You are on page 1of 29

DZ.K.K.

SEY‹R, H‹DROGRAF‹ VE Ofi‹NOGRAF‹ YAYINI

TÜRK ARAMA VE KURTARMA

YÖNETMEL‹⁄‹

ÇUBUKLU - ‹STANBUL
2002
Türk Arama ve Kurtarma Yönetmeli¤i 12 Aral›k 2001 tarih ve 24611 Say›l› Resmi
Gazete'de yay›nlanarak yürürlü¤e girmifltir.

ISBN : 975-409-213-3

Yay›n Tarihi : Temmuz 2002

Bas›ld›¤› Yer : Seyir, Hidrografi ve Oflinografi Dairesi Baflkanl›¤›


81647 Çubuklu /‹STANBUL

Da¤›t›m ve Sat›fl›n›n Yap›ld›¤› Yer : Seyir, Hidrografi ve Oflinografi Dairesi Baflkanl›¤›


81647 Çubuklu /‹STANBUL
Seyir, Hidrografi ve Oflinografi Dairesi Baflkanl›¤›
Sat›fl Bayileri

Telefon : (0 216) 322 25 80 (4 Hat)


Faks : (0 216) 331 05 25
Teleks : 29783 DKSH (TR)
E-Mail : info@shodb.gov.tr
Internet : http: //www.shodb.gov.tr
ÖNSÖZ

1. Türk Arama ve Kurtarma Yönetmeli¤i’nin yürürlü¤e konulmas›; Devlet Bakanl›¤›’n›n


30/04/2001 tarihli ve 00524 say›l› yaz›s› üzerine Bakanlar Kurulu’nca 20/09/2001 tarihinde
kararlaflt›r›lm›fl ve 12 Aral›k 2001 tarih ve 24611 say›l› Resmi Gazete'de yay›nlanm›flt›r.

2. Türk Arama ve Kurtarma Yönetmeli¤i'nin amac›; Kurum ve Kurulufllar›n görev ve


sorumluluklar›n› belirlemek ve insan hayat›n› kurtarmaya yönelik faaliyetlerin ilgili mevzuat
ve uluslararas› sözleflmelere uygun olarak yürütülmesini sa¤lamakt›r.

3. Türk Arama ve Kurtarma bölgesi s›n›rlar› içersinde kalan hava sahas›, kara ülkesi,
iç sular›, karasular› ve aç›k deniz sahalar› ile kendilerine arama kurtarma hizmetlerinin
yerine getirilmesinde do¤rudan ve dolayl› olarak görev verilen bakanl›klar kurum ve
kurulufllar› kapsar.

4. Bu yönetmelik al›nd›¤›nda, daha önce yay›nlanm›fl olan "Denizde Arama Kurtarma


Uluslararas› Sözleflmesi 1979" yürürlükten kald›r›lacakt›r.

Seyir, Hidrografi ve Oflinografi Dairesi Baflkanl›¤›


TÜRK ARAMA VE KURTARMA YÖNETMEL‹⁄‹

‹Ç‹NDEK‹LER

B‹R‹NC‹ BÖLÜM : AMAÇ, KAPSAM, DAYANAK VE TANIMLAR

‹K‹NC‹ BÖLÜM : KURULUfi, GÖREV VE SORUMLULUK ARAMA VE


KURTARMA FAAL‹YETLER‹

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM : ÖZEL HALLER HABERLEfiME VE E⁄‹T‹M

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM : SON HÜKÜMLER

EKLER

EK - A TÜRK ARAMA VE KURTARMA BÖLGES‹

EK - B ARAMA KURTARMA KOORD‹NASYON DÜZEN‹

EK - C TEHL‹KE, EMN‹YET, ÇA⁄RI VE ARAMA KURTARMA FREKANSLARI

EK - D M‹LL‹ VE ULUSLARARASI KISALTMALAR


TÜRK ARAMA VE KURTARMA YÖNETMEL‹⁄‹

B‹R‹NC‹ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tan›mlar

Amaç

Madde 1 - Bu Yönetmeli¤in amac›; arama ve kurtarma hizmetlerinin yürütülmesinde,


ilgili bakanl›k ile kurum veya kurulufllar›n görev ve sorumluluklar›n›n tesbiti insan hayat›n›
kurtarmaya yönelik faaliyetlerin ilgili ulusal mevzuat ve uluslararas› sözleflmelere uygun
olarak yürütülmesini sa¤lamakt›r.

Kapsam

Madde 2 - Bu Yönetmelik hükümleri Türk arama ve kurtarma bölgesi s›n›rlar›


içerisinde kalan hava sahas›, kara ülkesi, iç sular›, karasular› ve aç›k deniz sahalar› ile
kendilerine arama ve kurtarma hizmetlerinin yerine getirilmesinde do¤rudan veya dolayl›
olarak görev verilen bakanl›klar ile kurum ve kurulufllar› kapsar.

Dayanak

Madde 3 - Bu Yönetmelik, 3348 say›l› Ulaflt›rma Bakanl›¤›n›n Teflkilat ve Görevleri


Hakk›nda Kanun, 4749 say›l› fiikago’da 7/12/1944 de Akit ve ‹mza Edilmifl Olan
Milletleraras› Sivil Havac›l›k Anlaflmas› (ICAO) ile Geciçi Sözleflmesi ve Bunlar›n Eklerinin
Onanmas› Hakk›nda Kanun, 2920 say›l› Türk Sivil Havac›l›k Kanunu, 4922 say›l› Denizde
Can ve Mal Koruma Hakk›nda Kanun, 6812 say›l› ‹fltiflari Denizcilik Teflkilat›n›n Kurulmas›
Hakk›ndaki Devletleraras› Sözleflmeye Kat›lmam›za ve Bu Sözleflmenin Tasdikine Dair
Kanun, 3169 say›l› Hükümetleraras› Deniz ‹stiflari Teflkilat Sözleflmesinde Yap›lan
De¤iflikliklerin Onaylanmas›n›n Uygun Bulundu¤una Dair Kanun, 3171 say›l› Denizde
Arama ve Kurtarma Uluslararas› Sözleflmesi ile Ekinin ve Konferans Kararlar›n›n
Onaylanmas›n›n Uygun Bulundu¤una Dair Kanun, 2692 say›l› Sahil Güvenlik Komutanl›¤›
Kanunu, 491 say›l› Denizcilik Müsteflarl›¤›n›n Kurulufl ve Görevleri Hakk›nda Kanun
Hükmünde Kararname, 2803 say›l› Jandarma Teflkilat, Görev ve Yetkileri Hakk›nda
Kanun, 2559, say›l› Polis Vazife ve Selahiyet Kanunu, 3201 say›l› Emniyet Teflkilat›
Kanunu, 7126 say›l› Sivil Savunma Kanunu, 4458 say›l› Gümrük Kanunu, 485 say›l›
Gümrük Müsteflarl›¤› Teflkilat ve Görevleri Hakk›nda Kanun Hükmünde Kararname
hükümlerine dayan›larak haz›rlanm›flt›r.

–1–
Tan›mlar

Madde 4 - Bu Yönetmelikte geçen;

a) ARAMA VE KURTARMA (AK); hava ve deniz vas›talar›n›n karada, havada, su


üstünde ve su alt›nda tehlikeye maruz kalmas›, kaybolmas› veya kazaya u¤ramas›
hallerinde; bu vas›talardaki flah›slar›n hertürlü araç, özel teçhizat veya kurtarma birlikleri
kullan›larak aranmas› ve kurtar›lmas› ifllemini,

b) KAZAZEDE; (a) bendi kapsam›nda olan ve bulunduklar› mahalde yaflamlar›


tehlikede bulunan kifliyi,

c) ARAMA VE KURTARMA H‹ZMET‹ (AKH); iflbirli¤i yapan hava, deniz araçlar›


ile di¤er vas›talar dahil, kamu ve özel kaynaklar›n kullan›m› yoluyla, tehlike mesajlar›n›
izleme, muhabere, koordinasyon, t›bbi dan›flmanl›k ve ilk yard›m dahil AK fonksiyonlar›n›n
icra edilmesini,

d) ARAMA KURTARMA BÖLGES‹ (AKB); içinde arama kurtarma hizmeti icra


edilmek üzere tespit edilmifl ve Ek/1’de koordinatlarla tan›mlanan sahay›,

e) ANA ARAMA VE KURTARMA KOORD‹NASYON MERKEZ‹ (AAKKM); karada,


denizde ve havada, arama ve kurtarma hizmetinin en üst düzeyde koordinasyonunu ve
iflbirli¤ini sa¤layan ve halin icab›na göre kanunlar, uluslararas› çok tarafl› ve/veya
iki tarafl› sözleflmeler esaslar›na göre komflu ve ilgili ülkelerle de AKB içinde ve/veya
d›fl›nda icra edilecek AK faaliyetleri için koordinasyon ve iflbirli¤i kuran merkezi,

f) ARAMA VE KURTARMA KOORD‹NASYON MERKEZLER‹ (AKKM); AKB içinde,


AK faaliyetlerinin etkin bir flekilde organize edilmesinden ve AK faaliyetlerinin icras›ndan
ana Arama ve Kurtarma Koordinasyon Merkezi (AAKKM) ad›na sorumlu olan merkezi
(K›y›lardan itibaren deniz sahalar›ndaki harekat›n koordinasyonundan sorumlu merkezleri,
Deniz AKKM, kara ve adalar üzerindeki harekat›n koordinasyonundan sorumlu merkez
Hava AKKM olarak adland›r›l›r. Bu merkezler arama ve kurtarma faaliyetlerinin düzenli
ve çabuk yürütülmesini sa¤lamak için kendi, yard›mc› ve gerekirse tali AKKM‘lerini
oluflturabilirler. Deniz ve Hava AKKM’leri, Ek-2’de gösterilen ilgili kurulufllar›n teflkilat
yap›lar› içinde oluflturduklar› ve yönergelerinde belirttikleri AK ile görevlendirilen birimlerle
de koordineli olarak çal›fl›rlar),

