ADA DEVLET SSTEMLER

Siyaset, Corafya, Kltr Michael G. Roskin

Lycoming College

9. edisyondan eviri

Roskin, Michael ada Devlet Sistemleri: Siyaset, Corafya, Kltr Countries and Concepts: Politics, Geography, Culture (9th ed. 2007)
ISBN 13: 978-975-250-020-4 1. Karlatrmal siyaset

Adres Yaynlar: 23 Adres Yaynlar, 2. Bask, Mart 2011 1. Bask, Mart 2009 ngilizce aslndan eviren: Bahattin Seilmiolu Tm haklar sakldr. Hibir ekilde tamam veya herhangi bir paras fotokopiyle veya baka yntemlerle oaltlamaz ve datlamaz. Bunu yapanlar veya teebbs edenler hakknda yaynevimiz gerekli kanun takibat yaptrma hakkna shiptir.

Genel Yayn Ynetmeni: Bahadr Akn Genel Yayn Koordinatr: Seluk Durgut Tasarm Koordinatr: Muhsin Doan

Tasarm: Liberte Yaynlar Montaj: Ahsen Repro Kapak ve Bask: Cantekin Matbaas

Adres Yaynlar: GMK Bulvar No: 108/16 06570 Maltepe - Ankara Tel: (312) 230 87 03 Fax: (312) 230 80 03 E- posta: info@liberte.com.tr nternet sat: www.liberte.com.tr

liberteyayngrubu

ISBN 978-975-250-020-4

NDEKLER
NE IKAN BALIKLAR TAKDM OKUTMANLAR N BR NOT BLM 1 LKELERN KONSEPTLER
Modern Devlet Milliyetiliin Douu Tartmalara Bak Gemiin Etkisi Anahtar Kurumlar Siyas Kltr Etkileme Modelleri Halk Neleri Tartyor? Anahtar Terimler nemli Web Siteleri Ek Kaynaklar 3 3 5 6 8 10 11 14 17 17 18

xxi xix xxix

1. Ksm: Byk Britanya

BLM 2 BRTANYA: GEMN ETKS
Magna Carta Parlamentonun Douu VIII. Henry Parlamento Krala Kar Cromwellin Commonwealthi anl Devrim Babakann Douu Parlamentonun Demokratiklemesi Refah Devletinin Ortaya k 24 25 27 28 20 29 30 31 33

20
22

iv

indekiler

Anahtar Terimler Ek Kaynaklar

34 35

BLM 3 BRTANYA: ANAHTAR KURUMLAR

Kral Kabine Babakan Avam Kamaras Avam Kamaras Nasl alr? mrlk Asiller Partiler Anahtar Terimler Ek Kaynaklar 37 39 42 46 48 49 51 53 53

36

BLM 4 NGLZ SYAS KLTR

Kamu Okullar Oxbridge Snf ve Oy Verme ngiliz taatkr M? ngiliz Kibarl Pragmatizm Gelenekler ve Semboller Meruluk ve Otorite Ulster [Kuzey rlanda] ban Deien Siyas Kltr Anahtar Terimler Ek Kaynaklar 56 57 58 59 59 61 62 63 64 66 68 68

54

BLM 5 BRTANYA: ETKLEME MODELLER

Ulusal ve Yerel Partiler Partiler indeki Siyaset Partiler ve kar Gruplar Partiler Birbirleriyle Karlayor Kabine ve Devlet Memurlar 72 74 77 79 79

70

indekiler

Kamu Hizmeti ve kar Gruplar Anahtar Terimler Ek Kaynaklar

81 83 83

BLM 6 BRTANYALILAR NELER TARTIIYORLAR?

ngiliz Hastal Thatcher Tedavisi Ulusal Salk Meselesi Kuzey rlanda Skinleti mi? Britanyann Irk Problemi Britanya ve Avrupa Byk Britanya m, Kk ngiltere mi? Anahtar Terimler Ek Kaynaklar 87 88 93 93 94 97 100 101 101

86

2. Ksm: Fransa
BLM 7 FRANSA: GEMN ETKS
Roma Etkisi Fransz Mutlakyetiliinin Douu XIV. Louis: Mutlakyetiliin Zirve Noktas Niin Fransz Devrimi? zgrlkten Tiranla Bourbon Restorasyonu nc Cumhuriyet Vichy: Fransa Yine Blnyor Drdnc Cumhuriyet Anahtar Terimler Ek Kaynaklar 105 106 108 109 112 114 115 116 117 119 119

102
104

vi

indekiler

BLM 8 FRANSA: ANAHTAR KURUMLAR

Bir Yar-Bakanlk Sistemi Babakan (Premier) ve Kabine Mill Meclis Direnen Bir Senato Fransz ok Partili Sistemi Fransann Seim Sistemi Anayasa Konseyi Anahtar Terimler Ek Kaynaklar 123 127 131 133 135 136 137 139 139

122

BLM 9 FRANSIZ SYAS KLTR

Fransz Tutumlarnn Tarihsel Kkleri Bir Gvensizlik klimi ren Blnme nekleyenlerin Okulu nl Okullar Yz Yze Korkusu zgrlk m, Otorite mi? Sosyal Snf Byk Yatma Anahtar Terimler Ek Kaynaklar 142 143 145 147 148 151 153 153 154 156 156

140

BLM 10 FRANSA: ETKLEME MODELLER

Ortaya kan Parti Sistemi Fransz Komnistlerinin lm Paralanm Sa Yeniemezlik Dngs Referandum lgnl Paralanm i Sendikalar Dnyas ve Brokrasi lmsz Brokrasi Brokrasi Ynetimi Anahtar Terimler Ek Kaynaklar 160 161 163 164 167 168 169 171 173 174 174

158

indekiler

vii

BLM 11 FRANSIZLAR NELER TARTIIYORLAR?

Byk Adamlar Kk Adamlara Kar zelletirme Sorunu sizlik: Dev Problem Fransann Irk Problemi Fransann Eitim Sorunlar Fransa ve Avrupa Anahtar Terimler Ek Kaynaklar 178 180 183 185 189 189 191 191

176

3. Ksm: Almanya
BLM 12 ALMANYA: GEMN ETKS
Almanlar Kimdir? Paralanm Ulus Prusyann Ykselii Alman Milliyetilii kinci Reich Felket: Birinci Dnya Sava Demokratsz Cumhuriyet nc Reich gl Anahtar Terimler Ek Kaynaklar 195 198 200 202 204 205 206 207 211 213 213

192
194

BLM 13 ALMANYA: ANAHTAR KURUMLAR 216

Cumhurbakan Babakan (anslye) Kabine Bundestag Anayasa Mahkemesi ki-Artdan ok-Partili Sisteme mi? 218 220 221 223 225 226

viii

indekiler

Bundesrat Paral Bir Seim Sistemi Anahtar Terimler Ek Kaynaklar

228 229 233 233

BLM 14 ALMAN SYAS KLTR

Ahlak Boluk Gemiteki Olaylarn Hatrlanmas Kuak atmas Normal Bir Almanya m? Kafa Kartrc Birleme Sava Bunalmnn Sonu Alman Siyas Eliti Alman Blnm Kiilii Anahtar Terimler Ek Kaynaklar 238 239 242 243 246 249 249 251 252 252

236

BLM 15 ALMANYA: ETKLEME MODELLER

Partiler ve Semenler anslye ve Semenler Almanlar Partilerden Kayor mu? Bundestag ve Yurtta Sendika-Parti Balants Lnder (Eyaletler) ve Berlin Alman Oy Verme Modelleri Anahtar Terimler Ek Kaynaklar 255 259 261 262 264 266 270 271 271

254

BLM 16 ALMANLAR NELER TARTIIYORLAR?

