TRK TCARET KANUNU Kanun Numaras: 6762 Kabul Tarihi: 29/06/1956 Yaymland Resmi Gazete Tarihi: 09/07/1956 Yaymland

Resmi Gazete Says: 9353 BALANGI A - KANUNUN TATBK SAHASI: I - TCAR HKMLER: Madde 1 - Trk Ticaret Kanunu, Trk Medeni Kanununun ayrlmaz bir czdr. Bu kanundaki hkmlerle, bir ticarethane veya fabrika yahut ticari ekilde iletilen her hangi bir mes seseyi ilgilendiren muamele, fiil ve ilere dair dier kanunlarda yazl hususi hkmler, ti cari hkmlerdir. Hakknda ticari bir hkm bulunmyan ticari ilerde mahkeme, ticari rf ve adete, bu dah i yoksa umumi hkmlere gre karar verir. II - TCAR RF VE ADET:

Madde 2 - Kanunda aksine bir hkm yoksa teaml, ticari rf ve adet olarak kabul edi ldii tesbit edilmedike hkme esas olamaz. u kadar ki; irade beyanlarnn tefsirinde teaml erin dahi nazara alnmas esas mahfuzdur. Bir blgeye veya bir ticaret ubesine mahsus olan ticari rf ve adetler umumi olan lara tercih olunur. lgililer ayn blgede bulunmadklar takdirde, kanun veya mukavelede aksine hkm olmadka, ifa yerindeki ticari rf ve adet tatbik olunur.

Tacir sfatn haiz olmyanlar hakknda ticari rf ve adet, ancak onlar tarafndan bilind veya bilinmesi gerektii takdirde tatbik olunur. III - TCAR LER: Madde 3 - Bu kanunda tanzim olunan hususlarla bir ticarethane veya fabrika y ahut ticari ekilde iletilen dier bir messeseyi ilgilendiren btn muamele, fiil ve iler icari ilerdendir. IV - TCAR DAVALAR VE DELLLER: 1. UMUM OLARAK: Madde 4 - 21 inci maddenin birinci fkras gereince her iki taraf iin ticari saylan hususlardan doan hukuk davalar ile taraflarn tacir olup olmadklarna baklmakszn: 1. Bu kanunda; 2. Medeni Kanunun, rehin mukabilinde ikraz ile megul olanlar hakkndaki 876 ila 883 nc maddelerinde; 3. Borlar Kanununun, bir iletmenin satlmas veya dieriyle birletirilmesi hakkndaki 79 ve 180, rekabet memnuiyetine dair 348 ve 352, neir mukavelesi hakkndaki 372 ila 385, itibar mektubu ve itibar emri hakkndaki 399 ila 403, komisyona dair 416 ila 429, ticari mmessiller ve dier ticari vekiller hakkndaki 449 ila 456, havale hakknd aki 457 ila 462, vedia hakkndaki 463 ila 482 nci maddelerinde;

4. Alameti farika, ihtira berat ve telif hakkna mtaallik mevzuatta; 5. Bu kanunun 135 inci maddesinde yazl ticarete mahsus yerler hakkndaki hususi hkmlerde; 6. Bankalar ve dn para verme ileri kanunlarnda; tanzim olunan hususlardan doan huk uk davalar ticari dava saylr. u kadar ki; her hangi bir ticari iletmeyi ilgilendirmiy en havale, vedia ve telif hakkndan doan davalar bundan mstesnadr. Ticari davalarda dahi deliller ve bunlarn ikamesi Hukuk Muhakemeleri Usul Kanu nu hkmlerine tabidir.

(Ek fkra: 20/04/2004-5136 S.K. 1.mad) durumunun gerekli kld yerlerde Hkimler ve clar Yksek Kurulunun olumlu gr ile Adalet Bakanlnca, bu Kanunun Drdnc Kitabnda y ticaretine ilikin ihtilaflara bakmak ve asliye derecesinde olmak zere Denizcilik h tisas Mahkemeleri kurulur. Bu mahkemelerin yarg evresi Hkimler ve Savclar Yksek Kurul u tarafndan belirlenir. 2. TCARET MAHKEMELERNN SAHASI: Madde 5 - Aksine hkm olmadka, dava olunan eyin deerine gre asliye hukuk veya sulh ukuk mahkemesi ticari davalara dahi bakmakla vazifelidir.

u kadar ki; bir yerde ticaret mahkemesi varsa, asliye hukuk mahkemesinin vazi fesi iinde bulunan ve bu kanunun 4 nc maddesi hkmnce ticari saylan davalarla hususi hk er uyarnca ticaret mahkemesinde grlecek dier ilere ticaret mahkemesinde baklr.

kinci fkrada yazl hallerde, munhasran iki tarafn arzularna tabi olmyan iler hari zere, bir davann ticari veya hukuki mahiyeti itibariyle mahkemenin i sahasna girip girmedii yalnz iptidai itiraz eklinde taraflarca dermeyan olunabilir. tiraz varit grld kdirde dosya ilgili mahkemeye gnderilir; bu mahkeme davaya bakmaya mecburdur; anc ak, davann mahiyetine gre tatbik gerekli usul ve kanun hkmlerini tatbik eder. Ticari bir davann hukuk mahkemesi, ticari olmyan bir davann ticaret mahkemesi tarafndan grlme si hkmn bozulmas iin yalnz bana kafi bir sebep tekil etmez.

Vazifesizlik sebebiyle dava dilekesinin reddi halinde yaplacak muamelelere ve bunlarn tabi olduklar mddetlere dair usul hkmleri, i sahasna ait iptidai itirazn kabu linde de tatbik olunur. B - ETL HKMLER: I - MRURUZAMAN:

Madde 6 - Kanunda aksine hkm olmadka ticari hkmler koyan kanunlarla tayin olunan m uruzaman mddetleri mukavele ile deitirilemez. II - TESELSL KARNES:

Madde 7 - ki veya daha fazla kimse, ilerinden yalnz biri veya hepsi iin ticari m ahiyeti haiz bir i dolaysiyle dier bir kimseye kar mtereken bor altna girerlerse muk de aksi kararlatrlm olmadka mteselsilen mesul saylrlar. Ticari borlara kefalet halinde, gerek asl borlu ile kefil ve gerek kefiller ara sndaki mnasebetlerde dahi hkm byledir. III - TCAR LERDE FAZ: 1. MUKAVELE SERBESTS:

Madde 8 - Ticari ilerde faiz miktar serbeste tayin olunabilir.

aydan aa olmamak zere faizin ana paraya eklenerek birlikte tekrar faiz yrtlmesi alnz cari hesaplarla borlu bakmndan ticari i mahiyetini haiz olan karz akitlerinde mu teberdir.

dn para verme ileri, bankalar, tasarruf sandklar ve tarm kredi kooperatifleri hakk aki hususi hkmler mahfuzdur. 2. KANUN FAZ MKTARI VE TCAR TEMERRT FAZ:

Madde 9 - Ticari ilerde faiz miktar hakknda Borlar Kanununun 72 nci maddesi cari dir. u kadar ki; faizin ilemeye balad tarihte deme yerinde benzer muameleler iin daha ek bir faiz denmekte ise bu faiz miktar esas tutulur. 8 inci madde hkm mahfuzdur. Ticari ilerde temerrt faizi yllk yzde ondur. 3. FAZN BALANGICI: Madde 10 - Aksine mukavele yoksa, ticari bir borcun faizi, vadenin bitiminde n ve belli bir vade yoksa ihtar gnnden itibaren ilemiye balar. BRNC KTAP : TCAR LETME BRNC FASIL : TACR A - TCAR LETME: I - UMUM OLARAK: Madde 11 - Ticarethane veya fabrika yahut ticari ekilde iletilen dier messeseler , ticari iletme saylr. Tesisat, kiraclk hakk, ticaret unvan ve dier adlar, ihtira beratlar ve markalar, b ir sanata mtaallik veya bir ahsa ait model ve resimler gibi bir messesenin iletilmes i iin daimi bir tarzda tahsis olunan unsurlar, mukavelede aksine hkm bulunmadka, tica ri iletmeye dahil saylr. II - TCARETHANE VE FABRKA: Madde 12 - Aada yazl veya mahiyete bunlara benziyen ilerle uramak zere kurulan er, ticarethane saylr: 1. Menkul mallarn satlmak veya kiraya verilmek zere tedariki ve bunlarn aynen ve ya baka bir ekle sokularak satlmas yahut kiraya verilmesi; 2. Kymetli evrakn satlmak zere tedariki ve bunlarn satlmas; 3. Her eit imal veya ina; 4. Madencilik; 5. Matbaaclk, gazetecilik ve kitaplk, yayn, ilan ve istihbarat; 6. Tiyatro, sinema, otel, han ve lokanta gibi umumi mahaller, hususi mektep ve hastane ve ak sat yerlerinin iletilmesi; 7. Umumi maazalar ve sair depo ve ambarlarn iletilmesi; 8. Borsa ve kambiyo ileri, sarraflk, bankaclk;

9. timai sigortalar hari olmak zere sigortaclk; 10. Kara, deniz ve havada, nehir ve gllerde yolcu ve eya tamak; 11. Su, gaz ve elektrik datma, telefon ve radyo ile haberleme ve yayn; 12. Acentelik, tellallk, komisyonculuk ve sair btn tavassut ileri. Fabrikaclk, ham madde veya dier mallarn makine yahut sair teknik vastalarla ilener ek yeni veya deerli mahsuller vcuda getirilmesidir. III- TCAR EKLDE LETLEN DER MESSESELER:

Madde 13 - Aadaki ileri grmek zere alan bir messesenin ilerinin hacm ve ehemmi ari muhasebeyi gerektirdii ve ona ticari veya snai bir messese ekil ve mahiyetini ve rdii takdirde bu messese de ticari iletme saylr: 1. Bir toprak sahibinin veya iftinin, mahsullerini olduu gibi veya zirai sanat d olaysiyle bir tezgahta eklini deitirerek satmas;

2. Esnaf veya gzel sanatlar erbabndan birinin gerek bizzat gerek ii altrarak veya kine kullanarak eserler vcuda getirmesi ve bu eserleri satmas. Bu hkm, ilerinin mahiyetine gre,12 nci madde gereince ticarethane veya fabrika ol arak vasflandrlamyan dier messeseler hakknda da tatbik olunur. B - TACR: I - HAKK AHISLAR: 1. UMUM OLARAK: Madde 14 - Bir ticari iletmeyi, ksmen dahi olsa kendi adna ileten kimseye tacir denir.

Bir ticari iletmeyi kurup atn, sirkler, gazete, radyo ve sair ilan vastalariyle h a bildirmi veya iletmesini ticaret siciline kaydettirerek keyfiyeti ilan etmi olan kimse fiilen iletmeye balamam olsa bile tacir saylr. Bir ticari iletme am gibi, ister kendi adna, ister adi bir irket veya her ne suret le olursa olsun hukukan var saylmyan dier bir irket adna (Ortak sfatiyle) muamelelerde bulunan kimse, hsnniyet sahibi nc ahslara kar tacir gibi mesul olur. 2. KK VE MAHCURLAR:

Madde 15 - Kk ve mahcurlara ait ticari iletmeyi bunlarn adna ileten veli ve vasi, acir saylmaz. Tacir sfat, temsil edilene aittir. u kadar ki; kanuni mmessil ceza hkmle i bakmndan tacir gibi mesul olur. 3. TCARETTEN MENEDLENLER: Madde 16 - ahsi halleri veya yapt ilerin mahiyeti yahut meslek ve vazifeleri itib ariyle kanuni veya kazai bir yasaa aykr olarak veyahut baka bir ahsn iznine veya resmi bir makamn ruhsatna lzum olup da izin veya ruhsatname almadan bir ticari iletmeyi il eten kimse de tacir saylr. Bu hareketin dourduu hukuki, inzbati ve cezai mesuliyet mahfuzdur. 4. ESNAF:

Madde 17 - ster gezici olsunlar, ister bir dkkanda veya bir sokan muayyen yerler inde sabit bulunsunlar, iktisadi faaliyeti nakdi sermayesinden ziyade bedeni almasna dayanan ve kazanc ancak geimini salamaya yetecek derecede az olan sanat ve ticaret sahipleri tacir deildirler. u kadar ki; tacirlere mahsus hkmlerden bu kanunun 22 ve 55 inci maddeleriyle Medeni Kanunun 864 nc maddesinin ikinci fkras hkmleri bunlar hak knda da tatbik olunur. II - HKM AHISLAR:

Madde 18 - Ticaret irketleriyle, gayesine varmak iin ticari bir iletme ileten de rnekler ve kendi kurulu kanunlar gereince hususi hukuk hkmleri dairesinde idare edilm ek veya ticari ekilde iletilmek zere devlet, vilayet, belediye gibi amme hkmi ahslar t rafndan kurulan teekkl ve messeseler dahi tacir saylrlar. Devlet, vilayet ve belediye gibi amme hkmi ahslar ile umumi menfaate hadim cemiy etler, bir ticari iletmeyi ister dorudan doruya, ister amme hukuku hkmlerine gre idare edilen ve iletilen bir hkmi ahs eliyle iletsinler kendileri tacir saylamazlar. III - DONATMA TRAK: Madde 19 - Tacirlere dair olan hkmler donatma itiraki hakknda da tatbik olunur. C - TACR OLMANIN HKMLER: I - UMUM OLARAK:

Madde 20 - Tacirler her trl borlarndan dolay iflasa tabi olduklar gibi, kanun hkm ine uygun olarak bir ticaret unvan semeye ve kullanmaya, iletmelerini ticaret sicil ine kaydettirmeye ve ticari defterler tutmaya mecburdurlar. Her tacirin, ticaretine ait btn faaliyetlerinde basiretli bir i adam gibi hareke t etmesi lazmdr.

Tacirler arasnda, dier taraf temerrde drmek veya mukaveleyi fesih yahut ondan rcu ksadiyle yaplacak ihbar veya ihtarlarn muteber olmas iin noter marifetiyle veya iade li taahhtl bir mektupla yahut telgrafla yaplmas arttr. Tacir sfatna bal olan dier hkmler mahfuzdur. II - HUSUS OLARAK: 1. TCARET KARNES:

Madde 21 - Bir tacirin borlarnn ticari olmas asldr. u kadar ki; hakiki ahs olan acir, muameleyi yapt anda bunun ticari iletmesiyle ilgili olmadn dier tarafa aka ya muamele, fiil veya iin ticari saylmasna halin icab msait bulunmad takdirde bor ad . Taraflardan yalnz biri iin ticari i mahiyetinde olan mukaveleler, kanunda aksin e hkm olmadka, dieri iin de ticari i saylr. 2. CRET STEME HAKKI: Madde 22 - Tacir olan veya olmyan bir kimseye, ticari iletmesiyle ilgili bir i veya hizmet grm olan tacir, mnasip bir cret istiyebilir. Bundan baka, verdii avanslar eya yapt masraflar iin deme tarihinden itibaren faize de hak kazanr. 3. FATURA VE TEYT MEKTUBU:

Madde 23 - Ticari iletmesi icab bir mal satm veya imal etmi veyahut bir i grm ya ir menfaat temin etmi olan tacirden, dier taraf, kendisine bir fatura verilmesini ve bedeli denmi ise bunun da faturada gsterilmesini istiyebilir.

Bir faturay alan kimse ald tarihten itibaren sekiz gn iinde mnderecat hakknda bi razda bulunmamsa mnderecatn kabul etmi saylr.

ifahen, telefon veya telgrafla yaplan mukavelelerin veya beyanlarn muhtevasn teyi t eden bir yazy alan kimse, ald tarihten itibaren sekiz gn iinde bir itirazda bulunmam teyit mektubunun yaplan mukaveleye ve beyanlara uygun olduunu kabul etmi saylr. 4. CRET VE CEZANIN TENKS:

Madde 24 - Tacir sfatn haiz bir borlu, Borlar Kanununun 104 nc maddesinin 2 nci f siyle 161 inci maddesinin 3 nc fkrasnda ve 409 uncu maddesinde yazl hallerde, fahi old iddiasiyle bir cret veya cezann indirilmesini mahkemeden istiyemez. 5. TCAR SATI VE TRAMPA:

Madde 25 - Aadaki hususi hkmler mahfuz kalmak artiyle, tacirler arasndaki ticari s t ve trampalarda dahi Borlar Kanununun sat ve trampa hakkndaki hkmleri tatbik olunur.

1. Mukavelenin mahiyetine, taraflarn maksadna veya emtiann cinsine gre sat mukavel esinin ksm ksm icras kabil veya bu artlarn mevcut olmamasna ramen alc ksmen yapl htirazi kayt ileri srmeksizin kabul etmise, mukavelenin yerine getirilmemesi yznden a lcnn haiz olduu haklar yalnz teslim edilmemi olan ksm hakknda kullanlabilir.

2. Alc mtemerrit olduu takdirde satc, maln satna izin verilmesini mahkemeden is ir. Mahkeme, satn ak artrma yoliyle veya bu ie memur edilen bir kimse marifetiyle yap sna karar verir. Satc talebederse sata memur edilen kimse, sata karlacak emtiann v ekspere tesbit ettirir. Sat masraflar sat bedelinden karldktan sonra artan para, sat s hakk mahfuz kalmak artiyle, satc tarafndan alc namna bir bankaya ve banka bulunmad de notere tevdi olunur ve keyfiyet hemen alcya bildirilir.

3. Emtiann aypl olduu teslim srasnda aka belli ise alc iki gn iinde keyfiyet meye mecburdur. Aka belli deilse alc emtiay teslim aldktan sonra sekiz gn iinde mua meye veya ettirmeye ve bu muayene neticesinde emtiann aypl olduu ortaya karsa, haklarn uhafaza iin keyfiyeti bu mddet iinde satcya bildirmeye mecburdur. Dier hallerde Borlar Kanununun 198 inci maddesinin ikinci ve nc fkralar tatbik olunur. 4. Borlar Kanununun 207 nci maddesindeki mruruzaman mddeti tccarlar arasndaki tic ari satlarda alt aydr. u kadar ki; bu mddet azaltlabilir. 5. Sif sat ve dier deniz ar satlar hakkndaki hususi hkmler mahfuzdur. KNC FASIL: TCARET SCL A - TEKLAT: I - UMUM OLARAK: Madde 26 - (Deiik madde: 24/06/1995 - KHK - 559/1md.) Ticaret ve sanayi odas veya ticaret odas bulunan yerlerde bir ticaret sicili m emurluu kurulur. Oda olmayan veya yeterli tekilat bulunmayan odalarn olduu yerlerde t icaret sicil ileri Sanayi ve Ticaret Bakanlnca tesbit edilecek o il dahilindeki yete rli tekilata sahip odalardan birinin ticaret sicili memurluu tarafndan yrtlr.

(Deiik fkra: 28/03/2007-5615 S.K./25.mad) 492 sayl Harlar Kanunu hkmleri uyarnca il edilen ticaret sicili harlarnn red ve iadeler dldkten sonra kalan tutarnn yzde 2

ili odaya gelir kaydedilmek zere aktarlr. Ticaret sicili memurluunun kurulmasnda aranacak artlar ile odalar arasnda sicil ilemleri konusunda gerekli ibirliinin salanmasna ilikin esaslar, Sanayi ve Ticaret Bak anlnca karlacak bir ynetmelikle dzenlenir. II - YNETM Madde 27 - (Deiik madde: 24/06/1995 - KHK - 559/2 md.)

Ticaret sicilinin ynetimi, Sanayi ve Ticaret Bakanlnn uygun gr alnarak ilgili o isi tarafndan atanan bir sicil memuruna aittir. Sicil memurluunun i hacmine gre, ayn usulle yeteri kadar yardmc grevlendirilir.

Ticaret sicili memuru ve yardmclar ile dier personeli, grevleriyle ilgili sulardan dolay Devlet memuru gibi cezalandrlr ve bunlara kar ilenmi sular Devlet memurlarna i saylr. Sanayi ve Ticaret Bakanl, ticaret sicili memurluklarnn faaliyetlerini her zaman d enetlemeye ve gerekli tedbirleri almaya yetkilidir. Ticaret sicili memurluklar, a dgeen Bakanlka alnan tedbir ve talimatlara uymakla ykmldr. III - NZAMNAME: Madde 28 - (Deiik madde: 24/06/1995 - KHK - 559/3 md.)

Ticaret sicili memurluunun tekilat, sicil defterlerinin nasl tutulaca, tescil mecb uriyetinin nasl yerine getirilecei, sicil memurlarnn kararlarna kar itiraz yollar, si memur ve yardmclar ile dier personelde aranacak artlar, disiplin ileri ve bu hususla ilgili dier esas ve usuller bir tzkle dzenlenir.

(Ek fkra: 29/03/2011-6215 S.K./13.md.) Ticaret sicili kaytlarnn elektronik ortam da tutulmasna ilikin usul ve esaslar Sanayi ve Ticaret Bakanlnca karlacak ynetmelikl lenir. Bu kaytlar ile tescil ve ilan edilmesi gerekli ieriklerin dzenli olarak elek tronik ortamda depolanan ve sunulabilen merkezi ortak veri taban, Sanayi ve Ticar et Bakanl ile Trkiye Odalar ve Borsalar Birlii nezdinde oluturulur.

(Ek fkra: 29/03/2011-6215 S.K./13.md.) Ticaret sicili kayt ilemlerinin elektron ik ortamda yaplmas iin toplanmas ve ilenmesi gerekli olan kiisel veriler, kiisel veril rin korunmas ve bilgi gvenliinin salanmasna ilikin tedbirler mevzuata uygun bir ekilde alnarak korunur. B - TESCL: I - ARTLARI: 1. TALEP: Madde 29 - Tescil, talep zerine yaplr. u kadar ki; res'en veya ait olduu makamn bi ldirmesi zerine yaplacak tesciller hakkndaki hkmler mahfuzdur. 2. LGLLER: Madde 30 - Tescil talebi ilgililer veya mmessilleri yahut hukuki halefleri ta rafndan salahiyetli sicil memurluuna yaplr. Bir hususun tescilini istemiye birka kimse mecbur veya salahiyetli olduu takdi rde, kanunda aksine hkm olmadka, bunlardan birinin talebi zerine yaplan tescil, hepsi tarafndan istenmi saylr.

3. TALEBN EKL: Madde 31 - Tescil talebi dileke ile olur. Dileke sahibi hviyetini ispata mecburdur. Dilekedeki imza noterlike tasdik edilm ise ayrca hviyeti ispata lzum yoktur. 4. MDDET: Madde 32 - Kanunda aksine hkm olmadka, tescili talep mddeti on be gndr. Bu mddet, tescile tabi hususun vukubulduu, tamamlanmas bir senet veya vesikann t anzimine bal olan hususlarda bu senet veya vesikann tanzim olunduu tarihten balar.

Ticaret sicili memurluunun salahiyet evresi dnda oturanlar iin bu mddet bir aydr. 5. DEKLKLER : Madde 33 - Tescil edilmi hususlarda vukubulacak her trl deiiklikler de tescil olu nur. Tescilin dayand hadise veya muameleler tamamen veya ksmen sona erer veya ortadan kalkarsa sicildeki kayt da tamamen veya ksmen silinir. Her iki halde 29, 30, 31 ve 32 nci maddelerin hkmleri caridir. II- SCL MEMURUNUN VAZFELER: 1. TETKK VAZFES:

Madde 34 - Sicil memuru tescil iin aranlan kanuni artlarn mevcut olup olmadn tetk e mkelleftir.

Hkmi ahslarn tescilinde, bilhassa irket mukavelesinin, emredici hkmlere aykr olu ad ve kanunun mecburi kld esaslar ihtiva edip etmedii aratrlr.

Tescil edilecek hususlarn hakikata uygun olmas, nc ahslarda yanl bir fikir yara ahiyette bulunmamas ve amme intizamna aykr olmamas da arttr. Halli bir mahkeme hkmne bal bulunan veya sicil memuru tarafndan kati olarak tesci linde tereddt edilen hususlar, ilgililerin talebi zerine muvakkaten kaydolunur. u k adar ki; ilgililer ay iinde mahkemeye mracaat ettikleri yahut aralarnda anlatklarn etmezlerse muvakkat kayt re'sen silinir. Mahkemeye mracaat halinde katilemi olan hkmn neticesine gre muamele yaplr. 2. TESCLE DAVET VE CEZA :

Madde 35 - Tescili mecburi olup da kanuni ekilde ve mddeti iinde tescili istenm emi olan veya 34 nc maddenin 3 nc fkrasndaki artlara uymyan bir hususu haber alan si emuru, ilgilileri, tayin edecei mnasip bir mddet iinde kanuni mecburiyeti yerine get irmeye yahut o hususun tescilini gerekli klan sebeplerin bulunmadn ispat etmeye davet eder. Memurca bildirilen mddet iinde tescil talebinde bulunmyan ve imtina sebeplerini de bildirmiyen kimse, sicil memurunun teklifi zerine, sicilin bulunduu yerde tica ri davalara bakmakla grevli Asliye Hukuk Mahkemesi kararyla iki milyon liradan krk milyon liraya kadar para cezasna mahkum edilir. Mddeti iinde imtina sebepleri bildirildii takdirde, Sicilin bulunduu yerde ticar i davalara bakmakla grevli Asliye Hukuk Mahkemesi evrak zerinde inceleme yaparak t

escili gerekli olan bir hususun mevcut olduu neticesine varrsa tescilini sicil mem uruna emreder, aksi takdirde memurun talebini reddeder. Mahkemenin bu madde gereince verecei kararlar aleyhine ilgililer ve sicil memu ru tebli tarihinden itibaren on be gn iinde Hukuk Muhakemeleri Usul Kanunu hkmlerince emyiz yoluna mracaat edebilirler. Temyiz icray durdurur. lgililerin para cezasna ait mahkumiyet kararlarn temyiz edebilmeleri iin hkmolunan paray mahkeme veznesine yatrm veya ayn miktarda teminat gstermi olmalar arttr. Bu maddeye gre hkmolunan para cezalar hapse evrilmez. 3. TRAZ:

Madde 36 - lgililer, vukubulacak tescil veya tadil yahut terkin talepleri zeri ne sicil memurluunca verilecek kararlara kar, tebliinden itibaren sekiz gn iinde sicil in bulunduu yerde ticari davalara bakmakla grevli Asliye Hukuk Mahkemesine dileke i le itiraz edebilirler. Bu itiraz mahkemece evrak zerinde incelenerek karara balanr. u kadar ki; sicil memurunun karar, nc ahslarn sicilde kaytl bulunan hususlara mt aatlerini ihlal ettii takdirde, itiraz edenle nc ahs da dinlenir. Gelmezlerse evrak z ne karar verilir. Yukarki maddenin 4 nc fkras hkm bu halde dahi tatbik olunur. III - ALENYET: Madde 37 - Tescil muamelesinin dayand dileke, beyanname ve btn senet ve vesikalar ve ilanlar havi gazeteler, zerlerine sicil defterinin tarih ve numaralar yazlmak sur etiyle saklanr. Herkes ticaret sicilinin mnderecatn ve dairede saklanan btn senet ve vesikalar tet kik edebilecei gibi bunlarn tasdikli suretlerini de istiyebilir. Bir hususun sicil de kaytl olup olmadna dair tasdikname dahi istenebilir. lana tabi tescil ve kaytlar, kanun veya nizamnamede aksine bir hkm bulunmadka ayne n ilan olunur.

lan, hkmet merkezinde btn Trkiye'ye ait sicil kaytlarn ilana mahsus gazete ile y IV - HKMLER: 1. TESCLN NC AHISLARA TESR:

Madde 38 - Ticaret sicili kaytlar, nerede bulunurlarsa bulunsunlar, nc ahslar hak , kaydn gazete ile ilan edildii; ilann tamam ayn nshada yaynlanmam ise, son ksmnn beden i gnnden itibaren hkm ifade eder. Bu gnler, kaydn ilan tarihinden itibaren ile balyacak olan mddetlere de balang olur.

Bir hususun tescil ile beraber derhal nc ahslar hakknda hkm ifade edeceine veya rin derhal iliyeceine dair hususi hkmler mahfuzdur. 2. SCLLE TMAT:

Madde 39 - nc ahslarn, yukarki madde gereince kendilerine kar hkm ifade etmi r bilmediklerine mtaallik iddialar dinlenmez. Tescili lazm geldii halde tescil edilmemi veya tescil edilip de ilan gerekirken ilan edilmemi olan bir husus ancak bunu bildikleri ispat edilmek artiyle, nc ahslara ermeyan edilebilir.

3. LGLLERN CEZA VE HUKUK MESULYET:

Madde 40 - Tescil ve kayt iin suiniyetle hakikata aykr beyanda bulunanlar ceza m ahkemesi tarafndan iki milyon liradan krk milyon liraya kadar adli para cezasna vey a bir aydan alt aya kadar hapis cezasna yahut bu cezalarn ikisine birden mahkum edi lirler ve ayrca bir yldan be yla kadar ticaret ve sanayi odalarna aza olabilmek ve bo rsada muamele yapabilmek haklarndan mahrumiyetlerine veya borsalardan muvakkat ol arak karlmalarna karar verilir. Hakikata aykr tescilden dolay zarar grenlerin tazmina aklar mahfuzdur.

Kaytlarn 34 nc maddenin nc fkrasndaki esaslara uymadn rendikleri halde d nler ile tescil olunan bir hususun deimesi veya sona ermesi veyahut kaldrlmas dolaysiy le kaydn deitirilmesini veya silinmesini istemiye veya yeniden tescili icabeden bir hususu tescil ettirmeye mecbur olup da bunu yapmyanlar bu kusurlar yznden nc ahsla r zararlar tazmin ile mkelleftirler. NC FASIL : TCARET UNVANI VE LETME ADI A - TCARET UNVANI: I - KULLANMA MECBURYET: 1. UMUM OLARAK: Madde 41 - Her tacir, ticari iletmesine mtaallik muameleleri ticaret unvaniyle yapmaya ve iletmesiyle ilgili senet ve sair evrak bu unvan altnda imzalamaya mecbu rdur. Tescil olunan ticaret unvannn, ticari iletmenin giri cephesinin herkes tarafndan kolayca grlebilecek bir yerine okunakl bir ekilde yazlmas mecburidir. 2. TESCL:

Madde 42 - Her tacir, ticari iletmenin ald gnden itibaren on be gn iinde ticari ini ve setii ticaret unvann, iletme merkezinin bulunduu yer ticaret siciline tescil ve ilan ettirmeye mecburdur.

Her tacir kullanaca ticaret unvann ve bunun altna ataca imzay notere tasdik ettir ten sonra sicil memuruna tevdi etmiye mecburdur. Tacir hkmi ahs ise unvanla birlikt e onun namna imzaya salahiyetli kimselerin imzalar da notere tasdik ettirilerek si cil memuruna verilir.

Merkezi Trkiye'de bulunan ticari iletmelerin ubeleri de bulunduklar yerin ticare t siciline tescil ve ilan olunur. Ticaret unvanna ve imza rneklerine mtaallik yukark i fkralarn hkmleri bunlara da tatbik olunur. Kanunda aksine hkm olmadka merkezin bal sicile geirilmi olan kaytlar ubenin bal bulunduu sicile de tescil olunur. u kadar ki, hususta ube sicil memurunun ayr bir inceleme mecburiyeti yoktur.

Merkezleri Trkiye dnda bulunan ticari iletmelerin Trkiye'deki ubeleri, kendi memle et kanunlarnn ticaret unvan hakkndaki hkmleri mahfuz kalmak artiyle, yerli ticari ile ler gibi tescil olunur. Bu gibi ubeler iin ikametgah Trkiye'de bulunan tam salahiyet li bir ticari mmessil tayini mecburidir. Birden fazla ubesi varsa, ilk ubenin tesci linden sonra alacak ubeler yerli ticari iletmelerin ubeleri gibi tescil olunur. ( Son fkra mlga: 12/12/1959 - 7397/64 md.) II - TCARET UNVANININ EKL: 1. HAKK AHISLAR:

Madde 43 - Hakiki ahs olan tacirin ticaret unvan 48 inci maddeye uygun olarak y apabilecei ilaveler ile ksaltlmadan yazlacak ad ve soyadndan terekkbeder.

Ticaret unvanna ayn sicil dairesinde daha evvel tescil edilmi olan unvanlardan aka ayrdetmeye yaryacak ilavelerin yaplmas mecburidir. Baka bir sicil dairesinde daha tescil edilmi olan ayn ad ve soyadn ihtiva eden bir ticaret unvan sahibinin haksz rek abetten doan haklar mahfuzdur. 2. HKM AHISLAR: A - KOLLEKTF VE KOMANDT RKETLER: Madde 44 - Kolektif irketin ticaret unvan, btn ortaklarn veya hi olmazsa ortaklard an birinin ad ve soyadiyle irketi ve nevini gsterecek bir ibareyi ihtiva eder. Adi veya Sermayesi paylara blnm komandit irketlerin ticaret unvan, komandite ortak lardan hi olmazsa birinin ad ve soyadiyle irketi ve nevini gsterecek bir ibareyi ih tiva eder. Bu irketlerin ticaret unvanlarnda komanditer ortaklarn ad ve soyadlarnn bu lunmas yasaktr. B - LMTED, ANONM VE KOOPERATF RKETLER: Madde 45 - Limited, anonim ve kooperatif irketler, iletme mevzuu gsterilmek ve 48 inci madde hkm mahfuz kalmak artiyle ticaret unvanlarn serbeste seebilirler.

u kadar ki; ticaret unvanlarnda; (Limited irket.) (Anonim irket) ve (Kooperatif) kelimelerinin bulunmas arttr. Bunlarn ticaret unvannda hakiki bir ahsn ad veya soyad lunduu takdirde irket nevini gsteren ibarelerin rumuzla veya ksaltlm olarak yazlmalar z deildir. C TACR SAYILAN DER HKM AHISLAR VE DONATMA TRAK:

Madde 46 - Ticari iletmeye sahip olan dernek ve dier hkmi ahslarn ticaret unvanlar adlarnn ayndr.

Donatma itirakinin ticaret unvan, mterek donatanlardan hi olmazsa birinin ad ve s oyadn veya deniz ticaretinde kullanlan geminin adn ihtiva eder. Soyadlar ve gemi ad k tlamaz. Ticaret unvannda ayrca donatma itirakini gsterecek bir ibare de bulunur. D - MTEREK HKMLER:

Madde 47 - Hkmi ahsn ticaret unvannda, hakiki bir ahsn ad veya soyad yer alm bul a, 43 nc madde tatbik olunur. Bir hkmi ahsn ticaret unvanna Trkiye'nin her hangi bir sicil dairesinde daha nce t escil edilmi bulunan dier bir unvandan ayrdedilmesi iin gerekli olduu takdirde, lzumlu ilavelerin yaplmas mecburidir. 3. LAVELER:

Madde 48 - Tacirin hviyeti ve iletmenin genilik ve ehemmiyeti yahut mali durumu hakknda nc ahslarda yanl bir kanaatin meydana gelmesine mahal verecek mahiyette vey ikata yahut amme intizamna aykr olmamak artiyle her ticaret unvanna, iletmenin mahiyet ini gsteren veya unvanda zikredilen kimselerin hviyetlerini belirten yahut muhayye l adlardan ibaret olan ilaveler yaplabilir.

Tek bana ticaret yapan hakiki ahslar ticaret unvanlarna bir irketin mevcut olduu z nnn uyandracak ilaveler yapamazlar. (Trk), (Trkiye), (Cumhuriyet) ve (Milli) kelimeleri bir ticaret unvanna ancak cr

a Vekilleri Heyeti karariyle konabilir. 4. TCARET UNVANININ DEVAMI:

Madde 49 - Ticari iletme sahibinin veya bir ortan ticaret unvanna dahil bulunan ad kanunen deiir veya salahiyetli makamlar tarafndan deitirilirse unvan olduu gibi kal bilir.

Kolektif veya komandit irkete yahut donatma itirakine yeni ortaklarn girmesi ha linde ticaret unvan deitirilmeksizin olduu gibi kalabilir. Bu irketlerden birinin tic aret unvanna ad dahil olan bir ortan lm zerine miraslar onun yerine geerek irket eder veya irkete girmemekle beraber bu hususta muvafakatlerini yazl ekilde bildirir lerse irket unvan olduu gibi braklabilir. irketten ayrlan ortan ad da yazl muvafa rtiyle irket unvannda kalabilir. 5. UBELER: Madde 50 - Her ube, kendi merkezinin ticaret unvann ube olduunu belirterek kullan mak mecburiyetindedir. Bu unvana ube ile ilgili ilavelerin yaplmas caizdir. 43 ve 47 nci maddeler ubenin ticaret unvan hakknda da tatbik olunur. Merkezi yabanc memlekette bulunan bir iletmenin Trkiye'deki ubesinin ticaret unv annda, merkezin ve ubenin bulunduu yerlerin ve ube olduunun gsterilmesi arttr. 6. TCARET UNVANININ DEVR: Madde 51 - Ticaret unvan iletmeden ayr olarak bakasna devredilemez. Bir iletmenin devri, aksi aka kabul edilmi olmadka, unvann dahi devrini tazammun r. III - TCARET UNVANININ KORUNMASI: 1. ESAS: Madde 52 - Usulen tescil ve ilan edilmi olan ticaret unvann kullanmak hakk, munh asran sahibine aittir. 2. HBAR VE CEZA: Madde 53 - Btn mahkemeler ve memurlar, ticaret ve sanayi odalar ve noterler vaz ifelerini yaparken bir ticaret unvannn tescil edilmediini veya kanunun hkmlerine aykr larak tescil yahut istimal edildiini renirlerse keyfiyeti salahiyetli ticaret sicil memuruna ve mddeiumumilie bildirmeye mecburdurlar. 41 ila 48 ve 50 nci maddeler hkmlerine aykr hareket edenler ve 51 inci maddeye m uhalif olarak ticaret unvann devredenlerle devralan ve kullanan kimseler, 40 nc madd enin birinci fkrasndaki cezalara mahkum edilirler. 3. UNVANINA TECAVZ EDLEN KMSENN HAKLARI:

Madde 54 - Ticaret unvan kanuna aykr olarak bakas tarafndan kullanlan kimse, bunun men'ini ve haksz kullanlan ticaret unvan tescil edilmise kanuna uygun bir ekilde deiti ilmesini veya silinmesini ve zarar grm ise, kusur halinde bunun da tazminini istiye bilir. Mahkeme, davay kazanan tarafn talebi zerine, masraflar aleyhine hkm verilen kimsey e ait olmak zere hkmn gazete ile de yaynlanmasna karar verebilir.

B - LETME ADI:

Madde 55 - letme sahibini hedef tutmakszn dorudan doruya iletmeyi tantmak ve benz iletmelerden ayrdetmek iin kullanlan adlarn da sahipleri tarafndan tescil ettirilmesi lazmdr. letme adlar hakknda dahi 28, 40, 43 fk 2, 52, 53 ve 54 nc maddeler tatbik olu . DRDNC FASIL : HAKSIZ REKABET A - UMUM OLARAK: I - TARF:

Madde 56 - Haksz rekabet, aldatc hareket veya hsnniyet kaidelerine aykr sair suret erle iktisadi rekabetin her trl suistimalidir. II - HSNNYET KADELERNE AYKIRI HAREKETLER: Madde 57 - Hsnniyet kaidelerine aykr hareketler hususiyle unlardr:

1. Bakalarn veya onlarn emtiasn, i mahsullerini, faaliyetlerini yahut ticari iler yanl, yanltc veya lzumsuz yere incitici beyanlarla ktlemek; 2. Bakasnn ahlak veya mali iktidar hakknda hakikata aykr malumat vermek;

3. Kendi ahsi durumu, emtias, i mahsulleri, ticari faaliyeti veya ticari ileri h akknda yanl veya yanltc malumat vermek veyahut; nc ahslar hakknda ayn ekilde h tiyle rakiplerine nazaran onlar stn duruma getirmek;

4. Paye, ahadetname veya mkafat almad halde bunlara sahip imiesine hareket ederek tesna kabiliyete malik bulunduu zannn uyandrmaya almak veya buna msait olan yanl un ut mesleki adlar kullanmak;

5. Bakasnn emtias, i mahsulleri, faaliyeti veya ticaret iletmesiyle iltibaslar mey dana getirmeye almak veya buna msait bulunan tedbirlere bavurmak, hususiyle bakasnn h olarak kulland ad, unvan, marka, iaret gibi tantma vastalariyle iltibasa meydan verebi lecek surette, ad, unvan, marka, iaret gibi tantma vastalar kullanmak veyahut iltiba sa meydan veren mallar, durumu bilerek veya bilmiyerek, sata arz etmek veya ahsi iht iyatan baka her ne sebeple olursa olsun elinde bulundurmak;

6. nc ahslarn mstahdemlerine, vekillerine veya dier yardmclarna, onlar vazif e sevk etmek suretiyle kendisine veya bakasna menfaatler salamak maksadiyle veya bu kabil menfaatleri salamaya elverili olacak surette, mstehak olmadklar menfaatler tem in veya vadetmek; 7. Mstahdemleri, vekilleri veya dier yardmc kimseleri ifal suretiyle, istihdam ed enin veya mvekillerinin imalat veya ticaret srlarn ifa ettirmek veya ele geirmek;

8. Hsnniyet kaidelerine aykr bir ekilde elde ettii veya rendii imalat veya ticar arndan haksz yere faydalanmak veya onlar bakalarna yaymak;

9. Hsnniyet sahibi kimseleri ifal edebilecek surette hakikata aykr hsnhal ve iktid r ahadetnameleri vermek; 10. Rakipler hakknda da cari olan kanun, nizamname, mukavele yahut mesleki ve ya mahalli adetlerle tayin edilmi bulunan i hayat artlarna riayet etmemek. B - HUKUK MESULYET: I - ETL DAVALAR:

Madde 58 - Haksz rekabet yznden mterileri, kredisi, mesleki itibar, ticari iletmes veya dier iktisadi menfaatleri bakmndan zarar gren veya byle bir tehlikeye maruz bul unan kimse: a) Fiilin haksz olup olmadnn tesbitini; b) Haksz rekabetin men'ini; c) Haksz rekabetin neticesi olan maddi durumun ortadan kaldrlmasn, haksz rekabet y anl veya yanltc beyanlarla yaplmsa bu beyanlarn dzeltilmesini; d) Kusur varsa zarar ve ziyann tazminini; e) Borlar Kanununun 49 uncu maddesinde gsterilen artlar mevcutsa manevi tazmina t verilmesini; istiyebilir. Davac lehine ve (d) bendi hkmnce tazminat olarak hakim, haksz rekab et neticesinde davalnn elde etmesi mmkn grlen menfaatin karlna dahi hkmedebilir. Haksz rekabet yznden iktisadi menfaatleri haleldar olan mteriler de birinci fkrada yazl davalar aabilirler.

Ticaret ve sanayi odalar, esnaf dernekleri, borsalar ve nizamnamelerine gre az alarnn iktisadi menfaatlerini korumaya salahiyetli bulunan dier mesleki ve iktisadi birlikler dahi kendilerinin veya ubelerinin azalar bir ve ikinci fkralar gereince d ava amak hakkn haiz olduklar takdirde (a), (b) ve (c) bentlerinde yazl davalar aabili r.

Birinci fkrann b ve c bentleri gereince bir kimse aleyhine verilmi olan hkm, haksz rekabete mevzu olan mallar, dorudan doruya veya dolaysiyle ondan elde etmi olan ahslar hakknda da icra olunur. II - STHDAM EDENN MESULYET:

Madde 59 - Haksz rekabet fiili, hizmet veya ilerini grdkleri esnada mstahdemler v eya iiler tarafndan ilenmi olursa yukarki maddenin birinci fkrasnn (a), (b) ve (c) b rinde yazl davalar, istihdam edenlere kar dahi alabilir.

Yukarki maddenin birinci fkrasnn (d) ve (e) bendlerinde yazl davalar hakknda Borla Kanunu hkmleri caridir. III - BASININ MESULYET: Madde 60 - Haksz rekabet basn vastasiyle ilenmi ise, 58 inci maddenin birinci fkra snn (a), (b) ve (c) bentlerinde yazl davalar, ancak yaz sahibi veya ilan veren aleyhi ne alabilir; u kadar ki: a) Yaz veya ilan, yaz sahibinin yahut ilan verenin haberi olmakszn veyahut rzalarn a aykr olarak yaynlanmsa; b) Yaz sahibi veya ilan verenin kim olduunun bildirilmesinden imtina olunursa;

c) Baka sebepler yznden yaz sahibi veya ilan verenin meydana karlmas veya aleyhl bir Trk mahkemesinde dava almas mmkn olmazsa; bu davalar, yaz ileri mdr eer bir bahis ise ilan servisi efi; yaz ileri mdr ve ilan servisi efi gsterilmemi veya yoksa bu da gsterilmemise matbaac; aleyhine de alabilir.

Bu haller dnda, yaz ileri mdrne, ilan servisi efine, nair ve matbaacya bir kus edilebilirse yukarki fkrada yazl sraya baklmakszn kusurlu olanlar aleyhine dava ala

58 inci maddenin birinci fkrasnn (d) ve (e) bentlerinde yazl davalarda Borlar Kanu nunun hkmleri tatbik olunur. IV- KARARIN LANI:

Madde 61 - Mahkeme, davay kazanan tarafn talebiyle, masraf haksz kan taraftan alnm k zere hkmn katilemesinden sonra ilan edilmesine de karar verebilir. lann ekil ve mu m tayin eder. V- MRURUZAMAN:

Madde 62 - 58 inci maddede yazl davalar, davaya hakk olan tarafn bu haklarn doumun u rendii gnden itibaren bir yl ve her halde bunlarn doumundan itibaren yl gemekle na urar. u kadar ki; ceza kanunlar gereince daha uzun bir mruruzaman mddetine tabi ola n, cezay mstelzim bir fiil ilenmi bulunursa, bu mddet hukuk davalar hakknda da caridir VI - HTYAT TEDBRLER:

Madde 63 - Dava amak hakkn haiz olan kimsenin dilekesi zerine mahkeme, mevcut vaz iyetin olduu gibi muhafaza edilmesine, 58 inci maddenin birinci fkrasnn (b) ve (c) b entlerinde yazl olduu vehile haksz rekabetin neticesi olan maddi durumun ortadan kaldr masna, haksz rekabetin men'ine ve yanl veya yanltc beyanlarn dzeltilmesine ve lzuml edbirlerin alnmasna Hukuk Muhakemeleri Usul Kanununun ihtiyati tedbir hakkndaki hkmler ine gre karar verebilir. C - CEZA MESULYET: I - CEZAYI MSTELZM FLLER: Madde 64 - 1. Elli yedinci maddenin 1,2,4,5,6,8 ve 9 uncu bentlerinde yazl hak sz rekabet fiillerinden birini kasten iliyenler;

2. Kendi icap ve tekliflerinin rakiplerininkine tercih edilmesi iin ahsi durum u, emtias, i mahsulleri, ticari faaliyeti ve ileri hakknda kasten yanl veya yanltc m t verenler;

3. Msdahdemleri, vekilleri veya dier yardmc kimseleri, istihdam edenin veya mvekk illerinin imalat veya ticaret srlarn ifa etmelerini veya ele geirmelerini temin iin if l edenler;

4. stihdam edenler veya mvekkillerden, iilerinin veya mstahdemlerinin veyahut vek illerinin, ilerini grdkleri srada cezay mstelzim olan bir haksz rekabet fiilini iledi rini renip de bu fiili menetmiyen veya geree aykr beyanlar dzeltmiyenler;

58 inci madde gereince hukuk davasn ama hakkn haiz bulunanlardan birinin ikayeti ine ceza mahkemesince bir aydan bir yla kadar hapis veya be yz liradan on bin liray a kadar adli para cezasiyle veya her ikisiyle birlikte cezalandrlrlar.

Haksz rekabetin men'i hakkndaki kesinlemi ilama ramen haksz rakebet fiiline aynen veya tali deiikliklerle devam eden kimse alt aydan aa olmamak zere hapis ve be bin li an on bin liraya kadar adli para cezasna mahkum edilir ve sulu re'sen takip olunur . II - HKM AHISLARIN CEZA MESULYETLER:

Madde 65 - Hkmi ahslarn ileri grlrken bir haksz rekabet fiili ilenirse 64 nc i ahs namna hareket etmi veya etmesi gerekmi olan organn azalar veya ortaklar hakknda tbik olunur. u kadar ki; para cezas ve masraflardan hkmi ahs bu hakiki ahslarla birlik e mteselsilen mesul olur.

BENC FASIL : TCAR DEFTERLER A - DEFTER TUTMA MKELLEFYET: I - MUL: Madde 66 - Her tacir, ticari iletmesinin iktisadi ve mali durumunu, bor ve ala cak mnasebetlerini ve her i yl iinde elde edilen neticeleri tesbit etmek maksadiyle, iletmesinin mahiyet ve neminin gerektirdii btn defterleri ve bilhassa, dier kanunlarn leri mahfuz kalmak zere, aadaki defterleri Trke olarak tutmaya mecburdur: 1. Tacir hkmi ahs ise yevmiye defteri, defteri kebir, envanter defteri ve karar defteri;

2. Hususi hukuk hkmlerine gre idare edilmek veya ticari ekilde iletilmek zere devl et, vilayet, belediyeler gibi amme hkmi ahslar tarafndan kurulan ve hkmi ahsiyeti bulu myan ticari iletmeler ile dernekler tarafndan kurulan ticari iletmeler ve bunlara be nziyen ve hkmi ahsiyeti olmyan dier ticari teekkller, karar defteri hari yukarki bentt yazl defterleri; 3. Tacir hakiki ahs ise karar defteri hari olmak zere birinci bentte yazl defterle ri veya iletmesinin mahiyet ve nemine gre sadece iletme defteri.

(Ek fkra: 29/03/2011-6215 S.K./13.md.) Bu defterler elektronik ortamda veya d osyalama suretiyle tutulabilir. Bu defterlerin al ve kapan onaylarnn ekli ve esaslar u defterlerin nasl tutulaca Sanayi ve Ticaret Bakanl ile Maliye Bakanlnca karlaca teblile belirlenir.

(Deiik fkra: 29/03/2011-6215 S.K./14.md.) Tacir, iletmesiyle ilgili olarak gnderi lmi bulunan her trl belgenin, fotokopi, karbonlu kopya, mikrofi, bilgisayar kayd veya benzer ekildeki bir kopyasn, yazl, grsel veya elektronik ortamda saklamakla ykmldr II- MESULYET:

Madde 67 - Bir tacirin defter tutma mkellefiyetini yerine getirmeye salahiyet li kld kimsenin bu defterlere geirdii kaytlar, o tacirin kendisi tarafndan tutulmu k hkmndedir.

Ticari defterlerin ksmen veya tamamen mevcut olmamasndan yahut kanuna uygun su rette tutulmamasndan veyahut saklanmas mecburi olan defter ve katlarn gerei gibi sakla nmamasndan doan mesuliyet dorudan doruya iletme sahibine ve hkmi ahslarda idare organ alarna veya idare ilerine salahiyetli olan kimselere ve hkmi ahsiyeti olmyan ticari il etme ve teekkllerde onlar idareye salahiyetli olan kimselere aittir. Bunlar, kusuru memur ve mstahdemlerine ykleterek bu mesuliyetten kurtulamazlar.

66 nc maddenin birinci fkrasnn 1 ila 3 nc bentlerinde saylan defterleri tutma mke fiyetini hi veya kanuna uygun ekilde yerine getirmeyip de ikinci fkraya gre mesul ol anlar milyon liradan otuz milyon liraya kadar adli para cezasiyle cezalandrlr. Defte rlerin kanuna uygun ekilde tutulmamas halinde, bunlar tutmakla vazifelendirilmi olan kimseler dahi ayn cezaya mahkum edilirler. Dier kanunlarda bulunan cezai hkmler mah fuzdur.

Hakimler, noterler, sicil memurlar ve dier memurlar resmi muameleler dolaysiyle bir tacirin defter tutma mkellefiyetine aykr hareket ettiini renince keyfiyeti mddeiu umilie bildirmeye mecburdurlar. III- SAKLAMA MDDET: Madde 68 - Defter tutmak mecburiyetinde bulunan kimse ve iletmeye devam eden

halefleri defterleri son kayt tarihinden ve saklanmas mecburi olan dier hesap ve katl ar tarihlerinden itibaren on yl geinceye kadar saklamaya mecburdurlar.

Hakiki ahs olan tacirin lm halinde miraslar ve ticareti terk etmesi halinde kendi defter ve katlar birinci fkra gereince saklamakla mkelleftirler. Ancak mirasn resmi ta fiyesi halinde defter ve katlar birinci fkrada yazl mddetle sulh mahkemesi tarafndan s klanr. Kollektif ve adi komandit irketlerin her ne suretle olursa olsun infisah halin de bunlara ait defter ve katlar, irket merkezinin bulunduu yerdeki salahiyetli mahke me tarafndan 1 inci fkra gereince saklanmak zere ortaklardan birine veya notere, dier irketlerin infisah halinde ise, notere tevdi olunur. Noter harc ve creti irket mevc udundan denir.

Bir tacirin saklamakla mkellef olduu defter ve katlar; yangn, su baskn veya yer sa snts gibi bir afet sebebiyle ve kanuni mddet iinde ziyaa urarsa tacir zya rendii t tibaren on be gn iinde ticari iletmesinin bulunduu yerin salahiyetli mahkemesinden ke ndisine bir vesika verilmesini istiyebilir. Mahkeme lzumlu grd delillerin toplanmasn d emredebilir. Byle bir vesika almam olan tacir defterlerini ibrazdan kanm saylr. IV - TASDK ETTRME VE BEYANNAME VERME MKELLEFYET:

Madde 69 - (Deiik fkra: 11/06/2003 - 4884 S.K./1. md.) irket kurulu aamasnda 66 nc addenin birinci fkrasnda yazl defterler kullanlmaya balanmadan nce tacir tarafndan ti i iletmenin bulunduu yerin ticaret sicili memurluuna veya notere ibraz edilir. Bu d efterler, 213 sayl Vergi Usul Kanununun defterlerin tasdikine ilikin hkmlerinde yer a lan bilgileri ierecek ekilde tasdik ve imza olunur. Sicil memuru veya noter, defte rlerin ka sayfadan ibaret bulunduunu ilk ve son sayfaya yazarak resmi mhr ve imzasyla tasdik eder. Noterlerce tasdik edilen defterlerin mahiyet ve adetleri ve bunlarn kime ait olduu en ge yedi gn iinde ilgili ticaret sicili memurluuna bildirilir. irket lerin mteakip yl defterleri ile kullanlmas zorunlu dier defterler 213 sayl Vergi Usul anununun defterlerin tasdikine ilikin hkmlerine gre tasdik olunur. Her tacir, tutmaya mecbur olduu dier defterlerle tutmak istedii defterlerin her birinin nevi ve mahiyetleriyle sayfa saylarn gsteren iki nsha beyannameyi bu defterl eri kullanmaya balamadan nce sicil memuruna vermeye mecburdur. Memur, bunlardan bi risini tasdik ederek tacire geri verir. Bu mkellefiyeti hi veya kanuna uygun ekilde yerine getirmiyen tacirin bu gibi defterleri lehine delil olamaz. B - ETL DEFTERLER: I-YEVMYE: Madde 70 - Yevmiye defteri, kayda geirilmesi icabeden muameleleri vesikalarda n kararak tarih srasiyle ve "madde" halinde tertipli olarak yazmaya mahsus defterdi r. Yevmiye maddelerinin en az aadaki malumat ihtiva etmesi arttr: 1. Madde sra numaras (Makine ile tutulan muhasebelerde mecburi deildir.); 2. Tarih; 3. Borlu hesap (Toplayc hesaplar kullanld takdirde nihai yardmc hesabn isminin arttr.);

4. Alacakl hesap (Toplayc hesaplar kullanld takdirde nihai yardmc hesabn ismini hi arttr); 5. Mebla (Yardmc hesaplara taksim edilenler, izahat stununda gsterilmek arttr);

6. Her kaydn dayand vesikalarn nevi ve varsa tarih ve numaralar. Yevmiye defteri ciltli ve sahifeleri mteselsil sra numaral olur; u kadar ki, vergi kanunlarna gre mteharrik yaprakl yevmiye defterinin kullanlmasna msaade lunduu takdirde vergi kanunlarna uygun olmak artiyle bu defterler de kullanlabilir. Yevmiye defterine geirilecek kaytlar hakl sebep olmakszn, on gnden fazla geciktiri lemez.

Yevmiye defteri yeni senenin en ge Ocak ay sonuna kadar notere ibraz edilip so n kaydn altna noterce (Grlmtr) sz yazlarak mhr ve imza ile tasdik ettirilmek art II - DEFTERKEBR: Madde 71 - Defterikebir, yevmiye defterine geirilmi olan muameleleri buradan a larak sistemli bir surette hesaplara datan ve tasnifli olarak bu hesaplarda toplyan defterdir. Defterikebirdeki kaytlarn en az aadaki malumat ihtiva etmesi arttr: 1. Tarih; 2. Yevmiye defteri madde numaras; 3. Mebla; 4. Toplu hesaplarda yardmc nihai hesaplarn isimleri. Yukarki maddenin nc fkras hkm defterikebir hakknda da tatbik olunur. III - ENVANTER DEFTER: 1. UMUM OLARAK:

Madde 72 - Envanter defterine iletmenin al tarihinde ve mtaakiben her i yl sonun n envanterler ve bilanolar kaydolunur. Envanter ve bilanonun taalluk ettii tarihe "bilano gn" denir. yl, alt aydan az, on iki aydan ok olamaz. Kanunda aksine hkm olmadka, i yl envanter ve bilanolarn gelecek i ylnn ilk ay iinde tamamlanm olmas lazmdr. Envanter defterine geirilen envanter ve bilano; tacir, kolektif ve komandit irk etlerde hudutsuz olarak mesul olan btn ortaklar, donatma itiraklerinde btn donatanlar ve tacir sfatn haiz olan dier irket ve kurumlarda idare ilerine salahiyetli olan kims eler tarafndan imza ve notere ibraz olunur. Noterin yapaca muamele hakknda 70 inci maddenin son fkras tatbik olunur. mza edile n envanter ve bilanonun ilan ve resmi makamlara verilmesi hakkndaki hkmler mahfuzdur. Envanter defteri ciltli ve sayfalar mteselsil sra numaral olur. 2. ENVANTER:

Madde 73 - Envanter karmak; saymak, lmek, tartmak ve deerlendirmek suretiyle, bil ano gnndeki mevcutlar, alacaklar ve borlar kati bir ekilde ve mfredatl olarak tesbi tir.

Mevcutlar, alacaklar ve borlar iletmeye dahil iktisadi kymetleri ifade eder.

Envanter esas itibariyle defter zerine karlr. u kadar ki; ilerinde geni lde ve kullanan byk iletmeler, envanterlerini listeler halinde tanzim edebilirler. Bu takd irde envanter defterine listeler muhteviyat icmalen kaydolunur. 3. BLANO:

Madde 74 - Bilano, envanterde gsterilen kymetlerin tasnifi ve karlkl olarak deerl itibariyle tertiplenmi hulasasdr. Bilanonun aktif tablosunda; mevcutlarla alacaklar ve varsa zarar, pasif tablo sunda; borlar gsterilir.

Aktif yekunu ile borlar arasndaki fark tacirin iletmeye tahsis ettii ana sermaye yi tekil eder. Ana sermaye de pasif tablosuna kaydolunur ve bu suretle aktif ve p asif tablolarnn yeknlar denkleir. Yedek akeler ve kar ayr gsterilseler dahi, ana serm nin czleri saylrlar. 4. AIKLIK VE DORULUK ESASLARI: Madde 75 - lgililerin; iletmenin iktisadi ve mali durumu hakknda mmkn olduu kadar doru bir fikir edinebilmeleri iin, envanter ve bilanolarn ticari esaslar gereince eks iksiz, ak ve kolay anlalr bir ekilde memleket parasna gre tanzimi lazmdr.

Btn aktifler, en ok bilano gnnde iletme iin haiz olduklar deer zerinden kaydol sada kote edilen emtia ve kymetler o gnn borsa rayicine gre ve tahsil edilemiyen vey a ihtilafl bulunanlar mstesna olmak zere, btn alacaklar da itibari miktarlarna gre hes bedilir.

Pasifler, hususiyle btn borlar, arta bal veya vadeli olsa bile, itibari deeri zer en hesaba geirilir.

Ticaret irketleriyle ticaret kurumlarnn envanter ve bilanolar hakkndaki hususi hk r mahfuzdur. IV - LETME HESABI: 1. DEFTER VE HLASA:

Madde 76 - Ciltli ve sayfalar mteselsil sra numaral olan iletme hesab defterinin s ol tarafn masraf, sa tarafn haslat ksm tekil eder. Masraf ksmna; satnalnan emtia bili denen paralar ve iletme ile ilgili dier btn masraflar; haslat ksmna ise, emtia s hizmet mukabili alnan paralar ve iletme faaliyetinden doan dier haslat kaydolunur. M asraf ve haslat kaytlarnn en az aadaki malumat ihtiva etmesi arttr: 1. Sra numaras; 2. Kayt tarihi; 3. Muamelenin nev'i; 4. Mebla.

Her i yl sonunda bir "iletme hesab hulasas" karlr. Buna aadaki maddeler bire ayr yazlr: A) Masraf tablosuna: 1. karlan envantere gre i yl bandaki emtia mevcudunun deeri;

2. yl iinde satnalnan emtiann deeri; 3. yl iinde yaplan btn masraflar. B) Haslat tablosuna: 1. yl iinde satlan emtiann deeri; 2. yl iinde hizmet mukabili vesair suretle alnan paralar; 3. karlan envantere gre i yl sonundaki mevcudun deeri. 75 inci madde hkm iletme hesab hulasasna da tatbik olunur. 2. EMTA ENVANTER:

Madde 77 - Emtia zerine i yapanlar, emtia hareketlerini iletme hesabnn masraf ve haslat ksmlarnda ayr bir stunda gstermiye ve bir emtia envanteri karmya mecburdurla

Emtia envanteri karmak; satmak maksadiyle alnan veya imal edilen mallarla iptid ai ve ham maddeler ve yardmc malzeme dahil olmak zere emtia mevcutlarn saymak, lmek, t rtmak ve deerlendirmek suretiyle kati bir ekilde ve mfredatl olarak tesbit etmektir.

Emtia envanteri; muamelelere ait kaytlarla kartrlmamak suretiyle yeniden ie balama halinde iletme hesab defterinin ba tarafna; mtaakiben de her i yl kapandktan sonra, le kaytlarn takibeden sayfalara yazlr. V - KARAR DEFTER: Madde 78 - Hkmi ahs olan tacirler tarafndan tutulan karar defterine gerek umumi heyet veya ortaklar heyeti, gerek varsa idare meclisi tarafndan mzakere neticesind e ittihaz olunan kararlarla toplantda hazr bulunan azalarn adlar ve soyadlar ve topla nt gn ile beyan edilen rey ve mzakerelerin tam bir surette bilinmesi iin gerekli dier hususlar geirilir ve bu kararlarn alt irket namna imza koymaya salahiyetli olanlar ta rafndan imza edilir. D - TESLM VE BRAZ: I - TESLM MKELLEFYET: Madde 79 - Ticari defterlerle, saklanmas mecburi olan dier katlarn teslimi; miras , irket ve iflas ilerinde istenebilir. Teslim halinde defter, hesap ve katlarn her ta raf gerek mahkeme ve gerek ilgililer tarafndan incelenebilir. II - BRAZ MKELLEFYET:

Madde 80 - Muhakeme esnasnda muhik bir menfaatin mevcudiyeti ispat olunur ve mahkeme ibraz edilmesini sbut bakmndan zaruri addederse yalnz ihtilafl meseleye mtaall ik kaytlarn sureti karlmak veya ehlivukuf tetkikat yaptrlmak zere mahkeme re'sen vey aflardan birinin talebi zerine bunlarn birine yahut her ikisine ait defterlerle sa klanmas mecburi olan katlarn ibrazn emredebilir.

brazna karar verilen ticari defter, hesap ve katlar, davaya bakan mahkemeden baka bir mahkemenin kaza dairesi iinde olup da nakil ve ibraznda glk bulunduu takdirde bu defterlerin kanuna uygun olarak tutulup tutulmadklarnn ve bunlarn ibrazn gerekli klan al ve keyfiyetin ehlivukuf vastasiyle incelenerek neticesini gsterir bir zabt varak as tutulmas ve rapor alnmas ve lzumuna gre suretlerinin karlp gnderilmesi ticari d sap ve katlarn bulunduu yerde ticari davalara bakmakla mkellef mahkemeden istenir.

III - MTEREK HKMLER: Madde 81 - Hukuk Muhakemeleri Usul Kanununun, muhasebeye muhta davalarda ihzar i muamelelere ait hkmleriyle senetlerin ibraz mecburiyetine dair olan hkmleri ticari ilerde dahi tatbik olunur. E - TCAR DEFTERLERN SPAT KUVVET: I - KAT DELL:

Madde 82 - Ticari ilerden dolay tacir sfatn haiz olan kimseler arasnda kan ihtila rda ticari defterler aadaki maddelerde gsterilen artlar dairesinde delil olarak kabul olunur. Tasdika tabi olmyan defterler ancak 69 uncu madde gereince tasdika tabi olup d a tasdik edilmi olan ilgili defterlerle birlikte delil olarak kabul olunur. Bir tacirin tuttuu btn defterlerin birbirini teyit etmesi arttr; aksi takdirde de fterler delil olmaktan kar. II - YEMN:

Madde 83 - Mahkeme, aadaki hkmler gereince, defter mnderecatn sahibi lehine hkm grmse kanaatini kuvvetlendirmek iin o kaydn doru olduuna ve davacnn halen davalda getirilmesi gereken hakk bulunduuna dair defter sahibine tamamlayc bir yemin verir. Taraflardan biri hasmn ticari defterlerinin mnderecatn kabul edeceini mahkeme huz urunda beyan etmi iken hasm ticari defterlerini ibrazdan imtina ederse, mahkeme, d efterlerin ibrazn istemi olan tarafa iddiasnn shhati hakknda bir yemin verir. III - SAHBNN ALEYHNDE: Madde 84 - Kanuna uygun olarak veya olmyarak tutulmu olan ticari defterlerin mn derecat, sahibi ve halefleri aleyhinde delil saylr. u kadar ki; kanuna uygun olan de fterlerde sahibi lehine olan kaytlar dahi aleyhindeki kaytlar gibi muteber olup bu nlar birbirlerinden ayrlamaz. IV - SAHBNN LEHNDE: Madde 85 - Kanuna uygun bir surette tutulan ve birbirini teyit eden ticari d efterlerin mnderecat sahibi lehine delil ittihaz olunur; u kadar ki hasm tarafn keza kanuna uygun surette tutulmu olan ve birbirlerini teyideden defterleri buna aykr ol ur veya bu hususta hibir kayd havi bulunmazsa yahut iddiann dayand kaydn aksi, vesika eya dier muteber delillerle ispat edilirse sz geen kaydn ispat kuvveti kalmaz. V - DER TARAFIN ALEYHNDE: Madde 86 - Taraflardan birinin defterleri kanuna uygun olup da dierininki olm az veya hi defteri bulunmaz yahut ibraz etmek istemezse; defterleri muntazam olan tacirin birbirini teyit eden defterlerindeki kaytlar, dieri aleyhinde delil olur. Hasm taraf, aleyhinde delil ittihaz olunan kaydn aksini muteber delillerle ispat edebilir. ALTINCI FASIL : CAR HESAP A - TARF VE EKL:

Madde 87 - ki kimsenin para, mal, hizmet ve dier hususlardan dolay birbirlerind eki alacaklarn ayr ayr istemekten karlkl olarak vazgeip bunlar kalem kalem zimmet v p ekline evirerek hesabn kesilmesinden kacak bakyeyi istiyebileceklerine dair bulunan

mukaveleye cari hesap mukavelesi denir. Bu mukavele yazl olmadka muteber olmaz. B - HKMLER: I - UMUM OLARAK:

Madde 88 - Borlar Kanununun 115 inci maddesiyle 122 nci maddesinin nc fkras hkml ahfuz kalmak zere cari hesap mukavelesinin hkmleri unlardr:

1. Aksi kararlatrlm olmadka cari hesaba zimmet veya matlup kayd, zimmet veya matl douran mukavele veya muameleye mtaallik taraflarn haiz olduklar dava ve mdafaa hakla rn dremez. Mukavele veya muamele iptal edilirse ondan doan kalem hesaptan karlr;

2. Taraflar arasnda cari hesap mukavelesinin akdinden nce mevcut bir matlup, t araflarn rzasiyle cari hesaba kaydedilirse aksi kararlatrlm olmadka bu matlup yenile maz; 3. Bir ticari senedin cari hesaba kayd bedelinin tahsil edilmesi halinde mute ber olmak artiyle vukubulmu saylr; 4. Her hesap devresi sonunda zimmet ve matlubu tekil eden tutarlar birbirinde n karldktan sonra tannan veya hkmen tayin olunan bakiye, yeni hesap devresine ait bir kalem olmak zere hesaba geirilir; mukavele sona ermi veya bakye haczedilmi ise onun de nmesi gerekir; 5. Cari hesabn matlup ksmna kaydolunan tutarlar iin mukavele veya ticari teamller gereince alndklar gnden itibaren faiz iler. II - HUSUS HALLER: 1. TCAR SENETLER: Madde 89 - Yukarki maddenin 3 nc bendi gereince cari hesaba kayt olunup bedeli ta hsil edilemiyen ticari senet sahibine geri verilerek kayd silinir. 2. CRET VE MASRAFLAR: Madde 90 - Taraflar arasnda cari hesabn mevcudiyeti, komisyondan ileri gelen cr etin ve her trl masraflarn istenmesine mani olmaz. 3. HESAP DIINDA KALAN ALACAKLAR: Madde 91 - Takas kabil olmyan alacaklarla muayyen bir cihete sarf edilmek veya ayrca emre amade tutulmak zere teslim olunan para ve mallardan doan alacaklar cari hesaba geirilemez. III - BAKYE: 1. TESBT: Madde 92 - Mukavele veya ticari teaml ile muayyen hesap devreleri sonunda, ca ri hesabn kapatlmas ve zimmet ile matlup kalemleri arasndaki farkn tesbit edilmesi la zmgelir.

Hesap devresi hakknda mukavele veya ticari teaml yoksa her takvim ylnn son gn tara larca hesabn kapatlmas gn olarak kabul edilmi saylr. Tesbit edilen bakyeyi gsteren alan taraf, ald tarihten itibaren bir ay iinde noter marifetiyle veya taahtl bir mekt upla veya telgrafla itirazda bulunmazsa bakiyeyi kabul etmi saylr.

2. FAZ: A - UMUM OLARAK: Madde 93 - Zimmet ve matlup kalemlerinin birbirinden karlmas neticesinde hasl ola n bakye iin dahi tesbit edildii gnden itibaren faiz iler. B - MREKKEP FAZ VE DER CHETLERE AT HKMLER: Madde 94 - Taraflar, aydan aa olmamak zere diledikleri zaman faizlerin ana paraya eklenmesini kararlatrabilecekleri gibi hesap devrelerini ve faiz ve komisyon mikt arlarn dahi mukavele ile tayin edebilirler. 8 inci madde hkm mahfuzdur. IV - BTNLK ESASI: Madde 95 - Cari hesaba geirilen matlup ve zimmet kalemleri ayrlmaz bir btn tekil eder. Cari hesabn kesilmesinden nce taraflardan hibiri, alacakl veya borlu saylamaz. T araflarn hukuki durumunu ancak mukavelenin sonundaki hesabn kesilmesi tayin eder. C - CAR HESABIN SONU: I - UMUM OLARAK: Madde 96 - Cari hesap mukavelesi: 1. Kararlatrlan mddetin bitmesi; 2. Bir mddet kararlatrlmad takdirde taraflardan birinin feshi ihbar etmesi; 3. Taraflardan birinin iflas etmesi; ile sona erer. II - LM VE HACR HALLER: Madde 97 - Mukavelede bir mddet tayin edilip de taraflardan biri lr veya hacir altna alnrsa her iki taraf ve halefleri on gn nce haber vermek artiyle cari hesap muka velesini feshedebilir. u kadar ki; bakyenin denmesi ancak hesabn 92 nci maddeye gre k apatlmas gereken tarihte istenebilir. D - BAKYENN HACZ: Madde 98 - Taraflardan birinin alacakls onun hesap bakyesini haciz ettirdii gn he sap kapatlarak bakye tesbit edilir.

Bu halde borcundan dolay haciz tebli edilen taraf on be gn iinde haczi kaldrtmazsa dier taraf mukaveleyi feshedebilir; etmezse haciz ettiren kimsenin durumu cari h esaba yeni kalemler geirilmek suretiyle arlatrlamaz. Meer ki; hesaba geirilen kalemle aciz anndan nce domu bulunan hukuki bir mnasebetten ileri gelmi olan. Haciz ettiren alacakl bakyeden, kendi alacana tekabl eden ksmnn denmesini ancak 92 nci maddeye gre kapatlmas gereken anda istiyebilir. E - MRURUZAMAN: Madde 99 - Cari hesabn tasfiyesine, kabul edilen veya hkmen tayin olunan bakyey e veya faiz bakyelerine, hesap hata ve zuhullerine, cari hesaptan hari addolunmak lazm gelen veya haksz olarak cari hesaba geirilmi olan kalemlere veya mkerrer kaytlara ilikin bulunan davalar, be yl gemekle mruruzamana urarlar.

YEDNC FASIL : TCARET LER TELLALLII A - TARF: Madde 100 - Taraflardan hibirine ticari mmessil, ticari vekil, sat memuru veya ms tahdem yahut acente gibi bir sfatla daimi bir surette bal olmakszn, cret karlnda, re mtaallik mukavelelerin akdi hususunda taraflar arasnda araclk yapmay meslek edinen kimseye tellal denir. Tellallar bu faslda gsterilen haklar haiz ve borlarla mkelleftirler.

Ticari olmyan ilere dair olan mukavelelerin akdi hususunda araclkla megul olan ve ya ticari bir araclk iini arzi olarak zerlerine alan kimseler hakknda Borlar Kanununun 404 ila 409 uncu maddeleri tatbik olunur. 24 nc madde hkm mahfuz kalmak zere Borlar Kanununun 409 uncu maddesi hkm ticaret lallna da tatbik olunur. Borsa tellallar hakkndaki hususi hkmler mahfuzdur. B - HKMLER: I - BORDRO: 1. VERME MKELLEFYET:

Madde 101 - Mukavelenin taraflarnca vazgeilen veya emtiann nevi dolaysiyle mahal li teaml gereince lzum bulunmyan haller dnda tellal, taraflardan her birine muamele ya dktan sonra, taraflarn ad ve soyadlarn ve mukavelenin mevzuu ve artlarn, hususiyle, em ia, veya kymetli evrak alm satmlarnda bunlarn nev'ini, miktarn, fiyatn ve teslim zam ren ve kendi imzasn tayan bir bordro vermeye mecburdur. 2. TARAFLARCA MZASI:

Madde 102 - Derhal yerine getirilmesi kararlatrlm olmyan muameleler hakknda bordro ar taraflara imza ettirilmek, taraflardan her birine dier tarafn imzasn tayan bordro v erilmek lazmdr. Taraflardan biri bordroyu kabul veya imza etmekten ekinirse, tellal derhal dier tarafa keyfiyeti ihbarla mkelleftir.

Tellal taraflarn bordroya koymu olduklar imzalarn shhatinden mesuldr. Ticari senet lerin alm ve satmna araclkta bulunan tellal bu senetleri satana ait olan imzann shhati den dahi mesuldr. 3. DER TARAFIN SONRADAN BLDRLMES: Madde 103 - Dier tarafn sonradan bildirilecei kaydn ihtiva eden bir bordroyu kabu l eden kimse, mehul kalan taraf sonradan kendisine bildirilince, ona kar hakl bir it irazda bulunmazsa, o mukavele ile ilzam olunur. Bordroda gsterilmemi olan tarafn ki m olduu mahalli teamle, byle bir teaml yoksa halin gereine gre uygun bir mddet iinde dirilir. Bordroda gsterilmemi olan taraf mddeti iinde bildirilmez veya bildirilip de aley hine hakl bir itiraz ileri srlrse, bordroyu kabul etmi olan taraf, mukavelenin yerine getirilmesini bizzat tellaldan istiyebilir. u kadar ki tellaln mracaat zerine mukave lenin ifasn derhal istemezse artk davas dinlenmez. Mukaveleyi bizzat yerine getiren tellal, taraf saylr ve dier tarafa kar akdin hak ve borlar kendisine ait olur. II - NMUNENN SAKLANMASI: Madde 104 - Tellal kendi vastasiyle nmune zerine satlan emtiadan her birinin tev di olunan nmunesini, maln vasflarna itiraz edilmeksizin kabulne veya muamelenin dier s

uretle bitirilmesine kadar saklamakla mkelleftir.

Taraflar nmunenin saklanmasndan ak olarak vazgeer veya emtiann nev'ine gre mahalli teaml gereince buna lzum olmazsa tellal, tevdi edilen nmuneyi saklamaya mecbur deildi r. Tellal ilerde delil olarak kullanmak zere, tevdi edilen nmuneye hususi bir iare t koymaya ve ticari teamln icabndan ise bu iareti taraflara imza ettirmeye mecburdur . III - KABZA SALAHYETSZLK: Madde 105 - Tellal, bedeli tahsile veya mukavelede gsterilen sair eyleri tesli m almaya salahiyetli saylmaz. IV-CRET: 1. STEMEK HAKKI VE MRURUZAMAN: Madde 106 - Muamele yaplnca veya mukavele bir arta bal ise art tahakkuk edince bor droyu vermi olan tellal cretini istemek hakkn haizdir.

Bu hak muamelenin yapld gnden itibaren bir yl geince mruruzamana urar. Eer muka plmaz veya talik olunduu art tahakkuk etmezse, tellal, bu iteki teebbslerinden dolay t isteyemez. 2. MKTARI: Madde 107 - cretin miktar, mukavele ve tarifelere ve bunlar yoksa mahallindeki ticari teamle gre tayin olunur. 3. BORLU: Madde 108 - Tellal cretini hangi tarafn diyecei mukavele veya kanun ile tayin ed ilmemi ise, mahallindeki ticari teaml nazara alnr; bu da yoksa taraflar bu creti yar y arya derler. 4. MASRAFLAR:

Madde 109 - Tellal tarafndan yaplacak masraflarn denmesi kararlatrlmsa muamele b lmese bile, bu masraflar istenebilir. 5. HAKKIN DMES: Madde 110 - Tarafszl ihlal edecek derecede akdlerden birini iltizam eden veya hsni niyet kaidelerine aykr mahiyette bunlarn birinden kendisine menfaat temin eden tell aln, cret ve masraflar istemek hakk kalmaz. V - YEVMYE DEFTER: 1. TUTMA MKELLEFYET:

Madde 111 - Tellal, kendi aracl ile yaplan muameleleri bir yevmiye defterine gn g yazmaya mecburdur. Kaytlarn tarih srasiyle yaplmas ve 101 inci maddede yazl hususlar iva etmesi lazmdr. Her kayt, gn gnne tellal tarafndan imza olunur. Ticari defterlerin tasdikine, tutu lmasna ve saklanmasna dair hkmler tellaln yevmiye defteri hakknda da caridir. Tellal, her zaman taraflardan birinin talebi zerine aracln yapt muameleler iin

defterinin o ie ait ksmnn bir suretini imzalyarak vermeye mecburdur. 2. BRAZ MECBURYET:

Madde 112 - Mahkeme, taraflar arasnda kan bir davaya ait hususlarn ispat iin veya dier her hangi bir dava zmnnda bordro, suret ve dier ispat edici vesikalarn karlatr sadiyle yevmiye defterinin ibrazn tellala emir ve ondan gereken izahlar talebedebil ir. 3. MESULYET: Madde 113 - Yevmiye defterinin tutulmas ve saklanmasiyle ilgili hkmlere aykr hare ket eden tellal hakknda 67 nci madde hkm tatbik olunur. 4. TEVD MKELLEFYET: Madde 114 - len veya iten ekilen tellaln yevmiye defterleri, bulunduu yerin noter ine tevdi edilir. C - ESNAF ARASINDA ARACILIK:

Madde 115 - Esnaf arasnda araclk yapan kimseler hakknda, bu fasln hkmleri tatbik o unmaz. SEKZNC FASIL : ACENTELK A - UMUM OLARAK: I - TARF: Madde 116 - Ticari mmessil, ticari vekil, sat memuru veya mstahdem gibi tabi bir sfat olmakszn bir mukaveleye dayanarak muayyen bir yer veya blge iinde daimi bir sur ette ticari bir iletmeyi ilgilendiren akitlerde araclk etmeyi veya bunlar o iletme adn a yapmay meslek edinen kimseye acente denir.

Bu faslda hkm bulunmyan hallerde araclk eden acenteler hakknda tellallk hkmleri yapan acenteler hakknda komisyon hkmleri ve bunlarda da hkm bulunmyan hallerde vekalet hkmleri tatbik olunur. II - TATBK SAHASI:

Madde 117 - Hususi kanunlardaki hkmler mahfuz olmak zere bu fasl hkmleri unlar hak da da tatbik olunur: 1. Mukaveleleri yerli veya yabanc bir iletme hesabna ve kendi adna akdetmeye dai mi olarak salahiyetli bulunanlar, 2. Sigorta mukavelelerinin akdi hususunda araclk edenler, 3. Trkiye Cumhuriyeti iinde merkez veya ubesi olmyan ecnebi ticari iletmeleri nam ve hesabna memleket iinde muamelelerde bulunanlar. III - NHSAR:

Madde 118 - Aksi yazl olarak kararlatrlm olmadka, mvekkil, ayn zamanda ve ayn ge iinde ayn ticaret dal iin birden fazla acente tayin edemiyecei gibi; acente dahi a yn yer veya blge iinde, birbirleriyle rekabette bulunan mtaaddit ticari iletmeler hes abna araclk yapamaz. B - ACENTENN SALAHYETLER:

I - UMUM OLARAK: Madde 119 - Acente, araclkta bulunduu veya akdettii mukavelelerle ilgili her trl i htar, ihbar ve protesto gibi hakk koruyan beyanlar mvekkili namna yapmaya ve bunlar k abule salahiyetlidir. Bu gibi mukavelelerden kacak ihtilaflardan dolay acente mvekkili namna dava aabile cei gibi kendisine kar da ayn sfatla dava alabilir. Bu hkmlere aykr olan artlar muteber deildir. II - KABZA SALAHYET: Madde 120 - Mvekkilinin hususi ve yazl muvafakati veya vekaleti olmadan acente, bizzat teslim etmedii mallarn bedelini kabza ve bedelini bizzat demedii mallar tesli m almaya mezun olmad gibi bu muamelelerden doan alaca tecil veya miktarn tenzil dahi mez. III - AKT YAPMA SALAHYET: Madde 121 - Hususi ve yazl bir muvafakat olmadan acente, mtevekkili namna mukave le akdine salahiyetli deildir. Acentelere mvekkilleri adna akit yapma salahiyetini veren vesikalarn acente tar afndan tescil ve ilan ettirilmesi mecburidir. IV- SALAHYETSZLK:

Madde 122 - Acente, salahiyetli olmakszn veya salahiyeti snrlarn aarak mvekkili n bir mukavele yaparsa mvekkili mukavelenin akdini haber alr almaz nc ahsa, akde icazet vermediini derhal bildirmedii takdirde, icazet vermi saylr. cazet verilmedii halde ace te akitten bizzat mesul olur. C - ACENTENN BORLARI: I - UMUM OLARAK: Madde 123 - Acente, kendisine braklan blge ve ticaret dal iinde mukavele uyarnca, mvekkilinin ilerini grmeye ve menfaatlerini korumaya mecburdur. Acente, bilhassa, mvekkili hesabna saklamakta bulunduu emtia veya eyaya arz olan hasarlardan kusursuz olduunu ispat etmedike mesuldr. II- HABER VERME BORCU:

Madde 124 - Acente, nc ahslarn kabule salahiyetli olduu beyanlarn, blgesindeki durum ve artlarn, mterilerin mali durumunu ve bu durumda vukubulan deiiklikleri ve yap n muamalelere mtaallik mvekkilini ilgilendiren btn hususlar ona vaktinde bildirmeye m ecburdur.

Mvekkilin ak talimat olmyan meselelerde acente, emir alncaya kadar muameleyi gecik tirebilir. u kadar ki; iin acelelii mvekkilinden sormaya msait olmaz veya acente en f aydal artlar dairesinde harekete mezun bulunursa basiretli bir tacir gibi kendi grne g e muameleyi yapar. III - NLEYC TEDBRLER:

Madde 125 - Acente, mvekkili hesabna teslim ald eyann tanma srasnda hasara ur eler grecek olursa, mvekkilinin tacya kar dava hakkn emniyet altna almak zere hasa

ek ve gereken dier tedbirleri almak, emtiay mmkn olduu kadar muhafaza eylemek veya bsb telef olmas tehlikesi varsa, Borlar Kanununun 92 nci maddesi gereince salahiyetli mahkemenin izniyle sattrmak ve gecikmeksizin keyfiyeti mvekkiline haber vermekle mk elleftir. Aksi takdirde ihmali yznden doacak zarar tazmine mecbur olur.

Satlmak zere acenteye gnderilen emtia abuk bozulacak cinsten olur veya deerini dr k deiikliklere maruz bulunur ve mvekkilden sormaya vakit msait olmaz veya mvekkil izi n vermede gecikirse, acenta salahiyetli mahkemenin izniyle Borlar Kanununun 92 nc i maddesi gereince bu emtiay sattrmaya salahiyetli ve mvekkilin menfaatleri bunu ger ekli klyorsa mecburdur. IV- DEME BORCU: Madde 126 - Acente mvekkiline ait olan parann gnderilmesi veya teslim edilmesi lazm geldii zaman bunu yapmazsa, o andan itibaren faiz ve gerekirse ayrca tazminat vermeye mecburdur. D - ACENTENN HAKLARI: I - FEVKALADE MASRAFLARIN TAZMN: Madde 127 - Acente, ilerini ifa iin yapt masraflardan ancak fevkalade masraflarn t azminini istiyebilir. Avanslar hakknda 22 nci madde tatbik olunur. II - CRET: 1. CRETE TAB MUAMELELER:

Madde 128 - Acente fiilen araclkta bulunduu veya akdettii muamelelerden ve araclkt a bulunmamakla beraber blgesi iindeki ahslarla mvekkili arasnda dorudan doruya yapla inhisar dal iine giren muamelelerden dolay bir cret istemek hakkn haizdir. Mvekkil, dorudan doruya yapt muameleleri derhal acenteye bildirmeye borludur. 2. CRETE HAK KAZANMA ZAMANI:

Madde 129 - Acente, mukavelenin yapld tarihte, mukavele mevzuu bir maln satnalnmas imal edilmesi veya satlmas ise, mvekkilinin mal veya bedeli yahut onun yerine dier bi r karl ald tarihte crete hak kazanr. Bu hallerde mvekkile isnadedilebilecek bir se lay mukavele yerine getirilmemi olsa bile acente cretin denmesini istiyebilir. Mukavele ksm ksm yerine getirilecekse acente, yerine getirildii veya yerine getir ilmesi gerektii nispette crete hak kazanr. 3. CRETN MKTARI:

Madde 130 - Mukavelede hkm bulunmadka cretin miktar acentenin bulunduu yerdeki tic ri teamle, teaml yoksa halin icabna gre mahkemece tayin olunur. 4. CRETN DEME ZAMANI: Madde 131 - Mvekkil, acentenin crete hak kazanm olduu muamelelere ait defter kaytl arnn bir suretini hesap cetveli ile birlikte acenteye vermeye mecburdur.

Acenteye ait alacaklarn, aksi kararlatrlm olmadka, her ayda bir defa ve her ha vim ylnn sonunda veya acentelik mukavelesi sona erdii zaman, tesbit edilerek denmesi lazmdr.

III- HAPS HAKKI:

Madde 132 - Acente, mvekkilindeki btn alacaklar deninceye kadar acentelik mukavel esi dolaysiyle alp da gerek kendi yedinde gerek hususi bir sebebe binaen zilyed ol makta devam eden bir nc ahs yedinde bulunan menkul eyler ve kymetli evrak ile emtia s di vastasiyle tasarruf edebildii emtia zerinde hapis hakkna maliktir.

Mvekkile ait mallar acente tarafndan mukavele veya kanun icab satld takdirde acent satlan mallarn bedelini demekten kanma salahiyetini haiz olur.

Mvekkil aciz halinde bulunduu takdirde acentann henz muaccel olmam alacaklar hakk da yukarki fkralar tatbik olunur. Medeni Kanununun 864 nc maddesinin ikinci fkrasiyle 865, 866, 867 nci maddeleri mahfuzdur. E - ACENTELK MUKAVELESNN SONA ERMES: I- SEBEPLER: Madde 133 - Muayyen olmyan bir mddet iin aktedilmi olan acentelik mukavelesini, taraflardan her biri ay nce ihbar etmek artiyle feshedebilir; mukavele ile bir mddet tayin edilmi olsa dahi muhik sebeplerden dolay akit her zaman fesih olunabilir.

Mvekkilin veya acentenin iflas veya lm yahut hacir altna alnmas halinde Borlar Ka unun 397 nci maddesi tatbik olunur. II - TAZMNAT BORCU:

Madde 134 - Muhik bir sebep olmadan ve aylk ihbar mddetine riayet etmeksizin ak di fesheden taraf, balanm ilerin tamamlanmamas yznden dier tarafn urad zarar ta .

Mvekkilin veya acentenin iflas veya lm yahut hacir altna alnmas sebebiyle acenteli mukavelesi sona ererse, ilerin tamamen grlmesi halinde acenteye verilmesi gereken c ret miktarna nispetle tayin olunacak mnasip bir tazminat acenteye yahut yukardaki hallere gre onun yerine geenlere verilir. DOKUZUNCU FASIL : TCARETE MAHSUS YERLER Madde 135 - Borsalar, sergi, panayr ve pazar yerleri, antrepo ve ticarete mah sus dier yerler hakkndaki hususi hkmler mahfuzdur. KNC KTAP : TCARET RKETLER BRNC FASIL : UMUM HKMLER A - NEVLER: Madde 136 - Ticaret irketleri; kollektif, komandit, anonim, limited ve kooper atif irketlerinden ibarettir. B - HKM AHISLARIN EHLYET:

Madde 137 - Ticaret irketleri hkmi ahsiyeti haiz olup irket mukavelesinde yazl ile me mevzuunun evresi iinde kalmak artiyle btn haklar iktisap ve borlar iltizam edebili r. Bu husustaki kanuni istisnalar mahfuzdur. C - TATBK OLUNACAK KANUN HKMLER:

Madde 138 - Her irket 45,47,48,49 uncu maddeleri nun 520-541 inci maddeleri ret irketleri hakknda da

nevine mahsus hkmler mahfuz kalmak artiyle Medeni Kanunun ve bu faslda hkm bulunmayan hususlar hakknda Borlar Kanunu her irket nevinin mahiyetine uygun olduu nispette, tica tatbik olunur.

D - SERMAYE KOYMA BORCU: I- KONUSU: Madde 139 - Kanunda aksine hkm olmadka ticaret irketlerine sermaye olarak: 1. Para, alacak, kymetli evrak ve menkul eyler; 2. mtiyaz ve ihtira beratlar alameti farika ruhsatnameleri gibi snai haklar; 3. Her nevi gayrimenkuller; 4. Menkul ve garimenkullerin faydalanma ve kullanma haklar; 5. ahsi emek; 6. Ticari itibar; 7. Ticari iletmeler; 8. Telif haklar, maden ruhsatnameleri gibi iktisadi deeri olan sair haklar kon abilir. II - HKM: 1. UMUM OLARAK: Madde 140 - Her ortak, usulne gre tanzim ve imza edilmi irket mukavelesiyle koym ay taahht eyledii sermayeden dolay irkete kar borludur.

Sermaye olarak gayrimenkul mlkiyeti veya gayrimenkul zerinde mevcut veya tesis edilecek ayni bir hakkn konulmas taahhdn ihtiva eden irket mukavelesi hkmleri, resmi l aranmakszn muteberdir.

Sermaye olarak konulmas taahht edilen dier haklarn devri kanunen hususi ekilleri tabi olsa dahi irket mukavelesi, devredecek ortan ayrca rzasna baklmakszn, irkete a rcilerden bu haklarn devrini istemek salahiyetini verir.

irket, her ortan sermaye koyma taahhdn yerine getirmesine talep ve dava edebilecei gibi ifada gecikme sebebiyle urad zararn tazminini de istiyebilir. Tazminat talebi iin ihtar arttr. Ortaklarca sermaye olarak konulmas taahht edilen haklarn muhafazas iin kurucular tarafndan ortaklar aleyhine ihtiyati tedbir talebedilebilir. Tedbir zerine alacak da valar iin Usul Kanununda derpi edilen mddet ancak irketin tescil ve ilan tarihinden i tibaren ilemeye balar. 2. GECKME FAZ: Madde 141 - Vaktinde konulmyan sermaye para ise, 140 nc madde gereince tazminat hakkna halel gelmemek artiyle, sermayenin denmesi gereken gnden itibaren kanuni faiz in de verilmesi lazmdr. 3. TEKEFFL:

Madde 142 - Sermaye olarak irkete alacaklarn devretmi olan bir ortak alacaklar, ir kete tahsil edilmi olmadka sermaye koyma borcundan kurtulmu olmaz.

Alacak meccel ise, aksi kararlatrlm olmadka vade gnnden, muaccel ise irket muk arihinden itibaren bir ay iinde irkete tahsil edilmek lazmdr. Her ne sebeple olursa olsun bu mddet iinde tahsil edilemedii takdirde, gecikmed en dolay irketin tazminat hakkna halel gelmemek artiyle, ortak, mddetin bitiminden it ibaren geecek gnlerin kanuni faizini dahi vermiye mecburdur. . 4. KARNELER: Madde 143 - Sermaye olarak konulan aynlarn deerleri irket mukavelesinde tesbit e dilmemise konulduklar zamandaki borsa veya piyasada cari fiyatlar, bunlar bulunmad tak dirde ehlivukuf tarafndan biilecek deerleri, ilgililerce kabul edilmi saylr.

Alacak ksmen tahsil edilmise yukarki hkmler tahsil edilmemi olan ksm hakknda cari

Mukavelede aksi kararlatrlm olmadka, sermaye olarak konan mallarn mlkiyeti irke ve haklar irkete temlik edilmi olur.

Hizmet karl olarak verilecek cretin ksmen veya tamamen kara itirak suretiyle ifas arlatrld takdirde bu kayt memur ve mstahdemlere ortak sfatn vermez. 5. FAZ VE CRET ALMA HAKKI:

Madde 144 - Kanunda aksine hkm olmadka, ortaklarn koyduklar sermayeler iin faiz ve rketteki hizmetleri dolaysiyle kendilerine cret verilmesi irket mukavelesiyle kabul olunabilir. E - ORTAKLARIN AHS ALACAKLARI:

Madde 145 - Bir irket devam ettii mddete ortaklardan birinin ahsi alacakllar, hakl rn ancak irketin bilanosu gereince o ortaa den kar payndan ve irket fesholunmusa t yndan alabilirler. Henz bilano tanzim edilmemise alacakl bilanonun tanzimi neticesinde borluya decek kar ve tasfiye pay zerine ihtiyati haciz koydurabilir.

Sermayesi paylara blnm komandit irketlerle anonim irketlerde alacakllar, borlular it bulunan hisse senetlerini haczettirebilirler. ez. F - RKETLERN BRLEMES: I - TARF: Madde 146 - Birleme, iki veya daha fazla ticaret irketinin birbiriyle birleerek yeni bir ticaret irketi kurmalarndan veya bir yahut daha fazla ticaret irketinin m evcut dier bir ticaret irketine iltihak etmesinden ibarettir.

Yukardaki hkmler borlu ortaklarn irket dndaki mallarna alacakllarn mracaat ha

eitli ticaret irketlerine ait hususi hkmler mahfuz kalmak artiyle birleme hakknda akp maddelerdeki hkmler tatbik olunur. II - ARTLAR: 1. NEVLERN AYNI OLMASI: Madde 147 - Birleme, yalnz ayn neviden olan irketler arasnda caizdir.

u kadar ki, birleme bakmndan kollektif ile komandit irketler ve anonim ile sermay esi paylara blnm komandit irketler, ayn neviden saylr. 2. KARAR: Madde 148 - Birleme iin ilgili irketlerin, mukavalelerinin deimesi hakkndaki usul ve artlar dairesinde, ayr ayr karar vermeleri ve bu kararn tescil ve ilan olunmas ger ekir. 3. BLANO: Madde 149 - Birleen irketlerin her biri, aralarnda tesbit edilecek bir rnee gre ta nzim edilmi olan bilanosunu ilan eylemeye ve birleme sebebiyle varlklar sona eren irke tler ise ayrca kendilerine ait borlarn ne suretle deneceine dair tanzim edecekleri be yannameyi bilano ile birlikte ilana mecburdurlar. III - HKMLER: 1. ALACAKLILARIN TRAZ HAKKI:

Madde 150 - Birleme karar, ilan gnnden itibaren ay sonra hkm ifade eder. u kada ilandan nce birleen irketler borlarn ifa yahut borca tekabl eden paray Trkiye Cumhu Merkez Bankasna yahut muteber dier bir bankaya tevdi etmi veyahut alacakllar irketle rin birlemesine raz olmu ise birleme karar ilan gnnden itibaren hkm ifade eder. Bor karlnn bankaya tevdi keyfiyetinin ilan lazmdr. Birleen irketlerin alacakllarndan her biri ilandan itibaren ay iinde salahiyetli ahkemeye mracaatla birlemeye itiraz edebilir. tiraz hakkndan vazgeilmedike yahut bu hu sustaki itirazn reddine dair mahkemece verilen karar katilemedike veyahut mahkemece takdir edilecek teminat irket tarafndan verilmedike birleme hkm ifade etmez. 2. KLL HALEFYET: Madde 151 - Yukardaki maddede tayin olunan mddet iinde itiraz edilmemise, birleme muamelesi katileir ve kalan yahut yeni kurulan irket, ortadan kalkan irketlerin ye rine geer. Bunlarn btn hak ve borlar, kalan veya yeni kurulan irkete intikal eder. irketlerin birlemesinden yeni bir irket meydana gelmise, keyfiyetin ayrca tescil ve ilan zaruridir. G - NEV DETRME: Madde 152 - Bir ticaret irketinin nevinin dier bir ticaret irketi nevine evrilme si kanunda aksine hkm olmadka, yeni nev'e ait kurulu merasimine tabidir; Bylece yeni n ev'e evrilen irket eskisinin devamdr. KNC FASIL : KOLLEKTF RKET BRNC KISIM : RKETN MAHYET VE KURULUU A - TARF:

Madde 153 - Ticari bir iletmeyi bir ticaret unvan altnda iletmek maksadiyle haki ki ahslar arasnda kurulan ve ortaklarndan hibirisinin mesuliyeti irket alacaklarna kar hdid edilmemi olan irket, kollektif irkettir. B - MUKAVELE:

I - EKL: Madde 154 - Kollektif irket mukavelesi yazl ekle tabidir; u kadar ki; mukaveledek i imzalarn noterce tasdiki da arttr. II - HTVA EDECE MECBUR KAYITLAR:

Madde 155 - Kollektif irket mukavelesine aada saylan hususlarn yazlmas mecburidir 1. Ortaklarn ad ve soyadlariyle ikametgahlar ve tabiiyetleri; 2. irketin kollektif olduu; 3. irketin ticaret nvan ve merkezi; 4. irketin mevzuu;

5. Her ortan sermaye olarak koymay taahht ettii para miktar, para mayetinde olmyan sermayenin deeri ve bu deerin ne suretle biilmi olduu, eer ahsi emek bahis konusu ise u emein mahiyet ve mul;

6. irketi temsile salahiyetli kimselerin ad ve soyadlar, bunlarn yalnz bana m, yok a birlikte mi imza koymaya mezun olduklar.

Ortaklar emredici hkmlere aykr olmamak artiyle irket mukavelesine diledikleri kayt ar koyabilirler. u kadar ki; irket mukavelesinde irket mevzuunun hudutlarnn aka gst lmas arttr. III - NOKSANLIKLAR:

Madde 156 - Mukavelesi kanuni ekilde yaplmam veya mukaveleye konmas mecburi olan kaytlardan biri veya bazlar eksik yahut hkmsz olan bir kollektif irket, adi irket hk lup hakknda 158 inci madde hkm mahfuz kalmak artiyle Borlar Kanununun 520 - 541 inci maddeleri tatbik olunur. 14 nc madde hkm mahfuzdur. C - TESCL: I - MKELLEFYET: Madde 157 - Kollektif irketi kuranlar buna ait irket mukavelesinin noterlike ta sdikli bir suretini tasdik tarihinden itibaren on be gn iinde irket merkezinin bulun duu yerdeki ticaret siciline tevdi ile irketin tescilini talebetmiye mecburdurlar. Suret, sicil dairesince saklanr ve 155 inci madde gereince mukaveleye konmas mecbu ri olan kaytlar ile kanunun emreyledii dier hususlar ticaret siciline tescil ve ila n olunur. II - MKELLEFYETN YERNE GETRLMEMES:

Madde 158 - Tescil mkellefiyeti yerine getirilmeksizin irket namna ilere balanm ol uu takdirde ortaklar giritikleri ilerden dolay nc ahslara kar mteselsilen mesuld

Bir kollektif irket mukavelesi akdolunmakszn, irketin nevini gsterir bir kayd ihti va etmese bile mterek bir unvan altnda nc ahslarla muameleye giriilmesi veya onlara bir fiil ilenmesi halinde de ayn hkm caridir. KNC KISIM : ORTAKLAR ARASINDAK MNASEBET A - MUKAVELE SERBESTL:

Madde 159 - Ortaklarn birbiriyle olan mnasebetlerinde, mukaveledeki hkmler ve mu kavelede hkm olmyan hallerde, bu ksmdaki maddeler mahfuz kalmak artiyle, 136 ila 145 i nci maddeler tatbik olunur. B - RKETN DARES: I - DARE LERNN KME AT OLDUU: 1. UMUM OLARAK: Madde 160 - Ortaklardan her biri ayr ayr irketi idare hak ve vazifesini haizdir . u kadar ki; irket mukavelesiyle veya ortaklarn ekseriyeti ile idare ileri, ortakla rdan birine veya birkana yahut hepsine verilebilir. Ticari mmessiller ve dier ticari vekiller hakkndaki hkmler mahfuzdur. 2. AZL: A - MUKAVELE LE TAYN HALNDE: Madde 161 - dare ileri mukavele ile bir ortaa verilmi ise, onun idare, hak ve va zifesi dier ortaklar tarafndan tahdit olunamyaca gibi kendisi azil dahi olunamaz. Anc ak, muhik sebepler mevcutsa, ortaklardan birinin talebi zerine mahkeme karar ile i dare hak ve vazifesi tahdit veya nez'olunabilir. Vazifenin yerine getirilmesinde basiretsizlik, ar ihmal veya idarede iktidarszlk gibi haller, muhik sebep saylr. B - ORTAKLAR KARARI LE TAYN HALNDE:

Madde 162 - dare ileri, irket mukavelesi yapldktan sonra ittihaz edilen bir karar la bir ortaa verilmise o ortak, ortaklarn ekseriyeti ile azledilebilir. Ekseriyet h asl olmad takdirde, idare ilerine bakan ortan irket mukavelesi hkmlerini ihlal etti la her bir ortak azil iin mahkemeye mracaat edebilir. 3. DARE LERNDE YALNIZ BAINA VEYA BRLKTE HAREKET:

Madde 163 - irket ilerinin idaresi, ortaklklarn hepsine veya birkana verilmi ise b nlarn herbiri yalnz bana salahiyetlidir. Bununla beraber irketi idare ile mkellef olan ortaklardan bazs, yaplacak bir iin, irketin menfaatlerine uygun olmadn beyan edecek sa idare hak ve vazifesini haiz dier ortaklar ekseriyetle o ii yapabilirler.

irket ilerinin idaresi kendilerine verilmi ortaklarn birlikte hareket etmeleri ir ket mukavelesinde yazl ise, ortaklarn gecikmede tehlike grlen haller mstesna olmak zer her ite anlamalar gerekir. Anlaamadklar takdirde keyfiyet ortaklar umumi heyetine tev di ve heyete verilecek karara gre hareket edilir. 4. DER ORTAKLARIN TRAZI: Madde 164 - dare ileri irket mukavelesiyle bir ortaa verilmise bu ortak, dier orta klarn itiraz ve muhalefeti vak olsa bile, hileye mstenit olmamak artiyle irketin idar esi iin gereken muameleleri yapabilir. II - DARE LERNN MUL: Madde 165 - irketin idaresine giren hususlar, irket maksat ve mevzuunu elde et mek iin icras gereken mutat muamele ve ilerden ibarettir. irketi idare edenler irket menfaatine uygun grdkleri ilerde sulh, feragat ve kabul ile tahkime dahi salahiyetl idirler. u kadar ki; teberruda bulunmak ve irket mevzuuna girmiyorsa gayrimenkulle ri satmak, satnalmak ve teminat olarak gstermek gibi mutat i ve muameleler dnda kalan hususlarda ortaklarn ittifak arttr.

III - FAZ VERME BORCU:

Madde 166 - Bir ortak irketten dn ald veya irket hesabna bir yerden tahsil eyled ay, aksi kararlatrlm olmadka, vade gnnde veya mmkn olan en ksa zamanda tediye ve ecek olursa bu vadenin veya zamann gemesinden itibaren kanuni faizi dahi vermeye m ecbur olur. C - MURAKABE: Madde 167 - Bir ortak idare salahiyetini haiz olmasa dahi irket ilerinin gidii hakknda bizzat bilgi edinmek ve irketin evrak ve defterlerini incelemek ve bunlara gre kendisi iin irketin mali durumunu gsterecek bir hesap varakas tanzim etmek hakkn aizdir. Buna aykr mukavele hkmszdr. D - KARARLAR:

Madde 168 - Mukavelenin her ne suretle olursa olsun deitirilmesine dair olan k ararlar ittifakla, dier kararlar ise irket mukavelesinde aksine hkm olmadka, btn orta rn ekseriyeti ile verilir. E - KAR VE ZARAR: I - HESABIN TESBT:

Madde 169 - dare ilerini gren kimse, irketin hesap yl sonundaki bilanosunu esas it ihaz ederek kar ve zarar hesabn tanzim ve ona gre her ortan payn tayin ve tesbit eder.

Ortaklar, kar ve zarardan kendilerine den miktarn tayinini irket mukavelesiyle y ahut sonradan ittihaz edecekleri kararla ilerinden birine veya bir nc ahsa brakabilirl r. Bu ortak veya nc ahsn bu hususta verecei kararn hakkaniyet kaidelerine aykr olma Bu kararn renilmesinden itibaren ayn gemesi, kar paynn tamamen veya ksmen alnmas bir kimseye devredilmesi zararn denmesine balanmas gibi ak veya zmni kabul gsteren rde; itiraz hakk der.

Kar ve zararn taksimine dair olan karar hakkaniyet kaidelerine aykr grld takdirde hkemece iptal olunur. Bu halde kar ve zararn taksimi hakknda Borlar Kanununun 523 nc maddesi hkm tatbik olunur. II - ALACAI STEME HAKKI:

Madde 170 - Her ortak, hesap yl sonunda tahakkuk eden kardan kendisine den pay, ir kete dn olarak verdii parann ve eer kararlatrlm ise koyduu sermayenin faizlerini, elesi gereince hak ettii creti ve ayet kanun ve mukavele hkmlerince yl sonu bilanosu mam ise bunun yaplmasn ve yaplm bilanoya gre kar pay tesbit edilmi deilse bunun tten istemek ve alacaklarn almak hakkn haizdir. Bu madde ile ortaa tannm olan salahiyetleri kaldrma veya daraltma neticesini doura n btn mukavele artlar hkmszdr. III- ZARAR PAYI: Madde 171 - Ortaklar ittifakla karar vermedike hibir ortak, sermayesinden eksi len ksm tamamlamya zorlanamaz. Sermayeden eksilen ksm, aksine karar yoksa, ileride hasl olacak kar paylariyle telafi olunur. F - REKABET YASAI:

I - ESAS:

Madde 172 - Bir ortak, azalarndan bulunduu irketin yapt ticari iler nev'inden bir , dier ortaklarn muvafakati olmakszn kendi veya bakas hesabna yapamyaca gibi ayn n i ilerle megul bir irkete mesuliyeti tahdidedilmemi ortak sfatiyle de giremez.