g) YARDIMCI ARAMA KOORD‹NASYON MERKEZ‹ (YAKKM); sorumlu oldu¤u


AKB içerisinde, AK faaliyetlerini ba¤l› bulundu¤u deniz veya hava AKKM ad›na kontrol,
koordine ve icras›ndan sorumlu olan merkezi,
–2–
h) ARAMA KURTARMA ALT MERKEZ‹ (AKAMER); ilgili Yard›mc› Arama Kurtarma
Koordinasyon Merkezi’ne ba¤l› olarak ve onu tamamlamak üzere kurulmufl, Arama
Kurtarma Birliklerinin bulundu¤u merkezi,

i) ARAMA KURTARMA B‹RL‹⁄‹ (AKB‹R); arama ve kurtarma faaliyetlerinin süratli


bir flekilde yürütülebilmesi için gerekli her türlü teçhizatla donat›lm›fl ve özel e¤itim görmüfl
personelden oluflan birli¤i,

j) OLAY YER‹ KOORD‹NATÖRÜ (OYK); kaza yerinde arama ve kurturma


faaliyetlerini, sorumluluk bölgesindeki YAKKM ad›na koordine ve icra eden personeli
(Olay meydana geldi¤i s›rada olay mahallinde bulunan veya ald›¤› ihbar üzerine arama
ve kurtarma maksad›yla, olay yerine ilk intikal eden gruptaki/birlikteki en k›demli personel
olay yeri koordinatörünün görev ve sorumluklar›n›, AK merkezleri taraf›ndan özel olarak
bir olay yeri koordinatörü tayin edilinceye kadar yürütür),

k) TELE SA⁄LIK SERV‹S‹ (TSS); sa¤l›k yard›m taleplerinin karfl›lanmas›


maksad›yla, ilk yard›m tavsiyeleri ile birlikte, sa¤l›k durumlar›n›n takibi veya
de¤erlendirilmesini amaçlayan, sa¤l›k hizmeti veren kurulufllar›,

l) ANA TELE SA⁄LIK SERV‹S‹ (ATSS); TSS’lerin telefon, faks, telex veya network
vas›tas› ile vermifl oldu¤u sa¤l›k yard›mlar›n›n denetlendi¤i, AAKKM ve AKKM/YAKKM’nden
gelecek yard›m taleplerinin karfl›land›¤› bir ana sa¤l›k merkezi,

m) KURTARILAN EfiYA; arama ve kurtarma ifllemi sonucu kurtar›lan her türlü


eflya ve nakil vas›talar›n›,

n) GÜMRÜK STATÜSÜ; kurtar›lan eflyan›n 4458 say›l› Günrük Kanununda belirtilen


flekilde serbest dolafl›mda olup olmad›¤›n›,

ifade eder.

–3–
‹K‹NC‹ BÖLÜM
Kurulufl, Görev ve Sorumluluklar, Arama ve Kurtarma Faaliyetleri

Arama ve Kurtarma komuta kontrol düzeni

Madde 5 - Arama ve Kurtarma komuta düzeni afla¤›da belirtilmifltir.

a) Türk hava sahas›, içsular, karasular› ve aç›k denizlerde, tehlike içinde bulunan
hava ve deniz vas›talar›na ait AKH 8 inci maddeye göre yap›l›r. Bu çal›flmalar›n
koordinasyonu AAKKM’nce yürütülür.

b) Türk Arama Kurtarma Bölgesinde kara esasl› muhabere alt yap›s›, sahil
istasyonlar› dahil uygun tehlike alarm yollar›n› belirleme ve uygun hizmet koordinasyonunu
sa¤lanabilmesi maksad›yla, AK faaliyetlerini desteklemek üzere deniz ve hava AKKM
kurulur.

c) AK faaliyetinin koordinatörlü¤ü Deniz ve Hava AKKMM’lerine verilmifltir. fiartlar


icap etti¤i takdirde kazay› ilk ö¤renen birim, en k›sa zamanda AK faaliyetine bafllar ve
en seri vas›ta ile de AAKKM/AKKM ve ilgili YAKKM’ne bilgi verir. Ayr›ca bölgedeki kurulufl
yöneticileri kendi kanallar›ndan herhangi bir tehlike mesaj› almalar› halinde, mesaj gerçek
olsun veya olmas›n, derhal ilgili YAKKM’ni geliflmelerden haberdar k›larlar.

d) Mevzuat›m›za tabi olarak, AKB içerisinde AK faaliyetlerinin icra edilece¤i olay


yerini belirlemek, kazaya u¤rayan insanlar› kurtarmak için, komflu devletlerin arama ve
kurtarma merkezleri ile iflbirli¤i yap›labilir.

e) AKB’de kara ve adalar üzerindeki hizmetin AK koordinatörü Sivil Havac›l›k


Genel Müdürlü¤ü’dür. Hava - AKKM’ni kurar, uluslararas› standartlarda uygun yeterli
malzeme, teçhizat ve personel ile donat›r. Kara AK faaliyetlerini AAKKM ad›na koordine
ve icra eder.

f) AKB’de k›y›lardan itibaren deniz sahalar›ndaki AK faaliyetlerinin koordinatörü


Sahil Güvenlik Komutanl›¤›d›r. Deniz - AKKM’ni kurar, uluslararas› standartlarda, uygun
yeterli malzeme, teçhizat ve personel ile donat›r. Deniz AK faaliyetlerini AAKKM ad›na
koordine ve icra eder.

g) Arama Kurtarma Alt Merkezlerinin ve Deniz AKB‹R’inin K›y› Emniyeti ve Gemi


Kurtarma ‹flletmeleri Genel Müdürlü¤ü ve Sahil Güvenlik Komutanl›¤› aralar›nda yapacaklar›
bir protokol çerçevisinde kurar, araç - gereç ve personel ile donat›r ve icra ederler.

–5–
h) Kara - AKB‹R istasyonlar›, Jandarma Genel Komutanl›¤› ve Sivil Savunma
Genel Müdürlü¤ü taraf›ndan kurulur. Jandarma Genel Komutanl›¤› özellikle, Sivil Savunma
Genel Müdürlü¤ü birimlerinin bulunmad›¤› ve yeterli olmad›¤› yerlerde, bu istasyonlar›
kurar ve iflletir.

i) AK hizmetlerine tahsis edilen bütün unsurlar, YAKKM ad›na AK faaliyetlerini


icra eder. Arama Kurtarma Alt Merkezi ve Olay Yeri Koordinatörünün idaresinde, AK
faaliyetlerine ifltirak ederler. Olay Yeri Koordinatörü, YAKKM taraf›ndan belirlenir. Ancak,
kaza meydana geldi¤i s›rada olay mahallinde bulunan veya ald›¤› ihbar üzerine, AK
maksad› ile olay yerine ilk intikal eden gruptaki veya birlikteki en k›demli personel Olay
Yeri Koordinatörünün görev ve sorumluluklar›n›, YAKKM taraf›ndan özel olarak bir olay
yeri koordinatörü tayin edilinceye kadar yürütür.

j) Kara Olay Yeri Koordinatörü, olay›n meydana geldi¤i Arama Kurtarma Alt
Merkezi sorumluluk s›n›rlar› içerisinde bulunan ilin valisidir veya il valisinin uygun gördü¤ü
bir vali yard›mc›s›d›r. Sorumlulu¤undaki il s›n›rlar› içerisinde meydana gelen bir AK
faaliyetinde veya valili¤e AAKKM / AKKM / YAKKM’nce yap›lacak AK taleplerinde, ilgili
Kara - YAKKM ile koordine kurarak AK faaliyetlerinin tüm sorumlulu¤unu YAKKM ad›na
üstlenir, AK faaliyetlerini icra eder.

k) AKB‹R’ler her an bir AK hizmetine kat›labilecek haz›rl›k derecesinde


bulunacaklard›r. Arama kurtarmada görevlendirilmesi planlanan bütün personel AK
usullerini bilmekle yükümlüdür.

Arama ve Kurtarma Koordinasyon Merkezlerinin görevleri

Madde 6 - Arama ve Kurtarma Koordinasyon Merkezlerinin görevleri flunlard›r;

a) Arama ve kurtarma bölgesinde mevcut AK imkanlar› hakk›nda bütün bilgileri


elinde bulundurmak; bunlar› tablo ve haritalar halinde muhafaza etmek, ilgili bakanl›k,
kurum veya kurulufllardan gelen bilgi ve belgelerle ilgili de¤ifliklikleri iflleyerek güncel
halde muhafaza etmek,

b) AK faaliyetlerinin icra ve koordinasyonundan sorumlu merkez olarak, bilgi


toplama, de¤erlendirme, planlama ve söz konusu bilgileri aktarma suretiyle kendi alt
kurulufllar› ve di¤er ilgili kurum veya kurulufllarla AK faaliyetlerini AAKKM ad›na icra
etmek,

c) 7 nci maddede belirtilen bakanl›k ve kurum veya kurulufllar ile koordineyi


sa¤lamak,

–6–
d) AKB’nde meteorolojik durumu devaml› takip etmek,

e) Tehlike haberlerini de¤erlendirip, ayr›nt›l› bilgi toplamak,

f) Belirsizlik, alarm ve tehlike safhalar›na ait mevcut bütün bilgileri ve hizmet ile
ilgili geliflmeleri devaml› olarak AAKKM’ne aktarmak.