Mucizenin Sonu ki Ekonomi Nasl Kaynar? Ne Kadar Refah? Yabanc stils 274 277 281 282

272

indekiler

ix

Berlin Weimar m? Anahtar Terimler Ek Kaynaklar

285 288 288

BLM 17 AVRUPA BRL

Gemiin Etkisi Bir Hsnkuruntu Tarihi Giderek Daha Sk Bir Birlik Anahtar Kurumlar Demokratik Ak (Deficit) ABnin Siyas Kltr Etkileme Modelleri Elit Bir ey Polonyal Muslukularn Hcumu Avrupallar Neleri Tartyorlar? Liberal Avrupa Sosyal Avrupaya Kar Avrupann Bte Mcadeleleri Srada Ne Var? Anahtar Terimler Ek Kaynaklar 292 292 296 299 300 302 303 303 304 308 308 310 311 313 313

290

4. Ksm: Rusya
BLM 18 RUSYA: GEMN ETKS
Slav Halk Rusya Otokrasisi Mutlakyet mi, Anari mi? Cebr Modernleme Batclar ve Slavclar Hayal Krklndan Devrime Marksizm Rusyaya Geliyor Prova Piyesi: 1905 Devrimi Birinci Dnya Sava ve k Devrim ve Sava 320 321 322 323 323 324 325 327 328 329

316
318

indekiler

Sava Komnizmi ve YEP Anahtar Terimler Ek Kaynaklar

331 335 335

BLM 19 RUSYA: ANAHTAR KURUMLAR

Stalin Sistemi Merkezletirilmi Bir Federal Sistem Yeni Sistem na Halinde Bir Parti Sistemi Anahtar Terimler Ek Kaynaklar 339 342 346 353 355 355

338

BLM 20
Rus Fark Meruluk Maskesi deoloji Yanlsamas Sivil Toplumun Yeniden Kefi Doal Eitlikiler mi? Rus Irkl Bir Gvensizlik Kltr Rusya: Paranoyak m, Normal mi? Anahtar Terimler Ek Kaynaklar 357 360 361 363 367 367 369 370 373 373

356

BLM 21 RUSYA: ETKLEME MODELLER

Reformcular Muhafazakrlara Kar Devlet Bakan Parlamentoya Kar Oligarklarn Evcilletirilmesi Mafya Ordu Neye Gei? Anahtar Terimler Ek Kaynaklar 375 379 382 384 385 388 390 390

374

indekiler

xi

BLM 22 RUSLAR NELER TARTIIYORLAR?

Sovyetler Birlii Neden kt? Nasl Bir Reform? Rublenin Moloz Yn Yznden Kayp Cumhuriyetleri Yeniden Kazanmak m? Sosyalizm in Bir Orta Yol mu? Rusya in Hangi Yol? Anahtar Terimler Ek Kaynaklar 393 395 396 400 404 405 408 408

392

5. Ksm: Japonya
BLM 23 JAPONYA: GEMN ETKS
Japon Feodalizmi Avrupa oku Zorunlu Giri 1868 Meiji Restorasyonu Savaa Giden yol Byk Pasifik Sava Kllerden Dirili Anahtar Terimler Ek Kaynaklar 414 415 417 418 420 422 425 427 427

410
412

BLM 24 JAPONYA: ANAHTAR KURUMLAR

Monari Babakan Diet Partiler Japon Seim Sistemi Bakanlar Japon Blgesel rgtlenmesi 431 433 435 437 439 441 443

430

xii

indekiler

Anahtar Terimler Ek Kaynaklar

444 444

BLM 25 JAPON SYAS KLTR

Grup Klt nekleyenler in Eitim Bir Sararimann [Beyaz Yakal] lm Siyas ntihar Yeni nsan Irk Anahtar Terimler Ek Kaynaklar 450 452 456 457 460 464 464

446

BLM 26 JAPONYA: ETKLEME MODELLER

Sz Geen Brokratlar Rvet Skandallar Hi Kimse Sorumlu Deil mi? Kaybeden Yok Deiim Olmadan Reform Anahtar Terimler Ek Kaynaklar 469 472 476 477 479 481 481

466

BLM 27 JAPONLAR NELER TARTIIYORLAR

Japon Ekonomik Mucizesi Japon Baarsnn Srr Fokurtudan Patlamaya Japon Daha yi mi Yaamal? Japonya Yeniden Silhlanmal m? Yeni Bir Japonya m? Anahtar Terimler Ek Kaynaklar 483 485 488 490 493 497 499 499

482

indekiler

xiii

6. Ksm: in
BLM 28 N: GEMN ETKS
Brokratik mparatorluk Uzun Sreli k mparatorluktan Cumhuriyete Komnist Zafer Anahtar Terimler Ek Kaynaklar 504 510 513 515 517 517

502

BLM 29 N: ANAHTAR KURUMLAR

Partinin nemi Sovyet Benzeri Parti Ordu inli zellikleriyle Bir niter Sistem Anahtar Terimler Ek Kaynaklar 519 521 526 529 532 534 534

518

BLM 30 NL SYAS KLTR

Geleneksel Kltr Milliyetilik Maoizm melen fke, Gizlenen Anlamazlk Marur in Anahtar Terimler Ek Kaynaklar 537 539 543 545 551 552 552

536

BLM 31 N: ETKLEME MODELLER

Byk Deiim Dngleri inli Liberal ve Muhafazakr Siyaset Mhendislerin Ynetimi 555 558 559

554

xiv

indekiler

oulculuk mu Douyor? Pirin Kkl Demokrasi Yedekte Tutulan Baskclk Anahtar Terimler Ek Kaynaklar

561 567 567 570 570

BLM 32 NLLER NELER TARTIIYORLAR

Sadece Kapitalist gibi Grnyor Yuan ve Dolar in in Piyasa Ekonomisi mi? Orta Krallk iin Orta Bir Yol mu? Ejderhay Kzdrmak in ve Dnya Anahtar Terimler Ek Kaynaklar 574 576 579 582 584 585 589 589