Yeni kurulan bir irkete giren ortan, daha nce kurulmu dier bir irketin de mesuliye i tahdidedilmemi azasndan olduunu dier ortaklar bildikleri halde evvelki irketten ilii nin kesilmesi hususu aralarnda aka kararlatrlmazsa, bu hali kabul etmi saylrlar. II - AYKIRI HAREKET:

Madde 173 - Bir ortak yukariki hkme aykr hareket edecek olursa, irket, kendisind en tazminat istemekte, veya tazminat yerine o ortan kendi namna yapt ileri irket nam plm saymakta, nc ahslarn hesabna yapm olduu ilerden doan menfaatlerin irkete esttir. Bu hususlardan birinin tercihi dier ortaklara aittir. Bu hak, bir muamele nin yapldnn yahut ortan dier bir irkete girdiinin renildii tarihten itibaren uamelenin yapld tarihten itibaren bir yl sonra mruruzamana urar.

Yukarki hkmler, haklar ihlal edilen ortaklarn, irketin feshini istemek haklarna ha el getirmez. NC KISIM : RKETN VE ORTAKLARIN NC AHISLARLA OLAN MNASEBETLER A - RKETN MEVCUDYET: Madde 174 - Kollektif irket ticaret siciline tescil ile hkmi ahsiyet kazanr. Aks ine mukavele nc ahslara kar hkmszdr. B - TEMSL: I - TEMSL SALAHYETNN KME AT OLDUU:

Madde 175 - irketi ortaklara ve nc ahslara kar temsil salahiyet ve vazifesi, tes e ilan edilen mukavelede aksine hkm olmadka, 160 nc madde gereince irket ilerini idar ak ve vazifesini haiz olanlara aittir. II - MUL:

Madde 176 - irketi temsile salahiyetli olan kimse, irketin gayesine dahil olan her nevi i ve hukuki muameleleri irket namna yapmak ve irketin unvann kullanmak salah iyetini haizdir. Bu salahiyeti tahdit eden her art, hsniniyetle hareket eden nc ahsla kar hkmszdr. Ancak irket mukavelesinin tescil ve ilan edilmi olan ksmna gre irketin ilzam edile bilmesi iin mtaaddit ortaklarn imzas art klnmsa, bu art, nc ahslara kar da III- HKMLER: Madde 177 - irketi temsil salahiyetini haiz olan kimseler tarafndan, ak veya zmni olarak irket namna yaplm olan muamelelerden dolay, irket alacakl ve borlu olur.

Bir ortan irkete ait vazifelerini ifa dolaysiyle iledii haksz fiillerden irket de udan doruya mesuldr. C - RKET ALACAKLILARININ VAZYET: I - ORTAKLARIN AHS MESULYET:

Madde 178 - Ortaklar, irketin bor ve taahhtlerinden dolay mteselsilen ve btn malla

ile mesuldrler. irkete yeni giren kimse, girme tarihinden evvel meydana gelmi olsa bile irketin borlarndan, dier ortaklarla birlikte mteselsilen ve btn mallar ile mesuldr.

Yukarki fkralara aykr olarak mukaveleye konan artlar, nc ahslar hakknda hkm II- MESULYETN DERECES:

Madde 179 - irketin bor ve taahhtlerinden dolay birinci derecede irket mesuldr. u adar ki; irkete kar yaplan icra takibi semeresiz kalm veya irket her hangi bir sebeple sona ermi ise, yalnz ortak veya ortakla birlikte irket aleyhine dava alabilir ve taki p yaplabilir.

Yukarki hkmler, ortaklarn ahsi mallarna ihtiyati haciz koymaya mani deildir. Bu f hkmnce konulmu bulunan ihtiyati hacizler hakknda cra ve flas Kanununun 264 nc maddes n birinci fkrasnda derpi edilen mddet, birinci fkrann ikinci cmlesi hkmnce ortaa ka ya takibe balama salahiyetinin doduu tarihten itibaren ilemeye balar. Bununla beraber , ihtiyati haciz zabt varakasnn tebliinden itibaren kanuni mddet iinde irkete kar ta veya davaya balanmad takdirde ihtiyati haciz der. III- LAM:

Madde 180 - Yalnz irket aleyhine alnm olan ilam, irket hakkndaki takip semeresiz k lmadka veya irket her hangi bir sebeple sona ermi olmadka ortaklar hakknda icra edilem z.

cra emrinin irkete tebliine ramen bor denmedii takdirde alacakl irketle birlikte klarn veya bazlarnn da dorudan doruya iflasn istiyebilir. IV- FLAS: 1. RKETN FLASI:

Madde 181 - irketin iflas halinde; irket alacakllar alacaklarn almadka, ortaklar alacakllar irket mallarna mracaat edemezler. 2. RKETN VE ORTAKLARIN FLASI:

Madde 182 - irketin iflas, ortaklarn iflasn gerektirmez. Ancak depo kararna ramen ara yatrlmad takdirde alacakl depo kararnn ortaklara veya ilerinden bazlarna da te muktezasn yerine getirmedikleri takdirde irketle birlikte iflaslarna karar verilmesi ni mahkemeden talebedebilir. Bu hakkn kullanmam olan alacaklnn, irket masasndan alaca men alamamas halinde ortaklar iflas yoliyle dahi ayrca takip hakk mahfuzdur.

Ortaklarn mallarna gerek adi takip gerek iflas yolu ile mracaat olunursa bunlarn ahsi alacakllar ile irket alacakllar arasnda bir tekaddm ve imtiyaz hakk yoktur. An si alacakllar arasnda kanunen rhan hakk olanlarn bu haklar mahfuzdur. 3. ORTAKLARIN HAKLARI:

Madde 183 - irketin iflas halinde ortaklar, koyduklar sermaye ve ilemekte olan f aizler iin masaya giremezler. Ancak ilemi faizlerle cretler ve irket lehine yaptklar m sraflar iin her hangi bir alacakl gibi masaya girebilirler. V - TAKAS: Madde 184 - irkete borlu olan kimse bu borcunu ortaklardan birinde olan alaca il e takas edemez.

Bir ortak da ahsi alacaklsna olan borcunu irketin ayn ahstaki bir alaca ile taka mez. Buna mukabil irketin bir alacakls ayn zamanda ortaklardan birinin ahsi borlusu ise 179 ve 182 nci maddeler gereince ortan irket borcundan dolay ahsen takip edilebildii ndan itibaren gerek irket alacakls ve gerek ortak takas hakkn haizdirler. DRDNC KISIM : RKETN NFSAHI VE ORTAKLARIN AYRILMASI A - NFSAH: I - SEBEPLER: 1. UMUM OLARAK: Madde 185 - Kollektif irketler, 195 inci madde hkm mahfuz olmak zere Borlar Kanun unun 535 ve 536 nc maddelerinde ve aada yazl sebeplerle infisah eder: 1. Konkordato ile neticelenmi olsa bile irketin iflas; 2. irket sermayesinin tamam veya te ikisi zayi olup da tamamlanmasna veya geri kalan ksm ile iktifaya ortaklarca karar verilmemi olmas; 3. irketin dier bir irket ile birlemesi; 4. Tescil ve ilan 157 nci maddede gsterilen mddet iinde veya sonra yaplmamsa, arad an ne kadar mddet gemi olursa olsun ortaklardan her hangi birinin talebi zerine ve n oter marifetiyle dier ortaklara mnasip bir mehli havi ihtarname gnderilmi olmak artiy le mahkemece feshe karar verilmi olmas; 5. 196 nc madde hkm mahfuz olmak zere ortaklardan birinin iflas. 2. STSNALAR:

Madde 186 - irket mukavelesinde muayyen bir veya birka sebebe munhasr olmakszn um umi olarak fesih sebeplerinden her hangi birinin vcudu halinde irketin infisah etm iyeceine dair olan art muteber deildir. Ancak kanunun amir hkmlerine muhalif olmamak kaydiyle muayyen baz fesih sebeplerinin irketin infisahn mucip olmyaca irket mukavele de kabul olunabilir. 3. MUHK SEBEPLER:

Madde 187 - Hakl sebep, irketin kuruluu mucip olan fiili veya ahsi mlahazalarn irk t maksadnn husuln imkansz klacak veya gletirecek surette ortadan kalkm olmasdr;

1. Bir ortan, irketin idare ilerinde veya hesaplarnn tanzimi hususunda irkete ihan t eylemi olmas; 2. Bir ortan kendisine den esas vazife ve borlar yerine getirmemesi; 3. Bir ortan ahsi menfaatleri urunda irketin ticaret unvann veya mallarn suistimal etmi olmas;

4. Bir ortan, urad daimi bir hastalk veya dier bir sebepten dolay, stne ald yapmak iin lzumlu olan kabiliyet ve ehliyetini kaybetmesi; gibi haller hakl sebeplerdendir.

Bu maddenin 1,2 ve 3 sayl bentleri gereince fesih sebebi meydana getirmi olan or tan dava hakk yoktur. 4. HUSUS HALLER: A - SERMAYE KOYMA BORCUNUN YERNE GETRLMEMES:

Madde 188 - Sermaye koyma borcunun yerine getirilmemesinden dolay fesih davas aabilmek iin nce ortaa noter vastasiyle mnasip mehli havi bir protesto gnderilmek laz B - KARNE:

Madde 189 - Mukavelede yazl mddetin sona ermesinden sonra ilere devam etmek sure tiyle zmmen uzatlm bulunan veya mddeti bir ortan hayat ile tahdit edilmi olan irket ayyen olmyan mddet ile kurulmu saylrlar. 5. ORTAKLARIN AHS ALACAKLILARIN VAZYET: A - RKET MDDETNN UZATILMASI HALNDE TRAZ HAKKI: Madde 190 - irket mddetinin uzatlmas hakknda ortaklarca ittihaz olunan karara, or taklardan herhangi birinin ahsi alacakls tarafndan itiraz olunabilir.

tirazda bulunabilmek iin alacaklnn ilam veya o mahiyetteki vesikaya yahut katilem i icra takibine dayanmas ve uzatma kararnn ilan tarihinden itibaren on be gn iinde it zn noter vastasiyle teblii iin notere mracaat edilmesi arttr. Mddetinde bu itiraz yap itiraz hakk der. Mddetin uzatlmas hakkndaki karar tescil ve ilan edilmemi ise alacakl her zaman bu karara itiraz edebilir. B - HACZ VE RKETN FESHN STEME HAKKI:

Madde 191 - Bir ortan ahsi alacakls, borlunun ahsi mallarndan ve kanunun 145 inci ddesi gereince irketteki kar payndan alacan alamazsa, tasfiye sonunda borlu ortaa d ya haciz koydurmaya ve alt ay nce ihbar etmek ve hesap yl sonu iin hkm ifade etmek ar le, irketin feshini istemeye salahiyetlidir. Mahkemece feshe karar verilmezden nce irket veya dier ortaklar borcu derlerse, f esih davas der. II - HKMLER: 1. TESCL VE LAN: Madde 192 - irketin infisah halinde ortaklar keyfiyeti tescil ve ilan ettirmek le mkelleftirler. flas sebebiyle irketin infisah halinde bu mkellefiyet iflas memurun a aittir.

irketin feshi bir ortan lmnden ileri gelmise tescil ve ilan dilekesi, lnn mira birlikte btn ortaklar, mirasclarn itiraki mmkn olmyan veya g olan hallerde sa kala r tarafndan verilir. 2. ORTAKLARIN DARE HAKLARININ SONA ERMES: Madde 193 - irketi idareye salahiyetli olanlar, infisah halindeki irket nam ve hesabna muamele yapamazlar; aksi takdirde bu muamelelerinden mteselsilen ve hudut suz olarak mesul olurlar. 194 nc madde hkmleri mahfuzdur.

Fesih keyfiyeti usulen tescil ve ilan edilmedike btn ortaklarn nc ahslara kar

eri devam eder. 3. MUVAKKAT DARE:

Madde 194 - Bir ortan hacir altna alnmas veya iflasna karar verilmesi halinde, Bor ar Kanununun 537 nci maddesi hkm tatbik olunur. B - ORTAKLARIN RKETTEN AYRILMASI: I - HALLER: 1. BR ORTAIN LM:

Madde 195 - irket mukavelesinde irketin len ortan mirasclariyle devam edeceine dai hkm yoksa, mirasclarla dier ortaklarn ittifakla verecekleri karar zerine irket aralar a devam edebilir. Mirasclar veya ilerinden biri irkette kalmaya raz olmazlarsa, dier ortaklar len ortan pay zerindeki miras hisselerini raz olmayan mirasclara vermek suret yle onlar irketten karr ve irkete devam edebilirler. Sa kalan ortaklardan birinin irk n devamna raz olmamas sebebiyle ittifak hasl olamad takdirde irket infisah eder.

irketin, len ortan mirasclariyle dier ortaklar arasnda kollektif irket olarak dev edecei hakknda irket mukavelesinde hkm varsa; mirasclar kollektif sfatiyle irkete dev edip etmemekte serbesttirler. irketten devamn isterlerse, dier ortaklar kabule mecbu rdurlar. Ancak, kollektif sfatiyle irkette kalmak istemiyen mirasc varsa, len ortan pa yndan kendisine den miktar ile komanditer olarak irkete kabul edilmesini teklif edeb ilir. Dier ortaklar bu teklifi kabule mecbur deillerdir. Mirasclar irkete kollektif ortak veya komanditer olarak dahil olup olmyacaklarn ortan lm tarihinden itibaren a e irkete bildirmeye mecburdurlar. Keyfiyetin irkete bildirilmesine kadar, mirasclar irkette komanditer olarak kalm saylrlar. Bu mddet iinde beyanda bulunmam olan miras detin hitamndan itibaren kollektif ortak sfatn iktisap ederler. 2. BR ORTAIN FLASI:

Madde 196 - Ortaklardan birinin iflas halinde, mflis ortak irketten karlabilir. Bu takdirde irket dier ortaklar arasnda devam eder ve mflisin pay, masaya denir. u kadar ki; mukavele ile ortaklarn bu hakk kaldrlabilir. 3. HAKLI SEBEPLER:

Madde 197 - Bir ortan ahsna ait sebeplerden dolay irketin feshinin istenebilecei h llerde ve mukavelede hkm bulunduu takdirde dier ortaklarn ekseriyeti, onun irketten k as suretiyle irketin devamna karar verebilirler.

Bu kararn noter marifetiyle tebliinden itibaren ay iinde, karlan ortak tarafnda ali dier ortaklara kar dava edilmedii takdirde bu karar kesinleir. 4. FESHN HBARI:

Madde 198 - Mddeti belli olmyan irketlerde ortaklardan biri feshi ihbar ettii ta kdirde dier ortaklar feshi kabul etmiyerek orta karp irketin kendi aralarnda idamesin arar verebilirler.

Yukardaki fkra hkm, bir ortan ahsi alacaklsnn 190 veya 191 inci maddeler gerein az veya fesih hakkn kullanmas hallerinde de caridir. Bu takdirde irketin idamesine d air verilen karar alacaklya tebli edilir ve borlu ortak hesap yl sonunda irketten kar 5. K KLK ORTAKLIKTA: A - MUHK SEBEPLER:

Madde 199 - Yalnz iki kiiden ibaret bir kollektif irkette, ortaklardan birinin i rketten karlmasn gerektiren hakl sebepler mevcut ise, dier ortan talebi zerine mahk ih ve tasfiyeye hkmetmeksizin irkete ait btn i ve muameleleri ve irketin mevcudunu ala cak ve borlar ile beraber davac ortaa terk ve tahsise ve ortan irketten karlmasna ebilir. Bu halde, karlan ortak hakknda 204 nc madde hkm tatbik olunur. B - DER SEBEPLER: - ki kiiden ibaret olan bir irkette ortaklardan birinin ahsi alacakls, 190, 191 ve 198 inci maddelere gre haiz olduu itiraz veya fesih hakkn kullanr veya ortaklardan b iri iflas ederse, dier ortak, 199 uncu madde hkmlerinden faydalanabilir.Madde 200 II - HKMLER: 1. TESCL:

Bir ortan irketten kmas veya karlmas halinde, ortaklar keyfiyeti tescil ve ilan ett mkelleftirler.Madde 201 A - HESAP TARZI: Bir ortan lm halinde 192 nci maddenin 2 nci fkras tatbik olunur. Bir ortan irketten karlmas ve kmas nc ahslara kar ancak tescil ve ilan eber olur. kan veya karlan ortak, keyfiyetin tescil ve ilan tarihine kadar vukubulan irket mu amelelerinden nc ahslara kar mesuldr. 2. AYRILAN ORTAIN PAYI:

irketten karlan veya kan ortan pay, mukavelede aksine hkm yoksa, kmann talebolu rihteki irket mevcudu esas tutularak tayin olunur.Madde 202 -

karlan veya kan ortak, yukardaki madde gereince tayin olunan payn irketten ancak nak labilir.Madde 203 B - DEME TARZI:

karlan veya kan ortan 202 nci maddede yazl esaslara gre tayin edilecek pay, mukave ilen tarihte ve mukavelede hkm yoksa ayrlmadan sonra ilk yaplacak bilano zamannda deni .Madde 204 C - DEME ZAMANI:

karlan veya kan ortak, ayrlmadan nce balam olan ilerin dorudan doruya neticeleri borlara itirak eder.Madde 205 karlan veya kan ortak ayrlma tarihinden nce giriilen iler tasfiye edilmedike i sermaye payn alamaz. D - TAMAMLANMAMI LER:

A - UMUM HKMLER: karlan veya kan ortak, evvelce balanm ilerin kalan ortaklar tarafndan faydal s rette tamamlanmasna ve bir sonuca balanmasna engel olamaz. u kadar ki; bahsolunan ile rin derhal tasfiyesi kabil olmad takdirde kan veya karlan ortak, her hesap yl sonun iinde bitirilen ilerin hesaplarn ve cari muamelelerin o zamanki vaziyeti hakknda bilg i verilmesini istiyebilir. BENC KISIM : TASFYE I - MUKAVELE SERBESTS: 1. ESAS: irket mukavelesinde baka hkmler bulunmyan hallerde tasfiye, bu ksmdaki hkmlere gre de 206 -

Tasfiye memurlar tasfiye zamannda ortaklarn tasfiyeye mtaallik ittifakla verdikleri kararlara gre hareket ederler.Madde 207 2. ORTAKLARIN KARARLARINA RAYET MECBURYET: Tasfiye haline giren irket, ortaklarla olan mnasebetlerinde dahi tasfiye sonuna ka dar ve ehliyeti 232 nci madde hkm mahfuz kalmak kaydiyle, tasfiye gayesiyle mahdut olarak hkmi ahsiyetini muhafaza ve ticaret unvann (Tasfiye halinde) ibaresini ilave suretiyle kullanmakta devam eder.Madde 208 Tasfiye memurlarnn tayini ve azli veya onlara verilecek talimatla ilgili karar lara itirak hakk, bir ortan iflas halinde iflas idaresine, lm halinde miraslara ve ltna alnmas halinde kanuni mmessile aittir. Mirasclar bu hususata ittifakla bir mmessi l tayin ederler. ttifak hasl olmad takdirde mmessilin tayini mahkemeye aittir. Ortaklarla tasfiye memurlar arasnda kan ihtilaflar, basit muhakeme usulne gre ince lenir. Tasfiye memurlar ve ortaklar dinlenir. Kararn en ksa bir zamanda verilmesi l azmdr. Bu husustaki kararlar katidir. II - HKM AHSYETN DEVAMI: Bir kollektif irketin tasfiye halinde bulunmas, iflasna engel olmaz.Madde 209 III- FLAS: Kollektif irket alacakllarnn irket mallar zerinde ortaklarn ahsi alacaklarna kar ar rhan haklar, irketin infisahndan sonra dahi devam eder.Madde 210 IV - RKET ALACAKLILARININ RHAN HAKKI: I - UMUM OLARAK: B - TASFYE MEMURLARI: - flastan baka hallerde bir kollektif irketin tasfiyesi, tasfiye memurlarna aittir.M adde 211

Tasfiye memurlar irket mukavelesiyle, irketin devam srasnda veya infisahndan sonra ort klarn ittifakiyle seilir.Madde 212 II - SEM VE TAYN:

1. TASFYE MEMURU OLAN ORTAKLAR: Birinci fkra hkmlerine uygun olarak bir tasfiye memuru seilmemise, btn ortaklar ve a bunlarn kanuni mmessilleri tasfiyeye memur saylr. Bununla beraber ortaklardan biri nin talebi zerine ait olduu mahkeme tasfiye halindeki irket iin bir veya bir ka tasfi ye memuru tayin eder. Mahkeme lzum grrse dilekeyi tebli ederek dier ortaklar dinleyebi ir. Gerek ortaklarn seecekleri gerek mahkemenin tayin edecei tasfiye memurlarnn ortak lardan veya nc ahslardan olmas caizdir. III - AZL: A - NFSAHTAN NCE TAYN OLUNANLAR: Tasfiye memurlar irket mukavelesiyle veya infisahtan nce ortaklarca verilen bir kar arla ortaklar arasndan seilmilerse, dier ortaklarn ittifakiyle azledilebilirler; itti fak olmad takdirde, ortaklardan her hangi birinin talebi zerine hakl sebeplerden dola y mahkemece azlolunabilirler.Madde 213 fisahtan sonra ortaklar arasndan seilen tasfiye memurlar, dier ortaklarn ittifakiyle azledilebilirler. ttifak olmad takdirde ortaklardan her hangi birinin talebi zerine h akl sebeplerden dolay mahkemece azlolunabilirler.Madde 214 - n Azil davas infisahdan nce dahi alabilir. B - HFSAHTAN SONRA TAYN OLUNANLAR: Ortak olmyan tasfiye memurlar, irket mukavelesi veya sonradan verilen bir kararla y ahut irketin infisahndan sonra seilmi olsalar bile, herhalde ortaklarn ittifakiyle az lolunabilirler. ttifak hasl olmad takdirde, ortaklardan her hangi birinin talebi zerin

e hakl sebeplerden dolay mahkemece azlolunabilirler.Madde 215 2. ORTAK OLMIYAN TASFYE MEMURLARI: Yukarki madde hkm, mahkemece tayin edilen tasfiye memurlarnn azli hakknda da caridir.M adde 216 Azil davas infisahdan nce dahi alabilir. 3. MAHKEMECE TAYN OLUNAN TASFYE MEMURLARI: 1. BRLKTE HAREKET: IV - MUAMELE TARZI: irket mukavelesi veya sonradan ittihaz olunan kararla tasfiye ilerini yalnz bana idar eye mezun klnmam olan tasfiye memurlar birlikte hareket ederler.Madde 217 -

Bir tasfiye memuru vazifesini dier bir tasfiye memuruna veya nc ahslara devredemez. u dar ki, baz muayyen i ve muameleleri ifa iin tasfiye memurlar ilerinden birini veya b azlarn yahut baka bir ahs tevkil edebilirler.Madde 218 Yalnz bana harekete mezun iseler, keyfiyet usul dairesinde tescil ve ilan olunur . 2. TEVKL: Tasfiye halinde bulunan irketi mahkemelerde ve harite temsil salahiyeti tasfiye me murlarna aittir.Madde 219 3. TEMSL:

nc ahslar tarafndan yaplacak teklif, icap, ihbar, ihtar ve tebli gibi beyanlarn tas murlarndan yalnz birine kar ifas kafidir.Madde 220 Tasfiye memurlar irket iin faydal grdkleri takdirde sulh, feragat, kabul ve tahkim e ve hususiyle hakem semeye dahi salahiyetlidirler ve zaruret halinde yeni muamel eler de yapabilirler. Tasfiye halinde bulunan kollektif irket namna tanzim olunan btn evrak ve senetle rin "Tasfiye halinde bulunan filan irketin tasfiye memurlar" ibaresi ilave edilmek suretiyle tasfiye memurlar tarafndan imzalanmas arttr. Bir tasfiye memurunun vazifesini ifa dolaysiyle iledii haksz fiillerden irket dah i mesuldr. 4. YALNIZ BAINA HAREKET: Tasfiye memurlarnn kanunen haiz olduklar salahiyetler, ortaklar tarafndan ittifakla veya hakl sebebe dayanlarak mahkemece verilen karar ile daraltlp geniletilebilir.Madd e 221 irketin menfaatleri iin tehlike umulan hallerde hususiyle kanun yollarna gidilm esinde tasfiye memurlar tek balarna hareket edebilirler. 5. SALAHYETLERN GENLETLMES VEYA DARALTILMASI:

Tasfiye memurlarnn tayin, tebdil ve azilleriyle haiz olduklar salahiyetlere dair irk et mukavelesinin hkmleri ve ortaklar veya mahkeme tarafndan verilen kararlar tescil ve ilan olunur.Madde 222 Tescil ve ilan olunmadka salahiyetlerin daraltlmas, hsniyet sahibi nc ahslar h . V - TESCL VE LAN: Ortaklar arasndan seilen tasfiye memurlar, mukavelede veya sonradan verilmi bir kara rda tesbit edilmedii takdirde, cret alamazlar.Madde 223 VI- CRET:

Kanun, irket mukavelesi veya i grme artlarn tesbit eden dier hkmlere aykr hareket r veya ortaklar zararlandran tasfiye memurlar kusursuz olduklarn ispat etmedike mtese l olarak mesul tutulurlar.Madde 224 Ortak olmyanlardan tayin edilen tasfiye memurlar, cret kararlatrlmasa bile mahkeme ce halin icabna gre takdir edilecek mnasip bir cret istiyebilirler.

VII - MESULYET:

I - MUHAFAZA TEDBRLER: Tasfiye memurlar, tayin ve istihdam ettikleri kimselerin kanun, irket mukavele si veya i grme artlarn tesbit eden dier hkmlere aykr hareketlerinden dolay da Bor un 100 nc maddesi hkmnce gerek nc ahslara gerekse ortaklara kar mteselsil olarak Bu davalar, davacnn zarar ve failini rendii tarihten itibaren iki ylda ve her hald zarar douran fiilden itibaren be ylda mruruzamana urar. u kadar ki, zarar douran fi r su tekil ettii ve Ceza Kanununa gre mddeti daha uzun bir mruruzamana tabi olduu takd rde tazminat davasna da o mruruzaman tatbik olunur. C - TASFYE LER:

Tasfiye memurlar, tasfiye halinde bulunan irketin btn mal ve haklarnn muhafazas iin b retli bir i adam gibi gerekli tedbirleri almakla ve tasfiyeyi mmkn olan en ksa zamand a bitirmekle mkelleftirler.Madde 225 1. BALANGI ENVANTER VE BLANOSU: II- DEFTER TUTMA MKELLEFYET:

Tasfiye memurlar, nceden seilmilerse irketin infisahn ve sonradan ortaklarca seilmi mahkemece tayin olunmularsa seim ve tayinlerini mtaakp irket ilerini gren kimseleri da et ederek onlarla birlikte, gelmedikleri takdirde yalnz balarna irketin mali vaziyet ini gsteren bir envanter ile bir bilano tanzim ederler. Tasfiye memurlar lzum grrlerse irket mallarna deer bimek iin eksperlere mracaat edebilirler. Tanzim olunan envanter ile bilano, tasfiye memurlarnn huzuriyle irket ilerini idare edenler tarafndan imzalan .Madde 226 Tasfiye memurlar tasfiye muamelelerinin selametini salamak iin gereken defterleri t utmakla mkelleftirler.Madde 227 Envanter ve bilanonun imzasndan sonra, tasfiye memurlar infisah halinde bulunan irketin envanterde yazl btn mallar ile evrak ve defterlerine el koyarlar. 2. DEFTERLER:

Tasfiye sonunda, tasfiye memurlar ortaklarn mukavele veya kanun hkmlerine gre sermaye ile kar ve zarardaki paylarn ve dier haklarn gsteren bir bilano tanzim ederek ortakla a tebli ile mkelleftirler. Ortaklar bir ay iinde mahkemeye mracaatla itiraz etmezler se, bilano katilemi olur. Bundan sonra ortaklar, kendilerine den paylar almaktan kand takdirde tasfiye memurlar, bu paylar her ortan namna ayr ayr 235 inci maddede gsteril bankalardan birine yatrrlar.Madde 228 3. SON BLANO: Tasfiyenin sonunda evrak ve defterlerin saklanmas hakknda 68 inci madde hkm tatbik o lunur.Madde 229 4. SAKLAMA MECBURYET:

Tasfiye memurlar, irketin devam zamannda balanm olup da henz neticelendirilmemi olan muameleleri tamamlamaya, irketin bor ve taahhtlerini yerine getirmeye, irketin alaca klarn tahsile ve mevcut mallarn paraya evirmeye ksaca, safi mevcudu elde etmeye yaryan btn i ve muameleleri yapmaya mecburdurlar.Madde 230 III- TASFYENN GAYES: 1. ESAS: IV - YEN LER: Tasfiye memurlar tasfiyenin icaplarndan olmyan yeni bir muamele yapamazlar. Aksi ta kdirde bu trl muamelelerden dolay ortaklara kar mteselsilen mesuldrler.Madde 231 Tasfiye memurlar, irketin mevzuunu tekil eden muamelelere, herhalde ortaklarn ittifa kiyle, feshe mahkemece karar verilmi olan hallerde ortaklar ittifak edemezlerse m ahkemenin tasvibiyle muvakkat olarak devam edebilirler.Madde 232 -

2. STSNA: 1. AYRI AYRI SATI: V - MALLARIN PARAYA EVRLMES:

Tasfiye memurlar infisah halinde irkete ait menkulleri, halin icabna gre ya artrma su retiyle veya pazarlkla satabilirler. ttifakla verilen bir kararla ortaklar baka bir sat eklini tesbit etmedikleri takdirde gayrimenkuller ancak cra ve flas Kanunu hkmler dairesinde ak artrma yoliyle satlabilir.Madde 233 -

Ortaklar ittifakla karar vermedike tasfiye memurlar irket mallarn toptan satamazlar.M adde 234 lgililer arasnda kn veya hacir altna alnm bir kimsenin bulunmas bu hkmn tat . 2. TOPTAN SATI: Tasfiye memurlar, tasfiye srasnda elde edilen paralarn bin liradan fazlasn, Merkez Ban kasna ve Merkez Bankas bulunmyan yerlerde muteber bir bankaya irket adna yatrmaya mecb urdurlar.Madde 235 3. PARANIN YATIRILMASI: Tasfiye halinde bulunan bir kollektif irketin vadesi henz gelmemi olan borlarn tasfiye memurlar iskontonun tenzili suretiyle derhal demeye ve alacakllar da bu deme tarzn ka bule mecburdurlar.Madde 236 VI - BORLARIN DENMES:

Bir kollektif irketin mevcudu borlarnn tamamna yetmedii takdirde, kalan borlarn denm salamak iin tasfiye memurlar ortaklara mracaat edebilirler.Madde 237 VII - ORTAKLARIN MUNZAM DEMELER: 1. MUVAKKAT DEMELER: VIII - TASFYE BAKYESNN DAITILMASI: Tasfiye memurlar, alacakllarn ve ortaklarn ilerde tahakkuku muhtemel olan hak ve ala caklarna yetecek miktar alkoymak artiyle mevcut paray muvakkat olarak ortaklar arasnda databilirler.Madde 238 irketin safi mevcudu, esas mukaveleye veya sonradan verilecek karara gre tasfiye m emurlar tarafndan datlr. Mukavelede aksine hkm veya ortaklarn karar olmad halde ak yaplr.Madde 239 2. SON DAITMA: 1. BLG STEME HAKKI: IX. ORTAKLARIN KONTROL HAKKI: Tasfiye memurlar, ortaklara, tasfiye ilerinin vaziyeti hakknda her zaman bilgi ve i stedikleri takdirde bu hususta imzal bir vesika vermeye mecburdurlar.Madde 240 Tasfiye memurlar, talep zerine irkete ve tasfiyeye ait olan btn defterleri ve evrak ta sfiye muamelesinin yapld yerde ortaklara gstermeye mecburdurlar. Ortaklarn bu defter v e evraktan suret almalarna tasfiye memurlar mani olamazlar.Madde 241 Tasfiye memurlar tasfiyenin sonunda tasfiye i ve muamelelerine dair ortaklara hesap vermeye mecburdurlar. 2. DEFTERLER NCELEME HAKKI: Tasfiyenin sona ermesi zerine, irketin ticaret unvannn sicilden silinmesi iin keyfiye t tasfiye memurlar tarafndan ticaret siciline tescil ve ilan ettirilir.Madde 242 X - TASFYENN SONU:

BRNC KISIM : RKETN MAHYET VE KURULUU NC FASIL : KOMANDT RKET A - TARF: Ticari bir iletmeyi bir ticaret unvan altnda iletmek maksadiyle kurulan ve irket alac akllarna kar ortaklardan bir veya bir kann mesuliyeti tahdit edilmemi ve dier ortak ortaklarn mesuliyeti muayyen bir sermaye ile tahdit edilmi olan irket komandit irket tir.Madde 243 -

Bu ksmdaki hususi kaideler mahfuz kalmak artiyle kollektif irkete dair (154 - 158) i nci maddelerin hkmleri komandit irketler hakknda da tatbik olunur.Madde 244 Mesuliyetleri mahdut olmyan ortaklara komandite, mesuliyeti mahdut olanlara k omanditer denir. Komandite ortaklarn hakiki ahs olmalar lazmdr. Hkmi ahslar ancak "komanditer" or labilirler. B - TATBK OLUNACAK HKMLER: I - TEFSR: C - MUKAVELE:

irketin komandit olup olmad mukavele hkmlerine gre tayin olunur. Ortaklar tarafndan e verilen ad ve vasf yalnz bana o irketin nev'ini tayine esas olamaz.Madde 245 Bir komandit irket mukavelesine 155 inci maddede gsterilen hususlardan baka komandi terlerin ad ve soyadlar ve her birinin koyduklar veya koymay taahht ettikleri sermay e miktarlar yazlarak tescil ve ilan ettirilir.Madde 246 Bir irketin komandit olduu tayin edilmedii halde o irket kollektif saylr. II- KOMANDTERLERN SERMAYE KOYMA BORCU: A - MUKAVELE SERBESTS: Bir komanditer ahsi emeini ve ticari itibarn sermaye olarak koyamaz. KNC KISIM : ORTAKLAR ARASINDAK MNASEBETLER

Komandit irkette ortaklarn birbirleriyle olan mnasebetleri mukavele ile tayin olunu r. Mukavelede bulunmyan hususlar da bu ksmda yazl hkmler mahfuz kalmak artiyle kollek irketlere dair olan 159 - 173 nc maddeler hkmleri tatbik olunur.Madde 247 I - DARE: B - KOMANDTERLERN HUKUK VAZYET:

Komanditerler, irket ilerini grmeye mezun ve mecbur olmadklar gibi idare hakkn haiz ol nlarn salahiyetleri dahilinde grdkleri ilere de engel olamazlar. u kadar ki, idare ha kkn haiz olanlarn salahiyetleri dnda kalan hususlar hakknda rey verebilirler.Madde 248 -

Her komanditer, i yl sonunda ve i saatleri iinde irketin envanteriyle bilano muhteviya ve bunlarn shhatini incelemeye mezundur. Bu incelemeyi bizzat yapabilecei gibi eksp ere de yaptrabilir. Eksperin ahs hakknda bir itiraz dermeyan edilirse komanditerin t alebi zerine mahkeme tarafndan ehlivukuf tayinine karar verilir. Bu karar katidir. Madde 249 II - MURAKABE:

Kollektif ortaklarn irket mevzuunu tekil eden muamelelerin aynn Yapamyacaklarna dair o an 172 nci madde hkm komanditerler hakknda tatbik olunmaz. Ancak komanditerler, irke t konusunu tekil eden ilerle uraacak bir iletme aar veya byle bir iletme aan bir ah tak olur veyahut bu mahiyette bir irkete dahil olurlarsa komandit irketin evrak ve defterlerini incelemek hakkn kaybederler.Madde 250 nemli sebeplerin bulunmas halinde, mahkeme, komanditerin talebi zerine irketin il erinin ve mevcudunun bizzat veya eksper marifetiyle incelenmesine her vakit izin

verebilir. Yukarki fkralar hkmlerine aykr mukavele artlar muteber deildir. III - REKABET YASAI: 1. UMUM OLARAK: IV - KAR VE ZARAR:

Komanditerler, i yl sonunda tahakkuk eden kar paylarn ve mukavelede kararlatrlm ola eri nakten alrlar. Fakat koyduklar sermayeler her hangi bir sebeple azalm ise noksan tamamlanncaya kadar kar ve faizi isteyemezler. u kadar ki; gelecek yllarda elde edi lecek kar paylarndan sermayenin noksan tamamlandktan sonra artan ksmdan ilk nce evvelk i yllara ait birikmi faizler denir.Madde 251 A - USULNE GRE TAHAKKUK ETTRLM OLANLAR: 2. GER VERLMES MECBUR OLMIYAN FAZLER VE KAR PAYLARI:

Komanditerler nce aldklar ve usulne gre tahakkuk ettirilmi faiz ve kar paylarn irket nradan vukubulan zararn telafi iin geri vermee mecbur tutulamazlar.Madde 252 -

Komanditerler eklen muntazam ve kar gsteren bir bilanoya gre hsnniyetle aldklar ve fa usulsz tahakkuk ettirilmi kar paylarn veya mukavele ile kabul edilmi olan faizleri g eri vermeye mecbur tutulamazlar.Madde 253 B - USULSZ TAHAKKUK ETTRLM OLANLAR: 1. DEVR HALNDE: V - AZALIIN NTKAL: Komanditer, irketteki payn bakasna devredebilir. Fakat devre dier ortaklar muvafakat e tmemilerse Borlar Kanununun 532 nci maddesi hkm tatbik olunur.Madde 254 len bir komanditerin yerine miraslar geer.Madde 255 2. LM HALNDE: A - TATBK OLUNACAK HKMLER: NC KISIM : RKETN VE ORTAKLARIN NC AHISLARLA OLAN MNASEBETLER

irket ve ortaklarn nc ahslarla olan mnasebetlerinde, bu ksmdaki hususi kaideler ma ak artiyle kollektif irkete dair 174-184 nc maddelerin hkmleri tatbik olunur.Madde 256 Komandit irketlerin idare ve temsili komandite ortaklara aittir. dare hakknn ve tems il salahiyetinin hududu kollektif irketler hakkndaki hkmlerle muayyendir.Madde 257 B - RKETN TEMSL: I - UMUM OLARAK: Komanditer ortaklar, irketi temsil ve idare salahiyetini haiz deildirler. u kad ar ki, irket mukavelesinde aksine hkm olmamak artiyle komanditer ortak; yalnz ticari mmessil, ticari vekil veya ticari memur olarak tayin edilebilir. C - KOMANDTER ORTAIN MESULYET: Bir komanditerin mesuliyeti koyduu veyahut taahht eyledii sermaye miktarn aamaz.Madde 258 1. AD RKET UNVANINA DAHL OLAN KOMANDTER: II- STSNALAR:

Adi irket unvanna dahil olan komanditer, nc ahslara kar komandite bir ortak gibi me .Madde 259 Ticari mmessil, ticari vekil veya ticari memur olarak hareketettiini aka bildirmeksiz

in irket namna muamelelerde bulunan komanditer ortak, bu muamelelerden dolay hsnniyet sahibi nc ahslara kar komandite ortak gibi mesul olur.Madde 260 2. RKET NAMINA MUAMELEDE BULUNAN KOMANDTER: 1. TAKP MKANI: Komanditerlerin ilerin idaresine mdahaleyi tazammun etmiyecek vehile rey ve nas ihat vermeleri ve irketin i ve muameleleri zerinde haiz olduklar murakabe haklarn kull anmalar ve kanunda yazl hallerde idare ilerini gren kimselerin tayin ve azillerine iti rak eylemeleri ve irket iinde tali hizmet ve memuriyetlerde istihdam edilmeleri, k omanditer vasfna halel vermez. III - ALACAKLILARIN VAZYET:

Komanditerler, koymay taahht ettikleri sermayelerin zimmetlerinde kalan ksmna kadar i rketin alacakllarna kar mesuldrler. Fakat alacakllar irket infisah halinde bulunmadk a irket aleyhine vukubulan icra takibat semeresiz kalm olmadka komanditerlere mracaat demezler.Madde 261 -

Bir komanditer sermayesini, 252 ve 253 nc madde hkmleri mahfuz kalmak artiyle, gerek dorudan doruya ve gerek faiz veya kar payna mahsup iin dolaysiyle tamamen veya ksmen g eri alamyaca gibi sermayesi her hangi bir sebeple azalmsa noksan tamamlanncaya kadar f iz veya kar payn almaktan memnudur. Aksi halde komanditer ald para kadar irket alacakl arna kar 261 inci maddenin birinci fkras gereince mesul olur.Madde 262 irketin iflas halinde alacakllarn haiz olduklar haklar iflas masasna geer. Komanditerler, irkete koymay taahht ettikleri sermayeyi aan bir miktar ile mesul iyeti zerine aldklarn yaz ile beyan veya ilan etmilerse nc ahslara veya beyann m mebla miktarnca mesul olurlar. 2. SERMAYENN AZALTILMASI: A - RKETN FLASI: 3. FLAS: - Bir komandit irketin iflas halinde irket alacakllar alacaklarn almadka ortaklarn cakllar irket mallarna mracaat edemezler.Madde 263

irketin mevcudu irket alacakllarna yetmiyecek olursa, bu alacakllar geri kalan alacak larndan dolay komanditelerin ahsi mallarna mracaat edebilir.Madde 264 Komanditerlerin koyduklar sermaye dahi, irket alacakllarnn birinci fkrada yazl ol gibi tercihan haklarn elde edecekleri mallardan saylr. B - KOMANDTERLERN MESULYET:

irket ve iflas halinde masas veya irket alacakllar, iflas etmi bir komanditerin masasn a mracaat ederlerse, bunlarn, mflis komanditerin ahsi alacakllarna kar rhan hakk y de 265 - Ortaklarn ahsi mallarna mracaat halinde irket alacakllarnn, ortaklarn ahsi alac kar rhan hakk yoktur. C - KOMANDTERN FLASI:

irketten alaca olan bir ahsn, sermaye borcunu henz yerine getirmemi veya koyduu serma i geri alm bir komanditere borcu varsa, bu ahs irketteki alacan komanditere olan borc le takas edebilir. 184 nc madde hkm mahfuzdur.Madde 266 4. TAKAS: A - TATBK OLUNACAK HKMLER: DRDNC KISIM : RKETN NFSAHI, TASFYES VE NEV NN DETRLMES

Kollektif irketlerin infisahna ve tasfiyesine ve ortaklarn irketten kma ve karlmasn olan 185 - 242 nci maddeler hkmleri komandit irketlerde de tatbik olunur. u kadar ki , irket mukavelesinde aksine bir hkm bulunmadka komanditerin lm veya vesayet altna a ketin infisahn mucip olamaz.Madde 267 -

Bir kollektif irket tasfiye edilmeksizin, btn ortaklar tarafndan ittifakla verilecek ve ticaret siciline tescil ve ilan edilecek bir kararla komandit irkete evrildii t akdirde eski ortaklardan komanditer sfatn kazananlar nc ahslara kar bu sfat anca tescil ve ilan tarihinden sonra vukubulan ilerden dolay dermeyan edebilirler.Madde 268 B - NEV N DETRLMES:

BRNC KISIM : RKETN MAHYET VE KURULU EKLLER Bir komandit irket tasfiye edilmeksizin btn ortaklar tarafndan ittifakla verilec ek ve ticaret siciline tescil ve ilan edilecek bir kararla kollektif irkete evrild ii takdirde komanditer sfatn kaybeden ortaklarn mesuliyeti hakknda 178 inci madde hkm tbik olunur. DRDNC FASIL : ANONM RKET A - UMUM HKMLER: I - TARF:

Anonim irket, bir unvana sahip, esas sermayesi muayyen ve paylara blnm olan ve borlarn an dolay yalnz mamelekiyle mesul bulunan irkettir.Madde 269 -

Hususi kanunlarla kurulan anonim irketler, kurulu kanunlarnda aksine hkm olmadka, bu f sln hkmlerine tabidirler.Madde 270 Ortaklarn mesuliyeti, taahht etmi olduklar sermaye paylar ile mahduttur. II - HUSUS KANUNLAR LE KURULAN ANONM RKETLER: Anonim irketler, kanunen yasak olmyan her trl iktisadi maksat ve konular iin kurulabi lirler.Madde 271 III- MEVZU VE MAKSAT:

Madde 272 - (Deiik madde: 24/06/1995 - KHK - 559/4 md.) u kadar ki; esas mukavelede irket mevzuunun hudutlarnn aka gsterilmi olmas art IV - SERMAYE MKTARI: zel kanunlarda aksine hkm olmadka esas sermaye miktar ellimilyar Trk lirasndan a z. Bu miktar, Bakanlar Kurulunca on katna kadar artrlabilir. 1. KURULUA ZN: V - DEVLETN KONTROL:

Madde 273 - (Deiik madde: 11/06/2003 - 4884 S.K./2. md.) Sanayi ve Ticaret Bakanlnca yaymlanacak teblile faaliyet alanlar tespit ve ilan ed ilecek anonim irketler Bakanln izni ile kurulur. Bu irketlerin esas mukavele deiiklikl ri de Bakanln iznine tabidir. Bunun dnda anonim irketlerin kuruluu ve esas mukavele d ikleri Bakanln iznine tabi deildir.

Madde 274 - (Deiik madde: 24/06/1995 - KHK 559/5 md.) 2. MURAKABE: Anonim irketlerinin muameleleri, bir tzk ile tayin olunacak ekilde Sanayi ve Tic aret Bakanl ticaret mfettileri tarafndan denetlenir. Denetim, bilanonun aklk ve do slar erevesinde yaplacak incelemeyi de kapsar. Dier bakanlk ve kurulularca anonim irk eri ilgilendiren konularda dzenleme yaplmas halinde, Bakanln uygun gr alnr. Bakan un ticaret irketlerine ilikin hkmlerinin tatbikatyla ilgili olarak tebliler karmaya y ilidir. Ticaret sicili memurluklar tebli hkmlerine uymakla ykmldr.

Devlet, vilayet, belediye gibi amme hkmi ahslarndan birisine esas mukaveleye dercedi lecek bir kaytla pay sahibi olmasa dahi, mevzuu amme hizmeti olan anonim irketleri n idare ve murakabe heyetlerinde temsilci bulundurmak hakk verilebilir.Madde 275 Kanuna, esas szleme hkmlerine veya kamu dzenine aykr ilemler ve faaliyetlerde bul uu anlalan irketler aleyhine zel kanunlarndaki hkmler sakl kalmak kaydyla Sanayi ve

t Bakanlnca fesih davas alabilir. Bu Kanunun 297 ve 378 inci maddeleri uyarnca anonim irketlerin genel kurul top lantlarna katlacak komiserlerin nitelikleri, genel kurul ile ilgili grev ve yetkiler i Bakanlka bir ynetmelikle tesbit edilir. Bakanlk komiserlerinin yol giderleri ve za ruri masraflar Bte Kanununun (H) cetvelinin (B) bendi ile tesbit edilen Devlet memu rlarna denen en yksek yurt ii gnlk harcrah tutarnn katn gememek zere irket t tarafndan denecek cret ve yolluk miktarlar ve bunlarn denme ekli ynetmelikte gsteril 3. AMME HKM AHISLARININ TRAK:

I - ETLER: Yukarki fkrada yazl irketlerde pay sahibi olan amme hkmi ahslarnn idare meclis kabe heyetlerindeki temsilcileri ancak bunlar tarafndan azlolunabilir. Amme hkmi ahslarnn, irket idare meclisi ve murakabe heyetlerindeki temsilcileri, u mumi heyet tarafndan seilen azalarn hak ve vazifelerini haizdirler. u kadar ki, bunl ar; idare meclisi azas sfatiyle pay senetleri tevdi etmek mkellefiyetinden muaftrlar . Amme hkmi ahslar irket idare meclisi ve murakabe heyetlerindeki temsilcilerinin bu sfatla iledikleri fiil ve yaptklar muamelelerden dolay irkete ve onun alacakllariyle p y sahiplerine kar mesuldr. Hkmi ahsn rcu hakk mahfuzdur. B - KURULU: Anonim irketler, ya tedrici veya ani ekilde kurulur.Madde 276 -

1. SAYISI: Ani kurulu, irket paylarnn kurucular tarafndan tamamen taahht edilmesiyle olur. Tedrici kurulu, bir ksm paylarn kurucular tarafndan taahht olunmas ve geri kalan k iin de halka mracaat edilmesi suretiyle olur. II - KURUCULAR:

Bir anonim irketin kurulmas iin irkette pay sahibi en az be kurucunun bulunmas arttr. de 277 -

Esas mukaveleyi tanzim ve imza eden ve sermaye olarak esas mukavelede muayyen pa ray veyahut paradan baka bir eyi koymay taahht eden pay sahipleri kurucu saylrlar.Madd 278 2. TARF:

Esas mukavelenin yazl ekilde yaplmas ve btn kurucularn imzalarnn noterce tasdik edi nmas arttr.Madde 279 Tedrici kuruluta, esas mukaveleyi tanzim ve imza etmeksizin paradan baka bir ey i sermaye olarak koyan pay sahipleri de kurucu saylrlar. Kurucular yukarki fkralarda yazl muamelelerden birini, nc bir ahsn hesabna yap rde bu ahs da kurulutan doan mesuliyetler bakmndan kurucu saylr. Bu nc ahs, kendi hesabna i gren kimsenin bildii veya bilmesi gereken bir vakay n bilmediini ileri sremez. III - ESAS MUKAVELE:

Geen maddede yazl esas mukavele, irket esas sermayesinin yzde onunun tediye veya temi n edildiini gsteren bir vesika ile birlikte ktisat ve Ticaret Vekaletine verilerek i rketi kurmak iin izin alnr.Madde 280 Esas mukaveleye aadaki hususlar yazlr: 1. irketin ticaret unvaniyle merkezinin bulunaca yer; 2. irketin maksadiyle mevzuunu tekil eden muamelelerin nev'i ve mahiyeti; 3. irketin esas sermayesinin miktar ile her payn itibari kymeti, deme suret ve art lar; 4. Paradan baka sermaye olarak konan haklar ve mallarla bunlara mukabil veril ecek hisse senetlerinin miktar ve mevcut bir iletmenin veya baz aynlarn devir alnmas b his mevzuu olduu takdirde onun bedeli ve kurucular tarafndan irketin kurulmas iin irke t hesabna satnalnan dier eylerin bedelleriyle irketin kurulmas hususunda hizmetleri g lere verilmesi gereken cret veya tahsisat yahut mkafatn miktar; 5. Kurucularla idare meclisi azalarna ve dier kimselere irket kazancndan salanaca

k hususi menfaatler; 6. irket ilerini idare ve murakabe ile mkellef olanlarn ne suretle seilecekleri v e bunlarn hak ve vazifeleri ve imza koymaya salahiyetli olanlar; 7. Umumi heyetlerin ne suretle davet edilecei; toplantlarn vakti ve rey verme i le mzakere icras ve karar verilmesi hususlarnn tabi olduu kayt ve artlar; 8. irket bir mddet ile tahdit edilmise bu mddet; 9. irkete ait ilanlarn ne suretle yaplaca; 10. Ani Kurulu halinde, her ortan taahht ettii sermayenin nev'i ve pay miktar. IV - ZN:

I - TRAKE DAVET: ktisat ve Ticaret Vekaleti esas mukavelelerin kanunun mffessir hkmlerinden ayrldn ri srerek izinden imtina edemez. C - TEDRC KURULU: 1. ZAHNAME:

zin alndktan sonra irket tedricen kurulacak olursa kurucular irketin maksat, mevzu ve mddeti ve esas sermayenin miktariyle her payn kymetini, kurucu veya idare meclisi azalarna veya dier kimselere salanan hususi menfaatleri ve sermaye olarak konan aynl ar ve bu aynlar mukabilinde verilecek karl ve mevcut bir iletmenin veya baz aynlar lnmas esas mukavele hkmlerinden ise onun bedelini ve kurulu umumi heyeti toplantlarnn riyle icra suretini gsteren bir izahname tanzim ederek halk itirake davet iin ilan e ttirirler.Madde 281 Kurucular, halk irket sermayesine itirake davet iin 281 inci maddede yazl izahnameyi, sirkler ve dier yayn vastalariyle de halka bildirebilirler. Bu takdirde izahnamenin ilan edildii gazetelerin numara ve tarihlerinin gsterilmesi lazmdr.Madde 282 2. SRKLER: 1. EKL: II - TRAK TAAHHTNAMES: A - MUHTEVASI: irket sermayesine itirak talebi, iki nsha itirak taahhtnamesi tanzimi ile olur.Madde 283 -

tirak taahhtnameleri yukarki maddede yazl ekilde tanzim edilmedii veya itiraki taleb tarafndan baz kayt ve artlar ilave edildii surette taahht hkm ifade etmez. u kadar k suretle itiraki taahht eden kimse kurulu umumi heyetinin ilk toplantsnda hazr bulunur veyahut sonradan pay sahipliine ait haklar kullanr ve vazifeleri yerine getirirse kayt ve artlardan ari ve ekline uygun bir taahhtname ile irkete bal saylr.Madde 284 tirak taahhtnamelerine, 281 inci maddede yazl izahnamenin muhtevas ve itiraki taah edenlerin ad ve soyadlariyle ikametgahlar ve almay taahht ettikleri paylarn yaz ile i fade edilen miktar ve taahht gn, esas mukavelenin veya izahname mnderecatnn kabul edil i olduu ve muayyen mddet iinde irket kurulmad takdirde taahhdn decei yazlr. tirak taahhtnamesinde yazl hususlar ile esas mukavele veya izahname mnderecatna vu uf hasl edildiini bildiren ve imzas noterce tasdik edilmi olan bir mektupla kurucula ra veya bunlardan birine yaplacak mracaatlarla dahi itirak taahhtleri kabul edilebil ir. mzalar noterce tasdik edilmi olan itirak taahhtnamelerinde gayrimenkul mlkiyeti ve ya gayrimenkul zerindeki ayni haklarn sermaye konulmasna ait taahhtler resmi ekil ara nmakszn muteberdir. B - EKL NOKSANLII: A - TAAHHDN MAHYET: 2. HKMLER: Madde 285 - (Deiik fkra: 24/06/1995 - KHK 559/6 md.) Esas sermayeye tekabl eden payl

arn muvazaadan ari olarak tamamen taahht edilmi olmas arttr.

tibari kymetlerinden aa bir bedel ile, hisse senedi karlamaz.Madde 286 Sermaye olarak paradan baka iktisadi bir deer veya menkul mal konulmas taahhd, irk etin hkmi ahsiyet kazand tarihten itibaren onlar zerinde malik sfatiyle dorudan doru sarruf edebileceinin ve gayrimenkul zerindeki mlkiyet veya sair ayni haklarn sermaye olarak konulmas taahhd ise, bu haklarn irketin hkmi ahsiyet kazanmasiyle beraber tapu siciline tescil edileceinin kabul edilmi olmas demektir. B - PAYLARIN BEDEL:

Paylarn kanunen denmesi gereken bedellerinin taahht annda denmesi art klnmad takdi taahhtleri kurucular tarafndan kabul edildikten sonra kurucular itiraki taahhdedenl ere taahhtl mektup gndererek ve gazetelerle ilan ederek zerine aldklar paylara ait bed ellerin muayyen bir mddet iinde denmesini ihtar ederler.Madde 287 Senetlerin itibari kymetlerinden yksek bir bedelle karlmalar esas mukavelede bu hu susta bir hkm bulunmasna veya bunun umumi heyet tarafndan karar altna alnmasna bald C - LK TAKST: Madde 288 - (Mlga madde: 24/06/1995 - KHK-559/13 md.) tiraki taahhdedenlerin bu mddet iinde bedelleri dememeleri takdirinde kurucular on larn irketle olan ilgilerini kesmek veya kendilerini taahhdn ifasna icbar etmek hakkn aizdirler. tiraki taahhdedenlerin ilgileri kesildii taktirde yerlerine geecek kimsele r tarafndan paylarn bedeller denmedike irket kurulamaz. D - TEVD: III - KURULU UMUM HEYET: 1. LK TOPLANTI: A - TOPLANTIYA DAVET:

Esas sermayenin tamamna itirak taahht edildikten ve paylarn 287 nci maddede muayyen bedelleri dendikten sonra on gn iinde, kurucular her pay sahibine taahhtl mektup gnder erek ve gazetelerle ilan ederek kurulu umumi heyetini toplantya davet ederler. Dav et mektubunun toplant gnnden en az on be gn nce gnderilmesi ve aada yazl hususlar bildirilmesi arttr.Madde 289 -

Kurulu umumi heyeti yukarki maddede yazl hususlar mzakere edip karara balar.Madde 290 1. Paylarn btnne itirak taahht olunduunun ve bunlarn 287 nci maddede muayyen bede rinin dendiinin tesbiti; 2. Sermaye olarak gsterilen aynlarn ve eer irketin mevcut bir iletmeyi veya baz ay ar satnalmas esas mukavele artlarndan ise bu iletmenin veya aynlarn deerini bimek i ukuf tayini; 3. Kuruculara art klnan hususi menfaatlere dair tekliflerin karara balanmas; 4. dare meclisi azalarnn ad ve soyadlar itirak taahhtnamelerindeki izahnamede gste ilmedii halde bu azalarn seilmesi; 5. Murakplarn seilmesi; 6. Kurucularn irketi kurmak iin giritikleri taahhtlerle yaptklar muamele ve masraf arn kabul. B - KARARLAR:

Ayn nevinden sermaye koyan kimse bunun deerinin biilmesinde ve kendilerine hususi m enfaatler salyan kurucu ve dier pay sahipleri, bu menfaatlerin tasvibine ait mzakere de rey kullanamazlar.Madde 291 Nakdi sermayenin en az yarsn temsil eden pay sahipleri hazr bulunmadka mzakere yap maz. Her pay, sahibine bir rey hakk verir. Kararlar mevcut reylerin ekseriyetiyle verilir. C - REY HAKKINDAN MAHRUMYET: dare meclisi azalar irket esas mukavelesiyle tayin edilmedikleri takdirde, taahht sa

hipleri arasndan kurulu umumi heyetince seilirler.Madde 292 D - LK DARE MECLS VE MURAKABE HEYETNN SEM:

Kurulu umumi heyetinin, ayn olan sermayelerin ve devralnacak iletmenin veya aynlarn de rlerini biecek bilirkiiyi tayin edebilmesi iin, nakdi sermayenin en az te ikisini tem sil eden pay sahiplerinin hazr olmalar arttr. Kararlar ekseriyetle verilir. Mzakere ns ab temin edilemedii takdirde bilirkii, kurucularn talebi zerine mahkemece tayin olunu r.Madde 293 lk murakplarn tayini umumi heyete ait olup bunlarn esas mukavele ile tayinleri c aiz deildir. E - BLRKLERN SEM: A - TOPLANTIYA DAVET: 2. KNC TOPLANTI:

Yukarki madde gereince tayin olunan bilirkii gereken raporlar tanzim edip verdikten sonra kurucular tarafndan kurulu umumi heyeti 289 uncu maddede yazl mddet iinde ve ayn kilde yeniden toplantya davet olunur. Davet mektuplarna bilirkii raporunun birer su reti balanr.Madde 294 Umumi heyetin ikinci toplantsnda, 290 nc maddede yazl toplant nisabnn mevcut olduu bilirkii raporlar okunup incelendikten ve lzumunda ayn nevinden sermaye koyan kimsel erin ve devralnacak iletmenin veya aynlarn sahibinin izahlar dinlendikten sonra 281 i nci maddede yazl izahnamedeki deerlerin aynen kabul veya reddine yahut ilgililerin muvafakatiyle deitirilmesine 290 nc maddede gsterilen ekseriyetle karar verilir.Madde 295 B - KARARLAR:

Bilirkii raporunun okunup incelenmesi iin yukarki madde gereince toplanan kurulu umum i heyetinde 290 nc maddede yazl nisap hasl olmad takdirde 297 nci maddede yazl oldu bir zabt tanzim olunarak toplant bir ay sonraya braklr ve keyfiyet kurucular tarafndan toplantda bulunmyan her pay sahibine taahhtl mektuplarla bildirilir ve gazetelerle de ilan olunur.Madde 296 C - TOPLANTININ TALK: Kurulu umumi heyetlerinin verdikleri kararlarn muteber olmas iin toplantlarda ktisat v e Ticaret Vekaletinden bir komiser bulunmas ve komiserin zabtlarn kanuna uygun bir e kilde tutulmasna nezaret ve zabtlar reyini kullanan pay sahipleriyle birlikte imza etmesi arttr. Bu zabtlara, verilen kararlarn mahiyet ve neticeleriyle muhalif kalanl arn muhalefet sebepleri yazlr.Madde 297 D - DEVLET KOMSERLER VE KARARLARIN MUTEBERLK ARTI:

Kurucularn irketi kurduklar srada sarf ettikleri emee karlk olarak para ve bedelsiz h e senedi almak gibi bir suretle irket sermayesinin azalmasn mucip olacak bir menfaa tin kendilerine tahsisi hakknda esas mukaveleye dercedecekleri artlar hkmszdr. Ancak h asl olan kazantan 466 nc maddenin birinci fkrasnda yazl yedek ake ile pay sahipleri i de 5 kar pay ayrldktan sonra kalann onda birini kendilerine tahsis edebilirler. Kuru culara zikri geen menfaatler iin verilecek senetlerin nama yazl olmas lazmdr.Madde 298 IV - SALANABLECEK HUSUS MENFAATLER: 1. MAHKEMENN VAZFES: V - KURULUUN TAMAMLANMASI: Madde 299 - (Mlga madde: 24/06/1995 - KHK-559/13 md.) 2. RKETN TESCL VE LANI: Madde 300 - (Deiik fkra: 24/06/1995 - KHK-559/7 md.) Kurulu umumi heyetinin yaplmasnda n sonra 15 gn iinde irket merkezinin bulunduu yer ticaret siciline tescil ve ilan ol unur.

A - KURULUTAN NCEK MUAMELELER: Tescil ve ilan edilecek hususlar unlardr: 1. Esas mukavelenin tarihi; 2. irketin ticaret unvan ve merkezi; 3. irketin maksat ve mevzuu ve varsa mddeti; 4. (Deiik bent: 24/06/1995 - KHK-559/7 md.) Esas sermayesinin miktar, deme suret ve artlar ve hisse senetlerinin itibari kymeti; 5. Hisse senetlerinin nevileri, hamiline veya nama yazl olduklar ve muayyen his se senetlerinin bahettikleri imtiyazlar; 6. Ayn nev'inden sermaye ve devralnan mali kymetlerle iletmelerin neden ibaret o lduklar ve bunlara biilen deerler, kuruculara salanan hususi menfaatlerin mahiyet ve deerleri; 7. irketin ne suretle temsil olunaca; 8. dare meclisi azalariyle irketi temsile salahiyetli kimselerin ad ve soyadla r, ikametgahlar ve tabiyetleri; 9. irketin yapaca ilanlarn ekli ve eer esas mukavelede de bu hususta bir hkm vars dare meclisi kararlarnn pay sahiplerine ne suretle bildirilecei. ubeler; merkezin sicil kaydna atf yaplmak suretiyle bulunduklar yer ticaret sicil ine tescil olunurlar. 3. HKM AHSYET KTSABI: irket ticaret siciline tescil ile hkmi ahsiyet kazanr.Madde 301 -

irketin tescilinden nce paylarn devri irkete kar hkmszdr.Madde 302 Tescilden nce irket namna muamele yapanlar bu muamelelerden ahsan ve mteselsilen mesuldrler. Ancak, bu gibi taahhtlerin, ileride kurulacak irket namna yapld aka bi e irketin ticaret siciline kaydndan sonra aylk bir mddet iinde bu taahhtler irket t an kabul olunmusa, yalnz irket mesul olur. Kurucular irketi kurmak iin yaptklar muamele ve giritikleri taahhtlerden nc ah suldrler. irket hkmi ahsiyet kazandkdan sonra, kurucular kurulu masraflarndan dolay e rcu edebilirler. irketin kurulmas her hangi bir sebepten dolay kabil olmad takdirde u masraflar kuruculara ait olup pay sahiplerine rcu haklar yoktur. Masraflarn irkett en alnabilmesi, bunlarn kurulu umumi heyetince tasdik edilmesine baldr. B - KURULUTAN NCE PAYLAR ZERNDEK TASARRUFLAR: I - USUL: D - AN KURULU:

Muayyen ahslar btn paylar aralarnda taksim etmek suretiyle bir anonim irket kurabilirl r.Madde 303 -

Ani olarak kurulan anonim ortakln pay sahipleri ortakln tescilinden sonra be yl iind ka mracaat suretiyle paylarn elden karmak isterlerse 281, 282, 283 ve 284 nc maddeler lerine riayet etmeye mecburdurlar.Madde 304 Bu suretle ortaklar 285 inci madde ile 289 uncu maddenin 4 ve 5 numaral bentl eri hkmlerini yerine getirdiklerini gstermek zere 279 uncu maddede yazl hususlara havi bir esas mukaveleyi ayn maddede yazl ekilde tanzim ederler. Ayn nev'inden sermaye ko nmas veya irketin mevcut bir iletmeyi veya baz aynlar devralmas art klnm ise, bun ni biecek bilirkii mahkemece tayin olunur. II - HALKA MRACAAT: I - HALLER: E - KURULUTAN DOAN MESULYET: 1. VESKALARIN DORU OLMAMASI: - 209 uncu maddede yazl beyanname ile vesika ve sair evrakn hakikat hilaf tanzim edi lmi olmasndan doan zararlardan kurucularla bu vesika ve varakalarn tanzimine itirak e denler mteselsilen mesuldrler ve haklarnda Ceza Kanununun 350 nci maddesi tatbik ol

unur.Madde 305

Esas sermaye tamamiyle taahht olunmam veya karl kanun hkmleri gereince denmemi i lmi veya yerine getirilmi gibi gsteren kurucularla, bu fiilde kendilerine itirak ede nler, bu paylar kendi hesaplarna almaya ve karln mteselsilen demeye mecburdurlar.Ma 2. ESAS SERMAYE HAKKINDA YANLI BEYANI:

Konan ayn nevinden bir sermaye veya deviralnmas kararlatrlan bir iletmeye veya baz ay a deer biilmesinde hile kullanan kurucularla, bu fiilde kendilerine itirak edenler, irketin bu yzden urad zarar mteselsilen tazmin ile mkelleftirler ve haklarnda Trk ununun 343 nc maddesi tatbik olunur.Madde 307 3. AYIN NEVNDEN SERMAYEYE DEER BLMESNDE HLE:

lk idare meclisi azalariyle murakplar, irketin kurulmasnda yolsuzluk vaki olup olma dn incelemekle mkelleftirler. Bu hususta ihmalleri anlalr ve bu yzden hasl olan zar inat kuruculardan alnamam bulunursa inceleme iini ihmal eden idare meclisi azalar ve murakplar, mteselsilen mesul olurlar ve haklarnda Trk Ceza Kanununun 230 uncu maddes i tatbik olunur.Madde 308 - 4. LK DARE MECLS VE MURAKABE HEYET AZALARININ HMAL: 1. TAZMNAT TALEB: II - MTEREK HKMLER:

irketin 305, 306, 307 ve 308 inci maddelerde yazl fiillerle zrar edilmesi halinde, b undan, dolaysiyle zarar gren pay sahipleri ve irket alacakllarnn dava haklar vardr. A k, hkmolunacak tazminat irkete verilir.Madde 309 -

Kurucularn ve idare meclisi azalarnn ve murakplarn, yukarki maddeler gereince tabi old klar mesuliyetler, irketin tescili tarihinden itibaren drt yl gemedike sulh ve ibra su retiyle skat edilemez. Bu mddetin gemesinden sonra sulh ve ibra ancak umumi heyetin tasdikiyle tamam olur. Bununla beraber esas sermayenin onda birini temsil eden pay sahipleri sulh ve ibrann tasdikine muhalif iseler, sulh ve ibra umumi heyete t asdik olunamaz.Madde 310 irketin iflas halinde pay sahiplerinin ve irket alacakllarnn haiz olduklar haklar flas idaresine ait olur. Bu hususta cra ve flas Kanununun 245 inci maddesi hkm carid ir. Mesul olan kimselerin cmlesi aleyhinde irket merkezinin bulunduu yer mahkemesin de dava alabilir. Mesul olan kimselere kar tazminat istemek hakk davacnn zarar ve mesul olan kimseyi rendii tarihten itibaren iki yl ve her halde zarar douran fiilin vukuu tarihinden iti baren be yl gemekle mruruzamana urar. u kadar ki; bu fiil cezay mstelzim olup Ceza Ka una gre mddeti daha uzun mruruzamana tabi bulunuyorsa tazminat davasna da o mruruzama n tatbik olunur. 2. BRA:

Bir iletme, tesisat veya baka mal ve haklarn esas sermayenin onda birini aan ve bede l karlnda irkete devralnmasna dair, irketin tescilinden itibaren iki yl iinde yap leler umumi heyete tasdik ve ticaret siciline tescil edilmedike muteber olmaz. Bu gibi mukavelelerin tasdik ve tescilinden nce bunlarn ifas maksadiyle yaplm olan tasarr uflar dahi muteber olmaz.Madde 311 F - KANUNA KARI HLE:

A - KURULU TARZI: Umumi heyet kararn vermeden nce idare meclisinin talebi zerine, mahkemece tayin edilecek bilirkii, irket tarafndan devralnacak eylerin deerini bierek rapor verir. Mzakere hakknda 295 inci madde tatbik olunur. u kadar ki; esas sermayenin en az yarsn temsil eden pay sahipleri hazr bulunmadka mzakere yaplamaz. Karar, mevcut reyl n ekseriyetiyle verilir. Umumi heyetin tasdik kararndan sonra, idare meclisi, mukavelenin asln veya note

rlike tasdikli bir suretini, bilirkii raporu ve dier vesikalarla birlikte tescil ed ilmesine msaade edilmesi iin ait olduu mahkemeye tevdi eder. Mahkeme, 299 uncu madd enin 2 ve 3 nc fkralarna gre incelemelerde bulunarak kararn verir. Mukavele tarihi, umumi heyetin tasdik kararnn tarihi, iktisabedilecek ey, bunun kimden iktisabolunaca ve verilecek karlk, ticaret siciline tescil ve ilan edilir. Bu halde 305 - 310 uncu maddelerin hkmleri de tatbik olunur. irketin itigal mevz uuna giren veya cebri icra yoliyle iktisabedilen eyler hakknda bu madde hkm tatbik o lunmaz. u kadar ki; irketin itigal mevzuunu kolaylatrmak veya mmkn klmak iin vukubul tisaplar bundan mstesnadr. KNC KISIM : DARE MECLS I - SEM VE TAYN: 1. AZALARIN SAYISI VE SIFATI: Anonim irketlerin esas mukavelesiyle tayin veya umumi heyete intihap edilmi en az kii den ibaret bir idare meclisi bulunur.Madde 312 -

dare meclisi azalarndan her biri, itibari kymetleri esas sermayenin en az yzde birin e muadil miktarda hisse senetlerini irkete tevdie mecburdur. u kadar ki; esas serm ayenin yzde biri 5 000 liray aarsa fazlasnn tevdii mecburi deildir. Tevdi olunan hisse senetleri azann umumi heyete ibrasna kadar vazifesinden doan mesuliyete kar merhum hk de olup bakalarna devrolunamaz ve irketten geri alnamaz.Madde 313 dare meclisi pay sahibi aza ortaklardan teekkl eder. Ancak pay sahibi olmyan kim seler aza seildikleri takdirde bunlar pay sahibi sfatn kazandktan sonra ie balyabilir . Pay sahibi olan hkmi bir ahs idare meclisi azas olamaz. Fakat hkmi ahsn temsilcisi o an hakiki ahslar idare meclisine aza seilebilirler. 275 inci madde hkm mahfuzdur. 2. HSSE SENED TEVD MECBURYET:

dare meclisi azalar en ok yl mddetle seilirler. Esas mukavelede aksine hkm yoksa t eilmeleri caizdir.Madde 314 dare meclisinin muvafakatiyle rehin makamnda olan hisse senetleri, bir nc ahs tar an da tevdi edilebilir. 275 inci madde hkm mahfuzdur. 3. VAZFE MDDET:

275 inci madde hkm mahfuz olmak zere bir azalk alrsa idare meclisi kanuni artlar hai kimseyi geici olarak seip ilk toplanacak umumi heyetin tasvibine arzeder. Bu sure tle seilen aza umumi heyet toplantsna kadar vazifesini yapar.Madde 315 275 inci madde hkm mahfuzdur. II- AZALIIN AILMASI:

dare meclisi azalar esas mukavele ile tayin edilmi olsalar dahi umumi heyet karariy le azlolunabilirler. Azlolunan azann tazminat talebine hakk yoktur.Madde 316 dare meclisi azalarndan biri iflasa tabi kimselerden olup da iflasna karar veri lir veya hacir altna alnr yahut azalk iin lzumlu kanuni vasflar kaydederse, vazifesi a ermi olur. Ar hapis cezasiyle veya sahtekarlk, emniyeti suiistimal, hrszlk, dolandr arndan dolay mahkumiyet halinde dahi hkm ayndr. III - AZL: I - UMUM OLARAK: 275 inci madde hkm mahfuzdur. B - DARE VE TEMSL: 1. ESAS: Anonim irket idare meclisi tarafndan idare ve temsil olunur.Madde 317 dare meclisi her yl azalar arasndan bir reis ve bulunmad zamanlarda ona vekalet etmek

re bir reisvekili seer.Madde 318 2. TEKLAT:

Esas mukavelede idare ve temsil ilerinin idare meclisi azalar arasnda taksim edilip edilmiyecei ve taksim edilecekse bunun nasl yaplaca tesbit olunur. dare meclisinin en az bir azasna irketi temsil salahiyeti verilir.Madde 319 dare meclisi, ilerin gidiine bakmak, kendisine arzolunacak hususlar hazrlamak, btn emli meseleler hususiyle bilanonun tanzimi hakknda rapor vermek ve kararlarnn tatbikn a nezaret etmek zere, azalardan lzumu kadar komite veya komisyon kurabilir. Bankalar Kanununun hususi hkmleri mahfuzdur. 3. VAZFELERN AZALAR ARASINDAK TAKSM:

dare meclisi azalarnn irket ilerinde gsterecekleri dikkat ve basiret hakknda Borlar K nunun 528 inci maddesinin ikinci fkras hkm tatbik olunur.Madde 320 Esas mukavele ile temsil salahiyetinin ve idare ilerinin hepsini veya bazlarn id are meclisi azas olan murahhaslara veya pay sahibi olmalar zaruri bulunmyan mdrlere br akabilmek iin umumi heyete veya idare meclisine salahiyet verilebilir. Bu gibi ka ytlar bulunmad takdirde 317 nci madde hkm tatbik olunur. 4. AZALARIN HTMAM DERECES: 1. VSAT VE MUL: II- TEMSL SALAHYET:

Temsile salahiyetli olanlar irketin maksat ve mevzuuna dahil olan her nevi ileri v e hukuki muameleleri irket adna yapmak ve irket unvann kullanmak hakkn haizdirler.Madd 321 -

irket namna imza salahiyeti olanlar, irketin unvann ilave etmeye mecburdurlar. Bu imz alar hakknda 42 nci maddenin 2 nci fkras hkm tatbik olunur.Madde 322 Temsil salahiyetinin tahdidi, hsnniyet sahibi nc ahslara kar hkm ifade etmez. il salahiyetinin sadece merkezin veya bir ubenin ilerine hasrolunduuna veya mtereken kullanlmasna dair tescil ve ilan edilen tahditler muteberdir. Anonim irket adna tanzim edilecek evrakn muteber olmas iin, aksine esas mukaveled e hkm olmadka temsile selahiyetli olanlardan ikisinin imzas kafidir. Temsile salahiyetli olanlar tarafndan yaplan muamelenin esas mukaveleye veya u mumi heyet kararna aykr olmas, hsnniyet sahibi nc ahslarn o muameleden dolay i olamaz. Temsile veya idareye salahiyetli olanlarn vazifelerini yaptklar srada iledikleri haksz fiillerden anonim irket mesul olur. irketin rcu hakk mahfuzdur. 2. MZA EKL: dare meclisi, irketi temsile salahiyetli kimseleri, tescil edilmek zere ticaret sic iline bildirir. Temsil salahiyetine mtaallik kararn noterlike tasdik edilmi suretini n de sicil memuruna verilmesi lazmdr.Madde 323 3. TESCL: 1. RKETN MAL DURUMUNUN BOZULMASI HALNDE: III - DARE VAZFELER:

Son yllk bilanodan esas sermayenin yarsnn karlksz kald anlalrsa, idare meclis durumu umumi heyete bildirir.Madde 324 -

A - UMUM OLARAK: irketin aciz halinde bulunduu phesini uyandran emareler mevcutsa idare meclisi ak tiflerin sat fiyatlar esas olmak zere bir ara bilanosu tanzim eder. Esas sermayenin te ikisi karlksz kald takdirde, umumi heyet bu sermayenin tamamlanmasna veya kalan te maye ile iktifaya karar vermedii takdirde irket feshedilmi saylr. irketin aktifleri ir et alacaklarnn alacaklarn karlamaya yetmedii takdirde idare meclisi bu durumu derhal m hkemeye bildirmeye mecburdur. Mahkeme bu takdirde irketin iflasna hkmeder. u kadar k i; irket durumunun slah mmkn grlyorsa idare meclisi veya bir alacaklnn talebi zeri

e iflas kararn tehir edebilir. Bu halde mahkeme, envanter tanzimi veya bir yediemi n tayini gibi irket mallarnn muhafazas iin lzumlu tetbirleri alr. 2. DEFTER TUTMA MKELLEFYET:

dare meclisi; lzumlu defterleri tutmak ve muayyen mddet iinde geen i ylna ait bilano nun hkmleri gereince tanzim ve umumi heyet toplantsndan en az on be gn nce pay sahipl nin tetkikine arz etmekle mkelleftir.Madde 325 Tacirlerin tutmaya mecbur olduklar defterlerden baka idare meclisi aadaki defterleri de tutmakla mkelleftir:Madde 326 B - HUSUS DEFTERLER:

dare meclisi her i yl sonunda 325 inci maddede yazl bilanodan baka irketin ticari, m e iktisadi durumunu ve yaplan muamelelerin hulasasn gsterir bir rapor tanzimine ve d atlacak kazan miktar ile yedek akeyi tekil edecek miktarn tayinine dair, teklif varak azrlamya mecburdur. Rapor ve teklif varakas, umumi heyet toplantsndan en az 15 gn nce ay sahiplerinin tetkikine arz olunur.Madde 327 1. Pay sahiplerinin ad ve soyadlar veya unvanlariyle ikametgahlarnn ve irketin k urulmas annda konan yahut sonradan tedricen oaltlan sermayeye tekabl eden paylar iin y plan tediyelerin yazlmasna mahsus (Pay sahipleri defteri); 2. Umumi heyet zabtlarnn yazlmasna mahsus; (Toplant ve mzakere defteri); 3. dare meclisinin toplant ve mzakerelerinin yazlmasna mahsus; (dare meclisi karar lar defteri). 3. YILLIK RAPORUN TANZM: Memur ve mstahdemlerin tayini umumi heyete ait olduuna dair esas mukavelede bir ka yt yoksa, idare meclisine aittir.Madde 328 4. MEMUR VE MSTAHDEMLERN TAYN:

irket, kendi hisse senetlerini temellk edemiyecei gibi rehin olarak da kabul edemez . Bu senetlerin temellk veya rehin alnmas neticesini douran akitler hkmszdr. u kada gsterilen akitler bu hkmden mstesnadr:Madde 329 5. RKETN KEND HSSE SENETLERN SATIN ALMASI:

1. KARARLAR: 1. Hisse senetleri irketin sermayesinin azaltlmasna dair bir karara dayanlarak d evralnmsa; 2. Hisse senetleri irketin kurulmas veya esas sermayesinin oaltlmas dolaysiyle vak lan itirak taahhdnden baka bir sebepten doan irket alacaklarnn denmesi maksadiyle de ; 3. Hisse senetleri bir mamelekin veya iletmenin bor ve alacaklariyle beraber t emellk edilmesi neticesinde irkete gemise; 4. Hisse senetlerinin devir veya rehin alnmas keyfiyeti esas mukaveleye gre irke t konusuna giren muamelelerden ise; 5. Hisse senetleri idare meclisi azalar, mdrler ve memurlar tarafndan kendilerin e bu sfatla den mkellefiyetlere kar rehin olarak yatrlm ise; 6. Temellk ivazsz ise. Devralnan hisse senetleri, 1 numaral bentte yazl halde derhal imha edilir ve bu hususta tutulan zabt ticaret siciline verilir. Dier hallerde bu senetler ilk frsatt a tekrar elden karlr. Bu muameleler yllk raporda gsterilir. irkete devralnan paylarn umumi heyette temsi i caiz deildir. IV - DARE MECLS TOPLANTILARI:

Esas mukavelede aksine hkm olmadka idare meclisinin bir karar verebilmesi iin, azalarn en az yarsndan bir fazlasnn hazr olmas arttr. Kararlar, mevcut azalarn ekseriyetiyl ilir. Azalarn yekdierine niyabetle rey vermeleri caiz deildir. Reyler msavi olduu tak dirde keyfiyet gelecek toplantya braklr. Onda dahi msavilik olursa bahis mevzuu tekli f reddedilmi saylr. dare meclisinin mzakereleri azalar arasndan veya dardan seilen b tip marifetiyle muntazaman zaptolunur. Zabtlarn hazr bulunan azalar tarafndan imzala

nmas ve karara muhalif kalanlar varsa muhalefet sebeplerinin zapta yazlmas ve rey s ahibi tarafndan imzalanmas lazmdr.Madde 330 -

- dare meclisi toplantlarnda azalar, irketi temsile ve irket ilerini grmeye memur olan kimselerden ilerin gidii veya muayyen baz iler hakknda izahat istemek hakkn haizdirler dare meclisi, defter ve dosyalarn kendisine ibrazna dahi karar verebilir.Madde 331 Azalardan biri mzakere talebinde bulunmadka idare meclisi kararlar, ilerinden bir inin muayyen bir hususa dair yapt teklife dierlerinin yazl muvafakatleri alnmak sureti le de verilebilir. Kararlarn muteberlii yazlp imza edilmi olmasna baldr. 2. AZALARIN HAKLARI:

- dare meclisi azalar ahsi menfaatlerine veya 349 uncu maddede saylan yaknlarnn menfaa lerine taalluk eden hususlarn mzakeresine itirak edemezler.Byle bir husus mzakere kon usu olunca, ilgili aza, ilgisini kurula bildirmeye ve keyfiyeti o toplantnn zaptna yazdrmaya mecburdur. 330 uncu maddenin 2 nci fkrasndaki halde bu cihet teklifi tesb it eden kada yazlr.Madde 332 Her aza, idare meclisinin toplantya davet edilmesini reisten yazl olarak istiye bilir. 3. MZAKERELERE TRAK EDLMEMES:

1. HUZUR HAKKI: Bu hkmlere aykr hareket eden aza, ilgili olduu muamele yznden irketin husule gele ararn tazmine mecburdur. V - MECLS AZALARININ HUKUK DURUMU:

Aksine esas mukavelede hkm olmad takdirde idare meclisi azalarna her toplant gn iin t verilir. cret miktar esas mukavelede tayin edilmemise umumi heyete tayin olunur.Ma dde 333 A - RKETLE MUAMELE YAPMAK YASAI: 2. HAREKET SERBESTSNN TAHDD:

dare meclisi azalarndan biri umumi heyetten izin almadan kendi veya bakas namna bizza t veya dolaysiyle irketle irket konusuna giren bir ticari muamele yapamaz. Aksi tak dirde irket yaplan muamelelerin batl olduunu iddia edebilir. Ayn hak dier taraf iin me cut deildir.Madde 334 -

dare Meclisi azalarndan biri umumi heyetin msaadesini almakszn irketin konusuna giren ticari muamele nevinden bir muameleyi kendi veya bakas hesabna yapamyaca gibi, ayn nev ticari muamelelerle megul bir irkete mesuliyeti tahdidedilmemi olan ortak sfatiyle de giremez. Bu hkme aykr harekette bulunan idare meclisi azasndan irket tazminat iste mekte veya tazminat yerine yaplan muameleyi irket namna yaplm addetmekte ve nc ah akdolunan mukavelelerden doan menfaatlerin irkete aidiyetini talebetmekte, serbes ttir.Madde 335 Bankalar Kanununun hususi hkmleri mahfuzdur. B - REKABET YASAI:

A - HALLER: Bu haklardan birinin tercihi birinci fkra hkmne aykr harekette bulunan azadan baka azalara aittir. Bu haklar, zikredilen ticari muamelelerin yapldn veyahut idare meclisi azasnn die ir irkete girdiini sair azalarn rendikleri tarihten itibaren aylk ve herhalde vukula n itibaren bir yllk mruruzamana tabidir. 3. MESULYET:

- dare meclisi azalar irket namna yapm olduklar mukavele ve muamelelerden dolay ahsa ul olamazlar. Ancak aada yazl hallerde gerek irkete gerek mnferit pay sahiplerine ve et alacakllarna kar mteselsilen mesuldrler.Madde 336

Yeni seilen veya tayin olunan idare meclisi azalar, seleflerinin belli olan yolsuz muamelelerini murakplara bildirmee mecburdurlar.Madde 337 1. Hisse senetleri bedellerine mahsuben pay sahipleri tarafndan vukubulan deme lerin doru olmamas; 2. Datlan ve denen karpaylarnn hakiki olmamas; 3. Kanunen tutulmas gereken defterlerin mevcut olmamas veya bunlarn intizamsz bi r surette tutulmas; 4. Umumi heyetten kan kararlarn sebepsiz olarak yerine getirilmemesi; 5. Gerek kanunun gerek esas mukavelelerinin kendilerine ykledii sair vazifeler in kasden veya ihmal neticesi olarak yaplmamas. Be numaral bentte yazl vazifelerden birisi 319 uncu madde gereince idare meclisi azalarndan birine braklmsa, mesuliyetin ancak ilgili azaya ykletilmesi lazm gelip o mu meleden dolay mteselsilen mesuliyet cari olmaz. B - YEN TAYN EDLEN AZALARIN MESULYET: Yukarki maddeler gereince mteselsil mesuliyeti mucibolan muamelelerde bir kusuru o lmadn ispat eden aza mesul olmaz; hususiyle bu muamelelere muhalif rey vermi olup key fiyeti mzakere zaptna yazdrmakla beraber murakplara hemen yazl olarak bildiren veyahut mazeretine binaen o muamelenin mzakeresinde hazr bulunmyan aza dahi mesul deildir.M adde 338 Aksi halde seleflerinin mesuliyetlerine itirak ederler. C - MESULYETTEN KURTULMA HAL:

irketin hali hazrdaki durumu hakknda, her ne ekilde olursa olsun, yanl zehap uyandraca desiseler kullanmak veya hakikate aykr beyanda bulunmak suretiyle nc ahslar aldatan e meclisi azas sebebiyet verdii zarardan ahsan mesul olur.Madde 339 D - YANLI BEYANLAR: 336 ve 337 nci maddelerin hkmleri gereince idare meclisi azalarna ykletilen mesuliyet hakknda 309 uncu madde hkm de tatbik olunur.Madde 340 E - ORTAKLARIN VE RKET ALACAKLILARININ TAZMNAT DAVASINA AT DER HKMLER:

Umumi heyet; idare meclisi azalar aleyhine dava almasna karar verirse yahut dava almam asna karar verilip de esas sermayenin en az onda birini temsil eden pay sahipleri dava almas reyinde bulunursa, irket, bu karar veya talep tarihinden itibaren bir ay iinde dava amaya mecburdur. Bu mddet geirilmesiyle dava hakk dmez. Murakplarn ve al arn vekilinin mesuliyeti hakkndaki hkmler mahfuzdur.Madde 341 F - RKET NAMINA AILACAK DAVA:

1. MESULYET: irket namna dava amak, murakplara aittir. Ancak azln reyiyle dava almas halinde murakplar dnda bir vekil tayin edebilir. Dava almas reyinde bulunan pay sahipleri hiss senetlerini irketin zarar ve ziyanna kar teminat olarak davann sonuna kadar merhun k almak zere muteber bir bankaya yatrmaya mecburdurlar. Davann reddi halinde pay sahi pleri yalnz irkete kar tazminat ile mkelleftirler. VI - MDRLER:

irket muamelelerinin icra safhasna taalluk eden ksm, esas mukavele veya umum heyet ve ya idare meclisi karariyle idare meclisi azasndan veya ortaklardan olmyan bir mdre t evdi edildii takdirde; mdr, kanun veya esas mukavele yahut i grme artlarn tesbit eden r hkmlerle ykletilen mkellefiyetleri, gerei gibi veya hi yerine getirmemi olmas halin idare meclisi azasnn mesuliyetlerine ait hkmler gereince irkete, pay sahiplerine ve ir et alacaklarna kar mesul olur. Bu esas aykr bir artn esas mukaveleye konmas veya md meclisinin emri ve nezareti altnda bulunmas mesuliyeti bertaraf edemez.Madde 342 Mdrler aksine esas mukavelede hkm olmad takdirde idare meclisince tayin ve azlolunur. ayin ve azil keyfiyeti, idare meclisince tescil ve ilan ettirilir. 315 inci madd enin birinci fkras hkm de tatbik olunur.Madde 343 2. TAYN VE AZL:

Aksine esas mukavelede hkm olmad takdirde mdrler, idare meclisi azalarnn vazife mdd i aan bir zaman iin tayin olunamazlar ve onlar gibi her zaman azlolunabilirler. Pa y sahipleri arasndan seilen mdr sebepsiz azli iddiasiyle tazminat istiyemez.Madde 34 4 3. VAZFE MDDET:

Mdrler, eitli baz muayyen muameleleri ifaya mezun olmak zere bakalarn tevkil edebili fakat mdrlk vazifesini devredemezler.Madde 345 4. VAZFENN DEVREDLMEMES:

dare meclisi azalar, mdrlerin sebebiyet verdikleri zararlardan mesul deildirler. u kad ar ki; idare meclisi azalar ehil olmyan mdrler tayin etmek veya onlarn irket iin zarar olan i ve muamelelerine kar msamaha gstermek veya idare meclisinin salahiyetli olmad uslara mdrleri mezun klmak suretiyle sebebiyet verdikleri zararlardan dolay irkete ka r 336 nc madde hkmnce mesuldrler. 338 inci madde gereince bu baptaki kusura itirak et ii sabit olan aza, mesul olmaz.Madde 346 5. DARE MECLS AZALARININ MESULYET: I - SEM VE AZL: NC KISIM : MURAKIPLAR 1. UMUM OLARAK: Anonim irketlerde, beten fazla olmamak zere bir veya daha ok murakp bulunur. Birden ok olan murakplar bir heyet tekil ederler.Madde 347 -

Umumi heyet baz muayyen hususlarn tetkik ve teftii iin lzumu halinde hususi murakp see ilir.Madde 348 Murakplar, pay sahibi olan ve olmyanlar arasndan ilk defa bir yl iin kurulu umumi heyeti ve sonradan en ok yl iin umumi heyet tarafndan seilirler. Murakp bir ise, onun, birden ok ise, yarsndan bir fazlasnn Trkiye Cumhuriyeti vata da olmas lazmdr. Mddetleri biten murakplarn tekrar seilmeleri caizdir. Murakplar ayn zamanda idare meclisi azalklarna seilemiyecekleri gibi irketin memuru dahi olamazlar. Vazifeleri b iten idare meclisi azalar, umumi heyete ibra edilmedike murakpla seilemezler. 2. HUSUS OLARAK:

dare meclisi azalarnn usul ve fruundan biriyle ei ve nc dereceye kadar (Bu derece da kan ve shri hsmlar murakpla seilemezler; seilmilerse derhal ekilmeye mecburdurlar. Umumi heyetin toplant vaktinden itibaren en az alt ay nceden beri esas sermayen in en az onda birine muadil paylara sahip olduklar sabit olan pay sahipleri; son iki yl iinde irketin kuruluuna veya idare muamelelerine mtaalik bir suiistimalin vuku bulduunu veya kanun yahut esas mukavele hkmlerine nemli bir surette aykr hareket edild iini iddia ettikleri takdirde, bunlar veya bilanonun gerekliini tahkik iin hususi mura kpler tayinini umumi heyetten isteyebilirler. Bu talep reddolunduu takdirde lzumlu masraflar pein demek, dava neticesine kadar merhun kalmak zere sahip olduklar pay sen etlerini muteber bir bankaya tevdi etmek artiyle mahkemeye mracaat hakkn haizdirler. Bu talebin mahkemece kabul edilebilmesi iin iddia olunan hususlar hakknda kafi delil ve emare gsterilmesi lazmdr. Mahkemece talep reddolunduu veya tahkikat netice lerine gre iddia varit grlmedii takdirde kt niyetle hareket ettii ispat edilen pay sah pleri, irketin bu yzden grd zarardan dolay mteselsilen mesuldrler. Hususi murakp tayini talebi mahkemece reddolunur ve murakplarn verecekleri rapo ra gre bu talebin hakl sebebe dayanmad anlalrsa, kt niyetle hareket ettikleri ispat pay sahipleri, irketin bu yzden grd zarardan mteselsilen mesuldrler. 3. SELME MANLER: Murakplar, umumi heyet tarafndan her vakit azil ve yerlerine dier kimseler tayin ed ilebilir. Pay sahipleri arasndan seilen murakplar azillerinden dolay tazminat istiye

mezler.Madde 350 4. AZL:

Bir murakbn; lm, ekilmesi, bir maniden dolay vazifelerini yapamyacak halde bulunmas, s veya hacir altna alnmas gibi bir sebeple vazifelerinin sona ermesi ve ar hapis cezas iyle veya sahtekarlk, emniyeti suiistimal, hrszlk, dolandrclk sularndan dolay mahk alinde, dier murakplar umumi heyetin ilk toplantsna kadar vazife yapmak zere yerine b irisini seerler. Murakp bir kiiden ibaret olup da yukarda yazlan hallerden birinin m evcudiyetine binaen yerine dier bir kimsenin tayini gerekirse, bunu, umumi heyeti n ilk toplantsna kadar vazifeli olmak artiyle her mnferit pay sahibinin veya idare m eclisi azalarndan her birinin talebi zerine irket merkezinin bulunduu yer mahkemesi tayin eder.Madde 351 5. BR MURAKIPLIIN AILMASI: Murakplarn tayin ve azilleri, idare meclisi tarafndan derhal ticaret siciline tesci l ettirilmekle beraber 37 nci madde hkmnce ilan ettirilir.Madde 352 6. TESCL VE LAN: 1. UMUM OLARAK: II - VAZFELER: Murakplarn vazifeleri, irketin i ve muamelelerini murakabe etmektir. Hususiyle murakp lar u vazifelerle mkelleftirler:Madde 353 -

Murakplar; her yl sonunda irketin hal ve durumuna, idare meclisinin tanzim ettii bil anoya ve sair hesaplara ve datlmasn teklif ettii kazanlara mtaallik idare meclisinin cei rapor ve sair evrak hakkndaki mtalaalarn havi olmak zere umumi heyete bir rapor ve rmekle mkelleftirler. Byle bir rapor alnmadan umumi heyet bilano hakknda bir karar ve remez. Murakplar, vazifelerini ifa esnasnda idare ilerine ait olmak zere renecekleri n oksanlk ve yolsuzluklar veya kanun yahut esas mukavele hkmlerine aykr hareketleri, bun lardan mesul olann st olan makama ve idare meclisi reisine ve mhim hallerde umumi he yete ihbar ile mkelleftirler.Madde 354 1. irketin idare meclisi azalariyle i birlii ederek bilanonun tanzim eklini tayin etmek; 2. irket muamelelerinden bilgi edinmek ve lzumlu kaytlarn intizamla tutulmasn sala ak maksadiyle hi olmazsa alt ayda bir defa irketin defterlerini incelemek; 3. aydan ziyade ara verilmesi caiz olmamak zere sk sk ve anszn irket veznesini t i etmek; 4. En az ayda bir defa irketin defterini inceliyerek rehin veya teminat, yahu t irketin veznesinde hfzolunmak zere vedia olarak teslim olunan her nevi kymetli evr akn mevcut olup olmadn tahkik ve kaytlara tatbik eylemek; 5. Esas mukavelede pay sahiplerinin umumi heyet toplantlarna itirakleri iin gere ktii bildirilen artlarn yerine getirilip getirilmediini incelemek; 6. Bte ve bilanoyu murakabe etmek; 7. Tasfiye muamelelerine nezaret etmek; 8. dare meclisinin ihmali halinde adi ve fevkalade olarak umumi heyeti toplan tya davet etmek; 9. Umumi heyet toplantlarnda hazr bulunmak; 10. dare meclisi azalarnn kanun ve esas mukavele hkmlerine tamamiyle riayet eylem elerine nezaret etmek. Murakplarn yukarda yazl murakabe salahiyetleri, esas mukavele veya umumi heyet k arar ile tahdit olunamaz. 2. YILLIK RAPORUN TANZM VE HBAR MKELLEFYET:

Murakplar zaruri ve mstacel sebepler kt takdirde umumi heyeti fevkalade toplantya dav mecburdurlar.Madde 355 3. UMUM HEYETN FEVKALADE TOPLANTIYA DAVET: Her pay sahibi, irketin idare meclisi azas veya mdrleri aleyhinde murakplara mracaat e debilir. Murakplar bu mracaatlar tahkika mecburdurlar. Tahkikat neticesinde ikayet e

dilen hadisenin gereklii sabit olursa keyfiyet murakplarn yllk raporuna yazlr.Madde 3 4. KAYETLER TAHKK:

Murakplar idare meclisi toplantlarnda mzakere ve reye itirak etmemek artiyle hazr bulu abilirler ve mnasip grdkleri teklifleri idare meclisi ve umumi heyetin fevkalade to plantlar gndemlerine ithal ettirebilirler.Madde 357 Mracaat edenler esas sermayenin onda birine muadil paylara sahip olduklar sure tte, murakplar bu mracaat hakkndaki fikir ve mtalaalarn raporlarnda bildirmeye ve lzu dkleri halde umumi heyeti derhal fevkalade toplantya davet etmeye mecburdurlar. kinci fkraya dayanarak murakplara mracaat edenlerin yukarda yazl miktardaki hisse enetlerini muteber bir bankaya rehin olarak tevdi etmeleri lazmdr. Bu senetler umu mi heyetin ilk toplantsnn sonuna kadar bankada kalr. 5. DARE MECLSNN TOPLANTILARINA TRAK: 1. SIR SAKLAMA MKELLEFYET: III - MESULYET:

Murakplar, vazifelerini yaptklar esnada rendikleri hususlar mnferit pay sahiplerine ve lara ifa etmekten memnudurlar.Madde 358 -

Murakplar, kanun veya esas mukavele ile kendilerine ykletilen vazifelerini hi veya gerei gibi yapmamalarndan doan zararlardan dolay kusursuz olduklarn ispat etmedike mt lsilen mesuldrler. Bu mesuliyet hakknda 309 ve 341 inci maddeler hkmleri tatbik olun ur.Madde 359 2. HTMAM DERECES: A - AZALIK: DRDNC KISIM : UMUM HEYET I - TOPLANTIYA TRAK HAKKI: 1. UMUM OLARAK:

Pay sahipleri; organlarn tayini, hesaplarn tasdik ve kazancn datlmas gibi irket iler aallik haklarn umumi heyet toplantlarnda kullanrlar.Madde 360 -

Rey hakkna mtedair tahditlerden birini tesirsiz brakmak maksadiyle hisse senetlerin in, umumi heyette rey hakkn kullanmak zere bakasna verilmesi caiz deildir.Madde 361 Rey hakkn haiz olan pay sahibi, umumi heyet toplantlarnda bu hakkn bizzat kullanab ilecei gibi pay sahibi olan veya esas mukavelede hilafna hkm bulunmadka, pay sahibi ol myan nc bir ahs vastasiyle de kullanabilir. Nama yazl hisse senetleri iin temsil salahiyetinin yaz ile verilmesi arttr. Hamile yazl bir hisse senedinin zilyedi bulunduunu ispat eden kimse irkete kar rey hakkn ku nmaya salahiyetlidir. Bunu ispat maksadiyle hamile yazl hisse senetlerinin sahiple ri rey haklarn umumi heyette kullanabilmek iin hisse senetlerini veya bunlara mutas arrf olduklarn gsteren vesikalar toplant gnnden bir hafta nce irkete tevdie mecburd Hamile yazl hisse senetleri rehin veya tevdi edilmi yahut ariyet olarak baka bir kim seye braklm olduu takdirde malik ve zilyed arasndaki mnasebetlerde rey hakknn kullan kmndan aadaki hkmler caridir: 1. Rey hakk malike aittir; 2. Temsil salahiyeti ayr bir senede yazlm olmak artiyle, temsile salahiyetli zily ed malik yerine ve onun menfaatine olarak rey hakkn kullanmaya salahiyetli saylr. zerinde intifa hakk bulunan bir hisse senedinden doan rey hakk, intifa hakk sahib i tarafndan kullanlr. u kadar ki; intifa hakk sahibi, menfaatlerini hakkaniyete uygun bir ekilde gz nnde tutarak hareket etmemi olmasndan dolay malike kar mesuldr. 2. SUSTMAL: 1. BLANO: Pay sahiplerinden her biri; hakk olmyan kimselerin umumi heyet toplantsna itirak

etmelerine kar idare heyeti nezdinde itiraz edebilecei gibi itirazn umumi heyet zaptna da yazdrabilir. Umumi heyet toplantsna itirake salahiyeti olmyan kimseler bir karara itirak etmi b ulunuyorlarsa pay sahiplerinin her hangi birisi nceden itiraz etmemi olsa bile, bu kararn iptalini mahkemeden istiyebilir. u kadar ki; daval irket bu itirakin karara me ssir olmadn ispat ederse talep reddolunur. II - MALUMAT ALMA HAKKI:

Kar ve zarar hesab, bilano, yllk rapor ve safi kazancn nasl datlaca hususundaki te murakplar tarafndan verilecek raporla birlikte umumi heyetin adi toplantsndan en az on be gn nce irketin merkez ve ubelerinde pay sahiplerinin emrine amade bulundurulur. Madde 362 -

Pay sahipleri, pheli grdkleri noktalara murakplarn dikkat nazarlarn ekmeye ve lzuml t istemiye salahiyetlidirler.Madde 363 Bunlardan kar ve zarar hesab, bilano ve yllk rapor, toplantdan itibaren bir yl mdd tle pay sahiplerinin emrine amade kalr. Her pay sahibi masraf irkete ait olmak zere kar ve zarar hesabiyle bilanonun bir suretini istiyebilir. Hamile yazl hisse senetleri ihracedilmi ise yukarda ad geen vesikalarn pay sahiple rine ak bulundurulduu keyfiyeti 37 nci maddede anlan gazeteden baka esas mukavele ile muayyen ekilde dahi ilan olunur. Pay defterine kaydedilen nama yazl hisse senedi sahiplerine ayrca tebligat yaplr. 2. TCAR DEFTERLER VE SIR SAKLAMA MKELLEFYET VE CEZA:

I - DAVET: irketin ticari defterleriyle muhaberatnn tetkiki yalnz umumi heyetin ak bir msaade i veya idare meclisinin karariyle mmkndr. ncelenmesine msaade edilen defter ve vesika lardan renilecek srlar hari olmak zere, hibir ortak irketin i srlarn renmeye sal ir. Her ortak, her ne suretle olursa olsun renmi olduu, irkete ait i srlarn, sonrada aklk hakkn zayi etmi olsa dahi, daima gizli tutmaya mecburdur. Bu mecburiyeti yerine getirmiyen ortak, meydana gelecek zararlardan irkete kar mesul olduu gibi irketin ika yeti zerine, her hangi bir zarar umulmasa dahi, bir yla kadar hapis veya be yz lirad an on bin liraya kadar adli para cezasiyle veya her ikisiyle birlikte cezalandrlr. Pay sahiplerinin malumat alma hakk esas mukavele ile veya irket organlarndan bi rinin karariyle bertaraf veya tahdidedilemez. B - TOPLANTILAR: 1. UMUM OLARAK: Umumi heyetler adi ve fevkalade olarak toplanrlar. Adi toplant her hesap devresi s onundan itibaren ay iinde ve en az ylda bir defa olur. Bu toplantda 369 uncu madde g ereince mzakere gndemine konulmas gereken hususlar mzakere olunur.Madde 364 A - DARE MECLS VE MURAKABE HEYET: Ylda birka kere kazanlarn datan anonim irketlerde her datma iin, umumi heyeti davet lazmdr. Umumi heyet, lzumu halinde fevkalade toplantya davet olunur. 2. DAVETE SALAHYETL OLANLAR: Umumi heyeti adi toplantya davet, idare meclisine ve fevkalade toplantlara davet, hem idare meclisine, hem de 355 inci madde gereince murakplara aittir.Madde 365 irket sermayesinin en az onda biri deerinde paylara sahip olan kimselerin gerektir ici sebepleri bildiren yazl talepleri zerine idare meclisinin, umumi heyeti fevkala de toplantya davet etmesi veya umumi heyetin zaten toplanmas mukarrer ise mzakeresi ni istedikleri maddeleri gndeme koymas mecburidir. Bu talep hakkn haiz kimselerin sa hip olmalar gereken paylarn miktar esas mukavele ile daha az bir miktara indirilebi lir.Madde 366 B - AZLIK:

Pay sahiplerinin yukarki maddede yazl talepleri idare meclisi ve 355 inci madde ger eince murakplar tarafndan nazara alnmad takdirde irket merkezinin bulunduu yerdeki m e ad geen pay sahiplerinin talebi zerine umumi heyeti toplantya davete veya istedikl eri hususu gndeme koymaya kendilerini salahiyetli klabilir. Toplantya davete veya gn deme eklenen hususlara mtaallik ilana, mahkemenin izni yazlmak lazmdr. Mahkemeye mrac aat halinde dahi 356 nc maddenin son fkras tatbik olunur.Madde 367 C - MAHKEMENN ZN: A - UMUM OLARAK: 3. DAVETN EKL:

Umumi heyetin toplantya daveti, esas mukavelede gsterilen ekil ve surette ve her ha lde 37 nci maddede anlan gazete ile ilan ve toplant gnleri dahi olmamak zere, toplan t vaktinden en az iki hafta nce yaplmak lazmdr. Senetleri nama yazl olan pay sahipleri le nceden irkete bir hisse senedi tevdi ederek ikametgahn bildiren pay sahiplerine, taahhtl mektup gnderilmesi suretiyle de toplant gn bildirilir.Madde 368 -

Umumi heyeti toplantya davete dair olan ilan veya davet mektuplarnda gndemin gsteril mesi lazmdr. Esas mukaveleye gre umumi heyetin muayyen zamanlarda yapaca adi toplant g demine unlar konur:Madde 369 B - GNDEM:

Btn paylarn sahip veya temsilcileri, aralarndan biri itirazda bulunmad takdirde umumi eyet toplantlarna dair olan dier hkmler mahfuz kalmak artiyle toplantya davet hakknda merasime riayet etmeksizin de umumi heyet olarak toplanabilirler.Madde 370 1. dare meclisi ve murakplar tarafndan verilen raporlarn okunmas; 2. irketin bilano ve kar zarar hesabn ve kazancnn datlmas hakkndaki teklifleri veya deitirilecek ekilde kabul yahut reddi; 3. dare meclisi azalariyle murakplarn cret ve aidatlar mukavelede muayyen deilse t ayini; 4. Mddetleri sona ermi olan idare meclisi azalariyle murakplarn tekrar seilmeleri veya deitirilmeleri; 5. Lzumlu grlen sair hususlar. Gndemde gsterilmiyen hususlar mzakere olunmaz. C - BTN PAY SAHPLERNN HAZIR OLMASI:

Aksine esas mukavelede hkm olmad takdirde umumi heyet, irket merkezinin bulunduu yerde toplantya davet edilir.Madde 371 Byle bir toplantda btn pay sahip veya temsilcileri hazr olmak artiyle umumi heyeti n vazifelerinden olan hususlar mzakere edilerek karara balanabilir. II - TOPLANTI YER:

Umumi heyetler bu kanunda veya esas mukavelede aksine hkm bulunan haller hari olmak zere irket sermayesinin en az drtte birini temsil eden pay sahiplerinin huzuriyle toplanrlar. lk toplantda bu nisap hasl olmad takdirde tekrar toplantya davet edilirle inci toplantda hazr bulunan pay sahipleri, temsil ettikleri sermayenin miktar ne ol ursa olsun, mzakere yapmaya ve karar vermeye salahiyetlidirler.Madde 372 III - NSAP: I - REY HAKKI: C - KARARLAR: 1. UMUM OLARAK: Her hisse senedi en az bir rey hakk verir. Bu esasa aykr olmamak artiyle hisse senet lerinin maliklerine verecei rey hakknn says esas mukavele ile tayin olunur.Madde 373 Pay sahiplerinden hibiri, kendisi veya kar ve kocas yahut usul ve fruu ile irket arasn

daki ahsi bir ie veya davaya dair olan mzakerelerde, rey hakkn kullanamaz.Madde 374 Bir hisse senedinin birden ok maliki bulunduu takdirde bunlar ancak bir temsil ci marifetiyle rey haklarn kullanabilirler. 2. MAHRUMYET:

1. UMUM OLARAK: irket ilerinin grlmesine her hangi bir suretle itirak etmi olanlar, idare meclisi azalarnn ibrasna ait kararlarda rey hakkn haiz deildirler. Bu yasan murakplara mul II - MZAKERELER: dare meclisi, pay sahiplerinin toplantya ve mzakerelere itirak etmek ve rey haklarn ku llanmak salahiyetleri bulunup bulunmadnn tesbiti iin gereken tedbirleri alr.Madde 375 Umumi heyetin toplant annda hazr bulunan pay sahibi veya temsilcilerinin, ad ve soy adlariyle ikametgahlarn ve pay miktarn gsteren ve reis tarafndan imza edilen bir cetve l tanzim olunarak ilk reylerin toplanmasndan nce hazr olanlarn grebilecekleri bir yer e aslr.Madde 376 dare meclisi, ayn zamanda verilen kararlar ve yaplan seimlerle pay sahiplerinin vak beyanlar geirilmek zere bir zabt tutulmasn salar. Umumi heyet toplantsna reislik edebilecek kimse, esas mukavelede tayin edilmed ii takdirde umumi heyete seilir. 2. CETVEL:

Bilanonun tasdiki hakkndaki mzakere, ekseriyetin veya irket sermayesinin onda birine sahip olan azln talebi zerine bir ay sonraya braklr; keyfiyet 368 inci maddede yazl zere pay sahiplerine bildirilir ve usul dairesinde ilan olunur. Bununla beraber a zln talebi zerine bir defa tehir edildikten sonra tekrar mzakerelerin geri braklmas t bolunabilmek iin bilanonun itiraza urayan noktalar hakknda gereken izahatn verilmemi o mas arttr.Madde 377 3. MZAKERENN BAKA BR GNE BIRAKILMASI: Kararlar, mevcut reylerin ekseriyetiyle verilir.Madde 378 III - MUTEBERLK ARTLARI:

1. UMUM OLARAK: Kararlarn muteber olmas iin zabtlarn 297 nci maddede gsterilen esaslar dairesinde tutulmas arttr. Toplantda hazr bulunan pay sahipleri veya temsilcilerinin ad ve soyad larn gsteren 376 nc maddedeki cetvel ile toplantya davetin usul dairesinde cereyan ett iini ispat eden vesikalar zapta balanr. Ad geen vesikalarn mnderecat zabtta akland nlarn ayrca balanmasna lzum yoktur. dare meclisi bu zaptn noterce tasdikli bir suretin derhal ticaret sicili dairesine vermekle beraber bu zabt mnderecatndan tescil ve i lana tabi hususlar tescil ve ilan ettirmekle mkelleftir. IV - KARARLARIN TESR: Umumi heyet tarafndan verilen kararlar toplantda hazr bulunmyan veyahut muhalif rey veren pay sahipleri hakknda dahi muteberdir.Madde 379 -

Bilanonun tasdikine dair olan umumi heyet karar, aksine sarahat olmad takdirde, idare meclisi azalariyle mdrler ve murakplarn ibrasn tazammun eder. Bununla beraber bilanod baz hususlar belirtilmemekte veyahut bilano irketin gerek durumunun grlmesine mani ya nl bir takm hususlar ihtiva etmekte ise, idare meclisi azalariyle mdrler ve murakplar, bilanonun tasdikiyle ibra edilmi olmazlar.Madde 380 2. BRA: 1. ARTLAR: V - KARARLARIN PTAL:

- Aada yazl kimseler, kanun veya esas mukavele hkmlerine ve bilhassa afaki iyi niyet e aslarna aykr olan umumi heyet kararlar aleyhine, tarihlerinden itibaren ay iinde irk

merkezinin bulunduu yerdeki mahkemeye mracaatla iptal davas aabilirler:Madde 381

Yukarki madde hkmne dayanarak umumi heyet karar aleyhine iptal davas ald takdirde ma idare meclisi azalariyle murakplarn reyini aldktan sonra, aleyhine iptal davas alan k ararn icrasnn geri braklmasna karar verebilir.Madde 382 1. Toplantda hazr bulunup da karara muhalif kalarak keyfiyeti zapta geirten vey a reyini kullanmasna haksz olarak msaade edilmiyen yahut toplantya davetin usul daire sinde yaplmadn veyahut gndemin gerei gibi ilan veya tebli edilmediini yahut umumi he oplantsna itirake salahiyetli olmyan kimselerin karara itirak etmi bulunduklarn iddia en pay sahipleri; 2. dare meclisi; 3. Kararlarn infaz idare meclisi azalariyle murakplarn ahsi mesuliyetlerini mucip olduu takdirde bunlarn her biri. ptal davasnn almas keyfiyetiyle durumann yaplaca gn, idare heyeti tarafndan lunur. Birinci fkrada yazl aylk hak dren mddetin sona ermesinden nce durumaya bala fazla iptal davas ald takdirde, davalar birletirilerek grlr. Mahkeme irketin talebi zerine irketin muhtemel zararna kar davaclarn teminat gst ine karar verebilir. Teminatn mahiyet ve miktarn tayin mahkemeye aittir. 2. KARARIN CRASININ GER BIRAKILMASI:

Kararn iptaline dair ilam, katiletikten sonra btn pay sahipleri hakknda hkm ifade eder dare meclisi bu ilann bir suretini derhal ticaret siciline kaydettirmeye mecburdu r.Madde 383 3. PTAL KARARININ TESR:

Umumi heyetin karar aleyhine suiniyetle iptal davas ald takdirde davaclar bu yzden urad zararlardan mteselsilen mesuldrler.Madde 384 4. SUNYETLE PTAL DAVASI AANLARIN MESULYET: I - UMUM OLARAK: D - ESAS MUKAVELENN DETRLMES: 1. MKTESEP HAKLAR:

Aksine esas mukavelede hkm olmad takdirde umumi heyet aadaki maddelerde bildirilen a dairesinde esas mukavelenin btn hkmlerini deitirebilir. u kadar ki; mnferit pay sahi rinin bu sfatla haiz olduklar mktesep haklarda rzalar olmakszn hibir deiiklik yapl e 385 -

Madde 386 - (Deiik madde: 11/06/2003 - 4884 S.K./3. md.) Mktesep haklar; kanun veya esas mukavele hkmlerine gre umumi heyet ve idare mecl isi kararlarna tabi olmyan yahut umumi heyetin toplantlarna itirak hakkndan doan, husu iyle azalk, rey kullanmak, iptal davas amak, kar pay almak ve tasfiye neticesine itir ak etmek gibi haklardr. 2. LAN VE TEBL: Umumi heyet esas mukavelenin deitirilmesi iin toplantya davet edildii takdirde dei klik metninin asl metin ile birlikte 368 inci maddede yazl olduu zere ilan ve ilgilile re teblii lazmdr.

