Yusuf Mansuro lu

www.xengineer.net

Deneyin Ad : Trbin Deneyi

Deneyin Amac : Pelton ve Francis Trbin modellerinin al trlmas, trbin verimleri ve
elde edilen glerin kar la trlmas.
Hesaplamalarda Kullanlan Formller :
Hidrolik G :

Ph = .g.Q.H0

Elektrik Gc :

Pe = I.V

Mil Gc :

Pm = .g.H0. g.Q = Ph .

Sistemin Genel Verimi:

. v.

gen Savaklarda Debi lm: Q =

PAk kan
PElektrik

.g .Q . H0
I.V

8
(5 )
. m . tg . (2.g) . h 2
15
2

Not: gen Savak iin m= 0,7 ve savak as =90 dir

Deney Sonular ve Sonularn rdelenmesi :
Deneylerde motor devirleri:
Deney No:1= 74 ,
Deney No:2= 84 ,
Deney No:3= 94 olarak deneyler gerekle tirilmi tir.
Pelton Trbini in Hesaplamalar
Trbin

Deney No

I (A)

V (V)

H (mSS)

n (d/d)

h (m)

120

12

1640

0,050

140

16

2043

0,053

160

20,5

2386

0,055

Pelton
Trbini

Pelton trbini llen de erler tablosu

Deney No : 1
5

Q=

8
.0,7.tg 45. 2.9,81.0,050 2 = 0,924.10-3 m3/s
15

Ph = 1000.9,81. 0,924.10-3.(12-0,5)= 104,24 W

Pe = 3.120 = 360 W
g

104,24
= 0,2895
360

Pm=104,24.0,2895 = 30,18 W

Yusuf Mansuro lu

www.xengineer.net

Deney No : 2
5

8
Q=
.0,7.tg 45. 2.9,81.0,053 2 = 1,069.10-3 m3/s
15
Ph = 1000.9,81.1,069.10-3.(16-0,5)= 162,54 W
Pe = 4.140= 560 W
g

162,54
= 0,290
560

Pm= 162,54.0,290 = 47,13 W

Deney No : 3
5

Q=

8
.0,7.tg 45. 2.9,81.0,055 2 = 1,173.10-3 m3/s
15

Ph = 1000.9,81. 1,173.10-3.(20,5-0,5)= 230,14 W

Pe = 5.160 = 800 W
g

230,14
= 0,2876
800

Pm=230,14.0,2876 = 66,18 W

Francis Trbini in Hesaplamalar

Trbin

Deney No

I (A)

V (V)

H (mSS)

n (d/d)

h (m)

3,5

125

12

2423

0,056

4,5

150

16

2894

0,060

165

20,5

3360

0,062

Francis
Trbini

Francis trbini llen de erler tablosu

Deney No : 1
5

Q=

8
.0,7.tg 45. 2.9,81.0,056 2 = 1,227.10-3 m3/s
15

Ph = 1000.9,81. 1,227.10-3.(12-0,5)= 138,42 W

Pe = 3,5.125= 437,5 W
g

138,42
= 0,316
437,5

Pm= 138,42.0,316 = 43,74 W

Yusuf Mansuro lu

www.xengineer.net

Deney No : 2
5

8
Q=
.0,7.tg 45. 2.9,81.0,060 2 = 1,4582.10-3 m3/s
15
Ph = 1000.9,81. 1,4582.10-3.(16-0,5)= 221,72 W
Pe = 4,5.150 = 675 W
g

221,72
= 0,328
675

Pm=221,72.0,328 = 72,72 W

Deney No : 3
5

Q=

8
.0,7.tg 45. 2.9,81.0,062 2 = 1,5827.10-3 m3/s
15

Ph = 1000.9,81. 1,5827.10-3.(20,5-0,5)= 310,54 W

Pe = 6.165 = 990 W
g

310,54
= 0,313
990

Pm=310,54.0,313 = 97,19 W

Trbinlerde llen ve hesaplanan de erler tablosu:

