You are on page 1of 11

Tebihte Tenzih Tenzihte Tebih/Akn eriat

Yce Allah hizmet eder; hizmeti deil.. Sende biliyor; sen bil diye.. Bilmediinden deil.. *** O'na Ak Aknn iddetinden Tebihe dt O'na Ak Akna Vefasndan Tenzihe dt Hangi kitapta yazd byle Ak ve Ak olunan! Nerde grlm byle Aklar syle O Allah Akna! Ya Sevgilinin hangisi daha Ak? Kimi Tenzihe kimi Tebihe dt Hepsi de Akndan helak oldu gitti http://jonasclean.blogspot.com/2009/12/tesbihte-tenzih-tenzihte-tesbihaskn.html

Tebihte Tenzih..Tenzhite Tebih...


Tebihte hata olmasn..Annenin cenine mzik dinletmesi misali diyelim..Anne mzisyen deildir..Ve hep Anne kalr..ocuuna bir fayda olsun diye dinletir..ocuk da hep o Annenin ocuu kalr.. Tebihte Tenzih..Tenzihte Tebih... Biraz daha aarsak.. Tebihte hata olmasn..Annenin cenine mzik dinletmesi misali..Anne mzik deildir..Ve hep Anne kalr..Cenin onu mzik zannedebilir..Anne ocuuna bir fayda olsun diye dinletir..Cenin oradan baka bir aleme doup byyp ileride mzisyen olsa bile..Hep o Annenin ocuudur...Mziin deil.. Tenzihte Tebih...Tebihte Tenzih.. http://jonasclean.blogspot.com/2009/11/tesbihte-tenzihtenzhite-tesbih.html ************************************************

Kamil nsan'n Alemi O'dur !


Sn O'na. Zaman'dan gel de An'a; Syrl Olu'dan. Yaratn durdurabilecek yoktur. Haram'lar iin srneceine, O'nun gsterdii Yol'da Nefsinle Mcadele et. Yasaklar, Haramlar balangta Tatl gelir Nefsine ! "Azabettimduymaz" olma ! nsan'n bok iinde yzmesini isteseydi Domuz gibi yaratrd. Dnya Ahrna Raz olma ! Kamil nsan'n Alemi O'dur ! http://jonasclean.blogspot.com/2011/11/kamil-insann-alemi-odur.html

>>Allah'n tarikat<<
"Biz, tek cmleden fikre kar kyoruz. nk fikir, karklk ve doruluktan uzaklama eklinde sonu verir. Geride tek ey kalyor, o da ilme ancak keif ve varlk yoluyla ulalmasdr. Fikirle megul olmak perdedir. Bizden bakalar buna kar kar. Ama >>Allah'n tarikatnn ehli<< olanlardan hi kimse buna kar kmaz. Tersine kar kanlar, hallerle ilgili zevkleri olmayan ekil ulemasndan oluan nazar ve istidlal ehli olanlardr. Eer Eflatun-i ilahi gibi filozoflarnkine benzer hal zevkleri olsayd, byle davranmazlard. Eflatun gibiler ise pek nadirdirler. Onun da tpk keif ve vcut ehlinin k yerine benzer bir k yerinden hareket ettiini grrsn. Mslmanlar iinde ondan holanmayanlarn bu tutumlarnn nedeni, felsefeye nispet edilmi olmasdr. nk bu Mslmanlar felsefe kelimesinin anlamn bilmiyorlar. Hukema, gerek anlamda Allah' bilen, eyleri ve bu bilinen eylerin menzillerini kavrayan kimselerdir () Filozofun anlam "hikmeti seven" demektir. nk "sofiya" Yunancada hikmet demektir. "Filo" ise sevgi demektir. Dolaysyla felsefenin anlam, hikmet sevgisidir. Akl olan herkes hikmeti sever. Ancak fikir ehlinin ilahi hakikatlerle ilgili yanllar dorularndan daha fazladr. ster filozof olsun, ister mutezili olsun, ister eari olsun, ister nazar ehli gruplarndan birine mensup olsun. Dolaysyla filozoflar sadece isimlerinden dolay yerilmi deildirler. Bilakis, kiisel grlerine hkm verdikleri iin, ilahi ilimler alannda yaptklar hatalardan, Resullerin (a.s) getirdikleri bilgilere muhalif eyler sylemelerinden dolay yerilmilerdir. nk bozuk fikirleri nbvvet ve risaletin aslna dair yanl kanaatlere sahip olmalarna sebep olmutur. Neticede dayandklar temel yznden mesele zihinlerinde karmak bir hal almtr. Eer hikmeti sevdikleri srada, onu Allah'tan isteselerdi, fikir yoluyla hikmet elde etmeye kalkmasalard, her hususta doruyu bulabilirlerdi. Felsefecilerin dnda kalan mutezililer ve eariler gibi Mslman fikir ehline gelince, bunlar slami gemie sahiptirler, onlar hakknda verilecek hkm de Mslmanlklar ynndedir. Sonra kendi anlaylarna gre islamdan uzaklamaya baladlar. Bu yzden temelde isabetli, ama tevillerine gre akladklar teferruatlarda ise hataldrlar" Muhyiddin bn Arabi (k.s.) http://jonasclean.blogspot.com/2009/12/allahn-tarikat.html Tenzih Ve Tebih Mumsema TENZH VE TEBH Hakkn Zatnn herhangi bir sfatla bir araya gelmesi (itima) imkanszdr, nk mmkn eyi nitelendiren her sfatn varoluu, sfatland eyin ortadan kalkmasyla ortadan kalkar, veya mmkn ey kalrken, sfat ortadan kalkar Ama Vacibl Vcud, Kendine ynelik olarak olma imkan olan veya olmayan bir eyi kabul edemez nk O, vasflandrmann hakikati ynnden, bu eyle nitelendirilemez, olsa olsa lafzi bir ortaklaalktan sz edilebilir Tanm ve hakikatin ortaklaal diye bir ey szkonusu olmadndan hibir tanm Hakkn sfatyla kulun sfatn hibir surette birletiremez Bylelikle, Allah Bilendir, dediimizde bunu, geici olarak yaratlm mmkn eye atfettiimiz bilginin tanm ve hakikatine gre anlamlandramyoruz nk Allaha bilgi atfedilmesi, mahlukata bilgi atfedilmesinden farkldr Eer kadm bilgi, hdis bilgiyle zde olsayd, bir tek ve temel tanm iki tanm bir araya getirirdi Bu durumda, biri iin mmkn olan dieri iin imkansz olurdu Ama durumun byle olmadn grdk TENZH Tenzih, Hakk hdis eylerin sfatlaryla hibir bants olmad eklinde vasflandrmaktr Allah kendi mtalasyla bilen kii, Onunla kendi arasna belli bir mesafe koyarak Ona nazar eder ki, bu da mnezzeh klmay gerektirir Bylece kendini bir yana ve Hakk te yana koyar ve Ona uzak bir yerden seslenir Baz akl yetiler, kendi gereleri olan yetiler [yani dnme ve tefekkr] nedeniyle igzardr Bu igzar tabiat onlar, eriat Allahn Zat zerine dnmeyi yasaklad halde, Allahn Zatna ilikin akl tefekkre sevkeder Bylesi bir akl yeti Zat dnmeden edemez ve bylelikle haddini aar ve yanla der Varsayd eyleri kant olarak ortaya koyar, yani

