RZGAR ENERJS DNM SSTEMLER

Gnmzde kullanm ve teknolojisi en hzl

gelime gsteren yenilenebilir enerji kayna
rzgar enerjisidir.

Rzgar trbin teknolojisindeki gelimeler
Elektrik enerjisi retim maliyetlerinin rekabet
edebilecek seviyelere gelmesi
evresel etkilerin minimum olmas

rzgar enerjisi sistemlerinin
uygulamalarnnn yaygnlamasn
salamtr.
RZGAR ENERJS

TEMZ-EVRE DOSTU
YENLENEBLR
DOAL
BR ENERJ KAYNAIDIR.
AVANTAJLARI

Atmosferde bol ve serbest olarak
bulunur



Yenilenebilir ve temiz bir enerji
kaynadr, evre dostudur

Kayna gvenilirdir, tkenme ve
zamanla fiyat artma riski yoktur


Maliyeti gnmz g santralaryla
rekabet edebilecek dzeye gelmitir

Bakm ve iletme maliyetleri dk ve
kolaydr

stihdam yaratr
DEZAVANTAJLARI

lk yatrm maliyeti yksek

Kapasite faktr dk
(%25-40 arasndadr)

Kesintili bir enerji kayna

Rzgar Enerji Santrallar toplam santral
sahasnn %1ini igal ederler. Geri kalan
ksm tarmsal ve hayvansal faaliyetler iin
kullanlabilir.
45
DESIBEL
350 metre
GLGE TTREM - PARILTI
Grsel bir etkidir. Santral sahasna yakn
yerleim yerlerinde insanlar gnein
douu/bat esnasnda rahatsz etmektedir.
Ancak, cilasz kanat ve uygun yer seimi ile bu
sorun ortadan kalkmaktadr.
KULAR VE RZGAR TRBNLER
60 metre apnda 2 MW gcnde bir rzgar
trbini nedeniyle kular gece ve gndz iin
uu yollarn santral sahasndan 100-200 m.
olacak ekilde deitirmektedir.
nemli ku g yollar
zerine rzgar enerji
santral tesis
edilmemelidir.
RZGARIN OLUUMU



Gne yer yzeyi ve atmosfere saatte
174,423 milyar kWh enerji gndermektedir.
Bu miktarn %1-2si RZGAR ENERJSne
dnmektedir.
Yerkre Homojen Isnmyor.
Gnein yer yzeyini ve atmosferi homojen stmamasnn
bir sonucu olarak ortaya kan scaklk ve basn
farkllklar rzgarn oluumunu salar.

Dnyann kendi ekseni etrafnda
dnmesi, yzey srtnmeleri, yerel s
yaylm ve arazinin topografik yaps gibi
nedenler rzgarn blgesel dalmna
neden olur.
ELEKTRKSEL UYGULAMALAR
RZGAR ENERJS UYGULAMALARI
MEKANK UYGULAMALAR
MEKANK
UYGULAMALAR
Rzgar enerjisi,
ilkalardan beri
trbinin aft gcnden
yararlanlarak su
pompalama, eitli
rnleri kesme,
bime, tme,
sktrma, ya
karma gibi mekanik
enerjiye gerek duyulan
yerlerde
kullanlmaktadr.
ELEKTRKSEL UYGULAMALAR
ebekeden Bamsz
Sistemler
ebeke Balantl
Sistemler

ebekeden Bamsz Sistemler
Elektrik sistemlerine bal
olmayan krsal kesimlerde
kullanlrlar. Kendi
balarna veya bir dizel
jenaratr ve PV Gne
Paneli ile birlikte enerji
retirler.
ebeke Balantl Sistemler
Byk gl rzgar sistemleri elektrik ebekesine
bal bir ve/veya birden fazla trbin ieren rzgar
tarlalar biimindedir.
RZGAR TRBNLERNN GLERNE GRE
SINIFLANDIRILMASI
0 W - 100 W MICRO SSTEMLER
100 W 10 kW MN SSTEMLER
10 kW 50 kW KK SSTEMLER
50 kW st BYK SSTEMLER
RZGAR TRBNLERNN DN
EKSENLERNE GRE SINIFLANDIRILMASI

YATAY EKSENL
DEY EKSENL

RZGAR TRBN TEKNOLOJS
Rzgar trbinleri,
hareket halindeki
havann kinetik
enerjisini mekanik
enerjiye dntren
makinalardr.



Yatay eksenli trbinler; rzgarn
kuleyi yalamadan rotora
arpmas durumunda rzgar
nden alan (up-wind), nce
kuleye dokunup sonra rotora
gelmesi koulunda rzgar
arkadan alan (down-wind) trbin
adn alrlar.

