You are on page 1of 23

Kitle kltr popler kltr

Kltr nedir?
Kltr bir milletin, tarih boyunca elde etmi olduu maddi ve manevi deerlerin tmdr

Kltr bir milletin hayat tarzn ifade ederken, tarih sahnesine kndan gnmze kadar elde ettii birikimlerdir. Bu birikimler gerek maddi anlamda, binalar, arlar, evleri, evlerin ierisinde kullandklar, camileri, okullar, cadde ve sokaklar, parklar, baheleri ve gerekse manevi hayatta ibadetleri, arkadalklar, komuluk ilikileri, misafir karlama ve uurlamalar, ikramlar, beklentileri, anne-baba-evlat ilikileri, sanat, edebiyat ksaca hayatta vuku bulan tm hadiselerdir.

www.msxlabs.org/forum/kultur/14547-kultur-ve-uygarlik.html

Kltr Endstrisi/Kitle Kltr


Kltr endstrisi kavram, kitle kltr kavramna Frankfurt Okulunun gelitirdii eletirel kuramn vermi olduu addr. Adorno Horkheimerla birlikte yaymlad Aydnlanmann Diyalektii kitabnn msveddelerinde kitle kltr kavramnn kullanldn, bununla birlikte yaymlanrken yandalarnn iine gelecek yorumlar darda brakmakamacyla kltr endstrisi kavramn kullandklarn belirtir. (Adorno 2003:76)

Kltr endstrisi, gerek bir kltr yerine kendiliinden olmayan eylemi ve kalplam bir kltrretmektedir. Kitle toplumunda gemite olduu gibi birbirinden farkl yksek kltr ve alt kesimlerinkltr de kalmamtr. Klasik sanatn en olumsuz rnekleri bile Herbert Marcuse tarafndan tek boyutlusanat olarak adlandrlan kitle kltr sanatnn iinde yok olmutur

Kitle kltr kavram, kitle toplumuyla bitiik bir kavramdr. Batl toplumlarn 19. yzyl sonundan itibaren, birbirleriyle ayn zelliklere sahip ama bir o kadar da birbirlerinden uzak atomlam bireylerden oluan trde bir toplum haline geldiini varsayan bu kavram, toplumsal farkllklarn varln yok sayan bir kurama dayanmaktadr. Bylelikle kitle kltr kavramn kullananlar, ogunlukla yalnzca sanat darda brakarak, modern toplumda tek bir kltr olduunu varsaymaktadrlar.(zbek) Kitle kltr ounlukla popler kltr kavramyla birlikte ele alnr. Bu iki kltrn ayn m, yoksa farkl olgulara m verilen adlar olduu tartmal bir konudur. Bu kitle kltrnden ziyade popler kltrn tanmszlndan kaynaklanmaktadr.

Kitle kltr kitle kavramndan yola klarak belli bir tarihsel toplumsal ve snfsal dnem hakknda bilgi vermektedir. Kitle toplumu, kitlesel retim, kitle iletiiminin ve aralarnn belirleyici olduu sanayi devrimi sonras ve ge kapitalist dnemin yansmas olan kltrdr. Popler kltr popler gibi genelleyici bir ifadeden dolay mulaktr. Popler halka ait halk tarafndan beenilen anlamlarna gelir.

Popler Kltr
Kentli toplumlarda ortaya kmtr.
Aadan yukarya doru ortaya kar. Muhalif eler tayabilir.

Kitle Kltr
Sanayi devrimi sonrasnda ortaya kmtr.

Yukardan aaya iner.

Muhalefet kontrol edilerek etkisizletirilir.

Aktarm ya da iletimi, ortam ve teknoloji olarak dolayldr.

Kitle iletiim aralaryla yaylr ve onlara bamldr. st snflar tarafndan nceden planlanp retilir.

Kendiliinden ortaya kabilir.

atma kltrdr ve dier kltrlerle atma ierisindedir.

Dier kltrleri tehdit eder ve onlar kitle kltr iinde asimile etmek arzusundadr.

Popler Kltrn levleri


Bir toplumdaki sivrilikleri trplemek , orta yol oluturmak (mainstreaming), Gndelik yaam kltr

Kitle Kltrn levleri


st tabakalar lehine olacak ekilde toplumsal koullarn kamuflesi, yanlsama amacyla

rnek: televizyon izlemek Her snfta, grlen bir olgudur.

rnek: Reklamlar yoluyla toplumu belli rnlere yneltmek : coca cola i (susuzluunu gider) ampuan kullan(Gzelle)

Kitle letiim Aralar- Kitle Kltr


Kitle iletisim aralarnn birer kltr taycs ve aktarcs olduklar artk birok aratrmac ve bilim adam tarafndan kabul edilmektedir.

Medyann nclnde yaratlmaya allan kltr yani kresel kitle kltr bat merkezlidir. Bat teknolojisi, tekelci sermaye, gelimi emein younlamas, bat toplumlarnn yaam tarz ve grsellii, kresel kitle kltrnn ynlendirici g kaynadr. Kresel kitle kltrnn dier bir nemli zellii kendine zg trdeletirme biimidir. Bu trdeletirme sonucunda yerel kltrel farkllklar zmsenerek Amerikan tarz kltrn iinde yeniden retilmektedir. Kimlik oluturma srecinde medyann yadsnamaz bir rol vardr. Okuyucular ve izleyiciler, onlara sunulan dnya gr iinden dnyaya baktrlmaya ynlendirilir. Srekli empoze edilmeye allan sahte gereklikler farkl biimlerde paketlenerek insanlara sunulur.

