YETELKRSYORUMU

Mukaddime yetel Krs yce kitabmzn temel ilkesi olan tevhidin (Allahn tekliinin) ok nemli bir aklama zetidir. yetel Krsnin getirdii tanm ve kavramlar anlamadan Kuran ilmini, dolaysiyledeevrenilminianlamannimknyoktur.FizikveAstrofiziklimlerininkendibilim dallarnda baarlar ve de geree yaklamalarnda en nemli kaynak yetel Krsdir. Bu kaynabulamayankendiilimdalndaebterkalmayamahkumdur. phesiz yce kitabmz tm ilimler iin saysz ifreler vermitir. Bu ifrelerden yetel Krs, surei ihlas ve hadid suresi iindeki tanmlar Allahn akl almaz hikmetlerine ok net tanmlar getirmektedir. lmin kavranmas iin nce Allahn ve Onun sonsuz kudretinin tannmas gerekmektedir. te yetelKrszelliklebunoktadaherilimlaboratuvarnaaslacaktemelbirtlimatnmedir. Kuran, dolaysyla yetel Krs elbette tm evrenler iin geerli yasalar temsil etmektedir. Bu nedenle Ayetel Krsnin madde evreni iin k tutan hikmetlerinden sonsuz mn lemindeki hikmetlerinidedilimdndnceaktarmayaalacam. AyetelKrsninkelimelerdizisiiindetadennemlisrlardanbiriKelimeiTevhiddir.(L ilhe illallah) anlatmn; HayylKayym esmi ilhs ile balayp AliyylAzm esmsnda tamamlamasdr. Yalnz madde ilimlerindeki tkanklk bile bu ift ift verilen iki esmy anlamamakdan domaktadr. yetel Krs, bu iki ift ilh sfat satrlarndaki harika ahenk iindeperdeperdeamaktadr. yetelKrsninifresrrnagelince: Bu yce yet, evrenlerin her katnda geerli olan bir sigortadr. Evrenin akl almaz henk devrelerinde her olay onun sihirli garantisi altndadr. yetin bu zellii, yet iinde zarif bir ekildevurgulanmaktadr. YceRabbimizinlemlerzerindekitasarrufuvemutlakHkimiyetvemlikiyyetgereiniok ak bir ekilde dile getiren yet, bu ynyle iman ve amel tarzmzda da fevkalde nemli bir anahtardr. yetel Krsyi ezberlemek hatta mnsn bilmek kadar, bir hataya dtnde onun engin tlimatn hatrlayarak hemen geree dnmemiz gerekir. Bylece yetel Krsnin gnlmzdekisigortasnasnmoluruz. yetel Krs kendi nefsimizde oluturduumuz putlardan bizi arndrd gibi; kadere imanda da bizi en doru izgiye eker. Kader gibi kavranmas ok zor bir konunun en net aklanmas yineyetelKrsdedir.

Ayetel Krs, hep aziz sandmz canmz korumak iin okunuyor. Halbuki yetel Krs canmzdanokazizolanimnmznsigortasdr.yetelKrsninsonsuzsrrndanyararlanmak iinyaznde,gnlnde,okiten(ihlas)birimnasahipolmal;yadaonunmnsn,anlamn okiyibiliponagreameletmeyegayretetmeliyiz.AyetelKrs,birkezbileokunmasyladeil birhneyi,kiiyi,ktalargalaksileribilekorumahassasnasahiptir. YceRabbimizbuyceyetinsrrilegnllerimizeihlsltfetsin. AyetelKrsninenazhatalevirisiniyletoparlayabiliriz: Allah,bakailhyokturillaO(vardr) ve(O)HayylKayym(dur) Uyku(duraklama)vedalgnlktan(uyuklama)mnezzehdir. SemlarveArzOnundur.(SemlardakivearzdakihereyOnundur) OizinvermedikeOnunkatndakimefaatiolabilir.(Hangietkiyardmcolabilir) Onlarnnnde(ncelikhlini)vearkalarnda(gelecekdekihalini)olanhereyibilir. Ve(onlar)iseOnunilmindenancakOnundilediikadarnkavrayabilirler. Ve OnunKrss semlar vearz (sarp)kaplamtr.OnlarhfzetmekOnazor gelmez.VeO okyceveazmetliolandr. yetelKrsniniyianlalabilmesiiinonuyediblmdeinceleyeceiz. 1.Tevhidblm(Allahntekliksrrnnkavranmas). 2.HayylKayymsfatlarnnizahblm. 3.lhkudretinazametivevarlklarntemeliblm. 4.AliyylAzimblm. 5.yetinenfsmnlarblm. 6.yetinimnkoruyansrrblm. 7.yetinibdet(zikir)srrblm. 2

TevhidBlm Tevhid: Allah birlemek Onun dnda bir ilhn, bir gcn ve etkinin olmadn bilmek ve bildirmek demektir. Yce dinimizde L ilhe illallah (Hibir ilh yoktur. Ancak Allah vardr) szleriyleifadeedilir. yetelKrsninilkcmlesindebutevhidsrr Allah,bakailahyokturillaO tarznda ok zel, o denlide gzel bir ekilde ifade ve emir edilmektedir. Bildiimiz Kelimei Tevhidekysenikifarklzelliktamaktadr. a)Allahkelmbaaalnmtr. b) Allahn ok nemli bir esms olan H kelimesi de tevhid cmlesinin sonuna getiriliyor. yetin ilk cmlesini anlayabilmek iin nce kelimelerin ifade ettii manay ok iyi anlamak gerekir.Allah,ilhveHkelimelerini,sraileinceleyelim: I.ALLAH: Allah, Yce yaradann ztiyetini temsil eden ismidir. Etimolojik olarak Allah kelimesinin balantlar tannan kurallara uymaz. Menei itibar ile eski bir lsandan m Arap ya intikl ettii,yoksaArapadamvarolduuoktartlmtr.Bukonudazetolarakunoktalartesbit edebiliriz. a Allah kelimesine harfi trif (Artikel) ve balant harfleri de birletirilemez. Bu nedenle El ilhdangelitiidnlemez. bAllahkelimesioulkalpdakabuledemez.MeselaArapadailhlarAlihekelimesiyleifade edilir. NitekimFarsadaHudakelimesi,ouloluncaHdayanolur.Franszcadadieukelimesiilh karldr. Direux kelimesi ouldur ve ilhlar demektir. Trke tanr ve tanrlar terkipleride gramerasndannormaldir. FakatAllahkelimesiArapagramerolarakkesinlikleoullatrlamaz. cbrniceiyl,ilhkelimesiileedeerdir.Arapailebranicearasndakiyaknlklarvesemv din zellii ilh kavramn dier lisanlardan farkl klmam, bu dilde de Allah kelimesinin karlbulunamamtr. Btn bu sebeplerle temel Kelimei Tevhid olan L ilhe illallah szcn baka bir dile tercme mmkn deildir. Nitekim bir zamanlar Trke krizine girenler sonunda Kelimei Tevhidi, Tanrdan baka tanr yok eklinde tercme gafletine dmlerdi. O zaman tevhidin 3

anlam kalmamaktadr. Kelimei Tevhidi herhangi bir lsana tercme edebilmek iin ancak Allahdanbakailhyok,dahadorusubakailhyokillAllahvareklindebircmlekalb kurmak mmkndr. Buradaki ilh kelimesi yerine Farsa Hda, Franszca dieu, ngilizce Godkelimesikullanlabilir.AncakAllahkelimesiaynenkorunmaldr. d Allah (c.c.) kelimesi Arapada bile etimolojik olarak bir yere oturtulamaz, tpk temsil ettii ztiyet gibi tamamen zel bir kelimedir ve bizzat Cenab Hak tarafndan Arapaya zel kalp olarak nakedilmitir. Bu szmz bizzat dnyann maddesine bile zel motifler olarak resmolmutur. Birbalpeteinenakolmu,birmeyveninkesitinegirmitir.(1) (1)1GereeDoru3,ZaferYay..st. Bu konuda saysz resimli makale yaynlanmtr. Ancak en nemlisi insan kalbinin sol Auriculasnaavutakiizgilergibinakolanilhimzadr.(2) (2)TekNur,DamlaYay.st;GereeDoru2,ZaferYay.st. Allah (c.c.) ismi ilhsi Allahn kavranmas imkansz ztiyetini temsil eder. Evrendeki varlklar ilh sfatlarn zel yansmalarndan meydana gelmitir. Bizim Cenab Hakka ait bilgilerimiz Onun kudreti, Onun birbirinden gzel esm tecellilerine yaknlmz nisbetindedir. Bu yaknln nisbeti Kelimei Tevhidde sakldr. Allah varlnn dnda, grntde olan her etkinin, her gcn her varln bir ilh olmadn farketmeliyiz. Zira evrendeki her ey ilh esmlarnkarmakbiryansmasdr.AncakAllahnmutlakkudretivardr. Apollo16nn Nisan uuusrasnda aydan ekilen bufotoraf ALLAH (c.c) lfznresmedenO ilhiimzanndnyazerineaksediinigsteriyor.plakgzlegrlemeyenultraviyolenlar tekniiyleekilenfotoraflar,sarmavirenklerlehepayntrgrntlerivermekteveoimzaya, dnyaapndabirrnektekiletmektedir.FotorafAmerikdayaynlananNationalGeographic dergisinin1972Aralksaysndan(sayfa857)alnmtr. Allah,varlklariindeyalnzinsanabirtevhidifresinivererek,onusekinklmtr.Buifreen etkili ekilde yetel Krsde aklamtr. te yetel Krs bundan dolay da fevklade nemlidir. Bir yan ile ikar, bir yan ile de kavranmas imkansz gerei ile Cenab Hakka ait temel yaklamlarycekitabmzzellikleSureihlasveHadidsurelerindebildirmitir. SureihlasdaAllahaait4temeltanmvardr: a.AllahAhaddir:BilindiigibiArapadateklikVahdetveVahidkelimeleriiletanmlanr.Ahad, kyaslanamayacak bir teklikdir. Dnya yaamnda Vahdet (teklik) farkl kavramlarda kullanlabilir.MeselaHz.Mevlnanntanmiledalgalarokluu,deniztekliitemsileder.Hz. 4

