PARLAYICI, PATLAYICI, TEHLKEL VE ZARARLI MADDELERLE ALIILAN YERLERNDE VE LERDE ALINACAK TEDBRLER HAKKINDA TZK

Bakanlar Kurulu Karar Tarihi - No: 27/11/1973 - 7/7551

Dayand Kanun Tarihi - No: 25/08/1971 - 1475 Yaymland Resmi Gazete Tarihi - No: 24/12/1973 - 14752 BRNC KISIM : KAPSAM VE DEYMLER Madde 1 - 1475 sayl Kanunu kapsamna giren ve parlayc, patlayc, tehlikeli ve zararl, kat, sv, gaz halindeki maddelerle allan iyerlerinde ve ilerde, i Sal ve Gvenlii Tznde ngrlen tedbirlerden baka alnacak salk ve gvenlik tedbirleri bu Tzkte gsterilmitir. Madde 2 - Bu tzkte geen: a) "Lif" deyimi: norganik (mineral) ve organik (bitkisel, hayvansal) meneli tabii ve suni iplik eklindeki kat ve dayankl maddeleri, b) "Toz" deyimi; kmr, hububat, aalar, minareller, metaller, cevherler ve maden ocaklarndan karlan talar gibi organik veya inorganik maddelerin doldurulma ve boaltlmalar, tanmalar, delinmeleri, taa tutulmalar, arplmalar, pskrtlmeleri, tlmeleri, patlamalar ve datlmalar ile meydana gelen ve kendisinden hasl olduklar maddelerle ayn bileimde olan veya olmayan ve hava ierisinde dalma veya yaylma zellii gsteren 0,5-150 mikron byklkte olan kat paracklar, c) "Duman" deyimi; genel olarak erimi haldeki metallerin gaz haline dnmesi yahut yaktlarn veya dier organik maddelerin tam yanmas sonucu hasl olan gazlarn younlamasndan meydana gelen ve asl maddeden kimyasal bakmdan farkl bulunan sspansiyon halindeki kat paracklar, d) "Gaz" deyimi; genellikle sabit bir ekli ve belirli bir hacmi olmayp snrsz olarak yaylabilen ve basn artmas veya scaklk azalmasnn etkisi ile sv veya kat hale getirilebilen maddeyi, e) "Sis" deyimi; maddenin gaz halden sv hale gemesi veya suda zlmesi veya plverizasyon, kprme ve srama gibi nedenlerle mekaniksel olarak datlmas srasnda havada meydana gelen damlacklar, f) "Buhar" deyimi; normal olarak sv veya kat halde olup, basn artmasyla veya scakln azalmasyla tekrar sv veya kat hale gelebilen maddelerin gaz hallerini, belirtir. KNC KISIM : PARLAYICI, PATLAYICI, TEHLKEL VE ZARARLI MADDELERLE ALIILAN YERLER LE LGL GVENLK TEDBRLER BRNC BLM : YER BNALARINDA ALINACAK GVENLK TEDBRLER Madde 3 - Parlayc, Patlayc, tehlikeli ve zararl maddeler retilen veya ilenen veya depolanan binalar mmknse tek katl olacak; duvarlar yanmaz maddeden, tavanlar hafif ve yanmaz malzemeden d yan cephelerine bakan pencereler ince krlmaz caml olacak ve patlamalarda byk paralar halinde havaya frlamyacak malzemeden yaplm olacaktr. Madde 4 - Birden fazla katl binalarn, en st katnda taban betonarme olmak kaydyla parlayc, patlayc maddelerin yalnz ilenmesine veya her hangi bir retimde ilkel madde olarak kullanlmasna izin verilebilir. Bu gibi yerlerin parlayc, patlayc maddelerin olumlu retim birimi veya deposu olarak

kullanlmas, S.S. Yardm Bakanlnn olumlu mtalaas zerine alma Bakanlnca verilecek zel izne baldr. Madde 5 - Parlayc, patlayc, tehlikeli ve zararl maddelerle allan iyerlerinin tabanlar, dz, yanmaz, szdrmaz, herhangi bir cismin arpmasyla kvlcm karmaz malzemeden yaplacak ve kolay temizlenir, hafif meyilli tarzda ina edilecektir. Kullanlan maddelerin, kimyasal bir olay sonucunda iyeri tabann andrp tahrip etmesi veya parlayc, tehlikeli ve zararl gaz ve dumanlar meydana getirmesi nlenecektir. Madde 6 - Tabanda yangn sndrme cihazlarnn verecei fazla su ve kimyasal maddelerin ve iyerindeki btn svlarn eiklerden tamasn nleyecek ekilde toplanmasn ve bir depoya veya dinlendirme kuyusuna girmesini salayacak drenaj sistemi bulunacaktr. Madde 7 - Binalardaki giri k kaplar, pencereler, panjurlar ve havalandrma menfezlerinin kapaklar belirli bir basn karsnda darya doru alacak ekilde yaplm olacaktr. Madde 8 - Giri ve k kaplar, yanmaz malzemeden, k gvenlii ilkelerine uygun ve mmkn olduu kadar byk boyutta, kolayca darya alabilecek ve dorudan doruya ak havaya yol verecek ekilde yaplm olacak ve iyerinde ayr cephelerde olmak zere en az iki kap bulunacaktr. Madde 9 - Birden fazla blmleri bulunan iyerlerinde, blmlerden her birinin, biri dorudan doruya, dieri genel koridora alan, en az iki kaps bulunacaktr. Madde 10 - Binann btn pencereleri, gerektiinde k iin kullanlabilecek ekilde yaplm olacak, pencerelere demir parmaklk veya kafes konulmayacaktr. Madde 11 - yeri, herhangi bir tehlike vukuunda iiler tarafndan derhal boaltlabilecek ekilde tertiplenmi olacak; blmlerden birinin k yolu, dierinin geiini zorlatrmayacaktr. Madde 12 - blmeler, meydana gelecek en yksek basnca dayankl ve atlaksz, dz yzeyli ve yanmaz malzemeden yaplm ak renkte boyanm veya badanalanm, kolayca ykanabilir ve temizlenebilir ekilde olacaktr. Madde 13 - Asansrler ve merdivenler yanmaz malzemeden yaplm ve binann dier ksmlarndan ayr blmelerde veya binann tamamiyle dnda kurulmu olacaktr. Asansrlerin kaplar kendiliinden kapanan, toz geirmez ekilde yaplacaktr. Madde 14 - Parlayc, patlayc, tehlikeli ve zararl maddelerin retildii, ilendii veya depoland binalarda inaat, bakm ve onarm ilerine balanmadan nce aadaki tedbirler alnacaktr. a) ksmen veya tamamen durdurulacaktr. b) O mahalde bulunan btn parlayc, patlayc, tehlikeli ve zararl maddelerle, bunlarn bileimlerine giren dier maddeler tehlikeli blgenin dna karlacaktr. c) Onarlacak ksm btn parlayc, patlayc, tehlikeli ve zararl maddelerin artklarndan ve bulaklardan usulne uygun olarak tamamiyle temizlenecektir. d) naat, bakm ve onarm; teknik, yetkili ve sorumlu bir elemann devaml nezareti ile salanacaktr. Madde 15 - Parlayc, patlayc, tehlikeli ve zararl zellikteki eitli kimyasal maddelerin iyeri havasnda bulunan miktarlar, belli ve gerekli zaman aralklar iinde llerek bu miktarlarn, maddelerin iyeri havasnda bulunmasna msaade edilen ve orada alanlarn salklarn bozmayacak olan en ok miktardan fazla olup olmad llerek saptanacak ve iyeri havalandrma tesisat yeterlik bakmndan yetkili elemanlarca kontrol edilecektir.

Kontrol srasnda bu Tze ekli, 1, 11, 111 numaral izelgelerdeki hususlara uyulup uyulmad nazara alnacaktr. Madde 16 - Kullanlacak aspiratrlerin motorlar kapal tipten olacak veya motor ve dier ksmlar iyeri dnda bulundurulacaktr. Aspiratrlerin emme borular, yanmaz malzemeden, yeterli bir kapasitede ve binann btn menfezlerinden uygun bir mesafede havaya alm olarak yaplacak, yanabilen her maddeden tecrit edilmi ve uygun ekilde topraklanm bulunacak, patlayc gaz karm husule getirebilecek l alanlar veya ak zorlatracak kesin dnl dirsekler bulunmyacak ve kolaylkla temizlenebilecek ve tamir edilebilecek ekilde yaplm olacaktr. Madde 17 - Parlayc, patlayc, tehlikeli ve zararl gazlar, buharlar, sisler, dumanlar, tozlar ve lifler meydana gelen iyerlerinde, retimden paketlemeye kadar olan ilemlerin kapal bir sistem iinde ve otomatik cihazlarla yaplmas esastr. Kapal ve otomatik bir sistem salanamad takdirde, bu gazlar, buharlar, sisler, dumanlar, tozlar ve lifler intiar ettii noktada emilecek ve gerekli tedbirler alndktan sonra dar atlacaktr. Madde 18 - Parlayc, patlayc, tehlikeli ve zararl sv veya gaz maddeler, emme veya basn suretiyle zel borular ierisinden sevk edilecek ve bu sv veya gazlarn sevkinde veya depolanmasnda, herhangi bir kaaa meydan vermiyecek tedbirler alnacaktr. Madde 19 - Parlayc, patlayc, tehlikeli ve zararl sv veya gaz maddelerin retimine, kullanlmasna veya bu maddelerle yaplan dier ilere yarayan alet, cihaz veya boru donatmnn bozulmas, delinmesi, szdrmas, eklerinden kaak yapmas veya havalandrma sisteminin arzalanmas halinde; i ksmen veya tamamen durdurulacak ve arza giderilinceye kadar onarm ekibi ve grevliler dndaki btn iiler tehlikeli blgenin dna karlacak ve onarm, bu ii bilen ve gerekli her trl koruyucu aralar bulunan bir ekip tarafndan ve sorumlu teknik bir elemann gzetimi altnda yaplacaktr. Madde 20 - Parlayc, patlayc, tehlikeli ve zararl maddelerin bulunduu yerlerde bu maddeleri veya bunlarn buhar ve gazlarn tututurabilecek scaklk derecesine ykselen veya kvlcm veya plak alev karan stma sistemi kullanlmayacaktr. Istma aralar, iyeri blm veya blmlerinde iin zelliine gre ve fenni esaslar dairesinde saptanacak olan scakl gemiyecek ekilde otomatik termostatlarla ayarlanacaktr. Istmann radyotrlerle yapld hallerde, bunlar dzgn, przsz ve atlaksz olarak aa ksmlardan, parlayabilen maddelerden yeterli uzaklkta bulunacak ve bunlarn srayabilecek her trl parlayc veya patlayc svlara kar uygun koruyucular olacaktr. Madde 21 - yerinde, yaplan iin zelliine gre uygun nem salanacaktr. Madde 22 - Patlayc maddelerin bulunduu binalarn meskun binalara, demir yollarna ve karayollarna ve birbirlerine uzaklklar, bu Tze ekli IV a, IV b, IV c ve IV d numaral izelgelere, ierisinde parlayc svlar bulunan yeralt ve yerst kaplarnn meskun yerlerden ve birbirlerinden ve uzakl ise V numaral izelgeye gre salanacaktr. KNC BLM : ELEKTRK TESSATINDA ALINACAK GVENLK TEDBRLER Madde 23 - Parlayc gaz veya buharlarn havaya karmas ile patlama tehlikesi bulunan yerlerdeki elektrik alet ve tehizat, tehlikeli alann dna kurulacak veya etan yaplm olacak ve bu tehizat, alev geirmez tipte yaplacak veya cihaz iinde devaml olarak ortam basncndan biraz yksek bir temiz hava basnc salanacak, yahut normalin biraz stnde bir basnla asal gazla doldurulmu olacak veya uygun ve yeterli ekilde havalandrlacak ve nihayet zel haller iin, alma Bakanlnn kabul edecei artlara uygun tarzda yaplm olacaktr. Madde 24 - Parlayc maddelerin bulunduu iyerlerindeki elektrik motorlar, alev geirmez tam kapal tipten olacaktr.

Madde 25 - Alev geirmez cihazlarn kullanlmasndan nce imalat ve satc messeselerden bu cihazlarn gerektii gibi olduklarna dair belgeler alnacaktr. Alev geirmez cihazlarn zerinde yaplacak herhangi bir onarm veya deiiklik, bu cihazlarn ilk gvenlik durumlarn bozmyacak veya azaltmyacak ekilde yaplacaktr. Madde 26 - Alev geirmez cihazlar iin kullanlacak iletkenler eksiz borular iinde bulunacak veya madeni klfl, zrhl yahut mineral tecritli kablolar kullanlacaktr. Bu gibi aletlere iletkenlerin balants, tesisatn alev geirmez zelliini bozmayacak ekilde yaplacaktr. Madde 27 - Tehlikeli bir ortama giren elektrik tesisat borular, tehlike alanna girecekleri noktada alev geirmez buvatlarla donatlacaktr. Madde 28 - Mekanik bir etkiye maruz kalmas muhtemel olan yerlerde, zrhl kablolar kullanlacaktr. Madde 29 - Alev geirmez cihaz veya tehizatn madeni gvdesi ile kablolarn madeni klflar ve borular arasndaki elektrik balants lehim kayna veya uygun manonlar kullanlarak salanacaktr. Madde 30 - Kablo ular, neme kar bu tip iletkenlere zg alev geirmez zel kapaklarla tecrit edilecek ve borular veya kablolarn madeni klflar iletken olarak kullanlmyacaktr. Madde 31 - Binalarn madeni ksmlarndan geen borular ile kablolarn madeni klflar tecrit malzemesi ile kaplanacak veya bunlar binann madeni ksmlarna kar uygun ekilde korunacaktr. Madde 32 - Tam yaltlm elektrik cihazlar, gerilim altnda olduklar srece devaml bir ekilde temiz hava ve asal gaz basnc altnda bulundurulacaktr. Bu cihazlarn, basncn dmesi halinde tesisat devre d brakacak uygun koruyucu tertibat olacak ve tesisatn basn altnda olup olmadnn her zaman kontrol edilebilmesi iin de uygun bir gstergesi bulunacaktr. Gvenlikli olduklar yetkili makamlar tarafndan onaylanm aletler ve tesislerin zerinde, gvenlik durumlarn bozacak hi bir deiiklik yaplmyacaktr. Madde 33 - Yukardaki artlara uygun olarak korunmam bulunan byk elektrik motorlar veya sair elektrik aletleri kapal tipten olacak ve iine kuvvetli bir ekilde temiz hava baslacak ve bu hava ak havaya ekzoz bacalarndan veya borularndan atlacaktr. Madde 34 - plak hava hatlar tehlike alanna girmeden son bulacak ve bu ularda, gerilim ykselmelerine kar uygun koruyucu cihazlar bulundurulacaktr. Madde 35 - Besleme hattnn tehlikeli blgeye, zrhl veya madeni klfl kablolarda uzatlmas gerektii hallerde, btn madeni klflar birbirleriyle irtibatlanacak ve etkili ekilde topraklanacaktr. Madde 36 - Telekominikasyon kablolar da dahil, btn yeralt kablolar en az 50 santimetre derinlie konacaktr. Madde 37 - Sk sk bakma ihtiya gsteren elektrik tehizatn devreden tamamen ayrma olana salanacaktr. Madde 38 - Parlayc bir ortamda akm kesici tertibat, kumanda ettii makina veya cihazn hemen bitiiinde bulunmad hallerde, bunlarn kontrol, bakm veya onarm srasnda beklenmedik bir anda, gerilim altnda kalmasn nlemek iin gerekli tedbirler nceden alnacaktr. Akm kesicilerde, kontrol ettikleri cihazlar belirten uygun etiketler bulundurulacaktr. Madde 39 - Sigortalar daima tehlike blgesi dna konacaktr.