Esas mukavelenin deitirilmesi iin yaplan toplantda, esas mukavelede aksine hkm olsa da i her hisse senedi ancak bir rey hakk verir.Madde 387 3. REY HAKKI: Madde 388 - (Deiik madde: 16/06/1989 - 3585/1 md.) 4. TOPLANTI VE KARAR NSABI irketin tabiyetini deitirmek veya pay sahiplerinin taahhtlerini artrmak hususunda ki kararlar iin, btn pay sahiplerinin ittifak arttr. Madde 389 - (Deiik madde: 16/06/1989-3585/2 md.)

irketin mevzuu veya nev'inin deitirilmesine taalluk eden umumi heyet toplantlarnd a irket sermayesinin en az te ikisine malik olan pay sahiplerinin veya temsilcileri nin hazr bulunmas arttr. lk toplantda sermayenin te ikisi temsil edilmedii takdirde, e meclisi, umumi heyeti usulne uygun olarak ikinci defa toplantya arabilir. kinci topl antnn yaplabilmesi iin, esas sermayenin yarsna malik olan pay sahipleri veya temsilcil erinin hazr bulunmas gerekir. Birinci ve ikinci fkralarda yazl hususlar dndaki deiiklikler iin yaplacak umumi toplantlarnda irket sermayesinin en az yarsna malik olan pay sahiplerinin veya temsil cilerinin hazr bulunmalar gerekir. lk toplantda bu nisap hasl olmad takdirde, 368 inc addeye uyulmak suretiyle en ge bir ay iinde ikinci bir toplant yaplabilir. kinci topl antda mzakere yapabilmek iin, irket sermayesinin en az te birine malik olan pay sahipl erinin veya temsilcilerinin hazr bulunmas yeterlidir. kinci ve nc fkralara gre toplanan umumi heyetin kararlar mevcut reylerin ekseriye le verilir. 5. MTYAZLI PAY SAHPLER GENEL KURULU Umumi heyete esas mukavelenin deitirilmesine dair verilen karar imtiyazl hisse s enedi sahiplerinin haklarn ihlal edecek mahiyette ise bu karar, ad geen pay sahipler inin yapacaklar hususi bir toplantda verecekleri dier bir kararla tasdik olunmadka, i nfaz edilemez. Bu heyeti idare meclisi veya murakplar toplantya armaya mecburdur. Hey et azasndan herhangi birisi de arabilir. Bu hususi toplantda mzakere ve karar nisab, 3 8 inci maddenin nc ve drdnc fkralar hkmlerine tabidir. Esas mukavelenin deitirilmesine mtaallik umumi heyete verilen karar; idare meclisi t arafndan irket merkezinin ve ubelerinin bulunduu yerin ticaret siciline tescil ve eer ilana tabi olan hususlar varsa onlar da ilan ettirilir. Deitirme karar tescilden nc e hkm ifade etmez.Madde 390 6. TESCL: 1. ARTLAR: II - ESAS SERMAYENN ARTIRILMASI:

Esas sermayeye karlk olan hisse senetlerinin bedelleri tamamen denmedike, umumi heyet yeni hisse senetleri karmak suretiyle sermayenin artrlmasna karar veremez. Muhtelif imtiyazlar haiz mtaaddit nevi hisse senedi sahipleri mevcut olduu takdirde, umumi h eyetin kararndan ayr olarak ad geen nevilerden her birine ait hisse senedi sahipleri nin de hususi bir toplant yaparak karar vermeleri arttr. 389 uncu maddenin iki ve nc c esi hkmleri bu toplantlar hakknda da tatbik olunur.Madde 391 -

Umumi heyet yeni hisse senetleri karmak suretiyle esas sermayenin oaltlmasna karar ver dii takdirde, anonim irketlerin kuruluuna ait hkmler cari olur. Hususiyle para sermay esinin drtte birinin yatrlmasna ait hkm ile ayn nevinden bir sermayenin konmas, malla evralnmas ve hususi menfaatlerin salanmas ile alakal kararn mevcudiyeti halinde bu hus uslara mtaallik hkmler tatbik olunur. Bu hallerde kurulu esnasnda verilmesi art olan b ilirkii raporu idare meclisi tarafndan verilir. tirak taahhtnamelerine, sermayenin ar trlmasna dair olan karardan ve kanunen bir izahname tanzimi lzumlu olduu takdirde bu izahname mnderecatndan bilgileri bulunduuna ve yeni hisse senetlerinin halkn aka itir ne arz olunduuna dair kaytlar konulur.Madde 392 2. MUAMELELER:

Esas sermayenin artrlan ksmna halk itirake aka davet olunduu takdirde bu davet, idar lisi namna ortakl temsile salahiyetli olan bir kimse tarafndan imza olunacak bir izah name ile yaplr.Madde 393 Esas sermayenin artrlmas yukarki hkmlere gre icra edilmemi ise bu husustaki muame er batl ve bundan dolay da idare meclisi azalariyle murakplar; irkete, mnferit ortakl ara ve nc ahslara kar mteselsilen mesuldrler. 3. ZAHNAME:

Umumi heyetin esas sermayenin artrlmasna mtaallik kararnda aksine art olmadka pay sah erinden her biri yeni hisse senetlerinden irket sermayesindeki pay ile mtenasip mik tarn alabilir. dare meclisi pay sahiplerine verilecek senetlerin ihra bedellerini ga

zetelerle ilan eder. Bu hususta yaplacak ilanlarda pay sahiplerinin yeni pay alma haklarn kullanabilmeleri iin tayin olunacak mddet, 15 gnden aa olamaz.Madde 394 zahname, aada yazl hususlar ihtiva eder: 1. irketin ticaret siciline tescil olunduu gn; 2. irketin ticaret unvan ile merkezi; 3. Esas sermayenin halihazr miktar ve nelerden ibaret olduu, hisse senetlerinin itibari kymetiyle nev'i ve eitleri ve varsa rhan haklar; 4. Varsa intifa haklar ile saladklar menfaatler; 5. dare meclisi ve murakebe heyetinin kurulu tarz; 6. Murakplarn raporu ile beraber son kar ve zarar hesabiyle bilano; 7. Son be yl iinde datlan kar paylarnn nispet ve bedelleri; 8. irketin tahviller karmak suretiyle yapt istikrazlar; 9. Yeni hisse senetleri ihracna ait karar ve senetlerin tamamnn tutar, itibari ky meti, ihra fiyat, miktar ve nev'i; 10. Ayn nev'inden sermaye ile devralnacak mallar ve salanan hususi menfaatler; 11. Yeni hisse senetlerinin ne zamandan itibaren kar payna hak kazandracaklar, bu hakk tahdideden hkmler ve rhan haklar; 12. tirak taahhdnn ne zamana kadar lzum ifade edecei. Bu maddede yazl hususlarn itirak taahhtnamelerine yazlmas halinde ayrca bir izahn ye lzum yoktur. 4. YEN PAY ALMA HAKKI:

Esas sermayenin artrlmasna dair olan umumi heyet karar, taahhdedilen hisse senetlerin e ait zaruri olan ilk demelerin yaplm olduunu tesbit eden umumi heyet karar alndktan ra ticaret siciline tescil olunur. cabnda ayn nev'inden sermaye ve devralnacak malla r hakkndaki hususi kararlar da, ticaret siciline bildirilir. Esas sermayenin artrlm as keyfiyetinin tescilinden nce karlan hisse senetleri hkmszdr. u kadar ki; itirak doan mkellefiyetler bakidir. Tazminat haklar mahfuzdur.Madde 395 5. TESCL: 1. KARAR: III - ESAS SERMAYENN AZALTILMASI:

Bir irket, sermayesini azaltarak azaltlan ksmn yerine gemek zere tamamen denecek yeni isse senetleri karmak niyetinde deilse umumi heyet, esas sermayenin itibari kymetine dair esas mukavelenin hkmlerinin deitirilmesine karar verir; u kadar ki; idare mecli sinin talebi zerine mahkemece tayin edilecek bilirkii tarafndan verilecek mterek bir aporla, esas sermayenin azaltlmasna ramen irket alacakllarnn haklarn tamamen karl rda aktifler mevcut olduu tesbit edilmi olmadka byle bir karar verilemez.Madde 396 -

(Deiik fkra: 16/06/1989-3585/3 md.) Bu hususta 388 inci maddenin nc ve drdnc f uygulanr. Kararda bilirkii raporunun sonucu aklanarak sermaye azaltlmasnn ne tarzda y placa gsterilir. Esas sermayenin azaltlmasndan kaytlara gre doacak bir kazan mnhasran itfalar iin anlabilir. (Deiik fkra: 24/06/1995 - KHK-559/8 md.) Esas sermaye hi bir suretle bu Kanunun 272 nci maddesi ile belirlenen asgari sermaye miktarndan aa indirilemez. Umumi heyet esas sermayenin azaltlmasna karar verdikten sonra idare meclisi bu kar ar 37 nci maddede anlan gazetede ve ayn zamanda esas mukavele ile muayyen ekilde defa ilan ederek 37 nci maddede anlan gazetedeki nc ilandan itibaren iki ay iinde alacakla rn beyan etmek suretiyle deme veya teminat istiyebileceklerini alacakllara bildirir. irkete malum olan alacakllara ayrca davet mektuplar gnderilir.Madde 397 2. ALACAKLILARI DAVET: Esas sermaye, ancak alacakllara verilen mddetin bitmesinden ve beyan edilen alacak larn denmesinden veya temin edilmesinden sonra fiilen azaltlabilir.Madde 398 Esas sermaye zararlar neticesinde bilanoda husule gelen bir a kapatmak maksadiyle ve bu aklar nispetinde azaltlacak olursa idare meclisince alacakllar davetten ve bun larn haklarnn denmesinden veya temininden vazgeilebilir.

3. KARARIN CRASI:

A - HSSE SENETLER: Azaltma kararnn icras iin hisse senetleri miktarnn mbadele veya damgalanmak sureti le veyahut dier bir tarzda azaltlmasna lzum grld halde yaplan ihtara ramen geri ve an hisse senetleri, irkete iptal edilebilir. Mbadele iin irkete geri verilmesi zmnnda yaplan teblilere, geri verilmiyen senetle in iptal olunaca hususu da yazlr. Pay sahiplerinin mbadele olunmak zere irkete geri verdikleri hisse senetlerinin miktar, karar gereince mbadeleye yetmezse bu senetler iptal olunarak bunlarn mukabi linde verilmesi gereken yeni senetler satlp paylarna den miktar irkette saklanr. Yukarki fkralarla 396, 397 nci maddelerde yazl artlara riayet edilmi olduunu gste vesikalar ibraz edilmedike esas sermayenin azaltlmasna dair karar ve sermayenin ge rekten azaltlm olmas keyfiyeti, ticaret siciline kaydolunamaz. BENC KISIM : HSSE SENETLER I - TBAR KIYMET: 1. UMUM OLARAK:

Madde 399 - (Deiik fkra: 09/12/2004 - 5274 S.K./1.mad) *1* Hisse senetlerinin itiba r kymeti en az bir Yeni Kurutur. Bu kymet ancak en az birer Yeni Kuru olarak ykseltile bilir. Bu fkrada belirtilen miktar Bakanlar Kurulunca yz katna kadar artrlabilir. Yukarki fkra hkmnce aykr olarak karlan hisse senetleri batldr; bunlar karan leri sahiplerine kar mteselsilen mesuldrler. Mruruzaman hakknda 309 uncu maddenin son fkras caridir. (Deiik fkra: 09/12/2004 - 5274 S.K./1.mad) *1* irketin mkllemi olan mal vaziyet h iin hisse senetlerinin itibar kymeti en az bir Yeni Kurua kadar indirilebilir. 2. HSSE SENETLERNN BLNEMEMES:

Hisse senedi irkete kar blnemez. Bir hisse senedinin birden fazla sahibi bulunduu takd irde bunlar, irkete kar haklarn ancak mterek bir mmessil vastasiyle kullanabilirler. bir mmessil tayin etmedikleri takdirde irkete bunlardan birisine yaplacak tebli heps i hakknda muteber olur.Madde 400 -

Esas mukavele ile baz nevi hisse senetlerine kar pay veya tasfiye halindeki irket m evcudunun datlmas ve sair hususlarda imtiyaz haklar tannabilir.Madde 401 Umumi heyet, esas sermaye miktar ayn kalmak zere esas mukaveleyi deitirmek sureti yle hisse senetlerini itibari kymetleri daha az olan hisse senetlerine blmek veya itibari kymetleri daha yksek olan hisse senetleri halinde birletirmek salahiyetini haizdir. u kadar ki; hisse senetlerinin birletirilmesi her pay sahibinin muvafakat ine baldr. 399 uncu madde hkm mahfuzdur. II - MTYAZLI HSSE SENETLER: (Ek fkra: 29/03/2011-6215 S.K./15.md.) Pay sahipleri arasnda Devlet, il zel ida resi, belediye ve dier kamu tzel kiileri, sendikalar, dernekler, vakflar, kooperatif ler ve bunlarn st kurulular bulunan anonim irketlerde ve itiraklerinde; kamu tzel kii i ile kamuya yararl dernek ve vakflar lehine tesis edilebilecek imtiyazlar hari olm ak zere, dier pay sahiplerinden biri veya birka lehine bu Kanunda dzenlenen herhangi bir imtiyaz tesis edilemez. (Ek fkra: 29/03/2011-6215 S.K./15.md.) kinci fkraya aykr esas mukaveleler, bu mad denin yrrle girdii tarihten itibaren bir yl * iinde anlan fkra hkmne uygun hale ge Gerekli esas mukavele deiikliklerinin ve uyarlamalarnn bu sre iinde gerekletirilmemes alinde, ilgili esas mukavele hkmleri bu srenin dolduu tarihte kendiliinden geersiz hal e gelir ve esas mukavelede ngrlen imtiyazlarn tm kanunen sona erer. I - HDASI: B - NTFA SENETLER: Umumi heyet, esas mukavele gereince veya esas mukaveleyi deitirerek, bedeli itfa ol unan paylarn sahipleri, alacakllar, kurucular veya bunlara benzer bir sebeple irket

le ilgili olanlar lehine intifa senetleri ihdasna karar verebilir.Madde 402 -

ntifa senedi sahiplerine azalk haklar verilemez; ancak, safi kazanca veya tasfiye n eticesine itirak yahut yeni karlacak hisse senetlerini alma haklar tannabilir.Madde 40 3 lk esas mukavelede derpi edilmi olmadka kurucular, lehine intifa senetleri ihdas olunamaz. ntifa senetleri sahipleri, 429 - 432 nci maddelere tabi bulunan bir heyet teki l ederler. u kadar ki; intifa senetlerinin ihdas esnasnda daha ar hkmler konmu olmad heyet kararlarn mevcudun mutlak ekseriyetiyle verir. II - HKMLER:

Ayn karl olan hisse senetlerinin irketin tescilinden itibaren iki yl gemeden bakala i hkmszdr.Madde 404 C - DEVR YASAI: (Ek fkra: 16/06/2009-5904 S.K./30.mad) 13/6/2006 tarihli ve 5520 sayl Kurumlar Vergisi Kanununun 19 uncu maddesine gre yaplacak blnmelerde bu hkm uygulanmaz. I - MUL: D - SERMAYE KOYMA BORCU: Pay sahibi, hisse senetlerinin karlmas srasnda tayin olunan ve hisse senetlerinin itib ari kymetine msavi veya ondan yksek olan pay bedelinden fazla bir ey demeye esas muka vele ile dahi mecbur tutulamaz.Madde 405 1. DEMEYE DAVET: Pay sahipleri sermaye olarak irkete verdiklerini geri istiyemezler; tasfiye p ayna mtaallik haklar mahfuzdur. Hisse senetlerinin devri irketin muvafakatine bal olan hallerde esas mukavele h issedarlara esas sermayeye itirak borcundan baka muayyen zamanlarda tekerrr eden me vzuu para olmyan edalarda bulunmak mkellefiyetini de ykleyebilir. Bu mkellefiyetleri n mahiyet ve mul hisse senetlerine ve ilmuhaberlere yazlr. Bu gibi tali mkellefiyetler hakknda esas mukavele ile cezai art kabul edilebilir. II- TEMERRT: Paylarn bedelleri esas mukavelede bakaca hkm bulunmadka pay sahiplerinden ilan suretiy le istenir.Madde 406 A - UMUM OLARAK: 2. TEMERRDN HKMLER: Sermaye koyma borcunu vaktinde yerine getirmiyen pay sahibi ihtara lzum olmakszn te merrt faizi demekle mkelleftir.Madde 407 407 nci ay nin

nci maddenin 2 ve 3 nc fkralarnn tatbik iin idare meclisi tarafndan mtemerrit or maddede yazl gazete ile ve esas mukavelenin derpi ettii ekilde ilan suretiyle bir zarfnda demeye davet ve aksi halde haklarndan mahrum ve cezai artn tahsil edilecei ihtar edilmesi arttr.Madde 408 dare meclisi bundan baka mtemerrit orta itirak taahhdnden ve yapt ksmi demel larndan mahrum etmeye ve yerine baka ortak almaya ve kendisine verilmi hisse senedi varsa bunlar iptal etmeye salahiyetlidir. ptal edilen hisse senetleri ele geirilem iyorsa iptal karar 37 nci maddede yazl gazetede ve ayrca esas mukavelenin derpi ettii kilde ilan olunur. Esas mukavele ile pay sahipleri temerrt halinde cezai art demeye mecbur tutulab ilirler. irketin tazminat haklar mahfuzdur. B - USUL: I - NEVLER: Nama yazl hisse senetleri sahiplerine bu davet ve ihtar taahhtl mektubla yaplr.

irket bilhassa yeni pay sahibinin demeleriyle kapanmayan aklarn tazminini mtemerri t ortaktan istiyebilir. 419 uncu madde hkm mahfuzdur. E - HSSE SENETLER: 1. UMUM OLARAK: Hisse senetleri, hamiline veya nama yazl olur.Madde 409 -

Esas mukavelede aksine hkm bulunmadka karlan hisse senetlerinin nev'i deitirilebilir dar ki; nama yazl senetlerin hamiline yazl senetlere evrilmesi iin de pay bedelinin ta mamen denmi olmas arttr.Madde 410 Esas mukavelede aksine hkm bulunmadka hisse senetlerinin nama yazl olmas lazmdr. Bedelleri tamamen denmemi olan paylar iin hamile yazl hisse senetleri veya ilmhabe rler karlamaz. Bu hkme aykr olarak karlanlar hkmszdr. Hsnniyet sahiplerinin ta uzdur. 2. DETRME:

Nama yazl hisse senetleri yerini tutmak zere karlan ilmhaberlerin nama yazl olmas l nlarn devri nama yazl hisse senetlerinin devrine ait hkmlere tabidir.Madde 411 3. LMHABERLER:

1. TESCLDEN NCE: Hamiline yazl hisse senetleri yerine tanzim olunan nama yazl ilmhaberler ancak al acan devri hakkndaki hkmlere gre devrolunabilir. u kadar ki; devir irkete kar ancak tarihinden itibaren hkm ifade eder. II - IKARMA:

irketin tescilinden nce karlan hisse senetleri hkmszdr; ancak itirak taahhdnden d etler baki kalr.Madde 412 -

Hisse senetlerinin irketin unvann, esas sermaye miktarn ve tescil tarihini, senedin n evi ve itibari kymetini ihtiva etmesi ve irketin namna imza etmeye salahiyetli olan lardan en az ikisi tarafndan imza edilmi olmas arttr. mza damga veya mhr eklinde ola ei gibi matbu dahi olabilir.Madde 413 Tescilden nce hisse senetleri karan kimse, bundan doan zararlardan mesuldr. 2. SENETLERN EKL:

Bir hisse senedi veya ilmhaber, tedavl mmkn olmyacak derecede ypranm veya bozulmu o esas mnderecat ve ayrdedici alametlerinin tereddtsz anlalmas kabil bulunduu takdirde ibi masraflarn pein demek artiyle irketten yeni bir senet ve ilmhaber istemek hakkn ir.Madde 414 Nama yazl hisse senetlerinin ayrca sahiplerinin ad ve soyadn, ikametgahn, senet ka enmi olan miktar da ihtiva etmesi arttr. Bu senetler irketin pay defterine kaydolunur . III - YIPRANMI SENETLER: 1. HAMLE YAZILI SENETLER: IV - HSSE SENETLERNN DEVR: Hamiline yazl hisse senetlerinin devri irket ve nc ahslar hakknda ancak teslim ile eder.Madde 415 A - DEVR KABLYET: 2. NAMA YAZILI SENETLER: Nama yazl hisse senetleri, esas mukavelede aksine hkm olmadka devrolunabilir.Madde 416 irket, nama yazl hisse senetleri sahiplerini ad, soyad ve adresleriyle bir pay deft

erine kaydeder.Madde 417 Devir ciro edilmi senedin devralana teslimi ile olur. u kadar ki; devir, irkete kar ancak pay defterine kaytla hkm ifade eder. B - PAY DEFTER: irket, devir keyfiyetini esas mukavelede derpi olunan sebeplerden dolay pay defteri ne kayttan imtina edebilir.Madde 418 Hisse senedinin yukarki maddeye uygun olarak devredildii ispat edilmedike devra lan pay defterine yazlamaz. dare meclisi, kaydn yapldn hisse senedine iaret eder. irkete kar ancak pay defterinde kaytl bulunan kimse ortak sfatn haizdir. C - KAYITTAN MTNA:

Bedeli tamamen denmemi nama yazl bir hisse senedini iktisap eden kimse, pay defterin e kaydedilmekle irkete kar geri kalan bedeli demek ve varsa tali borlar yerine getirme kle mkellef olur.Madde 419 Sebep gsterilmeksizin dahi kayttan imtina olunabilecei artnn esas mukaveleye konma s caizdir. Hisse senedi karlnn tamamen denmemi olmas halinde irket teminat talep ve temina lmedii takdirde kayttan imtina edebilir. Hisse senetleri, miras, kar - koca mallarnn idaresine ait hkmler veya cebri icra yoliyle iktisap edilmi ise teminat istenemiyecei gibi kayttan imtina olunamaz. u kad ar ki; idare meclisi azalar veya ortaklar bu hisseleri borsa rayici, bulunmad takdir de kayt iin mracaat tarihindeki hakiki deeri zerinden almaya talip olduklar takdirde k ayttan imtina olunabilir. D - KARILIKLARI TAMAMEN DENMEM OLAN HSSE SENETLER:

A - TARF: irketin kurulmas veya esas sermayenin artrlmas esnasnda itirak taahhdnde bulunan e hisse senedini bakasna devrettii takdirde bedelin henz denmemi olan ksm kendisinden tenemez; meer ki, irketin kuruluu veya esas sermayenin artrlmas tarihlerinden itibaren iki yl iinde irket iflas etmi ve hisse senedini iktisabeden kimse paydan doan haklar dan mahrum edilmi olsun. Hisse senedini devreden kimse ikinci fkra hkmne tabi deilse, iktisap edenin pay defterine kaydedilmesiyle borlarndan kurtulmu olur. ALTINCI KISIM : TAHVLLER

Anonim irketlerin dn para bulmak iin itibari kymetleri eit ve ibareleri ayn olmak ze lar bor senetlerine (Tahvil) denir.Madde 420 I - ARTLAR: B - TAHVL IKARMA: 1. KNC IKARMA:

karlan tahvillerin bedelleri tamamen alnmadka ikramiyeli veya ikramiyesiz yenileri ka az.Madde 421 nonim irketlerin karacaklar tahviller, esas sermayenin denen ve tasdik olunmu son bila noya gre mevcudiyeti anlalan miktarn aamazMadde 422 - A. 2. EN OK MKTAR: 3. UMUM HEYET KARARI:

Madde 423 -(Deiik madde: 16/06/1989 - 3585/4 md.) Esas mukavele, tahviller karlmasna msait bulunsa bile, bu hususta umumi heyet tar afndan karar verilmesi lazmdr. Bu kararn muteber olmas iin 388 inci maddenin nc fk akere nisabnn ve son fkrasndaki ekseriyetin vcudu arttr. Umumi heyete verilen karar, cil ve ilan edilmedike infaz edilemez.

1. MAHKEMENN TASDK: II - SATINALMA TAAHHTLER: Madde 424 - (Mlga madde: 24/06/1995 - KHK - 559/13 md.) 2. ZAHNAME:

Tahvil karmak iin halka mracaat etmek istiyen idare meclisi, aadaki cihetleri ihtiva e en bir izahname nerine mecburdur:Madde 425 -

Tahvillerin satnalnmas taahhd yukarki maddede anlan izahnameyi ihtiva eden ve iki nsh n ibaret varaka zerine yazlp imzalanmak suretiyle yaplr.Madde 426 1. irketin unvan, mevzuu, merkez ve mddetini; 2. Esas sermayenin miktarn; 3. Esas mukavele tarihini ve bunda deiiklikler yaplmsa bunlarn da tarihiyle ilan e dildikleri tarihleri; 4. irkete tasdik edilmi son bilanoya gre irketin durumunu; 5. karlm ve karlacak tahvillerin itibari kymetlerinin tutarn ve bu kymetlerin suretini ve her tahvilin itibari kymetiyle verilecek faizinin miktarn, nama yazl veya hamiline ait olduunu ve tahvillerin itfa sureti ve zamann; 6. Tahvil karlmasna dair umumi heyet kararnn tescil ve ilan tarihini; 7. irketin menkul veya gayrimenkulleri, evvelce karlan tahvillerden veya dier bir sebepten dolay rehnedilmi veyahut teminat gsterilmise bu cihetleri. Bu izahnamenin tahvillerin tedavl mevkiine karlmasndan en az on be gn nce neir v n edilmesi lazmdr. 3. TAAHHDN EKL: Tahvillere izahnamede zikri gereken hususlardan baka tahvillerin ana sermaye ve f aizlerinin deme artlar ve varsa itfa plan yazlmak lazmdr.Madde 427 III - TAHVLLERN EKL:

Tahvil karld takdirde irkete nama yazl tahvillerin kaydna mahsus bir defter tutulu 28 Tahvillerin irket namna imza etmeye salahiyetli olanlardan en az ikisi tarafnda n imza edilmi olmas arttr. mza, damga veya mhr eklinde olabilecei gibi matbu dahi ol r. IV - TAHVL DEFTER: I - TOPLANTIYA DAVET: C - TAHVL SAHPLERNN UMUM HEYET: - dare meclisi veya murakplar, tahvil sahiplerini umumi heyet halinde icabnda topla ntya davet edebilirler. Tedavlde bulunan tahvillerin bedelleri tutarnn bede birine sa hip olanlarn talebi halinde de umumi heyeti toplantya davete mecburdurlar. Tahvil sahiplerinin toplantya daveti ve toplanma talebinde bulunanlarn ihtiya halinde mahk emeden izin alma salahiyetleri irket umumi heyetinin toplantya daveti hakkndaki hkmle re tabidir.Madde 429 Tahvil sahiplerinin umumi heyeti aadaki hususlar hakknda mzakere yapp karar vermek sal ahiyetini haizdir:Madde 430 II - UMUM HEYETN SALAHYETLER:

ukarki maddenin 1,2,3 ve 4 sayl bentlerinde yazl hususlara ait kararlarn btn tahvil s pleri hakknda muteber olmas iin tedavlde bulunan tahvillerin te ikisini temsil eden ta hvil sahiplerinin reyi arttr.Madde 431 - Y 1. Tahvil sahiplerine ait hususi teminatn azaltlmas veya kaldrlmas; 2. Faiz vadelerinden bir veya birkann uzatlmas, faiz miktarnn indirilmesi veya de artlarnn deitirilmesi; 3. tfa mddetinin uzatlmas ve itfa artlarnn deitirilmesi; 4. Tahvil sahiplerinin alacaklarna mukabil hisse senedi almalarnn kabul edilmes i;

5. Yukarki hususlarn icrasna ve gayrimenkul teminat azaltlmasna veya kaldrlmasna muamelelerde tahvil sahiplerini temsil etmek zere bir veya mteaddit temsilci tayi ni. III - EKSERYET: Tahvil sahipleri umumi heyetinin toplantsndan nce, idare meclisi tedavlde bulunan ta hvillerin bir cetvelini yaparak tahvil sahiplerinin grebilecekleri bir yere asar. Madde 432 5 inci bentte bahsolunan temsilcinin tayini iin, mezkur tahvillerin yarsn temsil eden tahvil sahiplerinin reyi kafidir. IV - CETVEL: Bu ksmda yazl hkmlere aykr harekette bulunan idare meclisi azalar, ilgililere kar nraki maddeler hkmlerince mesuldrler.Madde 433 D - DARE MECLS AZALARININ MESULYET: A - NFSAH: YEDNC KISIM : ANONM RKETLERN NFSAHI VE TASFYES I - SEBEPLER: 1. UMUM OLARAK:

nonim irketler u sebeplerden biri ile mnfesih olur:Madde 434 - A 1. Akdolunduklar mddetin sona ermesi; 2. irket maksadnn husul veya husulnn imkanszl; 3. irket sermayesinin 324 nc madde gereince te ikisinin zya; 4. Pay sahiplerinin be kiiden aaya dmesi; 5. irket alacakllarnn 436 nc maddeye gre talepte bulunmas; 6. Esas mukavelede bir fesih sebebi tayin edilmi ise onun tahakkuku; 7. irketin dier bir irketle birlemesi; 8. irketin iflasna karar verilmi olmas; 9. (Deiik bent: 16/06/1989-3585/5 md.) 388 inci maddenin ikinci ve drdnc fkralarna uygun olarak umumi heyete feshe karar verilmi olmas. A - PAY SAHPLER SAYISININ DMES VEYA ORGANLARIN EKSKL; 274 nc madde ile 299 uncu maddenin son iki fkras hkmleri mahfuzdur. 2. HUSUS HALLER: irketin tescilinden sonra hakiki pay sahiplerinin says beten aaya der veya irketin lzumlu organlarndan biri mevcut olmaz yahut umumi heyet toplanamazsa, pay sahiple rinden veya irket alacakllarndan birinin yahut Ticaret Vekaletinin talebi zerine, ma hkeme irketin durumunu kanuna uygun hale ifra iin mnasip bir mddet tayin eder ve buna ramen durum dzeltilmezse irketin feshine karar verir.Madde 435 -

irketin alacakllar esas sermayenin te ikisini kaybeden irketin feshini dava edebilirle r. Ancak, davacnn alacana kar muteber teminat gsterilmesi halinde fesih karar verilme adde 436 Davann almasn mtaakp mahkeme, taraflardan birinin talebi zerine lzumlu tedbirler bilir. B - ESAS SERMAYENN TE KSNN KAYBI:

flas halinde tasfiye iflas idaresi tarafndan cra ve flas Kanunu hkmlerine gre yaplr. organlar temsil salahiyetlerini ancak irketin iflas idaresi tarafndan temsil edilm edii hususlar iin muhafaza ederler.Madde 437 C - FLAS: 1. TESCL VE LAN: II - HKMLER:

nfisah iflastan baka bir sebepten ileri gelmise idare meclisince ticaret siciline t escil ve en ok birer hafta fasla ile defa ilan ettirilir. lana irket alacakllarnn v lariyle beraber bir yl iinde mracaat etmeleri lzumu yazlr. Bu mddetin balangc, n ir.Madde 438 -

irketin dier bir irketle birlemesi, bir limited irket ekline evrilmesi veya bir amme h i ahs tarafndan devralnmas halleri hari olmak zere, infisah eden irket tasfiye haline rer.Madde 439 2. TASFYE HAL: irket tasfiye haline girince organlarn vazife ve salahiyetleri, tasfiyenin yaplabil mesi iin zaruri olan fakat ve mahiyetleri icab tasfiye memurlarnca yaplamyan muamelel ere inhisar eder.Madde 440 Tasfiye haline giren irket, pay sahipleriyle olan mnasebetlerinde dahi, tasfiy e sonuna kadar ve ehliyeti, 232 nci madde hkm mahfuz olmak kaydiyle tasfiye gayesi yle mahdut olarak hkmi ahsiyetini muhafaza ve ticaret nvann (tasfiye halinde) ibaresi ni ilave suretiyle kullanmakta devam eder. III - RKET ORGANLARININ DURUMU: I - TASFYE MEMURLARI: Tasfiye ilerinin icaplarndan olan hususlar hakknda karar vermek zere umumi heyet tasfiye memurlar tarafndan, toplantya davet edilir. B - TASFYE: 1. TAYN:

Esas mukavele veya umumi heyet karariyle ayrca tasfiye memuru tayin edilmedike tas fiye ileri, idare meclisi tarafndan yaplr. Tasfiye ile vazifelendirilen kimseler esa s mukavele veya tayin kararnda aksi derpi edilmi olmadka mutat bir crete hak kazanrlar Madde 441 - Esas mukavele veya umumi heyet karariyle tayin edilmi olan tasfiye memurlar yahu t bu vazifeyi ifa eden idare meclisi azas umumi heyet tarafndan her zaman azil ve yerlerine yenileri tayin olunabilir.Madde 442 dare meclisi tasfiye memurlarn ticaret siciline tescil ve ilan ettirir. Tasfiye ilerinin idare meclisince yaplmas halinde dahi bu hkm tatbik olunur. 2. AZL:

Umumi heyet aksine karar vermi olmadka tasfiye memurlar irketin aktiflerini pazarlk su retiyle de satabilirler.Madde 443 Pay sahiplerinden birinin talebiyle mahkeme dahi hakl sebepler dolaysiyle tasf iyeye memur kimseleri azil ve yerlerine yenilerini tayin edebilir. Bunlar kendil erini tescil ve ilan ettirirler. 3. AKTFLER SATMA SALAHYET: (Deiik fkra: 16/06/1989-3585/6 md.) Aktiflerin toptan satlabilmesi iin umumi heye tin karar gereklidir. Bu karar hakknda 388 inci maddenin nc ve drdnc fkralar uygul 1. LK ENVANTER VE BLANO: II - TASFYE LER:

Tasfiye memurlar vazifelerine balar balamaz irketin, tasfiyenin balangcndaki hal ve du umunu inceliyerek buna gre envanter defterleriyle bilanosunu tanzim eder ve umumi heyetin tasdikine sunarlar.Madde 444 -

Alacakl olduklar irket defterleri veya dier vesikalar mnderecatndan anlalan ve ikamet lar bilinen ahslar taahhtl mektupla, dier alacakllar 37 nci maddede yazl gazetede ve amanda esas mukavele ile muayyen ekilde ilan suretiyle irketin infisahndan haberdar ve alacaklarn beyana davet edilirler.Madde 445 226 nc madde ile kollektif irket tasfiye ilerini gren kimselere tevdi olunan vaz ifeler, anonim irketlerin tasfiyesinde idare meclisince yaplr.

2. ALACAKLILARIN DAVET VE HMAYES:

Tasfiye memurlar; irketin cari muamelelerini tamamlamak, pay bedellerinin henz denme mi olan ksmlarn icab halinde tahsil etmek, aktifleri paraya evirmek ve irket borlar asfiye bilanosundan ve alacakllarn daveti neticesinde anlalan vaziyete gre irket mevcu undan fazla olmad taayyn etmi ise bu borlar demekle mkelleftirler.Madde 446 Alacakl olduklar malum olanlar beyanda bulunmazlarsa alacaklarnn tutar notere tev di olunur. irketin henz muaccel olmyan borlariyle mnazaal bulunan borlarna tekabl edecek bi a dahi kezalik notere tevdi olunur; meer ki, bu gibi borlar kafi bir teminat ile k arlanm veya irket mevcudunun ortaklar arasnda taksimi bu borlarn denmesine talik edi sun. Yukarki fkralarda yazl hkmlere aykr hareket eden tasfiye memurlar haksz olarak i paralardan dolay 224 nc madde hkmnce mesuldrler. 3. DER LER:

Tasfiye halinde bulunan irketin borlar dendikten sonra kalan mevcudu, esas mukaveled e aksine bir hkm olmadka, pay sahipleri arasnda dedikleri sermayeler ve paylara bal o imtiyaz haklar nispetinde datlr.Madde 447 irket borlarnn irket mevcudundan fazla olmas halinde tasfiye memurlar keyfiyeti de hal mahkemeye bildirirler; mahkeme iflasn almasna karar verir. Tasfiye memurlar tasfiyenin uzun srmesi halinde her yl sonu iin ara bilanolar ve t asfiye sonunda son ve kati bir bilano tanzim ederek umumi heyete tevdi ederler. 4. TASFYE NETCES DAITMA:

Tasfiyenin sonunda evrak ve defterlerin saklanmas hakknda 68 inci madde hkm tatbik o lunur.Madde 448 Alacakllar nc defa davetten itibaren bir yl gemedike kalan mevcut datlamaz. al ve duruma gre alacakllar iin bir tehlike mevcut olmad takdirde mahkeme bir yl geme dahi datmaya izin verebilir. Esas mukavelede ve umumi heyet kararnda aksine hkm bulunmadka datma para olarak ya . 5. DEFTERLERN SAKLANMASI: Tasfiyenin sona ermesi zerine irkete ait ticaret unvannn sicilden terkini tasfiye me murlar tarafndan sicil memurluundan talep olunur. bu talep zerine terkin keyfiyeti tes cil ve ilan olunur.Madde 449 III - RKET UNVANININ SCLDEN TERKN:

Yukarki hususi hkmler mahfuz kalmak zere 207 nci maddenin 3 nc fkrasiyle 212 nci madde in 3 nc fkras ve 217 - 221, 224 - 227, 231, 232, 235, 236, 240 nc maddeler hkmleri an m irketler hakknda da tatbik olunur.Madde 450 IV - TATBK OLUNACAK DER HKMLER: I - BRLEME: Kollektif irketlerin tasfiyesinde ortaklarn ittifakla verecekleri kararlar ano nim irketlerde umumi heyetin riayetle mkellef bulunduu 372 ve 378 inci maddelerde m uayyen nisap ve ekseriyet hkmlerine tabidir. C - TASFYESZ NFSAH: 1. DEVRALMA: Bir anonim irket dier bir anonim irket tarafndan btn aktif ve pasifleriyle devralnmak uretiyle infisah ederse aadaki hkmler tatbik olunur:Madde 451 -

Birden ok anonim irketin mallar yeni kurulacak bir anonim irket tarafndan devralnabili r; o suretle ki ad geen irketlerin mallar tasfiye edilmeksizin yeni irkete geer. Byle ir birleme hakknda anonim irketlerin kurulmasna ve bir anonim irketin dier bir anonim rket tarafndan devralnmasna dair olan hkmler tatbik olunur.Madde 452 1. Devralan irketin idare meclisi infisah eden irketin alacaklarn tasfiye hakknda

ki hkmlere gre davet eder; 2. nfisah eden irketin mallar, borlar tediye veya temin edilinceye kadar ayr olara k ve devralan irket tarafndan idare olunur; 3. Devralan irketin idare meclisi azalar, alacakllara kar infisah eden irket malla rnn ayr olarak idaresini temin hususunda ahsan ve mteselsilen mesuldrler; 4. Mallarn ayr olarak idare edildii mddet iinde infisah eden irkete kar alacak da salahiyetli mahkemenin salahiyeti bakidir; 5. nfisah eden irketin alacakllariyle devralan irket alacakllar arasndaki mnasebe rde devralnan ve ayr idareye tabi olan mallar ayn mddet iinde infisah eden irketin mal lar saylr; devralan irketin iflasnda bu mallar ayr bir masa tekil eder ve icap ediyors mnhasran infisah eden irket borlarnn denmesinde kullanlr; 6. Her iki irket mallar, ancak infisah eden bir anonim irket mevcudunun pay sah iplerine datlmas caiz olduu anda birletirilebilir; 7. irketin infisah, ticaret siciline tescil olunur. irket borlar tediye veya temi n edildikten sonra ticaret sicilinden infisaha ait kayt silinir ve keyfiyet ilan olunur; 8. nfisahn tescilinden sonra devralan irkete infisah eden irketin pay sahiplerine karlk olarak verilecek hisse senetleri, birleme mukavelesi hkmlerine gre kendilerine eslim olunur. 2. YEN RKET KURULMASI: Bir ket ite dde

anonim irket aktif ve pasifleriyle birlikte sermayesi paylara blnm bir komandit ir tarafndan devralnmak suretiyle infisah ederse, devralan komandit irketin komand azalar, infisah eden anonim irket borlarndan ahsan ve mteselsilen mesul olurlar.Ma 453 Ayrca aadaki hkmler dahi caridir: 1. irketler imzalar noterce tasdikli birleme mukavelesinde; birletiklerini, yeni anonim irketin esas mukavelesini tanzim ettiklerini, btn hisselerin taahht olunduunu , mevcut irketlerin mallarn sermaye olarak yeni irkete koyduklarn ve yeni irketin lzu organlarn tayin ettiklerini tesbit ederler; 2. Birleme mukavelesi birleen irketlerden her birinin umumi heyeti tarafndan tas dik olunur; 3. Tasdik karariyle tekemml eden yeni irket esas mukavelesi zerine mtaakip kurul u merasimi ikmal edilerek keyfiyet tescil ve ilan olunur; 4. Tescilden sonra eski irketlerin hisse senetleri karlnda birleme mukavelesi gere ce yeni irketin hisse senetleri verilir. 3. SERMAYES PAYLARA BLNM BR KOMANDT RKET TARAFINDAN DEVRALINMA:

Bir anonim irketin mallar devlet, vilayet, belediye gibi bir amme hkmi ahsiyeti tara fndan devralnrsa, irketin umumi heyeti tasfiye yaplmamasna karar verebilir.Madde 454 Dier hususlarda bir anonim irketin dier bir anonim irket tarafndan devralnmas hakk aki hkmler tatbik olunur. II - BR AMME HKM AHSYET TARAFINDAN DEVRALINMA:

A - KAZAN VE TASFYE PAYI: Bu karar, infisah hakkndaki hkmlere gre verilir ve tescil ve ilan ettirilir. Tescil ile irketin mal ve borlar amme hkmi ahsna intikal etmi olur ve ticaret sici inden irketin unvan silinir ve keyfiyet ilan olunur. SEKZNC KISIM : ANONM RKETN HESAPLARI I - UMUM OLARAK:

Her pay sahibi, kanun ve esas mukavele hkmlerine gre pay sahiplerine datlmaya tahsis o lunan safi kazanca, pay nispetinde itirak hakkn haizdir. irketin ihfisah halinde her p ay sahibi infisah eden irket mallarnn kullanlmas hakknda esas mukavelede bakaca bir h lmad takdirde, tasfiye neticesine pay nispetinde itirak hakkn haizdir.Madde 455 Esas mukavelede aksine bir hkm yoksa kazan ve tasfiye paylar esas sermayeye mahsuben ortan irkete yapt demelerle mtenasiben hesap ve tesbit olunur.Madde 456 Esas mukavelede hisse senetlerinin baz nevilerine tannan imtiyaz haklariyle ku

ruculara ve sair kimselere tannan hususi menfaatlar mahfuzdur. II - HESAP TARZI: I - UMUM OLARAK: B - ENVANTER VE BLANO: afi kazan, yllk bilanoya gre hesap ve tesbit olunur.Madde 457 - S

irket ilerinin devaml inkiafn veyahut mmkn mertebe istikrarl kar paylar datlmas asip ve faydal olduu takdirde, aktiflerin bilano gnndeki kymetlerinden daha aa bir k bilanoya konmas eklinde veya baka suretle gizli yedek ake ayrlmas caizdir.Madde 458 Aadaki maddelerde yazl hususi hkmler mahfuz kalmak zere yllk envanter ve bilan defterler blmndeki hkmler gereince tanzim olunur. II - GZL YEDEK AKE: 1. MASRAFLAR: dare meclisi, gizli yedek ake ve sarf yerleri hakknda murakplara malumat vermekl e mkelleftir. III - MNFERT AKTF VE PASFLER:

Kurulu, tekilat ve idare masraflar kar ve zarar hesabnda, masraf olarak gsterilir. u k adar ki; ilk tesisat veya iletmenin sonradan geniletilmesi veya iletmenin deitirilmes i iin esas mukavele yahut umumi heyet kararlarnda derpi olunan tekilat masraflar, Dam ga Resmi tutarlar, en ok be yllk bir zamana blnebilir. Bu suretle her yla ait olan mi r o yln kar ve zarar hesabnda masraf olarak gsterilir.Madde 459 Gayrimenkuller, binalar, enerji santralleri, makineler, nakil vastalar, alet ve ed evat ve mobilya gibi devaml surette iletmede kullanlan tesisler halin icabna gre mnasi p olan tenzilat yapldktan sonra en fazla maliyet deerleri zerinden bilanoya geirilir.M adde 460 2. DEVAMLI TESSAT:

Madde 461 - Hammaddeler, ilenmi ve yar ilenmi eya, emtia ve satlk dier mallar en faz liyet deerleri zerinden bilanoya geirilebilir. Haklar, imtiyazlar, ihtira beratlar, hususi imal ve istihsal usulleri, ruhsat nameler, markalar ve bunlara benzer sair kymetler hakknda dahi ayn hkm caridir. Tenzilat, pasif tablosunda itfa ve yenilme akeleri tekili suretiyle de yaplabil ir. Tesisat sigorta edilmise bilano kymetleri yanna sigorta kymetleri de yazlr. 3. STOK VE SAR MALLAR: Bununla beraber bu mallarn maliyet deeri bilanonun tanzimi zamannda cari fiyatta n fazla ise bunlar bilanoya en fazla cari deer zerinden geirilebilir. 4. KIYMETL EVRAK:

Borsa rayici bulunan kymetli evrak, en ok bilano gnnden bir ay evveline ait mddet iind ki ortalama rayileriyle bilanoya geirilebilir. Yabanc borsalarda muamele gren kymetli evrakn rayici sz konusu olan hallerde, bunlarn bedellerinin transferindeki glkler dahi hesaba katlr.Madde 462 Esas sermaye ile yedek ake, itfa, yenileme, yardm ve hayr ileri ve benzeri cihetlere ayrlm muhtelif akeler pasif tablosuna yazlr.Madde 463 Borsada rayici olmyan kymetli evrak, faiz temett gibi gelirler ve kymetlerindeki her hangi bir azalma nazara alnmak suretiyle ve maliyet kymetlerini gememek zere bi lanoya kaydolunur. 5. ESAS SERMAYE VE HUSUS AKELER:

irket tarafndan karlan tahviller, itfa deerleri zerinden bir tek rakam olarak pasif ta losuna geirilir.Madde 464 Esas sermayenin henz denmemi olan ksm, aktif tablosuna ayr olarak geirilir. 6. IKARILAN TAHVLLER:

Kefaletten ve garanti taahhtlerinden doan mkellefiyetler ve nc ahs lehine tesis olun hinler, bilanoda veya ilavesinde birer kalem olarak ayr ayr gsterilir.Madde 465 karma fiyatiyle itfa bedeli arasnda irket lehindeki fark aktif tablosuna geebilir se de bu fark en ge tahvillerin vade gnne kadar yllk indirmelerle amorti edilir. Tahviller her yl eit miktarda ve kur'a suretiyle itfa olunacaksa, itfa srasnda i tibari kymetinden fazla ikramiye denecek olduu takdirde bu ikramiyeler ancak tahvil lerin muacceliyet kesbettikleri hesap ylndaki hesabn pasifine geirilebilir. 7. DER TAAHHTLER:

I - KANUN YEDEK AKE: Bunlardan veya ilerde yerine getirilecek teslim veya tesellm mkellefiyetlerind en veyahut bunlara benzer taahhtlerden domas muhtemel zararlara karlk olmak zere bilan a yedek ake konur. C - YEDEK AKELER: Her yl safi karn yirmide birinin denmi esas sermayenin bete birini buluncaya kadar um umi yedek ake olarak ayrlmas mecburidir.Madde 466 -

1. UMUM OLARAK: Kanuni haddini bulduktan sonra dahi bu akeye aadaki paralar eklenir: 1. Hisse senetlerinin karlmasnda, karma masraflar indirildikten sonra, itibari ky ten fazla olarak elde edilen haslatn itfalara veya yardm ve hayr ilerine sarf edilmiy en ksm; 2. ptal edilen hisse senetlerinin bedellerine mahsuben yaplan demelerin, bunlarn yerine karlan senetlerden elde edilen haslat noksan kapatldktan sonra, artan ksm; 3. Safi kardan, birinci fkrada yazl yedek akeden baka pay sahipleri iin %5 kar pay ayrldktan sonra, pay sahipleriyle kara itirak eden dier kimselere datlmas kararlatr onda biri; Umumi yedek ake esas sermayenin yarsn gemedike, mnhasran ziyanlarn kapatlmasna rin iyi gitmedii zamanlarda iletmeyi idameye, isizliin nne gemeye veya neticelerini ha ifletmeye elverili tedbirler alnmas iin sarf olunabilir. kinci fkrann 3 numaral bendi ve nc fkra hkmleri, gayesi esas itibariyle baka irakten ibaret olan "Holding" irketleri hakknda cari deildir. Hususi kanunlara tabi olan anonim irketlerin yedek akeleri hakkndaki hkmler mahfu zdur. II - HTYAR YEDEK AKE:

Yedek akeye safi karn yirmide birinden fazla bir meblan ayrlaca ve yedek akenin denm esas sermayenin bete birini aabilecei hakknda esas mukaveleye hkm konabilir.Madde 467 -

Esas mukavelede irketin mstahdem ve iileri iin yardm sandklar vesair yardm tekilat ve idamesi maksadiyle ake ayrlmas derpi olunabilir.Madde 468 Esas mukavele ile bakaca ake ayrlmas derpi ve bunlarn tahsis ve sarf suretleri tes bit olunabilir. 2. MSTAHDEM VE LER LEHNE YARDIM AKES:

Kanuni ve ihtiyari yedek akelerle kanun ve esas mukavele hkmnce ayrlmas gerekli dier p aralar safi kardan ayrlmadka kar pay datlamaz.Madde 469 Yardm maksadna tahsis olunan para ve dier mallar, irket mallarndan ayrlarak bunlar la Medeni Kanun hkmleri dairesinde bir tesis meydana getirilir. Tesis senedinde, tesis mallarnn irkete kar bir alacaktan ibaret olaca tasrih oluna ilir. irketten alnandan baka mstahdem veya iilerden de aidat alnmsa, hizmet mnasebeti unda tesis artlarna gre bu akeden faydalanmadklar takdirde mstahdem ve iilere hi de kleri meblalar deme tarihlerinden itibaren %5 faiziyle birlikte geri verilir. III - KAR PAYI LE YEDEK AKELER ARASINDAK MNASEBET: I - KAR PAYI:

irketin devaml inkiaf veya mmkn mertebe istikrarl kar paylarnn datlmasn tem ve faydal olduu takdirde umumi heyet kar paynn tesbiti srasnda kanun ve esas mukavele de zikredilenlerden baka yedek akeler ayrlmasna ve yedek akelerin kanun ve esas mukav ele ile muayyen haddinin artrlmasna karar verebilir. Esas mukavelede hkm olmasa bile umumi heyet, irket mstahdem ve iileri iin yardm s lar vesair yardm tekilat kurulmas ve idamesi maksadiyle veya dier yardm maksatlarna h m olmak zere, safi kardan aidat tefrik edebilir; bu aidat esas mukavele ile muayy en yardm akeleri hakkndaki hkmlere tabidir. D - KAR PAYI, HAZIRLIK DEVRES FAZ VESAR KAZAN PAYLARI: Esas sermaye iin faiz denemez.Madde 470 -

- letmenin tam bir ekilde faaliyete balamasna kadar geecek olan hazrlk devresi iin p hiplerine, tesisat hesabna geirilmek zere muayyen bir faiz denmesi esas mukavelede ar t klnabilir. Esas mukavele bu devre ile mahdut olmak zere faiz demelerinin en ge ne z amana kadar devam edeceini de tayin eder.Madde 471 Kar pay ancak safi kardan ve bu gaye iin ayrlan yedek akelerden datlabilir. II - HAZIRLIK DEVRES FAZ:

- dare meclisi azalarnn kazan paylar, sadece safi kardan ve ancak kanuni yedek ake iin muayyen para ayrldktan ve pay sahiplerine yzde drt nispetinde veya esas mukavele ile muayyen daha yksek bir nispette bir kar pay datldktan sonra verilebilir.Madde 472 letme yeni hisse senetlerinin karlmas suretiyle geniletilecek olursa esas sermayen n artrlmasna dair olan kararda yeni pay sahiplerine, tesisat hesabna geirilmek zere mu ayyen bir mddetle ve en ge yeni tesisatn iletmeye baland gne kadar faiz denmesi kab abilir. III - KAZAN PAYLARI: I - KT NYET HALNDE: E - STRDAT HAKKI:

Haksz yere ve kt niyetle kar pay ve hazrlk devresi faizi alan pay sahipleri, bunlar ge ivermekle mkelleftirler. dare meclisi azalarnn kazan paylar hakknda da ayn hkm tatb ur.Madde 473 -

- irketin iflas halinde idare meclisi azalar irket alacakllarna kar, iflasn almas on yl iinde kazan pay veya baka bir nam altnda hizmetlerine karlk olarak aldklar sip creti aan ve bilano mnasip bir cret miktarna gre tedbirli bir tarzda tanzim edilmi lduu takdirde, denmemeleri gereken paralar geri vermekle mkelleftirler.Madde 474 Geri alma hakk, parann alnd tarihten itibaren be yl sonra mruruzamana urar. II - RKETN FLASI HALNDE:

A - TARF: Sebepsiz iktisap hakkndaki hkmler gereince istirdad mmkn olmyan paralarn geri ve si mkellefiyeti yoktur. Mahkeme, halin btn icaplarn gznnde bulundurarak takdir hakkn kullanr. BENC FASIL : SERMAYES PAYLARA BLNM KOMANDT RKET

Sermayesi paylara blnm komandit, irket, sermayesi paylara blnen ve ortaklarndan bir v birka irket alacaklarna kar bir kollektif irket, dierleri bir anonim irket orta g olan irkettir. Sermaye, paylara blnmeksizin sadece birden ok komanditerin itirak nis betlerini gstermek maksadiyle ksmlara ayrlm bulunuyorsa adi komandit irket hkmleri t olunur.Madde 475 -

- Komanditelerin gerek birbirleriyle gerekse komanditerlerin heyeti umumiyesi ve nc ahslarla olan hukuki mnasebetleri ve bilhassa irketi idare ve temsil vazife ve sa iyetleri ve irketten ekilmeleri, komandit irketlerdeki hkmlere tabidir.Madde 476 B - TATBK OLUNACAK HKMLER: I - ESAS MUKAVELE:

Birinci fkrada gsterilen hususlarn dnda, aksine hkm olmadka, anonim irket hk olunur. C - KURULU: 1. EKL: Esas mukavele, yazl ekilde tanzim ve kurucularla komandite ortaklarn hepsi tarafndan imza olunur. u kadar ki; mukaveledeki imzalarn noterce tasdiki lazmdr.Madde 477 2. MUHTEVASI: Esas mukaveleye 279 uncu maddenin 6 numaral bendinden baka bentlerde gsterilen husu slar yazlr.Madde 478 Msaade alnmasna mtaallik 280 inci madde hkm tatbik olunmaz. Esas mukavelenin tanzimine itirak edenlerle irkete paradan baka sermaye koyanlarn he psi, kurucu saylr.Madde 479 II - KURUCULAR:

Komandite ortaklar, kurulu umumi heyeti toplantlarna itirak ederler. Fakat irketin ku rulmasna karar verebilmek iin komanditer ortaklarn drtte birinin hazr bulunmas ve bunl arn temsil ettikleri sermaye tutarnn da komandite ortaklar tarafndan konan sermaye h ari olduu halde, irket sermayesinin en az drtte biri nispetinde olmas lazmdr.Madde 480 Kurucular be kiiden az olamaz. Kuruculardan hi olmazsa birisinin komandite olma s arttr. Kurucu sfatn haiz olan komanditerlerin malik olduklar paylar tutarnn esas m leye yazlmas lazmdr. III - UMUM HEYET: I - TATBK OLUNACAK HKMLER: D - DARE: Anonim irketler idare meclisinin vazifeleriyle mesuliyetlerine dair olan hkmler, ko mandite ortaklar hakknda dahi caridir.Madde 481 irketi idare ve temsil ile vazifeli olan komandite ortaklar, kollektif irketlerin idare ve temsiline vazifeli ortaklar iin tayin olunan hal ve artlar dairesinde azl olunabilirler. Azil kararnn tescili ile azlolunanlarn irketin ilerdeki borlarndan dola y ahsi mesuliyetleri sona erer.Madde 482 II - AZL HAKKI:

Komandite bir ortak dier komanditelerin ve umumi heyetin izni olmakszn irketin konus u olan ticaret nevine mtaallik bir i yapamyaca gibi bu nevi ticaretle megul bir irkete mesuliyeti tahdit edilmemi ortak sfatiyle de dahil olamaz.Madde 483 III - REKABET YASAI:

Esas mukavelede bakaca hkm olmadka umumi heyet kararlarnn icras, murakplara aittir.M 484 Bu madde hkmne aykr hareket eden komandite ortak hakknda 173 nc madde hkm tatbik ur. E - MURAKIPLARIN VAZFELER: BRNC KISIM : KOOPERATF RKETLERN KURULUU Murakplar, komandite ortaklarla komanditelerin heyeti umumiyesi arasnda meydan a gelen davalarda komanditerleri temsil edebilirler. u kadar ki, umumi heyetin ka rar ile bu salahiyet hususi temsilcilere tevdi olunabilir. Komandite ortaklar murakp olamazlar. ALTINCI FASIL : KOOPERATF RKETLER

Madde 485 - (Mlga madde: 24/04/1969-1163/100 md.) Madde 486 - (Mlga madde: 24/04/1969-1163/100 md.) Madde 487 - (Mlga madde: 24/04/1969-1163/100 md.) Madde 488 - (Mlga madde: 24/04/1969-1163/100 md.) Madde 489 - (Mlga madde: 24/04/1969-1163/100 md.) Madde 490 - (Mlga madde: 24/04/1969-1163/100 md.) Madde 491 - (Mlga madde: 24/04/1969-1163/100 md.) Madde 492 - (Mlga madde: 24/04/1969-1163/100 md.) Madde 493 - (Mlga madde: 24/04/1969-1163/100 md.) Madde 49 4 - (Mlga madde: 24/04/1969 - 1163/100 md.) Madde 495 - (Mlga madde: 24/04/1969-1163/100 md.) KNC KISIM : ORTAKLARIN VE RKET SERMAYESNN DEMES Madde 496 - (Mlga madde: 24/04/1969-1163/100 md.) Madde 497 - (Mlga madde: 24/04/1969-1163/100 md.) Madde 498 - (Mlga madde: 24/04/1969-1163/100 md.) Madde 499 - (Mlga madde: 24/04/1969-1163/100 md.) Madde 500 - (Mlga madde: 24/04/1969-1163/100 md.) Madde 501 - (Mlga madde: 24/04/1969-1163/100 md.) Madde 502 - (Mlga madde: 24/04/1969 - 1163/100 md.) YEDNC FASIL : LMTED RKET BRNC KISIM : LMTED RKETN KURULUU A - TARF:

ki veya daha fazla hakiki veya hkmi ahs tarafndan bir ticaret unvan altnda kurulup, or aklarnn mesuliyeti koymay taahht ettikleri sermaye ile mahdut ve esas sermayesi muay yen olan irkete limitet irket denir.Madde 503 -

Ortaklarn says ikiden az ve elliden ok olamaz.Madde 504 Ortaklar tarafndan konulan sermaye iin, anonim irkette olduu gibi hisse senedi kar amaz. 271 inci madde hkm limitet irketler hakknda da caridir; u kadar ki; limitet irketl er sigortaclk yapamazlar. B - ORTAKLARIN SAYISI: I - EKL: Ortaklarn says sonradan bire iner veya irketin zaruri organlarndan biri mevcut ol mazsa mnasip bir mddet iinde bu eksiklikler tamamlanmad takdirde ortaklardan birinin v eya irket alacaklsnn talebi zerine mahkeme irketin feshine karar verir. Mahkeme, taraf lardan birinin talebi zerine gerekli ihtiyati tedbirleri alabilir. C - MURAKABE:

Limitet irket mukavelesinin yazl ekilde yaplmas ve btn kurucularn imzalarnn noterc arttr.Madde 505 1. MECBUR KAYITLAR: II - MUHTEVASI: irket mukavelesinde aadaki hususlarn aka yazlmas lazmdr:Madde 506 A - MKTARI: 1. irketin ticaret unvaniyle merkezi; 2. letmenin konusu; 3. Esas sermaye ile her ortan koymay taahht ettii sermaye miktarlar; 4. irketin yapaca ilanlarn ekli; 5. irketin mddeti. 2. SERMAYE:

Madde 507 - (Deiik madde: 24/06/1995 - KHK - 559/9 md.) Limited irketin esas sermayesinin en az bemilyar Trk liras olmas arttr.

Ortaklardan biri, sermayeyi ayn olarak koymay taahht etmise mukavelede; aynn neden ib aret olaca, deerinin nasl biilecei ve taahht ettii sermayeye ne miktarda mahsup edile ve bunun karl olarak esas sermayeden kendine ne miktarda bir itirak pay decei husus zl olmas arttr.Madde 508 Ortaklarn koyacaklar sermaye birbirinden farkl olabilir. Ancak, ortaklarn koyaca klar sermayenin en az yirmibemilyon Trk liras veya bunun katlar olmas lazmdr. Devir iin blme ve mirasn taksimi hali hari olmak zere ortan sermayesi blnmez bir Bu maddede yazl miktarlar, Bakanlar Kurulunca on katna kadar artrlabilir B - AYNI NEV NDEN:

I - ZN: irketin ortak veya nc ahslardan paradan baka mali kymetler devralmas kararlat a mukavelede: devralnacak mali kymet, devredenin ad ve soyad ve irketin verecei karlk erilir. D - KURULU: Madde 509 - (Mlga fkra: 11/06/2003 - 4884 S.K./5. md.) 85 inci maddenin ikinci fkras hkm limitet irketlerde de caridir.2 1. TALEP: II - TESCL:

Madde 510 - (Deiik fkra: 11/06/2003 - 4884 S.K./4. md.) Mdrler, 31 inci madde hkmlerin uygun olarak irket merkezinin bulunduu yer ticaret siciline kaydedilmesini talep ederler. Bu maksatla verilecek dilekede unlar yazlr: 1. Btn ortaklarn ad ve soyadlar, ikametgahlar, tabiiyetleri; 2. Her ortan koymay taahht ettii sermaye ile dedii sermaye miktar; 3. ster ortak, ister nc ahs olsun, mdrlerin ad ve soyadlar; 4. irketin ne suretle temsil edilecei. (Mlga fkra: 11/06/2003 - 4884 S.K./4. md.) Dileke sahiplerinin bundan baka, dilekede her ortan koyaca sermayeyi tamamen taahh etmi ve bu sermayeye mahsuben kanun veya mukavelenin tesbit ettii miktar demi, yahut mukavelede yazl ayn sermaye ile karlam olduunu bildirmeleri lazmdr.

- nceleme sonunda kanuni artlar haiz bulunduu anlalan limitet irket, aadaki hususla olmak zere, ticaret siciline tescil ve ilan olunur:Madde 511 2. TESCL VE LAN: irket, ticaret siciline tescil ile hkmi ahsiyet kazanr.Madde 512 1. Mukavele tarihi; 2. irketin ticaret unvan ve merkezi; 3. letme konusu ve irketin mddeti; 4. Ortaklardan her birinin ad ve soyad, ikametgah ve tabiiyeti, bir hkmi ahs bahi s konusu ise ad veya ticaret unvan ve merkezi; 5. Esas sermaye ile ortaklarn koymay taahht ettikleri sermaye miktarlar; 6. Ayn olan sermayenin ve devralnan mali kymetlerin neden ibaret olduu ve bunlarn taahht edilen sermayeye ne suretle mahsup edilecei; 7. Mdrlerin ad ve soyadlar; ikametgahlar ve tabiiyetleri; 8. irketin ne suretle temsil edilecei; 9. irkete ait ilanlarn ne ekilde yaplaca. III- HKM AHSYET:

I - KARAR: Tescilden nce irket namna muamelelerde bulunulmu ise muameleyi yapanlar ahsen ve mteselsilen mesul olurlar. Bu gibi taahhtlerin, ileride kurulacak irket namna yapld aka bildirilmi ve ir

et siciline tescilinden sonra aylk bir mddet iinde bu taahhtler irket tarafndan kabu lunmusa muameleyi yapanlar mesuliyetten kurtulur ve yalnz irket mesul olur. E - MUKAVELENN DETRLMES:

Madde 513 - (Deiik madde: 24/06/1995 - KHK - 559/10 md.) Mukavelede daha yksek bir nisap ngrlmemi ise mukavele, sermayenin te ikisini temsi eden ortaklarn kararyle deitirilebilir. Madde 514 - (Mlga madde: 11/06/2003 - 4884 S.K./5. md.) Ortaklarn mesuliyetini geniletme hakkndaki kararlarn, her halde ittifakla verilm esi gerekir. II - KARARIN TEKEMML: III - TESCL VE LAN:

Mukavelede yaplan her deiiklik, ilk mukavelede olduu gibi tescil ve ilan edilir. Muk avelenin deitirilmesi hakkndaki kararlar nc ahslar hakknda, tescil tarihinden itiba fade eder.Madde 515 1. ARTIRILMASI: IV - ESAS SERMAYENN DETRLMES:

irketin kuruluu hakkndaki hkmlere ve hususiyle sermayenin ayn olarak konmas ve mali k tlerin devralnmasna dair kaidelere riayet artiyle esas sermaye artrlabilir.Madde 516 -

Madde 517 - (Deiik madde: 24/06/1995 - KHK -559/11 md.) Artrlan ksm iin yeni ortaklar alnabilir. u kadar ki; mukavelede veya artrma karar aksine hkm olmadka her ortak, sermayesi nispetinde esas sermayenin artrlmasna itirak eyi istemek hakkn haizdir. 2. AZALTILMASI: Her ortan koymu olduu sermaye miktar ile irket sermayesi, bu Kanunun 507 nci madde si ile belirlenen miktarlardan aa indirilemez.

A - PAYLAR: Anonim irketlere ait hkmler esas sermayenin azaltlmas hakknda tatbik olunur. u kad r ki, zarar neticesinde bilanoda husule gelen bir an amortisman yoluyla kapatlmas maks d gdlse bile alacakllar davet ve bildirilen alacaklar tediye ve temin olunur. KNC KISIM : ORTAKLARIN HAK VE BORLARI I - UMUM OLARAK: Sermaye pay, konulmas taahht edilen sermayeye gre tayin olunur.Madde 518 -

Paylar hakknda bir defter tutulur. Ortaklarn ad ve soyadlar, pay miktarlar, vukubula n demeler, paylarn devir ve intikali ve bu hususlarla ilgili dier deiiklikler bu deft ere kaydolunur.Madde 519 Sermaye pay ortaklar arasnda dahi ancak aadaki hkmler dairesinde devredilebilir ve miras yoliyle geer. Pay hakknda tanzim edilecek senetler kymetli evrak vasfn haiz olmayp sadece bir i spat vastas saylrlar. Pay hakknda tanzim edilecek senetlerin sermaye paynn tamamna ait olmas arttr. II - PAY DEFTER VE ORTAKLIK LSTES:

1. DEVR: Her takvim yl banda ticaret sicil memuruna, ortaklarn ad ve soyadlarn, her ortan ay taahht ettii sermaye miktarn ve buna mahsuben dedii ksm gsterir ve mdrler tara nm bir liste verilir. Son listenin tevdi tarihinden itibaren her hangi bir deiiklik olmamsa liste verilmez. Yalnz, bir deiiklik olmad dileke ile bildirilir. Pay defterinin ve listelerin kusurlu ve noksan tutulmas veya verilen malumatn yanl olmas yznden husule gelecek zarardan; mdrler ahsan ve mteselsilen mesuldrler.

III - NTKAL: Bir payn devri, irket hakknda ancak irkete bildirilmek ve pay defterine kaydedilmek a rtiyle hkm ifade eder.Madde 520 -

Bir payn miras yoliyle veya kar koca mallarnn idaresine ait hkmler gereince iktisab i ortaklarn, muvafakatine lzum yoktur.Madde 521 Devir hususunun pay defterine kaydedilebilmesi iin, ortaklardan en az drtte nn dev re muvafakat etmesi ve bunlarn esas sermayesinin en az drtte ne sahip olmas arttr. Ortan koymay taahht ettii sermaye ayn ise, payn irketin kuruluunu takip eden sna devredemez. irket mukavelesi paylarn devrini yasak edebilecei gibi yukarki fkralarda derpi edi lenlerden daha ar artlara da bal tutabilir. Payn devri veya devir vadi hakkndaki mukavele yazl ekilde yaplm ve imzas noterce ik ettirilmi olmadka ilgililer arasnda dahi, hkm ifade etmez. 2. MRAS, KARI KOCA MALLARININ DARES:

1. RKETN FESHN HBAR VE NFSAHI: Mukavelede aksine bir art varsa ortaklar, pay hakiki deeri zerinden satnalnacak ahs gstermedike muvafakatten imtina edemezler. lgililerin muvafakat iin irkete mraca ar tarihinden itibaren bir ay iinde nc ahs gsterilmedii takdirde muvafakat edilmi IV - CEBR CRA: Ortaklardan birinin iflas halinde iflas idaresi en az alt ay nce ihbar etmek artiyle irketin feshini istiyebilir. Ortaklardan birinin payn haczettirmi olan alacakl da ay ni hakka sahiptir.Madde 522 -

nfisahn tescilinden nce aadaki artlardan birisi gerekletii takdirde irket fesih ve olunamaz:Madde 523 Byle bir ihbar neticesinde irket infisah ederek tasfiye haline girerse tasfiye memurlar, aleyhine takibat yaplan ortaa den tasfiye payn iflas idaresine veya icra da resine vermeye mecburdurlar. 2. NFSAHIN NLENMES:

Madde 524 -(Deiik fkra: 09/12/2004 - 5274 S.K./2.mad) *1* Mukavelede aksine hkm olmadk , her blm yirmibe Yeni Trk Lirasndan aa olmamak artyla bir payn blnmesi ve bl ir. 1. irket veya ortaklar, iflas masasnn veya takibatta bulunan alacaklnn haklarn de ; 2. Payn iflas idaresi veya icra dairesi marifetiyle ve ak artrma yoliyle satlmasna ve pay kendisine ihale olunan kimsenin yeni bir ortak olarak irkete girmesine die r btn ortaklar muvafakat ederlerse; 3. Pay, btn ortaklarla iflas idaresi veya icra dairesinin muvafakatiyle baka bi r ortak veya nc ahs tarafndan devralnrsa; 4. Esas sermayenin ekseriyetini temsil eden ortaklarn say itibariyle ekseriyet i aleyhinde takibat yaplan ortan koymu olduu sermayenin hakiki bedelini alarak irkette n karlmasna karar verirse. Drdnc bentte yazl halde hakknn tasfiyesi maksadiyle ortaa verilecek para yznden ermayenin itibari deeri decek olursa, esas sermayenin azaltlmas hakkndaki hkmler tatb olunur. Pay bedelinin veya denecek parann iflas idaresine veya icra dairesine verilmes i arttr. V - PAYLARIN DEVR N BLNMES: Blme ve devir muamelelerinin muteber olmas iin tam bir payn devri hakkndaki hkmler n tatbik olunmas arttr.

- Payn intikali hakkndaki hkmler, payn dier bir ortak tarafndan iktisab halinde de ta k olunur.Madde 525 VI - PAYIN DER BR ORTAK TARAFINDAN KTSABI:

Sermaye koyma borcu tamamen yerine getirilmedike paylarn irket tarafndan iktisab veya rehin olarak kabul muteber olmaz; meer ki bu muameleler esas sermayeye itirakten d omayan alacaklarn denmesi maksadiyle vukubulsun.Madde 526 Bir ortak dier bir ortan payn ksmen veya tamamen elde ederse koyduu sermayenin iti ari deeri o nispette artar. VII - PAYLARIN RKET TARAFINDAN KTSABI VEYA REHN OLARAK KABUL: Bir pay birden fazla ortaa ait olduu takdirde bunlarn mterek bir temsilci tayin etmel eri gerekir.Madde 527 Sermaye koyma borcu tamamen yerine getirildikten sonra paylar ortaklk tarafnda n iktisap edilebilirse de bunlarn bedelleri ancak ortaklk mallarnn esas sermayeyi aan ksm ile denebilir; aksi takdirde muamele muteber olmaz. VIII - BRDEN FAZLA ORTAA AT PAY:

I - DEME: Bu durum devam ettike ortaklar payla ilgili demeler dolaysiyle ortakla kar mtesel en mesul olurlar. B - SERMAYE KOYMA BORCU:

irket mukavelesinde aksine hkm bulunmadka ortaklar; koymay taahht ettikleri sermayeler itibari deerleri nispetinde para olarak demeye mecburdurlar. Ayn nevinden sermaye hakkndaki hkmler mahfuzdur.Madde 528 -

1. RKETTEN IKARMA: Esas sermayenin azaltlmas hali mstesna olmak zere, ortaklarn koymay taahht ettikle i sermayenin denmesi tecil olunamyaca gibi ortaklarn bu bortan ibra edilmeleri de caiz deildir. II - TEMERRT: Sermaye koyma borcunu tayin edilen mddet iinde yerine getirmiyen ortak, temerrt fai zini ve irket mukavelesine cezai bir art konmusa bunu da demekle mkelleftir.Madde 529 -

irketten karlan ortan pay dier bir ortak tarafndan hakiki deeri zerinden devralna ket tarafndan ak artrma yoliyle satlabilir. karlan ortak da dahil olduu halde btn muvafakatiyle payn dier bir ekilde paraya evrilmesi caizdir.Madde 530 Noter marifetiyle ve on be gnden aa olmamak zere tayin edilecek mddetlerle iki def yaplan ihtara ramen sermaye koyma borcunu demiyen ortak irketten karlabilir. karla medii bortan dolay mesuliyeti eskisi gibi devam eder. 2. PAYIN PARAYA EVRLMES:

karlan ortan pay paraya evrildii halde elde edilen para irkete olan borcuna yetmezse een ortan pay defterine kaydedildii tarihten nce be yl iinde pay defterine kaytl b ri aradaki farktan dolay irkete kar ikinci derecede mesul olurlar. Ancak, karma tarihi ne gre en az on yl evvel ortak sfatn kaybetmi olanlar bu hkmden mstesnadr.Madde 531 Elde edilen paradan ortan borcu kesildikten sonra geri kalan ortaa verilir. 3. AIK IKMASI HALNDE MESULYET:

Ortaklar, sermaye koyma borlarn yerine getirdikleri nispette, mesuliyetten kurtulur lar. u kadar ki, ortaklara koyduklar sermaye ksmen veya tamamen geri verilmi veya ha ksz yere kar yahut faiz denmi ise aldklar para nispetinde mesuldrler.Madde 532 Bu mesuliyet kayt srasna gre olup demede bulunan eski ortan, kendisinden nce gele imselere rcu hakk vardr. Ancak, sra itibariyle sonra gelen kimse, davet tarihinden itibaren bir aylk mdd et iinde demede bulunmad takdirde ondan nce gelene mracaat edilir. C - ORTAKLARIN MESULYET: I - UMUM OLARAK: Ortakln infisah veya iflas halinde tasfiye memurlar veya iflas idaresi, ortaklarn meleri gereken borcu yukardaki hkmlere gre tesbit ve talebederler.

Dier ortaklar, karl henz tamamiyle denmemi olan irket paylarnn irkete muteb veya rehin alnmas halinde, pay karlnn denmemi olan miktar nispetinde, mteselsil o tutulurlar. D - KARA TRAK:

irket mukavelesinde aksine hkm bulunmadka ortaklar, sermaye koyma borlarn yerine geti kleri nispette, yllk bilanoya gre, elde edilmi olan safi kardan pay alrlar.Madde 533 -

Anonim irketin bilano ve yedek ake hakkndaki hkmleri, limited irketler hakknda da tat olunur.Madde 534 Ortaklara, koyduklar sermaye iin faiz verilemez. II- BLANO VE YEDEK AKELER: Haksz yere kar alm olan ortak veya mdr, bunlar geri vermekle mkelleftir.Madde 535 III - HAKSIZ ALINAN KAR PAYLARININ GER VERLMES:

A - ORTAKLAR UMUM HEYET: Hsnniyet sahibi olduklar takdirde ortak veya mdrn geri verme borcu, irket alacakl haklarn demek iin lazm olan miktar aamaz. Geri alma hakk; parann alnd tarihten be yl, hsnniyete dayanan hallerde iki yl uzamana urar. NC KISIM : RKETN TEKLATI I - KARARLAR:

Anonim irketin umumi heyet toplantlarna ait hkmler, ortaklarnn says yirmiden fazla o imitet irketlerin umumi heyet toplantlar hakknda da tatbik olunur.Madde 536 -

Madde 537 - (Deiik fkra: 24/06/1995-KHK-559/12 md.) irket mukavelesinde aksine hkm olm adka her ortan rey hakk koyduu sermaye miktarna gre hesaplanr. Her yirmibemilyon T ir rey hakk verir. Ortak says yirmi ve daha az olan irketlerde kararlar, ortaklarn yazl reyleriyle ve rilebilir. Her iki halde denmi esas sermayenin hi olmazsa yarsndan fazlasn temsil eden ortakl rn mzakere edilen husus lehine rey vermi olmas gerekir; aksi takdirde karar hkmszdr. Anonim irket umumi heyet kararlarnn iptali hakkndaki hkmler burada dahi tatbik olu nur. II- REY HAKKI:

Ortaklar umumi heyeti mdrler tarafndan her ylda bir defa ve i ylnn sona ermesini taki en ay iinde toplantya arlaca gibi, irket mukavelesi hkmlerince veya irketin me tirdike dahi arlr.Madde 538 Rey hakkndan mahrumiyete dair mukaveleye konan kaytlar hkmszdr. Hakknda ibra karar verilecek ortak, bu kararn ittihaznda rey hakkn kullanamaz. III- TOPLANTIYA AIRMA:

Umumi heyet aadaki salahiyetleri haiz olup bunlar baka bir organa devredemez:Madde 53 9 Esas sermayenin onda birini temsil eden ortak veya ortaklar, toplantnn maksadn gs termek suretiyle, umumi heyetin toplantya arlmasn yazl olarak istiyebilir. Mdrler bu talebi mnasip bir mddet iinde yerine getirmedikleri takdirde mahkeme te klif sahiplerinin talebi zerine umumi heyetin toplantya arlmasna karar verir. Toplantya ve yazl olarak rey vermeye davet irket mukavelesinde gsterilen ekilde ve eer mukavelede bu hususta hkm yoksa taahhtl mektupla ve toplantdan en az be gn nce emi bildirmek suretiyle yaplr. Btn ortaklar; aralarndan biri itirazda bulunmad takdirde toplantya arma hakknd ime riayet etmeksizin de umumi heyet halinde toplanabilirler. Byle bir toplantda btn ortaklar hazr olmak artiyle, umumi heyetin salahiyetine dahil olan hususlar mzaker e edilerek karara balanabilir.

IV - SALAHYETLER:

I - MDRLER: 1. irket mukavelesini deitirmek; 2. Mdrleri tayin ve azletmek; 3. Mdr olmyan ortaklara bahedilen kontrol haklar mahfuz kalmak artiyle murakplar tayin ve azletmek; 4. Kar ve zarar hesabn ve bilanoyu tasdik ve safi karn kullanma eklini tayin etme k; 5. Mdrleri ibra etmek; 6. Paylarn blnmesi hakknda karar vermek; 7. Kurulu veya idare ilerinden dolay irketin kendi organlarna veya mnferit ortakla ra kar haiz olduu tazminat taleplerini dermeyan etmek. irket mukavelesinde aksine hkm olmadka umumi heyet, ortaklarn koymay taahht ettik i sermayeye mahsuben diyecekleri paralarn deme gnn tesbit ve ticari mmessillerle, bt ari iletmeyi idare hakk verilen ticari vekilleri tayine salahiyetlidir. B - DARE VE TEMSL: 1. ORTAK OLANLAR:

Aksi kararlatrlm olmadka, ortaklar hep birlikte mdr sfatiyle irket ilerini idarey temsile mezun ve mecburdurlar.Madde 540 -

irket mukavelesi veya umumi heyet karariyle irketin idare ve temsili, ortak olmyan kimselere de braklabilir. Bu gibi kimselerin salahiyet ve mesuliyetleri hakknda ort ak olan mdrlere ait hkmler tatbik olunur.Madde 541 irket mukavelesi veya umumi heyet karar ile irketin idare ve temsili ortaklarda n bir veya birkana braklabilir. Kurulutan sonra irkete giren ortaklar, bu hususta umumi heyetin ayr bir karar ol madka, idare ve temsile mezun ve mecbur deildirler. Limitet irketin temsilcileri arasnda bir hkmi ahs bulunduu takdirde, ancak o hkmi adna limitet irketin temsil ve idaresini zerine alm bulunan hakiki ahs limitet irket temsilcisi olarak tescil ve ilan edilir. 2. ORTAK OLMAYANLAR: 1. MUL: II- TEMSL SALAHYET:

Mdrlerin haiz olduklar temsil salahiyetinin mul ve tahdidi hakknda, anonim irketin ida e meclisine dair olan 321 inci madde hkm tatbik olunur.Madde 542 Ortaklara ait idare ve temsil salahiyetlerinin kaldrlmas hakknda, kollektif irkete da ir 161 ve 162 nci maddeleri hkmleri tatbik olunur.Madde 543 Vazifelerini ifa dolaysiyle mdrlerin ilemi olduklar haksz fiillerden irket mesul r. 2. KALDIRILMASI:

irket namna yaplacak yazl beyanlarda, irketin unvaniyle beraber mdrlerin kendi imzala a bulunmas lazmdr.Madde 544 Ortak olmyan mdr umumi heyet karariyle her zaman azlolunabilir. Azlolunan mdrn muk aveleden doan haklar mahfuzdur. 3. MZA EKL:

- Mukavelede aksine hkm olmadka ticari mmessiller ile btn iletmeyi idare salahiyetini iz olan ticari vekiller, ancak umumi heyet karariyle tayin olunabilir. Bununla b eraber her mdr, bunlar azletmek salahiyetine sahiptir.Madde 545 irket tarafndan tanzim edilecek mektup, evrak ve vesikalarda; irketin unvaniyle birlikte esas sermaye miktarnn gsterilmesi arttr. 4. TCAR MMESSL VE VEKLLERN TAYN:

Esas sermayenin yars kaybedilmi veya irketin borlar mevcudundan fazla tutmusa, yahut etin aciz halinde bulunduu phesini uyandran emareler mevcut ise anonim irket hakkndaki 324 nc madde hkm tatbik olunur.Madde 546 5. SERMAYENN KISMEN KAYBI:

- Mdr olan bir ortak, dier ortaklarn muvafakati olmadan irketin urat ticaret dalnd i ve ne de bakas hesabna i gremiyecei gibi baka bir iletmeye mesuliyeti tahdidedilmem tak, komanditer ortak veya limitet irketin azas sfatiyle itirak dahi edemez. Bu yasa k, mukaveleye konacak hkmle btn ortaklara temil edilebilir.Madde 547 6. REKABET YASAI:

Ortaklarn says yirmiyi aan limitet irketlerde bir veya birden fazla murakp bulunur. Bu faslda baka bir hkm bulunmad takdirde anonim irketlerdeki murakplara ait hkmler l et murakplarna da tatbik olunur.Madde 548 C - MURAKABE:

A - NFSAH SEBEPLER: Ortaklarnn says yirmi ve yirmiden az olan limitet irketlerde, idare hak ve vazife si btn ortaklara ait deilse mdr sfatn haiz olmyan ortaklar Borlar Kanununun 531 inc sinde yazl haktan faydalanabilirler. DRDNC KISIM : NFSAH VE AYRILMA - irket u hallerde infisah eder:Madde 549

Mdrler, iflastan gayr bir sebeple vukubulan infisah tescil ve ilan edilmek zere ticar et siciline bildirirler.Madde 550 1. irket mukavelesinde yazl sebeplerle; 2. Mukavelede aksine ak hkm olmadka, esas sermayenin drtte ne sahip olan ortakl n tekil eden bir ekseriyet tarafndan verilecek kararla; 3. irketin iflasna karar verilmesiyle; 4. Ortaklardan birinin talebi zerine ve muhik sebeplerden dolay mahkeme karari yle; 5. Kanunda yazl sair hallerde. B - TESCL:

irket mukavelesiyle, ortaklara irketten kma hakk verilebilecei gibi bu hakkn kullanlm uayyen artlara da tabi tutulabilir.Madde 551 C - RKETTEN IKMA VE IKARILMA:

Anonim irketin, tasfiye memurlarn tayin ve azilleri, tasfiyenin icras, ticaret sicil indeki kaydn silinmesi ve ticari defterlerin saklanmas hakkndaki hkmleri limited irket lerde dahi tatbik olunur.Madde 552 Her ortak, muhik sebeplere dayanmak artiyle irketten kmasna msaade edilmesini veya irketin feshini mahkemeden talebedebilir. Esas sermayenin yarsndan fazlasna sahip bulunan ortaklarn mutlak ekseriyeti tara fndan muvafakat edilmek artiyle irket, muhik sebeplerden dolay bir ortan irketten ka ahkemeden istiyebilir. Bir ortan irketten kmas veya karlmas ancak esas sermayenin azaltlmas hakknda et artiyle muteberdir. u kadar ki, ayrlan ortan haklar, irketin esas sermayesinin itib ri miktarn geen mallarndan denir veya pay sermaye koyma borcunun yerine getirilmemesi hakkndaki hkmler gereince paraya evrilirse yahut baka bir ortak tarafndan devralnrsa sermayenin azaltlmas hakkndaki hkmlere riayet etmeye lzum yoktur. D - TASFYE: I - ARTLAR: E - NEV DETRME:

Bir anonim irket tasfiye edilmeksizin aadaki artlar altnda limitet irkete evrilebilir dde 553 -

Limitet irkete hi itirak etmiyen veya anonim irketteki paylarnn yalnz bir ksm ile i den her pay sahibi limitet irketten, infisah eden anonim irket mallarndan kendisine decek miktarn denmesini istiyebilir.Madde 554 1. Limitet irket esas sermayesinin anonim irketin esas sermayesinden az olmama s; 2. Anonim irketin pay sahiplerine irket mukavelesiyle tesbit edilmi ekle uygun o larak yaplacak bir ilanla, sahip olduklar paylarn itibari deerlerine kadar limitet ir ketin esas sermayesine itirak imkannn verilmesi; 3. Bu suretle itirak edecek kimselerin koyacaklar paylar tutarnn, anonim irketin esas sermayesinin en az te ikisine tekabl etmesi. II - PAY SAHPLERNN HAKLARI: (Deiik fkra: 16/06/1989 - 3585/7 md.) Bu miktar anonim irket umumi heyet toplantsn da temsil olunan esas sermayenin te ikisine tekabl eden bir ekseriyet tarafndan tasv ip olunacak bir bilanoya gre hesap olunur. Limitet irketin ticaret siciline kaydedilmesiyle infisah eden anonim irketin malla r; kendiliinden limitet irkete intikal eder.Madde 555 III- ALACAKLILARIN HAKLARI:

A - ANONM RKET HKMLERNE YAPILAN ATIFLAR: Limitet irketin ticaret siciline tescil edilmesiyle mukavelesinde yazl ekilde ve defa yaplacak ilanla, infisah eden anonim irketin alacakllar nc ilandan itibaren an az olmamak zere tayin edilecek mnasip bir mddet iinde haklarn bildirmeye davet olun urlar. Bu mddet iinde noter protestosiyle itiraz edilmedii takdirde borlarn limitet ir kete intikal edecei ilanda aka bildirilir. tiraz vukuunda bildirilen alacak ya denir veya temin olunur. Btn alacakllarn haklar bu ekilde teminat altna alnmadka infisah eden anonim ir larndan pay sahiplerine hibir deme yaplamaz. Mdrler infisah eden anonim irketin alacakllarna kar bu hkmlere riayet edilmemesi dolay, kusursuz olduklarn ispat etmedike, ahsen ve mteselsilen mesuldrler. Anonim irketin infisah tescil ve ilan edilmek zere ticaret siciline bildirilir. Limitet irketi borlu olarak kabul etmiyen alacakllarn haklar tediye veya temin edild ikten sonra infisah eden anonim irketin ticaret sicilindeki kaydnn silinmesi limite t irket tarafndan talebedilir. BENC KISIM : TATBK OLUNACAK HKMLER irketin kuruluuna itirak edenlerle irketin idare veya murakabesine memur edilen kims elerin ve tasfiye memurlarnn mesuliyeti, cezai mesuliyetler ve irketin vekaletlerce murakabesi hakknda anonim irketin bu hususlara mtaallik hkmleri tatbik olunur.Madde 556 BRNC FASIL : UMUM HKMLER NC KTAP : KIYMETL EVRAK A - KIYMETL EVRAKIN TARF: Kymetli evrak yle senetlerdir ki, bunlarda mndemi olan hak senetten ayr olarak dermey an edilemedii gibi bakalarna da devredilemez.Madde 557 - Kymetli evrakn borlusu, ancak senedin teslimi mukabilinde deme ile mkelleftir.Madde 558 B - SENETTEN DOAN BOR:

I - UMUM EKL: Hile veya ar kusuru bulunmadka borlu vadenin hululnde senedin mahiyetine gre alaca l olduu anlalan kimseye demede bulunmakla borcundan kurtulur. C - KIYMETL EVRAKIN DEVR:

Mlkiyet veya sair bir ayn hak tesisi maksadiyle kymetli evrakn devri iin, her halde s enet zerindeki zilyedliin devri arttr. Bundan baka emre yazl senetlerde ciroya nama ya

senetlerde yazl bir devir beyanna da ihtiya vardr. Bu beyan kymetli evrakn zerine yaz lecei gibi ayr bir kat zerine de yazlabilir.Madde 559 1. EKL: Kanun veya mukavele ile baka kimselerin bu arada bilhassa borlunun da devre iti rakleri mecburi klnabilir. II - CRO: Btn hallerde ciro, polienin cirosu hakkndaki hkmlere gre yaplr.Madde 560 Devri kabil olan btn kymetli evrakn, senedin muhteviyatndan veya mahiyetinden aksi an lalmadka, ciro ve teslimi ile cirantann haklar ciro edilene geer.Madde 561 Devir iin, tam ciro ve senedin teslimi kafidir. 2. HKM: Nama yahut emre yazl senet, ancak kendisine hak verdii ve bor ykledii btn kimselerin afakatiyle hamile yazl bir senet haline getirilebilir. Bu muvafakatin bizzat senet zerine yazlmas gerekir.Madde 562 D - TAHVL:

I - ARTLARI: Hamile yazl senetlerin nama veya emre yazl senet haline getirilmesi hususunda da ayn esas caridir. Bu son halde hak veya bor sahibi kimselerden birinin muvafakati bulunmazsa bu deiiklik, ancak deiiklii yapan alacakl ile onun haklarna dorudan doru lef olan ahs arasnda hkm ifade eder. E - PTAL KARARI: Kymetli evrak zayi olduu takdirde mahkeme tarafndan iptaline karar verilebilir.Madd e 563 -

ptal karar zerine hak sahibi hakkn senetsiz olarak da dermeyan veya yeni bir senet ih dasn talebedebilir.Madde 564 Kymetli evrakn zayi olduu yahut zyan meydana kt zamanda senet zerinde hak sahi , senedin iptaline karar verilmesini istiyebilir. II - HKMLER: Muhtelif kymetli evrak hakkndaki hususi hkmler mahfuzdur.Madde 565 Bunun haricinde iptal usul ve hkmleri hakknda, kymetli evrakn muhtelif nevilerine mtaallik hususi hkmler tatbik olunur. F - HUSUS HKMLER: A - TARF: KNC FASIL : NAMA YAZILI SENETLER

Belli bir ahs namna yazl olup da onun emrine kaydn ihtiva etmiyen ve kanunen de emre y zl senetlerden saylmyan kymetli evrak nama yazl senet saylr.Madde 566 I - KADE OLARAK: B - ALACAKLININ HAKKINI NASIL SPAT EDECE: Borlu, ancak senedin hamili bulunan ve senette ad yazl olan veya onun hukuki halefi olduunu ispat eden ahslara demeye mecburdur.Madde 567 -

Nama yazl senet iinde senet bedelini her hamiline demek hakkn mahfuz tutmu olan borlu lacakl sfatnn ispat edilmesini aramam olsa dahi hamile hsnniyetle yapaca deme neti orcundan kurtulmu olur. u kadar ki; hamile demede bulunmakla mkellef deildir. 697 nci maddenin ikinci fkras hkm mahfuzdur.Madde 568 Bu cihet ispat edilmedii halde demede bulunan borlu, senedin hakiki sahibi olduu nu ispat eden bir nc ahsa kar borcundan kurtulmu olmaz. II - EKSK NAMA YAZILI SENETLER:

Aksine hususi hkmler olmadka nama yazl senetler; hamile yazl senetler hakkndaki hk iptal olunur.Madde 569 C - PTAL KARARI:

A - TARF: Borlu, senette ilanlarn saysn azaltmak veya mehilleri ksaltmak suretiyle iptal iin daha basit bir usul derpi edebilecei gibi alacakl kendisine senedin iptal ve borcun itfa olunduunu gsteren, resmen tanzim veya usulen tasdik edilmi bir vesika verildii takdirde, senet ibraz edilmeksizin ve iptaline karar verilmeksizin dahi muteber olmak zere demek hakkn da mahfuz tutabilir. NC FASIL : HAMLE YAZILI SENETLER Senedin metin veya eklinden, hamili kim ise o kimsenin hak sahibi saylaca anlalan her kymetli evrak; hamile (Hamiline) yazl senet saylr.Madde 570 I - UMUM OLARAK: Mahkeme karariyle demeden menedilen borlunun demesi muteber olmaz. B - BORLUNUN DEFLER:

Borlu hamile yazl bir senetten doan alacaa kar ancak senedin hkmszlne taalluk ed ten anlalan defilerle alacakl her kim ise ona kar ahsan haiz olduu defileri ileri sre ir.Madde 571 -

Borlu hamile yazl faiz kuponlarndan doan alacaa kar ana parann itfa edildii definde maz.Madde 572 Borlu ile nceki hamillerden birisi arasnda dorudan doruya mevcut mnasebetlere daya nan defilerin dermeyan, ancak senedi iktisabederken hamilin bilerek borlunun zararn a hareket etmi olmas halinde caizdir. Senedin borlunun rzas hilafna tedavle karld yolunda bir defi dermeyan olunamaz II - HAMLE YAZILI FAZ KUPONLARI:

I - UMUM OLARAK: Ana parann denmesi halinde, borlu, ilerde muacceliyet kesbedecek olup asl senetl e birlikte kendisine teslim edilmiyen faiz kuponlarnn tutarn bu kuponlar hakknda cari olan mruruzaman mddeti geinceye kadar alkoymak hakkn haizdir; meer ki, teslim edilmey n kuponlarn iptaline karar verilmi yahut tutar mukabilinde teminat gsterilmi olsun. C - PTAL KARARI: 1. SALAHYET: Hisse senetleri, tahviller, intifa senetleri, (Mnferit kuponlar hari olmak zere) ku pon varakalar, esas kupon varakalarnn yenilenmesine yaryan kuponlar (Talonlar) gibi hamile yazl senetlerin iptaline hak sahibinin talebi zerine mahkemece karar verilir .Madde 573 -

Dileke sahibinin talebi zerine mahkeme senedin borlusunu; hilafna hareket ettii takdi rde iki defa demek mecburiyetinde kalacan ihtar ederek bedelini demekten meneder.Madd e 574 Salahiyetli mahkeme borlunun ikametgah mahkemesi veya hisse senetleri hakknda a nonim irket merkezinin bulunduu yerin mahkemesidir. Dileke sahibinin senedin zilyedi bulunduu ve onu zayi ettii yolundaki iddialarnn mahkemece kuvvetle muhtemel grlmesi lazmdr. Kupon varakas veya talonu bulunan bir senet hamilinin elinden yalnz kupon vara kas veya talonu km olursa talebin hakl olduunun ispat iin esas senedin ibraz yeter. 2. DEME YASAI:

Mahkeme, dileke sahibinin, senedin zilyedi bulunmu ve onu zayi etmi olduuna dair ver dii izahatn doruluunu kuvvetle muhtemel grrse, belli olmyan hamili ilan yoliyle senedi muayyen bir mddet iinde ibraz etmeye davet ve aksi takdirde senedin iptaline karar

verileceini ihtar eder. Mddetin en az alt ay olarak tesbiti lazmdr; bu mddet ilk ilan gnnden itibaren ilemeye balar.Madde 575 Bir kupon varakasnn iptaline karar vermek lazmgeldii takdirde vadeleri dava srasnd a hulul eden mnferit kuponlar hakknda faiz kuponlarnn iptaline mtedair hkmler tatbik o unur. 3. LAN LE DAVET, MRACAAT MDDET:

Senedi ibraz hususundaki ilann 37 nci maddede yazl gazetede kere yaplmas lazmdr.Mad 6 4. LAN EKL:

A - SENEDN BRAZI HALNDE: Mahkeme lzum grd takdirde ayrca mnasip grecei dier ekillerde de ilanlar yaplm erebilir. 5. HKMLER: ptali istenen senet ibraz edilirse mahkeme, dileke sahibine senedin iadesi hususun da dava amas iin bir mehil tayin eder.Madde 577 Senet tayin olunan mehil iinde ibraz edilmezse, mahkeme, senedin iptaline karar v erir veya lzum grrse baka tedbirler de ittihaz edebilir.Madde 578 Dileke sahibi bu mehil iinde dava amazsa, mahkeme, senedi geri verir ve deme yas an kaldrr. B - SENEDN BRAZ EDLMEMES HALNDE: Mnferit kuponlarn zya halinde hak sahibinin talebi zerine, mahkeme, bedelin vadesinde ve eer vade esasen hulul etmi bulunursa derhal mahkemeye yatrlmasna karar verir.Madd e 579 Hamile yazl bir senedin iptali hakkndaki karar derhal 37 nci maddede anlan gazet e ile ve mahkeme lzum grrse baka vastalarla da ilan edilir. ptal karar zerine dileke sahibi, masraf kendisine ait olmak zere yeni bir senet ih dasn veya muaccel borcun ifasn istemek hakkn haizdir. II- KUPONLARDA USUL:

Banknot ve byk miktarda karlp grldnde denmesi gereken ve para yerine deme vasta n ve muayyen bedelleri yazl olan dier hamile yazl senetlerin iptaline karar verilemez .Madde 580 yl getikten sonra hibir hak sahibi mracaat etmemi olur ve vadenin hululnden itib n yl gemi olursa mahkeme karariyle bedel dileke sahibine verilir. III - BANKNOTLARDA VE BUNA BENZER KAITLARDA USUL: Hamile yazl olan ipotekli bor senediyle irat senedi hakkndaki hususi hkmler mahfuzdur. Madde 581 Devlet tarafndan karlm olan tahviller hakkndaki hususi hkmler mahfuzdur. D - POTEKL BOR SENED VE RAT SENED: BORLANMA EHLYET: DRDNC FASIL : KAMBYO SENETLER Akit ile borlanmaya ehil olan kimse, polie, ek ve bono ile borlanmaya da ehildir.Mad de 582 BRNC AYIRIM : POLENN KEDES VE EKL BRNC KISIM : POLE A - EKL: I - UNSURLARI: 1. UMUM OLARAK:

Polie:Madde 583 -

Yukarki maddede yazl hususlardan birini ihtiva etmiyen senet aadaki fkralarda yazl ha r dnda polie saylmaz.Madde 584 1. Senet metninde "Polie" kelimesini ve eer senet Trke'den baka bir dille yazlmsa dilde polie karl olarak kullanlan kelimeyi; 2. Muayyen bir bedelin denmesi hususunda kaytsz ve artsz havaleyi; 3. diyecek olan kimsenin (Muhatabn) ad ve soyadn; 4. Vadeyi; 5. deme yerini; 6. Kime veya kimin emrine denecek ise onun ad ve soyadn; 7. Keide tarihi ve yerini; 8. Keidecinin imzasn; ihtiva eder. 2. UNSURLARIN BULUNMAMASI:

1. KEDECNN AYNI ZAMANDA MUHATAP VEYA EMRNE DENECEK KMSE OLMASI: Vadesi gsterilmiyen polienin grldnde denmesi merut saylr. Ayrca tasrih edilmi olmadka muhatabn soyad yannda gsterilen yer, deme yeri ve ay nda da muhatabn ikametgah saylr. Keide yeri gsterilmiyen polie, keidecinin soyad yannda gsterilen yerde keide edil aylr. II- MNFERT UNSURLAR:

- Polie bizzat keidecinin emrine yazl olabilecei gibi bizzat keideci zerine veya bir esabna da keide edilebilir.Madde 585 Polienin nc ahsn ikametgahnda denmesi art koulabilir.Madde 586 2. ADRESL VE KAMETGAHLI POLE:

Grldnde veya grldnden muayyen bir mddet sonra denmesi art klnan bir polieye k art dercolunabilir. Btn dier polielerde byle bir faiz art yazlmam saylr.Madde Bu nc ahsn ikametgah muhatabn ikametgahnn bulunduu yerde (Adresli polie) veya rde (kametgahl polie) bulunabilir. 3. FAZ ARTI:

Polie bedeli hem yaz ve hem de rakamla gsterilip de iki bedel arasnda fark bulunursa yaz ile gsterilen bedele itibar olunur.Madde 588 Faiz miktarnn poliede gsterilmesi lazmdr; gsterilmemi ise faiz art yazlmam s Baka bir gn zikredilmemise faiz, polienin keide gnnden itibaren iler. 4. POLE TUTARININ MUHTELF EKLLERDE GSTERLMES:

I - MUTEBER OLMIYAN MZALARIN BULUNMASI: Polie bedeli yalnz yaz ile veya yalnz rakamla mtaaddit defalar gsterilmi olup da b deller arasnda fark bulunursa en az olan bedel muteber saylr. B - MZA EDENLERN MESULYET:

Bir polie, polie ile borlanmaya ehil olmyan kimselerin imzasn, sahte imzalar, mevhum arn imzalarn yahut imzalyan veya namlarna imzalanm olan ahslar herhangi bir sebep d e ilzam etmiyen imzalar tarsa, dier imzalarn shhatine bu yzden halel gelmez.Madde 589

Temsile salahiyetli olmad halde bir ahsn temsilcisi sfatiyle bir polieye imzasn koya se, o polieden dolay bizzat mesul olur ve polieyi dedii takdirde temsil olunan haiz o labilecei haklara sahip olur. Salahiyetini aan temsilci iin dahi hkm byledir.Madde 590 II - SALAHYET OLMAKSIZIN MZA: Keideci, polienin kabul edilmemesinden ve denmemesinden dolay mesuldr. Keidecinin kabu

l edilmeme halinde mesuliyetten kendini muaf tutmas caiz ise de denmeme halinde me suliyetten muaf olduunu gsteren kaytlar yazlmam saylr.Madde 591 III- KEDECNN MESULYET:

- Tedavle karlrken tamamen doldurulmam bulunan bir polie, aradaki anlamalara aykr doldurulursa bu anlamalara riayet edilmemi olmas keyfiyeti, hamile kar ileri srlemez; meer ki hamil polieyi kt niyetle iktisabetmi veya iktisap srasnda kendisine ar bir k isnad mmkn bulunmu olsun.Madde 592 IV - AIK POLE: A - POLENN DEVREDLMES: KNC AYIRIM : CRO Her polie sarahaten, emre yazl olmasa dahi, ciro ve teslim yolu ile devrolunabilir. Madde 593 -

I - KAYITSIZ, ARTSIZ OLMASI: Keideci polieye: "Emre yazl deildir." kelimelerini veya ayn manay ifade eden bir k yd dercetmise, polie ancak alacan temliki yolu ile devrolunabilir ve bu devir alacan t mlikinin hukuki neticelerini dourur. Ciro, polieyi kabul etmi olsun veya olmasn muhataba, keideciye veya polie ile bor altna girmi olanlardan her hangi birine de yaplabilir. Bu kimseler polieyi yeniden c iro edebilirler. B - CRO:

Cironun kaytsz ve artsz olmas lazmdr. Cironun tabi tutulduu her art yazlmam addol 594 -

Cironun polie veya polieye bal olan ve "Alonj" denilen bir kat zerine yazlmas ve cir tarafndan imzalanmas lazmdr.Madde 595 Ksmi ciro batldr. Hamiline ciro beyaz ciro hkmndedir. II - CRONUN EKL:

1. NAKL VAZFES: Lehine ciro yaplan kimsenin ciroda gsterilmesine lzum olmad gibi ciro, cirantann s dece imzasndan bile ibaret olabilir. Bu ekildeki cirolara "beyaz ciro" denilir. Bu nun muteber olmas iin cironun polienin arkasna veya alonj zerine yazlmas lazmdr. III- CRONUN HKMLER: Ciro ve teslim neticesinde polieden doan btn haklar devredilmi olur.Madde 596 Aksine art bulunmadka ciranta polienin kabul edilmemesinden ve denmemesinden mesuldr.M adde 597 Ciro beyaz ciro ise hamil: 1. Ciroyu kendi namna veya dier bir ahs namna doldurabilir; 2. Polieyi yeniden beyaz olarak yahut dier muayyen bir ahsa tekrar ciro edebili r; 3. Beyaz ciroyu doldurmakszn ve polieyi tekrar ciro etmeksizin polieyi baka bir k imseye verebilir. 2. TEMNAT VAZFES:

Bir polieyi elinde bulunduran kimse, son ciro beyaz ciro olsa dahi kendi hakk mtese lsil ve birbirine bal cirolardan anlald takdirde salahiyetli hamil saylr. izilmi c hususta yazlmam hkmndedir. Bir beyaz ciroyu dier bir ciro takibederse son ciroyu imza lyan kimse, polieyi beyaz ciro ile iktisabetmi saylr.Madde 598 Ciranta, polienin tekrar ciro edilmesini yasak edebilir; bu halde, senet sonr adan kendilerine ciro edilmi olan kimselere kar mesul olmaz. 3. HAK SAHPLN SPAT VAZFES:

Polieden dolay kendisine mracaat olunan kimse keideci veya nceki hamillerden biriyle kendi arasnda dorudan doruya mevcut olan mnasebetlere dayanan defileri mracaatta bulu nan hamile kar ileri sremez; meer ki, hamil, polieyi iktisabederken bile bile borlunun zararna hareket etmi olsun.Madde 599 Polie her hangi bir surette hamilin elinden km bulunursa yukarki fkrada yazl hk hakk anlalan yeni hamil, ancak polieyi kt niyetle iktisabetmi olduu veya iktisabnda kusur bulunduu takdirde o polieyi geri vermekle mkelleftir. IV - DEFLER: 1. TAHSL N CRO: Alacan temliki yoliyle yaplan devirlere ait hkmler mahfuzdur. V - CRONUN HUSUS ETLER: Ciro "Bedeli tahsil iindir." "Kabz iindir","Vekaleten" ibaresini veya sadece tevkil i ifade eden dier her hangi bir kaydi ihtiva ederse hamil, polieden doan btn haklar ku llanabilir; fakat o polieyi ancak tahsil cirosu eklinde tekrar ciro edebilir.Madde 600 -

Ciro, "Bedeli teminattr", "Bedeli rehindir" ibarelerini yahut terhini ifade eden dier her hangi bir kayd ihtiva ederse, hamil polieden doan btn haklar kullanabilir; fa at kendisi tarafndan yaplan bir ciro ancak tahsil cirosu hkmndedir.Madde 601 Polieden mesul olanlar bu halde ancak cirantaya kar ileri srebilecekleri defiler i hamile kar dermeyan edebilirler. Tahsil iin verilen ciroda mnderi bulunan salahiyet, bu salahiyeti verenin lm ile s ona ermiyecei gibi onun medeni haklar kullanma ehliyetini kaybetmesiyle de ortadan kalkmaz. 2. REHN CROSU:

Vadenin gemesinden sonra yaplan ciro, vadeden nce yaplan bir cironun hkmlerini dourur; kadar ki; denmeme protestosundan yahut bu protestonun tanzimi iin muayyen olan mdd etin gemesinden sonra yaplan ciro ancak alacan temliki hkmlerini meydana getirir.Madde 602 Polieden mesul olanlar, kendileriyle ciranta arasnda dorudan doruya mevcut olan mnasebetlere dayanan defileri hamile kar ileri sremezler; meer ki, hamil polieyi iktis abederken bile bile borlunun zararna hareket etmi olsun. 3. VADEDEN SONRAK CRO: A - KABULE ARZ: Aksi sabit oluncaya kadar tarihsiz bir ciro protestonun tanzimi iin muayyen o lan mddetin gemesinden nce yaplm saylr. NC AYIRIM : KABUL VE AVAL I - KADE: Polie vadenin hululne kadar hamil veya polieyi elinde tutan herkes tarafndan muhatabn ikametgahnda onun kabulne arz olunabilir.Madde 603 Keideci, bir mddet tayin etmek veya etmemek suretiyle polienin kabule arz edilmesin i art koabilir.Madde 604 II - KABUL ARZ ARTI VE YASAI:

- Grldkten muayyen bir mddet sonra denmesi art klnan polielerin, keide gnnden iti iinde kabule arz edilmesi lazmdr.Madde 605 Keideci, nc bir ahsn ikametgahnda veya muhatabn ikametgahndan baka bir yerde y n muayyen bir mddet sonra denmesi gereken polieler hari olmak zere, polienin kabule ar zn menettiini polieye yazabilir. Keza keideci, polienin muayyen bir tarihten nce kabule arz edilmemesini de art kl abilir. Keideci polienin kabule arzn menetmi olmadka her ciranta, bir mddet tayin etmek v etmemek suretiyle, polienin kabule arzn art koabilir.

