LSANS

2012 KPSS / GY - GK ZMLER

1. Cmlede geen gerek yaam ifadesiyle kurmaca olmayan, yaanm olaylar, toplumsal bir gerek ifadesiyle sosyal olaylar ve sorunlar, ayna tutmak ifadesiyle de deitirmemek, olduu gibi yanstmak anlamlar verilmek istenmitir. Alt izili sz en iyi karlayan ifade Sosyal olaylar ve sorunlar deitirmeden aktarmak szdr. CEVAP: D Ek bilgi: Bu tr sorularda kalplamam sz bei iindeki mecazl ifadelerin ve imgelerin neyi karlad, hangi anlam vermek istedii iyi tespit edilmelidir. Bu paradaki ayna tutmak sz buna rnektir. Ayna tutulan nesne hibir deiiklie uramadan olduu gibi yanstldna gre edebiyatta ayna tutmak, var olan olduu gibi vermek, onun hakknda yorum yapmamak anlamna gelecektir. 4.

GENEL YETENEK
Turgut Uyarn iiri hibir dnemde tannmayacak lde deimi deildir. cmlesi yapca olumsuz ve anlamca olumludur. II. cmledeki Her kitabnda yeni sylemler ve biimler denemitir. szyle yazarn slubundan sz edilmitir. Uyarn iiri ok salam bir biim ve ierik uyumu salar. cmlesinde konu-biim uyumu vurgulanmtr. Btn bunlar anlalr bir dille gerekletirmitir. cmlesiyle sanatnn sade bir dili setii belirtilmitir. III numaral cmledeki ...btn mmknlerin kysnda dolamtr. olumsuz bir zellik deildir. Aksine elinden geleni yapma anlamndadr. CEVAP: C Ek bilgi: Bu tr sorularda seenekler tek tek ele alnmal, klardaki yarglarla numaral cmleler karlatrlmal, parann tamam tek seferde okunmamal ve soru, klar elenerek zlmelidir.

TG 3
Ek bilgi: Bu tr sorularda seenekler tek tek ele alnmal, seeneklerdeki yarglarla numaral cmleler karlatrlmal, parann tamam tek seferde okunmamal ve soru, seenekler elenerek zlmelidir.

7.

I. cmlede alk olmadmz szyle farkl olduu dnlen bir durumdan sz edilmitir. II. cmlede Yeni, bilmediimiz konular iin eviri romanlara yneldiimiz ... yzyl yayoruz. cmlesinde dnemin zellikleri anlatlmtr. Trk yazarlarn da bu ynelimi kefettiini, son yllarda pe pee yaynlanan kitaplardan anlyoruz. cmlesi karm anlam tamaktadr. efik Asann imdi Yaamak Vard adl roman, kara mizah tadnda, adna yakr bir ekilde esrarengiz bir yapt. cmlesinde eserin gizeminden sz edilmitir. V. cmlede ise neden-sonu anlam yoktur. Bu cmlede sanatnn anlatm vlmtr. CEVAP: E

2.

Yazar parada rportaj trnde pek ok eser verdiini ve bu trn iinde birok farkl tre benzeyen zellikler olduunu vurgulamaktadr. Paragrafn sonunda geen Bir yaznsal tr dierinin annesidir. szyle edeb bir trn bir baka trn domasn, ortaya kmasn salad anlatlmak istenmitir. CEVAP: E Ek bilgi: Sz bei sorularnda sadece trnak iine alnan ya da alt izili olan ifadeye baklarak cevap bulunmaz. nemli olan, sz beinin iinde getii cmle ya da paraya katt anlamdr. Bu anlam, parann tamamna baklarak bulunabilir.

5. Xyaynclk

Numaralanm cmlelerden Belki o zamana kadar bu kelime bizim kullandmz anlamda kullanlmamtr (III). cmlesi, Szckten armadysak; bizden zge bu anlam kimse dillendirmediyse anlamnn yeni hkmdaryz demektir bu (IV). cmlesiyle anlam ve vurgu bakmndan aklanmtr. CEVAP: C Ek bilgi: E anlam ile yakn anlam ifadeleri birbiri ile kartrlmamaldr. E anlaml szck ya da cmleler ayn anlamlar tadklar iin birbirleri yerine kullanlabilirken yakn anlaml szck ya da cmleler ayn anlam deil, birbirlerine yakn olan anlamlar tarlar.

Xyaynclk

Ek bilgi: Neden-sonu cmlelerinde genellikle -d iin kalb kullanlr. Otobs kard iin derse yetiemedi. rneinde olduu gibi.

8.

I. cmledeki dnyamz szc genel anlamda kullanld iin kk harfle ve doru yazlmtr. III. cmledeki her ey sznn yazm ey szc daima ayr yazld iin dorudur. IV. cmledeki Reform szc zel ad olduu iin byk harfle balamtr. V. cmledeki Teknolojik szcnn yazmnda da hata yoktur. II. cmledeki grmemiz de sznde de hl eki olduu iin bitiik yazlmas gerekirken ayr yazlmtr. CEVAP: B

6.

3.

Parada yazar eletiriyi bir elekten geirme ilemine benzettiine gre, elek de sz konusu eletirmenin deerlendirme lt anlamna gelecektir. Buna gre Her seferinde yeni bir elek kullanmamam. szyle ltlerini deitirmeden deerlendirmede bulunmak kastedilmektedir. CEVAP: E Ek bilgi: Bu tr sorularda verilen sz bekleri ile parann ya da cmlenin tamam arasndaki anlam birliine dikkat edilmelidir. Bu nedenle de soru yalnzca sz beine baklarak zlmemelidir.

I. cmlede air Evlenmesi tek perdelik komedidir szyle oyunun trnden sz edilmitir. II. cmlede Grc usul ile evlenme konusu ele alnmtr. szyle oyunun konusu verilmitir. IV. cmlede Deiik halk tabakalarndan yerli karakterlerin bulunmas orta oyununa ait bir zellikken belli bir edebi metin hlinde olmas ve olayn gelime tarz bakmndan da Batl tarzda bir eserdir. szyle eserin hem yerli hem yabanc unsurlar bir arada barndrd vurgulanmtr. V. cmlede neden - sonu ilikisi verilmitir. II. cmlede olay rgsnn karmak olduu deil, yaptn kurgu bakmndan salam olduu vurgulanmtr. CEVAP: C

Ek bilgi: Hl eki olan -de eki, Nerede, kimde? sorularna cevap verir ve genellikle geyi dolayl tmle yapar. Bu tr kullanmlarda -de her zaman bitiik yazlr.

9.

Sral cmlelerde iinde virglle sralanm e grevli szcklerin bulunduu iki cmlenin arasna noktal virgl getirilir. Paradaki iki sral cmle, ikinci cmle iinde birden ok virgl bulunduundan noktal virglle ayrlmaldr. CEVAP: C Ek bilgi: Baml sral cmleler (en az bir gesi ortak sral cmleler), balanan cmlelerin kendi ilerinde virgl yoksa virglle ayrlr.

Dier sayfaya geiniz.

2012 KPSS / GY - GK ZMLER

10. III. dizedeki benden szc ahs zamiridir. V. dizedeki Gklerin mavilii, VII. dizedeki Aalarn yeillii, VIII. dizedeki Bulutlarn glgesi ve son dizedeki ocuklarn yz birer belirtili ad tamlamasdr. I. ve II. dizelerdeki Bugn szc zaman zarfdr. VI. dizedeki Serelerin cvltsyla sz edat beidir. Dizelerde iaret sfat yoktur. CEVAP: E Ek bilgi: Varlklar iaret yolu ile belirten sfatlar iaret sfatlardr. Sylenen kiinin, szn ettii nesneye uzaklna gre deiir. Bu tr sfatlar isme Hangi? sorusunun sorulmasyla bulunur. 13. Varln niteliiyle ilgili aklama istenmesi iin cevap cmlesinde niteleme sfat bulunmas gerekir. B ve E seeneklerinde soru sfatlar kullanlsa da bunlarn cevab say sfat ya da iaret sfat olur ( Ka kii? Be kii / Hangi da? u da). C seeneinde srasyla nce soru zamiri sonra soru zarf kullanlmtr. D seeneinde ise Nerede szc soru zarfdr. A seeneindeki Nasl kitap? sorusunun cevab istendii iin bu soruya verilen yant niteleme sfat olur. CEVAP: A Ek bilgi: Niteleme szckleri ismin nne gelip varln zelliini belirttiinde niteleme sfat, eylemin nne gelip eylemin nasl yapldn bildirdiinde Durum zarf olur. 16.

TG 3
I. cmle Ekonomik yaamda gn boyu yer alanlarn ocuklarn kree brakmalar niversite eitiminin gelimesine neden olmutur. deil, Ekonomik yaamda gn boyu yer alanlarn ocuklarn kree brakmalar niversite eitiminin gelimesini salad. eklinde olmaldr. III. cmle Okul ncesi eitimin ebeveynin iradesine braklmayacak kadar hayati bir mesele olduu eitim raporlarnda grmek mmkndr. deil, Okul ncesi eitimin ebeveynin iradesine braklmayacak kadar hayati bir mesele olduunu eitim raporlarnda grmek mmkndr. eklinde olmaldr. IV numaral cmle ocuk ne kadar erken yata okula verilirse daha baarl, hatta i yaamnda daha ok giriimci olaca hemen hemen ayn kaynaklardan alntlarla vurgulanyor. deil, ocuun ne kadar erken yata okula verilirse daha baarl, hatta i yaamnda daha ok giriimci olaca hemen hemen ayn kaynaklardan alntlarla vurgulanyor. eklinde olmaldr. V numaral cmle nsan aklna yandaki ocuun annesi ile yaayaca duygunun llmezlii ile okul ncesine ynelik oyuncak, kitap, vs. gibi devasa sektrn itah acl geliyor. deil, nsann aklna yandaki ocuun annesi ile yaayaca duygunun llmezlii ile okul ncesine ynelik oyuncak, kitap gibi devasa sektrn itah acl geliyor. eklinde olmaldr. II. cmlede ise bir anlatm bozukluu yoktur. CEVAP: B Ek bilgi: Ad ile sfat ortak tamlanana balandnda tamlanan eksikliinden kaynaklanan anlatm bozukluu meydana gelir. rnein; Asker ve polis okullarnda rehberlik hizmetleri de verilmitir. cmlesinde, Asker szcnden sonra okullar tamlanan getirilmelidir.

14. 11. Sorunun nclnde verilen cmlede yer alan imkn vermemek deyiminin doru kullanm ihtimal vermemektir. Buradan deyimin yanl kullanlm olduunu ve doru cevabn D seenei olduunu grrz. nk deyimler kalplam szlerdir, bu nedenle deyimde kullanlan szckler deitirilemez. CEVAP: D Ek bilgi: Anlamlar ayn olan szcklerin bir cmle iinde bir arada kullanlmas anlatm bozukluuna yol aar. rnein dinlenmek ve istirahat etmek szcklerinin bir arada kullanlmas bu tr bir anlatm bozukluudur.

Cmlelere bakldnda A, B, C ve D seeneklerinde ge ayrmnn doru olduunu grrz. E seeneindeki cmle, gelerine yanl ayrlmtr. geler bulunurken yan cmleler bir btn olarak alnmaldr. Bu cmlede eylemsi grubunun oluturduu yan cmle blnmtr. Cmlenin doru ge ayrm Gen kz/ kocaman gzlerini krptrarak / annesine / bakt. (zne / Zarf tmleci / Dolayl tmle / Yklem) eklinde olmaldr. CEVAP: E Ek bilgi: ge ayrmndaki yanll bulmann en kolay yolu, blmlere ayrlm sz gruplarn yklemle beraber ayr ayr okumaktr. Bu yntem bu soruda uygulanrsa E seeneinde kocaman gzlerini bakt gibi bozuk bir ifadenin ortaya kaca grlr.

