You are on page 1of 88

Shamrock Process Improvement and Innovation

7 6 5 5

5 7 4

www.xpi.ca www.nitelik.net

ISBN 978-0-9783530-0-1

Yneticiler iin Doru Sorular CMMI


Orhan KALAYCI

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007

Published by Shamrock Process Improvement and Innovation 706 - 111 Pacific Ave. Toronto ON M6P 2P2 Canada Telephone: 1-647-344-2159 Fax: 1-647-439-0946 E-mail: info@xpi.ca Author: Orhan KALAYCI Copyright 2007 Shamrock Process Improvement and Innovation All Rights Reserved This book or parts thereof may not be reproduced in any form, including scanning, uploading and distributing via the internet or any other means, without permission from the Publisher. First Printing September 2007 ISBN 978-0-9783530-0-1 CMMI, CMM and Capability Maturity Model are registered in The U.S. Patent and Trademark Office by Carnegie Mellon University. Special permission to translate CMMI v1.2 2006 by Carnegie Mellon University into Turkish is granted by the Software Engineering Institute.

Shamrock Sre yiletirme ve Yenilikilik tarafndan yaynlanmtr. 706 111 Pacific Ave. Toronto ON M6P 2P2 Kanada Telefon: 1-647-344-2159 Faks: 1-647-439-0946 E-posta: info@xpi.ca Yazar: Orhan KALAYCI Bu eserin her trl telif hakk 2007 Shamrock Sre yiletirme ve Yenilikilik irketine aittir. Bu kitabn tamam ya da bir ksm yayncnn izni olmadan tarama, ykleme, datma gibi her ne ekilde olursa olsun internet ya da baka herhangi bir yolla oaltlamaz ve datlamaz. lk bask Eyll 2007. ISBN 978-0-9783530-0-1 CMMI, CMM and Capability Maturity Model iaretleri Amerikan Patent ve marka ofisinde Carnegie Mellon niversitesi adna kaytldr. Carnegie Mellon niversitesine ait CMMI v1.2 2006 modelinin Trkeye tercmesi iin Yazlm Mhendislii Enstitsnden zel izin alnmtr.

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007


Orhan KALAYCI, bu almasnda CMMI modelini hepimizin anlayabilecei duru bir dile evirmek ve zetlemekle yetinmemi, ayn zamanda CMMI modeline gre bir iyiletirme projesi yrtenlere, durumlarn sorgulamaya olanak verebilecek, yapmakta olduu almalarn baarsn kontrol etmek iin bavuraca sorular da oluturmu. Hasan Kobak, ASELSAN CMMI konusunda yaplacaklar iin baarl bir yol gsterici Konuya ilgi duyan herkes iin nemli bir bavuru kayna . Trke terminolojinin oluturulmas ve yaygnlatrlmas konusunda nemli misyon stlenmi bir kitap zden K. ZSELUK, YALTES Kalite Gvence Mdr Zamann denetime ve srelere adam bir kii olarak Orhan KALAYCI, CMMI nedir sorusuna Trke yant arayanlara soru-cevap anahtar hazrlam ve bu kitab ile tedarikilerinize/alanlarnza hangi sorular soracanz, bnyenizdeki sreleri nasl sorgulayacanz size fsldyor. Zafer Babr, Gelitirme Mdr, Eczacba Biliim A.. Son birka yldr Trkiyenin kresel dnyaya entegre olma hznn ve kabiliyetinin arttn gzlemliyoruz. Buna paralel olarak yazlm sektrnde faaliyet gsteren irketlerimiz iin tm dnyada i yapma frsatlar olumaya balyor. Ancak bunun iin dnya standartlarnda i yapma yeteneini kazanmalar gerekiyor. Dier yandan i pazarda younlaan rekabet sonucunda, devlet kaynakl byk yazlm projelerini yklenecek irketlerin de bu ileri baaryla tamamlayabilecek kurumsal olgunlua sahip olduklarn belgelemeleri bekleniyor. Sektre yeni giren vizyon sahibi irketler, ISO 9001 ve NATO AQAP serisi standartlara gre i yapmaya alm kkl irketlerle baa ba bir ekilde SEI CMMI tetkikine hazrlanyorlar. Trkiyede CMM/CMMI konusundaki bilinlenmenin artmas dorultusunda uzunca bir sredir ana dilde yaynlar ve eitimleri ile nclk eden Orhan KALAYCI, bu sefer de CMMI tetkiklerine hazrlanlmas srecinde karlalan nemli bir boluu dolduruyor. alanlarn nceden sorulara aina olmamalarndan tr tetkikinin ne sormaya altn anlayamamalar ihtimalini byk lde ortadan kaldran tipik bir soru setini okuyucularna sunuyor. Tetkikilerin kullanmak zorunda olduklar standart bir soru seti olmadn ve deerlendirmenin gidiatna gre sorularn deiebileceini biliyoruz. Ancak kitapta verilen sorular sre alannn tanm ile birlikte alld taktirde, deerlendirmeye katlan irket alanlarnn tetkik metodunu nceden kavrayarak daha iyi organize olmalar salanacak ve tetkiki ile iletiim problemi yaanmadan tetkikin amac dorultusunda hzla ilerlemesi mmkn hale gelecektir. CMMI yolcularnn, CMMI erevesi altnda tanmlanan amalar gerekletiren pratikleri iselletirmeleri temennisiyle, Dr. Kvan Diner, PMP, TBTAK-UEKAE Baarl olmak isteyen kurulular, rol, grev ve kontrol srelerinin daha iyi tanmland ve takip edildii sistemlerle yrtmek arzusundadrlar. zellikle sistem mhendislii ve yazlm disiplinlerinde faaliyet gsteren ve gelimi rekabet gcne ulamak isteyen kurulular iin CMMI almalarna nem verilmesinin ve dncelerin uygulamaya geirilmesinin zaman gelmitir. Baar iin, baarya giden yol olarak dnldnde, bu kitap, CMMI modelini tanmak isteyenler iin bavurulacak bir el kitabdr. Sistemin tanmlanarak, izlenebilirliinin ve gelitirilmesinin saland, temelde bir deerlendirme yntemi olan denetlemelerin hala bir hata aray olarak algland lkemizde, CMMI denetimlerinin nasl yapldn merak edenler ve 3. olgunluk seviyesi sre alanlar ile birlikte CMMI modeli kavram ve terimlerinin ne anlama geldiini renmek isteyenler iin takip edilmesi gereken bir kaynaktr. Bu kitap, okurken kendi organizasyonumuzun durumunu grp gelitirme frsatlar yakalama imkn salayabilecek seviyede hazrlanmtr. lkemiz iin ilk olan, kendi dilimizde hazrlanan CMMI kitabnn, kurulular iin ok iyi bir rehber olacan imdiden grmekteyim. Bu kitapla birlikte birok firmann, CMMI almalarn gelitirecei inancndaym. Byle bir faydal kaynak ve rehber olabilecek kitab hazrlayp yaynladnz iin teekkrler Orhan Bey. Devamn bekliyoruz. Yk. Mh. Zeynep KAREL, EOQ (Avrupa Kalite Organizasyonu) Kalite Denetisi, KALDER Ulusal Kalite dl Deerlendirmecisi

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007

Teekkr
1969 ylnda, bu hayatta tekrar bulutuumuz annem Nedret ve babam Alaattin Kalaycya, kklmde annem ve babam Almanyaya staj iin gittiklerinde bana iki yl bakan kk teyzem ennur, dedem Kadir ve anneannem Atifet akcya, 1975 ylnda stanbula tandmzda annem alrken bana evde bakan babaannem Hatice Kalaycya, ilkokula giderken sen dierleri iin ne dnrsen onlarda senin iin aynsn dnr sz ile aklmda yer eden alt komumuz Mnevver teyzeye, 1981de aramza katlan kz kardeim Serhan Kalaycya, 1 ubat 2003 ylnda evlendiimizden bu yana bir an bile yanmdan ayrlmayan ve beni her konuda destekleyen eim Yonca Yalnkaya Kalaycya gnlden teekkrler. Boazii niversitesi Bilgisayar Mhendisliini bitirdiim 1991 ylnda, Boazii niversitesi Endstri Mhendislii Yksek Lisans iin yaptmz mlakatta blme alnmam salayan Aytl Eril ve Levent Mollamustafaoluna zellikle teekkr bir bor biliyorum. 1994 ylnda, beni CMM ile tantrd ve yksek lisans tezi danmanl esnasndaki yardmlar iin Levent Mollamustafaoluna, 1994 1995 tarihleri arasnda, TBTAK MAMda alrken yksek lisans tezim iin yapmam gereken CMM denetlemelerinde yer alacak Trk yazlm sektrnden katlmc firma ararken, TBTAKn ismini kullanmama izin verdii iin Fuat nceye, yksek lisans tezim ve sonrasnda eitli vesileler ile bana destek olduu iin Selahattin Kuruya, TBTAK MAM sonras 1996 ylnda askerliimi yaparken beni TSK TKY almalar ile tantran MSB ARGE Daire bakan Albay Blent Karana, birlikte MSB ARGE Bilgi lem biriminin ilk temellerini attmz sevgili Salim Bici (o gnk rtbesi ile) Yarbayma, askerlik sonras 1997de beni STMye kalite mdr olarak alan ve bir ay sonra iten atan ve kendi irketimi kurmam konusunda beni motive eden, bugnk Milsoft Genel Mdr smail Bayiite, 1997 ylnda beni Bilpa (YKB Teknolojide) yeniden yaplanma ve organizasyon blmne zel bir statde ie alarak (o gnk ismi) Anderson Consulting (bugnk ismi ile Accenture) ile yakn almama vesile olan ve Bilpadaki tm proje yneticilerini PMIa ye yapalm nerimi kabul ederek Trkiyede PMP sertifikal kiilerin olumasna katkda bulunan Alpaslan zlye, 1998 ylnda SEIdan ilk defa resmi eitim almam salayan Ali Araz ve eitli kereler bana referans veren Galip Karagze ve 1999 ylnda tam Trkiyede yazlm kalitesi almas olmaz, ben artk mhendislie geri dnp tasarm ve yazlm gelitirme yapmak istiyorum dediim srada beni Alcatelde CMM almas yapmaya ikna eden, grdm ilk gerek ynetici, Selim Sarpere, 2000 ylnda beni Alcatel ARGE blm santral sistemleri eitim sreci iin dnya genelinde sre sahibi yapan Christof Eberte, o gnlerde tantm ve daha sonra beni Hollanda merkezli SPI Partner grubunun yesi yapan Arno Korpershoeka ve SPI Partner bakan Simon Porroya, 2001 ylnda beni PYD (stanbul Proje Ynetimi Dernei) ile tantran ve dernein ynetim kurulu yesi olmam salayan lhami Akkuma, 2001 ylnda tantmz ve sonras eitli durumlarda desteini eksik etmeyen TBTAK MAM Biliim Enstits Mdr Ersin Tolunaya, 2002 ylnda tantmz ve o gnden beri bana bir ok konuda destek olan SSM Kalite Daire Bakan Reat Genere, 2002 ylnda Niteliki kurmamda ok iten desteklerini esirgemeyen Mehmet Yac ve Turgut Kemaloluna, 2003 ylnda Nitelikin ilk mterisi olan (o gnk) Bimar Genel Mdr smail Berkana ve teker teker tm Bimar alanlarna, Bimar yazlm gelitirme sreleri zerinde birlikte CMM deerlendirmesi yaptmz Logo Business Solutions Ynetim Kurulu yesi Turgay Aytaa, 2004 ylnda Antalyada dzenlediim ilk CMM eitimine katlan Veripark genel mdr zkan Erenere ve Meteksan Sistem Direktr Haluk Ycele, 2005 ylnda CMM eitimleri esnasnda bana bugn CMMI seviyelerini anlatmak iin kullandm izimlerin ana fikrini veren, birinci seviyede herkesin irketi farkl bir tarafa ektiini ve bylece vektrel toplamn sfr olduunu syleyen Yaltes Kalite mdr zden zseluka, 2005 ylnda yine eitimlerden birine renkli kiilii ile eitime hareket katan ve bir ok yazlm firmasnda yaratlan sahte dnyalar fark etmemi salayan Aykut Bostana, 2006 banda gerekletirdiimiz Merkez Bankas Kalite denetim ubesi grev tanm ve yol haritas almas esnasnda desteini esirgemeyen Ahmet Pekel, Yasemin Seydim, Erdal Bozkurt, Gzin Ylmaz ve Tuncay Terzioluna , 2006 ylnda
Gerekli bileen Beklenen bileen Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007


Meteksan Sistemde CMMI 3. seviye almalarmz esnasnda baarl sonular alnmasnda en nemli rol stlenen gerek bir ynetici Haluk Ycele, yine Meteksan Sistemde NLP teknikleri ve konulara doru yaklam ile ynetim kademesinde yardmc olan Umut Seyhana, Meteksan Sistem almalarnda zveri ile alan Kadriye alayan ve Ula Gkaya yrekten teekkr ederim. Bu kitabn yaynlanmas ncesinde kitap hakkndaki yorumlar iin ASELSANdan Hasan Kobak, Sema Gazel, Orhan Src, TBTAK UEKAEden Kvan Dinere, YALTESden zden zseluka, EBIden Zafer Babr, KALDER Ulusal Kalite dl Deerlendirmecisi Zeynep Karele ve Kanada`dan Ik Hnere en iten teekkrlerimi sunarm. 2003 ylndan bugne eitimlerime katlan 300den fazla katlmcya geldikleri ve tecrbelerini benimle ve dier katlmclarla paylatklar iin ok teekkr ederim. 2007 ylnda SEIda IPSS (Improving Processing for Small Setting) projesinde yer almam salad iin Caroline Graettingere, projede birlikte altmz SuZ Garciaya, resmi CMMI eitmeni olmam iin almam gerekli son eitimi, kendi proje btesinden deyerek, cretsiz almam salayan Mike Konrada, her zaman nazik tavrlar ile CMMI hakknda uzun uzun konutuumuz Mike Phillipse, orijinal CMMI metinlerini Trkeye evirmeme izin veren SEIya teekkrler. Bana dnya standartlarnda bir eitim almam salayan Boazii niversitesi ve zellikle ders aldm hocalarm Haluk Bingl, Nadir Ycel, Levent Akn, Ufuk alayan, Selahattin Kuru, brahim Kavrakolu, Gndz Ulusoy, Aytl Eril, Levent Mollamustafaolu, lhan Or, Glay Barbarasolu, Ethem Apaydn sizlere minnettarm. Bana eitimde frsat eitlii sunan Trkiye Cumhuriyetine. Trkiye Cumhuriyetinin bugnk aydnlk, refah ve laik yapsnn olumasn salayan yce nder Mustafa Kemal Atatrke ve bu yaam tecrbe etmemi arzu eden ve bu frsatn bana veren evrenlerin yce yneticisine en derin duygularmla teekkr ederim.

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007

Sunu
Orhan kalite sistemlerine inanm ve kariyerini bu alanda srdrmeyi hedeflemi bir i arkadamdr. Orhanla birlikte 1996 ylndan itibaren birka yl Alcatel Teleta irketinin Yazlm Gelitirme Departmannda faaliyet gsteren santral yazlm blmnde CMM esaslarn uygulamaya koyduk. Alcatel genelinde alnan bir karar gerei tm yazlm gelitirme blmlerinde CMM uygulanmas karar alnmt. Bu alma Trkiyede alannda yaplan ilk CMM almalarndan birisiyi phesiz. Ortaya koyulan alma uluslararas organizasyonda da yank uyandrmt. Bu baarda yazlm ekibinin yetenei ve st ynetimin destei phesiz ok nemliydi ama Orhann CMM sisteminin departmanda yaygnlatrlmas iin ortaya koyduu zverinin bu baarda ayr bir yeri vard. Daha sonra Orhan, CMM alannda daha profesyonel bir ekilde ilerlemeyi seti ve bu alanda Trkiyenin tek deilse bile en azndan az sayda bulunan CMMe odaklanm irketlerinden birini kurdu ve bu alanda eitim ve danmanlk vermeye balad. CMMde benim zellikle inandm ve somut olarak firmalara ve dolaysyla sektre deer reteceini dndm birok zellik mevcut. Yazlm rnlerinin en yksek kalitede mteriye sunulabilmesi iin bir yazlm gelitirme irketinin izlemesi gereken srelerin neler olmas gerektii konusunda ok iyi bir rehberlik veriyor. Ayn ISOda olduu gibi bu srelerin ne ekilde uygulanacann detayn firmaya brakyor. CMMin nerdii srelere yakndan bakarsanz tamama yaknnn ben de dnsem byle yapmaya karar verirdim dedirtecek kadar gereki ve yararl olduklardr. Geri Orhan bu kitabnda 3. seviyeye kadar gelmi ama Saylarla ynetilen 4. seviyede nerilen srelere bakarsanz, yazlma daha balamadan yaklak ka satr kod yazacanz, ka tane hata oluaca konusunda gereki bir ngrnz ve bu hatalar, rn mteriye teslim etmeden nce yakalayp dzeltmek iin, hatta hangi fazda ka tane hata bulmanz gerektiine kadar somut bir tarzda yazlm projenizi ynetebilmeniz iin yapmanz gerekenlerden sz ediliyor olacak. Bir yazlm irketinin olgunluk seviyesi, onun bir anlamda yazlm projesini hangi yeterlilikte ynetebildii konusunda son derece net bir gstergedir; bu da projeyi sipari eden mterinin en ok bilmek istedii eydir diye dnyorum. Orhann da kitabnda belirttii gibi, CMM bir modeldir. Kurumsal olarak CMMi uygulamasa da, baarl birok firmann aslnda CMMde nerilen srelerin birounu salyor olmas muhtemeldir. Bylesi durumlarda CMM bir benchmark olarak ortaya kp firmalar arasnda kyaslama yapmaya olanak verir. Tabii her ey bir ihtiyatan douyor; Trk yazlm irketleri daha byk projelere girdike, projelerin ve risklerin ynetilmesi daha da karmaklatka CMMe olan ihtiyacn ayn oranda artacana phe yoktur. Bu nedenle Orhana Trk yazlm sektrne bu kitab kazandrd iin teekkr ediyorum ve kendisini kutluyorum. En ksa zamanda kitabn devamn yazmasn diliyorum. Selim Sarper TTGV, Ynetim Kurulu yesi TESD, Ynetim Kurulu yesi ARGELA Teknoloji, Genel Mdr Yardmcs

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007

nsz
Seven ve sevgi dolu en yce yneticinin adyla, Yalnz senden yardm dileriz, sadece sana kulluk ederiz. Bar, huzur, esenlik zerinize olsun, Eitimlerime gelenler bilir, eitimlerimin nemli bir ksmnda kutsal metinlere atflar vardr. CMMI modelinin etkilendii modellerden biri olan Crosby Kalite ltlerinin, kutsal metinlerden ak bir ekilde esinlendiini grebilirsiniz. Crosbynin Kalite bedavadr (Quality is Free) adl kitabn okumanz nemle tavsiye ederim. CMMI modelinin ana yapsn oluturan be aamal yol haritasnn temellerini bu kitapta bulabilirsiniz. Crosby, aamalar isimlendirirken kutsal metinlere sadk kalmtr. Crosbynin be seviyesi unlardr: 1) 2) 3) 4) 5) Belirsizlik Karlatrma Uyanma Aydnlanma Kesinlik

Benim, bu hayattaki kiisel hedefim, lmeden nce, eskilerin deyimiyle, ermektir. Budhann ifadesi ile nirvanaya ulamaktr. Bence bu herkesin, ak ya da gizli, hedefidir ya da olmaldr. Ermek, sonsuz mutluluktur. Sonsuz huzurdur. Hi bir beklentinin olmamasdr. En ufak eylerin mutluluk vermesidir. Sadece yaamann ne gzel bir hediye ve ayrcalk olduunun farkna varmaktr. Hi bir eyden korkmamak, her eyden mutlu olmaktr. Ben tanmnn snrlarn herkese geniletmektir. Herkesi, kendisi gibi, dnmektir. Her faaliyette herkese faydal olmak istemek ve olmaktr. Bu duruma ykselmi bir insan son derece verimlidir. Ksaca, ermek iyi bir eydir! CMMI modeli, irket olarak ya da bir topluluk olarak ermenin yolunu gstermektedir. irketi ynetirken, irket iindeki iler gerekletirilirken, kiisel egolardan ok, topluma faydann n plana kt irketleri yaratmak amalanmtr. irketin, gnlk ileyiinin, ynetiminin gerek insanlardan alnp srelere devir edilmesi nerilmektedir. Bylece irket yneticileri, insanlar deil sreleri yneteceklerdir. Yn-etmek burada yn vermek anlamna gelmektedir. Sreleri oluturacak olanlar sreleri gerekletiren alanlarn ta kendileridir. alanlar bu ekilde kendi kendilerini ynetebilecektir. Yani zgr olacaklar. Yeniada, en nemli ekonomik sonular yaratclk ve yenilikilik ile elde edilebilmektedir. Sadece zgr insanlar gerekten yaratc ve yeniliki olabilir. Dolays ile bu irketler yaratc ve yenilmez olacaklardr. Ayrca irket yneticileri, irketin gnlk ileyi sorunlarndan uzaklaarak irketin uzun vadeli, topluma daha fazla katma deer retebilecei stratejik kararlara odaklanabileceklerdir. te CMMI, bu ekilde, zgr, yaratc ve yeniliki bir alma dzeni yaratmann yolunu gstermektedir. Yolu arayanlar unu bilmelidirler. Yolun srr doru cevaplarda deil doru sorulardadr. nemli olan doru sorular bilmektir. Doru cevaplar duruma, zamana ve mekna gre deiebilir ancak doru sorular her zaman geerlidir. Bu kitap zellikle yneticilerin bilmesi gereken doru sorular gstermektedir. Doru cevap sizde, kendinizde, alanlarnzda, iinizdedir. Sorular renin ve cevaplar iinizde arayn. irket, devlet ve her trl topluluk iindeki kle-efendi dzeninin yerini alacak olan sre temelli ynetim dzenlerinin oluturulmasnda kk de olsa bir faydas olmas umuduyla, Bar, huzur, esenlik zerinize olsun, Orhan Kalayc www.xpi.ca www.nitelik.net
Gerekli bileen Beklenen bileen Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007

indekiler
Teekkr ..........................................................................................................................3 Sunu ...............................................................................................................................5 nsz...............................................................................................................................6 indekiler........................................................................................................................7 Giri .................................................................................................................................8 CMMI Denetimleri Nasl Yaplyor? ..............................................................................9 CMMI Genel Yaps......................................................................................................10
Yldz Kmeleri............................................................................................................................11 CMMI Modeli ..............................................................................................................................12 Gsterimler...................................................................................................................................13 IPPD .............................................................................................................................................15 Sre Alan Bileenleri.................................................................................................................16

Genel Amalar...............................................................................................................17 Genel Ama ile zel Ama likileri ............................................................................20 Olgunluk ve Yetkinlik Seviyeleri..................................................................................23 2. Olgunluk Seviyesi Sre Alanlar .............................................................................27
2.1 Gereksinim Ynetimi .............................................................................................................28 2.2 Proje Planlama........................................................................................................................29 2.3 Proje zleme ve Takip.............................................................................................................31 2.4 Tedariki Szleme Ynetimi ................................................................................................33 2.5 lme ve zmleme ............................................................................................................35 2.6 Sre ve rn Kalite Gvencesi ............................................................................................37 2.7 Yaplandrma Ynetimi ..........................................................................................................38

3. Olgunluk Seviyesi Sre Alanlar .............................................................................40


3.1 Gereksinim Gelitirme............................................................................................................42 3.2 Teknik zm ........................................................................................................................44 3.3 rn Btnletirme ................................................................................................................46 3.4 Dorulama ..............................................................................................................................48 3.5 Geerlilik ................................................................................................................................50 3. 6 Kurumsal Sre Odaklanmas ...............................................................................................51 3.7 Kurumsal Sre Tanmlama ...................................................................................................53 3.8 Kurumsal Eitim ....................................................................................................................54 3.9 Btnleik Proje Ynetimi .....................................................................................................56 3.10 Risk Ynetimi.......................................................................................................................58 3.11 Karar zmleme ve zm retme...................................................................................59

Szlk: Kavram ve Terimler .........................................................................................60 ngilizce Trke Terimler...........................................................................................77 Trke ngilizce Terimler...........................................................................................81 Kaynaka .......................................................................................................................85 Dizin ..............................................................................................................................86

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007

Giri
Yazlm krizi ifadesi ilk defa 1968 ylnda NATO tarafndan dzenlenen bir yazlm konferansnda kullanlmtr. [1] CMMI, ngilizce Capability Maturity Model Integration kelimelerinin ba harflerinden oluan bir ksaltmadr. Trke karl, Btnleik Yetkinlik Olgunluk Modeli anlamna gelmektedir. CMMI, Carnegie Mellon niversitesi'ne bal Yazlm Mhendislii Enstits (SEI) tarafndan Amerikan Savunma Bakanl'nn (Department of Defense, DoD) istei zerine 1986 ylnda gelitirilmeye balanmtr. 1991 ylnda yazlm iin CMM yani SW-CMM yaynlanmtr. SW-CMM modelinin baars zerine yazlm dnda da CMMler ortaya kt. 2002 ylnda, sektr bamsz bir model olan CMMI modeli yaynland. 2006 ylnda CMMI modelinin son srm CMMI v1.2 yaynland. Bu kitap CMMI v1.2 temel alnarak hazrlanmtr. CMM modelini ilk kullanan ABD ordusu, modeli ihalelerde yazlm firmas semeye karar vermek iin kullanyordu. CMMI modeli, bugn de birok byk satn alc tarafndan ihalelerinde firma seimine karar vermek iin kullanlmaktadr. Modelin bir dier kullan da irket st ynetiminin irketin durumunu grmesine yardmc olmasdr. CMMI modeli, bir kurumun ya da kurum iindeki bir srecin, salk durumu hakknda bilgi vermektedir. NE lerin olmas gerektii gibi olduunu ve NE lerin olmas gerektii gibi olmadn gstermektedir. Bu bilgi, kendini iyiletirmek isteyen kurumlarn ya da projelerini hangi kuruma ihale etmek iin karar vermek durumunda olan satn alclarn, ok iine yaramaktadr. CMMI, modeli NE lerin olduunu ve NE lerin eksik olduunu syleyebilir ancak eksikliklerin NASIL giderilecei konusunda bir ey sylemek istemez. nk sorunlar genel ve kresel olmakla birlikte zmler firmaya, mteriye, hatta proje zel olabilir. Barry Boehm tarafndan 2002 ylnda yaynlanan bir makale [2] ve Mark C. Paulk tarafndan 2001 ylnda yazlan baka bir makale [3] NE leri yerine getirecek olan NASIL lar ve bylece CMMI sertifikas almak iin XP (eXtreme Programming) gibi evik yntemlerin de kullanlabileceini aklamaktadr. Bu kitap, CMMI nc olgunluk seviyesine ulamak iin kurumlarn cevap vermeleri gereken sorular gstermektedir. Kurumlar cevaplar kendi ilerinde aramaldrlar. zellikle, kkl bir gemii ve tecrbeli alanlar olan kurumlarn kendi ilerinde ok gzel ve baarl cevaplar bulacaklarna hi kuku yok. Cevaplarn doru olmas kadar ve hatta ondan daha nemlisi cevaplarn kurum alanlar tarafndan benimsenmi olmasdr. Kurum iinden, bizzat alanlar tarafndan gelitirilen cevaplarn benimsenmesi, kurum dndan getirilecek olan cevaplarn benimsenmesine gre ok daha yksek olasla sahiptir. Tavsiyemiz, kurumlarn ve kiilerin enerjilerini olas cevaplar anlamaya almak yerine sorularn anlamn ve varlk nedenini zmek iin harcamalardr. Sorular hakk ile anlaldnda doru ve kiilerin iine sindirebilecei cevaplar kurum iinden bulunabilecektir.

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007

CMMI Denetimleri Nasl Yaplyor?


CMMI denetimleri iin SCAMPI isimli bir yntem kullanlmaktadr. SCAMPI Standard CMMI Appriasal Method for Process Improvement kelimelerinin ba harflerinden olumu bir ksaltmadr. Trke karl, Sre yiletirme iin Standart CMMI Deerlendirme Yntemi anlamna gelmektedir. eit SCAMPI vardr: 1. SCAMPI A 2. SCAMPI B 3. SCAMPI C Resmi CMMI sertifikas almak iin A snf bir denetimi baar ile tamamlamak gereklidir. A ncesi, genellikle en az bir B snf denetim yaplr. B snf denetim ile asl denetime hazr olduunu gren kurumlar, A snf denetim yaptrarak resmi belgelerini alabilirler. Her ne kadar bir A ncesi en az bir B snf denetim ok yaygn uygulansa da art deildir, isteyen firmalar dorudan A snf bir denetim alabilirler. A ve B snf denetimler, gerek projeler tarafndan retilmi, gerek belgeler zerinden yaplr. C snf denetimler, kt zerindeki sre tanmlarndan, hatta sre tanmlar dahi olmadan, yaplmas planlanan iyiletirme planlar zerinden dahi yaplabilir. CMMI nc olgunluk seviyesi iin yaplan A snf bir denetimde, denetim esnasnda karlkl grmelere katlan alanlarn, denetinin, bu kitapta verilen sorular gibi sorularna szl olarak cevap vermeleri gerekmektedir. Eer kurum kendisi alternatif uygulamalarn retmemi ise, bu kitapta verilen btn zel uygulamalar iin bir dorudan ve bir dolayl olarak yazl kantlar gstererek szl cevaplarn desteklemeleri gerekmektedir. Dorudan kantn, ilgili uygulamann rnek projede gerekletirildiini ilk elden gstermesi gereklidir. rnein, proje plann gsteren belgeler, proje plan ile ilgili zel uygulamalarda (PP 2.7) ve genel uygulamalarda (2.2) dorudan kant olacaktr. Dolayl kant, ilgili zel uygulamann sonular, n hazrlklar ya da denetimi ile ilgili belgelerdir. rnein, proje planlama almalarnn dolayl kantlar, proje ilerleme toplant tutanaklar olabilir. Bir uygulama iin dorudan kant olan bir belge baka bir uygulama iin dolayl kant olabilir. rnein, proje plan, proje planlama iin dorudan kant iken proje izleme iin dolayl bir kant olacaktr. Her bir sre alan iin genel uygulamalarn da karlandnn gsterilmesi gerekmektedir. Genel amalar blm altnda akland gibi, eer kurum iindeki btn almalar birer proje olarak ele alnr ise, kurumsal politikalar dnda btn genel uygulamalar bir ya da bir ka zel uygulama tarafndan karlanmaktadr. Dolays ile her almasn proje olarak ele alan ve CMMIn projelerden beklentilerini tam olarak yerine getiren bir kurum, zel amalar yerine getirerek ayn zamanda genel amalar da yerine getirmi olacaktr. Ksaca, bu kitaptaki btn mavi renkli sorulara cevap vererek krmz renkli amalara ulaan bir kurum CMMI nc seviye iin yeterli hale gelecektir. Bu kitap, CMMI ikinci ve nc seviye iin A snf bir denetime hazrlk amacyla kullanlabilecek, bir deneme snav niteliinde dnlebilir.

