Dogu Marmara Sosyo Ekonomik Gorunum

TR42 DOU MARMARA BLGES
2010 YILLIK
SOSYO-EKONOMK
GRNM RAPORU
Yayn Tarihi: Mays, 2011

MARKA Yaynlar Serisi
T.C. DOU MARMARA KALKINMA AJANSI

2010 YILLIK SOSYO-EKONOMK GRNM RAPORU
MAYIS 2011
Sayfa 2

TR42 DOU MARMARA BLGES

NDEKLER
RAPORUN AMACI VE KAPSAMI ........................................................................................................................ 9

1.
DEMOGRAFK GSTERGELER ................................................................................................................. 11
2.
GC VE STHDAM ............................................................................................................................ 12
3.
GAYRSAF KATMA DEER...................................................................................................................... 13
4.
REKABETLK ENDEKS .......................................................................................................................... 14
5.
DI TCARET VE YIINLAMA ANALZ .................................................................................................... 15
6.
VERG GELRLER .................................................................................................................................... 35
7.
BLGEDE KAMU YATIRIMLARI ............................................................................................................... 39
8.
DEMOGRAFS .................................................................................................................................... 41
9.
MARKALAMA GSTERGELER ............................................................................................................... 47
10.
BLGE FNANSAL DURUM ANALZ .................................................................................................... 48
11.
OTOMOTV SEKTRNDE GELMELER .............................................................................................. 52
MAYIS 2011
Sayfa 3

MAYIS 2011
Sayfa 4

TABLOLAR LSTES
Tablo 1. 2010 Yl Demografik Gstergeler ........................................................................................... 11

Tablo 2. 2008-2009-2010 Yllar gc ve stihdam ............................................................................. 12
Tablo 3. 2004-2008 Yllar Arasnda Gayri Safi Katma Deer ................................................................ 13
Tablo 4. 2004-2010 Yllar Arasnda Blgede ve Trkiyede D Ticaret 4 .............................................. 15
Tablo 5. 2004-2010 Yllar Arasnda Kocaelide hracatn Blgede ve Trkiyede Konumu TM ......... 16
Tablo 6. 2004-2010 Yllar Arasnda Sakaryada hracatn Blgede ve Trkiyede Konumu TM ........ 20
Tablo 7. 2004-2010 Yllar Arasnda Dzcede hracatn Blgede ve Trkiyede Konumu TM ........... 24
Tablo 8. 2004-2010 Yllar Arasnda Boluda hracatn Blgede ve Trkiyede Konumu TM ............. 27
Tablo 9. 2004-2010 Yllar Arasnda Yalovada hracatn Blgede ve Trkiyede Konumu TM .......... 31
Tablo 10. 2005-2010 Yllar Arasnda Blgede Kamu Yatrmlar ve Blgenin Trkiye indeki Pay ..... 39
Tablo 11. 2010 Ylnda Blge llerinde Kamu Yatrmlarnn Sektrel Dalm ...................................... 40
Tablo 12. 2009-2010 Yllarnda Trkiyede, Blgede ve Blge llerinde Demografisi ........................ 41
Tablo 13. 2009-2010 Yllarnda Kocaelide Demografisi .................................................................... 42
Tablo 14. 2009-2010 Yllarnda Sakaryada Demografisi ................................................................... 43
Tablo 15. 2009-2010 Yllarnda Dzcede Demografisi ...................................................................... 44
Tablo 16. 2009-2010 Yllarnda Boluda Demografisi ......................................................................... 45
Tablo 17. 2009-2010 Yllarnda Yalovada Demografisi ..................................................................... 46
Tablo 18. Trkiyede, Blgede ve Blge llerinde 2010 Yl Marka-Patent Gstergeleri ....................... 47
Tablo 19. Blgede Tasarruf Mevduatnn 2008-2010 Dneminde Deiimi ......................................... 48
Tablo 20. Kocaeli Genel Bankaclk Gstergelerinin 2008-2010 Dneminde Deiimi ......................... 49
Tablo 21. Sakarya Genel Bankaclk Gstergelerinin 2008-2010 Dneminde Deiimi ........................ 49
Tablo 22. Dzce Genel Bankaclk Gstergelerinin 2008-2010 Dneminde Deiimi ........................... 50
Tablo 23. Bolu Genel Bankaclk Gstergelerinin 2008-2010 Dneminde Deiimi.............................. 50
Tablo 24. Yalova Genel Bankaclk Gstergelerinin 2008-2010 Dneminde Deiimi .......................... 51
Tablo 25. Trkiyede Bulunan Otomotiv Firmalar Ara Saylar (2010) ................................................ 52
MAYIS 2011
Sayfa 5

MAYIS 2011
Sayfa 6

EKLLER LSTES
ekil 1. Blgede ve Trkiyede Bir nceki Yla Gre hracatta Deiim Oranlar .................................. 16
ekil 2. 2004-2010 Yllar Arasnda Kocaelide hracatn Geliimi (Milyon $) TUK ............................. 16
ekil 3. Kocaelide hra Edilen rnlerin Dalm TM...................................................................... 17
ekil 4. Kocaeli Tarm Sektrnde hracatn 2004-2010 Yllar Arasnda Deiimi TM ...................... 17
ekil 5. Kocaeli Sanayi Sektrlerinde hracatn 2004-2010 Yllar Arasnda Deiimi TM .................. 18
ekil 6. Kocaeli Sanayisinde hracata Dayal Ynlama Analizi TM .................................................. 18
ekil 7. Kocaelide hracat Yaplan lkeler TM .................................................................................. 19
ekil 8. 2004-2010 Yllar Arasnda Sakaryada hracatn Geliimi (Milyon $) TUK ............................ 20
ekil 9. Sakaryada hra Edilen rnlerin Dalm TM, 2011 ........................................................... 20
ekil 10. Sakarya Tarm Sektrnde hracatn 2004-2010 Yllar Arasnda Deiimi TM ................... 21
ekil 11. Sakarya Tarm Sektrnde hracata Dayal Ynlama Analizi TM ..................................... 21
ekil 12. Sakarya Otomotiv Sektrnde hracatn 2004-2010 Yllar Arasnda Deiimi TM ............. 22
ekil 13. Sakarya Sanayisinde hracatn 2004-2010 Yllar Arasnda Deiimi (Otomotiv Hari) TM . 22
ekil 14. Sakarya Sanayi Sektrlerinde hracata Dayal Ynlama Analizi TM ................................. 23
ekil 15. Sakaryada hracat Yaplan lkeler TM................................................................................ 23
ekil 16. 2004-2010 Yllar Arasnda Dzcede hracatn Geliimi (Milyon $) TUK ............................. 24
ekil 17. Dzcede hra Edilen rnlerin Dalm TM ...................................................................... 24
ekil 18. Dzce Tarm Sektrnde hracatn 2004-2010 Yllar Arasnda Deiimi TM ...................... 25
ekil 19. Dzce Tarm Sektrnde hracata Dayal Ynlama Analizi TM ........................................ 25
ekil 20. Dzcede Sanayi Sektrlerde hracatn 2004-2010 Yllar Arasnda Deiimi TM ............... 26
ekil 21. Dzce Sanayi Sektrlerinde hracata Dayal Ynlama Analizi TM .................................... 26
ekil 22. Dzcede hracat Yaplan lkeler TM .................................................................................. 27
ekil 23. 2004-2010 Yllar Arasnda Boluda hracatn Geliimi (Milyon $) TUK................................ 27
ekil 24. Boluda hra Edilen rnlerin Dalm TM ........................................................................ 28
ekil 25. Bolu Tarm Sektrnde hracatn 2004-2010 Yllar Arasnda Deiimi TM ........................ 28
ekil 26. Bolu Tarm Sektrnde hracata Dayal Ynlama Analizi TM ........................................... 29
ekil 27. Boluda Sanayi Sektrlerde hracatn 2004-2010 Yllar Arasnda Deiimi TM ................. 29
ekil 28. Bolu Sanayi Sektrlerinde hracata Dayal Ynlama Analizi TM ...................................... 30
ekil 29. Boluda hracat Yaplan lkeler TM ..................................................................................... 30
ekil 30. 2004-2010 Yllar Arasnda Yalovada hracatn Geliimi (Milyon $) TUK ............................ 31
ekil 31. Yalovada hra Edilen rnlerin Dalm TM ..................................................................... 31
ekil 32. Yalova Tarm Sektrnde hracatn 2004-2010 Yllar Arasnda Deiimi TM ..................... 32
ekil 33. Yalova Tarm Sektrnde hracata Dayal Ynlama Analizi TM ....................................... 33
ekil 34. Yalovada Sanayi Sektrlerinde hracatn 2004-2010 Yllar Arasnda Deiimi* TM ......... 33
ekil 35. Yalova Sanayi Sektrlerinde hracata Dayal Ynlama Analizi TM ................................... 34
ekil 36. Yalovada hracat Yaplan lkeler TM ................................................................................. 34
ekil 37. 2005-2010 Dneminde Vergi Tahsilat Oranlarnda Deiim ................................................... 35
ekil 38. Kocaelide 2005-2010 Yllar Arasnda Vergi Tahakkuk ve Tahsilatnda Deiim .................... 36
ekil 39. Sakaryada 2005-2010 Yllar Arasnda Vergi Tahakkuk ve Tahsilatnda Deiim ................... 36
ekil 40. Dzcede 2005-2010 Yllar Arasnda Vergi Tahakkuk ve Tahsilatnda Deiim ...................... 37
ekil 41. Boluda 2005-2010 Yllar Arasnda Vergi Tahakkuk ve Tahsilatnda Deiim......................... 37
ekil 42. Yalovada 2005-2010 Yllar Arasnda Vergi Tahakkuk ve Tahsilatnda Deiim ..................... 38
ekil 43. 2005-2010 Yllar Arasnda Blge llerinde Kamu Yatrmlar .................................................. 39
MAYIS 2011
Sayfa 7

ekil 44. 2010 Ylnda Blge llerinde Kamu Yatrmlarnn Sektrel Dalm........................................ 40
ekil 45. letmelerin Firma leine ve llere Gre Dalm................................................................ 41
ekil 46. Kocaelide Yer Alan letmelerin Firma leine Gre Dalm ............................................. 42
ekil 47. Sakaryada Yer Alan letmelerin Firma leine Gre Dalm ............................................ 43
ekil 48. Dzcede Yer Alan letmelerin Firma leine Gre Dalm ............................................... 44
ekil 49. Boluda Yer Alan letmelerin Firma leine Gre Dalm .................................................. 45
ekil 50. Yalovada Yer Alan letmelerin Firma leine Gre Dalm .............................................. 46
ekil 51. Blgede Marka Saylarnn Trkiyede Ald Payn 1995-2010 Yllar Arasnda Deiimi ....... 47
MAYIS 2011
Sayfa 8

RAPORUN AMACI VE KAPSAMI

Aylk, dnemlik ve yllk sosyo-ekonomik grnm raporlar; Trkiyedeki ve Dou Marmara
Kalknma Ajans (MARKA)nn grev alan olan TR42 Dou Marmara Blgesindeki sosyo-ekonomik
gelimelerin rutin takibinin yaplmas ve paydalarla paylalmasdr.
Doru ve gereki blgesel kalknma stratejilerinin belirlenmesinde ilk adm; blgesel verilerin
takibinin yaplmas ve bu verilerin doru analiz edilmesidir. Bu anlamda, sz konusu sosyo-ekonomik
grnm raporlar, MARKA tarafndan hazrlanacak olan Blge Plan ile sektrel-tematik strateji
almalarna nemli bir altlk tekil etmektedir.
imdiye Kadar Hazrlanan Ekonomik Grnm Raporlar:
2010 Yl Eyll Ay Ekonomik Grnm Raporu
2010 Yl Ekim Ay Ekonomik Grnm Raporu
2010 Yl Kasm Ay Ekonomik Grnm Raporu
2010 Yllk Sosyo-Ekonomik Grnm Raporu
2011 Yl Ocak-ubat-Mart Ekonomik Grnm Raporu
2010 Yllk Sosyo-Ekonomik Grnm Raporunda ne kan ve yllk olarak aklanan blgesel
gstergeler gemi yllarn verileriyle kyaslanarak analiz edilmitir. Bu raporda; TR42 Dou Marmara
Blgesinin ve Blge illerinin Trkiye ierisindeki durumu ve zaman ierisindeki deiimleri
irdelenmitir. Bu kapsamda ele alnan balklar;
Demografik Gstergeler,
gc ve stihdam,
Gayrisafi Katma Deer,
Rekabetilik Endeksi Verileri,
D Ticaret Verileri,
Vergi Gelirleri,
Kamu Yatrmlar,
Demografisi,
Markalama Gstergeleri,
Finansal Durum Analizi,
Otomotiv Sektr Verileri eklindedir.
2010 Yllk Sosyo-Ekonomik Grnm Raporunda Trkiye statistik Kurumu bata olmak zere;
Uluslar aras Rekabet Aratrmalar Kurumu, Trkiye hracatlar Meclisi, Maliye Bakanl, Babakanlk
Devlet Planlama Tekilat Mstearl, Trkiye Odalar ve Borsalar Birlii, Trk Patent Enstits,
Bankaclk Dzenleme ve Denetleme Kurumu ve Otomotiv Sanayi Dernei verileri kullanlmtr.
MAYIS 2011
Sayfa 9