Xyaynclk

15.

12.

II numaral szck krlacak ve IV numaral szck deme birer ekimli eylemdir. Bunlar yer aldklar cmlelerde yklem grevindedir. I numaral Giderken szc -ken zarf-fiil eki; III numaral gidene szc -en sfat fiil eki alm; V numaral hkrarak szc de zarf-fiil eki almtr. CEVAP: C Ek bilgi: Fiilimsilerin temel cmlenin yklemi olmas iin ek eylem almas gerekir. Fiilimsiler asla kip ve kii ekleri almaz ve ekimlenmez. Fiilimsiler sadece yan cmlenin yklemi olur.

Ykleminin tr bakmndan cmleler isim cmlesi ve fiil cmlesi eklinde ikiye ayrlr. Yklemi ekimli eylem olan cmleler fiil cmlesi, yklemi ek eylem alm ad soylu szck ya da sz grubundan oluan cmleler isim cmlesi olur. I. cmledeki dayanyor, III. cmledeki brakrd, IV. cmledeki grrd yklemleri birer ekimli eylemdir ve bu cmleler ykleminin trne gre fiil cmlesidir. II. cmledeki varlkt ve V. cmledeki zorlamakt yklemleri ek eylem alm ad soylu szcktr. Bu cmleler ykleminin trne gre isim cmlesidir. CEVAP: C Ek bilgi: Ek eylem alm tm ad soylu szcklerin ve yine ek eylem alm eylemsilerin yklem olduu cmleler ad cmlesidir.

Xyaynclk 17.

I numaral cmlede zne insan dnda bir varlk olduu halde yklem oul kullanlmtr. Bu kitaplar nce ngilterede sonra da Almanyada basldlar. cmlesi, Bu kitaplar nce ngilterede sonra da Almanyada basld. eklinde olmalyd. CEVAP: A Ek bilgi: nsan dndaki tm varlklar ve nesneler zne olduunda, zne oul durumda da olsa yklem daima tekil olur. Buna tekillik-oulluk bakmndan zne-yklem uyumu denir.

Dier sayfaya geiniz.

2012 KPSS / GY - GK ZMLER

18. uslu szc TDK szlnde Toplumu, evresini rahatsz etmeyen, edepli eklinde aklanmaktadr. Buna gre Biz de uslu, edepli dinliyoruz onlar nk susmaya niyetleri olmadn oktan anladk. cmlesinde uslu ve edepli szcklerinin birlikte kullanmndan doan anlatm bozukluu vardr. Ayrca cmlede tamlayan eksiklii bulunmaktadr. Cmlenin dorusu Biz de uslu uslu dinliyoruz onlar nk onlarn susmaya niyetleri olmadn oktan anladk. eklinde olmaldr. CEVAP: A Ek bilgi: Sral cmlelerde anlatm bozukluunu bulmak iin (zellikle ge eksiklii gibi dil bilgisiyle ilgili anlatm bozukluklarnda) cmlelerdeki ortak geleri her iki cmleyle birlikte ayr ayr okumamz gerekmektedir. 21. Parada sanatn kutsal bir yarat olduu ve yarna kalabilecek sanatlarn ancak buna inananlar olduu vurgulanmtr. III numaral cmlede yer alan Gerek sanat eseri her zaman yarna kalamaz. ifadesinin parann anlam ve anlatm akyla balants yoktur. Bu cmle atldnda IV numaral cmlenin, II numaral cmlenin devam olduu grlebilir. CEVAP: B Ek bilgi: Paragraf ierisindeki her cmle kendinden nceki ya da sonraki cmle ile hem anlam hem de yap bakmndan uyum gsterir. Bir paragraf bir dnce destekler. Eer paragrafta iki ayr dnce varsa bu paragraf, iki ayr paragrafa da dntrlebilir.

TG 3
rak bir metnin en doru biimde belirlemesi gelir. cmlesi B seeneini, Metnin deerlendirilmesinde izlenecek yol ise zellikle eski metinler iin dnemin kendine zg dil ve szck yapsnn, dnemi etkileyen olaylarn ve kiilerin, eseri etkilemi olas geleneklerin belirlenmesidir. cmlesi C seeneini, Ayrntl biyografi almalar bu anlayn temel zelliklerin banda gelir. cmlesi D seeneini karlar. Parada geen kusurlu olup olmamasna baklmakszn ifadesi A seenei ile ters der. CEVAP: A Ek bilgi: Bu parada aadakilerden hangisine deinilmemitir? sorular yardmc fikirlerle ilgili sorulardr. Bu tr sorularda parada yer alan, deinilen yarglar tek tek tespit edildikten sonra deinilmeyen, parada gemeyen yargya ulalr.

22.

19.

Parada geen Her ne kadar trleri farkllk gsterse de akas kapakta yazan bu sz, kitabn omuzlarna ar bir yk bindiriyor. cmlesinde znel yarg vardr. Gerilim romanlarnn ustas Stephen King, Uzun, ok uzun zamandr okuduum en iyi kitaplardan biri demi Karanlkta Kaybolanlar iin. ve Btn cinayet romanlarnda olduu gibi Katil kim? sorusunu bu kitapta hikye zlene kadar tahmin etmek olduka zordu benim iin. cmleleri devriktir. Stephen Kingin cmlesi hem alnt yapmaya hem de karlatrmaya rnektir. Parada farkl duyulara hitap eden ayrntlara yer verilmemitir. CEVAP: D Ek bilgi: Farkl duyulara ait ayrntlar genellikle sanatsal paragraflarda, zellikle betimleme ve ykleme paragraflarnda yer alr.

Sanatn niteliini aklamaya alan bir baka kuram da anlatmclk (ekspresyonizm) kuramdr. cmlesi A seeneini, Romantik edebiyat akmnn dnce temelleri arasnda bulunan duygu anlatmcln da kavramdr. cmlesi B seeneini, Anlatmclk grne sahip dnrler; sanat, duygunun dile getirilmesi olarak tanmlar. cmlesi D seeneini, Sanat dier insanlardan farkl ve zel bir kiidir. cmlesi E seeneini dorular. C seeneiyle ilgili parada herhangi bir yarg gemedii gibi bu seenek paradaki Anlatmclk, yanstma kuramnn darya, yazarn ve eserin dna ynelmesine karn sanat eserinin, sanatnn duygularnn bir sonucu olduu grndedir. cmlesinde verilen gre tamamen zttr. Parada anlatmclarn deil, yanstma kuramnn yazarn ve eserin dna yneldii sylenmektedir. CEVAP: C Ek bilgi: Bu parada aadakilerden hangisine deinilmemitir? sorularnda parada vurgulanan bir ana dncenin o paragrafa ait yardmc dnceleri vardr. Yardmc dnceler, ana dnceyi besleyen gelerdir. Paragrafta ele alnan yardmc dncelerle seenekler eletirildiinde paragraf ierisinde deinilmeyen seenei bulmak kolaylaacaktr.

24. Xyaynclk

Sanatnn eserleri dndaki dnyasnda olup bitenlerin yer ald sz D seeneini, okurun sanaty baka alardan da tanmasn sz B seeneini, edebiyat tarihisinin, pek ok eksii gidermesine sz A seeneini ve tarihin tozlu sayfalar arasnda kalm, unutulmu gereklere ulamasna sz E seeneini karlar. Parada mektubun sanatnn dnya gr, siyasi yaam hakknda bilgi verdiine dair bir ifade yoktur. CEVAP: C Ek bilgi: Bir paragrafta sadece tek ana fikir yer alrken birden fazla yardmc dnce bulunabilir. Yardmc fikir sorular karmza Bu parada aadakilerden hangisine deinilmemitir? veya Bu paradan aadakilerden hangisi karlmaz? eklinde kar.

Xyaynclk

25.

20.

Parann ilk drt cmlesinde edebi eserden her okuyucunun farkl anlamlar karabilecei, bunun okuyucunun bak asna ve bilgi birikimine bal olduu vurgulanmtr. V. cmleden itibaren yeni bir konuya geilmi; edebi eserde bulunan mesajdan ve sanatnn eserini bu mesaj evresinde oluturduundan sz edilmitir. CEVAP: D Ek bilgi: Paragrafn ikiye blnd ksmda iki cmle arasnda anlamsal ve yapsal ba bulunmamasna dikkat edilmelidir.

23.

Edebiyat aratrmacsnn yapmas gereken ilk ilerden birisi yaymlanmam veya yaymlanp unutulmu edebiyat metinlerini eksik, kusurlu olup olmamasna bakmakszn ve bir deer eletirisine tabi tutmakszn gn yzne karmaktr. cmlesi E seeneini, Bunun iin izlenecek yollarn banda kritik almas, yani farkl nshalar karlatra-

Parada, k olan bir insann iyi bir air ya da yazar olsa bile dndklerini uygun szlerle anlatmakta zorlanabilecei anlatlmtr. Bu duruma rnek olarak da zdemir Asaf verilmi ve onun bir sznden alnt yaplmtr. Parada sylenmek istenen temel dnce E seeneindeki air bile sevdiine uygun szler bulmakta zorlanabilir. szdr. CEVAP: E Ek bilgi: Ana dnce ile yardmc dnce kartrlmamaldr. Yardmc dnce, parann bir blmnde geebilir. Ancak ana dnce, paray tamamen kapsayan ve zetleyen genel bir yarg olmaldr. Dier sayfaya geiniz.

2012 KPSS / GY - GK ZMLER

26. Btn filmleri boyunca neredeyse ayn adam olmu, hi deimemi ve sanki zamana paralel olarak hi ilerlememi bir adam portresi izmektedir. cmlesi B ve D seeneklerini, Glmeyi, kaslarmzn tesinde, hi dnmeksizin, dnr gibi yapmadan la dntrmeyi baarmtr. sz E seeneini, O, insanlk tarihinin perdesine beklenmedik ekilde iniveren ve oyunuyla herkesi byleyen tanmlanamaz bir yarata benzetilebilir. cmlesi C seeneini karlar. Paranda arlonun sessiz sinemann en tannm ismi olduuna dair bir ifade yoktur. CEVAP: A Ek bilgi: Bu parada aadakilerden hangisine deinilmemitir? sorularnda paragraf ile seenekler srekli denetlenmeli ve cmleler karlatrlmal, deinilen yarglar tek tek elenip bulunduktan sonra parada gemeyen ifade tespit edilmelidir. 30. Xyaynclk 27. Hayatta olup da romana girmeyen bir ey yoktur. sz romann konu olarak snrsz olduunu vurgulamak istemektedir. Bu ifadeden sonra gelebilecek en uygun yarg D seeneindeki Romana snr biilemez cmlesidir. CEVAP: D Ek bilgi: Paragraf tamamlama sorularnda doru seenek olarak bulduumuz cmleyi paragraftaki bo ksma getirmemiz ve bu ifadenin bir nceki ya da bir sonraki yarglarla anlamca ve yapca uygun olup olmadna bakmamz gerekir. 29. Ahmet Mithat; hemen her romannda roman ahslar arasna kendisini de katar, olaylara karr, fikirlerini dile getirir, ahlak dersi vermeye kalkar, okuyucuyla konuur. cmlesi B, C ve E seeneklerini, Bu tarzn youn olarak kullanld romanlardan bir ksm hatra, tarih, biyografi, gezi yazs, otobiyografi ile i ie olma durumuyla kar karyadr. ifadesi A seeneini karlar. Parada romanda farkl konularn ilendiine dair bilgi yoktur. CEVAP: D Ek bilgi: Bu parada aadakilerden hangisine deinilmemitir? sorularnda doru olduunu bildiimiz, kendi bilgilerimizden yola karak emin olduumuz bir yarg seeneklerde yer alsa da parada gemedii srece bu ifadeyi var kabul edemeyiz.

