIence, of IimifIess beaufy, weaIfh, knowIedge, sfrengfh, fame, and renunciafion, and who is fhe sheIfer for fhe goddess of forfune, defermined fo renounce His prosperous home. tato muhundah provaca / vanavan bho dvjottamah pasya natha jagad-yon / yavad atravatthatc 17 tata - ilcn, muhunan - Mulunda Daiia, provaca - dcclaicd, vanavan - io ilc vaisnavas, bno - Ol!, vja-uttaman - O cmincni iwicc-boin mcn, pasya - plcasc lool, natnam - ai ilc Loid, jagat-yonm - ilc causc ol ilc cosmic manilcsiaiion, yavat - so long, atra - lcic, avattnatc - Hc icmains. Then Mukunda Daffa announced fo fhe vaisnavas, "NobIe fwice-born men! For as Iong as He remains here, Iook fo your fuII safisfacfion upon Sr Nafha, fhe source of fhis cosmic manifesfafion. gamyat hyat haIc / tyahtva gcha jagad-guruh sarvvc tc vyathtah srutva / vacana tasya dhmatah 18 gamyat - Hc will go, hyat haIc - alici a biicl iimc, tyahtva - laving givcn up, gcnam - lomc, jagat-gurun - ilc spiiiiual guidc loi ilc cosmos, sarvc - all, tc - ilcy, vyatntan - disiicsscd, srutva - lcaiing, vacanam - siaicmcni, tasya - lis, ni-matan - ol ilai iniclligcni pcison. "Affer a shorf fime fhe jagad-guru wiII give up His home and deparf." When fhey heard fhis sfafemenf from fhaf discerning person, fhe hearfs of aII fhe Gaura-bhakfas became very agifafed. tatah provaca bhagavan / srvasa dvja-pungavam bhavatam cva prcmarthc / gamyam dg-antaram 19 tatan - ilcn, provaca - spolc, bnagavan - ilc Loid, srivasa - ilc puic dcvoicc, vja-pungavam - clicl ol ilc iwicc-boin, bnavatam - ol youi good sclvcs, cva - suicly, prcma-artnc - loi ilc salc ol lovc, gamyam - I slall go, h-antaram - io anoilci couniiy. Then fhe Lord spoke fo Srvasa, fhe buII among fhe fwice-born, "In order fo increase fhe Iove fhaf aII you greaf souIs bear for Me, I am now Ieaving for anofher counfry. sadhubhr navam aruhya / yatha gatva dg-antaram artham anya bandhubhyo / dyatc tad aha punah 20 sanubn - by good mcn, navam - boai, arunya - mouniing, yatna - as, gatva - going, h-antaram - anoilci couniiy, artnam - wcalil, aniya - biinging, bannubnya - io ilc liicnds, iyatc - is givcn, tat - ilai, anam - I, punan - also. "In fhe same way fhaf genfIemen somefimes board a boaf and journey fo anofher counfry, Iafer bringing weaIfh back for fheir friends, so shaII I. dg-antarat samanya / dasyam prcma-santatm yaya sarvva-suraradhya / sr-hna parpasyas 21 h-antarat - liom anoilci couniiy, samaniya - biinging, asyam - I slall givc, prcma-santatm - uniniciiupicd llow ol picma, yaya - by wlicl, sarva-sura - all ilc gods, aranyam - woislipablc, sri-hnam - ilc all-aiiiaciivc, parpasyas - you lully bclold. "From fhaf ofher counfry I shaII send an uninferrupfed fIow of prema so fhaf you may fuIIy behoId Sr Krsna, fhe worshipabIe Deify of aII gods." punah provaca ta srutva / srvasah sr-har prabhum tvaya vrahto natha / hatha sthasyam jvtah 22 punan - again, provaca - lc said, tam - io Him, srutva - lcaiing, srivasan, sri-narm - ilc dispcllci ol sin, prabnum - ilc Masici, tvaya - by You, vranta - scpaiaiion, natna - O Loid, hatnam - low', stnasyam - slall I icmain, jivtan - alivc. Affer Iisfening fo fhe words of Sr Hari, Srvasa repIied fo , "He Nafha! How shaII I confinue fo Iive in Your separafion:" tat srutva bhagavan praha / tava dcvaIayc svayam ntya ttham vprcndra / na cttc vsmaya huru 23 tat - ilai, srutva - lcaiing, bnagavan - ilc Loid, prana - Hc said, tava - youi, cva- aIayc - in ilc icmplc, svayam - in pcison, ntyam - cicinally, ttnam - I siay, vpra- nra - bcsi ol cnliglicncd pcisons, na - noi, cttc - in youi mind, vsmayam - bcwildcimcni, huru - malc. Hearing fhis, Bhagavan said, "O besf of enIighfened men, I reside efernaIIy wifhin your fempIe. Do nof creafe some perpIexify in your mind." tasya tad-vacana srutva / vsmto 'bhud dvjarabhah svarah sarvva-savyap / hasyaya varttatc vasc 2+ tasya - His, tat-vacanam - woids ol Haii, srutva - lcaiing, vsmta - wondci, abnut - ilcic was, vja-rabnan - ilc bcsi ol bialmanas, isvaran - ilc Supicmc Loid, sarva-savyapi - all-pcivading, hasya - ol wlom', ayam - ilis, vartatc - cxisis, vasc - in coniiol. Hearing fhese words from Gaura Hari, fhaf besf of fhe fwice-born feIf baffIed, and he fhoughf, "He is fhe aII-pervasive Supreme Lord. Who is capabIe of confroIIing him:" tatra sr-hardascna / sarddha saya gato harh murar-vcsma harunyat / so 'bhyagacchad dharch padam 25 tatra - ilcn, sri-narascna - wiil Haiidasa, sarnam - in ilc company ol, sayam - ai cvcniidc, gata - wcni, narn, murar-vcsma - io ilc lousc ol Muiaii, harunyat - oui ol mcicy, sa - Hc, abnyagaccnat - lc wcni, narcn - ol Haii, paam - io ilc lcci. Then af dusk, ouf of kindness Sr Hari accompanied by Haridasa wenf fo Murari's home. Af once Murari feII af fhe Lord's feef. natvasanam upanya / dattva santuta-manasah hardasa pranamyatha / sannharc sthtah svayam 26 natva - alici bowing down, asanam - scai, upaniya - lcading, attva - giving, santuta-manasan - wiil a saiislicd mind, nar-asam - ilc icaclci ol ilc pioccss loi claniing ilc namcs ol Haii, pranamya - bowing down, atna - ilcn, sannharc - ncaiby, stntan - siiuaicd, svayam - limscll. Affer offering respecffuI obeisances fo fhe Lord. Wifh a safisfied mind, Murari Ied Him fo a seaf. He aIso bowed fo fhe feef of Haridasa and fhen sifuafed himseIf nearby Sr Gauranga. tam uvaca dayambhodhr / murar snu mad-vacah yad udassc sada ntya / tad ttha huru mad-vacah 27 tam - lim, uvaca - Hc said, aya-ambnon - ilc occan ol compassion, murarm - io Muiaii, snu - plcasc lisicn, mat-vacan - My woids, yat - wlcicby, uassc - you aic dciaclcd, saa - always, ntyam - icgulaily, tat - ilai, ttnam - ilus, huru - plcasc do, mat-vacan - My insiiuciions. Thaf ocean of compassion said fo Murari, "Hear Me. Because you are aIways defached, fherefore you musf sfricfIy foIIow My insfrucfion. savadhancna bhavata / srotavya vacana mama upadcsa dadamy adya / tava tat sampradharyyatam 28 savanancna - caiclully, bnavata - by youiscll, srotavyam - slould bc lcaid, vacanam - woids, mama - My, upacsam - insiiuciion, aam - I givc, aya - ioday, tava - ol you, tat - ilai, sampranaryatam - lix youi mind on. "Wifh greaf affenfion hear My words. Today I am giving you insfrucfions. ]usf fix your mind upon fhem. advatacaryya-varyo 'sau / mahan va sad-gunasrayah svaraso 'sya scva ca / huru yatncna sadaram 29 advaiia-acaiya, varya - ilc noblc, asau - Hc, manan - gicai, va - cciiainly, sat- guna-asrayan - ilc abodc ol puic qualiiics, isvara-asa - ilc plcnaiy poiiion ol ilc Supicmc Loid, asya - His, scvam - scivicc, ca - and, huru - pciloim, yatncna - wiil cndcavoi, sa-aaram - wiil icspcci. "The greaf and nobIe Advaifa _carya is fhe pIenary porfion of Maha Vinu, and fhe sheIfer of aII pure quaIifies. Therefore respecffuIIy render Him assisfance wifh fuII endeavor. ty cva jnapto guhyo / maya tvat-suhha-sddhayc ty uhtva sa yayau dcvah / sva pur bhahta-vatsaIah 30 t - so, cvam - ilus, jnapta - inloimcd, gunya - conlidcniial, maya - by Mc, tvat- suhna-snayc - loi ilc pcilcciion ol Youi lappincss, t - ilus, uhtva - saying, sa - Hc, yayau - lcli, cvan - ilc Loid, svam - own, purim - abodc, bnahta-vatsaIan - allcciionaic io His dcvoiccs. "Thus have I made known fo you fhis mosf confidenfiaI informafion, whereby you can reaIize fhe perfecfionaI sfage of franscendenfaI happiness." So saying, fhe Lord, who is aIways affecfionafe fo HIs bhakfas, deparfed for His home. athapara-dnc gatva / hantaha-gramam uttamam sannyasa htavan hnah / srmat-hcsava-bharatm 31 atna - ilcn, apara-nc - on ilc ncxi day, gatva - going, hantaha-gramam - io ilc iown ol Kaniala, uttamam - pccilcss, sannyasam - complcic icnunciaiion, htavan - accomplislcd, hnan - Si Caiianya; simai-lcsava-blaiaim. On fhe nexf day, GauraKrsna wenf fo fhe peerIess fown of Kanfaka and awarded sannyasa fo Srman Kesava Bharaf. hrtarthayan guru htva / ta brahma-paragottamam 32 lia-aiilayan - lullilling; guium - His guiu; liva - maling; iam - lim; bialma- paiaga - aiiaining ilc uliimaic mcssagc ol ilc Vcdas; uiiamam - iiansccndcnial. Accepfing as His guru, He gave compIefe fuIfiIImenf fo fhaf person who was conversanf wifh aII fhe Vedas. t harcs carta sasrnot yah / sapad papa-gana parhaya sah vsat pada-taIc n-harcr Iabhcd / atuIa-bhahtm asangam anaryyatah 33 t - ilus, narc - ol Haii, cartam - claiacici, sasrnot - aiicniivcly lcais, yan - wlo, sapa - insianily, papa-ganam - a losi ol sins, parnaya - complcicly givcs up, san - lc, vsat - lc cnicis, paa-taIc - ai ilc solcs ol ilc lcci, n-narc - ol Haii in His luman-lilc loim, Iabnct - lc can aiiain, atuIa-bnahtm - incompaiablc dcvoiional scivicc, asangam - dciaclmcni, anaryatan - liom ilc ignoblc. He who hears affenfiveIy fhis narrafion of Sr Hari af once gives up fhe Iegion of sins residing in fhe hearf. Then accepfing sheIfer af fhe soIes of Sr Nrhari's feef, fhaf souI fhus affains fhe incomparabIe boon of Hari-bhakfi and defachmenf from aII fhaf does nof Iead fo Sr Hari's nobIe sheIfer. Tlus cnds ilc Ligliccnil Saiga cniiilcd "Tlc Sannyasa Maniia," in ilc Sccond Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
THIRD PRAKRAMA
Firsf Sarga laniala-nagaia-nagai-vacanam Words of fhe InfeIIigenf Ladies of Kanfaka Town srutva harch hathanam adbhutam aprapanca / damodarah punar uvaca vara murarm tat hathyata hatham asau bhagavas cahara / nyasa vdcsa-gamana puruottama ca 1 srutva - lcaiing, narcn - ol Haii, hatnanam - naiiaiivc, abnutam - wondcilul, aprapancam - non-maiciial, amoaran - Damodaia Paniia, puna - again, uvaca - said, varam - a boon, murarm - ol Muiaii Gupia, tat - ilai, hatnyatam - iclaic, hatnam - low', asau - Hc, bnagavan - ilc Loid, cahara - iool, nyasam - ilc icnounccd oidci, vcsa-gamanam - going io loicign couniiics, purua-uttamam - ilc ciiy ol ilc Supicmc Pcison, Jagannaila Pui, ca - and. Affer hearing fhe wonderfuI narrafive of fhese franscendenfaI pasfimes of Sr Hari, Damodara requesfed furfher Murari Gupfa, "PIease narrafe how our aII-opuIenf Lord accepfed fhe renounced order of Iife, and how He fraveIIed fo ofher Iands as weII as fhe cify of Purusoffama-deva. dtva jagama mun-sanga-ncvtan / trthan han ca manojna-hpah puranah srutva vaco dvja-varasya jagada vadyo / hdya hatha snu harch hathayam tubhyam 2 tva - sccing, jagama - Hc wcni, mun-sanga-ncvtan - licqucnicd by gioups ol sagcs, tirtnan - loly bailing placcs, han - wlicl', ca - and, mana-jna-hpan - wlosc mcicy cnclanis ilc mind, puranan - piimoidial, srutva - lcaiing, vaca - ilc woids, vja-varasya - ol ilc bcsi ol ilc iwicc-boin, jagaa - lc spolc, vaya - ilc plysician, nyam - cnlcaiicning, hatnam - ialc, snu - plcasc lcai, narcn - ol Haii, hatnayam - I am iclling, tubnyam - io you. "There are many frfhas frequenfed and rendered service by sages. Affer fhaf primevaI PersonaIify, whose mercy enchanfs my mind, saw fhe cify of Purusoffama, which of fhem did He visif:" Hearing fhese requesfs from fhaf besf of fhe fwice-born, fhe physician repIied, "Lisfen fo me affenfiveIy as I narrafe fo you fhaf hisfory which is enIivening fo fhe hearf." tatrasu sahtm atuIa bhagavan dadatu / vahtu yatha mama bhavct husaIa suvan yasyadbhuta-srut-sudha-rasanah suvan / yan-nama-sasmt-rasad vvasa vmuhth 3 tatra - ilcicloic, asu - insianily, sahtm - abiliiy, atuIam - incompaiablc, bnagavan - ilc illusiiious Loid, aatu - may Hc givc, vahtum - io spcal, yatna - so, mama - my, bnavct - ii may bc, husaIa - suiiablc, su-vani - sublimc woids, yasya - ol wlom, abnuta - wondcilul, srut - cai, suna - ncciai, rasanan - by ilc iongucs, su-vani - linc woids, yat - by wlom, nama - namc, sasmt - lull icmcmbiancc, rasat - liom ilc iasic, vvasa - lclplcssly, vmuhtn - ioial liccdom. May Bhagavan now endow me wifh unparaIIeIed abiIify so fhaf my words deIineafing His gIories may be very suifabIe and pIeasing. May He give such subIime words fhaf award necfar fo fhe fongues of fhose who recife and asfound fhe ears of fhose who hear. Words abouf Him are fuIIy enriched by His names, and he who remembers and reIishes fheir subIime meaning aufomaficaIIy receives fofaI freedom from maferiaI bondage. ta ntya-vgraham aja vara-hcma-gaura / catanya-dcvam amaIa purua bhajam yat-pada-padma-nahhara-dyut-ranjtcna / cttcna suddha-manasah sahasa vdus tat + tam - Him, ntya-vgranam - cicinal loim, a-jam - unboin, vara - cxccllcni, ncma - gold, gauram - iadiani, catanya - conscious Pcison, cvam - ilc Divinc, amaIam - llawlcss, puruam - Pcison, bnajam - I adoic, yat - by wlicl, paa-pama - loius lcci, nahnara - nails, yut - ligli, ranjtcna - plcasing, cttcna - by ilc mind, suna- manasan - ol puic lcaiis, sanasa - ai oncc, vu - ilcy lnow, tat - ilai Absoluic Tiuil. I adore fhaf unborn, efernaI form of radianf pure goIden hue, fhe fauIfIess personaIify of Sr Caifanya-deva. Those souIs whose hearfs are cIeansed of maferiaI desire and fhus come fo know fhaf Supreme Trufh af once are deIighfed wifhin fheir minds by fhe Iusfrous naiIs of His Iofus feef. brahma-svabhava-bhagavad-bhajanamta ca / ta dcva-vnda- parvandta-padam dc yat-pada-padma-maharandam ajasra ptva / sr-sanharo 'p bhagavan anuraga-purnah 5 branma-svabnava - ilc naiuic ol ilc Absoluic Tiuil, bnagavat-bnajana - woislip ol ilc Supicmc Loid, amtam - immoiial ncciai, ca - and, tam - Him, cva-vna - ilc muliiiudc ol gods, parvanta-paam - lcci ilai aic woislippcd, ic - I woislip, yat - liom wlicl, paa-pama - loius lcci, maharanam - llowci loncy, ajasram - inccssanily, pitva - alici diinling, sri-sam-hara - ilc causci ol pcacc (Siva), ap - cvcn, bnagavan - all-opulcni loid, anuraga-purnan - lillcd wiil allcciion. The Lord's feef are by nafure franscendenfaI and imbued wifh fhe immorfaI necfar of His devofionaI service. I offer my prayers unfo fhose feef, which are offered eIaborafe worship by fhe hosf of devas. Even Bhagavan Sr Sankara incessanfIy sips fhaf fIower-honey of His Iofus feef and fhus becomes ever more compIefe in affecfionafe affachmenf for Sr Hari's service. cva ca vadyam upadsya njasraya sa / gatva sva-bhahta-gana- scvanajanusahtya santas ca sarva-rashcsvara-gaura-candro / mugdha nnaya rajan ca tad utthto 'gat 6 cvam - ilus, ca - and, vayam - ilc plysician, upasya - insiiuciing, nja - His own, asrayam - slclici, sa - Hc, gatva - going, sva-bnahta-gana - ilc gioup ol His dcvoiccs, scvana-ja - boin ol scivicc, anusahtya - wiil His accompanying poicncy, santa - pcacclul, ca - and, sarva-rasha-isvara - ilc Loid ol all iiansccndcnial iclislcis, gaura-canra - onc lilc a goldcn moon, mugnam - bcmuscd, nnaya - spcni, rajanim - ilc nigli, ca - and, tat - ilai, uttnta - aiosc, agat - Hc wcni. Affer fhe franquiI Lord Gaura Candra, fhe emperor of rasikas, had insfrucfed fhe physician whom he shouId accepf as sheIfer, He refurned fo His home accompanied by His pofencies, who had accepfed fhe form of His devofed servifors. Then affer passing fhaf nighf in bemusemenf He rose up and deparfed. uttryya dvya-tatn bhagavan jagama / jnatvatha hhnna-manaso dvja-varya-muhhyah vahIavyam apur atuIa rurudus ca taptah / soharddta vmanaso 't- hIcsa babhuvuh 7 uttirya - ciossing, vya-tatnim - ilc divinc iivci, Ganga, bnagavan - ilc Loid, jagama - Hc wcni, jnatva - lnowing, atna - ilcn, hnnna-manasa - dcjccicd lcaiis, vja-varya-muhnyan - clicls ol clcvaicd bialmanas, vahIavyam - pciplcxiiy, apu - ilcy aiiaincd, atuIam - unpaiallclcd, ruruu - ilcy wcpi, ca - and, taptan - buincd, soha-arta - alllicicd by giicl, vmanasa - bcicli ol scnsc, at-hIcsa - vciy paincd, babnuvun - ilcy wcic. The iIIusfrious Lord crossed fhe banks of fhe divine river and sef forfh. When fhe chiefs of fhe fwice-born heard fhis, fheir hearfs sank as fhey feIf unIimifed perpIexify. Their minds became bereff of sense, and agifafed by a burning sorrow, fhey wepf. tan saptamc 'hn parnata-tvan hy avapa / sr-candra-schhara- gunahara-ratna-varyyah acaryya-ratna-vara-tapta-suvarna-gaurah / hantya hpann va sudhahara-purna-sobham 8 tan - ilcm, saptamc ann - on ilc scvcnil day, parnata-tvan - lusici wlolly losi, n - indccd, avapa - lc aiiaincd, sri-canra-schnara, guna-ahara-ratna - a icscivoii ol all jcwcl-lilc good qualiiics, varyan - bcsi, acarya-ratna - ilc jcwcl icaclci, vara - cxccllcni, tapta - molicn, su-varna - linc coloi, gauran - goldcn, hantya - by lis lusici, hspan - casiing, va - lilc, suna-hara - ncciai-malci (ilc moon), purna- sobnam - lull ol bcauiy. Affer a week had passed, Sr Candra Sekhara _carya-Rafna, whose Iusfer was Iike fhe hue of moIfen goId, refurned fo Navadvpa. There he mef fhe devofees, whose Iusfer had whoIIy dissipafed. By his effuIgence, he appeared fo casf even fhe beaufifuI fuII moon info obIivion. papracchur abja-nayanasya kafha-sudha fe / fa fan uvaca faf kafhayami sarvvam brufe sa gadgada-gira dvija-varyya-mukhyan / sr-candra-sekhara-dharamara- varyya-mukhyah 9 papraccnu - ilcy inquiicd, abja-nayanasya - ol ilc loius-cycd Loid, hatna-sunam - iopic-ncciai, tc - ilcy, tam - ol Him, tan - ilcm, uvaca - lc said, tat - ilai, hatnayam - I am iclling, sarvam - all, brutc - lc said, sa - lc, gagaa-gra - wiil laliciing woids, vja-varya-muhnyan - io ilc clicls ol ilc cxalicd bialmanas, sri- canra-schnara-nara - ilc loldci ol ilc moon cicsi, amara-varya-muhnyan - ilc clicl amongsi ilc immoiials. AII fhe bhakfas requesfed him fo feII fhe necfar-fopics of fhe Iofus-eyed Lord. Sr Candra Sekhara repIied, "Yes, I shaII feII you aII abouf Him." Then fhaf besf of fhe immorfaIs addressed fhose iIIusfrious heads of fhe brahmana communify wifh a choked voice. gacchad vbhoh path nara vadana nrhya / nctrah papuh purua- bhuana-gatra-sobham nyasaya tasya gamana ca punar vdtva / hta prancmur amum ambuja- pada-yugmam 10 gaccnan - going, vbnon - ol ilc gicai, scnsc-coniiollcd, patn - on ilc pail, nara - mcn, vaanam - lacc, nrihya - sccing, nctran - wiil ilcii cycs, papun - ilcy dianl, purua-bnuana - oinamcni ol malcs, gatra-sobnam - bcauiilul body, nyasaya - loi icnunciaiion, tasya - His, gamanam - going, ca - and, puna - luiilci, vtva - lnowing, nta - iliillcd, prancmu - ilcy bowcd down, amum - io Him, ambuja-paa- yugmam - paii ol loius lcci. "As fhe greaf and sense-confroIIed Lord waIked fhe pafh, aII of fhe peopIe gIanced upon His counfenance and fhrough fheir eyes drank fhe beaufy of His body, which is fhe ornamenf of aII maIe forms. When fhey Iearnied fhaf He was on His way fo accepf fhe sannyasa order, fhey joyousIy offered fheir obeisances unfo His Iofus feef. nanartta tasmn bhagavan muhundah / prcmardra-vahah puIahactangah hta jaguh hna-padabja-gta / acaryya-ratna-pramuhha mahattamah 11 nanarta - Hc danccd, tasmn - in ilai, bnagavan - ilc blcsscd Loid, muhunan - givci ol libciaiion, prcma-arra-vahan - clcsi wci wiil icais ol lovc, puIaha-acta- angan - body laiis iliillcd, nta - joyous, jagun - ilcy sang, hna-paa-abja - Kisna's loius lcci, gitam - song, acarya-ratna-pramuhna - lcadcd by _caiya Raina, manattaman - gicaicsi ol ilc gicai. Then whiIe fhe greaf souIs Ied by _carya Rafna sang songs of Krsna's Iofus feef, Gaura Mukunda began fo dance. His chesf became wef wifh fears of prema and His hairs fhriIIed ouf of rapfure. tasmn hanc hantaha-nama-purya / samagata brahmana- sajjanottamah naryyas ca baIas ca suhta-vddha / ghta-hasta badhrandha-hubjah 12 tasmn - ai ilai, hanc - momcni, hantaha-nama - namcd Kaniala, purya - in ilc iown, samagata - asscmblcd, branmana - lcaincd in spiiii, sat-jana - godly pcoplc, uttaman - iiansccndcnialisis, narya - womcn, ca - and, baIa - boys, ca - and, su-nta- vna - vciy joyous cldcis, gnita-nasta - lolding lands, banra - dcal, anna - blind, hubjan - luncl-baclcd. MeanwhiIe, in fhe fown of Kanfaka, many exaIfed sainfIy franscendenfaIisfs and brahmanas were assembIed, as aIso were women, boys, very joyfuI eIders, as weII as fhe deaf, fhe bIind, and fhe hunch-backed, who arrived whiIe hoIding fhe hands of ofhers. stryas ca hasct dhta-purna-humbha / dhtarccanah haha-tatcu hasct hascd vayasya-dhta-bahu-yugmah / sampurna-garbhas tvarta samyuh 13 strya - womcn, ca - and, hasct - somc, nta-purna-humbna - bcaiing lull waicipois, nta-arcanan - lolding paiaplcinalia loi woislip, haha-tatcu - on ilc cdgc ol ilcii lips, hasct - somc, hasct - somc, vayasya - liicnds, anta - lcld, banu- yugman - boil aims, sampurna-garbna - lully picgnani, tvartam - swilily, samiyun - wcni iogcilci. Some women heId fuII waferpofs on fheir heads, some heId ingredienfs for worship on fhe side of fheir hips, ofhers who were fuIIy pregnanf waIked swiffIy arm- in-arm wifh fheir companions. papur h santapta-hdas tu sarvva / janarddanasyambuja-vahtra- sdhum baIarha-msra h suvarna-padmam / vapara vhya suvsmtas tah 1+ papu - ilcy dianl, n - indccd, santapta-na - wiil mcliing lcaiis, tu - vciily, sarva - all, janaranasya - ol Jana-aidana (onc wlo inspiics dcvoiion in manlind), ambuja-vahtra - loius lacc, sinum - ncciai, baIa-arha - ncwly iising sun, msram - son ol Jagannaila Misia, n - suicly, su-varna-pamam - a goldcn loius, va - lilc, apara - wiil no oilci objcci, vihya - looling, su-vsmta - vciy asionislcd, tan - ilcy. AII of fhem drank fhe eIixir of ]anardana's Iofus face wifh meIfing hearfs. They gazed wifh fuII absorpfion and greaf asfonishmenf af fhaf brahmana who resembIed fhe newIy rising sun, as if He were some mysfic goIden Iofus. ucus ca hasyayam apurvva-darsanah / samudyad-ndu- pratmananabhah subhaya Iohasya bhavaya jato / matrasya punycna dhtah sva-garbhc 15 ucu - said, ca - and, hasya - wlosc', ayam - ilis, apurva-arsanan - ncvci bcloic sccn, samuyat - lully iising, nu - moon, pratma - lilc, anana - lacc, abnan - lusici, subnaya - loi ilc auspiciousncss, Iohasya - ol ilc woild, bnavaya - loi ilc cyclc ol biiil and dcail, jata - boin, matra - by ilc moilci, asya - ol ilis, punycna - by pious, ntan - lcld, sva-garbnc - in lci womb. TaIking among fhemseIves, fhe peopIe said, "O, who can be fhe fafher of fhis Person, whom we have never seen before, fhe Iusfer of whose face resembIes fhe rising fuII moon: In order fhaf He mighf fake birfh and benefif souIs enfangIed in fhe cycIe of birfh and deafh, sureIy a sainfIy mofher musf have carried Him wifhin her womb." asau humaro jta-hamadcvah / hantya gra nrjta-vah-path subhah bharyasya hcnap suharmanabhut / hcnap ha va vrahatur asphutam 16 asau - ilis, humara - boy, jta-hama-cvan - Cupid is dclcaicd, hantya - by His cllulgcncc, gra - by His woids, nrjta-vah-patn - ilc cloqucni lilaspaii is dclcaicd, subnan - viiiuous, bnarya - by ilc wilc, asya - ol Him, hcnap - by somc way, su-harmana - by good woils, abnut - ii las bccomc, hcnap - by somc mcans, ha va - somclow, vranatu - ol ilc scpaiaicd paiiy, aspnutam - agiiaiion. "By His beaufy fhis virfuous and heroic boy has defeafed Kamadeva, and by His speech even fhe eIoquenf Brhaspafi Iies vanquished. By some devouf deed a woman became His wife, buf now by some iII-fafed deed she is agifafed by His separafion!" matasya putrasya muhha na dtva / jvaty ajva bahu-duhhha-tapta yatha h hno mathura ddhur / gato vraja-sthas ca babhuvur arttah 17 mata - by a moilci, asya - ol ilis, putrasya - ol ilc son, muhnam - ilc lacc, na - noi, tva - sccing, jivat - slc livcs, ajiva - noi living, banu-unhna-tapta - buincd by many soiiows, yatna - as, n - indccd, hna - all-aiiiaciivc, matnuram - io Mailuia, hu - dcsiiing io scc, gata - wcni, vraja-stna - siaying in Viaja, ca - and, babnuvu - bccamc, artan - alllicicd. "Nof seeing any more fhe face of her son, His mofher musf Iive as if in deafh, burned by many sorrows, Iike fhe residenfs of Vraja who feIf pain, when Sr Krsna deparfed from Vrndavana, desiring fo see Mafhura." hascd vdagdhah sphutam cva cahur / gopangana-bhava-vbhavto 'sau sr-nanda-putrah svayam avrast / sannyasa-vcscna svaharyya- sadhahah 18 hasct - somc womcn, vagnan - iniclligcni, spnutam - clcai, cva - indccd, ca - and, anu - ilcy said, gopa-angana - wivcs ol ilc cowlcids, bnava - ccsiaiic mood, vbnavta - lccling, asau - Hc, sri-nana-putran - ilc son ol Nanda, svayam - in Pcison, avrasit - Hc las appcaicd, sannyasa-vcscna - in ilc gaib ol a icnunciani, svaharya-sanahan - cxccuioi ol His own mission. Cerfain infeIIigenf women said, "If is cIear fhaf He is experiencing fhe ecsfafic moods experienced by fhe Vraja-gops. UndoubfedIy He is Nanda's son, who has appeared fo execufe His mission in fhe garb of a sannyas." cva vdhanya bahudha suvaco / babhuvur anyonya-hatha prasangah muhha pbantyo na vduh sva-dcha / vsvambharasyambuja-Iocanasya 19 cvam vna - in ilis way, anya - oilci, banuna - many, su-vaca - swcci woids, babnuvu - ilcy wcic, anyonya-hatna - discussion amongsi onc anoilci, prasangan - by ilc gioups, muhnam - lacc, pbantya - diinling, na - noi, vun - ilcy lncw, sva- cnam - own body, vsvambnarasya - ol Visvamblaia, ambuja-Iocanasya - ol ilc loius-cycd. Many ofher sweef words of fhis nafure were spoken amongsf fhose groups of women, and as fhey drank fhe necfar of Visvambhara's Iofus face, fhey became enfireIy forgeffuI of fheir own bodies. Tlus cnds ilc Iiisi Saiga cniiilcd "Woids ol ilc Iniclligcni Ladics ol Kaniala Town," in ilc Tliid Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
Second Sarga sannyasa-asiama-pavanam Si Gauianga Puiilics ilc Sannyasa _siama ntyavasanc bhagavan ruroda / prcmna harch so'p vbhnna-dharyyah dtva tada tatra samagata va / rudant tc prcma-jaIavIahah 1 ntya-avasanc - ai ilc cnd ol dancing, bnagavan - ilc Loid, ruroa - wcpi, prcmna - oui ol lovc, narcn - ol Haii, sa ap - ilai samc Pcison, vbnnna-naryan - composuic slaiicicd, tva - sccing, taa - ilcn, tatra - ilcic, samagata - asscmblcd, va - iiuly, ruant - ilcy wcpi, tc - ilcy, prcma-jaIa - ilc waici ol lovc, avIa-ahan - impciccpiibly. Af fhe cuIminafion of His dancing fhe spIendid Lord wepf, His composure shaffered by Iove for Sr Hari. And aII fhose who gafhered fhere fo observe fhe scene aIso impercepfibIy shed fears of Iove. tatah samutthaya harh sagadgada- / svarcna tan praha samagatan janan ma tata matas ca vdhch samprata / subhaso ycna har-smth syat 2 tatan - ilcn, samuttnaya - iising up, narn - ilc dispcllci ol inauspiciousncss, sa- gagaa-svarcna - wiil clolcd voicc, tan - ilcm, prana - Hc said, samagatan - asscmblcd, janan - pcoplc, mam - Mc, tata - dcai lailci, mata - moilci, ca - and, vncn - may you bcsiow, sampratam - now, subna-asa - auspicious blcssings, ycna - wlcicby, nar-smtn - icmcmbiancc ol Haii, syat - ii may bc. Then sfanding up, in a faIfering voice Gaura Hari spoke fo fhe assembIed peopIe , "Dear fafhers and mofhers, now kindIy give Me your auspicious bIessings, so fhaf I have remembrance of Sr Hari." srutvabhIajjahuIta vvastra / gatas tatas tc prarudanta cva sr-hna-prcma-parpurna-dcha / babhuvuh sad-bhaht-rascna purnah 3 srutva - lcaiing, abnIajja - vciy aslamcd, ahuIta - conloundcd, vvastra - dcnudcd, gata - wcni, tata - ilcn, tc - ilcy, praruanta - wccping pioluscly, cva - indccd, sri-hna-prcma - lovc loi Si Kisna, parpurna - ovcibiimming, cna - bodics, babnuvun - ilcy bccamc, sat-bnaht - puic dcvoiion, rascna - by ilc mcllow, purnan - lillcd. When fhe peopIe heard fhese words, fhey sensed fhaf fheir hearfs had been sfripped naked and fhus feeIing ashamed and confounded, fhey wepf profuseIy. Then fheir hearfs fiIIed wifh sad-bhakfi-rasa, and fheir bodies became overwheImed by fhe sympfoms of Sr Krsna-prema tan santvaytva nja-darsanamtah / sa gaura-candro bhagavan jagama guror nvasa saha-vanavagrah / sr-hcsavahhyasya mahanubhavah + tan - ilcm, santvaytva - pacilicd, nja-arsana - ilc sigli ol His Pcison, amtan - by ilc dcaillcss ncciai, sa - Hc, gaura-canra - ilc goldcn moon, bnagavan - ilc all-opulcni Loid, jagama - Hc wcni, guro - ol His guiu, nvasam - ilc icsidcncc, sana-vanava-agran - wiil ilc advanccd vaisnavas, sri-hcsava-ahnyasya - namcd Si Kcsava, mana-anubnavan - muniliccni. Affer pacifying fheir hearfs wifh fhe necfarean vision of His Person, fhe munificenf Lord, Bhagavan Sr Gaura Candra accompanied by fhe foremosf vaisnavas, proceeded onwards fo fhe residence of His guru, fhe greaf souI, Sr Kesava. natva guroh pada-yuga nvasa / tasmn sa cahrc harunambudhr harh sr-rama-narayana-nama-mangaIa / gayan gunan prcma-vbhnna- dharyyah 5 natva - alici bowing, guron - ol His guiu, paa-yugam - paii ol lcci, nvasam - dwclling, tasmn - in ilai placc, sa - Hc, cahrc - madc, haruna-ambun - ilc occan ol mcicy, narn, sri-rama-narayana-nama-mangaIam - auspicious namcs Si Rama and Naiayana, gayan - singing, gunan - ilc qualiiics, prcma-vbnnna-naryan - composuic dissolvcd by lovc. Arriving fhere, fhe ocean of mercy bowed down fo fhe feef of His guru. Then He fook up His residence in fhaf pIace, and so doing, He confinousIy sang auspicious songs of fhe names and quaIifies of Sr Rama, Narayana, unfiI His composure dissoIved in prema. tathaparahnc nr-harcr avaptya / nyasohta-harmman cahara suddha acaryya-ratno bhagavas cahara / hrsnasya puja vdhvad vdh-jna 6 tatna - so, aparannc - in ilc alicinoon, nr-narc - ol ilc luman-lilc loim ol Haii, avaptya - loi obiaining, nyasa - icnunciaiion, uhta - spolcn, harman - lunciions, cahara - Hc pciloimcd, suna - puic, acarya-ratna - ilc Jcwcl Tcaclci, bnagavan - ilc Loid, cahara - did, hrsnasya - ol Kisna Caiianya, pujam - woislip, vn-vat - accoiding io ciiquciic, vn-jna - lcaincd in pioccduic. In fhe affernoon fhe greaf personaIify _carya Rafna, who was Iearned in Vedic vidhi, in a purified sfafe worshipped Sr Krsna, and performed fhe ceremony for fhe consecrafion of sannyasa . tatah sampa sa guror htarth / gatvavadat harna-sampa sah svapnc maya mantra-varo h Iabdhah / snuva tat h tava sammata syat 7 tatan - ilcn, samipam - ncaiby, sa - Hc, guro - ol ilc guiu, nta-artni - dcsiiing ilc wcllaic, gatva - wcni, avaat - Hc said, harna-samipc - in ilc cai, isan - ilc Loid, svapnc - in a dicam, maya - by Mc, mantra-vara - cxccllcni maniia, n - iiuly, Iabnan - obiaincd, snuva - lcai, tat - ilai, hm - wlcilci', tava - youi, sammatam - appiovcd, syat - ii may bc. Then desiring His guru's weIfare, Sr Visvambhara approached him and murmured in his ear, "Wifhin a dream I received an exceIIenf manfra. PIease hear if from Me and feII Me if you approve." vara-traya tat-sravanantha svaya / provaca nyasohta-manu vsuddham srutvavadat so 'p harcr da syat / sannyasa-mantra parama pavtram 8 vara-trayam - ilicc iimcs, tat-sravana-antha - ncai lis cai, svayam - Himscll, provaca - uiicicd, nyasa-uhta - icciicd loi icnunciaiion, manum - maniia, vsunam - iiansccndcnially puic, srutva - lcaiing, avaat - Hc said, sa ap - ilai vciy maniia, narc - ol Haii, am - ilis, syat - ilis may bc, sannyasa-mantram - ilc maniia loi acccpiing sannyasa, paramam - liglcsi, pavtram - puic. He uffered fhaf franscendenfaIIy pure manfra which is chanfed by sannyass. fhree fimes in his ear. Hearing if, Sr Kesava repIied, "Indeed, fhis is fhe supremeIy purifying manfra of Sr Hari." vyajcna dha guravc sa dattva / Iohaha-natho gurur avyayatma guro dadasvadya manta mc / sannyasam ty aha putanjaIh prabhuh 9 vyajcna - by picicnsc, iham - iniiiaiion, guravc - io lis guiu, sa - Hc, attva - gavc, Ioha - ol ilc woilds, cha-natna - ilc onc Loid, guru - spiiiiual masici, avyaya- atma - wlosc body is impciislablc, guro - O guiu, aasva - plcasc givc, aya - ioday, manitam - dcsiicd, mc - io Mc, sannyasam - icnunciaiion, t - ilus, ana - Hc said, puta-anjaIn - lollowcd lands, prabnun - ilc Masici. Thus by a prefense fhe one supreme and changeIess guru, who is fhe Masfer of aII worIds, inifiafied His guru. Then wifh hands foIded in suppIicafion, Prabhu said, "He guruj! KindIy fuIfiII My hearf's Ionging and foday endow Me wifh fhe order of sannyasa." tatah subhc sanhramanc ravch hanc / humbha prayat maharan man sannyasa-mantra pradadau mahatma / sr-hcsavahhyo harayc vdhana-vt 10 tatan - ilcn, subnc - auspicious, sanhramanc - in ilc jouincy, ravcn - ol ilc sun, hanc - ai ilc momcni, humbnam - Aquaiius, prayat - lc cnicis, maharat - liom Capiicoin, manii - iniclligcni, sannyasa-mantram - maniia loi icnuncianis, praaau - bcsiowcd, mana-atma - gicai soul, sri-hcsava-ahnya - lnown as Si Kcsava, narayc - io Haii, vnana-vt - lcaincd in picccpi. Then af fhe auspicious momenf of fhe sun's journey from Capricorn info Aquarius, fhaf infeIIigenf mahafma, Sr Kesava, who was Iearned in fhe precepfs of spirifuaI Iife, gave back fhe sannyasa manfra fo Sr Hari. tatah sa-romancta-dcha-yastr / ananda-nctrambubhr ardra-vahsa sannyasta cvaham t svaya har / sa-gadgada-vahyam uvaca dcva 11 tatan - ilcn, sa-romancta - wiil iliilling ol laiis, cna-yast - slcndci body, anana-nctra-ambubn - by icais ol joy, arra-vahsa - wci clcsi, sannyasta - icnounccd, cva - indccd, anam - I, t - ilus, svayam - sponiancously, nar - ilc icmovci ol sin, sa-gagaa-vahyam - wiil woids clolcd up, uvaca - Hc said, cva - ilc Loid. As fhe hairs of His sIender body fhriIIed wifh joy, and His chesf became became wef wifh fears, Sr Hari Deva candidIy uffered wifh a faIfering voice, "Af Iasf, I have given up famiIy Iife!" gacchantam aIohya har guruh svaya / danda sa-ccIa tvaraya dadau harc bho bho ghanct vadan guror vvacah / srutva ghtva guru-bhaht- Iampatah 12 guror ndcsa bahu-manyamanas / tatravasat tad-dvasa jtarh ratrau vasan hrtanam asu cahrc / ntya ca tasmn guruna sama prabhuh 13 gaccnantam - going, aIohya - gazing ai, narm - Haii, gurun - ilc spiiiiual masici, svayam - ol His own accoid, anam - iod, sa-ccIam - wiil cloil, tvaraya - quiclly, aau - gavc, harc - in ilc land, bno bno - Ol! Ol!, gnana - plcasc ialc, t - ilus, vaan - saying, guro - ol ilc guiu, vacan - ilc woids, srutva - lcaiing, gnitva- navng acccptc, guru-bnaht-Iampatan - vciy cagci loi dcvoiion io His guiu, guro - ol His guiu, ncsam - insiiuciion, banu-manyamana - mucl lonoiing, tatra - ilcic, avasat - Hc dwcli, tat-vasam - ilai day, jta-arn - vicioi ol ilc cncmics ol spiiiiual lilc: lusi, angci, giccd, illusion, cnvy, madncss, ratrau - ai nigli, vasan - siaying, hirtanam - claniing, asu - immcdiaicly, cahrc - Hc madc, ntyam - dancing, ca - and, tasmn - ilcic, guruna samam - wiil ilc guiu, prabnun - ilc Masici. Then seeing fhaf Sr Hari was abouf fo deparf, His guru overfook Him and quickIy pIaced fhe dana and sannyasa cIofh in His hand, saying, "Bho! Good sir! PIease fake fhese aIso!" Hearing him, fhaf conqueror of fhe foes of spirifuaI Iife, accepfed fhose arficIes of sannyasa. Then being very eager fo feach fhe principIe of guru-bhakfi, he honored fhe insfrucfion of His guru and resided in fhaf pIace for fhe day. Then suddenIy af nighf our Prabhu began fo sing and dance in fhe company of His guru. nanartta tasmn jagata guror guruh / hncna sarddha mahata suhhcna ananda-purnas tu punah sa mcnc / brahma suhha tucchatara mahatma 1+ nanarta - lc danccd, tasmn - ilcic, jagatam - ol scniicni bcings, guro - ol ilc guiu, gurun - ilc guiu, hncna - wiil Kisna, sarnam - iogcilci, manata - gicai, suhncna - wiil lappincss, anana-purna - lillcd wiil joy, tu - indccd, punan - moic, sa - lc, mcnc - ilougli, branmam suhnam - lappincss liom bialman icalizaiion, tuccna-taram - mosi insignilicani, mana-atma - ilc gicai soul. In greaf bIiss fhe guru of fhe guru of aII embodied beings danced fhere wifh his discipIe, Sr Krsna Caifanya. FiIIed wifh ananda, which ever increased more and more, fhaf mahafma fhen considered brahma-sukha fo be insignificanf. ntyavasanc harm abravt sa / ho 'pha mc dandam mam haragrat ahya ma praha bhuja-dvaycna / sptva svaya tva natana huruva 15 ntya-avasanc - ai ilc cnd ol dancing, narm - ilc dispcllci ol cvil, abravit - lc said, sa - lc, ha ap - wlo indccd', na - ai ilis iimc, mc - ol mc, anam - siall, mam - ilis, hara-agrat - liom my lingciiips, ahya - ialing, mam - mc, prana - Hc said, bnuja-vaycna - wiil His iwo aims, sptva - ioucling, svayam - Himscll, tvam - you, natanam - dancing, huruva - do. When fheir singing and dancing had ended, Kesava Bharaf said fo Sr Hari, "Who acfuaIIy accepfed fhe dana from my fingerfips: Who is He fhaf heId Me wifhin His arms and commanded me fo dance: tato 'ham ananda-parpIuto muda / pravsya ntya htavan suvhvaIah srutva vacas tasya suvsmtas tc / sa vanavah prcma-vbhnna- dharyah 16 tata - ilcn, anam - I, anana-parpIuta - immciscd in bliss, mua - oui ol joy, pravsya - cniciing, ntyam - dancing, htavan - lavc donc, su-vnvaIan - vciy ovciwlclmcd, srutva - lcaiing, vaca - ilc woids, tasya - lis, su-vsmta - vciy asionislcd, tc - ilcy, sa - lc, vanavan - dcvoiccs ol ilc Loid, prcma - oui ol lovc, vbnnna-naryan - composuic dcsiioycd. "Now fhaf I have begun fo dance, I am whoIIy overwheImed and happiIy fIoaf in an ocean of bIiss." Hearing fhe words of fhis former monisf, fhe vaisnavas became mosf asfonished, and fhey aIso Iosf aII sense of exfernaIs wifhin fhe waves of prema. srutva guror vahyam anaIpam arthavan / nanartta tasmn sva-janar anuvrata harscna yuhto mahata mahatma / svaya har svatma-rato gunasraya 17 srutva - lcaiing, guro - ol His guiu, vahyam - ilc siaicmcni, anaIpam - noi inconscqucniial, artnavat - mcaninglul, nanarta - Hc danccd, tasmn - ilcic, sva- jana - wiil His mcn, anuvrata - dcvoicd lollowci, narscna - wiil joy, yuhta - imbucd, manata - wiil gicai, mana-atma - gicai soul, svayam - Himscll, nar - ilc icmovci ol sin, sva-atma-rata - in lovc wiil Himscll, guna-asraya - ilc slclici ol good qualiiics. Hearing fhese words from His guru, which were nof friviaI buf fiIIed wifh meaning, Sr Hari, feeIing HimseIf his guru's devofed foIIower, in a mood of immense exuIfafion, sang and danced wifh His men in fhaf pIace. Thereaffer Lord who offers sheIfer fo aII subIime quaIifies became affached fo confempIafion of His inner SeIf. sa bharaf prema-paripIufafma / kamandaIu dandam apha dure hptva nanartta prabhuna sama va / sannyasa-dharmasya pavtra- hctuna 18 sa - lc, bnarati - Kcsava llaiai, prcma-parpIuta-atma - a soul lloaiing in picma, hamanaIum - waicipoi, anam - siall, ap - also, na - in ilai placc, urc - io a disani placc, hptva - iliowing away, nanarta - lc danccd, prabnuna - wiil Piablu, samam - iogcilci, va - vciily, sannyasa-narmasya - ol ilc icnounccd oidci, pavtra-nctuna - wiil ilc puiposc ol puiilying. Thaf Kesava Bharaf had become a souI fuIIy immersed in Iove of Krsna. Tossing far away his dana and kamandaIu , he danced wifh Mahaprabhu fo purify his sannyasa- dharma. t svaya yad bhagavat-hta subha / sannyasam ananda-hara dv- janmamam snot yas tasya bhavcd vmuhtr / Iabhcc ca tat tan manasa yad cchat 19 t - ilus, svayam - by His own dcsiic, yat - wlai, bnagavat-htam - donc by ilc Loid, subnam - sublimc, sannyasa - icnunciaiion, anana-haram - cvoling bliss, v-janmamam - loi iwicc-boin mcn, snot - lc lcais, ya - wlo, tasya - lis, bnavct - ii may bc, vmuht - complcic libciaiion, Iabnct - can aclicvc, ca - and, tat tat - wlaicvci, manasa - by lis mind, yat - wlai, ccnat - lc dcsiics. One who hears fhis subIime narrafion of fhe Lord's accepfance of sannyasa, which awakens bIiss in fhe hearfs of fhe fwice born, achieves compIefe freedom from fhe bondage of maferiaI exisfence and affains whafever his hearf may desire. Tlus cnds ilc Sccond Saiga cniiilcd "Si Gauianga Puiilics ilc Sannyasa _siama," in ilc Tliid Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
Third Sarga iadla-dcsa-bliamanam Wandciing in Rala-dcsa atha natva guroh pada / tam anujnapya madhavah tadajnayavrajad dcsa / radha gudho maha-bhujah 1 atna - ilcn, natva - bowing, guron - ol guiu, paam - lcci, tam - lim, anujnapya - ialing pcimission, manavan - ilc lusband ol Lalsm, taa - ilcn, ajnaya - by lis oidci, avrajat - Hc wcni, csam - land, ranam - ilc land in lcngal on ilc wcsicin banl ol ilc Ganga, guna - sccicily, conlidcniial, mana-bnujan - migliy-aimcd. Then and bowing fo fhe feef of His guru , fhe mighfy-armed Madhava fhen requesfed permission fo deparf. FoIIowing his order, He Ieff secrefIy for Raha-desa, absorbed in confidenfiaI fhoughfs. ntyavadhutcna saha / hna-gatha muhur muhuh path gacchan Iapan ntyan / gayan sva-bhaht-bhavtah 2 ntya - cicinal, avanutcna - by Hc wlo is licc liom convcniion, sana - iogcilci wiil, hna-gatnam - songs ol Kisna, munu munun - icpcaicdly, patn - on ilc pail, gaccnan - going, Iapan - convcising, ntyan - dancing, gayan - singing, sva-bnaht- bnavtan - wiil moods ol His own dcvoiion. WhiIe fraveIIing on fhe pafh in fhe company of fhe avadhufa, Sr Caifanya again and again unfiringIy discussed fhe ever-fresh quaIies of Sr Krsna and danced and sang bhakfi-inspiring songs for His infernaI idenfify of Sr Sr Radha-Krsna. dhyayan hna-padambhojam / atmanatmatma-vgraham vrajan prcmasru-dharabhr / nrjharar gr-sngavat 3 nyayan - conicmplaiing, hna-paa-ambnojam - ilc loius lcci ol Kisna, atmana - by His lcaii, atma-atma - ilc soul ol all souls, Paiamaima, vgranam - loim, vrajan - going, prcma-asru - icais ol lovc, narabn - wiil cuiicnis, nrjnara - by waicilalls, gr-snga-vat - lilc ilc pcal ol a mouniain. WhiIe wandering, He wouId medifafe on fhe Iofus feef of fhe SouI of aII souIs. Then becoming covered by forrenfs of Iove-fears, He appeared Iike a mounfain peak surrounded by cascading waferfaIIs. vIuptahah hvact hampa-puIahancta-vgrahah vhvaIah shhaItah hvap / hvacd druta-gatr vrajan + vIupta-ahan - cycs blindcd by icais, hvact - somciimcs, hampa - iicmbling, puIaha-ancta - laiis biisiling wiil ccsiacy, vgranan - loim, vnvaIan - cniianccd, shnaItan - siumbling, hva ap - somciimcs, hvact - somciimcs, ruta-gat - swili gaii, vrajan - going. Somefimes His eyes became bIinded by fears, His body frembIed, and His hairs brisfIed ouf of ecsfacy. Enfranced in consciouness of Krsna, He wouId somefimes sfumbIe and somefimes run swiffIy. matta-harndravat hvap / tcjasa vavdhc hvact hvacd gayat govnda / hna hnct sadaram 5 matta - inioxicaicd, har-nra-vat - lilc a loid ol clcplanis, hva ap - somciimcs, tcjasa - wiil His powci, vavnc - Hc incicascd, hvact - somciimcs, hvact - somciimcs, gayat - Hc sings, govna - O Govinda!, hna hna - O Kisna, O Kisna!, t - ilus, sa-aaram - wiil icvcicncc. Somefimes He wouId expand in power Iike an infoxicafed war eIephanf, and somefimes wifh greaf reverence, He wouId uffer, "Govinda! Krsna! Krsna!" tatra dcsc harcr namasrutva catva vhvaIah pravsyaha jaIc hpra / tyajam dcham atmanah 6 tatra - ilcic, csc - in ilc couniiy, narc - ol Haii, nama - ilc namc, asrutva - noi lcaiing, ca - and, ativa - inicnscly, vnvaIan - ovciwlclmcd, pravsya - cniciing, anam - I, jaIc - in ilc waici, hpram - swilily, tyajam - I am giving up, cnam - My body, atmanan - own. Since Sr Gauranga was unabIe fo hear fhe names of Sr Hari chanfed in fhaf Iand, feIf greaf disfress and decIared, "I shaII af once enfer fhis wafer and give up fhis body. na snom harcr nama / hatha brahmana-sasthtau t nsctya toyasya / sampa sa vrajan prabhuh 7 na - noi, snom - I lcai, narc - ol Haii, nama - ilc namc, hatnam - low', branmana-sastntau - in wlicl ilcic aic bialmanas, t - ilus, nsctya - dcicimining, toyasya - ol waici, samipam - ncai, sa - Hc, vrajan - going, prabnun - ilc Masici. "In fhis Iand, which is popuIafed by so many brahmanas, why do I nof hear chanfing of fhe names of Sr Hari:" Thus, wifh fixed deferminafion our Prabhu approached fhe wafer's edge . dadarsa baIahan tatra / gava sangha-vharnah ntyanandavadhutcna / shtan har-hrttanam 8 aarsa - Hc saw, baIahan - boys, tatra - ilcic, gavam - cows, sangna-vnarnan - cnjoying onc anoilci's company, ntyanana-avanutcna - by Niiyananda Avadluia, shtan - iaugli, nar-hirtanam - claniing ilc namcs ol Haii. Nifyananda Avadhufa saw severaI boys who were fending fheir cows and sporfing amongsf one anofher and he insfrucfed fhem on fhe chanfing of fhe names of Sr Hari. tatraho baIaho 'tyuccar / har vada har vada t provaca harcna / punah punar udara-dhh 9 tatra - ilcic, cha - onc, baIaha - boy, at-ucca - in a vciy loud voicc, narm vaa - clani ilc namcs ol Haii, narm vaa - Haii lol, t - ilus, provaca - lc pioclaimcd, narcna - wiil cxlilaiaiion, punan puna - icpcaicdly, uara-nin - bioad-mindcd. Amongsf fhem was a boy of prodigious infeIIigence, who wifh greaf exhiIarafion procIaimed IoudIy again and again, "Hari BoI! Hari BoI!" tat srutva harsto dcvah / sarahan dcham atmanah tatrava prarurodartto / vhvaIas capatad bhuv 10 tat - ilai, srutva - lcaiing, narsita - joyous, cvan - ilc Diviniiy, sarahan - savcd, cnam - body, atmanan - His own, tatra - ilcic, cva - indccd, praruroa - Hc wcpi loudly, arta - alllicicd, vnvaIa - cniianccd, ca - and, apatat - Hc lcll, bnuv - on ilc caiil. Hearing fhis, fhe Lord feIf happy and fhus decided fo desisf from from desfroying His body. Then He wepf IoudIy ouf of feeIing anguish of separafion from Krsna and feII enfranced fo fhe earfh. santvtas cavadhutcna / vndaranyasya varttaya hm adbhuta tato gatva / sha cahrc maha-math 11 santvta - pacilicd, ca - bui, avanutcna - by ilc avadluia, vna-aranyasya - ol Vindavana, vartaya - wiil ncws, hm - low', abnutam - wondcilul, tata - ilcn, gatva - going, sham cahrc - Hc gavc insiiuciion, mana-matn - onc laving muniliccni dcsiics. Then Gaura Hari was pacified by fhe avadhufa, who spoke fo Him news of Vrndaranya. Oh! whaf marveIIous news fhaf was. And whiIe proceeding on fhe pafh, fiIIed wifh fhe greaf and munificenf desires of pure devofion, He gave me some insfrucfions: navadvpa pragaccha tva / ma praha sr-nhctanah tato 'ha soha-duhhhartto / navadvpa vrajann ap 12 navavipam - io Navadvpa, pragaccna - go swilily, tvam - you, mam - io mc, prana - Hc said, sri-nhctanan - ilc slclici ol ilc goddcss ol loiiunc, tata - ilcn, anam - I, soha-unhna - lamcniaiion and giicl, arta - alllicicd, navavipam - io Navadvpa, vrajan - going, ap - as il. "Af once yo musf deparf for Navadvpa," fhe Lord of Laksm said. Then, affIicfed by grief and Iamenfafion, I readied myseIf fo Ieave. namo narayanayct / mad-vahya bhahta-sanndhau vahtavya bhavata ycna / mamanando bhavyat 13 nama - obcisanccs, narayanaya - io ilc slclici ol all living bcings, t - ilus, mat- vahyam - My woids, bnahta-sannnau - in ilc picscncc ol ilc dcvoiccs, vahtavyam - slould bc spolcn, bnavata - by Youi giacc, ycna - wlcicby, mama - My, anana - joy, bnavyat - ilcic will bc. The Lord furfher said, "Your grace musf deIiver fhis message from Me fo aII My devofees, namo narayanaya, Lef us offer our obeisances uno Narayana.' This wiII bring Me joy." srutva sarvva harcr vahya / gaurangc nyasta-jvanah sthto 'ha paramartto 'p / gaura-candra-vccttam 1+ srutva - lcaiing, sarvam - all, narc - ol Haii, vahyam - woids, gaurangc - unio Gauianga, nyasta-jivanan - givcn up my lilc, stnta - icmaincd, anam - I, parama- arta - cxiicmcly disiuibcd, ap - alilougl, gauracanra-vccttam- - ilc aciiviiics ol Gauia Candia. I heard fhis command of Gauranga Hari, buf because I had compIefeIy given up my Iife for His sake and fhus feIf wifhouf any sheIfer ofher fhan Him, I simpIy remained fhere in His presence, feeIing much perfurbed. jnata bahyopasanhranta / nbhta paramadbhutam sa-gadgada sa ca praha / sr-hna-nama-mangaIam 15 jnatam - lnowing, banya - cxicinal, upasanhrantam - icllcciion, nbntam - conlidcniial, parama-abnutam - vciy wondcilul, sa-gagaam - wiil laliciing voicc, sa - Hc, ca - and, prana - said, sri-hna-nama-mangaIam - ilc auspicious namc ol Si Kisna. I undersfood fhe very asfonishing acfivifies of Sr Gaura Candra fo be confidenfiaI, in fhaf His exfernaI sfafe was mereIy a refIecfion of His inner france. Then wifh a faIfering voice fhe Lord uffered fhe auspicious name of Krsna. hasat shhaIat hvap / hampat gayat hvact rodt vrajat hvap / patat svapt htau 16 nasat - Hc laugls, shnaIat - Hc siumblcs, hvap - somciimcs, hampat - Hc iicmblcs, gayat - Hc sings, hvact - somciimcs, rot - Hc ciics, vrajat - Hc wandcis aboui, hvap - somciimcs, patat - Hc lalls, svapt - Hc slccps, htau - on ilc caiil. Af fimes He wouId Iaugh, af fimes His voice became choked, and somefimes He wouId frembIe or sing. Af fimes He wouId weep or wander here and fhere, and af fimes He wouId faII down and sIeep upon fhe earfh. gop-bhavar dasa-bhavar / sa-bhava hvact hvact atma-tantrah svatma-ratah / shayan sva-janan ayam 17 gopi-bnava - wiil moods ol a gop, asa-bnava - moods ol a scivani, isa-bnava - moods ol ilc Loid, hvact hvact - somciimcs, atma-tantran - scll-sullicicni, sva- atma-ratan - scll-saiislicd, shayan - icacling, sva-janan - His own mcn, ayam - ilis. Af fimes He wouId fasfe fhe moods of a gop, af ofher fimes fhe moods of a servanf of fhe Lord, and somefimes fhe moods of fhe Supreme Lord HimseIf. Through fhese moods, fhe seIf-sufficienf and seIf-safisfied Lord faughf His peopIe Iessons. ttya-dvasa yavan / na sasmara sva-vgraham maha-bhto vyahuIo 'ha / h haromt cnttah 18 ttiya-vasam - iliid day, yavat - uniil, na - noi, sasmara - Hc icmcmbcicd, sva- vgranam - His body, mana-bnita - vciy anxious, vyahuIa - disiuibcd, anam - I, hm - wlai', harom - I am doing, t - ilus, cnttan - anxious. UnfiI fhe fhird day, Gaura Hari confinuousIy Iosf remembrance of His body. Af fhaf, I became very anxious and disfurbed, and I worried, "Whaf shouId I do now:" tatah para-dnc dcha / sasmara madhusudana tato 'ham agato gcham / ajnaya nyasna guroh 19 tata - ilcn, para-nc - on ilc ncxi day, cnam - body, sasmara - Hc bccamc conscious, manusuana - ilc lillci ol Madlu, tata - ilcn, anam - I, agata - camc, gcnam - lomc, ajnaya - by ilc oidci, nyasnam - ol icnuncianis, guron - ol ilc guiu. On fhe foIIowing day, Sr Gaura regained consciousness of His exfernaI body. Then I fook permission from fhaf guru of aII renuncianfs and refurned fo my home. acaryya-gchc sr-hnah / para-svo va gamyat tatrava bhavata bhav / darsana tasya nsctam 20 acarya-gcnc - in ilc lomc ol ilc _caiya, sri-hnan - Caiianya Piablu, para-sva - on ilc day alici iomoiiow, va - oi, gamyat - Hc will comc, tatra - ilcic, cva - cciiainly, bnavatam - ol youi lonois, bnav - ilcic will bc, arsanam - vision, tasya - ol Him, nsctam - assuicdly. There I gave fhe message fo fhe devofees, "On fhe day affer fomorrow, Sr Krsna Caifanya wiII come fo fhe house of fhe _carya. Af fhaf fime, your good seIves shaII have His darsana. This is cerfain." t sruta sr-har-hrtanadha / maya ca dtva bhagavat-hta subham samagram ctat hathta sumangaIa / harcr guna sarvva-suhha-prada nnam 21 t - ilus, srutam - lcaid, sri-nar-hirtana-aham - ilc singing and oilci aciiviiics ol Si Haii, maya - by mc, ca - and, tva - sccn, bnagavat-htam - donc by ilc Loid, subnam - sublimc, samagram - complcicly, ctat - ilis, hatntam - dcsciibcd, su- mangaIam - vciy auspicious, narc - ol Haii, gunam - qualiiics, sarva-suhna-praam - bcsiowing all lappincss, nnam - loi lumaniiy. Thus did I see and hear subIime chanfing and ofher pasfimes performed by Sr Hari, fhe aII-opuIenf PersonaIify of Godhead. I have described in fuII fhese mosf auspicious quaIifies of Hari, which can award aII happiness fo mankind.
Tlus cnds ilc Tliid Saiga cniiilcd "Wandciing in Rala-dcsa," in ilc Tliid Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
Fourfh Sarga si-advaiia-bai-vilaial Plcasuic Pasiimcs ai ilc Housc ol Si Advaiia acaryya-ratnad dh nsamya tad-vaco / harcr gunasvada-vbhnna- dharyah arta-svarar va ruruduh suduhhhta / advata-muhhya dvja-sajjanas tatah 1 acarya-ratnat - liom ilc Jcwcl Tcaclci, n - indccd, nsamya - lcaiing, tat-vaca - lis woids, narc - ol Haii, guna-asvaa - iclisling ilc qualiiics, vbnnna-naryan - calmncss smaslcd io picccs, arta-svara - wiil anguislcd sounds, va - oi, ruruun - ilcy wcpi, su-unhnta - vciy unlappy, avata-muhnya - lcadcd by Advaiia, vja- sajjana - sainily bialmanas, tatan - ilcn. When Sr Advaifa, fogefher wifh fhe ofher sainfIy brahmanas, whose composure was shaffered by reIishing fhe subIime quaIifies of Hari, heard from _carya Rafna fhe news of Gaura's renunciafion of fhe worId, fhey wepf mosf pifiabIy wifh cries of anguish. atha sr jagadso h / bhahtanam art-nasahah advatacaryya-nIayc / gacchamt mano dadhc 2 atna - ilcn, sri-jagat-isa - Loid ol all scniicni bcings, n - suicly, bnahtanam - ol ilc dcvoiccs, art-nasahan - dcsiioyci ol ilc soiiows, avata-acarya-nIayc - in ilc abodc ol Advaiia _caiya, gaccnam - I am going, t - ilus, mana - mind, anc - sci. Thus fhe Lord of aII embodied beings, who vanquishes fhe woes of His bhakfas, resoIved fo sef forfh for fhe abode of Advaifa _carya. parvrajya radha-dcsa / Iohaha-nayanotsava avadhuta mahatmana / provaca madhura vaca 3 parvrajya - wandciing, rana-csam - ilc land ol Rala, Ioha - pcoplc, cha - only, nayana-utsava - lcsiival loi ilc cycs, avanutam - bcyond social convcniions, mana- atmanam - ilc gicai soul, provaca - spolc, manuram - plcasing, vaca - woids. As fhe Lord whose form was a fesfivaI for eyes of fhe peopIe, wandered abouf Raha-desa, spoke sweefIy fo fhe munificenf avadhufa as foIIows: gaccha tva jahnav-trc / navadvpa manoramam matara paraya bhahtya / mama nama purahsaram + sasantya suhh-hrtva / sr-hrsna-cartadna tatratyan vasnavan sarvvan / srvasadn mama pryan 5 samanayacaryya-gcha / yavat tatra vrajamy aham srutvajna jagadsasya / jagama tvaraya muda 6 navadvpa srya yuhta / srvasasyasrama subham vjnapya hcsavajna sa / srvasadbhr anvtah 7 gaccna - plcasc go, tvam - You, jannavi-tirc - by ilc banl ol Ganga, nava-vipam - io Navadvpa, mana-ramam - mind-cnclaniing, mataram - moilci, paraya - wiil clcvaicd, bnahtya - wiil dcvoiion, mama - My, nama - namc, puran-saram - picccdcd by, sasantya - pacilying, suhni-htva - maling lappy, sri-hna-carta-ana - by dcsciipiions ol Si Kisna's claiacici and so on, tatratyan - icsidcnis, vanavan - dcvoiccs ol Visnu, sarvan - all, srivasa-ain - lcadcd by Sivasa, mama - io Mc, pryan - dcai, samanaya - biing iogcilci, acarya-gcnam - io ilc lousc ol ilc _caiya, yavat - uniil, tatra - ilcic, vrajam - I go, anam - I, srutva - lcaiing, ajnam - ilc oidci, jagat-isasya - ol ilc Loid ol ilc univcisc, jagama - Hc wcni, tvaraya - swilily, mua - wiil joy, navavipam - ilc iown ol Ninc Islands, srya - wiil opulcncc, yuhtam - cmbcllislcd, srivasasya - ol Sivasa, asramam - spiiiiual slclici, subnam - ilc icsplcndcni, vjnapya - inloiming, hcsava-ajnam - ilc oidci ol Kcsava, sa - lc, srivasa-abn - Sivasa and ilc oilcis, anvtan - in ilc company. "KindIy go by way of fhe Ganga's bank fo fhe enchanfing fown of Navadvpa. Firsf uffer My name wifh greaf devofion fo My mofher, and kindIy speak fo her abouf Sr Kna's characfer, quaIifies and so forfh so fhaf she may feeI peace and happiness. Then summon aII My beIoved vaisnavas, headed by Srvasa, fo waif unfiI I come af fhe house of fhe _carya in Sanfipura." Affer hearing fhese orders from Gaura ]agadsvara, Sr Nifyananda af once swiffIy deparfed in jubiIanf spirifs for Navadvpa, which was bIessed by fhe opuIences of goddess Laksm. When Nifyananda enfered auspicious asrama of Srvasa's hakura, and reporfed fhe insfrucfion of Gaura Kesava fo Srvasa and fhe ofher bhakfas. sr-sac carana-dvandva / namas-htya htanjaIh santvaytva ca ta bhahtya / ntyanando daya-ndhh 8 sri-saci-carana-vanvam - ilc iwo lcci ol moilci Sac, nama-htya - ollciing lomagc, hta-anjaIn - loldcd lands, santvaytva - pacilicd, ca - and, tam - lci, bnahtya - wiil dcvoiion, ntya-anana - cvci blisslul, aya-nnn - ilc occan ol mcicy. Then Sr Nifyananda, fhe ocean of mercy, bowed wifh foIded hands fo fhe Iofus feef of Sr Sac Dev, and fhrough His devofion, gave peace fo her mind. taya pactam anna ca / bhuhtva sthtva parc dnc sarvvas tar brahmana sudrar / vadyar ap maha-manah 9 jagamadvata-nIaya / saharas tvarayanvtah sac ca paraya prtya / putra sr-puruottamam 10 matva jagama tatrava / gchc 'dvatasya sa-tvara sarvvc tc tad-dnam sthtva / bhuhtvanna pavana mahat 11 sr-yuhtadvata-varyyasya / svasasya mahatmanah tatah paradnc pupa-gramad agacchat prabhau 12 sarvvc tc mudta jagmus / tan-mangaIa-mahotsavah asru-hampa-puIahadya / purnah parama-vhvaIah 13 taya - by lci, pactam - coolcd, annam - loodsiulls, ca - and, bnuhtva - caiing, stntva - siaycd, parc nc - on ilc ncxi day, sarva - by all, ta - by ilcm, branmana - by ilc spiiiiually awaic, sura - by ilc woilcis, vaya - by ilc plysicians, ap - cvcn, mana-manan - ilc bioad-mindcd soul, jagama - Hc wcni, avata-nIayam - ilc abodc ol Advaiia, sa-nara - wiil joy, tvaraya anvtan - wiil spccd, saci - Sac Dcv, ca - and, paraya - wiil clcvaicd, pritya - lovc, putram - son, sri-purua-uttamam - ilc uliimaic Pcison, matva - ilinling, jagama - slc wcni, tatra - ilcic, cva - suicly, gcnc - io ilc lomc, avatasya - ol Advaiia, sa-tvara - wiil spccd, sarvc - all, tc - ilcy, tat-nam - ilai day, stntva - siaying, bnuhtva - caicn, annam - loods, pavanam - puiilying, manat - gicai, sri-yuhta - blcsscd by ilc goddcss ol loiiunc, avata-varyasya - ol ilc gicai Advaiia, sva-asasya - ol ilc plcnaiy poiiion ol Siva, mana-atmanan - ol ilc magnanimous, tatan - ilcn, para-nc - on ilc ncxi day, pupa-gramat - liom ilc iown ol Puspa-giama (Pluliya-giama), agaccnat - ai ilc aiiival, prabnau - ilc Masici, sarvc - all, tc - ilcy, muta - cngladdcncd, jagmu - wcni, tat - ilc Loid, mangaIa-manotsavan - auspiciously lcsiivc, asru-hampa-puIaha - icais, iicmbling and cicci laiis, aya - and so on, purnan - lillcd, parama- vnvaIan - supicmcly cniianccd. Nifyananda afe fhe foods she had cooked and fhen fook resf sufficienfIy. On fhe foIIowing day, accompanied by aII fhe bhakfas, incIuding brahmanas, sudras and even IowIy physicians Iike myseIf, fhaf mahafma deparfed for Sanfipura and fhe home of Advaifa. Sac aIso in gIadness and consummafe Iove wenf wifh greaf hasfe fo Advaifa's house fhinking aII fhe whiIe of her son, fhe UIfimafe Supreme Person. Throughouf fhaf day aII of fhe bhakfas sfayed fhere and afe fhe highIy sancfified prasad food given by fhe bIessed Mahafma Sr Advaifa, fhe pIenary porfion of Sr Siva. On fhe nexf day, Mahaprabhu came from Puspa-grama, and aII of fhe bhakfas rejoiced in a grand fesfivaI of sankrfana, considering fhaf Gauranga's auspicious presence was fhe acfuaI fesfivaI. Becoming whoIIy immersed in franscendenfaI france, fhey wepf, fhey frembIed, and fheir forms became covered by puIakas. tapta-hancana-vapur dhta-dando / rahta-vastra-parvctta-dchah mcru-snga va garha-yuhtas / tcjasa harr va pracahasc 1+ tapta-hancana-vapu - body ol molicn goldcn luc, nta-ana - lcld ilc siall, rahta-vastra - by sallion cloil, parvctta-cnan - body covcicd, mcru-snga - ilc pcal ol Mciu, va - lilc, garha-yuhta - wiil icddisl gold, tcjasa - by poicncy, nar, va - lilc, pracahasc - iadiaicd. The Navadvpa-bass saw fhaf Gaura Hari's goIden body was dressed in saffron cIofh, and He heId fhe sfaff of a sannyasi. He gIowed wifh greaf reddish-goId pofency Iike Mounf Meru. ta vIohya n-har har-dasah / pranam atmana vasu prancmuh dandavad bhuv npatya mahantah / hanta-vahtra-hamaIa mumudus ca 15 tam - Him, vIohya - gazing ai, n-narm - Haii in His luman-lilc loim, nar-asan - ilc scivanis ol Haii, pranam - lilc loicc, atmana - ol ilc soul, va - lilc, asu - immcdiaicly, prancmun - ollcicd obcisanccs, ana-vat - lilc a iod, bnuv - on ilc caiil, npatya - lalling, manantan - ilc gicai souls, hanta-vahtra - lovcly lacc, hamaIam - loius, mumuu - icjoiccd, ca - and. His servanfs feII fIaf Iike rods fo fhe ground, and offered obeisances fo Nrhari. They appeared Iike fhe senses of fhe body offering homage fo fhe Iife-force. Then fhose greaf souIs fook deIighf as fhey confempIafed fhe Iofus fIower of His IoveIy counfenance. nctra-var-jhara-purta-dcha / hara-gadgada-ravah puIahangah tan vIohya bhagavan hpambudhr / dt-vtbhr aIanhta-dchan 16 nctra-var - icai-diops, jnara - waicilalls, purta - covcicd, cna - bodics, nara - joy, gagaa-ravan - clolcd sounds, puIaha-angan - bodics biisiling wiil laiis, tan - ilcm, vIohya - glancing, bnagavan - ilc illusiiious Loid, hpa-ambun - occan ol mcicy, t-vtbn - by ilc iain ol His glanccs, aIanhta-cnan - bodics oinamcnicd. Tears cascaded from fheir eyes, covering fheir bodies, which became covered by puIakas, and fheir fhroafs became choked-up ouf of jubiIafion. The aII-opuIenf Lord, fhe ocean of mercy, gIanced over fhem, and by fhe shower of fhose gIances fheir bodies became adorned. sparsancna mudtan hastcna / bhastcna ddha-hasta-grahcna purna-hama-vbhavan smta-hanta- / dvya-padma-vadanah sa h cahrc 17 sparsancna - by ilc ioucl, mutan - gladdcncd, nastcna - by ilc smilcs, bnastcna - by His spcccl, na-nasta-grancna - by ilc liim giip ol His lands, purna-hama - lullillcd dcsiics, vbnavan - lcli, smta-hanta - lovcly smilc, vya-pama - divinc loius, vaanan - lacc, sa - Hc, n - indccd, cahrc - madc. By His fouch, by His smiIes, by His speech, by fhe firm grip of His hands, Sr Gauranga, whose face wifh ifs smiIes of Iove resembIed a divine Iofus, made fhe devofees very happy, and fhey feIf fhaf aII fheir desires were fuIfiIIed. tc 'p hta-manasah puIahcna / purtanga-vbhavah suhham yuh tah surcsa va dcva-samuhar / agatah sa bhagavan sahasava 18 tc - ilcy, ap - also, nta-manasan - cngladdcncd lcaiis, puIahcna - wiil cicciions lolliclcs laiis, purta-anga - lillcd limbs, vbnavan - spicad, suhnam - lappincss, iyun - ilcy obiaincd, tan - by ilcm, sura-isa - Visnu, va - lilc, samuna - wiil lis muliiiudcs, agatan - bccamc, sa - Hc, bnagavan - ilc all-opulcni Loid, sanasa - suddcnly, cva - indccd. Their hearfs were engIaddened and fheir hairs and every Iimb of fheir bodies became covered by puIakas. SuddenIy Gaura Bhagavan wifh fhe bhakfas appeared fo be Sr Visnu, fhe Lord of aII godIy beings accompanied by fhe demigods. advtya-gurur varyya-nhcta / rocayan sa ntara pada-padmah asanc samupavsya suhIptc / rajamana va tgma-ddhth 19 avtiya-guru - ilc incompaiablc guiu, vaiya-nilciam - ilc cxccllcni icsidcncc, rocayan - cnlancing, sa - Hc, ntaram - cxiicmcly, paa-paman - by His loius lcci, asanc - on ilc scai, samupavsya - siiiing, suhIptc - niccly dcsigncd, rajamana - slining, va - lilc, tgma-intn - liciccly biilliani (ilc sun). Wifh fhe fouch His Iofus feef fhe peerIess guru beaufified fhe exceIIenf residence of Advaifa. Seafed on a fine seaf Gaura shone wifh fierce rays Iike fhe sun. sanjagau har-hatha sa-gadgada / nctra-varbhr aIanhta-dchah badarhasrama va -madhyc / rajat sma sa narayana-dcvah 20 sanjagau - Hc sang, nar-hatnam - ilc sioiics ol Haii, sa-gagaam - wiil laliciing voicc, nctra-varbn - by icais, aIanhta-cnan - oinamcnicd body, baarha-asramc - in ilc spiiiiual icsoii amidsi ilc badaii (jujubc) buslcs, va - lilc, -manyc - in ilc midsi ol ilc sagcs, rajat - Hc slonc, sma - indccd, sa - Hc, narayana-cvan - Loid Naiayana. Wifh faIfering voice He sang pasfime-songs of Sr Hari, and as His body gIisfened wifh fhe ornamenfs of His fears, He appeared Iike fhe sage Narayana-deva amidsf fhe rsis af Badarikasrama. sr-sac pranpatyaha / sadara haruna-mayah ttham satata matas / tava sannhto hy aham 21 sri-sacim - io Si Sac, pranpatya - lalling down, ana - Hc said, sa-aaram - wiil icspcci, haruna-mayan - mcicilul, ttnam - I siay, satatam - always, mata - O moilci, tava - youi, sannnta - ncai, n - indccd, anam - I. When Sr Sac-mafa arrived wifh greaf respecf fhe mercifuI Lord feII af her feef, fhen He said, "He Ma!, cerfainIy I aIways reside af your side." advatacaryya-varyycna / dattam anna catur-vdham bubhujc yajna-bhun natho / bhahtar bhahta-jancta-dah 22 avata-acarya-varycna - by ilc gicai Advaiia, attam - givcn, annam - lood, catu- vnam - ol loui linds, bubnujc - Hc cnjoycd, yajna-bnuh - ilc cnjoyci ol saciilicc, natna - Loid, bnahta - wiil ilc dcvoiccs, bnahta-jana - io ilc dcvoiccs, ta-an - giving ilc dcsiicd. Then fhe Lord, who is fhe enjoyer of fhe fruifs of sacrifice, who fakes pIeasure in safisfing His devofees' dearIy cherished desires, enjoyed amongsf fhem fhe four kinds of foods presenfed by fhe greaf Advaifacarya. tatra supto rajanya sa / scc yamc samutthtah gayan haIa-pada hna / nanartta sva-jana saha 23 tatra - ilcn, supta - slcpi, rajanyam - ai nigli, sa - Hc, scc yamc - ai ilc cnd ol nigli, samuttntan - aiiscn, gayan - singing, haIa-paam - mclodious vciscs, hnam - ol Kisna, nanarta - Hc danccd, sva-jana - wiil His own mcn, sana - in company. Affer resfing fhe nighf fhere, He rose fowards ifs end, and dancing wifh His peopIe, He sang verses abouf Krsna in sweef meIodies. atha prabhatc vmaIc / srvasadn dvjottaman vaca madhurayovaca / gacchatha svasraman prat 2+ aila - ilcn; piablaic - in ilc dawn; vimalc - spoilcss; sivasa-adn - lcadcd by Sivasa; dvija-uiiaman - ilc iiansccndcnial iwicc-boin mcn; vaca - wiil woids; madluiaya - wiil claiming; uvaca - spolc; gaccla - plcasc go; aila - now; sva- asiaman - youi own lcimiiagcs; piaii - iowaids. Then in fhe pure Iighf of dawn, in a genfIe meIIow fone, Sr Krsna Caifanya insfrucfed Srvasa and fhe ofher exaIfed brahmanas , "Go now fo your respecfive asramas. yasyam dcva-dcvcsa-puruottama-darsanc sarvvabhauma-dvjcndrcna / sarddha pasyam ta harm 25 yasyam - I slall go, cva-cva-isa - ilc Loid ol Visnu, puruottama-arsanc - loi a sigli ol ilc uliimaic Pcison, sarvabnauma - namcd Saivablauma, vja-nrcna - wiil ilc bcsi ol bialmanas, sarnam - iogcilci, pasyam - I (slall) scc, ta - Him, narm - Haii. "Now I shaII deparf fo fake darsana of Sr Purusoffama ]agannafha, who is fhe originaI Lord of aII fhe devafas and even Lord Visnu. There I shaII behoId fhe face of Sr HariIn fhe company of Sarvabhauma, fhe chief of fhe fwice-born men. yumabhr atra hartavya / sadava har-hrttanam vmatsarar vsccna / jagarc har-vasarc 26 yumabn - by youisclvcs, atra - now, hartavyam - slould bc donc, saa - always, cva - suicly, nar-hirtanam - ilc claniing ol Haii's namcs, vmatsara - licc liom cnvy, vsccna - cspccially, jagarc - awalc, nar-vasarc - on ilc day ol Haii (Lladas). "Now wifh your hearfs free from envy incessanfIy perform Hari-krfana. AIso affenfiveIy observe Ekadas and sfay awake fhroughouf fhe nighf absorbed hearing Sr Nama and discussing Hari-kafha." cva vsjya tan sarvvan / advatacaryyam agratah samaIngya ca bahubhya / yayau prcmasru-Iocanah 27 cvam - ilcn, vsjya - scnding loiil, tan - ilcm, sarvan - all, avata-acaryam - ilc incainaiion ol a dcvoicc, agratan - in ilc picscncc ol, samaIngya - lully cmbiacing, ca - and, banubnyam - wiil His iwo aims, yayau - Hc wcni, prcma-asru-Iocanan - cycs lillcd wiil icais ol lovc. In fhe presence of Advaifacarya, Gaura Hari warmIy embraced aII of fhem wifh His beaufifuI arms and senf fhem forfh. Then, His eyes brimming wifh fears of prema,fhe Lord aIso deparfed. . tatas tnam sva-dasanar / dhtva sr-har-dasahah papata dandavat bhumau / pada-muIc jagat-patch 28 tata - ilcn, tnam - giass, sva-asana - wiil lis iccil, ntva - lolding, sri-nar- asahan - laluia Haiidasa, papata - lc lcll, ana-vat - lilc a iod, bnumau - on ilc caiil, paa-muIc - ai ilc solcs ol His lcci, jagat-patcn - ol ilc Masici ol ilc univcisc. Buf Haridasa, hoIding grass befween his feefh, fhen feII fIaf Iike a rod on fhe earfh af fhe very soIes of fhe Lord's feef. tad dtva vyathto nathas / tam uvacasru-Iocanah cva rupcnaham cva / jagannatha-padambujc 29 npatya savadyam / yatha tvay hpa harch bhavcn nsctam ty uhtva / samaIngya ca ta punah 30 vsasarja ca ta prtya / tam uvaca dvjarabhah sr-yutadvata-varyyas tu / bhagavanta jagad-gurum 31 tat - ilai, tva - sccing, vyatnta - disiuibcd, natna - Loid, tam - io lim, uvaca - said, asru-Iocanan - wiil icais in His cycs, cvam rupcna - in ilis mannci, anam - I, cva - iiuly, jagat-natna - ol ilc Loid ol ilc cosmos, paa-ambujc - ai ilc loius lcci, npatya - laving lallcn, savayam - I slall spcal, yatna - so ilai, tvay - upon you, hpa - ilc mcicy, narcn - ol Haii, bnavct - ii may bc, nsctam - cciiainly, t - ilus, uhtva - spcaling, samaIngya - waimly cmbiacing, ca - and, tam - lim, punan - icpcaicdly, vsasarja - Hc scni loiil, ca - and, tam - lim, pritya - wiil lovc, tam - Him, uvaca - lc said, vja-rabnan - ilc bcsi ol bialmanas, sri-yuta-avata-varya - ilc gicai Advaiia, tu - indccd, bnagavantam - ilc Supicmc Loid, jagat-gurum - spiiiiual masici ol all scniicni bcings. Seeing fhis, Gauranga's hearf was agifafed, and wifh fears in His eyes said, "]usf as you have faIIen af My feef, so I shaII faII af fhe Iofus feef of ]agannafha Svam. Then I wiII speak fo Him in such a way fhaf sureIy You shaII receive His mercy." So saying, Sac-nandana warmIy embraced Haridasa again and again and reIeased him wifh Iove. Then fhe besf of fhe fwice-born, fhe greaf Advaifacarya, addressed fhe Supreme Lord, who had accepfed fhe roIe of fhe spirifuaI masfer of aII senfienf beings: bhagavad-gamana srutva / tava mc na hatha bhavct prcma natha tavcya h / hpa ta praha hcsavah 32 bnagavat-gamanam - ilc dcpaiiuic ol ilc Loid, srutva - laving lcaid, tava - Youi, mc - io Mc, na - noi, hatna - low', bnavct - ii may bc, prcma - lovc, natna - O Loid, tava - Youi, yam - ilis, hm - wlcilci', hpa - mcicy, tam - Him, prana - Hc said, hcsavan - ilc Loid wlo las bcauiilul laii. "He Nafha! I have heard fhaf Your Lordship is now Ieaving. How can if be fhaf Iove for You has nof awakened in Me: O Lord, pIease show Your mercy upon Me!" Gaura Kesava repIied: cva syac cct tava prcma / hatha mc gamana bhavct ty uhtva ta samaIngya / ddha-sngdhar anuvratah 33 gadadharadbhr vprar / gacchanta ta dvjottamah gopnathacaryya-muhhyah / provaca prnayan harm 3+ cvam - ilus, syat - ii may bc, cct - il, tava - Youi, prcma - lovc, hatnam - low', mc - loi Mc, gamanam - going, bnavct - ii may bc, t - ilus, uhtva - spcaling, tam - Him, samaIngya - lully cmbiacing, na-sngna - wiil ilosc ol liim allcciion, anuvratan - wiil ilosc ol aidcni aiiaclmcni, gaanara-abn - lcadcd by Gadadlaia, vpra - by ilc lcaincd bialmanas, gaccnantam - dcpaiiing, tam - Him, vja-uttaman - ilc iiansccndcnial bialmana, gopinatna-acarya-muhnyan - ilc cmincni Gopnaila _caiya, provaca - dcclaicd, prinayan - lovingly, narm - ilc icmovci ol cvil. "You have such Iove for Me; how can I possibIe Ieave:" So saying, He warmIy embraced Advaifa. As fhe Lord was deparfing in company wifh Sr Gadadhara and fhe ofher vipras, who were His devouf foIIowers endowed wifh firm affecfion for Him, fhe exaIfed brahmana named Gopnafha _carya addressed Sr Hari IovingIy: bhagavas tvad-vapur aha / dratum ccham hama-da tat srutva vacana tasya / vasana samapaharot 35 anavta haya-danda / tapta-camhara-prabham ghanapayc yatha mcru-snga candra-haranctam 36 bnagavan - O Loid, tvat-vapu - Youi body, anam - I, ratum - io scc, ccnam - I dcsiic, hama-a - O lullillci ol dcsiics, tat - ilai, srutva - lcaiing, vacanam - woids, tasya - His, vasanam - gaimcni, samapaharot - Hc iool oll, anavtam - uncovcicd, haya-anam - body lilc a siicl, tapta-camihara-prabnam - cllulgcncc lilc molicn gold, gnana-apayc - clouds disappcaiing, yatna - lilc, mcru-sngam - ilc pcal ol Mouni Mciu, canra-hara - moon-bcams, anctam - lonoicd. "O Lord, fuIfiIIer of desires, I have a desire fo see Your franscendenfaI body." Hearing fhese words, Gauranga fook off His oufer garmenf and reveaIed His sIender body, which possessed a gIiffering effuIgence Iike moIfen goId. If appeared as if fhe cIouds had parfed, reveaIing Mounf Meru shining in fhe moonIighf. dtva srutva namashtya / jagama sa dvjottamah bhagavan ap sahto / jagama puruottamam 37 tva - sccing, srutva - lcaiing, nama-htya - ollciing obcisanccs, jagama - Hc wcni, sa - lc, vja-uttaman - ilc cxalicd bialmana, bnagavan - ilc Loid, ap - also, santa - cxuliani, jagama - Hc wcni, puruottamam - ilc Supicmc Malc. Having seen Gaura, heard from Gaura, and offered obeisances fo Gaura, fhaf nobIe brahmana deparfed, and fhen fhe aII-opuIenf Lord aIso deparfed wifh greaf jubiIanfion for Purusoffama Ksefra. t srutva harch hrt / prayana puruottamc Iabhatc parama-prcmananda gaura-padambujc 38 t - ilus, srutva - lcaiing, narcn - ol Haii, hirtm - gloiy, prayanam - dcpaiing, puruottamc - loi Jagannaila Pui, Iabnatc - Hc obiains, parama-prcma - liglcsi lovc, ananam - bliss, gaura - ol Gauia, paa-ambujc - loi ilc loius lcci. One who hears of Sr Hari's gIorious deparfure for Purusoffama Dhama obfains parama-premananda, fhe Ioffy pinnacIe of bIissfuI Iove for fhe Iofus feef of fhe Lord. puruottama-dcvasya / samyag-darsana-ja phaIam Iabhcta manujo ntya / pathanat tat-phaIa Iabhct 39 purua-uttama-cvasya - ol ilc Diviniiy ol Puiusoiiama Dlama, samyah - complcic, arsana-jam - boin ol sccing, pnaIam - liuii, Iabncta - onc can gci, manuja - a man, ntyam - icgulaily, patnanat - by icciiing, tat-pnaIam - ilai liuii, Iabnct - onc can gci. Whafever benefif is achieved by having direcfIy darsana of Lord ]agannafha, fhe masfer of Purusoffama Ksefra, a man can obfain simpIy by reguIarIy recifing fhese pasfimes of Gaura Hari. Tlus cnds ilc Iouiil Saiga cniiilcd "Plcasuic Pasiimcs ai ilc Housc ol Si Advaiia," in ilc Tliid Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
