A. Aşağıda verilen cümlelerin doğru olanlara “D” yanlış olanlara ise
“Y” yazınız. ( ) 1. İnsanlar, büyüyüp gelişmek ve güçlenmek için besinlere ihtiyaç duyarlar. ( ) 2. İnsanlar, yemek yedikleri zaman kendilerini güçsüz hisseder, yorgun düşerler. ( ) 3. Vücudumuz makine gibi çalışırken enerjiye ihtiyaç duyar. ( ) 4. Vücudumuzun ihtiyacı olan maddelere besin adı verilir. ( ) 5. Vücudumuz yeteri kadar su alırsa, organlar görevlerini yerine getiremez. ( ) 6. Vücudumuzun ihtiyacından fazla besin alırsak kütlemiz artar, hareketlerimiz hızlanır. ( ) 7. Vücudumuzu hastalıklardan koruyan maddeler, besinlerde bulunur. ( ) 8. Çikolatalı pasta ve poğaça, bol miktarda karbonhidrat ve yağ içerir.
Hayvansal besinler - Yararlı maddeler - Hayvansal besinler - Bal, süt, meyve - Su ve mineraller - En fazla - Enerji, Karbonhidrat
B. Aşağıda verilen cümlelerdeki boşluklara verilen kelimelerden uygun
olanlarını yazınız: 1. İnsanlar, ihtiyaç duydukları besinleri ………….. … ve ………………….. ………… ……. sağlarlar. 2. ……… ………………. ……… , hayvanlardan ve hayvansal ürünlerden elde edilir. 3. Et, süt, yumurta, bal, peynir, yoğurt gibi besinler…………………………….……… dir. 4. Ekmek, reçel, şeker, nişasta, sebze ve meyveler …………………………………… dir. 5. ……………………………………….. doğada serbest hâlde bulunduğu gibi, bitkisel ve hayvansal besinlerde de bulunur. 6. Büyüyüp gelişmemizi, güçlenmemizi yiyeceklerdeki …………………………… sağlar. 7. Yiyecekler birden fazla besin maddesi içerebilir; ancak içeriğinde ………….… … hangi besin maddesi bulunuyorsa o grupta yer alır. 8. Makarna, pilav, ekmek gibi besinler ………… ……………. sağlar ve bol miktarda …………………. …………..içerir. 9……… ……………..……çeşitleri de karbonhidrat açısından zengindir. 10. Meyve ve sebzelerde, kepekli ekmekte ve yulafta……………..……………… miktarı fazladır ve bunların ………………………..kolaydır.
C. 1. Aşağıdaki besin çeşitlerini kaynakları ile eşleştiriniz.
BESİN KAYNAK a- Hayvansal Besinler ( ) Reçel ( ) Sebze ( ) Şeker b- Bitkisel Besinler ( ) Yoğurt ( ) Süt ( ) Bal c- Su ve Mineraller ( ) Et ( ) Meyve ( ) Sebze
C. 2. Aşağıdaki besinleri içeriklerine göre eşleştiriniz.
1. Yaraların onarılmasını sağlar ve düzenleyicidir. ( ) Proteinler 2. Vücudumuza hızlı şekilde enerji verdiği için iş ( ) yapabilecek gücü hemen kazandırır. Karbonhidratlar 3. Gereğinden fazla alındığında vücutta birikir. ( ) Yağlar 4. Vücutta düzenleyicilik görevi yapar, direnci ( ) Mineraller artırır. ( ) Su 5. Vücut sıcaklığını düzenler. ( ) Vitaminler 6. Düzenleyicidir ve kemiklerin gelişmesini sağlar.
D. Aşağıda verilen soruların doğru cevaplarını seçeneklerden bulup
işaretleyiniz. 1. Besinler vücudumuzda yaptığı işlere göre gruplandırılır. Bu gruplandırmadan hangisi yanlıştır? A) Proteinler - yapıcı ve onarıcı B) Karbonhidratlar - enerji verici C) Yağlar – koruyucu D) Su, mineral ve vitaminler - düzenleyici
2. İnsanlar neden yemek yer?