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007

10

CMMI Genel Yaps

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007 Yldz Kmeleri
CMMI v1.2 ile birlikte, eski srmde yer alan, CMMI-SW, CMMI-SE, CMMI-SS ve CMMI-IPPD modelleri kaldrlm ve onlarn yerine yldz kmesi1 ad verilen yeni oluum getirilmitir. CMMI Yldz kmeleri 1. CMMI-DEV rn ya da hizmet oluturmak 2. CMMI-SVC Hizmet vermek 3. CMMI-ACQ Satn alma CMMI-DEV, CMMI-DEV, Hizmet ya da rn gelitiren kurulular iin tasarlanmtr. Projeler gerekletiren, bu projelerinin sonunda yeni bir rn ya da hizmet oluturan kurulular, bu yldz kmesinden faydalanabilirler. CMMI-SVC, Gelitirilmesi tamamlanm, mteriye teslim edilmi bir hizmetin ya da rnn, yrtlmesi, bakmnn yaplmas ya da iletilmesi ile ilgili hizmetler iin CMMI-SVC kullanlmas planlanmaktadr. CMMI-ACQ, Amerikallarn deyimiyle satn alma ift ynl bir yoldur. Satn almann baars, tedarikinin baars kadar, satn alma makamnn baarsna da baldr. CMMI-ACQ, satn alma srelerinin olgunluunun llmesi ve iyiletirilmesini amalayan bir modeldir. Youn satn alma yapan kurulularn faydalanmas iin tasarlanan bu modelin kkeni General Motors tarafndan yaplan bir almaya dayanmaktadr.2 Satn alma srecinde yer alan tm paydalar grmek iin Orhan Kalayc tarafndan 2006 Savunma Sanayi Kongresinde sunulan Satn Alma Srelerinde Reform 3 isimli makaleye faydal olabilir. CMMI-DEV, 2006 ylnda yaynland. CMMI-SVC ve CMMI-ACQ modellerinin 2007 yl iinde yaynlanmas beklenmektedir.

11

1. CMMI-DEV 2. CMMI-SVC 3. CMMI-ACQ

1 2

Yldz Kmesi = Constellation http://www.sei.cmu.edu/publications/documents/06.reports/06sr005.html 3 http://www.nitelik.net/yayinlar/Savtek2006/Savtek2006.pdf

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007

12

CMMI Modeli
CMMI erevesi, herhangi bir CMMI yldz kmesinin bileenlerini tanmlar. u paralar kapsar: Modeller, denetleme yntemleri, eitim materyalleri, vb. Bir CMMI modeli unlardan oluur: CMMI modelinin temel bileenleri Paylalan materyaller Yldz kmesine zel materyaller

CMMI erevesi Modeller Denetleme yntemleri Eitim materyalleri, vb

Paylalan materyallerden, u 16 temel sre alan btn yldz kmelerinde ortaktr. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Sebep zmlemesi ve zm (SA) Yaplandrma Ynetimi (KY) Karar zmlemesi ve zm (KA) Btnleik Proje Ynetimi + IPPD (BPY+IPPD) lme ve zmleme (D) Kurumsal Yaratclk ve Yaygnlatrma (KYY) Kurumsal Sre Tanm + IPPD (KST + IPDD) Kurumsal Sre Odaklanmas (KSO) 9. 10. 11. 12. 13. Kurumsal Sre Baarm (KSP) Kurumsal Eitim (KE) Proje zleme ve Takip (PT) Proje Planlama (PP) Sre ve rn Kalite Gvence (SKG) 14. Saysal Proje Ynetimi (SPY) 15. Gereksinim Ynetimi (GY) 16. Risk Ynetimi (RY)

CMMI-Dev yldz kmesine zel sre alanlar 1. Teknik zm 2. rn Btnletirme 3. Dorulama 4. Geerlilik 5. Gereksinim Gelitirme 6. Tedariki Ynetimi

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007 Gsterimler


CMMI modelini iki ekilde kullanmak mmkndr. 1. Basamakl gsterim 2. Srekli gsterim Basamakl gsterim CMMI modeli sre alanlarn olgunluk seviyesi ad altnda be gruba ayrmtr. Olgunluk seviyeleri, kurumun hangi sreler benim iin en uygun? Nereden balamalym? sorularna cevap bulmasn kolaylatrr. Kurum bir olgunluk seviyesini hedeflemek ile hangi sre alanlarn hedefleyeceini semi olur. Kurumun hedeflemesi gereken seviye u anda salad en dk olgunluk seviyesinden bir fazlasdr. Btn kurumlar kesin olarak en azndan birinci olgunluk seviyesini karlarlar. Birinci olgunluk seviyesinde olmak iin hi bir ey yapmanz gerekmez. Kurumun var olmas yeterlidir. Dolays ile hedeflenmesi gereken en dk olgunluk seviyesi ikinci olgunluk seviyesidir. Aadaki tabloda hangi olgunluk seviyesinde hangi sre alanlarnn yer ald gsterilmitir. Olgunluk Seviyesi 1. Olgunluk Seviyesi Balang 2. Olgunluk Seviyesi Ynetilen lgili Sre Alanlar Btn irketler en az 1. olgunluk seviyesindedir Gereksinim Ynetimi Proje Planlama Proje zleme ve Takip Tedariki Szleme Ynetimi Yaplandrma Ynetimi lme ve zmleme Sre ve rn Kalite Gvencesi Gereksinim Gelitirme Teknik zm rn Btnletirme Dorulama Geerlilik Kurumsal Sre Odaklanmas Kurumsal Sre Tanmlama Kurumsal Eitim Btnleik Proje Ynetimi Risk Ynetimi Karar zmleme ve zm retme Kurumsal Sre Baarm Saysal Proje Ynetimi Kurumsal Yenilikilik ve Yaygnlatrma Sebep zmlemesi ve zm retme

13

3. Olgunluk Seviyesi Tanml

4. Olgunluk Seviyesi Saylarla Ynetilen 5. Olgunluk Seviyesi Srekli yileen

Srekli gsterim Bu gsterim kullanldnda, sre alanlar iin ayr ayr yetkinlik seviyeleri tespit edilir. Srekli gsterim, sre iyiletirme iin sre alanlar iinden iyiletirmek istediiniz sre alanlarn tek tek semenize izin veren bir yaklamdr. Bu gsterimi kullanmak iin hem kurumunuzu hem sre alanlarn ve hem de sre alanlar arasndaki ilikileri ok iyi bilmeniz gereklidir. Aksi takdirde hazr olmadnz bir sre alann setiiniz ya da o sre alann destekleyecek dier sre alanlarn birlikte iyiletirmek iin semediiniz iin uzun ve pahal bir almay sonusuz brakma riskiniz vardr.

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007


Bir sre alannn alabilecei en dk yetkinlik seviyesi 0 (sfr) dr. O sre alan kurumda yoktur ya da dier bir deyile uygulanmamaktadr. En yksek yetkinlik seviyesi 5 (be) tir. Yetkinlik seviyesi, sre alannn, en dkten balayarak, en yksek hangi genel amac saladna baklarak verilir. Genel amalar hakknda detayl bilgi iin, ltfen, Genel Amalar blmne baknz. Edeer basamaklama Srekli gsterim kullanan bir kurum, isterse, srekli gsterim sonularn basamakl gsterim sonularna evirebilir. Yani, sre alanlar iin ayr ayr ald yetkinlik seviyesi deerlendirme sonularn, edeer basamakl gsterim kullanlarak olgunluk seviyesi sonucuna evirtebilir. Ancak, bu isteini, denetleme esnasnda, resmi denetiye belirtmesi ve edeer basamaklamann denetleme sonunda resmi deneti tarafndan yaplmas gereklidir. Tamamlanm bir denetleme sonucu zerinde gemie dnk olarak edeer basamaklama yaplamamaktadr. Edeer basamaklama aadaki tabloda akland ekilde yaplmaktadr. Olgunluk Seviyesi 1. Olgunluk Seviyesi 2. Olgunluk Seviyesi 3. Olgunluk Seviyesi 4. Olgunluk Seviyesi 5. Olgunluk Seviyesi Edeer srekli gsterim Btn irketler en az 1. olgunluk seviyesindedir 2. Olgunluk seviyesindeki sre alanlarnn hepsinin 2. yetkinlik seviyesinde olmas 2. ve 3. Olgunluk seviyesindeki btn sre alanlarnn 3. yetkinlik seviyesinde olmas 2., 3. ve 4. olgunluk seviyesindeki btn sre alanlarnn 3. yetkinlik seviyesinde olmas 2., 3., 4. ve 5. olgunluk seviyesindeki btn sre alanlarnn hepsinin 3. yetkinlik seviyesinde olmas

14

4. ve 5. Olgunluk seviye hesaplarnn okuyucuyu arttn tahmin edebiliyorum. Neden sadece 3. yetkinlik seviyesi yeterli oluyor? Bunun sebebi rnein 4. olgunluk seviyesinde btn sreleri saysal olarak ynetmek gerekmiyor. Kurumunuz iin en nemli sreler iinden en nemli alt sreleri seerek saysal olarak ynetiyoruz. Ayn ekilde 5. seviyede btn srelerin hepsini srekli iyiletirme almalarna dhil etmiyoruz. Kurumunuz iin en nemli srelerin iinden en nemli alt sreler zerinde srekli iyiletirme almalar yapyoruz. Bu kitabn bu basksnda 4. ve 5. olgunluk seviyelerinin detayna girilmemektedir. Daha sonra yksek olgunluk seviyeleri iin ayr bir alma planlanmaktadr.

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007 IPPD


IPPD ngilizce Integrated Product and Process Development kelimelerinin ba harflerinden oluan bir ksaltmadr. Trkesi, Btnleik rn ve Sre Gelitirme anlamna gelmektedir. CMMIdaki aklamas farkl blmlerden ya da irketlerden insanlarn bir arada almasn destekleyen bir kavram olduudur. rnein, projemizde finans, pazarlama, retim, bakm, destek ve eitim blmlerinden kiiler yer alyorsa onlar takmlar halinde bir arada altrabilmek iin IPPD ynteminden yararlanabiliriz. CMMI modelinde yer alan bu aklama IPPD kavramnn derinlii ve genilii ile yeterince rtmemektedir. Yazarn kiisel kans, IPPDnin CMMI iinde yer almasnn sebebi, renen kurumlar yaklamn yayma isteidir. renen kurumlar, MIT, Kurumsal renme Enstits bakan, Peter Senge tarafndan ortaya atlan bir kavramdr. [4] Temel k noktas, bir insan topluluunun ortak karar verme konusunda gsterdii zeknn, genellikle topluluu oluturan bireylerin teker teker zeklarnn ortalamasndan daha dk olduu gzlemidir. rnein, ortalama zek seviyesi 100 IQ olan be kii bir araya gelip bir takm olutursa takmn ortak kararlarn incelediimizde takmn zeksnn 80 IQ olduu grlebilir. Bunun sebebi birok insann takm iinde almay bilmemesi ve ortak karar alrken insanlarn birbirlerini dinlememeleri, egolarna kaplmalar ve bylece sonuta tek balarna alacaklar kararlardan daha kt ortak kararlar almalardr. Bu gzlem, CMMI modelinin iinde karar zmleme ve zm retme sre alannn varln da getirmitir. En azndan, nemli kararlarda, disiplinli bir karar alma yaklam kullanarak, topluluk olarak, kt karar alma sorununa bir zm getirilmek istenmitir. IPPD ise projelerin iindeki takmlarn her birinde, her an, en iyi kararlarn alnmasna yardmc olmak istemektedir. IPPD yaklam Kurumun standart srelerini oluturmas ve kurumsallamasndan ok daha farkl bir boyuttur. Kurumun, aslnda, renen bir kurum olmas anlamna gelmektedir. Bu tamamen farkl bir kurumsal yaplanma ve ynetim eklidir. IPPD yaklamn, uygulamak isteyen bir kurum iin CMMI modeli sre alanlar iinde ufak notlar ve zellikle, iki sre alan (Kurumsal sre tanmlama ve btnleik proje ynetimi) iinde zel amalar ve zel uygulamalar sunmaktadr. Ancak, IPPD konusu CMMI iinde verilen aklamalardan ok daha derin bir konu olduundan kitabmzn bu basksnda yer almamtr.

15

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007

16

Sre Alan Bileenleri


CMMI modeli temel bileenden oluur. 1. Gerekli bileenler 2. Beklenen bileenler 3. Aklamalar Gerekli bileenler Gerekli bileenler, CMMI modelinin tek olmazsa olmazdrlar. Gerekli bileenler unlardr: Genel amalar zel amalar Gerekli bileenler, kitap boyunca yukardaki gsterildii gibi krmz yazlar olarak gsterilecektir. CMMI denetimlerinde4 kurumun olgunluk seviyesi ya da bir srecin yetkinlik seviyesi ile ilgili kararlar kurumun ya da srecin zel ve genel amalar ne kadar saladna gre verilir. Gerekli bileenler, yani zel ve genel amalar, yoruma ya da tartmaya kapaldr. Kurum, gerekli bileenleri farkl bir ekilde yorumlayamaz. Gerekli zel ve genel amalara CMMI modelinde ifade edildii ekilde ulamak zorundadr. Beklenen bileenler Beklenen bileenler, gerekli bileenlerden sonra en nemli yeri alrlar. Gerekli bileenler, beklenen bileenler vastasyla salanr. Beklenen bileenler unlardr: Genel uygulamalar zel uygulamalar Beklenen bileenler, yukarda gsterildii ekilde kitap boyunca mavi yaz ile gsterilecektir. CMMI denetimlerinde deneti tarafndan sorulan sorularn amac, kurumda, beklenen bileenlerin uygulanp uygulanmadn anlamaktr. Gerekli bileenlerin aksine, beklenen bileenler kurumun yorumuna ve kendine zg yorum ve uygulamalarna aktr. Kurum kendisinden beklenen genel uygulamalar ya da zel uygulamalar yerine kendi zel artlarna gre alternatif uygulamalar kullanabilir. Alternatif uygulamalarn baars ilgili gerekli bileeni yani amac yerine getirmesine baldr. ok yaygn olarak kullanlmamakla birlikte, CMMI modeline esneklik salayan bir yapdr. Aklamalar CMMI modeli iinde, gerekli ve beklenen bileenler dndaki her ey aklama niteliindedir ve hi bir balaycl yoktur. Bu aklamalarn varlk amac, gerekli ve beklenen bileenlerin anlalmas ve doru yorumlanmasna yardmc olmaktr.

CMMI Denetimleri = SCAMPI Bkz. CMMI denetimleri nasl yaplyor? blm.

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007

17

Genel Amalar
Genel amalar bir srecin ne kadar kurumsallam olduunu grmek iin kullanlr. Be adet genel ama vardr. Genel Ama Genel Ama 1 Genel Ama 2 Genel Ama 3 Genel Ama 4 Genel Ama 5 Kurumsallama Dzeyi Uygulanan sre Ynetilen sre Tanml sre Saylarla ynetilen sre Srekli iyiletirilen sre

Genel amalar konusunda, en nemli kavram kurumsallamadr. Genel amalar asndan be eit kurumsallktan sz etmek mmkndr. Her bir genel ama bir kurumsallk seviyesini gstermektedir. Uygulanan sre olarak kurumsallamak: Srele ilgili sre alannn zel amalar yerine getirilmektedir. Ancak, srecin zor zamanlarda vazgeilmeden kullanldn sylemek zordur. Ynetilen bir sre olarak kurumsallamak: Sreler, zor anlarda dahi vazgeilmeden kullanlr. Sreler, sonuca hzl ve sorunsuz ulamak iin faydal birer ara olarak alglanmaktadr. Bu kurumsallk seviyesinde, her proje iin farkl bir sre tarifi grlebilir. Bu seviyede farkl projelerde farkl sre tariflerinin grlmesi salkldr. Bu seviyede projelerin farkl sre tariflerini denemeleri zendirilmelidir. Bylece projelerde farkl yaklamlar denenerek kurum iin en uygun ve katma deeri yksek yaklamlar kefedilecektir. Bu seviyenin yeterince yaanmas, ileri seviyelerde daha salam ilerlenmesi iin ok nemlidir. Buras, irketin sre kltr iin ilk temellerini att yerdir. Salam bir temel ok nemlidir. Tanml sre olarak kurumsallamak: Bir nceki kurumsallk seviyesinde, projeden projeye farkl sre tariflerine izin verdiini sylemitik. imdi, kurum, projelerde farkl yaklamlar denemi ve kurum iin en uygun yaklam yani srelerini semeye ve tanmlamaya hazrdr. Tanml sre seviyesinde bir kurumsallk iin projelerde uygulanan sre tariflerinin, kurumun standart srelerinden, projelere uyarlanarak, oluturulmu olmas gereklidir. Artk, her proje kendi srecini yeni batan tanmlama serbestliine sahip deildir. Bu seviyede projeler, kurum tarafndan izin verilen bir ka ana yaklamdan birini seerek kurumun standart srelerini kurumun izin verdii ekilde projeye zg uyarlayarak projenin tanml srecini olutururlar. Projeler birbirine benzer sreler kullandndan bu seviyeden sonra yaplan lmler projeleri birbirleri ile karlatrmak iin kullanlabilir. Bylece, kurum genelinde yani projeler zerinde istatistiksel zmlemeler yapmak iin gerekli alt yap hazrlanm olacaktr. Saysal olarak ynetilen bir sre olarak kurumsallamak: Tanml sre kurumsall ile projeler benzer ekilde sre tariflerine sahip olacaklarndan ve bu sreler ynetilen sre kurumsall alkanlklar ile kararl bir ekilde uygulandndan toplanan verileri karlatrmak artk anlaml olacaktr. Artk, saysal olarak kullanabileceimiz gvenilir sre verileri toplamaya hazrz. Yapmamz gereken kurum iin nemli grdmz alt sreleri semek ve bu alt sreleri istatistiksel olarak ynetmektir. Bu seviyedeki istatiksel sre ynetimimiz, seilen alt srelerin zel deikenlik sebeplerini bulmak ve ortadan kaldrmak eklindedir. bu kitap nc kurumsallk seviyesine kadar ksmlar iin yazldndan imdilik bu konularn ayrntsna girmeyeceiz. Srekli iyileen bir sre olarak kurumsallamak: Bu seviyede, istatistiksel sre ynetimi, deikenliklerinin genel sebeplerine odaklanlr. Bylece hatalarn asl sebepleri bulunur ve hatalarn tekrarlanmamas iin gayret sarf edilir. Bu seviyenin dier nemli zellii, sre iyiletirme konusunda yenilikilie zel nem vermesidir. Bu konular da, bu kitapta ele alnmamtr. bu kitap nc seviye kurumsallama ile snrlandrlmtr.

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007

18

lk genel amacn genel uygulamalar


1. Belirli i rnlerini girdi alan ve belirli i rnlerini kt olarak reten bir sre ile sre alannn zel Amalarna ulamay destekle ve mmkn kl 1.1. Sre alannn amalarna uygun olarak, gerekli i rnleri ve hizmetler retmek iin, srecin zel uygulamalarn yerine getiriyor musunuz? Sreci ynetilen bir sre olarak kurumsallatr 2.1. Srecin planlanmas ve yrtlmesi iin kurumsal bir politika oluturulmu ve gncel tutuluyor mu? 2.2. Sreci hayata geirmek iin plan oluturulmu ve gncel tutuluyor mu? 2.3. Sre ile ilgili i rnlerini gelitirmek, hizmetleri sunmak ve sreci hayata geirmek iin yeterli kaynak salanm m? 2.4. Sreci hayata geirmek, srecin i rnlerini gelitirmek ve hizmetleri sunmak iin yetki ve sorumluluklar atanm m? 2.5. Sreci destekleyecek ya da hayata geirecek kiilere ihtiya duyduklar eitimler zamannda verilmi mi? 2.6. Srecin seilen i rnleri uygun seviyede denetim altnda tutuluyor mu? 2.7. Srecin ilgili paydalar plana uygun olarak belirleniyor ve katlmlar salanyor mu? 2.8. Srecin uygulanmasn plana gre izle ve denetle, gerekirse dzeltici almalar hayata geiriliyor mu? 2.9. Sre, sre tanmlarna, standartlara ve yordamlara gre tarafsz olarak deerlendiriliyor ve uygunsuzluklar belirleniyor mu? 2.10. Srecin sonular, durumu ve almalar st dzey ynetim ile birlikte gzden geiriliyor ve sorunlara zm retiliyor mu? Sreci tanml sre5 olarak kurumsallatr 3.1. Sre uygulamas iin tanml sre oluturulmu ve gncel tutuluyor mu? 3.2. Kurumun standart sreleri ve sre varlklar zerinde iyiletirmeler yapmak ve gelecekteki kullanmlarn desteklemek iin, sre planlanrken ve uygulanrken oluturulan i rnleri, lmler, lm sonular ve iyiletirme nerileri toplanyor mu?

2.

3.

Tanml sre ifadesinin CMMI modeli iinde zel bir anlam vardr, ltfen szle baknz.

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007

19

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007

20

Genel Ama ile zel Ama likileri


Btn genel amalar, zel amalar tarafndan karlanmaktadr. Sadece bir istisna vardr. Genel Ama 2 altndaki genel uygulama 2.1. Kurumsal politikalarn oluturulmas dnda btn genel amalar zel amalar tarafndan salanmaktadr. Genel uygulama 2.1i yerine getirmek iin yaplmas gerekenler: Sreleri planlarken ve yrtrken nelerin ncelikli ve nemli olduuna dair, kurum ynetiminin alanlarna yn vermeleri gereklidir. Yn-etimin en nemli grevlerinden biri olan yn vermek burada politika belirlemek olarak karmza kyor. Kurum iinde politika ad altnda bir belge olmas art deildir. nemli olan alanlara kurumun nceliklerinin ve hedeflerinin ak bir ekilde ifade edilmi olmas. Bu ifadenin yazl olmas iletiimi daha gvenli ve kalc klacaktr. Ayrca, yazl kurum ncelikleri ve hedeflerini inceleyerek zaman iinde deiim ve geliimin grlmesini salayacaktr. Dier genel uygulamalar, sre alanlarnn zel uygulamalar tarafndan tamamen karlndan burada ayn bilgileri tekrarlamak istemedik. zel uygulamalarn genel uygulamalar tamamen karlamas iin dikkat edilmesi gereken nemli bir nokta, kurum iindeki btn almalarn birer proje olarak ele alnmasdr. rnein, sre iyiletirme, eitim, yaplandrma ynetimi, sre tanmlama, vb her trl alma birer proje olarak ele alnmaldr. Sre alanlarnn, genel amalar nasl karladn aadaki tabloda grebilirsiniz. Genel Uygulama Genel uygulamay karlayan Genel uygulamann ilgili sre sre alanlar alan zerindeki uygulamas Genel Uygulama 2.2 Proje planlama: Proje plan, proje Proje planlamann kendisinin planlamas iin projelerde Srecin planlanmas iinde gerekleecek btn proje plannn hazrlanmas srelerin planlamasn iin plan yaplmas gereklidir. kapsadndan, planlamas yaplan btn sreler iin bu genel uygulamay salamaktadr. Kurumsal sre almalarnn da proje olarak ele alnmas gerekmektedir. Proje planlama: zel uygulama Proje plann hazrlanmas iin Genel uygulama 2.3 2.4, genel uygulama 2.3 ve 2.4 u yaplan planda, proje planlama Kaynaklarn salanmas karlamaktadr. iin kaynaklarn ayrlmas ve sorumluluklarn atanmas Genel uygulama 2.4 gereklidir. Sorumluluklarn atanmas Eitimlerin ynetilmesi, Genel uygulama 2.5 Kurumsal eitim: Kurumun yaratlmas ve verilmesi iin Kiilere eitim verilmesi stratejik eitim ihtiyalar ile grevli kiilerin almas gereken kurum genelinde ortak olarak eitimler iin kurumsal eitim duyulan eitim ihtiyalarn tespit srelerinin de proje olarak ele eden ve sreleri baar ile alnmas gereklidir. uygulamak iin gerekli herkese eitim verilmesini saladndan kurumsal eitim, genel uygulama 2.5 in salanmasna yardmc olmaktadr Proje planlama: zel uygulama 2.5, proje tabanl btn sre alanlarnda bu genel uygulamann karlanmasn salamaktadr. Genel uygulama 2.6 Yaplandrma ynetimi Yaplandrma ynetimi: Yaplandrma ynetimi Yaplandrma ynetimi sre alan, almalarnn da yaplandrma bu genel uygulamay tam olarak ynetimi altnda olduundan

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007


karlamaktadr. Kurumsal sreleri proje tabanl ynetiniz ve yaplandrma ynetimi altna almay unutmaynz. Proje planlama: zel uygulama 2.6, ilgili paydalarn katlmnn planlanmas Proje izleme ve takip: zel uygulama 1.5, paydalarn katlmnn takip edilmesi Btnleik proje ynetimi: zel uygulama 2.1, paydalarn katlmnn ynetilmesi Proje izleme ve takip: Proje tabanl btn sre alanlar iin bu genel uygulamay tam olarak karlar. lme ve zmleme: Srelerin izlenmesine ve takibine, srelerin gerek baarmn lme, zmleme ve kayt altna alma almalar ile yardmc olmaktadr. Sre ve rn kalite gvencesi: Proje tabanl btn sreler iin bu genel uygulamay tam olarak karlamaktadr. Proje izleme ve takip: Proje ilerleme ve nemli aama toplantlarna st ynetimin katlm ile bu genel uygulama art yerine getirilebilmektedir. Btnleik proje ynetimi: zel uygulama 2.1, projenin hayat boyunca, projenin tanml srecini oluturduu ve gncel tuttuundan, proje tabanl btn srelerde, bu genel uygulama salanmaktadr. Kurumsal sre tanmlama: Kurumsal sre varlklarn oluturarak, projelerde tanml srelerin yaratlmas iin, zerinde uyarlama yapacak alt yapy hazrlamaktadr. Btnleik proje ynetimi: zel uygulama 1.6, kurumsal sre varlklarna yapt katklar, yani lmler, i rnleri ve belgeler ile bu genel uygulamay proje tabanl sreler iin tam olarak karlar Kurumsal sre odaklanmas: zel uygulama 3.4, srelerin emin olunuz.

21

Genel Uygulama 2.7 lgili paydalarn tespit edilmesi ve katlmlarnn salanmas

Proje planlama, Proje izleme ve takip ve Btnleik proje ynetimi almalarna ilgili paydalarn katldndan emin olunuz.

Genel Uygulama 2.8 Srecin izlenmesi ve takip edilmesi

Proje izleme ve takip almalarnn izleme ve takibini yapmay unutmaynz.

Genel uygulama 2.9 Uygunluun tarafsz deerlendirilmesi Genel uygulama 2.10 Durumun st ynetim ile birlikte gzden geirilmesi Genel uygulama 3.1 Tanml bir srecin oluturulmas

Sre ve rn kalite gvencesi almalarnn tarafsz deerlendirilmesini yapmay unutmaynz.

Btnleik proje ynetimi almalar iin tanml bir sre oluturmay unutmaynz.

Genel uygulama 3.2 yiletirme verilerinin toplanmas

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007


planlanmasndan ve uygulanmasndan doan i rnleri, lmler ve iyiletirme verilerinin kurumsal sre varlklarna katlmas ile genel uygulamay tam olarak karlar Kurumsal sre tanmlama: Kurumsal sre varlklarnn olumas ile gerekli alt yapy salar.

22

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007

23

Olgunluk ve Yetkinlik Seviyeleri


Bir kurumun yetkinlii olgunluk seviyesi olarak, bir srecin yetkinlii ise yetkinlik seviyesi olarak llmektedir. Sreler iin yetkinlik seviyeleri 0 (sfr) dan, kurumlar iin olgunluk seviyeleri ise 1 den balar. 0 (sfr) n anlam yok demektir. Denetleme iin gidilen bir kurumda, yetkinlik seviyesi iin denetim yaptmz sre, o anda o kurumda, var olmayabilir, bu durumda o srecin o anda o kurumdaki yetkinlik seviyesi 0 (sfr) demektir. Ancak, denetim iin gidilen bir kurumun orada olmamas ihtimali hi dnlmediinden, btn kurumlar en azndan 1 (bir) yani var seviyesindedir. Bir srecin hangi yetkinlik seviyesinde olduunu anlamak iin o srecin salad genel amalara baklr. Genel amalar hakknda ayrntl bilgi iin, ltfen, Genel Amalar blmne baknz. Yetkinlik seviyelerinin ne anlama geldiini anlamak iin yetkinlik seviyesinin karl olan genel amaca bakabilirsiniz. Bir kurumun hangi olgunluk seviyesinde olduunun nasl tespit edildii hakknda ayrntl bilgi iin, ltfen, Gsterimler blmnde, basamakl gsterim ve edeer basamaklama balklarna baknz. Olgunluk seviyelerinin ne anlama geldii ve tipik zellikleri aadaki tabloda verilmitir. Olgunluk Seviyesi 1. Balang Anlam kinci Olgunluk seviyesine ait sre alanlarndan hi biri tam olarak tutarl bir ekilde uygulanmamaktadr. Bu seviyedeki bir irkette, alanlarn, ayn ii yapmak iin, birbirinden farkl kendilerine zel i yapma ekilleri vardr. Tipik zellikleri Bu olgunluk seviyesindeki kurumlar genellikle, tutabileceinden fazla sz verir. alanlarn yapabileceklerinden fazla ie atanmas normal karlanr, hatta ou zaman bu bir ynetim tarz olarak benimsenir. Projeler genellikle tahmin edilenden daha fazla maliyet ve sre ile tamamlanr. rn hatalarn, daha ok, mteriler kullanrken bulur. rnn bakm ve destek maliyetleri en az rn gelitirmek kadar vakit alr ve maliyet oluturur. Dolays ile birok proje ekibi eski, szde bitmi, projelerine grnmeyen emekler harcarlar. Bu da yeni projelerin planlanmasn ve sz verilen tarihlerin tutturulmasn ayrca zorlatrr. Bu olgunluk seviyesinde, sreler kt zerinde tanmlanm olabilir ama zor zamanlarda sreler hemen terk edilir. Kahramanlar vardr. Onlar olmadan iler yrmez. Hatrl mteriler, projelerinde sorun olsa bile, sorunu giderecek alana dorudan erimekten ve ilerini bire bir yaptrmaktan memnun olabilirler. Bu olgunluk seviyesindeki kurumlar, projenin toplam maliyetini ve sresini tahmin etmek iin yntemler gelitirirler, sz vermeden nce iyi dnrler ve verdikleri szleri tutarlar. alanlardan ar taahhtler

2. Ynetilen
Proje

kinci Seviye sre ait sre alanlarnn hepsi hem birinci hem de ikinci genel amac yerine getirmektedir.