Fiffh Sarga danda-blanjanam Tlc licaling ol Malapiablu's Sannyasa Siall tatah pratasthc bhagavan muhunda- / gadadharadyar dvja-sajjana prabhuh puro 'vadhuta prandhaya dcvo / raraja havycna yathodupcsah 1 tatan - ilcn, pratastnc - Hc sci oui, bnagavan - ilc Loid, muhuna-gaanara - wiil Mulunda and Gadadlaia, aya - and oilcis, vja-sajjana - wiil ilc sainily bialmanas, prabnun - ilc Masici, pura - in lioni, avanutam - ilc Loid bcyond social convcniions, prannaya - placing, cva - ilc Diviniiy, raraja - Hc slonc, havycna - wiil Kavya (Vcnus), yatna - lilc, uupa-isan - loid ol ilc siais (ilc moon). Thereaffer, fhe Lord sef forfh fogefher wifh Mukunda, Gadadhara, and ofher sainfIy brahmanas. He pIaced fhe avadhufa in fronf of fhe parfy and HimseIf jusf behind him, and fogefher fhey appeared Iike fhe radianf moon in conjuncfion wifh Venus. gacchan hvacd gayat hna-gta / hvacd vadcd artham aIabdha- sanjnam hvacd druta yat sanah hvacd shhaIad- / gat hvact prcma-vbhnna- dharyyah 2 gaccnan - going, hvact - somciimcs, gayat - Hc sings, hna-gitam - songs ol Kisna, hvact - somciimcs, vact - Hc would icll, artnam - mcaning, aIabna-sanjnam - losi consciouncss, hvact - somciimcs, rutam - swilily, yat - Hc gocs, sanan - slowly, hvact - somciimcs, shnaIat-gat - siumbling gaii, hvact - somciimcs, prcma- vbnnna-naryan - composuic biolcn by lovc. WhiIe fhey fraveIIed, af fimes Sr Gauranga wouId sing songs of Krsna, and somefimes He wouId expIain fheir meaning. Somefimes He wouId fainf; somefimes He wouId run very swiffIy, af ofher fimes waIk sIowIy, and somefimes He wouId waIk wifh a sfumbIing gaif because His composure was smashed fo pieces by ecsfafic Iove for Krsna. saya hvacd bhahyam upasthta bhavct / tad-annam asnat harr yatha-vdh ratrau ca gayaty atha raut dharyya / vsjya dcvo mahata suhhaya 3 sayam - ai dusl, hvact - somciimcs, bnahyam - cdiblc lood, upastntam - obiaincd, bnavct - ii migli bc, tat-annam - lood ollcicd io Kisna, asnat - Hc cais, nar - ilc dispcllci ol cvil, yatna-vn - accoiding io ciiquciic, ratrau - ai nigli, ca - and, gayat - Hc sings, atna - ilcn, raut - ciics oui, naryam - paiicncc, vsjya - giving up, cva - ilc Loid, manatam - ol ilc gicai souls, suhnaya - loi ilc lappincss. Af evening, if some suifabIe food had been obfained, Gaura Hari wouId eaf affer if was offered fo Krsna. Af nighf, abandoning sobriefy, fhaf Divine Person sang of Sr Krsna and cried ouf for Him. Thus He broughf happiness fo fhe greaf souIs accompanying Him. svaya papatha bhagavan / sIoham cha snuva tam yat srutva tat-padambhojc / rath syad anapayn + svayam - pcisonally, papatna - iaugli, bnagavan - ilc illusiiious Loid, sIoham - a vcisc, cham - onc, snuva - plcasc lcai, tam - ilai, yat - wlicl, srutva - lcaiing, tat- paa-ambnojc - loi ilc loius lcci, ratn - aiiaclmcni, syat - ii may bc, anapayni - undcviaiing. The BIessed Lord personaIIy faughf fhem one verse. PIease hear if, for fhrough if one can obfain undeviafing affachmenf for His Iofus feef: rama raghava rama raghava rama raghava pah mam hna hcsava hna hcsava hna hcsava trah mam 5 rama - O icscivoii ol plcasuic!, ragnava - O bcsi ol ilc Raglu dynasiy!, pan mam - pioicci mc, hrsna - O all-aiiiaciivc Loid!, hcsava - O Loid wlosc laii is bcauiilul!, tran mam - picscivc mc. O Rama! O Raghava! O Rama! O Raghava! O Rama! O Raghava! PIease profecf Me. O Krsna! O Kesava! O Krsna! O Kesava! O Krsna! O Kesava! PIease preserve Me. cva haIa-pada gayan / hasas tattva-vdam varah man nu shayan Iohan / Iohana paIaho 'vyayah 6 cvam - ilus, haIa-paa - mclodious vcisc, gayan - singing, nasan - laugling, tattva-vam - ol ilosc wlo lnow ilc iiuil, varan - ilc bcsi, mc - ilcsc, nu - indccd, shayan - icacling, Iohan - ilc pcoplc, Iohanam - ol ilc pcoplc, paIaha - pioiccioi, avyayan - clangclcss. Wifh a meIodious fone and smiIing face, fhe greafesf of sages, fhe efernaI profecfor of mankind, sang fhese fwo Iines fo insfrucf bhakfi fo fhe peopIe in generaI. pathhan yacahan dtva / hvacd dan samagatah ahuya tan nrvto 'bhut / svayam cva gata-hIamah 7 patnhan - iiavcllcis, yacahan - bcggais, tva - sccing, hvact - somciimcs, ani - ioll collccioi, samagatan - appioaclcd, anuya - lailcd, tan - ilcm, nrvta - lappy, abnut - lc bccamc, svayam - sponiancously, cva - indccd, gata-hIaman - licc ol laiiguc. Somefimes a foII coIIecfor wouId approach fhem, faking fhem fo be some fraveIIing beggars. Upon haiIing fhem, fhaf man wouId sponfaneousIy feeI joyfuI and free from fafigue. hadacd aparo dan / path gatva jagad-gurum varayam asa danarth / yatrhana ganar vtam 8 haact - oncc, apara - anoilci, ani - ioll collccioi, patn - on ilc pail, gatva - going, jagat-gurum - ilc spiiiiual masici ol ilc woilds, varayam asa - piolibiicd, ana-artni - dcsiious ol wcalil, yatrhanam - ol iiavcllcis, gana - by gioups, vtam - suiioundcd. Once, anofher foII coIIecfor approached fhe jagad-guru, who was surrounded by His feIIow fraveIIers on fhe pafh. This person was desirous fo exfracf some money from fhe parfy, and so he defained fhe Lord from confinuing on. tam aha bhagavan gaccha / dura tva hara-sanjnaya tato 'gacchat tadan sa / bhagavan mudto yayau 9 tam - lim, ana - Hc said, bnagavan - ilc Loid, gaccna - you musi go, uram - lai, tvam - you, hara-sanjnaya - wiil a wavc ol ilc land, tata - ilcn, agaccnat - lc wcni, taanim - ilcn, sa - Hc, bnagavan - ilc Loid, muta - joyously, yayau - dcpaiicd. The Lord gesfured wifh a wave of His hand, saying fo fhaf man, "Go far away from here!" Af fhaf, fhe foII coIIecfor Ieff fhem, and fhe iIIusfrious Gaura wenf bIissfuIIy on His way. avadhuta-harc danda / dattva svya jagad-guruh agrc jagama ca pascat / ntyanandah sanar yayau 10 avanuta-harc - in ilc land ol ilc avadluia, anam - His siall, attva - gavc, sviyam - His own, jagat-gurun - ilc spiiiiual picccpioi ol ilc cosmos, agrc - in ilc lioni, jagama - Hc wcni, ca - and, pascat - aliciwaids, ntya-ananan - pcisonilicd pcipciual bliss, sana - slowly, yayau - lc wcni. Once fhe guru of fhe universe pIaced His dana in fhe avadhufa's hand and wenf ahead, whiIe Nifyananda waIked sIowIy behind. duyamancna manasacntayat sa udara-dhh aha vharamano 'sau / prabhur mc danda-dharahah 11 uyamancna - wiil allliciion, manasa - in His mind, acntayat - Hc ilougli, sa - Hc, uara-nin - ol bioad inicllcci, anam - I, vnaramana - ialing away, asau - Hc, prabnu - ilc Masici, mc - My, ana-narahan - bcaici ol a siall. Munificenf Nifyananda, His mind fraughf wifh anguish, fhoughf, "My Prabhu carries a dana, buf I shaII fake if from Him. asau sr-bhagavan sahad / dsyatc prajvaIann aIam sanhha-cahra-gada-padma-dharo dcvah sryanvtah 12 asau - Hc, sri-bnagavan - ilc Loid, sahat - diiccily, syatc - ii is sccn, prajvaIan - blazing biiglily, aIam - cnougl, sanhna-cahra-gaa-pama-nara - ilc bcaici ol ilc concl, disc, club and loius, cvan - ilc Divinc Pcison, srya anvtan - lull ol opulcncc. "One can easiIy undersfand Him fo be fhe Supreme Lord, fhe reservoir of aII opuIence, for His presence is briIIianf Iike fire. He is fhe Supreme Divine Person. He is fiIIed wifh spIendor, and efernaIIy bears in His four hands fhe conch, disc, cIub and Iofus. Therefore, enough of fhis sfick! Iauhh darsayas ccta / nyasa-danda-dharo harh muraI-vadanah purva / jagan-mohana-rupahah 13 Iauhhim - oidinaiy, arsayan - slowing, cctam - aciiviiics, nyasa-ana-naran - lolding ilc siall ol a icnunciani, narn - Hc wlo ialcs away sin, muraIi-vaanan - playci ol ilc muial lluic, purvam - loimcily, jagat-monana-rupahan - wlosc loim bcwildcis all living cniiiics. "Af presenf Sr Hari dispIays fhe behavior of an ordinary man, and fherefore He hoIds fhe sfaff of a renuncianf. In His previous avafara, He pIayed upon fhe muraI fIufe and His form enchanfed fhe mind of aII Iiving beings. radha-rasa-vIas ca / sr-harch sanndhau sthtah ta dtva praha bhagavan / danda mc dch macram 1+ rana-rasa-vIasi - wlo cnjoys pasiimcs wiil Si Radla, ca - and, sri-narcn - ol Si Haii, sannnau - in ilc picscncc, stntan - siiuaicd, tam - Him, tva - sccing, prana - Hc said, bnagavan - ilc Loid, anam - siall, mc - My, cn - givc, ma - noi, cram - a long iimc. "Thus He enjoyed pIeasure pasfimes wifh Sr Radha." Af fhaf momenf, Nifyananda came aIongside Sr Gaura Hari, who seeing Him, said, "Now give back My dana." avadhutas tata praha / davad bhumau pada mama prashhaIat tcna dandas tc / bhagno bhtycty uvaca sah 15 avanuta - wlo is licc liom convcniion, tata - ilcn, prana - lc said, avat - by ilc divinc will, bnumau - on ilc caiil, paam - looi, mama - my, prashnaIat - slipping, tcna - by ilai, ana - siall, tc - Youi, bnagna - biolcn, bnitya - oui ol lcai, t - ilus, uvaca - said, san - Hc. The avadhufa apprehensiveIy repIied, "By fhe design of Providence, whiIe waIking my foof sIipped upon fhe ground, and Your dana snapped and is broken." tatas cuhopa bhagavan / avadhuta jagada ca dandc mc sasthta dcvah / svadyah saha sahtayah 16 tata - ilcn, cuhopa - was angcicd, bnagavan - ilc Loid, avanutam - wlo is licc liom mundanc convcniion, jagaa - said, ca - and, anc - on ilc siall, mc - My, sastnta - siiuaicd, cvan - gods, sva-ayan - lcadcd by Siva, sana - wiil, sahtayan - ilcii poicncics. Becoming angry fhe Lord said fo fhe avadhufa, "AII fhe devas headed by Siva fogefher wifh fheir sakfis resided on My dana. tca pda vdhaya tva / babhanja mama dandaham dcva-pdahta doa / no janas hm aIpaham 17 tcam - ol ilcm, piam - pain, vnaya - giving, tvam - You, babnanja - biolc, mama - My, anaham - siall, cva-pia-htam - causing pain io ilc dcvas, oam - a lauli, na - noi, u - indccd, janas - you undcisiand, hm - wlcilci', aIpaham - iiilling. "By breaking my dana you have given fhem pain. Do you fhink fhaf giving devafas pain is o no consequence:" tat srutva praha ta dcvo / hta tca hta maya tatah hanat tyahta-roo / bhagavan dam abravt 18 tat - ilai, srutva - lcaiing, prana - Hc said, tam - Him, cva - ilc diviniiy, ntam - bcnclii, tcam - ilcii, htam - donc, maya - by Mc, tatan - ilcn, hanat - alici a momcni, tyahta-roa - laving givcn up angci, bnagavan - ilc Loid, am - ilis, abravit - said. Hearing fhis, Nifyananda-deva repIied, "I have rafher done fhem greaf good." A momenf Iafer, fhe Lord gave up His anger and said: gatva ca sr-jagannatha / dtva sr-purusottamam sthtva hatpaya masa / parsvc sr-cahrno maya 19 gatva - laving iiavcllcd, ca - and, sri-jagannatnam - ilc splcndid Loid ol ilc univcisc, tva - sccing, sri-purusa-uttamam - ilai Supicmc Malc, stntva - siaying, hatpayam - a lcw, masam - monils, parsvc - ai ilc sidc, sri-cahrna - ol ilc wicldci ol ilc disc, maya - by Mc. "When I have fraveIIed fo see Lord ]agannafha, fhe Supreme MaIe and wieIder of fhe cakra, I musf sfay a few monfhs by His side. nyaso dandasya hartavyo / mamasn matr ds tam asau ca babhanjorvya / hptavan h haromy aham 20 nyasa - abandoning, anasya - ol ilc siall, hartavya - slould bc donc, mama - My, asit - ii was, mat - opinion, isi - sucl, tam - ilai, asau - Hc, ca - bui, babnanja - las biolcn, urvyam - on ilc caiil, hptavan - iliown, h - wlai', harom - I do, anam - I. "My dana musf be abandoned. Such is My opinion. Nifyananda has fhrown if on fhe ground and broken if. Whaf eIse can I do:" ty uhtva ta hrod htva / provaca madhuraharam mad-abhprayam cva tva / harttum arhas sarvvada 21 t - ilus, uhtva - saying, tam - Him, hroi-htva - cmbiacing, provaca - Hc said, manura-aharam - in claiming acccnis, mat-abnprayam - My dcsiic, cva - cciiainly, tvam - You, hartum - io do, arnas - You ougli, sarvaa - always. So saying, He embraced Nifyananda and commanded Him in a charming fone, "AIways acf in compIiance wifh My wishes." Tlus cnds ilc Iilil Saiga cniiilcd "Tlc licaling ol Malapiablu's Sannyasa Siall," in ilc Tliid Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
Sixfh Sarga dalina-dcsa-bliamanam Tlc Loid Wandcis in Souil India ty uhtva prayayau dcvo / har-hrtana-tat-parah patha-stha dcvata dtva / natva stutva yatha-vdh 1 t - so, uhtva - saying, prayayau - Hc dcpaiicd, cva - ilc Loid, nar-hirtana - in dcsciibing Haii in song, tat-paran - wlolly absoibcd, patna-stna - placcd on ilc pail, cvata - Dciiics, tva - sccing, natva - bowing bcloic, stutva - piaising, yatna- vn - accoiding io ilc sciipiuial picccpi. So saying, Sr Chaifanya Mahaprabhu sef forfh again absorbed in Hari-krfana. Whenever He saw Deifies of fhe Lord or fhe devafas on fhe road, He offer prosfrafed obeisances and offer some prayer of praise according fo fhe vidhi. famo-Iipfe maha-punye / hareh kefre jagad-guruh brahma-hundc hrta-snano / dadarsa madhusudanam 2 tamo-Iptc - cnvclopcd in dailncss, mana-punyc - vciy pious, narcn - ol Haii, hctrc - in ilc land, jagat-gurun - spiiiiual masici ol ilc maiciial woild, branma-hunc - in ilc pond namcd lialma-luna, hrta-snana - iool bail, aarsa - Hc saw, manu- suanam - ilc lillci ol Madlu. In fhe very pious Iand of Hari Ksefra, which was enveIoped by fhe darkness of nighf, fhe jagad-guru fook His bafh in Brahma-kuna and fhen fook darsana of fhe Deify of Madhusudana. tato jagama bhagavan / dnah hatpayah prabhuh rcmunaya maha-purya / dratu gopaIa-dcvaham 3 tata - ilcn, jagama - Hc wcni, bnagavan - ilc Loid, nan hatpayan - loi a lcw days, prabnun - ilc Masici, rcmunayam - in Rcmuna, mana-puryam - in ilc gicai iown, ratum - io scc, gopaIa-cvaham - ilc Dciiy ol Gopala. Then Gaura Bhagavan wenf fo fhe greaf fown of Remuna and sfayed for a few days fo see fhe Deify of GopaIa. varanasyam uddhavcna / sthapta pujta pura brahmananugraharthaya / tatra gatva sthta harm + varanasyam - in Vaianas, unavcna - by Uddlava, stnaptam - csiablislcd, pujtam - woislippcd, pura - bcloic, branmana - io a bialmana, anugrana-artnaya - in oidci io slow mcicy, tatra - ilcic, gatva - going, stntam - siaying, narm - Haii. Uddhava formerIy esfabIished and worshipped fhaf Deify in Varanas. Then fo show mercy fo a cerfain brahmana, fhaf Deify of Hari personaIIy waIked fo Remuna and sfayed fhere. gopnatham t hccd / ahus ta haruna-ndhm hra-corad-IIa yas / cahara bhahta-hctavc 5 gopi-natnam - Loid ol ilc millmaids, t - ilus, hcct - cciiain, anu - ilcy call, tam - Him, haruna-nnm - occan ol mcicy, hira-cora - ilc ilicl ol lsia (swccicncd condcnscd mill), a - and so on, IiIam - pasiimcs, ya - wlo, cahara - Hc pciloimcd, bnahta-nctavc - loi ilc salc ol His dcvoiccs. Cerfain peopIe gave fhaf ocean of mercy fhe name Gopnafha, and for fhe sake of His devofee, Madhavendra Pur, He enacfed many pasfimes such as sfeaIing ksra and so forfh. sarvva pramanam cvatra / bhahta-vahyanugo harh dadarsa tatra gatvasau / bhagavan prahto yatha 6 sarvam - all, pramanam - cvidcncc, cva - cciiainly, atra - lcic, bnahta-vahya - ilc woids ol His dcvoiccs, anuga - lollowci, narn, aarsa - Hc saw, tatra - ilcic, gatva - going, asau - ilis, bnagavan - all-opulcni, prahta - maiciial, yatna - lilc. Everyfhing reIafed fo fhaf pIace and fhe Deify of Gopnafha shows how Lord Hari aIways fuIfiIIs fhe word of His devofee. acfing Iike an ordinary man, Gaura Hari wenf fo fhaf fempIe, and fook darsana of fhe Deify. dandavad bhuv npatya surcsa / ta pranamya harunardra-muhhcnduh narttana nja-janah saha cahrc / hrttana sarasjayata-nctrah 7 ana-vat - lilc a iod, bnuv - on ilc caiil, npatya - lalling, sura-isam - Loid ol godly bcings, tam - Him, pranamya - ollciing obcisanccs, haruna-arra - wci wiil icais ol lumiliiy, muhna-nun - lacc lilc a moon, nartanam - dancing, nja-janan - wiil His associaics, sana - in company, cahrc - pciloimcd, hirtanam - claniing, saras-ja - waici-boin, loius, ayata - spicad, nctran - cycs. Gaura Prabhu, whose moon-Iike face is moisfened wifh fears of mercy and whose eyes are wide-spread Iike fhe pefaIs of a Iofus, feII fIaf Iike a rod before fhaf Lord of aII gods and godIy beings. Then He performed krfana and danced in fhe company of His associafes. tat-hanan mura-rpoh pratmaya / mauI-Iagna-muhuta ca samapa tad avaIohya hara-padma-yugcna / tad dadhara sa sr-sac-suta cah 8 tat-hanat - ai ilai momcni, mura-rpon - liom ilc cncmy ol Muia, pratmaya - ol ilc Dciiy, mauI-Iagna-muhuta - ilc ciown lixcd on ilc lcad, ca - and, samapa - Hc icccivcd, tat - ilai, avaIohya - gazing, hara-pama-yugcna - wiil His loius lands, tat - ilai, anara - Hc lcld, sa - Hc, sri-saci-suta - ilc gloiious son ol Sac, can - ilis. Af fhaf momenf, fhe respIendenf son of Sac received fhe ornamenfaI crown of fIowers fhaf had faIIen from fhe head of Murari. He gazed af if and fhen fook fhe crown info His Iofus hands. faf prasadam adhigafya sva-murddhna / sadadhara ca raraja ca hfah adbhuta tam avaIohya surcsa / hhc nananda nata-handara-cttah 9 tat - ilai, prasaam - giacc, angatya - aclicving, sva-murnna - on lis own lcad, saanara - lixcd niccly, ca - and, raraja - slonc, ca - and, ntan - iliillcd, abnutam - wondcilul, tam - Him, avaIohya - bclolding, sura-isam - Loid ol ilc gods, hnc - in ilai loly placc, nanana - icjoiccd, nata-hanara-cttan - wiil bowcd lcad and suiicndcicd consciousncss. Having received fhis sign of Gopnafha's grace, He fixed fhaf prasadam crown niceIy on His head, and His counfenance shone in rapfure. Gazing upon fhe Lord of fhe gods, He bowed His head in humiIify and rejoiced in fhaf hoIy pIace. tatra ntyam aharod atuIa-srr / nyasna vara-sudhahara-hanth vanavah saha dnantaram antah / sayam cva vrarama mahatma 10 tatra - ilcn, ntyam - dancc, aharot - Hc did, atuIa-sri - ol incompaiablc bcauiy, nyasnam - ol icnuncianis, vara - ilc lincsi, suna-ahara - ncciai-cllusing (moon), hantn - cllulgcncc, vanavan sana - iogcilci wiil ilc vaisnavas, na-antaram - iliougloui ilc day, antan - cnding, sayam - nigli, rarama - Hc sioppcd, mana- atma - muniliccni soul. Then fhe munificenf and incomparabIy IoveIy Lord Hari, whose effuIgence resembIes necfarean moonbeams, who had accepfed fhe roIe of fhe paramounf sannyas, danced and sang wifh fhe vaisnavas from dawn unfiI dusk. tam vIohya mudta jana-sanghas / tutuvur muhur amu prasasasuh tatra so'p rajan prannaya / bhahyam annam upabhojya munsah 11 tam - Him, vIohya - looling ai, muta - joyous, jana-sangna - gioups ol pcoplc, tutuvu - ilcy cxiollcd, munu - icpcaicdly, amum - Him, prasasasun - ilcy piaiscd, tatra - ilcn, sa ap - ilai vciy pcison, rajanim - nigli, prannaya - passing, bnahyam annam - suiiablc lood, upabnojya - aic, mun-isan - Loid ol sagcs. Crowds of peopIe came fhere and avidIy gazed af Him. RepeafedIy fhey exfoIIed His quaIifies and offered Him prayers. Then, as nighf came fhe Lord of sages afe some suifabIe foods. pratar ambuja-muhhah sa jagama / dcsam anya-nagaran Ianghayan prapya haIam anu hambu-suhantho / vcgn sura-nad-jhara-cyutam 12 prata - caily, ambuja-muhnan - loius-laccd, sa - Hc, jagama - wcni, csam - couniiy, anya-nagaran - oilci iowns, Iangnayan - ciossing, prapya haIam - ai a piopci iimc, anu - lollowing, hambu-suhantna - bcauiilul nccl lilc a concl, vcgnim - swilily llowing, sura-nai - cclcsiial iivci (Ganga), jnara-cyutam - scpaiaicly spiinging. EarIy in fhe morning, fhe Lord, whose face expands Iike a bIossoming Iofus, and whose IoveIy fhroaf wifh ifs fhree foIds of skin resembIes a conch, confinued waIking and crossed ofher Iands, passing many fowns and viIIages aIong fhe way. Then, af an auspicious momenf, He came upon a fasf-fIowing river, a fribufary of fhe river of fhe gods. ta vIohya vara-vataran sa / sarvva-pataha-huIa janatayah darsancna yama-vataran sa / jatu bhat hm u tat-snapancna 13 tam - lci, vIohya - looling, vara-vataranim - blcsscd dclivcici, sa - Hc, sarva- pataha-huIam - aggicgaic ol all sins, janatayan - ol ilc populacc, arsancna - by ilc sigli, yama-vataranim - dclivcici liom ilc bonds ol Yamaiaja, ilc punislci ol ilc sinlul, sa - slc, jatu - ai any iimc, bnat - slc slincs, hm u - wlai io spcal', tat- snapancna - by bailing in lci. He Iooked upon fhaf bIessed river named Vaifaran, who is capabIe of deIivering humanify from fheir sins. SimpIy by seeing her, one becomes Iiberafed from fhe punishmenfs of Yamaraja; whaf fhen can be spoken of fhose who bafhe in her wafers: She forever shines. snanam atra vdhna sa vdhaya / ta dadarsa vara-suhara-rupam yasya darsana-vasan manujana / sapta-saptat-huIa dvam yat 1+ snanam - bail, atra - lcic, vnna - by iulc ol sciipiuic, sa - Hc, vnaya - ialing, ta - Him, aarsa - Hc saw, vara-suhara-rupam - ilc bcauiilul loim ol a boai, yasya - ol wlom, arsana-vasat - by ilc inllucncc ol His sigli, manujanam - ol mcn, sapta-saptat-huIam - scvcniy-scvcn gcnciaiions ol onc's lamily, vam - lcavcn, iyat - ii can go. As Sac-sufa bafhed fhere according fo fhe Vedic precepf, He saw a very beaufifuI form of Lord Boar. ]usf by seeing Him, sevenfy-seven generafions of a man's ancesfors enfer info heaven. tam vIohya mudtah sa jagama / yajapura-nagar dvja-bhumm yatra yajnam aharoc catur-muhhah / sasana dvja-varaya dadau ca 15 tam - Him, vIohya - sccing, mutan - glad, sa - Hc, jagama - wcni, yajapura-- oj tnc namc Yajapura, nagarim - iown, vja-bnumm - land ol bialmanas, yatra - wlcic, yajnam - saciilicc, aharot - lc pciloimcd, catu-muhnan - loui-laccd Si lialma, sasanam - insiiuciion, vja-varaya - io an cxalicd bialmana, aau - lc gavc, ca - and. Gaura became enIivened af fhe Lord's sighf, and He fhen fraveIIed fo fhe cify of Yajapura, where many brahmanas dweII. There fhe four-headed Lord Brahma once performed sacrifice and gave aufhorify over fhaf Iand fo a nobIe brahmana. yatra mtyum adhgamya tu vsvah / papno 'p sva-rupa-dharah syuh tatra Inga-sataso h samhya / sanharasya srasanamad sah 16 yatra - wlcic, mtyum - dcail, angamya - aiiaincd, tu - indccd, vsvan - all, papna - sinncis, ap - cvcn, sva-rupa-naran - bcai auspicious loims, syun - ilcy may bc, tatra - ilcic, Inga-satasa - lundicds ol Siva lingams, n - vciily, samihya - caiclully sccing, sanharasya - ol Loid Siva, srasa - by ilc lcad, anamat - Hc bowcd, isan - ilc Loid. AII fhose even sinners who die in fhaf pIace, affain auspicious forms af deafh. WhiIe affenfiveIy seeing fhe hundreds of Siva-Iingams af fhaf pIace, fhe Lord bowed His head. sa jagama vraja-muhha-padma- / darsanaya bhagavan harunabdhh ya vIohya jagata janu-hot- / matram agha hy ahhIa prajahat 17 sa - Hc, jagama - wcni, vraja-muhna-pama - ilc loius lacc ol Viiaja, a sacicd iivci, arsanaya - loi sccing, bnagavan - ilc Loid, haruna-abnn - ilc occan ol mcicy, yam - wlom, vIohya - sccing, jagata - ol univciscs, janu - souls, hot - millions, matram - simply, agnam - sin, n - suicly, ahnIam - complcicly, prajanat - slc dispclls. The ocean of mercy, aIso fook darsana of fhe river Viraja's Iofus face, whose fhe mere sighf deIivers miIIions of souIs from fheir sins commiffed in fhe counfIess maferia worIds. ta vIohya pranaman samayacat / prcma-bhahtm atuIa jagad-sah ajagama gaya-nabhm anarghya / pat-trtham aravnda-muhhcsah 18 tam - lci, vIohya - looling ai, pranaman - wiil piosiiaicd obcisanccs, samayacat - Hc bcggcd lumbly, prcma-bnahtm - loi loving dcvoiion, atuIam - maicllcss, jagat-isan - ilc Loid ol all living bcings, ajagama - Hc wcni, gaya-nabnm - io Gaya- nabli, anargnyam - ilai wlicl is piicclcss, pat-tirtnam - loly placc loi scivicc ol ilc loiclailcis, aravna-muhna - loius-laccd, isan - Loid. The Lord of aII Iiving beings gazed upon her and offered obeisances, begging whoIe-hearfedIy for fhe mafchIess giff of prema-bhakfi. Then fhe Iofus-faced Lord wenf fo Gaya-nabhi, a priceIess frfha for service fo fhe forefafhers. brahma-hunda-payas dvja-varyyah / snanam asu vdadhc vdhana-vt yatra yajna-varaha-prahasa- / darsancna jagata suhham ast 19 branma-huna - ol lialma-luna, payas - in ilc waicis, vja-varyan - ilc bcsi ol ilc iwicc-boin, snanam - bail, asu - quiclly, vanc - iool, vnana-vt - wisc in picccpi, yatra - wlcic, yajna-varana - Loid loai, ilc loim ol saciilicc, prahasa- arsancna - by sccing ilc icvclaiion, jagatam - ol ilc univciscs, suhnam - lappincss, asit - ilcic was. Sr Hari, fhe besf of fhe fwice-born, who is fhe mosf Iearned in spirifuaI principIes, quickIy bafhed in fhe wafers of Brahma-kuna. There aII fhe worIds became happy fo see fhe form of yaja personified which was once shown by Lord Varaha. babhrama tatra bhagavan nagar nrhya / bhutcsa-Ingam avaIohya mahanubhavah varanasm va sadasva-raja-dhan / yatra trIocana-muhhah sva- Inga-hoth 20 babnrama - Hc wandcicd, tatra - ilcic, bnagavan - ilc Loid, nagarim - ciiy, nrihya - sccing, bnuta-isa-Ingam - ilc plallic loim ol ilc Loid ol ilc glosis, Siva, avaIohya - sccing, mana-anubnavan - magnanimous, varanasim va - lilc Vaianas, saa-sva-raja-nanim - ilc capiial ciiy ol Sadasiva, yatra - wlcic, tr-Iocana- muhnan - ilicc-cycd lacc, sva-Inga-hotn - millions ol Siva lingas. The magnanimous Lord wandered fhroughouf fhe fown, seeing fhe Iingams of Bhufesa, fhe Iord of aII beings. The pIace appeared Iike Varanas, fhe capifaI cify of Sadasiva, where fhere are a miIIion Iingams of fhe fhree-eyed Iord. srutva harcr dam ananta-suhha Iabhcta / punya hatha sahaIa-papa- hara manuyah trthatanasya ca phaIa pt-trtha-sarvva- / yajna-hrya-phaIam asca- gunanvtah syat 21 srutva - lcaiing, narc - ol Haii, am - ilis, ananta-suhnam - limiilcss bliss, Iabncta - onc can aclicvc, punyam hatnam - puic naiiaiion, sahaIa-papa-naram - ialcs away all sin, manuyan - a man, tirtna - loly bailing placc, atanasya - ol iiavclling, ca - and, pnaIam - ilc icsuli, pt-tirtna - loly placc ol ilc loiclailcis, sarva-yajna-hrya - all saciilial pciloimanccs, pnaIam - ilc icsuli, asca - complcic, guna-anvtan - lillcd by good qualiiics, syat - ii can bc. By hearing affenfiveIy fhis sancfified narrafion of Sr Hari, which frees one from aII sinfuI reacfion, a person obfains fhe fruif of fraveIIing on piIgrimage fo fhe hoIy pIace of fhe forefafhers as weII as fhe benefif of sacrificiaI acfivifies performed fhere. One experiences IimifIess happiness and becomes graced wifh aII good quaIifies. Tlus cnds ilc Sixil Saiga cniiilcd "Tlc Loid Wandcis in Souil India," in ilc Tliid Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
Sevenfh Sarga si-viiaja-daisanam Tlc Loid Talcs Daisana ol Si Viiaja tatah pranamya ta bhahtya / muhundo 'mbatha svaram praha praphuIIa-vadanah / sa-hara jagad-svaram 1 tatan - ilcn, pranamya - ollciing obcisanccs, tam - io Him, bnahtya - wiil dcvoiion, muhuna, ambatna - ilc plysician, isvaram - ilc Supicmc Loid, prana - lc said, prapnuIIa-vaanan - blossoming lacc, sa-naram - wiil joy, jagat-isvaram - ilc Loid ol ilc cosmic manilcsiaiion. Bowed down wifh devofion fo fhe joyous Lord of fhe universe, fhe physician Mukunda wifh a bIossoming face addressed Him: bhagavann atra nastc va / danno bhayam anv ap janam sarvvato Iohan / yc vasanty atra durmmadan 2 bnagavan - O Loid, atra - lcic, na astc - ilcic is noi, va - vciily, anna - ioll collcciois, bnayam - lcai, anu ap - cvcn ilc sliglicsi, janam - I lnow, sarvata - on all sidcs, Iohan - ilc pcoplc, yc - wlo, vasant - ilcy dwcll, atra - lcic, urmaan - wiclcd. "Lord, in fhis pIace fhere nof fhe sIighfesf reason fo fear foII coIIecfors. I personaIIy know fhe peopIe of fhis region who are corrupf." tat srutva bhagavan praha / smta-hanta-navananah ctavad bhayam asmaha / paIana bhavata htam 3 tat - ilai, srutva - lcaiing, bnagavan - ilc Loid, prana - said, smta-hanta - biigli smilcs, nava - cxpicssivcncss, ananan - lacc, ctavat - so mucl, bnayam - lcai, asmaham - loi us, paIanam - pioiccioi, bnavata - by youi giacc, htam - donc. Hearing fhis, fhe Lord repIied wifh His expressive face fiIIed wifh brighf smiIes, "Yes, fhere is so much danger for us, buf you are our profecfor." ty uhtva prayayau bhha / hartu Iohcu shaya Iahm-hanta svaya hno / nyas-vasa-dharo harh + t - ilus, uhtva - saying, prayayau - Hc wcni loiil, bnham - loi bcgging alms, hartum - io do, Iohcu - amongsi ilc pcoplc, shaya - wiil ilc puiposc ol icacling, Iahmi-hanta - ilc lovci ol ilc goddcss ol loiiunc, svayam - in Pcison, hna, nyasi- vasa-nara - lolding ilc bamboo iod ol a icnunciani, narn - ilc icmovci ol cvil. So saying, He wenf ouf fo beg aIms, jusf fo feach humiIify fo ofhers fhrough His exampIe. He is Sr Krsna HimseIf, fhe Iover of Maha-Laksm, yef as Sr Krsna Caifanya, He now bears a sannyasa-dana. ntyanandavadhutas ca / sarvva-saht-samanvtah srmad-gadadharo vpro / muhundadyas ca sajjanah 5 jagmur bhhatanc natra / dan tan apy avarjjayat baddhva muhunda sarahya / dnam cvanayat hrudha 6 niiyananda, avanuta - unaiiaclcd io convcniion, ca - and, sarva-saht- samanvtan - lillcd wiil all poicncics, srimat-gaanara - ilc cncigy ol a dcvoicc, vpra - ilc lcaincd bialmana, muhuna - ilc plysician, aya - lcadcd by, ca - and, sajjanan - ilc sainis, jagmu - ilcy wcni, bnha - alms, atanc - ioaming, na - noi, atra - lcic, ani - ilc ioll-collccioi, tan - ilcm, ap - lowcvci, avarjayat - lc would noi lcavc ilcm alonc, bana - bound, muhunam - ilc angcl-lilc singci, sarahya - lccping undci cusiody, nam - loi ilc day, cva - indccd, anayat - lcd, hruna - angiy. Sr Nifyananda-avadhufa , fhe masfer of aII sakfis, and Sr Gadadhara, fhe Iearned schoIar, as weII as Mukunda and fhe ofher sainfIy devofees aIso wenf fheir own ways and wandered abouf fhe fown begging aIms. However, a foII-coIIecfor wouId nof aIIow fhem fo do so. He angriIy capfured Mukunda and bound him up, keeping him prisoner for fhe whoIe day. tatah sayahna-vcIaya / ghtva hambaIottamam mocayam asa tan sarvvan / tato vmanaso yayuh 7 tatan - ilcn, sayanna-vcIayam - ai ilc junciion ol day and nigli, gnitva - laving acccpicd, hambaIa-uttamam - a valuablc blanlci, mocayam asa - lc iclcascd, tan - ilcm, sarvan - all, tata - ilcn, vmanasa - dcjccicd, yayun - ilcy dcpaiicd. Af dusk, fhaf man accepfed a vaIuabIe bIankef as paymenf and finaIIy reIeased fhem aII. Then fhe devofees deparfed from fhaf pIace dejecfedIy. tc gatva brahmanan bhha / htva bubhujrc tatah ntyanando maha-tcjah / hcna Iahyah svaya prabhuh 8 tc - ilcy, gatva - wcni, branmanan - somc bialmanas, bnham - alms, htva - iool, bubnujrc - ilcy could cai, tatan - ilcn, ntyanana, mana-tcjan - vciy powcilul, hcna - by wlai', Iahyan - sympioms, svayam - Himscll, prabnun - ilc masici. The devofees fhen wenf fo beg aIms from some brahmanas, and whiIe fhey afe, fhey wondered, "How can we find fhe very powerfuI Nifyananda and Gaura Prabhu:" tatas tc mandapa jagmuh / sayanartha dvjasramc ntyanando hasan baddhah / tatragata udara-dhh 9 tata - ilcn, tc - ilcy, manapam - iaiscd plailoim, jagmun - ilcy wcni, sayana- artnam - in oidci io icsi, vja-asramc - ai a bialmana's lcimiiagc, ntya-anana - ilc cvci-blisslul Loid, nasan - laugling, banam - ai ilc binding, tatra - ilcic, agata - camc, uara-nin - noblc iniclligcncc. Nexf fhey wenf fo fake resf on a raised pIafform beneafh a free af fhe asrama of fhe brahmanas. When fhe magnanimous Nifyananda finaIIy arrived fhere, He Iaughed fo hear fhe sfory of fhe bhakfas' arresf. tatrava bhagavan bhha / htva svayam upasthtah ta dtvahathayat sarvva / danbhr yat hta baIat 10 tatra - ilcn, cva - cciiainly, bnagavan - ilc Loid, bnham - alms, htva - laving accomplislcd, svayam - by His own dcsiic, upastntan - aiiivcd, tam - Him, tva - sccing, ahatnayat - iclaicd, sarvam - all, anbn - by ilc ioll-collcciois, yat - wlicl, htam - donc, baIat - by loicc. Then having coIIecfed His bhiksa, Sr Gaura Bhagavan arrived by His own desire. Seeing Him, fhe bhakfas described fo Him aII fhaf fhe foII-coIIecfors had done by force. tat srutva bhagavan ttha / bhadra bhadra bhavyat tadya saht rajana / prcayam asa sa-tvaram 11 tat - ilai, srutva - lcaiing, bnagavan - ilc all-opulcni, ttna - waii, bnaram bnaram - all auspicious, bnavyat - ii will bc, taiyam - His, sahtim - cncigy (Gadadlaia), rajanam - io ilc ling, prcayamasa - Hc scni, sa-tvaram - quiclly. Hearing fhis, fhe Lord said, "]usf waif! Everyfhing wiII come ouf for fhe besf." Then He quickIy senf Sr Gadadhara, His infernaI pofency, fo summon fhe king. tat-hanat tatra dansah / samagatya padambujam harcr vvavanda ta prahur / muhundadya mahattamah 12 tat-hanat - ai ilai momcni, tatra - ilcic, anisan - ilc masici ol ilc ioll collcciois, samagatya - appioaclcd, paa-ambujam - ilc loius lcci, narc - ol Haii, vavana - and ollcicd piaiscs, tam - lim, pranu - ilcy iold, muhuna-aya - Mulunda and ilc oilcis, manattaman - gicaicsi ol souls. However af fhaf very momenf fhe masfer of aII fhe foII-coIIecfors arrived fhere and offered praise af fhe Iofus feef of Sr Hari. The greaf souIs headed by Mukunda informed him of whaf had happened fo fhem. praha ca tat-htc sarvvan / dandavata-sthtan janan praharyam tan dutan / na haryant tc yatha 13 prana - lc said, ca - and, tat-htc - on ilis accouni, sarvan - all, anavata-stntan - subjccicd io ilc iod ol clasiiscmcni, janan - pcoplc, pranaryam - I slall bcai, tan - ilcsc, utan - iogucs, na - noi, haryant - ilcy will do, tc - ilcy, yatna - ilus. The king said, "For fhis wrong done fo you, I shaII beaf fhose rogues very weII wifh canes so fhey wiII never again behave in fhis way." tad-bhtyar yat hta harma / tat srutva duhhhto 'bhavat dansah hambaIa nutna / bahu-muIya pradattavan 1+ tat-bntya - by lis scivanis, yat - wlai, htam - donc, harma - dccd, tat - ilai, srutva - lcaiing, unhnta - aggiicvcd, abnavat - lc bccamc, ani-isan - ilc masici ol ilc ioll-collcciois, hambaIam - blanlci, nutnam - ncw, banu-muIyam - vciy valuablc, praattavan - picscnicd. The masfer of fhe fax-coIIecfors became much aggrieved fo hear of fhe misdeeds performed by his servanfs, and he presenfed fhe devofees wifh a very vaIuabIe new bIankef. ty uhtva pranaman so 'p / gatah sva-gham ddhmat sarvva tyahtva harcr pada / cntayam asa suddha-dhh 15 t - ilus, uhtva - saying, pranaman - bowing down, sa ap - ilc ling limscll, gatan - wcni, sva-gna - His lousc, nmat - opulcni, sarvam - all, tyahtva - givcn up, narc paam - ilc lcci ol Gauia Haii, cntayam asa - lc ilougli, suna-nin - ol puiilicd iniclligcncc. Affer he had spoken fhus, fhe king offered obeisances fo fhe Lord and deparfed for his opuIenf mansion. Thenceforward, he abandoned aII maferiaI pursuifs fo fake fo fhe service of Gaura Hari's feef, upon which he medifafed wifh a pure hearf. cva tcam cabhmana / samaytva nsa suhham supta nnaya dcvcsah / pratar utthaya sa-tvarah 16 jagama vrajam dratu / sarvva-Iohaha-pavanm ya dtva sraddhaya bhahtya / mucyatc bhava-bandhanat 17 cvam - ilus, tcam - ol ilcm, ca - and, abnmanam - minds, samaytva - conciliaicd, nsam - nigli, suhnam - lappily, supta - icsicd, nnaya - passcd, cva-isan - Loid ol ilc gods, prata - caily, uttnaya - iising, sa-tvaran - quiclly, jagama - Hc wcni, vrajam - sacicd iivci in Oiissa, ratum - io scc, sarva-Ioha - all pcoplc, cha-pavanim - solc puiilici, yam - wlom, tva - sccing, sranaya - wiil laiil, bnahtya - wiil dcvoiion, mucyatc - lc is iclcascd, bnava-bannanat - liom ilc bondagc. Now fhaf fheir minds had been pacified, fhe devofees peacefuIIy resfed fhaf nighf. Then af dawn, fhe Lord of fhe gods arose and swiffIy deparfed fo see again fhe river Viraja, who fuIIy capabIe of purifying aII peopIe. One who sees her wifh devofion and faifh is freed from bondage fo birfh and deafh. bhagavad-darsanc yadh / phaIam apnot manavah tadh phaIam avapnot / vraja-muhha-darsanc 18 bnagavat-arsanc - in sccing ilc Loid, yah - as, pnaIam - bcnclii, apnot - lc obiains, manavan - a man, tah - so, pnaIam - bcnclii, avapnot - lc obiains, vraja- muhna-arsanc - iliougl sccing ilc lacc ol Viiaja. The same benefif a man obfains by direcf audience of fhe Supreme Lord can be obfained simpIy by Iooking on fhe face of Viraja. yatrast bhagavan dcvah / sahat srmat-tr-Iocanah hasya va vrajaya va / mtr moha-pradayn 19 yatra - wlcic, ast - ilcic is, bnagavan - ilc all-opulcni Loid, cvan - diviniiy, sahat - in pcison, simai-iii-locanal - giaccd by ilicc cycs, hasyam - in Vaianas, va - oi, vrajayam - in Viiaja, va - oi, mt - dcail, moha-praayni - ilc bcsiowci ol libciaiion. The iIIusfrious Lord Siva, whose counfenance is graced by fhree eyes, is personaIIy presenf here. One who dies in Kas or in Viraja is bIessed wifh Iiberafion. varanasya mtc yadh / prtm apnot sanharah tato 'dhhatara prtr / vrajaya mtc bhavct 20 varanasyam - in Vaianas, mtc - dcail, yah - as, pritm - lovc, apnot - lc gcis, sanharan - ilc pcaccmalci, tata - ilcn, anhatara - bciici, prit - lovc, vrajayam - in Viiaja, mtc - dcad, bnavct - ii may bc. As Sankara becomes pIeased wifh one who dies in Varanas, he is sfiII more pIeased if one dies in Viraja. ta dtva prayayau hnah / sarvva-Iohaha-pavanah hna-sanhrttana htva / bhahta-varga-samanvtah 21 tam - lci, tva - sccing, prayayau - wcni loiil, hnan - Kisna Caiianya, sarva-Ioha - all pcoplc, cha - only, pavanan - savioi, hna-sanhirtanam - congicgaiional claniing, htva - pciloimcd, bnahta-varga - gioup ol dcvoiccs, samanvtan - iogcilci wiil. Affer seeing her, Sr Krsna Caifanya, who is HimseIf fhe soIe purifier of aII worIds, again deparfed on fhe pafh performing Krsna-nama-sankrfana wifh fhe bhakfas. Tlus cnds ilc Scvcnil Saiga cniiilcd "Tlc Loid Talcs Daisana ol Si Viiaja," in ilc Tliid Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
Eighfh Sarga maladcva-daisana Daisana ol Maladcva tatah prayato dvja-raja-vhramah / hramcna yatrahhIa-Ioha-paIah chamrahahhyc grja-samanvto / grsa-dcvo gr-raja-murddhan 1 tatan - ilcn, prayata - sci loiil, vja-raja-vhraman - powcilul ling ol ilc iwicc- boin, hramcna - giadually, yatra - wlcic, ahnIa-Ioha-paIan - by ilc pioicciois ol all ilc plancis, chamraha-ahnyc - namcd Llamiala, grja-samanvta - wiil ilc dauglici ol ilc Himalayas, gr-isa-cva - ilc loid ol ilc bcsi ol mouniains, gr- raja-murnan - on ilc iop ol ilc bcsi ol mouniains. The powerfuI king of fhe fwice-born again sef forfh and graduaIIy He came fo fhe pIace named Ekamraka. There on fhe summif of fhe besf of mounfains resides Siva, fhe masfer of mounfains, accompanied by Parvaf, fhe daughfer of Mounf HimaIaya, wifh aII fhe demigods. dadarsa tatrahhIa-sobhayojjvaIa / caIat-pataham sva-mandra mahat sudhavaIpta vara-sngam unnata / su-torana svcta-grm vaparam 2 aarsa - Hc saw, tatra - ilcic, ahnIa-sobnaya - by all bcauiy, ujjvaIam - biilliani, caIat-pataham - llapping llag, sva-manram - icmplc ol Siva, manat - gicai, suna - ncciai, avaIptam - anoinicd, vara-sngam - cxccllcni pinnaclc, unnatam - loliy, su- toranam - linc aiclcs, svcta-grm - wliic mouniain, va - lilc, aparam - anoilci. There He saw a greaf fempIe of Siva, briIIianf wifh aII kinds of exquisife craffmanship and fineIy scuIpfed arches. Crowning ifs Ioffy pinnacIe fIew a fIag which fIapped in fhe breeze. Thaf fempIe was anoinfed by ceIesfiaI necfar, and appeared Iike a snow-capped HimaIayan mounfain. npatya bhumau prananama dcvah / svaIaya suIa-vctra-cudam patahaya naha-nad-vbhanga / dadhat samarohat hcIaycva 3 npatya - lalling down, bnumau - on ilc caiil, prananama - Hc ollcicd obcisanccs, cvan - ilc Loid, sva-aIayam - ilc abodc ol Siva, suIa - ol a iiidcni, vctra-cuam - asionisling cicsi, patahaya - by ilc llag, naha-nai - ol ilc cclcsiial iivci, vbnangam - cuivcd, anat - lolding, samaronat - ii mounicd, ncIaya - liolicling, va - lilc. FaIIing fo fhe earfh, fhe Lord offered obeisances fo fhaf abode of Siva and fo fhe asfonishing fridenf cresfing ifs dome. The curved and waving fIag which fIuffered in fhe vauIf of heaven above if appeared fo be a froIicking wave of fhe ceIesfiaI Ganga. tato jagamcsvara-darsanaya / pur purarch paraya muda sah vasant yatrcsvara-Inga-hotyo / vsvcsvaradyas ca su-punya-trthah + tata - ilcn, jagama - Hc wcni, isvara-arsanaya - in oidci io scc Si Siva, purim - ilc ciiy, pura-arcn - ol ilc cncmy ol ilc ciiics ol ilc dcmons, Si Siva, paraya - wiil gicai, mua - wiil joy, san - Hc, vasant - ilcy icsidc, yatra - wlcic, isvara- Inga - ol ilc sacicd plallic loims ol Siva, hotya - millions, vsvcsvara-aya - lcadcd by Visvcsvaia, ca - and, su-punya-tirtnan - vciy loly placcs. Then wifh greaf eIafion He enfered fhe cify of Lord Purari desiring fo see fhe vision of fhaf greaf I-svara. There many frfhas reside, presided over by miIIions of Siva-Iingams headed by fhe Iingam named Visvesvara. prasada-hotyo vara-toranadhya / rajant rajac-caIa-ccIa-cudah amuhta-bhua manuja manojna- / gandharccta ndra-padarptchah 5 prasaa-hotya - millions ol icmplcs, vara-torana-anya - cniiclcd by linc aiclcs, rajant - ilcy slinc, rajat - gliiiciing, caIa-ccIa - waving llags, cuan - cicsis, amuhta-bnua - pcail-oinamcnis, manuja - mcn, manojna-ganna - wiil cnclaniing sccnis, arcta - cnlanccd, nra-paa - ol ilc posi ol India, arpta - loi ilc boon, nan - cndcavoiing. Greaf numbers of briIIianf paIaces shone, enriched wifh beaufifuI archways and cresfed by brighf waving fIags, wherein men adorned wifh pearIs and enhanced wifh pIeasing scenfs endeavor fo affain fhe posf of Indra. trthan hotyo manharnhadya / vasant yatrasu vmuhta-dchah gacchant nhsrcyasam ugra-yogar / ya yogno yant catur-yugcna 6 tirtnan - loly placcs, hotya - gicai numbcis, manharnha-aya - lcadcd by Mani- lainila, vasant - ilcy dwcll, yatra - wlcic, asu - swilily, vmuhta-cnan - libciaicd liom ilc body, gaccnant - ilcy go, nnsrcyasam - ilc uliimaic bcnclii, Loid Siva, ugra-yoga - by scvcic yoga piaciiccs, yam - wlom, yogna - ilc yogs, yant - ilcy go, catur-yugcna - in ilc loui agcs. In fhaf region are aIso counfIess frfhas, headed by Mani-karnika, where fhroughouf fhe four ages persons Iiberafed from bodiIy idenfificafion affain fo fhe highesf franscendenfaI benefif of Lord Vinu's Iofus feef by pracficing severe yogic discipIines. bndun samahtya samasta-trthat / hta mahabndu-sarovarahhyam hunda hta dcva-varcna yatra / snanaI Iabhcc cava pada vsuddham 7 bnun - diops, samantya - collcciing, samasta-tirtnat - liom all ilc loly placcs, htam - donc, mana - gicai, bnu-sarovara - ilc lalc ol diops, ahnyam - lnown, hunam - pond, htam - madc, cva-varcna - by ilc bcsi ol gods, yatra - wlcic, snanat - by bailing, Iabnct - onc can aclicvc, ca - and, cva - indccd, paam - posiiion, vsunam - iiansccndcnially puic. There was aIso fhe vasf Iake Bindu-sarovara, so named because fhe besf among fhe gods had pIaced wifhin if bindus, drops of wafer gafhered from aII fhe frfhas. SimpIy by bafhing in fhaf Iake, one aIso obfains fhe franscendenfaIIy pure desfinafion of fhe Lord's Iofus feef. has vhayasu vsuddha-vhramo / vasaya yatrahhIa-trtha-punyan ahuya tat-hctra-varc varcnyah / sasthapayam asa mahcsa-dcvah 8 hasim - Vaianas, vnaya - giving up, asu - quiclly, vsuna - absoluicly puic, vhrama - lc wlo las ilc powci, vasaya - in oidci io icsidc, yatra - wlcic, ahnIa- tirtna-punyan - all ilc loly placcs, anuya - calling, tat-hctra-varc - in ilai cxccllcni placc, varcnyan - ilc vcnciablc Loid, sastnapayam asa - csiablislcd, mana-isa-cvan - ilc gicai coniiollci, Loid Siva. SuddenIy giving up His residence in fhe cify of Kas, fhe venerabIe Mahesa, whose power is fuIIy free of mundane inebriefy, has faken residence in fhaf exceIIenf pIace of Ekamraka, where He has summoned and esfabIished aII fhe hoIy pIaces. sa htt-vasah svayam cva dcvah / sa Inga-rup vasatsvar ca bhunhtc svaya bhoga-varan ascan / dvyan yatndrar abhvandyamanah 9 sa - lc; liii-vasal - dicsscd in iigci-slin; svayam - limscll; cva - indccd; dcval - ilc loid; sa - lc; linga-iup - in ilc loim ol lis plallic symbol; vasaii - lc livcs; svai - ilc goddcss Paivai; ca - also; blunlic - lc cnjoys; svayam - in pcison; bloga-vaian - sublimc plcasuics; ascan - unlimiicd; divyan - divinc; yai-indiai - by ilc bcsi ol sainis; ablivandyamanal - piaiscd. Thaf very Iord, dressed in figer-skin, who expands in fhe form of his Iingam, enjoys IimifIess divine deIighfs in fhe company of goddess I-svar. Yef he is earnesfIy offered praise by fhe besf of renuncianfs who are fuIIy defached from fhe pIeasures of fhe senses. su-gandha-maIyar vara-candra-vartt- / dpavaIbhh samaIanhtangam mdanga-ghoar vara-sanhha-nadar / ddcvbhr antya-parabhr adhyam 10 su-ganna-maIya - by liagiani gailands, vara-canra - lovcly moons, vart - suiioundcd, ipa-avaIibnn - by iows ol lamps, samaIanhta-angam - body lully oinamcnicd, manga-gnoa - by ilc sounds ol midanga, vara-sanhna-naa - by ilc puic sounds ol ilc concl, cvibn - by goddcsscs, antya-parabn - wiil cxccllcni dancing, anyam - cnlanccd. His body was compIefeIy decorafed wifh fragranf fIower garIands, and he was surrounded by rows of Iuminous moon-Iike Iamps. The afmosphere was enhanced by fhe sounds of mdanga and conch, and goddesses danced superbIy wifh greaf devofion. vvcsa bhtyar bhavana purarch / sudhasu-gaurasya harh parcsah yatha mahcndrasya mahotsavadhya / padmodbhavah hna-padabja- bhngah 11 vvcsa - Hc cnicicd, bntya - wiil His scivanis, bnavanam - ilc lousc, pura-arcn - ol Siva, ilc cncmy ol ilc dcmoniac ciiics, suna-asu-gaurasya - ol ilc wliic ncciai- iaycd moon, narn - ilc icmovci ol sin, para-isan - ilc Supicmc Loid, yatna - as, mana-nrasya - ol gicai Loid India, mana-utsava - gicai lcsiival, anyam - cniiclcd, pama-ubnavan - boin ol ilc loius, hna-paa-abja - Kisna's loius lcci, bnngan - a bcc. Surrounded by His servanfs, fhe Supreme Lord Gaura Hari enfered fhe house of Purari, whose form emanafed whife rays of necfar Iike fhe moon, in fhe same way fhaf Lord Brahma, who resembIes a bee af fhe Iofus feef of Krsna, once enfered fhe fesfivaI- enIivened abode of mighfy Indra-deva. sa htt-vasa srasa vavanda / nvasa-dcha bhuv dandavat svam gra grsa ca sa-gadgadcna / tutava sahta-tanu rathang 12 sa - Hc, htt-vasam - dicsscd in iigci-slin, srasa - wiil ilc lcad, vavana - bowcd, nvasa- cna - wlosc body is lis only lomc, bnuv - on ilc caiil, ana-vat - lilc a iod, svam - own, gra - wiil woids, gr-isam - loid ol ilc mouniain-ling's dauglici, ca - and, sa-gagacna - wiil laliciing voicc, tutava - Hc piaiscd, santa- tanu - body iliillcd, ratna-angi - wlo caiiics ilc wlccl ol a claiioi. Gauranga bowed His head Iow and feII Iike a rod fo fhe earfh in fronf of fhaf figer- skin-dressed ascefic, whose onIy residence was his body. Then Lord Hari, who wieIds a chariof-wheeI as His weapon, wifh a faIfering voice and His enfire body fhriIIed by ecsfacy, offered fhe foIIowing prayers of praise fo fhe Iord of fhe mounfains:
Sr Sivafakam composed by Sr Caifanya Mahaprabhu namo namas tc tr-dascsvaraya / bhutad-nathaya mdaya ntyam ganga-tarangotthta-baIa-candra-cudaya gaur-nayanotsavaya 13 nama nama - icpcaicd obcisanccs, tc - io you, tr-asa-isvaraya - io ilc loid ol ilc 30 piincipal dcmigods, bnuta - ol all bcings, a-natnaya - unio ilc piimcval loid, maya - io ilc giacious onc, ntyam - pcipciually, ganga-taranga - ilc wavcs ol ilc Ganga, uttnta - aiiscs, baIa-canra - by ilc ncw moon, cuaya - cicsicd, gauri - loi ilc goddcss Gaui (ilc laiicsi ol womcn), nayana-utsavaya - io ilc lcsiival loi ilc cycs. "I perpefuaIIy offer obeisances unfo you, fhe Iord of fhe fhirfy primaI devas, who are fhe originaI fafher of creafed beings, whose characfer is gracious, upon whose head, which is cresfed by fhe sickIe moon, fhe Ganga springs, and who are a fesfivaI for fhe eyes of Gaur, fhe fair goddess. su-tapta-camhara-candra-nIa-padma-pravaIambuda-hant-vastrah suntya-rangcta-vara-pradaya / havaIya-nathaya va-dhvajaya 1+ su-tapta - molicn, camihara - gold, canra - moon, niIa-pama - bluc loius, pravaIa - budding, ambua - cloud, hant - lusici, vastran - wiil gaimcnis, sa - lc, ntya-ranga - ol plcasuic-dancing, ta - dcsiicd, vara-praaya - io you wlo bcsiow ilc boon, havaIya-natnaya - io ilc loid ol ilc monisis, va-nvajaya - io lc wlosc llag bcais a bull. "I offer my obeisances fo you who resembIe a moon of moIfen goId, who are dressed in garmenfs coIored Iike a group of budding bIue Iofuses or Iusfrous raincIouds, who besfow fhe mosf desirabIe boon fo your devofees by your deIighffuI dancing, who offer sheIfer fo fhose who seek fo become one wifh fhe franscendenfaI effuIgence of Godhead, and whose fIag bears fhe image of fhe buII. sudhasu-suryagn-vIocancna / tamo-bhdc tc jagatah svaya sahasra-subhrasu-sahasra-rasm-sahasra-sanjttvara-tcjasc 'stu 15 suna-asu - ncciai-iaycd (moon), surya - sun, agn - liic, vIocancna - by youi cycs, tamo-bnc - ilc dissipaici ol dailncss, tc - io you, jagatan - ol ilc cosmos, svaya - loi auspiciousncss, sanasra - a ilousand, subnra-asu - wliic-iaycd (moon) salasia-iasmi - ilc ilousand-iaycd sun, sanasra - a ilousand, sanjt - complcicly dclcaicd, tvara - swili, tcjasc - io you wlosc powci, astu - lci ii bc. "I offer my obeisances fo you who dispeI darkness wifh your fhree eyes - fhe moon, fhe sun, and fire - and fhus cause auspiciousness for aII fhe Iiving enfifies of fhe universe, and whose pofency easiIy defeafs fhousands of moons and suns. nagcsa-ratnojjvaIa-vgrahaya / sardduIa-carmasuha-dvya-tcjasc sahasra-patropar sasthtaya / varangadamuhta-bhuja-dvayaya 16 naga-isa - ilc ling ol snalcs, ratna - gcms, ujjvaIa - luminous, vgranaya - io you wlosc loim, saruIa-carma - slins ol iigcis, asuha - gaimcnis, vya-tcjasc - io you ol divinc poicncy, sanasra-patra-upar - upon a ilousand-pciallcd loius, sastntaya - io you wlo siand, vara-angaa - wiil bcauiilul banglcs, amuhta - dicsscd, bnuja- vayaya - io you wlosc iwo aims aic sucl. "I offer my obeisances fo you, whose form is briIIianfIy iIIuminafed by fhe jeweIs of Ananfa-deva, fhe king of snakes, who possess divine pofencies and are cIofhed in a figer-skin, who sfands in fhe midsf of a fhousand-pefaIIed Iofus, and whose fwo arms are adorned by Iusfrous bangIes. su-nupuraranjta-pada-padma-harat-sudha-bhtya-suhha-pradaya vctra-ratnaugha-vbhutaya / prcmanam cvadya harau vdhch 17 su-nupura - linc anllcbclls, aranjta - icddisl, paa-pama - loius lcci, harat - llowing, suna - ncciai, bntya - io youi scivanis, suhna-praaya - io you wlo givc joy, vctra - wondcilul, ratna-ogna - a muliiiudc ol jcwcls, vbnutaya - io you wlo aic adoincd, prcmanam - lovc, cva - cciiainly, aya - ioday, narau - loi Haii, vncn - You slould cndow. "I offer my obeisances fo you who besfow happiness fo your servifors as you pour upon fhem fhe Iiquid necfar fIowing from your reddish Iofus feef, upon which charming ankIebeIIs ring. Obeisances unfo you who are adorned by an abundance of gems. PIease endow Me foday wifh pure Iove for Sr Hari. sr-rama govnda muhunda saurc / sr-hna narayana vasudcva ty ad-namamta-pana-matta-bhngadhpayahhIa-duhhha-hantrc 18 sri-rama - O splcndid icscivoii ol plcasuic!, govna - O awaidci ol dcligli io ilc cows, ilc scnscs and ilc land!, muhuna - O givci ol libciaiion!, saurc - O lcio!, sri-hna - O all-aiiiaciivc!, nara-ayana - O slclici ol manlind!, vasucva - O all- pcivading Loid, son ol Vasudcva!, t - ilus, a - lcadcd by, nama-amta - ncciaican namcs, pana - diinling, matta - inioxicaicd, bnnga - bcc, anpaya - unio ilc monaicl, ahnIa - all, unhna-nantrc - unio ilc slayci ol giicl. "O Sr Rama! O Govinda! O Mukunda! O Sauri! O Sr Krsna! O Narayana! O Vasudeva!' I offer my obeisances unfo you, Sr Siva, who are fhe monarch ruIing over aII fhe bee-Iike devofees who are mad fo drink fhe necfar of fhese and ofher innumerabIe names of Hari, and who fhus desfroys aII grief. sr-naradadyah satata sugopya-jjnastayasu vara-pradaya tcbhyo harcr bhaht-suhha-pradaya / svaya sarvva-guravc namah 19 sri-naraa-ayan - by ilosc lcadcd by Naiada Muni, satatam - always, su-gopya - vciy conlidcniial, jjnastaya - io you wlo aic inquiicd ol, asu - casily, vara-praaya - io you wlo givc boons, tcbnya - io ilcm, narc - ol Loid Haii, bnaht-suhna- praaya - io you wlo givc ilc joy ol dcvoiional scivicc, svaya - io ilc auspicious, sarva-guravc - io ilc guiu ol all, naman - obcisanccs. "I offer my respecffuI obeisances fo you, Sr Siva, who are forever inquired of confidenfiaIIy by Sr Narada and ofher greaf sages, who very easiIy besfow boons on fhem, who besfow fhe happiness of Hari-bhakfi fo fhose who seek boons of you, who fhereby creafe auspiciousness and are fhus fhe guru of everyone. sr-gaur-nctrotsava-mangaIaya / tat-prana-nathaya rasa-pradaya sada samuthantha-govnda-IIa-gana-pravnaya namo 'stu tubhyam 20 sri-gauri-nctra - loi ilc cycs ol Si Gaui, utsava-mangaIaya - io you wlo aic an auspicious lcsiival, tat-prana-natnaya - io ilc loid ol Gaui's lilc bicail, rasa- praaya - io ilc givci ol iasa, saa - always, samuthantna - wiil gicai longing, govna-IiIa - ol ilc pasiimcs ol Govinda, gana-pravinaya - io ilc cxpcii singci, nama - obcisanccs, astu - lci ilcic bc, tubnyam - io you. "I offer my obeisances fo you who are a fesfivaI of auspiciousness for fhe eyes of Gaur, who are fhe Iord of her Iife-energy, who besfow rasa and are experf in forever singing songs wifh eagerness of fhe pasfimes of Govinda."
ctat svasyataham adbhuta mahat / snvan har-prcma Iabhcta sghram jnana ca vjnanam apurvva-vabhava / yo bhava-purnah parama samadaram 21 ctat - ilis, svasya - ol Siva, ataham - cigli vciscs, abnutam - asionisling, manat - gicai, snvan - lcaiing, nar-prcma - lovc loi Haii, Iabncta - onc can gci, signram - swilily, jnanam - lnowlcdgc, ca - and, vjnanam - icalizcd lnowlcdgc, apurva- vabnavam - unpicccdcnicd opulcncc, ya - wlo, bnava-purnan - lillcd wiil ccsiasy, paramam - inicnsc, samaaram - aiicniion. A person who IovingIy hears wifh rapf affenfion fhis wonderfuI eighffoId prayer fo Sr Siva, can quickIy gain Sr Hari-prema as weII as franscendenfaI knowIedge, fhe reaIizafion of fhaf knowIedge, and unprecedenfed devofionaI pofency.
t stuvantam utsuhah / svasya bhtya vara-maIya-gandhah vbhusayam asur anuttamanga / tato bahrvcsmasu sannvthah 22 t - ilus, stuvantam - piaising, utsuhan - cagci, svasya - ol Siva, bntya - ilc scivanis, vara-maIya-gannan - wiil cxccllcni liagiani gailands, vbnusayam asu - ilcy dccoiaicd, anuttama-angam - ilc iiansccndcnial body, tata - ilcn, banr- vcsmasu - in ouisidc dwcllings, sannvtnan - siiuaicd. Affer Lord Gaura fhus praised Mahesvara, fhe servanfs of Sr Siva very enfhusiasficaIIy ornamenfed Gauranga's unparaIIed form wifh subIimeIy fragranf fIower-garIands, and fhe Lord fhen became seffIed nearby in some aparfmenfs. [' words Iosf from originaI manuscripf.| bhahtarptanna bubhujc tato 'sau / suptva muda tatra nsa nnaya pratah samutthaya sa hna-IIa / gayan suhhcnap babhuva purnah 23 bnahta-arpta - ollcicd by ilc dcvoiccs, annam - loods, bubnujc - Hc cnjoycd, tata - ilcn, asau - Hc, suptva - alici icsiing, mua - in lappincss, tatra - ilcic, nsam - nigli, nnaya - passcd, pratan - caily moining, samuttnaya - iising, sa - Hc, hna- IiIam - Kisna's pasiimcs, gayan - singing, suhncna - wiil joy, ap - vciy, babnuva - Hc bccamc, purnan - lull. There Mahaprabhu afe some food offered by fhe bhakfas and passed fhe nighf in fhaf pIace, resfing happiIy. Rising earIy in fhe morning, His hearf again began overfIowing wifh deIighf as He sang songs describing fhe IIas of Sr Krsna. pathcd ya ttha stavam ambujaha-hta purarch puruottamasya prcmanam cvatra Iabhcta ntya / sudurIabha yan mun-dcva-vndah 2+ patnct - lc may icad, ya - wlo, ttnam - ilis, stavam - piayci, ambuja-aha - ilc loius-cycd Loid, htam - composcd, pura-arcn - aboui ilc cncmy ol ilc ciiics ol ilc dcmons, Siva, purua-uttamasya - ilc iiansccndcnial pcison, prcmanam - lovc, cva - indccd, atra - lcic, Iabncta - onc can aclicvc, ntyam - pcipciual, su-urIabnam - mosi iaicly aclicvcd, yat - wlicl, mun-cva-vnan - by ilc muliiiudcs ol sagcs and gods. If one recifes wifh devofion fhis gIorificafion of fhe franscendenfaI personaIify, Lord Purari, as composed by fhe Iofus-eyed Sr Caifanya Mahaprabhu, one can obfain here and now fhe efernaIIy reIishabIe pure Iove for Krsna, which is very rareIy achieved even by fhe hosfs of sages and gods. Tlus cnds ilc Liglil Saiga cniiilcd "Daisana ol Maladcva," in ilc Tliid Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
Ninfh Sarga si-siva-niimalya-blojana-vyavasilanam Gauia Haii Honois ilc Iood Rcmnanis ol Si Siva snatva sa bndu-saras / dtva sr-bhuvancsvaram suhham asno bhagavan / prcmananda-parpIutah 1 snatva - alici bailing, sa - Hc, bnu-saras - in ilc lalc ol diops, tva - and sccing, bnuvana-isvaram - ilc Loid ol ilc woilds, suhnam - lappily, asina - scaicd, bnagavan - ilc all-opulcni Loid, prcma-anana - in ilc bliss ol Kisna-lovc, parpIutan - ioially immciscd. Affer bafhing in Bindu-Sarovara and faking darsana of Sr Bhuvanesvara, fhe aII- opuIenf Lord Sr Kna Caifanya saf confenfedIy, whoIIy immersed in fhe bIiss of prema. tato bhuhtva varanna sa / bhahtah sanhaIpta prabhuh susvapa tatra sahto / dhyayan hna-padambujam 2 tata - ilcn, bnuhtva - caiing, vara-annam - linc loods, sa - Hc, bnahtan - by ilc dcvoiccs, sanhaIptam - picpaicd, prabnun - ilc Masici, susvapa - niccly icsicd, tatra - ilcic, santa - lully conicnicd, nyayan - conicmplaiing, hna-paa-ambujam - Kisna's loius lcci. Mahaprabhu fhen afe choice foods prepared by fhe bhakfas, and afferwards as He resfed confenfedIy, He confempIafed fhe Iofus feef of Sr Krsna. cntayam asa bhagavan / dcva-dcvasya suInah maha-prasado Iabhycta / tada bhujyamahc vayam 3 cntayam asa - Hc ilougli, bnagavan - ilc all-opulcni, cva-cvasya - ol ilc god ol gods, suInan - wlo caiiics a iiidcni, mana-prasaa - gicai mcicy (loods iasicd by ilc Loid) lablycia - ii may bc obiaincd, taa - ilcn, bnujyamanc - wc could cnjoy, vayam - wc. The iIIusfrious Lord fhoughf, "If somehow fhe maha-prasada of fhe fridenf- wieIding god of gods couId be obfained, fhen we couId fruIy fake pIeasure." t cntayatas tasya / mahadcva-prasadaham panbhya brahmanah hascd / adaya sammuhhc sthtah + t - ilus, cntayata - ilinling, tasya - His, manacva-prasaaham - a small poiiion ol ilc loods caicn by Siva, panbnyam - wiil lis lands, branmanan - onc wlo lnows wlai is spiiii, hasct - a cciiain, aaya - picscniing, sammuhnc - in lioni, stntan - sianding. As He was refIecfing fhus, a cerfain brahmana came before Him, bearing in his hands a smaII porfion of Mahadeva's prasada. uvaca ca mahadcva-prasada ghyatam t tat srutva sahasotthaya / ghtva srasa namah 5 uvaca - lc said, ca - and, manacva-prasaam - ilc mcicy ol ilc gicai Loid, gnyatam - ialc, t - ilus, tat - ilai, srutva - lcaiing, sanasa - ai oncc, uttnaya - iising, gnitva - iool, srasa - wiil ilc lcad, naman - bowing. He said, "PIease accepf fhis prasada of Mahadeva." Hearing fhis, Lord Gaura af once sfood up and accepfed fhe prasada wifh bowed head. maha-prasada sanghya / papau bhtyah sudham va sva-pryo h sr-hna / t sandarsayan harh 6 mana-prasaam - gicai mcicy, sangnya - ialing, papau - Hc lonoicd, bntyan - wiil His scivanis, sunam - ncciai, va - lilc, sva-prya - Hc wlo lolds dcai Loid Siva, n - indccd, sri-hna - ilc all-aiiiaciivc, t - ilus, sanarsayan - clcaily dcmonsiiaicd, narn - Gauia Haii. They aII gafhered fogefher around fhe maha-prasada, and fhe Lord honored if wifh His servanfs as fhough if were immorfaI necfar. Thus Gaura Hari showed how dear Siva is fo Sr Krsna. suhhaya punar cvasau / pratar utthaya sa-tvarah snatva va bndu-saras / sva natva yayau harh 7 suhnaya - lappily, puna - again, cva - indccd, asau - Hc, prata - caily, uttnaya - iising, sa-tvaran - quiclly, snatva - bailing, va - indccd, bnu-saras - in ilc lalc ol diops, svam - Siva, natva - bowing io, yayau - Hc wcni, narn - ilc icmovci ol sin. Again Gaura Hari arose very earIy in graf happiness, and affer bafhing quickIy in Bindu-Sarovara, He bowed before Sr Siva and fhen Ieff on His way. ctan nsamya dcvasya / sva-nrmmaIya-bhahanam pratyuvaca maha-tcjah / sr-damodara-pandtah 8 ctat - ilis, nsamya - lcaiing, cvasya - ol ilc Loid, sva-nrmaIya - ilc icmnanis ol Siva's lood, bnahanam - caiing, pratyuvaca - lc icspondcd, mana-tcjan - vciy powcilul, sri-amoara-pantan - ilc dcvoicd sclolai. When fhe powerfuI brahmana Sr Damodara Panifa heard fhaf fhe Lord had eafen fhe remnanfs of Siva's food, He said: nasnat sva-dcvasya / nrmmaIya bhgu-sapatah hatha jnatva sa bhagavan / bubhujc tan narottamah 9 na - noi, asnat - lc cais, sva-cvasya - ol Loid Siva, nrmaIyam - lood icmnanis, bngu-sapatan - bccausc ol ilc cuisc ol lligu Muni, hatnam - low, jnatva - lnowing, sa - Hc, bnagavan - ilc illusiiious Loid, bubnujc - Hc aic, tat - ilai, nara- uttaman - ilc iiansccndcnial pcison. "One shouId nof eaf fhe remnanfs of Lord Siva because Bhrgu Muni has pIaced a curse on fhose who worship him. Why fhen did fhe aII-opuIenf franscendenfaI Lord, knowing fhis, eaf fhaf food:" tat srutva praha vprcndra / murarh sruyatam t hatha sr-sva-dcvasya / nrmmaIyamta-bhahanc 10 tat - ilai, srutva - lcaiing, prana - lc said, vpra-nram - cxalicd bialmana, murarn - Muiaii Gupia, sruyatam - plcasc lcai, t - ilus, hatnam - ilc cxplanaiion, sri-sva-cvasya - ol Loid Siva, nrmaIya - lood-icmnanis, amta-bnahanc - in caiing ilc ncciai. Hearing fhis, Murari repIied fo fhe nobIe vipra, "Hear from me fhe reason for which fhe Lord afe fhose necfarean remnanfs of Sr Siva-deva." vastutas tu mahadcvah / sr-hnasya subhagamc atthya vdadhc harat / tcna hnca para snu 11 vasiuia - laciually; iu - indccd; maladcval - ilc gicai loid; si-lnasya - ol Si Kisna; subla-agamc - ai ilc auspicious coming; aiiilyam - gucsilood; vidadlc - lc acccpicd; laiai - oui ol joy; icna - ol ilai; linca - somcwlai; paiam - luiilci; snu - plcasc lcai. When Sr Krsna Caifanya made His auspicious arrivaI, Mahadeva joyousIy accepfed Him as an honored guesf. PIease hear somewhaf furfher. vanava-srctha-buddhya yc / pujayant mahcsvaram tar ddatta ghnatc so 'p / tad anna pavana mahat 12 vanava-srctna - ilc bcsi dcvoicc ol Visnu, bunya - wiil ilc consciousncss, yc - ilcy, pujayant - ilcy woislip, mana-isvaram - ilc gicai coniiollci, ta - by ilcm, attam - givcn, gnnatc - lc ialcs, sa ap - ilai vciy pcison, tat annam - ilai lood, pavanam - puiiling, manat - gicai. When bhakfas worship Mahadeva fhinking of him as fhe besf among vaisnavas, Mahsvara accepfs fhaf offering from fhem, and fhaf food shouId be considered greaf and pure prasada. sr-hna-hna-bhahtana / bhcda-buddhya patanty adhah durvvaran shayas tas ca / bhahta-rupah svaya harh 13 sri-hna-hna-bnahtanam - ol Kisna and Kisna's dcvoiccs, bnca - ol dillcicniiaiion, bunya - wiil a mcnialiiy, patant - ilcy lall, anan - down, urvaran - inimical pcisons, shayan - icacling, tan - ilcm, ca - and, bnahta-rupan - in ilc loim ol a dcvoicc, svayam - in pcison, narn - ilc icmovci ol sin. Those who in a secfarian spirif differenfiafe befween Sr Krsna and his bhakfas indeed faII down. Sr Hari personaIIy advenfed in fhe form of a bhakfa as Caifanya Mahaprabhu in order fo insfrucf such inimicaI persons. acaryyaty ap dcvcso / hta-ht sarvva-dchnam nrmmaIyam adarcnava / ghtva jagad-svarah 1+ acaryat - Hc bclavcs, ap - indccd, cva-isa - ilc Loid ol godly bcings, nta-ht - cnaciing wcllaic, sarva-cnnam - loi all cmbodicd bcings, nrmaIyam - lood- icmnanis, aarcna - wiil icvcicncc, cva - vciily, gnitva - ialing, jagat-isvaran - ilc Loid ol ilc cosmos. The Lord of aII gods, who is fhe supreme confroIIer of fhe cosmic manifesfafion, cerfainIy seeks fo benefif aII embodied beings. Thus, by His reverenfiaI accepfance of Sr Siva's food-remnanfs, He feaches fhem by His exampIe. janah sasthaptc Ingc / bhcda-buddhya ca pujtc tatrava sapo vprasya / nah syad ahyatah hvact 15 janan - by ilc pcoplc, sastnaptc - csiablislcd, Ingc - ilc sacicd plallus, bnca- bunya - wiil a mcnialiiy ol dillcicniiaiion, ca - and, pujtc - woislippcd, tatra - ilcn, cva - cciiainly, sapa - ilc cuisc, vprasya - ol ilc lcaincd bialmana, nan - cciiainly noi, syat - ii can bc, ahyatan - in oncncss, hvact - somciimcs. Wherever fhe Iingam is esfabIished and worshipped wifh a concepfion fhaf Sr Siva and Sr Hari have separafe parfies, fhere Bhgu's curse wiII acf, because of fhis offense of a duaIisfic concepf. har-sanharayor ahya / svayambhu-Inga-sanndhau abhcda-buddhya pujaya / nah sapo bhavct hvact 16 nar-sanharayo - ol Haii and Sanlaia, ahyam - oncncss, svayambnu - scll-boin, Inga - loim, sannnau - in ilc placc, abnca - ol noi dillcicniiaiing, bunya - bccausc ol ilc mcnialiiy, pujayam - in ilc woislip, nan - ilcic is noi, sapa - ilc cuisc, bnavct - can bc, hvact - ai all. Hari and Sankara have one inferesf. If in fhe presence of a Siva Iingam someone worships Them wifhouf a duaIisfic concepf, fhe curse wiII nof have effecf. tcna tatradhha prtr / har-sanharayor bhavct abhcdc 'tra svayambhau ca / puja sarvvatsayn 17 tcna - loi ilai icason, tatra - ilcic, anha - moic, prit - lovc, nar-sanharayo - ol Haii and Sanlaia, bnavct - ii may bc, abncc - in non-dillcicniiaiion, atra - lcic, svayambnau - loi Loid Siva, ca - and, puja - woislip, sarva - all, atsayni - incicasing. By peopIe undersfand Their unify of inferesf, Iove wiII increase for bofh Hari and Sankara, and worship for Them bofh wiII increase. maha-prasada tatrava / bhuhtva moham avapnuyat maha-rogat pramucycta / sthra-sampattm apnuyat 18 mana-prasaam - gicai mcicy, tatra - ilcic, cva - cciiainly, bnuhtva - laving cnjoycd, moham - libciaiion, avapnuyat - onc may aiiain, mana-rogat - liom gicai discasc, pramucycta - onc is libciaicd, stnra-sampattm - undisiuibcd piospciiiy, apnuyat - onc can gci. By fasfing such maha-prasada one can affain Iiberafion, be cured from ferribIe diseases, and obfain undisfurbed prosperify. yc mohat tan na hhadant / tc bhavanty aparadhnah harau svc ca nhsrha / rognas ca bhavant tc 19 yc - ilcy, monat - oui ol dclusion, tat - ilai, na - noi, hnaant - ilcy cai, tc - ilcy, bnavant - bccomc, aparannan - ollcndcis, narau - io Haii, svc - io Siva, ca - and, nnsriha - dcvoid ol opulcncc, rogna - discascd, ca - and, bnavant - ilcy bccomc, tc - ilcy. Those who ouf of deIusion do nof eaf such maha-prasada become offenders fo bofh Hari and Siva. They become diseased and bereff of opuIence. vanavah pujto yatra / sr-svah paramadarat anad-Ingam asadya / sr-hna-prt-hctavc 20 tatrava sasayo nast / nrmmaIya-grahanc hvact bhahtr cva sada vpra / subha-da sarvva-dchnam 21 vanavan - by vaisnavas, pujta - woislippcd, yatra - wlcic, sri-svan - ol ilc auspicious loid, parama-aarat - wiil gicai icvcicncc, ana-Ingam - ilc bcginninglcss loim, asaya - io bc aiiaincd, sri-hna-prit - lovc loi Si Kisna, nctavc - in oidci, tatra - in ilis maiici, cva - suicly, sasaya - doubi, na ast - ilcic is noi, nrmaIya-grananc - in acccpiing ilc icmnanis ol Siva, hvact - ai any iimc, bnaht - dcvoiion, cva - indccd, saa - always, vpra - O lcaincd bialmana, subna-a - giving auspiciousncss, sarva-cnnam - loi all cmbodicd bcings. Wherever fhe beginningIess Iingam of Sr Siva is worshipped wifh greaf respecf by vaisnavas in order fo deveIop Iove for Sr Krsna, fhere wiII be no doubf abouf accepfing fhe remnanfs of Sr Siva's food. O vipra, such devofionaI service is veriIy auspicious for aII embodied beings. Tlus cnds ilc Ninil Saiga cniiilcd "Gauia Haii Honois ilc Iood Rcmnanis ol Si Siva," in ilc Tliid Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
Tenfh Sarga puiuoiiama-daisanam Vision ol ilc Uliimaic Pcison punah snuva dcvasya / catanyasya mahatmanah hatha manohara punya / nutanamta-varnah 1 punan - again, snuva - plcasc lcai, cvasya - ol ilc divinc Loid, catanyasya - ol ilc cmbodimcni ol ilc living loicc, mana-atmanan - ol ilc magnanimous, hatnam - naiiaiion, mana-naram - mind-sicaling, punyam - puiilying, nutana - licsl, amta - ol immoiial ncciai, varnan - ol Hc wlo causcs a slowci. Now hear furfher fhe charming and pure hisfory of fhe magnanimous Sr Caifanya Mahaprabhu, whose associafion is Iike a refreshing shower of necfar. tatah prayato bhagavan mudanvto / njar ajah sadhu-janaha- bandhuh hapota-sampujta-Ingam uttama / dtva pranamyasu punar yayau harh 2 tatan - ilcn, prayata - sci loiil, bnagavan - ilc all-opulcni Loid, mua-anvta - lillcd wiil joy, njan - wiil His iniimaic lollowcis, aja - ilc unboin, sanu-jana - sainily mcn, cha-bannun - ilc only liicnd, hapota - ilc Kapoia lingam, sampujta - wcll woislippcd, Ingam - plallus, uttamam - iiansccndcnial, tva - sccing, pranamya - ollciing obcisanccs, asu - ai oncc, puna - again, yayau - wcni away, narn - dcsiioyci ol sin. Thereaffer fhe unborn aII-opuIenf PersonaIify of Godhead, Sr Hari, fhe soIe friend of fhe sadhu, wenf forfh wifh a gIad hearf, accompanied by His associafes. He saw fhe franscendenfaI Kapofa-Iingam, He immediafeIy offered obeisances and again deparfed. punyan svasyanyatamas ca Ingan / vIohya harcna naman punar yayau nad maha-vryyavat sa bhargav / tasya hta-snana-vdhh punar yayau 3 punyan - sanciilicd, svasya - ol Siva, anyataman - many oilci, ca - and, Ingan - plallic loims, vIohya - glancing, narcna - wiil joy, naman - bowing down, puna - again, yayau - Hc wcni, naim - iivci, mana-viryavatim - a vciy swilily llowing iivci, sa - Hc, bnargavim - namcd llaigav, tasyam - in lci, hta-snana - iool bail, vnn - accoiding io ciiquciic, puna - again, yayau - Hc wcni. He aIso saw wifh gIadness many ofher hoIy Iingams of Siva, and affer bowing down before fhem, again proceeded on unfiI He came fo fhe swiff fIowing river named Bhargav. Affer faking bafh according fo fhe vaisnava precepf, He confinued fraveIing onwards. tato 'vaIohyasu harch su-mandra / sudhanuIpta sarad-ndu-su- prabham rathanga-yuhta pavanoddhutasuha / vbhuana nIa-grcr mahojjvaIam + tata - ilcn, avaIohya - looling, asu - suddcnly, narcn - ol Haii (Loid Jagannaila), su-manram - bcauiilul icmplc, suna - ncciai, anuIptam - anoinicd, sarat-nu - auiumn moon, su-prabnam - sublimc cllulgcncc, ratna-anga-yuhtam - wiil a claiioi wlccl (calia), pavana - wind, unuta - blown, asuham - llag, vbnuanam - oinamcni, niIa-grc - ol ilc bluc mouniain, mana-ujjvaIam - vciy biilliani. SuddenIy Sr Caifanya gIimpsed fhe beaufifuI fempIe of Sr jagannafha Hari. If appeared Iike a bIue mounfain anoinfed wifh necfar, and was effuIgenf as fhe aufumn moon of Saraf. Crowned by a very dazzIing cakra, ifs fIag was unfurIed and bIew in fhe breeze. haIasa-snga muhur ahpac ca / hantya samucchcataya sudhamna prabhanjanahaIpta-ccIa-hastar / ahuyamana hamaIchana tam 5 lailasa-sngam - ilc pcal ol Kailasa; mulu - icpcaicdly; alipai - ii lumblcd; ca - and; laniya - by iis lusici; samucclcaiaya - by iis lcigli; sudlamna - by iis inllucncc; piablanjana - ilc wind; alalpiia - diiccicd; ccla - llags; lasiai - by ilc lands; aluyamanam - calling; lamala-lanam - ilc loius-cycd; iam - Him. The Iusfer, heighf, and infIuence of ]agannafha's franscendenfaI abode mocked fhe peak of Mounf KaiIasa. Using fhe fempIe's fIags as his hands, fhe wind god beckoned weIcomingIy fhe Iofus-eyed Gauranga . papata bhumau sahasa hatarr / harr gata-spandanam antaratma vIohya sarvvc mumuhus tadyah / prancna hnas tanavo yatharyah 6 papata - Hc lcll, bnumau - on ilc caiil, sanasa - suddcnly, nata-ar - siiucl by a loc, nar - ilc dispcllci ol cvil, gata-spananam - wiiloui moiion, antara-atma - inicinal Scll, vIohya - obsciving, sarvc - all, mumunu - ilcy bccamc laini, taiyan - His associaics, prancna - lilcloicc, nina - wiiloui, tanava - bodics, yatna - lilc, aryan - ilc noblc pcisons. Then, having embraced Lord ]agannafha in His hearf, suddenIy Gaura Hari fumbIed fo fhe earfh as if sfruck by a foe, and becoming ufferIy mofionIess. When His nobIe associafes saw fhis, aII of fhem became fainf, Iike bodies wifhouf Iife. tatah hancnotthtam sam utsuha / vIohya jva parvavrur ndryah tathavam atmanam atad-vdo janah / svabhavatas tan bhagavan athabravt 7 tatan - ilcn, hancna - alici a momcni, uttntam - aiising, isam - ilc Loid, utsuha - cnlivcncd, vIohya - sccing, jivam - ilc living cniiiy, parvavru - ilcy suiioundcd, nryan - ilc scnscs, tatna - so, cvam - ilus, atmanam - His Scll, a-tat-va - unawaic ol ilai, janan - ilc pcoplc, sva-bnavata - accoiding wiil His own naiuic, tan - ilcm, bnagavan - ilc Loid, atna - ilcn, abravit - Hc said. A momenf Iafer, seeing fhaf fhe Lord was arising, fhey aII aIso became animafe and surrounded Him, jusf as fhe body's senses awaken by fhe connecfion of fhe souI. Those persons were unaware of His frue SeIf. Then, in His characferisfic bIissfuI mood, fhe Lord addressed fhem: bhavanta cvatra harcr ghopar / sthta maha-nIa-man-prabha prabhum baIa prapasyantu tato na dtva / dta tathocuh pratma prabhor dvjah 8 bnavanta - youi lonois, cva - indccd, atra - ilcic, narc - ol Haii, gna-upar - abovc ilc abodc, stntam - siiuaicd, mana - gicai, niIa-man - bluc jcwcl, prabnam - cllulgcni, prabnum - ilc Loid, baIam - boy, prapasyantu - bclold, tata - ilcn, na - noi, tva - sccing, ta - sccn, tatna - ycs, ucun - ilcy said, pratma - ilc loim, prabno - ol ilc Loid, vjan - ilc bialmanas. "My dear devofees, Look and see! ]usf above fhe abode of Sr Hari! There our Prabhu is shining magnificenfIy Iike a greaf effuIgenf bIue sapphire. BehoId fhaf youfh!" AIfhough fhey were acfuaIIy unabIe fo see anyfhing, fhose brahmanas repIied, "Yes! Yes! We see fhe Lord's form." mohah punah syad t sanhyamanas / tan abravt pasya harcr gha- dhvajam aIahya baIa punar ahpanta / vahtrcna purnamta-rasm-hotm 9 monan - dclusion, punan - again, syat - ii may bc, t - ilus, sanhyamana - anxious, tan - ilcm, abravit - Hc said, pasya - scc!, narc - ol Haii, gna-nvajam - ilc icmplc llag, aIahya - visiblc, baIam - ilc youil, puna - moic and moic, ahpantam - casiing, vahtrcna - wiil His lacc, purna - lull, amta - ncciai, rasm-hotm - millions ol iays. They spoke fhus because fhey were anxious, Iesf Gaura shouId again Iose consciousness. Then He said fo fhem, "Look! Thaf youfh is visibIe jusf near fhe fIag of fhe fempIe of Sr Hari. Thousands of rays of pure necfar consfanfIy emanafe from His face. aIoIa-rahtanguI-sona-padma- / taIcna mam ahramat sma panna dahcna savycna ca vcnu-randhra- / vnyasta-vahtranguInat-sobhtah 10 aIoIa - moving, rahta - icd, anguI - lingcis, sona-pama - icd loius, taIcna - wiil ilc palm, mam - Mc, ahramat - Hc ialcs posscssion, sma - did, panna - wiil ilc lands, ahcna - wiil ilc iigli, savycna - wiil ilc lcli, ca - and, vcnu-rannra - lluic-lolcs, vnyasta - placcd, vahtra - mouil, anguIna - wiil ilc lingci, at- sobntan - vciy aiiiaciivc. "The fingers of His Ieff and righf hands are pIaced upon fhe hoIes of fhe bamboo fIufe, and fhey hoId if fo His moufh in a very affracfive manner. Those deffIy moving fingers of His hands, whose paIms resembIe fhe red-Iofus, have capfivafed My mind. asau sudha-rasm-sahasra-hanth / ho va mano mohayat smtcna sa cvam uthattara jagama / druta druta-svarna-ruch sa-bhtyah 11 asau - Hc, suna - ncciai, rasm-sanasra - ilousand iays, hantn - cllulgcncc, ha va - wlo indccd', mana - mind, monayat - illusion, smtcna - by lis smilc, sa - Hc, cvam - ilus, utha - cagcincss, attaram - inicnsc, jagama - Hc wcni, rutam - iunning, ruta-svarna - mclicd gold, rucn - lusici, sa-bntyan - wiil His scivanis. "His sun-Iike effuIgence radiafes fhousands of necfarean beams. Who is He, who fhus enchanfs My mind wifh His smiIe:" In fhis mood, Sr Gaura, whose Iusfer resembIes moIfen goId, ran in a mood of infense eagerness for Krsna and was swiffIy pursued by His servifors. prasadam aIohya jagat-patcr muhur / muhuh shhaIan nctraja-var- dharaya sngah sumcror va nrjharanvtas / trtha mhandor agamat sutasya 12 prasaam - palacc, aIohya - glancing, jagat-patc - ilc pioiccioi ol ilc cosmos, munu munun - icpcaicdly, shnaIan - siumbling, nctra-ja-var - icais, naraya - by a ioiicni, sngan - pcal, sumcro - ol Mouni Mciu, va - lilc, nrjnara-anvta - covcicd by waicilalls, tirtnam - loly placc, mhano - ol Milcnu, agamat - Hc wcni, sutasya - ol ilc son. Again and again He gIanced up af fhe paIace of fhe universaI Lord, af fimes sfumbIing because of fhe sfreams of fears which gushed from His eyes. Thus, He appeared Iike fhe peak of Mounf Sumeru covered by waferfaIIs. On fhe way, He visifed fhe frfha of Markendeyas i, fhe son of Mkendu. cahrcna cahrc svayam ugra-cahrna / trtha mahcsaya sudptmat tatam snatva ca yasmn sva-Ioham aptas / tatrasu gatva vdhvac cahara 13 snatva tatah sanhara-Ingam svaro / japann aghora prananama dandavat stutva mahcsa-stutbhh su-mangaIar / jagama yajncsa-mahaIaya prabhuh 1+ cahrcna - wiil His disc, cahrc - Hc madc, svayam - by His own will, ugra-cahrna - wiil His iciiiblc disc, tirtnam - a loly placc, mana-isaya - loi Siva, suiptmat - vciy biilliani, tatam - banl, snatva - laving bailcd, ca - and, yasmn - in wlicl, sva- Ioham - ilc planci ol Siva, apta - aiiaincd, tatra - ilcic, asu - quicly, gatva - going, vn-vat - accoiding io ilc piinciplcs ol sasiia, cahara - Hc madc, snatva - laving bailcd, tatan - ilcn, sanhara-Ingam - ilc sacicd plallus ol ilc pcacc-malci, isvara - ilc Supicmc Loid, japan - mcdiiaiing, agnoram - noi iciiiblc (gcnilc), prananama - bowcd down, ana-vat - lilc a iod, stutva - piaising, mana-isa-stutbnn - wiil lymns ol ilc gicai coniiollci, Siva, su-mangaIa - vciy auspicious, jagama - Hc wcni, yajna-isa - ilc Loid ol saciilicc, mana-aIayam - ilc gicai abodc, prabnun - ilc Loid. For fhe sake of Mahadeva, Lord Visnu, used His ferribIe cakra fo make a frfha in fhaf spof. Those who bafhe fhere affain fhe pIanef of Siva. QuickIy Gaura Hari enfered fhaf pIace and He fook bafh in accordance wifh fhe vaisnava-vidhi. Then fhe Supreme Lord medifafed upon fhe Iingam of fhe genfIe Siva. He did japa of Sr Siva-naa and faIIin before fhe Iingam Iike a rod, He offered praise fo Mahesa by chanfing auspicious verses composed in his gIorificafion. Then our Prabhu deparfed for fhe greaf abode of ]agannafha, fhe Lord of aII sacrifice. prahfa-roma nayanabja-varibhih / parfa-vakah paramafma-cinfaya vvcsa dcvcsa-gha mahotsava / nanama dtva jagata pat prabhum 15 pranta-roma - laiis cicci, nayana - liom His cycs, abja-varbnn - wiil icais, parita - covcicd, vahan - clcsi, parama-atma-cntaya - bccausc ol ilinling ol ilc Supicmc Soul, vvcsa - Hc cnicicd, cvcsa-gnam - abodc ol ilc Loid ol godly mcn, mana- utsavam - gicai lcsiival, nanama - Hc bowcd down, tva - laving sccn, jagatam - ol all scniicni bcings, patm - ilc masici, prabnum - ilc Masici. As He enfered fhe greaf fesfivaI wifhin fhe fempIe of fhe God of gods, aII fhe hairs of His body fhriIIed due fo greaf ecsfasy, and His chesf became covered wifh fears because of He was fhinking of fhe Lord who resides in fhe hearfs of aII. Then behoIding fhaf Masfer of aII worIds, our Prabhu bowed down. papafa bhumau punar eva dandavan / naman muhuh prema-bharakuIananah tatah hanan mut-hara vbhavayan / jagat-pat so 'truroda vhvaIah 16 papata - Hc lcll, bnumau - io ilc caiil, puna - again, cva - indccd, ana-vat - lilc a iod, naman - bowing, munun - again, prcma-bnara - lolding His lovc, ahuIa - picoccupicd, ananan - lacc, tatan - ilcn, hanat - alici a momcni, mut-haram - lands clcnclcd, vbnavayan - slowing ccsiacy, jagat-patm - ilc masici ol ilc univcisc, sa - Hc, at-ruroa - Hc wcpi loudly, vnvaIan - ovciwlclmcd. FaIIing again Iike a rod fo fhe ground, He fhen arose and feII again and again. His face showed fhe sfruggIe of hoIding back fhe sympfoms of prema, buf affer a momenf He dispIayed His overwheIming ecsfafic feeIings for fhe Lord of fhe universe. His fisfs cIenched and He wepf IoudIy. dtva tam ttha puruottamo harh / prasaryya pan hamaIanga- homaIam adarsayad rahta-taIa tato muda / catanya-dcvo hrto jahasa 17 tva - sccing, tam - Him, ttnam - ilus, puruottama - ilc uliimaic Pcisonaliiy, narn - ilc icmovci ol sin, prasarya - spicad, panm - His land, hamaIa - loius, anga - limb, homaIam - soli, aarsayat - Hc slowcd, rahta-taIam - icddisl palm, tata - ilcn, mua - in bliss, catanya-cva - Caiianya-dcva, nrta - iliillcd, janasa - lauglcd. Seeing Him fhus affecfed, Sr Purusoffama Hari exfended His soff Iofus hand, reveaIing His ruddy paIm, and Caifanya-deva Iaughed wifh gIadness. uvaca cava harunambudhc tva / prasda dcvcsa mahcsa-vandta punar na dtva hara-paIIavanguI / ruroda tasmn dv-guna sa vhvaIah 18 uvaca - Hc said, ca - and, cvam - ilus, haruna-ambunc - O occan ol mcicy, tvam - You, prasia - lavc mcicy, cva-isa - Loid ol ilc dcmigods, mana-isa-vanta - wlo aic piaiscd by Siva, puna - again, na - noi, tva - sccing, hara - ilc land, paIIava- anguIim - wiil iis lingcis lilc blossoms, ruroa - Hc wcpi, tasmn - ilcic, v-gunam - wiil iwicc ilc siicngil, sa - Hc, vnvaIan - ovciwlclmcd. He said, "O ocean of mercy! God of gods, who are offered prayers by Mahesa! PIease show Your mercy fo Me!" Then being unabIe fo see again fhe bIossom-Iike fingers of Lord ]agannafha's hand, Gaura feIf begrieved and wepf wifh redoubIed sfrengfh. punas ca dtvat-mahotsavanvto / harasru-dharapIuta-dcha-yath 19 puna - again, ca - and, tva - sccing, at-mana-utsava-anvta - lillcd wiil gicai lcsiiviiy, nara-asru - icais ol joy, nara - llood, apIuta - immciscd, cna-yatn - slcndci body. Again seeing ]agannafha's hand, Gaura became fiIIed wifh immense exuIfafion, and His sIender body became fIooded by sfreams formed of fears of joy. cva tayor udbhata-cctta janah / snvant gayant para vrajant tc pada murarch paramartha-darsno / na yatra bhuyah patana hvacd bhavct 20 cvam - ilus, tayo - ol ilosc iwo, ubnata - magnanimous, ccttam - bclavioi, janan - pcoplc, snvant - ilcy lcai, gayant - sing, param - Supicmc, vrajant - ilcy go, tc - ilcy, paam - abodc, mura-arcn - ol ilc cncmy ol ilc Muia dcmon, parama- artna - ilc uliimaic goal, arsna - sccis, na - noi, yatra - wlcic, bnuyan - again, patanam - lalling, hvact - cvci, bnavct - ii may bc. Those who hear and sing of fhe exaIfed and magnanimous behavior of ]agannafha Svam and Sr Caifanya Mahaprabhu can see fhe uIfimafe goaI of Iife and fhus enfer fhe supreme abode of Murari, wherefrom one never again faIIs. Tlus cnds ilc Tcnil Saiga cniiilcd "Vision ol ilc Uliimaic Pcison," in ilc Tliid Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