572

7. Ksm: nc Dnya
BLM 33 MEKSKA
Gemiin Etkisi Yeni spanya Meksika Bamszl Monari ile Cumhuriyet Arasnda Meksika Devrimi Kurumsallaan Devrim Anahtar Kurumlar Alt Yllk Bakanlk Meksikann Parlamentosu Meksikann Parti-Egemen Sistemi Meksika Federalizmi Meksika Siyas Kltr Meksikann Kzlderili Miras thal deolojiler Etkileme Modelleri 595 596 598 599 602 604 609 609 611 612 614 615 616 617 621

590
594

indekiler

xv

PRI indeki Siyaset Meksika Katoliklii Su ve Siyaset Meksikallar Neleri Tartyorlar? Nfus ve stihdam NAFTA Sorunu Uyuturucu: Meksikann m, ABDnin mi Sorunu? Yasad m Belgesiz mi? Modern Meksika m? Anahtar Terimler nemli Web Siteleri Ek Kaynaklar

621 623 625 626 626 629 631 632 633 635 635 636

BLM 34 NJERYA
Gemiin Etkisi Avrupallarn Gelii Afrika in Kapmak Smrgeci Ara Dnem Bamszlk Anahtar Kurumlar ngiliz Modelinden ABD Modeline Ulusal Meclis Nijeryann Partileri Nijerya Siyas Kltr Nijeryallarn ok Parall Igbo ve Biafra Nijeryann Meselesi Demokrasisiz Demokratlar Etkileme Modelleri Darbeleri Saymak Nijeryallar Neleri Tartyorlar? Rvet Faktr Petrol ve Demokrasi Anahtar Terimler nemli Web Siteleri Ek Kaynaklar 639 640 643 643 646 648 648 650 651 653 653 656 658 659 660 660 662 665 668 671 671 672

638

xvi

indekiler

BLM 35 RAN
Gemiin Etkisi Arap Fethi Batllarn Girii Birinci Pehlev Son Pehlev Anahtar Kurumlar Bir Teokrasi rann Yasama Organ Partiler mi Ortaya kyor? zgr Olmayan Bir Sistem ran Siyas Kltr Siyas Bir deoloji Olarak slm Demokrasi ve Otorite ran Milliyetilii Etkileme Modelleri Siyas Bir Ara Olarak Din randa Ilmllar ve slmclar Devrim Snyor ranllar Neleri Tartyorlar? ran Ekonomisi iin Hangi Yol? slm Konusunda st rtk Tartma Ne Tr Bir D Politika? Devrimler Kt m Biter? Anahtar Terimler nemli Web Siteleri Ek Kaynaklar 675 676 678 679 681 684 684 685 688 689 689 691 692 693 695 695 697 700 702 702 704 705 709 711 711 712

674

BLM 36 DOKUZ LKEDEN IKARILACAK DERSLER TERMLER SZL FOTORAF KAYNAKASI NDEKS

714 723 741 743

TAKDM
Adres Yaynlarnn kapsaml klavuz kitaplar serisine eklenen ada Devlet Sistemleri, yazar Michael Roskin tarafndan hemen her yl gncellenen ve geniletilen nemli ve temel bir karlatrmal devlet sistemleri kitabdr. Roskinin eseri, gerek kapsam, gerek ierik, gerekse metot olarak bu alanda hazrlanm phesiz en yetkin eserlerden biridir. Countries and Concepts kitabna gsterilen tevecch de bunun gstergelerindendir. Bu gstergeler, ayn zamanda, yazarn hemen her yl dnyann deiim hzyla rekabet edebilecek eklemeler ve dzeltmeler yapmasnn mevviklerindendir. Kitabn, 2010 yl itibariyle on birinci edisyonunun yaynlanm olmas da ancak bu tr teviklerle mmkndr. Bu trden kapsaml ve hacimli ve bir o kadar nemli bir eserin Trke okunabilmesini arzu eden yaymcnn ise, Roskin kadar olmasa da rekabete giriecei nemli sahalar vardr. Byle bir eviri faaliyetine giriilmesi ile yayna hazrln neticelendirilmesi arasnda, orijinal kitabn yeni edisyonlarnn piyasaya srlmesi kanlmazdr. Elinizde bulunan edisyon ile ngilizce yaynlanan son edisyon arasndaki fark bu teknik gerekeden ileri gelmektedir. Ancak bu teknik mesele elinizdeki kitab asla bir adm geride klmaz. Nitekim bu tr bir eser gcn aktalite ile yarmasndan almamaktadr. Nihayetinde ada Devlet Sistemleri kitab bir almanak olmaktan uzak bir kitaptr. ada Devlet Sistemlerinin kuvveti, anlalr ve akc dili; teorik altyaps, sistematii ve zmlemelerinde olduu kadar, ayn zamanda da okurunun entelektel merakn motive etmesindedir. Sayfalar evirmeye baladka okurun da grecei zere, Roskinin ele alp inceledii lkeler iyi bir rnek grubudur. Bu hacimde bir kitaba dnyann btn lkelerinin veya btn birinci dnya lkelerinin detayl incelemelerini sdrabilme imknnn olmay ancak bu tr bir seimle telfi edilebilir. rnein Trk okurunun Trkiye blmn kitapta bulamamas onu karlatrma yapabilme imknndan mahrum klmamaktadr. Bilkis elinizdeki kitap, doru seilen rneklerle Trkiyeyi ada devlet sistemleri arasnda deerlendirirken alet-edavat salamada olduka cmerttir. lkelerin incelenmesi kitapta be balk zerinden ilerlemektedir: Gemiin etkisi, anahtar kurumlar, siyas kltr, etkileme modelleri ve halk neleri tartyor. Okurun yapaca karlatrmaya kolaylk salama amacyla yer verilen birok apraz referansa ek olarak tm blmler, hem kitabn zenginliini ve akcln oaltan hem de okura farkl merak pencereleri aan kutularla pekitirilmitir. Ayn zamanda sayfa ilerinde mini bir terimler szl sunan kitabn tasarm da metnin daha rahat okunabilmesine uygun olacak ekilde gelitirilmi ve Trke baskda da bu formata sadk kalnmtr. Adres Yaynlar olarak, ada Devlet Sistemleri hacminde bir esere akc ve anlalr bir Trke konuturmay beceren Bahattin Seilmiolunun kymetli emeinin okurlar tarafndan da takdir edileceine inanyoruz. Okurun rabeti, kitabn uzun ve zahmetli yayna hazrlk aamasnn tm yorgunluunu fazlasyla telfi edecektir. Seluk Durgut Genel Yayn Koordinatr

NE IKAN BALIKLAR

Blm 1
CORAFYA: Modern Devleti Yaratan Nedir? DEMOKRAS: Demokrasi Dalgalar SYAS KLTR: Kent Kltr Aratrmas ANAHTAR KAVRAMLAR: deoloji Nedir? ANAHTAR KAVRAMLAR: Sosyal Blnmelerin Politii DEMOKRAS: Demokrasi Krizde mi? KARILATIRMA: Karlatrmac Olmann nemi 4 9 11 12 13 14 15