III - GRLDKTEN MUAYYEN BR MDDET SONRA DENMES GEREKEN POLELERDE:

Muhatap, polienin kendisine arz edildii gn takibeden gnde bir daha ibrazn istiyebilir. gililer bu talebin yerine getirilmediini, ancak bu talep protestoya dercedildii ta kdirde ileri srebilirler.Madde 606 Keideci bu mddeti ksaltabilecei gibi daha uzun bir mddet de art koabilir. Cirantalar kabule arz mddetlerini ksaltabilirler. IV - BR DAHA KABULE ARZ: I-EKL: Hamil, kabule arz edilen polieyi muhatabn eline vermeye mecbur deildir. B - KABUL: 1. UMUM OLARAK:

Kabul beyan polie zerine yazlr ve "Kabul edilmitir" tabiriyle veya buna muadil baka bi ibare ile ifade ve muhatap tarafndan imza edilir. Muhatabn polienin yz tarafna yalnz imzasn koymas, kabul hkmndedir.Madde 607 -

Kabul, kaytsz, artsz olmaldr; fakat muhatap kabul polie bedelinin bir ksmna hasrede adde 608 Polienin grldkten muayyen bir mddet sonra denmesi art edilmi olduu veya hususi b gereince muayyen bir mddet iinde kabule arz edilmesi lazm geldii takdirde, hamil ibr az gn tarihinin atlmasn istemedike kabul hangi gn vukubulmusa o gnn tarihi atlr. lduu takdirde hamil cirantalarla keideciye kar mracaat haklarn muhafaza edebilmek iin eksiklii vaktinde tanzim edilecek bir protesto ile tesbit ettirmeye mecburdur. 2. KABULN TAHDD:

Keideci poliede, diyecek nc bir ahs gstermeksizin, muhatabn ikametgahndan baka b eri olarak gstermise muhatap kabul erhinde bir nc ahs gsterebilir. Aksi takdirde mu eme yerinde polieyi bizzat demeyi taahht etmi saylr.Madde 609 Kabul erhi bundan baka noktalarda polie mnderecatndan farkl olursa, polie kabul ed lmemi saylr. Bununla beraber kabul yapan, kabulndeki artlar dairesinde mesuldr. 3. ADRESL VE KAMETGAHLI POLE:

1. UMUM OLARAK: Eer polienin bizzat muhatabn ikametgahnda denmesi art klnmsa, muhatap, kabul e enin yaplaca yer olmak zere deme yerinde bulunan bir adresi gsterebilir. II- HKMLER: Muhatap, polieyi kabul etmekle bedelini vadesinde demeyi taahht etmi olur.Madde 610 -

Muhatap, polie zerindeki kabul erhini polieyi geri vermeden nce izmi olursa kabulden i tina etmi saylr. Aksi sabit oluncaya kadar kabul erhi, polienin geri verilmesinden nce izilmi addolunur.Madde 611 demeden imtina halinde hamil, keidesi dahi olsa polieden dolay 637 ve 638 inci m addeler gereince istenebilecek eylerin hepsini kabul edenden dorudan doruya talep ha kkn haizdir. 2. KABUL ERHNN ZLMES: I - AVAL VERENLER: Bununla beraber muhatap hamile yahut poliede imzas bulunan bir kimseye, polieyi kabul ettiini yaz ile bildirmi olursa bunlara kar kabul beyan dairesinde mesul olur. C - AVAL: Poliedeki bedelin denmesi, aval suretiyle tamamen veya ksmen temin olunabilir.Madde 612 Aval erhi, polie veya alonj zerine yazlr.Madde 613 -

Bu teminat, nc bir ahs yahut poliede zaten imzas bulunan bir kimse tarafndan da ebilir. II - EKL:

Aval veren kimse, kimin iin taahht altna girmise tpk onun gibi mesul olur.Madde 614 Aval "aval iindir" tabiri ile veya buna muadil dier her hangi bir ibare ile if ade ve aval veren kimse tarafndan imza edilir. Muhatap veya kedecinin imzalar mstesna olmak zere polienin yzne konan her imza, av l erhi saylr. Kimin iin verildii aval erhinde aklanmak lazmdr; aklanmad takdirde aval, kei mi saylr. III - HKMLER:

A - VADE: Aval veren kimsenin temin ettii bor, ekle ait noksandan baka bir sebepten dolay b atl olsa dahi aval verenin taahhd muteberdir. Aval veren kimse, polie bedelini dedii takdirde polieden dolay lehine taahht altna girmi olduu kimseye ve ona kar polie gereince mesul olan kimselere kar polieden doa r iktisabeder. DRDNC AYIRIM : DEME I - VADENN TESBT: 1. UMUM OLARAK: Bir polie:Madde 615 -

Grldnde denmek zere keide olunan polie ibraznda denir. Byle bir polienin keide ir yl iinde denmesi iin ibraz lazmdr. Keideci bu mddeti ksaltabilecei gibi daha uz et dahi tesbit edebilir. braz mddetleri cirantalar tarafndan ksaltlabilir.Madde 616 1. Grldnde; 2. Grldkten muayyen bir mddet sonra; 3. Keide gnnden muayyen bir mddet sonra; 4. Muayyen bir gnde; denmek zere keide olunabilir. Vadesi baka ekilde yazlan veya birbirini takibeden vadeleri gsteren polieler batld . 2. GRLDNDE DENECEK POLE:

Grldkten muayyen bir mddet sonra denecek bir polienin vadesi, kabul erhinde yazl tar eya protesto tarihine gre tayin olunur.Madde 617 Keideci, grldnde denecek bir polienin muayyen bir gnden nce denmek zere ibraz hakknda art koyabilir. Bu takdirde ibraz mddeti o tarihten balar. 3. GRLDKTEN MUAYYEN BR MDDET SONRA DENECEK POLE: 1. UMUM OLARAK: Kabul erhinde tarih gsterilmemi ve protesto da ekilmemi olursa polie, kabul eden h akknda, kabule ibraz iin derpi edilen mddetin son gn kabul edilmi saylr. II - MDDETLERN HESABI:

Keide gnnden veya grldkten bir veya birka ay sonra denmek zere keide edilen bir pol desi, demenin yaplmas gereken ayn mukabil gnnde gelmi olur. Mukabil gn bulunmad ta de o ayn son gn gelmi olur.Madde 618 -

Muayyen bir gnde denecek bir polienin keide yeri ile deme yeri arasnda takvim fark old takdirde vade, deme yerinin takvimine gre tesbit edilmi saylr.Madde 619 Bir polie, keide gnnden veya grldkten bir buuk ay veya birka ay ve yarm ay sonr zere keide olunduu takdirde, ilk nce tam aylar hesap edilir. Eer vade olarak bir ayn ba, ortas veya sonu tesbit edilmise bu tabirlerden ayn bir nci, on beinci ve sonuncu gnleri anlalr. "Sekiz gn" veya "on be gn" tabirlerinden bir

ya iki hafta deil hakiki olarak sekiz veya on be gnlk bir mddet anlalr. "Yarm ay" ta on be gnlk bir mddeti gsterir. 2. TAKVMLERN ATIMASI:

I - BRAZ: Takvimleri farkl olan iki yer arasnda keide edilen bir polie keide gnnden muayyen ir mddet sonra denmek zere keide edildii takdirde keide gn deme yerindeki takvimin m l gnne irca olunmak suretiyle vade hesap edilir. Polielerin ibraz mddetlerinin hesab hususunda da yukarki fkralar hkmleri tatbik ol nur. Poliedeki bir kayt veya polienin dier mnderecatndan, maksadn baka olduu anlal e hkmleri tatbik olunmaz. B - DEME: - Muayyen bir gnde veya keide gnnden yahut grldkten muayyen bir mddet sonra denecek olienin hamili, polieyi deme gnnde veya onu takip eden iki i gn iinde denmek zere cburdur.Madde 620 - Muhatap polieyi derken hamil tarafndan bir ibra erhi yazlarak polienin kendisine ver ilmesini isteyebilir.Madde 621 Polienin bir takas odasna ibraz, deme iin ibraz yerine geer. II - MAKBUZ STEMEK HAKKI: Hamil, vadeden nce polie bedelini almaya zorlanamaz.Madde 622 Hamil ksmi demeyi reddedemez. Ksmi deme halinde muhatap bu demenin polie zerine iaret edilmesini ve kendisine bi r makbuz verilmesini isteyebilir. III - VADEDEN NCE VE VADESNDE DEME:

Polienin deme yerinde rayici olmyan bir para ile denecei art koulduu takdirde, bedeli ade gnndeki kymetine gre o memleket parasiyle denebilir. Borlu demede geciktii takdir hamil polie bedelinin dilerse vade gnndeki dilerse deme gnndeki rayice gre memleket pa asiyle denmesini istiyebilir.Madde 623 Vadeden nce deyen muhatap, bu yzden doacak mesuliyeti kendisi zerine alm olur. Hile veya ar bir kusuru bulunmadka polieyi vadesinde deyen kimse borcundan kurtulm u olur. deyen kimse, cirolar arasnda muntazam bir teselsln mevcut olup olmadn incele mecbur ise de cirantalarn imzalarnn shhatini aratrmaya mecbur deildir. IV - YABANCI MEMLEKET PARASYLE DEME:

- Bir polie 620 nci maddede tayin edilen mddet zarfnda deme iin ibraz edilmedii takdir de borlu masraf ve hasar hamile ait olmak zere polienin bedelini notere tevdi edebi lir.Madde 624 Kanuni rayici olmyan parann kymeti, deme yerindeki ticari teamllere gre tayin olun ur. Bununla beraber keideci denecek parann poliede yazl muayyen bir rayice gre hesap e ilmesini art edebilir. Keideci demenin muayen bir para ile yaplmas lzumunu art komu ise (Aynen deme ar ki fkrann hkmleri tatbik olunmaz. Polie bedeli, keide ve deme yeri olan memleketlerde ayn ad tayan ve fakat kymetle birbirinden farkl olan para ile gsterildii takdirde deme yerindeki para kasdedilmi sa ylr. V - TEVD: A - MRACAAT HAKKI : BENC AYIRIM : KABUL VE DEMEDEN MTNA HALLERNDE MRACAAT HAKLARI I - UMUM OLARAK:

Hamil, vadenin hululnde polie denmemise, cirantalara, keideciye ve polie dolaysiyle ta hht altna girmi olan dier kimselere kar mracaat hakkn kullanabilir.Madde 625 -

1. MDDETLER VE ARTLARI: Hamil: 1. Kabulden tamamen veya ksmen imtina edilmi; 2. Polieyi kabul etmi olsun olmasn muhatap iflas etmi veya sadece demelerini tati l etmi yahut aleyhindeki her hangi bir icra takibi semeresiz kalm; 3. Kabul iin arz edilmesi menedilen bir polienin keidecisi iflas etmi; bulunursa vadenin hululnden nce de ayn mracaat hakkn haizdir. II - PROTESTO: Kabulden veya demeden imtina, kabul etmeme veya dememe protestosu denilen resmi bi r vesika ile tesbiti mecburidir.Madde 626 -

A - NOTERLKE TANZM: Kabul etmeme protestosunun, kabule arz iin muayyen olan mddet iinde ekilmesi lazm dr. ayet 606 nc maddenin birinci fkrasnda gsterilen halde polienin ilk arz vadenin so de vukua gelmi ise protesto o gnn ertesi gn dahi ekilebilir. Muayyen bir gnde veya keide gnnden veya grldkten muayyen bir mddet sonra denmesi vi bir polieden dolay ekilecek dememe protestosunun, deme gnn takibeden iki i gn i si lazmdr. Grldnde denmesi art olan bir polieden dolay ekilecek dememe protestos a kabul etmeme protestosu iin gsterilen mddetler iinde ekilir. Kabul etmeme protestosu ekilmi olmas halinde deme iin polieyi ibraz etmeye lzum ol ad gibi dememe protestosu ekmeye de ihtiya yoktur. Polieyi kabul etmi olsun olmasn, muhatap demelerini tatil etmi veya aleyhindeki h er hangi bir icra takibi semeresiz kalm ise, hamil mracaat haklarn ancak polienin denm si iin muhataba ibrazndan ve protestonun ekilmesinden sonra kullanabilir. Polieyi kabul etmi olsun olmasn muhatap veya kabul iin arz edilmesi menedilen bi r polienin keidecisi iflas etmise iflas ilamnn ibraz, mracaat hakknn kullanlmas i 2. EKL:

Protestonun aadaki maddede bildirilen ekil ve surette noterlike tanzimi lazmdr.Madde 6 7 Protesto:Madde 628 B - NDEKLER: Protesto ayr bir varaka halinde tanzim edilerek polieye balanr.Madde 629 1. Protestoyu eken ve kendisine protesto ekilen kimselerin ad ve soyadlarn veya ticaret unvanlarn; 2. Kendisine protesto ekilen kimsenin, polieden doan taahhdn yerine getirmeye dave t edildii halde taahhdn yerine getirmemi veya kendisi bulunamam yahut ticaret yerinin eya meskeninin tesbit edilememi olduuna dair bir erhi; 3. Sz geen davetin yapld veya davet teebbsnn akim kald yer ve gne ait bir 4. Protestoyu tanzim eden noterin imzasn ihtiva eder. Ksmi deme, protestoda zikredilir. Kabul iin kendisine bir polie ibraz edilmi olan muhatap, polienin ertesi gn tekrar ibrazn istemi ise bu keyfiyet de protestoya yazlr. C - PROTESTO VARAKASI: Kabul, poliedeki bedelin bir ksmna munhasr bulunupta bu yzden protesto tanzim edilirs e polienin bir sureti karlarak protesto bu suret zerine yazlr.Madde 630 Eer protesto, ayn bir polienin mtaaddit nshalar veya polienin asl ile bir sureti az edilerek tanzim edilmi ise protestoyu bu nshalardan birisine veya asl senede bala mak kafidir. Dier nshalara veya surete, protestonun kalan nshalardan birine veya polienin asln a balanm bulunduu kaydolunur. D - KISM KABUL HALNDE: Bir polieyi kabul ve tediye edecek birden ok borlularn hepsi iin, tek protesto varaka s tanzim olunabilir.Madde 631 E - BRDEN FAZLA KMSELER ALEYHNE TANZM EDLEN PROTESTO

Protestoyu tanzim eden noter polienin bir suretini protesto varakas ile birlikte s aklamakla mkelleftir.Madde 632 3. SAKLAMA MKELLEFYET Noter tarafndan imza edilen protesto kanuna uygun olarak tanzim edilmedii veya iind eki kaytlar yanl olduu takdirde dahi muteberdir.Madde 633 4. SAKAT PROTESTO Keideci veya ciranta yahut aval veren kimse, senet zerine "Masrafsz iade", "Protest osuz" artlarn veya bunlara muadil dier herhangi bir ibareyi yazarak imzalamak sureti yle, hamile mracaat hakkn kullanmak iin kabul etmeme veya dememe protestosu keidesinde n muaf tutulabilir.Madde 634 Noter hakkndaki inzbati hkmler mahfuzdur.. 5. PROTESTONUN MUAFYET

Hamil, protesto gn yahut eer poliede "Masrafsz iade art" mevcut ise ibraz gnn takip t i gn iinde, kabul veya demeden imtina keyfiyetlerini kendi cirantasna ve keideciye i bar etmeye mecburdur.Madde 635 Bu art, hamili, polieyi vaktinde ibraz etmek ve gereken ihbarlar yapmak mkellefi yetlerinden vareste klmaz. Mddetlere riayet olunmadn ispat mkellefiyeti, bunu hamile k r iddia eden ahsa der. Bu art polieye keideci tarafndan yazlm ise, polieden dolay taahht altna girmi psine kar hkm ifade eder; bir ciranta veya aval veren bir kimse tarafndan yazld takd hkm yalnz ona mnhasr kalr. Keideci tarafndan yazlan arta ramen hamil yine protesto sraflar kendisine ait olur. art bir ciranta veya aval veren bir kimse tarafndan konduu takdirde bu arta ramen ekilmi olan bir protestonun gerektirdii masraflar, polieden dolay taahht altna giren in hepsi tanzim ile mkelleftirler. III - HBAR MECBURYET:

- Bir polieyi keide, kabul, ciro eden veya o polieye aval veren kimseler hamile kar, mteselsil borlu sfatiyle mesuldrler.Madde 636 Her ciranta ald ihbar bunlar ald gn takip eden iki i gn iinde nceki ihbarl n ad, soyad ve adreslerini de gstermek suretiyle kendi cirantasna bildirmeye mecbur dur. Keideciye varncaya kadar bu minval zeri muamele edilir. Mddetler nceki ihbarn aln rihten itibaren cereyana balar. Poliede imzas bulunan bir kimseye yukarki fkra gereince ihbarda bulunulduu takdird e, kendisine aval veren kimseye de ayn mddet iinde bu ihbarn yaplmas lazmdr. Bir ciranta adresini hi yazmam yahut okunmas mmkn olmyacak surette yazlm ise ih an nceki cirantaya teblii kafidir. hbar yapacak olan kimse bunu noter marifetiyle veya sadece polienin iadesi sure tiyle yapabilir. hbar yapmakla mkellef olan kimse bunu muayyen mddet iinde yaptn ispat etmek mecb tindedir. Yukarda gsterilen mddet iinde ihbarname gndermiyen kimse mracaat hakkn kaybetmezse de ihmalinden doan zarar ve ziyandan mesul olur. Ancak bu zarar ve ziyan miktar po lie bedelini aamaz. IV - TESELSL:

1. HAMLN HAKKI : Hamil bunlarn borlanmadaki sralar ile bal olmakszn her birine veya bunlardan baz yahut hepsine birden mracaat edebilir. Polieden dolay taahht altna girmi olup da polieyi demi bulunan herkes ayn hakk bilir. Hamil, borlulardan yalnz birine mracaat etmekle, dier borlularla ilk nce mracaat e tii borludan sonra gelenlere kar haklarn kaybetmez. V - MRACAAT HAKKININ MUL : Hamil mracaat yoliyle:Madde 637 -

Polie bedelini demi olan kimse kendisinden nce gelen borlulardan :Madde 638 1. Polienin kabul edilmemi veya denmemi olan bedelini ve eer art klnmsa ilemi 2. Vadenin gelmesinden itibaren iliyecek yzde on hesabiyle faizi; 3. Protestonun ve hamil tarafndan tebli olunan ihbarnamelerinin masraflariyle dier masraflar; 4. Polie bedelinin binde n amamak zere komisyon cretini; istiyebilir. Eer mracaat hakk vadenin hululnden nce kullanlrsa polie bedelinden bir iskonto ya Bu iskonto mracaat tarihinde hamilin ikametgahnda cari olan resmi iskonto haddi zer inden hesap edilir. 2. DEYEN KMSENN HAKKI: 1. UMUM OLARAK: 1. demi olduu meblan tamamn; 2. deme tarihinden itibaren bu meblan yzde on hesabiyle faizini; 3. Yapt masraflar; 4. Polie bedelinin binde ikisini amamak zere komisyon cretini; istiyebilir. VI - MAKBUZ: Kendisine mracaat edilen veya edilmesi mmkn olan borlu, mracaat mevzuu olan bedeli dey ince, polie ve protesto varakasnn ayrca doldurulacak bir makbuz ile birlikte kendisi ne verilmesini istemek hakkn haizdir.Madde 639 -

Polienin ksmen kabulnden sonra mracaat hakknn kullanlmas halinde polie bedelinin kab ilmiyen ksmn diyen kimse, demenin polie zerine yazlmasn ve kendisine bu hususta bir verilmesini istiyebilir. Bundan baka, onun sonradan dierlerine kar mracaat haklarn ku lanabilmesi iin, hamil ona polienin ve protestonun tasdikli birer suretini vermeye mecburdur.Madde 640 Polieyi demi olan her ciranta, kendi cirosunu ve kendisinden sonra gelen borlula rn cirolarn izebilir. 2. KISM KABUL HALNDE:

Mracaat hakk olan herkes, poliede aksine art bulunmadka kendisinden nce gelen borlula n biri zerine ekecei ve bu kimsenin ikametgahnda grld anda denmesi art olan ve "Re ilen yeni bir polie vastasiyle rcuda bulunabilir.Madde 641 VII - RETRET:

1. UMUM OLARAK: Retret,637 ve 638 inci maddelerde gsterilen paralardan baka tellallk cretini ve retretin damga resmini ihtiva eder. Retret hamil tarafndan keide edilirse polie bedeli polienin denecei yerden nceki b rlunun ikametgah bulunan yer zerine keide edilen ve grldnde denmesi art olan bir p ri fiyatna gre tayin olunur. Retret bir ciranta tarafndan keide edilirse polie bedeli , retreti keide eden kimsenin ikametgahndan nceki borlunun ikametgah olan yer zerine k eide edilen ve grldnde denmesi art bulunan bir polienin cari fiyatna gre tayin olu VIII - MRACAAT HAKKININ DMES: Hamil; muayyen mddetleri iinde:Madde 642 -

Kanunen muayyen olan mddetler iinde polienin ibraz veya protesto keidesi bir devletin mevzuat veya her hangi bir mcbir sebep gibi almas imkansz bir mani yznden mmkn olm uameleler iin muayyen olan mddetler uzatlr.Madde 643 1. Grldnde veya grldkten muayyen bir mddet sonra denmesi art olan polieyi ibr 2. Kabul etmeme veya dememe protestosunu keide; 3. "Masrafsz iade olunacaktr." erhinin bulunmas halinde polieyi deme maksadiyle ib raz etmezse, kabul eden kimse hari olmak zere cirantalara, keideciye ve dier borlular a kar haiz olduu haklar kaybeder. Kabul maksadiyle ibraz edilmesi iin keidecinin tayin ettii mddete hamil riayet e tmezse, kabul ve demeden imtina sebebiyle mracaatta bulunmak haklarn kaybeder; meer k i, keidecinin yalnz kabule ait mesuliyeti mstesna tutmak istedii erhten anlalsn;

Ciroda ibraz iin bir mddet art klnmsa ancak ciranta bu mddeti ileri srebilir. 2. MCBR SEBEPLER:

Keideci ve polieyi kabul etmi olan muhatap, (Mruruzaman sebebiyle veya senede dayana n haklarn muhafazas iin kanun hkmnce yaplmas gerekli muamelelerin ihmal edilmi bulunm olaysiyle polieden doan borlar dm olsa bile) hamilin zararna ve sebepsiz olarak ikt i olduklar mebla nispetinde ona kar borlu kalrlar.Madde 644 Hamil mcbir sebepleri gecikmeksizin kendisinden nce gelen borluya ihbar etmeye ve bu ihbar polieye yahut bir alonja iaretle beraber altna yer ve tarihi yazarak imz alamaya mecburdur. Dier cihetler hakknda 635 inci madde hkmleri tatbik olunur. Mcbir sebeplerin ortadan kalkmasndan sonra hamilin, polieyi gecikmeksizin kabul veya deme maksadiyle ibraz ve icabnda protesto keide etmesi lazmdr. Mcbir sebepler vadenin gelmesinden itibaren 30 gnden ok srerse polienin ibrazna ve protesto ekmeye lzum kalmakszn mracaat hakk kullanlabilir. Grldnde veya grldkten muayyen bir mddet sonra denmesi art olan polieler hakk t, hamilin kendisinden nce gelen borluya mcbir sebebi ihbar ettii tarihten itibaren iler. Bu ihbar, ibraz mddetinin bitmesinden nce de yaplabilir. Grldkten muayyen bir m t sonra denmesi art olan polielerde 30 gnlk mddet, poliede gsterilen mehil bittikten ra ilemeye balar. Hamilin veya polieyi ibraza veya protesto ekmeye memur ettii kimsenin srf zatlarn a ait olaylar mcbir sebeplerden saylmaz. C - SEBEPSZ KTSAP:

Keideci hakknda iflas almasiyle beraber, polie karlnn veya keidecinin muhatap hes olarak geirdii dier paralarn geri verilmesi hususunda keidecinin muhataba kar polie m betinden baka bir hukuk mnasebetinden dolay haiz olduu talep hakk polie hamiline gemi ur.Madde 645 Sebepsiz mal edinmeye dayanan dava, muhataba ikametgahl bir polieyi deyecek ola n kimseye ve keideci polieyi baka bir ahs veya ticarethane hesabna ekmi olduu takdir kimseye veya ticarethaneye kar dahi alabilir. Polieden doan borcu dm olan cirantaya kar byle bir dava alamaz. D - POLE KARILIININ DEVR: I - UMUM HKMLER: Keideci, karlk mnasebetinden dolay haiz rsa sz geen haklar, polie, hamili kim ise ona Muhatap, iflasn ald ilan veya kendisine nz polienin iadesi mukabilinde usul dairesinde bilir. E - ARAYA GRME:

olduu haklarn devrettiini poliede beya ait olur. devir keyfiyeti ihbar edildikten sonra yal hakkn ispat eden hamile kar demede bul

Keideci ve cirantalardan veya aval verenlerden her biri, polieyi lzumu halinde kabu l edecek veya diyecek olan bir kimseyi gsterebilir.Madde 646 -

1. ARTLAR, HAMLN DURUMU : Polie, aada yazl artlar altnda, polie dolaysiyle kendisine mracaat edilmesi m hangi bir borlu iin araya giren bir kimse tarafndan kabul edilebilir veya denebilir . Muhatap da dahil her nc kii veya - polieyi kabul eden kimse hari olmak zere - pol n dolay zaten borlu olan herkes araya girerek polieyi kabul edebilir veya bedelini d iyebilir. Araya girmek suretiyle kabul veya demede bulunan kimse, lehine araya girdii bo rluya keyfiyeti iki i gn iinde bildirmeye mecburdur. Bu mddete riayet etmezse ihbarda bulunmam olmasndan doan zarardan, polie bedelini amamak zere mesul olur. II - ARAYA GRME SURETYLE KABUL: Vadenin gelmesinden nce hamilin mracaat hakkn kullanabilecei btn hallerde araya girme uretiyle kabul caizdir; meer ki, kabul iin ibraz edilmesi menedilen bir polie bahis mevzuu olsun.Madde 647 -

Araya girme suretiyle kabul keyfiyeti; polie zerine yazlr ve araya giren tarafndan im za edilir. Kabul erhinde kimin lehine araya girildii gsterilir; gsterilmemi ise kabul , keideci lehine vukubulmu saylr.Madde 648 Polieyi lzumunda deme yerinde kabul edecek veya diyecek olan bir kimse poliede gst erilmi olduu takdirde, hamil, o kimseye polieyi ibraz etmi ve araya girme suretiyle kabulden imtina halinde imtina keyfiyetini bir protesto ile tesbit ettirmi olmadka, o kimseyi gstermi olan ahsa ve o ahstan sonra gelen borlulara kar vadenin hululnden acaat hakkn kullanamaz. Dier araya girme hallerinde hamil, araya girme suretiyle kabul reddedebilir; u kadar ki, buna muvafakat ederse, araya girme suretiyle kimin lehine kabulde bulu nulmusa ona ve bir de ondan sonra gelen borlulara kar vadenin hululnden nce mracaat ha larn kullanamaz. 2. EKL: Araya girme suretiyle kabul eden kimse, hamile ve kimin lehine araya girmise onda n sonra gelen borlulara kar tpk lehine araya girilen kimse gibi mesul olur.Madde 649 3. ARAYA GRME SURETYLE KABUL EDENN MESULYET: 1. ARTLARI: Araya girme suretiyle kabule ramen, lehine kabul vak olan kimse ile ondan nce g elen borlular 637 nci maddede gsterilen tutar demek artiyle hamilden polienin ve varsa protesto varakasnn ve bir makbuzun verilmesini istiyebilir. III - ARAYA GRME SURETYLE DEME: Hamilin vadenin gelmesinde veya vadenin gelmesinden nce mracaat haklarn kullanabilec ei btn hallerde araya girme suretiyle deme caizdir.Madde 650 -

Polie, ikametgahlar deme yerinde bulunan kimseler tarafndan araya girme suretiyle ka bul edilmi veya ikametgahlar deme yerinde bulunan kimseler lzumu halinde demede bulun mak zere tayin edilmiler ise hamil en ge, dememe protestosunun ekilmesi iin muayyen ol an mddetin bittii gnn ertesi gn polieyi btn bu kimselere ibraz etmeye ve icabnda ar me suretiyle demeden imtina edildiinden dolay protesto ekmeye mecburdur.Madde 651 Araya girme suretiyle deme, lehine denecek kimsenin demeye mecbur olduu tutarn ta mamna amil olur. Bu demenin en ge, dememe protestosunun ekilmesi iin muayyen olan son gnn ertesi g plmas lazmdr. 2. HAMLN BRAZ MKELLEFYET: Araya girme suretiyle kendisine vak demeyi reddeden hamil, deme halinde bortan kimle r kurtulacak idiyse onlara kar mracaat haklarn kaybeder.Madde 652 Protesto vaktinde ekilmemise, lzumu halinde diyecek kimseyi gstermi olan veya aray a girme suretiyle lehine polie kabul edilmi bulunan kimse ile onlardan sonra gelen borlular mesuliyetten kurtulmu olurlar. 3. REDDN NETCES:

Araya girme suretiyle deme vukuunda, deme kimin iin yaplm ise o kimse gsterilmek suret yle polie zerine makbuz mahiyetinde bir erh yazlr. Kimin iin dendii gsterilmedii ta eme, keideci iin yaplm saylr.Madde 653 4. MAKBUZ: Araya girme suretiyle demede bulunan kimse, lehine demede bulunduu kimseye ve polied en dolay ona borlu olan kimselere kar polieden doan haklar iktisap eder. u kadar ki, ieyi yeniden ciro edemez.Madde 654 Polienin ve varsa protestonun, araya girmek suretiyle demede bulunan kimseye v erilmesi lazmdr. 5. HAKLARIN DEVR, ARAYA GRENLERN BRDEN FAZLA OLMASI HAL: I - POLE NSHALARI: Lehine demede bulunulan kimseden sonra gelen borlular bortan kurtulurlar.

Araya girme suretiyle demede bulunmak hususunda mtaaddit teklifler yaplmsa bu tek liflerden hangisi borlulardan en ounu bortan kurtaracaksa o tercih olunur. Ortada da ha iyi bir teklif bulunduunu bildii halde araya girme suretiyle demede bulunan kims e, en iyi teklif tercih edilmi olsayd, kimler bortan kurtulacak idiyseler onlara ka r mracaat haklarn kaybeder. ALTINCI AYIRIM : POLE NSHALARI VE POLE SURETLER 1. STEME HAKKI : Madde 655 - Polie birbirinin ayn olmak zere birden fazla nsha olarak keide edilebilir . Bu nshalara teselsl eden sra numaralar konulur. Numaralar metne yazlr.

Polie nshalarndan biri zerinde yaplacak demenin dier nshalar hkmsz klaca kayd n biri zerine yaplan deme, btn nshalardan doan haklar drr. u kadar ki, kabul er da kendisine geri verilmemi olan her nshadan dolay muhatabn mesuliyeti bakidir.Madde 656 Aksi takdirde nshalarn her birine ayr bir polie nazariyle baklr. Tek nsha olarak keide edildii kaydn ihtiva etmiyen bir polienin hamili, masraflar endisine ait olmak zere mtaaddit nshalar verilmesini istiyebilir. Bu maksatla hamil kendi cirantasna bavurduu takdirde hamilin cirantas ve daha nceki cirantalar sra ile birbirlerine ve ilk ciranta da keideciye bavurmaya mecburdurlar. Bundan baka cirant alar, yeni nshalar zerine kendi cirolarn yeniden yazmaya mecburdurlar. 2. NSHALAR ARASINDAK MNASEBET:

- Nshalardan birini kabul iin gnderen kimse bu nshay elinde tutan kimsenin adn dier n ar zerine iaret etmeye mecburdur. Kabul iin gnderilen nshay elinde tutan kimse; bunu, dier nshann salahiyetli hamiline teslim etmekle mkelleftir.Madde 657 Mtaaddit nshalar muhtelif kimselere veren ciranta ile ondan sonra gelen borlular kendi imzalarn havi olup da geri verilmemi olan btn nshalardan dolay mesuldrler. 3. KABUL ERH: 1. EKL VE HKMLER: Teslimden imtina ederse hamil mracaat hakkn, ancak: 1. Kabul iin gnderilen nshann tarafndan vaki olan talep zerine kendisine teslim ol unmad; 2. Dier nsha zerine de kabul veya demenin elde edilemedii; bir protesto ile tesbi t ettirilmi olduu takdirde kullanabilir. II - SURETLER: Her polie hamilinin, polienin suretlerini karmaya hakk vardr.Madde 658 -

Suretin, senet aslnn kimin elinde bulunduunu gstermesi lazmdr. Asl elinde tutan kimse, bunu, suretin salahiyetli hamiline teslim ile mkelleftir.Madde 659 Suretin, cirolar ve poliede bulunan dier btn kaytlarla birlikte senedin asln, ayne , ihtiva etmesi ve nerede son bulduunu gstermesi lazmdr. Suret, asl gibi ve ayn hkmler meydana getirmek zere ciro edilebilir ve aval taahhd e mevzu tekil edebilir. 2. SENET ASLININ TESLM: A - SENET METNNDEK DEKLKLER: Teslimden imtina halinde hamil; ancak vak talebe ramen senet aslnn kendisine tes lim edilmediini bir protesto ile tesbit ettirdii takdirde, suretin cirantalarna ve suret zerine aval veren kimselere kar mracaat haklarn kullanabilir. Senedin asl, suretin tanziminden nce en son olarak aslna yazlm olan cirodan sonra "Buradan itibaren ancak suret zerine yazlacak cirolar muteberdir." kaydn veya buna b enzer bir kayd ihtiva ederse bundan sonra senedin aslna yazlacak cirolar hkmszdr. YEDNC AYIRIM : ETL HKMLER

Bir polie metni tahrif edildii takdirde deitirmeden sonra polie zerine imza koymu olan kimseler deimi metin gereince ve ondan nce imzasn koyanlar ise eski metin gereince me olurlar.Madde 660 I - MDDETLER: B - MRURUZAMAN:

Polieyi kabul edene kar alacak davalar vadenin geldii tarihten itibaren yl gemekle mana urar.Madde 661 -

1. SEBEPLER: Hamilin; cirantalar ile keideciye kar aaca davalar mddetinde keide edilen protest arihinden veya senette "Masrafsz iade olunacaktr" kayd varsa vadenin bittii tarihten itibaren bir yl gemekle mruruzamana urar. Bir cirantann baka cirantalarla keideci aleyhine aaca davalar, cirantann polieyi veya polienin dava yolu ile kendisine kar dermeyen edildii tarihten itibaren alt ay gemekle mruruzamana urar. II - KESLME:

Mruruzaman; dava almas, takip talebinde bulunulmas, davann ihbar edilmesi veya alacan las masasna bildirilmesi sebepleriyle kesilir.Madde 662 -

Mruruzaman kesen muamele her kim hakknda vak olmusa ancak ona kar hkm ifade eder.Mad 3 2. HKMLER 1. TATL GNLER: Mruruzaman kesilince, mddeti ayn olan yeni bir mruruzaman ilemeye balar. C - MDDETLER: Vadesi pazara veya dier bir resmi tatil gnne rastlyan polienin denmesi, ancak tatili t akibeden ilk i gn istenebilir. Polieye mtaallik dier btn muameleler, hususiyle kabul ibraz ve protesto muameleleri de tatilde yaplmayp ancak bir i gnnde yaplr.Madde 664 -

Kanunun bu ksmnda veya poliede gsterilen mddetler hesap edilirken bunlarn balad gn adde 665 Bu muamelelerden biri, son gn pazara veya dier resmi tatil gnne rastlyan bir mddet iinde yaplmas lazmgeldii takdirde bu mddet onu takip eden ilk i gnne kadar uzar. Ara tatil gnleri mddet hesabna dahildir. 2. MDDETN HESAPLANMASI: Polielerde kanuni veya kazai atfet mehilleri caiz deildir.Madde 666 3. ATIFET MEHLLER:

Polieyi kabul veya deme iin ibraz etmek, protesto ekmek, polienin bir nshasnn verilme i istemek gibi muayyen bir kimse nezdinde yaplacak olan btn muamelelerin bu kimseni n ticaret yerinde ve byle bir yeri yoksa meskeninde yaplmas lazmdr.Madde 667 D - POLEYE LKN MUAMELELERN YAPILACAI YER: Polie zerindeki beyanlarn el yazs ile imza edilmesi lazmdr.Madde 668 Ticaret yeri veya meskenin bulunduu yer dikkatle aratrlr. u kadar ki; zabta veya mahalli posta idaresinden edinilen malumattan bir netic e kmad takdirde baka aratrmalar yapmaya lzum kalmaz. E - MZALAR: El yazs ile olan imza yerine, mihaniki her hangi bir vasta veya el ile yaplan ve yahut tasdik edilmi olan bir iaret yahut resmi bir ahadetname kullanlamaz. (Mlga fkra : 01/07/2005-5378 S.K./50.mad) F - PTAL:

I - NLEYC TEDBRLER:

- Rzas olmakszn polie elinden kan kimse, deme yerindeki mahkemeden, muhatabn poliey en menedilmesini istiyebilir.Madde 669 Polieyi eline geiren kimse malum olduu takdirde, mahkeme, dileke sahibine istirdat d avas amas iin mnasip bir mhlet verir.Madde 670 Mahkeme, demeyi meneden kararda muhataba, vadenin gelmesi zerine polie bedelini tevdi etmeye msaade ve tevdi yerine tayin eder. II - POLEY ELNE GEREN KMSENN BLNMES:

1. DLEKE SAHBNN KLFETLER: Dileke sahibi, tayin olunan mhlet iinde davay amazsa, mahkeme, muhatap hakkndaki d me yasan kaldrr. III - POLEY ELNE GERENN BLNMES: Polieyi eline geiren kimse malum deilse, polienin iptaline karar verilmesi istenebil ir.Madde 671 -

A - MUHTEVASI: ptal talebinde bulunan kimse, polie elinde iken zyaa uradn kuvvetle muhtemel gst delilleri mahkemeye temin etmek ve senedin bir suretini ibraz etmek veya senedin esas muhteviyat hakknda malumat vermekle mkelleftir. 2. HTAR:

Mahkeme, dileke sahibinin, polie elinde iken zyaa uradna dair verdii izahlarn dorul vetle muhtemel grrse ilan yolu ile, polieyi eline geireni, polieyi muayyen bir mddet i nde getirmeye davet ve aksi takdirde polienin iptaline karar vereceini ihtar eder. Madde 672 Polieyi getirme mddeti en az ay ve en ok bir yldr.Madde 673 B - MDDETLER:

Polienin getirilmesine mtaallik ilan, 37 nci maddede anlan gazete ile kere yaplr.Madd 674 Vadesi gelmi polielerde mruruzaman ayn dolmasndan nce tahakkuk edecekse mahkeme, mddet ile bal deildir. Mddet, vadesi gelen polieler hakknda birinci ilan gnnden, vadesi gelmiyen polieler hakknda vadenin gelmesinden itibaren cereyan eder. E - LAN: Elden kan polie getirilirse mahkeme, istirdat davas amak zere dileke sahibine mnasip mhlet verir. Dileke sahibi bu mhlet iinde dava amazsa, mahkeme, polieyi mahkemeye get irmi olana geri verir, muhatap hakkndaki deme yasan kaldrr.Madde 675 Hususiyet arz eden hadiselerde, mahkeme, mnasip grecei daha baka ilan tedbirleri ne dahi mracaat edebilir. IV - STRDAT DAVASI: Elden kan polie tayin edilen mhlet iinde getirilmezse mahkeme onun iptaline karar ver ir.Madde 676 V - PTAL KARARI:

Mahkeme, iptale karar vermeden nce de, kabul edene, polie bedelini tevdi etmeyi ve ya kafi teminat mukabilinde bunu demeyi bile emredebilir.Madde 677 Polienin iptaline karar verilmi olmasna ramen dileke sahibi kabul edene kar, poli n doan talep hakkn dermeyan edebilir. VI - TEMNAT: I - EHLYET: Teminat hsnniyetle polieyi iktisabeden kimsenin zararlarna bir karlk tekil eder.

et iptal edildii veya senetten doan haklar dier bir sebeple ortadan kalkt takdirde, te minat geri alnabilir. SEKZNC AYIRIM : KANUNLAR HTLAFI Bir kimsenin polie ile borlanmas iin gereken ehliyeti tabi bulunduu devletin kanunu i le tayin olunur. Eer bu kanun dier bir memleketin kanununa atfta bulunuyorsa o kanu n tatbik olunur.Madde 678 1. UMUM OLARAK: Yukarki fkrada bildirilen kanun gereince ehliyeti haiz olmyan kimse, eer mevzuat b akmndan kendisini ehil sayan bir memleket iinde imza koymusa, taahhtleri ile mlzem olu r. II - EKL VE MDDETLER:

Polie ile yaplan taahhtlerin ekli, bu taahhtlerin imzaland memleketin kanunlarna tab Madde 679 -

- Protestonun ekli ve protesto ekilmesi iin muayyen olan mddetler ile polieden doan ha klarn kullanlmas veya muhafazas iin gerekli dier muamelelerin ekli protestonun ekilme veya muamelenin yaplmas lazmgelen memleketin kanunlarna gre tayin olunur.Madde 680 Bir polie taahhd, vukubulduu lkenin kanunlar hkmnce ekil bakmndan muteber olma aber ayn polieye ilikin sonraki bir taahhdn vukubulduu lke kanunlarnca muteber bulunu ilk taahhdn ekil bakmndan muteber olmay, sonraki taahhdn muteberliine halel getir Bir Trkn yabanc memlekette yapm olduu bir polie taahhd Trk mevzuatnn gsterdi lunduu takdirde Trkiye'de baka bir Trk'e kar muteberdir. 2. HAKLARIN KULLANILMASI VE MUHAFAZASINA MTEALLK MUAMELELER:

Mracaat haklarnn kullanlmas iin riayeti gereken mddetler, btn polie borlular hakk keide edildii yerde cari olan mevzuata gre tayin olunur.Madde 681 3. MRACAAT HAKKI: 1. UMUM OLARAK: III - TAAHHTLERN HKMLER: Bir polieyi kabul eden kimsenin taahhtlerinden doan neticeler, deme yerindeki kanunl ara gre tayin olunur.Madde 682 -

Kabul keyfiyetinin poliedeki bedelin bir ksmna hasredilebilip edilemiyeceini ve hami lin ksmi demeyi kabule mecbur bulunup bulunmadn, deme yerindeki kanun tayin eder.Madde 683 Senetteki dier borlularn taahhtlerinden doan neticeler, bu taahhtler hangi memleke tte imza edilmi ise o memleket kanununa tabi olur. 2. KISM KABUL VE DEME:

Vade geldiinde deme, hususiyle vadenin geldii gnn ve deme tarihinin hesaplanmas, bedel yabanc bir memleket parasiyle tayin edilmi polielerin denme keyfiyeti, polie hangi m emlekette denmek lazm geliyorsa o memleketteki kanuna gre tayin olunur.Madde 684 3. DEME:

Muhatap, ikametgahl polieyi deyecek olan nc ahs ve (Keidecinin baka bir kimse veya ane hesabna polie ekmi olmas halinde) kendi hesabna polie ekilmi bulunan kimse veya ethane aleyhlerine sebepsiz iktisaptan doan haklar, bunlarn ikametgahlarnn bulunduu m emleketin kanununa gre tayin olunur.Madde 685 4. SEBEPSZ KTSAPTAN DOAN HAKLAR: Bir polie hamilinin, senedin keidesine sebep olan alaca iktisabedip etmiyeceini; sene din keide edildii yerdeki kanun tayin eder.Madde 686 5. KARILIIN HAMLE GEMES: - Bir polienin kaybolmas veya alnmas halinde alnacak tedbirleri, deme yerindeki kanun

ayin eder.Madde 687 6. PTAL KARARI: A - UNSURLAR: KNC KISIM : BONO VEYA EMRE MUHARRER SENET Bono veya emre muharrer senet:Madde 688 -

Aadaki fkralarda yazl haller mahfuz kalmak zere, bundan nceki maddede gsterilen unsu an birini ihtiva etmiyen bir senet bono saylmaz.Madde 689 1. Senet metninde (Bono) veya (Emre muharrer senet) kelimesini ve senet Trke'd en baka bir dilde yazlmsa o dilde bono karl olarak kullanlan kelimeyi; 2. Kaytsz ve artsz muayyen bir bedeli demek vaadini; 3. Vadeyi; 4. deme yerini; 5. Kime ve kimin emrine denecek ise onun ad ve soyadn; 6. Senedin tanzim edildii gn ve yeri; 7. Senedi tanzim edenin imzasn; ihtiva eder. B - NOKSANLAR:

Bononun mahiyetine aykr dmedike polielerin cirosuna ait (593-602) ve vadeye dair (615 - 619) ve deme hakkndaki (620 - 624) ve demeden imtina halinde mracaat haklarna dair (625 - 639, 641 - 643) ve araya girme suretiyle demeye ait (646, 650 - 654) ve su retlere mtaallik (658, 659) ve bozup deitirme hakkndaki (660) ve mruruzamana ait (661 - 663) ve iptale mtaallik (669 - 677) ve tatil gnleri, mddetlerin hesab ve atfet meh illerinin yasa, polieye mtaallik muamelelerin yaplmas icabeden yer ve imza hakkndaki ( 64 - 668) ve kanunlar ihtilafna dair (678 - 687) inci maddeler hkmleri bonolar hakkn da da caridir.Madde 690 Vadesi gsterilmemi olan bono, grldnde denmesi art olan bir bono saylr. Sarahat bulunmad takdirde senedin tanzim edildii yer, deme yeri ve ayn zamanda tan zim edenin ikametgah saylr. Tanzim edildii yer gsterilmiyen bir bono, tanzim edenin ad ve soyad yannda yazl ol an yerde tanzim edilmi saylr. C - TATBK OLUNACAK HKMLER:

Bir bonoyu tanzim eden kimse; tpk bir polieyi kabul eden gibi mesuldr.Madde 691 Kezalik nc bir ahsn ikametgahnda veya muhatabn ikametgahndan baka bir yerde de olan polieye mtaallik (586 ve 609) ve faiz artna mtedair (587) ve denecek bedele dair muhtelif beyanlar hakkndaki (588) ve muteber olmyan bir imzann neticelerine dair (5 89) ve temsil salahiyetini haiz olmyan veya salahiyeti hududunu aan bir kimsenin i mzasna mtedair (590) ve ak polieye mtaallik (592) inci madde hkmleri, bonolar hakknd caridir. Avala mtedair (612 - 614) nc maddeler hkmleri de bonolar hakknda tatbik olunur. 613 nc maddenin son fkrasnda derpi edilen halde aval, avaln kimin hesabna verildi gstermezse bonoyu tanzim eden kimse hesabna verilmi saylr. D - TANZM EDENN MESULYET:

BRNC AYIRIM : EKLERN KEDES VE EKL Grldnden muayyen bir mddet sonra denmesi art olan bonolarn tanzim edene (605) in ddede yazl mddetler iinde ibraz olunmas lazmdr. Tanzim eden, bononun kendisine ibraz edildiini bono zerine ibraz gnn iaret etmek v e imzasn koymak suretiyle teyit eder. Mddet ibraz erhi tarihinden itibaren ilemeye bal ar. Tanzim eden; bononun kendisine ibraz edildiini, gnn iaret etmek suretiyle teyit e tmekten imtina ederse keyfiyet bir protesto ile tesbit edilir. Bu takdirde mddet protesto gnnden itibaren ilemeye balar. NC KISIM : EK A - EKL:

I - UNSURLAR: ek:Madde 692 -

Yukarki maddede gsterilen hususlardan birini ihtiva etmiyen bir senet aadaki fkralarda yazl haller dnda, ek saylmaz.Madde 693 1. "ek" kelimesini ve eer senet Trke'den baka bir dille yazlm ise o dilde "ek" k kullanlan kelimeyi; 2. Kaytsz ve artsz muayyen bir bedelin denmesi iin havaleyi; 3. deyecek kimsenin "muhatabn" ad ve soyadn; 4. deme yerini; 5. Keide gnn ve yerini; 6. eki eken kimsenin (Keidecinin) imzasn; ihtiva eder. II- UNSURLARIN BULUNMAMASI:

I - MUHATAP: ekte sarahat yoksa muhatabn ad ve soyad yannda gsterilen yer, deme yeri saylr. Mu abn ad ve soyad yannda birden fazla yer gsterildii takdirde ek, ilk gsterilen yerde d r. Byle bir sarahat ve baka bir kayt da mevcut deilse ek muhatabn i merkezinin bulundu yerde denir. Keide yeri gsterilmemi olan ek, keidecinin ad ve soyad yannda yazl olan yerde e ylr. B - MNFERT UNSURLAR: 1. MUHATABOLMA EHLYET: Trkiye'de denecek eklerde muhatab olarak ancak bir banka gsterilebilir.Madde 694 -

Bir ekin keide edilebilmesi iin, muhatabn elinde keidecinin emrine tahsis edilmi bir k arlk bulunmas ve keidecinin bu karlk zerinde ek keide etmek suretiyle tasarruf hak unacana dair muhatapla keideci arasnda ak veya zmni bir anlama mevcut olmas arttr. i; bu hkmlere riayetsizlik halinde senedin ek olarak muteber olmasna halel gelmez.Ma dde 695 Dier bir kimse zerine ekilen ek; yalnz havale hkmndedir. Havale saylan bir ek hakknda Damga Resmi Kanununun eklere ait hkmleri tatbik olunm az. 2. KARILIK:

ek hakknda kabul muamelesi cari deildir. ek zerine yazlm bir kabul erhi, yazlmam 96 Keideci; muhatap nezdinde ekin ancak bir ksm karln hazr bulundurduu takdirde ksmi karln tutarn demekle mkelleftir. Gsterilen paraya mukabil muhatap nezdinde karl bulunmadan bir ek keide eden kimse in kapatlmyan miktarnn yzde beini demekle mkellef olduktan baka hamilin bu yzden u mine mecburdur. II - KABUL YASAI: - ek:Madde 697 III- KMN LEHNE KEDE EDLEBLECE: ekte mnderi her hangi bir faiz art, yazlmam saylr.Madde 698 1. "Emre yazl" kaydiyle veya bu kayt olmadan muayyen bir kimseye; 2. "Emre yazl deildir" kaydiyle veya buna benzer bir kaytla muayyen bir kimseye; 3. Veya hamile; denmek zere keide edilebilir. Muayyen bir kimse lehine olarak veya "Hamiline" kelimesinin yahut buna benze r dier bir tabirin ilavesiyle keide klnan ek, hamile yazl bir ek saylr. Kimin lehine keide edildii gsterilmemi olan bir ek, hamile yazl ek hkmndedir. IV - FAZ ARTI:

ek, muhatabn ikametgahnda veya baka bir yerde nc bir ahs tarafndan denmek zere k r; u kadar ki; bu nc ahsn bir banka olmas arttr.Madde 699 V - ADRESL VE KAMETGAHLI EK: A - DEVR KABLYET: KNC AYIRIM : DEVR arahaten "Emre yazl" kaydiyle veya bu kayt olmadan muayyen bir kimse lehine denmesi a rt klnan bir ek, ciro ve teslim yoliyle devredilebilir.Madde 700 - S

I - UMUM OLARAK: "Emre yazl deildir" kaydiyle veya buna benzer bir kaytla muayyen bir kimse lehin e denmesi art klnan bir ek ancak alacan temliki yoliyle devredilebilir ve bu devir, al can temlikinin hukuki neticelerini dourur. Ciro, keideci veya ekten dolay borlu olanlardan her hangi biri lehine de yaplabil ir. Bu kimseler eki yeniden ciro edebilirler. B - CRO:

Cironun, kaytsz ve artsz olmas lazmdr. Ciro, artlara tabi tutulmusa bunlar yazlmam 701 -

Cirosu kabil bir eki elinde bulunduran kimse son ciro beyaz ciro olsa bile kendi hakk mteselsil ve birbirine bal cirolardan anlald takdirde salahiyetli hamil saylr rolar bu hususta yazlmam hkmndedir. Bir beyaz ciroyu dier bir ciro takibederse bu son ciroyu imzalyan kimse eki beyaz ciro ile iktisabetmi saylr.Madde 702 Ksmi ciro ve muhatabn cirosu batldr. Hamiline yazl ciro beyaz ciro hkmndedir. Muhatap lehindeki ciro yalnz makbuz hkmndedir; meer ki, muhatabn birden fazla ubes i olup da ciro, ekin zerine ekildii ubeden baka bir ube zerine yazlm bulunsun. II - HAK SAHPLN SPAT VAZFES:

Hamile yazl bir ek zerine yaplan bir ciro cirantay, mracaat hakkna dair hkmler gere ul klarsa da senedin mahiyetini deitirerek onu emre yazl bir ek haline getirmez.Madde 703 III - HAMLE YAZILI EK ZERNE YAPILAN CRO:

ek, her hangi bir suretle hamilinin elinden km bulunursa ister hamile yazl bir ek bah mevzuu olsun, ister ciro suretiyle nakledilebilen bir ek bahis mevzuu olup da ham il hakkn 702 nci maddeye gre ispat etsin ek eline gemi bulunan yeni hamil ancak eki k yetle iktisabetmi olduu veya iktisapta ar bir kusuru bulunduu takdirde o eki geri verm ekle mkelleftir.Madde 704 C - KAYBEDLEN EK: Protestonun keidesinden veya ayn mahiyette bir tesbitten yahut ibraz mddetinin gemes inden sonra yaplan bir ciro, ancak alacan temliki hkmnde tutulur ve byle bir temlikin neticelerini dourur.Madde 705 D - PROTESTODAN VE VADEDEN SONRAK CRO: A - DEME: Aksi sabit oluncaya kadar tarihsiz bir ciro, protesto veya ayn mahiyette bir tesbitin icrasndan veya ibraz mddetinin gemesinden nce yaplm saylr. NC AYIRIM : DEME VE DEMEDEN MTNA I - AVAL: ekte yazl bedelin denmesi, ksmen veya tamamen aval ile temin olunabilir.Madde 706 - ek, grldnde denir. Buna aykr her hangi bir kayt yazlmam hkmndedir.Madde 707

Bu teminat muhatap hari olmak zere nc bir ahs yahut ek zerinde esasen imzas bu kimse tarafndan da verilebilir. II - VADE:

1. UMUM OLARAK : Keide gn olarak gsterilen gnden nce denmek iin ibraz olunan bir ek ibraz gn d III- DEME N BRAZ:

Bir ek, keide edildii yerde denecekse on gn; keide edildii yerden baka bir yerde den e bir ay iinde muhataba ibraz edilmelidir.Madde 708 -

ek takvimleri farkl olan iki yer arasnda ekildii takdirde; keide gn, deme yerindeki min mukabil gnne irca olunur.Madde 709 denecei memleketten baka bir memlekette keide edilen ek, keide yeri ile deme yeri yn ktada ise bir ay ve ayr ayr ktalarda ise ay iinde muhataba ibraz edilmelidir. Bu bakmdan, bir Avrupa memleketinde ekilip ve Akdeniz'de sahili bulunan bir me mlekette denecek olan ve bilmukabele Akdeniz'de sahili olan bir memlekette ekilip bir Avrupa memleketinde denmesi lazmgelen ekler ayn ktada keide edilmi ve denmesi ar ylr. Yukarda yazl mddetler, ekte keide gn olarak gsterilen tarihten itibaren iler. 2. TAKVM HTLAFI: ekin bir takas odasna ibraz, deme iin ibraz yerine geer.Madde 710 3. TAKAS ODASI: 1. UMUM OLARAK: IV - EKTEN CAYMA: ekten cayma, ancak ibraz mddeti gedikten sonra hkm ifade eder.Madde 711 ekten caylmamsa, muhatap, ibraz mddetinin gemesinden sonra dahil eki diyebilir. (Mlga fkra:18/02/2009-5838 S.K./32.mad) 2. HUSUS HALLER:

- ekin tedavle karlmasndan sonra keidecinin lm veya medeni haklarn kullanma ehliy tmesi yahut iflas ekin muteberliine halel getirmez.Madde 712

Cirosu kabil bir eki diyen muhatap, cirolarn arasnda muntazam bir teselsln mevcut olup olmadn incelemeye mecbur ise de ciranta imzalarnn shhatini tahkika mecbur deildir.Ma 713 V - CROLARIN TAHKK:

ekin deme yerinde rayici olmyan bir para ile denmesi art koulmu ise bedeli, ekin ibra deki kymetine gre o memleket paras ile denebilir. braz zerine denmedii takdirde, hami k bedelinin dilerse ibraz, dilerse deme gnlerindeki rayice gre memleket parasiyle de nmesini istiyebilir.Madde 714 VI - YABANCI MEMLEKET PARASYLE DENECEK EK:

1. EKL VE ARTLARI: Kanuni rayici olmyan parann kymeti, deme yerindeki ticari teamllere gre tayin olun ur. Bununla beraber keideci, denecek meblan ekte yazl muayyen bir rayice gre hesap ol asn art koabilir. Keideci, demenin muayyen bir para ile yaplmas lzumunu art komu ise (Aynen deme iki fkra hkmleri tatbik olunmaz. ek bedeli; keide ve deme memleketlerinde ayn ad tayan ve fakat kymetleri birbirin farkl olan para ile gsterildii takdirde, deme yerindeki para kasdedilmi saylr. VII - ZGL EK:

Bir ekin keidecisi veya hamili, onu, 716 nc maddede gsterilen neticeleri dourmak zere zebilir.Madde 715 -

Umumi olarak izilen bir ek, muhatap tarafndan ancak bir bankaya veya muhatabn bir mter isine denebilir.Madde 716 ekin izilmesi, ekin i yzn birbirine muvazi iki izgi ekmek suretiyle yaplr. ek a hususi olarak izilebilir. ki izgi arasna hibir iaret konmam veya "Banka" kelimesi veya buna benzer bir tabir konmu ise ek, umumi olarak izilmitir. Eer iki izgi arasna muayyen bir bankann ad yaz k, hususi olarak izilmi demektir. Umumi izgi, hususi izgiye tahvil olunabilir; fakat hususi izgi umumi bir izgiye tahvil olunamaz. izgilerin veya zikredilen banka adnn silinmesi, hkmsz saylr. 2. HKMLER:

1. UMUM OLARAK: Hususi olarak izilen bir ek, muhatap tarafndan ancak ad gsterilen bankaya veya bu banka muhatap ise onun mterisine denebilir. u kadar ki; ad gsterilen banka, bedelin t ahsili iini dier bir bankaya brakabilir. Bir banka, izgili bir eki, ancak mterilerinden veya dier bir bankadan iktisabedeb ilir. Kezalik onu, sz geen kimselerden bakalar hesabna tahsil edemez. ek, birden fazla hususi olarak izilmi ise muhatabn bu eki demeye mezun olmas iin ikiden fazla izilmemi olmas ve izgilerden birinin, ekin bir takas odas tarafndan tahs l edilebilmesi maksad ile yaplm olmas arttr. Yukardaki hkmlere muhalif hareket eden muhatap veya banka, ek bedelini amamak zer e, hasl olan zarardan mesuldr. VIII - HESABA GERLMEK ZERE EKLEN EK:

Bir ekin keidecisi veya hamili ekin yz tarafna mailen enine doru "Hesaba geirilecektir kaydn veya buna benzer bir tabiri yazarak ekin nakten denmesini menedebilir. Bu tak dirde ek; muhatap tarafndan ancak hesaba alacak kayd, takas, hesap nakli suretiyle kayden denebilir. Bu kaytlar deme yerine geer.Madde 717 A - FLAS HALNDE: "Hesaba geirilecektir" kaydnn izilmesi hkmszdr. Yukardaki hkmlere aykr hareket eden muhatap, ekin bedelini amamak zere hasl olan ardan mesuldur. 2. HAMLN HAKLARI: - Hesaba geirilmek zere ekilen bir ekin hamili; muhatap iflas etmi veya demelerini tat il etmi veyahut aleyhine yaplan her hangi bir icra takibi semeresiz kalmsa ek bedelin i nakten demesini muhataptan istiyebilecei gibi imtina halinde mracaat hakkn da kulla nr.Madde 718

Hesaba geirilmek zere ekilen bir ekin hamili; muhatabn, ek bedelini kaytsz ve artsz diye hesaba geirmekten imtina veya deme yerindeki takas odasnn, bu ekin, hamilin borl arna mahsubedilmek kabiliyetini haiz olmadn beyan etmi olduunu ispat ederse mracaat h arn kullanabilir.Madde 719 B - HESABA GERLMEDEN MTNA HALNDE: I - HAMLN MRACAAT HAKLARI: B - DEMEDEN MTNA: Vaktinde ibraz edilmi olan ekin denmemi olduu ve denmeden imtina keyfiyeti:Madde 720 -

Protesto veya buna muadil olan tesbit, ibraz mddetinin gemesinden nce yaplmaldr.Madde 721 1. Resmi bir vesika ile (Protesto); 2. Muhatap tarafndan, ibraz gn de gsterilmek suretiyle, ekin zerine yazlm olan t i bir beyanla; 3. Bir takas odasnn, ek vaktinde teslim edildii halde denmediini tesbit eden tarih li bir beyan ile; sabit bulunduu takdirde hamil; cirantalar, keideci ve dier ek borlul

arna kar mracaat haklarn kullanabilir. II - PROTESTO: - Hamil, mracaat yoliyle:Madde 722 braz keyfiyeti mddetin son gnnde vukubulursa protesto veya buna muadil tesbit, mt aakp i gnnde de yaplabilir. III - MRACAAT HAKKININ MUL:

Kanunen muayyen olan mddetler iinde ekin ibraz veya protesto yahut buna muadil tesbi tin yaplmas; bir devletin mevzuat veya her hangi bir mcbir sebep gibi almas imkansz b mani yznden mmkn olmamsa bu muameleler iin muayyen olan mddetler uzar.Madde 723 1. ekin denmemi olan bedelini; 2. braz gnnden itibaren yzde on faizini; 3. Protestonun veya buna muadil olan tesbitin ve gnderilen ihbarnamelerin mas raflar ile dier masraflar; 4. ek bedelinin binde n amamak zere komisyon cretini; istiyebilir. IV - MCBR SEBEPLER:

I - SAHTE VEYA TAHRF EDLM EK: Hamil mcbir sebepleri gecikmeksizin kendi cirantasna ihbar etmeye ve bu ihbar ek e yahut bir alonja iaretle beraber altna yerini ve tarihini yazarak imzalamaya mec burdur. 635 inci madde hkmleri burada da tatbik olunur. Mcbir sebeplerin ortadan kalkmasndan sonra hamil eki gecikmeksizin deme maksad il e ibraz ve icabnda protesto veya buna muadil tesbiti yaptrmaya mecburdur. Mcbir sebepler; hamilin ibraz mddetinin bitiminden nce olmak artiyle, mcbir sebep keyfiyetini kendi cirantasna ihbar ettii gnden itibaren on be gnden fazla devam eder se ekin ibrazna ve protesto keidesine yahut buna muadil tesbite lzum kalmakszn mracaat hakk kullanlabilir. Hamilin veya eki ibraza veya protesto ekmeye yahut buna muadil tesbit yaptrmaya memur ettii kimsenin srf zatlarna ait olaylar mcbir sebeplerden saylmaz. DRDNC AYIRIM : ETL HKMLER

Sahte veya tahrif edilmi bir eki demi olmasndan doan zarar muhataba ait olur; meer ki, senette keideci olarak gsterilen kimseye kendisine braklan ek defterini iyi saklamam o mas gibi bir kusurun isnad mmkn olsun.Madde 724 -

- Hamile yazl ekler mstesna olmak zere bir memlekette keide edilip de dier bir memleke te veya ayn memleketin denizar bir ksmnda denmesi art olan ve aksine olarak bir memle in denizar bir ksmnda keide edilip o memlekette denmesi art olan veyahut ayn bir mem in denizar olan ayn ksmnda veya muhtelif ksmlarnda keide edilip denmesi art olan irinin ayn olarak muhtelif nshalar halinde keide olunabilir. Bu nshalar senet metnin de teselsl eden sra numaralar ile gsterilir. Aksi takdirde her nsha ayr bir ek saylr e 725 II - EKN BRDEN FAZLA NSHA OLARAK TANZM EDLMES:

Hamilin; cirantalarla keideci ve dier ek borlularna kar haiz olduu mracaat haklar i etinin bitiminden itibaren Madde 726 - yl * gemekle mruruzamana urar. III - MRURUZAMAN: ek borlularndan birinin dierine kar haiz olduu mracaat haklar bu ek borlusunun eya ekin dava yolu ile kendisine kar dermeyan edildii tarihten itibaren yl * gemekle ruzamana urar. Bu faslda geen "Banka" tabirinden maksat, Bankalar Kanununun hkmlerine tabi olan mess eselerdir. u kadar ki; deme yeri Trkiye dnda olan ekler hakknda "Banka" kelimesinden gi messeselerin anlalaca deme yeri kanunu ile tayin olunur.Madde 727 IV - "BANKA"NIN TARF: 1. TATL GNLER: V - MDDETLER:

Bir ekin ibraz ve protestosu tatil gnleri yaplmayp ancak bir i gnnde yaplabilir.Madd -

Kanunun bu ksmnda gsterilen mddetler hesap edilirken bunlarn balad gn saylmaz.Madd eke mtaallik muamelelerin ve hususiyle ibraz ve protesto veya buna muadil tesb it muamelelerinin yaplmas iin kanunla muayyen mddetin son gn, pazara veya dier bir tat l gnne rastlad takdirde bu mddet onu takibeden ilk i gnne kadar uzar. Aradaki tatil mddet hesabna dahildir. 2. MDDETLERN HESABI: Polieye ait aadaki hkmler ek hakknda da tatbik olunur:Madde 730 VI - TATBK OLUNACAK HKMLER:

I - MUHATAP OLMA EHLYET: 1. Keidecinin bizzat kendi emrine, kendi zerine ve nc ahs hesabna keide edilen kkndaki 585 inci madde; 2. Poliede gsterilen bedeller arasndaki farklara mtaallik 588 inci madde; 3. Borlanmaya ehil olmyan kimselerin imzasna, salahiyetsiz imzaya, keidecinin me suliyetine ve ak polieye ait 589 - 592 nci maddeler; 4. Ciro hakkndaki 595 - 597 nci maddeler; 5. Polieye ait defiler hakkndaki 599 uncu madde; 6. Vekaleten yaplan cirodan doan haklara mtedair 600 nc madde; 7. Avalin ekil ve hkmlerine dair 613 ve 614 nc maddeler; 8. Bir makbuz istemek hakkna ve ksmen demeye dair 621 inci madde; 9. Protestoya ait 627 - 629 uncu ve 631 - 633 nc maddeler; 10. "Protestosuz" artna mtedair 634 nc madde; 11. hbar hakkndaki 635 inci madde; 12. Polie borlularnn mteselsil mesuliyetine dair 636 nc madde; 13. Polienin denmesi halinde mracaat hakkna ve polie, protesto makbuzunun kendisi ne verilmesini istemek hakkna dair 638 ve 639 uncu maddeler; 14. Sebepsiz iktisaptan doan haklara dair 644 nc madde; 15. Polie karlnn devrine dair 645 inci madde; 16. Polie nshalar arasndaki mnasebete ait 656 nc madde; 17. Deiiklikler hakkndaki 660 nc madde; 18. Mruruzamann kesilmesine dair 662 ve 663 nc maddeler; 19. Atfet mddetlerinin kabul olunamyacana, polieye mtaallik muamelelerin yaplmas elen yer ile el yazs ile imzaya dair 666 - 668 inci maddeler; 20. ptal hakkndaki 669-675 inci maddelerle 676 nc maddenin 1 inci fkras; 21. Ehliyete, polie ve bonolara mtaallik haklarn muhafazas ile mracaat hakknn kull nlmas iin lzumlu muamelelere ilikin kanun ihtilaflarna dair 678, 680 ve 681 inci madde ler. 634 nc maddenin bir ve nc fkralariyle 635 inci maddenin birinci fkras ve 639 unc de hkmlerinin eklere tatbik olunmasnda protesto yerine 720 nci maddenin 2 ve 3 nc fkra ar gereince tesbit dahi muteberdir. BENC AYIRIM : KANUNLAR HTLAFI:

Bir ekin kimin zerine keide edilebileceini, ekin denecei memleket kanunu tayin eder. B kanuna gre ek, zerine keide edilmi olan kimsenin ahs bakmndan hkmsz saylyorsa bir hkmszlk sebebi bulunmyan memleketlerde ek zerine atlan imzalardan doan taahhtle erdir.Madde 731 -

eke ait taahhtlerin ekli, bu taahhtlerin imza edilmi olduu memleketin kanununa gre tay n edilir. Bununla beraber, deme yeri kanuniyle emredilen ekillere riayet kafidir.M adde 732 II- EKL VE MDDETLER: 1. KEDE YER KANUNU: 679 uncu maddenin iki ve nc fkralar da tatbik olunur. III - TAAHHTLERN HKMLER:

ekten doan taahhtlerin neticeleri, bu taahhtlerin vukubulduu memleket kanununa gre tay in olunur.Madde 733 Aada yazl hususlar ekin denecei memleket kanununa gre tayin olunur:Madde 734 2. DEME YER KANUNU:

Muhatap ve ikametgahl eki diyecek olan nc ahs aleyhine sebepsiz iktisaptan doan hak kimselerin ikametgahlarnn bulunduu memleketin kanununa gre tayin olunur.Madde 735 1. ekin mutlaka grldnde mi denmesi gerektii yoksa grldkten muayyen bir mddet i artiyle de keide edilip edilemiyecei ve hakiki keide gnnden sonraki bir gnn eke ya ne gibi neticeler douraca; 2. braz mddeti; 3. ekin; kabul, tasdik, teyit veya vize edilip edilmiyecei ve bu kaytlarn ne gib i neticeler douraca; 4. Hamilin ksmen demeyi istiyebilip istiyemiyecei ve byle bir demeyi kabule mecbu r olup olmad; 5. ekin izilip izilemiyecei yahut (Hesaba geirilecektir) kaydn veya buna muadil bi tabiri ihtiva edip edemiyecei ve bu izginin veya bu kaydn yahut ona muadil olan ta birin ne gibi neticeler douraca; 6. ekin karl zerinde hamilin hususi haklar bulunup bulunmad ve bu haklarn mah olduu; 7. Keidecinin ekten cayabilip cayamyaca veya ekin denmesine itiraz edebilip edemiy cii; 8. ekin kaybedilmesi veya alnmas halinde alnacak tedbirler; 9. Cirantalara, keideciye ve dier ek borlularna kar olan mracaat haklarnn muhaf bir protesto veya buna muadil bir tesbit icra etmenin lzumlu olup olmad. 3. KAMETGAH KANUNU : A - EMRE YAZILI SENET: BENC FASIL : KAMBYO SENETLERNE BENZYEN SENETLER VE DER EMRE YAZILI SENETLER I - TARF:

- Emre yazl olan veya kanunen byle saylan kymetli evrak, emre yazl senetlerdendir.Madd 736

Borlu, emre yazl bir senetten doan alacaa kar ancak, senedin hkmszlne taalluk ed metninden anlalan defilerle alacakl kim ise ona kar ahsan haiz olduu defileri ileri s bilir.Madde 737 II - BORLUNUN DEFLER: I - EMRE YAZILI HAVALELER: Borlu ile nceki hamillerden birisi veya senedi tanzim eden kimse arasnda dorudan doruya mevcut mnasebetlere dayanan defilerin dermeyan, ancak senedi iktisabederken hamilin bilerek borlunun zararna hareket etmi olmas halinde caizdir. B - KAMBYO SENETLERNE BENZYEN SENETLER: 1. UMUM OLARAK:

Senet metninde polie olarak gsterilmekle beraber sarahaten emre yazl olarak ihdas ed ilen ve dier hususlarda da poliede aranlan unsurlar ihtiva eden havaleler, polie hkmnd dir.Madde 738 Emre yazl havale kabul iin ibraz edilmez. Buna ramen ibraz edilir ve kabulden de imt ina olunursa hamilin bu sebepten dolay hibir mracaat hakk yoktur.Madde 739 2. KABUL MECBURYETNN BULUNMAMASI:

- Emre yazl bir havalenin ihtiyari olarak kabul, polienin kabul hkmndedir. Bununla ber ber hamil, eer havale olunan kimse iflas veya demelerini tatil etmi yahut aleyhine yaplan takip semeresiz kalmsa vadenin gelmesinden nce mracaat hakkn kullanamaz.Madde 7

0 3. KABULN HKMLER: cra ve flas Kanununun; ekler, polieler ve emre muharrer senetler hakknda takibe mtaall ik hkmleri emre yazl havaleye tatbik olunmaz.Madde 741 Kezalik havale edenin iflas halinde vadenin gelmesinden nce hamil mracaat hakkn k ullanamaz. 4. CRADA TATBK OLUNMIYACAK HKMLER:

Senet metninde bono olarak gsterilmemekle beraber sarahaten emre yazl olarak ihdas edilmi olan ve bonoda aranlan dier unsurlar da ihtiva eden deme vaitleri, bono hkmnded r. u kadar ki; emre yazl olarak ihdas edilmi olan deme vaitleri hakknda araya girme su retiyle demeye ilikin bulunan hkmler cari olmaz.Madde 742 II- EMRE YAZILI DEME VATLER:

Makbuz senetleri, varant, konimento, tama senedi gibi cirosu kabil olan senetler ha kknda; cironun ekli, hamilin hak sahiplii, iptal karar ve senedi elinde bulundurann o nu iade ile mkellef olmas hususlarnda polielere mtaallik hkmler caridir.Madde 743 cra ve flas Kanununun; ekler ve polieler ve emre muharrer senetler hakknda takibe mtaallik hkmleri, emre yazl olarak ihdas edilmi bulunan deme vaitlerine tatbik olunam z. C - CROSU KABL OLAN DER SENETLER: BRNC KISIM : UMUM MAAZALAR TARAFINDAN IKARILAN MAKBUZ SENED VE VARANT Kambiyo senetlerindeki mracaata mtaallik hkmler kanunda aksine ak hkm olmadka, fkrada yazl senetler hakknda tatbik olunmaz. ALTINCI FASIL : EMTA SENETLER A - UMUM MAAZALAR: I - UMUM OLARAK:

Makbuz senedi ve varant (Rehin senedi) verme karlnda serbest veya gmrklenmemi emtia v ahireyi vedia olarak kabul etmek ve mudilere de bu senetlerle tevdi olunan emtia ve zahireyi satabilmek veya terhin edebilmek imkann vermek maksadiyle kurulan maaz alara "umumi maaza" denir.Madde 744 -

Yukarki maddede yazl senetleri vermeksizin yalnz emtia ve zahireyi vedia olarak kabu l etmek zere alan sair messese ve mahaller hakknda umumi maazalara ait hkmler cari ol . Bu hususta Borlar Kanununun vedia hakkndaki hkmleri tatbik olunur.Madde 745 Umumi maazalar muameleleri bu ksm hkmlerine tabidir. Umumi maazalar Ticaret Vekaletinin msaadesiyle kurulur. Msaade olmadan umumi maa za aarak makbuz senedi veya varant tanzim edenler hakknda Trk Ceza Kanununun 526 nc maddesi tatbik olunur. Umumi maazalarn kurulu usul ve artlar, bunlara kabul edilecek emtia ve zahire cin sleri ve umumi maazalarn henz gmrklenmemi olan eyay kabul etmeye salahiyetli saylmal gereken artlar ve bunlar zerinde gmrk murakabesinin icras tarz, hususi kanun ve nizamn melerle tayin olunur. II - STSNALAR:

I- EKL: Tevdi edilmi eyler mukabilinde verilmi olan ve fakat kanunun arad ekil artlarna senetlerle ibu ekil artlarna uygun olup da msaade almam olan messeseler tarafndan v i senetler kymetli evraktan olmayp tesellm ilmhaberleri veya baka ispat vesikalar hkm ir. B - MAKBUZ SENED VE VARANT: 1. MAKBUZ SENED: Umumi maazalara tevdi edilen emtia ve zahire mukabilinde verilen makbuz senedinin

aada yazl hususlar havi olmas lazmdr:Madde 746 -

Varantn da yukarki maddede yazl hususlar aynen ihtiva etmesi ve makbuz senedine balanm as lazmdr.Madde 747 1. Tevdi edenin ad ve soyad ile sanat ve ikametgah; 2. Tevdiatn yapld umumi maazann ticaret unvan ile bulunduu yer; 3. Tevdi olunan eylerin cins ve miktar ile mahiyet ve kymetinin bilinmesi iin akla nmas lazmgelen hususlar; 4. Tevdi olunan eylerin tabi olmas lazmgelen btn resim, har ve vergilerin denip d edii ve sigorta edilip edilmedii; 5. denmi olan veya denecek cret ve masraflar; 6. Senedin kimin namna veya emrine tanzim edildiini gsteren bir ibare; 7. Umumi maaza sahibinin imzas. 2. VARANT:

Makbuz senedi ve varanttan mrekkep olan vesikann dip koanl bir defterden koparlm olmas e defterin umumi maazaya ait vesikalar arasnda saklanmas lazmdr.Madde 748 3. DEFTER:

Makbuz senedi ve varantn hamili, masraflar kendisine ait olmak zere nceden tevdi olu nan eylerin ksmlara ayrlmasn ve her ksm iin ayr ayr senet verilmesini istiyebilir. rde eski vesika iade ve iptal olunur.Madde 749 4. KISM SENET: 1. UMUM OLARAK: II - CRO: Makbuz senediyle varant emre yazl olmasa bile ayr ayr veya birlikte teslim ve ciro t arikiyle devredilebilir. Ciro, yapld gnn tarihini de ihtiva etmelidir.Madde 750 Senedin teslimi artiyle ciro aada yazl hkmleri dourur:Madde 751 Varant ile makbuz senedi birlikte beyaz ciro ile de ciro edilebilir. Bu trl ci ro, her iki senet teslim edildii takdirde, cirantann haklarn hamile devreder. 2. HKMLER:

Varantn ilk cirosu hangi borcun temini iin yaplmsa onun ve faizinin miktarlarn ve vade tarihini ihtiva etmelidir.Madde 752 1. Makbuz senedi ve varantn birlikte cirosu, tevdi olunan eylerin mlkiyetini na kleder; 2. Yalnz varantn cirosu, varantn devredildii kimseye tevdi olunan eyler zerinde re hin hakk baheder; 3. Yalnz makbuz senedinin cirosu varant hamilinin hakk mahfuz kalmak artiyle, t evdi olunan eylerin mlkiyetini nakleder. 3. VARANTIN CROSU: I-SENET ESASI: Varantn cirosunda yazl hususlar aynen makbuz senedinin zerine de yazlarak varantn ciro edildii kimse tarafndan imza edilmelidir. C - EYA ZERNDE TASARRUFLAR: Varant ile makbuz senedinin zya veyahut miras ve iflas sebebiyle kan ihtilaflar hari olmak zere umumi maazalara tevdi olunan eyler zerinde haciz, el koyma veya rehin yapl amaz.Madde 753 1. UMUM OLARAK: II- EYANIN GER ALINMASI:

Varanttan ayrlm bir makbuz senedinin hamili varant ile temin edilmi olan borcun ana paras ile vade gnne kadar olan faizlerini umumi maazaya tevdi ederek vade gnnden nce d hi eyay ekebilir.Madde 754 -

aranttan ayrlm makbuz senedinin hamili umumi maazaya tevdi olunan misli eyadan bir ksm kmek istedii takdirde maazann mesuliyeti altnda, hem ekecei ksm ve hem de varant ile in olunmu bor ile mtenasip bir miktar paray maazaya tevdi etmesi lazmdr.Madde 755 - V Tevdi olunan para varantn geri verilmesi mukabilinde hamiline denir. 2. KISMEN GER ALMA: 1. ARTLAR: III - SATTIRMA HAKKI:

Vade gnnde alaca denmemi varant hamili, polie hamili gibi protesto ektikten on gn so ehin hkmlerine gre tevdi edilen eyalar sattrabilir.Madde 756 -

Gmrk resmi ve sair resim, har ve vergilerle tevdi olunan eya iin umumi maaza tarafndan yaplan masraflar ve maazann creti sat bedelinden mmtazen denir.Madde 757 753 nc maddede yazl haller sata mani deildir. 2. SATI BEDEL: ir varant hamilinin ancak tevdi olunan eya satlp da alacana kafi gelmedii takdirde, bo rlunun veya cirantalarn mallarna mracaat hakk vardr.Madde 758 - B Birinci fkrada yazl paralar ve temin edilen bor dendikten sonra geri kalan, makbu z senedi hamiline denmek zere maaza sahibine verilir. 3. MRACAAT HAKKI:

Afet vukuunda varantn hamili, sigorta bedelinden alacan tahsil eder.Madde 759 Protesto ekmemi veya kanuni mddeti iinde tevdi olunan eyay sattrmaya teebbs etme n varant hamili cirantalarna kar btn haklarn kaybederse de borluya kar mracaat hak . 4. SGORTA: Makbuz senetleri ve varantlar, polieler hakkndaki mruruzamana tabidir. Cirantalara kar mracaat iin mruruzamann balangc, eyann sat gndr.Madde 760 D - MRURUZAMAN:

Makbuz senedi veya varant kaybeden hamil, bu senetlere malik olduunu ispat etmek v e teminat vermek suretiyle maazann bulunduu yerdeki mahkemeden alaca izin zerine keyfi yetin kararda gsterilen o yer gazetelerinde ilanndan ve muhalefet iin tayin olunaca k mddetin gemesinden sonra ikinci bir nsha alabilir. Kaybolan varantn mddeti gemise ha ilinin talebi zerine mahkeme ayn vehile borcun denmesine izin verebilir. zin, maazaya ve varanta mteallik ise hem maazaya ve hem ilk borluya tebli olunur. Alacaklnn, maazan bulunduu yerde bir de ikametgah gstermesi lazmdr. Maaza sahibi ve borlu izin kararna i iraz edebilirler. tiraz zerine mahkeme derhal hkmn verir. Hkm alacakl lehine ise icra eri braklmasna karar verilemez. Ancak, ilgililerin talebi zerine tetkik mercii hkm kat ileinceye kadar tevdi olunan eyann satndan elde edilecek parann icra veznesinde saklan asna karar verebilir.Madde 761 E - SENETLERN KAYBEDLMES: BRNC AYIRIM : UMUM HKMLER KNC KISIM : TAIMA LER VE TAIMA SENED A - TAIYICI:

Tayc, cret mukabilinde yolcu ve eya (Yk) tama ilerini zerine alan kimsedir.Madde 7 I - TAIYICI OLMIYAN KMSELER: B - HKMLERN TATBK SAHASI:

Eya veya yolcu tamay arzi olarak taahht eden kimse hakknda da bu ksm hkmleri tatbi Madde 763 -

1. ESAS: II- HUSUS HKMLERN SAKLI KALMASI:

- Denizde tama ileriyle demir ve havayollar ile tama ilerine ve posta idaresine mtaal hususi hkmler mahfuzdur.Madde 764

Tayc veya tama ileri komisyoncusu zerine ald tama iini yukarki maddede yazl n bir messeseye grdrm olduu takdirde dahi, kanunun kendisine ykledii mesuliyetin hafi tilmesini veya kaldrlmasn istiyemez.Madde 765 2. ESASIN TEML EDLEMEMES:

Tama akdinde kanunun taycya ve hususiyle faaliyetleri devletin iznine bal tama ile ykledii mesuliyetlerin nceden hafifletilmesi veya kaldrlmas neticesini douran btn k artlar hkmszdr. Bu kayt ve artlarn iletme nizamnamelerine, umumi artnamelere tarif eya bunlara benzer dier vesikalara konulmu olmas halinde de hkm ayndr.Madde 766 C - MESULYETN KALDIRILMASINA VEYA HAFFLETLMESNE AT ARTLARIN HKMSZL:

Haksz olarak alnan tama cretinin geri alnmas ve tama creti dahil olmak zere tama en doan btn alacaklar bir ylda mruruzamana urar.Madde 767 D - MRURUZAMAN: KNC AYIRIM : EYA TAIMA

A - TAIMA SENED: Bu mddet, eya tamasnda eyann gnderilene vaki teslimi; yolcu tamasnda yolcunun hinden balar. Eya tamamen zayi olmu veya yolcu ulamam ise mruruzaman mddeti, eyann teslimi ve nun ulamas lazmgeldii tarihten itibaren ilemeye balar. Gnderen ve gnderilen taycya kar olan haklarn, yl iinde telgraf, taahhtl me o ile istemi olmak ve dava hakk eyann kabul ile dmemi bulunmak artiyle, defi olarak aman dermeyan edebilirler. Eya; taycnn hile veya ar kusurundan dolay zayi olmu, noksanlam veya bozulmu edilmise veya yolcu, taycnn hilesi yahut ar kusuru yznden ge ulam veya meydana neticesinde cismani zarara uram veya lm ise taycnn mesuliyeti bu maddedeki mruru olmaz. 6085 sayl Karayollar Trafik Kanununun 50 nci maddesindeki mruruzaman hkm mahfuzdur . I - TANZM MECBURYET:

Gnderen, taycya, talebi halinde iki nsha olarak bir tama senedi vermeye mecburdur. Fa tama senedi tanzim edilmemi olsa bile muvafakatleri ve eyann taycya teslimi ile sz aflar arasnda tamam olur.Madde 768 -

Tama senedi aada yazl hususlar ihtiva eder.Madde 769 Gnderen, taycya, gmrk katlarn ve eyann tanmas iin muhta olduu dier ve u kat ve vesikalarn ekle ve hakikata uygun ve kafi olmamalarndan gnderen mesuldr. II - EKL:

Tama senedi tanzim edilmemi ise, gnderen talebettii takdirde tayc, tama senedine y suslar ihtiva eden bir ilmhaberi imzalayp vermiye mecburdur.Madde 770 1. Gnderilenin ad, soyad veya ticaret unvann ve adresini, eyann gnderildii yeri senedinin emre yazl olmas isteniyorsa emrine erhini; 2. Tanacak eyann cinsini, sklet, istiap derecesi veya adedini, paket halinde isel er paketlere yazl numaralar ve iaretleri ve ambalajn ekil ve vasfn; 3. Gnderenin ad, soyad veya ticaret unvann ve adresini; 4. Taycnn ad, soyad veya ticaret unvann ve adresini; 5. Tama creti ve cret denmise bu ciheti; 6. Tamann yaplaca mddeti; 7. Taraflar arasnda kararlatrlan dier hususlar.

Bu kaytlardan birinin sehven yazlmamasndan veya yanl yahut hakikata aykr olarak ya masndan doan zarar ve ziyan gnderene aittir. Tanacak eya barut ve infilak maddeleri gi bi tehlikeli eyalardan ise bunu bildirmeyen ve ambalaj zerine etiket ve iaret koymya n gnderen, bundan doan zarar ve ziyan da demekle mkelleftir. Birinci fkrada yazl ekil artlarna uymyan tama senedi kymetli evrak olarak deil sellm ilmhaberi veya baka ispat vesikas telakki olunur. III- LMHABER:

Tama senedinin bir nshas gnderen tarafndan imza edilerek taycya verilir ve tama e le birlikte sevk olunur. Dier nshas tayc tarafndan imza edilerek gnderene geri veril ama senedi emre yazl ise taycnn imzalad nshann cirosu ve teslimi eyann mlkiy 771 IV - SENEDN TESELLM:

Tayc, tanacak eyay tama senedine veya ayr bir kada, teslim ald zamandaki duru bir kayt koymadan kabul edecek olursa, d grn itibariyle hibir kusuru olmadn kabu adar ki; eyay kaytsz kabul etmi olsa bile dndan anlalmas kabil olmayan noksanlarn ia ve ispat edebilir.Madde 772 Tama senedinde gsterilmiyen hususlara dayanarak, adna gnderilene ve tayc tarafn a olunan emre yazl tama senedinin hamiline kar, hibir iddia dermeyan olunamaz. V - HTRAZ KAYIT: I - EMRE GRE HAREKET: B - TAIYICININ BORLARI: 1. UMUM OLARAK: Tayc; eyann gnderilmesinde, ald emre gre harekete mecburdur. u kadar ki; eyann rilecei yerlere veya dier sebeplere gre veya mcbir bir sebepten dolay baka bir surette hareket zaruri bulunuyorsa, alnan emre uymyarak halin gereine gre hareket edebilir. Madde 773 -

Taraflardan birisi iin kusur tekil etmiyen bir sebepten dolay eyann tanmas menedilmi t pek ziyade gecikmi olursa tayc keyfiyeti derhal gnderene bildirmeye mecburdur. Bu ta kdirde gnderen, taycnn imzalad tama senedi nshasn kendisine geriye vermek ve 77 eince tayin olunacak tazminat demek suretiyle mukaveleden cayabilir.Madde 774 2. BLDRME BORCU: A - CRA MKELLEFYET: 3. YEN EMRLER:

Gnderen halin icabna gre 777 ve 778 inci madde hkmleri dairesinde taycya tazminat ve suretiyle tamay durdurmak ve eyay geri almak hakkn haiz olduu gibi; tama senedinin eyay adna gnderildii yazl olan kimseden bakasna vermeye yahut dier suretle tasarruf zundur. u kadar ki; tayc:Madde 775 -

Gnderenin veya gnderilenin kararlatrlm artlara aykr olarak verdikleri emir veya tal ine mesafe artar veya tama mddeti uzarsa tayc, bu artma veya uzama nispetinde fazla c e ve bu yzden yapt masraflara hak kazanr.Madde 776 1. Eyann gnderildii yere ulat yahut ulamas lazmgeldii ve gnderilenin bunlar edii tarihten; 2. Gnderilen, tama senedini ald yahut taycnn kendisini haberdar ettii zamanda gnderenin emirlerini icra ile mkellef deildir. Tama senedi emre yazl ise tayc ancak kendi imzalad tama senedini ibraz ve te emirlerini icraya mecburdur. B - FAZLA CRET VE MASRAFLAR: A - MCBR SEBEPTEN DOLAYI: 4. SEFERN DURAKLAMASI:

Taraflardan birisi iin kusur tekil etmiyen sebeplerden dolay sefer duraklayp kalrsa, tayc, yapt masraflar istemek hakkna halel gelmemek zere, ancak gidilen mesafe nispe ama cretine hak kazanr.Madde 777 -

Sefer, gnderenin arzusiyle kesilecek olursa aadaki hkmler tatbik olunur.Madde 778 Taraflardan birisi iin kusur tekil etmiyen sebeplerden dolay tamaya balanmam ise, rete hak kazanmasa bile, ykleme ve boaltma masraflariyle yapt dier zaruri masraflar is iyebilir. B - GNDERENN ARZUSYLE:

A - UMUM OLARAK: 1. Hareketten nce tama durdurulacak olursa gnderen, kararlatrlm olan cretin yar ma ve ykletme masraflariyle tayc tarafndan yaplan dier zaruri masraflar; 2. Tama hareketten sonra durdurulacak olursa gnderen, tama cretinin tamamn ve yk ve boaltma masraflariyle eya gnderene iade olununcaya kadar tayc tarafndan yaplan z masraflar; demeye mecburdur. 5. TAIMA MDDET: Ykn, mukavele veya ticari teaml ile belli olan ve bunlarn yokluu halinde halin icabna gre mnasip grlen bir mddet iinde tanmas lazmdr.Madde 779 -

Eya, yukarki madde gereince belli olan mddetlerden sonra ularsa, tama creti, geciken t ile mtenasip olarak indirilir. Gecikme mddeti, mukavele ile belli olan mddetin ik i mislini geerse tama creti tamamen dmekle beraber tayc, bu yzden doan zarar ve z ul olur.Madde 780 B - GECKME:

1. UMUM OLARAK: Tayc, gecikmenin, gnderen veya gnderilenlerin fiilerinden veya mcbir sebepten dod ispat ederse, bu gecikmeden mesul olmaz. Tama vastalarnn yokluu veya yetersizlii, gecikme iin mazeret sebebi olamaz. II - ZIYA VE HASARLARDAN DOLAYI MESULYET: Tayc eyann kendisine teslim edildii tarihten gnderilene teslim olunduu tarihe kadar det iinde; urad zya ve hasardan mesuldr.Madde 781 -

Taycnn kulland kimselerin veya maiyetinde alanlarn kusurlar kendi kusuru hkmnd Tayc zya ve hasarn: 1. Kendi kusurundan domyan bir sebepten; 2. Eyada zaten mevcut noksan ve ayplardan, yahut eyann mahiyetinden veya ambalajn fena yaplmasndan; 3. Gnderen veya gnderilenin fiilinden yahut verdikleri emir ve talimatn tatbiki nden; ileri geldiini ispat edecek olursa mesuliyetten kurtulur. Zya ve hasar, ancak numaral bentte yazl bulunan halden domu ise, mal tamamen zayi olsa dahi tayc cretinin tamamna hak kazanr. Tanan eyann bir ksm telef olmu ise tayc, kalan ksmn cretini almak hakkn h 2. YARDIMCILARIN KUSURU:

Tayc, tama esnasnda mahiyetleri icab hacm ve tartlar azalan eyadan dolay mesuliy li bir miktarda iptidaen tayin ve tahdid edebilir. Eya, paketlere blnm ise bu mesuliy et her biri iin ayrca tahdid edilebilir.Madde 783 3. MESULYETN TAHDD:

Tayc, tanan eyann gnderilene teslimine kadar kendi yerine geen btn tayclarn e brakt kimselerin fiil ve kusurlarndan kendi kusuru gibi mesuldr.Madde 784 Gnderen veya gnderilen; noksann eyann mahiyetinden domayp dier bir sebepten ileri ldiini, hal ve olaylara gre noksann tahdid edilen miktara bali olmyacan ispat ederse uliyetin tahdit edilmi olmas hkmsz kalr. 4. ARA TAIYICILARDAN DOLAYI MESULYET:

A - TAYN: 5. TAZMNAT:

Zyadan doan tazminat; ancak, tama senedine geirilen deere, tama senedinde deer gste ve fakat taycya bildirilip onun tarafndan kabul edilmi bir deer mevcut ise ona, byle deer bulunmad takdirde ayn cins ve vasftaki eyann gnderilene teslim edilecei yerde ne gre tayin olunur. u kadar ki; tazminatn piyasa deerine gre tayin edildii hallerde z a dolaysiyle denmemi bulunan gmrk resmi, tama creti ve sair masraflar maln piyasa de n indirilir.Madde 785 - Mahiyet ve deerleri beyan edilmeksizin taycya teslim olunan eyann zyandan doacak t, her hadisede halin icabna gre tayin olunur.Madde 786 Hasardan doan tazminat, ancak eyann gnderilene teslim edilecei yerde hasardan ncek i deeri ile hasardan sonraki deeri arasnda mevcut farka gre tesbit edilir. B - MALIN MAHYET VE DEER BEYAN EDLMYEN HALLERDE AIR KUSUR HALNDE TAZMNAT:

Tayc aleyhine alacak tazminat davalar, birinci veya sonuncu tayc aleyhine ikame ed dr. Bu davann aradaki bir tayc aleyhine alabilmesi iin, zya ve hasarn bu taycn a geldiini ispat etmek arttr.Madde 787 Tayc, kendisine teslim olunurken beyan edilmemi olan kymetli eya, para, kymetli e k ve dier vesikalarn hasar ve zyandan mesul olmaz. Zarar, taycnn ar kusuru veya hilesinden domu olduu takdirde yukarki fkrada an eya bu maddenin birinci fkras veyahut 785 inci maddedeki tazminatlar yerine tam ta zminat istenebilir. C - TAZMNAT DAVALARININ DAVALILARI:

Eyann kaytsz ve artsz kabul, tayc aleyhine alacak dava hakkn drr. Bununla ce hasar veya noksan mahkemece tayin edilen bilirkii marifetiyle tesbit ettirilmi i se gnderilenin taycya kar dava hakk dmez.Madde 788 Bir tayc mesul olmad fiillerden dolay tazminat verir veya bu yzden aleyhine dava dorudan doruya kendisinden nce gelen taycya yahut esasen mesul olmalar lazm gelen ar tayclara rcu hakk vardr. Zya ve hasardan dolay mesul olmas lazmgelen tayc tayin edilemedii takdirde zarar ayclar arasnda herbirinin tama cretindeki hissesi ile mtenasip olmak zere blnr. er zya ve hasarn, eyay kendisi tad zaman iinde vaki olmadn ispat eden tayc itirak etmez. D - DAVA HAKKININ DMES:

1. BLDRME BORCU: Eya kabul edildii srada, bir ksmnn zyan veya hasarn anlamak mmkn deilse, ka hi: 1. Zya ve hasarn eyann taycya tevdii ile gnderilene teslimi arasndaki zaman ii olduunu ispat etmek; 2. Zararn anlalmasn mtaakp ve eyann kabulnden itibaren nihayet sekiz gn iinde rifetiyle eyann tetkik ve muayenelerini talep etmek; artiyle tayc aleyhine dava amak k mahfuz kalr. Zya veya hasar kendi hilesinden yahut ar kusurundan domu ise tayc dava hakknn dtn iddia edemez. III - GNDERLENE TESLM: A - GNDERLENE KARI:

Tayc, tanan eya yerine ulanca derhal gnderilene haber vermeye mecburdur.Madde 789 -

Taycnn, gnderileni bulamamas veya gnderilenin eyay kabul etmemesi yahut kabulde gec gnderilen ile tayc arasnda bir ihtilaf yahut tesellme mani dier bir sebebin kmas e; taycnn, keyfiyeti hemen gnderene bildirmesi ve cevabn beklemesi lazmdr. Keyfiyet ne bildirmek mmkn olmaz veya gnderen cevap vermekte gecikir, yahut icras mmkn olmyan b z talimat verirse, tayc, eyann yediemine teslimi iin eyann ulat yerdeki mahkeme lir. Bu kabil eyann maruz olduu tehlike ve zarar, gnderene aittir. Eya, abuk bozulan c

insten olup, aadaki fkraya gre keyfiyet gnderene bildirilinceye kadar zarar ve tehlike nin vukuu melhuz ise, tayc, Borlar Kanununun 92 nci maddesi hkmne uyarak hareket eder. Eya, anlan madde gereince satld takdirde, tayc, tama cretiyle yapt masraflar halinde ve en ksa bir mddet iinde gerek gndereni ve gerek gnderileni keyfiyetten habe rdar etmeye mecburdur. Aksi takdirde kendisinden zarar ve ziyan talep olunabilir .Madde 790 B - GNDERENE KARI:

Tayc, eyann ulamasndan nce, bunlarn muhafazas hususunda gnderilen tarafndan veri icraya mecburdur. Gnderilen, eyann ulamasndan ve tama senedini veya bunun yerini tutan ilmhaberi hamil ise eyann ulamas gereken gnden sonra gerek kendi, gerek nc ahslar rak tama mukavelesinden doan btn haklar, zarar ve ziyan davas dahil olduu halde, ta llanabilir ve beyan edilen zamandan itibaren tanan eyann kendisine teslimine ve tama s enedinin taycdaki nshasnn geri verilmesini istiyebilir.Madde 791 Birinci fkrada beyan olunan hallerde tayc, tanan eya sahibinin menfaatlerini muha a hususunda srat ve basiret ile harekete mecburdur. Aksi halde eya sahibinin bu yzd en urad zararlar tazminle mkellef olur. 2. GNDERLENN HAKLARI: A - DEME: Emre yazl bir tama senedinin hamili, gnderilen saylr. 3. GNDERLENN BORLARI:

Tama creti ile ardiye ve sair masraflarn, aksine mukavele olmad takdirde, teslimi art ilen yerde, eyann kabulnden sonra, tama senedine gre gnderilen tarafndan verilmesi la Madde 792 -

Tanan eyleri almak zere mracaat eden kimse, yukarki maddede gsterilen borlarn vermiy olursa tayc, eyay teslime mecbur deildir. u kadar ki; borcun miktarnda ihtilaf kar len borlu olduunu kabul ettii miktar der ve aradaki fark da muteber bir bankaya yahut notere yahut emin bir yere tevdi ederse, tayc eyay teslime mecbur olur. Tayc, nama re yazl olan ve tarafndan imza edilen tama senedinin ikinci nshas kendisine geri veril edike tanan eyay teslime mecbur deildir.Madde 793 B - TEVD:

Tayc, tama mukavelesinden doan btn alacaklar iin eya zerinde hapis hakkn haizdi e, son tayc evvelkilerin haklarn kullanr. Gnderilenin, yukarki madde gereince tevdi lduu para taycnn hapis hakk noktasndan eya hkmndedir.Madde 794 4. HAPS HAKKI:

- Eyann teslimi srasnda, onun hasara uradn dardan gsterecek hibir alamet ve iar hi, gnderilen, bunlarn hal ve vasflarn taycnn nnde derhal ve bizzat muayene etmek llm yerindeki mahkeme marifetiyle muayene ettirmek hakkn haizdir. Ayn hakk tayc da h r.Madde 795 5. MUAYENE:

1. BORLARI: Masraflar muayeneyi isteyen tarafa aittir. Bununla beraber bu suretle gnderil enin demi olduu masraflar, esasen taycy mesul klan bir zya ve hasardan domu ise b gnderilen taycdan istiyebilir. IV - BRDEN OK TAIYICILAR

Birinci taycdan sonra gelen tayclar, tanacak eyay ve tama senedini tesellm ett btn borlarda nceki taycnn yerine geerler. Bunlar tama senedine, yahut dier ka slim olunan eyann ne halde bulunduklarn tesbit ettirebilirler; bu hkme uyulmad takdir 772 nci madde hkmleri tatbik olunur.Madde 796 -

Son tayc, kendisinin yahut kendisinden evvelki tayclarn veyahut gnderenin alacan min bir yere tevdiini talep etmeksizin tanan eyay teslim ederse, gnderenin ve kendisi nden evvelki tayclarn sarf ettikleri yahut alacakl bulunduklar paralardan dolay onlar

ar mesul olur. Fakat bu paralardan dolay gnderilene mracaat hakk bakidir.Madde 797 2. MESULYET: A - TALMAT: NC AYIRIM : YOLCU TAIMA

Yolcular, tayclar tarafndan i hizmetleri tanzim iin konmu olan usul ve talimat ihlal mekle mkelleftirler.Madde 798 -

Sefer, tama mukavelesinin akdinden sonra ve hareketten evvel durdurulursa aadaki hkmle tatbik olunur:Madde 799 B - SEFERN DURDURULMASI:

Sefer, tama mukavelesinin akdinden ve hareketten sonra duraklyacak olursa mukaveled e bu hususta bir hkm bulunmad takdirde aadaki hkmler tatbik olunur:Madde 800 1. Yolcu, belli vakitte hareket yerinde hazr bulunmayacak olursa mtaakp vasta il e seyahat hakkn haizdir. Yolcu, seyahat etsin etmesin, creti tamamen demeye mecburdu r; 2. Yolcu, seferden vazgemi olsa dahi cretin tamamn vermesi lazmdr. 3. Sefer; lm, hastalk veya buna benzer dier bir mcbir sebepten dolay durmusa, muka ele tazminatsz olarak kendiliinden hkmden der. 4. Tama vastalariyle ilgili olan ve tayc iin kusur tekil etmiyen bir sebepten ya ki tarafn da kusurlar olmakszn yolculua engel olan veya onu tehlikeli klan sair sebepl erden dolay sefer yaplmamsa mukavele hibir tarafn tazminat vermek mecburiyeti olmaksz endiliinden hkmden der. 5. Sefer, taycnn fiili veya kusuru yznden durmusa, yolcu tazminat istiyebilir; 6. Yukarki 3,4 ve 5 inci bentlerde anlan hallerde tayc pein alm olduu tama c ermeye mecburdur. C - SEFERN DURAKLAMASI:

I - HAREKETN GECKMES: 1. Yolcu kendi arzusu ile yol zerinde bulunan bir yerde seyahattan vazgeecek o lursa cretin tamamn demeye mecburdur; 2. Tayc sefere devamdan vazgeer veyahut onun kusuru yznden yolcu yol zerinde bulu bir yerde kalmaya mecbur olursa, seyahat cretinin verilmesi lazm gelmez; creti nce d enmi ise tamamn geri alabilecei gibi zarar ve ziyan da istiyebilir; 3. Sefer, yolcunun ahsn veyahut tama vastasn ilgilendiren ve tayc iin kusur bir sebepten dolay duraklyacak olursa, cret, gidilen mesafe ile mtenasip olarak veri lir. Bu halde hibir taraf dierine tazminat vermeye mecbur deildir. D - SEFERN GECKMES:

areket gecikecek olursa yolcu, zarar ve ziyan talebedebilecei gibi, yaplmakta olan kara seyahatinde gecikme iki gn aar veya gecikme yznden yolcunun seyahatten bekledii fayda kalmaz ise szlemeden cayabilir ve dedii creti de geri istemek hakkn haizdir. Aki ten caylsn veya caylmasn gecikme sebebiyle her hangi bir zarar ispat edilmese dahi b ilet parasnn misli maktu tazminat olarak hkmolunur.Madde 801 - H 1. YOL DETRME: II - SEFER ESNASINDA: Tayc, sefer esnasnda tarifesine girmiyen bir yerde durur veya tayin etmi olduu yoldan aka bir yerde durur veya tayin etmi olduu yoldan baka bir yolu takibeder yahut dier b ir suretle ve kendi fiili yznden gidilmesi kasdolunan yere ulamas gecikirse, yolcunu n, akdin ifasndan vazgemeye ve tazminat istemeye hakk vardr.Madde 802 -

Sefer; hkmetin emrinden, araba, kamyon veya her hangi bir tama vastasnn tamiri zaruri lmasndan veya anszn kp seyahate devam tehlikeli klan bir halden dolay gecikmi ise, af arasnda hususi bir anlama olmad takdirde aadaki hkmler tatbik olunur:Madde 803 Tayc, yolcudan baka yk de tamakta ise yk boaltmak iin gereken zaman kadar kal ahiptir.