Görev ve sorumluluklar

Madde 7 - Kat›l›mc› bakanl›k ve kurum veya kurulufllar afla¤›da belirtilen


sorumluluklar› yerine getireceklerdir.

a) Genelkurmay Baflkanl›¤› (Kara, Deniz ve Hava Kuvvetleri Komutanl›klar›);


askeri AK faaliyetlerini yürütür, imkan ve kaynaklar›n› askeri görevlere mani olmamak
kayd› ile AK faaliyetlerini ihtiyaçlar› için kullan›r. AAKKM ile Deniz ve Hava AKKM’nce
yap›lacak talepleri de¤erlendirerek imkanlar› ölçüsünde karfl›lar. AK faaliyetlerine iliflkin
görevlendirme, koordinasyon, teflkilat, muhabere ve e¤itim hususlar›n› kapsayan kendi
özel yönergesini yay›nlar.

b) Milli Savunma Bakanl›¤›; Türk Silahl› Kuvvetlerinin ihtiyaç duydu¤u AK faaliyetleri


için gerekli malzeme, teçhizat ve vas›talar›, kayna¤›n tahsisine ba¤l› olarak 2886 say›l›
Devlet ‹hale Kanunu hükümlerine göre sat›n al›r. AK faaliyetlerinde kullan›lmak üzere
harekat ve planlama aç›s›ndan gerekli harita, kroki ve ilgili dokümanlar› temin eder.
Harita Genel Komutanl›¤›na ba¤l› hava vas›talar›na ihtiyaç duyuldu¤unda talep edilen
görevlendirmeyi yapar.

c) ‹çiflleri Bakanl›¤› (Jandarma Genel Komutanl›¤› - Genelkurmay Baflkanl›¤› ile


koordine edilerek Emniyet Genel Müdürlü¤ü, Sahil Güvenlik Komutanl›¤›, Sivil Savunma
Genel Müdürlü¤ü, ‹ller ‹daresi Genel Müdürlü¤ü, Mahalli ‹dareler Genel Müdürlü¤ü); ilgili
teflkilatlar› uluslararas› seviyede araç, gereç ve yeterli personel ile donat›r. Bünyesinde
bulunan kurulufllara ba¤l› araç, gereç ve personeli, AAKKM veya ilgili AKKM’nin talepleri
do¤rultusunda yap›lacak AK faaliyetinin niteli¤ine göre tek tek veya beraberce tahsis
eder. ‹l s›n›rlar› içerisinde valili¤e yap›lan AK müracaatlarda ildeki imkanlar›n seferber
edilmesini, mahalli idareler ve sivil savunma teflkilatlar›n›n AK faaliyetlerini yürütmek
üzere özel düzenlemeler yapmas›n› ve gerekli tedbirleri almas›n› sa¤lar. AK faaliyetlerine
iliflkin görevlendirme, koordinasyon, teflkilat, muhabere ve e¤itim hususlar›n› kapsayan
kendi özel yönergesini yay›nlar. Sahil Güvenlik Komutanl›¤›; Deniz AKKM’ni ve AK
faaliyetlerinin icra edilmesi amac›yla Deniz - YAKKM’lerini kurar,

–7–
d) D›fliflleri Bakanl›¤›; AKH ile ilgili olarak uluslararas› teflkilatlardan veya di¤er
ülke makamlar›ndan Bakanl›¤a intikal eden belge ve bilgileri, AK faaliyetlerinin
koordinasyonundan sorumlu ilgili makamlara iletir. AK çal›flmalar›n›n siyasi nitelikteki
hususlar›na iliflkin de¤erlendirmelerde bulunur ve gerekti¤inde Denizcilik Müsteflarl›¤›
ve di¤er ilgili bakanl›k ile kurum veya kurulufllarla istiflare ederek kararlar al›r. Uluslararas›
kurulufllar ve yabanc› ülkelerle temas ve görüflmeler, anlaflma, protokol vb. belgelerin
akdedilmesi D›fliflleri Bakanl›¤›’n›n uygun görüfl ve koordinasyonunda yap›l›r.

e) Maliye Bakanl›¤›; AK faaliyetlerinin organizasyon planlama ve icras› aç›s›ndan


ilgili kurumlarca belirlenen ihtiyaçlar›n mevcut bütçe kaynaklar›ndan karfl›lanmas›na
iliflkin esaslar› belirler.

f) Bay›nd›rl›k ve ‹skan Bakanl›¤›; AAKKM, Hava - AKKM ve valilikler taraf›ndan


yap›lacak taleplere göre, bünyesindeki kurulufllara ait araç, teçhizat ve bunlar› kullanacak
personelin AK faaliyetlerine kat›l›m›n› sa¤lar. AK faaliyetlerine iliflkin görevlendirme,
koordinasyon, teflkilat, muhabere ve e¤itim hususlar›n› kapsayan kendi özel yönergesini
yay›nlar.

g) Sa¤l›k Bakanl›¤›; (Hudut ve Sahiller Sa¤l›k Genel Müdürlü¤ü, Temel Sa¤l›k


Hizmetleri Genel Müdürlü¤ü); AK faaliyetlerine iliflkin gerekli ilk yard›m ve kurtarma
teçhizat ve personel deste¤ini sa¤lamak üzere tedbir al›r. Kamu ve özel kurulufllar›n
konu ile ilgili faaliyetlerini düzenler. Gemilerden gelecek t›bbi yard›m taleplerinin karfl›lanmas›
için Tele Sa¤l›k Servisi’ni ve Ana Tele Sa¤l›k Servisini kurar. Gemi personellerinin, AK
faaliyetlerinde oluflan veya normal seyirlerinde meydana gelen, sa¤l›k sorunlar› ile ilgili
yard›m taleplerinin karfl›lanmas› maksad›yla, sa¤l›k durumlar›n›n de¤erlendirilmesini ve
sa¤l›k hizmetlerinin teminini sa¤lar. Bu merkezlere özel bir telefon numaras› tesis eder
ve ilgili bakanl›k ve kurum veya kurulufllara bildirir. TSS merkezlerinin belirlenmifl telefon
numaralar›n› sadece bu hizmete cevap verecek bir fleklide her zaman haz›r bulundurur.

h) Ulaflt›rma Bakanl›¤› (Sivil Havac›l›k Genel Müdürlü¤ü, Devlet Hava Meydanlar›


‹flletmesi Genel Müdürlü¤ü, Türk Telekom A.fi. Genel Müdürlü¤ü); kara üzerinde yap›lacak
tüm AK faaliyetlerinin koordinasyonundan sorumlu merkez olarak, bilgi toplama,
de¤erlendirme, planlama ve ilgili bilgileri aktarma suretiyle kendi alt kurulufllar› ve di¤er
ilgili kurum veya kurulufllarla AK faaliyetlerini AAKKM ad›na icra eder. AK faaliyetleri
sonunda, bu faaliyetlere kat›lm›fl bulunan ilgili birimlerce düzenlenen raporlar›n kendisine
ulaflmas›n› müteakip, al›nan bu bilgileri derleyip, detayl› olay raporunu düzenler ve
AKKMM’ne gönderir. Deniz üzerinde yapaca¤› AK faaliyetlerini, Deniz - AKKKM’nin
taleplerine göre icra eder. AK Bölgesine ait hava tahmin raporlar›n› her an takip eder.

–8–
1) Sivil Havac›l›k Genel Müdürlü¤ü; hava AKKM’ni kurar, uluslararas› standartlarda,
uygun, yeterli malzeme,teçhizat ve personel ile donat›r. Yirmidört saat etkinlikle görev
yap›lmas›n› sa¤lar. Hava AK faaliyetlerine kat›lmas› planlanan kurufllar›n Hava AKKM’ne
bildirdikleri imkan ve kabileyetleri ile ilgili bilgilerin güncelli¤ini sa¤lar. Hava AK faaliyetlerine
iliflkin görevlendirme, koordinasyon,teflkilat, muhabere ve e¤itim konular›n› içeren Hava
AKKM yönergesini ilgili bakanl›k ve kurulufllar ile koordineli olarak haz›rlar ve yay›nlar.

2) Devlet Hava Meydanlar› ‹flletmesi Genel Müdürlü¤ü; AK faaliyetlerinin icra


edilmesi amac›yla, Hava YAKKM’lerini kurar. Bu teflkilatlar› uluslararas› seviyede araç
ve yeterli personel ile donat›r. AK faaliyetlerini destekleyecek flekilde hava trafik kontrol
ve uçufl servis hizmetlerini idame ettirir. Her hangi bir AK faaliyetinde AAKKM ve
AKKM’lerinin ihtiyaçlar›n› karfl›layacak tedbirleri al›r. YAKKM’lerin sorumluluklar›ndaki
bölgelerin s›n›rlar›n› dikkate alarak bu bölgelerdeki hava vas›talar›n›n pozisyonlar›n› anl›k
takip eder. AKKM’ler ve kendi YAKKM’leri ile aralar›nda sadece AK faaliyetleri için
kullanacak etkin bir haberleflme sistemi kurar. AK faaliyetleri sonunda bu faaliyetlere
kat›lm›fl bulunan ilgili birimlerce düzenlenen AK raporlar›n›n kendisine ulaflmas›n› takiben,
bilgileri derleyip detayl› olay raporunu haz›rlar ve AAKKM/AKKM’lere bildirir. AK faaliyet
sahas›n›n gerekti¤inde notamlama ifllemi, uydu kanal›yla AFTN (Airnotical tix
telecommünication network/sabit havac›l›k haberleflme flebekesi) devrelerinden ulaflan
COSPAS /SARSAT (Cospas : Space system for search of vessels in distress/tehlikedeki
gemilerin aranmas›na yönelik uzay sistemi -Sarsat : Search and rescue satallite aided
tracking/Uydusal olarak arama ve kurtarma takip sistemi ) mesajlar›n›n de¤erlendirilip,
sonuçlar›n›n AK ile ilgili birimlere aktar›lmas›n› sa¤lar.