Muhyiddni Arab, gnein n oklua gnein kendini teklie rnek gstermitir. Bu rnekleruzatlabilir.Meselaeitlielementlervemdenleroklua,protonyadantronutemsil edenkuvanttekliernekverilebilir. SureihlasdakiAHADsrrise,Allahntekliinitmbubenzetmeverneklerdentedemutlak teklik eklinde ifade etmektedir. Zhirde (grnte) teklik gsteren kavramlar dhi Allahn mutlaktekliikarsndaayrayrokluutemsilederler. Mesel gne birok gnelerden biri olarak oklukdan biridir. Enerji temsilcisi kuvantlar dhi meknuyumunabalolarakfarklokluklardanbiridir.teKuran,mcizevbirekildeAhad kavramilebilgieksiindendoanVahdetkavramlarnaarakAllahnmutlaktekliiniAHAD srriletanmlamaktadr. b. AllahSameddir: Kesrette olan her ey varln srdrmek iin bir eylere muhtatr. Dengelere muhtatr. Boyutlara muhtatr. Enerjiye muhtatr. Halbuki Allah, Ahad srrnn gereihibireyemuhtadeildir.AksinehereyOnamuhtatr.O(Allah)ihtiyalaryaratandr veihtiyalarntekmracaatkapsdr. c. Dourulmam ve dourmamtr: (Herhangi bireyden meydana gelmemi, varlklar kendinden birey vererek yaratmamtr). nk Allahn mrd, sfatlarna yansyarak her tecellyi, yaratmaya muktedirdir ve yaratlanlar Muhyiddni Arab hazretlerinin tanm ile sfat veesmlarnkendisideilbiryansmasdr. Bu yzden srei Rahmanda emredildii vehile Allahdan gayri herey faan (sonlanmaya) mahkmdur. d.Allahnzddvebenzeriyoktur:BuyzdenAllahnilmenkavranmas,zelliklencesindene vard,sonrasnedirgibisamagayretlerinkapsnkapatyor.Builhtanm;zekveilminancak zdvebenzerlikilkesiileyargyavarabileceinidezarifbirekildedilegetirmektedir. OhaldeAllahnmutlakvarlhereyintemelyasasdr.Onunvarlbakabirgrntvarlkla kyaslanamaz. SreiHadiddeiseAllahvarlnnbirbakaadantanmgetiriliyor. a.O,evveldeolandavesonsuzakadarvarolanda(Odur). b. O zhirde olanda (tm lemlerin var olan grntlerinde) btnda (en derinde ve znde) olanda.(Odur). Kavranmaszorolanbutanmtmvarlklarnilhsfatlarnyansmasndandoangrnthalini tanmlamaktadr.

Sfat tecellleri bir TV stdyosundan kan yayn gibi evrene yansr varlklar monitr gibi ilh tecellyigrnteklindeyanstr.Buotomatikyanstmailemindeinsandakizellikkanalnve anteniniiyiayarlamasdr. Srei hlasda emredilen Allahn yaratnda, kendinden bir ey, bir para olmay emri tpk ekrandakigrntilestdyodaolannfarkntemsiletmektedir. II.LH: Lilhe,(Ondangayr)Hibirilhyokturemrinegelince: lhkavramilkanlamdambudyaratc,varedicianlamndadr.Dnyaveyaampratiindevar edici, meydana getirici anlamnadr. Bu ince nansa ok dikkat etmek gerekir. Ben puta tapmyorumdemek,yadaLilhedemiolmakyetmez.Mrik(Allahaekoan)kavramnda dabunansoknemlidir.LilhedediinizzamanunoktalardaAllahtangayretkiyoktur demioluyoruz. a.YaratanyalnzAllahdr.Onundndahibiretkinevarlkyaratabilirnedeyaratlanvarln devamn salayabilir. Eski alarda bir takm tabiat etkileri yaratc sanlp mbud saylmtr. Gneyldzlardnya tabiatnn kendisi v.s. amzda ise bu tarz sapk yarglar isim deitirerek devam etmektedir. Enerji, tabiat (doa), denge ve uyum yasalar v.s. gibi. Btn bunlar yaratc deil Allahn yaratt evrenlerde ilh izinle var olan ilh sfatlarn intikl ve yansmatarzlardr.Yaratanilhmurdveiradedir. b.OlaylaryaratanAllahdr.Onunirdevemurddr.Olaylarnolunedenienerjinin,Aklnya daparannetkivetasarrufundadeildir.Birolayabakponunsebepleriniararken,irdmurdn takdirinin olmadan hibir yargya varlamaz. Allahn varln kabul edip olaylarda akln, enerjininroln;yaratc,meydanagetiriciolarakkabuletmek(irkdir)veLilheemrinitekzib etmektir.Yalanlamaktr. c. Olaylara ve etkilere kar yine olaylar ve etkileri kullanarak are aramak L ilheye ters der. Her olay Allahn Samed srr iinde zlr. Allahn murd olmadan bir olay geri dnmezvedeimez. Bir hastann doktora bavurmas Allahdan diledii ifnn doktor aracl ile verilmesi iin Allahabirtarzmracaattr. Biyoloji ve Fizik bilimlerini iyi kavrayanlar olaylarn zndeki ilh srr daha kolay kavrar. Bir cenin (anne karnnda gelien bebek) birden trilyonlara varan hcre tamamlanmasnda hibir etkiyle artlamaz. Yine bir gezegen kendi gnei etrafna yerleip dnme ilemini yaparken bunuhemdnmehzhemgneindenmesafesiasndanartlamaz.TmbuolaylarAllahn L ilhe srr iinde mutlak kudretinin deimezliini temsil eder. Hz. brahimin Nemruda GneibatdandourdemesindekihikmetitebuLilhesrrnbeyaniindir. 6

Btn gezegenler, elektronlar, atom ekirdei L ilhe srrn bildikleri inandklar iin hi korkmadangnlrahatlilevarlklarnsrdrrdururlar. Yalnz madde evrenini tanyan fizikiler bilsinler ki; eer L ilhe ilh emri olmasa da evren yaratldandanitibarenbakacabirgyadaetkiolsaydevrenoktanyokolmukarmaabir kaosagirmiti.Evrenlerdekigalaksidengelerivcudumuzdakiaklalmazbiyolojikdengelerher anbizeLilheilhyasasnhatrlatrdurur. L ilhe ok nemli bir hikmeti de, evrenlerdeki sonsuz gzelliin ve hengin yorumudur. Elbette evrenlerde hibir baka g yok ki, evrenin sonsuz hengi ve gzellii deiebilsin. Bir mmin evrendeki, evresindeki sonsuz hengi seyrettike en iten imanla L ilhe diyecek dolaysileillllahilehubulacaktr. Lilhekonusundaoknemliformllerdenbiritmputlardanarnmadr.Mnbilimlerinde bir insann farkna varmadan edindii putlara ok nem verilir. Genelde tutku ve saplant eklindebalayanNEFSsapmalarsonundapekokputlaredinir.Byleputedinmeninennemli rnekleriunlardr. a. Mevki ve siyasal g putu: Zhirde mal, mlk, mevki sahiplerine kar yaclk eklinde balaypsonundatapmaderecesinevaranbirputlamadrveamzdaokyaygndr. b. Para putu: Paray put edinenler dolays ile para tutkusuyla balayp ona tapacak kadar dilemelerparaputununokskgrdmzrnekleridir. c.Sosyalevreputu:DavranlarnAllahneder?diyeayarlayacayerde,Ellemnederdiye ayarlayanlardaevreyiputedinmitir.Byleceyanllartoplumiindeyaygnlar. d. Yaknlarn put edinenler: E ya da evladn putedinip her davrann bututkuyamahkm edenlerdirki,karlklsaygvesevgiyisnrndabrakmayanlardayaknnputedinmeizgisine derler. e. Ve nihayet kendi nefsini put edinenler: Her hareketini kendi nefsini mutlu etmek iin yapanlarkendiakln,becerisiniAllahnltfusayacayerdekendinehasbiryceliksananlarda, putlarnentehlikesiolannefsetapmaeylemiiindedir. te L ilhe deyince tm bu putlardan arnma zorunluluu vardr. nk Allah, demenin yetmezliiKelimeiTevhidinLilhehkmilebirleinceimantahakkukeder. L ilhe tekrara ve cn yrekten imana mecbur olduumuzok ciddi bir ilh emirdir. Buna cnyrekteninandmzgsterecekenmhimimtihankaderbahsindeortayakar.Gerekten Lilhediyebiliyorsakilhkaderinhertecellsinemutlakimanvemutavaatarttr. III.H:llaO(vardr).