Allahn yle yle olamayacan, yle bir halde bulunamayacan ileri srer Akl hdis eylere atfedilen ne varsa onlardan Zat ber tutarak, Onunla eyler arasnda bir mesafe koyar Byle yaparak Zat kstlar ve Onun kaytl olduunu dnr Ululama, onlarn vasflandrmalarnn tesinde izzet sahibi olan Rabbi (Kuran, 37/180) tenzih etmektir zzet (Eriilemezlik) Ona ilikin gerek bilgiye ulalamamasn gerektirir Ululama, tenzih etmedir Bu, varlksal (subut) bir nitelik yoluyla edilen bir sena deildir Ona, Kendine layk olandan baka bir ekilde sena edilemez Ama Ona ait olanlarn hibir eyle ortak bir yan yoktur Ancak Adlar yoluyla Ona sena edilebilir, ama bizce bilinen Adlarndan herbiri kul tarafndan kendi kiisel vasf olarak addedilir, ve bununla kul, kendine uygun dt lde nitelenmi olur [Bylelikle Allahn tek Zatna layk hibir ad yoktur ] Allaha alem ierisinde laykyla sena edilmesi mmkn olmadndan, ululamay btn eyler yoluyla Kendi senas haline getirmitir te bu nedenle hamdederek Onu ulular (Kuran, 13/13; 17/44) diyerek hamd ululama olarak niteler ve hamd Ona layk bir senadr, biricik ululamadr nk Allah yle der: Onlarn vasflandrmalarnn tesinde izzet sahibi olan Rabb, mnezzehtir (Kuran, 37/180) Allahn alemi korumas, hdis eylerin, Onun kendilerine ait iftikardan mnezzeh olduunu beyan ederek kendi dilleriyle Ona ettikleri sena srebilsin diyedir Alemi, ona ynelik ihtimamndan, ne de inayetinden dolay korumaz, yalnzca Kendi meclasnn mahalli olduu iin, yani Kendi Adlarnn hkmleri tezahr edebilsin diye korur Bir kimse Allahn mnezzeh olduunu beyan ettiinde, bu beyan kendi mertebesine gre llr, nk ancak kendini bildii iin, Yaratcsn (Halk) kendi ynnden tenzih eder Allahn tenzih edilmesi, alemlerin eitliliine gre ve her bilenin, Hakk kendine ilikin bilgisi lsnde tenzih etmesine gre eitlilik gsterir Allahn kendine ait her eyden mnezzeh olduunu beyan eder, nk kendine olan her ey hdistir * Hal byle olunca, kendine ait hdis niteliklerden Hakk tenzih eder te bu yzden, Hakkn tenzihi, tenzih edenlerin eitlilii lsnde eitlilik gsterir rnein bir araz yle der: Zuhur edecei mahal karsnda Varlnda yoksul olmayan mnezzehtir! Bir cevher yle der: Bir varlk ihsan edici karsnda Varlnda yoksul olmayan mnezzehtir! Madd bir cisim yle der: Uzuvlar karsnda Varlnda yoksul olmayan mnezzehtir! Bylece, tenzih etmek kendi temel kategorilerine gre snflandrlmtr, nk cevher, cisim veya araz olmayan hibir ey yoktur O halde herbir trden yaratk, zgl olarak, dier trlerin sahip olmad belli eylere sahiptir, bylece kendi makamndaki sfatlara gre Allah ulular Ama nsan- Kamil Allah alemdeki btn ululamalarla ulular TEBH Gerek ak, sevdiinin sfatlaryla sfatlanan kimsedir, yoksa sevdiini kendi sfatlarna indiren kimse deildir Grmez misin ki, Hak bizi sevdiinde gizli cmertliinde bize tenezzl etmitir ve bunu bizimle mnasebeti olan bir yolla yapar ve yine de Onun ycelii ve bykl mnezzeh tutulur Allah; 1) Onun evine Onun tarafndan kuatlmak iin geldiimizde bizi sevinle karlamaya tenezzl etmitir; 2) pimanlmza ve Ondan yz evirdikten sonra Ona dnmze sevin gstererek tenezzl etmitir; 3) gen birinin duyumsal isteklerinin denetimi altna girmesi beklenirken, duyumsal isteklerinden arnmas karsnda, bu baary ona yine Kendisi vermi olmasna ramen, hayranlk duyarak tenezzl etmitir; 4) almzda, susuzluumuzda ve hastalmzda bize yardmc olarak ve Kendini bizim menzillerimize yerletirerek tenezzl etmitir Kullarndan biri a olduunda, O dierlerine yle der: Atm, ama siz Beni doyurmadnz Dier kullarna da yle der: Hastaydm, ama Beni ziyaret etmediniz Kullar Kendisine bunun hakknda sorduklarnda