MAYIS 2011
Sayfa 10

1. DEMOGRAFK GSTERGELER
Demografik gstergeler balnda deerlendirilen veriler, Ocak 2011 tarihinde TUK tarafndan
aklanan Adrese Dayal Nfus Kayt Sistemi 2010 Yl Sonularna dayanmaktadr. Demografik
veriler balnda; 2010 yl nfusu, nfus art hz, nfusun ya gruplar arasnda dalm, nfus
younluu ile genel eitim verileri 2009 yl ile ve lke ortalamas ile mukayeseli olarak incelenmitir.
31 Aralk 2010 tarihi itibariyle Trkiye nfusu 73.722.988 kiidir. Trkiye nfusunun %4,4nn
yaad TR42 Dou Marmara Blgesinin nfusu ise 3.246.147 kiidir.
2010 ylnda Trkiyede nfus binde 15,88 orannda artarken; TR42 Dou Marmara Blgesinde
binde 16,58 orannda artmtr. Boluda nfus binde 1,24 orannda azalrken; Bolu hari tm blge
illerinde nfus artmtr.
Trkiyede kilometrekareye 96 kii dmektedir. stanbul 2.551 kii ile nfus younluunun en
fazla olduu il iken; 432 kii ile Kocaeli ikinci sradadr.
15-64 ya grubunda bulunan alma andaki nfus, Trkiye genelinde toplam nfusun
%67,2sini oluturmaktadr. TR42 Dou Marmara Blgesinde ise 15-64 ya grubunda bulunan
alma andaki nfus; blge nfusunun %68,9una denk gelmektedir ve bu gruptaki nfusun
toplam nfusa oran blge illerinin tamamnda Trkiye ortalamasnn zerindedir. Dier bir
deyile; blge Trkiye ortalamasnn zerinde gen nfus oranna sahiptir.
Tablo 1. 2010 Yl Demografik Gstergeler
Trkiye
2010 Nfusu
2009 Nfusu
2010 Yllk Nfus Art
Oran ()
2009 Yllk Nfus Art
Oran ()
alma andaki
Nfusun Pay * (%)
Okuma Yazma
Bilmeyen Nfusun
Oran (%)
Yksek renim
Mezunu** (%)
TR 42
Kocaeli
Sakarya
Dzce
Bolu
Yalova
73.722.988
72.561.312
3.246.147
3.193.210
1.560.138
1.522.408
872.872
861.570
338.188
335.156
271.208
271.545
203.741
202.531
15,88
16,58
24,48
13,03
9,01
-1,24
5,96
14,50
18,06
21,28
12,00
19,72
9,86
25,60
67,2
68,9
69,6
68,2
67,9
68,2
69,4
5,8
4,2
3,6
4,6
5,4
5,3
3,1
7,6
7,4
8,1
6,3
5,8
7,7
8,5
* 15-64 Ya grubundaki nfusun toplam nfus ierisindeki pay

** Yksekokul veya faklte, yksek lisans ve doktora mezunu nfusun toplam nfus iindeki pay
Trkiye genelinde okuma yazma bilmeyen nfusun toplam nfus ierisindeki pay %5,8 iken;
blgede %4,2dir ve bu oran tm blge illerinde lke ortalamasndan daha dk bir paya sahiptir.
Trkiye genelinde yksekokul veya faklte, yksek lisans ve doktora mezunu nfusun toplam
nfus iindeki pay; %7,6 iken; blgede 7,4dr. Bu oran Kocaeli ilinde %8,1e karken; Dzce
ilinde %6,3e dmektedir.
Adrese Dayal Nfus Kayt Sistemi 2010 Yl Sonular, TUK, 2011
MAYIS 2011
Sayfa 11

2. GC VE STHDAM
gc ve istihdam balnda deerlendirilen veriler, Nisan 2011 tarihinde TUK tarafndan
aklanan igc istatistiklerine dayanmaktadr. Bu balk altnda; 2010 yl istihdamn sektrlere
dalm, igc, istihdam ve isizlik verileri gemi yllar ile ve lke ortalamas ile mukayeseli olarak
incelenmitir.
2010 ylnda Trkiye alan nfusunun %25,2si tarm, %26,2si sanayi ve %48,6s hizmet
sektrlerinde istihdam edilmiken; TR42 Dou Marmara Blgesinde %19,9u tarm, %34,1i sanayi
ve %46s hizmet sektrlerinde istihdam edilmitir. stihdamn sektrlere dalmndan anlald
zere, Blge Trkiye ortalamasna kyasla sanayi ve hizmet youn igcne sahiptir.
Trkiye genelinde igc 2009 ylna kyasla 2010 ylnda %3,6 orannda artarak toplam 25,6
milyon kiiye ulamtr. Bu art Blgede %5,2 orannda gereklemitir ve blge igc
potansiyeli 1,2 milyon kiiye ulamtr. Bylece Blgenin Trkiye toplam igc iinde ald pay
%4,7 olarak gereklemitir.
2010 ylnda istihdam edilenlerin says 2009 ylna gre %6,2 artarak 22,6 milyon kiiye
ykselmitir. Blgede ise istihdam edilen nfus 2009 ylna gre %7,7 artarak 1,1 milyon kiiye
ykselmi; bylece lke toplam istihdamnn %4,7si Blgede yer almtr.
Trkiye genelinde 2010 ylnda isiz says 2009 ylna gre 425 bin kii azalarak 3,05 milyon kiiye
dmtr. Bylece Trkiyede sizlik oran; 2,1 puanlk azal ile % 11,9 seviyesinde
gereklemitir.
TR42 Dou Marmara Blgesinde ise 2010 ylnda isiz says 2009 ylna gre 15 bin kii azalarak
158 bin kiiye dmtr. Blgede isizlik oran; 2 puanlk azal ile %13 seviyesinde
gereklemitir.
Tablo 2. 2008-2009-2010 Yllar gc ve stihdam 2
2008
gc (Bin Kii)
gcne Katlma Oran (%)
stihdam (Bin Kii)
stihdam oran (%)
siz Nfus (Bin Kii)
sizlik oran(%)
2009
2010
TR42
Trkiye
TR42
Trkiye
TR42
Trkiye
1.082
47,5
965
42,4
117
10,8
23.805
46,9
21.194
41,7
2.611
11,0
1.151
49,2
978
41,8
173
15,0
24.748
47,9
21.277
41,2
3.471
14,0
1.211
50,3
1.053
43,7
158
13,0
25.641
48,8
22.594
43,0
3.046
11,9
gc statistikleri, TUK, 2011
MAYIS 2011
Sayfa 12

3. GAYRSAF KATMA DEER

2007 ve 2008 yllar iin hesaplanan Blgesel Gayri Safi Katma Deer 2011 yl Nisan aynda TUK
tarafndan aklanmtr. Aklanan bu veriler nda, 2007 ve 2008 yllar iin Blgede ve Trkiyede
gayri safi katma deerin sektrler aras dalm, kiibana den deer ve kii bana den katma
deer bu balk altnda incelenmitir.
2008 yl blgesel gayri safi katma deer hesaplarnda Trkiyede retilen toplam katma deer
2007 ylna gre %13,3 orannda artarak 854,6 milyar TL olarak gereklemitir. TR42 Dou
Marmara Blgesinde ise katma deer nceki dneme kyasla %16 orannda artarak 52,6 Milyar
TL olarak gereklemitir.
2008 yl verilerine gre; lkede retilen toplam gayri safi katma deer ierisinde %27,9 ile en
yksek pay TR10 stanbul Blgesi alrken; TR42 Dou Marmara Blgesi %6 payla dzey-2 blgeler
arasnda stanbul, Bursa, Ankara ve zmir blgelerinin ardndan 5. srada yer almtr.
TR42 Dou Marmara Blgesinde sanayi sektrnde retilen katma deer, lke genelinde sanayi
sektrnde retilen toplam katma deerin %8,7sine denk gelmektedir. Sanayi sektrlerinde
retilen katma deer asndan Blge; dzey-2 blgeler sralamasnda 3. srada yer almtr.
Trkiye genelinde 2008 ylnda retilen katma deerin %8,5i tarm, %27,2si sanayi ve %64,3
hizmetler sektr kaynakldr. Bu durum TR42 Blgesinde tarm %6,1, sanayi %38,3, hizmetler
%55,6 eklinde gereklemitir. Blgede sanayide retilen deerin ilde retilen toplam katma
deere oran, Trkiye ortalamasnn olduka zerindedir.
Kii bana den gayri safi katma deer sralamasnda dzey-2 blgeler arasnda TR42 Dou
Marmara Blgesi; 2007 yl hari 2004-2008 arasnda tm dnemlerde 2. srada yer almtr.
Blgede kii bana den gayri safi katma deerin 2004-2008 aras dnemde Trkiye
ortalamasnn olduka zerinde olduu grlmektedir. 2008 ylnda Trkiye genelinde kii bana
katma deer 12.020 TL iken; Blgede 16.990 TL olarak gereklemitir.
Tablo 3. 2004-2008 Yllar Arasnda Gayri Safi Katma Deer
GSKD (Bin TL)

Sanayi Sektrnde
Blge Pay* (%)
Kii Bana Den
GSKD (TL)
Kii Bana GSKD
Sralamas **
Trkiye
TR42
TR42
Trkiye
TR42
TR42
2004
2005
2006
2007
2008
494.884.058
28.948.384
571.714.470
33.880.850
668.418.265
40.828.815
754.384.542
45.329.209
854.585.214
52.576.318
8,7
8,4
8,6
8,6
8,7
7.307
10.286
8.338
11.758
9.632
13.847
10.744
15.029
12.020
16.990
* Trkiye sanayi sektrnde retilen toplam katma deer ierisinde Blgenin ald pay
** Dzey-2 Blgeler kii bana den GSKD sralamasnda Blgenin sras
Blgesel Gayri Safi Katma Deer statistikleri, TUK, 2011
MAYIS 2011
Sayfa 13

4. REKABETLK ENDEKS
Uluslar aras Rekabet Aratrmalar Kurumu (URAK) tarafndan Trkiyenin 81 ilinin rekabetiliini
greceli olarak lmleyen ve 2007-2008, 2008-2009 ve 2009-2010 dnemlerinde olmak zere
imdiye kadar dnemdir yaynlanan URAK lleraras Rekabetilik Endeksi verileri Blge illerinin
rekabet gc asndan nemli bir gsterge niteliindedir. Rekabetilik endeksinde; beeri sermaye
ve yaam kalitesi, markalama becerisi ve yenilikilik, ticaret becerisi ve retim potansiyeli ve
eriilebilirlik olmak zere 4 ana deiken kullanlmaktadr.
KOCAEL: Genel Endeks sras; 5. il (3 dnemdir sabit)
1.
2.
3.
4.
Beeri sermaye ve yaam kalitesi endeksi sras: 13. il

Markalama becerisi ve yenilikilik endeksi sras: 14. il
Ticaret becerisi ve retim potansiyeli endeksi sras: 4. il
Eriilebilirlik endeksi sras: 6. il
SAKARYA: Genel Endeks sras; 26. il (2007de 22. srada*)

1.
2.
3.
4.

* Toplam kamu yatrm, d ticaret yapan firma, byk iletme says, marka-patent saylar
sralamalarnda gerilemeden kaynakldr
DZCE: Genel Endeks sras; 61. il (2007de 58. srada*)

1.
2.
3.
4.

* Eriilebilirlik, vergi gelirleri, ihracat hacmi, marka-patent says sralamalarnda gerilemeden kaynakldr.
BOLU: Genel Endeks sras; 44. il (2007 sralamas deimemitir)

1.
2.
3.
4.

YALOVA: Genel Endeks sras; 29. il (2007de 21. srada*)

1.
2.
3.
4.

