Chip Dergisi

www.chip.com.
tr TEKNOLOJ KLTR
Kontrol edin: Analiz ve tamir iin en iyi aralar DVD'de s72 z ve tamir iin en iyi aralar DVD'de s72
Sabit diskinizin ne
kadar mr kald?
r Ekonomik, ok amal, oyun ve profesyonel PC
tavsiyeleri r Adm adm PC toplama rehberi s46
DVD
W
i
n
d
o
w
s

7

P
C

r
e
h
b
e
r
i

T
e
s
t
:

F
u
l
l

H
D

v
i
d
e
o

k
a
m
e
r
a
l
a
r

G
o
o
g
l
e

r
a
p
o
r
u

C
e
p

t
e
l
e
f
o
n
u

i
l
e
t
i
m

s
i
s
t
e
m
l
e
r
i

W
i
n
d
o
w
s

s
e
r
v
i
s

p
a
k
e
t
i
01
2010
AYLIK YAYINDIR ISSN:1300-9419 112415 YIL:14 2010/01 6.50 TL
2010 teknoloji trendleri
CHIP, yeni yln teknolojilerine k tutuyor s32
01/2010
Video eitim
Windows 7
Windows 7, XP ya da Linux: Minik bilgisayarnz
iin en uygun iletim sistemini sizin iin aratrdk s62
Tm Windowslar iin servis paketi
Windows 7, Vista ve XPnizi CHIPin muhteem servis paketi ile glendirin s96
HD
video kameralar
dddd lllllllllll aaaaaaaaaaaaaaaaadddddddddddddddddddeeeeeeeeeeeeeeeeeccccccccccccccceeeeeeeeeeeeeeeeee 44444444444444444444400000000000000000000000000000000000000000 ''''''''''''''''''yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaa FFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuulllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll HHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDD SSSSSSSSSSSSSSSSSSS
kkkkkkkkkkaaaaaaaaaaaaaaaaayyyyyyyyyyyyyyyytttttttttttttttt kkkkkkkkkkkkkkkkkkkeeeeeeeeeeeeeeeyyyyyyyyyyyyyyyfffffffffffffffffiiiiiiiiiiiiiiiii yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaayyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaabbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiilllllllllllllllllliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiirrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrsssssssssssssssssssssssssssssssiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiinnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiizzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzz kkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkaaaaaaaaaaaaaaayyyyyyyyyyyyytttttttttttttt kkkkkkkkkkkkkkkkkeeeeeeeeeeeeeeeeyyyyyyyyyyyyyyyfffffffffffffffiiiiiiiiiiiiiii yyyyyyyyyyyyyyyyyaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaayyyyyyyyyyyyyyyyyyyyaaaaaaaaaaaaaaaaaaabbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiillllllllllllllllllllllliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiirrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrsssssssssssssssssssssssiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiinnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiizzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzz kkkkkkkkkkkkkkk ssssssssssssssssssssssssssssssssssssss66 66 66 66 66 66 66 66 66 66 66 66 66 66 66 66 66 66 66 66 666 66 66 66 66 66 666 66 66 66 666 666 666 66
Windows 7, XP ya da Linux: Minik bilgisayarnz
En uygun netbook iletim sistemi
Krize dur deyin
Paraliz
Photoshop kitab
+
deal PC
rehberi
Sadece 290 $a sizin de Windows 7 uyumlu bir PCniz olabilir

T
E
S
T
Google'n hakknzda srekli bilgi topladn biliyor
muydunuz? Korunmak iin tm aralar DVD'de! s68
Google'n hakknzda srekli bilgi topladn biliyor GG
i i
Google sizi gzetliyor
Kontrol edin: Analiz K
Hangi telefon iletim sistemi en iyisi ?

T
E
S
T
9 7 7 1 3 0 0 9 4 1 0 0 3
0 1
Kbrs fiyat: 8.25 TL
ar Merkezi: 444 22 55 www.at.com.tr
FIORINO 2010UN TASARIMCISI SEN OLABLRSN!
Senin seimlerin Fiorino 2010un tasarmna k tutacak. Hemen benimfiorinom.com
adresine tkla, jantndan koltuuna kadar hayalindeki Fiorinoyu yarat. Bylece hem
Fiorino 2010 zel serisinin ilham kayna ol, hem de srpriz dller kazan.
benimfiorino ilan 21*29.7.indd 1 12/24/09 11:12 AM
3 WWW.CHIP.COM.TR 01/2010
uyaman@chip.com.tr
Ufuk Yamanklolu,
Sorumlu Yaz leri Mdr

AYIN TAVSYELER
LEVEL OCAK 2010 SAYISI
Yepyeni bir yl, yepyeni oyunlar ve
yepyeni umutlar... LEVEL, 2010 ylnn ilk
saysnda yine dopdolu bir ierikle
okurlarnn karsna kyor. stelik bu ay
dergide birbirinden nemli oyunlarn test
versiyonlarndan izlenimler, yorumlar ve
deerlendirmeler yer alyor.
LEVELn Ocak saysnn kapan, oyun
tarihinin en rktc serilerinden Aliens
vs. Predatorn yeni
versiyonu
sslyor. LEVEL
editrleri
tarafndan test
versiyonu mercek
altna alnan
oyunun seriye
neler kattn ya
da seriden neler
gtrdn
Aliens vs.
Predator dosya
konusundan
renebilirsiniz.
Ocak saysnda yer
alan dier nemli
konularsa yle:
Napoelon: Total War (Test), Battlefield:
Bad Company 2 (Test), Command &
Conquer 4: Tiberian Twilight (Test) ilk
baklar; The Saboteur, The Sims 3: World
Adventures, Dark Void, Bayonetta, God of
War Collection, Colin McRae: DiRT 2
incelemeleri; Aliens vs. Predator (Test),
Machinarium, 2009un En yi Oyunlar
dosya konular ve dahas...
Yedinci saysyla online oyun
tutkunlarnn karsna kan Online Oyun,
48 sayfalk ierii ve Pets vs. Monsters
kapak konusu ile cretsiz olarak tm
LEVEL okurlarna hediye ediliyor. Ocak
aynn tam srmyse Unreal Tournament
serisinin yapmclar tarafndan
gelitirilen Pariah. LEVELn tek yeni yl
hediyesi tam srm deil! Bu ay LEVEL
alan herkes, StarCraft II posterine, dev
2010 yl takvimine, Rappelz kurulum
dosyasna, Jadde ve Erlikhan promo
kodlarna sahip olacak.
SEYR DEFTER
nternette gibi byyen 21. yzyln topya hareketi Zeitgeist (zamann ruhu),
Dnyann sahip olduu zengin kaynaklarn ve teknolojinin yardmyla, insanlarn
doaya sahip deil, doaya ait olduu fikrini benimsiyor ve imdiki sistemin dnya
zerindeki tm sorunlara neden olduunu iddia ediyor. Hem de geerli delillerle;
modern toplumla beraber insanln stne kabus gibi ken ava lgnl,
Afrikann iinde bulunduu ktlk...
Zeitgeist temel olarak, 20. yzylda bilgi a sava ile geldi, 21. yzylda bilin
ana bar ile neden girilmesin? sorusuna cevap aryor. Asimovun, hi gece
olmayan gezegende geen hikayesindeki insanlar nasl ilk defa yldzlarn n
grdklerinde korkuyorsa, biz de barn aydnlatc ndan o kadar rahatszz...
Parann artk yaamnzda olmad, teknolojinin insanln ykm iin deil,
ykselii iin kullanld an zihniyetini yakalam bir medeniyet hayal edin
Bilimkurgu romanndan frlam gibi grnen byle bir toplum oluturma fikri, ilk
kez Jacques Fresconun azndan, Vens Projesi adyla Zeitgeist Addendum belge-
selinde, dnya kamuoyuyla paylald. Peter Joseph tarafndan 2007 ve 2008 yln-
da ekilen Zeitgeist-an Zihniyeti ve Zeitgeist Addendum-an Zihniyeti De-
vam belgeselleri gnmz modern dnyasnn temellerini eletiriyor. Sadece Ad-
dendum internetten 50 milyon kere indirildi. Belgeselleri Zeitgeist Hareketi
Trkiyenin internet sitesinden de izleyebilirsiniz: www.zeitgeisthareketi.org.
2010a girerken getiimiz yzyln nemli dnrlerinden Jiddu
Krishnamurtinin Zeitgeist Addendum belgeselinin bandaki u szlerine kulak
verelim:
nsanlarn aklna kkl bir devrim fikrini getirmenin, ne kadar nemli oldu-
undan bahsediyorduk. Bu kriz, aslnda bir bilin krizidir. yle bir kriz ki, artk daha
fazla eski kurallar, eski ablonlar, eskiden kalma gelenekleri kabul edemez.
Hele Dnyann bugnk haline baknca, bunca sefalet, atma, ykc zulm,
saldrganlk vb..
nsanolu hl eskiden beri bildiimiz gibi; hl barbar, hl iddet tutkunu, sal-
drgan, agzl, rekabeti..
Ve ina ettii toplum da bu deerler zerine kurulu..
Bu denli hastalkl bir topluma iyi entegre olmak, salkl olmann bir ls
olamaz!..
Burada retmen yok, renci yok, lider yok, yol gsterici yok, efendi yok, kur-
tarc yok.
Kendiniz iin retmensiniz ve rencisiniz; efendi, yol gsterici, lider sizsiniz.
Siz her eysiniz!.. Ve Anlamak, Deiimdir..
* Hayat parasz olmal diyen bu adam kim? rportaj, Burak Sayn: http://
www.ntvmsnbc.com/id/25023393/
Ufuk Yamanklolunun
blogundaki dier
yazlar iin
TikTagleyin
TikTag kullanm iin
detayl bilgi sayfa 10da
Zeitgeist hareketi
CHIP Kasm 2009
net sat
31,690
Kaynak: DPP A..
NDEKLER 01/2010
PRATK
96 WINDOWS SERVS PAKET
letim sisteminizi optimize edecek en iyi
aralar
102 PDF PULARI
Mkemmel PDF dosyalarn cretsiz olarak
oluturun
104 FRE GVENL
ifreler kiisel gizliliinizi ve nemli verileri
korur, peki ya ifrelerinizi unutursanz?
108 YAZILIM GNL
Yazlm dnyasndaki ilgin gelimeler
110 EN Y FREEWARELER
cretsiz ve ak kaynak kodlu yazlmlar
113 PULARI
Windows, uygulamalar, iletiim ve internet,
donanm
126 TAM SRMLER
DVDdeki tam srm programlarn kurulumu
ve tantm
132 AYIN WEB STELER
134 OCAK 2010 DVD ER
DVDde yer alan ve gze arpan yazlmlar
DERLER
3 SEYR DEFTER
6 OKUR YORUMLARI
140 BR LEMCNN DOUU
CPU retiminin zahmetli srelerini
aklyoruz
144 ABONE FORMU
145 KNYE
146 GELECEK SAYIDA CHIP
104 PRATK
SZN FRELERNZ DE KIRILABLR!
Parolalar mahremiyetimizi ve nemli verilerimizi
koruyor. Peki, ifrenizi unuttunuz diye onlara
ulaamayacak msnz? Belgelerinizi nasl
kurtaracanz ve gvenliinizi nasl artracanz
inceliyoruz.
46 KAPAK KONUSU
MKEMMEL WINDOWS 7 PCS
htiyalarnza uygun, ucuz, sessiz ve hzl
bir bilgisayarnzn olmasn istiyorsanz
kendi PCnizi kendiniz toplayabilirsiniz.
Sorunsuz bir Windows 7 iin hangi
bileenlere ihtiyacnz olduunu ve neler
yapmanz gerektiini aklyoruz.
KAPAK KONUSU
46 DEAL PC REHBER
Windows 7 iin mkemmel PCnizi
kendiniz toplayn
GNCEL
8 TWITTER'I SEVEN LKE
Trk halk ve entelektelleri Twitter
kefetti
10 GNCEL HABERLER
26 COOL TECH
Yeni ve ilgin teknoloji rnekleri
28 LEMCILER HAKKINDA 10 EY
32 TEKNOLOJ TRENDLER
2010da ne kacak yenilikler
40 TEKNK SZLK
Artrlm gereklikle gerek odada sanal
nesneler mmkn oluyor
42 GVENLK RAPORU
44 CHIP FYAT BAROMETRES
Fiyat geliimleri ve dizst satn alma
rehberi
TEST + TEKNOLOJ
54 CPU VE GPU REHBER
Piyasadaki en iyi PC ve dizst PC
paralar
58 CEP TELEFONU LETM SSTEMLER
Akll telefonlar iin en iyi iletim
sistemleri
62 NETBOOK LETM SSTEMLER
Mini dizst PCler iin en uygun iletim
sistemleri
66 FULL HD VDEO KAMERALAR
Uygun fiyata HD kayt artk mmkn
68 GOOGLE RAPORU
Arama motoru hakknzda ok ey biliyor
72 DSK BRLETRME ARALARI
Sabit diskiniz iin en iyi analiz ve tamir
aralar
76 YEN RNLER
Yeni donanm ve yazlm rnleri testte
88 DONANIM GNL
90 CHIP TOP10 TESTLER
En iyi donanmlar
66 TEST & TEKNOLOJ
400 EUROYA FULL HD VDEO
Yksek znrlkl videolar sandnz
kadar pahal deil. 400 Euroluk Full HD
kameralar test merkezimizdeydi.
96 PRATK
WNDOWS 7YE CHIP YAMASI
CHIP yine farkn gsterdi
ve 50nin zerindeki
yamayla sadece
Windows 7yi deil ayn
zamanda Vista ve XPyi
ahlandracak yeni bir
Service Pack yaynlad.
Hepsi bu yazda.
01/2010 WWW.CHIP.COM.TR 4
Parolas krld
Twiter
Barack Obama
Parolas krld
Twiter
Britney Spears
Parolas krld
Yahoo heab
Sarah Palin
Parolas krld
Kiisel web sitei
Wolfgang Schuble
Parolas krld
Cep telefonu
Paris Hilton
3
6
114 40
1144
72 TEST & TEKNOLOJ
SABT DSK TEMZL
Sisteminizi en ok yavalatan ey,
zerindeki dosyalar paralanm bir sabit
disktir. Disk birletiriciler hz artrmay
vaat ediyor.
Websin_Chip.fh11 12/16/09 8:33 PM Page 1
Composite
C M Y CM MY CY CMY K
6 01/2010 WWW.CHIP.COM.TR
OKUR YORUMLARI
Dergi ierii
Merhaba, derginizi yllardr ta-
kp ediyorum. ikayetim u e-
kirdek okuyucunuz ve eski kitle-
niz olan esas bilgisayar kullan-
clarn arka plana attnz g-
ryorum. Son sayda TOP10 lis-
tesinde 4 tablo fotoraf makine-
si, 2 tablo kamera, 2 tablo cep
telefonu varken CPU yok, HDD
yok, RAM yok, monitr yok. Gi-
derek daha ok fotoraflk
dergisi ekli alyorsunuz. CHIP,
PC zerine aylk yaynlanan en
iyi kaynak ama maalesef o kay-
nakta PC kullanclarna ayrlan
sayfalar zellikle son bir yldr
ok azald. Yln rnlerinde bile
rnein mouse veya RAM bile
belirtmeye ihtiya duymams-
nz. Ltfen u dijital fotoraflk
gibi gereksiz konulara daha az
yer verin, olur da dikkate alrsa-
nz ok teekkr ediyorum.
ENDER SNMEZ
CHIP: Dergimizde PC bileenleri-
nin yannda tketici elektronii-
ne de okurlarmzdan gelen ta-
lepler dorultusunda yer veriyo-
ruz. En azndan rn inceleme
sayfalarmzda PC bileenlerine
yeterince yer veriyoruz. Bu nok-
tada dengeyi iyi tutturduumuzu
dnyoruz.
ngilizce eitimi
Bahsedeceim konu nasl gnde-
me geldi ve uygulamaya geildi
biz bilemiyoruz. Ancak son
birka saydr CHIP Dergisinde
verilen ngilizce bilgiler ve
belgeler iin gerekten sizlere
ok ok teekkrler ederiz. ok
gzel bir alma ve uygulamay
gerekletirmisiniz. Kendimi
sizlere teekkr etmekten alko-
yamadm. Kutluyorum sizleri ve
Windows 7ye terfi
Yeni bir iletim sistemini imdiye kadar
hi tek bama kurmamtm. Ancak
anlalr adm adm kurulum grafiiniz
sayesinde Windows XPden Windows 7ye
kolayca terfi etmeyi baardm. Ayrca
DVDde verdiiniz aralar da ok iime
yarad. Bu tip pratik ve faydal yazlarnzn
ve baarlarnzn devamn diliyorum.
ONUR ASLAN

BLG
OKUR MEKTUPLARI
CHIP YAZI LER
Hrriyet Medya Towers 34212
Gneli / STANBUL
Tel: (212) 478 03 00,
Faks: (212) 410 32 16
TEKNK SORULAR
yardim@chip.com.tr
DERG VE DVD LE
LGL SORULAR
okurhizmetleri@doganburda.
com
ABONELK, ESK SAYI
SPAR VE ZEL SAYILAR
Tel: (212) 478 0 300,
Faks: (212) 410 35 12 - 13
abone@doganburda.com
www.doganburda.com
Dier gerekli tm bilgileri
Knyede bulabilirsiniz.
( r S. 145 )
bundan sonraki almalarnzda
da baarlar dileriz efendim.
Her eyin gnlnzce olmasn
dileriz. Sayglarmzla.
MUHAMMET SEMH GRBORA
TOP 10 listeleri
MAustos ayndaki sayda TOP
10 listelerinin gncellendiini
ve yeni kategoriler eklendiini
yazmtnz ve bunun okurlardan
gelecek nerilerle daha da geni-
leyeceini yazmtnz. Ama ben
nermeme ramen hibir ey ek-
lenmedi, hatta bazlar kaldrld.
O zamanki sayda 1000 dolar alt
dizstler, 16 GB USB bellekler,
500 GB ve st SATA II diskler,
2,5 in harici diskler, video ve
resimli MP3 alarlar vard. imdi
ise bunlarn hibiri yok. Sadece
Televizyon LCD 32 in eklendi.
Bir de ka aydr ekran kart TOP
10u gncellenmemi.
rnein 100-200 dolar arasna
HD4770 de eklenebilirdi ve daha
birka tane daha model. Ama
aylardr ayn. imdi ATI 5000
serisini de kard.5770 180
dolar ve bu da eklenebilir. CHIPe
nerim bunlarn gncellenmesi
ve baka kategoriler eklenmesi
(ilemci, LCD monitr, sabit disk,
DVD yazc, CPU soutucu, RAM).
Ayrca u sralar Windows 7 ile
birlikte yepyeni ekran kartlar,
ilemciler kt. CHIP dergisi oku-
ru olarak isteim: gncel CHIP
CPU ve GPU rehberi hazrlama-
nzdr. Forumda her gn herkes
toplama sistem sorular yazyor.
Bu rehber ok faydal olacaktr.
Eer bir de upgrade yazsyla
birlikte bu rehberi verirseniz
sper olur.
Sayglar ve teekkrleri suna-
rm. yi almalar dilerim...
KADR ENKAYA
Bu uygulama kablosuz modem
kullananlarn can simididir.
nk; kablosuz ana giren ve
abonenin internetini kullananlar
onlarca kiiyi madur etmitir.
Hlbuki bu uygulamada abone-
nin kablosuz ana girilip kotas
tam olarak doldurulduunda
sistem otomatik olarak interneti
kesecek ve abone kota am
creti demekten kurtulacaktr.
te bu gzel uygulama iin CHIP
dergisi herhangi bir etkinlikte
bulunabilir mi? Telekom ile
grme yapabilir mi? Haber
olarak sunabilir mi?
SERHAN ELK
CHIP: nerileriniz olduka man-
tkl. ISSler umarz bunlar dikka-
te alr ve kotal tarifelerinde da-
ha fazla seenek sunarlar.
CHIP Onlinedan
CHIP Online Ziyaretisi yazm:
Yine en iyisini CHIP yapm.
Kutluyorum. 2 ay hediye web
site paketini dn hemen kullan-
maya baladm. Gerekten sper
bir ey. Emei geen herkese
teekkrler.
CHIP Online Ziyaretisi yazm:
Bence Trkiyede bir ilk yapn ve
Adan Zye Linux eitimleri verin.
Daha nce yapm olduunuz
Adan Zye Bilgisayar Kursu gibi
uzun sreli olsun.
CHIP: TOP10 listelerini hemen
gncellememiz mmkn deil.
Testleri yapldka bahsettiiniz
kategoriler de gncellenecek. Bu
ayki saymzda CPU ve GPU reh-
berimizle ( ayda bir yaynlyo-
ruz) birlikte ideal PC toplama
rehberine kapak konusu olarak
yer verdik.
nternet tarifeleri
TTNET ve dier ISSlarn kotal
internet tarifeleri mevcut.
Trkiyede internet kullancla-
rnn %60dan fazlas bu tarifeye
kaytldr. Bu tarifeye kaytl
yelerin ounluu ev kullanc-
sdr. Yani; aile evladnn, amca
yeeninin internetten faydalan-
mas amacyla, bu tarifeye abone
olunuyor. Ksacas; iyi niyetle,
internet-cafe vb. yerlere takl-
mamas ve zellikle bilgi artrm
iin internete balanlyor.
Maalesef; bu iyi niyete genler
sadk kalmayp, bilinsizce ko-
tay ayor. Aileler maddi adan
madur oluyor. Bu durumla kar-
lamayan aile yok gibi. TTNET
ve dier ISSler yeni ve eski
abonelerine tercihli kayt see-
nei sunsun. Bu tercihte, abone
mevcut kotasn doldurduunda,
sistem otomatik olarak internet
eriimini kessin. Bu tercih iste-
yen abonelere sunulsun.
Veya; Mevcut limitinin % (yzde
) 5 i kadar kota am yapmasna
izin verilsin. 4 GBlk tarifeye
abone olan kullanc 3, 5,10
GBlk kota am yapamasn.
Tabi ki; bu zellik isteyen abone-
lere sunulsun.
Bu ekilde konudan anlamayan
ve ocuunun szne bakan ai-
leler madur olmayacak, genler
de tarifeyi tasarruflu kullanmay
bilecektir.
#*
33&/,
4&/
)&3)"/(*
#*
33&/,
Epson'n her renk iin ayr mrekkep kartularndan oluan
geni rn yelpazesi tm bask ihtiyalarnz karlar. Kullanl
ve tasarruf salayan oklu mrekkep kartuu paketleri ve
aradnz kartuu rahata bulmanz salayan kartu kutusu
zerindeki ayrt edici resimler, ihtiyacnz olan bulmanz
kolaylatryor. Baskda kalite ve kalclk salayan DURABrite
Ultra Mrekkep kullanan Epson; ev kullanclarna ynelik
yazc modellerinin kulland ita ve Maymun mrekkepleri,
kk iletme kullanclarnn tercih ettii yazclar iin yksek
kapasiteli Zrafa ve Gergedan mrekkepleri sunuyor. Yksek
znrlkl fotoraf basklar iin, Claria Fotoraf Mrekkebi
ieren Sinek Kuu ve Bayku model kartular neriyor.
Daha fazla bilgi almak iin ltfen www.epson.com.tr adresini
ziyaret ediniz.
T0891 Serisi T1001 Serisi T0791 Serisi
T0711 Serisi T0711H kili Paket T0801 Serisi
HER RENK I
N AYRI MREKKEP
KARTUS U TASARRUF DEMEK!
www.epson.com.tr
Epson Eriim Hatt: 0212 336 03 03
Epson, DURABrite Ultra nk ve Claria Photographic nk, Seiko Epson Co'nun tescilli markalardr.
CHIP_EPSON.indd 1 12/24/09 10:46:14 AM
3Gnin de etkisiyle insanlarmz sosyal alarn iyice farkna vard. Ancak Facebook veya
MySpace gibi ar sosyal alarn yannda, baka bir ismin zel bir nemi var: Twitter.
CEM ANCI
ounuz onun ismini ilk defa 2009

iinde randa yaanan isyan hareketi
srasnda duydunuz. Medyay, inter-
neti sansrleyen ran ynetimine
ramen gstericiler zerlerine ate aan
polislerin videolarn ekip GSM hatt ze-
rinden Twittera yollaynca, kendini insan-
larn oban sanan ve medyay kontrol alt-
na aldnda rahat edeceini dnen bas-
kc, sansrc ran ynetimi internet an-
da artk herkesin muhabir, herkesin gazete-
ci olduu gereini suratna tokat gibi yiyi-
verdi. Ardndan inde yaanan olaylar iin
yine sansr altnda kalan ve seslerini duyu-
Trkiye Twittliyor
Twitter Seven lke
GNCEL TWITTER AKI
ramayan insanlarn Twitter hesaplar dev-
reye girdi. Ve Twitter ksa srede, sansrc
hkmetlerin sevmedii bir enstrman ha-
line gelirken, dnyann gzdesi oluverdi.
Akcas, Trkiyede de halkn itiraz et-
mesini engelleyecek, karara muhalif sesleri
bastrmak iin nce Minik ocuklar
Twitterdan kandrp tuzaa dryorlar,
porno filmlerde oynatyorlar, tecavz edi-
yorlar, derilerini yzyorlar gibi senaryosu
ncede yazlm haberlerin karlmas ve
ardndan Twitterin halkn, genlerin ruhsal
ve fiziksel salna zararl olduu veya ya-
salarca su tekil eden eylemlere yataklk
ettii gerekesiyle oldubittiye getirilip ka-
patlmas an meselesi. Zira herkes ondan
bahsetmeye, herkes onun hakknda konu-
maya balad. nl gazeteciler bazen ke-
lerinde yazamadklar dncelerini
Twitterda on binlerce takipisiyle payla-
yor, yeri geliyor nl isimlerin Facebook
zerinden kavga ettiini gryoruz, bu kav-
galar, Twitter yazmalar magazin manet-
lerine tanyor. Ahmet Hakann, uzun sre
boyunca ar biimde eletirdii Ece Vaha-
polu ile bir restoranda karlkl oturup a-
rap kadehi tokuturup samimice yemek
yediklerini, bu restoranda cep telefonun-
Ben Stiller
dan Twittera giren bir okuru lkeye ispiyonluyor. Cneyt
zdemirin, Yeim Salkmla girdii az dalana Trkiye
Twitterda ahit oluyor. Pek ok nl, naml, gazetecinin, ya-
zarn, yayn ynetmeninin mzik zevklerinden, espiri anla-
yna kadar kiisel detaylarna ilk kez Twitter zerinden
ahit olan on binlerce takipisi nce bu kiilerin de kendile-
ri gibi nefes alan insanlar olduunu fark edip aryor, ar-
dndan Twitter zerinden ulusal bir gazetenin yayn ynet-
menine annda ve bir tkla ulamann tadn karp, alay
etmeye, kavga karmaya alyor. Akam gazetesinin eski
yayn ynetmeni gazeteci Serdar Turgut, Krt kadn sunucu
hakknda yazd yaz nedeniyle alkalanan lke gndemi-
ne cevabn ilk kez Twitterdan veriyor. Olay henz scak ve
yeni patlamken, hemen elinin altndaki klavyesinden, ilk
tepkisini, ilk yorumunu, ilk savunmasn Twitter ile yap-
yor. Oyuncular, ynetmenler, yapmclar, sanatlar
Twitterdan yeni baladklar ilerin duyurularn yapyor.
Belirsiz kalm detaylar iin okurlarna soru sorup gr al-
yor, halktan gelen geri bildirime gre ilerini yeniden ekil-
lendiriyorlar. Bo bir vakit bulduunuzda, dnyann ve
Trkiyenin ykselen yeni iletiim alkanl olan Twitteri
ziyaret edip bir hesap amanz tavsiye ederiz. D dnya-
nn nasl bir yer olduunu anlamak, zgr insanlarn san-
srszce, korkmadan dncelerini dile getirip haberlee-
bildii bir sistemin nasl grndn merak ediyorsanz
elinizi abuk tutun, zira kullanclardan birinin bir sz bir
politikacnn karlarna yaknda ters der ve haliyle
Twittern Trkiyede yasaklanmas da yakndr.
cemsanci@chip.com.tr
Jamie Olivier
Ahmet Hakan Cokun
Mirgn Cabas
Birol Gven
Ata Demirer
Mehmet Cokundeniz
GNCEL HABERLER
NASIL
KULLANACAKSINIZ?
CHIP TKTAG
nedir?
Derginizi daha etkileimli bir
hale getirecek Tiktaglar ile ay
boyunca daha fazla gncel ie-
rie sahip olacaksnz. Ayrca
gittiiniz her yerde bu ek ie-
rikler her zaman telefonunuzda
yannzda olacak.
CHIP Tiktaglar kullanmak
iin ncelikle zerinde kameras
olan ve wifi (kablosuz), 3G ya
da GPRS gibi internet balant-
sna olanak tanyan bir telefona
sahip olmanz gerekiyor. Telefo-
nunuz zerinden http://gettag.
mobi/ adresine balanp Micro-
soft Tag Reader yazlmn indi-
rip, kurduktan sonra hemen
kullanmaya balayabilirsiniz.
(Yazlm ile Hrriyet gazetesin-
deki Tiktaglar da kullanabilir-
siniz) Bu ekilde Windows Mo-
bile, Symbian ya da Java uyum-
lu telefonunuz iin en uygun
yazlm otomatik olarak seile-
cektir. sterseniz ayn adresi
kullanarak yazlm PCnize indi-
rip telefona kendiniz de kurabi-
lirsiniz. Ancak bu durumda tele-
fon modelinizi kendiniz seme-
niz gerekir.
Kurulumdan sonra yazlm
altrdnzda kamera otoma-
tik olarak alacaktr. Artk der-
ginizde greceiniz
Tiktaglardan birini okutabilirsi-
niz. Yazlm, var olan internet
balant (kablosuz, 3G ya da
GPRS) seeneklerinden birini
kullanarak ek ierie, videolara
ya da fotoraflara cep telefonu-
nuz zerinden ulamanz sa-
lar. Bu ekilde tm ay boyunca
dergi zerinden imdiye kadar
olmad kadar etkileimli, e-
lenceli ve her zaman en gncel
ek ierie ulamanz mmkn
olacak. Bu balantlar telefonu-
nuzda kalaca iin istediiniz
her yerde tekrar kullanabilirsi-
niz.
TORRENT STES GER
DND
Downloadcular
heyecanl
nl BitTorrent tracker sitesi De-
monoid, donanm sorunlar yaa-
m ve aklanmayan miktarda
veri kaybna uramt. 3 Ay ka-
pal kaldktan sonra hayata dn-
d. Site daha nce 2008
Kasmndan 2009 Nisan ayna
kadar bir kez daha kapanmt.
nceki kapanma sebebi Canadian
Recording Industry Association
(CRIA) tarafndan uygulanan bas-
kyd. Eksiklii P2P camias tara-
fndan kuvvetle hissedilen Demo-
noid, internetteki en byk tor-
rent kaynaklarndan birisi.
BLG N: www.demonoid.com
OYUN DAITICISI MICROSOFT
Siz oyunlar ktlemeye
devam edin...
TOMTOM STARTER
Acemiler iin navigasyona giri
TomTom, daha nce herhangi bir ara navigasyon sistemi kullanma-
m olan srcler iin zel olarak tasarlad yeni TomTom Start
rn yelpazesine ekledi.
Basitletirilmi mensndeki Yn planlama ve Haritaya gz at
dmeleriyle mkemmel bir kullanm kolayl sunan cihaz, hafiflii
ve 3,5 in ekran ile cepte, kk bir antada ya da torpido gznde
kolayca muhafaza edilebiliyor. TomTom Start, en hzl rota sunma va-
adimize kullanm kolayl, eriilebilirlik ve uygun fiyat avantajlarn
ekliyor szleriyle TomTom Start rnn deerlendiren TomTom l-
ke Direktr zgr Yiiter, rnn alt farkl renk seenei, IQ Rou-
tesTM ve Map ShareTM gibi yeniliki zmleri de beraberinde getir-
diini ifade ediyor. TomTomun uygulamaya koyduu cretsiz harita
gncelleme kampanyasna dahil olan TomTom Start, Harita Gncelle-
me Hizmetini (Map Update Service) 1 sene boyunca cretsiz kullanma
ans veriyor. Fiyat: 249 TL
BLG N: www.tomtom.com.tr
Microsoft, resmi oyun maazasn
kullanma at. Online Maaza PC
oyunlarn kullanclara internet
zerinden datacak. Oyun satn
alp indirmek iin Games for Win-
dows - LIVE yazlmnn indirilip
bir oyuncu profili oluturulmas
yeterli oluyor. Bu aamadan son-
ra birok popler oyuna ulalabi-
liyor.
Oyun pazarnn her yl on mil-
yarlarca dolarlk bir rakama ula-
mas ile birlikte, dev teknoloji
firmalar da bu pazar ellerinde
tutabilmek iin cahil nc dn-
ya lkelerinde kmsenen oyun
pazarna hzl bir giri yapmlar-
d. Yllarca nce Half Lifen ya-
pmcs tarafndan kurulan Steam
sistemi u anda online olarak
oyun datm konusunda en b-
yk marka. Microsoftun ata ise
bu byk pazardan bir pay alma
giriimi olarak yorumlanyor. te
yandan oyun reticisi de olan
dnya devi Microsoftun online
oyun datmna balamasnn
ayn zamanda oyunlarn online
datmnn yaygnlamasna da
neden olaca tahmin ediliyor.
BLG N: www.microsoft.com
www.ttnetvitamin.com.tr 444 0 375
Vitamin'li gen
avogadro saysn da
bilir,
avokado yemeyi de.
TTNET Vitamin Lise ile alrsan, aklna taklan soruyu benzer soru ve zmleri
arama seenei sayesinde kolayca bulursun. Dersleri, lmlerle ve deneylerle renir;
uygulayarak pekitirirsin. Tarama testleriyle YGS ve LYS snavlarna hazrlanr,
sorularn zmlerini videolarla renirsin. Ksaca, derslerine TTNET Vitamin Lise ile
alrsan kolayca anlar ve kendine ayracak bol bol vakit bulursun.
Avogadro 21x29,7.indd 1 12/16/09 2:15 PM
SAMSUNG LETM
SSTEM
Bada devrimi
Samsung kendine has, ak
kaynak kodlu mobil iletim
sistemini resmi olarak tantt.
letim sistemini kullanan ilk
cihazlar ubat 2010da
gerekleecek Mobile World
Congress (MWC) etkinliinde
tantlacak ve senenin ilk
yarsnda sata sunulacak.
Samsung 2010da Bada ykl
birok modeli ayn anda
piyasaya srecek. O zamana
kadar Bada platformuna has
program maazas 30 lkede
hazr hale gelecek. Bada yeni
kullanm ve gelitirme
imkanlar sunacak ve bir
uygulama maazasndan
seilebilen uygulamalar
sayesinde kullancnn kiisel
ihtiyalarna gre
uyarlanabilecek. Samsunga
gre Bada zellikle 3D-oyun ve
Flash destei konularnda ok
gl olacak. Uygulama
maazasn ksa bir srede
birok uygulamayla doldurmak
iin Samsung, yaknda Bada
iin gelitirici yarmas
balatacak. Toplamda 2,7
milyon dolar para dl
datlacak; sadece birinciye
300.000 Dolar para dl
verilecek. Ayrca Samsung
dnya apnda gelitirici
gnleri organize ediyor; firma
bu sayede C++ ile yazlm
iletim sistemini merakl
program yazarlarna
yaknlatrmak istiyor.
BLG N: www.samsung.
com.tr
SEAGATETEN NCECK SABT DSK
Seagate Momentus Thin
Seagate ince notebooklarn oluturduu pazara yant verdi ve Momen-
tus Thin ile dnyann en ince 2,5 in sabit diskini tantt. Cihazn yk-
seklii sadece 7 milimetre. Normalde bu tr sabit diskler 9,5 ila 12,5
mm kalnlktadr. Momentus Thinin ykseklii ile sadece bellek yonga-
larndan oluan SSDler (Solide State Disk) ba edebilir. Seagate Mo-
mentus Thin 2,5 in sabit disklerin ou gibi 5400 rpm ile alyor, 8
MB nbellei var ve 160 veya 250 GB depolama alan sunuyor. Disk
sisteme SATA II arabirimi zerinden balanyor. Seagate, enerji tketi-
mi gibi dier teknik detaylar hakknda sessiz kalyor. Seagate, Momen-
tus Thini yksek bir ihtimalle 2010da i ortaklarna datacak. Fiyat
hakknda bir bilgi verilmedi.
BLG N: www.seagate.com
GNCEL HABERLER
rin bilgilerini SD kart veya USB
hafza ubuu ile NavGate nite-
nize transfer edebilir daha sonra
bu noktalar POI olarak kullana-
bilirsiniz. Kapsaml navigasyon
zelliklerinin yannda NavGate
AVIC-F910BT, gl ilemcisi ile
geni multimedya ve iletiim op-
siyonlar da sunuyor. Entegre
DVD oynatc, navigasyon sra-
snda dahi, DivX, MP3 ve WMA
GOOGLE
DURDURULAMIYOR
Google netbook
yolda
Yaz aylarnda Googlen duyurdu-
u ve getiimiz ay resmi olarak
ortaya kard iletim sistemi
Chrome OS, tm ilemleri
Googlen taraycs zerinden
gerekletirme zelliine sahip.
Googlen al hzn arttrmak
iin zellikle sadece flash sabit
disklerde alabilecek halde ge-
litirdii iletim sistemi pek ok
kiinin dikkatini ekmeyi baard.
Eer sylentiler doruysa Google
imdi de iletim sistemini kendi
netbooku ile birlikte satmay
planlyor. Googlen bilgisayar
retecei sylentisinin kayna
isimlerini vermek istemeyen fark-
l reticiler. Birbirileri ile bir ba
olmayan bu reticilerin iddia et-
tikleri ey ise Googlen kendile-
rinden Chrome OS ykl olarak
satlacak bir netbook iin fiyat
teklifi ald.
BLG N: www.google.com
Pioneer AVIC-F910BTnin geliti-
rilmi birok zellii ile otomobil
iin elenceli anlar yaarken
uzun yollarn artk nasl bittii
anlalmayacak. NavGate AVIC-
F910BT navigasyon sistemi
(2GBlk) hafzasnda tm Avrupa
haritasn; 44 lke ve 9.175.000
km yol bilgisini, 1.7 milyon ilgi
noktas ile 2000den fazla 3 bo-
yutlu yer iaretini, sesli ynlen-
dirmeyi ve trafik mesaj servisini
barndryor. GPS sinyalinin zayf
olduu koullarda ise akll tek-
nolojiler ile doru ynlendirmeyi
salyor. Kiiletirilmi POI (ilgi
ekici noktalar) ve sr raporu
iin NavGate Feeds PC uygulama-
s ile tercih ettiiniz adresleri,
kendi kiisel mzik listenizi, tele-
fon rehberinizi kaydederek zel-
letirebilirsiniz. nternet zerin-
deki Google Maps harita hizmeti-
ni kullanarak ilginizi eken yerle-
PIONEER NAVGASYON SSTEM
Her ie yarayan
ekipman
ieren DVD ve CDleriniz iin ha-
zr. SD kart ve USB cihaznzdan
MPEG4 gibi sktrlm videola-
rnz izleyebilir veya iPodunuz
zerinden ses ve video arivini-
zin tadn karabilirsiniz. Tm
sesler Pioneerin stn nitelikli
4x50w MOSFET amplifikatr ta-
rafndan glendirilerek aracn
hoparlrlerinden veriliyor.
BLG N: www.pioneer.com
BIEB CHIP 210X297 OFSET.indd 1 11/19/09 11:37 AM
GNCEL HABERLER
sonra favori sitelerinizi ksayol
ikonlar eklinde kaydedebiliyor-
sunuz. Bir USB balantsyla ya
da DLNA ile kendi ortam dosyala-
rnz bilgisayarnzdan, ortam
sunucunuzdan ya da hafza kart-
nzdan ekrana getirebiliyorsunuz.
Mkemmel grnt performans
Philipsin artc Ambilight zel-
lii ile tamamlanan Philips
46PFL9704H/12, her ev iin en
heyecanl elence merkezi. fa-
deleri yer ald.TV 6.999 TL fiyatla
sata sunuluyor.
BLG N: www.philips.com.tr
KISA KISA
FLM VE OYUN
Trkiyenin ilk ve tek online film
ve oyun takas sitesi olan www.
filmveoyun.com (FVO) sanal or-
tamda yayn hayatna balad.
Bir MAISON GROUP kuruluu
olan www.filmveoyun.com, ye-
lerine internet zerinden tek bir
tklama ile takas yapmann yan
sra, 2. el ve yeni rnler arasn-
dan alveri imkan da sunmak-
tadr. Dier birok e-ticaret site-
sinden farkl olarak tasarlanan
www.filmveoyun.com, gelitir-
mi olduu takas sistemi ile kul-
lanclarn kolay ve gvenli bir
ekilde internet ortamndan ta-
kas yapabilmesini salyor.
Trkiyenin her yerinden eriile-
bilen siteye, zellikle yksek
oyun fiyatlarndan bunalan ebe-
veynlerin byk ilgi gstermesi
bekleniyor. Sitede elbette tama-
men yasal ve banroll rnlerin
takas yaplabiliyor.
BLG N: www.filmveoyun.com
1 MLYON MS OFFICE
Microsoft, 18 Kasm itibaryla
kullanma at Office 2010 be-
ta srmleri ile ksa srede re-
kor dzeyde indirme saysna
eriti. Microsoft sitesinden bug-
ne kadar 1 milyonun zerinde
kiinin indirdii Microsoft Office
2010 Beta, gelimi teknolojisi
ve yksek gvenlik zellikleri ile
dikkat ekiyor. Microsoft Office
2010 Home, Business, Professio-
nal ve Professional Plus olarak
kan beta srmleri kullancla-
rn geri bildirimleri ile nmz-
deki yl daha kusursuz ve gl
bir rn olarak kullanclarla bu-
lumaya hazrlanyor.
HKMDAR SAVALARI
Yeni bir online oyun getiimiz
gnlerde start ald. Oyun Trkiye
topraklar zerinde geiyor ve
fantazi bir ortaada, tm lkeyi
ele geirme amacyla oynanyor.
Oyuncular kayt olup aktivas-
yonlarn yaptktan sonra, giri
yapabiliyor. Bu online stratejide,
oyuncu kk kyleri ele geirip
zamanla bulunduu ilin, ardn-
dan yakn blgenin ve so- nun-
da tm lkenin hkm-
dar olmaya alyor.
Hergn gncellenen ve
yeni eklemeler yap-
lan oyun Trk yapm
ve cretsiz.
BLG N: www.rexwars.
com
NTERNETL TELEVZYON
Philips bunu da yapt
OYUNCULARA LAPTOP
Asustan ift ekran kart
TOSHIBA 32GB USB FLASH
BELLEK
Sanki sabit dik
Getiimiz yl yeni
USB bellek serisini
sata sunan
Toshibann bu yeni
rn serisi farkl tasarm ve sra
d performans ile gz doldurdu,
en yksek kapasitesi 16GB olan
bellek serisi imdi yenilendi, yeni
belleklerin okuma hz daha yk-
sek ayrca kapasite seenekleri
arasna 32GB da eklendi. 2009un
drdnc eyreinde piyasaya s-
rlen Toshibann yeni 32GB
TransMemory flash srcs,
21MB/sye kadar okuma hz ve
3,9MB/sye kadar yazma hz su-
nuyor. Tmleik ReadyBoost ilev-
sellii, USB bellei geici dosyalar
kaydetmek iin kullanma yoluyla
kullancya Microsoft Windows 7
ve Vista ile alan bilgisayarlarn
sistem yant hzn arttrma imkan
salarken, kardan yklenebilir
parola korumas, nemli verilerin
gvenliini salyor. BLG N:
www.toshiba.com.tr
Asusun UL50VT-XO037V
modeli overclock ile perfor-
mans yzde 33e kadar ar-
tan 15,6 inlik bir notebook.
Unlimited serisinden gelen
notebook tek dolum ile 12
saat alabiliyor. Bu du-
rumda Turbo33 teknolojisi
yerine Power4Gear ismin-
deki g seenei dzenini
kullanyor. UL50VT-
XO037Vnin temelini In-
tel CULV platformu olu-
turuyor: Intel Core 2 Duo
SU7300 (1,3 GHz) , 4 GB bellek ve Intel GS45 yonga seti. Cihazda gra-
fik zm olarak kullancya Intel GMA X4500M HD ve Geforce
G210M (512 MB) sunuluyor. Duruma gre bu grafik zmleri arasn-
da gei yaplabiliyor. 2,4 kg arlndaki laptop (batarya dahil) son
derece hafif. Ekran kapa fralanm alminyumdan yaplm ve
chiclet-klavye son derece rahat bir yazma hissi veriyor. 320 GBlk sa-
bit diskte Windows 7 64-bit n ykl sabit disk geliyor. 8x DVD yaz-
c, Bluetooth, n-WLAN, Gigabit-LAN, HDMI ve kart okuyucu cihazn di-
er donanmlar arasnda yer alyor. Asus UL50VT-XO037V 900
Euroya (yurtd fiyat) temin edilebiliyor.
BLG N: www.asus.com.tr
En st snf grnt kalitesi ve in-
ternet balantsn k tasarmla
birlikte sunmak iin gelitirilen
Philips 46PFL9704 LCD TVnin
Perfect Pixel HD Engine zellii
ve LED Pro arka aydnlatmasyla
sunduu muhteem grntler ve
gl sesle filmler oturma oda-
nzda hayat buluyor. Philips
46PFL9704 Eisa tarafndan 2009-
2010 Avrupann En yi LCD TVsi
dlne layk grld.
46 PFL9704 LCD TV, 46 g-
rnt netlii, hareket ve kontrast
konusunda tam bir performans
sunuyor. 46PFL9704 LCD TV, LED
Pro arka alan aydnlatma tekno-
lojisi, grnt netlii, hareket ve
kontrast konusunda LCD teknolo-
jisinin son yeniliklerini sergiliyor.
Ayrca Net TV, Perfect Pixel HD
motoru, Mkemmel Doal Grn-
t zellii ile internet balants
ve arpc Ambilight Spectra zel-
lii de dahil, dier r aan Phi-
lips teknolojilerini de bnyesinde
barndryor. Philipsin zgn ku-
rulum sihirbaz en sevdiiniz g-
rnt ayarlarnz bulmay kolay-
latryor ve bu ayarlar online in-
ternet kullanm iin de kullanm
kolayl sunuyor. Baz yararl
web siteleri nden yklenmi,
ancak tm interneti taradktan
m-
or.
ve
-
m
nce, Hafif, Zarif ve Gl...
ASUS P7P55D-E/P7P55D Serisi Anakartlar
2 Kat Daha Yksek Veri Hzyla
arpc Performans
ASUS P7P55D-E Serisi ile hzl veri transferinin
rahatln yaayn. Benzersiz bir btnleik
PCIe x4 kpr yongas ile donatlm olan
ve bir geniletme kart ile gelen seri,
en son USB 3.0 ve
SATA 6Gb/s veri transfer
hzlarn destekler.
20GBlik yksek
znrlkl bir filmi,
70 saniyeden daha
dk bir srede
sabit diskinize
kaydedebilirsiniz!
Optimize Edilmi USB 3.0/SATA 6G
Performans Iin Benzersiz
Kpr Yongas
ASUS Xtreme Design P7P55D-E Serisi,
PCIe arabi ri mi ni n bant geni l i i ni
Gen1 den Gen2 ye gei rerek i ki ye
katlayan, veri kanallarnn saysn arttran
benzersiz bir PCIe x4 kpr yongas ile
sorunsuz bir ekilde en son USB 3.0 ve
SAT A 6 Gb / s s t a n d a r t l a r n
desteklemektedir. Bu zellik, daha nce
hi olmad kadar hzl veri performans
ASUSa zel PCIex4 Kpr Yongas ile Gelitirilmi
USB 3.0/SATA 6G Performans
USB 3.0 Performans Testi SATA 6GB/s Performans Testi
%34
DAHA
HIZLI
%51,4
DAHA
HIZLI
Dier Dier ASUS ASUS
PClex4
Kpr Yongas
salayan ASUS U3S6 PCIe x4 geniletme
kart ile de aktif hale getirilebiliyor.
Bir Saniye Icerisinde 100 ark Aktarn
10 kat daha yksek veri aktarm hz ile
kendinizi artn! USBye bal bir
cihazdan 100 ark artk bir saniyeden
daha ksa bir srede aktarlabilir. Ayrca,
iletim sorunlar ortadan kaldrlarak, en
son SATA sabit disklerinde veri okuma ve
yazma artk normalin yars kadar bir
srede gerekleiyor.
Optimize Edilmi Hibrit Tasarm
ASUS P7P55D-E Serisi, daha iyi bir
performans iin Xtreme Design yenilii
olan Hibrit lemciler, Hibrit Aama
Teknolojisi ve Hibrit letim Sistemi
iermektedir. Hibrit lemciler, ilem
hzlarnz en st seviyeye kartabilmeniz
iin sezgisel, gerek zamanl ve otomatik
performans ayar salar.
Yksek kararllk iin, Hibrit Aama, aktif
bileenleri dinamik olarak soutmak iin
gerek zamanl g aamas dengeleme
ile birden fazla aama gc salar. Buna
ek olarak, Skype, anlk mesajlama ve
Express Gate ile 1.000in zerinde flash
tabanl oyun bata olmak zere, online
uygulamalara hzl bir ekilde eriebilirsiniz.
Ayrca, dahil edilen btnleik srcler
ile Windows
7nin faydalarn hemen

yaamaya balarsnz.
CHIP_ASUS.indd 1 12/22/09 3:35:47 PM
GNCEL HABERLER
rn renkli toner bittiinde ister-
lerse siyah-beyaz tonerle bask-
ya devam etmelerini salyor.
Microsoft Windows 7 dahil tm
gncel Microsoft ve Mac srm-
leri ile uyumlu olan Xerox Phaser
6140, 439 USD + KDV fiyat ve 2
yl Xerox garantisiyle Xerox ofis
grubu distribtrleri ile tketici-
lere sunuluyor.
BLG N: www.xerox.com.tr
XEROX PHASER 6140
evreci ve ekonomik
renkli lazer yazc
Xerox Phaser 6140, Energy Star
sertifikasna sahip ve Green
World Alliancen (Tketicileri
geri dnml rnler kullan-
maya ve evreye verdikleri olum-
suz etkileri en aza indirmeyi
amalayan kresel bir giriim)
koyduu standartlara gre retil-
mi bir renkli yazc. Xerox Pha-
ser 6140, rakip lazer yazclara
oranla atk oluumunu yzde
80e kadar azaltan sabit toner
sistemine de sahip.
250 sayfalk kat tepsisi ve
dakikada 18 sayfa renkli bask,
20 sayfa siyah-beyaz bask alma
hzyla Xerox Phaser 6140, kk
ofislerin yksek kaliteli renkli
dokmanlar basmasn salyor.
Xerox Phaser 6140, kk ve
kompakt dizayn ile masastn-
de yer kaplamayan, istenilen her
yere kolayca yerletirilebiliyor.
Xerox Phaser 6140n n pane-
linde yer alan gstergeler, mev-
cut toner miktarn gsteriyor.
Opsiyonel olarak sunulan oto-
matik ift tarafl bask zellii ile
kat daha tasarruflu kullanlabi-
liyor. Xerox Phaser 6140n tek
bir sayfa zerinde oklu sayfa
basmaya imkan veren N-up bask
zellii de bulunuyor. Siyahla
Devam Et seenei, kullancla-
SAMSUNG NETBOOK N140
11 Saat Pil mr
CEP TELEFONUNDA
EVLLK
Dev markalar
birleiyor mu?
Cep telefonu piyasas byk irket
evliliklerine alk. Pazarda yete-
rince pay elde edemeyen markala-
rn byk firmalarla birlemesi
veya satlmas alacak i deil.
Amerikan sermaye piyasalarna
ilikin analizleriyle beklenmedik
klarda bulunan 24/7 WallStreet
web sitesi, yine tartmal bir iddi-
ayla gndemde: Samsung, Black-
Berry reticisi RIMi alacak! 4/7
WallStreet, 2010da Kaybolacak
10 Marka balkl haberinde, n-
mzdeki yl iin Apple ve Google
gibi devlerin smartphone piyasa-
sndaki paylarn artrmalaryla
birlikte, RIMin mcadeleyi tek ba-
na srdremeyeceini n gr-
yor. Uzmanlar ise bunun, cep tele-
fonu pazarnn iki numaral firmas
konumunda olan Samsungun, No-
kia ile aray kapatmas iin iyi bir
frsat olaca grne katlmakla
birlikte, deiimin Palm ve Moto-
rola gibi firmalarn satn alnma-
syla balayacan ifade ediyorlar.
Bu yorum, Samsungun
Blackberryye talip olmu olabile-
cei ihtimalini de ortaya kard.
BLG N: www.samsung.com
KRZ 2010DA BTYOR
MU?
HPden arpc
analiz
Ekonomik kriz 2008 ve 2009
boyunca tm dnyay alkala-
d. Trkiyedeki etkisi dnya-
daki kadar sert olmasa da, kri-
zin ne zaman bitecei herkes
iin merak konusu. Hewlett
Packard da bu kriz srasnda
byk sat haslat dne
katlanmak zorunda kald; fakat
2010da krizin sona ermesini
bekliyor. HP pazar yneticisi
Martin Kinnenin aklamasna
gre nmzdeki sene, artan
talep nedeniyle PC piyasasnda
ykseli meydana gelecek. Kin-
ne bu tahminini internet erii-
mine sahip olmak isteyen in-
san saysnn gn getike art-
masyla ilikilendiriyor. Ekim
sonunda biten 2008/2009 ti-
cari ylnda HPnin sat hasla-
t dnya apnda yzde 3 ora-
nnda geriledi. Yine dnya a-
pndaki kar miktar yzde 8
azald. Ancak dnyada her yl
500 milyon yeni kullancnn
internete baland, bilgisayar
ve donanm talebi yaratt da
biliniyor.
BLG N: www.hp.com.tr
ASCII FOTORAFLAR
Tek Tkla
Renkli mozaiklerden oluturulmu
portre ve grseller etkileyici gr-
nyor. Eer siz de bu grselleri se-
viyorsanz imdi kolayca kendi AS-
CII ve HTML resimlerinizi olutura-
bilirsiniz. Ortaya kan nostaljik ve
retro sonular paylaabilirsiniz.
Tek tek karakterleri seerek ve sa-
atler harcayarak uramanza gerek
yok. Bir site size bunun iin
yardmc oluyor.
BLG N: www.photo2text.com
Samsung, N140n bir nceki modeli olan ve 8,5 saat pil mr, k ta-
sarm ve rahat kullanlabilirlii ile ne kan NC10 netbooklardan 1
milyonun zerinde satm ve byk bir baarya imza atmt. Sam-
sung, NC10un nemli zelliklerini daha da gelitirerek, performans
geleneksel snrlarn ok tesinde bir pil mr ile en st seviyeye ta-
d. Ayrca ultra hafif ve stil yanstan tasarm ile maksimum dzeyde
tanabilirlii keyifli bir BT deneyimi ile bir araya getirdi. N140n da-
ha uzun pil mr ile yalnzca gn boyu deil gecenin byk bir bl-
mnde de aralksz almak mmkn. Bir adet 6 hcreli pil 11 saate
kadar pil mr sunabiliyor, bylece kullanclar maksimum hareket
zgrlne sahip olabiliyor. Bu olaanst kapasite, enerjiyi etkin
ekilde tketen ekran, mkemmelletirilmi iletim performans ve
Samsungun snfnn lideri mhendislik unsurlar ile destekleniyor.
N140n benzersiz renkler ve duyulara hitap eden stil unsurlaryla
vurgulanan zarif, ince tasarm, retiminde kullanlan yksek kaliteli
materyal ve bileenlerle tamamlanyor. N140 Trkiyede 2 farkl renk-
te sunuluyor: koyu krmz ve deniz mavisi.
BLG N: www.samsung.com.tr
Akl almaz rahatlkla mkemmel fotorafar
Yeni Nikon D3000 herey iin hazr.
Her sahneye uyarlanabilen sezgisel Klavuz Modu zellii ile herhangi
bir zorlukla karlamadan mkemmel ekimler yapabilirsiniz.
D3000 - Basit bir form iinde Nikonun stnl. Artk herkes daha
mkemmel fotorafar ekecek.
www.nikon.com.tr
CHIP_NIKON.indd 1 11/19/09 8:11:27 PM
GNCEL HABERLER
SANALKA DNYA LGNDE
Oyun oynayarak zirveye
KISA KISA
WEBRAZZI, ONLNE
ALIVERN NABZINI TUTTU
Trkiye ve dnyada internet ala-
nnda yaanan gelimeleri ince-
leyen ve analiz eden Webrazzi,
gerekletirdii bir anketle onli-
ne alveriin nabzn tuttu.
E-ticaret sitelerini krl bir i
modeline dntrmek isteyen-
lere yol gsteren ankette, kulla-
nclarn online alveri tercihle-
rindeki ncelikler aratrld.
Toplam 410 kiinin oylaryla
destek verdii ankette, katlmc-
larn yzde 63 (258 kii) nce-
likli tercih nedeninin gvenilir
firma olduunu belirtti. kinci
srada ise yzde 23 oy oranyla
(96 kii) dk fiyat geldi. Bun-
lar srasyla hzl tedarik (yz-
de 7, 28 kii), mteri hizmetle-
ri (yzde 4, 18 kii) ve rn
eitlilii (yzde 3, 10 kii) izle-
di.
BLG N: www.webrazzi.com
2010 GVENLK RSKLER
Anti-spyware reticisi Lavasoft
2010 yl iin gvenlik ngrle-
rini ieren listeyi aklad. Lava-
soft bu liste ile nmzdeki yl
siber sulularn internet kullan-
clarn aldatmaya ynelik uygu-
ladklar en yeni ve popler tak-
tikleri ngrerek kullanclar
uyaryor. Lavasoft Malware Labs
analiz uzmanlar 2010da u be
tehdit trendinin gvenlik tablo-
sunda egemen olacan tahmin
ediyorlar:
1- Windows 7 zerindeki zararl
yazlm saldrlar.
2- Uygulamalarn zayf ynleri-
nin smrlmesi.
3- Scareware ve sahte gvenlik
rnleri.
4- Windows olmayan, tehlikeli
platformlar.
5- Mobil zararl yazlmlar.
Lavasoft 2010da gven altnda
olabilmek iin kullanclar, bilgi-
sayarlarn gncellenen gvenlik
yazlmlar ile korumalar, evri-
mii olarak gelecek tehditlere
kar uyank ve dikkatli olmalar
konusunda uyaryor. Bilgisayar
kullanclar iin Lavasoft, bili-
nen scareware programlar ie-
ren online veritaban Malware
Labs blog, The Rogue
Gallerydeki srekli gvenlik
gncellemeleri ieren eitsel
kaynaklarn kullanlmasn ve
aylk gvenlik blteni Lavasoft
Newsin takip edilmesini neri-
yor.
BLG N: www.lavasoft.com
GNCEL HABERLER
NETBOOK ALIRKEN
DKKAT
Yeni kablosuz
standart
Wireless Gigabit Alliance (WiGig),
yeni 60 GHz kablosuz teknoloji
zerine kurulu birleik kablosuz
balant standardn
tamamladn aklad.WiGig
yksek performansl kablosuz
grnt ve ses iletimini mmkn
klyor. Gnmzn kablosuz LAN
balantlarndan 10 kat daha hzl
veri transfer hz sunuyor.
Tamamlanm standart yelerin
incelemesi iin hazr ve WiGig
kullanacak olan yelere 2010un
ilk eyreinde alacak.
WiGig 1.0 7 Gbpse kadar veri
aktarm hzn destekliyor ve en
son 802.11n standardndan 10 kat
daha hzl. IEEE 802.11
standardyla geriye dnk olarak
uyumlu. Fiziksel katman hem
dk elektrik tketen hem de
yksek performans sunmay
amalayan WiGig piyasadaki tm
cihazlarla da uyumlu. Ancak tam
kapasite kullanlabilmesi iin
cihazlarn bu standard
desteklemesi gerekiyor.
BLG N: www.wigig.com
MICROSOFTUN YEN DEPOLAMA FORMATI
exFATa hazr olun
Googlen her yln sonunda Zeitgeist adyla sunduu arama trend-
leri raporu akland. 2009 yl ierisinde bir nceki yla gre arama
hacmi en ok deien kelimelerin listelendii raporda bir Trk sitesi-
nin global listede 5. srada olmas tm meraklar bu site zerine e-
virdi: Sanalika.com. nternet kullanclarnn arkadalaryla evrimii
oyunlar oynayabildii, birbirinden farkl ve renkli mekanlarda yeni
arkadalar edinebildii bir sanal dnya olarak kendini tantan Sanali-
ka.com 2009 yl ierisinde nemli bir byme gerekletirdi. ye
says her geen gn artan ve bal bana bir dnya haline gelen
Sanalikann baars, Google Zeitgeist raporuyla da tescillenmi oldu.
Listede Sanalikann zerindeki drt kelimeyi incelediimizde, bu po-
zisyonun hem Sanalika iin hem de Trkiye internet kullanm iin ne
denli nemli olduunu daha iyi grebiliriz. lk srada getiimiz yl
iinde hayatn kaybeden nl sanat Michael Jackson yer alyor.
kinci srada bymesi hala hzla devam eden Facebooku gryoruz.
nc srada spanyann Facebooku olarak bilinen tuenti bulunu-
yor. Drdnc srada ise, yine getiimiz yl byk bir k salayan
Twitter gryoruz. Sanalikann arama hacmindeki mthi byme
bu sitelerin hemen ardndan listenin beinci srasna yerlemesine
yol at. Bu ykselme, hem sitenin ne denli nemli bir ekilde by-
dn, hem de Trkiye internet kullanclar hacminin, dnya liste-
sini etkileyebilecek kapasiteye sahip olduunu bize gsteriyor.
BLG N: www.sanalika.com
Microsoftun dosya sisteminin
en son srm olan exFAT, depola-
nabilen dosya boyutu konusunda
muazzam bir ilerleme kaydediyor.
Farkl tketici elektronii arala-
rnda dosya boyutunda sunduu
imkanlar kadar, dosyalarn eriim
hznda da art salyor.
exFAT, eski FAST dosya sistemi-
nin yeni srm. Flash bellekler-
deki 32GB limitini 256 terabytea
kartyor. Secure Digital Exten-
ted Capacity (SDXC) kartlar imdi
300MBps veri aktarm hz potan-
siyelini deerlendirebiliyor. SD
Associationdan James Taylor ex-
FAT dosya sistemi byk hacimli
depolama aralarn, byk dosya-
lar destekledii gibi disk zerinde
daha iyi bitiik sralama sunuyor
diyor. Ayrca SD Associationun
SDXC spesifikasyon planlarn da
destekliyor. Bu sayede tketici-
lere daha hzl veri transferi, ok
byk dosya destei ve cihazlar
arasnda przsz tanabilirlik
sunacak. Bu teknolojiyi cihazlar-
mzda kullanmak iin sabrszla-
nyoruz Microsoft exFAT lisans-
lama programyla birlikte Sony,
Canon ve Sanyo gibi dnya dev-
leriyle oktan antlama imzalad.
SanDisk de exFAT dosya sistemi-
nin yeni ekstra kapasiteye sahip
depolama aralarnda kullanmn
destekliyor. Bylece Microsoftun
yeni format inanlmaz bir baar
ve yaygnlk kazanyor.
CHIP_TRANSCEND.indd 1 12/23/09 8:07:13 PM
GNCEL HABERLER
3GDEN OK DAHA HIZLI
4G hayata geti
Trkiye daha 3G ile yeni tanmken TeliaSonera adl Telekom
firmas bu eskimi teknolojiyi terk etmek isteyenler iin
Stockholm ve Oslo kentlerinde LTE (Long Term Evolution) isimli
4G hizmetini vermeye balad. Hizmete sunulan LTE teknolojisi
2,6 GHzde saniyede 20-80 mbit hz sunuyor. Bu da 3Gnin
neredeyse on kat bir hz demek. WiMAXin saniyede 6 mbiti
bile tam olarak karlayamad dnlrse kafamzda LTEnin
gelecekteki konumu hakknda fikirler oluabilir.
Satlan USB modemler sadece kent ierisinde alyor ve
kent dna karldnda 3G hizmeti bile sunmuyor. Buna
ramen TeliaSonera modemlere gsterilen talebin olduka
fazla olduunu aklad. Bununla birlikte firma, hem 3G hem 4G
balant salayan yeni bir modem retme planlar yapyor.
Avrupada pek ok kullanc artk dnyaya balanmada yava
kalan 3G servislerinden ikayet etmeye balad bile. 3Gnin
Trkiyeye gelme hzn gz nne alrsak bizim
kullanclarmzn 76 yl sonra 4G ile tanmas bekleniyor.
BLG N: www.teliasonera.com
READ.ME
MAHMUT KARSLIOLU, mkars@chip.com.tr
Aslnda yazlacak yorumlanacak
ok ey var ama bir yl daha geride
brakmaya hazrlandmz u gnler-
de Ocak says iin olsa bile yln son
ke yazsn yazyorum. Yl biterken
geen yln deerlendirmesini yapmak
artk benim iin bir gelenek halini ald.
Naslsa dier konular iin nmzde
henz koca bir yl var.
2009 iinde hem yazlm hem de do-
nanm firmalar her yl olduu gibi yi-
ne yla damgasn vuran bir ok ekici
teknoloji ve rn ile karmza ktlar.
Geen ay kapak konumuzda bunlarn
zerinden detayl olarak gemitik.
Zaten 12 ay boyunca yazdmz tm
bu rnleri artk ezbere bildiinizden
emin olduum iin onlardan tekrar
tekrar bahsetmek istemiyorum. He-
pimiz internette srf yapyoruz, film
izliyoruz ve bir oumuzun da ocuu
var. Dolaysyla bu sefer farkl bir yl
deerlendirmesi yapmaya karar ver-
dim ve ilgileneceinizi dndm
farkl konuda istatistii sizlerle payla-
mak istiyorum.
2009 ylnda krizden herkes yeterince
nasibini ald. nternet her ne kadar
hzla ykselen bir mecra olsa da ge-
tiimiz yl, ne yazk ki uzun zamandr
aina olduumuz bir ok popler
sitenin kapand tarih olarak da ka-
ytlara geecek. Ocak aynda Google,
Dodgeball sosyal an kaybetmiti.
Ayn ay 1999dan beri hizmet veren
Yahoo Briefcasein de sonu oldu. ubat
aynda ise HPnin bulut bilgi ilem
sistemi zerine bilgisayar yedekleme
imkan sunan Upline hizmeti aramz-
dan ayrld. Bir ay sonra ise Microsoft
Encartay kapatmak zorunda kald.
Bu yl en ok yaray alan Yahoo,
Nisan ve Mays aylarnda srasyla
online resim dzenleme hizmeti
olan Jumpcut, yllarn Geocitiesini
ve 360 sosyal an sonlandrd.
Microsoftun Live Eventsi de 2009da
tarihe gmlen bir dier dev hizmet
oldu.
Film endstrisinde ise 2009da yzler
glyordu. stelik korsan film kop-
yalarnda da deil azalma byk bir
at vard. Getiimiz yllara gre gie
rekorlar kran filmlerin korsan kopya
saylarnda da ilk 10 iinde olmas ise
artc bir durum oldu. Korsan kop-
yalarn film endstrisine zarar verdii
konusundaki dnceler belli bir sre
kesilecek gibi duruyor.
2009a dair bahsetmek istediim ista-
tistiklerin sonuncusu ise ocuklarmz
ilgilendiriyor ve elde edilen sonular
hi de i ac deil. Yeni nesilin en
byk bilgi kayna internet ve her
frsatta tekrar tekrar sylediim gibi
bu kaynaa bir denetim olmadan
ulamalarn izin vermek istenmeyen
sonular dourabiliyor. Symantecin
7 ya ve alt, 8-12 ya ve 13-18
ya grubunda dzenledii aratrma
ocuklarn 2009 ylnda internet ze-
rinde en ok aratt kelimeleri ortaya
koydu. Seks ve Porno kelimelerinin
tm gruplar iinde ilk 5 iinde yer al-
mas ise yeni neslin ne kadar merakl
olduunu en byk kant. Bu konuda
ne olur biraz daha dikkat.
Yeni ylda hereyin gnlnzce ol-
masn diliyorum. Hepinizin yeni yl
kutlu olsun.
Bu sefer her zamankinden daha farkl bir gemi yl
deerlendirmesi yapmak istiyorum.
2009dan ilgin detaylar
KUANTUM BLGSAYARI MUCZES
Google kafaya takt
Kuantum bilgisayarlar bilim
dnyasn yllardr megul eden
bir konu. Bu yeni ilemcileri ve
bilgisayarlar retmek iin a-
balayan bilim dnyas henz
tam anlamyla Kuantum bilgisa-
yar denilebilecek bir rn orta-
ya karamad ama baz labora-
tuvarlarda ilgin sonular gr-
lebiliyor.
te Google da, mucitlerinin bir kuantum bilgisayar olduu-
nu iddia ettii bir rn, D-Wavei detayl incelemeye alm
durumda. Nasl alt aklanamasa da muhteem sonular
ortaya koyan bu sistem Googlen ilgisini ekmi durumda.
2007 ylnda sergilenen D-Wave neyi nasl yaptn kantlam-
yor ama bir eyler yapyor. Herkes soruyor Bilim adamlar-
nn yllardr zerinde alt ve henz bitmi bir rn olarak
ortaya koyamad kuantum bilgisayarn D-Wave yapt m?
Aklanamayan bir ekilde alan ve sradan bilgisayarlarn
tesinde, kuantum bilgisayarlarnn yapaca dnlen ileri
yapan bu bilgisayarlar anlamaya alma grevi ise Googlea
dt. Google bu ii o kadar ciddiye alyor ve D-Wave ile kuan-
tum tabanl bilgisayar aratrmalarna baladn da resmen
duyurdu. New Scientistte yer alan bilgilere gre Google bu
teknolojiyi arama motorunda kullanmak iin aratryor. Resim
karlatrma ve analizinde normal bilgisayarlarn baaramad-
n baaran D-Wave, aklanamaz bir ekilde mucizevi sonu-
lar sunuyor. Kuantum bilgisayarndan ziyade sinir a eklinde
alt da iddia edilen bilgisayarn gerek ve doru tanm he-
nz bilim adamlarnca yaplamasa da, Google bu alanda yat-
rm yapmaya balad. Bu sistem gerek bir kuantum bilgisayar
olmasa bile Google mevcut sistemlerden ok daha iyi alan
bu sistemlere para aktyor.
BLG N: www.google.com
Mahmut Karslolunun
blogundaki dier
yazlar iin
TikTagleyin
TikTag kullanm iin
CHIP_HUNTKEY.indd 1 12/23/09 7:57:42 PM
GNCEL HABERLER
YEN BR SOSYAL A STES
Bizebiz.com ald!
Davetiye sistemiyle ye olunabi-
len bizebiz.com da, mevcut i
kontaklarnzla bir araya gelerek
iletiim kurabiliyor, i evrenizi
geniletme ansn yakalayabili-
yorsunuz. Site sadece i hayatna
ynelik hazrlanmad. Yaamn
dier alannda da ilgilendiiniz
bilgilere ulaabiliyorsunuz. Yurt
ii ve yurt d haberler, tatil se-
enekleri, emlak nerileri, aile,
astroloji, elence, sosyal yaam,
gzellik, bakm, salk, kltr sa-
nat, moda, otomobil, spor, outdo-
oor gibi pek ok alanda istedii-
niz bilgiye ulaabilirsiniz. Sorula-
rnza yant verecek uzmanlar ve
eitli indirim frsatlar da sitenin
kullancya sunduu olanaklar-
dan. Sitenin sunduu servis ve
olanaklardan bazlar yle:
PROFL
Bizebiz.comda i anz olutur-
maya profil oluturmakla bala-
yabilirsiniz.
Eitiminiz, i deneyiminiz ve
yeteneklerinizi belirterek kendi-
nizi en iyi ekilde tantabilir ve
gerekletirdiiniz projeleri, he-
deflerinizi, hobilerinizi istedii-
niz yelerle paylaabilirsiniz.
MESAJLAMA
veya gnlk hayattan tand-
nz herkesle kolayca mesajla-
mak da bizebiz.comun sunduu
kolaylklardan biri. Bizebiz.
comdaki mesajlama zellii sa-
yesinde eski ve yeni tm balan-
tlarnzla mesajlap iletiim ha-
linde olabilir, istediiniz kiiye
istediiniz an ulama imkanna
sahip olabilirsiniz.
BALANTILAR
dnyasnda yeni balantlar
kurmak son derece nemli.
bizebizde sahip olacanz ba-
lant ayla i evrenizi geniletip
istediiniz kiilere kolayca ulaa-
bilirsiniz. Ayn sektr paylat-
nz kiilerle imdi sanal plat-
formda da iletiimde olup, btn
balantlarnzdaki yenilikleri sa-
dece tek bir kanaldan, bizebiz.
comdan izleyebilirsiniz.
ve ETM LANLARI
Bizebiz.com ilan sayfalarnda bu-
lunan size zel i ve eitim ilan-
laryla yeni i frsatlarn takip
edip, kariyeriniz iin en uygun
olan eitim olanaklarna gz ata-
bilme ansnz var. Profilinizde
belirttiiniz i veya ilgi alanlar-
na gre bizebiz.comun size zel
olarak derledii i ve eitim ilan-
laryla hem kariyerinizi ekillen-
direbilir, hem de kendinizi geli-
tirebilirsiniz.
sterseniz cretsiz ilan verip
size uygun bir alma arkada
bulabilir ya da verdiiniz eitim
hizmetinin pek ok insana ula-
masn salayabilirsiniz.
GRUP
Ortak noktanz olan kiilerle grup
kurmak da bizebiz.comda yapa-
bilecekleriniz arasnda.
Sektrel veya kiisel gruplara
katlarak yeni eyler renip,
kendi bilgilerinizi paylaabilirsi-
niz. sterseniz kendiniz bir grup
kurarak, grubunuzu yine kendi-
niz ynetebilirsiniz. bizebiz.
comda kurulacak gruplar saye-
sinde ayn i alanlarna veya ho-
bilere sahip olan, ayn lise veya
niversitelerden mezun olmu
yeler birbirleriyle tekrar iletii-
me geebilecek, irketler ise bi-
zebiz.com bnyesinde kurabile-
cekleri kapal gruplarla kurumsal
iletiimlerini tek bir noktadan,
daha salkl yrtebilecekler.
PAYLA
Sektrnzde kefettiiniz yeni-
likler, ilginizi eken makale, in-
ternet sitesi veya videolar, ksa-
cas balantlarnzn dikkatini
ekebilecek herhangi bir mater-
yali bizebiz.comda paylap,
paylamnz hakknda yaplan
yorumlara gz atabilirsiniz. Ayr-
ca siz de balantlarnzn payla-
mlarn yorumlayabilirsiniz.
SZE ZEL SERVSLER
bizebiz.comun sunduu Size
zel Servisler ile ilgilendiiniz
konular siz takip etmiyorsunuz,
onlar sizi takip ediyor!
Ev, araba, tatil fiyatlarn me-
rak ediyorsanz, Size zel Servis-
ler en uygun oto, emlak ve tatil
Bizebiz.com, sadece davetiye
sistemiyle giri yaplabilen i
dnyasna ynelik bir sosyal a sitesi
olarak yayna balad!
frsatlarn ayanza getirecek.
Dnyadaki ve sektrnzdeki
son dakika gelimelerinden ha-
berdar olmak istiyorsanz, profi-
linizi olutururken setiiniz ks-
taslara gre hem sektrnzden,
hem gndemden, hem de gnlk
yaamdan haberleri annda gre-
bilirsiniz.
Katlabileceiniz yeni etkin-
likler aryorsanz ise, bizebiz.com
Etkinlik Takvimi ile ilginizi eke-
bilecek konser, gsteri, sergi,
program gibi etkinlikler artk g-
znzden kamayacaklar.
SORU-CEVAP
Hem sektrel hem kiisel konu-
larda merak ettiklerinizi cevapla-
yacak uzmanlar bizebizde hizme-
tinizde olacaklar. Gerek iinizle,
gerekse gndelik hayatnzla ilgili
aklnza taklan her trl soruyu
sorup, cevabn konunun uzma-
nndan veya dier bizebizlilerden
alabilirsiniz. Dilerseniz de bilgi
sahibi olduunuz konularda bize-
biz yelerinin sorularn da, siz
cevaplayabilirsiniz.
FIRSATLAR
bizebiz size sadece kariyeriniz
konusunda deil, hayatn her ala-
nnda yardm ediyor! eitli ku-
rumlar tarafndan sadece
bizebizlilere zel hazrlanan
kampanya ve indirimleri takip
edip, ilginizi eken frsat annda
yakalama imkan elinizde!
bizebiz.com yelerine salk-
gzellik-bakm, spor-outdoor, ki-
isel geliim-kariyer, elence sos-
yal yaam, eitim ve danmanlk
gibi eitli sektrlerde birok ku-
rumdan %40 a varan indirimler
var.
C M Y CM MY CY CMY K
GNCEL HABERLER
HABERNZ OLSUN
CEM ANCI, cemsanci@chip.com.tr
Twitter gibi pratik, hzl, kolayca
mesaj yazmaya imkan veren bir ens-
trman 3G sayesinde kefeden Trk
halknn hzla Tweetlemeye balad-
n medyadan da takip edebilirsiniz.
Magazin sayfalarna yansyan Twitter
kavgalar, Okan Baylgen, Beyaz gibi
isimlerin programlarnda Twitter hak-
knda yaptklar aklamalar, yorumlar
derken fark ettik ki, eline internete
hzla balanan telefonu alan Trk kul-
lancs iini dkmeye balam.
randaki ayaklanmalardan dn-
yann herhangi bir yerindeki olay
duyurmaya kadar, gezegen zerinde
oktandr yaygn kullanm alan bulan,
sansrsz bir yayn arac haline gelen
Twitter gibi bir mecray bizim halk-
mz ge kefetmi olsa da, teknik ola-
rak dnyadaki ilk sosyal a deneyi-
mine sahip bir lkeyiz. Eki Szlk ve
klonlaryla 2000lerin banda tanan
ve ok da seven, szlklerden alnt-
lar, yorumlar gazete manetlerine,
televizyon programlarna tayan, on
binlerce gencin yazmak iin kaplarn-
da bekledii szlk formatl sosyal a
siteleri ne yazk ki ynetim zafiyet-
leri ve akla manta uymayan yanl
tavrlar nedeniyle asla Facebook,
Twitter, MySpace gibi dnya apnda
yaylan bir alkanla dnemedi.
Yneticilerinin kiisel husumetleri
ve amatrce uygulamalar nedeniyle
kullanclarn devaml madur olduu,
zgrce konuup yazamad, sansre
urad bir bask merkezine dnen
bu szlkler, henz Facebook, Twitter
gibi sitelerin adnn bile bilinmedii
on yl boyunca ansn defalarca
denedi. Her defasnda kullanclar-
nn sabrn snrlarna kadar zorlad.
Sansr, hesap silme, yneticilerin ina-
nlarna uygun yorum yapmayanlara
yldrc cezalar getirmek gibi profes-
yonellikten ok uzak hareketlerle
kendini bitiren szlkler herhalde
u anda, kurulduktan sonra bir iki
sene iinde patlayp deerleri milyar
dolarlar aan Twitter, Facebook gibi
sosyal alar grp kafalarn duvar-
lara vuruyorlardr. Kullanclarn,
kendi beendikleri dnce sistemle-
rini alklayan ak ak yazlar yaz-
maya mecbur brakmak yerine son
derece gzel bir bulu olan ve Trk
insannn olduu kadar btn dn-
yann da ilgisini toplayacak szlk
konseptini gelitirip dnyaya almak
iin frsatlar yaratmak iin urasa-
lard bugn hem szlkler, hem de
Trk internet dnyas ok baka bir
yerde olabilirdi. Ama vizyonsuzluk,
ksr hesaplar insanlar da toplumlar
da byle piman eder ite. Twitterda
yazdnz bir mesaj iin bir mode-
ratrn gelip sizin yazdklarnzdan
holanmadn dile getirip hesabnz
kilitlediini aklnz alabiliyor mu?
Trk insannn szlkler zerinden
on yl geen sosyal a deneyimi ise
bu trajikomik anlayla heba edildi.
Szlklerin artk hatalardan ders
aldklarn da gryorum. Szlk
konsepti, artk sonsuza kadar k-
k ocuklarn moderatr abilerine
akaklk yapt bir liseli gen
platfomu olarak kalacak olsa da
yeni szlkler sansr ve ynetici
terrne kar olduklarn aklayp,
olabildiince yksek standartl alar
yaratmaya alyorlar. zellikle Eko
Szlk (www.ekosozluk.com) bu ko-
nuda olduka iddial ve daha alal
bir ay olmasna ramen, iki binden
fazla kullanc saysna ulat. Gz-
lemlediim kadaryla kullanclarn
skmamak, bomamak, kstrmemek
iin yneticiler ok dikkatli davran-
yor. Bir gz atn derim.
YOUTU.BE DNEM BALADI
Bunu da yasaklayn, aman
unutmayn!
Geenlerde ksa URL hizmeti goo.glnin hizmete girmesinden
sonra imdi srada YouTube var. youtu.be ismindeki hizmet
sayesinde adres satrndaki uzun uzadya video adresleri
ksaltlabilecek. Firmann resmi blogunda yapt duyuruya
gre hizmet sadece YouTube videolar iin dnlm;
dolaysyla bu tip bir linke tklayp tehlikeli bir siteye
ulama ihtimali yok. Fakat hizmeti kullanmak iin baz
artlar sz konusu: rnein YouTube hesabnzn Twitter
veya Google Reader gibi bir sosyal a ile balanm olmas
gerekiyor. Bir videoyu en sevdikleriniz arasna eklediinizde
bu videonun ksa linki bir mesaj eklinde otomatikman
oluturuluyor. sterseniz adres satrndaki video IDsini
kopyalayp http://youtu.be adresine de
yaptrabiliyorsunuz.
BLG N: www.youtube.com
BINGE LK DAVA AILDI
Microsoft ismi kaybedebilir
Microsoft tam da Avrupa Birlii ile tekel davasn
sonulandrrken bu yeni gelime ortaya kt. Bing!
Information Designs LLC, Bing iin at davada,
Microsoftun bu ismi kullanmasnn marka deerlerini
drdn ve ismi 2000 ylndan bu yana kullandklarn
belirtti. Microsoft, Bing arama motorunu Temmuz aynda
hizmete soktu. Firma, zararlarnn karlnn Microsofttan
tazminini istiyor ve ne kadar istediini henz belirtmi
deil. Microsoft szcs Kevin Kutz, irketin kendilerine bir
ikayette bulunmadn belirtti. Yapt aklamada
piyasada bahsi geen firma ve arama motoru arasnda bir
yanl anlama ve karkln bulunmadn belirtti.
BLG N: www.bing.com
FACEBOOK MAHKEMELK
zel hayatn gizlilii kalmad
Dnyann en byk ve en kalabalk
sosyal a olan Facebook yeni ald
gizlilik ayar kararlar nedeniyle
Amerikan Federal Ticaret Komisyonuna
ikayet edildi. ikayeti yapan EPIC
(Electronic Privacy Information Center:
Elektronik Gizlilik Bilgi Merkezi) oldu. ikayetin sebebi ise
Facebookun yapt en son gizlilik ayarlar deiikliiydi. Bu
deiiklik, milyonlarca kullancnn zel bilgilerinin arama
motorlar tarafndan ulalr hale gelmesine ve halka ak bir
ekilde grntlenmesine sebep olmutu. Skandal olarak
nitelendirilebilecek bu aktan, Facebookun CEOsu Mark
Zuckerberg bile nasibini alm, sevgilisiyle grntleri
ortaya kmt. Zuckerberg daha sonra yapt aklamada
bunun kaza olmadn, kendi fotoraflarn kendi isteiyle
yaynladn belirtmiti. Ancak baz fotoraflarn
kaldrlmas, bu aklamann gvenilirliini sarsmt.
BLG N: www.facebook.com
nlsnden nszne Trkiye 3Gnin de gazyla, hzla sosyal alara adapte olmaya balad.
Cem ancnn blogundaki
dier yazlar iin
TikTagleyin
TikTag kullanm iin
Trkiye Sosyalleiyor
CHIP_INTEL.indd 1 12/23/09 8:06:06 PM
GNCEL
GNCEL
Cool Tech
Gelisen teknolojinin en ilgin rnekleri
te hayal gcnz snayacak bir rn. Her eyin USBsinin
yapld bir ada, sradan, hibir ilevi olmayan bir tan bile
USB balants yaplabilir mi? Evet, yaptlar. Peki ne ie yaryor?
Hibir ie yaramyor. Evet. Bunu bilgisayarnza takp masanzn
zerine brakyorsunuz. Tan hibir zellii yok. Bildiiniz ta.
Ama etraftan gelip geenlerin dikkatini ekiyor. USB balantsn
da grnce dayanamayp soruyorlar. te o srada aklnza gelen
her trl uyduruk hikayeyi anlatabilirsiniz. Hatta eer
anslysanz, bir kafede otururken, yan masadaki gzel kzn da
dikkatini ekebilir ve kendini tutamayp ne ie yaradn
sorduunda, hanmkzmza heyecanl bir yk anlatp, biraz da
glmsetebilirseniz, aln size kafede bir Paris atmosferi. Peki
imdi bu tan bir ie yaramadn syleyebilir misiniz? USB
yararl bir arabirim, dergicek seviyoruz.
Fiyat: 10 dolar
Bilgi iin: www.thinkgeek.com
USB Ta
Cem anc, cemsanci@chip.com.tr
Merakl insanlara
Cem anc, cemsanci@chip.com.tr
Souklarn bastrd bu gnlerde evden dar admn atmak
istemeyenler iin tasarlanan Philips HTS7200 HD ev sinema
sistemi, evde geirdiiniz zaman keyfe dntryor. Mkemmel
grnt kalitesinin yan sra Dolby Virtual hoparlrleriyle gerek
evresel ses sunan HTS7200 HD ev sinema sistemi sinemann
bysn oturma odanza tayor. Philips HTS7200 ev sinema
sisteminin DTS-HD gelimi dijital k ve Dolby TrueHD zellii,
orjinal stdyo kaydnda yer alan sesleri duymanz
salayarak yksek znrlkl elence deneyiminizi
tamamlyor. HTS7200, yksek kaliteli Dolby Virtual
hoparlrleri ve FullSound teknolojisi sayesinde,
MP3leri CD kalitesinde dinlemenizi salyor ve
gerek surround ses sunuyor.
Fiyat: 1300 TL
Bilgi iin: www.philips.com.tr
Karda kta kim gidecek sinemaya?
g
k sinemaya? Karda kta kimgidecek
Philips ev sinemas
WWW.CHIP.COM.TR 01/2010
Gerekmi gibi srn
Gerek yar arabalarndakini aratmayan k dizayn
ile Speed Wheel 3, Geniusn en yeni direksiyon
sistemi. Sekiz programlanabilir butonun
yannda fren/gaz pedallaryla ayn ileve sahip
el kumandalaryla dikkat eken Speed Wheel 3,
gereki bir yar arabas kullanma deneyimi
sunuyor. Sekiz programlanabilir butonu olan direksiyon
sistemi, en sk kullanlan oyun zelliklerine direksiyon
zerinden hzl eriim imkn salyor. Direksiyonun tabanndaki
drt vantuz ise mthi bir denge salyor. Speed Wheel 3
direksiyon sistemi ile zafere giden yolda direksiyon sallayn!
Fiyat: 10 dolar
Bilgi iin: www.thinkgeek.com