yle der: Hakikaten falanca hastayd; eer onu ziyaret etmi olsaydnz, Beni onunla birlikte bulacaktnz Falanca at; eer onu doyurmu olsaydnz, Beni onunla birlikte bulacaktnz Bu, Allah bize tenezzl ettiinde akn meyvelerinden biridir Bugnlerde dostlarmz Allah hakknda tahdit koymakszn konuamamaktan dolay byk sknt ekiyorlar, nk uygun olan Allah hakknda tahdit koymakszn konumaktr ve peygamberler de Allah hakknda bu ekilde, yani tahdit koymakszn konumulardr Onlar, vahyedilmi kitaplar ve peygamberler tarafndan Allaha hamledilmi olan eyleri Allaha hamletmekten alkoyan, fakihlerin ve onlar dinleyen yneticilerin adaletten yoksun olulardr Bu kimseler, Allah hakknda peygamberlerin sylediklerine benzer szler syleyenlerin kafir olduuna hkmetmekte aceleci davranyorlar Allahn szlerini terketmilerdir ve O yle demektedir: Allahn Elisinde sizler iin gzel bir rnek vardr (Kuran, 33/21) Allah, resuller ve nebiler hakknda Hz Peygambere yle demektedir: Onlar Allahn hidayet ettii kimselerdir, onlarn yoluna uy (Kuran, 6/90) Ama fakihler, yalan iddialarda bulunanlar yznden bu kapya kilit vurmulardr yi de yapmlardr! Sadk kullar, byle olunca herhangi bir zarar grmezler, nk byle eylerin konuulmas ve ifade edilmesi olmazsa olmaz deildir Allahn Elisinden gelmi olan bu trden eyler onlar iin yeterlidir, bylece taaccb, sevinme, glme, sevinle karlama, tenezzl, mahade, ak ve evk gibi eyleri anarlar ve bunlarla mutlu olurlar Ama bir veli bunlar ve benzeri eyleri kendine gre ifade edecek olsayd, kafir olduu sylenir ve hatta belki de ldrlrd Zahir ulemasnn ou zevk ve urb yoluyla elde edilen bu bilgiden yoksundurlar Byle olunca, duyduklar hasedden dolay, ariflerdeki bylesi eyleri inkar ederler Eer bylesi eyleri Allaha hamletmek imkansz olsayd ne Allahn Kendisi, ne de peygamberler bunlar Ona hamletmezlerdi Ama bu kimselerin hasedi, Allahn Kitabn inkar ettiklerini ve Allahn rahmetinin baz kullarna inmesini menettiklerini grmekten alkoyuyor Avamn ou, bu inkarda fakihleri izlemekte ve onlar taklit etmektedir Hayr! Tersine, Allaha krler olsun, avamn az bir ksm byledir Sultanlara gelince, onlarn ou, zihinlerini megul eden eyler nedeniyle, bu hakikatlerin mahadesine ulaamamlardr Byle olunca, zahir ulemasn himaye ederler Sultanlardan pek az zahir ulemasnn yaptklarndan kuku duyar, nk bu sultanlar szkonusu otoritelerin kendilerini bu dnyann kuruluk nimetlerine, makam ve yneticilik sevdasna ve sultanlarn (eriat tarafndan) haram klnm isteklerini kitabna uydurmaya adam olduklarn grrler Bylece, Allah bilenler acz ve tahdit zilletinde kalrlar, tpk halkn yalanclkla itham ettii ve hibirinin inanmad bir peygamber gibi Earilerin lafz ortaklaalk hakknda yapt hata aknlk vericidir ki eyi tebih etmek, ancak dildeki gibi szcyle yaplabiliyor olduu halde, nasl oluyor da lafz ortaklaaln bir tebih olduunu syleyebiliyorlar? Ama bunu, bir tebih beyanna dntrm olduklar herhangi bir ayet ve hadiste bulmak zordur Eariler, tevil yoluyla tebih etmeyi bir kenara atabileceklerini sandlar, ama ondan kendilerini kurtaramadlar Yalnzca cisimlerle tebih etmekten, hdis manalarla tebih etmeye gemilerdir, ki bunlar hem hakikatte hem de tanmda kadm sfatlardan farkldr Hal byle olunca, Allah hdis eylerle tebih etmenin tesine hibir zaman geememilerdir rnein, eer onlarn grn savunacak olsaydk,* yerlemek (istikrar) anl----- gelen oturma (istiva)dan bir eyin efendisi olmak anl----- gelen oturma (istiva)ya sapmazdk Onlar, Rahman Ara oturdu, (Kuran, 20/5) mealindeki ayeti tevil ederken bu ekilde sapmlardr Yanla dtkleri aikardr, nk Ar oturmayla ilikili olarak zikredilmitir Bir eyin efendisi olmann anlam, oturulan yere yaplan gndermeyle