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007


Bu seviyedeki bir irkette, henz irketin btn alanlar ayn ekilde almaya balamamtr, ancak ayn proje iinde ayn i ayn ekilde yaplmaktadr. Bu seviyeye ulamak iin irketlerin yapmas gereken en nemli yatrm udur: irket iinde proje ynetim yetkinliinin oluturulmas ve proje yneticilerinin gnlk ileri tam olarak ynetebilecek yetki ve sorumluluk ile donatlmasdr. Dier bir deyile, irket iinde st dzey ynetim ve orta kademe ynetim (proje ynetimi) seviyelerinin oluturulmas gerekmektedir. istemezler. Mterilerine verdikleri szleri tutmak iin alanlarn tutamayacaklar szleri vermemeleri iin zellikle gayret sarf ederler. Proje yneticileri, yetkilendirmi ve glendirmilerdir. Kurumun ynetimi, irketin uzun vadeli stratejik hedeflerine younlaabilmektedir. Gnlk proje sorunlarnn zm ve ynetimi konusunda proje yneticilerine gvenilmektedir. Proje yneticileri hem sorumluluk hem de yetki sahibidir. Bu olgunluk seviyesinde sre uygulamalar projeden projeye farkllk gsterir ve gstermelidir. Henz kurum genelinde sre standartlar oturtmak iin erkendir. Kuruma en uygun sreleri bulmak iin bu dnemde projelerin farkl sre yaklamlar denemelerine hem izin verilmeli hem de zendirilmelidir. Bu seviyede ortak sre tanmlar yoktur ve olmamaldr ancak ynetimin srelerden beklentilerini gsteren kurumsal politikalar ak bir ekilde ifade edilmeli ve herkes tarafndan bilinmelidir. Projelerin, kendi srelerini tanmlarken kurumun neye ncelik ve nem verdiini bilmeye ihtiya duyarlar. rnein bir kurum iin maliyet azaltmak en ncelikli konu iken baka bir firma iin ksa teslim sreleri daha nemlidir. Kurum, nceliklerini kurumsal politikalar ile ilan etmelidir. Bu seviyenin en nemli zelliklerinden bir tanesi de projelerin belli zaman aralklar ile ve nemli aamalarnda st ynetim tarafndan gzden geirilmeleridir. Bu toplantlarda, st ynetime, projenin gidiat ile ilgili ynetsel, teknik ve projede kullanlan sreler asndan grnrlk salanr. Projeye, her aamada, ilgili paydalarn katlmnn salanmas iin zen gsterilir. Srelerin, baary saladna inan ile zor zamanlarda srelerden vazgeilmez, tam aksine daha ok bal kalnr. Projenin baars kadar kurumun gelecei de her zaman n planda tutulur. Projenin paydalar arasnda bu dengeyi salayan, her bir proje iin, st ynetimden atanm bir proje sahibinin nemli bir yeri vardr.

24

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007


3. Tanml kinci ve nc olgunluk seviyesine ait btn sre alanlar birinci, ikinci ve nc genel amalar yerine getirmektedir. Bu seviyede, bir irket artk kurumsal kimliini oluturmutur. Kiilerin deil irketin bir i yap ekli vardr. Ayn i iin birden fazla i yapma ekli olabilir ama bu farkllk kesinlikle 1. seviyedeki bir irkete gre ok daha azdr. rnein, proje byklne gre kk, orta ve byk projeler iin farkl yntem olabilir. Bu olgunluk seviyesindeki irketlerde, kurum genelinde, ortak i tanmlar vardr. Projelerde kullanlacak sreler, kurumun standart srelerinden projeye zel olarak uyarlanmak suretiyle oluturulmu, tanml srelere gre icra edilir. Bu seviyede sre tanmlar daha detayldr. Srelerin amac, girdileri, ktlar, dorulama noktalar, girdi kt ltleri, roller, lmler, vb ok daha detayl bir ekilde aklanmtr. Projeler birbirine benzer ekilde altklarndan artk projeler aras kyaslama yapmak ve dier projelerin tecrbelerinden yararlanmak mmkndr. Bu kurumlar maliyet ve sre kestirimlerinde, gemi verilerden daha fazla yararlanr ve mterine verdikleri szler daha bilinlidir. rn zerindeki hatalarn ou, mteriye gitmeden, hatta projenin erken aamalarnda rnein tasarm aamasnda kefedilir. Bu seviyenin en nemli farklarndan bir tanesi, mterinin ifade ettii gereksinimler dnda ifade etmedii ihtiya ve beklentilerinin tespit edilmesi ve salanmasdr. Bu olgunluk seviyesindeki irketler, daha nceki olgunluk seviyesinin salad alt yap sayesinde, projelerini ynetmek iin saysal yntemleri kullanabilir hale gelmitir. Projelerinde baarm sorunlarn, setikleri alt sreler baznda, projenin erken safhalarnda yaptklar istatistiksel zmlemeler ile fark eder ve sorunlara bymeden mdahale edebilirler. Maliyet ve sre tahminlerinde yksek oranlarda baar grlr. Mteriye verilen szlerin doru tahmin edilmesi kadar projelere atanacak kaynaklarn tahmininde de byk baar grlr. Projelere ne gereinden fazla ne de gerein az kaynak atandndan, proje baarmlar ok daha yksektir. Bu seviyede, seilen alt srelerin zel deikenlik sebepleri (r: alt snr st snr dnda kalan deerler) zerine odaklanlr ve zel deiiklik sebeplerine mdahale edilerek, hedeflenen sre baarm sonularna ulalmaya allr. Kurum artk 6-sigma gibi saysal sre

25

4. Saylarla Ynetilen
5 3 3 2

3 4 2

kinci, nc ve drdnc olgunluk seviyesine ait btn sre alanlar ilk genel amacn gereklerini yerine getirmektedir. Ya da ikinci ve nc olgunluk seviyesine ait btn sre alanlar en az nc yetkinlik seviyesindedir ve ilerinden en az bir tanesi drdnc yetkinlik seviyesindedir. Bu seviyedeki bir irkette, alanlar uzun sredir ayn ileri ayn ekilde yaptndan, artk i yap ekillerini lmek ve karlatrmak anlamldr. Bu seviyede, odak noktas benzer iler iin benzer sonular almaktr. rnein, bir i genellikle 5 birimlik bir ekilde yaplyor ise herkesi 5 birimlik i yapma ekline getirmek hedeftir.

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007


5. Srekli yiletirilen
7 6 5 5

26

5 7 4

kinci, nc, drdnc ve beinci olgunluk seviyesine ait btn sre alanlar ilk genel amacn gereklerini yerine getirmektedir. Ya da ikinci ve nc olgunluk seviyesine ait btn sre alanlar en az nc yetkinlik seviyesindedir ve ilerinden en az bir tanesi beinci yetkinlik seviyesindedir. Drdnc seviyedeki bir irket iin odak noktasnn ayn ii yapan herkesi ayn noktaya, rnein 5 birime, getirmek olduunu sylemitik. Beinci seviyedeki bir irkette ise odak noktas ayn ii yapan kiilerin ilerini daha iyi, rnein eskiden herkesin 5 birimlik yapt bir ii herkesin 7 birimlik, yapaca ekle getirmektir.

iyiletirme yntemlerinin kullanlmasna hazrdr. Bu olgunluk seviyesindeki irketlerde, sre iyiletirme kararlar saysal verilere dayanr. Yaygn olarak karlalan ortak sorunlar saptanr. Ortak sorunlar zerinde sebep zmlemeleri yaplarak, ortak sorunlar iin ortak zmler gelitirilir. Hangi iyiletirmelerin, kuruma en yksek yatrmn geri dn getirecei saysal olarak hesaplanabilir. Yaplan iyiletirmeler ile projelerin baarm ya da verimlilii ok daha yksektir, proje maliyet ve srelerinde gemie oranlar byk azalmalar gzlenir. Bu seviyedeki firmalarda karllk oranlar ok yksektir. nk saysal alt yaplar dolays ile ileri en dk maliyet ile gerekletirirken, rnlerini, yksek hataszlk oranlar ve hzl zmleri ile en yksek fiyattan satabilirler. Bu seviyede seilen alt srelerin genel deikenliklerine (r: istatiksel ortalamalar, alt snr st snr genilii) odaklanr ve bu sayede sre baarm sonularnda kurum genelinde iyiletirmeler salanr. Bu seviyedeki kurumlar, genellikle, 6sigma gibi saysal sre iyiletirme yntemleri kullanrlar. Bu seviyenin en ayrt edici zelliklerinden biri de yenilikilie verilen nemdir. Sre iyiletirme almalar iin arttrmsal iyilemeler kadar yeniliki iyiletirme nerileri de istenir ve zendirilir.

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007

27

2. Olgunluk Seviyesi Sre Alanlar

Proje

Bu seviyedeki bir irkette, nemli olan ilerin, btn irkette herkes tarafndan, ayn ekilde yaplmas deildir. Bu seviyedeki bir irkette, bir proje iindeki ayn ilerin btn proje ekibi tarafndan ayn ekilde yaplmas gerekli ve yeterlidir. Farkl projelerde farkl i yap ekillerinin denenmesi zendirilmelidir. Bylece bir sonraki seviyede, yani 3. olgunluk seviyesinde, irket genelinde standart i yapma ekilleri seilirken, irket iinde denenmi sreler iinden, irket iin en uygun i yapma ekli seilebilecektir. Bu seviyede, proje yneticilerinin yetkilendirilmesi ve buna karlk sorumluluklarnn arttrlmas ok nemlidir. Bu nedenle, CMMI bu seviyede proje ynetimine zellikle nem verir. 2. Olgunluk seviyesinin sre alanlar unlardr: Gereksinim Ynetimi Proje Planlama Proje zleme ve Takip Tedariki Szleme Ynetimi lme ve zmleme Sre ve rn Kalite Gvencesi Yaplandrma Ynetimi

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007

28

Mhendislik

2.1 Gereksinim Ynetimi


Ama
Projenin gereksinimlerini ynetmek Gereksinimler ile proje planlar ve i rnleri arasndaki tutarszlklar tespit etmek

nemli kavramlar:
Gereksinim salayclarnn ayrt edilmesi Yeni gereksinimler iin, kabul edilmeden nce, etki zmlemelerinin yaplmas (Ortak Anlay, Taahht) zmleme sonucu belirlenen ek maliyet ve sre ihtiyalarnn st ynetim ve mteri tarafndan onaylanmas (Ortak Anlay, Taahht) Gereksinimler ile i rnleri arasnda ift tarafl izlenebilirlik Tutarszlk takibi

lgili Sre Alanlar


Gereksinim gelitirme: Paydalarn ihtiyalarnn, gereksinimlere dntrlmesi Teknik zm: Gereksinimlerin, teknik zmlere dntrlmesi Proje planlama: Proje planlarnn, gereksinimlere gre oluturulmas ve gereksinim deiikliklerine gre gncellenmesi Yaplandrma ynetimi: Gereksinimlerle ilgili belge ve dayanak deiikliklerin denetimi Proje izleme ve takip: Projenin, gereksinimlere gre izlenmesi ve gerekirse dzeltici almalarn belirlenmesi Risk ynetimi: Gereksinimlerle ilgili risklerin belirlenmesi ve izlenmesi

Gereksinimleri ynet Gereksinimler ile proje plan ve i rnleri arasndaki tutarszlklar tespit et 1.1. Gereksinim salayclar ile gereksinimlerin anlam zerinde ortak bir anlay nasl salyorsunuz? 1.1.1. Uygun gereksinim salayclarn nasl ayrt ediyorsunuz? 1.1.2. Gereksinimleri, kabul etmeden nce, nasl deerlendiriyorsunuz? 1.1.3. Proje ekibi ile gereksinim salayclar arasnda ortak anlay nasl salyorsunuz? 1.2. Proje ekibinden, gereksinimler iin, gerekli taahhtleri nasl alyorsunuz? 1.2.1. Proje ekibinden, gereksinimler iin, ne eit taahhtler alyorsunuz? 1.2.2. Proje ekibinden, gereksinimler iin, taahhtleri nasl alyorsunuz? 1.3. Proje boyunca gelien gereksinimler ve gereksinim deiikliklerini nasl ynetiyorsunuz? 1.3.1. Proje boyunca ortaya kan yeni gereksinimler oldu mu? 1.3.2. Gereksinim deiikliklerini nasl ynetiyorsunuz? 1.3.3. Gereksinim deiikliklerinin tarihesini grebilir miyim? 1.4. Gereksinimler ile i rnleri arasndaki ift tarafl izlenebilirlii, her zaman, nasl gncel tutuyorsunuz? 1.4.1. zlenebilirlii nasl salyorsunuz? 1.4.2. zlenebilirlii nasl gncel tutuyorsunuz? 1.5. Gereksinimler ile proje plan ve i rnleri arasndaki tutarszlklar nasl tespit ediyorsunuz? 1.5.1. Gereksinimler ile proje plan ve i rnleri arasndaki tutarszlklar nasl tespit ediyorsunuz? 1.5.2. Bir tutarszlk bulduunuzda hangi bilgileri kayt altna alyorsunuz?

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007

29

Proje Ynetimi

2.2 Proje Planlama


Ama
Proje almalarn tanmlayan planlar oluturmak ve gncel tutmak

nemli kavramlar:

1.

Dkm Yaps (DY) Proje planlama deikenleri rn ve grev znitelikleri Byklk lmleri Kestirimler Yap, satn al, tekrar kullan kararlar Yaam Dngs Yeniden planlama iin eik deerleri Riskler Paydalar Projeyi etkileyen dier planlar Taahhtler Yeniden planlama

lgili Sre Alanlar


Gereksinim gelitirme: Proje planlarna temel olacak gereksinimlerin, paydalarn ihtiyalarna uygun olarak gelitirilmesi. Gereksinim ynetimi: Proje planlarna temel olan gereksinimlerin ynetilmesi. Risk ynetimi: Risklerin belirlenmesi ve izlenmesi Teknik zm: Gereksinimlerin teknik zmlere dntrlmesi

Proje planlama deikenleri iin kestirimler olutur ve gncel tut 1.1. Projenin kapsam hakknda kestirimlerde bulunabilmek iin, st dzey i dkm yapsn (DY) nasl oluturuyorsunuz?

1.2. rn ve grev znitelikleri iin kestirimleri nasl oluturuyorsunuz ve gncel tutuyorsunuz?6

1.1.1. dkm yapsn (DY) nasl oluturuyorsunuz? 1.1.2. paketlerini nasl hazrlyorsunuz? 1.1.3. Yap, satn al ya da tekrar kullan kararlarn nasl veriyorsunuz?

1.2.1. Hangi i rn ve grev znitelikleri iin kestirimlerde bulunuyorsunuz? 1.2.2. Ne eit byklk lmleri kullanyorsunuz? 1.2.3. Projenin teknik yaklamn nasl belirliyorsunuz? 1.2.4. Teknik yaklamn kestirimler zerinde nasl bir etkisi oluyor? 7 1.2.5. rn ve grev znitelikleri iin kestirimleri nasl oluturuyorsunuz ve gncel tutuyorsunuz?
1.2.6. rn ve grevler iin kestirimleri ve gerekelerini grebilir miyim? 1.3. Proje planlama iin temel oluturacak, proje yaam dngs aamalarn nasl tanmlyorsunuz?

1.3.1. Yaam dngsn nasl seiyorsunuz?


1.4. Emek ve maliyet kestirimlerini nasl oluturuyorsunuz?

1.4.1. Kestirim yapmak iin, ne eit yntemler ya da gemi veriler kullanyorsunuz? 1.4.2. rn ve grev znitelikleri iin yaptnz kestirimleri, nasl emek (r: adamgn) ve maliyet kestirimlerine dntryorsunuz? 1.4.3. Emek ve maliyet kestirimleri yaparken, destekleyici altyap ihtiyalarn gz nnde bulunduruyor musunuz? rnek verir misiniz?
2. Proje ynetim almalarna temel oluturmak zere, proje plan olutur ve gncel tut 2.1. Proje btesi ve zaman plann nasl oluturuyor ve gncel tutuyorsunuz?

2.1.1. Proje btesi ve zaman plann nasl oluturuyorsunuz? 2.1.2. Proje btesi ve zaman plann nasl gncel tutuyorsunuz? 2.1.3. Yeniden planlama ya da dzeltici almalarn gerekli olduuna nasl karar veriyorsunuz? Bunun iin hangi ltleri kullanyorsunuz?
2.2. Proje risklerini nasl belirliyor ve ilgili zmlemeleri nasl yapyorsunuz?

2.2.1. Riskleri nasl belirliyorsunuz? 2.2.2. Risk zmleme iin ne eit yntemler ya da aralar kullanyorsunuz? 2.2.3. Riskler zerinde gzden geirmeler yapyor musunuz? Nasl?

6 7

Olutur ve gncel tut ifadesinin CMMI iinde zel bir anlam vardr, aklama iin ltfen szle baknz. Olutur ve gncel tut ifadesinin CMMI iinde zel bir anlam vardr, aklama iin ltfen szle baknz.

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007


2.2.4. Riskleri gncellemek gerektiine nasl karar veriyorsunuz? Bunun iin hangi ltleri kullanyorsunuz?
2.3. Proje verilerini ynetmek iin yaptnz plan grebilir miyim?

30

2.3.1. Hangi konularda veri ynetimi uyguluyorsunuz? 2.3.2. Veri ynetimi iin nasl bir alt yap hazrladnz? 2.3.3. Proje verilerini nasl belirlediniz, topladnz ve raporladnz? 2.3.4. Gizlilik ve gvenlik gerektiren veriler iin bunlarn salandndan emin olmanz salayacak yordam ve gerekler var m?
2.4. Projenin baar ile tamamlanmas iin gerekli kaynaklar nasl planlyorsunuz?

2.4.1. Projenin ihtiya duyduu sreleri ve o srelerin gereksinimlerini8 nasl belirliyorsunuz? 2.4.2. Projenin ihtiya duyduu alanlar ve yetkinlik, eitim, bilgi gibi alanlardan beklenen gereksinimlerini nasl belirliyorsunuz? 2.4.3. Donanm, ara ve gereler iin gereksinimleri9 nasl belirliyorsunuz? 2.5.1. Projenin gerekletirilmesi iin gerekli yetkinlik ve bilgi seviyesini nasl belirliyorsunuz? Belirlenenleri grebilir miyim? 2.5.2. Kurum iinde hali hazrda mevcut yetkinlik ve bilgi seviyesini nasl belirliyorsunuz? Belirlenenleri grebilir miyim? 2.5.3. Proje iin gerekli yetkinlik ve bilgi seviyesinin salanmas iin nasl yntemler kullanyorsunuz? 2.5.4. Belirlenen yntemleri proje plannda grebilir miyim?

2.5. Projenin baar ile tamamlanmas iin gerekli bilgi ve yetkinlik ihtiyalarn nasl planlyorsunuz?

2.6. lgili paydalarn katlmn nasl planlyorsunuz? 2.6.1. Paydalarn katlmn nasl planlyorsunuz? Plan grebilir miyim? 2.7. Proje plannn ieriini nasl oluturuyor ve gncel tutuluyorsunuz?

2.7.1. Proje plan size ne gibi faydalar salyor? 2.7.2. Proje plannn ierisinde neler var?
3. Proje plan iin gerekli taahhtleri olutur ve gncel tut 3.1. Proje taahhtlerini anlamak iin projeyi etkileyen hangi planlar gzden geiriyorsunuz, tm planlar gzden geirdiinizden nasl emin oluyorsunuz?

3.1.1. Projeyi etkileyen ve proje ile ilgili oluturulmu dier planlar hangileri? 3.1.2. Projeyi etkileyen planlarn, tutarl ve btnlk iinde olduunu nasl biliyorsunuz?
3.2. Kestirilen ve hali hazr kaynak duruma gre proje plann yeniden dzenlenmeye nasl karar veriyorsunuz?

3.2.1. Proje plannda, i ve kaynak seviyelerini yeniden dzenlemeye nasl karar veriyorsunuz? 3.2.2. ve kaynak seviyelerini yeniden dzenlemek iin neler yapyorsunuz?
3.3. Plann gerekletirilmesinden ve desteklenmesinden sorumlu paydalardan, gerekli taahhtleri nasl alyorsunuz?

3.3.1. lgili paydalardan gerekli taahhtleri nasl alyorsunuz?

8 9

r: Hangi sre ne zaman kullanlacak, proje o sreci o zaman kullanmaya hazr m? Hangi donanm, ara, gere ve bileene ne zaman ihtiya duyulaca gibi

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007

31

Proje Ynetimi

2.3 Proje zleme ve Takip


Ama
Projenin gidiat ile ilgili net bir grlebilirlik oluturmak ve bylece projenin baarm planlardan nemli lde saparsa, gerekli dzeltici almalar balatmak ve hayata geirmek

nemli kavramlar:
Proje planlama deikenleri rn ve grev znitelikleri Maliyet, emek, kaynak, zaman Yetkinlik ve bilgi seviyeleri Proje ilerleme toplantlar Aama toplantlar Bulunan sorunlar Sorun giderici almalar Deiiklik ynetimi Toplantlara ilgili paydalarn ve st ynetimin katlm

lgili Sre Alanlar


Proje planlama: Proje iin uygun izleme seviyelerinin belirlenmesi. Gidiat ve risklerin hangi lmlerle izleneceinin tanmlanmas. lme ve zmleme: lme, zmleme ve kayt altna alma almalarnn nasl yaplacann tarif edilmesi.

1.

2.

Projenin gerekleen baarm ve gidiatn, proje planna gre, izle 1.1. Proje planlama deikenlerinin gerekleen deerlerini, proje planna gre, nasl izliyorsunuz? 1.1.1. Gidiat, zaman izelgesine gre, nasl izliyorsunuz? 1.1.2. Projenin gerekleen maliyetini ve harcanan emei nasl takip ediyorsunuz? 1.1.3. rn ve grev zniteliklerini nasl takip ediyorsunuz? 1.1.4. Projeye salanan kaynaklar10 ve kullanm oranlarn nasl takip ediyorsunuz? 1.1.5. alanlarn yetkinlik ve bilgi seviyelerini nasl takip ediyorsunuz? 1.1.6. Proje planlama deikenlerindeki nemli sapmalar nasl belgeliyorsunuz? 1.2. Taahhtleri, proje plannda belirlenmi olan taahhtlere gre nasl izliyorsunuz? 1.2.1. Taahhtleri nasl izliyorsunuz? 1.3. Riskleri, proje plannda belirlenmi risklerle karlatrlarak nasl izliyorsunuz? 1.3.1. Projenin u anda iinde bulunduu durum ve artlara gre, risk belgeleri, dzenli olarak nasl gzden geiriliyor? 1.3.2. Deiikliklere gre gncellenmi, gncel risk belgelerini grebilir miyim? 1.3.3. Risklerin durumu ilgili paydalara nasl duyuruluyor? 1.4. Veri ynetimini, proje planna gre nasl izliyorsunuz? 1.4.1. Veri ynetiminin, proje plannda tarif edildii gibi gerekletiini, dzenli olarak, nasl gzden geiriyorsunuz? 1.4.2. nemli saplamalar ve etkilerini nasl belirliyor ve belgelendiriyorsunuz? 1.4.3. Veri gzden geirme almalarnn sonularn nasl belgelendiriyorsunuz? 1.5. Paydalarn katlmn, proje planna gre, nasl izliyorsunuz? 1.5.1. Paydalarn katlmn, dzenli olarak, nasl gzden geiriyorsunuz? 1.6. Projenin gidiatn, baarmn ve sorunlarn dzenli olarak nasl izliyorsunuz? 1.6.1. Proje ilerleme toplantlarn nasl gerekletiriyorsunuz? 1.7. Belirlenmi aama11 tarihlerinde, gerekleen proje baarm ve sonularn nasl deerlendiriyorsunuz? 1.7.1. Projenin zaman izelgesi zerinde belirlenmi olan anlaml noktalarda ilgili paydalar ile gzden geirmeler nasl gerekletiriliyor? Projenin sonular ya da baarm, planlanandan nemli lde saptnda, sorun giderici almalar belirle ve kapanncaya kadar takip et 2.1. Sorunlar nasl belirliyor ve zmlyorsunuz? Sorun giderici almalar nasl tespit ediyorsunuz? 2.1.1. zerinde zmleme yapmak iin sorunlar nasl topluyorsunuz? 2.1.2. Sorun giderici alma gerektiren12 sorunlar nasl tespit ediyorsunuz? 2.1.3. Sorun giderici almalar nasl tespit ediyorsunuz? 2.2. Belirlenen sorunlar zmek iin, sorun giderici almalar nasl hayata geiriyorsunuz?

10 11

Kaynaklara rnekler: Donanm, bina, arsa, a, snama ortamlar, gvenlik sistemleri, insan, sreler Aama = Milestone 12 Dzeltici alma ltlerinin proje plannda belirtilmi olmas gereklidir

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007


2.2.1. Belirlenen sorunlarn zm iin uygun dzeltici almalar13 nasl belirliyor ve belgelendiriyorsunuz? 2.2.2. Sorun giderici almalar iin ilgililerden taahhtleri nasl alyorsunuz? 2.3. Sorun giderici almalar, kapanncaya kadar, nasl ynetiyorsunuz? 2.3.1. Sorun giderici almalar, kapanncaya kadar, nasl izliyorsunuz? 2.3.2. Sorun giderici almalarn etkinliini anlamak iin, sorun giderici almalarn sonular zerinde zmlemeleri nasl yapyorsunuz? 2.3.3. Sorun giderici almalar iin hazrlanan planlarda nemli sapmalar olduunda, uygun hareketleri nasl belirliyor ve belgelendiriyorsunuz?

32

Dzeltici almalara rnekler: Ek kaynak atanmas, proje planlarnn gncellenmesi, gereksinimlerde azaltmaya gidilmesi, taahhtlerde deiiklikler yaplmas, vb

13

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007

33

Proje Ynetimi

2.4 Tedariki Szleme Ynetimi


Ama
Tedarikilerden satn alnan rnlerin satn alma srecini ynetmek

nemli kavramlar:

1.

Satn alma trleri Tedarikilerden toplanan bilgiler Tedarikilerden alnan teklifler Tedarikiler ile yaplan szlemeler Bu szlemeler zerinde yaplan deiiklikler Gzden geirmeler Sorun giderici almalar Kabul snamalar

lgili Sre Alanlar


Proje izleme ve takip: Proje almalarnn izlenmesi ve gerekirse sorun giderici almalarn belirlenmesi. Gereksinim gelitirme: Gereksinimlerin tanmlanmas. Gereksinim ynetimi: Tedarikilerden alnan rnler ile gereksinimler arasnda ift tarafl bir takip edilebilirliin salanmas ve gereksinimlerin ynetilmesi. Teknik zm: Tedarikilerden satn alnabilecek rn ya da rn bileenleri hakknda bilgi salanmas.

2.

Tedarikiler ile szlemeler olutur ve gncel tut14 1.1. Satn alnacak her bir rn ve rn bileeni iin satn alma trn nasl belirliyorsunuz? 1.1.1. Ne tr satn almalar yapyorsunuz? 1.1.2. Satn alnacak her bir rn ve rn bileeni iin satn alma trn nasl belirliyorsunuz? 1.2. Belirlenmi gereksinimleri ve oluturulmu olan ltleri salama yetkinliklerine gre, tedarikileri nasl seiyorsunuz? 1.2.1. Olas tedarikileri nasl seiyorsunuz? 1.2.2. Nasl teklif alyorsunuz? 1.2.3. Toplanan teklifleri nasl deerlendiriyorsunuz? 1.2.4. Tedarikiyi nasl seiyorsunuz? 1.2.4.1. Eer hazr rn alacaksanz, tedarikiyi nasl seiyorsunuz? 1.2.4.2. Eer hazr rn olmayacak ise, tedarikiyi nasl seiyorsunuz? 1.3. Tedarikiler ile resmi szlemeleri nasl oluturuyorsunuz ve gncel tutuyorsunuz? 1.3.1. Tedarikiler ile resmi szlemeleri nasl oluturuyorsunuz? 1.3.2. Bu szlemeleri nasl gncel tutuyorsunuz? 1.3.3. Szlemeyi yrtmeden nce, taraflarn, anlamann ieriini ve deiiklikleri tam olarak anladklarndan, emin olmak iin neler yapyorsunuz? 1.3.4. Hazr rn satn almlarnda, szlemenin ieriinde neler oluyor? 1.3.5. Hazr rn d satn almlarnda, szlemenin ieriinde neler oluyor? Szleme koullar, hem proje hem de tedariki tarafndan yerine getirilir 2.1. almalar, tedariki ile birlikte, szlemede belirtildii ekilde, nasl yerine getiriyorsunuz? 2.1.1. Tedariki ile yaplan szlemenin, olmas gerektii gibi, yerine getirildiinden nasl emin oluyorsunuz? 2.1.2. Szlemede, ne eit gzden geirmeler tanml ve bunlar nasl gerekletiriyorsunuz? 2.1.3. Ynetsel gzden geirmelerde nelere dikkat ediyorsunuz? 2.1.4. Teknik gzden geirmelerde nelere dikkat ediyorsunuz? 2.1.5. Gzden geirmeler sonucunda bir sorun bulunursa ne yapyorsunuz? 2.2. Tedariki sreleri iinden, bir ksmn nasl seiyor, izliyor ve zmlyorsunuz? 2.2.1. Tedarikinin btn srelerini izliyor musunuz? 2.2.2. Hangi sreleri izleyeceinizi nasl seiyorsunuz? 2.2.3. Tedarikinin srelerini nasl izliyorsunuz? 2.2.4. zlediiniz tedariki sreleri zerinde nasl zmlemeler yapyorsunuz? 2.3. Tedarikiye smarlama yaptrlan i rnleri iinden bir ksmn deerlendirme yapmak iin nasl seiyorsunuz ve deerlendirmeleri nasl yapyorsunuz?

