NSAN 2012 TUS YANLI ya da TARTIMALI SORULAR

Deerli meslektalarmz, Nisan 2012 TUSu geride kald. Aada, meslektalarmzdan gelen anlaml tm itirazlara orjinal textbook grntleri ile hazrlanm olan grlerimizi bulacaksnz. Meslektalarmz; diledikleri sorulara itiraz prosedlerine uymak artyla itiraz edebilirler. Bu konuda itiraz hakknz, sadece snava girenlere tanndn nemle hatrlatmak isteriz. Hak edenin kazanmas dileiyle

Temel Bilimler 47. Soru

47. Gliseroneogenez aadakilerin hangisinde en aktiftir? A) Ya dokusu B) Kalp dokusu C) Kas dokusu D) Beyin E) Karacier Doru cevap: A Gliseroneogenez glukoz ve triailgliserol d bileiklerden (rnein laktat, piruvat, TCA dngs ara maddeleri) gliserol sentezidir. Bu konu temel biyokimya kitaplar arasnda sadece Lehningerda anlatlmaktadr. Aada da ilgili sayfa taranm ve balkta Ya dokusu gliseroneogenez yoluyla gliserol 3-fosfat retir ifadesi yer almaktadr. Bu bilgiye dayanarak soru hazrlanm gibi alglanmaktadr. Baln altndaki metin okunduunda zellikle alkta karacierde de gliseroneogenezim aktif olduu vurgulanmaktadr. En aktif hangi dokuda olduu bilgisi burada ve tarama yaptmz dier literatrlerde mevcut deildir. Soru olarak kt hazrlanm bir soru gibi grnmektedir. Ayrca derslerde vurgulamadmz ve notlarmzda olmayan ve dier texbooklarn hibirinde bahsedilmeyen bir bilgi sorulmu, cevab da gz nne alndnda ok zor bir soru olmu. Birok kursiyerimizin gliserol kinaz enzimi karacierde bulunduu iin karacier kkn iaretlediini rendik. Maalesef nadir de olsa byle sorular gelebilmektedir. Konuya ilgi duyan arkadalar aada linki verilen mini reviewya bakabilirler.

http://www.jbc.org/content/278/33/30413.full

LEHNINGER PRNCPLES of BIOCHEMISTRY FIFTH EDITION sayfa 822

LEHNINGER PRNCPLES of BIOCHEMISTRY FIFTH EDITION sayfa 823 3

Temel Bilimler 69. Soru

69. Aadaki viruslardan hangisinde hayvanlardan insanlara bulama grlmez? A) Alfaviruslar B) Paramiksoviruslar C) Arena viruslar D) Rabdoviruslar E) Flaviviruslar Bu sorunun doru yant yoktur. Doru cevap: B (dense de yoktur) Yukardaki soruda paramiksoviruslarn hayvanlardan insanlara bulamayaca bilgisi sorgulanmaktadr. Gerekte; Nipah, Hendra ve Menangle gibi hayvan paramiksoviruslarnn temas sonucu insanlara da bulat ve insanlarda zoonotik hastalklara neden olduklar bilinmekte ve text-book nitelii tayan, kabul edilebilir, gvenilir referanslarda da belirtilmektedir. Dolaysyla bu sorunun doru yant yoktur.

Mandell, Douglas, and Bennetts Principles and Practice of Infectious Diseases 2010, 7th edition, sayfa 2237

