Trkiyede imar ynetmeliklerinde 10 kat veya daha ok katl bina, yksek bina kabul edilir.

Yaplarn ykseklii artka dey yklerin yannda deprem, rzgr gibi yatay yklerin etkisi de nemli hale gelmektedir. Yatay yklerin bu etkisi, zellikle deprem blgelerindeki betonarme binalarn kolonlarn ve kirilerini zorlayarak daha fazla eilme momentine maruz brakmakta ve ykseklie bal olarak ikinci mertebeden momentleri artrmaktadr. Bunun sonucunda bina ykseklii boyunca yatay yer deitirmeler yksek mertebelere ulamaktadr. kinci mertebe momentlerinin olumasna yol aan yatay yer deitirmelerini snrlandrmak iin, yatay kuvvetlere kar eilme rijitlikleri kolonlara gre daha fazla olan betonarme perdeler kullanlmaktadr. Byk depremlerin ardndan perdeli binalarn depreme kar olan dayanmnn ereveli sistemlere oranla ok daha iyi olduu ve daha az hasar grd tespit edilmitir (ztrk,2005). Deprem blgelerinde yaplan perdelerin, hem yapnn gvenliini salayarak hem de yer deitirmeleri snrlandrarak yapsal olmayan elemanlarda hasarlar nleme bakmndan etkili davrandklar belirlenmitir (Celep ve Kumbasar, 2005). Tablo I. Ergin Atmtay tarafndan nerilen kat adedine gre perde alanlar Kat Adedi Perde Alan/Yap Alan Kat Adedi Perde Alan/Yap Alan 1 0.0013 2 0.0025 3 4 5 0.0063 6 0.0079

0.0038 0.0050

7 0.0088

8 0.0101

10

15 0.0190

20 0.0250

0.0114 0.0126

Perdelerin birlemesiyle tp sistemler ortaya kmaktadr. Tp sistem bir yap tasarlanrken optimum zm elde edebilmek iin evre kirilerinin ykseklikleri ile kolonlarn boyutlar ve aralklar gz nne alnmaldr. Yksek yapda kullanlan betonun alt katlarda yksek dayanml beton, st katlarda daha dk dayanml beton olarak kullanlmas yap davranlarna olumlu etki etmekte ve kalp maliyetlerini drmektedir. Yksek beton snf kullandmzda beton dayanmlar bu yap iin gereinden fazla olmas ve kolon kesitlerinin kltlememesi nedeniyle, bu durumun saysal zm yaplan tp sistem iin beklenen olumlu sonucu vermedii saptanmtr. Yapnn kat adedinin fazla olmas durumunda alt katlarda yksek dayanml beton kullanm uygundur. Betonarme yksek yaplarda gelimeler; kayan kalplar, tnel kalplar ve trmanan kalplar gibi beton yerletirme tekniklerindeki yeni gelimeler, beton pompalar gibi daha hzl beton dkme ekipmanlarnn kullanm, yksek kaliteli kalp ve beton birleimi sonucu i hacimlerin verimli olmasn salayan kk boyutlu ve daha az sayda kolonun kullanlmas, sper akkanlarn gelimesiyle betonun dayanmnn ve ilenebilme zelliinin artmas, d cephedeki perde, kolon ve yksek kirilerin ek nlemler gerekmeksizin mimari amalara uygunluk gstermesi gibi Yaplarda dey kuvvetlerin yannda deprem ve rzgr gibi yatay kuvvetlerin de tanarak temellere iletilmesi gerekir. Bu nedenle dey ve yatay ykleri beraber tayan bir sistemin tasarlanmaldr. Bu kapsamda kolon ve kirilerin rijit olarak birbirine balanmasyla oluan ereve sistemler ortaya kmtr.