14

Olutur ve gncel tut ifadesinin CMMI iinde zel bir anlam vardr, aklama iin ltfen szle baknz.

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007


2.3.1. Projenin baar ile tamamlanmasnda nemli etkisi olacak ve sorunlar daha erken bulmaya yardmc olacak i rnlerini nasl belirliyorsunuz? 2.3.2. Belirlenmi i rnlerini nasl deerlendiriyorsunuz? 2.3.3. Deerlendirmede bulunan sorunlar iin sorun giderici almalar nasl belirliyor ve belgelendiriyorsunuz? 2.4. Satn alnan rnleri kabul etmeden nce, tedariki szlemesi koullarnn yerine getirildiinden nasl emin oluyorsunuz? 2.4.1. Satn alnan rnleri nasl kabul ediyorsunuz? 2.5. Satn alnan rnlerin, tedarikiden projeye geiini nasl salyorsunuz? 2.5.1. Satn alnan rnlerinin projeye geiini nasl salyorsunuz?

34

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007

35

Proje Ynetimi

2.5 lme ve zmleme


Ama
Ynetimin bilgi ihtiyalarn desteklemek iin gerekli ve yeterli lme yeteneini yaratmak ve devamlln salamak

nemli kavramlar:
Ynetimin bilgi ihtiyalar Dier bilgi ihtiyalar Bilgi ihtiyalar ile lmler arasndaki ilikiler lm zmlemeleri ve raporlar lm zmlemelerinden ve raporlarndan yararlanan paydalar Paydalarn lm sonularndan faydalanma memnuniyet anketleri Az sayda ama faydal lmler

lgili Sre Alanlar


Proje planlama: Proje znitelik kestirimleri ve dier planlama gereksinimleri iin bilgi ihtiyalarn salanmas Proje izleme ve takip: Proje baarmn izlemek iin bilgi ihtiyalarnn salanmas Yaplandrma ynetimi: lme i rnlerinin ynetilmesi Gereksinim gelitirme: Mteri gereksinimlerini salamak iin gerekli bilgi ihtiyalarnn salanmas Gereksinim ynetimi: Gereksinimlerin takip edilebilirliini salamak ve gncel tutmak iin gerekli bilgi ihtiyalarnn salanmas Kurumsal sre tanmlama: Kurumun lm havuzunu salar Saysal proje ynetimi: statistiksel deikenliin anlalmas ve dier istatiksel zmleme yntemlerinin kullanlmas

1.

2.

Belirlenmi bilgi ihtiyalar ve hedefler ile lme hedefleri ve almalar arasnda e gdm sala 1.1. Belirlenmi bilgi ihtiya ve hedeflerinden tretilmi olmak zere, lme hedeflerini nasl oluturuyor ve gncel tutuyorsunuz15 1.1.1. lme hedeflerini nasl oluturuyor ve gncel tutuyorsunuz? 1.1.2. Bilgi ihtiya ve hedefleri hangi kaynaklardan gelmektedir? 1.1.3. lme hedeflerinizi grebilir miyim? 1.2. lme hedeflerini karlamak iin kullanlacak lmleri nasl belirliyorsunuz? 1.2.1. lmleri nasl belirliyorsunuz? 1.2.2. Temel lmlerinizi grebilir miyim? 1.2.3. Tretilmi lmlerinizi grebilir miyim? 1.3. lme verilerinin nasl salanacan ve saklanacan nasl belirliyorsunuz? 1.3.1. lme verilerinin nasl salanacan ve saklanacan nasl belirliyorsunuz? 1.3.2. lme verilerini toplarken ve saklarken nelere dikkat ediyorsunuz? 1.4. lm verilerinin nasl zmleneceini ve raporlanacan nasl belirliyorsunuz? 1.4.1. lm verilerinin nasl zmleneceini ve raporlanacan nasl belirliyorsunuz? 1.4.2. Veri zmleme yntem ve aralarn nasl seiyorsunuz? Hangi yntem ve aralar kullanyorsunuz? 1.4.3. Kullandnz istatistikler neler? 1.4.4. Veri zmleme ve sonularn duyurulmas ile ilgili idari yordamlarnzda neleri ele alyorsunuz? 1.4.5. Veri zmlemelerinin faydasn deerlendirmek iin hangi ltleri kullanyorsunuz? 1.4.6. Veri toplama ve zmleme almalarn deerlendirmek iin hangi ltleri kullanyorsunuz? Belirlenmi bilgi ihtiya ve hedeflerini karlayan, lme sonularn ilan et 2.1. Belirlenmi lme verilerini nasl elde ediyorsunuz? 2.1.1. Verileri nasl topluyorsunuz? 2.1.2. Veri btnlk ve tutarlk snamalarn nasl yapyorsunuz? 2.2. lme verilerini nasl zmlyor ve yorumluyorsunuz? 2.2.1. lme verilerini nasl zmlyorsunuz? 2.3. lme verilerini, lme tanmlarn ve lme sonularn nasl saklyor ve ynetiyorsunuz? 2.3.1. Verileri ve sonular nasl saklyorsunuz? 2.3.2. Veri havuzunda neleri saklyorsunuz? Olutur ve gncel tut ifadesinin CMMI iinde zel bir anlam vardr, aklama iin ltfen szle baknz.

15

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007


2.3.3. Bilgilerin uygun olmayan ekilde kullanmna rnekler verir misiniz? Bunlar nasl engelliyorsunuz? 2.4. lme ve zmleme almalarnn sonularn, btn ilgili paydalara nasl duyuruyorsunuz? 2.4.1. Sonular paydalara nasl duyuruyorsunuz? 2.4.2. Sonularn anlalr olmas iin sonu raporlarna zellikle hangi aklamalar ekliyorsunuz? 2.4.3. Paydalarn sonular anlamalarna nasl yardmc oluyorsunuz? Anladklarndan nasl emin oluyorsunuz?

36

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007

37

Destek

2.6 Sre ve rn Kalite Gvencesi


Ama
Ynetime ve alanlara, sreler ve ilgili i rnleri ile ilgili tarafsz bir i gr salamak

nemli kavramlar:
Sre deerlendirmeleri rn deerlendirmeleri Kullanlan ltler Bulunan sorunlar Sorunlar kimler buluyor Deiiklik istekleri Tutulan kaytlar Raporlar En ok bulunan sorunlar Sorunlarn kapanma oran Sk grlen sorunlar iin yaplm sre iyiletirme nerileri

lgili Sre Alanlar


Proje planlama: Tarafsz deerlendirmesi yaplacak, srelerin ve i rnlerinin belirlenmesi Dorulama: Belgelenmi gereksinimlerin karlanmas

1.

2.

Uygulanan srelerin ve bunlarla alakal i rn ve hizmetlerin, ilgili sre tanmlarna, standartlara ve yordamlara uyumunu, tarafsz olarak deerlendir 1.1. Uygulanan sreler arasndan seilenlerin, ilgili sre tarifleri, standartlar ve yordamlara uyumunu tarafsz olarak nasl deerlendiriyorsunuz? 1.1.1. Btn sreleri deerlendiriyor musunuz? 1.1.2. Kalite sorunlarn kimler buluyor? 1.1.3. Sre deerlendirmelerini nasl yapyorsunuz? 1.1.4. Ne eit ltler kullanyorsunuz? 1.2. rnleri ve hizmetler arasndan seilenlerin sre tarifleri, standartlar ve yordamlara uyumunu tarafsz olarak nasl deerlendiriyorsunuz? 1.2.1. Btn i rnlerini deerlendiriyor musunuz? 1.2.2. rnlerini ne zaman deerlendiriyorsunuz? 1.2.3. rn deerlendirmelerini nasl yapyorsunuz? 1.2.4. Ne eit ltler kullanyorsunuz? Uygunsuzluk sorunlarn tarafsz olarak izle ve duyur, sorunlarn zldnden emin ol 2.1. Kalite sorunlarnn, ilgililere zamannda duyurulduundan ve sorunlarn ynetim ve alanlar ile birlikte zldnden nasl emin oluyorsunuz? 2.1.1. Uygunsuzluklar nasl duyuruyorsunuz? 2.1.2. Uygunsuzluklarn zldnden nasl emin oluyorsunuz? 2.1.3. Uygunsuzluklar zmek iin hangi yntemleri kullanyorsunuz? 2.1.4. Uygunsuzluklar zerinde zmlemeler yapyor musunuz? 2.2. Kalite gvencesi almalarna ait kaytlar nasl oluturuluyor ve gncel tutuluyor?16 2.2.1. Kalite gvencesi almalar iin hangi kaytlar oluturuyorsunuz? 2.2.2. Gerekli durumlarda, kalite gvence almalarnn durumu ve tarihesinde deiiklikleri nasl yapyorsunuz?

16

Olutur ve gncel tut ifadesinin CMMI iinde zel bir anlam vardr, aklama iin ltfen szle baknz.

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007

38

Destek

2.7 Yaplandrma Ynetimi


Ama
rnlerinin btnln ve tutarlln salamak. Bu amaca ulamak iin, yaplandrma kimlik belirlemesi, yaplandrma snamas, yaplandrma durum muhasebesi ve yaplandrma denetimleri yapmak.

nemli kavramlar:

1.

Dayanak ile yedekleme arasndaki temel farklar Dayanak nedir? Dayanak oluturmak Dayanaklarn gncel olmas ve doru kullanm Yaplandrma dzeni Yaplandrma denetimleri Kontrol seviyeleri Denetim kaytlar

lgili Sre Alanlar


Proje planlama: Yaplandrma elerini belirlemekte yardmc olan i dkm yaps (DY) ve dier planlarn salanmas Proje izleme ve takip: Baarm zmlemesi ve dzeltici almalar

2.

3.

Belirlenmi i rnleri iin dayanaklar olutur 1.1. Yaplandrma ynetimi altna alnacak olan yaplandrma eleri, bileenler ve ilgili i rnlerini nasl belirliyorsunuz? 1.1.1. Yaplandrma elerini nasl seiyorsunuz? 1.1.2. Yaplandrma elerini semek iin kullandnz ltleri grebilir miyim? 1.1.3. Neleri yaplandrma ynetimi altnda saklyorsunuz? 1.2. rnlerinin denetimi iin yaplandrma ve deiiklik ynetimi dzenini nasl oluturuyor ve gncel tutuyorsunuz?17 1.2.1. Yaplandrma ynetimi dzeninin nasl ilediini anlatr msnz? 1.2.2. Yaplandrma ynetimi iin hangi kontrol seviyelerini kullanyorsunuz? 1.3. kullanm ya da mteriye teslimat amacyla dayanaklar nasl yaratyor ya da yaynlyorsunuz? 1.3.1. Dayanaklar nasl oluturuyorsunuz? Yaplandrma ynetimi altndaki i rnleri zerinde yaplan deiiklikleri izle ve denetle 2.1. Yaplandrma eleri iin yaplan deiiklik isteklerini nasl izliyorsunuz? 2.1.1. Deiiklik isteklerini nasl izliyorsunuz? 2.2. Yaplandrma eleri zerinde yaplan deiiklikleri nasl denetliyorsunuz? 2.2.1. Yaplandrma eleri zerinde yaplan deiiklikleri nasl denetliyorsunuz? Dayanaklarn btnln olutur ve gncel tut 3.1. Yaplandrma elerini tanmlayan kaytlar nasl oluturuyor ve gncel tutuyorsunuz? 3.1.1. Yaplandrma ynetimi kaytlarn nasl oluturuyorsunuz? 3.2. Yaplandrma dayanaklarnn btnln korumak iin yaplandrma denetimlerini nasl yapyorsunuz? 3.2.1. Ne eit yaplandrma denetimleri yapyorsunuz? 3.2.2. Yaplandrma denetimlerini nasl gerekletiriyorsunuz?

17

Olutur ve gncel tut ifadesinin CMMI iinde zel bir anlam vardr, aklama iin ltfen szle baknz.

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007

39

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007

40

3. Olgunluk Seviyesi Sre Alanlar

Bu sevideki bir irket iin en nemli iki kavram unlardr: Kurumun standart sreleri ve uyarlama klavuzlar. Kurum iinde, farkl iler iin farkl standartlar olabilir. rnein: Projelerin byklne gre; kk, orta, byk projeler ya da projelerin uygulama alanna gre; ERP, e-i, vb, projeler iin farkl standartlar sreler tanmlanabilir. Uyarlama klavuzlar sayesinde, her bir proje, kendisine hitap eden standart sreci, kendisine zel bir ekilde uyarlama ansna sahip olacaktr. rnein, orta boy bir ERP projesi, kurumun orta boy ERP projeleri iin tanmlanm standart srecini uyarlama klavuzuna uygun olarak kendisine zel bir hale getirebilecektir. Farkl byklkte ve farkl alanlardaki projeler iin farkl standart sreler tanmlanabilecei gibi, bir baka alternatif yaklam, kurumun olduka genel bir standart sre tanm olabilir ve bu genel standart srecin projelerin bykl ve uygulama alanna gre nasl zel hale getirilebileceini aklayan bir ya da birden ok uyarlama klavuzu hazrlanabilir. Trkiyede ve dnyada grlen en yaygn hata, irketlerin 2. olgunluk seviyesini yaamadan dorudan 3. olgunluk seviyesine atlamak istemeleridir. Bu ok tehlikeli bir hatadr. Bu ekilde bir yaklam ile irket hazr olmad halde standart sreler tanmlamaya alacak ve byk bir ihtimal ile irketin zelliklerine uymayan teorik olarak tanmlanm standart sreler oluturulacaktr. Sonuta, maalesef bu hatay yapan birok irket alann gerek tecrbelerinde olduu gibi CMMI modelinin irkete brokrasi getirdii iddia edilecektir. Brokrasiyi getiren CMMI deil, CMMI modelinin yanl uygulanmasdr. irketlerin 3. olgunluk seviyesi ncesinde 2. olgunluk seviyesini yeterince yaamas ve irkete en uygun standart sreleri irket iinde yaanm gerek tecrbelerden tanmlanmas hayati neme sahiptir. Son olarak, u hatrlatmay yapmay nemli gryorum: Baz sre alanlarnn zel amalarnn, genel amalar karladn daha nceki blmlerde grmtk. Eer irket iinde her eyi proje olarak ele alrsanz, genel amalar ile ayrca kayglanmanza gerek kalmaz. Sre iyiletirme almalar dhil btn kurumsal faaliyetlerin birer proje gibi ele

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007


alnmas ve bu projelerin de CMMI gereklerini yerine getirmesi durumunda btn genel amalar salanm olacaktr. 3. Olgunluk seviyesinin sre alanlar unlardr: Gereksinim Gelitirme Teknik zm rn Btnletirme Dorulama Geerlilik Kurumsal Sre Odaklanmas Kurumsal Sre Tanmlama Kurumsal Eitim Btnleik Proje Ynetimi Risk Ynetimi Karar zmleme ve zm retme

41

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007

42

Mhendislik

3.1 Gereksinim Gelitirme


Ama
Mteri gereksinimleri ile rn ve rn bileeni gereksinimlerini oluturmak ve zmlemek

nemli kavramlar:

1.

Projenin paydalar Paydalarn beklentileri, ihtiyalar, kstlar ve arayzleri rn yaam dngs Mteri gereksinimleri rn ve rn bileeni gereksinimleri Arayz gereksinimleri Mteri gereksinimlerinin rn bileenlerine atanmas Uygulama kavramlar Uygulama senaryolar Gereksinimler ve kstlar arasnda denge salama levsel tanmlar Gereksinim geerlilik snamas

lgili Sre Alanlar


Gereksinim ynetimi: Mteri ve rn gereksinimlerinin ynetilmesi, gereksinim salayclar ile ortak anlay gelitirilmesi, gereksinimleri hayata geirecek ve izlenebilirlii salayacak kiilerden gerekli taahhtlerin oluturulmas Teknik zm: Gereksinim gelitirme ilevinin ktlarnn nasl kullanlacann belirlenmesi. Gereksinimleri deitirecek ya da gelimesini salayacak, teknik zm seeneklerinin gelitirilmesi rn btnletirme: Arayz ve arayz gereksinimlerinin ynetimi Dorulama: rnlerin, gereksinimleri saladndan emin olunmas Geerlilik: rnlerin, mteri gereksinimlerine gre, geerli olduunun nasl anlalacann tanmlanmas Risk ynetimi: Gereksinimlerle ilgili risklerin belirlenmesi ve izlenmesi Yaplandrma ynetimi: nemli i rnlerinin denetlenmesi ve ynetilmesi

2.

3.

Paydalarn ihtiyalarn, beklentilerini, kstlarn ve arayzleri topla, sonra bunlar mteri gereksinimlerine dntr 1.1. rn yaam dngs boyunca, btn aamalar iin, paydalarn ihtiyalarn, beklentilerini, kstlarn ve arayzleri ortaya nasl kartyorsunuz? 1.1.1. htiya, beklenti, kst ve d arayzleri ortaya kartmak iin hangi yntemleri kullanyorsunuz? 1.1.2. Paydalarn genellikle gereksinim olarak ifade etmeyi unuttuklar ihtiyalar hangi konularda oluyor? 1.2. Paydalarn ihtiyalarn, beklentilerini, kstlarn ve arayzleri mteri gereksinimlerine nasl dntryorsunuz? 1.2.1. Mteri gereksinimlerini nasl oluturuyorsunuz? Mteri gereksinimlerini zmseyerek ve ayrntl bir ekilde inceleyerek, rn ve rn bileeni gereksinimlerini gelitir 2.1. Mteri gereksinimlerini temel alarak, rn ve rn bileeni gereksinimlerini nasl oluturuyorsunuz ve gncel tutuyorsunuz?18 2.1.1. rn ve rn bileenleri iin gereksinimleri nasl oluturuyorsunuz? 2.1.2. rn ve rn bileenleri iin gereksinimleri nasl gncel tutuyorsunuz? 2.2. Her bir rn bileeni iin ilgili gereksinimlerin atamalarn nasl yapyorsunuz? 2.2.1. Gereksinimler, ilgili rn bileenlerine nasl atanyor? 2.3. Arayz gereksinimlerini nasl belirliyorsunuz? 2.3.1. Arayz gereksinimlerini nasl belirliyorsunuz? 2.3.2. Arayz gereksinimlerini nasl gncel tutuyorsunuz? 2.3.3. Arayzler konusunda, bugne kadar hi sorun yaadnz m? Gereksinimleri zmle, geerliliklerini sna ve istenen ilevlerin19 tanmlarn olutur 3.1. Uygulama kavramlar ve ilgili senaryolar nasl oluturuyorsunuz ve gncel tutuyorsunuz20

18 19

Olutur ve gncel tut ifadesinin CMMI iinde zel bir anlam vardr, aklama iin ltfen szle baknz. lev = fonksiyon 20 Olutur ve gncel tut ifadesinin CMMI iinde zel bir anlam vardr, aklama iin ltfen szle baknz.

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007


3.1.1. Uygulama kavramlar ve ilgili senaryolar nasl oluturuyorsunuz? 3.1.2. Uygulama kavramlar ve ilgili senaryolar nasl gncel tutuyorsunuz? 3.2. stenen ilevler iin tanmlar nasl oluturuyorsunuz ve gncel tutuyorsunuz? 3.2.1. levsel tanmlar nasl oluturuyorsunuz? 3.3. Gereksinimlerin gerekli ve yeterli olduklarndan emin olmak iin, zmlemeleri nasl yapyorsunuz? 3.3.1. Gereksinimler zerinde hi hata ya da eliki buldunuz mu? Grebilir miyim? 3.3.2. Bu hata ve elikileri nasl buldunuz? 3.3.3. Gereksinim zmlemelerinizde nelere dikkat ediyorsunuz? 3.3.4. Belgelenmi gereksinimlerin tm gereksinimleri kapsadndan nasl emin oluyorsunuz? leride unutulmu srpriz gereksinimler kmamas iin ne yapyorsunuz? 3.4. Paydalarn ihtiyalar ile kstlar arasndaki dengeyi salamak iin, gereksinim zmlemelerini nasl yapyorsunuz? 3.4.1. Mterinin gereksinimleri ile kstlar arasnda hi dengesizlik oluyor mu? 3.4.2. Bu dengesizlikleri nasl ortaya kartyorsunuz? 3.4.3. Dengesizlii ortadan kaldrmak iin ne yapyorsunuz? 3.5. Tanmlanm gereksinimlere gre gelitirilen sonu rnn, kullanc ortamnda istendii gibi alacandan emin olmak iin gereksinimlerin geerliliini nasl snyorsunuz? 3.5.1. Btn gereksinimleri yerine getirdiiniz halde sonu rnn mterinin ortamnda almama riski var m? 3.5.2. htimalin dk olduunu nereden biliyorsunuz? htimalin dk olmas iin ne yapyorsunuz? 3.5.3. Gereksinimlerin geerlilik snamas iin hangi yntemleri kullanyorsunuz?

43

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007

44

Mhendislik

3.2 Teknik zm
Ama
Gereksinimler iin zmleri tasarlamak, gelitirmek ve hayata geirmek. Teknik zm almalar: zmler, tasarmlar ve hayata geirme ilevlerinden oluur. Bu almalar: rnleri, rn bileenlerini ve rnlerle ilgili yaam dngs srelerini tek tek ele alabilecei gibi bir btn olarak da dnebilir.

nemli kavramlar:
zm iin seenek oluturma Seim ltleri Yeni gereksinimler ve gereksinim deiiklikleri Tasarm lt ve standartlar Atanan gereksinimler Tasarmlarn belgelenmesi Teknik veri paketleri Arayzler Arayz ltleri Yap, satl al, tekrar kullan kararlar Tekrar kullanma lt ve hedefleri Hayata geirme yntem, standart ve ltleri Hayata geirme esnasnda ortaya kan deiiklik istekleri Son kullanc destek belgeleri iin standartlar

lgili Sre Alanlar


Gereksinim gelitirme: Gereksinimlerin atanmas, uygulama kavramlar, arayz tanmlar Dorulama: Edeer gzden geirmeler ile rn ve rn bileenlerinin, gereksinimleri saladnn dorulanmas Karar zmleme ve zm retme: nemli kararlar iin resmi deerlendirme yntemlerinin kullanlmas Gereksinim ynetimi: Gereksinimlerin ynetimi Kurumsal yenilikilik ve yaygnlatrma: Kurum iinde kullanlan teknolojilerin iyiletirilmesi

1.

2.

zm seenekleriiinden, rn ve rn bileenleri iin zmleri se 1.1. zm seenekleri ve seim ltlerini nasl oluturuyorsunuz? 1.1.1. Maliyet, sre ve baarm asndan iyi bir tasarm yaptnzdan nasl emin oluyorsunuz? 1.1.2. En iyi seenekleri oluturduunuzu nereden biliyorsunuz? 1.1.3. Oluturduunuz seeneklerin gereksinimleri karladn nasl anlyorsunuz? 1.2. rn bileenleri iin seim ltlerini en iyi salayan zm nasl seiyorsunuz? 1.2.1. En iyi seenei setiinizi nasl biliyorsunuz? 1.2.2. Seilen zmden dolay yeni gereksinimler ortaya kt m? 1.2.3. Projenin ilerleyen aamalarnda keke dier seenei seseydik dediiniz oldu mu? rn ya da rn bileenleri iin tasarmlar olutur 2.1. rn ya da rn bileeni iin tasarm nasl oluturuyorsunuz? 2.1.1. Tasarmlarnz hangi ltlere gre deerlendiriyorsunuz? 2.1.2. Ne eit tasarm yntemleri kullanyorsunuz? 2.1.3. Tasarmlarnz hangi lt ve standartlara uygun gerekletiriyorsunuz? 2.1.4. Tasarmlarnz, kendilerine atanan gereksinimleri her zaman tam olarak salyor mu? 2.1.5. Tasarmlarnz nasl belgelendiriyorsunuz? 2.2. Teknik veri paketlerini nasl oluturuyorsunuz ve gncel tutuyorsunuz? 2.2.1. Hi kt zerinde yaptnz tasarm ile hayata geirilen tasarmn uyumad oldu mu? 2.2.2. Tasarm ile teknik veri paketlerinin ve teknik veri paketleri ile yaplan ilerin uyum iinde olduundan nasl emin oluyorsunuz? 2.2.3. Tasarm deitiinde, teknik veri paketlerini nasl gncelliyorsunuz? 2.2.4. Bir teknik veri paketi deitiinde tasarmda ilgili deiiklikleri nasl yapyorsunuz? 2.3. Belirlenmi ltlere gre rn bileeni arayzlerini nasl tasarlyorsunuz? 2.3.1. Arayz ltlerini nasl belirliyorsunuz? 2.3.2. Ne eit arayzler kullanyorsunuz? 2.3.3. Yaptnz bir arayz tasarmnn iyi bir tasarm olduunu nasl anlyorsunuz? 2.3.4. Arayz tasarmlarn nasl belgeliyorsunuz?

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007


2.4. rn bileenlerinin kurum iinde mi gerekletirileceini, satn m alnacan ya da tekrar kullanmla m gerekletirileceine nasl karar veriyorsunuz? Bu konuda belirlenmi ltleri grebilir miyim? 2.4.1. Yap ya da satn al kararlarn nasl veriyorsunuz? 2.4.2. Kurum iinde gerekletirilen tasarmlarda 2.4.2.1. Yeniden kullanm iin hedefler ya da ltler var m? 2.4.2.2. Tasarmnn tamamen ya da ksmen ileride baka tasarmlarn iinde yeniden kullanlmas iin hedefler ya da ltler var m? 2.4.3. Satn alma kararlarnda, satn alnacak elerin bakm ile ilgili konular gz nnde bulunduruyor musunuz? rn bileenleri ve ilgili destek belgelerini tasarmna uygun olarak hayata geir 3.1. rn bileenlerinin tasarmn nasl hayata geiriyorsunuz? 3.1.1. Hi kt zerinde yaptnz tasarm ile hayata geirilen tasarmn uyumad oldu mu? 3.1.2. Hayata geirme ilemlerinin tasarma gre yapldndan nasl emin oluyorsunuz? 3.1.3. Hayata geirme iin nasl yntemler kullanyorsunuz? 3.1.4. Hayata geirme iin uyulmas gereken standartlar ve ltler var m? 3.1.5. Hayata geirme ileminin tamamlandn nasl anlyorsunuz? 3.1.6. Hayata geirme esnasnda kullanlan veri paketi ya da tasarmda deiiklik yapma ihtiyac oluyor mu? 3.2. Son kullanc belgelerini nasl oluturuyorsunuz ve gncel tutuyorsunuz? 3.2.1. Son kullanc belgelerini kim, ne zaman hazrlyor? 3.2.2. Son kullanc belgelerini mteriye vermeden nce, bu belgelerde bir sorun olmadndan nasl emin oluyorsunuz? 3.2.3. Bu belgeleri hazrlarken uymak zorunda olduunuz standartlar var m? 3.2.4. Bu belgelerde deiiklik yapmak gerekiyor mu? Deiiklikleri nasl yapyorsunuz?

45

3.

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007

46

Mhendislik

3.3 rn Btnletirme
Ama
rn bileenlerini bir araya getirerek rn oluturmak Bir araya gelen rnn, olmas gerektii gibi altndan emin olmak rn teslim etmek

nemli kavramlar:
rn btnletirme sras rn btnletirme ortam En uygun btnletirme ortamnn seilmesi Btnletirme yordam ve ltleri Gncel arayz verilerine eriim rn bileenlerinin btnletirme iin teslim alnmas rn btnletirme deerlendirmeleri ve d arayzler Arayzler ile ilgili tutarszlklar ve uygunsuzluklar Deerlendirme kaytlar

lgili Sre Alanlar


Gereksinim gelitirme: Arayz gereksinimleri Teknik zm: Arayzler ve kurum iinde gelitirilmesi gerekli ise rn btnletirme ortam Dorulama: Arayzlerin, rn bileenlerinin ve btnletirme ortamnn dorulanmas Geerlilik: rn bileenlerinin ve bir araya getirilmi rnn geerlilii Risk ynetimi: Arayz uyumu ve rn btnletirme konusundaki riskleri engellemek iin n rn21 kullanlmas Karar zmleme ve zm retme: Btnletirme sralamas, yordamlar ve btnletirme ortamnn gelitirilmesi ya da satn alnmas konusunda gerekirse resmi karar srelerinin kullanlmas Yaplandrma ynetimi: Arayz tanmlarndaki deiikliklerin ynetilmesi ve bilgi paylam Tedariki szleme ynetimi: rn bileenlerinin ve btnletirme ortamnn, tamamnn ya da bir ksmnn satn alnmas

1.

2.

rn btnletirme iin hazrlklar tamamla 1.1. rn bileenlerinin hangi sra ile btnletirileceine nasl karar veriyorsunuz? 1.1.1. rn Btnletirme sralamas ile ilgili hi sorun yaadnz m? Nasl zdnz? 1.1.2. rn btnletirme iin iyi bir sralama yaptnz nereden biliyorsunuz? 1.1.3. rn btnletirme sralamasnda, hangi durumlarda deiiklik yapyorsunuz? 1.2. rn bileenlerini btnletirme iin kullanlacak ortam nasl oluturuyor ve gncel tutuyorsunuz? 1.2.1. rn btnletirme ortam ile ilgili ne gibi sorunlar yaadnz? 1.2.2. rn btnletirme ortamnn kullanm kolay m? 1.2.3. Btnletirme ortamn satn m aldnz, kendiniz mi gelitirdiniz? 1.2.4. Btnletirme ortamn kendiniz gelitirdiniz ise gelitirme almalarn nasl planladnz ve gerekletirdiniz? 1.2.5. Btnletirme ortamn satn aldnz ise size en uygun ortam nasl setiniz? 1.2.6. Btnletirme ortamnda ne eit gncellemeler yapyorsunuz? 1.3. rn bileenlerini btnletirmek iin gerekli yordam ve ltleri nasl oluturuyor ve gncel tutuyorsunuz? 1.3.1. Btnletirme iin verilen, bir rn bileenini hi reddettiiniz oldu mu? Neden? 1.3.2. rn btnletirmede hatalar oluyor mu? Ne gibi hatalar oluyor? 1.3.3. Btnletirme sonras mteriye teslimde bir hata ile karlatnz m? rn bileenlerinin i ve d arayzlerinin uyum iinde olduundan emin ol 2.1. Arayz tanmlarn kapsam ve tamlk asndan nasl gzden geiriyorsunuz? 2.1.1. u ana kadar, tamamen unutulan bir arayz ya da arayz iinde unutulmu bir bileen kefettiiniz oldu mu? 2.1.2. ve d bileenleri btnletirmek iin hangi arayz kullanacanz nasl anlyorsunuz? Yanl arayzler kullandnz oluyor mu? 2.2. ve d arayz tanmlarn, ilgili tasarmlar ve deiiklikleri nasl ynetiyorsunuz?

