Hepimiz ocuktuk

Nureddin YILDIZn SOSYAL DOKU DERNEndeki 06.01.2008 Tarihli Dersidir

ocuu Bali Olmadan Adam Etme zerine 1-Her Byk Kkt

Salahaddin nce kucakta tanan bir bebekti. ocuk oldu. Nureddin Zenginin himayesini grd. Kuds ak beynine nakedildi. retildi, eitildi. Kafas Kuran ve hadislerle dolduruldu. Sonra byd. Byk Salahaddin oldu. Kuds ve gnlleri fethetti. Umuttu, hasret oldu. O kkken de Salahaddin idi. Ama kim olduu byynce anlald. Muhammed Fatih de kkt. Bebekti. Dadlar, hizmetileri onu babasnn gzne iyi grnmek iin allayp pulluyorlard. Bebek olarak dodu, ocuk olarak bakld. Byd. Byynce Fatih oldu. Atn at, kapattn kapatt. O kkken de Muhammed olarak domutu. Bymeden kimse onun kimliini bilemedi. ocuklar byyor da bykler diye birileri biliniyor. Bym doan yok. Doanlar hep kk douyor. Kk diye bir kenara braklan yle kk kalrken, bytlen byyor ve tarih yazyor, adn, ann gk kubbeye nakediyor. K kk grmek by bilmemektendir. nsann kendisini bilmemesidir. Herkes, sonradan bym bebeklerdir. Hatta yokken sonradan yaratlmlardr. Kk yok, byn kk hali var. ocuu byk yapmak, ona bakan gzlerin bakyla balayan bir eitimdir. Kendi dourduunu kk grenin verebilecei eitim, oluturabilecei rneklik ne olur ki? Her doan ocuk FITRAT zere doduuna gre her ocuk orijinaldir. Kymet verilmeye, korunup kollanmaya mstahaktr. Ebeveynin, eitimcinin hor grd ya da gznde bytt bir iki ocukluk hatas, bir duvarn glgesinde kald iin meyve veremeyen aa gibi, ocuun adam olmasna engeldir. Ebeveynin, eitimcinin baklarndaki horlama, kullanabilecei sopasndan daha sindirici ve daha ezicidir. ocuklar hangi okula yazdracamzdan nemlisi, ocuu hangi hocaya talebe yapacamzdan daha nemlisi, ona nasl baktmzdr. Biiznillah, ona bakmz ileride onun bak tarzn oluturacaktr.

Kulaa Kpe Bir Tespit

ocuk ebeveynine emanettir. ocuun tertemiz mcevher kalbi, btn izlerden ve etkilerden arnm durumdadr. Her trl ileme yaplmaya da msaittir. Nereye ynlendirilirse oraya ynlenmeye hazrdr. Ona hayr retilir ve altrlrsa yle yetiir; dnyada ve ahirette mesut olur. Babas ve onun yetimesine katkda bulunan retmeni ve eitimcisi de sevabna ortak olur. erre altrlr ve hayvan gibi salnrsa asi ve kt olur. Gnah da ondan sorumlu olana ve velisine olur. Allah Teala: Ey iman edenler! Kendinizi ve ailenizi ateten koruyun. buyurmutur. ocuun eitimi onu, dnyadaki ateten koruduu gibi, ahiret ateinden korumas daha nceliklidir. Ahlkna, eitimine, gzel huylar edinmesine ve kt arkada edinmekten korunmasna nem vermelidir. hya-u Ulumud-Din

Ebeveynin ocuuna derin bak da yeterli olmayabilir. Ebeveyn kadar, yakn ve uzak evrenin de ocuk zerinde kalc etkisi sz konusudur. ocuun evresinde bir nedenle bulunan akrabalar ve dier ahslarn ocua yaptklar akalara varncaya kadar, ocuk muhakkak kontrol altnda olmaldr. Bulac bir hastala kar gsterilen titizliin bir benzeri hatta daha da hassas ocuun kim tarafndan nasl ynlendirilebilecei zerinde gsterilmelidir.