Ancak bunun salanamad hallerde bunlar, alev geirmez kutular iinde bulunacak ve bu kutular gerilim kesilmeden almyacaktr. Sigorta boonlarnn tel sarlmak suretiyle tekrar kullanlmas yasaktr. Madde 40 - Aydnlatma devresi de dahil olmak zere btn elektrik tesisat bir yl gemiyen sreler iinde muntazaman ehliyetli elemanlar tarafndan kontrol ve bakma tabi tutulacaktr. Madde 41 - Suni aydnlatma tesisleri ancak etan armatrlerle yaplacak, aksi halde ortam dna yerletirilmi lambalardan yararlanlacaktr. Madde 42 - Btn madeni blme ve at ksmlar ile makina ve tehizat uygun ekilde topraklanacaktr. Madde 43 - Patlama tehlikesi yaratabilen tozlarn bulunduu yerlerdeki yol verme reostalar, aydnlatma anahtarlar ile btn sigorta ve alterler ve benzeri cihazlar, tehlikeli ortamn dnda kurulacaktr. Madde 44 - Motorlarn durdurulup altrlmasna uzaktan kumanda eden tesisat da dier btn elektrik tesisat gibi, tozlara kar korunmu olacaktr. Madde 45 - Elektrik motorlar etan tipten olacaktr. in gerei olarak bu eit motorlarn kullanlmas olana bulunmayan yerlerde, bu motorlar alev geirmez koruyucular iine alnacaktr. Madde 46 - Ar akmlara ve ksa devrelere kar korunmak zere faz iletkeni ile toprak arasnda bir kaak olmas halinde, devreye otomatik olarak akm kesen bir cihaz konulacak ve bu cihaz akmn % 10 artmas halinde harekete geecektir. Madde 47 - Seyyar elektrik cihazlar tehlikeli bir ortam iinde hi bir nedenle kullanlmayacaktr. Madde 48 - Alminyum veya manezyum tozu bulunan yerlerde iiler antistatik ayakkablar giyeceklerdir. Madde 49 - Parlama ve patlama tehlikesi yaratabilen organik tozun meydana geldii, tand, aktarld ve alld yerlerde elektrik motor ve jeneratrleri toz geirmez etan tipten olacak veya devaml olarak temiz hava baslan tecritli hcrelerde bulundurulacaktr. Motorlarn uzaktan kontrol edildii hallerde kumanda dmeleri toz geirmez tipten imal edilmi olacak veya toz geirmeyen ayr bir odada bulunacaktr. Madde 50 - Parlama ve patlama tehlikesi yaratabilen organik tozlarn meydana geldii, tand, aktarld ve alld yerlerde sigortalar tehlikeli ortamn dnda kurulacaktr. Buna olanak bulunmayan hallerde sigortalar toz geirmez etan kutular iinde bulunacak ve bu kutular ancak akm kesildikten sonra alabilecek ve bu gibi kutular zerinde, bu hususu belirten uyarma levha veya yazlar bulundurulacaktr. Madde 51 - Parlama ve patlama tehlikesi yaratabilen organik tozlarn ilendii, tand veya aktarld konveyrler, elevatrler, silolar veya benzeri tertibatn iini aydnlatmakta kullanlacak elektrik lambalar toz geirmez (etan) globlarn iine alnacak ve elektrik tesisat ayrca, arpma, dme gibi mekanik tehlikelere kar uygun tarzda korunmu ve buralarda darya tesis edilmi olan toz geirmez (etan) anahtarlar kullanlacaktr. NC BLM : YERLERNDE ALINACAK GVENLK TEDBRLER Madde 52 - Parlayc, patlayc, tehlikeli ve zararl maddelerin retildii, ilendii ve depoland iyerinin etraf duvar, tel rg veya tel kafesle evrilmi ve giri klar kontrol altna alnm olacaktr. Yabanc ahslar, ancak sorumlu memur refakatinde ieriye girebileceklerdir.

Madde 53 - Geni bir alana yaylm ve etraf duvar, tel rg veya tel kafesle evrilmi iyerlerinin hududu, geceleri uygun ekilde aydnlatlacak ve bekiler buralar gece ve gndz gzeteceklerdir. Madde 54 - Parlayc, patlayc ve tehlikeli iler, genellikle meskun yerler dnda veya tecrit edilmi bina ve mahallerde, mmkn olduu kadar az ii ile, kapal bir sistem iinde, tekniin icaplarna gre gerekli tedbirler alnarak yaplacaktr. Madde 55 - yerlerinin gvenlik alan iinde, sigara ve benzerlerinin iilmesi; kibrit, akmak, ate kzgn veya akkor halinde cisimler ile parlayabilecek veya yangn dourabilecek her trl maddenin tanmas ve kullanlmas yasaktr. Bu hususlar salamak iin giri-k kaplarnda gerekli kontrollar yaplacak, kolay ve iyi grlen yerlere gerekli uyarma levhalar konacak, iilerin sigara iebilecei yerler ve ateli maddelerle allmasna msaade edilen blmler, gvenlik alanlarndan ayr yerlerde olacak ve bunlar uygun levhalarla belirtilecektir. Madde 56 - Parlayc, patlayc, tehlikeli ve zararl maddeler retilen, ilenen ve depolanan iyerlerinde; a) zinsiz ieriye girmenin ve kibrit, akmak, ate ve kvlcm veren alet ve benzeri cisimlerin ieriye sokulmasnn yasak olduu ayr ayr levhalar halinde ana giri kaplarna, b) Binada veya blmde bulundurulabilecek en ok ii says, madde miktar ve binada yaplmasna izin verilen iin ne olduu ayr ayr levhalar halinde iin yapld ksmn kapsna, c) Dier hususlar kapsayan gerekli levhalar, uygun yerlere konulacaktr. Madde 57 - Parlayc, patlayc, tehlikeli ve zararl maddelerin retildii ilendii ve depoland binalar, yldrma kar yrrlkteki mevzuatn ngrd sistemlerle donatlacaktr. Tamamen elik konstrksiyon binalarla, sa ve borulardan ina edilmi tank ve benzeri elik depolarn yeterli bir topraklamaya tabi tutulmas halinde ayrca paratoner tesisatna ihtiya yoktur. Ancak bu hususun yetkili teknik bir eleman tarafndan kontrol edilerek yeterliliinin belgelendirilmesi zorunludur. Paratnerler ve yldrma kar alnan dier koruyucu tertibat ylda en az bir defa, ehliyetli bir elemana kontrol ettirilecektir. Dzenlenen belge ilgililerin her isteminde gsterilmek zere iyerinde saklanacaktr. Madde 58 - Parlayc, patlayc, tehlikeli ve zararl maddeler bulunan kap ve ambalajlarn d yzne; a) Maddenin ok tehlikeli ve ok zararl olmas halinde krmz zemin zerine iindekinin ad ve (ok tehlikeli) kelimeleri, b) Maddenin tehlikeli ve zararl olmas halinde, sar zemin zerine iindekinin ad ve (tehlikeli) kelimesi c) Maddenin az tehlikeli ve az zararl olmas halinde yeil zemin zerine iindekinin ad, d) Maddenin radyoaktif olmas halinde rnei bu Tze ekli 2 numaral (sar zemin zerine mor renkli) zel iaret, e) indeki kullanma, tama ve iindekinden korunma usulleri hakknda ksa bilgi ve dier gerekli hususlar uygun ekilde yazlacak, iaretlenecek veya etiketlenecektir. Madde 59 - yerinde, yaplan iin cinsine ve zelliine gre etkili olabilecek tipte ve yeterli sayda yangn sndrme cihazlar bulundurulacaktr.

Bu cihazlar ve bunlara yardmc tesis ve tehizat daima iler bir halde olacaktr. Cihazlarn iyerindeki tertip ve tanzimi, icabnda kolayca kullanlmasn mmkn klacak ekilde yaplacak ve her alt ayda bir tartlmak suretiyle muayene edilerek saptanan arlklar cihaz zerine taklacak bir etikete muntazaman kaydedilecektir. Tp iindeki tesirli maddenin net arl yardan aa dt takdirde, o cihaz boalm saylarak yeniden doldurulacaktr. Madde 60 - Su ile alan yangn sndrme cihaz ve tehizat, belirli yerlerde muntazam kutu ve dolaplar iinde kolaylkla alnp kullanlacak ekilde tertiplenmi olacak ve basnl su temin eden moto - pomp kullanld hallerde bunlar en az gnde bir defa be dakika ileme tecrbesine tabi tutulacaktr. Madde 61 - Yeterli sayda iiye, yangn sndrme cihaz ve tehizatnn kullanlmas hususunda belirli grevler verilecek ve bunlar bir yangn ekibi tekil etmek zere gerekli eitime tabi tutulacaktr. Madde 62 - yerlerinde, iin ve iyerinin zelliklerine gre yeterli ve uygun tipte elle veya elektrikle veya mekanik olarak alan alarm cihazlar bulundurulacaktr. Madde 63 - yerinde yaplan iin zelliine gre yeteri kadar kum ve su kovalar ile yanmaz rtler bulundurulacaktr. Madde 64 - Parlayc, patlayc, tehlikeli ve zararl svlar bulunan binalar, tanklar; yangn ve sair sebeplerle iindeki svnn darya salmasn veya szmasn nleyecek nitelikte yaplacaktr. Madde 65 - Parlayc svlarn retildii, doldurulup, boaltld veya kullanld atelye, dkm yeri veya benzeri iyerlerinde faaliyet srasnda herhangi bir sebeple kaan, taan veya szan svy emin bir yere toplayacak drenaj tertibat bulunacaktr. Madde 66 - Parlayc svlarn konulduu bina, tank ve benzeri tesislerin dnda ayrca, dalacak, yaylacak svlarn toplanmas iin, tesis hacminin en az orannda, szdrmaz duvarla, geni toprak set veya stre ile evrilmesi gereklidir. Duvar veya strenin taban kenarlar bina veya tanktan en az 1 metrelik uzaklktan balar. Duvar yerine toprak set kullanlmas halinde setlerin stleri en az 1 metre geniliinde olacak ve kenarlarnn meyli normal ev meylinden fazla olmyacaktr. Toprakla dolu setler galvanizli sa veya yanmaz dier uygun bir malzeme ile iksa edilmi olacak, kalnl aadan yukar azalacak ekilde toprakla doldurulacak ve strenin st noktada genilii en az 1 metre olacaktr. Duvarlarn tatan yapld hallerde en az 75 santimetre kalnlkta ve imento harl olarak ina edilmi olacak, betonarme duvar inaas halinde ise, kalnlk tabanda 25 santimetre ve st noktada 10 santimetreden az olmyacaktr. Giri kaplar ve geitler, iileri; patlama basnc veya alevlerden koruyacak ekilde, uygun yanmaz siperlerle veya patlama duvarlar ile tehiz edilmi olacaktr. Madde 67 - Patlayc maddeler depolarn evreliyecek toprak setler, binann yksekliini en az bir metre geecek ve tepe noktasnda en az bir metre genilikte olacaktr. Madde 68 - Parlayc ve patlayc maddelerin retildii veya ilendii iyerlerinde kullanlan btn makina, cihaz, alet ve avadanlklar, kvlcm hasl etmiyecek malzemeden yaplacak veya bu malzeme ile kaplanm olacaktr. Madde 69 - Parlayc, patlayc, tehlikeli ve zararl maddelerin ilendii iyerlerinde, atklar maddelerin zelliklerine uygun bir ekilde toplanacak ve uzman bir kimsenin gzetimi altnda etkisiz hale getirilecektir.

Madde 70 - Toz veya para halinde kmr, ya veya herhangi bir parlayc madde ile bulam krpntlar, paavralar, pamuklar, stp veya kendiliinden tutuabilecek btn maddeler iyerinde bulundurulmyacak veya biriktirilmiyecektir. Bu gibi maddeler binann gvenlik alanlar dnda bu ie ayrlm belirli bir yere tanacak ve orada etkisiz hale getirilecektir. Madde 71 - Esasnda patlayc olmadklar halde baz gazlarla kartklar zaman iddetli bir kimyasal reaksiyona giren gazlarn retildikleri iyerleri ve bunlarn retiminde kullanlan tesisat, dier tip gazlarn bulunduu yerlerden yeteri kadar uzakta bulunacak veya patlamalara dayankl duvarlarla ayrlm olacaktr. Madde 72 - Elektrolitik usulle hidrojen ve oksijen, hidrojen ve klor, hidrojen ve fluor gazlarnn retimi ayn blmde yaplabilir. Ancak, bu blmler dier kat, sv ve gaz maddelerin retildii, ilendii ve depoland blmlerden uygun ekilde ayrlacaktr. Madde 73 - Parlayc, patlayc, tehlikeli ve zararl maddelerle allan iyerlerinde iilere, yaptklar ilerde zellikle maruz kalnacak tehlikeler, yangn halinde alnmas gereken tedbirler, artklarn etkisiz hale getirilmesi, yklemede, boaltmada ve iyerinin temizlenmesinde gerekli zel ilemler hakknda eitim, altrma, tecrbe ve uygulama suretiyle yeterli bilgi verilecek ve bu hususlar iinin iyeri dosyasnda belirtilecektir. ilerin birinci fkrada belirtilen hususlarda yeterli bilgilere ve bu bilgileri uygulama yeteneine sahip olduklar, iveren veya iyeri sorumlusu tarafndan saptanmadan ie balatlmas, altrlmas veya baka bir ie verilmesi yasaktr. DRDNC BLM : DEPOLAMADA ALINACAK GVENLK TEDBRLER Madde 74 - Bu blmde geen: a) "Yer st deposu" deyimi; btn ksmlar yer stnde bulunan bir depoyu, b) "Ksmen veya tamamen gml depo" deyimi; yere ksmen veya tamamen gml olduu hallerde zerindeki toprak tabakas 60 santimetreden az olan bir depoyu, c) "Yeralt deposu" deyimi; yeraltna tamamen gml ve zerindeki toprak tabakas 60 santimetreden fazla ve ayrca st en az 10 santimetrelik bir beton tabakas ile rtl olan bir depoyu, d) "Parlayc sv" deyimi; parlama noktas 38 derece C aa olan svlar, e) "Tehlikeli sv" deyimi; parlama noktas 38 derece C yukar olan, tehlikeli ve zararl svlar belirtir. Madde 75 - Parlayc svlarn konulduu btn depolar ve boru donatmlar, boru balantlar statik elektrie kar uygun ekilde topraklanacaktr. Depolarn parlayc svlarla doldurulmas ve boaltlmasnda ara ile depo arasnda topraklama hatt balants yaplarak statik elektrie kar tedbirler alnacaktr. Lastik tekerlek zerinde hareket eden tankerler, ykl olduklar statik elektrikten tamamiyle arnmadka dolum yerlerine sokulmayacaktr. Madde 76 - Parlayc svlarn konulduu yerst depolarda aadaki tedbirler alnm olacaktr: a) Yerst depolar, salam tabanlar zerine oturtulmu ve etraf uygun gvenlik duvarlar ile evrilmi olacaktr. b) Yerst depolarnn tavan, yanlarna gre daha ince demir satan yaplm olacaktr.