Elektrik retim amal modern
trbinler ounlukla yatay
eksenli ve up-wind tr rzgar
trbinleri olup 1 2 3 kanatl
olarak retilmektedir. Mekanik
amal rzgar trbinleri ise ok
kanatl olarak imal edilirler.
KULE
KEST
RZGAR TRBN
KEST
YATAY EKSENL RZGAR
TRBN ELEMANLARI
Miller
Dili Kutusu Fren
Jenerator
Yaw Sistemi
Kontrol nitesi
Yaw Motoru ve Dilisi
Rzgar trbinleri, kafes veya konik bir kule
direk zerine monte edilirler. Yer
seviyesinden ykseklikleri (hub ykseklii)
trbin gcne bal olarak deimekle
birlikte gnmzde 44 80 metre
arasndadr.
P
hava
= 0.5 v
3
A
P
hava
G [Watt]
Hava Younluu [kg/m
3
]
v Rzgar Hz [m/s]

A Kanat Sprme Alan [m
2
]
RZGARIN GC NASIL
HESAPLANIR




P
hava
= 0.5 v
3
A [W]

P
k
= 0.5 C
p
v
3
A [W]



C
p
:

Rzgar trbini g faktr (max. %59.3)
(Betz Limiti)
Mekanik ve elektriksel kayplar da dikkate
alndnda rzgarn kinetik enerjisinden
elde edilebilecek faydal g k ise;
P
fayda
= 0.5 C
p
v
3
A q
d
q
g
q
t
[W]
RZGAR VARLIININ TESPT
(GRSEL NDKATRLER)
Rzgar enerji santralnn kurulaca dolaysyla
rzgar lmlerinin yaplaca yerlerin seiminde
baz belirtiler mevcuttur.
Biyolojik Belirtiler
Corafik Belirtiler
Jeolojik Belirtiler
Toporafik Belirtiler
Sosyal ve Kltrel Belirtiler


Arazi incelemesinde rzgar hzlarnn tahmininde
kullanlan baz standart izelgeler de mevcuttur.
GRIGGS PUTNAM
INDEKSI
BEAUFORT
SKALASI
1m/s=3.6km/h=2.187mph=1.944knots
Kullanlan gstergeler sonucunda ilgili sahadaki
rzgar potansiyelinin rzgar enerji santral
kurmak iin uygun olacana karar verilirse
aada sralanan sorulara cevap aranmaldr;

Ulam kolayl
Ulusal ebekeye balanma kolayl
Arazinin yol ve dier almalar iin ilenme
kolayl
Arazinin bykl, eimi ve kullanm ekli
Arazinin bitki rts
Arazinin yerleim birimlerine olan uzakl
Arazinin askeri, sivil radar gibi tesislerine olan
yaknl
Arazinin havaalanlarna olan mesafesi
Arazinin mlkiyeti
Arazinin sit veya dier kapsamda olup olmad
Arazinin gelecekteki kullanm amac
Arazinin milli park veya doal yaam koruma
kapsamnda olup olmad
Arazinin turizm blgeleri ile olabilecek etkileimi
YKSEK RZGAR HIZI
TRBLANSLI
BLGE
ALAK RZGAR HIZI
LM STASYONU N UYGUN SAHA
SEM
Rzgar bir engelle
karlat zaman
dorultusunu ve
hzn deitirmekte
engel etrafnda
trblans
oluturmaktadr.
Rzgar Gzlem stasyonu;
Engele olan uzakl, engel yksekliinin en az
20-30 kat kadar mesafede olmal
lm ykseklii engel yksekliinin en az 2 kat
kadar olmaldr.
Mmknse istasyon civarnda hi engel olmamal
Hz Sensr
Yn Sensr
Veri
Toplayc


Scaklk
Sensr


Data Loggerlardan alnan rzgar verileri
dzenlenip deerlendirildiinde rzgar hz
serilerinin iki parametreli WEIBULL DAILIMINA
uygun olduu grlr.
(
(

|
.
|

\
|

|
.
|

\
|
=
k k
A
u
A
u
A
k
u f exp ) (
1
f(u) Rzgarn Esme Skl (%)
u Rzgar Hz (m/s)
A Skala Parametresi (m/s)
k ekil Parametresi

FREKANS DAILIM TABLOSU
Rzgar santralnda her bir rzgar trbini rzgar
ve enerjinin bir ksmn aldktan sonra
arkasndaki rzgar trbinine hz azalm rzgar
ve dolaysyla daha az enerji gnderir
(WAKE EFFECT-Kuyruk Yeli Etkisi).
Bu olumsuzluu nlemek iin hakim rzgar yn
dikkate alnarak santral tasarm yaplr.
Hakim rzgar yn gney olan bir santral
sahas iin rzgar trbinlerinin dizilileri
D: Rzgar Trbini Kanat ap
RZGAR SANTRALI LK YATIRIM MALYET KALEMLER
1 kW GCNDEK BR RZGAR SANTRALI N LK
YATIRIM MALYET 1000-1200 ABD DOLARI
TRKYE GENEL 50 METRE YKSEKLKTEK ORTALAMA
YILLIK RZGAR HIZLARI DAILIMI
Ekonomik RES yatrm iin 7.5 m/s veya zerinde rzgar hz gerekmektedir.
TRKYE GENEL 50 METRE YKSEKLKTEK
ORTALAMA KAPASTE FAKTR DAILIMI
Ekonomik RES yatrm iin %35 veya zerinde kapasite faktr gerekmektedir.
HESAPLAMALARDA 1 MW GCNDEK RZGAR TRBN BAZ ALINMITIR.