hkmsz hale gelir ve onu, yerlemekten baka bir anlama ekmek imkanszdr Denebilirdi ki, rnein: Tebih etme, oturma yoluyla ortaya kar, ve oturma bir manadr, ama birinin zerine oturduu ey yoluyla deil, ki bu bir cisimdir Oturma akledilebilir, manev bir hakikattir ve bu hakikat her zata, o zatn salad hakikate gre atfedilebilir Oturmay zahir anlamndan uzaklatrmaya gerek yoktur Allah, nurdur ve Kuranda Onun hakknda yle denmitir: Onun benzeri yoktur (Kuran, 42/11) Byle olunca, O tebih kabul etmez, nk Onun sfatlar yoktur Sfat olanlar tebih kabul ederler, nk sfatlar, haznelerinde kendilerine verilmi olan ve kendileriyle vasflandrlan hakikatle uygunluk ierisinde deiime urarlar rnein, Hak; bilgi, duyma, grme, kudret, irade, kelam ve dier sfatlarla nitelenir; ayn ekilde mahlukat da bunlarla nitelenir Ama, aktr ki, bunlarn mahlukata atfedilmesi, Yaratcya atfedilmesine denk deildir Dahas, bunlarn bir insana veya bir melee atfedilmesi, her ikisi de mahluk olduu halde, farkldr Hakkn kendini vasflandrd kimi sfatlar vardr ki, zahir ulemas bunlarn mteabih ayetler ve mteabih ayetler olduunu farzederler, [ve yine farzederler ki] bunlar kullara rahmetten kaynaklanan ilah bir nzuldr, ilah bir ltuftur Bize gre, kul szkonusu olduunda mecaz olan doru vasflandrmalardr, tpk kulun kendi zellii olduunu varsayd dier adlar gibi nk O, Kandranlarn En yisidir (Kuran; 3/54, 8/30) Ve Allah, kendini hdis eylerle vasflandrmazken, kullar arasndaki alayclarla yle bir alay ve kandrmayla alay eder ki, bu Ona ait olduu halde, onlar bunun nereden olduunu bilmezler Bylelikle bu, szkonusu vasflarn kkte Allaha ait olduunu gsterir; bunlar, her ynyle Allahn suretinde yaratlmadka ilah kulda tezahr etmezler Arifler btn bunlar bilirler Onun u szlerini de grmlerdir: Btn iler Ona dner (Kuran, 11/123) Kevn eylerde zuhur eden ve zahir ulemasnn hakikaten kula ait olduuna inand vasflar Allaha dnen ilerdendir Byle olunca, bunlarn hepsini Allaha havale etmilerdir TENZH VE TEBHN BRLETRLMES Akl yeti, marifetin yarsn, yani tenzih etmeyi ve Allah zelliklerin okluundan nefyetmeyi oluturur Ama eriat Getiren Hz Peygamber, akl yetinin kantlarnn Ondan nefyettii eyleri, tersine, tasdik eden ve akl yetinin Ondan mahrum kld eyleri yerli yerine oturtan, Allaha ilikin haberler getirmitir Hz Peygamber, akl yetiler hayrete dedursun, Allaha yakan kemalat nedeniyle bu her iki eyi de getirmitir Bu, Uluhiyyetin kemalatdr His ve hayal yetileri, zatlarndan dolay, kendilerine varlk kazandran Allah grmek isterler te yandan akl yetiler, zatlarndan ve (deilleme, olumlama, gereklilik ve imkanszlk gibi) kantlarndan dolay, kendilerine varlk kazandran Allah bilmek isterler Hal byle olunca Allah, hislere ve hayale, akl yetilerce salanan kantlar tarafndan ihdas edilen tecritle hitap eder Akl yetiler dinler ve hayrete derler yle derler: Bizde bundan bir ey yok Bylece Allah, akl yetilerin, hislerin ve hayalin algladklarnn tesinde ycedir Allahn celalini farkeden selim akl yetiler hayrete derler Ama tevil ehli hayrete dmez, ne de yoruma dalm olduklarndan hedeflerini vurabilirler retiye uysalar bile, Kyamet Gn hesap verecekleri ey hakknda yasaklanm bir i yapmlardr onlar ve Allahn Zat hakknda konuan herkes, Allahn Kendine atfettii eylerden mnezzeh olduunu beyan eder ve kendi akl yetisini imanna ve vendi mtalaasnn hkmlerini Rabbine ilikin retiye tercih eder Allah bilir ki, Kendisi akl yetinin ierisine hem Hak tarafndan hem de fikretme yetisi tarafndan verilen yoluyla kabul yerletirmitir ok iyi bilir ki, Kendisi