2-ocuun Ya Yok; nmzdeki Frsat Var

Annenin hamilelik dnemi adam yetitirmenin en nemli dnemidir. Eer anne seimi yaplm ise, yetitirmeye balanm demektir. Bu da insan yetitirmenin yann sfrdan nce baladn gsterir. yi bir anne, henz ocuu karnnda iken dikkat eder. Yedii itiinin yzde yz helal olmas, kulana giren seslerin menhiyattan olmamas, ocuuna duyuracak ekilde zikrullah ile megul olmas yapmas veya dikkat etmesi gerekenlerdendir. Doumla beraber farkl bir dzeyde eitim de devam eder. Her dnemin en nemli kural, ocuun kursandan haram gememesidir. Bu dnemde ocua hayvan st verilmemesini tavsiye eden limler bile olmutur. lk gnlerinde iliklerine hayvan st girmesinin, hayvan mizacndan etkilenmesine yol aabileceini uyarmlardr. lk gnden itibaren, her gn bir frsattr. Yaplacak iler farkl; ama hedef ayndr. Bo geirilen her gn bir zayiat olarak grmek gerekir. Bilhassa annelerin ocuklarn henz kk grmeleri, mfik davranacam diye ocuun geleceini, adamln ezmesi hatadr. Henz kk olup olmadna, ehli ile istiare edip karar vermelidir. ocuun yann kk olmas kendisinin de kk olmasn gerektirmez. unu bir prensip edinmeliyiz: ocuun geen her gnnn asla tekrar yoktur. Her doan gne yeni bir gn getirmektedir. Bugn yapacamz i, dnn yerini doldurmayacaktr.

Yedi ya, ocuun ciddi bir ekilde muhatap tutulup, kendisine emirler verilmesinin uygun olduu yatr. On ya ise, ocuun muhasebe edilebilecei yatr. Namaz yedi yanda iken emreden, on yandan itibaren de muhasebesini yapmay buyuran hadisten bu tavsiye ak bir ekilde anlalmaktadr. (Bu hadis Tirmizi, Ebu Davud ve Ahmedin rivayet ettii
mehur bir hadistir.)

3-Kzlarn Sevab Baka!

Allah neyi nasl yaratrsa o yle gzeldir. Ancak kz ocuu bytmeye vaat edilen sevap daha fazladr. Bu da gsteriyor ki kz ocuu yetitirmek erkee gre daha zordur; sevab da ona gre fazladr. Resulullah sallallahu aleyhi ve sellem buyurdular ki: Kim u kz ocuklaryla imtihan olur da onlara sabredip yetitirirse, o kzlar ona cehenneme kar kalkan olur.
Tirmizi, 1915

zahata Ne Gerek Var?

ki kz ocuu yetitirenle ben cennete byle gireceiz. (Bu arada iki parman birletirmi olarak gsterdi.) Ahmed, 3/147 Kimin bir kz ocuu olur da onu gmmez, ihmal etmez ve erkek ocua ezdirmezse o ocuk sayesinde cennete girer. Ebu Davud, 5146

Her Mslman bilir ki: Resulullah sallallahu aleyhi ve sellemin bu mjdesi, dourmaya ve bytmeye deildir. mmete insan yetitirecek anne aday iin bu vaatler yaplmtr. Aranan, kz cinsi deildir. Dourup adamlatran, ilk retmen, ilk eitmen ve ilk ktphane, ilk takva rnei, en gl haram filtresi, fedakr, cefakr, evresinden etkilenmeyen anne adaylar yetitirenlere bu vgler dizilmitir.
3

4-Endieye Gerek Yok!

Hemen hemen her ocuk, hareketlidir, yerinde duramaz, ok oynar, Taklitidir, holand iin ehli olmak ister, nattr, yardr, Bakar krdr, abuk kzar-kser, abuk barr, ok soru sorar, lzumsuzu sorar, lzumluyu sormaz, Yersiz hayaller kurar, Bozup skmekten holanr. ocukta grlen bu olumsuzluklara kar, Ne kadar da yaramaz! diyecek yerde, imdi yapmazsa ne zaman yapacak ki? diye dnmek gerekir. Ebeveyn, muallim kendi ya bana gre dnmemelidir. ocuun yana ve artlarna gre dnmeye almaldr. Yaramazlk, haerelik ktlk deildir. Resulullah sallallahu aleyhi ve sellem buyurdular ki: ocuun kkken yapt yaramazlk, bykken aklnn artmasdr. Kenzul-Ummal, 30747 ocuk yalan syleyebilir, eyaya zarar verebilir, inatlaabilir, olaylar ve kendisiyle ilgili kararlar takdir edemeyebilir, bencilleip sadece kendisini dnebilir, kardelerine ve yaknlarna dmanca tavrlar gsterebilir, sabrszlk-tahammlszlk gsterebilir, devleriyle, dersiyle ilgilenmeyebilir. Bunlarn hibiri ocuun iinin bittiini gstermez. Zaten ebeveynin, eitimcinin grevi de byle durumlarda ortaya kmaktadr. ocuu makine gibi kurup, her sabah kalkarak, kendisine verilen talimatlar yapmasn bekleyemeyiz. Byle bir grev, tenekeden ve vidalardan, kablolardan oluan bir robottan beklenebilir. Etten ve kemikten oluan, kendine gre istekleri ve zevkleri bulunan, yorulup bkan bir insandan robotluk beklemek yanltr.