TG 3
Ek bilgi: lem ncelii aadaki gibidir: 1. Parantez iindeki ilemler yaplr. 2. s (kuvvet) varsa, s alnr. 3. arpma veya blme ilemi yaplr. 4. Toplama veya karma ilemi yaplr.

32.

0, 5 0, 01 6, 4 0, 8

50 = 50 1

64 =8 8 = 16 =4 4

0, 016 0, 004 lk cmle D seeneini, ikinci cmle A seeneini, nc cmle B seeneini, son cmle de C seeneini karlar. Balangta beenilmeyen bir sanat, raklk dneminden sonra yeterli duruma gelebilir. yargs, parada geen Yazar, air veya romanc... romancdr. Bu yaayp... gelen bir yetenekle ilgilidir. ifadesi gz nne alndnda E seeneinde bahsedilen durum paradan karlamaz. CEVAP: E Ek bilgi: Bu paradan aadakilerden hangisi karlamaz? sorularnda ... deinilmemitir? sorusundan farkl olarak paradaki grlere aykr ifadeler aranr.

50 8 + 4 = 46 Xyaynclk CEVAP: A Ek bilgi: Ondalk kesirlerde blme ilemi yaparken pay ve payda virglden kurtarlr. Bunun iin, pay ve paydadaki say ayn say ile geniletilir. Buradaki pratik yol, pay ve paydadaki ondalkl saylarn virgllerini eit sayda saa doru kaydrarak virglden kurtarmaktr. Virglden nce kurtulan saynn en sadaki basamana, dier saynn virglden kurtulmas iin her saa kaydnda sfr yazlr.

28.

Trkede kelimeler cmle iinde ok deiik yerde kullanlabilir. cmlesi C seeneini, Birok dilde ise kelimelerin yerini deitirmek hem kolay deildir hem de deitirilse bile anlamda farkllk meydana gelmez. ifadeleri D ve A seeneklerini, Szcklerin yerlerine bal olarak farkl bir anlam kazanan cmle, ayn kelimelerle deiik ifadeler salamaktadr. cmlesi B seeneini karlar. Parada Trkenin ge sralamasyla ilgili bir bilgi yoktur. CEVAP: E Ek bilgi: Bu parada aadakilerden hangisine ulalamaz? sorularnda seenekler ile verilen ifadelerden yalnzca biri paragrafta yer almamaktadr. Bu tr sorularda paragraftaki ifadelerle uyuan seenekler eletirilmelidir.

31.

R J V 2 1 1N = 5 + S : K + OW (lem ncelii en S 3 K 2 6 OW iteki parantezdeS W ^ 3h PX T L dir.) R2 3 1 V = 5 + S : c + mW S3 6 6 W T X = 5+c 2 4 : m 3 6 (Birinci kesir aynen kalr, ikinci kesir ters evrilip arplr.) 33. a.b.c < 0 ileminde a.bnin negatif olduu biliniyor. O hlde cnin iareti pozitiftir. CEVAP: D Ek bilgi: > 0 ifadesini zm srasnda dikkate almamamzn sebebi, tm saylarn ift kuvvetlerinin pozitif olmasdr. a2

= 5+ = 5+

2 6 (arpma ilemi, toplama. 3 4 ya gre nceliklidir.) 12 12

=5+1 =6 CEVAP: C

Dier sayfaya geiniz.

2012 KPSS / GY - GK ZMLER

34. 5 / 3 < x < 5 (5 ile arplr). 3/ 4 < y < 10 (3 ile arplr). 36. Kalan Blnen say x olsun. X Kalan Xin en fazla olmas iin kalan en byk seilmelidir. Yani, kalan < 9 olduundan kalan en ok 8 olur. Dolaysyla, x = 9.15 + Kalan x = 135 + 8 x = 143 olur. CEVAP: B Ek bilgi: Bir blme ileminde kalan daima blenden kk olmaldr. 9 15 Blnen Blen Blm 39. 3 x+ 5 = c m 4 3 x+ 5 = c m 4 3 x+ 5 = c m 4 J 4 4 N1 - x K O K 4O L3 P J 4 4N1 - x Kc m O K O L 3 P J 3 - 4N1 - x Kc m O K O L 4 P

TG 3

15 < 5 x < 25 + 30 < 3y < 12 15 + (30) < 5x 3y < 25 + (12) (Eitsizlik negatif bir say ile arplnca yn deitirir.) 45 < 5x 3y < 13 O hlde 5x 3y ifadesinin en byk tam say deeri 12dir. CEVAP: E Ek bilgi: 2001 KPSSde yukardaki sorunun benzeri x ve y saylarn tam say kabul ederek kmtr. Bu soruda dikkat edilmesi gereken x ve y saylarnn reel say olarak seilmi olmasdr. Eer x ve y saylar tam say olarak kabul edilseydi, x = 4 ve y = 5 alnacak, 5x 3y ifadesinin en byk deeri, 5.x 3.y = 5.4 3.5 = 20 15 = 5 olarak bulunacakt. Xyaynclk

3 x+ 5 3 - 4.^ 1 - xh =c m c m 4 4 3 x+ 5 3 - 4 + 4x (Tabanlar eit =c m c m 4 4 ise sler de eittir.) x + 5 = 4 + 4x 5 + 4 = 4x x 9 = 3.x x= 3 CEVAP: D Ek bilgi: * sl bir ifadenin ss alnrken sler arplr.
^ a mhn = a m.n

37.

680 340 170 85 17 1

2 2 2 5 17

Xyaynclk

Negatif s (kuvvet) pozitif yaplmak istenirse pay ve payda yer deitirir. a -n b n c m =c m a b

680 = 2 . 5 . 17 = a . b c

a = 2, b = 5, c = 17dir. 35. Bir saynn 5 ile blnebilmesi iin birler basamann 0 veya 5 olmas gerekir. 5 ile blmnden kalan saynn 2 olabilmesi iin birler basama 2 veya 7 olmaldr. Soruda saynn ift olduu vurguland iin b = 7 olamaz. O hlde a says a = 0, 1, 3, 5, 6, 7, 8 olabilir. CEVAP: B Ek bilgi: Bir saynn 5 ile blmnden kalan bulmak iin birler basamana bakmak yeterlidir. Birler basamandaki say, * * 5ten kk ise kalan 0 (3. tekil ahs) sayya eittir. 5ten byk ise kalan bulmak iin birler basamandaki saydan 5 karlr. 40. 38. (aa)2 + (bb)2 + (cc)2 = 1089 ifadesi zmlendiinde; (10a + a)2 + (10b + b)2 + (10 c + c)2 = 1089 (11a)2 + (11b)2 + (11c)2 = 1089 121.(a2 a2 + b2 + + b2 c2 + = c2) = 1089 = 9dur. CEVAP: B 1089 121
3

O hlde, a + b + c = 2 + 5 + 17 = 24tr. CEVAP: C Ek bilgi: 1 ve kendisinden baka bleni olmayan sayya asal say denir. En kk ve tek ift olan asal say 2dir.

32 + 32 + 32
5

2 +2

3.3 2 2.2
4

33 25

3 2

CEVAP: A Ek bilgi: Tabanlar ayn olan iki sl say arplrken sler toplanr. am.an = am + n Kkn iindeki say kk dna karken kkn saynn ss kkn derecesine blnerek kar.
n

Ek bilgi: Tabanlar farkl iki saynn ss (kuvveti) alnrken, s (kuvvet) her iki saynn da zerine s (kuvvet) olarak geer. (a.b)m = am.bm dir.

a m = a n dir.

Dier sayfaya geiniz.

2012 KPSS / GY - GK ZMLER

41. a2 = | a | = a | c - a - b | = c a b (Parantezin iindeki 144 2443 ilem pozitif olduu >0
ii dar aynen kar.)

TG 3
44. Yol = Srat.zaman 90 = Srat.1 Srat = 90 km/saat (Tablodaki herhangi bir noktadaki deer alnarak ayn ilem yaplabilir.) 456 = 90 x t 456 = + (saat) 90 456 6 1 ^ Saath =5 =5 90 90 15 1 saat 60 dakika ise, x dakikadr. 46. 1. yol: Hrka saysna x diyelim. 40.x (250 TL zarar ettii sat fiyat) 60.x (750 TL kr ettii sat fiyat) 40x + 250 = 60x 750 Al fiyat Al fiyat

| 2a - c + b | = (2a c + b) (Parantezin ii 144 244 3 4 4 negatif olduu <0 = 2a + c b iin () eksi

ile arplarak kar.)

750 + 250 = 60x 40x 1000 = 20x 1000 = x =x 20 50 = x 2. yol : 250 lira zarar ve 750 lira kr arasndaki fark 60 70 = 20 iralk sattr. 750 lira kr = + 750 250 lira zarar = 250 olarak gsterilebilir. 750 (250) = 750 + 250 = 1000 liradr. 1000 lirann iinde ka tane 20 lira varsa, hrka says da o kadardr. 1000 : 20 = 50dir. CEVAP: B CEVAP: A Ek bilgi: Xyaynclk Sat fiyat = Al fiyat + Kr veya (Maliyet fiyat) (zam) Sat fiyat = Al Fiyat Zarar (indirim)

= a + (c a b) (= 2a + c b) = - a + c - a - b + 2a - c + b =0 CEVAP: C Ek bilgi: Mutlak deer dna hibir say negatif olarak kamaz. 1) x<0 |x| = x 2) x>0 |x| = x

1 saat 15 D.O.

60 1 x = 60. = = 4 dakika 15 15 Toplam sre, 5 saat 4 dakikadr. 06: 00 + 5: 04 11: 04

42.

(a + b 7) + (a b 3)2 = 0 Xyaynclk 0 0

Ek bilgi: X V Srat t t= Zaman Yol x = V.t V= x t x V

a + b 7 = 0 ise a + b = +7dir. a b 3 = 0 ise a b = +3tr. a2 b2 = (a b).(a + b) olduu iin, a2 b2 + 5 = (a b) (a + b) + 5 (yerine yazalm) = 3.7 + 5 = 21 + 5 = 26 CEVAP: A Ek bilgi: ki saynn parantezinin kareleri toplamnn 0 (sfr) olmas iin bu iki saynn 0a eit olmas gerekir.

Yukardaki tabloda istenen bir deerin zeri kapatlarak, kalan ifadelerin ilemlerinin ne olduu hatrlanabilir (Yanyana olan ifadeler arpm durumunda, biri yukar dieri aada olan ifadeler blm durumdadr).

47.