Trbin
Pelton
Trbini
Francis
Trbini

D.No
1
2
3
1
2
3

I (A)
3
4
5
3,5
4,5
6

V (V)
120
140
160
125
150
165

llen De erler
H (mSS)
n (d/d)
12
1640
16
2043
20,5
2386
12
2423
16
2894
20,5
3360

h (m)
0,050
0,053
0,055
0,056
0,060
0,062

Pe (W)
360
540
800
437
675
990

Hesaplanan De erler
Ph (W)
Pm (W)
104,24
30,18
162,54
47,13
230,14
66,18
138,42
43,74
221,72
72,72
310,54
97,19

g
0,289
0,290
0,287
0,316
0,328
0,313

Trbinlerin ayn al ma artlarnda kar la trlmas:

Trbin
Pelton
Francis
Pelton
Francis
Pelton
Francis

D.No
1
1
2
2
3
3

I (A)
3
3,5
4
4,5
5
6

V (V)
120
125
140
150
160
165

llen De erler
H (mSS)
n (d/d)
12
1640
12
2423
16
2043
16
2894
20,5
2386
20,5
3360

h (m)
0,050
0,056
0,053
0,060
0,055
0,062

Pe (W)
360
437
560
679
800
990

Hesaplanan De erler
Ph (W)
Pm (W)
104,24
30,18
138,42
43,74
162,54
47,13
236,90
82,91
230,14
66,18
323,14
103,4

g
0,289
0,316
0,230
0,350
0,288
0,320

Yusuf Mansuro lu

www.xengineer.net

DENEY N RDELENMES :
Deney ko ullarndan dolay iki trbinin ayn al ma artlarn sa lamamas ; mukayese
do rulu unu azaltsa da tablodan da anla laca gibi Pelton ve Francis trbinlerinde ayn
motor devrinde, akm ve gerilim de erleri yakla k ayndr. Buna kar n ayn motor
devrinde Pelton trbini d k devir saysna, Francis trbini ise yksek devir saysna
ula maktadr.
Francis trbininde suyun debisinin Pelton trbinine nazaran daha fazla olmas , daha
fazla hidrolik g retmesini sa lamakta bylece Francis trbininin daha fazla verimde
al mas elde edilmi olmaktadr. Sz konusu verim de erleri tabloda grlebilmektedir.
Bunun sebebi ise Pelton trbinin yksekten akan , d k debili ak kanlar iin dizayn
edilmi olmasdr.
Buna kar n maksimum debiye ula ld nda maksimum gce ula lamad gcn
d t grlmektedir. Ayn ekilde maksimum verimin de ikinci deney artlarnda elde
edilmesi bunun ayr bir gstergesi.
Pelton Trbininde Devir Saysnn ki Katna kmas in Debi ve Basma Yksekli inin
% Art Miktarnn Hesaplanmas
N (d/d)
1640
2043
2386
3280

Q
0,924. 10-3
1,069. 10-3
1,173. 10-3
Q0

H (mSS)
12
16
20,5
H0

Enterpolasyon ile debi ve basma yksekli i u ekilde hesaplanr.

3280 2386
3280 2043
=
-3
Q - 1,173.10
Q 1.063.10 -3
Q = 1,459.10 -3
Buna gre debideki art miktar %36 olmaldr.

3280 2386 3280 2043

=
H0 - 20,5
H0 16
H0 = 32
Buna gre basma yksekli indeki art miktar %62 olmaldr.

Yusuf Mansuro lu

www.xengineer.net

Francis Trbininde Devir Saysnn

ki Katna kmas

Yksekli inin % Art Miktarnn Hesaplanmas

n (d/d)
2423
2894
3360
4846

Q
1,227. 10-3
1,458. 10-3
1,582. 10-3
Q0

H (mSS)
12
16
20,5
H0

Enterpolasyon ile debi ve basma yksekli i u ekilde hesaplanr.

4846 3360 4846 2894

=
H0 - 20,5
H0 16
H0 = 34
Buna gre basma yksekli indeki art miktar %65 olmaldr.

4846 3360
4846 2894
=
-3
Q - 1,582.10
Q 1,458.10 -3
Q = 1,977.10 -3
Buna gre debideki art miktar %47 olmaldr.

in Debi ve Basma