te yzyln icad. Yedek monitr. lgin ama gerek, uzay
fethetmi batl bilim insanlar yemeden imeden alp bunu
da insanolunun hizmetine sunmular. USB zerinden
bilgisayara balanan bu yedi in boyutundaki mini LCD ekran,
ana monitrnzn yannda, belli bir uygulama iin yedek
ekran grevi gryor. rnein ana monitrnzde full ekran
film seyrederken, bu minik
monitrde MSN
pencereleriniz ak
durabilir veya baka bir
uygulama
altrabilirsiniz. Olmad
TV kartnzdan gelen
grnty ekrana aktarr,
ana monitrnzde
alrken, mini
monitrnzde TV
seyredebilirsiniz.
Kullanllk bu deilse
daha nedir?
Fiyat: 90 dolar
Bilgi iin:
www.thinkgeek.com
Ekrannz yetmiyorsa...
SN
k
ir
ma
d
n
r,
e
i
V
.
nsanla bedava elektrik enerjisi sunmak iin hayatn
harcayan, komplo teorilerine gre
de bunun yolunu bulan ama
n enerji kartelleri
tarafndan kesilen,
lmnden sonra tm
almalarna ve
belgelerine ABD gizli
servisinin el koyduu
gizemli bilim adam Nikola
Tesladan insanla yine de
ok nemli eyler kald.
Bilimin ynn deitiren
kuramlar ve bir de bu
plazma topu. Elektrik
akmnn gaz iindeki
akyla ortaya kan
kvlcmlarn dans,
herkesin akln
bandan alabilir. stelik
masanzn zerinde duracak bu elenceli oyunca
altrmak iin sadece USB balants yeterli oluyor.
Fiyat 13 dolar Bilgi iin: www.thinkgeek.com
Lilliput Mini
USB Monitr
Teslann ruhuna
sayg duruu
USB Plazma topu
fethetmi batl
da insa
bilgisayara ba
ana monit
ekran grevi
film seyrede
mon
pencerel
durabilir veya
altrabilirsin
TV kartnz
grnty ekran
ana monit
alr
monitr
seyrede
Kullanllk b
dah
Fiyat: 9
B
www.thinkge
ha harcayan, komplo teorilerine gre
de de bunun yolunu bulan ama
n n enerji kartelleri
ta tt ra r fndan kesilen,
lmnden sonra tm
a a lmalarna ve
bbbbe elgelerine ABD gizli
ssse se errvisinin el koyduu
gggi gi gize zemli bilim adam Nikola
TTTTe Te Teesl laadan insanla yine de
o o k nemli eyler kald.
Bi Bilimin ynn deitiren
ku kuramlar ve bir de bu
pl l pp az a ma topu. Elektrik
aaak k a mnn gaz iindeki
aaakk a yla ortaya kan
kkkkvvlcmlarn dans,
hhhhe he herk rkesin akln
bba ba ba ba ba ba nd ndaan alabilir. stelik
masa san nz znnn z z zer er eriiin in inddde de de dddddur ur uraac ac ac k ak ak bbuu elenceli oyunca
altrmak iin sadece USB balants yeterli oluyor.
Fiyat 13 dolar Bilgi iin: www.thinkgeek.com
Ekrannz yetmiyorsa...
Genius Speedwheel 3
27
GNCEL 10 EY
Onlar btn elektronik
eyalarn iindeler ve
GNMZN MUCZESLER.
lemciler hakkndaki u
ilgin bilgileri daha nce
duymu muydunuz?
CEM ANCI / AH

8
Venus: Gezegenin en hzls
u anda dnyada bulunan en hzl
ilemciyi Fujitsu retti. Saniyede
tam 128 milyar bilgisayar ilemi
gerekletirebilen ilemci Intelin en hzl
ilemcisinden 2,5 kat daha hzl.

10
Silikon sorunu grnmyor
Silikon, dnyada oksijenden
sonraki en bol kimyasal element.
Haliyle u an iin teknoloji pazarnn
ihtiyacnn dnyadaki silikon
madenlerini tketmesi beklenmiyor.
Bir analize gre her insan gnde 20
gram silikon tketiyor ama buna ramen
daha uzun yzyllar yetecek kadar
silikonumuz var.
Hatal lemci
1994 ylnda Pentium bir
tasarm hatasyla beraber
piyasaya kt.
Matematiksel ilemlerde yuvarlama
hatalarna neden olan
bu ilemci, felaket bir
PR kampanyasyla da
karlanca, Intel
satlan ilemcilerin
ounu geri almak
zorunda kald. Zarar,
475 milyon dolar
civarndayd.
9
lemciler Hakknda
On nanlmaz ey
tam 1
gere
ilem
Matem
hatalar
bu ilem
PR kam
karla
satlan
ounu
zorund
Evi aramak
1983 ylndaki E.T
filminin kahraman
uzaylnn kendi gezegenine mesaj
gndermek iin modifiye ettii
elektronik oyunca Texas
Instruments retmiti ve iinde
ilk dil sentez ipi yer alyordu.
7

1
Kalpten daha scak
Gnmzn ilemcileri
santimetre kare bana 125
watt elektrik yakyor. Bu gle
rettikleri s bir insan kalbinden daha
scak olduu gibi, santimetre kare
bana on watt harcayan bir elektrikli
ocaktan bile defalarca fazla.

2
lk mikro ilemci
Dnyadaki ilk mikro ilemci,
Intelin 4004 modeliydi. 1971
ylnda mterilere sunulan bu model
200 dolar civarnda bir paraya mal
oluyordu. inde 2300 transistr vard.
u andaki Intel Core i7 ise 731 milyon
transistre sahip.

3
Bir milyar transistr
2010 ylnda, yar iletken
endstrisi, dnyadaki her insan
bana bir milyar transistr retecek. Bu
say 2005 ylnda insan bana 90
milyondu.
Kendini ina eden
ilemci
Amerikal bir mhendis, kendi kendini
ina eden bir ilemci gelitirdi. 1250 kablo
arasnda alan ilemci henz 2 MHz
gcyle, ilk basit ilemcileri anmsatyor
ve bu hale gelii 16 ay buldu.
4
Yuvarlak yzeyler yznden pahal
Silikonun yuvarlak yzeyi aslnda teknik olarak
ilemci retmeyi zorlatryor. Onlar ilemcilerin
kullanabilecei biime sokmak iin harcanan
emek ve atk yznden fiyatlar yukar kyor ve bu
silikonlarn %25i pe gidiyor. Fakat yonga retmek iin
uygun baka bir madde bulunmadndan bu maliyete
katlanmak zorundayz.
5

6
Silikon ann babas
lemcilerin babas Jack Kilby isminde, Texas Instrumentste alan bir mhendis.
lk alan ilemciyi 1958 ylnda retti. Ancak mikro elektronik an aan bu
bilim adamna insanlk hak ettii onuru ancak 2000 ylnda verebildi ve Nobel fizik
dln bu tarihte kazand.
10x Sper Hz
Raid 0 ile xHz
USB 3.0 / 2.0
USB 3.0 / 2.0
3 X USB G Artrm Ie Tam
UyumIuIuk
Dnyann Ik MarveII tarafndan
sagIanan SATA 3.0 zm
Dnyann iIk NEC tarafndan sunuImu
USB 3.0 Iogo sertifikaI zm
6SHU+]
Raid 0 ile xHz
3 X 3 X 3 X 3 X 3 X US US US US USB G B G B G B G B G Art Art Art Artr r r rm m m m Ie Ie Ie Ie Ta Ta Ta Tam mmm
yyy Uyu Uyu Uyu Uyu Uyu Uyu UU mIu mIu mIu mIu mIu mIu II Iuk Iuk Iuk Iuk Iuk Iuk I k I k
yyy Dn Dn Dn Dn Dn Dn Dn D yan yan yan yan yan yan yann n n n n n n Ik Ik Ik Ik Ik Ik Ik Ik Ma Ma Ma Ma Ma Ma Ma M rve rve rve rve rve rve rveII II II II II II II II tar tar tar tar tar tar tar t af af af af af af af f nda nda nda nda nda nda nda d nnnnnnn
ggg sag sag sag sag sag sagggg a Ian Ian Ian Ian Ian Ian II aan an an an an an SSAT SAT SAT SAT SAT SAT SAT SAT 3 A 3 A3 A3 A3 A3 A3 A3 A3 0 .0 .0000000 z z z z z z m m m m m m
USB USB USB USB 3. 3. 33 0 I 0 I 0 I 0 I g ogo ogo ogo ogo ogo se se se serti rti rti rtifik fik fik fikaI aI aI aI zm zm zm zm
USB 3 0 / 2 UUS .0 SB 3.0 / 2. US .0 B /
U 0 0 SB 3 0 / 2 UUS .0 USB 3.0 / 2.0 USB 3 0 / 2 0 B /
3 X USB G Artrm Ie Tam
UyumIuIuk
y Dnyann Ik MarveII tarafndan
sagIanan SATA 3.0 zm
y Dnyann iIk NEC tarafndan sunuImu
USB 3.0 Iogo sertifikaI zm
6SHU+]
y Dn Dn Dn Dn Dn Dn D D yyyan yan yan yan yan yann n n n nniIk iIk iIk iIk iIk iIk iIk iIk NE NE NE NE NE NE NE NED t Dt Dt Dt Dt Dt Dttt Dttttttttttara ara ara ara arr ar ara arrrra ara ara aara ara ara rrrrrraaa ara aaaaaraaaaaaaaa aaaaara a aaaaaafn fn fn fn fn fn fff n nnnn fffffffffffffffffff dan dan dan dan dddan dda dda dda ddddda dda da da dddaa dan ddddddddddddddddddddd su su su su su s nuI nuI nuI nuI nuI n III mu mu mu mu mu mu
USB USB USB USB USB USB333333 0 I 0 I 0 I 0 I 0 I 0 Iogo ogo ogose se serti rti rti ti ti ifik fik fik fik fik fikaI aI aI III zm zm zm
3 X 3 X 3 X 3 X US US US USB G B G B G B G
u u u
Art Art Art rtttr r r rm m m m Ie Ie Ie Ie I I Ta Ta Ta Ta TT mmmm Ar Ar AA
GA-P55A-UD6 GA-P55A-UD4/UD4P GA-P55A-UD3R / UD3
Performans Arttrlm GIGABYTE P55 Serisi Anakartlar
Standart
Raid 0 ile 4X +]
$UWWUOP86%*F $UWWUOP86%*F
HNDGDUGDKDK]O HNDGDUGDKDK]O
6SHU+] 6SHU+]
5DLGLOH
B
a
k
r

P
C
B
www.gigabyte.com.tr
Hz ayarlar GGABYTE'n garantisi altnda degildir. zellikler ve resimler haber verilmeden degitirilebilir. Logo ve grsellerin her hakk sakldr. GGABYTE izni olmadan
kullanlamaz. Overclock uygulamalar srasnda ilemci, anakart ve diger bilgisayar bileenlerinde oluabilecek herhangi bir hasardan GGABYTE sorumlu degildir.
www.arena.com.tr
T 212-364 64 64
www.kont.com.tr
T 216 -528 55 00
risi Ana
w
T
CHIP_GIGABYTE TECHON.indd 1 12/23/09 8:03:02 PM
Toplant odanz
kim
kontrol ediyor?
Toplant odalar gnmzde iyerlerinin vazgeilmez
meknlar. Projeksiyon cihazlar, perdesi, LCD veya
plazma ekranlar, amplifikatrler, hoparlrler, DVD, Blu-
ray oynatclar ve kablolar
te bu cihaz kalabalnn ve kablonun
iinden kim kacak? Her odada ayr bir
marka veya model projeksiyon, hangi
dmeye basarsam alr? PC inputuna
nasl alacam? Sesi nerden alyor? Ses
DVDnin ama grnt PCnin yine olma-
d. Arayn bilen birini gelsin baksn. Nerde
kald bu? Toplant odasn 15 dakika son-
ra boaltmamz gerekecek. Zaten baka
toplantm var.
Belki biraz abartl buldunuz ama baz-
larmz iin bunlar yaln gerekler. Bir de
bu iin dier taraf var. Deien ekonomik
dzende ak unutulan projektrlerin ge-
reksiz lamba ve enerji sarfiyatlar, kaybo-
lan zaman, hepsi maliyet.
dnyann en
byk arabi-
rim firmas olarak bu konuda kesin z-
m farkl rn ile zyor: IP Link,
MediaLink ve TouchLink
TM
.
Kontrol elinizde olsun
IP Link, MediaLink ve TouchLink
TM
markas ne olursa olsun ses ve grnt
cihazlarnz kontrol etmenizi salayan ci-
hazlardr. Bu cihazlar sayesinde rnein;
projeksiyon cihaznz ON (yada siz nasl
etiketlendirdiyseniz) tuuna basarak a-
yorsunuz. Bu arada perdeniz motorlu ise
o da alyor. Hatta klarnz da bala-
dysanz klarnzn hepsi veya bir ksm
(rnein perde nnde olanlar) kapanyor.
Notebooktan sunum yapacaksanz PC ya-
zan tua basmanz yeterli. Sesi Volume
dmesinden istediiniz gibi ayarlarsnz.
sterseniz bir tua da Freeze veya ba-
ka bir zellik mesala Picture Mute veya
Iklar A gibi fonksiyonlar ekleyebilir-
siniz. MLC 104 IP Plusta 6 adet tu var.
Her tu bir veya birden fazla fonksiyona
tanmlanabiliyor. Duruma gre tular renk
deitiriyor - mesela; projektr akken
ON tuu sar, kapalyken krmz veya
soumadayken krmz yanp-snebiliyor.
Bu arada kumanda kayboldu veya pili
bitti derdi de yok. nk kumanda yok.
Bu kadarla da kalmyor! Bir problemle kar-
latnz diyelim ve grevliye haber verdi-
niz. Grevli bulunduu noktadaki networke
bal herhangi bir bilgisayardan hem cihaz-
larn durumunu gryor hem de mdahale
edebiliyor. Zaman kayb yok, sorun yok.
Zaman ve mekan snr yok!
Peki ak kalan cihazlar ne oluyor? Akam
18:00den sabah 09:00a kadar. 15 saat.
Btn haftasonu peki? 63 saat. Haftada
Tam 138 saat belki de boa para harcyor-
sunuz. 2000 saat mrl lambanzn %7si
bir haftada boa gitti. Harcanan enerji de
cabas. Ama IP Link, MediaLink ve To-
uchLink
TM
kullanclar iin sorun deil. Bir
kere ayarlayn hergn ak olan cihazlar
18:00da veya istediiniz herhangi bir sa-
atte kapatsn. Toplantnz devam ediyorsa
tabi siz yine aabiliyorsunuz.
Toplantnn orta yerinde patlayan, biten
lambalara da son. nk IP Link, Me-
CHIP_AVITEC L.indd 2 12/22/09 3:32:23 PM
DOSYA XXXXXXXXXXX
diaLink ve TouchLink
TM
lambalar mrn tamamlamadan ne
kadar nce isterseniz size mail atyor ve lambanz yedeklemenizi
veya arzalanmadan deitirmenizi salyor.
Cihazlarn bakmlar da artk 3 veya 4 ayda bir deil projeksiyon
Trkiyenin nde gelen firmalarndan Avea, Denizbank,
Garanti Bankas, pek Kat, Ko Holding, Novo Nordisk,
Opet, Pfizer, Renault, Roche, Tpra, Wyeth, Yap Kredi
Bankas ve Yeim Tekstil, toplant merkezlerinden ise
Centrum ve Okalip IP Link, MediaLink ve TouchLink
TM

rnlerini kullanmaya baladlar. IP Link, MediaLink
ve TouchLink
TM
in zellikleri bu kadarla da kalmyor ama
siz en iyisi bu iin uzman Avitecden bir demo isteyin.
Avitece (0212) 274 33 34 numaral telefondan ya da
www.avitec.com.tr web sitesi zerinden ulaabilirsiniz.
REFERANSLAR BAARININ KANITI
cihaznzn alma sresine gre. nk IP Link, MediaLink
ve TouchLink
TM
size bu zaman da e-mail atarak bildiriyor.
Bu arada hep MediaLink tanttk. IP Link de MediaLink
ve TouchLink
TM
ile ayn zelliklere sahip sadaece kullancya bir
kontrol paneli vermiyor ve tm ileri network zerinden yapyor.
MediaLink ve TouchLink
TM
arasndaki fark ise TouchLink
TM
in
dokunmatik olmas.
B
u

b
i
r

a
d
v
e
r
t
o
r
i
a
l
r
.
CHIP_AVITEC R.indd 3 12/22/09 3:32:31 PM
GNCEL 2010 TRENDLER
32 32 32 32 01/2 01/2 01/2010 0 0 WWW. WW. WW. WCHIP CHIP CHIP P.COM .COM .COM .COMTTR .TR
GNCEL GNCEL 2010 TRENDLER 2010 TRENDLER
Daha tutumlu netbooklar, 3B oyun
ve filmler, bulut ilemenin zaferi:
CHIP gelecek yln TEKNOLOJK
ELMLERNN nabzn tutuyor.
BARI EMRE ALKIM / NH
Netbooklarn
sonu
Klasik netbooklarn devri
kapanyor. ou kullanc bu
aygtlarn zayf
performansndan ikayeti.
Kk dizst bilgisayarlar
daha iyi ilemcilerle piyasaya
sunulsa da form faktr ve
Atom teknolojisi ayn kalyor.
Yeni netbooklarla eskileri
arasnda ok az fiyat fark var.
Tablet PClerin dn
Tablet PClerin baarsna inanan tek
firma (hala) Microsoft deil. Tm
iaretler ve bir de patent bavurusu,
Applen 2010da kendi Mac Tabletini
piyasaya karacan gsteriyor. Bu da
kullanl dokunmatik aygtlarda gerek
bir patlama yaratacak.
Akll telefonlar gleniyor
Sradan cep telefonlar artk emekliye ayrlyor
ve yerini akll olanlara brakyor. Symbiann
yan sra, giderek artan sayda retici,
rnlerinde Googlen Android iletim sistemini
yeliyor. Samsung da kendi akll iletim
sistemi baday gelitiriyor. Bunlarn hepsi de
dokunmatik ekranlarla kullanlyor.
arn n n
iyor
l lll yo yyy
n
33 WWW.CHIP.COM.TR 01/2010 33 WWW.CHIP.COM.TR 01/2010
USB 3.0 yolda
Yeni USB 3.0 standard harici
depolama ortam pazarn ele
geirecek. Bylelikle saniyede 200
300 MB aktarm hzlarn
destekleyen USB 3.0 bellek
ubuklar gibi hzl flash bellekler
boy gsterecek.
Daha verimli
navigasyon sistemleri
Google, navigasyon sistemi
reticilerine kar saldrya geiyor:
Google Nav, Google Searchn
desteiyle gerek zamanl
navigasyon salyor. TomTom ve
benzerleri yaknda bu yazlma
geebilirler. Mio firmas daha
imdiden Android OS ile alan bir
rn duyurdu bile.
Daha zellikli e-kitap
okuyucu
Piyasa e-kitap okuyucularla tanmken,
2010 yl kitaba rakip bu aygtlarn
patlad yl olacak. ABD kitap piyasasnn
lideri Barnes and Noblen kard Nook,
g tasarrufu salayan elektronik
mrekkep teknolojisini kullanyor ve
renkli bir dokunmatik ekrana sahip.
Kindledaki gibi bir evrimii maaza ise
standart.
2010dan itibaren tm yeni cep
telefonlar arj iin Micro USB
balantsn destekliyor. Ancak
arj cihazyla cep telefonu
arasnda adaptr kullanmna izin
verildiinden, bin bir trl kablo
kacak. 802.11n mobil balants
olan hzl n-WLAN de artk cep
telefonlarna geliyor fakat 85
Mbit/snlik hz, masastndeki
WLAN hz olan 450 Mbit/snin
yannda ok dk kalyor.
Mobil internet kullanclarnn
evdeki ADSL hatta balandklar
zaman dnya varm dedikleri
gnler geride kald. Modern mobil
internet ou ev balantsndan
daha hzl. kinci srm saniyede
28 Mbit ileten HSPA+da 5,76 Mbit/s
hzndaki karya aktarm,
neredeyse evlerdeki btn ADSL
balantlardan daha hzl. Ayrca bu
yntem temelinde LTEyi
barndryor ve 100 Mbit/s
hzndaki veri aktarmlar baarl
oldu bile.
HSPA+
DSLden daha hzl

temleri
mmii ii ii ma ma ma maaz
GNCEL 2010 TRENDLER GNCEL GNCEL 2010 TRENDLER 2010 TRENDLER
TVde
internet
Weble btnleme
sayesinde artk TVler
sadece hava durumu ya
da yemek tarifi
widgetlarn
grntlemekle
kalmyor, YouTubedan
ya da gerek evrimii
video kitaplklarndan
alnm filmleri
oynatabiliyor. Ayrca
TVler bundan byle ev
sunucularna ve sosyal
alara da
balanabilecek.
3B TV
3B iletim standardnn belirlenmesinden
sonra TV reticileri gelitirilmi 3B
yeteneklerine sahip LCD ve Plazmalar
piyasaya sryor. TV reticileri 3B
kipindeyken znrl drmeyen
ekran kutuplama aygtlar retene kadar,
3B grntler iin titreimsiz ve ucuz ekran
kutuplama ynteminden vazgeilmesi ve
onun yerine, pahal aktif gzlkler
gerektiren rtc gzlk yntemine
geilmesi gerekecek.
OLED TV
Sony ile LG ilk OLED TVleriyle bu eilimin
ban ekerken, dier reticiler de onlarn
peinden geliyor. Buna ramen, firmalar 30
ini aan kegen uzunluklarndaki aygtlar
hala makul fiyata retemiyor.
Full HD Medya
oynatc
Saysal filmlerin saysndaki art
yznden, oynatc yerine hesapl
medya kutularnn kullanm
yaygnlayor. Bunlar 1080p Full
HD znrlkte film oynatrken
evresel sesleri kaypsz
aktarabiliyor.
HD kayt
lk HD TV programlar yayna
balad iin reticiler artk HD
destekli DVD kayt aygtlarn
piyasaya karyor. Hatta Blu-
ray kullanan ilk aygtlar da
duyuruldu ancak reklamlar ileri
sarma zelliinin iptal edilmi
olmas ok sinir bozucu.
2010la birlikte ilk 3B TVler ve
hatta 3B iin optimize edilerek
gelitirilmi 3B Blu-rayler karmza
kyor. Tek 3B kayna PC deil;
Sonynin PlayStationu da bir
gncellemeyle 3B yeteneklerine
kavuabiliyor. Buna uygun etkileim
iinse gerek Sony gerekse Microsoft,
ivme alglayclar ve web kameralar
sayesinde oyuncunun odadaki
hareketlerini tespit edebilen,
harekete duyarl yeni giri aygtlar
gelitiriyor.
Aygtlar ve oyunlar
3B oyunlar
ene nn yet e ye ye e
asa asa asa a piy piy piy piyaaaa
nd nd nd kip kip kip kipin in in i
an nn ekr rrraaaa
3B g ggg
kut kut kut kutuuuu
onu onu onu onunnnn
ger ger ger gereeee
ge e e ei
HD
HD M

ED TV
Paral TV: HD platformunda cretsiz
kanallarn says gitgide azalyor
ve yaynclar reklamlarla finanse
edilen kanallara yneliyor.
Blu-Ray kopyalama: u andan
itibaren tm yeni Blu-ray filmleri
Managed Copy denilen yasal
kopyalar destekleyecek ancak
bunun iin yeni bir Blu-ray oynatc
edinmek gerekiyor.
CHIP_COZUM.indd 1 6/20/09 10:09:07 PM
GNCEL 2010 TRENDLER
Evlerde hesapl
terabyte sunucusu
Microsoft ev sunucusunu Windows 7
istemcilerine daha iyi hizmet
vermesi iin Power Pack 3 ile
desteklerken, ou NAS reticisi
kendi mini iletim sistemlerini
yeliyor. Bunlar ok esnek olmasa da
hem daha ucuz hem de daha ok
biim destekliyor.
Kk uygulamalar
webin tad tuzu
Kk uygulamalar (Apps)
sadece iPhonea deil Webe de
yeni boyutlar katyor. Fotoraf
hizmeti Flickr, Twitter
zerinden baz uygulamalarn
eriimine izin veriyor. Facebook
ise oyun amal uygulamalara
izin veriyor. Electronic Arts da
bu pazara el att.
Bulut uygulamalar
artyor
Giderek daha fazla uygulama
Bulut modelini benimsiyor.
Officein 2010 srmnn
yan sra, Pandann virs
tarama yazlm da sadece
Bulutta alyor.
Daha hzl WLAN
En son n-WLAN standartlarnn
belirlenmesinden sonra, daha hzl
srmlerle 2010da karlaacaz. Veri
aktarm 300 Mbit/sden 450 Mbit/sye
ykselecek. Intelin 5300 AGN WLAN
modln tayan en son Centrino
dizstler bu hz artn destekliyor bile.
Intel, gelecein iletim standard iin
USB 3.0a yatrm yapmaktan uzak
durdu. Bu teknolojinin 2010
bitmeden nce hazr hale gelmesi
ve USB, LAN, Display Port gibi
varolan tm kablo standartlarn
ortadan kaldrmas bekleniyor.
Bylelikle hem kablo karmaas
sona erecek hem de bant genilii
sorunu tarihe gmlecek. Zira Light
Peak 100 metreye varan
mesafelerde 10 Gbit/s hza
eriebiliyor.
Intel Light Peak
Ikla iletim
Adan HD filmler
evrimii HD video alar dnyann
drt bir kesinde oalyor. Artk
konsollar zerinden HD film ve dizi
kiralama iine giren Sony, bu
kervana son katlan firma. Applen
da film ve dizileri ayda 30 dolara
izlemeye izin veren bir abonelik
sistemi planlad sylentileri
dolayor.
lut uy
nnnnn n n n
alar
s) s) s) s
eeebe be be de de de
Halkn webi: 2010da internetin
girmeyecei ev kalmayacak
ama standart hz olan 1 Mbit/s,
internetten HD video izlemek gibi
hizmetler iin yetersiz kalyor.
nternet solucanlar: Dnyann her
kesinde bilgisayar solucanlarnn
saldrlar ykselite. 2009da her
be PCden biri enfekte olmutu. Bu,
geen yla oranla %100 bir arta
iaret ediyor.
GNCEL 2010 TRENDLER GNCEL GNCEL 2010 TRENDLER 2010 TRENDLER
Grafik yongal
ilemci
Intelin 32 nanometre
biiminde retilen Westmere
ilemcisiyle, grafik
yongalarnn ilemci iinde
bulunmas standartlayor.
st seviyede 6 ve 8
ekirdekli ilemciler
grlrken, 4 ekirdek
giderek standart halini
alyor. lemcilere artk 6 ila
8 GB RAM elik ediyor.
Hzl SSDler
En hzl Flash sabit diskler
512 GB ve daha yksek
kapasitelere ulat.
Saniyede 250 MB gibi veri
aktarm oranlaryla SATA 2
standardn aan rnlerde
SATA 3 ve SAS (seri
balantl SCSI) arabirimleri
giderek artyor.
En ucuz hepsi bir
arada PCler
Kompakt ama eksiksiz
bilgisayarlar ucuz dizst
teknolojisinden faydalanyor
ve fiyatlar giderek zayf
Atom ilemcili bilgisayarlarn
fiyatna iniyor. Dokunmatik
ekran ve Windows 7
sayesinde bilgisayarlarn
parmakla kullanm
yaygnlaacak.
3B ekranlar
3B ekranlar bile 16:9 biiminde 24 ini
aan boyutlarla ve HD zelliiyle
donatlm olarak gelecek. 3B
biimlerinde ise kutuplama
(polarizasyon) filtresi ile rtc
teknolojisi varln srdryor.
Kutuplama filtresine sahip gzlkler ucuz
ve titreimsiz, ama rtc gzlklere
kyasla bak asna daha bamllar.
Giderek artan sayda kutuplamal ekran
tam znrlkte 3B kiplerinde alyor.
Kablosuz USB
Kablosuz USB, masanzn altndaki
kablolarn hakkndan gelecek.
Doutan WUSB destekli aygtlarn
yan sra, balantlarn kablosuz
USB zerinden gerekletirecek eski
USB aygtlar iin yaplm hublar
da var. 480 Mbit/s hzndaki
balant, USB 2.0 kadar hzl.
Bugne kadar PClerin konumayla
denetlenmesi sadece bilimkurgu
filmlerine zgyd. Ama artk iler
deiiyor. Microsoft, otomatik
konuma tanmay hemen devreye
sokmaya kararl. Windows 7nin
gzden geirilmi dil denetimiyle
balayan bu uygulamay 2010da
e-posta sunucusunun 2010 srm
ise farkl dil ileme ilevleriyle
kullanlacak. Windows Mobile
gadgetlar ise Microsoftun
Bingindeki dil zerinden evrimii
arama yapacak.
nsan makine diyalogu
Sesle denetim
r
uz USB
m mm
ik yon
i
c uc ccuz uz uz uz
nnnn
oooorr.
Larrabee: Intelin sper grafik kart
nihayet grcye kt. 2009un
sonunda, IDFte yaplan tantmlar
hayal krkl yaratt. Gsterilen
sahnelerde rnn st dzeye hitap
ettiini gsterecek bir ey yoktu.
Yine de Intel, planna bal kalmay
ve kart 2010da sata sunmay
tasarlyor. Larrabee, Intelin kalite
standartlarn karlamasa bile
firmann bu projeye atlmakla
kaybedecek bir eyi yok.
KJ3391 LCD
EPS-1660A 460W PFC
Z-1000 5+1
HV-706 CDD
SM-148BI BLUETOOTH
709LB LCD
SC-849 1.3 MP 10 X ZOOM
ZC-WLO123 USB WIRELESS
SMK-92306 WIRELESS SET
RF-837 USB SATA EXTERNAL
KB-806U SMART MULTIMEDIA
SG-1500 WIRELESS
SN-820 2.0
CHIP_SEGMENT.indd 1 12/22/09 3:44:02 PM
GNCEL TEKNK SZLK
A
caba bu nnzdeki bina
neyin nesi? Cep telefonu-
nuzu karp kameray
odaklyorsunuz ve alan bir
metin kutusu binann adn, te-
lefon numarasn ve hatta hangi
saatler arasnda ak olduunu
sylyor. Ekrana tkladnzda
binann kim tarafndan ne za-
man ina edildiini, ykseklii-
ni ve hakknda daha nice bilgiyi
renebiliyorsunuz.
Android ve iPhone gibi inter-
net balantl cep telefonlar sa-
yesinde balamla ilgili bilgiye
her zaman ve her yerden eri-
mek artk mmkn. Buna izin
veren teknoloji ise Artrlm
Gereklik (ya da Zengin Gerek-
lik) diye bilinen Augmented Re-
ality. Kullanclarn sanal bir
dnyaya adm attklar Sanal
Gereklikin aksine, Artrlm
Gereklik iinde yaadmz
dnyay ek bilgilerle zenginle-
tiriyor. Bu yntemi kullanan ilk
rnler daha imdiden raflarda
yerini ald ve epey zamandr bi-
lim adamlar bir sonraki nesil
rnler zerinde kafa yoruyor.
Kameral cep telefonlar:
Konuma zg ek bilgi
Artrlm Gereklik kullanc-
nn iinde bulunduu evreyi
analiz edip onunla ilgili verileri
sunmal. Artrlm Gereklik
sunan yazlmlar yakn zaman-
da internetteki birok eyin ya-
n sra bilgi veritabanlarndan
ve deerlendirme programla-
rndan faydalanmaya balad-
lar.
Cep telefonlar iin ehir klavuzu Wikitude, kamera pozisyonuyla
eleen bilgileri internette arayp grntlyor.
Artrlm gereklik:
Gerekten de gerek
Gerek dnyada sanal nesnelere ne dersiniz? Bilimkurgulardan frlam gibi grnen bu fikir her
geen gn biraz daha GEREE DNYOR. Hzla gelien donanm sayesinde, artrlm gereklik
(augmented reality) artk PCler ve akll telefonlar gibi tketici rnlerinde yerini alyor.
BARI EMRE ALKIM / MS
Wikitude yazlm bylece
Android akll telefonlar iin
Wikipedia ve Qypeda bulunan
muazzam bilgilerden yararlana-
biliyor. leyi aslnda kolay.
Kullanc, cep telefonunun ka-
merasn bir nesneye odaklyor,
Wikitude da onunla ilgili bilgiyi
internette aryor. Yazlm bir so-
nu bulur bulmaz metinle bir-
likte bir de fotoraf grntl-
yor. Eer kullanc kameray
baka yne dorultursa gerek
zamanl olarak yeni veriler gs-
teriliyor. Kullancnn bilgiyi sa-
dece zel bir aygt zerinde g-
rebildii yntem Video Aug-
mentation, yani video zengin-
letirme olarak biliniyor. Ko-
num koordinatlarn hesapla-
mak iin cep telefonu yazlm
GPS alcsndan alnan u anki
konum bilgisini, perspektif iin
konum saptaycy ve yn iinse
pusulay kullanyor. Corafi ve-
riler internet hizmetindekilerle
karlatrlyor ve akll telefon-
da birletiriliyor.
Oyunlar: Gerek dnya ile sanal
dnya birleiyor
Oyunlarn dnyasnda iler bi-
raz daha basit. Konuma zg
versiyonlarn yerine, sadece bir
greceli konum, yani kullanc-
nn kameradan uzakl yeterli.
Programclar geliimi zel ola-
rak gelitirilmi donanmlar
2
iin akll yntemleri aratr-
yorlar.
Gelecek nesil: Gzlkler ve dahili
internet balants
Fark ettirmeden kullancya
uyarlanan sistemlerin, rnein
baa taklan ekranlarn ya da
effaf ekranlarn yan sra gz-
lkler de sradan bir hal alacak.
Bu devrim iinse esnek ve effaf
OLED ekranlara gerek olacak. Bu
tr gzlklerin prototipleri u
anda Fraunhofer Bilgi ve Veri -
leme Enstitsnde (IITB) reti-
liyor. iStar (etkileimli, effaf ar-
trlm gereklik ekran) gz
hareketlerini takip eden ve ek-
randaki grnty buna gre
ayarlayan CMOS alglayclara
sahip bir OLED ekrandan oluu-
yor. Yazlm arabirimi olarak da
bir UMPC (Ultra mobil PC) kul-
lanlyor. Gelitiriciler bu tekno-
lojiyi ilerletmekle kalmayp ef-
faf ekranlara ve video zengin-
letirmesine yeni kullanm yol-
lar da aryor. Bylelikle, ekran-
da animasyonlarn kullanld
klasik sunumlarn yerini yava
yava Artrlm Gereklik alabi-
lecek. Artrlm Gereklik, mi-
mari planlamada eriilebilir 3B
modeller sunabilecek ve otomo-
billerin n camnda trafik bilgi-
si grntleyebilecek. Proje ne
olursa olsun, hedef hep ayn.
evremizi bilgiyle zenginletir-
mek ve kendi gerekliimizle
farkna varlmayacak ekilde
birletirmek.
balkim@chip.com.tr
iin yapyorlar. rnein, Plays-
tation 3teki EyePet oyununda
kullanc, sanal bir ev hayvany-
la etkileime giriyor. Televizyo-
nun zerindeki bir kamera
oyuncunun tm el hareketleri-
ni kaydederek Sev, Top oyna ya
da Drt gibi yazlm komutlar-
na dntryor.
Bu yntemin en basit hali,
baslabilir bir koddan oluan l-
m areti (Fiducial Marker).
Tpk bir barkodda olduu gi-
bi, iaret arka planda alan ya-
zlma bir nesneyi 3B olarak g-
rntlemesi ya da bir 3B ani-
masyonu oynatmas iin komut
veriyor. Web kameras ise yaz-
lmla iaret arasnda arabirim
grevi stleniyor ve konum,
perspektif, uzaklk ve iaret
kimlii bilgilerini programa
yolluyor. Bylece etkileimli ki-
taplar, animasyonlu kullanm
klavuzlar ve oyunlar geree
dnyor. Artrlm Gereklik
uygulamalarn GPL lisansl ya-
zlm ktphanesi olan ArTool-
Kit (C/C++) ile yaratmak mm-
kn.
Bu sistemin bir dezavantaj
var, o da esnek olmamas. Bu
yntem bir kamera, PC ve moni-
tr olmadan kullanlamyor.
Pratik kullanm da bu yzden
snrl ve karmak Artrlm
Gereklik uygulamalarnn ger-
ek hayatta karmza kmas
iin biraz zamana ihtiya var.
Mevcut video zenginletirmey-
le birlikte, aratrmaclar sanal
hayat evremize uyarlamak
3
3. 3B nesnenin oluturulmas
Yazlm, bu kimlii yorumlayarak 3B nesneyi
gerek zamanl grntlemek zere konum
ve uzaklk verisini kullanyor.
Gerek sinema nasl alyor?
Google Sketchupa eklenen Artrlm Gereklik
eklentisiyle, resimde grdnz robot Wall-e gibi 3B
nesneler, filme alnan evrelere entegre edilebiliyor.
2. Konum analizi
Web kameras aret tanmna bakarak
konumunu, ynn ve uzakln hesaplyor.
1. areti ayarlama
3B yazlm, veritabanna girilen 3B modelin
tanm numarasn ieren, baslabilir bir lm
iareti hazrlyor.
1
GNCEL GVENLK RAPORU
GEREKLER
Tehlike barometresi
Aralk 2009 aynda:
Ylbana doru
hackerlar daha
fazla spam
gndermeye
balad.
Reklam ierikli
postalar
amadan
hemen silin.
Yksek
risk
Orta
risk
Dk
risk
Virs tehditleri
Internet tehditleri
ounlukla internet sayfalarndan
bulaan ve bilinli ya da bilinsiz
indirilen kt amal programlar.
Kaspersky Gvenlik Andan (KSN)
Kasm 2009 verilerine gre kt
amal programlar arasnda bulunan
ilk 10 yazlm yukardaki ekildedir.
L
Sra sim
Enfekte
PC says
1 Net-Worm.Win32.Kido.ir 0 330305
2 Net-Worm.Win32.Kido.iq Yeni 174351
3 Net-Worm.Win32.Kido.ih -1 145332
4 Virus.Win32.Sality.aa 0 128737
5 Worm.Win32.FlyStudio.cu 0 93848
6 not-a-virus:AdWare.Win32.Boran.z -3 84825
7 Trojan-Downloader.Win32.VB.eql -1 63287
8
Trojan-Downloader.WMA.
GetCodec.s
9 48426
9 Virus.Win32.Virut.ce 1 47812
10 Virus.Win32.Induc.a -3 46252
Sra sim
Bulam
PC says
1 Trojan-Downloader.JS.Gumblar.x 0 1714509
2
Trojan-Downloader.HTML.
IFrame.sz
1 189881
3 Trojan-Clicker.JS.Iframe.be Yeni 170319
4 not-a-virus:AdWare.Win32.Boran.z 0 136748
5 Trojan.JS.Redirector.l 0 130271
6 Trojan.JS.Ramif.a Yeni 115163
7 Trojan.JS.Agent.aat 1 55291
8 Trojan-Clicker.HTML.Agent.aq -2 47873
9 Trojan.HTML.Fraud.r Yeni 47473
10 Trojan-Downloader.JS.Gumblar.w -8 41977
K
a
y
n
a
k
:
K
a
s
p
e
r
s
k
y
K
a
y
n
a
k
:
K
a
s
p
e
r
s
k
y
Sponsor Kaspersky
Symbian destekli
telefonunuz iin Kaspersky
Mobile Security 8 yazlmn
indirmek iin
TikTagleyin
TikTag kullanm iin
Windows mobile destekli
telefonunuz iin Kaspersky
Mobile Security 8 yazlmn
indirmek iin
TikTagleyin
TikTag kullanm iin
iPhone Virsleri dalyor
Hackerlar Applen multimedya cep telefonunu krdlar ve onu
yarattklar VRSLER DNYAYA YAYMAK iin kullanyorlar.
lk iPhone solucan Ikee isimli
solucan arka plan deitiriyor
ve ardndan kendini baka bir
iPhonea gnderiyor.
H
i kimse, birka tane
Apple iPhonea le zeri
bulaan bir virsn bir
gn gemeden dnyadaki tm
iPhonelara bulaabileceini
tahmin edemez herhalde. Ama
Ikee isimli hackern yazd
virs bu potansiyele sahip. Vi-
rs bir telefona girdiinde he-
men sistem dosyalarna kendi-
ni yazyor. Buna ramen asln-
da tm iPhone modelleri ko-
runmasz deil. Fakat Apple
tarafndan onaylanmayan
programlar altrmak iin
telefon zerindeki kilidi kran-
lar asl tehlikeyle kar kar-
ya. stelik Applen bu kilidini
krmak iin gerekli program,
Jailbreak, eBay zerinden ko-
layca satn alnabiliyor. Ve
bylece isteyen her kullanc
Applen belirledii gvenlik
duvarn ap etkisiz hale geti-
rebiliyor. Sorun da buradan
sonra balyor. Ikee virs bu-
rada devreye giriyor.
Jailbreakn devre d brakt-
fonksiyon aslnda fabrika
ayarlarna dnyor bylece
virs fabrika ayar olarak ge-
len standart ifreyle cihaza s-
zabiliyor. Kullanc elbette
devre d braksa da gvenlik
sistemine bir ifre koyabilir
ama hibir kullancnn aklna
gelmeyen bu yntem, virse
btn kaplar ayor.
Aslnda virs telefonun du-
var kadn deitirmekten
te bir zarar vermiyor. Henz
verileri okuduu, ald ispat-
lanamad. Ancak Ikeenin at
yolda ilerleyen virsler bu ka-
dar masum deil. iPhone/
privacy.A virsnn 10
Kasmdan beri aktif olduu bi-
liniyor. Ve Ikeenn kefettii
a kullanarak kullanclarn
zel bilgilerini okuyor veya ki-
mi durumlarda cihaza zarar
veren yazlmlar yklyor.
Amacnn ne olduu ve arka-
snda kimlerin olduu henz
kefedilemedi. Fakat Ikee veya
baka bir virs bulam
iPhoneunuzu temizlemek, g-
venlik aklarn kapatmak
mmkn.
ifte koruma: ki ifreli
gvenlik duvar
Eer iPhoneunuzda, 80lerin
nl teenager arklarnn yl-
dz Avustralyal Rick Astleyin
fotorafn grrseniz, cihaz-
nza Ikee virs bulatna
emin olabilirsiniz. Virs u
yntemle silebilirsiniz. Iphone
zerindeki Cydia Installer ile
BLG
GOOGLE CHROME
ki benzer gvenlik a, Googlen web taraycs zerinde
belirlendi. Bu ak sayesinde saldrgan kurbann bilgisayarnda
bir JavaScript uygulamas altrabiliyordu.
R zm: Chromeun 3.0.195.2 versiyonu iki a da yamyor.
BLG N: www.google.com/Chrome
GIMP
Ak kaynak kodlu resim ileme yazlmn kandrp ak
yaratmak iin fotoraflar okumaya yarayan bir komutu ar
yklemek yeterli oluyor. Ardndan saldrgan bilgisayara
istedii yazlm yklyor.
R zm: Gimp bu a 2.6.7 srmnde kapatt.
BLG N: www.gimp.org
Yeni gvenlik riskleri
Mobile Terminal Package ya-
zlmn ykleyin. Ardndan
Terminali balatn. Artk
rm<silinecek dosya ismi> ko-
mutunun yardmyla u dos-
yalar silmelisiniz:
/var/mobile/Library/Lock-
Background.jpg
/System/Library/LaunchDae-
mons/com.ikey.bbot.plist,
/bin/pocbbot,
/bin/sshpass
/var/log/youcanbecloserto-
god.Jpg
Artk yeni bir arka plan resmi
belirleyebilirsiniz. Cihaznz
yeniden balattnzda virs
tamamen silinmi olacak.
Gvenlik sistemindeki a-
kapamak iinse SSH ifresi-
ni deitirmeniz gerekecek.
Bunun iin Terminal iinde
su root komutunu yazn. Si-
ze sorduu ilk ifre iin alpi-
ne kelimesini, ikincisi iin
passwd kelimesini girin. Ar-
dndan yeni belirleyeceiniz
ifreyi yazn.
Sonra passwd mobile
kullancs iin de bir ifre be-
lirleyin. Jailbreak yazlm
kullanyor olsanz bile gven-
de olacaksnz.
BLG N: www.apple.
com.tr
Dei-
im
Dei-
im
GNCEL BAROMETRE
DONANIM REHBER
CHIP fiyat barometresi
AYIN EN Y FIRSATLARI: imdi almal m yoksa en iyisi beklemeli mi?
CHIP, her ay satn alma kararlarnzda faydalanabileceiniz yedi
aygt snf iin fiyat tahminleri yaynlyor. Bu ay ayrca fiyat
kategorisindeki en scak dizst tavsiyelerine yer veriyoruz.
Dizst satn alma danman
Her amaca uygun tanabilir PCler: Hayalinizdeki
dizstnn nasl olabileceini aklyoruz.
Fiyat geliimleri
Hemen satn m almal yoksa beklemeli mi? Fiyat
tahminlerimiz satn alma kararnzda yardmc olacak.
HEPSBURADA.COM EN OK SATAN DZSTLER*
1 DATRON PL3 INTEL CORE DUO T4200 2GHZ 1GB 250GB 15.4 419 USD + KDV
2 DELL VOSTRO A860 INTEL CORE 2 DUO T5670 1.8GHZ 2GB 250GB 15.6 519 USD + KDV
3 ACER EME725-431G16MI INTEL CORE DUO T4300 2.1GHZ 1GB 160GB 15.6 499 USD + KDV
4 ASUS N61VG213DV-1 INTEL CORE 2 DUO P7450 2.13GHZ 4GB 250GB 16 899 USD + KDV
5 ASUS N61VN280BD INTEL CORE 2 DUO T9600 2.8GHZ 4GB 500GB 16 1.299 USD + KDV
6 ASUS N61VG213DV INTEL CORE 2 DUO P7450 2.13GHZ 4GB 320GB 16 949 USD + KDV
7 HP PAVILION DV6-1330ET INTEL CORE 2 DUO T6600 2.2GHZ 3GB 320GB 15.6 899 USD + KDV
*23.12.2009 tarihinde
En gncel hepsiburada
TOP10 notebook
listeleri iin
TikTagleyin
TikTag kullanm iin
GR SEVYES
GENEL ZM
MULTIMEDYA
Ad Lenovo G530 (NSH25TX)
lemci Core 2 Duo T6400 (2 x 2,0 GHz)
RAM 3 GB (maks. 8 GB)
Grafik yongas Intel GMA X4500HD
Ekran 15,4, 1.280 x 800 Piksel
letim sistemi Windows XP Pro
Sabit disk 250 GB
Pil sresi* 1:35/4:06 saat
Ad Acer Aspire 4810TG
lemci Core 2 Duo SU3500 (1,4 GHz)
RAM 4 GB (maksimum 8 GB)
Grafik yongas Mobility Radeon HD 4330
Ekran 14,1, 1.366 x 768 piksel
letim sistemi Vista Home Premium
Sabit disk 320 GB
Ad Toshiba Satellite A500-132
lemci Core 2 Duo P8700 (2 x 2,53 GHz)
RAM 4 GB (maksimum 8 GB)
Grafik yongas Mobility Radeon HD 4650
Ekran 16,0, 1.366 x 768 piksel
letim sistemi Vista Home Premium
Sabit disk 400 GB
* Tam ykte/Office
650
dolar
1550
dolar
10/09
155
145
135
125
Tahmin
11/09 12/09 01/10
Navigasyon sistemi
Navigon 2310
760
dolar