21

n rn = Prototip

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007


2.2.1. Arayz deiikliklerinden nasl haberdar oluyorsunuz? Tutarszlk ve uygunsuzluklar nasl tespit ediyorsunuz? 2.2.2. Proje katlmclar gncel arayz verilerine nasl ulayorlar? Dorulanm rn bileenlerini bir araya getir ve btnletirilmi, dorulanm ve geerlilii snanm rn teslim et 3.1. rn bileenlerini bir araya getirmeye balamadan nce, her birinin kimlik bilgisinin uygun bir ekilde var olduunu, ilevlerini tanmland gibi yerine getirdiini ve arayzlerinin arayz tanmlar ile uyum iinde olduunu nasl onaylyorsunuz? 3.1.1. Btnletirme iin getirilen bir rn bileenini kabul etmeden nce nelere bakyorsunuz? 3.1.2. Teslim aldnz rn bileenleri iin bir belge dzenliyor musunuz? 3.2. rn bileenlerini, btnletirme srasna ve ilgili yordamlara uygun olarak nasl bir araya getiriyorsunuz? 3.2.1. rn btnletirme ortamnn hazr olduunu nasl anlyorsunuz? 3.2.2. Btnletirme srasna uyulduunu nasl anlyorsunuz? 3.2.3. Hi, btnletirme srasn ve yordamlar deitirmeniz gerekti mi? 3.3. Bir araya getirilmi rn bileenlerini arayz uyumu asndan nasl deerlendiriyorsunuz? 3.3.1. rn bileenlerini, rn btnletirmesi srasna ve yordamlara gre nasl deerlendiriyorsunuz? 3.3.2. Deerlendirme kaytlarn nasl tutuyorsunuz?

47

3.

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007

48

Mhendislik

3.4 Dorulama
Ama
Seilen i rnlerinin, yazl gereksinimleri karladndan emin olmak

nemli kavramlar:
Dorulamas yaplacak i rnlerinin seilmesi Dorulama iin gerekli kaynaklar Dorulama ortam Dorulama ara ve gereleri Dorulama iin tekrar kullanm Dorulama yordam ve ltleri Edeer gzden geirme Edeer gzden geirme zmlemeleri Dorulamadan baar ile geme Dorulama sonular zerinde zmlemeler

lgili Sre Alanlar


Geerlilik: rn ya da rn bileenlerinin gerek ortamda da alacandan emin olunmas Gereksinim gelitirme: Mteri, rn ya da rn bileeni gereksinimlerinin oluturulmas ve gelitirilmesi Gereksinim ynetimi: Gereksinimlerin ynetilmesi

1.

Dorulama iin hazrlklar gerekletir 1.1. Dorulamas yaplacak i rnlerini ve her biri iin kullanlacak dorulama yntemini nasl seiyorsunuz? 1.1.1. Btn i rnleri iin dorulama yapyor musunuz? 1.1.2. Dorulamas yaplacak i rnlerini nasl seiyorsunuz? 1.1.3. Btn i rnlerini ayn ekilde mi doruluyorsunuz? 1.1.4. Dorulama iin kaynak sknts ekiyor musunuz? Gerekli kaynak planlamasn nasl yapyorsunuz? 1.2. Dorulamay desteklemek iin ihtiya duyulacak ortam nasl oluturuyor ve gncel tutuyorsunuz? 1.2.1. Dorulama ortamn nasl oluturuyorsunuz? 1.2.2. imdiye kadar dorulama ortam ile ilgili sorun yaadnz oldu mu? 1.2.3. Dorulama iin ne eit ara ve gereler kullanyorsunuz? 1.2.4. Dorulama ortam iin tekrar kullanm yaptnz neler var? 1.3. Seilen i rnlerinin dorulanmasnda kullanlacak yordam ve ltleri nasl oluturuyor ve gncel tutuyorsunuz? 1.3.1. Dorulama ile ilgili ne gibi sorunlar yayorsunuz? r: Dorulanmas tamamlanm i rnlerinde sonradan bulunan nemli hatalar gibi. 1.3.2. Dorulama iin kullandnz ltleri grebilir miyim? 1.3.3. Dorulama yordamlarn nasl gelitiriyorsunuz? 1.3.4. Dorulama yordamlar zerinde yaplan en son gncellemeleri grebilir miyim? Seilen i rnleri zerinde edeer gzden geirmeler gerekletir 2.1. Seilen i rnlerinin edeer gzden geirmeleri iin hazrlklar nasl yapyorsunuz? 2.1.1. Ne eit edeer gzden geirmeler yapyorsunuz? 2.1.2. Edeer gzden geirmeler srasnda hangi bilgileri topluyorsunuz? 2.1.3. Edeer gzden geirme yaparken, gzden geirme yaplacak i rnn, aslnda gzden geirmeye hazr olmad gibi bir durumla karlatnz oldu mu? 2.1.4. Bir i rnnn edeer gzden geirmeye hazr olduunu nasl anlyorsunuz? 2.1.5. Edeer gzden geirmelerinin baarsn arttrmak iin neler yapyorsunuz? 2.2. Seilmi i rnleri zerinde edeer gzden geirmeleri nasl gerekletiriyorsunuz ve ortaya kan hatalar nasl kayt altna alyorsunuz? 2.2.1. Edeer gzden geirmeleri nasl gerekletiriyorsunuz?

2.

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007


2.2.2. Toplanan verilere rnekler verir misiniz? 2.3. Edeer gzden geirmelerin hazrlklar, gerekletirilmesi ve sonular hakkndaki verileri zerinde nasl zmlemeler yapyorsunuz? 2.3.1. Edeer gzden geirme verileri zerinde nasl zmlemeler yapyorsunuz? 2.3.2. zmlemeler sonunda hangi sonulara ulatnz? Seilmi i rnlerinin dorulamasn, ilgili yazl gereksinimlere gre, gerekletir 3.1. Seilmi i rnleri iin dorulamalar nasl gerekletiriyorsunuz? 3.1.1. Bir i rnnn dorulamadan baar ile getiine nasl karar veriyorsunuz? 3.2. Dorulama almalarnn sonularn nasl zmlyorsunuz? 3.2.1. Dorulama sonular baarsz grnyor ise, bunun i rnn baarszlndan m kaynaklandn, yoksa dorulama yordamlar ve ltlerinde sorun olduu iin mi sonularn baarsz grndn, nasl anlyorsunuz? 3.2.2. Dorulama sonular zerinde ne eit zmlemeler yapyorsunuz? 3.2.3. Gerekletirdiiniz zmlemeler sonucu elde ettiiniz bulgular grebilir miyim?

49

3.

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007

50

Mhendislik

3.5 Geerlilik
Ama
rn ve rn bileenlerinin, almalar gereken gerek ortama konduklarnda, ilevlerini yerine getireceklerinden emin olmak

nemli kavramlar:
Geerlilik snamas Geerlilik snamas yaplacak i rnlerinin seilmesi Geerlilik snamas iin kullanlan yntemler, yordamlar, ltler Geerlilik ortam Geerlilik ortam ve mteri ortamnn ilikisi Geerlilik snamas sonularnn zmlenmesi

lgili Sre Alanlar


Gereksinim gelitirme: Gereksinimlerin geerliliinden emin olunmas Teknik zm: Gereksinimlerin teknik zmlere dntrlmesi esnasnda geerlilik ile ilgili bir sorun karsa dzeltici almalar yaplmas Dorulama: rn ya da rn bileenlerinin, gereksinimleri karladnn dorulanmas

1.

Geerlilik snamas iin hazrlk yap 1.1. Geerlilik snamas yaplacak rn ve rn bileenlerini nasl seiyorsunuz ve her biri iin kullanlacak geerlilik snamas yntemini nasl belirliyorsunuz? 1.1.1. Hangi i rnleri zerinde geerlilik snamas yapyorsunuz? 1.1.2. Geerlilik snamas iin hangi yntemleri kullanyorsunuz? 1.2. Geerlilik snamas iin kullanlacak ortamn nasl oluturuyor ve gncel tutuyorsunuz? 1.2.1. Geerlilik snamas iin gerekli ortam nasl hazrlyorsunuz? 1.3. Geerlilik snamas iin gerekli yordam ve ltleri nasl oluturuyor ve gncel tutuyorsunuz? 1.3.1. Geerlilik yordamlarnn ierii hakknda bilgi verir misiniz? 1.3.2. Geerlilik ltlerini belirlemek iin hangi kaynaklardan yararlanyorsunuz? 1.3.3. Yordamlarn hazrladnz rn ya da rn bileenlerinin, geerlilik iin, hazr olduundan nasl emin oluyorsunuz? rn ya da rn bileenlerinin, gerek uygulama ortamnda, kullanma uygun olduundan emin olmak iin geerlilik snamalarn gerekletir 2.1. Belirlenmi rn ve rn bileenleri zerinde geerlilik snamalarn nasl gerekletiriyorsunuz? 2.1.1. Geerlilik snamalarn nasl gerekletiriyorsunuz? 2.2. Geerlilik almalarnn sonularn nasl zmlyorsunuz? 2.2.1. Geerlilik sonular zerinde nasl zmlemeler yapyorsunuz? 2.2.2. Geerlilik snamas sonular baarsz grnyor ise bunun i rnn baarszlndan m kaynaklandn yoksa geerlilik yordamlar ve ltlerinde sorun olduu iin mi sonularn baarsz ktn nasl anlyorsunuz?

2.

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007

51

Sre Ynetimi

3. 6 Kurumsal Sre Odaklanmas


Ama
Kurumun, srelerinin ve sre varlklarnn, gl ve zayf ynleri zerindeki oluturulmu olan anlaya uygun olarak, gerekli kurumsal sre iyiletirmeleri planlamak, hayata geirmek ve yaygnlatrmak

nemli kavramlar:
Sre Sre hedefleri Kurumun srelerden beklentileri Sre standartlar Sre denetimleri Sre iyiletirme Sre iyiletirme frsatlar st ynetimin sahip kmas Sre hareket plan Kurumun sre varlklar Kurumun standart sreleri YAYGINLATIRMA

lgili Sre Alanlar


Kurumsal sre tanmlama: Kurumun sre varlklar

1.

2.

3.

Dzenli aralklarla tekrarlayan ekilde ya da ihtiya duyulduunda, Kurumun standart sreleri zerinde gl ve zayf yanlar sapta ve iyiletirme frsatlarn belirle 1.1. Kurumun sre ihtiyalar ve hedeflerini tanmlayan belgeleri nasl oluturuyor ve gncel tutuyorsunuz? 1.1.1. Sre hedeflerini nasl tespit ediyorsunuz? 1.1.2. Kurumunuzun srelerden beklentileri nelerdir? 1.1.3. Srelerinizin uymas gereken standartlar var m? Hangileri? 1.1.4. Sre hedeflerini nasl gncelliyorsunuz? 1.2. Dzenli aralklarla ya da ihtiya duyulduunda, Kurumun standart sreleri zerinde gl ve zayf ynleri gncel olarak renmek iin nasl denetlemeler yapyorsunuz? 1.2.1. Neden sre denetimleri yapyorsunuz? 1.2.2. Denetimleri hangi sklkla yapyorsunuz? 1.2.3. denetimleri kimler yapyor? 1.2.4. st ynetimin, sre denetimlerine sahip kmasn nasl salyorsunuz? 1.2.5. Denetimlerden beklentileriniz neler? Baarl bir denetim ifadesi size ne anlatyor? 1.3. Kurumun standart sreleri ve sre varlklar zerinde iyiletirme frsatlarn nasl belirliyorsunuz? 1.3.1. Sre iyiletirme frsatlarn nasl belirliyorsunuz? 1.3.2. Sre iyiletirme frsatlarn nasl nceliklendiriyorsunuz? Kim karar veriyor? Kurumun standart sreleri ve sre varlklar zerinde, iyilemelere ynelik, sre almalarn planla ve gerekletir 2.1. Kurumun standart srelerinde ve sre varlklar zerinde, iyilemeleri hayata geirmek zere, sre hareket planlarn nasl oluturuyor ve gncel tutuyorsunuz? 2.1.1. Sre hareket planlarnn oluturulmasnda ve gncel tutulmasnda kimler grev alyor? 2.1.2. Sre hareket planlar nasl oluturuluyor? 2.1.3. Sre hareket planlarn ne zaman, nasl ve neden gncelliyorsunuz? 2.2. Sre hareket planlarn nasl hayata geiriyorsunuz? 2.2.1. Sre hareket planlarn nasl hayata geiriyorsunuz? Kurumsal sreleri, kurum geneline yaygnlatr ve srelerle ilgili tecrbeleri, kurumun sre varlklarna kat 3.1. Kurumun sre varlklarn, kurum genelinde nasl yaygnlatryorsunuz? 3.1.1. Kurumun sre varlklarn, yaygnlatrma konusunda sizi en ok zorlayan sorunlar neler? 3.1.2. Bu sorunlar nasl zyorsunuz? 3.2. Kurumun standart srelerini, projelerin balangcnda projeye nasl yaygnlatryorsunuz ve deiiklikleri de, uygun olduu takdirde, projenin yaam boyunca yaygnlatrmaya nasl devam ediyorsunuz?

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007


3.2.1. Kurumun standart srelerini, yaygnlatrma konusunda sizi en ok zorlayan sorunlar neler? 3.2.2. Bu sorunlar nasl zyorsunuz? 3.3. Kurumun standart srelerin ve sre varlklarnn projelerde kullanm nasl izliyorsunuz? 3.3.1. Projelerin, kurumun standart srelerini ve bunlar zerindeki deiiklikleri kullandndan nasl emin oluyorsunuz? 3.4. Srelerin uygulanmasndan ve planlanmasndan renilen dersleri, lmleri ve iyiletirme bilgilerini kurumun sre varlklarna nasl ekliyorsunuz? 3.4.1. Kurumun sre varlklar zaman iinde nasl geliiyor? 3.4.2. Bu gelimeler kurumdaki kiilere nasl duyuruluyor?

52

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007

53

Sre Ynetimi

3.7 Kurumsal Sre Tanmlama


Ama
Kurumun, sre varlklarn ve alma ortam standartlarn oluturmak ve gncek tutmak.

nemli kavramlar:
Kurumun sre varlklar Kurumun standart sreleri Sre bileenleri Sre yaps Yaam dngs Tanml sre Sre uyarlama Uyarlama ltleri Kurumun lm havuzu Kurumun sre varlklar ktphanesi alma ortam standartlar

lgili Sre Alanlar


Kurumsal sre odaklanmas: Kurumsal srelerle ilgili konular

1.

Kurumun sre varlklarn olutur ve gncel tut22 1.1. Kurumun standart srelerini nasl oluturuyor ve gncel tutuyorsunuz? 1.1.1. Standart srelerinizi nasl oluturuyorsunuz? 1.1.2. Srelerinizi nasl yaplandrdnz? Sre bileenlerinizin nemli zellikleri neler? 1.1.3. Standart sreler zerinde ne eit gzden geirmeler yapyorsunuz? 1.1.4. Standart sreler zerinde deiiklik yapyor musunuz? Ne zaman, neden? 1.2. Kurum iinde kullanlmak zere, onaylanm yaam dngs tanmlarn nasl oluturuyor ve gncel tutuyorsunuz? 1.2.1. Ne eit yaam dngleri kullanyorsunuz? 1.2.2. Btn yaam dnglerini kullanyor musunuz? Ne zaman ya da hangi durumlarda, hangi yaam dngsn kullanacanz nasl belirliyorsunuz? 1.2.3. Yaam dngs belgelerinizi nasl saklyorsunuz ve nasl gncellemeler yapyorsunuz? 1.3. Kurumun standart sreleri iin uyarlama lt ve ynergelerini nasl oluturuyor ve gncel tutuyorsunuz? 1.3.1. Ne eit uyarlama ltleriniz var? 1.3.2. Neleri projelere gre uyarlyorsunuz? 1.3.3. Uyarlama asndan projelerinizi nasl snflandryorsunuz? 1.3.4. Bir proje ok farkl ise ve bu proje iin hi bir uyarlama ynergesi yeterli olmuyorsa ne yapyorsunuz? 1.3.5. Bir ka projenin tanml srecini grebilir miyim? 1.3.6. Uyarlama lt ve ynergelerini nasl gncel tutuyorsunuz? 1.4. Kurumsal lm havuzunu nasl oluturuyor ve gncel tutuyorsunuz? 1.4.1. Kurumsal lm havuzunu nasl oluturdunuz? 1.4.2. Kurumsal lm havuzunda ne eit lmler tutuyorsunuz? 1.4.3. Kurumsal lm havuzunu ne zaman, hangi durumda, nasl gncelliyorsunuz? 1.5. Kurumun sre varlklar ktphanesini nasl oluturuyor ve gncel tutuyorsunuz? 1.5.1. Kurumun sre varlklar ktphanesinin iinde neler var? 1.5.2. Kurumun sre varlklar ktphanesini nasl oluturdunuz? 1.5.3. Kurumun sre varlklar ktphanesini ne zaman, hangi durumda, nasl gncelliyorsunuz? 1.6. alma ortam standartlarn nasl oluturuyor ve gncel tutuyorsunuz? 1.6.1. Kurum iin uygun ve ticari olarak hazr alma ortam standartlarn nasl inceliyoruz? 1.6.2. Kurumun sre ihtiya ve hedeflerine gre hali hazr alma standartlarn kuruma uygun duruma nasl getiriyorsunuz ya da yeni standartlar nasl gelitiriyorsunuz?

22

Olutur ve gncel tut ifadesinin CMMI iinde zel bir anlam vardr, aklama iin ltfen szle baknz.

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007

54

Sre Ynetimi

3.8 Kurumsal Eitim


Ama
nsanlarn grevlerini etkili ve etkin olarak yerine getirmelerini salamak iin gerekli olan bilgi ve yetkinlikleri yaratmak

nemli kavramlar:
Stratejik eitim ihtiyalar Kurumun sorumluluundaki eitimler Kurumun sorumluluunda olmayan eitimler Kurumsal eitim taktik plan Eitim vermek iin yaklamlar Kurumsal eitim mfredat Eitimler iin gerekli taahhtler Eitim kaytlar Eitim baar deerlendirmeleri

lgili Sre Alanlar


Kurumsal sre tanmlama: Kurumun sre varlklar Proje planlama: Projelerin belirledii zel eitim ihtiyalar Karar zmleme ve zm retme: Eitimler iin eitler yaklamlar belirlerken karar verme ltlerinin nasl kullanlacann tanmlanmas

1.

2.

Kurumdaki ynetsel ve teknik grevleri destekleyecek ekilde bir eitim yetenei olutur ve gncel tut23 1.1. Kurumun stratejik eitim ihtiyalarn nasl belirliyorsunuz? 1.1.1. Stratejik eitim ihtiyalarn belirlemek iin hangi kaynaklardan yararlanyorsunuz? 1.1.2. Hangi konularda stratejik eitim ihtiyalar belirliyorsunuz? 1.1.3. Stratejik eitim ihtiyalarn nasl belirliyorsunuz? 1.2. Hangi eitim ihtiyalarnn kurumun sorumluluunda ve hangi eitim ihtiyalarnn projelerin ve destek birimlerinin kendi sorumluluunda olduunu nasl saptyorsunuz? 1.2.1. Stratejik eitim ihtiyalar dnda olan fakat projeler ve destek gruplar tarafndan, genel olarak ihtiya duyulan eitimleri nasl saptyorsunuz? 1.2.2. Genel olarak ihtiya duyulan eitimler iin ne yapyorsunuz? 1.2.3. Genel olarak ihtiya duyulmayan eitimler iin ne yapyorsunuz? 1.2.4. Hangi eitimler kurumun sorumluluunda, hangileri deil? 1.3. Kurumsal eitim taktik plann nasl oluturuyor ve gncel tutuyorsunuz? 1.3.1. Eitim taktik plannn ierisinde neler var? 1.3.2. Plann hayata geirilmesi iin gerekli taahhtleri nasl alyorsunuz? 1.4. Kurumsal eitim ihtiyalarn karlamak zere, bir eitim yeteneini nasl oluturuyor ve gncel tutuyorsunuz? 1.4.1. Eitimleri salamak iin ne eit yaklamlar kullanyorsunuz? 1.4.2. Eitimleri i ya da d kaynaklarla vermeye neye gre karar veriyorsunuz? 1.4.3. Ne eit d eitimler alyorsunuz? 1.4.4. kaynaklar ile verilecek eitimleri nasl hazrlyorsunuz? 1.4.5. Kurumsal eitim mfredatn nasl oluturuyorsunuz? 1.4.6. Eitimlerin ieriini deitirmeye nasl karar veriyorsunuz? Bireylerin grevlerini etkin bir ekilde yerine getirmeleri iin gerekli eitimleri ver 2.1. Kurumsal eitim taktik planna uygun olarak eitimleri nasl veriyorsunuz? 2.1.1. Eitimlere kimlerin katlacana nasl karar veriyorsunuz? 2.1.2. Eitimlerin zamanlamasna nasl karar veriyorsunuz? 2.1.3. Eitimleri nasl veriyorsunuz? 2.2. Kurumsal eitim kaytlarn nasl oluturuyor ve gncel tutuyorsunuz? 2.2.1. Ne eit eitim kaytlar tutuyorsunuz? 2.2.2. Bu kaytlar nasl kullanyorsunuz? 2.3. Kurumsal eitim programnn etkinliini nasl deerlendiriyorsunuz? Olutur ve gncel tut ifadesinin CMMI iinde zel bir anlam vardr, aklama iin ltfen szle baknz.

23

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007


2.3.1. Devam eden ya da bitmi projelerde, proje ekibinin bilgi seviyesinin proje grevlerini yerine getirmeye yeterli olup olmadn nasl deerlendiriyorsunuz? 2.3.2. Her bir eitimin etkinliini, kurumsal, proje ya da kiisel renme ya da baarm hedefleri asndan deerlendirmek iin nasl bir dzeneiniz var? 2.3.3. rencilere, eitimlerin ihtiyalarn ne kadar karladn, nasl soruyoruz?

55

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007

56

Proje Ynetimi

3.9 Btnleik Proje Ynetimi


Ama
Projenin btnleik ve tanml srecini, kurumun standart srelerinden uyarlayarak oluturmak ve ilgili paydalarn katlmn salayarak projeyi ynetmek.

nemli kavramlar:
Tanml sre Kestirimler lmler alma ortam Projeyi etkileyen dier planlar Arayz riskleri Projenin baarm Projenin paydalar Kritik bamllklar Egdm sorunlar

lgili Sre Alanlar


Proje planlama: lgili paydalarn tespit edilmesi ve bu paydalarn projeye en uygun katlm ekillerinin belirlenmesi Proje izleme ve takip: Proje izleme ve takip Dorulama: Edeer gzden geirmeler Kurumsal sre tanmlama: Kurumun sre varlklar ve alma ortam standartlar iin kurumsal kurallar ve ynergeler lme ve zmleme: Sreleri lmek ve zmlemek iin gerekli srelerin tanmlanmas

1.

2.

Projeleri, kurumun standart srelerinden uyarlanm olan, tanml sreler ile gerekletir 1.1. Proje balangcndan itibaren, projenin btn yaam boyunca, projenin tanml srecini nasl oluturuyor ve gncel tutuyorsunuz? 1.1.1. Proje kullanlacak yaam dngs modelini neye gre seiyorsunuz? 1.1.2. Projenin tanml srecini24 nasl oluturuyorsunuz? 1.1.3. Tanml sre zerinde ne zaman ve hangi sebepler ile deiiklikler yapyorsunuz? 1.2. Proje almalarn kestirmek ve planlamak iin kurumun sre varlklarn ve lm havuzunu nasl kullanyorsunuz? 1.2.1. Proje kestirimlerini nasl yapyorsunuz? 1.2.2. Proje plann oluturmak iin, lm havuzundaki hangi lmlerden yararlanyorsunuz? 1.2.3. lm havuzundaki verileri snflandryor musunuz? Nasl? 1.3. Kurumsal alma ortam standartlarna uygun olarak, projenin alma ortamn nasl oluturuyorsunuz? 1.3.1. alma ortamn planlarken nelere dikkat ediyorsunuz? 1.3.2. alma ortamnzda hangi aralar yer alyor? 1.3.3. alma ortamnn bakmn nasl salyorsunuz? 1.3.4. alma ortamnn yetkinliini nasl salyorsunuz? 1.3.5. alma ortamnn projenin tm ihtiyalarn karladndan nasl emin oluyorsunuz? 1.4. Projenin tanml srecini oluturmak iin proje plann ve projeyi etkileyen dier planlar nasl btnletiriyorsunuz? 1.4.1. Proje plan ile baka hangi planlar btnletiriyorsunuz? 1.4.2. Proje plannda hangi lmlerin tanmlar yer alyor? 1.4.3. Proje plannda arayz risklerinden bahsediyor musunuz? 1.4.4. lerin, zaman plan iindeki srasna nasl karar veriyorsunuz? 1.5. Projeyi ynetmek iin proje plann, projeyi etkileyen dier planlar ve projenin tanml srecini nasl kullanyorsunuz? 1.5.1. Projeyi nasl ynetiyor ve izliyorsunuz? 1.5.2. Kurumun, mterilerin ve son kullanclarn, belirlenmi ihtiya ve hedefleri dorultusunda, projenin baarmn nasl ynetiyorsunuz? 1.6. Kurumun sre varlklarna lmler, belgelenmi tecrbeler ve i rnleri ile nasl katkda bulunuyorsunuz? 1.6.1. Kurumun sre varlklarna nasl katkda bulunuyorsunuz? Projeyi, ilgili paydalar ile ibirlii ve e gdm iinde, gerekletir 2.1. lgili paydalarn projeye katlmn nasl ynetiyorsunuz? 2.1.1. Paydalarn projeye katlmn nasl ynetiyorsunuz?

Kurumun standart sreleri ve dier kurumsal sre varlklarn uyarlama ynergelerine uygun olarak uyarlayarak

24

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007


2.2. Kritik bamllklar belirlemek, grmek ve izlemek iin ilgili paydalarn katlmn nasl salyorsunuz? 2.2.1. Kritik bamllklar nasl belirliyorsunuz? 2.2.2. Kritik bamllklar iin gerekli taahhtleri nasl alyorsunuz? 2.2.3. Bu taahhtlerde bir sorun olup olmadn nasl takip ediyorsunuz ve sorun varsa ne yapyorsunuz? 2.3. Sorunlar, ilgili paydalar ile nasl zyorsunuz? 2.3.1. Ne gibi egdm sorunlar ile karlayorsunuz? 2.3.2. Bu sorunlar nasl zyorsunuz?

57

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007

58

Proje Ynetimi

3.10 Risk Ynetimi


Ama
rn ya da projenin yaam boyunca projenin hedeflerine ulamasn olumsuz etkileyecek olan sorunlar (riskleri) nceden tespit etmek, risk-engelleyici almalar planlamak ve gerekletirmek

nemli kavramlar:
Risk Risk kaynaklar Risk snflar Risk ltleri Risk ynetim gereksinimleri Risk eit deerleri Proje risk ynetim stratejisi Risk ynetimi yaklamlar Risk engelleme plan

lgili Sre Alanlar


Proje planlama: Risklerin belirlenmesi ve ilgili paydalarn katlmnn planlanmas Proje izleme ve takip: Proje risklerinin izlenmesi Karar zmleme ve zm retme: Belirlenen riskler iin seim yapmak ve engelleyici almalar konusunda seenekleri deerlendirmek iin resmi bir sre salanmas

1.

2.

3.

Risk ynetimi iin hazrlklar gerekletir 1.1. Risk kaynaklarn ve snflarn nasl belirliyorsunuz? 1.1.1. Risk kaynaklarnz neler? 1.1.2. Risklerinizi neye gre snflara ayryorsunuz? 1.1.3. Riskleri snflara ayrmak ne iinize yaryor? 1.2. Riskleri zmlemek ve snflara ayrmak ve riskleri ynetim emeini denetlemek iin kullanlacak olan deikenleri nasl belirliyorsunuz? 1.2.1. Risklerinizi hangi ltleri kullanarak deerlendiriyor ve nceliklendiriyorsunuz? 1.2.2. Risk ynetim gereksinimlerinize bir ka rnek verir misiniz? 1.2.3. Eik deerlerinizi nasl belirliyorsunuz? 1.3. Risk ynetimi iin kullanlacak stratejiyi nasl oluturuyor ve gncel tutuyorsunuz? 1.3.1. Proje risk ynetim stratejisi belgesinin iinde neler var? Riskleri greceli nemlerine gre belirle ve zmle 2.1. Riskleri nasl belirliyorsunuz ve belgeliyorsunuz? 2.1.1. Riskleri nasl belirliyorsunuz? 2.2. Daha nceden belirlenmi olan risk snflar ve deikenlerine gre her bir riski nasl deerlendiriyor, snflandryor ve nceliklendiriyorsunuz? 2.2.1. Riskleri nasl deerlendiriyorsunuz? Hedeflere ulamakta olumsuz etkilerini azaltmak ya da yok etmek zere riskleri ele al ve engelle 3.1. Risk ynetimi stratejisine uygun olarak, en nemli riskler iin risk engelleme plann nasl oluturuyorsunuz? 3.1.1. Riskleri ynetmek iin nasl yaklamlar kullanyorsunuz? 3.1.2. Risk engelleme almalarna balamaya nasl karar veriyorsunuz? 3.1.3. Riskler gerekleir ve engelleyemezseniz ne yapyorsunuz? 3.2. Dzenli aralklarla risklerin durumlarn nasl izliyorsunuz ve gerekli durumlarda risk engelleme planlarn nasl hayata geiriyorsunuz? 3.2.1. Risk engelleme almalarn nasl hayata geiriyorsunuz?