A) Hızlı hareket edebilmek için B) Sağlıklı olmak için C) Güçlü olmak için D) Yaşamsal faaliyetleri devam ettirebilmek için
A. Aşağıda verilen cümlelerin doğru olanlara “D” yanlış olanlara ise
“Y” yazınız. ( ) 1. Yediğimiz besinlerde vücudumuz için gerekli maddeler bulunur. ( ) 2. Proteinler, enerji verici besinlerdir. ( ) 3. Karbonhidratlar, yapıcı ve onarıcıdır. ( ) 4. Su, mineral ve vitaminler, düzenleyici besinlerdir. ( ) 5. Proteinler, yaraların onarılmasına yardımcı olur. ( ) 6. Karbonhidratlar yetersiz kaldığında, enerji kaynağı olarak yağlar kullanılmaz. ( ) 7. Balıkta bol miktarda protein bulunur. ( ) 8. Karbonhidratlar, vücudumuza hızlı şekilde enerji verdiği için iş yapabilecek gücü hemen kazanırız.
çeşidi – yapıcı, onarıcı, protein – su, mineraller - mikroplara, direncini
– dengeli beslenme- besinler- gelişmemizde, vitaminler – baklagiller, kuru yemişler – vitaminler, düzenleyici – bitki, hayvanlardan B. Aşağıda verilen cümlelerdeki boşluklara verilen kelimelerden uygun olanlarını yazınız: 1. Her yıl boyumuzun uzamasına ya da yaralarımızın iyileşmesine …………….… … ve…………….…………olarak görev yapan ……………………ler sebep olur. 2. Vücudumuzda yapıcı - onarıcı görev alan proteinler, vücudun ……………….….. karşı …………………artırır. 3. Et, süt, yoğurt, yumurta ve balık, protein bakımından zengin hayvansal …… ……….………dir. 4. Tahıllar, ………………………ve.....................................de bol protein olur. 5. Yağlar,………………….ve ………………….elde edilir. 6. ……………….………, vücudumuzda ………..…………………olarak görev yapar. 7. Vücudumuzu hastalıklardan koruduğu gibi, büyüme ve…………… ……… diğer besinlerle birlikte…………………………de rol oynar. 8. Sağlıklı yaşam için gerekli olan vitaminlerin birçok ………………bulunur. 9. Sıcak günlerde çok terlediğimiz için çok su içeriz; çünkü vücudumuz ……………….ve…………………kaybeder. 10. Hayvansal ve bitkisel gıdaları yeterince tüketmek…….…….…… …………….… sağlar.
C. Yiyeceklerdeki vitaminleri eşleştiriniz.
1. Yumurta sarısı, karaciğer süt, havuç ( ) B vitamini 2. Süt ürünleri, et, karaciğer, tahıllı yiyecekler ( ) A vitamini 3. Turunçgiller, kavun, karpuz soğan, taze sebze ve ( ) K vitamini meyveler ( ) C vitamini 4. Balık, yumurta, süt, tereyağı ( ) E vitamini 5. Yeşil bitkiler, et, süt, tahıl ( ) D vitamini 6. Yeşil yapraklı bitkiler, patates, muz, kavun
D. Aşağıda verilen soruların doğru cevaplarını seçeneklerden bulup
işaretleyiniz.
1. Kaza geçirmiş bir kişiye öncelikle ne tür bir beslenme uygulanmalıdır?
A) Protein ağırlıklı B) Su ve mineral ağırlıklı C) Karbonhidrat ağırlıklı D) Vitamin ağırlıklı
2. Aşağıdaki besin çeşitlerinden hangisi karbonhidrat değildir?
A) Ekmek B) Kurabiye C) Susam D) Makarna
3. Aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
A) Suda hiç mineral yoktur. B) Yağlar, karbonhidratlardan daha önce enerji verir. C) Hamile bayanların daha fazla protein almaları gerekir. D) Süt ve süt ürünlerinde bol miktarda mineral bulunmaz.