10/09
290
265
240
215
Tahmin
Cep telefonu
Nokia 5730 XpressMusic 11/09 12/09 01/10
10/09
55
45
35
25
Tahmin
Yazc (mrekkep pskrtmeli)
Canon Pixma iP2600 11/09 12/09 01/10
870
810
750
690
Tahmin
Televizyon (LCD, 42 in)
10/09
Tahmin
LCD (26 in)
Samsung SyncMaster T260HD 11/09 12/09 01/10 10/09
380
360
340
320
Tahmin
Uydu alc
Humax PDR iCord HD 11/09 12/09 01/10 10/09
435
425
415
405
Tahmin
Sabit disk (SATA/3,5 in)
Hitachi Deskstar P7K500
11/09 12/09 01/10 10/09
45
35
25
15
LG 42LH5000 11/09 12/09 01/10
CHIP_GIGABYTE.indd 1 12/22/09 3:40:36 PM
KAPAK KONUSU 290 DOLARA WINDOWS 7 PC
Mkemmel
Windows 7
PCsi
htiyalarnza uygun, ucuz, sessiz ve hzl bir bilgisayarnzn
olmasn istiyorsanz kendi PCnizi kendiniz toplayabilirsiniz.
Sorunsuz bir WNDOWS 7 N HANG BLEENLERE ihtiyacnz
olduunu ve neler yapmanz gerektiini aklyoruz.
UFUK YAMANKILIOLU
bulunduunuz evredeki bir bilgisayar ma-
azasndan satn almanz daha iyi olacaktr.
Burada hem teknik destek ve tavsiye alabi-
lir, hem de satn aldnz parayla bir sorun
yaamanz durumunda, sorunu daha abuk
zme kavuturabilirsiniz. Fiyat aratr-
mas iin www.teknofiyat.com gibi bir fiyat
arama motorunu kullanabilirsiniz.
Neler lazm?
Fiyat/performansa dikkat
Yeni bir PC satn alrken dikkat edilmesi ge-
reken en nemli nokta sadece ihtiyacnz
olan performans satn almanz. Sadece fa-
natik oyuncularn yzlerce dolarlk bir ek-
ran kartna ihtiyalar var. Windows 7nin
yeni grafik arayz ve ou standart uygu-
lamann kullanm iin anakart zerindeki
tmleik (onboard) grafik bile yeterli. Top-
ladmz PC sistemlerini drt farkl ihtiya-
ca ynelik olarak snfandrdk:
EKONOMK PC: Bu tip bir PCye standart i-
lemler iin ihtiyacnz var, mesela yaz yaz-
mak, adres listelerini ynetmek, internette
srf yapmak iin. Bu sistemle ayrca film de
izleyebilir, mzik dinleyebilir ve dijital fo-
toraf makinenizden transfer ettiiniz fo-
toraar dzenleyebilirsiniz. ounlukla
monitr ve evrebirimlerle birlikte byle
bir sistem, gnmzde ucuz bir dizst bil-
S
izi en azndan iki yl idare edecek
ve Windows 7nin tm yeni fonksi-
yonlarn sorunsuzca kullanabilece-
iniz bir bilgisayara sahip olmak isti-
yorsunuz. PCnizin hangi zelliklere
sahip olmas ve olmamas gerektiini de bi-
liyorsunuz. Ancak istediiniz zelliklerde
hazr bir PC konfigrasyonuna rastlayama-
dnz. Baz PClerin donanmlar size uymu-
yor (mesela ekran kart oyunlar iin yeter-
siz), bazlar da hibir zaman kullanmayaca-
nz W-LAN, TV ve Bluetooth gibi zellikle-
re sahip. zm basit: Kendi PCnizi kendi-
niz toplayn. Binlerce donanm bileeni
arasndan ihtiyacnza uygun olanlar see-
rek sizin iin mkemmel bir PCye sahip
olabilirsiniz. Bu yazmzda gereken tm
ipularn ve zel tavsiyelerimizi bulabile-
ceksiniz.
DORU BLEENLER: Satn aldnz donanm
bileenleri iin doal olarak, ayn paradan
binlerce adet satn alan bir PC reticisine
gre daha fazla demek zorundasnz. An-
cak ideal bir PC iin buna deer. Ayrca iini-
ze yaramayacak paralardan tasarruf etme
imknna da sahipsiniz. Toplayacamz
PClerde zellikle Windows 7 altnda kulla-
nm uygun olan bileenleri tavsiye edece-
iz.
pucu: ounlukla donanm bileenlerini
LEMC
ANAKART
BELLEK
EKRAN
KARTI
SES
KARTI
SABT
DSK
OPTK
SRC
KASA
Intel Celeron Dual Core E3200 - 55$
Asrock G31M-S - 45$
Kingston 2x1 GB
DDR2 800 - 50$
Tmleik
Tmleik
Samsung 500 GB HD502HJ - 55$
Sony Optiarc AD-7240S-OB 24X - 40$
Aopen ES50A-A37 300 watt - 45$
Yaklak 290 $
EKONOMK PC
gisayardan (zellikle netbook) daha pahal-
ya gelebiliyor (yaklak 400 dolar). Notebo-
ok satlarnn masast PC satlarn ge-
mesinin en nemli nedenlerinden biri de
bu olsa gerek.
OK AMALI PC: Bu PC ile fotoraarnz ve
filmlerinizi daha ayrntl bir ekilde dzen-
leyebilir, byk mzik arivlerini ynetebi-
lir ve kapsaml Powerpoint sunumlar ha-
zrlayabilirsiniz. Ayn zamanda tm yeni
oyunlar sorunsuz bir ekilde oynayabilirsi-
niz.
OYUN PCS: Doru bileenlerle donatlm
bir oyun bilgisayar ok da pahal olmak zo-
runda deil. Btenizi zorlamayacak oyun
PCsi tm yeni oyunlar yksek znrlk
ve kalitede oynamanz salayacak. Di-
rectX11 destekli bir ekran kartyla nmz-
deki yllar iin iyi bir yatrm yapm olur-
sunuz.
PROFESYONEL PC: Byle bir PCye profesyo-
nel oyuncularn yan sra, yksek znr-
lkl filmleri PCde oynatmak ve dzenle-
mek isteyenler ihtiya duyacak. Uygun fi-
yatl drt ekirdekli ilemciler sayesinde
profesyonel bir PCnin maliyeti olduka
makul seviyelere inmi durumda.
Uygun Windows 7 srm
Windows 7nin farkl srmleri arasnda o-
u kullanc iin en uygunu Windows 7 Ho-
me Premium olarak grnyor. Bu sr-
mn OEM fiyat yaklak 120 dolar.
32 mi, 64 mi? Windows 7nin 32 ve 64 bit-
lik srmleri mevcut. Gncel CPUlar ve
anakartlar her ne kadar 64 bitle alsa da,
gnmzde amatr kullanclarn 64 bit s-
rm satn almalarna ounlukla deme-
yecektir. Zira hem uygun yazlmlarn says
az, hem de gncel donanmlar iin bile ba-
zen 64 bitlik src sorunu var. 4 GB RAM
ve zerinde bir PC toplamay dnyorsa-
nz mutlaka 64 bitlik srm tercih edin.
Windows 7 altnda donanmlar Her do-
nanm Windows 7 altnda almyor, ancak
neyse ki Windows 7, ou donanm otoma-
tik olarak tanyor ve gerekli srcy kuru-
yor. Bu yazmzda Windows 7 ile uyumlu
olan donanm paralarn tavsiye edeceiz.
Baka paralarla ilgileniyorsanz
Microsoftun Hardware Compatibility List
(http://winqual.microsoft.com/hcl) adre-
sinde Windows 7 uyumluluunu kontrol
edebilirsiniz.
Bileenler
lemci
CPU, hi phesiz sistem performans ze-
rindeki en etkili bileenlerden biri. Seece-
iniz ilemciye uygun bir yuvaya (soket) sa-
WINDOWS 7 PC TAVSYELER
*
PROFESYONEL PC
AMD Athlon II X2 250 - 80$
Gigabyte MA785GMT-UD2H - 100$
Patriot Viper 2x2 GB
DDR2 1066 - 115$
ATi Radeon HD 4730 - 80$ (opsiyonel)
Tmleik
Samsung 1 TB HD103SJ - 90$
Cooler Master Elite
RC-332-KKP2-GP - 70$
Intel Core i7-860 - 310$
Gigabyte GA-P55-UD4 200$
2 x Team Elite 2x2 GB
DDR3 1333 210$
ATI Radeon HD 5850 - 330$
X-Fi Titanium
Fatality Pro - 180$ (opsiyonel)
2x Samsung 1 TB HD103SJ - 180$
LG BH08LS20 - 215$ (opsiyonel)
Zalman GS1000B-700 watt - 280$
AMD Athlon II X3 435 - 100$
Gigabyte GA-MA790X-UD3P - 115$
Team Elite 2x2 GB DDR3 1333 -105$
ATI Radeon HD5770 - 190$
Creative X-FI Titanium - 110$ (opsiyonel)
Samsung 1 TB HD103SJ - 90$
Cooler Master Elite
RC-332-KKP2-GP - 70$
Yaklak 495 $ Yaklak 710 $ Yaklak 1.510 $
* * Fiyatlar www.teknofiyat.com sitesinden KDV hari olarak alnmtr.
OYUN PCS OK AMALI PC
hip bir anakart satn almanz gerekiyor.
Windows 7, ift ekirdekli ilemciler iin da-
ha iyi bir destee sahip olduu iin mutlaka
en az iki ekirdekli bir ilemci semeye dik-
kat edin. lemcilerin fiyat/performans
oranlarn grmek iin bu ayki CPU rehberi-
mizden ( r S. 54 ) faydalanabilirsiniz.
EKONOMK PC: Ekonomik PC iin piyasada
satlan her gncel ilemci aslnda yeterli.
Ekonomik PCde ama mmkn olan en d-
k fiyat olduu iin, en ucuz Intel Socket
775 ilemci olan Celeron Dual Core E3200
(55 dolar) ideal seenek olarak karmza -
kyor. AMD tarafnda ise en uygun ift e-
kirdekli gncel ilemci AMD Athlon II X2
240n fiyat biraz yksek kalyor (65 dolar)
ve ekonomik PC konseptinin dnda kal-
yor. AMDnin mutlaka en ksa zamanda ift
ekirdekli Sempron modellerini piyasaya
karmas gerekiyor.
OK AMALI PC: ok amal PCmiz iin bt-
enize ve PCnizden neler beklediinize
bal olarak birka farkl ilemci tavsiye
edeceiz. Ucuzdan pahalya gre sralama-
mz u ekilde: Intel Pentium E5300 (75 do-
lar), AMD Athlon II X2 250 (80 dolar) ve
AMD Athlon II X3 425 (85 dolar). Bu ilemci-
ler Windows 7 altnda her trl uygulama
iin gerekli gc salayabiliyorlar.
OYUN PCS: Oyun PCsi iin ilemci seimin-
de karmza ok fazla seenek kyor. Bu-
radaki elemeyi bata btenize uygunluk
asndan yapmanz gerekiyor. Gelecekte
oyunlarn ok ekirdekli ilemcileri daha
fazla destekleyeceini dnerek, veya
drt ekirdekli bir ilemciye yatrm yap-
mak mantkl olabilir. deal seenekler ise
yle: AMD Athlon II X3 435 (100 dolar), In-
tel Core 2 Quad Q8300 (155 dolar)
PROFESYONEL PC: Burada bilgisayarn genel-
likle yksek ilem gc gerektiren, oklu i-
lemci desteine sahip profesyonel uygula-
malarla kullanlaca dnlnce, drt e-
kirdekli ilemciler ideal. Yine btenize
bal olarak en yksek fiyat-performans
oranna sahip ilemciler ucuzdan pahalya
yle sralanyor: Intel Core i5-750 (215 do-
lar), AMD Phenom II X4 965 BE (215 dolar)
ve Intel Core i7-860 (310 dolar).
Drt ekirdekli bir ilemci st seviye PCler
iin artk lks deil. zellikle Athlon II X4
ailesi, hem dk g tketimi, hem de 150
dolarn altndaki fiyatlaryla, ok ekirdekli
ilemciye ihtiya duyan, ancak btesi ye-
terli olmayan profesyonel kullanclar iin
olduka cazip.
Anakart
Bir ilemciye karar verdikten sonra uygun
sokete sahip bir anakart semeniz gereki-
yor. Gnmzde satlan anakartlarn tama-
mna yaknnda ok sayda USB ve SATA yu-
vas bulunuyor. Yine de satn alrken PCnize
balayacanz evrebirimleri, diskleri ve
kartlar iyi planlayn ve anakartn bunlar
iin uygun sayda yuva ve balant sundu-
undan emin olun. Ayrca anakart reticisi-
nin iyi bir yazlm ve src gncellemesi
desteine sahip olmasna dikkat edin. Artk
her anakartta tmleik ses ve Ethernet yon-
galar bulunuyor. Modele gre tmleik
grafik, Firewire, RAID, W-LAN, CrossfireX ve-
ya SLI gibi zellikler de birlikte gelebiliyor.
Harici SATA (E-SATA) yuvasna sahip bir
anakart gelecee iyi bir yatrm olacaktr, zi-
ra E-SATA diskler USB disklere gre daha
hzllar ve gelecekleri daha parlak. Ayn e-
kilde DDR3 bellekler de imdiden DDR2lere
gre fiyat avantajna sahipler (zellikle 4 GB
ve zerinde) ve bu yzden DDR3 bellek yu-
val anakart modellerini tercih etmekte fay-
da var.
EKONOMK PC: Ekonomik bir PC iin giri se-
viyesi uygun fiyatl modeller mevcut. Bura-
da anakarttan ok yksek beklentileriniz
olmayaca iin piyasada satlan en ucuz
modelleri semenizde bir saknca yok. Ha-
zr markal PClerin ounda da zaten bu
anakartlar kullanlyor. Tavsiye ettiimiz In-
tel ilemci iin Intel G31 yongasetli uygun
fiyatl anakartlar unlar: Asrock G31M-S, Bi-
ostar G31D-M7 ve Foxconn G31MXP-K (yak-
lak 45 dolar).
OK AMALI PC: Genel amal olarak kulla-
nacanz PCnizin anakartndan beklentile-
riniz daha yksek olacaktr. Tavsiye ettii-
miz anakartlar yle: Intel platformu iin
Gigabyte P43-ES3G (80 dolar) ve MSI P45T-
C51 (95 dolar). AMD platformu iinse AMD
760G, 780G ve 785G yongasetli anakartlar
uygun: Gigabyte MA78LM-S2 (75 dolar), Gi-
gabyte MA78GM-UD2H (90 dolar) veya Gi-
gabyte MA785GMT-UD2H (100 dolar, DDR3
bellek yuval).
OYUN PCS: Tercih edeceiniz ilemci ve ek-
ran kartna gre anakart seiminizi yapma-
lsnz. ki ekran kartl CrossfireX veya SLI
konfigrasyonu kuracaklarn anakartlarda
bu destei aramalar gerekiyor. Anakart
nerilerimiz yle: Intel platformu iin
Asus P5Q-SE2 (105 dolar), Gigabyte GA-EP45-
UD3LR (120 dolar) veya Gigabyte EP45-DS3P
(145 dolar, CrossfireX destekli). AMD plat-
formunda ise en uygun seim AMD 790
yongasetli anakartlar olacaktr, mesela Gi-
gabyte GA-MA790X-UD3P (115 dolar, Cross-
fireX destekli).
PROFESYONEL PC: Profesyonel PCnin ana-
kart ok pahal olmak zorunda deil. Intel
platformunda P55 ve X58 yongasetli ana-
kartlarn tm olduka zengin donanmla-
ra ve ileve sahip. Btenize uygun olarak
tercih edebileceiniz modeller yle: Gi-
gabyte P55M-UD2 (115 dolar), Gigabyte P55-
UD4 (200 dolar), Gigabyte EX58-UD3R (220
dolar), Asus Rampage II GENE (260 dolar),
Gigabyte P55-UD6 (300 dolar). AMD plat-
formunda ise yine AMD790 yongasetli ana-
kartlar ne kyor: ECS A790GXM-AD3 (115
dolar), Gigabyte GA-MA790XT-UD4P (140
dolar) veya Gigabyte MA790FXT-UD5P (190
dolar).
RAM
Masast PCler iin DDR2 RAM fiyatlar
son aylarda ykselie geti ve stok sorunlar
da yaanyor. Tam tersine DDR3 fiyatlar da
hzla DDR2 seviyesine indi. 4 GB RAM kitle-
rinde ise ibre DDR3ten yana ve bu yzden
bilgisayardan yksek beklentileri olan kul-
lanclarn DDR3 bellek yuvasna sahip bir
anakart tercih etmesi gerekiyor. Bu yzden
A platformu
Yeni Athlon II ilemciler
ve AMD 785G anakartlar,
fiyat-performans oran
olarak rakipsiz sistemlerin
oluturulmasn salyor.
RAM
Masas
son ayla
da yaa
hzla DD
rinde is
bilgisay
lancla
anakart
k
Oyunun sonu
ebnem Ferah Artk Ksa Cmleler Kuruyorum albmnden.
Trke POPta
rekabet bitti!
99.8
FM
www.powerturk.com
TV
Digiturk 100 / Kablo TV / D-SMART / TRKSAT 2A
www.powerturk.tv
CHIP_POWER TURK.indd 1 12/22/09 3:47:06 PM
ileride fahi fiyatlarla DDR2 RAM satn al-
mak zorunda kalmamak iin imdiden
RAM belleinizi yksek tutmanzda fayda
var. Ekonomik PC iin 1 GB RAM yeterli, an-
cak iki tane 512 MBlk RAM modln pi-
yasada bulmak neredeyse imkansz. Bu
yzden biraz daha fazla demeyi gze ala-
rak 2 GB RAM tercih etmeniz gerekecek. 25
dolarlk Kingston 1 GB DDR2 800 bellek
modlnden iki adet alabilirsiniz.
ok amal PC ve oyun PCsi iin de 2 GB
RAM minimum snr. Btesi uygun olan-
lar 4 GB RAMe sahip olmay dnmeli.
Dar bteliler iin Kingston HyperX 2x1 GB
DUAL DDR2 1066 bellek kiti, geni bteli-
ler iin de Patriot Viper 2x2 GB DUAL DDR2
1066 (115 dolar) bellek kitleri uygun seim-
ler. DDR3 alternatifi olarak ise Team Elite
2x2 GB DUAL DDR3 1333 (105 dolar) bellek
kiti uygun.
Profesyonel PCmizde ise ift kanall
bellek konfigrasyonlu sistemler iin Team
Elite 2x2 GB DUAL DDR3 1333 (105 dolar),
bellek modll Intel Core i7 sistemler iin-
se OCZ Gold Edition 1600MHz 6GB DDR3
kanall bellek kiti (230 dolar) ideal bir se-
im olacaktr.
Ekran kart
Ekonomik PC: Burada yeni bir anakart ze-
rindeki her grafik yongas basit grafik i-
lemlerinin stesinden gelebilmek iin ye-
terli olacaktr.
OK AMALI PC: AMDnin yeni Radeon
HD4730 grafik yongas mkemmel bir
fiyat-performans oranna sahip ve ok
amal bir PC iin ideal. Bu GPUya sahip
ekran kartlarnn fiyat 80 dolardan bal-
yor. Oyun oynamay dnmyorsanz,
tmleik grafikli AMD 7 serisi anakartlarda
ekran kart iin ayrca para demenize ge-
rek yok.
OYUN PCS: Burada da yine ( r S. 54 ) sayfa-
mzdaki GPU rehberimizden faydalanabi-
lirsiniz. Btenize uygun ve fiyat-
performans oran yksek bir ekran kart
iinizi grecektir. Bizim nerebileceimiz
kartlar ucuzdan pahalya gre yle srala-
nyor: ATI Radeon HD4730 (80 dolar), ATI
Radeon HD4770 (120 dolar), ATI Radeon
HD5770 (190 dolar), ATI Radeon HD5850
(330 dolar). Gerek oyun fanatikleri iki tane
ATI Radeon HD5850 ile tam anlamyla bir
oyun canavar PC oluturabilirler.
PROFESYONEL PC: DirectX 11 destekli ATI Ra-
deon HD5770 (190 dolar) veya ATI Radeon
HD5850 (330 dolar) profesyonel PCler iin
ideal.
Sabit disk, optik src ve kasa
Yeni bir sabit disk satn alrken SATA sr-
cs almalsnz, IDE diskler artk eskidi,
SSD diskler ise halen ok pahal. Kapasite
ihtiyacnz planlarken de cimri davranma-
yn. Disk fiyatlar olduka uygun seviyeler-
de, gnmzde 1 GB disk kapasitesi 90
centin altnda bir fiyata sahip. 1,5 TBlk
diskler ise en iyi GB/fiyat oranna sahipken,
2 TBlk diskler ise en kt GB/fiyat oranna
sahip. Burada yine btenize uygun seim-
ler yapabilirsiniz. 500 GBlk disklerden
Samsung HD502HJ (55 dolar), 1 TBlk disk-
lerden Samsung HD103SJ (90 dolar), 1,5 TB
kapasiteli disklerden ise Samsung HD154UI
(120 dolar) uygun seimler. Profesyonel
PClerde ok sayda diski RAID ile paralel
olarak balayp kapasiteyi ve hz katlamak
mantkl bir tercih olacaktr.
DVD yazc fiyatlar da son aylarda tavan
yapm durumda. 20 dolar civarna gerilen
fiyatlar gnmzde 45 dolara frlam du-
rumda. Blu-ray yazclar ise nihayet 150
dolarn altnda bir fiyata sahip. Sony Opti-
arc AD-7240S-OB 24X SATA DVD yazc 40
dolarlk fiyatyla tm sistemler iin uygun
bir tercih. Profesyonel sistemlerde Blu-ray
diskler iin de LG BH08LS20 (215 dolar) Blu-
ray yazc ideal.
Kasa seiminde dikkat edilmesi gereken
en nemli nokta g kayna. G kayna
olmayan profesyonel tasarml kasalarda
g kaynan ayrca ihtiyacnza uygun
olarak satn almanz gerekiyor. Ekonomik
PClerde ise akma bir g kaynana sa-
hip bir kasa yerine uluslararas bir marka-
PARALAR
Athlon II X3 ekirdekli yeni
Athlonlar uygun fiyatlarna ramen
ok iyi bir performans sunuyorlar.
DDR3 fark DDR3 bellek fiyatlar
artk DDR2den daha pahal deil,
anakart seiminde buna dikkat edin.
Socket 1156 Core i5 ilemciler,
Intelin baz Core i7 modellerinden
farkl olarak bu yuvaya ihtiya
duyuyor.
i7 alternatifi Intelin Core i5-750
ilemcisi performans arayan
profesyonel kullanclar iin en
uygun zmlerden biri.
Bileen seiminde birbiriyle uyumlu paralar seilmeli
INTEL P55 ANAKART AMD ATHLON II DDR3 ANAKART INTEL CORE 5
Core i5 P55 yongasetli anakartlar
uygun fiyata Core i5 platformuna
sahip olmanz salyor.
k
100
FM
www.powerfm.com.tr
www.powerfm.com.tr
Radyosu
Radyosu
Dier Radyolarn da Dinledii Tek Radyo
TRKYENN EN OK DNLENEN
YABANCI MZK RADYOSU
C
M
Y
CM
MY
CY
CMY
K
Montaj: Hassas bileenlere dikkat!
Kk apl elektrostatik yklenmeler bile PC bileenlerine hasar verebilir. Bu yzden paralar monte edene
kadar koruma kapaklarnn ve klflarnn iinde tutun. Ayrca paralar karmadan nce ve montajdan nce
biraz gezindiyseniz kendinizi topraklayn. Bunun iin kalorifer petei gibi bir metale dokunmanz yeterli.
LEMC:
Hazrlk: Anakart yatay olarak biraz
yksek bir zemin (3-4 tane dergi olabilir)
zerine yerletirin. Intel ilemcide nce
yuvann zerindeki koruma kapan
kaldrmalsnz. Socket 775te ayrca ek
olarak yuvay amak iin nce bir koruma
erevesini kaldrmanz gerekiyor. Tm
ilemciler iin u geerli: Yuvann yan
tarafndaki kolu aaya doru bastrn ve
yana doru ekerek entikten kurtarp
yukarya kaldrn, bylece yuvaya
ilemcinizi takabilirsiniz.
CPU montaj: CPUnun pinleri sadece belirli
bir pozisyonda yuvaya taklabiliyorlar. Hem
yuvada hem de ilemcide kk bir entik
arayn. lemciyi yuvaya monte ettiinizde
bu entikler kuvvet uygulamadan st ste
gelmeli. imdi varsa koruma erevesini
kapatn. Daha sonra soket kolunu indirin ve
yuva entiinin altna sabitleyin.
Fan: lemcinin fazla snmamas iin
soutulmas gerekiyor. Yeni ilemcilerde
ilemci ekirdei Heat Spreader ad verilen
kk bir plakayla rtlyor. lemci fan
bu plakann zerine yerletiriliyor. Bu
plakann zerine sreceiniz bir termal
macun, her iki yzey arasnda hava boluu
kalmasn engelliyor ve s iletimi tam
olarak gerekleiyor. Fann zerinde
dikdrtgen bir termal tampon varsa bunun
koruma kapan kartn. Aksi halde Arctic
Silver, Zalman veya Thermaltake gibi
markal bir termal macuna ihtiyacnz var.
Kk bir damlay heat spreader zerine
damlatn ve macunu dikkatli bir ekilde
(mesela eski bir kredi kartyla) ilemcinin
stn ok ince bir tabaka kaplayacak
ekilde srn. lemci fann, kablosu
anakartn zerindeki fan balantsna
mmkn olduunca yakn olacak ekilde
yerletirin. Daha sonra klipsleri dikkatlice
aaya doru bastrn. Son olarak fan
kablosunu anakart zerindeki uygun CPU
Fan balantsna takn (gerekirse anakartn
kitapndan yardm aln).
ANABELLEK
RAM yuvalarn doldurma: Gncel
anakartlarda bellek modlleri iin drt
veya alt adet yuva bulunuyor. Hzl ift
kanal (dual channel) modunu kullanmak
istiyorsanz, ayn renkteki iki bellek
yuvasna ayn model iki modl takmalsnz.
Sadece bir RAM modlnz varsa bunu Slot
1e takmalsnz. Modl takmadan nce
yuvann iki yanndaki sabitleyicileri dar
doru amalsnz. RAMlerde de bellek
zerindeki girintiyle yuvann zerindeki
knt st ste gelmeli. imdi bellek
modln baparmanzla sabitleyiciler
modle geene kadar aaya doru
bastrn, geme sesi geldiinde brakn.
Sabitleyiciler gemezse biraz kuvvet
uygulayarak entiklere gemesini salayn.
ANAKART
Anakarta CPU ve RAMleri taktktan sonra
anakart kasaya monte edebilirsiniz.
nn en ucuz kasasn almak daha doru ola-
caktr. 10-15 dolar fark iin bilgisayarnz
ve nemli verilerinizi yakmaya demez.
Ucuz PCler iin kasa nerimiz Aopen
ES50A-A37 300 watt (45 dolar). ok amal
ve oyun bilgisayarlarnda ise 420 wattlk
g kaynayla ve 70 dolarlk fiyatyla Coo-
ler Master Elite RC-332-KKP2-GP veya Gi-
gabyte Gz-X2 ideal seimler olacaktr. ift
ekran kartl profesyonel sistemlerde ise
700 watt zeri g kaynaklarna ynelmek-
te fayda var. Bu tip profesyonel kasalara
rnek olarak 220 dolarlk fiyatyla AeroCo-
ol Syclone 850 watt oyuncu kasas (AE-
SYCLONE-BK850) veya profesyonel tasar-
myla Zalman GS1000B-700 watt (280 do-
lar) verimli g kaynakl hazr kasalar ola-
rak ne kyor.
evrebirimler
PCnin dahili bileenleri beyni ve kalbiyse,
evrebirimleri de bir anlamda eli, aya ve
gzdr. PCnizi salkl, rahat ve hzl bir
ekilde kullanabilmek iin evrebirimlerin
seiminde ok dikkatli olmalsnz. Her
PCnin olmazsa olmazlar arasnda olan fa-
re, klavye ve monitr tavsiyelerinin yann-
da oyun sistemleri iin ayrca evrebirim
tavsiyelerinde bulunacaz.
FARE VE KLAVYE: Fare ve klavyenin seimin-
de en nemli kriter hi phesiz ergonomi
olmaldr. Masastnde kablo karmaasn
azaltmak iin kablosuz setleri tercih edebi-
lirsiniz. Bu setler biraz daha pahal olsa da
kullanmlar daha pratiktir. Ekonomik
PCler iin Microsoft CA9 klavye ve optik
fare seti uygun fiyatl bir seim olacaktr
(15 dolar). Kablosuz alternatif olarak Micro-
soft Wireless Optical Desktop 700 V2 (25
dolar) tercih edilebilir. Daha yksek bteli
sistemler iinse Logitech LX710 kablosuz
(55 dolar), Microsoft Wireless Lazer klavye
fare seti 6000 V2 (70 dolar) setlerini neri-
yoruz. Profesyonel oyuncular iin Logitech
G500 (80 dolar) veya Logitech G9x (105 do-
lar) yksek hassasiyetleri ile ideal fareler.
Oyuncu klavyesi olaraksa ne kan model-
ler Microsoft SideWinder X6 (65 dolar), Lo-
CPU yuvas montajdan nce almal G kayna drt vidayla sabitlenmeli PCI-E yuvasna ekran kart taklyor
Hazrlk: ATX yapdaki bir kasada anakartn
zerinde harici balantlar bulunan n
panelini kasann arkasna gelecek ekilde
yerletirmelisiniz. Kasann zerindeki vida
yerleri anakarttaki ilgili deliklerin altna
gelmeli, gerekirse vidalarn yerini uygun
ekilde deitirin.
Montaj: Kasann arkasndaki paneli,
anakartnzla birlikte gelen panelle
deitirin. Burada anakart zerindeki
balantlarn panelin zerindeki ilgili
deliklerden gemesine dikkat etmeniz
gerekiyor. Artk anakart vida yerlerinden
kasaya vidalayabilirsiniz. Kasann n
panelindeki balantlar (g ve reset
dmesi gibi) kitapa bakarak anakart
zerindeki ilgili pinlere balayn.
G kayna: G kaynan genelde drt
vidayla kasaya monte etmeniz gerekiyor.
Her bir g kablosunu uygun bileene
balamaksa biraz daha zor. 24 pinlik g
fii anakart zerindeki g giriine
balanmal. Drt pinli g kablolar ise IDE
ve SCSI srcler iin tasarlanm.
Bunlardan daha kk olan g balants
ise varsa disket srcs iin. SATA
srcler zel bir g balantsna ihtiya
duyuyorlar. Alt ve sekiz pinli PCI Express
balants ise ekran kartn yeterli gle
beslemek iin.
EKRAN KARTI
Hazrlk: Ekran kartn monte etmeden nce
kitapa bakarak anakart zerindeki PCI
Express yuvasnn yerini renin. Daha
sonra buna karlk gelen kasa slot kapan
skn. Ekran kart yuvasnn yannda kk
bir kol varsa kart takmadan nce bunu
yana doru ekin.
Montaj: Ekran kartn kenarlarndan tutun
ve altn balantlar yuvaya girecek ekilde
dikey olarak kart yuvaya takn. Kartn
zerinde g girii varsa uygun g fiini
buraya takmanz gerekiyor. Kasay
kapattktan sonra ekran kartnn HDMI, DVI
veya D-Sub kn monitrnzn veya
TVnizin uygun giriine balamanz
gerekiyor. Kartnzda iki tane k varsa
paralel olarak iki ekran da kullanabilirsiniz.
Tmleik grafii kapatma: Anakart
zerinde tmleik (onboard) bir grafik
yongas bulunuyorsa bunu iptal etmelisiniz.
Bunu ounlukla BIOS Setup, PC ilk
aldnda otomatik olarak hallediyor.
Yine de BIOSta bunu kontrol etmeyi
unutmayn.
Src kurulumu: Windows 7yi ilk
altrdnzda yeni ekran kartn veya
grafik yongasn tanyacak, genellikle
srcleri otomatik olarak kuracak,
gerekirse de srcsn soracaktr. Bu
src ekran kartnzla veya anakartnzla
birlikte CD zerinde gelir. Ekran kartnz ift
ekran desteine sahipse, src ayarlarnda
ilgili seenekleri bulabilirsiniz.
SRCLER
Her srcy bo bir yuvaya takn ve
vidalayn. Daha sonra g kablosunu
balayn.
SATA srcler: Bunlar bir veri kablosuyla
anakart zerindeki bir SATA yuvasna
balanyorlar. Bunlarn fileri kodlanm
durumda, dolaysyla ters takma imkannz
yok.
IDE srcler: Eski cihazlar kullanmaya
devam etmek istiyorsanz, biraz daha
zahmete katlanmanz gerekiyor.
Bir IDE kablosuna iki cihaz balamak
istiyorsanz, birini Master, dierini de Slave
olarak yaplandrmanz gerekiyor. ncelikle
IDE kablosunun mavi fiini anakart
zerinde IDE denetleyicisine balayn.
Master src (denetleyiciden bakldnda)
IDE kablosunun sonundaki yuvaya
taklmal. Slave src ise ortaya gelmeli.
Tek bir src ise Master veya Single
Drive olarak ayarlamal ve kablonun dier
ucundaki fie taklmal.
gitech G15 yeni model (100 dolar) veya Lo-
gitech G19 (185 dolar).
MONTR: Geni ekranl LCDlerin fiyatnda
nemli dler oldu ve birbiri ardna yeni
modeller piyasaya kyor. 19 in LCDlerin
fiyat 120 dolar civarnda. 22 inler ise 150
dolardan balyor. Ekonomik PCler iin LG
W1941S ve Benq 19 G920WA uygun fiyatl
zmler (120 dolar). ok amal PCde 22
ine ve 1680x1050 znrle kmak ge-
rekiyor. Burada da karmza uygun fiyatl
modeller kyor: BenQ G2220HDA (160 do-
lar), Samsung 2243BW (190 dolar) veya
Samsung P2250 (200 dolar). Daha byk
ekrana ihtiya duyan oyun fanatikleri ve
profesyonel kullanclar iinse nerdiimiz
modeller unlar: Samsung P2370 (295 do-
lar), BenQ E2420HD (365 dolar) ve Acer
H243Hbmid (350 dolar).
OYUNCU DONANIMLARI: Oyun fanatikleri
oyunlardan maksimum keyif alabilmek
iin baz ekstra donanmlara ihtiya duyar-
lar. Fare ve klavyeye gre daha rahat ve er-
gonomik bir kullanm sunan oyun kolu
olarak nerimiz Logitech Cordless Rumble-
pad II Gamepad (50 dolar). Uygun fiyatl
yar direksiyonu olarak Logitech Formula
Vibration Feedback uygun bir zm. Pro-
fesyonel yar direksiyonu olarak Saitek
R660GT (130 dolar) veya yksek bteli
oyuncular iin Logitech G25i (415 dolar)
neriyoruz. Oyunlarda en yksek kalitede
ses deneyimi elde etmek iin ek ses kart
kullanm kanlmaz. Creative X-Fi Titani-
um fazla pahal olmayan (110 dolar) ancak
olduka zengin zellikli bir ses kart. X-Fi
Titanium Fatality Pro (180 dolar) ise daha
geni bteli oyuncular iin uygun olacak-
tr.
SES SSTEMLER: Filmler ve oyunlar iin en
azndan 5.1 evresel ses sistemi art. MP3 ve
CDden mzik dinlemek iinse basit stereo
veya 2.1 ses sistemleri yeterli olacaktr. Bt-
enize uygun olarak u modeller arasnda
tercih yapabilirsiniz: Logitech S220 (30 do-
lar), Logitech X540 5+1 (90 dolar), Logitech
Z-5500 505W 5+1 (550 dolar).
uyaman@chip.com.tr
Disk iin SATA ve g balants IDE srclerde Master-Slave ayar SATA diskler iin SATA yuvalar
RAM bankalar Intelin standart fan byle taklmal
CPU fan iin g balants
(solda), Kasa n paneli iin
balantlar (stte)
TEST+TEKNOLOJ LEMC REHBER
L
ynnfield furyas ksa bir mola verdi, en
azndan Intelin bu orta snf ailesinin
dier yeleri piyasaya kana kadar. Bu
da AMD iin yeni rnlerle piyasay
kartrmak iin mkemmel bir frsata
dnt. AMD de bunu mkemmel bir
ekilde deerlendirmi grnyor: drt ye-
ni ilemcinin her biri dikkatli bir ekilde
incelenmeyi hak ediyor.
Masast ilemciler: AMDden yeni
ekirdekliler
Yeni giri seviyesi Athlon II X3 425 ve 435
ilemcilerin kod ad Rana. ekirdekli
bu ilemciler 2,7 ve 2,9 GHz ile alrken,
Level 2 nbellekleri ise 1536 KB bykl-
nde, Level 3 cache ise yok. Her iki
Ranann en ilgi ekici zellii ise fiyatlar:
85 ve 100 dolarlk dk fiyatlar bu per-
formans snfnda rakipsiz.
Bu sayede AMD Athlon II X3 425 bariz
bir ekilde bu ayn satn alma tavsiyesini
hak ediyor. Hesapl ve buna ramen per-
formansl bir masast bilgisayar iin
doru ilemci bu.
AMDnin manetlere kan ikinci ilem-
ci ifti ise drt ekirdekle donatlm: Ath-
lon II X4 600e ve 605e geri yeni ekir-
deklilere gre ok daha pahal, ancak buna
karn g tketimleri ise ok daha dk.
45 Watt TDP deerine sahip bu ilemcile-
CHIP CPU ve GPU rehberi
Yeni bir masast PC veya dizst bilgisayar satn
almay m planlyorsunuz? Sisteminizi terfi ettirmek mi
istiyorsunuz? Pazarda satlan ilemcilerle ilgili performans
bilgilerini CHIP CPU REHBERNDE bulabilirsiniz.
UFUK YAMANKILIOLU / AV
AMD ATHLON II X3 425
Yeni ekirdekli ilemci
mkemmel bir fiyat-performans
oranna (100 zerinden 99)
sahip
Fiyat: Yaklak 85 dolar
BLG N: www.amd.com.tr
ATI RADEON HD 4730
Yeni oyunlarn da stesinden
gelebilen GDDR5 bellekli,
ok uygun fiyatl, yeni fiyat-
performans ampiyonu
BLG N: www.amd.com
INTEL CORE I7 720QM
Yeni mobil i7nin fiyat olduka
dt, yeni bir dizst PC satn
alrken buna dikkat etmenizde
fayda var
BLG N: www.intel.com.tr
pucu: Ayn satn alma tavsiyeleri
Masast
CPU
Mobil
CPU
Grafik
yongas
Grafik yongalar: DirectX 11de
nVidia imdilik yok
DirectX 11 ekran kartlarn gnmzde sa-
dece AMD/ATI salayabiliyor, zira nVidia
halen yeni grafik yongas GT300 test et-
mekle megul. nVidia ayrca Tayvanl yon-
ga reticisi TSMC tarafndan da frenleni-
yor. TSMCde retimde ciddi problemler
yaanyor ve retici talebe yetiemiyor.
TSMC, kompleks 40 nanometre ilemciler
reten tek retici olduu iin, retimdeki
bu skklk ATIyi de etkiliyor ve Radeon
5000 serisi kartlarn temininde sorun ya-
anyor.
Tm bunlara ramen yeni bir DirectX
11 kart daha piyasaya kt: ATI Radeon HD
5770 orta snfn st sralarnda yer alyor
ve yaklak 190 dolar karlnda DirectX
11 dnyasyla tanmak iin en cazip imka-
n sunuyor. 1024 MB video RAMli (GDDR5)
ve 4.800 MHz bellek frekansl ekran kart
olduka baarl grnyor. 58 watt TDP
deeri de olduka iyi ve kartn g tketi-
mi (40 nanometre retim teknolojisinin
nimeti) rakiplerine gre ok makul bir se-
viyede.
Fiyat ve performans arannda mkem-
mel bir dengeyi ise ayn satn alma tavsi-
yesini de kazanan ATI Radeon HD 4730 su-
nuyor. 512 MB GDDR5 bellek ve 3.600 MHz
bellek frekansna 80 dolardan balayan
fiyatlarla sahip olmak mmkn. Bu per-
formans snfndaki bir ekran kart iin
gerekten ok cazip bir fiyat bu ve terfi
iin de ideal bir seim.
uyaman@chip.com.tr
rin kod ad ise
Propus ve 95
watt TDPli
Ranalara gre ok
dk bir deer
bu. G tketi-
mindeki bu beli-
rign fark ilemci
modellerinin sonundaki kk e (Eco)
harfi de ifade ediyor. ekirdekli Rana
iin de 45 watt TDPli bir e modelinin yol-
da olduu syleniyor.
Piyasaya henz yeni kmken Intelin
mobil Core i7 ilemcisinin fiyatlar de
geti. En byk fiyat indirimi ise %40a va-
ran oranla Core i7 720QMde gerekleti.
Bylece Top 50 listemizin en hzl nc
mobil ilemcisi 45 watt TDPli grece yk-
sek g tketimine ramen ayn satn al-
ma tavsiyesini hak etmeyi baard.
Daha yksek bir pil sresine ihtiya du-
yanlar, dizst PC satn alrken listemizin
yeni yelerine bakabilirler. Hem her iki ift
ekirdekli Core 2 Duo SU7300 ve Pentium
SU4100, hem de yeni Atom ilemciler Z540
ve Z530, pilin 10 ve 2 wattlk TDP deerle-
riyle 22,5 saate kadar dayanmasn salyor.
Mesela Acer Aspire Timeline 1810TZ netbo-
ok, Pentium SU4100 ile donatlm olarak
prize taklmadan yaklak 8,5 saat boyunca
idare edebiliyor.

BLG

Genel bak Masast ilemciler
Bu tablo en nemli 50 ilemciyi ieren tm
pazar yanstyor. Sralama, 45 dolarlk ucuz
ve ofis PClerinden, 1.300 dolarlk oyun bil-
gisayarlarna ve profesyonel i istasyonlar-
na kadar uzanyor. Hangi ilemcinin sizin iin
uygun olduu, kullanm amacna, performans
ihtiyacna ve btenize bal. Office ilemleri
ve internet iin 50lik bir performans endeks-
li yeterliyken, ev sinemas PClerinde ideal
olarak 50 ile 70 arasnda bir endekse sahip
ilemciler bulunuyor. Oyun ve video fanatik-
leri ise tablonun te birlik st ksmn tercih
etmeliler. Bu ilemciler pahal olsa da olduka
hzllar.
P
e
r
f
o
r
m
a
n
s
p
u
a
n
FYAT/PERFORMANS
PUANI (100 ZERNDEN)
1 Intel Core i7-975 XE Bloomfield 1150 1366 4 3.333 1.024 QPI6400 45 731 130 1.086 140 199 54 1150 100,0 30
2 Intel Core i7-965 XE Bloomfield 1130 1366 4 3.200 1.024 QPI6400 45 731 130 1.046 140 205 56 1130 97,3 28
3 Intel Core i7-870 Lynnfield 600 1156 4 2.933 1.024 DMI4800 45 774 95 1.000 138 213 58 600 94,2 49
4 Intel Core i7-950 Bloomfield 600 1366 4 3.066 1.024 QPI4800 45 731 130 1.007 136 211 59 600 93,9 48
5 Intel Core i7-940 Bloomfield 600 1366 4 2.933 1.024 QPI4800 45 731 130 951 136 224 61 600 90,5 43
6 Intel Core i7-860 Lynnfield 310 1156 4 2.800 1.024 DMI4800 45 774 95 898 137 230 63 310 87,9 76
7 Intel Core i7-920 Bloomfield 300 1366 4 2.666 1.024 QPI4800 45 731 130 879 135 240 66 300 85,3 72
8 AMD Phenom II X4 965 BE Deneb 215 AM3 4 3.400 2.048 HT4000 45 758 140 933 130 224 79 215 82,6 91
9 Intel Core i5-750 Lynnfield 215 1156 4 2.666 1.024 DMI4800 45 774 95 914 137 242 78 215 81,3 87
11 Intel Core 2 Quad Q9550 Yorkfield 280 775 4 2.833 12.288 FSB1333 45 820 95 881 126 263 79 280 78,4 60
12 Intel Core 2 Quad Q9550s Yorkfield 320 775 4 2.833 12.288 FSB1333 45 820 65 882 126 263 82 320 77,5 51
13 AMD Phenom II X4 945 Deneb 185 AM3 4 3.000 2.048 HT4000 45 758 125 823 123 253 90 185 74,8 79
14 AMD Phenom II X4 940 BE Daneb 180 AM2+ 4 3.000 2.048 HT3600 45 758 125 812 118 269 90 180 73,3 76
15 Intel Core 2 Duo E8600 Wolfdale 285 775 2 3.333 6.144 FSB1333 45 410 65 1.034 112 240 126 285 73,2 48
16 Intel Core 2 Quad Q9400s Yorkfield 240 775 4 2.666 6.144 FSB1333 45 820 65 822 113 300 86 240 72,5 55
19 Intel Core 2 Duo E8500 Wolfdale 195 775 2 3.166 6.144 FSB1333 45 410 65 974 108 251 131 195 70,4 62
20 AMD Phenom II X4 920 Deneb 215 AM2+ 4 2.800 2.048 HT3600 45 758 120 767 116 286 97 215 69,7 55
24 AMD Phenom II X4 810 Deneb 155 AM3 4 2.600 2.048 HT4000 45 758 95 720 111 293 103 155 67,0 68
27 AMD Phenom II X4 905e Deneb 170 AM3 4 2.500 2.048 HT3600 45 758 65 687 114 299 107 170 65,5 58
28 AMD Phenom II X2 550 BE Callisto 120 AM3 2 3.100 1.024 HT4000 45 758 80 841 103 250 159 120 65,1 80
30 AMD Athlon II X4 620 Propus 110 AM3 4 2.600 2.048 HT4000 45 300 95 700 102 300 108 110 65,0 87
31 AMD Athlon II X3 435 Rana 100 AM3 3 2.900 1.536 HT4000 45 300 95 782 106 275 132 100 64,9 95
33 AMD Phenom X4 9950 BE Agena 150 AM2+ 4 2.600 2.048 HT4000 65 463 140 685 98 329 106 150 63,4 59
34 AMD Phenom II X3 710 Heka 110 AM3 3 2.600 1.536 HT4000 45 758 95 719 116 289 133 110 63,2 80
35 AMD Athlon II X3 425 Rana 85 AM3 3 2.700 1.536 HT4000 45 300 95 729 103 291 137 85 62,2 99
37 AMD Phenom X4 9850 BE Agena 155 AM2+ 4 2.500 2.048 HT4000 65 463 125 662 96 341 110 155 61,7 53
38 Intel Pentium Dual Core E6300 Wolfdale 85 775 2 2.800 2.048 FSB1066 45 410 65 851 84 300 154 85 61,6 96
39 AMD Phenom II X3 705e Heka 120 AM3 3 2.500 1.536 HT4000 45 758 65 686 113 300 137 120 61,4 67
40 AMD Athlon II X2 250 Regor 80 AM3 2 3.000 2.048 HT4000 45 234 65 810 85 271 171 80 61,2 100
41 AMD Athlon II X4 605e Propus 145 AM3 4 2.300 2.048 HT4000 45 300 45 625 96 335 120 145 59,8 51
42 AMD Phenom X4 9650 Agena 120 AM2+ 4 2.300 2.048 HT3600 65 463 95 611 92 365 120 120 58,2 57
43 AMD Athlon II X4 600e Propus 135 AM3 4 2.200 2.048 HT4000 45 300 45 601 94 348 125 135 58,0 50
44 Intel Pentium E5300 Wolfdale 75 775 2 2.600 2.048 FSB800 45 410 65 784 72 336 165 75 57,1 87
45 AMD Phenom X4 9550 Agena 120 AM2+ 4 2.200 2.048 HT3600 65 463 95 589 91 382 125 120 56,5 52
46 AMD Athlon X2 7850 BE Kuma 80 AM2+ 2 2.700 1.024 HT3600 65 463 95 725 77 306 184 80 56,4 78
47 Intel Pentium E5200 Wolfdale 75 775 2 2.500 2.048 FSB800 45 410 65 761 67 347 172 75 55,4 79
48 AMD Phenom X3 8450 Toliman 90 AM2+ 3 2.100 1.536 HT3600 65 463 95 555 85 396 170 90 51,0 51
49 Intel Pentium E2220 Conroe-L 70 775 2 2.400 1.024 FSB800 65 167 65 644 61 375 206 70 49,9 62
50 AMD Sempron 140 Sargas 140 AM3 1 2.700 1.024 HT4000 45 234 45 534 78 463 366 140 42,3 19
KARILATIRMA: 2006 YILININ EN Y LEMCLER VE TEORK SIRALARI
50 AMD Athlon 64 FX-60 Toledo 150 939 2 2.600 2.048 HT2000 90 233 110 490 43 387 237 150 44,1 20
52 Intel Pentium EE 955 Presler 120 775 2 3.467 4.096 FSB1066 65 376 130 512 37 464 242 120 41,8 21
31 AMD Athlon II X3 435 Rana 100 AM3 3 2.900 1.536 HT4000 45 300 95 782 106 275 132 100
*
Gncel ikinci el fiyat
95
TAVSYE
YEN
35 AMD Athlon II X3 425 Rana 85 AM3 3 2.700 1.536 HT4000 45 300 95 729 103 291 137 85 85
TAVSYE
YEN
TAVSYE
TAVSYE
YEN
r
YEN
r
TAVSYE
38 Intel Pentium Dual Core E6300 Wolfdale 85 775 2 2.800 2.048 FSB1066 45 410 65 851 84 300 154 85
40 AMD Athlon II X2 250 Regor 80 AM3 2 3.000 2.048 HT4000 45 234 65 810 85 271 171 80
44 Intel Pentium E5300 Wolfdale 75 775 2 2.600 2.048 FSB800 45 410 65 784 72 336 165 75
99 99
96
100
87
TAVSYE 9 Intel Core i5-750 Lynnfield 215 1156 4 2.666 1.024 DMI4800 45 774 95 914 137 242 78 215 87
Fiyat/Performans
endeksi
lemciler performanslar arttka
ounlukla orantsz bir ekilde
daha pahal oluyor. Bu tablodaki
yeil ubuk ne kadar uzunsa, ilgili
masast ilemcinin fiyat/perfor-
mans oran da o kadar iyi demektir.
F
i
y
a
t
Sra lemci
e
k
i
r
d
e
k
k
o
d
u

Y
a
k
l. f
i
y
a
t
(
$
+
K
D
V
)
Y
u
v
a
t
i
p
i
e
k
i
r
d
e
k
s
a
y
S
a
a
t
f
r
e
k
a
n
s
(
M
H
z
)
L
2

n
b
e
lle
k
(
K
B
)
F
r
o
n
t
S
i
d
e
B
u
s
(
M
H
z
)
M
i
m
a
r
i
(
n
m
)
T
r
a
n
s
i
s
t
o
r
s
a
y
(
M
ily
o
n
)
M
a
k
s
. g
k
e
t
i
m
i
(
W
)
P
C
M
a
r
k
0
5
C
P
U
(
P
u
a
n
)
U
T
3
1
2
8
0
x
1
0
2
4
(
f
p
s
)
V
i
d
e
o
e
n
c
o
d
e
(
S
a
n
iy
e
)

C
i
n
e
b
e
n
c
h
R
1
0
m
a
k
s
. C
P
U
(
S
a
n
iy
e
)

TEST+TEKNOLOJ LEMC REHBER

BLG
Genel bak Mobil ilemciler
Baz mobil ilemciler, terfi bileeni olarak sa-
tn alnabilse de, bunlar genelde bir dizst
bilgisayarn iine paketlenmi olarak gryo-
ruz. Bu yzden bu tabloyu dizst satn alma
rehberi olarak da kullanabilirsiniz
Subnotebooklarda ve giri seviyesi model-
lerde ounlukla alttaki iki blmdeki ilemci
tiplerini bulacaksnz. 3B oyunlara ve resim
dzenlemeye uygun olan tipik genel zm
dizstler, tablonun ortasnda yer alyor. Ta-
nabilir oyun makineleri ve multimedya desk-
top replacementler ise st ksmdaki gl i-
lemcilere sahip, ancak bunlar ounlukla pil
sresini dikkate almyor.
*
P
e
r
f
o
r
m
a
n
s
p
u
a
n
FYAT/PERFORMANS
PUANI (100 ZERNDEN)

1
ounlukla sadece bir dizst PC ile birlikte temin edilebilir
2
Shared Memory grafikte alma sresi, hzl grafik yongalar sreyi %40a kadar azaltabiliyor
1 Intel Core i7-920XM Clarksfield 1235 4 2.000 8.192 FSB1066 55 98 7.955 623 1.563 13.876 22.000 35.000 1235 100,0 38,8
2 Intel Core i7-820QM Clarksfield 715 4 1.733 8.192 FSB1066 45 120 7.725 611 1.494 13.670 21.500 34.500 715 97,3 61,7
3 Intel Core i7-720QM Clarksfield 415 4 1.600 6.144 FSB1066 45 120 7.651 598 1.470 13.220 21.000 34.000 415 95,4 100,0
4 Intel Core 2 Extreme QX9300 Penryn 1210 4 2.533 12.288 FSB1066 45 120 7.555 464 1.459 12.255 6.000 18.000 30.000 1210 87,4 26,5
5 Intel Core 2 Quad Q9100 Penryn 1015 4 2.266 12.288 FSB1066 45 120 7.489 459 1.340 12.127 5.950 17.700 29.500 1015 84,9 28,9
6 Intel Core 2 Duo T9900 Penryn 650 2 3.066 6.144 FSB1066 35 154 6.922 558 1.034 11.487 5.900 17.400 29.000 650 80,8 38,9
7 Intel Core 2 Duo T9800 Penryn 520 2 2.933 6.144 FSB1066 35 154 6.845 541 956 11.223 5.850 17.100 28.500 520 78,0 43,7
8 Intel Core 2 Quad Q9000 Penryn 405 4 2.000 12.288 FSB1066 45 120 7.234 394 1.172 11.458 5.800 16.800 28.000 405 77,2 54,7
11 Intel Core 2 Duo P9500 Penryn 405 2 2.533 6.144 FSB1066 25 216 6.514 467 854 10.631 5.650 15.900 26.500 405 71,2 42,9
12 Intel Core 2 Duo SP9600 Penryn 780 2 2.533 6.144 FSB1066 25 216 6.512 464 847 10.551 5.600 15.600 26.000 780 70,8 21,8
17 Intel Core 2 Duo SP9400 Penryn 650 2 2.400 6.144 FSB1066 25 216 6.385 430 782 10.103 5.400 14.400 24.000 650 67,0 22,2
18 Intel Core 2 Duo T7800 Merom 650 2 2.600 4.096 FSB800 35 154 6.455 423 767 9.223 5.350 14.100 23.500 650 65,1 20,3
22 Intel Core 2 Duo T7700 Merom 390 2 2.400 4.096 FSB800 35 154 5.942 415 744 8.136 5.100 12.600 21.000 390 61,0 27,9
25 AMD Turion X2 Ultra ZM-86 Griffin 260 2 2.400 2.048 HT1800 35 154 4.300 342 609 8.750 4.950 11.700 19.500 260 52,0 25,9
27 Intel Core 2 Duo T5800 Merom 115 2 2.000 2.048 FSB800 35 154 5.307 334 613 6.600 4.850 115 50,8 53,7
28 Intel Pentium Dual T3400 Merom 90 2 2.166 1.024 FSB667 35 154 4.989 357 656 5.413 4.800 90 49,3 63,1
29 Intel Pentium Dual T4200 Penryn 100 2 2.000 1.024 FSB800 35 154 5.006 352 621 5.460 4.750 100 48,6 56,4
30 Intel Pentium Dual T3200 Merom 85 2 2.000 1.024 FSB667 35 154 4.934 322 608 5.350 4.500 85 46,8 58,1
33 Intel Core 2 Duo SU9600 Penryn 260 2 1.600 3.072 FSB800 10 540 3.566 298 543 4.003 4.350 260 38,3 10,4
34 Intel Core 2 Duo L7500 Merom 155 2 1.600 4.096 FSB667 17 318 3.682 261 431 5.352 4.300 155 37,9 16,7
35 AMD Athlon X2 RM-75 Griffin 115 2 2.200 1.024 HT1800 31 174 2.085 318 604 5.122 4.250 115 37,2 21,1
38 Intel Celeron M 560 Merom 130 1 2.133 1.024 FSB533 30 180 3.525 342 342 2.825 4.100 130 32,3 12,4
39 Intel Pentium SU4100 Penryn 155 2 1.300 2.048 FSB800 10 540 3.121 234 410 3.715 4.050 155 31,9 10,0
41 AMD Athlon X2 QL-62 Griffin 195 2 2.000 1.024 HT1800 35 154 1.600 240 531 4.912 3.950 195 31,1 7,4
42 Intel Core 2 Solo SU3500 Penryn 105 1 1.400 3.072 FSB800 5,5 720 3.121 249 249 3.612 3.800 105 28,4 10,6
43 Intel Core 2 Solo SU3300 Penryn 100 1 1.200 3.072 FSB800 5,5 720 3.049 247 247 3.600 3.750 100 28,1 10,9
44 AMD Athlon Neo MV-40 Lima 105 1 1.600 512 HT1800 15 360 2.150 231 231 4.951 3.700 105 27,0 9,1
45 Intel Atom N280 Diamondville 90 1 1.666 512 FSB667 2,5 1.080 1.551 94 141 1.086 3.650 90 12,0 0,9
46 VIA Nano U2250 Isaiah 65 1 1.300 1.024 FSB800 5 750 1.588 142 142 655 3.600 65 11,8 1,2
47 Intel Atom N270 Diamondville 65 1 1.600 512 FSB533 2,5 1.080 1.491 90 135 1.071 3.550 65 11,6 1,2
48 Intel Atom Z540 Silverthorne 195 1 1.866 512 FSB533 2 1.350 1.052 103 155 823 1.100 195 10,6 0,3
KARILATIRMA: 2005 YILININ EN Y MOBL LEMCLER VE TEORK SIRALARI
45 Intel Pentium M 750 Dothan 50 1 1.866 2.048 FSB533 27 211 2.787 263 263 3.323 3.000 65 27,8 15,8
YEN
r
TAVSYE
3 Intel Core i7-720QM Clarksfield 415 4 1.600 6.144 FSB1066 45 120 7.651 598 1.470 13.220 21.000 34.000 415 100,0
YEN
YEN
r
YEN
r
YEN
r
TAVSYE 15 Intel Core 2 Duo P8700 Penryn 235 2 2.533 3.072 FSB1066 25 216 5.866 469 836 10.075 5.300 13.800 23.000 235 64,7
TAVSYE 28 Intel Pentium Dual T3400 Merom 90 2 2.166 1.024 FSB667 35 154 4.989 357 656 5.413 4.800 90 63,1
Fiyat/Performans
endeksi
lemciler performanslar arttka
ounlukla orantsz bir ekilde
daha pahal oluyorlar. Bu tablodaki
yeil ubuk ne kadar uzunsa, ilgili
mobil ilemcinin fiyat-performans
oran da o kadar iyi demektir.
F
i
y
a
t lemci Sra
e
k
i
r
d
e
k
k
o
d
u

Y
a
k
l. f
i
y
a
t
(
$
+
K
D
V
)
e
k
i
r
d
e
k
s
a
y
S
i
s
t
e
m
s
a
a
t
f
r
e
k
a
n
s
(
M
H
z
)
L
2

n
b
e
lle
k
(
K
B
)
F
S
B
h
M
a
k
s
. g
k
e
t
i
m
i
(
W
)
P
i
l s
r
e
s
i
(
a
lt
h
c
r
e
li, d
a
k
ik
a
)
P
C
M
a
r
k
0
S
i
le
m
c
i
C
i
n
e
b
e
n
c
h
9
.5
4
x
C
P
U
3
D
M
a
r
k
0
5
C
P
U
(
p
u
a
n
)
3
D
M
a
r
k
0
5
(
d
e
f
a
u
lt
)
3
D
M
a
r
k
0
5
O
n
b
o
a
r
d
g
r
a
f
i
k

3
D
M
a
r
k
0
5
(
d
e
f
a
u
lt
)
G
e
F
o
r
c
e
1
3
0
M
G
T

3
D
M
a
r
k
0
5
(
d
e
f
a
u
lt
)
G
e
F
o
r
c
e
1
2
0
M
G
T


BLG
Genel bak Grafik yongalar
Sadece oyuncular bir ekran kartna ihtiya
duymazlar. Resim dzenlemeyle fotoraf r-
tulayanlar da, gl bir grafik yongasndan
yararlanabilirler. Ancak bunun iin 80
dolarlk bir model yeterli. Ev sinema sistem-
leri iin GeForce 8400/8500/8600, Radeon
HD 2400/2600 ve zellikle de Radeon HD
3650/3850 ekran kartlarn neriyoruz. Tm
bu kartlar HD video hzlandrmaya sahipler
(Blu-ray, HD-DVD) ve sessizler. Saf 3B g sz
konusu olduunda, tablonun orta sralarnda-
ki kartlardan itibaren keyif almaya balayabi-
lirsiniz. 24 inlik bir ekranda DirectX10 iin
GeForce 8800 veya Radeon HD38xx art.
F
i
y
a
t
P
e
r
f
o
r
m
a
n
s
p
u
a
n
FYAT/PERFORMANS
PUANI (100 ZERNDEN)
1 ATI Radeon HD 5870 1.024/GDDR5 430 850 4.800 256 1.600 40 2.154 188 80 124 82 59 430 100,0 33
2 nVidia GeForce GTX 295 2 x 896/GDDR3 550 576 1.242 1.998 2 x 448 240 55 2.800 289 87 88 90 56 550 98,5 26
3 ATI Radeon HD 5850 1.024/GDDR5 330 725 4.000 256 1.440 40 2.154 151 68 105 82 58 330 90,6 39
4 ATI Radeon HD 4870 X2 2 x 1.024/GDDR5 430 750 3.600 2 x 256 800 55 1.912 314 66 97 84 57 430 88,4 30
5 nVidia GeForce GTX 285 1.024/GDDR3 480 702 1.584 2.664 512 240 55 1.400 183 63 78 92 55 480 85,1 25
8 nVidia GeForce GTX 275 896/GDDR3 275 702 1.512 2.520 448 240 55 1.400 216 59 72 90 54 275 81,3 42
10 ATI Radeon HD 4890 1.024/GDDR5 280 900 4.000 256 800 55 959 190 57 85 79 56 280 80,4 41
14 ATI Radeon HD 5770 1.024/GDDR5 190 650 1.360 4.800 128 48 40 486 58 45 69 79 57 190 72,4 55
16 ATI Radeon HD 4870 512/GDDR5 190 750 3.600 256 800 55 965 157 37 76 82 47 190 66,9 51
18 ATI Radeon HD 3870 X2 2 x 512/GDDR3 210 825 1.800 2 x 256 640 55 1.332 200 28 69 85 52 210 63,5 43
22 nVidia GeForce GTS 250 1.024/GDDR3 150 750 1.890 2.300 256 128 55 754 141 38 43 82 36 150 58,3 56
23 nVidia GeForce 9800 GTX+ 512/GDDR3 140 738 1.836 2.200 256 128 55 754 141 32 60 81 33 140 56,8 58
24 nVidia GeForce GTS 250 1.024/GDDR3 125 738 1.836 2.200 256 128 55 330 141 36 41 80 35 125 56,2 65
26 nVidia GeForce 9800 GTX 512/GDDR3 115 755 1.840 2.350 256 128 65 754 156 32 41 82 33 115 53,9 67
27 nVidia GeForce 9800 GT 512/GDDR3 140 700 1.700 2.000 256 112 65 754 110 30 57 74 31 140 53,0 54
37 nVidia GeForce GT 220 512/GDDR3 80 650 1.360 1.800 128 48 40 486 58 15 23 40 21 80 28,0 50
38 ATI Radeon HD 4650 512/DDR2 60 600 1.000 128 320 55 514 48 11 17 30 16 60 21,0 50
40 nVidia GeForce 8600 GTS 256/GDDR3 80 745 1.620 2.290 128 32 80 289 71 8 15 29 4 80 15,1 27
43 ATI Radeon HD 4350 512/DDR2 35 650 800 64 80 55 242 20 5 6 12 8 35 9,2 38
44 nVidia GeForce 9400 GT 512/DDR2 45 550 1.350 800 128 16 55 314 50 4 9 13 5 45 8,5 27
45 nVidia GeForce 8500 GT 256/DDR3 50 450 900 400 128 16 55 959 50 4 9 11 5 50 7,8 22
46 nVidia GeForce 7300 GT 256/DDR2 45 400 800 375 128 4 55 959 50 3 3 10 5 45 6,0 19
47 ATI Radeon HD 2400 XT 256/DDR3 40 700 750 64 40 55 959 50 2 3 8 4 40 4,8 17
48 ATI Radeon HD 3450 256/DDR2 35 600 800 64 40 55 181 50 3 3 6 2 35 4,1 17
49 ATI Radeon HD 2400 Pro 256/DDR2 50 525 400 64 40 65 180 33 1 1 6 1 50 2,4 7
50 nVidia GeForce 8400 GS 256/DDR2 35 450 900 800 64 16 65 210 50 0 4,1 6 0 35 2,2 9
KARILATIRMA: 2005 YILININ EN Y GRAFK YONGALARI VE TEORK SIRALARI
49 ATI X1900 XT 256/DDR3 40 625 725 256 8 90 384 109 2 3 6 2 40 3,7 13
50 nVidia GeForce 7800 GTX 256/DDR3 50 600 900 256 8 110 302 81 2 3 6 1 50 3,4 10
*
TAVSYE
YEN
r
34 ATI Radeon HD 3850 512/GDDR3 120 730 1.900 256 320 55 666 100 18 33 65 25 120 46
TAVSYE 25 ATI Radeon HD 4730 512/GDDR5 80 750 3.600 128 640 55 956 100 31 45 72 45 80 100
20 ATI ATI Ra Radeo deon H n HD 4 D 4770 770 512 512/GD /GDDR5 DR5 120 120 750 750 3 2 3.200 00 128 640 640 40 826 826 80 33 33 54 71 71 49 120 71
28 ATI Radeon HD 4830 512/GDDR3 130 575 1.800 256 640 55 956 80 31 52 67 37 130 58
Fiyat/Performans
endeksi
Yeil ubuklar bir bakta, hangi
ekran kartnn en ucuz 3B perfor-
mans sunduunu gsteriyor. ubuk
ne kadar uzunsa, fiyat-performans
oran da o kadar iyi demektir, yani
ayn paraya daha fazla fps.
Sra Grafik ilemci (GPU)
B
e
lle
k
k
a
p
a
s
i
t
e
s
i
v
e
t
i
p
i
S
h
a
d
e
r
f
r
e
k
a
n
s
B
e
lle
k
v
e
r
i
y
o
lu
(
B
it
)
B
e
lle
k
b
a
la
n
t
U
n
i
f
e
d
s
h
a
d
e
r
M
i
m
a
r
i
(
n
m
)
T
r
a
n
s
i
s
t
o
r
s
a
y
(
M
ily
o
n
)
)
M
a
k
s
i
m
u
m
g
k
e
t
i
m
i
C
r
y
s
i
s
(
f
p
s
)

Q
u
a
k
e
W
a
r
s
(
f
p
s
)
W
o
r
ld
i
n
C
o
n
f
li
c
t
(
f
p
s
)

F
i
y
a
t
(
$
+
K
D
V
)
le
m
c
i
f
r
e
k
a
n
s
(
M
H
z
)
C
o
m
p
a
n
y
o
f
H
e
r
o
e
s
(
f
p
s
)

TEST+TEKNOLOJ MOBL LETM SSTEMLER
Mobil sistemlerin ah
Phone gerek bir devrimdi. O gne ka-

dar hibir retici sadece parmak ucuy-
la kullanlabilen, bu denli basit bir ay-
gt retememiti. Peki ya iler bugn
nasl grnyor? Acaba iPhone hala bir
lt saylyor mu?
Son nesil mobil aygtlar yakndan ince-
ledik ve dokunmatik ekranl st snf aygt-
lar kafa kafaya kaptrdk. Bunlar sadece
sradan kullanclara deil, yukarda grl-
d gibi, i adamlarna da hitap etmeliydi.
O yzden de srf i hayat dnlerek ta-
sarlanm Blackberryleri teste katmadk.
Bununla birlikte, testimizde donanmlarn
hibir rol yok; bilmek istediimiz bu say-
sal gezginler iin en uygununun hangi ile-
tim sistemi olduuydu.
Kullanlabilirlik: Her ey parmak
ucunda
lk kurulum tm sistemlerde ayn lde
rahatt. Ksa bir giri, birka kk ipucu ve
kiisel ayarn ardndan aygt kullanma ha-
zr. Ancak sistemlerden ikisinin kstlama-
lar var: iPhoneu yalnzca bilgisayarnzda-
ki iTunesla etkinletirebiliyorsunuz ve
Android de sizden bir Google hesab isti-
yor.
Dokunmatik aygtlar furyas sryor. u anda akll telefonlarda en baarl tasarm uruna
mthi bir yar var. Testimiz GELECE EN PARLAK mobil iletim sistemini aklyor.
KARAR
iPhone OS rakip tanmyor. Bu konsept
iyice dnlm; sistem akc ekilde
alyor ve parmakla kullanlabilirlii
kusursuz. Keyif karan tek ey Applen
kendi koyduu engeller. iPhone OSin en
byk rakibi bir sene iinde iyi bir
sisteme dnen Android. Android bir yl
iinde kendini olduka gelitirdi, ancak ilk
kt haliyle fazla bir ey sunmuyor.
Buna karn Windows Mobile zamann
biraz gerisinde kalm grnyor. Sistem
ok sayfa fonksiyon sunsa da, kullanm
biraz zahmetli.
iPhone OS 3.1.2
iPhone 3GS atasndan bariz
ekilde daha hzl ve ilevsel.
Fiyat: Yaklak 650 Avro
(16 GB)
Android 1.5
HTC Hero Android
platformunun en son amiral
gemisi
Windows Mobile 6.5
HTC Touch2 yeni Microsoft
iletim sistemini kullanan ilk
akll telefon.
yor. Dier yandan, iPhoneun iletim siste-
mi yerel eletirme seenei sunuyor ama
bu sadece iTunes araclyla ve yalnzca
PCden akll telefona olacak ekilde gerek-
leiyor. Kullanc, evrimii eitleme iin
Applen Mobile-Me yazlmn (yllk yak-
lak 80 Avro) ya da Exchange Active Synci
kullanmak zorunda.
Bu aygtlar ne kadar donanmlysa, o ka-
dar da iyi kullanlabilmeleri gerekiyor. te
iPhone kozlarn bu noktada ortaya koyu-
yor: Her ey kusursuz bir ekilde iliyor;
sistem hzl ve kararl alyor. Bu yzden
de iPhone tm girilere neredeyse hibir
gecikme olmakszn tepki veriyor. Tm
dmeler byk ve parmak dostu. oklu
dokunma destei sunan arabirim kullan-
m, zellikle de internette srf srasnda o-
cuk oyuncana dntryor zira kullan-
c web ieriini sadece parmaklarn kulla-
narak bytp kltebiliyor ya da yerini
deitirebiliyor. Tek eksiklik ana mende,
zira kullanc arabirimi mennn her say-

BLG

Palmn zerindeki webOSu seenlerse
bambaka bir sorunla yzleiyor: Aygt
kullanmak iin bir internet paketinizin ol-
mas gerekiyor, nk telefon kalc bir a
balants kuruyor ve balanty kapatma
seenei yok. Sadece webOS deil, Android
de internet temelli iletim sistemi saylyor
ve bu yzden de yerel olarak saklanan veri-
leri eitlemek iin beraberinde bir yazlm
gelmiyor. Androidde bunun varsaylan
yntem Google hesab. O yzden kullanc,
isterse kiilerini, takvim bilgilerini ve ran-
devularn dorudan Googlea girebiliyor
ya da hesabn rnein Outlookla eitleye-
biliyor. Ardndan tm girdiler cep telefo-
nuna da ykleniyor. Palmn iletim siste-
mi de benzer ekilde alyor ama
Microsoftun Exchange Active Sync ynte-
mini de destekliyor. webOSun bir avantaj
daha var: Eer kullancnn kiileri Google
ve Facebook gibi birden ok web hizmetine
dalm durumdaysa, Palmn sistemi tm
bu bilgileri otomatikman bir araya getiri-
fasnda yalnzca 16 simgeye izin veriyor.
Kullanc yeni bir program yklerse, sistem
otomatikman yeni bir ana sayfa tasarlyor.
Eer App Storeu ska kullanyorsanz bir
sre sonra programlar karmaya balyor
nk iPhone iletim sistemi snflara ve
widgetlara izin vermiyor. kisini birden sa-
dece Android sunuyor.
Googlen sistemi ise, sz gelimi tm
sistem aralarnn bir klasre toplanmas-
na, Twitter beslemelerinin ve Facebook ile-
tilerinin dorudan ana sayfada grnt-
lenmesine, buradan notlarn yaratlmasna
ya da medya oynatcnn denetlenmesine
olanak tanyor. Ama kullanc arabirimine
ne kadar fazla uygulama ylrsa, sistem o
denli yavalyor. Testimizde bariz bir yava-
lamaya ahit olmadysak da arabirimin ak-
cln yitirip yer yer taklmas, dokunma-
tik aygtn keyfini karyor.
webOs, iPhone konseptini birebir kop-
yalam; tek bir fark dnda: ncelikle
program katmannn etkinletirilmesi ge-
WebOS
Yeni iletim sistemiyle
Palm Pre oklu grev iinin
ustas.
Symbian S60v5
Nokia 5800 XpressMusic,
firmann ilk dokunmatik
telefonu.
Nokiann yeni gzdesi
Maemo
2005 ylnda duyurulan Linux sistemi
Maemo, internet tabletleri ve kablosuz a
kullanan dier aygtlar zerinde
younlamt. Nokia resimdeki N900de
kulland sistemi bu yl 5. srmyle akll
telefon pazarna sokuyor. u anda test aygt
bulunmadndan rakiplerine gre nasl
altn sylemek mmkn deil. Ama
yazlm ksm umut verici gzkyor.
N900n e-posta, srf ve i iin gerekli tm
nemli programlarla donatlm olaca
syleniyor. Android gibi Maemo da
widgetlarn ana sayfaya konmasna izin
veriyor. Sonradan saysz uygulama
eklenebiliyor. Linux sisteminin halihazrda
sadk bir takipi kitlesi var, o yzden
yeterince program arz olacaktr. Gelecekte,
Maemodan ok daha fazla ey bekleyebiliriz:
Nokia bu sistemi gelecekteki st snf
aygtlara kuracan aklad bile. Symbian
ise daha ucuz cep telefonlarnda kullanlacak.
TEST+TEKNOLOJ MOBL LETM SSTEMLER
Kiiselletirilebilir Android kiisel
arabirim tasarmlarnn yan sra widget
yaratmaya da izin veriyor.
rekiyor ve ana sayfa sadece o anda alan
uygulamalara ait. Bunun iin, kullanc
program parmayla ekrann st ksmna
ekerek bir kk resim haline dntre-
biliyor.
oklu grev (multi tasking) ilevi
webOSu dierlerinden apayr bir yere ko-
yuyor, nk dier platformlarn hibiri
programlar arasnda kolayca geie izin
vermiyor. Hele iPhone OSta hibir ekilde
oklu grev bulunmuyor.
Ancak kullancnn bu ilevi ll kul-
lanmas da art zira ayn anda be ya da alt
program aksa Palm havlu atyor ve par-
mak hareketlerinize gecikmeyle yant veri-
yor. Bu da zellikle ekran kaydrma ve ok-
lu dokunma srasnda kendini gsteriyor.
Ama arka planda hi program almasa bi-
le webOSun tepki sresi uzun ve iletim
sistemi testimizde iki kez de kt. webOS
ksmen iyi olsa da Androidle, daha da
nemlisi, iPhone OSla kararllk ve perfor-
mans konularnda ak atabilmek iin daha
ok ekmek yemeli.
Bununla birlikte, Palm var olan iletim
sistemleri, rnein Windows Mobile ve
Symbian zerinde oynamaktansa kendi
yolunu iziyor. nk bu iletim sistemle-
rini dokunmatik aygtlarda kullanmak tam
bir ikence! Kullanc arabirimleri, rakiple-
rininkinin yannda adeta ar ekim al-
yor. Windows Mobile 6.5 ise ilk bakta b-
yk dmeleri ve net simgeleriyle ok dost
canls grnyor. Microsoft bu amala,
Balat mensnn altndaki eski alr
meny bir kenara atp yerine simgelerle
dolu bir ekran kullanm. Ancak Windows
Mobile birden ok ana sayfay desteklemi-
yor ve yeni programlar st ste ylyor.
Dahas, arabirimde bazen yle yavalama-
lar oluyor ki, kullanc menler arasnda
gezinmek isterken kazara bir program a-
ltrabiliyor. te Windowsun gerek so-
runlar bu noktada kendini gsteriyor.
Byk simgeler yerini artk parmakla
baslamayacak kadar kk dmelere b-
rakyor ve sadece uzman Windows Mobile
kullanclarnn altndan kalkabilecei i
ie menler boy gsteriyor. Bu yzden kul-
lancnn nce telefonu kalemcik (stylus)
ile de kullanabilir hale gelmek amacyla
kullanm klavuzunu okumas lazm. Ayn-
s HTCnin Touch2 ve Nokiann 5800 Exp-
ress Musicinde byle. Nokiann Symbian
iletim sistemini dokunmatik ekran ana
uyarlama abas da ayn derecede korkun
sonulara yol am. Programn kullanla-
bilirliinin tutarszl ortada.
rnein, programlara gz atma men-
snde kullanc ekran kaydrmak iin par-
man yukardan aaya indirmek istiyor
ancak men sadece parmak ekrann en aa-
sndayken devreye giriyor. Applen App
Storeuna denk den Ovi Storeda ise kul-
lanm bunun tam tersi. Ama en rahatsz
edici olan, sadece kalemcikle kullanlabi-
len ekran klavyesi.
levler: Klasikler en nde
Eer dokunmatik aygtlar bir kalemcikle
kullanmaya itiraznz yoksa seenekler o-
alyor. Sadece Symbian deil, Windows
Mobile da hem i hem de multimedya iin
ok sayda ve kapsaml yazlma sahip. Ama
cep telefonunun trne gre de deiiyor.
u anda fiyat snfna gre, farkl zellikleri
bulunan ok sayda Symbian modeli bulu-
nuyor.
Microsoft, muhteem bir yazlm pake-
tiyle kendini gsteriyor. Mobile Office ve
Mobile Outlook, akll telefonlar iin imdi-
ye dek yazlm en gl i yazlmlarndan.
Bunlara imdi bir de MyPhone adl, kulla-
ncnn cretsiz kayt ileminden sonra
tm verilerini yedeklemek ve acil bir du-
rumda geri almak iin kullanabilecei bir
yazlm eklendi. Dosyalar istenirse evrimi-
i olarak grntlenebiliyor ve fotoraflar
gibi birtakm belli ierikler de dier kulla-
nclarla dei toku edilebiliyor. Varsaylan
ayarlarda MyPhone otomatik bir ekilde ki-
ilerin, randevularn, grevlerin yan sra
SMSleri ve belgeleri de eitleyebiliyor. Kul-
lanc, oklu ortam ieriklerini de yedekle-
yebiliyor ancak verilen 200 MB web depo-
lama alan bunun iin yeterli deil.
Bu eksiksiz zellikler paketiyle kyaslan-
dnda iPhone biraz fazla sade grnyor.
Kasm 2009 saymzda yaynlanan teste cevap
Teknoloji marketleri testimize TEKNOSA ve D Tic. A.. tarafndan aadaki
cevap gnderilmitir aynen yaynlyoruz.
Derginizin Kasm 2009 tarihli nshasnda Chiptest ad altnda teknoloji marketlerine ilikin teste
yer verilerek haber yaplmtr. Sz konusu yaznz zntyle okumu bulunuyoruz. Haber konusu
testte geree aykr deerlendirmelerle, yanl ve eksik bilgilendirme yaplmtr. Karlatrmal
testlerde nemli olan husus, aratrmann geree uygun, tarafsz, objektif olmas ve uzman kiilerce
yaplmasdr. Aratrmann tarafszlk iinde yaplmas, eit davranma ilkesine riayeti gerekli klar.
Sz konusu haberinizde, irketimizin En Dk Fiyat Garantisi hizmeti sunmad, dier teknoloji
marketlerinin bu hizmeti sunduu, irketimiz tarafndan koulsuz iade uygulamasnn hala yaplmad-
eklinde yanl ve eksik bir deerlendirme yaplmtr. Ayrca sektrde sadece irketimiz tarafnan
tketicilere tannan hizmet ve uygulamalara yer verilmemi ve bu ekilde mvekkilimiz irket hak-
knda eksik bilgi vermek suretiyle haksz ve eit rekabet hukukuna aykr yaynclk yaplmtr. En
dk Fiyat Garantisi hizmeti irketimiz tarafndan uzun sreden beri uygulanmakta olan bir hiz-
mettir. Ancak haberinizde irketimizin bu hizmeti sunmad belirtilmektedir. Bu gerek deildir. Ayn
ekilde irketimiz tarafndan sunulmad iddia edilen ancak dier baz teknolji marketleri tarafndan
sunulduu belirtilen koulsuz iade hizmetiyle ilgili verilen bilgiler de tamamen hataldr. Hatal ve
geree aykr olmas itibariyle de kamuoyunu yanltmtr. Haberde bahsi geen firmalar tarafndan,
koulsuz iade ilemi sadece ve sadece rnn orijinal sat zelliinin bozulmamas halinde yapl-
maktadr. Bu ise koulsuz iade deildir. Kald ki belirttiiniz ekildeki koulsuz iade ilemini, irketi-
miz, rnn tketicilere sat tarihinden itibaren 30 gnle, sektrde en uzun sre ile salayan firma-
dr. Trkiyede ilk kez irketimiz tarafndan uygulanan ve kullanlm rnler iin tketicilere sunulan
%15 kullanm hizmet bedel kesintisi ile deiim/iade alternatifi uygulamas, arzal rnlerde rnn
distribtr/ ithalats/reticisi firma tarafndan sunulan sat sonras teknik servis hizmetleri iin
irketimizin tketicilere araclk etmesi ve arzal rnlerde teknik servis destei salamas, rnn
satn alnd tarihten itibaren ilk 3 gn iinde arzalanmas halinde dier teknoloji marketlerinden
farkl olarak irketimizin Teknosa Asist merkezlerinde yaplan fiziksel kontrol ile tketicinin servis
kontrol srecine dahil olmakszn rn deiimi talebinin salanmas gibi pek ok hizmetine Chip-
test ad altnda yaplan haberde yer verilmedii ve deerlendirilmedii grlmtr. Derginizce, ob-
jektif haberciliin temel ilkeleri ve habercinin zen sorumluluunun gsterilmedii ve dzgn reka-
betin bozulmasna sebep olunduu aktr. Haber verilirken meslek kurallarna uygun ekilde doru,
gvenilir ve objektif haber vermek basnn grevidir.
Sayglarmzla, TEKNOSA ve D Tic. A..
Test: iPhone genel olarak en baarl konsepte sahip
SIRALAMA 1. SIRA 2. SIRA 3. SIRA 4. SIRA 5. SIRA
Sistem
(Aygt)
iPhone OS 3.1.2
(iPhone 3GS)
Android 1.5
(HTC Hero)
webOS
(Palm Pre)
Symbian S60v5
(Nokia 5800 XpressMusic)
Windows Mobile 6.5
(HTC Touch2)
Internet (www.) apple.com/iphone android.com http://developer.palm.com symbian.org microsoft.com/windowsmobile
Toplam Puan 87,3 79,2 73,5 69,8 58,2

Kullanlabilirlik (%50)
E-posta hesaplar ok kolay kurulum ok kolay kurulum ok kolay kurulum ok kolay kurulum ok kolay kurulum
Yerel eitleme iTunesla

(reticiye bal)

(iTunesla) PC Suitele Active Sync aracyla
nternetten eitleme Exchange Active Sync Google hesab Google hesab, Exchange Active Sync Ovi zerinden Mail, Exchange Active Sync Exchange Active Sync
Takvim ilevi ok kolay kurulum Kolay kurulum ok kolay kurulum Kolay kurulum ok zor kurulum
Dosya yneticisi Ek yazlmla Ek yazlmla Ek yazlmla Dahili Dahili
Uygulama sralama Elle, ok kstl Elle, ok kapsaml Elle, ok kstl Elle, ok kstl Elle, ok kstl
Kullanc arabirimi ok kolay kullanm Kolay kullanm, widgetl ana sayfa
Basit kullanm, ksmen tutarsz
uygulama
Zor kullanm, yer yer kalemcik
gerektiriyor
Zor kullanm, yer yer kalemcik
gerektiriyor
Alternatif kullanc arabirimi

reticiye bal reticiye bal
oklu dokunma

(reticiye bal)

(reticiye bal)
Kiiler ok ak ok ak Ak ama sralama ve seim kt
Kafa kartrc, ok sayda alt
men
Kafa kartrc, ok sayda alt
men
Flash / Java / JavaScript

/
/

(reticiye bal)/
/

/
/

// /
/
Web sayfas grntleme 19 sn 42 sn 21 sn 20 sn 50 sn
levler (%20)
Modem ilevi (salaycya bal)

(reticiye bal)