c) Yerst depolarnda uzaktan kumandal yangn sndrme tesisat bulunacaktr. d) Yerst depolarnda belirli bir basn deiiminde otomatik alp kapanan bir basnvalf bulunacaktr. e) Yerst depolarnda l azna rahata inip kmay salyacak bir merdiven, taban evreleyen bir korkuluk ve benzeri koruyucu tertibat bulunacaktr. Madde 77 - Parlayc svlarn konulduu yeralt depolarnda aadaki tedbirler alnm olacaktr: a) Yeralt depolar salam bir yer zerine oturtulmu, btn ksmlar yer yznden en az 60 santimetre derinde ved korozyona kar korunmu olacaktr. b) Yeralt depolarnn binalarn dndaki doldurma borusu az, doldurmalar dnda daima kapal ve d etkilere kar korunmu olacaktr. c) Yeralt depolar 7 kg/cm lik bir i basnca dayanacak ekilde yaplm olacaktr. Bunlarn alev geirmez tertibatl ve havaya daima ak tutulacak bir havalandrma borusu ile lmeler dnda her zaman kapal bulundurulacak bir lme az bulunacaktr. Yeralt depolarnn, bunun dnda, dars ile hi balants bulunmyacaktr. d) Yeralt depolarnn havalandrma borular; bacalardan, binalarn ak ksmlarndan ve buharlarn birikebilecei yerlerden uzakta bulunacak ve azlar yerden en az 2,5 metre ykseklikte olacaktr. Maddenin buharlarn depoya geri gnderen bir boru sistemi bulunduu takdirde, havalandrma borusunun ap 20 milimetreden ve buhar iade borusu mevcut olmad takdirde de 25 milimetreden az olmyacaktr. Madde 78 - Depo iinde bulunan svnn parlama noktas, bulunduu ortamn scaklk derecesinden dk olduu hallerde, depo iinde patlayabilecek nitelikte, hava ve buhar karm teekkln nliyecek tedbirler alnacak ve ayrca ak havaya alan havalandrma borusu azna da uygun bir alev geirmez tertibat konulacaktr. Madde 79 - Tehlikeli svlarn bulunduu depolarn ksmen yerstnde bulunduu hallerde aadaki tedbirler alnacaktr: a) Depolarn herhangi bir ksmnda meydana gelebilecek kaak veya szntlarn grlmesi salanacaktr. b) Depolarn etraf bir arza halinde, mevcut en byk deponun iindeki svnn tamamn alabilecek byklkte kuyu veya toplama ukurlarna bal uygun drenaj kanallar ile evrelenmi olacaktr. c) Depolar nem, sv ve buharlarn korozif etkilerine kar uygun bir boya ile boyanacaktr. d) Depolarda her tarafa kolayca eriilmeyi salayacak sabit dik veya normal merdivenler, uygun zgaral demeler bulunacak ve bunlarn hepsi uygun korkuluklarla donatlacaktr. Tehlikeli svlarn bulunduu yerst depolar icabnda etkili ekilde soua kar korunacak ve bu depolar geitlerin stnde bulundurulmayacaktr. Madde 80 - Tehlikeli svlar konan depolar, yer seviyesi altndaki ukurlara yerletirildii takdirde aadaki tedbirler alnacaktr:

a) ukurlar beton, ta veya tula veya bu maddelerden etkilenmiyecek malzemeden yaplacak ve duvarlarla depo arasnda bir kiinin kolayca dolaabilmesine imkan verecek bir boluk braklacaktr. b) Depolar, ukur tabanndan en az 35-45 santimetre ykseklikteki uygun ayaklar zerine yeterli eimde oturtulacaktr. c) Depolar her zaman nemden korunacak ve temiz olarak tutulacak, bunlarn tehlikesizce zerlerine kma ve ilerine girmeyi salayacak sabit merdivenleri ve uygun kapaklar bulunacaktr. Madde 81 - Tehlikeli svlar konan ve ksmen veya tamamen gml olan tanklarn btn kontrol aralar ukurlarn iine inilmesini gerektirmeden kullanlacak ekilde imal ve tesis edilmi olacak ve bunlarn, ukur dnda altrlmaya elverili kilitlenebilen gvenlik tertibat bulunacaktr. Madde 82 - Parlayc ve tehlikeli svlarn depolanmasyla ilgili olarak teekkl edebilecek olan gaz, buhar ve dumanlarn bulunduu ukurlara inmek mecburiyetinde kalan iilere uygun kiisel korunma aralar verilecek, merdivenlerden birer birer inilecek ve merdivenler zerinde bir kiiden fazla kimse bulunmyacaktr. Madde 83 - Parlayc ve tehlikeli svlar konan depolar, bu svlarn etkisine dayankl malzemeden yaplm olacak ve uygun ayaklar zerine konacaktr. Ayrca bu depolarda ular gvenlikli bir noktaya ulaan, tama borular bulunacaktr. Madde 84 - Korozif svlar konan depolar bu svlarn etkisine dayankl malzemeden yaplacak ve bu depolarn en yksek noktasndan kan ve en az 5 santimetre apnda olan bir havalandrma borusu ve bu depolarn en alt ksmndan kan ve ucu gvenlikli bir yere ulaan temizleme borusu olacak ve bu depolarn boaltma borular dipten 10-25 santimetre yksekte, doldurma borular ise dorudan doruya deponun ksmna bal bulunacaktr. Madde 85 - Parlayc svlar bulunan kutu, teneke, f, varil ve benzerleri iyerlerinde zel yerlere veya ayr kk depolara konulduu hallerde, bu depolar, atee dayankl maddelerden yaplm olacak, tabanlar akacak svlar szdrmyacak nitelikte olacak ve en az 10 santimetre ykseklikte bir eteklikle evrilecek ve akacak svlar, darda bulunan ve kanalizasyona bal olmayan bir toplama ukuruna gtrecek bir aknt borusu ile donatlacaktr. Madde 86 - Tehlikeli sv bulunan variller, boaltma azlar yukar gelmek suretiyle serin yerlere konacak ve bunlarn yer deitirildiklerinde veya uzun sre ayn yerde brakldklarnda en az haftada bir defa olmak zere, meydana gelebilecek i basnc yok etmek iin, kapaklar zenle yavaa gevetilecek ve tekrar sktrlacaktr. Madde 87 - Parlayc ve tehlikeli svlarn bulaklarn ihtiva eden f veya variller tekrar kullanlmak amac ile saklandklarnda boalan f veya varillerin kapak veya tkalar evvela skca kapatlacak, bunlar dolu f ve varillerin bulunduu depolardan karlacak, darda zel bir yerde derhal uygun ekilde temizlenecek, dolu f ve varillerden uzakta tesis edilmi depolara azlar ak olarak konacaktr. Madde 88 - Korozif svlarn bulaklarn ihtiva eden damacana, f ve variller tekrar kullanlmak amac ile saklandklarnda parlayc ve tehlikeli svlarn bulaklarn ihtiva eden f ve varillerin tekrar kullanlmak amacyla saklanmalarnda izlenen usuller uygulanacaktr. Madde 89 - Parlayc, tehlikeli ve korozif svlarn damacana, varil ve flar ie yaramaz bir duruma geldikleri takdirde, bunlar nce buharla temizlenecek sonra krlmak, ezilmek ve paralanmak suretiyle bakalar tarafndan tekrar kullanlmayacak hale getirilecektir. Madde 90 - Parlayc ve tehlikeli svlarn konulaca bo f ve varillerde atlak, kaak veya dier kusurlu durumlar dikkatle muayene edilecek ve bunlara yeniden sv konulmak istenildii hallerde, bunlar uygun ntrletirici zelti ile veya kaynar su yahut buharla ykanacak ve bu ilem f veya varilin tamamen temizlenmesine kadar tekrarlanacaktr.

Bu konuda yetkili eleman tarafndan izin verilmedike kaplar kaynakla onarlmayacaktr. Madde 91 - Asit konan damacanalar, ileri asitlerden etkilenmez bir madde ile beslenen metal sepet veya sandklara tek bana konulacaktr. Bu damacanalar zellikle asitlere ayrlm, dklebilecek asitleri bir toplama ukuruna sevk edebilecek eimde olacak, zeri asit etkisine dayankl malzeme ile kaplanm tula veya beton demeli, yaknnda su bulunan yerlerde saklanacak ve nem, ar scaklk farklarna kar uygun ekilde korunacaktr. Madde 92 - Asit damacanalar st ste konulmyacak, bunlar uygun blmeler iine ve altlarna latalar denmek suretiyle yerletirilecektir. Asit damacanalar bu i iin zel yaplm aralar ile tanacak ve bu damacanalar zel ve uygun tertibat veya cihazlarla boaltlacaktr. Madde 93 - Gaz halinde veya bir svda zlm halde veya svlatrlm halde, btn basnl gaz ihtiva eden tpler, iinde bulunan basnl gazn zelliklerine, tekniin gerektirdii esas ve mevcut standartlara uygun olarak yaplm olacaktr. Madde 94 - Basnl gaz tplerinin zerine, aadaki bilgiler silinmeyecek ekilde ve oyuk olmamak artiyle yazlm olacaktr. a) malat firmann ad, b) Seri numaras, c) Doldurulacak gazn cinsi, d) Bo ve dolu arl ve hacmi, e) En ok doldurma basnc, f) mal tarihi. malat firma, gaz tpleri ile birlikte kontrol veya garanti belgesini de alcya vermek zorundadr. Madde 95 - Basnl gaz tplerini (asetilen tpleri hari) dolduran her firma, sata karmadan nce uygun aralklarla belirli zamanlarda tp ve teferruatn muayene edecek veya ettirecek ve hidrolik basn deneyi, arlk deneyi, hacm deneyi gibi deneyleri yapacak veya yaptracaktr. Bu muayene ve deneylere ait bir belge tple birlikte alcya verilecektir. Belgeler istenildiinde gsterilmek zere iyerinde saklanacaktr. Madde 96 - Muayene ve deneyler sonucu kullanlmas uygun grlmiyen tp ve teferruat kesinlikle kullanlmyacaktr. Madde 97 - Her tpn dip taraf yere demiyecek ekilde, belirli bir ykseklikte, emberle evrili olacak, vana ve emniyet sbaplarnn iinde gazlarn birikmesini nleyecek ekilde havalandrma delikleri olan bir koruyucu bal bulunacaktr. Madde 98 - Tplerin vanas ile dier ksmlar, tpn iinde bulunan gazn kimyasal etkisiyle bozulmayacak bir maddeden imal edilmi olacak ve zellikle svlam veya bir madde iinde zlm amonyan doldurulduu tplerde, hi bir zaman bakr veya bakr alaml maddelerden yaplm tehizat kullanlmyacaktr. Oksijen ile veya oksidasyona yol aan dier gazlarla doldurulan tplerin donanm her trl yadan arnm bulunacaktr.

Madde 99 - Tpler, basnl gazlarla hi bir zaman izin verilenden fazla bir basnla ve tp zerinde belirtilen arln zerinde doldurulmyacaktr. Tplerin doldurulmadan nce tamamen bo ve temiz olmasna dikkat edilecek, kritik scaklklar genel olarak evre scaklndan fazla olan gazlarn konulduu tpler, tamamen doldurulmyacak ve bylece tehlikeli basnlarn meydana gelmesi nlenmi olacaktr. Basnl gazlarn doldurulduu tpler boken ve doldurulduktan sonra arlk kontroluna tabi tutulacaktr. Madde 100 - Basnl gaz tplerinin depolanmasnda aadaki tedbirler alnacaktr: a) Dolu tpler scaklk deimelerine, gnein dik nlarna, radyasyon ssna, soua ve neme kar korunmu olacaktr. b) Dolu tpler iyerlerinde depolanmasnda mmkn olduu kadar az miktarda tp bir arada bulundurulacak, tpler yangna dayankl ayr binalarda veya blmelerde, radyadr ve benzeri s kaynaklarndan uzak bulundurulacak ve tplerin devrilmesine veya yuvarlanmasna kar tedbirler alnacaktr. c) Tpler, iinde bulunan gazn zelliine gre ayrlarak depolanacak, bo tpler ayr bir yerde toplanacaktr. d) Tplerin depoland yerlerin uygun havalandrma tertibat olacak ve bu yerlerin yeteri kadar kaps bulunacaktr. e) Yanc basnl gaz ihtava eden tplerin depoland yerlerde ate ve ateli maddeler kullanma yasa uygulanacaktr. Madde 101 - Asetilen tplerinde yukarda belirtilenlerden baka aadaki tedbirler de alnacaktr: a) Asetonda zlm asetilen tplerinin doldurulmasnda basn hi bir zaman 15 kg/cm yi gemiyecektir. b) Yeni asetilen tplerinin absorbsiyon malzemesi ve aseton ile yeteri kadar dolduu, yetkili bir eleman tarafndan kontrol edilecektir. Bu kontrollar tp boken absorbsiyon malzemesi konulduktan sonra ve asetonla dolu iken sra ile tartlmak suretiyle yaplacak ve sonular tplerin sicil defterine yazlacaktr. c) Asetilenin temas ettii bakrdan ve % 70 den fazla bakrl alamdan yaplm olmayacaktr. d) Doldurulan asetilen tpleri en az 12 saat dik olarak bekletildikten sonra kullanlacaktr. Madde 102 - Asetilen tpleri periyodik olarak veya belirli zamanlarda aadaki muayene ve deneylere tabi tutulacaktr: a) D muayene, tpn ve tp teferruatnn genel muayenesi, b) Tpn absorbsiyon malzemesi ile yeteri kadar dolu bulunup bulunmadnn anlalmas iin muayene, c) Tp absorbsiyon malzemesi ve asetonla beraber tartma, d) Basn deneyi (Bu deney ya 60 Kg./cm

basnl su ile veya tpte bulunan absorbsiyon malzemesinin boaltlamad hallerde yine 60 Kg./cm basnl aseton veya argon ile yaplacaktr.) Madde 103 - Absorbsiyon malzemesi kullanlmasnda aadaki hususlar gznnde bulundurulacaktr; a) Tp tamamen absorsiyon malzemesi ile dolacaktr. b) Tpn ihtiva ettii maddelerin kolayca muayenesi mmkn olacaktr. c) Absorbsiyon malzemesi, alma sresince fiziksel ve kimyasal zelliklerinde bir deiiklik olmakszn ilk yaplndaki halini aynen muhafaza edecektir. d) Absorbsiyon malzemesi, tpe bal olmyacaktr. e) Absorbsiyon malzemesi, asetilen ve kullanlan zc ile reaksiyona girmeyecektir. f) Absorbsiyon malzemesi, uzun sre kullanma sonunda dahi ezilmiyecek veya tehlike yaratmayacaktr. g) Absorbsiyon malzemesi, Asetilenin patlayc ayrmlarnn tp iinde yaplmasn uygun ekilde nliyecektir. Madde 104 - Tplere asetilen dolduran her iyeri, doldurduu tpn sicilini tutacak ve tpn dolu tarihi, tpe konan absorbsiyon malzemesinin ve asetonun miktar ve tpe konu tarihi, tpn muayene tarihi ve muayenenin sonucu gibi bilgiler bu sicile kaydedilecektir. BENC BLM : RETM VE LEME SIRASINDA ALINACAK GVENLK TEDBRLER Madde 105 - Patlayc maddelerin bileimlerine giren toz halindeki ham maddeler, herhangi ekilde bir ileme tabi tutulmadan nce yabanc maddelerden temizlenecektir. Madde 106 - Patlayc bir maddenin imal iin kullanlacak, patlayc olan veya olmayan maddelerin her birinin, tabi tutulduklar ilemin yapld iyerindeki miktarlar, bu ilemler iin bulundurulmas zorunlu miktarlar amayacaktr. Patlayc maddeler, retildikleri mahalden uzaklatrlmadka, o mahalde yeniden bir retime geilmiyecektir. Madde 107 - Patlayc maddelerin retildii ve ilendii yerlerde yaplan iler iin gerekli olandan fazla ii bulundurulmyacaktr. Madde 108 - Patlayc tozlar konmu olan uvallar veya torbalar boaldka ykanacak veya emici uygun bir tertibatla ve tamamiyle kapal bir sistemle temizlenecektir. Madde 109 - Parlayc svlarn, basnl gazlar yardmyla bir kaptan dier bir kaba boaltlmasnda asal gazlar kullanlacaktr. Madde 110 - Parlayc svlar, kaplara, zellikle kabn dibi veya i cidarlar ile temas halinde bulunan ve statik elektrik bakmndan da bu kapla balants olan borular vastasiyle doldurulacaktr. Madde 111 - Parlayc svlarn kapal bir kaptan dierine boaltlmasnda kullanlan tesisatta, sv buharnn dnn salayacak bir boru donatm bulunacaktr.