* Toplam kamu yatrmlar, sanayi elektrik tketimi, ihracat hacmi, marka-patent saylar ve ticaret becerisi
ve retim potansiyeli alt endeksi sralamalarnda gerilemeden kaynakldr.
MAYIS 2011
Sayfa 14

5. DI TCARET VE YIINLAMA ANALZ

D ticaret balnda TUK tarafndan aklanan yllk ithalat ve ihracat verileri ile TM (Trkiye
hracatlar Meclisi) tarafndan her ay dzenli olarak aklanan ihracat verileri beraber kullanlmtr.
D ticaret blge ve iller baznda 2004 ylndan gnmze d ticaretteki gelimeler, ihracatn sektrel
dalm ve ihracat yaplan lkeler asndan deerlendirilmitir. Ayrca, iller baznda ihracat verileri
kullanlarak sektrel ynlama analizi yaplmtr.
2010 Ylnda D Ticaret 4
Trkiye statistik Kurumu ve Gmrk Mstearl ibirlii ile oluturulan geici d ticaret
verilerine gre Trkiyede;
- 2010 ylnda ihracat bir nceki yla gre %11,5 orannda artarak toplam 113,9 Milyar $
olarak gereklemitir,
- 2010 ylnda ithalat bir nceki yla gre %31,6 orannda artarak toplam 185,5 Milyar $ olarak
gereklemitir,
- Bylece 2010 ylnda ihracatn ithalat karlama oran %61,4 olarak gereklemitir.
TR42 Dou Marmara Blgesinde;
- 2010 ylnda Trkiyede retilen toplam ihracatn %10una denk gelen 11,4 milyar $ ihracat
gereklemitir.
- Merkezi stanbulda, retimi ise Blgede olan firmalarn ihracat ile beraber TR42 Blgesi
ihracatnn 15 Milyar $ civarnda olduu tahmin edilmektedir.
- Blgede ihracatn ithalat karlama oran %46,7dir.
2010 yl toplam ihracatnda 67 ilin toplamna yakn seviyede ihracat tek bana TR42 Dou
Marmara Blgesinde gereklemitir.
Tablo 4. 2004-2010 Yllar Arasnda Blgede ve Trkiyede D Ticaret
2010
2009
2008
2007
2006
2005
2004
TR 42 (Milyar $)
TRKYE (Milyar $)
Blgenin Trkiye hracatnda Ald Pay
11,4
6,4
11,6
9,5
7,9
6,1
4,4
113,9
102,1
132,1
107,3
85,5
73,5
63,2
10%
6,3%
8,8%
8,9%
9,3%
8,3%
6,9%
D Ticaret statistikleri, TUK, 2011
MAYIS 2011
Sayfa 15

ekil 1. Blgede ve Trkiyede Bir nceki Yla Gre hracatta Deiim Oranlar
50,0%
41,1%
40,0%
27,5%
30,0%
26,2%
23,5%
20,0%
10,0%
20,4%
20,2%
18,5%
15,1%
16,8%
2005
2006
TR 42
15,6%
TRKYE
0,0%
-10,0%
2007
2008
2009
-20,0%
2010
-23,9%
-24,4%
-30,0%
TR42 Dou Marmara Blgesinde 2004-2010 yllar arasnda kalan dnemde ihracatn bir nceki
yla gre deiimi; genel olarak Trkiye genelindeki deiimin zerinde art sergilemitir.
2008 ylna kadar blgede ihracatn bir nceki yla gre art orannn azal eiliminde olduu
grlse de; 2010 yl itibari ile art ivmelenmitir.
KOCAEL
Kocaeli ilinde 2010 ylnda toplam 9,5 Milyar $ ihracat ve 22,6 Milyar $ ithalat gereklemitir.
2010 ylnda lke ihracatnn yaklak %8,4 Kocaeli ilinde retilmitir ve bylece il; lke ihracat
sralamasnda 3. srada yer almtr.
Kocaelinde 2009 yl tamamnda gerekleen ihracatn %33,6 orannda fazlas 2010 ylnda
gerekletirilmitir.
ekil 2. 2004-2010 Yllar Arasnda Kocaelide hracatn Geliimi (Milyon $) TUK
9.521,94
8.468,83
4.929,64
5.860,40
4.577,51
3.328,34
2.187,29
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Tablo 5. 2004-2010 Yllar Arasnda Kocaelide hracatn Blgede ve Trkiyede Konumu TM
81 l erisindeki Sralamas
Blge hracat erisindeki Pay
Trkiye hracat erisindeki Pay
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
5
51%
3,50%
4
55%
4,50%
4
61%
5,80%
4
62%
5,50%
4
73%
6,40%
3
78%
4,50%
3
83%
8,40%
hracat Rakamlar, TM, 2011
MAYIS 2011
Sayfa 16

ekil 3. Kocaelide hra Edilen rnlerin Dalm TM
1%
1%
0% 0%
0%
Sanayi mamulleri
Kimyevi maddeler ve
mam.
Bitkisel rnler
40%
Aa ve orman rnleri
58%
Tarma dayal ilenmi

rnler
Madencilik
Hayvansal rnler
Kocaeli ilinde ihracatn %98i sanayi sektrnde gereklemektedir.

lde en fazla ihra edilen sanayi mamulleri; %64 otomotiv endstrisi rnleri, %14,4 elektrikelektronik, %12si demir ve demir d metaller ile demir elik rnleri, %7si makine ve aksamlar
eklindedir.
Trkiyede ihra edilen kimyevi maddeler ve mamullerin %28i, tat aralar ve yan sanayi
sektrnde gerekleen ihracatn yaklak %20si Kocaeli ili kaynakldr.
Otomotiv endstrisi ihracat; 2005-2010 yllar arasnda yllk %66 orannda artmtr.
ekil 4. Kocaeli Tarm Sektrnde hracatn 2004-2010 Yllar Arasnda Deiimi TM
183.522.097,86
135.116.388,46
125.946.404,57
118.829.429,88
72.417.674,63
338.726,71
90.789.918,79
55.414.087,04
48.456,18
91.592,84
39.552.682,69
2004
2005
2006
Hububat, Bakliyat, Yal Tohumlar ve Mamulleri

Meyve Sebze Mamulleri
Fndk ve Mamulleri
Kesme iek
Aa ve orman rnleri
MAYIS 2011
2007
2008
2009
2010
Ya Meyve ve Sebze
Kuru Meyve ve Mamulleri
Zeytin ve Zeytinya
Su rnleri ve Hayvansal Mamuller
Sayfa 17

Tarm Sektrleri; Kocaeli ilinde tarm sektrnde ihracat hacmi yksek olsa da (2010 ylnda
toplam 225,4 Milyon $) ilde tarm sektrlerinde ihracat deerleri asndan ynlama sz konusu
deildir.
ekil 5. Kocaeli Sanayi Sektrlerinde hracatn 2004-2010 Yllar Arasnda Deiimi TM
5.136.913.294,44
3.819.674.236,67
3.414.224.324,12
3.509.073.077,01
3.259.835.006,76
229.077.871,48
2.339.986.318,39
285.935.698,24
1.152.468.753,90
1.238.677.174,09
2004
737.101.569,35
664.067.050,53
262.141.472,41
2005
2006
2007
2008
Kimyevi Maddeler ve Mamulleri

Elektrik - Elektronik
Demir elik ve Demir D Metaller
Tekstil ve Hammaddeleri
2.450.863,94
2009
2010
Otomotiv Endstrisi
Makine ve Aksamlar
Hazrgiyim ve Konfeksiyon
Deerli Maden ve Mcevherat
Sabit deiim oranna sahip olan ve dk ihracat hacimli hal, imento ve toprak rnleri ve dier sanayi rnleri ihracat darda
braklmtr.
ekil 6. Kocaeli Sanayisinde hracata Dayal Ynlama Analizi TM

1,00
Otomotiv Endstrisi
0,80
0,60
Makine ve Aksamlar
0,40
Kimyevi Maddeler
ve Mamulleri
0,20
0,00
-1,00
-0,50
0,00
-0,20
0,50
1,00
1,50
2,00
2,50
3,00
3,50
4,00
4,50
-0,40
Kimyevi Maddeler ve Mamulleri; ilde bu sektr ynlamtr; ancak byme sabite yakndr.
Sektr ilde ihracat hacmi en yksek sektr olmakla beraber; art hz dktr (%10). Sektrn
ynlama katsays olduka yksektir (3,49); bir dier deyile; Kocaeli ilinde kimyevi maddeler ve
mamulleri ihracatnn il ihracat ierisinde ald pay; Trkiye genelinde bu sektrde gerekleen
ihracatn lke ihracat ierisinde ald paydan yaklak 3,5 kat fazladr.
MAYIS 2011
Sayfa 18

Otomotiv Endstrisi; il sanayisinde ihracatta parlayan sektrdr. Sektr ilde ihracat hacmi en
yksek ikinci sektrdr ve art hz yllk %66 ile olduka yksektir. l ihracatnda bu sektrn ald
pay; Trkiye ortalamasnn yaklak 2,5 kat zerindedir ve ynlama katsays 2,37dir.
Elektrik ve Elektronik; ilde ynlama potansiyeli tayan ve ihracat hacmi en yksek nc
sektrdr. Sektrn byme hz %26 ile yksek olmakla beraber; ynlama katsays 0,97dir ve
Trkiye ortalamasna yakn seviyede il ihracat ierisinde pay sahibidir.
Kocaeli Serbest Blgelerinde Gerekleen hracat (TM, 2011);
2010 ylnda Trkiyedeki serbest blgelerde gerekleen ihracatn %4 Kocaeli ilinde yer alan
KOSBA ve TEKSEB kaynakldr,
2010 ylnda Trkiye serbest blgelerinde; elik sektrnde gerekleen ihracatn %13, makine
sektrnde gerekleen ihracatn %6s, kimyevi rnler ihracatnn %4,5i KOSBA kaynakldr.
Kocaelide hracat Yaplan lkeler (TM, 2011);
2010 yl ihracatnda ngiltere, Almanya, ABD, Suriye, Birleik Arap Emirlikleri ve Fransa ne
kmaktadr.
2010 yl ihracatnn; %41i (3,7 milyar $) AB 27 lkelerinden olan 22 lkeye, %32si (2,8 milyar $)
slam Konferans rgt yesi olan 56 lkenin (Trkiye hari) 55ine doru gereklemitir.
ekil 7. Kocaelide hracat Yaplan lkeler TM
800.000.000
700.000.000
600.000.000
500.000.000
400.000.000
300.000.000
200.000.000
100.000.000
MAYIS 2011
AVUSTURYA
BREZILYA
KANADA
MALTA
LBYA
BULGARSTAN
GRCSTAN
IRAK
YUNANSTAN
SUUDI ARABISTAN
BAHREYN
CEBEL TARIK
BELKA
ROMANYA
K.KIBRIS TRK CUMH.
TALYA
RUSYA FEDERASYONU
RAN (SLAM CUM.)
BIRLESIK ARAP EMIRLI
BR.DEVLETLER(ABD)
BR.KRALLIK(NGLTERE
Sayfa 19

SAKARYA
Sakarya ilinde; 2010 ylnda toplam 1,7 Milyar $ ihracat ve 1 Milyar $ ithalat gereklemitir.
Sakaryada 2010 yl toplam ihracat; 2009 yl toplam ihracatna gre %2,9 orannda d
gstermitir ve 2009 ylnda lke sralamasnda Sakarya ili 9. srada iken; 2010 ylnda 10. sraya
gerilemitir.
ekil 8. 2004-2010 Yllar Arasnda Sakaryada hracatn Geliimi (Milyon $) TUK
3.522,65
2.712,96
2.981,39
2.912,89
2.093,25
2004
2005
2006
2007
1.722,37
1.678,18
2009
2010
2008
Tablo 6. 2004-2010 Yllar Arasnda Sakaryada hracatn Blgede ve Trkiyede Konumu TM
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
7
47%
1,80%
5
43%
2,70%
6
38%
2,30%
6
37%
3,30%
8
26%
3,40%
9
20%
2,30%
10
16%
2,70%
Sakarya ilinde ihracatn %93 sanayi mamulleri ihracatna; bu ihracatn byk blm ise
otomotiv endstrisine dayanmaktadr. Trkiyede 2010 ylnda otomotiv endstrisinde
gerekleen ihracatn %8,1 i Sakarya ilinde retilmitir.
ekil 9. Sakaryada hra Edilen rnlerin Dalm TM, 2011
3%
0%
Sanayi mamulleri
Bitkisel rnler
Kimyevi maddeler ve mam.
Madencilik
Aa ve orman rnleri
Tarma dayal ilenmi rnler
93%
MAYIS 2011
Hayvansal rnler
Sayfa 20

Sakarya ilinde otomotiv sanayinde gerekleen ihracat; 2004-2007 yllar arasnda kalan dnemde
%62,5 orannda artarken; 2007-2010 yllar arasnda kalan dnemde %56 orannda azalmtr.
lde en fazla ihra edilen dier sanayi mamulleri; %4 demir ve demir d metaller ile demir elik
rnleri, %3 makine ve aksamlar eklindedir.
Tarm sektrnde gerekleen ihracatn %86s bitkisel rnler ihracat iken; bitkisel rnler
ihracat 2010 yl il ihracat ierisinde sadece %3lk bir pay almtr.
ekil 10. Sakarya Tarm Sektrnde hracatn 2004-2010 Yllar Arasnda Deiimi TM
38.485.123,84
20.373.374,69
15.746.200,26
12.218.400,57
14.883.977,69
8.167.567,20
2.069.478,76
562.486,23
2004
18.806.213,33
12.883.170,41
17.076.422,27
2005
2006
2007