(reticiye bal) (reticiye bal)
Bellek olarak kullanm

Bluetooth balants , ama veri aktarm yok
WLAN balants ok kolay kurulum ok kolay kurulum ok kolay kurulum ok kolay kurulum Kolay kurulum
Yedekleme iTunes ile Ek yazlmla Otomatik Elle MyPhone ile
Geniletilebilirlik (%30)
Yazlm seenekleri Yaklak 100.000 adet (App Store) Yaklak 13.000 (Market) 100den az (App Catalog) Yaklak 20.000 adet (Ovi) 50en az (Marketplace)
Uygulama fiyat 2 Avro 1,5 Avro imdiye dek cretsiz 5 Avro 10 Avro
Sistem gncelleme PCden nternetten (reticiye bal) nternetten
PCden ya da internetten (reticiye
bal)
PCden ya da internetten (reticiye
bal)
* Apple, Palm Preyi iTunes gncellemesinde engelliyor, bu yzden PC senkronizasyonu garanti deil
Muhteem oklu ortam niteliklerine kar-
lk u anda ofis alannda rekabete dahil de-
il. Eer ek yazlmlarnz yoksa belgeler sa-
dece okunabiliyor; yaratmak ya da dzen-
lemek mmkn olmuyor. Dosyalar
iPhoneuna aktarmak isteyen birinin kar-
snda ise ok daha byk bir engel duruyor:
32 GBa varan geni depolama alan zgr-
ce kullanlamyor. Hatta kullanc, aygtta
depolanm arklar bile kendi bana sile-
miyor. Bu, sadece iTunesla eitleme yoluy-
la yaplabiliyor. Bu ilemi de her bilgisayar-
da yapamyorsunuz. te yandan, Android
ok daha ak, ancak zerinde ok az ilev
ve uygulama bulunuyor. Bunlarn da b-
yk ksm zaten Googledan.
Geniletmeler: cretsiz seenekler
Bununla beraber Android birou cretsiz
olan saysz arala geniletilebiliyor. See-
nekler elbette Applen App Storeuyla k-
yas kabul etmez fakat gelitiriciler geni bir
yazlm gamnda rn vermi. Maazada
rnein alternatif tarayclar, oklu ortam
oynatclar, takvimler, dosya ve grev y-
neticileri, emlatrler, oklu annda mesaj
istemcileri ve artrlm gereklik aralar
bulunuyor. Bu eitlilii gz ard etmek el-
bette kolay deil. Masast arenasnda
Googlen gl kozu olan arama ilevi bu-
rada biraz ihmal edilmi. rnein tek bir
boluk hatas yznden aradnz bir
program bulamayabiliriniz. Dahas, bilgi
metinleri kstl ve uygulamalarn ekran
grntleri de yer almyor. Eer bir uygula-
ma (App) satn almak isterseniz kredi kart-
nz kullanmak zorunda kalmanz da ayn
derecede kt.
Applen App Storeu ise tartmasz ga-
lip. Sadece seeneklerin eitliliiyle deil,
dkkan tasarmyla da anlalr yaps saye-
sinde rakiplerine nderlik ediyor (yan say-
fadaki ekran grntsne baknz). Palm
firmas App Catalog, Microsoft ise Mar-
ketplace ile bu konsept uygulamasn taklit
etmeye alyor. Aradaki fark, yazlmlarn
eitlilii. Windows platformunda binlerce
program yer alyor ancak bunlar an her
bir yanna dalm durumda. Yeni Mar-
ketplace sayesinde, retici firma tm uy-
gulamalar tek bir at altnda toplamak is-
tiyor ama uygulamalarn u anki says ne-
redeyse parmakla saylyor. stelik dene-
meyi tevik eden bir sunum da yok. Prog-
ramlar ar pahal. rnein dier sistem-
lerde cretsiz olan RSS okuyucular bu plat-
formda yaklak 20 Avro.
Microsoft, gelecek yl ivme kazanacak
yeni Windows Mobile srmyle gelime
vaadinde bulunuyor. Android ise iyiletiril-
meye balad bile. Androidin 2.0 srm-
ne sahip ilk aygt olan Motorola Milestone
pek yaknda piyasaya kyor. Bylece
Applen pazar pay biraz azalabilir. te
yandan, Nokiann kendisi bile st dzey
aygtlarda Symbiana bir gelecek grmyor.
Pek yaknda tanacamz Maemo da bu-
nun kant.
balkim@chip.com.tr
var
yok Zirve snf (100-90) st snf (89-75) Orta snf (74-45) Tavsiye edilmez (44-0)
Tm deerler puanlanmtr (maks. 100)
TEST+TEKNOLOJ NETBOOK N LETM SSTEM
M
addi krizin bandan beri bilgi-
sayar satlar dte. Ancak
bu durumun tek bir istisnas
var: netbooklar. Bu aygtlar g-
nmz artlarna ok da uy-
gunlar. Tanabilir, kk ve ucuz bilgisa-
yarlar kullanclarn bata gelen gereksi-
nimleri olan ofis yazlmlarnn, internet ve
oklu ortam uygulamalarnn altndan kal-
kabiliyor. Tek dezavantaj, performans ko-
nusunda.
Bu saydklarmz, kstl donanm ola-
naklar zerinde alan iletim sistemleri-
nin nemini artryor. Microsoft bu konuda
trl zorluklarla karlat, nk almak
iin ok fazla kaynak gerektiren Vistann
yldz netbooklarla barmad. Bu yzden
netbook reticileri uygulamada iki iletim
sisteminden birini semek zorunda kald-
lar. Bir ksm Linuxu tercih ettiyse de biro-
u sonradan emektar Windows XPde karar
kld.
Yeni Windows 7nin masast PClerde
ve byk dizst bilgisayarlarda XP kadar
hzl ve atik alt doru. Ne var ki bu du-
m 440 MB bellek harcyor.
Microsoftun yeni iletim sistemi byle-
ce uygulamalara fazla yer brakmyor. Kul-
landklar disk alan bakmndan XP ile Win-
dows 7, yaklak 7 GB alanla baa ba du-
rumda.
Performansa geldiimizde, en hafif i-
letim sisteminin en hzl olmadn hemen
gryoruz. Daha az hizmet ve i parac
ile alan Linux, nykleme iin
Windowslardan daha uzun sreye ihtiya
duyuyor. Disk blmleri arasnda byk
boyutlu dosya aktarmna baktmzda ise
gze arpc bir zaman fark yok.
Windows srmleri arasndaki perfor-
mans farkn test etmek iin PCMark05
benchmarkn kullandk ancak bu yazlm
Linuxta almyor. XP, neredeyse 150 puan
farkla Windows 7den daha performansl a-
ltn ispatlad. Bu da ok artc deildi
nk Windows 7nin asl baars grafik
kart ilemlerini, rnein pencere grnt-
leme ilemlerini grafik kartna yaptrmas.
Yeni iletim sistemi bu kategoride XPnin
asla eriemeyecei puanlar alyor. Ancak
bunun netbooklara bir faydas yok. Pencere
efektlerinin Starter srmnde azaltlmas-
nn da bir yarar olmuyor ve Ultimate s-
KARAR
Netbooklar iin ideal bir iletim sistemi
henz yok. u anda en hzl alan Win-
dows XP, en tutumlu davranan ise Linux.
Buna ramen ikisi de bayra Windows
7ye devredecekler. Windows 7nin sz-
n etmeye deer bir dezavantaj yok ve
netbooklarn donanm glendike XP
ve Linuxu geride brakacak.
Microsoft, Windows 7nin kk netbooklarda AKICI BR
EKLDE ALITIINI ne sryor. Bu iddiann doruluunu
grmek iin yeni iletim sistemini XP ve Linuxla kafa
kafaya karlatrdk.
BARI EMRE ALKIM / MM
rum kstl kaynaklar sz konusuysa geerli
olmayabilir. Biz de bu yzden Windows
7nin XP ve Linuxla kyaslamal performan-
sn bu aygt snfndan standart bir
netbookta (Lenovo IdeaPad S10-2, sadaki
bilgi kutusuna baknz) denedik.
Windows 7nin iki srmn szn et-
meye deer buluyoruz. Bunlardan biri mak-
simum zellik tayan Ultimate dieri ise
temel zelliklerle gelen Starter Edition. Sa-
de srmn performans avantaj olup ol-
mad bizim iin nemli bir soruydu. Bu
srm 3B Aero arabiriminin yan sra Me-
dia Center niteliinden de yoksun. Yani
DVDleri oynatacak MPEG2 destei bulun-
muyor.
Linux iinse en popler datm olan
Ubuntu Netbook Remixi tercih ettik. Ubun-
tu tabanl Easy Peasy (www.geteasypeasy.
com) ve Intelle gelitirilen Moblin (http://
moblin.org) ise gze arpan dier srmler.
Kaynaklar: XP hz konusunda rakip
tanmyor
Gnmzde neredeyse tm netbooklarn
teknik zellikleri ayn: Yava bir Atom i-
lemcisi, 1 GB aan RAM ve grafik ilerinin
altndan kalkan bir Intel yongas. Kaynak
kullanmnda en tasarruflu davranan Linux.
Bu iletim sistemi atl durumda 200 MB
RAM ve 2 GB disk alan kullanyor.
Netbooklarn tamam Linuxu rahata a-
ltrabilecek donanm zelliklerine sahip.
Windowsta durum bu kadar belirgin de-
il: XP, 250 MB RAM kullanrken Windows
7nin gerek Starter, gerekse Ultimate sr-
hr CHIP DVDDE: Netbook aralarn CHIP-Code NETBOOK altnda bulabilirsiniz
Netbooklara
en uygun
iletim sistemi
rmle aralarnda fark edilmesi g bir hz
fark oluuyor.
Tm sistemleri standart uygulamalarn
(internet, oklu ortam, dosya sktrma) na-
sl altn grmek iin test ettik. ok ar-
pc olan bir sonu, Firefox 3.5te karmza
kt. Programn Linux srm, JavaScript
testlerinde Windows srmnn ok geri-
sinde kalyor. Windowsta alan Firefox,
yerel disklerdeki CSS test sayfasnda bile da-
ha hzl, zellikle de Windows 7deyken.
oklu ortam: Windows 7 ile zahmetsiz
yaam
oklu ortam testlerimizi ise MPEG filmleri
normal znrlkte, HD fragmanlar VLC
Media Playerda oynatarak gerekletirdik.
MPEGler her durumda akc ekilde oyna-
tld ancak ilemci yk Linuxta %30u
aarken sradan bir Windowsta %20ye bile
yaklamyordu. Windows 7nin Starter sr-
m, Ultimate srmde kullanlan Aero ara-
birimi ek kaynaklara gereksinim duyduu
iin, mcadeleden galip kt.
Netbooklarn normalde 1.920 x 1.080
znrlkl bir HD fragmann oynatma-
sn bekledik ama donanmsal zellikleri
bunun iin yeterli deil. Grnt akc ol-
maktan uzak, hatta duraan grntlerden
olumu bir slayt gsterisini andryor. Her
sistemde ortalama %8 kare kayb yaan-
yor.
Bu, XP iin kt haber nk kullanc-
nn VLC gibi harici bir uygulamaya ynel-
mesi art. Windows 7 ise HD filmler iin da-
hili bir H.264 zcyle donatlm ve gra-
fik yongas da buna gre uyarlanm. HD
film fragman Windows 7de de taklyor an-
cak Windows Media Playerda akclk kaza-
nyor. Linuxta alternatif olarak MPlayer
kullanlabilir ancak Windows 7nin kod -
zcs kadar baarl deil.
Filmleri dntrmek iin Handbrake
adl cretsiz yazlm kullandk ve iPhone
iin bir MPEG film dntrdk. Handbra-
ke, kodlamak iin x264ten faydalanyor ve
Linuxta saniyede sekiz kareden biraz fazla-
sn dntrrken, Windowsun sr-
mnde de saniyede on karenin stne k-
yor.
Film dntrmede XP burun farkyla
nde. Bunu, komut satr arac bzip2 ile yap-
tmz test de pekitirdi. XP, 240 MBlk bir
dosyay sktrmak iin drt dakikadan bi-
raz fazla zaman gerektiriyor.
Ek olarak, Windowsta sktrma iin

BLG
k
Test netbookumuz
rn: Lenovo IdeaPad S10-2
nternet: www.lenovo.com
CPU: Intel Atom N280
Grafik: Intel GMA 950 (64 MB)
Yonga seti: Intel 945GME
Bellek: 1.024 MB
Monitr: 10,2 in TF
znrlk: 1.024 x 600 piksel
Sabit disk: 160 GB
Arlk: 1,2 kg
Boyutlar: 250 x 195 x 34 mm
A: LAN (10/100 MBit/s),
WLAN (54 MBit/s)
Balantlar: 3 x USB 2.0, Bluetooth
Donatlar: Web kameras
XP ba ekiyor
Emektar Windows XP yeni sistemlerden daha
hzl alyor ve daha hzl alyor. Windows 7
sadece internette srf srasnda daha hzl.
SSTEM BALANGICI
Windows 7
Ultimate Version
Ubuntu Netbook
Remix 9.04
Ubuntu Netbook
Remix 9.04
Windows 7
Starter Edition
Windows XP
Service Pack 3
1:05
1:12
1:10
Windows 7
Ultimate Version
1:15
Windows XP
Service Pack 3
4,716
Windows 7
Starter Edition
4,002
Ubuntu Netbook
Remix 9.04
5,343
Windows 7
Ultimate Version
4,010
Windows XP
Service Pack 3
Windows 7
Starter Edition
0:40
0:37
0:42
0:40
DOSYA KOPYALAMA
WEB STES YKLEME*
DAKKA OLARAK
DAKKA OLARAK
DAKKA OLARAK
*SUNSPDER HIZ TEST FREFOXLA GEREKLETRLMTR.
TEST+TEKNOLOJ NETBOOK N LETM SSTEM

BLG
Windows 7 Balat mensnn ve simgelerin
boyutunun kullanc tarafndan deitirilmesi
gerekiyor.
Ubuntu Remixin masast kocaman bir balat
mensne benziyor ve kurulu programlara kolayca
eriim salyor.
Windows 7yi USB
bellekle kurmak
Windows DVDsini PCdeki bir klasre
kopyalayp PCnize 4 GBlk bir USB bellek
balayn. Sonra dergi DVDsinden
Diskpart kurun (Vistada zaten var) ve
Start / Run / Diskpart komutuyla altrn.
imdi yle yazn:
List Disk
USB bellein numarasn bulun. Bu
numara ou zaman 1 oluyor. unu girin:
Select Disk 1
Clean
Create partition primary
Active
Format fs=fat32 quick
Assign
imdi Windows klasrn USB bellee
kopyalayn ve netbooku bununla balatn.
SIRALAMA 1. SIRA 2. SIRA 3. SIRA 4. SIRA
rn
Windows XP
SP3
Windows 7
Starter Edition
Ubuntu
Netbook Remix 9.04
Windows 7
Ultimate Version
Toplam puan 82,0 79,0 78,0 77,0

Sabit disk alan 7,29 GB 7,03 GB 2,2 GB 7,03 GB
RAM kapasitesi (5 dakika
altktan sonra)
250 MB 440 MB 187 MB 440 MB
Al sresi (tm hizmetler balayana dek) 0:37 dk 0:40 dk 0:42 dk 0:40 dk
Balatlan hizmet says 45 51 18 51
Balatlan i parac / sre
says
403/36 383/32 125/32 400/35
Dosya kopyalama
(770 MB, 1.360 dosya)
1:05 dk 1:12 dk 1:10 dk 1:15 dk
PCmark 05 1.670 Puan 1.515 Puan llemedi 1.508 Puan
Firefox 3.5 tarayc testi (PeaceKee-
per / SunSpider / CSS testi)
634 Puan /4,716 s/
0,764 s
611 Puan/ 4,002
s/0,719 s
497 Puan /5,343 s/
0,993 s
598 Puan /4,010 s/
0,737 s
VLC ile video oynatma
(CPU yk HD / MPEG)
68 %/17 % 68 %/16 % 54 %/32 % 72 %/19 %
VLC ile video oynatma
(kayp kare)
8,24 % 8,23 % 8,05 % 8,30 %
iPhone iin HandBrake ile video
kodlama
10,85 Fps 10,64 Fps 8,72 Fps 10,62 Fps
Bzip2 ile dosya sktrma
(238 MBlk dosya)
4:01 dk 4:12 dk 4:31 dk 4:10 dk
RAR dosya sktrma
(770 MB, 1.360 dosya)
11:58 dk 13:29 dk 15:56 dk 13:45 dk
Dahili gvenlik zellikleri Gvenlik duvar
Disk tamiri, kullanc
hesap denetimi, Defen-
der, Gvenlik duvar
Kstl kullanc haklar,
Gvenlik Duvar (kurulu
deil)
Disk tamiri, kullanc
hesap denetimi, Defen-
der, Gvenlik duvar,
BitLocker
Dahili yedekleme zellikleri Sistem geri alma
Sistem geri alma, sistem
kalb, veri yedekleme
Veri yedekleme (kurulu
deil)
Sistem geri alma, sistem
kalb, veri yedekleme
WinRAR ve Linuxta dahili rar aracn kul-
landk.
Linux bu dolayl testte bariz ekilde t-
kezliyor: 1.360 dosyay RAR biiminde sk-
trmak 16 dakika srerken, XPde alan
WinRAR ayn ii 12 dakikada tamamlyor.
Toplamda, test edilen uygulamalar
Windowsta daha hzl alyor, ancak
Linuxun kaynak tketimi daha az. Fakat
Windows 7, 512 MB ve aas bellee sahip
makinelerde almakta glkle karlaa-
bilir. Linux iinse bu sz konusu deil.
Microsoft, Windows 7nin netbooklar
iin ideal olduunu ne sryor ancak bu
uyarlama gerektii gibi yaplmam.
Starter srm Ultimate srmnden
daha verimli alsa da, arada hatr saylr
bir fark yok.
Gvenlik: Linuxla her ey normal
Zararl kodlar, piyasada en yaygn kullan-
lan iletim sistemini, yani Windowsu gz-
ne kestiriyor. Linux kullanclar o yzden
arkalarna rahata yaslanabilirler. Dahas,
normal kullanc hesab herhangi bir yne-
tici hakkna sahip deil. Ubuntuda kullan-
clar kk parolasn bilmedikleri srece
program kuramyorlar. Vista kullanclar
bu uygulamaya kullanc hesap denetimin-
den aina. Ayrca parola isteme sklna
Linuxta kstlama getirilmi.
Programlar sadece merkezi bir yazlm
ynetimi ksmndan kurulabiliyor ve tek
bir oturum amak birden ok yazlm kur-
mak iin yeterli. Teknik bakmdan
Microsoftun da kullanc hesap denetimiy-
le Linuxa yetitiini syleyebiliriz. Vistadan
beri Windows ana bellei de tampon bellek
tamasnn tehlikeli etkilerine kar koru-
yor. Dolaysyla, Windows 7nin krlmas
artk Linuxtan bile zor. XP ise gvenlik ba-
kmndan demode oldu diyebiliriz. letim
sistemleri arasnda kapsaml bir veri yedek-
lemesi (buna kalp, veri yedei ve sistem
kurtarma dahil) sunan sadece Windows 7
bulunuyor.
Kurtarma dnda tm bu ilemleri XP
kullancsnn dardan, nc parti yaz-
lmlarla edinmesi gerekiyor. Ubuntunun
netbook srm Remixi kurarken herhan-
gi bir yedekleme arac kurulmuyor; bunu
sonradan almak art. Hatta bir sistem yede-
i almak iin bile dardan yardma gerek-
sinim var. Sonu olarak unu syleyebiliriz:
Mevcut iletim sistemleri netbook bilgisa-
yarlarda sorunsuz bir biimde alyor an-
cak sadece Linux bu kk aygtlara ayak
uydurmay baarm. Ne yazk ki bu iletim
sistemi de performans bakmndan snfta
kalyor ve ticari Windows srmleriyle baa
kamyor.
balkim@chip.com.tr
Zirve snf (100-90) st snf (89-75) Orta snf (74-45) Tavsiye edilmez (44-0) var
yok
TEST+TEKNOLOJ FULL HD VDEO KAMERALAR
D
ijital kameranzla yaptnz ekimler
ou zaman bir defaya mahsustur: Ka-
yak yapmaya balayan ocuklarnz
bir kere ekebilirsiniz ya da Avustralya tek-
rar ziyaret etmek iin yeterince uzaktr. Da-
has en iyi arkadanz byk ihtimalle sa-
dece bir kez evlenecektir. En nemli ey
ektiiniz filmlerin gelecekte de iyi grn-
mesidir. ocukluunda ekilen eski moda
filmlerden muzdarip olan yeterince insan
bulunuyor. 1.920 x 1.080 piksel znrlk-
l Full HD videolar birka on yl sonra bile
gayet baarl zmler vaat ediyor. CHIP
410 Eurodan balayan Full HD kameralar
test etti ve kiisel kullanma ynelik olan bu
cihazlarn tm olumlu ve olumsuz ynleri-
ni ortaya koydu.
Video kameralar neredeyse iki kat daha
pahal kameralar kadar iyi resim kalitesi su-
nuyor. Yksek snftakiler evresel ses siste-
miyle kayt yapabilirken dk fiyatl ka-
meralar stereo ses kayd yapabiliyor. Yine
de sunduklar ses kalitesi gayet tatmin edi-
ci. Tm test katlmclar grnt sabitleyi-
ci zelliine sahip 10x 20xlik lens zum
aralklaryla geliyor.
Dier taraftan zellikler ve gvde kavra-
madaki snrlamalar kabul etmeniz gereki-
yor. Kompakt kameralarda pek ok zellie
gvdenin zerindeki ksa yol tularndan
ziyade menlerdeki seeneklerden ulala-
biliyor. Daha pahal kameralardaki dahili
sabit disk yerine ucuz modellerde SDHC ha-
fza kartlar yedekleme zm olarak su-
nuluyor. Sadece Sonynin HDR-CX105E mo-
deli kaytlar memory stick hafza kartnda
ya da dahili 8 GBlk hafzasnda yedekliyor.
Sonynin bu modelinin yan sra Panasonic
HDC-SD10EG ve JVC GZ-HM200E modelleri
gncel HD video format olan AVCHD for-
matn kullanyor. Samsungun HMX-
H100P ve Sanyonun Xacti VPC-FH1EX mo-
delleri daha az etkili olan MPEG-4 formatn
kullanyor.
Resim kalitesi: amurdan keskin
grntlere
Video ekimleri srasnda bariz farkllklar
tespit ettik. Samsungun modeli siyah be-
yazda 776 line pair deeri ile yksek z-
nrlkte en keskin resim kalitesini sunuyor.
SONU
HD video kameralar phesiz 400
Euronun altndakilere gre ok daha faz-
la seenek sunuyor. Testimizin galibi
Sony, ilevsel zellikleri ve dengeli resim
kalitesiyle beenimizi kazand. Eer sizin
iin en nemlisi keskinlikse, Samsunga
gz atmanz gerekiyor.
Tm yarmaclar iinde bu deer, yaklak
1.100 Euro fiyatndaki testimizin referans
rn olan Sony HDR-XR520VEye en yakn
deer. Ancak tek bir eksisi var: Dk k
koullarnda Samsungun modeli rakipleri-
ne gre daha ok kumlanma (noise) reti-
yor.
JVC doal render zelliiyle 24Mbit/slik
yksek veri oran sunuyor ve bylelikle e-
kim sonras ilemler iin gayet uygun bir
seenek oluturuyor. Sonynin olduka den-
geli bir resim kalitesi var. Bunun tersine Pa-
nasonic ve zellikle Sanyo, HD kameralara
nazaran olduka zayf resim kalitesi sunu-
yor. Panasonicin ufak alglaycs nedeniyle
render detaylarnda sorunlar bulunuyor ve
Sanyo, saniyede 60 kare ekme yetenei ne-
deniyle keskinlikten feragat etmi. Ancak
bu sayede dk k koullarnda bile hayli
akkan videolar ekebiliyor.
Donanm: zellikler gayet yeterli
Daha ucuz kameralar zellikleri bakmn-
dan en st seviyede bulunmuyor ama sun-
duu zellikler bakmndan gnlk ekim-
ler iin zorunlu olan zellikler hepsinde
bulunuyor. Sonynin HDR-CX105E modeli
sadece yz ve glmseme tanma gibi yaz-
lm zellikleri sunmakla kalmyor ayn za-
manda saniyede 200 karelik slow motion
zelliiyle geliyor. Sonynin modeli videola-
400 Euroya Full
HD video kayd
Yksek znrlkl videolar sandnz kadar pahal deil.
400 Euroluk FULL HD KAMERALAR test merkezimizdeydi.
BERK ERGN / CS
SIRALAMA 1. SIRA
rn Sony HDR-CX105E
Fiyat (Yaklak, Euro) 440 Euro
Toplam puan 79,8

Grnt kalitesi (%35) 84
Ergonomi (%20) 72
zellikler (%20) 71
Ses kalitesi (%15) 100
G tketimi (%10) 68
Fiyat/Performans ok iyi
Veri ve lm deerleri
znrlk siy.-beyaz/renkli (Line pairs) 600/134
Grnt kumlanmas 900 Lux / 30 Lux (%) 4,4 / 2,6
Batarya mr 90 dakika
Yedekleme medyas Dahili / Memory Stick
Video alglayc znrl (piksel) 2.360.000
Lens zumu 10x
Boyutlar (Gen.xYk.xDer.) 55 x 60 x 107 mm
Arlk (Gram) 329 Gram
r kamerada dzenleyebiliyor. Bu cihaz tes-
timizde kayt sonras ilemler iin gayet
uygun olan standart znrlkteki
MPEG-2 biiminde DVD kayd yapabilen tek
cihaz olma zelliine sahip. CX105Enin ses
kalitesi CHIP Top 10da lider konumunda.
yle ki, 3.500 Euroluk yar profesyonel ka-
meralardan bile baarl.
Manuel ayarlar iin en ok zellii Pana-
sonic HDC-SD10EG sunuyor: Diyafram, ens-
tantane hz, beyaz dengesi, dokunmatik
ekrandan hzl netleme. Dier pek ok ilev
gibi bu zelliklere de kolayca eriilebiliyor.
Pre-Rec zellii sayesinde kayt yaplmaya
devam ederken, film iinde pratik biimde
fotoraf grntleri alabiliyorsunuz. Kayt
tuuna bastnzda nceki saniye hafza
kartna ayrca kaydediliyor.
nemli noktalar: Hayli maharetliler
Samsung HMX-H100P modeli 37 milimetre
ile testteki en geni ay sunuyor. Dahas
katlanlabilir bir aparatla, cihaz kapatt-
nzda lens korunmaya alnyor. Bu pratik
zellii testimizdeki en yksek odak aral-
na sahip 20xlik lensiyle JVCde de bulunu-
yor. Bu zelliklerin dnda JVC ayrca inter-
nete ve tanabilir oynatclara kolay ba-
lanma zelliiyle byk konfor sunuyor.
Cihaz filmleri iTunes ve iPodlara tek bir tu-
a tklanarak kolaylkla aktarabiliyor ya da
YouTubea ykleyebiliyor. Sony ve Panaso-
nic gibi JVC de video verilerini harici DVD
yazclara kolay eriim zelliiyle gndere-
biliyor. Yalnz filmlerinizi DVDye kaydet-
mek biraz zaman alacak nk ift SD kart
yuvas sayesinde hayli uzun kayt yapma-
nz mmkn.
Sanyonun VCP-FH1 EX modeli 3 inlik
ekranyla testin dier modellerinden ayrl-
yor. Ancak ekrann znrl ok dk
olduundan film ve fotoraflarn keskinli-
KARILATIRMA:
Nitelik: Yksek kaliteli
alglaycs ve st dzey
lensiyle sabit diske kayt
yapan cihaz, sra d
resim kalitesi sunuyor.
ini lmek iin yetersiz. Sanyonun hem
video hem fotoraf makinesi biimindeki
pazarlama anlay amacna ulaamam:
Ar karmak menler, fotoraf ve video
zelliklerini cihazn hangi modda ekim
yapt dnlmeden yerletirilmi. Bu,
men navigasyonlarn olduka zorlatr-
yor. Ancak bu olumsuzluun yan sra tes-
tin en uzun arj mrne sahip bataryalary-
la Sanyo hanesine bir art yazyor.
berk@chip.com.tr

BLG
Flip: Yeni HD mini kameralar
Ekim aynn sonundan beri Cisco flip
kamera frtnas Birleik Devletler ve
ngilterede esiyor. Bunca byk
yaygarann ardnda ise bu kameralarn
ucuz olmas yatyor (150 Euro civar).
Ayrca kullanm kolay ve 720plik
znrl ile ev ve web videolar iin
gayet yeterli. n panelde sabit odak
aralkl lens, arka tarafnda ise kk bir
ekran, USB ve HDMI balantlar, sekiz
adet tu yer alyor. Tm cihaz bunlardan
ibaret. Flipin en nemli zellii web
videolar. Yazlm, YouTube ya da
Facebook gibi mecralara yklemek
amacyla kameradan PCye yklenebiliyor.
EKSKLER:
ki ya da kat pahal
kameralarla
karlatrldnda
kullanclar baz
zelliklerden feragat
etmek zorunda. Farkl
mesafe ayarlar yapabilen
optik zum yok.
Grnt sabitleyicinin olmamas,
dk k koullarnda grntlerin
titrek kmasna neden oluyor. En nemli
eksilerden biri de, ekim nesnenizi
zorlukla ayrt edebildiiniz ince ekran.
2. SIRA 3. SIRA 4. SIRA 5. SIRA
Panasonic HDC-SD10EG Samsung HMX-H100P JVC GZ-HM200E Sanyo Xacti VPC-FH1EX Sony HDR-XR520VE
420 Euro 420 Euro 410 Euro 420 Euro 1.100 Euro
77,9 77,8 75,6 73,4 90,5

76 90 81 70 100
78 75 73 74 88
77 68 71 77 98
90 78 83 78 83
69 62 63 73 59
ok iyi ok iyi ok iyi yi yi
485/130 776/240 699/183 323/139 960/500
2,5 / 3,2 2,5 / 5,9 4,7 / 5,8 2,2 / 3,4 4,5 / 3,1
85 dakika 90 dakika 85 dakika 120 dakika 90 dakika
SD/SDHC SD/SDHC SD/SDHC SD/SDHC Sabit disk, Memory Stick Duo
1.470.000 2.890.000 2.800.000 8.100.000 6.631.000
16x 10x 20x 10x 12x
48 x 63 x 115 mm 59 x 61 x 129 mm 55 x 65 x 113 mm 53 x 57 x 105 mm 82 x 75 x 138 mm
380 gram 380 gram 302 gram 320 gram 587 gram
Tam: 1.100 Euroya

Sonynin HDR-XR520VE
modelinde GPS modl
dahil her tr zellik yer
alyor.
Sabit disk: 240 GBlk
sabit diske 100 saatin
zerinde HD video kayd
yapabiliyorsunuz.
ENERJ TAVSYES
01/2010
Zirve snf (100-90) st snf (89-75) Orta snf (74-45) Tavsiye edilmez (44-0) En iyi En iyi deer En kt En kt deer
TEST+TEKNOLOJ GOOGLE RAPORU
Sinsi
sper g
Googlen faydas tartlmaz, ama UYANDIRDII
PHELER DE AZ DEL. Yaratcl, yetkinlii bir
kenara brakacak olursak madalyonun br yznde
terabytelar dolusu depolanm kullanc bilgisi ve
megalomanyak projeler var. Bu yazda Googlen
hakknzda neler bildiine ve bu bilgiyle neler
yapabileceine bakyoruz.
BARI EMRE ALKIM / AH
G
ooglelk (ngilizcesi Googley) sz-
c, Google dnyasnn dnda
pek bilinmiyor. Google alanlar
bu terimi, yeni projelerin firma-
nn felsefesine uyup uymadn
belirtmek iin kullanyorlar. Herkesin bildi-
i gibi, bu felsefe Sakn ktlk etme ya da
Sakn kt bir ey yapma eklinde zetle-
niyor.
Eer bir ey Googlelk ise ans var de-
mek; eer deilse, zerinde bir gelitirme
almas yaplmyor. Neyin Googlelk olup
olmadn belirleme konusunda ise Google
alanlaryla firma dndaki kiilerin taban
tabana zt fikirleri var. Size sadece getii-
miz haftalarda Almanyadan birka rnek:
Almanyada biliim teknolojileri federal g-
venlik ofisi, yeni Google hizmeti Wavee kar-
kt. Babakan Angela Merkel, haftalk
pod castinde Googlen kitaplar saysalla-
trmasn eletirdi. Byk yaymclk irket-
leri Googlen evrimii reklam pazarndaki
tekelini yle tehditkar buluyor ki, bu duru-
mun antitrst yasalarna aykr olduundan
sz ediyorlar.
Bunlarn hibiri de bizi artmyor. Bizi
artan, nl blogcu, Net dnce lideri ve
Google ve ve bitiremeyen What Would
Google Do? (Google olsa ne yapard?) kita-
bnn yazar Jeff Jarvisin, ok sevdii irketi
kyasya eletirmesi. Jarvis, Googlen Side-
wiki adl hizmetinden ikayeti. Yeni bala-
tlan bu Google projesi, kullanclarn web
sitelerine ilikin yorumlarn toplayp Goog-
le sunucularnda depoluyor. Web sitesi y-
neticileri ve Jeff Jarvis bylece dizginleri
elinden kaptrm oluyor. Jarvis www.buzz-
machine.com adresindeki web gnlnde
bu durumdan Pek de Googlelk deil yak-
nrken, ngiliz internet eletirmeni Andrew
Keen ise Sidewikinin Googlen tm inter-
neti yzszce sahiplenme abasn ortaya
koyduunu sylyor.
antada keklik: Googlen evreni
giderek byyor
Bu hizmete bir gizlice szma operasyonu
gzyle baklabilir. nk Sidewikide yo-
rum yapmak ve yorumlar okumak iin Go-
ogle ara ubuunu kurmanz gerekiyor. Bu
ubuk kullanc bilgilerini srekli Googlea
iletiyor ve web sitesi ieriklerini Google hiz-
metleriyle ilikilendirecek ekilde deitiri-
yor. rnein adreslerle Google Maps arasn-
da balant kuruyor. Bu hizmeti kullanmam
olur biter, diye dnyorsanz bilmelisiniz
ki zorla Googlelatrma bununla snrl
kalmyor. Frankfurt Kitap Fuarnda Google
saysal kitap pazarna gireceini duyurdu.
nmzdeki yln ortalarndan itibaren
Google, e-kitap satacak. yi haber, Googlen
kitaplarn her dizstnde ya da tanabilir
aygtta okumak mmkn. Kt haber, bu
sadece Googlen taraycs Chromeu kulla-
nyorsanz geerli. Chrome da her kullanc-
y, benzersiz bir kimlik numaras ile filiyor.
Bize sorarsanz bunlar hi de Googlelk de-
il. Srada ne bekliyor peki? YouTube video-
lar sadece Chromeda m alacak?
Googlen hareketleri iki tarafa da ekile-
bilir. Google hizmetlerinin altnda parlak
fikirler yatyor. Teknik bakmdan ileriler ve
neredeyse hepsi cretsiz. Googlen yapt
iyilikler saymakla bitmiyor. Firma alternatif
enerjilere yatrm yapyor ve melez araba
satn alan alanlarna ciddi bir maddi yar-
dmda bulunuyor. Hepsi de firmann imaj
iin olumlu. Ancak Google bir yandan da a-
gzl ve veriye susam. Dnya apnda
an (WWW) en byk site dizinini elinde
tutan Google, istedii her kiiyi, her rn,
her fotoraf ve her videoyu bulabiliyor.
Google koca koca ktphaneleri kopyal-
yor; dnyay, tm lkeleri, ehirleri, kimi
evleri ve sokaklar, okyanuslar, Ay ve
Mars fotoraflayp haritasn karyor.
Google cep telefonlar iin bir iletim siste-
mi sunuyor ve dizst bilgisayarlar iin bir
iletim sisteminin de eli kulanda. Google
kendiyle ilgili unlar sylyor: Bizim mis-
yonumuz dnyadaki bilgiyi dzenlemek,
dnya apnda eriilebilir ve kullanlabilir
hale getirmektir. Dnyann bilgisi, salk
verilerini de ieriyor. Google 23andMe adl
irkete para yatranlar arasnda. Sergey
Brinin ei Anne Wojcickinin irketi isteyen
herkese genetik analiz hizmeti sunuyor. Bu
ne peki? Yeni bir hizmetin mjdecisi mi?
Yoksa Google Genes yolda m? Yaknda in-
ternetten hangi hastalklara kar zaafmz
olduunu mu reneceiz?
ok deil, bundan daha iki yl nce,
Mnihteki Digital Life Design adl konfe-
ransta Biz dnyann bir yansmasn ina
ediyoruz, diyordu Google Searchn ban-
daki Marissa Meyer. Gerekte ise, Mountain
View merkezli firma dnyann bir dijital
kopyasn karyor. Dahas, bu kopyann
iinde davranlarmz en ince ayrntsna
kadar kaydediyor.
Hendrick Speck ve Frdrick Philipp Thi-
ele gibi arama motoru uzmanlar, Chaos
Bilgisayar Kulb iin yaptklar bir deer-
Profil Silme Aralar
Adblock Plus R Reklamlar engelliyor
Cookie Culler R Kullanc bilgisi ynetimi
Firefox R Gvenli alternatif tarayc
JAP R IP adresini gizliyor
Viewvookies R erezler hakknda bilgi topluyor
hr CHIP DVDDE: Tm bu programlar
DVDde CHIP-Code GOOGLE TEMZL altnda
bulabilirsiniz.

CHIP DVDDE

TEST+TEKNOLOJ GOOGLE RAPORU

BLG
Google profilinizi nasl
sileceksiniz?
Google gndelik hayatn bir paras
artk. Dergi DVDsindeki cretsiz
aralarla arama motoru devinin merakn
giderebilir ve Googledaki kaydnz
silebilirsiniz.
KUSURSUZ TARAYICI:
Eer halihazrda kullanmyorsanz
Firefoxu sisteminize kurun ve
viewcookies, Cookie Culler ve AdBlock
Plus eklentilerini kurun. Viewcookies ile
bir sitenin hangi erezleri gnderdiini
grebilir, Cookie Culler ile Googlen
sisteminizde erez tutmasn nleyip
mevcut olanlar da silebilirsiniz. AdBlock
Plus, reklam bantlarnn yklenmesini ve
bylece DoubleClick hizmetinin izinizi
srmesini nlyor.
IP ADRESNZ GZLEYN:
Googlen iini gletirmek iin, srf
srasnda gerek IP adresinizi
gizleyebilirsiniz. Bunun iin, JAP adl
kimlik gizleyiciyi kurun. Artk TU
Dresdenin kimlik gizleme projesine dahil
olacaksnz ve ne bulunduunuz yer ne
de servis salaycnz grnecek. Tek
dezavantaj, srf hznzn dmesi.
Kitaplarn n
yapt ekilde
taranmasna karyz
Angela Merkel, Alman babakan
Her ey
otomatik.
Mahremiyeti
inediimizi
dnmyorum
n kurucusu Sergey Brin
lendirmede, Googlen kurduu web zerin-
den gzetleme sisteminin nice gizli servisi
solda brakacan sylyorlar.
Dizginler onun elinde: Google, tm site-
lerdeki tklamalarn %80ini denetliyor
Gerek hayatta Googlen elinden kurtul-
mak mmkn deil. sterseniz Google.com.
tr, YouTube ya da Picasadan veya Gmail,
Text & Tables ya da Takvim gibi kayt gerek-
tiren uygulamalardan yararlann. Google,
yaygn a sayesinde dnyadaki tm web
sitelerinin %80inde ortaya kyor. Dahas,
acemi kullanclar bunun farknda bile ol-
muyor. Google, DoubleClick firmasn satn
alnca Webdeki reklam bannerlarnn yar-
snn ynetimini ele geirdi. stelik Google
Ad Words daha bile yaygn bir metin temelli
reklam a. Google Analytics adl hizmet ise
web sitesi operatrlerinin, ziyaretilerin
tklama alkanlklarn incelemesine izin
veren ve gizlice alan bir ara.
Bu hizmete kaytl bir siteye gelen kulla-
nc iin Google benzersiz bir kimlik numa-
rasna sahip bir erez oluturuyor ve IP ad-
resini kaydediyor. Youn a sayesinde Go-
ogle bu kiinin internette nasl gezindiini
reniyor. Her tklama, her arama sorgusu,
her IP, kullancnn IP adresi, erez numara-
s ve zaman kaydyla birlikte sunucunun
kayt dosyasna ekleniyor. stelik bu bir de-
faya zg deil, her servis iin teker teker
yaplyor. Sadece YouTubeun kayt dosyas
12 Terabyte bykle sahip. Veri gvenli-
iyle ilgili sorunlar yznden farkl verita-
banlar birletirilmiyor ancak teknik olarak
bu olanakl. Google bunu nasl yapaca ko-
nusunda bilgiye de sahip. Bylelikle, dnya-
nn drt bir yanndaki hemen her kullanc-
nn bir Google sicili oluturuluyor. inde
hi isim gemese bile kayt, paralar birle-
tirildiinde PC banda oturan kiiyi tan-
maya yetecek kadar bilgi ieriyor. Bu kiinin
nerede oturduu, neye ilgi duyduu, ne ka-
dar para harcad gibi bilgiler de cabas.
Google, bylesi bilgileri toplamaktaki evki-
ni, bu verilerle hizmetleri gelitirme abas
olarak aklyor.
Ne var ki bu ekilde Google arama sorgu-
larnda hangi sonulara tklandn, yani
nelerle ilgilendiinizi ya da kullanclarn
hangi reklamlarla ilgilenip hangilerinden
uzak durduunu anlayabiliyor. Peki, bunun
iin kayt defterleri tutmaya ve geerlilik
sresi iki yl olan erezlere (kalc kullanc
bilgilerine) ne gerek var?
Megalomanya Googlen gbek ad
Googlen bu bilgi biriktirme hastal, ir-
kete kimilerinin pheyle kimilerininse
korkuyla bakmasna yol ayor. in garip
yan, Google alanlar her eyin fazlasn
bilmelerinin gerektiini dnyor. Firma-
nn artk herkese ak olan web gnln-
de, kimi alanlarn dnyadaki tm binala-
rn 3B modelini yapmak iin yanp tututu-
u grlyor.
Hatta Google Building Maker adl, bu
amaca uygun bir ara hazr bile. Bu kk
projenin hedefi, her bir evin, hatta kulbe-
nin bile Google tarafndan eriilebilir olma-
71
ortaya kt.
New York Times gazetesinin muhabirle-
ri, 4.417.749 numaral AOL mterisinin 60
ya stndeki erkekler, Lilburnde bir pey-
zaj mimar, kpeklerle ilgili bilgi ve farkl n
adlarla birlikte Arnold soyadn srekli
arayan biri olduunu fark ettiler. Bu isimsiz
bilgilerden yola karak, iki kpei ve koca
bir bahesi olan Thelma Arnold adl hi ev-
lenmemi bir kadna ulatlar.
Evet, AOLun sunduu bilgiler kiisel de-
ildi, ancak bunlardan hareketle kullanc-
larn kim olduunu saptamak mmknd.
Googlen elindeki veri miktar gze alnrsa
bu daha da kolaylayor. YouTubeun 12
terabytelk kayt defteri, Googlen bilgisa-
yar merkezinde her birimizin hakknda ne
kadar kullanc profili ve tklama bilgisi sak-
landn merak ettiriyor.
Bylesi verilerin ABDde i gvenlik iin
ne kadar ilgi ekici olduu komplo teorisi
saylmaz. ABDde hava yollarnda hangi yol-
cunun uakta ne yedii ya da kimin, hangi
kitaplktan ne tr kitaplar dn ald gibi
bilgiler zaten gvenlik amacyla toplanyor.
Bylece, Kuran artlarna gre yemek yi-
yenler ya da slam hakknda ktphanede
aratrma yapanlara ABD gvenlik yetkilile-
ri daha farkl bir gzle bakyor.
Peki, Yurttalk Yasasnn yeni bir sr-
m kar da Google elindeki tm bilgileri
devletin haber alma rgtlerine teslim et-
meye zorlarsa ne olacak? Bylesi bir du-
rumda en zararsz gzken fare tklamas
bile byk nem kazanacak ve bu hi de
Googlelk bir ey olmayacak.
balkim@chip.com.tr
Bu hizmet ne internete
fayda salar ne de
n imajna
Blogcu Jeff Jarvis, Googlen Sidewiki hizmeti hakknda
n mr
en fazla on yl
Yaymc Christian DuMont Schtte, 2007 ylnda yaplan
bir rportajdan
sn salamak. te byklk tutkusu, ama
akademik dzeyde.
Googleda birou prestijli niversiteler-
den baaryla mezun olmu birok BT uz-
man, matematiki ve istatistiki alyor.
Onlar iin bu veri ynlar, emirlerine ama-
de bekleyen oyuncaktan farksz. Bu verilere
deyim yerindeyse saldryor, bu usuz bu-
caksz veri ynlarnda yap ve desen ara-
yan algoritmalar yazyorlar. Sradan bir in-
sann byklk hastal olarak grecei
projeleri Google barna basyor. Lars Rep-
pesgaard Google mparatorluu adl kita-
bnda bir Google yazlm mhendisinden
yle bir alnt yapyor.
Bir gn birisi lgnca bir fikir ortaya at-
yor ve bunun iin binlerce bilgisayar gerek-
tiini sylyor. Sen de ona buyur diyor-
sun.
Bu abartl bilimsel hrsa elik eden bir ey
var: Anlay eksiklii. Yani kullanclarn ve
veri mahremiyeti gruplarnn itirazlarn
kavrayamamak. te bu cephede byk bir
mcadele sregidiyor. Mesela Google,
e-posta hizmetine ye kiilerin gnderip al-
d tm iletileri okumakla sulandnda,
Googlen kurucular olan Larry Page ve Ser-
gey Brin, Bu ilem otomatik olarak gerek-
leiyor.
O yzden hi kimsenin kiisel mahremi-
yetine zarar geldiini dnmyoruz, ak-
lamasn yapmlard.
Gzlem altnda: Googlen elindeki
veri yn azlar sulandryor
Bundan yl nce gerekleen bir olay, in-
ternette srf yaparken mahremiyetinizin
nasl tehlikeye girebileceinin en korkutu-
cu rnei. AOL aratrma departman yl
nce, zerinde 650.000 kullancnn yapt-
20 milyon arama sorgusunun yer ald 2
GBlk bir veri kaydn (elbette kiisel bilgi-
ler iermeyecek ekilde) yaynlad. Bu veri,
byk miktarl veriler zerinde arama algo-
ritmas gelitiren aratrmaclar iindi. ok
gemeden, AOLun ban artan bir durum
TEST+TEKNOLOJ DSK BRLETRME
Sabit disk
temizlii
Sisteminizi en ok yavalatan ey, zerindeki dosyalar
paralanm bir sabit disktir. Disk birletiriciler veri tama
ortamlarndan elde ettiiniz HIZI ARTIRMAYI vaat ediyor.
CHIP bu yazda alt program test etti.
Dosya silme Dosya zerinde ilem Geici dosyalar
Diskte paralanma byle oluyor

Bo bellek

Dosya
Ak program ve dosyalarn
geici dosyalar
NTFS dosya sistemi daima yeni dosyalara
uygun yer aryor ve silinen dosyalarda
boluklar brakyor.
Kullanc bir dosyann boyutunu
geniletince dosya sistemi deiiklikleri
yeni bir yere kaydediyor.
Kullanc bir dosyay kaydettiinde geici
dosya siliniyor ve boluk oluuyor.
Yeni dosya
Geici dosya silinmi Dosyann boyu uzuyor
Yeni dosya
Yeni dosya
Silinmi dosya
Disk temizlii ve bakm
SystemUp Tuning 2009 R Sistem optimizasyon ve
kapsaml temizlik yazlmnn deneme srm
CCleaner R Sabit disk temizlii
CDCheck R CD/DVD srcleri kontrol ediyor
CheckDrive 2010 R Disk hatalarn gidermek iin
Disk Defrag R Hzl disk birletirici
Disk Investigator R Sabit disk dzenleyici
DriverView R Aygt srcs analizi
HD Tune R Sabit disk performansn denetliyor
HDD Health R Diskteki hasarlara kar uyar
HDDlife R Sabit diski gzlemliyor
HDDScan R Profesyoneller iin sabit disk analizi
HDDSpeedTest R Disk hzn len ara
HWiNFO32 R Kurulu donanm grntlyor
JkDefrag R cretsiz disk birletirici
SiSoft Sandra liteDVD R Donanm bileenlerini analiz
ediyor
SIW System Information R Tanabilir sistem analiz
arac
hr CHIP DVDDE: Bunlara ve daha fazlasna
CHIP-Code DEFRAG ARALARI ile eriebilirsiniz.

CHIP DVD ER

G
nmzde PCler ou iin altndan
kolayca kalkacak gce sahipler. Bu-
na ramen, siz de sk sk bilgisayar-
nzn yavaladn hissedersiniz.
Programlarn balamas gecikir, vi-
rs tarayclar altka alr, kopyalama
ilemleri srasnda kk saldnz hisseder-
siniz. Verileri paralanm bir sabit disk o-
u zaman bilgisayarnzn darboazdr. S-
radan bir disk birletirme ilemi PCnizi bir
anda hzlandrabilir. Ama gnmzde disk
birletiriciler verileri oraya buraya tamak-
tan ok daha fazlasn yapabiliyor. Sabit dis-
ki analiz ederek verileri akllca yerletiriyor,
bylece daha verimli almasn salyor-
lar. CHIP bu yeni nesil programlar snad
ve hangi aracn diskiniz iin daha iyi oldu-
unu belirledi. Diskinizi sadece birletirmek
iin deil, veri kayplarn nlemek ve m-
rn uzatmak iin de kontrol etmenizi ne-
riyoruz. Dergi DVDsinde bu amaca hizmet
eden programlar bulacaksnz (sadaki ku-
tuya baknz).
Sorun: Veri karmaas
Dosyalarn paralanmasnn n alnam-
yor. Program kurulumu ve kaldrmas, dos-
yalarn depolanmas, ileme tabi tutulmas
ve hatta silinmesi, zaman getike verilerin
sabit diskin drt bir yanna dalmasna yol
ayor (sol alttaki izime baknz). Bu, oku-
ma kafasnn srekli bir ileri bir geri zpla-
masna neden olarak diske eriimi zorlat-
ryor. Bu yzden de dzenli bir ekilde dos-
ya birletirme lks deil, bir zorunluluk. Te-
mizliin skl kullanma ve veri sistemine
gre deiiyor. FAT ile NTFS birbirinden ok
farkl alyor ve FATn sorunu daha ok
depolama ilemi.
Bu modas gemi dosya sistemi tm ve-
rileri sabit diske bir dizi halinde yazyor ve
bu verinin tek bir para halinde olup olma-
dna (bir kme zinciri halinde) hi dikkat
etmiyor. NTFS ise biraz daha zekice davran-
yor. Windows XPden bu yana standart hali-
ni alan dosya sistemi, verileri bir btn ha-
linde kaydetmeye alyor. Buna ramen
NTFSin denetleyemeyecei durumlar da
var. rnein dosyalarn yeniden boyutlan-
drlmasn dikkate almyor ve bir dosyann
boyu uzadnda, deiiklikleri diskin baka
bir yerine kaydediyor.
Paralanmann bir dier sebebi de Ana
Dosya Tablosu, yani MFT olabilir. NTFS de-
polama alannn %12sini meta verileri iin
ayryor, ancak Windows 1,5 KBtan kk
tm verileri buraya dolduruyor. Eer kulla-
ncnn ok sayda kk boyutlu dosyas
varsa MFT dolabiliyor, bylece kiisel verile-
ri ve programlar yeni dosyalarla kartra-
biliyor.
Windowsun bel balad takas dosyas
bile (sanal bellek) ana bellek yetersiz geldi-
inde byk bir hz tuzana dnyor.
Sistem bu veriyi genelde kullanm bittii
anda siliyor. Ama eer bir program kerse
verileri hafzada kalyor. Bylece zamanla
takas dosyasn paralayan p veriler orta-
ya kyor.
Nasl nlenir?: Sistemi gncel tutma
Sanal bellein veri tayc zerinde nasl
paralara ayrld biraz da Windows ayar-
larna bal. Sistem takas dosyas iin de-
iken ya da sabit boyutu destekliyor. Eer
deiken boyut seiliyse sistem gerektike
ihtiyac olan alan kullanyor ve bu da veri-
lerin paralanmasn hzlandryor. O yz-
den sanal bellee sabit bir boyut belirle-
melisiniz. Bu ayarlar sistem zellikleri
ksmnda, gelimi performans seenekleri
arasnda bulabilirsiniz.
Sanal bellek iin 2 ila 4 GB arasnda bir
boyut belirleyin. Ancak en az ve en ok de-
erler birbirinin ayn olmal. Diskin daha
verimli kullanlmas sabit disk kmeleri
sayesinde mmkn. Kmelerin varsaylan
ayarlarda 4 KB olan boyutu, sabit disk ze-
rindeki en kk birimi tekil ediyor.
Disk birletirme nasl alyor?
Gelimi bir birletirici, verileri sabit
diskin eitli alanlarna, trlerine gre
snflandryor.
Windows ve programlar
Kullanc dosyalar
Geici dosyalar
Normal disk birletirme
Disk birletirici dosyalar serbest bir
disk alanna kopyalyor, birletiriyor ve
dzenli bir ekilde saklyor.
Birletirilmi dosya
Dosya paralanm
Akll birletirme
TEST+TEKNOLOJ DSK BRLETRME

BLG
Windows 7de disk birletirme
Makyajlanan sistem arac artk daha kapsaml
ama maalesef yava
Windows 7de anlalan o ki
Microsoft, disk birletiriciye
yeni numaralar retmi. Ara
kendiliinden haftada bir
alp arka planda tm diskleri
temizliyor. Kullanc isterse
arac elle de balatabiliyor.
Vistadan fark, zamanlayc ile
belirlenen tarihte sabit diskler
ve disk blmleri ezamanl
olarak birletirilebiliyor.
Kullanmda neredeyse hibir
farkllk yok, yazlm hemen ie
balyor.
Ancak aracn daha hzl
almasn ve daha ok bilgi
sunmasn bekleyenler varsa
hayal krklna urayacaktr.
Ara Vistadaki kadar yava
alyor ve basit bir durum
bilgisi dnda hibir ey
gstermiyor. Bununla beraber
program daha derinlemesine
bir temizlik sunuyor. Windows
7 meta verilerini tanyp sabit
disk zerinde ideal bir yere
tayor. Bir dier yenilik de
SSDlerin tannmas. Windows 7
sabit diskler zerinde bu arac
altrmyor.
Gzlemleme
Test galibi
Diskeeper
srekli
arka planda
alarak yeni
dosyalar
dzenli
bir ekilde
yerletiriyor.
Bu srada
tm sreleri
gzlemliyor.
Zamanlayc
Windows 7de
disk ve disk
blmlerini
tek tklamayla
seebilirsiniz.
Bir veri, boyutu 1 KB bile olsa bir kme
kullanyor. Dier yandan, bir dosya kme
boyutunu at anda blnyor. Bu yz-
den, sabit diski biimlendirirken 64 KBlk
kmelere blmek performans artryor.
Ancak bu deiiklik sadece videolar gibi
byk boyutlu dosyalarda avantaj sal-
yor.
Disk birletirici testi
Farkl kme boyutlarn denemek profesyo-
nelce bir zm olsa da sradan bir bilgisa-
yar iin uygun deil. Bu noktada, veri tay-
clar analiz eden ve tm dosyalar mkem-
mel bir ekilde sralayan disk birletiricilere
ihtiya duyuluyor. Testimizde son nesil be
disk birletiriciyi hantal Vista platformu
zerinde denedik ve Windowsla gelen ara-
larla kyasladk. Windows 7nin disk birleti-
ricisinin neler yapabildiini aadaki kutu-
dan okuyabilirsiniz. Sisteminizi yeni kur-
duysanz disk birletirmeye uzunca bir sre
ihtiyacnz olmayacak.
nce ayar: Hatr saylr hz art
Testin tm katlmclar her seferinde oriji-
nal haline geri dndrdmz, ileri dere-
cede paralanm 100 GBlk bir disk zerin-
de almak zorunda kaldlar.
Magical Defrag 2 inanlmayacak denli
hzlyd. Program 11 dakika 56 saniyelik s-
reyle rakip tanmayan bir hza eriti. ou
disk birletirici bunun iki kat zamana ihti-
ya duydu.
Ancak Magical Defrag bu derecesini bir
hileye borlu. Disk birletirme ileminden
geriye disk zerinde bir sr boluk kald.
Program dank tm verileri bir araya top-
ladysa da tmyle bir dzenleme sz ko-
nusu deildi. Diskeeper 2010 Professional
ve O&O ok daha kapsaml bir temizlik ya-
pyor. ki program da sadece dosyalar bir
araya getirmekle kalmyor, bunlara uygun
bir de yer buluyor. yle ki disk zerinde ne-
redeyse hi bo alan olumuyor.
Temizlikten sonra tm programlar hz
art saladlar ancak bu deiiyordu. Sabit
diskin hzn artrmak iin Diskeeper, sabit
diskin kendisini ve kullanm eklini zm-
leyen bir ileve sahip. Bylece Diskeeper en
sk kullanlan dosyalar sabit diskin en hzl
alan blgesine aktaryor. Diskeeper virs
taramasnda da iyi hz elde etti ama dosya
kopyalama testinde dier disk birletirici-
lerden farkl bir ey yapamad.
O&O Defrag yazlm ise sabit diski bl-
gelere ayrarak yksek hz elde etmeyi he-
defliyor. Yazlm tm veriyi (sadaki resim-
de grld gibi) farkl alanlara datyor.
Bu yolla rnein nykleme iin gere-
Test: Sadece iki disk birletirici iyi
Zirve snf (100-90) st snf (89-75)
Orta snf (74-45) Tavsiye edilmez (44-0)
* Beta srm var
yok
SIRALAMA
1. SIRA 2. SIRA 3. SIRA 4. SIRA 5. SIRA 6. SIRA
rn
Diskeeper 2010
Professional*
O&O Defrag 12 JetDrive 2010 Ultimate*
Simon Tools
DriveDefrag 2*
Magical Defrag 2 Vista Defrag
Salayc www.diskeepereurope.com www.oo-software.com www.abelssoft.com www.my-sad.com www.ashampoo.com www.microsoft.com
Fiyat (yaklak) 45 Euro** 50 Euro 40 Euro 30 Euro 15 Euro
Toplam puan 93,1

89,2

64,2

63,8

52,6

52,1

nce ayar
100 GBn birletirilmesi 23:19 dk 28:56 dk 33:46 dk 24:52 dk 11:56 dk 18:56 dk
Paralanma oran (balangta %46) 0 % 0 % 0 % 0 % 0 % 0 %
Kopyalama (balangta 1 dk 32 sn) 1:17 dk 1:18 dk 1:17 dk 1:26 dk 1:30 dk 1:27 dk
Virs tarama (balangta 8 dk 54 sn) 7:16 dk 7:35 dk 8:25 dk 7:37 dk 7:48 dk 7:35 dk
Paralanmann nne geme

alma
Zamanlayc Biraz hantal alyor Basit kullanm Basit kullanm Basit kullanm Yok Hantal
Elle ayarlar ok sayda ok fazla Az Az ok az Yok
Src bilgisi Kapsaml Kapsaml Sadece temel Sadece temel Neredeyse hi Hi
Sabit diskte hata dzeltimi
Ek ilevler
Akll veri dzenleme
Sk kullanlan dosyalar en hzl
blgede
Blgelere ayrma

Otomatik sabit disk gzlemleme
Arka planda birletirme, yeni
dosyalara uygun yer bulma
Arka planda birletirme Sadece zamanlayc ile Sadece zamanlayc ile Arka planda birletirme Sadece zamanlayc ile
Disk blmleri
O&O Defrag
dosyalarn
hzl bir ekilde
paralanmasn
nlemek
amacyla
sabit diskleri
blgelere
ayryor. Sistem
verileri en ste
yerletiriliyor.
ken dosyalar sabit diskin en st ksmna, ki-
isel veriler ortaya, src nbellei ve ya-
plandrma verileri ise en sona yerletirili-
yor. Ancak bu uygulamann rakiplere kyas-
la bir hz fark yarattna ahit olmadk.
Vistann kendi disk birletiricisinin sonu-
lar ok artcyd. Ara JetDrive 2010 Ulti-
mate, Simon Tools DriveDefrag 2 ve Magical
Defrag 2ye kafa tutabildi.
Kullanm: Tek tklama yeterli
Sabit diskteki hzlanma bir disk birletirici
iin nde gelen lt olsa da, en iyi program
bile kullanm kolay deilse bir fayda sala-
mayacaktr.
Burada test katlmclarmz arasnda
dalar kadar fark vard. O&O Defrag saysz
ilevine karlk sezgisel kullanml ve g-
revler ok daha az tklamayla yerine getiri-
lebiliyor. Ayarlarn eitlilii de gzel. By-
lece, rnein disk birletiricisinin CPU kul-
lanm isabetli olarak belirlenebiliyor ya da
disk analizi gerekletirilirken kullanc
kendi betiklerini yazabiliyor. Diskeeper bu
kadar kapsaml olan bir dier ara ama kul-
lanm biraz daha karmak.
Magical Defrag 2 ise tepeden trnaa
farkl bir yaklam benimsemi. Program-
da hibir ayar seenei yok. Kurulumdan
sonra arka planda almaya ve diski birle-
tirmeye balyor. Sadece Vistann birletir-
me arac bundan daha sade yapda.
Zamanlayc haricinde hibir eyi gre-
miyor ya da yaplandramyorsunuz. Kulla-
nc, konsolu kullanmad zaman src-
leri bile seemiyor.
Otomatik: Akll dzenleme
Paralanm bir diskte yaptnz her ey
paralanmay daha da artrr. Programlarn
bunu nlemesi gerekiyor. Diskeeper Intel-
liwrite adl zelliiyle yeni dosyalar farkl
bir yere tayarak paralanmay yavalat-
yor.
O&O Defrag burada da puan alyor ve
blge uygulamasyla dosyalarn dalmas-
n engelliyor. Dier programlarda ise bu
trden bir zellik yok. Bunlar kullanacaksa-
nz sabit diski dzenli bir ekilde temizle-
melisiniz.
SONU: Sadece Diskeeper 2010 ve O&O Def-
rag gzle grlr bir hz artna, iyi d-
nlm ekstralara ve kapsaml birletirme
ilevine sahip. Madalyonun dier ucunday-
sa Vistann aracndan daha fazlasn sun-
mayan Magical Defrag 2 var.
Geri kalan programlarsa i gryor an-
cak standart bileenlerden fazlasna sahip
deiller. Bu da sabit diskin potansiyelini so-
nuna dek kullanmak iin yeterli deil.
balkim@chip.com.tr
TEST+TEKNOLOJ RN NCELEME

BLG

DEERLENDRME
Test + Teknoloji sayfalarnda, rnler hakknda detayl bilgi ve rnleri
puanlandran bir not sistemi bulabilirsiniz. Puanlama sisteminin karmak
olmamas iin iki kategori oluturduk. Bunlar Toplam CHIP Puan ve satn
almada nemli bir rol oynayan Fiyat/Performans Oran. Tm rnleri daha nce
belirlediimiz test platformu ve test kriterlerine uygun olarak inceleyip
deerlendiriyoruz. Bylece nceki aylarda yer alan benzer rnleri de birbirleri
ile karlatrma frsatn yakalayabilirsiniz.
TOPLAM CHIP PUANI
ok iyi (10090 Puan)
iyi (8975 Puan)
orta (7460 Puan)
vasat (5945 Puan)
kt (4420 Puan)
ok kt (190 Puan)
DONANIM
NDEKLER
Donanm
TESTLER
FYAT PERFORMANS
ok iyi (10090 Puan)
iyi (8975 Puan)
orta (7460 Puan)
vasat (5945 Puan)
kt (4420 Puan)
ok kt (190 Puan)
CHIP TEST MERKEZ olarak, piyasadaki yeni
rnleri test ediyor ve sizlere tantyoruz.
Bu sayfalarda en ilgin rnlerin
incelemelerini bulabilirsiniz.
GKHAN BODUR, RECEP BALTA, AHN EKOLU
Yeni senenin ilk saysnda CHIP Test Mer-
kezi yine firmalardan gelen birbirinden
farkl rnlerle doldu tat. Bu rnler
arasnda en ok dikkati ekeceklerden biri
Samsungun LED TVsi. 46 inlik ekran ve
3 cmden kk kalnl ile Full HD tele-
vizyon arayanlarn bu incelemeyi mutlaka
okumasn tavsiye ederiz. Dikkatleri e-
ken baka bir rnse QNAPn NAS, yani
a destekli depolama aygt. Donanm
zelliklerine ek olarak yazlm destei ile
de beenimizi kazanan QNAP 232 harici
depolamadan fazlasn arayanlarn gz
nnde bulundurmas gereken bir rn.
Hazr depolama demiken harici sabit
disk kutusu arayanlar, zellikle de yksek
transfer hzna ihtiyalar varsa ESATA
destekli IcyBox IB-290a bir baksnlar.
Eer derdiniz performanssa Corsairin
X128 SSDsini tavsiye ediyoruz. Ses siste-
mi iinse bu ay iki baarl Creative rn
inceleme sayfalarmzda yer buldu. Yaz-
clarda ise Epson ve HP, iki adet hepsi bir
arada rn ile kullancnn gzne girme-
ye alyor.
gokhan@chIp.com.tr
77 Kablosuz fare: A4 Tech XFAR G7-630
CPU soutucu: Akasa X4 AK-968
3G ynlendirici:
Aztech HW550 3G Wireless-N
78 Dizst bilgisayar:
Casper Nirvana CPQ-I720-4L25
G kayna: Corsair HX450D
SSD: Corsair X128 SSD
80 Harici disk kutusu:
ICYBOX IB-290STUSD-B
81 ok fonksiyonlu yazc:
Epson Stylus SX515W
USB oklayc:
Digitus 4 Portlu PCMCIA USB Kart
Ses sistemi: Creative Inspire T6200
82 A destekli depolama birimi:
QNAP TS-239 Pro Turbo NAS
83 Kulaklk: Creative ARENA Surround
USB-Seri port evirici:
Digitus USB to Serial Converter
ok fonksiyonlu yazc:
HP Photosmart Premium C309G
84 LED TV : Samsung UE46B8000XW
85 Flash bellek: MyMemoria 4G
Kablo: Inca IDD-01 DVI kablo
IP kamera: Legacy IP Kamera NC741W
86 Stereo hoparlr: Samsung ASP 600
Kulaklk: Philips SHS8000
DDR3 bellek: Patriot Viper II Sector 5
87 CPU soutucu:
Zalman CNPS10X Extreme
Kablosuz Router: TP-Link TL-WR941ND
LCD TV ask aparat:
Vanguard VM-435 23- 42

zerinde video simgesi yer alan
donanm inceleme rnlerinin
videolarna ulamak iin
TikTagleyin
TikTag kullanm iin
DZELTME: Dergimizin Aralk saysnda yer
alan Samsung 2233RZ monitrn distribtr
Koyuncu Elektroniktir. Firmann internet adresi
www.koyuncu.com.tr, telefon numaras ise
0216 528 88 88dir. Dzeltir, zr dileriz.
bulundurmas gereken bir rn.
polama demiken harici sabit
81

82

83

senenin ilk saysnda CHIP Test Mer-
yine firmalardan gelen birbirinden
nn
Haz
DZELTME: Aralk saymzdaki 2009un en iyileri
makalesinde ad geen Inca, Trk markas olarak
belirtilmise de, byle olmad ilgili markann
Trkiye distribtr Pasifik Bilgisayar tarafndan
bize bildirilmitir. Dzeltir zr dileriz.
UZUN MESAFE: Uygun fiyata hem gnlk
ilerinizi yapabileceiniz, hem de oyun oy-
narken gecikmelerden sizi bunaltmayacak
bir fare aryorsanz A4 Tech X-Far G7 size
gre. stelik 2,4 GHz bandn kullanan fare
ok uzak mesafelerden, ortamda baka
elektromanyetik dalga oluturan kaynaklar
olsa da gayet performansl alyor. Krm-
z, mavi ve sar da dahil olmak zere farkl
renk seeneklerine sahip farenin boyutlar
bir masast ve notebook faresinin arasn-
da. Dolaysyla zellikle byk bir ele sahip
olanlar iin ok ergonomik olmasa da di-
zst kullananlara byk avantaj sunuyor;
hele ki 2 mm kalnlndaki alcsn d-
nrseniz. Tek bir AA boyutunda pil ile al-
an fare g ynetimi sistemi ile pili idareli
kullanyor. Ayn zamanda farenin altndaki
ama kapama tuu ile anta iinde tarken
fareyi kolayca kapatabiliyorsunuz. XFar
G7nin yazlm ise olduka ilgin bir zelli-
i beraberinde getiriyor. Farenin sa d-
mesine basl tutup ekranda sol alttan sa
ste apraz izerek resimlere ya da farkl
uygulamalara zum yapabiliyorsunuz. Ayn
ekilde yukardan aa veya L izerek farkl
komutlar verebilirsiniz. Yazlm ile tm bu
komutlar ayarlanabiliyor.
SONU R Geni mesafesi, g koruma zellik-
leri ve yazlm baarl. Buna karn tekerlek ile
beraber sadece 3 dmeye sahip.
P Mesafe
P G korumas
M Standart dmeler
CPU SOUTUCU
AKASA X4 AK-968
KABLOSUZ FARE
A4 TECH XFAR G7-630
3G YNLENDRC
AZTECH HW550 3G WIRELESS-N
CHIP PUANI
FYAT/PERFORMANS
FRMA
BLG N
WEB
FYAT
TEKNK ZELLKLER
Frekans
Bant genilii
znrlk
Mesafe
Pil
Dier
A4 Tech
(212) 312 50 50
www.mascom.com.tr
19 $ + KDV

2.4 GHz
125, 250, 500 Hz
1600 dpi (yazlm)
15 m
1 x AA
2 mm alc
CHIP PUANI
FYAT/PERFORMANS
FRMA
BLG N
WEB
FYAT
TEKNK ZELLKLER
Soket
Is borusu
Materyal
Fan hz
Balant
Boyutlar
Akortek
(212) 210 97 99
www.akortek.com
41 $ + KDV

Intel LGA 775, 1156,1366 AMD AM2, AM3
3 adet
Alminyum / bakr
600 2500 RPM (PWM)
4 pin
92 x 92 x 25
CHIP PUANI
FYAT/PERFORMANS
FRMA
BLG N
WEB
FYAT
TEKNK ZELLKLER
Kablosuz a destei
MIMO
Gvenlik
Ethernet
Mobil genibant
Boyutlar
Albim
(216) 469 23 00
www.albim.com
90 $ + KDV

802.11 b/g/n, IEEE 802.3 10/100
Var
WEP, WPA/WPA2
4 port
HSDPA (3.5G)
200 x 125 x 30,5 mm
EVDE 3G: 3G ile beraber GSM operatrleri
de artk internet salayclar arasnda yer-
lerini aldlar. Fakat hala baz dezavantajla-
ra sahipler. Bu dezavantajlardan biri de
eve geldiinizde evdeki dier kullanclara
interneti datmak. Bunu yapmak iin ak-
la gelen ilk yol 3G modem takl bilgisayar
yerel aa balayarak interneti paylatr-
mak. Aztech HW550nin sunduu yol ise
ok daha kolay. 4 port Ethernet ve 1 adet
WAN giriine sahip ynlendiricinin ze-
rindeki USB giriine 3G modeminizi taka-
rak GSM operatrnzden aldnz inter-
net hizmetini evdeki tm bilgisayarlara
databiliyorsunuz. Eer evde ADSL mode-
miniz varsa buradan aldnz interneti de
ynlendiricinin WAN yuvasna takarak
kullanma sokabilirsiniz. Bundan sonra ise
ethernet ile kablolu veya 802.11 b/g/n ile
kablosuz olarak kendi anzda internetin
keyfine varabilirsiniz. Gvenlik iinse WEP,
WPA, WPA2 alternatiflerini kullanabiliyor-
sunuz. Aztech HW550nin beendiimiz
baka bir yn ise kullanc arabirimi. Ta-
raycnz zerinden ulaabileceiniz bu
arabirim ilk kurulum esnasnda gerekli
ayarlar basite adm adm yapmanza im-
kan tanyor.
SONU R USB girii sayesinde GSM operatr-
nzden aldnz internet eriimini ev veya i a-
nza Aztech HW550 ile kolayca databilirsiniz.
P 802.11n destei
P HSPDA (3.5 G)
P Gvenlik
UYGUN ZM: Fiyatna gre iyi perfor-
mans sunan markalardan biri olan Akasa
yeni soutucusu Akasa X4de de gelenei
bozmuyor. Intel LGA 775/1156/1366 ve
AMD AM2/AM3 soketlerini destekleyen so-
utucu kolay montaj kitleri ile anakarta
kolayca taklyor. 3 bakr s borusu ile ba-
kr tabandan aldklar sy alminyum
fanlara tayan soutucu, dakikada 600 ila
2500 devir yapan fan ile bu sy ilemci-
den uzaklatryor. 4 pin balantya sahip
bu fan sya gre devri otomatik ayarlar-
ken grlt seviyesini de en azda tutuyor.
Intel LGA775 soketli anakartta yaptmz
testlerde Akasa X4 yk altnda 52 dereceyi
grrken Intel beraberinde gelen stok fa-
nn ilemciyi ancak 58 dereceye kadar so-
uttuunu grdk. Bu performans elbette
hz artma tutkunlarn tamamen tatmin
edecek kadar iyi deil. Fakat fiyat gz
nnde bulundurduunuzda baarl say-
labilecek bir performans. Sistem botay-
ken ise Akasa X4 ilemciyi Intel ilemci ile
beraber gelen fandan 3 derece daha souk
tutmay baaryor. Bu arada testleri rnle
birlikte gelen termal macunla yaptmz
belirtelim. Daha iyi bir termal macunla da-
ha iyi skorlar elde etmek mmkn.
SONU R Stok fannz bozulduysa ve yerine
uygun fiyatl bir alternatif aryorsanz Akasa X4
gz nnde bulundurun.
P Bakr taban, 3 s borusu
P Fiyat
M OC iin yeterli deil
FYAT FORMANS
Akortek
(212) 210 97 99
CHIP NI
FRMA
BLG N
NI
RFORMANS T/PER
PUAN CHIP PUA ANI
CORE 7 PERFORMANSI: Casper tarafndan
test merkezimize gnderilen firmann ilk
Core i7 ilemcili dizst bilgisayar CPQ-
I720-4L25 beraberinde anta ile gelen nadir
dizst bilgisayarlardan. Kutu ieriini zen-
gin tutan Casper, Eset Smart Security 4 g-
venlik yazlm ve bir adet fareyi de kutuya
dahil ederek beenimizi kazand. Normal
olarak 1.60 Ghz hznda alan dizst bil-
gisayarn Core i7 720 ilemcisi, Intelin Tur-
bo Boost teknolojisi sayesinde gerektii du-
rumlarda 2.80 Ghz gibi yksek frekanslara
ulaabiliyor. 4 GB DDR3 1066 Mhz bellek ile
gelen rnde 32 Bit Windows 7 Home Pre-
mium kullanlmas yznden sistem maa-
lesef 3 GB bellek kullanabiliyor fakat ister-
seniz Casper teknik destek servisini araya-
rak adresinize 64 Bit DVD gnderilmesini
salayabiliyorsunuz. Oyuncularn da dikka-
tini ekecek olan rnde nVidiann perfor-
mansl ekran kart GeForce GT 240M yer
alyor. Dizstnn gcn lmek iin yap-
tmz PCMark Vantage testinden 5256 pu-
an alan rn bu sayede performansn orta-
ya koymay baard. 15,6 LCD ekrana sahip
olan rn ile 1366 x 768 znrlk saye-
sinde 720p videolar da izlemeniz mm-
kn.
SONU R Core i7 ilemcili yeni Nirvana ile ga-
yet baarl bir performans sunan Casper, src
ve BIOS gncellemelerine daha ok nem vermeli.
P Yksek performans
P Hafif yap
P Uygun fiyat
YETERL G: Her ne kadar donanm reti-
cileri cihazlarda g tketimine daha ok
nem vermeye baladlarsa da gnmzde
artk gncel bir bilgisayarn ektii g 300
Watta yaklayor. Buna ek olarak sisteme
iyi bir ekran kart koyduunuzda bu g ge-
reksinimi 350-450 Watta kadar kabiliyor.
Bu yzden Corsair, HX450D modeliyle pa-
zarda doru noktay hedefliyor diyebiliriz,
zellikle de bilgisayar toplarken kasa harici
bir PSU arayanlar iin. 450 Wattlk bu g
kayna ATX12V v2.2 standardn destekler-
ken 80+ bronz sertifikasn da beraberinde
getiriyor. Bu g kaynann gelen elektrii
yzde 80 verimlilikle kulland anlamna
geliyor. rnn baka bir zellii ise mod-
ler kablolar kullanyor olmas. 24 pin ATX ve
8 pin ATX12V dndaki tm kablolar g
kaynana takp kartabiliyorsunuz. Gerek-
siz kablolarn karlabilmesi ve var olanla-
rn da derli toplu olmas kasa ii havalan-
drma asndan nemli bir avantaj. Baka
bir avantaj ise 120 mmlik fan. Scakla g-
re otomatik olarak devrini ayarlayan bu fan
hem g kaynann, hem de kasann iinin
iyi bir ekilde havalandrlmasna katk sa-
lyor. ift rulman kullanan bu fann olduka
az ses kardn da belirtelim.
SONU R Kasa harici kaliteli bir g kayna
arayanlara 450 W seenei ile Corsair gzel bir se-
enek sunuyor.
P 80+ Bronz verimlilik
P Modler kablolar
P 7 yl garanti
SSDDE PERFORMANS: Bildiiniz gibi
SSDler standart sabit disklere gre hem da-
ha hzl hem de daha az g tketen depo-
lama zmleri. Bu zmleri sunanlar
arasnda Corsair performansl P serisinden
sonra X serisini piyasaya srd. 32, 64 ve
128 GBlk modeller arasndan 128 GBl
test merkezimize gelen SSD gerekten de
adna yarar ekilde ekstrem bir perfor-
mans sunuyor. MLC (ok katmanl hcre)
teknolojisine sahip Samsung bellekler ve
yksek hz ile tannan Indilinx Barefoot
kontrolcsn kullanan SSD donanmsal
olarak iyi bir kombinasyona sahip. Buna bir
de 64 MBlk tampon bellei eklediinizde
ok sayda kk boyutlu dosyalarn oku-
nup yazlmasnda bile yksek transfer hz-
larna eriebilecek bir rn karmza k-
yor. Tabi bunu pratikte ne kadar doru ol-
duunu grmek iin testlere ihtiyacmz
var. HD Tune ile yaptmz testler sonu-
cunda Corsair X128 215 MB/s okuma ve 189
MB/s yazma hzlarna ulat. Bu hzlar piya-
sada bulabileceiniz SSDler arasnda en
yksek deerler arasnda yer alyor. Elbette
fiyat sabit disklerden yksek fakat eer SSD
dnyorsanz GB bana maliyeti de ga-
yet uygun.
SONU R Corsairin X128 modeli piyasada bu-
labileceiniz en yksek performansl SSDlerden
biri.
P Yksek transfer hz
P 64 MB n bellek
P GB bana maliyet
G KAYNAI
CORSAIR HX450D
DZST BLGSAYAR
CASPER NIRVANA CPQ-I720-4L25
SSD
CORSAIR X128 SSD
CHIP PUANI
FYAT/PERFORMANS
FRMA
BLG N
WEB
FYAT
TEKNK ZELLKLER
Ekran
lemci, Bellek
Sabit Disk
Kablosuz eriim
letim sistemi
Arlk
Casper
(216) 528 66 66
www.casper.com.tr
1.299 $ + KDV