fikretme yetisine, varolan eyler ierisinde zgr tasarruf ve bunlar zerinde hakimiyet vermitir Bilir ki, fikretme yetisi kendisine varlk kazandran Allahn Zat zerine tefekkr etmekle akl yeti zerinde hakimiyet kurmak durumundadr Bundan dolay Allah, bu ynden akl yetiye merhamet etmitir, nk Allah akl yetiye Kuranda u ekilde hitap etmitir: Allah sizi Kendisinden sakndrr ve O, kullarna kar efkatlidir (Kuran, 3/30) yle der: Size duyduumuz merhamet ve efkatten dolay, yalnzca Allahn Zatn akl olarak mtalaa etmekten sakndrr; biliyoruz ki, fikretme yetisi akl yetiye, peygamberlerin dilleriyle tasdik ettikleri sfatlar deillemesini syler Bylece, bu sfatlar kendi kantlaryla inkar eden insanlar imanlarndan olurlar ve nihayetsiz bir zillete derler Sonra Allah, Resulne Allahn Zat zerine dnmeyi yasaklamtr Ama Kelamclar, Allahn Zat zerine konumaya baladlar ve birbirinden farkl retiler ortaya koydular Herbiri kendi mtalaasnn gerektirdii ekilde konutu Biri, dierinin aktan aa inkar ettii eyi tasdik etti Kendi mtalaalar itibariyle Allahn Zatna ilikin olarak tek bir ey zerine bile anlaamadlar ve Allah, merhametinden dolay yasaklam olduu halde, Allahn Zat zerine konuarak Allaha ve Resulne itaatsizlik ettiler Allahn rahmetinden mit kestiler, Bylece dnya hayatnda, almalar boa gitmitir, oysa onlar, gzel i yaptklarn sanyorlard (Kuran, 18/104) Bazlar Onun bir sebep olduunu, bazlarysa Onun bir sebep olmadn sylemilerdir Kimilerine greyse, Hakkn Zat bir cevher, bir araz veya bir cisim deildir; tersine Onun Varl, Onun mahiyetiyle zdetir ve on kategoriden hibirine denk dmez te bu hal ierisinde devam edip giderler, ve durumlar u szdeki gibi olur: tldn duyuyorum, ama unu gremiyorum eriat geldiinde, akl yetilerce kantlanm hereyle eliti [Allahn] geliinden, tenezzlden, oturmasndan, sevinmesinden, glmesinden, elinden, ayandan ve sahih hadislerde aktarlm olan, hdis eylerin btn sfatlarndan szetmitir Sonra, bu sfatlar tasdik edilse bile, unu getirmitir: Onun benzeri yoktur (Kuran, 42/11) Eer bunlar, akl yetinin iaret ettii gibi imkansz olsayd, Allah Kendini bunlarla vasflandrmazd, ve gerek mesaj yalan olurdu Ama Allah, akla kavuturabilmeleri iin, peygamberleri kendi kavimlerinin dili zerine gndermitir Hz Peygamber, mesaj akla kavuturmu, iletmi ve mesaj iletmi olduu konusunda mmeti nnde Allahn ahadetine bavurmutur Bylece Onun benzeri yokturdan dolay sfatn kesin doas hakknda cehalet ierisindeyiz Neyin akledilebilir olduunu vahiyden anlyoruz ve bu akledilebilir olan eyin de szckler ne iin icad edildiyse ona gre tek olduunu anlyoruz Ama sfatlar, sfatlandrmann yapld nesnenin eitlilii lsnde eitlilik gsterirler, yine de hakikatler deimedii iin bunlarn hakikatleri deimeden kalr Durum byle olunca, her kim bu szcklerde ve bu manalarda durursa ve Hakk sfatlandrmann bilgisine sahip olmadn kabul ederse, bu kimse alimdir ve iman sahibidir Ama her kim bunlar cisimlendirme dnda zgl bir ekilde kullanarak atfederse, bu kimse iman sahibi olmad gibi alim de deildir Eer Allahn Zatn akl olarak dnen bu kimse adil olsayd, Allahn Zatn dnmezdi ve Allahtan gelmi olanlara iman ederdi, nk tebli edici -Peygamber- hakikati sylemitir Bu blmde, beni Allahn Zatndan akl yetinin ne srd kantlar dorultusunda sz etmekten alkoyan budur Bunun yerine, bu eylerin bilgisi iin, nakledilmi kaynaklardan gelenlere dndk Ayn zamanda, sfatta tebihi (benzerlik) deilliyoruz ve Bilinmez Zatn vasfedildii vahyolunmu sfatlarn hakikatinin doru bilgisine sahip olduumuz iddiasnda bulunmaktan geri duruyoruz Bizim tleyeceimiz budur Sylemi olduklarmz anla! eriatn getirdii snrlar ierisinde kal ki, kurtulasn nk Allah en iyi bilen yine Kendisidir ve O sznde en ok durandr O bize Kendisinin nasl olduunu retmitir: Ondan baka ilah yoktur ve O zzet