Madde 112 - Korozif svlarn doldurulup boaltlmas kendi arlyla iler sistemlerle, basnl hava veya asal gazlar kullanlan tertibatla veya uygun pompalarla yaplacaktr. Madde 113 - inde korozif svlar bulunan ve boaltma musluklar bulunmayan kaplar boaltmak iin pompalar, devirme aralar veya dier uygun tertibat kullanlacaktr. Madde 114 - Korozif sv kaplar, doldurma ve boaltma ilemleri dnda, devaml suretle, kapal tutulacaktr. Madde 115 - Korozif svlarn doldurulduu, boaltld ve benzeri bir ilemin yapld iyerlerinde, yere dklen svnn yaylmasn nlemek iin deme mmkn olabildii kadar kuru tutulacaktr. Demedeki svlarn zerine iilerin basmalarn nlemek iin svlarn etraf uygun ekilde iaretlenecek ve temizleninceye kadar gz altnda bulundurulacaktr. Dklm svlar hi bir zaman odun, tala, stp, kuma ve dier organik maddelerle silinmiyecek, su ile ykanacak ve tebeir, karbonat, kire veya benzerlerine emdirilerek temizlenecektir. Madde 116 - Korozif svlarn doldurulduu, boaltld ve benzeri ilemlerin yapld iyerlerinde kullanlmaya hazr akarsu bulunacak ve bir insan iin yeter byklkte su banyolar veya sratle ileyen ok tarafl dular her blmn ierisine veya yaknna kurulmu olacaktr. Kazaya urayanlarn yanmalarn nlemek iin suyun scakl ve evrenin scakl hissedilir ekilde farkl olmyacaktr. Deriik slfrik asit ile temasa gelen el veya vcudun herhangi bir ksm bol su ile ve tercihan % 5 10 sodyumbikarbonat zeltisi ile ykanacaktr. Bu zeltiler krlmaz kaplar iinde yeteri kadar ve kolayca eriebilir bir yerde hazr bulundurulacaktr. veren tarafndan iyerlerine bu hususta gerekli talimat aslacaktr. Madde 117 - Tahri edici ve zehirleyici kuru maddelerin doldurulmasnda, boaltlmasnda ve benzeri ilemlerde kullanlan transportrler, eyimli yollar, huniler, asansrler, ayrclar ve ayrclarn menfezleri, elekler, krclar, tcler, kurutucular, ambalaj makinalar ve dier aralar toz toplayclarna uygun ekilde balanacaktr. Madde 118 - Tahri edici ve zehirleyici kuru maddelerin doldurulmasnda, boaltlmasnda ve benzeri ilemlerde kullanlan sabit tesis halindeki toplayclar, darda veya yalnz bu ie ayrlm yerlerde bulunacak, buralara girecek iilere kiisel korunma aralar verilecektir. Madde 119 - Doldurma, boaltma ve benzeri ilemler srasnda dklm olan tahri edici ve zehirleyici kuru maddeler, tercihan elektrik sprgesi veya benzeri emici cihazlarla, ksa zamanda temizlenecektir. Madde 120 - inde basnl gazlar bulunan tpler, abuk boaltmak amac ile asla atee tutulmyacak, su kaplar yardm ile stlacak ve boalan tplerin vanalar derhal kapatlacaktr. Madde 121 - Patlayc maddelerin veya bunlarla meydana gelen patlayc karm veya bileimlerin bir binaya veya bir binadan baka bir yere tanmalar iin kullanlan btn aralarda, arabalarda ve dier kaplarda aadaki tedbirler alnacaktr. a) Akta hi bir demir veya elik ksm bulunmayacaktr. b) inde yalnz patlayc maddeler veya patlayc karmn bileimine giren maddeler bulunacaktr. c) zeri kapal veya uygun ekilde rtl olacaktr. d) Dolu veya ykl olduklar zaman ve tanma srasnda meydana gelmesi imkan dahilinde bulunan tehlikeleri nlemek iin gerekli tedbirler alnacaktr.

Madde 122 - Patlayc maddelerin tanmalar srasnda bunlarn dkld veya sald hallerde patlayc maddelerin dkld yer iyice grlecek ekilde iaretlenecek ve dklen maddeler sorumlu elemann verecei talimata gre toplanp kaldrlacaktr. Madde 123 - iyerinde korozif sv kaplar duman karmadan ve tercihen mekanik olarak transportrlerle yahut kaplar zel eri platformlu kk arabalarla veya damacanalar zel atall arabalarla tanacak. Madde 124 - inde basnl gazlar bulunan tplerin tanmasnda itina gsterilecek, bunlarn birbirine arpmasn ve dmesini nlemek iin gerekli tedbirler alnacak ve tpler hi bir zaman manyetik tutucular ile kaldrlmyacaktr. NC KISIM : PARLAYICI, PATLAYICI, TEHLKEL VE ZARARLI MADDELER LE LGL GVENLK TEDBRLER BRNC BLM : SIVILATIRILMI PETROL GAZLARI S.P.G. LE LGL GVENLK TEDBRLER Madde 125 - Bu Blmde geen : a) Gaz deyimi; petrol meneli fiziksel hali gaz olan hidrokarbonlardan propan, propilen, normal btan ve izo-btan, btilen bileiklerini veya bu bileiklerin karmlarn, b) "Sv"deyimi; petrol ve maden kmr meneli parlayc svlar ve bunlarn karmlarn, c) "Svlatrlm petrol gazlar (S.P.G.)" deyimi; svlatrlm propan, propilen, normal-btan, izobtan ve btilen bileiklerini veya bu bileiklerin karmlarn, d) "Kap" deyimi svlarn ve svlatrlm petrol gazlarnn (S.P.G.) stok edilmesinde ve naklinde kullanlan TSE Normlarna uygun yaplm tanklar, varilleri, tpleri, tenekeleri ve benzerlerini, e) "Kap teferruat" deyimi; tank ve tplere ait valf, manometre, detantr, kapak, tapa, korkuluk, seviye gstergesi ve benzeri donatm, f) "Cihaz"deyimi, svlar ve svlatrlm petrol gazlar (S.P.G.) ile alan bek, ocak, brlr, frn, soba, ofben, hamla ve aydnlatclar, g) "Sistem"deyimi; bilumum balantlar, h) "Dolum yeri"deyimi; svnn ve svlatrlm petrol gazlarnn (S.P.G.) stok edildii kaplarn bulunduu ve svnn kaplara doldurulduu yerleri, i) "Kullanma yeri" deyimi; svlar ve svlatrlm petrol gazlar (S.P.G.), ile alan cihazlarn kullanld yerleri, j) "Datm merkezi" deyimi; dolum yerleri dnda kurulan ve kullanma yerlerine sevke hazr, sv ve svlatrlm petrol gazlar (S.P.G.) kaplarnn bulunduu yerleri, k) "Tat"deyimi, kaplar tayan kara, deniz ve hava tama aralarn, belirtir. Madde 126 - Sv ve S.P.G., retim yerinden dolum yerine elikten yaplm borularla sarnl vagonlarla kara ve deniz tankerleri ile getirilecek ve kaplara doldurulacaktr. Madde 127 - Sv ve S.P.G.nin dolum yerinde stok kaplar, silindir, kre ve ksmen silindir ksmen yarm koni eklinde, dtan soutma tertibatl, salam tabanlara oturtulmu, kap teferruat ile

donatlm, uygun zellikte, gerekli deneylere tabi tutulmu olacak ve yanstacak bir renge boyanacaktr. Madde 128 - Dolum yerlerinde S.P.G. nin tplere doldurulmas ii, stok kaplalarndan en az 5 metre uzakta yalnz bu ie ayrlm yerlerde yaplacaktr. Madde 129 - Kokusu bulunmayan S.P.G.nin etil merkaptan, pentil merkaptan ve tiyofen gibi zararsz bir koku maddesi katlarak, kaak halinde, tannmas salanacaktr. Madde 130 - Dolum yerlerinde svnn ve S.P.G. nin stok edilmesinde kullanlan kaplarn, meskun yerlerden ve birbirlerinden olan uzaklklar, bu Tze ekli V numaral izelgeye gre salanacaktr. Madde 131 - Datm merkezinde aadaki tedbirler alnacaktr: a) Kaplar datm merkezinde iyi havalandrlm; ateli maddeler yasann uyguland, bodrum niteliinde olmayan yerlerde, valfleri kapal, kapaklar yerlerine takl ve azlar yukar doru gelecek ekilde bulunacaktr. b) Sznt yapan, gaz karan ve hasara uram kaplar, datm merkezinden uygun ekilde ve itina ile uzaklatrlacaktr. c) Kaplar, kapal yerlerde tek sra halinde, ak yerler de gne nlarna maruz kalmyacak sundurma altnda uygun tertibat alnmak suretiyle stste en ok 6 sra halinde istiflenecektir. Madde 132 - Kaplarn dolu ve bo olarak tanmasnda aadaki tedbirler alnacaktr: a) Kaplarn valf kapal ve kapa yerine taklm olacaktr. b) Kaplar tatlarda azlar yukar doru gelecek ekilde istiflenecek, bu suretle devrilme, srklenme, arpma ve dme gibi tehlikeli olaylara meydan verilmeyecektir. c) Tama srasnda bu konuda zel eitim grm, gerekli sayda grevli bulunacaktr. d) Tatlarn hareketi srasnda statik elektrie kar gerekli tedbirler alnacaktr. e) Tatlarda egzos gvenlii salanm olacaktr. f) Kaplarda gaz kaann aranmas iin ateli ve alevli aralar kullanlmas yasaktr. Madde 133 - Datm merkezlerinin meskun mahallerde kurulaca yerler ve buralarda bulundurulacak sv ve S.P.G. miktarlar, belediyelerce, belediyesi bulunmayan meskun yerlerde mahallin en byk mlkiye amirince saptanr. Madde 134 - Meskun yerler dnda kurulu datm merkezlerinde en ok 500 adet ev tipi veya 100 adet sanayi tipi kap bulundurulabilecek ve bu kaplarn ihtiva ettikleri toplam S.P.G.miktar 5.000 kilogram gemiyecektir. Madde 135 - Svlarn ve S.P.G. kaplarnn bulunmasna izin verilmi olan bina ve yerlerde bakaca bir i yaplmas, zellikle parlayc, patlayc, tehlike ve zararl maddelerin retilmesi, ilenmesi, ambalajlanmas ve depolanmas yasaktr. KNC BLM : MAGNEZYUM, VE BENZER PARLAYICI KATI MADDELER VE ALAIMLARI LE LGL GVENLK TEDBRLER Madde 136 - erisinde parlayc kat maddeler ve alamlar eritilen dkmleri yaplan iyerleri tercihan tek katl yaplm ve zellikle bu ie ayrlm olacaktr.

Madde 137 - Eritme frnlar kolayca eriilebilecek ve rahata temizlenebilecek ekilde yaplacak ve bunlar stan cihazlarn ayarlanmasn salayacak ve alevlerin dorudan doruya potaya arpmasn nliyecek tertibat bulunacaktr. Madde 138 - Potalar ancak belirli bir ykseklie kadar doldurulacak ve her dkmden sonra potaya yapm olan maden, tuz, cruf ve dier birikintiler iyice temizlendikten sonra potann evresine vurularak muayene edilecek, yeni bir eritmeye dayanp dayanamyaca saptanacaktr. Madde 139 - Nemli metal talalar, dorudan doruya potalara konulmadan evvel, havada kurutulacak, fakat bu maksadn salanmas iin eritme frnlarnn yaknnda byk miktarlar yayl bulunmayacaktr. Madde 140 - yerleri ve makinalar her gn bir ka defa dkntlerden temizlenecek ve bu dkntlerin iyeri iinde birikmesine meydan verilmeyecektir. Madde 141 - Tala karan makinalar ve tezgahlarn, ta tezgahlarnn kesici azlar daima keskin bir halde bulunacak, fazla snmaya sebep olmayacak bir hzla kullanlacak veya hava veya bu ite kullanlan kesme yalar ile soutulacak, kesme ve talama srasnda meydana gelen tozlar, uygun bir tertibatla dar atlacaktr. Madde 142 - Tala ve tozlardan meydana gelen artklar belli bir yerde biriktirilecek, ie yarayanlar ayrldktan sonra geri kalanlar, bu ite yetkili bir elemann gzetiminde yok edilecektir. Madde 143 - Parlayc kat maddeler, yanmaz malzemeden yaplm hermetik kaplarda tanacaktr. Madde 144 - Bu maddelerle temas eden iilerin kullandklar kiisel korunma aralar i elbiseleri, i ayakkablar her gn yetkili bir elemann gzetiminde uygun ekilde temizlenecektir. NC BLM : NTROSELLLOZ, SELLOT VE BENZER PARLAYICI PATLAYICI MADDELER LE LGL GVENLK TEDBRLER Madde 145 - Nitrosellloz, seliloit ve benzeri maddelerin retildii, ilendii ve depoland iyerleri, tercihan tek katl, dier binalardan ayrlm, pencereleri n dorudan doruya ieriye girmesine engel olacak ekilde yaplm binalarda kurulacaktr. Bu nitelikle bina bulunamad takdirde nitroselllozun, selloitin ve benzer maddelerin sadece ilenmesi ve bir retimde ilkel madde olarak kullanlmas kayt ve art ile alacak iyerleri, birden fazla katl binalarn taban betonarme olan ve yukarda sz edilen tek katl binalarn dier zelliklerini tayan en st katnda kurulabilir. Sz konusu en st katn nitroselloz, selloit ve benzeri maddelerin retimi ve depolanmas ilerinde kullanlmas alma Bakanlndan alnacak zel izne baldr. Madde 146 - Selloitten eya imali srasnda kullanlan testere, matkap, freze v.b. delici ve kesici ara ve gereler uygun ekilde soutulacak, snan paralarn scaklnn 115 C'yi gememesi iin gerekli tedbirler alnacaktr. Bu maddelerin kalplanmas srasnda, ayarlanabilen buhar, scak su veya elektrikle alan uygun stclar kullanlacaktr. Madde 147 - yerleri gnde bir ka defa uygun ekilde temizlenecek, artklar sk sk toplanarak ierisi su ile dolu kapakl kaplara konacak, uygun bir yerde yok edilinceye kadar iyeri dnda bulundurulacaktr. Madde 148 - Gerek mamul gerek hammaddenin iyerleri iinde bulundurulacak en ok miktarlar saptanarak bir levha zerine yazlacak ve bu levha kolayca grlebilen bir yere aslacaktr.

