URANS

EMNE EYDA AKYZ 070513004

5/10/12

Gezegen ilk olarak 1781 ylnda William Herschel tarafndan rastlant sonucu kefedilmitir . Adn Yunan Mitolojisi'ndeki gkyz tanrs Uranos'tan (Yunanca'da , Latinceletirilmi ekli ile Uranus) alr. Buz devleri snfna girmektedir. Yzey scakl -214 C dolaylarndadr. Urans Gne Sisteminin 3. byk gezegenidir. Gnee yaknlk srasna gre 2,80 milyar km uzaklk ile 7. gezegendir. Urans, Gne evresinde bir devrini 84 ylda tamamlarken, kendi ekseninde 11 saatte dnmektedir. Dnyaya uzakl en yakn olduunda yaklak olarak 2,5 milyon kmdir. ap asndan Jpiter ve Satrn'den sonra nc, ktle asndan bu iki gezegen ve Neptn'n ardndan drdnc srada gelir. Buz devleri snfna girmektedir.

5/10/12

Younluu ortalama 1.27 gr/cm3tr. Urans ktlesi itibariyle dnyadan 15 kat hacim olarak ise 100 kat daha byktr. 5000 km kalnlndaki atmosferinin bileimi; % 83 hidrojen, % 15 helyum, % 2 metan ve ok az miktarda teki gazlar.(Aerosoller: Amonyum buzu; su buzu; amonyum hidroslfit; Metan buzu) Bir teleskop ile bakldnda Urans, soluk mavimsi yeil bir yuvarlak olarak grnr. Bulutlarn st ksmlar o kadar souktur ki, metan donarak altndaki amonyak bulutlarnn zerini kaplayan bir bulut katman oluturur. Metan, uzun dalgaboylu klar emerken mavi ve yeili emmez; bu da 5/10/12 Uransn niye o renk grldn

UYDULAR

Uransn 27 uydusu bilinmektedir. Jpiter ve Satrnden sonra en fazla uyduya sahip olan gezegendir. Be byk uydusunun (Miranda, Umbriel, Ariel (uydu), Oberon (uydu) ve Titania) ap 5001600 km arasnda deiir. Kk uydular: Cordelia, Ophelia, Bianca, Cressida, Desdemona, Juliet, Portia, Rosalind, Belinda, Puck, Caliban, Stephano, Trinculo, Sycorax, Prospero, Setebos, S/1986 U10, S/2001 U2, S/2001 U3, S/2003 U1, S/2003 U2, S/2003 U3
5/10/12

Ariel Uydusu

1856 ylnda William Lasel tarafndan kefedilmitir. Uranse uzaklk ; 191.240 km Yrngede dolanma sresi ; 2,5 gn Ortalama yzey scakl ; -215 C

5/10/12

Titania Uydusu

5/10/12

Uranse uzaklk ; 435.840 km Yrngede dolanma sresi ; 8,7 gn Ortalama yzey scakl ; -215 C Yarap; 789 km Ktle ; 5,810-4 dnya ktlesi Yzeyinde ok sayda kk krater bulunur. Faylar, yzeyin bir zamanlar yer hareketleri bakmndan etkin olduunu gsteriyor.

Umbrie l Uydus u
Uranse uzaklk ; 265 970 km Yrngede dolanma sresi ; 4,1 gn Ortalama yzey scakl ; -198 C Yarap ; 584,7 km Ktle ; 2,l x lO-4 dnya ktlesi Sistemin en koyu renkli uydularndan biridir. Yzeyi kraterli yapdadr. stteki parlak blgenin byk bir krater olduu dnlyor.

5/10/12

Oberon Uydusu
ap : 1523 km Ktle : 3.03e21 kg Yrnge : Urans'den 583,420 km 1787'de Herschel tarafndan kefedilmitir. Umbriel'e ok benzer, %35 kadar daha byktr. Yal yzeyi youn olarak kraterlerle kapldr. Kraterlerin birou, Ariael ve Titania'dakilerden ok daha byktr.
5/10/12

Miranda Uydusu

1984 ylnda Gerard Kuiper tarafndan kefedilmitir. Yzey ekilleri itibariyle dier gezegenlerden ve uydularndan ayrlr.

5/10/12

Uransn evresinde ince, keskin hatl ve koyu renkli 10 halkann olduu tespit edilmitir. Halkalarn tm, yaklak 1 m apnda koyu renkli kaya benzeri paralardan olumaktadr. Bunlarn yaps henz belirlenememitir. Urans, kutbu gnee bakacak ekilde tekerlek gibi (Gne evresindeki yrngesinde yuvarlanan bir varil gibi yan yatm olarak) dner. Bylece etrafndaki halkalar da dik olarak onunla birlikte dner.

5/10/12

Gezegenlerin ounun dn eksenleri ile yrngeleri arasnda dik saylabilecek bir a vardr. Dik adan sapma Dnya iin 23,5 derecedir; Marsnki de yaklak bu kadardr; Satrn ile Neptn biraz daha eikken Jpiter ve Merkr neredeyse dimdiklerdir. Uransn durumu ise tamamen kendine zgdr. Eksenel eiklii 98 derecedir ki bu deer dik adan daha fazladr; yani teknik olarak geriye doru devinmektedir. Bu da Uranste yaanan mevsimlerin biraz garip olaca anlamna gelmektedir. nce bir kutup, daha sonra ise dier kutup 21 Dnya yl kadar sren bir karanla gmlecektir. Bu uzun gece Hi kimse Uransn niye bu kadar eik olduu boyunca kar kutupta da gece yars gnei hkm konusunda srecektir. bir fikre sahip deildir. En ok benimsenen kuram, gezegenin, ilk zamanlarnda ona arpan byk bir cisim yznden yana yatt ynndedir.

5/10/12

 Uransde, Yerin ve Satrnn evresindekilerle karlatrlabilecek lde manyetik alan vardr. Manyetik alann ekseni,gezegenin dnme eksenine gre 55o eiktir ve bu dier gezegenlere oranla olduka yksek bir deerdir. Bu eiklik manyetik alann, gne rzgar karnda tirbuan benzeri uzun bir kuyruk yapmasna neden Uransn eriyik halde bulunan ar bir ekirdei olur. vardr. ekirdein evresinde ise su, metan ve amonyaktan oluan birka bin oC scaklnda ve binlerce km kalnlnda bir manto yer alr. Bu ar scak mantonun, zerindeki atmosferin arlndan kaynaklanan devasa basncn etkisiyle kaynayamad ve burann elektriksel olarak iletken olduu, gezegenin manyetik alann snrlad dnlmektedir.
5/10/12

DNLEDNZ N TEEKKRLE R..

5/10/12

ranus1.htm http://www.biltek.tubitak.gov.tr http://tr.wikipedia.org/wiki/Uran %C3%BCs http://nineplanets.org/uranus.html http://www.solarviews.com/eng/uranus. htm MEB Fen ve Teknoloji 7.Snf Ders Kitab Yer Bilimleri Kitab (Yrd.Do.Dr. Ersin GNGRD) 5/10/12

KAYNAK LAR: http://pds.jpl.nasa.gov/planets/choices/u