Eklenen su x kg olsun.
30 kg + %20 5 kg %100 + x kg = 30 + 5 + x %0 %11

30. 45. 43. a= b= c= 2 40 = 2 4 10 = 4 8 =

6 6 82 40 2 10 2

20 100 0 11 + 5. + x. = ^ 30 + 5 + xh . 100 100 100 100 600 + 500 + 0 = (35 + x).11 1100 = (35 + x).11 1100 = (x + 35) 11 100 = x + 35 x = 100 35 x = 65 kg su eklenmitir. CEVAP: A

45 21 = 24 (satlmayan daire says) 24 dairede 100 dariede D.O. 21.100 = 24.x 2100 = 24x 2100 =x 24 87,5 = x CEVAP: E Ek bilgi: Orantdaki okluklardan biri artarken, dieri artyor veya biri azalrken, dieri de ayn oranda azalyorsa bu orant eitine doru orant denir. Yzde problemlerinde aranan ifadenin yzdesini bulmak iin kurulan orant ise daima doru orantdr. 21 tane satlmsa x tane satlr

= 2 20 =4
3 5

=8

olmaktadr. a= 220
Tabanlar ayn olan saylardan ss (kuvvet) kk olan say daha kktr.

b = (22)5 = 210 c = (23)3 = 29

Ek bilgi: Saf ekerin (maddenin) eker oran % 100dr. Saf suyun eker oran % 0dr.

O hlde; c < b < a olmaldr. CEVAP: E Ek bilgi: ss (kuvvet) eit olan saylarda sralama yaplrken de tabana baklr. Taban kk olan say daha kktr.

Dier sayfaya geiniz.

2012 KPSS / GY - GK ZMLER

48. Bugnk yalar a yl sonraki yalar Kk ocuk Byk ocuk x x+a x+4 x+4+a 18 = 3 para ayrlr. 6 Bunun iin 2 kesim yapmalyz. 1. ubuk 30 = 5 paraya ayrlr. 6 Bunun iin 4 kesim yapmalyz. 2. ubuk 42 = 7 paraya ayrlr. 6 Bunun iin 6 kesim yapmalyz. 3. ubuk Toplam = 2 + 4 + 6 = 12 kesim yaplr. CEVAP: B Ek bilgi: Bir cismi a paraya ayrmak iin (a 1) tane kesim yaplr. Toplamlar ise

TG 3

= (- 2 ) + ( - 1 ) + a + 1 + 2 + 3 + 4 + 5 + 6 + 7 Toplam = 25tir. CEVAP: B Ek bilgi: 1. Bir eitsizlii negatif (<a) bir say ile arpar ya da blersek eitsizlik yn deitirir. Bir eitsizliin her tarafna ayn say ekler veya karrsak eitsizlik bozulmaz.

(Babann ya bugnk yalar toplamna eittir.) Babann ya = x + x + 4 = 2x + 4 a yl sonra babann ya = 2x + 4 + a olacaktr. a yl sonra babann ya kk ocuunun yann 2 kat olacak ise, 2x + 4 + a = 2.(x + a) 2x + 4 + a = 2x + 2a 2x + 4 - 2x = 2a - a 4= a CEVAP: D Ek bilgi: Baba ile ocunun yalar fark a ise b yl sonra baba ile ocuunun yalar fark yine a olacaktr. 51.

2.

a 3

b 4

c 4

53. = k olsun (orant sabiti

49.

H leminde x grdmz yere 4, y grdmz yere 10 yazalm. Xyaynclk 4 4

kdr.) _ a = k ise a = 3k b 3 b b b b = k ise b = 4k ` 4 b b c = k ise c = 5k b b 5 a

x 2 - xy = 38 (Taraf tarafa toplayalm) y - xy = 43 = 43 + x 2 - xy + y 2 - xy = 81

2

a, b ve c yerine denklemde k cinsinden bulduumuz deerleri yazalm: Xyaynclk

x 2 - 2xy + y 2
^ x - yh2 = 81

CEVAP: E Ek bilgi: x2 + 2 xy + y2 = (x + y)2 ve x2 2 xy + y2 = (x y)2 ifadelerinin tam kare olduu unutulmamaldr.

* 10 * 10 * *
3 3 3

1 + 2.10 4 1 20 + 4 1
^ 4h

a2 b2 + c2 = 72 iin, (3k)2 (4k)2 + (5k)2 = 72 9k2 16k2 + 25k2 = 72 18k2 = 72 k2 = 4 k = +2 veya 2 dir. a, b, c, olaca iin 2 zm kmesinin eleman deildir. k = 2 olmak zorundadr. O hlde; a = 3.k = 3.2 = 6 b = 4.k = 4.2 = 8 c = 5.k = 5.2 = 10 CEVAP: A Ek bilgi: Doru orantda, orandaki saylarda biri artarken dieri de artar, biri azalrken dieride azalr. Ters orantda, orandaki saylarda biri atarken dieri azalr. a+b+c=6+8+10=24 Z+

4 4

1 80 = + 4 4 10 81 = 4 10

54.

90 lik daire diliminin yay uzunluu:

12

cm

81.(4 H 10) = 12 (Her iki taraf 81e blelim.) 12 4 H 10 = (pay ve payday 3 ile sa81 deletirelim.) 4 H 10 = 4 dir. 27

2.r.r.

a 360

: merkez ann ls n: yarap uzunluu formlyle bulunur. 2..12 90 1 = 2..12. 4 360 = 24r = 6 4

CEVAP: C

Ek bilgi: Bir orantda; a:b=c:d iler dlar olarak yazlabilir. 52. ise a b = c d

|y| a ise |2x 5| 9 9 2x 5 9

a y adr.

Koni oluturmak iin taban dairesinin evresinin 6 olmas gerekmektedir. klarda yarap 3 cm olan dairenin evresi: 2.3 = 6 dir. CEVAP: D Ek bilgi: Kapal ekli: olan bir karenin ak ekli aadaki gibidir. r

50.

Bu soruda demir ubuklar en byk uzunluktaki paralara blnd iin Ebobu alnr. 30 15 5 5 5 1 42 21 7 7 7 1 2 * (18, 30, 42) = 2.3 = 6dr. 3* EBOB 3 5 7

9 + 5 2x - 5 + 5 9 + 5 (Eitsizliinin her tarafna 5 ekleyelim.) 4 2x 14 (Eitsizliin her tarafn 2ye blelim.) 2 x 7 xin tamsay deerleri 2, 1, 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7

18 9 3 1

(r = taban yarap a = yanal ayrt = tepe as)

Dier sayfaya geiniz.

2012 KPSS / GY - GK ZMLER

55.
A
30

TG 3
Ek bilgi: Kenarlarna gre zel genlerden KPSSde en ok karmza kanlar; 3 4 5 (ve 2 kat olan 6 8 10) 5 12 13 II. dnemdeki ilk snavn net saylar toplam = 23 + 25 + 27 = 75tir. Son snavdaki net says toplam = 104 75 = 29 CEVAP: E Ek bilgi: Verilerin art miktarlar eit ise, kkten bye veya bykten ke sraladmzda ortadaki say (medyan) ayn zamanda aritmetik ortalamadr. 59. 57.
A 4 cm E 4 cm B

ADC ikizkenar geninin taban alar: 180 120 = 60 60 : 2 = 30 dir. & ABD; 30 60 90 zel genidir. Hipotens, 30 lk ann karsndaki kenarn 2 kat, 60 lk ann karsndaki kenar ise, 30 lk ann grd kenar uzunluunun 3 katdr.)
A 30 2 3 cm 4 cm 60 2 cm D
A

30

60 2 cm D

120

7 24 25
30 C

8 15 17 genleridir. Bu genlerin bilinmesi, geometri sorularn zerken hzl ekilde zm yapmanz salayacaktr.

I. dnemdeki toplam net says = 10 + 14 + 17 + 19 = 60 dr. 60 net 360 ile gsterilirse x ile gsterilir. 10 net

4 cm D

D.O. (Doru orant) 60x = 360.10 60x = 3600 x= 3600 = 60 60

ABCD paralelkenar ise; [AB] // [DC] ve [AC] // [BD] dir. |AC| = |BD| = 4 cm dir. [AB] // [DC] ise; % % _ m (ECD) = m (AEC) b b ` i ters alardr. % % b m (EDC) = m (BED) a O hlde; AEC ve EBD ikizkenar genlerdir. |AC| = |AE| ve |BD| = |BE| dir. [AB] // [DC] olduundan |AB| = |DC| = 8 cm dir. CEVAP: C Ek bilgi: Dorular birbiriyle paralel olduunda bilinmesi gereken kurallar,

2 3 cm

CEVAP: D

4 cm

Xyaynclk

& Taban Uzunluu x Ykseklik A (ADC) = 2 4.2 3 & = 4 3 cm 2 A (ADC) = 2 CEVAP: E Ek bilgi: Geni al genlerde, e kenarlara ait ykseklik daima genin dnda kalr.

Xyaynclk

Ek bilgi: Daire grafiinde, veriler merkez ann lsyle daima doru orantl ekilde oluturulur. Merkez ann ls bydke, daire grafiindeki pay da artar. 60. Grafikler incelendiinde 10 net ile balayan Senann net saylar srasyla 10, 14, 17, 19, 23, 25, 27, 29 olmutur. Srekli artmaktadr. Net saynn en fazla olduu snav son snavdr. Ancak toplam baars iin dier derslerin de bilinmesi gerekmektedir. Bu konuda kesin bir ey sylenemez. 5. snavdaki net says 23tr. 10un 2 katndan 3 fazladr.

56.

4 cm

B a
13

a+b

I. dnemdeki net ortalamas = Toplam net says Snav says = = 10 + 14 + 17 + 19 4

5 cm

cm

a a

[AC] // [BE] olacak ekilde, [BE] izilir. [AB] // [CD] olduundan, |AC| = |BE| dir. |BE| = 5 cm bulunur. [AC] // [BE] olduundan, |AB| = |CE| dir. |CE| = 4 cm bulunur. & BED kenarlarna gre zel genlerdendir. (5 12 13 geni) |ED| = 12 cm bulunur. |CD| = 4 + 12 = 16 cm A (ABCD) =

60 = 15 dir. 4 II. dnemdeki net ortalamas, 28. soruda 26 olarak belirtildiinden I. dnemdeki net ortalamas daha dktr. Son snavdaki net says 29, ilk snavdaki net says 10dur.

eklindedir. Sorudaki i ters ann kuralndan geldiine dikkat ediniz.

29 10 = 19 artmtr. 10 soruda 19 artarsa x artar.

58.

Ortalama dendiinde aritmetik ortalama anlalr. Aritmetik Ortalama = Verilerin toplam Veri Says Verilerin toplam Veri Says

100 soruda 10x = 19.100 x=

>

(Alt taban + st taban) .Ykseklik 2 (16 + 4) 2 .5 = 100 = 50 cm 2 2 CEVAP: D 26 =

1900 = 190 % 190 artmtr. 10 CEVAP: A

Verilerin toplam = 26.4 = 104tr. (KPSS sonular toplam)

Ek bilgi: Grafik yorumlama sorularnda tm klar dikkatle incelenmeli ve gerekirse doru cevap dier klar elenerek bulunmaldr.

Dier sayfaya geiniz.