Kelimei Tevhidin can noktas lla h ya da llallah ekli ile verilen tanmdr. yetel KrsdekihaliileillaO,yadaancakOvardremriAllahamutlakimannznoktasdr. nkimanndouyaayvevarolunoktaskalpdir.EerbirkalpdeAllahinancdoarsa,o heyecanylesinescakvennegeilmezbirduygudurkiinsanAllahdanbakahibirg,etki dnemez. ll O vardr baka bir ey yoktur der. Aslnda Kelimei Tevhidde llallah, kelimesiyle yetel Krsde tevhid srrnn Allah kelimesiyle balayp lla h ile tamamlanmasndaoknemlisrvardr: a. Hem bada Allahn zikri hem sonda H esms ile zikri iman zevkini en yksek heyecan seviyesineulatranfonetikhenkyanndakalbenakolanokstseviyedebirzikirdir. AllahbakailhyokancakOvardr. AllahLilhellah b. H bir esmi ilhdir. Cenab Hakkn zatiyetini temsil eden Allah szc ile yakn bir sfatesmas,olanHtevhididerinletirirvevarlklarnzndekiesrarolanHayyveKayym tecelllerinebalar. c.BizimvarlmzdakibirtarzyaamaanahtarnnancakAllahzikrolduunuaklar.Bizsoluk alnca H diyerek nefes vermeden yani Allahn H esmsn dakikada 16 kez zikretmeden yaayamayz!nkvarolanyalnzodur.Bireyannyadabizimvarlmzdevamettirmemiz H zikrine baldr. Maddesel enerji de temel saylan kuvant dahi boyutlara yansrken raks motifini (dalga titremesini) tekrar ederek hayat bulur ki, H esmsnn daim zikri bylece her varlanakolur. Kuvanttitreimibirtarzykselisonratekrarsfrnoktasnaderektekrarykseliitemsileder ki,tamanlamileH(O)zikriniterennmdr. Onk.Dr.HalukNurbaki HayylKayymEsmlarnnzah Varlklardaikitemelnitelikvardr. a) Var olup mekna uyum salama, durabilme, durumunu devam ettirecek geometrik ve fizik dengeyisalama. Varlklarn bu nitelii Kayym sfat ilhsinin yansmas ile oluan bir var olutur. Maddesel varlklardabueylemgravidasyondediimizmanyetikbirgizemeklindegrlr.

b) Varlklarn ikinci temel nitelii ise uyum salayp var olduu durumu devam ettirme eylemidir. Canllarda yaam eylemi eklinde grlen canllk, varlklarn varlklarn devam ettirmek iin verilen imkanlardan sadece bir tanesidir.ok net grld iin hayatiyet deyince akla canllk gelir. Halbuki her madde yaamak iin elektromanyetik bir eyleme mahkmdur. Atomunelektronu,gneingezegenlerivenihayetnlartmenerjizerrecikleridaimbirhareket eylemiiindedirler.teeitlideiimvehareketlerletemsiledilenbuzellikiseAllahnHayy esmsnnyansmasndandoanbirbakavarolusrrdr. te Allah kendi sonsuz ve mutlak varln yetin ilk cmlesinde emrettikten sonra varlk diye grlenhereyinilhsfatveesmlarnyansmasndandoduunubildirerek: ElbetteOndanbakabireyyoktursrrnbukezlemlerinseyriasndanbildiriyor.Allahher var olan yaratlmlarn varlk nitelii olan dirilik ve evrende kalabilmenin tamamen ilh bir msaadevehikmettecellsiolduunubildiriyor. HayyulKayym esmlarnn anlalmas fevkalade nemlidir. nk lemlerdeki her olay ve varlkenfsndabuesmlarnsrrntar.Nevarki hibirekildeAllahnbirparasdeildir. Kavranmasfevkaldegolanbucihetidilimdndnceaklamayaalacam. nce evrendeki Hayy ve Kayym esmlarnn yansmas ile varlklarn oluundaki yasalar rneklerle tanmamz gerekiyor. Cenab Hak yette bu iki esmy birlikte zikrederek Hayy ve Kayym srlarnn i ie ve beraber seyrettiklerini bildirerek hrika bir Kuran mcizesi sergilemitir. nk tm fizik ve biyoloji olaylarnn temel ilkesi budur. Hem esmlar daha iyi anlamamzhembumucizeyifarketmemiziinbirkarnekvermekistiyorum: a.KuvantlardaHayyveKayymSrr: Kuvantmaddeselvarlklarn(nvecisimler)temelunsurlardr.Atomlarda,kuvantbirimlerinin zelbirsentezidir. Kuvant bir kudret etkisinin boyutlara yansynca ortaya koyduu bir titreim hareketidir. Bu yzdenbirvarolmaolayndaboyutveetkibirlikterolsahibidir.lemlerinsonsuzmekanlarnda sonsuz boyutlar vardr. Boyutlar varlklarn iskeleti gibidir. (Boy, en, derinlik, zaman, manyetik eylem, tanyabildiimiz boyutlardr) ve ite boyutlar kuvant olaynda Kayym srrn temsil etmektedir.Biretkininboyutlarayansyncakazandgeometrikeylem(titreim)iseHayysrrn temsiletmektedir. b.MaddeselcisimlerdeveatomlardaHayyveKayymsrr: Maddesel varlklarn temel srr, atomun temel gizemi gravidasyondur (Bir tarz cazibedir) ve Kayymsrrntemsileder.Elektronlarn,atomkuaklarndakidnmeeylemleriiseHayysrrn temsileder. c.GalaksilerdeHayyveKayymSrr: 9

Galaksilerdekitmmanyetikeylemler,gravidasyonKayymsrrnbunakarngezegenlerinve yldzsistemlerinintoplucayaptjiroskobikdnmehareketleriHayysrrntemsileder. d.CanllardaHayyveKayymSrr: Hcrelerdeki genetik ifreler Kayyum srrn temsil eder. Genetik ifreler bir takm matematik kaytlardr. Bir hcre henz bir eyleme gemeden kendindeki beceriler onda kaytldr. Mesela karacier hcresi bir balang halinde iken henz hibir salg salmadan onun hangi kimyasal maddeleriyapacavesalacabellidir.tebumatematikkaytohcredekiKayyumsrrdr. Hcrenin eyleme balamas ise Hayy srrn temsil eder. Bu sylediklerimiz elbette mikroplar iindeaynengeerlidir.Meselabirkuduzvirsnngenetikifresisinirdokusundareyebilecek ekildetanzimedilmitir. Gerekhcrelerdegerekmikroplardagenetikifreleronundeimezkarakterlerinitemsileder. yetin akndaki henge dikkat ederseniz Allah, Ondan baka hibir etkinin, gcn olamayacan bildirdikten sonra bunu daha ak anlamamz salamak iin HayyulKayym esmsrrnvurguluyor.Varlklarnvarolmailkesibuikisfatntecellisinebaldr.Naslolurda bakabirilhg,etkidnlebilir?Ancakburadaoknemlibirsorununcevabnbulmalyz. Peki, yanllar erler nereden geliyor? Burada nce erirkinyanl grntlerin tanm nemlidir.Evrenlerde,evremizdekidnyatabiatndairkinervedeyanlyoktur.Bizeergibi grnenherolaynzndemutlakabirilhhikmetvardr.Bununenklasikrnekleri;yanarda vetabiatkoullarndankendikendinekanormanyangnlardr.Yanardanyerinaltndannice nemli nimetleri yeryzne tad, orman yangnnn am kozalaklarn ateleyerek yeni ormanlar tohumladn bu konuyu zden bilen bilim adamlar fark eder. Bu olaylarn belli zamandiliminedsensertgrntleriilhtakdirinuzunzamanyelpazesindeseyredilmelidir. erler, irkinlikler zellikle eytan insana has saptrmalardr. Bunlarda tpk gne nlarn yanstp gzel grnt yerine batakln karanlnda nlar kaybeden bir bahtszlktr. Esmi ilhler sonsuz kaynandan yansr ve tm evrenlere hayat verir. Bunu ememeyen insanlar maddesi ile yaamlarn srdrseler bile mnen HayyulKayym srrndan mahrum kalrlar. Tpkeytangibi.lerdekiblmlerdebukonuyadahadaaklkgetirilecektir. HayyulKayymsrrnnenfsmnsnagelince: GnllerleAllahsevgisininveimannvarlKayymsrrndandoar. Kalp de heyecana dnen imann, Hamde dnmesi ise Hayy srrn temsil eder. Allah sevdsnnbuynisetamamenFahriKinatEfendimizinsanatdr.OnuniinHayyzikribizim gnlmz Efendimize balayanilh birnimettir.Kayymzikriise zdeAllahantr. Ancak AllahtekbanaKayymzikriniemretmemiHayyulKayymubirlikdeilemitir.YadaAllah Hayy zikrini mrd etmitir. Mn bilimindeki bu incelik, Allahn srr Muhammedyi bize 10

tantma hikmetidir. yetin enfs mnsndaki ikinci hikmet Cenab Hakkn sfat tecellilerinde ki,HayyveKayymsrrnnhemenfstehemfkdaiieoluudur. Bir varlk tecellisisonsuzkkmekanlarda daolsa var olabilmekiin her an kesiksiz Hayy ve Kayymtecellilerinemuhtadr.Bykbircanlvarlklamikropyadahcreilhkudretinayn dozda tasarrufu altndadr. Nitekim bir mikrobun ya da hcrenin becerisi dev bir kimya laboratuvarn artacak niteliktedir. Bunun yannda canllarn btnnde grlen henk de akllaradurgunlukverenbirhikmetlerdemetidir. Bylece Cenab Hakkn Hayy ve Kayym tecellleri sonsuz tasarrufu ile her an evrenleri diri tutarvedeAllahnsonsuzgzelliihernoktayaKayymsrrilenakolur. HeranKayymsrrndatecelliedenAllahgzelliievreninsonsuzsayfalarnanakolurdururve tambirtkenmezlikhikmetinesahipdir. HayyveKayymsrlarnnyaammzayansynbirkarnekteaklamakistiyorum.Bylece CenbHakknbirhadisikudsdeemrettii Benikardmgremediniz,Habibimigrdnzbilemedinizemrinidahaiyianlayabiliriz. a.Hayvanlarlemindekirnekler: BtnvarlklarnzndehemHayy,hemKayymsrrhemgizlihemikarolarakmevcuddur. Bizbuhikmetlerihayvanlarvebitkilerlemlerindedahaaksezeriz. 1)Birkelebeinkanadndakiaklalmaz,seyrinedoyulmaznaklarKayymsrrnngzellikleri sergileyenbirprogramhikmetidir.Kelebeingzlegrlemeyenminikyumurtalarndabunak ilh bir ilim ihtiam halinde programlanmtr. Onun minik antenleri ile yzlerce kilometre tedeki hemcinsleri ile haberleme teknii ise fizik ilmine dudak srtan bir Hayy srrdr. Yine kelebeinbirkurtukikenkendietrafnardkozaHayysrrnnbirmimariaheserdir. Ya ipek bceinin bir koza rmek iin salglad ipek iplerin esrar? Koza iinde geliip kanatlama operasyonu srasnda bir ipek bcei, dier kelebekler gibi akl almaz bir biyolojik intikaller sistemi geirir. te o incecik ipek teller, bu mthi biyolojik deiimi eitli nlardan koruyanhrikabiryapyasahiptir. 2) Aklsz ateistlerin igd dedii yle biyolojik olaylar vardr ki, bunlardan bir tanesini dahi yeryzndeki tm bilim adamlar bir araya gelse yapamazlar. Termit bceklerinin (karncadan kk) akl almaz kimyasal silahlarnn benzeri hl yaplamamtr. Hele yuvalarn korumak iin asker grevi verilen zel termitlerin cinsini korumak iin karnnda tad zehirlerin fnyesini ekerek el bombas gibi patlatp evredeki dmanlarn yok etmesi tm evrim teorilerini yok edecek nitelikte bir Hayy tecellsi hikmetidir (Evrimciler canllar kendileri iin yaarder). 11