Meskn yerlerde, bir depoda filim halindeki selloit 1.000 kilogramdan fazla ve selloitten yaplm normal maddeler 4.000 kilogramdan fazla bulundurulmayacaktr. DRDNC BLM : KARPT KALSUM KARBR VE ASETLEN LE LGL GVENLK TEDBRLER Madde 149 - Karpit deposu olarak kullanlacak yerler, kuru, iyice havalandrlacak ekilde ve atee dayankl malzemeden yaplm olacak ve bunlarn su geirmez zellikte taban, basnca dayankl duvarlar ve hafif malzemeden yaplm atlar bulunacaktr. Madde 150 - Karpit deposu olarak kullanlan yerlere giden btn yollarn iyice grlecek yerlerine,"Karpit deposu yetkisiz kimselerin girmesi yasaktr." "Yangn halinde su kullanlmayacaktr." eklinde yazlm levhalar bulundurulacaktr. Madde 151 - Karpit, krlma tehlikesi olmadan kaldrlp indirilebilmeleri iin yeteri kadar salam, hava ve su geirmeyen bir kapakla (hermetik olarak) kapatlm, zerlerinde, iyice okunacak ekilde,"Karpit kuru tutulacak"yazs veya dier uygun bir ibare bulunan, madeni kaplarda saklanacaktr. Madde 152 - Depolardaki karpit kaplarndan yalnz bir tanesi alarak karpit alnacak, sonra tekrar skca kapatlacaktr. Karpit kaplarn amak iin, stlan veya kvlcm hasl edebilecek aletler kullanlmayacaktr. Madde 153 - Aseton veya dier bir zc ile beraber yahut yalnz bana homogen, gzenekli dier bir maddeye emdirilmi olmadka, 1,5 Kg./cm den daha yksek basnl asetilen gaznn veya sv asetilenin retimi, depo edilmesi ve tanmas yasaktr. Madde 154 - Boaltlm kaplardan kullanlmaz halde kalan btn karpit tozlar temizlenecek ve arlklarnn en az 10 katna eit miktarda su ierisine dklerek tamamiyle yok edilecektir.Bu ilem ak havada ve her eit ate ve alevden yeter uzaklkta yaplacak ve karpitli su kanalizasyonu dklmeyecektir. Madde 155 - Asetilen retiminde kullanlan karpitin safl, kabul edilmi normlara uygun bulunacak, sanayide kullanlan gaz halindeki asetilen, hacmen % 0,05 den fazla fosforlu hidrojen ve % 0,15 ten fazla kkrtl hidrojen ihtiva etmeyecektir. Madde 156 - Asetilen jeneratrleri, i basnlara kar gvenle dayanabilecek zellikte malzemeden yaplacak ve asetilenle temasa gelmesi muhtemel olan ksmlar bakr veya % 70 den fazla bakrl alamlardan yaplm olmyacaktr. Otomatik olmyan jeneratrlerdeki gvenlik borular gzle grnr durumda olacaktr. Madde 157 - Srekli alan jeneratrlerde, karpiti, etkileyen veya soutan suyun yeter miktarda olup olmadnn, alma sresince kontrol edilebilmesi ve gerektiinde asetilen gaz kna mahal braklmakszn, su ilavesi salanacaktr. Madde 158 - Asetilen jeneratrleri zerinde, okunakl ve silinip bozulmyacak tarzda aadaki bilgiler yazl bulunacaktr. a) Kullanlacak karpitin para bykl ve her arj iin kabul edilen miktar, b) Saatte retebilecei en ok asetilen miktar, c) Jeneratr iin kabul edilen en ok basn,

d) Jeneratrn tip numaras veya iareti ve servise girdii tarih, e) mal eden veya satan messesenin isim ve adresi. Madde 159 - basnc su ykseklii ile llemiyen asetilen jeneratrlerin de, kabul edilen en yksek alma basncnn 0,1 Kg./cm den daha fazlaya ykselmesini nleyecek veya kabul edilen en ok basntan 0,1 Kg./cm den daha kk olduu vakit otomatik olarak kapanacak, doru ve muntazam alan, anmaya, paslanmaya, kir ve neme dayankl, ayar kolayca bozulmyan en az bir gvenlik supab bulunacaktr. Madde 160 - Asetilen jenatrlerine karpitin doldurulmas ve boaltlmas srasnda, su hcresi iinde tehlikeli hava ve gaz karmnn teekkl etmesini ve iine yetersiz miktarda taze karpit dmesini, nlemek zere, su hcreleri daima dolu bulundurulacak, ksmen kullanlm karpitler tekrar jeneratrlere konmayacaktr. Madde 161 - Hareketli gaz deposunun stne arlk konmayacak ve asetilen retme tesisat, herhangi bir alevle dorudan doruya temasa getirilmeyecektir. Madde 162 - Asetilen jeneratr, altrlmayaca zaman gaz, karpit ve sudan tamamen temizlenerek kurutulacaktr. Souk havalarda asetilen jeneratrlerindeki su donduu hallerde scak su veya buhar kullanlarak buz eritilecektir. Madde 163 - Tanabilir asetilen jeneratrlerinin temizlenmesi ve doldurulmas, gaz ve hava karmnn boaltlmas, iyeri binalar dnda yaplacaktr. Madde 164 - Asetilen jenetrleri, vin, caraskal veya palanga gibi makina ve aletlerle zel balama tertibat yaplarak tanacaktr. Madde 165 - Asetilen retme tesisatnn herhangi bir ksm zerinde onarma balanmadan nce, tesisat karpit ve artklardan temizlenecek, su ile iyice ykanacak ve su, buhar veya asal gazlarla tamamen doldurulacaktr. BENC BLM : UUCU VE PARLAYICI SIVILARLA HAZIRLANAN TABANCA BOYALARI LE LGL GVENLK TEDBRLER Madde 166 - Tabanca boyacl, tecrit edilmi zel blmlerde her trl gvenlik tedbirleri alnm olarak yaplacaktr. Madde 167 - Kk veya orta boydaki paralarn pskrtme ile boyanmas veya verniklenmesi, uygun kapal blmlerde veya uygun davlumbazlar altnda yaplacak, boyac, daima bu blm veya davlumbazlarn dnda bulunacaktr. Boyacnn blm ve davlumbaz dnda bulunmas teknik nedenle salanamad hallerde boya gaz ve buhar, uygun ekilde dar ekilecek veya su perdesi kullanlacak yahut iilere temiz hava maskesi gibi uygun kiisel korunma aralar verilecektir. Madde 168 - Boya pskrtme yerlerinde bir gnlk i iin yeterli miktardan fazla uucu ve parlayc svlar depolanmayacaktr. Bunlar zelliklerine gre iyice kapal kaplarda bulundurulacak ve boalan kaplar derhal pskrtme yerlerinden karlarak darda uygun bir yere tanacaktr. Madde 169 - Tabanca boyaclnda kullanlan blmeler, davlumbazlar, aspiratrler, ekme yollar, ana borular ve benzeri uygun ekilde en az haftada bir boya ve vernik artklarndan temizlenecektir.

Doymam asitlerden meydana gelen yalar ihtiva eden boyalarla birlikte organik nitro bileikli boyalar ayn gnde kullanld hallerde, gerekli temizlik, o gnn ileri bittikten sonra yaplacaktr. Temizleme iin abuk parlayabilen maddeler ve demir veya elik gibi kvlcm karan malzemeden yaplm aralar kullanlmayacaktr. Madde 170 - Boyanm veya verniklenmi malzeme, ancak her trl parlama ve patlama tehlikeleri ile sala zararl etkileri ortadan kaldran artlar salanarak, kurutulacaktr. Bu ilemlerde meydana gelen gaz ve buharlar, gerekli tedbirler alnarak zararsz hale getirilecektir. ALTINCI BLM : UN, YEM VE BENZER MADDELERLE LGL GVENLK TEDBRLER. Madde 171 - Deirmenlerin, un fabrikalarnn ve yem fabrikalarnn binalarnda demeler, duvarlar blmeler ve tavanlar kargir olarak yaplacak ve her 25 m , i hacim iin 1 m yzey hesabiyle patlama menfezleri bulunacaktr. Bu tesisler ile un, yem ve benzeri madde depolar arasnda yangn sirayetini nleyecek tedbirler alnacaktr. Madde 172 - Deirmenler veya un fabrikalarnda bodrumlar, tneller ve galeriler, buralardaki bantl transportrlerin ve dier tesislerin yanlarna ve alt ksmlarna kolaylkla yaklalacak genilik ve uzunlukta yaplm olacaktr. Tabii havalandrmann ortamdaki tozlarn giderilmesine yetmedii hallerde buralar uygun ekillerde havalandrlacaktr. Madde 173 - Hububat silo ve depolarnn toz geirmez kapaklar ve su geirmez demeleri ve hava deitiren tertibat bulunacak ve en az 30 santimetre apl ve tepesinde rzgar istikametine gre dnebilen bir apka bulunan dikey bacalar ile ayrca ak havaya bal olacaktr. Madde 174 - Hububat kurutma yerleri, atee dayankl malzemeden yaplm olacak ve elevatrlerden, depolardan yeter uzaklkta veya uygun ekilde tecrit edilmi yerlerde bulundurulacaktr. Madde 175 - Hayvan yemleri, ot ve samanlar, glten arpa kspeleri ve dier yal kspeler ve kendi kendine tutuabilen dier maddeler topluca depolanmyacaktr. Bu maddelerin topluca depolanmas zorunlu olan hallerde ar neme ve scaklklarnn ykselmelerine kar gerekli tedbirler alnacak ve ynlarn ykseklii 3 metreyi getii zaman bunlarn iine en ok her 4 metrede bir uygun havalandrma borular konulacaktr. YEDNC BLM : NASTA VE BENZER MADDELERLE LGL GVENLK TEDBRLER Madde 176 - Niastann kurutulmas, kuru niastann tlmesi, elenmesi tane ve toz halindeki niastann toptan ambalaj, para halindeki niastann piirilmesi, prese edilmesi, ayrlmas ve ambalaj gibi ilemler birbirinden yanmaz duvarlarla ayrlm binalarda yaplacaktr. Birden fazla katl binalarda taban ve tavan betonarme olarak ina edilmi, taban ve duvarlarnn 2 metre ykseklie kadar olan ksm imento veya benzeri ile kaplanm olacaktr. Madde 177 - Niasta kurutucular ve etvlerinin niasta kurutma ksmlarnn, tabandan tavana kadar uygun nitelikte yaplm stma tesisat olacak ve bu stma tesisat btn ksmlardan tamamiyle tecrit edilmi bulunacaktr. Madde 178 - Niastann tlmesi tamamen kapal sistemde yaplacak, doldurma ve ambalajlamaya kadar btn ilemlerde, niasta tozlarnn ortala dalmasna meydan verilmiyecektir.

Bu husus salanamad hallerde tozlar teekkl ettii yerde ortama yaylmadan aspirasyon suretiyle dar atlacaktr. Madde 179 - Fermantasyon kazanlar, depolar ve havuzlar, paslanmaz maddelerden yaplm veya kaplanm olacaktr. Fermantasyon artklar ve sular zararsz hale getirildikten sonra darya atlacaktr. Madde 180 - eker, kakao, mantar ve benzeri organik maddelerin toz haline getirildii iyerlerinde, bu maddelere ait tozlarla havann meydana getirdii karmn patlama orannda bir karm haline dnmemesi iin gerekli btn tedbirler alnacaktr. DRDNC KISIM : SICAK VEYA SOUK KOROZF MADDELERLE ALIMALARDA ALINACAK GVENLK TEDBRLER Ayrca bu asitlerle doldurulacak kaplarda yeteri kadar hava pay braklacaktr. Madde 182 - yerlerine dklen asitler bol su ile ykanacak ve bu srada iilere uygun kiisel koruyucu aralar verilecektir. Asitler, odun tala, saman ve yn paralarna, toprak ve benzerlerine emdirilmiyecektir. Madde 183 - Gnlk asit ihtiyacndan fazlas iyerinde bulundurulmyacaktr. Madde 184 - Nitrikasit, slfirikasit, hidroklorikasit ve benzeri maddeler sulandrlrken, suyun iine yava yava dklecek ve bu srada karm srekli ve uygun ekilde kartrlacaktr. Hi bir nedenle bu asitler iine su dklmiyecektir. KNC BLM : SODYUMHDROKST, POTASYUMHDROKST, KALSUMHDROKST VE BENZER MADDELERLE ALIMALARDA ALINACAK GVENLK TEDBRLER Madde 185 - Sodyumhidroksit, potasyumhidroksit kalsyum hidroksit ve benzeri maddelerle alan iilere uygun kiisel korunma aralar verilecektir. Madde 186 - Sodyumhidroksit, potasyumhidroksit kalsyumhidroksit ve benzeri maddelerle yaplan almalar srasnda meydana gelmesi mmkn olan yanklar iin bol su, % 1 lik borikasit, % 5 lik asetikasit veya bunlara tekabl etmek zere sirke veya limon suyu, iyerlerinde uygun ekilde bulundurulacaktr. NC BLM : HDROFLORKAST LE ALIMALARDA ALINACAK GVENLK TEDBRLER Madde 187 - Hidroflorikasit ile allan yerlerde, taban, bu asidin etkilemiyecei kurun, gutaperka veya benzeri bir madde ile kapl olacak ve tabanda su geirmez bir kanala aknt yapan hafif bir eyim bulunacaktr. Madde 188 - alma masalar ve ilenecek paralarn sokulmas iin gerekli gzlerle, aklklar, kauuk, plastik veya benzeri maddeden yaplm olacak ve kenarlar takn kurun kapl davlumbazlar ierisine kapatlm bulunacak ve bu masalarn kenarlar hidroflorik asitden etkilenmeyen kurun, gutaperka veya benzeri bir madde ile kapl olacak ve dklen asidin masalar altna akmamas iin masalarn kenarlar yukarya kalkk yaplacaktr. Masalarda, almalarda kacak zehirleyici gazlar dorudan doruya ktklar noktaya toplayp kapal kanallarla iyeri dna ekecek tertibat bulunacaktr. Aspirasyon asit teknelerinin st kenarlar boyunca kuvvetli olacak ve gazlar, yukardan aa doru ift cidarl tertibatla emilecektir. Madde 189 - Hidroflorikasit ancak gutaperka, kurun veya uygun plastik ve benzeri malzemeden yaplm kaplarda saklanacak ve tanacaktr. DRDNC BLM : KATI KARBONDOKST KURUBUZ LE ALIMALARDA ALINACAK GVENLK TEDBRLER Madde 190 - Kurubuz ile yaplacak iler iin kullanlacak gerelerin saplar, aatan yaplm olacaktr. Madde 191 Kurubuz veya kurubuz ile temas halindeki madensel cisimler zerinde geresiz olarak alan iilere, uygun koruyucu eldivenler verilecektir. Madde 192 - Kurubuz, ierisinde meydana gelecek basnca dayankl ieler veya kapal kaplar iine konacaktr. Madde 193 - Gerekli gvenlik tedbirleri alnm bulunmadka, kurubuz depolar ierisine hi kimse girmeyecektir. Deponun iinde ii bulunduunun anlalmas iin depolarda ieriden kumanda edilen zil veya krmz k ve elektrik cereyan kesilmesi halinde kullanlmak zere uygun bulunacak dier haberleme tertibat yaplm ve kullanlma ekilleri belirtilmi olacaktr. BENC KISIM : ZEHRLEYC, TAHR EDC VE ZARARLI MADDELERLE ALIMALARDA ALINACAK GVENLK TEDBRLER BRNC BLM : KURUN VE KURUN ALAIMLARI VEYA KURUN BLEKLER LE ALIMALARDA ALINACAK GVENLK TEDBRLER. Madde 194 - Kurun ve