4. Canlılar, yaşamsal faaliyetlerini sürdürmek için belli miktarda enerjiye
gereksinim duyarlar. Buna göre gerekli enerjinin sağlanması için günde en az kaç öğün yemek yemeliyiz? A) 2 - 3 öğün B) 3 - 5 öğün C) 4 - 6 öğün D) 4 - 5 öğün
A. Aşağıda verilen cümlelerin doğru olanlara “D” yanlış olanlara ise
“Y” yazınız. ( ) 1. Ekmek, pasta ve makarna, bol miktarda karbonhidrat içerir. ( ) 2. Sıvı yağ ve kızarmış patates bol miktarda yağ içerir. ( ) 3. Karbonhidrat ayracı olan sıvı karbonhidrat üzerine damlatılırsa besinin rengi siyaha yakın mavi olur. ( ) 4. Protein içeren besinlere nitrik asit damlatıldığında, besinin rengi kırmızıya dönüşür. ( ) 5. Vitaminler, vücutta düzenleyicilik görevi yapar. ( ) 6. B vitamini, göz sağlığı için gereklidir. ( ) 7. D vitamini; kemiklerin, dişlerin gelişmesini ve sağlam olmasını sağlar. ( ) 8. E vitamini; süt ve tereyağında bol miktarda bulunur. A,D,E,K – karaciğerde – A – c – K – B, C - kana – A – kalsiyum, fosforun, kemiklerde – güneş B. Aşağıda verilen cümlelerdeki boşluklara verilen kelimelerden uygun olanlarını yazınız: 1. Yumurta, süt, karaciğer, böbrek, kereviz, domates fıstık ve cevizde …………. vitamini bol miktarda bulunur. 2. Turunçgiller, domates, çilek, maydanoz, lahana patates ve koyu yeşil yapraklı sebzelerde ………………vitamini bol miktarda bulunur. 3. Büyümenin dengeli sağlanabilmesi için…………ışıklarına ihtiyaç duyulur. 4. Kırmızı et, yeşil sebze, domates, karaciğer, mısır, muz, şeftali ve pirinçte …… …………..vitamini bol miktarda bulunur. 5. …….... , ………… , ………, ……….. vitaminleri yağda çözünen vitaminlerdir. 6. ……………..ve……………..vitaminleri suda çözünen vitaminlerdir. 7. Yağda çözünen vitaminler ……………..………….. depo edilir. Eksiklikleri geç ortaya çıkar. 8. Suda çözünen vitaminler sindirilmeden…………………….geçer. 9. ……vitamini eksikliğinde gece körlüğü, deride pullanma, kuruma görülür. 10. D vitamini, …………….. ve …………………..emilmesini ve ………………..depo edilmesini sağlar. C. 1. Aşağıda, hangi vitamini eksik alırsak hangi sağlık sorununun ortaya çıkacağı ile ilgili eşleştirmeyi yapınız. 1. Hemofili (Kanın pıhtılaşmaması) ( ) B 2. Raşitizm (Kemiklerde eğrilme) vitamini 3. Kısırlık (Üreme yetersizliği) ( ) A 4. Skorbit (Diş etlerinde kanama) vitamini 5. Beriberi (Sinir iltihaplanması) ( ) K 6. Gece körlüğü (Gece iyi vitamini görememe) ( ) C vitamini ( ) E vitamini ( ) D vitamini C. 2 . Hangi yiyecekler, hangi koruyucu maddeler ile saklanırsa daha uzun süre dayanır? Eşleştiriniz. 1. Turşu 2. Reçel 3. Et ( ) Şeker ( ) Sirke ( ) Tuz
D. Aşağıda verilen soruların doğru cevaplarını seçeneklerden bulup
işaretleyiniz.
I. Balık II. Tavuk III. Yumurta IV. Bal
1. Yukarıdaki besinlerden hangileri daha fazla protein içerir? A) I, II ve III B) II, III ve IV C) I ve II D) III ve IV
2. Aşağıdaki besinlerin hangisinde yağ oranı daha fazladır?
A) Fındık, fıstık, ceviz ve yağ B) Balık, et, süt ve süt ürünleri C) Tahıllı yiyecekler patates ve elma D) Pirinç, şeker, tereyağı ve fındık
3. Büyümekte olan çocukların her sabah yemeleri gereken ve anne
sütüne en yakın değere sahip olan besin hangisidir? A) Süt B) Yumurta C) Peynir D) Zeytin