3)BirAfrikaarsnnyavrularnnancakcanldokudabymelerinedeniileverdiibiyolojidersi, ateist biyolojistleri perian etmitir. Bu ar bir ekirge yakalayarak onu bayltacak dozda sokar. Halbukibuarnnzehiribirbykbahayvandahildrecekdozdadr.Arbuzehirisankien hassasfarmakolojilaboratuvarndalpmiktartesbitiyaparakzelbirenjektrlezerkedergibi ekirgeyibayltr.Byleceekirgelmezvearnnyumurtalarnncanldokusuilebesler.Builh birHayysrryansmasdr! 4)ErkekBetabalklarhertrlkkbalakarokitahlolduuhaldegalsamalarolmayan yavrularnilkonbegniindeazndabeslervebirtanesinibileyutmaz.Neslinikorumakiin girdiibusabryar,dervileribilezendirir.Birbalk,hemdeerkekbalk,neslinikorumakiin yavrularn aznda besliyor ve yemeden gnlerce sabrediyor. Bu Hayy srrnn yansmas deil denedir? b.BitkilerlemindekiHayySrr: Bitkilerin oksijen yapmas dahi kimya ve biyolojiyi aan dev bir mcizedir. Havadaki karbondioksitin art deerini ekerdeki eksi deerli karbona evirme olay, sradan bir kimya bilgisiyleizahedilemez,nkbuolaycanllntemelidir.Suniolarakyaplanmasimkanszdr. BitkilerdekibuHayysrraslkklerindekianalizlerdegeerlidir.yleki: 1) Bitki kkleri tm kimyasal maddeleri iml edecek dirayettedir. Bu adan bitkilerin iml edemedikleri bir tek kimyasal madde yoktur. Bunlarn byk bir ksm insan yaamnn en nemlimaddeleridir.(Vitaminlerfosforasidibileikler,metalbileikler)Dahanemlisibitkilerin hemenhementmhastalklariyiletirenillaryapmalardr.stelik buillaruzaktanyakndanbitkihayatiyleenufakilgisiolanmaddelerdeildir. 2)Bitkilerdekikendiniyenilemesrr: Bir bitki hazrlad genetik ifresini tohum eklinde paketler ve sonra tpatp kendinin aynn topraktatekrarlar.Buhikmetde,Hayysrrnnbirbakayansmasdr.Busayedeeksiksizbesin buday,hideimedenbinlerceylekmekolarakyiyoruz. 3)BitkilerdekiKayymsrr: Bitkiler hareket gcne sahip olmadndan; gneden ve sudan nasibini beklemek zorundadrlar.Kuraklbilesabrla karlar, neelerindenbirey kaybetmezler.Siz hi neesini kaybetmi bir ot, iek, ya da aa grdnz m? Bu hikmet Hayy ve Kayym tecelllerinin Hamdyansmasdr. Bitkiler lemindeki sonsuz gzelliin Kayym srrn her aacn birbirinden farkl muhteem grnttablosundan,birbirindenhrikaieklerdekigzelliklerdegrmemekmmknmdr? c.HcrevemikroplardakiHayyveKayymsrr: 12

Hay ve Kayym srrnn zndeki hikmetleri hcre ve mikroplarda ok yakn olarak gzleyebiliriz.ncebirhcredegerekleriseyredelim. 1) Bir karacier hcresini bir kimya fabrikasna benzetmek ok bilimsel bir tanmdr. imdi karacier hcresini bir fabrika gibi bytelim ve olaylar seyredelim. Fabrikann kapsnda ambalajlanmkimyasalrnngrrz.Burndnyadahibirfabrikannyapmayamuktedir olamayaca kadar hrika kimyasal bileiklerdir. imdi de fabrikann iine girelim ve nce her fabrikada grmeye alk olduumuz paketleme blmne geelim. Seri halinde yukardan aaya paketler indii halde ortada hibir ii olmadn greceiz. Sonra ayn mantkla ustaban,laboratuvarsorumlusunuarayacazveyinekimseyerastlamayacaz. Fabrikann her yerini gezdiimiz halde ne bir yneticiye ne de kimyasal maddelerin sentezini yapanbirbilimadamnarastlamayacaz!Karacierhcresinegelenbirtakmkimyasalmaddeler kendikendinebirbakasilesentezleerekoharikarnleriyapmaktadr.Hemdebuimlattek bir maddeye ait de deildir. Yzlerce madde ayn sessizlik ve gizem iinde iml olup durmaktadr.Neredekaracierhcresininbilimekibi?Yok!nktmbuolaylar,AllahnHayy srrnnyansmasndandoanvedeaksamadansrenmcizelerdir. O hcrenin tm mimarisi iindeki minik, esrarengiz enerji santreleri ise Kayym srrnn yansmasndandoanbirihtiambidesidir. 2)imdidebeyindekigzmerkezininhcreleriniziyaretegidelimvebuhcreleridebirelektrik santralinin kaptan kk gibi byterek olaylar izleyelim. Gzden gelen nlar gzn retina tabakasndaokhassaskompitrlerlebirtarzelektrikakmnaevrilir.Gzsinirleribuelektriksel akmlar gayet hassas dalgalar halinde gz merkezinin hcrelerine tar. Gz hcrelerinin protoplazmasnda bu akmlar bir tarz elektron ynlenmelerine sebep olur. Ortaya kan olaylar bir televizyon ekrannda yayn yokken grlen karlanmalara benzer. Bunlar grntye hcre nasl evirecektir? Kald ki grdmz cisimden gelen nlar beyindeki hcrelere intikali ise binlercehcreyeblnmekildedir.Grdmzobjebinlercekareyeblnmesinebeynin grme hcrelerine yansmaktadr. Beynin bu binlerce karedeki elektron akntlarn bir kare fotorafa evirmesi olay ise aklanmas imkansz bir gizemdir. Aldatc bir yorumla olay televizyon ekranna benzetmek yanltr. Televizyon ekrannda ekillenen grntler de bir elektron oynakldr. Nitekim eitli hayvanlar ekrandaki grnty resim olarak alglayamazlar. Peki, beyin hcresindeki bu elektron oyunlarn resim ekline eviren kimdir? Beynin grme merkezinin ardnda ayr bir analiz laboratuvar yoktur. Beynin fonksiyonlar grme asndan grme merkezinde biter. Gren kesinlikle ruhun beyin hcrelerindeki madde tesi ilgileridir. ByleceHayysrrgrmeninesrarndatecellietmitir. Kayym srr ise grme olayndaki hakiki kompitr dizaynnda ve de ruhun derinliklerindeki yorumhikmetlerindesakldr. 13

 lhiKudretinAzametiKarsndaVarlklarnTemelTanm yetelKrsninilkcmlesitevhidinmuhteembirtanmilebalad.Sonradailhkudretinakl almazsrlarnsimgeleyenHAYYveKAYYMtecellilerinidilegetirdi. yetin bundan sonraki blm: lh sfatlarn hikmetlerini ve yaratlan varlklarla ilh kudret arasndakihikmetleriaklamaktadr.Bylecetevhidinazametikarsnda;grntdevargrlen etkileriyerinekoyabilmemizmmknolacaktr. Yedi cmle halinde emredilen yetin bu blm evren srlarna hrika bir bilimsel tahlil getirmektedir.yetinilkcmlesindebildirilentevhidsrrHayyveKayymsfatlarnnazameti, lemlerde hibir varla kendi bana eylem yetenei vermez. Hi bir varlk, lemlerin sonsuz meknlarnda mstakil bir g hviyeti tayamaz. O halde varlklardaki grntnn, etkinin, etkilerin znde nasl bir kimlik vardr? Evrendeki fevklade nemli bu srr anlayabilmek iin sreiihlsntartlmasimkanszbiryasasnhatrlamamzgerekir. Allah bir eyden meydana gelmemi (domam) ve bir eyi kendi varlndan meydana getirmemitir (dourmamtr.) Ancak varlklar, evren ve grntde olan her ey, Allahn sfat tecellilerinin yansmasndan meydana gelmitir. Bu ne demektir? Allah Ztndan Ztna tecell edereksonsuzsfatlarnyaratmvebusfatlardandoanyansmalar,varlklargrntveetki halinde var klmtr. Bunu anlamak iin TV dalgalarn dnmek yerinde olur. Bir TV istasyonundankarakyaylansonsuzdalgalarneredebirekranbulursagrnthalinegelir.TV ekrannda grlen grntler TV yayn merkezindeki konumacdan bir para deildir. Yine ekrandaki resim konumac da deildir. Ancak grntde vardr ve bir dalga hareketi yansmasndanibarettir. te imdi yetin bu blmndeki 7 cmleyi inceleyecek. evrenin srlar ardndaki gerekleri greceiz: 1.Ouyku(duraklama)vedalgnlk(kesiklik)denmnezzehdir. 2.SemlarvearzOnundur. 3.OizinvermedikeOnunkatndakim(hangig),etkili(efaati)olabilir. 4.Onlarnnnde(evvellerini)veardnda(gelecektekihallerini)olanhereyibilir. 5.VeonlariseOnunilmindenancakOnundilediikadarnkavrayabilirler. 6.Onunkrsssemalarvearzsarpkaplamtr. 14