15.6 / 1366 x 768 WXGA
Intel Core i7 1,6 (2,8) Ghz
500 GB 5400 RPM
802.11b/g, Bluetooth
MS Windows 7 Home Premium 32 Bit
2.55 Kg
CHIP PUANI
FYAT/PERFORMANS
FRMA
BLG N
WEB
FYAT
TEKNK ZELLKLER
G
ATX standard
Fan
Verimlilik
Boyutlar
Dier
DJTAL TREND
(212) 266 87 70
www.dijitaltrend.com
115 $ + KDV

450 W
ATX12V v2.2 / ATX12V 2.01
120 mm ift rulman
Maks. %85
150 x 86 x 150 mm
Yksek/dk voltaj, ksa devre korumas
CHIP PUANI
FYAT/PERFORMANS
FRMA
BLG N
WEB
FYAT
TEKNK ZELLKLER
Teknoloji
Kapasite
Arabirim
n bellek
Kontrolc
Arlk
DJTAL TREND
(212) 266 87 70
559 $ + KDV

MLC
128 GB
SATA II/I
64 MB
Indilinx Barefoot
80 g
k
FYAT AT/PERFORMANS
CHIP P PUANI
/PERFORMANS
CHIP P PUANI
FYAT
UANI
PERFORMANS
DJTAL TREND
CHIP_TTAF KABLO.indd 1 12/23/09 8:01:07 PM
HARC DSK KUTUSU

ICYBOX IB-290STUSD-B hzl bir sabit disk kutusu arayanlar
iin komple zm sunuyor.
DJTAL TREND
(212) 266 87 70
37 $ + KDV
2.5 in
eSATA, USB 2.0
3.5 in
Yok
Alminyum
Uyar LEDi
CHIP PUANI
FYAT/PERFORMANS
FRMA
BLG N
WEB
FYAT
TEKNK ZELLKLER
Form faktr
Arabirim
Yuva
Fan
Malzeme
Dier
P eSATA destei
P Kolay montaj
P Kutu ierii
Q Tanabilir harici diskler gnmzn
vazgeilmezleri haline geldi. Her ne ka-
dar USB belleklerin kapasiteleri ve per-
formanslar gn getike artsa da bir
DVDnin 4 GB getii gnmzde film
veya mzik arivinizi yannzda tamak,
arkadalarnzla paylamak istiyorsanz
bir tanabilir sabit diske ihtiyacnz var.
Genel olarak firmalar kutu + sabit disk
komple zmler sunsa da bu zmler
genelde USB 2.0 arabirimini kullanyor.
Bu arabirim ile yaklak 80-160 GBlk bir
sabitdiskin iindeki veriyi aktarmak sa-
atler alabiliyor ama firmalar yine de ma-
liyet ve yaygn olmas asndan USByi
tercih ediyor. Biraz daha kaliteli zm-
lerde ise USB ve Firewire kullanlyor. Bu-
na karn en iyi aktarm hzn aryorsa-
nz u andaki en mantkl seenek eSATA
olarak karmza kyor.
ICYBOX IB-290STUSD-B hem USB 2.0 hem
de eSATA arabirimine sahip bir tanabilir
sabit disk kutusu. Tabii rn sadece tek
bir kutudan oluuyor diyemeyiz. Paketi
atnzda karnza standart bir sabit
disk kutusu ve bilgisayara takmak iin
kullanabileceiniz bir d kutu ile geliyor.
sterseniz her iki paray da srayla incele-
yelim. Dardan baktnzda ICYBOX IB-
290STUSD-B d yap olarak parlak meta-
lik n yzey haricinde basit bir 2,5 in sa-
bit disk kutusu grnmnde. Kutunun
arka yzne baktnzda ise durum biraz
farkl. eSATA ve mini USB yuvalarnn ha-
ricinde g girii iin bir de yuva bulunu-
yor. Gerekli gc tek bir USB yuvasndan
salayamayan anakartlar iin kutudan
kan kablo ile sabit diske buradan g
verebilirsiniz. Bunun haricinde dikka-
tinizi ekecek bir ey daha var. O da
metal kollar. Kutunun iine giren bu
kollar iine takacanz 2,5 in sabit
diski kutuya kolayca takp karmak
iin kullanlyor. Yani sabit diski ICY-
BOX IB-290STUSD-Bnin iine koymak
iin tek tek vidalar skmenize gerek
yok. Tabii kutunun iini tam olarak
grmek iin vidalar biz sktk. Her ne
kadar raya benzer sistem ile sabit disk
net olarak oturuyor gzkse de vibras-
yon nleyici veya darbeleri emecek bir
mekanizma/materyal olmadn syle-
meliyiz. Buna karn diskin almas sra-
snda herhangi bir ses veya titreme ile
karlamadmz da belirtelim.
KASA MONTAJI
ICYBOX IB-290STUSD-Bnin iki paradan
olutuunu belirtmitik. Bu paralardan
dieri ise kutuyu kasanza kolayca takp
skmenize imkan tanyan d kutu diyebi-
liriz. Bu kutuyu kasanzda (byk ihtimal-
le kullanmadnz) 3,5 yuvaya monte
ederek ICYBOX IB-290STUSD-B iin bir yu-
va oluturmu oluyorsunuz. Bylece kab-
lolarla uramadan sabit disk kutusunu
yuvaya kaydrp SATA hznda veri aktar-
mna eriebilirsiniz. Ayn ekilde kutuya
hafif bastrarak yuvadan kartmanz da
mmkn. Burada tek dikkat etmeniz gere-
ken nokta anakartnzn SATA kontrolc-
snn ve srcsnn tak/altr uyum-
lu olmas. Yeni sistemlerde ve iletim sis-
temlerinde bu sorunla genelde karla-
mazsnz. Bu arada yuvann kasaya mon-
taj rnle beraber gelen vidalarla yaplr-
ken g molex kablosundan, veri balant-
s ise SATA kablosundan yaplyor.
PERFORMANS
HD Tune ile yaptmz performans testle-
rinde eSATA balants ile ortalama yakla-
k 39 MB/slik bir aktarm hzna ahit ol-
duk. Bu harici bir sabit disk kutusu iin hi
de fena bir aktarm hz deil. Elbette bu
hz kutu iinde kullandmz 2,5 inlik Se-
agate sabit diskin hzndan da etkileniyor.
Fakat USB 2.0n oluturduu darboazla
karlamadan hzlca veri aktarmak gzel.
Test esnasnda yuvann iinde bulunan sa-
bit diskin havalandrma delikleri sayesin-
de ok fazla snmadn da belirtelim.
ICYBOX IB-290STUSD-B ise gerekli tm
kablolar rne dahil etmi. Bu kablolar
arasnda eSATA, mini USB ve USB-power
kablosu yer alyor. Son ikisini genelde fir-
malar Y eklinde bir kablo ile zerken bu-
rada iki ayr kablo olarak verilmesi biraz
kt.
SONU R Eer bir sabit disk kutusu aryorsa-
nz, kasanza kolayca takp karabileceiniz,
hzl veri aktarm sunan, kullanm klavuzu d-
nda kutu ierii eksiksiz diyebileceimiz ICY-
BOX IB-290STUSD-Byi tavsiye edebiliriz.
Montaj Sabit diski kutuya vidalar skmeden
kolayca takmak mmkn.
En iyisi eSATA
Q
vaz
dar
form
DVD
vey
ark
bir
Gen
kom
EPSON STYLUS SX515W: Firmann bee-
nilen ok fonksiyonlu yazclarnn orta se-
viye zmlerinden biri. Bask dnda ta-
rayc ve fotokopi makinesi grevini de
gren cihazn en byk zellii ise kablo-
suz a destei. Bu zellik sayesinde Ether-
net ya da USB haricinde cihaz evdeki veya
ofisinizdeki kablosuz aa balayarak kt
alabiliyorsunuz. Yazcnn kullanm ise ol-
duka kolay. Bunu ise zerindeki LCD ekra-
na borlu. Menler haricinde bu ekran
yazcya taktnz hafza kartlarndaki fo-
toraflar grmek ve semek iin kullana-
biliyorsunuz. Kart yuvalar SD, mikro SD,
CF, MS ve XD hafza kartlarn destekliyor.
Bunun dnda fotoraflar PictBridge sa-
yesinde direkt fotoraf makineniz zerin-
den de aktarabilirsiniz. Bask kalitesine
baktmzda Epson Stylus SX515Wnin
renkli basklarda tatminkar bir kalite ver-
diini gryoruz. Siyah beyaz ktlarda ise
kalite ortalama diyebiliriz. 2400 x 2400
znrlkteki tarayc ise birok kullan-
cnn ihtiyalarn karlayacak dzeyde.
Epson Stylus SX515Win en byk eksisi ise
biraz grltl almas. te yandan hz
dnldnde bu gz ard edilebilecek
bir dezavantaj.
SONU R Wifi zellii ile kablosuz balant
yapabileceiniz ok fonksiyonlu yazcnn bask
kalitesi ortalamann stnde.
P WiFi
P LCD ekran
M Yksek ses
DZSTNE USB: USB cihazlarn says art-
tka bilgisayardaki yuvalar da yetmemeye
balad. Bu durum zellikle saylar her ge-
en gn artan dizst bilgisayarlar iin ge-
erli. Aslna bakarsanz gnmz dizst
bilgisayarlarnda durum ok vahim deil.
Buna karn daha eski dizstlerde USB yu-
vasnn yetmemesi durumuyla sklkla kar-
lalyordu. zellikle de var olan yuvalar
USB 1.1 olduunda. Digitus 4 Portlu PCMCIA
USB Kart adndan da anlalaca zere di-
zst bilgisayarlar iin tasarlanm bir USB
kart. CardBus Type 2 yuvasndan dizst
bilgisayarnza balayabileceiniz bu cihaz-
la sisteminize fazladan 4 adet USB yuvas
eklemi oluyorsunuz. Bildiiniz gibi Card-
Bus, ExpressCarddan nce kullanlan stan-
dart. Dolaysyla rn satn almadan nce
dizst bilgisayarnzn genileme yuvasy-
la uyumlu olup olmadn kontrol etmekte
fayda var. rnn kurulumu ise gayet ko-
lay. Dizst bilgisayarnz kapattktan son-
ra cihaz yuvaya takp altrmanz yeterli.
Src iinse Windows XP dnda herhan-
gi bir gncelleme yapmanz gerekmiyor.
Windows XP SP1 dahil, Windows 2000 ve
Vista 32/64 bit bilgisayarlarda kart zahmet-
sizce kurabiliyorsunuz.
SONU R Digitus 4 Portlu PCMCIA USB Kart
CardBus Type 2 yuvaya sahip dizstler iin ba-
sit kurulumlu bir USB oklayc.
P USB 2.0/1.1 destei
P Kolay kurulum
P Opsiyonel g girii
USB OKLAYICI
DIGITUS 4 PORTLU PCMCIA USB KART
OK FONKSYONLU YAZICI
EPSON STYLUS SX515W
CHIP PUANI
FYAT/PERFORMANS
FRMA
BLG N
WEB
FYAT
TEKNK ZELLKLER
Teknoloji
Sayfa boyutu
Bask znrl
Tarayc znrl
Balant
Dier
EPSON
(212) 336 03 03
www.epson.com.tr
161 $ + KDV

Mrekkep pskrtmeli
A4
5760 x 1440
2400 x 2400
USB 2.0, Ethernet, WiFi
LCD ekran
CHIP PUANI
FYAT/PERFORMANS
FRMA
BLG N
WEB
FYAT
TEKNK ZELLKLER
Tip
USB yuvas
USB destei
Yonga
G girii
letim sistemi
BMEL
(212) 347 75 40
www.bimel.com.tr
24,5 $ + KDV

CardBus Tip 2
4 adet
USB 2.0, USB 1.1
VIA 6212
Opsyonel
Win. 2000, Win. XP, Vista 32, Vista 64 bit
STEREODAN 5.1E: Mzik severlerin yakn-
dan tand Creative, Inspire ailesine bir
yenisini daha ekliyor. 143 dolarlk bu rn
kaliteli 5.1 evresel ses sistemine uygun fi-
yata sahip olmak isteyenler iin birebir. 22
Wattlk subwoofer, 18 Wattlk merkez ho-
parlr ve tiz ve orta frekanstaki sesleri ba-
aryla reten ift konili uydularyla film
seyrederken ya da oyun oynarken bu sis-
tem sizi yz st brakmayacaktr. Dahas
Creativein CMSS teknolojisi ile stereo sesle-
ri 5.1 kanal ses upmix ederek mzik deneyi-
minizi bir adm teye tayabilirsiniz. Crea-
tive Inspire 6200 kurulum ve kullanm es-
nasnda da kolaylklar sunuyor. Merkez ho-
parlr ayaklar kullanarak kolayca LCD
monitrnzn stne takabildiiniz gibi
evresel sese ihtiyacnz olmadnda arka
uydular n uydularn stne kolayca yer-
letirebiliyorsunuz. rn beraberinde bir
de kablolu uzaktan kumanda geliyor. Bu ku-
mandayla ses seviyesini ayarlarken ayn za-
manda kulaklk ve mikrofon girileri sunu-
yor. Bu sayede kasadaki ses balantlarn
bozmadan kolayca kulakla geebiliyorsu-
nuz. rnde grdmz tek eksi ise b-
yk salonlar iin beraberinde gelen uydu
kablolarnn biraz ksa olmasyd.
SONU R Fiyatna gre yksek kalite sunan
Creative Inspire T6200 kullanm asndan da ko-
laylk getiriyor.
P Kaliteli ses
P CMSS upmix
P Kumanda
SES SSTEM
CREATIVE INSPIRE T6200
CHIP PUANI
FYAT/PERFORMANS
FRMA
BLG N
WEB
FYAT
TEKNK ZELLKLER
Subwoofer
Merkez hoparlr
Uydular
Sinyal grlt oran
Uydular
Dier
Kont Koyuncu Multimedya
(212) 479 46 46
http://tr.creative.com
143,83 $ + KDV

22 Watt
18 Watt
4 x 7.5 Watt
80 dB
ift koni
CMSS upmix
P PUANI
AT/PERFORMANS
CHIP P
FYAT
PUANI CCHIP PUANI
FYAT/PERFORMANS
CHIP P
A DESTEKL DEPOLAMA BRM
QNAP TS-239 PRO TURBO NAS

QNAP TS-239 Pro Turbo NAS donanm ve yazlm ile mini
bir bilgisayardan farksz.
Tesan
www.qnap-tr.com
(212) 454 60 00
578 $ + KDV
Atom 1.6 GHz
Linux
1 GB DDR2
2 x 3,5 in SATA
2 x USB / eSATA / Gbit Ethernet
D-Sub
CHIP PUANI
FYAT/PERFORMANS
FRMA
BLG N
WEB
FYAT
TEKNK ZELLKLER
lemci
letim sistemi
Hafza
Yuva
Giri klar
Grnt
P Performans
P Yazlm destei
P Giri klar
Q Artk harici sabit diskler sadece depo-
lama aygt olmann tesine getiler. Bu-
nu salayan ise yeni sayabileceimiz
NASlar, yani a destekli depolama aygt-
lar. lk ktklarnda sadece a zerinden
depolama fonskiyonu gibi basit becerile-
re sahip bu rnler artk neredeyse bir
bilgisayardan farkszlar. Bunun son r-
neklerinden biri de QNAP TS-239 Pro
Turbo NAS
BALI BAINA BLGSAYAR
QNAP TS-239 Pro netbooklarda da grd-
mz Intelin 1.6 GHzlik Atom ilemcisi-
ni kullanyor. 1 GB DDR2 hafzaya sahip
sistemin 2 adet harici sabit disk girii var.
Anahtarla kolayca ap 3,5 inlik SATA sa-
bit disk takabileceiniz bu yuvalar saye-
sinde RAID 0/1 konfigrasyonlar kurma-
nz da mmkn. letim sistemi iinse Li-
nux kullanlm. Tm bu zelliklere bakt-
nzda QNAP iin ufak bir bilgisayardan
farksz diyebiliriz.
QNAP TS-239 Pro giri klar asn-
dan da olduka zengin bir yelpazeye sa-
hip. Cihazn arka yznde her birinden
ikier adet olmak zere GigaBit ethernet,
eSATA ve USB 2.0 girileri mevcut. Grn-
t iinse bir adet D-Sub yuvasnda konso-
lu grntleyebiliyorsunuz. n yzde ise
USB bellek, yazc gibi harici USB cihazlar
balayabileceiniz bir USB girii daha bu-
lunuyor. Bu yuvann hemen stndeki
One Touch Copy dmesi ile USB bellek-
teki verilerinizi QNAPn iine aktarabili-
yorsunuz. Bu dmenin hemen stnde
ise ama kapama dmesi ve sabit disk,
eSATA ve ethernet gsterge LEDleri bulu-
nuyor.
KOLAY KURULUM
Web arabiriminden kolayca kullanabi-
leceiniz QNAPn kurulumu da olduk-
a kolay. Firma ada cihazn bulunma-
sn kolaylatrmak iin Mac ve Win-
dows iin de ufak bir yazlm eklemeyi
unutmam. Eer Windows kullanyor-
sanz sabit diskleri takp yerel aa ba-
ladktan sonra QNAP Finder yazlmn
altrmanz yeterli. Bu yazlm nce
ada cihaz buluyor, daha sonra ise
toplam 8 admda cihaz kurmanz
salyor. Bu admlar arasnda ifre belirle-
meden formatlamaya birok ayar basit
olarak sizin ynlendirmeniz dorultusun-
da yaplyor. Ayarlar yaptktan sonra ise
balan dediinizde QNAP kullanc arabi-
rimini web sayfanzda grebilirsiniz. Bu
ana sayfay istediiniz ekilde zelletire-
bilmeniz de gzel.
EKSTRA ZELLKLER
Bata da belirttiimiz gibi QNAP TS-239
Pro Turbo NAS donanmsal ve yazlmsal
zellikleri ile bir depolama aygtndan ok
bir bilgisayar. Verilerinizi AES 256-bit if-
releme ile koruyabileceiniz bu bilgisaya-
r ayn zamanda bir dosya, FTP, MySQL,
web, iTunes veya yazc sunucusu olarak
da kullanabilirsiniz. Multimedya istasyo-
nu zellii ise resimlere slayt gsterimi
zellii sunuyor. UpnP Media Server ise
DLNA 1.5 destekli televizyon, PlayStation 3
gibi cihazlardan video, mzik gibi oklu
ortam dosyalarn grntlemenize im-
kan tanyor. Bunun dnda zellikle in-
ternetten bol bol dosya indirenler de
QNAP mhendisleri tarafndan unutul-
mam. Download Station yazlm ile Ra-
pidshare ve torrent linklerini QNAPa ata-
rak bilgisayardan bamsz olarak dosya-
larn indirilmesini salayabilirsiniz. By-
lece btn gn bilgisayarnz ak brak-
mak yerine daha az g tketen ve muh-
temelen daha az ses karan bir cihazla
dosyalarnz indirebiliyorsunuz. Bu arada
dosyalarn indirilmesini belli srada belli
tarihlerde gereklemek zere program-
layabilmeniz de gzel. QPGK eklentileri
ile sisteme MLDonkey ve SABnzbd+ yaz-
lmlarn kurabiliyorsunuz. Bu yazlmlar
bilgisayarda kullandnz eMule ve News-
bin yazlmlarnn benzerleri diyebiliriz.
PERFORMANS
Gigabit ethernet ile aktarm hznda orta-
lama 60 MB/slik bir hz yakaladk. ESATA
balantsnda da performans kasann
iindeki sabit diskin performansna yakn
dzeydeydi. Elbette ayn diskten iki tane
takp RAID 0 konfigrasyonu kurarak
okuma ve yazma performansn daha da
hzlandrabilirsiniz.
SONU R Performansl donanm ve yete-
nekli yazlm ile QNAP TS-239 Pro piyasadaki
en iyi NASlardan biri. Dezavantaj ise fiyat.
Tak altr Sabit disk yuvalarna anahtarla kolayca
ulaabiliyorsunuz.
Akll NAS
Q
b
Q
la
n
N
la
d
r
b
n
T
B
PROFESYONEL ZM: HP Photosmart
Premium C309G profesyonel bask z-
m arayanlar iin tasarlanm bir hepsi bir
arada yazc. zm profesyonel olunca
balant seenekleri de elbette artyor. HP
Photosmart Premium C309Gde USB ve et-
hernetin yan sra kablosuz balant iin
BlueTooth ve WiFi destei sunuluyor. Da-
has grnty yazcya USB yuvasndan
flash bellekle veya SD-XD-MS ve MS DUO
hafza kartlarn kullanarak aktarabilirsi-
niz. Geni balant seenekleri dnda bu
yazcy dierlerinden ayran bir baka
zellik ise zerinde g dmesi dnda
herhangi bir dme bulunmamas. Bunun
nedeni ise n yzdeki dokunmatik LCD ek-
randan tm ilemleri kolayca yapabilme-
niz. Trke destei de olan bu ekran ani-
masyonlu demolarla neyi nasl yapaca-
nz net bir ekilde aklyor. Dahili olarak
ift tarafl bask zmne sahip HP Pho-
tosmart Premium C309Gyi ayn zamanda
bir tarayc ve fotokopi makinesi olarak da
kullanmak mmkn. Yaptmz bask
testlerinde zellikle siyah beyaz basklarda
ve fotokopilerde ok iyi bir kaliteyi yakala-
dmz sylemeliyiz. Ayn ekilde renkli
baskda da kalite ortalamann stndeydi.
SONU R Dokunmatik ekranyla kolay kulla-
nm sunan yazc otomatik olarak ift tarafl bas-
kyla yeili de koruyor.
P WiFi, BlueTooth
P Dokunmatik LCD ekran
P ift tarafl bask
CHIP PUANI
FYAT/PERFORMANS
FRMA
BLG N
WEB
FYAT
TEKNK ZELLKLER
Teknoloji
Sayfa boyutu
Bask znrl
Tarayc znrl
Balant
Dier
HP
(212) 244 79 79
www.hp.com.tr
237 $ + KDV

Mrekkep pskrtmeli
A4
600 x 600
4800 x 1200
USB 2.0, Ethernet, BlueTooth, WiFi
Dokunmatik LCD ekran
OK FONKSYONLU YAZICI
HP PHOTOSMART PREMIUM C309G
DGTUS USB TO SERIAL CONVERTER :
Adndan da anlalaca gibi seri yuvas bu-
lunmayan anakartlara USB giriinden RS232
arabirimini sunan kk bir adaptr. Bildi-
iniz gibi eskiden modemleri, joystickleri
baladmz bu yuva USBnin kmas ze-
rine kullanmn byk oranda yitirdi. Do-
laysyla gncel anakartlarda reticiler pa-
ralel portla beraber seri portu da anakarta
genelde dahil etmiyor. Buna karn hala ba-
z cihazlara balant iin bu seri yuva kulla-
nlyor. zellikle uydu alcs olanlar uydu-
dan gncelleme mevcut olmad durum-
larda yazlm gncelleme iin bu yuvaya
ihtiya duyabiliyor. Digitus USB RS232 e-
viriciyi bilgisayara balayarak bu tr ilem-
leri yapabileceiniz bir seri yuvaya sahip
olabilirsiniz. Yapmanz gereken tek ey ci-
haz USB yuvasna takp srcy ykle-
mek. 64 bit versiyonlar dahil Windows XP/
Vista ve 7de iletim sisteminin srcy
otomatik yklediini (Windows Update) be-
lirtelim. Elbette adaptr rahata balaya-
bilmek iin kutuya USB uzatma kablosu
dahil edilmi. Hemen belirtelim Digitusun
RS-232 yuvas erkek, yani balant yapabil-
mek iin dier cihazn RS-232 giriinin dii
olmas art.
SONU R Digitus USB RS232 bilgisayarnza
RS-232 balants ekleyen gayet kullanl bir
adaptr.
P Kolay kurulum
P Uzatma kablosu
M Sadece erkek giri
USB-SER PORT EVRC
DIGITUS USB TO SERIAL CONVERTER
FRMA
BLG N
WEB
FYAT
TEKNK ZELLKLER
Arabirim
Transfer hz
Uzatma kablosu
Yonga
letim sistemi
Dier
BMEL
(212) 347 75 40
www.bimel.com.tr
19,39 $ + KDV

USB 2.0 / RS232 (Erkek)
1 Mbps
80 cm
FTDI / FT 232RL
Win. 98 SE/2000/XP/Vista/7, Mac, Linux
G ynetimi
CHIP PUANI
FYAT/PERFORMANS
KULAINIZDAK ARENA: Sound Blaster
Arena zellikle oyun severler iin tasarlan-
m bir rn. Kula tamamen saran, ayarla-
nabilir yapsyla rahat ve hafiflii ile uzun
sre kullanabileceiniz kulaklk USBden bil-
gisayara balanyor. Arenann en byk
zellii ise Creativee zel X-Fi CMSS-3D tek-
nolojisi ile stereo kulaklklardan evresel ses
alabilmeniz. Stereo sesi zel algoritmalarla
upmiks eden bu teknoloji ile oyunlarda ve-
ya filmlerde sesin ne taraftan geldiini ok
daha net bir biimde alglayabiliyorsunuz.
Elbette yaadnz deneyim normal bir 5.1
veya 7.1 ses sistemi kadar baarl deil ama
kulaklkla elde edebileceinizin en iyisi di-
yebiliriz. evresel ses dnda yazlm ile EAX
ses efektleri ile amfi, koridor gibi zel ses
efektlerini aabiliyorsunuz. Taklp karla-
bilen mikrofonda da ayn ekilde kendi sesi-
nize robot, uzayl sesi gibi farkl tonlar ata-
yabiliyorsunuz. Bu arada mikrofonun g-
rlt giderme zellii sayesinde dier ses
kaynaklarndan gelen grlt bastrlarak
sizin mikrofondan gelen sesiniz n plana -
kartlyor. Yaklak 2,5 mlik kablosu bulunan
kulakln kablosunun stnde ses ayar ve
mikrofon ama kapama fonksiyonlarn
stlenen bir de kumanda mevcut.
SONU R Rahat kullanm, baarl evresel ses
emlasyonu, mikrofon ses efektleri ve grlt gi-
derme zellikleri ile harika bir kulaklk.
P Rahat kullanm
P X-Fi CMSS 3D
P Mikrofon efektleri
KULAKLIK
CREATIVE ARENA SURROUND
CHIP PUANI
FYAT/PERFORMANS
FRMA
BLG N
WEB
FYAT
TEKNK ZELLKLER
Kulaklk
Speaker
Arabirim
Empedans
Kablo uzunluu
Dier
(212) 479 46 46
http://tr.creative.com
99 $ + KDV

Stereo
40mm Neodymium Magnet
USB 2.0
<2,2 ohm
2.5 m
X-Fi upmix evresel ses, mikrofon efekti
FRMA
CHIP P
FYAT
ANI
ERFORMANS
CHIP
FYAT
NI
RFORMANS
PUAN
T/PER
PUANI
T/PERFORMANS
LED TV
SAMSUNG UE46B8000XW

Samsungun 3 cm kalnlndaki LED TVsi en yeni
teknolojileri beraberinde getiriyor.
Samsung
444 7111
www.samsung.com.tr
6599 TL
46 in
1920x1080
LED
200 Hz
1,131 x 757 x 277mm
22,8 kg
CHIP PUANI
FYAT/PERFORMANS
FRMA
BLG N
WEB
FYAT
TEKNK ZELLKLER
Ekran
znrlk
Teknoloji
Tazeleme hz
Boyutlar
Arlk
P Grnt kalitesi
P DLNA Wifi
P Balant seenekleri
Q Daha az g tketen, yksek kontrast
oran ve parlaklk salayan LED teknoloji-
si artk olgunlamaya balad. zellikle
arka aydnlatma olarak floresana ihtiya
duyulmamas LED TVleri klasik LCD tele-
vizyonlardan daha ince yapyor. Bunun
bir rneini Samsungun 8000 serisi
TVlerinden Samsung UE46B8000XWde
gryoruz. 46 inlik bu TV sadece 29,9
mm inceliinde. Dolaysyla duvarnza
astnzda neredeyse duvardaki bir resim
erevesi gibi duruyor. Tabii bu resmin
znrlnn Full HD, yani 1920x1080
olduunu sylemeliyiz. Geni grntle-
me asyla neredeyse 80 derece adan
bile net bir grnt salayan Samsung
UE46B8000XWnin parlakl da ortala-
ma 350 cd/m2 ile olduka yksek. Tm
bunlara ek olarak TV bir de 200 Hzlik ta-
zeleme oranna sahip. nterpolasyon ile
normal grnt kareleri arasna gei ka-
releri ekleyen teknolojisiyle beraber bu
tazeleme hz, hzl geiler olan spor m-
sabakalarnda veya aksiyon filmlerde de
akc bir grnty ortaya koyuyor. Tm
bu zellikleri ile Samsung UE46B8000XW
grnt kalitesi olarak en iyi alternatifler-
den biri diyebiliriz.
Ses kalitesi olarak da Samsung stereo
yaynlar iin tatminkar. zerinde bulu-
nan 2 adet 10Wlk hoparlrden oluan ve
SRS TruSurround HD ve Dolby Digital
plus teknolojilerini destekleyen ses siste-
mi yksek seviyelerde bile yeterli kaliteyi
salyor.
DJTAL ELENCE MERKEZ
Samsung UE46B8000XW neredeyse tm
gncel teknolojileri destekliyor. Bu
teknolojiler arasnda zellikle DLNA
video kayt cihaznzdaki ya da aa
bal bilgisayarnzdaki grntleri te-
levizyona aktarmak asndan byk
kolaylk. DLNA destekli cihazlar a ze-
rinden veri aktarmn salayarak sizi
filmi Blu-Ray ya da DVD gibi medyala-
ra yazma ya da HMDI kablosu takma
derdinden kurtaryor. Grnt ve sesi
Ethernet kablosundan aktarabilecei-
niz gibi USB giriini kullanarak bir kab-
losuz a adaptr ile kablosuz a ze-
rinden de televizyona aktarabiliyorsu-
nuz. A balantsn Internet@TV zellii
ile TVden zel internet widgetlerine ula-
mak iin de kullanabilirsiniz. Grnt ve
ses aktarm iin kullanabileceiniz baka
bir yer ise USB yuvas. Bu yuvaya takaca-
nz bir tanabilir sabit diskin veya fla
bellein iindeki video dosyalarn Sam-
sung UE46B8000XW oynatabiliyor.
Tabii televizyonun elence merkezi ol-
ma zellii bununla da bitmiyor. Sam-
sung UE46B8000XWnin kendine has i-
letim sistemi resim slayt gsterisi, mzik
alma gibi zelliklere de sahip. Televizyo-
nun iindeki 2 GBlk fla bellee bu med-
yalar aktarabilirsiniz. Bunun dnda
Samsung ufak tefek birka oyunu da tele-
vizyonun iine koymu. letim sistemi
gncellemesini ise USBden kolayca yapa-
biliyorsunuz.
GR IKILAR
Samsung UE46B8000XW imdiye kadar
karlatmz en geni balant seenek-
lerine sahip televizyon diyebiliriz. Cihazn
arka yznde 4 adet HDMI, 2 adet USB, 1
adet D-Sub, 1 adet DVI, komponent, kom-
pozit ve mini Scart girii bulunuyor. Bu
mini Scart giriini televizyonun kutusun-
dan kan adaptrle normal SCARTa evi-
rebiliyorsunuz. Ses aktarm iinse HDMI
dnda 1 adet optik ve mini jack stereo gi-
riler mevcut. Bu girilerin hemen yann-
da ise CI Kart yuvas yer alyor. Bu yuva
sizi farkl kanallar iin farkl alclar kul-
lanma derdinden kurtaryor.
KURULUM VE KULLANIM
Kolay bir kuruluma sahip TVnin menleri
de olduka sade ve kolay anlalr ekilde
tasarlanm. Tek ikayet noktas ise ku-
mandadan gelen komutlara biraz ge tepki
vermesi. Nispeten byk kumandasnn
tam ortasnda iPod benzeri bir arabirim
ile yn dmeleri ve onaylama tuu bulu-
nuyor. Bunun dnda bilgi, men, aralar
gibi ska kullanlan uygulamalara hzl
eriim salanyor. Bu arada kutunun iin-
den ikinci bir kumanda daha kyor. Bu
mini kumanda ile TV ama/kapama, ses
ve kanal ayarlarn yapabiliyorsunuz.
SONU R En yeni teknolojileri bnyesinde
bulunduran Samsung UE46B8000XW tasarm,
grnt kalitesi ve kullanm kolayl ile bizden
tam puan alyor.
Sska TV Samsung UE46B8000XWnin ekrannn
kalnl 3 cmyi gemiyor.
LED Teknolojisi
Sam
tek
Q D
oran
si ar
arka
duyu
vizyo
bir
TVle
gr
mm
ast
ere
SWAROVSK TALI: Doyuk ticaret tarafn-
dan test merkezimize gnderilen MyMe-
moria 4G adndan da anlalabilecei gibi 4
GB kapasiteli bir flash bellek. Fakat bu flash
bellei rakiplerinden ayran ve fark yaratt-
ran zellikleri mevcut. Kltr
Bakanlndan sertifikal olan rn zerin-
deki Swarovski talar ile k bir aksesuar
olarak da kullanlabiliyor. 5 gramdan daha
hafif olan MyMemoria 4G, 27x12x2,9mm
boyutlaryla da dikkat eken bir rn.
MyMemoria 4Gnin performansn test et-
tiimizde ise saniyede ortlama 19 MB oku-
ma hz ve yine ortalama 5 MB yazma hz
olduunu gryoruz. 4 GBlk model iin
baarl bir okuma performans sunan
MyMemoria, daha yksek kapasiteli model-
lerinde ise yazma hzn artrmas gereki-
yor. Sunduu performans ile Windows Vista
ve 7 iletim sistemlerinde performans art
iin ReadyBoost olarak da kullanlabilen
rn FAT 32 dosya sistemiyle Dijital TVler,
Navigasyon cihazlar ve destekleyen uydu
alclar ile de uyumlu. Boot edilebilme zel-
lii de olan rn sayesinde iletim ssitemi
dahi kurmak mmkn. Son olarak verileri-
nizin gvenlii iin rnn ifreleme zel-
lii olduunu da belitelim.
SONU R k tasarm ve boyutlarna gre sun-
duu baarl performansnn yannda aksesuar
olarak da kullanlabilen perfromansl bir bellek.
P k tasarm
P Su geirmez
M Yava yazma
KOLAY GVENLK SSTEM: Gnmzde IP
kameralar kullanarak kendi gvenlik siste-
minizi kurabilirsiniz. te yandan kullanc-
larn ou karmak kurulum prosedrleri
ve balantlarla uramamak iin bunu g-
venlik firmalarna brakmay tercih ediyor.
Legacy IP Kamera NC741W kurulum ve kulla-
nm ile ileri kolaylatrarak bu ii kendini-
zin de yapmanza imkan tanyor. Kameray
yerel aa ethernet veya 802.11b/g kablosuz
a zerinden baladktan sonra yazlm a-
ltrarak kameray annda bulabiliyorsunuz.
Bundan sonra yapmanz gereken kutu iin-
den kan ifreyi yazlma girerek kameraya
balanmak. indeki motoru ile gr as-
n yatayda 130, dikeyde 90 derece deitire-
bilen kamera ayn zamanda patrol modu ile
kamerann belli bir alan belli srelerde tara-
masn da salyor. Birden ok kameraya eri-
im salayan yazlm internet veya 3GPP
destei ile cep telefonu stnden kamera
grntsne eriime de izin veriyor. Kayt
iinse bilgisayarn sabit diskini veya adaki
bir NAS cihazn ya da kamerann stndeki
Micro SD kart yuvasn kullanabilirsiniz. Ya-
zlmdan hareket sensr hassasiyeti, alarm,
mikrofon, e-posta ayarlar ve firmware gn-
cellemesi de yapabilirsiniz.
SONU R Kolay kurulumu sayesinde az bir
urala kendi gvenlik kameralarnz kurmanz
bu rnle mmkn.
P Kolay kurulum
P Baarl yazlm
P Kablosuz
FLASH BELLEK
MYMEMORIA 4G
IP KAMERA
LEGACY IP KAMERA NC741W
CHIP PUANI
FYAT/PERFORMANS -
FRMA
BLG N
WEB
FYAT
TEKNK ZELLKLER
Kapasite
LED gsterge
Arabirim
Arlk
Garanti
Dier
CHIP PUANI
FYAT/PERFORMANS
FRMA
BLG N
WEB
FYAT
TEKNK ZELLKLER
znrlk
Kablosuz a
Hareket as
Ik hassasiyeti
Hafza girii
Dier
zm
www.cozum.com.tr
(312) 218 18 18
242 dolar + KDV

640x480 VGA
802.11 b/g
130 derece yatay 90 derece dik
0,2 lux
SD Kart
3GPP mobil gzetleme
Doyuk Ticaret
+90 232 766 44 49
www.mymemoria.com.tr
Belli deil

4 GB
Yok
USB 2.0
<5g
1 Yl
Su geirmez yap
DVI KABLO: Inca IDD-01 DVI kablo, DVI kab-
losunun uzunluu yetmeyenlere ya da or-
tamdaki elektromanyetik grltden g-
rnt aktarmnda sorun yaayanlara bir
zm olarak karmza kyor. DVI-I dual
link destekleyen kablo hem dijital hem de
analog grnt aktarmnda kullanlabili-
yor. Buna ek olarak dual link olmas 9.9
Gbpslk bir bant genilii sunduu anlam-
na geliyor. Single link DVI-I kablolarnda bu
hz 4.95 Gbps ile snrl. Fakat bu hz bile 60
Hz tazeleme hznda 1915 x 1436 znrlk-
te grnt gndermeye yeterli. Sorun ise
yksek frekanslarda ortaya kyor. Yksek
tazeleme hzlarnn oluturduu grlty
engellemek iin kabloda ferrit kelepeler
kullanlyor. Pasif olarak alak geirgen filtre
grevini gren bu kelepeler sinyalin daha
temiz aktarlmasn salyor. Ayn ekilde
kablonun ularna baktmzda da altn
kaplama olduunu gryoruz. Bildiiniz gi-
bi altn hem oksitlenmeye kar dayankll
hem de elektrik geirgenlii olarak baarl
bir madde. Kablolarn kendisi ise bakrdan.
Kablo uzunluu ise 1,8 metre. Bu uzunluk
grnt kayna ile grnt cihaz arasnda
sinyal kayb olmadan rahata balant yap-
manza imkan tanyacaktr.
SONU R 1,8 metrelik kabloyu paslanmaya
dayankl altn kaplama ularyla temiz sinyal
aktarm iin kullanabilirsiniz.
P Uzunluk
P Altn kaplama ular
P Ferrit kelepeler
KABLO
INCA IDD-01 DVI KABLO
CHIP PUANI
FYAT/PERFORMANS
FRMA
BLG N
WEB
FYAT
TEKNK ZELLKLER
Arabirim
Kablo
Giriler
EMI korumas
Bant genilii
Uzunluk
INCA
(212) 212 88 65
www.pasifikbilgisayar.com
9,44 USD + KDV

DVI-I (Dual Link)
Bakr
Altn kaplama
Var
4,95 Gbps/ 9.9 Gbps
1,8 m
CHIP PUANI CHIP CHIP PUANI
FYAT/PERFOR

MANS MANS
CEBE HOPARLR: Cep telefonlar artk sa-
dece bir telefon olmaktan kt. Gnmzde
herkes bu cihazlar MP3 alar, fotoraf maki-
nesi, ajanda gibi birok farkl ilev iin kulla-
nyor. Her ne kadar yeni nesil telefonlar bu
ilemlerin ounu baaryla yerine getirse
de bazen donanm olarak geride kaldklar
da oluyor. zellikle sadece konuma iin ta-
sarlanm hoparlrler mzik almak iin ye-
terli deil. Bunun iin ou cep telefonu
markas kendi modellerine zel harici ho-
parlrler tasarlyor. Samsung ASP 600 de bu
tr hoparlrlerden biri. ASP 600,
Samsungun B520, C450, D780, D880, E251,
F210, F250, Giorgio Armani, G400, G600,
G800, G810, Innov8, i450, i550W, i560, i780,
J700, J800, L700, L760, L770, M3200, M3510,
M600 cep telefonu modelleri ile uyumlu.
Zaten giri de baka telefon veya ses cihazla-
rna girecek ekilde deil. 2 adet 1,2 w hopar-
lrden oluan bu stereo sistem ses seviyesi
olarak beklenenden ok daha fazlasn veri-
yor. te yandan ses kalitesi ortalamay ge-
miyor ama elbette cep telefonunun dahili
hoparlrlerinden iyi. 88 gramlk arl da
Samsung ASP 600 kolayca yannzda ta-
manza imkan tanyor. Dahas sistem gc
cep telefonunun pilinden ekiyor.
SONU R Samsung marka cep telefonu olanla-
rn istedikleri zaman telefonlarna balayarak
mzik dinleyebilecekleri k bir aksesuar.
P Yksek ses
P Hafif
M Ortalama kalite
FT KANAL DDR3: Intelin P55 yongas ile
beraber Core i5 ilemciler de kullancyla
bulutu. Core i7ye nazaran fiyat perfor-
mans asndan daha baarl bu yongaseti
aabeyinden farkl olarak kanal yerine
ift kanal DDR3 destekliyor. Hal byle
olunca da reticiler ift kanal DDR3 bellek-
leri piyasaya srmeye baladlar. Fiyat per-
formans asndan baarl rnler sunan
Viper da bu kervana Viper 2 Sector 5 ift
kanal kiti ile katlrken hz konusunda da
olduka iddial. Bu hafza modlleri 2000
MHze kadar destekliyorlar. Bu hz piyasa-
da sadece birka rnde bulabileceinizi
belirtelim. Everest ile yaptmz testlerde
okumada 16400, yazmada ise 13400 MB/
slik bir hza eritik ki bu da olduka tat-
min edici bir sonu. Hz artma testinde
ise hafzalar yaklak 100 MHz daha hz-
landrabildik. Hafzalarn zaten 2000
MHzde olduunu dnrseniz ok da k-
t bir oran deil. Hz artma tutkunlar-
nn beenecei baka bir nokta ise kutu-
dan 3D Mark Vantage iin bir seri numara-
s kmas. Alminyum soutucular ve k
tasarm ile bu modller kasa modifikas-
yonuyla uraanlarn da houna gidecek-
tir.
SONU R Core i5/P55 ikilisi iin 2000 MHzlik
bir hz sunan Viper 2 Sector 5 mr boyu garanti
ile geliyor.
P 2000 GHz dual kit
P Alminyum s ukuru
P 3D Mark Vantage
STEREO HOPARLR
SAMSUNG ASP 600
DDR3 BELLEK
PATRIOT VIPER II SECTOR 5
CHIP PUANI
FYAT/PERFORMANS
FRMA
BLG N
WEB
FYAT
TEKNK ZELLKLER
Hoparlr
Arabirim
Empedans
Arlk
G
Boyutlar
CHIP PUANI
FYAT/PERFORMANS
FRMA
BLG N
WEB
FYAT
TEKNK ZELLKLER
Hz
Hafza
Zamanlama
Voltaj
Is ukuru
Dier
DJTAL TREND
(212) 266 87 70
219 $ + KDV

DDR3 2000 MHz
2 x 2 GB
8 8 8 26
1,65 V
Alminyum
mr boyu garanti
Samsung
(212) 444 77 11
www.samsung.com.tr
41 TL

2 x 1,2 W
zel
6 ohm
88 g
Telefon arj
43.5 x 33.0 x 43.5mm
KALTEL SES: Kullanclarn ou MP3 a-
lar alrken gsterdii zeni kulaklklara
gstermiyorlar. Oysaki iyi bir kulaklkla el-
de edeceiniz ses kalitesi MP3 alarnzn
LED ekranndan ya da takvim zelliinden
ok daha nemli. Dahas ou MP3 alar
iyi bir kulaklkla gelmiyor. Philips
SHS8000 hem kaliteli ses sunan hem de
uzun sre boyunca rahata kullanabilece-
iniz bir rn. Kuvvetli Neodimyum mk-
natslara sahip hoparlrleri ile zellikle
baslarda baarl bir performans sunan ku-
laklklar spor severlerin de houna gidecek
cinsten.Bunun sebebi ise engel eklindeki
tasarm sayesinde kulaklklarn kulanza
tutunmas. Baka bir art ise kulak iine gi-
ren lastiklerin dardan gelen grlty
engellemesi. Philips farkl kulaklar iin 3
farkl boyda lastii de kutuya dahil etmi.
1,2 metrelik kabloya sahip Philips
SHS8000in 3,5 mmlik jak girii de altn
kaplama. Bylece oksitlenmenin nne
geiliyor ve temiz bir sinyal aktarm sa-
lanyor. rnde grdmz tek eksi ise
herhangi bir ses ayar dmesinin bulun-
mamas. Dolaysyla sesi ap kapatmak
iin MP3 alarnzn mensne girmeniz
gerekiyor.
SONU R Philips SHS8000, spor yaparken
kullanabileceiniz hem salam hem de kaliteli
ses sunan bir kulaklk.
P Kaliteli ses
P engel tasarm
P Altn kaplama giri
KULAKLIK
PHILIPS SHS8000
CHIP PUANI
FYAT/PERFORMANS -
FRMA
BLG N
WEB
FYAT
TEKNK ZELLKLER
Kulaklk
Speaker
Arabirim
Empedans
Kablo uzunluu
Dier
Philips Trkiye
(800) 261 33 02
www.philips.com.tr
Belli deil

Stereo
Neodimyum
3.5 mm jak
16 ohm
1.2 m
24k altn kaplama jak
CHIP PUANI C CHI NI ANI
AT/PERFORMANS
MA DJTAL TREND
P PUA
HIZI ARTIRIN: te hz artma tutkunlarnn
benim de olsun diyebilecei bir soutucu.
Zalman CNPS10X Extreme bakr taban, 5
adet bakr s borusu, alminyum kanatl
dev s ukuru ve siyah nikel kaplamas ve
120 mmlik fan ile yksek soutma perfor-
mans sunan bir soutucu. yle ki, ilemci
atl durumdayken Intel stok soutucunun
sunduu 48 derecelik scakl Zalman
CNPS10X Extreme ilemci yk altndayken
salyor. Bunda rnle beraber gelen yine
Zalmann ZM-STG2 Super termal macunu
da rol oynuyor. Zalman CNPS10X Extremein
uyumluluu da ok yksek. Bu soutucuyu
Intelin LGA 775 ve AMD Socket 754den itiba-
ren gnmze kadar kan neredeyse tm
ilemci yuvalarnda kullanabilirsiniz. Intel
anakartlara montajn ok kolay olduunu
belirtelim. AMD anakartlarda ise s borular
bazen anakart stndeki soutuculara denk
geldiinden takma ynn deitirmeniz
gerekebiliyor. Soutucudaki en ilgin nokta
ise taklp sklebilen fan kumanda. Bu ku-
manda soutucunun stne yerletirebilir
veya bir uzatma kablosuyla kasa dna -
kartabilirsiniz. Kumanda 3 farkl nceden ta-
nmlanm fan hzlarna ek olarak elle fan
hz ayar da sunuyor.
SONU R Yksek soutma performansna ek
olarak sessiz alan soutucu hz artma tut-
kunlarnn houna gidecek bir rn.
P Bakr taban, 5 s borusu
P Fan kumandas
P Termal macun
SALAM MONTAJ: VANGUARD VM-435, 23
ile 42 inlik LCD televizyonunuzu gvenle
tayabilecek bir TV ask aparat. 40,8 kga
kadar arlk tayabilen rn VESA 100 /
200 standartlarn destekliyor. Yani ask
iin VESA 100 / 200 standardn kullanan
LCD televizyonlarnz bu cihazla rahata
kullanabilirsiniz. Tabii TVnizin toplam
arlnn 40,8 kg gememesi kaydyla.
Aparatn kendisi ise 3,4 kg arlnda. Za-
ten rn elinize aldnzda da salaml-
ndan emin oluyorsunuz. VANGUARD
VM-435 kolayca ayarlanabilir bir yapya da
sahip. 3 farkl noktadan ayarlanabilen ci-
haz bu noktalardan srasyla 180 / 360 ve
180 derece bklebiliyor. Dikeyde ise tele-
vizyonunuzu aa yukar 45er derece ee-
bilirsiniz. Alar deitirirken bu noktalar
aylanla gevetip sklatrmanz mmkn.
Aparatn montajn yapabilmeniz iin evde
matkap, 14 mm kare anahtar ve tornavida-
nz olmas gerek. Bunun haricinde kutu
ieriine baktmzda gerekli vidalar, d-
beller ve kablo tutturma kelepelerini g-
ryoruz. Bu arada VANGUARD VM-435nin
zerinde de TVye giden kablolarn derli
toplu durmasn salayan bir kelepe mev-
cut.
SONU R Salam yapsyla LCD televizyonu-
nuzu kolayca monte edebileceiniz rakiplerine
gre uygun fiyatl bir TV ask aparat.
P Salam yap
P Geni ayar alar
P Uygun fiyat
CPU SOUTUCU
ZALMAN CNPS10X EXTREME
LCD TV ASKI APARATI
VANGUARD VM-435 23- 42
CHIP PUANI
FYAT/PERFORMANS
FRMA
BLG N
WEB
FYAT
TEKNK ZELLKLER
Soket
Is borusu
Materyal
Fan hz
Balant
Boyutlar
CHIP PUANI
FYAT/PERFORMANS
FRMA
BLG N
WEB
FYAT
TEKNK ZELLKLER
Sa-Sol
Yukari - Asagi
Maks tama
Arlk
Renk
Vesa
zm
(312) 218 18 18
www.cozum.com.tr
119 $ + KDV

180 / 360 / 180
90
40,8 kg
3,4 kg
Siyah / Metalik Gri
100 / 200
Evren
(216) 443 22 23
www.evrenshop.com
95 $ + KDV

Intel LGA 775 - 1366, AMD 754 - AM3
5 adet
Alminyum / bakr / nikel kaplama
1000 2150
4 pin
135 x 100 x 160
802.11N DESTEKL: Eer kablosuz an-
zn hz yetersiz kalyorsa evinizde lap-
topta belli noktalarda sinyal ekemiyor-
sanz 802.11n standardna gemenizin za-
man gelmi demektir. TP-Linkin TL-
WR941ND modeli bunu uygun fiyata yap-
manza imkan tanyan bir rn. 802.11n
destekli ve 802.11b/g geriye uyumuna sa-
hip router WEP, WPA/WPA2, WPA-PSK/
WPA2-PS ifreleme destei ile kablosuz
ada gvenlii de salyor. 3 adet alc/ve-
rici anten ise sinyalin daha iyi aktarlmas
iin nemli bir zellik. Kablosuz aa ek
olarak 4 adet Ethernet yuvas da sunan
ynlendiricide gigabit ethernet olmama-
s bir eksi saylabilir. Dier routerlar gibi
TP-Link TL-WR941NDin arayzne tara-
ycnzdan ulamanz mmkn. Bu ara-
yz kullanarak port ynlendirme, g-
venlik duvar, DMZ, domain filtreleme gi-
bi zelliklere ulaabiliyorsunuz. Bu zel-
likler arasnda kotal internet kullancla-
rnn houna gidecek baka bir ey de is-
tatistik sayfas. Bu sayfadan hangi kulla-
ncnn ne kadar veri aktarm gerekle-
tirdiini grebilirsiniz. Arabirimin dene-
yimsiz kullanclar iin adm adm kuru-
lumu salamas da gzel.
SONU R 802.11n cihazlarla beraber 802.11
b/g cihazlar da destekleyen kolay kuruluma sa-
hip bir ynlendirici.
P Uygun fiyat
P Kolay kurulum
M Gigabit ethernet yok
KABLOSUZ ROUTER
TP-LINK TL-WR941ND
CHIP PUANI
FYAT/PERFORMANS
FRMA
BLG N
WEB
FYAT
TEKNK ZELLKLER
Kablosuz
Hz
Ethernet
Ethernet hz
Anten
Gvenlik
Nova Elektronik
(216) 465 99 00
www.novaelektronik.com.tr
51,00 USD + KDV

802.11n / b /g
300 Mbps
4 port
100 Mbps
3 adet
WEP, WPA/WPA2, WPA-PSK/WPA2-PS
ANI
ERFORMANS
CHIP
FYA
CHIP
FYA
FRM
NI
RFORMANS
MA Nova Elektronik
P PUAN
AT/PER
PUANI
/PERFORMANS
A zm
DONANIM GNL
CHIP Test Editr ahin Ekiolu, donanm
dnyasnda dikkatini eken gelimeleri,
her ay gnlnde sizlerle paylayor.
esahin@chip.com.tr,
www.chip.com.tr/blog/sahin
Aynasz mucizeler
Yeni byk alglaycl kompakt makineler, deitirilebilir
objektif, yksek fotoraf kalitesi, hatta oto fokus HD video
kayd ve imaj sabitleme gibi artc zellikleri kk
gvdelerine sdrabiliyor.
Yeni bir dnem Olympus
EP-2, tamamen metal gvdesi,
imaj sabitleme zellii, 12.3
MP znrl, 3 in ekran
ve AF izleme gibi zellikleriyle
adndan epey sz ettirecek.
Yen
EP-2
imaj
MP
ve A
adn
NXlerin 2010 banda piyasada olacan
sanyorum. leri seviye kompakt diyebile-
ceimiz Canon G10 ya da G11 bile fotoraf
kalitesi asndan yukarda saydm mo-
dellere rakip olmaktan ok uzak. Dolay-
syla bal bana yeni bir segmenti olu-
turan byk alglaycl kompakt makine-
ler, fiyatlar henz biraz yksek olsa da
2010un fla rnleri arasnda olacaklar.

2 Aralk Sigma 30mm F1.4 EX
DC HSM
Geen ay baladm ve objektiflerimi ta-
nttm yazma devam ediyorum. Kar-
nzda en sevdiim objektifim. Bu sevimli
ve tombul (62mm filtre kullanyor) objek-
tif, 450D gvdesinde mkemmel bir den-
geyle duruyor ve ekim srasnda iyi bir
tutu salyor. F1.4-F2.8 aralnda fotoraf
ekebilmek gerek bir lks. Zira bylece
dk k artlar altnda enstantane hz-
n nispeten yksek tutabiliyoruz ve kapal
mekanlarda da fla olmadan fotoraf e-
kebiliyoruz. Objektifin maksimum diyaf-
ram aklnda keler biraz flu kalsa da,
merkezde gayet tatminkar bir keskinlik
sunuyor. Baz kullanclar bu objektifi s-
rekli gvdede tutmay seseler de bence
byle bir kullanm iin zum objektif daha
cazip. Objektifteki HSM zellii baarl sa-
ylabilir. Fakat yakndaki bir objeden uza-
a bir anda netleme yapmak istediinizde
grrrr tr hafif bir srtnme sesi du-
yuluyor. in ilgin yan 450Dde duyulan
bu sesin rnein 500Dde duyulmadn
syleyen pek ok kullanc mevcut. Belli ki
netleme hz artnca ses de ortadan kalk-
m. Her halkarda bu ses nadiren ortaya
kyor ve rahatsz edici bir seviyede deil.
Keza Canon 50mm F1.8, grlt konusun-
da daha kt bir tablo iziyor. Netleme ko-
ahin Ekiolunun blogundaki
dier yazlar iin
TikTagleyin
TikTag kullanm iin
29 Kasm Kompakt snfa SLR
kalitesi
SLR makineler iyi ho ama tamalar g.
Cebe smyorlar tamam ama bari boynu-
muza asl olarak kullanabilsek deil mi?
Neyse ki yksek fotoraf kalitesi ve tana-
bilirlik arasnda artk bir seim yapmanz
gerekmiyor. Zira hem kompakt snf zel-
liklerine sahip hem de objektifi deitirile-
bilen makineler epeydir piyasada. Bu maki-
nelerde objektiften geen grnty vizre
yanstan bir ayna yok. Dolaysyla SLR de-
iller. Fakat SLR makinelerde kullanlan al-
glaycyla ayn boyuttaki alglayclar ve
deitirilebilir objektifleri sayesinde esnek
bir kullanm sunuyorlar. Bu makinelerin
mikro yapsna uygun lenslerin says git-
tike artyorsa da mekanik bir adaptr yar-
dmyla normal objektifleri de bu makine-
lerde kullanabiliyoruz. Olympusun PEN
EP-1 ve EP2si, Sigmann DP-1 ve DP2sine
kar Panasonic de G1 ve GF1 ile kullancla-
rn karsna kyor. Tabii Samsungun da
bu alanda ciddi bir yatrm yaptn hatr-
latmak gerek. Firmann NX serisi ad altnda
piyasaya sreceini belirttii bu snftaki
makinelerden hala haber yoksa da, bu sn-
fa hareket getirmesi beklenen Samsung
nusunda Sigma 30mmnin avantajlar
arasnda srekli manuel fokusa izin ver-
mesi ve ndeki elementin hareket etme-
mesini sayabiliriz. Srekli manuel fokus
(FTM-Full Time Manuel Focus) sayesin-
de AF-MF arasnda gei yapmanza ge-
rek kalmadan ve objektife zarar verme-
den oto fokusa elle mdahale edebili-
yorsunuz. Sigma 30mm F1.4 HSM, flaa
izin verilmeyen ya da eitli sebeplerden
tr flasz ekim yapmak istediiniz
durumlarda hayat kurtaran bir objektif
oluyor. Byle bir objektifle, zellikle sah-
ne performanslar ya da bebek-ocuk te-
malar zerinde baaryla alabilirsi-
niz. 30mm, 1.6 arpan faktryle
48mmye denk geliyor ki bu fokal uzun-
luk, fotoraflkta genellikle standart ya
da normal kabul edilir (tam olarak sy-
lemek gerekirse 50mm). rnn adnda
bulunan EX ibaresi, kullanlan malzeme
kalitesinin yksekliine iaret ederken,
DC harfleri objektifte tam ereve (full
frame) destei olmadn belirtiyor ki
bence objektifin en nemli dezavantaj
da bu. Mevcut artlar altnda makul bir
alternatifi bulunmayan bu objektifin
tm majr bayonetlere uyumlu versiyo-
nu mevcut. Sonu olarak Sigma 30mm
F1.4, geen ay tanttm Canon EF 50mm
F1.8 ve 85mm F1.8 ile harika bir l
oluturuyor. Fiyat: 1400TL
Tamron 17-50mm F2.8 XR Di
II LD SP
Baka reticilere ait objektiflere burun
kvran Canon fanatiklerinin bile hakkn
teslim ettii bu objektifi, CHIP Test Mer-
kezi olarak farkl zamanlarda verdiimiz
dllerle biz de takdir ettik. Objektifle-
rim arasnda zel bir yeri olan Tamron
17-50mm, tm fokal uzunluklarda F2.8
akln koruyabildii iin 450Dnin kit
lensini elden karr karmaz yerine
koyduum bir objektif. Peki Canon
450Dnin kit objektifi olan 18-55 F3.5-F5.6
IS ok mu kt? Kesinlikle hayr. Fakat
kit objektifteki imaj sabitleme zellii-
nin dikkate deer bir faydasn greme-
diim gibi F3.5ten balayan diyafram
aral da benim iin yeterli deil. Sabit
F2.8 aral, bu noktada ok daha hzl ve
ou zaman sizi fla zorunluluundan
In hakimi F1.4lk
geni diyafram akl
ve 30mmlik sabit fokal
uzunluuyla Sigma 30mm
EX DC HSM, yetersiz
k koullarnda bile
tatminkar sonular
almanz salyor.
nulacak. Henz lkemizdeki sat fiyat bel-
li olmayan bu yeni versiyon optik olarak
gelitirilmi (filtre ap da bym ve
72mm olmu). Amerika fiyatna baktmz-
da bu objektifin VCsiz ilk versiyona oranla
yaklak %25 daha pahal olduunu gryo-
ruz fakat lkemizdeki fiyat ne olur kestir-
mek g. yle ya da byle arada rahatsz
edici bir fark olmazsa yeni versiyonu satn
almak ok daha mantkl olacaktr. Zira op-
tik iyiletirmeler bir yana sadece VC bile
pratikte ok fazla etkili olabilecek bir zel-
lik.

18 Aralk Netbooklar ne kadar
kullanl?
Microsoft CEOsu Steve Ballmern
Netbooklar hakknda dikkate deer bir s-
z var; Netbook netbook dediiniz bir gn-
lk bir hevestir. Satn aldklar gnn erte-
sinde kullanclar, Netbooklarn pek de ie
yaramadklarn grrler. Biraz hakszlk
yapyor gibi grnse de, Ballmer pek ok
adan hakl bana kalrsa. Netbooklar ke-
sinlikle uygun fiyatl kk dizstler de-
il. Bu cihazlarda e-posta yazp okumak bile
yerine gre ok zor olabiliyor. Dahas im-
diye kadar grdm onlarca model ara-
snda, dikkate deer bir touchpad veya
klavyeye sahip olan netbooklarn says bir
elin parmaklarn gemez. Size tavsiyem
netbook satn almadan nce kkl ve
fiyatna aldanmadan nce bu cihazlar dik-
katle incelemeniz hatta imkannz varsa de-
neme amal olarak 1-2 gn kullanmanz.
Kk ekran ve klavye sizin iin sorun ol-
muyorsa her ey yolunda demektir. Doru-
sunu isterseniz son zamanlarda artan pil
sreleriyle netbooklar benim iin uzun
yolculuklarda iyi bir yolda belki. Fakat ke-
sinlikle dizst PCmin yerini alamazlar.
kurtaryor. Tamron 17-50mm, 67mm filtre
kullanyor ve n ksmdaki blm netleme
srasnda hareket etmiyor. Tm fokal uzun-
luklarda, F2.8 ile keskin sonular verebilen
bu objektif hzl bir ekilde netleme yapabi-
liyorsa da netleme srasnda vzlt trn-
de bir miktar grlt ktn belirtmek
gerek. Zilyon eit objektifle uraamam,
bir objektifim olsun srekli makinemde
kalsn diyorsanz bu objektif tam size gre.
ahsen zel amal ekimler dnda ben s-
rekli bu objektifi kullanyorum. Objektifi
kullanrken F2.8-17mmde kadrajn sa st
kesinde nispeten flu bir blm olabiliyor.
Bunu rtmek iin F3.2 veya F4.0a dmeyi
ya da 17mm yerine 20mmde ekim yapma-
y deneyebilirsiniz. Bir dier dezavantaj da
objektifin tam ereve uyumu olmamas.
Fiyat: 1150 TL
Yeni Tamron 17-50mm VC
geliyor
Ksa bir sre nce bu objektifin VC (Vibrati-
on Compensation) yani imaj sabitleme
zellii olan yeni bir versiyonu kt ve sa-
nrm Ocak ortasnda lkemizde sata su-
Biraz eski fakat hala iyi Siz bu yazy okurken
imaj sabitleme zelliine sahip yeni versiyonu
lkemizde sata sunulan Tamron 17-50mm
F2.8, ilk frsatta kit objektifimin yerini almt.
s
k
e
n
f
k
n
K
m
s
s
y
s
Biraz eski fakat hala iyi Siz bu yazy okurken
maj sabitleme zelliine sahip yeni versiyonu
lkemizde sata sunulan Tamron 17-50mm
F2 8 ilk frsatta kit objektifimin yerini almt
TEST+TEKNOLOJ CHIP TOP 10
CHIP Top 10
En baarl donanm rnleri CHIP TOP 10 tablolarnda listeleniyor.
TOP 10 tablolar satn alma kararnza yardmc olacak.
C
HIP TOP 10 tablolarnda her ay ken-
di kategorisinde en iyi on donanm
yaynlyoruz. Gerekletirilen test-
lerde birok rn inceleniyor ve test
prosedrmz dorultusunda de-
erlendiriliyor. Deerlendirdiimiz rnle-
ri bir veritabannda toplayarak sizlerle pay-
layoruz. Burda nemli olan bu rnleri
gncel ve doru olarak yaynlamak. Hazr-
ladmz bu tablolarn en byk fark her
ay gncellenmesi. CHIP TOP 10 tablolar
test tablolarndan biraz farkl. TOP 10 tablo-
larnda nemli ve ksa bilgiler yer alyor.
Donanm inceleme blmmzde yer alan
rnleri ve piyasaya yeni kan rnleri ay-
n kriterlerle lp TOP 10 tablolarndaki
yerlerine koyuyoruz. Testi veya incelemeyi
karan okurlarmz rnleri TOP 10 tablo-
larndan takip edebiliyorlar. Bylece aylar
nce kan bir rn ile yeni kan bir rn
kyaslayabilme ansmz oluyor. rnleri
ayrrken kategorilerine ve performanslar-
na gre deerlendiriyoruz. Kategori seimi
ok nemli. Eer bir rn yanl bir katego-
CHIP TOP 10
TEST CHAZLARI
Donanmlarn
performanslarn lmek
iin hazrlanan cihazlar
sayesinde birok rn
test etmek mmkn.

ride yer alyor ise bu tm tabloyu etkiliyor.
Bunun iin tablolar tekrar tekrar kontrol
ediyoruz. TOP 10 tablolarnda fiyat perfor-
mans oranlarna da yer verdiimiz iin bu
bilgileri satn alma rehberi olarak da kulla-
nabilirsiniz. Bu orann yalnzca o ayki tab-
lodaki rnler arasndaki bir oran olduu-
nu unutmayn. Yani performans iyi olan
bir rnn fiyat da uygun ise dier tm
Fiyat/Performans puann deitirebilir.
rnlerin performans deerlerini bir ba-
kta grebilmeniz iin renk kodlar kulla-
nyoruz. Yeil renk test ve incelemede ok
iyi performans ortaya koyan rnleri gs-
teriyor. Sar renk, test ve incelemede iyi
performans ortaya koyan rnleri gsteri-
yor. Turuncu renk, ortalama performans
ortaya koyan rnleri gsteriyor.
DEERLENDRME: CHIP her TOP 10u u s-
nflara ayryor.
Zirve snf (100-90 puan),
st snf (89-75 puan)
Orta snf (74-45 puan)
Her ay rnlerin son kullanc sat fiyatla-
rn gncelliyoruz. rnleri, ay ierisinde-
ki deiiklikler nedeniyle daha uygun fi-
yatlarla da temin etmeniz mmkn. Fiyat/
Performans puann 5lik not sistemine g-
re hesaplyoruz. Tek tek deerlendirmeler-
deki en iyi deerler stunlarda kaln yaz
tipleriyle gsteriliyor.
Donanm listeleri
91 DSLR Fotoraf Makineleri
91 Dijital Fotoraf Makineleri (Giri seviyesi)
91 Dijital Fotoraf Makineleri (Genel zm)
91 Dijital Fotoraf Makineleri (Mega-Zoom)
92 Yazc (ok fonksiyonlu renkli lazer)
92 Yazc (ok fonksiyonlu mrekkep pskrtmeli)
92 Ev Sinemas Projektrleri
92 Televizyon (LCD 32 in)
94 Televizyon (42 in LCD)
94 AMD Anakartlar
94 INTEL Anakartlar
94 100 $ - 200 $ Aras Ekran Kartlar
DJTAL FOTORAF MAKNELER
r GR SEVYES
TEST DEERLERi TEKNiK VERiLER
Model
T
o
p
la
m
p
u
a
n
F
i
y
a
t
F
i
y
a
t
/
P
e
r
f
.
F
o
t
o
k
a
li
t
e
s
i
(
%
4
0
)
D
o
n
a
n
m
/

K
u
lla
n
m
(
%
4
0
)
P
i
l s
r
e
s
i
(
m
i
n
./
m
a
x
.
k
a
r
e
s
a
y
)
H
z
(
%
1
5
)
D
e
k
la
n
r
g
e
c
i
k
m
e
s
i
F
la
z
/
f
la
l
5
k
a
r
e
(
s
)
E
f
e
k
t
i
f
m
e
g
a
p
i
k
s
e
l
O
d
a
k
a
r
a
l
(
m
m
)
m
a
j
s
a
b
i
t
le
y
i
c
i
1 Fujifilm FinePix S8100fd 72.8 420 $ iyi 70 85 370/1.110 53 0.62 10,1/11,8 10 27486 SD/xD-Card 525
2 Sony Cyber-shot DSC-H10 72.6 420 $ iyi 76 64 180/570 90 0.26 6,4/10,0 8 38380 Memory Stick Duo 290
3 Samsung NV24 HD 70.1 420 $ iyi 82 62 110/350 63 0.56 8,5/13,9 10 2486,5 SD-Card 170
4 Samsung NV9 68.7 250 $ ok iyi 84 53 120/430 73 0.41 8,2/20,1 10 38190 SD-Card 161
5 Kodak EasyShare Z8612 66.5 290 $ iyi 72 67 190/620 54 0.44 14,3/22,4 8.2 36432 SD-Card 360
6 Canon Digital Ixus 970 66.2 380 $ orta 76 52 190/1.820 80 0.35 8,6/20,9 10 37185 SD-Card 184
7 Canon PowerShot SX100 66 280 $ iyi 69 65 220/660 62 0.5 9,4/25,1 8 36360 SD-Card 310
8 Panasonic Lumix DMC-TZ5 65.5 480 $ kt 79 63 150/490 35 0.8 8,9/14,2 9 28-280 SD-Card 240
Sra
Samsung NV9 68.7 250 $ ok iyi 84 84 53 120 120//43 /4300 73 0 4 0.411 8,2/20,1 10 38190 SD-Card 161
Samsung NV9
Ucuz, ortalama donanm zellikleri,
snfna gre ok iyi bir fotoraf
kalitesi ve 161 gram arlyla
snfnn en hafif fotoraf
makinelerinden biri
Canon PowerShot S90
Olduka hafif, objektifte ayar
halkas (bata ISO, MF ve
pozlama ayarlar), ok say ISO
ara basama, ancak grnr
geometri hatalar
r GENEL ZM
Model
T
o
p
la
m
p
u
a
n
F
i
y
a
t
F
i
y
a
t
/
P
e
r
f
.
F
o
t
o
k
a
li
t
e
s
i
(
%
4
0
)
D
o
n
a
n
m
/

K
u
lla
n
m
(
%
4
0
)
P
i
l s
r
e
s
i
(
m
i
n
./
m
a
x
.
k
a
r
e
s
a
y
)
H
z
(
%
1
5
)
D
e
k
la
n
r
g
e
c
i
k
m
e
s
i
F
la
z
/
f
la
l
5
k
a
r
e
(
s
)
E
f
e
k
t
i
f
m
e
g
a
p
i
k
s
e
l
O
d
a
k
a
r
a
l
(
m
m
)
m
a
j
s
a
b
i
t
le
y
i
c
i

1 Canon PowerShot G11 84.4 1000 $ orta 97 74 230/2.000 85 0.46 5,9/7,7 10 28140 SD-Card 400
2 Canon PowerShot G10 78.9 840 $ orta 90 68 240/2.120 81 0.41 7,3/12,2 14.6 28140 SD-Card 400
3 Canon PowerShot S90 74.2 720 $ orta 87 62 140/430 74 0.43 10,5/13,9 10 28105 SD-Card 195
4 Ricoh Caplio GX200 72.8 970 $ kt 85 63 160/490 64 0.58 8,3/15,4 12 2472 SD-Card 235
5 Canon PowerShot D10 69.8 600 $ iyi 92 48 150/470 72 0.5 8,3/14,8 12 35105 SD-Card 220
6 Fujifilm FinePix F200EXR 69.5 400 $ ok iyi 91 52 140/400 62 0.48 9,0/14,0 12 28140 SD/xD-Card 197
7 Canon PowerShot G9 67 700 $ orta 72 69 150/1.330 50 0.6 10,8/18,6 12 35210 SD-Card 350
8 Sony Cybershot DSC-W300 66.7 400 $ ok iyi 79 50 150/530 80 0.33 7,1/14,7 13.4 35105 Memory Stick 187
9 Panasonic Lumix DMC-FX500 66.5 520 $ iyi 78 59 130/410 52 0.67 7,3/13,7 10 25125 SD-Card 176

TEST DEERLER

TEKNK VERLER

Sra
Canon PowerShot S90 74.2 720 $ orta 87 62 62 140/430 74 74 0.43 10 10,5/1 5/13 9 3,9 10 28105 SD-Card 195
r MEGA-ZOOM
Model
T
o
p
la
m
p
u
a
n
F
i
y
a
t
F
i
y
a
t
/
P
e
r
f
.
F
o
t
o
k
a
li
t
e
s
i
(
%
4
0
)
D
o
n
a
n
m
/

K
u
lla
n
m
(
%
4
0
)
P
i
l s
r
e
s
i
(
m
i
n
./
m
a
x
.
k
a
r
e
s
a
y
)
H
z
(
%
1
5
)
D
e
k
la
n
r
g
e
c
i
k
m
e
s
i
F
la
z
/
f
la
l
5
k
a
r
e
(
s
)
E
f
e
k
t
i
f
m
e
g
a
p
i
k
s
e
l
O
d
a
k
a
r
a
l
(
m
m
)
m
a
j
s
a
b
i
t
le
y
i
c
i
1 Fujifilm FinePix S100FS 90.2 850 $ orta 100 91 130/410 66 0.56 7,2/10,0 11.1 28400 SD/xD-Card 965
2 Sony Cybershot DSC-HX1 88.1 800 $ orta 90 93 230/920 79 0.43 6,0/7,6 9 28560 Memory Stick 520
3 Canon PowerShot SX20 IS 88 500 $ iyi 84 98 430/1.390 80 0.4 9,5/12,9 12 28560 SD-Card 650
4 Olympus SP-590 UZ 87.7 580 $ iyi 86 100 400/1.200 55 0.66 9,0/14,4 11.8 26676 x xD-Card 540
5 Nikon Coolpix P90 85.8 600 $ iyi 97 96 110/360 54 0.61 8,4/9,8 12 26624 SD-Card 485
6 Fujifilm FinePix S200EXR 84.8 900 $ orta 90 85 200/640 72 0.55 6,5/8,9 12 30,5436 SD-Card 860
7 Canon PowerShot SX10 IS 84.3 640 $ iyi 75 100 450/1.480 74 0.47 7,7/10,3 10 28560 SD-Card 675
8 Casio Exilim EX-FH20 83.4 820 $ orta 84 93 280/1.070 62 0.54 6,4/7,2 9 26520 SD-Card 605
9 Canon PowerShot SX1 IS 83 850 $ orta 76 96 270/920 72 0.51 5,8/15,8 10 28560 SD-Card 675
10 Casio Exilim EX-F1 81.7 1120 $ ok kt 80 91 350/1.230 68 0.52 5,8/6,6 5.9 36432 SD-Card 760