alamlarnn veya bileiklerinin hazrland, iyerlerinde, tane, para, levha ve erit halindeki kurun, (kle hari) tozumasna kar uygun kapakl kaplarda veya daima nemli bir durumda bulundurulacak, bunlar iyerleri iinde akta braklmyacaktr. Erimi haldeki kurundan kan cruf ve benzerleri hermetik kapakl kaplar iinde toplanacak ve bu kaplar iyeri dnda bulundurulacaktr. Madde 195 - stbe, Hollanda veya Blme metoduyla retildii hallerde aadaki tedbirler alnacaktr: a) zerine asit potalar dizilen yataklarda, mee kabuu veya tehlikeli veya zararl gaz karmayan dier organik maddeler kullanlacaktr. Yataklarda hayvan gbresi kullanlmas yasaktr. b) Her blme ierisinde, yeteri kadar su pskrten hortum bulundurulacaktr. c) stbein, blmelerden kaldrlmasnda ve kapak tahtalar kaldrld srada tozumas nlenecek, bunun iin her yatak nceden yeteri kadar slatlacaktr. Madde 196 - stbe, Alman veya Oda metodu ile retildii hallerde aadaki tedbirler alnacaktr. a) retim srasnda oksitleme odalar ve iindekiler nemli bulundurulacaktr. b) Asitli reaksiyon tamamlandktan ve odalar yeteri kadar souduktan sonra duvarlara, iskeleler ve tavanlara yapm olan stbe, kuvvetli su pskrtlmesiyle yerlerinden koparlp daha sonra filitreden geirilmek zere, su yardmyla odalarn dndaki depolara gnderilecektir. Madde 197 - stbe Karter veya Wultze metodu ile retildii hallerde aadaki tedbirler alnacaktr. a) Pskrtme odalar, toz geirmez olacak ve boaltma ii mekanik olarak yaplacak ekilde dzenlenecektir. Pskrtlen kurun, asit silindirlerine toz geirmez kapaklar bulunan sonsuz vidal transprtrler ile ve otomatik olarak tanacaktr. b) Bakm ve onarm amacyla da olsa pskrtme ileri yaplrken, uygun solunum cihazlar verilmeden iiler odalara sokulmyacaktr. Madde 198 - stbe hamurunun kurutulmasnda kullanlan etvlerde veya kurutma kanallarnda aadaki tedbirler alnacaktr. a) Etvlerin ve kurutma kanallarnn ii przsz ve su geirmez malzemeden yaplacak ve bunlarn tabanlarnda girinti ve knt bulunmayacak, toz emici tertibatla veya su ile kolayca temizlenebilecektir. b) Kurutma kanallarnn, havalandrmaya yeterli bir veya bir ka alp kapanr penceresi bulunacaktr. c) Etvlerin ve kurutma kanallarnn en stteki kurutma tablas raf, tabandan itibaren en ok 3 metre ykseklikte olacaktr. d) Etvlerin ve kurutma kanallarnn kumanda kollar etvlerin darsnda ise kurutma kalplarn boaltmaya yarayan uygun tertibat bulunacaktr. Madde 199 - Etvlerin ve kurutma kanallarnn scakl 21 C'ye veya darnn scakl ile en ok 5 C farkl bir madde dmedike, hi bir nedenle stbe hamuru kurutma etvnn ierisine girilmeyecektir. Madde 200 - Teknik artlar uygun olduu hallerde, kurun esasl maddelerin yala ezilme ve dlmeleri gibi retimde kullanlacak stbe, hamur halinde bulundurulacaktr. Madde 201 - Kurun bileiklerinin veya kurun esasl maddelerin retiminde kullanlan frnlar, cihazlar, borular ve dier cisimler ihtiya hasl olduka ve her halde en ge 15 gnde bir defa temizlenecektir. KNC BLM : FOSFOR VE BLEKLER LE ALIMALARDA ALINACAK GVENLK TEDBRLER Madde 202 - Kibrit yapmnda beyaz fosforun kullanlmas yasaktr. Beyaz fosfor yerine, krmz (amorf) fosfor, veya fosforseskislfr yahut dier uygun maddelerin kullanlmas mmkn olan hallerde beyaz fosfor kullanlmayaca gibi, havai fiek ve maytap imalinde de beyaz fosfor kullanlmaz. Madde 203 - Beyazfosfor, su szdrmaz uygun kapakl kaplarda ve bu kaplar tamamen suya batm bir halde saklanacak ve gerektiinde bu artlarla tanacaktr. Beyaz fosfor ihtiva eden kabn konulduu suyun donmasna kar gerekli tedbirler alnacaktr. Madde 204 - Fosforla ilgili yangn kt hallerde; fosforoksitlerin dumanlarna kar kiisel korunma aralar olmyan btn iiler, yangn yerinden hemen uzaklatrlacak ve yangn tamamiyle snp, erimi fosfor, sertleinceye kadar yerler bol souk su ile sulanacak ve sertleen fosfor kum veya toprakla rtlecek ve gerei gibi temizleninceye kadar slak tutulacaktr. NC BLM : ZEHRLEYC, TAHR EDC VE ZARARLI KATI VEYA SIVI HALDEK MADDELERLE ALIMALARDA ALINACAK GVENLK TEDBRLER Madde 205 - Kalsiyum siyanamit (azotlu kire) ile alan iilerin vcutlarnn ak ksmlarna srecekleri uygun koruyucu maddeler, kullanacaklar sabun, ciltlerine yapk tozlar temizliyecek vazelin ve benzeri maddeler iyerlerinde hazr bulundurulacaktr. Madde 206 - Klorat ve perkloratlarn, deriik asitlerle veya fosfor antislfr, kkrt, aa kmr, niasta, eker ve benzeri yanc maddelerle temasa gelmesini nleyici tedbirler alnacaktr. Madde 207 - Patlayc tabiatta olan klorat ve perkloratlarn kristalletirilmesi, tlmesi ve ambalaj, yalnz bu iler iin ayrlm yerlerde, zel tedbirler alnmak suretiyle yaplacaktr. Madde 208 - Klorat ve perkloratlarn kristallemesi ve doldurulmas iin aa kaplar kullanlmayacak ve kloratlarla alanlar, alevlerden yeteri kadar uzakta bulundurulacaktr. Madde 209 - Kloratlarla alan iilere, ynden ve parlamaz malzemeden yaplm elbiselerle, tabannda demirli ksm bulunmayan kunduralar veya izmeler verilecektir. Bu aralar hi bir nedenle iyeri dna karlmayacak, kullandktan sonra ykanp iyice kurutulacak, kullanlmaz hale gelenleri uygun ekilde yok edilecektir. Madde 210 - Kromikasit veya kromatlar ile alan iilere uygun zellikte eldiven giydirilecek ve bu iilerin alt yerlerde, ellerini ykamalar ve yapm olan krom bileiklerini temizlemeleri iin akar su bulundurulacak ve

yeterli havalandrma salanacaktr. Madde 211 - Kalsiyum, potasyum, sodyum ve dier toprak alkali ve alkali metaller hava ve su geirmez kaplar iinde, byle kaplar bulunmad takdirde, gaz ya veya serbest halde oksijen ve su ihtiva etmiyen benzeri bir sv iinde saklanacaktr. Madde 212 - Civaflminat imalinde altrlan iilerin, yemeklerden ve iyerini terk etmeden nce ellerini ve kollarn, % 10 luk sodyumhiposlfitle ykamalar salanacaktr. Madde 213 - inde scak sv bulunan bir cihazn veya borunun kopmas, delinmesi gibi hallerde, koruyucu solunum cihazlar bulunmayan btn iiler iyerinden abuklukla uzaklatrlacaktr. Madde 214 - inde civa bulunan kaplar, serin yerlerde saklanacak ve iyerlerinde kapaklar kapal olarak bulundurulacaktr. Madde 215 - yeri tabanna civa dkld hallerde derhal uygun ekilde toplanacak ve yer bol su ile temizlenecektir. DRDNC BLM : ZEHRLEYC, TAHR EDC VE ZARARLI SIVI VEYA GAZ HALDEK MADDELER LE ALIMALARDA ALINACAK GENEL GVENLK TEDBRLER Madde 216 - Zehirleyici, tahri edici ve zararl svlarn damtld binalarda, dier iyerlerinin herhangi bir sebeple damtma srasnda meydana gelen gaz ve dumanlardan korunmas iin gerekli tertibat yaplacak ve tedbirler alnacaktr. Madde 217 - Zehirleyici, tahri edici ve zararl svlar veya gazlar ile allan yerlerde, ilemler kapal sistemle yaplacak veya bu yerlerin etraf uygun ekilde kapatlacaktr. Madde 218 - Zehirleyici, tahri edici ve zararl svlar bunlara dayankl zel borularla tanacak ve uygun kapl kaplar ierisinde depolanacaktr. Madde 219 - Zehirleyici tahri edici ve zararl gazlar, zel borular ierisinde nakledilecektir. Bu gazlarn muhafazas ve depolanmasnda teknik usul ve esaslara uyulacaktr. Madde 220 - Basnla sevk edilen zehirleyici, tahri edici ve zararl sv veya gazlar tamaya yaryan borulardan kaan sv veya gaz zararsz hale getirilmeden dar atlmyacak, zellikle bu svlar genel kanalizasyona, akar sulara, gllere ve denizlere aktlmyacaktr. Madde 221 - Zehirleyici, tahri edici ve zararl dumanlarn, sislerin veya buharlarn kmas hallerine kar iilerin kolayca eriebilecekleri yerlerde yeter miktarda uygun koruyucu solunum aralar bulundurulacaktr. Madde 222 - Zehirleyici, tahri edici ve zararl sv ile bulam i elbiseleri hemen karlacak, cilt iyice ykandktan sonra iiye temiz i elbiseleri giydirilecektir. Madde 223 - Zehirleyici, tahri edici ve zararl svlarn iine ellerini sokmalar zorunlu olduu hallerde iilere, uygun koruyucu eldivenler veya koruyucu merhemler verilecektir. Madde 224 - Zehirleyici, tahri edici ve zararl svlarn veya gazlarn konulduu tanklar, bidonlar, flar, damacanalar ve benzeri kaplar, zelliklerine uygun olarak muhafaza edilecektir. BENC BLM : MADEN KMR KATRANINDAN ELDE EDLEN AROMATK HDROKARBONLAR BENZEN, NAFTALN, ANTRASEN VE TREVLER TOLUEN, KSLEN,FENOL, KREZOL VE BENZERLER LE ALIMALARDA ALINACAK ZEL GVENLK TEDBRLER Madde 225 - Her hangi bir usulle benzen ve aromatik hidrokarbonlarn nitro ve amino trevlerinin retildii, srekli olarak kullanld ve ilendii binalar bodrumsuz ve tek katl olacaktr. Madde 226 - yerinde tabana dklen sv haldeki aromatik hidrokarbonlar ve trevleri zerine odun tala serpilecek, nemlenen talalar toplandktan sonra, bekletilmiyerek bina dna karlacak ve uygun ekilde yaklarak yok edilecektir. Madde 227 - Aromatik hidrokarbonlarn ve trevlerinin elde edilmesi iin yaplan maden kmr katrannn fraksiyonlu damtlmasnda altrlan iilerin bu maddelerle bulaan elbiseleri, derhal deitirilecek ve kirli elbiseler derhal uygun ekilde temizlenecektir. Madde 228 - Maden kmr katrannn fraksiyonlu damtlmasnda kullanlan damtma kazan ve kornleri mekanik olarak doldurulacaktr. Damtma bittikten sonra kazanlarda ve kornlerde kalan sv maddeler henz scakken pompa ve boru yardmyla soutulacaklar havuzlara alnacaktr. Madde 229 - Dinitrotoluen, trinitrotoluen (trotil)dinitrofenol ve trinitrofenol veya aromatik amino bileiklerinin retiminde veya ilenmesinde altrlan iilere lastik eldiven ve dier uygun koruyucu aralar verilecektir. iler yemeklere balamadan ve iyerinden ayrlmadan nce eldivenlerini, ellerini, kollarn % 10 luk sodyumslfitle ykayacaklardr. Bu ilerde alanlar alkoll iki kullanmayacaklardr. Madde 230 - Fenoller ile alan yerlerde akarsu ebekesi ve derhal kullan- labilecek bol miktarda su bulundurulacaktr. Madde 231 - Damtma scakl 100 C altnda bulunan benzol ve btn aromatik hidrokarbon karmlar ile petrol esanslarnn veya damtma scakl 200 C den nce balayan karmn toplam hacmine oranla % 5 ten fazla miktarda damtma scakl 100 C altnda bulunan aromatik hidrokarbonlar ihtiva eden karmlarn zc olarak kullanlmalar yasaktr. Ancak skma ve kurutma ilemlerini de kapsayacak ekilde btn ilemlerin devam sresince aromatik hidrokarbonlar ihtiva eden zc ve zeltiler, kapal sistemlerde kullanlabilecektir. Madde 232 - Genellikle zc olarak kullanlan ve parlama tehlikesi bulunan aromatik hidrokarbonlar ve trevleri yerine uygun zellikte dier maddeler ikame edilecektir. ALTINCI BLM : ZEHRLEYC, TAHR EDC VE ZARARLI SIVI VEYA GAZ HALDEK BR KISIM MADDELERLE ALIMALARDA ALINACAK ZEL GVENLK TEDBRLER Madde 233 - Amonyan retilmesi, ilenmesi ve depolanmas ile ilgili tesisatn, herhangi bir sebeple zararl