7.OnlarhfzetmekOnazorgelmez. yetin bu blmnde yedi cmle halinde zetlenen gerekler, tevhidin bambaka bir yorumudur.Allahkendindenbakabirvarln,yaratcnn,nedenolamayacankendidilinden aklamaktadr. Evrenlerin ynetiminin ve denge ahenginin, kesiksiz, duraklamasz mutlak bir Mlikin sonsuz ilmi ile mmkn olduu gerei; tm uydurma ilh kavramlarn zihinlerden yok etmektedir. nsanlar evrelerini daha geni anlamda evreni tandka sonsuz mekanlar tandka bu mthi nizamn srrn zme hevesine kaplyor. Ancak ou kez tand enerjileri ya da zihinlerde doan eksik kavramlar, yaratc sanmak gafletine dmektedirler. yetin yedi cmlesi yaratcnn mthi kudretinin zelliklerini tantacak Allahdan baka ilh (g, etki vs) olamayacanbilimselolarakkesinletirmitir. Allah, lemlerin var olmas, akl almaz hengini srdrebilmesi iin temel bilimsel koullar u noktalardayasalatrmtr: a)Snrszbirkudretin,azimbiriradeilearalkszvekesintisizvarolmasgerekir. L tehuzuh sinetn vel nevm emri bu gerei bildirir. Enerjiler ise mekandaki uyum titreimleridolaysilehibir zamansrekliolamazvegeometriksinzoidalbirazalpbiroalr. b)O, kudretin, semlarn ve arzn Mliki olmas gerekir. Zira ilh kudret nceden var olduu dnlenbirsisteme,sonradaneylemkoyanbirgdeildir.Aksineilhkudretarzvesemlar yaratm,onlarnahenginisonsuzadekkontrolndetutmaktadr.(SemlarvearzOnundur.) c)Evrenblgeblgedeilbirbtnhalindeynetilirvetekbirkudretintasarrufundaolmaldr. Bu kudret, bu ynetim ve denetimden yorgunluk ve tkenme, zaaf duymamaldr. Nitekim Allaha,evrenleretasarrufetmek,hfzetmekykgelmez,zorgelmez. Velyeuduhhfzuhm VeAllahnkrss(makam,ynetimmerkezi)arzvesemlarsarpkaplar. Grlyor ki, lemlerin yaratlp denetimiylesradanglervarsaylarakaklanamaz.Aksine snrsz kudretin mutlak tasarrufu gerekir ki bu kavram, tm putlar, yanl ilh kavramlarn ortadankaldrr. Bugnmodernateistlerin,evreninyaratlveahenginifevkaladeilkeletkilerebalamalarndaki gafleti,yceKuranmzasrlartesindentekzipetmektedir.

15

Hibirenerjivedeiim,nelemleritmilekaplayabilirnedehengindengesinisalayabilir. Hibirenerji,deiimveeylemduraklamadanyorulmadanetkisinisrdremez. lh kudretin azametini temsil eden Krs kavramn kavrayabilirsek, tevhide daha da yaklamoluruz. lhkrsnedemektir?Zirayetisminibukelimedenalmtr.Krs,makamtemsiledeng simgesi demektir. amzda bu kavram en ok bilimsel anlamlarda kullanrz. Mesela Fizik Krss dediimiz zaman, bu ilme tm ayrntlar ile vukf sahibi olmay kastederiz. Siyas anlamdakrs,mlkiyetingcntemsileder. lh krs, ilh ilmin sonsuzluuna denk muhteem bir kudretin mln (etkinlik alann) temsiletmektedir. yetteki tanm ile Allahn krss arz ve semlar sarp kavramtr. Sa kelimesi ile vurgulananmnda,sarpkavramak,enincemeknlarnakadaristiletmektanmvardr. Demek ki, Allahn muhteem kudreti tm boyutlar ve meknlar, en son noktalarna en minik meknlarnakadarsarpkavramtr. Krsyi lhnin bu Sia srrn tm kavramlarda anlamalyz. Elektronlardan daha kk Hilbert meknlarndan, evrenin milyarlarca k yl uzaklarna kadar her mekn, ilh ilim, kudretvemalikiyetsrrilesarpkavranmtr. Yine tm meknlarda ilh kudret, mutlak bir manyetik g halinde mekan zerrelerini yakalamtr. nl fiziki Prof. Davies laboratuarnda mutlak boluun doamayacan, mekann her zerresinde bir etkinin var olduunu ispat etti. Kudreti lh meknn tm zerrelerini sarp kavradndan insann kendi bana bir kader plan eylemi yapabilmesi de imkanszdr. Etki ve enerjilerinde mstakil kimlikleri olmas dsnlemez. ste ilh krs bylesine enfsdan afka lemlerisarmtr. Grntde mahede edilen eylemler, deiimler tamamen ilh tasarrufun iinde seyreder. Allah, yaratt varlklara verdii eylemler iin yine bu yedi cmlede ok ak iki tanm getirmitir: a. Hi bir etki, Allahn izni olmadan efaat edemez (mstakil bir eylem sahibi, mdahale yeteneinesahipdeildir.) Demekki;Allah,grntdegrdmzgleri,kendiizniilesevketmektedir.Heretki,Mrad lhyitemsilveicraetmeyemecburvemahkmdur.nsanlarnkendikendinemabutlatrd para, siyas gler, tabiattaki deiim ve oluumlar ancak ilh mradn bir vesilesidir. Yoksa hibiribamszbiretkiyesahibdeildir. 16

b.Grntdekitmetkivedeiimleri,Allahntayinettiiilimizgisindeseyreder.Herolayn ncesinivesonrasnsonsuzilimsrriletyinetmitir.Buadanherolayveetkibellibirkaderin ilmentyinedilmisnrlbirsenaryosudur. Levhimahfuzdediimizilhdevilimkompitrmurdilhyiherankaydedipsfattecellileri ileevrenlereyanstr. Etrafmzda sren tm olaylar deiimler ilh ilmin balang ve sonunu nceden tayin ettii eylemlerdir. Bu eylemler Allahn sfat tecellilerinden doan karmak bir yansmadr ve tam anlam ile ilh iradenin tasarrufu altndadr. Bu noktada en byk incelik, ayr ayr grnt sergileyen etkiler arasndaki ahengin srebilmesidir. Evrende bir etki; diyelim ki bir atom ekirdei mstakil bir etkiyi temsil eder. Allahn ona verdii ilmin snrlar iinde varln srdrrvegezegenlerintemelyaptadr.Fakatevrendebirokenerjiveneylemlerivardr. Bunlarda yine kendine verilen snrl ilmin temsilcisi olarak varlklarn srdrr. Akl almaz boyutlarda daha nice manyetik etkiler vardr. Bunlarda atom ve nlar gibi farkl etkilerin temsilcileridir. Nasl oluyor da bu farkl etkiler ve gler, muhteem bir hengin nizam iinde birliktevarolabiliyor? nk Allah tm evrenlerin mutlak sahibidir ve etkilerin kaderlerini ilmi ile tayin etmitir. (ncesinivesonlarnbilir) Etkiler,glerilhiradedndabirolayamdahaleedemezler.(efaatiolamazlar) yetinbuortablmndekigereklerkarsndahibirgcilhgrmekmmkndeildir.Biz l ilhe derken nasl bir gerei setiimizi, yetel Krsnin bu blmndeki deimez ilh yasalardandahadanetanlamoluyoruz. Ak bir noktadaki patlamadan ileri geldii dnlen maddesel evrenin tm unsurlar mutlak ilh tasarrufun ihtiam sayesinde mecal bulup var olabilmitir. Yoksa ilh ilimden gafillerin sandgibibuilkpatlamabirenerjikazanndakiglercurcunasolsabylesineharikabirevren doarmyd? Fiziin ulat noktaya bakn ki Bigbang denilen evrenlerin ilk yaratl annda 1043 saniye (bir saniyenin trilyonda birinin trilyonda birinin yine trilyonda biri) kadar bir minik zaman dilimindebiranlkgecikmeolsaevrenlerdomadanbykbirpatlamaileyokolacakt. imdiAllahnyettedalgnlkveduraklamadanmnezzeholmasrrnanladnzm? Zihinlerde dolaan ve nefsin abartt nemli bir soru; grntdeki etkilerin bir anlamda yaratlanlarn olaylardaki roldr. Tevhid gereiyle, yaadmz olaylar ahenkli bir ekilde badatrabilmemizyetinbuyedicmledezetlenenblmniyiceanlamamzabaldr.Bu konudaderinlemesineyaklamphesizilhilmevekudretescakimanmzlammkndr. yetbublmdekiyedicmlesindebizetemelyasagetiriyor: 17