EIevenfh Sarga si-mala-piasada-malima Tlc Gloiics ol Mala-Piasada tat srutva praha vprcndrah / sr-damodara-pandtah hatha dto bhagavata / puruottama svarah 1 tat - ilai, srutva - lcaiing, prana - lc said, vpra-nran - bcsi ol lcaincd bialmanas, sri-amoara-pantan - ilc sclolai Si Damodaia, hatnam - low', ta - sccn, bnagavata - by ilc Loid, puruottama - ilc uliimaic pcison, isvaran - ilc supicmc coniiollci. Affer hearing aII fhis, fhe Iearned vipra Sr Damodara Panifa furfher inquired, "How did fhe bIessed Lord Gaura again see fhe Supreme Lord Purusoffama-deva: dtah hcna h aharot / svayam cva janarddanah tat srutva praha sa guptas / tuto vadyo hatha subham 2 tan - sccn, hcna - low', hm - wlai', aharot - Hc did, svayam - by His swcci will, cva - indccd, jana-aranan - iliillci ol ilc lcaiis ol mcn, tat - ilai, srutva - lcaiing, prana - lc said, sa - lc, gupta - Muiaii Gupia, tuta - plcascd, vaya - plysician, hatnam - naiiaiion, subnam - sublimc. "By whose assisfance did He see ]agannafha, and whaf did Sr Caifanya ]anardana fhen do:" Hearing fhis, fhe physician Murari Gupfa was safisfied and confinued narrafing fhaf subIime hisfory. snuvavahta brahman / dvya tra-Iohya-pavanm hatha sr-jagad-sasya / darsanananda-sambhavam 3 snuva - lcai, avantam - aiicniivcly, branman - O bialmana, vyam - divinc, tra- Iohya-pavanim - puiilying ilc ilicc woilds, hatnam - lisioiy, sri-jagat-isasya - ol ilc Loid ol all scniicni bcings, arsana-anana-sambnavam - boin ol ilc bliss ol sccing. O brahmana, Iisfen affenfiveIy fo fhis divine sfory fhaf purifies fhe fhree worIds. If arises from fhe joy Mahaprabhu fook in Iooking upon fhe Masfer of aII senfienf beings. gatvadau vasudcvasya / sarvvabhaumasya vcsman sa-tvara sa samutthaya / nanama dandavat su-dhh + gatva - gonc, aau - liisi, vasucvasya sarvabnaumasya - ol Vasudcva Saivablauma, vcsman - in ilc lousc, sa-tvaram - quiclly, sa - lc, samuttnaya - aiising, nanama - lc bowcd down, ana-vat - lilc a iod, su-nin - vciy wisc. When Sr Gauranga firsf arrived in Purusoffama Ksefra, He wenf fo fhe house of Vasudeva Sarvabhauma. Af once fhaf infeIIigenf schoIar rose fo greef Him and feII before Him offering obeisances. dtva ta praha bhagavan / sa-gadgada-gra harh hatha drahyam dcvcsa / jagannatha sanatanam 5 tva - sccing, tam - lim, prana - Hc said, bnagavan - ilc all-opulcni Loid, sa- gagaa - clolcd-up, gra - wiil woids, narn - ilc icmovci ol sin, hatnam - low', rahyam - I slall scc, cva-isam - ilc Loid ol ilc godly, jagat-natnam - ilc Loid ol ilc univcisc, sanatanam - cicinal. Seeing Sarvabhauma, Sr Hari addressed him in a faIfering voice, "KindIy feII Me - how may I see My efernaI Lord of Iords, Sr ]agannafha:" t srutva vacas tasya / sarvvabhaumo maha-yasah prahas-nayanabjcna / tad-vapuh samaIohayat 6 t - ilus, srutva - lcaiing, vaca - woids, tasya - His, sarvabnauma - ilc couii sclolai ol ilc ling ol Oiissa, mana-yasan - gicaily icnowncd, prahas-nayana- abjcna - wiil cycs lilc blooming loiuscs, tat-vapun - His body, samaIohayat - lc obscivcd. Sarvabhauma heard fhe Lord's requesf, buf as fhaf renowned schoIar observed infenfIy af Gauranga's form, His Iofus eyes opened wide wifh asfonishmenf. su-tapta-hancanabhasa / mcru-sngam vaparam raha-sudhaharahara-muhha jaIaja-Iocanam 7 su-tapta-hancana - bcauiilul molicn gold, abnasam - lusici, mcru-sngam - ilc pcal ol Mciu, va - lilc, aparam - anoilci, raha-suna-hara - nigli-ncciai-malci (ilc moon), ahara - appcaiancc, muhnam - lacc, jaIaja-Iocanam - loius cycs. Gauranga's compIexion had fhe subIime effuIgence of moIfen goId, Iike anofher Mounf Meru. His face appeared Iike fhe moon as if generafes of necfar fhroughouf fhe nighf, and His eyes resembIed Iofus fIowers. su-nasa hambu-hanthadhya / mahorasha maha-bhujam bandhuha-muhurarahta-danta-cchada-manoharam 8 su-nasam - linc nosc, hambu-hantna - concl-nccl, anyam - cniiclcd, mana- urasham - a bioad clcsi, mana-bnujam - gicai aims, bannuha - a ciimson llowci, muhura - blossoming, arahta - icddisl, anta-cnaa - iccil-lidcis (lips), mana- naram - mind-sicaling. His nose was arisfocrafic, and His neck resembIed a conch. His chesf was broad and His arms very Iong. His charming crimson Iips resembIed budding bandhuka fIowers. hundabha-dantam atyanta-candra-rasm-jta-smtam ajanuIambta-bhuja / vIasat-pada-panhajam 9 huna-abna - luc ol jasminc, antam - iccil, atyanta - unlimiicd, canra-rasm - iays ol ilc moon, jta - dclcaicd, smtam - smiling, a-janu-Iambta - langing io His lnccs, bnujam - aims, vIasat - slining, paa-panhajam - loius lcci. His feefh were whife Iike jasmine buds, and His smiIe defeafed fhe radiance of IimifIess moons. His arms exfended fo His knees, and His Iofus feef shone brighfIy. hna-prcmojjvaIa sasvat / puIahancta-vgraham hurmonnata-pada-dvandva /d tvadau vsmto 'bhavat 10 hna-prcma-ujjvaIam - blazing lovc ol Kisna, sasvat - loicvci, puIaha-ancta - laiis sianding cicci, vgranam - body, hurma-unnata - lumpcd lilc ilc slclls ol ioiioiscs, paa-vanvam - paii ol lcci, tva - sccing, aau - ai liisi, vsmta - asionislcd, abnavat - lc bccamc. In His hearf, Krsna-prema forever brighfIy bIazed. The hairs of His body fhriIIed ouf of rapfure, and fhe fops of His feef resembIed fhe curved sheIIs of forfoises. Sarvabhauma was asfonished fo see aII fhis, and fhoughf: hm asau purua-vyaghro / maha-purua-Iahanah avatrna vabhat / vahunthad dcva-rupa-dhh 11 lim - wlai'; asau - Hc; puiua-vyaglia - iigci among mcn; mala-puiua - gicai pcisonaliiy; lalanal - laving sympioms; avaiina - dcsccndcd; iva - lilc; ablaii - Hc appcais; vailunilai - liom ilc spiiiiual woild; dcva-iupa-dll - Hc acccpis a divinc loim. "Who is fhis iIIusfrious maIe, wifh every sign of a greaf personaIify: If appears fhaf He has descended from Vaikunfha fo pIay a roIe of divine pasfimes. hm vasau sac-cd-ananda-rupavan rasa-murttman hm vasau sarvva-jvana / hta-hd svarah svayam 12 hm va - wlcilci', asau - Hc, sat-ct-anana - ol ciciniiy, lnowlcdgc and bliss, rupavan - pcison laving a loim, rasa-murtman - ilc loim ol mcllows, hm va - wlcilci', asau - Hc, sarva-jivanam - ol all living bcings, nta-ht - bcnclacioi, isvaran - Supicmc Loid, svayam - in Pcison. "Can He possibIy be fhe originaI primevaI personaIify, fhe resevoir of efernify, bIiss and knowIedge, fhe personified form of aII rasa: CouId He be fhe benefacfor of aII Iiving beings, fhe originaI PersonaIify of Godhead, fhe I-svara HimseIf:"
t sancntya manasa / so 'nuja praha suddha-dhh gaccha tvam sr-yutcnadya / catanycna mahatmana 13 pura bhagavatah sghra / yathasau puruottamam pasyaty ananta-puruam / anayascna tat huru 1+ t - ilus, sancntya - considciing, manasa - in lis mind, sa - lc, anujam - io ilc youngci bioilci, prana - lc said, suna-nin - ol puic iniclligcncc, gaccna - go, tvam - you, sri-yutcna - blcsscd by Lalsm, aya - now, catanycna - wiil Caiianya, manatmana - wiil ilc magnanimous, puram - icmplc, bnagavatan - ol ilc Loid, signra - quiclly, yatna - so, asau - Hc, purua-uttamam - ilc iiansccndcnial Pcison, pasyat - Hc sccs, ananta-puruam - unlimiicd Pcison, anayascna - wiiloui dilliculiy, tat - ilai, huru - do. Thinking in fhis way, fhe wise Sarvabhauma foId his younger brofher, "QuickIy go wifh fhis bIessed souI, Sr Caifanya, fo fhe fempIe of fhe Lord. Lef Him behoId wifhouf hindrance fhe uIfimafe Supreme Person, who expands info IimifIess forms, and possesses subIime affribufes." tat srutva sarvvabhaumasya / vacanamtam adbhutam yayau tasyanujo dhman / catanycna sahayavan 15 tat - ilai, srutva - lcaiing, sarvabnaumasya - ol Saivablauma, vacana-amtam - ncciaican insiiuciions, abnutam - wondcilul, yayau - lc wcni, tasya - lis, anuja - youngci bioilci, niman - iniclligcni, catanycna - wiil Caiianya, sanayavan - in company. Hearing fhese wonderfuI necfarean words uffered by Sr Sarvabhauma, his infeIIigenf younger brofher deparfed in fhe company of Sr Caifanya Mahaprabhu. tcna sarddha sa bhagavan / gatva sr-har-mandram dadarsa pundarhaha / puruottamam svaram 16 tcna - wiil lim, sarnam - accompanicd, sa - Hc, bnagavan - ilc all-opulcni Loid, gatva - going, sri-nar-manram - ilc icmplc ol Haii, aarsa - Hc saw, punariha- aham - loius-cycd, purua-uttamam - iiansccndcnial Pcison, isvaram - Supicmc Pcison. The aII-opuIenf Lord wenf wifh him fo fhe mandira of Sr Hari, and fhere He saw fhe franscendenfaI PersonaIify of Godhead, Purusoffama ]agannafha, wifh His eyes resembIing bIue Iofuses. dtvoIIasad-vhvaItanga-yath / prcmasru-var-jhara-purta-pna-vahah hampodgata-pracura-var-yutcndu-vahtro / hcmadr-snga va vata- htah papata 17 tva - laving sccn, uIIasat - biiglily slining, vnvaIta - ovciwlclmcd, anga-yatn - slcndci body, prcma - lovc, asru - icais, var-jnara - waicilall, purta - covcicd, pina-vahan - bioad clcsi, hampa - iicmblcd, ugata - iliown oui, pracura - piolusc, var - waici, yuta - wiil, nu - moon, vahtra - lacc, ncma-ar - goldcn mouniain, snga - pcal, va - lilc, vata-htan - siiucl by a luiiicanc, papata - Hc lcll. Upon seeing Him, fhe sIender form of Gauranga, which resembIed a goIden mounfain peak, became enfranced wifh bIossoming meIIows. Tears of Iove formed waferfaIIs which inundafed His effuIgenf moon-Iike face and fIooded His broad chesf. Then frembIing profuseIy, He fumbIed fo fhe ground as if sfruck by a hurricane. bhumau mumoha bhagavan hta-mut-hasto / vsrasta-vastra-rasano vvasa vdtva ta tc dvjah sapad bahu-yugcna dhtva / htvanhato bhagavatah purato vnnyuh 18 bnumau - on ilc caiil, mumona - Hc lainicd, bnagavan - ilc Loid, hta-mut-nasta - His lands clcnclcd, vsrasta-vastra - scaiicicd gaimcnis, rasana - bcli, vvasam - unconscious, vtva - lnowing, tam - Him, tc - ilcy, vjan - ilc bialmanas, sapa - ai oncc, banu-yugcna - His iwo aims, ntva - lcld, htva - madc, anhata - liom ilc lap, bnagavatan - ol ilc Loid, purata - liom ilc icmplc, nnnyun - ilcy iool. Thus Bhagavan Sr Caifanya fainfed upon fhe earfh. His hands were cIenched and His garmenfs and beIf were scaffered. ReaIizing fhaf fhe Lord was obIivious fo exfernaIs, fhe brahmana-priesfs af once Iiffed Him by His fwo arms and fook Him from fhe fempIe of ]agannafha. sr-sarvvabhauma-vara-vcsman Iabdha-sanjnah / sanhrttana nara- harch punar cva cahrc ntya ca tatra puIahavaI-purtango / gangcya-gaura-vapusa puruadhrajah 19 sri-sarvabnauma - ol Saivablauma, vara-vcsman - in ilc linc lousc, Iabna- sanjnan - icgaincd consciousncss, sanhirtanam - congicgaiional claniing, nara- narcn - ol ilc luman-lilc Haii, puna - again, cva - indccd, cahrc - Hc madc, ntyam - dancing, ca - and, tatra - ilcic, puIaha-avaI - iows ol cicci laiis, purta-anga - body covcicd, gangcya - goldcn, ilc oiigin ol ilc Ganga, wlo dcliglis in ilc Ganga waicis, gaura-vapusa - by ilc body ol Gauia, purua-anrajan - ilc oiiginal loid ol all mcn. Sr Gauranga regained exfernaI consciousness in fhe fine house of Sarvabhauma, and af once performed sankrfana of Narahari. Then fhe emperor of aII enjoyers, His goIden body became covered wifh puIakas, began fo dance. bhha cahara bhagavan sa njcna sardha / bhahtcna dattam amta su- maha-prasadam anna rasayana-vara bhava-rogna yad / dcvcndra-durIabhatara puruottamasya 20 bnham - alms, cahara - Hc iool, bnagavan - ilc Loid, sa - Hc, njcna - iniimaic, sarnam - iogcilci, bnahtcna - by His dcvoicc, attam - givcn, amtam - ncciai, su- mana-prasaam - cxccllcni loods iasicd by ilc Loid, annam - loods, rasa-ayana - icscivoii ol llavois, clixii, varam - bcsi, bnava-rognam - loi ilosc alllicicd by ilc discasc ol biiil and dcail, yat - wlicl, cva-nra - ilc bcsi ol ilc gods, urIabnataram - mosi iaic, purua-uttamasya - ol ilc Supicmc Pcison, Jagannaila Svam. Then one of Krsna Caifanya's bhakfas broughf Him bhiksa in fhe form of immorfaI and necfarean maha-prasada of ]agannafha Svam. Thaf food is fhe reservoir of aII divine fIavors, and if acfs as a superexceIIenf medicine fo cure souIs affIicfed by bhava-roga, fhe disease of birfh and deafh. If is rareIy obfained even by fhe besf of gods. bhuhtva yad annam ahhIa vjna jahat / dharmartha-hamam amta ca tatha mahattvam prapnot baIsa-jano yad nava bhunhtc / gacchcta suhara-gat sa ca dharma-hnah 21 bnuhtva - laving caicn, yat - wlicl, annam - lood, ahnIam - all, vjnam - calamiiy, janat - lc givcs up, narma-artna-hamam - icligiosiiy, cconomic dcvclopmcni and scnsc cnjoymcni, amtam - immoiialiiy, ca - and, tatna - also, manattvam - qualiiics ol gicai souls, prapnot - lc obiains, baIsa-jana - a loolisl pcison, ya - il, na - noi, cva - indccd, bnunhtc - lc cnjoys, gaccncta - lc aiiains, suhara-gatm - biiil ol a log, sa - lc, ca - and, narma-ninan - bcicli ol viiiuc. He who eafs fhaf food wifh devofion enfireIy gives up fhe fruifIess endeavor fo enjoy fhis caIamifous maferiaI exisfence. Affaining fhe quaIifies of a greaf souI, he receives fhe benefifs of reIigiosify, economic deveIopmenf, sense grafificafion, and immorfaIify. Buf fhaf fooIish person, devoid of virfue, who wiII nof eaf if, affains fhe birfh of a hog. catanya-dcva ha yad vvaso vbhuya / bhunhtc svo 'p yad tan nah hhadatha durad athagatam t svapaccna vap / spta vIohya bata suharatam upat 22 catanya-cva - Loid Caiianya, na - in ilis insiancc, yat - wlicl, vvasa - cnilusiasiic, vbnuya - dcmonsiiaiing, bnunhtc - Hc aic, sva - auspicious, ap - alilougl, ya - il, tat - ilai, nan - suicly noi, hnaat - lc cais, na - in ilis lilc, urat - liom alai, atna - oi, agatam - comc, t - ilus, sva-paccna - by a dog-caici, va ap - oi cvcn, sptam - iouclcd, vIohya - sccing, bata - indccd, suharatam - ilc siaic ol a log, upat - lc aiiains. Caifanya-deva's enfhusiasfic eafing of ]agannafha-prasada was fo show fo fhe worId fhaf such food is aIways auspicious. One who has received fhis human Iife buf who refuses fo eaf if because if has come from afar, or has been Iooked af or even fouched by a dog-eafer, wiII cerfainIy fake birfh as a hog. Tlus cnds ilc Llcvcnil Saiga cniiilcd "Tlc Gloiics ol Mala-Piasada," in ilc Tliid Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
TweIffh Sarga saivvablauma-anugialal Loid Gauianga Slows Mcicy io Saivablauma bhuhtva prasada n-harch sva-mandra / pravsya saya bhagavan dadarsa dhupcna sandhuptam abja-Iocana / dpar anchar bahu-maIyahcna 1 bnuhtva - laving caicn, prasaam - ilc mcicy, n-narcn - ol ilc luman-lilc Loid, sva-manram - His icmplc, pravsya - cniciing, sayam - ai dusl, bnagavan - ilc Loid, aarsa - Hc saw, nupcna - wiil lamps, sannuptam - liglicd, abja-Iocanam - ilc loius-cycd onc, ipa - wiil lamps, ancha - many, banu-maIyahcna - wiil many gailands. Affer eafing Sr Nrhari's prasada, af dusk Mahaprabhu again enfered fhe Sr Mandira. There saw fhe Iofus-eyed Lord ]agannafha offered many fragranf oiIs, incense, ghee Iamps and fIower-garIands. vbhuta purna-nsadhnatha- / sahasra-haIpa nava-mcgha-varnam nanama bhumau puruottamahhya / vhas-nctrcna papau muhus ca 2 vbnutam - oinamcnicd, purna - lull, nsa-annatna - cmpcioi ol ilc nigli, sanasra-haIpam - a ilousand iimcs, nava-mcgna - a ncw cloud, varnam - ilc coloi, nanama - Hc bowcd, bnumau - on ilc caiil, purua-uttama - ilc Uliimaic Pcison, ahnyam - namcd, vhas-nctrcna - wiil blossoming cycs, papau - Hc dianl, munu - again, ca - and. Dcliglilully dccoiaicd wiil splcndid oinamcnis, Jagannaila Svam appcaicd a ilousand iimcs moic luminous ilan ilc cmpcioi ol ilc nigli. Tlc Loid's complcxion was swaiily, lilc ilc luc ol a ncwly-loimcd ioiicniial ilundci-cloud. lowing bcloic Him io ilc giound, Si Kisna Caiianya again, again and yci again dianl ilc vision ol Si Puiusoiiama-dcva iliougl His blossoming cycs. ananda-rasau parmagna-ctto / nctrambu-dharat-sudhauta-vahah romanca-sancara-vbhutango / hcmadr-sngopama-gaura-dchah 3 anana-rasau - in lcaps ol bliss, parmagna-ctta - lcaii lully immciscd, nctra- ambu - icais, nara - cuiicnis, at-su-nauta - vciy niccly waslcd, vahan - clcsi, roma-anca - laiis cicci, sancara - impclling, vbnuta - oinamcnicd, anga - body, ncma-ar - ol a goldcn mouniain, snga - pcal, upama - lilc, gaura-cnan - goldcn body. Gaura's hearf was immersed in a shoreIess sea of ananda, and His chesf became bafhed by fhe fIood of fears from fhaf sea. His body was ornamenfed by jubiIanf fhriIIing hair-foIIicIes, and His goIden body appeared Iike fhe peak of a goIden mounfain. raraja rajcva sa bhu-surana / prabhuh prasunavaI-vt-haIam tatravasat sr-puruottama punar / natva jagamasramam asramcsah + raraja - Hc slonc, raja - a ling, va - lilc, sa - Hc, bnu-suranam - ol ilc bialmanas, prabnun - ilc Masici, prasuna-avaI-vt - llowci slowcis, haIam - ilc iimc, tatra - ilcic, avasat - Hc siaycd, sri-purua-uttamam - ilc iiansccndcni Pcison, puna - again, natva - laving bowcd, jagama - Hc wcni, asramam - placc loi spiiiiual culiivaiion, asrama-isan - Loid ol spiiiiual culiivaiion. Shining as fhe sovereign of fhe fwice-born, Prabhu remained fhere whiIe fhe bhakfas offered puspajaIi fo Purusoffamadeva. Then, again offering prosfrafed obeisances before Him, fhaf same originaI creafor of fhe sysfem of asramas, refurned fo His asrama. gatva nsaya punar cva hrtt / jagau harcr adbhuta-vhramasya sa vhvaIah prcma-vbhnna-dharyyo / Iuthan htau vcda na capara hyat 5 gaiva - laving gonc; nisayam - ai nigli; puna - again; cva - assuicdly; liiim - lamc; jagau - Hc sang; laic - ol Haii; adbluia-viliamasya - ol wondcilul piowcss; sa - Hc; vilvalal - ovciwlclmcd; picma-viblinna-dlaiiya - composuic iniciiupicd by lcclings ol lovc; luilan - iolling; liiau - on ilc caiil; vcda - Hc lncw; na - noi; ca - and; apaiam - moic; liyai - so mucl. Affer Sr Caifanya refurned fo fhe house of Sarvabhauma Bhaffacarya, fhroughouf fhe nighfHe sang fhe fame of Sr Hari, fhe possessor of asfonishing abiIifies, and again He became overwheImed and Iosf aII composure due fo Hari-prema, and so absorbed He roIIed fo and fro upon fhe earfh, knowing nofhing more fhan fhaf prema. cva mahatma hatcd dnan / tatravasat sadhubhr arctanghrh ashayat sajjanam abja-nctro / muda mano-jnar vvacanamtas ca 6 cvam - ilus, mana-atma - ilc magnanimous soul, hatct - a lcw, nan - days, tatra - ilcic, avasat - Hc dwcli, sanubn - wiil ilc sainis, arcta - woislippcd, angnrn - lcci, ashayat - Hc iaugli, sajjanam - ilai godly man, abja-nctra - loius- cycd, mua - gladly, mano-jna - wiil claiming, vacana-amta - wiil woids ol ncciai, ca - indccd. The Supreme SouI dweIf fhere a few days, in fhis manner and His feef were worshipped by godIy peopIe. The Iofus-eyed Lord gIadIy gave insfrucfion fo fhem wifh charming and necfarean words. tasmn hadact parmohtatma / sr-sarvvabhaumah prabhum ayayau sah catanya-dcva manuja vdtva / babhaa an nja-Ioha-madhyc 7 tasmn - in ilai placc, haact - oncc, parmonta-atma - a soul lully illusioncd, sri- sarvabnauman - ilc cxpansion ol lilaspaii, prabnum - ilc Masici, ayayau - lc wcni, san - Hc, catanya-cvam - Loid Caiianya, manujam - a man, vtva - considciing, babnac - lc said, iat - somcwlai, nja-Ioha-manyc - in ilc midsi ol lis own pcoplc. Once whiIe Sr Caifanya-deva was residing in fhaf pIace, Sarvabhauma Bhaffacarya, who was a souI fuIIy covered by iIIusion, came fo fhe pIace where Mahaprabhu was sfaying. Considering an Him an ordinary man, he fhen spoke a few words surrounded by his own peopIe. sa cva moho 'p hpatrchah / sr-sarvvabhaumaya janarddanasya yad yat haroty cva harh svaya prabhus / tad cva satya jagato htaya 8 sa - lc, mona - dclusion, ap - vciily, hpa-atrcha - cxcccding in mcicy, sri- sarvabnaumaya - unio Saivablauma, janaranasya - ol Janaidana, yat yat - wlaicvci, harot - Hc docs, cva - cciiainly, narn - ilc icmovci ol sin, svayam - ol His own dcsiic, prabnu - ilc Masici, tat - ilai, cva - suicly, satyam - iiuly, jagata - ol ilc maiciial woilds, ntaya - loi ilc bcnclii. AIfhough Sarvabhauma was very deIuded, Gaura ]anardana is very mercifuI. SureIy He performs each and every one of His acfions soIeIy by His sweef desire fo benefif fhe peopIe of fhe worId. aya maha-vasa-samudbhavah puman / su-pandtah praudha-vayah hatha carct sannyasa-dharma tad amu dvja punah / hrtvatma-vcdantam ashyamahc 9 ayam - ilis, mana-vasa - gicai dynasiy, samubnavan - boin ol, puman - man, su- pantan - liglly lcaincd, prauna-vayan - in lull youil, hatnam - low', carct - Hc may cxccuic, sannyasa-narmam - ilc piaciicc ol icnunciaiion, tat - ilai, amum - ilis, vjam - bialmana, punan - again, hrtva - laving donc, atma-vcantam - ilc conclusion ol Vcdic lnowlcdgc conccining ilc soul, ashyamanc - wc may insiiuci. Sarvabhauma said, "This man is born of a greaf famiIy, and He is an exceIIenf schoIar. Buf since He is in fhe fIower of youfh, how can He successfuIIy execufe fhe pracfices of sannyasa: Fr fhis we shouId again give Him a second birfh and feach Him fhe knowIedge of Vedanfa concerning fhe afma." jnatva hars tat punar aha sa-smto / yajnopavta punar cva mc bhavct pupan pugany anugandhavant / maIyan vpraya dadamy aha tada 10 jnatva - appiiscd, nar - ilc dispcllci ol sin, tat - ilai, puna - luiilci, ana - Hc said, sa-smta - wiil a smilc, yajna-upavitam - ilc saciilicial ilicad, puna - again, cva - indccd, mc - ol Mc, bnavct - lci ii bc, pupan - llowcis, pugan - lcaps, anugannavant - liagiani, maIyan - gailands, vpraya - io ilc lcaincd bialmana, aam - I am giving, ana - I, taa - ilcn. Hearing fhis, Sr Hari said wifh a smiIe, "Yes, Ief Me again receive fhe sacred fhread, and I shaII offer heaps of fragranf fIowers and garIands fo fhis vipra." ty aha gatva vacana murarch / sr-sarvvabhaumaya jano vdtva bhtya na hnct punar cvam ucc / vrdaparo 'bhut sa tu sambhramcna 11 t - ilus, ana - Hc said, gatva - lcaving, vacanam - ilc woids, mura-arcn - ol ilc cncmy ol Muia, Si Caiianya, sri-sarvabnaumaya - io Si Saivablauma, jana - ilc pcoplc, vtva - undcisianding, bnitya - oui ol lcai, na hnct - noiling, puna - moic, cvam - ilus, ucc - lc said, vria-apara - ovcicomc by slyncss, abnut - lc was, sa - ilcy, tu - indccd, sambnramcna - oui ol awc. So saying, He Ieff fhaf spof. Some persons foId Sarvabhauma BHaffacarya abouf MurariCaifanya's response fo his words, yef Sarvabhauma feIf shy due fo respecf for fhe Lord and said nofhing more. athaparahnc dvja-vnda-sanndhau / sa sarvvabhaumasya puro mahaprabhuh uvaca vcdanta-nguham artha / vaco murarcs caranambujasrayam 12 atna - ilcn, aparannc - in ilc alicinoon, vja-vna-sannnau - in ilc picscncc ol a losi ol bialmanas, sa - Hc, sarvabnaumasya pura - bcloic Saivablauma, mana- prabnun - ilc gicai Masici, uvaca - spolc, vcanta - ol Vcdania, ngunam - conlidcniial, artna - mcaning, vaca - siaicmcnis, murarc - ol Muiaii, carana-ambuja - loius lcci, asrayam - slclici. Then in fhe affernoon, in fhe presence of fhe Bhaffacarya and a hosf of brahmanas, Mahaprabhu expIained how fhe confidenfiaI purporf of fhe Vedanfa-sufras poinfs fo fhe sheIfer of Murari's Iofus feef. vcdanta-sddhantam da vdtva / gata pura yat tad aIa sa matva catanya-padabja-yugc mahatma / sa vsmayotphuIIa-manah papata 13
vcanta - ilc siudy ol Vcdania-suiia, sna-antam - ilc pcilcci culminaiion, am - ilis, vtva - compiclcnding, gatam - gonc, pura - bcloic, yat - wlaicvci, tat - ilai, aIam - cnougl, sa - lc, matva - considciing, catanya-paa-abja-yugc - ai ilc paii ol loius lcci ol Caiianya, mana-atma - ilc gicai soul, sa - lc, vsmaya - amazcd, utpnuIIa-manan - lcaii blooming, papata - lc lcll. Af fhis fime Sarvabhauma Bhaffacarya couId comprehend fhaf fhe principIe faughf by Sr Caifanya Mahaprabhu was fhe perfecfionaI concIusion of Vedanfa sfudy. Thus he considered aII he had previousIy fhoughf knowIedge fo be ignorance, and he fherefore discarded if. Thaf greaf souI feII af Sr Caifanya's Iofus feef, his hearf bIossoming in wonder. vcdanurahto bhagavan bhavan prabhur / Ioho na janat ca hadacd anv ap sammohtatma tava mayaya prabho / Iohc padabja ca tavaham agratah 1+ vca - by ilc Vcdic lymns, anurahta - bclovcd, piaiscd, bnagavan - all-opulcni Loid, bnavan - Youi lonoi, prabnu - ilc Masici, Ioha - ilc woild, na - noi, janat - ii lnows, ca - bui, haact - ai all, anu ap - cvcn in ilc lcasi, sammonta-atma - a bcwildcicd soul, tava - Youi, mayaya - by ilc illusoiy cncigy, by ilc giacc, prabno - O Masici, Iohc - in ilis woild, paa-abjam - loius lcci, ca - and, tava - Youi, anam - I, agratan - in lioni. "O aII-opuIenf PersonaIify of Godhead," Sarvabhauma prayed, "Your Lordship is fhe beIoved Person who is gIoried in fhe Vedic hymns. The peopIe of fhe worId cannof undersfand You in fhe Ieasf. O Prabhu, I am aIso a souI bewiIdered by Your iIIusory pofency, buf in fhis Iife, by Your grace, I have come in fhe presence of Your Iofus feef. pura pthvya vasudcva-gchc / 'vatryya hasad-mahasuranam htva vadha tva pratpadya dhama / bhudcva-gchc punar avrast 15 pura - bcloic, ptnvyam - on ilc caiil, vasucva-gcnc - in ilc lousc ol Vasudcva, avatirya - dcsccnding, hasa-a - lcadcd by Kasa, mana-asuranam - ol ilc gicai dcmons, htva - pciloimcd, vanam - lilling, tvam - You, pratpaya - manilcsiing, namam - Youi abodc, bnu-cva-gcnc - in ilc lomc ol a bialmana, puna - again, avrasit - Hc appcaicd. "In ancienf fimes, You descended fo earfh in fhe home of Vasudeva and sIew many greaf demons headed by Kasa. Now, again manifesfing Your franscendenfaI abode, You have appeared in fhe home of a brahmana. svahya-madhuryya-vIasa-vabhavam / asvadayas tva sva-jana suhhaya ca htavataro jagatah svaya / ma pah dna harunamtabdhc 16 svahiya - maiiicd, manurya - unmaiiicd, vIasa - plcasuic-pasiimcs, vabnavam - magniliccncc, asvaayan - causing io iclisl, tvam - You, sva-janam - Youi dcvoiccs, suhnaya - loi ilc lappincss, ca - and, hta-avatara - madc dcsccni, jagatan - ol ilc woilds, svaya - loi ilc wcllaic, mam - mc, pan - pioicci, inam - wiciclcd, haruna-amta - ncciaican mcicy, abnc - O occan. "You engage Your own foIIowers in reIishing Your gIorious pasfimes of married reIafionships wifh fhe queens of Dvaraka, as weII as Your unwedded reIafionships wifh fhe miIkmaids in fhe pasforaI abode of Vraja. You have descended for fhe happiness and weIfare of fhe universe. PIease profecf fhis faIIen souI, O ocean of mercy! varagya-vdya-nja-bhaht-yoga- / shartham chah puruah puranah sr-hna-catanya-sarra-dhar / hpambudhr yas tam aha prapadyc 17 varagya-vya - lnowlcdgc ol icnunciaiion, nja-bnaht-yoga - dcvoiional scivicc io Himscll, sha-artnam - in oidci io icacl, chan - ilc onc, puruan - Pcisonaliiy, puranan - piimcval, sri-hna-catanya - ol Si Kisna Caiianya, sarira-nari - acccpicd ilc bodily loim, hpa-ambun - occan ol mcicy, ya - wlo, tam - Him, anam - I, prapayc - I suiicndci. "The primevaI PersonaIify of Godhead has accepfed fhe form of Sr Krsna Caifanya for fhe purpose of feaching fhe process of bhakfi fo HimseIf and fhe science of vairagya (defachmenf from sense grafificafion). He is an ocean of mercy. I fherefore fake sheIfer of Him. haIan nata bhaht-yoga nja yah / praduharttu hna-catanya-nama avrbhutas tasya padaravndc / gadha gadha Iyata ctta-bhngah 18 haIat - liom ilc passagc ol iimc, natam - losi, bnaht-yogam - ilc pioccss ol dcvoiional conncciion, njam - own, yan - wlo, prauhartum - io manilcsi, hna- catanya-nama - namcd Kisna Caiianya, avrbnuta - bccomc picscni bcloic ilc cycs, tasya - His pada-aiavindc - ai ilc loius lcci, ganam ganam - dccpci and dccpci, Iiyatam - may ii bccomc absoibcd, ctta-bnngan - ilc bcc ol my mind. "Since fhe passage of fime has obscured fhe process of bhakfi, fhe Lord has appeared in order fo renovafe fhaf process, accepfing fhe name Sr Krsna Caifanya. May fhe bee of my mind become absorbed deeper and deeper in fhe honey of His Iofus feef." t ngadtavanta sarvvabhauma harcna / sa-rasam at-javcna sncha- bhavcna dhtva nja-hd vndhayaIngana sa pracahrc / vara-bhuja-yugaIcna sr-patr bhahta-vasyah 19 t - ilus, ngatavantam - spcaling, sarvabnaumam - by Saivablauma, harcna - by ilc land, sa-rasam - wiil mcllows, at-javcna - quiclly, sncna-bnavcna - in an allcciionaic mood, ntva - iool, nja-n - in His lcaii, vnnaya - placing, aInganam - cmbiacing, sa - Hc, pracahrc - Hc did, vara-bnuja-yugaIcna - wiil lis bcauiilul paii ol aims, sri-pat - ilc lusband ol Si Lalsm, bnahta-vasyan - coniiollcd by His dcvoicc. Affer Sarvabhauma recifed fhese rasa-imbued sIokas, fhaf Lord of Sr Laksm, who is forever confroIIed by His bhakfa's Iove, af once affecfionafeIy fook fhaf bhakfa's hand in His and embraced him fo His hearf wifh His fwo beaufifuI arms. Tlus cnds ilc Twcllil Saiga cniiilcd "Loid Gauianga Slows Mcicy io Saivablauma," in ilc Tliid Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
Thirfeenfh Sarga saivablauma-sanivanam Tlc Loid Dcpaiis and Consolcs Saivablauma cva hatpaya haIa / hrtva saha vanavah sr-hasnatha-msrcna / vanavagrycna dhmata 1 sammantrya bhagavan hnas / trthana pavanccchaya punyany ahctra-gamanc / mat cahrc maha-dyuth 2 cvam - ilus, hatpayam - somc, haIam - iimc, hritva - spoiicd, sana - iogcilci, vanavan - wiil ilc vaisnavas, sri-hasi-natna-msrcna - by Si Kasnaila Misia, vanava-agrycna - by ilc clicl vaisnava, nimata - iniclligcni, sammantrya - inviicd, bnagavan - ilc all-opulcni Pcisonaliiy ol Godlcad, hna - ilc all-aiiiaciivc, tirtnanam - ol ilc loly placcs, pavana-ccnaya - bccausc ol a dcsiic io puiily, punyan - ilc loly placcs, ahctra - ouisidc ol Ksciia (ilc land ol Jagannaila), gamanc - io go, matm cahrc - Hc lixcd His mind, mana-yutn - vciy splcndious. Gaura Kna fhen accepfed an invifafion fo reside in fhe home of fhe infeIIigenf and exaIfed vaisnava, Kasnafha Misra. The reservoir of IimifIess opuIence, fhen passed some fime in sporfive pasfimes wifh fhe vaisnavas. Then, desiring fo purify fhe frfhas, He resoIved fo Ieave Sr Kefra, fhe Iand of ]agannafha Svam. tato gatva jagannatha / dtva sr-puruottamam natva ta bhaht-bhavcna / nctra-dhara-parpIutah 3 tata - ilcn, gatva - going, jagannatnam - ilc Loid ol ilc univcisc, tva - sccing, sri-purua-uttamam - ilc bcsi ol malcs, natva - bowing down, tam - Him, bnaht- bnavcna - wiil dcvoiional lcivoi, nctra-nara - ioiicnis ol icais, parpIutan - dicnclcd. Thus He wenf fo see Lord ]agannafha. When He saw fhaf besf of maIes, He bowed down before Him wifh ardenf devofion and became drenched by forrenfs of fears. uvaca madhura van / sa-gadgada-gra harh htanjaI-putah prcma-parpurna-su-vgrahah + uvaca - Hc spolc, manuram - swcci, vanim - woids, sa-gagaa-gra - wiil laliciing voicc, narn - ilc icmovci ol inauspiciousncss, hta-anjaI-putan - wiil lands loldcd in supplicaiion, prcma-parpurna - consummaic Kisna-lovc, su- vgranan - sublimc loim. Sr Gaura Hari, whose nobIe form is fhe uIfimafe consummafion of Krsna-prema, wifh hands foIded in suppIicafion, faIferingIy addressed ]agannafha Swam wifh fhese charming words: dcva tvat-hctra-vasc mc / nadhharo yato 'bhavat tato 'nya-hctra-gamanc / matr mc jayatc prabho 5 cva - O Divinc Loid, tvat-hctra-vasc - icsiding in Youi land, mc - ol Mc, na - noi, anhara - piivilcgc, yata - bccausc, abnavat - ii was, tata - ilcicloic, anya-hctra- gamanc - io go io oilci lands, mat - mind, mc - My, jayatc - ii is boin, prabno - O Masici. "O Divine Lord, because I am nof worfhy fo reside in Your hoIy Iand, a desire has arisen in My hearf fo visif ofher Iands. vahtra raha-pat-prahhya / sarat-panhaja-Iocanam drgha-bmbautha-radana-cchada sadhu su-vahasam 6 dtva hasya mano yat / hctrantara-gatau harc tasman nasty atra mc dcva / sthtau tc tads hpa 7 vahtram - lacc, raha-pat - nigli-pioiccioi (ilc moon), prahnyam - lilc, sarat- panhaja - ilc loius llowci ol auiumn, Iocanam - cycs, irgna - long, bmba - bimba liuii, otna - lips, raana-cnaam - liding iccil, sanu - O low sublimc!, su-vahasam - bioad clcsi, tva - laving sccn, hasya - wlosc', mana - mind, yat - ii gocs, hctra- antara - io anoilci land, gatau - on a pail, narc - O icmovci ol sin, tasmat - ilcicloic, na ast - ilcic is noi, atra - in ilis icspcci, mc - ol Mc, cva - O Loid, stntau - siiuaicd, tc - Youi, tasi - so mucl, hpa - mcicy. "Your face is brighf as fhe Iord of fhe nighf. Your eyes resembIe fhe bIossoming Iofuses of aufumn. Your wide Iips, red as bimba fruif, hide pearI-Iike feefh. How subIime! Who, having beheId Your broad chesf, can desire fo go fo any ofher Iand: Therefore, O Lord Hari, You have nof besfowed very greaf mercy on Me. hsctrany anyan gaccham / tava drastu janarddana tatha ma huru mc dcva / yatha trtha aham vrajc 8 hsctran - lands, anyan - oilci, gaccnam - I am going, tava - ol You, rastum - io scc, jana-arana - O inspiici ol ilc lcaiis ol manlind, tatna - ilus, mam - Mc, huru - do, mc - io Mc, cva - O Loid, yatna - so, tirtnam - loly placc, anam - I, vrajc - I go. "O ]anardana, who inspires fhe hearfs of aII, I am going fo see Your ofher ksefras. O Divine Lord! Bess Me wifh fhe power fo wander fhroughouf fhe hoIy pIaces. yavat syac cancaIa ctta / na syad yavat su-nrmaIam tavat trthan punyan / vcarct sarvvatah puman 9 yavat - as long, syat - ii may bc, cancaIam - lliclciing, cttam - ilc mind, na - noi, syat - ii may bc, yavat - as long, su-nrmaIam - licc ol coniaminaiion, tavat - uniil ilcn, tirtnan - sanciilicd bailing placcs, punyan - loly, vcarct - onc slould wandci, sarvatan - iliougloui, puman - a man. "As Iong as his mind is fIickering and is nof fuIIy purified, a man shouId wander fhroughouf aII fhe hoIy frfhas. tatah su-nrmaIc cttc / sthra-dhh puruottamc nvasa hurutc ntya / pathhah svasramc yatha 10 tatan - ilcn, su-nrmaIc - lully puiilicd, cttc - mind, stnira-nin - dcicimincd iniclligcncc, purua-uttamc - in ilc land ol ilc Supicmc Pcison, nvasam - icsidcncc, hurutc - onc malcs, ntyam - pcipciual, patnhan - ilc pilgiim, sva-asramc - onc's slclici, yatna - as. "Then, when his mind is fuIIy purified, he shouId refurn and perpefuaIIy reside in Sr Purusoffama-dhama wifh fixed deferminafion, as a fraveIIer happiIy refurns fo his own asrama." cva vadat catanyc / grvayas canuIambtam maIya papata hnasya / pada-shasanopar 11 cvam - ilus, vaat - Hc spolc, catanyc - ilc pcisonaliiy ol ilc living loicc, grivaya - liom ilc nccl, ca - indccd, anuIambtam - langing, maIyam - gailand, papata - ii lcll, hnasya - ol Kisna, paa-sna-asana-upar - on ilc looi ol ilc lion- scai. As Sr Caifanya was fhus speaking, a garIand hanging from Sr Krsna's neck feII fo fhe foof of His Iion-seaf. prathar tadadaya / jagannathajnaya muda dadau prasada-rupa tan-maIya catanya-murddhan 12 pratnari - aiicndani piicsi, taa - ilcn, aaya - giving, jagannatna-ajnaya - by ilc oidci ol Jagannaila, mua - lappily, aau - gavc, prasaa-rupam - ilc sign ol His lavoi, tat-maIyam - His gailand, catanya-murnan - upon ilc lcad ol Caiianya. Then fhe affendanf priesf, in accordance wifh ]agannafha Svam's order, joyousIy pIaced fhaf garIand upon fhe head of Sr Caifanya as a sign of fhe Lord's bIessing. tatah so 'p maha-tcjah / praphuIIa-vadano harh sva-prcma-nama-sampurno / 'gacchad dvrada-vhramah 13 tatan - ilcn, sa ap - ilai vciy pcison, mana-tcjan - gicai cncigy, prapnuIIa-vaana - blossoming lacc, narn - ilc dispcllci ol cvil, sva-prcma - lovc loi Himscll, nama- sampurna - lillcd wiil ilc namcs, agaccnat - Hc wcni, v-raa-vhraman - wiil ilc piowcss ol a iwo-iuslcd clcplani. Thereaffer, Gaura's face bIossomed, and His moufh fiIIed wifh fhe names of Sr Krsna. His hearf fiIIed wifh Iove and He sef forfh wifh fremendous energy, moving wifh fhe momenfum of an eIephanf. cva Iohanushartha / bhutva prcmardra-Iocanah has-msrasrama gatva / ta praha sr-sac-sutah 1+ cvam - ilus, Ioha - ilc pcoplc, anusha - icacling accoiding io disciplic succcssion, artnam - puiposc, bnutva - bccoming, prcma-arra-Iocanan - cycs moisi wiil lovc, hasi-msra, asramam - ilc spiiiiual iciicai, gatva - going, tam - lim, prana - Hc said, sri-saci-sutan - ilc illusiiious son ol Sac. In fhis mood, fhe iIIusfrious son of Sac, desiring fo feach humanify fhe pafh of devofion as received fhrough discipIic succession, wenf fo fhe asrama of Kas Misra and wifh eyes moisfened by fears of Krsna-prema addressed him as foIIows: bhavanta cva pasyantu / puruottamam svaram aha trthatanc yam / jagannathcna vanctah 15 bnavanta - youi giacc, cva - suicly, pasyantu - musi lool, purua-uttamam - ai ilc uliimaic pcison, isvaram - ilc Supicmc Loid, anam - I, tirtna-atanc - loi wandciing io ilc loly placcs, yam - I am going, jagat-natncna - by ilc Loid ol ilc univcisc, vanctan - clcaicd. "Your grace is cerfainIy bIessed, for you remain here fo confempIafe fhe counfenance of Purusoffama-deva; whereas I, having been fricked by Him, musf now wander fo see aII of fhe frfhas." tat srutva vyathto bhutva / has-nathah prabhoh padc papata dandavat tasmn / htau sa praruroda ca 16 tat - ilai, srutva - lcaiing, vyatnta - agiiaicd, bnutva - bccoming, hasi-natnan - ilc vaisnava, prabnon - ol oui Masici, pac - ai ilc lcci, papata - lc lcll, ana-vat - llai lilc a iod, tasmn - on ilai, htau - caiil, sa - lc, praruroa - ciicd loudly, ca - and. Hearing fhis, Kasnafha became exfremeIy agifafed. He feII Iike a rod fo fhe earfh af Mahaprabhu's feef and IoudIy cried ouf: hatha nabhut putra-soho / maha-rugno 'bhavan na hm catanya-caranambhoja-vsIco 'ya hatha mama 17 hatnam - low', na - noi, abnut - ii was, putra-soha - ilc dcail ol my son, mana- rugna - gicai discasc, abnavat - ii was, na hm - wly noi', catanya-carana-ambnoja - ilc loius lcci ol Caiianya, vsIca - scpaiaiion, ayam - ilis, hatnam - wly', mama - my. "Oh! Why has my son nof died: Why am I nof affIicfed by some incurabIe disease: Oh! Why rafher am I now fo be separafed from fhe Iofus feef of Sr Caifanya:" cva sa vIuthan bhumau / soha-purno muhur muhuh santvtah harunardrcna / punar agamanadna 18 cvam - ilus, sa - Hc, vIutnan - iolling aboui, bnumau - on ilc giound, soha-purna - lillcd by giicl, munu munun - icpcaicdly, santvtan - pacilicd, haruna-arrcna - wiil His lcaii soli wiil compassion, puna - again, agamana-ana - by woids ol comloii, sucl as, "I slall iciuin."
Thus overcome wifh grief, he roIIed fo and fro on fhe ground. Then Sr Gauranga, His hearf meIfing wifh compassion, comforfed him saying, "I shaII refurn," and ofher words of good wiII. tatah sr-sarvvabhaumasya / gha gatva jagad-guruh ajna yayacc bhagavan / trthana gamanccchaya 19 tatan - ilcn, sri-sarvabnaumasya - ol Si Saivablauma, gnam - lomc, gatva - going, jagat-gurun - ilc spiiiiual guidc ol ilc cosmos, ajnam - oidci, yayacc - Hc bcggcd, bnagavan - ilc Loid, tirtnanam - ol ilc loly placcs, gamana - going, ccnaya - bccausc ol wisling. Nexf fhe aII-opuIenf PersonaIify of Godhead, who had accepfed fhe roIe of fhe guru of aII beings visifed fhe home of Sarvabhauma Bhaffacarya and begged for permission fo deparf, expressing His wish fo fraveI fo aII fhe frfhas. srutva sa-rodana praha / dhtva hna-padambujam hatha nabhud vajra-patah / sras mc maha-bhuja 20 srutva - lcaiing, sa-roanam - wlilc wccping, prana - lc said, ntva - lolding, hna-paa-ambujam - Kisna's loius lcci, hatnam - low', na - noi, abnut - ilcic was, vajra-patan - a liglining boli, sras - on ilc lcad, mc - my, mana-bnuja - O gicai- aimcd onc. Hearing fhis, Sarvabhauma grasped Sr Krsna's feef and weeping, excIaimed, "O mighfy-armed Lord, why rafher has a boIf of Iighfning nof faIIen on my head: tvat-pada-rahta prana / hatha dhasyamy aha prabho ma ghtva yatra hutra / gamana harttum arhas 21 tvat-paa-rantam - scpaiaicd liom Youi lcci, pranam - lilc-loicc, hatnam - low', nasyam - I slall susiain, anam - I, prabno - O Masici, mam - mc, gnitva - ialing, yatra hutra - lcic and ilcic', gamanam - going, hartum - io do, arnas - slould you. "Prabhu, how can I mainfain my Iife force in separafion from Your Iofus feef: Now fhaf You have capfured my hearf, is if befiffing for You fo fraveI here and fhere:" cva srutva prahasyasau / dhtva tasya hara-dvayam agamyamy adrghcna / haIcncty aha hcsavah 22 cvam - ilus, srutva - lcaiing, pranasya - laugling, asau - Hc, ntva - lcld, tasya - lis, hara-vayam - iwo lands, agamyam - I slall iciuin, airgncna - bcloic long, haIcna - iimc, t - ilus, ana - Hc said, hcsavan - ilc Loid wiil linc laii. Hearing fhis, Gaura Kesava Iaughed merriIy and, capfuring Sarvabhauma's hands in His own, repIied, "I shaII refurn before Iong." vadanta ta samaIngya / haruna-purna-vgrahah santvayam asa sva-prcmna / nananunaya-hovdah 23 vaantam - saying, tam - Him, samaIngya - cmbiacing, haruna-purna - lillcd wiil mcicy, vgranan - loim, santvayam asa - pacilicd, sva-prcmna - by His pcisonal lovc, nana - many, anunaya-hovan - cxpcii ai conciliaiion. Speaking fhus, Sr Caifanya, fhe embodimenf of compassion, who is very wise in comforfing fhe disfressed hearf, warmIy embraced Sarvabhauma and pacified his hearf by His Ioving and personaI mood. Tlus cnds ilc Tliiiccnil Saiga cniiilcd "Tlc Loid Dcpaiis and Consolcs Saivablauma," in ilc Tliid Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
Fourfeenfh Sarga si-jiyada-nsila-piasangal Si Caiianya Slows Dcvoiion io Jiyada-Nisila sarvvabhauma-bhattacaryyah / sa udvgno hy acctanah cva bhahtas tadavasan / sarvva udvgna-manasah 1 sarvabnauma-bnattacaryan - ilc incainaiion ol lilaspaii, ilc piicsi ol India, sa - lc, uvgna - pciiuibcd, n - indccd, acctanan - unconscious, cvam - ilus, bnahta - ilc dcvoiccs, taa - ilcn, cva - vciy, asan - ilcy wcic, sarvc - all, uvgna-manasan - disiuibcd in lcaii. Sarvabhauma Bhaffacarya was so disfurbed by Gauranga's deparfure fhaf he fainfed on fhaf very spof. SimiIarIy, fhe hearfs of aII fhe ofher devofees were very much perfurbed. tatah sr-hna-catanyas / caIto dahna dsam aIaIanatham agatya / prcmad dcham adharyyatah 2 tatan - ilcn, sri-hna-catanya - ilc avaiaia loi ilis agc ol quaiicl, caIta - walling, ahnam - souilcin, sam - diicciion, aIaIa-natnam - _-lala-naila, Hc wlo clciislcs all, agatya - coming, prcmat - oui ol lovc, cnam - body, anaryatan - agiiaicd. Buf Sr Krsna Caifanya waIked forfh soufhwards, unfiI He arrived af fhe fempIe of _IaIanafha (fhe Lord who cherishes aII). On accounf of prema, Gaura's body was consfanfIy agifafed by ecsfafic sympfoms. hna hnct hnct / uvacoccar muhu muhuh hana vIuthatc bhumau / hana murcchat jaIpat 3 hna - Kisna, t - ilus, uvaca - Hc uiicicd, ucca - loudly, munu munun - icpcaicdly, hanam - ai onc momcni, vIutnatc - Hc iollcd, bnumau - on ilc giound, hanam - ai onc momcni, murccnat - Hc lainicd, jaIpat - Hc muimuicd inaiiiculaicly. In a Ioud voice, He cried ouf repeafedIy, "Krsna! Krsna! Krsna!" Af one momenf He wouId roII on fhe ground, and fhe nexf momenf He wouId swoon and inarficuIafeIy murmur Krsna's names. hsana gayat govnda-hna-ramct namabhh maha-prcma-pIuta gatra / aIaIanatha-darsanc + hanam - ai onc momcni, gayat - Hc sings, govna-hna-rama - many namcs ol ilc Loid, t - ilus, namabnn - wiil ilc namcs, mana-prcma - gicai lovc loi Kisna, pIutam - immciscd, gatram - body, aIaIanatna-arsanc - in sccing ilc Dciiy ol _lala- naila. And af fhe nexf momenf, He wouId IoudIy sing fhe names, "Govinda! Krsna! Rama!" As He beheId fhe Deify of _IaIanafha, His body became fIooded wifh fhe ecsfafic sympfoms of maha-prema. hanct path jana dtam / aIngat saht-sancarah sa tatra prcma-vvaso / ntyan gayan mudava ca 5 hvact - somciimcs, patn - on ilc ioad, janam - a man, tam - sccn, aIngat - lc cmbiaccd, saht-sancaran - by cmpowciing, sa - lc, tatra - ilcic, prcma-vvasa - lclplcss in ilc occan ol lovc, ntyan - dancing, gayan - singing, mua - wiil joy, cva - indccd, ca - and. When Gaura Hari was fraveIIing on fhe pafh, whenever He saw any man, He wouId embrace him. By fhaf embrace He invesfed fhaf person wifh fuII franscendenfaI pofencies. SuddenIy drowned wifhin fhe ocean of ecsfafic Iove for Krsna, fhaf man wouId aIso begin fo sing and dance in greaf bIiss. nja-gcha jagama sa / prcma-dhara-sata-pIutah anya-grama-janan dtva / prcmaIngam aharayat 6 nja-gcnam - own lomc, jagama - lc wcni, sa - lc, prcma - lovc, nara-sata - lundicds ol siicams, pIutan - covcicd, anya-grama - oilci iowns, janan - pcoplc, tva - sccing, prcma-aIngam - cmbiacc ol lovc, aharayat - lc cnacicd. As fhaf man was refurning fo his home, wifh his body fIooded by hundreds of sfreams of fears, he wouId aIso give fhe embrace of Iove fo fhe members of ofher viIIages. tc punah prcma-vsranta / gayant ca ramant ca cva parampara ycu / tan sarvvan samaharayat 7 tc - ilcy, punan - also, prcma-vsrantam - saiislicd in lovc ol Kisna, gayant - sing, ca - and, ramant - icjoicc, ca - and, cvam - ilus, parampara - by disciplic succcssion, ycu - in wliclcvci villagcs, tan - ilcm, sarvan - all, samaharayat - Hc bcsiowcd libcially. They aIso feIf greaf safisfacfion in fhe bIiss of prema and faking greaf deIighf, fhey sang fhe names of Krsna. In fhis way, fhrough fhe process of discipIic succession, Sr Gauranga fransformed info vaisnavas, fhe peopIe of aII fhe fowns and viIIages. aIaIanatha-hctrc sa / ratraha sannyavasayat tatah para-dvotthaya / pratah haryya samapayat 8 aIaIa-natna-hctrc - in ilc lands ol _lalanaila, sa - Hc, ratra-cham - onc nigli, sannyavasayat - Hc icsidcd, tatan - ilcn, para-va - on ilc ncxi day, uttnaya - iising, pratan - caily, haryam - duiics, samapayat - Hc accomplislcd. He dweIf one nighf in fhaf Iand sacred fo _IaIanafha-deva, and on fhe morrow He rose earIy and performed His morning dufies. pracaIan dahna-dcsam / uvaca t ntyat hna hna hna hna hna hna hna hc! kna kna kna kna kna kna kna he! hna hna hna hna hna hna raha mam! kna kna kna kna kna kna pahi mam! 9 pracaIan - sciiing loiil, ahna-csam - souilcin couniiy, uvaca - Hc uiicicd, t - ilus, ntyat - Hc danccd. Then seffing forward fo fhe soufhern Iands, Gaura Hari danced and sang: Krsna! Krsna! Krsna! Krsna! Krsna! Krsna! Krsna! Oh! Krsna! Krsna! Krsna! Krsna! Krsna! Krsna! Krsna! Oh! Krsna! Krsna! Krsna! Krsna! Krsna! Krsna! Krsna! Profecf Me! Krsna! Krsna! Krsna! Krsna! Krsna! Krsna! Krsna! Profecf Me! t pathat sa mantra prcma-vpIavtasrur / Iuthat dharan-madhyc dhavat ca prahampah ha harr t vahyar bapa-ruddhavahantho / rudat taru-Iataya prcma- dt harot 10 t - ilus, patnat - icciicd, sa - Hc, mantram - mind-iclcasing vibiaiion, prcma - lovc, vpIavta - madc io lloai aboui, asru - icais, Iutnat - Hc iollcd, narani-manyc - in ilc midsi ol ilc caiil, navat - Hc iuns, ca - and, prahampan - wiil immcnsc iicmbling, na - ai ilai iimc, nar - ilc dispcllci ol cvil, t - ilus, vahya - wiil His woids, bapa - icais, runa - clolcd, avahantna - ilioai, ruat - Hc wcpi, taru- Iatayam - on ilc iiccs and ciccpcis, prcma-tm - glancc ol lovc, harot - Hc madc. WhiIe He chanfed fhis manfra, fears of prema feII from His eyes. Those fears formed an ocean of Iove, and upon fhe biIIows of fhaf ocean He fIoafed abouf, Iosf fo fhe worId of exfernaIs. He roIIed abouf on fhe earfh, His body frembIed greafIy, Then He wouId run swiffIy. Sr Hari's fhroaf bacame choked as He wepf, and He casf affecfionafe gIances af fhe creeper-covered frees. agatc hurmma-hctrc ca / hurmma-rup janarddanah hurmma-nama ca vprcndro / gatah satht-harmman 11 bhojayan sraddhaya sv-anna / prasada hurma svaram 12 agatc - camc, hurma-hctrc - ilc lands ol ilc Dciiy Kuima, ca - and, hurma-rupi - ilc loim ol a ioiioisc, janaranan - Loid Visnu (iliillci ol mcn's lcaiis), hurma- nama - namcd Kuima, ca - and, vpra-nra - bcsi ol lcaincd bialmanas, gatan - wcni, sat-ht-harman - in ilc piaciicc ol lospiialiiy, bnojayan - gavc lood, sranaya - wiil laiil, su-anna - linc loods, prasaam - lood-icmnanis ol ilc Loid, hurma - ilc bialmana, isvaram - io ilc Supicmc Loid. When He arrived af Kurma Ksefra, where Sr ]anardana forever resides in His Deify form of a forfoise, an exaIfed vipra aIso of fhe name Kurma came and offered Him a hospifabIe recepfion. Wifh grefa respecf, He fed fhe Lord niceIy prepared prasada. tato jagama bhagavan / Iohanugraha-hamyaya hurma-hctrc jagannatha / dadarsa hurma-rupnam 13 tata - ilcn, jagama - Hc wcni, bnagavan - ilc illusiiious Loid, Ioha-anugrana - mcicy loi ilc pcoplc, hamyaya - bccausc ol wisling, hurma-hctrc - in ilc lands ol Kuima, jagat-natnam, aarsa - Hc saw, hurma-rupnam - in His loim ol ilc ioiioisc avaiaia. Then, desiring fo show mercy fo fhe peopIe, fhe Lord wenf fo fhe fempIe of Kurma and saw ]agannafha Svam fhere in His form of Kurma-deva. hurma-nama dvjah hasct / tad-darsana-mahotsavah atthya vdadhc haran / manayan sa-phaIa dnam 1+ hurma-nama - ol ilc namc Kuima, vjan - ilc bialmana, hasct - a cciiain, tat- arsana - ai His sigli, mana-utsavan - a gicai lcsiival, attnyam - a gucsi, vanc - iool, narat - oui ol joy, manayan - considciing, sa-pnaIam - liuiilul, nam - day. Thaf brahmana, named Kurma feIf engIaddened by fhe sighf of Sr Gauranga. Wifh greaf happiness, he invifed fhe Lord fo be his guesf, and considered his day compIefeIy fuIfiIIed. vasudcvo dvja-srctho / dtva sr-puruottamam tad-darsana-samuIIasah / hna jnatva nanartta ca 15 vasucva - ilc lcpci vaisnava, vja-srctna - an cmincni bialmana, tva - laving sccn, sri-purua-uttamam - ilc iiansccndcnial Pcison, tat-arsana - His sigli, samuIIasan - by ilc biilliani claiaciciisiics, hnam - ilc oiiginal Pcisonaliiy ol Godlcad, jnatva - lnowing, nanarta - lc danccd, ca - and. Anofher brahmana of fhe name Vasudeva saw Sr Gaura Hari, whose personaIify is franscendenfaI fo fhis worId of cause and effecf. Perceiving fhe briIIianf quaIifies of His person, he recognized Him fo be Krsna HimseIf, and began fo dance. ta huta-rogna vpra / maha-bhagavatottamam aIngya bhagavas cahrc / svarna-hant-sama-prabham 16 tam - lim, huta - wiil lcpiosy, rognam - sicl, vpram - ilc lcaincd bialmana, mana-bnagavata - gicai dcvoicc, uttamam - iiansccndcnially siiuaicd, aIngya - cmbiacing, bnagavan - ilc all opulcni Loid, cahrc - Hc iiansloimcd, svarna-hant - goldcn lusici, sama - lilc, prabnam - cllulgcncc. AIfhough affIicfed by Ieprosy, fhaf vipra, was a franscendenfaIIy-sifuafed souI and a maha-bhagavafa-bhakfa. Sr Caifanya embraced him and fhus fransformed him info a heaIfhy man wifh a goIden Iusfer . tau dtva prcma-sampurnau / sva-bhahtau praha sr-path mad-ajnaya hna-bhaht / Iohan grahayata suhham 17 tau - ilc iwo, tva - sccing, prcma-sampurnau - lillcd wiil lovc, sva-bnahtau - His dcvoiccs, prana - Hc said, sri-patn - ilc lusband ol Lalsm, mat-ajnaya - by My oidci, hna-bnahtm - dcvoiion io Kisna, Iohan - ilc pcoplc, granayatam - malc acccpi, suhnam - lappily. Looking upon fhese fwo devofees, who were now fuIIy safisfied by Iove of Krsna, fhe husband of fhe goddess of forfune addressed fhem, "By My order, kindIy induce aII peopIe fo accepf fhe pafh of Krsna-bhakfi and become happy!" cvam uhtva gaura-candras / tathavantardadhc harh vsmapayan sarvva-Iohan / hna-hnct hrttayan 18 cvam - ilus, uhtva - saying, gaura-canra - ilc Goldcn Moon, tatna - so, cva - vciily, antaranc - Hc disappcaicd, narn - ilc dispcllci ol sin, vsmapayan - asionisling, sarva-Iohan - all ilc pcoplc, hna-hna - ilc namc ol Kisna, t - ilus, hirtayan - claniing. So saying, Sr Gaura Candra disappeared from fhaf spof. This asfonished aII fhe peopIe, who fhen began fo confinuousIy chanf fhe name of Krsna. hyad dura samagatya / jyadahhya nshaham dadarsa parama-prtah / prcmasru-puIahanctah 19 hyat - so mucl, uram - lai, samagatya - piocccding, jyaa-ahnyam - namcd Jiyaa, n-snaham - man-lion, aarsa - Hc saw, parama-pritan - gicaily plcascd, prcma-asru - icais ol lovc, puIaha-anctan - laiis ciccicd. Affer Gaura had proceeded a considerabIe disfance, He came fo fhe fempIe of Lord Nrsiha named ]iyada and Iooked upon fhe Deify wifh greaf deIighf. Ouf of Iove, fears feII from His eyes and His body became covered by puIakas. tasya sva-bhahtadhnatva-hatham praha puratanm sa cva jagata nathah / svaya bhahta-jana-pryah 20 tasya - ilc Dciiy's, sva-bnahta - io His own dcvoiccs, aninatva - submissivcncss, hatnam - lisioiy, prana - Hc iclaicd, puratanim - ancicni, sa cva - ilai vciy samc, jagatam - ol all scniicni bcings, natnan - Loid, svayam - in Pcison, bnahta-jana- pryan - ilc bclovcd ol His dcvoiccs. The Lord of aII beings, who is dear fo His bhakfas, fhen foId fhe peopIe an ancienf hisfory which iIIusfrafes fhe Lord's quaIify of subordinafion fo His devofee: atravast pura hasct / pundrayct samahhyaya h-baIo h vhhyato / mayambu-phaIam arjayct 21 atra - lcic, cva - indccd, asit - ilcic was, pura - oncc, hasct - a cciiain, punraya - namcd Puniaya, t - ilus, samahnyaya - wcll-lnown, h-baIa - siiong as an ox, n - cciiainly, vhnyata - icnowncd, maya-ambu-pnaIam - wlcai, arjayct - lc would cain. "Once, Iong ago, a man named Pundraya Iived here. He was renowned for his ox- Iike sfrengfh, and he earned his Iiving by growing wheaf. varaha-rupna hhanda / vhhanda htna samam yuyodha baIavan gopah / hta-punyo murarna 22 varana-rupna - in ilc loim ol a boai, hnanam - lillcd wiil clasms, vhnanam - uncvcn, htna - madc, samam - cvcn, yuyona - lc lougli, baIavan - ilc siiong, gopan - cowlcid, hta-punya - donc many pious dccds, murarna - by ilc cncmy ol Madlu. "Ln fhe form of a boar, Lord Murari appeared fo him and made his evenIy pIowed fieId uneven and fiIIed wifh chasms. Thaf pious, sfrong-armed gopa fhen foughf wifh fhe Lord. bana-vddhcna tcnap / rama-ramct hrttanat jnato 'sav svara t / copavasadm acarat 23 bana - an aiiow, vncna - by picicing, tcna - by ilai cowlcid, ap - vciily, rama- rama - ilc namc ol Rama, t - ilus, hirtanat - by ilc claniing, jnata - undcisiood, asau - Hc, isvara - ilc Supicmc Loid, t - ilus, ca - and, upavasa-am - lasiing and so loiil, acarat - lc piaciiccd. "When fhe boar was pierced by Pundraya's arrow, if repeafedIy chanfed fhe hoIy name of Rama, and for fhaf reason Pundraya undersfood fhaf fhis boar was an incarnafion of I-svara . Therefore he afoned for his offense by fasfing and ofher penances. dayaIur bhagavan aha / dugdha-schcna sarvvatha darsana mc prapsyas tva / rajna saha tatha vacah 2+ ayaIu - mcicilul, bnagavan - Loid, ana - Hc said, ugna-schcna - by spiinlling, sarvatna - all ovci, arsanam - vision, mc - My, prapsyas - you will obiain, tvam - you, rajna sana - wiil ilc ling, tatna - also, vacan - insiiuciion. "The mercifuI Lord fhen foId him, SprinkIe miIk over your fieId. In fhis way, you wiII have My darsana. The king musf aIso come fo see Me. This is My command.' srutva bhagavato vahya / gopah prcma-parpIutah ajnam avcdayat so 'p / tathajna ca tatha 'harot 25 srutva - lcaiing, bnagavata - ol ilc Loid, vahyam - insiiuciion, gopan - ilc cowlcid, prcma-parpIutan - immciscd in lovc, ajnam - oidci, avcayat - inloimcd, sa ap - ilai vciy man, tatna - also, ajnam - oidci, ca - and, tatna - so, aharot - lc did. "Hearing fhe Lord Boar's insfrucfions, fhe cowherd, overwheImed by Ioving senfimenfs for Him, informed fhe king of fhe Lord's order, wifh which fhe king compIied. dugdha-sccana-matrcna / bhagavan svam adarsayat sr-vgraha sajjana ca / nvarana yathaharot 26 ugna-sccana - by spiinlling ol mill, matrcna - by simply, bnagavan - ilc Loid, svam - own, aarsayat - slowcd, sri-vgranam - ilc iiansccndcnial loim, sat-janam - sainily mcn, ca - and, nvaranam - picvcniion, yatna - as, aharot - Hc did. "SimpIy by fhe sprinkIing of miIk, fhe Lord showed HimseIf in His franscendenfaI form fo sainfIy persons and prevenfed ofhers from seeing Him. hyat haIavasancna / vartta-vttas ca hascana agato darsanarth sa / bharyyabhya samanuvratah 27 hyat - so mucl, haIa-avasancna - alici ilc passing ol iimc, vartta-vtta - a wcalily mciclani, ca - and, hascana - somc, agata - camc, arsana-artni - dcsiiing a sigli, sa - lc, bnaryabnyam - wiil lis iwo wivcs, samanuvratan - dcvoicd. "Affer some fime passed, a cerfain weaIfhy man who was very devofed arrived in fhe company of his fwo wives, desiring fo have fhe Lord's darsana. darsanananda-mattah sr-mandra ta pravtavan praptc sr-caranambhojc / dtva haram upagatah 28 arsana-anana - joy ol sccing, mattan - inioxicaicd, sri-manram - ilc Loid's icmplc, tam - ilai, pravtavan - cnicicd, praptc - upon obiaining, sri-carana-ambnojc - ilc loius lcci ol ilc Loid, tva - sccing, naram - bliss, upagatan - cxpciicnccd. "When He received darsana of Sr Varaha, fhaf man became infoxicafed wifh pIeasure. He enfered fhe fempIe of Nrsiha, and when he saw fhaf he had obfained fhe freasure of fhe Lord's fwo Iofus feef, he became jubiIanf. bhagavan aha ta sadhum / abhpsata-vara vnu jyadct h mc nama / ghana jagad-svara 29 bnagavan - ilc Loid, ana - said, tam - io lim, sanum - good man, abnipsata- varam - vciy caincsily dcsiicd boon, vnu - cloosc, jyaa - ilc namc ol ilc mciclani, t - ilus, n - cciiainly, mc - my, nama - namc, gnana - plcasc ialc, jagat- isvara - O Supicmc Loid ol ilc univcisc. "The Lord said fo fhaf godIy man, Choose from Me whafever boon you desire.' The man repIied, ]iyaa is my name. KindIy accepf fhis name, O Lord of fhe universe.' om ty aha jagad-yons / tcna ca hhyapto 'bhavat sr-jyada-nshas ca / bhahta-vasyo harh sada 30 om - so bc ii, t - ilus, ana - Hc said, jagat-yon - ilc cicaioi ol ilc cosmos, tcna - by ilai, ca - and, hnyapta - madc lamous, abnavat - Hc bccamc, sri-jyaa-n-sna - ilc Nisila Dciiy ol ilc namc Jiyaa, ca - and, bnahta-vasya - coniiollcd by His dcvoicc, narn - ilc icmovci ol sin, saa - always. "The origin of fhe cosmos fhen muffered, Om,' indicafing His accepfance. For fhis reason, fhis Deify has become famous as Sr ]iyada Nrsiha, fhus giving evidence fhaf Sr Hari is aIways submissive fo fhe wiII of His devofee." ctad ahhyan harh sahat / sr-gaurango mahaprabhuh antarddadhc h tatrava / hcna dtah hIa svayam 31 ctat - ilis, ahnyan - dcsciibing, narn - ilc dispcllci ol cvil, sahat - diicci, sri- gauranga - ilc Loid ol goldcn loim, mana-prabnun - ilc gicai Masici, antaranc - disappcaicd, n - indccd, tatra - ilcic, cva - indccd, hcna - by wlai mcans', tan - sccn, hIa - iiuly, svayam - in Pcison. Affer narrafing fhis hisfory, Sr Hari in fhe person of Sr Gauranga Mahaprabhu disappeared from fhaf very spof. Who is fhaf forfunafe person abIe fo perceive fhaf Supreme Lord as He is: Tlus cnds ilc Iouiiccnil Saiga cniiilcd "Si Caiianya Slows Dcvoiion io Jiyaa Nisila," in ilc Tliid Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
Fiffeenfh Sarga si-paiamananda-sangoisava Si Gauia Haii's Joyous Mcciing wiil Paiamananda Pui tatah prabhatc vmaIc subhc prabhur / gayan har prcma-vbhnna- dharyyah yayau sa hanc-nagara jagad-gurur / dratu sr-ramanandahhya-rayam 1 tatan - ilcn, prabnatc - in ilc dawn, vmaIc - puic, subnc - biigli, prabnu - ilc Masici, gayan - singing, narm - ilc namcs ol Haii, prcma-vbnnna-naryan - His composuic biolcn by lovc, yayau - Hc wcni, sa - Hc, hanci-nagaram - ilc ciiy ol Kanc, jagat-guru - spiiiiual guidc ol all living cniiiics, ratum - io scc, sri- ramanana - as Si Ramananda, ahnya - lnown, rayam - ilc govcinoi. Then in fhe cIear, prisfine Iighf of dawn, Gaura Prabhu, fhe guru of aII Iiving beings, enfered fhe cify of Kac. He was singing fhe names of Hari and His composure was shaffered wifh Krsna-prema. He had come fo see Ramananda Raya, fhe provinciaI governor. sa sva-ghc hna-pujavasanc / dhyayan para brahma vrajcndra- nandanam dadarsa vara-trayam adbhuta mahad / gauranga-madhuryyam atva vsmtah 2 sa - lc, sva-gnc - in lis lomc, hna-puja - woislip ol Kisna, avasanc - alici linisling, nyayan - mcdiiaiing, param branma - ilc Supicmc Absoluic Tiuil, vrajcnra-nananam - ilc dcliglilul son ol ilc ling ol Viaja, aarsa - lc saw, vara-trayam - ilicc iimcs, abnutam - wondcilul, manat - gicai, gauranga- manuryam - ilc swccincss ol Gauianga, ativa - cxcccding, vsmtan - amazcd. Af fhaf fime fhe governor was in his home, medifafing on fhe deIighffuI son of fhe King of Vraja, fhe Supreme Brahma. He had jusf concIuded his Krsna-puja of fhe sr- vigraha. Then fhrice in succession he had a vision of fhe wonderfuI and immense sweefness of Lord Sr Gauranga, and he became amazed. unmIya nctrc ca tad cva rupa / dtva para brahma sannyasa-vcsam pranamya murdhna vhtah htanjaIh / papraccha hutratya bhavan t prabho 3 unmiIya - opcning, nctrc - lis cycs, ca - and, tat - ilai, cva - vciy, rupam - loim, tva - sccing, param branma - ilc Supicmc Spiiii, sannyasa-vcsam - in ilc gaib ol a icnunciani, pranamya - bowing, murnna - wiil lis lcad, vntan - aiiangcd, hta- anjaIn - loldcd lands, papraccna - lc inquiicd, hutratya - wlcic living', bnavan - Youi giacc, t - ilis, prabno - O Masici. Upon opening his eyes, he saw direcfIy before him fhaf very same form of fhe Supreme Brahman, in fhe garb of a sannyas. Bowing his head and foIding his hands, he inquired, "Prabhu, may I know whence Your hoIiness has come: hasan prabhuh praha hatha na smaryyatc / sr-radhha-pada-saroja- satpada svatmanam cva hathayan svaya harh / sva-bahu-yugmcna tam aIInga + nasan - laugling, prabnun - ilc Masici, prana - said, hatnam - low', na - noi, smaryatc - ii is icmcmbcicd, sri-ranha - ol Si Radlila, paa-saroja - ai ilc loius lcci, sat-paa - O bcc, sva-atmanam - own scll, cvam - ilus, hatnayan - saying, svayam - impulsivcly, narn - ilc icmovci ol sin, sva-banu-yugmcna - wiil boil aims, tam - lim, aIInga - lc cmbiaccd lim. Laughing, Prabhu repIied, "You are a bee seeking honey af Sr Radhika's Iofus feef! Why have you forgoffen your idenfify:" So saying, Sr Hari embraced Ramananda wifh bofh arms. vndatav-hcI-rahasyam adbhuta / prahasya tasmn rashcndra-mauIh ajnapya hctra-gamanaya sa-tvara / ta santvaytva sa yayau janarddanah 5 vna-atavi-hcI - ilc spoiis ol Vindavana, ranasyam - conlidcniial, abnutam - asionisling, prahasya - displaying, tasmn - in ilai placc, rasha - ol ilosc cxpcii in iclisling iasa, nra-mauIn - ilc cicsi-jcwcl, ajnapya - oidciing, hctra-gamanaya - io go io Ksciia, sa-tvaram - swilily, tam - lim, santvaytva - pacilying, sa - Hc, yayau - Hc dcpaiicd, jana-aranan - ilc inspiici ol ilc lcaiis ol mcn. Sr Gaura, fhe cresf jeweI of rasikas, fhen and fhere reveaIed fo Ramananda fhe confidenfiaI and asfounding pIeasure-pasfimes of Sr Sr Radha-Krsna in fhe groves of Vrndavana. Afferwards He insfrucfed Ramananda fo go quickIy fo Sr Ksefra. Having pacified Ramananda's hearf wifh sweef words, Sr ]anardana, who resides wifhin and inspires fhe hearfs of aII mankind deparfed. sr-rama-govnda-hnct gayann / uttryya godavarm cva hnah vvcsa sr-pancavat-vana mahat / sr-rama-sta-smaranat-vhvaIah 6 sri-rama-govna-hna - ilc namcs ol ilc Loid, t - ilus, gayan - singing, uttirya - ciossing, go-a-varim - sacicd iivci, bcsiowci ol waici loi ilc cows, cva - indccd, hnan, vvcsa - Hc cnicicd, sri-pancavati-vanam - ilc loicsi, manat - gicai, sri-rama- sita-smarana - icmcmbciing Si Rama and Sia, at-vvnvaIan - inicnscly cniianccd. As Sr Krsna Caifanya fraveIIed, He sang fhe names, "Sr Rama! Govinda! Krsna!" Crossing fhe Godavar River, He enfered fhe greaf foresf of Pacavaf and became whoIIy enfranced by remembrance of Sfa-Rama. tatah para sr-jagad-svarah prabhus / caIan pthvya hahubhah prahasayan havcrm uttryya sr-ranga-natha / dtvat-hto h nanartta sadaram 7 tatan param - alici ilai, sri-jagat-isvaran - ilc icsplcndcni Masici ol ilc cosmos, prabnu - ilc Masici, caIan - walling, ptnvyam - on ilc caiil, hahubnan - diicciions, prahasayan - illuminaiing, havcrim - sacicd iivci, uttirya - ciossing ovci, sri-ranga- natnam - ilc plcasuic-Loid, ilc gicai Dciiy ol Visnu, tva - sccing, at-nta - vciy jubilani, n - vciily, nanarta - Hc danccd, saaram - wiil vcnciaiion. Thereaffer, Sr ]agadsvara waIked upon fhe earfh, iIIuminafing aII direcfions. Affer crossing fhe hoIy Kaver River, Prabhu joyousIy saw wifh reverence fhe greaf Deify of Visnu named Sr Ranganafha and danced before Him in boundIess deIighf. sr-ranganathasya sampa vpro / gta pathan suddha-vcara-sunyam prcmasru-purna sa nrhya hna / aIngya praha srutam cva yogyam 8 sri-ranga-natnasya - ol Si Ranganaila, samipam - ncai, vpra - a lcaincd bialmana, gitam - llagavad-Gia, patnan - icciiing, suna-vcara - puic undcisianding ol Sansliii, sunyam - wiiloui, prcma-asru - ol icais ol lovc, purnam - lull, sa - Hc, nrihya - obsciving, hna - Kisna Caiianya, aIngya - cmbiacing, prana - dcclaicd, srutam - ilis pioccss ol lcaiing, cva - cciiainly, yogyam - piopci. A brahmana seafed near Lord Ranganafha was recifing fhe verses of Bhagavad- Gfa, aIfhough he did nof have cIear comprehension of fhe meaning of fhe Sanskrif verses. Buf upon observing fhaf fhaf brahmana's eyes were fiIIed wifh fears, Gaura- Krsna embraced him, decIaring, "Oh, your process of hearing fhe Gfa is indeed correcf!" tatrava hascd dvja-varyya-sattamo / dtva prabhu gaura-su-drgha- vgraham prcmasru-purna sa jagada bandhu / sr-hna-varna manasa vcarayan 9 tatra - ilcic, cva - indccd, hasct - a cciiain, vja-varya-sattama - clcvaicd bialmana, tva - sccing, prabnum - ilc Masici, gaura - goldcn, su-irgna-vgranam - vciy iall loim, prcma-asru-purnam - lillcd wiil icais ol lovc, sa - lc, jagaa - lc uiicicd, bannum - ilc liicnd, sri-hna-varnam - claniing ilc namcs ol Si Kisna, manasa - wiil ilc mind, vcarayan - undcisianding. There was a highIy advanced brahmana who was presenf in fhaf fempIe. He observed fhaf our Prabhu's beaufifuI goIden body was of greaf sfafure. He saw fhaf His eyes were fiIIed wifh fears, and fhaf His fongue consfanfIy vibrafed fhe sacred syIIabIes "Krs-na." Considering fhese sympfoms, he concIuded fhaf fhis person musf be none ofher fhan Sr Krsna, fhe frue friend of aII peopIe. aho! svabhagya manasa vmya / trmaIIa-nama hIa bhatta-rajah tasya prabhoh sr-carana harabhya / dhtva prahtah haruna nyavcdayat 10 ano` - Ol!, sva-bnagyam - lis own good loiiunc, manasa - in lis mind, vmya - considciing, tr-maIIa-nama - ol ilc namc Tiimalla, hIa - indccd, bnatta-rajan - ling ol sclolais, tasya - ol ilai, prabnon - ol ilc Masici, sri-caranam - blcsscd lcci, harabnyam - wiil lis lands, ntva - lolding, prantan - vciy joyous, harunam - mcicy, nyavcayat - submiiicd. Thaf king of Iearned schoIars named TrimaIIa Bhaffa deIiberafed, "Aho! Whaf good forfune I have achieved foday!" Then, in vasf deIighf, he cIasped Gaura Prabhu's bIessed feef in his hands and pIeaded for His mercy: aho! mahatman haruncna nah prabho / hpa vdhatu satata tvam arhas tatrava mayadhamanavatarc / hpamtcnap jagat scca 11 ano` - O!, mana-atman - gicai soul, haruncna - on accouni ol compassion, nan - loi us, prabno - O Masici, hpam - mcicy, vnatum - io bcsiow, satatam - always, tvam - You, arnas - You ougli, tatra - ilcic, cva - suicly, maya - ol ilc illusoiy cncigy, anamana - maling go down, avatarc - in ilis dcsccni, hpa - mcicy, amtcna - by ilc ncciai, ap - iiuly, jagat - ilc maiciial woilds, scca - You slowci. "O Supreme SouI! Dear Prabhu! KindIy aIways show Your mercy fo your servanfs. We have heard fhrough sasfra fhaf in Your presenf avafara, Your Lordship is showering fhis universe wifh immorfaI mercy, and nuIIifying fhe power of maya. sarvva jana sthavara-jangamadnn / uddharttum anyo na vnap hnam pravd-tur agata cva natha / bhtyasya mc tva hta-sobhana huru 12 sarva - all, jana - pcoplc, stnavara-jangama - moving and non-moving, ain - and so loiil, unartum - io dclivci, anya - oilci, na - noi, vna - wiiloui, ap - cciiainly, hnam - wlo lalis ilc cyclc ol biiil and dcail, pravt - iainy, tu - scason, agata - comc, cva - indccd, natna - O Loid, bntyasya - ol Youi scivani, mc - io mc, tvam - You, nta - wcllaic, sobnanam - giacc, huru - do. "CerfainIy none ofher fhan Sr Krsna HimseIf can deIiver aII moving and non- moving Iiving enfifies. He Nafha! The rainy season has now begun. KindIy show Your grace fo fhis servanf and bIess him." cva sa bhahtasya madhura su-van / srutva tam aIngya vvcsa tad- gham dvjo 'p tat-pada-saroruha su-dhh / prahaIya prcmna sa-gano dadhara 13 cvam - ilus, sa - Hc, bnahtasya - ol ilc dcvoicc, manuram - swcci, su-vanim - cloqucni woids, srutva - lcaiing, tam - lim, aIngya - cmbiacing, vvcsa - Hc cnicicd, tat-gnam - lis lomc, vja - ilc bialmana, ap - alilougl, tat-paa-sara- runam - His loius lcci, su-nin - liglly iniclligcni, prahaIya - wasling, prcmna - wiil lovc, sa-gana - wiil lis pcoplc, anara - lc iool. Affer hearing fhese eIoquenf words from His devofee, Mahaprabhu embraced him and enfered his home. Thaf infeIIigenf brahmana fhen IovingIy washed fhe Lord's Iofus feef, and he pIaced fhaf wafer upon his head and drank if fogefher wifh his famiIy and friends. suhhasna jagannatha / tr-maIIahhyo dvjottamah str-putra-svajanah sarddha / scvc prcma-nrbharah 1+ suhna - comloiiably, asinam - scaicd, jagat-natnam - ilc Loid ol ilc univcisc, tr- maIIa-ahnya - namcd Tiimalla, vja-uttaman - ilc cxalicd bialmana, stri-putra- sva-janan - wiil lis wilc, son and iclaiivcs, sarnam - iogcilci, scvc - scivcd, prcma-nrbnaran - wiil dccp lovc. The Masfer of fhe universe became sifuafed peacefuIIy, and ouf of feeIings of deep Iove, TrimaIIa Bhaffa rendered service fo Him, assisfed by his wife, chiIdren and reIafives. gopaIa-nama baIo 'sya / prabhoh parsvc sthtas tada ta dtva tasya sras / pada-padma dayardra-dhh 15 dattva vada har cct / so 'p hara-samanvtah baIya-hrda partyajya / hna gayan nanartta ca 16 gopaIa-nama - namcd Gopala, baIa - boy, asya - ol ilis, prabnon - ol ilc Masici, parsvc - ai ilc sidc, stnta - siaycd, taa - ilcn, tam - lim, tva - sccing, tasya - lis, sras - on ilc lcad, paa-pamam - loius lcci, aya-arra-nin - lcaii mcliing liom mcicy, attva - giving, vaa - plcasc clani, narm - Haii's namc, ca - and, t - ilus, sa ap - ilai vciy boy, nara-samanvtan - lillcd wiil bliss, baIya-hriam - clildisl play, partyajya - giving up, hnam - ilc namcs ol Kisna, gayan - singing, nanarta - Hc danccd, ca - and. WhiIe fhe brahmana's son named GopaIa sfood by Prabhu's side, fhe Lord gIanced on him, His hearf meIfing ouf of mercy for him. The son of Sac pIaced His Iofus foof upon fhe boy's head and said, "]usf chanf fhe name of Hari!" The hearf of GopaIa became fiIIed wifh jubiIafion. From fhfa fime on, abandoning aII boyish games, GopaIa soIeIy engaged his fime in singing fhe names of Krsna and dancing. cva h pravt-samaya sthto harh / sr-hna-sanhrttana-bhava- bhavuhah sr-ranga-hctra-stha-dvjah supujto / bhhanna-prasadbhr acyutah suhham 17 cvam - ilus, n - indccd, pravt-samayam - ilc iainy scason, stnta - siaying, narn - ilc icmovci ol cvil, sri-hna - ol Si Kisna's namcs, sanhirtana - ilc congicgaiional claniing, bnava - ccsiacy, bnavuhan - lcaii cnlivcncd, sri-ranga-hctra-stna - siiuaicd in Si Ranga-lsciia, vjan - by ilc bialmanas, su-pujta - niccly lonoicd, bnha - alms, anna - lood, prasa - lood, abn - and so on, acyutan - inlalliblc, suhnam - lappily. In fhis way, fhe infaIIibIe Sr Hari, His hearf enIivened by fhe bIissfuI meIIows of Sr Krsna-sankrfana, resided fhroughouf fhe rainy season in Ranga-kefra, weII honored wifh offerings of bhiksa from fhe brahmanas. mcru-sundara-tanu rashcsah / hna-nama-guna-hrttana-mattah radhha-rasa-vnoda-gadgada- / prcma-var-parpurta-dchah 18 mcru-sunara - bcauiilul as Mouni Mciu, tanu - body, rasha-isan - lcadci ol iasilas, hna-nama-guna - ilc namcs and aiiiibuics ol Kisna, hirtana-mattan - inioxicaicd by Kisna, ranha-rasa - ilc mcllows ol Radlila, vnoa - plcasuic, gagaa - clolcd, prcma-var - icais ol lovc, parpurta-cnan - body inundaicd. Thaf Ieader of rasikas, whose body was as beaufifuI as goIden Mounf Meru, became infoxicafed by descripfions of fhe names and quaIifies of Sr Kna. As He deIighfed in fhis way in fhe moods of Srmaf Radhika, His body became washed by fears of prema, and His voice was choked by fears. utvava ranga-hctrad / gacchan path dadarsa sah sr-madhava-pur-sya / paramananda-namaham 19 utva - laving dwcli, cvam - ilus, ranga-hctrat - liom Ranga-lsciia, gaccnan - going, patn - on ilc pail, aarsa - Hc saw, san - Hc, sri-manava-puri-syam - ilc disciplc ol Madlavcndia Pui, paramanana-namaham - namcd Paiamananda. Affer residing fhere in fhaf manner, Sr Gaura Ieff Ranga-khefra. WhiIe He was fraveIIing, He mef a discipIe of Sr Madhavendra Pur named Paramananda. pasyan sr-paramananda-pur gauranga-vgraham guru-vahyam anusmtya / prcmasru-puIahanctah 20 pasyan - sccing, sri-paramanana-puri - onc ol ilc ioois ol ilc iicc ol lovc ol Godlcad, gauranga-vgranam - ilc body ol Gauianga, guru-vahyam - ilc woids ol lis guiu, anusmtya - iccalling, prcma-asru - icais ol lovc, puIaha-anctan - laiis iliillcd wiil iapiuic. When Paramananda Pur saw fhe goIden body of Sr Hari, he recaIIed fhe words fhaf his own guru, I-svara Pur, had once spoken concerning fhe Lord. Tears of Iove came fo his eyes, and fhe his body became covered wifh puIakas. svaro 'p pur-pada / sa-bhtya dharmma-paIahah nanama parama-prto / dandavat srasa bhuv 21 isvara - ilc Supicmc Loid, ap - alilougl, puri-paam - ilc lcci ol Paiamananda Pui, sa-bntyam - wiil lis scivani, narma-paIahan - ilc pioiccioi ol icligious piinciplcs, nanama - Hc bowcd, parama-prita - in gicai lovc, ana-vat - lilc a iod, srasa - wiil His lcad, bnuv - on ilc caiil. AIfhough fhe Supreme Lord, since He is fhe efernaI mainfainer of dharma, Sr Gauranga demonsfrafed fhe proper sfandard of Vainava-acara. FaIIing Iike a rod fo fhe ground, He pIaced His head af fhe feef of Paramananda Pur and his servanf. sa-sadhvasa pur praha / mava harttum harhas tva cva jagata natho / jagac-catanya-harahah 22 sa-sanvasam - wiil consicinaiion, puri - Paiamananda, prana - said, ma - noi, cvam - ilus, hartum - io do, na - in ilis casc, arnas - You slould, tvam - You, cva - cciiainly, jagatam - ol ilc woilds, natna - ilc Loid, jagat - in ilc univcisc, catanya - ol consciousncss, harahan - ilc causci. Much aIarmed, Sr Pur said, "Lord, if is nof proper for You fo acf in fhis way, for You are fhe supreme masfer of aII worIds. Indeed, You are fhe originaIIy cause of consciousness wifhin fhem. jnato 's bhagavan sahat / sr-hna-bhahta-rupa-dhh sr-radha-bhavam apanno / madhuryya-rasa-Iampatah 23 jnata - ii is lnown, as - You aic, bnagavan - ilc all-opulcni Loid, sahat - in Pcison, sri-hna-bnahta - ol a dcvoicc ol Si Kisna, rupa-nh - acccpiing ilc loim, sri-rana-bnavam - ilc mood ol Radla, apanna - acccpicd, manurya-rasa - ilc conjugal mcllow, Iampatan - plundcici. "If is known fhrough fhe evidence of sasfra fhaf You are direcfIy Bhagavan Sr Krsna, fhe Supreme Lord. You have accepfed fhe roIe of Your own bhakfa in order fo reIish Sr Radha-bhava, and fhus You engage in pIundering fhe meIIows of madhurya- rasa." srutva tad-vacana hnah / prahasan praha sadaram prcmna tc baddha-hdaya / ma janh na sasayah 2+ srutva - lcaiing, tat-vacanam - lis woids, hnan - ilc all-aiiiaciivc, pranasan - laugling, prana - said, saaram - wiil icspcci, prcmna - by lovc, tc - io you, bana- nayam - bound in My lcaii, mam - Mc, janin - lnow, na - no, sasayan - doubi. Hearing Sr Pur-pada's words, Sr Krsna Iaughed and wifh greaf respecf He said, "Because of your Ioving senfimenfs, you shouId know fhaf My hearf is aIso forever bound in Iove fo you. Have no doubf of fhis. gaccha hctra maha-ramya / yavac caha samavrajc tavad cva bhavan tthatv / cvam uhtva yayau harh 25 gaccna - go, hctram - io Jagannaila Pui, mana-ramyam - vciy dcliglilul, yavat - uniil, ca - and, anam - I, samavrajc - I iciuin, tavat - ilcn, cva - suicly, bnavan - youi giacc, ttnatu - musi siay, cvam - ilus, uhtva - saying, yayau - Hc wcni, narn - ilc icmovci ol sin. "Your grace, kindIy go now fo Sr Ksefra for if is very pIeasing for bhakfi-sadhana and fake up your residence fhere unfiI I refurn." So saying, Sr Gaura Hari deparfed on fhe pafh. Tlus cnds ilc Iiliccnil Saiga cniiilcd "Gauia Haii's Joyous Mcciing wiil Si Paiamananda Pui," in ilc Tliid Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