Acil tler
1- Dayak yok. Dayak, tesi olmayan en son bavurulabilecek bir ceza trdr. 2- Yanl yapan ocuu uyarrken bile hatay tenkit et; ocuu deil. Sen bir hisin. deme. Bu ok seviyesiz bir i. de. 3- Srekli tevik et. Byk olmaya, byk ie tevik et. Tevike cevap versin veya vermesin tevike devam et. 4- Oyunu basit grme. Oyun senin iin oyun; ama onun iin ok ciddidir. Oyunlarna szl veya fiili katlmn olsun. 5- Eve hapsetme. Beraberce gezin. 6- Baz ileri tek bana yapmasna izin ver. Bulak ykamasna izin ver. Gerekiyorsa sen onlar tekrar yka.

5-Bizim Hikyemiz Var

7- Ara sra dllendir. ocuun yetiip adam olmasnda dinledii hikyelerin etkisi yksektir. nce hikye olarak kulandan 8- Ona kt rnek olacak tavrlara ve giren eyler, daha sonra onun ykselecei merdivenszlere dikkat et. lerine basamak olmaktadr. Hikye yoluyla, akidemizi, ilmihal bilgimizi, hayattaki maksadmz, pek ok vermek istediimizi verebiliriz. Hikye, ebeveynin ve muallimin iini kolaylatrr. u kadar ki alglama ocukta her yata farkldr. yanda anlatlabilecek hikyeler, be yanda anlatlabileceklerden farkldr. Ama muhakkak bize ait hikyeler bizim ocuklarmz tarafndan ncelikli olarak bilinmelidir. ocuklarmz henz bali olmadan Hasan Basriyi, mer

bin Abdlazizi, Salahaddini, Fatihi bilmelidirler. Mehur sporcularn, aktrlerin yerine bizim byklerimiz hayallerini sslemelidir. Bu konuda iki nemli sorunla karlayoruz:

Birincisi: Bilhassa grsel medyann sunduu ocuklara ynelik programlarda, ocuk iin cazip olacak ynler bizim verdiklerimizden kat kat fazladr. ocuk, bizim verdiklerimizi kerhen izlerken, onlardakini can kula ile izleyebilmektedir. Bu sorunun nedeni sadece, bizim Selefin byklerinden gelen rivayetlerde ocuklara denebilecek malzememizin olmamasnda Kurandan bir sure rettikleri gibi, Resulullah yatmyor. brlerinin snr, hesab yoksallallahu aleyhi ve sellemin gazvelerini rettikleritur. Onlarda caiz veya haram kavram ni gryoruz. yoktur. Aklna geleni, hayal ettiini yazp izebilmektedir. Bizim ise bir peygamberin tasvirini yapmamz, bizim iin yksek deeri bulunan zevat tasvir etmemiz pek de kolay olmamaktadr. Hatta hi caiz olmayan yn vardr. Bu durumda ebeveyn olarak aradaki boluu zel himmetimizle doldurmak durumundayz. Bakalarnn elindeki imknlardan da tamamen kopmamz gerekmeyebilir. tidali yakalayp, seici olabilirsek iimiz kolaylar. kincisi: ocuumuza, bize ait malzemeleri satn almamz ve bunlar senindir dememiz sorun zmyor. ocuk her emrimizi dinleyecek durumda deildir. Teknolojiye veya kalem deftere gvenimiz sonunda bizi zebilir. Grev bizim grevimizdir. Sorumlu olan biziz. Eer teknolojiden yararlanabiliyorsak ne ho. Biraz yararlanabiliyorsak onun kymetini biliriz. Ama kimse bilgisayara, kaliteli basks olan kitaplara, dergilere gvenmesin.