Fndk ve Mamulleri
Ttn
8.406.412,52
2008
1.373.193,13
142.042,66
2009
2010
Ya Meyve ve Sebze
Zeytin ve Zeytinya
Kesme iek
Kesme iek; Sakarya ilinde bu sektrde ynlama vardr ve sektr gelime eilimindedir (yllk
%148 byme). l ihracat ierisinde sektrn ald pay olduka dk olmakla beraber (%2)
ynlama katsays 1,7dir.
Fndk ve Mamulleri; Sektr ihracat hacmi yksek olsa da (tarm sektrnde 2. srada) sektr
gerilemektedir (Yllk %9 klme). Ynlama sz konusu deildir (Ynlama katsays; 0,6)
ekil 11. Sakarya Tarm Sektrnde hracata Dayal Ynlama Analizi TM
2,00
1,50
Kesme iek
1,00
0,50
Hububat, Bakliyat,
Yal Tohumlar ve
Mamulleri
Aa Mamulleri ve
Orman rnleri
0,00
-0,50
0,00
-0,50
MAYIS 2011
0,50
1,00
1,50
2,00
Fndk ve Mamulleri
Sayfa 21

ekil 12. Sakarya Otomotiv Sektrnde hracatn 2004-2010 Yllar Arasnda Deiimi TM
2.840.456.068,95
3.194.946.675,18
2.543.301.428,44
1.966.655.527,13
1.402.812.386,88
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Sakarya ilinde 2010 yl ihracatnn %84 otomotiv sektrne dayanmaktadr. lde otomotiv
sektrnde ihracatn en yksek seviyeye ulat 2007 senesinde sektrn il ihracatnda ald pay
%92ye kadar ulamtr.
l ihracatnn otomotiv sektrne dayal olmas; bu sektrdeki deiikliklerin il ihracatnda ciddi
dalgalanmalara neden olmasna yol amaktadr.
ekil 13. Sakarya Sanayisinde hracatn 2004-2010 Yllar Arasnda Deiimi (Otomotiv Hari) TM
113.076.917,28
84.329.838,13
91.712.185,45
65.402.281,52
47.319.694,82
40.034.059,55 45.055.500,55
29.058.602,41
40.914.407,96
25.779.668,58
18.018.491,93
5.826.219,00
2004
2005
2006
Demir elik ve Demir D Metaller

Deerli Maden ve Mcevherat
2007
2008
Makine ve Aksamlar
Madencilik rnleri
imento ve Toprak rnleri
Hal
2009
2010

Deri ve Deri Mamulleri
Dier Sanayi rnleri
Otomotiv dndaki sanayi sektrlerinde Sakaryada 2008 ylnda bir art olduu grlmektedir.
Otomotiv sektrn takiben ilde metal, makine ve kimya sanayi ne kmaktadr. Bu sektrler de
genellikle otomotiv sektrn besleyen yan sanayi sektrleri olarak ilde otomotiv sektrndeki
ihracat deiimlerinden etkilenmektedir.
MAYIS 2011
Sayfa 22

ekil 14. Sakarya Sanayi Sektrlerinde hracata Dayal Ynlama Analizi TM
0,60
0,50
Demir elik ve Demir

D Metaller
0,40
0,30
0,20
Kimyevi Maddeler ve
Mamulleri
Makine ve Aksamlar
0,10
Otomotiv Endstrisi
0,00 Elektrik - Elektronik

-1,00
-0,10 0,00
1,00
2,00
3,00
4,00
5,00
6,00
7,00
-0,20
Otomotiv Endstrisi; ilde bu sektrde ynlama ok yksektir (ynlama katsays 5,5); ancak
hacmi de dnldnde gerilemesi il ekonomisi iin risk tekil etmektedir. lde otomotiv sektr
ihracat hacmi olduka yksek olsa da; sektrn 2005-2010 yllar arasnda %8 orannda gerilemi
olduu grlmektedir.
Dier Sektrler; ilde otomotiv dnda kalan sanayi sektrlerinde ynlama sz konusu deildir.
Bir dier deyile; ilde otomotiv dnda kalan hibir sanayi sektrnn il ihracat ierisinde ald
pay; Trkiye ortalamasnn zerinde deildir.
Sakaryada hracat Yaplan lkeler;
2010 yl ihracatnn %19u Almanyaya, %13 spanyaya, %9u Fransaya, %8i ise ngiltereye
yaplmtr.
2010 yl ihracatnn; %79u (1,3 milyar $) AB 27 lkelerinden olan 21 lkeye, %4 (66,4 milyon $)
slam Konferans rgt yesi olan 56 lkenin (Trkiye hari) 35ine doru gereklemitir.
ekil 15. Sakaryada hracat Yaplan lkeler TM
350.000.000
300.000.000
250.000.000
200.000.000
150.000.000
100.000.000
50.000.000
ALMANYA
SPANYA
FRANSA
BR.KRALLIK(NGLTERE
SVE
TALYA
POLONYA
RUSYA FEDERASYONU
BELKA
SVRE
YUNANSTAN
ISRAIL
EK CUMHURYET
HOLLANDA
AVUSTURYA
BULGARSTAN
BR.DEVLETLER(ABD)
PORTEKZ
GUNEY AFRIKA CUMHUR
IRAK
SLOVENYA
BLNMEYEN LKE
NORVE
ROMANYA
UKRAYNA
MACARSTAN
HIRVATSTAN
MAKEDONYA
RAN (SLAM CUM.)
ST.DER SERB.BLGE
RLANDA
N HALK CUMHURYET
CEZAYR
KAZAKSTAN
AZERBAYCAN-NAHCIVAN
MAYIS 2011
Sayfa 23

DZCE
Dzce ilinde; 2010 ylnda toplam 65,9 Milyon $ ihracat ve 80,3 Milyon $ ithalat gereklemitir.
Dzce ili; lke ihracatnda iller sralamasnda 47. srada yer almtr.
Dzcede 2009 yl tamamnda gerekleen ihracatn %12 orannda fazlas 2010 ylnda
gerekletirilmitir.
ekil 16. 2004-2010 Yllar Arasnda Dzcede hracatn Geliimi (Milyon $) TUK
90,25
55,87
54,68
41,76
2004
2005
64,34
65,92
2009
2010
37,26
2006
2007
2008
Tablo 7. 2004-2010 Yllar Arasnda Dzcede hracatn Blgede ve Trkiyede Konumu TM
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
39
1%
0,10%
47
1%
0,00%
50
0%
0,00%
51
1%
0,00%
47
1%
0,10%
47
1%
0,10%
47
1%
0,10%
Dzce ilinde ihracatn; tarm sektrnde; aa ve orman rnleri ihracat ile, sanayi sektrnde;
sanayi mamulleri ve tarma dayal ilenmi rnler ihracat ile n plana kt grlmektedir.
Tarmsal rn ihracatnn %98i aa ve orman rnleri retimine dayanmakta olup; bu sektrde
gerekleen ihracat 2004 ylndan gnmze %169 orannda geliim gstermitir.
ekil 17. Dzcede hra Edilen rnlerin Dalm TM
1%
11%
Sanayi mamulleri
Aa ve orman rnleri
43%
20%

Bitkisel rnler
Madencilik
Hayvansal rnler
25%
MAYIS 2011
Sayfa 24

Bitkisel rnler ihracat Dzce ilinde 2005-2010 dneminde %52 azal gstermitir.
Sanayi sektrnde ihra edilen rnlerin; %58i sanayi mamullerinden, %27si ise tarma dayal
ilenmi rnlerden olumaktadr.
lde en fazla ihra edilen sanayi mamulleri; %56 makine ve aksamlar, %13 otomotiv endstrisi
rnleri, %12 Demir elik rnleri, %10u Demir ve Demir D Metallerden olumaktadr.
ekil 18. Dzce Tarm Sektrnde hracatn 2004-2010 Yllar Arasnda Deiimi TM
33.159.775,16
16.644.529,41
12.099.251,45
6.181.674,52
0,00
10.765.946,21
5.112.720,00
2004
2005
2006
12.657.875,68
3.762.760,43
2007
Aa Mamulleri ve Orman rnleri

Kesme iek
Ya Meyve ve Sebze
Ttn
14.307.973,55
14.083.832,98
127.000,00
94.000,00
5.182.129,11
2008
2009
2010
Fndk ve Mamulleri
Zeytin ve Zeytinya
Aa Mamulleri ve Orman rnleri; Dzce ilinde l tarm yapsnda parlayan sektrdr. lde tarm
sektrnde gerekleen ihracatn %98i bu sektr kaynakl olsa da; sektrn art oran sabite
yakndr (yllk %12 art). Sektrn ynlama katsays olduka yksektir (9,6).
Fndk ve Mamulleri; gemite il tarmsal ihracatnda nemli bir yere sahip olan fndk sektrnn
ynlama potansiyelinin bulunmad ve sektrn geriledii grlmektedir.
ekil 19. Dzce Tarm Sektrnde hracata Dayal Ynlama Analizi TM
12,00
Kuru Meyve ve
Mamulleri
10,00
8,00
6,00
Hububat, Bakliyat,
Yal Tohumlar ve
Mamulleri
4,00
Aa Mamulleri ve
Orman rnleri
2,00
0,00
-2,00
-2,00
Fndk ve Mamulleri
0,00
2,00
4,00
6,00
8,00
10,00
12,00
-4,00
MAYIS 2011
Sayfa 25

ekil 20. Dzcede Sanayi Sektrlerde hracatn 2004-2010 Yllar Arasnda Deiimi TM
19.901.778,86
16.038.968,92
13.451.192,75
10.986.897,79
8.574.140,74
7.395.942,22
4.392.805,43
781.278,60
656.092,15
99.894,71
2.838.841,44
3.802.710,85
928.309,54
2004
2005
2006
2007
Makine ve Aksamlar
Demir elik rnleri
2008
2009
2010
Otomotiv Endstrisi
Demir ve Demir D Metaller
Makine ve Aksamlar: l sanayisinde ihracat asndan parlayan sektrdr. l sanayisinde ihracatn

%33n yapld ve ihracat hacmi en yksek olan sektrn 2005-2010 yllar arasnda art hz
olduka yksektir (yllk %99 byme). lde bu sektrde Trkiye ortalamasna gre 4,3 kat fazla
ynlama grlmektedir.
Tekstil ve Hammaddeleri: il sanayisinde ihracat hacmi en yksek ikinci sektr (%27) olan tekstil
sanayini geliim oran olduka yksektir (yllk %96 byme). lde bu sektrde Trkiye
ortalamasna gre 3,5 kat fazla ynlama sz konusudur.
Kimyevi Maddeler ve Mamulleri: ilde bu sektrde ynlama potansiyeli bulunmaktadr. hracat
hacmi ilde en yksek 3. sektr olmakla beraber; yllk geliim hz %117 ile olduka yksektir.
Dier Sektrler: l sanayi yapsnda ihracat hacmi asndan eitlilik sz konusudur ve bu durum il
ekonomisinin muhtemel sektrel dalgalanmalardan az etkileneceini gstermektedir.
ekil 21. Dzce Sanayi Sektrlerinde hracata Dayal Ynlama Analizi TM
1,60
1,40
1,20
1,00
imento ve Toprak
rnleri
Kimyevi Maddeler
ve Mamulleri
Otomotiv
Endstrisi
0,80
0,60
0,40
0,20
Makine ve
Aksamlar
Tekstil ve
Hammaddeleri
Demir elik ve
Demir D Metaller
0,00
-1,00
-0,20 0,00
Hazrgiyim ve
1,00
2,00
3,00
4,00
5,00
-0,40Konfeksiyon
MAYIS 2011
Sayfa 26

Dzcede hracat Yaplan lkeler;

2010 yl ihracatnn %16s Almanyaya, %14 zbekistana ve %9u Msra yaplmtr.
2010 yl ihracatnn; %37si (24,4 milyon $) AB 27 lkelerinden olan 20 lkeye, %51i (33,9 milyon
$) slam Konferans rgt yesi olan 56 lkenin (Trkiye hari) 29una doru gereklemitir.
ekil 22. Dzcede hracat Yaplan lkeler TM
12.000.000
10.000.000
8.000.000
6.000.000
4.000.000
2.000.000
0
BOLU
Bolu ilinde; 2010 ylnda toplam 53,9 Milyon $ ihracat ve 114,6 Milyon $ ithalat gereklemitir.
Bolu ili; lke ihracatnda iller sralamasnda 55. srada yer almtr.
Boluda 2006 yl ihracatnn %81,6 orannda fazlas 2010 ylnda gerekletirilmitir.
ekil 23. 2004-2010 Yllar Arasnda Boluda hracatn Geliimi (Milyon $) TUK
53,86
47,01
45,74
2008
2009
33,88
22,64
25,15
14,06
2004
2005
2006
2007
2010
Tablo 8. 2004-2010 Yllar Arasnda Boluda hracatn Blgede ve Trkiyede Konumu TM
MAYIS 2011
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
50
0%
0,00%
50
0%
0,00%
56
0%
0,00%
56
0%
0,00%
56
0%
0,10%
53
1%
0,10%
55
0%
0,10%
Sayfa 27

Bolu ilinde ihracatn; tarm sektrnde; hayvansal rnler ile aa ve orman rnleri ihracat ile,
sanayi sektrnde; kimyevi maddeler ve mamuller ile sanayi mamulleri ihracat ile n plana kt
grlmektedir.
ekil 24. Boluda hra Edilen rnlerin Dalm TM
2%
5%
Hayvansal rnler
12%
Aa ve orman rnleri
46%
Sanayi mamulleri
13%