Blm 2
CORAFYA: gal Edilebilirlik CORAFYA: Birleik Krallk KARILATIRMA: rf Hukuku CORAFYA: Sahil DEMOKRAS: Bir Adam, Bir Oy DEMOKRAS: ktidar Yozlatrr AHSYETLER: Hobbes, Locke, Burke KARILATIRMA: ki Refah Devletinin Kkenleri 24 25 26 27 29 30 31 33

Blm 3
DEMOKRAS: Son Siyas Monark DEMOKRAS: Kralie Yeni Bir Babakan Seiyor ANAHTAR KAVRAMLAR: Babakandan Devlet Bakanna.. AHSYETLER: Tony Blair: Yeni Tarz Bir Babakan DEMOKRAS: Parlamenter Sistem Bakanlk Sistemine Kar KARILATIRMA: Parlamenterlere Ne Kadar cret deniyor? DEMOKRAS: Yasama Organlarnn Gzden D ANAHTAR KAVRAMLAR: Britanyann ki Partili Sistemi 39 40 41 44 46 48 51 57

xxii

indekiler

Blm 4
DEMOKRAS: Kamu Okullar Ne Yaplacak? CORAFYA: 2005 Seimleri: Blge ve Snf CORAFYA: Merkezler ve evreler SYAS KLTR: Futbol Holiganl SYAS KLTR: ngiliz Semeninin Hli SYAS KLTR: IRA: Oy Pusulalar ve Mermiler 57 60 61 63 65 66

Blm 5
DEMOKRAS: 2005: i Partisi Her Yanyla Gcrdyor DEMOKRAS: Liberal Demokratlarn Mcadelesi DEMOKRAS: i Partisini Sendikalardan Kurtarmak SYAS KLTR: Profumo Skandal DEMOKRAS: Britanya Ne Kadar Demokratik? SYAS KLTR: Asaletin Faydas 73 74 75 77 80 82

Blm 6
ANAHTAR KAVRAMLAR: oulcu Durgunluk KARILATIRMA: Refah Devletinin Maliyeti KARILATIRMA: Verimlilik Yar DEMOKRAS: Hangi Blair Projesi? CORAFYA: skoya ve Gallere Yetki Devri KARILATIRMA: ngiliz Eitimi Nasl Islah Edilmeli? 88 89 90 91 95 99

Blm 7
CORAFYA: Nehirler CORAFYA: Blgeler CORAFYA: Snrlanm Fransa AHSYETLER: Fransz Dhisi: Voltaire, Montesquieu, Rousseau DEMOKRAS: Sol, Sa ve Merkez ANAHTAR KAVRAMLAR: Brintonn Devrim Teorisi CORAFYA: ki Bayrak Masal SYAS KLTR: Dreyfus Meselesi SYAS KLTR: Fransann Siyas Dnemleri 106 107 108 110 112 113 114 115 116

indekiler

xxiii

Blm 8
ANAHTAR KAVRAMLAR: Fransz Yar-Bakanlk Sistemi DEMOKRAS: Fransa 2002 Bakanlk Seimi AHSYETLER: Chirac: Zeki, Scak, Rveti KARILATIRMA: Washington Bir ileri Bakanlna Sahip Oluyor KARILATIRMA: srail Tecrbesi CORAFYA: niter Sistemlerin Adem-i Merkezletirilmesi DEMOKRAS: Fransa 2002 Parlamento Seimleri 125 128 129 130 132 134 136

Blm 9
CORAFYA: Akdenizi Gemiyle Dolamak SYAS KLTR: 200 Yandaki Devrim Nasl Kutlanr? SYAS KLTR: Fransz Mill Mar: La Marseillaise SYAS KLTR: Fransann Din Blnml KARILATIRMA: Blnm Toplumlarn stikrarszl KARILATIRMA: Fransz ve Amerikan Parti Kimlikleri SYAS KLTR: Bacta Nasl Yapacaksnz? SYAS KLTR: Fransz-Amerikan Ak-Nefret likisi CORAFYA: Blgenin Sreklilii KARILATIRMA: Fransz ve Amerikan Basn Toplantlar CORAFYA: Her lkenin Bir Gneyi Vardr DEMOKRAS: Merkezci Fransz 142 143 144 145 146 147 149 150 151 152 154 155

Blm 10
KARILATIRMA: Blair le Jospin KARILATIRMA: Avrupada fkeli San Ykselii SYAS KLTR: Mays 1968 Olaylar DEMOKRAS: Can Sknts Problemi KARILATIRMA: Terlikleri Giymek 162 165 168 170 173

Blm 11
KARILATIRMA: La Franaise [Fransz Usul] Nkleer G KARILATIRMA: En Koyu Brokrasi Kimde Var? SYAS KLTR: Franszlar ve Devletilik KARILATIRMA: Concorde: Teknolojik Milliyetilik KARILATIRMA: Refaha likin Avrupal ve ABDli Tutumlar ANAHTAR KAVRAMLAR: Avrupa ve ABD Tarz Muhafazakrlk KARILATIRMA: Geleceimizde Bir KDV Olacak M? 178 179 180 181 183 185 186

xxiv

indekiler

CORAFYA: G Corafyas KARILATIRMA: Tbb Bakm ve Maliyetleri

187 188

Blm 12
CORAFYA: Snrlar: Harita zerindeki izgiler CORAFYA: Dalar CORAFYA: Snrlanm Almanya CORAFYA: Snrlanm Polonya AHSYETLER: Bismarckn Kukulu Miras CORAFYA: Snrlanm Macaristan ANAHTAR KAVRAMLAR: Kutuplam oulculuun Deheti DEMOKRAS: Hitleri ldrme Pln CORAFYA: Bir Baka ki Bayrak Masal SYAS KLTR: Almanyann Siyas Dnemleri 198 199 200 201 203 205 208 210 211 212

Blm 13
CORAFYA: Bonndan Berline CORAFYA: Federasyon DEMOKRAS: Demokrasinin neki AHSYETLER: Angela Merkel: Bir Alman Thatcher M? ANAHTAR KAVRAMLAR: Byk Koalisyon KARILATIRMA: Almanya Seim Sistemi: Bir hracat rn DEMOKRAS: 2005: Uygulamada atlayan Bir Seim Sistemi 218 219 220 222 226 230 232

Blm 14
SYAS KLTR: Holocaust Nasl Ele Alnmal? CORAFYA: Baltkta Gemicilik AHSYETLER: Dnm Noktas Olarak Willy Brandt ANAHTAR KAVRAMLAR: Postmateryalizmin Douu ANAHTAR KAVRAMLAR: Almanyada Politik Nesiller DEMOKRAS: Bir Geriye Srama Etkisi mi? ANAHTAR KAVRAMLAR: Meruiyet, Otorite, Egemenlik 241 243 244 246 247 248 250