4. Canlılar için hangi maddenin miktarı en fazladır?
A) Su B) Yağ C) Protein D) Mineraller DERS: FEN VE TEKNOLOJİ ÜNİTE: VÜCUDUMUZUN BİLMECESİNİ ÇÖZELİM KONU: 1. Besinlerin gerekliliği ve Dengeli Beslenme ÇALIŞMA SAYFASI - 4
A. Aşağıda verilen cümlelerin doğru olanlara “D” yanlış olanlara ise
“Y” yazınız. ( ) 1. E vitamini; kanamalarda, kanın pıhtılaşmasını sağlar. ( ) 2. Su, vücudumuzun düzenli çalışmasını sağlar. ( ) 3.Mineraller, düzenleyici olarak görev alır. ( ) 4. Uyuyan bir insan için enerji gerekli değildir. ( ) 5. Her insan yapıcı, onarıcı, enerji verici ve düzenleyici besin almak zorundadır. ( ) 6. Bir insanın alması gereken besin miktarı ve çeşidi, o insanın yaşına, sağlık durumuna ve yaptığı işe göre değişmez. ( ) 7. Gelişme çağındaki çocukların düzenli beslenebilmesi için en fazla düzenleyici besinlere ihtiyacı vardır. ( ) 8. Sağlıklı bir vücut yapısı, diyet yapılarak sağlanır. su - eksikliğinde - dengeli – 2,5 3 litre - suda çözündükleri - dengeli, sağlıklı -kansızlık, deride, yorgunluk – suyun - “15 – 20” - % 70
B. Aşağıda verilen cümlelerdeki boşluklara verilen kelimelerden uygun
olanlarını yazınız: 1. ………..…..vitamini ……………………..kısırlık, karaciğer, kalp-damar hastalıkları görülür. 2. B ve C vitaminleri ………………………..………….için fazlası idrarla atılır. 3. B vitamini eksikliğinde………………………… , ………………..yaralar, ……………. gibi rahatsızlıklar görülür. 4. Bir insan yemek yemeden…………………..gün yaşayabilir. 5. İnsan vücudunun yaklaşık………………….ini, su oluşturduğundan susuzluğa vücut birkaç gün dayanabilir. 6. Suyun vücudumuzda düzenleyici görevini yapabilmesi için her gün ……………… su içmeliyiz. 7. Canlıların yaşamsal faaliyetlerini sürdürmesinde………………….önemi çok büyüktür. 8. Yediğimiz meyve ve sebzelerin tümünde bir miktar……………………….. bulunur. 9. Vücudumuzun sağlıklı çalışabilmesi için değişik besin maddelerinden ………… …. yemeliyiz. 10. Hem enerji gereksinimimizi karşılamak hem de vücudun diğer görevlerini yerine getirebilmesi için belli miktarlarda aldığımız çeşitli besinlerle yapılan beslenmeye ……………….…ve …………..……………..beslenme denir. C. Aşağıdaki vitaminler ile vücudumuza yararlarını doğru olarak eşleştiriniz. 1. Büyümeye yardım eder. ( )B 2. Sinir ve sinir sisteminin faaliyetlerini düzenler. vitamini 3. Vücudun direncini artırır ve onarım için ( )A gereklidir. vitamini 4. Kemiklerimizi ve dişlerimizi sağlamlaştırır. ( )K 5. Üreme, gelişme ve büyümede etkilidir. vitamini 6. Kanın pıhtılaşması için gereklidir. ( )C vitamini ( )E vitamini ( )D vitamini
D. Aşağıda verilen soruların doğru cevaplarını seçeneklerden bulup
işaretleyiniz.
1. Büyümek için tek çeşit yiyecekle beslenmek dengesiz beslenmeye
neden olur. Buna göre, aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A) Her besinin vücutta farklı işlevleri vardır. B) Sağlıklı büyümek için dengeli beslenmeliyiz. C) Aldığımız besinlerin düzenlenmesi gerekir. D) Hoşumuza giden, karnımızı tok tutan besinleri yemeliyiz.
2. Sebze ve meyvelerin yenmeden önce mutlaka yıkanması gerekir.
Bunun sebebi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Yıkanmamış sebze ve meyveler, buzdolabınızı kirletir.
B) Yıkanmamış sebze ve meyveler, diğer besinleri de kirletir. C) Temizlenmemiş sebze ve meyvelerin gerçek tadını alamayız. D) Yıkanmamış sebze meyveler, çeşitli hastalıklara neden olur.