3) Türk Telekom Anonim fiirketi Genel Müdürlü¤ü; AK faaliyetlerine yönelik AAKKM


veya AKKM’lerinin ihtiyaçlar›n› karfl›layacak tedbirleri al›r. Sahil radyo istasyonlar›n›n
efektif kullan›m›n› sa¤layarak, Türk arama kurtarma sahas›ndaki gemi haberleflmesini
idame ettirir. AKB’lerinde etkin haberleflmesi için , sahil telsiz istasyonlar›na gelen AK
taleplerini, tatbikatlar› ve AK faaliyetlerindeki haberleflmeleri arflivlemek için yaz›l› rapor
tutar, sa¤l›k yard›m talepleri de dahil bütün konuflmalar› arflivler ve gerekti¤inde AAKKM’ne
gönderir. Haberleflme sistemler›ndeki teknolojik geliflmelerden, bu plan kapsam›ndaki
kat›l›mc› kurulufllar› bilgilendirir. Gemilerden telsiz haberleflmesi yoluyla gelecek sa¤l›k
yard›m taleplerini Sa¤l›k Bakanl›¤›’n›n belirlemifl oldu¤u en yak›n TSS’ne bildirerek olay›n
koordinasyonunu üstlenir. Bu merkezler için Sa¤l›k Bakanl›¤›nca yap›lacak telefon
numaras› tahsisi ve tesisi ifllemlerini öncelikli olarak yerine getirir.

i) Orman Bakanl›¤›; AAKKM, Hava-AKKM ve valilikler taraf›ndan yap›lacak


taleplere göre, bünyesindeki kurulufllara ait araç, gereç ve bunlar› kullanacak personelin
AK faaliyetlerine kat›l›m›n› sa¤lar.

–9–
j) Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanl›¤› (Boru Hatlar› ile Petrol Tafl›ma A.fi. Genel
Müdürlü¤ü, Devlet Su ‹flleri Genel Müdürlü¤ü); Deniz ve Hava - AKKM ile valilikler
taraf›ndan yap›lacak taleplere istinaden bünyesindeki kurulufllara ait araç, teçhizat ve
bunlar› kullanacak personelin AK faaliyetlerine kat›l›m›n› sa¤lar.

k) Çevre Bakanl›¤›; Deniz ve Hava AKKM ile valilikler taraf›ndan yap›lacak taleplere
istinaden bünyesindeki kurulufllara ait araç, teçhizat ve bunlar› kullanacak personelin AK
faaliyetlerine kat›l›m›n› sa¤lar.

l) Denizcilik Müsteflarl›¤›; AAKKM’ni kurar, uluslararas› standartlarda, uygun,


yeterli malzeme, teçhizat ve personel ile donatarak, yirmidört saat etkinlikle görev
yap›lmas›n› sa¤lar. AK faaliyetlerini en üst düzeyde koordine eder. AK faaliyetlerine
kat›lmas› planlanan kurulufllar›n AAKKM’ne bildirdikleri imkan ve kabiliyetleri ile ilgili
bilgilerin güncelli¤ini sa¤lar. AK faaliyetlerine iliflkin görevlendirme, koordinasyon, teflkilat,
muhabere ve e¤itim konular›n› içeren Ulusal Arama Kurtarma Plan›’n›, ilgili bakanl›k ve
kurum veya kurulufllar ile koordineli olarak haz›rlar ve yay›mlar.

Ulusal imkan ve kabiliyetlerin araflt›r›lmas›n› sa¤lamak, plan›n gelifltirilmesi ve


aksakl›klar› ortadan kald›rabilmek amac›yla bir çal›flma grubu kurar ve baflkanl›k eder.
AK faaliyetlerine iliflkin gerekli duyurular› yapar. ‹lgili bakanl›k ve kurum veya kurulufllarca
tespit edilecek AK faaliyetlerinde kullan›lacak özel araç ve teçhizat›n ithalinde gümrük
muafiyeti sa¤lanmas›na iliflkin gerekli çal›flmay› yapar. Deniz AK faaliyetlerine iliflkin
gerekli duyurular›n yay›nlanmas› ifllemlerini yapar. Uluslararas› çok tarafl› ve/veya iki
tarafl› sözleflmeler esaslar›na göre komflu ve ilgili ülkelerle de AKB içinde ve/veya d›fl›nda
icra edilecek AK faaliyetleri için koordinasyon ve iflbirli¤i sa¤lar.

m) Gümrük Müsteflarl›¤›; uluslararas› yük ve yolcu tafl›yan hava ve deniz nakil


vas›talar›ndan arama ve kurtarma faaliyetleri kapsam›nda kurtar›lan eflyaya iliflkin olarak,
arama kurtarma faliyetlerini destekleyecek flekilde, arama ve kurtarma bölgesine en
yak›n yerdeki gümrük ve gümrük muhafaza idarelerinden yeteri kadar personelin
görevlendirilmesini sa¤layarak, kurtar›lan eflyan›n gümrük statüsü belirleninceye kadar,
4458 say›l› Gümrük Kanununda belirtilen kontrol ve gözetim görevinin ifa edilmesini
sa¤lar ve Denizcilik Müsteflarl›¤› ve Ulaflt›rma Bakanl›¤› ile koordineli çal›fl›r.
AAKKM/AKKM’lerin talebi üzerine uygun pozisyonda olan deniz vas›talar›n›n AK
faaliyetlerine ifltirakini sa¤lar.

n) Telekomünikasyon Kurumu; uluslararas› ve milli frekans planlamalar› ile tespit


edilen AK frekanslar›n›n ve ihtiyaç duyulmas› halinde di¤er özel haberleflme frekanslar›n›n
ilgili kurulufllar nezdinde enterferansa meydan verilmeksizin sa¤l›kl› olarak kullan›m›n›
ve haberleflmenin yap›lmas›n› temin eder. Denizde can ve mal emniyetini sa¤lamak için
telsiz haberleflmesi kural ve yöntemlerini gelifltirir, haz›rlar ve yay›mlar. YAKKM’lerinden
gelen AK yard›m taleplerine göre elindeki mevcut iletiflim cihazlar›n›n etkin kullan›m›n›
sa¤lar.
– 10 –
o) K›y› Emniyeti ve Gemi Kurtarma ‹flletmeleri Genel Müdürlü¤ü; AAKKM’nin
koordinesinde ve AAKKM/AKKM’leri taraf›ndan AK faaliyetleri için yard›m talep edildi¤inde
kendi kurumuna ait tüm imkanlar› (makine, teçhizat vb.) ile arama kurtarma faaliyetlerine
kat›l›r. Buna ba¤l› olarak, uluslararas› standartlara uygun personel yetifltirmeye yönelik
tedbirler al›r.

p) Gençlik ve Spor Genel Müdürlü¤ü ( Türkiye Sualt› Sporlar›, Can Kurtarma,


Paletli Yüzme ve Su Kaya¤› Federasyonu, Da¤c›l›k Federasyonu, Kayak Federasyonu);
AAKKM/AKKM’nin istekleri do¤rultusunda bünyesindeki sporcular›n AK faaliyetlerine
kat›l›m›n› sa¤lar.

r) Köy Hizmetleri Genel Müdürlü¤ü; AAKKM, Hava-AKKM ve valilikler taraf›ndan


yap›lacak taleplere istinaden, bünyesineki kurulufllara ait araç, teçhizat ve bunlar›
kullanacak personelin AK faaliyetlerine ifltirakini sa¤lar.

s) Devlet Meteoroloji ‹flleri Genel Müdürlü¤ü; AK faaliyetinin yürütüldü¤ü sahaya


ait genel hava ve deniz durumu ile ilgili tahminleri, talep üzerine AAKKM veya ilgili
AKKM’ne telefon veya fax ile bildirir. Gerekti¤inde YAKKM’nde bir meteoroloji bu uzman›
görevlendirir.

t) Türk Hava Kurumu Genel Baflkanl›¤›; gerekti¤inde, AAKKM/AKKM’leri taraf›ndan


AK faaliyetleri için yard›m talep edildi¤inde mevcut imkan ve kabiliyetleri dahilinde AK
faaliyetlerine kat›l›r. Havadan arama görevlerini yapar.