Harrisons Principles of Internal Medicine 17th edition, sayfa 2630

Goldmans Cecil Medicine 24th edition, sayfa 1966

Medical Microbiology 6th edition, Patrick R. Murray, sayfa 581

Temel Bilimler 76. Soru

76. Aadaki hcrelerden hangisi, snf I MHC yzey proteinlerine balanarak immn yanta neden olur? A) Yardmc T hcreleri B) Makrofajlar C) Sitotoksik T hcreleri D) Doal ldrc hcreler E) B hcreleri Doru cevap: D Bu sorunun doru cevab D deil, C olmaldr. Yukardaki soruda MHC class I ile balanarak immn yant oluturan hcre soruluyor. Dier seenekler kolayca ekarte edilebiliyorsa da, konuya ok hakim olmayanlarca sanki C ve D seeneklerinin ikisi de doru yantm gibi alglanabilen bir sorudur. Oysa gerekte tek doru yant vardr; ama snav yapanlarca doru yant olarak verilmi seenek deil nsan hcreleri birok mekanizma ile periyodik salk kontrolnden geirilirler. Bunlardan birisi, doal ldrc hcreler (NK) tarafndan yaplan yzey molekl kontrol ile hcre iindeki olumsuzluklarn anlalmasdr. Eer bir insan hcresi virs infeksiyonu ya da tmr geliimi ynnden salklysa darya, yzeyindeki MHC class I moleklleri ile kendi antijenlerini sunar ve iimde virs filan yok, tmr hcresi de deilim mesajn verir. Bunun kontroln yapmak zere NK hcreler, Killer Immunoglobulin-like Receptor (KIR) ismi verilen reseptrleriyle bu hcrelerin yzeylerinde MHC class I molekllerini aratrrlar. E zamanl olarak da, btn salkl ekirdekli hcrelerde bulunan MIC-A ve MIC-B ligandlarna Killer Activator Receptorleri (KAR) ile balanrlar. Eer KIR ile MHC class I balanmas gerekleirse, bu soruda sorulann aksine, herhangi bir immn yant gelitirmezler, tersine masum hcreleri ldrmemeleri iin inhibe edilirler. Baz tmr hcrelerinde tmr genlerinin, hepatit B ve sitomegalovirs gibi virslerle infekte hcrelerde ise virs genlerinin marifetiyle iinde bulunduklar insan hcrelerinin MHC class I molekl yapm sabote edilir. Bylece tmr hcresi ya da virsle infekte hcre sitotoksik immniteden kanm ve varln srdrm olur. Bu durumda, KIRlar MHC class Ie balanamaynca NK inaktive edilemez. Sadece KARlar ilgili reseptrlerine bal halde bulunduu iin aktive hale geen NKlar immn yant olutururlar ve bylece de hedef hcre sorgusuz sualsiz ldrlm olur. Anlalabilecei gibi, soruda sorulann aksine, NK hcreler MHC class Ie balannca deil, balanamaynca immn yant olutururlar.

MHC class Ie balanarak sitotoksik immnite oluturan hcre, aktive olmu CD8+ T lenfositler, yani sitotoksik T lenfositlerdir. Dolaysyla bu sorunun doru cevab C seeneinde verilmektedir.

Mandell, Douglas, and Bennetts Principles and Practice of Infectious Diseases 2010, 7th edition Sayfa141

Medical Microbiology 6th edition, Patrick R. Murray, sayfa 112

Robbins and Cotran Pathologic Basis of Disease 2010, 8th edition, sayfa 188

Klinik Bilimler 20. Soru

20. Aadaki ilalardan hangisi, akut interstisyel nefrite neden olarak akut bbrek yetmezliine yol aabilir? A) Omeprazol B) Sidofovir C) Sisplatin D) Asetaminofen E) Pentamidin

Doru cevap: A Bu soruda doru cevap Omeprazol olarak aklanmasna ramen hibir temel Dahiliye ya da Farmakoloji referans kitabnda omeprazoln byle bir etkisine rastlayamadk. Ancak, nefrolojinin temel kitab olan Comprehensive Clinical Nephrology kitabnn 681-683 sayfalarnda proton pompa inhibitrlerinin artan sayda akut intertisiyel nefrite yol atn belirten vaka takdimlerinin olduundan bahsedilmektedir. Yine ayn kaynakta Pentamidinin akut tbler nekroza yol at da yazmaktadr. Sonu olarak soru doru olmakla birlikte ana kaynaklarda hi bahsedilmeyip Nefroloji Yandal Textbookundan soru sorulmas hi etik olmamtr.

Klinik Bilimler 24. Soru

24. Alt yl nce tip II diabetes mellitus tans alm 72 ya-mda kadn hastann laboratuvarincelemelerinde; alkkan ekeri 160 mg/dL, tokluk kan ekeri 250 mg/dL vehemoglobin A-c deeri %8,2 olarak bulunuyor. Renalfonksiyonlar normal ve kalp yetmezlii olmayan hastann, osteoporoza bal gelien kala kr sebebiyledaha nce operasyon geirdii reniliyor. Metformin 2 g/gn alan hastaya aadaki oral antidiyabetiklerden hangisinin eklenmesi ncelikli olarak dnlmez? A) -glukozidaz inhibitrleri B) Tiazolidinedionlar C) Regler inslin D) Sulfonilreler E) DPP-IV inhibitrleri Doru cevap: B Bu soruda sorgulanan ey ve doru cevap aktr. Ancak soru cmlesindeki aadaki oral antidiyabetiklerden yerine aadaki antidiyabetiklerden olmas gerekirdi. nk C seeneindeki Regler inslin bir oral antidiyabetik deildir. Ancak; soru cmlesindeki bu kk hata, soruyu ve sorgulad eyi deitirmeyecei iin, itiraz anlamsz olabilir.

Klinik Bilimler 45. Soru

45. Sa gznde kzarklk ve ate nedeni ile getirilen 6aylk erkek bebein, yaplan fizik muayenesinde anterior veit saptanyor. Bu bebekte ayrc tanda aadakilerden hangisi dnlmez? A) Adenovirus enfeksiyonu B) Kavvasaki hastal C) Juvenil idyopatik artrit D) Sarkoidoz E) nflamatuvar barsak hastal

Doru cevap: A Bu soruda anterior veit yapmayan durum bir vaka zerinden sorgulanm ve yantn adenovirs olduu verilmitir. Ancak nadiren adenovirsn anterior veit de yapabildii bilinmektedir. Kawasaki senromunda ise anterior veit aslnda olduka seyrek bir bulgudur. stelik vakann Kawasaki sendromu olmas durumunda neden sadece bir gznde tutulum olduu konusu da tartmaya aktr.