a.Allahnmuradizniolmadankimetki(efaat)sahibiolabilir? b.(Allah)onlarnnndeolanarkalarndaolanhereyibilir. c. Ve onlar ise Onun ilminden ancak Onun diledii kadarn kavrayabilirler. Demek ki, yaratlanlarnetkileri,ilhilmisnrlbirekildetemsiletmelerindenibarettir. Yukarda zikredilen (b) maddesine dikkat ederseniz Cenab Hak fevkalade ilgin bir tanm getirmektedir. Allah herhangi bir etkinin bir an sonraki halini bilmektedir. Bir enerjinin, gcn bir an sonraki hli, ilmi ilhnin bilim kayd iindedir. Onun iin bir etki ve gcn iradesi yoktur. Onda varsandmz etkinlik ilmi ilhnin sevki, tevcihi demektir. Nitekim Muhyiddini Arab hazretleribukonudaharikabiraklamagetirmitir. Bak,bakolduuiinkesmez,kestiiherolaydaAllahkesdediiiinkeser.Ate,ateolduu iin yakmaz, her defasnda Allah yak dedii iin yakar. Nitekim Hz. smail olaynda kes demediiiinkesmemi,Hz.brahimolayndayakdemediiiinyakmamtr. Yakmavekesmeolaynderinlemesinefizikbirtahliletbitutarsakateevebaaverilenilmi ilhyi daha zden tanyabiliriz. Yanma olay genelde oksijen atomunun en d blgesindeki elektronlarnkarbonatomunatransferetmesiveonunlaortakkullanmasdemektir.Buolayise elektromanyetik bir bilimsel eylemdir. ncesi ve sonras tamamiyle Allahn ilim ve kudretiyle kaimdir. Bir an oksijen atom ekirdeindeki manyetik eylemin artmas elektron transferini imkanszklarveyanmazuhuretmez.Yadaevredekisnndmesiaynsonucusalar. Kesme olayna gelince herhangi bir cismi kesmek demek o cismin belli blgesindeki molekler cazibeyi kuvvetli bir etkiyle yok etmek demektir. Bu da kullandmz cismin sert molekler cazibe tamas ile mmkndr. (Ban elii) Burada olay molekler cazibedeki bilimsel konuma baldr. Kesmek istediimiz cismin moleklleri arasnda iddetli bir cazibe artm olsa ki,bizbunufarkedemeyizozamanobakcismikesemez. Siyas otorite, para gibi, grntde ok etkili gibi grdmz olaylarda da ayn kurallar geerlidir.Gereksiyasotoriteleringerekparannbirandaigrmeniteliinikaybettiinihemen hemenherangryoruz. Gneinpeketkingzkengcbilebirandaperdedenekilebilir.Onusasndandrrsek arzdaevressnn3040derecegibiokkkmiktardadgneinstmayeteneiniyok denecek kadar azaltr. Nitekim arzn etrafndaki ozon birden bire 5 kat kalnlasa (bu atmosfer olaylarasndanokbasittir)birandagneinetkinliikalmaz,arzcamgibidonar. teyet,ilhilminsonsuzluukarsndabizimputyaptmztmetkilerinnaslccebirglge olduunuyukardasraladmzmaddelerdepekakbildirmitir. 18

yetelKrsninoknemlibirzelliideilhilmi,bizeoknettantmasdr.nktevhidin zndeilhilminsonsuzluugizlidir. Allahdanbakabilenyokturki;dierbireyvarolabilsin.lmintmtamamenAllahaaittir.O halde ister varlklar olsun ister olaylar olsun ancak murd ilhyi temsil etmekle Onun ilmini sergilemektedir.Allahonunnnvesonunubildiiiinmstakililmbirvarlkdnlemez. Yine bu gereizihinlerimizdeokiyi birekilde tanmamziinAllah,ilhkudretmakamnn tmevrenlerinaslsarpkavradn(kursyiilh)yetinsonunadorutekrarvurgulamtr. Evrenlerin varl asndan ok nemli bir kavramda: Onlar hfzetmek (koruyup kollamak) Onazorgelmezemridir. Bu ilh emri amzda daha derinlemesine seyrediyoruz. Makrokozmoz dediimiz uzaydaki dev sistemlerin, milyarlarla ifade edilen yldzlarn, gezegenlerin akl almaz gravidasyon dengeleri (cazibe) sonsuz yrngelerde seyreder. Muhteem hareket sistemleri ylesine henklidir ki; onlar koruyup kollamak ancak Allahn sonsuz ilmi ile mmkndr. lh murad yle ekmel (iyinin de en iyisi) bir ilme sahiptir ki, hibir varln ahengi bir an bile bozulmaz. Aynmuhteemdengeevremizdekicanllarlemindezellikledevcudumuzdabirhayatiksiri halindemevcuttur. artlar ne olursa olsun vcudumuzdaki trilyonlarca hcre dakikada 16 kez oksijenini alr. Her aldnzgda,binbirkimyasalkompitrsistemleriileanalizvesentezeurayarakenerjidzeyine ular. Ya mikro kosmoz dediimiz atom ekirdeindeki henk proton ve ntronlarn birbirine demedenkurduklarmanyetikdenge?Saniyeninonmilyardabirikadarbirzamandilimindebu henginaksamashalindeehirleriykandevenerjifrtnagcnnherzamandengedekalmas? teevrenlerinynetimi,kollanpkorunmasbylesinemuhteemilhbirhikmettir. SonyllardadnyamznevresindekiozontabakasnbizetantanAllah; Ey insanolu ben sizi hfzetmesem birka dakikada gnein altnda yanar kavrulursunuz demektedir. O halde tevhide sarln Allahu l ilhe ill hu emrinden sapmayn. nk O ok yce ve azametliolandr. liyylAzimBlm OAliyylAzmdir.(okyceveazametliolandr.)

19

yetel Krs bylece tevhid tanm ile balayp Allahn ok yce ve azametli olan esmas ile tamamlanmaktadr. Dikkatedersenizbuesmanamazntemelzikirmesajdr,biznamazdarkuda: SubhaneRabbiyelAZMderiz. Secdeyevardmzdada: SubhaneRabbiyelALderiz. Demek ki; yetel Krs mesajn tamamlarken bize namazdaki temel zikrimizin hikmetini ve zndekisrrbildirmektedir. imdi,AliyylAzmsrrnadilimizyettiincebiraklkgetirmeyealacaz.Buradaanahtar, namazdaki zikir hikmetidir. Allahn huzurunda Ona kar Rabbimize Al ve Azm kavramlarnntesindetesbihetmemizistenmektedir. Biz evrenlerde iki nemli hikmeti fark ederiz. Bunlardan biri kudreti ilhnin muhteem ilm, dieriiseevrendekihakikigzellikveahenktir. nk Allah kendi bilinmezliini seyretmek, kendi gzelliini gstermek iin lemleri yaratmtr.AllahnsonsuzkudretivemuhteemilmiOnunazametinitemsileder.Bizrkuda Onakar: Sbhne Rabbiyel Azm derken Onun azametinin her trl kavramdan ve zandan daha azm olduunuifadeederiz. Byleceyaratlnilkmrdilhsrrnzikrederiz.nk: Oseyrettiimizlemlerdekisonsuzkudret,bunlarilmiilesevkedenAllahylesineazmetlidir ki,Onunbyklnheranyeniyenisayfalardaseyreder,ilminevekudretinehayranlmz sonsuzlatrrz.tebuAllahnAzmsfatntesbihtir. Elbette Allahn azmetini gstermeye ihtiyac yoktur. Zaten Allahn Azm hikmetini Fahri Kainat Efendimizin buyurduu gibi ancak kendi yaar. Allahn Azm esmsnda olsun Al esmsndaolsunoknemlihususHamdeanahtarsrrtamasdr. Allahn Al srrna gelince Allahn yarat murdndaki ikinci hikmetin sergilenmesidir. Allah okkudretlibirhikmetleevrenleriyaratmtr.Ancakevrenlerbirfizikaheserdenibaretdeildir. ie halkalar eklinde sonsuz bir gzelliin temsilcisidir. u halde ok azmetli ilh ilim ve kudretyaratlmurdnAlsfatileyanstmtr.Heryarattvarlavesistemeaklalmaz birgzelliknaketmitir. okbasitrneklerleAzmveAlesmlarnsememizmmkndr. 20

Bir gln genetik ifrelerle topraktan yaratlp ona biyolojik bir hayat verilmesi Allahn Azm srr iindeki ilminin bir hikmetidir. Ancak onun rengi, kokusu ve yeil yapraklar arasndaki hengiAllahnAlesmsndayansyanbirgzelliktir. Birkelebektededurumayndr.Onuncanll,umayeteneiilmilhninazmetindenyansr. Binbirnak,renkleriiseAlesmsnntecellisidir.Burneklerheryaratlandaaynsrrtar. Mesela,atomekirdeindekimanyetikdengelerAzmolanAllahnilmindenyansr.Ancakher ekirdekte ayr bir beste olan manyetik titreimler (Bir birinden henkli nmeler) Allahn Al esmsnnsrrdr. SreiLeyldekiHsnytasdikemriiteilhtecelllerdeki,AliyylAzmsrrnseyretmektir. yetel Krsnin akl almaz bir hikmeti de muhteem bir ahenk dizisidir. yetel Krs bir yandan tevhidin srrn aklarken ok zarif bir dizi iinde nce Allahn gcnden, ilminden bakabireyinolamayacanyasalarhalindevurgulad.SonundadatevhidinmhrnAliyyl Azmsrrilenoktalad. AliyylAzmesmsnntanmndaoknemlibirhusus,butecellileriyalnzvarlklardadeil, tmilhkadertecellilerindesezebilmektir.Olaylardabuesmalarnsrrnnaslseyretmeliyiz? Mademki her olay Aliyyl Azm olan Allahn takdiridir. Tecelliyi ilhnin yansmas olan her kaderde,hemAlhemAzimhikmetiaranmaldr.zellikleilhkadertecellilerindetesadf yadaheksikgrmekabestir. nsanlar olaylar seyrederken hep o n d yzeyde seyrederler. Elbette bu yzeysellik byk yanlglara neden olur. En basit rnei ile bir kar ya ile karlanca hemen souk basar ve evimizednmektezorluaderiz.Halbukiokar,koskocabirylnbereketsrrdr.lmiilhnin Azm srr ile topraa can getirir o topraa baharda dirilme as yapar. Havadaki kirleri temiz(erken en temiz oksijen ile kanmz hcrelerimizi ykar. Aylar sonra ieceimiz, kullanacamzsuyuhazrlar. Kardaki Al esmsnn srrn hi seyrettiniz mi? Her bir kar zerresi mikroskop altnda tetkik edildiinde birbirinden gzel milyarlarca kristal desen seyredersiniz. Akla gelen tm desenler birbirinebenzemeyenrneklerlekanaviegibiilenmitir.Birsresonraerimeyemahkumbukar zerreciklerindeki hrika desenler, Allahn her olayda Al olan gzeller gzeli yansmasnn vazgeilmeztecellleridir. nsanlarn kaderlerinde grlen en skntl tecelller bile onu arndrp cennete hazrlayan AliyylAzmsrrnasahiptir. Allahheryarattvarlkda,sevkettiiherolaydamutlakaengzelinienmkemmeliniltfeder. Dnyada yaanan minicik zaman dilimine kaplp tm bu gzellikleri grmezlikten gelmek bykbirgaflet,hattanasipsizlikdir. 21