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007

59

Destek

3.11 Karar zmleme ve zm retme


Ama
Tespit edilmi seenekleri belirli ltlere gre deerlendirmek iin resmi bir sre kullanmak ve olas kararlar zmlemek

nemli kavramlar:
Resmi karar verme sreleri Seenek deerlendirme ltleri Seenek oluturma yntemleri Seenek deerlendirme yntemleri

lgili Sre Alanlar


Proje planlama: Projenin genel olarak planlanmas Btnleik proje ynetimi: Projenin tanml srecinin oluturulmas. Projenin tanml srecinde, daha nceden n grlm sorunlar iin, ynergelere uygun olarak resmi karar verme srecinin uygulanp uygulanmayacann belirtilmesi. Risk ynetimi: Orta ve yksek risklerle ilgili konular tartmak iin, genellikle resmi karar verme sreci kullanlr.

1.

Kararlar, seenekleri belirlenmi ltlere gre deerlendirerek ver 1.1. Hangi konularn resmi karar verme srelerine muhatap olduunu belirlemek iin ynergeleri nasl oluturuyor ve gncel tutuyorsunuz? 1.1.1. Hangi durumlarda karar zmleme ve zm retme yaklamn kullanyorsunuz? 1.2. Seenekleri deerlendirmek iin ltleri ile ltlerin kendi aralarndaki greceli arlklarn nasl oluturuyor ve gncel tutuyorsunuz? 1.2.1. Deerlendirme ltlerini nasl belirliyorsunuz? 1.3. Sorunlarn zm iin seenekleri nasl oluturuyorsunuz? 1.3.1. Seenekleri nasl belirliyorsunuz? 1.4. Deerlendirme yntemini nasl seiyorsunuz? 1.4.1. Ne eit deerlendirme yntemleri kullanyorsunuz? 1.4.2. Deerlendirme yntemini nasl seiyorsunuz? 1.5. Belirlenmi yntem ve ltlere gre seenekleri nasl deerlendiriyorsunuz? 1.5.1. Seenekleri nasl deerlendiriyorsunuz? 1.6. Seenekler arasndan, belirlenmi ltlere gre, zm nasl seiyorsunuz? 1.6.1. Son karar nasl veriyorsunuz?

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007

60

Szlk: Kavram ve Terimler


Alt Sre Daha byk bir srecin paras olan bir sre. Bir alt sre, baka alt sreler ya da sre elerinden oluabilir. (Ayrca baknz Sre, Sre Tarifi, Sre esi) zel ya da genel bir uygulamann yorumlanmas ve icras iin yol gsteren modelin aklayc bileenlerinden biri. Alt uygulamalarda NE yaplmasn gerektiini syler ekilde ifadeler kullanlmtr, ancak aslnda sre iyiletirmek iin fikir vermek amacyla yazlmlardr. CMMI modelindeki genel ya da zel uygulamalardan bir ya da daha ounun yerini alan ve yerini ald uygulama ile ilgili genel ya da zel Amac salamak konusunda ayn etkiyi yapan bir uygulama. Alternatif uygulamalarnn yerini aldklar genel ya da zel uygulamalar ile birebir elemeleri gerekli deildir. Modelin gerekli bir bileeni: Genel ama ya da zel Ama olabilir. CMMI modelinde ama kelimesi her zaman modelin bileenini kast etmektedir (genel amalar ya da zel Amalar) (Ayrca baknz Genel ama, Erek, zel Ama) ki ya da daha fazla taraf arasndaki bir anlamay ya da ortak anlay ifade eden balayc belgeler. Ayrca, ortak anlay notu (memorandum of understanding) olarak da bilinir. Yaplandrma ynetiminde, u admlardan oluan sre: (1) Bir ya da birden ok kurumdan gelen, bir ya da birden ok yaplandrma esinin aralarndaki arayzlerin zelliklerinin tespit etmek, (2) Bu zellikler zerinde nerilen deiikliklerin uygulamaya geilmeden nce deerlendirildiinden ve onaylandndan emin olmak. (Ayrca baknz Yaplandrma esi, Yaplandrma Ynetimi) Daha yksek seviyedeki bir gereksinim tarafndan tarif edilen, ilevlerin ve baarm gereklerinin tamamn ya da bir ksmn zerinde toplayan, daha alt seviyede bir mimar eye ya da tasarm bileenine atanm gereksinim. Bir grup sre alannn amalarn saladnzda ulatnz seviyeyi temsil etmek iin kullanlr. Model yapsdr. Her seviye bir sonraki seviye iin gerekli olan altyapy hazrlar. (Ayrca baknz Olgunluk Seviyesi, Sre Alan) Srekli gsterimde, her bir sre alannn u anki yetkinlik seviyesine doru nasl bir ilerleme gerekletirdiini gsteren, sre alanlarnn ve ilgili yetkinlik seviyelerinin listesi. (Ayrca baknz Yetkinlik Seviye Profili, Hedef Profili, Hedef Basamaklar) Gelitirme almalarnn ilerlemesini kontrol etmek ve yn vermek iin etkinlik ve dier nemli konularda yaplan lmlerdir. Gerekli bir CMMI bileenin tatmin edilmesi iin yaplmas gerekenleri aklayan bir CMMI bileeni. Model kullanclar beklenen bileenleri aynen uygulayabilecei gibi bu bileenler iin alternatif uygulamalar da kullanabilirler. Genel ve zel uygulamalar modelin beklenen bileenleridir. nsan ya da makine tarafndan okunabilen, kalcl olan, kayt edildii ortamdan bamsz olarak kayt altna alnm, bir veri kmesi. Belgeler hem kt zerinde hem de elektronik ortamda olabilir. Bamsz donanm ya da yazlm birimlerinin tek tek ya da ilgili birimlerin bir arada snanmas (Ayrca baknz Kabul Snamas) Baknz Denetim Bulgular

Alt Uygulama

Alternatif Uygulama

Ama

Anlama Notu

Arayz Kontrol

Atanm Gereksinimler Basamakl Gsterim Baar Profili

Baarm Deikenleri Beklenen CMMI Bileenleri

Belge

Birim Snamas Bulgu

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007


Btnleik Takm Belirli i rnlerinin teslim edilmesi iin, birbirinin yeteneklerini tamamlayan, i rnlerini zamannda teslim etmek zere ibirlii iinde almak iin, bir araya gelmi insan topluluu. Btnleik takm yeleri, belirli i rnlerinin yaamlar boyunca, gerekli sahipliin oluturulmasndan, yetkinliin salamasndan ve bu i rnlerinin teslim edilmesinden ortak olarak sorumludurlar. Btnleik takm, i rnlerinin baar ile tamamlanmas iin ihtiya duyulan disiplinlerden, kurumun ilgili birimlerinden ve ilevlerden seilmi yetkilendirilmi temsilcileri iermek zorundadr. Mteri ihtiyalarnn daha iyi tatmin edilmesi iin, rnn yaam dngsnn her aamasnda, ilgili paydalarn zamannda ve ibirlii iinde katlmnn saland, dzenli bir rn gelitirme yntemi. CMMI bileenlerini ve organizasyonunu tarif eden genel yap. unlar ierir: CMMI modellerinin bileenleri, bu bileenlerin nasl ortaya ktn tanmlayan kurallar, denetim yntemleri (ilgili belge ve belgeler) ve eitim belgeleri. ereve, CMMI a yeni disiplinlerin uyumlu bir ekilde eklenmesini mmkn klar. (Ayrca baknz CMMI modeli ve CMMI rn Ailesi) CMMI erevesi iinde, retilebilecek olas btn modeller iinden bir tanesi. CMMI erevesine gre, kurumun ihtiyalarna uygun olarak, birok deiik model gelitirilebileceinden, birden fazla CMMI modeli vardr. (Ayrca baknz CMMI erevesi, CMMI rn Ailesi) Bir CMMI modelini oluturan mimar temel bileenlerden her biri. CMMI modelini oluturan temel bileenlerden bazlar unlardr: zel uygulamalar, genel uygulamalar, zel amalar, genel amalar, yetkinlik seviyeleri ve olgunluk seviyeleri. CMMI kavram altnda retilmi btn rnler. Bu rnler unlar ierir: CMMI erevesinin kendisi, modeller, denetim yntemleri, denetim materyalleri ve birok farkl eitimler. (Ayrca baknz - CMMI erevesi, CMMI rn Ailesi) Model kullanclarnn, gerekli ya da beklenen bileenleri anlamalarna yardmc olmak iin var olan CMMI bileenleri. Bu bileenler unlar ieriyor olabilir: rnekler, detayl aklamalar ya da yardmc bilgiler, alt uygulamalar, notlar, referanslar, hedef balklar, uygulama balklar, kaynaklar, tipik belgeler, genellemeler, genel uygulamalarn aklamalar. Baknz CMMI erevesi Bir almann baar ile sonulanmas iin gerekli olan durum. ki ya da daha fazla kavramsal varlk arasnda her ilikinin iki yne doru aka grlebilir ekilde tutulmas. (Yani, seilen bir varla doru olan ilikiler ile o varlktan dier varlklara doru olan ilikilerin grlebilmesi) (Ayrca baknz Gereksinimlerin zlenebilirlii, zlenebilirlik) Gzden geirmeleri tamamlanm ve zerinde ortak bir anlama salanm, bundan sonraki gelitirmelere temel oluturacak ve zerinde sadece deiiklik kontrol ynergeleri ile deiiklik yaplabilen, zellikler ya da i rnleri kmesinin tamamna verilen ad. (Ayrca baknz Yaplandrma Dayana ve rn Dayana) Bir ya da birden ok srecin, uzmanlardan olumu eitimli bir takm tarafndan, bir deerlendirme modeli kullanlarak, en azndan kuvvetli ve zayf ynlerin bulunmas iin, yaplan bir deerlendirmedir. (Ayrca baknz Deerlendirme, Yetkinlik Deerlendirmesi) Deerlendirme kapsam iinde belirlenen en nemli sorunlar, problemler ve iyiletirme frsatlarn ieren deerlendirme sonulardr. Deerlendirme sonular, kantlara dayanan tarafsz bulgularn yorumlanmas sonucu oluturulur.

61

Btnleik rn ve sre gelitirme CMMI erevesi

CMMI Modeli

CMMI Modeli Bileenleri

CMMI rn Ailesi

CMMIn Aklayc Bileenleri

ereve k lt ift Ynl zlenebilirlik

Dayanak

Deerlendirme

Deerlendirme Bulgular

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007


Deerlendirme Gstergesi CMMI Deerlendirme materyallerinde kullanld ekli ile deerlendirme takm tarafndan, u balklara atanan deerler (a) bir CMMI amac ya da sre alan (b) bir sre alan iin yetkinlik seviyesi (c) Kurumsal birimin olgunluk seviyesi. Gsterge, deerlendirme ynteminde tanmlanm olan, gsterge hesaplama srecine uygun olarak hesaplanr. Deerlendirilecek olan srelerin uyguland kurumsal birimin snrlar ve ayrca deerlendirme esnasnda CMMI modelinin hangi snrlar iinde kullanlacann tanm. Deerlendirme esnasnda, deerlendirme ekibine bilgi vermek iin, deerlendirmeye katlan kurum yeleri. CMMI deerlendirme materyallerinde kullanld ekli ile kurum iinde uygulanan sre almalarn deerlendirmek amacyla, deerlendirme ekibi tarafndan gzlenen almalarn karlatrlmas iin kullanlan model r: CMMI modeli. rn ya da hizmetler zerindeki deiikliklerin ya da deiiklik nerilerinin makul ve mantkl bir ekilde ynetilmesi. (Ayrca baknz Yaplandrma Ynetimi) CMMI sre iyiletirme almas iinde, bir ya da birden ok i rnn, belirlenmi ltlere (r: gereksinimlere) gre tarafsz olarak deerlendirilmesidir. Baknz Satn Alma Sre baarmnn llmesi ile belirlenen srecin doas. Bazen, srecin sesi olarak da adlandrlr. Doal snrlar iindeki deikenliklere genel sebepler, dndaki deikenliklere zel sebepler ad verilir. Deikenliklerin genel sebeplerden mi yoksa zel sebeplerden mi kaynaklandn belirlemek iin u teknikler kullanlabilir: Kontrol izelgeleri, gvenlik aralklar, tahmin aralklar. Deikenlik, zel sebeplerden kaynaklanyor ise bu durumlarn tespit edilmesi ve ortadan kaldrlmas gerekmektedir. rnlerinin kendileri iin belirlenmi olan gereksinimleri saladnn onaylanmas. Dier bir deyile, rn doru yaptmzn onaylanmasdr. (Ayrca baknz Geerlilik) Dzenli, disiplinli, llebilir bir yaklam ile belgelenmi teknikler ve teknolojiler kullanlarak tasarm, gerekletirme ve bakm almalarnn uygulanmas sonucu bir paydalar topluluunun ihtiya, beklenti ve kstlarn gsteren gereksinimleri elle tutulur rnlere eviren disiplin. (Ayrca baknz Yazlm Mhendislii, Sistem Mhendislii) CMMI iinde, donanm mhendislii gereksinimleri ve fikirleri elle dokunulabilir ve retimi yaplabilen rnlere dntrebilen her trl teknik alan kast etmektedir. Bir durumu dzelten, bir hatay ortadan kaldran ya da art veya kst uyarlayan alma ya da ifade. Resmi ya da gayri resmi renme seenekleri: unlar ierir: Snf eitimi, gayri resmi yol gsterme, Web-Tabanl eitim, ynlendirilmi kendi kendine alma, resmi i banda eitim. Hangi seenein kullanlaca eitim ihtiyalarna ya da belirlenmi baarm eksikliine gre tespit edilir. CMMI rn ailesi iinde, zel bir kullancnn ilgisini ekecek, zel olarak belirtilmi model bileeni. CMMI modeli iindeki ayn isimdeki eklentiler (r: IPPD eklentisi) seilerek toplu olarak uygulanabilir. CMMI rn ailesi iinde ama kelimesinin zel bir kullanm olduundan, gerekli durumlarda ama kelimesi yerine erek kelimesi kullanlmaktadr. CMMI iinde zel Amalar ve Genel amalar modelin bir bileeni olarak zel bir anlamla kullanlmaktadr. (Ayrca baknz Ama ) Srekli gsterimde kullanlan, hedef basamaklama sonularnn basamakl

62

Deerlendirme Kapsam Deerlendirme Katlmclar Deerlendirme Referans Modeli Deiim Ynetimi Denetim D Kaynak Kullanm Doal Snrlar

Dorulama

Donanm Mhendislii

Dzeltici alma Eitim

Eklenti

Erek

Edeer

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007


Basamaklama gsterimde kullanlan olgunluk seviyesi sonularna dntrlmesi. (Ayrca baknz Yetkinlik Seviye Profili, Olgunluk Seviyesi, Hedef Profil, Hedef Basamaklar) Bu ekilde basamaklama, kurum, kurulu ve projeler aras karlatrma (benchmarking) yapmay, CMMI hangi gsterimin kullanldndan bamsz olarak, mmkn klmaktadr. Edeer basamaklama, bir kurumun baka bir kuruma gre olgunluk seviyesi asndan karlatrlmas iin kullanlmaktadr. Edeer basamaklama kuruma tek bir olgunluk seviyesi belirttiinden, kurum iindeki baz sreler kurumun genel olgunluk seviyesinden daha yksek seviyede olabilirler, bunun tesinde kurum baka CMMI bileenleri de kullanyor olabilir. rnlerinin, gelitirilmesi esnasnda, gelitirmeyi yapan ile ayn seviyede i arkadalar tarafndan gerekletirilen, hatalar bulmak ve gidermek iin gerekletirilen gzden geirme almasdr. CMMI rn ailesinde detayl inceleme (inspection) terimi iin de edeer gzden geirme terimi kullanlmaktadr. (Ayrca baknz rn) Bir yaplandrma esin, gerekletirildii ekli ile onu tanmlayan ve tarif eden teknik belgelerle uyumlu olduunun denetlenmesidir. (Ayrca baknz Yaplandrma Denetimi, Yaplandrma Ynetimi ve levsel Yaplandrma Denetimi) rnn, hali hazrda teslim edildii gibi ya da ileride bir tarihte teslim edildiinde, kast edilen kullanmn ihtiyalarn saladnn ya da salayacann onaylanmasdr. Dier bir deyile, Doru rnn gerekletirildiinin onaylanmasdr. (Ayrca baknz Dorulama ) CMMI rn ailesi iinde, sadece gelitirme deil bakm almalar da bu balk iinde deerlendirilebilir. CMMIn en iyi uygulamalarndan yararlanan projeler, gelitirme ya da bakm almalarna ya da her ikisine younlaabilirler. u anda gerekletirilen satn alma ya da gerekletirme srecinden nce tamamlanm bir birim. Bu birim zerinde, u anki kullanm amacna uygun hale getirilmek iin kk deiiklikler yaplabilir. Bir ya da birden fazla rnn tasarm ve gelitirme almalarna yn vermek, gerekletirmek ve kontrol etmek iin yaplan plan. (Ayrca baknz rn Yaan Dngs, Proje Plan) Bir sre alann karlamak iin gerekletirilen srelerin kurumsallamas iin gereken zelliklerin tanmland gerekli model bileeni. (Ayrca baknz Kurumsallama) lgili genel amaca ulamak iin nemli kabul edilen gerekli model bileeni. Genel uygulamalar, ilgili genel amaca ulalmas ve dolaysyla ilgili sre alan ile ilgili srelerin kurumsallamas iin gerekli almalar tanmlar. Bir genel uygulamann bir sre alan iinde nasl uygulanabileceini aklayan, modelin aklama blmlerinden biri. Geniletmeler modelin aklayc model bileenlerindendir. zel bir disiplinle ilgili bilgi vermek iin kullanlrlar. rnein, Yazlm Mhendislii ile ilgili bir geniletme bulmak isterseniz, Yazlm Mhendislii balkl bir maddeye bakabilirsiniz. Dier disiplinler iin de ayns geerlidir. Belirli bir sre alannda sre iyiletirme yapmak iin yerine getirilmesi art olan CMMI bileenleri. Bu bileenler denetimlerde sre yetkinliinin belirlenmesi iin kullanlr. Genel amalar ve zel Amalar modelin gerekli bileenleridir. (1) Kullancnn, bir sorunu zmesi ya da bir hedefe ulamas iin, ihtiya duyduu durum ya da yetkinlik (2) Bir rn ya da rn bileeninin szlemeyi, standartlar, zellikleri ya da resmi olarak zorunluluu belirtilmi dier belgeleri

63

Edeer gzden geirme

Fiziksel Yaplandrma Denetimi Geerlilik

Gelitirme

Gelitirme D Birim (GDB) Gelitirme Plan

Genel ama

Genel uygulama

Genel uygulama Aklamas Geniletme

Gerekli CMMI Bileenleri Gereksinim

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007


karlamak iin yerine getirmesi ya da sahip olmas gereken durum ya da yetkinlik (3) yukardaki maddelerde (1) ya da (2) de belirtilen durum ya da yetkinliklerin belgelerle ifade edilmesi ya da gsterilmesi. Gereksinim Belirleme Gereksinim zmlemesi Gereksinim Ynetimi Gereksinimlerin izlenebilirlii Giri lt Gsterge Gsterim Gzlem Prototip, yapsal anket gibi dzenli yntemler kullanarak, mteri ve son kullancnn ihtiyalarn, sylenmesini beklemeden, belirlemek ve belgelemektir. rne zel baarm ve ilevsel zelliklerinin belirlenmesi iin u konular zerinde zmleme yapmakt: Mterinin ihtiyalar, beklentileri ve kstlar; kullanm senaryolar; insan, rn ve srelerin tahmini kullanm ortamlar; etkinlik ltleri. Projeye gelen ya da proje tarafndan tespit edilen veya kurum tarafndan projeden istenen, teknik ya da teknik olmayan gereksinimlerin ynetilmesidir. Gereksinimler ile dier gereksinimler, gerekletirmeler ve dorulamalar arasnda ayrt edilebilir bir ekilde ilikilerin kurulmasdr. (Ayrca baknz ift Ynl zlenebilirlik, zlenebilirlik) Bir almann baarl bir ekilde balayabilmesi iin gereken durum. Baknz Deerlendirme Gstergesi CMMI bileenlerinin yaps, kullanm ve sunumu. Genel olarak iki eit gsterim vardr: Srekli gsterim ve basamakl gsterim. CMMI denetlemelerinde, denetim iin veri toplama almalar esnasnda, denetim ekibi tarafndan grlen ya da duyulan bir bilgi hakkndaki, denetim ekibinin anlayn ya da karmn yanstan yazl bir kayt. Yazl kaytlar cmleler eklinde olabilecei gibi anlam kaybolmad mddete, resim, izim, notlar, vb baka ekillerde de olabilir. rn boyutunun her bir birimi iin bulunan hata says. (r: Her bin satr yazlm bana raporlanan hata says) Srekli gsterimde, kurumun sre iyiletirme iin izledii yolu gsteren bir seri hedef profili. (Ayrca baknz Baar Profili, Yetkinlik Seviye Profili, Hedef Profili) Srekli gsterimde, sre iyiletirme hedeflerinin gsterildii, sre alanlarnn ve ilgili yetkinlik seviyelerinin listesi. (Ayrca baknz Baar Profili, Yetkinlik seviye Profili) Elle tutulamayan ve saklanamayan i rn. (Ayrca baknz rn, Mteri, rn) CMMI rn ailesine gre, bir kurumun i kaynaklar ile sre iyiletirme amacyla yapt deerlendirmedir. (Ayrca baknz Deerlendirme ve Yetkinlik Deerlendirmesi) Amalar ve uygulamalar kurumuzun i hedeflerine uygun olarak yorumlayabilmeniz iin kullanlan bir kelime. Her hangi bir CMMI modelini kullanrken, uygulamalar, kurumunuz iin ie yarar bir ekilde yorumlamanz gereklidir. Bu ifade, amalarda ve uygulamalarda belli almalar her zaman uygulanmak zorunda olmad zaman kullanlmtr. (Ayrca baknz Yeterli ve htiya Duyulduunda) lgili sre alan ile ilgili ek ya da daha detayl bilgileri bulabileceiniz baka kaynaklar gsteren, modelin aklama blmlerinden biri. Belli bir almaya katlm belirlenmi ve planlamaya dhil edilmi payda. (Ayrca baknz Payda) statistiksel yntemler kullanlarak ynetilen ve bylece istatistiksel teknikler ile zmleme edilen, zel deikenlik sebepleri tespit edilen ve baarm snrlar iinde tutulan sre. (Ayrca baknz Yetkin Sre, Sre Deikenliinin zel

64

Hata Younluu Hedef Basamaklar Hedef Profili

Hizmet Deerlendirme

htiya Duyulduunda

lgi lgili Paydalar statiksel Olarak Ynetilen Sre

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007


Sebepleri, Kararl Sre, Standart Sre, statiksel Sre Kontrol) statiksel Teknikler statistiksel Sre Kontrol statistiksel yntemlerin kullanld analitik bir teknik. rnein, istatistiksel sre denetimi, gvenlik aralklar, tahmin aralklar, vb. Bir srecin, genel ve zel deikenlik sebeplerinin tespiti ve sre baarmnn snrlar iinde tutulmas iin, sre baarm lmlerinin toplanmas ve statiksel olarak sre zmlemelerinin yaplmas. (Ayrca baknz Sre Deikenliinin zel Sebepleri, Sre Deikenliinin Genel Sebepleri, statiksel Olarak Ynetilen Sre) statistiksel ya da dier saysal yntemlerle takip edilen saysal bir srecin baarm. elerinin kendi aralarndaki ve son rn ile ilikilerini gsteren bir aa yaps. dalm yapsn oluturan grevler u konularla ilgili olabilir: Riskler ve risk nleme almalar Teslim edilebilirler ve destek almalar Yetkinlik ve bilgi oluturma Destekleyici planlar r: yaplandrma ynetimi, kalite gvence, dorulama planlar Btnletirme ve dorudan retimle ilgili olmayan dier almalar Bir projenin bitti olarak kabul edilmesi iin szleme ile belirlenmi yaplmas gerekli iin tanm. Baknz Kurumsal Hedefleri Bir srecin ie yarar bir kts. Dosyalar, belgeler, rnler, rn paralar, Hizmetler, Sre Tanmlar, zellik Tanmlar ve Faturalar i rnlerine rnek olarak verilebilir. rn bileeni ile i rn arasndaki temel fark; i rn, bir rnn paras olmas gerekmez. (Ayrca baknz rn ve rn Bileeni) CMMI modellerinde, i rnleri ve hizmetler ifadesini greceksiniz. Her ne kadar i rnleri kelimesi hizmetler kavramn kapsasa da bahsi geen konunun kapsamnda hizmetlerin de olduunu vurgulamak iin bu ekilde sylenmektedir. Proje i yknn kestirilmesinde kullanlan, rn, hizmet ya da alma zellikleri. rnek zellikler: byklk, karmaklk, arlk, ekil, uygunluk, ilev. Bu zellikler, proje ve kaynak kestirimlerinde kullanlan girdilerden birini olutururlar. Kestirimlere rnekler: Emek, maliyet, sre. Tanmlanm bir ilevin yerine getirilebilmesi iin gerekli alt ilevlerin ortaya kartlmas amac ile yaplan zmleme; ilevsel ilikilerin ve ara yzlerin belirlenmesi ve ilevsel bir yapda saklanmas; yksek seviyedeki baarm gereklerinin alt seviyede alt ilevlere atanmas. (Ayrca baknz levsel Mimari) levler, i ve d ilevsel arayzler, d fiziksel arayzler ve bunlarla ilgili ilevsel ve baarm gereksinimleri ile tasarm kstlarnn katmanl bir yap altnda organize edilmesidir. Bir yaplandrma esin gerekletirilmesinin baar ile tamamlandn grmek iin yaplan denetim. Baarl bir gerekletirme, yaplandrma belirlemede belirtilmi olan ilevsel ve baarm zelliklerine ulalm olmas ve saha uygulama (kurulum) ve destek belgelerinin eksiksiz ve yeterli olmas anlamna gelmektedir. ki ya da daha fazla kavramsal varlk arasndaki ilikinin aka grlebilmesi. Kavramsal varlklara rnekler: Gereksinimler, dzenek eleri, dorulamalar ve almalar. (Ayrca baknz - ift Ynl zlenebilirlik, Gereksinimlerin

65

statistiksel Tahmin Edilebilirlik Dkm Yaps (DY)

Emri Hedefleri rn

rn ve alma zellikleri levsel zmleme

levsel Mimari

levsel Yaplandrma Denetimi

zlenebilirlik

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007


zlenebilirlii) Kabul lt Kabul Snamas Bir rn ya da rn bileenlerinin, kullanc, mteri ya da dier yetkili bir birimin kabuln alabilmesi iin salanmas gereken artlar Bir rn ya da rn bileenlerinin, kullanc, mteri ya da dier yetkili bir birimin kabuln almas iin gerekletirilen resmi snama (Ayrca baknz Birim Snamas) Mterinin gereksinimlerini karlamak zere gelitirilen rn, rn bileeni ya da srecin zelliklerinin oluturduu yetkinlik. Planl ve dzenli bir ekilde, tanmlanm standartlar, uygulamalar, yordamlar ve yntemlerin kullanldndan, ynetimin emin olmasnn salanmasdr. Kalite gereksinimlerinin karlanmas iin kullanlan teknikler ve almalar. (Ayrca baknz Kalite Gvence) rn kalitesi, hizmet kalitesi ve sre baarm iin belirlenmi hedefler ve gereksinimler. Sre baarm hedefleri kaliteyi kapsamaktadr. Ancak, CMMI rn ailesinde kalitenin nemini vurgulamak iin sre baarm hedefi yerine kalite ve sre baarm hedefi terimi kullanlmaktadr. Baknz Tarafsz Kant Sre deikenliinin btn zel sebeplerinin ortadan kaldrld ve tekrar olumalarnn engellendii ve bylece sadece sre deikenliinin genel sebeplerinin kald durum. (Ayrca baknz Yetkin Sre, Sre Deikenliinin zel Sebepleri, Sre Deikenliinin Genel Sebepleri, Standart Sre, statiksel Sre Kontrol) Belirlenmi bir hedefe en uygun alternatifin seilmesi amacyla ltler ve dzenli zmleme yntemleri kullanlarak alternatifler zerinde yaplan deerlendirme. Bir eyin nasl kullanlacana ya da alacana ynelik genel bir tanm. (Ayrca Kullanma Dnk Kavramlar olarak da bilinir.) Bir rnn iinde bulunduu ortam, kullanclar ve rn bileenleri ile etkileiminin anlatld hayali olaylar sras. Kullanm senaryolar sistemin gereksinimlerin ve tasarmnn deerlendirilmesi ve sistemin geerli klnmas ve dorulanmas iin kullanlr. Baknz Kullanm Kavramlar Bir irketler topluluu. irketler farkl mterilere farkl hizmetler veren farkl yerlerde yer alan birok kurumdan oluabilir. (Ayrca baknz Kurum) Bir ya da birden ok projenin bir btn olarak ynetildii, bu projelerin ayn st ynetimi paylatklar ve ayn politikalara gre alan insanlardan oluan, idari yap. CMMI modellerinde kullanlan, kurum kelimesi, byk irketlerde ou zaman bir toplulua karlk gelir ancak kk bir irket dnldnde, bazen sadece bir kiiye de karlk gelebilmektedir. Kurumun, denetime tabi olan paras. Kurumsal birim iinde birbiri ile tutarl ve anlaml bir btnlk oluturan sreler alr. Kurumsal birim anlaml ve tutarl i hedeflerine sahiptir. Kk irketlerde irketin tamam olabilecei gibi, byk irketlerde genellikle irketin bir parasdr. Bir kurumun, srelerini ne kadar aka ve tutarl olarak belgeledii, ynettii, lt, kontrol ettii ve srekli olarak iyiletirdiini gsteren bir ldr. Kurumsal olgunluk denetimler ile llebilir. zellikle kurumun standart sreleri ile ilgili olarak, srelerden ve i rnlerinden toplanan, lm verilerinin sakland ve eriiminin mmkn

66

Kalite Kalite Gvence Kalite Kontrol Kalite ve Sre Baarm Hedefleri Kant Kararl Sre