Resulullah sallallahu aleyhi ve sellemin gazveleri, ashab kiramn hayat, selefi salihinin yaanm olaylar ibret iin olduka nemli ve eitim deeri yksek malzemedir. Kuranda anlatlan Peygamber aleyhisselam kssalar muhakkak ocuklara a gibi verilmelidir. Evimizde bedir, Uhud, Hendek, Huneyn sohbetleri defalarca yaplmaldr. O kadar ki, ocuklarmz Bediri, evin yaknlarndaki bir vadi zanneder hale gelmelidir.

Aa Bir Gnde Bymyor!

6-Oyun Haktr
Kiminle oynadn ve nelerle oynadn bildikten sonra ocuun oynamas en tabii haklarndandr. Hatta ocuun gznde oyun, yemeinden daha deerli olabilmektedir. Snrsz ve kontrolsz oyun ocuu elden karabilir. ocuun oynamasnda saknca grdmz oyunlar yasaklarken, o oyunun yerini doldurmamz gerektiini unutmamalyz. Resulullah sallallahu aleyhi ve sellem oyun oynayan ocuklarn yanndan geer, onlara selam verip gnllerini alrd. Enes bin Malik radyallahu anh diyor ki: Ben ocuklarla oynarken Resulullah sallallahu aleyhi ve sellem yanmza geldi. Bize selam verdi. Sonra beni ard ve bir ie gnderdi. Mslim,4533 Oyunda kumara alma srecini balatan oyunlar velilerin gznden kamamaldr. Ayrca bilgisayar gibi ocuu kleletiren elence aralarn da bir program dhilinde vermenin yolla-

Mesela, Aksrnca elhamdlillah deme snnetini ocuumuza bir iki defa syleyip, gerekiyorsa bin defa uygulatarak altrabiliriz. ocuk rendii her eyi uygulamaz. Uygulama sreci seneler alabilir. Sabretmek, bkmamak zorundayz. eytana verebileceimiz en byk taviz, bkknlmz ve umutsuzluumuzdur. eytan bkp usanmadan, biz bkp usanamayz. Biz bulunduumuz olgunluk dzeyine ka ylda geldik, hangi olaylarn veya szlerin ka defa tekrar bizi etkiledi de mevcut yapmz kazandk. Bunu dnsek kendimize iyilik etmi oluruz.

rn bulmalyz. Yalnz u unutulmamaldr: Btn arkadalarnda grd bir aleti ocua yasaklamak, onun gizli iler yapmasna veya onun gznde ebeveynin deer kaybetmesine neden olabilir. Yasak koymann da bir kural olmas gerekiyor. mam Gazali diyor ki: ocuk dersten ktktan sonra, derslerin yorgunluunu ataca gzel bir oyun oynamasna izin verilmelidir. Ama oynamaktan yorulacak hale gelmemelidir. ocuk oyundan alkonur ve srekli ders almas istenirse, kalbi lr, zeks krelir. Yaamaktan zevk almaz. Bir yolla dersten kurtulmaya alr.

7-ocuk Kimi Gryor?

Ders kitaplarnda ne yazd, babann ne nasihat ettii daha sonra gelir. Bykler gibi ocuklar da grdklerinin etkisinde kalmaktan kendilerini kurtaramazlar. Bunun iin: a-Ebeveyn ve muallimler ocuklarn kendilerini izlediklerini bilecekler ve bu izleme sonularnn dersten ve szden daha messir olabileceini unutmayacaklardr. ocuun ktle bulamamasn isteyen, ktl ocuun gznden uzak tutmaldr. yilii tlemek isteyen de onu gsterecektir.

mam afii rahmetullahi aleyh, Harun Reidin ocuklarn okutmakla grevlendirilen Ebu Abdussamede yle nasihat etmiti:

b-ocuk, ne kadar saknlrsa saknlsn muhakkak ktlkle ve ktlerle gz gze gelecektir. Ebeveyn ve muallim, iyilii ileri kararak, ktln izine kar iyiliin izini ortaya karmaldr. c-ocuun, mr boyu unutamayaca izler brakacak ilikiler de ok nemlidir. ocuk halinden anlayan, tatl yzl limlerin ziyaret edilmesi, onlardan ocuun ilgi grmesi, yana uygun nasihatler dinlemesi, kitaplardan daha etkili bir eitim metodudur. ocuk ebeveyninden duyduu szlere gvenmelidir. Bu da ebeveyninin ona hi yalan sylememi olmasyla mmkn olur. Mesela: naallah szn, batan savmak iin sylememelidir. Abdullah bin Amir diyor ki:

ocuklardan nce sen kendini dzelt. Onlarn gz senin gzne kilitlenmi durumdadr. Onlara gre gzel, senin gzel dediin, irkin de senin irkin dediindir.