AyetelKrsninbizihertrlerdenkorumamnsndaAliyylAzmsrrnhiunutmayn. Bir olay karsnda arnca hemen bir Ayetel Krsi okuyup Aliyyl Azm srrna snn ve inann! nsanolunun byk bir yanlgs erlerden korunma konusundadr. Yce Allahdan bizi erlerdenkorumasndilerken, hepdnyasalgrntdekisevimsizlikleridnrz.Halbukidnyaasndanergibigzken pek ok olay, aslnda hayrn ncsdr. Tpk yamurdan nce kan toz toprak gibi bir habercidir. O halde bir mminin nce er olan nedeni tanmas gerekir. er aslnda eytanla temsil edilir. Evrenlerin gzbebei Efendimizi kskanarak gzelliklere dman olan eytan er damgas yemitir.nsan,nefsyanileeytannyaydbudalgalaralmayaelverilidir.teerdediimiz olaynefsveeytanikilisidir. SreiNASbugereipeknetekildeyasalandrmtr. Nefsveeytanikilisininortayakoyduuerrneklerisrasylayledir: 1.FahriKinatEfendimizedolaysylaKuranadmanlk,errinbadr.Bylelerininzulmve ihtiraslar uruna yapamayaca er yoktur. Bir mminin bylelerinden korkmamak art ile daimauzakdurmastedbirlidavranmasgerekir. 2.Dnyasevgisiveihtirasnartrcyaklamlar,zellikleparavemevkidknlciddbirer giditir. zellikle Allahn murdna ters decek servetler ve kazanlar, dardan grld gibi hayr deil,erdir. Bu arada faiz, iki ve her trl fuhiyyat elbette nefseytan ikilisinin oynad er oyunlarn bandagelir. 3. Nefs eytan ikilisinin en byk er tecellsi iman zerinedir. zellikle kadere imanda bir insan tereddde sevk edip esir alan eytann, bu errine kar ok dikkatli olmak gerekir. te yetelKrsnintevhidsrriindebumthierdenkurtulabiliriz. 4. Nefs eytan ikilisinin ok nemli bir er tuza gururdur. Kurann yasaklad bakalarn kkgrmek,alayetmekgibidavranlargururubeslerveensonundakfregtrr. 5. Nefs eytan ikilisinin en byk er tezgahlarndan biri buhuldr, yani hisset ve cimrilik. nk Allaha inanan, Allahn tek ve yegane hkm sahibi, Rezzak lem olduunu bilen bir mminin, maln ve servetini ihtirasla tutup cimrilik yapmas dnlemez. eytan nefsi

22

etkileyerek, ona mal ve para ihtiras alar. Bir anlamda gelecee gven duymas iin para biriktirmesinitler,budavranisedorudandoruyairktir. Geleceini para ile teminat altna alma, Allaha e komann t kendisidir. te yetel Krs gerektentmbuerlerdenbizikorur. Ancak unutmamak gerekir ki yetel Krs tabi fetlerden de korur. Buradaki incelik bir depreminbiryangnnetkileriyetinmelindegrdmzgibiizniilhyetabidir.Bizyetel Krsokuyarakbuetkilerdenkurtuluruz. yetelKrsbuanlamdagalaksidekibirtabifetibilekorur.nkiyetelKrsilhhikmetin tevhid srr iinde bu anlamda Cell tecelllerine Latf esms ile Cemle geeriz. Allahn eitliesmatecellilerininyansmassrrndaHayyveKayymhikmetiilhCemlinsrrnda hepgzellikleriyanstr. yetinEnfsiMesajlar yetel Krsnin mn dilinde ltfettii mesajlar da fevklade nemlidir. Maddede tevhidin srrnaverdiiaklk,mndadaokdeiikbiranlamsergilemektedir. a)yetelKrsningnleverdiimesajlar: TevhidtanmndaHesmsnnzikri,gnletevhidzikrinitanmlamaktadr. Gnl Allah sezdii anda H diyerek yalnz O vardr baka bir ey yoktur diyerek boyutlarndaki her duyguyu, her hevesi terk edecektir. Mn bilimlerinde gnlde Allahdan gayrhereyiterkedebilmesrrHu(yalnzO)zikriylesalanmaktadr.Onuniin birmmin yetelKrsyiokudukagnlmeknndakiH,grnty,haylisilervesonsuzboyutlarda AllahnHayyveKayymsrrnateslimolur.HayysrrAhlkMuhammedyi,Kayym srrilhtecellyiyanstarakilhakdourur. Allaha kar H (yalnz O) diyebilmek ancak Ahlk Muhammed mrifetidir ve zuhr eder etmezdirilikbaslar.BukezAllahHayyzikribalar,bubiranlamdaEfendimizinemrettiigibi bendekidirilik,Hu(ancakO)dur.anlamtar. GnlmekanlartesindekiKayymhikmetiniHayyzikriilebuluncabirtarzakdoarki,artk gnl ilh fazlarn sonsuzluu iinde bir mn nabz gibi Allah iin atar durur. te yetel Krsnin ltfettii ilh dirilik byle doar. Kuran hikmetiyle dirilmi bir gnl ise, Kuran dinlemedenyaayamaz.

23

b)GnlnilhzikrindekireeteyiyetelKrsninnccmlesivermitir. Kesinti ve duraklama olmadan tevhidin srrn srdrme. Nitekim bu hikmeti Kurann net yorumcusuHz.Ftmaannemizylebeyanetmitir: YaRabbi!Birgzkrpacakmhletkadarbilebenibendebrakma. c) Enfs mnda krs hikmeti ise tamamen gnl temsil etmektedir. Krsyi ilh gnl tecellisiyle tm evrenleri mstevdir. Bu nedenle insan byk lemdir. lh tecell gnle yansyncainsansonsuzevrenlerinsayszmekanlarnakalbiyleyansr. Gnlde ilh ak tamak, hfzetmek kalbe ar gelmez. nk ilh sevda boyutlara, lemlere yansyanenesrarlkudrettir. Allahn yetel Krsde makam srrn Krs kelimesi ile aklamasnn byk bir hikmeti gnllerde ilh akn mthi kudretini beyan iindir. lahi ak, Mustafa (arnma) srr ile Kayymsrrnaulamaklabulunur.BuisedorudandoruyaFahriKainatEfendimizehasbir sanattrvebirkulancakEfendimizinhimmetiyle,AhlkMuhammedsayesindearnabilir. te yce Rabbimizin yetel Krs srrnda bize gsterdii gizemli lemler hikmeti: Gnl penceresindenevrenlereyansma,Efendimizeynelenbirsevdannn,nurunuyakmaktadr. HakklaryetelKrsyiokuyarakgnllerindeEfendimizinmnresmininiyazederler. yetelKrsninmanKoruyanSrr BilindiigibimnntemeliTevhiddir.nsanlarmnettiktensonraTevhidekarscakilgilerini korumakzorundadr.Ancakhdiselerkarsndazelliklegnlkyaamnak,oukerenefsin tevhide saygsn sarsar ve de zaman iinde iman yava yava solar. Bu sarsntnn temelindeki yanlglarntmnyetelKrsyoketmektedir. imdimnmztehditedennoktalarabirgzatalm.mnediptevhiditasdikettiktensonrayani Allahdan baka g olmadn tasdik ettikten sonra gnlk hayatmzda hl baz etkileri g sanrz. Bunun en ok rastlanan rnei paradr. Parann bir benzeri siyas glerdir. nsanlar t Hz. brahim devrinden beri siyas glere teslim olmu bunlar kaderlerini etkileyen kuvvetler olarak grmlerdir. Tm peygamberler bu yanl kanaat silmek iin mcadele vermilerdir. Ancakslmtevhidiimanagereknetliigetirmitir.teyetelKrszelliklencblmde maddelerhalindeakladmzcmlelerlezahirdekietkilerkarsndayanlgyakaplmamamz emrediyor.AyetelKrsokuyanbirinsanonunkalbeverdiimesajlararacliletevhidesarlr vehiamaz.ByleceAyetelKrsninkoruyucuhikmetindekiennemlisrtahakkukeder. 24

Ancak yetel Krsnin koruyucu hikmetindeki mny ok iyi anlamamz gerekiyor. nk buradaki hikmetler tm Kuran iin geerlidir. Yani yetel Krs olsun, Kuran olsun hem kelimelerdekibilimselmanahikmetiilehemdekalbdekimnoperasyonuylahidyetverir. Hatragelebilirki,onsatrlkbiryetnaslolurdayanllaryokeder,belveerleridurdurur? Bukonudasonyllardaoknemlibirbilimseltesbityapld.amznenbykmatematikisi saylanProf.MartinGardnerkalemealdDuannfiziiisimlikitabdakonuyubilimselanalize tbitutuyor. Bilindiigibinkleerfiziintemelyasalarndanbiri,belirsizlikteorisidir.Bunagre: Atomekirdeindebellibirzamandilimindeortayakacakfizikolaylarncedenkestiremeyiz. O halde maddenin temel nitesindeki olaylar nasl bir henkle yryebiliyor? Bilimsel sonu nceden bilinmeyen bir irade kudretinin maddenin znde tm olaylar an be an ynetmesi gereidir. te Prof. Gardner bu noktada gnllerdeki isteklerin bir anlamda dualarn ilh kudretindindeitibargrmesihalinde,kadereyansyacanvurgulamaktadr. Bu bilimsel tesbitin bizim amzdan nemi yetel Krsnin okunduu zaman kalbdeki dirilik halindeaklalmazhenkleriyanstacagereidir. yetel Krsnin mn zaaflarndan koruyan gcnn ne kadar nemli olduunu unutmaynz. mnnzdabirsolgunlukhissetiinizzamanhemenilhbirnimetolanyetelKrsyesarlnve defalarcaokuyun. Ancak hi hatrdan karmamamz gereken nemli konu. yetel Krsnin bilimsel tanmlar iindetevhidkonusundahatayasapmamamzngereidir. Yani Allahdan gayri etkilere kulluk etmemeliyiz. yetel Krsnin koruma srr tevhid srrnda gizlidir.yetelKrsninbuhikmetiiiedir,yetokundukaimanglenir.manglendike yetelKrsninhfz,emanhikmetibizihimayesinealr. Namazlardan sonra ve tesbihten nce yetel Krs okumamzn bir byk hikmeti ise bir tarz iman tazelemedir. Asr Saadetteki yce slm yldzlarnn amz mminlerinden en nemli fark tevhid deki ihlstr. Tek tek bu ycelerimizi hatrlarsak onlarn cesareti, merhameti ve sehlarndakigllkhepyetelKrsnintanmladtevhideihlsdangelmektedir. yetelKrsninbadetveZikrSrr Kuranntemelhikmetlerindenbirionunbiribadetvezikirsrrdatamasdr.Butemelkavram biraz amak istiyorum. Kurann insanla ikiz karde olu hikmeti, Kurann gnle ve kalbe nakolmas srrdr. Bu nedenle Kuran gerekten bir zikirdir. Zira Kuran kulak kalbe intikal edince,gnlkendiKuransrrilezikregeer.

