NEPTN

Neptn, Gne sisteminin Gneten uzaklk srasna gre 8. gezegenidir.Ktle asndan Jpiter ve Satrn'den sonra nc, ap asndan bu iki gezegen ve Urans'n ardndan drdnc srada gelir. 1846 ylnda URBAN LE VERRER ve JOHANN GOTTFRED GALLEtarafndan bulunan gezegene Roma Deniz Tanrs olan Neptn ad verilmitir.Gaz devleri snfna girmektedir.Mavi gezegen olarak da bilinir.

Urans'n kefinden sonra, yrngesinin Newton kanunlarna uymad fark edilmi ve buna, daha uzak bir gezegenin ekiminin neden olduu dnlmtr. Adams ve Le Verrier birbirlerinden bamsz olarak, Jpiter, Satrn ve Urans'n orbital hareketlerinden bu bilinmeyen gezegenin yrngesini hesaplamlardr. Ve nihayet 1846'da Galle ve Verrier tarafndan Neptn kefedilmitir. Kefinden 2 yzyl akn bir sre nce 1613'de Neptn, Jpiter'e yakn bir konumda iken Galileo tarafndan gzlemlenmi, ancak bir yldz olarak deerlendirilmitir.

Atmosferi byk oranda hidrojen, helyum ve az miktarda metan ierir. Yapsnda bulunan metan gazndan dolay mavi renk alr ve bu yzden mavi gezegen olarak da bilinir. Dier gaz gezegenleri gibi Neptn'de de enlemlere paralel rzgar bantlar bulunur. Gne sisteminin en hzl rzgarlar Neptn'dedir, hzlar yer yer 2000 km/saat'i aar.

Neptn'n yaps muhtemelen Urans'e benzer. ap, ktlesi, rotasyon sresi, ekim alannn ekli ve hidrojen helyum ve suyun yksek basn altndaki davran bize Neptn'n i yaps hakknda fikir verir.Neptn'n d zarf, molekler hidrojen, helyum ve metandan oluur (2 dnya ktlesinde). Bunun altndaki katman yksek basn altndaki, bolca su, metan, amonyak ve dier elementlerden olumutur (10-15 dnya ktlesinde). En derinde de kaya ve buz dan olumu ekirdei vardr (1 dnya ktlesinden az). Jpiter ve Satrn gibi Neptn'n de bir i enerji kayna vardr. Gneten aldndan iki kat fazla enerji yayar.

Voyager uzay arac ile bulumas srasnda Neptn atmosferindeki en baskn zellik, gney yarkresinde grlen Byk Koyu Leke idi. evresinde parlak beyaz bulutlarn da olduu bu lekeyi Neptn rzgarlar saatte 1000 km.yi aan bir hzla batya tayordu. Atmosferin aa tabakalarndan bir kabarma olarak deerlendirilen bu lekenin nasl olutuu bilinmemektedir.

Bu resim, Byk Koyu Leke'nin gneyinde olumu Kk Koyu Leke'yi gstermektedir. Bu koyu leke iindeki spiral beyaz bulutlaryla, Neptn atmosferindeki bir frtnay gstermektedir.

Hubble gzlemleri 1994 de Byk Koyu Lekenin kaybolduunu gstermi ve birka ay sonra da bu kez kuzey yarkrede yeni bir lekenin olutuunu gzlemlemitir. Muhtemelen bulutlarn alt ve st blgeleri arasndaki s farklar Neptn atmosferinde ok hzl deiimlere neden olmaktadr.

Neptn'n de halkalar vardr. Dnyadan yaplan gzlemlerde yay paralar halinde gzken bu halkalarn tam olduu Voyager2 tarafndan gsterilmitir. Halkalardan birinin artc ekilde, birbiri zerine sarlarak helezon oluturan iki halkadan olutuu grlmtr. Halkalar olduka koyu renkte olup ierikleri tahminden teye gememektedir.

Neptn'n bilinen 13 uydusu vardr ancak adlandrlm 8 uydusu bulunmaktadr.

Bu sekiz uydunun adlar 1. Triton 2. Nereid 3. Naid 4. Thalassa 5. Despina 6. Galetea 7. Larissa 8. Proteus

 Triton: Alman gkbilimci Johann Gottfried Galle tarafndan 1846 ylnda kefedilmitir. Triton uydusu Neptn e gre zt ynde hareket etmektedir.

Nereid: Gerard Kuiper tarafndan 1949 ylnda kefedilmitir. Gne sistemindeki en byk d merkeze sahip uydudur.

NEPTN VE TRTON
Solda Hubble Uzay Teleskopu ile elde edilmi gerek renklerinde Neptn ve uydularndan en by olan Triton'un resmini grmektesiniz. Neptn atmosferindeki bulut bantlar da belirgin ekilde gzkmekte.

KAYNAKLAR
http://geograpy.blogcu.com/neptun-gezegenive-ozellikleri/2077081 http://www.bilimveteknoloji.net/astronomi/g ezegenler/neptun.htm BLTEK YER BLM YRD.DO.DR. ERSN GNGRD