Bu madde hkmleri mukavelede aksine hkm yoksa caridir. 2. ZARUR SEBEPLER YZNDEN: I - TAIYICININ MESULYET: 1. Yolcu, engelin kalkmasn veya tamiratn sonunu beklemek istemezse, tama cretini, gidilen mesafe ile mtenasip olarak diyerek szlemeden cayabilir. 2. Yolcu, tama vastasnn hareketini beklemeyi tercih edecek olursa, kararlatrlm fazla bir ey vermeye mecbur olmaz. Fakat tama cretinde yemek de dahil ise durma mddet ince yemek masrafn yolcu eker. E - BAGAJ:

Yolcu, bagaj ve zati eyalar iin, aksine mukavele yoksa ayr cret vermeye mecbur deildir Tayc, yolcu eyasnn zya veya hasara uramasndan dolay 781, 785 ve 786 nci maddelerd dilen hkmler dairesinde mesuldr.Madde 804 -

Tayc, seyahat cretini ve sefer esnasnda yolcuya verdii erzak bedellerini alabilmek ii agaj zerinde hapis hakkn haizdir.Madde 805 Yolcunun yannda alkoyduu eyadan, tayc mesul deildir. II - TAIYICININ HAPS HAKKI:

Tayc, yolcular gidecekleri yere sa ve salim olarak ulatrmakla mkelleftir.Madde 806 F - TAIYICININ MESULYET:

Yolcu, sefer esnasnda lrse, tayc, miraslarn menfaatlerini korumak iin yolcuya ait eyalar ilgililerine teslim edinceye kadar bunlarn iyi surette muhafazalarna ait tedb irleri almaya mecburdur.Madde 807 Yolcularn kazaya uramalar halinde bundan doacak zararlar tayc tazmin eder. Yolcu aza neticesinde lmesi halinde onun yardmndan mahrum kalan kimseler dahi uradklar zarar lara karlk taycdan tazminat istiyebilirler. u kadar ki; tayc, kazann kendisine v ykletilmesi mmkn olan bir kusurdan domadn ispat ettii takdirde bu iki haldeki tazmin kurtulur. Tayc, bilette tayin edilen yerin baka bir kimseye verilmi olmas veyahut bilette ta in edilen vasta yerine onun ayn olmyan baka bir vastann sefere konulmu olmas veya vas belli saatten nce hareketi sebebiyle yolcunun yetiememesi yahut tama vastasnda halin g erekli kld ilk shhi yardm malzeme ve ilalarnn bulundurulmamas veya bunlardan derhal de edilmesi imkannn salanmam olmas sebebiyle dahi yukarki fkra hkmnce mesuldr ve he bir zarar ispat edilmese bile bilet parasnn mislini maktu tazminat olarak demekle mk elleftir. Bu miktar aan zarar halinde onun da tazmini istenebilir. Yukarki fkrada gsterilen hareketleri yapan vasta ofrleri ve vastalar emri altnda nduran kimseler ile vastalar tama iinde kullananlar ikayet zerine elli liradan aa o ere hafif para cezasiyle cezalandrlrlar. Daha ar cezalar derpi eden hkmler mahfuzdur. G - YOLCUNUN LM:

A - TARF: lnn yaknlarndan biri orada mevcut ise, ibu muameleler murakabe maksadiyle mdahale e taycdan, ad geen eyalarn kendi elinle bulunduuna dair bir beyanname talep edebilir DRDNC AYIRIM : TAIMA LER KOMSYONCULUU

cret mukabilinde kendi namna ve bir mvekkil hesabna eya tatmay sanat ittihaz etmi ol mseye tama ileri komisyoncusu denir.Madde 808 -

I - HTMAM: Bu ayrmdaki hususi hkmler baki kalmak artiyle komisyon mukavelesi ve eyann tanma t hususlarda, tama mukavelesi hakkndaki hkmler tama ileri komisyonculuuna da tatbik r. B - HKMLER:

Komisyoncu, tama mukavelesi hkmlerini yerine getirmekte ve bilhassa tayclar ve ara k oncular semekte, tedbirli bir tacir gibi hareket etmeye ve mvekkilinin menfaatlerin i korumaya ve talimatna uymaya mecburdur.Madde 809 -

Komisyoncunun deruhde ettii i kendi namna bir tayc seerek tama mukavelesi yapmaktan olduu taraflar arasndaki akitten aka anlald takdirde eyay taycya teslim etti stemeye hak kazanr. Dier hallerde cretin muaccel oluu tama akdindeki hkmlere tabidir. de 810 Komisyoncu, tayc ile mukavele ettii miktardan fazla bir tama cretini mvekkili he geiremez. Komisyoncu, tayclara kar olan rcu hakkn kendi kusuru yznden zayi etmi ise, r n dolay mesuliyetten kurtulamaz. II - CRET HAKKI:

Komisyoncu, tanan eyaya gerekten veyahut tama senedini veya onun yerine geecek ilmhab yahut eyann bir maaza veyahut antrepoya tevdi edildiini bildiren makbuz kadn hamil ol suretiyle hkmen zilyet ise bu eyann tama masraf, komisyon creti ve avanslarndan dola zerinde hapis hakk vardr.Madde 811 III- HAPS HAKKI: Eyann tanmasna biribiri ardnca birden ok komisyoncu araclk ettii takdirde, sonuncu araclk eden komisyoncular, kendilerinden nceki komisyoncularn haklarn ve bilhassa onla rn tanan eya zerindeki hapis haklarn kullanmaya mecburdur.Madde 812 IV - BRDEN ZYADE KOMSYONCU: Komisyoncu, taycnn cretini dedii takdirde, onun haklar kendisine geer.Madde 813 Bir komisyoncunun alaca, kendisinden sonra gelen komisyoncu tarafndan temin edi lecek olursa, nce gelen komisyoncunun hapis hakk ondan sonraki komisyoncuya geer. V - HALEFYET:

Aksine mukavele olmad takdirde komisyoncu eyay kendi vasta ve adamlar ile tayabilece kendi yerine geen tayclara da tatabilir. Bu halde komisyoncu tayc saylr.Madde 8 VI - KOMSYONCUNUN TAIMA N ZERNE ALMASI:

- Tama komsyonculuu akdinden doan btn davalar bir ylda mruruzamana urar.Madde 815 Komisyoncu, tama senedinin ikinci nshasn 771 inci madde hkmnce kendi adna imza ed mvekkiline gerivermi veya kendi adna tama ilmhaberi tanzim ederek mvekkiline vermi ve ut kendisiyle mvekkili arasnda tama creti ve btn masraflara karlk olarak kesin bir yin edilmi ise komisyoncu tayc saylr. Bu madde hkmlerinin tatan aleyhine deitirilmesi neticesini douran btn kayt ve dr. VII- MRURUZAMAN:

BRNC FASIL : GEM Mruruzamann balangc, mruruzamana uram hakkn defi olarak ileri srlebilmesi, za unun hile veya ar kusurundan domu bulunmas halleri 767 nci madde hkmlerine tabidir. DRDNC KTAP : DENZ TCARET BRNC KISIM : UMUM HKMLER A - TARFLER: I - GEM, TCARET GEMS: Tahsis edildii gayeye uygun olarak kullanlmas, denizde hareket etmesi imkanna bal bulu nan ve pek kk olmyan her trl tekne "Gemi" saylr.Madde 816 Tekne, umumi donatm, makine, kazan gibi esas anormal tehlikeler hari) deniz tehlikelerine "Denize elverili" saylr.Madde 817 Denizde kazan elde etme maksadna tahsis ullanlan her gemi, kimin tarafndan ve kimin et gemisi" saylr.

ksmlar bakmndan yapaca yolculuun (Tamam kar koyabilecek durumda olan bir gemi

edilen veya fiilen byle bir maksat iin k nam ve hesabna kullanlrsa kullanlsn, "Tica

II- DENZE ELVERL GEM, YOLA ELVERL GEM:

Denize elverisiz hale gelmi olan bir gemi bu kanunun tatbiki bakmndan:Madde 818 Denize elverili olan gemi, tekilat, ykleme durumu, yakt, komanyas, gemi adamlarn erlii ve says bakmlarndan yapaca yolculuun (Tamamiyle anormal tehlikeler hari) tehli ine kar koyabilmek iin gerekli vasflar haiz bulunduu takdirde "Yola elverili" saylr. Denizde Can ve Mal Koruma hakkndaki Kanunun hkmleri mahfuzdur. III - TAMR KABUL ETMEZ GEM, TAMRE DEMEZ GEM:

Bir geminin balama liman, o gemiye ait seferlerin idare olunduu limandr.Madde 819 1. Tamiri hi veya bulunduu yerde mmkn deilse ve tamir edilebilecei bir limana gtr zse "Tamir kabul etmez gemi"; 2. Tamir masraf geminin, eski ve yeni fark gzetilmeksizin, nceki deerinin drtte sa, "Tamire demez gemi"; saylr. nceki deer, denize elverisizlik bir yolculuk srasnda meydana gelmise, geminin yolc ulua karken haiz olduu deerden; dier hallerde ise, gemi denize elverisiz hale gelmeden ce haiz olduu veya gerei gibi donatlm olmas halinde haiz olaca deerden ibarettir. IV - BALAMA LMANI:

Bu Kanunda, Avrupa limanlar ile Avrupa d limanlar ayr tutan hkmlerin tatbikinde btn z ve Karadeniz limanlar Avrupa limanlarndan saylr.Madde 820 V - AVRUPA LMANLARI: "Gemi adamlar"; kaptan, gemi zabitleri, tayfalar ve gemide istihdam edilen dier ki mselerdir.Madde 821 Svey kanalnn tamam Svey'e kadar Akdeniz'den saylr. VI - GEM ADAMLARI:

Hususi kanunlarda aksine hkm bulunmadka, bu kanunun hkmleri ticaret gemileri hakknda t tbik olunur.Madde 822 B - HKMLERN TATBK SAHASI:

A - TRK BAYRAINI EKME HAKKI VE MKELLEFYET: Ancak: 1. Donatann gemi adamlarnn kusurundan doan mesuliyetine mtaallik 947 nci madde il e 948 inci maddenin birinci fkrasnn nc bendi, bu kitabn gemi, kaptan ve gemi alacakl kkndaki fasllar ile deniz dnc, atma, kurtarma ve yardm hakkndaki ksmlar; yatlar, itirme gemileri gibi mnhasran gezinti, spor, eitim, retim ve ilim gayelerine tahsis ed ilmi gemilere; 2. Donatann gemi adamlarnn kusurundan doan mesuliyetine mtaallik 947 nci madde il e 948 inci maddenin birinci fkrasnn nc bendi, bu kitabn atma, kurtarma ve yardma da iyle mahdut mesuliyete mtaallik 1236 nc maddenin son fkras hkm munhasran bir amme hizm tine tahsis edilen devlet gemileriyle donanmaya bal harb gemilerine ve yardmc gemile re; 3. Bayrak, gemi sicili ve ina halinde gemiler zerindeki haklara mtaallik hkmler, yabanc bir devlet veya onun tebaas hesabna Trkiye'de ina olunan gemilere; dahi tatbik olunur. KNC KISIM : BAYRAK I - ARTLARI: - Madde 823(Deiik madde: 20/04/2004 - 5136 S.K. 2.mad) *1* Her Trk gemisi Trk Bayra eker.

- Madde 824(Deiik madde: 20/04/2004 - 5136 S.K. 3.mad) *1* Bir Trk gemisi, 823 nc mad dede yazl niteliklere sahip olmayan kiilere en az bir yl sreyle kendi namna iletilmek re braklm olursa malikin talebi zerine Denizcilik Mstearl en ok iki yl sreyle ge ayrak ekmesine o memleket kanunlar msait olmak kaydyla izin verebilir. Bu izin bitme dike veya kanun sebeplerle geri alnmadka gemi Trk Bayra ekemez. Yalnz Trk vatandalarnn mal olan gemi Trk gemisidir.

Birlikte mlkiyet esaslarna gre birden fazla kiilere ait olan gemiler, pay okluunun Trk vatandalarna ait olmas artyla Trk gemisi saylrlar. Trk kanunlar uyarnca kurulup da; 1. Tzel kiilii haiz olan teekkl, messese, dernek ve vakflarn mal olan gemiler id rgann tekil eden kiilerin ounluu Trk vatanda olmak, 2. Trk ticaret irketlerinin mal olan gemiler, irketi idare ve temsil etmeye yetk ili ortaklarn ounluu Trk vatanda olmak ve irket szlemesine gre oy ounluu Trk o k, anonim ve sermayesi paylara blnm komandit irketlerde ayrca paylarn okluunun nama bir bakasna devri irket ynetim kurulunun iznine bal bulunmak, artyla Trk gemisi saylrlar. Trk ticaret siciline tescil edilen donatma itiraklerinin mal olan gemiler; payl arnn yarsndan fazlas Trklere ait ve itiraki idare ve temsil etmeye yetkili mterek do larn ounluu Trk vatanda olmak kaydyla Trk gemisi saylrlar. II- STSNALARI:

1. UMUM OLARAK: Trk gemisi olmayan bir gemi, 823 nc maddede yazl niteliklere sahip olan kiilere en az bir yl sreyle kendi namna iletilmek zere braklm olursa malikin muvafakat alnm evzuatnn kaptan ve gemi zabitleri hakkndaki hkmlerine riayet olunmak, yabanc kanunda d a bunu engelleyen bir hkm bulunmamak artyla Denizcilik Mstearl geminin brakma sres ayra ekmesine izin verebilir. u kadar ki; izin alan kii her iki ylda bir izin iin gere li artlarn mevcudiyetini srdrdn ispatlamakla ykmldr. Bu maddenin ikinci fkrasnda belirtilen gemiler, Denizcilik Mstearlnca tutulacak hu usi bir sicile kaydolunur. III - TRK GEMS VASFININ ZIYAI:

823 nc madde ile 824 nc maddenin 2 nci fkrasnda yazl artlardan birinin ortadan kalkm e gemi aaki madde hkm mahfuz olmak kaydiyle Trk gemisi olmaktan kar.Madde 825 -

Bir donatma itirakinde geminin yarsndan fazlasna sahip olan mterek donatan veya donata nlar Trk vatandaln kaybeder yahut paylar temlikten baka suretle yabancya geerse gem ene mddetle Trk Bayran ekme hakkn muhafaza eder. Ancak, bu mddetin alt ay getikte inin en az te birine sahip olan dier mterek donatanlarn ekseriyetle verecekleri karar erine sicil dairesinden o gemi paynn sahibi hesabna ak artrma ile satlmas istenebilir rtrmaya, sat talebinde bulunanlar dahi girebilirler. hale, ancak bir Trk vatandana yap bilir.Madde 826 2. HUSUS HALLER: I - GEM TASDKNAMES: B - HAKKIN SPATI: Geminin Trk Bayran ekme hakk, gemi tasdiknamesi ile ispat olunur.Madde 827 -

Trkiye dnda bulunan bir gemi Trk Bayran ekme hakkn elde ederse geminin bulunduu y onsolosu tarafndan Trk Bayran ekme hakkna dair verilecek "bayrak ahadetnamesi" gemi t iknamesi yerine geer. Bayrak ahadetnamesi, tanzim edildii gnden itibaren ancak bir yl iin muteberdir; yolculuk, mcbir sebep yznden uzad takdirde mddet de uzar.Madde 828 Gemi tasdiknamesi alnmadka, Trk Bayran ekme hakk kullanlamaz. Gemi tasdiknamesi veya bunun sicil memurluunca tasdik edilmi bir hulasas yahut bayrak ahadetnamesi yolculukta daima gemide bulundurulur. II - BAYRAK AHADETNAMES:

On sekiz gros tonilatodan ufak gemiler gemi tasdiknamesine ve bayrak ahadetnamesi ne ihtiya olmakszn Trk Bayran ekebilirler.Madde 829 Bir Trk limannda ina edilmi olup da 823 nc madde gereince Trk Bayran ekme hak gemilere Mnakalat Vekaletince gidecekleri teslim yerine kadar muteber olmak zere bir bayrak ahadetnamesi verilebilir. 824 nc maddenin ikinci fkrasnda yazl hallerde bayrak ahadetnamesi msaade mddeti teber olmak zere Mnakalat Vekaletince tanzim olunur. III - MUAFYET:

I - SEME SERBESTS: C - GEMNN ADI: Geminin ilk Trk maliki, gemiye diledii ad vermekte serbesttir. u kadar ki; seilen ad iltibasa mahal brakmyacak surette baka gemilerin adlarndan farkl olmaldr.Madde 830 -

Sicile kaytl bir geminin bordalarnn her iki tarafna ad, kna da ad ile balama liman , bozulmaz ve ok okunakl harflerle yazlr.Madde 831 Gemi tasdiknamesi verilmi olan bir geminin ad Mnakalat Vekilinin izniyle deitiril ebilir. II - TEKNE ZERNE YAZILMA MECBURYET: I - CEZAYI MSTELZM FLLER: D - CEZA HKMLER: 1. KANUNA AYKIRI EKLDE BAYRAK EKME:

- 823 ila 826 nc maddelere aykr olarak Trk Bayra eken veya ayn maddelerin hkmlerine Bayra ekmesi lazmgelirken dier bir devletin bayran eken geminin kaptan veya bu hare menetmemi olan donatan 400 liraya kadar adli para cezas veya alt aya kadar hapis ce zas ile cezalandrlr. Geminin suluya ait olup olmad gzetilmeksizin msaderesine de ka ilebilir.Madde 832 827 ve 828 inci maddelere aykr olarak Trk Bayran eken geminin kaptan, iki yz liraya hafif para cezas veya bir aya kadar hafif hapis cezas ile cezalandrlr.Madde 833 2. TASDKNAME VEYA AHADETNAME ALMADAN BAYRAK EKME:

827 nci maddenin son fkras ile 831 inci madde hkmlerine aykr hareket eden kaptan yz li aya kadar hafif para cezas veya on be gne kadar hafif hapis cezas ile cezalandrlr.Madd 834 3. TASDKNAME VEYA AHADETNAMENN GEMDE BULUNDURULMAMASI VE GEM ADININ YAZILMAMASI:

Harb gemileri ve sahil istihkamlar nnde veya Trk limanlarna girerken yahut bunlardan k rken ticaret gemisine bayrak ekmiyen kaptan, yz liraya kadar hafif para cezas veya on be gne kadar hafif hapis ile cezalandrlr.Madde 835 4. HARB GEMLER, STHKAMLAR NNDE VE LMANDA BAYRAK EKMEMEK: Kast veya ihmali sabit olmyan kimseye yukarki maddeler gereince ceza verilemez.Madd e 836 II - KUSUR ESASI:

Bu Kanunun 832, 833 ve 834 nc maddelerindeki fiiller, Trkiye dnda bir Trk veya yabanc rafndan ilenmi olsa bile cezalandrlr.Madde 837 III- MEMLEKET DIINDA TATBK ESASI:

Gemi tasdiknamesiyle bayrak ahadetnamesinin nasl tanzim olunaca ve gemi adnn gemi zeri e nasl yazlaca ve bu ksm hkmlerinin tatbik ekli bir nizamname ile tayin olunur.Madde E - NZAMNAME: A - UMUM HKMLER: NC KISIM : GEM SCL I - SCL MEMURLUKLARI VE BLGELER: Trk gemileri iin hkmetin mnasip grecei yerlerde gemi sicilleri tutulur.Madde 839 -

Gemi siciline, 823 nc madde gereince Trk Bayran ekme hakkn haiz ticaret gemileri il ci maddenin 2 nci fkrasnn 1 ve 3 numaral bentlerinde yazl gemiler kaydolunur.Madde 840 Gemi sicilleri, liman reislii nezdinde alan sicil memurlar tarafndan o yer asliye hukuk mahkemesinin nezareti altnda tutulur. 26 nc maddenin 2 nci fkras hkm bu hususta da tatbik olunur. Medeni Kanunun 917 nci maddesi gemi sicilleri hakknda da caridir. II - TESCL CAZ GEMLER: Gemi, balama limann tabi olduu sicil dairesince tescil olunur.Madde 841 III - SALAHYETL SCL DARES: Gemi sicili alenidir. Herkes sayfalarn tetkik edebilir.Madde 842 Bir geminin seferleri yabanc bir limandan idare edilecekse veya balama liman yo ksa maliki gemisini diledii yer siciline tescil ettirebilir. Malikin Trkiye dahilinde ikametgah veya ticari iletmesi yoksa bu kanunda yazl hak lar kullanmak ve vazifeleri yerine getirmek zere sicil memurluuna o blgede oturan bi r mmessil gstermesi lazmdr. IV - SCLN ALENYET:

I - TALEP: Alakas olduunu ispat eden herkes, bir kaydn itmam iin gemi sicilinde atf yaplm o esikalar, henz neticelenmemi tescil taleplerini ve sicil dosyalarn da tetkika mezundu r. Talep zerine ve masraf denmek artiyle sicildeki kaytlarn tasdikli veya tasdiksiz r ekleri verilir. 2 nci fkrada yazl vesikalarn rnekleri yalnz ilgili olduunu ispat eden imseye verilebilir. B - GEMNN TESCL: 1. EKL: Gemi, ancak malikin veya maliklerden birinin talebi zerine gemi siciline tescil o lunur.Madde 843 On sekiz gros tonilatoda ve daha byk her ticaret gemisinin maliki, tescil talebind e bulunmaya mecburdur.Madde 844 Talep dileke ile olur. 2. MECBURYET: Tescil talebiyle birlikte aadaki hususlar bildirilir:Madde 845 840 nc maddeye gre gemi siciline tescili caiz olan dier gemilerin malikleri gemi lerini tescil ettirmekte serbesttirler. 3. MUHTEVASI:

A - UMUM OLARAK: 1. Geminin ad; 2. Nev'i ve imalinde kullanlm olan esas malzeme; 3. Balama liman; 4. na olunduu yer ve kzaktan indii yl (Tesbit edilmeleri fevkalade mkl olmamak ); 5. Resmi lme neticeleri ve makine takati; 6. Geminin maliki: a) Hakiki ahs ise: Ad ve soyad, varsa ticaret unvan ve kaytl bulunduu ticaret sici memurluu ile sicil numaras; b) Ticaret irketi ise: irketin nev'i, ticaret unvan ve tescil olunduu ticaret si cil memurluu ile sicil numaras; c) Dier hkmi ahslardan ise: Ad ve merkezi; d) Donatma itiraki ise mterek donatanlarn ad ve soyadlar ile gemi paylarnn miktar 7. ktisap sebebi; 8. Trk Bayran ekme hakkna esas tekil eden sebepler;

9. Donatma itirakinde, varsa gemi mdr; 10. 841 inci maddenin 3 nc fkrasnda yazl halde mmessilin ad, soyad ve adresi. 4. VESKALAR:

Yukarki maddenin 3,4, 6 ve 7 nci bentlerinde yazl hususlarla makine takatine ait b eyanlarn doruluunun kuvvetle muhtemel olduunun anlalmas, bayrak ekme hakknn dayand neticelerinin ise ispat lazmdr.Madde 846 -

Gemi, yabanc bir gemi sicilinde kaytl bulunduka Trk gemi siciline tescil olunamaz. Lzu mu halinde byle bir kaydn mevcut olmadn kuvvetle muhtemel gsterecek vesikalarn ibraz .Madde 847 Gemi memleket iinde henz resmen llmemi ise, mesaha ahadetnamesi yerine gemek zer ye dnda yaplm lmeye dair belgenin veya tasdikli baka bir vesikann ibraz kafidir. Gemi tamamen veya ksmen memleket iinde ina edilmise, ina halindeki gemilere mahsu s sicilde kaytl bulunup bulunmadna dair inaat yeri sicil memurluundan alnacak bir ves nn tevdi edilmesi lazmdr. B - YABANCI SCLDE KAYITLI GEM:

1. TESCL EDLECEK HUSUSLAR: 844 nc madde gereince tescili mecburi olan bir gemi yabanc bir gemi sicilinde ka ytl ise malikin bu kayd terkin ettirmesi ve keyfiyeti tevsik eylemesi lazmdr; imkanszl halinde bundan sarfnazar olunabilir. II- TESCL:

Bir geminin kaydnda 845 inci maddenin 1 ila 7 ve 9 sayl bentlerinde yazl hususlarla lm yi tevsik eden belgenin mahiyeti, geminin kaydolunduu gn ve sicil sra numaras sicile geirilir. Kayt, salahiyetli memur tarafndan imzalanr.Madde 848 -

845 inci maddenin 1,2,3,5,8 ve 9 uncu bentlerinde yazl olup da 848 inci maddenin 1 ve 2 nci fkralar uyarnca tescil olunan hususlarda vukua gelecek deiikliklerin gemi s iciline geirilmek zere bir dileke ile sicil memurluuna derhal bildirilmesi lazmdr.Madd e 849 845 inci maddenin 6 nc bendine gre tescil edilmesi lazmgelen gemi malik veya ma liklerinin vatandalk durumu, geminin bir ticaret irketine ait olmas veya donatma itir aki halinde 823 nc maddenin 2 ve 3 nc fkralarnda yazl hususlarn mevcut olduu ayrca eirilir. Gemi, ina halindeki gemilere mahsus sicile tescil edilmise o sicile kaytl buluna n gemi ipotekleri, haiz olduklar dereceler mahfuz kalmak artiyle, gemi siciline re 'sen nakledilir. Geminin tescil olunduu, ina halindeki gemilere mahsus sicili tuta n memura bildirilir. Gemi tescil edilmezden nce her hangi bir kimse kendisinin malik olduunu ileri srerek tescil talebinde bulunan ahsn mlkiyetine itiraz ederse gemi tescil edilmekle beraber itiraz eden lehine erh verilir. 2. DEKLKLER:

844, 846, 847 ve 849 uncu maddeler gereince yapmakla mkellef olduu vazifeleri, kayt muamelelerini gerektiren hususlar rendikten sonra onbe gn iinde yerine getirmiyen kims eler hakknda 35 inci madde hkm tatbik olunur.Madde 850 824 nc maddenin 1 inci fkras gereince Trk Bayra yerine dier bir bayrak tamasn lmi olan geminin ne mddetle Trk Bayra ekemiyecei sicil memurluuna bildirilir ve keyfi tescil olunur. zin biter veya geri alnrsa bu dahi tescil olunur. Gemi kurtarlamyacak ekilde batar veya tamir kabul etmez bir hale girer yahut Trk Bayran ekme hakkn kaybederse bu hususlarn da gecikmeksizin sicil memurluuna bildiril i lazmdr. Yukarki fkralara gre yaplmas lazmgelen talepleri gemi maliki ve donatma itirakinde gemi mdr dahi yapmaya mecburdurlar. Bu hususu ifaya mecbur olanlar birden fazla ise bunlardan birinin talebi kafidir. Hkmi ahs olan bir malikin mmessilinin taaddd halind e de ayn esas caridir. Tescil hususunda 845, 846 ve 848 inci maddeler dahi tatbik olunur. 3. TESCLE DAVET:

I - TALEP ZERNE: 852 nci madde hkm mahfuzdur. C - TERKN:

- Madde 851(Deiik cmle: 20/04/2004 - 5136 S.K. 4.mad) *1* Gemi, kurtarlamayacak ekild e batar veya tamir kabul etmez hale gelir yahut yurt dnda cebri icra yolu ile bir y abancya satlarak veya baka bir surette Trk Bayra ekme hakkn zayi ederse, talep zeri lden kayd terkin olunur. Tescili ihtiyari olan gemilerin kayd, malik veya malikler inin talebi zerine dahi terkin olunur.

1. UMUM ARTLARI: Geminin tamir kabul etmez hale gelmesi sebebiyle kaydnn terkini talep olundukt a sicil memuru mseccel ipotekli alacakllar, icabnda 852 nci maddedeki ilan suretiyle , keyfiyetten haberdar ederek tayin edecei mnasip bir mddet zarfnda itirazlarn bildirm eye davet eder. Mddeti iinde bildirilen itirazlarn varit grlmediine dair mahkemece ver ilen kararn kesinlemesi zerine gemi kayd terkin olunur. Gemi Trk Bayran ekme hakkn kaybederse kayd ancak ipotekli alacakllarn ve gemi s erecatna gre ipotek zerinde hak sahibi olan nc ahslarn muvafakatleriyle terkin olun Muvafakat terkin talebiyle beraber tevsik edilmemi ise, geminin Trk Bayran ekme hakkn aybettii gecikmeksizin gemi siciline kaydolunur. Bu kayt, mseccel gemi ipotekleri b ahis mevzu olmad nispette, gemi kaydnn terkini hkmndedir. Tescili ihtiyari olan gemilere ait kaytlarn maliklerinin mcerret talepleri zerin e terkin edilebilmesi iin ipotekli alacakllarn ve gemi sicili mnderecatna gre ipotek z rine hak sahibi olan nc ahslarn muvafakatleri arttr. II - RE SEN:

Esasl artlarndan biri mevcut olmamas sebebiyle tescili caiz olmyan bir gemi tescil ed ilmi olur veya 849 uncu maddenin 3 nc fkrasnda yazl haller sicil memurluuna bildirilm e 35 inci madde hkm tatbik olunur. u kadar ki; keyfiyetin mseccel dier hak sahiplerin e de bildirilmesi lazmdr. Malik ve dier hak sahiplerinin kimler olduu yahut ikametga hlar belli deilse terkine davet ve tayin edilen mddet 37 nci maddede yazl gazete ile dier mnasip bir gazete'de ilan edilir ve ilan kad sicil memurluu ve mahkeme divanhanes ine aslr.Madde 852 -

Tescil edilmi bir gemi hakknda yirmi yldan beri hibir kayt muamelesi yaplmam ve Mnak Vekaletinden alnan izahata gre de geminin artk mevcut olmadna veya denizcilikte kullan amyacak hale geldiine kanaat getirilmi olursa, gemi zerinde ipotek veya intifa hakk t escil edilmi bulunmad takdirde, sicil memurunun teklifi zerine mahkeme 852 nci madded e yazl merasime hacet kalmakszn gemi kaydnn terkin edilmesine re'sen karar verir.Madde 853 Geminin kayd ancak imtina ve itiraz sebeplerinin mddeti iinde bildirilmemesi ve ya bunlarn mahkemece varit grlmediine dair verilen kararn kesinlemesi halinde terkin o lunabilir. Bir ipotekli alacakl, gemi ipoteinin el'an mevcut olduunu ileri srerek Trk Bayran ekme hakkn kaybetmi olan bir geminin terkinine itiraz ederse kayt terkin edil ip sadece geminin Trk Bayran ekme hakkn zayi ettii tescil olunur. 2. HUSUS HALLER: I - MUHTEVASI: D - GEM TASDKNAMES: Sicil memurluu, geminin sicile kaydolunduuna dair bir gemi tasdiknamesi tanzim ede r. Tasdiknameye, sicildeki kaytlarn mnderecat aynen ve tam olarak geirilir.Madde 854 Gemi siciline geirilen her kayt gecikmeksizin gemi tasdiknamesine de yazlr. Bir gemi paynn takyidine mtaallik kaytlar hakknda bu hkm tatbik olunmaz.Madde 855 Gemi tasdiknamesinde ayrca 846 nc maddede yazl vesikalarn ibraz edildii ve geminin Trk Bayran ekme hakkn haiz olduu da gsterilir. Geminin malikine, talebi zerine, gemi tasdiknamesinin tasdikli bir hlasas veril

ir. Bu hlasaya yalnz 845 inci maddenin 1 ila 5 sayl bentlerinde yazl hususlarla gemini n Trk Bayran ekme hakkn haiz olduu yazlr. II - TADLLER:

849 uncu maddede yazl haller ile gemi mlkiyetinin intikali veya bir gemi paynn iktisa b halinde, 849 uncu maddenin 4 nc fkrasnda zikrolunan ahslar, gemi tasdiknamesini ve v rsa tasdikli hlasasn sicil memurluuna ibraza mecburdurlar. Gemi balama limanna veya si cil memurluunun bulunduu limana gelince bu mecburiyet kaptana da der. 850 nci madde burada da caridir.Madde 856 III - BRAZ MECBURYET:

Yeni bir gemi tasdiknamesinin verilebilmesi iin eskisinin ibraz veya zyaa uradnn ispa tr. Tasdikli hlasa hakknda dahi ayn hkm caridir.Madde 857 851 inci maddenin 1 ve 3 nc fkralarnda yazl hallerde gemi tasdiknamesi ve varsa hl sas geri alnarak iptal olunur. IV - YENDEN TANZM: I - UMUM OLARAK: Geminin yabanc memlekette bulunmas halinde sicil memurluu yeni tasdiknameyi, es kisinin iadesi mukabilinde kaptana verilmek zere mahalli Trk makamlarna gnderir. E - NA HALNDEK GEMLERE MAHSUS SCL:

na halindeki bir gemi, ancak yap zerinde bir gemi ipoteinin tesisi veya yapnn ihtiyati veya icrai haczinin bahis mevzuu olmas halinde mahsus siciline tescil olunur.Madd e 858 -

1. TESCL DLEKES: Yap, inaat yerinin tabi olduu sicil memurluunca tescil olunur. Yap, bu sicil memu rluunun dairesi dndaki dier bir yere gtrlse dahi ayn sicil memurluu salahiyetli kal r ki; bu memurluk tarafndan yeni inaat yerindeki sicil memurluuna yapnn kaydedilmi old uu bildirilir. Mahsus sicil hakknda 839 ve 842 nci maddeler hkm tatbik olunur. u kadar ki; sici lin sayfalarn ve mstenidatn tetkik ve rneklerini talebeden kimsenin ispat etmesi lazmd II - YAPININ TESCL: A - KMN VEREBLECE: - Yap, geminin ina olunduu tersane sahibinin verecei dileke zerine mahsus siciline kay dolunur. Tersane sahibi yapnn maliki deilse kayt dilekesini malik de verebilir.Madde 859 Tescil talebiyle birlikte aadaki hususlar bildirilir:Madde 860 htiyati veya icrai haciz karar alm olan alacakl dahi icra memurunun tezkeresi zeri ne yapnn mahsus sicile tescilini istiyebilir. B - MUHTEVASI: A - TESCL EDLECEK HUSUSLAR: 1. na halinde bulunan geminin nevi ile ad veya numaras yahut ayrdedilebilmesine y aryan her hangi bir iareti; 2. naat yeri ve geminin ina olunduu tersane; 3. Maliki. Geminin maliki olarak tersane sahibinden baka bir kimse gsterildii takdirde, te rsane sahibi tarafndan resmi ekilde tanzim ettirilen ve malik olarak gsterilen kims enin mlkiyeti ne suretle iktisabettiini bildiren bir beyannamenin de tevdii lazmdr. 941 inci maddenin 2 nci fkrasndaki artlarn mevcut olduu, salahiyetli gemi mesaha makamnn verecei bir belge ile ispat olunur. 2. TESCL:

Bir yapnn kaydnda, 860 nc maddenin 1 inci fkrasnda yazl hususlarla ayn maddenin 2 v alarnda yazl vesikalarn mahiyeti ve yapnn kaydolunduu gn sicile geirilir. Kayt, sal

i memur tarafndan imzalanr.Madde 861 -

Geminin ina olunduu tersanenin sahibi ve yapnn maliki, tescil olunan hususlarda vuku a gelecek deiiklikleri ve geminin inasnn tamamlandn, tescil edilmek zere, bir kayt le sicil memurluuna gecikmeksizin bildirmeye mecburdurlar. Bildirilen hususlarn te vsiki lazmdr. 850 nci madde hkm burada da caridir.Madde 862 B - DEKLKLER: Yapnn sicildeki kayd:Madde 863 Geminin inaasnn tamamland bildirildikten veya 846 nc maddenin 3 nc fkrasndaki rildikten sonra artk ina halindeki gemilere mahsus sicile bir gemi ipotei tescil ol unamaz. III - TERKN: icil memurunun kararlar hakknda 36 nc madde hkm tatbik olunur.Madde 864 - S 1. Tersane sahibi tarafndan, geminin yabanc memlekete teslim edildiinin bildiri lmesi; 2. Yapnn maliki ile geminin ina olunduu tersane sahibinin, kaydn terkinini talep etmeleri; 3. Yapnn harap olmas; hallerinde terkin olunur. Yap zerinde bir ipotek bulunduu takdirde, 1 ve 2 nci bentlerde yazl hallerde ipot ekli alacaklnn ve sicile kaytl bulunan dier hak sahiplerinin terkine muvafakatleri de lazmdr. F - TRAZLAR:

Gemi sicilinin kuruluu ve nasl tutulaca, memurlarn haiz olmalar lazmgelen vasflar, hu i mnasebetlerin nasl tevsik ve tescil olunacaklar, kaytlarn tashih, tadil ve terkini hakknda tamamlayc hkmler nizamname ile tesbit olunur.Madde 865 G - NZAMNAME: BRNC AYIRIM : UMUM HKMLER DRDNC KISIM : MLKYET VE DER AYN HAKLAR A - TATBK OLUNACAK HKMLER: I - KAYITLI BULUNAN GEMLER HAKKINDA:

Kanunda aksine hkm olmadka bu ksm hkmleri yalnz bir Trk gemi siciline kaytl bulun hakknda tatbik olunur.Madde 866 -

Bir Trk gemi siciline kaytl bulunmyan gemiler zerindeki mlkiyet ve sair ayni haklar hu susunda, Medeni Kanunun menkullere mtaallik hkmleri tatbik olunur. u kadar ki; byle b ir geminin veya gemi paynn temlikinde akdlar mlkiyetin sadece akitle intikal edeceini kararlatrmlarsa zilyedliin devrine hacet kalmakszn mlkiyet temellk edene geer. Bu temliklerde hsnniyetle iktisabn muteber olmas temellk edenin zilyedlii devrald sra hsnniyet sahibi olmasna baldr.Madde 867 Bir Trk gemi siciline kaytl bulunan gemi zerindeki mlkiyetin iktisap ve ziya Trk k nunlarna tabidir. II - KAYITLI BULUNMIYAN GEMLER HAKKINDA: I - KTSABI: Gemi veya paynn temliki halinde taraflardan her biri, masrafn ekmek artiyle, kendi sine temlike dair resmi veya imzas noterce tasdikli bir senet verilmesini istiyeb ilir. 869 ve 870 inci madde hkmleri, mseccel olmyan gemiler hakknda da tatbik olunur. B - MLKYET: 1. TEMLK:

A - UMUM OLARAK: Gemi siciline kaytl bulunan bir geminin temliki iin malik ile iktisap edenin, mlkiye tin iktisap edene intikal edeceine dair anlamalar lazm ve kafidir. Taraflardan her b iri, masrafn ekmek artiyle kendisine temlike dair resmi veya imzas noterce tasdikli b ir senet verilmesini istiyebilir.Madde 868 -

Taraflarca aksi kararlatrlm olmadka, iktisap eden, geminin mlkiyeti ile birlikte, ikt p annda mevcut ve temlik edene ait olan teferruatn mlkiyetini de iktisap eder.Madde 869 Gemi paynn temliki hakknda 965 inci madde hkm tatbik olunur. B - GEMNN TEFERRUATI:

Nefi ve hasar hakknda Borlar Kanununun 183 nc maddesi hkm tatbik olunur. u kadar ki; g mi veya gemi pay, gemi yolculukta bulunduu srada temlik edilirse temlik edenle ikti sapeden arasndaki mnasebetlerde bu yolculuun kar veya zarar, aksine anlama olmadka ikt sap edenindir.Madde 870 Temlik neticesinde, temlik edene ait olmyan veya nc ahslara ait haklarla takyit ed lmi bulunan teferruat da iktisap edenin zilyedliine geerse, Medeni Kanunun 687, 901 , 902 ve 904 nc maddeleri tatbik olunur. ktisap edenin hsnniyeti hususunda zilyedlii e lde ettii an esas ittihaz edilir. Filikalar da geminin teferruatndandr. Tereddt halinde, gemi demirba defterinde y azl eyler teferruattan saylr. C - NEF VE HASAR:

Bir geminin veya gemi paynn temliki, temlik edenin nc ahslara olan ahsi borlarna h rmez.Madde 871 Geminin iktisap eden tarafndan teslim alnmas iin muayyen bir gn kararlatrlmsa, ede aksine hkm olmadka, nefi ve hasar ancak ibu gnden itibaren iktisap edene intikal e der. D - TEMLK EDENN AHS BORLARI: A - AD: 2. KTSAB MRURUZAMAN:

Mlkiyetini iktisap etmi olmad halde gemi siciline bir geminin maliki olarak tescil ed ilmi bulunan kimse, tescil be yl devam etmek ve kendisi de bu mddet zarfnda gemiyi fa slasz ve nizasz asli zilyed sfatiyle yedinde bulundurmak artiyle mlkiyetini iktisap ed er. Bu mddetin hesab, kesilmesi ve durmas Borlar Kanununun alacak mruruzaman hakkndaki hkmlerine tabidir. Kaydn doru olmad yolunda gemi sicilinde bir itiraz kaytl olduka an durur.Madde 872 -

Sicile kaytl olmyan bir gemiyi on yl mddet ile faslasz ve nizasz asli zilyed sfatiyl inde bulunduran kimse o geminin kendi mal olmak zere tescilini istiyebilir.Madde 8 73 B - FEVKALADE:

Malik, feragat ettiini sicil dairesine bildirmek ve feragat keyfiyeti gemi sicili ne tescil edilmek suretiyle geminin mlkiyeti terk edilebilir.Madde 874 Sicilden maliki kim olduu anlalmyan veya on yl nce lm yahut gaipliine karar ver kimse adna kaytl bulunan bir gemiyi, birinci fkrada yazl artlar altnda yedinde bulun an kimse dahi o geminin maliki olarak tescil edilmesini talep edebilir. Zilyedli k mddetinin hesab kesilmesi ve durmas Borlar Kanununun alacak mruruzaman hakkndaki hk ine tabidir. Tescil ancak mahkeme karar ile olur. Mahkeme bir mddet tayin ederek ilgilileri itirazlarn bildirmeye ilan yolu ile davet eder. Bu mddet iinde itiraz edilmez veya itiraz reddolunursa tescile karar verilir. Tescile karar verilmeden nce nc bir ahs malik sfatyle tescil edilir veya nc laysiyle gemi sicilinin doru olmad yolunda bir itiraz erhi verilmi olursa, tescil kara hakknda hkm ifade etmez.

II - TERK: I - GEM POTE: Sahipsiz bir gemiyi ihraz hakk munhasran devletindir. Devlet, kendisini gemi s iciline malik sfatiyle tescil ettirmek suretiyle mlkiyeti iktisap eder. C - DER AYN HAKLAR: 1. AKD POTEK: A - TARF: Bir alaca temin iin gemi zerinde ipotek tesis olunabilir.Madde 875 -

Gemi ipoteinin tesisi iin geminin maliki ile alacaklnn bu hususta anlamalar ve ipotein gemi siciline tescil edilmesi lazmdr. u kadar ki; yabanc bir memlekette iktisap edil ip henz Trk gemi siciline tescil edilmemi olan gemilerde bayrak ahadetnamesine erh, t escil hkmndedir; geminin tescilinde bu gibi ipotekler re'sen sicile geirilir.Madde 876 Gemi ipotei, alacaklya geminin bedelinden alacan alma salahiyetini verir. leride v ut bulacak yahut arta bal olan bir alacak iin dahi ipotek tesis edilebilir. B - TESS:

Bir tersane sahibi bir geminin ina veya tamirinden doan alacaklar iin, o yap veya ge mi zerinde kanuni bir ipotein tescilini talep edebilir. Bu haktan nceden feragat mu teber deildir.Madde 877 potek tesisine ait anlamalarn yazl ekilde ve imzalar noterce tasdikli olmas artt 2. KANUN POTEK:

Gemi zerinde intifa hakk tesisi, ancak bu geminin dahil bulunduu mamelek veya terek enin tamam veya ayi bir cz' zerinde esasen bir intifa hakk tesisiyle mkellef bulunulma halinde ve bu mkellefiyeti fa zmnnda kabildir.Madde 878 Bu kanuni ipotein tesisi hakknda Medeni Kanunun 809,810 ve 811 inci maddeleri tatbik olunur. II - NTFA HAKKI: I - HALLER: Akdi intifa hakknn tesisi hususunda 876 nc madde hkm tatbik olunur. D - ERHLER:

Bir gemi veya gemi ipotei zerinde bir hak tesisini veya kaldrlmasn yahut byle bir hakk muhteva veya derecesinin tadilini istiyebilmek hakkn temin iin gemi siciline erh ver ilebilir. Mstakbel veya arta bal bir mutalebenin temini iin de gemi siciline erh veril mesi caizdir.Madde 879 erh, bir ihtiyati tedbir kararna yahut erh neticesinde gemisi veya hakk takyit oluna n kimsenin muvafakatine msteniden verilir. htiyati tedbir kararnn verilmesinde hakkn tehlikede olduunun kuvvetle muhtemel gsterilmesi aranmaz.Madde 880 erhten sonra gemi veya ipotek zerinde yaplacak tasarruflar, erh ile teminat altna alnan hakk haleldar ettii nispette muteber deildir. Tasarrufun, cebri icra veya ihtiyati haciz suretiyle yahut iflas idaresi tar afndan yaplmas hallerinde de hkm byledir. erh ile temin edilen hakkn derecesini tayinde erh tarihi esas tutulur. Hak, erh verilmek suretiyle temin edildii nispette mkellefin mirass, mesuliyetinin mahdut olduunu ileri sremez. II - VERLMES:

erh neticesinde gemisi veya hakk takyit olunan kimse, erh ile temin olunan mutalebe hakknn dermeyann daimi olarak imkansz klan bir def'e sahip bulunduu takdirde alacakl erhin terkinini istiyebilir.Madde 881 III - TERKN:

Sicile erh verilmek suretiyle mutalebe hakk temin edilmi olan alacakl belli olmaz ve bir gemi ipotei alacaklsnn hakknn iptali iin 930 uncu madde ile muayyen artlar mevcu lursa, alacakl, ilan yoliyle davet olunarak hakknn iptaline karar verilebilir. ptale karar verilmekle erh de hkmden der.Madde 882 IV - HKMDEN DMES:

- Mlkiyetin, bir gemi ipoteinin veya ipotek zerindeki bir hakkn yahut bir intifa hak knn iktisab, lehine erh verilmi olan kimseye kar hkmsz olduu takdirde erh sahibi, olunan mutalebe hakknn tahakkuku iin lzumlu olan tescil veya terkine muvafakat etme sini iktisap edenden istiyebilir.Madde 883 V - HKMLER:

I - KARNELER: Mutalebe hakknn, temliki men eden bir emirle temin edilmi olmas halinde de hkm byl dir. E - ETL HKMLER: Gemi sicilinde malik olarak kaytl bulunan kimse, geminin maliki saylr.Madde 884 -

Hukuki bir muamele ile bir geminin mlkiyetini, intifa hakkn, gemi ipoteini veya ipot ek zerindeki bir hakk iktisap eden kimse lehine, gemi sicilinin muhtevas, bu haklar a taalluk ettii nispette doru saylr; meer ki, sicile bir itiraz kaydedilmi veya iktisa p eden suiniyet sahibi bulunmu olsun. Hak sahibinin mseccel bir hak zerindeki tasar ruf salahiyeti muayyen bir kimse lehine tahdit edilmi ise bu tahdit keyfiyeti ikt isap eden hakknda ancak gemi sicilinde yazl olmas veya kendisinin suiniyet sahibi bu lunmas halinde hkm ifade eder.Madde 885 Gemi sicilinde lehine bir gemi ipotei veya ipotek zerinde bir hak yahut bir in tifa hakk tescil edilmi olan kimse o hakkn sahibi saylr. Mseccel bir hak (Fkra 1, 2) terkin olunursa o hakkn artk mevcut olmad kabul edilir Medeni Kanunun 905 inci maddesinin ikinci cmlesi hkm mahfuzdur. II - KAYITLARIN HKMLER:

Gemi sicilinin muhtevas; mlkiyet, gemi ipotei, ipotek zerindeki bir hak, intifa hakk yahut 885 inci maddenin birinci fkrasnn ikinci cmlesinde yazl neviden bir tasarruf tah didi bakmndan gerek hukuki duruma uymad takdirde, hakk tescil edilmemi veya yanl te ilmi yahut mevcut olmyan bir hak veya tahdidin tescili neticesinde hakk halele uram bu lunan kimse, tadil neticesinde hakk halele uryacak olan kimseden kaydn tadiline muva fakat etmesini istiyebilir.Madde 886 Hakkn iktisab iin tescil art olan hallerde tescili talep tarihi hsnniyete esas tut ulur. Gemi sicilinde lehine bir hak tescil edilmi olan kimseye bu hakk sebebiyle bir edada bulunulmas veya bu kimsenin nc bir ahs ile mseccel hak zerinde bir tasarruf m esinde bulunmas hallerinde de yukarki fkra hkm tatbik olunur. III - TADL: (Mlga fkra: 27/11/2007-5718 S.K./63.mad). Yukarki fkralarda yazl bulunan tadili isteme haklar mruruzamana tabi deildir.

886 nc maddede yazl hallerde gemi sicilinin doru olmad hakknda bir itiraz tescil olun lir.Madde 887 IV - TRAZIN TESCL:

Tescil edilmi haklardan doan mutalebeler mruruzamana tabi deildir. Muayyen zamanda i fas lazmgelip de birikmi olan edalarla tazminata ait mutalebeler bundan mstesnadr.Mad de 888 tiraz, bir ihtiyati tedbir kararna yahut sicilin tadili neticesinde hakk halele uryacak olan kimsenin muvafakatine msteniden tescil olunur. htiyat tedbir kararnn ver lmesinde hakkn tehlikede olduunun kuvvetle muhtemel gsterilmesi aranmaz. V - MRURUZAMAN:

Aksi mukavele ile kararlatrlmadka gemi veya pay zerindeki mlkiyetin nakline veya die ayni hakkn tesisine yahut devrine mtaallik kayt masraflar, tescil iin lzumlu senet ve vesika masraflar dahil olmak zere, mlkiyeti veya dier ayni hakk iktisap edene aittir .Madde 889 Tescil edilmi bir itiraza mevzu tekil eden haklar da mseccel haklar hkmndedir. Bir gemi ipoteinin tescili, alacak hakknda mruruzamann cereyanna mani olur. VI - KAYIT MASRAFLARI:

Sicile kaytl gemilerin kiralanmasnda Borlar Kanununun gayrimenkul kiralarna mtaallik h leri kyas yolu ile tatbik olunur.Madde 890 Kendisi ile mkellef arasndaki hukuki mnasebetten aksi anlalmadka bir kaydn tadili lebinde bulunan kimse, tadil ile bunun iin lzumlu beyanlarn masraflarn eker. VII - GEMNN KRALANMASI: Medeni Kanunun 379 uncu maddesinin 2 numaral bendi, 388, 470 ve 575 inci maddeler inin tatbikinde " Gayrimenkul mallar" tabiri iine, gerek ina halinde, gerek tamaml anm olan btn gemiler; keza "Tapu sicili" tabiri iine "Gemi sicilleri" dahil olduu gibi Borlar Kanununun 499 uncu maddesinin ikinci fkrasndaki "Gayrimenkul rehni" tabirin e de "Gemi ipotei" mefhumu girer.Madde 891 VIII - GAYRMENKULE MTAALLK HKMLERDEN GEMLERE TEML EDLENLER:

Yola kmya hazr bir gemi cebri icra yolu ile satlamyaca gibi ihtiyaten haciz de edilem u kadar ki; cebri sat veya haczi icabettiren bor zaten bu yolculuk dolaysiyle yaplms bu hkmler tatbik olunmaz.Madde 892 IX - YOLA HAZIR GEMNN CRADAK DURUMU: A - POTEN TESS: Bu madde hkm 867 nci maddede yazl gemiler hakknda da tatbik olunur. KNC AYIRIM : GEM POTENN TESCL VE MUHTEVASI I - SCLE GERLECEK HUSUSLAR:

Gemi ipoteinin tescilinde alacaklnn ad ve soyad, alacan miktar, mevzuu para olmyan a larda bunun Trk parasiyle karl, alacak faizli ise faiz nispeti, tali edalar kabul edil mi ise bunlarn da tutar sicile kaydolunur. Hakkn ve alacan muhtevasna ait dier cihetl iin tescil talepnamesine atf yaplabilir.Madde 893 -

1. TESCL ESASI: Alacak miktar gayrimuayyen veya mtehavvil ise hakiki miktar zamannda tesbit olun mak zere ipotein temin edecei alacak miktarnn azami haddi tayin ve gemi siciline tesc il edilir. Alacak faizli ise, faizler de azami hadde dahil saylr. Nama veya hamile yazl tahvillerin bir gemi ipotei ile temini halinde ipotek ist ikrazn tamam iin tesis edilecekse alacakl yerine, borlu ile alacakllarn cmlesini bird temsil edecek bir temsilci; ihrac deruhte eden iletme iin tesis edilecekse gemi ipo tei zerinde tahvil sahipleri lehine bir rehin hakk da tescil olunur. II - DERECE: - Gemi zerindeki ipoteklerin dereceleri Medeni Kanunun gayrimenkul rehini hakkndak i hkmlerine gre tayin olunur.Madde 894 A - ARTLARI: 2. DERECENN DETRLMES:

potek derecelerinin sonradan deitirilmesi iin, dereceleri deien ipotek sahipleriyle ma likin imzas noterce tasdikli mukavele ile anlamalar ve keyfiyetin tescili arttr. Deime neticesinde derecesi den ipotek zerinde hak sahibi kimseler varsa bunlarn da muvafak at lazmdr.Madde 895 Derece deitirilmesi, dereceleri deitirilen ipotekler arasnda bulunan ipoteklere halel

getirmez.Madde 896 potekli alacan taksimi halinde, ksmi ipoteklerin kendi aralarnda sralarn deitir malikin muvafakati aranmaz. B - HKM: Bir alacak iin birden ok gemi veya gemi pay ipotek edilmi olursa bunlardan her biri borcun tamamndan mesuldr.Madde 897 III - BRLKTE GEM POTE:

I - UMUM OLARAK: Alacakl, her gemi veya pay ancak muayyen bir ksmdan mesul olmak zere alacan gemi v ya paylar arasnda taksim edebilir. Taksim, sicil memurluuna yaplacak beyan ve tesci l ile olur. Birlikte ipotek zerinde hak sahibi kimseler varsa onlarn da muvafakati lazmdr. B - TEMN EDLEN ALACAK:

potekli geminin karlyaca alacaklar hakknda Medeni Kanunun 790 nc maddesinin 1 inci f le 791 inci maddesi hkm caridir.Madde 898 -

Alacak faizsiz veya faiz miktar yzde beten aa olursa ipotek, dereceleri msavi olan vey sonradan gelen hak sahiplerinin muvafakatine lzum kalmakszn yzde bei amyan bir faizi e temin edecek ekilde tevsi olunabilir.Madde 899 Temerrt artlar yalnz gemi malikine kar mevcut olduu takdirde dahi ipotek temerrt zlerini karlar. II - ARTLARIN DETRLMES:

I - TEFERRUAT, MTEMMM CZ, NAVLUN VE KRALAR: deme zaman ve yeri hakknda yaplacak deiiklikler iin kezalik bu hak sahiplerinin mu afakatine lzum yoktur. C - POTEN MUL:

potein mul hakknda Medeni Kanunun 777 ve 778 inci maddeleri tatbik olunur. u kadar ki; navlunlar dahi 778 inci madde mulne dahildir.Madde 900 -

1. ESAS: Teferruattan olan eyler, normal bir iletmenin icabatndan olarak bu durumdan karlr eya alacakl lehine el konmazdan nce temlik edilerek gemiden uzaklatrlrsa, ipotek artk unlara amil olmaz. 869 uncu maddenin 2 nci fkras hkm burada da tatbik olunur. Yukarki fkra hkm mtemmim czler hakknda da caridir. u kadar ki, teferruat vasfn yerine, muvakkat olmamak kaydiyle, gemiden ayrma ve uzaklatrma kaim olur. II - SGORTA TAZMNATI: Geminin, malik veya onun hesabna bir bakas tarafndan sigorta ettirilmi olmas halinde, gemi ipotei sigorta tazminatnda da amil olur.Madde 901 -

- Sigortac, geminin evvelki haline iadesi veya alacaklar ipotekle temin edilmi alac aa takaddm eden gemi alacakllarna verilmesi maksadiyle malike tazminat bedeline mahs uben tediyede bulunmu ve bu maksatlara eriilmesi teminat altna alnm ise, deme, ipotekl alacaklya kar da muteberdir.Madde 902 Aadaki hkmler mahfuz kalmak zere Medeni Kanunun rehnedilen alacaklara ait 868 inci maddesinin ikinci cmlesiyle 872, 873 ve 875 inci maddeleri hkmleri tatbik olunur; sigortac, gemi siciline kaytl ipotei bilmediini ileri sremez. Bununla beraber, sigorta c veya sigorta ettiren kimse zararn vukuunu alacaklya ihbar etmi olur ve ihbardan it ibaren iki haftalk bir mddet gemi bulunursa, sigortac, tazminat sigorta ettiren kimsey e demekle alacaklya kar da mesuliyetten kurtulur. hbar fevkalade mkl ise bundan sarf olunabilir; bu takdirde mddet, tazminatn muaccel olduu tarihten cereyana balar. Mdde t bitinceye kadar alacakl sigortacya kar tediyeye itiraz edebilir. 2. SGORTACININ YAPACAI DEMELER: A - HBAR KLFET:

Gemi evvelki haline iade edildii yahut teferruattan olan yeni paralar yerlerin e konulduu takdirde, sigortacnn ipotek alacaklsna kar olan mesuliyeti kalkar. Malikin, sigortann mulne giren ve ipotee takaddm eden bir gemi alacakls hakkna esas tekil ed rnn denmesi halinde de hkm ayndr. 3. SGORTACIYA BLDRLEN GEM POTE:

potekli alacakl ipotei sigortacya bildirmi ise sigorta priminin vaktinde denmemesi ve bu yzden sigorta ettirene bir deme mhleti tayin edilmesi halinde; sigortacnn bunu ala caklya gecikmeksizin haber vermesi lazmdr. Sigorta priminin denmemesi yznden mhletin s nunda sigorta mnasebetinin feshedilmesi halinde de ayn hkm caridir.Madde 903 -

Gemi, birden ok sigortac nezdinde mtereken sigorta edilmi olursa, 903 nc madde gerein ipotein, malik tarafndan alacaklya jeran olarak gsterilmi olan sigortacya bildirilmesi kafidir. Jeran sigortac keyfiyeti dier sigortaclara bildirmekle mkelleftir.Madde 90 4 Sigorta mnasebetlerinin vaktinden nce sona ermesini intaceden feshi ihbar, cay ma veya dier her hangi bir vakia, gemi ipoteini sigortacya bildirmi olan alacakl hakkn da ancak sigortacnn alacaklya sigorta mnasebetinin sona erdiini ve henz son bulmam is on bulaca tarihi haber verdii veya alacaklnn bunu dier her hangi bir ekilde rendii n itibaren iki hafta gemekle hkm ifade eder. Sigorta mnasebetinin, sigorta priminin vaktinde denmemesi yznden feshedilmesi yahut sigortacnn iflas zerine son bulmas halin bu hkm cari deildir. Sigortac, sigorta ettiren kimse ile, sigortacnn mesul olduu sigorta bedelini aza ltan veya tehlikenin muln darlatan bir anlama yapt takdirde, ikinci fkrann birinci atbik olunur. Sigorta mukavelesi, sigorta ettirenin akn veya ifte sigorta sayesinde muameleki nde haksz olarak bir fazlalk elde etmek kasdiyle akdedilmi olmas yznden batl olursa si ortac, gemi ipoteini bildirmi olan bir alacaklya kar butlan iddiasnda bulunamaz. Bunun a beraber sigortacnn alacaklya butlan haber vermesinden yahut alacaklnn bunu her hang i bir ekilde renmesinden itibaren iki hafta gemekle sigorta mnasebeti alacaklya kar d ona ermi olur. B - BRDEN OK SGORTACININ MEVCUT OLMASI HALNDE:

- potekli alacakl ikametgahn deitirip de bunu sigortacya bildirmezse 903 nc madde ge yaplacak ihbarn, alacaklnn son adresine taahhtl bir mektupla bildirilmesi kafidir. hb r; alacaklnn ikametgahn deitirmemi ve muntazam iliyen nakil vastasiyle yaplm olma ngi tarihte eline geecek idi ise o tarihten itibaren hkm ifade eder.Madde 905 C - ALACAKLININ KAMETGAHININ DETRLMES: igortac, sigorta ettiren kimsenin veya sigortalnn fiili yznden borcundan kurtulsa bil e, alacaklya kar olan borcu bakidir. Sigortacnn, rizikonun tahakkukundan sonra mukave leden caymas halinde dahi ayn hkm caridir.Madde 906 - S 4. SGORTACININ BORCUNDAN KURTULMASI:

Sigortac, 903 nc maddenin 2-4 nc fkralariyle 906 nc madde gereince alaca dedii ni ekli alacaklnn haklarna kanunen halef olur. u kadar ki; halefiyet alacaklnn zararna ol rak ileri srlemiyecei gibi sigortacnn kendilerine kar mesuliyeti devam eden ve dereces ayn olan veya sonra gelen ipotekli alacakllarn zararna olarak da dermeyan edilemez. Madde 907 Sigortac: 1. Sigorta primi mddeti iinde denmedii; 2. Gemi denize elverisiz bir halde yahut usul vehile donatlmakszn veya gemi adamla r tamamlanmakszn yola kt; 3. Gemi bildirilen veya mutat olan rotadan ayrld; iin borcundan kurtulursa, birin ci fkrann birinci cmlesi tatbik olunmaz. 5. KANUN HALEFYET:

Sigortac, muacceliyet kesbeden sigorta primlerini ve sigorta mukavelesi gereince y aplmas lazmgelen dier demeleri, kanunen reddedebilecei hallerde bile, sigortaldan ve i otekli alacakldan kabul etmeye mecburdur.Madde 908 -

6. SGORTACININ PRMLER KABUL ETMEK MECBURYET:

I - GEM MALK ALEYHNDE: potekli gemi, sigorta primlerinin yahut sigorta mukavelesi gereince sigortacya yaplmas lazmgelen baka demelerin ifas iin alacakl tarafndan sarf edilen paralarla bu faizlerini de temin eder. D - GEM DEERNN DMESNE KARI TEDBRLER:

Gemi veya tesisatnn ktlemesi neticesi olarak ipotein salad teminat tehlikeye ders ehlikeyi bertaraf etmek zere malike mnasip bir mehil tayin edebilir. Bu mehil iinde tehlike bertaraf edilmezse, alacakl derhal ipotei paraya evirmek hakkn elde eder. Al acak faizsiz olup henz muacceliyet de kesbetmemise, tahsil ve muacceliyet tarihler i arasndaki zamana ait kanuni faiz indirilir.Madde 909 -

nc ahsn fiili sebebiyle geminin, ipotein salad teminat tehlikeye drecek derece olunursa bu takdirde alacakl, nc ahs aleyhine ancak bu fiilin men'i davasn aabilir 910 Malikin gemiye iletme tarz neticesi olarak ipotein salad teminat tehlikeye koyaca urette gemi veya tesisatnn ktlemesinden veya ipotekli alacaklnn haklarnn bakaca teh girmesinden endie olunur yahut nc ahslar tarafndan vukubulacak bu gibi mdahale veya tahribata kar malik lzumlu tedbirleri almazsa, alacaklnn talebi zerine mahkeme tehlike nin nlenmesi iin gerekli tedbirlerin alnmasna karar verir; mahkeme baka tedbirleri ka fi grmezse alacaklnn derhal ipotei paraya evirebilmesine karar verir. potein mulne giren teferruatn ktlemesi veya normal bir iletmenin icaplarna ayk miden uzaklatrlmas hali de geminin ktlemesi hkmndedir. II - NC AHISLAR HAKKINDA: I - DEF HAKLARI: E - MALKN HAZ OLDUU HAKLAR:

- potekli gemi maliki, borlunun alacaklya kar haiz bulunduu defileri ipotekli alacakly kar ileri srebilecei gibi borlu borcuna esas olan hukuki muameleyi feshedebildii mdde alacaklnn hakkn gemiden istifa edebilmesine de engel olabilir. Alacakl, borlusunun mu accel bir alaca ile takas imkanna sahip bulunduka gemi maliki ayn salahiyeti haizdir. Borlunun lmesi halinde malik, miraslarn bortan ancak mahdut bir ekilde mesul olduklar ermeyan edemez.Madde 911 1. LGLLER: Borlunun bir defiden feragati gemi malikinin haklarna halel getirmez. II - FESH HBAR:

Alacan muacceliyet kesbetmesi ihbara bal ise ihbar, ancak alacakl tarafndan malike yah ut malik tarafndan alacaklya yaplmas halinde gemi ipotei hakknda hkm ifade eder. Gemi cilinde malik olarak kaytl bulunan kimse, alacakl bakmndan malik saylr.Madde 912 Malik, alacaklya memleket dahilinde ne bir ikametgah, ne de bir temsilci gstermemis e, sulh mahkemesi, alacaklnn talebi zerine, bir kayym tayin eder. Alacakl buna ihbard a bulunur. Malikin ikametgahnn bilinmemesi veya alacaklnn, kendi kusuru olmakszn malik in kim olduunu bilmemesi halinde de ayn hkm tatbik olunur.Madde 913 2. MALKE KAYYIM TAYN: 1. ARTLARI: III - DEME HAKKI: Alacak malike kar muacceliyet kesbeder yahut borlu borcunu demek hakkn haiz olursa, ma lik borcu diyebilir.Madde 914 -

Malik ayn zamanda borlu deilse alaca dedii nispette alacaklnn yerine kaim olur. Hale , alacaklnn zararna olarak ileri srlemez.Madde 915 Malik, paray tevdi veya takas etmek suretiyle de alacaklnn hakkn yerine getirebil

ir. 2. HALEFYET:

- Alacaklnn hakknn yerine getirilmesi karlnda malik, gemi sicilinin tadili veya gemi einin terkini iin lzumlu vesikalarn kendisine verilmesini istiyebilir.Madde 916 Borlunun malik ile olan hukuki mnasebetlerinden doan itiraz haklar mahfuzdur. Alacak iin birlikte gemi ipotei mevcutsa 936 nc madde hkm tatbik olunur. 3. VESKALARIN VERLMES: A - UMUM OLARAK: NC AYIRIM : GEM POTENN PARAYA EVRLMES

Alacakl, gemi ve gemi ipoteinin mulne giren eya zerinden alacan ancak cebri icra yo alabilir.Madde 917 -

Gemi ipoteinden mtevellit hakkn takibi srasnda gemi sicilinde malik olarak kaytl bulun n kimse alacakl bakmndan malik saylr. Mlkiyeti tescil edilmemi olan malikin gemi ipote e kar haiz olduu defileri ileri srmek hakk mahfuzdur.Madde 918 897 nci maddede yazl hallerde alacakl alacann tamamn veya bir ksmn gemilerin v rn her biri zerinden tahsil edebilir. B - KARNE:

- Alacak malike kar muacceliyet kesbetmedike, malik alacaklya alacan tahsil maksadiyle gemiyi temlik etmek yahut cebri icra yolundan baka bir ekilde elden karmak hakkn bahed mez.Madde 919 C - ALACAKLININ GEMYE MALK OLABLMES HAKKINDA ART:

Alacakl, geminin paraya evrilmesi yolu ile takibe balad takdirde, cebri icra neticesin de gemi veya gemi ipoteinin mulne giren eya zerindeki bir hakkn kaybetmek tehlikesine ruz bulunan herkes, tevdi veya takas suretiyle dahi alacaklnn alacan demek hakkn haiz . Geminin veya 900 nc maddede yazl eyann zilyedi, cebri icra neticesinde zilyedliini k ybetmek tehlikesine maruz kald takdirde, ayn hakk haiz olur. nc ahs borcu dedii aklnn yerine kaim olur. Halefiyet, alacaklnn zararna olarak ileri srlemez. Borlunun olan bir hukuki mnasebetinden doan defi haklar mahfuzdur.Madde 920 D - ALACAKLIYA HALEF OLMAK: A - POTEN DEVR: 916 nc madde hkm burada da caridir. DRDNC AYIRIM : GEM POTENN DEVR, TADL VE DMES I - UMUM OLARAK: potekle temin edilmi olan alacan temliki ile gemi ipotei de yeni alacaklya intikal ede r.Madde 921 -

Malikin, gemi ipoteine mtaallik olup her hangi bir hukuki mnasebete msteniden eski a lacaklya kar haiz olduu bir defi, yeni alacaklya kar da ileri srlebilir. 885 inci ma n birinci ve ikinci fkras, 886 ve 887 nci maddelerle 889 uncu maddenin son fkras hkmle ri bu defi hakknda da caridir.Madde 922 Alacak ipotekten ve ipotek de alacaktan ayr olarak devredilemez. Alacan temliki yazl ekilde ve gemi siciline tescil ile olur. 893 nc maddenin ikinci fkrasnda yazl hallerde alacak, alacan temliki hakkndaki u hkmlere gre de devredilebilir. Bu takdirde gemi ipotei, alacak ile birlikte intikal etmez. II - DEFLER:

Birikmi faizlere veya sair tali edalara yahut ihbar ve takip masraflarna (Madde: 8 98) veya 908 inci maddenin 2 nci fkrasnda yazl hususlara taalluk eden alacaklarn devr i ve malik ile yeni alacakl arasndaki hukuki mnasebet, alacan devri hakkndaki umumi hk ere tabidir.Madde 923 -

Alacak, faiz veya sair tali edalara taalluk eder ve bunlarda en ge malikin de vri rendii gnn dahil bulunduu ilk aylk devre ile bunu takip eden ikinci aylk de accel hale gelirse alacakl, birinci fkrada yazl defilere kar 885 inci maddenin bir ve ikinci fkralarna istinadedemez. aylk devreler takvim yl bandan itibaren hesap olunu III - UMUM HKMLERE TAB ALACAKLAR: I - MUHTEVA BAKIMINDAN: Yukarda yazl alacaklar hakknda 885 inci maddenin 1 ve 2 nci fkralar tatbik olunma z. B - POTEN TADL:

potek muhtevasnn deitirilebilmesi iin malik ile alacakl arasnda yaplacak imzalar no asdikli yazl anlamann gemi siciline tescil edilmesi lazmdr. Tescil hususunda 893 nc m enin 1 inci fkras hkm tatbik olunur.Madde 924 -

potekle temin edilmi olan alacak yerine bakas ikame olunabilir. Bunun iin alacakl ile malik arasnda yaplacak, imzas noterce tasdikli yazl anlamann tescili arttr. potek ak sahibi nc ahsn muvafakati de lazmdr.Madde 925 potek zerinde nc bir ahsn hakk varsa, tadili iin onun da muvafakati lazmdr. II - ALACAIN TEBDL:

I - SEBEPLER: Yeni alacan sahibi, eski ipotekli alacakl deilse, yukarki fkrada yazl anlamaya o a itiraki lazmdr. C - POTEN DMES: 1. ALACAIN DMES: Alacan sona ermesiyle ipotek de der. Kanundaki istisnalar mahfuzdur.Madde 926 -

potek, alacaklnn ondan feragati ve bunun zerine sicilden kaydn terkini ile der. u kad ki; ipotek zerinde hak sahibi kimseler varsa onlarn da muvafakati arttr.Madde 927 2. ALACAKLININ FERAGAT: Gemi ipoteiyle mlkiyetinin ayn ahsta birlemesi halinde ipotek der.Madde 928 Malik, ipotein dermeyann daimi olarak imkansz klan bir defe sahip bulunduu takdird e alacakldan ipotekten feragat etmesini istiyebilir. Feragat beyan imzas noterce tasdikli bir senetle olur. 3. ALACAKLI VE MALK SIFATLARININ BRLEMES:

Gemi sicilinden haksz yere terkin edilmi olan akdi ipoteklerle tescil edilmemi bulu nan kanuni ipotekler, alacaklnn malike kar haiz bulunduu mutalebenin mruruzamana urama iyle derler.Madde 929 Borlu gemi malikinden baka bir ahs olduu veya alacak zerinde bir rehin veya intifa hakk mevcut bulunduu takdirde ipotek devam eder. u kadar ki; gemi maliki alacakl sfa tiyle geminin paraya evrilmesini istiyemez ve faiz alacaklar iin de gemi teminat tek il etmez. 4. MRURUZAMAN: A - ALACAKLININ BELL OLMAMASI HALNDE: 5. DME KARARI:

Alacaklnn kim olduu bilinmiyorsa; ipotee mtaallik olmak zere gemi siciline yaplan son ayttan itibaren on yl getii ve alacaklnn hakk bu mddet iinde malik tarafndan Borla un 133 nc maddesi gereince mruruzaman kesecek tarzda tannm olmad takdirde alacakl ile davet olunarak ipotein dmesine karar verilebilir vadeli alacaklarda bu mddet, va de gnnn mrurundan nce cereyana balamaz.Madde 930 -

Malik, alacaklnn alacan tediye veya feshi ihbar hakkn haiz olur ve alacan tutar ola geri almak hakkndan feragat etmek suretiyle, alacakl namna tevdi ederse, belli olmy

an alacakl ilan yoliyle davet olunarak ipotein dmesine karar verilebilir. Faizler, a ncak miktar sicile geirilmi ise tevdi olunur; dme kararnn verilmesine takaddm eden eki zamana ait faizler tevdi edilmez.Madde 931 Dme kararnn verilmesiyle ipotek sona erer. B - PARANIN TEVD HALNDE:

- Malik bir bakasna kar, alacan dmesi halinde gemi ipoteini de terkin ettirmeyi taah rse terkini istemek hakknn temini iin gemi siciline erh verilebilir.Madde 932 Borlar Kanununun tevdi hakkndaki hkmlerine gre daha nce hakkn istifa etmi saylm rarnn verilmesiyle bor denmi addolunur. Alacakl daha nce tevdi yerine mracaat etmedii takdirde tevdi edilen mebla zerindek i hakk dme kararnn verilmesinden itibaren on yl gemekle sukut eder. Bu halde tevdi ede kimse tevdi srasnda geri almak hakkndan feragat etmi olsa bile tevdi ettii mebla geri alabilir. II - TERKN ERH: 1. HALEFYET: III - GEMNN MALK OLMIYAN BORLUNUN DURUMU: - Geminin maliki olmyan borlu, ipotekle temin edilmi olan borcu demesi sebebiyle mal iki veya onun hukuki seleflerine rcu hakkn haiz olduu nispette gemi ipotei kendisine intikal eder.Madde 933

Alacakl ipotekten vazgemek veya dier bir ipotee rhan hakk tannmak suretiyle borluyu, rki madde gereince ipotekten hakkn almak imkanndan mahrum brakt nispette borlu borc urtulur.Madde 934 Borlu alacan bir ksmn derse, gemi ipoteinin alacakl uhdesinde kalan ksm borlu a itibariyle nce gelir. Alacakl ve borlu sfatlarnn ayn ahsta birlemesi, alacan denmesi hkmndedir. 2. BORTAN KURTULMA: Borlu, deme neticesinde ipotei iktisap eder veya ayn sebepten dolay gemi sicilinin ta shihinde menfaattar bulunursa alacakldan sicilin tashihi iin lzumlu vesikalar kendis ine vermesini istiyebilir.Madde 935 3. VESKALARI STEMEK HAKKI: I - MALKN HALEFYET: D - BRLKTE GEM POTENDE HALEFYET: Alacaklya demede bulunan gemi maliki dier ipotekli gemilerden birinin malikine veya onu hukuki seleflerine rcu hakkn haiz bulunduu nispette o malikin gemisi zerindeki i potee sahip olur. 928 inci maddenin 2 nci fkras gereince devam eden ipotekle ibu ipot ek birlikte ipotek tekil eder.Madde 936 -

Birlikte gemi ipoteinde borlu 933 nc maddedeki halde ipotekli gemilerden yalnz birini n malikine veya onun hukuki seleflerine rcu hakkn haiz olursa ancak bu gemi zerindek i ipotek kendisine intikal eder; dier gemiler zerindekiler der.Madde 937 Ksmen deme halinde alacakl zerinde kalan ipotek yukarki fkra ile 928 inci maddenin 2 nci fkras gereince malike intikal eden ipoteklerden sra itibariyle nce gelir. Alacan malike devri veya alacakl ve borlu sfatlarnn malikin ahsnda birlemesi, a ik tarafndan denmesi hkmndedir. Alacaklnn hakkn cebri icra yoliyle ipotekli gemilerden birinden almas halinde bir inci fkrann birinci cmlesi hkm tatbik olunur. II - BORLUNUN HALEFYET: I - KIYMETL EVRAKA AT POTEKLER: E - HUSUS HALLER: Hamiline yazl bir senetten mtevellit alacak hakknda gemi ipotei tesisi iin, malikin si cil memurluuna beyanda bulunmas ve sicile tescil kafidir.Madde 938 -

- Madde 939(Deiik madde: 20/04/2004 - 5136 S.K. 5. mad) *1* Yabanc para zerinden gem i ipotei tesis olunabilir. Ancak, ayn derecede birden fazla para tr kullanlarak gemi ipotei tesis edilemez. Yabanc veya Trk paras karlklarnn hesabnda, hesap gnndeki T iyet Merkez Bankasnn dviz al kuru esas alnr. Bir polieden veya hamiline yazl bir senetten yahut ciro suretiyle devri kabil d ier bir senetten mtevellit alacak iin geri ipotei tesis edilmise, alacan devri mezkur lacaklarn devri hakkndaki hkmlere tabidir. Yukarki fkrada yazl gemi ipoteklerinde alacakl namna bir mmessil tayin olunabilir; bu mmessil, alaca sonradan iktisap edenlerin leh ve aleyhine gemi ipotei zerinde muay yen tasarruflarda bulunabilecei gibi ipotein paraya evrilmesi iin yaplacak takibatta da alacakly temsil eder. II - YABANCI PARA ZERNE POTEKLER:

Trk parasiyle denecek borlarda ipotekli geminin karlyaca alacak ve tali borlarn mik veya yabanc para ls ile tayin olunabilir.Madde 940 III - SABT KIYMETL POTEKLER: A - TESS: BENC AYIRIM : NA HALNDEK GEMLER ZERNDE POTEK I - ARTLAR: Gemi ipotei, tersanede ina edilmekte olan gemi (Yap) zerinde de tesis olunabilir.Mad de 941 -

Yap zerine ipotek tesisi, ina halindeki gemilere mahsus olan sicile kayt suretiyle o lur.Madde 942 Omurgas vaz'olunarak gemi kzaktan indirilinceye kadar grlebilecek bir yerin ad v eya numara konmak suretiyle yapnn ak ve daimi bir ekilde tefrik ve temyizi mmkn klnd tibaren ipotek tesisi caizdir. On sekiz gros tonilaton ufak yaplar zerinde ipotek tesis olunamaz. II - TATBK OLUNACAK HKMLER:

- Gemi ipotei ina halindeki gemiye, inaatn her safhasnda amildir. Gemi ipotei bundan b a 900 nc maddede yazl eylerle, yap malikinin mlkiyetine girmemi olan ksmlar mstesn ede bulunup inaatta kullanlacak olan ve bu bakmdan iaretlenmi bulunan ksmlara da amil . 900 nc maddenin ikinci fkras hkm bu halde de tatbik olunur.Madde 943 Bu ayrmn hususi hkmleri mahfuz kalmak artiyle, yap zerindeki ipotek hakknda 875 madde ile 879 ila 940 nc maddeler hkmleri; ipotek, mahsus sicile tescil olunduktan s onra 869, 872, 873, 874 ve 876 nc maddeler hkmleri de tatbik olunur. B - MUL:

Yap zerinde tesis olunan gemi ipotei, inaat tamamlandktan sonra eski derecesiyle gemi erinde kalr.Madde 944 Gemi ipotei, sigorta tazminatna ancak malikin yapy ayrca sigorta ettirmi olmas hal nde amildir. C - DERECES: Gemi zerindeki intifa hakk, Medeni Kanunun gayrimenkuller zerindeki intifa hakk hkmler ine tabidir.Madde 945 ALTINCI AYIRIM : NTFA HAKKI A - DONATAN: ntifa hakkiyle gemi ipotekleri arasndaki mnasebetler Medeni Kanunun 784 nc maddes i hkmne tabidir. Ayn tarihle kaydedilmi bulunan haklar ayn derecededirler. 895,896 ve 929 uncu maddeler hkmleri burada da tatbik olunur. KNC FASIL : DONATAN VE DONATMA TRAK I. TARF:

- Donatan, gemisini deniz ticaretinde kullanan gemi sahibine denir. Kendisinin o lmyan bir gemiyi kendi adna deniz ticaretinde bizzat veya kaptan marifetiyle kulla nan kimse, nc ahslarla olan mnasebetlerinde donatan saylr. Malik, geminin iletilmes olay gemi alacakls sfatiyle bir talepte bulunan kimseyi, bu iletilme malike kar haksz alacakl da kt niyet sahibi olmadka, hakkn istemekten menedemez.Madde 946 1. GEM ADAMLARININ KUSURLARINDAN DOLAYI: II - MESULYET:

Donatan, gemi adamlarndan birinin vazifesini yaparken iledii kusur neticesinde nc ah verdii zararlardan dolay mesuldr; u kadar ki, donatann ykle ilgili ahslara kar ola iyeti, tayann gemi adamlarnn kusurundan doan mesuliyeti derecesindedir.Madde 947 A - MAHDUT AYN MESULYET: 2. MESULYETN MAHYET:

Aadaki hallerde donatan nc ahsn alacandan dolay ancak gemi ve navlun ile mesuldr Donatan, gemi adamlarnn hizmet ve i mukavelelerinden doan alacaklarndan yalnz gemi ve navlun ile deil ahsan da mesuldr.Madde 949 1. Alacak; kaptann hususi bir vekaletle deil srf kaptan sfatiyle haiz olduu kanun i salahiyete istinaden yapt hukuki muamelelerden domu ise; 2. Alacak; donatan tarafndan akdedilmi olup da ifas kaptana den bir mukavelenin y erine getirilmemesinden yahut noksan veya fena ifasndan domu ise; 3. Alacak; gemi adamlarndan birinin kusurundan domu ise. kinci bentte yazl hallerde; mukavelenin ifa edilmemesinin yahut noksan veya fen a ifa edilmesinin gemi adamlarndan birinin kusurundan mtevellit olup olmadna baklmaz. Birinci fkrann 1 ve 2 numaral bentlerinde yazl hallerde; donatan mukavelenin ifasn da bizzat kusurlu olur veya mukavelenin ifasn ayrca tekeffl etmi bulunursa birinci fkr ann hkm tatbik olunmaz. B - GAYRMAHDUT MESULYET:

Donatan aleyhine, bu sfatla, her hangi bir alacaktan dolay, ahsan veya yalnz gemi ve navlun ile mesul olduuna baklmakszn, geminin balama liman mahkemesinde de dava alabi .Madde 950 III - SALAHYETL MAHKEME: I - TARF: B - DONATMA TRAK:

- Birden ziyade ahsn mterek mlkiyet eklinde malik olduklar bir gemiyi, aralarnda yapm klar akit gereince, cmlesi nam ve hesabna deniz ticaretinde kullanmalar halinde donat ma itiraki mevcuttur.Madde 951

Mterek donatanlar arasndaki hukuki mnasebet, aralarndaki mukavele hkmlerine tabidir. A itte hkm olmadka aadaki maddeler tatbik olunur.Madde 952 tirakin ticaret siciline kaydettirilmesi hakknda 155 ve 158 inci maddeler tatbi k olunur. u kadar ki; 155 inci maddenin 2 ve 5 inci bentlerinin yerine gemek zere, ortakln donatma itiraki olduu ve mterek donatanlarn gemi paylarnn miktarlar tescil Geminin mlkiyetinin veya iletme hakknn bir ticaret irketine ait olmas halinde, don atma itirakine mtaallik hkmler tatbik olunmaz. II - TATBK OLUNACAK HKMLER:

Donatma itirakinin ileri mterek donatanlarn karar ile grlr. Kararlar ekseriyetle ver Reyler mterek donatanlarn gemideki paylarnn miktarna gre hesap olunur. Karar lehinde ey verenlerin, btn paylarn, yarsndan fazlasna sahip olmalar halinde karar iin aranla eriyet mevcut saylr.Madde 953 III - KARARLAR:

1. TAYN VE AZL: Donatma itiraki mukavelesinin deitirilmesine mtaallik veya bu mukavelenin hkmlerin e aykr yahut donatma itirakinin maksadna yabanc bulunan kararlar iin, mterek donatanl hepsinin rey birlii lazmdr. IV - GEM MDR :

Donatma itiraki ilerinin idaresi iin ekseriyet karar ile bir gemi mdr tayin olunabilir Tayin edilecek gemi mdr mterek donatanlardan deilse, rey birlii lazmdr.Madde 954 A - MUL: Gemi mdr her zaman ekseriyet karariyle azlolunabilir; u kadar ki; mukavelesi ger eince cret talebedebilir. Gemi mdrnn tayin ve azli ticaret ve gemi sicillerine kaydolunur. 2. TEMSL SALAHYET:

Donatma itirakinin nc ahslarla olan mnasebetlerinde gemi mdr, bu sfatla, donatma utat ileri icaplarndan olan btn muameleleri ve hukuki tasarruflar yapmaya salahiyetli dir. Bu salahiyet; hususiyle geminin donatlmasna ve bakmna, tama mukavelelerinin yaplm sna, geminin, navlunun donatma masraflarnn ve mterek avaryadan doan alacaklarn sigorta ettirilmesine ve ileri mutat seyri dolaysiyle dnen paralarn kabzna da amildir.Madde 95 5 -

Gemi mdrnn bu sfatla ve kanuni salahiyeti iinde yapaca hukuki bir muamele ile, donatm iraki nc ahslara kar hak iktisap ve bor iltizam etmi olur. Muamelede mterek donat gsterilmi olup olmamasnn tesiri yoktur.Madde 956 Gemi mdr bu hudut dahilinde donatma itirakini mahkemede de temsil eder. Gemi mdr kaptan tayin ve azletmeye salahiyetlidir. Kaptan yalnz gemi mdrnn talim iayetle mkellef olup mterek donatanlardan her hangi birinin verecei talimata uymaya mecbur deildir. Gemi mdr ayrca hususi bir vekaleti haiz olmadka, donatma itiraki veya mterek don ardan her hangi biri namna kambiyo taahhtlerine girmeye yahut dn para almaya, gemiyi veya gemi paylarn satmaya, rehnetmeye salahiyetli deildir. B - HKMLER:

Gemi mdrnn 955 inci maddede yazl salahiyetlerinin tahdidi donatma itiraki tarafndan, ak muamelenin yapld anda bu tahdidi bilen nc ahsa kar ileri srlebilir.Madde 957 Gemi mdrnn yapt bir hukuki muamele ile donatma itiraki bor iltizam ederse, mte anlar, muamele bizzat kendileri tarafndan yaplm gibi (Madde 948) mesul olurlar. C - TAHDD: A - MUL : 3. DARE HAKKI:

Gemi mdr, donatma itirakine kar, salahiyetlerinin mul hususunda itirake konan tahd ayetle mkelleftir. Kezalik kararlara gre hareket ve kararlar ifa etmeye mecburdur.M adde 958 Gemi mdr, donatma itirakinin ilerini tedbirli bir donatan gibi zenerek yapmaya mecburd ur.Madde 959 Birinci fkra hkm mahfuz olmak zere, gemi mdrnn itirake kar dahi salahiyetinin madde hkmne tabidir. u kadar ki; fevkalade tamirler yahut kaptann tayin veya azli b ahis mevzuu olduu takdirde nceden donatma itirakinin kararn almas lazmdr. B - HTMAM DERECES: A - DEFTER TUTMA VE BLG VERME MKELLEFYET: 4. HESAP LER:

Gemi mdr, idare ettii donatma itiraki ilerine dair ayr defter tutmak ve ispata yarar v sikalar saklamakla mkelleftir. Mdr, mterek donatanlardan her birine talebi halinde, do

natma itirakine, hususiyle gemiye, yolculua ve geminin donatlmasna taallk eden btn mua eleler hakknda malumat vermeye ve donatma itirakine ait defterleri, mektuplar vesai r katlar gstermeye her zaman mecburdur.Madde 960 -

Gemi mdr her zaman, donatma itirakinin karar zerine, itirake hesap vermeye mecburdur. emi mdrnn verdii hesabn ekseriyet tarafndan kabul edilmesi ve grd ilerin tasvibol inin itiraz haklarn drmez.Madde 961 B - HESAP VERME MKELLEFYET: 1. MASRAFLARA TRAK: V - MTEREK DONATANLARIN KAR VE ZARARA TRAK: A - ESAS: Mterek donatanlardan herbiri, donatma itiraki masraflarna, hususiyle geminin donatlma s ve tamiri masraflarna, gemideki paylar nispetinde itirake mecburdur.Madde 962 -

- Yeni bir yolculua veya bir yolculuk sonunda gemiyi tamir etmeye yahut donatma it irakinin yalnz gemi ve navlunla mesul olduu bir alacan denmesine karar verilirse kara ra itirak etmiyen mterek donatanlardan her biri, her hangi bir karlk istemeksizin itir k payn brakmak suretiyle karar yerine getirmek iin gereken demelerde bulunmaktan kurtu labilir.Madde 963 Mterek donatanlardan biri kendine den masraf payn demekte temerrde der ve bu pa mterek donatanlar tarafndan onun hesabna avans olarak verilirse, mtemerrit ortak avan slarn verildii andan itibaren onlara temerrt faizi demekle mkellef olur. Verilen avan s neticesinde, mterek donatanlar iin mtemerridin gemi pay zerinde sigortaya mevzu olab ilecek bir menfaat doar. Bu menfaatin sigorta ettirilmesi halinde, sigorta masraf larn temerrde dm olan ortak eker. B - BIRAKMA HAKKI:

Kar ve zarar mterek donatanlara gemideki paylarna gre datlr.Madde 964 Bu hakkn kullanmak istiyen mterek donatan; kararn verildii tarihten, eer karar ver lirken kendisi veya temsilcisi hazr bulunmad ise, kararn bildirilmesinden itibaren gn iinde noter marifetiyle mterek donatanlara veya gemi mdrne ihbarda bulunmaya mecburdu r. Braklan itirak pay, teki mterek donatanlara itirak paylar nispetinde geer. 2. KAR VE ZARARA TRAK: 1. ARTLARI: Kar ve zararn hesab ve karn datlmas takvim yl sonunda yaplr. VI - TRAK PAYININ TEMLK VE TERHN:

Mterek donatanlardan her biri itirak payn diledii anda tekilerin muvafakati olmakszn men veya ksmen bakasna temlik edebilir. Temlik iin gemi siciline tescil arttr.Madde 96 5 -

tirak payn temlik eden mterek donatan; iktisabedenle birlikte temliki dier donatanlara veya gemi mdrne bildirmedike, donatanlarla olan mnasebetlerinde mterek donatan saylr u ihbardan nce doan btn borlardan dolay dier donatanlara kar, mterek donatan sfat kalr. Bununla beraber iktisabeden dahi iktisap anndan itibaren, dier donatanlarla o lan mnasebetlerinde mterek donatan sfatiyle mesuldr.Madde 966 tirak paynn temliki neticesinde gemi Trk Bayran ekme hakkn kaybedecekse, temli mterek donatanlarn muvafakatiyle hkm ifade eder. tirak paynn temliki, gemi zerindeki mterek mlkiyet hissesinin temlik ve sicile te li ile olur. tirak paynn rehnedilmesi imzas noterce tasdikli bir mukavelenin yaplmas ve rehnin emi siciline tescili ile olur. Sadece gemi paynn ipotek edilmesi hakkndaki hkmler mah fuzdur. 2. HKMLER:

1. NFSAHI MUCP OLMIYAN HUSUSLAR: Donatma itiraki mukavelesi hkmleri, verilen kararlar ve giriilmi muameleler, teml ik edeni ne nispette balamakta idiyse iktisabedeni de o nispette balar. ktisabedeni n tekeffl bakmndan temlik edene kar haiz olduu haklar mahfuz kalmak artiyle dier don ar, temlik edenin, mterek donatan sfatiyle, temlik edilen payna mtaallik olmak zere, u hdesine den btn borlar, iktisabedene karda takas edebilirler. Yukarki fkra hkmleri, bir itirak paynn cebri icra yolu ile satlmas halinde de tat olunur. tirak pay zerinde tesis olunan rehin hakknda Medeni Kanunun teslimi merut ekilde r hne ait hkmleri kyas yolu ile tatbik olunur. VII - DONATMA TRAKNN NFSAHI: Mterek donatanlarn deimesi itirakin devamna tesir etmez.Madde 967 Donatma itiraki ekseriyet r dahi bu hkmdedir.Madde Mterek donatanlardan Mterek donatanlardan 2. NFSAH SEBEPLER:

karariyle fesholunabilir. Geminin temliki hakkndaki kara 968 birinin lm veya iflas, donatma itirakinin infisahn mucip ol hibiri itirakten karlamaz.

1. MUL: Donatma itirakinin feshi yahut geminin temliki kararlatrlmsa, gemi ak artrma ile ve itirak tasfiye olunur. Geminin tamir kabul etmez veya tamire demez bir halde bu lunduu mahkeme karariyle tesbit olunmadka sat, ancak gemi balama limannda veya dier b Trk limannda bulunup da ifas ile mkellef bulunduu bir navlun mukavelesiyle henz bal b nmad bir srada yaplabilir. Mterek donatanlarn hepsinin muvafakatiyle sat ekil ve lebilir. Sat ekil ve artlar veya tasfiye memuru tayini hususlarnda mterek donatanlarn uzl ar veya feshe mahkemece karar verilmi olmas halinde mahkeme gemiyi satmak ve itiraki tasfiye etmek zere bir tasfiye memuru tayin eder. Bu memurun haklar ve vazife ve mesuliyetleri hakknda kollektif irket tasfiye memurlarna ait hkmler kyas yoliyle tatbi k olunur. Ortaklardan her biri hakl sebebe dayanarak itirakten kmasna, msaade edilmesini bu mmkn olmad takdirde itirakin feshini istiyebilir. Mahkeme hakl sebebi sabit grrse da irak payna bilirkiinin biecei deerin dier ortaklar tarafndan denip bu payn devralnm lara uygun bir mehil verir. Dier ortaklarn davacnn payn kendi itirak paylar nispetind evralmalar asldr. Verilen mehil iinde para denip pay devralnmad takdirde mahkeme it feshine karar verir. Ortan durumunu, itirakte kalmas afaki iyiniyet esaslar gereince k endisinden beklenilemiyecek derecede arlatrlm olan hadiseler hakl sebep saylr. Yaln iyen ortan ahsn ilgilendiren ve dierlerinden biri iin akde aykr bir hareket tekil et hadiseler hakl sebep olarak kabul edilemez. Bu fkra hkmlerinin ortaklar aleyhine deit irilmesi neticesini douran akit artlar hkmszdr. Donatma itiraki hakknda iflasn almasiyle de itirak sona erer. VIII - MTEREK DONATANLARIN NC AHISLARA KARI MESULYET:

Mterek donatanlar, bu sfatla, ahsan mesul olduklar hallerde, nc ahslara kar anca duklar itirak paylar nispetinde mesuldrler.Madde 969 -

Mterek donatanlar aleyhine, bu sfatla, her hangi bir alacaktan dolay, mterek donatanla rdan biri veya bir nc ahs tarafndan geminin balama liman mahkemesinde dava alabili 70 tirak paynn temliki halinde, temlik ile 966 nc maddede yazl ihbar arasnda geen z iinde bu pay yznden domu olan ahsi borlardan dolay temlik eden ve iktisabeden mesuld 2. SALAHYETL MAHKEME:

- ki veya daha fazla kimsenin beraberce deniz ticaretinde kullanmak zere mtereken bi r gemi ina ettirmek iin birlemeleri halinde 952, 953, 962, 967 nci maddelerle 969 u ncu maddenin birinci fkras hkmleri ve geminin inas tamamlanp da tersane sahibi tarafn teslimi anndan itibaren de fazla olarak 965, 966, 968 inci maddelerle 969 uncu m

addenin 2 nci fkras hkmleri tatbik olunur. 962 nci madde hkm inaat masraflarna da am .Madde 971 Davann mterek donatanlardan bir veya birkana kar alm olmas halinde de ayn h . IX - YAPI ORTAKLII:

A - MESULYET: Geminin inaat tamamlanmadan da bir gemi mdr tayin edilebilir. Bu takdirde gemi mdr tayin edilir edilmez, ilerdeki donatma itiraki ileri bakmndan gemi mdrnn haiz olduu e vazifelere sahip olur. NC FASIL : KAPTAN I - HTMAM:

Kaptan, btn ilerinde hususiyle ifas kendine den mukavelelerin yerine getirilmesinde te dbirli bir kaptan gibi hareket etmeye mecburdur. ledii kusurlardan, hususiyle bu fa slla ilerdeki fasllarda ve dier kanunlarda yazl vazifelerini yapmamasndan doacak zarar ardan mesuldr.Madde 972 -

Kaptan, donatandan baka, tatana, ykletene, gnderilene, yolcuya, gemi adamlarna, alaca 8 inci maddeye giren bir kredi muamelesinden doan gemi alacaklsna, hususiyle deniz dn c verene kar da mesuldr.Madde 973 II - KAPTANIN KENDLERNE KARI MESUL OLDUU KMSELER:

I - GEMY YOLA ELVERL HALE KOYMA VAZFES: Donatann emrine uymu olmas; kaptan, yukarda saylan dier kimselere kar olan mesuli inden kurtaramaz. Durumu bilerek byle emir veren donatan da ahsan mesul olur. B - VAZFELER: 1. YOLA ELVERLLK: Kaptan; yola kmadan, geminin 817 nci maddede yazl bakmlardan denize ve yola elverili o lmasna ve gemiye, gemi adamlarna ve yke ait vesikalarn gemide bulunmasna dikkat etmey e mecburdur.Madde 974 Kaptan; ykleme ve boaltma aletlerinin maksada elverili bir halde bulunmasna ve istif ileri hususi istifiler tarafndan grlse bile, istifin denizcilikte cari olan usul ve r flere uygun bir tarzda yaplmasna dikkat etmeye mecburdur.Madde 975 2. YKLEME VE BOALTMAYA ELVERLLK:

Kaptan; yabanc memlekette iken o memleketin mevzuatna, hususiyle polis ve gmrk nizam larna riayetle ve bunlara aykr hareketlerinden kan zararlar tazmin ile mkelleftir.Madd 976 Kaptan; denizcilik rf ve usullerince geminin ar derecede ykl olmamasna, lzumlu sa nn yerinde olmasna ve ambarlarn akit uyarnca tanacak olan mallarn kabulne, tanmasn nmasna elverili ve tertibatl bir halde bulunmasna dikkate mecburdur. II - YABANCI MEVZUATA RAYET VAZFES:

Gemi kalkmaya hazr olunca kaptan ilk elverili frsatta yola kmaya mecburdur.Madde 977 Kezalik gemisine harb kaa olduunu bildii veya bilmesi lazmgelen mal yklemesi yz zarar da tazmin ile mkelleftir. III - YOLA IKMA VAZFES: Ykleme baladktan boaltma bitinceye kadar acil sebepler olmadka kaptan, ikinci kaptanla birlikte ayn zamanda gemiden ayrlamazlar; acil bir sebeple kaptan ve ikinci kapta n gemiden ayrlmaya mecbur kalrlarsa kaptan, ayrlmadan nce zabitler ve tayfalar arasnd an iini baarabilecek birini vekil olarak yerine koymaya mecburdur.Madde 978 Kaptan, hastalk veya dier bir sebepten dolay gemiyi idare edemiyecek bir halde bulunsa dahi geminin kalkmasn veya yolculuun devamn ii bozacak surette geciktiremez; b

ilakis halin icabna gre donatandan emir almak mmknse, vakit geirmeden donatana manile ri bildirip emir gelinciye kadar lzumlu tedbirleri almaya halin icabna gre bu mmkn dei lse yerine baka kaptan koymaya mecburdur. Bu kaptan semekte kusuru grlmedike kendine v ekalet eden kaptann fiillerinden dolay mesul tutulamaz. IV - GEMDE HAZIR BULUNMA MKELLEFYET:

Kaptan; tehlike karsnda, gemi zabitleriyle mavereye lzum grse bile verilen kararla ba mayp alac tedbirlerden daima bizzat mesul olur.Madde 979 Gemi emin olmyan bir liman veya sahilde bulunduu zaman, ayn hkm ykleme balamazdan e ve boaltma bittikten sonra dahi tatbik olunur. Grnr bir tehlike halinde veya gemi denizde iken acil zaruret olmadka kaptan gemid e hazr bulunmak mecburiyetindedir. V - GEM MECLS: 1. TUTMA MKELLEFYET: VI - GEM JURNALI:

Her gemide (Gemi jurnal) denilen bir defter tutulur. Bu deftere her yolculukta yk veya safrann yklenmesi baland andan itibaren geecek bellibal hadiseler yazlr.Madde Gemi jurnalna gn gnne unlar yazlr.Madde 981 Gemi jurnal kaptann nezareti altnda ikinci kaptan tarafndan ve bunun mazereti ha linde bizzat kaptan yahut nezareti altnda olmak artiyle mnasip bir gemi adam tarafnda n tutulur. Bir liman iinde yolculuk eden kk gemilerde jurnal tutmak mkellefiyeti yoktur. 2. MUHTEVASI: 1. TESBT ETTRME MKELLEFEYET: 1. Hava ve rzgarn hali; 2. Geminin takip ettii rota ve katettii mesafeler; 3. Geminin bulunduu tul ve arz dairesi; 4. Sintinelerdeki su ykseklii. Bundan baka unlar da jurnala yazlr: 1. skandil edilen su derinlii; 2. Klavuz alnmas ve klavuzun gemiye girdii ve ayrld saatler; 3. Gemi adamlar arasndaki deiiklikler; 4. Gemi meclisince verilen kararlar; 5. Gemi veya yknn urad btn kazalar ve bunlarn tafsilat. Gemide ilenen sular ve verilen disiplin cezalariyle gemideki doum ve lm vakalar da hi jurnala yazlr. Nfus Sicil Kanununun hkmleri mahfuzdur. Mani olmadka kaytlar her gn yaplr. Gemi jurnal kaptan ve ikinci kaptan tarafndan imzalanr. VII - DENZ RAPORU:

Kaptan, yolculuk esnasnda vukubulacak btn kazalar, bunlar ister gemi veya ykn zyan y hasara uramasn, ister geminin bir barnma limanna girmesini veyahut her hangi baka bir zarar intacetmi olsun, gemi adamlarnn tamam yahut ilerinden bir ksmnn itirakiyle ma tesbit ettirmeye mecburdur.Madde 982 -

Yolculuun nemli hadiseleri, hususiyle kazalar ve zararn nne geilmesi veya azaltlmas i lnan tedbirler tam ve vazh olarak mahkemece tesbit olunur.Madde 983 Bu tesbit, vakit kaybetmeden, aada yazl yerlerde yaptrlr: 1. Varma limannda ve eer varma liman birden ok ise kazadan sonra varlacak ilk lim anda; 2. Gemi tamir edildii veya yk boald takdirde barnma limannda; 3. Yolculuk, geminin batmas yznden veya dier bir sebepten varma limanna ulamadan b iter ise kaptann veya ona vekalet eden kimsenin urad ilk mnasip yerde. Kaptan lr veya tesbit yaptramyacak bir halde bulunursa gemide kaptandan sonra en yksek rtbeli zabit bunu yaptrmaya mezun ve mecburdur.