Arama ve Kurtarma faaliyetleri

Madde 8 - AK faaliyetlerinin esaslar› flunlard›r :

a) AK faaliyetlerinin asli amac› insan hayat›n› kurtarmakt›r. Tehlikeye maruz kalan


deniz ve hava vas›talar›n›n kurtar›lmas›n› kapsamaz. Milliyet fark› gözetmeksizin icra
edilen bu faaliyet milli bir sorumluluk olup, sulh zamanlar›nda di¤er görevlere nazaran
öncelik tafl›r. "Arama Kurtarma" kodu ile istenilecek muhabere taleplerine, Türk Telekom
Anonim fiirketi Genel Müdürlü¤ünün tüm birimlerince mutlak öncelik sa¤lan›r.

b) AAKKM, bu Yönetmelik’te belirtilen esaslar çerçevesinde, Denizcilik Müsteflarl›¤›


taraf›ndan teflkil edilir. Denizcilik Müsteflarl›¤›n›n, ilgili bakanl›k, kurum veya kurulufllar
ile koordineli olarak haz›rlayaca¤› Ulusal Arama Kurtarma Plan›’n› yay›mlar.

– 11 –
c) Bu Yönetmelik kapsam›nda, kendi özel yönergelerini ç›karmakla görevlendirilen
bakanl›k ve kurum veya kurulufllar, 1979 tarihli Denizde Arama ve Kurtarma Uluslararas›
Sözleflmesi (Hamburg 1979), bu Yönetmelik ve Ulusal Arama Kurtarma Plan› esaslar›
do¤rultusunda haz›rlayacaklar› kendi özel yönergelerini Ulusal Arama Kurtarma Plan›n›n
yay›mlanmas›ndan itibaren üç ay içinde haz›rlamak, AAKKM’ne göndermek ve
yönergelerinde belirtilen görevleri yapmakla yükümlüdürler.

d) 7 nci maddede belirtilen bakanl›k ve kurum veya kurulufllar ile bunlar›n birimleri
AK faaliyetlerinin konusu olabilecek her türlü ihbar› içeren mesajlar› süratle
AAKKM/AKKM’lerine bildirirler.

e) AK hizmetleri ile ilgili geliflmeler hakk›nda, AAKKM’ne devaml› bilgi ak›fl›


sa¤lan›r. Her hangi bir AK hizmeti sonunda bu faaliyeti yürüten ilgili AKKM, safahat ve
sonucu içeren, yönergelerinde bir örne¤i bulunan raporu en seri flekilde AAKKM’ne
ulaflt›r›r.

f) AK faaliyetlerinde görevlendirilen AAKKM/AKKM/YAKKM/AKAMER ile AKB‹R,


AK bölgesinde olay yerinin tesbit edilmesinde, uygun ölçekli deniz, kara ve havac›l›k
haritalar›n› kullan›rlar. Mevkiler co¤rafi koordinatla bildirilir.

g) Komflu ülkelerle müflterek icra edilecek AK faaliyetlerinde komflu ülkelerin


AKKM’leri yap›lacak iflbirli¤i esaslar›, uluslararas› kurallarla veya söz konusu ülkeler ile
aram›zda yap›lacak olan anlaflmalarla tespit edilir.

h) Aç›k denizler üzerindeki hava sahas›nda, ICAO kurallar›na göre tan›nan AK


sorumlulu¤u, denizdeki AK faaliyetlerini kapsamaz. Türkiye’nin karasular› d›fl›ndaki
denizlerde AK hizmetinin yapaca¤› bölgeler, ilgili devletlerle yap›lacak anlaflmalarla tespit
edilir.

i) AK faaliyetleri sonucunda, denizden kurtar›lacak eflyalar ve sair mallar hakk›nda,


4458 say›l› Gümrük Kanununun ilgili maddeleri ve ilgili mevzuat hükümlerine göre ifllem
yap›l›r.

– 12 –
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Özel Haller, Haberleflme ve E¤itim

Ola¤anüstü haller ve acil durum safhalar›

Madde 9 - Ola¤anüstü haller ve acil durumlar ile ilgili safhalar afla¤›da belirtilmifl
olup, AK faaliyetine kat›lanlara ve gerekti¤inde ilgili ülke ve uluslararas› kurulufllara,
AAKKM taraf›ndan yay›mlan›r.

AK faaliyetlerin bafllat›lmas›na ve sona erdirilmesine AAKKM/ilgili AKKM karar verir.

a) fiüpheli safha; deniz ve/veya hava vas›tas›na iliflkin seyir bilgilerin olmamas›,
belirli zaman ve kriterler içinde bilgi temin edilmemesi sebebiyle, vas›talardaki kiflilerin
emniyeti ve can güvenli¤inden flüphe edildi¤inde “fiüpheli Safha” ilan edilir.

fiüpheli Safha ilan› üzerine, ilgili YAKKM sorumlu oldu¤u AKAB içerisinde araflt›rmaya
bafllayarak, yapt›¤› araflt›rmalar›n sonuçlar›n› AKKM’ne iletir. Durum de¤erlendirmesini
müteakip, AAKKM taraf›ndan Alarm Safhas› ilan edilebilir.

b) Alarm Safhas›; deniz veya hava vas›tan›n›n mevkii ve son durumu ile ilgili
bilginin devaml› surette al›namamas› veya ciddi bir zorluk içinde bulunmas›n›n kesinlikle
kaç›n›lmaz olmas› sebebiyle vas›ta veya personelin emniyetinin tehlike içinde oldu¤u
biliniyorsa "Alarm Safhas›" ilan edilir.

Alarm safhas›n›n ilan› üzerine; ilgili YAKKM soruflturmay› geniflleterek sorumlu


oldu¤u AKKM ile koordineli AK faaliyetlerine bafllar. ‹lgili AKKM geliflmeleri AAKKM’ye
iletir ve AK faaliyetlerini ilgili YAKKM yürütür.

c) Tehlike Safhas›; deniz veya hava vas›tas›n›n veya personelinin ciddi bir tehlike
içinde veya acil olarak yard›ma ihtiyaç duyuldu¤unda dair kesin bilgi al›nd›¤›nda, alarm
safhas›n› müteakip vas›ta ile temas kurmak için yap›lan teflebbüsler ve yap›lan giriflimler
baflar›s›z kald›¤›nda, vas›ta veya kiflinin tehlike içinde oldu¤u ihtimalinin aç›kl›k kazand›¤›
durumlarda “Tehlike Safhas›” ilan edilir.

Tehlike safhas›n›n ilan› üzerine, AAKKM taraf›ndan, AK faaliyetleri bafllat›lacakt›r.


‹lgili YAKKM faaliyete kat›labilecek ilgili kurum veya kurulufllar› haberdar edecektir. AK
faaliyetlerinden sorumlu AKKM tehlike safhas› ilan edilen vas›ta veya kifliye bafllat›lm›fl
faaliyetler hakk›nda AAKKM'ne devaml› surette detayl› bilgi gönderecektir.

Haberleflme

Madde 10- AK faaliyetlerinde haberleflme,afla¤›daki belirtildi¤i flekilde


gerçeklefltirilir.
– 13 –
a) AK haberleflmesinin amac›,AK hizmetlerinin yap›lmas›n› temin etmektir. Bu
maksatla haberleflme sistemi; deniz ve hava vas›talar›ndan tehlike mesajlar›n›n süratle
gönderilmesini, gönderilecek mesajlar›n kurtarmay› planlamak ve tatbik etmekten sorumlu
kurulufl ve birliklere süratle intikal ettirilmesini, muhtelif AKB‹R’nin birbirleri ile en iyi
flekilde koordinasyon yapmalar›na imkan verecek kapasitede, kontrol üniteleri ve radar
ve haberleflme istasyonlar› ile Arama Kurtarma Alt Merkezleri aras›nda haberleflmeyi
temin edecek nitelikte tesis edilir.

b) AKAMER,deniz veya hava vas›talar›n›n veya personelinin ola¤anüstü hal ve


acil durumla karfl›laflt›¤› veya kayboldu¤u hallerde AKB‹R’ini görevlendirece¤i için
haberleflme teflkilat›n›n da bu amac› en iyi seviyede sa¤layacak vas›f ve özellikte olmas›
gereklidir.‹lgili bakanl›k ile kurum veya kurulufllar yukar›da belirtilen amaca yönelik
haberleflme teflkilatlar›n› kurarlar ve kendi yönergelerinde yay›nlarlar.

c) Kazazedeler ile AKB‹R,deniz ve hava vas›talar› ve karadaki telsiz istasyonlar›


aras›ndaki haberleflmelerde EK-3’de belirtilen uluslararas› frekanslar kullan›l›r.

d) AKH verilirken, haberleflmenin en güvenilir bir flekilde sa¤lanmas› ve


komuta/kontrol mekanizmas›n›n sa¤l›kl› icra edilebilmesi maksad›yla, telefon, telex, fax,
network bilgi a¤› gibi haberleflme cihazlar› ile deniz seyyar servisi telsiz cihazlar› (MF,
HF, VHF ve uydu) AAKKM ve AKKM / YAKKM / AKAMER’inde ihtiyaca göre tesis edilir.Bu
merkezlerin,AK faaliyetine kat›lacak teflkilat ve kurum veya kurulufllarla, ya da bu
kurum veya kurulufllar›n do¤rudan AK faaliyetleri ile görevlendirilmifl hava üstleri, kara
ve deniz birlikleri, polis, jandarma ve sivil makamlar aralar›nda iletiflim kurabilmeleri;
alarm safhalar›n›n ilan› halinde, ilgili merkezler ve di¤er komflu ülke AKM’leri ile en k›sa
zamanda haberleflmeye geçebilmeleri ile reaksiyon süresini azalt›c› önlemleri almas›nda,
alarmdan sonra da AK faaliyeti devam etti¤i müddetçe haberleflme irtibat›n›n idame
ettirilmesinde, en süratli ve en uygun haberleflme cihazlar›n›n tesis edilmesi ile sa¤lan›r.

e) Gemilerden telsiz haberleflmesi yoluyla gelecek sa¤l›k yard›m talepleri, Sa¤l›k


Bakanl›¤›n›n belirleyece¤i en yak›n Tele Sa¤l›k Servisine bildirilir. Yard›m› ilk alan sahil
radyo istasyonu olay›n koordinasyonunu üstlenir.