Blm 15
ANAHTAR KAVRAMLAR: Almanyann Koalisyonlar SYAS KLTR: Sol Konusunda Mutsuz: Jusoslar SYAS KLTR: Sada Gk Grlts: CSU ANAHTAR KAVRAMLAR: Kitle Partisi 257 258 259 260

indekiler

xxv

DEMOKRAS: Almanyann Yardm Toplama Skandallar CORAFYA: Seimler ve Haritalar

261 267

Blm 16
KARILATIRMA: Avrupann Farkl Sollar CORAFYA: Almanya Yava Yava Birleebildi mi? KARILATIRMA: retim Yarn Kim Kazanyor? CORAFYA: Demografi Corafyas CORAFYA: Yurttalk: Kan m, Toprak m? CORAFYA: Euro mu, DM mi? 276 278 280 282 284 286

Blm 17
CORAFYA: ABnin inde Kimler Var? CORAFYA: Avrupann Blgeleri CORAFYA: Ulus-Devletin tesine Mi? AHSYETLER: Monnet ve Schuman KARILATIRMA: ABD. Kurucu Olaylar SYAS KLTR: Amerikan Kartl CORAFYA: Avrupa in Kalc Snrlar ANAHTAR KAVRAMLAR: Karmakln Snrlar CORAFYA: Avrupa Nerede Biter, Asya Nerede Balar? 292 294 295 297 301 303 305 307 309

Blm 18
SYAS KLTR: Moskova nc Romadr 320 CORAFYA: Snrlanm Rusya 322 AHSYETLER: Byk Devrimci Lenin 326 AHSYETLER: Kerensky: yi Adamlar Kaybeder 329 CORAFYA: Ekim Devrimi Niin Kasmdayd 330 CORAFYA: Bir Baka ki Bayrak Masal 331 AHSYETLER: Stalin: Bir Kiinin lm Trajedidir; Bir Milyonunki se statistik 332

Blm 19
ANAHTAR KAVRAMLAR: Gvenlik Polisi CORAFYA: Mstahkem Mevkideki Hkmet DEMOKRAS: 1991: Baarsz Olan Darbe CORAFYA: Onbe Eski Sovyet Cumhuriyeti DEMOKRAS: Rusya 2004 Bakanlk Seimleri AHSYETLER: Putin: KGB Bakan 340 344 345 347 348 349

xxvi

indekiler

CORAFYA: Rusyann Karmak Federalizmi DEMOKRAS: 1993: Baarsz Olan kinci Darbe DEMOKRAS: Rusya 2003 taatkr Parlamento Seimleri

Blm 20

350 351 352 359 360 362 364 365 366 368 371

CORAFYA: Snrlanm Srbistan CORAFYA: Huntingtonn Avrupadaki Medeniyetler Blnmesi SYAS KLTR: Soljenitsin, Bir Rus Mistik SYAS KLTR: Felsef Boluk SYAS KLTR: Ahlak Boluk SYAS KLTR: Ekonomik Boluk SYAS KLTR: Hukuk Boluk DEMOKRAS: zgr Medya

Blm 21
DEMOKRAS: Demokrasiyi Tarif Etmek AHSYETLER: Baarsz Reformcular: Nikita Krushchev ANAHTAR KAVRAMLAR: Totaliter Otoritere Kar AHSYETLER: Baarsz Reformcular: Mikhail Gorbachev KARILATIRMA: Rusyada Yar-Bakanlk KARILATIRMA: Reformlarn Zamanlamas ANAHTAR KAVRAMLAR: Kontrol D Sistemler AHSYETLER: Baarsz Reformcular: Boris Yeltsin DEMOKRAS: Demokrasiye Geiler 376 377 379 380 381 383 384 386 388

Blm 22
ANAHTAR KAVRAMLAR: Somut Bilgi Olmasa da, Kuramlatrdlar ANAHTAR KAVRAMLAR: Ekonomik Reform Terminolojisi CORAFYA: Rusya kecek mi? CORAFYA: Kuzey Kafkasyann zl m? CORAFYA: Yugoslavya: Minyatr Bir Sovyetler Birlii mi? KARILATIRMA: skandinav Tipi Sosyalizm Rusyaya Gre mi? CORAFYA: Ruslarn Tkenii CORAFYA: stila Korkusu 395 398 399 401 402 403 404 406

Blm 23
KARILATIRMA: Emsalsizlik Tuza CORAFYA: Japonya ve Britanya CORAFYA: Dou in Denizinde Gemicilik 414 416 417

indekiler

xxvii

CORAFYA: Japon Denizinde Yolculuk KARILATIRMA: Bir Japon Sanayileme Modeli mi? ABD ve Japonya: Pasifikte arpma CORAFYA: Bir Baka ki Bayrak Masal SYAS KLTR: Japonyann Siyas Dnemleri

418 421 423 424 426

Blm 24
KARILATIRMA: Krallara Hrmet AHSYETLER: Junichiro Koizumi KARILATIRMA: LDP ve talyann Hristiyan Demokratlar DEMOKRAS: 2005 Seimleri: Uygulamada Melez Bir Sistem 432 434 438 440

Blm 25
SYAS KLTR: Utanca Kar Su SYAS KLTR: Nihonjinronun Kkleri SYAS KLTR: Japonyann Tehlikeli Hristiyanlar KARILATIRMA: Yanl Anlalmaya Mahkm mu? KARILATIRMA: Bir Japon Snav Konusunda Ne Yapacaksnz? SYAS KLTR: Niin Wa? KARILATIRMA: Minamata Piet SYAS KLTR: Onun erefi KARILATIRMA: Almanya ve Japonyada Siyas Kltrleri Deitirmek 448 451 454 455 457 458 459 460 461

Blm 26
DEMOKRAS: Japonyann Belli Bal kar Gruplar KARILATIRMA: Fransa ve Japonyada Brokratik Elitler ABD ve Japonya: Bir Amerikan DETIsi mi? DEMOKRAS: Para Siyaseti Paralanabilir mi? DEMOKRAS: Japonyada Postahanenin Gidii DEMOKRAS: Kim Kime Rvet Veriyor? DEMOKRAS: Japon Siyaseti Deiebilir mi? 468 470 471 474 475 478 479

Blm 27
CORAFYA: Lebensraumsuz Yaamak KARILATIRMA: Japonya, Alman Fotoraf Endstirisini Ykyor CORAFYA: Japonun Tkenii KARILATIRMA: Satn Alma Gc Paritesi KARILATIRMA: Refah Devleti Olmayan Japon Devleti 484 485 489 491 492

xxviii

indekiler

ABD ve Japonya: Amerika Yumruu KARILATIRMA: Bir Japon Le Peni mi? CORAFYA: Dou Asyada Stratejik ABD karlar