sahibidir, Hakmdir (Kuran, 3/6), onlarn vasflandrmalarnn tesinde zzet sahibi olan Rabb, mnezzehtir (Kuran, 37/180) Hak, Kendini akl kantlarn tenzih ettii eylerle vasflandrmtr Byle olunca bu eyler ancak iman ve teslimiyet yoluyla veya ekleyen iin akl mtalaaya uygun ekilde tevil yoluyla kabul edilebilir Akln tavr tesindeki ilah yetiye sahip olan Kef Ehli, tpk avamn anlad gibi bunu anlar Allahn Onun benzeri yoktur yoluyla mnezzeh olsa bile, niin bu vasflandrmay kabul ettiini bilir Ama, bu akl yetinin kendi dnceleriyle alglayabileceklerinin tesine uzanr Bylece avam tebih etme makamnda kalr, Kef ehli hem tebih eder hem de tenzih eder, aklc dnrler yalnzca tenzih ederler Bylelikle Allah kendi sekin kullar yoluyla iki yan birletirir Felsefeciler Allaha, g yettii lde benzer olmaktan sz etmilerdir Ama bu nermeyi tetkik ettiinizde, bu sz syleyen kiinin cehaleti ortaya kar, nk benzer hale gelmek diye bir ey olamaz Eer bir sfat bir kimsede varsa, bu sfat szkonusu kiiye aittir ve bu kimse o sfatn kendinde bulunma istidadna sahiptir Byle olunca, onu gerektiren, kendi zatnn istidaddr Hi kimse bir dierine benzemez; tersine, sfat her ikisinde de bulunur, tpk dierlerinde de bulunduu gibi Burada insanlar perdeleyen ey, suretin tek olmas gereidir nceki eydeki sfat grdklerinde, onu bir sonraki eyde de grrler ve sonraki eyin suret olarak nceki eyin benzeri olduunu sylerler Onun sonraki eydeki hakikatnn, onun nceki eydeki hakikat olduunu bilmezler Eer onlarn dedii gibi olsayd, ubudiyyet (kulluk) Rububiyyet karsnda bzp kalrd ve hakikatler hkmsz kalrd Bylelikle, kul ancak kendi sahip olduklaryla donanr Ve Hak ancak, ister tenzih sfatlar ister tebih sfatlar olsun, sahip olduu eylerle tezahr eder Btn bunlar Ona aittir Byle olmasayd sahip olduu eklinde Kendini vasflandrd herey yalan olurdu Ama Allah [yalan sylemekten yana] ycedir! O, izzet, kibriya, zorlayclk, heybet ve benzersizlik ynnden Kendini nasl vasflandrmsa yledir; ve Kendini, unutma, kandrma, hile yapma,* aldatma, sevinme, ahit olma ve saireyle nasl vasflandrmsa yine yledir Btn bunlar Allahn kemaltnn sfatlardr O, Kendi Zatnn gerektirdii ekilde vasflanr, siz de kendi zatnzn gerektirdii ekilde vasflanrsnz Ayn tektir, zellikler eitlidir: Kul hizmet eder, Rahman hizmet edilendir Allahn alemi yaratm olmas, ancak, alem Onu bilebilsin diyedir Ama alem hdistir, bylelikle onun ierisinde hdis olmayan bir ey barnamaz Marifetin alem ierisinde bulunmas ya Allahn bilgilendirmesi yoluyladr, ya da kendi yaratt ve onunla, ancak belli bir ynden de olsa, marifete ulalabilen yeti [yani dnme] yoluyladr Allah bu yeti yoluyla tenzih eden kii Onu bilir hale gelmitir ve Allah tebih eden kiiye kafir der Allah bu yeti yoluyla tebih eden kii Allah bilir hale gelmitir ve Allah tenzih eden kiiyi ya cahil ya da kafir olarak grr Ama Allah ilah bilgilendirilme yoluyla bilir hale gelen kii, tenzih ve tebihi birletirir Allah tenzih edilmesi gereken yerde tenzih ve tebih edilmesi gereken yerde tebih eder Bu gruptan olanlarn herbiri, Allahn yarattklarndan hibiri Onu bilmezlik edemeyecekleri iin bir marifet sahibidirler, nk Allah onlar yalnzca Kendi bilinmeklii iin yaratmtr Eer Allah, bilgiye ulalan bu yeti, yani dnme yetisi yoluyla veya vahy bilgilendirme yoluyla kendini bilinir klmasayd, Onu bilemezlerdi ve Allah alemi her ne iin yaratmsa, alemde onun iin ortaya km olmazlard http://www.mumsema.com/allaha-iman/4130-tenzih-ve-tesbih.html

tenzih,tebih,tevhid

Hakn varln yaratlmln varlndan ayr tut, tenzih et. Varl Hakn ilmindeki mnlar olarak kabul et, tebih et. Sonra ikisini de cem et, birletir. Bu kmillerin detidir. Ona makam- cem derler ve onda asla kusur ve yalan yoktur.Ey rif! Sen Hakn hakikatini idrak ettin. Varln ahad olduunu bildin. Bundan sonra ister cem halinde ol ve Hakda yok olan halk/yaratlml gr. ster fark halinde ol ve lemde yaratlmlktan baka bir ey grme Hak da Hak olarak gr. Artk bu grler sana bir zarar vermez. Fakat cem ve ya fark halinden birini tastik edip de tekini de inkar etme. Sana gelen ilham senin hakikatindendir. Senin hakikatin ve sen ayr olmadn iin sana gelen senden gelmektedir. Her sen ayr bir ismin sreti de olsa hepsi ALLAH isminin glgeleridir. Ve sen sana gelen ilham teki dediin kullara fsldadka yine kendine anlatm olursun. Sakn bakalarna bir eyler retiyorum zannetme.Ey dil bu yeter iki cihanda sana iznBirdir, bir iki olmaa yok, bilmi ol, imknHak syleyicek sende, senin ortada , nen var? lemde senin ben dediindir sana noksan. http://hakansuer.blogspot.com/2008/05/tenzihtebihtevhid.html

FAHRUDDN ER-RZ TEFSR TEGBN SURES:


Rahman ve Rahim Allahn Ad ile Herey Allah Tenzih Eder "Gklerde ne var, yerde ne varsa, Allah tenzih etmektedirler. Mlk Onun, hamd Onun; O, hereye hakkyla kadirdir" (Tegbun. 1). .. Bu srenin banda ise, u hususa iaret edilmektedir: "Eer onlar, zikir ve krden yz evirirlerse, Bizim, hep zikrine ve hep krne devam eden topluluklarmz vardr ki, bunlar da, tesbihatta bulunanlardr." Nitekim Cenb- Hakk, "Gklerde ne var, yerde ne varsa, Allah tebih etmektedirler" buyurmutur. Ayttteki, tabirine gelince, bunun manas, "Gktekiler ve yerdekiler, Allah te ve tenzih edince, mlk de Onun, hamd de Onun!" eklindedir. Mlk Onun ounca, bu demektir ki O, mlknde diledii gibi tasarruf sahibidir. Tasarrufta bulunabilmek ise, kudrete muhtatr, yani kudreti iktiz eder. te bundan tr, Cenb- Hak, "O her eye hakkyla kadirdir" buyurmutur. Tebih Lafz le Balayan Sreler Birinci Bahis: Cenb- Hakk.Hadd, Har ve Saff srelerinin banda, "tesbih, tenzih etti..."; Cuma ve Teabun srelerinin banda ise, "tebih, tenzih eder.." ifadelerini kullanmtr. Bunun hikmeti ne olabilir? http://www.multimediaquran.com/quran/turkce/064/64-razi.htm tenzih ve tebih bu iki kelimenin ieriine baktmzda ki. gren gzle bakarsak gren tenzihtir grlen tebihtir veya gren tebihtir grlen tenzihtir eer durum bu ekliyle zuhur etmezse tenzih ve tebih yoktur o. zaman tenzihi ve tebihi yapan kim ? Tenzih= x Tebih=y Gren=x Grlen=y Ya da Gren= y Grlen=x Demisiniz; bu durumda x = y olur. Sonra demisiniz ki durum bu ekilde zuhur ederse x ve y yoktur; yani eitlik durumunda. Olmayan bir eyin faili de yoktur. Neyi mesele ettiniz anlayamadm ahsen... illa ki tenzih tebih yapan aranyossa, mesela 'aynaya baktgnda aynadaki sensin,fakat o aynadaki kendin degilsin, hal byle zuhur eder acga ckarsa,hissi mahede kalbi mahede,ruha verdigi zevk tenzih ve tebihin, mutlak gcn ileyen mevcudattaki tasaruf sahibinin, tecelli etigi masarda tecellinin acga cknn, kendi muhammedi aynalardaki,sfatlar yani kendi kendinin ahitliginin, kendisidir. illa ki tenzih tebih yapan aranyossa, mesela 'aynaya baktgnda aynadaki sensin,fakat o aynadaki kendin degilsin, hal byle zuhur eder acga ckarsa,hissi mahede kalbi mahede,ruha verdigi zevk tenzih ve tebihin, mutlak gcn ileyen mevcudattaki tasaruf sahibinin, tecelli etigi masarda tecellinin acga cknn, kendi muhammedi aynalardaki,sfatlar yani kendi kendinin ahitliginin, kendisidir. .

Tenzih..hi bir eye benzemez..Tebih..her eye benzer.. Mesela seviler Tebihtedir..bu yzden kiliselerde ikonlar resimler vardr..Mslmanlar ise Tenzihtedirler..Camilerde resim olmaz.. Tebih ve Tenzih durumunu iyi orantlayabilenler Tenzih ve Tebih zere kolay ve gzel bir hayat srerler.. http://www.turkish-media.com/forum/topic/250534-tenzih-ve-tesbih/ Tenzih ve Tebih I Tebih, bir eyi bir eye relatif olarak tanmlamaktr. rnein, u kii uzun boyludur dediimizde, onu insan normlarna gre uzunluk bakmndan tebih etmi oluruz. Tenzih ise bunun zdd, yani bir eyin bir eye relatif olarak tanmn reddetmek ile olur. rnein, u kii ksa boylu deildir dediimizde, onu insan normlarna gre ksa boyluluktan tenzih ederiz. Her ne kadar iki rnei de ayn yargy belirtmek iin kullandysak da, birincide vurgu uzun boylu olmaktayken, ikinci de vurgu ksa boylu olmamaktadr. Dolaysyla, tenzihle ulalan sonu ile tebihle ulalan sonu arasnda bir fark olduu kesindir. te yandan, iki rnekte de tanmlama yapm olduk. Tebih ederken dorudan bir tanmlama yaparken, tenzih ederken dolayl olarak bir tanmlama yaptk. Tanmlama ise bir snrlamadr. Dolaysyla, gerek tenzihle olsun, gerek tebihle, bir eyi olduu hal zere izah etmede baarl olamadk. Tanmlamann bir snrlama olmas, tanm yaplrken bir eksen belirtme zorunluluundan ileri gelir, nk bu eksen hibir zaman tam olarak nesnel olamaz; bakana gre deiir. Allah bilmede tenzihe yada tebihe giden kiinin hata yapmas da eksen olarak insan almasndan kaynaklanr. nsan, Allahn tm vecihlerini (yz) kapsayamayacandan hata kanlmazdr. Burada eer Allahn kendisi eksen olsayd, sonu da doru olurdu. Ne var ki, bu sadece tebihi yada tenzihi Allah yaptnda gerekleir; bir yaratlann Allahn zatn bilmesi ve kapsamas mmkn olamaz ki Onu eksen konumuna getirsin. Tenzih ve tebih, birbirinden ayr olarak kullanldklarnda kfr, birbiri ardnca kullanldklarnda Furkan, ezamanl olarak kullanldklarnda ise Kuran verirler. Allah, Kuranda Onun benzeri gibi bir ey yoktur... (42:11) demekle Kendini ayn anda hem tenzih, hem tebih etti. Byle diyen kii, ya Onu yaratlanlardan tenzih etmekle tebih eder, ya da Onu tebih etmekle yaratlanlardan tenzih eder. Birincisi tenzih iinde tebih olup, kendisinde tenzih kuvveti ar basan Muhammedide grlr iken, ikincisi tebih iinde tenzih olup, kendisinde tebih kuvveti ar basan Muhammedide grlr. kisini birletiren, yani tenzih iinde tebih ile, tebih iinde tenzihi cem eden ise tam anlamyla Muhammedi olan kamil velilerden bazlardr ki onlar gerek anlamda hakikate ulamlardr. http://www.thereisonlywe.info/marifetullah/tenzih-ve-tesbih Tenzih ve Tebih II Tenzihin dayanak noktas Vahid (Tek) ismidir, nk tenzih bir takm niteliklerin bir eyden uzaklatrlmas ile yaplr ki tenzih yapan kii, hakknda tenzih yapt eyden olumsuzlad niteliklerle baka eylerin nitelendiini ya da nitelenebileceini bilir. Hibir ey daha nce bu niteliklerle nitelenmemi olsa dahi, niteliin varl kendi bana eylerin bu nitelikle nitelenebileceini ispat eder. Dolaysyla, tenzih yapan kii, hakknda tenzih yapt eyi dierlerinden ayrtrarak teklie gtrm olur. Tebihin dayanak noktas ise Ahad (Bir) ismidir, nk tebih bir eyin bir takm niteliklerle tanmlanmas iken, tm nitelikler Ondandr. Nitelikler deise de tebihi yaplan Odur. yleyse, O nerede ne ekilde belirirse belirsin Birdir ve tm vgler Ona dner. Dolaysyla, tebih yapan kii, hakknda tebih yapt eyin dier eylerle nitelikte ortakln aa vurarak, tebih edilenin dierlerinden bamsz olmasn engeller ve onu birlie gtrr. Teklie giden her ey Celalden kaynaklanr ki Kuranda Vahidi Kahharn (Kahredici) takip etmesi bunun kantdr. Kendisinde tenzih ar basan Musada grlen kerametlerin kapanma, yok olma, daralma cinsinden olmas bu yzdendir; Musann asasnn byclerin hilelerini yutmas, Musann