E¤itim

Madde 11, AAKKM/AKKM/YAKKM’leri ile AK faaliyetlerine kat›lan bakanl›k ile kurum


veya kurulufllarda görev alacak personel, Denizcilik Müsteflarl›¤›nca belirlenecek özel
e¤itim merkezlerinde uluslararas› mevzuatta belirtilen usüllere göre e¤itilir. Denizcilik
Müsteflarl›¤› koordinatörlü¤ünde y›lda en az bir defa müfltereken AK tatbikat› yaparlar.

– 14 –
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Son Hükümler
K›saltmalar

Madde 12- Bu Yönetmelikle düzenlenen faaliyetlere iliflkin k›saltmalar EK-4’de


yer alm›flt›r.

Yürürlükten kald›r›lan hükümler

Madde 13- 2 / 9 / 1997 tarihli ve 97 / 9916 say›l› Bakanlar Kurulu Karar› ile yürürlü¤e
konulan Türk Arama ve Kurtarma Yönetmeli¤i yürürlükten kald›r›lm›flt›r.

Yürürlük

Madde 14- Bu yönetmelik yay›m› tarihinde yürürlü¤e girer.

Yürütme

Madde 15- Bu Yönetmelik hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

– 15 –
EK - A
TÜRK ARAMA VE KURTARMA BÖLGES‹

LL II HH

KK JJ
GG

FF DD
EE
MM BB
CC
AA

NN
AA 41°31'18.39 N 41°32'55.06 N
OO BB 41°35'43.41 N 41°16'40.88 N
CC 41°57'00 N 40°41'33 N
DD 42°01'52 N 40°26'00 N
EE 42°20'15 N 39°00'13 N
FF 42°25'28 N 38°32'10 N

– 17 –
PP GG 43°10'55 N 36°50'42 N
HH 43°26'04 N 36°10'57 N
II 43°26'08 N 35°30'25 N
JJ 43°11'17 N 34°13'10 N
KK 43°11'50 N 33°36'56 N
RR LL 43°20'43 N 32°00'00 N
MM 41°59'00 N 28°02'00 N
NN 40°42'50 N 26°03'00 N
OO 40°25'50 N 25°00'00 N
VV PP 38°50'00 N 24°45'00 N
RR 37°18'00 N 25°38'00 N
TT SS 35°03'00 N 28°30'00 N
SS TT 35°07'00 N 32°17'00 N
UU
UU 35°07'00 N 33°56'10 N
VV 35°55'30 N 35°55'00 N

Not : Bu haritada belirtilen s›n›rlar›n anlaflmalar ile de¤iflmesi durumunda anlaflmalarda belirtilen s›n›rlar geçerlidir.
EK - B
ARAMA KURTARMA KOORD‹NASYON DÜZEN‹

DIfi‹fiLER‹ BAKANLI⁄I ANA ARAMA VE KURTARMA

‹Ç‹fiLER‹ BAKANLI⁄I KOORD‹NASYON MERKEZ‹

ULAfiTIRMA BAKANLI⁄I (AAKKM)

MAL‹YE BAKANLI⁄I DEN‹ZC‹L‹K MÜSTEfiARLI⁄I

DEN‹Z ARAMA VE KURTARMA HAVA ARAMA


KOORD‹NASYON MERKEZ‹ KOORD‹NASYON MERKEZ‹

(DZ.AKKM) (HV.AKKM)
ULAfiTIRMA BAKANLI⁄I
Sahil Güvenlik Komutanl›¤›
Sivil Havac›l›k Genel Müdürlü¤ü

GENELKURMAY BAfiKANLI⁄I GENELKURMAY BAfiKANLI⁄I

‹Ç‹fiLER‹ BAKANLI⁄I M‹LL‹ SAVUNMA BAKANLI⁄I

SA⁄LIK BAKANLI⁄I ‹Ç‹fiLER‹ BAKANLI⁄I

ENERJ‹ VE TAB‹‹ KAYNAKLAR BAKANLI⁄I BAYINDIRLIK VE ‹SKAN BAKANLI⁄I

ULAfiTIRMA BAKANLI⁄I SA⁄LIK BAKANLI⁄I

ÇEVRE BAKANLI⁄I ORMAN BAKANLI⁄I

GENÇL‹K VE SPOR GENEL MÜDÜRLÜ⁄Ü ÇEVRE BAKANLI⁄I

DEVLET METEOROLOJ‹ ‹fiLER‹ DEVLET HAVA MEYDANLARI ‹fiLETMES‹


GENEL MÜDÜRLÜ⁄Ü GENEL MÜDÜRLÜ⁄Ü

KIYI EMN‹YET‹ VE GEM‹ KURTARMA DEVLET METEOROLOJ‹ ‹fiLER‹ GENEL


‹fiLETMELER‹ GENEL MÜDÜRLÜ⁄Ü MÜDÜRLÜ⁄Ü

GENÇL‹K VE SPOR GENEL MÜDÜRLÜ⁄Ü

TÜRK HAVA KURUMU GENEL BAfiKANLI⁄I

– 19 –
EK - C
ULUSLARARASI VE M‹LL‹ SAHADA KULLANILACAK TEHL‹KE , EMN‹YET, ÇA⁄RI
VE ARAMA KURTARMA FREKANSLARI

KULLANMA MAKSADI YER‹ VE


FREKANS DE⁄ER‹ MODÜLASYON YAYIN T‹P‹
490 kHz FM, NBDP METEOROLOJ‹K VE SEYRÜSEFER
B‹LG‹ ‹KAZLARI (KIYI - GEM‹)

500 kHz AM, TELS‹Z TELGRAF TEHL‹KE VE EMN‹YET - DEN‹Z

518 kHz FM, NBDP METEOROLOJ‹K VE SEYRÜSEFER


B‹LG‹ ‹KAZLARI VE GEM‹LERE AC‹L
B‹LG‹ AKTARIMI NAVTEX-DEN‹Z-(KIYI-
GEM‹) GMDSS

2174.5 kHz FM, NBDP TEHL‹KE VE EMN‹YET DEN‹Z-


(GEM‹ - KIYI) GMDSS

2182 kHz AM, TELS‹Z TELEFON TEHL‹KE VE EMN‹YET DEN‹Z-


(GEM‹ - KIYI) GMDSS

2187.5 kHz AM, DSC TEHL‹KE VE EMN‹YET DEN‹Z-


(KIYI - GEM‹) GMDSS

3023 kHz AM, TELS‹Z TELEFON ARAMA VE KURTARMA (SAR)


DEN‹Z/HAVA/KARA - GMDSS

3500 kHz AM, TELS‹Z TELEFON TEHL‹KE VE EMN‹YET AMATÖR -


(TAB‹‹ AFETLERDE RESM‹
KURULUfiLARCA MÜfiTEREK)

4125 kHz AM, TELS‹Z TELEFON TEHL‹KE VE EMN‹YET


DEN‹Z - GMDSS

4177.5 kHz FM, NBDP TEHL‹KE VE EMN‹YET DEN‹Z-


(KIYI - GEM‹) GMDSS

4207.5 kHz AM, DSC TEHL‹KE VE EMN‹YET DEN‹Z-


(KIYI - GEM‹) GMDSS

4209.5 kHz FM, NBDP METEOROLOJ‹K VE SEYRÜSEFER


B‹LG‹ ‹KAZLARI-NAVTEX DEN‹Z-
(KIYI-GEM‹) GMDSS
– 21 –
KULLANMA MAKSADI YER‹ VE
FREKANS DE⁄ER‹ MODÜLASYON YAYIN T‹P‹
4210 kHz FM, NBDP TEHL‹KE VE EMN‹YET DEN‹Z-
NATO (KIYI - GEM‹) GMDSS

4340 kHz AM, TELS‹Z TELGRAF TEHL‹KE VE EMN‹YET DEN‹Z-


(DEN‹ZALTI - KIYI) GMDSS

5680 kHz AM, TELS‹Z TELEFON ARAMA VE KURTARMA


(DEN‹Z/HAVA/KARA)-GMDSS

6215 kHz AM, TELS‹Z TELEFON TEHL‹KE VE EMN‹YET


DEN‹Z - GMDSS

6268 kHz FM, NBDP TEHL‹KE VE EMN‹YET DEN‹Z-


(KIYI - GEM‹) GMDSS

6282 kHz AM, DSC TEHL‹KE VE EMN‹YET DEN‹Z-


(KIYI - GEM‹)

6312 kHz FM, DSC TEHL‹KE VE EMN‹YET - GMDSS

6314 kHz FM, NBDP TEHL‹KE VE EMN‹YET DEN‹Z-


(KIYI - GEM‹) GMDSS

7000 kHz AM, TELS‹Z TELEFON TEHL‹KE VE EMN‹YET - GMDSS


AMATÖR (TAB‹‹ AFETLERDE RESM‹
KURULUfiLARCA MÜfiTEREK)

8291 kHz AM, TELS‹Z TELEFON TEHL‹KE VE EMN‹YET - GMDSS

8364 kHz AM, TELS‹Z TELGRAF ARAMA VE KURTARMA (SAR)


(HAVA/DEN‹Z/KARA)