Bir gn annem beni ard. Resulullah sallallahu aleyhi ve sellem de evimizde oturuyordu. Gel sana bir ey vereyim. dedi. Resulullah sallallahu aleyhi ve sellem anneme dedi ki: Ne verecektin ona? O da: Hurma verecektim. dedi. Bunun zerine Resulullah sallallahu aleyhi ve sellem buyurdular ki: Ona bir ey vermeseydin, bu sana bir yalan olarak yazlacakt. Ebu Davud,4339 Yine buyurdu ki: ocua Gel al! deyip de ona bir ey vermeyenin sz yalandr. Ahmed,9460

8-Uyku ocuu Uyutur

Dzenli uyku alkanl ocuk iin taharet alkanl kadar nemlidir. Geceyle gndzn birbirinden kopard bir hayat dzeni baarszdr. ocuklarn ders almalarndaki baarlar 6

artran, akl ve zeklarn daha verimli kullanmalarn destekleyen unsurlardan biri de uykudur. Ge uyumann veya basz dipsiz uyumann en doal sonucu, gn uyurgezer geirmektir. ocuklarn uyku dzenine sahip olmalar, namaz ibadetine daha kolay almalarn ve sabah namazn rahat klmalarn salayacaktr. almalar gereken dersler asndan da uyku, olduka yksek oranda kavrama seviyesi kazandrr. Aile gerekiyorsa, sosyal ilikilerini ocuklarn uyuma dzeninin de hesaba alnd bir programa gre yapmaldr. ocuklar: a- Ayn saatte yatp ayn saatte kalkmaya almaldrlar. b- Uyuduklar uyku miktar yalaryla uyumlu olarak ayn olmaldr. c- deal uyku zaman yats namazndan sonra balayp sabah namazna kadar sren vakittir. Bu unutulmamaldr. d- Yemekle uyku arasndaki denge iyi kurulmaldr. e- Bu uyku dzeni iin gerektiinde aile fedakrlktan kanmamaldr.

9-Mukaddesat Koru!
Ebeveyn ve muallimler, ocuun mukaddesata ait bilgilerinin taze kalmasna zen gstermelidirler. Bunun iin: a- Kk yalardan itibaren, Farz, Haram, Vacib, Mekruh, Snnet, Helal, Haram gibi kavramlar, ocuk ieriini anlasa da anlamasa da sk sk kullanlmaldr. Caizdir, caiz deildir denmelidir. mmet olmay, tevhid ehli olmay yanstan ifadeler tekrarlanmaldr. Balia olduunda bir kz ocuuna tesettrn izah edilmesi bu mantkla ok daha kolay olur. b- Namaz ve Kuran tilaveti gibi ibadetlerde byk bir sayg iinde olduumuzu ocuk anlamaldr. yandaki bir ocuk, namaza durduunda annesi ile konuulmayacan anlam olmaldr. Kuran okurken babasyla konumamas gerektiini, uyarmaya gerek kalmadan anlayacak hale gelmelidir. c- Allah, Peygamber, Din, Mmin, Kfir, Cemaat, Kbe, Medine, Hicret, Sahabi, Muhacir, Ensar, lim, Fakih, Mctehid gibi kavramlar on yana geldiinde ocuun yle byle ne anlamda kullanldn bildii kavramlar olmaldr. d- ocuk mukaddesat kullanmaya kalkarsa bunu da frsat bilmek durumundayz. Mesela, Cezalandrlacan anlad bir i yaptktan sonra namaza duruyorsa, bu bizim iin iyi bir frsattr. Namaz sayesinde onun cezadan kurtulmas, o anda ho deilse bile namazn bir snak olarak bilinmesi asndan nemlidir. Ayn ekilde, Allah akna! Allah seviyorsan! gibi ifadelere de bavurabilir. Bu ocuk asndan bir hiledir. Ancak biz bunu bir eitim frsat olarak kullanmalyz. ocuk, kurtulmak iin Mushaf eline alabilir. Bu da bizim iin bir frsat olmaldr. Cezadan kurtulmak iin namaza snan bir ocuu, Bir de abdestsiz namaza duruyorsun ha! gibi bir yanl yapmaktadr. Resulullah sallallahu aleyhi ve sellem buyurdular ki:

Sizden Allah iin isteyene verin. Allah adna size snan koruyun. Hakim
ikazla ekip alan veli

10-ll Olmak art

Her istediine ulaan bir ocuk, adamlk yolu tkatlm bir ocuktur. ocuk her eyi isteyebilir. Hak ettii kadar ve gerei kadar ulaabilmelidir. Snrsz harlk, ak bfe tr sofralar, eskisin eskimesin srekli yenilenen kyafetler ocuk iin zarardr. Merhametten mazarrat dourmamak lazm. Hele hele bakalarnda olduu iin ocuklar giydirip kuandrmak hatadr.

11-Beddua Etme! Sabret!

ocua beddua etmek acizliktir. Resulullah sallallahu aleyhi ve sellem buyurdular ki: Kendi kendinize beddua etmeyin. ocuklarnza beddua etmeyin. Duann kabul edilecei bir saate rastlatrsnz da duanz kabul olur. Mslim,5328

Ders olarak hepimize yeter:

Ebu mame radyallahu anh diyor ki: Bir gen Peygamber aleyhisselama geldi ve dedi ki: Ya Resulellah. Bana zina etmem iin izin ver. Oradakiler gence doru ynelip onu azarlamaya baladlar. Sus! Sus! dediler. Peygamber aleyhisselam: Onu bana yaklatrn, dedi. Gen iyice yaklat. Ona: Annenin zina etmesi houna gider mi? dedi. Asla! Sana kurban olaym ya Resulellah! dedi. te bak, insanlar da annelerinin byle bir ey yapmasn istemez. Kzn iin byle bir eyden holanr msn? dedi. Asla! Sana kurban olaym ya Resulellah! dedi. te bak, insanlar da kzlarnn byle bir ey yapmasn istemez. Kz kardein iin holanr msn? dedi. Asla! Sana kurban olaym ya Resulellah! dedi. te bak, insanlar da kz kardeleri iin byle bir eyden holanmazlar. Halan iin holanr msn? dedi. Asla! Sana kurban olaym ya Resulellah! dedi. te bak, insanlar da halalar iin byle bir eyden holanmazlar. Teyzen iin holanr msn? dedi. Asla! Sana kurban olaym ya Resulellah! dedi. te bak, insanlar da teyzesinin byle bir eyinden holanmazlar. dedi. Sonra da elini o gencin elinin stne koydu ve yle dua etti: Allahm! Gnahn mafiret et. Kalbini temizle. ffetini koru. O genci bir daha byle bir eyle ilgilenirken gren olmad. Ahmed, 21185

KURAN VE OCUK
Hedefimiz, Kurann kelimelerini ve ruhunu ocua verebilmektir. Sadece Kuran blbl olmas yeterli deildir. Keke bali olmadan ocuklarmz Kuran hafz olabilseler! Yirmi yana gelmeden de Kuran ilimlerini alabilseler! Ama Kurann bu adan, az itibar grd bir zamanda yayoruz. Kendi zamanmza ve artlarmza gre iler yapmak durumundayz. Bu nedenle ocuumuza Kuran verirken yle bir program izlememiz iimizi inaallah kolaylatrr: 1- nce Kuran ocuun gznde yceltip, sevdirelim. Bu sevgimizde tavizsiz olduumuza inanm olsun. 2- Anne ve babay, Kuran reten hoca olarak tavsiye etmiyoruz. ocuk Kuran bakasndan rensin. 3- Kuran alfabesi iin ideal balama ya 4-5 yalardr. Daha nce de balanabilir. Ancak ok kk yata byle bir eitime tabi tutulan ocukta ileriki yllarda farkl sorunlar kabilir. Alt yana kadar ocuk, be dakikada bir Kuran sayfas okuyacak hale gelmise okuma ii zlm saylr. Bundan sonra gnde bir sayfa, ileriki dnemlerde iki sayfa eklinde istikrarl bir okuma ile devam edilir. 4- Alt yana kadar ocuk, namaz tesbihatn, ezan ve kameti, ksa sureleri bilmelidir. 5- ocuk on iki yana geldiinde: a- ki dakikada bir sayfa bakarak okumay, b- Namaz tesbihat ve dualarn, c- Ksa sureleri, d- Kurana ait temel bilgileri, biliyorsa farz olan miktar ocua verilmitir. Ama bu, bilgi dzeyindeki sorumluluktur. Uygulamasyla ilgili sorumluluumuz daha farkl olacaktr. 6- Kuran ezberlemeyle ilgili yle bir prensibimiz olabilir: Kurandan ka satr fazla bilirse o bizim kr oranmz olacaktr. Bir satr, bir satrdr. Bir sure, bir suredir. Mmkn olduu kadar ezber bildii miktar artrmaya alrz. 7- ocuk, hem iyi bir okul program hem de Kuran ezberi yapabilir. Gnde yarm sayfay btn ocuklar okul programlarna ramen ezberleyebilirler. Zeks iyi olan ocuklar ise gnde bir sayfay rahatlkla ezberleyebilirler. nemli olan ocuun buna ikna edilmi olmasdr. Byle bir uygulama ile ocuk on iki yana geldiinde Kuran hafz olabilir. 8- Evet. Bulu andan nce Kurann ezberlenmesi ideal olandr. bni Abbas radyallahu anhuma: Bana Kurandan dilediinizi sorabilirsiniz. Ben onu kk yata ezberledim. diyerek vnrm. Ama daha sonra ezber olmaz diye bir kural yoktur. Hafzlktan daha zor olan pek ok niversiteyi genler, 17-18 yandan sonra okuyup bitirmektedirler. Tbbi bir engel olmadka, evlenme ihtiyac belirene kadar Kuran ezberi, isteyen iin kolaydr. 9- unu unutmamak durumundayz: Kuran bizim iin ne kadar nemliyse eytan iin de o kadar nemlidir. Biz ne kadar ezberletmek istiyorsak o da o kadar nefret ettirmek istiyordur. Kuranla ocuu bulu-