3. Bebeklerin ve çocukların en fazla ihtiyaç duyduğu besin çeşidi
hangisidir? A) Karbonhidrat B) Protein C) Mineral D) Yağ
A. Aşağıda verilen cümlelerin doğru olanlara “D” yanlış olanlara ise
“Y” yazınız. ( ) 1. Yağlı, unlu ve şekerli yiyecekler fazla tüketildiğinde şişmanlığa neden olur. ( ) 2. Besinler vücudun ihtiyacına göre alınmadığında, vücudun direnci azalır. ( ) 3. Yiyecekler, uygun şartlarda saklanmazsa bozulur. ( ) 4. Yiyeceklere çeşitli katkı maddelerini karıştırırsak, yiyecekler çabuk bozulur. ( ) 5. Şeker, tuz ve sirke bazı yiyecekler için doğal koruyucu maddelerdir. ( ) 6. Paketlenerek saklanan yiyeceklerin üretim ve son kullanma tarihini bilmek çok önemlidir. ( ) 7. Kullanma tarihi geçen ürünlerde mikrop ürer; ancak bir süre daha kullanılabilir. ( ) 8. Besin teknolojisi çok pahalı olduğundan pahalı ve kaliteli besinler iyi olur.
diyet - yeterli, zararlı – teknolojinin - katkı maddeleri - uluslar arası -
üretim tarihi, son kullanma tarihine - tarım bakanlığı, TSE - bol suyla - gıda mühendisleri - bakteriler B. Aşağıda verilen cümlelerdeki boşluklara verilen kelimelerden uygun olanlarını yazınız: 1. Dengeli beslenmeye ……………………….adını veririz. 2. Sağlıklı ve dengeli beslenme,……………..……….. miktarlarda ve aynı zamanda……………….………. maddelerden uzak yiyeceklerle sağlanır. 3. ………………..……..gelişmesi ile yediğimiz, içtiğimiz gıda çeşitleri artış göstermiştir. 4. Teknoloji ilerledikçe gıda maddelerine koruyucu renklendirici, tatlandırıcı gibi ……………………..…………….eklenmektedir. 5. Katkı maddeleri………..……………belirlenen miktarlarda kullanılmazsa, sağlık sorunları oluşur. 6. Alışveriş esnasında paket üzerinde bulunan ……………….…ve ………………..… ….. bakmalıyız. 7. Satın alınan ürünler üzerinde …………………….izninin olup olmadığını ve ürün kalitesini gösteren ………………..işaretini görmeliyiz. 8. Aldığımız sebze ve meyveler …………….ve yıkanmalıdır. 9. ……………..………………………gıda çeşitliliğini artırmak için uğraş verirler. 10. K vitamini vücudumuzda bulunan ……………………………………tarafından da üretilir. C. 1. Sizce en doğru beslenen hangisidir? Eşleştirir misiniz? 1.Çalışan, koşan, yürüyen, spor yapan ( ) Makarna, patates, elma, kişiler havuç, balık et, süt, sebze 2. Gelişme çağındaki çocuklar ( ) Makarna, hamur işi, hareketlidir ve hızlı bir gelişim gösterirler. çikolata, elma, havuç C. 2. Aşağıdaki beslenme bozukluklarının sonuçlarını bulunuz. 1. Yemekleri düzenli yemeyen, ( ) Yetersiz ve düzensiz beslenerek iştahsız çocuk. vücudun direncini azaltır. 2. Yağlı, unlu ve şekerli ( ) Ölümlere, büyüme hızının düşmesine, yiyecekleri fazla tüketen şişman gelişim bozukluklarına sebep olur. insan.
D. Aşağıda verilen soruların doğru cevaplarını seçeneklerden bulup
işaretleyiniz. 1. Aşağıdaki besin maddelerinin hangileri enerji verici besin grubuna girer? A) Mineraller ve vitaminler B) Proteinler ve su C) Karbonhidratlar ve yağlar D) Su ve karbonhidratlar
2. Aşağıda ifadelerden hangisi yanlıştır?
A) Katkı maddeleri içeren yiyeceklerden çok fazla tüketmemeliyiz B) Seyyar satıcılardan yiyecek satın almamalıyız. C) Yediklerimizin taze olmasına dikkat etmeliyiz. D) Ağaçtan topladığımız meyveleri yıkamadan yiyebiliriz.
3. Dengeli beslenme, en doğru şekilde hangi şıkta belirtilmiştir?
A) Taze ve temiz besinler tüketmektir. B) Teknolojik yiyeceklerle beslenmektir. C) Her besin çeşidinden yeterli düzeyde tüketmektir. D) Vitamin ve minerallerle beslenmemizi desteklemektir.