Kresel kitle kltrnde baz gstergeler

Televizyon ve Kitle Kltr


Televizyon amzda kitlelere ulaan en byk iletiim aracdr.
Televizyon kitle kltrnn balca reticisidir. Bu sonuca ulamalarndaki en nemli etken ise, televizyon kurumlarnn ekonomik kazan salama maksadyla sadece izler kitlenin talep ve isteklerini gz nnde tutmasdr. Kitlesel izleyicinin talepleri de son derece dk bir beeni lsn yanstacak ekilde, sadece elendirici ve zaman geirmeye yarayan rnlerdir.

Televizyon Programlar ve Kitle Kltr- Yarma Programlar


Trkiye toplumunun zellikle 90l yllarda balayan ve 2000li yllarda PopStar, Biz Evleniyoruz, Akademi Trkiye gibi magazin yarma programlaryla gitgide daha da doruuna kan kendine kolektif bir kimlik kurma abasve maddi vaatler zerinden sunulan bir manevi rahatlk aray, toplum olarak magazin dnyasyla kucaklamasnn travmatik ve tahripkretkileriyle sonulanmtr

Bu belirlemeye ek olarak denebilir ki, Trkiyede zellikle 90l yllarda saylar hzla oalan zel TV kanallaryla birlikte, yarma programlar da, gnlk olaylarn pek alglanmad yeni bir hayat kavramn tpk kltrel bir paralanmaya alanm toplumsal hayatmzdaolduu gibi ekil deitirmeye balam; dahas toplum bu tr programlarda kendini ifade etme olana bulduka, ya da baka birdeyile kabuunu krdka, serbest pazar ekonomisinin sunduu vaatlerle birlikte yarmalar da ekonomik beklentilerin ark iine dahil olmutur.
Belli bir aznln eletirdii ama byk bir kitlenin benimsedii bu tr yarma programlarnn yaratt genel rabetin ardnda, gerekte, gnden gne gibi byyen bir isizlik sorunu yannda, insanlarn aidiyet duygusunu krelten ahlaki bir zlme yatmaktadr.

Popstar yarmas
Televizyona ynelik ark yarma format
lk kez yaynland yer: ngiltere 2001 - Pop Idol Format deiik ktalardan 50den fazla lkeye ithal edilmitir. Birok lkede farkl kanallarla ve farkl isimlerle devam etmektedir. Kitlesel ekilde sunulmaktadr.

Klasik ses yarmalarndan farkldr.


En gzel sesi semek iin deil, popstar seme iddiasyla ortaya kmtr. Halk seme srecine katlabilmektedir. Yarmaclarn performanslar kadar zel hayatlar ve gemi yaantlar da gsterilmektedir.

Yarmaclarn canl performanslar hari her ksm kurgusal zelliktedir.

Trkiyede Popstar Yarmalar


lk kez 2003 de KANAL D de Popstar Trkiye ismiyle yaynlanmtr.
Daha sonra Popstar Alaturka Akademi Trkiye Trkstar gibi farkl isim ve farkl ulusal kanallarda yaynlanmaya devam etmitir. Yarma yaynland her dnem ve kanalda byk reyting alm, sralamalarda en stte yer almtr. Yarmayla ilgili bir ok haber haber bltenlerinde ve magazin programlarnda yer almtr.

Popstar birincilerinin yarma sonras durumlar


Pop star Emrah(Trkstar 2004 birincisi) Yarma zedeler adnda bir dernek kurarak kimsenin Pop star ve benzeri tarzdaki yarmalara katlmamasn nerdi. Pop star Firdevs(Popstar Trkiye 2003 ikincisi)Yarma ile gelen hreti iyi deerlendirip hemen albm kard. Onun albm de dierlerininki gibi beklenen ilgiyi grmedi. Firdevs imdi Anadolu ehirlerinde ikinci snf kulplerde sahne alyor. Pop star Bayhan(Popstar Trkiye 2003 ncs) Sabun kp starlardan biri oldu. Yarmann en ok konuulan ismi Bayhan`n, `Hayal Edemiyorum` adl albm ilgi grmedi Kadkyde asayi uygulamasndan kaan Pop star Bayhan ve

arkadalar polisle att. Polis, Bayhan ve arkadalarn yakalad. Pop Star Abidin(Popstar Trkiye 2003 birincisi)Aktan Yana albmn kartt. 150 binin zerinde satt, ama o albmden para kazanmad. Abidin, albm sayesinde kylerden kasabalara kadar gidebildii her yerde 200e yakn konser verdi. Hibir festivale hayr demedi. En byk destekisi Zerrin zer ile uzun zamandr grmyor. Firdevs ile ayn semtte mtevaz bir evde yayor. Kulplerde kmay tercih etmese de yine de sahne alyor. Pop star Metin(Popstar Alaturka2006 birincisi)Yarmadan sonra ilk albmn hazrlad. MetinGidiyorum adl albmn piyasaya kard. Albme Yldz Tilbe'de destek verdi ancak albm baarsz oldu. Pop Star Hasret(Popstar Alaturka2007 birincisi) Kazand para ile annesine ev aldktan sonra bir daha sesi soluu kmad. Kendisi arkclk dnmediini sadece ev almak iin yarmaya girdiini sylyordu. Pop Star Mehtap(Popstar Alaturka 2008 birincisi) Yarmadan kazand paray yeni teslim ald. u an Fox Tv'de yaynlanan bir baka yarmada sunuculuk yapyor.

You might also like