TEST DEERLER

TEKNK VERLER

Sra
Olympus SP-590 UZ 87.7 580 $ iyi 86 100 400/1. / 200 55 0.666 9,0/14,4 11.8 26676 x xD-Card 540
Panasonic Lumix DMC-FZ28
Hesapl, ok iyi donanm zellikleri,
harika bir objektif, akll otomatik
modlar, ancak yksek ISO
deerlerinde bozulmalar oluyor
B
e
lle
k
m
e
d
y
a
s
B
e
lle
k
m
e
d
y
a
s
B
e
lle
k
m
e
d
y
a
s
r
l
k
(
g
)
A
r
l
k
(
g
)
A
r
l
k
(
g
)
1 Sony Alpha 700 91.8 1300 $ orta 88 98 560/1.210 91 0.31 4,9/17 12.2 1006.400 CF I/II, MS 770
2 Canon EOS 500D 91.7 1400 $ orta 100 91 530/1.020 75 0.35 2,9/8 15.1 10012.800 SD-Card 520
3 Nikon D90 91.3 1400 $ orta 94 98 1.250/1.850 70 0.5 2,9/9 12.2 1006.400 SD-Card 710
4 Canon EOS 50D 91.3 1800 $ iyi 91 90 770/1.230 99 0.3 6,2/17 15.1 10012.800 CF I/II 820
5 Olympus E-30 90.4 1500 $ orta 82 100 650/1.230 86 0.39 5,0/14 12.2 1003.200 CF I/II, xD-Card 745
6 Nikon D5000 90.3 1200 $ orta 99 92 1.040/1.270 67 0.61 4,0/5 12.2 1006.400 SD-Card 620

7 Sony Alpha 550 89.6 1200 $ orta 93 87 660/1.020 91 0.34 4,9/18 14 20012.800 SD-Card, MS 680

8 Canon EOS 40D 89.3 1200 $ orta 86 89 1.190/2.340 100 0.28 6,0/28 10.1 1003.200 CF I/II 820

9 Olympus Pen E-P1 87.2 1400 $ orta 93 91 270/540 65 1.25 3,1/12 12.2 1006.400 SD-Card 385

10 Sony Alpha 380 86.9 1150 $ orta 93 84 450/670 77 0.3 2,4/26 14 1003.200 SD-Card 540
Sra Model
Sony Alpha 550
14 megapiksel, ok iyi fotoraf
kalitesi, ISO 200 - 12.800, 3 in
renkli ekran, hzl Live-View modu,
ancak fotoraf alan sadece %90
F
o
t
o
k
a
li
t
e
s
i
(
%
4
0
)
D
o
n
a
n
a
m
/
K
u
lla
n
m
(
%
4
0
)
P
i
l s
r
e
s
i
(
m
i
n
./
m
a
x
.
k
a
r
e
s
a
y
z
(
%
1
5
)
D
e
k
la
n
r
g
e
c
i
k
m
e
s
i
S
e
r
i

e
k
i
m
(
k
a
r
e
/
s
)
/
k
a
r
e
s
a
y
DSLR FOTORAF MAKNELER

r 1800 DOLARA KADAR
T
o
p
la
m
p
u
a
n
F
i
y
a
t
F
i
y
a
t
/
p
e
r
f
.
E
f
e
k
t
i
f
m
e
g
a
p
i
k
s
e
l
I
S
O
d
e
e
r
i
m
a
j
s
a
b
i
t
le
y
i
c
i
B
e
lle
k
m
e
d
y
a
s
r
l
k
(
g
)
Sony Alpha 550 89.6 120 1200 $ 0 $ orta 93 87 660/1.020 91 0.34 4,9/18 14 200 200 12 12 80 .8000 SD-Card, MS 680
YEN
YEN
YEN
YEN
YEN
YEN
YAZICI
r OK FONKSYONLU RENKL LAZER
EV SNEMASI PROJEKTRLER
Model
T
o
p
la
m
p
u
a
n
F
i
y
a
t
F
i
y
a
t
/
p
e
r
f
.
B
a
s
k
k
a
li
t
e
s
i
(
%
3
0
)
E
r
g
o
n
o
m
i
(
2
0
%
)
G
k
e
t
i
m
i

(
s
t
a
n
d
-
b
y
, w
a
t
t
)
H
z
(
1
5
%
)
D
o
n
a
n
m

z
e
lli
k
le
r
i
(
%
1
0
)
A
4
m
e
t
i
n
s
a
y
f
a
m
a
li
y
e
t
i
(
c
e
n
t
)
A
4
f
o
t
o
s
a
y
f
a
m
a
li
y
e
t
i
(
c
e
n
t
)
M
a
k
s
i
m
u
m

r
l
k
(
d
p
i
)
1 Canon i-Sensys MF8450 83.6 1300 $ orta 97 65 40.8 67 88 1.7 7.1 2.400 x 600 USB 2.0, LAN S/B
2 Epson AcuLaser CX21NF 83.3 650 $ ok iyi 93 92 18 74 69 3.4 10.6 600 x 600 USB 2.0, LAN Renkli
3 Brother MFC-9840CDW 79.1 1400 $ orta 85 60 28.3 80 100 1.8 7.9 2.400 x 600 USB 2.0, LAN, WLAN Renkli
4 Lexmark X560n 76.3 1200 $ orta 90 55 33 71 85 1.5 6.9 2.400 x 600 USB 2.0, Paralel, LAN S/B
5 HP Color LaserJet CM2320nf MFP 76.1 850 $ iyi 84 77 23.1 86 65 2.4 8.9 600 x 600 USB 2.0, LAN S/B
6 Samsung CLX-3175FN 75.2 530 $ ok iyi 87 100 11.2 43 84 2.6 9 2.400 x 600 USB 2.0, LAN Renkli
7 Brother MFC-9440CN 71.1 1300 $ orta 79 62 19.9 89 84 2.3 10.2 2.400 x 600 USB 2.0, LAN Renkli

TEST DEERLER

TEKNK VERLER

Model
T
o
p
la
m
p
u
a
n
F
i
y
a
t
F
i
y
a
t
/
p
e
r
f
.
G
n
t
k
a
li
t
e
s
i
D
o
n
a
n
m

z
e
lli
k
le
r
i
E
r
g
o
n
o
m
i
(
2
0
%
)
E
n
e
r
j
i
t
k
e
t
i
m
i
K
o
n
t
r
a
s
t
G
lt
(
s
o
n
e
)
2
4
p
1 Mitsubishi HC5500 92.2 1800 orta 95.8 100 90.2 53.4 4.912:1 1.1 1.920 x 1.080 1,3 - 6,4 1,6 - 8,0 m
2 Sanyo PLV-Z3000 92 2150 kt 98.8 83.3 82.5 97.3 8.073:1 2.2 1.920 x 1.080 1 - 7,6 1,2 - 18,4 m
3 Sanyo PLV-Z700 91.1 1580 orta 89.4 88.9 100 71.3 2.378:1 1 1.920 x 1.080 1 - 7,6 1,2 - 18,4 m
4 Epson EH-TW5000 90.4 2,270 kt 100 89 70 96 11.864:1 1.6 1.920 x 1.080 0,8 - 7,6 0,88 - 19,14m
5 Epson EMP-TW2000 88.9 1780 orta 100 83.3 70.5 82.8 9.697:1 2.3 1.920 x 1.080 1,2 - 5,9 0,9 - 9,6 m
6 Sony Bravia VPL-HW10 88.5 1820 orta 95.1 77.8 90.3 46.6 4.455:1 1.2 1.920 x 1.080 1 - 7,6 1,4 - 14,3 m
7 Epson EMP-TW980 86.7 780 ok iyi 96 83.3 72.2 82.7 4.177:1 3.1 1.920 x 1.080 0,8 - 3,8 0,9 - 9,6 m
8 Epson EMP-TW700 86.3 790 ok iyi 95 94.4 65 74.4 7.619:1 2.8 1.280 x 720 0,8 - 7,6 0,9 - 9,6 m
9 Panasonic PT-AX200E 85.7 1000 iyi 92.7 88.9 71.5 76.8 3.438:1 2.2 1.280 x 720 1 - 5 1,2 - 12,4 m -
10 BenQ W500 82.6 630 ok iyi 83.5 88.9 71.7 100 5.299:1 2.6 1.280 x 720 0,6 - 7,6 1,5 - 9,0 m

TEST DEERLER

TEKNK VERLER

Sra
Sra
HP Color LaserJet CM2320nf MFP 76.1 850 $$ iyi 84 77 77 23.1 86 86 65 2 4 2.4 8.9 600 x 600 USB 2.0, LAN S/B
Epson EH-TW5000 90.4 2,270 kt 100 89 70 96 11.864:1 1.6 1.920 x 1.080 0,8 - 7,6 0,88 - 19,14m
HP Color LaserJet CM2320nf MFP
2,4 inlik ekran, hzl yazdrma ve
yarama, kolay toner deiimi, faks
zellii, uyku modunda sadece 6
watt g tketimi, ancak biraz sesli
(12 soneye kadar)
Epson EH-TW5000
Full-HD ev sinemas projektr,
mkemmel grnt kalitesi, yksek
maksimum kontrast, dk g
tketimi (stand-by), ancak biraz
sesli alyor, pahal
* Bask maliyeti dahil
P
r
o
j
e
k
s
i
y
o
n
m
e
s
a
f
e
s
i

(
e
n
a
z
-
e
n

o
k
)
E
k
r
a
n
d
i
y
a
g
o
n
a
li

(
e
n
a
z
-
e
n

o
k
)
r
l
k
F
a
k
s
A
r
a
b
i
r
i
m
le
r
TELEVZYON
r LCD, 32 N
Model
T
o
p
la
m
p
u
a
n
F
i
y
a
t
F
i
y
a
t
/
p
e
r
f
.
T
V
-
v
i
d
e
o
g
n
t
k
a
li
t
e
s
i
(
%
3
0
)
G
n
t
k
a
li
t
e
s
i
(
%
2
5
)
P
a
r
la
k
l
k
(
c
d
/
m
)
E
r
g
o
n
o
m
i
(
2
0
%
)

1 Philips 32PFL9604H 96 1,100 orta 97 100 185:1 441 100 < 0,1 1.920 x 1.080 78 x 56 x 22 4 2 1 1

2 Sony KDL-32V5500 95.4 730 iyi 97 100 215:1 389 96 < 0,1 1.920 x 1.080 80 x 58 x 26 4 2 1 1
3 Samsung LE32A659 94.2 550 iyi 100 98 194:1 592 91 < 0,1 1.920 x 1.080 81 x 58 x 25 4 2 1 1

4 Sharp Aquos LC-32DH77E 93.5 700 iyi 97 97 197:1 418 95 < 0,1 1.920 x 1.080 76 x 57 x 24 3 2 1 1

5 LG 32LH3000 93.2 500 iyi 100 96 216:1 379 84 < 0,1 1.920 x 1.080 80 x 58 x 24 4 2 1 1

6 Philips 32PFL7403D 88.1 460 iyi 78 99 181:1 511 100 < 0,1 1.366 x 768 82 x 58 x 22 4 2 1

7 Toshiba 32XV556D 87.3 400 iyi 89 89 168:1 491 98 < 0,1 1.920 x 1.080 79 x 57 x 26 3 2 1 1

8 LG 32LG6000 86.9 470 iyi 92 93 153:1 449 79 < 0,1 1.366 x 768 81 x 66 x 32 4 2 1 1
9 Panasonic TX-32LX85F 86.2 460 iyi 87 91 134:1 468 93 < 0,1 1.366 x 768 82 x 57 x 25 3 2 1 1

10 Samsung LE-32A456 85.2 390 iyi 91 99 173:1 438 66 0.6 1.366 x 768 80 x 57 x 27 3 2 1 1

TEST DEERLER

TEKNK VERLER

Samsung LE32A659 94.2 550 iyi 100 98 98 194:1 592 592 91 < 00 1 ,1 1.920 x 1.080 81 x 58 x 25 4 2 1 1
Sony KDL-32V5500
ok yksek kontrast, ok iyi TV,
video ve grnt kalitesi, analog
Full-HD, ancak sadece otomatik
k snrlandrc (sensr yok)
K
o
n
t
r
a
s
t
(
s
a
t
r
a
n
t
a
h
t
a
s
) Sra
r
l
k
(
p
i
k
s
e
l)
le
r
(
c
m
)
H
D
M
I
Y
U
V
S
C
A
R
T
V
G
A
G
k
e
t
i
m
i
(
s
t
a
n
d
-
b
y
, w
a
t
t
)
Epson Stylus SX515W
Hzl metin basks, iyi tarayc,
dk stand-by g tketimi, 2,5
inlik grafik ekran, ancak biraz sesli
alyor
YAZICI
r OK FONKSYONLU MREKKEP PSKRTMEL
Model
T
o
p
la
m
p
u
a
n
F
i
y
a
t
F
i
y
a
t
/
p
e
r
f
.

1 HP Officejet Pro 8500 WiFi 87.3 420 $ iyi 82 81 6.8 78 100 1.9 0.91 4.800 x 1.200 USB 2.0, LAN, WLAN renkli faks

2 Canon Pixma MX700 83.8 380 $ iyi 96 89 6.2 70 85 2.8 1.15 4.800 x 1.200 USB 2.0, LAN renkli faks

3 Canon Pixma MX860 81.7 350 $ iyi 94 91 7.3 64 95 2.9 1.35 9.600 x 2.400 USB 2.0, LAN, WLAN renkli faks

4 Canon Pixma MP970 80.6 380 $ iyi 90 85 5.1 82 92 2.8 1.45 9.600 x 2.400 USB 2.0, LAN -
5 Canon Pixma MP630 78.9 210 $ ok iyi 91 100 4.7 76 71 3.8 1.68 9.600 x 2.400 USB 2.0 -
6 Lexmark Prevail Pro705 78.9 230 $ ok iyi 83 74 7.9 89 91 3.6 0.82 4.800 x 1.200 USB 2.0, LAN, WLAN renkli faks
7 HP Photosmart Premium 78.9 340 $ iyi 84 79 6.4 75 100 3 1.37 9.600 x 2.400 USB 2.0, LAN, WLAN renkli faks
8 Epson Stylus SX515W 76.7 170 $ ok iyi 79 97 4.7 90 69 3.3 1.61 5.760 x 1.440 USB 2.0, LAN, WLAN -
9 HP Photosmart C8180 75.8 290 $ iyi 84 82 8.4 54 86 4.2 1.47 4.800 x 1.200 USB 2.0, LAN, WLAN -
Sra
B
a
s
k
k
a
li
t
e
s
i
(
%
3
0
)
E
r
g
o
n
o
m
i
(
%
2
0
)
G
k
e
t
i
m
i
(
s
t
a
n
d
-
b
y
, w
a
t
t
)
H
z
(
%
1
5
)
D
o
n
a
n
m

z
e
lli
k
le
r
i
(
%
1
0
)
A
4
s
a
y
f
a
f
i
y
a
t
(
c
e
n
t
)
A
4
f
o
t
o
s
a
y
f
a
f
i
y
a
t
M
a
k
s
i
m
u
m

r
l
k
(
d
p
i
)
B
a
la
n
t
la
r
F
a
k
s
Epson Stylus SX515W 76.7 170 $ ok iyi 79 97 4.7 90 69 3.3 1.61 5.760 x 1.440 USB 2.0, LAN, WLAN -
YEN
CHIP_INFINITY.indd 1 12/24/09 2:22:15 PM
TEKNiK VERiLER
AMD ANAKARTLAR
r AM2
Model
T
o
p
la
m
p
u
a
n
F
i
y
a
t
F
i
y
a
t
/
p
e
r
f
.
D
o
n
a
n
m

z
e
lli
k
le
r
i
(
%
4
0
)
P
e
r
f
o
r
m
a
n
s
(
%
3
5
)
K
u
lla
n
m
k
o
la
y
l
(
%
2
5
)
R
A
M
/
P
C
I
y
u
v
a
s
E
k
r
a
n
k
a
r
t
y
u
v
a
s
E
n
t
e
g
r
e
g
r
a
f
i
k
G
b
i
t
-
L
A
N
I
D
E
/
S
A
T
A
b
a
la
n
t
la
r
F
i
r
e
w
i
r
e
(
d
a
h
i
li
/
h
a
r
i
c
i
)
S
e
s

1 Asus Crosshair II Formula 98.3 220 $ iyi 98 99 98 nVidia nForce 780a SLI 4/2 3 2 1/6 1/1 7.1

2 Foxconn Destroyer 96.4 300 $ orta 100 99 88 nVidia nForce 780a SLI 4/1 4 2 1/8 1/1 7.1

3 Asus M3N-HT Deluxe 95.6 235 $ iyi 96 100 89 nVidia nForce 780a SLI 4/2 3 1 1/7 2/ 7.1

4 Gigabyte GA-MA790GP-DS4H 94.6 190 $ iyi 89 98 100 AMD 790GX 4/2 2 1 1/6 2/1 7.1

5 Gigabyte GA-MA790X-UD4 94.1 130 $ ok iyi 87 98 100 AMD 790X 4/2 2 1 1/6 1/2 7.1

6 Gigabyte GA-MA780G-UD3H 93 105 $ ok iyi 88 96 97 AMD 780G 4/2 2 1 1/6 2/1 7.1

7 MSI K9N2 SLI Platinum (MS-7374) 92.7 135 $ ok iyi 90 99 89 nVidia nForce 750a SLI 4/2 2 1 2/8 1/1 7.1
8 MSI K9A2 Platinum 92.5 175 $ iyi 92 98 86 AMD 790FX 4/2 4 1 1/8 1/1 7.1
9 Foxconn A79A-S 91.9 140 $ iyi 93 99 81 AMD 790FX 4/1 4 2 1/8 1/1 7.1
10 Gigabyte GA-MA770-UD3 91.7 90 $ ok iyi 85 99 92 AMD 770 4/2 1 1 1/6 1/2 7.1

TEST DEERLER

TEKNK VERLER

Sra
Gigabyte GA-MA780G-UD3H 93 105 $ ok iyi 88 88 96 97 97 AMD 780G 4/2 2 1 1/6 2/1 7.1
Gigabyte GA-MA780G-UD3H
ok iyi performans ve ses sistemi,
HDMI ve DVI klara sahip,
AM3 uyumlu, Hybrid-CrossFireX
teknolojisini deskteliyor, WLAN yok
Model
T
o
p
la
m
p
u
a
n
F
i
y
a
t
F
i
y
a
t
/
p
e
r
f
.
D
o
n
a
n
m

z
e
lli
k
le
r
i
(
%
4
0
)
P
e
r
f
o
r
m
a
n
s
(
%
3
5
)
K
u
lla
n
m
k
o
la
y
l
(
%
2
5
)
R
A
M
/
P
C
I
y
u
v
a
s
E
k
r
a
n
k
a
r
t
y
u
v
a
s
G
b
i
t
-
L
A
N
I
D
E
/
S
A
T
A
b
a
la
n
t
la
r
U
S
B
2
.0

la
r
F
i
r
e
w
i
r
e
(
d
a
h
i
li
/
h
a
r
i
c
i
)
S
e
s

1 Asus Rampage Extreme 98.2 415 $ orta 100 100 94 Intel X48 4/2 2 2 1/9 12 1/1 7.1

2 Asus Striker II Extreme 97.2 345 $ orta 96 98 98 nVidia nForce 790i Ultra 4/2 3 2 1/8 10 1/2 7.1

3 Asus Maximus Extreme 95.6 370 $ orta 96 99 90 Intel X38 4/2 3 2 1/8 12 1/1 7.1

4 Foxconn BlackOps 94.2 250 $ iyi 87 98 100 Intel X48 4/3 3 2 1/8 12 1/1 7.1

5 Asus P5Q Premium 93.2 260 $ iyi 100 94 81 Intel P45 4/2 4 2 1/10 14 2/ 7.1

6 Gigabyte GA-EP45T Extreme 93.2 195 $ iyi 86 98 98 Intel P45 4/3 3 2 1/6 12 3/ 7.1

7 Asus Maximus II Formula 92.9 235 $ iyi 91 96 91 Intel P45 4/2 2 2 1/9 12 1/1 7.1
8 Gigabyte GA-EP45-UD3P 92.8 150 $ ok iyi 86 97 98 Intel P45 4/2 2 2 1/8 12 1/2 7.1
9 Asus P5Q Deluxe 92.6 180 $ iyi 93 97 86 Intel P45 4/2 3 2 1/9 10 1/1 7.1

TEST DEERLER

TEKNK VERLER

Sra
Asus P5Q Premium 93.2 260 $ iyi 100 100 100 94 81 81 Intel P45 4/2 4 2 1/10 14 2/ 7.1
Asus P5Q Premium
ok iyi donanm zelliklerine sahip
enerji tasarruflu anakart, drt tane
PCI-Express ekran kart yuvas, 2 x
Firewire, 10 x SATA, Express Gate
SSD, uygun fiyatl
GIGABYTE GV-R4850C
Ykek performans Gigabyte
GV-R48500C olduka hzl
alyor.
INTEL ANAKARTLAR
r SOCKET 775
Model Sra
T
o
p
la
m
p
u
a
n
F
i
y
a
t
/
P
e
r
f
.
F
i
y
a
t
(
$
+
K
D
V
)
B
i
r
li
k
t
e
g
e
le
n
le
r
D
o
n
a
n
m

z
e
lli
k
le
r
i
3
B
p
e
r
f
o
r
m
a
n
s
B
e
lle
k
B
e
lle
k
t
i
p
i
B
e
lle
k
a
r
a
y
B
e
lle
k
s
a
a
t
h
(
M
H
z
)
r
e
t
i
m
t
e
k
n
o
lo
j
i
s
i
G
g
i
r
i
la
r
100-200 $ aras ekran kartlar
1 Gigabyte GV-R485OC-1GH 95 69 199 98 90 70 1 GB GDDR3 256 bit 993 MHz 55 nm 1x6 pin 2 x DVI, S-Video
2 Sapphire HD 4850 Toxic 93 68 199 95 80 100 512 MB GDDR3 256 bit 1100 MHz 55 nm 1x6 pin 2 x DVI, S-Video
3 Palit GTS250 87 63 199 88 90 50 1 GB GDDR3 256 bit 1100 MHz 65 nm 2x6 pin DVI, D-Sub, HDMI
4 MSI HD R4850 T2D512 83 69 175 88 70 70 512 MB GDDR3 256 bit 993 MHz 55 nm 1x6 pin 2 x DVI, S-Video
5 Gigabyte GV-R485MC-1GH 83 60 199 86 75 70 1 GB GDDR3 256 bit 960 MHz 55 nm 1x6 pin 2 x DVI, S-Video
6 Asus EN9600 GT TOP 73 67 159 71 75 95 512 MB GDDR3 256 bit 1000 MHz 65 nm 1x6 pin 2 x DVI, S-Video
7 Powercolor AX4830 72 100 105 76 65 40 512 MB GDDR3 256 bit 900 MHz 55 nm 1x6 pin DVI, D-Sub, HDMI
8 Sapphire HD 4830 72 96 109 76 60 60 512 MB GDDR3 256 bit 900 MHz 55 nm 1x6 pin 2 x DVI, S-Video
9 Gigabyte GV-NX96T512HP 72 92 114 73 70 70 512 MB GDDR3 256 bit 1008 MHz 65 nm 1x6 pin 2 x DVI, S-Video
10 Sparkle 9600GT 69 72 139 67 80 60 512 MB GDDR3 256 bit 900 MHz 65 nm 1x6 pin 2 x DVI, S-Video
TEST
DEERLERi
Y
o
n
g
a
s
e
t
i
Y
o
n
g
a
s
e
t
i
Gigabyte GV-R485OC-1GH 95 69 199 98 90 70 1 GB GDDR3 256 bit 993 MHz 55 nm 1x6 pin 2 x DVI, S-Video
TELEVZYON
r LCD, 40/42 N
Model
T
o
p
la
m
p
u
a
n
F
i
y
a
t
F
i
y
a
t
/
p
e
r
f
.
T
V
-
v
i
d
e
o
g
n
t
k
a
li
t
e
s
i
(
%
3
0
)
G
n
t
k
a
li
t
e
s
i
(
%
2
5
)
K
o
n
t
r
a
s
t
(
s
a
t
r
a
n
t
a
h
t
a
s
)
P
a
r
la
k
l
k
(
c
d
/
m
)
E
r
g
o
n
o
m
i
(
2
0
%
)

1 Samsung 40B7090 94.8 1,400 orta 100 98 181:1 439 96 < 0,1 1.920 x 1.080 100 x 70 x 26 4 1 1 1

2 Sony KDL-40WE5 93.3 1800 $ iyi 100 95 203:1 353 86 < 0,1 1.920 x 1.080 99 x 68 x 30 4 2 1 1
3 Samsung 40B652 92.2 1300 $ ok iyi 98 93 185:1 487 94 0.6 1.920 x 1.080 99 x 70 x 26 4 2 1 1



6 Philips 42PFL9664H 91.2 1,350 orta 97 88 178:1 436 98 < 0,1 1.920 x 1.080 100 x 70 x 26 4 2 1 -

7 Sony KDL-40Z4500 88.4 1650 $ iyi 89 100 203:1 261 77 < 0,1 1.920 x 1.080 100 x 70 x 28 3 2 1 1

8 LG 42LH5000 87.4 1200 $ ok iyi 99 88 182:1 427 80 < 0,1 1.920 x 1.080 106 x 72 x 27 4 2 1 1

9 LG 42LH7000 87.1 1850 $ iyi 100 94 163:1 467 78 0.5 1.920 x 1.080 101 x 78 x 33 4 2 1 1

10 Toshiba 42ZV635D 86.9 1050 $ iyi 98 93 189:1 417 73 < 0,1 1.920 x 1.080 106 x 72 x 32 4 1 1 1

TEST DEERLER

TEKNK VELER

Sra
Philips 42PFL9664H 91.2 1,350 orta 97 97 88 178 178:1 :1 436 98 98 < 0,1 1.920 x 1.080 100 x 70 x 26 4 2 1 -
Philips 42PFL9664H
ok iyi grnt kalitesi, HD ve
oyunlar iin uygun, subwoofer,
200 Hz teknolojisi (bazen ar ve
grnty bozabiliyor), ancak fiyat
ok uygun deil
r
l
k
(
p
i
k
s
e
l)
le
r
(
c
m
)
H
D
M
I
Y
U
V
S
C
A
R
T
V
G
A
G
k
e
t
i
m
i
(
s
t
a
n
d
-
b
y
, w
a
t
t
)
YEN
YEN
4 DEV
HEDYE!
Dev 2010
Takvimi
ve
Starcraft II
Posteri
3
Rappelz
Kurulum Dosyas
4
Tam
Srm

Oyun
Pariah
2
T
1
48 S
ay
fa
lk
O
n
lin
e O
y
u
n

D
erg
isi
Trkiyede ilk
Tr k i yeni n en ok sat an oyun der gi si
OCAK SAYISI BAYLERDE
VE SPERMARKETLERDE
LEVEL_ilan_chip.indd 1 12/21/09 7:58:07 PM
Y
eni Windowsun elinden ok ey
geliyor ama her ey deil. Baarl
Office yazlmlar kayp, virs tara-
yc zerinde yok. Oysa en haval ve
yeni Windows 7 aralar bir gncel-
leme sayesiyle kullanma hazr hale gelebilir.
Bylelikle iletim sistemi rnein jump
listlerle daha hzl alyor. Ancak ilave
aralar olmadan kendi jump listlerinizi
oluturmanz mmkn deil.
Henz Windows 7yi kullanmaya bala-
madnz. Vista iletim sisteminiz iin de ser-
vis paketimizde yer alan aralarmzdan ya-
rarlanabilirsiniz; hatta baz XP kullanclar
bile bunlardan yararlanabilir. Uygulamalar
iin DVDmizdeki kullanc dostu arayzden
yararlanabilirsiniz. Hangi srmler iin
hangi aralar kullanacanz belirledikten
sonra sistem, multimedya, iletiim, ofis ve
gvenlik balklarndaki toplam 50 adet uy-
gulamadan size gerekenleri belirleyebilirsi-
niz. Tm bunlara ek olarak DVDmizde ayr-
Windows 7ye
CHIP yamas
CHIP yine farkn gsterdi ve 50nin zerindeki yamayla sadece Windows
7yi deil ayn zamanda Vista ve XPyi AHLANDIRACAK yeni bir Service
Pack yaynlad. Hepsi bu yazda.
BERK ERGN / MH
Sistem
7stacks R Daha hzl navigasyon
7Tweak R Windows 7yi hzlandryor
7-ZIP R Byk dosya paketleri hazrlyor
EnhanceMySe7en R Windows 7ye doping
SystemUp Tuning 2009 R Dier kullanc
ayarlarn yklyor
Tweak-7 R Windows harici her eye temizlik
Ultimate Windows Tweaker R Windows 7 iin
vLite R Vista ve Windows 7yi hafifletiyor
Windows 7 Codecs R AV codeclerden mahrum
kalmayn
Multimedya
Blender R Fotoraflara gereki grnmler
BurnAware Free R Blu-ray medyalara yazn
Gimp R Photoshop kadar baarl
IrfanView R Fotoraflarnz grntlemek iin
ISO Recorder R CD imaj dosyalar yapn
No23 Recorder R Mzik kopyalamak serbest
Paint.NET R MS Paintin yerine
Picasa R Online fotoraf yedekleme
TwistedBrush Open Studio R Grafik
tasarmclarn adresi
Winamp Full R Her arky aln
Zattoo R PCde TV izleyin
A
ll in
O
n
e
R
u
n
t
im
e
s
Terfi Ykseltme All in One Runtimes kayp uygulamalar otomatik
olarak ykleyerek Windowsunuzu canlandryor.
ca Microsoft aralar altnda 13 nemli yazl-
ma ulaabileceksiniz.
Daha ok cretsiz ara r
Ara: All in one runtimes
Eer internetten cretsiz aralar indirmeyi
seviyorsanz, problemin farkndasnzdr:
Pek ok yazlmn alma sresi snrland-
rlmtr. Arada srada Microsoftun.NET
Frameworkne ya da Sun Microsystemsin
Java Runtime Environmentna ihtiya du-
yulur. Bunlara ek olarak Microsoft Silver-
light, Adobe Air, Adobe Shockwave ve dier-
leri sralanabilir. All in one runtimes adl
aracmzla hangi yazlmlarn ve gncelle-
melerin bilgisayarnzda eksik olduunu
birka tklamayla renebilirsiniz.
Gerekli olan aralar DVDmizde yer alan
7-Zip aracn kullanarak bilgisayarnza aa-
bilirsiniz. Her altan sonra AiO-
Runtimes-x86-v1.4.2/svcpack klasrne gi-
din ve iindeki .EXE uygulamasna ift tkla-
PRATK WINDOWS SERVS PAKET
ma hayran kalacaksnz. Buna iyi bir rnek
Rapidshare temelli sitelerden tek tkla-
mayla rahata dosya indirme yapabilecei-
niz jDownloader. ZIP arivini DVDmizden
an ve JDUpdate.jara tklayn. Bylelikle
aracn en gncel srmne ykseltilmi
olacaksnz. Akabinde kurulum kendiliin-
den balayacak.
Test bilgisayarmzda Firefox taraycs
kullandmzdan, bir tarayc eklentisi ha-
li hazrdaki araca eklendi. Kurulumu ta-
mamladktan sonra dosyann sunucusunu,
men esi Premiumdan sein. Baz su-
nucular kullanc ad ve ifreden bamsz
olarak hatta bazen konfigrasyon bileen-
lerini nemsemeden hizmet veriyor. Bir
kez eriim verisini girdikten sonra kolay-
lkla dosyalarnz indirmeye balayabilir
ya da Settingsden konumunu deitire-
bilirsiniz.
Gvenlik
AVG Anti-Virus R Virslere lm
Drivelmage XML R Veri gvenlii
Dr. Web CureIT R Bulam PClere temizlik
GnuPG R Belgeleri ifreleyin
KeePass 2 R ifre oluturun
Sophos Anti-Rootkit R Rootkitleri bulun
SpyBot R Spywareleri bulup yok edin
Spyware Terminator R Zararllarn belals
Steganos Safe One R Verileriniz gvenlikte
TrueCrypt R Sabit diskinizi ifreleyin
Vispa R Ajanlara geit yok
Windows 7 Firewall Control R Hackerlar
engelleyin

Ofis
Adobe Reader R PDF dosyalar okuyun
EssentialIPIM R Balantlarnza koruma
Foxit Reader R Daha hafif PDF okuyucu
GnuCash R Kk irketler iin uygun
LingoPad R ok dilli szlk
MyMicroBalance R Hesaplarnz kontrol
altna alyor
OpenOffice Portable R MS Office yerine
PDFCreator R PDF dosyalar oluturun
Task Coach R Gelimi ajanda
Win Payinfo 2009 R Hesaplarnza destek
XMind R Fikir haritanz karn
ZOC R Tm terminal ilevleri bir arada
letiim
FileZilla R FTPden rahat ykleme
Firefox R Hzl ve gvenli tarayc
jDownloader R Rapidshareden ekin
Miranda IM R Tm protokollerin efendisi
Orbit Downloader R Hzl indirme
Pidgin R cretsiz iletiim
Skype R nternetten telefon
Thunderbird R E-posta istemcisi
Trillian Astra R Twittera rakip
Vistumbler R WLAN alarn buluyor
Windows Live Essentials R Windowsa ek
yarak altrn. Bylelikle kayp tm alt-
rlabilir uygulamalarnz otomatik olarak
yklenecektir.
PUCU: DVDmizde bu yazlmlarn 64 bitlik
srmlerini de bulabileceksiniz.
Rapidshareden dosyalar ekmek r
Ara: jDownloader
altrlabilir aralar kurduktan sonra Ja-
va aralarndan bamsz olan bu platfor-
hr CHIP DVDDE: Byk CHIP Service paketini CHIP-Code WINDOWS SERVS PAKET altnda bulabilirsiniz
Gruplama Jumplist-Launcher ile uygulamalarnz gruplandrarak daha
kolay ynetin.
J
u
m
p
l
i
s
t
-
L
a
u
n
c
h
e
r
Burada rnein JantiCaptchay kulla-
narak otomatik resim tanma zelliini et-
kinletirebilir ya da kapatabilirsiniz. Eer
indirme ilemlerinizin takvimini bir za-
manlayc ile ayarlamak isterseniz Exten-
sions zerinden TimePlanner alt-
rn. Takip eden pencereden art iaretine
tklayn ve dilediiniz zaman dilimini gi-
rin.
XP, Vista ve Windows 7ye ayar r
Ara: SystemUp Tuning 2009, EnhanceMySe7en
Piyasaya ne zaman yeni bir Windows sr-
m ksa, ince ayar aralar da pei sra s-
kn eder. phesiz ayn durum sabit disk,
Kayt Defteri ve otomatik balang zellik-
lerindeki eksiklikler bakmndan Windows 7
iin de geerli. EnhanceMySe7en bu ii yeni
Windowsta gerekletirebilen bir ara. Da-
ha eski srmler iin SystemUp Tuning
2009 aracnn deneme srmn kullana-
bilirsiniz. Bu iki arac da DVDmizde bulabi-
lirsiniz.
WINDOWS 7: EnhanceMySe7en ykleyip
kurun. Tools / Processes yolunu takip
ederek Apple iTunesun Yardm yazlm gi-
bi sisteminizde alan gereksiz uygulama-
lar tespit edin. Bylesi uygulamalara rast-
ladnzda farenizle sa tklayarak Kill
Processe basp bunlardan kurtulabilirsi-
niz. Her Windows ayar aracnda olduu gibi
burada da sesli ikazlara izin vermelisiniz.
Bir ilemi ancak ne olduundan emin oldu-
unuz dosyalarda kapatmalsnz. Registry
Cleaner ve Disk Cleaner aralar, Win-
dows 7nizi p verilerden ve Kayt
Defterindeki sahipsiz kaytlardan temizli-
yor. Startup Items hangi yazlmlarn
Windowsla beraber almaya baladn
gsteriyor.
Eer Windowstaki mevcut kaynaklara
hzlca erimek istiyorsanz System /
System Toolsa tklayn. Bylelikle tek tkla-
mayla DirectX (dxdiag.exe) gibi gml ya-
zlmlara ulaabilirsiniz. Bunun hemen ya-
nnda yer alan File, Network, Security To-
ols zerinden gvenlik, a ve sabit disk
zelliklerine eriebilirsiniz.
XP VE VISTA: DVDmizden SystemUp Tuning
2009u kurup balatn. Eer pek ok zellik
ayaryla uramak istemiyorsanz Tuning
Profilea tklamanz yeterli. Bylelikle reti-
cinin sitesine ynlendirilerek dier kullan-
clarn ayarlama seeneklerine ulaabilecek-
siniz. Bu seimi yaparken hangi iletim siste-
mini kullandnza zellikle dikkat edin.
Yaptmz aratrmalarda daha ok Vistann
Service Pack 1 srmyle uyumlu profillere
rastladk.
Kiisel kullanclar kendi ayarlamalarn
yaparak Kayt Defteri temizliinden disk bir-
letirmeye kadar pek ok deiik seenek sa-
yesinde masastn gzelletirip tek tkla-
mayla gvenlik nlemlerini alabiliyor. Ayrca
RescueCenter arac sayesinde ayarlarnz ge-
ri alabiliyorsunuz.
Kendi jump listlerinizi
tanmlayn r
Ara: Jumplist Launcher
Eski Windows srmlerinde Balat / Belge-
ler yoluyla daha nceden kullanlm bel-
geleri dorudan aabilir ve sklkla kulland-
nz uygulamalar altrabilirdiniz. Win-
dows 7deki Jumplistler de bu uygulamaya
benziyor ama buna ek olarak birden fazla
uygulamay ya da pek ok klasr ayn an-
da altrabiliyor. Ancak pencere kaynakla-
r nedeniyle bu ok dolambal bir yoldan
yaplabiliyor. Yeni ara Jumplist Launcher
sayesinde uygulamalarnz ok daha hzl
gruplandrlabiliyorsunuz. stelik daha za-
rif grnyorlar.
DVDnizdeki JumplistLauncher5i bilgi-
sayarnza an ve iindeki .EXE dosyasna
tklayarak altrn. Ara kuruluma gerek
duymuyor. Yeni bir yazlm grubu olutur-
mak iin ilkin aadaki metin kutusuna
Grafik yazlmlar gibi bir ad girin ve daha
sonra Add Groupa tklayn. Ayn yolu kul-
lanarak Ofis Aralar ya da Mzik Yaz-
lmlar gibi gruplar oluturabilirsiniz.
Gruplarnz tanmladktan sonra zerleri-
ne iaret koyun. Sonraki admda bir uygula-
mann ksayolunu gruba tayn, rnein
iTunes simgesini Mzik Yazlmlarna ta-
mak gibi. Bunu hallettikten sonra Create
Jumpliste tklayn. Jumplist Launchern
grev listesinde yeni bir simge belirecek.
Farenizle sa tklayn ve istemcideki At-
Daha hafif iTunesun yardm yazlm gibi gereksiz uygulamalar
EnhanceMySe7en ile iptal edip iletim sisteminizi hzlandrn.
Dntrn
PDFCreator ile
belgelerinizi ve
dilediiniz web
sayfasn PDF
yapabiliyorsunuz.

BLG

Gvenlik Windows 7 gvenlik duvar denetimiyle uygulamalarn veri
trafiine yn verebiliyorsunuz.
P
D
F
C
r
e
a
t
o
r F
o
x
i
t
R
e
a
d
e
r
W
i
n
d
o
w
s
7
F
i
r
e
w
a
l
l

C
o
n
t
r
o
l
Microsoft paketi
Microsoftun gelitiricilerinden tam
13 harika yazlm Windowsunuzu gerek
bir performans canavarna dntryor.
Hepsi DVDmizde
Windows Live Essentials R Messenger, e-posta ve Movie
Maker gibi Windows 7de olmayan tm yazlmlar.
Windows Easy Transfer R Vistadaki tm kiisel Windows
ayarlarnz baka bilgisayarlara tamanza yaryor.
Windows Vista Upgrade Advisor R Bilgisayarnzn Vista
iletim sistemine terfisi iin yeterli donanma sahip olup
olmadn snyor.
Sysinternals Suite R Popler Process Explorer gibi nemli
ynetici aralarn barndryor.
Office Compatibility Pack R Office 2007de oluturulmu
dokmanlarn daha eski srmlerde almasn salyor.
Calendar Print Assistant 2007 R Outlook 2007nin
takviminin gelitirilmesi ve yazdrlmasnda etkin.
PowerPoint Viewer 2007 R PowerPoint ya da Office
kurulumu olmayan bilgisayarlarda PowerPoint sunumlarnn
gsterilmesine yaryor.
Word Viewer R Word yazlmna gerek kalmadan Word
dokmanlarn grntlyor.
Excel Viewer R Excel tablolarn tablo hesaplamalarna
gerek kalmadan gsteriyor.
ActiveSync R Bilgisayarnzdaki dosyalarn akll telefonlar
gibi mobil aygtnzla e gdmn salyor.
Diskpart R Windows veri ynetimine alternatif komut
satrlar.
Add-in for Office 2007 R Dokmanlarnzn PDF ve XPSe
aktarlmasna yaryor.
Update for Outlook 2003 R 2007den 2012ye kadarki
tatilleri Outlook 2003 takvimine girmenizi salyor.
tach this program to the Task Listi sein.
Bylelikle kendi Jumplistiniz her daim kul-
lanma hazr olacak. Artk arayz kapata-
bilirsiniz.
PUCU: Jumplist Launcher 60 kayta izin ve-
riyor. Windows 7 Home Premium kurulu
test bilgisayarmzda bir dizi kayd altra-
madysak da Jumplistler doru biimde
oluturulmutu.
Firefoxu Windows 7ye entegre
ediyoruz r
Ara: Winfox
Jumplist Launcher sayesinde yazlmlar bir
grup altnda toplayabilirsiniz ama uygula-
malar iin komutlarnz tanmlamak bura-
da mmkn deil. Bunun iin API Code
Pack for Microsoft .NET Framework adl
uygulamaya ve programlama bilgisine ihti-
yacnz var. En azndan Firefox iin bir ek-
lenti bulunuyor. Bu eklenti sayesinde tara-
ycy Windows 7ye eklemleyebiliyor ve
Jumplistler sayesinde kontrol edebiliyoruz.
Firefoxun 3.0 ve st srmleri iin bile
Winfoxa ihtiyacnz olacak. ZIP dosyasn
masastne aktarn ve Winfox dosyasn
an. Burada hem 32 hem de 64 bitlik Win-
dows .EXElerini bulacaksnz. Sisteminiz
iin uygun olanna ift tklayn ve eklenti-
nin kurulumu iin gerekli Firefox konumu-
nu belirleyin. rnein C:\Programs\Mozilla
Firefox\plugins gibi. Farenizle Firefox sim-
gesine sa tklayarak istemci mensn a-
ltrn. Burada Jumplistin Tasks ve Fre-
quent olarak blmlendiini fark edecek-
siniz.
Eer Firefoxu geerli taraycnz olarak
kullanyorsanz, Internet Explorern jump
listini an ve Remove this program from
the task listi seerek IEyi devre d bra-
kn. Microsoftun taraycsnn simgesi kay-
bolduktan sonra, Firefoxunkini yerine s-
rkleyin, jump listi an ve Attach this
program to the task listi seerek ilikilen-
dirin. Bylelikle Mozillann taraycs m-
kemmel bir biimde entegre edilmi ola-
cak.
PDF dosyalar ap altrn r
Ara: Foxit Reader, PDFCreator
Maalesef Windows, tm dnyada yaygn
olarak kullanlan PDF biimini, harici ara-
lar olmadan desteklemiyor. Bu yzden
DVDmizde PDF dosyalarn okuyup olutu-
rabileceiniz aralar bulabileceksiniz. PDF
belgelerini okumak iin Adobe Reader 9u
ya da daha hafif bir yazlm olan Foxit
Reader kurabilirsiniz. Her iki ara da kolay-
lkla kullanlabiliyor.
Eer PDF dosyalar oluturmak istiyorsa-
Konforlu Tek bir tklamayla
SystemUp sabit diskinizi
temizleyip birletiriyor.
S
y
s
t
e
m
U
p
T
u
n
i
n
g

2
0
0
9
N
o
2
3
R
e
c
o
r
d
e
r
Kayt Eer ses kartnz
Stereomixi destekliyorsa
No23 Recorder ile kayt
yapmanz mmkn.
nz PDF Creatora ihtiyacnz var demektir:
Standard installation sein ve gerek du-
yulursa taraycnz da kurulum srasnda
ekleyin.
Bylelikle web sitelerini de PDF dosyala-
rna dntrebileceksiniz. Ara yeni bir
yazc kuruyor. lem tamamlandnda ift
tklayarak Creator altrn. Document /
Add yolunu takip ederek dntrmek is-
tediiniz belgeyi ykleyin. Bir sonraki beli-
ren diyalog penceresinde, yaync ve olutu-
rulma tarihini belirleyerek Savee tklayn.
imdi belgeyi kaydedeceiniz yeri belirle-
yin. Dntrme ileminin sresi belgeni-
zin byklne bal olarak deiecektir.
Windows gvenlik duvarn
iyiletirin r
Ara: Windows 7 Firewall Control
Dier yazlmlarla karlatrldnda
Windowsa entegre edilmi gvenlik duvar
sadece temel ayarlar kullanyor. Windows 7
Firewall Control aracnn cretsiz srmy-
le Microsoftun gvenlik duvarnn kapsa-
mn geniletebilirsiniz. DVDmizde sz ko-
nusu aracn hem 32 bitlik hem de 64 bitlik
srmleri bulunuyor.
Kurulup altrdktan sonra ara derhal
gelen ve giden trafii denetim altna alyor.
rnein taraycnz altrmaya balad-
nzda bir diyalog penceresi alarak bu yaz-
lm etkinletirmek isteyip istemediinizi
soruyor. Bu seenek sayesinde sadece giden
ya da gelen veriye onay vermeniz mmkn
hale getiriliyor. Aracn simgesine sa tkla-
yarak grev istemcisindeki Settingse ba-
sarak, yapacanz ayarlamalarla, kontrol-
n elinize almanz mmkn. Programs
seeneinin altndan gvenlik duvar tara-
fndan ynetilen tm uygulamalarn liste-
lendiini greceksiniz.
Eer art arda karnza kan ipucu pen-
cerelerinden rahatsz oluyorsanz, bunlar
Settingsdeki dizinden iptal etmeniz
mmkn. Ayn uygulama pencereleri, g-
venlik duvar yeni bir uygulama fark etti-
inde de karnza kyor.
Dr. WebCure IT, Spyware Terminator ve
Windows 7niz herhangi bir sabit disk ifre-
lemesi sunmuyorsa TrueCrypt gibi yazlm-
larla daha gelimi gvenlik seenekleri
oluturabilirsiniz. Bu yazlmlar
DVDmizden bulabilirsiniz.
Kopyalama korumas olmadan mzik
kayd r
Ara: No23 Recorder
Microsoft hala u skc Digital Rights
Management (DRM) terk edemedi. Tam
tersine Windows 7deki multimedya ierie
ynelik kopyalama korumas Vistadan ok
daha sk hale getirilmi durumda. Bu yz-
den analog kaytlar dahi yapamyorsunuz.
Stereomix ilevi ise tamamen kaldrlm.
Oysa birka bit zerinde yapacanz oyna-
mayla bu sorunun stesinden gelebilirsi-
niz.
STEREOMIX ARAYIN: Herhangi bir ileme gi-
rimeden nce ilk yapmanz gereken sa
tula tklayarak grev istemcisinden Re-
cording Devices seerek hoparlr simge-
sini etkinletirmek. Grntlenen aralar
listesine sa tklayarak Show Deactivated
Devicesa tklayn.
Burada stereomix kaydn bulun ve et-
kinletirin. Windowsun eski srmlerinde
Stereomix bu ekilde bulunuyor; bylelikle
sonraki admlarn uygulanmasna gerek
kalmyor.
SRCY DETRN: Aygt Yneticisini
Balat mensndeki aramadan altrn ve
Audio, Video and Game Controllers altn-
dan eer bulunuyorsa High definition Au-
dio Devices iaretleyin.
Bir sonraki diyalog penceresinde, Micro-
soft yayncsnn Windows srcsn g-
receksiniz. Bunu Deactivatee tklayarak
etkisizletirin ve Vista srcs iin ana-
kartn ya da ses kartnn reticisinin web
sayfasn ziyaret edin. Srcy indirin, ZIP
dosyasndan an.
Akabinde Setup.exeye sa tula tkla-
yarak Properties / Compatibilityye tkla-
yn. letim sistemi olarak Windows
Vistay Execute program in compatibility
mode fordan sein ve onaylamak iin
Oke tklayn. imdi indirdiiniz srcy
kurun (Windows 7 birka kez itiraz edecek-
tir) ve Stereomixin kullanmda olup olma-
dn kontrol edin.
DRM ENGEL OLMADAN KAYIT Eer her ey
yolundaysa, Stereomixe sa tklayn ve Set
as default device sein. imdi No23
Recorder ses kaynanzn medya oynat-
cs olarak altrn. Kaydediciden Recor-
ding Testi etkinletirin.
Kayt test aamasn etkisizletirip, ark-
y kaydetmek iin yeniden balatn ve
Recorda tklayarak kaydetmeye balayn.
PUCU: Biz bu ipucunu Asus P5B anakartn,
online ses kartn ve Soundmax srcleri-
ni kullanarak oluturduk. Dier ses kartla-
ryla yukarda anlattklarmz farkllklar
gsterebilir.
Eer srcnz Stereomix zelliini
sunmuyorsa, ansnz yaver gitmiyor de-
mektir. Bylesi durumlarda YouTube video
platformundan, YouTube videolarn MP3
formatna eviren aralarla kaydedebilir ya
da TV kart olmadan TV izlemenize yarayan
DVDmizdeki Zattoo aracndan yararlanabi-
lirsiniz.
DVDmizdeki aralar sayesindine Win-
dows 7, XP ya da Vista iletim sisteminizin
zelliklerini barndrd gcn ok daha
tesine tamanz mmkn.
berk@chip.com.tr
LF_CHIP_ILAN 12/24/09 11:04 PM Page 1
PRATK PDF ARALARI
PDFnin
Temelleri
Mkemmel kalitedeki PDFler sadece pahal
yazlmlarla m oluturulabilir? Yanlyorsunuz!
PDF dosyalarn CRETSZ OLARAK, en iyi ekilde
nasl oluturabileceinizi gsteriyoruz.
BURAK YCE
hr CHIP DVDDE: En iyi aralar CHIP-Code PDF ARALARI altnda bulabilirsiniz

3
Size uygun olan PDF
srm hangisi?
Kullanabileceiniz farkl PDF srmlerin-
den farkl zelliklere gre seim yapmanz
mmkn.
Akas en iyi sktrma orann ve g-
venlik asndan en iyi zellikleri, son stan-
dart olan 1.7 srm sunuyor.
Fakat son srmle oluturulmu dosya-
lar da ancak Adobe Readern son srm
aabiliyor. Son srme ait kurulum dosyas-
n CHIP DVDde bulabilirsiniz.
Genelde ofislerde eski srmlerin kulla-
nldn unutmayn, isterseniz dosyanz
1.5 PDF iin optimize edebilirsiniz.
Bylece bir eski srme sahip kullanc-
lar sorunsuzca dosyanz aabileceklerdir,
eer kullancnn son srm tercih ettiine
eminseniz tabii ki de 1.7 PDFi kullanmak
herkes iin en mantkl yol olacaktr.

2
Hangi dosya formatlar pahal prgramlar kullanlmadan
PDF haline dntrlebilir?
CHIP DVDde yer alan PDFCreator adl cretsiz yazlm bir kere kurduunuzda, tm dok-
manlar PDFe evirebileceksiniz. Tek n koul ise ilgili dokman atnz uygulamann,
yazdrma fonksiyonunun bulunuyor olmas.

4
Eer cretsiz yazlmlar
yetersiz kalmaya
balarsa ne olacak?
Dntrmek istediiniz dosyalarnz kar-
mak grafikler ve uzun metinlerden veri
ykl tablolara kadar ulayorsa, cretsiz
aralarn snrna geldiini fark edebilirsi-
niz. Tm bunlara ramen hemen Adobeye
teslim olmayn. Zira fiyat makul seviye-
lerde olan PDF alternatifleri bulmanz i-
ten bile deil. stelik 50 gibi bir fiyata
Adobe kadar baarl ve orijinal bir yazl-
ma sahip olabilirsiniz. Nuance firmasnn
PDF Create 6 yazlmn tavsiye ediyoruz
Rakiplerine kyasla bu ara daha hzl ve
kusursuz PDFler oluturuyor. Dier alter-
natif ise Adobenin evrimii servisi, dos-
yalarnz createpdf.adobe.com adresin-
deki Acrobat motorunu kullanarak PDF
haline dntrebilmeniz mmkn.

1
cretsiz PDF aralaryla
cretlilerin arasndaki
farklar neler?
ou kii yksek kalitedeki PDFlerin, fiyat
yaklak 650 olan Adobe Acrobat ile olu-
turulduunu dnyor. Aslnda cretsiz
programlarn ou da en az Adobe Acrobat
kadar kaliteli PDFler oluturabiliyor. Onlar-
ca Acrobat alternatifinden birini semek ile
ayn zamanda cebinizi de korumu olacaks-
nz. Sahnenin arkasndaki Acrobat rakiple-
rinden, ak kaynak kodlu PDF motoru
Ghostscript aslnda tm durumlar iin ayn
aralar sunabiliyor. Bu cretsiz program di-
erinden ayran tek faktr ise arayz. n-
ternette program bulup indirmek iin eks-
tradan vakit harcamanza gerek yok, ner-
mi olduumuz tm programlara CHIP
DVDden ulaabilirsiniz. stelik hepsi bu ka-
dar da deil, bu makalede en iyi ipularn
bulacaksnz; PDF dosyalarnz sabit diski-
nizde en az alan kaplayacak ama en m-
kemmel ekilde grnecek. En nemli soru-
lardan olan dntrme ilemlerini de de-
taylca aklyor olacaz. Son olarak ise, en
iyi ekilde PDF dosyalarnz gvenli ve kr-
lamaz hale nasl getirebileceinizi gsteriyor
olacaz. Dosyanz merak eden hackerlar
bile epeyce uramak zorunda kalacaklar.

9
Hangi koruma
fonksiyonu krlamyor?
Bir dokman yazdrdnzda, PDF-
Creatorn(CHIP DVDden ykleyebilirsiniz)
mensnde bir seim ilevi belirecektir. Bu-
rada Settings | Formats | PDF yolunu izle-
yin. Security sekmesindeki Use securitynin
nndeki onay kutusunu iaretleyin. Encr-
yption level altndaki High seeneini ia-
retleyin. Password alanndaki Password
required for openingi aktif hale getirin. Artk
sadece sizin belirleyeceiniz ifreyi bilen ki-
ilerin, PDF dokmannza ulaabileceine
eminsiniz. sterseniz daha detayl koruma
ayarlarna Reject users ve Enhanced per-
missions altndan ulaabilirsiniz.
Gml resimler hafza kullanmnda ou
zaman a gzl davranrlar. Yksek kalite-
de ama ufak boyutlu PDF dosyalarn nasl
oluturabileceinizi aklyoruz. Bu ilem
iin cretsiz bir ara olan PDFCreatoru tav-
siye ediyoruz. Program CHIP DVDden sis-
teminize kurabilirsiniz. Dier aralar iin
de prosedr ayn. Yapabileceiniz en iyi
ayarlar bir PowerPoint dosyas yardmyla
aklyoruz.
lk olarak PDFCreatoru kurun. Dn-
trmek istediiniz PowerPoint dosyasnn
zerine sa tula tklayarak Create PDF
and images files with PDFCreatoru sein.
Alan diyalog kutusundan Settingsi sein.
Pencerenin sol kesinde bulunan Format |
PDF yolunu izleyin. En iyi ayarlar iin
Compatibility altndaki Acrobat 5i se-
in.
Hafza optimizasyonu iin Compressi-
on sekmesi altndaki ayarlar yaplandr-
malsnz. k dosyasnn grnmn
ayarlamak iin Monochrome imagesn al-
tndaki Colored images ve Grey scale
imagesi sein ve CCITT kullann. Ardn-
dan Resample fonksiyonunu tm iin ak-
tif ederek Colored imagesin deerini 75
olarak girin. Greyscale images seenei
iin 150, Monochrome images seenei
iinse 300 deerini girin. Bu ayarlar dos-
ya boyutunu bir miktar artrrken gri ve
siyah-beyaz resimleri yksek kalitede ar-
ivleyecektir.
Son olarak ise Colors | Color settings
altndaki Convert CMYK images according
to RGByi sein. Bylece program CMYK
renk bilgisi iren tm resimleri RGB renk
trne dntrecektir. Renk kanalndaki
verinin doru yere kaydedilmesini salaya-
rak yerden tasarruf etmi oldunuz. Fonts
altnda PDFCreatorn dokmanlarda kulla-
naca fontu tanmlayabilirsiniz. Baka bir
bilgisayarda sunum yapacanz dne-
cek olursak bu sizin iin byk bir avantaj
salayacaktr. Zira ilgili font dier makine-
de olmayabilir. Sayfa dzeni bylece yzde
yz korunmu olur. Fakat dikkatli olmals-
nz! PDF dosyasn eriilebilir yaptnzda,
lisanlarla ilgili sorunlarla kar karya ka-
labilirsiniz. nk baz font oluturucular
PDF dosyas iindeki gml fontlarn kul-
lanlmasna izin vermiyorlar. sterseniz in-
ternet zerinde ihtiyacnz karlayabile-
cek ve lisans sorunu olmayan fontlar bula-
bilirsiniz. Artk sktrlm PDF dosyasn
oluturabilmek iin Savee ift tklayn.
Monitrdeki grnt iin PDF dosyasna
optimizasyon yapmak istemiyorsanz, stan-
dart ayarlar kullanabilirsiniz. Bu ayarlar
yksek znrlkl yazc kts iin kul-
lanabilirsiniz.

7
Kaliteden dn vermeksizin nasl kk boyutlu
dosyalar oluturabilirim?

5
Farkl PDF dosyalarn birletirerek tek
bir belge haline getirebilir miyim?
Birka PDF dokmann kullanarak genel ve
tek bir dosya m oluturmak istiyorsunuz?
CHIP DVDde yer alan PDF Blender adl cret-
siz yazlmla bu sorun olmaktan kyor. Sa-
dece birka fare tklamasyla ileminizi ger-
ekletirebileceksiniz. Program aarak
Adde tklayn. imdi birletirmek istediiniz
PDF dosyalarnz sein ve open ile ilemi
onaylayn. Oluturulacak olan dosyann sak-
lanaca konumu ve
adn srasyla output
folder ve output fi-
le ile belirleyebilir-
siniz. Dosyalarn bir-
letirilme srasn Mo-
ve up ve Move down tularn kullanarak
deitirmeniz mmkn. Son olarak yapmanz
gereken save tuuna tklamak olacaktr.

10
Unutmu olduum
ifreyi geri
bulabilirmiyim?
Advanced PDF Password Recovery gibi zel
programlar (bilgi: http://www.elcomsoft.
com/apdfpr.html yaklak 50) saniyeler
iinde ifrenizi kurtarmay vaat ediyor. An-
cak makalenin 9.admndaki ilemleri dok-
mannz iin uygulayarak, gvenli bir yolu
setiyseniz, bu tr hacker aralarnn ifre-
nizi kurtarmas aylar srebilir. Bizden ha-
trlatmas.

SIKITIRMADAN NCE

SIKITIRMADAN SONRA
NASIL ? : PDF DOSYALARININ
SIKITIRILMASI
PDF Dosya boyutu (Grafik-PDF)
4 MB
19 MB
PDF Dosya boyutu (Metin-PDF)
5 MB
3 MB
Genellikle yksek znrlkl grafik ve
resimler ok iyi oranlarda sktrlabiliyor.

6
PDF dosyalarn geri Word dosyasna
evirebilir miyim?
PDF dosyasn Word dosyasna evirmek ne
yazk ki ok basit bir ilem deil. Dntrme
admlar metin tanma yazlmlaryla yapl-
yor. PDF dosyasnn ierisindeki metin ve
grafik dizilimi analiz edilerek Word dokma-
n oluturuluyor. Dezavantaj: - yzde yz
dntrme mmkn deil- zellikle karma-
k grafikler ve dizilimler sz konusu oldu-
unda ilem daha da karmak bir hal alyor.
Dntrme ilemi iin orijinal Adobe ara-
c kullanldnda dahi ksa bir kontroln ar-
dndan muhakkak ki elle zerinde almanz
gerekecektir. PDFi Word dosyasna evirmek
iin kullanabileceiniz cretsiz bir yazlm
bulunmamakta. Zira ilemin ne kadar karma-
k olduundan bahsettik. Fakat her daim da-
ha pahal olan Acrobat programn kullanmak
zorunda deilsiniz: Testlerimizde PDF Con-
verter Professional 6nn en iyi seim olduu-
na karar verdik (yaklak 100).

8
Yazm hatalarn nasl
dzeltebilirim?
PDF dosyasnn iine bir metin eklemek
veya yazm hatalarn hzlca dzenle-
mek mi istiyorsunuz? Maalesef bu ilem
iin cretsiz bir yazlm yok, fakat ister-
seniz ticari bir yazlm kullanabilirsiniz.
PDF Editor yazlm ok pahal olmayan
bir zm olacaktr(yaklak 40). Yaz-
lmn deneme srmne CHIP DVDden
ulaabilirsiniz. Ufak tefek hatalar hzlca
yazlm tarafndan dzeltilecektir. Yalnz
yazlmn Trke destei vermediini
hatrlatmakta fayda gryoruz.
PDF ifreleri Advanced PDF Password Recovery
gibi aralarla unuttuunuz ifreleri hemen
kurtarabilirsiniz.
B
u ite bir yanllk var. Barack Oba-
ma Twitter zerinden indirimli
benzin kuponu ekilii yapyor,
Britney Spears muzr mesajlar
gnderiyor ve Paris Hiltonun te-
lefon rehberi forumlarda elden ele gezi-
yor. Korsanlar nllerin hesaplarna eri-
im verilerini krarak ele geirdii iin.
nllerin hesaplar da masum deil el-
bette, nk parolalar o kadar basit ki
korsanlar hi glkle karlamadan -
zebiliyor. rnein Almanyada ileri Ba-
kan Wolfgang Schauble web sitesine paro-
la olarak Gewinner (Trkesi kazanan)
semi, ABDde bakan yardmcl yar-
nn byk ismi Sarah Palin ise Yahoo he-
sabna gvenlik sorusu olarak hayatyla il-
gili bilinen ayrntlar koymu.
Bir korsan internette azck aratrma
yaparak bu sorularn yantlarn bulabilir
ve yeri geldiinde resmi iletilerin de gn-
derildii e-posta kutularna eriim sala-
yabilir. uras kesin ki, herkes her bir he-
sap iin ayr ve gvenli parolalar kullan-
mal.
Kar sayfadaki kutuda gvenli bir pa-
rolay nasl yaratp aklnzda tutacanz
anlatyoruz. Windows, Messenger ya da
PDF koruma parolanz unutmanz halin-
de nemli verilerinizi nasl geri alacan-
za da deiniyoruz.
Dikkat: Burada anlatlan uygulamalar sa-
dece ve sadece kendi bilgisayarnz zerin-
de kullanmalsnz. Bakalarnn bilgisa-
yarlar zerinde kullanmanz resmi su
saylr. Parola krmaya yarayan program-
lar yznden hacker sulamasyla kar
karya kalabilirsiniz.
Dergi DVDsinde tm yasal program-
larn yan sra, parolalarnz gvenli ekil-
de ynetebilen Steganos Password
Manager bulacaksnz.
Bu ara sayesinde web sitelerinde ve
programlarda srkle ve brak yntemiyle
oturum aabilirsiniz. ifrelerinizi bu saye-
de ezberlemeniz gerekmiyor.
Oturum ynetme aralar
Barts PE Builder R Windows Live CDsi yaratyor
Firefox R Forum ve topluluklardaki eriim bilgilerini
silebiliyor
FreePDF R PDF belgelerini parolayla korumak iin
Steganos Password Manager Free R Web sitelerine hzl
ve gvenli oturum amak iin
ImgBurn R Disk kalplarn CD ya da DVDye yazyor
KeePass R Akll parola ynetimi
LastPass R Firefox ve IEde oturum bilgilerini saklyor
Password Manager R Gvenli eriim bilgisi retiyor
VMware Player R PCnizde PC simlasyonu yapyor
hr CHIP DVDDE: Parola aralarna CHIP-Code
HACK ARALARI ile eriebilirsiniz.