LSANS
2012 KPSS / GY - GK ZMLER
1. Trk tarihinde, devlet tekilatnn kurulmas (III) idari tekilatlanmann kurulmas, asker tekilatlanmann kurulmas, Pazrk Kurganndan kan pazrk hals, Esik Kurganndan kan Altn Zrhl Prens Heykeli CEVAP: C Ek bilgi: Trk tarihinde, hareketli harf sistemine dayanan matbaann kullanlmaya balanmas Uygurlar Dnemine ait bir gelimedir. Mill alfabenin oluturulmas Gktrkler Dnemine ait bir gelimedir. 4. Osmanl Devletinde Kapkulu Ocann asker ihtiyacn karlamak amacyla I. Murat Dneminde Acemiolanlar Oca oluturulmutur. CEVAP: A Ek bilgi: Sekban- Cedit Oca: II. Mahmut Dneminde Avrupai tarzda kurulan asker birliktir. Tmar Sistemi: Tarada, topraklardan elde edilen vergi gelirleri ile atl asker beslenmesi sistemidir. Xyaynclk Xyaynclk Atabeylik Sistemi: Seluklularda hkmdar ocuklarna devlet ynetim tecrbesi kazandrmak amacyla oluturulan sistemdir. Ekinci Oca: II. Mahmut Dneminde Avrupai tarzda kurulan askeri birliktir.

GENEL KLTR
Divan Lgatit Trk: Kagarl Mahmut tarafndan yazlmtr. Arapa-Trke ansiklopedik szlk niteliindeki bir eserdir. Muhakemetl Lgateyn: Ali ir Neva tarafndan yazlmtr. Farsa-Trke szlktr. 6.

TG 3
1808 ylnda yanlarla imzalanan Sened-i ttifak szlemesi ile padiah yanlarn fiili feodal statlerini resmen tanmtr. yanlara, vergi toplama, fiyatlar kontrol etme ve bulunduu blgede gvenlii salama konularnda yetki verilmesiyle yanlk resmiyet kazanmtr. (I) Devlet yanlarla i birlii yapmtr. (II)

Asya Hun Devlet Dnemine zgdr.

durum ya da yarglarna ulalabilir. Fakat verilen bilgilerden yanlarn halk temsil ettii durumuna ulalamaz. CEVAP: D Ek bilgi: yanlar, Osmanl Devletinde Tmar Sisteminin bozulmas ve ltizam Sisteminin yaygnlamasyla zaman ierisinde g kazanan gl ve zengin toprak sahibi kiilerdir.

7.

2.

Anadolu Seluklu sultanlarnn ticaret yollar zerinde denetim kurmaya ynelik siyaset izlemeleri, Kervansaray saysnn artmas (II) durumu zerinde etkili olmutur.

ltizam Sistemi, bir blgenin vergi gelirlerinin ihaleye karlmas, ihaleyi alan mltezimin de devlete pein deme yapmas sistemidir. Sistemin yaygnlamasyla, yanlarn nfuzu artmtr. Vergi oranlar artmtr. Celali syanlar artmtr. Kyden kente g artmtr.

kta Sisteminin oluturulmasnda ticaret dorudan bir etkiye sahip olmamtr. lkenin dou ve bat eklinde ynetilmesi ise snrlarn genilemesiyle ortaya kan bir ynetim anlaydr. CEVAP: B Ek bilgi: Anadolu Seluklu Devleti ticareti gelitirmeye byk nem vermitir. Bu amala, Gmrk vergilerinde indirim uygulamlardr. Ticarette sigorta sistemini balatmlardr. Ahi Tekilatn gelitirmilerdir. Alanya, Antalya, Sinop ve Krmn Sudak Limanna ticari amal tersaneler ina etmilerdir.

Fakat ltizam Sisteminin yaygnlamas Tmar Sisteminin bozulmasna neden olduu iin tmarl sipahi says azalmtr. CEVAP: A Ek bilgi: ltizam Sistemi balangta salyaneli eyaletlerde uygulanrken XVI. yzyldan itibaren Anadolu ve Rumelide de uygulanm bu durumda Anadolu ve Rumelide uygulanan Tmar Sisteminin bozulmasna neden olmutur.

5.

Sahn- Seman Medresesi 1460-1470 yllar arasnda yaptrlmtr. Byk bahesinde uzaktan gelen hastalar ve fakirler iin hastanenin de bulunduu medreselerin kuzeyi ve gneyinde 360 kadar oda vardr. Her odasnda drt ya da be rencinin retim grd medreselerde fakirlere yemekte verilmitir. CEVAP: E Ek bilgi: Nizamiye Medresesi: Byk Seluklu Devleti Dneminde ina edilmitir. Sleymaniye Medresesi: Kanuni Sultan Sleyman Dneminde ina edilmitir. Buruciye Medresesi: Anadolu Seluklu Devleti Dneminde ina edilmitir. Karatay Medresesi: Anadolu Seluklu Devleti Dneminde ina edilmitir.

8.

3.

slami dnemde yazlan ilk Trk edebi eseri Yusuf Has Hacip tarafndan kaleme alnan Kutadgu Biligdir. Kutadgu Bilig, hkmdara devlet ynetimi ile ilgili bilgiler verir. Eser ayn zamanda Mutluluk veren bilgi, Kutlu bilgi anlamlarna da gelmektedir. CEVAP: D Ek bilgi: Atabetl Hakayk: Edip Ahmet Ykneki tarafndan yazlmtr. Eser ahlaki tler iermektedir.

stanbulun fethedilmesiyle birlikte Osmanl Devleti Ortodoks Hristiyanlarn koruyuculuunu stlenmi bu durumu diplomatik alanda bir g olarak kullanmtr. Ancak Kk Kaynarca Antlamasyla Osmanl Devleti Ortodoks halkn himayesini Rusyaya vermitir. CEVAP: C Ek bilgi: Rusya Ortodoks Hristiyanlarn koruyuculuunu stlenmekle tarihi politikas olan scak denizlere inme amacna ulamaya almtr.

Dier sayfaya geiniz.

2012 KPSS / GY - GK ZMLER

9. Ceride-i Mehkim adl gazete Abdlaziz Dneminde (1861-1876) karlmaya balanmtr. Gazetenin amac mahkemelere ait kanunlar ve yarg kararlarn yaymlamakt. Ceride-i Mehakimin yaynlan, modernleme abalar ierisinde, hukuk devleti olma yolunda atlm nemli bir admdr. CEVAP: E Ek bilgi: Ceride-i Mehkim, 6 Ekim 1901de Ceride-i Mehkim-i Adliyyeye evrilmi, sre ierisinde isminde deiiklikler yaplarak Ceride-i Adliye adyla 1928e kadar varln srdrmtr. turulmasndan daha nce Mustafa Kemal tarafndan yaymlanmtr. CEVAP: D Ek bilgi: Havza Genelgesi, Mustafa Kemalin halk igallere kar uyard, bilinlendirdii ve halktan igallere kar protesto gsterileri ve miting dzenlenmesini istedii belgesidir.

TG 3
Ek bilgi: Erzurum Kongresinde ift dereceli seim sisteminden tek dereceli seim sistemine geilmesi ile devletilik politikasnn uygulanmas ynnde kararlar alnmamtr. Bu kararlar Kurtulu Sava sona erdikten sonra alnan kararlar arasndadr.

13.

10.

Birinci Balkan Sava sonunda imzalanan Londra Antlamasyla Osmanl Devleti Midye-Enez Hattnn batsnda kalan topraklarn kaybetmitir. kinci Balkan Savanda ise Bulgaristann savataki durumundan faydalanan Osmanl Devleti Edirne ve Krklarelini geri almtr. Bu durum Osmanl Devletinin Midye-Enez Hattn tanmadn gsterir. CEVAP: B Ek bilgi: Balkan Savalar sonucunda Osmanl Devleti Edirne ve Krklareli dndaki Rumeli topraklarn ve Ege adalarn kaybetmi, Arnavutluk da Osmanl Devletinin savataki durumundan yararlanarak bamszln ilan etmitir.

Mustafa Kemal son Osmanl Mebusan Meclisine katlacak milletvekillerinden, stanbula gidecekleri esnada Ankarada grm onlardan inanlarn kaybetmemelerini, mill amalar etrafnda birlemelerini ve mecliste mill bir ruhun oluturulmas iin Mdafaa-i Hukuk Grubunun kurulmasn istemitir. CEVAP: C Ek bilgi: Osmanl Mebusan Meclisinde Mustafa Kemalin istedii gibi, Anadolu ve Rumeli Mdafaa-i Hukuk Cemiyetinin bir grubunu kurmak ve bu adla adlandrmak mmkn olmam Felah- Vatan adyla bir grup kurulmutur.

16.

Atatrkn verilen sznden Kuvaymillyenin resm makamlarn izniyle oluturulduu, kuruluunda planl ve programl bir rgtlenmeye sahip olduu

bilgilerine ulalamaz. Xyaynclk Ancak igallere kar ulusal bir direni olarak ortaya kt (III) bilgisine ulalabilir. CEVAP: C Ek bilgi: Kuvaymillyenin zamanla disiplinsiz bir yapya brnmesi ve ihtiyalarn halktan karlamas gibi nedenlerle 10 Kasm 1920de lavedilerek yerine dzenli ordu kurulmutur.

Xyaynclk

14.

Kurtulu Savanda, Temsilciler Kurulu ile Salih Paa arasnda yaplan Amasya Grmelerinde, Ali Rza Paa Hkmetinin Temsilciler Kurulu tarafndan tannmas, Anlama Devletleri ile yaplacak bar grmelerine Temsilciler Kurulunun da katlmas, stanbul Hkmeti aleyhine yaz yazlmamas ve yayn karlmamas

11.

Birinci Dnya Savann nedenlerinden biri olan devletler aras kar atmalar siyasi birliklerini ge tamamlayan Almanya ve talyann ham madde gereksinimi nedeniyle dier devletlerin egemenlik sahasna girmesinden kaynaklanmtr. CEVAP: A Ek bilgi: Mandater ynetimlerin kurulmas ve gizli antlamalarn talya tarafndan aklanmas Birinci Dnya Savann sonular arasndadr.

kararlar alnm ve bu amala protokol imzalanmtr. CEVAP: E Ek bilgi: Amasya Grmelerinde Temsilciler Kurulu adna Mustafa Kemal ve stanbul Hkmeti adna Salih Paa arasnda kabul edilen bu kararlar stanbul Hkmeti tarafndan kabul edilmemitir.

17.

talya, Trk kuvvetlerinin kinci nn Muharebesinde kazand baarnn ardndan Anadoludan ekilmeye balam ve Sakarya Savandan sonra ise Anadoluyu tamamen boaltmtr. Bu durumun yaanmasnda, Anlama Devletleri ile fikir ayrlklarna dmesi (I) TBMMnin uluslararas alanda itibarnn ykselmesi (II) gelimeleri etkili olmutur. CEVAP: D Ek bilgi: Dou Trakya ve Boazlarn sava yaplmadan TBMM ynetimine braklmas Mudanya Atekes Antlamasnda alnan bir karardr. Bu anlama yapldnda talya Anadoluyu boaltm durumdadr.

12.

Temsilciler Kurulu Amasya Genelgesinde gndeme gelmi, Erzurum Kongresinde kurulmutur. Sivas Kongresinde ise kurul tm yurda temsil eder hle getirilmi ve TBMM alncaya kadar hkmet gibi hareket etmitir. A, B, C ve E seeneklerindeki gelimeler Temsilciler Kurulunun gerekletirdii faaliyetler arasndadr. Fakat Havza Genelgesi, Temsilciler Kurulunun olu-

15.

Erzurum Kongresi, Karadenizdeki Rum ve Dou Anadoludaki Ermeni faaliyetlerine kar blgesel amala toplanm ancak ulusal nitelikli kararlar almtr. Kongrede, aznlklara siyasi ve sosyal dengeyi bozacak zel haklar verilmemesi (II) karar alnarak her trl igal ve ayrcala kar klmtr. CEVAP: B

10

Dier sayfaya geiniz.