Denizde Can ve Mal Koruma hakkndaki Kanun hkm mahfuzdur. 2. TESBT EDLECEK HUSUSLAR:

Tesbit iin kaptan, btn gemi adamlarnn ad ve soyadlarn ihtiva eden bir cetvel ve gemi j rnaliyle birlikte 982 nci maddede yazl yerdeki mahkemeye mracaat eder.Madde 984 3. MUHAKEME USUL:

Zaptn asl mahkemede saklanr, ilgililerden istiyenlere tasdikli sureti verilir.Madde 985 Mracaat zerine mahkeme tesbit iin mmkn olduu kadar yakn bir gn tayin ve mnasip b rzda ilan eder. u kadar ki, ilan mahzurlu bir gecikmeyi mucip olacaksa bundan vaz geebilir. Gemi veya ykle ilgili ahslar ve kaza ile her hangi bir surette ilgili olanlar, bizzat mahkemede bulunabilecekleri gibi, bir vekil de bulundurabilirler. Kaptan gemi jurnalna istinaden izahlarda bulunur. Gemi jurnal mahkemeye getiri lemiyorsa veya tutulmas mecburi deilse bu hallerin sebepleri bildirilmelidir. Hakim lzum grrse gemi adamlarndan gelmemi olanlar da dinliyebilir; iin iyi anlal kaptan ve dier gemi adamlarna istediini sorabilir. Kaptan ve dier gemi adamlarna doru sylemeleri lzumu ihtar olunur. 4. ZAPTIN ASLININ SAKLANMASI: I - DONATANIN TEMSLCS SIFATYLE: C - KANUNDAN DOAN TEMSL SALAHYET: 1. MUL: A - GEM BALAMA LMANINDA BULUNDUU ZAMAN:

Gemi henz balama limannda bulunduu srada kaptann yapm olduu hukuki muameleler donata m etmez; meer ki, kaptan ayrca verilmi hususi salahiyete istinaden hareket etmi veya bor baka hususi bir kanuni sebepten ileri gelmi olsun.Madde 986 -

- Gemi balama liman dnda bulunduu srada kaptan bu sfatla geminin donatlmasna, yakt yasna, gemi adamlarna, geminin iyi halde muhafaza edilmesine ve umumi olarak yolcu luun selametle icrasna mtaallik her trl muamele ve tasarruflar nc ahslarla donata aya salahiyetlidir.Madde 987 Kaptan balama limannda dahi olsa tayfa tutabilir. B - GEM BALAMA LMANI DIINDA BULUNDUU ZAMAN: A - KRED MUAMELELER: Tama mukaveleleri yapmak ve kendi vazifeleri erevesine dahil hususlarda dava amak da kaptann salahiyetleri cmlesindendir. 2. HUSUS HALLER:

Kaptan, dn para veya veresiye mal almaya ve bu gibi kredi muamelelerine girimeye, an cak gemiyi muhafaza etmek veya yolculuu yapmak iin zaruret halinde ve bu zaruretle ll derecede salahiyetlidir. Kaptan ancak yolculuun icras iin zaruret halinde ve yaln u zaruretle ll derecede deniz dnc alabilir.Madde 988 -

Kaptann muamelelerinden ve bilhassa kambiyo taahhtlerinden dolay donatann ahsan mesul tutulmas kaptana donatan tarafndan ak bir temsil salahiyeti verilmi olmasna baldr ( 948, Fk. 1, Bent 1). Kaptan aka verilmi bir temsil salahiyetini haiz olmadka, donatan tarafndan onun hareket tarzna ait talimatlar veya ie ait emirler verilmi olmas kapta nn yapm olduu muamelelerden dolay nc ahslara kar donatann ahsan mesul tutulmas z.Madde 989 Muamelenin muteber saylmas, parann hakikaten sarf edilmi olup olmamasna veya kapt ann setii kredi eklinde isabet bulunup bulunmamasna yahut kaptann emrinde para mevcut olup olmamasna bal deildir; meer ki, nc ahs kt niyet sahibi olsun. B - DONATANIN AHS MESULYETN DOURAN MUAMELELER:

Geminin bulunduu yerin mahkemesi bilirkii dinliyerek ve varsa Trk Konsolosunun mtala asn alarak satta kati zaruret bulunduuna karar vermedike kaptan gemiyi satamaz.Madde 9 90 C - GEM SATII: Kaptann kanundan doan temsil salahiyetlerini tahdit etmi olan donatan, kaptann tahdi tlere riayetsizliini yalnz bunlar bilen kimselere kar ileri srebilir.Madde 991 Geminin bulunduu yerde mahkeme veya tahkikat yapabilecek baka bir makam yoksa kaptan hareketini hakl gsterecek bilirkii raporu almak, buna da imkan yoksa baka del iller toplamak mecburiyetindedir. Sat ak artrma ile yaplr. 3. TEMSL SALAHYETNN TAHDD: Vekaleti olmadan donatan hesabna kendi parasndan avans veren veya ahsan borlanan kap tan donatandan tazminat isterken nc ahs hkmndedir.Madde 992 4. KAPTANIN VERD AVANSLAR: A - NC AHISLARA KARI: 5. HKMLER:

Kaptann bu sfatla ve kanuni salahiyetleri erevesi iinde, donatan adna hareket ettiini ildirerek veya bildirmiyerek, yapt hukuki muamelelerle donatan nc kiilere kar hak i eyledii gibi gemi ve navlun ile mesul de olur.Madde 993 Kaptann salahiyetleri donatan yetleri mulne mtaallik 986 nde de tatbik olunur.Madde 994 fasn tekeffl etmedike elerden ahsan mesul olmaz; u eri mahfuzdur. B - DONATANA KARI:

tarafndan tahdit edilmi olmadka kaptann haiz olduu salah - 990 nc maddeler hkmleri kaptann donatan ile olan mnase veya kanuni salahiyetleri erevesini amadka kaptan bu gibi kadar ki; kaptann 972 ve 973 nc maddelerde yazl mesuliyet

1. UMUM OLARAK: Kaptan; geminin durumundan, yolculuk hadiselerinden, yapt szlemelerden, alan daval rdan donatana muntazam bir tarzda haber vermekle mkellef olduu gibi hal ve zaman e lverdike btn nemli ilerde ve hususiyle 988 ve 990 nc maddelerde yazl hallerde, yolcu eitirilmesi veya kesilmesi zaruretinde ve fevkalade tamirler veya almlarda donatand an talimat istemiye mecburdur. Kaptan fevkalade tamirleri ve almlar, elinde donatana ait kafi para bulunsa bi le, ancak zaruret halinde yapabilir. Kaptan; bir ihtiyac giderecek paray deniz dnc almadan veya vazgeilebilecek gemi te ferruat ve kumanyasn satmadan elde edemiyecei hallerde, donatana en az zarar verecek tedbirleri almakla mkelleftir. Kaptan geminin balama limanna dnnde ve her isteyiinde donatana hesap vermeye mecbu dur. II - YKLE LGL OLANLARIN TEMSLCS SIFATYLE:

Ykle ilgili olanlarn menfaatlerini korumak iin kaptan yolculuun devamnda mmkn olduu k r yke bakmakla mkelleftir.Madde 995 -

A - YOLCULUUN DEVAMINA ENGEL OLAN HAL: Bir zyan nne geilmesi veya azaltlmas iin hususi tedbirler alnmaya lzum grld ilgili olanlarn temsilcisi sfatiyle menfaatlerini korumaya ve kabil olduka talimatl arn alarak mmkn mertebe tatbika mecburdur; bunlara imkan bulunmazsa kaptan takdirine gre hareket eder ve umumi olarak ykle ilgili olanlara hadiselerden ve alnan tedbir lerden gecikmeksizin haber verir. Bu gibi hallerde kaptan, yk tamamen veya ksmen boaltmaya ve ykn bozulmasndan veya air sebeplerden ileri gelebilecek byk bir zararn baka surette nne geilemiyecei haller satmaya yahut ykn muhafazas ve daha ileri gtrlmesi iin lzumlu paralar elde etmek ma yle deniz dnc almaya ve yk alkonmu veya msadere edilmi yahut baka bir suretle elinde

u geri almak iin adli ve idari makamlara veya fertlere kar her trl taleplerde bulunma ya ve her trl davalar amaya dahi salahiyetlidir. 2. HUSUS HALLER: - Yolculuun ilk rotadan devamna umulmyan bir hal mani olursa kaptan, halin icabna ve imkan nispetinde tatbikina mecbur olduu talimata gre yolculua ya baka bir rotada de vam etmeye yahut bunu ksa veya uzun bir mddet iin kesmeye veyahut kalkma limanna dnme ye salahiyetlidir.Madde 996

Kaptan, ykle ilgili olanlarn ahsi mesuliyetlerini douracak muameleleri 995 inci madd edeki hallerde bile, ancak hususi bir salahiyetle yapabilir.Madde 997 Tama mukavelesinin hkmden dmesi halinde kaptan 1086 nc madde gereince muamele yap B - YKLE LGL OLANLARIN AHS MESULYETN DOURAN MUAMELELER: A - UMUM OLARAK: 3. YK ZERNDE TASARRUFLAR: Kaptan, 995 inci maddede yazl hallerden bakasnda yolculuun devam iin zaruri olmadka tererek deniz dnc almaya yahut ykn bir ksmn satmaya yahut baka suretle yk zerinde a bulunmaya salahiyetli deildir.Madde 998 -

Para ihtiyac mterek avaryadan ileri gelmi olup da kaptan bunu gidermek iin eitli tedbi ler karsnda bulunursa bunlardan ilgililere en az zarar verecek olan semeye mecburdur. Madde 999 B - MTEREK AVARYA HALNDE:

- Mterek avarya yoksa kaptan, yk karlk gstererek deniz dnc almaya yahut bir ksm baka suretle tasarruf etmeye ancak para ihtiyacnn baka suretle giderilememesi veya dier tedbirin alnmasnn donatan iin fahi bir zarar mucip olmas halinde salahiyetlidir. de 1000 C - MTEREK AVARYA OLMIYAN HALLERDE:

ukarki maddede yazl hallerde yk karlk gsterilerek deniz dnc alnmas yahut ykn b a baka bir suretle tasarruf edilmesi, 988 inci madde ile 1235 inci maddenin 6 nc b endi hkmlerine uygun ve donatan hesabna yaplm bir kredi muamelesi saylr.Madde 1001 Kaptan bu hallerde bile 1160 nc maddenin 1 inci fkras gereince yk ancak gemi ve na lunu ile birlikte karlk gstererek deniz dnc alabilir. Deniz dnc donatan iin fahi bir zarar mucip olmadka kaptan, sat yerine deniz d una gider. D - MTEREK HKM:

Kaptann, 995, 998, 999 ve 1000 inci maddeler gereince yapt hukuki muamelelerin mutebe r saylmas iin 988 inci maddenin ikinci fkras hkm tatbik olunur.Madde 1002 Donatann verecei tazminat hakknda 1112 nci madde hkm tatbik olunur. Mallar zerinde sat suretiyle yaplan tasarruf halinde safi sat tutar 1112 nci maddede yazl deeri ge nun yerine safi sat tutar kaim olur. 4. MUAMELELERN MUTEBER SAYILMASI: I - NAVLUNDAN BAKA ALINAN PARANIN TESLM MECBURYET: D - AHS MUAMELELER:

- Kaptan; tatandan, ykletenden veya gnderilenden ikramiye, bahi, pey ve saire mkafat v tazminat gibi her ne nam ile olursa olsun navlundan baka ald btn paralar da donatann tlubuna kaydetmeye mecburdur.Madde 1003

Kaptan, donatann muvafakati olmakszn kendi hesabna eya ykletemez. Bu yasaa aykr hare derse donatann bu yzden uram olduu daha fazla zarar tazmin ettirmek hakk mahfuz kalma tiyle, bu gibi yolculuklarda mmasil eya iin, ykleme yerinde ve zamannda verilmesi mut at olan navlunun en ykseini vermeye mecburdur.Madde 1004 II - KEND HESABINA GEMYE EYA YKLEME YASAI:

I - YOL VERME: E - HZMET SZLEMESNN SONU: 1. UMUM OLARAK: - Aksi kararlatrlm olsa bile donatan tarafndan kaptana her zaman yol verilebilir. Kapt ann tazminat haklar mahfuzdur.Madde 1005 A - AHS EHLYETSZLK: 2. TAZMNAT HAKLARI:

e yaramadndan veya vazifesini yapamadndan dolay kaptana yol verilmise, kararlatrl menfaatler de dahil olduu halde iten karld gne kadar hak etmi olduu cretler kendi r.Madde 1006 -

Muayyen bir yolculuk iin hizmete alnm olan kaptan; harp, ambargo, abluka, ithalat ve ya ihracat yasa yahut gemi veya yke mtaallik umulmyan baka bir hal yznden yolculua b amasndan veya balanm iken devam edilmemesinden dolay vazifesinden karlmsa, kararla btn menfaatler de dahil olduu halde karld gne kadar hak etmi olduu creti alr. ir mddet iin hizmete alnp muayyen bir yolculua baladktan sonra yukardaki sebeplerden d lay yol verilmi kaptan hakknda da ayn hkm tatbik olunur.Madde 1007 B - MCBR SEBEPLER VE OLAANST HALLER:

Muayyen olmyan mddet iin hizmete alnp da muayyen bir yolculua baladktan sonra 1006 nc 1007 nci maddelerde yazl sebeplerden baka bir sebeple iten karlan kaptan, 1007 nci mad e hkm gereince alaca paralardan baka Avrupa limannda karlmsa iki ve Avrupa d b aylk cretini de tazminat olarak alr. Ancak, alaca tazminat yolculuu bitirmesi halinde hak edecei miktar geemez.Madde 1008 Bu hallerde kaptana yol verilmesi yolculuk srasnda olmusa kaptan ayrca hizmete a lnd limana parasz gtrlmesini veya bunun tutar olan tazminatn verilmesini istiyebili Bu kanuna gre parasz seyahat hakk, yolculuktaki geim masraflariyle kaptann zati ey asnn tanmasna da amildir. C - DER HALLERDE:

cret zaman itibariyle olmayp da btn yolculuk iin gtr olarak tesbit edilmise 1006, 10 1008 inci maddelerdeki hallerde kaptana verilecek cret miktar, yapt hizmete ve eer yo la kmsa geirdii yolculuk safhasnn btn yolculuk derecesine olan nispetine gre tayin adde 1009 D - GTR CRETE GRE TAZMNATIN TAYN:

Gidi geli veya muayyen olmyan bir zaman iin hizmete alnan kaptan, dn yolculuu gemini ma limannda bitmezse, hizmete alnd limana kadar parasz gtrlmesini ve ayrca tam cre nun tutar tazminatn verilmesini istiyebilir.Madde 1010 1008 inci maddede yazl iki veya drt aylk miktarndaki tazminatn hesabnda; yolculuu asati devam mddeti esas tutulur. Bu mddetin tayininde, ykleme ve boaltma iin gerekli zaman ile geminin durumu ve vasf gznnde tutulur. E - DN YOLCULUU: Muayyen olmyan bir zaman iin hizmete alnan kaptan; bir yolculua balam olduu takdirde inin balama limanna veya baka bir Trk limanna dnp boaltmasna kadar vazifesine devam e mecburdur.Madde 1011 3. EKLME:

Kaptan mterek donatanlardan biri ise kendi istemeden yol verildiinde mterek donatanla rla yapt szleme gereince itirakte donatan sfatiyle haiz olduu payn, dier donatanla n, bilirkiilerce takdir edilecek deeri ile satnalnmasn istiyebilir. Kaptan muhik bir s ebep olmadan bu hakkn istemekte gecikirse hakk der.Madde 1012 Bununla beraber kaptan, ekilme ihbar zamannda gemi bir Avrupa limannda veya Avru

pa d bir limanda bulunduuna gre, ilk ktan itibaren iki veya yl getikten sonra h esine msaade istiyebilir. Byle bir halde kaptan, yerine bakasnn konulmas iin donatana asip mddet brakmak ve bu mddet iinde iine devam ve her halde balad yolculuu bitirme riyetindedir. Donatan ekilme haberini alr almaz geminin dnmesini emrederse, kaptan, gemiyi ge ri getirmekle mkelleftir. 4. MTEREK DONATAN OLAN KAPTAN:

Kaptan; hizmete girdikten sonra hastalk veya yaralanma dolaysiyle tedaviye muhta ol ur veya alamyacak bir hale gelirse; gemi zerinde veya vazifenin icabettirdii yolculukt a bulunduu mddete donatan geim ve bakm masraflarn vermekle mkelleftir. Eer kaptan ya emlekette ie girmi ve hastalk veya yaralanma hizmete girmeden evvel olmu ve kaptan h astalktan veya yaralanmadan dolay yolculua balamam ise donatan yukarda yazl masraflar mekle mkellef deildir.Madde 1013 II - HASTALIK:

Kaptan hizmete alndktan sonra lrse, ld gne kadar olan cretini ve kararlatrlm d i donatann, demesi lazmdr. Kaptan, yolculuk baladktan sonra lrse, donatan cenaze masr arn da verir.Madde 1014 Bakm hastann baklmas ve tedaviye amildir. Tedaviye hekime gsterme ve gemide bulunm as mecburi olan veya bir limanda durulduu esnada tedarik edilmesi kabil olan ila ve mutat tedavi vastalariyle bakm da dahildir. Donatan, yabanc memlekette kaptann bakm ve tedavisini bir hastanede temin edebi lir. Hastalktan veya yaralanmadan dolay yabanc memlekette kalm olan kaptan, kendisinin ve hekimin veya deniz ileriyle uraan dairenin muvafakati ile bir Trk limanna gnderile bilir. Eer kaptan muvafakatini bildirmiyecek halde olur veya hakl sebep olmakszn rza gstermezse bir hekim dinlendikten sonra kaptann bulunduu yerdeki deniz ileriyle uraan daire izin verebilir. Teklif edilen tedaviyi veya bir hastanede baklmay hakl bir sebep olmakszn kabul e tmekten kanan kaptan bu kanma mddetince parasz baklmak hakkn kaybeder. Bu mddet ge iin muayyen zamana dahil olur. Kaptan gemiyi Trk limanlarndan birine braknca geim ve bakm mkellefiyeti sona erer. kadar ki, hastann kendi haline braklmas tehlikeli ise bakma devam olunmak lazmdr. Kaptan hastalktan veya yaralanmadan dolay yabanc bir memlekette gemiyi brakmaya mecbur kalm ise, donatan, gemi brakldktan sonraki zaman iin de geim ve bakma borludu m ve bakm mkellefiyeti geminin braklmasndan itibaren 26 haftann gemesiyle sona erer. t kaptan daha evvel memlekete iade edilir veya kendisi avdet ederse bu mddet daha evvel de sona erebilir. Geim ve bakm mkellefiyetinden dolay kaptan ile donatan arasnda kan ihtilaf en evve salahiyetli deniz ileri memurluu tarafndan muvakkaten karara balanr. Karar, ihtiyati tedbir karar gibi icra olunur. Eer kaptan gemi ile memleketi limanna veya hizmet szlemesinin yapld limana dnmez rasz gtrlmek veya muvafk bir tazminat istemek hakkn da haiz olur. Hastalanan veya yaralanan kaptan, yola kmamsa hizmetin tatiline kadar, yola kmsa iden ayrld gne kadar merut olan dier btn menfaatler de dahil olmak zere cret alr. ede ikamet srasnda cret alacana halel gelmez. Bundan baka kaptan geminin mdafaas srasnda bir zarara urarsa mnasip ve lzumu hali hakim tarafndan tayin edilecek bir ikramiye istiyebilir. Hastala veya yaralanmaya, cezay mucip bir fiili ile sebebiyet veren veya hizmet i haksz surette brakan kaptan hakknda yukariki hkmler tatbik olunmaz. III - LM:

- Gemi zayi olsa bile kaptan, deniz raporunu tesbit ettirmeye ve icabettii mddete d onatann menfaatlerini korumaya mecburdur. Kaptan bu mddete ait cret ve geim masrafla rndan baka 1007 nci madde gereince parasz gtrlmesini ve bunun tutar olan tazminat is ilir.Madde 1015 Kaptan gemiyi mdafaa ederken lrse, donatan fazla olarak mnasip bir ikramiye de v ermekle mkelleftir. IV - GEMNN ZIYAI VE DENZ HUKUKYLE BU FASIL HKMLER ARASINDAK MNASEBET:

BRNC KISIM : EYA TAIMA NAVLUN MUKAVELELER Deniz Kanununa tabi olan bir gemide alan kaptann belli bir hukuki hadiseden doan aklar, Deniz Kanuniyle bu kanundan hangisinin hkmleri kaptann daha lehine ise, o kanu na tabi olur. Kaptann donatana kar hastalk ve kaza sebebiyle bu kanundan doan haklar, onun hasta lanmas ve kazaya uramas hallerinde, aksine bir kanun hkm bulunmadka, itimai sigorta k nlar uyarnca kendisine fiilen salanm bulunan menfaatler nispetinde der. DRDNC FASIL : DENZ TCARET MUKAVELELER BRNC AYIRIM : UMUM HKMLER A - MUKAVELE NEVLER: Navlun mukavelesiyle tayan, navlun karlnda:Madde 1016 B - ARTER PART:

arter mukavelesi yapldnda taraflardan her biri, masrafn ekmek artiyle, kendisine muk artlarn ihtiva eden bir arter parti verilmesini istiyebilir.Madde 1017 1. Geminin tamamn veya bir czn yahut muayyen bir yerini tatana tahsis ederek eyay izde tamay taahht eder ki buna "arter Mukavelesi"; 2. Para mal olan muayyen eyay denizde tamay taahht eder ki buna da "Krkambar Muka esi": denir. Bu ksmdaki hkmler posta idaresinin denizde eya tamalarna tatbik olunmaz. Geminin tamam tatana tahsis edildiinde kamaralar hari tutulmu saylr; bununla beraber muvafakati olmakszn kamaralara eya ykletilemez.Madde 1018 C - KAMARALAR:

Her nevi navlun mukavelesinde tayan, geminin denize ve yola elverili bir halde bulu nmasn (Madde 817) ve soutma tesisat da dahil olmak zere ambarlarn yk kabule, tamaya afazaya elverili bir halde bulunmasn (Yke elverililiini) temin etmekle mkelleftir.Madd 1019 D - TAIYANIN; GEMNN DENZE, YOLA VE YKE ELVERL OLMAMASINDAN DOLAYI MESULYET:

A - YKLEME: Tayan, ykle ilgili olanlara kar geminin denize, yola veya yke elverili olmamasnda oan zararlardan mesuldr; meer ki; tedbirli bir tayann sarf etmekle mkellef olduu dikk ve ihtimam gsterilmekle beraber eksiklii yolculuun balangcna kadar kefe imkan bulunmam sun. KNC AYIRIM : YKLEME VE BOALTMA I - YKLEME YER:

Kaptan yk almak iin gemiyi tatann ve gemi birden ok kimselere tahsis edilmi ise hepsi gsterecekleri yere demirler.Madde 1020 -

Mukavele, ykleme liman nizamlar ve bunlar yoksa mahalli teamller ile aksi tayin edil mi olmadka, eyann gemiye kadar tama masraf tatana, ykleme masraf ise tayana ait Yer, zamannda gsterilmemi veya btn tatanlar yer gstermekte birlememi bulunur ve uyun derinlii, geminin selameti, mahalli nizamlar veya tesisler, verilen talimata gre hareket etmeye mani olursa kaptan mutat ykleme yerine demirler. II - YKLEME MASRAFLARI: 1. KARARLATIRILANLARDAN BAKA EYA: III - YKLENECEK EYA:

Kararlatrlan eya yerine ayn varma liman iin tatan tarafndan gemiye baka eya ykle

lirse tayan, bu yzden durumu glemedike bunu kabul ile mkelleftir.Madde 1022 A - EYANIN L, SAYI, TARTI VE MARKALARI HAKKINDA: Mukavelede eya yalnz nev'i ve cinsi ile tayin edilmi olmayp da ferden tayin edil mi ise bu hkm tatbik olunmaz. 2. BLDRME MECBURYET:

Tatan ile ykleten, eyann l, say ve tarts ile markalar hakknda tayana kar do elleftirler. Bunlardan her biri beyanlarnn doru olmamas yznden ileri gelen zarardan ta na kar mesuldr; 973 nc maddenin birinci fkrasnda yazl dier ahslara kar ise anca e mesuldr.Madde 1023 -

Eyann cins ve mahiyeti hakknda yanl beyanlarda bulunan tatan veya ykleten, kusuru var tayana ve 973 nc maddenin birinci fkrasnda yazl dier kimselere kar beyanlarnn do doacak zararlardan mesuldrler.Madde 1024 Tayann navlun mukavelesi gereince tatan ve ykletenden baka kimselere kar olan m etleri mahfuzdur. B - EYANIN CNS VE MAHYET HAKKINDA:

Kaptann bilgisi olmakszn gemiye eya getiren kimse de 1024 nc maddeye gre bu yzden do zarar tazmin etmekle mkelleftir. Kaptan bu gibi eyay tekrar karaya karmaya ve gemiyi v eya dier yk tehlikeye drrse icabnda denize atmaya salahiyetlidir. Kaptan eyay gemid a bunlar iin ykleme yerinde ve ykleme srasnda bu gibi yolculuk ve eya iin alnan en y navlunun denmesi lazmdr.Madde 1025 Bu kimseler, harb kaa veya ihrac, ithali veya transit olarak geirilmesi yasak ola n eyay ykler yahut ykleme srasnda kanun hkmlerine ve hususiyle zabta, vergi ve gmr rna aykr hareket ederler ve bu fiillerinde kusurlar bulunursa ayn hkm tatbik olunur. Kaptann muvafakatiyle hareket etmi olmalar tatan ve ykleteni dier ahslara kar liyetten kurtaramaz. Bunlar eyann msadere edilmi olduunu ileri srerek navlunu demekten imtina edemezler Eya, gemiyi veya dier mallar tehlikeye sokarsa, kaptan, bunu karaya karmaya veya acil hallerde denize atmaya salahiyetlidir. C - GZLCE YKLENEN EYA: Denizde Can ve Mal Koruma hakkndaki Kanunun 12 nci maddesinin A - F bentlerinde y azl olan tehlikeli eya kaptann bunlardan veya bunlarn tehlikeli vasf veya mahiyetlerin den bilgisi olmakszn gemiye getirilirse, tatan veya ykleten, kendilerine bir kusur is nat edilmese dahi 1024 nc maddeye gre mesul olur. Bu halde kaptan eyay her zaman ve h er hangi bir yerde gemiden karmaya, imha etmeye veya baka suretle zararsz hale sokma ya salahiyetlidir.Madde 1026 D - TEHLKEL EYA:

Tayann veya acentasnn bilgisi 1024, 1025 ve 1026 maddelerdeki hallerde kaptann bilgisi hkmndedir.Madde 1027 Kaptan eyann tehlikeli vasf ve mahiyetini bildii halde, yklemeye muvafakat etmi ol ursa eya gemiyi veya dier yk tehlikeye soktuu halde ayn ekilde hareket etmeye salahiye lidir. Bu halde de tayan veya kaptan, zarar tazmine mecbur deildirler. Mterek avarya h alinde zararn paylalmasna dair olan hkmler mahfuzdur. 3. BLG:

Tayan, tatann muvafakatini almadan eyay, baka gemiye ykliyemez, yklerse bundan doa dan mesul olur; meer ki, eyann kararlatrlan gemiye ykletilmi olmas halinde dahi zara uu muhakkak ve zarar tatana aitola.Madde 1028 IV- KARARLATIRILMI OLAN GEM: Ykletenin muvafakati olmadka eya gverteye konamyaca gibi kpeteye de aslamaz.Madde Tehlike halinde ve yolculuk baladktan sonra yaplacak aktarmalar hakknda birinci fkra hkm tatbik olunmaz. V - GVERTEYE KONACAK EYA:

1. UMUM OLARAK: VI - YKLEME MDDET: - Geminin tamam tatana tahsis edildiinde kaptan, gemi yk alacak hale gelir gelmez bunu tatana bildirir.Madde 1030

Ykleme mddeti mukavele ile tesbit edilmemi ise ykleme limannn nizamlarna ve yoksa orad ki teamle gre tayin olunur; byle bir teaml de yoksa ykleme mddeti halin icaplarna uygu bir mddettir.Madde 1031 Ykleme mddeti ihbarn ertesi gnnden itibaren ilemeye balar. Kararlatrlmsa tayan, eyann ykletilmesi iin "ykleme mddeti"nden fazla bekleme Bu fazla mddete "Srastarya" mddeti denir. Aksi kararlatrlm olmadka ykleme mddeti r para istenemez. Fakat tatan srastarya mddeti iin tayana srastarya creti demekle m r. 2. MDDETN DEVAMI:

Yklemenin ne kadar srecei veya hangi gn bitecei mukavele ile tayin edilmi ise srastary mddeti ykleme mddetinin bitmesiyle balar.Madde 1032 Mukavelede srastaryadan veya sadece srastarya cretinden bahsedilip de srastarya mddeti tayin edilmemi ise, bu mddet ykleme mddetinin yarsndan ibarettir. 3. SRASTARYA MDDETNN BALANGICI:

Ykleme mddeti veya bir srastarya kararlatrlm ise srastarya mddeti bittikten sonra t e iin fazla beklemeye mecbur deildir. Bununla beraber tayan fazla beklemek istemiyor sa, ykleme veya srastarya mddetinin bitmesinden gn nce tatana bunu bildirmeye mecbu bildirmezse ykleme veya srastarya mddeti, sonradan yapaca ihbardan itibaren gn gem bitmez.Madde 1033 Mukavelede byle bir hkm yoksa tayan, ykleme mddetinin bitmi olduunu tatana bil srastarya mddeti ilemeye balamaz. Tayan ykleme mddeti iinde bile, hangi gn bu mdde ayacan tatana bildirebilir; bu halde ykleme mddetinin bitmesi ve srastaryann balama yeni bir ihbarna lzum yoktur. 4. BEKLEME MDDET:

Tayann 1032 ve 1033 nc maddeler gereince yapaca ihbarlar hibir ekle tabi deildir. ir ihbar alm olduunu kafi bir ekilde tevsik etmekten kanrsa bu takdirde tayan, masr ait olmak zere noterden bunu bir zabtla tesbit etmesini istiyebilir.Madde 1034 Yukarda yazl gn btn hallerde takvime gre faslasz olarak hesap olunur. 5. HBARIN EKL: A - TAYN: 6. SRASTARYA CRET:

Srastarya creti mukavele ile tesbit olunmamsa hakkaniyet zere takdir olunur. Bu takdi r srasnda halin hususiyetleri ve bilhassa gemi adamlarnn cret bakm masraflar ve taya rum kalaca navlunlar gznnde tutulur.Madde 1035 -

Ykleme mddetinde gnler i gn olarak, srastarya mddetinde ise aralksz hesap olunur.Ma 6 7. BEKLEME MDDETNN HESABI:

A - KAT VADE: Tatann faaliyet sahasnda tahakkuk eden tesadfi sebepler dolaysiyle ykn gemiye tes i mmkn olmyan gnler dahi ykleme ve srastarya mddetlerinin (Bekleme mddetinin) hesabn zara alnr. Tayann faaliyet sahasnda tahakkuk eden tesadfi sebepler dolaysiyle ykn gemiye al kn olmyan gnler ise bu mddetin hesabnda nazara alnmaz; srastarya mddeti iinde olsa b ugnler iin srastarya creti istenemez. Frtna, buz istilas veya seferberlik gibi her iki tarafn faaliyet sahasn ilgilendir en tesadfi sebepler dolaysiyle ykn gemiye teslim edilmesi ve alnmas mmkn olmyan gnl eme mddetine ilave olunur; u kadar ki, ykleme mddeti iinde olsa bile tatan bugnler i

na srastarya creti demekle mkelleftir. Ykleme mddeti 1031 inci madde gereince mahalli nizam veya teamle gre tayin olunac aksa, yukarki fkralar, ancak bu nizam ve teamllere aykr olmadka tatbik olunurlar. 8. BEKLEME MECBUR OLMIYAN HALLER: Tayan, yklenmenin behemehal muayyen bir gne kadar bitmesini art komu ise, bu takdirde ukarki maddenin nc fkras gereince fazla beklemeye mecbur deildir.Madde 1037 -

Tayan, yk nc ahstan alacak olup da yk almaya hazr olduunu mahallin adetine gre asna ramen nc ahs bulunmam veya yk teslimden imtina etmi ise tatan en ksa bi rdar etmeye ve srastarya mukavele edilmi olsa bile ancak ykleme mddetinin sonuna kad ar beklemeye mecburdur; meer ki, ykleme mddeti iinde tatandan veya salahiyetli vekilin den aksine emir alm olsun.Madde 1038 B - YKLETENN BULUNMAMASI:

Tayan, kararlatrlan ykn tamam yklenmemi olsa bile, tatann talebi zerine yola cak bu takdirde, navlunun tamamna ve icabnda srastarya cretine hak kazanm olaca gibi, vlunun eksik ykleme neticesinde teminatsz kalan ksm iin muntazam teminat gsterilmesini de istiyebilir. Bundan baka, eksik ykleme yznden ihtiyarna mecbur kald fazla masrafl a tatan kendisine demekle mkelleftir.Madde 1039 Ykleme ve boaltma iin tek bir mddet tayin olunmu ise yukarki fkrada yazl halde bu etin yars ykleme mddeti saylr. C - YKLEME TAMAMLANMADAN YOLA IKMA:

1. TAITANIN MUKAVELEDEN CAYMASI: Tatan, tayann ykleme iin beklemeye mecbur olduu mddetin (Bekleme mddeti) sonuna yklemeyi tamamlamam olursa tayan, tatan mukaveleden caymad takdirde yola kp yuka taleplerde bulunabilir. VII - PMANLIK NAVLUNU: A - YOLCULUK BALAMADAN NCE:

Gemi ister basit, ister mrekkep bir yolculuk iin tutulmu olsun, tatan, yolculuk balama dan nce mukaveleden cayabilir. u kadar ki; kararlatrlm olan navlunun yarsn pimanl larak demeye mecburdur.Madde 1040 -

Yukarki madde hkmnce yolculuk baladktan sonra tatan, ancak tam navlunu ve tayann 106 u madde gereince haiz olduu dier alacaklar demek ve 1070 inci maddede yazl alacaklar tediye veya temin etmek artiyle mukaveleden cayarak ykn gemiden karlmasn istiyebilir. de 1041 Bu hkmn tatbikinde aadaki hallerin birinde dahi yolculuk balam saylr: 1. Tatan tarafndan ykleme iinin tamamlanm olduu sarahaten veya zmnen kaptana bil mi ise; 2. Yk tamamen veya ksmen teslim edilmi olup da bekleme mddeti dolmu ise, Tatan ykn tesliminden sonra yukarda yazl cayma hakkn kullanrsa ykleme ve boalt larn da diyecei gibi ykleme mddetini aan boaltma gnleri iin srastarya creti de ve den tekrar karlmas mmkn olduu kadar abuk yaplmak lazmdr. Bekleme mddetini asa bile tayan maln gemiden karlmas iin beklemeye mecburdur. Bekleme mddetini aan zaman iin srastarya creti ve eer bu mddetin almasndan doa astarya cretinden fazla ise bu fazlay da tazminat olarak istiyebilir. B - YOLCULUK BALADIKTAN SONRA:

Gemi dn iin de tutulur veya mukavele gereince yk almak iin baka limandan kalkmas ge e her iki halde de 1040 nc maddeye gre dn yolculuu iin yola kmadan veya ykleme lim kmadan nce mukaveleden cayma bildirilmi bulunursa, tatan, tam navlunun te ikisini pima lk navlunu olarak verir.Madde 1042 Ykn gemiden karlmas halinde tatan bunun mucip olduu fazla masraflar demeye mec gibi boaltma sebebiyle geminin durmas yznden tatann urad zararlar dahi tazmin ile Tayan ykn gemiden karlmas iin yolculuu deitirmeye veya bir limana uramaya me C - MREKKEP YOLCULUK HALNDE:

Tatan bekleme mddeti sonuna kadar hi yk teslim etmemi ise tayan mukaveleden doan taa ine bal kalmyaca gibi tatan 1040 ve 1042 nci maddeler gereince mukaveleden caym ols i taleplerde bulunabilecek idiyse bunlar da tatana kar ileri srebilir.Madde 1043 Baka mrekkep yolculuklarda tatan, seferin son ksmna balamak bakmndan 1040 nc m nce yolculuk balam saylmadan nce mukaveleden caydn bildirirse, tayan pimanlk nav am navlun alr; u kadar ki; cayma yznden tayann masraftan kurtulmu ve bakaca navlun e tmek frsatna sahip bulunmu olduu halin icabndan anlalrsa, tam navlundan mnasip bir m indirilir. ndirilen miktar hibir halde navlunun yarsn gemez. 2. H YK VERLMEMES:

Tayann baka mal yklemekle ald navlun, pimanlk navlunundan indirilemez. 1042 nci mad kinci fkras hkm mahfuzdur.Madde 1044 3. MTEREK HKMLER:

Geminin bir cz' veya muayyen bir yeri tatana tahsis edilmise 1030-1044 nc maddeler hk i aadaki deiikliklerle tatbik olunur:Madde 1045 Tayann pimanlk navlununa hak kazanmas mukavelede gsterilen yolculuun yaplmasna r. Pimanlk navlunu tayann srastarya creti ve 1069 uncu maddede yazl dier alacaklar ine mani olmaz. 4. GEMNN BR CZ VEYA MUAYYEN BR YERNN TAHSS HALNDE:

1. YKLEME ANI: 1. Tayan, sz geen maddelere gre navlunun ancak bir ksmn alabilecei hallerde pi unu olarak tam navlun alr; meer ki, tatanlarn hepsi mukaveleden caym veya mallar tesl etmemi olsunlar. Bununla beraber tam navlundan, teslim olunmyan ykn yerine tatann ykl dier mallarn navlunu indirilir; 2. 1040 ve 1041 inci maddelerdeki hallerde boaltma, yolculuun gecikmesine veya aktarmaya sebep olabilecek ise, tatan, maln boaltlmasn istiyemez; meer ki; btn ta afakat etmi olsunlar. Bundan baka, tatan, boaltmadan doan masraflarla zarar ve ziyan t zmin etmekle mkelleftir. Tatanlarn hepsi cayma haklarn kullanrsa 1040 ve 1041 inci maddeler olduu gibi tatb k olunur. VIII- KIRKAMBAR MUKAVELESNN HUSUSYETLER:

Krkambar mukavelesinde tatan, kaptann daveti zerine, gecikmeden eyay yklemeye mecburd Madde 1046 -

Tatan, yklemeden sonra tam navlunu ve tayann 1069 uncu madde gereince haiz olduu die lacaklar demek ve 1070 inci maddede yazl alacaklar da tediye veya temin etmek artiyle yalnz 1045 inci maddenin ikinci bendinin birinci fkras hkmne gre mukaveleden cayarak y gemiden karlmasn istiyebilir. Bu takdirde 1041 inci maddenin nc fkras hkm de ta adde 1047 Tatan gecikirse tayan, mallarn teslimini beklemekle mkellef deildir. Yolculuk, mal ar tesellm edilmeden balam olsa bile, tatan tam navlun demekle mkelleftir. u kadar k nn teslim edilmi olmyan mal yerine ykledii eyann navlunu indirilir. Tayann, geciken tatandan, navlun istiyebilmesi iin bunu yola kmadan nce tatana si gerekir; bildirmezse hakkn kaybeder. Tayann ihbar hakknda 1034 nc madde hkm tat r. 2. TAITANIN MUKAVELEDEN CAYMASI:

Tayan; krkambar mukaveleleri yaparak denizde tamak zere eya kabul edeceini ilan etmi da hareket ann tesbit etmemise ykleme limanndaki mahkeme; tatann mracaat zerine, centesini yahut kaptan dinledikten sonra daha ziyade gecikmesi caiz olmyan hareket gnn halin icabna gre tayin eder.Madde 1048 3. HAREKET GCNN MAHKEMECE TAYN:

Her trl navlun mukavelelerinde tatan, eyann teslimi iin gerekli mddet iinde maln ta mlu vesikalarn hepsini kaptana vermeye mecburdur.Madde 1049 -

Mahkeme karar katidir. IX - VESKALARI VERME MKELLEFYET:

I - BOALTMA YER: Bu vesikalardaki btn yolsuzluklardan ve hususiyle bunlarn hakikata uymmayan beya nlar ihtiva etmelerinden ileri gelen zararlardan tatan ve ykleten tayana ve ykle ilgil dier kimselere kar 1023 nc madde gereince mesuldr. B - BOALTMA:

Kaptan yk boaltmak iin gemiyi yk teslim alacak olan kimsenin (Gnderilen) ve bunlar bir en fazla ise, hepsinin gsterecekleri yere demirler.Madde 1050 -

Mukavele, boaltma liman nizamlar ve bunlar yoksa mahalli teamller ile aksi tayin edi lmi olmadka eyann gemiden karlmas masraf tayana, geri kalan boaltma masraflar d tir.Madde 1051 Yer zamannda gsterilmemi veya btn gnderilenler yer gstermekte birlememi bulunur ut suyun derinlii, geminin selameti, mahalli nizamlar veya tesisler verilen talim ata gre hareket etmeye mani olursa kaptan, mutat boaltma yerine demirler. II - BOALTMANIN MASRAFLARI: 1. UMUM OLARAK: III - BOALTMA MDDET:

Geminin tamam tatana tahsis edildiinde kaptan, boaltmaya hazr olunca bunu gnderilene b ldirir. Kaptan gnderileni tanmyorsa boaltmaya hazr olduunu mahallin adetine gre ilan e er.Madde 1052 -

Boaltma mddeti mukavele ile tesbit edilmemi ise boaltma limannn nizamlarna ve yoksa or daki teamle gre tayin olunur; byle bir teaml de yoksa boaltma mddeti halin icaplarna u gun olan mddettir.Madde 1053 Boaltma mddeti, ihbarn ertesi gnnden itibaren ilemeye balar, Kararlatrlmsa ta iin boaltma mddetinden fazla beklemeye mecburdur (Srastarya mddeti). Aksi kararlatrlm olmadka boaltma mddeti iin ayr bir para istenemez. Fakat sra i iin tayana srastarya creti verilir. Srastarya cretinin miktar hakknda 1035 inci madde hkm tatbik olunur. 2. MDDETN DEVAMI:

Boaltmann ne kadar srecei veya hangi gn bitecei mukavele ile tayin edilmi ise srastar mddeti boaltma mddetinin bitmesiyle balar.Madde 1054 Mukavelede srastaryadan veya sadece srastarya cretinden bahsedilip de srastarya mddeti tayin edilmemi ise bu mddet boaltma mddetinin yarsndan ibarettir. 3. SRASTARYA MDDETNN BALANGICI:

Boaltma mddetinde gnler i gn olarak, srastarya mddetinde ise aralksz hesap olunur.M 55 Mukavelede byle bir hkm yoksa tayan, boaltma mddetinin bitmi olduunu gnderilene medike srastarya mddeti ilemeye balamaz. Tayan, boaltma mddeti iinde bile hangi gn bitmi sayacan gnderilene bildirebilir; bildirmi ise boaltma mddetinin bitmesi ve sr yann balamas iin tayann yeni bir ihbarna lzum yoktur. Tayann, ikinci fkrada yazl beyanlar hakknda 1034 nc madde hkm tatbik olunur. 4. BEKLEME MDDETNN HESABI:

Tayan, boaltmann behemahal muayyen bir gne kadar bitmesini art komu ise bu takdirde y rki maddenin nc fkras gereince fazla beklemeye mecbur deildir.Madde 1056 Gnderilenin faaliyet sahasnda tahakkuk eden tesadfi sebepler dolaysiyle ykn gemide n karaya karlmas mmkn olmyan gnler dahi boaltma ve srastarya mddetlerinin hesabnd . Tayann faaliyet sahasnda tahakkuk eden tesadfi sebepler dolaysiyle ykn gemiden kn olmyan gnler ise bu mddetin hesabnda nazara alnmaz; srastarya mddeti iinde olsa b u gnler iin srastarya creti istenemez.

Frtna, buz istilas veya seferberlik gibi, her iki tarafn faaliyet sahasn ilgilendi ren tesadfi sebepler dolaysiyle ykn gemiden karlmas ve karaya gtrlmesi mmkn olm e mddetine ilave olunur. u kadar ki; boaltma mddeti iinde olsa bile gnderilen bu gnler iin tayana srastarya creti demekle mkelleftir. Boaltma mddeti 1053 nc madde gereince mahalli nizam veya teamle gre tayin olunacak a yukarki fkralar, ancak bu nizam ve teamllere aykr olmadka tatbik olunurlar. 5. BEKLEME MECBURYET OLMAYAN HAL:

Gnderilen, mal almaya hazr olduunu bildirip de riayet etmeye mecbur olduu mddeti geire ek yk teslim almakta gecikirse, kaptan, gnderilene haber verdikten sonra mal bir umu mi ambara veya emniyetli her hangi bir yere tevdi edebilir.Madde 1057 IV - YKN TEVD:

Geminin bir cz'nn veya muayyen bir yerinin tatana tahsis edilmi olmas halinde de 1052 1057 nci maddeler hkmleri tatbik olunur.Madde 1058 Gnderilen, mal teslim almaktan imtina eder yahut 1052 nci maddede yazl ihbar vey a ilan zerine mal teslim almaya hazr olup olmadn bildirmez veyahut da bulunamazsa kapt n, birinci fkrada gsterilen tarzda hareket etmek ve ayn zamanda tatana haber vermekle mkelleftir. Kaptann kusuru olmakszn gnderilenin gecikmesi veya tevdi muamelesi yznden boaltma deti gemi ise, tayan, srastarya creti istiyebilir. Bugnler srastarya mddeti mahiyeti lmadka tayann urad daha byk bir zararn tazminini istemek hakk mahfuzdur. V - GEMNN BR CZ VEYA MUAYYEN BR YERNN TAHSS: 1. BOALTMA LER: VI - KIRKAMBAR MUKAVELES: Krkambar mukavelesinde gnderilen, kaptann daveti zerine gecikmeden mallar teslim alma ya mecburdur. Kaptan, gnderileni tanmyorsa davet, mahalli adet zere ilan suretiyle y aplr.Madde 1059 -

Geminin tamam veya bir cz' yahut muayyen bir yeri tatana tahsis edilmi olup da tatan la krkambar mukaveleleri yapm bulunursa asl tayann hak ve vazifeleri 1052 - 1057 nci m ddeler hkmlerine tabidir.Madde 1060 Kaptann, yk tevdi etmek salahiyet ve mecburiyeti hakknda 1057 nci madde hkm tatbik olunur. Bu maddeye gre tatana yaplmas icabeden ihbar mahalli adet zere ilan suretiyle olur. Gnderilenin gecikmesi veya tevdi muamelesi yznden boaltma mddeti gemi olursa tay starya creti istiyebilir; daha fazla tazminat istemek hakk mahfuzdur. 2. TAITANIN NC AHISLARLA YAPTII KIRKAMBAR MUKAVELELER: A - TAIYANIN MESULYET: NC AYIRIM : TAIYANIN MESULYET VE HAKLARI I - UMUM OLARAK: 1. HTMAM DERECES:

Tayan, mallarn ykletilmesi, istifi, tanmas, elden geirilmesi ve boaltmasnda tedbirl ayann dikkat ve ihtimamn gstermekle mkelleftir. Teslim alndklar andan teslim edildi na kadar geen mddet iinde mallarn zya veya hasar yznden doacak zararlardan tayan ki, zya veya hasar, tedbirli bir tayann dikkat ve ihtimam ile dahi nne geilemiyecek eplerden ileri gelmi olsun.Madde 1061 -

Tayan, kendi adamlarnn ve gemi adamlarnn kusurlarndan, kendi kusuru gibi mesuldr.Madd 062 2. ADAMLARININ KUSURLARINDAN DOLAYI: 1. HALLER: Zarar geminin sevkine veya bakaca teknik idaresine ait bir hareketin veya yan

gnn neticesi olduu takdirde tayan yalnz kendi kusurundan mesuldr. Daha ziyade ykn me i icab olarak alnan tedbirler geminin teknik idaresine dahil saylmaz. Tereddt halinde zararn teknik idarenin neticesi olmad kabul edilir. II- TAIYANIN MESUL OLMAMASI: Tayan aadaki sebeplerden ileri gelen zararlardan mesul deildir:Madde 1063 -

Tatan veya ykleten, maln cins veya kymetinin konimentoda yanl gsterilmesine bilerek olmusa, tayan, her trl mesuliyetten kurtulur.Madde 1064 1. Denizin veya gemi ilemesine elverili dier sularn tehlike va kazalarndan; 2. Harb hadiselerinden, karklk ve ayaklanmalardan, amme dmanlarnn hareketlerinden alahiyetli makamn emirlerinden veya karantina tahditlerinden; 3. Mahkemelerin elkoyma kararlarndan; 4. Grev, lokavt veya dier alma manilerinden; 5. Ykletenin veya ykn sahibiyle acentasnn veya mmessilinin hareket veya ihmallerin den; 6. Denizde can ve mal kurtarmadan veya kurtarma teebbsnden; 7. Hacm veya tart itibariyle kendiliinden eksilmeden veya maln gizli ayplarndan ya hut maln kendine has tabii cins ve mahiyetinden. Zararn halin icaplarna gre birinci fkrada yazl tehlikelerin biri sebebiyle vukuu m kn ise zararn bu tehlikeden ileri geldii farz olunur; u kadar ki, aksi ispat olunabi lir. Tehlikenin meydana gelmesine tayann mesul olduu bir hadisenin sebep olduu ispat o lunursa tayan mesuliyetten kurtulamaz. 2. KONMENTODA YANLI BEYANLAR:

1. STEME SALAHYET: Donatann tatan veya ykletenle anlaarak konimentoya hakikata aykr kaytlar koymu en gelecek mesuliyetlerden dolay tatan veya ykletene rcu hakk bulunduunu derpi eden b lamalar hkmszdr. III- MUAYENE:

Gnderilen mallar teslim almadan, kaptan veya gnderilen mallarn hal ve vaziyetini, l, s y ve tartsn tesbit ettirmek maksadiyle onlar mahkemeye veya salahiyetli dier makamlara yahut bu husus iin resmen tayin olunmu eksperlere muayene ettirebilir. Mmkn olduka d ier taraf da hazr bulundurulur.Madde 1065 -

Mallarn uram olduu zya veya hasarn, en ge navlun mukavelesi gereince bunlar teslim alahiyetli olan kimseye teslimi srasnda tayana veya boaltma limanndaki temsilcisine ya zl olarak bildirilmesi arttr. Zya veya hasar haricen belli deilse, ihbarnamenin mezkur tarihten itibaren gn iinde gnderilmesi kafidir. hbarnamede zya veya hasarn umumi ol k gsterilmesi lazmdr.Madde 1066 2. HBAR KLFET:

Mallarn tesliminden (Madde 1066, fkra 1, cmle 1) veya teslim edilmi olmalar icabeden tarihten itibaren bir yl iinde mahkemeye mracaat edilmedii takdirde, tayan aleyhine ma llarn zya veya hasarndan dolay her trl mesuliyet davas hakk der.Madde 1067 Mallarn hal ve vaziyeti yahut l, say veya tarts en ge birinci fkrann birinci c yazl anda her iki tarafn itirakiyle mahkeme veya salahiyetli makam yahut bu husus iin resmen tayin edilmi eksperler tarafndan tesbit edilmise ihbara lzum kalmaz. Mallarn zya veya hasar ne ihbar edilmi ve ne de tesbit ettirilmi olursa, tayann m ar konimentoda yazl olan halde teslim ettii ve ayet mallarda bir zya veya hasar sabit lursa, bu zararn tayann mesul olmyaca bir sebepten ileri geldii kabul olunur. u kada bu karinelerin aksi ispat olunabilir. 3. DAVA HAKKININ DMES: Muayene masraflarn mracaatta bulunan eker.Madde 1068 4. MUAYENE MASRAFI: I - NAVLUN HAKKI:

Gnderilen muayene iin mracaatta bulunup da tayann tazminat vermesi lazmgelen bir z veya hasar tesbit olunursa muayene masraflar tayana der. B - TAIYANIN HAKLARI: 1. DEME MKELLEFYETNN DOUMU:

Gnderilen; mal teslim almakla navlun ve navlun teferruatndan olan btn masraflar ve sra tarya cretini, teslim almann dayand mukavele veya konimento hkmlerine gre demeye, k sabna Gmrk Resmi denmi ve baka masraflar yaplm ise bunlar da vermeye ve kendine d rlar ifaya mecbur kalr.Madde 1069 -

Tayan; mterek avarya, kurtarma ve yardm masraflar ve deniz dnc yznden mal takyid larna mukabil bu alacaklarn tutar olan paray yahut o deerde teminat elde etmedike mal slime mecbur tutulamaz.Madde 1070 Tayan navlunun denmesi ve gnderilene den dier borlarn yerine getirilmesi karl e mecburdur. 2. YK TESLMDEN MTNA HAKKI:

Tayan, bozulmu veya hasarlanm olsun olmasn yk navlun yerine kabule mecbur deildir.Ma 071 Deniz dnc donatan hesabna alnm ise, tayann teslimden nce mal deniz dnc kay llefiyeti maln teslimine engel olamaz. 3. MALI NAVLUN YERNE KABUL:

A - ZIYAA URIYAN MALLAR: Akan eylerle dolu kablar yolculuk srasnda tamamen veya yardan fazla boalmsa bunlar tayana 1069 uncu madde hkm gereince denecek navlun ve dier alacaklar yerine brakabi Tayann akmadan mesul olmyaca veya (Akma frankodur) art bu hakk ortadan kaldrmaz r ki, kablar gnderilenin eline gemekle bu hak der. Navlun toptan kararlatrlm olur ve kablarn yalnz bazlar tamamen yahut yarsndan m bulunursa akan kablar, tayana navlun ve dier alacaklarnn bununla mtenasip olan ksm olarak braklabilir. 4. NAVLUN TUTARI:

Aksine mukavele olmadka her hangi bir kaza neticesinde zyaa urayan yk iin navlun denme ve pein denmi ise geri alnr.Madde 1072 -

Tanmak zere teslim alnan mallar iin navlun miktar kararlatrlmamsa ykleme zaman v at olan navlun denir.Madde 1073 Geminin tamam veya bir cz yahut muayyen bir yerinin tatana tahsis edilmi olmas hal nde de ayn hkm tatbik olunur. Byle bir halde navlun toptan kararlatrlm ise mallardan ksmnn zya navlunun o nispette indirilmesine hak verir. Tabiat itibariyle bilhassa iinden bozulma, kendiliinden eksiltme ve mutat akma ve szma yznden zyaa urayan mallar ile yolda len hayvanlar iin, teslim edilmemeleri hal nde bile navlun denir. Mterek avarya dolaysiyle feda edilmi olan yk iin denecek navlun tazminat hakknda avarya hkmleri tatbik olunur. B - KARARLATIRILMAMI NAVLUN:

Navlun, maln ls, tarts veya says zerine art edilmi ise, tereddt halinde, navlun ne teslim edilen maln l, tart veya saysna gre tayin olunur.Madde 1074 Tanmak zere teslim alnan mal kararlatrlm olandan fazla ise fazlas iin dahi muk ayin olunan nispete gre navlun denir. C - HESAP TARZI:

Ayrca kararlatrlm olmadka navlun dnda kapo, prim bahi ve saire namiyle hibir e 1075 5. NAVLUN VE TEFERRUATI DIINDA KALAN PRM VE MASRAFLAR: - Mddet zerine kararlatrlm olan navlun, mukavelede aksine art bulunmadka, kaptann

azr olduunu haber verdii gn takibeden gnden itibaren ilemiye balar. Safra ile yolculu ise, yolculua hazr olduunu haber verdii gn takibeden gnden ve bu haber yolculuun ba dan bir gn evveline kadar verilmemise geminin yola kt gnden itibaren ilemiye balar. 076 Aksi kararlatrlm olmadka, gemiciliin adi ve fevkalade masraflar ve hususiyle kl iman, fener, romrkaj, karantina, buz krdrma ve bunlara benziyen hususlara mtaallik r esim ve cretler zikri geen masraflar douran tedbirleri almakla navlun mukavelesi hkmle rine gre mkellef olmasa bile, yalnz tayana der. Mterek avarya halleriyle ykn muhafazas, emniyet altna alnmas ve kurtarlmas iin sraflar hakknda ikinci fkra hkm tatbik olunmaz. 6. MDDET ZERNE NAVLUN:

1. UMUM OLARAK: Srastarya kararlatrlmsa mddet zerine art edilmi navlun, btn hallerde ancak yo en itibaren ilemiye balar. Mddet zerine navlun boaltmann tamamland gnden sonra ilemez. Tayann kusuru olmakszn yolculuk gecikir veya kesilirse mddet zerine navlun 1092 ve 1093 nc maddelerin hkmleri mahfuz kalmak zere araya giren gnler iin dahi denir. II- REHN HAKKI:

Tayan, 1069 uncu maddede yazl alacaklarndan dolay yk zerinde rehin hakkn haizdir.Ma 7 -

Tayann alacaklar hakknda ihtilaf karsa, mnazaal para, mahkemece tayin edilecek yere atrlmaz tayan mallar teslim etmeye mecburdur.Madde 1078 Rehin hakk, yk alkonduu veya tevdi edildii yerde bulunduu mddete bakidir; teslimd sonra dahi, otuz gn iinde mahkemeye mracaat olunmak ve mal henz gnderilenin zilyedliin de bulunmak artiyle devam eder. cra ve flas Kanununun 145 ve mtaakp maddeleri gereince borluya yaplmas lazm gele ar ve tebliler gnderilene yaplr. Gnderilen bulunmaz veya yk teslim almaktan imtina ede se ihbar ve teblilerin tatana yaplmas lazmdr. 2. TEVD VE TEMNAT:

1. MALLARIN TESLM HALNDE: Tayan, mallarn tesliminden sonra kafi teminat gstererek yatrlm olan paray alabil III- RCU HAKKI:

Mallar teslim etmi olan tayan, gnderilene kar haiz olduu alacaklarn (Madde 1069) de tatandan istiyemez. Ancak tatann, tayann zararna olarak, haksz mal iktisabnda bul ette rcu caizdir.Madde 1079 -

Tayan mallar teslim etmeyip de rehni paraya evirmek hakknn kullanm ve fakat sat net e alacan tamamen elde edememise, kendisiyle tatan arasnda yaplan navlun mukavelesinde oan alacaklarn elde edemedii nispette tatana rcu edebilir.Madde 1080 2. REHNN PARAYA EVRLMES HAL: Gnderilen mal teslim almazsa tatan, navlun mukavelesi gereince navlunu ve dier alacakl ar tayana demekle mkelleftir.Madde 1081 3. GNDERLENN MALLARI TESLM ALMAMASI HALNDE:

A - BAST YOLCULUK: Ykn tatan tarafndan teslim alnmasnda 1050- 1078 ve 1112 - 1115 inci maddeler hkm gnderilen yerine tatan gemek suretiyle tatbik olunur. Byle bir halde tayan hususiyle a acaklar iin yk zerinde 1077 ve 1078 inci maddeler hkmlerine gre rehin hakkn ve 1070 maddede yazl mal teslimden kanma hakkn haizdir. DRDNC AYIRIM : YOLCULUUN BALAMASINA VEYA DEVAMINA ENGEL OLAN SEBEPLER I - YOLCULUK BALAMADAN NCEK HADSELER: 1. MUKAVELENN HKMDEN DMES:

Yolculuk balamadan nce umulmyan bir hal yznden:Madde 1082 -

Aadaki hallerde taraflardan her biri, tazminat vermekle mkellef olmakszn, mukaveleden cayabilir:Madde 1083 1. Gemi zayi olur, hususiyle batar yahut 818 inci madde gereince mahkumiyet k arar verilir ve "tamire demez" halinde de gemi geciktirilmeksizin ak artrma ile satlr eya deniz haydutlarnn eline geer yahut dman mal diye yakalanr veya alkonup ganimet ol a hkm verilirse; 2. Eya tama mukavelesinde yalnz cins veya nevi ile deil de muayyen ve mahhas olara gsterilmi olan mallar zayi olursa; 3. Eya tama mukavelesinde muayyen ve mahhas olarak gsterilmemi mallar gemiye konul uktan veya gemiye ykletilmek zere ykleme yerinde kaptan tarafndan teslim alndktan sonr a zayi olursa; taraflar biri dierine tazminat vermekle mkellef olmakszn eya tama mukav lesi hkmden der. Birinci fkrann nc bendindeki halde mallar 1039 uncu maddenin ikinci fkrasnda yaz eme mddeti iinde zayi olursa, tatan 1022 nci maddeye dayanarak zayi olanlar yerine b aka mal teslimine hazr olduunu gecikmeksizin bildirdii ve yine ayn mddet iinde teslime balad takdirde, mukavele hkmden dmez. Tatan bu mallarn yklenmesini en ksa bir za ye, bu ykletmenin fazla masraflarn zerine almaya ve ykleme yznden bekleme mddeti uzar tayann bu yzden urad zarar tazmine mecburdur. 2. MUKAVELEDEN CAYMA HAKKI:

1. MUKAVELENN HKMDEN DMES: 1. Yolculuk balamadan nce; gemiye ambargo konmas yahut devlet veya yabanc devlet hizmeti iin el konmas, varma yeri memleketi ile ticaretin menedilmesi, ykleme veya varma limannn abluka altna alnmas, eya tama mukavelesi gereince tanacak olan mall limanndan ihracnn veya varma limanna ithalinin menedilmesi, dier bir amme tasarrufu i le geminin yola kmasnn veya yolculuun yaplmasnn yahut eya tama mukavelesi gereinc ilecek olan mallarn yollanmasnn men olunmas. Btn bu hallerde amme tasarrufundan kan e l, ancak mevcut ihtimallere gre az zamanda ortadan kalkmyaca anlald takdirde mukavel cayma hakkn verir. 2. Yolculuk balamadan nce bir harb kt iin geminin veya eya tama mukavelesi ger ile tanacak olan mallarn yahut her ikisinin artk serbest saylmamas ve zabt ve msaade tehlikesine maruz kalmas. Bu hkmler 1022 nci madde ile tatana verilmi olan salahiyetin kullanlmasna mani olm z. II - YOLCULUK BALADIKTAN SONRAK HADSELER: A - GEMNN ZIYAA URAMASI:

Gemi, yolculuk baladktan sonra umulmyan bir hal yznden 1082 nci maddenin birinci fkras birinci bendinde yazl surette zayi olursa eya tama mukavelesi hkmden der. Bununla b r mallar emniyet altna alnm veya kurtarlm olduu nispette tatan alan mesafenin bt nispetine gre mesafe navlunu der.Madde 1084 -

- Mesafe navlununun hesaplanmasnda yalnz alm mesafe ile kalan mesafe arasndaki nispet eil, ayn zamanda, vasati olarak, masraflar, zaman, rizikolar ve zahmetler itibariy le yolculuun alan ksm ile kalan ksm arasndaki nispet dahi gz nnde tutulur.Madde 10 denecek mesafe navlunu, kurtarlm olan mal deerini aamaz. B - MESAFE NAVLUNU HESABI:

Eya tama mukavelesinin hkmden dmesi, kaptann, geminin zyandan sonra da ykle ilgili gyabnda 995 - 997 nci maddeler gereince onlarn menfaatini korumak hususundaki vazife sini deitirmez. Bu itibarla kaptan, acil hallerde nceden danmaya dahi lzum kalmakszn in icaplarna gre ya yk ilgililerin hesabna baka bir gemi ile varma limanna tamaya ve da ykn depo edilmesini veya satlmasn temin etmeye ve ykn tatlmas veya depo edilme e de, gerek bunun ve gerekse ykn bakm iin lazm olan paralar elde etmek maksadiyle yk ksmn satmaya veya tatlmas halinde yk tamamen veya ksmen deniz dncne kar rehne ve mecburdur.Madde 1086 -

C - KAPTANIN VAZFELER:

Yolculuk baladktan sonra mallar umulmyan bir hal yznden zayi olursa eya tama mukavele iki taraftan biri tekine tazminat vermeye mecbur olmakszn hkmden der; hususiyle 1072 n i maddenin 3 ve 4 nc fkralarna gre aksine hkm bulunmadka navlunun tamamen veya ksme i lazm gelmez.Madde 1087 Mesafe navlunu ile tayann 1069 uncu madde gereince istiyebilecei dier alacaklar ve yk takyideden mterek avarya gareme paylar; kurtarma ve yardm masraflar ve deniz dnc r denmedike veya temin edilmedike kaptan yk elden karmaya veya tatmak zere baka b eslim etmeye mecbur deildir. Birinci fkraya gre kaptana den vazifelerin yaplmamasndan doacak zararlardan donata dahi navlun ile ve gemiden bir ey kurtarlm olduka gemi ile mesuldr. D - YKN ZIYAA URAMASI:

Yolculuk baladktan sonra 1083 nc maddede yazl umulmyan hallerde biri karsa taraflard r biri tazminat vermekle mkellef olmakszn mukaveleden cayabilir.Madde 1088 2. MUKAVELEDEN CAYMA HAKKI:

1. GEMNN LMANDA KALMA ZARURET: Ancak 1083 nc maddenin birinci fkrasnn birinci bendinde yazl umulmyan hallerden b kt takdirde cayma hakkn kullanmak iin, gemi bir Avrupa limannda bulunuyorsa ay, limanda bulunuyorsa be ay mddetle maniin kalkmasn beklenmesi lazmdr. Kaptan manii bir limanda bulunduu srada renirse bu mddet haber ald gnden; aksi t de kendisine haber verildikten sonra gemi ile bir limana vasl olduu gnden itibaren hesap olunur. Aksi kararlatrlm olmadka gemi, caymann bildirildii srada bulunduu limanda boa Tatan, yolculuun alan ksm iin 1084 ve 1085 inci maddeler gereince mesafe navlunu le mkelleftir. Manii dolaysiyle gemi kalkt limana veya baka bir limana dnerse mesafe navlunu, gem inin varma limanna en yakn olmak zere ulat noktann esas tutulmas suretiyle tesbit ol mesafe zerinden hesap edilir. Kaptan; yukarda yazl hallerde de eya tama mukavelesinden cayma haberi verilmeden n ce olduu gibi verildikten sonra da 995, 996, 997 ve 1086 nc maddeler gereince ykle i lgili olanlarn menfaatini korumakla mkelleftir. III- HUSUS HALLER:

Gemi yk aldktan sonra yolculua balamadan nce ykleme limannda yahut yolculua baladk bir ara veya barnma limannda 1083 nc maddede yazl hadiselerden biri dolaysiyle kalmay mecbur olursa, kalma masraflar mterek avarya artlar bulunmasa bile yaknda mukaveleden cayma ihbarnn yaplacana veya mukavelenin tamamen ifa olunacana baklmakszn gemi nav yk arasnda mterek avarya esaslarna gre paylalr. 1190 nc maddenin 1, 2, 3 ve 5 inci nde yazl btn masraflar kalma masraflarndan saylrsa da giri ve k masraflar, ancak yle bir barnma limanna snlm olduu takdirde kalma masraflarndan saylr.Madde 1089 -

Ykn tamam hakknda gereklemesi halinde 1082 ve 1083 nc maddeler uyarnca akdi hkmsz akitten cayma salahiyetini verecek olan sebeplerden birisi, ykten bir ksm hakknda g erekletii takdirde tatan, tayana durumunu gletirmemek artiyle kararlatrlanlarn emekte yahut kararlatrlm bulunan navlunun yarsndan ibaret olan pimanlk navlununu ve aymadan doan dier alacaklarn (1040 nc madde) deyerek mukaveleden caymakta serbesttir. atan bu haklar kullanrken riayet etmesi icabeden mddetle bal deildir; bununla beraber iki haktan hangisini kullanmak istediini gecikmeksizin bildirmek ve baka mal yklem ek kkn setii takdirde; yklemeyi en ksa bir zamanda bitirmek, bu yklemenin fazla masr da zerine almak ve bekleme mddeti bu sebepten uzarsa, tayann bu yzden urayaca zararl tazmin etmek mecburiyetindedir.Madde 1090 2. YKN YALNIZ BR KISMINA MTAALLK HADSELER:

Kaptann denizde can veya mal kurtarmak maksadiyle veyahut baka hakl bir sebeple rot adan ayrlmas taraflarn hak ve mkellefiyetleri zerine tesir icra etmez ve hususiyle tay n bu yzden doacak zararlardan mesul olmaz.Madde 1091 Bu iki haktan hibirini kullanmazsa, ykn umulmyan hal yznden kazaya uram olan ks

tam navlun demeye mecburdur. Harb, thalat veya ihracaat yasa yahut dier bir amme tasa rrufu yznden ykn artk serbest saylmyan ksmn her halde gemiden karp geri almaya m Umulmyan hal yolculuk baladktan sonra ba gsterirse tatan, ykn bu yzden kazaya u kaptan ykn mezkur ksmn varma limanndan baka bir limanda boaltmak zaruretinde kalp d culua gecikerek veya gecikmeksizin devam etse dahi, tam navlunu demekle mkelleftir. 1072 nci madde hkm mahfuzdur. 3. GEMNN ROTADAN AYRILMASI:

Bu kanunun 1083 - 1090 nc maddelerinde yazl haller dnda, yolculuun balamadan nce ve tan sonra tabii hadiseler veya umulmyan dier haller yznden gecikmesi taraflarn hak ve mkellefiyetlerini deitirmez; meer ki, mukavelenin belli gayesi bu gecikme yznden kayb olmu olsun. Bununla beraber umulmyan bir hal yznden vaki olan ve mevcut ihtimallere gre uzunca bir zaman srecei anlalan her gecikme srasnda tatan gemiye ykletilmi ola iziko ve masraf kendisine ait olmak zere vakit ve zamaniyle yeniden yklemek iin temi nat gstermek artiyle boaltmaya salahiyetlidir. Yeniden yklemezse navlunun tamamn demey mecbur kalr ve her halde sebep olduu boaltma yznden kan zararlar tazmin eder.Madde 1 Medeni Kanunun ikinci maddesi hkm mahfuzdur. 4. DER GECKME SEBEPLER:

Yolculuk srasnda geminin tamiri lazm gelirse tatan, navlunun tamamn ve tayann 1069 dde hkm gereince istiyebilecei dier alacaklarn demek ve 1070 inci maddede yazl alac diye veya temin etmek artiyle geminin bulunduu yerde yk tamamen geri almakta veyahut da tamirin bitmesini beklemekte serbesttir. Bu son halde, navlun mddet zerine kar arlatrlm olduu takdirde tamirin devam ettii mddet iin navlun demek lazm gelmez.Mad Gecikme bir amme tasarrufundan ileri gelmi ve navlun da 1076 nc madde hkm gereinc e mddet zerine kararlatrlm olursa amme tasarrufunun devam ettii mddet iin navlun d gelmez. 5. GEMNN YOLCULUK SIRASINDA TAMR:

Navlun mukavelesi, 1082 - 1088 inci maddeler gereince kendiliinden veya cayma neti cesinde hkmden derse gemiden karma masraflarn tayan; boaltmann dier masraflarn beraber umulmayan hal yalnz yke taalluk ederse boaltmann btn masraflar tatana der addedeki halde ykn yalnz bir ksm boaltlrsa hkm ayndr. Byle bir halde boaltma i ak icabederse tatan liman masraflarn da eker.Madde 1094 IV - MASRAFLAR:

Geminin yk almak zere ykleme limanna safra ile yolculuk yapmak mecburiyetinde kalmas h alinde de 1082 - 1094 nc maddeler tatbik olunur. Fakat byle bir halde yolculuk anca k ykleme limanndan hareketten sonra balam saylr. Gemi ykleme limanna ulatktan sonr ndan yolculua balanmadan nce olsa bile mukavele kendiliinden veya cayma neticesinden hkmden derse tayan, ykleme limanna olan yolculuk iin 1085 inci maddedeki esaslara g aplanacak bir mesafe tazminat alr.Madde 1095 B - MREKKEP YOLCULUK: Navlun mukavelesi geminin tamamna ait olmayp da ancak geminin bir cz veya muayyen bi r yerine veyahut da para mallara dair olursa 1082 - 1095 inci maddeler hkmleri aadaki farklarla tatbik olunur:Madde 1096 Dier mrekkep yolculuklarda 1082 - 1094 nc maddeler ancak mukavelenin mahiyeti ve muhtevas mani olmad nispette tatbik olunur. C - GEMNN TAMAMINA MTAALLK OLMIYAN TAIMA MUKAVELELER:

A - NEVLER VE TANZM: 1. 1083 ve 1088 inci maddelerdeki hallerde taraflardan her biri, mani kar kmaz n e kadar sreceine bakmakszn mukaveleden cayma hakkn kullanabilir; 2. 1090 nc maddedeki halde tatan mukaveleden cayma hakkn kullanamaz; 3. 1092 nci maddedeki halde tatan muvakkaten boaltmak hakkn ancak dier tatanlar m fakat ettikleri takdirde kullanabilir; 4. Tatan 1093 nc maddedeki halde mallar, ancak bunlar tamir srasnda zaten boatlm akdirde ve tam navlunu ile dier alacaklar demek artiyle geri alabilir.

1045 ve 1047 nci maddeler hkmleri mahfuzdur. BENC AYIRIM : KONMENTO

Yk gemiye alnr alnmaz tayan, ykn teslim alnd srada verilmi olan muvakkat makbuz nimentosunun (Fkra 5) iadesi mukabilinde ykletenin istedii kadar nshada "Ykleme konime tosu" tanzim eder.Madde 1097 -

I - UNSURLARI: Konimentonun btn nshalar ayn metinde olmas ve her birinde ka nsha tanzim edildi erilmesi lazmdr. Ykleten, talep zerine, konimentonun kendisi tarafndan imzalanm olan bir kopyasn t vermeye mecburdur. Kaptan ve donatann bu hususta salahiyetli her hangi bir temsilcisi de, tayann hu susi salahiyetine lzum kalmakszn konimentoyu tanzim etmeye mezundur. Ykletenin muvafakatiyle tanmak zere teslim alnan fakat henz gemiye ykletilmemi ol mallara dair de konimento (Tesellm konimentosu) tanzim olunabilir. Tesellm konimentos una mallarn ne zaman ve hangi gemiye yklenmi olduuna dair erh verildii takdirde bu kon imento "Ykleme konimentosu" hkmndedir. B - MUHTEVASI: Konimento aada yazl hususlar ihtiva eder:Madde 1098 -

1. TAIYANIN ADININ H GSTERLMEMES VEYA YANLI GSTERLMES: 1. Tayann ad ve soyadn veya ticaret unvann; 2. Kaptann ve soyadn; 3. Geminin ad ve tabiiyetini; 4. Ykletenin ad ve soyadn veya ticaret unvann; 5. Gnderilenin ad ve soyadn veya ticaret unvann; 6. Ykleme limann; 7. Boaltma limann veya buna dair talimat alnacak yeri; 8. Gemiye yklenen veya tanmak zere teslim alnan mallarn cinsi, ls say veya tar r ve haricen belli olan hal ve mahiyetleri; 9. Navluna ait artlar; 10. Tanzim olunduu yer ve gn; 11. Tanzim olunan nshalarn saysn. II - HUSUS HALLER:

Kaptan veya donatann dier bir temsilcisi tarafndan tanzim olunan bir konimentoda tayan ad gsterilmemi olursa donatan, tayan saylr. Tayann ad yanl bildirilmi ise beya n doacak zarardan gnderilene kar donatan mesuldr.Madde 1099 -

Mallarn l, say veya tarts, markalariyle haricen belli olan hal ve mahiyetleri konimen a ykletenin talebi zerine, kendisinin ykleme balangcndan nce yazl olarak bildirmi o i gsterilir.Madde 1100 2. MALLARIN L, SAYI, TARTI VE MARKALARINA MTAALLK ERHLER:

- Aksi kararlatrlm olmadka ykletenin talebi zerine konimento gnderilenin emrine ve emre olarak tanzim olunur. Bu son halde "Emre" ykletenin emrine demektir.Madde 1 101 Bu hkm aada sayl hallerde tatbik olunmaz: 1. Markalar, mallarn veya ambalajl olmalar halinde kablarnn yahut zarflarnn stne am veyahut normal artlar altnda yolculuun sonuna kadar okunakl kalacak ekilde baka su te tesbit edilmemi olduu takdirde; 2. Ykletenin beyanlarnn doruluunu kontrol etmeye imkan bulunmamas veya bu beyanlar doruluundan yahut tamam olmasndan phe edilmesi halinde. kinci fkrada yazl hallerden konimentoya bu hususa dair bir erh verilmek artiyle y tenin bildirdikleri olduu gibi yazlabilir. 3. EMRE YAZILI KONMENTO: I - MALLARIN SALAHYETL KONMENTO HAMLNE TESLM:

Konimento gnderilen sfatiyle tayann veya kaptann namna yazl olabilir. C - HKMLER: 1. UMUM OLARAK: Konimento gereince kendisine mallar teslim edilecek olan veya konimento emre yazl ise ciro ve teslim ile kendisine devredilmi olan kimse, mallar teslim almaya salahiye tlidir.Madde 1102 Konimentonun birden ok salahiyetli hamili ayn zamanda mracaat ederse kaptan, hepsini n talebini reddederek mallar bir umumi ambara veya baka emin bir yere tevdi etmeye ve hareket tarznn sebeplerini de gstererek bunu mezkur konimento hamillerine bildir meye mecburdur.Madde 1103 Konimento birden ok nsha olarak tanzim edilmise mallar, bir tek nshann salahiyetli hamiline teslim edilir. 2. BRDEN OK KONMENTO HAMLNN MRACAATI: 1. UMUM OLARAK: Kaptan hareket tarzna ve sebeplerine dair resmi bir senet yaptrmaya ve bu yzden kan masraflar navlunda olduu gibi, yk zerinden almaya salahiyetlidir. II - KONMENTONUN MALLARI TEMSL: Mallar, kaptan veya tayann dier bir temsilcisi tarafndan tanmak zere teslim alnnca onun, konimento gereince yk tesellme salahiyetli olan kimseye teslimi, 1105 ve 1106 n c maddeler mahfuz kalmak artiyle, Medeni Kanunun 871 ve 893 nc maddelerinde yazl hukuk i neticeleri dourur.Madde 1104 A - MALLARIN TESLMNDEN SONRA: 2. BRDEN OK KONMENTO HAML: Emre yazl bir konimento birden fazla nsha olarak tanzim edilmise nshalardan birinin ha mili, konimentonun teslimine 1104 nc madde gereince terettbeden neticeleri, kendisi h enz teslim talebinde bulunmadan nce bir dier nshaya istinaden 1102 nci madde uyarnca kaptandan mallar teslim alm olan kimse aleyhine ileri sremez.Madde 1105 -

- Kaptan mallar henz teslim etmeden birden ok konimento hamili mracaatla hamili bulun duklar konimento nshalarna dayanarak mallar zerinde birbirine zt haklar iddia ederlers e, konimentonun birden ok nshalarn muhtelif kimselere devretmi olan mterek ciranta ta dan mallar teslim almaya salahiyetli klacak ekilde ilk nce ciro ve teslim edilmi olan nshann hamili dierlerine tercih olunur.Madde 1106 B - MALLARIN TESLMNDEN NCE:

Mallar, ancak konimento nshasnn mallarn alndna erh verilerek iadesi karlnda te 1107 Ciro edilip de baka bir yere gnderilen konimento nshas hakknda irsal tarihi konime tonun hamiline teslim tarihi hkmndedir. 3. KONMENTONUN GER VERLMES MUKABLNDE MALLARIN TESLM: A - UMUM OLARAK: 4. YKLETENN TALMATI: Emre yazl bir konimento tanzim edilmise kaptan, ykletenin mallarn iadesi veya teslimi hususundaki talimatna ancak kendisine konimentonun btn nshalar geri verildii takdirde iayet eder.Madde 1108 -

Navlun mukavelesinin, geminin varma limanna vasl olmasndan nce umulmayan bir hal net icesinde 1082 - 1096 nc maddeler gereince kendiliinden veya cayma yznden hkmden dmes inde de 1108 inci madde hkm tatbik olunur.Madde 1109 Gemi, varma limanna vasl olmadan bir konimento hamili mallarn teslimini talebede rse ayn hkm tatbik olunur.

Kaptan bu hkmlere aykr hareket ederse tayan konimentonun salahiyetli hamiline kar ul kalr. Konimento emre yazl deilse, ykleten ve konimentoda ad yazl gnderilen muvafakat ri takdirde, konimentonun hibir nshas ibraz edilmese dahi mallar iade veya teslim ol unur. u kadar ki; konimentonun btn nshalar geri verilmi deilse tayan bu yzden doa arlar iin nce teminat gsterilmesini istiyebilir. B - MUKAVELENN UMULMAYAN HAL YZNDEN HKMDEN DMES: 1. KARNE: III - TAIYANLA GNDERLEN ARASINDAK MNASEBET: Tayan ile gnderilen arasndaki hukuki mnasebetlerde konimento esas tutulur.Madde 1110 -

Navlun; mallarn miktarna (l, say veya tartsna) gre kararlatrlm ve miktar da kon i olursa, konimentoda hilafna bir art olmadka, navlun buna gre tayin olunur. 1100 nc enin son fkrasnda yazlan erh konimentoda aksine bir art saylmaz.Madde 1111 Konimento hususiyle tayann mallar 1098 inci maddenin 8 inci bendinde ve 1114 nc ma dede yazl olduu gibi teslim aldna dair karine tekil eder. Bu hkm: 1. Konimentoya 1100 nc maddenin son fkras uyarnca bir erhin yazlmas halinde; 2. Konimentoya: "indeki belli deil veya ayn manay ifade eden bir erhin yazlmas kaptana ambalajl olarak veya kapal kablar iinde tevdi edilmi olan mallarn muhtevas ha kknda; tatbik olunmaz. Tayan ile tatan arasndaki hukuki mnasebetler navlun mukavelesinin hkmlerine bal 2. NAVLUNUN HESABI:

A - MALLARIN ZIYAI HALNDE: Navlun iin tama mukavelesine atf yaplrsa bu atfn mulne boaltma mddeti, srast srastarya creti hakkndaki hkmler dahil saylmaz. 3. TAZMNAT BORCUNUN MUL:

Ykn tamamen veya ksmen zya yznden 1061 ve 1062 nci maddeler gereince tazminat verilme lazmgelirse, tayan mallarn adi piyasa deerini veya ayn cins ve mahiyetteki mallarn var a yerinde boaltmann balad tarihte, eer gemi bu yerde boaltlmazsa oraya muvasalatnda lduu deeri der; bundan zya sebebiyle tasarruf edilen gmrk ve sair masraflarla navlun i ndirilir.Madde 1112 -

Ykn hasar yznden 1061 ve 1062 nci maddeler gereince tazminat verilmesi lazmgelirse, ta mallarn hasarl haldeki sat deeri ile piyasa deeri veya mallarn varma yerinde boaltl alad tarihte hasarsz olarak haiz olacaklar deer arasndaki fark der, hasar sebebiyle uf edilen gmrk ve dier masraflar bundan indirilir.Madde 1113 Varma yerine ulalmad takdirde yolculuun bittii yer, yolculuk geminin zyayle bite ykn emniyet altna alnd yer, varma yeri saylr. B - MALLARIN HASARI HALNDE:

Ykleten ykn cins ve kymetini ykleme balamadan nce bildirmemi ve bu beyan konimentoy m olduu takdirde, tayan, her halde beher koli veya para bana en ok 1500 Trk liras olur.Madde 1114 C - TAZMNATIN EN YKSEK HADD:

Tazminatn hesap ve denmesinde Borlar Kanununun 83 nc maddesi hkm tatbik olunur. u kad ki; hesap geminin varma yerine ulamas srasndaki rayi zerinden yaplr. 1112 nci maddeni kinci fkras hkm burada da tatbik olunur.Madde 1115 D - MEMLEKET PARASI: I - UMUM OLARAK: D - AMR HKMLER: Bir konimento tanzim edildii takdirde tayann:Madde 1116 -

- Mterek avarya iin yaplan anlamalarda ve aada yazl hallerde 1116 nc madde hkm t :Madde 1117 1. Geminin denize, yola ve yke elverililiine mtaallik 1019 uncu; 2. Tazmin mkellefiyetine mtaallik 1023 nc maddenin ikinci fkrasiyle 1061, 1062 ve 1063 nc; 3. Muayene ve zararn tesbitine mtaallik 1066 ve 1067 nci; 4. Konimentonun karine tekil etmesine dair 1110 uncu; 5. Mesuliyetin en yksek haddine mtaallik 1114 nc, maddeler gereince olan bor ve me suliyetlerini nceden kaldrma veya daraltma neticesini douran btn kayt ve artlar hkms mkellefiyetlerden doan gemi alacakls haklar iin dahi ayn hkm caridir. Sigortadan doan hak ve alacaklarn tayana temlik edilmesi veya tayana buna benzer m enfaatler salanmas neticesini douran anlamalar ve hususiyle kanunlarla tanzim edilmi bulunan ispat klfetinin tatan veya gnderilenin aleyhine olarak tersine evrilmesi neti cesini douran btn kayt ve artlar dahi birinci fkrada yazl kayt ve artlar hkmndedi Yukarki hkmler, birinci fkrann 4 numaral bendi hari olmak zere Trkiye'de bir yer ier yere tanan mallara ait navlun mukavelelerinde konimento tanzim edilmemi olsa dahi tatbik olunur. Mesuliyeti genileten anlamalarn konimentoya yazlmas lazmdr. II - STSNALAR:

arter mukavelesi halinde bir konimento tanzim edilirse 1116 nc madde hkm konimentonun bir nc ahsa teslim edildii andan itibaren tatbik olunur.Madde 1118 - 1. Mukavelenin canl hayvanlara veya konimentoda gvertede tanaca yazl olup da fii le tanan mallara taalluk etmesi; 2. Tayana, mallarn yklenmesinde nce ve boaltlmasndan sonra den mkellefiyetler; 3. Mutat ticari tama ilerinden olmamasna ramen normal ticari iler arasnda yaplaca lan bir mal tama iine mtaallik olup da mallarn hususi vasflar veya mahiyetleri yahut t nn hususi halleri sebebiyle hakl grlen anlamalar (Yalnz konimentonun bu anlamalar ve e deildir" kaydn ihtiva etmesi arttr); 4. 1118 inci maddede yazl arter partiler; u kadar ki, 1116 nc maddenin 3 nc fkras ahfuzdur. Yukarki fkradaki hallerde kabul edilecek olan mesuliyeti bertaraf veya tahdide den artlar hakknda Borlar Kanunu hkmleri mahfuzdur. III - ARTER MUKAVELES: A - YOLCUNUN HAK VE MKELLEFYETLER: KNC KISIM : YOLCU TAIMA MUKAVELES I - TAINMA HAKKININ DEVR:

Tama mukavelesinde yolcunun ad yazl olursa yolcu, tanma hakkn bir bakasna devredem 1119 Yolcu kaptann gemideki nizama mtaallik btn talimatna uymaya mecburdur.Madde 1120 II - KAPTANIN TALMATINA RAYET:

Yolculuk balamadan nce veya baladktan sonra vaktinde gemiye gelmiyen yolcu; kaptann k endisini beklemeksizin yolculua balam veya devam etmi olmas halinde tama cretini tam ak vermeye mecburdur.Madde 1121 III - YOLCUNUN GECKMES: I - YOLCUNUN AHSINDAK SEBEPLER YZNDEN: B - MUKAVELENN HKMDEN DMES:

Yolcu, yolculuk balamadan nce tama mukavelesinden caydn bildirir veya br yahut hast ahsna taalluk eden dier bir umulmyan hal yznden yolculuktan vazgemiye mecbur olursa t cretinin ancak yarsn der.Madde 1122 -

Gemi 1082 nci maddenin birinci fkrasnn birinci bendinde yazl umulmyan hal yznden zya

sa tama mukavelesi hkmden der.Madde 1123 Yolculuk baladktan sonra mukaveleden cayma bildirilir veya yukarda yazl umulmyan hallerden biri vaki olursa tama creti tam olarak verilir. II - GEMNN ZIYAI: Bir harb karsa ve bunun neticesi olarak gemi artk serbest saylmayp da zaptedilmek teh likesine maruz bulunursa yahut gemiye taalluk eden bir amme tasarrufiyle yolculu k durdurulursa yolcu mukaveleden caymak hakkn haizdir.Madde 1124 III - CAYMA HAKKI: Tama mukavelesinin, 1123 ve 1124 nc iri dierine tazminat vermekle mkellef Yukarki fkrada yazl sebeplerden edilmi olup da kendi kusuru olmakszn yabilir. IV - TAZMNAT:

maddeler gereince hkmden dmesi halinde taraflard deildir.Madde 1125 dolay veyahut gemi esas itibariyle yk tamaya tahs yk tama iinin yaplamamas halinde tayan dahi a

Yolculuk srasnda geminin tamiri lazmgelirse yolcu, tamirin bitmesini beklemese bile , tama cretini tam olarak verir. Tamirin bitmesini beklerse, tayan kendisine yolculuk tekrar balayncaya kadar ayrca bir cret istemeksizin yatacak yer temin etmeye ve yem ek hususunda da tama mukavelesi gereince kendisine den mkellefiyetleri ifaya devam etm eye mecburdur.Madde 1126 Mukavele yolculuk baladktan sonra hkmden dmse yolcu, tama cretini alan ksm tine gre der. denecek miktarn hesabnda 1085 inci madde hkm tatbik olunur. C - YOLCULUK SIRASINDA GEMNN TAMR: I - CRET: Tayan, mukavele gereince yolcunun haiz olduu dier haklara halel gelmeksizin bir fr sattan istifade ile yolcuyu ayn derecede iyi olan dier bir gemi ile varma limanna t amay teklif edip yolcu da bu teklifi kabul etmezse yolculuk tekrar balayncaya kadar y atacak yer ve yiyecek temini talebinde bulunamaz. D - BAGAJ:

Aksi kararlatrlm olmadka yolcu, tama mukavelesi gereince gemiye getirebilecei baga etinden baka bir cret vermeye mecbur deildir.Madde 1127 Gemiye getirilen bagaj hakknda 1021 ve 1051 inci maddelerle 1072 nci maddenin ilk fkras hkmleri tatbik olunur.Madde 1128 II - TATBK OLUNACAK HKMLER:

Tama creti iin tayan, yolcunun gemiye getirdii eya zerinde rehin hakkn haizdir.Mad Bagaj kaptan veya bu hususa memur edilen ahs tarafndan teslim alnm olursa zya vey asar halinde 1061, 1063 nc ve 1065 - 1068 inci maddeler hkmleri tatbik olunur. Kymetli eya, sanat eserleri, para ve kymetli evrak iin ancak maln cinsi ve kymeti teslim sras da kaptana veya memur edilen ahsa bildirilmi olduu takdirde tayan mesul olur. Yolcu tarafndan gemiye getirilmi olan btn eya hakknda 1023 - 1028 inci maddelerle 1073 nc madde hkmleri de tatbik olunur. III - REHN HAKKI:

Tayann yolcular sa ve salim olarak ulatrma mkellefiyeti ve bu mkellefiyetin yerine g lmemesi neticesinde yolcular ve lmleri halinde yardmlarndan mahrum kalanlar lehine d oan tazminat haklar 806 nc madde hkmlerine tabidir. u kadar ki; donatann gemi ve navlu la mahdut olarak mesul tutulmasna ait hkmler mahfuzdur.Madde 1130 Rehin hakk ancak eyann alkonduu veya depo edildii mddete mevcuttur. IV - TAIYANIN LM VEYA CSMAN ZARAR HALNDEK MKELLEFYETLER:

Geminin tamam veya muayyen bir cz yolcu tamak zere nc ahsa tahsis edilir veya n ktarda yolcu tama hakk verilirse, tayan ile nc ahs arasndaki hukuki mnasebet hak irinci ksmnn mezkur mnasebetin mahiyeti ile telif olunabilecek hkmleri tatbik olunur.M

adde 1131 Tayann yukarki fkra hkmne dayanan mesuliyetini hafifleten veya kaldran btn art a 766 nc madde hkmleri tatbik olunur. Yolcu lrse kaptan, lenin gemide bulunan eyasn 807 nci madde gereince korunmakla m leftir. E - GEMNN YOLCU TAIMAK ZERE DER BR KMSEYE TAHSS:

Aksine hkm olmadka bu kanunun aadaki fasllarnda yazl olan "Navlun" tabirinden ta lalr.Madde 1132 F - NAVLUN TABRNN MUL: A - BOALTMA YERNDE TESLM ARTYLE SATI: NC KISIM : DENZAIRI SATI MUKAVELELER I - UMUM OLARAK:

Sat mukavelesinde; yklemeden sonraki nefi ve hasarlarn munhasran satcya ait olacana mukavelenin ifas hususunun geminin varma yerine selametle ulamasna talikine yahut a lcnn emtiay arzusuna veya mukavele yapld anda teslim olunan numuneye gre beenip be serbest olacana dair artlar varsa, "Sif" veya her hangi baka bir ticari stlah kullanl lsa bile, bu mukavele boaltma yerinde teslim artiyle vukubulan bir sattr.Madde 1133 1. GEMNN TAYN: 1134-1137 nci maddeler hkmleri mahfuz kalmak artiyle 25 inci madde hkm boaltma yer inde teslim artiyle satlar hakknda da tatbik olunur. II - MALLARIN YKLETLD VEYA YKLETLECE GEMNN TAYN SURETYLE SATII:

Mallarn ykletildii veya ykletilecei geminin tayini suretiyle sat halinde bu akit gemi varma yerine selametle ulamas artna bal saylr.Madde 1134 -

Mukavele ile veya sonradan tayin olunan geminin hareketi veya varma yerine ulamas iin bir mddet tayin edilip de gemi mezkur vakitte hareket etmemi veya muayyen mddet iinde varma yerine ulamamsa alc mukavelenin aynen ifasndan vazgeebilir. u kadar ki; in ulamas iin tayin edilen zaman alc bir veya birka defa temdidedebilir.Madde 1135 Satc, mallarn ykletildii veya ykletilecei gemiyi mukavele veya ticari teaml ile k l edilen bir mddet iinde tayin hakkn muhafaza ettii takdirde mezkur mddet iinde gemiyi tayin etmemi ise alc, geminin tayinini veya mukavelenin aynen ifasndan vazgeerek tazm inat verilmesini istiyebilir. Gemiyi tayin iin mukavele veya ticari teaml ile kabul edilmi bir mddet yoksa alc, mahkemeye mracaat ederek mezkur mddetin mstacelen tayinini talebedebilir. 2. GEMNN HAREKET VEYA ULAMA ZAMANININ TAYN:

Mallar yolculuk srasnda mcbir sebep yznden ykletildii gemiden dier bir gemiye aktarl in aynen ifasndan vazgeilemeyip mallarn aktarma edildii gemi nceden tayin olunan gemi nin yerine gemi saylr.Madde 1136 Geminin ulamasna dair bir mddet tayin edilmedii takdirde mezkur geminin yolculuun u bitirmesi iin lazmgelen zaman taraflarca tayin edilmi saylr. Bu takdirde geminin ul amas gecikmise alc mahkemeye mracaat ederek bu hususta mstacelen bir mddet tayinini t bedebilir. Her halde mahkemenin tayin edecei mddet geminin ykleme yerinden hareketi tarihinden itibaren alt ay geemez. Tayin edilen mddet iinde gemi ulamazsa alc aynen den vazgeebilir. 3. AKTARMA: Yolculuk srasnda mallar, kasdedilen menfaat zail olacak derecede deniz hasarna uramsa mukavele hkmden der.Madde 1137 4. MALLARIN HASARA URAMASI:

Ykleme liman zikrolunarak "Fob" satlan mallarn satc tarafndan mukavele artlar daires ve bunlar yoksa ykleme yerindeki teamllerle muayyen olan suret ve zamanda ve ambal

aj iinde alc tarafndan tayin olunacak gemide teslim edilmesi lazmdr.Madde 1138 Dier hallerde alc mallar ulatrldklar zamandaki bulunduu hal zere kabule mecbur akdirde bilirkii marifetiyle takdir edilecek miktar maln bedelinden indirilir. B - FOB SATI:

I - TARF: "Fob" satlan mallarn geminin kpetesini fiilen getii andan itibaren nefi ve hasar a a aittir. u kadar ki; tayin olunan gemi vaktinde hazr olmazsa mallarn satc tarafndan a lcnn emrine amade klnd andan ve alc gemiye vakit ve zamannda tayin etmemi veya ma ak iin bir mddet tayin yahut teslim yeri hakknda seme hakkn muhafaza etmi olup da vaki ve zamannda buna dair talimat gndermemi olduu takdirde kararlatrlan mddetin bitimind itibaren hasar alcya aittir. Masraflar hakknda 1146 nc madde hkm tatbik olunur. u kadar ki; konimento masraflar iyle navlun bedeli ve hasarn alcya intikal ettii andan sonra mallara binen btn masrafl ar alcya aittir. Dier hususlarda 25 inci madde hkm "Fob" sat hakknda da tatbik olunur. C - SF SATI:

Bir maln muayyen bir yere tanmas iin gemiye ykletilmesi artiyle mal deerinden ve sat fndan denecek sigorta cretiyle navlundan ibaret maktu bir bedel karlnda yaplan sat at denir.Madde 1139 -

1. YKLEME BORCU: Satc borcunu ksm ksm yerine getirmeye salahiyetli olduu takdirde ykletilen her k ia ayrca satlm saylr. 1140 - 1158 inci maddeler hkmleri mahfuz kalmak artiyle 25 inci madde hkm sif sat akknda da tatbik olunur. II - SATICININ BORLARI: A - UMUM OLARAK:

"Sif" satlan mallarn, satc tarafndan mukavele artlar dairesinde ve bunlar yoksa yklem erindeki teamllerle muayyen olan ekil ve zamanda ve ambalaj iinde gemiye ykletilmesi lazmdr.Madde 1140 -

Satc, satlan mallarn hepsini mukavele ile muayyen tarihte ve mddet iinde yahut mukavel e yoksa mnasip bir mddet iinde gemiye yklemek veya taycya, ykletilmek zere teslim e mkelleftir.Madde 1141 Satcnn; mallarn gemiye ykletildii andaki halini, tart ve vasflarn keif ve muay eceine dair olan mukavele muteberdir. Bu takdirde satc mahkemeye mracaatla bilir kii tayinini talebedebilir. Bilir kii tarafndan tanzim edilen rapor hileye mstenit deils e alcya kar muteberdir. Mukavele yapld anda satlan mallar gemiye ykletilmi veya 1097 nci maddenin son fkr m gereince tayan tarafndan tanmak zere teslim alnm bulunur yahut satc borcunu ye zere her hangi bir gemiye ykletilmi olup da satlan mallarn cins, mahiyet ve vasflar i ibariyle ayn mallar tedarik etmek hakkn haiz olursa, satc mezkur mallarn mukavelenin i as iin tayin ve tahsis edilmi olduunu alcya bildirmekle birinci fkrada yazl borcunu e getirmi saylr. Byle bir halde, daha nce bildirme yaplmam ise, konimento ve sair be rin alcya teslimi, bildirme hkmndedir. Satcya den teslim borcunun ifa yeri maln yklendii yerdir. u kadar ki; maln mlki alcya gemesi onu temsil eden konimentonun ciro ve teslimi ile olur. B - YKLEME TARH:

Satc, ykleme borcunu ksmen veya tamamen ykleme tarihinde mcbir sebebe dayanmakszn yer getirmemi ise alc mukavelenin aynen ifasndan vazgeebilir. Vazgeme gecikmeksizin ihbar edilmelidir.Madde 1142 Satc, mallarn usulne muvafk olarak ykletildiini bir ykleme konimentosu ile ispat . Tesellm konimentosu halinde; yklemenin konimentoda yazl tarihte hakikaten yaplmad zaman ispat edebilir. u kadar ki; tesellm konimentosu 1097 nci maddenin son fkrasnn so n cmlesinde yazl erhi ihtiva ederse alc hilafn ispat edemez.