494 496 497

Blm 28
CORAFYA: ehirler ve Medeniyetler CORAFYA: Snrlanm in SYAS KLTR: Ltin Harfleriyle ince Kelimeler CORAFYA: Ya Miktar SYAS KLTR: Konfyanizm: Saduyuyla Ynetmek ANAHTAR KAVRAMLAR: Sekler Deiime Kar Dairesel Deiim ABD ve in: in Dm ANAHTAR KAVRAMLAR: Mao ve Gerilla Sava 504 505 507 508 509 511 512 516

Blm 29
ANAHTAR KAVRAMLAR: Otoriter Sistemlerin Dolayl Analizi AHSYETLER: kili ktidar: Mao ve Zhou AHSYETLER: Grnmez Kuklac: Deng Xiaoping CORAFYA: Tanrsal Ynetim: ok Gl ve Yaltlm CORAFYA: Gney in Kuzey ine Kar AHSYETLER: Bir Sonraki Hu ve Wen 520 522 525 527 528 530

Blm 30
CORAFYA: ehirlerdeki Kyller SYAS KLTR: in, Tarihini Nasl Kullanabilir? ANAHTAR KAVRAMLAR: Yn Deitiren Honutsuzluk SYAS KLTR: Pekin Kurallar SYAS KLTR: Hristiyan in mi? CORAFYA: Blge ve Dil ANAHTAR KAVRAMLAR: Burjuva ini mi? 538 540 544 545 546 547 550

Blm 31
ANAHTAR KAVRAMLAR: Muhteem leri Sray ANAHTAR KAVRAMLAR: Byk Proletaryan Kltr Devrimi SYAS KLTR: Bat Kart Kampanyalar KARILATIRMA: Eitlik ve Byme KARILATIRMA: lke Kompetanlar Mukayesecilere Kar DEMOKRAS: Tiananmen Katliam 556 557 560 564 565 566

indekiler

xxix

Blm 32
KARILATIRMA: Big Mac ndeksi ANAHTAR KAVRAMLAR: Piyasalarla Sknt ANAHTAR KAVRAMLAR: kinci ve nc Mertebe Etkileri DEMOKRAS: Piyasa Demokrasiye Gtrr m? CORAFYA: Hong Kong rnei ANAHTAR KAVRAMLAR: inin Beklenen Deiimi 577 578 581 583 586 587

Blm 33
CORAFYA: nc Dnya Nedir? CORAFYA: Emperyalizm Corafyas CORAFYA: Meksika Dalar CORAFYA: Snrlanm Meksika SYAS KLTR: Yoksul Meksika m? SYAS KLTR: Meksikann Siyas Dnemleri ANAHTAR KAVRAMLAR: Kurumlar ve Kurumsalclk ANAHTAR KAVRAMLAR: Klientalizm KARILATIRMA: Sre Uzunluklar DEMOKRAS: Meksikann Yntemli Bakanlk Yar ANAHTAR KAVRAMLAR: Demagoji Eilimi KARILATIRMA: Koloni Olarak Meksika ve Amerika SYAS KLTR: Lider Tapnmacl ve Maoluk DEMOKRAS: htiyatl Demokratlar ANAHTAR KAVRAMLAR: Bamllk Teorisi DEMOKRAS: Seimler ve Demokrasi CORAFYA: Snrlanm Brezilya CORAFYA: Gecekondu Mahalleleri 592 593 597 600 602 605 606 607 608 610 612 615 617 618 620 622 624 629

Blm 34
CORAFYA: Byk Sahra, Sahil, Bozkr ANAHTAR KAVRAMLAR: Smrgecilik CORAFYA: Snrlanm Nijer CORAFYA: Afrikada Snrlar CORAFYA: Snrlanm Kongo Demokratik Cumhuriyeti SYAS KLTR: Nijeryann Siyas Dnemleri AHSYETLER: Olusegun Obasanjo ANAHTAR KAVRAMLAR: apraz-Kesim Blnmeler CORAFYA: Snrlanm Gine DEMOKRAS: Kalknmac Gd 640 641 642 644 645 647 652 654 655 657

xxx

indekiler

ANAHTAR KAVRAMLAR: Pretoryen Eilim CORAFYA: Snrlanm Kenya KARILATIRMA: Uluslararas Yozlama (Rvet) DEMOKRAS: Kolektif Sosyal Sorumluluk

662 644 666 669

Blm 35
CORAFYA: Snni ve ia CORAFYA: Snrlanm ran KARILATIRMA: Atatrk ve Rza ah CORAFYA: ran Krfezinde Gezinti DEMOKRAS: ran 2005 Bakanlk Seimi SYAS KLTR: slm Modernlik Kart m? ANAHTAR KAVRAMLAR: slmi Kktencilik Doru Adlandrma m? SYAS KLTR: ranllar Din Fanatik midir? DEMOKRAS: ranl fkeli renciler SYAS KLTR: slm Kadnlar Aleyhine Ayrmclk Yapyor mu? KARILATIRMA: Sradaki Suudi Arabistan m? CORAFYA: Ka ranl? SYAS KLTR: ABD ve ran CORAFYA: Stratejik Suyollar CORAFYA: Snrlanm srail SYAS KLTR: Rd Hakknda Bir Fetva 676 677 680 682 686 687 692 693 694 696 699 704 706 707 708 709