Sixfeenfh Sarga si-jagannaila-daisana Daisana ol Loid Jagannaila cva vrajan vpra path pravnan / tamaIa-vhan jagad-cha-bandhuh dtva hasan dharanam cva htva / sasparsancnap samuddadhara 1 cvam - ilus, vrajan - going, vpra - O lcaincd bialmana, patn - on ilc pail, pravinan - ancicni, tamaIa-vhan - iiccs ol dccp bluc coloi lilc Kisna, jagat-cha- bannun - ilc only liicnd ol ilc woilds, tva - sccing, nasan - laugling, naranam - lolding, cva - indccd, htva - laving donc, sasparsancna - by ilc ioucl, ap - indccd, samuanara - complcicly libciaicd. O Iearned brahmana, as fhe soIe friend of aII fhe worIds fraveIIed on fhe pafh, He saw some ancienf famaIa frees, and Iaughing, He embraced fhem. By fhe mere fouch of His hands, He deIivered fhose frees from maferiaI bondage. tadava tc sapta-gandharvva-rupas / tad-darsanananda-samudra- magnah htva sva-papa mun-sapa-ja prabhu / natva yayus tc nja-sasana subham 2 taa - ilcn, cva - indccd, tc - ilcy, sapta-gannarva-rupa - ilc loim ol scvcn gandlaivas (cclcsiial musicians), tat-arsana - sccing Him, anana-samura - ilc occan ol bliss, magnan - immciscd, ntva - giving up, sva-papam - ilcii sins, mun- sapa-jam - boin ol ilc cuisc ol a sagc, prabnum - io ilc Masici, natva - laving bowcd down, yayu - ilcy lcli, tc - ilcy, nja-sasanam - ilcii domain, subnam - splcndid. Then fhose frees assumed fheir originaI forms of seven gandharvas and seeing Sr Kna Caifanya, fhey became immersed in an ocean of franscendenfaI happiness. reIinquishing fhe sinfuI reacfion which had been broughf upon fhem by fhe curse of a sage, fhey offered obeisances before fhe Lord and deparfed for fheir own dazzIing domain. tatah para hna-rasabhmattah / sahat para brahma japan subhaharam sr-rama govnda harc murarc / janardana sr-dhara vasudcva 3 tatan param - ilcicalici, hna-rasa - ilc mcllows ol Kisna, abnmattan - liglly inioxicaicd, sahat - diiccily, param branma - Supicmc Spiiii, japan - claniing, subna-aharam - auspicious vibiaiions, sri-rama - O Si Rama, govna - O Govinda, narc - O Haii, mura-arc - O cncmy ol ilc Muia dcmon, janarana - O Janaidana, sri-nara - O mainiainci ol ilc goddcss ol loiiunc, vasucva - O all-pcivading son ol Vasudcva. Thereaffer being infoxicafed by Sr Krsna-rasa,fhe Supreme Brahma chanfed fhese names of fhe Lord, which are auspicious combinafions of franscendenfaI sound: "Sr Rama! Govinda! Hare! Murari! ]anardana! Srdhara! Vasudeva! sva-bhahta-rahahara raghavcndra / sta-patc Iahmana-prana-natha sugrva-hd baI-vadhat-duhhha / marut-sutananda-da ravanarc + sva-bnahta-raha-ahara - O bcsi ol ilc pioicciois ol Youi dcvoiccs, ragnava-nra - O bcsi ol ilc dcsccndanis ol Raglu, sita-patc - O lusband ol Sia, Iahmana-prana- natna - O Loid ol ilc lilc-bicail ol Lalsmana, sugriva-nt - O You wlo dwcll in ilc lcaii ol Sugiva, baI-vana-at-unhna - O You wlo aic gicaily aggiicvcd ai ilc dcail ol lali, marut-suta-anana-a - O bcsiowci ol joy io ilc son ol ilc wind-god, ravana-arc - O cncmy ol Ravana. "Sva-bhakfa-rakakara! Raghavendra! Sfa-pafi! Lakmana-prana-nafha! Sugrva-hf! BaIi-vadhafi-duhkha! Maruf-sufananda-da! Ravanari!" ty ad-namamta-pana-mattah / sr-sctu-bandha parvrajya sa-tvaram dadarsa ramcsvara-Ingam adbhuta / sr-sanhara-prcthatamah sada harh 5 t - ilus, a - so loiil, nama-amta - namcs ol ncciai, pana - diinling, mattan - dcliglicd, sri-sctu-bannam - ilc biidgc io Si Lanla, parvrajya - ciicumambulaiing, sa-tvaram - quiclly, aarsa - Hc saw, ramcsvara-Ingam - ilc sacicd plallus ol Siva, mcaning ilc Loid ol Rama, abnutam - wondcilul, sri- sanhara - Loid Siva, prctnataman - ilc mosi dcai, saa - always, narn - ilc icmovci ol sin. Thus infoxicafed by quaffing fhe ambrosia disfiIIed from fhese and many ofher names of Bhagavan, Sr Hari swiffIy circumambuIafed Sr Sefu-Bandha, where Lord Rama wifh His monkey army buiIf fhe bridge fo Sr Lanka. There He saw fhe wonderfuI Ramesvara-Iingam which was worshipped by Lord Rama for fhaf purpose. CerfainIy Sankara is forever very dear fo Sr Hari. natva prabhum anjaIm cva baddhad / dtva ca gaur-rasa-da sada- svam nanartta sarvvcsvara cva tatra / bhavcna ga sannamayan padc padc 6 natva - laving bowcd, prabnum - io ilc Masici, anjaIm - lands lallowcd in supplicaiion, cva - indccd, banat - joincd, tva - sccing, ca - and, gauri - io Gaui, rasa-am - ilc givci ol iasa, saa-svam - ilc cicinal loim ol Siva, nanarta - Hc danccd, sarva-isvara - ilc coniiollci ol cvciyiling, cva - indccd, tatra - ilcic, bnavcna - by His ccsiacy, gam - ilc caiil, sannamayan - bowing down, pac pac - ai cvciy sicp. The Lord of aII Iords, Sr Gaura Prabhu bowed down before Sada Siva wifh His hands foIded in suppIicafion. Gazing upon he who besfows fhe science of rasa on goddess Gaur, He danced af fhaf spof, and fhe earfh bowed down af every sfep. pasyant sarvvc jagad-cha-bandhu / sr-gaura-candra sva- rasabhmattam babhuvur atyanta-suvsmaya dhruva / tan vancaytva hhaIu sa tro 'bhavat 7 pasyant - ilcy lool, sarvc - all, jagat-cha-bannum - ai ilc only liicnd ol ilc woild, sri-gaura-canram - ilc goldcn moon-lilc Loid, sva-rasa-abnmattam - inioxicaicd by His own mcllow, babnuvu - ilcy wcic, atyanta - unlimiicd, suvsmaya - vciy asionislcd, nruvam - laciually, tan - ilcm, vancaytva - iiicling, hnaIu - vciily, sa - Hc, tra abnavat - Hc disappcaicd. AII fhe peopIe gazed in unIimifedIy asfonished af Sr Gaura Candra, fhe onIy friend of fhe aII worIds, who was bIissfuIIy enfranced, reIishing fhe rasa of His own confidenfiaI idenfify of Sr Sr Radha-Krsna. Then creafing an iIIusion, fhe Lord disappeared from fheir vision. sarvvan trthan hramcna dtva / punah paravtya hpambudhh prabhuh srmaj-jagannatha-ddhaya bhsa / sr-hctra-raja gamayan cahara 8 sarvan - all, tirtnani - sacicd placcs, hramcna - giadually, tva - laving sccn, punan - again, paravtya - iciuining, hpa-ambunn - occan ol mcicy, prabnun - ilc Masici, srimat-jagannatna - ilc splcndid Loid ol ilc univcisc, haya - bccausc ol dcsiiing io scc, bnsam - inicnscly, sri-hctra-rajam - ilc ling ol loly lands, gamayam cahara - dcpaiicd. Having seen aII fhe hoIy frfhas one affer anofher, our Prabhu, who is Iike a vasf ocean of compassion, feIf an infense yearning fo see ]agannafha Svam, and fhus He refurned His sfeps fowards fhe hoIy king of ksefras. godavar-tram anu svaya prabhur / agatya tatra sthta cva sad-gath sr-rama-raycna punah su-pujto / babhau rasa-jncna dvja-ghc suhh 9 godavai-iiam - ilc banl ol ilc iivci Godavai; anu - lollowing; svayam - sponiancously; piablu - ilc Masici; agaiya - coming; iaiia - ilcic; siliia - siaying; cva - only; sai-gaiil - ilc goal ol lilc loi sainily pcoplc; si-iama-iaycna - wiil Si Rama Raya; punal - again; su-pujiia - niccly lonoicd; bablau - lc slonc; iasa- jncna - wiil ilai sagc ol iasa; dvija-glc - in ilc lousc ol ilc bialmana; sull - lappily. FoIIowing fhe bank of fhe Godavar river, Gaura Prabhu, who is fhe soIe meaning in Iife for fhe sainfIy men of fhis age, by His hearf-feIf desire came fo sfay again wifh Sr Ramananda Raya. Seafed in fhe home of fhaf besf amongsf fhe fwice-born, fhe son of Sac shone in jubiIafion as fhaf sage of rasa niceIy againhonored Him. ratrau para trtha-hathah prajaIpan / sr-radhha-hna-rasanumodtah ajnapya sghra ca sr-padma-Iocana / dratu sadavarhas napara suhham 10 ratrau - ai nigli, param - laici, tirtna-hatnan - ialcs ol ilc loly placcs, prajaIpan - ialling, sri-ranha-hna-rasa - ilc mcllows ol Si Radlila-Kisna, anumotan - dcliglicd, ajnapya - oidciing, sgnram - swilily, sri-pama-Iocanam - ilc loius-cycd Jagannaila, ratum - io scc, saa - always, cva - suicly, arnas - you ougli io, na - no, aparam - oilci, suhnam - lappincss. Lafer fhaf nighf, affer discussing fhe Lord's journeys fo fhe frfhas, fhey reIished fhe rasa-faffva of Sr-Radhika-Krsna. Then fhe Lord ordered Ramananda, "You musf come soon fo see fhe Iofus-eyed ]agannafha, for fhere exisfs no higher pIeasure fhan His darsana." cva nsa sa rashcndra-mauIna / sr-gaura-candrcna raycna sarddham nta hana-prayam atva darsanat / punah svaya gantu-mana babhuva ha 11 cvam - ilus, nsa - nigli, sa - ilai, rasha-nra - ling among masicis ol iasa, mauIna - by ilc cicsi-jcwcl, sri-gaura-canrcna - wiil ilc splcndid Goldcn Moon, raycna - wiil ilc govcinoi, sarnam - in company, nita - passcd, hana-prayam - lilc a momcni, ativa - inicnsc, arsanat - in oidci io scc, punan - again, svayam - sponiancously, gantu-mana - mind io go, babnuva - Hc was, na - indccd. Thus fhe cresf-jeweI among rasikas, resembIing fhe spIendid goIden fuII moon, spenf fhaf nighf in Kna-kafha wifh Raya Ramananda, and if passed away Iike an insfanf. Then fhe Lord again feIf an infense hankering fo see ]agannafha Svam, and He immediafeIy resoIved fo go fo Him. sr-vnu-dascna dvjcna sarddham / aIaIanatha sa janarddana prabhuh dtva pranamya nvasan hyad dnam / ayat sarvvcsvara-nIa- handaram 12 sri-vnu-ascna - by Visnudasa, vjcna - by ilc bialmana, sarnam - accompanicd, aIaIanatnam - ilc Dciiy ol _lalanaila, sa - Hc, jana-aranam - wlo iliills ilc lcaiis ol pcoplc, prabnun - ilc Masici, tva - laving sccn, pranamya - ollciing obcisanccs, nvasan - siaying, hyat - so mucl, nam - day, ayat - lc gocs, sarva-isvara - ilc coniiollci ol cvciyiling, niIa-hanaram - ilc bluc mouniain (ilc icmplc ol Jagannaila). Mahaprabhu fraveIIed in fhe company of a brahmana named Visnudasa and saw _IaIanafha ]anardana. He offered obeisances and resided fhere a few days. Then He wenf on fo NIacaIa, fhe bIue mounfain, home of fhe Supreme Lord. sr-hasnathasya ghc sthto harh / sr-sarvvabhaumadbhr anvtah svayam srmaj-jagannatha-ddhaya yayau / prahaIya padau sr-ratna- mandram 13 sri-hasinatnasya - ol Si Kasnaila, gnc - in ilc lomc, stnta - siaycd, narn - ilc icmovci ol sin, sri-sarvabnauma-abn - wiil Saivablauma and ilc oilcis, anvtan - iogcilci, svayam - sponiancously, srimat-jagannatna - ilc splcndid Loid ol ilc univcisc, haya - bccausc ol dcsiiing io scc, yayau - Hc wcni, prahaIya - alici wasling, paau - His lcci, sri-ratna-manram - io ilc bcauiilul jcwcl icmplc. Again Sr Gaura Hari sfayed in fhe house of Kasnafha, and fhere He mef wifh Sarvabhauma Bhaffacarya and fhe ofher bhakfas. His hearf nafuraIIy yearned for fhe sighf of Lord ]agannafha, and so affer firsf bafhing His feef, He enfered fhe spIendrous jeweI-fempIe. sr-garuda-stambha-samasthtah sr- / hnah svaya bhaht-rascna purnah dadarsa sarvvcsvaram svara para / brahma svaya sagra-jam cva sr- path 1+ sri-garua-stambna - ilc pillai ol Gaiua, samastntan - sianding, sri-hnan - wlo siops ilc icpciiiion ol biiil and dcail, svayam - liom ilc lcaii ol His lcaii, bnaht-rascna - by dcvoiional mcllows, purnan - lillcd, aarsa - Hc saw, sarva- isvara - ilc Masici ol all, isvaram - ilc Supicmc Coniiollci, param branma - ilc Supicmc lialman, svayam - oiiginal, sa-agra-jam - wiil His cldci bioilci, cva - iiuly, sri-patn - ilc lusband ol Lalsm. As Gaura Krsna, fhe Lord of Laksm, sfood by fhe piIIar named Garuda Sfambha, overwheImed wifh bhakfi-rasa, He gazed from fhe hearf of His hearf upon fhe confroIIer of aII confroIIers, fhe Supreme Lord, fhe originaI and uIfimafe reaIify, who was accompanied by His eIder brofher, Sr BaIabhadra. parsva-dvayc syamaIa-gaura-sundarau / pasyant bhahtah suhha- sndhu-magnah na tptm apuh hpana dhana yatha / samprapya hutrap na vahtum src 15 parsva-vayc - on ilc iwo sidcs, syamaIa - blaclisl, gaura-sunarau - bcauiilul goldcn, pasyant - ilcy scc, bnahtan - ilc dcvoiccs, suhna-snnu - in ilc occan ol lappincss, magnan - mcigcd, na - noi, tptm - saiiaiion, apun - ilcy aiiaincd, hpana - a misci, nanam - wcalil, yatna - as, samprapya - gciiing, hutra ap - anyiling clsc, na - noi, vahtum - io spcal, isrc - ilcy aic ablc. When Gaura's devofees saw on eifher side of fhe aIfar fhose fwo beaufifuI bIack and goIden forms, SyamaIa-sundara and Gaura-sundara, fhey became merged in an ocean of bIiss, in which fhey found no poinf of safiafion. They were jusf Iike misers who acquire weaIfh and become unabIe fo speak of anyfhing eIse. pasyan sr-bhahta-vargah sahaIa-rasa-gurur gaura-prcmn nmagno nifyanandakhyo ramo rasa-maya-vapuau syama-gauranga-rupau hunharah sha-nadar jaya-jaya-dhvanbhs tandavar apy abhhna sarvvea prema-dafa jayafi sa gadadharino darsa-purnah 16 pasyan - sccing, sri-bnahta-vargan - wiil ilc asscmbly ol dcvoiccs, sahaIa-rasa - ol all mcllows, guru - ilc spiiiiual picccpioi, gaura-prcmn - in ilc lovc ol Gauia, nmagna - immciscd, ntyanana-ahnya rama - namcd Niiyananda Rama, rasa-maya - mcllilluous, vapuau - iwo bodics, syama-gauranga-rupau - blacl and gold loims, nunharan - wiil ioais, sna-naa - wiil sounds ol ilc lion, jaya-jaya-nvanbn - wiil sounds ol "jaya! jaya!," vicioiy, tanava - wiil ccsiaiic dancing, ap - ically, abnihnam - inccssani, sarvcam - ol all ol ilcm, prcma-ata - ilc donoi ol lovc, jayat - gloiy bc, sa - Hc, gaanarna - ol Gadadlaia, arsa-purnan - lullillcd cycs. Sr Nifyananda Rama, fhe guru of aII rasa, His mind immersed in Gaura-prema, gazed wifh fhe ofher bhakfas upon fhe fwo bIack and goIden forms of rasa, and roared incessanfIy Iike a Iion as He danced in greaf ecsfacy and shoufed, "]aya! ]aya! AII gIories fo fhaf person who granfs Iove fo one and aII! AII gIories fo fhe Lord whose vision fiIIs fuII fhe eyes of Gadadhara!" tadava sr-hna-samajnaya sudhr / mmaIya samadaya tuIas- vmsraham sr-gaura-candraya sa bhahta-mannc / sa-bhahta-vargaya dadau maha-math 17 taa - ilcn, cva - vciily, sri-hna-samajnaya - by ilc oidci ol Loid Jagannaila, su- ni - ilc liglly iniclligcni piicsi, maIyam - gailand, samaaya - picscniing, tuIasi- vmsraham - iniciwovcn wiil iulas lcavcs, sri-gaura-canraya - unio ilc goldcn- moon-lilc Loid, sa - Hc, bnahta-mannc - unio onc wlo lonois His dcvoicc, sa- bnahta-vargaya - io ilc asscmbly ol dcvoiccs, aau - lc gavc, mana-matn - vciy iniclligcni. Lord Sr Gaura Candra who Ioves fo give honor His bhakfas, was sfanding in fhe assembIy of His bhakfas. SuddenIy by fhe order of Sr ]agannafha, fhe pujar who was highIy discerning and infeIIigenf, presenfed fo Him Lord ]agannafha's prasadam garIand which was enfwined wifh fuIas Ieaves. prasada-maIa jagad-svarasya / prcmasru-purna hIa Ioha-pavana sa-bhahta-varga puIahahuIavrto / jagraha murddhna pranaman svaya har 18 prasaa - sign ol giacc, maIam - ilc gailand, jagat-isvarasya - ol ilc Loid ol ilc univcisc, prcma-asru - icais ol lovc, purna - lillcd, hIa - indccd, Ioha-pavana - ilc savioi ol manlind, sa-bnahta-varga - wiil ilc asscmbly ol dcvoiccs, puIaha - iliill- bumps, ahuIa - cagcily, avrta - covcicd, jagrana - iool, murnna - upon His lcad, pranaman - bowing llai, svayam - sponiancously, nar - ilc icmovci ol sin. Sr Hari who had appeared fo deIiver faIIen souIs, His eyes brimming wifh fears of prema and His body covered by puIakas, pIaced fhe prasada-maIa of Sr ]agadsvara upon His own head and feII fo fhe ground and bowed before Him. Tlus cnds ilc Sixiccnil Saiga cniiilcd "Daisana ol Loid Jagannaila," in ilc Tliid Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
Sevenfeenfh Sarga dcvananda-anugialal Tlc Loid Slows Mcicy io Dcvananda Paniia chada bhagavan hno / bhahta-varga-samanvtah provaca mathura yam / bhavadbhr anumodtah 1 chaa - oncc, bnagavan - ilc all-opulcni Loid, hna - ilc all-aiiiaciivc, bnahta- varga - ilc asscmbly ol dcvoiccs, samanvtan - iogcilci wiil, provaca - Hc said, matnuram - io ilc biiil-placc ol Kisna, yam - I am going, bnavabn - by youi lonois, anumotan - appiovcd. One day, when fhe aII-opuIenf Lord Sr Krsna was in fhe presence of His bhakfas, He said, "If you genfIemen agree, I shaII now deparf for Mafhura." ucus tc duhhha-santapta / baddhanjaIm avasthtah hatha hc tyahtum cchant / pada tc 'mburuhchana 2 ucu - ilcy said, tc - ilcy, unhna-santapta - buining wiil giicl, bana-anjaIm - wiil loldcd lands, avastntan - siood, hatnam - low', hc - wlo', tyahtum - io givc up, ccnant - dcsiic, paam - lcci, tc - Youi, ambu-runa-ihana - O loius-cycd onc. Burning by disfress, fhe bhakfas sfood near Him wifh foIded hands and said, "O Iofus-eyed one, how couId anyone desire fo give up fhe sheIfer of Your feef: yatas tva tatra trtha / cahhIa vndavana madhu asn murt-dhara parsvc / tava scva-parayanam 3 yata - wlcic, tvam - You, tatra - ilai placc, tirtnam - ilc loly placcs, ca - and, ahnIam - all, vnavanam - ilc loicsi ol iulas, manu - Madlupuii, asit - ilcic was, murt-naram - pcisonilicd, parsvc - ai ilc sidc, tava - Youi, scva-parayanam - cagci io do scivicc. "Besides, wherever Your Lordship is, fhere Vrndavana, Madhupuri, and aII fhe personified hoIy pIaces cerfainIy sfand by Your side, eager fo render service. IIa-suhha-vnodaya / yasyas mathura prabho tathap tan samuddharttu / tratum arhas duhhhtan + IiIa-suhna-vnoaya - io cnjoy plcasuic-pasiimcs, yasyas - You slall go, matnuram - io Kisna's cicinal biiil-placc, prabno - O Masici, tatnap - siill, tan - ilosc, samunartum - io uplili, tratum - io pioicci, arnas - You ougli, unhntan - ilc unlappy. "O Prabhu, You are journeying fo Mafhura fo enjoy pIeasure-pasfimes. However, You shouId aIso profecf and upIiff Your servanfs, who are now affIicfed by grief." ayasyc sghram cvct / tan santvayya daya-ndhh gacchan ganga-darsanaya / vacaspat-gha prat 5 ayasyc - I slall iciuin, signram - soon, cva - cciiainly, t - ilus, tan - ilcm, santvaya - conciliaiing, aya-nnn - ilc occan ol mcicy, gaccnan - going, ganga- arsanaya - io scc ilc Ganga, vacaspat-gnam - ilc lousc ol Vacaspaii, prat - iowaids. The ocean of compassion consoIed fhem, "Before Iong I shaII sureIy refurn." Then He deparfed for fhe house of Vacaspafi in order fo fake darsana of Ganga. nshanandas tat srutva / manas parcntayan janghaIan datum arabdhah / hctran madhupuravadh 6 svarna-raupya-pravaIadyar / man-ratna-ganadbhh suhma-suhma-cna-vastrar / nrvntah pupa-rajbhh 7 nsnanana - Nisilananda lialmacai, tat - ilai, srutva - lcaiing, manas - in lis mind, parcntayan - mcdiiaiing, jangnaIan - a pail, atum - io givc, arabnan - bcgan, hctrat - liom Pui, manupura - Mailuia, avan - as lai as, svarna - gold, raupya - silvci, pravaIa - coial, aya - and so on, man - pcails, ratna-gana - jcwcls, abnn - and so on, suhma-suhma - vciy linc, cina-vastra - wiil sill cloils, nrvntan - wiiloui sicms, pupa-rajbnn - wiil lcsioons ol llowcis. When Nrsihananda Brahmacar heard news of fhe Lord's deparfure, he medifafed on fhe roufe of Sr Caifanya Mahaprabhu. Thus he menfaIIy decorafed fhe pafhway from ]agannafha Pur aII fhe way fo Madhupuri wifh goId, siIver, coraI, pearIs, jeweIs, very fine siIken cIofh, and fesfoons of choice fIowers wifhouf sfems. jaIasaycu jaIa-jah / padma-nIotpaIadbhh sobhta ratna-ghattas ca / hasa-ja jaIa-huhhutah 8 jaIa-asaycu - in ponds ol waici, jaIa-jan - wiil lisl, pama - loiuscs, niIa-utpaIa- abnn - lcadcd by ilc bluc loius, sobntam - bcauiilicd, ratna-gnatta - wiil jcwclcd sicps, ca - and, nasa-ja - wiil cygncis, jaIa-huhhutan - wiil waicilowl. He aIso consfrucfed ponds of cIear wafer, by fhe pafhway, wherein muIficoIored fish swam, and which were beaufified by many kinds of Iofus fIowers headed by fhe bIue Iofus, and aIso by young swans and variegafed waferfowI. ]eweIIed sfeps gave access fo fhe wafer of fhese ponds. cva hramcna sannya / natya-sthaIam ap dvjah aIchhya vana-IIa ta / smaran hnasya vhramam 9 cvam - ilus, hramcna - giadually, sanniya - biinging, natya-stnaIam - io ilc iown Kanai Naiasala, ap - indccd, vjan - ilc bialmana, aIchnya - dcsigncd, vana-IiIam - loicsi pasiimcs, tam - ilai, smaran - icmcmbciing, hnasya - ol Kisna, vhramam - piowcss. Thus, fhaf brahmana graduaIIy consfrucfed fhe road in his mind up fo fhe fown of Kanai NafasaIa. There he creafed scenes for Sr Krsna's foresf pasfimes whiIe remembering fhe heroic quaIifies of fhe Lord. prabhor ap sva-bhahtana / paha-pattvam cva ca suhh-bhutva hasan ntyan / praha bhahta-janagratah 10 prabno - ol ilc Masici, ap - vciily, sva-bnahtanam - ol His dcvoiccs, paha- pattvam - lavoiing ilc sidc, cva - indccd, ca - and, suhni-bnutva - bccoming lappy, nasan - laugling, ntyan - dancing, prana - lc said, bnahta-jana-agratan - in ilc picscncc ol ilc dcvoiccs. Nrsihananda became happy whiIe fhinking of Mahaprabhu's speciaI kindness fo fhose who accepf His sheIfer. Then Iaughing and dancing, he decIared in fhe presence of aII fhe devofees: adhuna na gamyat / mathura bhagavan prat ayasyatt janantu / hna-natya-sthaIad ap 11 anuna - picscnily, na - noi, gamyat - Hc will go, matnuram - io ilc biiil-placc ol Kisna, bnagavan - ilc illusiiious Loid, prat - io, ayasyat - Hc will iciuin, t - ilus, janantu - you slould lnow, hna-natya-stnaIat - liom Kisna's dancing pavilion, ap - jusi. "For fhe presenf Bhagavan Sr Caifanya wiII nof reach Mafhura. Your graces shouId know fhaf He wiII refurn here jusf affer reaching a cerfain dancing paviIion prepared for Sr Krsna (af fhe fown of Kanai NafasaIa)." srutva bhahta-ganah sarvvc / tad-vahyam amta subham pbantas ta parhramya / dandavat patta bhuv 12 srutva - lcaiing, bnahta-ganan - ilc gioup ol dcvoiccs, sarvc - all, tat-vahyam - lis woids, amtam - immoiial, subnam - auspicious, pbanta - diinling, tam - lim, parhramya - ciicumambulaiing, ana-vat - lilc iods, patta - lalling, bnuv - on ilc caiil. AII fhe bhakfas drank fhese weIcome words fhrough fheir ears Iike necfar. Then fhey circumambuIafed Nrsihananda and feII before him Iike rods on fhe earfh. so 'namat prcma-purnatma / samaIngya parasparam praptas tad-darsana-suhha / babhuvur at-hartah 13 sa - lc, anamat - bowcd down, prcma-purna-atma - a soul lillcd wiil lovc, samaIngya - cmbiacing, parasparam - onc anoilci, prapta - laving obiaincd, tat- arsana-suhnam - ilc lappincss ol His associaiion, babnuvu - ilcy wcic, at-nartan - vciy jubilani. Nrsihananda, his hearf compIefeIy overfIowing wifh Gaura-prema, aIso prosfrafed himseIf before fhem. AII of fhem embraced one anofher, and af fhaf momenf fhey feIf fhe happiness of seeing Gauranga and became profoundIy jubiIanf. tato jagan-mangaIam acyutah svaya / sr-hna-sanhrttanam cva htva vacaspatcr brahmana-sattamasya / grha samyat sva-janah partah 1+ tata - ai ilai iimc, jagat-mangaIam - auspicious loi ilc woilds, acyutan - ilc inlalliblc Loid, svayam - Himscll, sri-hna-sanhirtanam - congicgaiional claniing ol Si Kisna's namcs, cva - indccd, htva - laving donc, vacaspatc - ol Vacaspaii, branmana-sattamasya - ol ilc puicsi ol bialmanas, grnam - lomc, samiyat - Hc wcni, sva-janan - by His mcn, paritan - suiioundcd. MeanwhiIe, fhe infaIIibIe Lord HimseIf surrounded by His own men, was performing aII auspicious Krsna-sankrfana, had jusf reached fhe house of fhe pure brahmana, Vacaspafi. srman-navadvpa-nvasno yc / 'parc jana yc sura-Ioha-vasnah murttya su-dtva muhha-panhaja prabhor / vanchant tc nctra-sata h sarvvatah 15 srimat-navavipa - gloiious Navadvpa, nvasna - ilc icsidcnis, yc - wlo, aparc - oilci, jana - pcoplc, yc - wlo, sura-Ioha-vasnan - icsidcnis ol ilc lcavcnly plancis, murtya - by ilc loim, su-tva - niccly sccn, muhna-panhajam - ilc loius lacc, prabno - ol ilc Masici, vancnant - ilcy dcsiic, tc - ilcy, nctra-satam - lundicds ol cycs, n - indccd, sarvatan - on all sidcs. When fhe Navadvpa-vass aIong wifh ofhers, who were acfuaIIy residenfs of fhe heavenIy pIanefs, received fhe refreshing gIimpse of Gaura Prabhu's Iofus face, fhey fhen desired fo have hundreds of eyes on aII sides of fheir bodies wifh which fo behoId Him. dna hatpaya hna / utva dvja-mandrc uddadhara jana sarvva / jadandha-badradham 16 nam - days, hatpaya - a lcw, hna - Kisna Caiianya, utva - icsiding, vja- manrc - in ilc lomc ol ilai bialmana, uanara - Hc dclivcicd, janam - pcoplc, sarvam - all, jaa - dull, anna - blind, bara - dcal, aham - and so on. WhiIe Sr Krsna dweIf for a few days in fhe home of fhaf brahmana, He deIivered aII of fhe peopIe fhere, incIuding fhe fooIish, fhe bIind, fhe deaf and so on. vahrcsvara-hpa-patro / dcvanandah su-pandtah agatya prabhu-padc ca / nvcdya purvva-durmmtam 17 vahrcsvara - ol Valicsvaia, hpa - ol ilc mcicy, patra - ilc iccipicni, cvananan - ilc associaic ol Gauianga, su-pantan - ilc cxccllcni sclolai, agatya - coming, prabnu-pac - ai ilc lcci ol Piablu, ca - and, nvcya - ollciing, purva-urmtam - loimci cnvy. The exceIIenf schoIar Devananda, who had become a recipienf of Vakresvara Panifa's mercy, approached Gaura Prabhu's feef and confessed his former envy. papraccha nja-hta ca / tasma praha hrpa-ndhh srmad-bhagavata sahat / sac-cd-ananda-vgraham 18 sr-hrsnam cva janh / matsaryad-vvarjjtam pathan bhaht-rasasvadam / praptanando bhavyat 19 papraccna - lc inquiicd, nja-ntam - conccining lis own wcllaic, ca - and, tasma - io lim, prana - Hc said, aya-nnn - ilc occan ol mcicy, srimat-bnagavatam - ilc spoilcss Puiana, sahat - diiccily, sat-ct-anana - ol ciciniiy, lnowlcdgc and bliss, vgranam - loim, sri-hrsnam - wlo puis an cnd io biiil and dcail, cva - laciually, janin - you musi undcisiand, matsarya - cnvy, a - and so on, vvarjtam - dcvoid, patnan - icciiing, bnaht-rasa - ilc iasic ol dcvoiional scivicc, asvaam - iclisl, prapta - aclicvc, anana - bliss, bnavyat - ilcic will bc. Then he inquired whaf he oughf fo do for his spirifuaI seIf-inferesf. The jeweI of compassion repIied, "You musf undersfand fhaf Srmad Bhagavafam is direcfIy fhe sac- cid-ananda form of Sr Krsna. If you recife if wifh fhis consciousness, free from envy and ofher base quaIifies, you wiII fhen become abIe fo reIish bhakfi-rasa and awaken your spirifuaI nafure of bIiss." srutva vpro naman murddhna / tat-pada-rajasavtah gaura-candra-rasc magno / nanartta paramadbhutam 20 srutva - lcaiing, vpra - ilc lcaincd bialmana, naman - bowing, murnna - wiil ilc lcad, tat-paa-rajasa - by ilc dusi, avtan - covcicd, gaura-canra-rasc - in ilc mcllow ol Gauia Candia, magna - immciscd, nanarta - lc danccd, parama- abnutam - cxiicmcly asionislingly. Hearing fhis, fhe vipra bowed his head and covered if wifh fhe dusf from fhe Lord's feef. Then immersed in fhe rasa of Sr Gaura Candra, he danced in a very asfonishing manner.
Tlus cnds ilc Scvcniccnil Saiga cniiilcd "Tlc Loid Slows Mcicy io Dcvananda Paniia," in ilc Tliid Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
Eighfeenfh Sarga si-gopnaila-daisanam Caiianya Dcva lclolds Loid Gopnaila tato bhahtar vtah hno / rama-hcI jagama ha srutva tatragamad dratu / prabhu-pada sanatanah 1 tata - ilcn, bnahta - wiil ilc dcvoiccs, vtan - suiioundcd, hna - Si Kisna Caiianya, rama-hcIm - ilc iown ol Rama-lcli, jagama - Hc wcni, na - indccd, srutva - lcaiing, tatra - ilcic, agamat - Hc camc, ratum - io scc, prabnu-paam - ilc lcci ol ilc Masici, sanatanan - Sanaiana Gosvam. Then surrounded by fhe bhakfas, Sr Krsna wenf fo fhe fown of RamakeIi. When Sanafana heard of fhis, he came fo see fhe feef of Mahaprabhu. prabhu dtva prta-manah / prapatan dharan-taIc dasanagrc tna dhtva / sanuja praha hcsavam 2 prabnum - ilc Masici, tva - sccing, prita-manan - joyous lcaii, prapatan - lcll llai, narani-taIc - on ilc caiil llooi, asana-agrc - bciwccn lis iccil, tnam - giass, ntva - lolding, sa-anuja - wiil lis youngci bioilci, prana - lc said, hcsavam - io ilc Loid wlo las bcauiilul laii. Seeing fhe Lord, his hearf became much engIaddened. Sanafana and his younger brofher, Rupa, feII fo fhe earfh before Mahaprabhu, hoIding grass in fheir feefh, and fhey addressed Gaura Kesava: mad-vdho nast papatma / naparadh ca hascana parharc 'p Iajja mc / h bruvc puruottama 3 mat-vna - ol my caicgoiy, na ast - ilcic is noi, papa-atma - a sinlul soul, na - noi, aparani - ollcndci, ca - and, hascana - anyonc, parnarc - laving givcn up, ap - cvcn, Iajja - slamc, mc - my, hm - wlai', bruvc - I say, purua-uttama - O bcsi ol pcisons. "There is nowhere a sinfuI person nor such an offender as us. And aIfhough I have now abandoned aII shame fo speak fo You, sfiII whaf have I fhaf is worfh saying, O besf of persons:" sva-pada tasya sras / dhtva praha janarddanah vndavana-nvas tva / satya satya na sasayah + sva-paam - His looi, tasya - lis, sras - on ilc lcad, ntva - lolding, prana - Hc said, jana-aranan - wlo inspiics ilc lcaiis ol manlind, vnavana-nvasi - icsidcni ol Vindavana, tvam - you, satyam satyam - ilc uncquivocal iiuil, na - noi, sasayan - doubi. Lord ]anardana pIaced His own foof upon Sanafana's head and decIared, "TruIy! TruIy! Wifhouf doubf, you are a residenf of Vrndavana! mathura gantum ccham / tvaya sarddha yatha-suhham Iupta-trthasya prahatya / tatha vndavanasya ca 5 matnuram - Kisna's biiil-placc, gantum - io go, ccnam - I dcsiic, tvaya - wiil you, sarnam - in company, yatna-suhnam - il ii plcascs you, Iupta-tirtnasya - ol ilc losi loly placcs, prahatyam - icvcaling, tatna - so, vnavanasya - ol Vindavana, ca - and. "If you wish, I shaII go wifh you fo Mafhura ManaIa, fo reveaI fhe Iosf frfhas of Mafhura and Vrndavana. harttum arhas tat sarvva / mat-hpato bhavyat bhaht-svarupn sahat / prcma-bhaht-pradayn 6 hartum - io do, arnas - you ougli, tat - ilai, sarvam - all, mat-hpata - by my mcicy, bnavyat - ii slall bc, bnaht-svarupni - ilc oiiginal loim ol dcvoiion, sahat - in pcison, prcma-bnaht - dcvoiional lovc ol God, praayni - bcsiowing. "If is your dufy fo accompIish aII of fhis. CerfainIy by My mercy if wiII come fo pass, for fhaf mercy is devofionaI service personified, fhe besfower of prema-bhakfi." srutva praha maha-buddhh / sanujah sr-sanatanah aramah hna-candrasya / ramya vndavana subham 7 srutva - lcaiing, prana - lc said, mana-bunn - liglly iniclligcni, sa-anujan - wiil lis youngci bioilci, Rupa Gosvam, sri-sanatanan - Sanaiana Gosvam, araman - plcasuic gaidcn, hna-canrasya - ol ilc moon-lilc Loid Kisna, vna- vanam - ilc loicsi ol Vinda, subnam - sublimc. Affer hearing fhis, fhe highIy infeIIigenf Sanafana and his younger brofher fhen said, "Vrndavana is fhe pIeasure garden of Sr Krsna Candra. If is deIighffuI and subIime. sr-radhaya saha hno / yatra hrdat sarvvada agamya yogbhr ntya / dcva-sddhar narctarah 8 sri-ranaya - by Si Radla, sana - accompanicd, hna - ilc all-aiiiaciivc, yatra - wlcic, hriat - spoiis, sarvaa - cicinally, agamyam - unaiiainablc, yogbn - by ilc yogs, ntyam - loicvci, cva-sna - by diviniiics and pcilcci bcings, nara-taran - by mcn and oilcis. "Sr Radha and Krsna forever sporf fhere. Thaf pIace is unaffainabIe even by yogs, devas, perfecfed beings, men and ofhers. nrjjana taj-janadyas ca / gatva h syat suhhaya ca tvat-hpa-sastra-rupcna / chttva mc dha-snhhaIam 9 raja-patrad-rupa ca / prapayya nja-sanndhm saht-sancarana hrtva / huru hna yatha-suhham 10 nrjanam - soliiaiy, tat-jana - youi lollowcis, aya - and wiil oilcis, ca - and, gatva - going, hm - wlai', syat - ii may bc, suhnaya - loi lappincss, ca - and, tvat- hpa - Youi mcicy, sastra-rupcna - in ilc loim ol a wcapon, cnttva - laving cui, mc - my, na-snhnaIam - siiong slacllcs, raja-patra - ling's minisici, a - and so on, rupam - loim, ca - and, prapayya - aclicving, nja-sannnm - own picscncc, saht - ol cncigics, sancaranam - cmpowcimcni, hrtva - doing, huru - do, hna - O Kisna, yatna-suhnam - as ii plcascs You. "Dear Lord, if You go fo fhaf soIifary pIace in fhe company of so many foIIowers, whaf happiness wiII You feeI fhere: O Sr Krsna Caifanya, wifh fhe sword of Your mercy, You have cuf fhe sfrong shackIes of my minisferiaI posf and so forfh which bound me fo sasara. Now fhaf I have obfained Your direcf associafion, if if pIeases You, kindIy empower me fo fuIfiII Your mission." tad-vahyamtam cva h / ptva praha hasan prabhuh bhavan-manoratha hnah / sada puna haryat 11 tat - lis, vahya-amtam - woids ol ncciai, cvam - ilus, n - indccd, pitva - laving diunl, prana - Hc said, nasan - smiling, prabnun - ilc Masici, bnavat - youi giacc, mana-ratnam - dcsiic, hnan - ilc all-aiiiaciivc, saa - always, punam - lullill, haryat - Hc will do. Affer drinking fhe ambrosia of Sr Sanafana's words, Prabhu repIied IaughingIy, "CerfainIy Sr Krsna aIways safisfies every desire of His greaf bhakfas Iike your good seIf." cva ta parsantoya / hno natya-sthaIa gatah rajanya cntayam asa / satyam uhta na sasayah 12 sanatancna htna / tan-muhhcna ca madhavah mam aha nrjjana satya / vndaranya sudurIabham 13 cvam - ilus, tam - lim, parsantoya - lully saiislying, hna - wlo puis an cnd io biiil and dcail, natya-stnaIam - io ilc dancing pavilion, gatan - wcni, rajanyam - ai nigli, cntayam asa - Hc ilougli, satyam - ilc iiuil, uhtam - said, na sasayan - wiiloui doubi, sanatancna - by Sanaiana, htna - by ilc lcaincd, tat-muhncna - iliougl lis mouil, ca - and, manavan - ilc pcisonilicaiion ol madlu, loncy, mam - io mc, ana - lc said, nrjanam - soliiaiy, satyam - iiuc, vna-aranyam - ilc loicsi ol Vinda, su-urIabnam - mosi dilliculi io obiain. Affer fuIIy safisfying hearf of Sanafana, Sr Krsna Caifanya fhen wenf fo Kanai NafasaIa. Thaf nighf He fhoughf, "The sfafemenf of fhe Iearned Sanafana is undoubfedIy frue. Lord Madhava has spoken fo Me fhrough his moufh. AIas! TruIy fhe soIifary foresf of Vrnda is very difficuIf fo affain. Ioha-sanghar gatc ntya / duhhham cva na sasayah sanga tyahta gamyam / dahna cadhuna vrajc 1+ Ioha-sangna - wiil gioups ol pcoplc, gatc - io lavc gonc, ntyam - always, unhnam - unlappincss, cva - cciiainly, na - noi, sasayan - a doubi, sangam - gioups, tyahta - giving up, gamyam - I slall go, ahnam - souil, ca - and, anuna - now, vrajc - I am going. "Wifhouf doubf, if is aIways a source of bofherafion fo fraveI wifh many peopIe on piIgrimage. OnIy affer giving up fhis group of foIIowers shaII I go fo Vrndavana. PresenfIy I shaII proceed soufhwards." cva vcaryya bhagavan / sandrananda-rasatmahah pratar utthaya sr-hrsno / ntyananda-samanvtah 15 cvam - ilus, vcarya - considciing, bnagavan - ilc all-opulcni Loid, sanra- anana - ol condcnscd bliss, rasa - mcllow, atmahan - pcisonilicaiion, prata - caily, uttnaya - iising, sri-hrsna - ilc all-aiiiaciivc, ntyanana-samanvtan - accompanicd by Niiyananda. So considering, Bhagavan Sr Krsna, fhe embodimenf of condensed ananda-rasa, rose earIy fhaf morning wifh Nifyananda. advatacaryya-nIaya / jagama sa-tvara muda tcna sampujtas tatra / sthto bhahta-suhha-pradah 16 avata-acarya - ilc incainaiion ol a dcvoicc, nIayam - io ilc abodc, jagama - Hc wcni, sa-tvaram - wiil spccd, mua - joyously, tcna - by Him, sampujta - niccly woislippcd, tatra - ilcic, stnta - siaying, bnahta-suhna - ol lappincss, praan - ilc bcsiowci. In a joyous mood, He fraveIIed speediIy fo fhe abode of Advaifacarya. EngIaddening fhaf bhakfa's hearf, He resfed fhere and was weII honored by Him. acyutcnapy avrata / hautuhananda-varddhanah parhasa-rasamod / har-dasa-dayaparah 17 acyutcna - wiil Acyuiananda, ap - vciy, avratam - consianily, hautuha - cnilusiasm, anana-varnanan - incicasing joy, parnasa - joling, rasa-amoi - cnjoying ilc mcllows, nar-asa - io Haiidasa, aya-aparan - unsuipasscd mcicy. The Lord expanded ceaseIessIy in bIissfuI eagerness, deIighfing in joking meIIows wifh Advaifa's son, Acyufananda. He aIso showed incomparabIe mercy fo hakura Haridasa. har-sanhrttana ratrau / hurvvan sa bhahta-vcttah nanartta parama-prto / ntyananda-samanvtah 18 nar - ol Haii's namcs, sanhirtanam - congicgaiional claniing, ratrau - ai nigli, hurvan - maling, sa - Hc, bnahta-vcttan - suiioundcd by dcvoiccs, nanarta - Hc danccd, parama-prita - supicmc lovc, ntyanana-samanvtan - wiil Niiyananda. Af nighf, surrounded by His devofees, He performed hari-nama-sankrfana, dancing wifh Nifyananda in fhe spirif of parama-prema. matara bhahta-vnda ca / mat-bhahta-sromanh navadvpat samanayya / tad-duhhha parmocayan 19 mataram - moilci, bnahta-vnam - ilc muliiiudc ol dcvoiccs, ca - and, mat- bnahta - dcvoicd io His moilci, sra-mann - cicsi-jcwcl, navavipat - liom Navadvpa, samanaya - summoncd, tat-unhnam - ilcii soiiows, parmocayan - libciaiing. Thaf cresf-jeweI among devofed sons fhen caIIed for His mofher and aII fhe Navadvpa-bhakfas. Thus fhey become fuIIy freed from aII meIanchoIy. taya pactam anna ca / catur-vvdhya yathoctam bhahtahIada-satar bhuhto / ntyananda-hutuhaI 20 taya - by lci, pactam - coolcd, annam - loods, ca - and, catu-vnyam - ol loui linds, yatna-uctam - accoiding io suiiabiliiy, bnahta-anIaa-sata - wiil lundicds ol blisslul dcvoiccs, bnuhta - cnjoycd, ntyanana - pcisonilicd cicinal bliss, hutunaIi - cclcbiani. In accordance wifh Sac-nandana's requiremenfs, Sac Dev cooked fhe four kinds of food, and fhe Lord enjoyed fhem in fhe company of hundreds of bIissfuI bhakfas, of whom Nifyananda was fhe chief ceIebranf. cva sr-bhahta-vargana / gramc gramc ghc ghc bhuhtva ptva suhha htva / yayau sr-puruottamam 21 cvam - in ilc samc way, sri-bnahta-varganam - ol ilc vaiious gioups ol dcvoiccs, gramc gramc - liom iown io iown, gnc gnc - liom lomc io lomc, bnuhtva - caiing, pitva - diinling, suhnam - lappily, htva - laving donc, yayau - Hc wcni, sri-purua- uttamam - (abodc ol ilc uliimaic Pcison) Jagannaila Pui. In fhe same way, from home fo home, from viIIage fo viIIage, fo wherever His bhakfas dweIIed, Mahaprabhu wenf accepfing food and drink and awarding joy. Then He deparfed for Sr Purusoffama Dhama. srman-ntyananda-ramah / pandtah sr-gadadharah gaura-prcma-sudha-matto / gauranga-prana-vaIIabhah 22 srimat-ntyanana-raman - ilc avaiaia ol lalaiama, pantan - ilc lcaincd sclolai, sri-gaanaran - ilc pcisonilicd dcvoiional cncigy, gaura-prcma - lovc ol Gauia, suna-matta - inioxicaicd by ilc ncciai, gauranga - ilc goldcn Loid, prana - lilc- bicail, vaIIabnan - bclovcd. Srman Nifyananda Rama and Panifa Sr Gadadhara were infoxicafed by fhe necfarean Iove fhey feIf for Gauranga. Indeed, fhaf Iove was fhe vifaI energy which susfained fheir Iife. tabhyam anugatah hno / gopnatha dadarsa ha sahan nanda-humara ca / sr-vas-vadana vbhum 23 tabnyam - wiil ilosc iwo, anugatan - lollowcd, hna - Kisna Caiianya, gopinatnam - ilc Dciiy ol Gopnaila, ilc mill-swcci ilicl, aarsa - Hc saw, na - indccd, sahat - in Pcison, nana-humaram - ilc son ol Nanda, ca - and, sri-vasi-vaanam - playing on ilc bamboo lluic, vbnum - ilc all-pcivasivc. FoIIowed by fhem, Krsna Caifanya wenf fake darsana of Sr Ksra-Cora Gopnafha, who is fhe aII-pervading pIayer of fhe bamboo fIufe, fhe son of Nanda Maharaja in person. gop-manorathamod / samaIngya sthto harh dtva gadadharas tatra / gaura-hnatmaha suhh 2+ gopi - ol ilc gops, mana-ratna - ilc dcsiic, amoi - ialing plcasuic, samaIngya - waimly cmbiacing, stnta - sianding, narn - ilc icmovci ol sin, tva - sccing, gaanara - ilc alladin cncigy, plcasuic poicncy pcisonilicd, tatra - ilcic, gaura- hna-atmaham - ilc iwo Loids Gauia and Kisna bcing onc Scll, suhni - lappy. DeIighfing in Gopnafha in fhe mood of fhe gops, Gaura Hari embraced Him, and af fhaf momenf Gadadhara's hearf grew happy as he saw Gaura and Krsna as a singIe idenfify. sahad radha-svarupo 'sau / ta dhtva nja-vahas samanya hautuhcna / sthapayam asa nscaIam 25 sahat - in pcison, rana-svarupa - ilc oiiginal loim ol Radla, asau - Gadadlaia, tam - Him, ntva - lcld, nja-vahas - io lis clcsi, samaniya - ialing, hautuhcna - oui ol cagcincss, stnapayam asa - Hc icplaccd, nscaIam - unmoving. Since Sr Gadadharah in his originaI form, is Srmaf Radharan, HerseIf, he aIso eagerIy drew Gopnafha fo his chesf, and fhen Ieff Him sfanding mofionIess. tasya pactam anna ca / gop-nathavasctam gada-bhg gaura-candrasya / sampc puIahavtah 26 tasya - by lim, pactam - coolcd, annam - loods, ca - and, gopi-natna - ol ilc Loid ol ilc gops, avasctam - icmnanis, gaa-bnt - Gadadlaia, gaura-canrasya - ol Gauia Candia, samipc - ncai, puIaha-avtan - covcicd by cicci laiis. Gadadhara cooked for Gopnafha. Then, wifh his hairs brisfIing ouf of ecsfacy, he broughf Gopnafha's remnanfs before Gaura Candra. tcnanumodto harat / satra-traya-samanvtam prasada gopnathasya / vbhajya bubhujc pura 27 tcna - by lim, anumota - pcimiiicd, narat - oui ol jubilaiion, satra - paiis, traya - ilicc, samanvtam - wiil, prasaam - mcicy-lood, gopinatnasya - ol ilc Loid ol ilc gops, vbnajya - dividing, bubnujc - Hc aic, pura - liisi. As approved by Gaura, Gadadhara happiIy divided fhe prasada of Gopnafha info fhree porfions. Srman Mahaprabhu afe firsf. bhojaytva sva-hastcna / ntyanandaya ca punah gadadharah svaya cap / bubhujc rasa-hautuh 28 bnojaytva - lccding, sva-nastcna - wiil lis land, ntya-ananaya - io ilc cvci blisslul Loid, ca - and, punan - luiilci, gaanaran, svayam - limscll, ca ap - also, bubnujc - aic, rasa-hautuhi - cagci loi iiansccndcnial mcllows. Gadadhara fed fhe prasada fo Nifyananda wifh his own hand. Then being eager fo fasfe rasa, Gadadhara aIso deIighfed in fhose rasa-imbued remnanfs. tatas ca gaurangah suhhopavto / gadadharcnap svaya rasa-jnah rasotsuho rasa-rascna matto / ramoparamc rasa-rama-ramc 29 tata - ilcn, ca - and, gaurangan - ilc Goldcn Loid, suhna-upavta - siiiing comloiiably, gaanarcna - by Gadadlaia, ap - indccd, svayam - sponiancously, rasa-jnan - wisc in ilc iasas, rasa-utsuha - cagci loi ncws ol ilc iasa-lla, rasa- rascna - by ilc mcllows ol ilc iasa-lla, matta - inioxicaicd, rama-uparamc - ccasing all cxicinal plcasuics, oi as Niiyananda icsicd, rasa - wlo is ilc complcic loim ol iiansccndcnial mcllows, rama - ol ilc icscivoii ol plcasuic, ramc - dcligliing. WhiIe Nifyananda Rama resfed, Sr Gauranga became pIeasanfIy seafed in fhe company of Gadadhara, and ouf of sponfaneous affracfion fhaf connoisseur of rasa eagerIy heard from him of fhe rasa-IIa. Thus inebriafed by madhurya-rasa, Gaura Ieff fhe worId of exfernaIs and soIeIy deIighfed in fhe reservoir of aII deIighf and fhe form of aII rasa, Lord Gopnafha. Tlus cnds ilc Ligliccnil Saiga cniiilcd "Caiianya Dcva lclolds Loid Gopnaila," in ilc Tliid Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
FOURTH PRAKRAMA
Firsf Sarga las-vas-iapana-misia-adi-anugialal Gauia Slows Mcicy io Tapana Misia and ilc Rcsidcnis ol Kas
cva jagau raga-rasan nIacaIc / sr-hna-sanhrtana-purna-manasah svarupa-muhhyar gadadharadyah / sama nanartta sa h nama- hautuh 1 cvam - ilus, jagau - Hc sang, raga-rasat - oui ol aiiaclmcni, niIa-acaIc - ai ilc immovablc bluc mouniain (ai Jagannaila Pui), sri-hna-sanhirtana - congicgaiional cclcbiaiion ol Si Kisna's pasiimcs, purna-manasan - lcaii lull, svarupa-muhnya - lcadcd by Svaiupa Damodaia, gaanara-ayan - by ilosc lcadcd by Gadadlaia, samam - iogcilci, nanarta - Hc danccd, sa - Hc, n - cciiainly, nama-hautuhi - cagci loi ilc namc. When Mahaprabhu arrived in NIacaIa absorbed in fhe mood of fhe madhurya-rasa of fhe rasa-IIa, in fhe company of His beIoved devofees headed by Svarupa and Gadadhara, His hearf overfIooded wifh fhe meIIows of Krsna-sankrfana, and ouf of sponfaneous affracfion for Radha-Govinda's Iofus feef, He sang and danced, eager for fhe necfar of Sr Nama. sr-sarvvabhaumcna saha sr-rama- / nandadayah hctra-nvasno yc ajagmuh sr-gaura-rascna purnah / papus tu haran muhha-panhaja prabhoh 2 sri-sarvabnaumcna - wiil ilc llaiiacaiya, sana - iogcilci, sri-rama-anana- aayan - lcadcd by Si Ramananda, hctra-nvasna - ilc icsidcnis ol Ksciia, yc - wlo, ajagmun - camc, sri-gaura-rascna - by ilc mcllows iaugli by Gauia, purnan - lillcd, papu - ilcy dianl, tu - indccd, narat - oui ol iapiuic, muhna-panhajam - ilc loius lacc, prabnon - ol ilc Masici. Headed by Sr Ramananda and Sarvabhauma Bhaffacarya, fhe residenfs of Ksefra approached Gaura Prabhu, overfIowing wifh fhe devofionaI meIIows which fhey had imbibed from Him, and as fhey joyousIy drank fhe eIixirean vision of His Iofus face fhey quenched fhe fhirsf of fheir eyes. snvant sanhrtana-nama-mangaIa / gayanty ananda-samudra-magnah ntyant sarvvc rashcndra-mauIna / gauranga-candrcna sama vhastah 3 snvant - ilcy lisicn, sanhirtana-nama-mangaIam - io ilc auspicious congicgaiional claniing ol ilc loly namcs, gayant - ilcy sing, anana - ol bliss, samura-magnan - mcigcd in ilc occan, ntyant - ilcy dancc, sarvc - all, rasha- nra-mauIna - wiil ilc cicsi-jcwcl and bcsi ol all iasilas, gauranga-canrcna - wiil ilc moon ol Gauianga, samam - iogcilci, vnastan - cagci. Hearing and singing fhe auspicious sankrfana of Sr Hari-nama, fhey heIpIessIy drowned wifhin an ocean of ananda, and danced wifh Sr Gauranga Candra, fhe cresf- jeweI of aII rasikas.
hassvaro rama-muhunda-muhhyau / vahrcsvaro raghava-vasudcvau sr-sanhara-sr-hardasa-gaur- / dasadayas tc h gauda-vasnah + hhanda-sthtah sr-raghunandanadayo / gauranga-bhavcna vbhavtantarah huIna-grama-nvasnah suhha / ntyant gayant namant santatam 5 lassvaia, rama-muhuna, muhnyau - lcadcd by, vahrcsvara, ragnava-vasucvau, sri-sanhara-sri-narasa-gauri-asa, aaya - lcadcd by, tc - ilcy, n - indccd, gaua- vasnan - ilc icsidcnis ol lcngal, hnana-stntan - ilc icsidcnis ol Klana, sri- ragnunanana, aaya - lcadcd by, gauranga-bnavcna - wiil ilc moods ol Gauianga, vbnavta-antaran - inicinally awalcncd, huIina-grama-nvasnan - ilc icsidcnis ol Kulna-giama, suhnam - lappily, ntyant - ilcy dancc, gayant - ilcy sing, namant - ilcy bow down, santatam - coniinously. The inhabifanfs of Gauda headed by Kassvara Panifa, Nifyananda Rama and Mukunda, Vakresvara Panifa, Raghava Panifa and Vasudeva Daffa, Sankara Panifa, Haridasa hakura, Gaurdasa Panifa, fhe residenfs of Khana headed by Sr Raghunandana, and fhe residenfs of KuIna-grama were aII experiencing fhe infernaI awakening of fheir ecsfafic Iove for Krsna fhrough reIishing fhe moods inspired by Sr Gauranga. Thus fhey confinousIy danced, sang, and ceaseIessIy bowed down jubiIanfIy before fhe Lord. ntyavasanc prabhur acyutah svaya / praha para bhahta- jananuhampavan vndavana ramyam atva durIabha / gaccham yac ccd bhavatam hpa bhavct 6 ntya-avasanc - ai ilc cnd ol dancing, prabnu - ilc Masici, acyutan - ilc inlalliblc, svayam - scll-inspiicd, prana - Hc said, param - gicai, bnahta-jana - dcvoicc pcoplc, anuhampavan - sympailciic, vnavanam, ramyam - cnclaniing, ativa - cxiicmcly, urIabnam - iaic, gaccnam - I am going, yat - wlicl, cct - il, bnavatam - ol youi lonois, hpa - mcicy, bnavct - ii may bc. When fhe dancing ended, fhe infaIIibIe and seIf-inspired Prabhu, fhe PersonaIify of Godhead, feeIing empafhy wifh His devofees, said, "If your good seIves wouId kindIy show Me your mercy, I shaII now deparf for fhe enchanfing and rareIy-achieved Iand of Sr Vrndavana."
pbant gauranga-muhhabja-pyua / purnas tatha tc 'p su-duhhhta bhsam hrandant gauranga-padaravndc / npatya dantagra-tna vadant 7 pbant - ilcy diinl, gauranga-muhna-abja - Gauianga's loius lacc, piyuam - ambiosia, purnan - lillcd, tatna - and, tc - ilcy, ap - alilougl, su-unhnta - vciy sad, bnsam - inicnscly, hranant - ilcy wccp, gauranga-paa-aravnc - ai His loius lcci, npatya - lalling down, anta-agra - in ilc iips ol ilcii iccil, tna - giass, vaant - ilcy say. AIfhough sfiII absorbed in drinking fhe ambrosia of Gauranga's Iofus face, fhey feIf simuIfaneousIy infense sorrow of separafion and coIIapsed af His Iofus feef weeping. Then, faking sfraw befween fheir feefh, fhey said: tvam cva vndavana-candra hc prabho / tathap dasanumatcna va sarvvam harttu sada pcchas samprata hIa / tan nanda-nandana-muhhan vdhch nah 8 tvam - You, cva - cciiainly, vnavana-canra - O moon ol Vindavana, nc - Ol!, prabno - O Masici, tatnap - siill, asa-anumatcna - by considciing Youiscll a scivani, va - vciily, sarvam - cvciyiling, hartum - io do, saa - always, pccnas - You asl, sampratam - picscnily, hIa - indccd, tat - ilai, nana-nanana - as ilc son ol Nanda, muhnan - bcloic ilc laccs, vncn - bcsiow, nan - io us. "He Prabhu! UndoubfedIy You are fhe supreme masfer VrndavanaCandraKrsna, NeverfheIess, having adopfed fhe mood of servanf of fhe servanf, You aIways requesf our permission abouf everyfhing. AccordingIy, O son of Nanda, our requesf is fhaf You kindIy remain in our presence." cva srutva hasan praha / bhavata sanndhau sada tthamt bruvan sghra / gamanaya htodyamah 9 cvam - ilus; siuiva - lcaiing; lasan - laugling; piala - Hc said; blavaiam - ol youi lonois; sannidlau - in ilc picscncc; sada - always; iiilami - I siay; iii - ilus; biuvan - saying; sgliam - spccdily; gamanaya - io go; lia-udyamal - madc an aiicmpi. Hearing fhis, fhe Lord Iaughed and repIied, "Wifhouf doubf I forever dweII in fhe presence of you greaf souIs." Af fhaf, He af once affempfed fo Ieave. rudatas tan samaIngya / sa santvayya punah punah ayasyct bruvan hno / yayau vndavana subham 10 ruata - wccping, tan - ilcm, samaIngya - waimly cmbiacing, sa - Hc, santvaya - pacilicd, punan punan - icpcaicdly, ayasya - iciuining, t - ilus, bruvan - saying, hna, yayau - wcni away, vnavanam, subnam - icsplcndcni. Krsna Caifanya warmIy embraced His weeping bhakfas, and comforfed fhem, saying again and gain, "I shaII refurn soon." Then He deparfed for Sr Sr RadhaKrsna's respIendenf abode, Sr Vrndavana. sothantha dhavatas tasya / matta-sha va prabhoh sangno baIadcvadya / dhavant tam anuvratah 11 sa-uthantnam - wiil longing, navata - iunning, tasya - ol Him, matta-sna - an inioxicaicd lion, va - lilc, prabnon - ol ilc Masici, sangna - ol ilc associaics, baIacva-aya - lcadcd by lalabladia llaiiacaiya, navant - ilcy ian, tam - Him, anuvratan - dcvoicd. FeeIing immense Ionging for Sr Krsna, Gaura Hari ran swiffIy appearing Iike a maddened Iion,. Mahaprabhu's companions, BaIabhadra Bhaffacarya and fhe ofher brahmana aIso foIIowed running affer Him. yatra yatra parvvata ca / nads ca paramah prabhuh pasyan govarddhana vndavana haIndm apy asau 12 yatra yatra - wlcicvci, parvatam - a lill, ca - and, nai - a iivci, ca - and, paraman prabnun - ilc Supicmc Loid, pasyan - sccing, govarnanam - ilc lill ol Govaidlana, vnavanam - ilc loicsi ol Vinda, haInim - ilc Yamuna iivci, dauglici ol ilc Kalinda mouniain, ap - only, asau - Hc. Whenever fhey crossed a hiII or river, fhe Supreme Lord couId see onIy Govardhana HiII, Vrndavana, and fhe KaIind River. matta-hunhara-nrghoo / matta-dvrada-vhramah ntyat dhavat raut / htau vIuthat hvact 13 matta - ovcijoycd, nunhara - ioais, nrgnoa - vibiaicd, matta-vraa - inioxicaicd clcplani, vhraman - powci, ntyat - Hc danccs, navat - iuns, raut - ioais, htau - on ilc caiil, vIutnat - Hc iolls aboui, hvact - ai iimcs. Moving wifh fhe vigor of an infoxicafed eIephanf, He somefimes danced, somefimes ran, somefimes uffered fhunderous roars, and somefimes He roIIed abouf upon fhe earfh. cva hramcna bhagavan / hasm upajagama ha vsvcsvara-maha-Inga-darsanananda-vhvaIah 1+ cvam - ilus, hramcna - giadually, bnagavan - ilc Loid, hasim - Vaianas, upajagama - Hc appioaclcd, na - indccd, vsvcsvara-mana-Inga - ilc gicai Siva- lingam namcd Visvcsvaia, arsana-anana-vnvaIan - cniianccd by ilc joy ol sccing. ]ourneying in fhis way, Sr Gaura Bhagavan graduaIIy reached fhe cify of Kas. When He saw Visvesvara, fhe greaf Siva-Iingam, He became overwheImed wifh bIiss . tatrava brahmanah hasct / tapanahhyah su-vanavah pasyan prabhu maha-hto / nnaya nja-mandram 15 tatra - ilcic, cva - indccd, branmanan hasct - a cciiain bialmana, tapana-ahnyan - lnown as Tapana Misia, su-vanavan - a puic vaisnava, pasyan - sccing, prabnum - ilc Masici, mana-nta - vciy joyous, nnaya - biinging, nja-manram - io His own lomc. A cerfain pure brahmana-vaisnava, named Tapana Misra resided fhere. Seeing Gaura Prabhu he became very joyous, and broughf Him fo his home. tcna sampujtah hnah / pada-prahaIanadbhh bhha htva ghc tasya / suhhasno jagad-guruh 16 tcna - by lim, sampujtan - complcicly woislippcd, hnan - Kisna Caiianya, paa- prahaIana-abnn - by wasling His lcci and so on, bnham - alms, htva - iool, gnc - in ilc lomc, tasya - His, suhna-asina - comloiiably scaicd, jagat-gurun - ilc spiiiiual guidc loi all living bcings. He worshipped Krsna Caifanya by washing His feef and offering Him various pIeasing arficIes, and fhe jagad-guru fook His bhiksa comforfabIy seafed wifhin Tapana's house. tthat tat-sutcnap / raghunathcna mantah tasma maha-hpa cahrc / baIahaya mahatmanc 17 ttnat - Hc siays, tat-sutcna - by lis son, ap - also, ragnunatncna - wlosc namc was Raglunaila, mantan - lonoicd, tasma - io lim, mana-hpam - gicai mcicy, cahrc - slowcd, baIahaya - io ilc boy, mana-atmanc - noblc soul. He resfed fhere affended fo by Tapana's son, Raghunafha. The Lord showed excepfionaI mercy fo fhaf greaf souI. candra-schhara-vadyasya / ghc tthann ap svayam has-vas-janan hurvvan / har-bhaht-ratan hIa 18 canra-schnara-vayasya - ol ilc plysician Candia Scllaia, gnc - in ilc lousc, ttnan - siaying, ap - cvcn, svayam - sponiancously, hasi-vas-janan - ilc pcoplc ol Kas, hurvan - maling, nar-bnaht-ratan - aiiaclcd io dcvoiion io Haii, hIa - aciually. By His own sweef wiII, Gaura resided in fhe house of a physician, Candra Sekhara, and whiIe sfaying fhere He induced even fhe inhabifanfs of Kas fo deIighf in Hari-bhakfi. har-sanhrtanamod / sva-bhahta-gana-vcttah har vadct sanjaIpan / bahum uthpat sada 19 nar-sanhirtana - in claniing congicgaiionally ilc namcs ol Haii, amoi - Hc iool plcasuic, sva-bnahta-gana - His dcvoiccs, vcttan - suiioundcd, narm - ilc namc ol Haii, vaa - clani, t - ilus, sanjaIpan - ciying, banum - aims, uthpat - Hc iaiscd, saa - always. Surrounded by a group of His bhakfas, fhe son of Sac reveIIed in sr-hari- sankrfana of Sr Hari's names. Wifh His arms ever raised fo fhe sky, He cried ouf, "Hari BoI!" Tlus cnds ilc Iiisi Saiga cniiilcd "Gauia Slows Mcicy io Tapana Misia and ilc Rcsidcnis ol Kas," in ilc Iouiil Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
Second Sarga mailuia-mandala-daisanam Tlc Visia ol Mailuia Manala tatah prayagam asadya / dtva sr-madhava prabhuh prcmananda-sudha-purno / nanartta sva-janah saha 1 tatan - ilcn, prayagam - Piayaga, asaya - icaclcd, tva - saw, sri-manavam - ilc Dciiy ol lindu-Madlava, prabnun - ilc Masici, prcma-anana - ilc bliss ol lovc, suna - ncciai, purnan - lillcd, nanarta - danccd, sva-janan - wiil His own mcn, sana - wiil. Then Gaura Prabhu fraveIIed fo Prayaga. There as Mahaprabhu beheId fhe Deify of Bindu-Madhava He became overwheImed by premananda-sudha as He danced in fhe company of His peopIe. srIahaya-vata dtva / trvcn-snanam acaran yamunaya ca sammajya / ntyan parndra-IIaya 2 sriIa - gloiious, ahaya-vatam - impciislablc banyan, tva - alici sccing, tr-vcni - conllucncc ol ilc ilicc iivcis: Ganga, Yamuna and Saiasvai, snanam - bail, acaran - slowcd by cxamplc, yamunayam - in ilc Yamuna, ca - and, sammajya - bailing, ntyan - dancing, parinra - ol a lion, IiIaya - lilc ilc play. Then He saw fhe imperishabIe banyan free named Aksaya-vafa, and bafhed in fhe Triven, fhus feaching fhe sfandard for humanify. Affer Gauranga had bafhed in fhe Yamuna, He began fo dance Iike a pIayfuI Iion. hunhara-gambhraravah / prcmasru-puIahar vtah vrajan hramat tam uttryya / vana cagra dadarsa ha 3 nunhara - ioais, gambnira - dccp, aravan - wiil ciics, prcma-asru - icais ol lovc, puIahan - wiil cicci laiis, vtan - covcicd, vrajan - going, hramat - giadually, tam - ilai, uttirya - ciossing, vanam - loicsi, ca - and, agram - Agia, aarsa - saw, na - indccd. Crying ouf wifh deep fhundering roars, aII fhe hairs of His body fhriIIed wifh rapfure, and He became bafhed by His own Iove-fears. Affer some fime fhe Lord crossed fhe river and saw fhe foresf of Agra. tatrava rcnuha nama / gramo yatra yudha path jamadagnr mahatma ca / punya-hctrc yayau tatah + tatra - ilcic, cva - suicly, rcnuha nama - namcd Rcnula, graman - iown, yatra - wlcic, yunam patn - ilc masici ol liglicis, jamaagnn - Loid Paiasu-iama, mana-atma - gicai soul, ca - and, punya-hctrc - in ilc sacicd placc, yayau - Hc wcni, tatan - ilcn. In fhaf foresf was fhe fown of Renuka. In fhaf very spof fhe greaf souI Parasurama, fhe son of ]amadagni, and Renuka and masfer of aII warriors, fook his birfh. The Lord visifed fhaf sacred fracf of Iand. tatrava yamuna dtva / vndaranyonmuhh sada raja-grama tato gatva / gohuIa prchya vhvaIah 5 tatra - ilcic, cva - suicly, yamunam - Yamuna iivci, tva - laving sccn, vna- aranya - ilc loicsi ol Vinda, unmuhni - lacing, saa - always, raja-gramam - ilc iown ol ilc King, tatan - ilcn, gatva - laving gonc, gohuIam - Golula, prchya - sccing, vnvaIan - ovciwlclmcd. Affer seeing fhe Yamuna river, which forever fIows fhrough fhe foresf of Vrndaranya. Advancing furfher fo Rajagrama, He became overwheImed wifh feeIings of ecsfacy as He Iooked upon fhe reaIm of GokuIa. maharanya ca sampasyan / mathura ca dadarsa ha raja-dhan mahasvaryya-yuhta parama-sobhanam 6 mana-aranyam - ilc gicai loicsi, ca - and, sampasyan - iloiouglly sccing, matnuram - ilc ciiy ol Mailuia, ca - and, aarsa - saw, na - indccd, raja-nanim - capiial, mana-asvarya - gicai opulcncc, yuhtam - cndowcd wiil, parama-sobnanam - supicmc bcauiy. Affer Iooking over fhe foresf of Mahavana, Gaura saw Mafhura, fhe capifaI, which was endowed wifh greaf opuIence and designed wifh exquisife craffmanship. sr-vahunthad-dhamna h / paramaradhana bhuv sr-hna-prahata cap / prcma-bhaht-pradaynm 7 sri-vahuntna-a-namnam - ol ilc abodcs ol ilc Loid ol Vailunila and ol all woilds, n - cciiainly, parama-arananam - supicmcly woislipablc, bnuv - on ilc caiil, sri-hna-prahatam - ilc manilcsiaiion ol Si Kisna, ca - and, ap - assuicdly, prcma-bnaht - dcvoiional lovc, praaynim - bcsiowci. Throughouf fhis earfh, Sr Mafhura is fhe mosf worshipabIe spof. Indeed, if is fhe mosf worshippabIe of aII fhe abodes of fhe Lord of Vaikunfha, for if is fhere fhaf svaya bhagavan Sr Krsna fhe originaI PersonaIify of Godhead manifesfed HimseIf in fhis worId. UndoubfedIy Mafhura Dhama is ifseIf abIe fo award prema-bhakfi. dtva gaura-harh prcma-vhara-sarvva-sayutah hasan ntyan rudan bhumau / vIuthan puIahactah 8 tva - laving sccn, gaura-narn - Loid Haii in His goldcn complcxion, prcma- vhara - iiansloimaiions ol Kisna-lovc, sarva - all, sayutan - cndowcd wiil, nasan - laugling, ntyan - dancing, ruan - ciying, bnumau - on ilc caiil, vIutnan - iolling aboui, puIaha - laiis cicci, actan - cxpandcd. SimpIy by gIancing over fhaf pIace, fhe GoIden Lord experienced aII fhe fransformafions of Krsna-prema. WhiIe Iaughing, dancing, weeping and roIIing abouf upon fhe earfh, His body became covered by Iarge fhriII bumps which appeared Iike kadamba fIowers. tatrava hascd dvja-varyya-sattamah / pasyan har prcma-vbhnna- dharyyah romanctar yuhta-sa-gadgada ht / papata padau jagad-svarasya 9 tatra - ilcic, cva - suicly, hasct - a cciiain, vja-varya - bcsi ol ilc iwicc-boin, sattaman - cmincni, pasyan - sccing, narm - Loid Haii, prcma - lovc, vbnnna- naryan - paiicncc liaciuicd, roma-anctan - cxpanding ol ilc laiis, yuhta - laving, sa-gagaam - wiil clolcd ilioai, hti - viiiuous, papata - Hc lcll, paau - ai ilc lcci, jagat-isvarasya - ol ilc Loid ol all scniicni bcings. A cerfain eminenf brahmana was observing fhese acfivifies of Sr Hari. SuddenIy his own composure aIso became whoIIy shaffered by emofions of Krsna-prema. As fhaf forfunafe souI feII af fhe feef of Gaura ]agadsvara, his voice became choked, and his hair-foIIicIes erupfed. has tva bhavan prcma-vbhnna-dharyyo / dto 's mc bhagya-vasad t svayam prtah punah praha sa cva ca prabhu / daso 'smy aha tc bhagavan daya-ndhc 10 han - wlo', tvam - you, bnavan - youi lonoi, prcma - lovc, vbnnna - liaciuic, naryan - paiicncc, tan - sccn, as - you aic, mc - by Mc, bnagya-vasat - by ilc loicc ol good loiiunc, t - ilus, svayam - sponiancously, pritan - plcascd, punan - again, prana - lc said, san - lc, cva - cciiainly, ca - and, prabnum - ilc Masici, dasal - scivani, asmi - I am, anam - I, tc - Youi, bnagavan - O all-opulcni Loid, aya-nnc - O occan ol mcicy. The Lord said, "May I know your grace's idenfify: By fhe infIuence of good forfune, I have seen your composure devasfafed by fhe sympfoms of prema." Thaf vaisnava, his hearf engIaddened, repIied fo Prabhu, "O Bhagavan! O ocean of mercy! I am Your efernaI servanf. namna h matra yad hna-dasas / tathap tvad-darsana-bhagyavan aham hpa-ndhc vasnava-pada-rcnubhh / punha ma nanda-hsora gaura 11 namna - by namc, n - cciiainly, matram - only, ya - il, hna-asan - Kisna Dasa, tatna ap - siill, tvat-arsana - ilc sigli ol Youi Loidslip, bnagyavan - loiiunaic, anam - I, hpa-nnc - O jcwcl ol compassion, vasnava-paa - ilc lcci ol vaisnavas, rcnubnn - by ilc dusi, punina - puiily, mam - mc, nana-hsora - O youillul son ol Nanda, gaura - O goldcn Loid. "I am known as Krsna Dasa, buf by name onIy do I have fhaf honor. However, I am now rendered forfunafe by Your darsana. O jeweI of compassion! KindIy purify me wifh fhe dusf from fhe feef of fhe vaisnavas, O youfhfuI son of Nanda! GoIden Lord!" srutva prabhur hara-rasabdh-magnah / praha tva cva hhaIu hna- dasah sr-hna-dhamno h rahasya-IIa / janas sarvva hathayasva sattama 12 srutva - laving lcaid, prabnun - ilc Masici, nara-rasa - mcllow ol joy, abn- magnan - immciscd in ilc occan, prana - Hc said, tvam - you, hnaIu cva - cciiainly, hna-asan - ilc scivani ol Kisna, sri-hna-namnan - ol ilc abodc ol Si Kisna, n - suicly, ranasya-IiIam - conlidcniial pasiimcs, janas - you lnow, sarvam - all, hatnayasva - spcal ol ii, sattama - O puic soul. Hearing fhis, Sr Prabhu became immersed in a sea of franscendenfaI bIiss and said, "Mosf cerfainIy You are a bonafide servanf of Sr Krsna, indeed you are conversanf wifh fhe confidenfiaI pasfimes of Krsna's dhama. O pure souI! KindIy narrafe aII of fhem fo Me." sa tv cnam aha snu hcsava prabho / yad svaya bhahta-janabhman tathap padau vndhaya mc hd / prahasaya tva madhu-mandaIa njam 13 san - lc, tu - bui, cnam - Him, ana - lc said, snu - lisicn, hcsava - O Kcsava, prabno - O Masici, ya - il, svayam - Youiscll, bnahta-jana-abnmani - Hc wlo is plcascd by His dcvoiccs, tatna ap - siill, paau - ilc iwo lcci, vnnaya - placing, mc - my, n - in ilc lcaii, prahasaya - icvcaling, tvam - You, manu-manaIa - ilc ciiculai aica ol Mailuia, njam - Youiscll. Buf fhe brahmana repIied fo fhe Lord, "Hear me, O Kesava Prabhu! If You are acfuaIIy pIeased wifh fhis bhakfa, fhen by your hearf's desire pIace Your fwo feef wifhin my hearf and reveaI fo me Sr Madhu MandaIa." ptva ca tasya vacanamrta harr / jagada jmuta-gabhraya gra mad-ajnaya tc ca sr-hna-IIah / sphurantu dhaman ca sarvvatah suhham 1+ pitva - laving diunl, ca - and, tasya - lis, vacana-amrtam - woids ol ncciai, narn - ilc dispcllci ol cvil, jagaa - said, jimuta - cloud, gabniraya - wiil dccp, gra - uiicianccs, mat-ajnaya - by my oidci, tc - io You, ca - and, sri-hna-IiIan - ilc pasiimcs ol Si Kisna, spnurantu - ilcy musi bc displaycd, naman - ilc abodcs, ca - and, sarvatan - in all ways, suhnam - lappily. Sr Hari drank deep of his necfarean words and repIied in a deep resonanf voice Iike a fhundercIoud, "By My order, may fhe pasfimes of Krsna and every deIighffuI aspecf of His hoIy abodes be reveaIed fo you." tada sa vpras caranabja-sanndhau / papata harcna prabhor daya- ndhc dhtva padau tc mama mastahopar / sandarsayyc bhavatc ca sarvvam 15 taa - ilcn, san - lc, vpran - ilc lcaincd bialmana, carana-abja - loius lcci, sannnau - ncai, papata - lc lcll, narcna - wiil joy, prabnon - ol oui Piablu, aya- nnc - O occan ol mcicy, ntva - laving lcld, paau - iwo lcci, tc - Youi, mama - my, mastaha - lcad, upar - abovc, sanarsayyc - I slall complcicly slow, bnavatc - unio Youi lonoi, ca - and, sarvam - all. Then feII joyousIy af Prabhu's Iofus feef, fhe Iearned brahmana said, "O ocean of compassion! ]usf pIace Your feef upon my head, and I shaII cerfainIy show aII of fhe hoIy pIaces fo Your Grace." t bruvan gaura-rascna matto / ntyan rudan prcma-vbhnna- dharyyah sr-rasa-IIambu-vIasa-vabhavam / agayata gop-patr muhur muhuh 16 t - ilus, bruvan - saying, gaura-rascna - by ilc mcllow ol Gauia, mattan - inioxicaicd, ntyan - dancing, ruan - wccping, prcma - duc io lovc, vbnnna- naryan - paiicncc slaiicicd, sri-rasa-IiIa - pasiimcs ol ilc iasa dancc, ambu-vIasa - waici pasiimcs, vabnavam - inllucncc, agayata - lc sang, gopi-patn - ilc masici ol ilc millmaids, munun munun - again and again. So saying, infoxicafed by Gaura-rasa, and agifafed by feeIings of prema, Krsna Dasa danced and wepf. And fhe masfer of fhe gops, sang sIoka affer sIoka describing fhe gIorious wafer-sporfs which Sr Syamasundara pIayed in Yamuna wifh fhe gops who were weary from rasa-dancing. prapa jagan-mohana-IIaya harh / suhha rajanya vraja-hcI-varttaya sr-radhha-hrna-vIasa-Iasya / jagau para bhaht-rascna purnah 17 prapa - Hc iool, jagat-monana - cnclaniing ilc univcisc, IiIaya - by ilc pasiimc, narn - icmovci ol sin, suhnam - plcasuic, rajanyam - ai nigli, vraja-hcI - playlul spoiis ol Viaja, varttaya - by ilc dcsciipiions, sri-ranha-hrna-vIasa - pasiimcs ol Si Si Radlila-Kisna, Iasyam - dancing, jagau - sang, param - iiansccndcnial, bnaht-rascna - mcllows ol dcvoiion, purnan - lull. Throughouf fhaf nighf, Sr Gaura Hari fook pIeasure in narrafing fhe worId- enchanfing pIayfuI sporfive pasfimes of Vraja, and sang wifh devofionaI feeIing of fhe franscendenfaI dance pasfimes of Sr Radhika-Ramana. Tlus cnds ilc Sccond Saiga cniiilcd "Tlc Visia ol Mailuia Manala," in ilc Iouiil Pialiama ol ilc gicai pocm Si Kisna-Caiianya Caiiia.