2012 KPSS / GY - GK ZMLER

18. Sakarya Meydan Savanda Trk Ordusu Yunan kuvvetlerinin saldr gcn krarak taarruza gemi bylece Yunan kuvvetleri savunmaya ekilmitir. Bu baar diplomatik alanda TBMM Hkmetinin daha gl hareket etmesine ortam hazrlamtr. CEVAP: E Ek bilgi: Sakarya Meydan Savann kazanlmas zerine TBMM Mustafa Kemale gazi unvan ve mareal rtbesi vermi ayrca Bakomutanlk Kanununun sresi uzatlmtr. 21. 17 ubat 1926da kabul edilerek 4 Ekim 1926da yrrle giren Medeni Kanunla Evlilik akdi devlet denetimi altna alnmtr. (I) Mahkeme tanklnda kadn erkek eitlii salanmtr. (II) Reit yaa ulaan bir bireye dinini seme hakk verilmitir. (III) Miras konusunda, kz ve erkek ocuklar arasndaki eitsizlik giderilmitir. Aile kurma alannda, erkein btn ayrcalklar kaldrlmtr. CEVAP: E Ek bilgi: Medeni Kanun, svire Medeni Kanunu rnek alnarak hazrlanmtr. 19. Sakarya Savann Trk kuvvetlerinin zaferiyle sonulanmasnn ardndan Sovyet Rusyann istei ve garantrlnde Azerbaycan, Ermenistan ve Grcistan hkmetleriyle TBMM Hkmeti arasnda Kars Antlamas imzalanmtr. CEVAP: D Ek bilgi: Kars Antlamasnn imzalanmasyla bu devletler ile TBMM Hkmeti arasndaki ikili ilikiler gelitirilmitir. Ayrca bu antlamann imzalanmasyla dou snr kesin bir nitelik kazanmtr. svire Medeni Kanununun rnek alnmasnda ise Xyaynclk ifadelerinin ak olmas, ada olmas, Trk aile yapsna uygun olmas durumlar etkili olmutur. Xyaynclk 24. 23.

TG 3
1924 Anayasas 1924 ylndan itibaren 1961 Anayasasnn kabul edildii dneme kadar uygulanmtr. 1924 Anayasasnda 1937 ylnda yaplan deiiklikle Atatrk ilkeleri devletin temel ilkeleri olarak kabul edilmitir. Anayasa Mahkemesinin kurulmas ve Cumhurbakanl Senatosunun oluturulmas ise 1961 Anayasasnn kabul ile oluturulmutur. CEVAP: B Ek bilgi: 1924 Anayasas hem 1876 Anayasasn hem de 1921 Anayasasn yrrlkten kaldrm ve ikili anayasa dnemine son vermitir.

Trkiyede 1930, 1933 ve1934 ylarnda yaplan anayasa deiiklikleriyle kadnlara srasyla belediye seimlerine katlma, muhtarlk seimlerine katlma ve milletvekili seme-seilme haklar verilerek siyasal hayatta cinsiyet fark ortadan kaldrlmtdr. Bu durum demokrasinin salanmasna ynelik nemli bir admdr. CEVAP: A Ek bilgi: retimin birletirilmesi, retimde birlik salama amacna yneliktir. Demokrasi ile ilgili bir gelime deildir. Trkiyenin, Milletler Cemiyetine ye olmasnda da temel ama dnya barnn korunmasna katkda bulunmaktr. Yine demokrasi ile ilgili atlan bir adm deildir.

22.

3 Mart 1924te kartlan Tevhid-i Tedrisat Kanunuyla, Laik eitim sistemine geilmitir. Eitim ve retim devletin denetimi altna alnmtr. Kltr birliinin salanmasna ynelik adm atlmtr. Tm okullar Mill Eitim Bakanlna balanmtr. Fakat yabanc okullar Tevhid-i Tedrisat Kanunuyla kapatlmam ancak devlet denetimi altna alnmtr. CEVAP: C Ek bilgi: Tevhid-i Tedrisat Kanunuyla ulusu retim anlayna geilerek medreseler kapatlmtr. Bu kanun kapsamnda daha sonra lahiyat Fakltesi ve mam Hatip Okullar almtr. 25.

20.

Birinci nn Savanda Trk kuvvetlerinin Yunan kuvvetlerine kar gstermi olduu baarnn ardndan Sovyet Rusya ve TBMM Hkmeti yaknlam ve bu yaknlama sonucu 16 Mart 1921de Moskova Antlamas imzalanmtr. Antlamada Osmanl Devleti ile arlk Rusya arasnda imzalanan antlamalar geersiz saylacak, hkm yer almtr. CEVAP: B Ek bilgi: Moskova Antlamasyla ilk kez Avrupal byk bir devlet TBMMyi tanm bylece Sovyet Rusya, Sevr Antlamasn tanmayan ve Misakmillyi tanyan ilk byk devlet olmutur.

Atatrkn inklaplk ilkesi srekli olarak geliimi ve ilerlemeyi esas alr. nklaplk ilkesine gre Trkiyenin yol haritas uygar milletler seviyesine ulamak ve hatta bu seviyeyi gemektir. Atatrkn, Uygar bir millet olarak uygarlk alannn zerinde yaayacaz. sz de inklaplk ilkesinin nemini vurgulamaktadr. CEVAP: E Ek bilgi: nklaplk ilkesi ile ilgili sorularda temel kelimeler, muasrlama, ilerleme, adalama medenilemedir. nklaplk ilkesi duraan deil dinamiktir. Srekli olarak gelimeyi temel alr.

11

Dier sayfaya geiniz.

2012 KPSS / GY - GK ZMLER

26. 1929 ylnda nce Amerika Birleik Devletlerinde ortaya kan ve ksa srede tm dnyay etkisi altna alan Dnya Ekonomik Buhran, Trkiyede de ekonominin d gstermesinde etkili olmutur. CEVAP: D Ek bilgi: 1929 Dnya Ekonomik Buhran zerine Trkiye, Koruyucu gmrk politikas izlemitir. Devlet eliyle planl sanayiye gemitir. Trk parasn korumaya ynelik tedbirler almtr. 30. 1934 ylnda Balkan Antantnn olumasnda talyann saldrgan politika izlemesi (I), Almanyada Nazi Partisinin iktidara gelmesi, II. Dnya Sava ncesi devletlerin snrlarn gvence altna almak istemesi durumlar etkilidir. CEVAP: A Ek bilgi: Xyaynclk Boazlar Komisyonu 1936 ylnda kaldrlmtr. Trkiye Birlemi Milletlere 1945 ylnda ye olmutur. Xyaynclk B) 32.
Tombolo B. ve K Menderes

TG 3
Ek bilgi: Trkiyede ok partili demokratik hayata gemek amacyla 1924 ylnda Terakkiperver Cumhuriyet Frkas kurulmu ancak eyh Sait syannn kmas nedeniyle parti kapatlm ve srece ara verilmitir. kinci deneme ise Menemen Ayaklanmas nedeniyle sonusuz kalmtr. Trkiyede ok partili demokratik hayata ancak 1946 ylnda geilebilmitir. Ek bilgi: Trkiye yl ierisinde 2. ve 3. saat dilimlerini kullanmaktadr. 30 zmit K Saati (Geri) Uygulamas Ekim aynn son hafta sonu 45 Idr Yaz Saati (leri) Uygulamas Mart aynn son hafta sonu

Peribacas

27.

3 Mart 1924te kartlan Tevhid-i Tedrisat Kanunuyla medreseler kapatlmtr. Medreselerin kapatlmasyla Laik, ulusal ve ada anaya dayal eitim-retim sistemine geilmitir. CEVAP: E Ek bilgi: Medreseler, Osmanl Devletinin en nemli retim kurumlaryd. Balangta medreselerde din ve pozitif bilimler birlikte okutulurken XVII. yzylda medrese mfredatndan pozitif bilimler kartlmtr. Bu durum Osmanl Devletinin bilim ve teknik alannda Avrupann gerisinde kalmasnda etkili olmutur.

Falez (Yalyar)

A)

Peribacas akarsu anm eklidir. Bir yerde peribacasnn oluabilmesi iin volkanik arazi arttr. rgpGreme (Kapadokya) yresinde peribacalarna rastlanmaktadr. Faliz (Yalyar) dalga anm eklidir. zellikle kta sahanlnn (self) dar olduu dik kylarda yaygndr. Trkiyede falez oluumunun en yaygn olduu yer Dou Karadeniz, ondan sonra ise Antalya Blm gelmektedir. Tombolo; ada ile karann dalgalarn tam olduu malzemeyi biriktirerek birlemesi sonucunda oluan dalga birikim eklidir. Marmara Blgesindeki Kapda Yarmadas buna en gzel rnektir. arpak

Bu iki gelime Balkan Antantnn oluturulmasndan daha sonraki srete yaanmtr.

D)

28.

Kabotaj Kanunu 1 Temmuz 1926 ylnda kartlm ve bu kanunla Trk kara sularnda yolcu ve yk tama hakk Trk denizcilerine verilmitir. Kanunla Lozan Antlamasyla kaldrlan kapitlasyonlarn izleri de tamamen temizlenmitir. Kabotaj Kanununda yer alan Trk kara sularnda ticaret yapma hakk Trk vatandalarna aittir. hkm bamszlk (I) ilkesiyle dorudan ilgilidir. CEVAP: A Ek bilgi: Bir lkenin, iskele veya limanlar arasnda gemi iletme hakkna kabotaj denir.

31.

A)

En uzun gndzn yaand gn 21 Hazirandr (Trkiyenin Kuzey Yarm Krede olduunu ispatlar.). Trkiyeye Gne nlarnn en dik ayla geldii tarih 21 Hazirandr. Fakat atmosfer yerden yansyan nlarla sndndan dolay enerji birikimi en fazla temmuz ayndadr. Bu yzden en scak ay temmuzdur. Gne nlarnn en byk ayla dt gn 21 Hazirandr (Trkiyenin Kuzey Yarm Krede olduunu ispatlar.). Cisimlerin glge boylarnn en uzun olduu gn, Gne nlarnn en eik ayla geldii gn olan 21 Aralktr (Trkiyenin Kuzey Yarm Krede olduunu ispatlar.). 45 Dou meridyeninin (Idr) yerel saatinin, ulusal saat olarak kullanlmaya balamas ise 21 Marttan sonraki ilk hafta sonu gereklemektedir. CEVAP: B

E)

C)

Ynak Menderes (Bklm) akarsu anm ve birikim eklidir. Bir akarsuyun menderes yapabilmesi iin yatak eiminin ok az olmas gerekir ki Ege Blgesindeki akarsular deniz seviyesindeki graben (knt) alanlarnda ak gsterdiinden menderes oluturmaktadrlar. rnek: Byk Menderes ve Kk Menderes. C) Lavlarn akarsu nlerini kapatmasyla oluan lav set gllerine rastlanmamaktadr. CEVAP: C Ek bilgi: Trkiyede lav set gllerine Dou Anadolu Blgesinde rastlanmaktadr. Erek, Nazik, Balk, Hal ve ldr glleri rnek.

D)

E)

29.

Menemen Ayaklanmas 23 Aralk 1930da laik cumhuriyet rejimine tepki olarak kartlan bir ayaklanmadr. Ayaklanmann ardndan Trkiyede ok partili demokratik dneme gei denemelerine ara verilmitir. CEVAP: B

B)

12

Dier sayfaya geiniz.