25

YceKitabmzdaikinemliilhilimtanmvardr:mammbinveKitabmbin.Biranlamda ilhlevhimahfuzuiaretedenbutanmlardanemlikavramfarklarvardr. Kitab mbin grntdeki lemlerin bilimsel kaderinin kayt sistemidir. mam mbin ise mnnnilhkaytlarnnvarolduugayblemininsonsuzilminitemsileder. te Kurann zikir srr yce kitabmzn imam mbin srrndan neet eder. Ve dinlendike, okunduka gnl leminden evrenlere ilahi zikir yaylr. Zikir yaratlanlarn yaratana kar bir tarzzorunlutepkisidir.Varolmaareleridir.Nitekimtmvarlklar,atomundangalaksisinekadar her varlk zikir halindedir. Meleklerde zikir, en yksek frekansda seyreder. nsanda ise durum ok deiik ve farkldr. lh murd insan vcudundaki tm maddesel molekllere zikr nizam vermitir.Ancakinsannaslzikirsrr,kalbinde,tabiricaizsegnlmakinesindedir.Bueylemin gereklemesiiinilkartmndr.kinciartsatevhiddir.teyetelKrsbuilhyasagerei zikrin anahtardr. Zikr elbette lisan ile balar ancak en ksa srede kalbe inmek zorundadr. Zikrinszdekalp,kalbeinmemesibirarabannmarnabaspmotorununalmamasnabenzer. Mara basmann amac nasl motoru altrmaksa, lsanda balayan zikir mutlaka gnle inmelidir. EerzikirgnleinemiyorsatevhiddeyaniAllahteklemekteeksikvardemektir. amzda yanl ve samimiyetsiz uygulamalarla ypranan tarikat eitimlerinin gereinden sapan hli ite bu noktadadr. Zikirin insan iin, mmin iin vazgeilmez gereini yanl ve samimiyetsizuygulamalarlayerinegetiremeyiz.Yinebuyzdengzdenkaanbirgerekvardr. OdazikrintemeliolannamazveKurandr. Szde (lsanda) kalan zikirlerden ok ncelikli olan zikir namaz ve Kuran dinlemektir. Zannedilenin tersine yapmack lisan zikrinden ok, Kuran dinlemek kalp motorunu altrp Allahamakbulolanzikridourur.steliknefsinsahtecilii,buzikrehibulamaz. Namaz zikrinden sonra en nemli zikir tevhid (L ilhe illallah) zikridir. Tevhidden sonrada HayyveKayymesmlarnnzikrigelir.Bunlarya(AllahHayy)yada(yaHayyIKayym) eklindetekraredilir. Dikkat ederseniz yetel Krsde hem tevhid hem de HayylKayym zikri vardr. Ayrca namazdaki zikrin temeli olan Aliyyl Azm (Al ve Azm) esms da yetel Krsnin sonu mesajdr. Aka grlyor ki, yetel Krs ok nemli bir zikir demetidir. Tesbih zikrinden nce okunmasdabuhikmetledoar. yetel Krsnin ibadet srrna gelince: Bilindii gibi ibadet geni anlamda kulluk demektir. Kulluun elbette temelinde mn koulu vardr. Ancak kulluk tm yaamn Allahn emirleri istikametindesrdrmekdemektir. 26

Uygulamada kulluk ibdeti denince, belli farzlarn yerine getirilmesi zorunluunu temsil etmektedir. Unutmamak gerektir ki; Farzlarn, yani yaplmas gerekenleri yapmak, yasaklardan kanmakfiili,namaz,orugibioktemelibadetlerdenibaretdeildir. teyetelKrshemmelindekitevhidiaklayanKitabmbindengelenhikmetlerde,hemde gnlesinenimammbinsrrylakulluumurdilhyeuygunnoktayaeker. Buraya da bir aklama getirmek istiyorum: Kalbin en byk zevki, tevhidi yakalamak, onu sezmektir. Onun bu hasretini nefs glgeler. te Ayetel Krs okuna okuna nefsin perdesini inceltipyokeder. bdet, yani kulluun topallamasnn nedeni, tevhide kar ihlsn zayf olmasdr. Bir kul mn ettiktensonratevhidingereinianlar,varlkdiyegrnenhereyinvedekaderdiyeseyredilen herolaynilhbirhikmettecellisiolduunusezerse: Namaza durmamas, infkdan kamas, merhametsiz olmas tembel ve korkak olmas imknszdr. Hele hele gurur dediimiz, iman ve ibdeti yok eden hastala dmesi dnlemez. teAyetelKrstevhidintmsrlarnenzarifbirekildeaklayarakbizigerekkulluaibadete gtrr. Bu amala yetel Krsyi okumak, okunurken dinlemek ve onun tevhidi aklayan hikmetlerinikalbesindirmektammnsylabirkullukeitimi,yaniibdettir. ou insann yanl bir kans, ibdeti kendisine fazladan yklenmi bir ykmllk sanmas, hatta daha irkin bir yanlg ile angarya sanmasdr. Halbuki ibdet insann evren yasalarna uyum eylemidir.Birgezegenvarln srdrmek iinkendigneietrafndadnmeyi fazladan biryksayabilirmi?Bueylemonuniinevrenhengiiindekalabilmenintekaresidir. nsan evren iinde ok zel bir varlktr ve mutlaka ilh sfatlarn yansmasn temsil etmek durumundadr.(Halifeliksrr) nsannalkanolmas,merhametlivecesurolmasilekanamayacabirvarolugereidir.te yetel Krs tevhidi anlata anlata gnlmz nefs aknlnn amurundan artr ve gerek kulluahazrlar. AyetelKrsningnlkyaammzdakinemliuygulamahikmetlerinegelince: 1)mnda, ibdette bir zaafa dtmz zaman, mutlaka yetel Krs okuyarak en byk tehlikeden kurtulmalyz. Onun mealini de ok iyi bilmemiz, nefsin bizde yaratmak istedii putlarykacaktr. Bunoktadayinetemelbiraklamagetirmekistiyorum.GerekKurannokunmas,gerekseeitli amalara ynelik sre ve yetlerin okunmas halinde, beklenen neticeleri alamazsak sorun nerdedir?rnein: 27

a)eytann (Hannsn) vesvesesinden kurtulmak iin srei Nas okuyup hl iimizdeki vesveseleriatamyorsak, b)Srei Fili okuduumuz halde kendimizi, ya da mmin kardelerimizi dman errinden kurtaramyorsak, c)SreiKafirnuokuyarakeimizi,evlatlarmzeryollardandndremiyorsak, d)zellikle yetel Krsyi okuyup kalbinizdeki para, mevk, evre ve benlik putlarn kramyorsak, o zaman en muhteem varlmz kalbimizde bir ceryan kesiklii var demektir. Bununaresiise,Allahnltfettiiinfkreetesiniuygulamaktr.Bununiintmniyetlerimizive imknlarmzseferberederek,fakirin,yetiminvegaribinimdadnakomalyz. 2)Srf zikir amacyla gnlmz tevhid zevki ile enlendirmek iin sk sk yetel Krsi okumalyz. 3)Kendimizin, yaknlarmzn ve de dman errine den kardelerimizin her trl erden kurtulmasiinAyetelKrsokumalyz. 4)TevhidzikriyadaAllahHayyzikrinebalarkenyineyetelKrsokumalyz. 5)NamazdansonratesbihncesimutlakayetelKrsokumalyz. 6)zellikle kadere kar bir saygszlk gsterdiimiz zaman, nce yetel Krs okuyup sonra tvbeistifaretmeliyiz. 7)Ve nihyet hastalannca ya da cidd bir zdraba dnce Ftiha ile birlikte yetel Krs okumalyz. ni bir fet karsnda (deprem, yangn, deniz felaketi karsnda da) nce yedi kez besmele okuyuparkasndanyetelKrsokumalyz. yetelKrsylesineglilhbirformldrki,birgalaksinintmmanyetikdengesibozulsa, yldzlarbirbirinegirecekolsabirkezyetelKrsiokunduundatmkargaadururveherey yerliyerineoturur. te Cenab Hakkn mminlere ltfettii bu yce yet bir yandan tevhidin tm srlarn bize retirken bir yandan da man mbin merkezinden gelen hikmetleri ile bizi gnllerimizden mnnoktalarmzdanevreninbyksrlarnaveAllahnrzasnahidayeteder. Allah sonsuz Rahmetinin hidayeti ile Ayetel Krsnin hfz emnn maddemizde ve manamzdadimklsn. Onk.Dr.HalukNurbaki 28