Bitkisel rnler
Madencilik
22%
lde tarmsal rn ihracatnn %66s hayvansal rnler retimine dayanmakta olup; bu sektrde
gerekleen ihracat 2005 ylndan gnmze %33 orannda yllk geliim gstermitir. Trkiye
genelinde sektr ihracatnn yalnzca %2,4 Bolu ili kaynakldr.
Sanayi sektrnde ihra edilen rnlerin; %43 kimyevi maddeler ve mamullerinden, %40 ise
sanayi mamullerinden olumaktadr.
lde en fazla ihra edilen sanayi mamulleri; elektrikelektronik makine ve aksamlar ile demir ve
demir d metaller eklindedir.
ekil 25. Bolu Tarm Sektrnde hracatn 2004-2010 Yllar Arasnda Deiimi TM
22.719.459,63
20.889.648,23
13.204.291,04
11.718.510,34
11.082.789,09
10.662.650,33
10.849.804,31
11.027.625,54
9.671.738,58
5.433.172,02
5.580.896,15
2.218.125,45
3.107.546,00
2.029.087,91
584.158,40
2004
2005
2006
2007

Fndk ve Mamulleri
MAYIS 2011
1.663.592,51
2008
901.309,04
31.675,46
2009
2010

Sayfa 28

Hayvansal Mamuller; l tarmnda ihracat deerleri asndan parlayan sektrdr. l tarmnda en

yksek ihracat hacmine (tarmsal ihracatn %66s) sahip olan sektrn; art hznn da 2005-2010
dneminde yllk %33 art ile olduka yksek olduu grlmektedir. lde bu sektrde ynlama;
Trkiye ortalamasnn 53,6 katdr.
Aa Mamulleri ve Orman rnleri: ilde tarmsal ihracatta hacmi en yksek ikinci sektrdr ve
tarmsal ihracatn %31i bu sektre dayanmaktadr. Sektrde ynlama olduka yksektir ve
ynlama katsays 8,4dr.
ekil 26. Bolu Tarm Sektrnde hracata Dayal Ynlama Analizi TM
0,60
0,40
Hayvansal Mamuller
0,20
Aa Mamulleri ve
Orman rnleri
0,00
-10,00
0,00
10,00
20,00
30,00
40,00
50,00
60,00
70,00
-0,20
Fndk ve Mamulleri
-0,40
-0,60
ekil 27. Boluda Sanayi Sektrlerde hracatn 2004-2010 Yllar Arasnda Deiimi TM
6.881.603,43
6.335.943,94
5.227.042,50
3.901.760,35
1.617.666,33
2.375.846,83
3.055.808,92
2.858.373,80
2.174.161,42
4.336.780,47
2.380.235,75
1.923.057,84
1.555.370,41
1.140.323,91
119.782,08
2004
2005
410.225,98
2006

Deri ve Deri Mamulleri
Otomotiv Endstrisi
MAYIS 2011
2007
2008
2009
2010
Demir-elik ve Demir D Metaller

Makine ve Aksamlar
Madencilik rnleri
Sayfa 29

Deri ve Deri Mamulleri: il sanayisinde %16lk ihracat pay ile ikinci srada yer alan sektr; ilde
ynlamann en yksek olduu sanayi sektrdr. Boluda deri rnleri ihracatnn toplam sanayi
ihracatna oran; Trkiyedeki orann 4,2 katdr ve sanayi ihracatnda en fazla ynlamann
olduu sektrdr. Sektrn yllk art hz yllk %24dr.
Kimyevi Maddeler ve Mamulleri: il sanayisinde ihracat hacmi en yksek sektr olan kimya
sektrnn yllk art hz da %22 ile olduka yksektir. Sektrde ynlama sz konusu olsa da
ynlama katsays 1,1dir.
ekil 28. Bolu Sanayi Sektrlerinde hracata Dayal Ynlama Analizi TM
1,20
1,00 Otomotiv
Endstrisi
0,80
Demir elik ve
Demir D Metaller
0,60
Deri ve Deri
Mamulleri
0,40 Makine ve
Aksamlar
0,20
Hazrgiyim ve
Kimyevi Maddeler
ve Mamulleri
Konfeksiyon
0,00
-1,00
-0,20
0,00
1,00
2,00
3,00
4,00
5,00
-0,40
Boluda hracat Yaplan lkeler;

2010 yl ihracatnn %35i Iraka, %10u Azerbaycana, %7si Rusyaya yaplmtr.
2010 yl ihracatnn; %59u (29,1 milyon $) slam Konferans rgt yesi olan 56 lkenin (Trkiye
hari) 17sine , %24 (12 milyon $) AB 27 lkelerinden olan 19 lkeye doru gereklemitir.
18.000.000
16.000.000
14.000.000
12.000.000
10.000.000
8.000.000
6.000.000
4.000.000
2.000.000
0
MAYIS 2011
IRAK
AZERBAYCAN-
RUSYA FEDERASYONU
TACKSTAN
ALMANYA
AVUSTURYA
TALYA
UKRAYNA
MISIR
BULGARSTAN
SPANYA
RAN (SLAM CUM.)
ROMANYA
TRKMENSTAN
BR.KRALLIK(NGLTERE
SIRBSTAN
ST.DER SERB.BLGE
LBNAN
YUNANSTAN
POLONYA
DANMARKA
GRCSTAN
K.KIBRIS TRK CUMH.
SLOVENYA
FRANSA
BR.DEVLETLER(ABD)
AVUSTRALYA
ekil 29. Boluda hracat Yaplan lkeler TM
Sayfa 30

YALOVA
Yalova ilinde; 2010 ylnda toplam 46,5 Milyon $ ihracat ve 494,6 Milyon $ ithalat gereklemitir.
Yalova ili; lke ihracatnda iller sralamasnda 51. srada yer almtr.
Yalova ilinde Aralk aynda ihracat; 2009 ylnn Aralk ayna gre %16,8 orannda artarken; Kasm
ayna gre %23,2 orannda azalmtr.
Yalovada 2009 yl tamamnda gerekleen ihracatn %32,5 orannda fazlas 2010 ylnda
gerekletirilmitir.
ekil 30. 2004-2010 Yllar Arasnda Yalovada hracatn Geliimi (Milyon $) TUK
46,47
42,72
33,62
24,80
24,93
2004
2005
21,26
22,80
2006
2007
2008
2009
2010
Tablo 9. 2004-2010 Yllar Arasnda Yalovada hracatn Blgede ve Trkiyede Konumu TM
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
45
1%
0,02%
48
0%
0,02%
49
0%
0,02%
60
0%
0,02%
60
0%
0,05%
59
0%
0,05%
51
1%
0,07%
ekil 31. Yalovada hra Edilen rnlerin Dalm TM
2%
1%
9%
Sanayi mamulleri
Madencilik
10%
Hayvansal rnler
Bitkisel rnler
55%
21%

Aa ve orman rnleri
MAYIS 2011
Sayfa 31

Yalova ilinde ihracatn; tarm sektrnde; bitkisel rnler ile hayvansal rnler ihracat ile, sanayi
sektrnde; sanayi mamulleri ile kimyevi maddeler ve mamuller ihracat ile, madencilik ile n
plana kt grlmektedir.
Tarmsal rn ihracatnn %49u hayvansal rnler ihracatna, %46s bitkisel rnler ihracatna
dayanmakta olup; 2004 ylndan gnmze bitkisel rnler ihracat %35, hayvansal rnler
ihracat ise %7orannda azalmtr.
2010 ylnda Yalova ilinde sanayi sektrnde ihra edilen rnlerin; %26s sanayi mamullerinden
olumaktadr. Sanayi mamulleri ierisinde ise en byk pay %71lik bir oranla gemi ve yat rnleri
almaktadr.
2010 ylnda Yalova ili ihracatnn %21i madencilik rnlerinden kaynaklanmtr. Yalovada
madencilik sektr ihracat 2004-2010 yllar arasnda kalan dnemde %122 orannda art
gstermitir.
ekil 32. Yalova Tarm Sektrnde hracatn 2004-2010 Yllar Arasnda Deiimi TM
7.994.191,15
6.153.303,85
5.723.404,39
5.014.703,64
4.971.702,01
4.812.430,01
3.459.262,91
3.239.886,20
2.675.143,60
1.250.016,69
602.094,21
92.626,96
59.552,57
2004
2005
2006
2007

41.938,50
2008
2009
2010
Kesme iek
Ya Meyve ve Sebze
Kesme iek; Yalovada tarmsal ihracatn %41i kesme iek ihracatdr ancak sektrn gelimesi
yllk %10luk art hzyla sabite yakndr. Sektr 160,9luk ynlama katsays ile il tarm yapsnda
parlayan sektrdr.
Su rnleri ve Hayvansal Mamuller; ilde tarmsal ihracatta hacmi en yksek sektr olsa da yllk
art hz %1dir. Ancak sektrde yksek seviyede ynlama sz konusudur ve ynlama katsays
11,2dir. Bir dier deyile; su rnleri ve hayvansal mamulleri ihracatnn il tarmsal ihracatna
oran; Trkiye genelindeki bu orann 11,2 katdr.
MAYIS 2011
Sayfa 32

ekil 33. Yalova Tarm Sektrnde hracata Dayal Ynlama Analizi TM
1,40
1,20
Hububat, Bakliyat,
Yal Tohumlar ve
Mamulleri
1,00
0,80
0,60
0,40
Kesme iek
0,20
Aa Mamulleri ve
Orman rnleri
Su rnleri ve
Hayvansal Mamuller
0,00
-50,00
0,00
50,00
100,00
150,00
200,00
-0,20
ekil 34. Yalovada Sanayi Sektrlerinde hracatn 2004-2010 Yllar Arasnda Deiimi* TM
12.819.851,95
11.622.019,43
10.834.085,43
6.924.781,52
5.970.722,55
5.785.718,90
8.539.272,60
8.611.024,86
7.502.494,53
6.069.893,25
5.694.359,23
4.469.785,68
3.269.863,20
2.629.585,06
267.909,47
593.692,01
2004
2005
3.696.193,67
3.322.242,48
2.225.685,79
913.200,34
816.706,09
2006
2007
2008
2009
Madencilik rnleri
Otomotiv Endstrisi
836.566,29
2010
* Gemi ve yat ihracat verisi; 2009 yl ncesinde bulunmad iin ihracat deiimi takip edilememitir.
Gemi ve Yat: il sanayisinde %50lik ihracat pay ile birinci srada yer alan sektr; ilde ynlamann
en yksek olduu sanayi sektrdr. Yalovada gemi ve yat ihracatnn toplam sanayi ihracatna
oran; Trkiyedeki orann 40,1 katdr ve sanayi ihracatnda en fazla ynlamann olduu
sektrdr. Sektrde ihracat 2010 ylnda bir nceki yla gre %288 artmtr.
Madencilik rnleri: il sanayisinde ihracat hacmi yksek ikinci sektr olan madencilik sektrnn
yllk art hz %17dir. Sektrde ynlama sz konusudur ve ynlama katsays 6,6dr.
MAYIS 2011
Sayfa 33

ekil 35. Yalova Sanayi Sektrlerinde hracata Dayal Ynlama Analizi TM
35,00
30,00
25,00
Gemi ve Yat
20,00
15,00
10,00
5,00
Madencilik rnleri
0,00
-10,00
0,00
10,00
20,00
30,00
40,00
50,00
-5,00
Yalovada hracat Yaplan lkeler;

2010 yl ihracatnn %26s Hollanda Antillerine, %20si ine, %16s Hollandaya, %11i ise
Fransaya yaplmtr.
2010 yl ihracatnn; %37si (22,4 milyon $) AB 27 lkelerinden olan 17 lkeye, %14 (8,3 milyon
$) slam Konferans rgt yesi olan 56 lkenin (Trkiye hari) 11ine doru gereklemitir. .
ekil 36. Yalovada hracat Yaplan lkeler TM
16.000.000
14.000.000
12.000.000
10.000.000
8.000.000
6.000.000
4.000.000
2.000.000
HOLLANDA ANTLLER
N HALK CUMHURYET
HOLLANDA
FRANSA
ALMANYA
IRAK
AZERBAYCAN-NAHCIVAN
TALYA
TRKMENSTAN
LBYA
YUNANSTAN
RAN (SLAM CUM.)
RUSYA FEDERASYONU
GINE
GRCSTAN
MISIR
URDUN
SURIYE ARAP CUM.(SUR
ROMANYA
KOCAEL SERBEST BLG.
BIRLESIK ARAP EMIRLI
MALTA
DANMARKA
POLONYA
MACARSTAN
MOLDAVYA
EK CUMHURYET
TAYVAN
AVUSTURYA
MAYIS 2011
Sayfa 34