derecede amonyak kard hallerde, aadaki tedbirler alnacaktr. a) Elle idare edilen veya havaya yaylan amonyan etkisi ile otomatik olarak ileyen su pskrtme (sprinkler) tesisat yaplacaktr. b) Amonyakla doymu bir hava ierisinde kurutma veya onarm yapan iileri gerektiinde slatmak iin bol su fkrtan ve kolayca eriilebilen bir boru ebekesi yaplacaktr. c) iler, gerektiinde bir gz kapal dieri yar ak vaziyette ve nefes almakszn 20 saniyelik bir zaman zarfnda komaya altrlacak ve iilerin bu alkanlklarnn devam, her zaman kontrol altnda tutulacaktr. d) yerinde, bakrslfat katlm veya katlmam yeteri kadar aktifkmrl uygun amonyak maskesi bulundurulacaktr. Madde 234 - Bir iyerinde zararl ve tehlikeli miktarda karbon oksitleri yaylmas mmkn olan hallerde aadaki tedbirler alnacaktr. a) yeri, gazn iiler iin tehlikeli olmadan dar kmasn salayacak ekilde tesis edilmi bulunacak veya kan gaz yaklacak veya uygun bir ekme tertibatyle dar atlacaktr. b) Karbonmonoksitli ortamda almak zorunda olanlara, temiz hava maskesi verilecek ve bu maskeye uygun bir boru ile dardan temiz hava salanacaktr. Madde 235 - zc olarak karbonslfr yerine daha az zararl zcler kullanlmas esastr. Karbonslfr kullanlmas zorunlu olan hallerde iyerlerinde uygun havalandrma tesisat yaplacaktr. Madde 236 - Elektrolitik usulle klor retiminde kmr, civa elektrotlar ile teknolojik gelimelere uygun benzeri baka maddelerden yaplm elektrotlar kullanlacaktr. Madde 237 - Ani olarak klor gaz k halinde, klorun etkisini gidermek iin, klor retilen, kullanlan veya bu madde ile dier iler yaplan yerlerde, yeter miktarda amonyumhidroksit zeltisi hazr bulundurulacaktr. Madde 238 - Bir iyerinde klor kokusu hissedilir edilmez derhal alarm verilecek, iyeri mmkn olan hzla boaltlacak, ancak iyerinde gazn bulunuu nedenini aramak ve gerekli onarmlar yapmak zere, solunum yollarn koruyucu maskeler (tercihan sudlukire ve kiselguhr ilave edilmi aktif kmrl) veya gerektiinde uygun solunum cihazlar kullanan iiler kalacaktr. Klorun etkiledii iiler, temiz havaya karlacak, istirahat ettirilecek, tahri edilmi organlar, seyreltik sodyumbikarbonat zeltisi ile ykanacaktr. Hastaya suni teneffs yaptrlmayacak ve basnl oksijen verilmeyecektir. Madde 239 - Siyan gaz, siyanrler ve trevleri ile alanlarn salk durumlar devaml kontrol altnda bulundurulacaktr. Madde 240 - Siyanr bileikleri, zerinde aka grnr ekilde "ZEHR" kelimesi yazl bulunan kaplarda saklanacaktr. Siyanr bileikleri, asitlerden uzak bulundurulacaktr. Siyanr bileiklerinin etkiledii hastaya temiz havada suni teneffs yaptrlacak, oksijen verilecek, siyanr bileii yutmusa litresinde 5 yumurta ak bulunan su iirilerek kusturulacaktr. Siyan gaz ve siyanr bileikleriyle temas zorunluluu bulunan hallerde iilere gmoksit ilave edilmi aktifkmrl uygun maske, eldiven, elbise ve benzeri kiisel koruyucu aralar verilecektir. Madde 241 - Dimetilslfat retiminde, ilenmesinde ve depolanmasnda, aadaki tedbirler alnacaktr. a) Vcut veya elbiseler zerine bulaan dimetilslfatn etkisini gidermek iin iyerlerinde deriik amonyak zeltisi bulundurulacaktr. b) Dimetilslfat buharna kar iiler tarafndan kullanlmak zere sodyumbikarbonat zeltisi, iyerinde bulundurulacaktr. c) Dimetilslfat teneffs ettiinden phe edilen iilere tbbi tavsiyelerde bulunulmakla beraber gerekli tedavileri yaplacaktr. Madde 242 - Metilbromrn retiminde, ilenmesinde ve depolanmasnda aadaki tedbirler alnacaktr. a) Bu maddenin kullanlmasn gerektiren retim ile ilgili ilemler tamamiyle kapal sistemlerde yaplacaktr. b) Metilbromrn ak havada kaptan kaba boaltlmas, mekanik olarak alttan ekmeli bir emme tertibat zerinde yaplacak ve bu madde sfrn altnda 10 C veya daha aa derecelerde saklanacaktr. c) Kapal iyerlerinde metilbromrl yangn sndrme aletleri kullanlmayacaktr. d) Yangn sndrme cihazlarnn doldurulmasnda kullanlan metilbromrnn iine, kokulu ve kaynama derecesi metilbromrnkne yakn bir madde katlacaktr. Madde 243 - Metilbromr ile haarat mcadelesi yaplan yerlerde mcadele grevlilerinden baka ii bulundurulmyacaktr. Buralarda havann tehlikesiz hale geldii saptanncaya kadar iinin girmesine izin verilmeyecektir. Gerektiinde aktif kmrl uygun maskeler kullanlacaktr. Madde 244 - Formikasit, lak ve vernikler iin zc olarak kullanlmayacaktr. Madde 245 - Fosgen gaznn bulunmas muhtemel olan iyerlerinde iiler sk sk boraksl bir zelti ile azlarn alkalyacaklardr. Madde 246 - Kuruntetraetilin retiminde veya bu madde ile yaplan ilerde iiler sv ile temasa gelmekten saknacaklardr. Sv ile temas ettikleri hallerde, ciltlerini derhal nce gazya ile sonra sabun ve scak su ile ykayacaklardr. Svnn dklp yayld hallerde bu yerler, nce bol gazya ile sonra su ile ykanacak veya ince bir tabaka kirekayma srlerek ve su yardm ile temizlenecektir. YEDNC BLM : HAYVANSAL VE BTKSEL MADDELERLE ALIMALARDA ALINACAK GVENLK TEDBRLER Madde 247 - Hayvansal ve bitkisel yalar retilen veya sabun imalinde kullanlan, hayvan kemiklerinin karbonlatrlmas, tlmesi gibi iler yaplan yahut tutkal retilen iyerleri, atee dayankl malzemeden yaplm olacak, demelerinde uygun eimler bulunacak ve akta hi bir aa ksm olmyacaktr. Madde 248 - Menei hayvansal veya bitkisel olan kimyasal maddelerin hazrland yerler, uygun bir dezenfektan

zelti ile sk sk temizlenecek ve ayrca bol su ile ykanacaktr. Madde 249 - yerlerinde kullanlacak kemikler, nce kimyasal maddeler yardmyla veya 100 C'lik su iinde, en az 30 dakika kaynatlacak veya dier usullerle dezenfekte edilecektir. Madde 250 - Hayvansal veya bitkisel meneli maddelerin retildii iyerlerinde rm veya fena kokan maddeler akta bulundurulmayacaktr. Teknik bir zorunluluk halinde bunlar evreyi rahatsz etmeyecek ekilde muhafaza edilecektir. Madde 251 - Enfeksiyona sebep olabilen maddelerle allan yerlerde, bu maddeler ilenmeden evvel ve almalarn bitiminde, alma yerleri temizlendikten sonra uygun ekilde dezenfekte edilecektir. ALTINCI KISIM : SON HKMLER Madde 252 - 6269 sayl Kimyagerlik ve Kimya Mhendislii Hakknda Kanunun 6 nc maddesinin uygulanmasna ilikin Ynetmelikte kimyager veya kimya mhendisinin bulundurulaca belirtilen iyerlerinden gayr iyerleri fenni ehliyeti haiz kiilerin teknik gzetimi ve sorumluluu altnda bulundurulacaktr. Madde 253 - Bu Tzk hkmlerine tabi olan iyerlerinin esas giri kaplarnn d tarafna, kolayca grlebilecek yere; bu yerin bykl ile orantl olarak ekli, rengi ve boyut oran bu Tze ekli 1 numaral zel iaret rneine uygun bir madeni plaka konulacaktr. Madde 254 - Bu Tzkte ngrlen salk ve gvenlik tedbirleri esasa ilikin ve 1475 sayl Kanunun 75 inci maddesinin A bendinde sz edilen birinci derecede tedbirlerdir. Geici Madde 1 - Bu Tzn yrrle girmesinden nce kurma izni ve iletme belgesi almak suretiyle alm bulunan iyerlerini, iverenler en ok 12 ay ierisinde bu Tzk hkmlerine intibak ettirecekler ve derhal kontrolla grevli mercie yaz ile bavurarak iyerinin kontrolunu isteyeceklerdir. Madde 255 - 1475 sayl Kanununun 74 nc maddesine dayanlarak alma ve Salk ve Sosyal Yardm Bakanlklarnca dzenlenen ve Dantayca incelenmi olan bu Tzk hkmleri, Resmi Gazete ile yaym gnnde yrrle girer. Madde 256 - Bu Tzk hkmlerini Bakanlar Kurulu yrtr. ETL KMYASAL MADDELERN YER HAVASINDA BULUNMASINA MSAADE EDLEN AZAM MKTARLARINI GSTERR ZELGELER izelge 1 Msaade Edilen Azami Miktar ppm. zel Kimyasal Maddenin Ad (sm ./M ) mg./M aretler 1. Akrilasitetilesteri . (Etil akrilat) 25 100 D. 2. Akrilasitmetilesteri (Metil akrilat) 10 35 D. 3. Akrilnitril (Akrilenitril) 20 45 D. 4. Akrolein 0,1 0,25 5. Allil alkol (2-Propen -1-01) 2 5 D. 6. Allilglisidileter (AGE) 10 45 T. 7. Allil klorr 1 3 8. Allilpropildislfr 2 12 9. Iso-Amilalkol 100 360 10. Amilasetat 100 525 N. 11. Amonyak 50 35 T. 12. Anilin 5 19 D. 13. Antimon hidrr (Stibin) 0,1 0,5 14. Arsenik hidrr (Arsin) 0,05 0,2 15. Asetaldehit 200 360 16. Asetasidi (Asetik asit) 10 25 17. Asetasidiamilesteri 100 525 n. 18. Asetasidi anhidriti (Asetik anhidrit) 5 20 19. Asetasidi btilesteri (n-Butil asetat) 150 710 n. 20. Aset asidi etilesteri (Etil asetat) 400 1400 21. Aset asidi heksilesteri (Metilamil asetat) 50 300 s. 22. Aset asidi metil esteri (metil asetat) 200 610 23. Aset asidi propil esteri (n-propil asetat) 200 840 n. 24. Asetilen tetrabromr 1 14 25. Eseton 1000 2400 26. Asetonitril 40 70 27. Azot dioksit 5 9 T. 28. Benzen (Benzol) 20 64 T.ve D 29. Benzilklorr 1 5 30. Benzin 500 2000 31. Bor hidror 0,05 0,3 32. Bor trifluorr 1 3 T. 33. Brom 0,1 0,7 34. Bromrasit (Hidrobromik asit) 5 17 35. Butadien 1000 2200 36. 1-Butanol 100 300 37. 2-Butanol 150 450 38. terButanol (Trimetilkarbind) 1200 300 39. 2-Btanon 200 590 40. Btil alkol 100 300 41. n-Butilamin (1-Aminobutan) 5 15 T.ve D. 42. n-Butilasetat 150 710 43. Butilglikol (2-Butoksietapol) 50 240 44. n-Butilglisidileter (BGE) 50 270 45. Butil merkaptan 10 35 46. p-t-Butiltoluen 10 60 47. Cva 0,1 D. 48. Cva (organik bileikleri) 0,01 D. 48. Dekaboram 0,05 0,3 D. 49. Diaseton alkol (4-metil,2pentanon) 50 240 50. Diboran 0,1 0,1 51. 1,2-Dibrometon 25 190 T.ve D. 52. Dietilamin 25 75 53. Dietileter 400 1200 54. Difluordibrommetan 100 860 55. Dilisidil eter (DGE) 0,5 2,8 T. 56. Diizobutil keton 50 290 57. oDiklorbenzen 50 300 T. 58. p-Diklorbenzen 75 450 59. Diklorodifluormetan (Fluorokarbon 1000 4950 60. 1,1-Dikloretan 100 400 61. 1,2-Dikloretan 50 200 62. 1,2-Dikloretilen 200 790 63. Dikloretileter 15 90 T.ve D. 64. Diklormetan 500 1740 65. Diklormonofluormetan 1000 4200 66. 1,1-Diklor-1nitroetan 10 60 T. 67. 1,2-Diklorpropan 75 350 68. Diklortetrafluoretan 1000 7000 69. Dimetilanilin 5 25 D. 70. Dimetilformaid 10 30 D. 71. 1,1-Dimetilhidrazin 0,5 1 D. 72.