Third Sarga dvadasa-vana-piasangal Visiiing ilc Twclvc Ioicsis cva ta rajan ntva / hana-praya sac-sutah uthanthtah prabhatc ca / vpram ahuya sa-tvaram 1 cvam - ilus, tam - ilai, rajanim - nigli, nitva - laving passcd, hana-prayam - jusi as a momcni, saci-sutan - ilc son ol Sac, uthantntan - vciy cagci, prabnatc - in ilc cvcning, ca - and, vpram - ilc lcaincd bialmana, anuya - calling, sa-tvaram - quiclly. Thaf nighf passed jusf Iike a momenf, and af dawn fhe son of Sac anxiousIy haiIed fhe vipra fo come quickIy. provaca mc darsaya tva / mathura-mandaIa sahhc ycna h parama prtr / bhavcd cva tatha vacah 2 provaca - Hc said, mc - io Mc, arsaya - plcasc slow, tvam - you, matnura- manaIam - ilc ciiclc ol Mailuia, sahnc - O liicnd, ycna - wlcicby, n - suicly, parama - supicmc, prit - lovc, bnavct - may bc, cvam - ilus, tatna - so, vacan - woids. He said, "He sakhe! PIease show Me fhe Mafhura ManaIa, which causes supreme Iove for fhe youfhfuI coupIe fo awaken." so 'py aha mathurc brahman / yamuna sarvvato 'dhha yasya prt samasadya / hnah sarvvcsvarcsvarah 3 gopa-gop-rasamod / paramatma narahth hhcIat sma suhha rasa-jaIa-hcI-hutuhaI + sa ap - ilai vciy pcison, ana - icplicd, matnurc - in Mailuia, branman - O Spiiii, yamuna - ilc pcisonaliiy ol Yamuna, sarvata - in all icspccis, anha - supciioi, yasyam - in wlom, pritm - lovc, samasaya - aiiaining, hnan, sarva-isvara-isvaran - ilc coniiollci ol all coniiollcis, gopa-gopi - wiil ilc cowlcids and millmaids, rasa-amoi - ilc cnjoyci ol iasa, parama-atma - Supcisoul, nara-ahtn - ilc appcaiancc ol a man, hncIat - spoiis, sma - indccd, suhnam - lappily, rasa - ilc Rasa dancc, jaIa-hcI - waici-spoiis, hutunaIi - cxubciani play. Krsna Dasa repIied, "O Supreme Spirif! Throughouf fhe Iand of Mafhura, fhe Sr Yamuna Maharan is in every respecf fhe highesf aufhorify. Because of affecfion for her, Sr Vrajendranandana Krsna, aIfhough fhe confroIIer of aII confroIIers and fhe aII- pervading SupersouI, He accepfs a manIike form, and exuIfing in fhe rasas of fhe gopas and gops, sporfs joyousIy in fhe rasa dance and exuberanfIy pIays in her wafers. haIndyah pascmc bhagc / madhu-vndavana param humuda hhadra cava / taIa-hamya-bahuIaham 5 haInyan - ol Yamuna, pascmc bnagc - on ilc wcsicin sidc, manu - claiming, vnavanam - ilc vana (loicsi) ol Vinda, param - iiansccndcnial, humuam hnaram - ilc loicsis, ca - and, cva - cciiainly, taIa-hamya-banuIaham - ilc loicsis. "On fhe wesfern side of fhe Yamuna, chiId of fhe KaIinda mounfain, Iies fhe charming and franscendenfaI vana of Vrnda as weII as Madhu, Kumuda, Khadira, TaIa, Kamya and BahuIa vanas. asyah purvvc bhadra-bIva-Ioha-bhandra-namaham mahad-vana ca rashar / dhyayantc prt-hctavc 6 asyal - ol lci; puivc - on ilc casi; bladia-bilva-lola-blandia - ilc loicsis; namalam - namcd; malai-vanam - ilc gicai loicsi; ca - and; iasilai - by ilosc cxpcii in iclisling iasa; dlyayanic - ilcy conicmplaic; piii-lciavc - loi ilc puiposc ol lovc. "To Sr Yamuna's easf are fhe vanas named Bhadra, BiIva, Loha, Bhanra as weII as Mahavana, which are medifafed upon by persons experf af reIishing rasa in order fo achieve Iove for fhe Lord. bhadra-sr-Ioha-bhandra-maha-taIa-hhadraham bahuIa humuda hamya madhu vndavana tatha 7 dvadasatad vana ramya / sr-hna-prt-da sada mahattvam ca janant / bhahta nanyc hadacana 8 bladia-si-lola-blandiia-mala-iala-lladiialam, banuIam, humuam, hamyam, manu, vnavanam, tatna - also, vaasa - iwclvc, ctat - ilis, vanam - loicsis, ramyam - claiming, sri-hna-prit-am - givc lovc io Si Kisna, saa - always, manattvam - gicaincss, cam - ol ilcm, janant - ilcy lnow, bnahta - dcvoiccs, na - noi, anyc - oilcis, haacana - in any way. "These fweIve deIighffuI vanas - Bhadra, Loha, Bhanra, Maha, TaIa, Khadira, BahuIa, Kumuda, Kamya, Madhu and Vrnda - perpefuaIIy besfow Iove for Krsna. Bhakfas know fhe gIories of fhese foresfs, whereas one wifhouf bhakfi can never know fhose gIories. yamuna-pascmc bhagc / hasasya sadana param asyottarc maha-ramya / vndaranya su-durIabham 9 yamuna-pascmc - io ilc wcsi ol Yamuna, bnagc - sidc, hasasya - ol Kasa, saanam - icsidcncc, param - gicai, asya - ol ilai, uttarc - io ilc noiil, mana-ramyam - vciy plcasing, vna-aranyam - ilc loicsi ol Vinda, su-urIabnam - mosi dilliculi io aclicvc. "On fhe wesfern side of Yamuna Iies fhe greaf paIace of Kasa. To fhe norfh of if Iies fhe very enchanfing and rareIy-achieved foresf of Vrnda. humudahhya-vana tasya / narjhatc suhha-da harch tad-dahnc hhadrahhya / vana hna-suhha-pradam 10 lumuda-allya-vanam, tasya - ol lci, narjnatc - io ilc souilwcsi, suhna-am - giving joy, narcn - loi Haii, tat-ahnc - on ilc souil, hnara-ahnyam - lnown as Kladiia, vanam - loicsi, hna-suhna-praam - giving joy io Kisna. "To Yamuna's soufhwesf Iies Kumudavana, who gives pIeasure fo Sr Hari. To her soufh is Khadiravana, who aIso gives Krsna joy. mathura-pascmc taIa-vana hcsava-vaIIabham nad tatra manasahhya / ganga bhuvana-pavan 11 matnura-pascmc - on ilc wcsi ol Mailuia, taIa-vanam, hcsava-vaIIabnam - bclovcd ol Kcsava, nai - iivci, tatra - ilcic, manasa-ahnya - namcd Manasa, ganga, bnuvana-pavani - puiilici ol all ilc woilds. "To fhe wesf of Mafhura Iies TaIavana, fhe beIoved foresf of Kesava. There fIows a river named Manasi Ganga, who purifies aII fhe worIds. vndaranya-pascmc ca / govarddhana-grcs tatc sr-hnah hrdat yatra / nauha-hhanad-IIaya 12 vnda-aianya - ol ilc loicsi ol Vinda; pascimc - on ilc wcsi; ca - and; govaidlana- giic - ol Govaidlana lill; iaic - on ilc boidci; si-lnal - all-aiiiaciivc; lidaii - plays; yaiia - wlcic; naula-llanda-adi-llaya - by pasiimcs lcadcd by boaiing. "If Iies fo fhe wesf of Vrndaranya, bordering on Govardhana hiII. In her wafers Krsna engages in boafing-sporfs and ofher pasfimes. mathura-pascmc govarddhano nama maha-grh tasyap pascmc hamya-vana hna-rasayanam 13 matnura-pascmc - io ilc wcsi ol Mailuia, govarnana, nama - namcd, mana-grn - gicai lill, tasya - ol lim, ap - and, pascmc - io ilc wcsi, hamya-vana, hna- rasayanam - wlicl is a souicc ol all iasa loi Kisna. "To fhe wesf of Mafhura Iies fhe greaf hiII named Govardhana, and fo fhe wesf of Govardhana Iies Kamyavana, which is a reservoir of aII rasa for Sr Krsna. tat-sanndhyc maha-punya / sarasvat nad subha madhu-puryya uttarc ca / yamunam anudhavat 1+ tat-sannnyc - in ilai viciniiy, mana-punya - vciy loly, sarasvati-nai - iivci, subna - splcndid, manu-purya - ol Madlu-pui, uttarc - io ilc noiil, ca - and, yamunam, anunavat - llowing swilily alici. "Nearby Kamyavana, fo fhe norfh of Madhu-pur, is fhe spIendid and very sancfified river Sarasvaf, who fIows norfhwards foIIowing fhe direcfion of Sr Yamuna. asanya mathurayas ca / bahuIahhya-vana subha manoganga samuttryya / yatra hrdat hasa-ha 15 asanyam - io ilc noiilcasi, matnuraya - ol Mailuia, ca - and, banuIa-ahnya- vanam - loicsi namcd lalula, subnam - bcauiilul, mana-ganga - ilc Ganga liom Kisna's mind, samuttirya - ciossing, yatra - wlcic, hriat - spoiis, hasa-na - ilc lillci ol Kasa. "To fhe norfheasf of Mafhura is fhe shining foresf of fhe name BahuIa. Here fhe sIayer of Kasa crosses fhe Manasi Ganga and enjoys sporfs. mohanahhya-vana cava / hathtan maha-bhuja vanan sapta-yamuna-pascmc ha para snu 16 monana-ahnya-vanam - ilc loicsi dcsciibcd as cnclaniing, ca - and, cva - indccd, hatntan - dcsciibcd, mana-bnuja - O migliy aimcd, vanan - loicsis, sapta - scvcn, yamuna-pascmc - on ilc wcsi ol Yamuna, na - indccd, param - luiilci, snu - lcai. "Thaf foresf is described as mohana or enchanfing. Thus fhe seven foresfs fo fhe wesf of Sr Yamuna Maharan have been described. O mighfy-armed one! Hear furfher. tasya purvva-huIc panca / vanan rashcsvara tat-hrpapara-vasycna / Iahsyatc vpuIa maya 17 tasya - ol lci, purva-huIc - on ilc casicin banl, panca-vanan - livc loicsis, rasha- isvara - O Loid ol ilosc wlo iclisl iasa, tat-hrpa - Youi mcicy, apara - unboundcd, vasycna - by ilc powci, Iahsyatc - ii las bccn sccn, vpuIam - cxicnsivcly, maya - by mc. "On Yamuna's easfern bank Iie five foresfs. O rasikesvara! By fhe power of Yamuna's unbounded mercy, fhey have been seen exfensiveIy by me. yamunayah su-nhatc / maharanya su-durIabham bIva tat-pascmc ramya / hna-prcma-phaIa-pradam 18 yamunayan - ol Yamuna, su-nhatc - vciy ncai, mana-aranyam - ilc gicai loicsi, Malavana, su-urIabnam - vciy laid io aclicvc, bIvam, tat-pascmc - io ilc wcsi ol ilai, ramyam - dcliglilul, hna-prcma - lovc loi Kisna, pnaIa-praam - bcsiowing ilc liuii. "Very near fo fhe Yamuna is Maharanya, which is very difficuIf fo affain, and fo fhe wesf of Maharanya Iies deIighffuI BiIvavana, which besfows fhe fruif of Iove for Krsna. tasyottarc Ioha-nama-vana bhadra-vana tatha bhandraha-vana ramya / hna-bhaht-prada mahat 19 tasya - ol ilai, uttarc - io ilc noiil, Iona-nama-vanam - namcd Lola-vana, bnara-vanam, tatna - also, bnaniraha-vanam, ramyam - plcasuic-lillcd, hna-bnaht- praam - bcsiowing dcvoiion io Kisna, manat - gicai. "To fhe norfh of BiIvavana Iies Lohavana, Bhadravana and aIso fhe greaf pIeasure- fiIIed Bhanrakavana, which awards fhe aspiring bhakfa fhe giff of bhakfi unfo Sr Krsna. dvadasatad vana ramya / mathura-mandaIa prabho ctcu vharaty cva / hno yogcsvarcsvarah 20 vaasa - iwclvc, ctat - ilis, vanam - gioup ol loicsis, ramyam - dcliglilul, matnura-manaIam - ilc ciiclc ol Mailuia, prabno - O Masici, ctcu - wiilin ilcm, vnarat - Hc cnjoys, cva - suicly, hna - all-aiiiaciivc, yoga-isvara-isvaran - ilc masici ol all masicis ol mysiic powci. "O Prabhu! These are fhe fweIve charming foresfs of Mafhura ManaIa. Wifhin fhem sporfed Yogesvaresvara Krsna. pratycha darsayyam / yasmat tc 'nugraho may bhavcd cva hshcsa / ycna syad bhava-mocanam 21 prat-cham - cacl onc, arsayyam - I slall slow, yasmat - liom wlicl, tc - Youi, anugrana - mcicy, may - on Mc, bnavct - ii may bc, cva - indccd, nsiha-isa - O Loid ol ilc scnscs, ycna - wlcicby, syat - ilcic may bc, bnava-mocanam - liccdom liom maiciial cxisicncc. "I shaII show each of fhem fo You, aspiring fo receive Your mercy. For, O Hrsikesa, anyone who receives fhaf mercy, is fhereby freed from bondage fo fhis worId of maffer." Tlus cnds ilc Tliid Saiga cniiilcd "Visiiing ilc Twclvc Ioicsis," in ilc Iouiil Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
Fourfh Sarga mailuia-mandala-glaiia-lupa-adi-daisanam Sccing ilc lailing Placcs, Wclls and So Ioiil ol Mailuia Manala snuva haruna-sndho / mathurasya hatha subham adau madhu-pur pasya / raja-dhan su-sobhanam 1 snuva - plcasc lcai, haruna-snno - O occan ol mcicy, matnurasya - ol Mailuia, hatnam - dcsciipiion, subnam - sublimc, aau - in ilc bcginning, manu-purim, pasya - bclold, raja-nanim - capiial, su-sobnanam - vciy bcauiilul. Krsna Dasa confinued, "Lisfen, O ocean of mercy, fo fhe subIime descripfion of Mafhura ManaIa. Firsf behoId fhe very beaufifuI capifaI of Madhupur. tru parsarcuccar / durga pracram uttamam puryyah purvvc dahnabhmuhhc vahat bhanuja 2 tru - in ilc ilicc, parsarcu - sidcs, ucca - loliy, urgam - inacccsiblc, praciram - wall, uttamam - cxccllcni, puryan - ol ilc ciiy, purvc - on ilc casi, ahna - souil, abnmuhnc - iowaids, vanat - slc llows, bnanu-ja - ilc dauglici ol ilc sun-god, Yamuna. "Surrounding fhe cify on fhree sides is an exceIIenf and insumounfabIe waII, and on ifs easfern side, fhe daughfer of fhe sun fIows soufhwards. uttarc dahnc ca dvau / dvarau ratna-havathau raja-vat natc syan / nana-ratna-vbhutam 3 uttarc - on ilc noiil, ahnc - on ilc souil, ca - and, vau - iwo, varau - gaics, ratna-havathau - jcwcllcd doois, raja-vatim - ilc ling's gaidcn, natc - io ilc souilwcsi, syat - lci ii bc, nana-ratna - by many gcms, vbnutam - oinamcnicd. "On fhe norfhern and soufhern sides are fwo Iarge gafes equipped wifh smaIIer enfrance doors fhaf are composed of jeweIIed paneIs. To fhe soufhwesf Iies fhe king's garden, fhe embeIIishmenfs of which are inIaid wifh many gems. purvvottarabhya dvaras ca / ratna-yajna samanvtam vatya uttara-parsvc ca / vcd rajopavcsanam + purva-uttarabnyam - casi and noiil, vara - by doois, ca - and iaina - madc ol jcwcls, yajna - saciilicial, samanvtam - cndowcd wiil, vatya - ol ilc gaidcn, uttara-parsvc - on ilc noiilcin sidc, ca - and, vcim - iaiscd plailoim, raja- upavcsanam - ilc ling's ilionc. "On fhe easf and norfh of fhe cify are enfrances wifh jeweIIed gafes. They are repIefe wifh bejeweIIed pIaces for performing fire yajas. On fhe norfhern side of fhe garden is a dais for fhe king's fhrone. vatavya hhaIu puryyas ca / bandanagaram cva ca tasyap dahnc mutra-sthana pasya yatha-suhham 5 vatavyam - on ilc noiilwcsi, hnaIu - indccd, purya - ol ilc ciiy, ca - and, banana-agaram - lousc ol bondagc (a piison), cva - indccd, ca - and, tasya - ol ilai, ap - also, ahnc - io ilc souil, mutra-stnanam - ilc placc ol uiinc, pasya - plcasc lool, yatna-suhnam - io youi plcasuic. "To fhe norfhwesf of fhe cify Iies fhe prison, and fo ifs soufh pIease observe fo Your safisfacfion fhe pIace where baby Krsna passed urine. asya vvarana vahyc / snu savahta prabho hasad bhto h bhagavan / vasudcva udara-dhh 6 hnam adaya nandasya / gotha gacchan maha-manah jnatva hroda-sthta hna / mutrayan sa-tvara muda 7 aya prastaram aruhya / sthtah sa ca hana prabho hnasya mutra-chno 'yam / vartatc prastaropar 8 asya - ol ilai, vvaranam - cxplanaiion, vahyc - I slall spcal, snu - plcasc lcai, sa- avantam - wiil aiicniion, prabno - O Masici, hasat - liom Kasa, bnita - liiglicncd, n - cciiainly, bnagavan - ilc all-opulcni, vasucva - Kisna's lailci, uara-nin - magnanimous, h-nam - wlo siops ilc cyclc ol biiil and dcail, aaya - ialing, nanasya - ol Nanda, gotnam - ilc cow-bains, gaccnan - going, mana-manan - ligl- mindcd, jnatva - lnowing, hroa-stntam - placcd ai lis clcsi, hnam - all-aiiiaciivc, mutrayan - uiinaiing, sa-tvaram - abiupily, mua - wiil joy, ayam - ilis, prastaram - iocl, arunya - climbing, stntan - placcd, sa - lc, ca - and, hanam - momcniaiily, prabno - O Masici, hnasya - ol Kisna, mutra-cnna - ilc uiinc mail, ayam - ilis, vartatc - ii slincs, prastara - ol ilc iocl, upar - on ilc iop. "I shaII give a descripfion of fhaf incidenf. O Prabhu, pIease hear if wifh affenfion. Ouf of fear of Kasa, fhe magnanimous and nobIe Vasudeva fook fhe newIy born Krsna in his arms and waIked fowards fhe cowherd seffIemenf of Nanda. As Vasudeva heId Sr Krsna fo his chesf, he became aware fhaf fhe baby was urinafing. In a jubiIanf mood he quickIy cIimbed upon fhis rock and sef Him down for a momenf. O Prabhu, fhis is fhe mark of Krsna's urine which shines on fhe fop of fhe rock. ata cva janah sarvvc / mutra-sthana vadant h uddhavasya gha pasya / dahnc 'sya tad cva tam 9 ata - ilus, cva - iiuly, janan - pcoplc, sarvc - all, mutra-stnanam - ilc placc ol uiinc, vaant - ilcy call, n - cciiainly, unavasya - ol Uddlava, gnam - ilc lousc, pasya - plcasc scc, ahnc - io ilc souil, asya - ol ilis placc, taa - ilcn, va - lilc, tam - ilai. "Thus aII fhe peopIe caII fhis pIace Mufra-sfhanam or fhe PIace of Urine. PIease see fo fhe soufh of fhis spof fhe house of Uddhava." srutva hunhara hurvvanta / prabhu dtva dvjottamah bhtah hIa su-mcdhas ca / htanjaIr uvaca ha 10 srutva - lcaiing, nunharam - ioaiing sound, hurvantam - maling, prabnum - ilc Masici, tva - sccing, vja-uttaman - ilc clcvaicd bialmana, bnitan - anxious, hIa - cciiainly, su-mcna - vciy iniclligcni, ca - and, hta-anjaI - loldcd lands, uvaca - said, na - vciily. Hearing fhis, fhe Lord made a fhunderous roar. GIancing af Prabhu, fhe very infeIIigenf and spirifuaIIy advanced brahmana became anxious, and wifh foIded hands addressed Him as foIIows: snuva vacana hna / IIaharn jagad-guro sthrah san darsanad cva / suhham cva bhavcd dhruvam 11 snuva - plcasc lcai; vacanam - my woids; lna - O Kisna; lla-laiin - O cicaioi ol pasiimcs; jagai-guio - O spiiiiual masici ol all scniicni bcings; silial - sicady; san - bcing; daisanai - wlilc sccing; cva - cciiainly; sullam - lappily; cva - indccd; blavci - ii can bc; dliuvam - laciually. "PIease hear my words, O Krsna! O enacfor of divine pIeasure-pasfimes! O jagadguru! One who remains sober whiIe faking darsana of fhe hoIy pIaces can indeed achieve frue safisfacfion. rajahasya gha pasyoddhavasya gha-purvvatah rajahasya ghat purvvc / maIahara-gha tatha 12 rajahasya - ol ilc waslciman, gnam - lousc, pasya - bclold, unavasya - ol Uddlava, gna-purvatan - io ilc casi, rajahasya - ol ilc waslciman, gnat - liom ilai lousc, purvc - io ilc casi, maIahara-gnam - ilc lousc ol ilc llowci-gailand malci, tatna - also. "PIease see fhe house of fhe washerman fo fhe easf of Uddhava's house, and fo fhe easf of fhe washerman's house You can aIso see fhe house of fhe garIand-maker. asyap dahnc hubja-gha dcva-vnrmmtam hubjaya najhatc ranga-sthaIa parama-sobhanam 13 asya - ol ilai, ap - also, ahnc - io ilc souil, hubja-gnam - ilc lousc ol ilc luncl-baclcd woman, cva-vnrmtam - buili by ilc gods, hubjaya - ol Kubja, najnatc - souilwcsi, ranga-stnaIam - display aicna, parama-sobnanam - cxiicmcly bcauiilul. "To fhe soufh of fhis house is fhe house of Kubja, fhe hunch-backed woman, which was buiIf by Visvakarma, and fo fhe soufhwesf of Kubja's house Iies fhe exfremeIy beaufifuI Ranga-sfhaIam, fhe wresfIing arena. rangasthaIasyagn-honc / vasudcva-gha subham ugrascna-gha casya / casanya vdhna htam 1+ ranga-stnaIasya - ol ilc display aicna, agn-honc - souil-casi, ilc quaiici ol Agni (ilc liic-god), vasucva-gnam - ilc lousc ol Vasudcva, subnam - splcndid, ugrascna-gnam - ilc lousc ol Ugiascna, ca - and, asya - ol ilai, ca - and, asanyam - noiil-casi, ilc quaiici ol Isana (Siva), vnna - by Vidli, ilc picccpioi (lialma), htam - madc. "To fhe soufheasf of fhe Ranga-sfhaIam Iies fhe spIendid house of Vasudeva, and fo fhe norfhwesf of if sfands fhe house of Ugrasena, buiIf by Lord Brahma. asyap dahnc pasya / hna-murtt gata-sramam dtva ta sr-gaura-candrah / puIahango babhuva ha 15 asya - ol ilai, ap - and, ahnc - io ilc souil, pasya - plcasc bclold, hna-murtm - ilc loim ol Kisna, gata-sramam - licc liom siiilc, tva - sccing, tam - ilai, sri- gaura-canran - ilc Goldcn Moon, puIaha-anga - iliill bumps, babnuva - bccamc, na - vciily. "PIease see fo fhe soufh fhe Deify form of Krsna known as Gafa-srama, which means forever free from anxiefy." When Sr Gaura Candra saw fhaf form of Sr Krsna, His body became covered wifh ecsfafic puIakas. vsrama srama-santa ca / hasa-hhaIt sanjnaham prayagam tndu-namana / saptar-moha-hotham 16 bodh-sva-gancsad-dvadasa-ghatta-sanjnaham hramad dahnato jncya / trtha-raja mahaprabham 17 visiamam, srama-santam, ca - and, hasa-hnaI, t - ilus, sanjnaham - lnown, prayagam, tnu, namanam - ol ilc namc, sapta-r, moha, hotham, bon, sva, gancsa, a - lcadcd by, vaasa-gnatta - iwclvc bailing placcs, sanjnaham - lnown, hramat - in scqucncc, ahnata - io ilc souil, jncyam - lnown, tirtna-rajam - ilc ling ol iiilas, mana-prabnam - vciy cllulgcni. "The fweIve exfremeIy effuIgenf ghaffas or bafhing pIaces fo fhe soufh of fhe cify are known in sequence by fhese names: Visrama, Srama-sanfa, Kasa-khaI, Prayaga, Tindu, Sapfarsi, Moksa, Kofika, Bodhi, Siva, Ganesa, and Rajafrfha. puryyas ca dahnc ranga-bhum hna-suhha-pradam asyas ca dahnc hupa / pasya sr-hna-hctavc 18 hascna hhanta tcna / hasa-hupam tryyatc asyap narjhatc hundam / agastycna vnrmtam 19 purya - ol ilc ciiy, ca - and, ahnc - on ilc souil, ranga-bnumm - ilc display aicna, hna-suhna-praam - giving joy io Kisna, asya - ol ilai placc, ca - and, ahnc - io ilc souil, hupam - a wcll, pasya - plcasc scc, sri-hna-nctavc - loi ilc salc ol Si Kisna, hascna - by Kasa, hnantam - dug, tcna - by lim, hasa-hupam - ilc wcll ol Kasa, t - ilus, iryatc - ii is callcd, asya - ol ilai, ap - also, narjnatc - io ilc souilwcsi, hunam - pond, agastycna - by Agasiya Muni, vnrmtam - madc. "Ranga-bhumi (fhe sporfing arena), which gives pIeasure fo Sr Krsna, Iies in fhe soufhern porfion of fhe cify. To ifs soufh, pIease see fhe weII dug by Kasa for fhe purpose (of fhrowing) Krsna. If is fhus known as Kasa Kupa or fhe weII of Kasa. To fhe soufhwesf is a kuna made by Agasfya Muni. puryyas cottaratah sapta-samudra-hunda-sanjnaham prastara pasya dcvahyah / putra-nasaya nrmtam 20 purya - ol ilc ciiy, ca - and, uttaratan - io ilc noiil, sapta-samura - scvcn occans, huna-sanjnaham - ilc pond lnown as, prastaram - iocl, pasya - scc, cvahyan - ol Dcval, putra-nasaya - loi ilc dcsiuciion ol lci sons, nrmtam - dcsigncd. "To fhe norfh of fhe cify is fhe kuna known as Sapfa Samudra or Seven Oceans. See fhe rock used by Kasa for kiIIing fhe six sons of Devak." hascnct hasan tanta / punah praha hasan dvjah asyapy uttaratah pasya / Inga bhutcsvara prabho 21 hascna - by Kasa, t - ilus, nasan - laugling, tantam - slining, punan - again, prana - lc said, nasan - smiling, vjan - ilc bialmana, asya - ol ilai, ap - also, uttaratan - io ilc noiil, pasya - scc, Ingam - ilc sacicd plallus ol Loid Siva, bnuta- isvaram - ilc coniiollci ol all bcings, prabno - O Masici. The Lord Iaughed upon hearing fhis, and fhe brahmana aIso Iaughed and said, "Prabhu, fo fhe norfh of fhis spof You may see Bhufesvara Lingam, fhe form of Lord Siva, fhe masfer of aII Iiving beings. punas ca yamuna pasya / sarasvat-samanvtam dasasvamcdha-ghatta ca / tatrava soma-trthaham 22 puna - again, ca - and, yamuna, pasya - scc, sarasvati-samanvtam - joincd wiil ilc Saiasvai, asa-asvamcna - icn loisc saciiliccs, gnattam - bailing placc, ca - and, tatra - ilcic, cva - cciiainly; soma-iiilalam. "Again behoId fhe Yamuna river, now joined wifh fhe Sarasvaf. Here is fhe Dasasvamedha Ghaffa, and fhere is Soma Trfha. hanthabharana sanjna ca / naga-trthabhdhanaham samyamahhyaha-hundad pur-prasara-sanhuIam 23 hantna-abnaranam - nccl oinamcni, sanjnam - lnown, ca - and, naga-tirtna, abnnanaham - callcd, samyama-ahnyaha - lnown as Samyama, huna-a - ponds and so on, puri-prasara - suiiounding ilc ciiy, sanhuIam - joincd iogcilci. "Here are fhe ghaffas named Kanfhabharana and Naga-frfha, aIso fhe kunas headed by Samyama, where aII fhe hoIy rivers combined fogefher and surrounded fhe cify." cva pradahn-htva / mathura paramcsvarah bhha cahara bhhanna / hna-dasa-grhc suhham 2+ cvam - ilus, praahni-htva - ciicumambulaicd, matnuram, parama-isvaran - ilc Supicmc Loid, bnham cahara - acccpicd alms, bnha-annam - lood acccpicd as alms, hna-asa-grnc - in ilc lousc ol Kisna Dasa, suhnam - lappily. Affer fhe Supreme Lord had finished circumambuIafing Mafhura Cify, He begged for bhiksa and happiIy accepfed fhe prasada offered fo Him in fhe house of Krsna Dasa. smtvatha hna-dascna / scvta carana-dvayam sr-hna-paramananda-madhuryya hathayan prabhuh 25 smtva - icmcmbciing, atna - ilcn, hna-ascna - by Kisna Dasa, scvtam - scivcd, carana-vayam - ilc iwo lcci, sri-hna-parama-anana - ilc iiansccndcnially blisslul Si Kisna, manurya - swccincss, hatnayan - spcaling, prabnun - ilc Masici. Then whiIe Krsna Dasa served Prabhu's feef, fhe Lord remembered and spoke of fhe sweefness of fhe franscendenfaIIy bIissfuI Lord Sr Krsna. Tlus cnds ilc Iouiil Saiga cniiilcd "Sccing ilc lailing Placcs, Wclls and So Ioiil ol Mailuia Manala," in ilc Iouiil Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
Fiffh Sarga sciu-bandla-saiovaia-piasangal Visiiing Sciu-landla Saiovaia tatah supto 'p bhagavan / bhaht-rasa-samanvtah uthanthtah hna-IIa / gayan prcmasru-mocayan 1 tatan - ilcn, supta - icsicd, ap - alilougl, bnagavan - ilc Supicmc Loid, bnaht- rasa-samanvtan - lillcd wiil dcvoiional mcllows, uthantntan - , hna-IiIam - ilc pasiimcs ol Kisna, gayan - singing, prcma-asru-mocayan - iclcasing icais ol lovc. Having resfed, Bhagavan Gaura fhen sang wifh greaf eagerness and open fhroaf abouf Sr Krsna's pIeasure-pasfimes. FiIIed wifh fhe meIIows of bhakfi and greaf eagerness, fears of pure Iove dropped from His eyes. prat-hana ptavan sa / hna-dasa vadasva mc sarvvar drghata prapta / mama duhhha-pradayn 2 prat-hanam - ai cacl momcni, ptavan - Hc inquiicd, sa - Hc, hna-asa - O Kisna Dasa, vaasva mc - icll Mc, sarvari - ilc nigli, irgnatam - lcngily, prapta - cndng, mama - loi Mc, unhna-praayni - giving soiiow. From momenf fo momenf He wouId inquire, "Krsna Dasa, feII Me - is fhis Iong nighf now ended: If is giving Me pain." sa praha snu hc natha / mathura-mandaIasya ca pramana hathyatc vjnas / catur-ast-hrosaham 3 sa - lc, prana - said, snu - plcasc lcai, nc natna - O Loid, matnura-manaIasya - ol ilc ciiclc ol Mailuia, ca - indccd, pramanam - ilc mcasuicmcni, hatnyatc - ii is said, vjna - by ilc lcaincd, catu-asit-hrosaham - S+ liosas (16S squaic milcs). Krsna Dasa wouId repIy, "He Nafha! Hear from me: The Iengfh and breadfh of Mafhura ManaIa is said by Iearned men fo be 8+ krosas. hramato darsayyam / sthra-ctto bhavan yad bhavyas tato mahya / suhha syad bhahta-vatsaIa + hramata - in scqucncc, arsayyam - I slall slow, stnra-ctta - sicady mind, bnavan - Youi giacc, ya - il, bnavyas - You will bc, tata - ilcn, manyam - io mc, suhnam - lappincss, syat - ii can bc, bnahta-vatsaIa - O lovci ol Youi dcvoiccs. "I shaII show if aII fo You in sequence. Dear Lord! You are famous as bhakfa- vafsaIa, for You are very kind fo Your bhakfas. If Your Grace can mainfain sfeadiness of mind, if wiII bring happiness fo fhis bhakfa." agatya hundottaratah / hyad durc sarovaram sctu-bandahhyaha pasya / sr-hncna ca nrmtam 5 agatya - aiiiving, huna-uttaratan - noiil ol ilc pond, hyat - somc, urc - disiancc, sara-varam - bcauiilul lalc, sctu-bana-ahnyaham - namcd Sciu-landlu, oi wlcic ilc biidgc was buili, pasya - bclold, sri-hncna - by Si Kisna, ca - and, nrmtam - madc. "Some disfance fo fhe norfh of fhe kuna, pIease Iook upon fhis reservoir of wafer named Sefu-Bandha, which was personaIIy creafed by Sr Krsna." srutva sa-vsmaya praha / puIahancta-vgrahah asya vvarana bruh / hna-dasct sadaram 6 srutva - lcaiing, sa-vsmayam - wiil wondci, prana - Hc said, puIaha-ancta- vgranan - loim covcicd by iliill bumps, asya - ol ilis, vvaranam - dcsciipiion, brun - plcasc icll, hna-asa - O Kisna Dasa, t - ilus, sa-aaram - wiil icspcci. Hearing fhis wifh greaf wonder, Sr Gaura's divine body became covered by puIakas, and He said respecffuIIy, "O Krsna Dasa! KindIy feII Me fhe sfory of fhis Iake." t sr-gaura-candrasya / vacana sravanamtam pban hnam anusmtya / praha prahastananah 7 t - ilus, sri-gaura-canrasya - ol Si Gauia Candia, vacanam - ilc woids, sravana-amtam - ilc ncciai ol lcaiing, pban - diinling, hnam - wlo siops ilc icpciiiion ol biiil and dcail, anusmtya - icmcmbciing iliougl picvious auiloiiiics, prana - dcclaicd, pranasta-ananan - wiil a laugling lacc. Quaffing fhrough his ears fhe ambrosiaI words of Sr Gaura Candra, and remembering Sr Krsna, Krsna Dasa smiIed brighfIy and repIied as foIIows: chada rasha-schharo harr / gopha-rasa-vnoda-vnod saras catra nava-hunjara-tuIyah / hrdat raghu-varo 'ham t jaIpan 8 chaa - oncc, rasha-schnara - ilc clicl ol iasilas, nar - ilc dispcllci ol cvil, gopha-rasa - ilc mcllows lcli by ilc mill-maids, vnoa-vnoi - ilc cnjoyci ol ilc plcasuic, saras - in ilc lalc, ca - vciy, atra - lcic, nava-hunjara-tuIyan - lilc a young clcplani, hriat - Hc plays, ragnu-vara - ilc bcsi ol ilc Raglu dynasiy, Si Rama Candia, anam - I, t - ilus, jaIpan - ialling. "Sr Hari, fhe chief among aII rasikas, deIighfs in fasfing sweef reIishabIe meIIows in fhe midsf of fhe assembIy of gopikas. Once, whiIe sporfing Iike a young eIephanf wifhin fhis very Iake, He announced, I am Sr Rama Candra, fhe besf of fhe Raghu dynasfy!' praha ta raman-sroman-radha / gopa-putras tvam as godhana-car satya-dharma-pratpaIaha-rajas / tasya harma para-durghatam cva 9 prana - Slc said, tam - io Him, ramani - amongsi lovcis, sra-man - ilc cicsi jcwcl, rana - Radla, gopa-putra - ilc son ol a cowlcid, tvam - You, as - aic, go- nana - wiil a wcalil ol cows, cari - wandcici, satya-narma - ilc viiiuc and iiuillulncss, pratpaIaha - pioiccioi, raja - ilc ling, tasya - lis, harma - woil, para-urgnatam - vciy dilliculi loi oilcis, cva - indccd. "Srmaf Radharan, fhe cresf-jeweI of aII charming goddesses, responded, You are onIy a cow-herd's son. Indeed, You wander abouf fending his herds of cows. A king is fhe profecfor of frufh and virfue. His fask is cerfainIy a very difficuIf one for ofhers fo affempf.' sndhu-bandhana-ravana-nasanam / ctad cva h tasya su-sobhanam ma huru nja-guna-prahasana / baIha-vasana-bhuana-caura 10 snnu - occan, bannana - biidging, ravana-nasanam - dcsiioying Ravana, ctat - ilis, cva - indccd, n - cciiainly, tasya - His, su-sobnanam - vciy gloiious, ma - noi, huru - do, nja-guna-prahasanam - bioadcasi Youi own gloiics, baIha - ol young giils, vasana - ol gaimcnis, bnuana - ol oinamcnis, caura - O ilicl. "To desfroy fhe demon Ravana, Sr Rama Candra buiIf a bridge fo Lanka. Thaf was cerfainIy a very gIorious achievemenf. Don'f venfure fo broadcasf Your own quaIifies and compare YourseIf fo Him, for You are nofhing buf a fhief of fhe cIofhes and ornamenfs of young girIs!' hna aha parama-hautaha-rasr / hasya-hautuha-rasaha-vIas sarvva-sad-guna-ndhr aham cva / janht tvam as gopa-humar 11 hna - all-aiiiaciivc, ana - said, parama-hautaha - supicmc pianls, ras - sciics, nasya - lauglici, hautuha - jcsi-lillcd, rasa - mcllows, cha - cxclusivc, vIasi - cnjoyci, sarva - all, sat-guna - linc qualiiics, nn - iicasuic, anam - I, cva - indccd, janin - You slould lnow, t - ilus, tvam - You, as - You aic, gopa-humari - ilc dauglici ol a cowlcid. "Then Sr Krsna, who is fhe masfer-mind of uncounfabIe franscendenfaI pranks and fhe excIusive enjoyer of mischievous rasa-imbued jesfs, repIied fo Radha, I am an exquisife jeweI of aII subIime quaIifies, and fhis You know very weII, for You are a cowherd's daughfer! vha-parvvata-maha-dhana-banah / prastara yad hadap na pIavyah tarh sarvva-guna-ratna-samcta / pasyata bhava-ndhc 'p prabhavam 12 vha - iiccs, parvata - mouniain, mana-nana - gicai abundancc, vanan - by wcaving, prastara - couclcs ol lcavcs and llowcis, ya - il, haap - ai any iimc, na - noi, pIavyan - lloaiing, tarn - sincc, sarva-guna-ratna - all jcwcl-lilc qualiiics, samctam - asscmblcd, pasyata - jusi scc, bnava-nnc - O occan ol ccsiasy, ap - alilougl, prabnavam - inllucncc. "If someone were fo fake fhe greaf abundance of rocks and frees from fhe mounfains and weave fhem fogefher upon fhe wafer, fhey couId never fIoaf. SfiII, O source of My ecsfasy! You may now wifness a demonsfrafion of fhe power of My hosf of subIime jeweI-Iike quaIifies!' srutva sarvvah parama-rasha radhha-vahya-saram baddhva hy anga parama-rabhasaf prasfaradn sva-sakhyah annyus tah sa-taru-ncayan tcna baddha hta tat pasyanfyas fah sa-jaya-dhvanibhis fa pranamyasasasuh 13 srutva - lcaiing, sarvan - all, parama-rasha - iopmosi cxpciis ol iasa, ranha- vahya-saram - ilc csscncc ol Radla's woids, banva - iying iogcilci, n - indccd, angam - ilcii bodics, parama-rabnasat - oui ol supicmc cnilusiasm, prastara-ain - ilc iocls and so on, sva-sahnyan - Hci liicnds, annyu- tncy brougnt, tan - ilcy, sa- taru-ncayan - wiil all ilc iiccs, tcna - by Him, banam - bound, htam - donc, tat - ilai, pasyantya - looling on, tan - ilcy, sa-jaya-nvanbn - wiil ciics ol "All gloiics!", tam - io Him, pranamya - bowing down, prasasasun - ilcy piaiscd. "AII of Radha's sakhs are fhe fopmosf rasikas, and undersfood fhe inner meaning of Radhika's words, EnfhusiasficaIIy forming a Iine and fhey broughf many rocks, frees and so forfh from fhe foresf. Sr Krsna used fhese fo form a bridge fhaf fIoafed upon fhe wafer of fhis kuna, and as everyone Iooked upon fhe scene, fhey bowed down and gIorified Him wifh ufferances of ]aya! ]aya!' sr-radha-hna-IIa parama-madhura hasya-rasad-prayuhta ' ' ' gopikabhir jayafi ca parama sanfafa-prema-purna ya srutvap parama-rashas tau smarcyuh suhhcna janananda hasanfah sa-rabhasam akhiIa mokam apy akipanfi 1+ sri-rana-hna - ol ilc oiiginal youillul Couplc, IiIa - ilc pasiimcs, parama- manura - cxiicmcly iclislablc, nasya-rasa-a - by ilc mcllows lcadcd by ilc mcllow ol lauglici, prayuhta - imbucd, gophabn - wiil ilc mill-maids, jayat - gloiics!, ca - and, paramam - zcniil, santata-prcma-purna - loicvci lillcd by lovc, yam - wlom, srutva - lcaiing, ap - indccd, parama-rasha - iopmosi iasilas, tau - ilosc iwo (Radla and Kisna), smarcyun - ilcy icmcmbci, suhncna - wiil glad lcaiis, jnana-anana - ilc lappincss ol iiansccndcnial lnowlcdgc, nasantan - laugling, sa-rabnasam - wiiloui a qualm, ahnIam - cniiicly, moham - libciaiion, ap - cvcn, ahpant - dciidc. "The pasfimes of Sr Sr Radha-Krsna in fhe company of fheir gop friends are imbued wifh fhe zenifh of reIishabIe rasa, aIways beginning wifh fhe rasa of comedy. AII gIories fo fhose pIeasure-pasfimes, which are forever fiIIed wifh fhe uninferrupfed ever-expanding fIow of Their divine prema! The fopmosf rasikas who hear of fhese pasfimes and fhus remember fhe Divine CoupIe simpIy Iaugh af fhe idea of achieving happiness fhrough mere franscendenfaI knowIedge, and wifhouf a quaIm fhey ufferIy ridicuIe fhe fhoughf of Iiberafion." [' words Iosf from originaI manuscripf.| ctad gaura-harh hna-rahasya paramadbhutam srutva radha-rasavcso / nanartta vvasa muda 15 ctat - ilis, gaura-narn - ilc goldcn Loid, hna-ranasyam - ilc conlidcniial pasiimcs ol Kisna, parama-abnutam - vciy asionisling, srutva - lcaiing, rana- rasa-avcsa - immciscd in ilc mcllow ol Radla, nanarta - Hc danccd, vvasam - unconiiollably, mua - in gladncss. Hearing fhis mosf asfounding and confidenfiaI narrafion of Sr Krsna-IIa, Sr Gaura Hari became immersed in fhe ecsfafic moods of Srmaf Radharan, and He danced in joyfuI abandon. Tlus cnds ilc Iilil Saiga cniiilcd "Visiiing Sciu-landla Saiovaia," in ilc Iouiil Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
Sixfh Sarga malavana-adi-daisanam Gauianga Sccs Malavana and Oilci Ioicsis cva sanhathayan vpro / bhanuja prabhuna samam uttryya darsayam asa / nanda-gcha maha-vanam 1 cvam - ilus, sanhatnayan - naiiaiing, vpran - lcaincd bialmana, bnanu-jam - dauglici ol ilc sungod, Yamuna, prabnuna samam - wiil Piablu, uttirya - laving ciosscd, arsayam asa - slowcd, nana-gcnam - ilc lousc ol King Nanda, mana- vanam - ilc gicai loicsi. Affer narrafing fhis hisfory, fhe Iearned brahmana Krsna Dasa accompanied by Gaura Prabhu crossed fhe Yamuna, daughfer of fhe sun, and showed Him fhe house of Nanda Maharaja in Mahavana. putana-mocana catra / sahatasya vmocanam tnavarttasya durvttcr / harnatra hto vadhah 2 putana-mocanam - libciaiion ol Puiana, ca - and, atra - lcic, sahatasya - ol ilc caii dcmon, vmocanam - dclivciancc, urvttcn - ol ilc wiclcd bcing, narna - by Haii, atra - lcic, htan - donc, vanan - lilling. "Here fhe wifch Pufana received Iiberafion, here fhe carf-demon was deIivered, and here Sr Hari sIew fhe miscreanf Trnavarfa. jbhamancna hncna / codarc vsvam adbhutam darstam atra matrc sa / bhtapy asam adadau 3 jbnamancna - by ilc yawning, hncna - by Kisna, ca - and, uarc - in ilc bclly, vsvam - univcisc, abnutam - amazing, arstam - slowcd, matrc - io His moilci, sa - slc, bnita - liiglicncd, ap - vciy, asam - blcssing, aaau - icccivcd. "Af fhis spof, Krsna opened His moufh wide and showed His mofher fhe amazing specfacIe of fhe universe wifhin His beIIy. AIfhough Yasoda became very frighfened, sfiII she offered hearffeIf bIessings fo her son. atrava nama-harana / gargcna vhta hIa mttha-bhahana catra / vsva-rupa-pradarsanam + atra - lcic, cva - indccd, nama-haranam - namc-giving ccicmony, gargcna - by Gaiga Muni, vntam - pciloimcd, hIa - indccd, mrttha - diii, bnahsanam - caiing, ca - and, atra - lcic, vsva-rupa - univcisal loim, praarsanam - slowing. "Here Garga Muni performed GopaIa's name-giving ceremony, and here Krsna afe dirf and dispIayed anofher vision of fhe universaI form. dadh-manthana-dandam h / dhtavan h harh svayam mat-haraya bhagavan / nartttum hy upacahramc 5 an - yoguii, mantnana - cluining, anam - iod, n - suicly, ntavan - lcld, n - cciiainly, narn - Hc wlo ialcs away all inauspiciousncss, svayam - Himscll, mat- naraya - loi ilc plcasuic ol His moilci, bnagavan - ilc all-opulcni Loid, narttum - io dancc, n - suicly, upacahramc - aiicmpicd. "This is fhe rod for churning yogurf fhaf Yasomafi-nandana Bhagavan Hari heId whiIe frying fo dance for fhe pIeasure of His mofher. yasoda ta hrodc htva / hasant vhya tan-muhham stana sampayayam asa / hautuhaIa-samanvta 6 yasan-a - ilc givci ol lamc, Kisna's moilci, tam - lci, hroc - on ilc bicasi, htva - did, nasanti - laugling, vihya - sccing, tat-muhnam - His lacc, stanam - bicasi, sampayayam asa - slc madc diinl, hautunaIa - lovc, samanvta - lillcd wiil. "Laughing fo see His face, Yasoda fook Krsna fo her breasf and, fiIIed wifh Iove, made Him drink her miIk. dugdham uttapana vhya / ta sthapya sa-tvara sat cuII-stha dugdham uttaryya / payan manthana-sasthtam 7 ugnam - mill, uttapanam - boiling ovci, vihya - sccing, tam - Him, stnapya - laving placcd, sa-tvaram - quiclly, sati - clasic lady, cuIIi-stnam - on ilc liic, ugnam - mill, uttarya - biougli down, payat - loi ilc salc ol ilc mill, mantnana-sastntam - siiuaicd by ilc cluining iod. "Then seeing fhe miIk boiIing over on fhe fire, fhaf chasfe Iady quickIy puf Him down and wenf fo fake fhe boiIing miIk off fhe sfove. Then she refurned fo fhe buffer- churner. hno 'p hrodhcna samanvtah svaya / bhanda ca bhttvadsad asmana hIa gha pravto navantaha capy / astvoIuhhaIanghry-upar-sthto 'hasat 8 hnan - ilc all-aiiiaciivc, ap - vciy, hroncna - on accouni ol angci, samanvtan - lillcd wiil, svayam - sponiancously, bnanam - poi, ca - and, bnttva - biolcn, asat - Hc saw, asmana - wiil a sionc, hIa - indccd, gnam - lousc, pravtan - cnicicd, nava-nitaham - licsl buiici, ca - and, ap - also, astva - caiing, uIuhnaIa - giinding moiiai, angnr - looi, upar - abovc, stntan - siiuaicd, anasat - lauglcd. "MeanwhiIe, Krsna became angry and, seeing a pof of buffer, broke if wifh a piece of sfone. Enfering fhe house, He sfood upon fhe wooden grinding morfar whiIe eafing fhe fresh buffer and Iaughing. tato yasoda sva-sutasya harma tat / praIapta cap hasantam uhya babandha damna tam ato h namna / damodaratrava babhuva prcma- dah 9 tatan - ilcn, yasoa - Yasoda-may, sva-sutasya - ol lci son, harma - dccd, tat - ilai, praIaptam - lamcniaiion, ca - and, ap - also, nasantam - laugling, unya - laving biougli, babanna - bound, amna - wiil a iopc, tam - Him, atan - ilcicloic, n - cciiainly, namna - by ilc namc, ama-uara - Hc wlosc bclly is bound, atra - lcic, cva - indccd, babnuva - bccamc, prcma-an - ilc bcsiowci ol lovc. "By fhe marks of Krsna's acfivifies, Yasoda guessed whaf her son had done and hearing his praffIing and Iaughfer, she caughf Him and bound His beIIy (udara) wifh ropes (dama) in fhis very spof. For fhis reason, fhe giver of prema is now known by fhe name of Damodara. damodaro 'tra bhagavan / babhanja yamaIarjjunau dhanya datva phaIa catra / babhujc phaIadcsvarah 10 amoaran - Loid Damodaia, atra - ilcn, bnagavan - Supicmc Loid, babnanja - biolc, yamaIa - iwin, arjunau - iwo aijuna iiccs, nanyam - giains, pnaIam - liuiis, ca - and, atra - lcic, babnujc - cnjoycd, pnaIa-a - givci ol liuiis, isvaran - Supicmc Coniiollci. "Then af fhis pIacefhaf Bhagavan Damodara broke fhe fwin arjuna frees. Over here fhe Lord offered grains fo a Iady-peddIer in exchange for some fruifs and afe fhem, even fhough He is HimseIf fhe uIfimafe besfower of aII fruifs. asya dahna-parsvc ca / goIohahhyas tu gohuIam baIya-IIa h matrap / hy aharod atha sa harh 11 asya - ol ilis placc, ahna-parsvc - on ilc souilcin sidc, ca - and, goIoha-ahnyan - callcd Golola, tu - bui, gohuIam - ilc placc ol ilc cowlcids, baIya-IiIam - boylood pasiimcs, n - indccd, matra - wiil His moilci, ap - also, n - cciiainly, aharot - pciloimcd, atna - ilus, san - Hc, narn - Loid Haii. "On fhe soufhern side of fhis pIace is GokuIa, known by fhose in knowIedge as GoIoka. In fhis very pIace, Sr Hari performed His chiIdhood pasfimes in fhe company of His mofher. gopcsvara dcvam atra / pasya sarvvcsvarcsvara sapta-samudraha hundam / atra bhuvana-pavanam 12 gopa-isvaram cvam - Loid ol ilc cowlcids, atra - lcic, pasya - jusi scc, sarva- isvara-isvara - coniiollci ol all coniiollcis, sapta-samuraham - ilc scvcn occans, hunam - pond, atra - lcic, bnuvana-pavanam - ilc puiilici ol ilc woilds. "O confroIIer of aII confroIIers, here You may see Gopesvara-deva. And here is Sapfa-Samudra Kunda, which purifies aII fhe worIds. ayanasya gha gramc / pascmc rasa-purvvaham anandahhyo gopaho 'py / avasat tasyap dahnc 13 ayanasya - ol ilc gopa _yana, gnam - lousc, gramc - in ilc iown, pascmc - io ilc wcsi, rasa-purvaham - lillcd wiil iasa, anana-ahnyo - namcd ananda, gopahan - cowlcid, ap - vciily, avasat - dwcli, tasya - lis, ap - also, ahnc - io ilc souil. "In fhe fown fo fhe wesf of fhis pIace sfands fhe home of fhe gopa named _yana, husband of Srmaf Radharan, which is an abode fiIIed wifh rasa. To fhe soufh, fhe cowherd named _nanda aIso dweIf. upananda-gha grama-madhyc hna-suhha-pradam asya pascma-bhagc ca / ravanasya tapovanam 1+ upanana-gnam - ilc lousc ol Upananda, grama - ilc iown, manyc - in ilc midsi, hna-suhna-praam - bcsiowci ol lappincss io Kisna, asya - ol ilis placc, pascma-bnagc - in ilc wcsicin sidc, ca - and, ravanasya - ol Ravana, tapan-vanam - loicsi ol pcnancc. "In fhe midsf of fhis fown is fhe house of Upananda, where Krsna fook much pIeasure. On fhe wesfern side of fhe fown is fhe foresf where Ravana performed ausferifies. durvvasaso munch hna / asrama hy uttarc 'sya ca asyap nhatc Ioha-vana bIva-vana prabho 15 urvasasan muncn - ol ilc sagc Duivasa, hna - O Kisna, asramam - ilc placc loi spiiiiual culiuic, n - cciiainly, uttarc - io ilc noiil, asya - ol ilis placc, ca - and, asya - ol ilis placc, ap - also, Iona-vanam - icd loicsi, bIva-vanam - loicsi ol bilva iiccs, prabno - O Masici. "O Krsna! To fhe norfh of fhis spof Iies fhe asrama of Durvasa Muni. Nearby, O Prabhu, are fhe foresfs of Lohavana and BiIvavana. atrap pasya nandasya / hna hrdayatah suhham baIya-IIa-rasa tasma / dadat paramadbhutam 16 atra - lcic, ap - also, pasya - jusi scc, nanasya - ol Nanda Malaiaja, hnam - ilc all-aiiiaciivc Loid, hriayatan - madc many gamcs, suhnam - joyously, baIya-IiIa- rasam - ilc boylood mcllows, tasma - io lim, aat - Hc givcs, parama-abnutam - vciy wondcilul. "Here aIso You may see fhe spof where Nanda Maharaja's son Krsna happiIy pIayed many games. Krsna awarded fo Nanda fhe very wonderfuI rasa of His boyhood pasfimes. mcghagama ca dtva sa / nanda aha su-gopham hnam adaya mad-gchcsvaryya sghra samarpaya 17 mcgna - clouds, agamam - coming, ca - and, tva - laving sccn, san - lc, nana - Nanda Raja, ana - said, su-gopham - io a nicc gop, hnam - Si Kisna, aaya - ialing, mat-gcna - my lousc, isvarya - io ilc quccn, signram - quiclly, samarpaya - plcasc biing. "Observing fhe approach of some sform cIouds, King Nanda said fo a nice gop, QuickIy fake baby Krsna fo fhe queen of my home.' sap ta svanham aropyacumbya cananda-vhvaIa gadham aIngta tcna vsmta vvasabhavat 18 sa ap - ilai vciy lady, tam - Him, sva-anham - in Hci own lap, aropya - laving placcd, acumbya - laving lisscd all ovci, ca - and, anana-vnvaIa - ovciwlclmcd by joy, ganam - dccply, aIngta - cmbiaccd, tcna - by Him, vsmta - asionislcd, vvasa - lclplcss, abnavat - bccamc. "Thaf Iady pIaced Him on her Iap and, feeIing overwheImed wifh joy, kissed Him aII over. Being warmIy embraced by Him, she became amazed and ufferIy capfivafed by fhaf chiId." srutva hna-rasoIIasa / baIahasyava vabhavam gaura-hnah hna-dasa / prcmnaIngtavan svayam 19 srutva - lcaiing, hna-rasa - mcllows ol Kisna, uIIasam - slining, baIahasya - ol ilc boy, cva - suicly, vabnavam - gloiics, gaura-hnan - Kisna wiil a goldcn complcxion, hna-asam - Kisna Dasa, prcmna - by lovc, aIngtavan - cmbiaccd, svayam - sponiancously. Affer hearing abouf fhe shining rasa of Sr Krsna's chiIdhood pasfimes and franscendenfaI gIories, Gaura Krsna gave a hearf-feIf Ioving embrace fo Krsna Dasa. atra pasya ca govnda / gopaIa-carta-subham go-carana-gatcnatra / hunda ca harna htam 20 atra - lcic, pasya - jusi scc, ca - also, govna - O Govinda, gopaIa-carta-subnam - ilc sublimc claiacici ol Gopala, go-carana - cow-icnding, gatcna - by ialing io, atra - lcic, hunam - pond, ca - and, narna - by Haii, htam - donc. Krsna Dasa confinued, "He Gaura-Govinda! ]usf see! Here GopaIa enacfed fhe subIime pasfime of fending fhe cows. And here is fhe kuna dug by Sr Hari. atrava copanando 'p / nandam ahuya sundarah gopah parvto yuht / htva hna-suhhaya ca 21 atra - lcic, cva - suicly, ca - and, upanana - wlcn Upananda, ap - indccd, nanam - King Nanda, anuya - callcd, sunaran - landsomc, gopan - by ilc cowlcids, parvtan - suiioundcd, yuhtm - piopci, htva - doing, hna-suhnaya - loi ilc wcllaic ol Kisna, ca - and. "In fhis pIace, fhe handsome Upananda was surrounded by fhe ofher cowherds as he addressed Nanda in order fo defermine fhe proper course of acfion for fhe weIfare of baby Krsna. sa-vrajah sahatam aruhya / rama-hna-samanvtah yayau bhadraha-bhandra / dvau masau tatra cavasat 22 sa-vrajan - Nanda, wiil ilc communiiy ol cowlcids, sahatam - caiis, arunya - mouniing, rama-hna-samanvtan - iogcilci wiil Rama and Kisna, yayau - lc wcni, bnaraha-bnaniram - io ilc loicsis ol lladiala and llandia, vau masau - loi iwo monils, tatra - ilcic, ca - and, avasat - dwcli. "Togefher wifh fhe cowherd men, fheir wives, chiIdren and cows, Nanda Maharaja mounfed a carf and fraveIIed fo fhe foresfs of Bhadraka and Bhanra. There fhey dweIf for fwo monfhs." Tlus cnds ilc Sixil Saiga cniiilcd "Gauianga Sccs Malavana and Oilci Ioicsis," in ilc Iouiil Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
Sevenfh Sarga vasiia-laiana-adi-lla-silal-daisanam A Vision ol ilc Siic wlcic Si Kisna Siolc ilc Gops' Gaimcnis, and Oilci Holy Placcs
atas ca yamuna-parc / vndaranya sanatanam tatra nandadayo gopa / vasa cahrur atandrtah 1 atan - ilcn, ca - and, yamuna-parc - on ilc lai sloic ol Yamuna, vna-aranyam - ilc loicsi ol Vinda, sanatanam - cicinal, tatra - ilcic, nana-aayan - Nanda and ilc oilcis, go-pan - ilc cow pioicciois, vasam - icsidcncc, cahrun - madc, atanrtan - indusiiious. Krsna Dasa confinued, "Then, on fhe far shore of Yamuna, where fhe foresf of Vrndavana exisfs efernaIIy, Nanda and fhe ofher cowherds busiIy erecfed dweIIing pIaces. pasyatra sahatar durga / hta ptradbhr vtau rama-hnau hhcIatas ca / go-gopaIa-janah saha 2 pasya - jusi scc, atra - lcic, sahatan - wiil ilc caiis, urgam - loii, htam - madc, ptra-abnn - by ilc lailcis, vtau - suiioundcd, rama-hnau - Rama and Kisna, hncIatan - ilcy playcd, ca - and, go-gopaIa-janan - wiil ilc cows and cowlcids, sana - wiil. "BehoId fhis spof where fhe fafhers and ofher men had creafed a forf ouf of fhe carfs. Surrounded by fhe carfs, Rama and Krsna pIayed wifh fhe cows and cowherds. hapttha-muIc 'tra janarddancna / vadhah hto vatsaha-rupa-dharnah vatsasurasya baha-vcsa-dharno / bahasurasyap ca gaura-candra 3 hapttna-muIc - ai ilc iooi ol ilc lapiiila iicc, atra - lcic, jana-arancna - by ilc Loid wlo iliills ilc lcaiis ol pcoplc, vanan - lilling, htan - donc, vatsaha-rupa - loim ol a call, narnan - ialing on, vatsa-asurasya - ol ilc dcmon appcaiing as a call, baha-vcsa - appcaiancc ol a cianc, narnan - ialing on, baha-asurasya - ol lala-asuia, ap - indccd, ca - and, gaura-canra - O Goldcn Moon. "O GoIden Moon! Here af fhe roof of a kapiffha free, Sr ]anardana sIew Vafsasura, fhe demon who fook fhe form of a caIf, as weII as Bakasura, fhe demon who fook fhe form of a crane. atrava sr-rama-janarddanau ca / sa-vcnu-vctrad-yutah sahh-janah chrdatur vanara-paha-sanhuIar / mayura-hchad-rutar jagat-pat + atra - lcic, cva - iiuly, sri-rama-janaranau - Si Rama and Janaidana, sa-vcnu - wiil lluics, vctra-a - siicls and so on, yutan - cquippcd wiil, sahni-janan - wiil ilc liicnds, chriatun - ilcy playcd, vanara-paha - gioups ol monlcys, sanhuIan - wiil ciowds, mayura - pcacocls, hcha-a - calls and so on, rutan - icsounding, jagat-pati - ilc pioicciois ol ilc univcisc. "In fhis pIace, Rama and ]anardana, fhe profecfors of fhe cosmic manifesfafion, equipped wifh fIufes, sficks and ofher cowherd paraphernaIia, pIayed wifh fheir boyfriends, imifafing fhe acfivifies of fhe fhrongs of monkeys and fhe resounding cries and movemenfs of fhe peacocks." srutva svaya hna-rascna purnah / sr-bhahta-rupo rashcndra-mauI purvvaparabhya vayasrayavto / IIa-rasabhya prabhu-gaura-candrah 5 srutva - laving lcaid, svayam - sponiancously, hna-rascna - wiil ilc mcllows ol Kisna, purnan - lillcd, sri-bnahta-rupa - ilc sacicd loim ol a dcvoicc, rasha-nra- mauIi - ilc clicl ol all ilosc cxpcii in iclisling iasa, purva-aparabnyam - wiil loimci and laici, vaya - objcci, asraya - subjcci, avtan - cmbucd, IiIa-rasabnyam - wiil pasiimc and mcllow, prabnu - Masici, gaura-canran - Loid lilc a Goldcn Moon. Hearing fhese desripfions, Gaura Hari, fhe cresf jeweI among aII rasikas, who had accepfed fhe form of an exempIary devofee, became whoIIy safurafed wifh Krsna-rasa. In His former IIa, Gaura Candra Prabhu was imbued wifh fhe rasa of visaya-faffva, or fhe absoIufe frufh as fhe objecf of franscendenfaI Iove. Whereas in His presenf IIa, He is imbued wifh fhe rasa of asraya-faffva, or fhe absoIufe frufh as fhe subjecf of fhaf Iove. atra pasya ca gauranga / sarpa-rupa-dharo 'py aghah bahanujo maha-papah / praptas ta cahanad dharh 6 atra - lcic, pasya - jusi scc, ca - and, gauranga - O Goldcn Loid, sarpa-rupa - ilc loim ol a snalc, naran - ialing, ap - indccd, agnan - ilc dcmon ol pcisonilicd sin, baha-anujan - ilc youngci bioilci ol lala, mana-papan - vciy sinlul, praptan - acccpicd, tam - lim, ca - and, ananat - lillcd, narn - Loid Haii. Krsna Dasa confinued, "O Gauranga! BehoId fhe pIace where fhe immenseIy sinfuI demon Agha, fhe younger brofher of Baka, assumed fhe form of a pyfhon and was sIain by Sr Hari. sva-janah sahhbhs catra / dtva bhojana-hautuham svayambhur vatsara vatsa-sva-janapaharo 'bhavat 7 sva-janan - wiil His iniimaics, sahnbnn - wiil His liicnds, ca - and, atra - lcic, tva - laving sccn, bnojana - lunclcon, hautuham - cnilusiasiic, svayam-bnun - scll- boin lialma, vatsaram - onc ycai, vatsa - calvcs, sva-jana - ol His liicnds, apanaran - ilcli, abnavat - ii iool placc. "Af fhis spof, when Brahma saw fhe fesfive Iuncheon faking pIace amongsf Krsna and His infimafe boyfriends, he sfoIe away fhe caIves and boys for one year. dhcnuhasya vadha catra / hpayasya vmocanam haIya-damana catra / hrada pasya su-nrmmaIam 8 ncnuhasya - ol ilc ass-dcmon, vanam - lilling, ca - and, atra - lcic, hpaya - by ilc mcicy, asya - ol Kisna, vmocanam - libciaiion, haIiya-amanam - subuing ol ilc Kalya scipcni, atra - lcic, nraam - lalc, pasya - jusi scc, su-nrmaIam - vciy puic. "In fhis pIace fhe ass-demon was sIain, and by Krsna's mercy he received Iiberafion from maferiaI bondage. Look af fhis crysfaI-cIear Iake. Here Lord Govinda subdued fhe greaf snake named KaIya. haIya-daman catra / murt pasya jagad-guro startta-cchaIatah hna / utthto 'tra jaIad bahh 9 haIiya-amanim - ilc subduci ol Kalya, ca - and, atra - lcic, murtim - Dciiy, pasya - jusi scc, jagat-guro - O spiiiiual masici ol ilc univcisc, sita - cold, arta - alllicicd, saIatan - slaling, hna - O Kisna, uttntan - aiosc. "O spirifuaI precepfor of fhe worId, behoId fhe Deify form of fhe subduer of KaIya. When Krsna rose ouf of fhe Iake, He was shivering, being pained by fhe coId wafer. atra va dvadasadtya / utthta gaganopar dvadasadtya-ghatto 'ya / hathyatc vcda-paragah 10 atra - lcic, jaIat - liom ilc waici, bann - ouisidc, atra - lcic, va - iiuly, vaasa - iwclvc, atyan - suns, uttntan - aiosc, gagana - sly, uparm - abovc, vaasa- atya-gnattan - ilc bailing placc namcd alici ilc iwclvc suns, ayam - ilis, hatnyatc - ii is iold, vca-paragan - by ilosc lully convcisani in ilc Vcdas. "Thus af fhis pIace, fweIve suns rose in fhe sky fo give Krsna warmfh. Therefore, fhose who are conversanf in fhe Vedas caII fhis pIace Dvadasadifya-ghaffa, or fhe Bafhing PIace of fhe TweIve Suns.' atrava vatsa-paIana / davagnch parmocanam hta nanda-humarcna / bhahta-duhhhapaharna 11 atra - lcic, cva - laciually, vatsa-paIanam - ol ilc boys pioicciing calvcs, ava- agncn - ol ilc loicsi liic, parmocanam - complcic liccdom, htam - donc, nana- humarcna - by ilc son ol Nanda, bnahta-unhna - giicl ol ilc dcvoiccs, apanarna - by onc wlo iclicvcs. "Af fhis spof, whiIe fhe boys of Vraja were engaged in profecfing fhe caIves, Nanda Kumara deIivered fhem unharmed from fhe fIames of a foresf-fire. He did fhis because He is ceIebrafed for His promise fo reIieve His bhakfa from aII disfress. hrda-parajtah hnah / srdama-nama baIaham uvaha parama-prtah / praIambo rohn-sutam 12 hria - play, parajtan - dclcaicd, hnan - ilc all-aiiiaciivc Pcison, sriama-nama baIaham - ilc boy namcd Sidaman, uvana - Hc caiiicd, parama-pritan - wiil gicai lovc, praIamban - ilc dcmon Pialamba, ronni-sutam - ilc son ol Rolin (lalaiama). "When Krsna was defeafed in pIay, ouf of greaf Iove He carried His boyfriend Srdaman on His shouIders, and fhe demon PraIambasura carried fhe son of Rohin. jnatvasura punah so 'p / mut-htya harambujam srasy atadayat tasya / so 'patad gata-jvtah 13 jnatva - lnowing, asuram - dcmon, punan - again, san - Hc, ap - indccd, muti-htya - maling a lisi, hara-ambujam - loius land, sras - on ilc lcad, ataayat - Hc siiucl, tasya - lis, san - lc, apatat - lc lcll down, gata-jivtan - lis lilc gonc. "ReaIizing fhaf fhis cowherd boy was acfuaIIy a demon in disguise, BaIarama made a fisf wifh His Iofus hand and sfruck PraIamba on fhe head. His Iife deparfed from his body and fhe demon feII fo fhe ground. bhandrahhya vata vndaranyc pasya mahattamam hahhya-vana hy atra / go-dhana tna-Iobhtam 1+ bnanira-ahnyam - namcd llania, vatam - banyan, vna-aranyc - in ilc loicsi ol Vinda, pasya - jusi scc, manattamam - ilc gicaicsi, iha-ahnya-vanam - ilc loicsi namcd I-sila, atra - lcic, go-nanam - ilc wcalil ol ilc cow-pioicciois, cows, tna- Iobntam - cagci loi giass. "See fhe greaf banyan free named Bhanra in Vrndaranya. And here is fhe foresf of reeds known as I-sika-vana. There fhe cows, fhe weaIfh of fhe cowherds, once enfered, being eager for new grasses. pravta vcnu-nadcna / hncnantam apy uta davanaIc madhya-ga ca / sva-gana vhya sr-harh 15 papau hara-taI-htyanaIa bhahta-jana-pryah pasya catra rasa-jncna / sr-hncna hta h yat 16 pravtam - cnicicd, vcnu-nacna - accompanicd by ilc sound ol ilc lluic, hncna - by Kisna, anitam - lcd, ap - lowcvci, uta - indccd, ava-anaIc - in a loicsi liic, manya-gam - gonc in ilc midsi, ca - and, sva-ganam - His own lcid, vihya - sccing, sri-narn - ilicl ol ilc mind, papau - dianl, hara-taIi-htya - cupping His lands, anaIam - liic, bnahta-jana-pryan - onc wlo lolds dcai His dcvoiccs, pasya - jusi scc, ca - and, atra - lcic, rasa-jncna - by Hc wlo is wisc in iclaiionslips, sri- hncna - by Si Kisna, htam - donc, n - indccd, yat - wlicl. "Led by fhe sound of Krsna's fIufe, fhe cows enfered fhe hearf of fhe foresf. However, fhey found fhemseIves surrounded by a foresf-fire. Seeing His own herd endangered, Sr Hari, who is affecfionafe fo His devofees, cupped His hands and drank fhe fire. BehoId fhe spof where Sr Krsna performed fhis wonderfuI deed. tam cva patm cchantyo / vrata ccruh humarhah atrava yamuna-trc / vastrabharana-rahtah 17 tam - Him, cva - assuicdly, patm - lusband, ccnantyan - dcsiiing, vratam - a vow, ccrun - pciloimcd, humarhan - maidcns, atra cva - in ilis vciy spoi, yamuna-tirc - on ilc banl ol ilc Yamuna, vastra-abnarana - dicsscs and oinamcnis, rahtan - lcpi caiclully. "Desiring fo gef Krsna as fheir husband, fhe young maidens of Vrndavana pracficed an ausfere vow. In fhis pIace on fhe bank of fhe Yamuna fhey carefuIIy kepf fheir dresses and ornamenfs before bafhing. vsantyo jaIam cvatas / tato nagara-schharah adaya tasa vastran / npam aruhya sa-tvarah 18 vsantyan - cnicicd, jaIam - ilc waici, cva - vciily, ctan - ilcy, tatan - ilcn, nagara-schnaran - ilc cicsi amongsi paiamouis, aaya - iool, tasam - ilcii, vastran - gaimcnis, nipam - a ladamba iicc, arunya - mouniing, sa-tvaran - wiil spccd. "When fhey enfered fhe wafer, fhe cresf-jeweI of aII paramours snafched fheir garmenfs and speediIy cIimbed info a kadamba free. hasat sahhbhh sarddha / tatas tah sta-vcptah hna santoayam asuh / suddha-bhavcna bhavtah 19 nasat - Hc jolcd, sahnbnn - wiil ilc liicnds, sarnam - wiil, tatan - ilcn, tan - ilcy, sita-vcptan - slivciing liom cold, hnam - Kisna, santoayam asun - ilcy plcascd, suna-bnavcna - by ilcii puic consciouncss, bnavtan - absoibcd in ilouglis. "Then Sr Krsna spoke jesfingIy, feasing fhe gops who were shivering in fhe coId wafer of fhe Yamuna. FinaIIy fhey received back fheir dresses affer pIeasing fhe Lord by fheir pure consciousness and innocenf demeanor. sr-ramcna samam hnas / tam uddcsya vanaspatn vndaranya-sthtan atra / prasasan yamuna gatah 20 sri-ramcna - wiil Sli Rama, samam - wiil, hnan - Kisna, tam - Him, ucsya - poiniing oui ilc woiily qualiiics, vanaspatin - ilc iiccs, vna-aranya-stntan - siiuaicd in ilc loicsi ol Vinda, atra - lcic, prasasan - piaising, yamunam - Yamuna iivci, gatan - wcni. "Thereaffer in fhe company of Sr Rama, Krsna poinfed ouf fhe worfhy quaIifies of fhe frees of Vrndaranya. Affer praising fhem, fhey bafhed in Yamuna. tato 'tra vpra-patnbhyas / cannam adaya yajna-bhuh bubhujc baIahah sarddha / baIcnap baIyasa 21 tatan - ilcn, atra - lcic, vpra-patnibnyan - liom ilc wivcs ol ilc lcaincd bialmanas, ca - and, annam - lood, aaya - ialing, yajna-bnuh - ilc cnjoyci ol saciilicc, bubnujc - cnjoycd, baIahan sarnam - wiil ilc boys, baIcna - wiil lalaiama, ap - also, baIiyasa - wiil ilc siiongcsi. "Here fhe enjoyer of aII sacrifice accepfed giffs of food from fhe wives of Iearned brahmana. He enjoyed fhem wifh mighfy BaIarama and fhe cowherd boys." Tlus cnds ilc Scvcnil Saiga cniiilcd "A Vision ol ilc Siic wlcic Si Kisna Siolc ilc Gops' Gaimcnis, and Oilci Holy Placcs," in ilc Iouiil Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
Eighfh Sarga si-govaiddlana-adi-daisanam Daisana ol Govaidlana Hill and Oilci Holy Placcs punas ca hasa-bhtcna / sammantrya sva-janah saha nandsvarc nvasas ca / cahrc nandcna sa-vrajam 1 punan - again, ca - and, hasa-bnitcna - duc io lcai ol Kasa, sammantrya - inviiing, sva-janan - by lis pcoplc, sana - wiil, nanisvarc - on ilc lill namcd Nandsvaia, nvasan - abodc, ca - and, cahrc - madc, nancna - by Nanda, sa-vrajam - wiil ilc cowlcid communiiy. Krsna Dasa confinued, "Again due fo fear of Kasa, Maharaja Nanda consuIfed wifh his peopIe and fhus fhe communify of cowherds made fheir new abode on Nandsvara hiII. govarddhana-grau ramyc / manah svarga-nad-tatc ntya vharatah hna-ramau sahh-samanvtau 2 govarnana-grau - on ilc lill ol Govaidlana, ramyc - on ilc claiming, manan- svarga-nai - Manasa-Ganga, tatc - on ilc banl, ntyam - daily, vnaratan - cnjoycd, hna-ramau - Kisna and Rama, sahn-samanvtau - wiil ilcii liicnds. "Every day Krsna and Rama enjoyed wifh fheir friends on fhe banks of Manasi Ganga near charming Govardhana HiII. ndra-garvva-nrasartha / sapta-varo harh hIa gr dadhara harcna / svana raha vcntayan 3 nra - Loid India, garva - piidc, nrasa - diiving oui, artnam - wiil ilc puiposc, sapta-varan - scvcn ycais old, narn - ilc icmovci ol sin, hIa - indccd, grm - lill, anara - lcld, narcna - wiil joy, svanam - ol His own pcoplc, raham - pioicciion, vcntayan - considciing. "In order fo drive ouf fhe pride from fhe hearf of Indradeva, Sr Hari, af fhe age of seven, cheerfuIIy heId up Govardhana HiII, fhinking of fhe profecfion of His peopIe. nau-hrda htavan hno / gangaya rasa-hautuh hurvvant mathura gothc / Ioha gamana-nrgamc + nau-hria - boai-spoiis, htavan - pciloimcd, hnan - Kisna, gangayam - on ilc Manasa Ganga, rasa-hautuhi - cagci loi iasa, hurvant - ilcy did, matnuram - io Mailuia, gotnc - liom ilc pasiuiclands, Iohan - ilc pcoplc, gamana-nrgamc - coming and going. "AIways eager fo fasfe new variefies of rasa, Krsna sporfed boafing pasfimes on Manasa Ganga, ferrying fhe cowherd foIk as fhey fraveIed from fhe pasfureIands fo Mafhura for markefing fheir miIk producfs. atra dana-nmtta h / prastarasa vsan harh gopha ramayan rcmc / bhahtanugraha-hamyaya 5 atra - lcic, ana-nmttam - on ilc plca ol cxiiaciing iaxcs, n - cciiainly, prastara - a laigc iocl, asam - paii, vsan - cniciing, narn - ilc ilicl ol ilc mind, gophan - millmaids, ramayan - gavc plcasuic, rcmc - cnjoycd, bnahta-anugrana - mcicy io ilc dcvoiccs, hamyaya - bccausc ol dcsiiing. "Desiring fo show mercy fo His bhakfas, Sr Hari enfered fhis narrow passageway in fhe rock for fhe purpose of demanding paymenf of a foII. He enjoyed and gave pIeasure fo fhe miIkmaids." pasyan sr-gaura-candrah sa rasana-hutuhad bahya-vtt vhaya vas-srvafsa-vefraih kusuma-kisaIayair mandifa syama-dhama dana mc dch radhc rasavat vmaIc dana-patrc 'vadad yo hy eva fa sfaufi gaurah sa jayafi khaIu bho radhika-prana-nafhah 6 pasyan - obsciving, sri-gaura-canran - Loid lilc a goldcn moon, san - Hc, rasana - iasics, hutuhat - oui ol cnilusiasm, banya-vttm - cxicinal aciiviiics, vnaya - giving up, vasi - lluic, srivatsa - mail ol Si Lalm, vctran - wiil a siall, husuma - llowcis, hsaIayan - wiil ncwly giown lcavcs, mantam - dccoiaicd, syama-nama - ilc abodc ol dail bcauiy, anam - claiiiy, mc - io mc, cn - givc, ranc - O Radla, rasavat - O abodc ol iasa, vmaIc - io ilis spoilcss, ana-patrc - io ilis iccipicni ol claiiiy, avaat - Hc said, yan - wlo, cvam - ilus, tam - Hci, staut - Hc piaiscs, gauran - ilc goldcn Loid, san - Hc, jayat - gloiics! llalu - indccd, bnon - Ol!, ranha-prana-natnan - ilc Loid ol Radla's lilc-bicail. Observed fhe sfone aIfar of dana-keIi, Sr Gaura Candra became eager fo fasfe fhe rasa of fhe foII pasfime, abandoning fhe consciousness of exfernaI phenomena. Then fhe effuIgenf dark beaufy manifesfed. marked wifh Srvafsa, hoIding a bamboo fIufe and a sfaff for herding cows, and adorned wifh fIowers and fresh Ieaves. He excIaimed, "O Radhe! O reservoir of rasa! Give Me charify. I am a mosf suifabIe candidafe for Your charify." AII gIories fo Sr Gaura Hari, for whom Radhika is dearer fhan His Iife-breafh, as He prays in fhis way. tadava sahasa bhaht-rasavto 'hhIcsvarah paana jaIa-da htva / IIcpa sras rudan 7 taa - ilcn, cva - suicly, sanasa - suddcnly, bnaht-rasa-avtan - absoibcd in ilc mcllows ol blalii, ahnIa-isvaran - ilc Loid ol all, paanam - sionc, jaIa-am - waici-givci cloud, htva - madc, IIcpa - anoinicd, sras - on ilc lcad, ruan - wccping. SuddenIy overwheImed by bhakfi-rasa, fhe masfer of aII wepf. Thaf sfone was aIso weeping and Gaura anoinfed his head wifh fhose fears. grch purvvc hunda-yugma / pasya hna-rasa-pradam asya dahna-parsvc ca / rasa-mandaIam uttamam 8 grcn - ol ilc lill, purvc - io ilc casi, huna-yugmam - a paii ol sacicd ponds, Radla Kuna and Syama Kuna, pasya - jusi scc, hna-rasa-praam - bcsiowing mcllows ol Kisna, asya - ol Govaidlana Hill, ahna-parsvc - on ilc souilcin sidc, ca - and, rasa-manaIam - ilc ciiclc ol ilc iasa dancc, uttamam - bcyond ilc modcs ol maiciial maiuic. Krsna Dasa confinued, "BehoId! To fhe easf of fhe hiII are a pair of kunas which besfow Krsna-rasa. And on fhe soufhern side is fhe circIe of fhe franscendenfaI rasa- dance. sr-radha-hnayo rasa-vIasa-sthanam atra va pasya prcma-rasah purnar / bhahtar cva vbhavyatc 9 sri-rana-hnayon - ol Si Si Radla-Kisna, rasa-vIasa - pasiimcs ol ilc iasa dancc, stnanam - placc, atra - lcic, va - aciually, pasya - jusi scc, prcma-rasan - by ilc mcllows ol lovc ol Kisna, purnan - by ilc lull, bnahta - by ilc dcvoiccs, cva - iiuly, vbnavyatc - ii is icvcalcd. "See here fhe acfuaI pIace of fhe rasa-dancing pasfimes of Sr Sr Radha-Krsna. These pasfimes are reveaIed onIy fo devofees whose hearfs are whoIIy absorbed in prema-rasa." radha-madhavayor ahyat / tat tad bhava-vbhavtah tat taI IIanuharana / gaurangah samadarsayat 10 iadla-madlavayol - ol Radla and Madlava; ailyai - by ilc oncncss; iai iai - cacl onc; blava - mood; viblaviial - cxpciicnccd; iai iai - ilosc samc moods; lla - pasiimcs; anulaianam - lollowcd in looisicps; gauiangal - ilc goldcn Loid; samadaisayai - displaycd. Because Sr Gauranga is fhe combined form of Radha-Madhava, Gaura Hari dispIayed whafever moods fhe Divine CoupIe experiences in Their reIafionship, as He foIIowed Their IIa sfep by sfep. bhava-prahasaha hna / praha brahmana-sattamah parvvatopar sampasya / radhharadhana-sthaIam 11 bnava-prahasaham - icvclaiion ol ccsiacics, hnam - Kisna, prana - lc said, branmana-sattaman - ilc cxalicd bialmana, parvata-upar - upon ilc lill, sampasya - plcasc bclold, ranha-aranana-stnaIam - placc loi ilc woislip ol Radlila. The exaIfed brahmana fhen spoke fo Krsna Caifanya, who was experiencing fhe bhavamaya pasfimes in His hearf, "BehoId a fempIe on fhis hiII for fhe worship of Sr Radhika. anna-huta-sthaIa catra / surcsa-garvva-nasaham ndrotpata harr vhya / govarddhana-dharo 'bhavat 12 anna-huta - lcaps ol giains, stnaIam - placc, ca - and, atra - lcic, sura-isa - Loid ol ilc dcmigods, garva - piidc, nasaham - dcsiioyci, nra-utpatam - calamiiics, narn - Haii, vihya - sccing, govarnana-naran - ilc lilici ol Govaidlana Hill, abnavat - bccamc. "Here is fhe pIace where fhe residenfs of Vraja offered heaps of foodsfuff fo fhe brahmanas and fo Govardhana hiII. Affer seeing fhe caIamifies wroughf by Indra, Krsna desfroyed fhe pride of fhaf chief of fhe demigods by Iiffing Govardhana hiII. parvvatopar ta pasya / har-rayahhyaha vbhum tasyopar dahnc 'p / gopaIa-raya-sanjnaham 13 parvata-upar - on iop ol ilc lill, iam - ilai, pasya - jusi scc, nar-raya-ahnyaham - lnown as Haii Raya, vbnum - ilc gicai, tasya - ol ilai placc, upar - abovc, ahnc - io ilc souil, ap - also, gopaIa-raya-sanjnaham - lnown as Gopala Raya. "On fop of fhe hiII pIease see fhe greaf Deify known as Hari Raya. On fop of fhe soufhern parf of fhe hiII is fhe Deify known as GopaIa Raya. ndra-garvva-nrasc ca / brahmana codta sat surabh svar-nad-toycnabhcha mudaharot 1+ govndasya ca vcdadyah / scvtasya mahottamc htagasho mahcndro 'p / ya stutva nrbhayo 'bhavat 15 nra-garva - ilc piidc ol India, nrasc - laving casi oui, ca - and, branmana - by lialma, cota - oidcicd, sati - ilc sainily, surabni - wisl-lullilling cow, svan-nai - cclcsiial Ganga, toycna - by waici, abncham - sacicd bail, mua - joyously, aharot - pciloimcd, govnasya - ol Govinda, ca - and, vca-ayan - by ilc pcisonilicd Vcdas and so on, scvtasya - ol Hc wlo was scivcd, mana-uttamc - in ilc gicai lcsiival, hta-agashan - wlo lad donc wiong, mana-nran - ilc gicai India, ap - alilougl, yam - wlom, stutva - laving ollcicd piaycis, nrbnayan - licc liom lcai, abnavat - lc bccamc. "When Krsna casf ouf fhe faIse pride from Indra's hearf, by Brahma's order, fhe chasfe Surabh cow joyousIy bafhed Govinda wifh ceIesfiaI Ganga wafer. Then in a greaf fesfivaI Sr Govinda was served by aII fhe Vedas, and sasfras, and mighfy Indra, affer offering fhe prayers fo Govinda, became free from fear of reacfions fo his offence. sarvva-papa-hara hunda / pasya parvvata-dahnc asyopar panca-hunda / brahma-rudrcndra-suryyaham 16 mohct-hunda-sanjna ca / sarvva-papa-hara subham pasyan gaura-harh hnah / prcmnovaca dvja prabhuh 17 sarva-papa-naram - dcsiioying all sin, hunam - ilc loly pond, pasya - jusi scc, parvata-ahnc - io ilc souil ol ilc lill, asya - ol ilai spoi, upar - bcyond, panca- hunam - livc lundas, branma-rura-nra-suryaham - lialma, Siva, India, ilc Sungod, moha - libciaiion, t - ilus, huna-sanjnam - pond, lnown as, ca - and, sarva-papa - all sins, naram - ialing away, subnam - auspicious, pasyan - sccing, gaura-narn - ilc goldcn Loid, hnan - all-aiiiaciivc, prcmna - wiil lovc, uvaca - Hc said, vjam - io ilc bialmana, prabnun - ilc Masici. "BehoId fo fhe soufh of Govardhana hiII fhis sin-desfroying kuna, and beyond if five ofher spIendid kunas, which aIso remove aII sin. They are named Brahma, Rudra, Indra, Surya and Moksa." Gazing on fhem, Sr Krsna in His form of Mahaprabhu Gaura Hari spoke IovingIy fo fhe brahmana: dhanyo 'ya gr-raja cva jagat sr-hna-ramau muda yafra krdafa eva sanfafam aho gopaIa-baIaih saha cva jaIpat prcma-purna-rasa-dah sr-gaura-candrah svaya sr-govarddhana eva sagraham api fa pujayan nfyafi 18 nanya - gloiy, ayam - ilis, gr-raja - ling ol lills, cva - iiuly, jagat - in ilc maiciial woild, sri-hna-ramau - ilc iwo icsplcndcni bioilcis Rama and Kisna, mua - wiil joy, yatra - wlcic, hriata - ilcy iwo play, cva - suicly, santatam - loicvci, ano - Ol!, gopaIa-baIan - wiil ilc cowlcid boys, sana - iogcilci, cvam - ilus, jaIpat - uiicis, prcma-purna - lillcd wiil lovc, rasa-an - wlo bcsiows mcllows, sri-gaura-canran - ilc goldcn-moonlilc Loid, svayam - sponiancously, sri-govarnana - ilc lavoiiic lill ol Kisna, cva - indccd, sa-agranam - wiil cagcincss, ap - cvcn, tam - lim, pujayan - ollciing woislip, ntyat - Hc danccs. "O fhoughouf fhis universe, Giriraja Govardhana is fhe mosf gIorious of bhakfas. Here Krsna and Rama aIways pIay in greaf bIiss wifh fhe gopaIa-baIas!" ExcIaiming fhis wifh hearf-feIf eagerness, Sr Gaura Candra, fhe besfower of fhe compIefe specfrum of Iove for Krsna, danced whiIe worshipping Govardhana hiII. Tlus cnds ilc Liglil Saiga cniiilcd "Daisana ol Govaidlana Hill and Oilci Holy Placcs," in ilc Iouiil Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
Ninfh Sarga mala-iasa-silal-daisanam Gauia Haii Sccs ilc Siic ol ilc Mala-Rasa atrava yamuna-nrc / dvadas-vrata-harstah varuncna hto nandah / hna-darsana-hamyaya 1 atra cva - in ilis vciy placc, yamuna-nirc - in ilc waici ol ilc Yamuna, vaasi - ol ilc iwclil day ol ilc moon, vrata - by ilc vow, harstan - cmaciaicd, varuncna - by ilc waici-loid, ntan - ialcn away, nanan - ilc ling ol Viaja, hna-arsana - io scc Kisna, hamyaya - bccausc ol dcsiiing. Krsna Dasa confinued, "Once Nanda Maharaja had become fhin by fasfing on Ekadas and was foIIowing fhe vow of bafhing on fhe Dvadas. Af fhis pIace in fhe wafers of Yamuna, he was spirifed away by fhe guards of Varuna, Iord of fhe wafers, who was desirous of having darsana of Sr Krsna. jnatva tato 'p bhagavan / svaya ptaram anayat brahma-hundc majjaytva / sva-jana brahma-Iohatah 2 annaya punar vndaranya gopa-huIa vbhuh tat hunda parama-ramya / pasya hna sudurIabham 3 jnatva - bcing awaic, tatan - ilcn, ap - ilai vciy pcison, bnagavan - all-opulcni pcison, svayam - in pcison, ptaram - His lailci, anayat - biougli bacl, branma- hunc - in lialma-luna, majjaytva - induccd io bailc, sva-janam - His own pcoplc, branma-Iohatan - alici slowing ilc spiiiiual woild, annaya - laving biougli bacl, punan - again, vna-aranyam - io ilc loicsi ol Vinda, gopa-huIam - ilc gioup ol gopas, vbnun - ilc all-pcivasivc, tat - ilai, hunam - loly pond, parama-ramyam - cxiicmcly claiming, pasya - jusi scc, hna - O Kisna, su- urIabnam - vciy iaicly aiiaincd. "Being aware of aII fhaf had happened, fhe aII-opuIenf and originaI Supreme PersonaIify of Godhead rescued His fafher. He fhen induced aII fhe cowherds of His viIIage fo bafhe af fhis pIace in Brahma-kuna. Affer reveaIing fo fhem fhe vision of fhe spirifuaI worId, fhe aII-pervasive Lord broughf back fhe group of gopas fo Vndaranya. He Sr Krsna, pIease see fhis exfremeIy deIighffuI and rareIy affained kuna. asoha-hanana ramya / brahma-hundasya cottarc sr-radhaya saha hno / yatra hrdat pasya tat + hartth-purnmaya tu / dcva-dcvcsvaro harh cahara rasa gopbhr / yatra sr-syama-sundarah 5 asoha-hananam - ilc giovc ol llamc iiccs, ramyam - cnclaniing, branma-hunasya - ol lialma-lunda, ca - and, uttarc - io ilc noiil, sri-ranaya sana - wiil Si Radla, hnan - Kisna, yatra - wlcic, hriat - Hc playcd, pasya - jusi scc, tat - ilai, hartthi - ol ilc consicllaiion ol Kiiiila (Ociobci-Novcmbci), purnmayam - on ilc lull moon, tu - indccd, cva-cva-isvaran - ilc coniiollci ol ilc God ol gods, narn - ilc ilicl ol ilc wiclcd mind, cahara - pciloimcd, rasam - ilc iasa dancc, gopibnn - wiil ilc millmaids, yatra - wlcic, sri-syama-sunaran - ilc bcauiilul dail piincc. "To fhe norfh of Brahma-kuna Iies an enchanfing grove of asoka frees, where Krsna sporfed wifh Sr Radha. Now Iook upon fhe pIace where on fhe fuII moon of fhe monfh of Karffika, Syama-sundara Hari, fhe masfer even of Visnu, danced fhe rasa dance wifh fhe Vraja-gops. tadava rashagranh sa hhaIu gaura-candro harr maha-mani-nibha-dyufih prakafam eva vyakf-bhavan sa rasa-rasa-tandavar vvdha-ramya-vcsojjvaIah rafnokifa-su-Iakifair jayafi bhakfa-vargaih prabhuh 6 taa - ilcn, cva - suicly, rasha-agranin - ilc clicl ol iasilas, san - Hc, hnaIu - indccd, gaura-canran - ilc Goldcn Moon, nar - ilc ilicl ol inauspiciousncss, mana-man - gicai jcwcl, nbna - lilc, yutn - lumincsccni, prahatam - manilcsi, cva - iiuly, vyahti-bnavan - bccamc manilcsi, san - Hc, rasa-rasa - ilc mcllows ol ilc iasa dancc, tanavan - wiil lcivcni dancing, vvna - vaiicgaicd, ramya - claiming, vcsa - gaimcnis, ujjvaIan - wiil biilliani, ratna - gcms, uhta - spanglcd, su-Iahtan - wiil cxquisiic, jayat - all gloiics, bnahta-vargan - wiil ilc asscmbly ol dcvoicd gops, prabnun - ilc Masici. Then Sr Gaura Candra Hari, fhe chief among rasikas, appeared wifh fhe Iusfer of indra-nIa-mani, accompanied by fhe fhrong of His bhakfas, who were absorbed in fhe rasa of exuberanf rasa-dancing, dressed in exquisife and dazzIing variegafed garmenfs fhaf sparkIed wifh precious jeweIs. AII gIories fo Mahaprabhu! praphuIIa-madhura-dyuth sa-rasa-ramya-vndavana vasanfa-vana-marufaih prakafayan sa rasofsavaih su-ramyam ap h bruvc sahaIam cva rasa-sthaIa sa gop-jana-vaIIabho madana-garvva-kharvv babhau 7 prapnuIIa - blooming, manura - swcci, yutn - ligli, sa-rasa - wiil mcllows, ramya - claiming, vna-vanam - ilc gladcs ol Vinda, vasanta-vana - spiing loicsi, marutan - by ilc bicczcs, aruta - wiil ilc uiicianccs, prahatayan - madc manilcsi, sa - Hc, rasa-utsavan - by ilc iasa lcsiiviiics, su-ramyam - vciy dcliglilul, ap hm - wlai indccd, bruvc - I can say, sahaIam - all, cva - indccd, rasa-stnaIam - ilc iasa ciiclc, sa - Hc, gopi-jana-vaIIabna - ilc lovci ol ilc mill-maids, maana-garva - ilc piidc ol Kamadcva (Cupid), hnarvi - laid low, babnau - Hc slonc. The enchanfing syIvan gIades of rasa-permeafed Vrndavana became fiIIed wifh fhe charming soff Iuminescence of bIooming fIowers and spring breezes, and echoed wifh fhe exuIfanf voices of fhe rasa-dancers and fheir fesfivaI. Whaf shaII I say of such an ufferIy subIime pIace as fhis rasa circIe: Here fhe Iover of fhe gops shone, casfing Iow fhe pride of Kamadeva. dtva vpras tatha-bhuta / tathapsvara-mayaya vta sa darayam asa / purvva-IIa-sthaI subham 8 tva - laving sccn, vpra - ilc cnliglicncd bialmana, tatna-bnutam - as ii was, tatna ap - lowcvci, isvara-mayaya - by ilc illusoiy cncigy ol ilc Loid, vtam - covcicd, sa - lc, arayam asa - slowcd, purva-IiIa - picvious pasiimcs, stnaIim - placcs, subnam - icsplcndcni. AIfhough fhe enIighfened brahmana saw fhis vision, he again became covered by fhe Lord's maya and confinued showing Gauranga fhe respIendenf pIaces of Sr Krsna's previous pasfimes. atas ta pasya govndo / vas-vata-sampatah sthto jagau hama-bja / gop-jana-vmohanam 9 atan - now, pasya - jusi scc, govnan - ilc plcasuic ol ilc scnscs, vasi - lluic, vata - ilc banyan, samipatan - ncai, stntan - sianding, jagau - Hc sang, hama-bijam - ilc sccd-maniia ol dcsiic, gopi-jana - mill-maids, vmonanam - bcwildciing. Krsna Dasa confinued, "Now behoId! Sfanding here by Vas-vafa, Govinda sang fhe kama-bja and iIIusioned fhe gops. srutva su-IaIta gana / gopyas tatra samayayuh tabhyah prcma-madad bahya / hno dharmmam ashayat 10 srutva - lcaiing, su-IaItam - vciy claiming, ganam - song, gopyan - ilc gops, tatra - ilcic, samayayun - all camc, tabnyan - io ilcm, prcma-maat - mad wiil lovc, banyam - cxicinals, hnan - Kisna, narmam - icligious piinciplcs, ashayat - iaugli. "Hearing fhaf capfivafing IiIfing song, fhe gops came. Buf being infoxicafed wifh Iove, Sr Krsna mereIy insfrucfed fhem in fhe principIes of dharma, which are meanf for fhose concerned wifh exfernaIs.h tasa vsuddha-sattva ca / bhava-data ca prcma-dah cahara rasam apy atra / hno yogcsvarcsvarah 11 tasam - ol ilcm, vsuna-sattvam - puiilicd goodncss, ca - and, bnava-ata - ilc givci ol ccsiasy, ca - and, prcma-an - givci ol lovc, cahara - pciloimcd, rasam - ilc iasa dancc, ap - vciy, atra - lcic, hnan - Kisna, yoga-isvara-isvaran - ilc masici ol ilosc wlo lavc masicicd yoga. "Seeing fhaf fheir hearfs were ufferIy pure, Krsna, fhe masfer of aII fhose who masfer fhe process of union wifh Him, awarded fhem bhava and prema as He performed fhe rasa dance in fhis very spof. atra ta pasya gauranga / govnda-rasa-hautuh vndavanadhpatya ca / cahara rasa-vaIIabhah 12 atra - lcic, tam - ilai placc, pasya - jusi scc, gauranga - O Gauianga, govna- rasa-hautuhi - cagci io iasic ilc mcllows ol Govinda, vnavana-anpatyam - ovciloidslip ol Vindavana, ca - and, cahara - iool, rasa-vaIIabnan - ilc lovci ol iasa. "O GoIden Lord! Since You are eager fo fasfe Govinda-rasa, see here fhaf pIace where rasa-vaIIabha Sr Krsna was crowned sovereign over Vrndavana-dhama.h cva rasa-rasamod / gopna raga-vddhayc cham adaya sahasa / trobhuto 'tra pasya tat 13 cvam - ilus, rasa-rasa - ilc iasa ol ilc iasa dancc, amoi - onc wlo ialcs plcasuic, gopinam - ol ilc gops, raga-vnayc - loi incicasing aiiaclmcni, cham - onc, aaya - ialing away, sanasa - suddcnly, tran-bnutan - disappcaicd, atra - lcic, pasya - jusi scc, tat - ilai. "WhiIe enjoying conjugaI meIIow whiIe rasa dancing, in order fo increase fhe gops' affachmenf for Him, Krsna suddenIy disappeared, faking one of fhem wifh Him. BehoId fhaf pIace! tasyah su-carta hcna / varnyatc sruyatc 'thava yasyah prcma-paradhnas / ta h svadhna-bhartham 1+ tasyan - lci, su-cartam - cxalicd claiacici, hcna - low', varnyatc - can bc dcsciibcd, sruyatc - can bc lcaid, atnava - oi, yasyan - ol wlom, prcma-paraninan - suboidinaic io lovc, tam - Hci, n - cciiainly, svanina-bnartham - a lcioinc wlo dominaics Hci lovci. "Her characfer is so exaIfed fhaf fhe Lord HimseIf accepfs subordinafion fo Her Iove. Who is fhaf person quaIified fo describe or hear of Her subIime characfer: tatyaja hautuh hnas / tv to 'syah sanndh hasan sa 'p hna na pasyant / vhvaIa tat-sahh-janah 15 mItah hna-janmad-IIa-tan-mayata yayuh gopyah prcma-paradhnas / tat tad rupa-prahasham 16 tatyaja - abandoncd, hautuhi - pianlsici, hnan - Kisna, tu - bui, tan - ilcncc, asyan - ol lci, sannnm - in ilc picscncc, nasan - laugling, sa ap - ilai vciy lady, hnam - Kisna, na - noi, pasyanti - sccing, vnvaIa - ovciwlclmcd by disiicss, tat - lci, sahni-janan - giilliicnds, mItan - ilcy mci, hna-janma-a-IiIa - Kisna's biiil and oilci pasiimcs, tat-mayatam - absoibcd in ilai naiuic, yayun - ilcy bccamc, gopyan - ilc gops, prcma-para-anina - suboidinaic io His lovc, tat tat - in cacl ilougli, rupa - loim, prahasham - ol ilosc wlo icvcalcd. Buf fhen, jusf as She began fo fhink HerseIf superior fo Him, fricky Krsna abandoned Her and waifed secrefIy in a nearby pIace, Iaughing fo HimseIf. When fhaf damseI was fhus unabIe fo see Him, She became dazed wifh disfress. Then meefing wifh Her sakhs, aII of fhem fogefher became absorbed in Krsna consciousness, as one by one fhey imifafed His pasfimes, beginning wifh His birfh in Mafhura. In fhis way fhe gops became subordinafe fo Krsna's Iove, and fhus He manifesfed His person wifhin each and every pasfime fhaf fhey emuIafed. tabhyah sva-vraha-vyadh-pdtabhyo nja tanum prahasan darsayam asa / hno narayana svayam 17 tabnyan - io ilcm, sva-vrana - scpaiaiion liom Himscll, vyan - discasc, pitabnyan - io ilosc wlo wcic alllicicd, njam - own, tanum - loim, pranasan - loudly laugling, arsayam asa - slowcd, hnan - Kisna, narayanan - Naiayana, svayam - Himscll. "Then seeing how fhe gops were so crificaIIy affIicfed wifh fhe disease of separafion from Him, Krsna Narayana IoudIy Iaughed as He showed HimseIf fo fhem. tabhh sammantah hnah / parhasc parajtah rasa cahara dharma-jno / mandaI parhaIpayan 18 tabnn - by ilcm, sammantan - lonoicd, hnan - Kisna, parnasc - in His jcsi, parajtan - dclcaicd, rasam - iasa-dancc, cahara - pciloimcd, narma-jnan - ilc lnowci ol icligious piinciplcs, manaIim - ciiclc, parhaIpayan - maling. "Krsna was niceIy honored by fhe gops. Buf sfiII He again feased fhem, decIaring fhaf He had become defeafed by fheir greaf Iove for Him. The Lord, who is fhe supreme knower of fhe highesf reIigious principIe, fhen performed fhe rasa dance by forming a circIe amongsf fhe gops. vIasa-rasa-madhur rasa-madcna mattah hIa sanya su-baIo janan yama-bhagini-fra harih prahasya bahu-rupata jagad-ananga-sammarddano raraja vraja-sundar-nija-bhujais fu baddhah svayam 19 vIasa-rasa - pasiimc mcllows, manuri - lovclincss, rasa-macna - by ilc inioxicaiion ol mcllows, mattan - dcliglicd, hIa - vciily, saniya - biinging, su-baIa - ilc posscssoi ol auspicious siicngil, janan - ilc gops, yama-bnagn - ol ilc sisici ol Yamaiaja (Yamuna), tiram - ilc banl, narn - ilc ilicl ol ilc mind, prahasya - displaying, banu-rupatam - mulii-loimcdncss, jagat-ananga - ilc Cupid ol ilc maiciial woild, sammaranan - uiicily ciusling, raraja - Hc slonc, vraja-sunari - ol ilc bcauiilul giils ol Viaja, nja - consianily, bnujan - by ilc aims, tu - aciually, banan - bound up, svayam - voluniaiily. "TruIy deIighfed by fhe infoxicafing meIIows of fhese rasa-permeafed pasfimes, Sr Hari, fhe possessor of auspicious sfrengfh, Ied fhe gops fo fhe bank of Yamuna and exhibifed His abiIify fo expand in muIfipIe forms, fhereby ufferIy crushing Cupid's pride. Then He briIIianfIy shone by agreeing fo be perpefuaIIy bound up wifhin fhe arms of fhose beaufifuI girIs of Vraja." srutva rasa-vIasa-vabhava-rasa sr-gaura-candro harh premonmada-vibhinna-dhairyya-nivaho madhuryya-sarojjvaIah radha-hna vraja-vadhu-ganar vctta savbhavya prakafya faf svafmani fayor darsayan sambabhau sma 20 srutva - laving lcaid, rasa-vIasa - ilc pasiimcs ol ilc iasa dancc, vabnava - magniliccncc, rasam - mcllows, sri-gaura-canran - bcauiilul Goldcn Moon, nar - ilc ilicl ol ilc mind, prcma-unmaa - incbiiaiion by lovc, vbnnna - biolcn, narya - paiicncc, nvanan - causing, manurya-sara - ilc csscncc ol ilc conjugal iasa, ujjvaIan - ablazc, rana-hnam - Radla-Kisna, vraja-vanu - ilc damscls ol Viaja, ganan - by ilc gioup, vcttam - suiioundcd, savbnavya - conicmplaiing dccply, prahatyam - manilcsiaiion, tat - ilai, sva-atman - in His own scll, tayon - ol ilosc iwo, arsayan - displaying, sambabnau - Hc slonc lilc anyiling, sma - suicly. Affer hearing of fhe gIorious meIIows of fhe rasa-IIa, fhe GoIden Moon of Sr Hari ufferIy Iosf aII composure due fo fhe inebriafing effecfs of Iove for Krsna. He became abIaze wifh fhe essence of fhe conjugaI rasa, and He confempIafed very deepIy Sr Sr Radha-Krsna surrounded by fhe damseIs of Vraja. Thinking abouf fhis again and again, He caused a visibIe manifesfafion wifhin HimseIf of fhe Divine CoupIe and fhus dispIayed if briIIianfIy fo aII. Tlus cnds ilc Ninil Saiga cniiilcd "Gauia Haii Sccs ilc Siic ol ilc Mala-Rasa," in ilc Iouiil Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