CHIP DVD ER
k
Parolas krld
Twiter
Barack Obama
Sizin
ifreleriniz de
krlabilir!
Parolas krld
Twiter
Britney Spears
Parolalar mahremiyetimizi ve nemli
verilerimizi koruyor. Peki, ifrenizi unuttunuz
diye onlara ulaamayacak msnz?
BELGELERNZ NASIL KURTARACAINIZI ve
gvenliinizi nasl artracanz inceliyoruz.
BARI EMRE ALKIM / DH
Parolas krld
Yahoo heab
Sarah Palin
PRATK

BLG
Girileri unutmayn
Sradan isimler ya da szcklerden
oluan basit parolalar neredeyse hi
koruma salamyor. Gvenlik uzman
Robert Graham, yln banda forum
sitesi (b)www.phpbb.com(b)un krlma
teebbs srasnda salanan 20.000
oturum bilgisini analiz etti. Sonu: Bir
korsan szl ve kaba g saldrs ile
hesaplarn %94n krmak mmkn.
Kullanclarn te biri ya ilk adn ya da
klavyeden QWERTY gibi bir harf
dizisini kulland iin kiisel bilgilerini
korsanlara gm tepside sunuyor. E
yerine 3 kullanmak gibi numaralar da
para etmiyor nk korsanlar bunu
kolayca aabiliyor. En yksek koruma,
kk ve byk harflerin, zel
karakterlerin ve saylarn bir arada
kullanld parolalarla salanyor. Bunun
da sorunu byle karmak parolalarn
hatrlanmasndaki zorluk. Bunun
stesinden gelmenin pf noktas yle:
GVENLI PAROLA BULURKEN:
Tek bir szck yerine tam bir cmle
kullann. Eer szcklerin ilk harflerini
alrsanz kaba g programlarnn
zmekte zorlanaca bir etin ceviz elde
edeceksiniz. rnein Kardan Gelen
Kz yerine Kg3k gibi.
Bu kodun sonuna, parolay hangi
evrimii hizmet iin yaratyorsanz onu
anmsatacak birka harf ekleyin; bylece
ayn parolay her yerde kullanmanz
gerekmez. rnein eBay hesabnz iin,
ilk ve son harfler olan e ve y gibi.
Sk sk deitirmeniz gereken oturum
bilgilerine de ay ve yl bilgilerini
ekleyebilirsiniz. Mesela Ocak 2010 iin
0110 gibi. imdi bu ksm + gibi
zel bir iaretle birletirdiinize
karnza hem hatrlamas kolay hem de
sadece o hizmete zel bir gvenli parola
kacak: Kg3k+ey+0110.
Parolas krld
Kiisel web sitei
Wolfgang Schuble
Parolas krld
Cep telefonu
Paris Hilton
PRATK GVENL FRELER
Windows krc Windows kullanc hesabnzn oturum bilgilerini mi kaybettiniz?
Tek yapmanz gereken Barts PE ile parolay deitirip tekrar ie koyulmak.
evrimii veri krc IE Asterisk Password Uncoder, Internet Explorerda
otomatikman kaydedilmi oturum bilgilerini ak seik gsteriyor.
Basit parola, vahim sonu
Tembelliinizden tr internette evirip evirip ayn parolay
kullanyorsanz korsanlarn ekmeine ya sryorsunuz demektir.
Her web hizmeti iin ayn parolay
kullanmak hepimizin hayali. Bylece
hi dnmeye gerek kalmadan
cretsiz web e-postamza girebilir,
Facebook hesaplarmz kontrol edebilir
ve Twitter ile ileti gnderebilirdik.
Peki, bu bilgi yanl kiinin eline
geerse ne olacak? ou kii alnan bir
parolann ne kadar ciddi sonular
dourabileceini kavrayamyor.
rnein e-posta ve PayPal hesaplarnz
iin ayn parolay kullanrsanz banz
aryabilir ve sradan bir parola
hrszl banka hesaplarnzn
boalmasna yol aabilir. ou
kullancnn Yahoo ya da AOL web
e-posta hesaplar, kaybedilen
parolalarn bulunmas iin konmu
gvenlik sorular yznden tehlike arz
ediyor nk yakn evrenizden biri bu
sorularn yantn herhangi bir aratrma
gerekmeden kolayca bulabilir.
Annenizin kzlk soyad ya da doum
yeri elbette bir sr saylmaz ve gnlk
konumalarda ya da birok kullancnn
ye olduu topluluklarda bu tr bilgilere
eriilebilir. Bylesi bir durumda gvenlik
sorularn daha yaratc bir ekilde
yantlamaya aln. rnein favori
renginiz sorulduunda mavi deil de
Windowsu ve WLAN krmak iin r
Aralar: Offline NT Password & Registry Editor,
Barts PE Builder, Aircrackng
Eer oturum parolanz hatrlayamazsanz
Windows sizin kendi dosyalarnza erime-
nize bile izin vermez.
Kim bilir, belki de eski PCnizi srf inter-
nette gezinme maksadyla kullanmaya ka-
rar verdiniz ama Windows parolasn hatr-
lamyorsunuz. Bu aralar kullanarak tekrar
iletim sisteminize ve WLAN anza erie-
bilirsiniz.
KULLANICI HESABI: Offline NT Password &
Registry Editor bu ileri bir rpda halledi-
yor. Program, Windows 2000den tutun da
XPye ve Vistaya varncaya kadar neredey-
se tm Windows sistemlerinin oturum a-
ma bilgilerini sfrlyor. Bu yazlm inter-
netten indirebilirsiniz.
Uygulamann 3 MB boyutundaki ZIP ar-
ivini atnzda bir ISO dosyas bulacaks-
nz. Bunu ImgBurn ile bo bir CDye yazd-
nzda bilgisayarnz aabilecek bir Live
CD oluturmu olacaksnz. CDyi srcye
takp bilgisayarnz yeniden balatn. Ge-
rekirse BIOStan al srcs sralamas-
n optik src yukarda olacak ekilde d-
zenleyin ki bilgisayarnz CDden alabil-
sin. Programn arabirimi sadece metin ta-
banl ama size adm adm elik ediyor.
Beklentilerinizin aksine program baar-
sz olursa harika bir alternatifiniz de var:
Barts PE Builder. Kurulumu biraz uzun sr-
se de bu uygulama ok daha kapsaml. Ya-
plandrma tamamlannca bunu da Live CD
olarak kullanabilir ve altrlabilir, evik
ve eklentilerle geniletilebilir bir Windows
elde ediyorsunuz.
Bunun iin orijinal Windows XP kuru-
lum CDsine ve bir de bo CDye gereksini-
miniz olacak. Program arabirimini kullana-
rak Live CDye eklenti ekleyebiliyorsunuz.
Bu eklentiler sisteminizi tamir ediyor, vi-
rslere kar taryor veya parolanz dei-
tiriyor. Arac PCnize kurup http://www.ko-
od.org/windows-password-renew/ adresin-
den Password Renew eklentisini indirin. PE
Builder altrn (bunun iin ynetici
haklar gerekiyor).
Windows kurulum CDsini srcnze
yerletirin. Source ksmna tklayp CDyi
gsterin ve Plugins ksmndan da istedi-
iniz eklentileri sein. Password Renewer
Add seeneiyle araca eklediinizde liste-
de salas Password Renew adyla grne-
cek. Dier eklentileri de ayn ekilde ekleye-
ceksiniz. Password Renewer etkin halde ol-
mal. Sonra closea basarak pencereyi ka-
patn. Create ISO image ksmndan k
dosyasnn yolunu seip Starta basn. Ar-
tk ImgBurn yazlmyla bo bir diske yaza-
bileceiniz bir ISO dosyas oluacak.
PCnizi CDden balatn. Gerekirse
BIOStan al srasn deitirin. Barts PE
yazlm nykleme srasnda a destei is-
teyip istemediinizi soracak.
Eer parolay deitirmek istiyorsanz
bu soruya No yant verin. Sonra Go /
Programs / Password Renew ksmna gide-
rek uygulamay altrn. Windows kurulu-
mu genelde C:\Windows adresinde olduu
iin Select a target ile buray sein. Re-
new existing user passwordden istediiniz
hesabn parolasn deitirip Installa tk-
layn. Bilgisayar kapayp atktan sonra ye-
ni parolanzla Windows hesabnza eriebi-
leceksiniz.
WLAN ANAHTARI: Eer WLAN anahtarnz

BLG
Gvenlikli parola kasas
Yazlmlarda saklanan tm verilerinizi
bir ana parolayla gvenceye almak
gzel. Ancak gerekten gvenli mi? in
dorusu, KeePass ya da Steganos Privacy
Suite gibi yazlmlar ana parolanz ne
kadar gvenliyse ancak o kadar gvenli.
Eer ana parola kolayca krlabiliyorsa
korsan tek tala koca bir ku srsn
indirecek demektir. Cep telefonu yazlm
olan Mobile-Sitter, buna kar bir zm
sunuyor. Fraunhofer Enstitsnn
gelitirdii yazlm, bir kaba g saldrs
karsnda veri kasasn ayor ancak
kredi kart ve bankaclk hesap bilgilerini
yanl gsteriyor. Yazlm, Java ME
destekleyen ve ekran 160 piksel
geniliinde olan cep telefonlarnda
alyor ve (b)www.mobilesitter.de(b)
adresinden 10 Avroya satn alnabiliyor.
gkyz derseniz hem hatrlamas
kolay olur hem de kolayca tahmin
edilemez. Akllca parolalar
semezseniz korsanlar e-posta
hesaplarnza ve oradan da zincirleme
olarak dier hizmetlere eriebilir.
rnein Google e-posta hesabnzn
ifresiyle evrimii ofis paketi olan
Texts and tablesa girmek ve buradan
sunumlara, hesap tablolarna ya da
irketinizin hayati bilgilerine erimek
mmkn olabilir. Bu da kimlik
hrszlndan bakasnn adn
karalamaya kadar uzanan sularn
nn aabilir. O yzden karmak bir
parola sein. Bu parolalar nasl
hatrlayacanz da ( r S. 106 ) daki
kutuda bulabilirsiniz.
kaybettiyseniz ve ynlendiriciye eriim pa-
rolanz da bilmiyorsanz Aircrack-ng size
yardmc olabilir. Bunun iin kablosuz a-
nzn WPA2 ile ifrelenmemi olmas gere-
kiyor. Eer byle yaptysanz aracn da hi-
bir faydas dokunmayacaktr. Ama Aircrack
WPA ve WEP kodlamalarn zmenize yar-
dmc oluyor.
En kolay arac bir sanal makinede al-
trmanz ve bunu da VMWare ile yapmanz.
Sanallatrc iin gereken yaplandrma
dosyasn ve WLANnzn kapsn anahtar-
sz nasl aacanz www.aircrack-ng.org
adresinde bulabilirsiniz.
Program parolalarn okumak r
Aralar: IE Asteriks Password Uncoder, Password
Recovery, Asteriks Logger
Hzl mesajlama yazlmnda, taraycnz-
da ya da FTP istemcinizde oturum ama
verilerini bir kez kaydettikten sonra prog-
ramlarn bu eriim verisini artk grnt-
lememesi, sadece yldz karakteri gster-
meleri ok kullanl. Ancak parolanz bir
baka taraycda kullanmak isteseniz ne ol-
duunu gremiyorsunuz. Aadaki ara-
larla parolalarnz renebilirsiniz.
TARAYICI: Kk IE Asteriks Password Unco-
der, taraycya kaydettiiniz parolalar bir
rpda aa karyor. Uygulamay alt-
rn, sol kedeki kk yeil dmeye tkla-
yn, sonra da parolasn unuttuunuz siteyi
Internet Explorerla ziyaret edin. Artk pa-
rolanz ak bir ekilde grebileceksiniz.
Firefox kullanclarnn bunun iin ayr
bir programa ihtiyac yok. Bunun yerine, ta-
raycnn kendi aralarn kullanabilirler.
imdiye dek kaydedilmi tm parolalarn-
z Aralar / Seenekler / Kaydedilmi paro-
lalar ksmndan grebilirsiniz. Yine de u-
nu sakn unutmayn: Bakalarnn grme-
mesi iin bir ana parola belirlemelisiniz.
Bunu da ayn sekmeden yapabilirsiniz.
UYGULAMALAR: FTP programnzn eriim
bilgilerini yitirmi olabilirsiniz. Byle bir
durumda Passwort Recovery adndaki
program imdadnza kouyor. Herhangi
bir arama motorunda laura4 prt.zip
adyla aratrsanz herhangi bir kurulum
gerektirmeden alan kk yazlm in-
direbilirsiniz. imdi parolasn kaybettii-
niz yazlm da altrmanz ve Passwort
Recoverydeki anahtar simgesini srkle-
yip programn zerine brakmanz gereki-
yor. Oturum bilgileriniz imdi grntle-
necek.
Eer bu ara ie yaramazsa bir dier al-
ternatif olan Asterisk Loggera bakabilirsi-
niz. Ancak bu yazlm sadece Windows
XPde alyor. Uygulamay balatp, her-
hangi bir parolann kaytl olduu bir
program altrdnzda program size
parolay gsteriyor. Bu yazlm www.nir-
soft.net adresinden indirebilirsiniz.
MESSENGER: Eer yukardaki aralar ICQ ya
da MSN gibi hzl mesajlama aralarnda
ie yaramadysa o zaman MessenPasstan
medet umabilirsiniz. Bu ara tm mesaj-
lama hesaplarnda kaydettiiniz oturum
ama parolalarn gsterebiliyor. Bunun
iin, program altrmanz yeterli.
SER NUMARALARI: ster Office paketinizi,
isterseniz Photoshopu ya da video dzen-
leme yazlmn kurun, hepsinde de kuru-
lum srasnda seri numaras girmeniz gere-
kir. Eer ilerde bilgisayarnz yeniden ku-
racak olursanz ve programn ambalaj eli-
nizde deilse banz dertte demektir. Bu
durumda Magical Jelly Bean Keyfinder
kullanabilirsiniz. Bu ara Windows kurulu-
munuzun, Office XPnin, Office 2003 ve
2007nin kurulum ifresini okuyabiliyor.
nternette www.magicaljellybean.com
adresinde bulacanz yaplandrma dosya-
s ve yazlm, bilgisayarnzdaki daha nice
programn ifresini okumada kullanlabili-
yor.
Dosya parolasn zmek iin r
Aralar: PDF Unlocker, Advanced PDF Password
Recovery, Advanced Archive Password Recovery
Belgelerinizi her nne gelen okumasn di-
ye konulmu PDF ifreleme zellii Fre-
ePDF gibi cretsiz aralarda bulunuyor. An-
cak bir sre sonra ifreyi unutur da kendi
belgelerinize eriemezseniz komik duruma
dersiniz. Vereceimiz ipular sayesinde
kendi PDF dosyalarnza koyduunuz ifre-
leri krabilirsiniz.
PDF: PDF Unlocker aracn bir denemenizi
neririz. Kurulumun hemen ardndan ma-
sastnzde bir balant bulacaksnz. if-
reli belgeyi srkle brak zelliini kulla-
narak simgenin zerine braktnzda ya-
zlm PDF dosyasnn ifresiz bir kopyasn
oluturacak. Eer bu program iinize yara-
mazsa yerine Advanced PDF Password
Recoveryyi deneyebilirsiniz.
Bu programn standart srm yaklak
50 Avroya satlyor ancak reticinin sitesi
olan www.elcomsoft.de adresinde cretsiz
bir deneme srm yer alyor. Bu program
parolas drt harfi amayan tek sayfalk
belgeleri kurtarabiliyor. Kaba g saldr-
syla ifre kran aracn amacna ulamas
yava bilgisayarlarda saatler srebiliyor.
ARVLER: ZIP ve RAR dosyalarn verilerini-
zi internetten gvenle iletmek iin ifrele-
mek ok pratik olabilir. Bylece istenmeyen
kiilerin eline gemesini engellemi olur-
sunuz. Paylaml bir yazlm olan Archive
Password Recovery, parolalar kaybolduun-
da belgelere erimenizi salyor.
Programn trl kstlamalar olsa da
kaba g saldrsn arivleriniz zerinde
deneyebiliyorsunuz. Options mensn-
den numaralarn yan sra zel karakterle-
rin de denenmesini semelisiniz. Eer g-
l ve karmak bir parola kullanmadysanz
byk ihtimalle dosyanza kavuabilirsi-
niz.
balkim@chip.com.tr
YAZILIM GNL
CHIP Yayn Ynetmeni Mahmut Karslolu, yazlm
dnyasnda dikkatini eken gelimeleri her ay
gnlnde sizlerle paylayor.
mkars@chip.com.tr
Windows 8 ile ilgili
en yeni dedikodular!
Dedikodular daha Windows 7 bile kmadan balamt. Hala durulmuyor.
2012ye kadar ortaya kmayacandan herkes emin olsa da ekibe alnan
yeni gelitiricilerin profilleri Windows 8 iin bize ipular veriyor.
29 Kasm 2009 Googledan
aileler iin sevindirici bir gelime
ocuklarn internetteki zararl ieriklerden
korumak isteyen aileler artk 3. parti yaz-
lmlara ihtiya duymayacak. Google, zellik-
le ebeveynlerin iini kolaylatrmay hedef-
leyen yeni bir zellik ile Google gvenli ara-
ma zellikleri kilitlenebiliyor ve deitirmek
iin ifre korumas ile etkinletirme yapmak
gerekiyor. Gvenli arama kilidi etkin hale
getirildiinde Google sayfasnn sa bl-
mnde, artk Google ile zdeleen renkler-
de toplar grntlenecek. Aileler, bu toplar
grnd srece Google zerinde gerek-
leen aramalarn sonularnda mstehcen
resimler veya ierikler belirmeyeceine
emin olabilecekler. Bu zellik Google tara-
fndan duyurulmasna ramen henz aktif
hale getirilmedi. Ksa sre ierisinde kulla-
nma almas beklenen zellii Google
ayarlarndan etkinletirerek kullanmak
mmkn olacak.
2 Aralk 2009 Windows 8 ile
ilgili en yeni dedikodular
Windows 7nin kndan bile nce balayan
dedikodular durmak bilmior Sylentilerin
kaynanda ise genelde Microsoftun yeni
ie ald uzmanlarn profilleri yatyor. Da-
ha nce bir gelitiricinin blogunda ortaya
kan 128 bit szlerini Microsoft yalanlan-
mt. Ancak bu bile yeni sylentileri dur-
durmaya yetmedi. Mybroadbanddan Alas-
tair Otter, 128 bitin yan sra sesle kontrol
gibi yeni detaylara da yer veriyor. Windows
8in kesinlikle 2012den nce ortaya kma-
yacanda herkes hem fikir. Windows 8in
de Windows 7 gibi mimari adan byk
bir deiim geirmesi bekleniyor. Google
Chrome OS ve Linux bulut bilgi iletim sis-
temlerine ynelirken, Microsoft da bu kul-
varda geri kalmamaya kararl.
2012 ylnda iletim sistemlerinin kk-
ten deimesi sz konusu. Cep telefonlar
ve netbook gibi mobil internet cihazlarnn
yaygnlamasyla birlikte internet daha da
nemli bir hale geldiinde geni bant in-
ternetin daha ucuz ve istikrarl hale gelme-
si, online veriye eriim kadar depolama
kapasitesinin ve veri gvenliinin de art-
mas bekleniyor.
Windows 8 ile ilgili nemli bir iddia da
sesten metine, metinden sese dnm
zellikleri. Uzun yllardr zerinde allan
sesle kontrol zellikleri artk belli bir ol-
gunlua ulat. Eskiden hayal gibi grnen
ya da pratikte srnen sesle kontrol uygu-
lamalar hi olmadklar kadar gelimi bir
safhaya ulam durumda.
Windows iin nc parti olarak kulla-
nlan uygulamalar, dokunmatik ve oklu
dokunmatik teknolojilerinden sonra yeni
bir standart kontrol mekanizmas olarak
iletim sistemine dahil edilebilir. Windows
7de dokunmatik zelliklere ve tasarma
nem veren Microsoft, Windows 8de de
sesli arayze nem verecek gibi grn-
yor.
Microsoftun gelitirdii bulut bilgi ile-
tim sistemi Azure, Windows 8 almalar-
Renkli toplar rahatlatacak Sayfada grldkleri srece
ocuunuz zararl ierik ile karlamayacak.
Mahmut Karslolunun
blogundaki dier
yazlar iin
TikTagleyin
TikTag kullanm iin
109
2009 DEERLENDRMES
Microsoft Yama Gnl
Windows gibi kapsaml bir programn yan
sra Office gibi olduka geni yazlmlara
sahip olan Microsoft, 2009 ylnda bugne
dek tam 74 adet yama yaynlad. Bundan
nceki yllardan yaynlanan yamalarn says
ise akl almaz boyutlara ulat. Uzmanlar
Microsoftun yamalar konusundaki profilini
kardlar. Qualys firmasnn yneticisi
Amol Sarwate, Microsoftun nceden bilgi
vererek, tm yama srecini ok daha faydal
hale getirdiini dnyor. Aralk aynda
Microsoft, Windowsun eski srmlerinde
yer alan ve birden ok gvenlik a ieren
bir video codec iin yama hazrlamayacan
aklad. 17 yandaki bir video codec iin
yama hazrlamaktansa, bu codeci iptal etme
karar alan Microsoft, bylece gvenlik
aklarn da kolayca kapatm olacak.
Getiimiz hafta 6 gncelleme ile 12 hatay
yamayan Microsoft, aa getirdii bu
allmadk ama mantkl zm ile de dikkat
ekti.
nn da nemli bir parasn oluturuyor.
nternet balants zerinden sunulan
gelimi fonksiyonlarla, klasik masast
iletim sistemlerinin yerel gcn bir-
letirecek bir iletim sistemi, nmzde-
ki yllar iin en ideal forml olabilir.
Windows 8de nem verilecek nokta-
lardan birisinin de, Windows 7de baar-
ya ulaan ve aslnda her iletim sistemi-
nin temel ilevi olan donanm perfor-
mansn kullanabilme yetenei olacana
eminiz. 128 bit destei sunulsun ya da su-
nulmasn, gelimi ok ekirdekli ilemci
teknolojileri ve GPUnun daha fazla alan-
da kullanm Windows 8de yer alacak.
Bilindii gibi donanm gcnn masas-
t performansn arttrmas, taklma ve
yavalamalar nlemesi ve ergonomi
sunmas Windows 7 ile birlikte popler
hale gelmiti.
Gvenlik alannda ise virslere ve za-
rarl yazlmlara kar ekirdekten alnan
nlemler gelitirilecek. stikrar arttr-
mak iin ise Windows 7deki gibi uygula-
malarn kme sebepleri daha iyi bir e-
kilde kontrol altna alnacak. Chrome in-
ternet taraycnn balatt uygulamala-
rn yaltlmas ve sandbox ierisinde a-
ltrlmas trendi de devam edecek gibi
duruyor.
Son olarak, geriye dnk uyumluluk
iin de sanallatrma desteine nem ve-
rilecei ortada. Windows 8, imdilik orta-
ya kan bilgilere ve analizlere gre Win-
dows 7i baarya tayan formlleri kul-
lanmay srdrecek gibi grnyor.
13 Aralk 2009 Bu demonun
boyutu sadece 4KB!
Demo sanatlar sadece 4 KB program ko-
dundan ortaya inanlmayacak eyler kara-
biliyorlar. Bo bir Word dokmannn boyu-
tunun bile 20KB olduunu dnrseniz
bu gerekten ciddi bir i. stelik, render mo-
toru, kameralar, kaplamalar, modeller, m-
zik ve dier herey bu 4096 bytelk altr-
labilir EXE iinde yer alyor. Dx9 demoyu
gerek zamanl altrp izleyebilmek iin
Gforce 8800gtx ya da Radeon 4850 gibi ger-
ekten gl donanmlara ihtiya duyulu-
yor. Ama videosunu www.vimeo.
com/4138285 adresinden seyredip hayrete
debilirsiniz. Benzer trde demolar iinse
http://breakpoint.untergrund.net/downlo-
ad.php adresini ziyaret edebilirsiniz.
23 Aralk 2009 Windows Live
batan aa deiti
Windows Live Messenger ve Live Writern
ilk ekran grntlerinin yaynlanmasnn
hemen ardndan Windows Live Mail ve
Photo Gallery de ortaya kt. Geeksmack
tarafndan yaynlanan ilk ekran grntle-
rinden artk hemen hemen btn Windows
Live uygulamalarnn Ribbon arayze ge-
tii aka grlyor.
Windows Live Writerda Officedekine
benzer bir yuvarlak tu ve men yer alyor.
Turuncu emberler yer tutucu olarak ko-
nulmu ve yerlerine ikonlar gelecek.
Ribbon arayz Mail ve Photo Galleryde
Office ile uyumlu bir grnm sunuyor.
Ribbon haricindeki dier arayz zellikleri
ise deimemi. Windows Live Wave 4n
resmi knn 2010un ilk eyreinde ger-
eklemesi bekleniyor.
24 Aralk 2009 Gizli bilgiler hep
bu siteden etrafa yaylyor...
nternet zerinde bilginin sadece internet
sitelerini hazrlayanlar tarafndan deil, zi-
yaretiler tarafndan da oluturulabilmeye
balamas interneti gerek anlamda bir
medya gc haline getirdi. Wikileaks adl
site de bu anlamda internetin son derece
gl bir medya kanal olduunun en g-
zel rneklerinden. Wikileaks, yazarlarnn
isimleri sakl kalacak ekilde, politik, dini
ve kurumsal olaylarla ilgili ilgin gerekle-
rin internete szd bir internet sitesi.
2006nn sonunda alm olmasna ra-
men, getiimiz yl ngiliz ar sa siyasi
partisi BNPnin gizli yazmalarn ve ye
listesinin yaynlanmas ile nl olmutu.
Site u sralar dnya apndaki Neo Nazi r-
gtler ile ilgili gizli bilgileri aklamas ile
yeniden popler durumda..
Herey 4KBn iinde Render motoru, kaplamalar,
modeller, kamera ve mzik de buna dahil...
Ribbon arabrim heryerde Office ile ortaya kan
arabirim yeni Windows Liveda da yer alacak
PRATK FREEWARE
cretsiz
yazlmlar
FREEWARE
r
AIK KAYNAK
r
GNCEL
auf Heft-CD auf Heft-DVD
H
er ay
Y
E
N
Gncellemeler
1 MEDIAPORTAL 1.0.2
2 MYDEFRAG 4.2.3
3 TEAMVIEWER 4.1.6911

CHIP DVD ER
Tm programlar cretsiz
1 Sophos Free Encryption R Verilerinizi gvenle ifreleyin
2 TagScanner R arklarnza mkemmel etiketleme
3 Able Batch Converter R Fotoraflarnz dntrp ileyin
4 OverDisk R Sabit diskinizin ieriine hakimiyet
5 Mediaraptor R Mzik indirme
6 ChromePlus R Gelimi web tarayc
7 CheckDrive2010 R Sabit disk hatalarn tarama
Dosyalar ifreleyin
Pek ok kullanc Sophosu anti virs reti-
cisi olarak bilir. Symantec gibi bu irket de
tam gvenlik zmleri sunuyor. 2009
Temmuzunda Ultimaco Software irketini
de bnyesine katan Sophos, portfolyosuna
artk cretsiz ifreleme aracn da ekledi.
Yazlm kiisel dosyalar ve tm kataloglar,
kullancnn atad bir ifreyle koruma al-
tna alyor. ifreleme ilemleri Windows ta-
raycs ve Outlookun balam mensne
eklendiinden pratik biimde gerekletiri-
liyor.
pucu 1 r Daha nce kullandnz ifrele-
ri tekrar kullanmamanz iin Sophos size
bir ifre gemiini sunuyor. Tools men-
snden bu araca ulaabilirsiniz.
pucu 2 r Tools / Options mensnden
Secure delete source files after
encryptiona tklayarak orijinal verileri if-
relemenin ardndan tamamen silerek, sabit
diskinizden ulalmasn engelleyebilirsi-
niz.
Bilgi iin: www.sophos.com
1 SOPHOS FREE ENCRYPTION
LETM SSTEM WINDOWS 2000/XP/VISTA/7
DL NGLZCE
ark yapmak
Bu Rus etiket taraycsnn arayzne al-
mak biraz zahmetli ama geni ilev yelpa-
zesi gz nne alndna buna deer. Ya-
zlm MP3 arklarnz etiketlemek iin
gereken her eyi sunuyor. Yazlm ayrca
var olan bilgiyi internet veri taban freeDB
ve TrackType.org ile karlatryor. Ayrca
Amazon ve Discogs gibi internet sitelerin-
den sizin iin otomatik olarak albm ka-
paklarn toplayarak kataloglamanz iin
byk avantaj salyor. Yazlm sadece
mzik dosyalarnz etiketlemek amacyla
kullanacanz dnmeyin. Ayrca kendi
kiisel dosya adlarnz dzenlemek iin
de TagScanner gerekten baarl bir ara.
pucu 1 r Yazlmn kurulumunu deitir-
mek iin en st ksmda yer alan iek sem-
bolne tklamalsnz.
pucu 2 r Yapm olduunuz bir nceki i-
lemi sembol listesindeki oka tklayarak ip-
tal etmeniz mmkn. Bytece tklayarak
etiketlerinizi aramaya balayabilirsiniz.
Bilgi iin: www.xdlab.ru/en
2 TAGSCANNER
LETM SSTEM WINDOWS 2000/XP/VISTA/7
DL NGLZCE
hr DVDDE: Tm bu cretsiz aralar DVDmizde
CHIP CODE FREEWARE altnda bulabilirsiniz.
CHIP, her ay yzlerce cretsiz yazlm inceliyor ve en iyilerini sizlerle paylayor. Bu cretsiz
aralar pek ok ihtiyacnza zm salyor.
Tm yazlmlarn en gncel
srmlerine ulamak iin
TikTagleyin
TikTag kullanm iin
z stnde
OverDisk arac sabit disk partisyonlarnz
okuyor ve grafik yardmyla verilerinizin
kaplad yeri gsteriyor. Grafik zerinde
farenizi gezdirerek rakamsal deerleri ala-
biliyorsunuz. Bylelikle birka basit tkla-
mayla bilgisayarnzda en ok yer kaplayan
dosyalar tespit etmi oluyorsunuz.
pucu r Eer bilgisayarnzn gereinden
fazla yavaladn dnyorsanz, yaz-
lmla hangi klasrlerin en ok veriyi barn-
drdn tespit edebilirsiniz.
Bilgi: http://users.forthnet.gr/pat/efotinis
Daha iyi tarayc
ChromePlus, Google Chrome taraycs-
nn gelitirilmi yeni hali ve daha nceki
tarayc gibi Chromium ak kaynak pro-
jesinin rn. Chromea gre olduka
yenilie ve deiiklie sahip.
Buna bir rnek vermek gerekirse, eer
karnzdaki web sitesinin sunucusu ge-
rekli destei salyorsa, yeni tarayc fare
hareketleriyle navigasyonu tanyabili-
yor.
pucu r Kapatma tuunu gremediyseniz
meraklanmayn. Sekmeleri kapatmak iin
ift tklamanz yeterli.
Bilgi iin: www.chromeplus.org
Sabit diske denetim
CheckDrive 2010 sayesinde sabit diskinizi
batan aaya tarayp, hatalar ve arzala-
r tespit edebilir, bunlar hzlca dzeltebi-
lirsiniz. Yazlm Windowsun popler ara-
larndan CHKDSK ile ayn mantkta al-
sa da, grafik yzeyiyle daha pratik bir kul-
lanm sunuyor.
pucu r Yeni srm sadece Windows
7yi desteklemekle yetinmiyor, ayn za-
manda dahili sabit diskinizi ve USB yuva-
lar zerindeki harici sabit disklerinizi de
denetliyor. Dolaysyla yazlm, verilerini-
zi tamann riskli olabilecei diskleri de-
netlemek amacyla da kullanabilirsiniz.
7 CHECKDRIVE 2010
LETM SSTEM WINDOWS XP/VISTA/7
DL NGLZCE
6 CHROMEPLUS
DL NGLZCE
4 OVERDISK
LETM SSTEM WIN 9X/ME/2000/XP/VISTA
DL NGLZCE
3 ABLE BATCH COVERTER
LETM SSTEM WIN 9X/ME/2000/XP/VISTA
DL NGLZCE

GNCELLEMELER

Buradan, popler aralarn son srmleri,
en iyi eklenti aralar ve ilgin Freeware
projeleri hakknda bilgi alabilirsiniz.
MEDIAPORTAL 1.0.2
Windows Media Centern alternatifindeki
aklar giderildi. Dier taraftan herhangi
bir yeni ilev getirilmedi. Ancak yine de
hala Microsofta en byk rakip.
Bilgi iin: www.team-mediportal.com
MYDEFRAG 4.2.3
Daha nceki JkDefrag imdi MyDefrag
adn ald ve artk Windows 7de dahi
alyor. Yeni olan zellikse artk flash
disklere dahi disk birletirme
yaplabilmesi.
Bilgi iin: www.mydefrag.com
TEAMVIEWER 4.1.6911
Bu uzaktan kumanda yazlm 4.
srmnde tarayc zerinden uzaktan
kumanda salayabildiinden bu yana
poplerliini koruyor.
Bilgi iin: www.teamviewer.com
Medya canavar
Mediaraptor arac internetteki ses dosyala-
rn ve mzik videolarn tarayarak diledi-
iniz sanatnn arksn indiriyor ve bilgi-
sayarnzda iPodunuzda ya da cep telefo-
nunuzda yasal olarak altrabileceiniz
bir biime dntryor. Ara ayrca
DVDlere de yazabildii gibi ark isimleri-
ni Media Player oynatcnza aktarabiliyor.
Yetenekleri bu sraladklarmzla snrl ol-
mayan Mediaraptor, internetten CD ka-
paklar, ID3 etiketleri ve ark szleri de in-
direrek albm koleksiyonunuzu sizin iin
el demeden hazrlyor.
Bilgi iin: http://mediaraptor.com
5 MEDIARAPTOR
DL NGLZCE

Format harikas
Able Batch Converter 90dan fazla grafik bi-
imini tanyor ve biimleri birbirine dn-
trebiliyor. Yazlmda ayrca pek ok basit
grnt dzenleme arac bulunduundan
almalarnz kolaylayor. Batch seenei-
nin altndan isim nerileri de yaplyor.
pucu r Plug-ine tek bir tklamayla
Ghostscript kurarak ilemlerinizin akn
grntleyebiliyorsunuz. Bylelikle PDF,
EPS, PS, PRN ve AL biimlerindeki verilerin
ileniini takip edebiliyorsunuz.
Bilgi iin: www.graphicregion.com
BLUEJEAN_CHIP_ILAN_01.indd 1 12/22/09 5:28:09 PM

indekiler
DKKAT Program kodlarnn verildii blmdeki izgiler
bir program satrn dierinden ayryor. Komut satrn
bu izgiye gelene kadar [Enter] tuuna basmadan tam
olarak yazn. Kodu yazarken boluklara dikkat edin. Bo-
luklar kod ierisinde krmz nokta () ile belirtiliyor.

WINDOWS R SAYFA 114
1. Windows Vista, Windows 7: Gereksiz zellikleri rahat bir
ekilde devre d brakmak
2. Windows Vista: Glge kopyalarn snrlandrmak ve depolama
alan kazanmak
3. Windows XP: Yedekleme dosyalarn silin ve bo alan kazann
4. Windows 7: Kendinize has, simgeli yeni ierik mens komutlar
hazrlamak
UYGULAMALAR R SAYFA 115
5. Word 2003, 2007: Dokmanlarn otomatikman okuma modunda
almasn engellemek
6. Office XP, 2003, 2007: Dosya a penceresindeki sralamay
kendiniz belirleyin
7. PowerPoint XP, 2003, 2007: Sunumlar Flash filmi olarak
kendi web sitenizde yaymlamak
8. Tm uygulamalar: Kurulu programlarn gncellemelerini
denetlemek
LETM VE NTERNET R SAYFA 116
9. Internet Explorer 8: Windows Aramay indirmeye ynelik
uyary kaldrma
10. Firefox 2.x, 3.x: Eksik favikonlarn otomatikman oluturmak
PRATK PULARI R SAYFA 117
11. Pratik ipular
DONANIM VE YAZILIM
sorunlar bilgisayar
kullanclarnn gnlk
hayatlarnn bir paras.
CHIP, size sorunlar kolayca
zebilmeniz iin nerilerde
bulunuyor.
122. 3B FOTORAF HAZIRLAMA
Sol ve sa gzler iin iki
resim ile 3 boyutlu grnt
elde etmek mmkn.
121. Cepten canl yayn
Gittiiniz bir yerde telefonunuz
yannzda ise artk rahatlkla
canl yayn yapabilirsiniz.
123. Bebek kime benzeyecek?
in iinde genetik mhendislii yok
sadece elenceli vakit geirmenize
yarayabilir.
124. Sesinizi deitirin
AV VCS Diamond ile sesinizi
kar cins ya da ocuk sesine
evirip arkadalarnz kandrn.
UZMAN PULARI
12 Profesyonel pucu 1: Reklamlara
gre LAN ve WLAN a bileenleri ok
yksek veri transfer hzlarna ulamal.
Byk dosyalar da bylece hzlca
transfer edilebilmeli. Bunlar maalesef
lafta kalyor.
13 Profesyonel pucu 2: Gn batm.
Gnn baka hibir saatinde bu kadar
romatik bir k ortam sz konusu olmaz.
Bunlar fotoraf makinesiyle dzgn bir
ekilde yakalamak, yksek dinamik
kapsam nedeniyle hi de kolay deildir.
120. Kattan kamera
Yeter ki fotoraf ekmek isteyin. Bunu
sadece iki para karton, makas ve
yaptrc ile bile yapabilirsiniz. iniz
bittikten sonra tek yapmanz gereken
iine bir 35mm film koyup ekecek bir
eyler bulmak.
Daha geni bir ipucu
ktphanesine ulamak iin
TikTagleyin
TikTag kullanm iin
PRATK PULARI
1. Windows Vista, Windows 7:
Gereksiz zellikleri rahat bir
ekilde devre d brakmak
zellikle Vista, kurulum srasnda sabit diske
birok sistem zellii ve sistem program ykl-
yor. Bunlarn ou asla kullanlmaz ama buna
ramen diskte yer kaplar ve baz artlar altnda
sistem performansn etkileyebilirler. Buna kar-
n Windows 7 daha sade bir yaplandrma ile
geliyor; fakat vereceimiz ipucunu Windows
7de de kullanabilirsiniz.
PUCU r Sistem frenlerini devre d bra-
kn. Balat mensndeki arama kutucuu-
na optionalfeatures yazp kan sonucu
altrn. Bu ilemi yapmak iin ynetici
haklarna sahip olmalsnz. ayet standart
bir hesap kullanyorsanz ynetici parolas-
n bilmeniz gerekiyor. kan UAC onay pen-
ceresinde Devama tklayn.
Bunu yaptnzda Windows, sisteminiz-
de ykl seime bal zellikler hakknda
bilgi toplamaya balar ve bunlar Windows
zellikleri penceresinde listeler. Bu sre
uzun srebilir. nnde art iareti olan gir-
dilere tkladnzda alt balklar alr. Bu
balklardaki zellikleri birbirinden bam-
Terminatr: Bu pencereden kullanlmayan
sistem bileenlerini devre d brakabilir ve
Windowsun ykn azaltabilirsiniz.
sz biimde devre d brakabilirsiniz.
Etkinletirilmi zelliklerin yanna tik
atlmtr. Dolaysyla bir girdinin yannda-
ki tiki kaldrdnzda ilgili zellii devre d-
brakm olursunuz. rnein oyunlar,
XPS grntleyiciyi, tablet PC bileenlerini
ve Windows alma Grubunu bu ekilde
devre d brakabilirsiniz. Hangi programa
ihtiyacnz olmadna karar verin. Sonra-
snda seimlerinizi Tamam tuu ile onay-
layn.
2. Windows Vista:
Glge kopyalarn snrlandrmak
ve depolama alan kazanmak
Devasa sabit disklere sahip olabileceimiz bir
zamanda dahi depolama alan kazanmann fay-
das vardr. rnein bir notebookta video d-
zenlediinizde depolama alan hemen azalmaya
balar. Windows klasrne gz atldnda
Vistann ok fazla yer kaplad anlalr. Bu ka-
dar gerekli mi?
PUCU r nemli fonksiyonlardan feragat
etmeden gereksiz dosyalar silin. rnein
Vista, dzenli aralklarla dosyalarn glge
kopyalarn oluturur. Bu sayede eer bir
dosyay yanllkla silerseniz yahut daha
eski bir srmne ihtiya duyarsanz al-
nan yedei geri ykleyebilirsiniz.
Yalnz bu zellik ok fazla depolama ala-
n gerektirir. Eer dzenli aralklarla siste-
minizin yedeini alyorsanz glge kopya-
lar iin ayrlan disk alann snrlandrabi-
lirsiniz. Bu ekilde, nemli bir gvenlik
Yer ama: vssadmin arac ile glge
kopyalar iin ayrlm depolama alann
snrlandrabilirsiniz.
zelliini de devre d brakmam olursu-
nuz.
Ne yazk ki Vista, bu alan yaplandrma-
ya has bir diyalog sunmuyor. Ama nemli
deil: Bunun yerine vss admin.exe ismin-
deki komut satr programna bavurabilir-
siniz.
ncelikle komut istemini ynetici hak-
laryla altrmalsnz. Balat mensn-
deki arama kutusuna cmd yazn ve kan
sonuca sa tklayp Ynetici olarak
altrn. UAC uyar penceresini onayla-
yn ve u komutu verin.
vssadmin list shadowstorage
Entera basp onayladnzda gncel glge
kopyalarn durumunu grrsnz. Win-
dows, glge kopyalar iin hangi srcde,
hangi klasrde, ne kadar depolama alan
ayrldn gsterir. Bu alann miktarn
deitirmek iin u komutu kullann:
vssadmin resize shadowstorage
/on=[Src] /for=[Src]
/Maxsize=[boyut]
src ksmna ilgili srcy temsil
eden harfi ve iki nokta st ste iaretini
koyun.
Bylece glge kopyalarn hangi src
iin, nerede depolanacan belirtmi ol-
dunuz. rnein:
/on=C: /for=C: /Maxsize=10GB
G/Maxsize seeneini kesinlikle belirtin
yoksa Windows, depolama alan snr koy-
maz. byklk deeri olarak MB veya GB
cinsinden bir deer vermelisiniz.
Sonrasnda gncel durumu
vssadmin list shadowstorage
komutuyla bir kez daha kontrol edebilirsi-
niz.
Tips + Tricks
DONANIM VE YAZILIM sorunlar bilgisayar kullanclarnn gnlk hayatlarnn bir
paras. CHIP, size sorunlar kolayca zebilmeniz iin nerilerde bulunuyor.
HALL MOLLAOLU
3. Windows XP: Yedekleme
dosyalarn silin ve bo alan kazann
Bir Servis Paketi veya gncelleme kurulduunda
Windows, yaplan deiikliklerin geri alnabil-
mesi iin gvenlik kopyalar oluturur. Eer iler-
leyen zamanlarda her ey dzgn bir ekilde a-
lmaya devam ederse bu dosyalar sadece disk
alan harcam olur. .
PUCU r Disk kemirgenlerini ortadan kal-
drn! Bu i iin Balat | Bilgisayarm an
ve sistemin ykl olduu disk blmne
(rneimizde C:\) ift tklayn. Windows
kurulum klasrne gei yapn: normalde
bu klasr C:\Windows tur. Uzun sreli bir
kullanmdan sonra bu klasrde birok s-
ktrlm klasr birikir. Bu klasrleri isim-
lerinin bandaki Dolar iaretinden anlaya-
bilirsiniz. Genellikle isimleri $NtUninstall
ile balar. Baz artlar altnda bunlar $MSI
veya $NtServicePack tanmlamalaryla da
grebilirsiniz. Fakat tm bu klasrlerin
isimlerinde Uninstall ibaresi ortaktr.
Eer bu dosyalar hibir ekilde bulamyor-
sanz Aralar | Klasr seenekleri | Gr-
nm yolunu takip ederek Gelimi ayar-
lar listesinde Gizli dosya ve klasrleri
gster seeneini etkinletirin. Ayrca ay-
n listedeki Korunan iletim sistemi dos-
yalarn gizle seeneinin tikini de kaldr-
manz gerekebilir.
Yukarda belirtilen dosyalar kurulan
gncelletirmeler veya hizmet paketlerini
kaldrmaya ynelik bilgiler ierir. Bu dos-
yalar tarafndan doldurulan alan geri ka-
zanmak iin bunlar sein ve [Del] tuuna
basn. kan gvenlik sorgusunu Evet ile
yantlayn. u istisnaya dikkat: $hf_mig$
klasrn asla silmemelisiniz! Keza ismin-
de Uninstall ibaresi de yok.
Dikkat: Dizinleri sildiinizde artk kurulu
gncelletirmeleri ve hizmet paketlerini
kaldramazsnz. Bu sebeple kaldrma see-
neinden cidden vazgemek istediinizde
bu hamleyi yapn. Dikkatli kiiler olutu-
Tandk bir grnt: Windows sistem
klasrnde yklenmi gncellemeler iin
saysz kaldrma-klasr depolanr.
rulma tarihini gz nnde bulundurarak
rnein sadece alt aydan eski dosyalar si-
lebilir.
4. Windows 7: Kendinize
has, simgeli yeni ierik mens
komutlar hazrlamak
Simgeler ierik mensnde de bir komutu die-
rinden ayrt etmenize yardmc olur. Elbette
kendi oluturduunuz komutlarda da simge kul-
lanabilmeniz pratik olurdu.
PUCU r Windows 7de programa ihtiya
duymadan ierik mensndeki komutlara
simge atayabiliyorsunuz. Uygun bir kayt
defteri anahtar oluturmak yeterli. Bu
yntem, ancak ierik mens girdisi kayt
defterinde tanmlanm ise ie yarar; me-
sela kendi oluturduunuz komutlar. Buna
karn kurulu programlarn ierik mens
komutlar kabuk uzants olarak entegre
edilmitir. Bu durumda anlatacamz yn-
tem ie yaramaz.
Simge atamak iin balat mensndeki
arama kutusuna regedit yazp Entera ba-
sn. kan UAC penceresini onaylayn. Ka-
yt defteri dzenleyicisinde HKEY_CLAS-
SES_ROOT dalnda ilikili anahtar bulma-
lsnz. *\shell, Directory\shell, Drive\
shell ve Folder\shell alt anahtarlar dik-
kat etmeniz gereken tipik anahtarlardr.
Fakat belli dosya trleri iin tanmlanm
zel komutlara da rastlayabilirsiniz. Mese-
la MP3 dosyalarna has mp3file\shell gi-
bi.
rneimizde, kendinize has bir ierik
mens komutu oluturduunuzu varsa-
yyoruz. Bu komuta ilikin alt anahtara ge-
i yapn. Sonrasnda pencerenin dier ks-
mnda sa tklayn ve menden Dzenle |
Yeni | Dize deerini sein. Deerin ismini
Icon yapn.
Deeri dzenlemek iin zerine ift tk-
layn. Atama yapmak iin ICO-dosyasnn
tam yolunu girin veya bir DLL dosyasnn
Daha anlalr: Kendi atadnz simgeler
kendi oluturduunuz ierik mens
komutlarnn kullanmn kolaylatrr.
iindeki ikonu kullann. rnein:
C:\Windows\Shell32\shell32.dll,1
Sonrasnda Tamam ile onaylayn ve
kayt defterini kapatn. Windows Explorer
ap simgenin atanp atanmadn kontrol
edin.
Eer atanmadysa muhtemelen dize
deerini baka bir anahtarda veya ek bir
anahtarda oluturmanz gerekiyor. Kayt
defteri akken yaptnz deiiklikleri test
edebilirsiniz; nk deiiklikler annda
uygulanr.
5. Word 2003, 2007:
Dokmanlarn otomatikman okuma
modunda almasn engellemek
E-posta ile elde edilen dokmanlar metin d-
zenleme programnda okuma grnmnde a-
lr. Gzel bir dnce olabilir; ama belki siz nor-
mal grnm tercih ediyorsunuz. Bu sebeple
ilk nce grnm deitirmek zorunda kalrs-
nz.
PUCU r Program seeneklerine girip
okuma modunu srekli kapal hale getire-
bilirsiniz. Bu i iin Aralar | Seenekleri
an ve Genel sekmesine gein. Burada
Okuma dzeninde balatmaya izin ver
seeneinin yanndaki tiki kaldrn ve Ta-
mam ile dorulayn. Gelecekte dokman
atnzda dzenleme grnm kullan-
lacak. Bylece Grnm mensnden el
ile gei yapmaya gerek kalmayacak.
6. Office XP, 2003, 2007: Dosya
a penceresindeki sralamay
kendiniz belirleyin
Varsaylan olarak Dosya a diyalogundaki gir-
diler alfabetik sraya gre dizilir. Fakat en son
deitirilen dokmann listenin en stnde ol-
mas daha iyi olurdu.
PUCU r Windows Explorerda olduu gibi
Tiki kaldrn: Bu seenek, Wordn
bir dokman okuma veya dzenleme
grnmnde ap amayacan belirler.
PRATK PULARI
zm indir linkinden direkt ilgili gn-
celletirmeyi indirebilirsiniz. Gncelleme-
den sonra tekrar denetleme yapmalsnz
ki listedeki girdi ortadan kalksn. Ara siste-
me entegre olur ve otomatikman her hafta
program denetlemesi yapar.
Riskler ortadan kalkm olsa bile henz
tm tehlike kaynaklar kurutulmu deil.
zm sunulmayan programlara dair de-
tayl analizlere ulamak iin pencerenin
sa st tarafndaki Gelimi grnm-
ne gein ve uyar penceresini Tamam ile
onaylayn. Sonrasnda Gvenli deil ve
mr sonu sekmelerine gz atn. Tm
program girdilerine tklayarak detayl bilgi
aln. Duruma gre program retici gncel-
letirmelerine ihtiya olup olmadn be-
lirtir. Girdilerin altndaki Toolbox ile
adm adm gvenlik riski oluturan du-
rumlar ortadan kaldrn. Ayrca burada
Teknik Ayrntlara gz atp evrimii
Kaynaklara bavurabilirsiniz. Klasr a
ile programn kaydedildii klasre ulaabi-
lirsiniz.
Program yok say seeneini sadece
ilgili dosya rnein bir yedekleme klas-
rnde bulunuyorsa kullanmalsnz. Top-
luluk Forumu linkinden Secunia web site-
sindeki tartma portalna ulaabilirsiniz.
Buradan ilgili programa ait konu balna
ulaabilirsiniz.
Forum araclyla ngilizce de olsa ek
yardm alma ansnz var. ayet artk ihti-
ya duymuyorsanz mr sonu kategori-
sindeki programlar kaldrmanz en iyisi
olacaktr.
9. Internet Explorer 8: Windows
Aramay indirmeye ynelik uyary
kaldrma
Adres satrna giri yapmaya baladnzda ilk
sonu yerine Arama sonularn iyiletirmek
iin Windows Aramay indirin uyars belirir.
Windows Aramay kullanmak istemediiniz iin
bu rahatsz edici uyary kaldrabilirsiniz.
PUCU r Eer sisteminizde Windows Ara-
ma ykl deilse veya pasif konuma geti-
rildiyse bu uyar kar. Bir kayt defteri
anahtar ile bu uyardan sonsuza kadar
kurtulabilirsiniz.
Bu i iin altr penceresini ap re-
gedit komutunu verin. Kayt defteri al-
dnda HKEY_CURRENT_USER\Software\
Microsoft\Internet Explorer\Main\Win-
dowsSearch dalna gein. ayet sa tarafta
ShowPrompt isminde bir DWORD deeri
varsa zerine ift tklayn ve deerini 0
yapn. Yoksa sa tarafta bo bir alana sa
tklayn ve Yeni | DWORD Deeri yolunu
dosya ama penceresinde de sralamay is-
tediiniz gibi deitirebilirsiniz. Fakat bu-
na eriim gizlidir.
Office programnda Dosya | A yolunu
takip edin. Alan pencerede Grnmler
butonunun zerindeki oka basn ve Ay-
rntlar girdisini sein. imdi stun isim-
ler gzkmeye balar. Dosyalar artan veya
azalan srada dzenlemek iin istediiniz
stuna bir veya iki defa tklayn. Sa fare
tuu ile stun bana tklayabilir ve ierik
mensnden dier znitelikleri etkinleti-
rip bunlara gre sralama yapabilirsiniz.
ptale basp hibir dosya amadan sreci
durdurabilirsiniz. Deitirilen sralama bir
dahaki dosya anzda da geerli olur.
Hatta tm Office uygulamalarnn dosya
ama pencerelerinde ayn sralama kulla-
nlr.
Not: Vista ve 7 altnda ilgili stun balklar
her grnmde etkin haldedir. Kiisel
ayarlarn srekli kaydedilmemesi gibi bir
durum meydana gelebilir.
7. PowerPoint XP, 2003, 2007:
Sunumlar Flash filmi olarak kendi
web sitenizde yaymlamak
PowerPoint demek, etkileyici sunumlar demek.
En azndan Laptop + Projektr + Konferans
odas kombinasyonu kullanldnda. Ne yazk
ki sunumlar bir web sitesine entegre etmek
mmkn deil.
PUCU r PowerPoint dosyalar genellikle
bir web sitesine entegre edilecek adar k-
k deildir. Ayrca direkt sitede oynatla-
myorlar. Bu yzden sunumunuzu bir
Flash filmine dntrmeniz daha verimli
olacaktr. Bu i iin CHIP-DVDde bulabile-
ceiniz iSpring yazlmn kullanabilirsi-
niz.
Eklentiyi kurmak iin PowerPointi ka-
patm olmalsnz. Bir sonraki anzda
menden veya PowerPoint 2007deki Rib-
Sray deitirmek: Dosya ama penceresin-
deki stun isimlerine tklayarak sralamay
istediiniz ekilde deitirebilirsiniz.
bon ubuundan araca ulaabilirsiniz.
Sunumlar dntrmek birka admda
gerekleiyor. Sadece her slaytn ka saniye
boyunca gsterileceini ve slayt gsterisi-
nin otomatik yrtlp yrtlmeyecei-
ni belirlemelisiniz. Gerisini eklenti halledi-
yor ve tercihlerinize gre bir SWF dosyas
oluturuyor. Bunu direkt web sitenize en-
tegre edebilirsiniz. Hatta yeni srm, su-
numlara YouTube videolarn bile gmme-
yi destekliyor.
8. Tm uygulamalar: Program
gncellemelerinin kontrol
Windows, kendi gncelletirmelerini kendisi
halleder; fakat kurulu programlarn cidden gn-
cel olup olmadn bilmeniz zordur.
PUCU r Birok program tmleik gncel-
leme zellii sunar; ama hepsi deil. Ayrca
bu zellik genellikle etkinletirilmemitir.
Bu yzden durumu, CHIP-DVDde bulaca-
nz cretsiz Secunia Personal Software
Inspector ile kontrol etmelisiniz.
PSISetup.exe dosyasn altrn ve dili
Trke olarak ayarlayn. Kullanc szle-
mesinde kiisel kullanm sein ve De-
vam a basn. Sonrasnda arac balatn.
Birka dakika sonra ara, denetleme sonu-
cunu grntler. Listede hangi programla-
rn gncellenmesi gerektii gsterilir ve
Gvenlik kontrol: Secunia PSI sistemi-
nizdeki gvenlik aklarn kontrol eder ve
programlarn gncellenmesi gerekiyorsa sizi
uyarr.
iSpring: Bu eklenti sayesinde
PowerPoint sunumlarn Flash formatna
dntrebilirsiniz.
11. Pratik ipular:
BALAT MENS KLASRN
AMAK
XPde Balat | altr, shell:start
menu komutu ile balat mens
klasrn hemencecik Windows
Explorerda aabilirsiniz. Vista ve 7de
sadece balat mensndeki arama
kutusuna shell:start menu yazp
Entera basmanz yeterli.
PENCERELER RAHATA YNETMEK
Windows 7deki yeni tu
kombinasyonlar [Windows]+[Yukar ok]
ve [Windows]+[Aa ok], pencereleri
maksimize ve minimize etmeyi
kolaylatryor.
DNS NBELLEN BOALTMAK
Domain-Name-System nbelleini
boaltmak iin yeni bir komut istemi
penceresi an ve ipconfig /flushdns
komutunu verin.
tonuna basarak eklentiyi kurun. Aracn
herhangi bir yaplandrma penceresi yok.
Favikonu olmayan bir web sitesine girdii-
niz anda ara, grevini tam otomatik bi-
imde gerekletiriyor. Oluturulan tm
favikonlar dier web sitelerinde olduu gi-
bi bookmarks.html dosyasnn ierisine
kaydedilir. Gncelletirme yapmak iin
Reload Page Favicon ierik mens ko-
mutunu kullanabilirsiniz. Bylece ilerde il-
gili web sitesi kendine has bir favikon olu-
turduunda bu komut ile eskisini gncel-
leyebilirsiniz.
leride bu admlara dahi gerek kalmayacak.
Aracn yazarlar bir sonraki srmde tek
tkla halletme zellii sunacak. Bylece
anlatlanlarn hepsi bir admda gerekle-
mi olacak. Yeni srmn ne zaman ka-
ca bu ipucunun yazld tarihte henz
belli deildi.
hmollaoglu@chip.com.tr
takip ederek ShowPrompt isminde bir
deer oluturun. Sonrasnda zerine ift
tklayp deerini 0 yapn. Internet
Explorer bir sonraki anzda rahatsz
edici uyar kmayacaktr.
Eer daha sonralar bu uyardaki link ze-
rinden Windows Aramay kurmak isterse-
niz oluturduunuz DWORD deerini silin
veya deerini 1 yapn.
10. Firefox 2.x, 3.x: Eksik
favikonlarn otomatikman
oluturmak
Web sitelerini favikonlar araclyla tanmak
daha rahat olduu iin bu tarz ikonlara sahip ol-
mayan sitelere simge atamak yararnza olacak-
tr. Peki, fazla uramadan nasl kendi favikon-
larnz oluturabilirsiniz?
PUCU r Kendine has favikonu olmayan
web siteleri iin kendiniz simge oluturabi-
lirsiniz. Bu i iin, uygun bir resim dosyas
ve bir tarayc eklentisine ihtiyacnz ola-
cak. Eer resimlerle teker teker uramak
istemiyorsanz cretsiz IdentFavIcon ek-
lentisi bu ii sizin yerinize yapabilir. Bu
ara sz konusu web sitesinin IP adresini
kullanarak alan ad iin belirleyici favikon-
lar oluturabiliyor.
Eklentiyi yklemek iin Aralar | Eklen-
tiler yolunu takip ederek eklenti yneti-
mini an ve arama kutusuna eklentinin
ismini yazp aratn. Sonrasnda Ykle bu-
Yok ol: Microsoft
taraycs srekli
olarak Windows
Aramay
indirmenizi
nerir. Buna bir
son verebilirsiniz.
Kelimelerden daha fazla: IdentFavIcon
ismindeki Firefox eklentisi girdiiniz tm
web sitelerini aklayc mini simgelerle
donatyor.
PRATK PULARI
12. PROFESYONEL PUCU 1 (WINDOWS XP, VISTA)
retici verileri veya Windowsun du-

rum gstergesi adaki maksimum
aktarm hzn belirtir. Fakat uygu-
lamadaki deerler tanmas gereken
protokol verileri yznden daha dk-
tr. Gerek aktarm hzn cretsiz
Iperf arac ve bunun grafiksel arabiri-
mi JPerf ile renebilirsiniz.
Test aralarn kurmak
CHIP-DVDden JPerf aracn sisteminize
kopyalayn. Zip arivinin ierii a ze-
rinden birbirine balanan iki bilgisaya-
rn diskine de ayr ayr kopyalayn. ki
bilgisayarda da Java Runtime ykl ol-
mas gerekir. http:/java.sun.com/java-
se/downloads/index. jsp adresinden
Java Runtime indirebilirsiniz.
Testi balatmak
Analizi dzgn biimde balatmak iin
ncelikle program klasrndeki jperf.
bat dosyasn uyarlamalsnz. Bunu bir
metin dzenleyici ile an ve satr ba-
langcn, alma yaplacak klasre ge-
i yaplacak ekilde deitirin. Bizim
rneimizde satr u ekilde gzkyor:
cd C:\Program Files\jperf\jperf-2.0
Deiiklikleri kaydedin. Modifiye edil-
mi jperf.bat aracn iki bilgisayarda
altrn. Bilgisayarlardan birini sunucu
olarak yaplandrn: Bunu yapmak iin
arata Choose Iperf Modeun yannda-
ki Server seeneine tklayn. Dier
alanlar deitirmeyin. kinci bilgisayar
ise istemci olarak yaplandrmalsnz.
Bu i iin ilgili yerde bu sefer Client se-
eneini iaretleyin ve bunun yanndaki
Server address ksmna sunucu olarak
atadnz PCnin IP adresini yazn. Bu-
nu bilmiyorsanz sunucu bilgisayarda
bir komut istemi penceresi an ve ip-
A yaplandrmanzn
hzn test edin
Reklamlara gre LAN ve WLAN a bileenleri ok yksek
veri transfer hzlarna ulamal. Byk dosyalar da bylece
hzlca transfer edilebilmeli. Bunlar maalesef lafta kalyor.
config komutunu verin. Yerel a balant-
snda gsterilen IP adresi, aradnz deer
olacaktr. Testte bilgisayarlarn WLAN veya
Gigabit-LAN zerinden balanp balan-
mad fark etmiyor. IP adresi ve alan iki
ara sayesinde gncel balant otomatik-
man belirlenir.
lk testi sunucu bilgisayarda balatn.
Run Iperf simgesine basarak bunu yapa-
bilirsiniz. Sreci ayn ekilde istemci bilgi-
sayar iin de gerekletirin. Eer kulland-
nz gvenlik duvar balantya izin ver-
miyorsa en azndan sunucu bilgisayarda
balantya izin vermeli veya gvenlik du-
varn geici olarak kapatmalsnz.
Sonular yorumlamak
JPerf hem grafiksel hem de nmerik olarak
gncel aktarm hzn gsterir. imdi so-
nular araclyla a hzn kontrol edin.
Kablosuz bir ada, iyi bir balant sz konu-
su ise nominal deerin te birine ulal-
m olmas gerekir; yani 802.11n bileenle-
riyle donatlm bir ada yaklak 100
Mbit/s deerine ulamalsnz. ayet alm
gc PC ve modem arasndaki birden ok
duvar nedeniyle dyorsa kullanlabilir
zel ara Burada
JPerfin hangi hz
birimini kullanarak
sonular gstermesi
gerektiinielirleye-
biliyorsunuz.
bant genilii de decektir. Testi ne ka-
dar uzun altrrsanz o kadar kesin
sonular alrsnz. Test sresini arttr-
mak iin istemci bilgisayarda Transmit
alanna rnein 30 saniye deerini gi-
rin.
Tm bunlara ek olarak zel TCP see-
nekleri ile deney yapmak veya UDP pro-
tokoln test etmek de mmkn. Bunu
yapmak ii rnein TCP Windows Size
ksmn etkinletirip iki bilgisayarda da
standart 8 KB deerinden farkl bir de-
er girebilirsiniz.
Daha yksek deerler, ara dorulama
olmadan daha byk veri paketlerinin
belli bir hedefe gnderilmesini salar.
Bu yntem teoride hz arttrsa da ayn
zamanda hata orann da arttryor. Uy-
gulamada ise bu deeri deitirmeme-
niz daha iyi olacaktr. Parallel streams
ile ayn anda birden ok balant can-
landrlabiliyor.
54-Mbit hzndaki bir kablosuz a
(802.11g) saniyede 2500 KB (= 20 Mbit/s)
aktarm hzna ulamal. Bu deer daki-
kada yaklak 150 MBa veya saatte 9
GBa tekabl eder. Dolaysyla 54 Mbit
WLAN zerinden bir DVD imajn ta-
mak yaklak yarm saat srecektir. Eer
kendi anzda elde ettiiniz deerler
belirgin derecede dkse modeminizin
yerini deitirmeli ve adaki dier fren-
leri ortaya karmalsnz.
rnein yava bir virs tarayc veya
ok yava bir veri tayc (harici disk,
USB bellek) gibi. Modeminiz iin karl-
m firmware gncellemeleri de genel-
likle performans art salar.
PROBLEM
Gne batm srasnda oluan k
uyumunu dzgn bir ekilde yakalamak
genellikle ok zordur. Yksek dinamik
evre sebebiyle fotoraf una karar
vermek durumunda kalyor: Ya dzgn
aydnlatlm bir gkyz elde edecek ya
da uyumlu bir n plana arlk verecek.
lk durumda n plan sadece siyah bir
siluet biiminde kalr, ikinci durumda ise
gkyz ar aydnlk gzkr.
Dolaysyla gzel harmoni bozulmu
olur.
Bu kadar yksek dinamik evreye
sahip motiflerde tek bir fotoraf ile ikna
edici sonular elde etmeniz mmkn
deil. Resim alglayclar sadece snrl
bir aydnlk farkn sabitleyebiliyor. Belli
bir dalgann altndaki veya stdeki tm
parlaklk deerlerini ya siyah ya da
beyaz olarak gsterirler.
BAKA TRL FOTORAF EKMEK
Gnbatmn olduu gibi fotorafa
aktarmak iin bir tripod kullanmak art.
Iklandrma srasnda oluacak
problemleri ortadan kaldrmak iin
tripoda ihtiya var.
lk nce gkyznn dzgn bir
ekilde aydnlatld bir resim ekin;
sonra da klandrmay n plandaki kara
(yukardaki resim) odakladnz bir
resim ekin. ki resmi bir HDR program
veya Photoshoptaki katman maskeleri
ile ykseltilmi dinamik evreye sahip
bir resme dntrebilirsiniz.
PCDE DZELTME YAPMAK
ncelikle damga arac ile sol taraftaki
trafik levhasn kaldrn. Sonrasnda arka
plan katmannn eini oluturun ve
Image| Adjustments zerinden Color
Managementi an. Bu ara ile n plan
klandrmasn ayarlayn. Bizim
rneimizde katman iin ek olarak
Luminanx doldurma yntemi seildi.
Bylece karn mavi tinti en az seviyeye
inmi oldu.
Orijinal katmann bir kopyasn
oluturun, effafl yaklak yzde 75e
drn ve bunu dzenleme yaptnz
katmann zerine yerletirin. Bir katman
maskesi oluturun ve fra ile n
plandaki kar yzeyini maskeleyin; ta ki
altta duran katman grlebilir hale
gelene kadar.
13. PROFESYONEL PUCU 2
Detaylar n plana karmak
Gn batm. Gnn baka hibir saatinde bu kadar romatik bir k ortam
sz konusu olmaz. Bunlar fotoraf makinesiyle dzgn bir ekilde
yakalamak, yksek dinamik kapsam nedeniyle hi de kolay deildir.
Orjinal fotoraf
yiletirilmi
nk CHIP okurlarnn
doru karar vermesi iin en
bamsz en gvenilir ve en
tarafsz testler CHIP test
merkezinde uygulanr.
www.chip.com.tr
PRATK ATLYE
Kendi fotoraf
makineni yap
Yeter ki fotoraf ekmek
isteyin. Bunu sadece
K PARA KARTON,
MAKAS VE YAPITIRICI
ile bile yapabilirsiniz.
iniz bittikten sonra
tek yapmanz gereken
iine bir 35mm film
koyup ekecek bir eyler
bulmak.
MAHMUT KARSLIOLU
F
otoraf ekmek iin yzlerce yada da-
ha profesyonel bir makine iin binler-
ce dolar gzden karmalsnz. Ama
aslnda sadece kartondan kesip katlaya-
rak yapacanz bir pin hole (ine delii)
kamera ile bile isterseniz ok ho resim-
ler ekebilmeniz mmkn. Bunlarn d-
nda tek ihtiyacnz olan 36 pozluk eski
tip 35mm bir film. Lens mercek olmadan
nasl fotoraf ekilirmi diyenler dnp
lise fizik notlarna tekrar bir gz atsnlar.
lk olarak www.pinhole.cz/en/pinhole-
cameras/dirkon_01.html adresinden fo-
toraf makinenizi oluturacanz PDF
dosyasn indirmeniz gerekiyor. Bunu ar-
kasna k geirmeyecek, kaplamasz, ka-
lnca ama katlamakta zorlanmayacanz
bir kartona k almanz gerekiyor. Yazc
ayarlarndan %100 olarak baslacak ekil-
de ayarlamay unutmayn. llerin tam
olmas ok nemli. Baskdan sonra ze-
rindeki cetvel ile bunu kontrol edebilirsi-
niz. Burada maketi keserken makas yeri-
ne bir maket ba kullanmanz ve katla-
ma ilemlerini dikkatli bir ekilde yap-
malsnz.
Yapm aamalarn aada bulabilirsi-
niz. Ik koullarna gre ne kadar uzun
pozlama yapmanz gerektiini ve bu tip
kameralar ile ilgili tm dier bilgileri
www.pinhole.cz/en/pinholecameras/ ad-
resinden renebilirsiniz.
Adm 1: Yazdrma
Adm 4: Ata bkn
Adm 2: Obtratr montaj
Adm 5: ne deliini an
Adm 3: Gvdeyi tamamlayn
Adm 6: Film montaj
%100 bask boyutu PDF dosyalarnz yazcdan
bastrrken kesinlikle kltme ve sdrma gibi
seenekleri semeyin. Aksi halde filminiz make-
tin iine smayacaktr.
Ata eimi ve boyutu nemli Filmi dndrmek
iin kullanlacandan aslnda makinenin en
nemli paras. Taklma yaamak istemiyorsa-
nz atac 25 nolu ekle gre emelisiniz.
Manuel obtratr Fotoraf ekebilmek iin fil-
min stne k dmesi iin bir kapak gerekli.
Resimdeki paray A noktasndan gvdeye bir
raptiye ile tutturabilirsiniz.
Kesinlike 0.4mm olmal In filmin zerine
tam olarak net bir ekilde debilmesi iin bu
deer ok nemli. Yanl delerseniz bu paray
tekrar bastrp, batan delin tamir etmeyin.
Hafif iddet Tabakalar ara sra birbirilerine
tutturulmu olabilir. Byle durumlarda telleri
birbirinden ayrmak iin size sadece dikkatli
ekme hareketi yardmc olabilir.
Bo makara bulun Fotorafnzdan bir tane
bo kullanlm film alp yeni filmin ucunu de-
likleri tam oturacak ekilde bantlayn. Bylece
film bitince, yanma riski olmadan kartrsnz.
ADIM ADIM PUCU
Cepten canl yayn
Gittiiniz bir yerde telefonunuz
yannzda ise artk rahatlkla CANLI
YAYIN YAPABLRSNZ. Bunun
iin muazzam ekipmanlara gerek
yok. Tek ihtiyacnz olan 3G ya da
kablosuz bir balant.
B
ambuser karmza gerekten ok orijinal bir fikir ile
kyor. cretsiz olan bu sisteme kayt olan, elinde
kameral ve 3G ya da kablosuz a desteine sahip
akll telefonu olan herkesi nerede olursa olsun bir canl
yayn ekibine dntryor. Sistem ok basit bir ekilde
iliyor. Symbian, Windows Mobile ya da iPhone destekli
akll telefonunuz zerinden m.bambuser.com adresine
balandnzda cretsiz kaydnz yaptrp, telefonunuza
uygun cretsiz yazlm indirebiliyorsunuz. Bu adresten
isterseniz dier canl yayn yapan ya da video paylaan
Bambuser kullanc videolarn izlemeniz de mmkn
oluyor.
Uygulamay altrdktan sonra annda canl yayndasnz
Yazlm kurulduktan sonra uygulamalarnz arasndan
bulup altrn. zerinde b harfi olan kk bir yeil kare
ile simgeleniyor. Options altndan Broadcast seeneini
seerek annda yayna balayabilirsiniz. Ancak ilk seferde
kayt olurken kullanacanz bilgilerin bir kere daha giril-
mesi gerekiyor.
Yaynda olduunuzu ekrann sa alt tarafndaki trans-
fer hz ile anlayabilirsiniz. stediiniz anda Stop tuu
ile yayn durdurabilirsiniz. Yaynda olduunuz srada
eer genel (Public) bir yayn yapyorsanz Bambuser site-
sinde sizin profilinizi gezen tm ziyaretiler yayn izle-
yeceklerdir.
Tm ayarlar cep telefonu zerinden deitiriliyor
Sadece arkada ve aile bireyleriniz iin bir yayn yapacak-
sanz telefondaki yazlm ayarlarndan Options/Settings
Visibility deerini Private olarak deitirin. Eer her
yaptnz yayn ayn zamanda Bambuser sitesi zerin-
de kaydetmek istiyorsanz Archive streams deerni Yes
olarak deitirin. Video boyutu ve kalietsi ayarlarn da
buradan yapabilirsiniz.
Sitedeki video kodunu kendi sitenize de yerletirebili-
yorsunuz. Sistemin kullanm alanlar gerekten ok geni.
Gezerken grdnz ilgin yerleri sevdikleriniz ile ann-
da paylamaktan, toplantlara uzaktan katlmak bunlar-
dan sadece bir ka. stelik sadece telefon deil bilgisaya-
rnzdaki web kamerasn ya da herhangi bir video aygt-
n da kullanabiliyorsunuz. Facebook, friendfeed gibi bir-
ok popler sistem iin de destek sunuluyor.
Uygun yazlmn tespiti ve kurulumu 3G ya da kablosuz balant ile cep telefo-
nunuzdan m.bambuser.com adresine balann uygun yazlm telefonunuza yk-
leyin ve cretsiz olan sisteme kaydnz yaptrn. Yazlm altrmadan nce
isterseniz dier Bambuser kullanclarnn yaynlarna da bir gz atabilirsiniz.
altrn ve annda yayndasnz Uygulamalarnz arasndan Bambuser bulup
altrn. Options altndan Broadcast seeneini setikten sonra kayt olurken
kullandnz bilgileri girin. Canl yaynnz balayacaktr. Artk Bambuser ya da
kendi sitenizden videoyu aan herkes canl yayn izleyebilir.
Deneme yaynmzda sistemi tanttk ie gemi video grnts yaynn
canl olduunun en byk kant. Telefonunuzda yapacanz ayarlarla canl ya-
ynlarnzn bir kaydn tutabileceiniz gibi herkese ak ya da sadece takipi ve
arkadalarnza ak olacak ekilde de snrlama koyabilirsiniz.
PRATK ATLYE
ADIM ADIM PUCU
3B fotoraf hazrlama
u sralar sinemalarda 3B filmler olduka revata. Biz de bu ay size nesneleri
ekrandan dar kacakm gibi gstermek iin kullanlan yntemlerden biri olan
ANAGLYPH ile kendi 3D resimlerinizi nasl oluturacanz anlatacaz.

ster film olsun ister de tek kare grn-
t, boyut efekti iin benzer teknikler
kullanlyor. Geri son dnem sinema-
larda kullanlan yksek teknoloji rn
yntemler kadar olmasa da krmz ve
mavi filtre kullanlarak iki gze ayr ayr
grnt gnderip beyni kandrarak iki
boyutlu resimleri boyutlu olarak alg-
lamasna neden olan Anaglyph en sk
kullanlan yntemlerden biri. stelik ma-
liyetleri de olduka dk. Gzlk yapm
iin bir mavi bir de krmz kaliteli sele-
fon kad yeterli oluyor. Fotoraflar ise
Photoshopta basite oluturmak mm-
kn. Sadece ekerken birka kk lye
dikkat etmeniz gerekiyor.
Adm 1: Sol gz iin cyan
Adm 4: Katmanlar birletirin
Adm 2: Sa gz iin krmz
Adm 5: Katmanlar birletirin
Adm 3: Sraya dizin
Adm 6: 3B resmimiz hazr
#00FFFF lk nce sol gz fotorafn an. He-
men zerinde yeni bir katman daha oluturun
ve ara ubuundaki renk seici ile cyan rengini
sein ve SHIFT-F5 ile bu yeni katman boyayn.
Screen katman modu Cyan katmann katman
modunu Screen olarak deitirin ve zerine
sa tu ile tklayp Merge Down seenei ile
altttaki katman ile birletirin.
Negatifini aln Cyan katman zerine sa tu ile
tklayp oaltn (Dublicate Layer). Ardndan
Image/Adjustments/Invert ile tersine evirin.
Sa gz fotorafn da katmanlara ekleyin.
Screen katman modu Krmz katmann katman
modunu da Screen olarak deitirin ve zeri-
ne sa tu ile tklayp Merge Down seenei
ile yine altttaki katman ile birletirin.
Katman sras nemli Doru gze doru renk
denk gelebilmesi iin katman listesi yukardan
aa doru cyan, sol gz, krmz, sa gz kat-
manlar sras ile olmaldr.
Multiply katman modu stteki mavimsi katma-
nn modunu Multiply olarak deitirin. Krm-
z/Mavi gzlnz takp kaydetmeden nce
olup olmadn denemekte fayda vardr.
ekim srasnda dikkat edilecekler
Gereki bir boyut efekti iin
yanyana iki fotorafn arasnda
6-7cm (iki gz al kadar) olmas
gerekir. Ayrca nesneye 3-4m uzak-
lktan ekmek en iyi sonucu vere-
cektir. Bu efekt renkli fotoraflar
iin de ie yarasa da en byk etkiyi
siyah beyaz fotoraflarda gsterir. O
yzden Photoshopta atktan sonra
Image/Adjustments/Desaturate
uygulayabilirsiniz.
Gzlklerinize uygun bir etki ya-
ratmak iin kaydetmeden nce Pho-
toshop iinde katman saydamlklar
ile de oynayabilirsiniz.
Kime benzeyecek?
in iinde GENETK
MHENDSL yok
sadece elenceli vakit
geirmenize yarayabilir.
D
aha nce fotoraflar arasnda dn-
m yapan (Morph) birok yazlm
denemi olabilirsiniz. Ancak bu sis-
tem herhangi bir yazlm kurmanza ge-
rek kalmadan internet zerinden al-
yor. Tek yapt ise setiiniz iki kiinin
yz yaplarn birbirine katarak yeni yz-
ler oluturmak. Ancak seilen kiilerin
ocuklarnn nasl olacan tahmin eden
ksm gayet elenceli. Einizin resmi ile
deneyip ocuklarnzla karlatrn. Ba-
kalm gerekten tutuyor mu?
ADIM ADIM PUCU
Adm 1: Kiileri sein Adm 2: Bebek kime benzeyecek? Adm 3: Dudaklar kime ekmi?
www.morphthing.com Siteye ilk giri yap-
tnzda hemen deneme yapmak iin bir ok
nlnn fotoraf karnza geliyor. ki tanesi
zerine tklayarak balayabilirsiniz.
Angelina ve Brad nlleri birbirine kartr-
maktansa evliliklerinden ortaya kacak ocuk-
lar tahmin etmek ok daha elenceli. Nedense
ilk aklmza Angelina Jolie ve Brad Pit geldi.
Heryerden nce ilk kez CHIPte iftin bebekleri
buna benziyor mu bilemiyoruz ancak einiz ile
fotoraflarnz kullanp annda boy boy ocuk-
larnzn vesikalna imdiden ulaabilirsiniz.
Gizlenmi mesajlar
FREL MESAJLAR
krlabilir ama ortada
mesaj da grnmyorsa
kimsenin ruhu duymaz.
B
irine bakasnn okumasn isteme-
diiniz bir mesaj gndermek istedi-
inizde en iyi yol ifrelemek gibi g-
rnebilir.
Ancak ifreli mesajlar potansiyel bir
merak konusudur ve durduk yere insan-
lar onu zmeye iter. Ancak en gvenli
yol bir mesaj gnderdiinizin bile bilin-
memesidir. stelik bunu yapmak iin sa-
dece gelimi bir Notepad bile iinize ya-
rayacaktr. Resimlerin iinde mesaj gizle-
menin yolu aada:
ADIM ADIM PUCU
Adm 1: Yazlm indirin Adm 2: Mesajnz yazn Adm 3: Resminizi gnderin
Programmers Notepad http://pnotepad.goog-
lecode.com/files/pn20101010.exe adresinden
yazlm indirin ve altrn. Resminizi bir metin
dosyas gibi yazlm iinde aabilirsiniz.
Dosyann sonuna ekleyin Dosyann en son sa-
trnn sonuna gidin ve bir html kodu gibi byk
kk iaretleri arasna istediiniz bir mesaj
yazabilirsiniz.
Kaydedip gnderin Dosyay yeni bir adla kay-
dedin. Resim zerinde en ufak bir bozulma ol-
mayacaktr. Siz sylemeden kardakinin iinde
mesaj olduunu anlamas imkanszdr.
PRATK ATLYE
ADIM ADIM PUCU
Sesinizi deitirin
arkadanz kandrn
Ses efektleri zerinde
en iyi yazlmlardan biri
olan AV VCS DIAMOND
ile sesinizi kar cins
ya da ocuk sesine
evirip MSN ya da
telefonda arkadalarnz
kandrabilirsiniz. Ayrca
bir ok zel efekt de
uygulayabilirsiniz.
S
es ileme grnt ilemeye nazaran
daha yabanc olduumuz bir konu-
dur. Genellikle bu tr ilerle profes-
yoneller urarlar. Ancak AV VCS Dia-
mond yazlm ile herkes kendi kaydettik-
leri ses dosyalar, mzik ve film ses dos-
yalar v hatta canl sesler zerinde kolay-
lkla istedikleri efektleri uygulayabilirler.
sterseniz chat, telefon, oyun, parody,
kayt, sesli mesaj srasnda program zel-
likleriyle artc sesler yaratabiliyor ve
kaliteli ses kaydyla profesyonel iler -
kartabiliyorsunuz. Hatta MSNde sesinizi
deitirebilir bayan erkek ocuk sesi ya-
pabilir ve karda konutuunuz kiileri
rahatlkla artabilirsiniz.
Hazr nickvoicesler ile birlikte yz-
lerce kullanma hazr ses efekti paket
iinde yer alyor. Ayrca kendi hazrladk-
larnz da bunlarn arasna kaydedebili-
yorsunuz.
Yazlm Chat konumalarnz, inter-
net radyolarnda dinlediklerinizi ya da
herhangi bir kaynaktan dinlediiniz m-
zik ya da arklar da istediiniz zaman
kaydedebilmenize olanak tanyor.
nternet uyumluluu olan bu program
ile yarattnz sesleri e zamanl olarakta
kullanabilirsiniz.
rnek olarak kendi sesinizi yazlm ile
ho bir bayan sesine nasl dntrecei-
nizi aada bulabilirsiniz. Bu ipucunu
uygulamak iin yazlmn 6 ve st bir
srmne sahip olmanz gerekiyor.
Adm 1: Srad bir ana men
Adm 4: Yazlm karlatracak
Adm 2: rnek sesi an
Adm 5: Ses kalitesini ykseltin
Adm 3: Konumanz yapn
Adm 6: Grlty engelleyin
Comparator modl Sol blmde ikinci srada
duran simgelerden Comparator simgesine
tklayarak rneklemek istediimiz sesi karla-
tracamz meny an.
Ayarlamalar Auto tuuna tkladnzda yaz-
lm iki ses arasnda karlatrma yapp gerekli
ses ayarlarn yapacaktr. Ok tuu ile ana me-
nye dnn. Gerekli ayarlar uygulanacaktr.
Sesi ykleyin Browse tuu ile indirdiimiz r-
nek sesi an. Person ksmndan bir isim tanm-
ladktan sonra ses dosyasndaki cmleyi Phra-
se ksmna yazn. Import tuuna tklayn.
Yumuatma Konutuunuz zaman efekt tatmin
edici deilse Voice Morpher zerinden ince ayar
yapabilirsiniz. Kaliteyi artrmak iin Equalizer
ap Gentle preset ayarn uygulayn.
Aynsn tekrar edin Voice blmnden
Play ile sesi dinledikten sonra Rec tuuna
basp ayn ekilde sylemeye aln. Hata me-
saj alrsanz bu ilemi tekrar edin
Hafif iddet Advanced modl altndan Qua-
lity dmesine tklayn ve Limiter ile Noise
Reduction modllerini aktif hale getirin. Grl-
t azalana kadar deerlerle oynayn.
ZEL
SAYI
2009 / 2010 KI
SAYI 9
FYATI 7.50 TL KKTC FYATI 9.00 TL
FOTORAFININ TALH
TJEN BURULTAY | SNAN AKMAK | AL HSAN GKEN | UMUT KAAR
HAKAN GE | CNEYT OUZTZN | TURGUT TARHAN | ZCAN YKSEK
Fotoraf Bestelemek
HDR
Yeni Estetik Dil
boyutlu Bakmak
Fotoraf
Beklerken
Kent Iklaryla
Soyutlama
Mikro Fotoraf
Talar ve Fosiller
LER KOMPOZSYON TEKN
N
O
: 2
0
0
9
/
0
2
EK
MAKRO FOTORAF
ATLASI
FotoAtlas Zaman
Fotoraf Okulu Kitab
Makro Fotoraf