VET
Anterior veit JRA Sarkoidoz Travma Kawasaki hastal lseratif kolit Tberkloz Ankilozan spondilit Stevens Johnson sendromu Postinfeksiyz (enterik ya da genital) Viral (herpes simplex, herpes zoster) Spiroket (sifiliz, leptospiral) diyopatik lalar

Posterior veit (koroidit, retina tutulumu olabilir) Toksoplazmoz Toksokariazis Sarkoidoz Tberkloz Viral (rubella, H.simplex, HIV, CMV) SSPE diyopatik

Anterior ve/veya posterior uveit Sempatik oftalmi (dier gze travma) Behet hastal Lyme hastal Vogt-Koyanagi-Harada sendromu

Klinik Bilimler 70. Soru

70. Aadaki tetikleyicilerden hangisi, astmllarda semptomlarn olumasna neden olur? A) Respiratuvar viral enfeksiyonlar B) Allerjenler C) Sigara duman D) Hava kirleticiler (ozon, slfr dioksit vb.) E) Souk hava Doru cevap: E hava yollarndaki inflamasyonu artrmadan

10

Soru bu haliyle daha nce de benzerleri sorulmu olan bir bilgi sorusu (fakat zensiz bir soru). Bu soruda fazlasyla ayrntl ve ok gerekli olmayan bir bilgi sorgulanm. Astm tetikleyicileri ile ilgili zellikle astmla ko-morbid olan durumlarn (zellikle gastrozofageal refl, alerjik rinit ve sinzit) sorgulanmas beklenirdi. Astm hava yollarnn kronik inflamatuvar hastaldr. Astm tetikleyicilerinin (evresel faktrler) kontrol altna alnmas hastaln ilerlemesini ve semptomlarn azalmasn salayacaktr. Sorunun klarna bakacak olursak hepsinin astm semptomlarn tetiklediini grebiliriz. Astm tetikleyen bu faktrlerden viral solunum yolu enfeksiyonlar ( RSV, metapnmovirs, adenovirs, influenza, parainfluenza, rinovirs), aeroallerjenler (ev tozu akar, polen, kf vs), hava kirlilii (ozon, slfr dioksit, endotoksinler) ve sigara hava yolu inflamasyonunu arttrrlar. Fakat zellikle inflamasyonu artrmadan senptomlar tetikleyen faktr sorularak soru daha da zor hale getirilmi. Souk havann astm semptomlarn tetikledii ok iyi bilinmektedir. Fakat bunu nasl yapt hakknda kesinlemi bir veri bulunmamaktadr. Genel olarak kabul edilen 2 teori mevcuttur: 1. 2. Souk hava direk bron etrafndaki dz kaslar kasarak semptomlara neden olmaktadr. nflamasyonu artrma yolu ile semptomlara neden olmaktadr: Souk havann akcierlerde inflamasyonu, broniyal hiperreaktiviteyi ve bronkokonstrksiyonu indkledii eitli almalarda gsterilmitir. Ayrca souk havann havayolu epitelinde transiyent receptor potential melastatin 8 (TRPM8) yapmn indkleyerek inflamatuar sitokinlerin (IL-1, IL-1-, IL4, IL6, IL8, IL13, GM-CSF ve TNF) expresyonunu artrd da pek ok almada gsterilmitir. Dolays ile souk havann egzersizden bamsz olarak havayolu inflamasyonunu artrmaktadr. Bu durumda soru zensiz bir soru olarak deerlendirilmelidir.

Klinik Bilimler 109. Soru

109.Aadaki myoma uteri tiplerinden hangisinde laparotomi dnda bir cerrahi giriim yaplabilir? A) Subserozal B) Pedinkle subserozal C) ntramural D) Servikal E) Tip 0 submukozal Doru cevap: E 109. sorunun soru ekinde kurgulama hatas yaplmtr. Soruda laparotomi dndaki bir cerrahi yntemle tedavi edilebilen myoma uteri tipi sorgulanmtr ve doru cevap olarak submukz myom belirtilmitir. Doru cevaptan yola ktmzda laparotomi dndaki cerrahi yntem olarak histeroskopi vurguland anlalmaktadr. Ancak laparotomi dndaki cerrahi yntemler sadece histeroskopi olmayp laparoskopi de laparotomi dnda myoma uteri tedavisinde kullanlan dier bir cerrahi yntemdir. Seenekler ierisinde yer alan subserz, pedikle subserz ve hatta intramural myomlar bile laparoskopik cerrahi ile tedavi edilebilmektedir. Bu nedenle itiraz edilmelidir.

11

Berek & Novak's Gynecology Jonathan Fifteenth edition S. Berek 2012, sayfa 450

Novak sayfa 753

12

13