6. VERG GELRLER
Vergi gelirleri balnda deerlendirilen veriler, Maliye Bakanl Muhasebat Genel Mdrl
tarafndan aklanan bte verilerine dayanmaktadr. Bu balk altnda; Trkiye, blge ve blge illeri
vergi tahakkuk ve tahsilat ile vergi trleri 2010 yl iin gemi yllarla karlatrmal olarak
incelenmitir.
Vergi Tahakkuku
Trkiye genelinde 2010 ylnda tahakkuk edilen vergi %24 orannda artarak toplam 248,3 Milyar
TLye ulamtr.
TR42 Dou Marmara Blgesinde tahakkuk edilen vergi %23 orannda artarak toplam 31,3 Milyar
TLye ulam ve Blgenin lke genelinde tahakkuk edilen vergi ierisinde ald pay %13 olmutur.
Vergi Tahsilat
Trkiye genelinde 2010 ylnda tahsil edilen vergi geliri 2009 ylna kyasla %22 orannda artarak
toplam 210,5 Milyar TL vergi tahsil edilmitir.
TR42 Dou Marmara Blgesinde tahsil edilen vergi geliri 2009 ylna kyasla %22 orannda lke
ortalamas ile ayn seviyede art gstererek; 28,7 Milyar TL olarak gereklemi; lkede tahsil
edilen vergi gelirlerinin %14 blgeden karlanmtr.
Merkezi stanbulda olup retimini Blgede yapan firmalarn vergileri ile beraber Blgenin toplam
vergi gelirleri iindeki paynn %17 civarnda olduu tahmin edilmektedir.
ekil 37. 2005-2010 Dneminde Vergi Tahsilat Oranlarnda Deiim
100%
95%
98%
98%
97%
96%
91%
91%
82%
90%
85%
80%
75%
79%
78%
96%
95%
94%
90%
88%
78%
79%
71%
70%
60%
55%
64%
68%
66%
59%
Kocaeli
2006
Trkiye
2007
TR42
94%
93%
92%
86%
85%
68%
69%
62%
2008
Bolu
Yalova
60%
58%
51%
56%
2005
MAYIS 2011
62%
62%
50%
95%
75%
76%
70%
65%
96%
2009
Dzce
58%
2010
Sakarya
Sayfa 35

KOCAEL
Kocaeli ilinde; 2010 ylnda toplam 29,4 Milyar TL vergi tahakkuk edilmi; bu deerin %94ne
denk gelen 27,6 Milyar TLsi tahsil edilmitir.
lde vergi gelirleri art eiliminde olsa da; bu art Trkiye vergi gelirleri art oranndan daha
dk seviyede seyretmektedir.
Vergi kalemleri arasnda; petrol ve doalgaz rnleri zel tketim vergisi ile ithalde alnan
katma deer vergisidir.
ekil 38. Kocaelide 2005-2010 Yllar Arasnda Vergi Tahakkuk ve Tahsilatnda Deiim
35,0
29,4
30,0
25,0
20,0
18,7 18,4
20,7 20,3
23,5
22,7
26,1
25,0
24,1
27,6
22,8
15,0
10,0
5,0
0,0
2005
2006
2007
Tahakkuk (Milyar TL)
2008
2009
Tahsilat (Milyar TL)
2010
SAKARYA
Sakarya ilinde; 2010 ylnda toplam 837,9 Milyon TL vergi tahakkuk edilmi; bu deerin %58ine
denk gelen 488,2 Milyon TLsi tahsil edilmitir.
Sakarya ilinde 2010 ylnda tahakkuk edilen vergi; 2005 ylnda tahakkuk edilen verginin 2,4 kat
fazladr. Ayn durum; tahsil edilen vergi rakamlar iin de geerlidir.
lde asl yksek pay alan vergi kalemi; kurumlar vergisi deil gelir vergisi kalemidir.
ekil 39. Sakaryada 2005-2010 Yllar Arasnda Vergi Tahakkuk ve Tahsilatnda Deiim
900,0
800,0
700,0
600,0
500,0
400,0
300,0
200,0
100,0
0,0
837,9
645,0
348,6
205,4
2005
428,0
265,7
2006
401,8
Tahakkuk (Milyon TL)
MAYIS 2011
488,2
414,5
292,8
225,7
2007
572,9
2008
2009
2010
Tahsilat (Milyon TL)
Sayfa 36

DZCE
Dzce ilinde; 2010 ylnda toplam 349,8 Milyon TL vergi tahakkuk edilmi; bu deerin %58ine
Dzce ilinde 2005-2010 dneminde; tahakkuk ve tahsilatta art oranlar ayn seviyede
gelimemitir.
lde asl yksek pay alan vergi kalemi; gelir vergisi kalemidir.
ekil 40. Dzcede 2005-2010 Yllar Arasnda Vergi Tahakkuk ve Tahsilatnda Deiim
349,8
350,0
300,0
250,0
200,0
150,0
157,8
109,7
189,5
221,0
145,2
128,4
249,0
280,5
204,3
154,2
163,7
100,0
50,0
0,0
2005
2006
2007
2008
2009
2010
BOLU
Bolu ilinde; 2010 ylnda toplam 375,3 Milyon TL vergi tahakkuk edilmi; bu deerin %69una denk
gelen 257,4 Milyon TLsi tahsil edilmitir.
Bolu ilinde 2005-2010 dneminde tahakkuk edilen vergiler %14 orannda artarken; tahsil edilen
vergiler %11 orannda artmtr.
lde asl yksek pay alan vergi kalemi; gelir vergisi kalemidir.
ekil 41. Boluda 2005-2010 Yllar Arasnda Vergi Tahakkuk ve Tahsilatnda Deiim
375,3
400,0
350,0
291,1
300,0
250,0
200,0
249,3
196,4
154,4
270,1
225,9
197,2
190,9
303,0
257,4
205,1
150,0
100,0
50,0
0,0
2005
2006
2007
MAYIS 2011
2008
2009
2010
Sayfa 37

YALOVA
Yalova ilinde; 2010 ylnda toplam 306,8 Milyon TL vergi tahakkuk edilmi; bu deerin %60na
2005-2010 dneminde tahakkuk edilen vergiler %15 orannda artarken; tahsil edilen vergiler %9
orannda artmtr.
lde; gelir vergisi ve uluslar aras ticaret ve muamelelerden alnan vergi kalemleri ne
kmaktadr.
ekil 42. Yalovada 2005-2010 Yllar Arasnda Vergi Tahakkuk ve Tahsilatnda Deiim
350,0
306,8
300,0
249,4
250,0
200,0
150,0
150,7
117,8
211,1
173,0
202,9
153,8
185,9
265,5
184,4
164,5
100,0
50,0
0,0
2005
MAYIS 2011
2006
2007
2008
2009
2010
Sayfa 38

7. BLGEDE KAMU YATIRIMLARI

Merkezi ve mahalli idareler tarafndan ynetilen kamu yatrmlar T.C. Babakanlk Devlet
Planlama Tekilat Mstearlnn kamu yatrmlar verileri kullanlarak gemi yllarla karlatrmal
olarak bu balkta deerlendirilmitir. Kamu yatrmlar blge illeri iin ve sektrel bazda irdelenmitir.
TR42 Dou Marmara Blgesinin ulusal kamu yatrmlar ierisinde ald pay 2005 ylnda %3,7
iken; zamanla azal gstermi ve 2010 ylnda bu pay %1,7ye dmtr.
TR42 Dou Marmara Blgesinde 2010 ylnda toplam 591,8 Milyon TLlik kamu yatrm
gereklemitir.
Tablo 10. 2005-2010 Yllar Arasnda Blgede Kamu Yatrmlar ve Blgenin Trkiye indeki Pay
(Bin TL)
Trkiye Toplam
Kamu Yatrm
TR42 Toplam
Kamu Yatrm
Blgenin Trkiye
indeki Pay
2005
2006
2007
2008
2009
2010
19.899.447
21.608.226
21.513.108
21.915.452
27.458.727
33.832.966
735.070
694.339
625.836
768.686
453.385
591.751
3,7%
3,2%
2,9%
3,5%
1,7%
1,7%
Blge 2010 yl yatrmlarnn %29,9u Dzce, %29,6s Kocaeli, %25,2si Sakarya, %7,9u Yalova ve
%7,4 de Bolu kaynakldr.
Kamu yatrmlarnda 2005-2010 yllar arasnda en fazla azaln Kocaeli ilinde olduu
grlmektedir.
ekil 43. 2005-2010 Yllar Arasnda Blge llerinde Kamu Yatrmlar
2010
2009
2008
2007
2006
2005
YALOVA
2010
2009
2008
2007
2006
2005
BOLU
2009
DZCE
2007
2006
2005
2009
SAKARYA
2010
2008
2007
2006
2005
2010
2009
KOCAEL
2007
2008
2006
2005
50.000 100.000 150.000 200.000 250.000 300.000 350.000 400.000 450.000 500.000
2010
MAYIS 2011
2010
2008
2009
2008
2007
2006
2005
Sayfa 39

2010 ylnda Blgede kamu yatrmlarnn %30u dier kamu yatrmlar, %24 madencilik, %22si
eitim ve %13 ulatrma-haberleme sektrlerinde gereklemitir.
2010 ylnda kamu yatrmlar Kocaelide dier kamu yatrmlar, Sakaryada ulatrma-haberleme,
Dzcede madencilik, Boluda eitim ve Yalovada dier kamu yatrmlar sektrlerinde
younlamtr.
Tablo 11. 2010 Ylnda Blge llerinde Kamu Yatrmlarnn Sektrel Dalm
(Bin TL)
Tarm
Madencilik
malat
Enerji
Ulatrma-Haberleme
Turizm
Konut
Eitim
Salk
Dier Kamu Yatrmlar
TOPLAM
TR42
9.181
141.309
15.349
600
75.652
2.805
0
131.676
37.652
177.527
591.751
Kocaeli
2.070
100
3.349
4.733
2.705
0
50.724
8.500
103.150
175.331
Sakarya
960
102
12.000
0
61.524
0
0
31.714
11.452
31.310
149.062
Dzce
2.357
139.803
0
0
0
0
0
20.008
8.800
5.902
176.870
Bolu
394
1.206
0
0
8.393
50
0
18.420
3.750
11.795
44.008
Yalova
3.400
98
0
600
1.002
50
0
10.810
5.150
25.370
46.480
ekil 44. 2010 Ylnda Blge llerinde Kamu Yatrmlarnn Sektrel Dalm
* TPAO Genel Mdrl Ortak Arama ve retim Projelerinden kaynaklanmaktadr.
MAYIS 2011
Sayfa 40

8. DEMOGRAFS
demografisi bal altnda; 2010 yl kurulan ve kapanan irket istatistikleri ve yabanc
sermayeli yatrmlar deerlendirilmitir. Sz konusu istatistikler Resmi statistik kapsamnda 2010 yl
bandan itibaren yaymlanmasndan sorumlu olan Trkiye Odalar ve Borsalar Birliinden
edinilmitir. Bu blmde ayrca, Maliye Bakanlndan 2010 yl ierisinde elde edilen mikro, kk,
orta ve byk lekli iletme saylar kullanlmtr. Sz konusu veriler vergi dairesi kaytlarna gre
tutulan iletme saylar bilgileridir ve blge ile blge illeri iin temin edilmitir.
2010 ylnda Trkiyede bir nceki yla gre %68 orannda artla 41.249 firma art
gereklemitir.
TR42 Dou Marmara Blgesinde %64 orannda artla 1.192 firma art olmutur.
2010 ylnda; Trkiye genelinde kurulan iletmelerin %3, tasfiye edilen iletmelerin %3 ve
kapanan iletmelerin de yine %3 TR 42 Dou Marmara Blgesinde yer almtr.
Tablo 12. 2009-2010 Yllarnda Trkiyede, Blgede ve Blge llerinde Demografisi
Trkiye
2010
2009
Kurulan
Tasfiye Edilen
Kapanan
Kurulan
Tasfiye Edilen
Kapanan
102.913
18.301
43.363
88.766
15.904
44.535
TR42
Kocaeli
3.164
587
1.385
2.879
509
1.645
Sakarya
1.519
348
853
1.426
293
439
Dzce
844
106
163
692
103
223
Bolu
241
42
213
255
46
111
Yalova
241
48
89
215
36
147
319
43
67
291
31
725
TR42 Dou Marmara Blgesinde toplam 84,477 KOB ve 204 byk lekli iletme
bulunmaktadr. Blgedeki firmalarn %92,3 mikro lekli, %6,2si kk lekli, %1,3 orta
lekli ve %0,2si byk lekli firmalardan olumaktadr.
Blgede yer alan firmalarn %55,6s Kocaeli, %22si Sakarya, %7,5i Dzce, %7,5i Bolu ve %7,4
Yalova ilinde bulunmaktadr. Blgede yer alan KOBlerin ise (mikro, kk ve orta lekli
firmalarn toplam) %55,6s Kocaeli, %22,1i Sakarya, %7,5i Dzce, %7,5i Bolu ve %7,4 Yalova
ilinde bulunmaktadr.
ekil 45. letmelerin Firma leine ve llere Gre Dalm
6,2%
1,3%
0,2%
7,4%
7,5%
mikro lekli
Kocaeli
7,5%
Sakarya
kk lekli
Dzce
orta lekli
byk lekli
55,6%
22,0%
Bolu
Yalova
92,3%
MAYIS 2011
Sayfa 41