turduumuzda ummadmz tepkilerle karlaabiliriz. Daha nce grmediimiz bir ocuk grebiliriz. Buna hazrlkl olmalyz. Bu konuda ilkeyi nmzde tutacaz: a- Kendi kendinize byle bir programa balamayn. Bilginize, becerinize ve paranza gvenmeyin. Vaatlerde bulunarak ocuu ikna edebileceinizi sanmayn. Uzay mekii bile vaat etseniz ie yaramayabilir. Komple bir program uygulayn ve bu ite ehil biri ile yardmlan. ocuk dilinden anlamayan insan hoca diye ocuun nne dikmeyin. Bilmek ile bildirebilmek ayn eyler deildir. ocuun sevdii akrabalardan birisinin, ocua baka eyler telkin etmesinden saknn. Byle bir hedef iin semtinizi, ehrinizi deitirmeye de hazr olmalsnz. b- Bilin ki, sabrsz bir adm yol alamazsnz. Bir Nuh sabr kadar sabr tamanz gerekir. Yoksa kendi kendinizi yer tketirsiniz. Pirinten de olursunuz, bulgurdan da. c- Yolun bittiini anladnzda, ehliyle istiare edin. Gerekiyorsa ezbere son verin. nsan ve iyi bir Mslman olarak kalsn, hafz olmasn, zarar yok. Ebeveynliinizi ldrmeyin.

Ebeveyne Nazik Tavsiyeler

Anneler evde dursunlar. Annelik kadar, ilk ktphane, ilk rnek, ilk filtre olmak kadar stn bir grevleri yoktur. Haramlar mideye girmemeli, gze dememelidir. Haramlar en kt arkadatr. Haram kkrtan eylere de dikkat edelim. Yaygnlaan iffetsizlie kar tedbirli olunmaldr. Edebin azald bir ortamda hangi insan yetiebilir? Evlilik ya ok geciktirilmemelidir. Genlerin ya ba gelip getii halde neden evlenmeyi dnmediklerini iyi tahlil etmek durumundayz. Ge evlenmenin sakncal bir sonucu da ge yata ocuk sahibi olmaktr. Bu da dayanma gc az bir dnemde ocuk bytme sknts getirmektedir. ocuklarn yalnz ve hareketsiz kalmalarna kar tedbir almalyz. Seviyeli bir spor yapmalar yararldr. Bu smrge sporu futbol olmamaldr. ocuklarn saatlerce yalnz kalmalar tehlikelidir. Kk yalardan itibaren ocuklara sorumluluk yklemeye almalyz. Arkada ve evre, aile ve muallimler olarak bizden gl etkisi olan unsurlardr. Duadan geri durmayalm. Nihayet her ey Allahn takdiri ile oluyor.

10