Dimetilslfat 1 5 D. 73. Dioksan 100 360 D. 74. Dipropilen glikol monometil eter 100 600 D. 75. Epiklorhidrin 5 19 D. 76. Etil akrilat 25 100 D. 77. Etil alkol (Etanol) 1000 1900 78. Etilamin 10 18 79. Etil asetat 400 1400 80. Etilbenzen (Feniletan) 100 435 81. Etil bromr 200 890 82. Etilendiamin (1,2Diaminoetan) 10 25 83. Etilen glikol dinitrat 0,2 1 D.ve D. 84. Etilen glikol monobutileter 50 240 85. Etilen glikol monoetileter 200 740 86. Etilen glikol monoetil eter asetat 100 540 87. Etilen glikol monometil eter 25 80 88. Etilen glikol monometil eter asetat 25 120 D. 89. Etilenamin 0,5 1 D. 90. Etilen klorhidrin 5 16 D. 91. Etilen oksit 50 90 92. Di Etil eter 400 1200 93. Etil formiat 100 300 s. 94. Etil glikol 200 740 95. Etil klorr 1000 2600 96. Etil merkaptan 10 25 97. Etil silikat (Tetraetil ortosilikat) 100 850 98. Fenil gilisidil eter (PGE) 10 60 99. Fenilhidrazin 5 22 D. 100. Fenol (Fenikasit) 5 19 D. 101. Fluor 0,1 0,2 102. Triklorfluorometan (Fluorokarbon 11) 1000 5600 103. Fluorrasit (Hidrofluorik asit) 3 2 104. Formaldehid 5 6 T. 105. Fommik asit dctil esteri (Etil Formiat) 100 300 106. Formik asit dimetil esteri (Metil Formiat) 100 250 107. Fosfin 0,3 0,4 108. Fosfor oksiklorr (Fosforil Klorur) 0,5 3 109. Fosfor triklorr 0,5 3 110. Fosgen 0,1 0,4 111. Furfuril alkol 50 200 112. Furfural 5 20 D. 113. Glisidol 50 150 114. nHeksan 500 1800 115. 2. Heksanon 100 410 116. Sek-Heksil asetat 50 300 117. n-Heptan 500 2000 118. Hidrazin 1 1,3 D. 119. Hidrojen peroksit (% 90) 1 1,4 120. vod 0,1 1 121. zoforon 25 149 122. Karbon dioksit 5000 9000 123. Karbon monooksit 500 55 124. Karbon slfr 20 60 D. 125. Karbon tetraklorr 10 65 D. 126. Keton 0,5 0,9 127. Kinon 0,1 0,4 128. Klor 1 3 129. Klorasetaldehit 1 3 T. 130. Klorbenzen (Menoklorbenzen) 75 350 131. Klorbrommetan (Metilen Klorobromr) 200 1050 132. Klordioksit 0,1 0,3 133. 2-Klor-1-etanol 5 16 D. 134. 1-Klor-1nitropropan 20 100 135. Kloroform 50 240 T. 136. Kloropren 25 90 D. 137. Klorpikrin 0,1 0,7 138. Klortrifluorr 0,1 0,4 P. 139. Klorrasit (Hidroklorik asit) 5 7 140. Krezol (Btn izomerleri) 5 22 D. 141. Ksilidin (Btn izomerleri) 5 25 D. 142. Ksilen (Ksilol) (Btn izomerleri) 100 435 143. Kkrt dioksit 5 13 144. Kkrt heksafluorr 1000 6000 145. Kkrtl hidrojen (Hidrojen srfr) 10 15 146. Kkrt klorr 1 6 147. Kkrt pentafluorr 0,025 0,025 148. Mesitil oksit 25 100 149. Metanol (Metilalkol) 200 260 150. Metil akrilat 10 35 D. 151. Metilal 1000 3100 152. Metil asetat 200 610 153. Metilasetilen 1000 1650 154. Metil bromr (bromometan) 20 80 T. 155. Metil butil keton 100 410 156. Metilen klorr 500 1740 157. Metil etil keton (MEK) 200 590 158. Metil formiat 100 250 159. Metil glikol (Propilen glikol) 25 80 160. Metilizobtilkarbinol 25 100 D. 161. Metilizobtil eton 100 410 162. Metilkloroform (1,1,1, Trikloretan) 350 1900 163. Metil klorr 100 210 T. 164. Metil merkaptan 10 20 T. 165. 2-Metil-2-pentenon-4 25 100 166. Metil propil keton 200 700 167. Metilsikloheksan 500 2000 168. Metilsikloheksonal (O, m ve p ekli) 100 470 169. O Metilsiklohekzamon 100 460 D. 170. a-Metilstirol (Metilstiren) 100 480 T. 171. Monometilanilin 2 9 D. 172. Nafta (Maden kmr Katranndan) 100 400 hk. 173. Nafta (Hampetrolden) 500 2000 hk. 174. Nikel karbonil 0,001 0,007 175. Nitratasidi Nitrik asit 2 5 176. p-Nitroanilin 1 6 D. 177. Nitrobenzen 1 5 D. 178. Nitrostan 100 310 179. Nitrolikol 0,25 1,6 D.ve d 180. Nitroliserin 0,2 2 T.D.ve d. 181. Nitrometan 100 250 182. 1Nitropropan 25 90 183. 2-Nitropropan 25 90 184. Nitrotoluol (Nitrotoluen) o, m, p) 5 30 D. 185. Oktan 400 1900 186. Ozon 0,1 0,2 187. Pentakloretan 5 40 188. Pentan 1000 2950 189. 2-Pentanon 200 700 190. Perkloretilen 100 670 191. Perklormetil merkaptan 0,1 0,0 192. Piridin 5 15 193. zo-Propilalkol 200 500 194. zo-Propilamin 5 12 195. Propilenamin 2 5 D. 196. Propilen oksit 100 240 197. zo-Propileter 500 2100 198. zo-Propil glisidilete (IGE) 50 240 199. n-Propil nitrat 25 110 200. Selenli

hidrojen 0,05 0,2 201. Svlatrlm petrol gazlar (SPG) 1000 1800 202. Sikloheksan 300 1050 203. Sikloheksanol 50 200 204. Sikloheksanon 50 200 205. Sikloheksen 300 1050 206. Hidro siyanik asit 10 11 D. 207. Stirol (Stiren monomer) 100 420 T. 208. Terebentin 100 560 209. 1,1.2,2-Tetrabrometan 1 14 210. Tetrahidrofuran (THF) 200 590 211. 1,1.2,2-Tetrakloretan 5 35 212. Tetrakloretilen (Perkloretilen) 100 670 213. Tetranitrometan 1 8 214. O-Toluidin 5 22 D. 215. Toluen-2-4 diizosiyant 0,02 0,14 T. 216. Toluen (Toluol) 00 750 217. Trietilamin 25 100 218. Trifluormonobrommetan 1000 6100 219. 1,1,2-Triklor-1,2,2Trifluoretan 1000 7600 220. 1,1,1-Trikloretan 350 1900 221. Trikloretilen 100 535 222. Vinil asetat (Monomer) 10 223. Vinil klorr (Monomer) 500 1300 224. Viniltoluol (Viniltolien) (Monomer) 100 480 izelge II. Msaade Edilen Azami Miktar zel Kimyasal Maddenin Ad mg./M aretler 1. Alfa naftiltiore (ANTU) 0,3 2. Aldrin 0,25 D. 3. Ammat (Amonyum slfamat) 15 4. Antimon ve bileikleri 0,5 5. Arsenik ve bileikleri 0,5 6. Baryumun znebilen bileikleri 0,5 7. Berilyum 0,002 8. Cinko klorr 1 9. Cinko oksit 5 10. Demir oksit 10 11. Dieldrin 0,25 D. 12. Diklordifeniltrikloretan (DDT) 1 D. 13. 2,4Diklorfenoksiasetik asit (2,4-D) 10 14. Dinitrobenzen (btn izomerleri) 1 D. 15. Dinitro-okrezol (DNOC) 0,2 D. 16. Dinitrotoluen (DNT) 1,5 D. 17. E 605 paration'a bk. 0,1 D. 18. Endrin 0,1 D. 19. EPN 0,5 D. 20. Feniltiofosforikasit-pnitrofenil, etileter 0,5 D. 21. Ferbam (Ferridimetilditiokarbamat) 15 22. Ferrovanadin 1 23. Fluorrler 2,5 24. Fosfor (beyaz, sar veya renksiz) 0,1 25. Fosfor pentaklorr 1 26. Fosfor pentaoksit 1 27. Fosfor pentaslfr 1 28. Heptaklortetrahidroendometilennaftalin 0,5 D. 29. Hidrokinon 2 30. triyum 1 31. Kadmiyum ve znebilen bileikleri 0,2 32. Kadmiyum oksit 0,1 33. Kalsiyum arsenat 1 34. Kalsiyum oksit 5 35. Klordan (Oktaklortetrahidroendometilenidiamin) 0,5 D. 36. Klordifenil (% 42 Klor bulunan) 1 D. 37. Klordifenil (% 54 Klor bulunan) 0,5 D. 38. Klorlu kafur (% 60 Klor bulunan) 0,5 39. Kromik asit ve tuzlar 0,1 40. Kurun 0,2 41. Kurun arsenat 0,15 42. Lindeyn (Hekzaklorsiklohekzan) 0,5 D. 43. Lityum hidrr 0,025 44. Manezyum oksit 15 45. Malation 15 D. 46. Manganez 5 T. 47. Molibdenin znebilen bileikleri 5 48. Molibdenin znemiyen bilekileri 15 49. Nikotin 0,5 D. 50. Odun tozu 10 51. Paration 0,1 D. 52. Pentaboran 0,01 53. Pentaklorfenol 0,5 D. 54. Pentaklornaftalen 0,5 D. 55. Pikrik asit 0,1 D. 56. Piretrum 5 57. Rotenon 5 58. Selenvum bileikleri 0,2 59. Sistoks 0,1 D. 60. Siyanrler 5 D. 61. Sodyum fluorasetat (1080) 0,05 D. 62. Sodyum hidroksit 2 63. Striknin 0,15 64. Slfirik asidi anhidriti 1 65. Talvumun znebilen bileikleri 0,1 D. 66. Tellr bileikleri 0,1 67. Tetraetilditionapirofosfat (TEDP) 0,2 D. 68. Tetraetilpirofosfat (TEPP) 0,05 D. 69. Tetril 1,5 70. Tiram 5 71. Titan dioksit 15 72. 2,4,5-Triklorfenoksiasetik asgit(2,4,5-T) 10 73. Triklornaftalen 5 D. 74. Trinitrotoluen (TNT) 1,5 D. 75. Uranyumun znebilen bileikleri 0,05 76. Uranyumun znemiyen bileikleri 0,25 77. Vanadyum pentaoksit 0,5 T. 78. Warfarin (Fenilasetiletilhidroksikumarin) 0,1 79. Zirkonyum bileikleri 5 izelge III Tozlar iin ngrlen MAK-Deerleri: Yerst iyerlerinde serbest kristalin SO2 ihtiva eden tozlar iin gerekli forml; K Z = C2x ----------100 Burada; Z = Zararllk Derecesi C = 5 mikrondan daha kk toz konsantrasyonu (mg/m ) K = Serb. kris. SO2 Miktar (%) dr. yeri ortam Z-Deerinin; 0,2 den kk olmas halinde t e h l i k e s i z, 0,2 ile 1 arasnda olmas halinde k r i t i k ve 1 den byk olmas halinde t e h l i k e l i kabul edilir. Kmr tozu iin gerekli deerleri saptayan formller; Tane bykl 5 mikrondan az olan tozun konsantrasyonu (mg/m ), aadaki formlle bulunacak A deerine eit veya daha kk olmaldr. 10 A = -------------- % SO2+ 2 Toplam toz konsantrasyonu (mg/m ) ise aadaki formlle bulunacak B deerine eit veya daha kk olmaldr: 30 B = --------------- % SO3 + 3 Asbest lifleri says, cm de 5 ten ok olmamaldr. (Zararl elyaf, uzunluu 5 mikrondan byk ve eni boyunun 1/3 nden kk olanlardr). I, II, III SAYILI ZELGELERLE LGL BLG, TARF VE AIKLAMA eitli kimyasal maddelerin iyeri havasnda bulunmasna msaade edilen azami miktarlarna (konsantrasyonlarna) ksaca MAK deer denir. 1 - MAK

deer'in tarifi: eitli kimyasal maddelerin kapal iyeri havasnda bulunmasna msaade edilen ve orada gnde sekiz saat alacak olanlarn salklarn bozmyacak olan azami miktarlarna MAK deer denir. Miktarlar hacim, arlk ve parack birimleri ile ifade edilir. Hacm birimi ppm (sm /M ), arlk birimi mg./3 ve parack birimi ise mpp/M , dir. imdi de bunlar tarif edelim. 2 - ppm (sm /M ) 'in tarifi 25 C. scaklktaki ve 760 mm. Cva basncndaki 10 zeri 6 sm havada bulunan gaz haldeki eitli kimyasal maddelerin sm olarak miktarna ppm (sm /M ) denir. rnek: izelge 1. bk. 3 - mg./M 'n tarifi: 1 M havada bulunan gaz, sv ve kat haldeki kimyasal maddelerin mg. olarak miktarlarna mg./M denir. rnek: izelge 1. ve 11.bk. 4 - mpp/M n tarifi: 1 M . havada bulunan kat haldeki kimyasal maddelerin 10 zeri 6 parack olarak miktarlarna mpp.M denir. rnek izelge 111. bk. izelgelerde kullanlan eitli harflerin anlamlar aada gsterilmitir. D .. Deriden absorblanma tehlikesi olan maddeler bu harfle iaretlenmitir. T .. Tavan deerlerinin almas mahsurlu olan maddeler bu harfle iaretlenmitir. n .. Normal alkollerden meydana gelen esterler bu harfle iaretlenmitir. d .. Havadaki miktar 0,02 ppm. den fazla olan maddelerin ba arsna sebep olmamalar iin bu gibi ahvalde kiisel korunma malzemesi kullanlmasn gerektiren maddeler bu harfle iaretlenmitir. hk .. Asiklik ve siklik hidrokarbonlar bu ksaltlmayla iaretlenmitir. PATLAYICI MADDELER LE LGL UZAKLIKLAR izelge IV a. Stresiz binalardan uzakl Patlayc mad Kara ve Demir denin Miktar Meskn binalardan yollarndan Birbirlerinden (Kg.) (m) (m) (m) 1 15 8 2 5 30 15 3 10 45 23 5 50 105 53 11 100 150 75 15 500 300 150 30 1000 450 225 45 5000 1050 525 105 10000 1500 750 150 PATLAYICI MADDELER LE LGL UZAKLIKLAR izelge IV b. Stresiz binalardan uzakl Patlayc mad Kara ve Demir denin Miktar Meskn binalardan yollarndan Birbirlerinden (Kg.) (m) (m) (m) 1 10 5 1 5 20 10 2 10 30 15 3 50 70 35 7 100 100 50 10 500 200 100 20 1000 300 150 30 5000 700 350 70 10000 1000 500 100 PATLAYICI MADDELER LE LGL UZAKLIKLAR izelge IV c. Stresiz binalardan uzakl Patlayc mad Kara ve Demir denin Miktar Meskn binalardan yollarndan Birbirlerinden (Kg.) (m) (m) (m) 1 7 4 1 5 15 8 2 10 20 10 2 50 50 25 5 100 70 35 7 500 150 75 15 1000 200 100 20 5000 500 250 50 10000 700 350 70 PATLAYICI MADDELER LE LGL UZAKLIKLAR izelge IV d. Stresiz binalardan uzakl Patlayc mad Kara ve Demir denin Miktar Meskn binalardan yollarndan Birbirlerinden (Kg.) (m) (m) (m) 1 4 2 0 5 8 4 1 10 10 5 1 50 25 13 3 100 35 18 4 500 75 38 8 1000 100 50 10 5000 250 125 25 10000 350 175 35 PARLAYICI SIVILAR VE SIVILATIRILMI PETROL GAZLARI LE LGL UZAKLIKLAR izelge V. Kabn meskn yerlerden komu araziden, Kara ve Demir yollarndan uzakl Kaplarn Kabn Hacmi birbirlerinden Metre Kp. Yeralt Deposu Yerst Deposu uzakl (m zeri 3) Metre (m) Metre (m) Metre (m) 0 0,5 0 3 0 0,5 - 3 3 3 1 3 - 10 5 7,5 1 10 - 120 10 15 1,5 120 250 15 20 1,5 250 - 600 - 22,5 Kap apnn 1/4'. 600 - 1200 - 25 Kap apnn 1/4'. 1200 - 5000 - 30 Kap apnn 1/4'. 5000 - 10000 - 40 Kap apnn 1/4'.