8376.5 kHz FM, NBDP TEHL‹KE VE EMN‹YET DEN‹Z-


(KIYI - GEM‹) GMDSS

8414.5 kHz AM, DSC TEHL‹KE VE EMN‹YET - GMDSS

8416.5 kHz FM, NBDP TEHL‹KE VE EMN‹YET DEN‹Z-


(KIYI - GEM‹) GMDSS

10100 kHz AM, TELS‹Z TELEFON TEHL‹KE VE EMN‹YET - GMDSS


AMATÖR (TAB‹‹ AFETLERDE RESM‹
KURULUfiLARCA M‹LL‹ MÜfiTEREK)

– 22 –
KULLANMA MAKSADI YER‹ VE
FREKANS DE⁄ER‹ MODÜLASYON YAYIN T‹P‹
12290 kHz TELS‹Z TELEFON TEHL‹KE VE EMN‹YET - GMDSS

12520 kHz FM, NBDP TEHL‹KE VE EMN‹YET - GMDSS

12563 kHz AM, DSC TEHL‹KE VE EMN‹YET - DEN‹Z


(KIYI - GEM‹) GMDSS

12577 kHz AM, DSC TEHL‹KE VE EMN‹YET - GMDSS

12579 kHz FM, NBDP TEHL‹KE VE EMN‹YET DEN‹Z-


(KIYI - GEM‹) GMDSS

14000 kHz AM, TELS‹Z TELEFON TEHL‹KE VE EMN‹YET - GMDSS


AMATÖR (TAB‹‹ AFETLERDE RESM‹
KURULUfiLARCA MÜfiTEREK)

16420 kHz AM, TELS‹Z TELEFON TEHL‹KE VE EMN‹YET - GMDSS

16695 kHz FM, NBDP TEHL‹KE VE EMN‹YET - GMDSS

16750 kHz AM, DSC TEHL‹KE VE EMN‹YET - GMDSS

16804.5 kHz AM, DSC TEHL‹KE VE EMN‹YET - GMDSS

16806.5 kHz AM, NBDP TEHL‹KE VE EMN‹YET - DEN‹Z


(KIYI - GEM‹) - GMDSS

18068 kHz AM, TELS‹Z TELEFON TEHL‹KE VE EMN‹YET AMATÖR


(RESM‹ KURULUfiLARCA TAB‹‹
AFETLERDE MÜfiTEREK)

19680.5 kHz FM, NBDP TEHL‹KE VE EMN‹YET - DEN‹Z


(KIYI - GEM‹) - GMDSS

21000 kHz AM, TELS‹Z TELEFON TEHL‹KE VE EMN‹YET - GMDSS


AMATÖR (TAB‹‹ AFETLERDE RESM‹
KURULUfiLARCA MÜfiTEREK)

22376 kHz FM, NBDP TEHL‹KE VE EMN‹YET - DEN‹Z


(KIYI - GEM‹) - GMDSS

– 23 –
KULLANMA MAKSADI YER‹ VE
FREKANS DE⁄ER‹ MODÜLASYON YAYIN T‹P‹
24890 kHz AM, TELS‹Z TELEFON TEHL‹KE VE EMN‹YET AMATÖR
(RESM‹ KURULUfiLARCA TAB‹‹
AFETLERDE MÜfiTEREK)

26100.5 kHz FM, NBDP TEHL‹KE VE EMN‹YET - DEN‹Z


(KIYI - GEM‹) - GMDSS

27900 kHz AM, TELS‹Z TELEFON TEHL‹KE VE EMN‹YET

38500 kHz AM, TELS‹Z TELEFON TEHL‹KE VE EMN‹YET

47800 MHz AM, TELS‹Z TELEFON TEHL‹KE VE EMN‹YET

121.500 MHz AM, TELS‹Z TELEFON AC‹L YARDIM VE EMN‹YET


HAVA - GMDSS

122.100 MHz AM, TELS‹Z TELEFON HAVA KULE KONTROL

123.100 MHz AM, TELS‹Z TELEFON AC‹L YARDIM VE EMN‹YET


HAVA - GMDSS

144.000 MHz AM, TELS‹Z TELEFON TEHL‹KE VE EMN‹YET AMATÖR


(RESM‹ KURULUfiLARCA TAB‹‹
AFETLERDE MÜfiTEREK)

156.300 MHz FM, TELS‹Z TELEFON ARAMA VE KURTARMA DEN‹Z -


HAVA GMDSS (6.KANAL-APP/18)

156.375 MHz FM, TELS‹Z TELEFON METEOROLOJ‹ KANALI DEN‹Z -


(67.KANAL-APP/18)

156.525 MHz FM, DSC AC‹L DURUM, ÖZEL ÇA⁄RI KANALI


DEN‹Z - GMDSS (70.KANAL - APP/18)

156.650 MHz FM, TELS‹Z TELEFON TEHL‹KE VE EMN‹YET - DEN‹Z - HAVA


GMDSS (13.KANAL-APP/18)
(GEM‹-GEM‹)

156.800 MHz AM, TELS‹Z TELEFON TEHL‹KE VE EMN‹YET - DEN‹Z


HAVA GMDSS (16.KANAL APP/18)

243.000 MHz AM, TELS‹Z TELEFON TEHL‹KE VE AC‹L YARDIM


(HAVA/KARA/DEN‹Z)

– 24 –
KULLANMA MAKSADI YER‹ VE
FREKANS DE⁄ER‹ MODÜLASYON YAYIN T‹P‹
243.400 MHz AM, TELS‹Z TELEFON TEHL‹KE VE AC‹L YARDIM
(HAVA/KARA/DEN‹Z)

243.500 MHz AM, TELS‹Z TELEFON TEHL‹KE VE AC‹L YARDIM


(HAVA/KARA/DEN‹Z)

245.100 MHz AM, TELS‹Z TELEFON ARAMA E⁄‹T‹M HAVA/KARA/DEN‹Z

252.800 MHz AM, TELS‹Z TELEFON ARAMA VE KURTARMA E⁄‹T‹M


(HAVA/KARA/DEN‹Z)

257.800 MHz AM, TELS‹Z TELEFON HAVA KULE KURTARMA

282.800 MHz AM, TELS‹Z TELEFON ARAMA VE KURTARMA (SAR)


(HAVA/KARA/DEN‹Z)

317.500 MHz AM, TELS‹Z TELEFON DEN‹Z/HAVA S/S

344.000 MHz AM, TELS‹Z TELEFON ARAMA KONTROL


(HAVA/KARA/DEN‹Z)

362.300 MHz AM, TELS‹Z TELEFON HAVA TRAF‹K KONTROL

385.400 MHz AM, TELS‹Z TELEFON HAVA TRAF‹K SON KONTROL

406-406.1 MHz FM TEHL‹KE VE EMN‹YET


GMDSS-EPIRB

1530-1544 MHz FM- NARROW BAND TEHL‹KE VE EMN‹YET


SPACE - TO - EARTH - GMDSS

1544-1545 MHz FM- NARROW BAND TEHL‹KE VE EMN‹YET


SPACE - TO - EARTH - GMDSS

1626.5- MHz FM- NARROW BAND TEHL‹KE VE EMN‹YET


1645.5 SPACE - TO - EARTH - GMDSS

1645.5- MHz FM- NARROW BAND TEHL‹KE VE EMN‹YET


1646.5 SPACE - TO - EARTH - GMDSS

9200-9500 MHz PM ARAMA VE KURTARMA (SAR)-


RADAR KARA/DEN‹Z - GMDSS

– 25 –
EK - D
M‹LL‹ VE ULUSLARARASI KISALTMALAR
Milli K›saltmalar :
AK Search and Rescue Arama ve Kurtarma
AKH Search and Rescue Service Arama ve Kurtarma Hizmeti
AKB Search and Rescue Region Arama ve Kurtarma Bölgesi
AAKKM Main Search and Rescue Coordination Center Ana Arama ve Kurtarma Koordinasyon
Merkezi
AKKM Search and Rescue Coordination Center Arama ve Kurtarma Koordinasyon
Merkezi
YAKKM Auxiliary Search and Rescue Center Yard›mc› Arama ve Kurtarma
Koordinasyon Merkezi
AKAMER Search and Rescue Sub-Center Arama ve Kurtarma Alt Merkezi
AKB‹R Search and Rescue Unit Arama ve Kurtarma Birli¤i
OYK On-Scene Coordinatör Olay yeri Koordinatörü
TSS Tele Medical Service Tele Sa¤l›k Servisi
ATSS Main Tele Medical Service Ana Tele Sa¤l›k Servisi

Uluslararas› K›saltmalar :
ACC Area Control Center Saha Kontrol Merkezi
ACFT Aircraft Uçak
ADIZ Air Defence Identification Zone Advisory Route Hava Savunma Tan›tma Bölgesi
ADNC Air Defence Notification Center Hava Savunma Bildirim Merkezi
ADOC Air Defence Operation Center Hava Savunma Harekat Merkezi
AFIS Aerodrom Flight Information Service Meydan Uçufl Bilgi Servisi
AFTN Aeronautical Fixed Telecommunication Network Sabit Havac›l›k Muhabere Sistemi
AIP Aeronautical Information Publication Havac›l›k Bilgi Yay›n›
AIS Aeronautical Information Service Havac›l›k Bilgi Hizmetleri
ALERFA Alert Phase Alarm Safhas›
ALR Alerting Message Uyar› Mesaj›
AM Amplitude Modulation Genlik Modülasyonu
APP Approach Yaklaflma
ATC Air Traffic Control Hava Trafik Kontrol
ATS Air Traffic Service Hava Trafik Hizmetleri
AWY Airway Hava Yolu
BC Broadcast Tek Yönlü Yay›n
BDRY Boundary Hudut
CES Coast Earth Station Sahil Yer ‹stasyonu
CFM Confirm (Or I Confirm) Teyid (veya Teyid Ediyorum)
CIV Civil Sivil
CMG Modification Message Düzeltme Mesaj›
CNL Cancel ‹ptal
COM Communications Muhabere
CP Co-Ordination Post Koordinasyon Postas›
CRS Coast Radio Station Sahil Radyo ‹stasyonu
CS Call Sign Ça¤r› Ad›
CSP Commence Search Pattern Arama Paterni Bafllang›c›
CSS Coordinator Surface Search Suüstü Arama Koordinatörü
CSTM Customs Gümrük