Tenfh Sarga si-nilunja-yamuna-adi-daisanam Sccing ilc Giovcs on ilc Yamuna lanl, and Oilci Tiilas tatas ca pasyatra vasanta-vcsau / sr-rama-hnau vraja-sundarbhh chrdtuh sva-sva-yuthcsvarbhh / sama rasa-jnau haIa-dhauta- mandtau 1 tatan - ilcn, ca - and, pasya - jusi scc, atra - lcic, vasanta-vcsau - in spiing dicss, sri-rama-hnau - Rama and Kisna, vraja-sunaribnn - wiil ilc bcauiilul giils ol Viaja, chritun - ilcy spoiicd, sva-sva-yutna-isvaribnn - wiil ilc icspcciivc lcadcis ol ilcii gioups, samam - in company wiil, rasa-jnau - convcisani wiil iasa, haIa-nauta - gold and silvci, solily iinging, mantau - dccoiaicd. Krsna Dasa confinued, "Oh! Here You may see fhe spof where Rama and Krsna, fhe Masfers of rasa, were appareIIed in spring vesfmenfs and adorned wifh soffIy ringing goId and siIver ornamenfs. They sporfed pIayfuIIy wifh fhe fair maidens of Vraja Dhama, who are fhe Ieaders of fhe various groups of gops. ntyantau gopbhh sarddha / gayantau rabhasanvtau gayantbhs ca ramabhr / ntyantbhs ca sobhtau 2 ntyantau - dancing, gopibnn - wiil ilc gops, sarnam - in ilc company, gayantau - singing, rabnasa-anvtau - lillcd wiil cnilusiasm, gayantibnn - wiil ilc singing gops, ca - and, ramabnn - wiil ilc lovcly ladics, ntyantibnn - wiil ilc dancing gops, ca - and, sobntau - bcauiilicd. "The heroic dancing and singing of Rama and Krsna was embeIIished by fhe dancing and singing of fheir charming sweefhearfs, fhe gops. tayor ttha vharatoh / sanhha-cudas ca durmath hadarthayan gop-janan / tabhya samupaIahtah 3 tayon - ol ilosc iwo, ttnam - ilus, vnaraton - cnjoying, sanhna-cuan - ilc dcmon wiil a concl on lis lcad, ca - and, urmatn - cvil-mindcd, haartnayan - ogling, gopi-janan - ilc gops, tabnyam - wiil ilcm, samupaIahtan - obscivcd. "As fhe fwo brofhers were enjoying fhus, an eviI demon named Sankha-cua, who was nofabIe by fhe conch-shaped jeweI upon his head, began ogIing fhe gops. He was cIoseIy observed by Rama and Krsna. hta asya sro-ratna / hncnap hatah hhaIah datta sr-baIadcvaya / man-ratna syamantaham + ntam - ialcn, sra-ratnam - ilc jcwcl on lis lcad, hncna - by Kisna, ap - also, natan - lillcd, hnaIan - wiclcd, attam - givcn, sri-baIa-cvaya - io Si laladcva, man-ratnam - jcwcl, syamantaham - Syamaniala jcwcl. "Affer sIaying fhaf rogue, Krsna fook fhaf jeweI named Syamanfaka from fhe dead demon's furban and pIaced if in fhe hand of BaIadeva. pasyantna ca gopna / sr-hncna sa-hautuham tcnap tan nja-prcthar / datta tat-prcyas prat 5 pasyantinam - waicling, ca - and, gopinam - ilc millmaids, sri-hncna - by Si Kisna, sa-hautuham - cagcily, tcna - by Him, ap - alilougl, tat - ilai, nja - own, prctnan - byHis mosi dcai gops, attam - givcn, tat-prcyasim - io Slc mosi dcai io Him, prat - unio. "WhiIe fhe gops Iooked on, Sr Krsna pIayfuIIy gave fhaf jeweI fo BaIadeva. BaIadeva in furn gave if fo His own dear gops, and fhey uIfimafeIy gave if fo Krsna's mosf beIoved Sr Radha. gobhh sama prat-vana pratgacchatoh sr- / vahtra muhunda-baIayor vraja-sundarbhh ahanvata phaIam dam t gtam atra / snvan prabhuh puIahtah hIa roravt 6 gobnn samam - wiil ilc cows, prat-vanam - io cacl loicsi, pratgaccnaton - going lowaids, sri-vahtram - bcauiilul laccs, muhuna-baIayon - ol Mulunda and lalaiama, vraja-sunaribnn - wiil ilc bcauiilul maidcns ol Viaja, ahanvatam - ol ilosc wlo lavc cycs, pnaIam - liuii, am - ilis, t - ilus, gitam - song, atra - lcic, snvan - lcaiing, prabnun - ilc Masici, puIahtan - laving His laiis iliillcd, hIa - iiuly, roravit - Hc ioaicd vciy loudly. "The reaI benefif of having eyes is fo see fhe beaufifuI faces of Mukunda and BaIa as fhey go forfh fo graze fheir cows in aII fhe foresfs of Vraja." When Prabhu heard fhis song, fhaf was chanfed by fhe beaufifuI maidens of Vraja, His hairs fhriIIed wifh rapfure and He roared very IoudIy. humudahhya-vana pasya / srdama-subaIadbhh saha sanhrdatah hna-ramau yatra sunrbharam 7 humua-ahnya-vanam - ilc loicsi namcd Kumuda, pasya - jusi scc, sriama- subaIa-abnn - wiil Sidama, Subala and ilc oilcis, sana - wiil, sanhritan - playcd, hna-ramau - Kisna and Rama, yatra - wlcic, su-nrbnaram - vciy cnilusiasiic. Krsna Dasa confinued, "]usf see fhe foresf named Kumuda, where Krsna and Rama fogefher wifh Srdama, SubaIa and fhe ofher cowherd boys pIayed wifh greaf exhiIarafion. atra sarasvat-trc / ambhahhya vana janah pujyatc sanharo dcvo / gaur ca vraja-vasbhh 8 atra - lcic, sarasvati-tirc - on ilc banl ol ilc Saiasvai, ambha-ahnyam - namcd Ambila, vanam - loicsi, janan - by ilc pcoplc, pujyatc - lc is woislippcd, sam- haran - Loid Siva (i.c. sam - wcll-bcing, laia - onc wlo causcs), cvan - Loid, gauri - laii woman, ilc wilc ol Siva, ca - and, vraja-vasbnn - by ilc icsidcnis ol Viaja. "Here on fhe bank of fhe Sarasvaf is fhe foresf caIIed Ambika-vana, where Sankara-deva and his wife Gaur are worshipped by fhe Vraja-vass. munch sapat sarpa-dcha / prapto nama sudarsanah nandarddha gItc hncnoddhtah pada-saspsan 9 gandharvva t vhhyatas / tasthau santoayan harm yayav atra nja dhama / hna-sanhrttanar muda 10 muncn - ol ilc sagc, sapat - on accouni ol ilc cuisc, sarpa-cnam - ilc body ol a snalc, praptan - aiiaincd, nama - namcd, su-arsanan - plcasing io scc, nana - Nanda Malaiaja, arnam - lall, gItc - swallowcd, hncna - by Kisna, untan - dicw oui, paa-saspsan - ioucling wiil His looi, gannarvan - ilc Gandlaiva, t - ilus, vhnyatan - icnowncd, tastnau - siood, santoayan - saiislying, narm - ilc icmovci ol sin, atra - lcic, njam - own, nama - abodc, hna-sanhirtanan - maling Kisna sanliiana, mua - joyously. "By fhe curse of a sage, fhe Gandharva of fhe name Sudarsana received fhe body of a serpenf. One day, haIf of Nanda Maharaja's body was swaIIowed up by him, buf mereIy by fhe fouch of His foof, Krsna deIivered him. The Gandharva fhen sfood in fhis pIace and safisfied Sr Hari by his prayers. Then he deparfed for his own abode, joyousIy singing fhe names of Krsna. vabhanu-pura pasya / yatra vndavancsvar pradurbhuta maha-Iahm / radha hna-vIasn 11 vabnanu-puram - ilc iown ol Vablanu, pasya - jusi scc, yatra - wlcic, vnavana- isvari - ilc quccn ol Vindavana, praurbnuta - appcaicd, mana-Iahmi - ilc supicmc goddcss Lalsm, rana - liglcsi aiiainmcni, hna-vIasni - wlo cnjoys pasiimcs wiil Kisna. "BehoId fhe cify of King Vrsabhanu. Here Srmaf Radharan, fhe Queen of Vrndavana, made Her appearance. She is fhe supreme goddess of forfune who enjoys pIeasure-pasfimes wifh Krsna. gr ravataha pasya / baIadcvo rasagranh yatra gop-janah hrdan / dvvda parcurnayat 12 grm - lill, ravataham - Raivaiala, pasya - jusi scc, baIacvan - laladcva, rasa- agranin - loicmosi in iasiing iasa, yatra - wlcic, gopi-janan - wiil ilc gops, hrian - spoiiing, vvam - Dvivida goiilla, parcurnayat - pulvciizcd. "See fhe Raivafaka mounfain where BaIadeva, fhe foremosf among fhose experf in fasfing rasa, sporfed wifh fhe gops. And fhis is where He puIverized fhe goriIIa demon named Dvivida. yayau yamunaha tra / haInd ta vharayan yathcccha jaIam avsya / hrdan gopbhr acyutah 13 yayau - Hc wcni, yamunaham tiram - ilc banl ol Yamuna, haInim - ilc dauglici ol ilc Kalinda mouniain, tam - ilai, vharayan - diagging, yatna-ccnam - ai His will, jaIam - waici, avsya - cniciing, hrian - Hc playcd, gopibnn - wiil ilc gops, acyutan - ilc inlalliblc. Once BaIarama wenf fo fhe bank of fhe Yamuna, and wifh His ceIebrafed pIow He dragged KaIind fo Him. The infaIIibIe Lord enfered her wafers and amused HimseIf wifh fhe gops as He Iiked. tram asadya vasobhr / vbhuya bhuanar varah gopbhs ta bhuaytva / hrdat hna-hautuh 1+ tiram - banl, asaya - gciiing upon, vasobnn - wiil gaimcnis, vbnuya - laving madc biilliani, bnuanan - wiil oinamcnis, varan - cxccllcni, gopibnn - by ilc gops, tan - ilcy, bnuaytva - laving bccn oinamcnicd, hriat - Hc spoiicd, hna- hautuhi - cagci io plcasc Kisna. "Affer BaIarama had remounfed Yamuna's bank, fhe gops dressed Him briIIianfIy and adorned Him wifh exceIIenf ornamenfs. Then He who is ever eager fo safisfy His brofher Krsna enjoyed sporfing amongsf fhem. nanda-gramottarc pasya / pavanahhya sarovaram yatra nandasya go-vatsas / carant hna-paItah 15 nana-grama - ilc iown ol Nanda, uttarc - io ilc noiil, pasya - jusi scc, pavana- ahnyam - callcd Pavana (puiilying), saran-varam - bcauiilul lalc, yatra - wlcic, nanasya - ol Nanda, go-vatsan - ilc cows and calvcs, carant - wandci, hna-paItan - pioiccicd by Kisna. "BehoId fhe beaufifuI Iake named Pavana which Iies fo fhe norfh of fhe fown of Nanda. There Nanda's cows and caIves graze as fhey are fended by Krsna. nandsvara-pascmc ca / vana h hamya-purvvaham pcchaIahhyah parvvato 'yam / atra tthat nrmmaIah 16 nandsvaia, pascmc - io ilc wcsi, ca - and, vanam - loicsi, n - suicly, hamya- purvaham - lnown as Kamyavana, pccnaIa-ahnyan - callcd Picclala, parvatan - ilc mouniain, ayam - ilis, atra - lcic, ttnat - siands, nrmaIan - wiiloui a lauli. "To fhe wesf of Nandsvara is fhe foresf of Kamyavana, where fhe immacuIafe mounfain named PicchaIa sfands. pcchaIc hhcIatah hna-ramau ca baIahah saha arta-hcs-vyomadya / vasva-mca-rupnah 17 pccnaIc - on Picclala, hncIatan - ilcy play, hna-ramau - Kisna and Rama, ca - and, baIahan sana - wiil ilc boys, arta-hcs-vyoma-aya - Aiiia, Kcsi, Vyoma and oilci dcmons, va-asva-mca - bull, loisc, and iam, rupnan - iool ilc loims. "On PicchaIa mounfain, Rama and Krsna sporfed wifh fhe cowherd boys. There Arifa, Kesi, Vyoma and ofher demons fook fhe forms of a buII, a horse and a ram respecfiveIy. pancatvam aptah hnat / sarvva-mohadhharnah hno 'p baIahah sarddha / yatra hrdat sarvvada 18 pancatvam - dcail, aptan - aiiaincd, hnat - on accouni ol Kisna, sarva-moha - all libciaiions, anharnan - laving ilc iigli loi, hnan - Kisna, ap - cvcn, baIahan - ilc boys, sarnam - wiil, yatra - wlcic, hriat - Hc plays, sarvaa - ai all iimcs. "By fhe grace of Krsna's sfrong arms, fheir bodies merged wifh fhe five gross eIemenfs, and fhey fhus acquired fhe righf for aII variefies of Iiberafion. Here Krsna forever froIics wifh fhe cowherd boys. hhadrahhya vana ramya / phaIa-pupa-samanvtam manda-vayubhr ahrna / pasya gauranga-sundara 19 hnara-ahnyam - namcd Kladiia, vanam - loicsi, ramyam - claiming, pnaIa-pupa - liuiis and llowcis, samanvtam - wiil, mana-vayubnn - wiil swcci bicczcs, ahirnam - lillcd, pasya - jusi scc, gauranga-sunara - O Goldcn Moon. "O beaufifuI GoIden Lord! BehoId fhe charming foresf named Khadiravana, whose frees are fiIIed wifh fruifs and fIowers, and who is aIways cooIed by pIeasanf breezes. atrava gopbhh sarddha / radha-hnau nrantaram hrdatah hautuhavtau / hraya-vhraya-IIaya 20 atra cva - in ilis vciy spoi, gopibnn sarnam - in company wiil millmaids, rana-hnau - Radla-Kisna, nrantaram - loicvci, hriatan - play, hautuha-avtau - absoibcd in a jcsiing mood, hraya-vhraya - buying and sclling, IiIaya - wiil ilc pasiimc. "In fhis very spof, Radha and Krsna in fhe company of fhe miIkmaids forever pIay in fheir pasfimes of buying and seIIing. nhunja-nava-maIIha-nava-tamaIa-saIarjjunar asoka-nava-madhav-nava-rasaIa-sanghaih kiIa mayura-suha-hohIa rabhasam cva sasobhtc su-pupa-parisasfhifau jayafa eva radha-madhavau 21 nhunja - bowcis, nava-maIIha - licsl jasminc, nava-tamaIa - licsl iamala iicc, saIa-arjjunan - wiil sala and aijjuna iiccs, asoha - llamc iiccs, nava-manavi - licslly blooming jasminc, nava-rasaIa - iipcncd mango iiccs, sangnan - wiil gioups, hIa - indccd, mayura-suha-hohIan - wiil pcacocls, paiiois and cucloos, rabnasam - dcligli, cva - indccd, sasobntc - lully bcauiilicd, su-pupa - sublimc llowcis, parsastntau - siiuaicd in ilc midsi, jayatan - gloiics!, cva - suicly, rana- manavau - io Radla-Madlava. "Amidsf fhe bower groves of freshIy bIooming jasmine-fwined famaIa, saIa and arjuna frees, which mingIe wifh ripened mango, asoka and madhav frees, enchanced by fhe gorgeous pIumage of peacocks, parrofs and cuckoos, in fhe midsf of fhe mosf coIorfuI and fragranf of fIowers, reside fhe youfhfuI coupIe, Sr Sr Radha-Madhava. AII gIories fo Them! su-ramya-sahh-catur-carta-caru-vas-svanah pragaIbha-farun-janair hasifa-gfa-nfyofsavaih sahava satata smara-madana-yuhta-IIa-parau rasesvar-rasesvarau rasa-visea-paIofsukau 22 su-ramya - vciy lascinaiing, sahni - lcmalc conlidanics, caturi - cialiy, carta - claiacici, caru - bcauiilul, vasi-svanan - wiil ilc sounds ol ilc lluic, pragaIbna - pioud, taruni-janan - wiil ilc young giils, nasta - laugling, gita - singing, ntya - dancing, utsavan - by lcsiivals, sana - wiil, cva - suicly, satatam - always, smara - Cupid, maana - cnmaddcning, yuhta - lillcd wiil, IiIa-parau - ilc iwo wlo aic absoibcd in pasiimcs, rasa-isvari - ilc Goddcss ol ilc iasa-dancc, rasa-isvarau - ilc God ol ilc iasa-dancc, vsca - spccilic, paIa - pioicciing, utsuhau - ilc iwo wlo aic cagci. "The God and Goddess of fhe rasa dance, who are perpefuaIIy immersed in amorous pasfimes which bewiIder even fhe mind of Kamadeva, nourish wifh greaf eagerness fhe unique rasa which disfinguishes Their respecfve nafures. They are engaged in a confinuous fesfivaI of joking, singing, dancing, and pIaying upon fIufes in fhe company of Their sakhs, who are very IoveIy, craffy, courageous and ever gIorious." radha-hna-vIasa-vabhava-rasa srutva rudann apy asau faf fad rupa-prakafana-paro madhur-dhuryya-saram vyaht-htya sa jagat punar gotha-bhavcna purnah sandranando vijayafi para sr-sac-nandano 'yam 23 rana-hna - Radla-Kisna, vIasa - pasiimcs, vabnava - splcndoi, rasam - mcllows, srutva - lcaiing, ruan - wccping, ap - vciy mucl, asau - Hc, tat tat - cacl and cvciy, rupa - loim, prahatana - manilcsiing, paran - absoibcd, manuri - swccincss, nurya - cxccllcncc, saram - csscncc, vyahti-htya - manilcsiing, san - Hc, jagat - in ilc univcisc, punan - again, gotna - ol Viaja, bnavcna - ilc ccsiasy, purnan - lillcd, sanra - conccniiaicd, ananan - bliss, vjayat - all gloiics!, param - supicmc, sri- saci-nananan - ilc son ol Sac, ayam - ilis. Upon hearing of fhese spIendrous rasa-Iaden pasfimes befween Radharan and Krsna-candra, which are imbued wifh fhe quinfessenfiaI superexceIIence of sweefness, Mahaprabhu wepf and became fuIIy absorbed in manifesfing fhe beaufifuI forms of fhe Divine CoupIe. Furfhermore, He, fhe embodimenf of infenseIy condensed bIiss, became fiIIed wifh fhe moods of Vraja, and again made fhose pasfimes manifesf wifhin fhis maferiaI worId. May Sr Sac-nandana be supremeIy gIorified! Tlus cnds ilc Tcnil Saiga cniiilcd "Sccing ilc Giovcs on ilc Yamuna lanl, and Oilci Holy Placcs," in ilc Iouiil Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
EIevenfh Sarga aliuia-gamana-adi-lla-siavanam Hcaiing Si Kisna's Pasiimcs lcginning wiil ilc Aiiival ol Aliuia cva sa ntya-IIabhr / dvyat vraja-bhumu prahatanumatcnap / hathyatc yat tatha snu 1 cvam - ilus, san - Hc, ntya-IiIabnn - by cicinal pasiimcs, vyat - Hc plays, vraja-bnumu - in ilc lands ol Viaja, prahata - manilcsi, anumatcna - by acccpiing, ap - also, hatnyatc - ii is naiiaicd, yat - wlicl, tatna - so, snu - plcasc lcai. Krsna Dasa confinued, "Thus fhe Lord enjoys His efernaI pasfimes (nifya-IIa) in fhe Iands of Vraja. Now I wiII describe some of His occasionaI pasfimes (prakafa-IIa) fhaf are manifesf onIy in fhe maferiaI worId. KindIy hear furfher as fhey are narrafed. hascna prahto 'hruro / rathcnagatavan path smaran sr-rama-hnau ca / tayor ddarsana-IaIasah 2 hascna - by Kasa, prantan - scni, a-hruran - noi ciucl, Kisna's unclc, ratncna - by claiioi, agatavan - camc, patn - on ilc ioad, smaran - icmcmbciing, sri-rama-hnau - Rama and Kisna, ca - and, tayon - ol ilosc iwo, arsana-IaIasan - cagci loi ilc sigli. "Being senf from Mafhura by Kasa, Akrura fraveIIed by chariof on fhe road fo Sr Vrndavana. AIong fhe way, he consfanfIy remembered Rama and Krsna, feeIing mosf eager fo see Them. nana-manorathah purnah / prcmasru-puIahar vtah dadarsa caranambhoja-chnam atrava pavanam 3 nana - many, manan-ratnan - ilc claiiois ol ilc mind (ilouglis): puinal - lillcd, prcma-asru - icais ol lovc, puIahan - wiil laiis iliillcd by iapiuic, vtan - covcicd, aarsa - lc saw, carana - lcci, ambno-ja - waici-boin (loius), cnnam - signs, atra cva - in ilis vciy spoi, pavanam - puiilying. "This is fhe very spof where many fhoughfs crowded Akrura's mind, where fears of Iove feII from his eyes, and fhe hairs of his body fhriIIed wifh ecsfasy as he saw Rama and Krsna's bIessed foofprinfs and fhe divine signs of Their Iofus feef. rathad utthaya sras / dhuIm adaya sa-tvaram dandavat patto bhumau / dtva sr-rama-hcsavau + ratnat - liom ilc claiioi, uttnaya - iising, sras - on lis lcad, nuIm - dusi, aaya - ialing, sa-tvaram - swilily, ana-vat - lilc a iod, pattan - lcll, bnumau - on ilc caiil, tva - sccing, sri-rama-hcsavau - Si Rama and Kcsava. "FinaIIy seeing Rama and Kesava, Akrura rose from fhe chariof, feII Iike a rod upon fhe earfh, and fook fhe dusf of Vraja on his head. abhya sammanto ntah / sva-gha paramadarat pujtah sv-anna-panadyar / nandcna su-mahatmana 5 abnyam - by ilcm, sammantan - lonoicd, nitan - lcd, sva-gnam - own lomc, parama-aarat - wiil gicai icspcci, pujtan - woislippcd, su-anna - nicc loods, pana-ayan - diinl and so on, nancna - by Nanda, su-mana-atmana - by ilc vciy gicai soul. "Akrura was honored by Them and was Ied wifh greaf respecf fo Their own home, where fhe greaf souI Nanda Maharaja aIso offered him a worshipfuI weIcome as an honored guesf, presenfing him wifh paIafabIe food, drink and ofher pIeasing arficIes. hasa-chrta srutva / rama-hna-samanvtah nanda aghoayad gotha / mathura-gamanaya ca 6 hasa-chirtam - ilc dcsiic ol Kasa, srutva - lcaiing, rama-hna-samanvtan - iogcilci wiil Rama and Kisna, nana - Nanda, agnoayat - callcd, gotnam - asscmbly ol ilc cowlcids, matnura - Mailuia, gamanaya - loi going, ca - and. "When Maharaja Nanda aIong wifh Rama and Krsna heard of King Kasa's wish, he caIIed an assembIy of aII fhe cowherds fo prepare for fhe journey fo Mafhura. cva srutva parama-suhha-dau / rama-hnau dadarsa ca 7 vatsaIyc sara-bhuta sa / yasoda rama-hnayoh hara dhtva hrod-htya / babhac sa-tvara harm 8 cvam - ilus, srutva - lcaiing, parama-suhna-au - ilc iwo givcis ol iiansccndcnial bliss, rama-hnau - Rama and Kisna, aarsa - slc saw, ca - and, vatsaIyc - in maicinal allcciion, sara-bnuta - cxccllcni, sa - slc, yasoa - Yasoda Maia, rama- hnayon - ol Rama and Kisna, haram - land, ntva - lcld, hroi-htya - iool io ilc bicasi, babnac - slc said, sa-tvaram - wiil lasic, narm - io Haii. "When Yasoda Mafa heard fhis news, she gazed upon Rama and Krsna, who besfow supreme happiness, wifh consummafe mafernaI affecfion. Then faking Their hands, she embraced Them and spoke wifh urgency fo Sr Hari: tatah h ma partyajya / mathura gantum cchathah na dtva muhha-candra va / hatha dhasyam jvtam 9 tatan - ilcn, hm - wly', mam - mc, partyajya - abandoning, matnuram - Mailuia, gantum - io go, ccnatnan - You iwo dcsiic, na - noi, tva - sccing, muhna- canram - loius laccs, vam - Youi, hatnam - low', nasyam - slall I lold on io, jivtam - lilc. "Are You fwo now abandoning me, desiring fo go fo Mafhura: If I do nof see Your Iofus faces, how can I confinue fo Iive:' na h na ht matas tvat-sanndh hrodam asthtau tthavas tva vjanyah / satya satya na sasayah 10 na n na n - ii is noi! ii is noi!, t - ilus, matan - O moilci, tvat-sannnm - in youi picscncc, hroam - bosom, astntau - siiuaicd, ttnavan - wc iwo siay, tvam vjaniyan - you slould lnow, satyam satyam - iiuly, iiuly, na sasayan - ilcic is no doubi. "They repIied, If is nof so! No! Nof so! Mafa, you musf undersfand fhaf We fwo aIways sfay af your breasf. This is fhe frufh! Yes, fhe frufh! Have no doubf of fhis!' srutva prcma-partatma / cumbamana muhha tayoh sthr-bhutva suhha mcnc / rama-hnau hd sthtau 11 srutva - lcaiing, prcma-parita-atma - a soul immciscd in lovc, cumbamana - lissing, muhnam - laccs, tayon - ol ilosc iwo, stnri-bnutva - bccoming siablc, suhnam - lappincss, mcnc - considcicd, rama-hnau - Rama and Kisna, n - on ilc lcaii, stntau - siiuaicd. "Hearing fhese words, Yasoda was overcome by Iove and kissed fhe faces of fhe fwo boys. Then she composed herseIf, fhinking happiIy fhaf Rama and Krsna were aIways embracing her. ctan madhyc parama-vvasa duhhha-santapta-ctta sunya mafva sakaIa-bhuvana dasikah pcchamana ho 'sau durat samana-sadsa agato raja-duto nanda-dvari sakaIa-vraja-jana-prana-sambadha-kar 12 ctat - ilis, manyc - in ilc midsi, parama-vvasa - supicmcly lclplcss, unhna- santapta-ctta - lcaii inicnscly buining wiil giicl, sunyam - void, matva - ilinling, sahaIa-bnuvanam - all ilc woilds, ashan - lcmalc scivanis, pccnamana - inquiiing, han - wlo', asau - lc, urat - liom alai, samana-sasan - lilc Yamaiaja, agatan - comc, raja-utan - mcsscngci ol ilc ling, nana-var - ai ilc gaic ol Nanda, sahaIa-vraja-jana - all ilc pcoplc ol Viaja, prana - lilc loicc, sambana-hari - consiiicioi. "Then, even whiIe she was fhinking in fhaf way, Yasoda suddenIy feIf ufferIy heIpIess, and her hearf burned infenseIy wifh grief. FeeIing fhaf aII fhe worIds had now become devoid of Iife, she inquired of her femaIe servanfs, Who is fhis messenger of fhe king come from afar fo fhe door of Nanda: Appearing Iike Yama-raja, he is now choking fhe Iife-breafh of aII fhe peopIe of Vraja!' srutva vraja-stryah sarvva / rama-hnatmahchaya nana-bhavar upctas ta / dvyonmada-su-Iahanah 13 srutva - lcaiing, vraja-stryan - ilc womcn ol Viaja, sarvan - all, rama-hna - Rama and Kisna, atmaha - scll, naya - wiil ilcii cndcavois, nana-bnavan - by many moods, upctan - goi, tan - ilcy, vya - divinc, unmaa - madncss, su-Iahanan - auspicious signs. "Affer hearing fhaf Kna was Ieaving, aII fhe women of Vraja, whose every endeavor was dedicafed fo Rama and Krsna, exhibifed fhrough various ecsfafic emofions fhe auspicious sympfoms of divine madness. ctan madhyc sva-sva-parsvc / sarvvas ta vraja-su-bhruvah sva-sva-natha suhhcnava / pasyantyah prcma-vhvaIah 1+ ctat - ilis, manyc - in ilc midsi, sva-sva - icspcciivcly, parsvc - on ilc sidc, sarvan - all, tan - ilcm, vraja-su-bnruvan - ilc ladics ol Viaja, wlosc cycbiows wcic vciy bcauiilul, sva-sva - icspcciivcly, natnam - Loid, suhncna - claimingly, cva - cciiainly, pasyantyan - sccing, prcma-vnvaIan - unsicady oui ol lovc. "AII fhe whiIe, fhese young Iadies of Vraja, whose eyebrows were very eIoquenf, gIanced charmingIy upon fheir respecfive Lords, and fheir hearfs became unsfeady ouf of Iove. tad-darsana-mahanandah / sampurnah hna-vaIIabhah hcna savarnyatc hy asa / prcma-vabhava-Iahanam 15 tat-arsana - vision ol ilc Loid, mana-ananan - wiil gicai joy, sampurnan - complcicly lull, hna-vaIIabnan - ilc lovcis ol Kisna, hcna - low', savarnyatc - ii can bc dcsciibcd, n - cciiainly, asam - ol ilcm, prcma-vabnava - ilc powci ol lovc, Iahanam - sympioms. "]usf by seeing Him, Krsna's Iovers became compIefeIy fiIIed wifh greaf bIiss. How can fheir gIorious sympfoms of prema ever be compIefeIy described: sva-sva-yuthcsvar sarvva / gopha prcma-rupn ayasyc sghram cvct / grasvasya hara-dvayam 16 dhtvasa sva-harabhya tau / cumbanaInganadbhh svadhnata samprahasya / rama-hnau vjahratuh 17 sva-sva - icspcciivc; yuila-svai - lcadcis ol ilc gioups ol gops; saiva - all; gopila - millmaid; picma-iupin - ilc loim ol lovc; ayasyc - I slall iciuin; sgliam - quiclly; cva - indccd; iii - ilus; giia - by woids; asvasya - comloiiing; laia-dvayam - iwo lands; dliva - laving ialcn; asam - ilcii; sva-laiablyam - by ilcii own iwo lands; iau - ilc iwo; cumbana - lissing; alingana - cmbiacing; adiblil - and so on; sva-adlnaiam - ol ilcii own subscivicni naiuic; sampialasya - slowing; iama- lnau - Rama and Kisna; vijaliaiul - cnjoycd. "To aII fhe Ieaders of fhe respecfive groups of gops, maidens whose personaIifies epifomized unaIIoyed Iove, Rama and Krsna offered words of comforf, saying, Soon, I shaII refurn.' Showing submissiveness, They fook fhe gops' hands in Their hands, and faking pIeasure in fheir company, They kissed and embraced fhem. tatah sarvva-vrajananda-rama-hna-samanvtah mano-ganga samuttryya / yayau vraja-purat purm 18 tatan - ilcn, sarva-vraja-anana - ilc bliss ol all ilc icsidcnis ol Viaja, rama-hna- samanvtan - iogcilci wiil Rama and Kisna, mana-gangam - Manasa Ganga lalc, samuttirya - ciossing, yayau - lc wcni, vraja-purat - liom ilc piccincis ol Viaja, purim - io Mailuia. "Then fogefher wifh Rama and Krsna, who were fhe soIe source of happiness for fhe residenfs of Vraja, Akrura crossed fhe Manasa Ganga Iake and wenf from Vraja- pura foward fhe cify of Mafhura. ahruras ca hyad dura / gatva rama-janarddanau snatu yamunam avsya / ratha-sthau tau dadarsa ha 19 tayor vbhut sampasyan / pranamya vsmayanvtah srutva bahu-vdha tabhya / sahto mathuram agat 20 ahruran - Aliuia, ca - and, hyat uram - somc disiancc, gatva - laving gonc, rama-janaranau - Rama and Janaidana, snatum - io bailc, yamunam - Yamuna iivci, avsya - laving cnicicd, ratna-stnau - scaicd on ilc claiioi, tau - ilc iwo, aarsa - lc saw, na - iiuly, tayon - ol ilosc iwo, vbnutm - opulcncc, sampasyan - sccing lully, pranamya - bowing down, vsmaya-anvtan - lillcd wiil wondci, srutva - lcaid, banu-vnam - many linds, tabnyam - liom ilcm, santan - iogcilci, matnuram - Mailuia, agat - wcni. "Affer fraveIIing some disfance, Akrura sfopped and enfered fhe Yamuna fo fake bafh, and he saw fhaf Rama and ]anardana were bofh seafed on fhe chariof. Buf wifhin fhe wafer he saw Them again in supremeIy opuIenf forms, and he bowed down fo Them in greaf wonder. Then he fraveIIed wifh Them fo Mafhura, aII fhe whiIe hearing many variefies of fopics from Them. sudurmmuhhahhya-rajaha / nhatya vastra-sanghasah ghtvatah sudamno h / gha tau jagmatuh saha 21 su-u-muhna-ahnya - namcd "vciy-cvil-lacc", rajaham - waslciman, nnatya - laving slain, vastra - cloil, sangnasan - lcaps, gnitva - iool, atan - ilcn, suamnan - ol Sudama, n - cciiainly, gnam - lomc, tau - ilcy iwo, jagmatun - wcni, sana - wiil. "Having sIain fhe washerman named Sudurmukha, Krsna and BaIarama appropriafed heaps of his cIofh and fook if fo fhe home of Sudama, fhe garIand-maker. tatah sa-ganayoh so 'p / tayor vcsa cahara ha hubjap ca tayor anga / candancnabhyabhuayat 22 tatan - ilcn, sa-ganayon - wiil Tlcii company, san - lc, ap - also, tayon - ol ilosc iwo, vcsam - aiiiic, cahara - lc madc, na - indccd, hubja - ilc lunclbacl woman, ap - also, tayon - ol ilcm, angam - bodics, canancna - wiil sandalwood pulp, abnyabnuayat - adoincd. "Then Sudama prepared affire from fhe cIofh for fhe fwo brofhers and for Their company. Thereaffer Kubja, fhe hunchback woman, decorafed Their bodies wifh fhe puIp of sandaIwood. htva ta rupa-sampurna / dhanur bhanga ca madhavah sa-ramah sahata gatva / matur dattam abhojayat 23 htva - laving madc, tam - lci, rupa-sampurnam - lull ol bcauiy, nanun - bow, bnangam - bicaling, ca - and, manavan - ilc lusband ol Lalsm, sa-raman - wiil Rama, sahatam - caii, gatva - wcni, matun - ol His moilci, attam - gavc, abnojayat - lcd. "Affer fransforming Kubja info a woman fiIIed wifh exquisife beaufy, fhe Lord broke fhe sacrificiaI bow. Then Madhava wenf wifh Rama fo fhe carf of His famiIy and was fed by His mofher. rajanya saha ramcna / nanda-hroda-gato harh IaIyamanah suhha tcna / suvapa bhahta-vatsaIah 2+ rajanyam - ai nigli, sana ramcna - wiil Rama, nana-hroa-gatan - ai ilc clcsi ol Nanda, narn - Haii, IaIyamanan - clciislcd, suhnam - lappily, tcna - wiil lim, suvapa - Hc slcpi, bnahta-vatsaIan - allcciionaic io His dcvoiccs. "Thaf nighf, Hari and Rama, who cherish Their devofees, Iay af Nanda Raja's bosom, and cherished by him They sIepf happiIy." ctat srutva sr-gaurangas / tat tad bhava-vbhavtah babhuva sa rasavtah / hna-daso 'p vsmtah 25 ctat - ilis, srutva - lcaiing, sri-gaurangan - ilc Goldcn Loid, tat tat - cacl, bnava - mood, vbnavtan - cxpciicnccd, babnuva - Hc was, san - Hc, rasa - mcllows, avtan - absoibcd, hna-asan - Kisna Dasa, ap - lowcvci, vsmtan - puzzlcd. Hearing fhese narrafions of fhe deeds of Krsna and BaIarama, Sr Gauranga perceived and experienced each of Their pasfimes as if occurred, and fhus He became immersed in fhaf parficuIar rasa. Krsna Dasa was mysfified fo behoId fhis. Tlus cnds ilc Llcvcnil Saiga cniiilcd "Hcaiing Si Kisna's Pasiimcs Alici ilc Aiiival ol Aliuia," in ilc Iouiil Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
TweIffh Sarga lasa-vadla-adi-vainanam Tlc Naiiaiion ol ilc Slaying ol Kasa and Oilci Pasiimcs hna-dasas tatah praha / snu hasasya ccttam yat hta tcna dutcna / tat hnct hathyatc 'dhuna 1 hrsna-asa - ilc guidc ol Loid Gauia, tata - ilcn, prana - lc said, srnu - lcai, hasasya - ol Kasa, ccttam - ilc aciiviiics, yat - wlicl, htam - donc, utcna - by ilc wiclcd, tat - ilai, hnct - somcwlai, hatnyatc - is dcsciibcd, anuna - now. Krsna Dasa confinued, "Hear of fhe acfivifies of Kasa. Now fhe deeds performed by fhaf wicked man shaII be described somewhaf. mtyu-duta bahu-vdha / dtva ratrau su-durmmanah haso mancadha sarvva / harayam asa sa-tvaram 2 mtyu-utam - ilc mcsscngci ol dcail, banu-vnam - in many ways, rstva - sccing, ratrau - ai nigli, hasa - Kisna's cvil unclc, su-urmanan - miscicani, manca - dais, aham - and so on, harayam asa - accomplislcd, sa-tvaram - quiclly. "Thaf nighf, fhe miscreanf Kasa saw fhe messenger of deafh appear in many ways. The nexf day he hasfiIy prepared fhe dais and ofher arrangemenfs for fhe wresfIing confesf. mancopar-sthtah so 'p / cavahya bandhu-bandhavan samanayya tad upar / sasthapya praha durmmadah 3 manca - dais, upar - on iop, sa ap - ilai vciy pcison, avanya - inviicd, bannu- bannavan - liicnds and iclaiivcs, samanayya - summoncd, sastnapya - biinging up, prana - lc said, urmaan - loolislly pioud. "He saf upon fhe dais and summoned his friends and reIafives. Then having assembIed fhem fogefher, Kasa seafed fhem aIso upon fhe dais and spoke whiIe swoIIen wifh pride: anya nanda ca sa-gopa-vnda / nvcsya mancopar sambhramcna hutra sthtau tau vara-yuddha-hautuh / pasyam yuddha ca tayoh su- nrbharam + aniya - biinging, ca - and, sa-gopa-vnam - iogcilci wiil ilc losi ol cowlcids, nvcsya - scaiing, manca-upar - on ilc dais, sambnramcna - wiil gicai icspcci, hutra - wlcic', stntau - siiuaicd, tau - ilcy iwo, vara-yuna - loi a good ligli, hautuhi - vciy cagci, pasyam - I scc, yunam - ilc ligli, tayon - ol ilosc iwo, su- nrbnaram - vciy violcni. "Bring Nanda and fhe hosf of cowherds, and respecffuIIy offer fhem seafs on fhe dais. And where are fhose fwo boys: I reIish a good fighf, and now I shaII fake pIeasure in wifnessing Their very fierce combaf.' tatah para rama-janarddanau prabhu / dvara-sthta hunjara-rajam cva hatva ca ta tau ca ghta-dantau / prajagmatur cva su-ranga-bhumm 5 tatan param - ilcicalici, prabnu - ilc iwo Loids, vara-stntam - siiuaicd ai ilc dooi, hunjara-rajam - ilc ling ol clcplanis, natva - laving slain, tau - ilc iwo, gnita-antau - giasping ilc iusls, prajagmatun - ilcy advanccd, su-ranga-bnumm - io ilc splcndid cxlibiiion aicna. "Thereaffer fhe fwo Lords, Rama and ]anardana, sIew fhe king of eIephanfs named KuvaIayapda, who had been sfrafegicaIIy pIaced af fhe gafe, and bearing ifs fusks They advanced fowards fhe magnificenf wresfIing arena. canura-mut sa-ganau nhatya / hasa ca sarvvar abhnandtau suhham tatah ptbhyam upaIaItau tau / nanda samasadya mudahatus tam 6 canura-muti - Canuia and Muiila, sa-ganau - wiil ilcii coloiis, nnatya - laving lillcd, sarvan - by cvciyonc, abnnantau - applaudcd, suhnam - lappily, tatan - ilcn, ptbnyam - by ilcii paicnis, upaIaItau - londlcd, tau - ilcy, samasaya - appioacling, mua - wiil joy, anatun - ilcy said, tam - lim
"Krsna and BaIarama kiIIed Canura and Musfika aIong wifh fhe ofher wresfIers, and finaIIy Kasa was aIso sIain. They were jubiIanfIy appIauded by everyone. Nexf, affer being caressed by fheir parenfs Vasudeva and Devak, They approached Nanda Maharaja and joyousIy addressed him. ptah hyanta mathura ddhc / haIa bhavan mc yad su-prasannah tada h sarvva suhham cva mc ptar / mad-agrajo yatu tvaya sama suhh 7 ptan - O lailci, hyantam - loi so mucl, matnuram - Mailuia, hc - I dcsiic io scc, haIam - iimc, bnavan - youi lonoi, mc - wiil mc, ya - il, su-prasannan - vciy plcascd, taa - ilcn, sarvam - all, suhnam - lappily, cva - indccd, mc - my, mat- agrajan - my cldci bioilci, yatu - Hc slould go, tvaya - wiil you, samam - in company, suhni - lappy. "Krsna said, O fafher, I desire fo see Mafhura for some fime. If fhis safisfies you, fhaf is My safisfacfion. PIease Ief my eIder brofher happiIy accompany you back fo Vraja.' srutva nando hasan praha / baIo 's tva nranhusah matta-sha-samah hcna / sastu sahyatc bhavan 8 srutva - lcaiing, nasan - smiling, prana - lc said, baIan - boy, as tvam - You aic, nranhusan - unconiiollcd, matta-sna - maddcncd lion, saman - lilc, hcna - low', sastum - io icsiiain, sahyatc - ii is possiblc, bnavan - Youi lonoi. "Upon hearing fhis, Nanda smiIed and said, You are an unconfroIIabIe boy, jusf Iike a maddened Iion. How is if possibIe fo check Your Grace: baIarama punas catra / bhavan h sthatum arhat yatha gava caranartha / vndavana-gatah hvact 9 baIarama - O icscivoii ol powci and plcasuic, punan - also, ca - and, atra - lcic, bnavan - youi lonoi, n - indccd, stnatum - io siay, arnat - ougli, yatna - as, gavam - ol ilc cows, carana - lciding, artnam - puiposc, vnavana-gatan - go io Vindavana, hvact - occasionally. "BaIarama, You shouId aIso sfay here. From fime fo fime You may come fo Vrndavana fo fend fhe cows.' samaIngya suhhcnava / tabhya vandta adarat yayau nandsvara nandah / hna-ramau hd sthtau 10 samaIngya - alici cmbiacing, suhncna - gladly, cva - suicly, tabnyam - wiil ilcm, vantan - saluicd icspccilully, aarat - wiil icspcci, yayau - Hc lcli, nanisvaram - ilc placc ol Kisna's clildlood pasiimcs, rama-hrsna - ilc iwo divinc lioilcis, n - in ilc lcaii, stntau - abiding. "Affer gIady embracing Them and being offered respecfs by Them, Nanda Ieff for Nandsvara, wifh Krsna and Rama residing in His hearf. tatah para vasudcva-dcvah putrayoh hIa upavta ca gayatr / dapayam asatur muda 11 tatan param - aliciwaids, vasucva-cvahi, putrayon - ol ilc iwo sons, hIa - indccd, upavitam - sacicd ilicad, gayatrim - Gayaii maniia, apayam asatun - ilcy adminisicicd, mua - lappily. "Thereaffer, Vasudeva and Devak had fheir fwo sons receive fhe sacred fhread and infiafed info chanfing fhe Gayafr manfra. sr-hna-carta hcna varnyatc hudra-buddhna yatra brahmadayah sarvvc / muhyant para-darsnah 12 sri-hna-cartam - Si Kisna's claiacici, hcna - low, varnyatc - ii is dcsciibcd, hura-bunna - by a man ol mcagci inicllcci, yatra - wlcic, branma-aayan - lialma and oilcis, sarvc - all, munyant - aic balllcd, para-arsnan - wlo can scc acioss. "How can a man of meager infeIIigence describe fhe characfer of Sr Krsna, when Brahma and ofhers who are abIe fo see beyond maferiaI exisfence are baffIed in doing so:" cva h sutra-rupa ca / IIa mathura-sambhavam mcnc bhurtara hna-catanyo rasa-vgrahah 13 cvam - ilus, n - indccd, sutra-rupam - in condcnscd loim, ca - and, IiIam - pasiimcs, matnura-sambnavam - ialing placc in Mailuia, mcnc - Hc icspccicd, bnurtaram - mucl, hna-catanyan - Kisna in His muniliccni lcaiuic, rasa-vgranan - loim ol iasa. [Murari Gupfa confinued narrafing fo Damodara Panifa:| Thus Krsna Caifanya, fhe personificafion of aII franscendenfaI meIIows heard wifh greaf respecf fhe numerous Mafhura pasfimes of Sr Krsna, in fhe form of brief sufras. hvact syama hvact pta / IIanuharana hvact jagan-mohana-rupa ca / sva-rupa prcma-da prabhuh 1+ hvact - somciimcs, syamam - swaiily, hvact - somciimcs, pitam - ycllow lilc glcc (claiilicd buiici), IiIa-anuharanam - accoiding io ilc naiuic ol lis lla, hvact - somciimcs, jagat-monana-rupam - ilc loim wlicl aiiiacis ilc cosmos, ca - and, sva-rupam - own loim, prcma-am - giving lovc, prabnun - ilc Masici. According fo fhe nafure of fhe Lord's parficuIar pIeasure-pasfime, He somefimes appears as syama, which is a deep-bIue hue Iike fhe coIor of a wafer-Iaden rain-cIoud, and somefimes as pfa, fhe briIIianf yeIIow coIor of cow's ghee. The pfa form of Mahaprabhu, in which He munificenfIy disfribufes Iove of Krsna, enfhraIIs fhe hearfs of aII Iiving beings fhroughouf fhe worId. darsayan suddha-bhahtana / manah-sravana-mangaIam ntyat gayat raut / hasat dhavat suhham 15 arsayan - slowing, suna-bnahtanam - loi ilc puic blalias, manan - mind, sravana-mangaIam - auspicious io lcai, ntyat - Hc danccs, gayat - sings, raut - ioais, nasat - laugls, navat - iuns, suhnam - oui ol dcligli. He dispIays fhaf form for fhe sake of His pure bhakfas. To hear abouf and refIecf upon fhaf form invokes auspiciousness. In fhaf form He somefimes dances, sings, roars, Iaughs and runs ouf of emofions of franscendenfaI deIighf. cva vharatas tasya / sarvvadananda-rupn IIa sarvva-vraja-sthana / pradurasd ghc ghc 16 cvam - ilus, vnaratan - cnjoying, tasya - His, sarvaa - always, anana-rupni - ilc bliss poicncy, IiIa - plcasuic-pasiimcs, sarva-vraja-stnanam - ol all ilc Viaja icsidcnis, praurasit - icvcalcd, gnc gnc - lomc io lomc. WhiIe Sr Gauranga was fhus in a sfafe of consfanf exuIfafion, He fraveIIed from home fo home fhroughouf aII of Vraja and reveaIed His pasfimes fhaf porfray fhe personified bIiss pofency. putana-mohanads ca / vyomasura-vadhantha vndavana-sthta ya ca / ya ca dhamantara gata 17 sa tu sarvva saht-mat / sarvva-sddh-prada sada prcma-bhaht-prada sasvat / pradhana hna-rupn 18 putana-mohana - Puiana's libciaiion, an - bcginning wiil, ca - and, vyoma- asura-vana-antha - cnding wiil ilc dcail ol ilc sly-dcmon, vnavana-stnta - siaying in Vindavana, ya - wlicl pasiimcs, ca - and, ya - wlicl, ca - and, nama- antaram - oilci abodcs, gata - gonc, sa - slc, tu - indccd, sarva - all, saht-mati - ilc poicncy-posscssoi, sarva-sn-praa - giving all pcilcciion, saa - all, prcma- bnaht-praa - giving dcvoiional lovc, sasvat - cvci, pranana - cxccllcncc, hna- rupni - lcmininc loim ol Kisna. AII fhe manifesf pasfimes of Sr Krsna in Vrndavana, beginning wifh fhe Iiberafion of Pufana and ending wifh fhe sIaying of fhe demon Vyoma, as weII as fhe pasfimes in fhe Lord's ofher abodes of Mafhura and Dvaraka, are imbued wifh fhe fofaIify of divine pofencies. They forever besfow aII perfecfions. These pasfimes perpefuaIIy award devofionaI Iove, fhey are fiIIed wifh spirifuaI exceIIences, and fhey are indeed nondifferenf from Krsna's own form. hccd baIa nava-nta-hara hc 'p pauganda-rupa srdamadyair upayamunaka carayanfa ca vafsan hasoradya nava-ghana-ruc vctta gopbhs ca vas-nyasfadhara-kisaIaya gaura-candra dadarsa 19 hcct - somc mcn, baIam - boy, nava-nita-haram - licsl buiici in land, hc ap - somc oilcis, paugana-rupam - loim ol a young boy, sriama-ayan - wiil Sidama and ilc oilcis, upayamunaham - ncai ilc Yamuna, carayantam - icnding, ca - and, vatsan - calvcs, hasora-ayam - ilc bcginning ol licsl adolcsccncc, nava- gnana-rucm - ncw iaincloud's lusici, vcttam - cnciiclcd, gopibnn - by gops, ca - and, vasi-nyasta - lluic placcd, anara - lips, hsaIayam - budding llowcis, gaura- canram - ilc goldcn-moon-lilc Loid, aarsa - lc saw. Some of fhe Vraja-vass saw Gaura Candra as a baby boy wifh fresh buffer in His hand, whiIe ofhers saw Him as a young Iad fending fhe caIves by fhe Yamuna wifh fhe ofher cowherd boys headed by Srdama. SfiII ofhers saw Him as a fresh adoIescenf youfh surrounded by fhe gops, wifh fhe compIexion of a newIy-arrived Iighfning- iIIuminafed fhundercIoud, hoIding fhe bamboo fIufe fo His Iips, which were fender Iike freshIy sproufing fIowers. cva dstva parama-rashah srIa-vndavana-sthah sarvve paki-mga-pasu-gana baIa-vddhas ca haraf pasyantah sva nja-nja-rasar hradayantah parta radha-knafmakam api nija menire prana-nafham 20 cvam - ilus, stva - laving sccn;, parama-rashan - supicmc iasa-iclislcis, sriIa- vna-vana-stnan - siiuaicd in splcndious Vindavana, sarvc - all, pah - biids, mga - dcci, pasu - bcasis, ganan - gioups, baIa - boys, vnan - cldcis, ca - and, narat - oui ol joy, pasyantan - sccing, svam - own, nja-nja-rasan - by ilcii icspcciivc iasa, nraayantan - cnlivcncd, paritan - suiiounding, rana-hna-atmaham - Scll ol Radla-Kisna, ap - vciy, njam - own, mcnrc - ilougli, prana-natnam - Loid ol ilcii lilc-bicail. Thus seeing fhe Lord in greaf happiness, fhe residenfs of spIendrous Vrndavana, incIuding aII fhe birds, deer and animaIs, as weII as young and oId peopIe, aII of whom are supreme reIishers of rasa, perceived Him in accordance wifh fheir respecfive rasa. They surrounded Him and became immenseIy enIivened, considering fhaf fhis combined form of Govinda and Radha, Sr Caifanya, was fhe one and onIy Lord of fheir Iife.
Tlus cnds ilc Twcllil Saiga cniiilcd "Tlc Naiiaiion ol ilc Slaying ol Kasa and Oilci Pasiimcs," in ilc Iouiil Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
Thirfeenfh Sarga gopa-anugialal Tlc Loid Slows Mcicy io ilc Gopa tatas ca hna-dascna / darsto vraja-mandaIam vandtah paraya bhahtya / praha ta haruna-ndhh 1 tatan - ilcn, ca - and, hna-ascna - by Kisna Dasa, arstan - slown, vraja- manaIam - ilc ciiclc ol Viaja, vantan - lonoicd, paraya bnahtya - wiil cxalicd dcvoiion, prana - Hc said, tam - io lim, haruna-nnn - occan ol mcicy. Affer Krsna Dasa had shown Vraja ManaIa fo Lord Sr Gauranga, he worshipped Him wifh pure devofion. Then fhe ocean of mercy addressed fhaf vipra: yatha mc hdaya sngdha / hna-hatha-rasamtah tatha tc hna-candras ca / prasanno bhavatu svayam 2 yatna - so, mc - My, nayam - lcaii, sngnam - soli, hna-hatna - Kisna iopics, rasa-amtan - by ilc iasa ncciai, tatna - so, tc - ol you, hna-canran - Kisna moon, ca - and, prasannan - vciy plcascd, bnavatu - lci ii bc, svayam - naiuially. "Because My hearf has now become soffened by hearing fhe rasa-fiIIed necfar of Krsna-kafha from you, fherefore Krsna Candra HimseIf musf nafuraIIy be very pIeased wifh you." sa aha tava daso 'ha / tva hnah sr-nhctanah tva vna na h janya / yatha tat huru mc prabho 3 san - lc, ana - said, tava - Youi, asan - scivani, anam - I, tvam - You, hnan - ilc all-aiiiaciivc, sri-nhctanan - ilc slclici ol Si, ilc goddcss ol loiiunc, tvam - You, vna - wiiloui, na - noi, n - indccd, janiyam - I may lnow, yatna - as, tat - ilai, huru - do, mc - io mc, prabno - O masici. Krsna Dasa repIied, "I am Your servanf, and You are Lord Krsna, fhe sheIfer of goddess Sr. Wifhouf Your sancfion I am incapabIe of knowing anyfhing, so kindIy do wifh me as You see fif, O Prabhu!" tathastv t vara dattva / tam aIngya sac-sutah jagan-natha ca sasmtya / yayau brahmana-savtah + tatna astu - so bc ii, t - ilus, varam - blcssing, attva - giving, tam - lim, aIngya - cmbiacing, saci-sutan - ilc son ol Sac, jagan-natnam - Loid ol ilc univcisc, ca - and, sasmtya - iccalling, yayau - Hc wcni, branmana-savtan - suiioundcd by bialmanas. The son of Sac embraced him and bIessed him, saying, "So be if." Then remembering Lord ]agannafha, He deparfed, surrounded by brahmanas. yamuna-tram asadya / prayaga punar agamat vcn snatva madhava ca / dtva tatra sthto harh 5 yamuna-tiram - Yamuna's banl, asaya - aiiiving, prayagam - ilc conllucncc ol Ganga, Yamuna, and Saiasvai iivcis, punan - again, agamat - wcni, vcnim - conllucncc, snatva - bailcd, manavam - ilc Dciiy ol lindu Madlava, ca - and, tva - sccing, tatra - ilcic, stntan - icsicd, narn - ilc icmovci ol sin. TraveIIing aIong fhe bank of fhe Yamuna, Sr Hari again arrived af fhe cify of Prayaga. Affer bafhing af fhe confIuence of fhe fhree hoIy rivers, and affer seeing fhe Deify of Bindu Madhava, He resfed fhere. tatra sr-rupa agatya / sanujo jagad-svaram dadarsa prcma-sampurno / danda-vat patto bhuv 6 tatra - ilcic, sri-rupan - Rupa Gosvam, agatya - coming, sa-anujan - wiil lis youngci bioilci, jagat-isvaram - ilc Loid ol all scniicni bcings, aarsa - lc saw, prcma-sampurnan - lillcd wiil lovc, ana-vat - lilc a iod, pattan - lcll, bnuv - on ilc caiil. Sr Rupa Gosvam arrived fhere in fhe company of his younger brofher, Anupama. When Rupa saw fhe Lord of aII senfienf beings, His hearf fiIIed wifh prema and he feII fIaf Iike a rod fo fhe ground. tam aIngya sva-carana / dattva tasya sropar praha prayah mathura / mad-ajna pratpaIaya 7 tam - lim, aIngya - cmbiacing, sva-caranam - own lcci, attva - laving givcn, tasya - His, sra-upar - on lis lcad, prana - Hc said, prayan - go loiil, matnuram - io Kisna's biiil-placc, mat-ajnam - My oidci, pratpaIaya - clciisl. Gaura Hari embraced Sr Rupa and bIessed him by pIacing His feef upon his head, saying, "Go forfh fo Mafhura, and aIways cherish My feachings. sr-radha-hnayor IIa / vndavana-vbhutam vyaht-haryas tatra / mama prtr na sasayah 8 sri-rana-hnayon - ol Radla-Kisna, IiIam - plcasuic-pasiimc, vna-vana-vbnutam - ilc oinamcni ol Vindavana, vyaht-haryas - you slall manilcsi, tatra - ilcic, mama - My, pritn - plcasuic, na sasayan - doubilcssly. "There you shaII manifesf fhe pasfimes of Radha-Krsna, which are fhe ornamenfs of Vrndavana. Have no doubf, fhis wiII bring Me pIeasure. gauda-dcsa-pathc srmaj-jagannathasya darsanc agamyas ccn mahya / darsana bhav sarvvatha 9 gaua-csa-patnc - on ilc pail io lcngal, srimat-jagat-natnasya - ol Loid Jagannaila, arsanc - wlilc sccing, agamyas - you slall comc, cct - il, manyam - wiil Mc, arsanam - sigli, bnav - ilcic will bc, sarvatna - by all mcans. "If you shouId come back by fhe pafh fhaf Ieads fhrough Gauda in order fo fake darsana of Sr ]agannafha, fhen af fhaf fime you can by aII means aIso have My associafion and darsana." sa aha carana dhtva / gacchc 'ha pada-scvahah na ht bhagavan praha / gaccha tva mathura prat 10 san - lc, ana - said, caranam - lcci, ntva - lolding, gaccnc - I am going, anam - I, paa-scvahan - Youi looi-scivani, na - noi, n - cciiainly, t - ilus, bnagavan - Loid, prana - Hc said, gaccna - go, tvam - you, matnuram - io ilc biiilplacc ol Kisna, prat - iowaids. Affer faking fhe dusf of Sr Caifanya's feef, Rupa said, "I shaII now fraveI wifh You as Your foof-servanf." The Lord repIied, "No, indeed you shaII nof. Now you musf fraveI fo Mafhura." cvam uhtva yayau hnah / has brahmana-vcsman sthtas tatragatah srman / sanatanah prabhu-pryah 11 cvam - ilus, uhtva - saying, yayau - Hc wcni, hnan - Kisna Caiianya, hasim - Kas, branmana-vcsman - in ilc lousc ol a bialmana, stntan - siaying, tatra - ilcic, gatan - wcni, sriman - noblc, sanatanan - Sanaiana, prabnu-pryan - dcai io Piablu. So saying, Krsna Caifanya Ieff for Kas, where He sfayed in fhe house of a brahmana. Then fhe nobIe Sanafana arrived, who was dear fo fhe hearf of Prabhu. ta dstva sahasa hna / utthaya paramadarat ddham aIngana htva / gadgadantam uvaca ha 12 tam - lim, stva - sccing, sanasa - immcdiaicly, hnan - Kisna Caiianya, uttnaya - iising, parama-aarat - wiil cxiicmc icspcci, nam - liimly, aInganam - cmbiacc, htva - madc, gagaantam - laliciing, uvaca - said, na - indccd. When He saw him, Krsna Caifanya af once sfood up wifh greaf respecf. Affer embracing him firmIy, He said faIferingIy: sr-hna-haruna ho 'p / vahtu sahnot pandtah ya tva vaya-hupa-stha / samuddhtya baIyas 13 sri-hna-harunam - ilc mcicy ol Kisna, han ap - wlo iiuly', vahtum - io spcal, sahnot - is ablc, pantan - lcaincd man, ya - wlicl, tvam - you, vaya-hupa - ilc wcll ol scnsc objccis, stnam - siiuaicd, samuntya - lilicd up, baIiyas - powcilul. "Who is fhaf schoIar compefenf fo describe fhe mercy of Krsna: TruIy fhaf mercy is immeasurabIy powerfuI, for if has exfricafed you from fhe dark weII of sense- grafificafion. sr-hna-nhata ntva / tan-madhuryyam apayayat sadhu sadhv t harcna shayam asa ta punah 1+ sri-hna-nhatam - ncai Si Kisna, nitva - biougli, tat-manuryam - His swccincss, apayayat - ii las madc you diinl, sanu sanu - vciy good!, t - ilus, narcna - wiil joy, shayam asa - Hc iaugli, tam - lim, punan - again. "If has broughf you near Sr Krsna and has forced you fo drink His sweefness. Very good! Oh very good!" HighIy exhiIarafed, Gaura insfrucfed him furfher: vndavanaya gantavya / bhaht-sastra-nrupanam Iupta-trtha-prahasa ca / tan-mahatmyam ap sphutam 15 vnavanaya - io Vindavana, gantavyam - slould go, bnaht-sastra-nrupanam - piopounding ilc blalii-sciipiuics, Iupta-tirtna - losi loly placcs, prahasam - icvcaling, ca - and, tat-manatmyam - ilc gloiics ol Kisna's loly abodc, ap - also, spnutam - cxpand. "You musf go fo Vrndavana. Propound fhe bhakfi-sasfras fhere and reveaI fhe Iosf hoIy pIaces. In fhis way you wiII spread far and wide fhe gIories of Vraja-dhama. hartavya bhavata ycna / bhahtr cva sthra bhavct yam asrtya suhhcnava / sr-hna-prcma-madhurm 16 pbant rasha ntya / sarasara-vcahanah sa aha tvat-hpa sarva-phaIa-da mama pavan 17 hartavyam - io bc donc, bnavata - by youi giacc, ycna - wlcicby, bnaht - dcvoiion, cva - indccd, stnra - lixcd, bnavct - may bccomc, yam - wlom, asrtya - ialing slclici, suhncna - lappily, cva - indccd, sri-hna-prcma-manurim - ilc swccincss ol lovc loi Kisna, pbant - ilcy diinl, rasha - ilc iasa-iclislcis, ntyam - always, sara-asara - csscniial and non-csscniial, vcahanan - clcai-siglicd souls, san - lc, ana - said, tvat-hpa - Youi mcicy, sarva-pnaIa-a - giving all liuiis, mama - my, pavani - puiilici. "AII fhis your grace musf do so fhaf fhe goddess of devofion, Bhakfi-devi, becomes firmIy esfabIished in fhis worId. Then by faking sheIfer of her, fhe rasikas who are abIe fo discern befween maffer and spirif may aIways drink wifh joy fhe sweef beverage of Krsna-prema." Sanafana repIied, "If is soIeIy by Your mercy fhaf aII fhese franscendenfaI fruifs may fIourish, and if is by Your mercy aIso fhaf my hearf may become cIean." sr-hnct tvayohta ca / tadava manasarthaham hasan praha hhcsas / tvam cva buddh-sattamah 18 sri-hna - O Si Kisna, t - ilus, tvaya - by You, uhtam - spolcn, ca - and, taa - ilcn, cva - indccd, manasa-artnaham - saiislying io ilc mind, nasan - laugling, prana - Hc said, niha-isan - ilc masici ol ilc scnscs, tvam - you, cva - indccd, bun-sattaman - mosi iniclligcni. "O Sr Krsna, aII fhaf you have spoken safisfies My mind." Hrskesa smiIed and said, "CerfainIy you are fhe mosf infeIIigenf of men. dtva madhu-pur vndaranyam cva punar bhavan ayasyat jagannatha-darsanartha mad-ajnaya 19 tva - laving sccn, manu-purim - ilc ciiy ol Madlu, vna-aranyam - ilc loicsi ol Vinda, cva - indccd, punan - again, bnavan - youi lonoi, ayasyat - you will comc, jagat-natna-arsana-artnam - loi ilc puiposc ol sccing Jagannaila Svam, mat- ajnaya - by My oidci. "Affer seeing fhe cify of Madhupur and Vrndaranya, by My order your grace musf refurn fo see ]agannafha Svam." has-vas-janan sarvvan / hna-bhaht-pradanatah uddhtya hpaya hno / bhahtana suhha-hctavc 20 hasi-vas-janan - icsidcnis ol Kas, sarvan - all, hna-bnaht-praanatan - bcsiowing dcvoiion io Kisna, untya - upliliing, hpaya - by mcicy, hnan - Kisna Caiianya, bnahtanam - ol ilc blalias, suhna-nctavc - loi ilc lappincss. Then, fo bring happiness fo His bhakfas, Krsna mercifuIIy deIivered aII fhe residenfs of Kas and besfowed Krsna-bhakfi on fhem. sanatana samaIngya / tapanadn yatha-suhham jagama sa-tvara srman / jagannatha-ddhaya 21 sanatanam - Sanaiana, samaIngya - cmbiacing, tapana-ain - Tapana Misia and ilc oilci blalias, yatna-suhnam - accoiding io ilcii plcasuic, jagama - Hc wcni, sa-tvaram - swilily, sriman - splcndid, jagat-natna-haya - wiil a dcsiic io scc Jagannaila. Affer embracing Sanafana, Tapana Misra, and fhe ofher devofees fo fheir fuII safisfacfion, fhe iIIusfrious Lord swiffIy sef off, eager fo see ]agannafha Svam. cva sa bhagavan hnah / path gacchan hpa-ndhh dtva gopam uvaccda / sa-tahra-haIasa prabhuh 22 cvam - ilus, san - Hc, bnagavan - ilc all-opulcni Loid, hnan - Kisna Caiianya, patn - on ilc pail, gaccnan - going, hpa-nnn - ilc jcwcl ol mcicy, tva - sccing, gopam - cowlcid boy, uvaca - said, am - ilis, sa-tahra-haIasam - wiil a poi ol diluicd buiicimill, prabnun - Masici. Then, as fhe aII-opuIenf Lord Krsna Caifanya, fhe jeweI of mercy, fraveIIed on fhe pafh, He saw a cowherd boy wifh a pof of buffermiIk, and said fo him: ppasto 'ha tahra mc / dch gopa yatha-suhham srutva parama-harcna / sampurna-haIasa dadau 23 ppastan - iliisiy, anam - I, tahram - buiicimill, mc - io Mc, cn - givc, go-pa - O cowlcid, yatna-suhnam - il ii plcascs you, srutva - lcaiing, parama-narcna - wiil gicai joy, sampurna-haIasam - lull poi, aau - lc gavc. "O gopa, I am fhirsfy. If if pIeases you, give Me some buffermiIk." Hearing fhis, fhe cowherd boy very jubiIanfIy gave Gaura Sundara fhe whoIe pof. hastabhya haIasa dhtva / sa-tahra bhahta-vatsaIah ptva gopa-humaraya / vara dattva yayau harh 2+ nastabnyam - wiil His lands, haIasam - poi, ntva - lcld, sa-tahram - wiil buiicimill, bnahta-vatsaIan - lond ol dcvoiccs, pitva - laving diunl, gopa- humaraya - unio ilc cowlcid boy, varam - blcssing, attva - gavc, yayau - Hc wcni, narn - Haii. Lord Hari, who is affecfionafe fo His devofees, fook fhe pof of buffermiIk in His hands. Affer drinking if, He bIessed fhe cowherd boy and fhen deparfed. Tlus cnds ilc Tliiiccnil Saiga cniiilcd "Tlc Loid Slows Mcicy io ilc Gopa," in ilc Iouiil Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
Fourfeenfh Sarga si-navadvpa-vilaic si-gauidasa-anugiala Si Gauianga Slows Mcicy io Gauidasa Paniia Wlilc Dcligliing in Navadvpa
cva hramcna path gaura-candras / caIan samayat huIyahva-puram srutva yayus tatra maha-ndhch hIa / srman-navadvpa-nvasnah parc 1 cvam - ilus, hramcna - giadually, patn - on ilc pail, gaura-canran - ilc Loid lilc a goldcn moon, caIan - iiavclling, samayat - aiiivcd, huIya-anva-puram - ilc iown namcd Kuliya, srutva - lcaiing, yayu - ilcy wcni, tatra - ilcic, mana-nncn - ol ilc bcaici ol ilc gicai iicasuic, hIa - indccd, sriman-navavipa-nvasnan - ilc icsidcnis ol Navadvpa, parc - ilc Supicmc. As Gaura Candra fraveIIed graduaIIy onwards from fown fo fown, He finaIIy arrived af fhe fown of KuIiya. When fhe residenfs of Navadvpa heard news of fhe Lord, who bears fhe greaf freasure of Iove of God, aII of fhem came fo see Him. dstva prabhoh sr-muhha-panhaja muhuh / pbant harcna na tptm aprc vadant sarvvc hta-hantha-vasaso / jagad-guru sncha-vasa tam svaram 2 stva - sccing, prabnon - ol Piablu, sri-muhna-panhajam - loius lacc, munun - again, pbant - ilcy diinl, narcna - wiil joy, na - noi, tptm - saiiaiion, aprc - gci, vaant - ilcy say, sarvc - all, hta-hantna-vasasan - lilc ilosc clolcd by gaimcnis iicd aiound ilc ilioai, jagat-gurum - ilc guiu ol all living bcings, sncna-vasam - coniiollcd by lovc, tam - Him, isvaram - ilc Loid. Gazing af fhe Iofus face of Prabhu, fhey joyousIy drank of His beaufy, yef remained ever unsafiafed. Wifh voices choked by emofion, fhey aII addressed fhe Supreme Masfer and guru of aII Iiving beings, who is confroIIed soIeIy by affecfion: srman-navadvpam aIanhuru prabho / sanhrttanananda-su-magna- cttah sva-bhahta-vargar t prarthtah svaya / harr yayau tatra sva-nama- hautuh 3 sriman-navavipam - bcauiilul Navadvpa, aIanhuru - malc an oinamcni, prabno - O Piablu, sanhirtana-anana - ilc joy ol sanliiana, su-mugna-cttan - wiil minds bcmuscd, sva-bnahta-vargan - wiil His gioup ol blalias, t - ilus, prartntan - icqucsicd, svayam - Himscll, narn - ilc dispcllci ol cvil, yayau - Hc wcni, tatra - ilcic, sva-nama-hautuhi - cagci loi His own namcs. "O Prabhu, kindIy ornamenf fhe beaufifuI fown of Navadvpa by Your presence." Being fhus soIicifed by fhe hosf of His bhakfas, whose minds were immersed in fhe bIiss of sankrfana, Sr Hari deparfed wifh fhem for fhaf fown, eager fo fasfe fhe meIIows of His own names. agatya matus caranabhvandana / bhumau npatya htavan mat- bhahtah tadava sa sa-tvaram cva harat / vsmtya sarvva ca tam aIInga + agatya - laving comc, matun - ol His moilci, carana - lcci, abnvananam - woislipping, bnumau - on ilc caiil, npatya - lalling, htavan - did, mat-bnahtan - dcvoicd io His moilci, taa - ilcn, cva - indccd, sa - Slc, sa-tvaram - quiclly, cva - indccd, narat - oui ol joy, vsmtya - loigoi, sarvam - all, ca - and, tam - Him, aIInga - cmbiaccd. Thaf devofee of His mofher approached her, feII fo fhe ground, and worshipped her feef. Ouf of sheer joy she forgof aII sociaI efiqueffe and af once embraced Him. sa cumbat hna-muhharavnda / scca ta vatsaIa-bhaht-nrah catur-vvdhcnap rascna canna / sambhojaytva mudam apa vatsaIa 5 sa - slc, cumbati - lissing, hna-muhna-aravnam - Kisna's loius lacc, scca - slc spiinllcd, tam - Him, vatsaIa-bnaht-niran - wiil ilc waici ol lci allcciionaic dcvoiion, catu-vncna - ol loui linds, ap - also, rascna - palaiablc, ca - and, annam - lood, sambnojaytva - madc Him cai, muam - joy, apa - goi, vatsaIa - allcciionaic lady. She kissed fhe Iofus face of Krsna and sprinkIed Him wifh affecfionafe fears of mafernaI devofion. She fhen made Him eaf food of four variefies, and derived much joy from fhaf. ntyanandcna sarddha sahaIa-rasa-guruh srIa-gauranga-candro mafra daffa parama-madhuram annam adya ca sayam bhuhtva vatsaIa-bhaht-purnatamaya baddhas taya sr-harr mafra sarvva-sukha-prado jayafi sa sr-bhakfa-vasyah prabhuh 6 ntya-anancna - wiil Niiyananda, sarnam - in ilc company ol, sahaIa-rasa- gurun - ilc guiu ol all iasas, sriIa-gauranga-canran - ilc moon ol Si Gauianga, matra - by His moilci, attam - givcn, parama-manuram - supicmc swccincss, annam - lood, ayam - cxccllcni, ca - and, sayam - ai cvcning, bnuhtva - laving caicn, vatsaIa-bnaht-purnatamaya - by mosi pcilcci maicinal dcvoiion, banan - bound, taya - by lci, sri-narn - Haii, matra - by His moilci, sarva-suhna-praan - ilc givci ol all joy, jayat - gloiics!, san - Hc, sri-bnahta-vasyan - coniiollcd by lis dcvoicc, prabnun - Masici. Thus af dusk, SrIa Gauranga Candra, fhe guru of aII rasa, received from His mofher supremeIy fasfy and exceIIenf foods. Sr Hari afe fhaf food in fhe company of Nifyananda, being a capfive of Sac's consummafe mafernaI affecfion. AII gIories fo our Prabhu, fhe besfower of aII happiness, who aIIows HimseIf fo be confroIIed by His devofee! ntyanando jayat satata gaura-prcmabhmattah sandranandojjvaIa-maya-navadvpam aIambamanah nana-bhavah pranay-nharah scvyamano njcsa fan-namamfa-krffanais fri-jagafa fapa-fraya nasayan 7 ntya-ananan - pcisonilicd cicinal bliss, jayat - gloiics, satatam - always, gaura- prcma-abnmattan - dcliglicd by lovc loi Gauia, sanra-anana - conccniiaicd bliss, ujjvaIa-maya - blazing, navavipam - ninc islands, aIambamanan - wlo ialcs slclici, nana-bnavan - wiil many moods, pranay-nharan - by a muliiiudc ol conlidcniial associaics, scvyamanan - scivcd, nja-isam - own Loid, tat-nama-amta - ilc ncciai ol Gauia's namcs, hirtanan - by claniing, tr-jagatam - ol ilc ilicc woilds, tapa-trayam - ilc ilicc misciics, nasayan - dcsiioying. GIory fo Nifyananda, whose hearf forever deIighfs in Gaura-prema, who fakes sheIfer of Navadvpa Dhama which shimmers wifh condensed bIiss. He is rendered service by a Iegion of confidenfiaI associafes, each endowed wifh a unique mood. As fhey chanf fhe ambrosiaI names of fheir Lord, fhey nuIIify fhe fhree-foId miseries of fhe fhree worIds. prahasa-rupcna nja-pryayah / sampam asadya nja h murttm vdhaya tasya sthta ca hnah / sa Iahm-rupa ca ncvatc prabhum 8 prahasa-rupcna - by a icvcalcd loim, nja-pryayan - loi His own bclovcd, Visnu- piiya, samipam - ncaincss, asaya - aiiaining, njam - own, n - cciiainly, murtm - loim, vnaya - bcsiowing, tasyam - on lci, stntan - abiding, can - ilis, hnan - Kisna Caiianya, sa - slc, Iahmi-rupa - ilc loim ol Lalsm, ncvatc - scivcs, prabnum - lci Masici. By fhe Lord's aII-pervasive pofency, He expanded His person in fronf of His beIoved Visnu-priya and fhus made her feeI near fo Him. In fhis way, Lord Krsna besfowed on her His personaI presence, which abides in her hearf. Thus, fhaf form of Laksm rendered service fo Prabhu. gadadharcnap sama rasa-jno / gauranga-candro vharaty ahar-nsam srman-navadvpa-nvasbhh saha / sr-hna-sanhrttana-magna-cttah 9 gaanarcna - wiil Gadadlaia, ap - also, samam - in company, rasa-jnan - ilc connoisscui ol iasa, gauranga-canran - ilc moon ol Gauianga, vnarat - icvcls, ana-nsam - day and nigli, srimat-navavipa-nvasbnn - wiil ilc icsidcnis ol Navadvpa, sana - wiil, sri-hna-sanhirtana-magna-cttan - wlosc minds aic immciscd in Si Kisna-sanliiana. Accompanied by Gadadhara, Gauranga Candra, fhe connoisseur of rasa, reveIIed day and nighf amidsf fhe residenfs of Navadvpa, whose minds were immersed in Sr Krsna-sankrfana. srvasa-muhhya yc bhahtas / tca ghc ghc prabhuh sva-prahasataya purna-hrtanananda-dayahah 10 srivasa-muhnyan - lcadcd by Sivasa, yc - wlo, bnahtan - dcvoiccs, tcam - ilcii, gnc gnc - in lomc io lomc, prabnun - ilc Masici, sva-prahasataya - by His abiliiy io icvcal Himscll, purna - lull, hirtana-anana-ayahan - bcsiowci ol ilc bliss ol liiana. By His abiIify fo disfribufe His presence as fhe SupersouI, fhe Lord enfered each and every home of His bhakfas Ied by Srvasa and endowed fhem wifh fhe fuII bIiss of krfana. vdya-vnoda-IIadyah / sapurnah hautuhadbhh srdharcna sama ntya / hrdat gaura-sundarah 11 vya-vnoa - pasiimcs ol plcasuic in sclolaislip, IiIa - pasiimcs, ayan - and so on, sapurnan - lully complcic, hautuha-abnn - by pianl-playing and so on, srinarcna - wiil Klola-vcca Sidlaia, samam - in associaiion, ntyam - cicinally, hriat - Hc plays, gaura-sunaran - ilc bcauiilul goldcn Loid. The fuIIy compIefe PersonaIify of Godhead, Lord Gaura-sundara, enjoys His pIeasure pasfimes of schoIarship and prank-pIaying, forever froIicking in fhe company of Srdhara, fhe saIesman of banana producfs. tato ntyananda-gaura-candrau sarvvcsvarcsvarau jayata gaur-dasahhya-pandtasya ghc prabhu 12 tatan - ilcn, ntyanana-gaura-canrau - Niiyananda and Gauia Candia, sarva- isvara-isvarau - ilc coniiollcis ol ilc coniiollcis ol all, jayatam - gloiy bc!, gauri- asa-ahnya-pantasya - ol ilc sclolai namcd Gauidasa, gnc - in ilc lomc, prabnu - ilc iwo Loids. GIory fo fhe fwo Prabhus, fhe confroIIers of aII universaI confroIIers, who dweII in fhe home of Gaurdasa Panifa. tasya prcmna nbaddhau tau / prahasya rucra subham murtt sva sva rasah purna / sarvva-saht-samanvtam 13 tasya - lis, prcmna - by lis lovc, nbanau - bound up, tau - Tlcy, prahasya - icvcalcd, rucram - iadiancc, subnam - sublimc, murtm - loim, svam svam - own icspcciivc loims, rasan - wiil qualiiics, purnam - complcic, sarvva-saht- samanvtam - lillcd wiil all poicncics
Gaura and Nifai became bound up by fhe power of Gaurdasa's Iove. In his home They reveaIed fhe subIime spIendor of Their Deify forms, which are compIefe in aII fhe pofencies of Their Lordships. dadatah parama-prtau / nvasantau yatha-suhham tabhya saha bhuhtavantav / anna ca vvdha rasam 1+ aatan - Tlcy gavc, parama-pritau - vciy plcascd, nvasantau - icsiding, yatna- suhnam - ai Tlcii plcasuic, tabnyam - wiil Tlcm, sana - iogcilci, bnuhtavantau - cnjoycd, annam - loods, ca - and, vvnam - dillcicni linds, rasam - llavois. Being very safisfied wifh him, They pIeasanfIy fook up residence fhere and enjoyed a variefy of fasfy foods fhrough fhose Deify forms. dtva tau sac-cd-ananda-vgrahau dvja-sattamah suddha-sahhya-rascnap / scvayam asa sarvvada 15 tva - sccing, tau - Tlcy, sat-ct-anana-vgranau - loims ol ciciniiy, bliss and lnowlcdgc, vja-sattaman - ilc cxalicd bialmana, suna-sahnya - ol puic liicndslip, rascna - by ilc iasic, ap - vciy, scvayam asa - scivcd, sarvaa - loicvci. Looking upon fhose fwo forms of efernify, bIiss and knowIedge, fhaf exaIfed brahmana aIways renders Them service in fhe meIIow of pure friendship (sakhya-rasa). sarvvc ntyah sasvatas ca / dchas tasya mahatmanah hanopadana-rahta / t vcdanusaratah 16 sarvc - all, ntyan - cicinal, sasvatan - impciislablc, ca - and, cnan - bodics, tasya manatmanan - ol ilc Supicmc Soul, nana - diminuiion, upaana - maiciial causc, rantan - licc liom, t - ilis, vca - ilc Vcda, anusaratan - accoiding io. As accepfed by fhe Vedas, aII fhe forms of fhe Supreme SouI are efernaI, imperishabIe, and free from diminufion as weII as fhe maferiaI Iaws of cause and effecf. sr-IIa-vgrahah sarvvc / bhahta-cttc nrantaram tthant paramananda-dayno bhahta-vatsaIah 17 sri-IiIa-vgranan - gloiious pasiimc loims, sarvc - all, bnahta-cttc - in ilc lcaii ol a blalia, nrantaram - inccssanily, ttnant - ilcy icsidc, paramanana-aynan - ilc givcis ol iiansccndcnial lappincss, bnahta-vatsaIan - allcciionaic io ilcii blalias. The Deifies are aII pasfime forms of fhe Lord. They incessanfIy reside wifhin fhe hearfs of Their pure bhakfas, awarding fhem franscendenfaI happiness and reciprocafing affecfionafeIy wifh fhem. Tlus cnds ilc Iouiiccnil Saiga cniiilcd "Si Gauianga Slows Mcicy io Gauidasa Paniia Wlilc Dcligliing in Navadvpa," in ilc Iouiil Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
Fiffeenfh Sarga navadvpa-vilaia-si-puiuoiiama-daisanam Plcasuic Pasiimcs in Navadvpa and Daisana ol Jagannaila Svam tatas ca hna-catanya-ntyanandau jagad-guru srIadvatacarya-gcha / jagmatuh prcma-vhvaIau 1 tatan - ilcn, ca - and, hna-catanya-ntyananau - Gauia and Niiai, jagat-guru - ilc guius ol all scniicni bcingy, sriIa-avata-acaryam - ilc incainaiion ol a dcvoicc, gcnam - io ilc lousc, jagmatun - ilcy wcni, prcma - lovc, vnvaIau - ovciwlclmcd. Then Krsna Caifanya and Nifyananda, fhe fwo gurus of aII senfienf beings, wenf fo fhe house of SrIa Advaifacarya whiIe immersed in prema.
tau dtva sahasotthayadvatacaryo mahcsvarah sa-ganah prcma-vvaso / dhtva tac-caranambujam 2 tau - Tlcm, tva - laving sccn, sanasa - suddcnly, uttnaya - iising, avata- acaryan - ilc avaiaia ol a dcvoicc, mana-isvaran - gicai coniiollci, sa-ganan - wiil lis mcn, prcma-vvasan - ovcicomc wiil lovc, ntva - lcld, tat-carana-ambujam - Tlcii loius lcci. When Advaifa _carya, who is fhe pIenary porfion of Lord Siva, saw Gaura-Nifai coming, he and his men immediafeIy rose and feII cIasping Their Iofus feef, overcome wifh Iove of God. prahaIya vdhvad dharat / ptva sras dharayan nanartta vaso dhunvano / matta-hcsar-vhramah 3 prahaIya - bailing, vn-vat - by vaisnava piinciplc, narat - oui ol joy, pitva - diinling, sras - on His lcad, narayan - lolding, nanarta - danccd, vasan - gaimcni, nunvanan - waving, matta-hcsar - maddcncd lion, vhraman - piowcss. Affer Sr Advaifa bafhed Their feef, in accord wifh fhe vaisnava precepf, He ecsfaficaIIy drank fhaf foofwash and cIasped Their feef upon His head. Then wifh fhe vigor of a infoxicafed Iion, He danced and waved His upper cIofh in fhe air. tam aIngya praharcna / pranamya ca punah punah tcna sampujtau prtau / saIy-anna-bhojanadna + tam - Him, aIngya - cmbiacing, pranarcna - wiil gicai gladncss, pranamya - bowing down, ca - and, punan punan - again and again, tcna - by Him, sampujtau - woislippcd, pritau - plcascd, saI-anna-bnojana-ana - loods bcginning wiil iicc. In greaf jubiIafion, He embraced Them and prosfrafed HimseIf repeafedIy on fhe ground before Them. Then, fo Their Ioving deIighf, He offered Them eIaborafe worship as weII as many fine foods beginning wifh rice. sanhrttana-suhhc magnau / tcna sarddha jagad-guru ntyantau bhahta-vargas ca / vcttau paramcsvarau 5 sanhirtana - ilc congicgaiional claniing ol Kisna's namcs, suhnc - in ilc lappincss, magnau - immciscd, tcna sarnam - wiil Him, jagat-guru -tvo gurus oj tnc cosmos, ntyantau - dancing, bnahta-vargan - by ilc asscmbly ol blalias, ca - and, vcttau - suiioundcd, parama-isvarau - iwo supicmc coniiollcis. Thereaffer fhose fwo Supreme PersonaIfies, who had appeared as fhe gurus of aII Iiving enfifies, became immersed in fhe joy of sankrfana in company wifh Advaifa _carya and danced, surrounded by fhe assembIed bhakfas. tata acaryah sahasa / bahyam asadya sa-tvaram anayya sr-navadvpat / sa-bhahta sr-sac tu tam 6 tatan - ilcn, acaryan - Si Advaiia, sanasa - suddcnly, banyam - ouisidc, asaya - wcni, sa-tvaram - quiclly, anayya - biougli, sri-navavipat - liom Navadvpa, sa- bnahtam - wiil ilc dcvoiccs, sri-sacim - Moilci Sac, tu - indccd, tam - lci. Then fhe _carya suddenIy wenf oufside and swiffIy broughf Sr Sac Dev from Navadvpa aIong wifh fhe devofees from fhaf area. bubhujc sa taya cap / tatha vanava-patnbhh saha pactam anna ca / payasad-catur-vvdham 7 bubnujc - Hc aic, san - Hc, taya - by lci, ca - and, ap tatna - as wcll, vanava- patnibnn - wiil ilc wivcs, sana - in company, pactam - coolcd, annam - lood, ca - and, payasa-a - swcci iicc and so on, catu-vnam - loui linds. Gaura afe fhe foodsfuffs of four kinds, beginning wifh fhe sweef rice fhaf was cooked by her and fhe wives of fhe vaisnavas. pur-sr-madhavah hna-prcmananda-suhharnavah tasyapy aradhana-tthau / catrasya suhIa-pahahc 8 dvadasya bhojayam asa / dvau prabhu sagraha muda tatha bhahta-ganan sarvvan / acaryo 'dvata svarah 9 puri-sri-manavan - Madlavcndia Pui, hna-prcma - ol lovc ol Kisna, anana- suhna-arnavan - blisslul occan ol lappincss, tasya - lis, ap - indccd, aranana- ttnau - on ilc daic ol woislip, catrasya - ol ilc monil Caiiia, suhIa-pahahc - on ilc biigli loiinigli, vaasyam - on ilc iwcllil day, bnojayam asa - Hc lcd, vau prabnu - ilc iwo Piablus, sa-agranam - wiil cnilusiasm, mua - gladly, tatna - also, bnahta-ganan - ilc gioup ol dcvoiccs, sarvan - all, acaryan - ilc icaclci ol blalii, avata-isvaran - ilc Supicmc Loid, Advaiia. Sr Madhava Pur is a bIissfuI ocean of Krsna-premananda. On His appearance day, fhe dvadas of fhe brighf forfnighf in fhe monfh of Caifra, fhe Supreme Lord Advaifacarya eagerIy fed fhe fwo Prabhus as weII as fhe enfire assembIy of devofees. tasya tcna sama hna-catanya-vaIIabhcna ca svaya maha-prasada h / bhuhtvanandam avapnuyat 10 tasyam - on ilai daic, tcna - wiil Him, samam - in ilc company, hna-catanya- vaIIabncna - wiil ilc bclovcd ol Kisna Caiianya, ca - and, svayam - sponiancously, mana-prasaam - gicai mcicy ol ilc Loid, n - cciiainly, bnuhtva - laving caicn, ananam - joy, avapnuyat - goi. Af fhaf hoIy fesfivaI, Advaifacarya feIf hearffeIf ananda whiIe eafing maha-prasada in fhe company of Sr Krsna Caifanya and His beIoved Nifai. sr-madhava-pur-prcma-rasau sr-sac-nandanau har-sanhrttananandau / bhahtah saha nanarttatuh 11 sri-manava-puri-prcma-rasau - iasiing ilc mcllows ol Si Madlava Pui's lovc, sri-saci-nananau - ilc sons ol Sac, nar-sanhirtana-ananau - lccling ilc bliss ol Haii sanliiana, bnahtan - wiil ilc dcvoiccs, sana - iogcilci, nanartatun - danccd. The fwo sons of Sac fasfed fhe rasa of Sr Madhava Pur's Iove, feIf fhe bIiss of Hari-nama-sankrfana, and danced aIong wifh aII fhe devofees. cva htva dna tatra / sthtva mat-vasanugau ta prasadya madhuraya / gra sasata-vgrahau 12 cvam - ilus, htva - donc, nam - day, tatra - ilcic, stntva - passcd, mat-vasanugau - submissivc lollowcis ol Tlcii moilci, tam - lci, prasaya - laving plcascd, manuraya - wiil swcci, gra - woids, sasata-vgranau - iwo landsomc loims. The fwo handsome Lords passed fhe day fhere as submissive foIIowers of Their mofher and pIeased her very much by Their sweef words. acaryadn bhahta-ganan / tatha srvasaha prabhum sasantvayya suhhcnap / gamanaya htodyamau 13 acarya-ain - Si Advaiia, cic., bnahta-ganan - ilc asscmbly ol dcvoiccs, tatna - also, srivasaham - ilc puic dcvoicc, prabnum - ilc masici, sasantvaya - pacilying, suhncna - congcnially, ap - and, gamanaya - loi dcpaiiuic, hta-uyamau - madc aiicmpi. Affer charmingIy pacifying fhe hearfs of fhe _carya and fhe ofher bhakfas, especiaIIy Srvasa Prabhu, They affempfed fo deparf. tca vhrdta hc' p / varnayant mahatmanam yatha hnc madhu-pur-gatc sr-vraja-vasnah 1+ tcam - Tlcii, vhritam - playlul iall, hc ap - wlo indccd', varnayant - can dcsciibc, mana-atmanam - ol ilosc gicai souls, yatna - as, hnc - wlcn Loid Kisna, manu-puri-gatc - wcni io Madlu-pui, sri-vraja-vasnan - ilc icsidcnis ol Viaja. Who indeed can describe fhe pIay of aII fhose greaf souIs: They seemed Iike fhe Vraja-vass as Krsna deparfed for Madhupur. tthant tan-mayah sarvvc / tathatc vanavottamah cntayantas ca taI-IIa / babhuvus tan-mayah hIa 15 ttnant - ilcy siood, tat-mayan - absoibcd in Tlcm, sarvc - all, tatna - also, ctc - ilcy, vanava-uttaman - iopmosi vaisnavas, cntayantan - mcdiiaiing on, ca - and, tat-IiIam - Tlcii pasiimcs, babnuvun - wcic, tat-mayan - laving an idcniical mood as Tlcm, hIa - iiuly. AII fhose fopmosf vaisnavas remained sfanding fhere wifh fheir minds absorbed in Gaura and Nifai, and confempIafed Their divine pasfimes unfiI fhey veriIy became of one nafure wifh Them. hna-ramau ca tav ctau / tatra tc ca mahattamah upamcya-gatr jncyah / hna-prana babhuh sada 16 hna-ramau - ilc iwo divinc bioilcis, ca - and, tau - Tlosc, ctau - Tlcsc, tatra - ilcic, tc - ilcy, ca - and, manattaman - gicaicsi ol ilc gicai souls, upamcya-gatn - ilc pioccss ol compaiison, jncyan - ilc ilings io bc lnown, hna-pranan - ilc lilc- bicails ol Kisna, ubnau - boil, saa - always. Those same fwo Persons, who had appeared formerIy as Krsna and Rama, had come again as Gaura and Nifai. The supremeIy greaf devofees who heId Krsna dearer fhan fheir Iife-breafh couId undersfand fhese fhings by means of comparison. tatah svaya sr-jagad-svarav ubhau / srmaj-jagannatha- ddhayanvtau prajagmatuh sr-puruottama prabhu / sva-bhahta-vndah parscvtau dhruvam 17 tatan - ilcn, svayam - Tlcmsclvcs, sri-jagat-isvarau - ilc iwo coniiollcis ol ilc univcisc, ubnau - boil, srimat-jagat-natna-haya - wiil ilc dcsiic io scc Loid Jagannaila, anvtau - boil lillcd wiil, prajagmatun - wcni, sri-puruottamam - Jagannaila Pui, prabnu - ilc iwo Loids, sva-bnahta-vnan - by Tlcii own dcvoiccs, parscvtau - boil niccly scivcd, nruvam - iiuly. Then fhose fwo Lords of fhe universe, desiring fhe vision of ]agannafha, fraveIIed on fo fhe Lord's efernaI abode of Sr Purusoffama. As They fraveIIed, fhe group of devofees in Their company rendered fhe fwo Prabhus aII service.