KOCAEL
Blgedeki toplam iletmelerin %55,6s Kocaeli ilinde bulunmaktadr.
Kocaelide toplam 47.074 iletme bulunmaktadr. Bu iletmelerden 43.368i mikro lekli, 2.918i
kk lekli, 668i orta lekli ve 120si byk lekli firmadr.
ekil 46. Kocaelide Yer Alan letmelerin Firma leine Gre Dalm
1,4%
6,2%
0,3%
mikro lekli
kk lekli
orta lekli
byk lekli
92,1%
Kocaeli ilinde kapanan iletme saysnn bir nceki yla kyasla %94,3 orannda ykselmesi ve
kurulan iletmelerin ise sadece %6,5 ve tasfiye edilen iletmelerin %18,8 orannda artmas dikkat
ekicidir.
Tablo 13. 2009-2010 Yllarnda Kocaelide Demografisi
Kocaeli (2009)
Kurulan
Tasfiye Edilen
Kapanan
Kocaeli (2010)
1.426
293
439
1.519
348
853
Kocaelide Yllk
Deiim Oran
6,5%
18,8%
94,3%
Blgede Yllk
Deiim Oran
9,9%
15,3%
-15,8%
Trkiyede Yllk
Deiim Oran
15,9%
15,1%
-2,6%
Kocaelide Yabanc Sermayeli Yatrm

2010 ylnda Kocaeli ilinde; 560.330 TLsi ortak olunan irketlerdeki lkenin sermayesi olmak zere
toplam 970.000 sermayeli 7 yabanc sermayeli anonim irket kurulmutur. Bylece yabanc
sermayeli firma says asndan; stanbul, Ankara ve zmirden sonra 4. srada yer almtr.
Kocaeli ilinde 13,5 Milyon TL sermayeli toplam 19 yabanc sermayeli limited irket faaliyete
gemitir. Bu ortak olunan limited irketlerde lkenin sermayesi 10,2 Milyon TLdir.
MAYIS 2011
Sayfa 42

SAKARYA
Blgedeki toplam iletmelerin %22si Sakarya ilinde bulunmaktadr.
Sakaryada toplam 18.665 iletme bulunmaktadr. Bu iletmelerden 17.414 mikro lekli, 1.015i
kk lekli, 203 orta lekli ve 33 byk lekli firmadr.
ekil 47. Sakaryada Yer Alan letmelerin Firma leine Gre Dalm
5,4%
1,1%
0,2%
mikro lekli
kk lekli
orta lekli
byk lekli
93,3%
Sakarya ilinde 2010 ylnda iletme art; bir nceki yla kyasla %57,1 orannda; %45,6 olan
Trkiye ortalamasnn zerinde bir art sergilemitir.
2010 ylnda kapanan iletmelerin %27 orannda azal sergilemesi Sakarya ilinde ekonominin
geen yla kyasla canlanmakta olduuna iaret etmektedir.
Tablo 14. 2009-2010 Yllarnda Sakaryada Demografisi
Sakarya (2009)
Kurulan
Tasfiye Edilen
Kapanan
Sakarya (2010)
692
103
223
844
106
163
Sakaryada Yllk
Deiim Oran
22,0%
2,9%
-26,9%
Blgede Yllk
Deiim Oran
9,9%
15,3%
-15,8%
Trkiyede Yllk
Deiim Oran
15,9%
15,1%
-2,6%
Sakaryada Yabanc Sermayeli Yatrm

Sakarya ilinde 485.000 TL sermayeli toplam 5 yabanc sermayeli limited irket faaliyete gemitir.
Bu ortak olunan limited irketlerde lkenin sermayesi 374.250 TLdir.
MAYIS 2011
Sayfa 43

DZCE
Blgedeki toplam iletmelerin %7,5i Dzce ilinde bulunmaktadr.
Dzcede toplam 6.350 iletme bulunmaktadr. Bu iletmelerden 5.615i mikro lekli, 610u kk
lekli, 105i orta lekli ve 20si byk lekli firmadr.
ekil 48. Dzcede Yer Alan letmelerin Firma leine Gre Dalm
1,7%
0,3%
9,6%
mikro lekli
kk lekli
orta lekli
byk lekli
88,4%
Dzce ilinde 2010 ylnda iletme deiiminin; bir nceki yla kyasla %87,5 orannda azal
sergilemi olmas dikkat ekicidir. Bu durum; kurulan ve tasfiye edilen iletmelerin saysnn
azalmas ve kapanan iletme saysnn ise % 92 orannda artmas ile ortaya kmtr.
Tablo 15. 2009-2010 Yllarnda Dzcede Demografisi
Dzce (2009)
Kurulan
Tasfiye Edilen
Kapanan
Dzce (2010)
255
46
111
241
42
213
Dzcede Yllk
Deiim Oran
-5,5%
-8,7%
91,9%
Blgede Yllk
Deiim Oran
9,9%
15,3%
-15,8%
Trkiyede Yllk
Deiim Oran
15,9%
15,1%
-2,6%
Dzcede Yabanc Sermayeli Yatrm

Dzce ilinde 500.000 TL sermayeli 1 yabanc sermayeli limited irket faaliyete gemitir. Bu ortak
olunan limited irketlerde lkenin sermayesi toplam yatrm sermayesinin tamamna eittir.
MAYIS 2011
Sayfa 44

BOLU
Blgedeki toplam iletmelerin %7,5i Bolu ilinde bulunmaktadr.
Boluda toplam 6.348 iletme bulunmaktadr. Bu iletmelerden 5.890 mikro lekli, 374 kk
lekli, 64 orta lekli ve 20si byk lekli firmadr.
ekil 49. Boluda Yer Alan letmelerin Firma leine Gre Dalm
1,0%
5,9%
0,3%
mikro lekli
kk lekli
orta lekli
byk lekli
92,8%
Bolu ilinde 2010 ylnda iletme art; bir nceki yla kyasla %225 orannda; Trkiye ve TR42
Blgesi art orannn zerinde bir oranla art gereklemitir.
2010 ylna kapanan iletme says %39,5 orannda azalrken; kurulan iletmelerde %12,1 orannda
art gereklemitir.
Tablo 16. 2009-2010 Yllarnda Boluda Demografisi
Bolu (2009)
Kurulan
Tasfiye Edilen
Kapanan
215
36
147
Bolu (2010)
241
48
89
Boluda Yllk
Deiim Oran
12,1%
33,3%
-39,5%
Blgede Yllk
Deiim Oran
9,9%
15,3%
-15,8%
Trkiyede Yllk
Deiim Oran
15,9%
15,1%
-2,6%
Boluda Yabanc Sermayeli Yatrm

Bolu ilinde 375.000 TL sermayeli 4 yabanc sermayeli limited irket faaliyete gemitir. Bu ortak
olunan limited irketlerde lkenin sermayesi 199.500 TLdir.
MAYIS 2011
Sayfa 45

YALOVA
Blgedeki toplam iletmelerin %7,4 Yalova ilinde bulunmaktadr.
Yalovada toplam 6.244 iletme bulunmaktadr. Bu iletmelerden 5.839u mikro lekli, 341i
kk lekli, 53 orta lekli ve 11i byk lekli firmadr.
ekil 50. Yalovada Yer Alan letmelerin Firma leine Gre Dalm
5,5%
0,8%
0,2%
mikro lekli
kk lekli
orta lekli
byk lekli
93,5%
Yalova ilinde 2010 ylnda iletme artnn; bir nceki yla kyasla %87,5 orannda azal sergilemi
olmas dikkat ekicidir. Bu durum; kurulan ve tasfiye edilen iletmelerin saysnn azalmas ve
kapanan iletme saysnn ise % 92 orannda artmas ile ortaya kmtr.
Tablo 17. 2009-2010 Yllarnda Yalovada Demografisi
Yalova (2009)
Kurulan
Tasfiye Edilen
Kapanan
Yalova (2010)
291
31
725
319
43
67
Yalovada Yllk
Deiim Oran
9,6%
38,7%
-90,8%
Blgede Yllk
Deiim Oran
9,9%
15,3%
-15,8%
Trkiyede Yllk
Deiim Oran
15,9%
15,1%
-2,6%
Yalovada Yabanc Sermayeli Yatrm

Yalova ilinde 3,8 Milyon TL sermayeli 10 yabanc sermayeli limited irket faaliyete gemitir. Bu
ortak olunan limited irketlerde lkenin sermayesi 3,6 Milyon TLdir.
MAYIS 2011
Sayfa 46

9. MARKALAMA GSTERGELER
Blgede markalama; 2010 ylnda iller baznda marka, patent, endstriyel tasarm ve faydal
model bavuru ve tescil saylar zerinden deerlendirilmi, Blgenin Trkiye ierisinde ald payn
yllar ierisinde geliimi incelenmitir. Kullanlan marka, patent, endstriyel tasarm ve faydal model
verileri Trk Patent Enstitsnden alnmtr.
Blgede marka bavurular sayca daha fazla olsa da, patent bavurularnda Trkiye pay daha
yksektir.
Markalama bavuru ve tescil saylarnda Blge Trkiye ierisinde; nfusuna oranla makul; sanayi
yapsna gre ise dk paylara sahiptir.
Tablo 18. Trkiyede, Blgede ve Blge llerinde 2010 Yl Marka-Patent Gstergeleri
Trkiye
Marka
Patent
Endstriyel
Tasarm
Faydal
Model
Bavuru
Tescil
Tescillenme
Oran
Bavuru
Tescil
Bavuru
Tescil
Bavuru
Tescil
TR42
Kocaeli
Sakarya
Dzce
Bolu
Yalova
73.142
32.397
2.317
1.022
1.394
629
562
227
127
62
139
45
95
59
%44
%44
%45
%40
%49
%32
%62
3.250
642
6.567
6.360
2.994
2.022
166
33
146
154
130
112
7
0
92
92
4
21
120
27
37
49
61
58
29
5
5
4
35
27
6
0
10
6
4
4
4
1
2
3
26
2
Blgede yaplan bavuru ve tescillerin Trkiye ierisindeki paynn 2000li yllarn banda bir d
olduu grlmektedir.
2010 ylnda marka bavurularnn tescillenme oran Blge illerinde %62lik oran ile en yksek
Yalovada iken; Blge ortalama marka tescillenme oran %44 ile Trkiye ortalamas ile ayn
seviyededir.
ekil 51. Blgede Marka Saylarnn Trkiyede Ald Payn 1995-2010 Yllar Arasnda Deiimi
4,0%
3,5%
3,0%
2,5%
2,0%
1,5%
1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
marka bavuru
MAYIS 2011
marka tescil
Sayfa 47

10. BLGE FNANSAL DURUM ANALZ

Bankaclk Dzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafndan hazrlanan Finansal Trkiye
Haritas uygulamas; 5411 sayl Bankaclk Kanununda banka olarak tanmlanan kurululara ait
bilgileri kapsamaktadr ve Ekonomik Grnm Raporlarnda finansal durum analizinde temel veri
kayna olarak kullanlmaktadr. Blge finansal durum analizi bal altnda, blge genelinde ve iller
baznda 2008-2010 yllar arasnda genel bankaclk gstergelerindeki deiimler takip edilmitir.
TR42 Dou Marmara Blgesi Genel Bankaclk Gstergeleri
2010 ylnda Trkiyede retilen 600,3 Milyar TL toplam mevduatn %3ne denk gelen 18,4
Milyar TLsi Dou Marmara TR 42 Blgesinde retilmitir.
Toplam mevduat nfusa oranlandnda ise; Trkiyede kii bana den toplam mevduat 8.142,4
TL iken; Blgede kii bana den toplam mevduat 5.661 TLdir.
TR42 Blgesinin Trkiye toplam mevduat ierisinde ald pay 2008de %2,4 ve 2009da %2,5
iken; 2010 ylnda payn 0,5 puan artt grlmektedir.
2010 ylnda Trkiyede retilen yaklak 538 Milyar TL toplam nakdi kredinin %4ne denk gelen
21,5 Milyar TLsi Dou Marmara TR 42 Blgesinde retilmitir.
Toplam nakdi kredi nfusa oranlandnda ise; Trkiyede kii bana den toplam nakdi kredi
7.297,5 TL iken; Blgede kii bana den toplam nakdi kredi 6.629,5 TLdir.
2009 yl ile kyaslandnda Trkiye toplam nakdi kredileri %51 orannda artarken; Blgede bu
oran %75dir.
Blge toplam mevduat; 18,4 Milyar TL ve toplam nakdi krediler; 21,5 Milyar TLdir; Blgeye
dardan para girii vardr.
Blgede tasarruf mevduat; nfusuna oranla dk seviyelerdedir.
Tablo 19. Blgede Tasarruf Mevduatnn 2008-2010 Dneminde Deiimi
2010
2009
2008
l Sralamas
Deer (Bin TL)
l Sralamas
Deer (Bin TL)
l Sralamas
Deer (Bin TL)
MAYIS 2011
Trkiye
TR42
352.270.230
9.543.878
313.711.243
8.264.719
282.859.115
7.656.991
Kocaeli
Sakarya
Dzce
Bolu
Yalova
8
5.315.208
9
4.590.711
8
4.290.906
23
1.849.893
24
1.622.003
23
1.494.251
45
666.278
54
566.970
52
510.590
48
829.111
48
692.782
46
626.308
53
883.388
42
792.253
41
734.936
Sayfa 48