2012 KPSS / GY - GK ZMLER

33. A) Denizlerdeki tuzluluk orann etki eden faktr scaklktr. Akdenizden Karadenize doru tuzluluk oran azalmaktadr. Denize girme sresi gneli gn sresine baldr. Akdenizden Karadenize doru denize girme sresi ksalr. Akdenizde boyuna (dalarn kyya paralel uzand yerlerde) ve dalmaya (Fethiye - Ka arasnda) ky tipi grlr. Egede ria (Gkova krf.) ve enine ky (dalarn kyya dik uzand yerlerde) grlr. Marmarada stanbul ve anakkale Boazlar ria, Byk ekmece ve Kk ekmecenin olduu yerlerde ise limanl ky grlr. Karadenizde boyuna ky tipine rastlanr. E) Karadeniz Blgesi, Trkiyede tutulan baln ok byk bir ksmn karlamaktadr. Xyaynclk Xyaynclk Gelgit genliinde ise ok byk bir deiiklik meydana gelmez. CEVAP: D Ek bilgi: Gelgit i denizlerde ok etkili deildir. Trkiye i denizlere sahip olduundan gelgit genlii olduka azdr. Gelgit byk su ktlesine sahip okyanus ya da okyanusa dorudan komu olan kenar deniz kylarnda etkilidir. 35.
Karadeniz klimi

TG 3
37.
III Sel ve takn II Deprem

I Heyelan

B)

Karasal klim Akdeniz klimi

Kuraklk IV

C)

Bu rn bu iklim blgelerinde yetiebilmektedir. Dolaysyla iklim seicilii yoktur ve Trkiyedeki doal yetime alan geni demektir. CEVAP: A Ek bilgi: Trkiyede doal yetime alanlarnn en geni olduu meyveler zm ve elmadr.

I. Heyelan; zellikle eimli ve yan fazla olduu yerlerde meydana gelen ktle hareketidir. Trkiyede heyelan olaylarnn en fazla meydana geldii yer Dou Karadenizdir. Eimin fazla olmas, yan fazla olmas ve killi topran yaygn olmas bunda etkili olmutur. III. Sel ve taknlar zellikle sanak yalarn grlmesi ve akarsu vadisinin derin olmamas etkilidir. II. Deprem fay hatlarna baldr. Yani jeolojik yapyla ilgilidir. IV. Kuraklk yaz aylarnda etkili olan ar snma ve buharlamaya baldr. CEVAP: B Ek bilgi: Heyelan ile erozyon kartrlmamaldr. Heyelan, ani gerekleen byk bir ktle hareketi iken erozyon, uzun sre gerekleen ve topran verimli olan st ksmnn anmasyla meydana gelir.

D)

36.

I.

Genel olarak projelerin amac lke ya da blge ierisindeki gelimilik farkn ortadan kaldrmaktr.

III. Dou Karadenizdeki turizm faaliyetlerini gelitirerek yre halknn ekonomik olarak gelimesini salamak. II. Tarmda rn eidini belirleyen iklim koullar ve sulama imknlardr. Karadeniz ikliminin buraya hkim olmas ve burada her mevsim yal gemesi sulamaya ihtiya brakmaz. IV. Ar engebeli ve eilimli arazide orman alanlarnn mera ve tarm alanna dntrlmesi blgede heyelan ve erozyon gibi doal afetlerin artmasna neden olur. CEVAP: D Ek bilgi: Dou Karadeniz dalk ve engebeli bir blge olduundan tarm alanlar burada olduka dardr. 38.
(Bin) 1000 900 800 700 600 500 400 300 200 100 O M N M H T A E E K A 1995 1991

34.

Merkezler arasndaki scaklk farklarnn sebepleri A) B) C) D) E) zmir - Elaz: (Denizellik - Ykselti - Karasallk) Samsun - Sivas: (Denizellik - Ykselti - Karasallk) Erzurum - Rize (Karasallk - Ykselti - Denizellik) Ankara - Erzurum (Ykselti) Antalya ile anakkale arasndaki scaklk fark ise enlem etkisiyle aklanabilir. CEVAP: E Ek bilgi: Trkiyede gneyden kuzeye doru Gne nlarnn geli as klmektedir, scaklklar gneyden kuzeye doru azalr. Antalya ve anakkale deniz kenarnda ve ykseltileri ayn olan ehirlerdir. Fakat Antalya, anakkaleye gre daha gneydedir.

A, C, D ve E seeneklerine grafie baklarak ulalabilmektedir. B seeneinde ise Trkiyeye her yl eyll aynda gelen turist says bir nceki aya gre art gstermitir denilmektedir. Fakat grafikte sadece 1991 ve 1995 yllar verilmitir. CEVAP: B Ek bilgi: Marmara Blgesi, Trkiyede turistin en fazla geldii ve turizm gelirlerinin en yksek olduu blgedir.

13

Dier sayfaya geiniz.

2012 KPSS / GY - GK ZMLER

39. Paraya bakldnda Alinin tarmda makine kullanamad, dolaysyla da insan gcne ihtiya duyduu ve buna bal olarak da ok ocuk sahibi olduu vurgulanmtr. CEVAP: E Ek bilgi: Krsal kesimde nfus art doumlara bal iken ehirlerde nfus art glere baldr. Trkiyede tarmda makine kullanmnn en snrl olduu corafi blm, Dou Karadenizdir. 42. B) Mersin - Akkuyu ve Sinopta nkleer santraller kurulmas planlanmtr. Yakn zamanda Mersin - Akkuyudaki santralin yapmna balanacaktr. Trkiye bat rzgrlar kuanda yer aldndan bat kylarnda rzgr enerjisi elde etme potansiyeli yksektir. eme - Alaat gibi. Akdeniz Blgesinde gne enerjisi sistemleri yaygnlamaya balamtr. Hatta Karayollar Genel Mdrl yollarda gne pilleri kullanmaktadr. Bursa - Ovaaka Krklareli - Hamitabat stanbul - Ambarl 40.
lkb a ah r
Yaz
%21

TG 3
Ek bilgi: Trkiyenin taraf denizlerle evrili olmasna ramen, dalarn uzan ve ykseltinin fazla olmas nedeniyle en yaygn iklim karasal iklim, en yaygn bitki rts bozkrdr. Bozkrlara bal olarak gerekletirelen en yaygn hayvanclk tr kkbatr. En fazla beslenen hayvan tr ise koyundur.

C)

D)

45.

I.

E)

K scaklklarnn yksek olmasndan dolay Trkiyede seracln en yaygn olduu yerdir.

II. Dalarn kyya yakn ve yksek olmas ya miktarn arttrmtr. III. Dou Karadenizden sonra falez oluumunun en yaygn olduu yerdir. IV. V. Karstik araziler geni yer kaplar. Antalya limannn demir yolu balants yoktur. CEVAP: B Xyaynclk Ek bilgi: Antalya liman demir yolu balantsna sahip olmad iin yrede sanayi ve ticaret istenilen dzeyde gereklememitir.

Doal gaz evrim santralleri (O.H.A.) Not: Hamitabat ham maddeye bal olarak kurulan tek evrim santralidir. A) Trkiyede bor mineralinden enerji reten herhangi bir tesis bulunmamaktadr. CEVAP: E Xyaynclk Ek bilgi: Trkiye dnya bor rezervlerinin yarsndan fazlasna sahip olmasna ramen teknoloji yetersizliinden dolay bu mineralden enerji retememektedir.
So nb

%15

ah ar

%29

%35

Grafie bakldnda bu iklim blgesinin her mevsim ya ald ve en fazla yan da sonbaharda dt grlmektedir. Bu iklim blgesi de Karadenizdir. Fndk, fasulye, msr ve ay burada yetitirilebilir. Fakat yaz kurakl ve gnelenme isteyen ayiei burada yetitirilemez. CEVAP: A Ek bilgi: Ayiei en fazla Marmara Blgesinde yetitirilmektedir. Yetime dneminde su isteyen, yazn ise kuraklk isteyen bir rndr. Ya sanayisinde kullanlmaktadr.

46. 43. ukurova ve evresinde dokuma, Edremit - Ayvalk ve evresinde ya, Seydiehirde alminyum ve Mardinde gbre fabrikasnn kurulmas ham maddeye yaknla bal iken Samsunda bakr iletme tesislerinin varl ulama (liman) baldr. CEVAP: B Ek bilgi: Bakrn karld yerler:

A, B, C ve E seenekeri dorudur. Fakat Marmara Blgesinden sonra nfusun en fazla olduu blge Anadoludur. CEVAP: D Ek bilgi: Marmaradan sonra nfus younluunun da en fazla olduu blge Ege deildir. Nfus younluunda 2. srada Gneydou Anadolu yer alr.

41.

Trkiyenin 2005-2012 yllar arasndaki ithalat giderleri ve ihracat gelirlerini gsteren grafie bakldnda hangi ekonomik faaliyetin daha nemli ya da daha az nemli olduuna, hangi lkelerle ithalat ve ihracatn daha fazla yapldna ulalamaz. Fakat hangi ylda d ticaret hacminin daha yksek ya da dk olduuna (d ticaret hacmi ithalat ile ihracatn toplamdr), son yedi ylda meydana gelen dalgalanmalara (art ve azala) ulalabilir. CEVAP: E Ek bilgi: Trkiyenin ithalat ve ihracatnda en nemli pay sanayi rnlerine aittir.

Kastamonu - Kre Artvin - Murgul Diyarbakr - Ergani Elaz - Maden Rize - ayeli eklinde kodlanabilir. 47. Krkkalede petrol rafinerisi, demirelik fabrikas ve makine-kimya endstrisi, Karabk ve Erelide demir-elik fabrikas, Batmanda ise petrol rafinerisi, bulunmaktadr. Bu merkezler ierisinde sanayi bakmndan en geri olan merkez Ispartadr. CEVAP: B Ek bilgi: Ispartada gl ya ve ynl dokuma (hal) retimi ve ticareti gelime imkn bulmutur.

44.

Trkiyede kesimi en fazla gerekletirilen hayvan koyundur. Fakat koyundan elde edilen et retimi dktr. Sr kesimi, koyuna gre daha az olmasna ramen sr kesiminden elde edilen et verimi daha fazladr. CEVAP: B

14

Dier sayfaya geiniz.

2012 KPSS / GY - GK ZMLER

48. Nfus art hznn azaltlmas iin uygulanmaya balanan nfus politikasnn nedenleri arasnda A, B, D ve E seenekleri bulunmaktadr. Fakat blgeler arasndaki nfus younluu fark glerle daha belirgin hle gelmitir. CEVAP: C Ek bilgi: Trkiyede dourganlk orannn en az olduu blge Marmara, younluun ve nfusun en fazla olduu blge yine Marmaradr. nk Marmara ticaret ve sanayiye bal olarak ok fazla g almaktadr. Dourganln fazla olduu Karadeniz ve Dou Anadolu ise nfus younluunun az olduu blgelerdir. nk Marmara blgesi bata olmak zere dier blgelere youn g verirler. c) Sreli hapis cezas, kanunda aksi belirtilmeyen hllerde bir aydan az, yirmi yldan fazla olamaz. Hkmedilen bir yl veya daha az sreli hapis cezas, ksa sreli hapis cezasdr. 53.