OKUTMANLAR N BR NOT

kutmanlardan gelen fikirler, lkeler ve Kavramlarn dokuzuncu basksnda baz nemli deiikliklere yol at. Brezilyann yerine Meksikay ve Gney Afrikann yerine Nijeryay aldm. Bunu zlerek yaptm, nk Brezilya ve Gney Afrikaya sevgi doluyum ve bu lkelerin nemli dersler ortaya koyduuna inanyorum. Fakat Meksika ve Nijeryay ele aldmda, bunlarn sunduu derslerin de ki ounlukla Brezilya ve Gney Afrikannkilerle benzerdir bir o kadar nemli ve hatt bazen daha gncel olduunun farkna vardm. Mesel, Brezilya praetoryanizmi temsil ediyordu, ama ondan kurtularak demokrasiye doru modernleti. imdi Nijerya, gncel olarak asker darbe eilimini aratrmamza imkn veriyor. Baz uzun vadeli taraftarlar da, inin daha derinlemesine ele alnmasn teklif ettiler. nceki basklarda, ini nc Dnyann bir paras olarak, zet biiminde almtm, ama imdilerde ykselmekte olan bu dev, akas daha uzun ve derinlemesine gzden geirilmeyi hak ediyor. Dolaysyla in, uzunluk asndan byke olan tek bir blmden, tpk ngiltere, Fransa, Almanya, Rusya ve Japonya gibi daha ksa be blme, yani kabaca iki katna km oluyor. Baz savunucular da, imdi Almanyann ardndan bamsz bir blm olarak yer alan Avrupa Birliine yer vermemin tam zaman olduunu dnyorlard. nceki basklarda yer alan malzemenin ou yerini korumaktadr. Siyas corafyaya bir para daha fazla yer verildi. Okutmanlar, corafyann yaygn lde ihmal edildii konusunda hemfikirler; bu konu pek ok okul mfredatndan da karlm gibi grnyor. Lycomingin eitim blmnn istei zerine nk rencilerimiz, eyalet retmen snavlarnn corafya ksm iin ok yetersiz lde hazrlanyorlard Lycomingde Siyas Corafya dersleri verdim. Benzer endieleri baka okutmanlardan da dinledim, bu nedenle lkeler ve Kavramlar, siyas ve coraf malzemeyi birletirerek ve bu iki alan st ste aktrarak, bu boluu doldurmaya almaktadr. Mesel, Alman kurumlarnn tartlmas, federalizm konusundaki kutuya uygun dmektedir. Bunun dnda, rencileri temel hususlara hazrlayan blm al sorular ve rencilerin, okurken kelime daarcklarn da oluturmalarna yardm eden, sayfa kenarlarndaki lgateler devam etmektedir. Buradaki tanmlar, bir siyaset bilimciye ait olanlardr; baka balamlarda farkl tanmlar bulunabilir. Keza kutular, daha byk bir nem ve kolay anlalrlk kazandrmak zere, afi balklar Corafya, Demokrasi, ahsiyetler, Siyas Kltr, Anahtar Kavramlar ve Karlatrma kullanmaktadr. lkeler ve Kavramlarn yaps ve amac, ncekine uygun devam etmektedir. Kitap, drt Avrupa ulusunu, Japonyay ve imdi de ini belli bir uzunlukta ve nc Dnya ulusunu ise daha zet bir biimde analiz etmektedir. niversite ikinci snf rencilerinden gen limler yaratmaya kalkmamaktadr. Daha ziyade, karlatrmal siyaseti, gen insanlarmza sunmamz gereken, temeli yurttalkta mevcut, ama genellikle ihmal edilen nemli bir konu olarak grmektedir. ABDde yurttalk eitiminin azald ve bunun demokrasiyi tehlikeye soktuu konusunda merhum Morris Janowitzle (onun 1983 tarihli The Reconstruction of Patriotism: Education for Civic Consciousnessyla [Vatanseverliin Yeniden nas: Yurttalk Bilinci Eitimi]) ayn fikirdeyim. rencilerimiz, demokrasinin tarih, siyas, ekonomik, coraf ve ahlak ynleri konusunda ounlukla kt eitilmiler; ve onlar, siyaset biliminde, profesyonel dzeyde soyutlamalara tbi tutmak, yurttalk eitimlerini ihmal edecek ve kendileri iin byk lde anlamsz malzeme sunacaktr. Bir niversite rencisi, kk bir yksek lisans rencisi deildir. Bundan dolay, lkeler ve Kavramlarn dokuzuncu basks, pek ok rnekle de desteklenmi olan, bol miktarda temel kelime ve kavram bilgisi iermektedir. Kolaylkla okunabilir. Birok renci, kendilerine verilen okumalar savsaklamak-

xxxii

Okutmanlar in Bir Not

tadr; ama lkeler ve Kavramlar sayesinde, okumann uzun veya skc olduu mazeretini ne sremeyeceklerdir. Baz eletirmenler, lkeler ve Kavramlarn deerler ve tenkitler ierdiine dikkat ekmilerdir. Bu, benim amacmn bir parasdr zaten. u ikisi ba baa gider: Deerlere sahip deilseniz, kendisinden hareketle eletireceiniz bir temeliniz de yok demektir. Deerlerden arnm bir eitim, herhalde imknszdr. Eer bu baarlsa, deerlerden arnm renciler meydana getirecektir ki, sanyorum, eitim teebbsnn gayesi bu olmasa gerektir. ayet bir kimse, bir eyi zihniyle bilir, ama kalben bilmezse, o kimse o eyi gerekte hi bilmiyor demektir. lkeler ve Kavramlar ok fazla tenkiti mi? Bu kitap, siyaseti, ok iyi zmlerin bulunamad, dolaysyla devam etmekte olan bir dizi tartma olarak ele almaktadr. O, siyas problemler iin nerilen btn politik sistemlere ve btn zmlere pheci bir bak ortaya koymaktadr. Esasnda kitap, herhangi bir lkeyi ele almaya almamaktadr. Btn politik sistemler kusurludur: hibiri mkemmele yaklamamaktadr. Basite byle syleyelim. lkeler ve Kavramlar, asla bozulmayan veya hata yapmayan, iyi yalanm makineler ya da devasa bilgisayarlar eklindeki sama siyas sistem teorilerini reddetmektedir. Bunu yle ortaya koyalm: Eer biz kendi lkemizin siyasetinin ileyiini eletiriyorsak, baka lkelere ki ou, belki de neredeyse tamam bizimki gibidir bakarken neden bu eletirel ruhu terk edelim? Dokuzuncu bask, en azndan yzeysel olarak birtakm insan uyumazlklar veya tartmalardan ibaret olan siyaseti sadece gzlemleyerek, nceki basmlarn gevek teorik yaklamn srdrmektedir. Bu tartmalar, eer bir zaman sreci boyunca gzlemlenirlerse, ilerindeki zel konularn tesinde, belli bir dayanklla sahip modeller olutururlar. Etkileme modelleri diye adlandrdm ey, siyas bakmdan konuyla ilgili gruplar ve bireyler arasndaki ilikiler, yani Rusada kto-kovo denen, kimin kime ne yaptdr. Bu tr modellerin genellikle iki tipi sz konusudur: (1) elitlerle kitleler arasnda ve (2) elitler iinde ve arasnda. Ancak, bu modelleri deerlendirmeden nce, ilk olarak, bizi sz konusu toplumun siyas kurumlarna ve son tahlilde onun siyas tarihine gtrecek olan, o toplumun siyas kltrn aratrmamz gerekmektedir. Bu suretle, her bir lkenin aratrlmasnda, be adet blmmz olmaktadr. Bir lkenin gncel siyas tartmalaryla balayabilir ve gemie doru gidebilirdik, ama gemiin modern sosyal uyumazlklardaki etkilerini anlayabileceimiz bir temel olarak, altta yatan faktrlerle balamak galiba en iyisidir. Kitap, tarihten balayarak kurumlara, siyas kltre, etkileme modellerine ve tartmalara doru bir seyir izlemektedir. Bu dzenlemenin, dier yaklamlarn yerini almas gerekmemektedir. Okutmanlar, bu kitab kendi tercih ettikleri teorik anlaylarla paralel olarak kullandklarnda herhangi bir skntyla karlamamlardr. nc Dnyann ilk defa karlatrmal bir derse dhil edilmesi, tartmaya aktr. nc Dnya ylesine karmak ve ayrlmtr ki, (kendim dhil) pek ok kii, kavramn dlanmas gerekliliinden phe etmektedir. Geri yaryl ok uzundur. Fakat eer renciler sadece bir karlatrmal ders alacaklarsa ki gnmzdeki durum ounlukla budur insanln ekseriyetinin neye maruz kaldn renmelidirler. Bu yzden, Avrupal olmayan sistemin, Meksika, Nijerya ve rann daha ksa birer zetini dhil ettik. Bunlar karakteristik rnekler deildir nc Dnya lkeleri hangileridir?, ama demokrasiyle farkl ilikileri olmas bakmndan ilgintirler: (1) Meksikada uzun bir tek-parti ynetimi srecinden sonra mcadele vermekte olan demokrasi; (2) darbe eilimli Nijeryada kalc bir demokrasinin kurulma zorluu; ve (3) randa slam bir devrimle zeri rtlen demokrasi. Bu sistem, Avrupa ve Japonyann daha yerlemi sistemlerine serinletici bir kar arlk salamaktadr. Okutmanlar bu nc Dnya sistemlerinin bazlarn veya tmn zaman yokluu yznden ya da dier lkelere daha yakndan odaklanmak zere ele almayabilirler, fakat bu, metnin srekliliini bozmayacaktr. Bu dokuz lkenin retilme srasnn kark olmas da sreklilii bozmaz. Ben kendi dersimde, benzer sorunlara sahip lkeler arasndaki karlatrmalar kolaylatrmak iin, her birinin arkasndan bir snavn yer ald drt grup oluturmak