KOCAEL
Trkiye toplam mevduatnn %2si Kocaeli kaynakldr,
lde nakdi ve gayrinakdi kredilerin yksek olmas; d ticaret hacminin yksek olmasnn bir
sonucudur,
Toplam takipteki alacak Trkiyenin %2si olsa da; takipteki alacaklarn nakdi kredilere oran
olduka dktr,
lde tasarruf mevduat ykseli eilimindedir.
Tablo 20. Kocaeli Genel Bankaclk Gstergelerinin 2008-2010 Dneminde Deiimi
2010
l Sras
Toplam Mevduat
Kiibana Toplam Mevduat
Toplam Nakdi Krediler
Kiibana Toplam Nakdi Krediler
Takipteki Alacak
Takipteki Alacaklarn Toplam
Nakdi Kredilere Oran
Tasarruf Mevduat
2009
Deer *
l Sras
2008
Deer *
l Sras
Deer *
6
4
6
4
8
12.682.457
8.331
13.729.303
8.753
403.657
7
10
7
5
8
7.503.208
5.035
7.243.260
4.602
384.341
7
11
7
6
11
6.297.138
4.379
6.316.828
4.253
201.149
71
2,94
55
5,31
53
3,18
5.315.208
4.590.711
4.290.906
* Toplam mevduat, toplam nakdi krediler, takipteki alacak ve tasarruf mevduat deerleri Bin TL zerindendir.
SAKARYA
lde mevduat art eiliminde olsa da; kiibana mevduat 8.142,3 olan Trkiye ortalamasnn
olduka altndadr,
Toplam takipteki alacak 2008e gre %133 orannda artmtr,
Takipteki alacaklarn toplam nakdi kredilerin ierisinde ald pay 5,26dr ve salkl snr olan 5in
zerindedir. Ancak 2009a kyasla d vardr.
Tablo 21. Sakarya Genel Bankaclk Gstergelerinin 2008-2010 Dneminde Deiimi
2010
l Sras
Toplam Mevduat
Takipteki Alacak
Tasarruf Mevduat
2009
Deer *
l Sras
2008
Deer *
l Sras
Deer *
23
41
20
25
19
2.791.181
3.240
3.995.963
4.394
210.366
23
47
21
27
18
2.035.513
2.391
2.581.769
2.789
207.569
23
43
21
24
19
1.877.055
2.247
2.312.888
2.661
90.377
13
5,26
8,04
35
3,91
23
1.849.893
24
1.622.003
23
1.494.251
MAYIS 2011
Sayfa 49

DZCE
lde mevduat Trkiye ortalamasna paralel art gsterse de; kiibana mevduat 8.142,3 olan
Trkiye ortalamasnn olduka altndadr,
Toplam takipteki alacak 2008e gre %121 orannda artmtr,
Takipteki alacaklarn toplam nakdi kredilerin ierisinde ald pay salkl snr olan 5in zerindedir
ve Trkiyede Diyarbakrdan sonra 2. sradadr.
Tablo 22. Dzce Genel Bankaclk Gstergelerinin 2008-2010 Dneminde Deiimi
2010
l Sras
Toplam Mevduat
Takipteki Alacak
Tasarruf Mevduat
2009
Deer *
l Sras
2008
Deer *
l Sras
Deer *
55
52
42
32
32
866.234
2.585
1.402.793
3.913
91.327
55
53
41
31
33
700.584
2.132
948.416
2.635
82.537
53
51
40
29
33
609.880
1.886
851.368
2.505
41.405
6,51
8,70
17
4,86
53
666.278
54
566.970
52
510.590
BOLU
lde mevduat art eiliminde olsa da; art oran lke artnn altndadr ve kiibana mevduat
8.142,3 olan Trkiye ortalamasnn altndadr,
Toplam takipteki alacak 2008e gre %145 orannda artmtr ancak takipteki alacaklarn toplam
nakdi kredilerin ierisinde ald pay 2010 ylnda 3,5e dmtr.
Tablo 23. Bolu Genel Bankaclk Gstergelerinin 2008-2010 Dneminde Deiimi
2010
l Sras
Toplam Mevduat
Takipteki Alacak
Tasarruf Mevduat
2009
Deer *
l Sras
2008
Deer *
l Sras
Deer *
47
31
50
22
53
1.023.997
3.771
1.259.408
4.476
44.098
47
31
48
26
46
841.396
3.129
809.405
2.842
45.337
47
30
44
21
56
742.717
2.747
793.795
2.869
17.988
63
3,50
49
5,60
75
2,27
48
829.111
48
692.782
46
626.308
MAYIS 2011
Sayfa 50

YALOVA
lde mevduat artnn olduka dk olmasna ramen; kiibana mevduat sralamasnda 15. ildir,
Toplam nakdi kredilerde art lke ortalamasnn zerindedir ve 12. ildir,
Toplam takipteki alacak 2008e gre %246 orannda artm olsa da; 2010 ylnda takipteki
alacaklarn nakdi kredilere oran 4,21e dmtr.
Tablo 24. Yalova Genel Bankaclk Gstergelerinin 2008-2010 Dneminde Deiimi
2010
l Sras
Toplam Mevduat
Takipteki Alacak
Tasarruf Mevduat
2009
Deer *
l Sras
2008
Deer *
l Sras
Deer *
49
15
53
12
49
1.012.664
5.000
1.132.807
5.358
47.665
46
14
53
12
49
881.751
4.467
715.015
3.402
43.428
43
9
52
13
62
806.176
4.435
602.289
3.238
13.782
38
4,21
37
6,07
74
2,29
45
883.388
42
792.253
41
734.936
MAYIS 2011
Sayfa 51

11. OTOMOTV SEKTRNDE GELMELER

Otomotiv sektrnde gelimeler; Otomotiv Sanayi Dernei (OSD) tarafndan aklanan aylk ve
yllk istatistikler zerinden takip edilmektedir. OSDnin aklad 2010 yl verileri kapsamnda;
otomotiv firmalarna ve ara trlerine gre ara retim ve ihracat saylar bu balk altnda
deerlendirilmitir.
2010 ylnda Trkiye genelinde toplam 1.124.982 adet ara retilmitir. 2010 ylnda Trkiyede
retilen aralarn %38i TR42 Dou Marmara Blgesi kaynakldr.
2010 ylnda retilen aralarn %68i ihra edilmitir. Trkiyede 2010 ylnda ihra edilen aralarn
%40 TR42 Dou Marmara Blgesinde retilmitir.
Tablo 25. Trkiyede Bulunan Otomotiv Firmalar Ara Saylar (2010)
Otomotiv Firmas
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
Bulunduu l
hra Edilen Ara

Says (2010)
OYAK RENAULT
TOFA
FORD OTOSAN
TOYOTA
HYUNDAI ASSAN
KARSAN
HONDA TRKYE
TRK TRAKTR
M.BENZ TRK
TEMSA
MAN TRKYE
AIOS
BMC
OTOKAR
HATTAT
Dier
Dier
KOCAEL
SAKARYA
KOCAEL
Dier
KOCAEL
Dier
Dier
Dier
Dier
KOCAEL
Dier
SAKARYA
Dier
TR42 TOPLAMI
TRKYE TOPLAMI
retilen Toplam
Ara Says (2010)
233.057
193.737
175.754
73.163
42.249
19.441
10.633
8.911
3.471
836
834
498
423
373
290
302.670
763.670
hracata Ynelik
Ara retilme Oran
307.083
312.245
242.070
83.286
77.000
24.719
20.305
28.277
14.480
3.367
1.132
3.292
3.342
2.236
2.148
428.189
1.124.982
75,9%
62,0%
72,6%
87,8%
54,9%
78,6%
52,4%
31,5%
24,0%
24,8%
73,7%
15,1%
12,7%
16,7%
13,5%
70,7%
67,9%
2010 ylnda Minibs retiminin %88i, Kamyonet retiminin %50si ve kk Kamyon retiminin
%44 Kocaeli ilinde gereklemitir,
Trkiye toplam midibs retiminin %37si Sakaryada gereklemitir.
Otomobil
Ara
Kocaeli
Sakarya
TR42
Trkiye
97.305
83.286
180.591
603.394
* lke toplamna oran
MAYIS 2011
Kk
Kamyon
Byk
Kamyon
Kamyonet
Otobs
Minibs
Midibs
%*
Ara
%*
Ara
%*
Ara
%*
Ara
%*
Ara
%*
Ara
%*
16
14
30
100
1.509
1.509
3.422
44
0
44
100
4.872
4.872
20.429
24
0
24
100
222.996
582
223.578
442.408
50
0
51
1
379
379
5.268
0
7
7
100
14.895
286
15.181
16.978
88
2
89
100
1.090
989
2.079
2.658
41
37
78
100
Sayfa 52

Dogu Marmara Sosyo Ekonomik Gorunum

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Dogu Marmara Sosyo Ekonomik Gorunum

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

TR42 DOU MARMARA BLGES

Yayn Tarihi: Mays, 2011

T.C. DOU MARMARA KALKINMA AJANSI

T.C. DOU MARMARA KALKINMA AJANSI

TR42 DOU MARMARA BLGES

RAPORUN AMACI VE KAPSAMI ........................................................................................................................ 9

DEMOGRAFK GSTERGELER ................................................................................................................. 11

GAYRSAF KATMA DEER...................................................................................................................... 13

REKABETLK ENDEKS .......................................................................................................................... 14

DI TCARET VE YIINLAMA ANALZ .................................................................................................... 15

VERG GELRLER .................................................................................................................................... 35

BLGEDE KAMU YATIRIMLARI ............................................................................................................... 39

MARKALAMA GSTERGELER ............................................................................................................... 47

BLGE FNANSAL DURUM ANALZ .................................................................................................... 48

OTOMOTV SEKTRNDE GELMELER .............................................................................................. 52

T.C. DOU MARMARA KALKINMA AJANSI

T.C. DOU MARMARA KALKINMA AJANSI

Tablo 1. 2010 Yl Demografik Gstergeler ........................................................................................... 11

T.C. DOU MARMARA KALKINMA AJANSI

T.C. DOU MARMARA KALKINMA AJANSI

T.C. DOU MARMARA KALKINMA AJANSI

T.C. DOU MARMARA KALKINMA AJANSI

RAPORUN AMACI VE KAPSAMI

2010 Yl Eyll Ay Ekonomik Grnm Raporu

2010 Yl Ekim Ay Ekonomik Grnm Raporu

2010 Yl Kasm Ay Ekonomik Grnm Raporu

2010 Yllk Sosyo-Ekonomik Grnm Raporu

2011 Yl Ocak-ubat-Mart Ekonomik Grnm Raporu

Gayrisafi Katma Deer,

Rekabetilik Endeksi Verileri,

Finansal Durum Analizi,

Otomotiv Sektr Verileri eklindedir.

T.C. DOU MARMARA KALKINMA AJANSI

T.C. DOU MARMARA KALKINMA AJANSI

* 15-64 Ya grubundaki nfusun toplam nfus ierisindeki pay

Adrese Dayal Nfus Kayt Sistemi 2010 Yl Sonular, TUK, 2011

T.C. DOU MARMARA KALKINMA AJANSI

gc statistikleri, TUK, 2011

T.C. DOU MARMARA KALKINMA AJANSI

3. GAYRSAF KATMA DEER

GSKD (Bin TL)

Blgesel Gayri Safi Katma Deer statistikleri, TUK, 2011

T.C. DOU MARMARA KALKINMA AJANSI

Beeri sermaye ve yaam kalitesi endeksi sras: 13. il

SAKARYA: Genel Endeks sras; 26. il (2007de 22. srada*)

Beeri sermaye ve yaam kalitesi endeksi sras: 29. il

DZCE: Genel Endeks sras; 61. il (2007de 58. srada*)

Beeri sermaye ve yaam kalitesi endeksi sras: 61. il

BOLU: Genel Endeks sras; 44. il (2007 sralamas deimemitir)

Beeri sermaye ve yaam kalitesi endeksi sras: 16. il

YALOVA: Genel Endeks sras; 29. il (2007de 21. srada*)

Beeri sermaye ve yaam kalitesi endeksi sras: 25. il

T.C. DOU MARMARA KALKINMA AJANSI

5. DI TCARET VE YIINLAMA ANALZ

Blgenin Trkiye hracatnda Ald Pay

D Ticaret statistikleri, TUK, 2011

T.C. DOU MARMARA KALKINMA AJANSI

Tablo 5. 2004-2010 Yllar Arasnda Kocaelide hracatn Blgede ve Trkiyede Konumu TM

hracat Rakamlar, TM, 2011

T.C. DOU MARMARA KALKINMA AJANSI

Tarma dayal ilenmi

Kocaeli ilinde ihracatn %98i sanayi sektrnde gereklemektedir.

Hububat, Bakliyat, Yal Tohumlar ve Mamulleri

T.C. DOU MARMARA KALKINMA AJANSI