Karlatrmal alma Kullanm Kavramlar Kullanm Senaryolar

Kullanma dnk kavramlar Kurulu Kurum

Kurumsal Birim

Kurumsal Olgunluk Kurumsal lm Havuzu

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007


klnd yer. Bu yerde, lm verilerinin anlalmas ve zmlemesi iin gerekli olan, gerekleen lm deerleri ya da bu lm deerlerine referanslar tutulur. Kurumsal Politika Kurumsallama Kurumun Hedefleri Genellikle st ynetim tarafndan belirlenmi rehber ilkelerdir. Bu ilkeler, kurumsal birimler tarafndan kendi artlarna gre uyarlanr ve karar verme ya da kararlara yn vermekte kullanlr. Bir kurumun srekli olarak tekrarlad, kurum kltrnn bir paras olmu, kklemi i yap ekli. Kurumun srekli varlnn salanmas ve karllnn arttrlmas, pazar paynn geniletilmesi ve kurumun baarsn etkileyen dier konular iin st ynetim tarafndan belirlenmi stratejiler. (Ayrca baknz Kalite ve Sre Baarm Hedefleri, Saysal Hedefler) Sistem mhendislii almalar asndan baktmzda rnek hedefler: Sistem btnletirme aamasndaki deiiklik istek saysnn azaltlmas, Gelitirme dngs sresinin azaltlmas, Gelitirmenin ilk ve ikinci aamasnda bulunan hata saysnn arttrlmas, Mteri tarafndan raporlanan hata saysnn azaltlmas. Bir kurumdaki almalara yol gsterecek olan srelerin tanmlarnn toplam. unlar kapsar: Sre tarifleri, kurum genelinde projelerde kullanlacak olan tanml srelerde kullanlmak zere temel sre eleri ve sre eleri arasndaki, sralama ve arayzler gibi, ilikileri. Standart sreler, kurum genelinde gelitirme ve bakm almalarnn tutarl bir ekilde gerekletirilmesini mmkn klar ve uzun vadeli kararllk ve iyiletirme iin zorunlu bir ihtiyatr. Srelerin tarif edilmesi, uygulanmas ve iyiletirilmesi ile ilgili varlklar. (r: politikalar, lmler, sre tarifleri, sre uygulama destek aralar) Sre varlklar teriminin kullanlmasnn amac bu varlklarn kurumun i hedeflerine ulamas amacyla gelitirildiinin ya da satn alndnn vurgulanmasdr. Bu varlklar, kuruma bugn ya da gelecekte deer yaratacak yatrmlar olarak deerlendirilebilir. (Ayrca Baknz Sre Varlk Ktphanesi) Kurumda, sreleri tanmlayan, uygulayan ve yneten kiilerin kullanm iin oluturulmu bilgilerden oluan bir ktphanedir. Bu ktphane, genellikle srelerle ilgili belgeleri ierir, yle ki: Politikalar, tanml sreler, kontrol listeleri, renilen dersler belgeleri, ablonlar, standartlar, yordamlar, planlar ve eitim belgeleri. rn kabul etmekten sorumlu ya da cret denmesini onaylayan taraf (kii, proje ya da organizasyon). IPPD de olduu gibi btnleik takm kavram kullanlmad durumlarda, mteri projenin dndadr ama organizasyonun dnda olmas gerekmez. Daha st seviyede bir proje de mteri olabilir. Mteriler paydalarn bir alt kmesidir. (Ayrca baknz Payda) Birok durumda yukardaki tanm kullanlmaktadr. Ancak baz durumlarda dier paydalar da kast edilebilmektedir. r: Mteri gereksinimleri rn ile ilgili paydalarn ihtiyalarnn, beklentilerinin, kstlarnn ve arayzlerinin belirlenmesi, bir araya getirilmesi ve aralarndaki uygunsuzluklarn zme balanmas ile mteri iin kabul edilebilir sonulardr. (Ayrca baknz Mteri) Daha nceden belirlenmi, bir sre alanlar kmesi iindeki btn amalarn saland bir sre iyiletirme seviyesi. (Ayrca baknz Yetkinlik Seviyesi, Sre Alan) CMMI rn ailesi iinde, amalar ve uygulamalarn aklamalarnda olutur ve gncel tut ifadesi ile karlatnzda, bunun u anlama geldiini bilmelisiniz: belgelenmi ve kullanlmaktadr. rnein, Kurumsal Sre Odaklanma sreci iin bir kurumsal politikann oluturulmas ve gncel tutulmas sadece bir politikann oluturulmasn kast etmemektedir, politikann belgelenmesini ve

67

Kurumun Standart Sreleri

Kurumun sre varlklar

Kurumun sre varlklar Ktphanesi

Mteri

Mteri Gereksinimi Olgunluk Seviyesi Olutur ve Gncel Tut

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007


kurum genelinde uygulanyor olmas gerektiini kast etmektedir. Ortak Vizyon Bir proje tarafndan gelitirilen ve kullanlan, ama, varlk sebebi (misyon), hedefler, beklenen davranlar, deerler ve sonu ktlar gibi yn gsterici ilkeler hakknda ortak bir anlay. Bir sre alanna has gereken zellikleri tarif eden ve o sre alannn karlandnn grlmesi iin uygulandnn grlmesi gereken modelin gerekli bir bileeni. (Ayrca baknz Yetkinlik Seviyesi, Genel ama, Kurumun Hedefleri, Sre Alan) Ticari bir satcdan alnan bir rn. (COTS Commercial Off The Shelf) Bahsi geen alma ile ilgili ya da etkilenen kii ya da topluluklar. rnekler: Proje yeleri, Tedarikiler, Son Kullanclar ve dierleri. (Ayrca baknz Mteri, lgili Paydalar) Sre tarifi ve plan belgelenmi sretir. Plan ve tarif koordinasyon iinde olmaldr. Plan unlar iermelidir: Standartlar, gereksinimler, hedefler, kaynaklar, atamalar, vb. Baknz Kurumsal Politika Baknz Baar Profili ve Hedef Profili (1) Bir Proje. (2) lgili projeler topluluu ve bu projeleri destekleyen altyap. Altyap unlar ieriyor olabilir: Hedefler, planlar ve baar ltleri. (Ayrca baknz Proje) CMMI rn ailesi asndan, mteri ya da son kullancya teslim edilmek zere alan ve ortak bir ynetim altnda bulunan bir ksm ilgili kaynaa verilen isim. Projenin belli bir balang zaman (Proje Balangc) olur ve bir plana gre alr. Plan, genellikle belgelenmi olur. Teslim edilecekler, kullanlacak kaynaklar ve fonlar, yaplacak iler ve iler bir zaman izelgesi bellidir. Bir proje, projelerden oluabilir. (Ayrca baknz Proje Balangc) Bir mteri ya da son kullanc iin, bir ya da daha fazla rnn gelitirilmesi ya da teslim edilmesi iin bir ksm kaynan ie koyulmas. (Ayrca baknz Proje) Projede mteriye verilen taahhtlerin karlanmas iin gerekli almalarn uygulanmas ve kontrol edilmesi iin temel oluturacak olan plan. Proje planlama almalar unlar ierir: rnleri ve almalarn zellikleri hakknda kestirimlerin ve gerekli kaynak ihtiyacnn belirlenmesi, taahhtlerin tartlmas, zaman izelgesinin retilmesi, proje risklerinin belirlenmesi ve zmleme yaplmas. Proje plannn retilmesi iin bu almalarn defalarca tekrarlanmas gerekli olabilir. CMMI rn ailesine gre, projeyi planlanmaktan, projeye yn vermekten, kontrol etmekten, yaplandrmaktan ve motivasyonun salanmasndan sorumlu kiidir. Mterinin tatmin edilmesinden proje yneticisi sorumludur. Bir projenin, proje planna gre ilerlemesi. Genellikle, u balklar gz nnde bulundurulur: Emek, maliyet, sre ve teknik baarm. Kurumun standart srelerinden uyarlanm btnleik ve tanml sre. (Ayrca baknz Tanml Sre) Bir rnn ya da rn bileenin, sonraki aamalar ya da son srm iin model olmak zere, gelitirilen ilk tipi, ekli ya da rnei. Bu model u ekillerde olabilir: Fiziksel, elektronik, saysal, analitik. Modellin kullanm alanna rnekler unlardr: Yeni ya da bilinmeyen bir teknolojinin kullanlabilirliinin deerlendirilmesi Teknik risklerin deerlendirilmesi ya da engellenmesi

68

zel Ama

Paket rn Payda

Planlanm Sre Politika Profil Program

Proje

Proje Balangc Proje Plan

Proje Yneticisi

Projenin lerlemesi ve Baarm Projenin Tanml Sreci Prototip

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007


Referans Model Resmi Deerlendirme Sreci Risk Belirleme Risk zmlemesi Risk Ynetim Stratejisi Gereksinimlerin geerliliin yaplmas nemli zelliklerin gsterilmesi rn yeterliinin tespiti Sre yeterliinin tespiti Baarm ya da rn zelliklerinin belirlenmesi Fiziksel ilkelerinin aklanmas

69

Baz zelliklerin llmesi iin karlatrma amacyla kullanlan model. En uygun zm bulmak iin, zm seeneklerinin, belirlenmi ltlere gre, deerlendirildii yapsal bir yaklam. Bir hedefe ulamada karmza kabilecek olas ve gereki risklerin tespit edilmesi iin gerekletirilen yapsal ve geni kapsaml aratrma/inceleme. Risklerin deerlendirilmesi, snflandrlmas ve nceliklendirilmesi. Hasara ya da kayplara yol aabilecek eylerin (risklerin) dzenli ve teknik bir yaklam ile saptanmas; Belirlenen risklerin deerlendirilmesi ve saysallatrlmas; nemli hasar ya da kayplara yol aacak risklerin sebeplerini ortadan kaldrmak iin planlar gelitirmek ve gerekirse bu planlar hayata geirmek. Genellikle, risk ynetimi yaplan alanlar unlardr: Proje, kurum, kurumun rn gelitiren birimleri. Zarar ya da hasar verebilecek sebeplerin (risklerin) belirlenmesi iin yapsal ve disiplinli olarak izlenen sre; belirlenmi risklerin deerlendirilmesi ve saysallatrlmas; zarar ya da hasar verebilecek risklerin sebeplerini nlemek ya da ynetmek iin uygun yaklamlar gelitirmek ve gerekirse bunlar hayata geirmek. Szleme imzalayarak rn ya da hizmet satn alma Tedarik kaynaklar, Satn alma yntemleri, gereksinim belirleme tipleri, szleme ya da anlama tipleri ve ilgili satn alma risklerine uygun olarak belirlenmi satn alma yaklam. statistiksel ve dier saysal yntemlerle denetim altnda tutulan tanml sre. rn kalitesi, hizmet kalitesi ve sre baarm zellikleri proje boyunca llr ve denetim altnda tutulur. (Ayrca baknz Tanml Sre, Srekli yileen Sre, statistiksel olarak Ynetilen Sre) Saysal lmlerle ifade edilmi hedef deer. (Ayrca baknz Sre yiletirme Hedefleri, Kalite ve Sre Baarm Hedefleri) Sebeplerini bulmak iin hatalar zerinde zmleme yaplmas. Verilen bir snamann kurulumunun nasl yaplaca, nasl iletilecei ve sonularnn nasl deerlendirilecei hakknda detayl komutlar. Mteri ihtiyalarnn, beklentilerinin ve kstlarnn, rn zmlerine dntrlmesi ve rnn yaam boyunca bu zmn desteklenmesi iin gerekli teknik ve ynetsel etkinlikleri kapsayan disiplinler aras yaklam. (Ayrca baknz Donanm Mhendislii, yazlm mhendislii) CMMI modeli iinde standart kelimesi, gelitirme esnasnda uyulmas zorunlu olan gereksinimleri kast etmek iin kullanlr. (r: ISO/IEC standartlar, IEEE standartlar ve kurumsal standartlar) Gnlk dille standart ifadesi kullanlmak istendiinde onun yerine baka bir kelime kullanlmaktadr. r: Geleneksel,

Risk Ynetimi

Satn Alma Satn Alma Stratejisi Saylarla Ynetilen Sre

Saysal Hedef Sebep zmlemesi Snama yordam Sistem Mhendislii

Standart

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007


Tipik, her zaman olduu gibi, adet olduu gibi, vb Standart Sre Bir kurumda srelerin genel olarak nasl tanmlanacan gsteren temel bir sre tanm. Herhangi bir tanml srete olmas gereken temel sre eleri, Standart Sre iinde aklanr. Ayrca temel sre eleri arasndaki ilikiler (r: sra ve arayz) de aklanr. (Ayrca baknz Tanml Sre) CMMI rn ailesinde, CMMI modelinde uygulamalarn gerekletirilmesi olarak yorumlanabilecek almalardr. Sre iyiletirme ve denetimlerde kullanlmak zere, bu almalar CMMI sre alanlarndaki bir ya da birden ok uygulama ile eletirilebilirler. (Ayrca baknz Sre Alan, Alt Sre, Sre esi) Bir alanda, birlikte uygulandklarnda, iyiletirme salanmas iin nemli kabul edilen amalara ulalmasn salayacak, bu alandaki ilgili uygulamalarn btn. Btn CMMI sre alanlar, basamakl ve srekli gsterimde ortaktr. Dier bir deyile, her iki gsterimde de ayn sre alanlar vardr. Beklenen ve gerekleen baarm sonularn karlatrmak amacyla srecin gerek sonularnn kayt altnda tutulmas. (Ayrca baknz Sre Baarm) Gemi sre baarm verilerine dayanarak oluturulmu, srecin uygulanmas sonucu elde edilecek sonular tahmin etmek iin kullanlan, srecin kendisinin ve srecin i rnlerinin zellikleri arasndaki ilikilerin bir tarifi (formulasyonu). Projede toplanan sre ve rn lmleri kullanlarak zerinde srekli dzeltmeler yaplr. Bir sre takip edilerek ulalan gerek sonularn lm. Hem sre lmleri hem de rn lmleri sonucu hesaplanr. Sre lmlerine rnekler: Emek, sre, hata giderme etkinlii. rn lmlerine rnekler: Salamlk, hata oran, cevap verme sresi. CMMI iinde, sre deikenliinin atanabilir sebepleri ile sre deikenliinin zel sebepleri ayn anlamda kullanlmaktadr. (Baknz Sre Deikenliinin zel Sebepleri) Sre bileenlerinin kendi aralarndaki etkileimlerinden dolay, normal olarak ya da beklendii gibi deikenliklerin olmas. (Ayrca baknz - Sre deikenliinin zel sebepleri) Bir hatann sebebi. Bu sebep, srecin asl karakteristikliinden dolay deil, geici bir durum sebebiyle olumu olan bir sebeptir. (Ayrca baknz - Sre deikenliinin Genel sebepleri) Genellikle denetim sonucu oluturulan, denetimlerde bulunan zayf noktalarn nasl iyiletirileceini aklayan planlardr. Bir sre hareket planndaki sre iyiletirme almalarnn hepsinin ya da bir ksmnn gelitirilmesinden ve uygulanmasndan sorumlu ekip. Bir Kurumun standart srelerinin olgunluunu ve baarmn iyiletirmek iin tasarlanm almalar ve bu almalarn sonular. Var olan bir sreci iyiletirmek iin, yol gsterici olarak kullanlmak zere, srecin hedeflerinin, srecin kts olan rnlerin zellikleri ya da srecin icras ile ilgili zellikleri cinsinden net ve llebilir bir ekilde tanmlanmas. Sre kts ile ilgili hedeflere rnekler: Kalite, baarm, standartlara uyum. Sre icras ile ilgili hedeflere rnekler: gereksiz sre admlarnn kaldrlmas, sre admlarnn birletirilmesi ve sre sresinin ksaltlmas. Kurumun standart srelerinin ve sre varlklarnn gl ve zayf ynleri tam olarak bilinerek, sre iyiletirme hedeflerine ulamak iin yaplan plan.

70

Sre

Sre Alan

Sre Baarm Dayana Sre Baarm Modeli

Sre Baarm

Sre Deikenliinin Atanabilir Sebepleri Sre Deikenliinin Genel Sebepleri Sre Deikenliinin zel Sebepleri Sre Hareket Plan Sre Hareket Takm Sre yiletirme Sre yiletirme Hedefleri

Sre yiletirme Plan

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007


Sre Mimarisi Standart bir sreteki sre elerinin arasndaki ilikiler, bamllklar, ara yzler ve sralamalar. Sre mimarisi dier sre eleri ve d srelerle olan arayzleri de ierebilir. (r: szleme ynetimi sreci) Bir sreci oluturan temel birimlerden her biri. Bir sre, alt srelerden ya da sre elerinden oluabilir. Alt sre, daha alt srelere ya da sre elerine blnebilir ama bir sre esi daha kk paralara blnemez. (Ayrca baknz Sre, Alt Sre) Her bir sre esi, birbirleri ile yakndan alakal almalardan oluur. (r: Kestirim esi, gzden geirme esi) Sre eleri ablonlarn doldurulmas, soyut tanmlarn somutlatrlmas ya da tanmlarn uyarlanmas ve kullanlmas eklinde tarif edilebilir. Bir sre esi bir alma ya da bir i olabilir. Srecin zelliklerini saptamak ve sreci anlamak iin, srecin ve srecin kts rnlerin llmesi iin kullanlan yntemler, tanmlar ve almalar. Btn srelere uygulanabilecek, llebilir bir sre yetkinlik zellii. Bir sreci tanmlamaktan ve gncel tutmaktan sorumlu kii ya da topluluk. Kurumsal seviyede, sre sahibi standart sreci tarif etmekten sorumlu kii ya da topluluktur; proje seviyesinde, sre sahibi tanml srecin tarif edilmesinden sorumlu kii ya da topluluktur. Bir srecin deiik seviyelerde farkl sahipleri olabilir. (Ayrca baknz Tanml Sre, Standart Sre) Bir sreci tanmlama ve tarif etme almas. Sre tanmlama almasnn sonucu sre tarifi ortaya kar. (Ayrca baknz Sre Tarifi) Bir amaca ulamak iin gerekletirilecek almalarn belgelenmi hali. Sre tarifi srecin nemli bileenlerinin uygulama bilgilerini ierir. Tarif bir srecin gereksinimlerini, tasarmn, davranlarn ve dier zelliklerini tam olarak, detayl ve dorulanabilir bir ekilde aklar. Bu zelliklerin salandnn nasl kontrol edileceini aklayan yordamlar da ierebilir. alma balamnda, proje ya da kurum seviyesinde sre tarifleri yaplabilir. Kurum tarafndan kullanlacak sreleri tanmlayan, bakmn yapan (gncel tutan) ve iyiletiren uzmanlardan oluan bir topluluk. Belirli bir ama iin, bir sre tarifinin oluturulmas, deitirilmesi ya da artlara uyarlanmas. rnein, projenin tanml srelerinin, projeye zg hedefler, kstlar ve ortam gereklerine uygun olarak, kurumun standart srelerinden uyarlayarak oluturmas. (Ayrca baknz Tanml Sre, Kurumun Standart Sreleri, Sre Tarifi) Bir sre alannn amalarn salamak iin kurumun nemli grd her ey. (Ayrca baknz Kurumun sre varlklar) Bir kurum ya da proje tarafndan kullanlmak zere tutulan sre varlklar btn. (Ayrca baknz Kurumun sre varlklar Ktphanesi) Artrml ya da yeniliki bir ekilde srelerde ya da sre veya rn teknolojilerinde iyiletirmeler gerekletirilmesi. Bir sreci uyguladmzda beklenen olas ktlar aral. Her bir sre alan iin, sre iyiletirme srasnda kullanlmak zere, ncelik ve sralama bilgisi salayan yetkinlik seviyesi yaklam. (Ayrca baknz Yetkinlik Seviyesi, Sre Alan, Basamakl Gsterim) Srete doal olarak var olan deikenliin genel sebeplerine odaklanarak iyiletirilmeler yapmak zere, saysal olarak ynetilen sre. Srekli iyileen srete, odak noktas, sre baarmnn artrml ve yeniliki bir ekilde iyiletirilmesine dayanr. (Ayrca baknz - Sre deikenliinin Genel sebepleri,

71

Sre esi

Sre lm Sre zellikleri Sre Sahibi

Sre Tanmlama Sre Tarifi

Sre Topluluu Sre Uyarlama

Sre Varl Sre Varlk Ktphanesi Sre ve Teknoloji yiletirmeleri Sre Yetkinlii Srekli Gsterim

Srekli yileen Sre

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007


Tanml Sre, Saysal Olarak Ynetilen Sre) Sreklilik Bir rnn, mteri ya da son kullanc tarafndan srekli olarak kullanlabilir durumda olmasnn garanti altna alnmas srecidir. Sreklilik, rn, kullanlsn ya da kullanlmasn, kullanlabilir durumda olduundan emin olmak iin, srekli olarak bakmnn yapldndan emin olur. Dayanaklarn alnmas, bakmlarnn yaplmas ve dayanaklarda gerekleen deiikliklerin belirlenmesi sayesinde, eski dayanaklara geri dnlebilmesi. Kurumun standart srelerinin, kurumun uyarlama klavuzlarna gre uyarlanmas ile elde edilmi, ynetilen; sre tarifi srekli gncellenen; kurumun sre varlklarndan lmlere, i rnlerine ve dier sre iyiletirme bilgilerine katkda bulunan sretir. . (Ayrca baknz Ynetilen Sre) Gzden geirme yapan kiinin tarafl ya da znel olmasn engellemek iin almalarn ya da i rnlerinin ltlere gre deerlendirilmesi. Tarafsz deerlendirmeye rnek: Gereksinimlerin, standartlarn ve yordamlarn bamsz bir kalite gvence ekibi tarafndan denetlenmesi olabilir. CMMI denetimlerinde, model uygulamalarnn kurumsallam olduuna ve uygulandna dair kant kabul edilen, szl grmelerin sonular ya da belgeler. Tarafsz kantlarn kaynaklar unlar olabilir: Aralar, sunumlar, belgeler, szl grmeler. Tasarm gereksinimleri ve tasarmn ilgili gereksinimleri karladn deerlendirmek zere, tasarm zerinde gerekletirilen resmi, belgelenmi, anlalr ve dzenli inceleme yaplmas ve bylece sorunlarn ve zm nerilerinin tespit edilmesi. Bir tedarikinin (yklenicinin) seilmesi iin gerekli bilgileri ieren bir paketin hazrlanma sreci. (1) satn alnan hizmetleri salayan ya da rnleri teslim eden birim (2) bir szleme ya da anlamann tanmlad ekilde rn tasarm, gelitirme, retim, bakm, uyarlanma ya da teslimi yapmak zere bir satn alc ile arasnda szleme olan kii, kurum ya da kurulu. Satn alnacak ya da gelitirilecek bir rn ya da hizmetin zellikleri ya da znitelikleri. rn ya da hizmetin nasl teslim alnacan belirten, szleme ile belirlenmi, tehizat, taahht, artlar ve tanmlar. rnekler: Teslim edilecek rnler listesi, hazr alnan rnlerin kullanm haklar, Gelitirme D Birimler (GDB), teslim tarihleri, k ltleri belirlenmi aama tarihleri, eitim gereksinimleri, ortam gereksinimleri ve gelitirmenin zamanlamas. rn ya da rn bileenin tipine uygun olarak aadaki maddelerin tamam ya da bir ksm: rnn Mimar Tanm Atanm gereksinimler rn bileen tanmlar Ayr bir rn bileeni olarak tanmlanmam ise rn yaam dngs tanm Ana rn zellikleri Gerekli fiziksel gereksinimler ve kstlar Arayz gereksinimleri Malzeme gereksinimleri (Malzeme aac ve malzeme zellikleri) malat ya da retim gereksinimleri (hem retim hem de saha destek almalar iin)

72

Srm Kontrol Tanml Sre

Tarafsz Deerlendirme

Tarafsz kant

Tasarmn Gzden Geirilmesi Tedarik Tedariki

Teknik Gereksinimler Teknik Olmayan Gereksinimler

Teknik Veri Paketi

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007


Gereksinimlerinin salandnn dorulanmas iin kullanlacak ltler rn yaam dngs boyunca, kullanm ve ortam durumlar, kullanm senaryolar, kullanm, destek, eitim, retim, kullanm dna alma ve dorulama durum ve modlar Alnan kararlarn ve zelliklerin dayanak ve sebepleri (r: gereksinimler, gereksinim atamalar, tasarm seimleri)

73

Temel lm Temel Sebep Tipik rn

Bir eyin ayrt edici zellii ve onu saysallatrmak iin kullanlan yntem. (Ayrca baknz Tretilmi lm) Kaldrldnda hatann azald ya da yok olduu, hatann asl kayna. zel uygulamalar iin rnek ktlara rnek vermek iin kullanlan aklayc model bileeni. Bu rneklerin, tipik i rn olarak adlandrlmasnn sebebi, en az onlar kadar yeterli ama listelenmeyen baka rneklerin de olmasndan kaynaklanmaktadr. Mteri gereksinimlerinde aka belirtilmemi ancak aadaki ekillerde karm yaplm gereksinimler: (1) Genel gereksinimler (r: uygun standartlar, kanun/yasa, politikalar ya da ynetim kararlar) (2) bir rn bileenini tarif etmek iin gerekli gereksinimler. Tretilmi gereksinimler, rn ya da sistem bileenlerinin zmlemesi ya da tasarm esnasnda da ortaya kabilir. ki ya da daha fazla temel lm zerinde matematiksel bir forml uygulanarak retilen sonu veri. (Ayrca baknz Temel lm) zel bir uygulama iin sre tarifinin yaratlmas, deitirilmesi ve uygun hale getirilmesidir. rnein, projenin hedefleri, kstlar ve ortamna uygun olarak kurumun standart srelerinden bir projenin tanml srecinin oluturulmas. Projelerin, gruplarn ve kurumsal ilevsel blmlerin, standart sreleri kendi kullanmlarna uygun hale getirmeleri iin kullanlan, kurumsal klavuzlar. Kurumun standart sreleri, belli bir sreci uygulamaya yeterli olmayacak ekilde genel olarak tanmlanm olabilir. Uyarlama klavuzlar, projenin tanml srelerini tanmlayacaklara yardmc olur. Uyarlama klavuzlar unlar kapsar: (1) Standart bir srecin seilmesi (2) uygun bir yaam dngs modelinin seilmesi (3) seilen srecin ve yaam dngs modelinin projenin ihtiyalarna uygun hale getirilmesi. Uyarlama klavuzlar, nelerin deitirilebileceini, nelerin deitirilemeyeceini tarif eder ve zerinde deiiklik yaplabilecek sre bileenlerini gsterir. rnlerinin retilmesi iin gerekli ilerin icra edildii sretir. Sre alann zel amalar salanr. Hi uygulanmayan ya da ksmen uygulanan sretir. (Yetkinlik seviyesi 0 olarak da bilinir.) Sre alannn, bir ya da daha fazla zel amac salanmamtr. Amalar ve uygulamalar, kurumunuzun i hedeflerine uygun olarak yorumlayabilmeniz iin kullanlan bir kelime. Her hangi bir CMMI modelini kullanrken, uygulamalar kurumunuz iin ie yarar bir ekilde yorumlamanz gereklidir. Bu ifade amalarda ve uygulamalarda, belli almalar her zaman uygulanmak zorunda olmad zaman kullanlmtr. (Ayrca baknz Yeterli ve htiya Duyulduunda) Mteri ya da son kullancya verilmek zere hazrlanan her trl i rn. rnn ekli yerine gre farkllk gsterebilir. (Ayrca baknz Mteri, rn bileeni, Hizmet, rn) Baknz CMMI rn Ailesi rnn alt seviye bileenlerinden birine karlk gelen, bir i rn. rn bileenleri, bir araya gelerek rn oluturur. Birden fazla rn bileen seviyesi

Tretilmi Gereksinim

Tretilmi lm Uyarlama

Uyarlama Klavuzlar

Uygulanan Sre Uygulanmayan Sre Uygun

rn

rn Ailesi rn Bileeni

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007


olabilir (rn bileenlerinin de rn bileenleri olabilir) (Ayrca baknz rn, rn) rn Bileeni Gereksinimleri rn Dayana Bir rn bileeninin btn zellikleri: r: Montaj, ekil, ilev, baarm ve dier gereksinimler. Yaplandrma ynetiminde, (Yazlm ve kaynak kod listesini de ierecek ekilde) onaylanm teknik veri paketidir. Yaplandrma esin hayat dngs iinde u aamalar iin tanmlanm olabilir: retim, kurulum, bakm ve lojistik destek. (Ayrca baknz Yaplandrma esi ve Yaplandrma Ynetimi) Mteri gereksinimlerinin, gelitiricinin (developer) diline dntrlm hali. Dolayl gereksinimlerin ak tretilmi gereksinimlere dntrlm hali. (Ayrca baknz Tretilmi Gereksinimler, rn Bileen Gereksinimleri) Gelitirici, rn gereksinimlerini rn tasarlamak ve oluturmak iin rehber olarak kullanr. Belirli bir pazar ya da amaca ynelik, ortak zellikleri olan, rnler topluluu. Fikir aamasndan balamak zere, kullanmdan kaldrlncaya kadar geen dnem iinde, bir rnn yaam dngsnn bir ya da daha fazla aamas ile ilgili sreler r: imalat sreleri, bakm sreleri. Bir rnn kavramsal olarak tanmlanmas ile o rnn kullanmdan kaldrlmasna kadar geen ve fazlardan oluan, belirli zaman araldr. Bir kurum birden ok mteri iin birok rn retiyor olabileceinden, bir tek rn yaam dngs tanm yeterli olmayabilir. Bu sebeple, kurumlar bir kme onaylanm rn yaam dngsne sahip olabilirler. Genellikle bu rn yaam dngleri literatrde yaynlanm olarak bulunabilir ve kurumun ihtiyalarna uyarlanmtr. Bir rn yaam dngs, u fazlardan oluuyor olabilir: (1) Kavram / Vizyon (2) Yaplabilirlik zmlemesi (3) Tasarm / gerekletirme (4) retim ve (5) kullanmdan kaldrma Bir srecin politikasn belirleyen ve genel ynlendirmesini yapan kii ya da kiiler. Bu kiiler o srecin gnlk sevk ve idaresini yapmazlar. Bu kiiler genellikle kurumda ynetici pozisyonunda olurlar, sreten sorumlu kiinin amiri olmalar gerekmez. art deildir ama st ynetim kadrolarndan da olabilirler. CMMI rn ailesi iinde, ksa vadeli proje ya da szleme endie ve basklarndan uzak kurumun uzun vadeli karlarna odaklanan st dzey ynetici. st ynetim, kurumun sre iyiletirme etkinlii iin kaynaklar atamalarna yn verebilecek ya da yeniden dzenleyebilecek yetkiye sahiptir. (Ayrca baknz st Dzey Ynetim) Hangi yntem ve ekilde kayt edildiinden bamsz olarak kayt altndaki bilgidir. u ekillerde olabilir: Teknik veriler, bilgisayar yazlm belgeleri, finansal veriler, ynetsel veriler, baz gereklerin ya da saylarn sunumu veya gsterimi, iletilebilen, ilenebilen, saklanabilen her trl bilgi. Veri yaam dngs boyunca, veri gereksinimlerine uygun olarak teknik ve ynetsel verilerin toplanmas, saklanmas ve bu almalarn planlanmas iin kullanlan disiplinli sreler ve dzenler. Yaplandrma Ynetiminin bir parasdr. u almalarn gerekletirilmesini ierir: Bir rn iin yaplandrma bileenlerinin seilmesi, seilen bileenlere biricik belirleyicilerin atanmas, fiziksel ve ilevsel zelliklerinin teknik belgelerde kayt altnda tutulmas. (Ayrca baknz Yaplandrma Bileeni, Yaplandrma Ynetimi, rn) Bir rnn ya da rn bileenin yaam sresi iinde belirli bir anda resmi olarak atanan yaplandrma bilgisidir. Yaplandrma dayanaklar ve bu dayanaklar zerinde gerekletirilmi deiiklikler tarihesi u andaki yaplandrma bilgisini