Mallar memleket iindeki bir ehirden veya nehir zerinde bulunan bir limandan sev k edildii ve mezkur mallar tayacak btn vastalar iin tek konimento tanzim klnd t arn ykletildii ilk vasta ile sevk edildii tarih, ykleme tarihi hkmnde tutulur. C - GECKME:

"Sif" satlan mallarn geminin kpetesini at andan itibaren nefi ve hasar alcya aitti ki; mallar yalnz nevan tayin edilmise satc mallarn ykleme an ile markalar ve ykleti emi hakknda ald malumat derhal alcya bildirmek suretiyle yklettii mallar tayin ve t tmi olmas arttr.Madde 1143 Mcbir sebep; satlan mallarn veya bir ksmnn istihsaline, ilenmesine, gnderilmesine ya yklenmesine yahut eya tama mukavelelerinin yaplmasna mani olursa, satc keyfiyeti g kmeksizin alcya bildirdii takdirde yklemenin yaplaca mddet, maniin ortadan kalkmasna r uzatlm saylr. u kadar ki; 1141 inci maddenin birinci fkrasnda yazl mddetin sonun ren 15 gn gemise her iki taraf tazminat istemeksizin mukaveleden veya mukavelenin h enz ifa edilmemi olan ksmndan cayabilir. Caymann 15 gnlk mddetin gemesinden itibaren hafta iinde ihbar edilmesi arttr. D - NEF VE HASAR:

A - UMUM OLARAK: 1140 nc maddenin nc fkrasnda yazl hallerde nefi ve hasar, bildirme tarihinden i alcya aittir. 2. TAIMA SZLEMESN YAPMAK BORCU:

Satc; 1140 nc maddenin 3 nc fkrasnda yazl haller haric olmak zere, ykleme yerinde annda vin zerinde teslimine kadar tanmas iin ve navlun kendi tarafndan denmek zere, cins ve mahiyetine elverili bir tama mukavelesi yapmakla mkelleftir.Madde 1144 -

- Tama mukaveleleri dolaysiyle gemiye ykletilmi veya ykletilmek zere tayana teslim e olan mallar karlnda bir konimento tanzim ettirilmesi lazmdr.Madde 1145 Maln hangi gemiye ykletilecei akitle kararlatrlm olmad takdirde, satc mallar e zamannda bu gibi mallarn yollanmas iin mutat olan ve ykleme ve varma limanlar arasnd ki mutat yolu takibeden bir gemi ile tatabilir. Satc; sat mukavelesine aykr olarak ve muhik sebep olmakszn, mallar tayin edilend a bir gemiye veya vapur yerine yelkenliye yahut doru bir gemi yerine baz iskeleler e urayan bir gemiye ykletmi ise alc aynen ifadan vazgeerek tazminat istiyebilir. u kad r ki; satc mallarn ykletilecei gemiyi tek konimento mnderecatna dayanarak tayin etmi donatann veya tayann, satc ile olan mnasebetlerinde bu tayin kaydna riayete mecbur ol llerde satc da alcya kar mezkur kayda riayetle mkellef deildir. B - KONMENTO:

Satc ambalaj masraflar ve navlundan baka mallarn gemiye ykletilmesi iin gerekli muayen ve kontrol ilerine mtaallik masraflara, hususiyle kalite kontrol l, tart ve sayma mas aflar ile btn ykleme masraflarna ve denmesi lazmgelen btn har, vergi, resim ve ihra r dahil olmak zere, sair mkellefiyetlere katlanmaya mecburdur.Madde 1146 Konimentolarla tama mukavelelerine derci mutat olan artlar, 1116 ve 1118 inci ma ddeler hkmlerine muhalif olmadka alcya kar da muteberdir. Mallar, 1141 inci maddenin son fkras gereince tek konimento ile gnderilmise bu kon imento mallarn ilk sevk edildii yerde ve btn yolculua amil olmak zere tanzim edilmek dr. C - MASRAFLAR:

A - UMUM OLARAK: Alc tarafndan istihsali talep olunduu takdirde, mene ahadetnamesiyle ykleme veya m ne memleketinde verilip mallar varma yerine ithal veya mallarn nc devlet lkesinden tr it tarikiyle gemesi iin alcya lzumlu olabilecek vesikalarn masraflar ve bunlarn terc tasdiki iin sarf edilen har ve sair masraflar alcya aittir. 3. SGORTA ETTRME BORCU:

Satc; ykletilmi mallar, sigorta polielerine derci mutat olan artlar dairesinde denizci

ik rizikolarna kar muteber bir sigortacya sigorta ettirmek ve sigorta cretini demekle mkelleftir.Madde 1147 -

Aksi kararlatrlm olmadka sigorta ile karlanmas lazmgelen rizikolar, alelade riziko aret olup harb rizikosu haritir. Alcnn talebi zerine harb rizikosuna kar da sigorta ya sa mezkur sigorta creti alcya aittir.Madde 1148 Aksine mukavele veya teaml olmadka sigorta bedelinin mallarn fatura ile belli ol an sif deerine umulan kar olarak yzde on ilavesi suretiyle hasl olacak tutarda olma s lazmdr. Mallar ksm ksm ykletilmi ise her ksm ayr ayr sigorta ettirilir. Satc alcya kar bizzat sigortac vazifesini gremez. B - RZKOLAR:

Muvakkat bir sigorta ilmhaberi, sigortann hususi artlarn havi olmadka ve dier artlar da sigorta poliesi numunelerinden birine atfen tanzim edilmedike sigorta poliesi ye rine gemez.Madde 1149 Sigortann mulne, muafiyetlere ve sigorta bedelinin deme tarzna ait artlarn tayini ; ykleme yerindeki ticari taammllerle mallarn cins ve mahiyeti ve geminin nceden tay in olunan rotas gz nnde tutulur. u kadar ki; sigortann mallarn ykletmi veya ykletil taycya teslim edilmi olduu yerden, mutat aktarmalar dahil olmak zere, varma limannda n zerinde teslimine kadar olan rizikolar karlamas lazmdr. Satc mallar tannm ve muteber bir sigortacya sigorta ettirmi ise sigortacnn sigo elini demekten aciz kalmasndan dolay alcya kar mesul deildir. C - MUVAKKAT SGORTA LMHABER: A - UMUM OLARAK: 4. VESKALARI BRAZ ETME BORCU:

Mallar ykletildikten sonra muntazam cirolu konimentosu ile beraber sigorta poliesi veya onun yerine muvakkat bir sigorta ilmhaberi, kati fatura veya mallar ksm ksm yklet ilmi yahut 1157 ve 1158 inci maddelerde yazl hallerden biri mevcutsa, muvakkat fatu ra ve icab halinde mallarn vasf ve tartsn msbit ahadetname ile mukaveleye gre satc mecbur olduu dier vesikalar, satc tarafndan gecikmeksizin alcya ibraz edilir veya ett rilir.Madde 1150 Alcya ibraz edilen vesikalarn tam, muteber ve muntazam olmas ve mallarn irsal edildii yerde tanzim edilmi bulunmalar arttr.Madde 1151 Konimentoda arter mukavelesine taalluk eden kaytlar bulunursa arter partinin sur eti de ibraz edilir. B - VESKALARIN TAM VE MUNTAZAM OLMASI:

1. VESKALARI NCELEME BORCU: Konimento birden ok nsha olarak tanzim edilip de metninde alc veya acentas yahut d ier bir temsilcisi gnderilen olarak gsterilmise, satc, konimentonun yalnz bir nshas etmekle iktifa edebilir; dier hallerde btn nshalar ibraz etmeye mecburdur; meer ki, di r nshalarn ibraz edilmemesi yznden doacak zararn tazminini salyan muteber bir bankan inat mektubunu alcya vermi olsun. braz edilen vesikalarn mnderecat esasl noktalarnda sat mukavelesine tevafuk etmez alc vesikalar reddederek mukavelenin aynen ifasndan vazgeip tazminat istiyebilir. III - ALICININ BORLARI:

Alc yukarki maddede yazl vesikalarn kendisine ibraz edilmesi zerine bunlar inceliyere ecikmeksizin kabul veya reddettiini beyana mecburdur.Madde 1152 -

A - UMUM OLARAK: Vesikalarn ibrazndan itibaren gn zarfnda alc bir itiraz dermeyan etmedii takdir nlarn tam, muteber ve muntazam olduunu kabul etmi saylr. Kezalik baz muayyen sebepler zikir ve tasrihi ile vesikalar reddetmi veya ihtir az kaytla kabul etmi ise bu muayyen sebepler dnda bir itiraz dermeyan edemez. Vesikalar reddettii takdirde reddin haksz olduu tebeyyn ederse, alc satcya tazmi

ermeye mecburdur. Alc vesikalar kabul etmi ise; satcnn hilesi sabit olmadka veya mallarn vesikala catna uygun olmad anlalmadka mukaveleye riayete mecburdur. 2. DEME BORCU:

Alc 1151 inci maddede yazl vesikalar teslim alabilmek iin sat mukavelesinde aksine h adka sat bedelini demekle mkelleftir.Madde 1153 -

Mallarn varma limanna kadar deniz yoliyle tanmas srasnda ihtiyar olunacak trl masraf sat mukavelesinde aksine hkm olmadka, mavna cretiyle mallarn rhtma karlmas ii ar, gmrk ve mallarn ithali sebebiyle ve ithali srasnda talep olunan harc, resim, vergi ve ithal takaslar dahil olmak zere, dier mkellefiyetleri alcya aittir.Madde 1154 Alc; mallar muayene etmek frsatn henz bulamam olduunu ileri srerek muntazam ve ddedemiyecei gibi sat bedelini demekten de imtina edemez. B - MASRAFLAR:

A - UMUM OLARAK: Mallar teslim alabilmek iin 1069 ve 1070 inci maddeler gereince paralarn denmesi lazmgelirse alc; fatura tutarna kadar ve sat bedelinden indirilmek zere demelerde bul aya mecburdur. 3. MALLARI TESLM ALMA BORCU: Geminin varma limanna ulamasnda alc mallar teslim almakla mkelleftir.Madde 1155 -

nderilen mallar ile mukavelenin mevzuunu tekil eden mallar arasnda vasf itibariyle grl en fark, alcnn mal kabul etmeye nesafet kaidesine gre zorlanamyaca derecede ar de lar teslim almaya mecbur tutulur. Ancak, sat bedelinden bilir kii tarafndan takdir ed ilecek bir miktarn indirilmesini istiyebilir. Sat bedelinden indirilecek miktar, mu kavelede aksine hkm yoksa, boaltma limanndaki teamllere gre tesbit olunur.Madde 1156 G Mallar konimento ve tama mukavelesindeki artlara ve bunlarda ak kayt yoksa varma l manndaki teamllere gre karlr. Alc; vesikalar hamil olduu halde mnderecatnn numara, marka, kontr marka, ambalaj lar itibariyle gemiden kan mallara muvafk olup olmad muayene edebilir. Satcnn kusuru sebebiyle mallarn tayin ve tehisi kabil olmamsa alc mukavelenin ay fasndan vazgeerek tazminat istiyebilir. B - SATI PARASINI NDRME HAKKI: A - TARTI ZERNDEN DEME: 4. HUSUS HALLER:

Sat bedeli tutarnn, boaltma zamannda tahakkuk edecek veya kabul edilecek tart zerinde neceine dair olan art muteberdir. Bu suretle mukavele mnderecatna gre muvakkat bir fa tura tanzim edilerek vesikalarn ibraznda denecek olan para sat bedelinin yzde yetmi be ile doksan arasnda bir noksanla tayin olunur.Madde 1157 -

Mukavelede "Tahminen" veya "Katiyen muayyen miktar" kaytl bulunduu zaman sat bedeli aa yazl tarzda tayin olunup denir:Madde 1158 Mallarn ulat limanda taraflar veya acenta veyahut temsilcileri hazr olduu halde us l dairesinde tarts yapldktan sonra kati fatura tanzim olunur. ki fatura tutarlar aras ki fark, mallarn tesim alnmas tarihinden itibaren sekiz gn iinde icabna gre alc tara enir veya satc tarafndan kendisine geri verilir. B - "TAHMNEN" VEYA "KATYEN MUAYYEN MKTAR" KAYITLARI:

A - TARF: Mukavelede "Tahminen" kayd mevcutsa satlan mallar geminin tamamen hamulesine am il olduu takdirde kararlatrlan miktardan yzde on ve hamulenin bir ksmndan ibaret bulun uu takdirde yzde be, ziyade veya noksan olarak teslim olunabilir. "Katiyen muayyen miktar" kayd alcya mukavelede muayyen olan miktarn tamamn talep h akkn baheder. u kadar ki; mallarn yolculuk srasndaki firesinden veya deniz hasarlar s

biyle meydana gelen noksandan dolay satc mesul olmaz. Her iki halde kacak olan noksan veya ziyade miktarn bedeli, mallarn gemiden karld yerdeki rayice gre tayin olunup denir. Mamafih mallarn ksmen denize atlmas veya deniz suyu ile slanarak arlnn artmas veya eksilmesi sebebiyle hakiki tartsnn tesbiti m muvakkat fatura tutar katilemi olur. DRDNC KISIM : DENZ DNC MUKAVELES

Bu kanunun tatbiki bakmndan deniz dnc bir mukaveledir ki, onunla kaptan, bu sfatla, ka nunun kendisine verdii salahiyetlere dayanarak bir prim temin ve gemiyi, navlunu ve yk veya bunlardan birini yahut birkan rehnetmek suretiyle dn para alr; dn vere can ancak rehin gsterilen eyler zerinden tahsil eder ve bunu yalnz geminin, dn muam sebep olan yolculuun bitecei yere ulamasndan sonra istiyebilir.Madde 1159 -

I - ZARURET HALLER: Kaptann ayn zamanda geminin veya ykn yahut her ikisinin tek veya mterek maliki olm as veya deniz dnc mukavelesini ilgililerin hususi talimatlariyle yapm bulunmas; bu ks lerinin tatbikine mani tekil etmez. B - ARTLARI: Kaptan ancak aada yazl hallerde deniz dnc mukavelesi yapabilir:Madde 1160 -

Deniz dnc senedinin tanziminden nce muamelenin yaplmasndaki zaruret; Trk konsolosu, bu unmad takdirde senedin tanzim edildii yerdeki mahkeme ve bu da yoksa salahiyetli lim an bakanl ve bunun da bulunmamas halinde btn gemi zabitleri tarafndan yazl olarak t dildii takdirde kaptann, yapm olduu muameleye salahiyetli olduu kabul olunur. Bununla beraber aksi ispat olunabilir.Madde 1161 1. Gemi balama liman dnda bulunduu srada geminin, yolculuunu, 988, 998, 999, 1000 1002 nci maddeler gereince bitirebilmesi maksadiyle; 2. Yolculuk srasnda srf ykle ilgili olanlarn menfaatleri icab ykn 995, 1002 ve 10 nc maddeler gereince korunmas ve ileriye tanmas maksadiyle. Birinci fkrann 2 nci bendindeki halde kaptan deniz dnc almak maksadiyle yalnz ban rehnetmeye salahiyetli olduu halde dier btn hallerde her ne kadar yalnz gemi veya yal nz navlun karlnda dn para alabilirse de yk ancak gemi ve navlun ile birlikte deniz nedebilir. Navlun zikredilmeksizin gemi zerine deniz dnc alnmsa navlun rehne dahil deildir. at gemi ve yk zerine dn alnmsa navlun rehne dahil saylr. Navlun zerine deniz dnc, ancak navlun deniz rizikosuna maruz bulunduu mddete alna ir. Yolculuun henz balanmam olan ksmna ait navlun zerine de deniz dnc alnabilir. II - ZARURETN TEVSK: Deniz dnc priminin haddini tayinde, taraflar tamamiyle serbesttirler.Madde 1162 C - PRM: I - TANZM: Aksi kararlatrlm olmadka prim, faizi de ihtiva eder. D - DENZ DNC SENED:

- Kaptann, deniz dnc muamelesine dair bir deniz dnc senedi tanzim etmesi lazmdr. Sen nzim edilmezse alacakl, ihtiyac karlamak zere kaptan tarafndan alelade bir kredi muame lesi yaplm olsayd hangi haklar haiz bulunacak idiyse yalnz bunlara sahip olur.Madde 11 63 Deniz dnc senedine, aadaki hususlarn yazlmas lazmdr:Madde 1164 II- MUHTEVASI:

Aksi kararlatrlm olmadka deniz dnc senedi, dn verenin talebi zerine alacaklnn emre yazl olarak tanzim olunur. Bu son halde "emre" ibaresi deniz dnc verenin emrine demektir.Madde 1165 1. Deniz dnc alacaklsnn ad ve soyad;

2. Deniz dnc borcunun ana paras; 3. Deniz dnc priminin haddi yahut alacaklya denmesi lazmgelen parann mecmuu; 4. Deniz dncne kar rehnedilen eyler; 5. Geminin ad ve kaptann ad ve soyad; 6. Deniz dncnn hangi yolculuk iin yapld; 7. Deniz dnc borcunun denecei zaman ve yer; 8. Senedin metninde deniz dnc senedi olduunun yazlmas yahut borcun deniz dnc bor arak yapldnn beyan edilmesi veya muamelenin deniz dnc mahiyetini kafi derecede belli cek dier bir ifade; 9. Deniz dnc alnmasn zaruri klan haller; 10. Senedin tanzim edildii tarih ve yer; 11. Kaptann imzas. Talebolunursa kaptann imzasnn notere tasdik ettirilmesi lazmdr. III - KMN EMRNE TANZM EDLECE:

Deniz dnc veren, deniz dnc senedinin mtaaddit nsha olarak tanzimini istiyebilir.Madde 66 Kaptann muameleyi yapmaya salahiyetli olmad veya girimi olduu hudut dairesinde yap aya salahiyetli bulunmad hakkndaki itiraz, senedi ciro ve teslim suretiyle iktisabed ene kar da ileri srlebilir. IV - BRDEN OK NSHA: I - YER VE ZAMAN: Birden fazla nsha yaplmsa ka nsha yapld her birinde gsterilir. E - BORCUN DENMES:

Deniz dnc senedinde hilafna hkm olmadka deniz dnc borcunun, ilgili yolculuun varm e geminin bu limana ulamasndan itibaren sekiz gn iinde denmesi lazmdr.Madde 1167 -

1. SENEDN HAML: Prim de iinde olduu halde deniz dnc borcunun tamam iin, vade gnnden itibaren fai . Prim zaman zerine art edilmise, bu hkm tatbik olunmaz. u kadar ki; zaman zerine art ilmi prim ana para deninceye kadar iler. II - ALACAKLI:

- Deniz dncnn, vadesi geldiinde, senedin yalnz bir nshas ibraz edilmi olsa dahi sala li hamiline denmesi lazmdr.Madde 1168

Birden ok nsha olarak tanzim edilen deniz dnc senedinin birden fazla salahiyetli hami li mracaat ederse, bunlarn hepsi reddedilir ve deniz dncne kar rehnedilen eylerin reh en kurtulmas icabediyorsa para resmi bir vezneye veya bu yaplmazsa baka emin bir ye re yatrlr ve mracaat etmi olan deniz dnc senedi hamilleri bu tedbirden, sebepleri de dirilmek suretiyle, haberdar edilir.Madde 1169 deme; ancak bu nshann bedelinin alndn gsteren bir erhle, geriverilmesi mukabili enebilir. 2. BRDEN OK SENEDN HAML: Deniz dnc alacaklsna ne mterek ve ne de hususi avaryadan pay dmez.Madde 1170 Parann resmi bir vezneye yatrlmas mmkn olmayan hallerde, yatran, ald tedbir ve ebepleri hakknda resmi bir vesika tanzim ettirmeye ve bu muamele yznden yaplan masra flar deniz dnc borcundan indirmeye salahiyetlidir. F - AVARYALAR:

Deniz dncne kar rehnedilen eylerin her biri deniz dnc alacaklsnn alacann tamam Bununla beraber deniz dncne kar rehnedilmi olan eyler mterek veya hususi avarya esi olarak artk deniz dnc alacaklsnn alacan itfaya kifayet etmezse, bundan doan za disi eker. G - HTYAT HACZ:

I - REHNEDLEN EYLERN KORUNMASINDAN: Gemi, deniz dnc ile ilgili yolculuun varma limanna ulanca, alacakl deniz dncne ilmi eylere ihtiyati haciz koydurabilir. Alacakl haciz sebepleri hakknda delil gsterm eye mecbur deildir. H - KAPTANIN MESULYET:

Kaptan deniz dncne kar rehnedilen eylerin muhafazasn temin etmeye mecburdur. Acil seb er olmadka rizikonun, deniz dnc veren iin mukavelenin yapld srada gze alnana naz veya deimesine sebebolacak hibir harekette bulunamaz.Madde 1172 -

Alacaklnn menfaati icabetmedii halde kaptan deniz dnc ile ilgili yolculuu keyfi olarak deitirir veya bu yolculuun rotasndan keyfi olarak ayrlr yahut da yolculuk bittikten so nra deniz dncne kar rehnedilmi eyleri, alacaklnn menfaati icabetmedii halde yeniden niz rizikosuna arzederse, deniz dnc borcundan dolay alacaklya kar, bunun rehnedilmi o eyler zerinde alacan tahsil edemedii nispette ahsan mesul olur; meer ki, alacaklnn mamen alamamas keyfiyeti yolculuun deitirilmesinden veya rotadan ayrlmadan yahut da y eni deniz rizikosundan ileri gelmemi olsun.Madde 1173 Kaptan bu hkmlere muhalif hareketinden doacak zararlardan deniz dnc alacaklsna ka nc madde gereince mesuldr. II - ALACAKLININ RZKOSUNUN KEYF OLARAK ARTIRILMASINDAN:

Kaptan alacaklnn alaca denmeden veya temin edilmeden deniz dncne kar rehnedilen yk eya ksmen teslim edemez; ederse, teslim edilen mallar zerinden teslim zamannda elde edilecek menfaat nispetinde ahsan mesul olur. Alacaklnn, mallarn teslim zamannda ala can tamamen alm olabilecei kabul olunur.Madde 1174 III - ALACAK DENMEDEN VEYA TEMN EDLMEDEN YKN TESLM EDLMESNDEN:

Donatan, 1172, 1173 ve 1174 nc maddelerde yazl hallerde kaptann hareket tarzn tayin et i bulunursa 973 nc maddenin ikinci fkras hkmleri tatbik olunur.Madde 1175 IV - DONATANIN TALMAT VERMES HALNDE:

Deniz dnc borcu vadesinde denmedii takdirde, alacakl alacan deniz dncne kar reh inden tahsil edebilir. Bu hususta rehinin paraya evrilmesi hakkndaki hkmler tatbik o lunur.Madde 1176 - REHNN PARAYA EVRLMES:

Mal deniz dncne kar rehnedilmi olduunu bilerek teslim alan gnderilen, mal teslim edi masayd alacaklnn bundan alacan elde edebilecei nispette ve en ok maln teslim zamann eti kadar alacaklya kar ahsan mesul olur.Madde 1177 Gemi ve navlun hakkndaki takibat kaptan yahut donatana kar yaplr; kaptan aleyhine verilen hkm donatan aleyhine de verilmi saylr. Yk hakkndaki takibat, mallarn teslimi n nce kaptana kar yaplr. Alacakl deniz dnc dolaysiyle rehnedilen yk hsnniyetle kar takibatta bulunamaz. J - MALLARI TESLM ALANIN MESULYET:

Gemi yola kmadan deniz dnc ile ilgili yolculuktan vazgeilmi ise alacakl, deniz dnc inin yapld yerde dn verilen parann derhal denmesini istiyebilir. Ancak, primin mten indirilmesine raz olmas lazmgelir. Prim indirilirken bilhassa geirilen rizikonun gze alnan rizikoya olan nispeti gznnde tutulur.Madde 1178 K - YOLCULUKTAN VAZGELME HAL:

BRNC KISIM : MTEREK VE HUSUS AVARYALAR Deniz dnc ile ilgili yolculuk, bu yolculuun varma limanndan baka bir limanda biter se deniz dnc borcu; prim indirilmeksizin bu son limanda mukavele ile tayin edilen md detin ve byle bir mddet tayin edilmemise 1167 nci maddede yazl sekiz gnlk deme mddet gemesinden sonra denir. deme mddeti yolculuun kati olarak durdurulduu gnden itibaren h sabolunur. Yukarki fkralar hkmlerinden aksi anlalmadka bu hallerde 1168-1177 nci maddeler de atbik olunur. BENC FASIL : DENZ KAZALARI

A - UMUM HKMLER: I - TARFLER: 1. MTEREK AVARYA:

- Mterek bir deniz sergzetine atlm olan gemiyi ve yk tehdit eden bir tehlikeden onla mak maksadiyle ve makul bir hareket tarz tekil edecek ekilde ve bile bile, fevkalad e bir fedakarlk yaplmas veya fevkalade bir masrafa katlanlmas halinde "Mterek avarya h reketi" mevcut saylr ve bu hareketin ancak dorudan doruya neticesi olan zarar veya m asraflar mterek avaryadr.Madde 1179

- Mterek avaryadan olmyan, 1075 inci madde hkmne girmiyen ve bir kaza neticesinde doan btn zarar ve masraflar ve hususiyle, gerek yolculuk srasndaki, gerekse yolculuktan sonraki bir gecikmeden meydana gelen (siz kalma zararlar gibi) gemiyi veya yk ilgilen diren btn zararlar veya ziyanlar ile bir mterek avarya hareketinin dolaysiyle netices i olan (Rayi farkndan meydana gelen ziyanlar gibi) zararlar hususi avaryadr.Madde 1 180 1184 - 1195 inci maddelerde saylan haller dahi birinci fkradaki unsur mevcut o lmak ve bu ksmda aksine hususi hkm bulunmamak artiyle, mterek avaryaya girer. Mterek avaryadan saylacak bir masrafn yaplmamas iin gze alnan her fazla masraf d a ilgili ahslar bu fazla masraflardan faydalansalar bile nlenmi olan masrafn tutarna k adar, mterek avarya garamesine kabul olunur. Mterek avarya garamesine giren zarar veya masraflar; gemi navlun ve yk arasnda aad ki hkmlere gre paylalr. 2. HUSUS AVARYA:

Tehlikenin nc bir ahsn veya ilgililerden birinin kusurundan domu olmas, mterek ava nin tatbikina mani olmaz. u kadar ki; byle bir kusuru olan ilgili sadece kendi urad za rar iin herhangi bir tazminat isteyemiyecei gibi sebep olduu avarya garamesine itira k edenlerin bu yzden uradklar zararlardan da onlara kar mesul olur.Madde 1181 Hususi avaryann gemiye ait olanna gemi maliki, yke ait olanna yk sahibi katlanr. II - TEHLKEYE SEBEBYET VEREN KMSENN DURUMU: 1. GARAMEYE TRAK BORCU ZERNE: Tehlikeye gemi adamlarndan birinin kusuru sebep olmusa, bundan donatan da 1947 ve 1948 inci maddelere gre mesul olur. III - MTEREK AVARYADAN SONRA IKAN HUSUS AVARYALARIN TESRLER: Kurtarlan bir eyden dolay avarya garamesine itirak borcu, o eyin sonradan hususi avar yaya uramas halinde ortadan kalkmaz.Madde 1182 Mterek avaryadan olan bir hasar sebebiyle tazminat istemek hakk hasara urayan eyin so nradan vukubulacak bir hususi avarya neticesinde tekrar hasara uramas veya zayi ol mas ile deil, ancak sonraki kazann nceki ile hibir ilgisi olmamas ve nceki zarar vaki lmasayd dahi sonraki kazann tek bana bu yeni zarar tevlit edebilecek mahiyette olmas h alinde ortadan kalkar.Madde 1183 2. TAZMNAT STEMEK HAKKI ZERNE: I - HALLER: Bununla beraber sonraki kazann vukuundan nce hasara uram olan eyin sahibinin bunun eski hale getirilmesi iin yapm olduu masraflardan dolay tazminat istemek hakk mahfuzd ur. B - MTEREK AVARYA: 1. DENZE YK VE SARENN ATILMASI:

Gemide mutat ticari teamllere gre tanmakta olan yk, gemi ksmlarn veya gemi aletleri ze atma; gemi direklerini, malar veya yelkenlerini kesme; demirleri, demir halatlar

veya zincirleri brakma yahut kesme; hallerinde gerek bizzat bu fedakarlklarn tekil e ttii zararlar, gerek bu fedakarlklardan gemiye veya yke gelebilecek dier zararlar, h ususiyle denize mal atmak zere alan ambar kapaklarndan veya baka bir delikten ambara giren sularn yapaca zararlar, mterek avarya garamesine kabul olunur.Madde 1184 -

araya oturmu olan geminin hafifletilmesi bir mterek avarya hareketi tekil ettii takdi rde, bunun iin ykn, yaktn veya kumanyann hepsinin yahut bir ksmnn mavnalara veya di lara aktarlmas halinde; mavnalar veya dier vastalarn kiras ile zikri geen eylerin akt alar ve yeniden gemiye yklenmeleri srasnda gemiye veya kendilerine ve vastalarda ykl b lunduklar srada yalnz kendilerine gelebilecek btn zararlar mterek avaryaya kabul olunu .Madde 1185 - K Daha nce denizciliin tabii tehlikelerinden birinin tahakkuku ile kopmu bulunan direk veya baka eyann krk ve dkntlerini kesme hallerinde meydana gelen kayp ve zarar rek avarya olarak kabul olunmaz. 2. GEMNN HAFFLETLMES: Geminin yalnz batmak veya zaptedilmek tehlikesinden korunmas iin bilerek karaya otu rtulmas halinde; karaya oturma ve yeniden yzdrmeden kan zararlar ve yzdrme masraflar k avarya olarak kabul olunur. u kadar ki; zikri geen tedbir alnmam olsayd geminin mutl aka sahil veya kayalara bindirecei anlalrsa yalnz yzdrme masraf ve zararlar mterek kabul olunur.Madde 1186 3. GEMNN KARAYA OTURTULMASI:

Gemi, kendisinin ve ykn kurtarlmas iin bilerek karaya oturtulmu olmayp da baka sebepl en oturmusa, karaya oturma yznden kan zararlar mterek avaryadan saylmamakla beraber y den yzdrme iin yaplan masraflarla bu maksatla gemiye veya yke bilerek yaplan zararlar mterek avaryadandr. Hususiyle tehlikeli bir vaziyette bulunan gemiyi mterek selamet ur una yzdrmek veya daha derin bir yere gtrmek iin sarf olunan gayretler yznden:Madde 118 4. GEMNN YZDRLMES:

Gemide kan yangn sndrmek zere gemide ve ykte veya bunlardan birinde su ile yahut lomb ar aarak batrma da dahil olmak zere baka suretlerle meydana getirilen zararlar; (Ykn y nmam kalan paralarnn istif edilmeksizin veya dkme halde gemiye yklenmi bulunan mallar gemi ksmlarnn yanma yznden urad zararlar hari) mterek avaryadandr.Madde 1188 1. Yelken ve direk veya bunlardan birinin zya yahut hasara uramasndan doacak zara rlar; 2. Makine ve kazanlara arz olan hasarlar; 3. 1185 inci maddede yazl zararlar; mterek avarya olarak kabul olunur. 5. GEMDE IKAN YANGININ SNDRLMES:

Tehlike karsnda mterek selamet uruna zaruri olarak yakt gibi yaklan yk, gemi eyas as veya bunlardan biri; ancak ve ancak gemi tam ve bol yakt ile donatlm olduu takdirde mterek avarya kabul olunur. u kadar ki; bu suretle yaklan eylerin muadili olan yakt m iktarnn muhammen kymeti, son hareket liman ve gnnn rayici zerinden hesaplanarak donat zimmet ve mterek avaryaya matlup kaydolunur.Madde 1189 6. YAKIT YERNE YAKILAN YK, GEM EYASI VE KUMANYASI:

Kaza, fedakarlk veya baka fevkalade haller yznden yolculua devam olunmas gemiye ve yke mterek bir tehlike getirecek olup da bunun nne gemek iin geminin bir barnma, liman vey yerine girmesi yahut ykleme liman veya yerine dnmesi yahut gereken tamirat yaptrmak buralarda mmkn olmad takdirde baka bir barnma limanna girmesi ve bu hareketlerin m elamet bakmndan zaruri bir tedbir mahiyetini arz etmesi halinde aada saylan zarar ve m asraflar mterek avarya olarak kabul olunur:Madde 1190 7. BARINMA LMANINDAK MASRAFLAR:

Gemi; bir ykleme, durma veya barnma limannda mterek salamet uruna veya mterek avaryad saylacak bir fedakarlk neticesinde hasl olan hasarlardan dolay muvakkaten tamir edil irse bu tamirin masraflar, mterek avarya olarak kabul olunur. u kadar ki; kazaen vak

i bir hasar neticesinde sadece yolculuun ikmalini temin iin muvakkat tamirlere gir iilmise yaplan masraflar ancak mezkur tamirler yaplmam olsayd karlalacak ve mter rak tazmin edilecek olan masraftan elde edilen tasarruf nispetinde ve yaplm olan ma sraflar yznden dier ilgililerin elde edebilecekleri tasarruflara baklmakszn, mterek a yaya girebilir.Madde 1191 1. Mezkur liman veya yere giri masraflariyle, barnma veya dnmenin neticesi sayla bilmek artiyle; geminin bu liman veya yerden ilk yknn tamam veya bir ksmiyle hareketin deki k masraflar; 2. Gemi hasarlarnn tamiri iin zaruri olmak artiyle yk, yakt veya kumanyay gemi ii koyup kaldrmak yahut bir ykleme, durma veya barnma liman yahut yerinde boaltmak iin yaplan masraflar; 3. Yk, yakt veya kumanyay elden geirme ve boaltma masraflar 2 nci bent hkm gerei rek avarya olarak kabul olunduu takdirde, bunlarn yeniden ykletilme ve gemide istif edilme masraflariyle depo ve makul surette yaplm olmak artiyle depo ile ilgili sigo rta masraflar; u kadar ki, gemi mahkum edilir veya balad yolculuunu yarda brakrsa g mahkumiyetine hkmolunmas veya yolculuun braklmas tarihinden sonra iliyecek depo masraf ar mterek avarya olarak kabul olunmaz; fakat ykn boaltlmas bitmeden gemi mahkum edild eya yolculuktan vazgeildii takdirde, mezkur depo masraflarnn boaltmann bittii ana kada tahakkuk eden ksm mterek avaryaya kabul olunur. 4. Hasara uram bir gemi, yolculua btn yk ile devamn temin edecek surette tamir ei bir liman veya yerde bulunur da, masraftan tasarruf maksadiyle tamir iin baka bi r liman veya yere yahut da varma limanna kadar yedekte ektirilir veya yk ksmen veya tamamen baka bir gemiye aktarma ve sair herhangi bir suretle varma limanna doru yol a karlrsa, sarfedilecek rmorkaj ve aktarma masraflariyle ykn varma limanna ulatrlm sair fevkalade masraflar; u kadar ki, bu masraflar, bylece tasarruf edilecek fevk alade masraf tutarn amamak artiyle, yolculukla ilgililer tarafndan, bu suretle sarfnda n kurtulmu olduklar fevkalade masraflar nispetinde denir; 5. Geminin bir barnma limanna girmesi veya ykleme limanna veya yerine dnmesi sebe biyle uzyan yolculuk dolaysiyle kaptanla dier gemi adamlarna verilmi olan cretlerle bu uzyan yolculuk srasnda onlarn yiyip imeleriyle yakt ve kumanyadan sarfedilmi olanlar n yaplm bulunan ve makul had dahilinde olan masraflar; 6. Bir gemi, bir liman veya yere girer veya bir liman veya bir yerde kalrsa, yahut bir kaza veya fedakarlk neticesinde geminin urad hasarlarn tamirini mmkn klmak emi bir limana veya bir yere girer veya bir limanda yahut bir yerde kalrsa ve gem inin emniyetle yolculua devam edebilmesi bu tamire bal bulunursa, kaptann ve gemi ad amlarnn cretleriyle yiyip imeleri iin geminin bu liman veya yerde durduu munzam devred e ve yolculuk edebilecek duruma girdii veya bu duruma girmesi lazm geldii tarihe ka dar makul had iinde yaplm bulunan masraflar mterek avaryadandr. Munzam durma devresi, emi mahkum edildii veyahut ilk yolculuuna devam etmedii takdirde geminin mahkum edi ldii yahut yolculuu brakt tarihte ve ayet bu tarihte gemi henz boaltlmam olursa b ii tarihte sona erer. Munzam durma devresinde sarfedilmi olan kumanya ve yakt ve bu devrede yaplm olan liman masraflar (Mterek avaryadan olmyan tamirlerin yaplmas sebebiyle sarf edilmi bulu an hari olmak zere), mterek avaryaya kabul olunur. 7. Kaptanlara ve dier gemi adamlarna geminin bakm veya mterek avaryaya girmiyen ta mirler iin fazla alma creti denmi olduu takdirde bu cret bunun denmi olmas dolay hacet kalmam bulunan ve yaplmas halinde mterek avaryaya dahil edilecek olan masraflar nispetinde mterek avaryaya kabul olunur. 8. Gerek bu bendin, gerekse mterek avarya ile ilgili dier hkmlerin tatbikinde, do natann kanun ile veya i akdiyle bunlar demeye mecbur olduuna baklmakszn, kaptan ve di emi adamlarna veya onlar lehine yaplm bulunan btn demeler cret saylr. 8. MUVAKKAT TAMRLER:

- Yk, yakt ve kumanyann yalnz elden geirme, boaltma, depolama, yeniden ykleme ve istif ameliyeleri srasnda urayacaklar hasar ve kayplar; ancak, bu ameliyelere ait masraflarn mterek avaryadan saylmalar halinde, mterek avarya olarak kabul olunur.Madde 1192 Mterek avaryadan saylan muvakkat tamir masraflarndan yeni ve eski fark indirilmez . 9. BOALTILMA SIRASINDA YKE GELEN ZARARLAR:

Geminin dman veya deniz haydutlarna kar mdafaas halinde mdafaa srasnda gemiye veya n hasar, bu srada sarf olunan cephane, gemi adamlarndan biri mdafaa srasnda yaraland a ld takdirde tedavi ve cenaze masraflar, 1013 ve 1014 nc maddelerle dier mevzuat ger e verilmesi lazm gelen tazminat ve mkafat, mterek avarya olarak kabul olunur.Madde 1 193 10. GEMNN MDAFAASI: Geminin dman veya deniz haydutlar tarafndan durdurulup da fidye verilerek geminin ve ykn kurtarlmas halinde rehinelerin geim ve kurtarlma masraflariyle birlikte, verilen fidye mterek avarya olarak kabul olunur.Madde 1194 11. GEMNN KURTARILMASI:

Mterek avarya masraflarn kapatmak zere yolculuk srasnda para bulmak lazm gelip de bu zarar ve masraflara sebep olmu veya ilgililer arasnda yaplacak paylama ayrca masraf i cabettirmise, mezkur zarar ve masraflar da mterek avaryaya kabul olunur. Hususiyle yolculuk srasnda satlan mallarn satndan doan ziyan, lazm olan para deniz dnc yolu niz dnc primi, deniz dncnden baka bir suretle alnmsa sarf olunan parann sigorta pr rlarn tesbit ve tayini ve mterek avarya hesaplarnn yaptrlmas masraflar mterek avar kabul olunur.Madde 1195 12. PARA TEDARK: 1. HUSUS AVARYA HALLER: Para, borlu masaya dahil ilgililerden herhangi biri tarafndan temin olunmamsa mter ek avaryaya giren sarfiyat iin yzde iki nispetinde bir komisyon kabul olunur. Ancak, komisyon hesap edilirken kaptan, zabitler ve tayfalarn cretleri ve geim masraflar ve yolculuk srasnda yeniden tedarik edilmemi olan yakt ve kumanya bedelleri nazara alnmaz. II - STSNALARI: Aadaki haller mterek avaryadan olmayp hususi avaryadan saylr:Madde 1196 -

- Mterek avarya hallerinde zararn tesbitinde aadaki eylerin uradklar hasar ve zya, atlmaz:Madde 1197 1. Yolculuk srasnda olsa bile hususi avarya neticesinde lazm olan parann tedarik inden kan zarar ve masraflar; 2. Gemi ve yk iin birlikte itiraz edilmi ve her ikisi kurtarlm olsalar bile itiraz masraflar; 3. Gemi yzmekte iken yelken zorlamas veya makine ve kazanlarn altrlmas yznden e navlun veya bunlardan birinin duar olaca kayp ve hasarlar. 2. MTEREK AVARYA OLARAK KABUL OLUNAMIYACAK HASARLAR:

1. GEM HAKKINDA: 1. Mutat ticari teamllere uygun ekilde tanm olmayan mallar; 2. Tayann acentesinin veya sair temsilcisinin haberi olmakszn veya ykleme srasnda le bile yanl beyanla ykletilmi mallar; u kadar ki, bu gibi mallar kurtarlm olursa m varya borcuna itirak ederler. Ykleme srasnda hakiki deerlerinden aa bir deer bildirm retiyle ykletilen mallara arz olacak zarar ve kayplar, bildirilen deer zerinden tazmi n olunursa da mterek avarya borcuna hakiki deerleri zerinden girer; 3. Kaptana usulne gre bildirilmemi olan kymetli eya, sanat eserleri, para ve kymet li evrak. III - ZARAR VE TAZMNATIN TESBT: A - UMUM OLARAK:

Gemi ve teferruatnn uram olduklar hasarlara ve ziyaa karlk mterek avaryaya kabul e iktar, tamir yaplm veya eski paralarn yerine yenileri konulmu olduu takdirde, aadak de gsterilen indirmeler mahfuz kalmak zere, tamirin veya yenilemenin makul ve haki ki deerinden ibaret olacaktr.Madde 1198 -

Eski malzeme veya paralar yenileriyle deitirildii takdirde mterek avarya tazminat hesa

da mterek avarya olarak denmesi kabul edilen tamir tutarlarndan yeni ve eski farklar, 1191 inci maddenin son fkras hkm mahfuz kalmak zere, aadaki hkmlere gre indirilir 99 Tamirat yaplmam ise, bilirkiinin takdir ettii tamir masraflarn amamak artiyle, m varyaya makul bir amortisman kabul olunur. Geminin fiili veya hkmi tam zya halinde gemiye verilecek mterek avarya tazminat, m rek avaryadan olmyan hasarlarn tamir masraflar ve varsa sat tutar karldktan sonra k eminin takdir edilen salam hali deerinden ibarettir. B - TAMR TUTARLARINDAN NDRLECEK YEN-ESK FARKLARI:

A - UMUM OLARAK: Esas itibariyle indirmeler geminin yana gre hesabedilir; geminin ilk defa olara k gemi siciline kaydolunduu tarihten kazann vukubulduu tarihe kadar geen mddet gemini n ya itibar olunur. Ancak, kumanya ve demirba eya, izolasyon tertibat, kurtarma sanda llar ve benzerleri, ciro (gyro) puslas tertibat, telsiz aletleri, istikamet gsteren aletler ile iskandil aletleri ve benzerlerinde ve makine ve kazanlarda indirme, ilgili eyann kendi yana gre yaplr. Kullanlmam olan kumanya, istihlak maddeleri ve aletler hakknda hibir indirme yaplm az. ndirme yeni malzeme ve paralarn deeri zerinden yaplr. Hasar tesbit masraflar ms bu deere iilik ve yerletirme masraflar da dahildir. Kzak ve havuz cretleriyle geminin yer deitirme masraflar tam olarak kabul olunur. Kazaya takaddm eden alt ay zarfnda boyanm ise karinay temizleme ve boyama masrafla r da hesaba ithal edilir. A) Bir yana kadar btn tamir masraflar tam olarak kabul edilir. Ancak, karinay kazm , temizleme, boyama veya ziftleme masraflarndan te biri indirilir. B) Bir yandan yana kadar: Karinay kazma, temizleme ve boyama masraflarndan (A) ne gre indirme yaplr. Zincir ve madeni teller hari olmak zere yelkenler, tehizat, halatlar, ipler, am bar kapaklar, palamar, rtler, muambalar, kumanya ve istihlak maddeleri ve boya bedel lerinden te bir indirilir. Ambarn i demeleri, tahta direkler ve srklar ve sandallar dahil teknenin ahap ksm obilya, mefruat, tabak, anak takmlar, madeni ve cam eya, teller ve madeni palamar, ci ro (gyro) puslar tertibat, telsiz telgraf aletleri, istikamet tayin eden aletler, akis yoliyle iskandil ve benzeri cihazlar, apa zinciri ve zincirler, izolasyon te rtibat, yardmc makineler, dmen cihazlar ve teferruat, mauna, vin ve elektrik makinele ve teferruat (Elektrik tahrik makineleri hari) deerleri zerinden altda bir indirilir. Dier tamirler tam bedelleriyle kabul olunur. Ahap veya muhtelif teknelerde madeni kaplamalar asadaki ekilde muamele grr: Gemiden karlan madeni kaplamalarn gayrisafi arlna msavi bir miktarn bedelinden at tutar drlr ve bakye mebla tam olarak kabul edilir. Yeni kaplamalar yapmak iin k iler, kee ve iilik te bir tenzilata tabidir. C) yandan alt yana kadar; ndirme yukardaki (B) bendine uygun olarak yaplr. Anc arn i demeleri dahil teknenin tahta ksmlarndan, ahap direk, srk ve sandallardan, mo e mefruattan te bir ve direk ve srklarn demir ksmlariyle (Kazanlar ve teferruat dahi makinelerden altda bir indirilir. D) Alt yandan on yana kadar: ndirme (C) bendine gre yaplr. Ancak, btn tehizat atlarn, iskota ve palamarlarn, direk ve srklarn demir ksmlarnn, ciro (gyro) pusla te tnn, telsiz telgraf aletlerinin, istikamet gsteren cihazlarla akis yoliyle iskandil cihazlar ve benzerlerinin, izolasyon tesisatnn, yardmc makineler, dmen cihazlar, mau vin ve teferruat ile (Kazanlar ve teferruat dahil) sair btn makinelerin bedellerinde n te bir indirilir. E) On yandan onbe yana kadar: Btn yenilemelerden te bir indirme yaplr. Ancak, demir aksam ile imento ileri ve apa zincirlerinden altda bir indirilir. apalar ise tam bedelle hesaba alnr. F) On be yandan sonra: Btn yenilemelerden te bir indirilir. Ancak, apa zincirleri tda bir indirmeye tabidir. apalar ise tam bedelle hesap edilir. 2. YK HAKKINDA: Fedakarlk neticesinde zya veya hasara urayan yk iin verilecek tazminat mal sahibinin

bu yzden urad zarara eit olacaktr. Zarar miktar geminin boaltld son gndeki veya limanndan baka bir yerde bitirilirse yolculua son verildii tarihteki piyasa fiyat es as tutularak takdir olunur.Madde 1200 -

Fedakarlk neticesinde hasara uryan mallar satld ve zararn tutar hakknda taraflarca slar kabul edilmi olmad takdirde hi hasara uramam olduu kabul edilmek suretiyle mall son boaltma gnndeki veya yolculuk asl varma limanndan baka bir limanda sona ermise yo culuun sona erdii gndeki safi kymeti ile avaryal mallarn safi sat tutar arasndaki f k avaryaya ithal edilecek zarar miktarn gsterir.Madde 1201 Piyasa fiyat yoksa yahut bu fiyat veya bu fiyatn nasl tatbik edilecei bilhassa m aln mahiyeti yznden kestirilemiyorsa fiyat bilirkiilere bitirilir. Bu fiyattan, maln ziya neticesi tasarruf edilen navlun, Gmrk Resmi ve sair masra flar indirilir. Mterek avaryadan saylmyan ve avaryaya sebep olmu hadiseden nce veya so nra yahut hadise srasnda hasl olan deer dkl ve ziyanlar dahi, tazminat hesap olunur irilir. 1183 nc madde hkm mahfuzdur. Mterek avarya masraflarn kapatmak zere 1195 inci madde hkm gereince satlan malla feda edilmi mallardan saylr. B - HASARA URIYAN MALLARIN SATII:

Ykn zya veya hasarndan doan navlun kaytlarnn mterek avarya yoliyle tazmini; navlun r mterek avarya hareketi neticesi olmasna yahut da bizzat ykn zya veya hasarnn mter yaya kabul edilmi bulunmasna baldr.Madde 1202 3. NAVLUN HAKKINDA: 1. UMUM ESASLAR: Kaybedilen gayrisafi navlundan, yaplan fedakarlk sebebiyle tasarruf edilmi olan masraflar indirilir. IV - GARAMEYE TRAK BORCU: Mterek avaryaya kabul olunan zararlarn tamam, gemi, yk ve navlun arasnda gemi ve ykn leri ve navlunun miktar ile mtenasip olarak pay edilir.Madde 1203 -

A - UMUM OLARAK: Mterek avaryaya itirak borcu, birinci fkrada yazl eylerin yolculuun sonundaki hak safi deerlerine, nceden ithal edilmi olmadka feda olunan eyler iin kabul olunan mte varya tazminat ilave olunmak suretiyle tesbit olunur. Geminin ve ykn mterek avarya hareketi annda tamamiyle zyaa uramalar halinde, navl hak kazanmak zere denmelerine veya yaplmalarna hacet kalmyacak olup da mterek avaryad n saylmyan gemi adamlar cretleriyle masraflar, donatann rizikoya uryan yk ve yolcu na nlarndan indirilir. Garameye itirak eden eyler iin mterek avarya hareketinden sonra yaplm olan ve m varyaya kabul edilmi olmyan masraflar da bunlarn itirak deerlerinden indirilir. Yolcu larn bagajlar ile konimentoya balanmam olan zati eyalar mterek avaryaya itirak etm 2. TAZMNATA HAKKI OLANLARIN REHN HAKLARI:

Tazminata hakk olanlar gemi ve navluna den garame paylar iin bir gemi alacakls hakkn arameye girecek mallarn her biri zerinde de o mallara den garame paylar iin bir yk ala akls hakkn haizdirler; u kadar ki, yk alacakls hakk, mallar teslim edildikten sonra dlii hsnniyetle iktisap etmi olan nc ahs zararna olarak kullanlamaz.Madde 1204 -

Geminin 1207 nci maddeye gre zararn tesbit ve taksim edilmesi lazm gelen limandan a yrlabilmesi iin gemiye den garame paylarna karlk olarak yk ile ilgili olanlara temin ermek mecburidir.Madde 1205 Garameye girecek mallarn gnderileni; mallar teslim alrken bunlara bir garame pay dm olduuna vakf ise bu pay iin, mallar teslim edilmi olmasayd o mallarn paraya evr linde garame pay ne nispette denecek idiyse o nispette mallarn teslim zamanndaki deer ine kadar ahsan mesuldr. B - GEMYE DEN GARAME PAYI N TEMNAT: Kaptan, garame paylar denmedike veya 1070 inci madde gereince temin edilmedike garame

ye itirak eden mallar teslim edemez; ederse mallar zerindeki rehin hakkna halel gelm emekle beraber kendisi de bu paylardan ahsan mesul olur.Madde 1206 C - YK TAKYD EDEN REHN HAKKININ KULLANILMASI:

I - UMUM OLARAK: Kaptann hareket tarzn donatan emretmise 973 nc maddenin 2 nci fkras tatbik olunur Tazminata hakk olanlarn garameye giren mallar zerindeki rehin hakk bunlar namna, tayan tarafndan kullanlr. Tayan bu rehin hakkn kullanrken navlundan ve sarfettii p dolay kendisinin haiz olduu rehin hakkna dair 1077 nci madde hkmlerine tabidir. C - DSPE: 1. YAPILACAI YER: Zararn tesbit ve taksimi varma yerinde ve eer buraya varlmazsa, yolculuun bittii lima nda yaplr.Madde 1207 -

Dispe, hkmete tayin edilmi olan dispeiler ve bunlar yoksa, mahkemenin tayin edecei ki ler tarafndan yaplr. u kadar ki; gemi ve ykle alakallar da mttefikan dispei seebili dde 1208 2. DSPE:

Kaptan gecikmeksizin dispei yaptrmakla mkelleftir; bu mkellefiyetini yerine getirmez se ilgililerin her birine kar mesul olur. Sigortac dahil btn ilgililerin kaptann dispe yaptrmaya mecbur tutulmas iin kaptana ve donatana kar dava amak haklar mahfuzdur.Madde 1209 lgililerden her biri dispein yaplmas iin lazm olan ve elinde bulunan vesikalar hus siyle arter partileri, konimento ve faturalar, dispeiye ibraz etmeye mecburdur. Dispeinin talebi zerine mahkeme, Usul Kanunu hkmleri gereince ellerinde bulunan ve sikalar dispeiye ibraz etmelerini bunlar elinde bulunduranlara emreder. Dispei; ilgililerin dispei tetkik etmelerine msaade ve talepleri zerine masraflarn kmek artiyle, bir kopya vermeye mecburdur. 3. DSPE YAPTIRMA MKELLEFYET:

1. DURUMA: Dispe vaktinde yaptrlmazsa ilgililerden her biri ve bu arada sigortac bunun yaplm asn istemiye ve yaptrmaya salahiyetlidir. Dispein yaplmas talebi hadisenin mterek avarya saylamyaca ileri srlerek dispe eddedilirse dispein yaplmas lazm gelip gelmediine ilgililerden herhangi birinin ve bu arada sigortacnn mracaat zerine 1207 nci maddede yazl yerdeki mahkemece karar verilir Mahkeme evrak zerine veya ilgilileri ve bu arada sigortaclar dinliyerek bu hususta karar verir. Bu halde, basit muhakeme usul tatbik olunur. II - DSPEN TASDKNI TALEP VE TRAZ: lgililer ve bu arada sigortaclar 1207 nci maddede yazl yerdeki mahkemeden dispein tas dikin istiyebilecekleri gibi avaryann nevine veya hesaplarna itiraz da edebilirler. Madde 1210 -

Tayin olunan gnde hazr olanlarla duruma yaplr. Dispee kar durumada veya daha nce bi z yaplmam olduu takdirde dispe tasdik olunur. tiraz yaplmsa ilgililer dinlenir. tir nde olduu grlr, veya baka surette bir anlamaya varlrsa dispe buna gre dzeltilerek unur.Madde 1211 Dilekede durumaya arlacak olan ilgililerin ad ve soyadlar bildirilmek lazmdr. Dileke zerine mahkeme dispeiden dispe ile msbit evrak ister, bu vesikalarn tamaml asna lzum grlrse ibrazn onlar elinde bulunduranlara emreder. lgililerin hepsi durumaya arlr. Davetiyede, dispe ile msbit vesikalarn mahkeme de incelenebilecei ve arlann daha nce de dispee kar mahkemede itirazda bulunabilece n gnde gelmedii takdirde dispee muvafakat etmi saylaca yazlr. Davetiyenin tebli ii den en az on be gn nce gnderilmesi lazmdr. Dispe raporuna itirazn en ge ilk celsede hibir tereddd gerektirmiyecek derecede a e etrafl olarak bildirilmesi mecburidir. Hakl sebepler dolaysiyle bu mmkn olmazsa, ha

kim ilgiliye itirazn bildirmek zere bir defalk uygun bir mehil verir. lk celsede veya en ge hakim tarafndan verilecek mehil iinde gerei gibi ak ve etrafl ekilde bildirilm olan itiraz vukubulmam saylr. 2. DSPEN TASDK:

1210 ve 1211 inci maddeler hkmleri mahfuz kalmak artiyle dispein tasdikinda ve itira zlarn tetkikinde basit muhakeme usul hkmleri tatbik olunur.Madde 1212 tirazn hemen karara balanmasnn mmkn olmamas halinde dispe raporunun itirazn m lar ayr bir kararla tasdik ve itiraz edilen ksm hakknda durumaya devam olunur. 3. TATBK OLUNACAK USUL HKMLER:

Dispe raporunun tasdiki hakkndaki kararn kesinlemesiyle bu karar, raporda gsterilen a lacaklarn detilmesi iin verilmi bir ilam mahiyetini kazanr. u kadar ki; itiraza uramam an bir raporun tasdiki karar kesinlemeden nce de bu mahiyeti haizdir.Madde 1213 4. DSPE RAPORUNUN TASDK HAKKINDAK KARARIN HKM:

1. ARTLAR; Raporun tasdikine ait ilam, tasdik talebi zerine yaplan durumaya usulne gre arlm ilgililer aleyhine hibir netice dourmaz. D - MTEREK AVARYA ESASLARINA TAB OLAN BAKA HALLER:

Kaptan yolculua devam maksadiyle fakat mterek avaryadan olmyan bir sarfiyat iin 1000 ve 1001 inci maddeler gereince yk deniz dncne kar rehnetmi olur veya satmak veya kul k suretiyle ykn bir ksm zerinde tasarruf etmi bulunursa ykle ilgili olanlardan birinin hakk olan tazminat gemi ve navlun zerinden tamamen veya ksmen alamamas yznden uryaca ykle ilgili olanlarn hepsi tarafndan mterek avarya esaslarna gre ekilir.Madde 1214 -

Bu kanunun 1089 ve 1214 nc maddelerinde yazl hallerde denecek garame paylar ve alnacak tazminat, her hususta mterek avarya hallerindeki garame paylar ve tazminat hkmndedir. Madde 1215 Btn hallerde ve hususiyle 1001 inci maddenin ikinci fkrasnn ikinci cmlesindeki hal de ykle ilgili olanlara ait zarar, 1200 nc maddede yazl tazminata gre tesbit olunur. S atlan mallar meydana gelebilecek, mterek avaryalarn garamesine dahi yukarda yazl tazmi nata esas tutulan deer zerinden girer. 2. HKMLER: A - KUSURSUZ ATMA: KNC KISIM : ATMA

atma umulmyan bir hal veya mcbir kuvvet yznden vukua gelmi veya neden ileri geldii anl mamsa arpan gemilerin yahut gemilerde bulunan can ve mallarn atma yznden uradklar azminat istenemez.Madde 1216 I - BR TARAFLI KUSUR: B - KUSURLU ATMA: atma gemilerden birinin gemiadamlarnn kusurundan ileri gelmise, zarar o geminin donat an tazmine mecburdur.Madde 1217 -

atma; arpan gemilerin gemiadamlarnn mterek kusurlarndan ileri gelmise, bu gemilerin nlar atma yznden gemilerin veya gemide bulunan mallarn uradklar zarar kusurlarnn a tazmin etmeye mecburdurlar.Madde 1218 II - MTEREK KUSUR: Gemi mecburi klavuz tarafndan sevk edilirken onun kusurundan ileri gelen atmadan ge minin donatan mesul olmaz; meer ki, gemiadamlarndan olan kimseler kendilerine den vaz ifeleri yapmam olsunlar.Madde 1219 Gemide bulunan bir insann lmnden veya yaralanmasndan yahut shhatinin bozulmasndan oan zararlardan, gemilerin donatanlar zarar grene kar mteselsilen mesul olurlar. Donatanlarn birbirine kar olan mnasebetlerinde bu gibi zararlar iin dahi birinci

fkra tatbik olunur. III - MECBUR KILAVUZUN KUSURU: Gemi bir manevray yapmak veya yapmamak suretiyle yahut nizamlara riayetsizlik yznde n baka bir gemiye yahut gemide bulunan can veya mallara atma olmakszn, bir zarar ver irse bu ksm hkmleri tatbik olunur.Madde 1220 C - ATMA OLMAKSIZIN ZARAR:

- Donatann mesuliyetinin gemi ve navlun ile tahdidine ve mukavelelerden doan mesul iyetine dair hkmlerle gemiadamlarnn kusurlar sebebiyle mesuliyetine dair hkmler ve Den zde Can ve Mal Koruma hakkndaki Kanun hkmleri mahfuzdur.Madde 1221 D - MAHFUZ TUTULAN HKMLER: A - CRET STEME HAKKI: NC KISIM : KURTARMA VE YARDIM I - ARTLARI:

Deniz tehlikesi altnda bulunan bir gemi veya gemideki eyler; gemiadamlarnn idaresind en ktktan sonra nc ahslar tarafndan ele geirilerek emniyet altna alnr veya, bu gemi veya gemide bulunan eyler nc ahslarn yardmiyle deniz tehlikesinden kurtarlr i leri gereince kurtarma veya yardm iin bir cret istenebilir.Madde 1222 -

1. NETCESZ KALMI HZMETLER: Kurtarma veya yardm ayn donatann birden ok gemileri arasnda olsa da hkm ayndr. denecek para, emniyet altna alnan veya kurtarlan eylerin deerini hibir halde geem II - STSNALARI: Yaplan hizmetler neticesiz kalm olursa kurtarma veya yardm creti diye bir ey istenemez .Madde 1223 -

Kaptann ak mmanaatna ramen bir gemiye yardmda bulunmu olan kimse, kurtarma veya yard i diye bir ey istiyemez; meer ki, mmanaatn makul olmad anlalsn.Madde 1224 2. CRET STYEMYECEK KMSELER:

I - SZLEME YOKSA: Tehlike altnda bulunan geminin gemiadamlar da byle bir talepte bulunamazlar. Rmorkr tarafndan ekilen geminin yahut yknn emniyet altna alnm veya kurtarlm kurtarma veya yardm creti istenebilmesi iin cer mukavelesinin yerine getirilmesi ma hiyetinde saylamyacak derecede fevkalade hizmetlerde bulunulmu olmas arttr. B - CRETN TAYN: 1. UMUM OLARAK: Taraflar arasnda bir mukavele yoksa kurtarma veya yardm creti, halin icab gzetilerek hak ve nasafet dairesinde tayin olunur.Madde 1225 -

Kurtarma veya yardm cretinin tutar tayin olunurken balca unlar gzetilir:Madde 1226 1230 uncu madde hkm mahfuz kalmak artiyle kurtarma veya yardm ilerine itirak etmi lan birden ok kimseler arasnda kurtarma veya yardm cretinin pay edilmesinde de birin ci fkra hkm tatbik olunur. Kurtarma veya yardm creti para olarak tesbit olunur. lgililer rey birliiyle iste medike cret, emniyet altna alnan veya kurtarlan eylerin deerlerinin bir yzdesi nispet e tesbit edilemez. 2. GZETLECEK BALICA HUSUSLAR:

Resmi dairelerin masraf ve harclar ve emniyet altna alnan veya kurtarlan eyler iin den esi lazm gelen gmrk ve dier resimlerle bu eylerin muhafazas, korunmas, deerlerinin bi si ve satlmas maksatlariyle yaplan masraflar; kurtarma ve yardm cretine dahil deildir. Madde 1227 -

Elde edilen netice, alm olanlarn emei ve hizmeti, emniyet altna alnan veya kurta eminin ve iindeki can ve mallarn maruz kaldklar tehlike, yardm veya kurtarmaya itirak etmi olanlarn kendileri ve gemileri iin gze aldklar tehlike, sarfedilen zaman, meydana gelen zararlar ve yaplan masraflar, kurtarma veya yardma itirak etmi olanlarn gze ald lar tazmin mesuliyeti veya dier mahzurlar tehlikeye soktuklar malzemenin deeri va ya rdm eden veya kurtaran gemi hususi bir maksada tahsis edilmise bu maksat. Emniyet altna alnan veya kurtarlan eylerin deeri ile hak kazanlan navlun ve yolcu tama cretleri ancak ikinci derecede gznnde tutulur. Bu hkmler 1225 inci maddenin 2 nci fkrasnda yazl kimseler arasndaki taksim hakkna tatbik olunur. 3. CRETE GRMYEN MASRAFLAR: 1. MUKAVELENN DETRLMES VEYA PTAL: II - MUKAVELE VARSA:

Kurtarma veya yardm hakknda yaplan bir mukavele tehlike zamannda ve tehlikenin tesir i altnda yaplm ve kabul edilen artlar hak ve nasafet esaslarna aykr bulunmu olursa, zerine mahkeme tarafndan deitirilebilir yahut iptal olunabilir. Mukaveleyi yapanlar dan biri hile ile mukaveleyi yapmaya sevk edilmi olur yahut kurtarma veya yardm cre ti, yaplan hizmetlerle herhangi bir cihetten ar derecede nispetsiz bulunursa ayn hkm t tbik olunur.Madde 1228 -

Yardmda bulunan veya kurtaran kimseler kurtarma veya yardm iini kendi kusurlar ile z aruri klm yahut hrszlk etmi veya mal gizlemi yahut dorulua smyan baka hareketle larsa kurtarma veya yardm creti indirilebilir veya hi verilmiyebilir.Madde 1229 2. CRETN NDRLME VEYA KALDIRILMASI: I - GEM VE YKN KURTARILMASI HALNDE: C - CRETN PAYLATIRILMASI:

- Bir gemi veya yk, bir baka gemi tarafndan tamamen veya ksmen emniyet altna alnr vey urtarlrsa, kurtarma veya yardm creti, teki geminin donatan, kaptan ve dier gemi adaml rasnda; ilk nce donatana yardm veya kurtarma yznden geminin urad zararla iletme yz fazla masraflar tazmin edildikten sonra bakyeden vapur donatanna te iki, yelkenli d onatanna yars, vapur kaptan ve dier gemiadamlarna altda birer, yelkenli kaptan ve di miadamlarna drtte birer verilmek suretiyle pay edilir.Madde 1230 Kurtarmay veya yardm icabettiren kaza srasnda insan kurtarmak iin alm olan kimse, ya gemide bulunan eyleri kurtarm olanlara ait tazminattan hak ve nasfete uygun bir pay istiyebilir. Kurtarlan kimseler kurtarma veya yardm creti demeye mecbur deildir.M adde 1231 Kaptan mstesna olmak zere gemiadamlarna den miktar, herbirinin bilhassa maddi ve a hsi hizmeti gzetilerek aralarnda pay edilir. Pay yolculuk bitmeden gemiadamlarna bi ldirilir ve her birinin payn gsteren bir cetvele gre kaptan tarafndan yaplr. Pay cetveline kar cetvelin bildirilmesinden sonra ilk varlan yerdeki mahkemeye veyahut da geminin bu yolculuktan balama limanna dnmesinden itibaren on gn iinde o ye rdeki mahkemeye itiraz olunabilir. Mahkemece ilgililer dinlendikten sonra pay cetveli aynen veya lzumunda deitiril erek tasdik olunur. Bu karar katidir. Kararn bir sureti mahkemece gecikmeden dona tana re'sen tebli edilir. Bir ve ikinci fkralara aykr mukaveleler hkmszdr. Kurtarma veya yardm ilerinin bu maksada tahsis edilmi olan gemi veya rmorkr tarafn dan yaplmas halinde yukarki hkmler tatbik olunmaz. II - NSAN KURTARANLARA TAZMNAT: I - UMUM OLARAK: D - REHN VE HAPS HAKKI:

Yardm ve kurtarma masraflar ile cretinden dolay alacaklnn emniyet altna alnan veya ku rlan eyler zerinde rehin hakk ve emniyet altna alnan eyler zerinde teminat verilincey

adar ayn zamanda hapis hakk vardr.Madde 1232 -

Alacaklnn alaca tediye veya temin edilmedike, kaptan, mallar tamamen veya ksmen teslim edemez, ederse alacaklnn, teslim edilen eylerden teslim zamannda elde edebilecei mikt ar nispetinde alacaklya kar ahsan mesul olur.Madde 1233 Rehin hakknn kullanlmasnda 1176 nc madde hkm tatbik olunur. II - KAPTANIN VE DONATANIN MESULYET:

Kurtarma veya yardm keyfiyeti kendiliinden kurtarma ve yardm masraflarn demek iin ahs ir bor dourmaz.Madde 1234 Kaptann hareket tarzn donatan emretmi ise 973 nc maddenin 2 nci fkras hkmleri t lunur. III - GNDERLENN MESULYET:

A - GEM ALACAKLISI HAKKINI VEREN ALACAKLAR: Gnderilen mallar teslim alrken onlardan kurtarma veya yardm masraf deneceine vakif ise bu masraflar iin mallar teslim edilmi olmasayd bunlarn paraya evrilmesi halinde m asraflar ne nispette denecek idiyse o nispette ahsan mesuldr. Teslim edilen mallarla birlikte baka eyler de emniyet altna alnm veya kurtarlm o gnderilenin ahsi mesuliyeti masraflarn btn eyler arasnda pay edilmesi halinde teslim dilen mallara decek miktar geemez. ALTINCI FASIL : GEM ALACAKLILARI VE YK ALACAKLILARI Aadaki alacaklar sahiplerine "gemi alacakls hakk" verir:Madde 1235 -

I - MEVZUU: 1. Gemi cebri icra yolu ile satld takdirde, geminin son limana girmesinden itiba ren yaplan ve cebri icra masraflarndan saylmyan gemi ile teferruatnn bekilik ve muhafa a masraflar; 2. Gemi seyrsefer ve liman resimleri ve hususiyle amandra, fener, karantina ve liman paralar; 3. Gemiadamlarnn hizmet ve i mukavelelerinden doan alacaklar; 4. Klavuz cretleriyle kurtarma yardm, fidye ve itiraz cret ve masraflar; 5. Geminin mterek avarya garame borlar; 6. Deniz dncne kar kendilerine gemi rehnedilmi olan deniz dnc alacakllarnn al eminin tamamna veya bir ksmna sahip olsa bile kaptann bu sfatla ve gemi balama liman d bulunduu srada zaruret hallerinde 988 ve 1001 inci maddeler hkmleri gereince yapt di edi muamelelerinden doan alacaklar. Balama liman dnda bulunduu srada zaruret hallerin ve ihtiyala mahdut olarak geminin bakm veya yolculuun baarlmas iin bir kredi amaksz na bu sfatla verilmi levazmdan veya yaplm hizmetlerden doan alacaklar da bu hkmdedir 7. Tayan ayn zamanda donatan olmasa bile, yk ile 1128 inci maddenin 2 nci fkrasnda yazl bagajn teslim edilmemesinden veya hasara uramasndan doan alacaklar ile yolcu vey a mal tama akitlerinin hi veya gerei gibi yerine getirilmemi olmasndan doan pein den lunun geri alnmas dahil dier btn alacaklar; 8. Kaptann hususi bir vekaletle deil srf kaptan sfatiyle haiz bulunduu kanuni sal ahiyetine (Madde 948, fkra 1, bent 1) dayanarak yapt hukuki muamelelerden ve donatan tarafndan aktedilmi olup ifas kaptana den bir mukavelenin yerine getirilmemesinden y ahut noksan veya fena ifasndan doan (Madde 948, fkra 1, bent 2) ve yukarki bentlere girmiyen alacaklar; 9. Geminin tamamna veya bir ksmna sahip olsa bile gemiadamlarndan birinin kusuru ndan doan (Madde 947, 948, fkra 1, bent 3) alacaklar; 10. i Sigortalar Kurumunun i hayatna ait sigorta kanunlar hkmnce donatanlardan i bilecei btn alacaklar. u kadar ki; sigorta veya i kanunlar gereince donatanlarn Sigor Kurumuna kar ahsan mesul tutulmasna ait hkmler mahfuzdur. B - KANUN REHN HAKKI: 1. GEM VE TEFERRUATI: Deniz dncndeki akdi rehin dnda gemi alacakllarnn gemi ve teferruat zerinde kanuni haklar vardr.Madde 1236 -

Gemi alacakllarndan her birinin kanuni rehin hakk, alaca sebep olan yolculuun gayrisaf i navlununa da amildir.Madde 1237 Rehin hakk gemiye zilyed olan her nc ahsa kar ileri srlebilir. Devlet, vilayet, belediye ve dier amme hkmi ahslarna ait olup denizde kazan elde e tme maksadna tahsis edilmiyen veya fiilen byle bir maksat iin kullanlmyan gemiler zeri nde kanuni rehin hakk domaz. u kadar ki; bu hkmi ahslar 1235 inci maddedeki gemi alaca kllarna kar; gemi ve teferruatnn alacaklara sebep olan yolculuk sonundaki deeri ile ay yolculukta kazanlan navlun tutar, gemi alacakllar arasnda kanun sralarna gre paylat alacakllara decek miktar ne idiyse o nispette ahsan mesuldrler. 1252 ve 1253 nc maddel rle 1255 inci maddenin 2 nci fkras ve 1256 nc madde hkm burada da tatbik olunur. 2. NAVLUN:

Bu fasl hkmlerinin tatbikinde "Yolculuk", geminin yeni batan donatlmasn icabettiren ve a yeni bir arter mukavelesiyle giriilen yahut da yk tamamen boaltldktan sonra balanan olculuktur.Madde 1238 3. YOLCULUK:

Muhtelif yolculuklar ayn hizmet veya i mukavelesinin hkm iinde yaplm olduu takdirde inci maddenin 3 nc bendinde yazl gemi alacakllarnn, daha sonraki bir yolculuktan doan acaklarndan dolay daha nceki yolculuklarn navlunu zerinde de kanuni rehin hakk vardr.M dde 1239 4. GEMADAMLARININ REHN HAKKI:

Deniz dnc alacaklsnn 1159 uncu maddeye gre haiz olduu rehin hakkna dier gemi alacak uni rehin haklarna dair hkmler tatbik olunur.Madde 1240 5. DENZ DNC ALACAKLISININ REHN HAKKI:

Gemi alacakllarnn rehin hakk, ana paray, faizi, deniz dnc primini ve masraflar ayn temin eder.Madde 1241 Deniz dnc alacaklsnn rehin hakknn mul 1160 nc madde hkm gereince yaplm gre tayin edilir. II - TEMN EDLEN ALACAK: 1. UMUM OLARAK: III - REHNN PARAYA EVRLMES:

Gemi alacakllar, gemi ve navlun (Deniz serveti) zerinden haklarn cra ve flas Kanunu h rine gre alrlar.Madde 1242 -

Donatann, alacan doduu srada veya daha sonra bortan dolay ayn zamanda ahsan dahil m mas, gemi alacakllarnn haklar zerinde hibir tesir icra etmez.Madde 1243 u kadar ki; 1. cra ve flas Kanununun rehinle temin edilmi alacaklar iin ihtiyati haciz isten miyeceine dair olan hkmiyle rehin paraya evrilmeden iflas yoliyle takip yaplmasna eng el olan hkm burada tatbik olunmaz. 2. Dava veya takip donatana kar olabilecei gibi, gemi balama limannda bulunsa bil e, kaptana kar da olabilir. Kaptan aleyhine verilen hkm veya kesinleen takip donatana saridir. 3. Mcerret gemi teferruatnn veya gemi siciline kaytl bulunmyan gemilerin sat ile un alacann devri hakknda cra ve flas Kanununun 112-121 inci maddeleri hkmleri tatbik nur. 2. DONATANIN AHS MESULYET:

Gemi bir donatma itiraki tarafndan iletildii takdirde bir tek donatann mal imi gibi, g mi ve navlun gemi alacakllarna karlk saylr.Madde 1244 Bu hkm bilhassa gemiadamlarnn hizmet ve i mukavelelerinden doan alacaklarna tatbik olunur. 3. DONATMA TRAK:

1. GEMNN CEBR VEYA ZARUR SATII: IV - SUKUTU: - Madde 1245 (Deiik fkra: 20/04/2004 - 5136 S.K. 6.mad) *1* Geminin;

Gemi, 1245 inci maddede yazl haller haricinde temlik edilirse, iktisap eden kimse, ilan yolu ile tebligat yaplarak belli olmyan gemi alacakllarnn rehin haklarnn iptalin karar verilmesini istiyebilir.Madde 1246 1. Yurt iinde cebri icra yoluyla, 2. Trkiye genelinde tiraj en yksek be gazete arasndan iki ayr gazetede gn ara i i kez ilnen tebligat yaplmak suretiyle gemi alacakllarnn sattan haberdar edilmeleri ka dyla yurt dnda cebri icra yoluyla, 3. Kaptan tarafndan 990 nc madde hkm gereince kanun yetkisine dayanarak zorunlu ha lerde, Satlmas durumunda gemi alacakllarnn gemi zerindeki rehin haklar kalkar. Sat bede tarafndan henz denmedii veya kaptann yahut acentenin elinde bulunduu mddete gemi alac ar iin gemi yerine geer. Gemi ipotei hakkndaki hususi hkmler mahfuz kalmak zere 1 inci fkra hkmleri gemi deki dier rehin haklarna da tatbik olunur. 2. PTAL KARARI: 1. BEKLK VE MUHAFAZA MASRAFLARI: V - DERECELER:

Geminin son limana girmesinden itibaren yaplan bekilik ve muhafaza masraflarnn (Madd e 1235, bent 1); gemi bakmndan gemi alacakllarnn dier btn alacaklarna kar rhan h 1247 1235 inci maddenin 2 ila 9 sayl bentlerinde yazl alacaklardan, son yolculua (Madde 12 38) ait alacaklar, yolculuun bitmesinden sonra doan alacaklar da dahil olmak zere d aha nceki yolculuklara ait alacaklara kar rhan hakkn haizdirler.Madde 1248 2. MUHTELF YOLCULUKLARDAN DOAN ALACAKLAR:

Ayn yolculua ait alacaklarla 1248 inci madde gereince ayn yolculua ait saylan alacakla r aadaki sraya gre denir:Madde 1249 Son yolculuktan evvelki yolculuklardan doan alacaklar arasnda yeni yolculuktan domu olanlar eskilerine tercih olunur. Muhtelif yolculuklar ayn hizmet veya i mukavelesi gereince yaplm olduklar takdirde 1235 inci maddenin 3 sayl bendinde yazl gemi alacakllar, daha sonraki bir yolculua ait alacaklar iin haiz olduklar rhan hakkn, daha nceki bir yolculua ait alacaklar iin d irler. Deniz dncne sebep olan yolculuk 1258 inci madde gereince birden ok yolculuu ihtiva ediyorsa, deniz dnc alaca, bu yolculuklarn birincisi bittikten sonra balanan yolculuk ara ait olan alacaklardan sonra gelir. 3. AYNI YOLCULUA AT MUHTELF ALACAKLAR:

Yukarki maddenin 1,2, 4 ve 5 inci bentlerinde gsterilen alacaklardan ayn bent iinde bulunanlar ayn sradadrlar.Madde 1250 1. Gemi, seyrsefer ve liman resimleri (Madde 1235, bent 2); 2. Gemiadamlarnn hizmet ve i mukavelelerinden doan alacaklar (Madde 1235, bent 3) ; 3. Klavuz cretleriyle kurtarma, yardm, fidye ve itiraz cret ve masraflar (Madde 1 235, bent 4), geminin mterek avarya garame borlar (Madde 1235, bent 5), zaruret hall erinde kaptann giritii deniz dnc muamelesinden ve dier kredi muamelelerinden doan ala larla bu mahiyette saylan alacaklar (Madde 1235, bent 6); 4. Yk ve bagajn teslim edilmemesinden veya hasara uramasndan doan alacaklar ile y olcu veya mal tama akitlerinin hi veya gerei gibi yerine getirilmemi olmasndan doan pe denmi navlunun geri alnmas dahil dier btn alacaklar (Madde 1235, bent 7); 5. 1235 inci maddenin 8 ve 9 sayl bentlerinde yazl alacaklar. 4. YUKARK MADDEDE YAZILI ALACAKLAR ARASINDAK SIRA:

Gemi alacakllarnn navlun zerindeki rehin hakk (Madde 1237), ancak navlun henz denmedi eya kaptan yahut acentann elinde bulunduu mddete hkm ifade eder.Madde 1251 Ayn maddenin 3 nc bendinde yazl alacaklar arasnda sra, dou tarihlerine gredir; nda doanlarn sras birdir. Kaptan ayn zaruret icab olarak birden ok muamele (Madde 1235, bent 6) yapm olursa , bunlardan doan alacaklar ayn zamanda domu saylr. 1249 uncu maddenin 3 nc bendinde yazl olanlardan daha nce domu olan alacaklar de n kaptan tarafndan yaplan kredi muamelelerinden ve bilhassa deniz dnc mukavelelerinde n kan alacaklarla bu gibi nceki alacaklar tanma veya tecdit yahut bunlarn vadesini uza tma maksadiyle yine kaptan tarafndan yaplan mukavelelerden doan alacaklar, kredi mu amelesi veya mukavele yolculua devam etmek iin zaruri bulunmu olsa bile ancak nceki alacan haiz olduu rhan hakkndan istifade eder. 1235 inci maddenin 10 uncu bendinde yazl alacaklar, dou tarihlerine baklmakszn di btn gemi alacakllarndan sonra gelir. VI - NAVLUN ZERNDEK REHN HAKKI:

1. NAVLUNUN TAHSL HALNDE: 1247 ila 1250 nci maddeler hkmleri bu rehin hakkna da tatbik olunur. Navlun alacann devri halinde, gemi alacakllarnn rehin hakk, navlun henz denmedi paras kaptann yahut acentann elinde bulunduu mddete devralana kar da ileri srlebili VII - DONATANIN MAHDUT AHS MESULYET:

Navlun tahsil eden donatan, bu yzden rehin haklarn tamamen veya ksmen kaybetmi olan g emi alacakllarna kar, tahsil ettii nispette ahsan mesuldr; u kadar ki; donatann alac dan her birine kar olan bu mesuliyeti, tahsil olunan parann kanuni sra gereince paylal as halinde her birine isabet edecek olan miktar geemez.Madde 1252 -

Donatan navlunu, navlun zerinde rehin hakk olan gemi alacakllarndan birinin veya bir kann alacan demek iin kulland takdirde, rhan hakk olan alacakllara kar, anca ettii miktar nispetinde mesul olur.Madde 1253 Donatann kendi hesabna gemiye yklettii mallar iin ykleme yerinde ve ykleme zamann enmesi mutat olan navlun hakknda da 1 inci fkra hkm tatbik olunur. 2. NAVLUNUN BAZI ALACAKLILARA TEVZ HALNDE:

Donatan 1245 ve 1246 nc maddelerde yazl hallerde sat bedelini tahsil ederse cebri icr a veya zaruri sat neticesinde yahut ilan yoliyle davet sonunda verilen iptal karar sebebiyle rehin haklar dm olan gemi alacakllarna kar 1252 ve 1253 nc maddelerde ya i ahsan mesul olur.Madde 1254 3. GEMNN CEBR VEYA ZARUR SATII HALNDE:

Donatan; yalnz gemi ve navlun ile mesul olduu bir gemi alacaklsnn alacan rendikten lacaklnn menfaati iktizas olmad halde gemiyi yeni bir deniz yolculuuna (Madde 1238) g rirse, bu alacak iin ayn zamanda, geminin yeni yolculuun bandaki deerinin gemi alacakl ar arasnda kanuni sralarna gre paylatrlmas halinde bu, alacaklya decek olan mikta e, ahsan dahi mesul olur.Madde 1255 4. GEMNN YEN BR YOLCULUA IKARILMASI HALNDE:

Mterek avarya hallerinde feda edilen veya hasara uryan eyler iin verilen tazminat, gem i alacakllar iin, tazminatn karlk olduu eyler yerine geer.Madde 1256 Bu paylamada alacaklnn alacan tamamen elde edebilecei kabul olunur: u kadar ki, d tan bunun aksini ispat edebilir. Donatann, zerinde alacaklnn rehin hakk bulunan navlunu tahsil etmi olmas yznden nci madde hkm gereince doan ahsi mesuliyeti mahfuzdur. 5. TAZMNAT HALNDE:

Gemi alacakllarnn rehin haklar, rehin veya ipotekle temin edilmi veya edilmemi olan di r btn alacaklara takaddm eder.Madde 1257 Geminin zya veya hasar yahut maln zya veya hasar neticesi olarak navlunun eksilmes halinde, hukuka aykr hareketiyle bu zararlara sebep olan kimse tarafndan donatana d

enecek tazminat da ayn hkme tabidir. Donatan tazminat tahsil etmise, tahsil ettii miktar nispetinde gemi alacakllarna kar 1252 ve 1253 nc maddelerde yazl olduu gibi ahsan mesul olur. VIII - GEM ALACAKLILARININ DER ALACAKLILARA KARI RHAN HAKKI:

Navlundan, deniz dnc paralarndan, mterek avarya garame payndan ve kurtarma veya yardm t ve masraflarndan dolay (1077, 1159, 1204 ve 1232 nci maddeler gereince) yk takyided en rehin haklarndan navluna ait olann derecesi, btn dierlerininkinden sonra gelir. Bu sonunculardan yeni doan daha nce doana takaddm eder; ayn zamanda doanlarn sras ise . Kaptann ayn zaruret icabiyle yapm olduu muamelelerden doan alacaklar, ayn zamanda do saylr.Madde 1258 C - YK ALACAKLISI, HAKKINI VEREN ALACAKLAR VE DERECELER:

D - MRURUZAMAN: Mterek avarya haliyle hukuka aykr hareketlerden doan zya ve hasar hallerinde 1256, kaptan tarafndan bir zyan nne geilmesi veya azaltlmas iin 995 inci maddenin nc n sat halinde 1245 ve hesabna sat yaplm olan kimse sat bedelini almsa 1254 nc m atbik olunur. YEDNC FASIL : MRURUZAMAN I - MDDET: Bu kanunun 1235 inci maddesinin 1 ila 9 uncu bentlerinde yazl alacaklar bir ylda mru ruzamana urar. Bununla beraber:Madde 1259 -

Yukarki maddede yazl mruruzaman, alacaklnn donatan veya gemi adamlarndan birine kar talep haklarna da amildir.Madde 1260 1. mit veya Horn burunlarnn tesinde hizmetlerinden karlm gemiadamlarnn hizmet elelerinden doan alacaklar; 2. atmadan yahut 1220 nci maddeye giren bir hadiseden doan tazminat alacaklari yle kurtarma veya yardm creti alacaklar; iin mruruzaman iki yldr. II - AHS ALACAKLAR HAKKINDA:

Gemi alacaklar hakkndaki mruruzaman, alacan muaccel olduu tarihten itibaren ilemeye ba r. Ancak:Madde 1261 1067 nci madde hkm mahfuzdur. III - BALANGI:

Donatanlarn 1218 inci maddenin 2 nci fkrasna gre aralarnda haiz olduklar rcu haklar, ylda mruruzamana urar. Mruruzaman rcu hakkna sebep olan demenin yapld gnn geme e 1262 1. 1235 inci maddenin 3 nc bendinde yazl gemiadamlarnn alacaklar hakknda hizmet v i mnasebetinin bittii tarihten; 2. 1235 inci maddenin 5 inci bendinde yazl gemiye den dispe raporiyle tesbit edil mi bulunan mterek avarya garame paylarndan doan alacaklar hakknda dispe raporunun tasd kine ait kararn kesinlemesinden, ilgililer tarafndan dispe yapmaya mecbur tutulmas iin kaptan veya donatana kar alacak davalar veya 1209 uncu maddenin ikinci fkrasndaki sal ahiyetin kullanlmas hakknda, mterek avarya hareketinden sonra geminin 1207 nci madde hkmnce dispein yaplmas lazmgelen yere vard tarihten; 3. 1235 inci maddenin 7 ve 9 uncu bentlerinde yazl mallarn veya bagajn hasarlanm asndan veya ge teslim edilmesinden doan alacaklar hakknda mallarn teslimi tarihinden, mallarn teslim edilmemesinden doan alacaklar hakknda onlarn teslim edilmi olmalar ger eken tarihten; 4. Gemiadamlarndan birinin kusurundan doup 1235 inci maddenin 9 uncu bendinde yazl ve fakat bu maddenin 2 nci bendine girmiyen alacaklar hakknda ilgilinin zarar ren dii tarihten, gemilerin atmasndan yahut 1220 nci maddeye giren bir hadiseden doan ta zminat alacaklar hakknda ise hadisenin meydana geldii tarihten; 5. Kurtarma ve yardm masraf ve cretlerinden doan alacaklar hakknda, kurtarma ve yardm iinin bittii tarihten; itibaren ilemiye balar. Gemiadamlarnn avans veya taksit denmesini isteme haklar birinci bentte bildirile

n mruruzaman balangcn deitirmez. IV - HUSUS HALLER:

BRNC FASIL : UMUM HKMLER Deniz dnc paralar ve mterek avarya garame payndan dolay mallar takyid eden alaca a bu paralar ve garame paylarnn meydana getirdikleri ahsi talep haklar da bir ylda mru ruzamana urar. Mruruzaman; deniz dnc paralar bakmndan muaccel olduklar tarihten, mterek avarya paylar bakmndan ise dispe raporuna ait kararn kesinlemesinden balar. Kurtarma ve yardm cret ve masraflarndan dolay mallar takyid eden alacaklarla bu m asraflardan doan ahsi talep haklar, iki ylda mruruzamana urar. Mruruzaman kurtarma vey yardm iinin bittii gn balar. Denizde yolcu ve yk tama akitlerinden veya konimentodan tayan lehine doan masrafla tazmini ve navlun dahil olmak zere btn alacaklar bir ylda mruruzamana urar. BENC KTAP : SGORTA HUKUKU A - SGORTA MUKAVELES: I - TARF:

Sigorta bir akittir ki bununla sigortac bir prim karlnda dier bir kimsenin para ile l ir bir menfaatini halele uratan bir tehlikenin (bir rizikonun) meydana gelmesi ha linde tazminat vermeyi yahut bir veya birka kimsenin hayat mddetleri sebebiyle vey a hayatlarnda meydana gelen belli bir takm hadiseler dolaysiyle bir para demeyi veya sair edalarda bulunmay zerine alr.Madde 1263 -

Bu kitapta hkm bulunmadka sigorta mukavelesi hakknda Borlar Kanunu hkmleri tatbik olu .Madde 1264 Ruhsatname almam olan bir ahs ile, onun ruhsatname almam olduunu bilerek yaplan s rta szlemesi hakknda Borlar Kanununun kumar ve bahis hakkndaki 504 ve 505 inci maddel eri tatbik olunur. u kadar ki; Trkiye dndaki sigortaclarla yaplm bulunan sigorta aki bu hkmden mstesnadr. Birok ahslarn birleerek ilerinden herhangi birinin duar olaca her nevi tehlikede zikodan) doan zararlar tazmin etmeyi taahht etmelerine "Karlkl sigorta" denir. II - TATBK OLUNACAK HKMLER VE AMR HKMLER:

I - UMUM OLARAK: 1269, 1274, 1277, 1279, 1286, 1321, 1333, 1339, 1341, 1344 ve 1346 nc maddele rle 1304 nc maddenin 2 nci fkras hkmlerine aykr olan mukaveleler batldr. (Deiik fkra: 12/10/1983 - 2915/1 md.) 1270 inci maddenin 2 nci fkras, 1273, 1275 inci maddelerle 1278 inci maddenin ikinci cmlesi, 1283, 1284, 1285, 1289 uncu mad delerle 1292 nci maddenin son fkras, 1301 inci madde ile 1312 nci maddenin 2 nci fk ras, 1315, son fkras hari 1332 nci maddelerle 1345 inci maddenin 2 nci fkras, 1350 nci maddenin 2 nci fkras, 1361, 1362 nci maddelerle 1365 inci maddenin 2 nci fkras, 136 6 nc maddenin 2 nci fkras, 1367, 1368, 1369, 1395, 1396, 1397, 1399, 1400, 1401, 14 20 ila 1430 ve 1453 ila 1459 uncu maddeler hkmlerine aykr olan mukavele artlar hkmsz 1265, 1266, 1280 inci maddelerle 1281 inci maddenin son fkras 1287 nci madde, 1288 inci maddenin ikinci fkras, 1290, 1291, 1292 nci maddenin birinci fkras, 1293, 1295 inci maddelerle 1297 nci maddenin 1 inci fkras, 1298, 1299, 1300, 1302, 1306, 1314, 1317, 1318, 1324 ila 1329, 1331 inci maddelerle 1332 nci maddenin son fkra s, 1334 nc maddenin 2 ve 3 nc fkralar 1336 nc maddenin ikinci fkras, 1338 inci madd inci cmlesi hkmleriyle 1371 inci maddenin 3 nc fkras, 1441 inci maddenin birinci fkra sigorta ettiren kimsenin zararna olarak mukavele ile deitirilemez. Deitirilirse kanu n hkmleri re'sen tatbik olunur. Dier kanunlardaki sigortalara mtaallik amir hkmler mahfuzdur. B - SGORTA POLES VE MUVAKKAT LMHABER: Sigortac sigorta ettirene sigorta mukavelesi gereince her iki tarafn haiz olduu hak ve borlar gsteren ve kendi tarafndan imza edilen bir sigorta poliesi veya onun yerine gemek zere bir muvakkat sigorta ilmhaberini ekleriyle beraber vermeye mecburdur. S

igortac istedii takdirde, sigortal dahi polie veya ilmhaberin ve eklerinin bir rneini mzalyarak sigortacya vermekle mkelleftir.Madde 1265 Polie ve ilmhaberin aada yazl hususlar ihtiva etmesi lazmdr:Madde 1266 Polie ve ilmhaberi sigorta ettirenin talebi zerine nama, emre yahut hamile yazl o larak tanzim olunabilir. II - MUHTEVASI:

Sigorta mukavelesi dorudan doruya sigorta ettiren kimse veya onun temsilcisi veya vekili ile yaplmsa mukavele tarihinden yirmi drt saat iinde ve mukavele bir tellal va stasiyle yaplm ise en ge on gn iinde sigortac polieyi sigorta ettiren kimseye vermey burdur. Aksi takdirde sigorta ettiren kimse sigortac ile sigortaya araclk yapan tel laldan tazminat istiyebilir.Madde 1267 1. Sigortacnn ve sigorta ettirenin ve varsa sigortadan faydalanan kimsenin ad v e soyad veya ticaret unvan ve ikametgahlar; 2. Sigortann mevzuu; 3. Sigortacnn stne ald rizikolarla bunlarn balyaca ve son bulaca an; 4. Sigorta bedeli; 5. Primin tutar ile deme zaman ve yeri; 6. Sigortacnn stne ald rizikolarn hakiki mahiyetlerini tamamen tayine yaryacak b er; 7. Tanzim tarihi. Sigorta poliesi birinci fkrada yazl hususlardan baka ktisat ve Ticaret Vekaletince tasdik edilmi ve zahmetsizce okunabilecek bir tarzda baslm olan sigorta umumi artlarn muvakkat sigorta ilmhaberi ise, zikri geen umumi artlara atf ihtiva eder. Bu fkradak i tasdika ve baskya ait olan artlarn yerine getirilmemi olmas halinde dahi umumi artna me hkmlerinden sigorta ettirenin zararna olanlar yerine kanun hkmleri tatbik olunur. III - POLEY VERME MKELLEFYET: Sebepsiz yere denmi bulunan primin veya sigorta bedelinin geri alnmas alacaklar dahil sigorta mukavelesinden doan btn mutalebeler, iki ylda mruruzamana urar.Madde 1268 C - MRURUZAMAN: BRNC KISIM : UMUM HKMLER KNC FASIL : MAL SGORTASI A - SGORTA EDLEN MENFAAT: I - MENFAAT SAHB:

Bir mal muayyen rizikolara kar temin etmekte para ile llebilecek bir menfaati olan mal ik, malikin adi veya rehinli alacakls, maln muhafazasndan dolay malikine kar mesul ola acenta, kirac, komisyoncu ve dier kimseler, maln muhafazasnda hakikaten menfaatli o lan kimseler yahut bunlarn kanuni temsilcileri, bu menfaati sigorta ettirebilirle r.Madde 1269 1. UMUM OLARAK: II - DER BR KMSENN NAM VE HESABINA YAPILAN SGORTA: Bir kimse dier bir kimsenin nam ve hesabna dahi sigorta akdedebilir; u kadar ki; o kimse, nam ve hesabna hareket ettii kimseyi temsile salahiyetli deilse sigorta prim inden dolay bizzat mesul olur.Madde 1270 -

Vekaleten akdolunan sigorta mvekkil tarafndan kabul olunduu takdirde vekil vekalete uygun olarak hareket etmi saylr. Sigorta artlarna dair mvekkil talimat vermemi ise ve il, vekaleten sigorta ettirecei yerdeki mutat artlar dairesinde sigorta akdetmeye mecburdur.Madde 1271 Nam ve hesabna sigorta mukavelesi yaplan kimse rizikonun gereklemesinden nce veya sonra icazet verirse sigortadan faydalanr. Dier bir kimsenin nam ve hesabna yapld, mukavele artlarndan anlalmyan bir sigo

elesi bunu yapm olan kimsenin nam ve hesabna yaplm saylr. 2. VEKL LE MVEKKL ARASINDAK MNASEBET: 1. ACZE KARI SGORTA: III - ALACAKLININ MENFAAT:

Bir alacakl alacan, borlunun aczi rizikosuna kar sigorta ettirebilir. Bu takdirde aksi e mukavele yoksa sigortac, ilk nce borlunun mallarna mracaatla bunlar sattrarak alaca sil etmesini sigorta ettiren alacakldan istiyebilir.Madde 1272 A - HALEFYET: 2. AYN BR HAKLA TEMN EDLEN ALACAK SAHB: Menkul ve gayrimenkul mallarla gemiler zerine haciz n yahut bunlar zerinde hapis hakk veya buna benzer kllar mezkur eyleri sigorta ettirmiler ise, hasar inat ancak mezkur alacakllara nazaran alacaklarnn e gemi saylrlar.Madde 1273 koyduran veya bunlar rehin ala imtiyazl bir hakk haiz olan alaca vukuu halinde denmesi gereken tazm taalluk eyledii sigortal eyler yerin

Sigorta olunan eye hakk taalluk eden alacakllarn imtiyaz dereceleri birbirinden fark l ise bu eyin deeri imtiyaz derecesi sonradan gelen alacaklnn alacan ifaya kafi olmad tte bu alacakl o eyi sigorta ettiremez.Madde 1274 B - TEMNATIN KAF OLMAMASI HALNDE:

Bir maln veya o mala mtaallik bir hakkn yalnz bir ksmnda menfaat sahibi olan kimse ken disine ait olan ksmndan fazlasn da sigorta ettirmise sigortann bu fazlaya ait ksm ond lgisi olanlar hesabna yaplm saylr.Madde 1275 IV - MTEREK MENFAATLERN SGORTASI:

Mkerrer sigorta (Reassrans) inhisar hakkndaki hkmler mahfuz kalmak zere sigortac, sig a ettii menfaati diledii artlarla tekrar sigorta ettirebilecei gibi sigorta ettiren kimse dahi sigorta primini sigorta ettirebilir.Madde 1276 V - MKERRER SGORTA REASSRANS:

I - MERU OLMASI: Mkerrer sigorta, sigortacnn sigorta ettirene kar olan borlarn skat etmez ve sigo ttiren kimseye, mkerrer sigortay yapan sigortacya kar dorudan doruya dava hakk vermez B - RZKO: 1. CAZ OLMIYAN SGORTA: Sigortadan faydalanan veya sigorta ettiren kimsenin kanunla yasak edilmi ve ahlak a (Adaba) aykr olan fiilinden doabilecek bir zarara kar sigorta yaplamaz.Madde 1277 Mukavelede aksine hkm olmadka sigortac, sigorta ettiren veya sigortadan faydalanan ki msenin yahut fiillerinden hukukan mesul bulunduklar kimselerin kusurlarndan doan ha sarlar tazmin ile mkelleftir. Fakat hibir halde sigortac sigorta ettiren veya sigort adan faydalanan kimsenin kasdndan veya aksi mukavelede yazl deilse sigorta edilen ma ln aybndan doan hasarlar tazmine mecbur olmaz.Madde 1278 2. SGORTA ETTRENLE SGORTADAN FAYDALANAN KMSENN KUSURU: 1. MUKAVELENN YAPILDII SIRADA: II - RZKONUN GEREKLEM OLMASI:

Mukavelenin yapld srada sigorta ettiren veya sigortadan faydalanan kimse, rizikonun g ereklemi olduunu yahut sigortac rizikonun gereklemesi imkan kalmadn bilmekte isel mukavelesi hkmszdr; u kadar ki; birinci halde sigortac sigorta primini istiyebilir.Mad de 1279 -

Sigortacnn mesuliyeti balamazdan nce sigorta ettiren veya sigortadan faydalanan kims enin fiil ve tesiri olmakszn rizikonun gereklemesine imkan kalmazsa sigortac prime ha k kazanmaz.Madde 1280 2. SGORTACININ MESULYET BALAMADAN NCE: 1. UMUMYET ESASI: III - VSAT VE MUL: Sigortac, harb ve isyandan baka bir sebeple mallara arz olan telef ve tagayyr gibi btn hasarlardan mesul olur.Madde 1281 -

Aksi kararlatrlm olmadka sigortac, primin dendii tarihten itibaren gerekleen rizi suldr. Sigortann devam mddeti mukavelede yazl deilse taraflarn mterek maksadiyle mah teaml ve sair haller gz nnde tutularak mahkemece tayin olunur.Madde 1282 Sigortacnn, 1 inci fkra gereince mesul olduu rizikolardan biri sigorta poliesinin hkmnden istisna edilmise vaki hasarn istisna edilen rizikolardan doduunun ispat sigort cya aittir. 2. MDDET: I - AKIN SGORTA: C - TAZMNAT ESASI: 1. UMUM OLARAK:

Sigortac, sigorta ettiren veya sigortadan faydalanan kimsenin ancak hakikaten urad za rar tazmine mecburdur. Sigorta bedeli sigorta olunan menfaatin deerini aarsa sigort ann bu deeri aan ksm batldr. Bu sebeple sigorta bedeli indirilir, sigorta priminin dah ona tekabl eden ksm indirilir ve primin fazla tahsil edilen ksm geri verilir; u kadar ki; menfaat deeri taraflarn rey birlii ile setikleri bilir kiiler tarafndan nceden ta dir ve tahmin edilmi ve taraflarca kabul olunmusa sigortac bu deere itiraz edemez.Ma dde 1283 Bir maldan elde edilmesi umulan karn makul haddi aan ksm, sigorta edilemez.Madde 128 4 2. UMULAN KARIN SGORTA ETTRLMES HALNDE: 1. MTEREK SGORTA: II - BRDEN OK SGORTA:

Bir menfaat birden ok sigortac tarafndan ayn zamanda ve ayn rizikolara kar sigorta olu duu takdirde yaplan mtaaddit sigorta mukavelelerinin heyeti umumiyesi ancak sigorta olunan menfaatin deerine kadar muteber tutulur. Bu takdirde sigortaclardan her bi ri sigorta bedellerinin toplamna nazaran sigorta ettii bedel nispetinde mesul olur .Madde 1285 -

Deerinin tamam sigorta olunan bir menfaat sonradan ayn kimse tarafndan ayn rizikolara kar sigorta ettirilemez; sigorta ettirilmise ancak aadaki hallerde ve artlarla mutebe saylr:Madde 1286 Mukavelelere gre mteaddit sigortaclar mteselsilen mesul olduklar takdirde sigorta ettiren kimse, urad zarardan fazla bir para istiyemiyecei gibi sigortaclardan her bir i yalnz kendi mukavelesine gre demekle mkellef olduu bedele kadar mesul olur. Bu hald e demede bulunan sigortacnn dier sigortaclara kar haiz olduu rcu hakk, sigortaclar a mukavelelere gre demeye mecbur olduklar bedeller nispetindedir. 2. FTE SGORTA:

Sigorta olunan menfaatin deerinin tamam nceki mukavele ile temin edilmemise bu menfa at, geri kalan deerine kadar, bir veya birka defa daha sigorta ettirilebilir. Bu t akdirde o menfaati sonradan sigorta eden sigortaclar deer bakyesinden dolay mukavele lerin tarihleri srasiyle mesul olurlar. Ayn gnde yaplm olan mukaveleler ayn anda yapl .Madde 1287 -

1. Sonraki ve nceki sigortaclar muvafakat ederlerse; Bu takdirde sigorta mukaveleleri ayn zamanda yaplm saylarak hasar vukuunda sigort a bedeli 1285 inci maddede gsterilen nispette sigortaclar tarafndan denir; 2. Sigorta ettiren kimse nceki sigortadan doan haklarn ikinci sigortacya devir ve ya o haklardan feragat etmi ise; Bu takdirde devir veya feragatin ikinci sigorta poliesine yazlmas lazmdr; yazlmazs a ikinci sigorta mukavelesi hkmsz saylr; 3. Sonraki sigortacnn ancak nceki sigortacnn demedii tazminattan dolay mesuliyeti klnm ise; bu halde nceden yaplm olan sigortann ikinci sigorta poliesine yazlmas zsa ikinci sigorta mukavelesi hkmsz saylr. 3. KISM SGORTA:

Sigorta bedeli, sigorta deerinden aa olduu takdirde ve sigorta edilmi menfaatin bir ks halele uramas halinde sigortac aksine mukavele bulunmadka sigorta bedelinin sigorta deerine olan nispeti neden ibaretse zararn o kadarndan mesul olur.Madde 1288 III - MENFAAT DEERNN ALTINDA OLAN SGORTALAR:

- Sigortac sigorta olunan menfaatin konusu olan maln deerini tahkik iin o mal diledii zaman muayene edebilir.Madde 1289 Sigortacnn sigorta bedelini amyan zararn tamamndan mesul tutulaca eklinde sigort avelesinin deitirilmesini sigorta ettirenin rizikonun gereklemesinden nce istemesi ha linde, bu istein noter protestosu ile sigortacya bildirildii gnden sonra gelen gnden itibaren akit hkmleri, kendiliinden, sigortacnn sigorta bedelini amyan zararn tamamn esul bulunduu eklinde deitirilmi olur. Sigortal, tarifede derpi edilen prim farkn es imin denmesine ait hkmler uyarnca der. IV - SGORTACININ TAHKK SALAHYET: I - HBAR MKELLEFYET: D - SGORTA ETTRENN MKELLEFYET VE BORLARI: 1. MUKAVELE YAPILIRKEN:

igorta ettiren kimse, sigortacnn mukavele yaplrken hakiki vaziyetleri bildii takdirde mukaveleyi yapmamasn veya daha ar artlarla yapmasn mcibolacak btn hususlar sigort rmeye mecburdur. Sigorta ettiren kimse sorulduu halde susmu veya noksan yahut haki kata muhalif beyanlarda bulunmu ise hakikata vakif olmyan sigortac mukaveleden caya bilir; u kadar ki; sigortac hakikat rendii tarihten itibaren bir ay iinde cayma hakkn lanmam ise bu hak der. Sigorta ettiren kimsenin kt niyeti anlald takdirde sigortac kazanr.Madde 1290 - S

- Sigorta ettiren kimse sigortacnn muvafakati olmakszn sigortal, maln yerini veya muka vele zamanndaki halini deitirdii takdirde bu deiiklik mukavelenin yapld anda mevcut alde sigortacnn sigorta mukavelesini yapmamasn veya daha ar artlarla yapmasn mucip b hiyette ise, sigortac mukaveleyi feshedebilir.Madde 1291 Sigorta mukavelesinin yaplmas srasnda sigorta ettirene doldurmas teklif olunan li stede yazl sorular dnda hibir mesuliyet tevecch etmez. 2. SGORTA MDDET NDE:

Sigorta ettiren kimse sigortann taalluk ettii rizikonun gerekletiini haber ald tariht itibaren be gn iinde sigortacya haber vermeye mecburdur. Bu mddet, nc ahsn sigorta amas halinde sigortacya sigortalnn mdafaasna yardm etmeye mecbur tutan mesuliyet sig alarnda sigortalnn tebligat zerine davay rendii, sigortalnn nc kiiye verecei rafndan denmesine ait mesuliyet sigortalarnda ise hakkndaki mahkeme kararnn kesinleti sigortalnn rendii veya dava olmakszn yahut dava neticesi beklenmeksizin nc ahsa ra demi olmas halinde paray demi olduu tarihten balar.Madde 1292 Birinci fkrada yazl deiiklii yapan kimse keyfiyeti sekiz gn zarfnda sigortacya b mise sigortac ihbar tarihinden itibaren sekiz gn iinde fesih hakkn kullanmad takdird ortann hkm devam eder. Sigorta ettiren kimse deiiklik keyfiyetini sigortacya ihbar etmedii halde dahi s igortac vaki deiiklii rendikten sonra sekiz gn iinde feshetmez veya sigorta primini t

il etmek gibi sigorta hkmnn devamna raz olduunu gsteren bir harekette bulunursa fesih akk der. 3. RZKONUN GEREKLENMES HALNDE:

- Sigorta ettiren kimse zarar nlemeye, azaltmaya ve hafifletmeye yaryacak tedbirler i almakla mkelleftir. Alnan tedbirlerden doan masraflar bu tedbirler faydasz kalm olsa bile sigortac tarafndan denmek lazmdr; u kadar ki; sigorta, menfaat deerinin tamamna alluk etmiyorsa vaki masraflar ancak sigorta bedelinin menfaat deerinin tamamna ol an nispetine gre denir.Madde 1293 Birden ok sigortalarda, sigorta ettiren kimse birinci fkrada muayyen mddet iinde sigortaclardan her birine gerek hasar keyfiyetini ve gerekse ayn menfaat hakknda y apt sigorta mukavelelerini bildirmeye mecburdur. Sigorta ettiren kimse kasten yukarki fkralar gereince ihbarda bulunmam ise sigort a haklarn zayi eder. Sigorta ettiren kimsenin kusuru halinde, kusurun arlna gre sigor demekle mkellef olduu bedel indirilebilir. II - KORUMA TEDBRLER: 1. UMUM OLARAK: 1292 nci maddenin son fkras hkm burada da tatbik olunur. III - PRM DEME BORCU:

- Sigorta ettiren kimse, primlerin en yksek haddinin tayinine ait hususi hkmler mah fuz kalmak zere, mukavele ile kararlatrlm olan primi demekle mkelleftir. Sigorta prim ukavelede gsterilmemise ilgili vekalete tasdik edilmi olan tarifeler gereince tayin o lunur.Madde 1294 (Deiik fkra: 21/06/1994 - KHK - 537/1 md.) Sigorta primi para olarak denir. deme iin senet verilmesi halinde senet bedelinin tahsil edildii tarihte deme yaplm saylr.

Madde 1295 - (Deiik madde: 21/06/1994 - KHK - 537/2 md.) Primin aylk veya yllk olarak taksitle denmesi kararlatrlabilir. Byle bir mukavele ksa sigorta priminin toptan denmesi lazmdr. 2. DEME ZAMANI: Sigorta priminin tamamnn, taksitle denmesi kararlatrlmsa ilk taksitin, akit yapl az ve polienin teslimi karlnda denmesi gerekir. (kinci fkra iptal: Anayasa Mahkemesi'nin 11/03/1997 tarih ve E.1997/24, K.1997 /35, sayl Karar ile) Sigortacnn sorumluluu primin veya ilk taksitin dendii tarihten balar.

Sigorta primi sigorta ettirenin ikametgahnda denir. Sigorta priminin sigortacnn veya acentasnn ikametgahnda deneceine dair poliede bir art varsa bu arta riayet olunur; ar ki; arta ramen sigorta primi fiilen sigorta ettirenin ikametgahnda denegelmekte i se art yok saylr.Madde 1296 u kadar ki, kara ve denizde mal tama ilerine ait sigortalarda sigortacnn sorumlulu , akdin yapld andan balyaca gibi sigorta primi de henz polie tanzim edilmemi olsa da muaccel olur. Sigortacnn sorumluluu balamadan nce sigorta ettiren kararlatrlm olan primin yar mukaveleden ksmen veya tamamen cayabilir. 3. DEME YER:

Madde 1297 - (Deiik madde: 21/06/1994 - KHK - 537/3 md.) 4. TEMERRT: Bir yldan uzun sreli can sigortalarnda, sigorta ettiren kimse, sigorta primini 1295 inci madde gereince vermemi veya prim tecil edilmi yahut taksitlere balanm olduu alde ibu primi veya herhangi bir taksidi vadenin bitiminde dememi ise, sigortac, ken disinin veya akid sfatyle hareket eden vekilinin yaz ile sigortacya bildirilmi son ik ametgah veya meskenine resmi bir ihtarname veya taahhtl mektup gndererek bir ay iind e sz konusu cret veya taksidi demez ise sigortann feshedilmi olacan ihtar eder. Bu s bitiminde bor denmemi ise szleme feshedilmi olur. (kinci fkra iptal; Anayasa Mahkemesi'nin 11/03/1997 tarih ve E.1997/24, K.1997 /35 sayl Karar ile)

Teminatn durduu sre iinde rizikonun gereklememesi artyla primin denmesi halinde at durduu yerden devam eder.