elinin bembeyaz oluu, Firavun ve adamlarnn denizde boulmas Tm bunlar Musann iradesinin dnda meydana gelmitir, nk tenzih Ondan uzaklamadr. Ve dikkat edilirse, Musann kavminden olan Samiri, bren buza heykeli ile Cemal ynnden Hakka dmanlk etmi, yani yaklalmas yanl olan bir ynden (ortak koarak) Ona yaklamtr. Tebihe giden her ey ise Cemalden kaynaklanr ki Kuranda Ahad Samedin (Muhta Olunan) takip etmesi bunun kantdr. Kendisinde tebih ar basan sada grlen kerametlerin alma, canlanma, genileme cinsinden olmas bu yzdendir; Allahn izniyle hastalar iyiletirmesi, lleri diriltilmesi, heykellere flemesiyle heykellerin canlanmalar Tm bunlar sann iradesi ile meydana gelmitir, nk tebih Ona yaklamadr. Ve dikkat edilirse, sann dmanlar Celal ynnden sapkla gitmi, yani uzaklalmas yanl olan bir ynden (Hakkn sada belirmesini yalanlayarak) Ondan uzaklam Yahudi etiketlilerdir (mrikler). nsan tenzihe gtren neden Allahn zengin, kulun fakir oluudur. nsan tebihe gtren neden ise Allahn rahmetinin gazabn gemi olmasdr. Bunlarn arasnda Muhammedi tenzih-tebih dengesi ortaya kar. Bu denge, tebihin tenzihin himayesi altna girmesiyle gerekleir. Ne var ki, bu tebihin kaybolmas ya da nemsiz hale gelmesi anlamnda deildir. Tam aksine, tebih tenzih himayesi altna girdiinde daha da kuvvetlenir. Bunun rnei azaptan feraha gemi kiide grlr; srekli rahatlk iinde bulunmu kiiden daha memnundur. Muhammedinin ezamanl olarak tenzih ve tebih yapmasyla ortaya kan ifadelerde, tenzih lider rol stlenerek ifadeyi tekletirmi ve Ona dndrmtr. Bu, Celalin Cemali deil, Celal ve Cemalin Celal liderliindeki hareketidir ve hem Celalin Cemalini, hem de Cemalin Celalini kapsar. Belki de tenzih-tebih dengesinin en ak rnei korku ve mit ekseninde grlr. Bir Muhammedi, Allahdan korktuu iin mitli olmakla beraber, mitli olduu oranda da Allahdan korkar. Her ne kadar burada mit ve korkuyu eit oranda ve benzer konumlarda zikretmi olsak da, ne geenin korku olduu aktr. Unutulmamaldr ki, Kuran takva sahipleri iindir. Takva sahibi de Allahdan korkmas ile takva sahibi olur. Ancak o, ayn zamanda midini yitirmeyen kiidir, nk ...Saptmlardan baka kim mit keser Rabbinin rahmetinden? (15:56). http://www.thereisonlywe.info/marifetullah/tenzih-ve-tesbih-ii tasavvuf kkenli bir deyim olsa gerektir. tenzih- tebih- tevhid aamalarndan ilki tenzih, allah bulma yolunda o'nu her trl eksiklikten olumsuzlamadr. nasreddin hoca gibi o deil u deil bu deil diye devam eder.. anlay tebihe atlarsa, o zaman da hata eksik kusur bulamaz olur nk hem o hem bu hem yle hem byle demeye balar... t ki ne ise onu anlayana kadar. http://www.eksisozluk.com/show.asp?t=te%C5%9Fbihte+hata+olmaz tenzih ve tebih Tenzih ederken tebih et.Tebih ederken Tenzih et.... YAN..Allahm sen ne kadar byksn derken,heryerde gzkyorsunda ordan biliyorum de.Her yerde gzkyorsun da ondan anlyorum derkende,hi bilmediim ne ok tarafn var de. ALLAHLA YAAMAYAN ALLAHLA LMEZ http://www.islamisohbet.gen.tr/hayatimizda-islam-4/islami-hikaye-siirler-128/islami-kose-yazilari-369/52256tenzih-tesbih.html
O her eydir, nk eylere varlk vermitir. -Tebih Hi bir eydir, nk alglananlar grnrde vardr. Tenzih

http://nedir.antoloji.com/tenzih-ve-tesbih/ Videolar : ,Tebih ve Tenzih Asndan stiv 02:50:00 http://www.islamhouse.com/p/333720

Muhammed Farki (a.s) Hanif, Tenzih, Tebih ve Hepsini Cem Eden TEVHD 20:00 http://www.youtube.com/watch?v=p5paqJtfKzE

You might also like