Karda ekim
Tm okurlara hediye!
EK
TAM SRMLER
Tam srm: Ashampoo
Magical Defrag 2
Yazlm kurup kaldrdka ve dosya sildike diskiniz dalr ve yavalar.
lk gnk hzl haline dndrmek iin ite size muhteem bir seenek.
B
ilgisayarnz ile alrken onca iinizin
arasnda bir de sabit diskin dosya siste-
minin dalp dalmadn dnme-
yi herhalde kimse istemez. Ancak ara ara
disk birletirme ilemini yapmazsanz da
gnden gne diskiniz yavalayp allmaz
hale gelecektir. te bu noktada Ashampoo
Magical Defrag 2 yardmnza kouyor ve
tm disklerinizi en verimli ekilde alacak
hale getiiriyor. stelik bunu srekli yap-
yor.
Yazlm, kurulduktan sonra neredeyse
kendini unutturuyor. Yazlm sistemi o ka-
dar az etkiliyor ki arka planda altn bi-
le unutuyorsunuz.
Kurulum
CHIP DVD arabiriminden kurulumu alt-
rn. Next dmesi ile devam edin . I accept
the agreements seenei ile anlamay ka-
bul ettikten sonra dier admlar srayla ge-
in. Kurulum enasnda nemli olan Get
full version key seeneinin iaretli olma-
sdr. Bu seenek sayesinde kurulumdan
sonra uygulama Ashampoo web sitesine
balanacaktr. Burada e-posta adresinizi
girdikten sonra tam srm lisans, ileti ola-
rak posta adresinize gnderiliyor. Posta ku-
tunuza gelen bu seri numarasn yazlm
ilk altrdnz zaman karnza gelen
pencerede Enter Key dmesine tklaya-
rak kullanabilirsiniz. Artk yazlm tam s-
rm olarak kullanmaya devam edebilirsi-
niz.
Ekran koruyucu gibi alyor
Ashampoo Magical Defrag 2nin alma
ekli bir ekan koruyucuya ok benziyor.
Bilgisayarnz kullanmadnz her anda
otomatik olarak devreye giren yazlm, sabit
diskinizi temizlemeye balyor. Tekrar al-
maya baladnzda ise annda devreden
karak almanza en ufak bir ara bile ver-
meden devam etmenize imkan tanyor.
Vazgeilmez bir sistem arac.
Herey tam otomatik Bu yazlm ile disk birletir-
me ilemini artk dert etmenize gerek yok.
Tam srm: Infinity Technology
Paraliz
Sadece ay sonunu nasl getireceinizi dnerek para biriktirmeniz mmkn
deil. Yllk bte yapmalsnz. Paraliz ile bu artk korkulacak bir i deil.
N
e boyutta olursa olsun irketlerimizi
ayakta tutmak iin zerinde uzun za-
manlar harcadmz yllk btelere
bel balarz ve nmz grmek iin ona
uymaya alrz. Ancak konu kiisel olunca
yani aile ynetimi olunca nedense aylk ya-
amay tercih ediyoruz. Yaplan en byk
planlar ay sonunu getirmekle snrl kal-
yor.
Bunun en byk sebebi ise bu tr bte
planlama yazlmlarnn gereinden fazla
karmak olmasdr. Yoksa eminim herkes 3
ay sonrasnda da durumunun ne olaca
bilmekten mutlu olacaktr. te bu noktada
Paraliz mkemmel bir zm oluturuyor.
Kullanc dostu basit ve pratik arabirimine
ek olarak kiisel bte planlama konusunda
ok etkili bir zm sunuyor. Bir ailenin ih-
tiya duyaca tm kriterleri ieriyor
Kurulum
rn. Sabit diskinizde kurulum iin bir klasr
belirleyin ve Kur dmesine tklayn. Ku-
rulum hzlca tamamlanacaktr. Ardndan
masastnze gelecek simgeye ift tklaya-
ak kullanmaya balayabilirsiniz. Bunun d-
nda herhangi bir kayt ilemi gerekletir-
meniz gerekmiyor.
Aileniz iin de bte yapn, krizi yenin
Paraliz ile gelir ve giderlerinizi izleyebilir,
nakit aknz dzenleyebilir. fatura ve
demelerinizi planlayabilir, yatrm ara-
larnz izleyebilir, kredi planlamas yapp
izleyebilirsiniz. Yazlm zaman gelen i-
lemleri size unutturmuyor ve tm verileri-
nizi raporlar ve grafiklerle haline ister Excel
ister de Access altnda size sunabiliyor.
Kullanc dostu Yazlm aslnda karmak bir
hizmeti ok kullanl bir hale getiriyor.
Tam srm: AVG
Internet Security 9.0
Antivirs paketleri gvenli olduu kadar hzl da olmallar. Bu konuda yeni
teknolojiler sunan AVG 9.0 tm CHIP Okurlar tam 3 ay deneyebilecek.
A
VG 9.0da antivirus ile anti-spyware
taramasn birlikte kullanyor ve bu
tarama sonucunda; sistem dosyalar-
n gvenli / gvensiz (riskli) olarak iaretli-
yor. Gvenli dosyalarda herhangi bir yapsal
deiiklik olmamas durumunda bu dosya-
lar bir sonraki taramalarn dnda tutuluyor.
Bylece tarama zaman ortalama %50 azalt-
lyor. Ayrca tamamen yeniden gelitirilmi
gvenlik duvar daha mtevazi ve sistemin
derinliklerine fazla bulamadan alabili-
yor. Bu i iin gvenlik duvar modl g-
venli ve gvensiz dosyalar arasnda ayrm
yapabilen bir veri tabann kullanyor.
Gvenlik duvarnn entegre biimde al-
an Resident Shield ve kimlik korumas bile-
enleriyle modller zararllar hakkndaki
bilgileri kendi aralarnda paylayor ve bu
yzden kimlik hrszlklarnn yannda he-
nz imzas yaymlanmam virsleri ve
rootkitleri hem tanma hem de kaldrma ko-
nusunda daha fazla bir baar salanyor.
Kurulum
rn. Kurulum dilini Trke olarak seip le-
ri tuuna tklayn. Lisans szlemesini
okudum maddesini iaretleyin ve aktif hale
gelen Kabul et tuuna basn. Kurulum ba-
layacaktr. Eer sisteminizde bir baka anti-
virs yazlm varsa nce bunun kaldrlmas
gerektiini belirten bir pencere karnza ge-
lecektir. nerilmese de Atla tuu ile bu
adm geebilirsiniz. Ya da Yazlm kaldr
tuu ile ilemi onaylayn. Bu durumda nce
yazlm kaldrmanz gerekecektir. Bir sonra-
ki admda Standart ykleme seenei
seili iken yine leri tuuna tklayarak
devam edin. Windows Gvenlik duvarn ter-
cih ediyorsanz en alttaki seenei iptal ede-
bilirsiniz. Tehlikeli sitelerden korunmak iin
bir sonraki admdaki AVG Security Toolbarn
yklemenizi tavsiye ederiz. leri tuuna
tklayarak kurulumu tamamlayabilirsiniz.
Hzl ve gvenli BBirbiriyle ok iyi anlaan modl-
leri sayesinde sistemi artk daha hzl taryor.
Tam srm: 1-abc.net
Backup
PCniz kmeden verilerin kymeti genelde anlalamyor. Yedekleme en ok
dikkate almanz gereken konulardan biri ve bu yazlm ile artk ok kolay.
B
ilgisayar kullanclarn en ok tehdit
eden sorunlarn banda sistem kme-
si ve tabii ki veri kayb yer almaktadr.
Her ne nedenle olursa olsun kaybedilecek
veriler ok skntl bir durum oluturabilir.
te bu noktada bilgisayarnzda bulunan
tm nemli dosyalar yedekleyebilen 1-abc.
net Backup, hzr gibi yardmnza yetiiyor.
Yazlm, detayl ve karmak bir yapda ol-
mad iin yedekleme ve ayarlama iini hzl
ve kolay bir ekilde gerekletirmenize olanak
tanyor. Ayrca zamanlayc sayesinde yedek-
leme ilemini belirleyeceiniz gn, saat ve
dakikada balayacak ekilde de ayarlayabili-
yorsunuz. Program iinde tam ve artml ol-
mak zere iki yedekleme tr yer alyor. Prog-
ramn ana penceresinde bulunan Add File ve
Add Folder butonlarndan yedeklenecek dos-
ya ve klasrleri seebilir. Browse butonu ise
yedekleme konumunu belirliyor.
Kurulum
rn. I agree dmesi ile devam edin. Ins-
tall dmesine tkladnzda kurulum
balayacaktr. Son kurulum ekrannda tam
srm seri numarasn almak iin Get free
full version key online seeneini iaretle-
dikten sonra Finish dmesine tklayp
kurulumu tamamlayn. Yazlm ile birlikte
kayt olacanz web sayfas da alacaktr.
Burada ad,soyad ve e-posta adresinizi gire-
rek kayt olun. E-posta adresinize gnde-
rilecek linke tkladnzda ikinci bir
e-posta ile seri numaranz size yollanacak-
tr.Bu seri numarasn yazlmn ana ekra-
nnda Register mens altnda Enter
key seeneini kullanarak girebilirsiniz.
En kolay yedekleme yazlm Basit arabirimi
sayesinde sadece 3 tklama ile yedekler hazr.
Oynamanz iin 7 sebep... Oynamanz iin 7 sebep...
TAM SRM
RUNES OF MAGIC
1
Otomatik Hareket zellii
Bir MMORPGde insan hayattan en
ok ne bezdirir? Oradan oraya kotur-
mak tabii ki. Grevi almak iin kotur, gre-
ve gitmek iin kotur, grevi bitirince geri
dnmek iin kotur... Kotur dur... Hadi baz
oyunlarda otomatik koturma seenei var
ve bu seenek sayesinde yzlerce defa
mousea tklamak zorunda kalmyorsunuz.
Ama sonuta yine de gznz ekrandan
ayrmamanz gerekiyor zira eer siz yn
vermezseniz karakteriniz bodoslama, dm-
dz kouyor. Runes of Magicte ise durum
farkl. Tek yapmanz gereken ey haritada
gideceiniz yere tklayp Hareket et see-
neini semek. Ondan sonra gidin ay /
kahve yapn, TVye gz atn, tuvalete gidin.
(E bir yerden sonra gitmek lazm deil mi...)
Karakteriniz tp tp belirttiiniz nokta-
ya gidecek. E haritadaki dmanlar ne ola-
cak peki? diye sormakta haklsnz. Kendi-
nize gveniyorsanz, karakteriniz durma-
dan kotuu iin bir - iki darbeden sonra
dmanlar peini brakacaktr. (Hele ki alt-
nzda bir bineiniz varsa iiniz daha da ko-
lay.) Eer Yok, beni kesin yerler derseniz
de karakterinizi haritadaki ana yol zerin-
den hareket ettirin. Kimseye bulamadan,
rahat rahat yol alacaktr.
2
Kapsaml Harita Mens
Grevden greve, mekandan mekana
gitmenin kolaylndan bahsettik.
Ancak oyundaki harita sisteminin sundu-
u tek kolaylk bu deil. Diyelim ki bir g-
rev aldnz, dikkatlice grevi okudunuz. G-
revle ilgili karakterlerin (NPC) isimleri ha-
liyle grev textinde mevcut. Haritada bir
saa, bir sola koup durdunuz ama grev
iin bulmanz gereken NPCyi ya da kesme-
niz gereken yaratk(lar) bulamadnz. Ne
yaparsnz? Byk bir ihtimalle ounuz
Eeeh diyerek oyuna ara verir ve buzdola-
bna ynelir. (Yani, sanrm ben buzdolab-
na yneliyorum genelde.) Ne gerek var ki
byle eylere?! demi Runewaker; iyi de
demi. Demekle de kalmam; grev
textlerine hemen hemen tm NPClerin ve
kesilmesi gereken yaratklarn linklerini
yerletirmi. Diyelim ki X kii iin rmcek
zehri mi toplamanz gerekiyor; grev
textinde hem rmceklerin, hem de zehri
isteyen kiinin linkleri var. Siz tklyorsu-
nuz, karakteriniz otomatik olarak tklad-
nz kii ya da yaratk grubunun bulunduu
yere gidiyor. Eh abartmlar ama deme-
yin zira online oyunlara harcadnz saat-
lerin byk bir ksmn yollara harcamak
size bir ey kazandrmaz. Aksiyona harca-
yn o vakti.
Bu arada -WoWun add-onundaki gibi- sa-
dece grev iin deil, herhangi bir amala
haritada bir NPCnin yerini renmek is-
terseniz harita ekranndaki arama motoru-
na ismini yazarak konumunu direkt harita
zerinde grebilirsiniz
3
ift Snf Seenei
Benim offline RPGlerde en ok takn-
t yaptm nokta rk ve snflardr.
Her be dakikada bir kendi kendime Ulan
Elf deil de Orc olsaydm imdi neler ola-
cakt, Burada Druid olmak vard be gibi
serzenilerde bulunurum. Bu yzden de
zaman zaman gzmn yana bakmadan
TAM SRM
129
oyunun sonlarna yaklasam bile kafay k-
rp yeni bir rk ya da snfla oyuna batan
balarm. Ama benim gibi srf bu yzden
oyuna batan balayan insan says bir elin
parman gemez herhalde. Sonuta orta-
da engelik gibi gl bir kavram var.
Runewaker bu meseleye de el atm ve bir
karakterle iki class zevkini ayn anda yaa-
ma olana tanm. Karakteriniz 10. levela
geldiinde Varanas ehrindeki snf eit-
menlerine gidiyorsunuz ve kendinize ikin-
ci bir snf seiyorsunuz. Bylelikle iinizde
hi ukde kalmyor. Snflar aras gei tek
tula, pratik bir ekilde tasarlanmam bel-
ki ama yeni bir karakter yaratp oyuna ba-
tan balamaktan kurtulduktan sonra gerisi
bo.
4
Trke ve Bedava Olmas
Online oyun dnyas son bir - iki yl-
da akl almaz derecede byd. Sek-
trn bu geliiminde bedava online oyun-
larn saysnn artmas ok byk bir etken.
Trkiye bu geliime ok iyi ayak uyduru-
yor; oyunlarn Trkiye operasyonlarn y-
rten ve Trkiye datcln yapan baz
firmalar zahmetten kanmayarak bu
oyunlar bir de Trkeye evirerek oyun-
cularn ilgisini katbekat daha fazla ekiyor.
K2 Network Trkiye de bu firmalardan biri.
Runes of Magic gibi bedava bir
MMORPGnin bu kadar detayl ve grsel
olarak kaliteli olmasnn yannda K2 Net-
work Trkiye, oyunu en ince ayrntsna
kadar Trkeye evrilmi bir ekilde oyun-
cularla buluturuyor. lk bata yaratk isim-
leri ve baz cmleler, ezelden beri RPGleri
ngilizce oynayan bir kesime biraz garip ge-
lebilir ama zamanla allyor her eye. Ay-
rca ngilizce bilmeyen oyuncularn sayca
bilenlere gre fazla olduunu da hesaba ka-
tarsak, bu hamlenin ok nemli olduunu
rahata syleyebilirim.
5
Trk Kltrne Ait Eyalar
Trk kltrne ait eyalar,
MMORPGler iin bir ilk deil belki
(R: stanbul - Kyamet Vakti) fakat hem bu
kadar detayl, hem de geni bir oyun iin
bir ilk. Bedava, Trke, paral MMORPGler
kadar detayl... Bu zellikler zaten yeterliydi
Runes of Magicin yaylmas iin ama de-
mek ki K2 Network Trkiye iin yeterli de-
ilmi zira oyundaki eya pazarndan
oyuncular, Trk kltrne ait giysiler, si-
lahlar ve evlerinde (Ultima Onlinedaki gibi
her oyuncu bir ev sahibi olup ok eitli e-
yalarla bu evi deyebiliyor, arkadalarn
bu evde arlayabiliyor ve baz eyalar saye-
sinde evde otururken bile tecrbe puan
kazanabiliyor.) kullanabilecekleri eyalar
alabiliyorlar. Belki bu ok nemli bir zellik
deil (Mesela benim iin hi deil.) ama oy-
nad oyunda kendi kltrne ait objeler
grmek ve bu objeleri kullanabilmek ou
oyuncu iin oyunla kuraca duygusal ba
zerinde etkilidir.
6
Yksek Detay Seviyesi
Daha nce de belirttim; online oyun
dnyas resmen cotu. Bu yzden Ru-
nes of Magicin nnde cretli ya da cret-
siz bir sr rakip MMORPG var. Fakat RoM
birok zellii bir arada toplad iin ra-
kiplerinden kolayca syrlabiliyor. ou c-
retsiz MMORPG, RoM kadar detayl deil
mesela. Ve ou detayl MMORPG, RoM gi-
bi bedava deil. Detay derken her anlam-
daki detaydan bahsediyorum. Haritalarn
detay, mesleklerdeki detay, silah ve eya-
lardaki detay... Bedava ya o yzden ok de-
tayl deil anlayn ykyor RoM.
7
Detayl PvP Sistemi
Bu kadar zelliin yannda PvP es ge-
ilmemi. PvE servarlarnda istedii-
niz oyuncuyla dellonuzu yapabileceiniz
gibi 1 vs. 1, 3 vs. 3 ve daha byk grupla-
rn birbiriyle att Kaloi Kanyonuna
gei yapp PvPnin tadn karabilirsiniz.
PvP serverlarnda ise kan gvdeyi gtr-
yor ve dier oyunculara kar kazandnz
zaferler dorultusunda ok eitli hret
seviyelerine ve unvanlara sahip olabiliyor-
sunuz.
BUNLARI DA UNUTMAYALIM
Runelar ve silah / zrh eitlilii Oyunun adndan da
anlalaca gibi runelar (Deiik zellikteki talar.)
oyunda nemli bir yere sahip. Bu talar sayesinde
silahlara, zrhlara ve dier aksesuarlara ekstra
zellikler ekleyebiliyorsunuz. Bu da silah ve zrh
eitliliini arttryor doal olarak.
Tutorial Hayatnda hi MMORPG oynamayanlar iin byle geni
bir dnyaya adm atmak korkutucu olabilir. RoMa girite ise
rahat olmakta fayda var nk oyunun banda, genel olarak
neler yapmanz gerektiini adm adm anlatan bir tutorial
blm mevcut. (htiyacnz yoksa pek tabii ki bu blm
atlayabiliyorsunuz.)
Meslekler Oyundaki meslekler hi de yle gstermelik eklenmi
meslekler deil. En yksek seviye olan 50. levela ulasanz bile
meslek geliiminiz devam ediyor. zellikle nalbantlk,
marangozluk, terzilik ve zrh yapm meslekleri ile neredeyse
sonsuz eitte silah ve zrh retmeniz mmkn. Tabii ki bunun
iin bu mesleklere biraz zaman ayrp kendinizi gelitirmeniz
gerekiyor haliyle.
seviyelerine ve unvanlar rrrrrrrra sahip olabiliyor-
sunuz.
M
Oyunun adndan da
zellikteki talar.)
talar sayesinde
arlara ekstra
da silah ve zrh
.
oynamayanlar iin by
u olabilir. RoMa girit
unun banda, genel o
adm anlatan bir tutori
a pek tabii ki bu blm
de yle gstermelik e
olan 50. levela ulasa
zellikle nalbantlk,
m meslekleri ile nered
eniz mmkn. Tabii ki
yrp kendinizi gelitirm
129
lerine ve unvanlar rrrrrrrrrrrrra sahip olabiliyor
.
yle geni
te ise
olarak
ial
m
eklenmi
anz bile
deyse
bunun
meniz
y
z
s
s
TAMSRM
T
rkiyede yaayan sk bir MMORPG ta-
kipisini heyecanlandran nemli
ey vardr. Bunlardan ilki, oyunun kali-
tesiyle oyunculara gven vermesidir. N-
fusu hzla artan MMORPG dnyasnda kal-
c olmak iin kalite ok nemli. kincisi, ka-
liteli bir oyunun cretsiz, daha doru bir
ifadeyle kolay edinilebilir olmasdr. n-
cs ise oyunun batan sona kendi
konutuu dili konu- mas, yani
Trke olmasdr. te Ra ppe l z ,
bu zellie de sahip olan
bir oyun. Ge- tiimiz iki sa-
yda da vur- guladmz gi-
bi, Rappelz,
M M O R P G -
severlerin karma-
mas gereken bir
oyun.
ki milyonu akn
Rappelz kullancs-
nn merakla bekledii
Altn Hkmdar eklentisi,
Rappelz daha kaliteli ve
daha geni klyor; zel zin-
danlar, gl bosslar, evcille-
tirilebilir yaratklar, ticaret sis-
teminde kolaylk salayacak pa-
zar alan gibi eklentilerle oyun
seviye atlyor.
Macera Byyor!
Oyunu yenilediinizde ilk fark
edeceiniz eylerden biri, ba-
lant ve ykleme ekranlarndaki deiim
olacaktr. Kullanc arabirimlerine daha
kullanl ve fonksiyonel tasarmlar eklen-
mi. Sunucu seimi, karakter yaratma, ka-
rakter seme ve ykleme ekranlar geliti-
rilmi. Hatta k ekrannda nefis izimler
grebileceksiniz. Altn Hkmdar ile geni-
leyen senaryoya dndmzde, antik
ada Gaia halknn blnm kabileleri
arasnda gizemli bir halkn yaadn ve
bu halkn son miras olan, kefedilmeyi
bekleyen, tehlikelerle dolu Gne
Tapnann varln reniyoruz. Bir
toprak alt ehri olan ve dev, altn bir hey-
kel tarafndan korunan tapnak, eklentinin
nemli paralar arasnda yer alyor. Bu
antn asl sahibi olan ve gnee tapan Al-
tn Kabile, ehirlerini tanrlar iin ina et-
mi. Tapnan iinde eitli tuzaklar, tehli-
keli yaratklar, ie yarar eyalar ve gizemli
geitler bulunuyor. Altn ile kaplanm fan-
tastik bir tasarma sahip olan Altn Avlu,
herkesin giremeyecei Zehir Odas ve ra-
hatlatc etkisi olan serin su kayna Su
Odas, Gne Tapnann kefedilmeyi
bekleyen nemli ksmlarndan... Tapnan
bir de koruyucusu var. Ra isimli bu gl
muhafz, antn davetsiz misafirlerine kar
yaratlm bir silah konumunda. Ra ve ka-
bilesi, topraklarna ayak basan her trl
yabancy yok etmeye hazr ve affedici hi-
bir yan yok. Ksacas, Gne Tapnan zi-
yaret etmek istiyorsanz buna hazrlkl ol-
malsnz.
Rappelz oyuncularnn tam da istedikle-
ri nitelikte olan adet yeni yaratk, Altn
Hkmdar ile Rappelz dnyasna katlyor:
Kan emici ve zehir saan Kraken, ba dn-
drc gzellikteki Tafari ve gizem dolu
gcyle Cin emrinizde. de birbirinden
farkl, etkili ve gl yeteneklere sahip. lk
evriminde masum bir grntye sahip
olan Kraken, tam bir et hastas ve son dere-
ce zehirli. Kan Laneti, Ruh Darbesi, Frldak
Tekme gibi gl yeteneklere sahip. By-
leyici bir gzellie sahip olan fakat merha-
met nedir bilmeyen hrn Tafari, yerkreyi
ve topra silah gibi kullanyor. Sonik Dal-
ga, Den Ta, Ykselen Ta gibi doaya
kar kan yeteneklere sahip. Gne
Tapnann sakl silah olan Cin ise, tekrar
douyor ve yardmlaryla savanza g
katyor. Rzgar Darbesi, Alabora Patlamas,
Bora Gc gibi gl yetenekleri bulunu-
yor. Oyunun gelimi ticaret ve eya keif
sistemine katk salayacak olan bir yenilik
de Msr ars. inize yarayabilecek her
eyi ieren bu alan tam Rappelz oyuncula-
rna gre. Aradnz bir rn iin tm
dnyay uzun uzun dolamanza gerek kal-
madan, tek amac almak ve satmak olan bu
alana artk sk sk urayacaksnz. Msr
arsnn esnaf, byleyici ve irin kedi-
lerden oluuyor. rnein Mimi Yow isimli
kedigil, Msr arsnn sahibi ve sizle soh-
bet etmekten byk keyif duyuyor. ar-
daki sakinler onun servetini ok kskanyor
ama o, servetini sizle paylamaktan mutlu-
luk duyuyor. arnn koruyucusu da bir
kedigil. Pazarclardan da iinize yaramaya-
cak eyler bulmak g. Dier oyunculardan
daha karizmatik bir grnme sahip ol-
mak istiyorsanz Msr arsnda bol bol
vakit geirebilirsiniz. Eyalarnz iin yeni
kombinasyon imkanlar da sunan eklenti-
de; byk antalar, gl kutsamalar ve
hzlandrlm restoratifler yapabilirsiniz.
Mesela tccarlardan Entropy Hzlandrcs
satn aldktan sonra onu drt yetenek kart
ile birletirirseniz, iksirlerinizi yeni gler
kazanmak iin kullanabilirsiniz. Tm bu
birleimleri, eklentiyi oynarken kefedebi-
lirsiniz. Kefin sonu yok! Altn Hkmdarn
getirdii yeniliklerden biri de yeni eyalar
ve yeni toplayclar. Maceranz boyunca si-
ze elik edecek olan yeni toplayc dostlar,
irin mi irin ufak tavanlardan oluuyor.
Seenekleriniz; Ay Tavan, Ay Kurabiyesi
Tavan veya Altn Ay Tavan... Gne
Tapnann unutulmu hazineleri de ek-
lentide gn yzne kyor. Kolyeler, y-
zkler ve kpeler, yenilenmi aksesuarlar
olarak karmzda; bu mcevherlerle gc-
nze g katacaksnz.
TAM SRM
Esiz Trke
maceraya taze kan...
y
konutuu dili konu- mas
Trke olmasdr. te Ra p
bu zellie de sahip
bir oyun. Ge- tiimiz
yda da vur- guladm
bi, R
M M O R
severlerin ka
mas gereke
oyun.
ki milyonu
Rappelz kulla
nn merakla be
Altn Hkmdar ek
Rappelz daha kalit
daha geni klyor; z
danlar, gl bosslar, e
tirilebilir yaratklar, tica
teminde kolaylk salaya
zar alan gibi eklentilerle
seviye atlyor.
Macera Byyor!
Oyunu yenilediinizde
edeceiniz eylerden bi
TAM SRM
Ayn web siteleri
Beendiiniz web sitelerini CHIP okurlaryla paylamak istiyorsanz, adreslerini
yorum@chip.com.tr e-posta adresine gnderin.
BERK ERGN
WEB STELER
GS ak
Futbol, artk sadece stadlarda
deil internette de rgtleni-
yor. te TTarena.biz Galatasa-
ray Spor Kulb tutkunlarnn
hazrlad baarl bir site. Ku-
lp hakknda gncel haberler,
futbolcu tantmlar, haftann
malarna kolayca ulaabilece-
iniz sitede, son gelimeler hak-
kndaki yorumlarnz forum-
lardan paylaabiliyorsunuz. Ta-
sarm da gayet baarl. Galata-
sarayl taraftarlarn sk sk ziya-
ret edebilecei bir site.
2 www.ttarena.biz
1 www.oley.com
NASAdan canl
Wordpresste hazrlanm olan
Gnn NASA Grnts, her
gn NASA ieriini Trke ola-
rak yayna hazrlayan baarl
bir blog. Ayrca Avrupa Gney
Gzlemevi ESOdan da haftann
grntsn yine Trke ola-
rak yaynlayan blog, gkbilimi
merakllar iin ciddi bir refe-
rans olma zelliine sahip. Bir
forumu olmasa da yorumlar-
nzla gelimeleri tartabilecei-
niz site, baarl bir blog olarak
yayn hayatn srdryor.
3 gununnasagoruntusu.
wordpress.com
Alacakaranlk
Harry Pottern yetitirdii
genlik imdilerde Twilight se-
risinin peinden koturuyor. Ki-
taplar yok satyor, filmleri gie
rekoru kryor. te yeni genlik
klt hakknda size rengarenk
ve detayl bir site. Seri hakknda
detayl bilgiler, Twilight karak-
terleri hakknda geni akla-
malara site zerinden ulama-
nz mmkn. Adreste en gncel
haberlere, duvar katlarna ve
pek ok uygulamaya ulaabili-
yorsunuz.
4 http://twilight.web.tr 5 www.cozumpark.com
ddia internette
Spor Toto tekilatyla yaplan anlama gerei artk bahis oyunlar in-
ternetten yaplabilir hale geldi. Bu amala yayn hayatna balayan
Oley.com, sadece dnyadaki futbol karlamalarn takip edip, bahis
oranlarn dolduracanz bir site deil. Ayn zamanda Rdvan Dil-
men, Sergen Yaln gibi profesyonel futbolcu ve yazarlarn bahis oy-
namanza yazlaryla katk saladklar profesyonel bir platform. Ga-
yet sade ama ilevsel tasarmyla da internete yeni almaya bala-
yanlarn bile kolaylkla kupon oluturabilecei bir yapya sahip. c-
retsiz ye olunan sitede promosyon amal olarak ilk yelie ilk ku-
pon da hediye ediliyor ve her 50 TLlik bahise yine bir kupon hediye
ediliyor. Dou Yayn grubunun bir giriimi olduundan, site zerin-
den ntvsporun sitelerine dorudan linkler bulunuyor ve bylelikle
spor faaliyetleri zerinden bahislerinize katk salayabilecek haberle-
re ulaabiliyorsunuz. Habercilik anlaynn dorudan nakde dn-
trlebildii bu baarl giriimcilie baarlar diliyoruz.
zme ynelik
zmpark 2008 ylnn ubat
aynda yayn hayatna balayan
ve IT sektrne hizmet veren
bir bilgi paylam platformu.
Portal ierisinde en gncel ko-
nularda yazlm Trke maka-
leler, dinamik bir forum, yasal
paylamlar iin bir dosya de-
posu ve resim galerisi yer al-
yor. En son kan teknoloji ve
rnler hakknda uzmanlarn
hazrlad detayl Trke ma-
kaleler aryorsanz mutlaka gz
atmalsnz.
1 www.
WWW.CHIP.COM.TR 01/2010 133
Trke pop
90l yllar ok geride kalm ol-
masna karn Trke Pop hala
ok revata. Her ne kadar TYAP,
telif haklar nedeniyle sektrn
kme aamasnda olduunu
dnse de, internet sayesinde
genlik artk pop mzie ok da-
ha fazla yn veriyor. Turkpop.
com, bu akmn nabzn tutan
baarl sitelerden. Sanat tan-
tmndan, ark szlerine, klip-
lerden forumlara gayet baarl
bir ierie sahip. Tasarmnn ise
biraz gelitirilmeye ihtiyac var.
6 www.turkpop.com
Teknoloji tutkusu
Azbilmis.com genel anlamda
teknoloji, mobil dnya ve inter-
net gibi konularda Trke ie-
rikli haberlerin bulunduu ok
kullancl bir platform. Haber-
ler ve yazlarn tamam kullan-
clarn kendi zgn cmleleriy-
le oluturuluyor. Yurtii ve d-
nda birok ajans ve web sitesi
takip edilerek hazrlanan site
teknoloji alannda zgn ierik
oluturmann peinde yayn
hayatna atlm. Baarlar dili-
yoruz.
7 www.azbilmis.com
Bteye uygun
Kriz ald ban gitti, stte ba-
ta kalmad diyorsanz yanl-
yorsunuz. Uygungiyim.com sa-
yesinde bay bayan giyiminde
en uygun kyafetleri en uygun
fiyatlara temin etmeniz mm-
kn. hracat fazlas, parti mal
gibi rnleri de bnyesinde
toplayan site en ucuz kyafetle-
ri, ayakkablar sizlerle bulu-
turuyor. Ayrca online olarak
alveri yapabiliyorsunuz.
Flash destekli site gayet baar-
l bir tasarma sahip.
8 www.uygungiyim.com
Hey Mr. Djay
Sanatlarmz da interneti ke-
fetmeye balad. Djlerimiz ka-
bna smaz oldu. Sadece
clublarda, partilerde deil ar-
tk sanal alemde de boy gste-
riyorlar. Flash eklentilerle des-
teklenmi DJ Tarkann sitesi de
iddial sitelerden. Sitede sanat-
nn biyografisi, yapt pro-
dksiyonlar, videolar, rnek a-
lmalar yer alyor. Ayrca site
zerinden sanatnn progra-
mn da detayl olarak ren-
meniz mmkn.
9 www.djtarkan.com
Franszca eitimi
Bu ay dergimizin sayfalarna
ikinci bir blog sitesi konuk olu-
yor. Fransizdili.blogspot.com
adndan da anlalaca zere
cretsiz olarak Franszca dersle-
ri sunan bir blog. Sitede Fransz-
ca gramer kurallarndan, szlk-
lere pek ok eitim alan bulu-
nuyor. Ayrca chat kategorisin-
den Franszca eitiminizi konu-
arak gelitirebiliyorsunuz. Bir
lisan bir insan diyorsanz mut-
laka gz atn. Franszca ren-
mek artk daha kolay.
10 fransizdili.blogspot.com
Tiyatro dnyas
Herkesetiyatro.com, tiyatro se-
verlerin online platformda bir
araya geldii buluma noktas.
Tiyatro dnyasndan en son
haberler, oyun eletirileri, ti-
yatro takvimleri, ke yazarlar
ve daha pek ok ierikle tiyatro
merakllarnn hizmetinde. Ne
var ki bylesine titizlikle hazr-
lanm bir sitede forumlarn
olmamasn yadrgadk. Yine
de tiyatroya merakl herkesin
mutlaka gz atmasnda yarar
var.
11 www.herkesetiyatro.com
Chopper tutkunlarna
Motorsiklet kesinlikle bir tutku
ama chopper modellerin tutku-
su artk normallik snrlarn
ayor. Bunun ispat ise motor-
delisi.com. Espirili yaklam ve
sitenin ad bir kenara, motorde-
lisi.com, motorsiklet dnyasyla
ilgili forum bazl ama ok zen-
gin ierie sahip bir site. Hemen
her motorsiklet modeli hakkn-
da detayl bilgiye ulaabilecei-
niz forumlardan ayrca motor-
sikletlerle ilgili aklnza gelen
yant alabiliyorsunuz.
12 www.motordelisi.com 13 www.tiklak.com
Elence adreslerinden
Hibir konsept olmadan ylesi-
ne elenmek ister miydiniz?
Eer yantnz evetse tiklak.
com bunun iin gereken her eyi
emrinize amade bir hale getiri-
yor. Elenceli videolardan, foto-
raflara, komik yazlara kadar her
ey bu sitede. Ancak blog gr-
nml sitenin tasarmn ok ka-
rk bulduumuzdan kullanc
dostu bir arayze sahip olduu-
nu syleyemeyiz. Sunduu vide-
olar Facebook profilinizde de
paylaabilirsiniz.
DVD ER
DVDde
gze arpanlar
PCNZ N EN Y YAZILIMLAR Sizler iin
setiimiz kullanl ve ilgin yazlmlara dair
aklamalar bu sayfalarda bulabilirsiniz.
HD TUNE 2.55
Performans arac
CRETSZ
Bu yazlm sayesinde, bilgisayarnzn
sabit diski hakknda performans, veri
transfer ls, CPU kullanm, ss gibi
bilgileri grebilirsiniz.
r 627 KB
r Windows
2000 / 2003 /
XP / Vista
WINDOWS SERVS PAKET
PEAZIP PORTABLE 2.8.1
Ariv yazlm
CRETSZ
Kendi ariv format Pea bata olmak zere
7Z, split TAR, Gzip, 7-Zip sfx, Bzip2 ve ZIP
formatlarna
destek verebi-
len bir sktr-
ma yazlmdr.
r 5,58 MB
r Windows
NT4 / 2000 /
XP / Vista
WIN. EASY TRANSFER FOR WIN. XP
Senkron arac
CRETSZ
Bu uygulamay; dosya, fotoraf, mzik,
e-posta, ayar gibi elerinizi Windows
Vista tabanl yeni PCnize otomatik olarak
kopyalamak iin
kullanabilirsiniz.
r 7,91 MB
r Win.2000 / XP
JAP
z silici
CRETSZ
JAP ile internette ziyaret etmek istedii-
niz sayfaya, rastgele eriimli JAP sunucu-
lar zerinden giriyorsunuz. Bu sayede zi-
yaret etmi olduu-
nuz web siteleri ta-
kip edilemiyor.
r 34 MB
r Windows 95 / 98
/ ME / NT4 / 2000 /
XP / Vista
VISTA UPGRADE ADVISOR 1.0
Vista retmeni
CRETSZ
Bu yazlm, Windows XP kullanclarna,
bilgisayarlarnn Windows Vistaya yk-
seltilmeye hazr olup olmadn anlama,
gereksinimlerine uygun Windows Vista
srmn belirleme ve bilgisayarlarnda
hangi Windows Vista zelliklerinin ala-
bileceini renme ko-
nularnda yardmc olur.
r 6,60 MB
r Windows XP / Vista
AVG 9.0
Virs yazlm
TAM SRM
Virsler en byk korkulu ryanz ise, AVG
bu konuda size tam destek kacaktr.
AVGnin bu 9.0 sr-
mn bilgisayarnza
kurarak, bilgisayarn-
za artk gvenebilirsi-
niz.
r 112 MB
r Windows 2000 /
2003 / XP / Vista /
2008 Server / 7
Takldnz noktada
DVDdeki yazlmlarla ilgili
en gncel duyurular iin
TikTagleyin
TikTag kullanm iin
ASHAMPOO MAGICAL DEFRAG 2
Disk doktoru
TAM SRM
Sisteminizin paralanmaya baladn
dnmeye baladnz an yardmnza
koacak olan
Ashampoo Magical
Defrag 2, diskinizi
birletirerek
sisteminizin adeta
hayatn
kurtaracaktr.
r 4,57 MB
r Windows XP /
Vista / 7
1-ABC.NET BACKUP
Veri yedekleme
TAM SRM
Verilerinizi yedeklemek iin kullanabile-
ceiniz uygun program uzaklarda arama-
nza gerek yok. 1-abc.net Backup, baarl
yapsyla size bu konuda yardmc olacak-
tr.
r 330 KB r Win. 98 / ME / 2000 / 2003
/ XP / Vista / 2008 Server / 7
CALENDAR PRINTING ASSISTANT
FOR OUTLOOK 2007 4
Takvim yardmcs
CRETSZ
Microsoft Office Outlook 2007 iin
Takvim Yazdrma Yardmcs, Outlook
2007 takvim bilgilerini yazdrmak ve
zelletirmek iin kolay bir yol salayan
bir programdr.
r 14,4 MB
r Windows 2000 / XP / Vista / 7
r
20
XP
135 WWW.CHIP.COM.TR 01/2010 135 WWW.CHIP.COM.TR 01/2010
TAM SRMLER R
GOOGLE TEMZL R
DEFRAG ARALARI R
NETBOOK ARALARI R
Ashampoo Magical Defrag 2
1-abc.net Backup
AVG 9.0
Adblock Plus 1.1.1
Cookie Culler 1.3.1
Firefox 3.5.5
JAP
View Cookies 1.9
CCleaner 2.26.1050
CDCheck 3.1.14.0
CheckDrive 2010
Defraggler 1.15.163
Auslogics Disk Defrag 3.1.1.80
Disk Investigator 1.5
DriverView 1.20
HD Tune 2.55
HDCleaner 3.204 Beta
HDD Health 3.3 Beta
HDD Speed Test 1.0
HDDlife Pro 3.1.167
HDDScan 3.2
HWiNFO32 v3.30.428
JkDefrag v3.36
JkDefragGUI 1.10
PC Wizard 2009.1.911
Recuva 1.33.451
SiSoftware Sandra Lite 2010a.16.11
System Information for Windows (SIW)
SystemUp Tuning 2009 1.5.1.203
Unstoppable Copier 4.2
Portable ClamWin 0.95.3
Diskpart 1.00.0.1
Portable FileZilla 3.3.0.1
GIMP Portable 2.6.7 Build 3
OpenOffice Portable 3.1.1
PeaZip Portable 2.8.1
Pidgin Portable 2.6.4
Skype 4.1.0.179
Sumatra PDF Portable 0.9.4
VLC MEDIA PLAYER PORTABLE 1.0.3
Medya arac
CRETSZ
Ak kaynak kodlu bir medya oynatcs
olan VLC Player sayesinde alamayaca-
nz veya grntle-
yemeyeceiniz hi-
bir format kalm-
yor.
r 20 MB
r Windows NT4 /
2000 / 2003 / XP
/ Vista / 7
CHIP DVDDE
BLENDER 2.49B
3D modelleme
CRETSZ
Blender ile boyutlu modellemeler, e-
itli animasyonlar ve interaktif tasarmlar
gelitire-
bilirsiniz.
r 10 MB
r Win-
dows
2000 /
XP / Vista
/ 7
nz ve
yemey
bir for
yor.
r 20 M
r Win
2000
/ Vista
XNVIEW MINIMAL 1.97
Resim yazlm
CRETSZ
XnView ile bilgisayarnzda bulunan re-
sim dosyalarn kolaylkla grntleyebi-
lir, baka formatlara dntrebilir ve re-
simlerinizin ze-
rinde temel i-
lemleri gerekle-
tirebilirsiniz.
r 4,18 MB
r Win. 95 / 98 /
ME / NT4 / 2000
/ XP / Vista
rinde
lemle
tireb
r 4,1
r Wi
ME /
/ XP
THUNDERBIRD PORTABLE 3.0
E-posta istemcisi
CRETSZ
Outlook Expresse benzer arayz ve
gelimi zellikleri ve kullanc dostu
arabirimi ile bir kere denedikten sonra
brakamayacanz tanabilir e-posta
istemcisi.
r 6,99 MB
r Windows
95 / 98 / ME /
NT4 / 2000 /
XP / Vista
SOME PDF IMAGE EXTRACT 1.5
PDF arac
CRETSZ
Bu yazlm sayesinde, PDF formatndaki
dosyalarn ierisindeki resimleri ksa bir
sre iinde
tek bir klasr-
de toplayabi-
lirsiniz.
r 919 KB
r Win. NT4 /
2000 / XP /
Vista / 2003
VLC MEDIA PLAYER PORTAB
M d
r 6,99
r Wind
95 / 98
NT4 / 2
XP XP // VVis is
te
de
lir
r
r
20
Vi
OFFICE COMPATIBILITY PACK 3.0
Office arac
CRETSZ
Bu yazlm ile yeni Microsoft Office Word,
Excel ve PowerPoint 2007 dosya biimlerin-
deki belgeleri, alma kitaplarn ve sunular
an, dzenleyin ve kaydedin.
r 27,6 MB r Win. 2000 / 2003 / XP
Thunderbird Portable 3.0 RC1
Universal Extractor 1.6
VLC media player Portable 1.0.3
XnView Minimal 1.97
PDF ARALARI R
WINDOWS SERVS PAKET R
Adobe Reader 9.2
Free PDF Compressor 1.12
FreePDF
The GIMP 2.7.0
PDF Blender 1.1.2
PDF Editor 2.6
PDFCreator 0.9.8
Scan2PDF 1.5.0.2
Some PDF Image Extract 1.5
7-Zip 4.65
7stacks beta v1.5 beta 1
7Tweak 1.5
Microsoft ActiveSync 4.5 Build 5096 Final
Add-in fr Office 2007: Speichern-
unter PDF oder XPS 1.0
Adobe Reader 9.2
AVG Free Edition 9.0 Build 707a1765
Blender 2.49b
BurnAware Free Edition
Diskpart 1.00.0.1
Dr.WEB CureIt! 5.00.9
DriveImage XML 2.13
EnhanceMySe7en Pro 2.2
EssentialPIM 3.12
Excel Viewer 2003 1.0
FileZilla 3.3.0.1
Firefox 3.5.5
Foxit Reader 3.1.4.1125
The GIMP 2.7.0
GNU Privacy Guard (GnuPG)
GnuCash 2.3.7
IrfanView 4.25
ISO Recorder 3 RC 1
JDownloader 0.9.579 Brain
Calendar Printing Assistant for-
Outlook 2007 4
KeePass Password Safe 2.09
LingoPad 2.5.1
CHIP_IST BILESIM BINA.indd 1 12/24/09 6:12:44 PM
CHIP_IST BILISIM 2PLAZMA.indd 1 12/24/09 6:15:02 PM
Bir ilemcinin
douu
32 nanometre yap geniliine sahip ilk ilemci yaknda raflarda yerini
alacak. CHIP bu yongalarn retimi iin sarf edilen muazzam abay
ve Mooreun yongalarn DZENL EKLDE UFALTILMASI konusundaki
kanununu hala ayakta tutan yntemleri aklyor.
BARI EMRE ALKIM / DW
32 NANOMETRE
Yeni Intel ilemcilerde 2010 ylndan itibaren
uygulanacak olan bu teknolojide, yongalarn
yap genilii 32 nanometre, yani insan sann
bir telinden yaklak 2.000 kat daha ince.
E
2010 ylndan itibaren
eknolojide, yongalarn
metre, yani insan sann
.000 kat daha ince.
2 MB L3 NBELLEK
L3 nbellekleri tanmak kolay: Toplam 4
MB boyutlu (2 x 2 MB) nbellek, 32
nanometrelik Westmere yongasnn te
birini kaplyor.
RAPOR LEMC RETM
F
O
T
O
S
:

I
N
T
E
L
NEREDEYSE 1.000.000.000
TEST
Her ilemcinin sat departmanna ulaana
kadar gemesi gereken test says. Eer
ilemci bu testlerden baaryla geemezse
imha ediliyor.
NEREDEYSE K AY
32 nanometre teknolojisiyle retilen son
nesil bir ilemcinin wafer retiminden
paketleme ve sat aamasna gelene kadar
geirdii sre.
7 MLYON DOLAR
32 nanometre retim sreci iin Intelin
ikisi Oregonda, ikisi de Arizona ve New
Mexicodaki ilemci fabrikalarna yapt
yatrm.
Yaz Dizisi:
Yarnn Yongalar
lk mikro ilemcinin doumundan 40 yl
sonra yongalar gndelik hayatn ayrlmaz
bir paras halini ald. Buzdolabndan cam
sileceine kadar silikonsuz alan hibir
ey kalmad. Bu yaz dizisinde
saysallamann hayatmz nasl
deitirdiini gsteriyoruz.

VE
RAPOR LEMC RETM
D
oada en sk rastlanan element-
lerden biri olan ve genelde ku-
vars kumunda karmza kan
silikon (zellikle de silikon diok-
sit) bilgi zerine kurulu toplu-
mun temel ta. Zira veri ilemenin kalbi
saylan mikro yongalar ve says giderek
artan elektronik aygtlar bu maddeden ya-
plyor. Malzeme ok sradan olsa da, a-
da mikro yongalarn retimi ok karma-
k ve pahal. Intelin bugn kulland 32
nanometrelik retim srecinin milyonlar-
ca ilemci retebilir hale gelmesi iin yl-
lar gemesi gerekti.
Bu durum, yenilik basksndan kaynak-
lanan zaman darlna ramen en ok yar-
iletken sektrnde karmza kyor.
1965te ortaya atlan Moore kanunu ge-
erliliini gnmzde de yitirmedi.
Bu kanun, birim yzeye sdrlabilen
transistor saysnn her iki ylda bir ikiye
katlanacan ne sryor. te CPUlarn
onlarca yldr ba dndrc bir hzla ge-
limesine ramen bir yandan daha verimli
ve enerji bakmndan tutumlu hale gelme-
sinin, dier yandan da retimlerinin ucuz-
lamasnn sebebi bu.
Hangi boyutlardan sz ettiimizin an-
lalmas iin yle bir rnek verelim: 32
nanometrelik ilemcide yer alan tek bir
transistor 100 nanometre genilikte. Bu da
tek bir grip virsnn ap kadar. Bununla
kyaslandnda tek bir silikon atomu 0,26
nanometre.
Byle kk boyutlarla urald gz
nne alnrsa, son derece komplike bir
yonga retimi iin Intelin ABDdeki drt
firmaya yeni retim srecinin balatlma-
s iin neden yedi milyon dolar yatrmda
bulunduu anlalyor.
retim: On milyon silikon atomu
arasnda en fazla bir yabanc atom
Tm ilemcilerin en nde gelen malzeme-
si ve retim sreci bandan beri hi dei-
medi. lk adm daima Ingotlarn, yani
saflatrlm silikon bloklarn retimi (yu-
kar baknz). Bunun iin, Mnih kkenli
kimyasal fabrikas Wackera bal alan
uzman firmalar kuvars kumunu eriyene
kadar styor ve ardndan birok aama-
dan geirerek elektronik alannda kullan-
labilir hale gelene kadar saflatryor.
Elektronik alannda kullanlabilen sili-
konda her on milyon silikon atomunun
arasna en fazla bir yabanc atom karm
olabiliyor. Bylece, bir stun eklinde ve
arl yz kiloyu geen tek bir sert kristal,
yani Ingot ortaya kyor.
Ingot elmas bir testere yardmyla ince
dilimler (yani waferlar) halinde kesiliyor
ve ardndan ykanyor, cilalanyor ve lazer
teknolojisiyle kusuru olup olmad arat-
rlyor. Intel ve benzeri mikro ilemci re-
ticileri bu Waferlar kendi retim srele-
rinde kullanmak zere satn alyorlar. En
son teknoloji, ap 30 cmyi bulan
Waferlarla alyor.
Bununla birlikte Intel daha imdiden
hem Tayvanl retici TSMC ile hem de Ko-
reli Samsung ile anlama yapt ve 2010 y-
lnda daha dk maliyetli 45 cmlik Wafer
kullanmna gemeyi planlyor. Bu da daha
az kesim yaplmasn salayacak.
Bundan sonra top yonga tasarmclar-
na geiyor. Fotolitografi ilemi iin nega-
tif grevi grecek uygun maskeler iyon
nlama yntemiyle oluturuluyor. Wafer
nce foto diren ile kaplanyor, sonra da
na maruz braklyor; bylelikle zerin-
deki vernik eriyor ve korunmayan ksmlar
oyuluyor. Geriye, sadece yzey temasyla
birletirilebilen yaplar kalyor. Bunun iin
son derece hassas davranmak lazm. Mas-
kede bir mikrometrelik (milimetrenin bin-
de biri) sapma bile bir Wafer pe gnder-
meye yetiyor.
2003/04: Yksek elektrik kaa
Moore yasasn az daha deliyordu
2003 ylnda transistr retimi srasnda
byk sorunlarla karlald. Silikon diok-
sitten yaplm ve sadece 1,2 nanometre
inceliinde olan izolasyon katman (tran-
sistorn kanalyla kontrol terminalini (ka-
p) alan etkisi transistryle birbirinden
ayran ksm) 65 nanometre retim sreci-
nin snrlarna erimiti.
Bir silikon atomu sadece 0,26 nanomet-
re byklnde olduu iin burada tam
tamna be atomluk bir katmandan bahse-
diyoruz. Ancak drt atom katmanndan
teye gemek mmkn deil, zira kuan-
tum etkisi yznden izolasyon katmann-
dan geen elektronlar yollarndan byk
oranda sapyor.
Bu da hem elektrik kaan hem de g
tketimini artryor. Sre Mimarisi ve En-
KUMDAN INGOTA
Kum
%25 oranda silikon, dnyann
kabuunda oksijenden sonra en
sk rastlanan ikinci element.
Kum, zellikle de kuvars kumu,
silikon dioksit (SiO2) biiminde
yksek miktarda silikon ieriyor.
Silikon (erimi)
Kum tekrar tekrar eritilip
saflatrlarak, ilemci
retiminde kullanlabilecek
elektronik alanna uygun
silikona dntrlyor. Sv
silikon dndrlerek dzgn
ekilli bir kristal elde ediliyor.
Ingotun kesilii
Katlaan bu kristale Ingot
(ngilizce ksr demek) ad
veriliyor. Ingot, ince silikon
dilimlerine ayrlyor ve her bir
dilime wafer deniyor.
Wafer
Wafer, yzeyi kusursuz ve
cams bir hal alana kadar
cilalanyor. Yksek K / Metal
Kap yntemiyle 30 cm apl
Intel Waferlarnda 45 ya da 32
nanometre yap geniliine
sahip retim sreci kullanlyor.
3 1 2 4
Wafer (yaklak 30 cm) Wafer (yaklak 30 cm) Wafer (yaklak 30 cm)
INGOTTAN WAFERA
7 5 6
Boyut: Wafer (yaklak 30 cm) Boyut: Wafer (yaklak 30 cm) Boyut: Transistr (yaklak 32-200 nm)
8
Cilalama (foto diren)
Wafern st mavi renkli bir
svyla, yani analog
fotoraflktan tandmz foto
direnle kaplanyor. Wafer
kendi etrafnda ok hzl
dndnden cila yzeye
dzgn bir ekilde yaylyor.
Pozlama I
Foto diren mortesi kla
pozlanyor. Ortadaki lens,
maskenin eklini kltmek
iin. Bylece, Wafern k alan
ksm, aslnda maskenin
kendisinden ok daha kk
oluyor. Pozlanan foto diren,
mortesi kta dalyor.
Pozlama II
Bir Waferda yzlerce mikro
ilemci retildiinden bu
pozlama sadece en kk
bileen, yani transistr
zerinde younlayor.
Transistr, ilemciye g akn
kontrol eden bir anahtar rol
stleniyor.
Oyma
Foto diren zeltisi bir
zc yardmyla
sklyor. Geri kalan foto
diren, sadece korunmas
gereken yerleri kaplyor.
Korunmayan ksmlar ise
kimyasal maddelerle
oyuluyor.
Boyut: Transistr (yaklak 32-200 nm)
FOTOLITOGRAFI
OYMA
tegrasyonu Mdr olarak alan ve sre
retiminin ayrntlarndan sorumlu olan
Mark T. Bohr, neredeyse krk yldr geerli-
liini koruyan Moore yasasn neredeyse
sona erdiren bu durumu yle zetliyor:
Az daha atomlar tketiyorduk.
Gizli metal: Yeni materyaller
sayesinde r alyor
Gnmzde transistrlerin retimini
Yksek h-K dielektrik art metal kaps gi-
bi karmak bir adyla anlan ve youn a-
balarn bir sonucu olan iki yeni malzemeye
borluyuz.
Balangta, daha yksek K deerine sa-
hip olduu (ve kalnlaabildii) iin silikon
dioksit izolasyon katmann ayrabilen yeni
bir malzemeye ihtiya duyulmutu.
K harfi bir malzemenin bir elektrik
alan younlatrma becerisi olan dielekt-
rik sabitleri gsteriyor. Intel iin bu, zehir-
leyici olmayan hafniyum ar metali (atom
YON NAKLI
Foto direncin sklmesi
yon naklinden sonra foto
diren bir kez daha sklyor
ve istenen silikon deseni
oluuyor. Renk deiimlerinden
(yeil / ak yeil) grlecei
gibi araya baz yabanc atomlar
karm olabiliyor.
11 Boyut: Transistr (yaklak 32-200 nm) 12 Boyut: Transistr (yaklak 32-200 nm)
Yeniden foto diren
Bir sonraki admdan nce,
silikon tekrar foto direnle
kaplanyor, mortesi a tabi
tutuluyor ve yeniden
saflatrlyor. Ancak bu sefer
iyon naklinden nce koruyucu
rol stleniyor.
9 Boyut: Transistr (yaklak 32-200 nm) 10 Boyut: Transistr (yaklak 32-200 nm)
OYMA
yon nakli
yon nakli srasnda Wafer iyon
bombardmanna tabi tutuluyor.
Bylece silikon Wafern
elektrik iletkenlii en iyi hale
getiriliyor. yonlar Wafer
zerinde saatte 300.000 kmyi
aan bir hzla karlayor.
numaras 72), ok miktarda hafniyum oksit,
bunlara benzer egzotik elementlerden zir-
konyum ve lantan (ve bunlardan tretilmi
maddeler) olabiliyor.
Bunlara ek olarak, daha nceden kulla-
nlan polikristal silikona kyasla kontrol
sinyallerinde 100 kat daha fazla elektron
tutabilen bir metal kefedildi. Ancak bu
maddenin ne olduu Intel tarafndan bir
sr olarak saklanyor.
Her durumda, 45 nanometre retim s-
Foto direncin sklmesi
Foto diren oyma ileminden
sonra sklnce, istenilen temel
ekli alm silikon ortaya
kyor.
RAPOR LEMC RETM
Atomlar
birka yl
nce tkettik
Mark T. Bohr, Kdemli Intel Aratrmacs
METAL KAPLAMA - KATMANLAR METAL KAPLAMA
Hazr transistr
Transistr neredeyse hazr. Mor
renkli yaltm katmanna
delik alyor ve bu delikler
bakrla doldurularak dier
transistrlerle iletken bir
balant kurmas salanyor.
Galvanizasyon I
Galvanizasyon srasnda Wafer
bir bakr slfat zeltisine
batrlyor. Bakr iyonlar pozitif
ykl anottan (yukarda) katot
grevi yapan Wafera (yan
sayfada) gidiyorlar. Bu bakr
iyonlar transistrn zerinde
birikiyor.
13 14
Boyut: Transistr (yaklak 50-200 nm) Boyut: Transistr (yaklak 50-200 nm)
Galvanizasyon II
Wafern yzeyinde incecik bir
bakr tabakas oluuyor.
Cilalama
Cilalama yntemiyle artk gerek
duyulmayan bakr kaznyor.
Boyut: Transistr (yaklak 50-200 nm) Boyut: Transistr (yaklak 50-200 nm)
15 16
recinde tek atom katmanlarnn (Atom kat-
man biriktirme) buhar biriktirme yetenei-
ni kontrol edebiliyorsunuz. Bylece kendini
sadece tek bir atomik katmanda biriktirebi-
len gazlar ynlendirmek mmkn oluyor.
Bu ilem istenen her atom katman iin
tekrarlanyor.
Paketleme: lemciler pakete girene
kadar dnyay dolayor
r aan bu gelimelerle kyaslandnda
yeni 32 nanometre retim sreci yalnzca
mevcut srecin iyiletirilmi hali gibi g-
rnyor. Ama buraya kadar da kolayca ge-
linmedi. zolasyon katmannn kalnln 1
nanometreden 0,9 nanometreye indirebi-
lirsiniz; bu performansta %22ye varan ar-
t salayacaktr. Hatta kaak akmlar be
kattan (NMOS transistrlerde) iki kata
(PMOS transistrler) bile indirgemek
mmkn. Bunun iin Core i3 ilemcilerin
ilk hz testlerine ve g harcama lmle-
rine bakmak gerekiyor.
Hazrlanan transistrler birok katman
halindeki bakr kablolarla balanyor (yu-
kar baknz). Bu ilem arka arkaya yinele-
niyor (yeni bakr iin olduu kadar, Dk
K katmanlar iin de) ve bylece iletkenler-
den oluan ok katmanl bir yap elde edili-
yor. Metal katmanlar yaltkan bir cila ta-
bakasyla birletirerek ngilizcede Die
adyla bilinen bu yaplar oluturuluyor.
Bunlar Waferdan bir elmas testere yar-
dmyla kesilerek Test ve Montaj
Laboratuvarna bir sonraki aama iin ta-
nyor. Die retimi dierlerinin yannda
ok kaba bir ilem gibi dursa da,
Paketlemenin yeni ilemcilerin zellikle-
ri zerindeki etkisini hi yabana atmamak
lazm. Tayc kartn hassas bir ekilde ko-
numlandrlmas sistemin kararll a-
sndan vazgeilmez.
Daha sonra, s yayc da Dielarn reti-
mi ve soutulmasnda elzem bir rol oynu-
yor. lemci giderek artan bir hesap yk
altnda braklrken bir yandan da scakl
srekli llyor. Eer yksek saat hzla-
rnda bile ilemci souk kalrsa yksek bir
hz damgas vuruluyor, abuk snan i-
lemciler ise daha dk saat hzlaryla eti-
ketleniyor.
lemcinin arpan deeri artk ilemci-
lerde sabit bir ekilde belirleniyor. Ardn-
dan lazerle model numaras kaznyor.
Sonra da ilemciler tama tepsilerine yk-
lenerek OEM reticilerine ya da perakende
kutularna yerletirilerek son kullancya
ulatrlyor.
Gelecek tahmini: Intel 2011 ylnda
22 nanometrelik ilemcileri kendi
retmek istiyor
Core i3 ve Core i5 adl ilemciler, 32 nano-
metre srecinden faydalanan ilk rnler.
Masast bilgisayar iin retilenlerde (kod
ad Clarkdale) ve dizst bilgisayarlara hi-
tap edenlerde (Arrandale) s datcnn
altnda ayn Die bulunuyor: 32 nanometre
yap geniliine ve grafik ilemleri iin de
45 nanometrelik bir GPUya sahip, ift e-
kirdekli bir ilemci bu. Gelecek yl, tmy-
Paketleme
lemcinin hazrlanmas iin Die
denilen ksm bir tayc kartla
(yeil renk) ve s yaycyla
(gm rengi) birletiriliyor.
Tayc kart, sistemin geri
kalanyla haberleme iin bir
arabirim olarak alrken s
yayc da, ad zerinde, sy
yayyor.
Hazr ilemci
Bitmi bir ilemci byle
grnyor. ada CPUlar
dnyann en karmak retim
sreciyle hazrlanyor. Bu
retim, dnyann en st
temizlik snfnda yer alan ve
sradan bir odadan 10.000 kat
daha temiz olan mekanlarda
retiliyor.
Performans testi
Son testte ilemcilerin
performans kapasitesi
deerlendiriliyor ve maksimum
frekans ile alma scakl
gze alnyor. lemciler
sonulara gre lazerle
etiketleniyor.
Datm
Nihayet ilemciler PC ya da
dizst reticileri iin
snflandrlp paketleniyor ya
da perakende sat iin
dkkanlara gnderiliyor.
PAKETLEME PERFORMANS TEST VE HAZIRLANMI LEMC
22 Boyut: lemci (yaklak 20 mm) 23 Boyut: lemci (yaklak 20 mm) 24 Boyut: lemci (yaklak 20 mm) 21 Boyut: lemci (yaklak 20 mm)
Kesme
Wafer kesilerek silikon
yongalar oluturuluyor. Sadece
tm testleri baaryla geen
rnler bir sonraki aamaya
alnyor.
Silikon yonga
Yukarda, 30 cmlik Waferdan
kesilmi bir Core i7 ilemcisinin
Die ksmn gryorsunuz.
Boyut: Wafer (yaklak 30 cm) Boyut: Yonga Die (yaklak 10 mm)
19 20
Metalik kaplama
Ardndan, teli andran ve
transistrleri birbirine
balayan ok sayda metal
katman deniyor. retim
srecinin mimarlar bu
balantlarn nerede ve nasl
birbirini keseceini hesaplyor.
Wafer testi
Wafern bu hazrlanan ksm
imdi bir teste tabi tutulacak.
Ayn zamanda, bir dizi test
hesaplamas her bir silikon
yongaya (Die) gnderilecek ve
tepkileri mutlak bir kesinlikle
llecek.
Boyut: Alt transistr (yaklak 500 nm) Boyut: Yonga Die (yaklak 10 mm)
17 18
WAFER TEST KESME
le 32 nanometrelik ilemciler u alanlarda
kullanlacak:
Deneyimli kullanclar ve sunucu ama-
l (Mart 2010da kmas beklenilen alt e-
kirdekli Gulftown), g tasarruflu
netbooklar (kod ad Medfield olan yeni ne-
sil Atom ilemcisi).
Bunun dnda, yonga zerinde sistem
denilen ve sanayide ya da akll telefonlar-
da kullanlan ilemciler de 32 nanometre-
ye geecek. 32 nanometre retim teknolo-
jisi yaygnlaadursun, onun tahtna otura-
cak teknoloji de deney safhasnda ve hzla
ilerliyor.
Intel 22 nanometre yapya sahip ilk test
Wafern daha Eyll aynda grcye -
kard bile.
Bu da transistrlerin yine iki ylda bir
kleceini ve Moore yasasn tehlikeye
atmayacann gstergesi. 2011e kadar ya-
riletken endstrisinin izleyecei yol belir-
lenmi gzkse de, ondan sonra yepyeni
bir sayfa alacak.
Bugne kadar litografi iin 193 nano-
metre dalga boyuna sahip k kullanlyor-
du ve bununla pozlama yapmak zor. Yerine
geecek olan 13,5 nanometrelik EUV (ar
mortesi litografi) teknolojisi hala beikte.
Belki de 2013te kum tanelerini genilii
sadece 15 nanometre olan minyatr bir
mucizeye dntrmek iin gereken yn-
temi imdiden bilen Intel aratrmaclar-
nn says bir elin parmaklarn gemiyor
ve bilgilerini devlet srr gibi saklamalar
da o yzden.
balkim@chip.com.tr
Firma Ad:
Ad Soyad:
Doum Tarihi Meslei (Grevi):
Adresi:
Posta Kodu: ehir:
Tel: Faks: Cep Tel:
E-Mail
Abonelik Bedelini
Kart Sahibini Ad Soyad:
Kart No:
Son Kullanma Tarihi: Gvenlik No:
Havale ile gnderiyorum Tek seferde kredi kartmdan ekiniz
Kredi kartmdan 3 taksitle ekiniz
Visa
Faturay Adma Kesiniz
V.Dairesi
Adres:
V.No:
Faturay Firma Adna Kesiniz
Master Card
Advantage Axess Bonus Maximum World
lk defa abone oluyorum Yenileme
Abonelik Seenekleri
1 yllk abonelik (9 say fiyatna 12 say)
Bu form 31 Ocak 2010 tarihine kadar geerlidir.
Kart Sahibinin imzas:
r
r
r
r
r
r
r
r
r
r
r
r
A
A
AA
A
r
r
rr
y
y
yyyy
A
B
O
N
E
O
L
M
A
K

N
0212 478 0 300
www.doganburda.com
58.50 TL
Doan Burda Dergi Yaynclk A..
*Taksitli Abonelik (Sadece kredi kartyla yaplan demelerde geerlidir.)
Her ayn 20sine kadar ulaan abone bavurular, kacak ilk saydan itibaren
uygulanacaktr.
deme bilgileri
Trkiye bankas, stanbul Kurumsal ubesi*
IBAN: TR13 000 64 00000 11111 00 39936 Doan Burda Dergi Yaynclk ve Pazarlama A..
Not: Banka dekontunu form ile birlikte aadaki adrese posta veya faks yoluyla ulatrnz.
*Banka tarafndan Havale creti talep edilmektedir.
Hrriyet Medya Towers 34212 Gneli STANBUL
Tel: 0212 478 0 300
Faks: 0212 410 35 12-13
E-Posta: abone@doganburda.com
Web: www.doganburda.com
r
rrr
r
ABONE FORMU
9

s
a
y

f
i
y
a
t
n
a

1
2

s
a
y
YENI YIL
FIRSATINI
karma-
yn!
r
r
cra Kurulu Bakan Mehmet Y. Y lmaz
Yay n Direktr Gkhun Sungurtekin
Yay n Ynetmeni Mahmut Karsl olu, mkars@chip.com.tr
Sorumlu Yaz i leri Mdr Ufuk Yamank l olu, uyaman@chip.com.tr
Grsel Ynetmen Ebru Tiryaki, ebrutr@chip.com.tr
Yay n Kurulu Cem anc , cemsanci@chip.com.tr
Cem Sinanolu, cemsinanoglu@chip.com.tr
CHIP Test Merkezi ahin Ek iolu, esahin@chip.com.tr
Gkhan Bodur, gokhan@chip.com.tr
Recep Balta, recep@chip.com.tr
Katk da Bulunanlar Bar Emre Alk m, Ercan Uurlu, Halil Mollaolu,
Nazan ztaykutlu, Burak Yce, Berk Ergin, Andy
Ilmberger (AI), Fabian von Keudell (FvK), Markus
Hermannsdorfer (MH), Martin Jaeger (MJ), Nicole Ott
(NO), Thomas Littschwager (TL), Valentin Pletzer (VP)
Marka Mdr Asu Bozyayla, abozyayla@doganburda.com
Ankara Temsilcisi Erdal peke en, 0 312 207 00 71 / 207 00 95
Web www.chip.com.tr

YNET M
Genel Yay n Koordinatr Ye im Denizel
Tzel Ki i Temsilcisi Murat Kksal
Sat Direktr Orhan Ta k n
Finans Direktr Didem Kurucu
retim Direktr Servet Kavasolu

REKLAM
Grup Ba kan Cem M. Ba ar
Grup Ba kan Yardmcs Koray Bilici
CHIP Reklam Sat Mdrleri Sevil Homan, shosman@doganburda.com
Tel: 0 212 336 53 17, Faks: 0 212 336 53 93
ahika ahinkaya, ssahinkaya@doganburda.com
Tel: 0 212 336 53 14, Faks: 0 212 336 53 93
Hatice Tarhan, htarhan@doganburda.com
Tel: 0 212 336 53 37, Faks: 0 212 336 53 93
Reklam Teknik Mdr Nusret K r ml olu
Tel: 0 212 336 53 60 (3 Hat), Faks: 0 212 336 53 90
Maya Akar Center Kat:7 Bykdere Cad. No: 100 - 102 34394
Esentepe / stanbul
REZERVASYON
Rezervasyon Tel. 0 212 336 53 00 - 57 - 59
Rezervasyon Faks 0 212 336 53 92 - 93
Ankara Reklam Tel. 0 312 207 00 72 - 73
Hedef Sayfalar Tel: 0 212 336 53 70, Faks: 0 212 336 53 91
Ynetim Yeri Hrriyet Medya Towers 34212 Gne li / STANBUL
Tel: 0 212 410 31 52, Faks: 0 212 410 32 16
Bask Doan Ofset Matbaaclk ve Yaynclk. A.
Doan Medya Tesisleri, Hodere Yolu C blok
34850 Esenyurt / STANBUL
Tel: 0 212 622 19 00
Datm Yaysat A. . Tel: 0 212 622 22 22
Yay n Tr Yerel, sreli, ayl k
CHIP dergisi, Doan Burda Dergi Yay nc l k ve Pazarlama A. . taraf ndan Vogel
Burda Holding GmbH lisans yla T.C. yasalar na uygun olarak yay mlanmaktad r.
Dergide yay mlanan yaz , fotoraf, harita, illstrasyon ve konular n her hakk
sakl d r. izinsiz, kaynak gsterilerek dahi al nt yap lamaz.
DB Okur Hizmetleri Hatt 0 212 478 0 300
okurhizmetleri@doganburda.com
DB Abone Hizmetleri Hatt Tel: 0 212 478 0 300,
Faks: 0 212 410 35 12 - 13
abone@doganburda.com
www.doganburda.com
Pazar hari her gn saat 09.00 - 18.00 aras nda
hizmet verilmektedir.
REKLAM NDEKS
ASUS 15
AVTEC 30-31
AYDIN BLGSAYAR 21
COMSIS 45
ZM 35
EPSON 7
GGABYTE 29
INFINITY 93
LIDYUM ARKA KAP.
MEDAMARKT ARKA KAPAK
MERSA 25
MICROSOFT 13
NAVKING 37
NIKON 17
POWER FM 49-51
SEGMENT 39
TOFA N KAP.
TRANSCEND 19
TT NET 11
TTAF 65-79
VODAFONE 5
ZYXEL 23
MARKET
STANBUL BLM 136-137
KNYE
PRATK
Bilgisayarnz ok daha hzl aabilir ve ayn
anda elektrikten de tasarruf edebilirsiniz.
stelik ince ayar ipularmz ve aralarmz tm
Windows srmleriyle sorunsuz alyor.

DERLER
R HD TELEVZYON
Evde sorunsuz HD keyfi iin yeni
nesil televizyon satn alma rehberi
R GVENLK PAKETLER
Yeni teknolojilerle mkemmel koruma
vaat eden paketler testte
R HDD, SSDYE KARI
Yeni nesil sabit diskleri SSDlere kar
kyasya yartryoruz
R GNCELLEME ROBOTU
Gvenlik aklarn otomatik olarak
kapatan bir sistem kurabilirsiniz
Yazlarda gncel gelimelerden kaynaklanan
deiiklikler olabilir.
GELECEK SAYI
YAZILIM
cretsiz bir ikinci
PCye, boyutlu
doa manzaralarna
ve mkemmel sistem
aralarna cretsiz
olarak sahip olabilirsiniz.
Microsoftun orijinal
aralarn ve daha
fazlasn CHIP DVDsinde
bulabilirsiniz.
YAZILIM
cretsiz bir ikinci
En iyi PC aralar
PRATK
Bilgisayarnz ok daha hzl aabilir ve ayn
anda elektrikten de tasarruf edebilirsiniz.
stelik ince ayar ipularmz ve aralarmz tm
Windows
Tuning

DONANIM
Yksek kalitede fotoraf ekmek isteyenler dijital SLR fotoraf makinesi
tercih etmeli. Ama hangisini? Canon mu, Nikon mu, yoksa Pentax m?
CHIP uygun fiyatl gncel modelleri test ediyor.
F-Secure Internet Security 2010 yenilenen teknolojisi ve
gelitirilen tarama motorlar sayesinde sistem kaynaklarn %70
daha az kullanrken %60 daha hzl alacak.
Siz ve aileniz internette ilerinizi hallederken,
e-postalarnza bakarken, resimlerinizi arivlerken
F-Secure Internet Security 2010 altn size
farkettirmeden sizi tm tehditlere kar
%100e
ok yakn bir oranda
korur.
Lidyum Biliim Teknolojileri San. ve Tic. Ltd. ti.
Atatrk Mah. Ekinciolu Sok. No:12 Ataehir 34758 stanbul
Tel: 0216-455 33 83 Faks: 0216-455 33 84
www.lidyum.com.tr
info@lidyum.com.tr
Anti-Virus Anti-Spam Anti-Spyware Gvenlik Duvar Ebeveyn Kontrol
3 aylk cretsiz kullanm iin ifre
rn http://www.lidyum.com.tr/fsis2010 adresinden indirebilirsiniz
A4V1-PR2Q-3KYL-KA7L-QGPU
C
R
E
T
S
Z
3

A
Y
L
I
K
H
E
D
Y
E
%60
daha hzl
%70
daha hafif daha hafif
INTERNET SECURITY
2010
Protecting the irreplaceable www.f-secure.com
CHIP_LIDYUM.indd 1 12/24/09 12:50:07 PM
mer Tavilolu - Mehmet Y. Ylmaz
Asmae Azizi
Esra stnkaya
Aziz Szer
Nuri Topatan
Toprak Sergen Nuri Topatan
maz
Banu Sanak
Yldz Asan - ahika ahinkaya
Sava ebnem Ylmazer
clal Aydn
TEMPOLU MEDIA MARKT GECES
Blackk Club, stanbul
)
B
U

B
L
A
N
D
I
R
Onur Batrk Ayegl Savur
Media Markt, Tempo dergisi ibirlii ile Blackkte
dzenlenen Krmz Partide, 17 Aralkta alan Fulya
Maazas ve yeni yl kutland. Her detayn krmzya
brnd gecede, konuklar kapda kar frtnas ile
karland.
Toprak Sergen, clal Aydn, Esra stnkaya, mer
Tavilolu, Sarp Evliyagil gibi tannm simalarn
bir araya geldii Krmz Partide, Media Markt
Operasyonlardan Sorumlu Trkiye Genel Mdr Nuri
Topatan, davetlillerin yeni yln kutlad ve 2010da
yepyeni Media Marktlar aacaklarnn szn verdi.
Nuri Topatann ardndan sz alan Doan Burda
Dergi Grubu cra Kurulu Bakan Mehmet Y. Ylmaz,
2010da herkes iin salk, baar ve mutluluk diledi.
DS_MEDIA MARKT.indd 1 12/25/09 12:14:22 PM

Chip Dergisi

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Chip Dergisi

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

www.chip.com.

ounuz onun ismini ilk defa 2009

7nin faydalarn hemen

Phone gerek bir devrimdi. O gne ka-

Tam: 1.100 Euroya

DSLR FOTORAF MAKNELER

retici verileri veya Windowsun du-

You might also like