Birden ok yllar iin yaplan sigorta mukavelelerindeki sigorta priminin tayininde rizi koyu arlatrlm olan hususi sebepler gz nnde tutulmu ise, bu sebepler sonradan ortad dirde, sigorta ettiren kimse gelecek yllara ait primlerin indirilmesini istiyebil ir.Madde 1298 5. PRMN NDRLMES VE GER VERLMES: I - BORCUN MUL VE MUACCEL OLMA ZAMANI: Sigorta mukavelesinin kanuni sebeplerle sona ermesi halinde, kanunda bakaca hkm bulunmadka sona erme gnnden sonraki zamana ait olan prim onu demi olana geri verilir. E - SGORTACININ SGORTA BEDELN DEME BORCU: 1. UMUM OLARAK:

Sigorta bedelini deme borcu, karada ve i sularda tama rizikolarna ait sigortalar dahi l, btn mal sigortalarnda, rizikonun gerekletiini sigortacya ihbar borcunun 1292 nci ma de hkmnce doduu tarihten muaccel olur.Madde 1299 Sigorta edilen maln deeri poliede gsterilmemi ise sigorta ettiren kimse, bu maln rizik onun gerekletii andaki deerini ispata mecburdur.Madde 1300 Tazmini lazmgelen sigorta bedeli, sigorta olunan menfaatin rizikonun gerekletii zamandaki deerine gre tesbit olunur. Bu deer sigorta bedelini aarsa sigorta olunan m al tamamen telef olduu takdirde sigorta bedelinin denmesi lazmdr. Ksmen telef halinde tazminat miktar, aksine mukavele yoksa, sigorta bedelinin maln deerinin tamamna olan nispetine gre tayin olunur. 2. DEERN SPATI:

Sigortac sigorta bedelini dedikten sonra hukukan sigorta ettiren kimse yerine geer. Sigorta ettiren kimsenin vaki zarardan dolay nc ahslara kar dava hakk varsa bu hak n ettii bedel nispetinde sigortacya intikal eder.Madde 1301 Sigorta edilen maln deerinin poliede gsterilenden az olduunu iddia eden sigortac, bunu ispata mecburdur; 1283 nc madde hkm mahfuzdur. Deer hakknda taraflar her trl delil gsterebilecekleri gibi mahkeme dahi toplanm de illerle edindii kanaatini kuvvetlendirmek iin taraflardan birisine re'sen yemin et tirebilir. II - HALEFYET:

Sigorta akdi sona ermezden nce sigortac veya sigorta primi henz denmedii takdirde sig orta ettiren kimse, Borlar Kanununun 82 nci maddesinde yazl hale derse dier taraf taah hd yerine getirileceine dair teminat talep ve bu tarihten gn iinde teminat verilmemi e sigorta mukavelesini feshedebilir.Madde 1302 Sigorta ettiren kimse, 1 inci fkra gereince sigortacya intikal eden haklarn ihlal edecek bir hal ve harekette bulunursa sigortacya kar mesul olur. Sigortac zarar ksmen tazmin etmi ise sigorta ettiren kimse kalan ksmndan dolay nc ahslara kar haiz ol akkn muhafaza eder. F - ACZE DME HAL:

Mukavele mddeti iinde sigorta edilen maln sahibi her hangi bir surette deimise, mukave lede aksine hkm olmadka sigortadan doan hak ve borlar o maln rizikosu kendisine ait ol uu tarihten itibaren yeni sahibine intikal eder.Madde 1303 G - SGORTALI MALIN SAHBNN DEMES: A - RZKONUN MUL: Sigortac sigorta priminden dolay evvelki malike mracaat edebilir. KNC KISIM : YANGIN SGORTASI I - UMUM OLARAK:

Sigortac sigorta edilen menkul ve gayrimenkul mallara yangn sebebiyle arz olan btn ha sarlar tazmin ile mkelleftir.Madde 1304 -

ada gsterilen hasarlar aksine mukavele olmad halde yangndan doan zararlar hkmndedi 305 - A Sigortac, sigorta ettiren kimsenin kasten karm olduu veya kasten karlmasnda her bir ekilde su ortakl etmi bulunduu bir yangndan doan zararlar tazmin etmez. II - HUSUS HALLER:

Menkul ve gayrimenkul mallarn yangna kar sigortasna dair polieye 1266 nc maddede yazl uslardan baka:Madde 1306 1. Yangn durdurmak veya sndrmek iin kullanlan her nevi vastalardan yahut hararet v ya duman veya buhardan veya sigorta ettirilen eyann kurtarlmas iin alnan baka yere ta gibi tedbirlerden veya eyann kaybolmasndan yahut yangnn genilemesine mani olmak maksad iyle sigorta ettirilen binann ilgili memurun emriyle tamamen veya ksmen yktrlmasndan d oan hasar ve masraflar; 2. Sigorta edilen binann ayb, sigorta ettiren kimsenin malumu olmad surette bu ayp an ileri gelen hasarlar; 3. Yangn vukuuna sebebiyet vermemi olsa bile ateten, yldrmdan, infilaktan veya bun a benzer olaylardan ileri gelen hasarlar. B - POLE:

I - TESBT VE TAZMN EKL: 1. Sigorta olunan binann bulunduu mahallin, inaat tarznn ve kullanma eklinin; 2. Eya sigorta edilmise bunlarn bulunduklar binann yerinin, inaat tarznn ve kulla eklinin; yazlmas lazmdr. C - HASAR VE TAZMNAT:

Sigortal bir binaya yangndan dolay ksmen arz olan hasar, o binann yangndan nceki dee sonraki deerinin mukayesesi suretiyle tesbit olunur.Madde 1307 -

Aksine mukavele yoksa sigorta ettiren kimse yangndan kurtarlan eyay hasara uram olsa d hi sigortacya brakarak bedelinin tazminini istiyemez.Madde 1308 Sigortal bir binann yanmasndan doan hasar, bedelinin denmesi suretiyle tazmin olu nur. Tamamen veya ksmen yanan binann yeniden inas veya tamiri kararlatrlm ise tarafl rey birliiyle ve uzlamadklar takdirde mahkemece tayin olunan mddet iinde, masraflar si gortac tarafndan verilmek artiyle, sigorta ettiren kimse binay ina veya tamir ettirme ye mecburdur. Bu suretle sigortac ina veya tamir masraflar olarak demeye mecbur olduu parann mahalline sarfn murakabe etmek hakkn haizdir. II - BIRAKMA HAKKININ BULUNMAMASI: I - ARTLAR VE MUL: D - MESULYET SGORTASI:

Bir mala dier kimsenin hesabna olarak vazyed eden kimse, kusurundan dolay o mal tama men veya ksmen yand takdirde tazminat demeye mecbur kalmak rizikosuna kar mezkur mal orta ettirebildii gibi bir mal her ne sfatla olursa olsun elinde bulunduran kimse k usuriyle vukua gelecek bir yangnn dier bir kimsenin mallarna srayeti sebebiyle o kims eye kar hukukan mesul tutulmak rizikosunu sigorta ettirebilir. Bu takdirde aksine mukavele yoksa, sigortac, sigorta ettiren kimsenin bu kusurundan ancak dorudan doru ya doan hasar tazmine mecbur olup o kimsenin bakaca mahkum olaca tazminat demekle mke f olmaz.Madde 1309 -

Yukarki maddede yazl hallerde, sigortacnn sigorta ettirene kar demeye mecbur olduu t at tahsil salahiyeti munhasran sigorta ettiren kimsenin kendisine kar mesul olduu ahsa ait olup sigorta ettiren kimsenin alacakllar bu tazminattan faydalanamazlar. Sigo rta ettirenin kendisine kar mesul olduu ahs sigortacdan tazminatn tamamn alamam is dan dolay yangn sebebiyle kendisine kar mesul olan kimseye mracaat hakk mahfuzdur.Madd e 1310 -

II - FAYDALANAN KMSE: A - TATBK OLUNACAK HKMLER: NC KISIM : KARADA VE SULARDA TAIMA RZKOLARINA KARI SGORTA

Bu ksmda hkm bulunmyan hallerde denizcilik rizikolarna kar sigortalara mtaallik hk ik olunur.Madde 1311 -

Karada ve i sularda tanan eyann sigortas halinde sigortac, aksine mukavele yoksa, eya aycya teslimi tarihinden itibaren gnderilene kanunen teslim edilmi sayld zamana kad ne sebeple olursa olsun, maruz kald hasarlardan mesuldr.Madde 1312 B - RZKONUN MUL:

Sigorta bedeli, sigorta olunan maln tanmas iin taycya teslim olunduu zaman o yerdek le varma yerine ulamasna kadar olan tama cretine ve dier masraflara amildir; u kadar maln varma yerine ulamas halinde umulan ve makul haddi amyan kar, sigorta poliesine a yrca dercedilmek artiyle sigorta bedeline dahil ettirilebilir.Madde 1313 Sigortac tama ilerini grmeye memur olanlarn kasten veya kusurlariyle sebebiyet ver dikleri hasarlar da tazmin ile mkelleftir. C - SGORTA BEDEL:

Sigorta poliesi 1266 nc maddede yazl hususlardan baka aada yazlanlar da ihtiva eder 1314 D - POLE:

Tamaya mtaallik hadis alacak zaruretler dolaysiyle tama muvakkat olarak durdurulur yah ut tamann yaplmakta olduu yol, vasta veya tama tarz deitirilirse sigorta mukaveles lmi olmaz.Madde 1315 1. Maln tanaca vasta ve tamada takip olunacak yol; 2. Taycnn ad, soyad ve ticaret unvan; 3. Gnderenle tayc arasnda tama iin bir mddet tayin olunmusa bu mddet; 4. Eyann taycya tevdi olunduu yer ile gnderilene teslim olunaca yer. E - TAIMANIN DURDURULMASI: A - MENFAAT VE RZKO: DRDNC KISIM : ZRA SGORTA Biilmi veya biilmemi her nevi mahsuller, yln her zamannda sigorta ettirilebilir.Madde 316 -

I - MDDET NDE VAK OLAN HASARLAR: Zirai ve ehli btn hayvanlar her nevi bulac hastalklarla kazalara kar sigorta etti ebilir. B - MDDET:

Zirai sigortalar yapldklar mddet iin muteberdir. Sigortann devam mddetince meydana ge ek bir zarar ile mukavele sona ermez, dier zararlar iin de devam eder.Madde 1317 -

Karlkl zirai sigorta irketlerinde sigorta mddeti, irketin devam mddetidir. Ancak, ge ket ve gerekse ortak, her yl sonunda kooperatif irket hakkndaki hkmler gereince irket e dolaysiyle sigorta mnasebetini sona erdirmeye salahiyetlidir.Madde 1318 II - KARILIKLI SGORTALAR: Zararlar taraflarca tayin olunacak bilirkiiler tarafndan tesbit olunur.Madde 1319 C - ZARARIN TESBT:

Hrszlktan zarar gren kimselerle hrszlk dolaysiyle hukuki mesuliyete maruz kalan kimse i temin iin hrszla kar sigorta yaplabilir.Madde 1320 -

BENC KISIM : HIRSIZLIA KARI SGORTA BRNC KISIM : HAYAT SGORTASI NC FASIL : CAN SGORTASI A - MENFAAT: I - SGORTA ETTRLEBLECEK KMSE:

Bir kimsenin hayat, ya o kimse yahut onun bilgi ve muvafakati mevcut olmasa bile nc b ir ahs tarafndan sigorta ettirilebilir; u kadar ki; nc ahsn o kimsenin hayatnn de veya manevi menfaati bulunmas sigortann muteberlii iin arttr.Madde 1321 -

Sigortac, bir kimsenin ya muayyen bir mddet iinde veyahut mukavelede muayyen olan ar t ve haller iinde lm veya o kimsenin mukavele ile muayyen bir mddetten fazla yaamas ih imallerini sigorta edebilir.Madde 1322 Kklerin, mahcurlarn veya mmeyyiz olmyanlarn lmn art koyarak sigorta etmek bat yat zerine sigorta yaptrmak muteberdir. Her iki halde de lm vukubulursa sigortann lm ihindeki riyazi ihtiyat denir. Hayat sigorta olunan kimse ilk primin denmesinden evvel lm ise sigorta hkmszdr. II - LM VE YAAMA HTMALLER: Bir kimse hayatn, diledii bir veya muhtelif bedellerle, veya mtaaddit sigortaclara si gorta ettirebilir.Madde 1323 III - FTE SGORTA:

Hayat sigortas poliesine, 1266 nc maddede yazl hususlarn hayat sigortasna tatbiki kabi olanlarndan baka hayat sigorta olunan kimsenin ad ve soyad, ya, meslek ve sfat ve s nin hal ve derecesi yazlmak lazmdr. Bu polie nama veya emre yazl olabilirse de hamile yazl olamaz.Madde 1324 B - POLE: I - TARAFLARIN HAKLARI: C - PRMN DENMEMES: Sigorta priminin denmemesi halinde 1297 nci maddenin 1 inci fkras hkm cari olup sigor tacnn bu sebepten dava amya hakk yoktur.Madde 1325 -

Prim denmesinden muaf sigortann natk olaca bedel nceden temin edilen bedelin poliede y zl cetvele gre ve denmi safi primlerle polie uyarnca denmesi lazm gelen safi primler daki nispet esas tutularak dirilmesi suretiyle elde edilir.Madde 1326 Sigorta ettiren kimse, yl gemeden nce sigortadan cayar veya taahhdne riayet etmez e, verdii primi veya bedeli sigortacdan talebedemez. Sigorta ettiren kimse, en az ilk yllk primi dedikten sonra sigortadan cayar veya taahhdne riayet etmezse 1327 nci maddede yazl haklar kullanmad takdirde sigorta prim mesinden muaf bir sigorta haline evrilmi olur. Bunun artlarnn poliede aka gsterilme . Sigorta mukavelesinin kanuni sebeplerle sona ermesi halinde primlerin geri a lnmas hakknda 1298 inci maddenin ikinci fkras tatbik olunur. II - PRM DENMESNDEN MUAF SGORTALAR: Sigortac, en az ilk yllk primi denmi olan sigortay, sigorta ettiren kimsenin talebi ne ve sigorta poliesinin iadesi karlnda poliede yazl cetvele gre satn almaya veya oliesi zerinden dn para vermeye mecburdur.Madde 1327 III - SATINALMA VE DN VERME:

Sigortal, intihar veya intihara teebbs neticesinde ld takdirde sigorta arasz olarak e z yl devam etmi bulunuyorsa sigortac poliede yazl sigorta bedelini tamamen demekle ftir; bu mddetin gemesinden nce sigortalnn intihar annda akli melekeleri ne olursa ols n sigortac sigortann o andaki riyazi ihtiyatn der.Madde 1328 -

D - NTHAR:

I - NC AHIS LEHNE ART: Sigortadan faydalanan kimse hayat zerine sigorta yaplm olan ldrm veya onun ld r hangi bir ekilde su ortakl etmi bulunduu takdirde sigorta bedelinden mahrum kalr ve bedel lenin miraslarna ait olur. E - FAYDALANAN KMSELERN HAKLARI:

nc bir ahsn lehine yaplan hayat sigorta mukavelesinden doan hak ve menfaatleri sigort n talep ve tahsil salahiyeti dorudan doruya o kimseye aittir.Madde 1329 -

Sigorta ettiren kimse sigortadan faydalanan kimseyi mukavele yaplrken veya sonrada n tayin edebilir. Kezalik sigorta ettiren kimse sigortadan faydalanan kimseyi ta yin ettikten sonra da deitirebilir; u kadar ki, sigorta ettiren kimse deitirme hakknda n feragat ettiini sigorta poliesine yazdrmakla beraber sigorta poliesini sigortadan faydalanan nc ahsa teslim etmi ise o ahs deitiremez.Madde 1330 Sigorta mukavelesinde nc ahsn miras sfat gsterilmi olsa bile bu ahs birinci dorudan doruya sigortacya kar hak ve menfaatlere sahip olur. Medeni Kanunun 509 uncu maddesi hkm mahfuzdur. II - DETRME:

Sigortacnn iflas halinde henz yrrlkte olan sigorta mukavelesinden faydalanan kimselere ait mutalebe haklar, iflas kararna kadar her szleme iin tahakkuk etmi riyazi ihtiyatla rn ve bu tarihten deme gnne kadar hesap edilmi faizlerin verilmesine inhisar eder.Mad de 1331 III - SGORTACININ FLASI HALNDE:

Sigortal sigortacy haberdar etmeksizin Trkiye'de ve dnyann her tarafnda karada ve deni de mutlak surette, havada ancak yolcu sfatiyle seyahat edebilir.Madde 1332 F - RZKONUN MUL VE HBARI VE SGORTA BEDELNN MUACCEL OLMASI:

Ortaklar tarafndan verilen muayyen birer taksit neticesinde tahassul edecek tutar larn muayyen bir tarihte hayatta bulunanlar arasnda paylalmas artiyle yaplacak sigorta batldr.Madde 1333 Sulh zamanndaki silahl sevkiyat mahiyetini haiz seyahat ve seferberlikler srasnd a veya isyan, kargaalk ve i harb vukuunda sigorta mukavelesi muteber kalr. Umumi veya ksm seferberlik, devletin harbe girmesi ihtimali veya Trkiye Cumhuri yetini de ilgilendiren yabanc devletler arasndaki harb dolaysiyle kabul edilen mevz uatn tatbik edildii mddete hkmet; primleri veya srprimleri, her hangi bir sebeple olur a olsun, denmiyen her nevi hayat sigortalarn kesilmeye tabi tutabilir. Kesilme devresi iinde sigortalnn lm halinde kesilme tarihine kadar tahakkuk etmi r yazi ihtiyatlar bu tarihten deme tarihine kadar hesabedilmi teknik faizleriyle bir likte hak sahiplerine denir. Kesilme devresi iinde sigortal 1325 - 1327 nci maddele rde yazl haklardan faydalanabilir, Kesilme devresi iinde askeri vazifede iken len sigortallarn hak sahiplerine bin l iraya kadar olan sigorta bedellerinin tamam ve bu miktardan yukar olanlarnn bin lirad an aa olmamak zere hkmete tayin edilecek miktar ve fazlasnn riyazi ihtiyat ve harb arb hareketleri srasnda len sigortallarn hak sahiplerine sigorta bedellerinin tamam de ir, sigorta bedelinin hkmete tayin edilecek ksmna ait denmemi primlerle srprimler tek faizleriyle birlikte o demeden indirilir. Sigortas kesilmeye tabi tutulmu olan sigortal kesilme devresi sonunda hayatta i se sigorta mukavelesi tbbi muayeneye lzum kalmadan yeniden yrmeye balar ve sigortallar kesilme devresine ait primlerle srprimlerin teknik faizleriyle birlikte denmesiyl e, hkmete tesbit edilecek artlar dairesinde, mkellef tutulur veyahut sigorta mddeti o nispette uzatlmak suretiyle kesilme mddetine ait prim ve srprim borlarndan ibra olunu r. Sigortal veya sigortadan faydalanan kimse, rizikonun gerekletiini rendii tarihten tibaren be gn iinde durumu sigortacya bildirmeye mecburdur. Sigorta bedeli, bu be gnlk mddetin getii tarihte muaccel olur. hbar mkellefiyetinin yerine getirilmemesi halinde mal sigortalarna ait hkmler kyas yoliyle tatbik olunur.

G - TONTN: A - TARF: KNC KISIM : KAZAYA KARI SGORTA

Kazaya kar sigorta; sigorta ettirenin maruz kalaca her hangi bir kaza, hastalk, maddi menfaatlerini haleldar edecek her hangi bir olay, i kazalar yahut nevi ve mahiyet i muayyen baka bir kaza sebebiyle lm veyahut muvakkat veya daimi surette alma kudretin en veya imkanndan mahrumiyet halinde gerek sigorta ettirene, gerek miraslarna veya y erine gemi olanlara ve gerek muayyen veya mtaaddit hak sahiplerine muayyen sermaye tediyesini veyahut irat tahsisini bir prim karlnda sigortacya ykliyen mukaveledir.Madd 1334 -

Kaza sigortalar, sigorta ettirenin duar olduu kazadan dolay zararn tazmin etmek zere y plabilecei gibi kimseye demeye mecbur olaca kaza tazminatn telafi etmek maksadiyle dah yaplabilir.Madde 1335 Kaza sigortas bizzat sigorta ettiren kimse tarafndan yaplaca gibi bir veya mtaaddi t ahslar lehine olarak dier kimse tarafndan dahi yaplabilir. Bu kabil kazalarda sigor tac zararn bedelden az olduunu iddia edemez. Kazaya kar sigorta poliesi ferden bir vey a mteaaddit muayyen ahslar zerine olabilecei gibi bir heyet, bir cemiyet, bir grup zer ine dahi yaplabilir. Bu takdirde kazaya kar sigorta olunan kimselerin adlarn gstermiye lzum yoktur. Meslek veya memuriyetinin zikri kafidir. Bu ksmda hkm bulunmyan hallerde hayat sigortasna mtaallik hkmler tatbik olunur. Kanunun 112 nci maddesi hkm mahfuzdur. B - MENFAAT: I - UMUM OLARAK: C - TAZMNATIN MUL VE MUACCEL OLUU:

Kaza sigortalarnda sigortac aada yazl olaylarn vukuunda poliedeki tazminat vermekle tir.Madde 1336 -

Aksine art olmad takdirde sigortac poliede yazl tazminattan baka sigortalnn sarf e i masraflarn da vermekle mkelleftir.Madde 1337 1. Kaza lm intac eyledii takdirde gerek ani olsun ve gerek kaza tarihinden itiba ren azami bir yl iinde lm vukua gelsin tazminat, hak sahibine veya miraslara denir; 2. Daimi maluliyeti mucip olduu takdirde poliede yazl maluliyet derecesine gre ic abeden tazminat, sigorta ettirene denir. 3. Muvakkat surette alma kudretinden mahrum kald takdirde sigorta ettirene poliede yazl azami mddet iinde mahrumiyetin devam ettii mddete gnlk hesabiyle tazminat veril Kaza sigortalarnda rizikonun ihbar ve sigorta bedelinin muaccel oluu 1332 nci m addenin son fkras hkmlerine tabidir. Ancak, sigortalnn bir kaza sebebiyle diyecei taz ata ait davada ona yardm salamak veya tazminat karlamak zere yaplan sigortalarda ihbar mddetinin balangcna 1292 nci maddenin birinci fkrasnn ikinci cmlesi hkm tatbik olun II - TEDAV MASRAFLARI:

nc ahsn kusuru neticesinde vukua gelen kazalardan dolay sigorta ettirenin sigortacdan zminat almas, sigorta ettirenin nc ahsa mracaat hakkn iskat etmez. nc ahs, sig gortas nazara alnmakszn btn zarar ve ziyann tazminle mkellef tutulur.Madde 1338 D - KUSURLU OLAN KMSEYE KARI DAVA HAKKI: BRNC KISIM : UMUM HKMLER DRDNC FASIL : DENZCLK RZKOLARINA KARI SGORTALAR A - MENFAAT: I - UMUM OLARAK:

Geminin veya ykn denizcilik rizikolarn salimen geirmesinde para ile llebilir bir menf i olan kimse bu menfaatini sigorta ettirebilir.Madde 1339 -

1. MNFERT MENFAATLER: II - MEVZUU: Sigorta ettirilebilen menfaatler bilhassa aada yazl mevzulara taalluk edenlerdir:Madd e 1340 -

Kaptann veya dier gemi adamlarnn hizmet veya i akitlerinden doan cret alacaklar kendi i tarafndan sigorta ettirilemez.Madde 1341 1. Gemi; 2. Yaplmakta olan gemi; 3. Navlun ve yolcu tama cretinden doan alacaklar; 4. Yk; 5. Deniz dnc paralar; 6. Mterek ve hususi avarya paralariyle detilmeleri iin gemi, navlun, yolcu tama cr ti veyahut ykn karlk tekil ettii dier alacaklar; 7. Ykn gnderildii yere ulamasiyle elde edilecei umulan kar; 8. Kazanlacak komisyon; 9. Sigortacnn zerine ald riziko. Bunlardan birinin sigorta ettirilmesiyle dierleri sigorta ettirilmi saylmaz. 2. SGORTASI CAZ OLMIYAN MENFAAT: 1. KEND, BAKASI VE KMN OLACAKSA ONUN HESABINA SGORTA: III - MENFAATN SAHB:

Sigorta ettiren kimse kendi menfaatini "Kendi hesabna sigorta" eklinde, nc bir ahsn m aatini ise "Bakas hesabna sigorta" eklinde ve bu son halde de sigortalnn hviyetini bil irerek veya bildirmiyerek sigorta ettirebilir.Madde 1342 -

Sigorta salahiyetli bir vekil, vekaleti olmadan bakas hesabna tasarrufta bulunan bi r kimse yahut da sigortalnn dier her hangi bir temsilcisi tarafndan onun namna yaplrsa sigortalnn namna hareket eden kimse, sigorta ettiren saylmyaca gibi bizzat sigorta da akas hesabna sigorta saylmaz.Madde 1343 Mukavelede sigortann kendi hesabna m, yoksa bakas hesabna m yaptrld da tayin ir. "Kimin olacaksa onun hesabna" yaplan bir sigortadan bakas hesabna yaptrld anla sabna sigorta hkmleri tatbik olunur. Mukaveleden sigortann bakas hesabna veyahut kimin olacaksa onun hesabna yaptrld sa sigorta ettirenin kendi hesabna yaplm saylr. 2. TEMSL:

Sigortac tarafndan tazmin edilecek zararlarn meydana gelmesi imkan mukavelenin yapld a ortadan kalkm yahut bu anda zarar zaten meydana gelmi olsa bile sigorta mukaveles i muteberdir; u kadar ki; taraflar durumu biliyorsa mukavele hkmszdr.Madde 1344 Mukavelede ad ile gsterilen bir nc ahsn menfaatine taalluk eden bir sigorta, tere halinde, bakas hesabna sigorta saylr. 1270 inci maddenin 1 ve 2 nci fkralariyle 1271 inci madde hkmleri burada da tat bik olunur. B - RZKONUN GEREKLEM OLMASI:

I - AKIN SGORTA: Tazmin olunacak zararn meydana gelmesi imkannn ortadan kalkm olduuna yalnz sigorta yahut zararn zaten meydana gelmi olduunu yalnz sigorta ettiren bildii takdirde mukave le durumu bilmiyen taraf balamaz. kinci halde sigortac mukavelenin kendisini balamyaca leri srse bile primin tamamn istiyebilir. Mukavelenin sigorta ettiren iin bir temsilci tarafndan yaplmas halinde 1363 nc mad denin 2 nci fkrasnn hkm, bakas hesabna sigorta halinde 1364 nc madde hkm ve gemi, yk gibi birden ok konunun veya bir konuyu tekil eden eyann toptan sigortas halinde 136 7 nci madde hkm tatbik olunur. C - SGORTA DEER:

Sigorta olunan menfaatin tam deeri sigorta deeridir.Madde 1345 1. UMUM OLARAK: Sigorta bedeli, sigorta deerini aamaz. II - FTE SGORTA:

Bir menfaat ayn rizikoya kar birden ok sigortaclara sigorta ettirilmi ve sigorta bedel lerinin tutar sigorta deerini am olursa, sigortaclar sigortalya kar mteselsilen mes lar; u kadar ki; sigortal, urad zarardan fazla bir para isteyemiyecei gibi sigortacla n her biri yalnz kendi mukavelesine gre demekle mkellef olduu bedele kadar mesul olur .Madde 1346 -

Sigorta ettiren ifte sigortay meydana getiren mukaveleyi dier sigortadan haberi olm akszn yaplmsa, sigortaclardan her birinden sigorta bedelinin ve bununla mtenasip olara primlerinin de 1346 nc maddenin 2 nci fkrasnda yazl nispete gre indirilmesini istiyeb ilir.Madde 1347 Sigortaclarn birbirlerine kar olan rcu haklar her birerlerinin sigorta mukavelesi gereince sigortalya demekle mkellef olduklar sigorta bedelleri mecmuunun sigorta deeri ne olan nispetine gre tayin olunur; u kadar ki; sigortalardan biri hakknda yabanc hu kuk tatbik edilecek olursa yabanc hukuka tabi sigortac ancak tabi olduu hukuk gerein ce bizzat kendisine kar da rcu hakknn kullanlmas mmkn olduu takdirde dier sigortac kullanabilir. Sigortal haksz olarak bir fayda temin etmek niyetiyle ifte sigorta yaptrm ise bu n iyetle yaplm olan akitlerin her biri batldr; sigortac mukavelenin yapld srada butl rsa primin tamamn istiyebilir. 2. PRMN VE SGORTA BEDELNN NDRLMES:

Bir menfaati ayn rizikoya kar birden ok sigortaclara sigorta ettiren kimse her bir si gortacya teki sigortalardan gecikmeksizin haber vermeye mecburdur.Madde 1348 Sigorta bedelinin ve primin indirilmesi sigortann balad andan itibaren hkm ifade e er. Sigortaclardan biri iin riziko dier sigortac ile mukavele yaplmadan nce balam ol indirme, birinci sigortacya kar, ancak talebedildii andan itibaren hkm ifade eder. Sigortacnn mnasip bir ristorno creti istemiye hakk vardr. Sigorta ettiren ifte sigortay haber alr almaz gecikmeksizin indirme talebinde b ulunmazsa bu hak der. 3. HBAR KLFET: Sigorta bedeli sigorta deerinden az ise 1288 inci madde hkm tatbik olunur.Madde 134 9 III- MENFAAT DEERNN ALTINDA OLAN SGORTA: 1. TAKSE: IV - TAKSELENM POLE: Taraflar mukavele ile sigorta deerini muayyen bir para olarak tesbit ederlerse bu para taraflar arasnda sigorta deeri iin esas olur.Madde 1350 -

Bir polie ile gemi, navlun ve yk gibi birden ok mevzuun veya bir btn tekil eden eyann ptan sigortas halinde toptan bir tek sigorta bedeli konur fakat bu konularn bazlar ii n ayr takseler kararlatrlm olursa ayr olarak takselenmi her mevzu ayrca da sigorta e lmi saylr.Madde 1351 Takse esasl surette fahi ise sigortac indirilmesini istiyebilir. Umulan kar tak selenmi ise taksenin mukavele yapld srada ticari tahminlere gre elde edilmesi mmkn g r amas halinde sigortac bunun indirilmesini istiyebilir. "imdilik takselenmi" kaydn tayan bir polie, takse katilemedike, "takselenmemi" olie saylr. Navlun sigortasnda sigortac tarafndan tazmin edilecek bir zarar hakkndaki takse, ancak hususi surette art klnmsa sigorta deeri iin esas olabilir. 2. AYRI TAKSELER:

1. GEMNN DEER: V - HUSUS HALLER: A - UMUM OLARAK:

Taraflar deer biilmesi iin baka bir esas kararlatrmamlarsa, geminin sigortac iin ri balad andaki deeri, onun sigorta deeri saylr.Madde 1352 Donatm ve sigorta masraflariyle gemi adamlarna denecek cretler, gemi ile birlikte ve ya ayr ayr olarak yahut gayrisafi navlunun sigorta ettirilmesi suretiyle sigorta e ttirilebilir. Bunlar, ancak hususi surette kararlatrlmsa, gemi ile birlikte sigorta e ttirilmi saylr.Madde 1353 Bu hkm, geminin sigorta deerinin takselenmesi halinde de tatbik olunur. B - DONATIM VE SGORTA MASRAFLARYLE TAYFA CRET: A - UMUM OLARAK: 2. NAVLUNUN DEER: Navlun, gayrisafi tutarna kadar sigorta ettirilebilir.Madde 1354 -

Navlun sigorta edilirken tamamnn yahut bir ksmnn sigorta ettirildii tayin edilmemise n vlunun tamam sigorta ettirilmi saylr.Madde 1355 Mal tama mukavelelerinde art klnm olan navlun tutar ve muayyen bir navlun kararla eya mallar donatan hesabna yklenmise 1073 nc maddede yazl mutat navlun tutar, navlunu igorta deeri saylr. B - TEFSR KADELER:

Taraflar deer biilmesi iin baka bir esas kararlatrmamlarsa, mallarn ykleme yerinde e zamanndaki deerleriyle sigorta masraflar da dahil olduu halde gemiye ykleninceye ka dar yaplan btn masraflar, mallarn sigorta deeri saylr.Madde 1356 Navlunun safi yahut gayrisafi olarak sigorta ettirildii tayin edilmemise gayri safi navlun sigorta ettirilmi saylr. Sigorta bedelinin hangi ksmnn gidi ve hangi ksmnn dn navlununa ait olaca tayi zin gidi ve dn navlunlar bir tek sigorta bedeli zerine sigorta ettirilmise bedelin yar idi yars da dn navlununa ayrlr. 3. YKN DEER:

Donatm masraflar veya gemi adamlarna denecek cretler veya navlun, yolculuk srasnda ve arma yerinde yaplacak masraflar sigorta ettirilmi olduu takdirde sigortac, masraflar dan, cretlerden veya navlundan kaza neticesinde tasarruf edilen ksm iin tazminat ver mez. Masraflar ve cretler, ayr ayr sigorta ettirilmi olsun veya gayrisafi navlunun s igorta ettirilmesi suretiyle sigorta ettirilmi bulunsun yahut navlunla beraber yo lculuk srasnda ve varma limannda yaplacak masraflar dahi ykn sigorta ettirilmesi sras sigortalanm olsun, hkm deimez.Madde 1357 Navlun ile yolculuk srasnda ve varma yerinde yaplan masraflar ancak kararlatrld rde hesaba katlr. Yukar ki hkmler mallarn sigorta deeri takselenmi olmas halinde de tatbik olunur. 4. TASARRUF EDLEN MASRAFLAR: A - UMUM OLARAK: 5. UMULAN KAR VE KOMSYONUN DEER: Yk sigortasnda umulan kar veya komisyon, mallarn sigorta deeri takselenmi olsa dahi, ancak mukavelede aka bildirildii takdirde sigorta edilmi saylr.Madde 1358 -

Umulan kar veya komisyon ayr ayr olarak sigorta ettirilmi ve fakat sigorta deeri tak selenmemi bulunuyorsa, tereddt halinde, sigorta bedeli ayn zamanda sigorta deerinin de taksesi olarak kabul edilir.Madde 1359 Umulan kar yk sigortasna dahil olup da sigorta deeri takselenmi ve fakat takseni n hangi ksmnn umulan kara ilikin olduu tayin edilmemise taksenin yzde onunun umulan ka

a ait olduu kabul edilir. Umulan kar yk sigortasna dahil olup da sigorta deeri takse lenmemi ise mallarn 1356 nc maddede yazl sigorta deerinden yzde onu umulan kar olarak igorta ettirilmi saylr. Komisyon yk sigortasna dahil olmas halinde de 2 nci fkra hkmleri yzde on yerine y iki koymak suretiyle tatbik olunur. B - TAKSE: Deniz dnc paralar primiyle birlikte alacakls iin sigorta ettirebilir.Madde 1360 6. DENZ DNC PARALARI:

Borlarn yerine getiren sigortac, sigortalnn nc ahsa tazmin ettirebilecei bir zara ii takdirde, 1256 ve 1258 inci maddelerin 2 nci fkralarnn hkmlerine halel gelmeksizin, nc ahsa kar sigortalnn haklarna halef olur.Madde 1361 Deniz dnc paralar sigortasnda, deniz dncne kar hangi eylerin rehnedildii gst orta gemiye, navluna ve yke amil saylr. Eer hakikaten deniz dncne kar btn bu eyl e bunu ancak sigortac ileri srebilir. D - HALEFYET:

detilmesi iin deniz tehlikelerine maruz bir eyin karlk tekil ettii bir alacan sigor rilmi ve zararn meydana gelmi olmas halinde, sigortacnn sigortalya kar olan borlar etirmi olduu nispette sigortal, sigorta ettirilmi alacan borlusuna kar mevcut olan h sigortacya devretmeye mecburdur.Madde 1362 Sigortal, istedii takdirde sigortacya, masraf ona ait olmak zere, nc ahsa kar rna halef olduunu gsteren ve noterlike imzas tasdik olunan bir senet vermeye mecburdu r. Sigortal, sigortacnn yukarda yazl haklarna halel verecek olan her trl hareketinde esuldr. E - SGORTALI ALACAIN DEVR: A - MKELLEFYETN MUL: Sigortal sigortacdan hakkn istemeden nce borluya kar mevcut olan haklarn ileri ecbur deildir. KNC KISIM : MUKAVELENN YAPILDII SIRADAK HBAR MKELLEFYET I - UMUM OLARAK:

Gerek kendi ve gerekse bakas hesabna sigorta ettiren kimse, mukavelenin yapld srada k isince bilinen ve sigortacnn zerine alaca rizikonun takdiri iin olan nemine binaen muk veleyi yapp yapmamak veya ayn artlar altnda yapmak hususundaki kararna messir olabilec ek mahiyette olan btn halleri sigortacya bildirmekle mkelleftir.Madde 1363 -

Sigortann bakas hesabna yaptrlmas halinde mukavelenin yapld srada bizzat sigortal ki vekilin bildikleri hallerin de sigortacya bildirilmesi lazmdr. Bununla beraber s igortal veya aradaki vekil bildirilecek hali, fevkalade tedbirler alnmakszn, sigorta ettirene mukavelenin yaplmasndan nce haber veremiyecek kadar ge renirse, onlarn bu ha i bilmi olmalar nazara alnmaz.Madde 1364 Mukavele sigorta ettiren iin bir temsilci tarafndan yaplrsa, temsilci kendisince bilinen halleri de bildirmeye mecburdur. II - BAKASI HESABINA SGORTA HALNDE: I - CAYMA: Sigorta, sigortal vekalet vermeden ve onun malumat olmadan yaplm ve mukavelenin y apld srada vekaletin olmad sigortacya bildirilmise, sigortalnn bildirilecek hali mesine baklmaz. B - MKELLEFYETN HLAL: 1. SEBEPLER: A - MKELLEFYETN YERNE GETRLMEMES HALNDE:

nemli bir hal 1363 ve 1364 nc maddelerin hkmlerine muhalif olarak bildirilmemi olursa, sigortac mukaveleden cayabilir. Sigorta ettiren veya 1363 nc maddenin 2 nci fkrasna veya 1364 nc maddeye gre bilgisi nemli olan bir ilgili, hali renmekten kast ile kand hal bildirilmemise hkm ayndr.Madde 1365 Sigortac, nemli hale dair yanl bir ihbarda bulunulmu olmas halinde de mukaveleden caya bilir.Madde 1366 Sigortacnn bildirilmemi olan durumu bilmesi veya ihbar etmemi olmann kusura dayan mamas halinde cayma caiz deildir. B - YANLI HBAR HALNDE:

Sigorta ettirilmi mevzularn bir ksm hakknda sigortacnn caymasn hakl klacak artlar ancak sigortacnn geri kalan ksm iin mukaveleyi ayn artlar altnda yapm olmyaca ha nlald takdirde, sigortac bu ksm hakknda da mukaveleden cayabilir.Madde 1367 Sigortacnn ihbardaki yanll bilmesi veya ihbarn yanl yaplmasnn kusura dayanma yma caiz deildir. C - MKELLEFYETN KISMEN YERNE GETRLMES HALNDE: Mukaveleden cayma ancak bir hafta iinde caizdir. Bu mddet sigortacnn ihbar mkellefiye tinin ihlal edildiini rendii andan itibaren balar.Madde 1368 2. CAYMANIN MDDET, EKL VE HKMLER:

hbar mkellefiyeti gerei gibi yerine getirilmemi olup da bu hususta dier tarafa isnade dilebilecek bir kusurun bulunmamasndan dolay sigortac cayma hakkn haiz deilse ve rizik onun kabul edildiinden daha yksek olmas sebebiyle daha fazla bir prim verilmek lazm geliyorsa sigortac bunu istiyebilir. Mukavelenin yapld srada sigortacnn rizikoyu zer lmas bakmndan nemli olan bir durumun dier tarafa bilinmedii iin sigortacya bildirilm mas halinde dahi hkm ayndr.Madde 1369 Caymann sigorta ettirene kar beyan edilmesi lazmdr. Sigortac caysa da primin tamam alr; alnm tazminat geri verilir ve alnd gnden itibaren faizi de denir. Sigortac, rizikosunu zerine ald kaza tahakkuk ettikten sonra cayarsa, kendisine b ildirmemi olan halin kazann meydana gelmesi ve sigortacnn deme borcunun mul zerine b siri olmad takdirde, tazminat verme mkellefiyeti baki kalr. II - PRMN ARTIRILMASI VE CAYMA HAKKININ DMES:

- Hileden dolay Borlar Kanununun 28 ve 31 inci maddeleri gereince sigortacnn haiz old uu haklar mahfuzdur.Madde 1370 Sigortacnn kararlatrlan primden yksek prim istemek hakk, ihbar mkellefiyetinin ih edildiini veya nemli bir halin bildirilmediini rendii andan itibaren bir hafta iinde igortac tarafndan ileri srlmedii takdirde der. III - HLE HALNDE: A - PRM DEME BORCU VE PRM GER STEME HAKKI: NC KISIM : SGORTALININ SGORTA MUKAVELESNDEN DOAN BORLARI

Aksi kararlatrlm olmadka primlerin mukavele yaplr yaplmaz ve polienin teslimi kar dr.Madde 1371 I - YOLCULUUN DEMES: Prim demek borcu, sigorta ettiren kimseye der. 1298 inci maddenin ikinci fkras hkm, deniz sigortalarnda da tatbik olunur. B - RZKOYU DETRMEMEK BORCU:

Sigortac iin riziko balamadan nce mukavelede tesbit edilen yolculuk yerine baka bir y olculua balanrsa, gemi ve navlunun sigortasnda sigortac her trl mesuliyetten kurtulur; baka sigortalarda, ancak yolculuk sigortal tarafndan deitirilmemi yahut onun talimat v ya muvafakati olmakszn deitirilmi olduu takdirde dier yolculuk iin rizikoyu yklenir. 1372 Sigortalnn fiili veya talimat veya muvafakatiyle yolculuun balamas veya bitirilmesi ge

cikir veya gemi sigorta akdi ile tesbit edilen rotadan ayrlr veya sigorta akdiyle tesbit olunmu rotaya dahil saylamyacak olan bir limana urar yahut sigortal dier her ha ngi bir ekilde rizikonun artmasna veya deimesine sebep olursa ve bilhassa riziko dur umu hakkndaki hususi vaitlerini yerine getirmezse, rizikonun artm veya deimi olmasndan sonra meydana gelen kazadan sigortac mesul olmaz.Madde 1373 Sigortac iin riziko balandktan sonra mukavelede tesbit edilen yolculuk deitirilirs e sigortac yolculuun deimesinden sonra kan Kazalardan mesul deildir. Bununla beraber y lculuk sigortal tarafndan deitirilmemi yahut onun talimat veya muvafakati olmakszn de lmi yahut da yolun deitirilmesi zaruret halinden ileri gelmise sigortac bu kazalardan mesuldr; meer ki, bu zaruret hali sigortacnn stne almad bir rizikodan domu olsun. Baka bir varma limanna gitmeye karar verilip de bu kararn tatbikina geilince her iki varma limanna giden yollar henz ayrlmam olsa bile yolculuk deitirilmi saylr. B ek 1 ve gerek 2 nci fkradaki hallere tatbik olunur. II - YOLCULUUN GECKMES GB RZKOYU ARTIRAN FLLER:

Mukavele yaplrken kaptann ismen gsterilmesi, geminin o kaptan tarafndan idaresini vad etme saylmaz.Madde 1374 Birinci fkra hkm aada yazl hallerde tatbik olunmaz: 1. Rizikonun artmas veya deimesinin sonraki kaza zerine hibir tesiri olmad halin bndan anlalrsa; 2. Sigortac iin riziko baladktan sonra rizikonun artmas veya deimesine bir zaruret hali sebep olmusa (Meer ki, bu zaruret hali sigortacnn stne almad bir rizikodan dou n); 3. Kaptan insaniyet dncesiyle rotadan ayrlmak mecburiyetinde kalmsa; III - KAPTANIN AHSININ BLDRLMES: 1. GEMNN DEMES: IV - GEMNN TAYN:

Yk sigortasnda mallar bu husus iin kararlatrlan gemi ile, tanmazsa sigortac hibir k mesul olmaz. Bununla beraber sigortac riziko kendisi iin balandktan sonra mallar sig ortalnn talimat veya muvafakati olmakszn yahut bir kaza neticesinde, tamaya tahsis edi en gemiden baka bir surette tanmasna devam olunursa mukavele hkmlerine gre mesul olur; meer ki, kaza sigortacnn zerine almad bir rizikodan domu olsun.Madde 1375 -

Tayacak gemi veya gemiler gsterilmeksizin (Belli olmyan veya ad tayin olunmam gemilerl ) yaplan yk sigortasnda sigortal mallarn hangi gemiye yklendiini renir renmez, bun cya bildirmekle mkelleftir.Madde 1376 2. HBAR MKELLEFYET:

I - HBAR MKELLEFYET: Bu borcun yerine getirilmemesi halinde sigortac, yklenmi mallarn uryacaklar kazala hibirinden mesul olmaz. C - RZKONUN GEREKLEMES HALNDE MKELLEFYETLER:

- Sigorta ettiren veya sigortadan haberi olmak artiyle, sigortal bir kazay renir renme bunu sigortacya bildirmekle mkelleftir; bildirmezse sigortac vaktinde haber verilm esi halinde tazminattan azaltabilecei miktar, tazminat tutarndan indirebilir.Madde 1377

- Bir kaza vukuunda sigortal, gerek sigorta ettirilmi eyleri kurtarmak ve gerekse d aha byk zarara meydan vermemek iin mmkn olan gerekli tedbirleri almakla mkelleftir. Bu nunla beraber imkan varsa, lazm olan tedbirler iin nceden sigortacya danmaya mecburdur .Madde 1378 Mesuliyet sigortalarnda ihbar mkellefiyeti 1292 nci maddenin birinci fkrasnn ikin ci cmlesinde bildirilen hallerde davay veya hkmn kesinletiini renme yahut paray dem alar. II - KORUMA TEDBRLER: A - RZKONUN MAHYET:

DRDNC KISIM : RZKONUN MUL I - UMUMLK ESASI: Aadaki hkmler veya mukavele ile baka bir esas kabul edilmemi ise sigortac sigortann ca geminin veya ykn maruz bulunduklar btn rizikolar yklenir.Madde 1379 -

Sigortac aada yazl zararlar tazmin etmez:Madde 1380 Sigortac bilhassa rizikolar yklenir 1. nc bir ahsn kusurundan ileri gelse bile su alma, karaya oturma, paralanma, yanm batma, yangn, patlama, yldrm, zelzele, buz hasarna urama ve saire gibi tabii hadisele rle dier deniz kazalarndan doabilecek rizikolar; 2. Harb ve amme tasarruflarndan doabilecek rizikolar; 3. Sigortalnn kusuru olmakszn nc ahsn talebi zerine ihtiyati haciz veya ihtiya ler konma rizikosu; 4. Hrszlk ile deniz haydutluu yama ve dier zorbalk rizikolar; 5. Yolculua devam iin sigorta ettirilmi mallar 998 - 1001 inci maddelerle 1214 nc madde hkmleri gereince deniz dncne kar rehnetmek yahut ayn maksat iin mallar zerin veya kullanmak suretiyle tasarruf etmek rizikosu; 6. Sigorta ettirilmi ey iin bir zarar domak artiyle gemi adamlarndan birinin yolsu zluu veya kusuru rizikosu; 7. arpma neticesi sigortalnn; dorudan doruya veya bir nc ahsa ika edilen zara cbur olmak suretiyle bilvasta zarar grm olmas arasnda bir fark gzetilmeksizin, gemiler n atmas rizikosu. II - STSNALAR:

Sigortalnn bir zarar iin kaptan veya baka kimseden tazminat istemek hakk olsa bile, s igortac bu zarar tazmin etmekle mkelleftir. Sigortal zararn tazminini nce sigortacdan stiyebilir. Bununla beraber sigortal, tazminat isteme hakknn messir surette takibi ii n sigortacya lzumlu olabilecek yardmda bulunmaya ve bu hakk emniyet altna almak maksa diyle navlunu demeyip alkoymaya, gemiyi haczettirmeye veya baka mnasip bir ekilde, ma sraf sigortacya ait olmak zere, 1378 inci madde gereince halin icaplarna gre gerekli o lan tedbirleri almaya mecburdur.Madde 1381 1. Gemi ve navlunun sigortas halinde: A) Geminin 974 nc maddeye muhalif olarak denize elverili veya yola elverili bir halde bulunmadan yahut lzumlu vesikalar olmadan denize karlmasndan doan zararlar; B) atma hari olmak zere, donatann gemi adamlarndan birinin nc ahsa ika ettii z 47 ve 948 inci maddeler gereince mesul olmasndan doan zararlar; 2. Yalnz geminin sigortasnda: A) Geminin alelade kullanlmas yznden gemi ve teferruatnn urad zarar; B) Sadece eskime, rme veya kurt yenii sebebiyle gemi ve teferruatnn urad zarar; 3. Yk veya navlunun sigortas halinde: Mallarn tabii mahiyeti iktizas, hususiyle iten bozulma, kendiliinden eksilme, normal akma ve szma ve bunlara benzer dier sebep lerden yahut mallarn fena ambalaj yaplm olmasndan doan zararlarla fare veya sanlar ta dan mallara yaplan zararlar (Bununla beraber sigortacnn mesul olduu bir kaza yznden yo lculuk mutat olmyan bir ekilde uzarsa sigortac bu bentte yazl zararlar, yolculuun uzam sndan ileri geldikleri nispette tazmin etmeye mecburdur); 4. Sigortalnn kast veya ihmali ile sebep olduu zarar (Bununla beraber sigortac si gortalya kt bir hareket tarz isnadedilmedike, sigortalnn gemiyi yanl sevk ve idare e suretiyle sebep olduu zarar demeye mecburdur); 5. Yk veya umulan karn sigortas halinde : Ykletenin, gnderilenin yahut yk komisyon cusunun bu sfatla kast veya ihmalleriyle sebep olduklar zarar. III - NC AHISLARIN ZARARDAN DOLAYI MESULYET: I - RZKONUN BALANGICI VE SONU: B - RZKONUN MDDET: 1. GEMNN SGORTASI HALNDE: Geminin bir yolculuk iin sigorta ettirilmesi halinde sigortac iin riziko, ykn veya sa

frann alnmasna baland yahut ne yk ne de safra alnmyacaksa geminin kalkt andan it e varma limannda ykn veya safrann boaltlmas bittii anda biter.Madde 1382 -

- Yk, umulan kar veya tanacak mallardan kazanlacak komisyonun sigortas halinde riziko , mallarn gemiye veya mavnalara ykletilmek zere karadan ayrlm olduklar andan balar ve llarn varma limannda yeniden karaya karld anda biter.Madde 1383 Sigortal boaltmay muhik bir sebep olmakszn geciktirirse, riziko, byle bir gecikme olmasayd boaltmann bitmi olaca anda biter. Boaltma bitmeden nce yeni bir yolculuk iin yk ve safra alnrsa riziko, ykn veya sa nn alnmasna baland anda biter. 2. YK, UMULAN KAR VE KOMSYONUN SGORTASI HALNDE: Navlunun sigortas halinde riziko:Madde 1384 Boaltma; sigortal yahut, yk veya umulan karn inci maddenin 5 inci bendinde gsterilen kimselerden olmakszn geciktirilirse riziko, byle bir gecikme er. Ykleme ve boaltma srasnda mavnalarn mahalli n da sigortac mesuldr. 3. NAVLUNUN SGORTASI HALNDE:

sigortas halinde, sigortal veya 1380 biri tarafndan muhik bir sebep olmasayd boaltmann bitmi olaca and

teamllere gre kullanlmasndan doan r

Deniz dnc veya avarya paralarnn sigortas halinde riziko; bu paralarn avans olarak veri dii yahut, avarya masraflarn sigortalnn kendisi vermise, bunlarn sarf edildii anda ba ve deniz dncne kar rehnedilmi veya kendileri iin avarya masraflar sarf edilmi olan e gortasndaki rizikolarn bitmi olaca anda biter.Madde 1385 a) Geminin ve bu yzden navlunun maruz kald kazalar bakmndan, ayn yolculuk iin gem n sigorta ettirilmesi halinde riziko hangi anda balayacak ve sona erecek ise o an da; b) Ykn ve bu yzden navlunun maruz kald kazalar bakmndan, ayn yolculuk iin malla ta ettirilmesi halinde riziko hangi anda balyacak ve sona erecekse o anda; balam veya sona ermi saylr. Yolcu tama cretlerinin sigortas halinde riziko, gemi sigortasnda riziko hangi and a balam veya sona ermi saylrsa o anda balar veya sona erer. Navlunu veya yolcu tama cretini sigorta etmi bulunan sigortac, gemiyi ilgilendire n bir kazadan dolay, ancak navlun veya yolcu tama akitleri daha nce yaplm olduu takdi ve donatan kendi hesabna mal yklemi bulunursa, ancak yk gemiye veya mavnalara ykleti lmek maksadiyle daha nce karadan ayrlm bulunduu takdirde mesuldr. 4. DENZ DNC VEYA AVARYA PARALARININ SGORTASI HALNDE: 1. UMUM OLARAK: II - DEVAM MDDET:

lemiye balyan riziko mddeti sigortac iin, kararlatrlan mddet veya sigorta edilen y evamnca durmadan iler, hususiyle sigortac bir barnma veya ara limannda geen gnlerde ve yolculuk gidi ve geli iin sigorta edilmise gidi yolculuunun varma limannda geen gnle kan rizikodan da mesuldr.Madde 1386 -

Riziko mddeti ilemiye baladktan sonra sigorta edilmi yolculuktan arzu ile veya mecbur en vazgeilirse, rizikonun bitmesini tayin bakmndan yolculuun bittii liman varma liman yerine geer.Madde 1387 Mallarn geici olarak boaltlmas lazmgelir yahut gemi tamir iin karaya ekilirse, si tac mallarn veya geminin karada bulunduklar sradaki rizikodan da mesuldr. 2. YOLCULUKTAN VAZGELMES HALNDE:

Bu kanunun 1386 ve 1387 nci maddeleri hkmleri ancak 1373 ve 1375 inci maddeler hkmle ri mahfuz kalmak artiyle tatbik olunur.Madde 1388 Geminin yolculuundan vazgeildikten sonra mallar tanmak zere kararlatrlm olan ge aka bir suretle varma limanna tanrsa, tama ksmen veya tamamen karadan yaplsa dahi ba riziko bu mallar iin devam eder. Bu hallerde vaktinden nceki boaltmann masraflar geic i depo masraflar ve karadan olsa dahi tamann fazla masraflar sigortacya der.

3. MAHFUZ KALAN HKMLER: 1. UMUM OLARAK: III - MDDET ZERNE SGORTA:

Akit; gn, hafta veya ay yahut sene zerine yaplm ise sigorta, mukavelenin yapld gn s ikide balar ve mddetin son gn saat on ikide biter.Madde 1389 -

eminin mddet zerine sigorta edilmi olmas halinde mukavelede kararlatrlan sigorta mdde gemi yolda iken biterse hilaf art klnmadka sigorta, geminin en yakn varma limanna ula ve bu limanda boaltma yaplrsa 1382 nci maddede yazl olduu gibi boaltmann sonuna kada zatlm saylr. Bununla beraber sigortal, gemi henz yola kmadan sigortay uzatmak istem igortacya ihbar edebilir.Madde 1390 - G Mddetin hesabnda geminin bulunduu yer esas tutulur. 2. MDDETN UZATILMASI:

I - LMANI SEME HAKKI: Sigorta mddetinin uzatlmas halinde sigortal, uzama mddeti iinde ve gemi kaybolmusa gaiplik mddetinin bitimine kadar mddet zerine kararlatrlan primi demeye devam etmekle elleftir. Sigortann uzatlmamas halinde gaiplik mddeti sigorta mddetini aarsa gaiplik sebebiy le sigortacdan bir ey istenemez. C - RZKONUN YER: Birden ok limanlardan biri veya teki iin sigorta yaplrsa sigortal bu limanlardan birin i seebilir. Sigorta "bir liman ve bir baka liman" yahut "bir ve birka baka liman" iin yaplrsa sigortal bu limanlardan her birine urayabilir.Madde 1391 -

Sigorta birden ok limanlar iin yaplm veya sigortalya birden ok limanda durmak hakk ta sigortal bu limanlara ancak kararlatrlan veya mukavele yoksa seyrsefer icaplarna uygun bir sraya gre uramaya salahiyetlidir, fakat btn limanlara uramak mecburiyetinde deild r.Madde 1392 II - URANACAK LMANLAR SIRASI: I - UMUM OLARAK: Aksi anlalmadka poliedeki sra, kararlatrlm sra olarak kabul edilir. D - MTEREK AVARYA:

Mterek avarya halinde sigortac aada yazl zarar ve masraflar tazmin eder.Madde 1393 -

1. KADE OLARAK: 1. Sigortalnn kendi urad bir zarardan dolay kendi stne almaya mecbur olaca ks lduu halde mterek avarya garame paylar; 1089 ve 1214 nc maddeler gereince mterek ava saslarna gre muamele grecek olan garame paylar da mterek avarya garame paylar gibidir. 2. Gemide mal bulunmu olsayd mterek avaryadan saylacak olan fedakarlklar; 3. Alnan tedbirler neticesiz kalm olsa bile 1378 inci madde gereince kurtarma ve daha byk mahzurlardan korunma iin zaruri veya maksada uygun olarak yaplan baka masra flar; 4. Sigortacya den zararn takdiri ve tesbiti iin yaplacak masraflar, hususiyle keif ve muayene, deer bime, sat ve dispe masraflar. II - DSPEN HKM:

Sigortacnn mterek avarya garame paylar ile mterek avarya esaslarna tabi tutulan garam aylarndan doan borlar, Trkiye'de ve yabanc memlekette dispein yaplmas gerekli olan y ve o memleketin kanunlarna uygun olarak yaplm olan dispece gre tavin olunur. Hususiyl e mterek avaryadan olan bir zarara, uryan sigortal, dispete bu zarar iin takdir edilmi lan paradan fazlasn sigortacdan istemek hakkn haiz olmyaca gibi sigortac da, sigorta hi gzetilmeksizin, dispete takdir edilen parann tamamn demekle mkelleftir.Madde 1394

Sigortac, 1394 nc maddede yazl ve fakat kendisinin sigorta mukavelesine gre mesul olmy ca bir kazadan domu olan garame paylarn tazmin etmekle mkellef deildir.Madde 1395 Dispein yapld yerin hukukuna gre zarar mterek avaryadan saylmamakta ise sigortal rn dier bir hukuka gre ve hususiyle sigortann yapld yerin hukukuna gre mterek avar uu sebebine dayanarak sigortacdan zararn tazminini istiyemez. 2. STSNA:

Dispe kanunen salahiyetli bir kimse tarafndan yaplmsa sigortac, bu dispein yapld y eket hukukuna uygun olmadn ve bu yzden sigortalya zarar verdiini ileri srerek itirazd ulunamaz; meer ki, sigortal kendi haklarn gerei gibi gzetmemek yznden bu zararlara se olmu bulunsun. Bununla beraber sigortal kendi zararndan menfaat grenlere kar olan hak larn sigortacya devretmeye mecburdur.Madde 1396 3. SGORTACININ TRAZI:

Mterek avaryadan saylan veya mterek avarya hkmlerine tabi tutulan zararlara uram ol dolay sigortalnn mterek avarya hkmleri uyarnca nc ahstan alacakl bulunmas hal usulne gre dispe yaplm olduu takdirde ve (Tazminat alacann alnmas neticesine ula davalar hari) sigortalnn hakkn aramak iin gerekli btn tedbirlere bavurmu olmasna r lacan alamam olduu nispette mesuldr,Madde 1397 Buna mukabil sigortalnn urad zararn dispe yaplan yabanc memleketin hukukuna gr lazm gelmezken bu zarar mterek avarya olarak muameleye tabi tutulmusa sigortac sigor talya kar, dispei o nispette hkmsz olarak telakki edebilir. 4. SGORTALININ ALACAKLI OLDUU GARAME PAYLARI SEBEBYLE SGORTACININ MESULYET:

Sigortalnn kusuru olmakszn dispe yaplmam ise sigortal sigorta mukavelesi uyarnca b r iin sigortacya dorudan doruya mracaat edebilir.Madde 1398 5. KUSUR OLMAKSIZIN DSPEN YAPILMAMASI: I - EN YKSEK HADD: E - SGORTACININ MESULYET: igortac zarardan ancak sigorta bedeli tutarnca mesuldr.Madde 1399 - S

1. UMUM OLARAK: Sigortac, bu yzden denecek tazminatn tamam sigorta bedelini gese bile 1393 nc mad in 3 ve 4 nc bentlerinde yazl masraflarn hepsini demeye mecburdur. Bir kazadan sonra yeni bir kaza meydana gelecek olursa sigortac aadaki hallerde n ceki kaza dolaysiyle mesul olduu masraflar ve garame paylar hesaba katlmakszn sonraki kazadan doan zararlardan dahi btn sigorta bedeli tutarnca mesul olur: 1. nceki kaza neticesinde yukarki fkrada bildirilen mahiyetteki masraflarn (Mese la geminin tekrar satnalnmas veya itiraz masraflar) yaplm bulunmas; 2. nceki kasa neticesinde zarara uram eylerin tamiri veya eski hale konulmas iin p ra sarf edilmi (Mesela ayn maksatla avarya masraf denmi) olmas; 3. Yeni kazadan nce, sigortal tarafndan nceki kaza dolaysiyle mterek avarya garame eri denmi veya byle garamelerin denmesi iin ahsen bor altna girilmi olmas. II - MESULYETN TAHDD:

Sigortac bir kaza ktktan sonra sigorta bedelinin tamamn demek suretiyle sigorta mukave esinden doan dier btn borlardan ve hususiyle sigorta edilen eylerin kurtarlmas, korun ve eski hallerine getirilmesi iin lzumlu masraflar vermekten kurtulabilir.Madde 140 0 -

Sigortac 1400 nc maddedeki hakk kullanma hususundaki kararn sigortalya, sigortalnn k e bu kazann mahiyetini ve bundan dorudan doruya doan neticeleri ve kendisince biline n ve kazaya taalluk eden dier btn halleri kendisine bildirdii gnn gemesinden itibaren n ge gn iinde bildirmeye mecburdur; bu mddet iinde ihbarda bulunmazsa 1400 nc madde zl hakk der.Madde 1401 Kaza srasnda sigorta olunan eylerin bir ksm sigortacya ait olan riziko dnda kalm rsa 1 inci fkrada yazl hakk kullanan sigortac, sigorta bedelinin onlara den ksmn d bur deildir.

Sigortac sigorta bedelini demekle sigorta olunan eyler zerinde bir hak elde etmi olmaz. Sigortacnn yukarda yazl hakk kullanmak istediini bildiren beyan sigortalya ulam igortac; sigorta bedelini demi bulunsa bile sigorta edilen eylerin kurtarlmas, korunma s veya eski hale getirilmesi iin yaplan masraflar tazmin etmekle mkelleftir. 2. MDDET: Sigorta tam deer zerinden yaplmamsa sigortac, 1393 nc maddede yazl garame paylar, ar ve masraflardan ancak sigorta bedelinin sigorta deerine olan nispetine gre mesu l olur.Madde 1402 III - SGORTA DEERNN ALTINDA SGORTA HALNDE: Sigortacnn bir zarar tazmin borcu, sonradan sigortacya ait olmyan bir riziko neticesi nde yeni bir zararn ve hatta tam bir ziyan hadis olmasiyle ne der ne deiir.Madde 1403 IV - SONRAK KAZALAR ZERNE: 1. HUSUS AVARYA HALNDE: V - MUAFLIK:

Madde 1404 - (Deiik madde: 12/10/1983 - 2915/2 md.) Aksine szleme yoksa, hususi avaryalar, 1393 nc maddenin 4 nc bendindeki zararn tes iti masraflar hesaba katlmakszn sigorta deerinin yzde n gemedike sigortac bunlar de geerse yzde indirilmeksizin tam olarak tazmin eder.

Sigortac 1393 nc maddenin 1 - 3 sayl bentlerinde yazl garame paylarn, fedakarlklar flar sigorta deerinin yzde ne varmasalar bile demeye mecburdur. Ancak bunlar 1404 nc ede yazl yzde n tesbitinde hesaba katlmaz.Madde 1405 Gemi, mddet zerine veya birden ok yolculuk iin sigorta ettirilmi ise yzde her bi olculuk iin ayrca hesap edilir. Yolculuk mefhumu 1238 inci maddeye gre tayin olunur . 2. DENMES MECBUR MASRAFLAR:

Madde 1406 - (Deiik madde: 12/10/1983 - 2915/3 md.) 3. HUSUS MUKAVELELER: Sigortacnn mukavelede gsterilen nispette muaf olaca kabul edilmi bulunduu takdirde yzde yerine bu nispet esas alnmak suretiyle, 1404 ve 1405 inci maddeler uygulanr. 1. HARB RZKOSU HAKKINDA: VI - HUSUS KAYITLAR: A - "HARB ENGELLER FRANKODUR" KAYDI:

Sigortacnn harb rizikolarn stne almyaca ve dier rizikolar iin de sigortann yalnz r engel kmasna kadar srecei kararlatrlm hususiyle "Harb manileri frankodur" kayd p msa sigortac iin riziko; harb rizikosunun yolculuk zerinde tesir etmeye balad, bilha olculuun balamas veya devam harb gemileri, korsanlar veya abluka yznden sekteye urad harb rizikosunu bertaraf etmek iin geciktirildii gemi byle bir sebeple yolunu deitird ii veyahut da kaptan harb yznden gemiyi artk serbeste idare edemez hale dt anda bit e 1407 -

Sigortacnn harb rizikosunu stne almyaca ve fakat btn dier rizikolar harb yznden an sonra dahi stne alaca kararlatrlm, hususiyle "Yalnz deniz rizikosu iin" kayd p sigortac iin riziko; ancak sigorta olunan eye mtaallik mahkumiyet karariyle veya har b rizikosu istisna edilmi olmasayd rizikonun bitmi olaca anda biter. Fakat sigortac do udan doruya harb rizikosu yznden doan zararlardan ve bilhassa unlardan mesul deildir:M adde 1408 B - "YALNIZ DENZ RZKOSU N" KAYDI: Mukavele "Salimen muvasalat iin" kaydiyle yaplmsa sigortac iin riziko, geminin varma l

imannda mutat veya mnasp yere demir att veya baland anda biter.Madde 1409 1. Muharip devletlerin msaderesinden; 2. Harb gemileri ve korsanlarn zabt ve tahrip, imha ve yamalarndan; 3. Tevkif ve itiraz, durma limannn ablukas veya abluka edilen bir limana kabul edilmemek yahut da harb rizikosu dolaysiyle ihtiyari durma yznden kan masraflardan; 4. Byle bir durmann aada yazl neticelerinden; mallarn bozulmas ve azalmas; boa epo masraf ve rizikosu, sonradan sevk masraflar. Tereddt halinde harb rizikosunun zarara sebebiyet vermedii kabul edilir. 2. "SALMEN MUVASSALAT N" KAYDI:

Mukavele "Karaya oturmadan baka hasar frankodur" kayd ile yaplmsa sigortac hasardan do u bir zarardan; bu zararn kymet dkl yahut tamamen veya ksmen zyadan ibaret olmas e mallarn varma limanna tamamen bozulmu ve asli vasflar kaybolmu bir halde olarak ulam s yahut hasar veya bsbtn mahvolmak tehlikesi yznden yolculuk srasnda satlm olmalar rasnda bir fark gzetilmeksizin mesul olmaz; meer ki, sigorta edilen mallarn ykl bulund uu gemi veya mavna karaya oturmu olsun. Alabora, batma, teknenin krlmas, geminin paral anmas ve gemi veya mavnay tamir kabul etmez bir hale sokan bir deniz kazas karaya o turma gibidir.Madde 1410 Sigortac da ancak aadaki hallerde mesul olur: 1. Geminin sigortas halinde gemi tamamen zayi olur veya 1420 nci madde gereinc e braklr yahut bir kaza yznden varma limanna ulalmadan nce tamir kabul etmedii veya demedii iin 1432 nci madde gereince satlrsa; 2. Mallarn sigortas halinde bir kaza neticesinde mallar veya mallarn bir ksm varm a limanna ulamaz, hususiyle varma limanna ulamadan nce bir kaza neticesinde satlrsa; adar ki, mallar varma limanna ulam olursa sigortac bir hasardan veya hasar neticesind eki zyadan mesul olmaz. Bundan baka, sigortac hibir halde 1393 nc maddede yazl garame paylar ile fedakarl ve masraflar ekmez. 3. "KARAYA OTURMADAN BAKA HASAR FRANKODUR" KAYDI:

Mukavele "Karaya oturmadan baka krlma ve paralanma frankodur" kaydiyle yaplmsa sigorta ancak 1410 uncu maddeye gre hasardan mesul olduu nispette krlma ve paralanmadan mesul olur.Madde 1411 Karaya oturma veya buna eit saylan bir deniz kazas halinde sigortac byle bir deni z kazasndan doan ve 1404 nc maddede yazl yzde aan her hasardan mesul olup baka b mesul olmaz. Hasarn byle bir kazadan doduuna ihtimal verilebilirse onun kaza netice sinde meydana gelmi olduu kabul olunur. Sigortac hasardan domu olmyan her zarardan; karaya oturma gibi kazalardan birini n olup olmad aranmakszn, mukavele sanki yukardaki kaydolunmakszn yaplm gibi mesul o 93 nc maddenin 1, 2 ve 4 nc bentlerinde yazl garame paylar, fedakarlklar ve masraflar her halde mesul olursa da ayn maddenin 3 nc bendinde yazl masraflardan ancak kendisi ne decek bir zyan nne geilmesi iin yaplm olmalar artiyle mesul olur. Kendiliinden ate alma hali hari yangn veya byle bir yangn sndrme yahut bombardm doan bir hasardan "Karaya oturmadan baka hasar frankodur" kayd konulmu olsa dahi, s igortac mesul olur. 4. "KARAYA OTURMADAN BAKA KIRILMA VE PARALANMA FRANKODUR" KAYDI: Aadaki hallerde 1410 ve 1411 inci maddelere gre "Karaya oturma" vardr:Madde 1412 5. KARAYA OTURMA TABR:

A - TAM ZIYA: 1. Gemi deniz yolculuunun mutat hallerinden olmyarak bir yere saplanp kalr ve te krar yzdrlemezse; 2. Yere saplanan gemi demir zerinde hisalamak, yelken toplamak gibi alelade t edbirlerle deil direkler kesmek, ykn bir ksmn denize atmak veya boaltmak gibi fevkalad tedbirlerle yahut sularn fevkalade ykselmesi suretiyle, yzdrlrse; 3. Gemi teknesi saplanma yznden nemli bir zarara uradktan sonra gemi yzdrlrse. BENC KISIM : ZARARIN MUL I - HALLER:

1. GEM VEYA YK:

Gemi veya mallar yok olmu veya bir daha elde etmek ihtimali olmakszn sigortalnn elind en km, hususiyle kurtarlamyacak surette batm veya asli vasflar kaybolmu yahut gani a karar verilmise gemi veya mal iin tam zya vardr. Gemi enkaznn veya demirba teferruat tek-tk paralar kurtarlrsa bile tam zya var saylr.Madde 1413 - Navlun iin tam zya, btn navlunun kaybolmas halinde var saylr.Madde 1414 2. NAVLUN: - Mallarn varma yerine ulamas halinde beklenilen komisyon veya umulan kar iin tam zya , mallarn varma yerine ulamamalar halinde var saylr.Madde 1415 3. UMULAN KAR VEYA KOMSYON:

Deniz dnc ile avarya paralar iin tam zya; deniz dncne kar rehnedilen eylerle kend arya paralar avans olarak verilen veya harcanan eylerin tam zyaa uramalar veyahut da; alnan deniz dnleri veya sair takyitler neticesinde mezkur paralar karlamak iin hibi almyacak ekilde bir hasarla neticelenen dier bir deniz kazasna uramalar halinde var sa ylr.Madde 1416 4. DENZ DNC VEYA AVARYA PARALARI: 1. UMUM OLARAK: II- TAZMNAT: Tam zya halinde sigortac sigorta bedelini tam olarak demeye mecburdur. 1357 nci mad de hkmnce yaplacak indirmeler mahfuzdur.Madde 1417 A - KISM KURTARMA HALNDE: 2. NDRLME:

Tam zya halinde sigorta bedelinin denmesinden nce bir ey kurtarlm olursa bunun sat b sigorta bedelinden indirilir. Sigorta tam deer zerinden yaplmamsa sigorta bedelinden yalnz kurtarlan eyin sat bedelinin sigorta deeriyle mtenasip bir ksm indirilir.Madd 8 -

Umulan karn 1415 inci maddede yazl tam zya halinde mallar safi sat bedeli mallarn sig a deerini aacak kadar karl bir surette satlm olur yahut mterek avarya hallerinde feda ilmi olan veya 1001, 1112 nci maddelere gre tazminat verilmesi lazmgelen mallar iin sigorta deerlerinden fazla bir para tazmin edilmi olursa, aan para umulan karn sigor ta bedelinden indirilir.Madde 1419 Sigorta bedelinin denmesiyle sigortalnn sigorta edilmi ey zerindeki haklar sigorta a geer. Sigorta bedeli dendikten sonra tam veya ksmi bir kurtarma yaplrsa sonradan kurta rlan eyler zerinde yalnz sigortac hak iddia edebilir. Sigorta tam deer zerinden yaplm sigortac yalnz kurtarlan eylerin sigorta deeriyle mtenasip bir ksmna hak kazanr. B - UMULAN KARIN ZIYAI HALNDE: 1. ARTLARI: III - BIRAKMA:

Sigortal aadaki hallerde sigorta edilen ey zerinde haiz olduu haklar devrederek sigor bedelinin tamamnn denmesini istiyebilir:Madde 1420 A - UMUM OLARAK: 1. Gemi aadaki maddeler hkmnce gaip saylrsa; 2. Gemi veya mallarn ambargo edilmi, muharib bir devlet tarafndan msadere olunmu veya baka suretle bir amme tasarrufiyle alkonulmu yahut deniz haydutlar tarafndan zap tedilmi olmas sebebiyle sigortann mevzuu olan ey tehlikeye maruz bulunur ve bu olayl ar;

A) Akdeniz, Karadeniz ve Azak denizinin btn limanlar veya ksmlar da dahil olmak ze e bir Avrupa limannda veya Avrupa denizinde vaki olmusa alt ay; B) mit ve Horn burunlarnn berisinde olmak zere baka sularda vaki olmusa dokuz ay; C) Bu burunlardan birinin tesinde olmak zere baka sularda vaki olmusa 12 ay; getii halde gemi ve mallar serbest braklmam olursa. Bu mddetler kazann 1377 nci madde gereince sigortacya sigortal tarafndan bildirild ii gnden itibaren hesap olunur. 2. GEMNN GAPL:

Yolculua balam olan gemi gaiplik mddeti iinde varma limanna ulamam ve bu mddet ii liler ondan haber almamlarsa gaip saylr.Madde 1421 -

- Gaiplik mddeti, geminin yolculua balad gnden itibaren hesap olunur. Bununla beraber alktktan sonra gemi hakknda haber alnmsa gemi, emin olan habere gre son olarak bulundu yerden kalkm olsayd hangi gn yolculua balad gn saylacak idi ise o gnden itibaren eti hesap olunurMadde 1422 Gaiplik mddeti: 1. Kalkma ve varma limanlarnn her ikisi de Avrupa limanlarndan ise yelkenli iin alt, vapur iin drt ay; 2. Kalkma ve varma limanlarndan yalnz biri Avrupa dnda bir liman olur ve mit yahut Horn burunlarnn berisinde bulunursa, yelkenli ve vapur iin dokuz ay; bu burunlarda n birinin tesinde bulunursa yelkenli ve vapur iin 12 ay; 3. Hem kalkma ve hem varma liman Avrupa dnda bulunursa yolculuun ortalama mddeti i ki veya ay gemediine yahut aydan fazla srdne gre yelkenli ve vapur iin alt, d i aydr. Tereddt halinde en uzun mddet beklenir. B - MDDETN BALANGICI: A - UMUM OLARAK: 3. BIRAKMA MDDET: Brakma beyannn sigortacya brakma mddeti iinde vasl olmas lazmdr.Madde 1423 -

Brakma mddeti getikten sonra brakma caiz deildir, u kadar ki ; sigortalnn dier sebep olaysiyle bir zararn tazminini istemek hakk mahfuzdur.Madde 1424 1420 nci maddenin birinci bendinde yazl gaiplik halinde varma liman bir Avrupa liman ise ve ayn maddenin ikinci bendinde yazl olaylardan, birinin vukuu halinde ola y Akdenizin, Karadenizin ve Azakdenizinin btn liman veya ksmlar da dahil olmak zere bi r Avrupa limannda veya bir Avrupa denizinde vaki olmusa brakma sresi alt ay ve btn di hallerde dokuz aydr. Bu sre 1420 ve 1421 inci maddelerde yazl mddetlerin bitmesiyle il emeye balar. Mkerrer sigorta halinde brakma mddeti sigortacnn brakmay mkerrer sigortalya bild gnn gemesiyle ilemeye balar. B - BIRAKMA MDDETNN GEMES HAL:

A - SIHHAT ARTLARI: Geminin gaiplii halinde brakma mddetinin gemi olmasna ramen sigortal tam zya ii nat istiyebilir; u kadar ki; sigorta edilmi ey tekrar meydana karak tam zya halinin me vcut olmad anlalrsa sigortacnn talebi zerine ve sigorta bedelinin denmesi neticesin inci maddeye gre elde ettii haklardan feragat etmesi karlnda sigorta bedelini geri ve erek urad ksm zararn tazmin edilmesiyle iktifa etmeye mecburdur. 4. BIRAKMA BEYANI: Brakma beyannn muteber olmas iin kaytsz ve artsz yaplmas ve sigorta edilmi eyin niz rizikolarna maruz bulunduka tamamna taalluk etmesi lazmdr.Madde 1425 -

Brakma beyannn dayand olaylar doru kmaz veya beyann teblii srasnda artk mevcut beyan hkmsz kalr. Buna mukabil daha nce bagstermesi halinde brakma hakknn kullanl labilecek olaylar sonradan ksa bile brakma beyan her iki taraf balar.Madde 1426 Sigorta tam deer zerinden yaplmamsa sigortal sigorta edilmi eyin ancak mtenasip

mak mecburiyetindedir. Brakma beyanndan caylmaz. B - HKMSZL: A - BIRAKILAN EY ZERNDEK HAKLARIN SGORTACIYA GEMES: 5. HKMLER:

Sigortalnn braklan ey zerinde haiz olduu btn haklar brakma beyan ile sigortacya g 27 -

Sigorta bedelinin denmesi ancak brakmann hakl olduunu gsteren vesikalar sigortacya ibr z olunduktan ve bunlar incelemek iin mnasip bir mddet getikten sonra istenebilir. Brak ma gaiplik sebebiyle vaki olursa geminin kalkma limanndan kt tarih ile gaiplik mddeti nde varma limanna ulamad hakknda gvenilir vesikalarn ibraz da lazmgelir.Madde 1428 Braklan eyi brakma beyan srasnda takyit eden ayn haklar sebebiyle sigortal sigor teminat gstermeye mecburdur; meer ki; bu ayni haklar sigorta mukavelesine gre sigor tacnn mesul olduu rizikolardan domu olsun. Geminin braklmas halinde brakma beyanndan sonra kazanlm olmak artiyle, kazann v uu yolculuun safi navlunu geminin sigortacsna ait olur. Navlunun bu ksm mesafe navlunu n tesbiti iin tatbik olunacak hkmlere gre hesap olunur. Bu hal ve vaziyet dolaysiyle sigortalnn urad zarar demek, navlun ayr olarak sigorta ettirilmi olduu takdirde, n igortacsna der. B - SGORTA BEDELNN DENMES:

Sigortal brakma beyanndan sonra da 1378 inci madde gereince sigorta edilmi eyleri kurt armak ve daha byk zararlara meydan vermemek iin gereken tedbirleri almaya, sigortacnn kendisi buna muktedir oluncaya kadar mecburdur.Madde 1429 Sigortal; brakma beyan srasnda braklan eye dair baka sigortalarn yaplp yaplm rinin yaplm olduunu, braklan eyin deniz dnc veya baka kaytlarla takyidedilip edil lmise bunlarn nelerden ibaret olduunu sigortacya elinden geldii kadar bildirmeye mecb urdur. Bunlar bildirilmemi ise sigortac sonradan bildirilinceye kadar sigorta bede lini demeden imtina edebilir. deme iin bir mddet kararlatrlmsa, bu mddet ancak bild sonradan yapld andan itibaren ilemeye balar. C - KORUMA TEDBRLER:

Sigortal; brakmann hakl olduunu tanyan sigortacya, talebi zerine masraflarn ekmek 427 nci madde gereince haklarn devrettiini gsteren ve imzas noterce tasdikli bir brakm senedi vermiye ve braklan eylere ait vesikalar teslim etmeye mecburdur.Madde 1430 Sigortal zyaa uram saylan bir eyin tekrar meydana ktn renirse bunu sigorta eye ve talebi zerine kendisine o eyin elde edilmesi veya paraya evrilmesi iin icabed en yardmda bulunmaya mecburdur. Masraflar sigortac der; sigortal talebederse kendisine mnasip bir avans vermeye d e mecburdur. D - BIRAKMA SENED: I - GEMDE: B - KISM HASAR: 1. UMUM OLARAK:

Geminin ksmen hasara uramas halinde zarar, 1198 ve 1199 uncu maddelere gre tayin edi lecek tamir masraflarnn tutarndan ibarettir; u kadar ki, bu masraflarn, sigortacnn st ld rizikolardan doan hasarlara mtaallik olmas lazmdr.Madde 1431 -

Geminin, 818 inci madde gereince tamir kabul etmez veya tamire demez bir halde bul unduu 990 nc madde uyarnca mahkumiyet karariyle tesbit edilmise sigortal, sigortacya k r gemiyi veya enkazn ak artrma yolu ile sattrmaya salahiyetlidir. Sat halinde zarar sat bedeliyle sigorta deeri arasndaki farktan ibarettir.Madde 1432 2. GEMNN SATII HALNDE:

Kusuru olmakszn sigortalya mehul kalm olan mhim zararlar ancak sonradan meydana kt tamirin balam olmas keyfiyeti; sigortalnn 1432 nci maddede yazl hakkn kullanmasna z.Madde 1433 Sigortacnn stne ald riziko ancak geminin veya enkaznn satlmasiyle biter; sigort elinin tahsilinden de mesuldr. Geminin tamire demez bir halde bulunduunu tayin iin geminin hasara uramadan nceki deeri tesbit olunurken, takselenmi olsun olmasn, geminin sigorta deeri nazara alnmaz . 3. TAMRE BALANDIKTAN SONRA MEYDANA IKAN ZARARLAR:

1. HASARA URAMI MALLAR: Sigortal hakkn, tamir baladktan sonra kullanrsa, sigortac yaplan tamir masraflar gemi satld zaman tamir sayesinde daha fazla bir bedel elde edildii nispette ayrca deme e mecburdur. II - YKTE:

Varma limanna hasarl olarak ulaan mallar iin, bu mallarn limanda hasarl halde haiz old uklar gayrisafi deerle ayn mallarn hasarsz olarak ayn limanda haiz olacaklar deer muk se olunarak, kaybettii deerin yzdesi tesbit olunmak lazmdr. Sigorta deerinin ayn mikta da yzdesi zararn miktar saylr.Madde 1434 -

Ykn bir ksm yolda zyaa urad takdirde zyaa uryan ykn deeri btn ykn yzde ka o miktar yzdesi zarar saylr.Madde 1435 Mallarn hasarl halde iken haiz olduklar deer, ak artrma yolu ile yaplacak sat i sigortac muvafakat ederse, deer bime suretiyle tesbit olunur. Mallarn hasara uramam b r halde iken haiz olduklar deer 1112 nci maddenin 1 inci fkrasna gre tayin edilir. Muayene, deer bime ve sat masraflar da sigortacya der. 2. ZYAA URAMI MALLAR:

Mallar yolculuk srasnda bir kaza dolaysiyle satlrsa zarar; mallarn navlunu, Gmrk Resm e sat masraflar karldktan sonra kalan safi bedeliyle bunlara sigorta deeri arasndaki tan ibarettir.Madde 1436 3. SATILAN MALLAR:

Navlunun ksmen kayb halinde zarar, kararlatrlm navlunun ve eer mukavele yoksa, mutat lunun kaybolan ksmndan ibarettir.Madde 1437 Sigortacnn stne ald riziko ancak mallarn satlmasiyle biter; sigortac sat bede linden de mesuldr. 1393 - 1397 nci maddeler hkmleri mahfuzdur. III- NAVLUNDA:

Mallarn ulamasndan beklenen komisyondan veya umulan kardan mahrum kalma halinde taz mine esas tutulacak zarar; mallarn hasarl olarak ulamalar halinde 1434 nc maddeye gre esbit olunmas lazmgelen zarar bunlarn sigorta deerinin yzde kan tekil ediyorsa kar v omisyon olarak sigorta edilmi olan parann ayn miktarda yzdesinden ibarettir.Madde 14 38 Navlun takselenmi olup da taksenin 1350 nci maddenin 4 nc fkrasna gre sigortacnn min edecei bir zarar iin esas tutulmas lazmgelirse zarar kararlatrlan veya mutat navlu un kaybolan yzdesine kadar taksenin yzdesinden ibarettir. IV - UMULAN KAR VEYA KOMSYONDA:

Deniz dnc veya avarya paralarnda ksmi kayp varsa zarar; deniz dncne kar rehnedilmi isi iin avarya paralar avans olarak verilmi veya sarf edilmi eyin sonraki kazalar net icesinde deniz dnc veya avarya paralarn kapatmaya artk kifayet etmemesi yznden ileri en aktan ibarettir.Madde 1439 Mallarn bir ksmnn varma limanna ulamamas halinde zarar, mallarn varma limanna ul m btn mallarn deerinin yzde kan tekil ediyorsa, kar veya komisyon olarak sigorta ed n parann ayn miktarda yzdesinden ibarettir. Umulan karn sigortas halinde mallarn ulamam olan ksm bakmndan 1419 uncu maddeni mevcut olursa, zarardan bu maddede yazl fazlann indirilmesi lazmdr.

V - DENZ DNC VEYA AVARYA PARALARINDA:

Sigorta tam deer zerinden yaplmsa sigortac 1431 - 1439 uncu maddeler gereince hesap ed len zarar tamamen demeye mecburdur; u kadar ki, 1357 nci madde hkm mahfuzdur. Sigorta tam deer zerinden yaplmamsa, sigortac 1288 inci madde dairesinde bu zarar ancak ksme r.Madde 1440 VI - TAZMNATIN MUL: A - SGORTACININ BORLARININ MUACCELYET VE ZARARIN TAZMN ARTLARI: ALTINCI KISIM : ZARARIN DENMES I - MUACCELYET VE ZARARI SPAT KLFET: 1. UMUM OLARAK:

Rizikonun gereklemesi sebebiyle sigortacnn sigorta akdinden doan borlar, 1377 nci madd hkmnce rizikoyu ihbar mkellefiyetinin doduu tarihte muaccel olur. Bununla beraber mu acceliyetin, en ge, ikinci fkrada gsterilen vesikalarn sigortacya verilmesi tarihinde n gerekleecei akitle kabul olunabilir.Madde 1441 -

Bakas hesabna sigorta halinde sigortal yukarki maddede yazl olanlardan baka, sigorta irene mukavelenin akdi hususunda vekalet verdiini de ispata mecburdur. Sigorta ve kalet olmakszn yaplmsa sigortal, sigortann kendi menfaatine yapldna delalet eden o at etmeye mecburdur.Madde 1442 Sigortal zararn tazminini istiyebilmek iin sigortacya zararn hesabn gsteren bir l e vermeye ve kafi vesikalarla aadaki hususlar ispat etmeye mecburdur: 1. Menfaati; 2. Sigorta edilen eyin deniz rizikolarna maruz kaldn; 3. ddiann dayand kazay; 4. Zarar ve muln. 2. BAKASI HESABINA SGORTA HALNDE: Baka deliller bulmaktaki glk dolaysiyle ticari mnasebetlerde kabul edilegelmekte olan vesikalar ve hususiyle aada yazl olanlar umumiyetle ispata kafi vesikalar saylr:Madde 443 II - VESKALARIN MAHYETLER:

Sigortaly 1441 inci maddede yazl hallerin veya bu hallerden bir ksmnn ispatndan kurta mukavele muteberdir; u kadarki, sigortacnn hilafn ispat hakk mahfuzdur. Mallarn sigor as halinde konimentonun ibrazna lzum olmadna dair mukaveleye konulan kayt ancak malla lenmi olduunu ispat klfetinden kurtarr.Madde 1444 1. Menfaati ispat iin: Geminin sigortasnda, mlkiyeti tevsik eden senetler; Ykn sigortasnda, sigortalnn mallar zerinde tasarrufta bulunabileceini gsteren fat lar ve konimentolar; Navlunun sigortasnda, arter partiler ve konimentolar; 2. Mallarn yklendiini ispat iin konimentolar; 3. Kazay ispat iin 985 inci maddede yazl deniz raporu ve gemi jurnal, zabt ve msad re hallerinde zabt ve msadere mahkemesinin karar, gaiplik hallerinde geminin kalkma limanndan kt zamana ve gaiplik mddeti iinde varma limanna ulamadna dair gvenil r; 4. Zararn ve mulnn ispat iin, zararn tesbit olunduu yerin kanun veya teamllerin muayene, deer bime ve ak artrmaya dair vesikalarla bilir kiilerin keif katlar, yap mirlerin makbuzlu hesap pusulalar ve verilmi dier paralarn makbuzmar (Bununla beraber 1431 ve 1432 nci maddelerde yazl geminin ksmi zarara uramas halinde muayene ve deer b ime vesikalariyle keif katlar ancak anma, eskime, rme veya kurt yemesinden ileri ge ar ayrca tesbit edilmi olmak ve ayn zamanda mmkn olduu derecede Hkmete resmen tayin n yahut o yer mahkemesi veya Trkiye Cumhuriyeti konsolosu tarafndan ve bunlar yoks a yahut var da bunlarn itiraklerine imkan bulunmamsa, dier resmi makam tarafndan husus i surette nasbolunan bilir kiiler arlm bulunmak artiyle kifayet eder.)

III- SPAT KLFETNDEN MUAFLIK KAYDI: I - SGORTALININ HAKLARI: B - BAKASI HESABINA SGORTADA: - Bakas hesabna yaplan sigortada sigorta mukavelesinden doan haklar sigortalya aittir. Bununla beraber polienin verilmesini, ancak sigorta ettiren istiyebilir.Madde 14 45 1. TASARRUF SALAHYET: Sigortal, sigorta ettirenin muvafakati olmakszn ancak polie elinde bulunduu takdi rde haklar zerinde tasarruf edebilecei gibi bu haklar mahkemede iddia edebilir. II - SGORTA ETTRENN HAKLARI: Sigorta ettiren sigorta mukavelesinden sigortal lehine doan haklar zerinde kendi na mna tasarruf edebilir.Madde 1446 -

Sigorta ettiren, sigorta ettirilmi olan konudan dolay sigortalya kar haiz olduu alacak lar denmedike, polieyi sigortalya veya onun alacakllarna yahut iflas masasna teslime m cbur deildir. Bu alacaklar iin sigorta ettiren zarar halinde sigorta tazminat zerinde , sigorta paralar dendikten sonra da onlar zerinde, sigortal ve onun alacaklarna kar r hakkn haizdir.Madde 1447 Sigorta ettiren sigortalnn muvafakati olmakszn, denecek paralar almaya ve sigortal haklarn devretmeye ancak polie elinde bulunduu takdirde salahiyetlidir. Sigortac, ancak sigorta ettiren, sigortalnn sigortaya muvafakat ettiini kendisin e ispat etmek artiyle, sigorta ettirene demede bulunmaya mecburdur. 2. HAPS RHAN HAKKI:

Sigortac, polie sigorta ettirenin elinde bulunduu mddete sigortalya veya sigortalnn a aklarna yahut iflas masasna demede bulunmak veya onlarla mukavele yapmak suretiyle sigorta ettirenin 1447 nci maddede yazl hakkn ihlal ederse, sigorta ettirene kar mesul olur.Madde 1448 3. SGORTACININ SGORTA ETTRENE KARI MESULYET:

Sigortac, sigorta ettirene kar mevcut olan alacan, bu alacak sigortal iin yaplan sig an domak artiyle, sigortalnn tazminat alaca ile takas edebilir.Madde 1449 Sigortacnn polie zerinde hakk olan nc ahsa kar, bu hakka dair mukaveleler yap olieyi geri almadan veya zerine lazm gelen erhi yapmadan sigorta paralar demek suretiy le dereceye kadar mesul olaca Borlar Kanunu hkmlerine gre tayin olunur. III - TAKAS:

Sigortal, vukubulmu ve ileride vukubulacak, kazalardan domu ve ileride vukubulacak k azalardan doacak olan tazminat alacaklarn nc ahsa devredebilir. Polie emre yazl is abna sigorta halinde ilk devrin muteber olmas iin sigorta ettirenin cirosu kafidir. Madde 1450 IV - TAZMNAT ALACAININ DEVR: I. UMUM OLARAK: V - AVANS VERMEK MKELLEFYET:

Kazann bildirilmesinden itibaren iki ay getikten sonra 1441 maddede yazl zararn hesap listesi sigortalnn kusuru olmakszn ibraz olunmam ve fakat takribi bir keifle sigortac den en az para tesbit edilmi olursa, sigortac bu paray kendi borcundan indirerek muv akkat olarak demekle mkelleftir. deme mddeti zarar hesabnn sigortacya tebliinden itib n ilemeye balyacaksa bu halde mddet sigortacya muvakkat kefin haber verildii andan iti aren hesap olunur.Madde 1451 Sigortac:Madde 1452 2. HUSUS OLARAK:

A - RSTORNO: 1. Avarya hallerinde sigorta ettirilmi eyin kurtarlmas, korunmas veya tamiri iin l umlu masraflara mtaallik olarak ilerde tesbit edilecek borcuna mahsuben kendisine den parann te ikisini; 2. Geminin veya mallarn zapt halinde itiraz masraflarndan kendisine den paralarn t amamn; ihtiya hasl olur olmaz, avans olarak vermekle mkelleftir. YEDNC KISIM : ETL HKMLER I- RSTORNO HAKKI:

Sigortal, sigortann taalluk ettii teebbsten tamamen veya ksmen vazgeer yahut kendi yz olmamak artiyle sigorta edilen eyin tamam veya bir ksm sigortacnn stne ald rizik aktrlmazsa, primin tamam veya bir ksm sigortacya ait olan bir ristorno hakk mahfuz kal ak zere geri istenebilir yahut alkonulabilir.Madde 1453 -

Sigorta, 1339 uncu maddede yazl menfaatin yokluundan yahut 1345 inci madde gereince akn sigortadan dolay hkmsz olup da sigorta ettiren mukavelenin yapld srada ve bak gorta halinde de sigortal vekalet verildii srada hsnniyet sahibi idiyse prim kezalik 1453 nc maddede gsterilen ristorno hakk mahfuz kalmak zere geri istenebilir veya alkon ulabilir.Madde 1454 Ristorno hakk, baka bir para kararlatrlm deilse yahut sigortann yapld yerde aml yoksa, sigorta bedelinin tamamnn yahut mtenasip bir ksmnn yzde yarmndan ve faka sigorta bedelinin %1'inden az olursa primin tamamnn veya mtenasip ksmnn yarsndan ibar ir. II - PRMN NDRLMES:

hbar mkellefiyetinin yerine getirilmemesinden veya dier bir sebepten dolay sigorta a kdinin sigortac iin hkmsz olmas, bu hkmszle ramen sigortac primin tamamn istem iz olsa bile, 1453 ve 1454 nc maddelerin tatbikina engel olmaz.Madde 1455 III - MUKAVELENN SGORTACI N HKMSZ KALMASI HALNDE: Sigortac iin riziko balam bulunursa bir ristorno yaplamaz.Madde 1456 IV - RZKONUN BALAMI OLMASI HALNDE: - Sigortac acze dmse, sigortal dilerse mukaveleden cayarak btn primi geri ister veya r, dilerse masraf sigortacya ait olmak zere yeni bir sigorta mukavelesi yapar; u kad ar ki, sigortal mukaveleden caymadan veya yeni sigorta mukavelesi yapmadan nce sig ortacnn mkellefiyetleri iin kafi teminat gsterilirse, byle bir hakk kalmaz.Madde 1457 B - SGORTACININ ACZ: I - UMUM OLARAK: C - SGORTA EDLEN EYN TEMLK:

Sigorta edilen ey sigortal tarafndan bakasna temlik olunursa iktisap eden kimse, mlkiy eti devam ettike sigortalnn sigorta mnasebetinden doan hak ve borlarn zerine alm s borcundan, temlik eden ile iktisap eden mteselsilen mesuldrler.Madde 1458 -

Yukarki madde hkmleri bir gemi paynn sigortas halinde de tatbik olunur.Madde 1459 Sigortac temliki, sigorta mnasebetinden kendisine kar doan alacaklar bakmndan, anc k bunu haber ald andan itibaren kabule mecburdur. Borlar Kanununun 165 ve 167 nci ma ddeleri hkmleri burada da tatbik olunur. Sigortac, temlikin yaplmam olmas halinde kmyacak olan rizikolardan mesul olmaz. ktisap eden bir ihbar mddeti gzetmeksizin sigorta mukavelesini feshedebilir. Fe shi ihbar hakk iktisap ettikten sonra bir ay iinde kullanlmazsa der, u kadar ki, iktis ap edenin sigortadan haberi olmad takdirde, feshi ihbar hakk sigortay haber ald andan ibaren bir ay geinceye kadar baki kalr. ktisap eden feshi ihbar ederse, primden mes ul olmaz. Sigorta olunan eyin cebri sat halinde de yukardaki fkralarn hkmleri tatbik olunur II - GEMNN VEYA PAYININ TEMLK HALNDE:

A - RKET DAVALARINDA MUHAKEME USUL: Gemi sigorta edilmise bu hkmler ancak gemi bir yolculuk srasnda temlik edildii tak dirde tatbik olunur. Yolculuun balangc ve sonu 1382 nci maddeye gre tayin olunur. Gem i muaayyen bir mddet veya birden fazla yolculuk iin sigorta edilmi ise, geminin yol culuklardan biri srasnda temliki halinde sigorta ancak geminin en yakn varma limannd a boaltlmasna kadar uzar. SON HKMLER

- Ticaret irketlerinde ortaklarn irketle veya birbirleriyle olan mnasebetlerinden doa n davalarda ve irketlerin idare meclisi azalar, mdrleri veya murakplarna kar bu kanun mer'iyetinden sonra alacak mesuliyet davalarnda basit muhakeme usul tatbik olunur.Ma dde 1460 Bu kanunda ve dier ticari hkmlerde geen (Kanuni faiz) veya (Nizami faiz) tabirleri, temerrt durumu mevcut olduu takdirde 9 uncu maddenin ikinci fkrasnda, dier hallerde i se birinci fkrasnda tanzim olunan faiz manasna gelir.Madde 1461 B - KANUN VE NZAM FAZ SZLERNN MANASI VE FAZE AT TAMAMLAYICI HKMLER: Bu kanundan gayr olan ticari hkmlerde geen ticari muamele, mevadd ticariye, ticari mu kavele szleri, bu kanunun 3 nc maddesindeki ticari ileri anlatr.Madde 1462 9 uncu maddenin ikinci fkrasndaki miktardan fazla temerrt faizi denmesini derpi e den mukaveleler, 8 inci madde hkmlerine tabi olduu gibi deme yerinde banka iskontosu yzde ondan ziyade olduu takdirde temerrt faizi iskonto miktarna gre de istenebilir. Borlar Kanununun 103 nc maddesinin ikinci fkras hkmnn ticari temerrt faizlerine kinde yzde be yerine yzde on miktar esas tutulur. C - TCAR MUAMELE, MEVADDI TCARYE, TCAR MUKAVELE SZLERNN MANASI:

Bu kanundan gayr olan ticari hkmlerde geen (Kk tacir) veya (Esnaf) sz, bu kanunun 17 maddesinde tarif edilen esnaf anlatr. 5373 sayl Esnaf Dernekleri ve Esnaf Dernekleri Birlikleri hakkndaki Kanun hkmleri ile kk tacir veya esnafn tarifine ait dier hususi er mahfuzdur.Madde 1463 D - KK TACR, ESNAF SZLERNN MANASI VE ESNAF TARFNE AT KARARNAMELER:

Gerek bu kanunda, gerekse dier kanunlardaki (Mukavele) ve (Akit) szleri ayn manaya gelir.Madde 1464 Yllk gayrisafi geliri kararnamede gsterilecek miktardan aa olan sanat ve ticaret e rbabnn, iktisadi faaliyeti nakdi sermayesinden ziyade bedeni almasna dayanan ve kazanc ancak geimini salamaya yetecek derecede az olan sanat ve ticaret erbab saylmas iin kar arnameler karmaya icra Vekilleri Heyeti salahiyetlidir. Byle kararnamelerin karlmas ha inde onlarda gsterilen miktardan aa gayrisafi geliri bulunan sanat ve ticaret erbabnd an baka hi kimse kanunun 17 nci maddesinde tarif edilen esnaftan saylamaz. E - MUKAVELE SZNN MANASI:

Bir tacir iletmesinin mahiyet ve neminin gerektirdii btn defterleri tutmam olduu takd e, 66 nc maddenin 1 ila 3 numaral bendinde yazl defterleri tutmu olsa bile, fiilen tu tmu olduu defterlerin kaytlar, ancak aleyhine delil olabilir.Madde 1465 F - DELL SAYILACAK DEFTERLER:

Ticari hkmlerle yasak edilmi bulunan muamele veya artlar, aksine hususi bir hkm bulunm adka, batldr; u kadar ki, bir akit hkmnce yerine getirilmesi gereken edalar hakknda k n veya salahiyetli makamlarn kabul etmi olduu en yksek haddi aan mukaveleler, en yksek had zerinden yaplm saylr ve bu hadden fazla olan edalar, hata ile yaplm olmasa dahi alnr. Bu hallerde Borlar Kanununun 20 nci maddesinin ikinci fkrasnn son cmlesi tatbik olunmaz.Madde 1466 G - HUKUK MUAMELELERN YASAK EDLMESNN VE EDALARDA EN YKSEK HADLERN AILMASININ NET I - KAPTANIN DSPLN SALAHYET: H - KAPTANLA GEMDE BULUNAN KMSELERN MNASEBETLERNE AT ETL HKMLER:

Kaptan, gemi adamlarnn ve gemide bulunan dier ahslarn disiplin amiridir. Kaptan bu sal ahiyetinin kullanlmasn ancak gverte zabitlerinin ba olan kimse ile arkbaya kendi h alar ile mahdut olmak zere brakabilir.Madde 1467 -

Gemi adamlar kaptan, gemi zabitleri ve dier amirleri tarafndan verilen hizmet emirl erini hibir itiraz ileri srmeksizin derhal ve harfiyen yerine getirmek ve gemi hiz metlerini ilgilendiren btn hususlar ve bu arada dier gemi adamlar hakknda bildiklerin i doru ve tam olarak bildirmek mecburiyetindedirler.Madde 1468 Kaptan, gemi hizmetlerinin gerei gibi grlmesi iin veya gemide emniyet veya inzbat temin maksadiyle disiplin salahiyetine dayanarak lzumlu her trl tedbire bavurabilir; hususiyle halin icabna uygun olmak artiyle gemi adamlar ve gemide bulunan dier ahslar zerinde cebir kullanmya, itaatsizlikte srar edenleri uygun bir yere kapatmaya veya gemiden uzaklatrmaya, zerlerini ve eyalarn aramaya, gemi adamlarnn eyalarn muhafa lp kendilerine vermemeye, vazife grmemek maksadiyle gemiden kaanlar zaruret halinde zorla gemiye getirtmeye salahiyetlidir. Kaptan, disiplin salahiyetine dayanarak verecei emirlerin yerine getirilmesin de veya alaca tedbirlerde, zabta ve ihtiya halinde, askeri kuvvetler kendisine derha l yardm etmekle mkelleftir. Kaptan, yukarki hkmler gereince ald tedbirleri, imkan bulur bulmaz sebepleriyle bi likte gemi jurnaline yazar. II - GEM ADAMLARININ TAAT VE BLG VERME MECBURYET:

Aada saylan sulardan birini iliyen gemi adamlar, kaptan veya donatann ikayeti zerin gnden bir yla kadar hapse ve en az iki aylk cretleri tutarnca adli para cezasna ve hap is mddeti kadar meslek ve sanat ifadan memnuiyet cezasna mahkum edilirler. u kadar k i, memnuiyet cezas iki aydan aa olamaz:Madde 1469 III - VAZFENN YERNE GETRLMEMESNN CEZASI:

Bir gemi adamna veya gemideki dier bir kimseye kar disiplin salahiyetini ktye kullanan kaptan veya gemi zabitleri, ikayet zerine on be gnden bir seneye kadar hapis ve en az iki ayl tutarnda adli para cezasiyle cezalandrlrlar.Madde 1470 1. Gece nbetlerini hi veya gerei gibi tutmamak; 2. Kaptan, gemi zabitleri veya dier amirlerin hizmet emirlerini yerine getirm emek; 3. zin almadan gemiden kmak veya izin mddeti bittii halde hakl bir mazeret olmaksz gemiye dnmemek; 4. Msaade almadan gemiden ahsna veya bakalarna ait eyay karmak veyahut gemiye gi yk, eya veya insan sokmak; 5. Hizmet srasnda sarho bulunmak; 6. Kumanyay israf etmek veya salahiyeti olmadan satmak veya saklamak veyahut yok etmek; 7. Hizmetten kanmak maksadiyle saklanmak; 8. Gemide emniyet veya inzbatn temini, itaatsizliklerin nlenmesi veya bastrlmas ii istekte bulunmalarna ramen kaptana, gemi zabitlerine veya dier amirlerine yardmda b ulunmamak; 9. Gemi aksamn, aletleri veya cihazlar istiyerek hasara uratmak veya geminin mak ine ve bilcmle alet veya cihazlarnn normal surette ilemelerini bozacak veya aksataca k arelere bavurmak; 10. Kaptan veya dier gemi adamlarn vazife grmemeye tevik etmek veya onlarn vazife grmelerine tehdit, menfaat vaadi veya dier her hangi bir suretle engel olmak; 11. Gemi hizmetlerinin esasl ekilde aksamas neticesini dourmu olan ve yapmamas ger eken ve yukarki bentler mulne girmeyen bir hareketi bilerek yapmak veya ihmal edilme si ayn mahiyette bulunan ve yapmas gereken bir hareketten bilerek kanmak. Birden fazla gemi adamnn anlaarak ayn fiili ilemeleri halinde ceza yars kadar art ikayette bulunan, ikayetini hkm kesinleinceye kadar her zaman geri alabilir. IV - DSPLN SALAHYETNN KTYE KULLANILMASININ VE KAPTANIN VAZFESN YAPMAMASININ CE Yukarki maddelerde yazl sularn yurt dnda ilenmeleri halinde dahi bu hkmler tatbik kadar ki, cezalar yars kadar artrlr.Madde 1471 -

Gemi hizmetlerinin esasl bir ekilde aksamas neticesini meydana getirebilecek ma hiyette bulunan ve yapmamas gereken bir hareketi bilerek yapan veya ihmal edilmes i ayn mahiyette bulunan ve yapmas gereken bir hareketten bilerek kanan veya yukarki m addede yazl sularn ilenmesine gz yuman veyahut bunlara itirak eden kaptan donatann i i zerine yukarki maddedeki cezaya mahkum edilir. ikayet, hkm kesinlemesine kadar geri alnabilir. V - SULARIN YURT DIINDA LENMES:

Gemi yabanc bir memlekette veya denizde bulunduu srada gemi adamlarndan veya gemidek i dier kimselerden birisinin her hangi bir su ilemesi halinde kaptann seecei gemi zabi tleri ve dier itimada deer kimselerle suun ispatna yaryacak btn delilleri doru ve tam arak tesbit etmeye, toplamaya, delillerin zyaa uramamas iin mmkn olan btn tedbirleri aya ve hususiyle ahslar zerinde veya eyalarnda gerekli aramalar yapmaya, gerekli kimse leri dinleyip szlerini zapta geirmeye, su yerinin durumunu tesbit etmeye, su vastalarn saklamaya mecburdur.Madde 1472 VI - SU LENMES HALNDE KAPTANIN VE GEMDE BULUNANLARIN VAZFELER:

29/05/1926 gn ve 865 sayl Ticaret Kanunu, 29/05/1926 gn ve 866 sayl Ticaret Kanununun sureti tatbiki hakknda Kanun, 13/05/1929 gn ve 1440 sayl Ticaret Kanunu (kinci kitap - Deniz Ticaret Kanunu), Ticaret Kanununun 386 nc maddesini deitiren 12/11/1931 gn v e 1749 sayl kanun ve Ticaret Kanununun baz maddelerini deitiren 17/12/1954 gnl ve 6442 sayl kanun ile 22/03/1303 tarihli Murabaha Nizamnamesinin ticari ilere ait olan hkmle ri ve hususi mahiyette olan kanun hkmleri mahfuz olmak kaydiyle dier kanunlarn bu ka nuna aykr hkmleri kaldrlmtr.Madde 1473 Kamas veya delilleri yok etmesi veya delillerin gerei gibi toplanmasna engel olm as tehlikesi mevcut olduu takdirde kaptan maznunu tevkif edebilir. Kaptann bu madde hkmnce yapmas gerekli olan tahkikat ilerinde gerek gemi zabitler i ve dier itimada deer kimseler, gerekse gemide bulunan btn dier ahslar kaptann emirl ni yerine getirmeye, sorduklarna doru ve tam olarak cevap vermeye mecburdurlar. Bu mecburiyeti yerine getirmiyen gemi adamlar 1469 uncu maddede gsterilen cezalar il e, dier kimseler ise 100 liradan aa olmamak zere adli para cezasna mahkum edilir. Bu maddede gsterilen sular iliyenler re'sen takip olunur. 1469 ila 1471 inci maddelerle veya bu maddede yazl fiilleri iliyenlerin daha ar c ezalara mahkum edilmesini derpi eden hkmler mahfuzdur. - KALDIRILAN HKMLER: Ek Madde 1 - (Ek madde: 24/06/1995 - KHK - 559/14 md.) 6762 sayl Kanunun 35 ve 36 nc maddelerinde geen "sicilin bal olduu mahkeme" ibarel ri "sicilin bulunduu yerde ticari davalara bakmakla grevli Asliye Hukuk Mahkemesi" olarak deitirilmitir. Kenar balklar da metne dahil olan ibu kanun 01/01/1957 tarihinde mer'iyete girer; u k adar ki, bu kanunun mer'iyet ve tatbik ekli hakkndaki kanun hkmleri mahfuzdur.Madde 1474 J - KANUNUN MER YETE GRMES: Bu Kanunu tatbika cra Vekilleri Heyeti memurdur.Madde 1475 K - KANUNU CRA EDECEK MAKAM:

Ek Madde 2 - (Ek madde: 29/03/2011-6215 S.K./16.md.) EVRM LEMLER Polie, bono, ek, makbuz senedi, varant ve kambiyo senetlerine benzeyen senetle r gvenli elektronik imza ile dzenlenemez. Bu senetlere ilikin kabul, aval ve ciro g ibi senet zerinde gerekletirilen ilemler gvenli elektronik imza ile yaplamaz. Konimentonun, tama senedinin ve sigorta poliesinin imzas elle, faksimile bask, zmb , stampa, sembol eklinde mekanik veya elektronik herhangi bir arala da atlabilir. Dze nlendikleri lke kanunlarnn izin verdii lde bu senetlerde yer alacak kaytlar el yazs af, teleks, faks ve elektronik dier aralarla yazlabilir, oluturulabilir, gnderilebili r. Ticaret irketleri ile gerek ve tzel kii dier tacirlere ilikin olarak, bu Kanunun z orunlu tuttuu btn ilemler elektronik ortamda gvenli elektronik imza ile de yaplabilir.

Bu ilemlerin dayana olan belgeler de ayn usulle elektronik ortamda dzenlenebilir. Za man unsurunun belirlenmesi gereken ve ynetmelikte dzenlenen hallerde gvenli elektro nik imzaya eklenen zaman damgasnn tarihi, dier hllerde merkez veri taban sistemindeki tarih esas alnr. irket adna imza yetkisini haiz kiiler irket namna kendi adlarna retilen gvenli el ronik imzayla imza atabilirler. Bu durumda, kullanlacak nitelikli elektronik sert ifikalarda sertifika sahibi alan ierisine, sertifika sahibinin ismiyle birlikte te msil ettii tzel kiinin de ismi yazlr. Bu husus tescil ve ilan edilir. Bu maddenin uygulanmasna dair usul ve esaslar Sanayi ve Ticaret Bakanlnca karlacak ynetmelikle dzenlenir. - Geici Madde 1(Ek madde: 09/12/2004 - 5274 S.K./1.mad) Hisse senetlerinin itibar kymeti bir Yeni Kuru ve katlar eklinde olmayan anonim ir ketler 31.12.2009 tarihine kadar 399 uncu maddeye intibak edecektir. Bakanlar Ku rulu karar ile 31.12.2009 tarihinde sona erecek intibak sresi be yla kadar uzatlabili r. ntibak sresince anonim irket hissedarlarnn itibar deeri ne olursa olsun sahip oldu aylardan doan haklar sakldr. irket ynetim kurulu, paylarn 399 uncu maddeye intibak ett rilmesini salayacak yntemleri uygulamakla ykmldr. Birinci fkrada belirtilen srenin sonunda bir Yeni Kurua tamamlanmam paylar iin kes ir makbuzu dzenlenir. Bu madde kapsamnda intibak amal olarak yaplacak sermaye artrm ve esas mukavele de iklerinde, irket esas mukavelesinde aksine hkm bulunsa dahi 372 nci maddede yer ala n nisaplar uygulanr ve imtiyazl paylar genel kurulu yaplmas art aranmaz. Bu madde kapsamnda intibak amal olarak 400 nc madde erevesinde yaplacak ilemlerd pay sahibinin muvafakati aranmaz. 5083 sayl Trkiye Cumhuriyeti Devletinin Para Birimi Hakknda Kanun gereince mnhasra intibak amal yaplacak anaszleme deiikliklerinin tescili, her trl vergi, resim ve ha uaftr. KANUNA LENEMEYEN HKMLER: 24/06/1995 TARH VE 559 SAYILI KHK NN GEC MADDELER:

Ticaret sicili memurluklarnn devir ilemleri, Adalet Bakanl, Sanayi ve Ticaret Bakanl kiye Odalar ve Borsalar Birlii tarafndan dzenlenen bir protokole gre yrtlr ve bir yl tamamlanr.Geici Madde 1 Ticaret sicilinde Adalet Bakanlnn memuru olarak alan personel, istekleri halinde a geen Bakanlkta durumlarna uygun bir kadroya atanrlar. Esas sermayesi bemilyar Trk lirasndan aa olan anonim irketler ile beyzmilyon Tr dan aa olan limited irketler, bu Kanun Hkmnde Kararnamenin yaym tarihinden itibaren 3 2/1998 tarihine kadar sermayelerini bu miktarlara kararak tescil ettirmedikleri ta kdirde mnfesih olurlar.Geici Madde 2 Anonim irketlerin sermayelerini bemilyar Trk lirasna kadar artrmalar srasnda 6762 yl Kanunun 391 inci maddesi uygulanmaz. Limited irketlerin sermayelerini beyzmilyon Trk lirasna kadar karmalarna ilikin ele deiiklii iin, sermayenin yarsndan fazlasn temsil eden ortaklarn karar vermesi ye dir. (Son fkra Mlga: 20/09/1995 - KHK-567/1 md.)