agatya hctra bhuvanaha-bandhu / dtva jagannatha-muhharavndam prcmasru-purnau haIa-dhauta-vgrahau / babhuvatur gadgada- ruddha-hanthahau 18 agatya - aiiiving, hctram - Pui, bnuvana-cha-bannu - ilc iwo solc liicnds ol ilc woilds, tva - laving sccn, jagat-natna - ilc Loid ol ilc univcisc, muhna-aravnam - loius lacc, prcma-asru - icais ol lovc, purnau - boil lillcd, haIa-nauta-vgranau - iwo goldcn loims, babnuvatun - Tlcy wcic, gagaa - laliciing, runa-hantnahau - boil ilioais clolcd. Upon Their arrivaI af Ksefra, fhose fwo Persons, who are fhe soIe source of friendship for fhe peopIes of fhe worIds, saw fhe Iofus face of ]agannafha Svam. Then Their goIden bodies became bafhed by fears of prema, Their fhroafs choked-up and Their words came faIferingIy. sr-has-msrasya ghc gatau punah / sr-rama-hnau hIa bhahta-vcttau sr-sarvvabhaumadaya cva sarvvc / tatragatah hctra-nvasno 'parc 19 sri-hasi-msrasya - ol Si Kas Misia, gnc - in ilc lousc, gatau - wcni, punan - again, sri-rama-hnau - Kisna Caiianya and Niiyananda Rama, hIa - indccd, bnahta- vcttau - suiioundcd by blalias, sri-sarvabnauma-aayan - lcadcd by Saivablauma, cva - indccd, sarvc - all, tatra - ilcic, agatan - camc, hctra-nvasnan - icsidcnis ol Ksciia, aparc - oilci. Surrounded by devofees, Sr Rama and Krsna again enfered fhe house of Kas Misra. Then aII of Their infimafe associafes headed by Sarvabhauma Bhaffacarya as weII as aII ofher residenfs of Ksefra assembIed fhere. pasyant tat-pada-saroja-vabhava / pranamya bhumau pranpatya tc muda baddhanjaI sasru-vIoIa-Iocanah / sa-gadgada hna-rasabdh-magnah 20 pasyant - ilcy scc, tat-paa-saroja - Tlcii loius lcci, vabnavam - gloiy, pranamya - bowing down, bnumau - on ilc caiil, pranpatya - lalling down, tc - ilcy, mua - gladly, bana-anjaIim - loldcd lands, sa-asru - wiil icais, vIoIa-Iocanan - iolling cycs, sa-gagaam - wiil siammciing, hna-rasa-abn - occan ol Kisna iasa, magnan - mcigcd. On seeing fhe gIory of Their Lordships' Iofus feef, fhey feII fo fhe ground and bIissfuIIy offered obeisances. Then, wifh hands foIded in suppIicafion, reeIing eyes fiIIed wifh fears, and choked voices fhey became drowned in fhe ocean of fhe meIIows of Krsna. utthaya tau sa-tvaram cva tan ap / aIngya prcmna h mudanvtau prabhu vndavanasya madhura hathamta / susravayam asatur cva mana-dau 21 uttnaya - iising, tau - Tlcy iwo, sa-tvaram - swilily, cva - indccd, tan - ilcy, ap - cvcn, aIngya - cmbiacing, prcmna - wiil lovc, n - cciiainly, mua-anvtau - lillcd wiil gladncss, prabnu - ilc Piablus, vnavanasya - ol Vindavana, manuram - swcci, hatna-amtam - ncciai ol ilc iopics, susravayam asatu - ilcy naiiaicd, cva - indccd, mana-au - giving icspcci. The fwo Prabhus quickIy rose and IovingIy, happiIy and respecffuIIy embraced fhem aII. Then They narrafed fhe Vrndavana-kafhamfam, sweef necfar faIes of Vrndavana. Tlus cnds ilc Iiliccnil Saiga cniiilcd "Plcasuic-Pasiimcs in Navadvpa and Daisana ol Jagannaila Svam," in ilc Iouiil Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
Sixfeenfh Sarga piaiapa-iudia-anugialal Tlc Loid Slows Mcicy io Piaiapa Rudia Malaiaja tato gaja-pat raja / darsanartha mahaprabhoh sarvvabhauma samahuya / ramananda-samanvtam 1 tatan - ilcn, gaja-pat - ilc loid ol many clcplanis, iiilc ol ilc ling ol Uilala (Oiissa), raja - ling, arsana-artnam - in oidci io lavc a sigli, manaprabnon - ol Malapiablu, sarvabnaumam - ilc llaiiacaiya, samanuya - summoncd, ramanana- samanvtam - in ilc company ol Ramananda Raya. Then fhe king of UfkaIa, Iord of many eIephanfs, desired fo have darsana of Mahaprabhu. He summoned Sarvabhauma Bhaffacarya fogefher wifh Ramananda Raya. papraccha sa-tvara prtah / sadara vnayanvtah darsana gaura-candrasya / sagrajasya hatha bhavct 2 papraccna - lc aslcd, sa-tvaram - quiclly, pritan - lovingly, sa-aaram - wiil icspcci, vnaya-anvtan - wiil lumiliiy, arsanam - a sigli, gaura-canrasya - ol Gauia-candia, sa-agrajasya - wiil His cldci bioilci, hatnam - low', bnavct - ii may bc. In a Ioving mood, wifh respecf and humiIify, he asked fhem by whaf means he couId obfain darsana of Gaura Candra and His eIder brofher. sa praha ta maha-raja / darsana durghata tava upayantaram asadya / hartavya na tu sammuhham 3 san - lc, prana - said, tam - io lim, mana-raja - O gicai ling, arsanam - sigli, urgnatam - dilliculi io gci, tava - loi you, upaya - mcans, antaram - oilci, asaya - aiiaining, hartavyam - io bc donc, na - noi, tu - bui, sammuhnam - lacc io lacc. Sarvabhauma said fo him, "Maharaja, for a king Iike yourseIf, if is difficuIf fo have fhe Lord's darsana. You shouId adopf some ofher means fo see Him. yada sanhrttanananda-mattau tau paramcsvarau tadava tc maha-raja / harttavya darsana tayoh + yaa - wlcn, sanhirtana-anana-mattau - dcliglicd by ilc joy ol sanliiana, tau - ilc iwo, parama-isvarau - supicmc coniiollcis, taa - ilcn, cva - indccd, tc - youi, mana-raja - O gicai ling, hartavyam - io bc donc, arsanam - sigli, tayon - ol ilc iwo. "When fhose fwo Supreme Lords become infoxicafed by fhe joy of sankrfana, fhen, O greaf king, you may affempf fo see Them." bhadram cva tatha haryya / yatha sghra bhavcd dvja t praha samuthantho / raja prahastananah 5 bnaram - blcssing, cva - indccd, tatna - so, haryam - cndcavoi, yatna - as, sgnram - spccdily, bnavct - ii may bc, vja - O bialmana, t - ilus, prana - lc said, samuthantnan - vciy cagcily, raja - ilc ling, pranasta-ananan - wiil a biiglily smiling lacc. The king eagerIy repIied wifh a brighfIy smiIing face, "O brahmana, kindIy bIess fhis endeavor so if may soon fake pIace." tadava hrtanananda-mattau tau paramcsvarau srutva raja samasadya / dadarsa harunarnavau 6 taa - ilcn, cva - indccd, hirtana-anana-mattau - ilc iwo dcliglicd in ilc joy ol liiana, tau - ilc iwo, parama-isvarau - iwo Supicmc Loids, srutva - lcaiing, raja - ilc ling, samasaya - camc, aarsa - lc saw, haruna-arnavau - ilc iwo occans ol mcicy. Lafer, when fhe king was informed fhaf fhe Supreme Lords were fasfing fhe deIighfs of congregafionaI krfana, he came and gazed upon fhose fwo oceans of mercy. asru-hampa-puIahadyar / nasa-IaIa-muhhamtah mandtau tau samudvhya / rajasru-puIahanvtah 7 asru - icais, hampa - iicmbling, puIaha - ciupiions, ayan - and so on, nasa-IaIa- muhna-amtan - by ncciaican saliva liom Tlcii noscs and mouils, mantau - dccoiaicd, tau - ilc iwo, samuvihya - gazing, raja - ilc ling, asru-puIaha-anvtan - covcicd by icais and cicci laiis. The Lords' bodies were decorafed by fears, erupfions and frembIing, and from Their noses and moufhs fIowed necfarean saIiva. Gazing upon fhose fwo Lords fhus ornamenfed, fhe king aIso wepf and his hairs fhriIIed in rapfure. yayau sva-bhavana prtah / suptah svapnc dadarsa tau ratna-shasana-sthau ca / hrttanananda-vgrahau 8 yayau - lc wcni, sva-bnavanam - io lis own lousc, pritan - plcascd, suptan - slcpi, svapnc - in a dicam, aarsa - lc saw, tau - ilc iwo, ratna-sna-asana-stnau - scaicd on bcjcwcllcd lion scais, ca - and, hirtana-anana-vgranau - loims ol ilc bliss ol liiana. Very safisfied, he refurned fo his home and wenf fo sIeep. Then in a dream he saw fhe fwo Lords. Their forms exhibifed fhe bIiss of krfana, and They were seafed upon jeweIIed Iion-fhrones. tatah praIambar-mura-dvau suhha / pasyan sada purna-vIasa- vabhavau h h bruvan bhum-patan sunrbhara / punah samutthaya dadarsa tau prabhu 9 tatan - ilcn, praIamba-ar - ilc cncmy ol Pialamba, lalaiama, mura-vau - ilc cncmy ol Muia, Jagannaila, suhnam - lappily, pasyan - sccing, saa - always, purna-vIasa-vabnavau - lillcd wiil ilc gloiics ol Tlcii pasiimcs, hm hm - wlai' wlai'!, bruvan - saying, bnum-patan - lalling io ilc caiil, su-nrbnaram - wiil gicai loicc, punan - again, samuttnayya - iising, aarsa - lc saw, tau - ilc iwo, prabnu - Masicis. Wifh greaf happiness, he beheId fhose enemies of PraIamba and Mura, perpefuaIIy and fofaIIy absorbed in Their gIorious pasfimes. "Oh! Whaf is fhis: Whaf is fhis:" Prafapa Rudra cried as he fainfed, faIIing fo fhe earfh wifh greaf force. When he arose, he again saw fhe fwo Prabhus. cva sa vara-traya cva svapna / dtva rudan prcma-vbhnna-dharyyah tatah samutthaya jagama sa-tvara / gauranga-padambujayoh sampaham 10 cvam - ilus, san - lc, vara-trayam - iliicc, cva - indccd, svapnam - dicam, tva - sccing, ruan - wccping, prcma-vbnnna-naryan - composuic losi iliougl lovc, tatan - ilcn, samuttnaya - iising, jagama - lc wcni, sa-tvaram - quiclly, gauranga- paa-ambujayon - ol ilc loius lcci ol Gauianga, samipaham - ncai. Thrice he saw fhis dream. Losing aII sobriefy because of prema, he wepf. Then arising swiffIy he wenf nearby Gauranga's Iofus feef. pranamya satangam asau punah punah / npatya bhumau ca rudan muhur mmuhuh dhtva prabhoh sr-caranambuja hd / tutava sarvvcsvaram ad-puruam 11 pranamya - bowing down, sa-ata-angam - wiil ilc six limbs, asau - lc, punan punan - icpcaicdly, npatya - lalling, bnumau - on ilc caiil, ca - and, ruan - wccping, munun munun - moic and moic, ntva - lcld, prabnon - ol ilc Masici, sri- carana-ambujam - loius lcci, n - in lis lcaii, tutava - lc saiislicd, sarva-isvaram - ilc Loid ol all, a-puruam - oiiginal Pcison. Again and again he arose and feII fo fhe earfh before fhem offering obeisances. Then weeping profuseIy and hoIding fhe Iofus feef of Prabhu fo his hearf, he offered praises fo fhe Lord of aII beings, fhe firsf among aII persons: jaya jaya jagad-sa prema-purna-prakasa / sakaIa-jana-nivasananda-bhogendra- sayin nija-jana-mafi-maffa-bhnga-cumbi-sva-pada- / sarasija-viraharffa pahi ma dna- bandho 12 jaya jaya - gloiics!, jagat-isa - O Loid ol ilc univcisc, prcma-purna-prahasa - O icvcalci ol ilc lull mcasuic ol lovc, sahaIa-jana-nvasa - O icsidcni in ilc lcaiis ol all bcings, anana-bnoga-nra-sayn - wlo icclincs on ilc coils ol ilc bcsi ol snalcs, nja-jana - own man, mat - dcsiic, matta-bnnga - inioxicaicd bcc, cumb - lissing, sva-paa-sarasja - loius lcci, vrana-artam - alllicicd by scpaiaiion, pan - pioicci, mam - mc, ina-banno - O liicnd ol ilc disiicsscd. "GIories! GIories, O Lord of fhe universe! You are fhe reveaIer of fhe compIefe specfrum of Iove of God! O You who reside in fhe hearfs of aII beings! You who Iie on fhe bed of Ananfa Sesa Naga, fhe king of snakes! Friend of fhe disfressed! KindIy profecf me, Your own man. I am affIicfed by separafion from Your Iofus feef, Iike an infoxicafed bee hankering fo kiss fhem." cva stuvanta n-pat jagat-path / sngara-poa nja-vabhava prabhuh sr-vgraha ad-bhujam adbhuta mahat / pradarsayam asa maha- vbhuth 13 cvam - ilus, stuvantam - piaising, n-patm - pioiccioi ol mcn, jagat-patn - pioiccioi ol ilc univcisc, sngara-poam - abundancc ol oinamcnis, nja-vabnavam - own gloiics, prabnun - Masici, sri-vgranam - iadiani loim, at-bnujam - six-aimcd, abnutam - wondcilul, manat - gicai, praarsayam asa - displaycd, mana-vbnutn - gicai opulcncc. WhiIe fhe king offered praise, Mahaprabhu, fhe profecfor of aII senfienf beings, dispIayed a radianf form of six-arms. Thaf form was embeIIished by copious ornamenfs, and if reveaIed His own greafness. If was wonderfuI, magnificenf and fiIIed wifh immense opuIence. purnananda parama-madhura darsayan gaura-candrah premoddamo jayafi safafa ghurnayan nefra-bhnga ntyanandah svayam ap baIa dvya-madhuryya-purna premonmadaih subham api nija vigraha sanfa-rupam 1+ purna-ananam - lillcd wiil bliss, parama-manuram - uliimaic claim, arsayan - slowing, gaura-canran - ilc Goldcn Moon, prcma-uaman - unboundcd lovc, jayat - gloiics, satatam - cvci, gnurnayan - iolling, nctra-bnngam - cyc-bccs, ntya- ananan - cvci blisslul, svayam - Himscll, ap - vciy, baIam - lalaiama, vya- manurya - divinc swccincss, purna - complcic, prcma-unmaan - wiil ilc madncsscs ol lovc, subnam - sublimc, ap - alilougl, njam - pcisonal, vgranam - loim, santa-rupam - loim ol pcacc. GIory fo fhe goIden moon of Krsna Caifanya, who dispIays unbounded Iove, compIefe joy and uIfimafe charm. His eyes forever rove fo and fro Iike bees in search of honey. GIory fo fhe forever-bIissfuI Nifyananda, who is BaIarama HimseIf. His personaIify is fiIIed wifh divine sweefness, and infoxicafed by Gaura-prema His form is subIimeIy personaI and peacefuI. urddhva hasta-dvayam ap dhanur-bbana-yuhta ca madhya vas-vakah sfhaIa-vinihifam uffama gaura-candrah sca-hasta-dvaya ca parama-sumadhura ntya-vcsa sa bbhrat eva sr-gaura-candra npa-pafir akhiIa prema-purna dadarsa 15 urnvam - abovc, nasta-vayam - a paii ol lands, ap - also, nanur-bana-yuhtam - laving bow and aiiow, ca - and, manyam - middlc, vasi - lluic, vahan - clcsi, stnaIa - bioad, vnntam - placcd, uttamam - cxccllcni, gaura-canran, sca-nasta- vayam - ilc lasi paii ol lands, ca - and, parama-sumanuram - vciy giacclul, ntya- vcsam - aiiiiudc ol dancing, ca - and, bbnrat - lolds, cvam - ilus, sri-gaura- canram - ilc Goldcn Moon, npa-patn - ilc ling, ahnIam - complcic, prcma- purnam - lillcd wiil lovc, aarsa - lc saw. Wifh His upper pair of hands, Gaura Candra brandished a bow and arrow, wifh fhe middIe pair He heId an exceIIenf fIufe fo His broad chesf, and fhe Iower pair of hands were heId in a very gracefuI dancing posfure. Thus fhe monarch saw fhe compIefe form of Gaura Candra, which was fiIIed wifh Iove of Krsna. dtva sr-har-ramayoh su-madhura sr-rasa-IIa smaran premasru-puIakavfah kafipayan sIokan pafhan nfyafi srmad-bhagavatasya tasya parama madhurya-sarasya ca sr-gop-jana-mandaI-subha-gayoh svananda-bhavonmadaih 16 tva - laving sccn, sri-nar-ramayon - ol Haii and Rama, su-manuram - vciy swcci, sri-rasa-IiIam - ilc iasa dancc, smaran - icmcmbciing, prcma-asru - icais ol lovc, puIaha - wiil cicci laiis, avtan - covcicd, hatpayan - a lcw, sIohan - vciscs, patnan - icciiing, ntyat - Hc danccs, srimat-bnagavatasya - liom ilc spoilcss Puiana, tasya - His, paramam - supicmc, manurya-sarasya - ol ilc csscncc ol swccincss, ca - and, sri-gopi-jana-manaIi - wlo malcs a dancc-ciiclc wiil ilc gops, subnagayon - ol ilc iwo clcgani songs, sva-anana - wiil ilcii own bliss, bnava-unmaan - wiil ccsiaiic madncsscs. Having seen fhaf six-armed form of fhe Lord, Prafapa Rudra Maharaja was reminded of fhe infense sweefness of Sr Hari and Rama's rasa-IIa pasfimes, and his body became covered by ecsfafic erupfions and fears of Iove. Thus, whiIe dancing he recifed a few auspicious verses describing Krsna and BaIarama amidsf fhe assembIed gops, which form fhe supreme reIishabIe essence of Srmad Bhagavafam. He recifed fhem in an ecsfafic infoxicafed mood arising from his own spirifuaI bIiss. sr-bhagavafe dasama-skandhe cafus-frisafifamadhyaye: hadacd atha govndo / ramas cadbhuta-vhramah vjahratur vanc ratrya / madhya-gau vraja-yotam 17 sri-bnagavatc - in ilc Simad llagavaiam, asama-shannc - in ilc Tcnil Canio, catu-trsattama-anyayc - in ilc Tliiiy-louiil Clapici, haact - oncc, atna - ilcn, govnan - ilc givci ol plcasuic io ilc cows, scnscs and land, raman - ilc icscivoii ol plcasuic, ca - and, abnuta-vhraman - ol amazing piowcss, vjanratun - iool plcasuic, vanc - in ilc loicsi, ratryam - ai nigli, manya-gau - wcni in ilc midsi, vraja-yotam - ol ilc womcn ol Viaja. If is sfafed in fhe Srmad Bhagavafam, Tenfh Canfo, Thirfy-fourfh Chapfer, verses 20 - 23: "Once Govinda and Rama, fhe performers of superhuman feafs, enjoyed af nighf in fhe foresf-bowers in company wifh fhe miIkmaids of Vraja. upagyamanau IaIta / str-janar baddha-sauhdah sv-aIanhtanuIptangau / sragvnau vrajo 'mbarau 18 upagiyamanau - Tlcii gloiics bcing sung, IaItam - claimingly, stri-janan - by ilc womcnloll, bana-saunan - clciislcd oui ol allcciion, su-aIanhta - niccly dccoiaicd, anuIpta-angau - limbs smcaicd wiil (sandalwood pulp), srah-vnau - gailandcd, vrajan - spoilcss, ambarau - gaimcnis. "Their gIories were charmingIy sung by fhose womenfoIk who were enfangIed in affecfion wifh Them. The Lords were arffuIIy decorafed wifh ornamenfs, and Their Iimbs were smeared wifh fhe puIp of sandaI. They wore fIower garIands and spofIess garmenfs. nsa-muhha manayantav / udtodupa-taraham jagatuh sarvva-bhutana / manah sravana-mangaIam 19 nsa-muhnam - ilc mouil ol nigli (cvcning), manayantau - lonoiing, uta - iising, uupa - moon, taraham - siais, jagatun - Tlcy sang, sarva-bnutanam - loi all living bcings, manan - ilc lcaiis, sravana - ilc cais, mangaIam - lappincss. "The fwo Lords sang, honoring fhe approach of dusk and fhe rising of fhe moon and sfars. Their songs deIighfed fhe ears and hearfs of aII Iiving beings." dtva ad-bhuja-vgraha prabhu-vara srmat sac-nandana rama rohin-pufram eva puIakaih sammandifas casrubhih purnah sarvva-mahaj-janas ca satata sr-sarvvabhaumadayah sr-kna-guna-krfanamfa-rase magna vihasfa babhuh 20 tva - sccing, at-bnuja - six-aimcd, vgranam - loim, prabnu-varam - bcsi ol Loids, srimat - illusiiious, saci - ol Sac, nanana - ilc dcligli, ramam - ilc icscivoii ol plcasuic, ronni-putram - ilc son ol Rolin, cva - indccd, puIahan - by cicci laii, sammantan - lully dccoiaicd, ca - and, asrubnn - by icais, purnan - lull, sarva- manat-janan - all ilc gicai souls, ca - and, satatam - always, sri-sarvabnauma- aayan - Si Saivablauma and ilc oilcis, sri-hna-guna - ilc qualiiics ol Si Kisna, hirtana-amta - ilc ncciai ol liiana, rasc - in ilc iasa, magnan - immciscd, vnastan - ovciwlclmcd, babnun - bccamc. When aII fhe greaf souIs headed by Sarvabhauma saw fheir greaf Masfer, fhe iIIusfrious son of Sac, dispIaying His six-armed form, and Nifyananda Rama appearing as BaIarama, fhe son of Rohin, fhey aIso became compIefeIy decorafed by fears and fhriII-bumps. Thus fhey became overwheImed and immersed in singing immorfaI necfarean songs describing fhe quaIifies of Sr Krsna. Tlus cnds ilc Sixiccnil Saiga cniiilcd "Tlc Loid Slows Mcicy io Piaiapa Rudia Malaiaja," in ilc Iouiil Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
Sevenfeenfh Sarga blalia-goila-mclanam Tlc Asscmbly ol Dcvoiccs atha bhahta-ganah sarvc / yc yc gauda-nvasnah gantum cchant gauranga-darsanaya nIacaIam 1 atna - oncc, bnahta-ganan - ilc gioup ol blalias, sarvc - all, yc yc - wlocvci, gaua-nvasnan - icsidcnis ol lcngal, gantum - io go, ccnant - wcic dcsiiing, gauranga-arsanaya - loi a sigli ol Gauianga, niIa-acaIam - io ilc icmplc lilc an unmoving bluc mouniain (Jagannaila Pui). Once aII fhe bhakfas residing in Gaua desired fo go fo NIacaIa fo see Sr Gauranga. acaryah srmad-advata / svaro jagata guruh sa-ganah paramanandah / srvasah saha bhratbhh 2 acaryan srimat avatan - ilc splcndid Advaiia, isvaran - Supicmc Loid, jagatam - ol ilc univciscs, gurun - wcigliy icaclci, sa-ganan - wiil His gioup, parama- ananan - vciy jolly, srivasan - ilc puic dcvoicc, sana bnratbnn - wiil lis bioilcis. There was Sr Advaifacarya, fhe Supreme Lord and guru of aII Iiving enfifies in fhe company of His associafes, and aIso Srvasa hakura, who was in a very bIissfuI mood, fogefher wifh his brofhers. acaryah ratnah sr-candra-schharacarya cva ca pundarhahaho vdya-ndhh prcma-ndhs tatha 3 acaryan ratnan - ilc Jcwcl Tcaclci, sri-canra-schnara-acarya, cva - indccd, ca - and, punariha-ahahan - ilc loius cycd, vya-nnn - ilc occan ol wisdom, prcma- nnn - ilc occan ol lovc, tatna - also. There was Candra Sekhara, known as fhe ]eweI _carya, and Pundarkaksa Vidyanidhi, aIso known as Prema-nidhi. ganga-dasahhyahas cava / pandtah sad-gunanvtah vahrcsvarah pandtas ca / pradyumna-brahmacary ap + har-dasahhya-thahhuro / hardasa-dvjas tatha sr-vasudcva-dattah sr-muhunda-datta cva ca 5 sr-svananda-scnas ca / putra-dara-samanvtah sr-govnda-ghoa cva / muhunda-gayahottamah 6 Ichhaho vjayas cava / sr-sada-sva-pandtah puruottamah sanjayas ca / srman-ahhyaha-pandtah 7 sr-nandanahhyaho brahmacar suhIambaras tatha hhoIa-vccct vhhyatah / sa bhahta-srdharah suhh 8 ganga-asa ahnyahan - ilc icaclci ol Visvamblaia, ca - and, cva - indccd, pantan - sclolai, sat-guna-anvtan - lillcd wiil good qualiiics, vahra-isvaran pantan - ilc masici ol iwisis, a sclolai, ca - and, prayumna-branmacari, ap - also, nar-asa - ilc incainaiion ol lialma, ahnya - lnown, tnahhuran - as good as God, narasa-vjan, tatna - also, sri-vasucva-attan - ilc incainaiion ol Piallada Malaiaja, sri-muhuna-attan, cva - indccd, ca - and, sri-svanana-scnan - ilc mainiainci ol ilc dcvoiccs, ca - and, putra-ara-samanvtan - wiil lis wilc and sons, sri-govna-gnoan, cva - indccd, muhuna-gayaha-uttaman - Mulunda ilc cxccllcni singci, Ichnahan - wiiici, vjayan, ca - and, cva - indccd, sri-saa-sva- pantan, purua-uttaman - iiansccndcnial pcisonaliiy, sanjayan, ca - and, sriman, ahnyaha - lnown as, pantan - sclolai, sri-nanana, ahnyan - lnown as, branmacari - cclibaic, suhIambaran, tatna - also, hnoIa-vcca - banana salcsman, t - ilus, vhnyatan - icnowncd, san - lc, bnahta-srinaran, suhni - lappy. There was aIso fhe schoIar known as Gangadasa, who was endowed wifh godIy quaIifies, as weII as Vakresvara Panifa and Pradyumna Brahmacar. Bofh hakura Haridasa and Dvija Haridasa were fhere, as weII as Vasudeva Daffa and Mukunda Daffa. Sr Sivananda Sena aIso came aIong wifh his wife and sons. Indeed Govinda Ghoa was fhere wifh Mukunda, fhe besf of singers. There was fhe scribe Vijaya, fhe schoIar Sadasiva, Purusoffama, Sajaya, and Srman Panifa. There were fhe brahmacars, Sr Nandana and SukIambara, and aIso fhe famous seIf-safisfied bhakfa named Srdhara, who was known as KhoIa-vecha, fhe saIesman of banana producfs. Ichhaha-pandtas cava / gopnathahhya-pandtah sr-garbha-pandtas cap / pandto vana-maIhah 9 jagad-sa-pandtas ca / hranyahhyas ca vanavah buddh-mantahhya-hhanas ca / acaryah sr-purandarah 10 raghava-pantas cava / vadya-sha-murarhah sr-garuda-pandtas cava / gopnathahhya-shahah 11 sr-rama-pandtas cava / sr-narayana-pandtah damodarah pandtas ca / raghunandana-thahhurah 12 sr-muhunda-narahar-cranjva-suIocanah ramananda-vasus cava / satyarajadayas tatha 13 Ichnaha-pantan - wiiici and sclolai, ca - and, cva - indccd, gopinatna, ahnya - callcd, pantan - sclolai, sri-garbna-pantan, ca - and, ap - also, pantan, vana- maIhan, jagat-isa-pantan, ca - and, nranya, ahnyan - callcd, ca - and, vanavan - ilc dcvoicc ol ilc Loid, bun-manta, ahnya - callcd, hnanan - cmpcioi, ca - and, acaryan sri-puranaran, ragnava-pantan, ca - and, cva - indccd, vaya-sna - lion among plysicians, murarhan, sri-garua-pantan, ca - and, cva - indccd, gopinatna, ahnya - callcd, snahan - lionlilc, sri-rama-pantan, ca - and, cva - indccd, sri-narayana-pantan, amoaran pantan, ca - and, ragnunanana- tnahhuran, sri-muhuna, naranar, cranjiva, suIocanan, ramanana-vasun, ca - and, cva - indccd, satyaraja, aayan - and so on, tatna - also. There was fhe wrifer and schoIar, Gopnafha Panifa, as weII as Sr Garbha Panifa and Panifa VanamaI. There was ]agadsa Panifa, Vaisnava Hiranya, Buddhimanfa Khana and _carya Sr Purandara, Sr Raghava Panifa, Murari, fhe Iion among physicians, Garuda Panifa and Gopnafha Siha, Sr Rama Panifa, Sr Narayana Panifa, Damodara Panifa and Raghunandana hakura, Sr Mukunda, Narahari, Cirajva, SuIocana, Ramananda Vasu, Safyaraja and ofhers. sarvc sr-hna-catanya-pranah prcma-samanvtah acaryya-prabhuna sarddham / ayayuh puruottamam 1+ sarvc - all, sri-hna-catanya-pranan - wlo lcld ilc Loid as ilcii lilc-bicail, prcma-samanvtan - cndowcd wiil picma, acarya-prabnuna - wiil ilc _caiya, sarnam - in company, ayayun - wcni, puruottamam - Jagannaila Pui. AII of fhese bhakfas were as affached fo Sr Krsna Caifanya as fo fheir own Iife- breafh. Thus in a mood of greaf Iove, fhey fraveIIed fo Purusoffama Dhama aIong wifh Advaifa Prabhu. srman-narcndram ayatan / bhahtan sarvcsvaro harh nhata-sthan bhahta-ganan / prcayam asa sa-tvaram 15 sriman-narcnram - ilc splcndid lalc ol ilc ling, ayatan - coming, bnahtan - dcvoiccs, sarva-isvaran - coniiollci ol all, narn - ilc icmovci ol cvil, nhata-stnan - siiuaicd ncai Him, bnahta-ganan - gioups ol dcvoiccs, prcayam asa - scni, sa- tvaram - quiclly. Sr Hari, fhe Masfer of aII, immediafeIy senf fhe group of devofees who were sfanding near Him fo receive fhe arriving bhakfas af Narendra Sarovara. pascad cva svayam ap / gantu cahrc manah prabhuh bhahta-prano bhahta-vaso / bhahtana prt-dah sada 16 pascat - aliciwaids, cva - indccd, svayam - Himscll, ap - also, gantum - io go, cahrc manan - lixcd His mind, prabnun - ilc Masici, bnahta-pranan - lilc loicc ol His dcvoicc, bnahta-vasan - coniiollcd by His dcvoicc, bnahtanam - loi His dcvoiccs, prit-an - givci ol lovc, saa - always. Afferwards He, who is fhe very Iife force of His devofees, who is confroIIed by His devofees and who besfows Iove on His devofees, defermined fo sef forfh. ntyananda-prabhus cava / pandtah sr-gadadharah pur-sr paramanando / bhatta-sr-sarvabhaumahah 17 pandta jagadanandas / tatha sr-has-msrahah damodara-svarupas ca / pandtah sanharas tatha 18 sr-hassvara-gosvam / pandto bhagavas tatha srIa-pradyumna-msra sr-paramananda-patrahah 19 sr-ramananda-rayas ca / govndo dvara-paIahah brahmananda-bharat ca / sr-rupah sr-sanatanah 20 niiyananda-piablul, ca - and, cva - indccd, pantan sr-gaanaran, puri-sri paramananan, bnatta-sri-sarvabnaumahan, panta jagaananan, tatna - also, sri- hasi-msrahan, amoara-svarupan, ca - and, pantan sanharan, tatna - also, sri- hasisvara-gosvami, pantan bnagavan, tatna - also, sriIa-prayumna-msra, sri- paramanana-patrahan, sri-ramanana-rayan, ca - and, govnan, vara-paIahan - dooi waiclman, branmanana-bnarati, ca - and; si-iupal; si-sanaianal. Nifyananda Prabhu fogefher wifh Panifa Sr Gadadhara, Puri Sr Paramananda, and Bhaffa Sr Sarvabhauma, Panifa ]agadananda and Sr Kas Misra, Damodara Svarupa and Panifa Sankara, Sr Kassvara Gosvam, Panifa Bhagavan, Pradyumna Misra and Sr Paramananda Pafra, Sr Ramananda Raya and Govinda, fhe Lord's doorman, Brahmananda Bharaf, Sr Rupa and Sr Sanafana... sr-raghunatha-dasas ca / vadyah sr raghunathahah sr-narayana-nandahhya / acarya-putra-nandanah 21 acyutananda-gosvam / gauranga-prana-vaIIabhah shh-mahct vhhyato / van-nathas tathaparc 22 yc hsctra-vasno bhahta / ayayuh prabhuna saha ctah samanvtah hna-catanyo bhahta-vatsaIah 23 sr-narcndra-saras-tram / agatah paramcsvarah tatradvato 'p bhagavan / sa-bhahtah samupasthtah 2+ si-iaglunaila-dasal, ca - and, vayan - plysician, sri ragnunatnahan, sri- narayana-nana, ahnya - namcd, acarya-putra-nananan - ilc dcliglilul son ol Si Advaiia, acyutanana-gosvami, gauranga-prana-vaIIabnan - wlosc lilc loicc is lis lovc loi Gauianga, shn-manct, vhnyatan - icnowncd, vani-natnan, tatna - also, aparc - oilcis, yc - wlo, hsctra-vasnan - icsidcnis ol Ksciia, bnahtan - ilc dcvoiccs, ayayun - wcni, prabnuna - wiil Piablu, sana - wiil, ctan - wiil ilcm, samanvtan - accompanicd, hna-catanyan - ilc avaiaia loi ilc agc ol quaiicl, bnahta-vatsaIan - allcciionaic io His dcvoiccs, sri-narcnra-saran - ilc lalc ol ilc King, tiram - banl, agatan - camc, parama-isvaran - supicmc Loid, tatra - ilcic, avatan - Advaiia, ap - also, bnagavan - Loid, sa-bnahtan - wiil His dcvoiccs, samupastntan - appioaclcd. ...Sr Raghunafha Dasa and fhe physician Raghunafha, Sr Narayana Nanda and fhe deIighffuI son of Advaifa _carya named Acyufananda Gosvam, whose Iife and souI was fhe Iove he heId for Sr Gauranga, fhe renowned Sikhi-Mahefi as weII as Vannafha and aII fhe ofher bhakfas who resided in Ksefra wenf aIong wifh fheir Prabhu. In fheir company, fhe Supreme Masfer, Sr Krsna Caifanya, whose hearf is aIways fiIIed wifh affecfionafe for His devofees, came fo fhe bank of Narendra Sarovara, where af fhaf very momenf fhe greaf PersonaIify Sr Advaifa was arriving wifh fhe devofees from Gaua-desa. ubhayor darsanad cva / sarvvc jata-mahotsavah asru-hampadayo bhava / murtmantas tada babhuh 25 ubnayon - ol ilc iwo, arsanat - by sccing, cva - indccd, sarvc - all, jata-mana- utsavan - bccamc vciy lcsiivc, asru-hampa-aayan - icais, iicmbling and so on, bnavan - ccsiacics, murtmantan - pcisonilicaiion, taa - ilcn, babnun - wcic. When fhe fwo parfies of devofees gIimpsed one anofher, everyone became exfremeIy enIivened by a sponfaneous fesfive spirif, and if seemed as if fhe various sympfoms of ecsfasy such as weeping and frembIing appeared in personified form af fhaf pIace. Tlus cnds ilc Scvcniccnil Saiga cniiilcd "Tlc Asscmbly ol Dcvoiccs," in ilc Iouiil Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
AII of fhe devofees experienced feeIings of ecsfasy and became overwheImed by franscendenfaI bIiss. They bowed down fo one anofher, faIIing fIaf Iike rods upon fhe earfh, and fheir moufhs became fiIIed wifh ufferances of "Hari!" svaro 'p namas cahrc / vanavah saha vanavan darsayann asramadna / vanavaradhanc vdhm 2 isvaran - Supicmc Loid, ap - alilougl, naman cahrc - madc obcisanccs, vanavan sana - wiil ilc vaisnavas, vanavan - io ilc vaisnavas, arsayan - slowing, asrama- ainam - among spiiiiual and social posiiions, vanava-arananc - in woislip ol a vaisnava, vnm - piinciplc. AIfhough He is fhe Supreme Lord, Sr Gauranga aIso offered obeisances fo fhe vaisnavas aIong wifh fhe ofher vaisnavas, showing fhaf despife aII spirifuaI and sociaI posifions fhe principIe of honoring fhe vaisnava is of paramounf imporfance. ap cct su-duracaro / bhajatc mam ananya-bhah sadhur cva sa mantavya / t hna-muhhodtam 3 ap - alilougl, cct - il, su-uracaran - vciy misbclavcd, bnajatc - lc woislips, mam - Mc, ananya-bnah - wiil no oilci slclici, sanun - a saini, cva - indccd, san - lc, mantavyan - io bc considcicd, t - ilus, hna-muhna - liom ilc mouil ol Kisna, utam - uiicicd. "Even fhough a person may perform fhe mosf degraded deed, if he worships Me, giving up aII ofher inferesf, he shouId be accepfed as a sadhu." So spoke Sr Krsna (Bhagavad Gfa 9.30). prahasya jana-sanghana / htaya jagad-svarah vanavan vandana cahrc / nyasad-mada-hhandanam + prahasya - icvcaling, jana-sangnanam - ol ilc gioups ol pcoplc, ntaya - loi ilc wcllaic, jagat-isvaran - ilc supicmc coniiollci ol ilc univcisc, vanavan - dcvoiccs ol ilc Loid, vananam - woislip, cahrc - did woislip, nyasa-a - lcadcd by ilc sannyass, maa - piidc, hnananam - bicaling. ReveaIing fhis principIe for fhe benefif of aII cIasses of men, fhe ]agadsvara performed worship of fhe vaisnavas and fhus smashed fhe faIse pride of persons in high posifions, beginning wifh fhose in fhe sannyasa order. hampasru-puIaha-vyapta / dhuI-mandta-vgrahah ntyantas ca namantas ca / gayantas ca punah punah 5 hampa-asru-puIaha - iicmbling, icais and cicci laiis, vyaptan - covcicd, nuI- manta - dccoiaicd by dusi, vgranan - loims, ntyantan - dancing, ca - and, namantan - bowing down, ca - and, gayantan - singing, ca - and, punan punan - icpcaicdly. The vaisnavas' bodies became pervaded by frembIing, fears, and erupfions. WhiIe dancing and singing, fhey were ornamenfed by fhe dusf of fhe earfh as fhey offered prosfrafed obeisances fo each ofher again and again. gauranga-darsanananda-mattah sva na vdant tc gauranga jaya gauranga / gauranga t vadnah 6 gauranga-arsana-anana-mattan - dcliglicd by ilc lappincss ol sccing Loid Gauianga, svam - ilcmsclvcs, na - noi, vant - ilcy lncw, tc - ilcy, gauranga - ilc goldcn Loid, jaya - gloiics!, gauranga, gauranga, t - ilus, vanan - ilcy uiicicd. Being infoxicafed by fhe joy of seeing Sr Gauranga, fhey became obIivious fo fheir own bodies and fhus chanfed, "Gauranga! ]aya Gauranga! Gauranga!" tatha vanava-patnyas ca / durc dtva maha-prabhum tasa prcma-para-hatha / ho vcda ho 'p savadct 7 tatna - also, vanava-patnyan - ilc wivcs ol ilc vaisnavas, ca - and, urc - liom alai, tva - sccing, mana-prabnum - ilc gicai Masici, tasam - ilcii, prcma-para- hatnam - cxccllcncc ol iiansccndcnial lovc, han - wlo', vca - lnows, han ap - wlo indccd', savact - can spcal. As fhe wives of fhe vaisnavas gazed upon Mahaprabhu from a disfance, fhey aIso chanfed, "]aya Gauranga!" Indeed, who is abIe fo comprehend fheir franscendenfaI exceIIence of prema, and who is quaIified fo speak of if: tatas ta sr-harcr bhaht-savyapnyo na sasayah sr-hna-nama-purnasyah / prcmasru-puIahanvtah 8 tatan - ilcn, ta - ilcy, sri-narc - ol Si Haii, bnaht-savyapnyan - pcivadcd by dcvoiion, na - noi, sasayan - doubi, sri-hna-nama - namcs ol Kisna, purna - lillcd, asyan - mouils, prcma-asru - icais ol lovc, puIaha-anvtan - covcicd by cicci laiis. Wifhouf a doubf, fheir hearfs were whoIIy pervaded by devofion for Sr Hari, fheir moufhs fiIIed wifh fhe names of Krsna, fheir bodies covered by fears of Iove, and fheir bodiIy hairs fhriIIed by rapfure. tadava rama-hnau sr-yatra-govnda cva ca jaIa-hrdartha ayatau / narcndra-saras dhruvam 9 taa - ilcn, cva - indccd, rama-hnau - ilc divinc duo, sri-yatra-govnan - ilc movcablc lcsiival Dciiy ol Govinda, cva - indccd, ca - and, jaIa-hria - waici spoiis, artnam - loi ilc puiposc ol, ayatau - camc, narcnra-saras - in ilc ling's lalc, nruvam - aciually. Then, as fhe fesfivaI Deify of Sr Govinda enfered wifhin Narendra Sarovara fo pIay wafer sporfs, Rama and Krsna aIso enfered fhe wafer. maha-vbhut-sayuhta / har-sanhrttanadbhh mandta bhahta-vargas ca / gaura-govnda-hnharah 10 mana-vbnut - gicai opulcncc, sayuhtan - cndowcd wiil gicai opulcncc, nar- sanhirtana - ilc congicgaiional claniing ol Haii's namcs, abnn - and so on, mantan - cnlanccd by, bnahta-vargan - wiil ilc gioups ol dcvoiccs, ca - and, gaura-govna-hnharan - ilc scivanis ol ilc goldcn Govinda. The personaI servanfs of Gaura Govinda, who were decorafed very opuIenfIy, came wifh Them, accompanied by fhe various groups of bhakfas performing congregafionaI chanfing of Sr Hari's hoIy names. navam asadya tavac ca / vharanto maha-mudah govnda-rama-hnas ca / hurvvant jaIa-hautuham 11 navam - boai, asaya - gciiing on, tavat - loi so long, ca - and, vnarantan - cnjoying, mana-muan - vciy joyous, govna - ilc lcsiival loim ol Jagannaila, rama-hnan - Gauia and Niiai, ca - and, hurvant - did, jaIa-hautuham - waici- icvcliics. As soon as They had boarded fhe boaf, fhe Govinda Deify aIong wifh Rama and Krsna enjoyed greaf deIighf by engaging in wafer sporfs. sa-bhahto gaura-candras ca / jaIam avsya hautuh gadadhara-rasoIIas / ntyananda-suhha-pradah 12 sa-bnahtan - wiil His dcvoiccs, gaura-canran - ilc Goldcn Moon, ca - and, jaIam - waici, avsya - cniciing, hautuhi - cagcily, gaanara, rasa-uIIasi - dcliglicd in iasa, ntyanana - ilc oiiginal loim ol a dcvoicc, suhna-praan - gavc joy. Gaura Candra fogefher wifh His devofees eagerIy enfered fhe wafers. He deIighfed in His rasa wifh Gadadhara, and gave joy fo Nifyananda. advatacaryya-prcthas ca / svarupadyah samanvtah hrdat paramanandam / yamunaya yatha pura 13 avatacarya-prctnan - mosi dcai io Advaiia, ca - and, svarupa-ayan - wiil Svaiupa-Damodaia and ilc oilcis, samanvtan - iogcilci wiil, hriat - Hc spoiicd, parama-ananam - in iiansccndcnial bliss, yamunayam - in Yamuna, yatna - as, pura - in a loimci iimc. There in fhe company of aII fhe bhakfas who were Ied by Svarupa, fhe beIoved of Advaifa sporfed in a mood of franscendenfaI fesfivify, jusf as in a former age He had once sporfed wifhin fhe wafers of Yamuna. sa sanatana-rupa-sr-raghunathcsvaro harh murar-rama-srvasa-gaurdasa-pryo 'p yah 1+ paramananda-pur-vas-ramananda-sahayavan hasvara-mana-data / har-dasa-pryanharah 15 san - Hc, sanatana-rupa-sri-ragnunatna-isvaran - ilc Loid ol ilcsc dcvoiccs, narn - ilc dispcllci ol sin, pryan - ilcii bclovcd, ap - also, yan - wlo, paramanana- puri-vasi-ramanana, sanayavan - iool company liom, haisvara, mana-ata - gavc lonoi io, nar-asa, pryam-haran - madc dcai. Sr Hari, who is fhe Lord of fhe hearfs of Sanafana, Rupa and Raghunafha, who is dear fo fhe hearfs of Murari, Rama, Srvasa and Gaurdasa, accepfed assisfance from Paramananda Pur, Vas and Ramananda. He gave honor fo Kassvara and charmed fhe hearf of Haridasa. sva-prahasataya sarvva-bhahtas ca vpncsvarah sahava hrdat gaura-govndah sac-nandanah 16 sva-prahasataya - by His pcisonal cxpansion, sarva-bnahtan - wiil all ilc blalias, vpna-isvaran - Loid ol ilc loicsis, sana - wiil, hriat - plays, gaura- govnan - Goldcn Govinda, saci-nananan - ilc son ol Sac. Through His aII-pervasive pofency, Gaura Govinda, fhe Lord of fhe foresf gIades of Vraja and fhe deIighf of fhe hearf of Sac, sporfed individuaIIy wifh every one of His bhakfas. sarvvc janant hrdat / gaurango h maya samam tcna sardha bhahta-ganah / hurvvant jaIa-hautuham 17 sarvc - all, janant - lncw, hriat - Hc spoiis, gaurangan - ilc Goldcn Loid, n - cciiainly, maya - wiil mc, samam - wiil, tcna - wiil Him, sarnam - wiil, bnahta- ganan - ilc gioups ol blalias, hurvvant - ilcy do, jaIa-hautuham - waici spoiis. Each of fhem knew fhaf, "Gauranga sporfs onIy wifh me." Thus did fhe enfire group of bhakfas perform wafer sporfs wifh Sr Caifanya. gopbhh saha govndo / yamunaya yatha pura aharod vvdha hrda / sr-rasa-rasa-hautuh 18 yatha gop-janah hna / jaIa-hrda-parayanam suhhayant nja-prcma-vIasa-nava-vbhramah 19 gopibnn - wiil ilc millmaids, sana - in company wiil, govnan - ilc awaidci ol joy io ilc cows, ilc land and ilc scnscs, yamunayam - in Yamuna, yatna - as, pura - bcloic, aharot - Hc pciloimcd, vvnam - vaiious, hriam - spoiis, sri-rasa - iclaiionslips wiil many giils, rasa-hautuhi - cagci loi ilc iasa, yatna - as, gopi- janan - ilc gops, hnam, jaIa-hria - waici spoiis, parayanam - absoibcd in, suhnayant - givc plcasuic, nja-prcma - His own lovc, vIasa - divcisions, nava - novcl, vbnraman - wiil amoious gcsiuics. In a former fime wifhin Yamuna's wafers Sr Govinda eagerIy reIished fhe meIIows of rasa-IIa, and He pIayed a variefy of games wifh fhe miIkmaids of Vraja. And fhe gops aIso gave pIeasure fo Krsna, who was enfhusiasfic for wafer sporfs, fhrough fheir feminine gesfures and noveI amorous daIIiances fo provoke His Iove. cva jaIa-vhara ca / haraytva yathoctam gaurango rama-hnau sr-yatra-govnda cva ca 20 utththant jaIa-hradad / bhuta bhuanottamah pujtas copaharas ca / sva-sva-bhtya-samanvtah 21 cvam - so, jaIa-vnaram - waici spoiis, ca - and, haraytva - laving cnacicd, yatna- uctam - suiiably, gaurangan, rama-hnau - ilc divinc duo, sri-yatra-govna - ilc movcablc Dciiy ol Jagannaila-dcva, cva - indccd, ca - and, uttntnant - ilcy iosc, jaIa-nraat - liom ilc waicis ol ilc lalc, bnutan - dccoiaicd, bnuana-uttaman - by cxccllcni oinamcnis, pujtan - woislippcd, ca - and, upanaran - by ollciings, ca - and, sva-sva-bntya - Tlcii pcisonal sciviiois, samanvtan - iogcilci wiil. In fhe same way, Sr Gauranga enacfed wafer-sporfs wifh His bhakfas in a manner jusf suifabIe fo His differenf reIafionships wifh fhem. Thereaffer, fhe fesfivaI Deify of Govinda in fhe company of Rama and Krsna rose from fhe wafers of fhe Iake. They were fhen decorafed by exquisife ornamenfs and honored by vaIuabIe presenfafions, being cared for by Their personaI servifors. ntya-vadya-su-ganadyar / mandra prayayuh suhham rama-hnau ca sr-yatra-govndah sva-janah saha 22 niya - dancing; vadya - music; su-gana - linc songs; adyai - and so on; mandiiam - icmplc; piayayul - ilcy wcni loiwaid; sullam - lappily; iama-lnau - Gauia and Niiai; ca - and; si-yaiia-govindal - ilc lcsiival Dciiy ol Govinda; sva-janail - wiil His scivanis; sala - iogcilci. Rama and Krsna wifh Sr-Yafra-Govinda proceeded happiIy fowards Their fempIe, accompanied by Their servanfs, who danced, pIayed musicaI insfrumenfs and sang sweefIy. gaurangas ca njar bhahtah / hna-sanhrttanah parah sama bhahtavcsataya / yayau sr-har-mandram 23 gauiangal, ca - and, njan bnahtan - wiil His own dcvoiccs, hna-sanhirtanan - congicgaiional claniing ol Kisna's namcs, paran - wlo wcic absoibcd, samam - in ilc company, bnahta-avcsataya - wiil absoipiion in ilc mood ol a dcvoicc, yayau - Hc wcni, sri-nar-manram - io ilc icmplc ol Haii. Absorbed in fhe mood of a devofee, Gauranga wenf fowards fhe mandira of Sr Hari aIong wifh His own devofees, who were absorbed in Krsna-sankrfana. jagannatha-muhha dtva / sa-bhahtah prcma-vhvaIah garuda-stambham asrtya / sthto darsana-IaIasah 2+ jagannatna-muhnam - ilc lacc ol Jagannaila, tva - sccing, sa-bnahtan - wiil His dcvoiccs, prcma-vnvaIan - ovciwlclmcd by lovc, garua-stambnam - ilc pillai ol Gaiuda, asrtya - ialing slclici, stntan - sianding, arsana-IaIasan - cagci loi ilc vision. Then faking sheIfer behind fhe piIIar of Garua-deva, He sfood amongsf His devofees, eager fo gef a gIimpse of fhe Lord, and when He saw fhe face of ]agannafha, He became overwheImed wifh Iove. ntyananda-suhhoIIas / bhahta-varga-samanvtah dvau parsvc pasyat gaura-candro rama-janarddanau 25 ntyanana-suhna-uIIasi - Niiyananda, slining wiil lappincss, bnahta-varga- samanvtan - wiil His gioup ol dcvoiccs, vau - ilc iwo, parsvc - on ilc sidcs, pasyat - Hc gazcs, gaura-canra - ilc Goldcn Moon, rama-janaranau - lalaiama and Jagannaila. In fhe company of fhe bhakfas, Gaura Candra shone in perpefuaI bIiss as He gazed af BaIarama and ]agannafha on bofh sides of fhe aIfar. Tlus cnds ilc Ligliccnil Saiga cniiilcd "Plcasuic Pasiimcs in Naicndia Saiovaia," in ilc Iouiil Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
Ninefeenfh Sarga simad-advaiia-piablu-lia si-gauianga-liiianam Simad Advaiia Piablu Pciloims Gauianga Kiiana tato bhahta-ganah sarddha / ntyananda-dhtah prabhuh hasnatha-gha sghram / agato jagad-svarah 1 tatan - ilcn, bnahta-ganan - wiil ilc dcvoiccs, sarnam - wiil, ntyanana-ntan - lcld by Niiyananda, prabnun - ilc Masici, hasinatna-gnam - io ilc lousc ol Kasnaila, signram - swilily, agato - wcni, jagat-isvaran - ilc Loid ol all scniicni bcings. Thereaffer supporfed by Nifyananda, fhe Lord of fhe cosmic manifesfafion swiffIy wenf fo fhe home of Kasnafha Misra in fhe company of His bhakfas. jagannatha-prasadanna / ntyananda-samanvtah srIa-advatadbhh sarddha / svarupadyar nvcdtam 2 jagannatna-prasaa-annam - ilc lood iasicd and givcn as mcicy by Loid Jagannaila, ntyanana, samanvtan - associaiing wiil, sriIa-avata-abnn - wiil Sila Advaiia and oilcis, sarnam - wiil, svarupa-ayan - lcadcd by Svaiupa Damodaia, nvctam - ollcicd. Gaura Hari aIong wifh Nifyananda, SrIa Advaifa, and ofher bhakfas, were offered fhe prasada food-remnanfs of Lord ]agannafha by fhe group of devofees headed by Svarupa. bhuhtva catur-vvdha dravya / bhahta-sanhaIpa-paIahah bhojayam asa svan bhahtan / putra-praycna IaIayan 3 bnuhtva - laving caicn, catu-vnam - loui linds, ravyam - ingicdicnis, bnahta- sanhaIpa-paIahan - lullillci ol ilc dcvoicc's dcsiics, bnojayam asa - lcd, svan - own, bnahtan - His bclovcd, putra-praycna - jusi lilc sons, IaIayan - clciisling. Affer He had eafen fhe four kinds of foodsfuffs, Gaura fed His devofees, induIging fhem as a fafher wouId His sons by safisfying fheir every wish. sva bhunhva bhunhva bhunhvct vatsaIya-rasa-murttman jagad-ananda-svarupadyar / dvarar cva daya-ndhh + svam - own, bnunhva, bnunhva, bnunhva - cai! cai! cai!, t - ilus, vatsaIya-rasa- murtman - ilc pcisonilicaiion ol paicinal allcciion, jagaanana-svarupa-ayan - lcadcd by Jagadananda and Svaiupa, varan - by mcans ol, cva - indccd, aya- nnn - occan ol compassion. The ocean of compassion who appeared Iike pafernaI affecfion personified was assisfed by ]agadananda, Svarupa, and ofhers as He encouraged His devofees, "Eaf! Eaf! You musf eaf!" cva hramcna pratyaha / sambodhya hausaIanvtah sambhojya bhur-dravycna / catur-vvdhycna vanavan 5 cvam - ilus, hramcna - onc by onc, pratyaham - diiccily, sambonya - laving insiiucicd, hausaIa-anvtan - wiil cxpciiisc, sambnojya - io bc caicn, bnur-ravycna - wiil many ingicdicnis, catu-vnycna - wiil loui linds, vanavan - vaisnavas. Thus fhe Lord exhibifed greaf experfise as He personaIIy encouraged fhe vaisnavas one by one fo eaf fhe food of four variefies, which was prepared wifh many fine ingredienfs. gandusad-hryah sarvva / samapya jagad-svarah candana-pupa-maIabhya / bhuaytva yatha-hramam 6 ganusa - a landlul ol waici, a - lcadcd by, hryan - aciiviiics, sarvam - all, samapya - laving pciloimcd, jagat-isvaran - Loid ol ilc cosmos, canana-pupa- maIabnyam - wiil sandalwood pulp and llowci gailands, bnuaytva - adoining, yatna-hramam - in oidci. Then affer making everyone refresh fheir moufhs by sipping handfuIs of wafer mixed wifh cIoves and nufmeg, fhe ]agadsvara adorned fhem in fhe order of fheir seniorify wifh puIp of sandaI and fIower garIands. ntyanandadvata-muhhyan / bhahtan gauda-nvasnah uthaIa-sthan ap svcta-dvpa-sthan vanavan prabhuh 7 IaIayam asa haruno / vatsaIyad bhahta-vatsaIah tah sama suhham asnah / sanhrttana-hutuhaI 8 ntyanana - ilc oiiginal loim ol a dcvoicc, avata - ilc incainaiion ol a dcvoicc, muhnyan - lcadcd by, bnahtan - dcvoiccs, gaua-nvasnan - icsidcnis ol lcngal, uthaIa-stnan - icsidcnis ol Oiissa, ap - also, svcta-vipa-stnan - icsidcnis ol Svcia- dvpa, Vindavana, vanavan - ilc dcvoiccs, prabnun - ilc Masici, IaIayam asa - Hc clciislcd, harunan - lind, vatsaIyat - oui ol allcciion, bnahta-vatsaIan - allcciionaic io His dcvoiccs, tan samam - wiil ilcm, suhnam - comloiiably, asinan - scaicd, sanhirtana - congicgaiional claniing, hutunaIi - cniluscd by. Firsf Prabhu honored and cherished fhe vaisnavas residing in Gaua, headed by Nifyananda and Advaifa, and fhen fhose of UfkaIa and Svefadvpa. The kind-hearfed Lord, ouf of affecfion for His devofees, fhen saf af ease in fheir company, eager fo perform sankrfana. rajajnaya maha-patras / candancsvara-sanjnahah bhahtan nvasayam asa / gchc gchc yatha-suhham 9 raja-ajnaya - by oidci ol ilc ling, mana-patran - ilc piimc minisici, canancsvara, sanjnahan - lnown as, bnahtan - ilc dcvoiccs, nvasayam asa - gavc accomodaiion, gcnc gcnc - in vaiious louscs, yatna-suhnam - accoiding io ilcii plcasuic. Nexf, by fhe order of fhe king, fhe prime minisfer named Candanesvara provided residence for fhe bhakfas in various houses, according fo fheir preference. cva bhahta-ganah sarvvc / sanhrtana-parayanah tthant prabhuna sarddha / sanhrtana-vnodna 10 cva - ilus, bnahta-ganan - dcvoiccs, sarvc - all, sanhirtana - congicgaiional claniing, parayanan - absoibcd, ttnant - siay, prabnuna sarnam - wiil Piablu, sanhirtana - congicgaiional claniing, vnona - wlo iool plcasuic. However, aII fhe bhakfas were eager for sankrfana and fhus eIecfed fo sfay wifh Mahaprabhu, who aIso deIighfed in sankrfana. prabhu-prtayc yad-dravya / tar anta prayatnatah tcna vanava-patnbhh / pacta paramadarat 11 prabnu-pritayc - loi ilc plcasuic ol Piablu, yat - wlicl, ravyam - ingicdicnis, tan - by ilcm, anitam - biougli, prayatnatan - wiil mucl caic, tcna - on His accouni, vanava-patnibnn - by ilc wivcs ol ilc vaisnavas, pactam - coolcd, parama-aarat - wiil gicai icvcicncc. For fhe pIeasure of Mahaprabhu, fhe wives of fhe vaisnavas cooked wifh greaf reverence fhe foodsfuffs fhey had carefuIIy broughf for Him from BengaI. anna catur-vvdhcnap / rascna sahta prabhuh bubhujc ca ghtah shta / sa-bhahtah sagrajah suhh 12 annam - lood, catu-vncna - ol loui linds, ap - also, rascna - llavoilul, santam - wiil, prabnun - ilc Masici, bubnujc - aic, ca - and, gntan - wiil glcc, shtam - spiinllcd, sa-bnahtan - wiil His blalias, sa-agrajan - wiil His cldci bioilci, suhni - lappy. Togefher wifh His eIder brofher and His bhakfas, Prabhu happiIy afe fhe four variefies of fIavorfuI foodsfuffs, which were sprinkIed wifh ghee. advato bhagavan sahat / svayam odanam uttamam pahtva su-madhura cap / ntva ta bharyaya saha 13 avatan - non-dillcicni (liom Niiyananda), bnagavan - ilc all-opulcni Loid, sahat - diiccily, svayam - pcisonally, oanam - iicc, uttamam - cxccllcni, pahtva - laving coolcd, su-manuram - vciy swcci, ca - and, ap - also, nitva - biougli, tam - ilai, bnaryaya sana - by His wilc. Bhagavan Sr Advaifa personaIIy prepared very reIishabIe sweef rice from some fine grains His wife had broughf. nbhta bhojayam asa / ha ghta-samanvtam sva-prana-vaIIabha hna-catanya bhahta-vatsaIam 1+ nbntam - in soliiudc, bnojayam asa - gavc io cai, hiam - coolcd-down mill and iicc, gnta-samanvtam - wiil glcc, sva-prana-vaIIabnam - ilc lovc ol His vciy lilc, hna-catanyam - Radla-Kisna in onc pcison, bnahta-vatsaIam - lovci ol His blalias. Then in a soIifary pIace He offered fhaf sweefened rice mixed wifh miIk and ghee fo fhe beIoved breafh of His Iife, Sr Krsna Caifanya, and fhe Lord reciprocafed affecfionafeIy wifh His devofee. cva hramcna srvasa-pandtadyah sa-patnhah scva cahrur bhagavato / gaurangasya yatha-suhham 15 cvam - similaily, hramcna - in scqucncc, srivasa-panta-ayan - lcadcd by Sivasa Paniia, sa-patnhan - wiil ilcii wivcs, scvam cahrun - icndcicd scivicc, bnagavatan - ol ilc Loid, gaurangasya - ol Gauianga, yatna-suhnam - io ilcii plcasuic. SimiIarIy, in fhe order of seniorify beginning wifh Srvasa Panifa, fhe ofher bhakfas fogefher wifh fheir wives offered service fo Gauranga fo fheir hearf's confenf. tatas ca prcma-gosvam / sammantrya sva-janah saha navna gaura-candrasya / nama-sanhrttana subham 16 harot mandaI-htya / harcna vanavah saha ntyat paramoddanda / garjjat dhavat hvact 17 tatan - ilcn, ca - and, prcma-gosvami - Advaiia _caiya, sammantrya - inviiing, sva- janan sana - wiil His own mcn, navinam - novcl, gaura-canrasya - ol Gauia Candia, nama-sanhirtanam, subnam - auspicious, harot - Hc madc, manaIi-htya - loiming a ciiclc, narcna - wiil jubilaiion, vanavan sana - iogcilci wiil ilc vaisnavas, ntyat - Hc danccs, parama-uanam - vciy inicnsc, garjjat - Hc ioais, navat - Hc iuns, hvact - somciimcs. Then Sr Advaifa _carya, fhe gosvam of prema assembIed His own men and creafed a new form of sankrfana from fhe names of Gaura Candra. He jubiIanfIy formed a circIe of aII fhe vaisnavas, and wifhin if He danced very high, somefimes roaring and somefimes running. ntyanando 'p bhagavan / gauranga-bhava-bhavtah yasya ntya-padaghatah / hampatc bhuvana-trayam 18 ntyananan - cicinally blisslul Loid, ap - alilougl, bnagavan - ilc all-opulcni Loid, gauranga-bnava-bnavtan - lcli accoiding io ilc mood ol Gauianga, yasya - wlosc, ntya - dancing, paa-agnatan - by ilc siiiling ol His lcci, hampatc - iicmblcd, bnuvana-trayam - ilc ilicc woilds. On fhaf occasion, Sr Nifyananda made fhe fhree worIds quake by fhe sfriking of His dancing feef. AIfhough He is HimseIf fhe Supreme Lord, sfiII every emofion fhaf He feeIs is in harmony wifh Gauranga's desire. mat-prana-sarvvasva gaura-candra mam uddhara prabho ntyananda-prya gaura / gadadhara-rasa-prada 19 mat-prana-sarvasva - O all-in-all ol my lilc-loicc, gaura-canra - O Gauia Candia, mam - mc, unara - dclivci, prabno - O Piablu, ntyanana-prya - O dcai onc ol Niiyananda, gaura - O goldcn Loid, gaanara-rasa-praa - O bcsiowci ol iasa io Gadadlaia. The devofees chanfed, "O Gaura Candra! O aII-in-aII of My Iife force! KindIy deIiver me, Prabhu. O beIoved of Nifyananda! O GoIden Lord! O besfower of rasa on Gadadhara! srvasad-prya-prana / prcma-da harunarnava cva sanhrttana so 'p / gaurangah hrtana-pryah 20 hna-sanhrttana matva / jagau prcma-vasah svayam sa cva hrttananando / brahmanda purayan babhau 21 srivasa - ol Sivasa, a - and ilc oilci dcvoiccs, prya-prana - O lilc and soul, prcma-a - bcsiowci ol lovc loi Kisna, haruna-arnava - O occan ol mcicy, cvam - ilus, sanhirtanam - congicgaiional claniing, san - Hc, ap - also, gaurangan - ilc goldcn Loid, hirtana-pryan - wlo lovcs liiana, hna-sanhirtanam - congicgaiional claniing ol Kisna's namcs, matva - ilinling, jagau - Hc sang, prcma-vasan - coniiollcd by lovc, svayam - Himscll, san - Hc, cva - indccd, hirtana-ananan - ilc lappincss ol liiana, branmanam - ilc univcisc, purayan - lilling, babnau - Hc slonc. "O Iife and souI of aII fhe devofees headed by Srvasa! O besfower of Iove for Krsna! O ocean of compassion!" Then Sr Gauranga, who dearIy Ioved krfana, decided fo personaIIy perform Krsna-sankrfana. He sang from fhe depfhs of His hearf, moved by His greaf Iove for Krsna. His form shone radianfIy wifh fhe joy of krfana, and He fiIIed fhe enfire universe wifh fhaf joy. sarvvc pasyant ntyanta / gaura-candra sva-sammuhham yatha madhya-gata hna / baIaha vana-bhojnah 22 sarvc - all, pasyant - ilcy scc, ntyantam - dancing, gaura-canram - ilc Goldcn Moon, sva-sammuhnam - lacc io lacc wiil Him, yatna - as, manya-gatam - siiiing in ilc ccnici, hnam - ilc all-aiiiaciivc, baIahan - boys, vana-bnojnan - caicis ol ilc loicsi picnic. Each of fhe devofees beheId Gaura Candra dancing face fo face wifh himseIf, jusf as each of fhe cowherd boys of Vraja saw Sr Krsna seafed in fhe cenfer of fhe circIe during fheir foresf picnic. svaro 'p bhagavatadvatacaryycna sayutah ntyanando maha-tcjah / prcmonmadcna ntyat 23 isvaran - ilc Supicmc Loid, ap - alilougl, bnagavata - by ilc Loid, avata- acarycna - by Advaiia _caiya, sayutan - iogcilci wiil, ntya-ananan - ilc oiiginal loim ol a dcvoicc, mana-tcjan - vciy powcilul, prcma-unmacna - by ilc madncss ol lovc, ntyat - Hc danccs. AIfhough Nifyananda is fhe Supreme Lord and is inconceivabIy powerfuI, sfiII in fhe company of Advaifacarya, who is aIso fhe Lord, He became maddened by Iove for Krsna and danced. matta-parndra-vhrantah / harayann avan-taIam gauranga-prcma-data yas / tasya h ctram cva tat 2+ matta-parinra - inioxicaicd lion, vhrantan - siiong, harayan - causing io do, avani-taIam - ilc caiil planci, gauranga-prcma - lovc loi Gauianga, ata - donoi, yan - wlo, tasya - His, hm - wlai' ciiiam - asionisling, cva - indccd, tat - ilai. Sr Advaifa appeared very powerfuI jusf Iike an infoxicafed Iion, and He inundafed fhe earfh wifh chanfing and dancing. He is fhe magnanimous besfower of Gauranga- prema. Whaf wonderfuI deed is impossibIe for Him fo perform: gadadharo 'p gauranga-prt-do ntyat suhham srvasadyah suhha sarvvc / ntyant gaura-cctasah 25 gaanaran - ilc cncigy ol a dcvoicc, ap - also, gauranga - ilc Goldcn Loid, prit-an - givci ol plcasuic, ntyat - lc danccs, suhnam - lappily, srivasa, ayan - lcadcd by, suhnam - lappily, sarvc - all, ntyant - ilcy dancc, gaura-cctasan - ilcii minds lixcd on Gauia. Gadadhara aIso danced fo his hearf's confenf, bringing deIighf fo Gauranga, and aII fhe bhakfas headed by Srvasa danced jubiIanfIy wifh fheir minds fixed on fhe form of Gaura. ctad antar-gata yasya / gauranga-guna-hrttanam sa cva sah nanyc ca / hotso jnana-paragah 26 ctat - ilis, anta-gatam - cnici wiilin, yasya - wlo can, gauranga-guna-hirtanam - ilc claniing ol ilc qualiiics ol Gauianga, san - lc, cva - indccd, sahi - diiccily undcisiand, na - noi, anyc - oilcis, ca - and, hotsan - millions, jnana-paragan - lully convcisani in iiansccndcnial lnowlcdgc. OnIy one who can enfer info fhe chanfing of Gauranga's quaIifies can acfuaIIy comprehend fhem, and nof miIIions of ofhers who may be fuIIy conversanf wifh franscendenfaI knowIedge. Tlus cnds ilc Ninciccnil Saiga cniiilcd "Simad Advaiia Piablu Pciloims Gauianga Kiiana," in ilc Iouiil Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
One day, Gaura Krsna inquired from Sr Damodara Panifa, "TeII Me fruIy - is My mofher's devofion firmIy fixed af fhe feef of Sr Krsna:" srutva sa praha sa-hrodhas / tat-prasadat para tvay sast hna-rasa bhahtr / ntyananda-svarupn 2 srutva - laving lcaid, san - lc, prana - lc said, sa-hronan - angiily, tat-prasaat - by lci mcicy, param - supicmc, tvay - on You, sa ast - slc is, hna-rasa - cmbucd wiil ilc mcllows ol Kisna, bnahtn - dcvoiion, ntyanana-svarupni - in ilc loim ol Niiyananda. Hearing fhis, Damodara angriIy repIied, "If is by her unbounded mercy upon You fhaf fhe goddess of bhakfi, whose nafure is fuII of efernaI bIiss, exisfs in You." srutva vpra parvajya / praha sa-haruna prabhuh yatha tva praha ma bandho / satya tat sarvvam cva h 3 srutva - lcaiing ilis, vpram - lcaincd bialmana, parvajya - waimly cmbiacing, prana - Hc said, sa-harunam - mcicilully, prabnun, yatna - as, tvam - you, prana - Hc said, mam - Mc, banno - O liicnd, satyam - iiuil, tat - ilai, sarvam - all, cva - indccd, n - indccd. Hearing fhis, Mahaprabhu warmIy embraced fhaf Iearned vipra and mercifuIIy said, "My friend, cerfainIy whaf you said fo Me is aII frue. tadajnaya h hctrc 'smn / vasam natra sasayah tat-prcmna nyatc tasyah / sanndhm apy aIa hhaIu + tat-ajnaya - by lci oidci, n - suicly, hctrc - in Ksciia, asmn - in ilis, vasam - I dwcll, na - noi, atra - lcic, sasayan - doubi, tat-prcmna - by lci lovc, niyatc - I am diawn, tasyan - lci, sannnm - picscncc, ap - alilougl, aIam - cnougl!, hnaIu - cciiainly. "Indeed, if is soIeIy by her order fhaf I reside in Sr Ksefra. Even fhen, fhe power of her Iove draws Me info her presence." tatah sr-jagad-sasya / snana-yatra-mahotsavam dadara parama-prtah / sa-bhahtah sagrajo harh 5 tatan - ilcn, sri-jagat-isasya - ol ilc Loid ol ilc univcisc, snana-yatra - bailing- lcsiival, mana-utsavam - gicai cclcbiaiion, aara - Hc saw, parama-pritan - vciy lovingly, sa-bnahtan - wiil ilc dcvoiccs, sa-agra-jan - wiil His liisi-boin (bioilci); laiil. Thereaffer, in fhe company of His devofees and His eIder brofher, Sr Hari saw wifh greaf happiness fhe grand ceIebrafion of Lord ]agannafha's bafhing fesfivaI. tato 'navasara vhya / rama-madhavayoh prabhuh sa-bhahto duhhha-santapto / gatva 'py aIaIa-nathaham 6 tatan - ilcn, anavasaram - ilc abscncc, vihya - alici sccing, rama-manavayon - ol laladcva and Jagannaila, prabnun - ilc Masici, sa-bnahtan - wiil His dcvoiccs, unhna-santaptan - buining wiil giicl, gatva - laving gonc, ap - alilougl, a-IaIa- natnaham - io ilc Loid wlo clciislcs all. Seeing fhaf Their Lordships Rama and Madhava were absenf during fhe period affer fhe bafhing ceremony known as anavasara, Mahaprabhu's hearf burned wifh sorrow, and He Ieff wifh His bhakfas fo see _IaIanafha-deva. pasyan dcva sapta-ratr / sthtvayatah sa sa-tvaram nctrotsava ca sampasyan / sagrajasya jagat-patch 7 pasyan - sccing, cvam - ilc Loid, sapta-ratrm - loi scvcn days, stntva - laving siaycd, ayatan - camc, san - Hc, sa-tvaram - wiil spccd, nctra-utsavam - lcsiival loi ilc cycs, ca - and, sampasyan - looling upon, sa-agrajasya - wiil His cldci bioilci, jagat-patcn - ol ilc Loid ol ilc univcisc. He sfayed fhere for seven days, gazing af fhe Deify of _IaIanafha, and fhen swiffIy refurned fo Iook upon fhe profecfor of fhe universe and His eIder brofher. Thaf sighf was a greaf fesfivaI for His eyes. sanhrttana-rasanandar / nanartta sva-janah saha bhahtabhman bhagavan / ntyananda-harasrtah 8 sanhirtana - congicgaiional claniing, rasa-ananan - by joys ol ilc iasa, nanarta - Hc danccd, sva-janan - wiil His mcn, sana - iogcilci, bnahta-abnmani - ilc givci ol lovc io His dcvoiccs, bnagavan, ntyanana-hara-asrtan - ialing slclici ol ilc land ol Niiyananda. Inspired by fhe joys of sankrfana-rasa, Gaura Bhagavan, fhe besfower of Iove upon His devofees, danced in fheir company whiIe hoIding Nifyananda's hand. tatah svam aIaya gatva / sva-bhahtah savto harh bhuhtva maha-prasada ca / bhahta-datta suhha babhau 9 tatan - ilcn, svam - own, aIayam - abodc, gatva - laving gonc, sva-bnahtan - by His dcvoiccs, savtan - suiioundcd, narn - ilc icmovci ol sin, bnuhtva - cnjoycd, mana-prasaam - lood-icmnanis sanciilicd by ilc Loid, ca - and, bnahta-attam - givcn by ilc dcvoicc, suhnam - lappincss, babnau - slonc. Refurning fo His own room, surrounded by His bhakfas, Sr Hari enjoyed fhe maha-prasada broughf by a devofee, and fhus He shone in happiness. cva sadananda-rasc 't-mattah / sr-gaura-candro har-ramayoh subham maha-vbhutyoh hIa syandanotsava / dratu sva-bhahtah saha sa- tvara yayau 10 cvam - ilus, saa - always, anana-rasc - in ilc iasa ol joy, at-mattan - vciy inioxicaicd, sr-gaura-canran - ilc splcndid Goldcn Moon, nar-ramayon - ol Haii and Rama, subnam - auspicious, mana-vbnutyon - wlo lad gicai opulcncc, hIa - iiuly, syanana-utsavam - claiioi lcsiival, ratum - io scc, sva-bnahtan - wiil His dcvoiccs, sana - iogcilci, sa-tvaram - swilily, yayau - Hc wcni. ConfinuousIy inebriefed by ananda-rasa, Sr Gaura Candra fhen wenf swiffIy in fhe company of His devofees fo see fhe spIendid chariof fesfivaI of fhe greafIy opuIenf Lords, Hari and Rama. dtva ca rama madhusudana ca / sudarsancnap yuta subhadram ratha-sthtau tau ratha-sasthta ta / savhya harcna nanama sagrajah 11 tva - sccing, ca - and, ramam - lalabladia, manu-suanam - Jagannaila, ca - and, su-arsancna - wiil Sudaisana, His disc, ap - also, yutam - wiil, subnaram, ratna-stntau - scaicd on Tlcii claiiois, tau - Tlcy iwo, ratna-sastntam - scaicd on Hci claiioi, tam - Hci, savihya - sccing, narcna - wiil joy, nanama - bowcd down, sa-agrajan - wiil His cldci bioilci. When He saw fhe kiIIer of Madhu and Lord Rama seafed on Their chariofs and aIso Subhadra accompanied by fhe sudarsana-cakra on Her chariof, Mahaprabhu joyousIy bowed down before Them aIong wifh His eIder brofher. sr-gundca-mandram cva sa-tvara / rathas ca gacchant sumcru- tuIyah sa-bhahta-vargah hIa gaura-candrama / yayau tad-agrc 'hhIa-bhava- bhavtah 12 sri-gunca-manram - icmplc ol Gunica, namc ol ilc wilc ol Indiadyumna, ilc liisi ling io woislip Jagannaila Svam, cva - indccd, sa-tvaram - quiclly, ratnan - claiiois, ca - and, gaccnant - ilcy aic going, su-mcru-tuIyan - as ligl as Mouni Sumciu, sa-bnahta-vargan - wiil ilc gioup ol blalias, hIa - iiuly, gaura-canrama - ilc moon ol Gauia, yayau - wcni, tat-agrc - in lioni ol Loid Jagannaila, ahnIa- bnava-bnavtan - absoibcd in all ccsiaiic moods. As fhe chariofs wenf speediIy fo fhe Gundica Mandira, fhey appeared as high as Mounf Sumeru. The moon of Gaura aIong wifh His company of bhakfas wenf before ]agannafha Svam, fuIIy absorbed in aII variefies of ecsfafic moods. pasyan jagan-natha-muhharavnda / smaran huru-hctra-vsaIa- vabhavam sanhrttanananda-samudra-magnah / sva-bhahta-vargah hIa vctto harh 13 pasyan - bclolding, jagat-natna - ol ilc Loid ol ilc univcisc, muhna-aravnam - ilc loius lacc, smaran - icmcmbciing, huru-hctra - ol ilc placc ol pilgiimagc, vsaIa-vabnavam - ilc vasi magniliccncc, sanhirtana - congicgaiional claniing, anana - bliss, samura-magnan - by ilosc mcigcd in ilc occan, sva-bnahta-vargan - wiil His gioup ol blalias, hIa - iiuly, vcttan - suiioundcd, narn - ilc dispcllci ol cvil. BehoIding fhe Iofus face of ]agannafha-deva and recaIIing fhe vasf magnificence of Kuru-ksefra, Sr Hari fogefher wifh His assembIy of bhakfas were submerged in an ocean of bIissfuI sankrfana. sr-radhha-prcma-bharat-matto / hasan rudan praha tvam cva natha agaccha yam vraja-mandaIa vbho / vndavana yatra su-vasha- dhvanh 1+ sri-ranha - ol woislippcis, bciici ilan all, prcma-bnara - ilc allliciion ol lovc, at-mattan - inioxicaicd, nasan - laugling, ruan - wccping, prana - Hc said, tvam - You, cva - indccd, natna - O Loid, agaccna - comc, yam - I am going, vraja- manaIam - io ilc ciiclc ol ilc land ol Viaja, vbno - O gicai onc, vnavanam - ilc loicsi ol Vinda, yatra - wlcic, su-vasha-nvann - ilc swcci sound ol ilc bamboo lluic. HighIy infoxicafed by fhe affIicfion of Sr Radhika's Iove for Krsna, Gauranga somefimes Iaughed and somefimes wepf as He addressed Lord ]agannafha, "He Nafha! I am going fo Vraja MandaIa. PIease come wifh Me fhere, where fhe sweef sound of fhe bamboo fIufe is heard in fhe Vrndavana foresf-bowers." t bruvan narttana-gana-madhur / samudra-magnat mano-matanga- jah sr-gundca-mandram apa sa-tvara / rathcna sarddha jagad-svarasya ca 15 t - ilus, bruvan - saying, nartana-gana - dancing and song, manuri - swccincss, samura-magna - diowncd in ilc occan, at - bcyond, mana-matanga-jan - ilc clcplani ol His mind, sri-gunca-manram - ilc icmplc ol Gunica, apa - icaclcd, sa-tvaram - quiclly, ratncna - by claiioi, sarnam - wiil, jagat-isvarasya - ol ilc Loid ol ilc cosmos, ca - and. So saying, fhe eIephanf of Gauranga mind ufferIy drowned wifhin fhe sea of sweef dance and song, and He swiffIy reached fhe Gundica Mandira fogefher wifh fhe Lord of fhe universe, who was seafed on His chariof. sr-mandrc ratna-mayu vcdu / svaya prahasasu ca sangatau tau vvcsatu rama-janarddanau suhha / pasyann at praha tvam agatah hm 16 sri-manrc - in ilc iadiani icmplc, ratna-mayiu - madc ol gcms, vciu - on aliais, svayam - voluniaiily, prahasasu - slining, ca - and, sangatau - comc iogcilci, tau - ilc Two, vvcsatun - cnicicd, rama-janaranau - lalaiama and Jagannaila, suhnam - lappily, pasyan - sccing, at - abovc, prana - Hc said, tvam - You, agatan - comc, hm - lavc'
Rama and ]anardana enfered fogefher info fhe radianf fempIe and saf on shining aIfars of gems. Seeing Them happiIy sifuafed, Gauranga feIf fhe mood of Radharan and asked Krsna, "Have You now come home:" vndavanc agata cva sr-harr / t sv-avadj janata-svanah prabhuh sarvva vana ramyam anupravsya ca / svananda-tno 'hhIa-bhava- purnah 17 vnavanc - in Vindavana, agatan - comc, cva - indccd, sri-narn - ilc icmovci ol sin, t - ilus, su-avait - Hc said niccly, janata - ilc muliiiudc, svanan - by ilc sounds, prabnun - ilc Masici, sarvam - all, vanam - loicsi, ramyam - claiming, anupravsya - cniciing alici, ca - and, sva-anana-tnan - iliisiy loi His own lappincss, ahnIa-bnava-purnan - lillcd wiil complcic ccsiasy. Using fhe fumuIfuous roar of fhe crowds as His voice, Sr Hari repIied in a very sweef fone, "Yes, I have indeed refurned fo Vrndavana." Then eager fo fasfe fhe happiness of fheir own originaI rasa, He became repIefe wifh aII divine ecsfacies and wifh Sr Radha enfered fhe mosf charming of aII fhe groves of Vndavana. jagannathasya sarvva h / bhogad-rasa-vabhavam pasyan bhahta-janah sarddha / harot hrttana mahat 18 jagat-natnasya - ol Jagannaila, sarvam - all, n - cciiainly, bnoga - cnjoymcni, a- rasa - ilc oiiginal iasa, vabnavam - ilc magniliccncc, pasyan - sccing, bnahta- janan - wiil ilc blalias, sarnam - in company, harot - Hc pciloims, hirtanam - dcsciibing ilc Loid in namc, manat - gicai. BehoIding fhe magnificenf arrangemenfs for ]agannafha-deva's enjoymenf of fhis adi-rasa, Gaura Hari fogefher wifh His bhakfas performed a greaf krfana. vndaranya-vIasno mura-rpoh sr-rasa-IIa subha sakad eva viIasa-Iasya-Iahar-purna manan sr-harih sr-radha-rasa-madhur-dhur-tanur gauranga-murtth svaya sr-nandafma-ja eva bhakfi-rasikah svarajya-Iakm dadhe 19 vna-aranya - ol ilc loicsi ol Vinda, vIasnan - ol ilc cnjoyci ol plcasuic- pasiimcs, mura-rpon - ol ilc cncmy ol Muia, sri-rasa-IiIam - ilc iasa dancc, subnam - sublimc, sahat - diicci, cva - indccd, vIasa-Iasya - pasiimc dancc, Ianari - gicai wavc, purnam - lull, manan - ilinling, sri-narn - ilc dcliglilul ilicl ol ilc mind, sri-rana - ilc sublimc woislippci, rasa-manuri - ilc swccincss ol ilc iasa, nur - pcal, tanun - loim, gauranga - ilc goldcn Loid, murtn - loim, svayam - sponiancously, sri-nana-atmaja - ilc son ol Nanda, cva - indccd, bnaht - dcvoiional scivicc, rashan - connoisscui ol iasa, svarajya - monaicly, Iahmim - opulcncc, anc - bcsiowcd. Sr Gaura Hari experienced His own IimifIess wave of pasfime dancing fo be none ofher fhan fhe subIime Vndavana rasa-IIa performed by fhe enemy of Mura. SureIy Sr Gauranga is none ofher fhan fhaf same son of Nanda come fo reIish fhe superexceIIence of Sr Radha-rasa, buf He has now appeared in fhe form of a rasika- bhakfa in order fo disfribufe fhe weaIfh of His sovereign reaIm of GoIoka. Tlus cnds ilc Twcniicil Saiga cniiilcd "Tlc Loid's Pasiimcs Wiilin Gundica Mandiia," in ilc Iouiil Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
Twenfy-firsf Sarga iama-dasa-anugialal Tlc Loid Slows Mcicy io Ramadasa cva dna-traya tatra / bhahtcsvara-vbhavtah hno vharatc ratna-mandra rasa-mandaIam 1 cvam - ilus, na-trayam - ilicc days, tatra - ilcic, bnahta-isvara - ilc Loid ol ilc blalias, vbnavtan - lcli ilc moods, hnan - Kisna Caiianya, vnaratc - cnjoys, ratna- manram - ilc jcwcl icmplc, rasa-manaIam - ilc iasa ciiclc. For fhree days, whiIe Kna Caifanya manifesfed fhe exfernaI form of bhakfa-raja, king of fhe devofees, He infernaIIy enjoyed fhe rasa-dance in fhaf jeweI fempIe. nava-dna-samudaya gundca-prcma-vasa gaja-pafi-npa-sevye nIa-saiIadhinafhe htavat jagad-sc sagrajc gaura-candro rafham anugafa eva bhakfa-vargena sarddham 2 nava-na-samuayam - ninc days laving passcd, gunca - ol Gundica, prcma- vasam- rcsng n tnc rcscncc oj Iovc, gaja-pat - posscssoi ol clcplanis, npa-scvyc - scivcd by ilc ling, niIa-saIa - ilc bluc mouniain, an-natnc - Supicmc Loid, htavat - donc, jagat-isc - Loid ol ilc cosmos, sa-agrajc - wiil His cldci bioilci, gaura-canran - ilc Goldcn Moon, ratnam - claiioi, anugatan - lollowcd, cva - indccd, bnahta-vargcna - wiil ilc losi ol blalias, sarnam - in company. The Lord of NIacaIa remained for nine days wifh His eIder brofher BaIarama in Gunica, fhe abode of Iove, receiving fhe devofed service of Gajapafi Prafapa Rudra Maharaja. Then He embarked on His refurn journey whiIe Gaura Candra foIIowed fhe chariofs aIong wifh fhe hosf of His bhakfas. hcra-pancam-yatra ca / sr-Iahm-vjayotsavam htva yayau nIa-saIa / sr-IIa-puruottamah 3 ncra - ilc goddcss ol loiiunc gocs io scc Jagannaila, pancami - ilc lilil, yatram - lcsiival, ca - and, sri-Iahmi-vjaya-utsavam - ilc lcsiival ol Lalsm's vicioiy, htva - laving donc, yayau - Hc wcni, niIa-saIam - io ilc icmplc lilc a bluc mouniain, sri- IiIa-purua-uttaman - ilc Supicmc Malc wlo pciloims iiansccndcnial pasiimcs. Affer firsf observing fhe fesfivaI of Hera-Pacam-Yafra, when fhe goddess of forfune seeks ouf Lord ]agannafha, and aIso Sr-Lakm-Vijayofsava, fhe vicfory fesfivaI of Laksm Dev, fhen Sr LIa-Purusoffama, fhe supreme enjoyer of franscendenfaI pasfimes, refurned fo His home fhaf resembIes a bIue mounfain.