Okutmanlar in Bir Not

xxxiii

zere, imdilerde Japonyay Rusyadan nce retiyorum. Bu drt grup unlar: (1) ngiltere ve Fransa, (2) Almanya ve Japonya, (3) Rusya ve in, (4) Meksika ve Nijerya ile ran. Kitap baka gruplamalara da uygundur.

Ekler
Yardmc Web SitesiTM
www.prenhall.com/roskin Bu web sitesi, rencilere online bir aratrma rehberi salayacaktr. renciler burada oturum atklarnda, salkl ders alma ve aratrma kaynaklar bulacaklardr. Ana hat ve zet bilgi blmleri, doru/ yanl testleri, boluk doldurma testleri ve oktan semeli testler hepsi annda geri bildirimli ve blm sayfa numaral, rencilere materyali gzden geirmeye yetecek kadar frsat tanmaktadr. Site ayrca, metnin iinde bulunan bir harita arivi ve bunun yan sra metnin iindeki lkelerle ilgili sitelere linkler de iermektedir.

Test Bal Dosyas Bulunan Okutman Klavuzu

Kitaptaki her bir blm iin indirilebilir formatta olduu gibi bask biiminde de mevcut olan bu ek, metin iinde tartlan materyale dayal olarak blm zetlerini, doru/yanll sorular, deneme sorularn ve oktan semeli sorular iermektedir.

Prentice Hall Test reticisi

Test Balk Dosyasnn bilgisayarda ilenmi bir versiyonu olan bu program, sorularn komple redaksiyonuna okutman tarafndan retilecek test balklarnn eklenmesine imkn tanmaktadr. Dier ek zellikleri, rastgele test oluturma, karmak soru dzenleme ve baskdan nce nizlemeyi iermektedir. Bu program Windows ve Macintosh formatlarnda mevcuttur.

Okuyucu steine Uyarlanm

www.amongnations.com Okutmanlar, kendi okuyucularn Among Nations: Readings in International Relationsn seme veritabanna dayal olarak bir araya getirebilirler. Prentice Hallun karde irketi Pearson Custom Publishing, D likiler Konseyi ile bir ortakla girmek suretiyle, online kitap yapm teknolojisindeki uzmanlkla akademik yetkinlii bir araya getirmitir. Konsey, Dilerinden Uluslararas likiler konusundaki en etkili makaleleri ve bu alandaki dier gze batan yaynlar semek zere Dilerinin Yayn Ynetmeni Gideon Roseun da ilerinde olduu zel bir yayn kurulu oluturmutur. Yayn Kurulu, zel kurslar iin nerilen ierik tablolarnn ve Prentice Hall metinlerinin yan sra, istee bal pedagojik malzeme de salamtr. ster klsik, ister gncel ya da ister teorik, ister gerek dnya uygulamalar olsun, Among Nationstan yaplacak semeler, snfa nemli, yeni perspektifler getirecektir. Bu, Dilerinden makalelerin yer ald, tek online kitap yapm kaynadr. Among Nations, Dileri Dergisinin yayna balad 1922den beri yaymlanan 1500 makalenin tmne ulamay salamaktadr.

xxxiv

Okutmanlar in Bir Not

Teekkr
Kitabn ve ek materyallerinin herhangi bir ksm konusundaki nerilerinizden memnun olacam. Pek ok kii, yorumlarn, tashihlerini ve eletirilerini cmerte sundular. zellikle Minnesota-Dulluth niversitesinden Stephen Chilton, Brigham Young niversitesinden Danny Damron, Louisville niversitesinden Susan Matarese, Arizona Eyalet niversitesinden Robert L. Youngblood, Drake niversitesinden Eleanor E. Zeff, Long Beachteki California Eyalet niversitesinden Christian Soe, Charlottetaki Kuzey Carolina niversitesinden Cheryl L. Brown, Amherstteki Massachusettes niversitesinden Karl W. Ryavec, Stony Brooktaki New York Eyalet niversitesinden Frank Myers, Missouri-Columbia niversitesinden Ronald F. Bunn, Stony Brooktaki New York Eyalet niversitesinden Said A. Arjomand, Georgia Collegeden Larry Elowitz, San Diegodaki California niversitesinden Arend Lijphart, Gneydou Indiana niversitesinden Thomas P. Wolf, Louisville niversitesinden Susan Matarese, [Almanyadaki] Berlin Free niversitesinden Hanns-D. Jacobsen, [Japonyadaki] Bungei Shunjudan Ko Shioya, Penn State Harrisburgdan Carol Nechemias, West Chester niversitesinden Yury Polsky, [Rusyadaki] Bowdoin Collegeden Marcia Weigle, [inden] Morgan Barr, Dan OConnell ve Ryan Costella, [randan] Lycoming mezunu Mehrdad Madresehee, [Meksikadaki] Bucknell niversitesinden John Peeler, [Avrupa Birlii blm konusunda] USAF emeklisi Tony Phillips ve corafyay dhil etme nerisi iin Fairfield niversitesinden Ed Dewin yorumlar deerliydi. Alman eski anslyesi Schrder ve Japon eski Babakan Koizumiye, bu bask iin seimleri zamannda ve nceden deerlendirdikleri iin zel teekkrler sunuyorum. Ve isminin aklanmamas gereken inden bir renciye teekkrler ve Minzhu! diyorum. Kukusuz btn hatalar benimdir. Okutmanlar meslek yorumlarn ve tashihlerini bana, Lycoming College, Williamsport, PA 17701 adresime, yahut roskin@lycoming.edu, e-posta adresime gnderebilirler. Bundan sonraki basklar iin nerilerine imdiden teekkr ederim. Michael G. Roskin