74

rn Gereksinimleri

rn Hatt rn ile ilgili Yaam Dngs Sreleri rn yaam Dngs

st Dzey Ynetim

st Ynetim

Veri

Veri Ynetimi

Yaplandrma Belirlemesi

Yaplandrma Dayana

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007


oluturur. (Ayrca baknz rn yaam Dngs) Yaplandrma Denetimi Bir dayanak iinde yer alan, bir ya da birden ok yaplandrma esinin, belirlenmi standart ve gereksinimleri karladnn onaylanmasdr. (Ayrca baknz Denetim, Yaplandrma esi, Fiziksel Yaplandrma Denetimi, levsel Yaplandrma Denetimi) Yaplandrma Ynetiminin bir parasdr. Yaplandrmay etkin olarak ynetmek iin gerek duyulan bilgilerin kayt altna alnmas ve raporlanmasndan oluur. Bu bilgiler unlardan oluur: Onaylanm yaplandrma bileenleri listesi, nerilen deiiklik isteklerinin durumu ve onaylanm deiiklik isteklerinin hayata geirilme durumu. (Ayrca baknz Yaplandrma Belirleme ve Yaplandrma Ynetimi) Yaplandrma belirlemesinin resmi olarak oluturulmasndan sonra yaplr. Yaplandrma Ynetiminin bir parasdr. Yaplandrma esi zerinde u almalarn gerekletirilmesini ierir: Deiikliklerin deerlendirilmesi, koordinasyonu, onaylanmas ya da ret edilmesi. Yaplandrma bileenleri iin nerilen deiiklik isteklerini deerlendirmek, onaylamak ya da ret etmek ve kabul edilen deiikliklerin hayata getiinden emin olmak iin oluturulan insan topluluu. (Ayrca baknz Yaplandrma esi) Yaplandrma Kontrol Kurulu ayrca Deiiklik Kontrol Kurulu olarak da bilinir. Yaplandrma Ynetiminde kullanlmak zere bir araya getirilmi i rnleridir. Bir araya getirilen bu i rnlerine yaplandrma esi denir ve Yaplandrma Ynetimi Sreci iin tek bir varlk olarak ele alnr. (Ayrca baknz Yaplandrma Ynetimi) Aadaki maddelere teknik ve idari olarak yn verme ve gzetim altnda tutma almalarnn uyguland disiplindir. (1) yaplandrma bileenlerinin ilevsel ve fiziksel zelliklerinin belirlenmesi ve belgelenmesi (2) bu zelliklerdeki deiikliklerin kontrol edilmesi (3) deiiklik srelerinin uygulanmas ve deiikliklerin hayata geirilmesi almalarnn kayt altna alnmas ve raporlanmas (4) belirlenmi gereksinimler ile uyumun kontrol edilmesi (dorulama / geerlilik ) (Ayrca baknz Yaplandrma Denetimi, Yaplandrma Kontrol, Yaplandrma Belirleme, Yaplandrma Durum Muhasebesi. Bir rnn ya da projenin yaamnn, aamalara (fazlara) blnmesi. retim maliyetinin, rnden salanan gelire orandr. Bir kurumun, bir ey retmek iin gerekletirdii, almalarn faydasn tespit etmek iin kullanlr. (1) Yazlm gelitirme, uygulama (kurulum) ve bakm iin dzenli, disiplinli ve llebilir bir yaklamn uygulanmas. (2) ilk madde (1) zerinde alma yapmak. (Ayrca baknz Donanm Mhendislii, Sistem Mhendislii) Amalar ve uygulamalar kurumuzun i hedeflerine uygun olarak yorumlayabilmeniz iin kullanlan bir kelime. Her hangi bir CMMI modelini kullanrken, uygulamalar kurumunuz iin ie yarar bir ekilde yorumlamanz gereklidir. Bu ifade amalarda ve uygulamalarda belli almalar her zaman uygulanmak zorunda olmad zaman kullanlmtr. (Ayrca baknz Uygun ve htiya Duyulduunda) Baknz st Ynetim rn kalitesi, hizmet kalitesi ve sre baarm hedeflerini salayan sre. (Ayrca baknz Kararl Sre, Standart Sre, statiksel Olarak Ynetilen Sre)

75

Yaplandrma Durum Muhasebesi

Yaplandrma Kontrol

Yaplandrma Kontrol Kurulu

Yaplandrma esi

Yaplandrma Ynetimi

Yaam Dngs Modeli Yatrmn Geri Dn Yazlm Mhendislii Yeterli

Yetkili Yetkin Sre

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007


Yetkinlik Deerlendirmesi Tedarikileri semek ve tedarikilerin szlemeye uygun davrandn denetlemek amacyla uzmanlardan olumu eitimli bir takm tarafndan gerekletirilen deerlendirme. Tedariki organizasyonun sre yetkinlikleri hakknda bir gr oluturulmas ve bylece karar vericilerin daha iyi satn alma kararlar vermelerine yardmc olmak amacyla veya alt yklenici baarmnn artrlmasn salamak iin ya da satn alma makamna fikir vermek iin yaplan deerlendirmelerdir. (Ayrca baknz Deerlendirme, Deerlendirme) Bir ya da birden fazla disiplin iin etkin srelerin nemli zelliklerini, tariflerini ieren ve doalama olarak gerekleen, olgun olmayan, srelerden daha kaliteli ve etkin ileyen, olgun srelere doru, evrimsel bir iyiletirme yolu tanmlayan bir model. Srekli gsterimde, sre alanlarnn ve ilgili yetkinlik seviyelerinin listesi. (Ayrca baknz Baar Profili, Hedef Profili, Hedef Basamaklar) Bu profil, her bir sre alan iin yetkinlik seviyelerine doru kurumun nasl ilerleme gsterdiini gsterir ise Baar Profili olur. Bu profil, Sre yiletirme iin hedefleri gsterir ise Hedef Profili olur. Tek bir sre alan iinde, gerekletirilen sre iyiletirme baars. Yetkinlik seviyesi, bir sre alan iin uygun zel ve genel uygulamalar ile tanmlanr. (Ayrca baknz Genel ama, Genel uygulama, Olgunluk Seviyesi, Sre Alan) CMMI rn ailesinde, yneticinin sorumluluk alan iinde, i ve almalar gerekletiren kiilere, teknik ve idari yn veren ve denetleyen kii. Geleneksel yneticilik ilevi (Sorumluluk alan iindeki iler iin) u almalar ierir: Planlama, i blm, yn verme, denetleme. Kurumun politikalarna gre planlanan ve yrtlen; kontrol altndaki ktlar retmek iin yeterli kaynak ve yetkinlik sahibi insanlara sahip; ilgili paydalarn katlmnn saland; gzetim altnda olan, denetlenen, gzden geirmeleri yaplan; srecin tarif edildii gibi uygulandnn deerlendirilmesinin yapld, sretir. (Ayrca baknz Uygulanan Sre) Baknz - Tedariki

76

Yetkinlik Olgunluk Modeli

Yetkinlik Seviye Profili

Yetkinlik Seviyesi Ynetici

Ynetilen Sre

Yklenici

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007

77

ngilizce Trke Terimler


Acceptance criteria Acceptance testing Achievement profile Acquisition Acquisition strategy Addition Adequate Allocated requirement Alternative practice Amplification Appraisal Appraisal findings Appraisal participants Appraisal rating Appraisal reference model Appraisal scope Appropriate As needed Assessment Assignable cause of process variation Audit Base measure Baseline Bidirectional traceability Business objectives Capability evaluation Capability level Capability level profile Capability maturity model Kabul lt Kabul Snamas Baar Profili Satn Alma Satn Alma Stratejisi Eklenti Yeterli Atanm Gereksinimler Alternatif Uygulama Geniletme Deerlendirme Deerlendirme Bulgular Deerlendirme Katlmclar Deerlendirme Gstergesi Deerlendirme Referans Modeli Deerlendirme Kapsam Uygun htiya Duyulduunda Deerlendirme Sre Deikenliinin Atanabilir Sebepleri Denetim Temel lm Dayanak ift Ynl zlenebilirlik Hedefleri Yetkinlik Deerlendirmesi Yetkinlik Seviyesi Yetkinlik Seviye Profili Yetkinlik Olgunluk Modeli Capable process Causal analysis Change management CMMI Framework CMMI model CMMI model component CMMI Product Suite Common cause of process variation Concept of operations Configuration audit Configuration baseline Configuration control Configuration control board Configuration identification Configuration item Configuration management Configuration status accounting Continuous representation Contractor Corrective action COTS Customer Customer requirement Data Data management Defect density Defined process Derived measures Derived requirements Design review Yetkin Sre Sebep zmlemesi Deiim Ynetimi CMMI erevesi CMMI Modeli CMMI Modeli Bileenleri CMMI rn Ailesi Sre Deikenliinin Genel Sebepleri Kullanma dnk kavramlar Yaplandrma Denetimi Yaplandrma Dayana Yaplandrma Kontrol Yaplandrma Kontrol Kurulu Yaplandrma Belirlemesi Yaplandrma esi Yaplandrma Ynetimi Yaplandrma Durum Muhasebesi Srekli Gsterim Yklenici Dzeltici alma Paket rn Mteri Mteri Gereksinimi Veri Veri Ynetimi Hata Younluu Tanml Sre Tretilmi lm Tretilmi Gereksinim Tasarmn Gzden

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007


Geirilmesi Gelitirme Gelitirme Plan Belge Kurulu Giri lt Edeer Basamaklama Olutur ve Gncel Tut Kant Yetkili k lt Beklenen CMMI Bileenleri Bulgu Resmi Deerlendirme Sreci ereve levsel zmleme levsel Mimari levsel Yaplandrma Denetimi Genel ama Genel uygulama Genel uygulama Aklamas Ama Donanm Mhendislii st Dzey Ynetim Uygulanmayan Sre CMMIn Aklayc Bileenleri Kurumsallama Btnleik rn ve sre gelitirme Btnleik Takm Arayz Kontrol Yaam Dngs Modeli Managed process Manager Maturity level Memorandum of agreement Natural bounds Nondevelopmenta l item (NDI) Nontechnical requirements Objective Objective evidence Objectively evaluate Observation Operational concept Operational scenario Optimizing process Organization Organizational maturity Organizational policy Organizational process assets Organizational unit Organization's business objectives Organization's measurement repository Organization's process asset library Organization's set of standard processes Outsourcing Peer review Performance parameters Ynetilen Sre Ynetici Olgunluk Seviyesi Anlama Notu Doal Snrlar Gelitirme D Birim (GDB) Teknik Olmayan Gereksinimler Erek Tarafsz kant Tarafsz Deerlendirme Gzlem Kullanm Kavramlar Kullanm Senaryolar Srekli yileen Sre Kurum Kurumsal Olgunluk Kurumsal Politika Kurumun sre varlklar Kurumsal Birim Kurumun Hedefleri

78

Development Developmental plan Document Enterprise Entry criteria Equivalent staging Establish and maintain Evidence Executive Exit criteria Expected CMMI components Finding Formal evaluation process Framework Functional analysis Functional architecture Functional configuration audit Generic goal Generic practice Generic practice elaboration Goal Hardware engineering Higher level management Incomplete process Informative CMMI components Institutionalization Integrated product and process development Integrated team Interface control Lifecycle model

Kurumsal lm Havuzu Kurumun sre varlklar Ktphanesi Kurumun Standart Sreleri D Kaynak Kullanm Edeer gzden geirme Baarm Deikenleri

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007


Performed process Physical configuration audit Planned process Policy Process Process action plan Process action team Process and technology improvements Process architecture Process area Process asset Process asset library Process attribute Process capability Process definition Process description Process element Process group Process improvement Process improvement objectives Process improvement plan Process measurement Process owner Process performance Process tailoring Processperformance baseline Processperformance model Product Product baseline Fiziksel Yaplandrma Denetimi Planlanm Sre Politika Sre Sre Hareket Plan Sre Hareket Takm Sre ve Teknoloji yiletirmeleri Sre Mimarisi Sre Alan Sre Varl Sre Varlk Ktphanesi Sre zellikleri Sre Yetkinlii Sre Tanmlama Sre Tarifi Sre esi Sre Topluluu Sre yiletirme Sre yiletirme Hedefleri Sre yiletirme Plan Sre lm Sre Sahibi Sre Baarm Sre Uyarlama Sre Baarm Dayana Sre Baarm Modeli Product component Product component requirements Product lifecycle Product line Product requirements Product suite Product-related lifecycle processes Profile Program Project Project manager Project plan Project progress and performance Project startup Project's defined process Prototype Quality Quality and processperformance objectives Quality assurance Quality control Quantitative objective Quantitatively managed process Rating Reference Reference model Relevant stakeholder Representation Required CMMI components Requirement rn rn Dayana rn Bileeni rn Bileeni Gereksinimleri rn yaam Dngs rn Hatt rn Gereksinimleri rn Ailesi rn ile ilgili Yaam Dngs Sreleri Profil Program Proje Proje Yneticisi Proje Plan Projenin lerlemesi ve Baarm Proje Balangc Projenin Tanml Sreci Prototip Kalite Kalite ve Sre Baarm Hedefleri Kalite Gvence Kalite Kontrol Saysal Hedef Saylarla Ynetilen Sre Gsterge lgi Referans Model lgili Paydalar Gsterim Gerekli CMMI Bileenleri Gereksinim

79

Uygulanan Sre

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007


Requirements analysis Requirements elicitation Requirements management Requirements traceability Return on investment Risk analysis Risk identification Risk management Risk management strategy Root cause Senior manager Service Shared vision Software engineering Solicitation Special cause of process variation Specific goal Stable process Staged representation Stakeholder Standard Standard process Statement of work Statistical predictability Statistical process control Statistical Gereksinim zmlemesi Gereksinim Belirleme Gereksinim Ynetimi Gereksinimlerin izlenebilirlii Yatrmn Geri Dn Risk zmlemesi Risk Belirleme Risk Ynetimi Risk Ynetim Stratejisi Temel Sebep st Ynetim Hizmet Ortak Vizyon Yazlm Mhendislii Tedarik Sre Deikenliinin zel Sebepleri zel Ama Kararl Sre Basamakl Gsterim Payda Standart Standart Sre Emri statistiksel Tahmin Edilebilirlik statistiksel Sre Kontrol statiksel Teknikler techniques Statistically managed process Subpractice Subprocess Supplier Sustainment Systems engineering Tailoring Tailoring guidelines Target profile Target staging Technical data package Technical requirements Test procedure Traceability Trade study Training Typical work product Unit testing Validation Verification Version control Work breakdown structure (WBS) Work product Work product and task attributes statiksel Olarak Ynetilen Sre Alt Uygulama Alt Sre Tedariki Sreklilik Sistem Mhendislii Uyarlama Uyarlama Klavuzlar Hedef Profili Hedef Basamaklar Teknik Veri Paketi Teknik Gereksinimler Snama yordam zlenebilirlik Karlatrmal alma Eitim Tipik rn Birim Snamas Geerlilik Dorulama Srm Kontrol Dkm Yaps (DY) rn rn ve alma zellikleri

80

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007

81

Trke ngilizce Terimler


Alt Sre Alt Uygulama Alternatif Uygulama Ama Anlama Notu Arayz Kontrol Atanm Gereksinimler Basamakl Gsterim Baar Profili Baarm Deikenleri Beklenen CMMI Bileenleri Belge Birim Snamas Bulgu Btnleik Takm Btnleik rn ve sre gelitirme CMMI erevesi CMMI Modeli CMMI Modeli Bileenleri CMMI rn Ailesi CMMIn Aklayc Bileenleri ereve k lt ift Ynl zlenebilirlik Dayanak Deerlendirme Deerlendirme Bulgular Deerlendirme Gstergesi Deerlendirme Kapsam Deerlendirme Katlmclar Subprocess Subpractice Alternative practice Goal Memorandum of agreement Interface control Allocated requirement Staged representation Achievement profile Performance parameters Expected CMMI components Document Unit testing Finding Integrated team Integrated product and process development CMMI Framework CMMI model CMMI model component CMMI Product Suite Informative CMMI components Framework Exit criteria Bidirectional traceability Baseline Appraisal Appraisal findings Appraisal rating Appraisal scope Appraisal participants Deerlendirme Referans Modeli Deiim Ynetimi Denetim D Kaynak Kullanm Doal Snrlar Dorulama Donanm Mhendislii Dzeltici alma Eitim Eklenti Erek Edeer Basamaklama Edeer gzden geirme Fiziksel Yaplandrma Denetimi Geerlilik Gelitirme Gelitirme D Birim (GDB) Gelitirme Plan Genel ama Genel uygulama Genel uygulama Aklamas Geniletme Gerekli CMMI Bileenleri Gereksinim Gereksinim Belirleme Gereksinim zmlemesi Gereksinim Ynetimi Gereksinimlerin izlenebilirlii Giri lt Gsterge Appraisal reference model Change management Audit Outsourcing Natural bounds Verification Hardware engineering Corrective action Training Addition Objective Equivalent staging Peer review Physical configuration audit Validation Development Nondevelopmental item (NDI) Developmental plan Generic goal Generic practice Generic practice elaboration Amplification Required CMMI components Requirement Requirements elicitation Requirements analysis Requirements management Requirements traceability Entry criteria Rating

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007


Gsterim Gzlem Hata Younluu Hedef Basamaklar Hedef Profili Hizmet Deerlendirme htiya Duyulduunda lgi lgili Paydalar statiksel Olarak Ynetilen Sre statiksel Teknikler statistiksel Sre Kontrol statistiksel Tahmin Edilebilirlik Dkm Yaps (DY) Emri Hedefleri rn rn ve alma zellikleri levsel zmleme levsel Mimari levsel Yaplandrma Denetimi zlenebilirlik Kabul lt Kabul Snamas Kalite Kalite Gvence Kalite Kontrol Kalite ve Sre Baarm Hedefleri Kant Kararl Sre Karlatrmal alma Representation Observation Defect density Target staging Target profile Service Assessment As needed Reference Relevant stakeholder Statistically managed process Statistical techniques Statistical process control Statistical predictability Work breakdown structure (WBS) Statement of work Business objectives Work product Work product and task attributes Functional analysis Functional architecture Functional configuration audit Traceability Acceptance criteria Acceptance testing Quality Quality assurance Quality control Quality and processperformance objectives Evidence Stable process Trade study Kurumsal lm Havuzu Kurumsal Politika Kurumsallama Kurumun Hedefleri Kurumun Standart Sreleri Kurumun sre varlklar Kurumun sre varlklar Ktphanesi Mteri Mteri Gereksinimi Olgunluk Seviyesi Olutur ve Gncel Tut Ortak Vizyon zel Ama Paket rn Payda Planlanm Sre Politika Profil Program Proje Proje Balangc Proje Plan Proje Yneticisi Projenin lerlemesi ve Baarm Projenin Tanml Sreci Kullanm Kavramlar Kullanm Senaryolar Kullanma dnk kavramlar Kurulu Kurum Kurumsal Birim Kurumsal Olgunluk

82

Operational concept Operational scenario Concept of operations Enterprise Organization Organizational unit Organizational maturity Organization's measurement repository Organizational policy Institutionalization Organization's business objectives Organization's set of standard processes Organizational process assets Organization's process asset library Customer Customer requirement Maturity level Establish and maintain Shared vision Specific goal COTS Stakeholder Planned process Policy Profile Program Project Project startup Project plan Project manager Project progress and performance Project's defined

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007


process Prototip Referans Model Resmi Deerlendirme Sreci Risk Belirleme Risk zmlemesi Risk Ynetim Stratejisi Risk Ynetimi Satn Alma Satn Alma Stratejisi Saylarla Ynetilen Sre Saysal Hedef Sebep zmlemesi Snama yordam Sistem Mhendislii Standart Standart Sre Sre Sre Alan Sre Baarm Dayana Sre Baarm Modeli Sre Baarm Sre Deikenliinin Atanabilir Sebepleri Sre Deikenliinin Genel Sebepleri Sre Deikenliinin zel Sebepleri Sre Hareket Plan Sre Hareket Takm Sre yiletirme Sre yiletirme Prototype Reference model Formal evaluation process Risk identification Risk analysis Risk management strategy Risk management Acquisition Acquisition strategy Quantitatively managed process Quantitative objective Causal analysis Test procedure Systems engineering Standard Standard process Process Process area Processperformance baseline Processperformance model Process performance Assignable cause of process variation Common cause of process variation Special cause of process variation Process action plan Process action team Process improvement Process Sre yiletirme Plan Sre Mimarisi Sre esi Sre lm Sre zellikleri Sre Sahibi Sre Tanmlama Sre Tarifi Sre Topluluu Sre Uyarlama Sre Varl Sre Varlk Ktphanesi Sre ve Teknoloji yiletirmeleri Sre Yetkinlii Srekli Gsterim Srekli yileen Sre Sreklilik Srm Kontrol Tanml Sre Tarafsz Deerlendirme Tarafsz kant Tasarmn Gzden Geirilmesi Tedarik Tedariki Teknik Gereksinimler Teknik Olmayan Gereksinimler Teknik Veri Paketi Temel lm Temel Sebep Tipik rn Tretilmi Gereksinim Hedefleri improvement objectives Process improvement plan Process architecture Process element Process measurement Process attribute Process owner Process definition Process description Process group Process tailoring Process asset Process asset library Process and technology improvements Process capability Continuous representation Optimizing process Sustainment Version control Defined process Objectively evaluate Objective evidence Design review Solicitation Supplier Technical requirements Nontechnical requirements Technical data package Base measure Root cause Typical work product Derived requirements

83

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007


Tretilmi lm Uyarlama Uyarlama Klavuzlar Uygulanan Sre Uygulanmayan Sre Uygun rn rn Ailesi rn Bileeni rn Bileeni Gereksinimleri rn Dayana rn Gereksinimleri rn Hatt rn ile ilgili Yaam Dngs Sreleri rn yaam Dngs st Dzey Ynetim st Ynetim Veri Veri Ynetimi Yaplandrma Belirlemesi Yaplandrma Dayana Derived measures Tailoring Tailoring guidelines Performed process Incomplete process Appropriate Product Product suite Product component Product component requirements Product baseline Product requirements Product line Product-related lifecycle processes Product lifecycle Higher level management Senior manager Data Data management Configuration identification Configuration baseline Yaplandrma Denetimi Yaplandrma Durum Muhasebesi Yaplandrma Kontrol Yaplandrma Kontrol Kurulu Yaplandrma esi Yaplandrma Ynetimi Yaam Dngs Modeli Yatrmn Geri Dn Yazlm Mhendislii Yeterli Yetkili Yetkin Sre Yetkinlik Deerlendirmesi Yetkinlik Olgunluk Modeli Yetkinlik Seviye Profili Yetkinlik Seviyesi Ynetici Ynetilen Sre Yklenici

84

Configuration audit Configuration status accounting Configuration control Configuration control board Configuration item Configuration management Lifecycle model Return on investment Software engineering Adequate Executive Capable process Capability evaluation Capability maturity model Capability level profile Capability level Manager Managed process Contractor

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007

85

Kaynaka
[1] SEI, Introducing INTRo, 2002 http://www.nitelik.net/Bultenler/Mayis2007/INTRo.pdf [2] Boehm, B. (2002) Get Ready For The Agile Methods With Care, Computer 35 , 64-65 [3] Mark C. Paulk, Extreme Programming from a CMM Perspective, IEEE Software, November 2001, http://www.nitelik.net/yayinlar/cmm-xp.pdf [4] Peter M. Senge, The Fifth Discipline, 1994 [5] SEI, CMMI Product Team, Tech. Report, CMU/SEI-2006-TR-008, CMMI v1.2, http://www.sei.cmu.edu/publications/documents/06.reports/06tr008.html

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007

86

Dizin
Alt sre, 12, 15, 23, 24, 60, 70, 71 Altyap, 28, 68 Arayz, 41, 42, 43, 44, 45, 46, 56, 60, 66, 67, 70, 71, 73, 79, 82 D, 41, 45, 46 Baarm, 30, 37, 43, 55, 60, 62, 65, 66, 69, 71, 74, 76 Baarm Deikenleri, 60 Kurumsal Sre Baarm, 10 Proje baarm, 30, 34, 56, 57, 69 Sre baarm dayana, 70 Sre baarm modeli, 70 Sre baarm, 62, 65, 66, 67, 70, 71, 72, 76 Teknik baarm, 69 rn baarm, 64 Bilgi ihtiyalar, 34 Btnleik Proje Ynetimi, 10, 11, 13, 19, 56, 59 Btnleik takm, 61 alma ortam standartlar, 52, 53, 56 ift tarafl izlenebilirlik, 26 zmleme, 10, 30, 31, 34, 43, 45 Dayanak, 26, 37, 72, 75 Deiiklik istekleri, 36, 37, 43, 75, 76 Dorulama, 10, 11, 23, 36, 41, 43, 45, 47, 48, 49, 56, 62, 64, 65, 66, 73, 76, 81, 82 Dzeltici alma, 16, 26, 29, 30, 31, 32, 33, 37, 49 Eitim taktik plan, 54 Edeer gzden geirme, 43, 47, 48, 56, 63, 79, 82 Geerlilik, 10, 11, 41, 42, 45, 47, 49, 63, 66, 76 Gereksinim, 26, 27, 28, 29, 31, 32, 34, 41, 42, 43, 45, 47, 49, 60, 61, 62, 64, 66, 68, 70, 72, 73, 74, 75, 76, 78, 79, 81, 82, 85 Gereksinim Gelitirme, 26, 28, 32, 34, 41, 43, 45, 47, 49 Gereksinim salayc, 26 Gereksinim ynetimi, 28, 32, 34, 41, 43, 47 IPPD, 9, 10, 52, 56, 63, 68 DY - dkm yaps, 28, 37 htiya, 41, 54, 55, 63, 64, 74, 76, 78, 83 lgili paydalar, 29 rn, 16, 26, 27, 28, 30, 33, 34, 36, 37, 41, 47, 48, 57, 61, 65, 70, 72 Kabul, 61, 66, 78, 83 Karar zmleme ve zm retme, 54, 58, 59 Kestirim, 23, 28, 34, 56, 65, 69, 71 Kst, 41, 42, 62, 64, 66, 68, 70, 72, 73, 74 Kritik bamllk, 56, 57 Kurumsal eitim, 10, 54 Kurumsal lm havuzu, 34, 52, 53, 56, 67 Kurumsal sre odaklanmas, 10, 50, 52 Kurumsal sre tanmlama, 34, 50, 52, 54, 56 Kurumsal sre varlklar, 51, 52, 57 Kurumsal yenilikilik ve yaygnlatrma, 43 Kurumun standart sreleri, 16, 50, 51, 52, 56, 67, 69, 70, 72, 74 Kurumun sre varlklar, 50, 52, 53, 54 Mteri, 34, 41, 42, 47, 61, 64, 66, 67, 68, 70, 72, 73, 74, 75, 78, 83 Gereksinim, 41, 42 lme, 10, 11, 19, 30, 34, 35, 56 lm, 16, 34, 51, 57, 67, 70 lt, 32, 44, 45, 47, 49, 52, 59, 68 znitelik, 28, 30 Payda, 26, 29, 30, 31, 41, 42, 57, 62, 68 Proje Proje Btesi, 28, 29 Proje izleme ve takip, 26, 32, 34, 37, 56, 58 Proje znitelikleri, 34 Proje plan, 26, 27, 28, 29, 30, 34, 36, 37, 54, 56, 58, 59, 69 Proje planlama deikenleri, 28 Proje riskleri, 29 Proje taahhtleri, 29 Proje verileri, 29 Proje yaam dngs, 28 Projenin gidiat, 28, 30 projenin tanml sreci, 56, 57, 59 Saysal proje ynetimi, 10, 34 Risk, 28, 29, 30, 58, 59, 65, 69, 81, 84 Risk engelleme plan, 58 Risk ynetimi, 10, 26, 28, 41, 45, 58, 59, 69, 81, 84 Risk-engelleyici almalar, 58 Son kullanc, 44 Sre Sre denetimleri, 50

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

CMMI: Yneticiler iin Doru Sorular Orhan KALAYCI - 2007


Sre gereksinimleri, 29 Sre varlklar, 50, 56, 72 Tanml sre, 56 Taahht, 26, 29, 30, 31, 41, 69 Tarafsz olarak deerlendirme, 36 Tedariki szleme ynetimi, 45 Satn alnan rn, 33 Satn alma sreci, 32 Satn alma tr, 32 Szleme, 32, 33, 64, 65, 70, 71, 73, 76 Tedariki, 9, 32, 33, 68, 73, 76, 77, 81, 84 Teknik zm, 26, 28, 32, 41, 43, 45, 49 Teknik zm seenekleri, 41, 43 Teknik veri paketi, 43 Uyarlama, 52, 56, 72, 74 Uygulama kavramlar, 42 rn bileeni, 32, 43, 44, 66, 74 rn btnletirme, 41, 45, 46 rn yaam dngs, 41, 73, 75 Veri, 30, 73, 75, 78, 81, 85 Veri ynetimi, 29, 30 Yaplandrma ynetimi, 26, 34, 37, 41, 45, 65 Yaplandrma esi, 37 Zaman plan, 28, 29, 57

87

Gerekli bileen

Beklenen bileen

Aklama

You might also like