– 27 –
D/F Direction - Finding Yön Bulma
DEMANDES Message Requesting Information Or Action Bilgi veya Faaliyet Talep Eden Mesaj
DEST Destination Gidilecek Yer
DETRESFA Distress Phase Tehlike Safhas›
DIST Distance Mesafe
DLA Delay Message Gecikme Mesaj›
DME Distance Measuring Equipment Mesafe Ölçme Teçhizat›
DSC Digital Selective Calling Say›sal Seçmeli Arama
DTG Date Time Grup Tarih Saat Grubu
EAT Expected Approach Time Tahmini Yaklaflma Zaman›
ELR Extra - Long - Range Aircraft Çok Çok Uzun Menzilli Uçak
ELT Emergency Locator Transmitter Acil Durum Yer Belirleme Göndericisi
EPIRB Emergency Position - Indicating Radio Beacon Acil Durum Yer Gösterici Telsiz Sinyali
ETA Estimated Time Of Arrival Tahmini Var›fl Zaman›
ETD Estimated Time Of Departure Tahmini Kalk›fl Zaman›
ETO Estimated Time Over Tahmini Katedifl Zaman›
FIC Flight Information Center Uçufl Bilgi Merkezi
FIG Figure fiekil
FIR Flight Information Region Uçufl Bilgi Bölgesi
FL Flight Level Uçufl Düzeyi (Seviyesi)
FLT Flight Uçufl
FM Frequency Modulation Frekans Modülasyonu
FREQ Frequency Frekans
FT Feet (Dimensional Unit) Fit (Ölçü Birimi)
G/A Ground - To - Air Yerden Havaya
G/A/G Ground - To air and Air To Ground Yerden Havaya ve Havadan Yere
GEOREF Geographical Reference System Co¤rafi Referans Sistemi
GMDSS Global Maritime Distress and Safety System Küresel Deniz Tehlike ve Emniyet Sistemi
GS Ground Speed Yer Sürati
GT Gross Tons Groston
HEL - H Heavy Helicopter A¤›r (Büyük) Helikopter
HEL - L Light Helicopter Hafif (Küçük) Helikopter
HEL - M Medium Helicopter Orta Büyüklükte Helikopter
HF High Frequency Yüksek Frekans
HJ Sunrise To Sunset Gün Do¤umundan Gün bat›m›na kadar
ICAO International Civil Aviation Organization Uluslararas› Sivil Havac›l›k Teflkilat›
IFF Identification Friend/Foe Dost/Düflman Tan›mlamas›
IFR Instrument Flight Rules Aletli Uçufl Kurallar›
IMO International Maritime Organization Uluslararas› Denizcilik Teflkilat›
IMOSAR International Maritime Organization Search and Uluslararas› Denizcilik Teflkilat› Arama
Manual Rescue Manual ve Kurtarma El Kitab›
INCERFA Message Related To Uncertainty fiüphe Durumuna ‹liflkin Mesaj
INFORMAR Message Containing Information Bilgi ‹htiva Eden Mesaj
INTL International Uluslararas›
ITU International Telecommunication Union Uluslararas› Telekomünikasyon Birli¤i
KT Knots (Nautical Miles Per Hour) Knot (Deniz Mili/Saat)
LKP Last Known Position Bilinen Son Mevkii

– 28 –
LMT Local Mean Time Mahalli Ortalama Saat
LRG Long - Range Aircraft Uzun Menzilli Uçak
LTT Landling Tele Typewriter Ba¤lant›l› Teletayp
MAP Aeronautical Maps And Charts Havac›l›k Haritalar›
MAREC Maritime Search And Rescue Recognition Code Deniz Arama ve Kurtarma Tan›t›m Kodu
MEA Minimum En-rote Altitude En Düflük Yol ‹rtifas›
MERSAR Merchant Ship Search And Rescue Ticaret Gemisi Arama ve Kurtarma
METAR Aviation Routine Weather Report Havac›l›k Amaçl› Rutin Hava Durumu
MF Medium Frequency Orta Frekans
MIL Military Askeri
MRG Medium-Range Aircraft Orta Menzilli Uçak
MRT Mountain Rescue Team Da¤ Kurtarma Ekibi
MTCA Military Terminal Control Area Askeri Terminal Kontrol Sahas›
NAVTEX Narrow Band Direct Printing Telegraphy Dar Band Direkt Yaz›m Telgraf›
NBDP Narrow Band Direct Printing Dar Band Direkt Yaz›m
NIL None Hiçbiri
NM Nautical Mile Deniz Mili (Mesafe Birimi)
NOTAM Notice to Airmen Uçufl harekat›yla ilgili görevlilere herhangi
A notice containing information concerning the bir havac›l›k kolayl›k, hizmet ya da
establishment condition or change in any tehlikenin varl›¤›, koflullar› ya da
aeronautical facility, service, procedure or hazard, de¤iflikli¤ine özgü bilgileri zaman›nda
the timely knowledge of which is essential to duyurma amac› ile yap›lan bir uyar›d›r.
personnel concerned with flight operation.
NS Number Of Units In Search Team Arama Ekibindeki Birliklerin Adedi
OK We Agree (Or It Is Correct) Kabul Ediyoruz (ya da Do¤ru)
OSC On-Scene Coordinator Olay Yeri Koordinatörü
OSV Ocean Station Vessel Okyanus ‹stasyon Gemi
PA Prohibited Area (Followed By Identification) Yasak Saha (Takiben Tan›t›lmas›)
PLB Personnel Locator Beacon Personel Mevkii Tesbit Biyk›n›
PLN Flight Plan Uçufl Plan›
PM Pulse Modulation Pals Modülasyonu
PRT Para Rescue Team Paraflütlü Kurtarma Ekibi
QBM Magnetic Heading (Zero Wind) Manyetik Bafl (S›f›r Rüzgar)
QDR Magnetic Bearing Manyetik Kerteriz
R Search Radius Arama Yar›çap›
RB Rescue Boat Kurtarma Botu
RCC Rescue Coordination Center Kurtarma Koordinasyon Merkezi
RESPONSE Reply Message Cevap Mesaj›
RSC Rescue Sub-Center Tali Kurtarma Merkezi
RTF Radio Telephone Radyo Telefon
RTG Radio Telegraph Radyo Telgraf
RTT Radio Teletypewriter Radyo Teletayp
RU Rescue Unit Kurtarma Birli¤i
RV Rescue Vessel Kurtarma Gemisi
S Track Spacing ‹z Aral›¤›
SAR Search And Rescue Arama ve Kurtarma
SARAH Search and Rescue Homing Beacon Arama ve Kurtarma Homing Biyk›n›
SARBE Search And Rescue Beacon Arama ve Kurtarma Biyk›n›

– 29 –
SIGMET Information in plain language issued by Önemli meteorolojik olaylar› kapsayan
meteorological watch offices concerning certain ve meteoroloji gözlem ofisleri taraf›ndan
meteorological phenomena. uluslararas› k›saltmalarla (plain language)
yay›nlanan bilgiler.
SITREP Situation Report Durum Raporu
SOLAS 1974 International Convention For The Safety of Life Denizde Can Güvenli¤i için Uluslararas›
At Se,a 1974 Sözleflme, 1974

SR Sunrise Gün Do¤umu (Güneflin Do¤uflu)


SRG Short-range Aircraft K›sa Menzilli Uçak
SRR Search And Rescue Region Arama ve Kurtarma Bölgesi
SS Sunset Gün Bat›m› (Güneflin Bat›fl›)
SUBMISS Initial Search For Submarine Denizalt› Kayboldu Hali
SUBSUNK Full Scale Search For Submarine Denizalt› Batt› Hali
SVC Service Message Servis Mesaj›
TAS True Airspeed Gerçek Hava Sürati
TLX Telex (Teleprinter) Teleks
TMA Terminal Contro Area Terminal Kontrol Sahas›
U/S Unserviceable Gayrifaal
UFN Until Further Notice ‹kinci Bir Bildirime Kadar
UHF Ultra High Frequency Ultra Yüksek Frekans
(300 To 3000 MHz) (300 ‹le 3000 MHz)
UTC Universal Time (coordinated) Koordine Edilmifl Evrensel Zaman
VFR Visual Flight Rules Görerek Uçufl Kurallar›
VHF Very High Frequency Çok Yüksek Frekans
(30 To 300 MHz) (30 ‹le 300 MHz)
VIP Very Important Person Çok Önemli Kifli
VIS Visibility Görüfl
VLR Very - Long - Range Aircraft Çok Uzun Menzilli Uçak
WMO World Meteorological Organization Dünya Meteoroloji Teflkilat›
WX Weather Hava Durumu

– 30 –

You might also like