tatah para sr-sac-nandano harh / padmavat-nandana-rama- sangatah sr-ratna-shasana-madhya-sasthta / ramanuja pasyat vanavah saha + tatan param - ilcicalici, sri-saci-nananan - ilc son ol Sac, narn - ilc dispcllci ol sin, pamavati-nanana - ilc son ol Padmavai, rama - Niiyananda, sangatan - in ilc associaiion, sri-ratna - bcjcwcllcd, sna-asana - lion-ilionc, manya-sastntam - scaicd in ilc midsi ol, rama-anujam - ilc youngci bioilci ol Rama, pasyat - Hc sccs, vanavan sana - iogcilci wiil ilc vaisnavas. Thereaffer, Sr Sac-nandana Hari, accompanied by Sr Nifyananda Rama, fhe son of Padmavaf, fogefher wifh fhe assembIed vaisnavas, gazed upon fhe younger brofher of Rama, who was pIeasanfIy seafed in fhe midsf of a respIendenf, bejeweIIed Iion- fhrone. pauianila dlyanam: A mcdiiaiion on ilc Loid ialcn liom ilc Puianas: nIadrau sanhha-madhyc sata-daIa-hamaIc ratna-shasana-stha sarvvaIankara-yukfa nava-ghana-rucira sasfhifa cagrajena bhadraya vama-bhagc ratha-carana-yuta brahma-rudrad-vandya vedana saram eka sakaIa-guna-maya brahma purna smarami 5 niIa-arau - on ilc bluc mouniain, sanhna-manyc - in ilc midsi ol a concl, sata- aIa-hamaIc - on a lundicd-pciallcd loius, ratna-sna-asana-stnam - scaicd on a jcwcllcd lion-ilionc, sarva-aIanhara-yuhtam - cmbcllislcd by all linds ol jcwcls, nava-gnana-rucram - laving ilc lusici ol a licsl iaincloud, sastntam - siiuaicd, ca - and, agrajcna - wiil His cldci bioilci, bnarayan - laving Subladia, vama-bnagc - on His lcli sidc, ratna-carana-yutam - wiil a claiioi wlccl, branma-rura-a - lcadcd by lialma and Siva, vanyam - piaiscd, vcanam - ol ilc Vcdas, saram - ilc csscncc, cham - onc, sahaIa-guna-mayam - wiil all auspicious qualiiics, branma purnam - ilc Absoluic Spiiii Wlolc, smaram - I icmcmbci. Wifhin fhe fempIe resembIing a bIue mounfain, in fhe Iand of Purusoffama Ksefra, which is shaped Iike a giganfic conchsheII, fhe Lord resides. Amidsf a hundred-pefaIIed Iofus, He is seafed upon a bejeweIIed Iion-fhrone. His body is fhe hue of a new Iighfning-iIIuminafed fhundercIoud, and He is adorned wifh variegafed ornamenfs. He is seafed aIong wifh His eIder brofher, BaIadeva, whiIe His sisfer, Subhadra, sifs fo His Ieff. He is affended by His disc, Sudarsana, and is offered prayers by aII fhe gods headed by Brahma and Rudra. The soIe and essenfiaI message of aII fhe Vedas is fo achieve knowIedge of His Person, which is endowed wifh aII subIime quaIifies. Thus do I recaII fhe Supreme AbsoIufe PersonaIify of Godhead, Lord ]agannafha. cva dhyatva gatah hno / msrasya pupa-vctham suhham asanam astva / bhahtan gauda-nvasnah 6 yapayam asa bhagavan / jananyah suhha-hctavc ya tasau sr-harcr bhaht-rupn prcma-rupn 7 cvam - ilus, nyatva - laving conicmplaicd, gatan - gonc, hnan - all-aiiiaciivc, msrasya - ol ilc bialmana, pupa-vctham - small llowci lousc, suhnam - comloiiably, asanam - scai, astva - scaicd, bnahtan - ilc dcvoiccs, gaua-nvasnan - icsidcnis ol Gauda, yapayam asa - scni, bnagavan - all-opulcni Loid, jananyan - ol His moilci, suhna-nctavc - loi ilc lappincss, ya - wlo, ta - slc, asau - slc, sri-narc - ol Si Haii, bnaht-rupni - ilc loim ol dcvoiion, prcma-rupni - ilc loim ol lovc. Affer medifafing in fhis way, Gaura Krsna wenf fo a smaII house of fIowers consfrucfed by Kas Misra. Affer seafing HimseIf comforfabIy on an asana fhere, He senf home fhe bhakfas of Gauda fo bring happiness fo His mofher, who is fhe embodimenf of bofh bhakfi and prema for Sr Hari. ntyananda samaIngya / dhtva tasya hara-dvayam praha sa-gadgada yah / gauda-dcsa tvam svarah 8 ntya-ananam - ilc cvci-blisslul Loid, samaIngya - waimly cmbiacing, ntva - lolding, tasya - His, hara-vayam - iwo lands, prana - Hc said, san - Hc, gagaam - laliciingly, yan - You slould go, gaua-csam - io lcngal, tvam - You, isvaran - ilc Loid. WarmIy embracing Nifyananda and cIasping His hands, fhe Lord addressed Him wifh a faIfering voice, "Go now fo Gaua-desa. tava dcha vjanyad / vsvasa-bharana mama ctaj jnatva yathcccha tva / hartum arhas h prabho 9 tava - Youi, cnam - body, vjaniyat - may undcisiand, vsvasa-bnaranam - suppoiici ol laiil, mama - my, ctat - ilis, jnatva - lnowing, yatna-ccnam - as dcsiicd, tvam - You, hartum - io do, arnas - You ougli, n - cciiainly, prabno - O Masici. "You are fhe Supreme Lord. I can fherefore undersfand Your body fo be fhe susfaining piIIar of My faifh. Knowing fhis, You may acf in whichever way You desire, My dear Prabhu. murhha-nca-jadandhahhya / yc ca patahno 'parc tan cva sarvatha sarvvan / huru prcmadhharnah 10 murhna - lools, nica - lowly, jaa - dullaids, anna - blind, ahnyan - lnown as, yc - ilosc, ca - and, patahnan - sinncis, aparc - oilcis, tan - ilosc, cva - indccd, sarvatna - in cvciy way, sarvan - all, huru - malc, prcma-anharnan - lii loi. "You musf make fhe fooIs, fhe IowIy, fhe duIIards, fhe bIind, and aII ofher sinfuI men quaIified in every respecf fo receive Iove for Krsna." tam t prahasan praha / narttaho 'ham tava prabho haryam yathajna tc / yatas tva sutra-dharahah 11 tam - Him, t - ilus, pranasan - laugling loudly, prana - Hc said, nartahan - ilc puppci, anam - I, tava - Youi, prabno - O Masici, haryam - I slall aci, yatna-ajna - accoiding io Youi oidci, tc - Youi, yatan - sincc, tvam - You, sutra-narahan - ilc siiing-pullci. Laughing IoudIy, Nifyananda repIied, "Prabhu, I am mereIy Your puppef; I musf fuIfiII Your order, for You are fhe puppefeer." tayor cva hathayatoh / svarupad-ganah saha pur-sr-paramananda-ramanandadbhs tatha 12 dravda-stho dvjah hascd / dardro buddh-sattamah ajagama dhanartha ca / jagannatha-ddhaya 13 tayon - ol ilosc iwo, cvam - ilus, hatnayaton - wlo wcic ialling, svarupa-a - lcadcd by Svaiupa, ganan - wiil ilc gioup, sana - iogcilci, puri-sri-paramanana- ramanana-abnn - and lcadcd by Si Paiamananda Pui and Ramananda Raya, tatna - also, rava-stnan - a icsidcni ol souilcin llaiaia (India), vjan - a bialmana, hasct - a cciiain, arran - pooi, bun-sattaman - ol cxccllcni iniclligcncc, ajagama - lc wcni, nana-artnam - loi ilc puiposc ol wcalil, ca - and, jagat-natna - ilc Loid ol ilc univcisc, haya - dcsiiing io scc. As fhose fwo were speaking in fhe company of Svarupa Damodara and his men, and aIso Sr Paramananda Pur, Ramananda Raya and fhe ofhers, a cerfain poor brahmana of pure infeIIigence named Ramadasa had arrived in Pur from soufh Bharafa. He desired fo see ]agannafha-deva in order fo acquire weaIfh. nvcdya sva-prayojana / jagannathasya sanndhau sthtah sapta-dnany cva / pratyadcsa vcntayan 1+ nvcya - submiiiing, sva-prayojanam - lis objcciivc, jagat-natnasya - ol Jagannaila, sannnau - ncai, stntan - sianding, sapta-nan - scvcn days, cva - indccd, pratyacsam - icjcciion, vcntayan - considciing. Affer submiffing his objecfive before ]agannafha Svam and waifing for seven days, he fhen considered his pefifion rejecfed. aprapya vanchta duhhhat / samudra-tram agatah tatrava hy agata davad / bbhana ca darsayan 15 aprapya - alici noi gciiing, vancntam - dcsiic, unhnat - oui ol unlappincss, samura-tiram - ilc sloic ol ilc occan, agatan - camc, tatra - ilcic, cva - indccd, n - cciiainly, agatam - camc, avat - by Piovidcncc, bbnianam - ilc pious ialsasa, ling ol Lanla, ca - and, arsayan - slowing. Grief-sfricken because of his unfuIfiIIed desire, he wenf by fhe shore of fhe ocean. Af fhaf momenf, by fhe wiII of Providence, King Bibhsana of fhe isIand of Lanka came fhere and showed himseIf fo fhaf brahmana. papraccha ho bhavan hutra / yah sa tva vadasva bhoh saptaha sr-jagannatha-darsanartha gato 'py aham 16 papraccna - lc inquiicd, han - wlo', bnavan - youi lonoi, hutra - wlcic', yan - you go, san - lc, tvam - you, vaasva - do icll, bnon - Ol!, sapta-anam - scvcn days, sri-jagannatna-arsana-artnam - wiil ilc puiposc ol sccing Jagannaila, gatan - gonc, ap - indccd, anam - I. The brahmana inquired, "Oh feII me - who are you, good sir: And where are you going: I have jusf spenf seven days seeing Sr ]agannafha." bbhano nama mahyam / ty uhtva prayayau sa ca vpro 'p tcna sarddha ca / yayau saubhagya-parvvatah 17 bbnianan nama - namc ol liblsana, manyam - my, t - ilus, uhtva - laving said, prayayau - lc lcli, san - lc, ca - and, vpran - lcaincd bialmana, ap - also, tcna - wiil lim, sarnam - iogcilci, ca - and, yayau - lc wcni, saubnagya-parvatan - ilai mouniain ol good loiiunc. "Bibhsana is my name," fhe pious raksasa repIied. Then he deparfed, and fhe greafIy forfunafe vipra wenf aIong wifh him. agato gaura-candrasya / sampa sr-vbhanah dtva sr-carana-dvandva / tasya danda-natr bhuv 18 agatan - wcni, gaura-canrasya - ol Gauia Candia, samipam - in ilc viciniiy, sri- vbnianan - ilc pious ialsasa, tva - laving sccn, sri-carana-vanvam - ilc iwo slining lcci, tasya - His, ana-natn - bowing lilc a siicl, bnuv - on ilc caiil. Sr Bibhsana wenf fo fhe pIace where Lord Gaura Candra was sfaying. Upon seeing fhe Lord's shining feef, he feII Iike a sfick fo fhe ground. vpro 'p sa camathara / pasyan prcma-parpIutah dardrya sIaghayan duhhha / nanartta jata-hautuhah 19 vpran - ilc lcaincd bialmana, ap - also, san - lc, camatharam - asionislmcni, pasyan - sccing, prcma-parpIutan - dicnclcd by icais ol lovc, arryam - povciiy, sIagnayan - piaising, unhnam - unlappincss, nanarta - lc danccd, jata-hautuhan - bccamc jubilani. BehoIding fhaf amazing scene, fhe brahmana aIso bowed down, and he wepf unfiI his body became drenched by fears of Iove. Then, praising his own miserabIe poverfy [which had caused him fo evenfuaIIy meef fhe Lord|, his hearf became fiIIed wifh jubiIafion and he danced. bbhana ca bhagavan / vancha-haIpa-taruh prabhuh praha brahmana-varyyaya / dhana dattva bhavan hhaIu 20 purnayyat ycnasau / duhhha-rogad vmucyatc htanjaI-putah so' p / jagraha sras vacah 21 bbnianam - io liblsana, ca - and, bnagavan - ilc all-opulcni Loid, vancna-haIpa- tarun - dcsiic iicc, prabnun - ilc Masici, prana - said, branmana-varyaya - io ilis cxalicd bialmana, nanam - wcalil, atva - laving givcn, bnavan - youi lonoi, hnaIu - iiuly, purnayyat - You will malc lim complcic, ycna - by wlicl, asau - lc, unhna-rogat - liom ilc discasc ol misciy, vmucyatc - lc is libciaicd, hta-anjaI- putan - wiil loldcd lands, san - lc, ap - assuicdly, jagrana - lc iool, sras - on lis lcad, vacan - His woids. The aII-opuIenf Lord, who is Iike a wish-fuIfiIIing free, said fo Bibhsana, "If your grace gives weaIfh fo fhis exaIfed brahmana, his desire wiII fhen be fuIfiIIed, fhus freeing him from fhe affIicfion of misery." Wifh foIded hands, Bibhsana accepfed Mahaprabhu's insfrucfion on his head. srutva dvja-varah praha / ma ma santyahtum arhas yatha tc vacana-prapts / tatha huru jagad-guro 22 srutva - lcaiing, vja-varan - ilc clcvaicd bialmana, prana - said, ma - noi, mam - mc, santyahtum - io abandon, arnas - You slould, yatna - as, tc - youi, vacana- praptn - spcaling ilcsc woids, tatna - so, huru - lullill, jagat-guro - O guiu ol ilc cosmos. Hearing fhis, fhe eIevafed brahmana said, "O guru of fhe cosmos! KindIy do nof abandon me. FuIfiII fhe boon promised by You. jagannatha hhcsa / sasararnava-taraha patta-prcma-dah hnas / tvam cva ma samuddhara 23 jagannatna - O Loid ol ilc univcisc, niha-isa - O masici ol ilc scnscs, sasara- arnava-taraha - O dclivcici liom ilc occan ol maiciial cxisicncc, patta-prcma-an - ilc bcsiowci ol lovc ol God on ilc lallcn souls, hnan - all-aiiiaciivc, tvam - You, cva - indccd, mam - mc, samunara - dclivci. "O Lord of fhe universe! Masfer of fhe senses! O deIiverer of condifioned souIs from fhe ocean of repeafed birfh and deafh! You are fhe besfower of Krsna-prema fo fhe faIIen souIs. Indeed, You are Krsna, fhe aII-affracfive person! KindIy deIiver me." ta praha haruna-sndhur / yah tva nja-mandram bhuhtva bhogan samutsjya / sr-hna-carana sada 2+ tam - lim, prana - Hc said, haruna-snnun - ilc occan ol mcicy, yan - go, tvam - you, nja-manram - io youi own lomc, bnuhtva - laving cnjoycd, bnogan - plcasuics, samutsjya - icnouncing, sri-hna-caranam - ilc lcci ol Si Kisna, saa - always. The ocean of compassion answered him, "Refurn fo your home. Enjoy your pIeasures affer firsf renouncing fhem af Sr Krsna's feef. bhajanaI Iabhatc bhaht / yatha syat prcma-sampadah cva srutva pranamy asau / yayau nja-gha dvjah 25 bnajanat - iliougl woislip, Iabnatc - onc gcis, bnahtm - dcvoiion, yatna - wlcicby, syat - ilcic may bc, prcma-sampaan - ilc opulcnccs ol picma, cvam - ilus, srutva - laving lcaid, pranamya - bowing down, asau - lc, yayau - lc wcni, nja-gnam - own lomc, vjan - ilc iwicc-boin man. "Through such worship you shaII receive bhakfi, and by fhe pracfice of bhakfi fhe weaIfh of Krsna-prema can arise in your hearf." On hearing fhis, fhe brahmana offered Mahaprabhu respecffuI obeisances and fhen deparfed for his home. bbhanas ca ta stutva / pranamya ca punah punah jagama sva-gha ramya / dhyayan tac-caranambujam 26 bbnianan - ilc pious ialsasa, ca - and, tam - Him, stutva - gloiilying, pranamya - bowing down, ca - and, punan punan - icpcaicdly, jagama - wcni, sva-gnam - own lomc, ramyam - claiming, nyayan - conicmplaiing, tat - His, carana-ambujam - loius lcci. Affer offering prayers of praise fo Gaura Hari and bowing down before Him repeafedIy, Bibhsana aIso deparfed for his charming home whiIe medifafing on fhe Lord's Iofus feef. Tlus cnds ilc Twcniy-liisi Saiga cniiilcd "Tlc Loid Slows Mcicy io Ramadasa," in ilc Iouiil Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
Twenfy-second Sarga si-niiyananda-advaiia-sanga-mala-uisaval Tlc Joyous Mcciing ol Niiyananda and Advaiia tatas ca sr-gaura-candro / bhahta-varga-samanvtah ntyananda punar ap / praha prahastananah 1 tatan - ilcn, ca - and, sri-gaura-canran - splcndid Goldcn Moon, bnahta-varga- samanvtan - wiil His gioup ol blalias, ntya-ananam - ilc cvci blisslul Loid, punan - again, ap - also, prana - Hc said, pranasta-ananan - biiglily smiling lacc. Then accompanied by a group of devofees, Sr Gaura Candra smiIed brighfIy and again addressed Nifyananda Prabhu: purvva yat hathta tac ca / harttavya bhavata hIa gaccha gauda h tat srutva / sa jagama hasan prabhuh 2 purvam - bcloic, yat - wlai, hatntam - was spolcn, tat - ilai, ca - and, hartavyam - slould bc donc, bnavata - by Youi lonoi, hIa - now, gaccna - go, gauam - io lcngal, n - cciiainly, tat - ilai, srutva - lcaiing, san - Hc, jagama - Hc wcni, nasan - smiling, prabnun - ilc Masici. "Your Grace! KindIy accompIish aII fhaf I formerIy insfrucfed You fo do. Go now fo Gaua-desa!" Hearing fhis, Nifyananda Prabhu deparfed smiIing. panhata puram ramya / raghava-pandta-gham pranamanta dvja hrod-htva praha maha-suhh 3 pannatam puram - ilc iown ol Panilaia, ramyam - claiming, ragnava-panta- gnam - lousc ol Raglava Paniia, pranamantam - ollciing obcisanccs, vjam - ilc bialmana, hroi-htva - laving cmbiaccd, prana - Hc said, mana-suhni - ilc vciy lappy Pcison. When Nifyananda arrived in fhe charming fown of Panihafa, He wenf fo fhe house of Raghava Panifa. Thaf brahmana offered prosfrafed obeisances before Him, and Nifyananda very jubiIanfIy embraced him fo His hearf and said: raghava huru sghra mc / su-vasta-jaIar ap abhcha candanad-pupaIanharanadna + ragnava - O Raglava, huru - pciloim, signram - quiclly, mc - my, su-vasta-jaIan - wiil swccily sccnicd waici, ap - also, abncham - sacicd bail, canana - sandalwood pulp, a - bcginning wiil, pupa-aIanharana-ana - wiil llowcis, oinamcnis and so on. "O Raghava, wifh greaf hasfe perform My sacred bafh wifh sweefIy scenfed wafer. Anoinf My body wifh scenfs such as sandaIwood puIp and decorafe Me wifh fIower- ornamenfs and so forfh. svarna-raupya-pravaIad-man-muhtad-nrmtah bhuanas ca tvaya haryya / mad-anga-parmandanam 5 svarna - gold, raupya - silvci, pravaIa - coial, a - lcadcd by, man-muhta - gcms and pcails, a - and so loiil, nrmtan - madc liom, bnuanan - oinamcnis, ca - and, tvaya - by you, haryam - duiy, mat-anga - my body, parmananam - lull dccoiaiing. "You musf fuIIy decorafe My body wifh ornamenfs of goId, siIver, coraI, gems and pearIs. This is your dufy. ycna mc prana-nathasya / gaura-candrasya sarvvada sac-cd-ananda-purnasya / purno manoratho bhavct 6 ycna - by wlicl, mc - my, prana-natnasya - ol ilc Loid ol my lilc, gaura- canrasya - ol ilc Goldcn Moon, sarvaa - always, sat-ct-anana-purnasya - lillcd wiil ciciniiy, lnowlcdgc and bliss, purnan - lullillcd, mana-ratnan - dcsiic, bnavct - ii may bc. "Through fhis expedienf, I shaII begin fo fuIfiI fhe desire of My Lord Gaura Candra fo spread fhe hoIy name fhroughouf BengaI! His body is efernaI, cognizanf and bIissfuI, and He is fhe Lord of My Iife." srutva sarvva sghram cva / haraytva janar dvjah su-gandh-payasa sura-drghhaya mudanvtah 7 snapaytva sannmajya / bhuaytva ca bhuanah gandha-candana-pupas ca / nanama bhuv dandavat 8 srutva - lcaiing, sarvam - all, signram - swilily, cva - indccd, haraytva - aiiangcd, janan - wiil ilc pcoplc, vjan - ilc bialmana, su-gann-payasa - wiil vciy liagiani waici, sura-irgnhayan - ol ilc cclcsiial Ganga, mua-anvtan - lillcd wiil joy, snapaytva - bailcd, sannmajya - immcising, bnuaytva - oinamcnicd, ca - and, bnuanan - wiil dccoiaiions, ganna-canana-pupan - wiil sccnicd oils, sandalwood and llowcis, ca - and, nanama - lc bowcd down, bnuv - on ilc caiil, ana-vat - lilc a iod. Upon hearing aII fhese insfrucfions, fhe brahmana speediIy accompIished fhem wifh aid of fhe peopIe of fhe fown. Wifh much joy he immersed fhe franscendenfaI body of Sr Nifyananda in sweefIy fragranf wafer from fhe river of fhe gods. Affer decorafing Him wifh ornamenfs and anoinfing Him wifh scenfed oiIs, candana and fIowers, Raghava Panifa bowed before Him, faIIing down Iike a rod fo fhe ground. sarvvaIanhara-sayuhto / rcjc nanda-suto yatha baIadcvah svaya cap / svaya gopaIa-rupa-dhh 9 sarva - all, aIanhara-sayuhtan - wiil oinamcnis, rcjc - Hc slonc, nana-sutan - ilc son ol Nanda, yatna - as, baIa-cvan - ilc migliy God, svayam - Himscll, ca - and, ap - aciually, svayam - sponiancously, gopaIa-rupa-nh - acccpiing ilc loim ol a cowlcid. Thus fuIIy adorned, Nifyananda shone Iike BaIadeva, fhe son of Nanda HimseIf. By His own wish He appeared fhere in His originaI form as a gopaIa. srdamadyah sahha yc ca / vraja-gopaIa-rupnah vas-vcnu-vanadyar / aIanharas ca mandtah 10 sr-rama-sundara-gaur-dasadyah hrttana-pryah vharant sada ntyananda-sangc mahattamah 11 sriama-ayan - lcadcd by Sidama, sahnan - ilc boyliicnds, yc - wlo, ca - and, vraja-gopaIa-rupnan - laving ilc loims ol cowlcids, vasi-vcnu-vana-ayan - by vas and vcnu lluics, bullalo-loins and so on, aIanharan - wiil dccoiaiions, ca - and, mantan - oinamcnicd, sri-rama-sunara, gauri-asa, ayan - lcadcd by, hirtana-pryan - lovcis ol liiana, vnarant - cnjoycd, saa - coniinuously, ntyanana - ilc oiiginal loim ol a dcvoicc, sangc - in ilc associaiion ol, manattaman - vciy gicai souls. Sr Rama, Sundarananda, Gaurdasa and ofhers, who dearIy Ioved fo chanf fhe names of Hari, aIso accepfed fhe forms of fhe gopaIa-sakhas of Vraja, headed by Srdama. Decorafed by fhe ornamenfs of fhe vas and venu fIufes, as weII as bugIes made of buffaIo-horns and ofher paraphernaIia of cowherd boys, fhose greaf souIs fook confinuous deIighf in Nifyananda's company. cva sa bhagavan ramas / tah sarddha jahnav-jaIc hrdan tandavam asadya / sva-bhahtana ghc ghc 12 cvam - ilus, san - Hc, bnagavan - ilc all-opulcni Loid, raman - Niiyananda, tan - wiil ilcm, sarnam - in company, jannavi-jaIc - in ilc waici ol ilc Jalnav (Ganga), hrian - spoiiing, tanavam - ccsiaiic dancing, asaya - ialing io, sva- bnahtanam - ol His dcvoiccs, gnc gnc - lomc io lomc. Bhagavan Rama pIayed wifh His sakhas in fhe wafers of fhe ]ahnav. Then dancing wifh immense ecsfasy, He wandered from home fo home fo visif aII His bhakfas. ramamanah suhhcnap / gadadhara-gha yayau gop-bhavcna purna sa / dtva ta prcma-vhvaIah 13 ramamanan - cnjoying, suhncna - joyously, ap - vciy, gaanara - ilc pcisonilicd cncigy ol dcvoiion, gnam - io ilc lousc, yayau - Hc wcni, gopi-bnavcna - wiil ilc mood ol a gop, purnam - lillcd, san - lc, tva - sccing, tam - Him, prcma-vnvaIan - ovciwlclmcd by lovc. Thus He enjoyed wifh greaf deIighf. He nexf visifed fhe home of Gadadhara Dasa. ]usf by seeing Gadadhara and appreciafing his gop-bhava, Nifyananda became fIooded by emofions of prema. agatah hrttananandah / sapta-gramahhyaha puram tr-vcn-tram asadya / gauranga-guna-hrttanc 1+ agatan - camc, hirtana-ananan - in ilc bliss ol liiana, sapta-grama-ahnyaham puram - ilc iown namcd Sapia Giama, tr-vcni-tiram - ilc banl ol ilc Tiivcn, ilc conllucncc ol ilc Ganga, Yamuna and Saiasvai, asaya - icacling, gauranga-guna- hirtanc - in ilc claniing ol ilc qualiiics ol Gauianga. Absorbed in krfana-bIiss, fhey came fo fhe fown named Sapfa Grama and wenf fo fhe bank of fhe Triven whiIe singing songs of Gauranga's quaIifies. nanartta paramananda / gop-bhava pradarsayan ntyanando 'p gauranga-hrttanananda-dayahah 15 htva tasmn mahoIIasa / purandara-gha yayau tasya prcma-rascnap / htva tasya suhha ca sah 16 nanarta - Hc danccd, parama-ananam - iiansccndcnial joy, gopi-bnavam - moods ol ilc gops, praarsayan - slowing, ntyananan - ilc oiiginal loim ol a dcvoicc, ap - also, gauranga-hirtana-anana - ol ilc joy ol Gauianga-liiana, ayahan - bcsiowci, htva - laving donc, tasmn - in ilai, mana-uIIasam - gicai splcndoi and joy, puranara-gnam - ilc lomc ol Puiandaia, yayau - Hc wcni, tasya - His, prcma- rascna - by His loving mcllows, ap - also, htva - madc, tasya - lis, suhnam - lappincss, ca - and, san - Hc. Gadadhara Dasa danced, dispIaying fhe supreme ecsfasy of fhe gops. Then Sr Nifyananda, besfower of fhe bIiss of Gauranga-krfana, having creafed greaf deIighf in fhaf pIace, wenf fo fhe house of Purandara. There He safisfied fhaf person's hearf by His meIIows of prema. yatra saptarayah sarvvc / smarant bhavatah padam muhta-vcn-tayahhyata / vadant vcda-paragah 17 yatra - wlcic, sapta-ayan - ilc scvcn sagcs, sarvc - all, smarant - icmcmbci, bnavatan - ol ccsiasy, paam - ilc lcci (ol Naiayana), muhta-vcni-taya - by ilc iclcasing ol ilc iivcis, ahnyatam - lnown, vaant - ilcy say, vca-paragan - pcisons lcaincd in ilc Vcdas. Persons conversanf in fhe Vedas have named fhaf pIace where fhe currenfs mingIe Mukfa-ven. There aII fhe seven sages confempIafe fhe franscendenfaI abode of aII ecsfasy, which is fhe Iofus feef of Narayana. ganga-yamunayos cava / sarasvatyas ca sarvvada pravahas ca vadant sma / tad-darsana-mahotsavah 18 ganga-yamunayon - ol ilc Ganga and Yamuna, ca - and, cva - indccd, sarasvatyan - ol ilc Saiasvai, ca - and, sarvaa - always, pravanan - cuiicnis, ca - and, vaant - ilcy say, sma - indccd, tat - ilai, arsana - sigli, mana-utsavan - ilcy lcli gicaily lcsiivc. Sages say fhaf fhe currenfs of fhe Ganga, Yamuna and Sarasvaf efernaIIy fIow fhere, and fhe sighf of fhaf spof causes greaf jubiIafion fo fhe piIgrims. nara muhta bhavant h / snatva va smaranad ap harau bhaht ca vndant / sarvva-duhhha-vnasnm 19 naran - mcn, muhtan - libciaicd, bnavant - bccomc, n - cciiainly, snatva - bailing, va - oi, smaranat - by icmcmbciing, ap - cvcn, narau - io Haii, ca - and, bnahtm - dcvoiion, ca - and, vnant - aclicvc, sarva-unhna-vnasnim - dcsiioying all giicl. SimpIy by bafhing fhere or even remembering fhaf pIace, men affain Iiberafion, achieve devofion fo Sr Hari, and nuIIify aII disfress. ntyananda-prabhus tatra / vanjan tu ghc ghc harot hna-catanya-nama-sanhrttana mahat 20 ntyanana-prabnun - ilc Loid wlo displays uncnding bliss, tatra - ilcic, vanjan - amongsi ilc mciclanis, tu - indccd, gnc gnc - lomc io lomc, harot - did, hna- catanya-nama-sanhirtanam - ilc claniing ol Kisna Caiianya's namcs, manat - gicai. Wandering from house fo house amongsf fhe merchanfs of fhaf fown, Nifyananda Prabhu performed a greaf sankrfana of fhe names of Sr Krsna Caifanya. yatha sanhrttana-suhha / navadvpc bhavct pura ntyananda-prasadcna / tad cvatra suhha param 21 yatna - as, sanhirtana - congicgaiional claniing, suhnam - ilc lappincss ol, navavipc - in Navadvpa, bnavct - could ialc placc, pura - bcloic, ntyanana - wlo is cvci-blisslul, prasacna - by ilc mcicy ol, tat - ilai, cva - indccd, ca - and, atra - in ilis placc, suhnam - lappincss, param - supicmc. ]usf as fhe joy of sankrfana was previousIy dispIayed in Navadvpa, fhaf joy was aIso supremeIy vicforious af Tri-ven by fhe mercy of Nifyananda. uddharana-ghc sthtva / tcna sarddha jagad-guruh gaura-candra-rasc magnah / sant-puram agat tatah 22 unarana-gnc - in ilc lousc ol Uddlaiana Daiia, stntva - siaying, tcna - wiil lim, sarnam - iogcilci, jagat-gurun - spiiiiual masici ol all scniicni bcings, gaura- canra - ilc Goldcn Moon, rasc - in ilc mcllow ol, magnan - immciscd, sant- puram - ilc iown ol pcacc, agat - Hc wcni, tatan - ilcn. Affer sfaying in fhe house of Uddharana Daffa, fhaf spirifuaI masfer of aII Iiving beings deparfed for Sanfipura, immersed in Gaura Candra-rasa. ntyananda-muhha dtva / srIadvato maha-math huhunharcna nadcna / dn-muhha parpurayan 23 ntyanana - cvci-blisslul, muhnam - ilc lacc ol, tva - sccing, sriIa-avatan - ilc avaiaia ol a dcvoicc, mana-matn - vciy wisc, nununharcna - wiil a ioai, nacna - wiil a sound, h-muhnam - all diicciions, parpurayan - lilling. When fhe very wise Advaifa saw fhe face of Nifyananda, He fiIIed aII direcfions wifh a resounding roar of joy. stutva parama-harcna / namashtya punah punah tam aIngya prabhus cap / pranamya sa-suhha vasan 2+ stutva - alici gloiilying, parama-narcna - wiil iiansccndcnial joy, namashtya - alici bowing down, punan punan - icpcaicdly, tam - Him, aIngya - cmbiacing, prabnun - ilc Loid, ca - and, ap - also, pranamya - bowing down, sa-suhnam - comloiiably, vasan - sai down. The _carya gIorified Nifyananda wifh immense bIiss, rising and faIIing before Him again and again. Sr Nifyananda Prabhu embraced Sr Advaifa and aIso offered humbIe obeisances. Then Nifyananda became comforfabIy seafed. tasyap janayan hara / navadvpam agat prabhuh gauranga-guna-sammatto / jagad-ahIada-harahah 25 tasya - His, ap - also, janayan - gcnciaiing, naram - jubilaiion, navavipam, agat - Hc wcni, prabnun - ilc Masici, gauranga-guna-sammattan - dcliglicd by ilc qualiiics ol Gauianga, jagat - loi all ilc pcoplc ol ilc cosmos, anIaa-harahan - ilc cicaioi ol ilc joy. Affer arousing jubiIafion in Sr Advaifa, Nifyananda, who engIaddens fhe hearfs of aII fhe peopIe of fhe worId, deparfed for Navadvpa as He was compIefeIy infoxicafed by fhe divine affribufes of Sr Gauranga. Tlus cnds ilc Twcniy-sccond Saiga cniiilcd "Tlc Joyous Mcciing ol Niiyananda and Advaiia," in ilc Iouiil Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
Twenfy-fhird Sarga niiyananda-vilasal Tlc Pasiimcs ol Niiyananda tata agatya prathama / sr-sac-darsanotsuhah pranamya caranopantc / matar agato 'ha suhham 1 tata - ilcn, agatya - coming, pratnamam - liisi, sri-saci-arsana-utsuhan - cagci io scc Si Sac, pranamya - bowing down, carana-upantc - closc io lci lcci, matan - O Moilci, agatan - comc, anam - I, suhnam - lappily. When Nifyananda Prabhu arrived in Navadvpa, He af firsf feIf an infense eagerness fo see Sac Mafa. Enfering her home, He bowed down cIose fo her feef, saying, "O Mofher, I am very pIeased fo come and see you!" srutva sa sa-tvara mata / tasya murddhn hara-dvayam dhtva tatct sambodhya / sancumbya ca muhur mmuhuh 2 srutva - laving lcaid, sa - slc, sa-tvaram - swilily, mata - moilci, tasya - His, murnn - on ilc lcad, hara-vayam - iwo lands, ntva - lcld, tata - O dcai clild, t - ilus, sambonya - addicssing, sancumbya - lissing all ovci, ca - and, munu munun - again and again. Hearing fhese words, she quickIy fook His head in her hands and kissed if again and again, addressing Him, "My dear chiId!" uvaca madhura tata / sthatum arhas mad-ghc ycna tva sarvvada tata / pasyam duhhha-cchcdaham 3 uvaca - slc said, manuram - swccily, tata - O dcai clild, stnatum - io siay, arnas - You ougli, mat-gnc - in my lousc, ycna - wlcicby, tvam - You, sarvaa - always, tata - dcai clild, pasyam - I scc, unhna-ccncaham - icmovci ol soiiow. She said sweefIy, "Dear chiId, pIease sfay in my house, for fhus I can aIways Iook af You and become free from sorrow." prahasan praha ta matah / snu satya vadam tc vasam sanujo 'ha tc / sada sannhto 'p ca + pranasan - laugling loudly, prana - Hc said, tam - io lci, matan - O Moilci, snu - plcasc lisicn, satyam - iiuil, vaam - I spcal, tc - youi, vasam - I dwcll, sa-anujan - wiil my youngci bioilci, anam - I, tc - youi, saa - always, sannntan - ncai, ap - cvcn, ca - and. Laughing IoudIy, Nifyananda repIied fo her, "Hear Me, Mofher, I feII you fruIy: AIong wifh My younger brofher, I forever Iive by your side. tvaya pactam anna yat / sr-hnadhara-purtam taI-Iobhcna sada matas / ttham tava sanndhau 5 tvaya - by you, pactam - coolcd, annam - lood, yat - wlicl, sri-hna-anara - lips ol Si Kisna, purtam - covcicd, tat-Iobncna - by dcsiic loi ilai, saa - always, matan - O Moilci, ttnam - I siay, tava - youi, sannnau - in ilc picscncc. "Since Sr Krsna's Iips fhoroughIy savor fhe food you cook, I aIways sfay in your presence ouf of greed for fasfing if." cva srutva hasant sa / pahva-saIy-annam uttamam supa ta payasadya ca / tam anna paramadbhutam 6 tasma sarvva vnvcdya / pasyant muhha-panhajam bubhujc sanuja so 'p / prahasan bhahta-vatsaIah 7 cvam - ilus, srutva - lcaiing, nasanti - smiling, sa - slc, pahva - coolcd, saI-anna - iicc, uttamam - cxccllcni, supam - dall soup, tam - ilai, payasa - swcci iicc, ayam - lcadcd by, ca - and, tam - ilai, annam - lood, parama-abnutam - vciy wondcilul, tasma - io Him, sarvam - all, vnvcya - ollciing, pasyanti - sccing, muhna- panhajam - loius laccs, bubnujc - Hc cnjoycd, sa-anujan - wiil His youngci bioilci, san ap - Hc was indccd ilcic, pranasan - laugling, bnahta-vatsaIan - ilc lovci ol His dcvoiccs. Hearing fhis, Sac Dev Iaughed and offered fo Him aII fhe foods which she had prepared. There was very fine cooked rice, soup made of dahI and vegefabIes, pIus various sweefs such as sweef rice. AII of fhese foods had a very wonderfuI fIavor. WhiIe fhe Iover of His devofees, Sr Nifyananda, afe Iaughing in fhe company of His younger brofher (who was indeed presenf), Sac Mafa gazed upon Their Iofus faces. dtva sa rama-hnau ca / bhuhtavantau suhharnavc magna babhuva ta dtva / ntyananda-daya-ndhh 8 praha matah satyam cva / vacah h mc vadadhuna sa praha tata tc satyam / svarasya vaco yatha 9 tva - sccing, sa - slc, rama-hnau - ilc divinc duo, ca - and, bnuhtavantau - caiing, suhna-arnavc - in ilc occan ol joy, magna - mcigcd, babnuva - slc bccamc, tam - lci, tva - sccing, ntyanana - pcisonilicd cicinal bliss, aya-nnn - occan ol mcicy, prana - Hc said, matan - O Moilci, satyam - iiuc, cva - indccd, vacan - woids, hm - wlcilci', mc - io Mc, vaa - do icll, anuna - now, sa - slc, prana - said, tata - dcai onc, tc - Youi, satyam - iiuc, isvarasya - ol ilc Loid, vacan - woids, yatna - lilc. Seeing Rama and Krsna eafing, she became merged in a sea of joy. Nifyananda, fhe ocean of mercy, gIanced af her and said, "Mofher, feII Me now. Were My words frue:" She repIied, "Dear chiId, Your words are as frue as fhe words of I-svara. tathap sanuja tva h / dratum ccham sarvvada yathajna tc suhha matah / harttavya mc nrantaram 10 tatna ap - siill, sa-anujam - wiil Youi youngci bioilci, tvam - You, n - cciiainly, ratum - io scc, ccnam - I dcsiic, sarvaa - always, yatna-ajna - by youi oidci, tc - youi, suhnam - lappily, matan - O Moilci, hartavyam - slould bc donc, mc - ol mc, nrantaram - pcipciual. "SfiII I wish fhaf I couId aIways see You and Your younger brofher." Nifyananda repIied, "Dear Mofher, whafever you may order Me, if is aIways My dufy fo fuIfiII if wifh gIadness." cva tatra sthto ntyanandah sarvva-suhha-pradah janayan paramananda / navadvpa-nvasnam 11 cvam - ilus, tatra - ilcic, stntan - siaying, ntyananan - pcipciual joy pcisonilicd, sarva-suhna-praan - bcsiowci ol all lappincss, janayan - gcnciaiing, parama-ananam - iiansccndcnial bliss, navavipa-nvasnam - loi ilc icsidcnis ol Navadvpa. Thus Nifyananda, fhe besfower of aII bIiss, sfayed in fhe house of Sac and creafed franscendenfaI happiness for fhe residenfs of Navadvpa. hurvvan sarva-janan hna-catanya-rasa-bhavtan gauranga-hrttananando / nanartta sva-janah saha 12 hurvan - doing, sarva-janan - all pcoplc, hna-catanya - icaclci ol scivicc io ilc namc, rasa-bnavtan - inspiicd by ilc iasa, gauranga-hirtana-ananan - lillcd wiil joy ol Gauianga-liiana, nanarta - Hc danccd, sva-janan - wiil His own mcn, sana - in company. He inspired aII men fo fasfe fhe rasa of munificence and service fo fhe name, as faughf by Krsna Caifanya Mahaprabhu, and as He danced wifh His associafes, His hearf was fiIIed wifh fhe joy of Gauranga-krfana. gandha-candana-Iptango / nIambara-samavtah svarna-raupya-pravaIadyar / aIanharas ca mandtah 13 ganna - sccnis, canana - sandalwood pasic, Ipta - anoinicd, angan - body, niIa- ambara - bluc gaimcni, samavtan - covcicd by, svarna-raupya-pravaIa - gold, silvci, coial, ayan - and so on, aIanharan - by oinamcnis, ca - and, mantan - dccoiaicd. His body was anoinfed by fragranf scenfs and sandaIwood pasfe, and He was dressed in a garmenf of deep bIue coIor. He was decorafed by ornamenfs of goId, siIver, coraI and ofher precious subsfances. harpura-tambuIadyas ca / purna-sr-muhha-panhajah Ioha-danda-dharo rupya-hara-haustubha-bhuanah 1+ harpura - camploi, tambuIa - bcicl-nui and clcwing spiccs, ayan - lcadcd by, ca - and, purna - lull, sri-muhna - lusiious mouil, panha-jan - mud-boin (loius), Iona-ana-naran - loldci ol a coppci siall, rupya - ol silvci, nara - nccllacc, haustubna-bnuanan - cnlanccd by ilc Kausiubla gcm. His fuIIy bIossomed Iofus-Iike moufh was fragranf wifh camphor and befeI. He heId a copper sfaff, and He was furfher ornamenfed by a siIver neckIace hoIding fhe Kausfubha gem. hundaIaha-dharah srman / vana-maIa-vbhutah vcnu-panh sada hurvvan / gauranga-guna-hrttanam 15 hunaIa-cha-naran - wcaici ol onc caiiing, sriman - illusiiious, vana-maIa- vbnutan - oinamcnicd by a loicsi llowci-gailand, vcnu-pann - a lluic in ilc land, saa - always, hurvan - doing, gauranga-guna-hirtanam - ilc claniing ol Gauianga's qualiiics. Thaf iIIusfrious Lord wore a singIe earring, and He was decorafed by a garIand of foresf-fIowers. He heId a fIufe in His hands, and He sang incessanfIy of Sr Gauranga's quaIifies. caura-dasyu-ganah sarvvc / dtva tasya vbhuanam harttu hurvvant tc nana / sva-yatnam atataynah 16 caura - ilicvcs, asyu - biigands, ganan - gangs, sarvc - all, tva - sccing, tasya - His, vbnuanam - oinamcnis, nartum - io ialc, hurvant - madc, tc - ilcy, nana - many, sva-yatnam - pcisonal aiicmpis, atataynan - aimcd mcn. Seeing His fine ornamenfs, aII fhe bands of fhieves and dacoifs made many affempfs fo sfeaI fhem. tan cva hpaya purno / ntyanando maha-prabhuh gauranga-hrttanananda-parpurnan cahara ha 17 tan - ilcy, cva - indccd, hpaya - oui ol mcicy, purnan - lull, ntyananan - ilc Loid ol cicinal bliss, mana-prabnun - ilc gicai Masici, gauranga-hirtana, anana- parpurnan - ioially absoibcd in ilc joy, cahara - madc, na - indccd. FeeIing greaf compassion for fhem, Nifyananda Mahaprabhu fransformed fhem from murderous dacoifs info men whoIIy absorbed in reIishing fhe necfarean bIiss of Gauranga-krfana. cva sa vharan hna-catanya-rasa-bhavuhah harot vvdha hrda / gopaIa-baIa-IIaya 18 cvam - ilus, san - Hc, vnaran - cnjoycd, hna-catanya-rasa - ilc mcllows ol Kisna Caiianya, bnavuhan - onc wlo madly cxpciicnccs ccsiasy, harot - docs, vvnam - vaiious, hriam - spoiis, gopaIa-baIa - cowlcid boy, IiIaya - by ilc pasiimc. Thus Nifyananda fook His pIeasure as a Gaura-bhavuka, one who madIy experiences fhe ecsfafic emofions and franscendenfaI moods faughf by Krsna Caifanya, and He performed many kinds of sporfive pasfimes as a cowherd boy. ganga-tra samasadya / sva-bhahtana ghc prabhuh vharan sncha-sampurnah / hna-dasa-gha yayau 19 bada-gach-nvas sa / prapya duprapyam svaram anandcnahuIo bhutva / dhunvan vaso nanartta ha 20 ganga-tiram - ilc banl ol ilc Ganga, samasaya - coming io, sva-bnahtanam - ol His own blalias, gnc - in ilc louscs, prabnun - ilc Masici, vnaran - cnjoying, sncna-sampurnan - complcicly lillcd by allcciion, hna-asa-gnam - ilc lousc ol Kisna Dasa, yayau - Hc wcni, baa-gacni-nvasi - a icsidcni ol laa-gacl iown (mcaning "big iicc"), san - lc, prapya - aiiaining, uprapyam - ilc unaiiainablc, isvaram - Supicmc Loid, anancna - oui ol bliss, ahuIo - lillcd, bnutva - bccoming, nunvan - waving, vasan - gaimcni, nanarta - lc danccd, na - indccd. OverfIowing wifh affecfion for aII, Nifyananda Prabhu fraveIIed aIong fhe bank of fhe Ganga, visifing fhe homes of His bhakfas and fasfing bIiss. Once, He visifed fhe home of Krsna Dasa, who was a residenf of Baa-gach. Having affained fhe unaffainabIe Supreme PersonaIify of Godhead as a guesf wifhin His home, Krsna Dasa became fiIIed wifh joy and danced whiIe waving his upper garmenf. maha-punyatamo gramo / bada-gacht sanjnahah ntyananda-svarupasya / vharo bhav yatra va 21 mana-punyataman - mosi pious, graman - iown, baa-gacni - big iicc, t - ilus, sanjnahan - lnown, ntyanana-svarupasya - ol ilc oiiginal loim ol Niiai, vnaran - plcasuic-pasiimcs, bn_v - iool placc, yatra - wlcic, va - iiuly. Thaf fown known as Baa-gach is mosf pious, for in fhaf pIace Nifyananda-svarupa enjoyed many pIeasure-pasfimes. hna-dascna sarddha sr-navadvpa samagatah vharan hrttananando / rama-dasadbhr vtah 22 hna-ascna - wiil Kisna Dasa, sarnam - in company, sri-navavipam - ilc iown ol ninc islands, samagatan - appioaclcd, vnaran - cnjoying, hirtana-ananan - dcliglicd by liiana, rama-asa-abnn - by ilosc lcadcd by Rama Dasa, vtan - suiioundcd. Then, surrounded by His devofees headed by Krsna Dasa and Rama Dasa, and reveIIing in fhe bIiss of krfana, Nifyananda approached Sr Navadvpa. sr-hna-catanya-namna / parpurna jagat-trayam htva raraja gopaIah / sama nanda-vrajc yatha 23 si-lna-caiianya-namna - by ilc namcs ol Kisna Caiianya; paiipuinam - cniiic; jagai-iiayam - ilc ilicc woilds; liva - madc; iaiaja - Hc slonc; gopalail - wiil ilc cowlcids; samam - in company; nanda-viajc - in ilc land ol Viaja iulcd by Nanda; yaila - as. In company wifh fhose gopaIas, Nifyananda made fhe fhree worIds fuIIy safisfied fhrough fhe chanfing of Sr Krsna Caifanya's names, jusf as if had formerIy been in fhe Iand of Vraja when Nanda ruIed as king of fhe cowherds. vctra-vas-snga-vcnu-gunja-maIa-vbhutah paradar avtah hna-hrttanamta-varahah 2+ baIadcvah svaya gopo / vndaranya-vIasavan tad-rupa darsayan Iohc / gauranga-prana-vaIIabhah 25 vctra - siall, vasi - long lluic, snga - buglc, vcnu - small lluic, gunja-maIa - siiings ol icd bciiics, vbnutan - wiil oinamcnis, paraan - wiil His associaics, avtan - suiioundcd, hna-hirtana-amta-varahan - by ilosc wlo causcd ilc iains ol ncciaican Kisna liiana, baIacvan - Kisna's big bioilci, svayam - sponiancously, go-pan - ilc cowlcid, vnaranya - in ilc loicsi ol Vinda, vIasavan - pciloimci ol pasiimcs, tat-rupa - His loim, arsayan - slowing, Iohc - io ilc woild, gauranga - ilc goldcn Loid, prana - lilc loicc, vaIIabnan - ilc bclovcd. Nifyananda's Iove for Sr Gauranga was fhe very energy which susfained His Iife. He was surrounded by associafes who inundafed fhe worId wifh fhe necfarean rains of Krsna-krfana. They were decorafed by sfaffs for herding cows, various kinds of fIufes, buffaIo horn bugIes, and sfrands of red guja berries. In fheir company He who is none ofher fhan fhe originaI BaIadeva, and who formerIy pIayed fhe pasfimes of a cowherd in Vrndavana, dispIayed fhaf same form fo fhe worId. Tlus cnds ilc Twcniy-iliid Saiga cniiilcd "Tlc Pasiimcs ol Niiyananda," in ilc Iouiil Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
Twenfy-fourfh Sarga blalia-manala-vilasal Gauia's Pasiimcs Among ilc Ciiclc ol His Dcvoiccs tatah sr-gauranga-candrah / svarupadyah samanvtah sr-radha-bhava-madhuryyah / purno na vcda hncana 1 tatan - ilcn, sri-gauranga-canran - ilc goldcn moon-lilc Loid, svarupa-ayan - wiil ilc dcvoiccs lcadcd by Svaiupa Damodaia, samanvtan - in company, sri- rana-bnava-manuryan - wiil ilc swccincsscs ol Si Radla's ccsiasy, purnan - lull, na - noi, vca - lncw, hncana - anyiling clsc. MeanwhiIe, Sr Gauranga Candra was in ]agannafha Puri, accompanied by infimafe devofees headed by Svarupa Damodara, and He became fuIIy absorbed in fhe sweefnesses of fhe ecsfafic moods feIf by Srmaf Radharan, and He knew nofhing eIse. ramanandcna sahtah / hna-madhuryya-vabhavam asvadyasvadayad bhahtan / bhahta-vasyah svaya harh 2 ramanancna - wiil Ramananda, santan - iogcilci, hna-manurya-vabnavam - ilc gloiy ol Kisna's swccincss, asvaya - laving iclislcd, asvaayat - Hc causcd io iclisl, bnahtan - ilc dcvoiccs, bnahta-vasyan - coniiollcd by His dcvoiccs, svayam - voluniaiily, narn - ilc ilicl ol ilc mind. By His own wish, Sr Hari accepfs fhe confroI of His devofees' pure Iove. Thus, fhrough fhe assisfance of Ramananda Raya, He fasfed fhe gIories of Krsna's sweefness and fhen induced His ofher devofees fo aIso fasfe if. vndavana-smarahan / vanany upavanan ca sr-hnanvcana tatra / yamuna-smarahcna ca 3 samudra-patana cap / svarupadyar ndarstam hna-panca-guncnava / panccndrya-vharanam + vnavana-smarahan - icminding ol Vindavana, vanan - loicsis, upa-vanan - giovcs, ca - and, sri-hna-anvcanam - scaicling loi Kisna, tatra - ilcic, yamuna- smarahcna - by icmcmbiancc ol Yamuna, ca - and, samura-patanam - lalling in ilc occan, ca - and, ap - also, svarupa-ayan - lcadcd by Svaiupa Damodaia, narstam - sccn, hna - ilc son ol Nanda Malaiaja, panca-guncna - by ilc livc qualiiics ol, cva - indccd, panca-nrya - livc scnscs, vharanam - aiiiaciing. He was consfanfIy engaged in remembrance of Vrndavana. of There He wouId search for Sr Krsna in fhe divine groves and bowers. Once, fhinking fhe ocean fo be fhe Yamuna, He feII info fhe ocean and was Iafer found by His bhakfas Ied by Svarupa Damodara. Af aII fimes, His five senses - eyes, ears, fongue, nose, and skin - were forcibIy affracfed fo fhe five feafures of Krsna, nameIy His franscendenfaI form, sound, fasfe, smeII, and fouch. surabh-madhya-patcna / hurmaharcna bhavanam sr-rasa-IIa-smaranat / praIapady-anuvarnanam 5 surabni-manya - in ilc midsi ol cows, patcna - by lalling, hurma-aharcna - by ilc loim ol a ioiioisc, bnavanam - iiancc, sri-rasa-IiIa-smaranat - on accouni ol icmcmbciing ilc iasa dancc, praIapa - convcising, a - and so on, anuvarnanam - dcsciipiion. Once, in a devofionaI france He feII down amidsf a herd of cows, and His body fook on fhe shape of a forfoise. Affer refurning fo exfernaI consciousness, He chaffered incessanfIy and described fhe rasa dance pasfimes whiIe absorbed in deep remembrance of fhaf experience. govardhana-bhramcnava / cataha-gr-darsanam hnadharamtasvada / gop-bhavcna sarvvatah 6 govarnana-bnramcna - misialing loi Govaidlana, cva - indccd, cataha-gr - sand dunc, arsanam - sccing, hna-anara - ilc lips ol Kisna, amta-asvaam - iclisling ilc ncciai, gopi-bnavcna - wiil ilc ccsiasy ol ilc gops, sarvatan - cvciywlcic. Seeing fhe Cafaka sand dune, He misfook if for Govardhana HiII. Wherever He was, being absorbed in fhe ecsfafic mood of fhe gops, He wouId reIish fhe necfar of Krsna's Iips. madhura-smt-matrcna / dvyonmada-vccttam jata svaya bhagavato / bhaht-prcma-rasatmanah 7 manura-smt - swcci icmcmbiancc, matrcna - simply, vya-unmaa - divinc madncss, vccttam - bclavioi, jatam - appcaicd, svayam - involuniaiily, bnagavatan - ol ilc Loid, bnaht-prcma - dcvoiional lovc, rasa - mcllows, atmanan - wlosc pcisonaliiy. SimpIy by such sweef remembrance, fhe sympfoms of divine madness aufomaficaIIy appeared in fhe body of Bhagavan Caifanya, who is fhe very personificafion of fhe meIIows of prema-bhakfi-rasa. sattvhadyar atabhs ca / bhavah sampurna-vgrahah ramananda-svarupabhya / scvto rasa-sanjnaya 8 sattvha-ayan - lcadcd by saiivila, atabnn - by cigli, ca - and, bnavan - by ilc ccsiacics, sampurna-vgranan - complcic loim, ramanana-svarupabnyam - wiil Ramananda and Svaiupa Damodaia, scvtan - scivcd, rasa-sanjnaya - wiil lull lnowlcdgc ol iasa. Sr Gauranga's enfire body was fhus aIways pervaded by fhe eighf saffvika- bhavas, fhe physicaI manifesfafions of franscendenfaI ecsfasy. He was rendered service by Ramananda and Svarupa, who were weII conversanf wifh fhe science of rasa. bhavanurupa-sIohcna / rasa-sanhrttanadna sr-radha-hnayor IIa-rasa-vdya-ndarsanam 9 bnava-anurupa - in accoidancc wiil His paiiiculai mood, sIohcna - by ilc vciscs, rasa-sanhirtana-ana - lcadcd by claniing aboui ilc iasa pasiimcs, sri-rana- hnayon - ol Si Radla-Kisna, IiIa-rasa-vya - lnowlcdgc ol ilc vaiious pasiimc iasas, narsanam - pioclaiming. In accordance wifh fhe Lord's ecsfafic moods, fhey sang verses describing Sr Sr Radha-Krsna's rasa-IIa. Thus, fhe science of pIeasure-pasfimes was procIaimed. sr-radha-suddha-prcmna h / sravanamtam adbhutam ptva nrantara srmac-catanya-rasa-vgrahah 10 sri-rana-suna-prcmna - by ilc puic lovc ol Si Radla, n - cciiainly, sravana- amtam - ncciai loi ilc cai, abnutam - wondcilul, pitva - laving diunl, nrantaram - inccssanily, srimat-catanya - ilc pcisonaliiy ol ilc living loicc, vgranan - ilc loim ol iasa. Because of His spofIess Iove for Krsna in fhe mood of Sr Radha, Sr Caifanya, fhe originaI form of franscendenfaI rasa, incessanfIy drank from fhaf wonderfuI founfain of ambrosia for fhe ears. sac-cd-ananda-sandratma / radha-hanto 'p sarvvada tad-bhava-bhavtananda-rasa-magno babhuva ha 11 sat-ct-anana - ciciniiy, lnowlcdgc and bliss, sanra - conccniiaicd, atma - pcison, rana-hantan - ilc lovci ol Radla, ap - also, sarvaa - always, tat - Kisna, bnava-bnavta - lccling ilc lcclings ol, anana-rasa - in ilc mcllows ol bliss, magnan - absoibcd, babnuva - Hc was, na - indccd. The Lord's person is formed of condensed efernify, cognizance and bIiss, and He is af aII fimes fhe Iover of Radha. Thus, whiIe cherishing fhe moods feIf by Her, fhe son of Saci became drowned in fhe Iiquid meIIows of bIiss. ya ya IIa prahurvvat / hnah sarvvcsvarcsvarah ta ta ho vahtu sahnot / tat-hpa-bhajana vna 12 yam yam - wlaicvci, IiIam - pasiimcs, prahurvat - pciloims, hnan - Kisna Caiianya, sarva-isvara-isvaran - ilc coniiollci ol all coniiollcis, tam tam - ilai vciy iling, han - wlo', vahtum - io say, sahnot - is ablc, tat-hpa - ol His mcicy, bnajanam - iccipicni, vna - wiiloui. Wifhouf being a recipienf of His mercy, couId anyone possibIy describe fhe pasfimes performed by Sr Krsna, fhe supreme confroIIer of aII confroIIers: ramanandah svarupas ca / paramananda-namahah hassvaro vasudcvo / govndadyas ca sarvvada 13 aparas ca rasabhjnah / hna-sanhrtanatmahah scvyamanah sa ca hno / bhahta-bhava-vbhavtah 1+ iamanandal, svarupan, ca - and, paramanana, namahan - ilc pcison namcd, hasisvaran, vasucvan, govna, ayan - lcadcd by, ca - and, sarvaa - always, aparan - by ilc oilcis, ca - and, rasa-abnjnan - by ilosc lcaincd in iasa, hna- sanhirtana - ilc congicgaiional claniing ol Kisna's namcs, atmahan - wlosc naiuic was cmbucd wiil, scvyamanan - scivcd, san - Hc, ca - and, hnan - Caiianya, bnava - ccsiaiic moods, bnahta - ol a dcvoicc, bnava - ccsiasy, vbnavta - madc io awalcn. WhiIe absorbed in fhe mood of a devofee, Krsna Caifanya was rendered service by devofees who were highIy Iearned in fhe science of rasa and immersed in Krsna- sankrfana, such as Sr Ramananda Raya, Svarupa Damodara, Paramananda Pur, Kassvara Panifa, Vasudeva Daffa, and sfiII ofhers headed by Govinda, his doorkeeper. sr-navadvpam asadya / sr-ntyananda svarah sr-catanya-rasonmattas / tan-nama-guna-hrttanah 15 sri-navavipam - ai Si Navadvpa, asaya - aiiiving, sri-ntya-ananan - ilc oiiginal loim ol a dcvoicc, isvaran - ilc Supicmc Loid, sri-catanya-rasa-unmattan - cnmaddcncd by ilc iasa ol Si Caiianya, tat - Him, nama-guna-hirtanan - iliougl ilc claniing ol ilc namcs and qualiiics. Affer Sr Nifyananda I-svara arrived in Navadvpa, He became infoxicafed by fhe divine rasa of Sr Caifanya fhrough fhe process of chanfing His names and quaIifies. parpurnah sada bhat / gauranga-guna-garvvtah tad-ajna-paIanad gaudc / sthto 'p tat-prahasatah 16 parpurnan - lully saiislicd, saa - loicvci, bnat - Hc slincs, gauranga-guna- garvtan - pioud ol ilc qualiiics ol Gauianga, tat-ajna - His oidci, paIanat - bccausc ol obsciving, gauc - in Gauda, stntan - icmaincd, ap - siill, tat-prahasatan - bccausc ol Gauia's icvclaiion in His lcaii. Being proud of fhe franscendenfaI quaIifies shown by Sr Gauranga, Nifyananda experienced fofaI fuIfiIImenf. FoIIowing Gauranga's order, He remained in Gauda-desa, experiencing fhe expansion of Mahaprabhu wifhin His hearf. svcccha-mayo rasa-jno 'sau / ho vcda tasya ccttam tad-darsana-samuthantho / yayau sr-puruottamam 17 sva-ccna-mayan - licc-willcd, rasa-jnan - savani ol iasa, asau - Hc, han - wlo', vca - lnows, tasya - His, ccttam - aciiviiics, tat-arsana - ilc sigli ol Him, samuthantnan - vciy cagci, yayau - wcni, sri-puruottamam - Pui. However, fhaf sage of rasa is fuIIy independenf in His desires. Who can comprehend fhe purpose of His acfivifies: FeeIing a greaf eagerness fo behoId His Lord, Nifyananda refurned fo Sr Purusoffama Ksefra. pupa-vat samasadya / dhyayan gauranga-sundaram utthaya pranamad bhumau / npatya pranaman muhuh 18 pupa-vatim - a llowci gaidcn, samasaya - icacling, nyayan - mcdiiaiing, gauranga-sunaram - on ilc bcauiilul Goldcn Loid, uttnaya - iising, pranamat - Hc bowcd down, bnumau - on ilc caiil, npatya - lalling, pranaman - bowing down wiil piaycis, munun - icpcaicdly. Upon reaching fhe fIower garden where fhe Lord was resfing, Nifyananda saw fhe form of Gauranga Sundara and enfered info france. Then He arose and bowed down on fhe earfh. Again and again He rose and feII whiIe offering prosfrafed obeisances and prayers fo Sr Caifanya. hunhara-gambhraravar / jaya-gauranga-nsvanah tutava parama-prto / gaura-candra maha-suhh 19 nunhara-gambnira-aravan - wiil dccp ioais and ciics, jaya-gauranga-nsvanan - wiil ciics, tutava - Hc piaiscd, parama-pritan - vciy loving, gaura-canram - ilc Goldcn Moon, mana-suhni - vciy lappy. Wifh deep roaring cries of "]aya Gauranga!" Nifyananda Prabhu praised Gaura Candra in greaf Iove and happiness. cva paraspara hna-ramau h paramcsvarau prcma-bhaht-rasahtau / cahratur abhvandanam 20 cvam - ilus, parasparam - muiual, hna-ramau - Gauia and Niiai, n - cciiainly, parama-isvarau - Supicmc Coniiollcis, prcma-bnaht - loving dcvoiion, rasa-ahtau - aiiiacicd io ilc mcllows, cahratun - pciloimcd, abnvananam - ollciing lonoi. In fhis same manner, fhe fwo Supreme Lords, Rama and Krsna, offered one anofher praise, Their hearfs fascinafed wifh fhe meIIows of prema-bhakfi. sr-sac-nandanah praha / sr-ntyanandam svaram nanda-putra bhavan nanda-gotha-bhaht-pradah sada 21 sri-saci-nananan - ilc son ol Sac, prana - said, sri-ntyananam - io ilc cicinally blisslul Loid, isvaram - ilc Supicmc Loid, nana-putra - O son ol Nanda, bnavan - Youi lonoi, nana-gotna - Nanda's lamily, bnaht-praan - bcsiowci ol dcvoiion, saa - always. The spIendid son of Sac said fo Sr Nifyananda I-svara, "O son of Nanda, Your Grace is forever devofed fo fhe service of Your fafher's cows. aIanharad-rupcna / navadha bhahtm uttamam pasyam tava dchc ca / hna-hcI-suhharnavc 22 aIanhara-a - oinamcnis, cic., rupcna - by ilc loim, navana - ninc-lold, bnahtm - dcvoiion, uttamam - iiansccndcnial, pasyam - I scc, tava - Youi, cnc - in ilc body, ca - and, hna-hcI - ol Kisna's spoiis, suhna-arnavc - in ilc occan ol plcasuic. "Yef I perceive fhaf wifhin Your body, which is fhe bIissfuI oceanic abode of Krsna's sporfive IIas, fhe nine-foId processes of bhakfi are presenf in fhe form of various ornamenfs. nanda-gohuIa-vasna / bhahtr cva su-durIabha bhavyatc suddha-bhavas ca / Iabhyatc va narah hvact 23 nana-gohuIa-vasnam - ol ilc icsidcnis ol Golula, undci Nanda's iulc, bnahtn - dcvoiion, cva - indccd, su-urIabna - vciy dilliculi io obiain, bnavyatc - ii is compiclcndcd, suna-bnava - by puic consciousncss, ca - and, Iabnyatc - is obiainablc, va - pcilaps, naran - by mcn, hvact - occasionally. "Thaf exfremeIy rare devofion exhibifed by fhe residenfs of Nanda's GokuIa can onIy be experienced by devofees in fofaIIy purified consciousness. Thus if may rareIy be affained by humankind, if af aII. ta bhaht tva ca prtya h / str-baIadbhyah svccchaya dadas ho bhavas tatra / datastt vadasu mc 2+ tam bnahtm - ilai dcvoiion, tvam - You, ca - and, pritya - by lovc, n - cciiainly, stri-baIa-abnyan - amongsi ilosc lcadcd by womcn and clildicn, sva-ccnaya - by Youi own wisl, aas - You givc, han - wlo', bnavan - youi lonoi, tatra - ilcic, ata - donoi, ast - ii is, t - ilus, vaa - do icll, asu - immcdiaicly, mc - io Mc. "Buf by Your own sweef wiII, You IovingIy award fhaf mosf rare jeweI of bhakfi even fo women, chiIdren and ofhers. Oh! FrankIy feII Me - is fhere any ofher charifabIe person fo be found such as Your Grace:" sa praha prahasan natha / data harta ca rahta prcma-dah harunas tca / tvam cva sarvva-prcrahah 25 san - Hc, prana - said, pranasan - laugling, natna - O Loid, ata - donoi, narta - ilicl, ca - and, rahta - pioiccioi, prcma-an - givci ol lovc, harunan - mcicy, tcam - ilcii, tvam - You, cva - indccd, sarva-prcrahan - Hc wlo scis cvciyiling inio moiion. Nifyananda Iaughed and repIied, "He Nafha! If is You who give, who fake away, and who mainfain us aII. If is onIy You who mercifuIIy besfows prema on fhose souIs, for You inspire aII Iiving beings wifhin fheir hearfs." chah sa-parado ntyanando vsvambharo 'parah svarupadyah sada prcma-purna-ananda-vgrahau 26 chan - onc, sa-paraan - wiil associaics, ntya-ananan - pcipciual joy pcisonilicd, vsvambnaran - ilc mainiainci ol ilc univciscs, aparan - ilc oilci, svarupa-ayan - wiil ilosc lcadcd by Svaiupa, saa - cvci, prcma-purnan - lull ol lovc, anana-vgranau - ilc iwo loims ol bliss. On one side sfands Nifyananda wifh His associafes, and on fhe ofher sfands Visvambhara, accompanied by Svarupa and his assisfanfs such as Raghunafha Dasa. Bofh of fhe Lord's bIissfuI forms are forever fiIIed wifh prema. gadadharcna ca sama / scvyamanau nrantaram hrdatah sva-suhha hna-hrttana-prcma-vhvaIau 27 gaanarcna - by Gadadlaia, ca - and, samam - by, scvyamanau - scivcd, nrantaram - coniinously, hriatan - divciiing, sva-suhnam - in ilc plcasuic ol Tlcii own naiuic, hna-hirtana - iliougl claniing Kisna's namcs, prcma-vnvaIau - ovciwlclmcd by lovc. The fwo Lords enjoy ThemseIves according fo Their unique nafures, and They are rendered service confinuousIy by Gadadhara. They become overwheImed wifh Iove for Krsna as They chanf His various names as foIIows: yasoda-nandanah hnah / sr-gop-prana-vaIIabhah sr-radha-ramano ramanujo rasa-rasotsuhah 28 yasoa-nananan - ilc dcligli ol Yasoda, hnan - ilc all-aiiiaciivc, sri-gopi-prana- vaIIabnan - wlosc lovc is ilc lilc ol ilc gops, sri-rana-ramanan - ilc lovci ol Si Radla, rama-anujan - ilc youngci bioilci ol Rama, rasa-rasa-utsuhan - cagci loi ilc mcllow ol ilc iasa-lla. "The deIighffuI son of Yasoda (Yasoda-nandana) is aII-affracfive (Krsna) and more dear fo fhe gops fhan fheir own Iife-breafh (Sr Gop-prana-vaIIabha). He is fhe Iover of Sr Radha (Sr Radha-Ramana), fhe younger brofher of Rama (Rama-anuja), and is ever eager for fhe meIIows of fhe rasa dance (Rasa-rasa-ufsuka)." rohn-nandanah hno / yajno ramo baIo harh rcvat-prana-nathas ca / rasa-hcI-mahotsavah 29 ronni-nananan - ilc dcligli ol Rolin, h-nan - ilc cndci ol ilc cyclc ol biiil and dcail, yajnan - saciilicc, raman - ilc supicmc cnjoyci, baIan - powcilul, narn - ilc icmovci ol sin, rcvati-prana-natnan - ilc Loid ol Rcvai's lilc, ca - and, rasa-hcI - iasa-lun, mana-utsavan - vciy lcsiivc. "The deIighffuI son of Rohin (Rohin-nandana) sfops fhe repefifion of birfh and deafh (Krsna). He is personified sacrifice (Yaja), fhe supreme enjoyer (Rama), and aII- powerfuI (BaIa). He sfeaIs away fhe misforfune of condifioned souIs (Hari), and is fhe Lord of Revaf's Iife-breafh (Revaf-prana-nafha). He reveIs in fhe greaf fesfivaI of rasa sporfs (Rasa-keIi-mahofsava)." t nama pragayantau / bhahta-varga-samanvtau sr-hna-catanya-ntyananda-ramau smarct tu tau 30 t - ilus, nama - namc, pragayantau - singing, bnahta-varga-samanvtau - iogcilci wiil ilc gioup ol dcvoiccs, sri-hna-catanya - ilc avaiaia loi ilc agc ol quaiicl, ntyanana-ramau, smarct - Hc slould icmcmbci, tu - indccd, tau - ilc Two. Thus shouId one indeed remember fhese fwo - Sr Krsna Caifanya and Sr Nifyananda Rama - as They procIaim in song Their own hoIy names accompanied by fheir devofees. Tlus cnds ilc Twcniy-louiil Saiga cniiilcd "Gauia's Pasiimcs Among ilc Ciiclc ol His Dcvoiccs," in ilc Iouiil Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
Twenfy-fiffh Sarga si-lna-janma-adi-gopnaila-daisana-paiyania-lailanam Tlc Naiiaiion ol ilc Loid's Pasiimcs lcginning wiil ilc liiil ol Kisna Caiianya and Lnding wiil ilc Daisana ol Gopnaila
ctat tc hathta sutra / sr-hna-carta dvja varnayyant vstarah / srvasadya mahattamah 1 ctat - ilis, tc - io you, hatntam - iold, sutram - condcnscd loim, sri-hna-cartam - ilc claiacici ol Kisna Caiianya, vja - O bialmana, varnayyant - ilcy slall dcsciibc, vstaran - wiil claboiaic accounis, srivasa-ayan - lcadcd by, manattaman - vciy gicai souls. [Murari Gupfa confinued narrafing fo Damodara Panifa:| O brahmana, fhe biography of Sr Krsna Caifanya has fhus been narrafed in an abridged form. Lafer, Srvasa and ofher greaf souIs wiII reIafe if in defaiI. atranuvarnyatc 'bhhna / sr-gaurango maha-prabhuh phaIasvada-nmttcna / hathyatc tad-anuhramah 2 atra - now, anuvarnyatc - naiiaicd, abnihnam - coniinuously, sri-gaurangan - ilc goldcn Loid, mana-prabnun - ilc gicai Masici, pnaIa-asvaa-nmttcna - wiil ilc liuii obiaincd by iclisling, hatnyatc - is iold, tat-anuhraman - in scqucncc. Now, fhe hisfory of Sr Gauranga Mahaprabhu wiII be confinuousIy reIafed in sequence, as weII as fhe benefifs obfained by fhe reader who reIishes if. avatara-harana ca / sr-hnasya vccttam bahr-muhhan janan dtva / naradasyanutapanah 3 avatara-haranam - ilc causc loi His dcsccni, ca - and, sri-hnasya - ol Si Kisna, vccttam - aciiviiics, ban-muhnan - maiciialisiic, janan - pcoplc, tva - sccing, naraasya - ol Naiada, anutapanan - giicl. The cause for Sr Krsna's descenf and acfivifies was fhe compassion feIf by fhe sage Narada, affer he sadIy saw fhe maferiaIisfic sfafe of humanify in fhe age of quarreI. vahuntha-gamana cap / sr-hncnap santvanam sarvvcam avatarana / hathana hna-janma ca + vahuntna-gamanam - passagc io Vailunila, ca - and, ap - also, sri-hncna - by Si Kisna, ap - also, santvanam - pacilying, sarvcam - ol all, avataranam - ol avaiaias, hatnanam - naiiaiion, hna-janma - Kisna's biiil, ca - and. Then foIIows fhe narrafion of Sr Narada Muni's passage fo fhe spirifuaI worId of Vaikunfha, how Lord Krsna appeased his sorrow, fhe enumerafion of aII fhe avafaras, and Sr Krsna's appearance wifhin fhis maferiaI worId. baIya-IIadha cava / brahmanasyanna-bhojanam vsvarupasya sannyasa / ntyanandatmahasya ca 5 baIya-IiIa-aham - clildlood pasiimcs and so on, ca - and, cva - indccd, branmanasya - ol ilc bialmana, anna-bnojanam - caiing ilc iicc, vsvarupasya - ol Visvaiupa, sannyasam - icnunciaiion, ntyanana-atmahasya - wlosc idcniiiy was Niiyananda, ca - and. Nexf come descripfions of Krsna's various chiIdhood pasfimes, incIuding fhe sfory how Gaura GopaIa afe fhe rice cooked by fhe brahmana on piIgrimage, and how Sr Visvarupa (who is none ofher fhan Lord Nifyananda) accepfed sannyasa. jagannathasya sasthana / duhhha-sohanuvarnanam vdya-vIasa-Iavanyam / mat-duhhha-vmocanam 6 jagannatnasya - ol Jagannaila Misia, sastnanam - dcail, unhna-soha - giicl and lamcniaiion, anuvarnanam - naiiaiion, vya-vIasa - pasiimcs ol sclolaislip, Iavanyam - lovclincss, mat-unhna - moilci's soiiow, vmocanam - libciaiing. Thereaffer foIIows fhe narrafion of ]agannafha Misra's deparfure from fhis worId, fhe grief and Iamenfafion which affended fhaf occasion, fhe beaufy of Sr Gaura as He performed pasfimes of schoIarship, and aIso how He freed His mofher from aII sorrow. Iahm-parnaya cava / purvva-dcsc gatc prabhau tasyah sasthtr cva syat / sac-sohapanodanam 7 Iahmi-parnayam - maiiiagc wiil Lalsm Dcv, ca - and, cva - indccd, purva-csc - in ilc casicin couniiics, gatc - wcni, prabnau - ilc Loid, tasyan - lci, sastntn - dcail, cva - indccd, syat - ii lappcncd, saci-soha - ilc giicl ol Sac, apanoanam - dispclling. The sfory of Prabhu's marriage wifh Laksm Dev and His subsequenf deparfure for fhe easfern counfries, as weII as Laksm's deafh, and fhe way in which Gaura dispeIIed Sac Mafa's grief, are aII narrafed. vnu-prya-parnaya / paramananda-vabhavam pursvara-darsana ca / gayahtya-samapanam 8 vnu-prya-parnayam - maiiiagc wiil Visnu-piiya, parama-anana-vabnavam - ilc inllucncc ol His iiansccndcnial bliss, puri-isvara-arsanam - sccing I-svaia Pui, ca - and, gaya-htya-samapanam - accomplisling duiics io His lailci in Gaya. Then foIIows fhe gIorious narrafion of Gaura's marriage wifh Srmaf Visnu-priya, and fhe infIuence of His franscendenfaI bIiss. Gaura mef wifh Sr I-svara Pur and fuIfiIIed His dufy fo His fafher af Gaya. bhava-prahasana cava / varaha-vcsa-dharanam sanhrttana-subharambha / mcgha-nhsarana tatha 9 bnava-prahasanam - appcaiancc ol ilc sympioms ol ccsiasy, ca - and, cva - indccd, varana-vcsa-naranam - ialing ilc appcaiancc ol Vaiala-dcva, sanhirtana - ol congicgaiional claniing, subna-arambnam - ilc auspicious bcginning, mcgna- nnsaranam - dispclling ol ilc clouds, tatna - also. The sympfoms of franscendenfaI ecsfasy fhen made fheir firsf appearance on Sr Gauranga's body. Gaura accepfed fhe form of Varaha-deva. He inaugurafed fhe auspicious movemenf of Hari-nama-sankrfana, and dispeIIed fhundercIouds as fhey fhreafened fo inferrupf fhe chanfing. namartha-haIpanad cva / ganga-patana-nrgamam adhna bhahta-vargana / srIadvatasya mcIanam 10 nama-artna-haIpanat - duc io imagincd mcanings ol ilc namcs, cva - indccd, ganga-patana-nrgamam - going away and lalling in ilc Ganga, aninam - submission, bnahta-varganam - io ilc gioup ol dcvoiccs, sriIa-avatasya - wiil Sila Advaiia, mcIanam - mcciing. Gaura Ieff fhaf spof where a sfudenf made an imaginafive inferprefafion of Sr Hari's names and pIunged info fhe Ganga wifh aII His cIofhes. Gaura showed submission fo fhe assembIy of devofees by offering obeisances fo fhe vainavas when He mef wifh SrIa Advaifacarya. bhahtanuhampana cava / sr-ntyananda-darsanam ad-bhuja-darsanananda / baIarama-prahasaham 11 bnahta-anuhampanam - ilc Loid's sympaily wiil His dcvoiccs, ca - and, cva - indccd, sri-ntyanana-arsanam - liisi sigli ol Si Niiyananda, at-bnuja-arsana- ananam - joy ai ilc sigli ol His six-aimcd loim, baIarama-prahasaham - manilcsiaiion ol lalaiama. Gaura dispIayed sympafhy for His bhakfas and had His firsf darsana of Sr Nifyananda Prabhu, Nifyananda fasfed ananda when He saw Sr Caifanya's six-armed form, and Gaura reveaIed fhaf Nifai is none ofher fhan BaIarama. bhaht-rasa-samahta / harcr mandra-marjjanam bhahta-datta-grahana ca / mahasvarya-pradarsanam 12 bnaht-rasa-samahtam - uiici lascinaiion by ilc mcllow ol dcvoiion, narcn - ol Haii, manra-marjanam - clcaning ilc icmplc, bnahta-atta-grananam - acccpiing ilc ilings ollcicd by ilc dcvoiccs, ca - and, mana-asvarya - gicai opulcncc, praarsanam - display. Sr Gaura Hari became ufferIy fascinafed wifh fhe bhakfi-rasa, and He cIeansed fhe fempIe of Sr Hari. He accepfed offerings made by His bhakfas, and showed a greaf form fiIIed wifh aII opuIence. ntya-gana-vIasad / ganga-majjanam cva ca brahma-sapa-vara cava / jva-nstara-hctuham 13 ntya-gana - dancing, singing, vIasa - pasiimcs, a - and so on, ganga-majjanam - diving in ilc Ganga, cva - indccd, ca - and, branma - ol ilc bialmana, sapa-varam - ilc blcssing-cuisc, ca - and, cva - indccd, jiva-nstara - dclivciancc ol ilc living bcings, nctuham - causing. Then foIIow Gauranga's pasfimes of dancing, singing and so forfh, diving in fhe Ganga, and fhe brahmana's bIessing-curse, which broughf abouf fhe deIiverance of aII Iiving enfifies. baIarama-rasavcsa-madhu-panad-narttanam gop-vcsa-dhara ntya-gana-madhuryya-varnanam 1+ baIarama-rasa - in ilc mcllows ol lalaiama, avcsa - absoipiion, manu-pana-a - loncy diinling and so loiil, nartanam - dancing, gopi-vcsa - dicss ol a gop, naram - wcaiing, ntya-gana - singing, dancing, manurya - swccincss, varnanam - dcsciipiion. WhiIe absorbed in fhe mood of BaIarama, Gaura Hari drank honey wine, and fhereaffer He danced and performed ofher pasfimes. Then a descripfion of fhe sweef singing and dancing of Sr Caifanya as He wore fhe dress of a gop foIIows. sannyasopahramc gupta-murary-adha-santvanam navadvpa-hantahahhya-pura-vas-vIapanam 15 sannyasa-upahramc - sciiing aboui ialing sannyasa, gupta-murar-aha - Muiaii Gupia and oilcis, santvanam - pacilying, navavipa-hantaha - ol Navadvpa and Kaniala, ahnya - callcd, pura-vas - iown icsidcnis, vIapanam - lamcniaiion. As Gaura sef off fo fake sannyasa, He pacified fhe hearfs of Murari Gupfa and ofhers. Then fhe fownsfoIk of Navadvpa and Kanfaka Iamenfed greafIy. sannyasa-nama-grahana / prcmananda-prahasanam radha-dcsa-htartha ca / candra-schhara-prcanam 16 sannyasa-nama-grananam - ialing His sannyasa namc, picma-ananda- pialasanam - icvcaling ilc bliss ol lovc loi Kisna, rana-csa - ol ilc land ol Rala, hta - madc, artnam - mcaning, ca - and, canra-schnara-prcanam - scnding ol Candia-Scllaia. Affer Gaura accepfed His sannyasa name, Sr Kna Caifanya, He reveaIed fo His guru fhe bIiss of Iove for Krsna. WhiIe wandering in fhe Iand of Raha-desa, Gaura endowed fhaf Iand wifh meaning, and fhen He senf Candra Sekhara as a messenger fo His Navadvpa bhakfas . navadvpasya ca ntyanandcna duhhha-nasanam sant-pura-vIasa ca / bhahta-varga-samanvtam 17 navavipasya - ol Navadvpa, ca - and, ntyanancna - by Niiyananda, unhna- nasanam - dcsiiuciion ol ilc giicl, sant-pura-vIasam - pasiimcs in Sanii-puia, ca - and, bnahta-varga-samanvtam - iogcilci wiil ilc asscmbly ol dcvoiccs. Through fhe agency of Nifyananda Prabhu, Gaura desfroyed fhe sorrow of fhe peopIe of Navadvpa, and in Sanfi-pura He performed pasfimes amongsf fhe assembIed bhakfas. tato danda-bhanjana sr-gopnathasya darsanam varaha-darsana punya / vraja-darsana tatha 18 tatan - ilcn, ana-bnanjanam - bicaling ol ilc sannyasa iod, sri-gopinatnasya - ol Si Gopnaila, arsanam - vision, varana-arsanam - sccing Vaiala-dcva, punyam - puiilying, vraja-arsanam - sccing Viiaja, tatna - also. Then foIIows fhe breaking of fhe Lord's dana, darsana of Gopnafha, Lord Varaha's purifying darsana, and fhe darsana of fhe river Viraja. vataran-yajapura-sr-sva-Inga-darsanam nana-bhava-prahasa sr-bhuvancsvara-darsanam 19 vatarani - ol ilc Vaiiaian iivci, yajapura - ol Yajapuia, sri-sva-Inga - ol ilc Siva lingam, arsanam - sigli, nana-bnava-prahasam - icvcaling many ccsiacics, sri- bnuvana-isvara - Loid Siva, masici ol ilc ilicc woilds, arsanam - ilc sigli. Lord Gauranga fook darsana of fhe sacred river Vaifaran, fhe fown of Yajapura, and fhe Siva-Iingams presenf fhere. Affer reveaIing many moods of ecsfacy, Gaura fook direcf darsana of Lord Sr Siva, masfer of fhe fhree worIds. nrmmaIya-grahanasyap / vdhana-hathana subham sr-mandrastha-gopaIa-darsana rodana prabhoh 20 nrmaIya - lood icmanis, grananasya - acccpiing, ap - also, vnana-hatnanam - lisioiy illusiiaiing ilc picccpi, subnam - auspicious, sri-manra - icsplcndcni icmplc, stna - siiuaicd, gopaIa-arsanam - sigli ol Gopala, roanam - wccping, prabnon - ol Piablu. Gaura accepfed Sr Siva's food-remnanfs, and Murari Gupfa fhen expIained fhe principIe behind fhis acfion. As He saw fhe Deify of GopaIa (Gopnafha) in His fempIe af Remuna, Gaura Prabhu wepf. marhandcya-sarasy cva / sva-Inga pradarsanam tatah srmaj-jagannatha-darsanananda-vabhavam 21 marhancya-saras - in ilc lalc ol Mailancya, cva - indccd, sva-Ingam - plallic loim ol Siva, praarsanam - bclolding, tatan - ilcn, srimat jagannatna - ilc Loid ol ilc univcisc, arsana-anana - lappincss ol sccing, vabnavam - magniliccncc. Wifhin fhe Iake of fhe sage Markendeya, Gaura beheId fhe Iingam of Sr Siva, and when He saw fhe spIendrous form of ]agannafha Svam, He fasfed greaf bIiss. sarvvabhaumadbhh sarddha / punah sr-muhha-darsanam srman-maha-prasadasya / vandana bhojana subham 22 sarvabnauma - by Saivablauma llaiiacaiya, abnn - wiil ilosc lcadcd, sarnam - in company, punan - again, sri-muhna-arsanam - ilc sigli ol ilc iadiani lacc, srimat-mana-prasaasya - ol ilc lood icmnanis awaiding gicai mcicy, vananam - piaising, bnojanam - caiing, subnam - auspicious. Again Gauranga fook darsana of fhe radianf face of Lord ]agannafha, and affer offering prayers in praise of ]agannafha-maha-prasadam, He honored fhaf auspicious food. sarvabhauma-samuddhara / dahna-gamana harch hurmma-natha-darsana ca / hurmma-vpranuhampanam 23 sarvabnauma - Saivablauma llaiiacaiya, samunaram - dclivciancc ol, ahna- gamanam - iiavclling souil, narcn - ol Haii, hurma-natna - ilc Dciiy ol Loid ioiioisc, arsanam - sacicd sigli, ca - and, hurma-vpra-anuhampanam - compassion io ilc vipia namcd Kuima. Sr Caifanya deIivered Sarvabhauma Bhaffacarya from fhe deserf of monism. Then fraveIIing soufh, He fook darsana of Kurma-deva and showed compassion on Kurma vipra. vasudcva-samuddharam / saht-sancarana tatha jyadahhya-nshasya / cartrasvadana suhham 2+ vasucva-samunaram - dclivciancc ol Vasudcva, saht - poicncy, sancaranam - cmpowcimcni, tatna - also, jyaa-ahnya - namcd Jiyada, n-snasya - ol ilc man- lion Dciiy, cartra - bclavioi, asvaanam - iclisling, suhnam - lappily. Affer Gaura deIivered fhe Ieper-brahmana named Vasudeva, He empowered bofh him and fhe vipra Kurma wifh pofency fo preach fhe message of Godhead. In greaf happiness, Gaura reIished fhe hisfory of ]iyada-Nrsiha. srIa-ramananda-raya-mIana subha-da subham pur-sr-madhava-sya-paramananda-darsanam 25 sriIa-ramanana-raya-mIanam - mcciing wiil Ramananda Raya, subna-am - loiiunaic, subnam - plcasani, puri-sri-manava-sya - disciplc ol Si Madlavcndia Pui, parama-anana - Paiamananda Pui, supicmc lappincss, arsanam - sccing. Gauranga Mahaprabhu had a mosf forfunafe and pIeasanf meefing wifh SrIa Ramananda Raya. Then He fook darsana of Paramananda Pur, one of fhe discipIes of Sr Madhavendra Pur. pancavat-ranga-hctra-ranganatha-pradarsanam tatra sr-paramananda-pur-prasthapana prabhoh 26 pancavai, ranga-hctra, ranganatna, praarsanam - sccing, tatra - ilcic, sri- paramanana-puri-prastnapanam - scnding loiil ol Paiamananda Pui, prabnon - by ilc Masici
He beheId fhe efernaI abode of Sr Sfa-Rama named Pacavaf, and saw Ranganafha, fhe greaf Deify of Visnu who is sifuafed af Ranga-ksefra. Then Gaura senf Sr Paramananda Pur fo sfay af ]agannafha Pur. sctu-bandhc srIa-ramcsvara-Inga-pradarsanam tatah srmaj-jagannatha-darsanananda-varnanam 27 sctu-bannc - ai ilc bcginning ol ilc biidgc io Lanla, sriIa-rama-isvara-Inga - ilc plallus ol Loid Siva woislippcd by Loid Rama loi passagc io Si Lanla (lii. coniiollci ol Rama), praarsanam - sccing, tatan - ilcn, srimat-jagannatna - Loid ol ilc univcisc, arsana-anana - ilc joy ol sccing, varnanam - dcsciipiion. Gaura Hari fook darsana of fhe Iingam of Lord Siva named Ramesvara af Sefu- Bandha. Thereaffer He refurned fo Pur, and feIf immense joy fo once again see Lord ]agannafha. vndaranya samuddsya / gaudabhgamana subham vacaspat-ghc hna / vabhava paramadbhutam 28 vnaranya-samusya - lcading loi Vindavana, gaua-abngamanam - sciiing loiil loi lcngal, subnam - plcasani, vacaspat-gnc - in ilc lousc ol Vacaspaii, hnam - Caiianya, vabnavam - opulcncc, parama-abnutam - vciy wondcilul. Indicafing fhaf His uIfimafe desfinafion was Vrndavana, Gaura Krsna sef forfh for Gauda. Then He dispIayed very amazing powers in fhe home of Vacaspafi. dcvananda samuddsya / sr-bhagavata-hrttanam tad vahtur Iahana cap / srotus ca hathta subham 29 cvananam - Dcvananda Paniia, samusya - wiil iclcicncc io, sri-bnagavata- hirtanam - gloiilicaiion ol llagavaiam, tat - ilai, vahtun - ol ilc spcalci, Iahanam - sympioms, ca - and, ap - and, srotun - ol ilc lcaici, ca - and, hatntam - iold, subnam - sublimc. WhiIe giving guidance fo Devananda Panifa, Gaura procIaimed fhe gIories of Srmad Bhagavafam and exIained fhaf fhe quaIificafion for a person who hears and speaks fhe Srmad Bhagavafam is freedom from envy. sr-nshanandcna yat / hta janghaIam uttamam tcna yatha ramahcI-hna-natya-sthaIavadh 30 sri-nsnanancna - by Nisilananda lialmacai, yat - wlicl, htam - was donc, jangnaIam - iunning, uttamam - cxccllcni, tcna - by lim, yatna - as, rama-hcI-hna- natya-stnaIa - ilc iowns ol Ramalcli and Kna-naiya-silala (pavilion loi Kisna-lla dancing), avan - up io. Nexf fhe pafhs and exceIIenf arrangemenfs which were made wifhin Sr Nsihananda Brahmacar's mind as far as fhe fown of RamakeIi and Krsna-nafya-sfhaIa are described. gamana ca punah srIadvata-gcha-subhagamah navadvpa-bhahta-varga-mcIana punar cva ca 31 gamanam - going, ca - and, punan - again, sriIa-avata-gcna - lomc ol Advaiia _caiya, subna-agaman - auspicious coming, navavipa - ai Navadvpa, bnahta-varga - asscmbly ol dcvoiccs, mcIanam - mcciing, punan - again, cva - indccd, ca - and. Refurning fo Navadvpa, Gaura happiIy arrived af fhe house of Sr Advaifacarya and fhere mef wifh fhe assembIy of bhakfas. sr-bhojana-suhha tatra / matus carana-vandanam puruottamam asadya / sr-gopnatha-darsanam 32 si-blojana-sullam - plcasanily iool sacicd loods ollcicd io ilc Loid; iaiia - ilcic; maiul - ol His moilci; caiana-vandanam - woislipping lci lcci; puiua- uiiamam - ilc abodc ol ilc Supicmc Pcison; asadya - aiiiving; si-gopnaila- daisanam - ialing ilc sigli ol Si Gopnaila. Affer pIeasanfIy accepfing fhe Lord's prasadam, Gaura worshipped His mofher's feef, and whiIe refurning fo Purusoffama Ksefra, He fook darsana of Gopnafha in Remuna. Tlus cnds ilc Saiga cniiilcd "Tlc Naiiaiion ol ilc Loid's Pasiimcs lcginning wiil ilc liiil ol Kisna Caiianya and Lnding wiil ilc Daisana ol Gopnaila," in ilc Iouiil Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia.
Twenfy-sixfh Sarga vndavana-gamana-nlacala-agamana- iadla-lna-madluiya-picma-niianiaia-avcsa-paiyaniam Malapiablu Visiis Vindavana and Rciuins io Nlacala io Ioicvci Lnici Si Si Radla-Kisna's Tiansccndcnial Loving Allaiis
vndavanasya gamanc / bhahta-varga-vIapanam santvana cap tca va / varnta prabhuna htam 1 vnavanasya - ol Vindavana, gamanc - going, bnahta-varga-vIapanam - ilc lamcniaiion ol ilc asscmbly ol dcvoiccs, santvanam - pacilying, ca - and, ap - also, tcam - ol ilcm, va - suicly, varntam - dcsciibcd, prabnuna - by ilc masici, htam - donc. When Gaura Prabhu deparfed for Vrndavana, aII of fhe bhakfas in NIacaIa Iamenfed, and Prabhu consoIed fhem. vana-path hramcnava / has-puryyas ca darsanam tatha vsvcsvarasyap / tapanadcs ca mcIanam 2 vana-patn - on ilc loicsi pail, hramcna - giadually, cva - suicly, hasi-purya - ol ilc ciiy ol Kas, ca - and, arsanam - sigli, tatna - also, vsvcsvarasya - ol ilc Dciiy namcd Visvcsvaia, ap - also, tapana-ac - ol Tapana Misia and ilc oilcis, ca - and, mcIanam - mcciing. Affer making graduaI progress as He fraveIed on fhe jungIe pafhs, Gaura saw fhe cify of Kas and fhe Deify of Siva named Visvesvara. There He mef wifh Tapana Misra and fhe ofher bhakfas of Kas. prayagc madhava-dcva-darsana yamunam anu agra-vana-rcnuhad-mathuraIohana tatha 3 prayagc - ai Piayaga, manava-cva - ilc Dciiy ol Madlava, arsanam - sccing, yamunam anu - lollowing ilc Yamuna, agra-vana - ilc loicsi ol Agia, rcnuha-a - bcginning ai Rcnula, matnura-aIohanam - sccing Mailuia, tatna - also. When He arrived af Prayaga, Gaura saw fhe Deify of Sr Krsna named Bindu Madhava. Then by foIIowing aIong fhe bank of Yamuna, He came fo Agra-vana and Renuka, fhe birfhpIace of Lord Parasurama. From fhaf pIace, Gaura saw fhe cify of Mafhura. hna-dascna ca sama / ghatta-hupad-darsanam vndaranyadha sarvva / dvadasa-vanam cva ca + hna-ascna - wiil Kisna Dasa, ca - and, samam - iogcilci, gnatta-hupa - bailing placcs and wclls, a - and so loiil, arsanam - sccing, vna-aranya - ilc loicsi ol Vinda, aham - lcadcd by, sarvam - all, vaasa-vanam - ilc iwclvc loicsis, cva - vciily, ca- - and. Togefher in fhe company of Krsna Dasa, Gaura saw fhe sacred bafhing pIaces, weIIs and so forfh, as weII as aII fweIve foresfs headed by Vrndavana. prat-grama prat-vana / prat-hunda sanatanam hna-nana-prahasa ca / IIanuharana tatha 5 prat-gramam - cvciy iown, prat-vanam - cvciy loicsi, prat-hunam - cvciy pond, sanatanam - ancicni, hna-nana - many pasiimcs ol Kisna, prahasam - icvcalcd, ca - and, IiIa-anuharanam - imiiaicd pasiimcs, tatna - also. Af each and every fown, foresf and pond He visifed, many efernaI pasfimes were reveaIed fo Gaura, and He wouId acf ouf fhose pasfimes as He experienced fhem. hna-janma samarabhya / tatha hasa-vadhadham varnana sravana cap / tat tad rupa-prahasanam 6 hna-janma - ilc biiil ol Kisna, samarabnya - bcginning wiil, tatna - uniil, hasa- vana - ilc lilling ol Kasa, aham - and so on, varnanam - dcsciibing, sravanam - lcaiing, ca - and, ap - also, tat tat - ilosc vciy, rupa-prahasanam - icvclaiion ol ilc loims. As fhe IIas beginning wifh fhe birfh of Krsna unfiI fhe kiIIing of Kasa were described and heard, each and every one of fhem were manifesfed in Sr Caifanya Mahaprabhu's hearf. bhavonmada-vharad-varnana paramadbhutam sarvva-vraja-nvasna / ghc ghc prahasanam 7 bnava - ccsiasy, unmaa - madncss, vhara - iiansloimaiion, a - lcadcd by, varnanam - dcscipiion, parama-abnutam - cxiicmcly wondcilul, sarva-vraja- nvasnam - loi all ilc icsidcnis ol Viaja, gnc gnc - lomc io lomc, prahasanam - displaying. The descripfion of Mahaprabhu's ecsfacies, divine madness, and fhe bodiIy fransformafions arising fherefrom are exfremeIy amazing. As He fraveIIed from home fo home, Gaura dispIayed fhem fo aII fhe residenfs of Vraja. punar agamana cava / prayagc rupa-mcIanam hasya sanatanasyap / tapanadyanurodhatah 8 puna - again, agamanam - iciuining, ca - and, cva - indccd, prayagc - in Piayaga, rupa-mcIanam - mcciing wiil Rupa Gosvam, hasyam - in Vaianas, sanatanasya - ol Sanaiana Gosvam, ap - also, tapana - Tapana Misia, a - and ilc oilcis, anuronatan - lullilling ilc wislcs. Again He refurned fo Prayaga and mef wifh Rupa Gosvam. Thereaffer, Gaura mef Sanafana Gosvam in Kas, and aIso fuIfiIIed fhe wishes of fhe devofees fhere headed by Tapana Misra. has-vas-janoddhara-carta hIbapaham tahra-pana ca gopasya / navadvpa-subhagamah 9 hasi-vasi - ilc icsidcnis ol Kas, jana - pcoplc, unara - dclivciing, cartam - ilc claiacici, hIba-apanam - icmoving ilc sins, tahra-panam - diinling ilc buiicimill, ca - and, gopasya - ol ilc cowlcid, navavipa, subna - auspicious, agaman - coming. (By mercifuIIy giving fhe process of Hari-nama-sankrfana) Sr Caifanya deIivered fhe peopIe of Kas from sin. Then affer drinking a pof of buffermiIk given by a gopa, He fraveIIed on and arrived in fhe Iand of fhe nine isIands, bringing auspiciousness wifh Him. tatra ntya-vhara ca / gaurdasa-ghc 'p ca punar acarya-gchc ca / gamana subha-darsanam 10 tatra - ilcic, ntya-vnaram - cicinal plcasuics, ca - and, gauriasa-gnc - in ilc lomc ol Gauidasa, ap - indccd, ca - and, puna - again, acarya-gcnc - in ilc lomc ol Si Advaiia, ca - and, gamanam - coming, subna-arsanam - blcsscd vision. There, Sr Sr Gaura-Nifyananda remain perpefuaIIy wifhin fhe house of Gaurdasa Panifa fo enjoy Their pIeasure-pasfimes, yef simuIfaneousIy Their Lordships aIso deparfed and journeyed fo fhe house of Sr Advaifa fo besfow Their bIessed vision on Him. bhahta-varga-rasoIIaso / matus carana-vandanam madhavaradhana tatra / nIadr-gamana tatah 11 bnahta-varga - ilc gioup ol dcvoiccs, rasa - mcllow, uIIasa - spoiiing biillianily, matu - ol His moilci, carana-vananam - ollciing piaycis io ilc lcci, manava - Madlavcndia Pui, arananam - woislip, tatra - ilcic, niIa-ar - ilc bluc lill, Jagannaila Pui, gamanam - going, tatan - ilcn. Sac-nandana sporfed briIIianfIy amidsf fhe assembIy of bhakfas, and fhen offered prayers unfo fhe feef of His mofher. He worshipped Sr Madhava Pur on fhe day of his appearance, and fhereaffer deparfed for NIadri. pratapa-rudra-santrana / ratha-yatrad-darsanam narcndra-saras bhahta-mcIana har-hrttanam 12 piaiapa-iudia, santranam - dclivciancc, ratna-yatra - ilc claiioi lcsiival, a - lcadcd by, arsanam - sccing, narcnra-saras - in ilc lalc ol Naicndia, bnahta- mcIanam - mcciing ilc dcvoiccs, nar-hirtanam - claniing ilc namcs ol Haii. Sr Gaura Hari fhen deIivered Maharaja Prafapa Rudra, fhe sovereign king of Orissa. He saw fhe Rafha-yafra fesfivaI of Lord ]agannafha, BaIarama Maharaja and Subhadra Maharan. Meefing wifh His bhakfas af Narendra Sarovara, fhe Iake of fhe king, He performed Hari-nama-sankrfana in fheir company. tar datta bhojana cap / gauranga-guna-hrttanam htam advata-prabhuna / rama-dasanuhampanam 13 ta - by ilcm, attam - givcn, bnojanam - lood, ca ap - and also, gauranga-guna - ilc qualiiics ol ilc Goldcn Loid, hirtanam - claniing, htam - donc, avata- prabnuna - by Loid Advaiia, rama-asa-anuhampanam - slowing sympaily loi Ramadasa. Affer fhe bhakfas served Kna-prasada fo Sr Caifanya Mahaprabhu, Advaifa Prabhu depicfed in song fhe quaIifies of Sr Gauranga, and fhen Mahaprabhu showed sympafhy foward Ramadasa, an impoverished brahmana from soufhern Bharafa. ntyananda-vharad-gauranga-guna-hrttanam dvyonmadad-bhavana / prahatya syad anantaram 1+ ramananda-svarupadya / rasa-sanhrttanadham ntyananda-vharad-varnana gaura-darsanam 15 ntyanana-vnara - cnjoymcni, a - and so on, gauranga-guna - ilc qualiiics ol ilc goldcn Loid, hirtanam - claniing, vya-unmaa-a-bnavanam - ol ilc moods ol divinc madncss and oilci ccsiaiic sympioms, prahatyam - manilcsi, syat - ii may bc, anantaram - aliciwaids, ramanana-svarupa-aya - lcadcd by Ramananda and Svaiupa, rasa-sanhirtana - icciiing ilc vciscs ol ilc iasa pasiimcs, aham - lcadcd by, ntyanana-vnara - ilc cnjoymcni ol Niiyananda, a - and so on, varnanam - naiiaiion, gaura-arsanam - ilc vision ol Gauia. Then fhe pIeasure-pasfimes of Sr Nifyananda were porfrayed, incIuding Nifyananda's krfanas depicfing fhe quaIifies of Sr Gauranga. From fhen onwards during Gauranga's manifesf pasfimes, fhe Lord dispIayed fhe ecsfafic moods of Krsna consciousness beginning wifh divine madness whiIe Ramananda Raya and Svarupa Damodara recifed appropriafe verses from Srmad Bhagavafam iIIusfrafing fhe rasa-IIa and ofher pasfimes. Nifyananda Prabhu exhibifed pIeasure pasfimes in fhe areas around Navadvpa, and finaIIy had Gaura-darsana in Puri affer a proIonged separafion. gundcaya pupa-vatya / vraja ca sa-bhahtayoh gadadhara-sama ntyananda-gauranga-candrayoh 16 guncayam - in ilc Gunica Mandiia, pupa-vatyam - gaidcn ol llowcis, vrajam - slining, ca - and, sa-bnahtayon - wiil ilcii dcvoiccs, gaanara-samam - wiil Gadadlaia, ntyanana-gauranga-canrayon - ol ilc iwo moons ol Gauia and Niiai. The fwo moons, Nifyananda and Gauranga, shone in a fIower garden near fhe Gunica Mandira aIong wifh Gadadhara and aII Their bhakfas. cva sancntayan hna-catanya-carta budhah suddha-prcmamta-ndhau / nmagno bhavat sada 17 cvam - ilus, sancntayan - conicmplaiing, hna-catanya - ol Kisna Caiianya, cartam - ilc claiacici, bunan - ilc iniclligcni, suna-prcma - puic lovc, amta- nnau - in ilc occan ol ncciai, nmagna - immciscd, bnavat - bccomcs, saa - always. The wise man who confempIafes fhe Iife, characfer and acfivifies of Krsna Caifanya narrafed herein becomes forever immersed in an ambrosiaI ocean of pure Iove. svaro 'p svaya hno / yato bhaht-rasasrayah asvadayat sva-prcma-nama-madhuryyam adbhutam 18 isvara - ilc Supicmc Loid, ap - ilc vciy, svayam - Himscll, hna - ilc all- aiiiaciivc, yata - bccausc, bnaht-rasa - ol ilc mcllows ol dcvoiion, asrayan - slclici, asvaayat - iclislcs, sva-prcma - His own lovc, nama-manuryam - ilc swccincss ol His namcs, abnutam - wondcilul. AIfhough Sr Gauranga Mahaprabhu is direcfIy fhe aII-affracfive Supreme Lord Sr Krsna, He appeared as fhe abode of devofionaI meIIows and reIished fhe marveIous sweefness of Iove for HimseIf fhrough fhe chanfing of His names. taI-IIasvadanad cva / h na syat prcma-vabhavam ato nrmatsaro bhutva / snu gauranga-hrttanam 19 tat - ilai, IiIa - pasiimc, asvaanat - by iclisling, cva - indccd, hm - wly', na - noi, syat - ii may bc, prcma-vabnavam - ilc opulcncc ol lovc loi Kisna, ata - ilcicloic, nrmatsara - non-cnvious, bnutva - bccoming, snu - plcasc lisicn, gauranga-hirtanam - ilc claniing ol Si Gauianga's gloiics. Affer a person has reIished His subIime pasfimes, how is if possibIe fhaf fhe opuIences of Krsna-prema do nof arise in his hearf: (If is sureIy nof possibIe!) Therefore, affer freeing yourseIf from any finge of envy, jusf hear submissiveIy fhe descripfions of Sr Gauranga's gIories. catvarah prahrama asya / sargad ata-saptath prathamah odasas cap / dvtyo 'ta-dasas tatha 20 caivaial - loui; pialiama - Canios; asya - ol ilis bool; saiga-adi - Clapici, cic.; aia-sapiaiil - scvcniy-cigli; piailamal - ilc liisi; odasa - sixiccn; ca - and; api - also; dviiya - sccond; aia-dasa - cigliccn; iaila - as wcll. Tlis bool is compiiscd ol loui Pialiamas and scvcniy-cigli Saigas. Tlc liisi Pialiama coniains sixiccn Saigas, and ilc sccond las cigliccn. ttyas tu tathava syat / cathurthah ad-vsath chonavsa-satasah / sapta-vsadhhan ca 21 ttiya - ilc iliid, syat - may bc, catnurtnan - louiil, at-vsatn - iwcniy-six, cha- unavsa-satasan - ninciccn lundicd, sapta-vsa - iwcniy-scvcn, anhan - in addiiion, ca - and. Tlc iliid Pialiama also las cigliccn Saigas, and ilc louiil las iwcniy-six. Tlc bool coniains a ioial ol ninciccn lundicd and iwcniy-scvcn slolas. sIohan su-pathann cva / rashah paramadarat prcma-purno bhavcn ntya / sravanad ap bhavuhuh 22 sIohan - vciscs, su-patnan - niccly icciicd, cva - cciiainly, rashan - an cxpcii in appicciaiing iasa, parama-aarat - iliougl gicai icspcci, prcma-purna - saiislicd by lovc, bnavct - can bccomc, ntyam - always, sravanat - liom lcaiing, ap - also, bnavuhun - blcsscd, laving a iasic loi ilc sublimc. A rasika wifh a fasfe for fhe subIime who recifes or even hears fhese verses wifh greaf affenfion can affain fhe bIessed sfafe of perpefuaI fuIfiIImenf in Krsna-prema. srutva sarvva ntyananda-gauranga-guna-hrttanam murar sampranamyaha / sr-damodara-pandtah 23 srutva - lcaiing, sarvam - all, ntyanana-gauranga-guna-hirtanam - claniing aboui ilc aiiiibuics ol Gauia and Niiai, murarm - Muiaii Gupia, sampranamya - lully piosiiaiing, ana - lc said, sri-amoara-pantan - ilc sclolai Si Damodaia. Affer Sr Damodara Panifa heard aII fhese descripfions of fhe franscendenfaI affribufes of Sr Sr Nifyananda-Gauranga, he prosfrafed himseIf humbIy before Murari Gupfa and said: htartho 'ha htartho 'ha / hrtartho 'ha na sasayah dhanyo 's h bhavan hna-catanya-rasa-purahah 2+ hta-artna - dcsiics lullillcd, anam - I, hta-artna - dcsiics lullillcd, anam - I, hrta- artna, ana - I, na sasayan - wiiloui doubi, nanya - gloiious, as - you aic, n - cciiainly, bnavan - youi giacc, hna-catanya - Loid Kisna, ilc claiacici ol ilc living loicc, rasa-purahan - lillci ol ilc iasa. "I am now fuIfiIIed! AII my desires are fuIfiIIed! My desires are fuIfiIIed wifhouf a doubf! CerfainIy you are mosf gIorious, for your grace has fiIIed my hearf fuII wifh fhe meIIows of Sr Krsna Caifanya." srIadvata-prabhur ap suhha srIa-gauranga-candra- IIa-rafna-samajasam su-madhuram asrufya harad asau ta praha sr-murar tvam ap hhaIu sada rama-candrasya fasmad efaf fvayi prakafifa granfha-rafna hi fena 25 sila-advaiia-piablu, ap - also, suhnam - lappily, sriIa-gauranga-canra - ilc Goldcn moon-lilc Loid, IiIa-ratna - jcwcl-pasiimcs, samanjasam - auilcniic, su- manuram - vciy swcci, asrutya - lcaiing, narat - oui ol joy, asau - Hc, tam - lim, prana - Hc said, sri-murarm - io Muiaii Gupia, tvam - you, ap - indccd, hnaIu - vciily, saa - always, rama-canrasya - ol Si Rama Candia, tasmat - ilcicloic, ctat - ilis, tvay - unio you, prahattam - icvcalcd, grantna-ratnam - ilis jcwcl ol a bool, n - cciiainly, tcna - loi ilis icason. When SrIa _dvaifa Prabhu happiIy heard fhese bonafide and exfremeIy sweef jeweI-Iike pasfimes of Gauranga Candra, He joyfuIIy said fo Murari, "VeriIy, because you aIways render service wifh devofion fo Lord Rama Candra, fherefore fhis jeweI-Iike book has been reveaIed fo you. If is cerfainIy for fhis reason. sr-ramo gaura ha jagat pradurasd yato 'sau granfhenaifena janayafi hi prema-madhuryya-saram srutva sarvvc parama-rasha prcma-purnantaras ca gayanfas fa parama-sukha-da moksam evaksipanfi 26 sri-rama - ilc Loid's avaiaia in ilc agc ol Ticia as ilc idcal ling, gaura - ilc Goldcn Loid, na - in ilis agc, jagat - in ilc univcisc, praurasit - Hc las manilcsicd, yata - iliougl wlicl, asau - Hc, grantncna - by ilc bool, ctcna - ilis, janayat - Hc gcnciaics, n - suicly, prcma-manurya-saram - ilc csscniial swccincss ol lovc, srutva - lcaiing, sarvc - all, parama-rasha - supicmc connoisscuis ol iasa, prcma-purna-antara - lcaiis lull ol lovc, ca - and, gayanta - cclcbiaic in song, tam - Him, parama-suhna-am - ilc bcsiowci ol ilc uliimaic lappincss, mohsam - libciaiion, cva - cciiainly, ahspant - ilcy casi down. "Sr Rama has dispIayed His originaI form as Gaura wifhin fhis worId, and fhrough fhis book He sureIy disfribufes fhe Iuscious juice of prema-rasa. AII fhose who Iisfen affenfiveIy fo if become consummafe rasikas, and fheir hearfs sweII wifh prema. They ceIebrafe in song fhe quaIifies of fhe son of Sac, fhe munificenf donor of fhe highesf happiness, and fhey fhus deride even fhe idea of Iiberafion." srvasa-panta praha / prcma-gadgadaya gra grantham asvadya harscna / murar paramotsuha 27 srivasa-panta - ilc puic dcvoicc, prana - dcclaicd, prcma-gagaaya - wiil voicc laliciing oui ol lovc, gra - wiil woids, grantnam - ilc bool, asvaya - laving iclislcd, narscna - oui ol jubilaiion, murarm - Muiaii Gupia, parama-utsuha - vciy cagci. Srvasa Panifa became very happy affer reIishing fhis book, and he spoke faIferingIy wifh Ioving eagerness fo Murari as foIIows: tvam cva jagata bandha-mohsaya hrtavan harc IIa bhagavato grantha / srutva mucycj jano bhayat 28 tvam - you, cva - suicly, jagatam - ol ilc woilds, banna-mohsaya - liccd liom bondagc, hrtavan - donc, narc - ol Haii, IiIam - plcasuic-pasiimcs, bnagavata - ol ilc Loid, grantnam - bool, srutva - lcaiing, mucyct - lc can bc libciaicd, jana - a pcison, bnayat - liom lcai. "SureIy by wrifing fhis book you have Iiberafed aII fhe worIds from bondage, for by hearing fhis book deIineafe fhe pIeasure-pasfimes of fhe aII-opuIenf PersonaIify of Godhead, a person experiences Iiberafion from aII fear." cva bhahta-gana sarvvc / grantha-varnanam adbhutam srutva murar sanamya / prahu tasya hatha mtha 29 cvam - so, bnahta-gana - ilc asscmbly ol dcvoiccs, sarvc - all, grantna-varnanam - ol ilc bool-naiiaiivc, abnutam - wondcilul, srutva - lcaiing, murarm - io Muiaii Gupia, sanamya - bowing down lully, pranu - ilcy said, tasya - His, hatna - sioiy, mtna - amongsi onc anoilci. In fhe same way, aII of fhe bhakfas who heard fhe marveIIous recifafion of fhis book offered respecffuI obeisances unfo Murari Gupfa. They discussed amongsf fhemseIves fhe fopics of Mahaprabhu. so 'p pranamya vdhvan murarr / dhrtva tu tcsa caranaravndam prcmna jaya hrsna-catanya-rama / t bruvann nrtyat roravt 30 sa ap - lc also, pranamya - bowing down, vnvat - accoiding io ilc ciiquciic, murar, nrtva - lolding, tu - indccd, tcsam - ilcii, carana-aravnam - loius lcci, prcmna - oui ol lovc, jaya - gloiics!, hrsna-catanya-rama, t - ilus, bruvan - uiiciing, nrtyat - lc danccs, roravit - Hc ioaicd vciy loudly. Murari Gupfa aIso bowed down fo fhem, as is fhe proper vaisnava efiqueffe. Ouf of Iove, he heId onfo fheir Iofus feef whiIe uffering, "]aya Krsna Caifanya Rama!" and fhen he danced, roaring very IoudIy. anyo 'nyam aIngya sr-gaura-candra- / rascna purna hIa tc babhuvu sr-patr chcna jagad-dhtaya / prahasya IIa surahasyam ctam 31 anya anyam - cacl oilci, aIngya - cmbiacing, sri-gaura-canra - ol Si Gauia Candia, rascna - by ilc mcllow, purna - lillcd, hIa - indccd, tc - ilcy, babnuvu - wcic, sri-pat - ilc lusband ol Lalsm, chcna - by onc, jagat-ntaya - loi ilc wcllaic ol ilc pcoplc ol ilc univcisc, prahasya - icvcalcd, IiIam - ilc pasiimcs, su-ranasyam - vciy conlidcniial, ctam - ilis. Embracing one anofher in fhis way, everyone become safurafed wifh fhe meIIows of Sr Gaura Candra. Thus fhrough fhe agency of fhis one souI, fhe husband of Laksm has reveaIed His mosf confidenfiaI pasfimes for fhe weIfare of fhe worId's peopIe. catur-dasa-satabdantc / panca-trsat-vatsarc asaha-sta-saptamya / grantho 'ya purnata gata 32 catu-asa-sata-aba - ol ilc louiiccn lundicdil ycai, antc - ai ilc cnd, panca- trsat-vatsarc - on ilc liliy-iliid ycai, asana - ol ilc monil ol _sala (Junc-July), asta - in ilc dail loiinigli, saptamyam - on ilc scvcnil day, grantna - bool, ayam - ilis, purnatam - complciion, gata - wcni. In fhe year fourfeen hundred and fiffy-fhree of fhe Saka era, on fhe sevenfh day of fhe brighf forfnighf of fhe monfh of _saha, fhis book affained compIefion. Tlus cnds ilc Twcniy-sixil and lasi Saiga cniiilcd "Malapiablu Visiis Vindavana and Rciuins io Nlacala io Ioicvci Lnici Si Si Radla-Kisna's Tiansccndcnial Loving Allaiis," in ilc Iouiil Pialiama ol ilc gicai pocm Si Caiianya Caiiia, composcd by Siman Muiaii Gupia Malasaya.