TG 3
1982 Anayasasnn 69. maddesine gre siyasi partilerin uyacaklar esaslar arasnda Siyasi partilerin gelir ve giderlerinin amalarna uygun olmas gereklidir. Anayasa Mahkemesince siyasi partilerin mal edinimleri ile gelir ve giderlerinin kanuna uygunluunun tespiti, bu hususun denetim yntemleri ve aykrlk hlinde uygulanacak yaptrmlar kanunda gsterilir. Anayasa Mahkemesi, bu denetim grevini yerine getirirken Saytaydan yardm salar. Anayasa Mahkemesinin bu denetim sonunda verecei kararlar kesindir. hkm yer almaktadr. Yani siyasi partilerin mali denetimi Anayasa Mahkemesi tarafndan yaplr. CEVAP: E Ek bilgi: Yabanc devletlerden, uluslararas kurululardan ve Trk uyrukluunda olmayan gerek ve tzel kiilerden maddi yardm alan siyasi partiler temelli olarak kapatlr. Siyasi partilerin kapatlmas da Yargtay Cumhuriyet Basavcsnn aaca dava zerine Anayasa Mahkemesince kesin olarak karara balanr.

Snr d edilme ise Trk Ceza Kanununda gvelik tedbirleri arasnda yer almaktadr. CEVAP: C Ek bilgi: Trk Ceza Kanununda yer alan dier gvenlik tedbirleri: Belli haklar kullanmaktan yoksun braklma, eya msaderesi, kazan msaderesi, ocuklara zg gvenlik tedbirleri, akl hastalarna zg gvenlik tedbirleri, suta tekerrr ve zel tehlikeli sulular ile tzel kiiler hakknda gvenlik tedbirleridir.

51. 49. irket, iki veya daha fazla gerek veya tzel kiinin bir araya gelerek emek veya mallarn, mterek bir amala bir szleme ile birletirmeleri sonucu ortaya kan tzel kiiliktir. CEVAP: C Ek bilgi: Hukuki dzenlemeler bakmndan iki tr kiilik bulunmaktadr. Bunlar gerek kiilik ve tzel kiiliktir. Gerek kiiler insanlardr. Tzel kii ise gerekte kiilik sahibi olmayan ancak varsaymsal olarak kiilik sahibi olduu kabul edilen kii veya mal topluluklardr. Topluluklarn niteliine gre zel hukuk tzel kiisi ve kamu hukuku tzel kiisi eklinde ikili ayrma tabi tutulabilir. Dernek, vakf, sendika gibi oluumlar hukuken varlk kazandklar anda tzel kiilik kazanrlar ve bu tip oluumlara zel hukuk tzel kiisi denilmektedir. Kamu hukuku tzel kiileri ise kanunla veya kanunun aka verdii yetki ile kurulurlar. Yerel ynetim kurulular, kamu kurumu niteliindeki meslek kurulular, niversiteler kamu hukuku tzel kiilerindendir.

Xyaynclk

Kurucu iktidar da iki deiik durumda ortaya kabilir ve buna uygun olarak iki tr kurucu iktidardan sz edilebilir; asli kurucu iktidar ve tali (trevsel) kurucu iktidar. Asli kurucu iktidar bir lkenin siyasal rejiminde ihtilal, hkmet darbesi, lkenin paralanmas ve bunun gibi durumlardaki kesintiler nedeniyle bir hukuk boluunun domas durumlarnda ortaya kar. Bu durumlarda fiili iktidar elinde bulunduran sosyal gler yeni rejimin anayasasn belirlerken kendilerini balayan hibir pozitif hukuk normu mevcut deildir. Tali kurucu iktidar ise bir lkenin anayasasnn, o anayasada belirlenmi usullere uyulmak suretiyle deitirilmesidir. CEVAP: B Ek bilgi: Asli kurucu iktidar snrsz ve hukuk d bir olaydr; bu iktidarn snrszl sadece hukuki anlamdadr. Tali kurucu iktidar hukuken snrl bir iktidardr.

Xyaynclk 54.

Bir devletin anayasasn yapma veya deitirme, baka bir deyile, o devletin temel siyasi yapsn belirleme iktidarna kurucu iktidar veya kuruculuk fonksiyonu ad verilir. Kurulmu iktidar kurucu iktidarn anayasada belirlemi olduu snrlar ierisinde devletin eitli hukuki yetkilerini kullanma iktidardr.

1982 Anayasasna gre; 94. Maddede: Trkiye Byk Millet Meclisi Bakan, Bakan vekilleri, yesi bulunduklar siyasi partinin veya parti grubunun Meclis iinde ya da dndaki faaliyetlerine, grevlerinin gerei olan hller dnda, Meclis tartmalarna katlamazlar; bakan ve oturumu yneten bakan vekili oy kullanamazlar. hkm yer almaktadr. Ayrca; Bakanlar, Trkiye Byk Millet Meclisi yeleri veya milletvekili seilme yeterliine sahip olanlar arasndan Babakanca seilir ve Cumhurbakannca atanr; gerektiinde Babakann nerisi zerine Cumhurbakannca grevlerine son verilir.

50.

Trk Ceza Kanununa gre su karlnda uygulanan yaptrm olarak uygulanan cezalar, hapis ve adli para cezalardr. Hapis cezalar unlardr: a) Arlatrlm mebbet hapis cezas, hkmlnn hayat boyunca devam eder, kanun ve tzkte belirtilen sk gvenlik rejimine gre ektirilir. Mebbet hapis cezas, hkmlnn hayat boyunca devam eder.

52.

Bakanlar Kuruluna kanun hkmnde kararname karma yetkisi 1961 Anayasasnda yaplan 1971 yl deiiklii ile verilmitir. CEVAP: D Ek bilgi: Bakanlar Kurulu olaan dnemde, TBMMden ald yetki kanununa dayanarak kanun hkmnde kararname karabilmektedir.

Dolaysyla milletvekili olmayan bakanlarn milletvekili gibi oy kullanmalar mmkn deildir. CEVAP: C Ek bilgi: Bakanlar Kurulu yelerinden milletvekili olmayanlar, Millet Meclisi nnde and ierler ve bakan sfatn tadklar srece milletvekillerinin tabi olduklar kayt ve artlara uyarlar ve yasama dokunulmazlna sahip bulunurlar. Bunlar Trkiye Byk Millet Meclisi yeleri gibi denek ve yolluk alrlar. Dier sayfaya geiniz.

b)

15

2012 KPSS / GY - GK ZMLER

55. 1982 Anayasasnn 102. maddesinde 2010 ylnda yaplan deiiklie gre Cumhurbakan seimi, Cumhurbakannn grev sresinin dolmasndan nceki altm gn iinde; makamn herhangi bir sebeple boalmas hlinde ise bunu takip eden altm gn iinde tamamlanr. CEVAP: D Ek bilgi: Soru ve zmde ad geen sre, 1982 Anayasasnda yaplan 2010 yl deiikliklerinden nce 30 gn olarak belirlenmiti. 57. Merkezden Ynetimin Tara Tekilat Yerinden Ynetim Tekilat Yerel Yerinden Ynetim Organlar L ZEL DARES - Vali - l Genel Meclisi - l Encmeni BELEDYE DARES - Belediye Bakan - Belediye Meclisi - Belediye Encmeni KY DARES - Ky Muhtar - Ky htiyar Heyeti - Ky Dernei CEVAP: A Ek bilgi: Vali, hem merkezden ynetimin tara tekilatnda hem de yerinden ynetimin mahalli idarelerinde yer almaktadr. Xyaynclk Kanunlarn ekil ve esas denetimi Anayasa Mahkemesince yaplmaktadr dolaysyla Bte Kanununa kar yarg yolunun kapal olmas mmkn olamamaktadr. 59.

TG 3
7 Mays 2008de grev sresi dolarak yerini yeni devlet bakan Dmitri Medvedeve brakan Vladimir PUTN, o tarihlerde Rusyann babakan olmutur. 4 Mart 2012de 2. kez %59.3 oyla Rusya Federasyonuna devlet bakan olarak seilmitir. CEVAP: A Ek bilgi: Putinin devlet bakanlna seilmesinin ardndan eski devlet bakan Dmitri Medvedev de Babakan seilmitir.

L DARES - Vali - l dare ube Bak. - l dare Kurulu LE DARES 56. 1982 Anayasasnda yaplan 2010 yl deiiklikleriyle, Memurlar ve dier kamu grevlileri iin, Disiplin kararlar yarg denetimi dnda braklamaz. hkm getirilerek memurlara verilen ve 2010 ylndan nce yarg yoluna bavurulamayan uyarma ve knama cezalarna kar yarg yolu almtr. 2010 ylndan nce tm kararlarna kar yarg yolu kapal olan HSYK iin, Hakimler ve Savclar Yksek Kurulunun meslekten karma cezasna ilikin olanlar dndaki kararlarna kar yarg mercilerine bavurulamaz. hkm getirilmitir. Yine, 2010 ylndan nce tm kararlarna kar yarg yolu kapal olan YA iin, Yksek Asker rann terfi ilemleri ile kadrosuzluk nedeniyle emekliye ayrma hari her trl iliik kesme kararlarna kar yarg yolu aktr. hkm getirilmitir. CEVAP: C Ek bilgi: Vatandalktan karma ile ilgili karar ve ilemlere kar yarg yolu kapatlamaz. hkm 2010 ylndan nce de Anayasann 66. maddesinde yer almakla birlikte, mevcut hli korunmutur. - Kaymakam - le dare ube Bak. - le dare Kurulu BUCAK DARES Xyaynclk - Bucak Mdr - Bucak Meclisi - Bucak Komisyonu

60.

58.

Fransann Cannes kentinde yaplan G-20 Zirvesinin sonu bildirisinde, Trkiyenin 2015te dnem bakanln stlenecei aklanmtr. CEVAP: D Ek bilgi: 2012de Meksika G-20 Dnem Bakanl yapm, 2013de Rusya ve 2014de Avustralya G-20 Dnem Bakanl yapacaktr.

6 Temmuz 2011de Uluslararas Olimpiyat Komitesi tarafndan Durbandaki oturumun ardndan yaplan aklamaya gre; 2018 K Olimpiyatlar veya resm adyla XXIII Olympic Winter Games, 9 ila 25 ubat 2018 tarihleri arasnda, Gney Korenin Pyeongchang ehrinde yaplacaktr. CEVAP: B Ek bilgi: Sz konusu Olimpiyat iin dier iki aday Fransann Annecy ve Almanyann Mnih (Munich) ehirleriydi.

GENEL YETENEK CEVAP ANAHTARI 1. D 2. E 3. E 4. C 5. C 6. C 7. E 8. B 9. C 10. E 1. C 2. B 11. D 12. C 13. A 14. E 15. C 16. B 17. A 18. A 19. D 20. D 21. B 22. C 23. A 24. C 25. E 26. A 27. D 28. E 29. D 30. E 31. C 32. A 33. D 34. E 35. B 36. B 37. C 38. B 39. D 40. A 41. C 42. A 43. E 44. B 45. E 46. A 47. A 48. D 49. C 50. B 51. A 52. B 53. E 54. D 55. E 56. D 57. C 58. E 59. D 60. A

GENEL KLTR CEVAP ANAHTARI 3. D 4. A 5. E 6. D 7. A 8. C 9. E 10. B 11. A 12. D 13. C 14. E 15. B 16. C 17. D 18. E 19. D 20. B 21. E 22. C 23. B 24. A 25. E 26. D 27. E 28. A 29. B 30. A 31. B 32. C 33. D 34. E 35. A 36. D 37. B 38. B 39. E 40. A 41. E 42. E 43. B 44. B 45. B 46. D 47. B 48. C 49. C 50. C 51. B 52. D 53. E 54. C 55. D 56. C 57. A 58. D 59. A 60. B

16